Het jonge kind - deel 9 - Stichting Kopwerk aan kop: Schakelklas helpt kleuters vooruit

Stichting Kopwerk aan kop: Schakelklas helpt kleuters vooruit Met schakelklassen voor kleuters, verplichte VVE-programma’s op alle basis­s cholen en vaste contactfunctionarissen voor peuterspeelzalen en kinderdagverblijven geeft Stichting Kopwerk met ferme hand vorm aan vroegschoolse educatie. John Deckers van Stichting Kopwerk: “Wij zien dit als passend onderwijs in optima forma. Door bezuinigingen verdwijnen voorschoolse voorzieningen. Er zijn gemeentes waar kleuters al niet meer naar de peuterspeelzaal gaan. Dat kunnen we niet zomaar passeren en maakt onze verantwoordelijkheid groter.”

PO-Raad Special

Het jonge kind

Ruim twee jaar geleden kwamen de gezamenlijke schoolbesturen in het noorden van Noord-Holland overeen om de doorgaande leer- en ontwikkelingslijn van twee tot zesjarigen speerpunt te maken van hun beleid. Zij legden dit vast in een gemeenschappelijk beleidsplan van het samenwerkingsverband SWV Kop van Noord Holland. De realisatie van een sluitende aanpak noemden ze ‘hun droom’. Een opvallende stap, legt John Deckers uit. Hij is lid van het College van Bestuur Stichting Kopwerk – met 25 protestants christelijke basisscholen in noordelijk Noord-Holland - en bestuurslid van het samenwerkingsverband SWV Kop van Noord Holland. “Nergens in Nederland ken ik een samenwerkingsverband van schoolbesturen die dit zo opgenomen heeft in haar beleid. Het kader is immers dat je als schoolbestuur pas vanaf de leeftijd van vier jaar verantwoordelijkheid draagt voor een kind. Wij denken dat je substantieel eerder moet inzetten.

Onze verantwoordelijkheid reikt verder dan de schooldeur. Dat moet je dan ook in je beleid verankeren. Dit helpt ons om passend onderwijs in de basisschool goed vorm te geven. We willen zo vroeg mogelijk signaleren als kinderen extra, of andere, begeleiding nodig hebben dan gangbaar is. Op die manier kunnen we het kind op de basisschool meteen passend onderwijs bieden. Dat scheelt kostbare tijd. Bij wegwerken van achterstanden geldt: hoe eerder hoe beter.”

Contact voorschool en gemeente De ondertekening van het beleidsplan is een eerste aanzet tot vastleggen van

PO-Raad Special

afspraken over basiskwaliteit in zowel peuterspeelzalen en kinderopvang als basisonderwijs, zegt Deckers. Gestreefd wordt onder meer naar een uniform overdrachtsformulier en een warmere overdracht tussen voorschoolse voorziening en basisschool. Lastig is de afhankelijkheid van partijen waar extra zorg en begeleiding nog geen issue is, aldus Deckers. “In voorschoolse voorzieningen hebben ze geen zorgcomponent, zoiets als rugzakjes voor peuters is er niet. Ook hebben de medewerkers van voorschoolse voorzieningen een andere opleiding dan leerkrachten en aan alles merk je dat er structureel te weinig tijd en geld is om al die dingen te doen die wij op de basisschool ook doen.”

Bij Stichting Kopwerk zijn het de IB-ers die de contacten met de gemeente coördineren en onderhouden over lokale afspraken in verband met de ontwikkeling van jonge kinderen. “We werken met zo min mogelijk managementlagen. Zij weten als geen ander wat er nodig is.”

Daarnaast is vanuit het samenwerkingsverband SWV een projectleider doorgaande lijnen aangesteld die proactief de gemeenten benadert en ondersteunt bij de organisatie van de lokaal educatieve agenda. Deckers: “Inmiddels zijn bij twee gemeenten verregaande afspraken gemaakt over de doorgaande lijnen. Afspraken die niet tot stand waren gekomen als het SWV niet de regie had genomen. Andere gemeenten zullen zeker snel volgen.”

VVE-erkend programma Onlangs spraken alle schoolbesturen

Het jonge kind

in het samenwerkingsverband af dat alle eraan verbonden scholen met een VVE-erkend programma moeten werken.

Niet elke school stond meteen te juichen, erkent Deckers. Soms was er weerstand.

“Natuurlijk hadden we ook afspraken kunnen maken over de output en het aan de scholen zelf over laten hoe dat te bereiken. Dat vinden we te vrijblijvend. Het was soms een stevig robbertje vechten met schoolleiders. Qua inhoud is iedereen het er over eens: we willen het beste uit

len van verschillende schoolbesturen in Den Helder succesvol wordt gewerkt.

Kinderen van vier tot zes jaar met een taalachterstand volgen een jaar extra taalonderwijs in een kleine groep om hun achterstanden weg te werken. Het is geen extra leerjaar, de k­ inderen blijven gewoon in hun eigen klas. Elke dag op een vast moment krijgen ze anderhalf uur extra taalles van een gespecialiseerde leerkracht: dat is gemiddeld 7 ½ uur per week. De gemeente Den Helder

“Onze verantwoordelijkheid reikt verder dan de schooldeur” kinderen halen. Sommige scholen vinden dat ze al met een goede methode werken.

We hebben hen gevraagd te laten zien dat hun gebruikte methode beter is. Na toetsing bleek dat dan bijvoorbeeld toch niet zo te zijn. We zijn nu bezig met de implementatie en omschakeling.”

Schakelklassen: extra taalonderwijs Bijzonder is de schakelklas (Plus­voor­ ziening Kleuters) waarmee op zes scho-

PO-Raad Special

is co-financierder. De resultaten zijn positief. “Scores op taaltoetsen laten zien dat leerlingen door het volgen van deze schakelklas op een hoger taalniveau komen. Veel kinderen stromen in op niveau D of E. Na een jaar ondersteuning bereiken ze soms wel A of B-niveau en is er geen achterstand meer. De kracht van de schakelklas? Het is makkelijk te organiseren, het is concreet en leidt snel tot resultaat!” n

Het jonge kind