Politeia#5

Ο Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΒΡΑΪΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΣΤΗ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΚΑΙ ΜΜΕ ΕΥΑΝΘΙΑ ΡΕΜΠΟΥΤΣΙΚΑ - ΜΙΑ ΠΑΛΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ - ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

- ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ / ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΧΑΪΑΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

3

#5

editorial ΜΕ ΤΗ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ Τάκη Καμπέρου ...

5

ΕΡΑΝΙΣΜΑΤΑ. ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΧΑΓΙΑ;

Τάσος Γιακουμής ΞΑΝΑΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΤΕΛΙΚΗ ΛΥΣΗ» Ο Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΒΡΑΪΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Δημήτρης Στεμπίλης

9

Γεράσιμος Ν. Καραμπελιάς

Γιώργος Διαγουρτάς

Βασιλική Πλέσσια

Μιχάλης Χανός

Κωνσταντίνος Βιέννας

19

«ΕΥΘΡΑΥΣΤΟΤΗΤΑ» Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΕΡΙΩΝΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ

Αλέξης Γκλαβάς

politeiamag@gmail.com

Πολιτεία

Ένα ψηφιοποιημένο περιοδικό, που μπορείτε να το δείτε και να το διαβάσετε στον υπολογιστή σας. Μπορείτε να το αποθηκεύσετε ή να το αναπαράγετε σε ψηφιακή και έντυπη μορφή. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή της ύλης του περιοδικού, είναι ελεύθερη με μοναδική υποχρέωση, την αναφορά στην πηγή με σύνδεσμο (link) και τον συντάκτη του κάθε κειμένου. Η αναδημοσίευση για κερδοσκοπικούς σκοπούς επιτρέπεται μόνο μετά από σχετική άδεια της συντακτικής ομάδας.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Κουνάβης Παναγιώτης Μαχαίρα Δήμητρα Ράλλη Νίκη Στεμπίλης Δημήτρης

2

17

ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΣΑΣ ΑΣΚΗΣΗ

THE INTOUCHABLES

20

14

«ΔΥΜΗ-ΔΕΙΑ» Η ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

18

11

ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ

ΕΥΑΝΘΙΑ ΡΕΜΠΟΥΤΣΙΚΑ - ΜΙΑ ΠΑΛΕΤΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ...

16

6

Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΡΕΤΖΕΠ ΤΑΓΙΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΜΕ ΤΑ ΜΜΕ ΩΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ ΤΟΥ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΑ ΧΩΡΑ ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

13

4

@PoliteiaMag

ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ Τακόπουλος Ανδρέας

politeiamag.blogspot.gr

22

Η φωτογραφία του εξώφυλλου* αποτυπώνει ένα ξεφτισμένο τοίχο. Στις δύσκολες και αβέβαιες εποχές που διανύουμε ίσως αυτό που έχει μεγαλύτερη αξία, είναι να μην ξεφτίσουμε μέσα μας. Να σταθούμε όρθιοι σαν λαός και σαν χώρα. Να ανακαλύψουμε αυτό που μπορεί να μας πάει παρακάτω και γι αυτό, προϋπόθεση είναι να επανεκκινίσουμε όλον εκείνο τον πλούτο που υπάρχει κρυμμένος πολλές φορές γύρω μας. Ανθρώπους, ιδέες, σκέψεις. Από το ατομικό στο συλλογικό, να λύσουμε τα δύσκολα αινίγματα της εποχής, να νικήσουμε την απόγνωση της κρίσης, χωρίς πισωγυρίσματα, αποκλεισμούς και βεβαιότητες. Ίσως τότε βρούμε τη γνώση, τη θέληση και την επιμονή για να βγούμε στο ξέφωτο. Σε όλους εκείνους, λοιπόν, που ελπίζουν μέσα από τις συλλογικότητες του τόπου μας να βαδίσουν έναν άλλο δρόμο, αφιερώνουμε και το νέο μας τεύχος. Συντακτική Ομάδα Πολιτείας

*Φωτογραφία, πρωτοσέλιδο και οπισθόφυλλο : Αλέξης Γκλαβάς

3

Με τη ματιά του Τάκη Καμπέρου ...

4

Ερανίσματα Επανάσταση στην Αχαγιά; αναφορά εις την Διοίκησιν, και έλεγαν ότι να μη χτυπήσουν πλέον το Μοριά, διότι οι Τούρκοι δεν εδέχοντο τους πηγαίνοντας εκεί δια εμπόριο· έτσι η κυβέρνησις μ’ εμπόδισε να κτυπήσω την ξηρά και διετάχθηκα μόνο να περιοριστώ εις τον πόλεμον της Αγίας Μαύρας»**.

Ο Σαΐτ Αγάς ήταν μεγαλογεοκτήμονας. Από το 1794 ήταν

Τάσος Γιακουμής Γιατρός του ΚΥ Κ. Αχαΐας, Πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αχαΐας

Διαβάσαμε στο προηγούμενο τεύχος της Πολιτείας για την επιγραφή που διεκδικεί ο Δήμος Δυτικής Αχαΐας από το Fitzwilliam Museum του Κέμπριτζ*, σαν αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής ιστορίας. Πέρα από τις ευχές για την ευόδωση της προσπάθειας αυτής, ας αναλογιστούμε τί σήμαινε εκείνη η επανάσταση: Σε μία περίοδο που οι Ρωμαίοι είχαν κατακτήσει τον τότε γνωστό κόσμο, στο απαύγασμα της οικονομικής τους ευμάρειας και ενώ είχαν εξαγοράσει με αυτονομία τους ταγούς της μέχρι πρότινος Αχαϊκής Συμπολιτείας, οι φτωχές μάζες των καλλιεργητών και των εργατών βρίσκονταν σε οικτρή κατάσταση, εξαιτίας των χρεών και της δουλείας που επέβαλλαν οι Ρωμαίοι και οι συνεργάτες τους. Στη Δύμη, τη σημαντικότερη κατά πολλούς πόλη του Κοινού της Αχαΐας, ο Σώσος του Ταυρομενέα, ο Δομίσκος του Εχεσθένους και ο Τιμόθεος του Νικέα, βρέθηκαν επικεφαλής μιας λαϊκής επανάστασης, που σκοπό δεν είχε μόνο την αποτίναξη του ρωμαϊκού ζυγού, αλλά την εγκαθίδρυση μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Έκαψαν τα αρχεία των χρεών των πολιτών της Δύμης και έφτιαξαν νόμους που προήγαν τη Δημοκρατία και τον κοινωνικό έλεγχο.

Η επιγραφή αφηγείται το ιστορικό της εξέγερσης και της καταδίκης σε

εγκατεστημένος στην περιοχή, με περιουσία που εκτεινόταν από την Πάτρα (το αρχοντικό του βρίσκονταν στο Τάσι) μέχρι την Ηλεία. Η κίνηση του Κολοκοτρώνη ήταν στα πλαίσια της οικονομικής και στρατιωτικής αποδυνάμωσης των Τούρκων, μολονότι σε προηγούμενο εδάφιο των απομνημονευμάτων του αναφέρει ότι το κίνητρό του ήταν η εκδίκηση για το φόνο των δικών του. Όπως κι ο ίδιος αναλύει με γλαφυρότητα, τα οικονομικά αποτελέσματα μιας επιδρομής είναι ακόμα πιο σύνθετα από τα στρατιωτικά, τέτοια που μπορεί να ανασταλεί ακόμα και η συνέχιση της επιδρομής. Στις … Αχαγιές κάηκαν οι μύλοι του Σαΐτ Αγά και πιάστηκαν όμηροι πολλοί από το προσωπικό του, αλλά ο μεγιστάνας αυτός της εποχής «έφυγε» εν ειρήνη το 1819. Η Αχαγιά ξεθεμελιώθηκε από τον Ιμπραήμ αργότερα και πήρε έναν αιώνα να συνέλθει.

Γιατί καταπιανόμαστε μ’ αυτό το μικρό θραύσμα ιστορίας; Διότι είναι πηγή γνώσης και συγκίνησης, που μας βοηθά όμως να κατανοήσουμε τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις του σήμερα ξεφεύγοντας από τη μιζέρια μιας στατικής αντίληψης για τα γεγονότα. Για παράδειγμα, οι Αλυκές δεν ήταν μόνο ψαροχώρι. Ήταν το λιμάνι που αποβιβάζονταν οι επαναστάτες της εποχής …

• http://politeiamag.blogspot.gr/2016/04/blog-post_61.html

** Θ. Κολοκοτρώνη, Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής Φυλής από τα 1770 έως τα 1836, εκδ. ΒΙΠΕΡ, τόμ. 64.

θάνατο των πρωταιτίων, έτσι όπως καταγράφηκε μεταγενέστερα, το 144 π.Χ., από τον Κόιντο Φάβιο Μάξιμο, ανθύπατο της Μακεδονίας, υπεύθυνο της καταστολής της εξέγερσης. Γιατί επανερχόμαστε και σ’ αυτό το τεύχος; Διότι οι αρχαίοι Δυμαίοι μας διδάσκουν ότι, ακόμα κι αν δεν φαίνεται στον ορίζοντα καμιά προοπτική, όταν οι δυνάμεις της συντήρησης έχουν επικρατήσει κατά κράτος, οι λαοί βρίσκουν το δρόμο της λύτρωσης με κάθε τίμημα. Η επιγραφή αυτή δεν αφορά στη Δύμη μόνο, αλλά είναι κληρονομιά για όσους δεν επιλέγουν την υποταγή και ψάχνουν να βρουν διέξοδο, για όσους δεν επιλέγουν … να μείνουν στ’ αυγά τους. Ο Κολοκοτρώνης και οι … Αχαγιές 1807. Η Φιλική Εταιρεία δεν έχει ιδρυθεί, σχέδιο Επανάστασης δεν υπάρχει. Οι κλέφτες φευγάτοι στα Επτάνησα, τα οποία κατείχαν οι Ρώσοι σ’ αυτή τη φάση των Ναπολεόντειων πολέμων. Η Ρωσία κηρύττει τον πόλεμο στους Οθωμανούς και οι άτακτοι παίρνουν εντολή να τους συνδράμουν επιστρέφοντας στην Πελοπόννησο. «Επήρα διαβατήριο, επήγα εις την καθέδρα της Ρεπούμπλικας εις τους Κορφούς, εκεί με έδωσαν την άδεια δια να κτυπώ στεριάς και θαλάσσης τους Τούρκους, όθεν με εβόλιε. Επήρα και μια ογδοηνταριά στρατιώτες της ξηράς και επήγα πλησίον της Πάτρας, Αχαγιές λεγόμενο, και έκαψα τα σπίτια, τες ιδιοκτησίες, τα μαγαζιά του Σαΐταγα, και έπειτα επέστρεψα εις τη Ζάκυνθο. Οι Ζακύνθιοι, επειδή και είχαν ανάγκην από τροφάς φερμένας από την Πελοπόννησον, έκαμαν μιαν

Το αλιευτικό Καταφύγιο των Αλυκών όπως είναι σήμερα.

5

ΞΑΝΑΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΤΕΛΙΚΗ ΛΥΣΗ» Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και το εβραϊκό ζήτημα

του Δημήτρη Στεμπίλη Δημοσιογράφου Ιστορικού

Είθισται κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών να επιλέγουμε ανάλαφρα αναγνώσματα που θα μας βοηθήσουν να ξεφύγουμε από τις έγνοιες και τις καταστάσεις της σκληρής καθημερινότητας. Τελειώνοντας το εξαιρετικό και δύσκολο βιβλίο του Χάινριχ Μπελ Ομαδικό πορτρέτο με μια κυρία, στο οποίο περιγράφεται η ζωή της Λένι, μιας Γερμανίδας, μέσα από τις μαρτυρίες αυτών που τη γνώριζαν, κυρίως κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, βυθίστηκα στην ανάγνωση ιστορικών βιβλίων και μαρτυριών για τη θηριωδία του πιο αιματηρού πολέμου της ανθρώπινης ιστορίας. Ψάχνοντας στη βιβλιοθήκη μου, έπεσα πάνω σε δύο βιβλία που αγαπώ πολύ και θέλησα να ξαναδιαβάσω: Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα βιβλία όλων των εποχών, και το βιβλίο της Ανέτ Βεβιορκά Το Άουσβιτς, όπως το εξήγησα στην κόρη μου. Και τα δύο αφορούν στο ανελέητο κυνήγι των εβραϊκών πληθυσμών στην Ευρώπη του Χίτλερ και στην εξολόθρευσή τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή θανάτου ή εξόντωσης. Τίποτα το ανάλαφρο λοιπόν. Αντιθέτως, αναρωτήθηκα πόσο πραγματικά εμείς οι Έλληνες γνωρίζουμε την ιστορία του Ολοκαυτώματος και κατά πόσο έχουμε συνείδηση ότι η ιστορία του εκτοπισμού και της θανάτωσης εκατομμυρίων ανθρώπων αποτελεί μέρος και της εθνικής μας ιστορίας.

Για να κατανοήσει κάποιος τα αίτια και το μέγεθος της θηριωδίας πρέπει να ανατρέξει τουλάχιστον στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν γνωρίζουν μεγάλη άνθηση οι θεωρίες συνωμοσίας και ο αντισημιτισμός. Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε πώς οδηγήθηκαν στο θάνατο 5.000.000 έως 7.000.000 άνθρωποι μόνο και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι ή εβραϊκής καταγωγής χρειάζεται και μια διεξοδική περιπλάνηση τόσο στη γερμανική ιστορία όσο και στις ιδιαίτερες συνθήκες του Μεσοπολέμου στην Ευρώπη. Ωστόσο, οι δυνατότητες 6

μιας τέτοιας προσπάθειας στο πλαίσιο του άρθρου μας είναι περιορισμένες. Γι’ αυτό θα εστιάσουμε σε κάποια κομβικά σημεία που φωτίζουν σημαντικές πτυχές του μεγάλου αυτού ζητήματος. Στις 16 Σεπτεμβρίου του 1919 ο Αδόλφος Χίτλερ ανέπτυξε σε μια επιστολή του τις πεποιθήσεις του αναφορικά με τους Εβραίους. Έγραφε ότι οι Εβραίοι έφεραν «τη φυλετική φυματίωση των λαών», ενώ απέρριπτε «τον αντισημιτισμό σε καθαρά συναισθηματικές βάσεις» που θα οδηγούσε σε πογκρόμ. Σκοπός έπρεπε να ήταν «η σχεδιασμένη νομοθετική καταπολέμηση και αφαίρεση των προνομίων των Εβραίων» με τελικό στόχο «τη συνολική απομάκρυνση των Εβραίων» από τη Γερμανία.(1) Προφανώς, στο μυαλό του μετέπειτα Φύρερ του Ράιχ η λύση του «εβραϊκού ζητήματος» και η δημιουργία του περίφημου «ζωτικού χώρου» (Lebensraum) για τη μεγάλη Γερμανία που ονειρευόταν προϋπέθεταν την απάνθρωπη καταπίεση με σκοπό την υποχρεωτική μετανάστευση.

Στη δεκαετία του 1920 και μέχρι την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία τον Ιανουάριο του 1933, η εχθρότητα απέναντι στους Εβραίους οξυνόταν από την πλευρά των ναζί τόσο σε επίπεδο προπαγάνδας όσο και με εγκληματικές πράξεις των ταγμάτων εφόδου και των παραστρατιωτικών παραφυάδων του ναζιστικού κόμματος. Ο ίδιος ο Χίτλερ είχε φροντίσει στο ιδεολογικό του «πόνημα» Ο Αγών μου (Mein Kampf), ένα βιβλίο κατώτερο των ρητορικών του δυνατοτήτων, να θέσει τους κεντρικούς άξονες για την «καθαρότητα» και την «ανωτερότητα» της «άριας φυλής». Επιπλέον, στο πλαίσιο των πολιτικών διεργασιών και αντιπαλοτήτων που λάμβαναν χώρα στην εύθραυστη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, ο Χίτλερ με τη ναζιστική προπαγάνδα, που βρήκε την ιδανική εκπροσώπησή της στο πρόσωπο του Γιόζεφ Γκέμπελς, κατάφερε να ταυτίσει στα μάτια των εθνικιστών Γερμανών, αλλά και όσων δεν μπορούσαν να αποδεχτούν τους δυσβάσταχτους όρους που είχε επιβάλει η Συνθήκη των Βερσαλλιών, τους Εβραίους με τους Κομμουνιστές. Ο «εβραιομπολσεβικισμός» αποτελούσε τον προαιώνιο εχθρό της αυτοκρατορίας, υπεύθυνος για τα δεινά της πατρίδας.(2)

Στις 10 Μαΐου του 1933, λίγους μήνες μετά από την κατάκτηση της καγκελαρίας, μπροστά στο Πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου 20.000 βιβλία ρίχτηκαν στην πυρά. Το ίδιο βράδυ στο Βερολίνο ο υπουργός Εκπαίδευσης του Λαού και Προπαγάνδας, Γιόζεφ Γκέμπελς, θα πει: «Ο αιώνας του ακραίου εβραϊκού διανοουμενισμού τελείωσε και η γερμανική επανάσταση άνοιξε και πάλι το δρόμο στο γερμανικό ον». Το περιβάλλον του πολέμου αποτέλεσε το κατάλληλο πλαίσιο για την εκτέλεση των νοσηρών σχεδίων της ναζιστικής ηγεσίας για τους Εβραίους της Γερμανίας και όχι μόνον. Οι διαθέσεις τους είχαν φανεί με τη δημιουργία των πρώτων στρατοπέδων συγκέντρωσης πριν από την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του γκέτο της Βαρσοβίας τον Οκτώβριο του 1940. Το 1941 όμως τα πράγματα θα πάρουν άλλη τροπή με τη δημιουργία των πρώτων στρατοπέδων εξόντωσης. Η «επίσημη» απόφαση για την «Τελική Λύση» ελήφθη στο προάστιο Βάνζεε του Βερολίνου στις 20 Ιανουαρίου του 1942. Ωστόσο, η γενοκτονία είχε ήδη αποφασιστεί και ξεκινήσει από το 1939, με τις μαζικές δολοφονίες Εβραίων από μονάδες της SD, της υπηρεσίας ασφαλείας των SS, και με τα φορτηγά αερίων (Gaswagen) το καλοκαίρι του 1940.(3)

Η Διάσκεψη του Βάνζεε

Στις 29 Νοεμβρίου του 1941 ο αρχηγός της Αστυνομίας Ασφαλείας του Ράιχ και ισχυρός άνδρας του Προτεκτοράτου της Βοημίας και της Μοραβίας Ράιχαρντ Χάιντριχ στέλνει επιστολές πρόσκλησης σε

υψηλόβαθμους αξιωματούχους των SS, της ναζιστικής κυβέρνησης και του ναζιστικού κόμματος για τη συμμετοχή τους σε μια συζήτηση για το συντονισμό των ενεργειών για την επίτευξη της «Τελικής Λύσης». Σε έγγραφο-επιστολή που υπάρχει στο αρχειακό υλικό στο Σπίτι για τη Διάσκεψη του Βάνζεε, που απευθύνεται στον γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών του Ράιχ, Μάρτιν Λούτερ, ο Χάιντριχ αναφέρεται ότι με έγγραφο του Γκέρινγκ της 31ης Ιουλίου του 1941 του ανατέθηκε ο συντονισμός για «όλες τις απαραίτητες προετοιμασίες σε οργανωτικό, πρακτικό και υλικό επίπεδο για μια τελική λύση του εβραϊκού ζητήματος στην Ευρώπη» και η παράδοση ενός συνολικού προσχεδίου. Η συζήτηση ορίστηκε για τις 9 Δεκεμβρίου και η προετοιμασία της ανατέθηκε στον επικεφαλής του Κεντρικού Γραφείου Ασφαλείας του Ράιχ και κεντρικού προσώπου στη θανάτωση εκατομμυρίων Εβραίων, Άντολφ Άιχμαν.

Με λίγα λόγια, για τη γενοκτονία και τη θηριωδία που διεπράχθη δεν θα λαμβανόταν υπόψη μόνον η εξ αίματος εβραϊκή καταγωγή, αλλά και η εμφάνιση και η συμπεριφορά. Στο τρίτο σημείο, μάλιστα, δηλώνεται σαφώς ότι αν κάποιος, αστυνομικός ή πολίτης, έκανε μια καταγγελία για «εβραϊκή συμπεριφορά» εις βάρος κάποιου που ήταν κατά το ήμισυ Εβραίος 2ου βαθμού, τότε θα μπορούσε να θεωρηθεί Εβραίος και να συμπεριληφθεί στην «Τελική Λύση»! Και δεν είναι μόνο

Λόγω της επίθεσης των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ και τις εξελίξεις

αυτές οι ανατριχιαστικές αναφορές.

στο Ανατολικό Μέτωπο, η διάσκεψη μετατέθηκε για τις 20 Ιανουαρίου. Το τραγικό είναι ότι και στις δύο προσκλήσεις για μια συνάντηση που αφορούσε στη μαζική δολοφονία ανθρώπων υπάρχει αναφορά ότι η συζήτηση θα ακολουθείται από πρωινό!

Στο έγγραφο συμπεριλαμβάνεται επίσης πίνακας που περιέχει τους

Στη συνάντηση συμμετείχαν οι Ράινχαρντ Χάιντριχ, Άντολφ Άιχμαν, ∆ρ. Γιόζεφ Μπύλερ, Δρ. Ρόλαντ Φράισλερ, ΌτοΧόφμανν, ∆ρ. Γκέρχαρντ Κλόπφερ, Βίλχελμ Κρίτσινγκερ, ∆ρ. Ρούντολφ Λάνγκε, ∆ρ. Γκέοργκ Λάιμπμπραντ, Μάρτιν Λούτερ, ∆ρ. Άλφρεντ Μάιερ, Χάινριχ Μύλλερ, Έριχ Νόιμαν, Δρ. Έμπερχαρντ Σένγκαρτ, ∆ρ. Βίλχελμ Στούκαρτ. Το κλείσιμο της συνάντησης συνοδεύτηκε από ένα πρωτόκολλο που ακόμη και σήμερα αν το διαβάσει κανείς σοκάρεται από τον κυνισμό και την εγκληματική φύση του ναζιστικού καθεστώτος και των εκπροσώπων του στη διάσκεψη, που δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή να απαριθμήσουμε. Στο 15σέλιδο, στη μεταφρασμένη του μορφή, πρωτόκολλο περιλαμβάνονται σημαντικές πληροφορίες και στοιχεία για τους εβραϊκούς πληθυσμούς της Ευρώπης. Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον σημείο του πρωτόκολλου, τραγικό μνημείο ρατσισμού και φυλετικού διαχωρισμού –όπως και όλο το πρωτόκολλο–, αποτελεί το τέταρτο μέρος που αναφέρεται στην επίλυση των ζητημάτων των μεικτών γάμων (Mischehe) και των Εβραίων κατά το ήμισυ (Mischling). «Οι κατά το ήμισυ Εβραίοι 2ου βαθμού θεωρούνται κατά βάση ίσοι με τους φέροντες γερμανικό αίμα, με εξαίρεση τις παρακάτω περιπτώσεις, που οι Εβραίοι κατά το ήμισυ θεωρούνται Εβραίοι: »α) Όταν ο κατά το ήμισυ Εβραίος 2ου βαθμού προέρχεται από μπασταρδεμένο γάμο (αμφότεροι οι σύζυγοι είναι μεικτοί). »β) Η εικόνα της εμφάνισης του κατά το ήμισυ Εβραίου 2ου βαθμού είναι ιδιαιτέρως δυσμενής, στην οποία περίπτωση θα θεωρηθεί Εβραίος βάσει εμφάνισης. »γ) Ιδιαιτέρως κακές αστυνομικές και πολιτικές αναφορές σχετικά με τον Εβραίο 2ου βαθμού, από τις οποίες καθίσταται σαφές ότι αισθάνεται και συμπεριφέρεται ως Εβραίος. »Αλλά και σε αυτές δεν πρέπει να γίνονται εξαιρέσεις, όταν ο Εβραίος 2ου βαθμού είναι παντρεμένος με άτομο που φέρει το γερμανικό αίμα».

αριθμούς των Εβραίων ανά ευρωπαϊκή χώρα, τους οποίους και θα ενέτασσαν στην «Τελική Λύση». Ο αριθμός αυτός είχε υπολογιστεί στα 11.000.000. Οι Εβραίοι που κατοικούσαν στην Ελλάδα υπολογίζονταν από τους Γερμανούς στους 69.600.

Η τύχη των Εβραίων της Ελλάδας

Ο Μαρκ Μαζάουερ αναφέρει ότι το 1940 βρίσκονταν στην Ελλάδα 70.000 με 80.000 Εβραίοι(4) .Στην Ελλάδα η παρουσία των Εβραίων ήταν μακραίωνη και οι περισσότεροι ήταν Ρωμανιώτες και Σεφαραδίτες (κυρίως στη Θεσσαλονίκη). Το 1940 ο Χίτλερ έδωσε εντολή στον θεωρητικό του ναζιστικού καθεστώτος Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ να κατασχέσει «όλο το επιστημονικό και αρχειακό υλικό του ιδεολογικού εχθρού», δηλαδή των Εβραίων. Το υλικό αυτό προοριζόταν για ένα νέο ινστιτούτο που θα «άνοιγε τα μάτια» στον γερμανικό λαό σχετικά με το ζήτημα των Εβραίων(5). Από την κατοχική Ελλάδα, μετά την οργανωμένη έφοδο σε οποιονδήποτε χώρο είχε σχέση με Εβραίους, κατασχέθηκαν 10.000 βιβλία και χειρόγραφα.

Το γεγονός που έχει μείνει ανεξίτηλα χαραγμένο στην ιστορική μνήμη από τους διωγμούς των Εβραίων στη χώρα μας και ειδικά στη Θεσσαλονίκη, όπου η εβραϊκή κοινότητα αριθμούσε πάνω από 50.000 ψυχές, ήταν η συγκέντρωση 10.000 Εβραίων ανδρών στην πλατεία Ελευθερίας. Αφού τους υποχρέωσαν να μείνουν όρθιοι για πάρα πολλές ώρες μέσα στο λιοπύρι, τους υπέβαλαν και σε καψώνια στα οποία κάποιοι άνθρωποι δεν άντεχαν και λιποθυμούσαν ή τραυματίζονταν. Μεταφέρθηκαν έξω από τη Θεσσαλονίκη και οι 7.000 από αυτούς αφέθηκαν ελεύθεροι τον Οκτώβριο. Η σκοτεινή περίοδος, προθάλαμος για τα στρατόπεδα θανάτου, για τους Εβραίους της Ελλάδας είχε ξεκινήσει. Τους υποχρέωσαν να φορούν το κίτρινο άστρο, να παρουσιάζονται στις Αρχές, τους εξεδίωκαν από τα σπίτια τους και γενικά υπέστησαν όλους τους διωγμούς που υπέστησαν και οι άλλοι Εβραίοι ανά την Ευρώπη.

7

η μεγάλη επιχείρηση για τη σύλληψη όσων εβραϊκών οικογενειών είχαν μείνει στα σπίτια τους. Οι περισσότερες συλλήψεις έγιναν στα Ψηλά Αλώνια, όπου ζούσαν οι πιο εύποροι Πατρινοί. Από την Πάτρα εκτοπίστηκαν 213 Εβραίοι. Μεταπολεμικά η εβραϊκή κοινότητα της Πάτρας διαλύθηκε, αφού όσοι επέζησαν μετανάστευσαν είτε στην Αθήνα είτε στο εξωτερικό (Ισραήλ και ΗΠΑ). Το 1959 στην Πάτρα ζούσαν μόνον 49 Εβραίοι(10). Τα κειμήλια από την εβραϊκή συναγωγή της Πάτρας εκτίθενται στο Εβραϊκό Μουσείο της Αθήνας.

Ο Άιχμαν έστειλε στη Θεσσαλονίκη έναν «ειδικό» του ζητήματος για να επιληφθεί του εκτοπισμού των 50.000 Εβραίων, τον Ντίτερ Βισλιτσένι. Ήταν αρχές Φεβρουαρίου του 1943 όταν ο Βισλιτσένι έφτασε στη Θεσσαλονίκη για να τη μετατρέψει σε «πόλη των φαντασμάτων», σύμφωνα με τον εύστοχο τίτλο ενός άλλου βιβλίου του Μαζάουερ, που αφορά στη συνύπαρξη διαφορετικών θρησκευτικών ταυτοτήτων και πολιτισμών στην ιστορία της Θεσσαλονίκης(6). Οι διαδικασίες ήταν συνοπτικές. Οι περισσότεροι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης εκτοπίστηκαν από τα μέσα Μαρτίου του 1943 ως τις αρχές Ιουνίου. Από τους 48.974 που έφτασαν από τη Βόρεια Ελλάδα στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου οι 37.386 πέθαναν αμέσως στους θαλάμους αερίων. Υπολογίζεται ότι στο Άουσβιτς έφθασαν περισσότεροι από 54.533 Εβραίοι από την Ελλάδα. Πολλοί Εβραίοι σώθηκαν χάρη στην αλληλεγγύη και τη φιλευσπλαχνία συμπατριωτών τους χριστιανών, που ρίσκαραν τη ζωή των ίδιων και των οικογενειών τους. Ωστόσο, ο αντισημιτισμός, όχι με την ίδια έννοια και διάσταση που υπήρχε στη Γερμανία, ευδοκιμούσε και στην ελληνική κοινωνία. Μετά από το τέλος του πολέμου οι επιζήσαντες Εβραίοι, είτε στα στρατόπεδα εξόντωσης είτε στην πόλη, δεν ξεπερνούσαν τους 2.000 στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον Μιχαήλ Μολχό(7). Πολλοί από τους επιζήσαντες βρήκαν τα σπίτια και τα υπάρχοντά τους να τα έχουν εκμεταλλευθεί προς όφελός τους Έλληνες Χριστιανοί.

Οι Εβραίοι της Πάτρας και της Αχαΐας

Η μνήμη

Ο παραλογισμός των ναζί δεν σταμάτησε μόνο στους εβραϊκούς πληθυσμούς, αλλά και σε όσους θεωρούσαν κατώτερες φυλές, όπως οι Ρομά κ.ά. Στην περίπτωση των Εβραίων όμως πήρε τη μορφή μιας θηριώδους γενοκτονίας που προηγούμενό της δεν είχε υπάρξει. Το παρόν άρθρο συντάχθηκε με αφορμή και την επέτειο από την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου. Μέχρι πρόσφατα δεν μαθαίναμε από την επίσημη ιστορία ότι ένας από τους πρώτους Έλληνες αξιωματικούς που σκοτώθηκε στο Αλβανικό Μέτωπο ήταν ο Εβραίος Μαρδοχαίος Φριζής από τη Χαλκίδα. Επίσης, πέρασαν πάρα πολλά χρόνια και χρειάστηκαν έξωθεν παρεμβάσεις ώσπου ο Δήμος Θεσσαλονίκης να φτιάξει ένα μνημείο αντάξιο της θυσίας των Ελληνοεβραίων σε κεντρικό σημείο της πόλης, το οποίο μόλις το 2006 τοποθετήθηκε στη μαρτυρική πλατεία Ελευθερίας(11). Οφείλουμε ως ελάχιστο φόρο τιμής σε όλους όσοι θυσιάστηκαν να καλλιεργούμε και να ποτίζουμε το δέντρο της μνήμης. Η σκιά του θα μας προφυλάξει από τις γενοκτονίες του μέλλοντος...

Στην αρχή της Κατοχής η επίσης μακραίωνης παρουσίας εβραϊκή κοινότητα της Πάτρας δεν αριθμούσε πάνω από 350 άτομα(8). Είχαν τη δική τους συναγωγή, πήγαιναν σε ελληνικά σχολεία και όποιος ήθελε να μάθει εβραϊκά μάθαινε από τον ραβίνο το απόγευμα. Οι Εβραίοι της Πάτρας ανήκαν σε αυτές τις ελληνικές εβραϊκές κοινότητες, που «απολάμβαναν» τα όποια πλεονεκτήματα της ιταλικής κατοχής, με την έννοια ότι οι Ιταλοί δεν είχαν την ίδια αντίληψη για τη μεταχείριση των εβραϊκών πληθυσμών. Οι Πατρινοί Εβραίοι φαίνεται να έχουν τουλάχιστον τη στοιχειώδη ενημέρωση για το τι συνέβαινε στους Εβραίους συμπατριώτες τους σε άλλα μέρη της Ελλάδας και ειδικά για τον μαζικό διωγμό της Θεσσαλονίκης.

Τον Σεπτέμβριο του 1943, όταν οι Γερμανοί έγιναν οι κύριοι και αποκλειστικοί διοικητές της πόλης, ξεκίνησαν τις διώξεις. Πολλοί από τους Εβραίους φρόντισαν να καταφύγουν σε ορεινά χωριά, κυρίως στην περιοχή του Παναχαϊκού και των Καλαβρύτων, όπου με τη βοήθεια των ντόπιων και της Αντίστασης, κυρίως του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, κατάφεραν να σωθούν και να επιζήσουν της γενοκτονίας. Κάποιοι μάλιστα εντάχθηκαν και στο αντιστασιακό κίνημα όπως ο Α. Αρμάντο στον ΕΛΑΣ. Είναι χαρακτηριστική η μαρτυρία της Εβραίας από την Πάτρα Αιμιλίας Βελέλλη που αναφέρεται με συγκίνηση και ευγνωμοσύνη στον Ηλία Μιχαλόπουλο και την οικογένειά του στο χωριό Μιχαλέικα στο Παναχαϊκό. Αξίζει επίσης να αναφέρουμε και την οργανωμένη έφοδο του ΕΛΑΣ σε τρένο στο Αίγιο, το Δεκέμβριο του 1943, που είχε ως αποτέλεσμα να σωθούν 29 άτομα από τον εκτοπισμό και τη θανάτωση(9). Ανήμερα της εθνικής εορτής της 25ης Μαρτίου 1944 έγινε 8

1Richard J. Evans, Η 2 Άννα-Μαρία

έλευση του Γ΄ Ράιχ, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2013, σελ. 169.

Δρουμπούκη, «Πρωτόκολλο θανάτου με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες», εφημερίδα Η Καθημερινή, 3 Οκτωβρίου 2016.

3 ό.π.

4 Mark Mazower, Στην Ελλάδα του Χίτλερ – Η εμπειρία της Κατοχής, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, σελ. 263.

5 ό.π., σελ. 265.

6 Mark Mazower, Θεσσαλονίκη, πόλη των φαντασμάτων – Χριστιανοί, μουσουλμάνοι και Εβραίοι 1430-1950, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006.

7 Mark Mazower, Στην Ελλάδα του Χίτλερ – Η εμπειρία της Κατοχής, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, σελ. 272.

8 Μαρία Φιλοσόφου, Κατοχή και Αντίσταση στην Αχαΐα, Κοινωνικές και εκπαιδευτικές διαστάσεις, τόμος Α΄, ανέκδοτη διδακτορική διατριβή, Πάτρα 2010,σελ. 234.

9 Μαρία Φιλοσόφου, ό.π., σελ. 240, 246.

10 ό.π., σελ. 248.

11 Άννα Μαρία Δρουμπούκη, Μνημεία της Λήθης – Ίχνη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2014, σελ.295.

Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΡΕΤΖΕΠ ΤΑΓΙΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΜΕ ΤΑ ΜΜΕ ΩΣ ΚΑΘΡΕΠΤΗΣ ΤΟΥ ΑΥΤΑΡΧΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΑ ΧΩΡΑ ως αναγκαία συνθήκη για την εδραίωση των αντι-λαϊκών μέτρων και μεταρρυθμίσεων.

Από την αντίληψη και συμπεριφορά δεν μπόρεσαν να απεγκλωβιστούν

Γεράσιμος Ν. Καραμπελιάς Αναπληρωτής Καθηγητής ΠΑΝΤΕΙΟ Πανεπιστήμιο

Πριν από 14 χρόνια, το Νοέμβριο του 2002, όταν το ΑΚΡ και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κέρδισε τις εκλογές πολλοί ήταν αυτοί που πίστεψαν ότι η Τουρκία μπορούσε να γυρίσει σελίδα και να πλησιάσει τα δυτικά πρότυπα άσκησης και εφαρμογής της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ήταν πολλοί αυτοί, ιδιαίτερα σε γειτονικές χώρες, που είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους για μια καλύτερη περίοδο διακρατικών σχέσεων στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της γείτονας χώρας και τις βαρύγδουπες εξαγγελίες της περί εξωτερικής πολιτικής «μηδενικών προβλημάτων». Αλλά και στο εσωτερικό της, δεν ήταν λίγοι οι εκπρόσωποι των διαφόρων μειονοτικών ομάδων που πίστεψαν ότι μέσω της συγκεκριμένης κυβέρνησης θα δικαιωθούν οι αγώνες τους για κατοχύρωση των πολιτικών και κοινωνικών τους δικαιωμάτων.

ούτε μικροί και μεγάλοι κάτοχοι και συντελεστές των ΜΜΕ. Οι διώξεις που υπέστησαν οι μειονοτικοί παράγοντες, ιδιαίτερα οι ευκατάστατοι και λόγιοι, καθόλη τη διάρκεια της Ρεπουμπλικανικής μονοκρατορίας (1923-1950) αλλά και μεταγενέστερα, δεν επέτρεψε στους παλαιούς κατόχους έντυπων μέσων να διαφοροποιηθούν από τις εντολές της Άγκυρας. Ταυτόχρονα, η αδυναμία των μη-μειονοτικών να στηριχθούν οικονομικά στην αγοραστική δυνατότητα του κοινού, είτε λόγω του μονοπωλιακού αρχικά καθεστώτος διακίνησης του τύπου είτε λόγω του βαθμού αναλφαβητισμού των πολιτών, τους οδήγησε στην αναζήτηση διευκολύνσεων από την πατρική φιγούρα του Κράτους (π.χ. χορηγήσεις χαμηλότοκων δανείων, φορολογικές διευκολύνσεις, εξυπηρετήσεις στην αγορά γης και αντιμετώπισης συνδικαλιστικών οργάνων). Υποχρεωμένοι να διατηρούν άριστες σχέσεις με την άρχουσα στρατογραφειοκρατική τάξη αλλά και πολιτικούς ηγέτες που είχαν την ικανότητα ανόδου τους στην κρατική εξουσία, οι εκδότες των εθνικής αλλά και τοπικής εμβέλειας έντυπου τύπου αλλά και ραδιοτηλεοπτικών μέσων ήταν πολύ δύσκολο να κατορθώσουν να απεγκλωβιστούν από αυτή τη λαίλαπα των «διευκολύνσεωνυποχρεώσεων». Το αντάλλαγμα της χειραγώγησης των πολιτικών συναισθημάτων και αποφάσεων των πολιτών δεν έδειχνε ικανό να δημιουργήσει πολλές ηθικές αναστολές και ενδοιασμούς στη σχέση τους με την κρατική εξουσία.

Τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, η εικόνα του Τούρκου πρωθυπουργού σίγουρα έχει προκαλέσει απογοήτευση, ίσως και πικρία. Βέβαια, πολλοί σήμερα πιστεύουν ότι εάν «εξαφανιστεί» ο Πρόεδρος Ερντογάν από το προσκήνιο, η δημοκρατία θα επιστρέψει στην Τουρκία. Αυτό που ίσως οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν είναι, ότι ο παραδοσιακός τρόπος διαχείρισης «της φωνής του άλλου», που στην περίπτωση αυτή είναι τα ΜΜΕ, δείχνει ότι δύσκολα η Τουρκία και η οποιαδήποτε ομάδα άσκησης εξουσίας μπορούν να απομακρυνθούν από την αυταρχικήμιλιταριστική τους κουλτούρα και συμπεριφορά. Παραδοσιακές Πολιτικές Συμπεριφορές στην Τουρκία

Δεν είναι δυνατό να υπάρξει κάποια προσπάθεια ερμηνείας της πολιτικής συμπεριφοράς πολιτών, ομάδων πίεσης και πολιτικών ηγετών δίχως αναφορά στην επιρροή που ασκεί σε ψυχολογικό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο το κράτος (Devlet) στην καθημερινή πολιτική τους συμπεριφορά. Διότι από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έως και τις ημέρες μας, στο κράτος αποδίδεται ο χαρακτηρισμός της πατρικής φιγούρας, Devlet Baba, υποδηλώνοντας ότι ως Πατέρας αγαπάει όλα τα παιδιά του, τα φροντίζει και τα προστατεύει, αλλά όμως ταυτόχρονα απαιτεί από αυτά υπακοή και σεβασμό. Φυσικά, όλοι προσδοκούν ότι σαν «δίκαιος» πατέρας οφείλει να τιμωρεί παραδειγματικά τα ανυπάκουα παιδιά του και έτσι επικροτούν την πράξη του αυτή όταν συμβαίνει. Καθώς ο δίκαιος και ο δυνατός εκλαμβάνονται ως έννοιες συνώνυμες, η δύναμη του κράτους και των κρατούντων κρίνεται από την ικανότητα και δυνατότητα να τιμωρούν τους απείθαρχους-ανυπάκουους πολίτες και θεσμούς. Ο ερχομός του Μουσταφά Κεμάλ και των συνεργατών του στην εξουσία όχι μόνο δεν αλλοίωσε τη συγκεκριμένη πολιτική και πολιτιστική ταυτότητα αλλά την ενίσχυσε, μέσω της επέκτασης του κρατικού ελέγχου σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η οικονομία, η θρησκεία, η δικαιοσύνη και η επικοινωνία,

Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι

η απήχηση / γοητεία που ασκεί η αυταρχική συμπεριφορά στο σύνολο των κατοίκων της χώρας. Κατά τον Όζμπουντουν, «η πολιτική κουλτούρα της Τουρκίας αποδίδει τα πρωτεία όχι στο άτομο αλλά στη συλλογικότητα … Η ατομικότητα και η παρέκκλιση τιμωρούνται ενώ η προσαρμογή και η υπακοή θα ανταμειφθούν. Τα περισσότερα συλλογικά όργανα (οικογένεια, σχολείο, κοινότητα) εμφανίζουν έντονα τα πρώτα στοιχεία αυταρχισμού στις σχέσεις των μελών τους». Η αυταρχική πολιτική κουλτούρα σε συνδυασμό με τη μη ύπαρξη κοινωνίας πολιτών αλλά και την αρνητική απήχηση που έχει η έννοια του συμβιβασμού, ιδιαίτερα στα κατώτερα κοινωνικο-οικονομικά στρώματα, οδήγησε τους εν ενεργεία αλλά και εν δυνάμει πολιτικούς παράγοντες, να αντιλαμβάνονται τη σχέση τους με τους «άλλους» ως ένα παιχνίδι με μηδενικό αποτέλεσμα (zero-sum game). Επακόλουθο αυτής της αντίληψης ήταν να θεωρούν ως μοναδικό σκοπό της θέσεως και

9

ύπαρξής τους την κατάληψη της εξουσίας και την απόλυτη υπακοή των «άλλων» στο πρόσωπό τους. Κατά συνέπεια, τα μέλη και οι διαχειριστές των ΜΜΕ εκλαμβάνονταν ως φίλοι μόνο αν υποστήριζαν τις θέσεις των και ως εχθροί αν ασκούσαν κριτική σε αυτές. Η έννοια της «ανεξάρτητης» φωνής στο χώρο των ΜΜΕ ήταν υπαρκτή μόνο στο χώρο της φαντασίας. Αντίθετα, τέτοιοι προσδιορισμοί υπέκρυπταν τις μεθοδικές προσπάθειες διαφόρων «σκοτεινών» δυνάμεων, εγχώριων ή και εκτός συνόρων, που είχαν σαν στόχο την πολιτική τους εξόντωση.

Το τρίτο χαρακτηριστικό, είναι η παραδοσιακά αρνητική αντίληψη κοινού και πολιτικών παραγόντων για το επάγγελμα του δημοσιογράφου. Αν

και

δεν είναι μικρός ο αριθμός ευρύτερα αλλά και λιγότερα γνωστών δημοσιογράφων που πλήρωσαν με την ίδια τους τη ζωή την προσπάθεια για ανακάλυψη και παρουσίαση της αλήθειας σε ποικίλα πολιτικά θέματα, ωστόσο δεν έχει αποτρέψει τις λαϊκές μάζες να συντηρούν την παράδοση που θεωρεί το δημοσιογράφο συνεργάτη των υπηρεσιών ασφάλειας και της αστυνομίας. Αυτή η παράδοση επιτρέπει τη διαιώνιση του σκεπτικού περί συνωμοσίας γύρω από την οποιαδήποτε προσπάθεια πληροφόρησης του κοινού και προσθέτει εμπόδια στη δημιουργία και λειτουργία δυτικού τύπου ΜΜΕ.

Επίλογος

Σε μια αποστροφή του λόγου του, το 1979, ο Ουμπέρτο Έκο τόνισε ότι το δημοκρατικό καθεστώς του ανεπτυγμένου κόσμου έχει πολλές πιθανότητες επιβίωσης μόνο όταν θα καταφέρει «να μετατρέψει την εικόνα σε παράγοντα ενεργοποίησης της κριτικής ικανότητας των πολιτών, και όχι όταν την εκλαμβάνει ως πρόσκληση για ύπνωση». Ένα από τα βασικότερα προβλήματα στο εσωτερικό της Τουρκίας είναι ότι τα ΜΜΕ δεν μπόρεσαν ποτέ να ξεφύγουν από το σφιχτό εναγκαλιασμό της άρχουσας στρατο-γραφειοκρατικής τάξης, είτε λόγω δικών τους εγγενών αδυναμιών είτε διότι οι τελευταίοι δεν άντεχαν να απολέσουν έναν από τους βασικότερους παράγοντες διάδοσης και αποδοχής των ιδεολογικών τους αντιλήψεων και στόχων στις μάζες. Το γεγονός ότι κυβερνήσεις και πρωθυπουργοί, που με τη συνδρομή της λαϊκής ψήφου έφθασαν να καταλάβουν την ηγεσία του κράτους, συντηρούν και ενισχύουν το υπάρχον καθεστώς μέσω της εκούσιας ή ακούσιας αναπαραγωγής των αυταρχικών και μιλιταριστικών δομών εξουσίας και κουλτούρας σε οικογένεια, εργασία και πολιτεία, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για εκδημοκρατισμό της γείτονας χώρας και κατά συνέπεια για βελτίωση των σχέσεών της με τις όμορες χώρες.

10

ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΜΕΡΟΣ Α’ Μεταβολές στο είδος των συμβάσεων εργασίας στην περίοδο των προγραμμάτων προσαρμογής Βλ. (Γράφημα 2).

Την ίδια στιγμή που το ποσοστό των νέων συμβάσεων μερικής απασχόλησης αυξήθηκε από 33,94% σε 37,51% και το ποσοστό των νέων συμβάσεων εκ περιτροπής εργασίας από 11,87% σε 14,05%

Γράφημα 1

Γιώργος Διαγουρτάς MSc Οικονομικών Επιστημών

To συγκεκριμένο άρθρο είναι το πρώτο μιας σειράς τριών άρθρων που αφορούν τις μνημονιακές μεταβολές στις εργασιακές σχέσεις, που έχουν συντελεστεί στη χώρα την περίοδο των προγραμμάτων προσαρμογής (2010 έως σήμερα). Το παρόν άρθρο αναφέρεται στις μεταβολές του είδους των συμβάσεων εργασίας μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Με την ΠΥΣ 6/28.2.2012 Ν 4093/2012 το γνωστό και ως «Μνημόνιο 2» της κυβέρνησης Παπαδήμου και την «Έγκριση Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013 - 2016 - Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Ν 4046/2012 και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013», που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά το φθινόπωρο του 2012, επήλθαν σημαντικότατες τροποποιήσεις στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων, με θεσμικά κυρίαρχη αυτή της τροποποίησης του συστήματος καθορισμού των κατωτάτων ορίων των αποδοχών των εργαζόμενων όλης της χώρας. Νόμοι που άλλαξαν ριζικά το status quo των εργασιακών σχέσεων και των εργασιακών δικαιωμάτων επιφέροντας βαρύτατα πλήγματα στους εργαζόμενους και ελευθερία κινήσεων στους εργοδότες.

Η ύφεση της ελληνικής οικονομίας και η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης, που ενισχύθηκε με τη θέσπιση των νέων εργασιακών νόμων, επέφεραν ριζικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις. Σύμφωνα με τις τριμηνιαίες εκθέσεις εργατικού δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ. το 4ο τρίμηνο του 2009 το μερίδιο των μερικώς απασχολούμενων στο σύνολο των εργαζόμενων ήταν μόλις 6,2%, ενώ το 48,5% κατέφυγε σε αυτή την επιλογή, γιατί δυσκολευόταν να βρει εργασία πλήρους απασχόλησης (υποαπασχολούμενοι). Δύο χρόνια αργότερα, στο 4ο τρίμηνο του 2011 η οικονομική ύφεση και η αύξηση της ανεργίας επέφερε αύξηση του ποσοστού εργαζόμενων μερικής απασχόλησης στο 7,1% (14,5% αύξηση) και μικρή αύξηση των εργαζόμενων που αδυνατούσαν να βρουν πλήρη απασχόληση σε 58,3%. Μετά από την ψήφιση του «Μνημονίου 2» και των εφαρμοστικών νόμων το 2012, στις αρχές και στα τέλη του 2012 αντίστοιχα, πλέον στο 1ο τρίμηνο του 2016 το ποσοστό εργαζόμενων μερικής απασχόλησης έχει εκτοξευθεί στο 9,8% (αύξηση 38%) και το ποσοστό υποαπασχολούμενων έχει φτάσει στο 69,1%.

Γράφημα 2

Μάλιστα μόνο για τον Ιούνιο του 2016 (Γράφημα 3) το ποσοστό νέων προσλήψεων με σύμβαση πλήρους απασχόλησης μειώθηκε και έφτασε το 44,3% έναντι 49,49% τον Ιούνιο του 2014 (Γράφημα 4).

1 Το ΕΡΓΑΝΗ συλλέγει στοιχεία από το Μάρτιο του 2014.

2 Ως εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα, η κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα, η κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας.

Γράφημα 3

Γράφημα 4

Είναι φανερό πως το μερίδιο των μερικώς απασχολούμενων και των υποαπασχολούμενων αυξάνεται με όλο και μεγαλύτερους ρυθμούς στη χώρα μας. Λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη τα στοιχεία του «ΕΡΓΑΝΗ» το μερίδιο των νέων συμβάσεων εργασίας μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας (ευέλικτων μορφών εργασίας) στο σύνολο των συμβάσεων αυξάνεται συνεχώς. Ενώ το ποσοστό των νέων προσλήψεων πλήρους απασχόλησης το 1ο εξάμηνο του 2014 ήταν 54,18% (Γράφημα 1), το 1ο εξάμηνο του 2016 έχει μειωθεί στο 48,44% 11

Σύμφωνα και με το Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO) η σύνθεση των νέων συμβάσεων εργασίας εμφάνισε μεγάλες μεταβολές την πενταετία 2009-2013. Τα ποσοστά είναι παρόμοια με του «ΕΡΓΑΝΗ». Ενώ το 2009 το ποσοστό των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε νέες συμβάσεις αγγίζει το 80%, το 2013 πλησιάζει κοντά στο 50% (Γράφημα 5), με τις νέες συμβάσεις μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας να υπερδιπλασιάζονται. Γράφημα 5

Αν και πράγματι συγκλίνουμε, χρόνο με το χρόνο, ως χώρα στο ποσοστό των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στην Ε.Ε. είναι πολύ μεγαλύτερο το ποσοστό των εργαζομένων στην Ελλάδα που αναγκάζονται να συνάψουν σύμβαση μερικής απασχόλησης, γιατί αδυνατούν να βρουν εργασία πλήρους απασχόλησης, σε σύγκριση με το σύνολο της Ε.Ε. Αυτό συμβαίνει γιατί το μεγαλύτερο μέρος των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στην υπόλοιπη Ε.Ε. συνάπτεται κυρίως από μητέρες ή φοιτητές που επιθυμούν ένα πρόσθετο εισόδημα για να συντηρήσουν την οικογένειά τους ή για να πληρώσουν τις σπουδές τους αντίστοιχα, και όχι από εργαζομένους που αδυνατούν να βρουν εργασία πλήρους απασχόλησης και να συντηρήσουν αξιοπρεπώς την οικογένειά τους. Γράφημα 7 Ποσοστό υποαπασχολούμενων εργαζόμενων ηλικίας 15-74, ετήσιος μ.ό. 2015

Αν συγκρίνουμε με έτος βάσης το 2008, από το 2008 έως το 1ο τρίμηνο του 2014, ενώ οι θέσεις εργασίας μειώνονται στην Ελλάδα σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20%, το ποσοστό των μερικώς απασχολούμενων το ίδιο διάστημα αυξάνεται πάνω από 20% (Γράφημα 6).

Γράφημα 8 Ποσοστό υποαπασχολούμενων μερικώς απασχολούμενων ηλικίας 15-74, ετήσιος μ.ό. 2015

Γράφημα 6

Σύμφωνα και με τη Eurostat το ποσοστό των υποαπασχολούμενων (δηλαδή των εργαζόμενων που εργάζονται σε καθεστώς μερικής απασχόλησης ενώ θα επιθυμούσαν να εργάζονται σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης) στο σύνολο των εργαζόμενων για το 2015 στην Ελλάδα ήταν κοντά στο 7% (έναντι περίπου 5% στο σύνολο της Ε.Ε.), ποσοστό που την κατατάσσει στην 3η θέση ως χώρα στην Ε.Ε. μετά από την Κύπρο και την Ισπανία (Γράφημα 7). Για το ίδιο έτος το μερίδιο των υποαπασχολούμενων στο σύνολο των μερικώς απασχολούμενων ξεπερνά το 70%, ποσοστό που κατατάσσει την Ελλάδα στην 1η θέση στις χώρες της Ε.Ε., όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ε.Ε. δεν ξεπερνά το 25% (Γράφημα 8). Συνεπώς, το επιχείρημα των συστημικών οικονομολόγων και Μ.Μ.Ε. πως η αναδιάρθρωση στην αγορά εργασίας και η μεγαλύτερη ευελιξία είναι απαραίτητη για να συγκλίνουμε ως χώρα με τις εργασιακές σχέσεις που επικρατούν στα υπόλοιπα κράτη της Ε.Ε. (19,6% το μερίδιο των συμβάσεων μερικής απασχόλησης στην Ε.Ε. και 9,3% στην Ελλάδα) αποδομείται από τα στοιχεία της EUROSTAT.

12

Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών και της οικονομικής ύφεσης στη χώρα είχαν και εξακολουθούν να έχουν, όσον αφορά στον τύπο και το είδος των εργασιακών σχέσεων, τα εξής χαρακτηριστικά: -Το ποσοστό των εργαζομένων με ευέλικτη μορφή εργασίας αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς από το 2009 και μετά. Παρά τη μεγάλη μείωση των θέσεων εργασίας, υπάρχει μεγάλη αύξηση των θέσεων εργασίας με ευέλικτη μορφή απασχόλησης.

-Το ποσοστό των υποαπασχολούμενων / μερικώς απασχολούμενων αυξάνεται και αυτό με υπερβολικά γρήγορους ρυθμούς ξεπερνώντας κατά πολύ το Μ.Ο. της Ε.Ε. Tο στοιχείο αυτό δείχνει πως εκτός από το πολύ υψηλό ποσοστό ανεργίας που μαστίζει τη χώρα, υπάρχει και ένας πολύ μεγάλος και συνεχώς αυξανόμενος αριθμός εργαζόμενων που δεν είναι ικανοποιημένος από την εργασιακή σχέση που έχει συνάψει.

ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ... Το τελευταίο διάστημα πέραν των όσων συμβαίνουν είχαμε και δύο

Η συζήτηση για τη διαχείριση των απορριμμάτων έχει ξεκινήσει σε

σοβαρές εξελίξεις, οι οποίες αφορούν την ίδια μας τη ζωή. Πρόκειται για το πέρασμα της ΕΥΑΘ και της ΕΥΔΑΠ στο Υπερταμείο που στην ουσία μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν. Είναι εταιρίες που διαχειρίζονται ένα δημόσιο αγαθό, το νερό και εξυπηρετούν σχεδόν το 60% του πληθυσμού της χώρας.

δήμους και περιφέρειες. Τον προηγούμενο μήνα συζητήθηκε η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος. Ποιό είναι το νέο περιβάλλον που πάει να δημιουργηθεί στη διαχείρηση των απορριμμάτων; Ποιες θα έπρεπε να είναι οι βασικές προτεραιότητες;

Τι είδους οικολογική επιβάρυνση μπορεί να επιφέρει η περαιτέρω

Η Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων (ΠΡΩΣΥΝΑΤ) είναι μία οριζόντια κίνηση πολιτών από διάφορες περιοχές της χώρας . Περιλαμβάνει «μέλη» από όλη την Ελλάδα και λειτουργεί με διαδικασίες συνελεύσεων. Στη σελίδα της θα βρείτε πολλές πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων. Στο σύνδεσμο που ακολουθεί, κατεβάστε τη γνωμοδότησή της για τη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για την τροποποίηση του περιφερειακού σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

απώλεια κοινωνικού ελέγχου στην ποσότητα του νερού που αντλείται και στο πού πωλείται;

Τι ακριβώς θα πωληθεί εν τέλει και σε τι ζημία του κοινωνικού συνόλου δεδομένου ότι οι επενδύσεις υψηλού κόστους αυτών των επιχειρήσεων αφορούν τις υποδομές τους, που ήδη έχουν πληρωθεί με έξοδα των φορολογούμενων πολιτών; Ποια άραγε θα είναι η μοίρα της ύδρευσης κοστοβόρων για την ιδιωτική πρωτοβουλία απόμακρων η αραιοκατοικημένων περιοχών;

Είναι ερωτήματα που δεν πρέπει να μας αφήνουν αδιάφορους. Το SAVEGREEKWATER είναι μία ελληνική πρωτοβουλία πολιτών που αντιτίθεται στην ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων των υδάτινων πόρων και της διανομής τους. Το καθαρό προσιτό νερό αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα και πρέπει να παραμείνει ένα δημόσιο αγαθό. Η πρωτοβουλία μας επιθυμεί να ενημερώσει όλους τους ενδιαφερόμενους για τις επιπτώσεις του να επιτραπεί στις εταιρείες να εμπορευματοποιήσουν και να κερδίσουν από τα περιορισμένα αποθέματα υδάτινων πόρων. Η ιδιωτικοποίηση του νερού είναι πρωτίστως θέμα δημοκρατίας. Αν δεν μπορούμε να ελέγξουμε την ύδρευση μπορούμε πραγματικά να ελέγξουμε οτιδήποτε; Η εκστρατεία μας με αυτή την ευκαιρία επιθυμεί να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με το ευρύτερο θέμα της προσεκτικής διαχείρισης των υδάτων για ιδιωτική και γεωργική χρήση.

https://www.dropbox.com/s/7i9sng6fg0zcgyy/%CE%A0%CE%B1%CF% 81%CE%AD%CE%BC%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B7%20%CE%A0%C E%A1%CE%A9%CE%A3%CE%A5%CE%9D%CE%91%CE%A4.docx?dl=0

Στη σελίδα του SAVEGREEKWATER θα βρείτε πλούσιο υλικό που αφορά την ίδια σας τη ζωή!

13

Ευανθία Ρεμπούτσικα - Μια παλέτα μουσικών χρωμάτων...

Βασιλική Πλέσσια Φοιτήτρια Διεθνών και Ευρωπαικών Σπουδών

Είναι η μορφή μιας γυναίκας με κόκκινα μαλλιά παρέα με το κόκκινο βιολί της, η οποία «γεμίζει» τη σκηνή καλώντας το κοινό να μοιραστεί μαζί της το συναίσθημα, τη λησμονιά, να θαυμάσει τα χρώματα του μουσικού της καμβά και να απολαύσει τις μελωδίες της ίδιας της ζωής. Είναι η Ευανθία Ρεμπούτσικα, μία από τις πιο σημαντικές Ελληνίδες συνθέτριες με σπουδαία καριέρα και διακρίσεις στο εξωτερικό, η οποία μάλιστα κατάγεται από την Κάτω Αχαΐα.

τέσσερα παιδιά της οικογένειας Ρεμπούτσικα. Ο πατέρας της ήταν ιδιοκτήτης του κινηματογράφου REX, κάτι που της έδωσε τη δυνατότητα να «γεννηθεί» μέσα στον κινηματογράφο, αφού πέρα από το γεγονός ότι οι πόνοι στη μητέρα της για τη γέννησή της ξεκίνησαν στην αίθουσα του κινηματογράφου, η Ευανθία από μικρή έλαβε κινηματογραφικά μουσικά ερεθίσματα. Έχοντας ήδη ξεκινήσει μαθήματα βιολιού στο Πατραϊκό Ωδείο, στα 8 της χρόνια σχηματίζει με τα αδέρφια της το «Κουαρτέτο Αδερφών Ρεμπούτσικα», που περιοδεύει σε Ελλάδα και εξωτερικό.

Από το 1970 συνεργάζεται με έλληνες συνθέτες και ερμηνευτές ενώ παράλληλα σπουδάζει στο Ωδείο Αθηνών και στο Ελληνικό Ωδείο, με καθηγητές τον Τάτση Αποστολίδη και τον Στέλιο Καφαντάρη, αντίστοιχα. Ακολουθούν σπουδές μέχρι το 1979 στην ''Ecole Normale de la Musique'', στο Παρίσι, όπου γνωρίζει το σύζυγό της, τον συνθέτη Παναγιώτη Καλαντζόπουλο, με τον οποίο έχει αποκτήσει δύο παιδιά. Λίγο αργότερα συνεργάζεται με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Τρίτου Προγράμματος και τη Σύγχρονη Ορχήστρα της ΕΡΤ, με την οποία περιοδεύει κατά την παρουσίαση του «Άξιον Εστί» με τον Μίκη Θεοδωράκη. Στις αρχές της δεκαετίας του '80 συμμετέχει στο «Μουσικό Αύγουστο», που είχε επιμεληθεί ο Μάνος Χατζιδάκις.

Το 1992 κάνει τα πρώτα της βήματα στη δισκογραφία μαζί με τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο στο δίσκο «Στη λίμνη με τις παπαρούνες», στον οποίο ερμηνεύει η Κρίστη Στασινοπούλου. Ακολουθούν τρεις δίσκοι

Η Ευανθία Ρεμπούτσικα, γεννημένη το Νοέμβριο του 1958, είναι το τρίτο από τα

14

(1996-2000) σε φωνή του νέου τότε ερμηνευτή Γιάννη Κότσιρα, με τίτλους «Αθώος Ένοχος» (στη σύνθεση με τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο και σε στίχους του Άρη Δαβαράκη), «Μόνο ένα φιλί» (πλατινένιος, σε στίχους Ελένης Ζιώγα) και τέλος «Είναι η δική μας η ζωή μας» (σε στίχους πάλι Άρη Δαβαράκη).

Ακολουθούν συνθέσεις για τηλεοπτικές σειρές (1993-2001), όπως «ΑθήναΘεσσαλονίκη» του Χρήστου Παληγιαννόπουλου (1997), με συμμετοχή της Νανάς Μούσχουρη. Στη συνέχεια, η συνθέτρια παρουσιάζει δύο σημαντικούς προσωπικούς δίσκους με τίτλους «Το αστέρι και η Ευχή» και «Μικρές Ιστορίες». Στους δίσκους αυτούς συμμετέχουν στον πρώτο η Caroline Lavelle σε μια μάλιστα ξενόγλωσση ερμηνεία της «Αλεξάνδρειας» και στο δεύτερο η Έλλη Πασπαλά, η Ελευθερία Αρβανιτάκη και οι υψίφωνοι Σόνια Θεοδωρίδου και Μαριάννα Ριγάκη.

Το 2003 αποτελεί σταθμό για την καλλιτέχνη, καθώς πέρα από το γεγονός πως οι εκπληκτικές συνθέσεις της για την «Πολίτικη Κουζίνα» του Τάσου Μπουλμέτη θα της χαρίσουν το Βραβείο ''Καλύτερης Μουσικής'' στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και διεθνή αναγνωσιμότητα, της ανοίγεται κι ο δρόμος για κινηματογραφικές συνθέσεις, ιδιαίτερα στην Τουρκία.

Το 2004 συνεχίζεται, μετά από την «Πολίτικη Κουζίνα», η συνεργασία της με τη Νατάσα Θεοδωρίδου στο λαϊκό δίσκο «Έρωτα, δεν

ξέρεις να αγαπάς» σε ποίηση του Μιχάλη Γκανά, ενώ παράλληλα κυκλοφορεί η «Φωνή Αιγαίου» με τον ίδιο στιχουργό για την ομώνυμη ταινία-ντοκιμαντέρ της Λυδίας Καρρά, με ερμηνείες της Έλλης Πασπαλά.

Tο 2006 η συνθέτρια βραβεύεται για τις συνθέσεις της στην ταινία του Τσαργάν Ιρμάκ ''Babam ve oglum'' («Ο πατέρας και ο γιος μου») ως «Παγκόσμια Ανακάλυψη Σάουντρακ» στα Παγκόσμια Βραβεία Κινηματογραφικής Μουσικής, της Διεθνούς Ακαδημίας του Βελγίου και ως «Σάουντρακ της Χρονιάς» από το Radyo Boğaziçi Müzik Ödülleri.

Ευανθία Ρεμπούτσικα…Το πρόσωπο

Σαν μια παλέτα μουσικών χρωμάτων θα χαρακτηρίζαμε τη μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα, καθώς εκείνη χρωματίζει με τις αισθαντικές της μελωδίες εικόνες της καθημερινότητας και αφηγείται τις ιστορίες της ζωής.

Θα λέγαμε πως η Ευανθία μιλάει με την αλήθεια, λέει την αλήθεια μέσω της μουσικής της. Οι συνθέσεις της είναι τα ίδια της τα βιώματα, είναι οι δικές της ιστορίες, είναι αυθόρμητες σκέψεις και συναισθήματα, είναι εν τέλει η άμυνα της απέναντι στον πόνο και

«Ο χορός των Άστρων», το 2007 αποτελεί έναν ακόμα δίσκο σε συνεργασία με την Έλλη Πασπαλά και τη στιχουργό Ελένη Ζιώγα, ενώ το 2008 ακολουθεί η μουσική για την ταινία ''Ulak''.

Έτσι, λοιπόν, κόντρα στον καιρό αποδεικνύεται πως τελικά υπάρχουν αληθινοί εραστές της τέχνης και αληθινοί καλλιτέχνες, που μπορούν άξια να αποτελέσουν παραδείγματα προς μίμηση. Ευανθία Ρεμπούτσικα… Το κάλεσμα

Κλείνοντας και έχοντας πάντοτε στο μυαλό μας μελωδίες έντονων συναισθημάτων και ενθύμησης, όπως αυτή του «Σινέ Ρέξ» και του «Σταθμού», ας «Βάλουμε πλώρη για αυτά που ονειρευτήκαμε, για το αύριο προς ολοταχώς», ας ανταποκριθούμε στο «Χορό των Άστρων» και ας «Χαράξει διαδρομές η φαντασία μας»... εξάλλου «Ποιός χειμώνας το απαγόρευσε» ή και μπορεί, θα προσθέταμε, τελικά να μας το απαγορεύσει! «Το ένα μου λιμάνι είναι δυτικό, το άλλο το παλιό ανατολικό». Η μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα είναι όντως όπως το λιμάνι της Αλεξάνδρειας. Η συνθέτρια έχει όντως δύο «λιμάνια», αφού παντρεύει την Ανατολή με τη Δύση και καταφέρνει να ισορροπεί βρίσκοντας την ελληνικότητα ανάμεσα στα δύο αυτά σημεία του ορίζοντα και κατ' επέκταση στα δύο αυτά μουσικά ρεύματα. Το πάντρεμα αυτό γίνεται με καθαρότητα και αυθεντικότητα, σαν τον καθαρό και αυθεντικό ουρανό της Αλεξάνδρειας...

Μετά από τις συνθέσεις για ντοκιμαντέρ και για θεατρικές παραστάσεις (2009-2010), σε χαλεπούς καιρούς για τη χώρα το 2012 συνεργάζεται με την παλιά της φίλη και θαυμάστρια της, κυρίως για την «Αλεξάνδρεια», την Άλκηστη Πρωτοψάλτη και κυκλοφορούν το δίσκο «Για πού τραβάς ελπίδα». Το ίδιο έτος βραβεύεται με το Πρώτο Βραβείο Μουσικής στο φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Λονδίνου για την ταινία «Γράμματα χωρίς παραλήπτη» και με το Χρυσό Λέοντα Αλεξανδρείας για την προσφορά της στον πολιτισμό.

https://www.facebook.com/reboutsika.gr/?ref =page_internal&qsefr=1 www.cantini.gr

Το 2014 συνεχίζεται η δυναμική της παρουσία ως συνθέτρια για θεατρικές παραστάσεις, όπως ο δίσκος για το «Τρίτο Στεφάνι» ή και αυτή του «Σιρανό Ντε Μπερζεράκ», σε σκηνοθεσία του Γιάννη Κακλέα, αλλά και η παρουσία της στον κινηματογράφο με την ταινία Birleşen Gönüller. Αξιοσημείωτος είναι το ίδιο έτος ο προσωπικός της δίσκος για μικρά και μεγάλα παιδιά με τίτλο «Τί λέει η αλεπού», σε στίχους Ελένης Ζιώγα, εμπνευσμένος από τους μύθους του Αισώπου.

Το 2015 συνθέτει μουσική για την ταινία ''Nadide Hayat'', ενώ είχε προηγηθεί μία δεύτερη της συνεργασία με τον Τάσο Μπουλμέτη, για την ταινία «Νοτιάς». Οι δεκαέξι αυτές συνθέσεις για την ταινία έχουν άρωμα των δεκαετιών 60', 70' και 80', και η καλλιτέχνης συνθέτει από αργεντίνικο τάνγκο μέχρι και χασάπικο, όπως το «Νοτιάς», το οποίο ερμηνεύει ο Γιώργος Μαργαρίτης.

Το 2016 συνθέτει για την κινηματογραφική ταινία İftarlık Gazoz, σε σκηνοθεσία Yüksel Aksu. Τέλος, η συνθέτης είναι συνιδρυτής, με τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο της εταιρίας έκδοσης βιβλίων και δίσκων με το όνομα ''Cantini''.

στις δυσκολίες της ζωής. Πραγματικά, ο ακροατής με συνδυασμό την έντονη σκηνική της παρουσία, καθηλώνεται, νιώθει την αμεσότητα και ανταποκρίνεται στο κάλεσμα. Ταξιδεύει σε άλλους τόπους, βαδίζει στα μονοπάτια της ενθύμησης παρέα με τα αρώματα και τις γεύσεις του μπαχαριού και της κανέλλας.

Αν και η καριέρα της είναι πραγματικά σαν μια επιτυχημένη ταινία, η συνθέτρια δεν τυφλώνεται από τη δόξα, κάνει την αυτοκριτική της και παρέα με το βιολί της υπηρετεί την τέχνη της βρίσκοντας και τον ίδιο της τον εαυτό.

15

«ΔΥΜΗ-ΔΕΙΑ» Για τρίτη συνεχή χρονιά οι "ΔΗΘΕΝ ΑΔΙΑΦΟΡΟΙ" μέσα στο καθιερωμένο πλέον για πολλά χρόνια τριήμερο εκδηλώσεων, που διοργανώνουν στο λιμάνι των Αλυκών στο τέλος Αυγούστου, ανέβασαν με μεγάλη επιτυχία τη θεατρική παράσταση «ΔΥΜΗ-ΔΕΙΑ». Πρόπερσι ξεκινήσαμε με κάτι ελαφρύ και ολίγον τι απλόν που ούτε τους υποκριτάς εκούρασεν, ούτε και το κοινόν. Στη μνήμη αναζητήστε την Τασούλα, την μικρή μας ορφανή που αν και έπαθε πολλά δεινά, εν τέλει της χαμογέλασε η ζωή. Πέρυσι ήρθε η Λυσικράτη μ' όλας τας φίλας της μαζί και κατάφεραν να στήσουν μια χώρα πάλι απ' την αρχή. Μα αν και είχε δια τους υποκριτάς ολίγας απαιτήσεις, δημιούργησε ανάγκη εις το κοινό προς σκέψης διεισδύσεις. Εφέτος, ετέρα σκέψις με ώθησε ν' αλλάξω ολίγον συνταγή και εις μονοπάτι γνώριμον να κάνω μιαν παραλλαγή. Ούτως, επέλεξα δια εσας τον Μποστ και τη δική του Μήδεια, μα εκ διαστροφής παραλλαγών δεν την ποθούσα ίδια. Με σεβασμό στον Μποστικό καμβά στάθηκα όσο μπορούσα και πινελιές του σήμερα και του εδώ επάνω του σκορπούσα. Εν τέλει, η Μήδεια του Μποστ βαφτίστηκε ΔΥ-ΜΗ-ΔΕΙΑ, για να θυμίζει στο κοινό τη Δύμη και τη Μήδεια. Στο έργο, νέες φιγούρες φτιάχτηκαν που ίσως κι αναγνωρίσετε, εάν εις του μύθου την πλοκήν προσεκτικά εντρυφήσετε. Και μουσικήν αυθεντική θα έχει και άσματα δια στομάτων, που θα διανθίσουν τη ροή των ανθρωπίνων παθημάτων. Ωστόσο, οι υποκριταί το εγχείρημα τα βρήκαν πιο απαιτητικόν, και εις Βαθύαλον διεπίστωσαν ύφος σκληρόν και αυστηρόν. Μα, δε σας κρύβω βέβαια και τις δικάς μου ανησυχίας, γιατί αυτό που θα δείτε, κρύβει πολλάς αλληγορίας. Σίγουρα δε θα' χει το χαχανητό των περασμένων χρόνων, το γέλιο όμως προσδοκώ να δω στο πρόσωπο των θεατών των όλων. Λέει ο σκηνοθέτης Βαθύαλος. Πρόσωπα (με σειρά εμφάνισης):Κορυφαία του χορού: Δώρα Βέτσου Χορός: Κωνσταντίνα Ντεμίρη,Κωνσταντίνα Μπουχέλου,Αγγελική Μπουχέλου, Χριστίνα Μπάλα,Καλλιόπη Στεφανοπούλου,Καλλιόπη Βούρδουλα,Ζωή Παπαδοπούλου,Μάρω Λιάπη,Τροφός: Κυρία Ρο, Παιδαγωγός: Αγκαλίτσας, Πολυ (καλόγρια): Ελένη Χολέβα,Γιάννης(κρητικος): Γιώργος Μαντζώρος, Μητερα Σοφία: Δημοσθένης Παπάς: Αγκαλίτσας Παπάς: Βαθύαλος Ψαράς: Φω,Θεραπαινιδα Α: Ζωή Καραβότα,Θεραπαινιδα Β: Αδαμαντία Γκρέκου,Δυμη-δεια: Δημήτρης Ηλιόπουλος, Γιόκας: Αχιλλέας Κανελλόπουλος, Γιος: Σπύρος Παπαδημητρόπουλος,Οιδίποδας:Βαθυαλος,Αντιγόνη: Κωνσταντίνα Μπουχέλου,Ισμήνη: Μάρω Λιάπη,Ευριπίδης: Κανελλος Κανελλόπουλος, Δήμαρχος: Πέπη Κουτρουμάνη,Γραμματικος: Βασίλης Αργυρόπουλος, Καλόγερος: Γιώργος Μαντζώρος,Ιάσων: Μεσιε Νταρλά,Εξαγγελος: Νίκος Τσόκος,Υποβολέας:Γερασιμίνα Κότσαλη,Μουσικοί: Δώρα Βέτσου,Μιλτιάδης Κωτσόκολος,Φραγκούλης Αγουρίδης,Ανδρέας Αγουρίδης,Τάκης Βέτσος,Νίκος Γιαννόπουλος. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ :Μακιγιάζ: Αγγελική Μπαγουρδη Κωνσταντίνα Ντεμιρη,Ελένη Τριανταφυλλοπούλου,Ήχος - Φώς: Παναγιώτης Καμπάς,Ηλεκτρολόγοι:Νίκος Ραγκαβάνης,Νίκος Κανελλόπουλος,Σκηνοθεσία: Βαθύαλος,Σκηνικά-κοστούμια: Δήθεν Αδιάφοροι,Θεατρική ομάδα: Οι Πασατέμποι.

Eκτός από την παράσταση, στο τριήμερο υπήρξαν και παράλληλες εκδηλώσεις στο χώρο που διαμόρφωσαν οι ίδιοι με πολύ μεράκι, όπως εκθεση χειροτεχνών και μουσικές εκδηλώσεις. Μπορείτε να παρακολουθείτε τις δράσεις των “ΔΗΘΕΝ ΑΔΙΑΦΟΡΩΝ “στη σελίδα τους στο Facebook : https://www.facebook.com/dithenadiaforoi/ καθώς και στο ιστολόγιό τους http://dithenadiaforoi.blogspot.gr/

16

΄΄ Η Θεατρική Διαδρομή ΄΄ Η Θεατρική Διαδρομή, μία νεοσύστατη ερασιτεχνική θεατρική ομάδα, μας συστήθηκε το καλοκαίρι μέσα από το έργο «Η αυλή των θαυμάτων» του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Δημιουργήθηκε στα πλαίσια του πολιτιστικού τομέα της Ι.Δ.Ε.Α (Ιδέες Δημιουργίας Ενεργών Ατόμων), με όραμα να συμμετάσχει με τη δράση της στα θεατρικά τεκταινόμενα. Η Ι.Δ.Ε.Α. αποτελεί μια πολυδιάστατη δράση, η οποία κινείται σε πολιτιστικό, κοινωνικό, αθλητικό, οικολογικό και ψυχαγωγικό επίπεδο. Στόχος της είναι η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής με ομαδικές δημιουργικές παρεμβάσεις. Στα πλαίσια αυτά, κάθε ενεργό άτομο που θέλει να δημιουργήσει, έχει τη δυνατότητα να υλοποιήσει το όραμά του φτιάχνοντας μια συγκροτημένη ομάδα και δουλεύοντας πάνω σε αυτό. Έτσι, λοιπόν, «γεννήθηκε» και η Θεατρική Διαδρομή. Η Αγγελική Χριστοπούλου, καθηγήτρια φιλόλογος, ασχολούμενη χρόνια με το ερασιτεχνικό θέατρο, δημιούργησε μία ομάδα, η οποία απαρτίζεται κατά κύριο λόγο από φοιτητές. Είναι άτομα με αγάπη για την τέχνη του θεάτρου, καθώς έχουν συμμετάσχει σε αρκετές ερασιτεχνικές παραστάσεις. Έτσι, τον Οκτώβρη του 2015 ξεκίνησε η γνωριμία της ομάδας, η εξοικείωση της με το έργο κι έπειτα έλαβαν χώρα οι πρόβες. Το έργο που επιλέχθηκε ως αφετηρία αυτού του θεατρικού ταξιδιού είναι «Η αυλή των θαυμάτων» του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Ένα έργο ορόσημο της μεταπολεμικής δραματουργίας, που αναδεικνύει ρεαλιστικούς χαρακτήρες, πραγματεύεται διαχρονικές αξίες και θίγει σημερινά προβλήματα. Στη δεκαετία του ΄50, σε μία αυλή του Βύρωνα, συνυπάρχουν οι ψυχές και οι ιστορίες των ανθρώπων που κατοικούν εκεί και συνθέτουν ένα χαρακτηριστικό ψηφιδωτό της λαϊκής κοινωνίας της εποχής. Με διαφορετικές καταβολές, αλλά συνδετικό στοιχείο την αγωνία για επιβίωση και καλύτερη ζωή, τα πρόσωπα εκφράζουν και ζουν τις χαρές και τις λύπες τους, τα όνειρα και τις απογοητεύσεις τους. Η φιλία, η συντροφικότητα, ο ρομαντικός, ανεκπλήρωτος έρωτας, η αγάπη, η απιστία, οι ανθρώπινες αδυναμίες, οι οποίες αποβαίνουν ολέθριες, η προσφυγιά, ο ξεριζωμός, η οικονομική ανέχεια και το ευμετάβλητο της ζωής είναι καταστάσεις που αναδεικνύονται μέσα από την καθημερινότητα των ηρώων. Η τελική τους συντριβή επέρχεται με τη βίαιη άφιξη της νέας εποχής καταστρέφοντας την αυλή για την ανοικοδόμηση πολυκατοικιών. Η παράσταση έλαβε χώρα στην κατάμεστη αίθουσα του ΕΠΑ.Λ. Κ. Αχαΐας, στις 25 Ιουλίου. Συγκινητική ήταν η ανταπόκριση του κοινού στο κάλεσμα της ομάδας αντί εισιτηρίου να προσφέρουν τρόφιμα για τις άπορες οικογένειες της περιοχής μας. Τέλος, η ομάδα θέλησε να αφιερώσει την παράσταση σε δύο ξεχωριστούς ανθρώπους που έφυγαν νωρίς από κοντά μας, στους καθηγητές Γιάννη Κωστόπουλο και στη σύζυγό του Λίτσα. Η ταυτότητα της παράστασης: Έπαιξαν με αλφαβητική σειρά: Αθανασία Τακοπούλου, Αντωνία Λοτσάρη, Ασημίνα-Σοφία Χριστοπούλου, Γιάννης Κουτρουμάνης, Γιάννης Παναγόπουλος, Γιώργος Γκρέκας, Έφη Τρουπή, Ηρώ Κουτρουμάνη, Μαρία Κουρούσια, Σπύρος Δριμάλας, Σωτήρης Δριμάλας, Τάσος Χρυσόπουλος Σκηνοθεσία: Αγγελική Χριστοπούλου

17

ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΣΑΣ ΑΣΚΗΣΗ τα αθλητικά παπούτσια χρειάζεται, εκτός από το να είναι εξειδικευμένα, να ανανεώνονται ανάλογα με τη συχνότητα της χρήσης τους, αφού η προστασία που παρέχουν είναι σαν τα ελαστικά των αυτοκινήτων: όσο πιο φθαρμένα είναι, τόσο λιγότερη προστασία προσφέρουν έναντι των κινδύνων που καιροφυλακτούν (π.χ. τραυματισμός από κακή στήριξη του πέλματος ή από την ανεπαρκή απορρόφηση των κραδασμών).

Μιχάλης Χανός ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣΤΡΑΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ

Αν και υπάρχουν πολλοί ειδικοί που υποστηρίζουν και προτείνουν την έναρξη ενός συστηματικού προγράμματος άσκησης, πολύ συχνά δεν δίνεται ιδιαίτερη σημασία στις πρακτικές οδηγίες που κάνουν ένα πρόγραμμα άσκησης ασφαλές και ευχάριστο. Ακολουθούν μερικές πρακτικές οδηγίες, προκειμένου ν’ αποφευχθούν οι τυχαίες και επιπόλαιες επιλογές, που είναι πιθανόν να μετατρέψουν ένα πρόγραμμα άσκησης από ωφέλιμο σε υπερβολικό ή επικίνδυνο.

Η έναρξη σ’ ένα πρόγραμμα άσκησης πρέπει να είναι μέτριας συχνότητας και να συνάδει με τις δυνατότητες του ασκούμενου. Η απότομη έναρξη άσκησης δημιουργεί «σοκ» στον οργανισμό και αρνητικά συναισθήματα στον ασκούμενο. Κάθε νέο ερέθισμα σωματικής δραστηριότητας τοποθετείται επιπρόσθετα πάνω στο επίπεδο δραστηριότητας που έχει συνηθίσει ο ανθρώπινος οργανισμός. Έτσι, έστω και δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα να τοποθετηθεί αρχικά μια νέα δραστηριότητα με τη μορφή σωματικής άσκησης, είναι αρκετή για

Καταρχάς είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η ιατρική άδεια για την έναρξη ενός προγράμματος άσκησης. Ο γιατρός είναι ο μοναδικός που μπορεί να ελέγξει αν ο υποψήφιος ασκούμενος πληρεί τις προϋποθέσεις να γυμναστεί, καθώς ειδικοί βιοχημικοί δείκτες, διαγνωστικές εξετάσεις και απλές κλινικές εξετάσεις μπορούν να δώσουν το πράσινο φως στον/στην υπεύθυνο/η γυμναστή/στρια, προκειμένου να διαμορφώσει ένα πρόγραμμα άσκησης σύμφωνα με τις αδυναμίες και τις ανάγκες του ασκούμενου ατόμου.

Τα αθλητικά ρούχα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στην επιλεγμένη δραστηριότητα. Η ενδυμασία όχι μόνο καθορίζει την ιδιότητα του ασκούμενου, αφού ο ειδικός ρουχισμός δηλώνει την επιλογή του αγαπημένου αθλήματος στην κοινωνία, αλλά και προστατεύει επιτρέποντας τις κατάλληλες κινήσεις και διευκολύνοντας την άνετη υλοποίηση της δραστηριότητας και την εξέλιξη της απόδοσης. Η εξειδίκευση του αθλητικού ρουχισμού είναι αποδεκτή και δεδομένη, αφού δεν μπορούμε να φανταστούμε κάποιον να παίζει τένις με ρούχα ποδηλάτη, ή έναν δρομέα υγείας να τρέχει φορώντας παπούτσια ποδοσφαίρου.

Μιλώντας για παπούτσια, είναι πολύ σημαντικό ο κάθε ασκούμενος να θυμάται ότι 18

(μέγιστο). Κάθε πρόγραμμα σωματικής άσκησης αποτελείται από την Προθέρμανση (διάρκειας περίπου 5’), το Κυρίως Μέρος (διάρκειας ανάλογης με τις προσαρμογές του ασκούμενου ή με τον στόχο της ημέρας) και την Αποθεραπεία (διάρκειας 5’ περίπου).

Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε ότι τόσο κατά τη διάρκεια της Προθέρμανσης, όσο και κατά την Αποθεραπεία, η τιμή της ΚΣ πρέπει να βρίσκεται κοντά στην ελάχιστη τιμή της (σύμφωνα με το προηγούμενο παράδειγμα, κοντά στους 102 καρδιακούς παλμούς), ενώ κατά τη διάρκεια του Κύριου Μέρους κοντά στη μέγιστη τιμή της (σύμφωνα με το προηγούμενο παράδειγμα, κοντά στους 127 καρδιακούς παλμούς). Η μέτρηση της ΚΣ είναι πολύ εύκολη με την αγορά ενός καρδιοσυχνόμετρου, το οποίο κοστίζει περίπου 50 ευρώ και αποτελεί έγκυρη λύση για την εξακρίβωση της έντασης που βιώνει ο ανθρώπινος οργανισμός κατά τη διάρκεια της άσκησης. Στην αγορά υπάρχουν πολλά μοντέλα που, ανάλογα με τις δυνατότητές τους, μπορούν να αποτελέσουν αξιόπιστο συνεργάτη σε κάθε πρόγραμμα σωματικής άσκησης.

Θυμηθείτε ότι καλό είναι να έχουν περάσει

τον οργανισμό και αποτελεί ισχυρό επίπεδο επιβάρυνσης. Η ένταση αρχικά χρειάζεται να είναι μέτρια και σε κάθε περίπτωση αντίστοιχη με την ένταση που έχει μια διασκεδαστική εμπειρία. Μετριέται μέσω της καρδιακής συχνότητας, με την επιθυμητή τιμή της να εξαρτάται από την ηλικία του ασκούμενου, από τις προσαρμογές που έχει πετύχει ο ανθρώπινος οργανισμός μέσω της σωματικής άσκησης, καθώς και από το είδος και τη διάρκεια της δραστηριότητας άσκησης.

Οι ευεργετικές επιδράσεις της άσκησης ξεκινούν από τις αερόβιες δραστηριότητες (περπάτημα, κολύμβηση, ποδηλασία κ.λπ.), όπου για να υπάρχει όφελος στην ανθρώπινη υγεία, η επιθυμητή καρδιακή συχνότητα υπολογίζεται ως εξής: Καρδιακή Συχνότητα (ΚΣ) Άσκησης = (220 – Ηλικία) x 75%. Το αποτέλεσμα που θα προκύψει θα πρέπει να θεωρηθεί ως η ανώτερη τιμή ΚΣ κατά την άσκηση. Η ελάχιστη τιμή της ΚΣ, κατά την άσκηση, υπολογίζεται ως εξής: ΚΣ Άσκησης = (220 – Ηλικία) x 60%. Έτσι, η προπονητική ζώνη που προκύπτει για ένα άτομο 50 ετών είναι ΚΣ: 102 (ελάχιστο) έως 127

τρεις περίπου ώρες ύστερα από το κύριο γεύμα, πριν ξεκινήσετε κάποιο πρόγραμμα σωματικής άσκησης. Αν οι καθημερινές σας συνήθειες ή οι συνθήκες διαβίωσής σας είναι πιεστικές, και το τρίωρο από το τελευταίο γεύμα σας δεν είναι εφικτό, μπορείτε ν’ αλλάξετε το κύριο γεύμα μ’ ένα ενδιάμεσο, σε συνεργασία με τον διατροφολόγο σας, έτσι ώστε να μην σας βαρύνει η λήψη τροφής και να μπορέσετε να πραγματοποιήσετε το πρόγραμμα άσκησης που επιθυμείτε, χωρίς ν’ αντιμετωπίζετε τον κίνδυνο να σας λείψουν σημαντικά θρεπτικά συστατικά. Αρκεί να θυμηθείτε να αναπληρώσετε τις χαμένες θερμίδες του κύριου γεύματός σας στην υπόλοιπη διάρκεια της ημέρας και να μην φτάσετε να πεινάσετε πολύ πριν από το δείπνο. Κάθε δραστηριότητα άσκησης πρέπει να εντάσσεται στο πρόγραμμα κάθε ατόμου, χωρίς να το διαταράσσει. Είναι σημαντικό να ενισχύει την αυτοπεποίθηση και την ψυχοσωματική υγεία του, μέσω της ικανοποίησης που δίνει ένα διάλειμμα από την πιεστική καθημερινότητα ή μέσω της αίσθησης βελτίωσης που προσφέρει. Εντάξτε την, λοιπόν, στο πρόγραμμά σας και να είστε σίγουροι ότι πολύ γρήγορα ο οργανισμός σας θα σας ανταμείψει γι’ αυτή την επιλογή σας!

THE INTOUCHABLES Γιατί να την δείτε: Αρχικά, για τις μαγικές

Κωνσταντίνος Βιέννας Φοιτητής Νομικής

Σύνοψη: Ο Φιλίπ είναι ένας πλούσιος τετραπληγικός άνδρας, που αναζητά ένα βοηθό για να καλύπτει τις καθημερινές ανάγκες του. Μεταξύ των υποψηφίων είναι και ο αφρικανικής καταγωγής Ντρις, ο οποίος παραδέχεται πως δεν ενδιαφέρεται για τη δουλειά, αλλά θέλει μόνο ένα χαρτί που θα του εξασφαλίσει επίδομα από την πρόνοια. Ο Φιλίπ, όμως, αποφασίζει να προσλάβει τον Ντρις, απόφαση στην οποία εμμένει παρά τις αρχικές αντιξοότητες. Αν και οι διαφορές τους είναι τεράστιες, οι δύο άνδρες γίνονται γρήγορα φίλοι και αποκαλύπτουν ο ένας στον άλλο τα μυστικά και τα σχέδιά τους.

ερμηνείες της: Ο Cluzet επισφράγισε με την ταινία αυτή την πολυετή διαδρομή του στο γαλλικό σινεμά, ενσαρκώνοντας με τρομακτικό ρεαλισμό τον Φιλίπ και φωτίζοντας κάθε πτυχή της καθημερινότητας των ανθρώπων με πλήρη παράλυση. Δίπλα του ο Sy έκλεψε την παράσταση, αποδίδοντας έναν χαρακτήρα που αποφασίζει για πρώτη φορά στη ζωή του να δείξει κατανόηση και αλληλεγγύη, έναν άνθρωπο που βρίσκει ένα φίλο στο πρόσωπο ενός εντελώς διαφορετικού ατόμου. Ένας ακόμη λόγος είναι το σενάριο της ταινίας, που είναι βασισμένο σε πραγματική ιστορία. Οι δύο σεναριογράφοι, έχοντας μάθει την ιστορία του τετραπληγικού Φιλίπ Πότσο ντι Μπόργκο και του βοηθού και φίλου του, Αμπντελ Σελού, έφεραν στο φως μια σπάνια περίπτωση ανθρώπινου δεσμού πέρα από κάθε κοινωνικό στεγανό. Παρ’ όλες τις αλλαγές για δραματικούς λόγους, οι σεναριογράφοι κατορθώνουν να συλλάβουν την αληθινή δυναμική της σχέσης των δύο χαρακτήρων/προσώπων και να τονίσουν πως η βοήθεια, η αλληλεγγύη και η αγάπη δεν είναι προνόμιο για λίγους, μα δυνατότητα για όλους.

Εντυπωσιακή είναι επίσης η μουσική που συνοδεύει την ταινία και ξεχωρίζει για την πρωτοτυπία και την ποικιλία της, με αρκετά κομμάτια του Ιταλού συνθέτη Ludovico Einaudi, τα οποία αποδίδουν εξαιρετικά τον τόνο του έργου και εντείνουν τη συγκίνηση του θεατή. Σε γενικές γραμμές είναι μια ταινία που αγγίζει το θεατή και τον οδηγεί να επανεξετάσει τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τις έννοιες της ευτυχίας και της φιλίας, μια ταινία που μεταδίδει άριστα τις προσωπικότητες των δύο πρωταγωνιστικών χαρακτήρων και όλα τα στάδια από τα οποία διέρχονται κυνηγώντας να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους και να επαναφέρουν τον εαυτό τους στο τιμόνι της ζωής τους. Γεμίζοντας το θεατή συγκίνηση με την εξέλιξη της πλοκής, οι «Άθικτοι» επιβεβαιώνουν τον τίτλο τους, δηλώνοντας πόση δύναμη μπορούμε να αντλήσουμε ο ένας από τον άλλο. Απολαύστε την! https://www.youtube.com/watch?v=NXR6W hv9WBA

Μέσα από την παράδοξη αυτή σχέση, ο Φιλίπ μαθαίνει πως η αναπηρία του δεν θα πρέπει να του στερήσει κάθε χαρά από τη ζωή του και ο Ντρις διδάσκεται την αξία της ανιδιοτελούς προσφοράς και της εργασίας. Μαζί, αντιμετωπίζουν κάθε πρόκληση που προκύπτει και αλλάζουν τη ζωή τους και τη σχέση τους με όσους αγαπούν.

Πληροφορίες: Η ταινία βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες στα τέλη του 2011, σε σενάριο και σκηνοθεσία των Olivier Nakache και Eric Toledano. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερμηνεύουν ο François Cluzet (Φιλίπ) και Omar Sy (Ντρις).

Αντιδράσεις κοινού και κριτικών: Σε γενικές γραμμές, οι κριτικές της ταινίας ήταν αρκετά καλές, η αντίδραση του κοινού όμως ήταν ενθουσιώδης: Οι «Άθικτοι», όπως μεταφράζεται ο τίτλος της ταινίας, απέφεραν 346 εκατ. ευρώ και βρίσκονται στην 39η θέση των καλύτερων ταινιών στο imdb. Η αγάπη του κοινού οδήγησε τους «Άθικτους» και σε πολλές διακρίσεις: Η ταινία ήταν υποψήφια για 8 βραβεία César, με τον Omar Sy να κερδίζει το βραβείο Πρώτου Ανδρικού Ρόλου, ενώ συγκέντρωσε υποψηφιότητες καλύτερης ξένης ταινίας στα Βραβεία BAFTΑ και στις Χρυσές Σφαίρες.

19

«Ευθραυστότητα» Η έκθεση του Γιώργου Τσεριώνη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών Από τις 17 Σεπτεμβρίου και για δύο ολόκληρους μήνες ο εικαστικός Γιώργος Τσεριώνης, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αχαΐας, παρουσιάζει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών την έκθεσή του με τίτλο «Ευθραυστότητα». Τα έργα του, κεραμικά γλυπτά, ψηφιακές εκτυπώσεις και εγκαταστάσεις στο χώρο, δημιουργήθηκαν ειδικά για το Αρχαιολογικό Μουσείο (site specific), έτσι ώστε να συνυπάρχουν και να συνομιλούν με τα αρχαιολογικά εκθέματα, μιας και τα έργα της «Ευθραυστότητας» εκτίθενται σε όλες τις αίθουσες της μόνιμης συλλογής και είναι διασκορπισμένα ανάμεσα στα εκθέματα.

Ο Γιάννης Μπόλης, Ιστορικός της Τέχνης, Επιμελητής ΚΜΣΤ, γράφει για την «Ευθραυστότητα»: Στην τέχνη του Γιώργου Τσεριώνη οι φανταστικές συλλήψεις με ρεαλιστικό υπόβαθρο, η αποσπασματικότητα και το θραύσμα, η διαδικασία της αποδόμησης, της μετάπλασης και της μεταμόρφωσης, καθώς και οι παράμετροι της μνήμης και του χρόνου, του βιώματος και της ιστορίας διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό και καίριο ρόλο, ενώ η ευαισθησία συμβιώνει με τη σκληρότητα, το παρελθόν με το παρόν, το οικείο με το ανοίκειο, το ιδιωτικό με το δημόσιο, το ατομικό με το συλλογικό, το ανατρεπτικό πνεύμα, το χιούμορ και η ειρωνεία με την αιρετική, κάποιες φορές, διάθεση. Η έννοια της ευθραυστότητας αποτελεί τον νοηματικό άξονα μιας μεγάλης ενότητας της πρόσφατης δουλειάς του. Ως ευθραυστότητα ορίζεται «η ιδιότητα του εύθραυστου» –ορισμός που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα: ευθραυστότητα των υλικών και των πραγμάτων, του σώματος, της ψυχής και των συναισθημάτων, της μνήμης, της γνώσης και της επικοινωνίας, των φυσικών νόμων και της γης, των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών συστημάτων, των σχέσεων και των δεσμών σ’ όλες τις εκφάνσεις της ζωής…

Οι συνθέσεις του καταδεικνύουν τον εγκλωβισμό του ανθρώπου σ’ έναν σκληρό και αμφίβολο αγώνα επιβίωσης με ορατό πάντοτε τον κίνδυνο της κατάρρευσής του σε μια τρομακτική ερημιά, τους διχασμούς, τις δυσλειτουργίες και τις επίφοβες ισορροπίες τής ύπαρξης, τα τραυματικά βιώματα και τις αγωνίες της· και, παράλληλα, καταγράφουν τις πολύπλοκες και αντιφατικές όψεις ενός κατακερματισμένου, αλλοπρόσαλλου και αποπροσανατολισμένου κόσμου, που έχει απολέσει τις σταθερές και τα σημεία αναφοράς του, εξομολογούνται την

20

ποιητικότητα της ανολοκλήρωτης προσπάθειας, την ηθική του αδιεξόδου, τις στιγμές του λαβώματος και της πτώσης, τις ακυρωμένες επιθυμίες και τις διαψευσμένες προσδοκίες, τις δυστοπικές όψεις του παρόντος, τη διάψευση των ουτοπιών και, ενδεχομένως, την ανάδυση νέων.

Η χρήση διαφορετικών εκφραστικών μέσων δεν λειτουργεί διασπαστικά αλλά, αντίθετα, συντείνει στη συνολική ενότητα των μεμονωμένων έργων, υποβάλλοντας ένα, προσεκτικά σκηνοθετημένο, εικαστικό περιβάλλον –υποβλητικό και αινιγματικά γοητευτικό–, μια πολλαπλή καλλιτεχνική νοητική σύλληψη και κατασκευή, μια ενιαία και ολοκληρωμένη πρόταση, πρόσφορη και μεστή σε συμβολικές συνδηλώσεις και αναγνώσεις. Οι συνθέσεις του –αντικείμενα, γλυπτά, κεραμικά, σχέδια, αρχειακό υλικό– εντάσσονται στο κέλυφος ενός αρχαιολογικού μουσείου, οργανωμένες με μουσειογραφική αντίληψη. Ο θεατής οδηγείται σε μια μη προκαθορισμένη περιήγηση, επιλέγοντας τις κινήσεις και τις στάσεις του, καλούμενος να αποκωδικοποιήσει τα αναπάντεχα εκθέματα να βρει τους μυστικούς κώδικες και να αναζητήσει τις μεταξύ τους μυστικές συνδέσεις, τα ενοποιητικά στοιχεία, τις παραπομπές, τις προβολές και

τους κοινούς τους τόπους, να τα επεξεργαστεί ως αρχαιολογικά ευρήματα-θραύσματα (σε άμεση γειτνίαση με τα γνήσια κατάλοιπαθραύσματα), ως μαρτυρίες βιολογικής, πολιτισμικής και ανθρωπολογικής εξέλιξης, αντιπροσωπευτικά, πολύτιμα ή καθημερινά τεκμήρια του παρελθόντος, και τελικά ως αφηγήσεις σε ενεστώτα χρόνο, οι οποίες ανασυνθέτουν αποτυπώματα και χνάρια, διασώζουν και διαφυλάσσουν σπαράγματα ιστοριών, δράσεων και γεγονότων, ανθρώπινων συμπεριφορών και καταστάσεων. Η ιδέα μιας τέτοιας παρουσίασης –ένα «μουσείο» μέσα στις αίθουσες ενός άλλου μουσείου–, εκλαμβάνεται ως μια ετεροτοπία, ως μια οριακή αναπαράσταση, που πυροδοτεί την αλληγορική διάσταση και διευρύνει εννοιολογικά τη δυναμική της πρότασης. Οι εικόνες, αμφίσημες, αντισυμβατικές και επιδραστικές, εναλλάσσονται διαδεχόμενες η μία την άλλη, συνδιαλέγονται μεταξύ τους, προκαλούν ισχυρές εντυπώσεις, επιβάλλονται με ένταση και μεθοδεύουν οπτικές παγίδες, απευθύνουν και απευθύνονται, αξιώνονται κάτι περισσότερο από το προφανές, θέτουν ερωτήματα και παραμένουν εκκρεμείς επιδιώκοντας την ολοκλήρωσή τους μέσα από τη συμμετοχή, συναντούν τον αποδέκτη τους ενεργοποιώντας τους γνωστικούς μηχανισμούς και την αντιληπτική του

ικανότητα, επιζητώντας και επιβάλλοντας τη συναισθηματική εμπλοκή του, προσκαλώντας και προκαλώντας τον να λάβει μέρος σε μια εμπειρία ερμητικά προσωπική και εξ ορισμού συλλογική.

Στη σημερινή παράδοξη και δραματική συγκυρία της αστάθειας, της ρευστότητας και της μετάβασης, σε μια περίοδο αναπροσδιορισμού και κρίσης, αμφισβήτησης των ιδεολογιών και των συστημάτων, κοινωνικής αναταραχής, απάνθρωπων πρακτικών, εφιαλτικής αποξένωσης και απειλητικής αβεβαιότητας, η πρόταση του Γιώργου Τσεριώνη προσφέρει εναλλακτικούς τρόπους θέασης, κριτικού αναστοχασμού και θεώρησης της προβληματικής γύρω από τη σύγχρονη συνθήκη, επικεντρώνεται και επενδύει στις αξίες μιας τέχνης που αναφέρεται στη ζωή και στον άνθρωπο, σε θέματα που τον απασχολούν στην

όσο και επίκαιρα πραγματικό, μουσείο των «θρυμματισμένων καιρών», επαναδιαπραγματεύεται και προσανατολίζεται στις έννοιες της συνύπαρξης και της ετερότητας, έρχεται να δοκιμάσει τις αντοχές και τους φόβους, τις ανησυχίες και τις αγωνίες μας, να μας προειδοποιήσει, και, ταυτόχρονα, να μας προστατέψει, να μας εμψυχώσει και να μας παρακινήσει σε νέες δομές αλληλεγγύης, διαχείρισης και αντίστασης.Κείμενα για την «Ευθραυστότητα» παίρνοντας το ερέθισμα από τη συγκεκριμένη έκθεση, αλλά δίνοντας τη δική τους ματιά στην έννοια της ευθραυστότητας, έγραψαν και φιλοξενούνται στο site www.fragility.gr, που σχεδιάστηκε ειδικά για την έκθεση από τους BUSYBUILDING, οι: Γιάννης Μπόλης, Γιάννης Μόσχος, Άννα Μυκονιάτη, Αποστόλης Αρτινός, Κυριάκος Χατζημιχαηλίδης, Ξενοφών Παπαευθυμίου και Αλεξάνδρα Παναγοπούλου.

Γιάννης Μπόλης Ιστορικός της Τέχνης Επιμελητής Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Επιμέλεια έκθεσης: Λιάνα Ζωζά, Γιάννης Μπόλης Αρχαιολογικό Μουσείο Πατρών

Διάρκεια έκθεσης: 17 Σεπτεμβρίου – 17 Νοεμβρίου 2016

καθημερινότητά του και απομονώνουν στιγμές της συνάντησης και της επαφής του με τον «άλλο»· μιας τέχνης που εκπορεύεται από την πραγματικότητα, δηλώνεται όμως μέσα από υπερβατικές προσεγγίσεις, προθέσεις και αναζητήσεις φιλοσοφικού περιεχομένου· μιας τέχνης που εκκινεί και επενδύει στην ευθραυστότητα όχι ως αδυναμία αλλά ως δύναμη δημιουργίας και αυτογνωσίας, συνοχής και ανθρωπισμού, εγείροντας ζητήματα υπαρξιακής και οντολογικής φύσεως. Ίχνη πορείας, διαδρομές στον χώρο και τον χρόνο, απροσδόκητες συζεύξεις: ο δημιουργός μας εισάγει σ’ ένα φανταστικό,

21

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ... Αλέξης Γκλαβάς

Ο Αλέξης είναι συνταξιούχος τραπεζοϋπάλληλος. Του αρέσει μεταξύ των άλλων να διαβάζει, να κάνει ραδιόφωνο και να ασχολείται με τον λαχανόκηπό του. Η αγάπη του για τη φύση τού πρόσθεσε και την εμμονή της φωτογραφίας. Δικές του και οι φωτογραφίες στο τεύχος αυτό, όπου και τον ευχαριστούμε για την παραχώρηση. Aφιερώνει αυτό το portfolio στους ανθρώπους που τον μύησαν στην τέχνη (ή μήπως τεχνική;) της φωτογραφίας. Τον αείμνηστο Λάμπη Αγγελόπουλο και τον Χρήστο Πανίτσα.

22

23