IS AM ARE
ธันวาคม 2557
ฉบั บ ที่ 83
www.fosef.or.th
..คุณธรรมที่ทุกคนควรจะศึกษาและน้อมน�ำ มาปฏิบัติ มีอยู่สี่ประการ. ประการ แรก คือการรักษาสัจ ความจริงใจต่อตัวเอง ที่จะประพฤติปฏิบัติ แต่สิ่งที่เป็นประโยชน์และ เป็นธรรม. ประการที่สอง คือการรู้จักข่มใจตนเอง ฝึกใจตนเองให้ประพฤติอยู่ในความสัจ ความดีนั้น. ประการที่สาม คือการอดทน อดกลั้น และอดออม ที่จะไม่ประพฤติล่วงความ สัจสุจริต ไม่ว่าจะด้วยเหตุประการใด. ประการที่สี่ คือการรู้จักละวางความชั่ว ความทุจริต และรู้จักสละประโยชน์ส่วนน้อยของตนเพื่อประโยชน์ส่วนใหญ่ของบ้านเมือง. คุณธรรม สี่ประการนี้ ถ้าแต่ละคนพยายามปลูกฝังและบ�ำรุงให้เจริญงอกงามขึ้นโดยทั่วกันแล้ว จะ ช่วยให้ประเทศชาติบังเกิดความสุข ความร่มเย็น และมีโอกาสที่จะปรับปรุงพัฒนาให้มั่นคง ก้าวหน้าต่อไปได้ดังประสงค์...” พระราชด�ำรัส ในพระราชพิธีบวงสรวงสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า วันที่ ๕ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๒๕
EDITORIAL
ทั ก ทายกั น ในฉบั บ สุ ด ท้ า ยของปี มะเมี ย เดื อ นธั น วาคม เดื อ นที่ มี วั น แห่ ง มหามงคลที่ยิ่งใหญ่ ๕ ธันวาคม วันคล้าย วั น พระราชสมภพของพระบาทสมเด็ จ พระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดช ฯ เริ่มต้นภาคการศึกษา ๒๕๕๗ จนถึง วันนี้เครือข่ายครอบครัวพอเพียง ที่เราได้ ร่วมกันค้นหาจากทั่วประเทศ ๗๖ จังหวัด ๗๖ โรงเรียน ซึ่งมีตัวแทนเพียง ๑ โรงเรียน ใน ๑ จั ง หวั ด หน่ อ อ่ อ นที่ ก� ำ ลั ง เจริ ญ เติบโตนี้ เราได้ลงไปสัมผัสจับที่หัวใจ รดน�้ำ พรวนดิน ด้วยใจที่ใสสะอาด เราหวังเพียง แค่ให้หน่ออ่อนเหล่านี้ จะเจริญเติบโตได้ อย่างกล้าแกร่ง รู้คุณค่าในตนเอง รู้คุณค่า ของชีวิตและมีเป้าหมายเพื่อร่วมกันพัฒนา พัฒนาชีวิต ความเป็นอยู่ จนสามารถพึ่งพา ตนเองได้ตลอดจนน�ำพาให้เพื่อนพ้องน้อง พี่ เ ห็ น ในสิ่ ง ที่ พ วกเขาเหล่ า นั้ น เห็ น และ “เป็น” แบบที่พวกเขาก�ำลังจะเป็น “อยู่” ได้ อ ย่ า งที่ เ หล่ า หน่ อ อ่ อ นนี้ อ ยู ่ อย่ า งสม ศักดิ์ศรีและมีเกียรติ คือ มีความสุขจากข้าง ใน จากการให้ จากการกระท�ำใด ๆ เพื่อ ประโยชน์ต่อผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน เครื อ ข่ า ยครอบครั ว พอเพี ย งเป็ น เครื อ ข่ า ยจิ ต อาสาที่ มี จ� ำ นวนมากที่ สุ ด ใน ประเทศ เป็ น เครื อ ข่ า ยที่ ท รงพลั ง และมี คุ ณ ค่ า แม้ เ ป็ น เพี ย งการเริ่ ม ต้ น แต่ เ สี ย ง ตอบรับจากจิตใต้ส�ำนึกของเยาวชนเหล่า นี้นั้น ได้ส่งสัญญานให้เราได้รับรู้ รับทราบ ว่า ต่อแต่นี้ไปผืนแผ่นดินนี้จะมีผู้ที่จะรักษา และด�ำรงไว้ซึ่งโครงการพระราชด�ำริ กว่า ๔,๓๐๐ โครงการที่ มี คุ ณ ค่ า อย่ า งเอนก
อนันต์ต่อประชาชนทั้งประเทศ จิตอาสาที่มาร่วมพัฒนาและด�ำรงไว้ ซึ่งพระราชปณิธาน ที่ทรงปรารถนาให้คน ไทยพึ่งพาตนเองได้และมีความสุข จ�ำนวนที่ มากขึ้นเรื่อย ๆ จากรุ่น สู่รุ่น ความหวังเพียง แค่ ๑๐ ปี ที่เราจะมีต้นกล้าที่เจริญเติบโต อย่างมีคุณค่ากว่า ๕ ล้านคน ทุ ก ดวงใจของสมาชิ ก ครอบครั ว พอเพียง ปรารถนาให้พระเจ้าอยู่หัว ทรงมี ฉันทะ (ความพอใจ) คือ ความต้องการที่ จะท�ำ ใฝ่ใจรักจะท�ำสิ่งนั้นอยู่เสมอ วิริยะ ความเพี ย รเพื่ อ การเพี ย รในการด� ำ รงชี วิ ต เพื่อเป็น ขวั ญและก� ำ ลั ง ใจแก่ พ สกนิ ก รสื บ นานเท่านาน จิตตะ การมีจิตใจจดจ่อมุ่งมั่น ที่จะกระท�ำการใด ๆ เพื่อการพัฒนาความ ทรงจ� ำ อยู ่ เ ป็ น เนื อ ง เช่ น การทรงดนตรี วิมังสา ความหมั่นสอดส่องในเหตุผลของ สิ่งนั้น ๆ เพื่อให้ทรงมีความสุขในพระทัย ตลอดเวลา อิทธิบาท ๔ ความหมายที่ยิ่งใหญ่ ที่พวกเรา ตัวแทนของเครือข่ายครอบครัว พอเพี ย งทั่ ว ประเทศขอถวายพระพร แด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ฯ ซึ่งมีความ หมายถึ ง สิ่ ง ซึ่ ง มี คุ ณ ธรรม เครื่ อ งให้ ลุ ถึ ง ความส� ำ เร็ จ ตามที่ พ ระองค์ ป ระสงค์ คื อ ให้ ป ระชาชนพึ่ ง พาตนเองได้ แ ละมี ค วาม สุข.
4 IS AM ARE www.ariyaplus.com
STAFF
ประธานกิตติมศักดิ์ :
คุณหญิงพวงรัตน วิเวกานนท์, วิชัย ศรีขวัญ, ปรีชา วัชราภัย, เบญจวรรณ สร่างนิทร, นนทิกร กาญจนะจิตรา (เลขาธิการ คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน)
ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ :
พล.อ.จรัล กุลละวณิชย์, พุธทรัพย์ มณีศรี, ชมนาด พงศ์พรัตน์, ดร.เสรี พงศ์พิศ, เกริกเกียรติ์ เอกพจน์, นงลักษณ์ หอตระกูล, ผศ.ดร.ทิพวัลย์ สีจันทร์, รังสิมา จารุภา, ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์
ประธานด�ำเนินการ : ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล
ที่ปรึกษา :
วริมา โพธิสมบัติ, วัลภา บุรุษพัฒน, ผศ.ดร.ธันวา จิตต์สงวน, ดร.ขนิษฐา สารพิมพา, ฌิชศีล ตันติเวชกุล, จริยา รอดเที่ยง, สุชานี แสงสุวรรณ
Let’s
Start
บรรณาธิการ : อภีม คู่พิทักษ์ ศิลปกรรม : เอกรัตน์ คงรอด Cover Story : กรวิก อุนะพ�ำนัก ส�ำนักงาน : นิตยสารครอบครัวพอเพียง 31/2 ซอย
โทรศัพท์ : โทรสาร : เว็ปไซต์ : E-mail :
ทองหล่อ 2 แขวงจอมพล เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 0-2983-7312-3 0-2983-7314 www.ariyaplus.com www.fosef.or.th ariyaplus@hotmail.com
and Enjoy!
5 issue 83 December 2014
Hot Topic
58
สมหมาย คงวุ ฒิ มากดาแห่งผู ้พิการ บ้านนนทภูมิ
30
78
ท่องเที่ยวจังหวัด สุพรรณ วัดป่ าเลไลยก์
พ่อคือบุ รุษผู ้ย่ิงใหญ่ ผู ้มีแต่ให้ ตลอดกาล
Don’t miss
14
18 22 24 6 IS AM ARE www.ariyaplus.com
56
table of content
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระนามเดิมว่า “พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช” ทรงเป็นพระราชโอรสในสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรม หลวงสงขลานครินทร์ (ต่อมาได้รับการเฉลิมพระนามาภิไธยเป็น สมเด็จพระมหิ-ตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก) และหม่อมสังวาล (ต่อมาได้รับการเฉลิมพระนามาภิไธย เป็นสมเด็จพระศรี-นครินทรา บรมราชชนนี) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงเสด็จพระราชสมภพ เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๗๐ ณ โรงพยาบาลเมานท์ออเบอร์น (MOUNT AUBURN) รัฐเมสสาชูเซตต์ (MASSACHUSETTS) ประเทศสหรัฐอเมริกา 7 issue 83 December 2014
ส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ Selfie เด็กวันวาน...เด็กวันนี้ จากหลัปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สู่มูลนิธิครอบครัวพอเพียง Share Story จากหลัปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สู่ฟักข้าว พืชสวนครัวที่ปลูกเองได้ ตัวไกลหัวใจอยู่ใกล้ เรียนราวของชาวบ้านนาและกัลยาณมิตร หมายเลขโทรศัพท์ฉุกเฉิน Drammatoday วิธีลืมความหลัง Question of life ท�ำไมฉัยถึงตัดสินใจเรียนครู Cartoon Cover Story พ่อคือบุรุษผู้ยิ่งใหญ่ ผู้มีแต่ให้ตลอดกาล Goodlife 15 เคล็กลับ รับลมหนาว เปิดมูลนิธิครอบครัวพอเพียง คณะกรรมการมูลนิธิครอบครัวพอเพียง IS AM ARE ต�ำบลหนองหมากฝ้าย สระแก้ว ความรู้คือเมล็ดพันธุ์ ช่วยแบ่งปันขยายผล EAT AM ARE ย�ำทูน่าสมุนไพร Let’s Talk สมหมาย คงวุฒิ มารดาแห่งผู้พิการ บ้าานนนทภูมิ Wheel od life มูลนิธิชัยพัฒนา ป่า ชุมชน คน อาหาร BONVOYAGE ท่องเที่ยวจังหวัดสุพรรณ วัดป่าเลไลยก์ ROUNDABOUT
8 10 14 19 21 22 24 26 30 38 40 46 56 58 66 70 78 80
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ ข้าพระพุทธเจ้า คณะผู้บริหาร และเจ้าหน้าที่สำ�นักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
SELFIE
แปรงหวีผม ที่เสียบโทรศัพท์แปะเข้าไปได้ (SELFIE BRUSH) ซึ่ ง สามารถท� ำ ให้ คุ ณ หวี ผ มไป พู ด โทรศั พ ท์ ไ ปด้ ว ยพร้ อ ม ๆ กันได้ นอกจาก SELFIE รูปตัวเองแล้ว ยังมีหลายคนที่เป็น พวก FOOD SELFIE ชอบถ่ายอาหารอร่อย ๆ ที่ตังเองจะกินไป ให้คนอื่นดู (ยั่วน�้ำลาย) พวก View Selfie ที่ชอบถ่ายสถานที่ ต่าง ๆ ที่ตัวเองไปมาให้คนอื่นเห็นด้วย(ท�ำนองให้เค้าอิจฉาเล่น) เอาเป็นว่ากิจกรรม SELFIE ได้แพร่หลายไปกว้างขวางกว่าการ ถ่ายเฉพาะภาพตนเองแล้วในขณะนี้
ทุ ก วั น นี้ ป รากฏการณ์ ถ ่ า ยภาพตั ว เองสุ ด แขนเอื้ อ ม ด้ ว ยโทรศั พ ท์ digital (SELFIE) แล้ ว ส่ ง รู ป ไปให้ เ พื่ อ นๆ ดูเป็นปรากฏการณ์ที่เห็นกันดาษดื่นจนเรารู้สึกเป็นเรื่องปกติ หลายคนสนุกสนานกับกิจกรรมนี้มาก โดยเฉพาะผู้หญิงซึ่งเป็น เพศที่อ่อนไหว ชอบความสวยงาม ชอบให้คนอื่นชื่นชมใบหน้า เรือนร่างและเสื้อผ้าตัวเอง จะชอบSELFIE มากกว่าผู้ชาย
ในปี 2556 ค�ำว่า SELFIE เป็นเพียงแค่ค�ำศัพท์เฉพาะ ทางเทคนิคธรรมดาๆ(BUZZWORD) ค�ำหนึ่งเท่านั้น แต่เพียงปี กว่าๆหลังจากนั้น ค�ำนี้ได้กลายเป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรม (Cultural phenomena) ไปแล้ว เพราะได้แพร่หลายไปทั่วโลก ในการส�ำรวจของPEWในอเมริกา พบว่าอย่างน้อย 1 ใน 4 ของ คนอเมริกัน เคยแลกเปลี่ยนภาพถ่ายของตัวเองที่เป็น SELFIE บน Social Network (แม้กระทั่งประธานาธิบดีโอบาม่า และ ดาราดังฮอลลีวู้ดหลายคนก็เป็นไปด้วย) ในประเทศไทย ซึ่ ง ขณะนี้ มี โ ทรศั พ ท์ มื อ ถื อ อยู ่ 83 ล้านเครื่อง ไม่เคยมีใครส�ำรวจเรื่องแบบนี้ แต่ผมว่าของเราอาจ จะหนักหนาสาหัสกว่าคนอเมริกาเสียอีก เพราะคนไทยเราเป็น พวกถนัด 3 ช (ช้อปปิ้งซื้อของ ฉี่ทุกที่ที่มีโอกาสและแชะถ่าย รูปไว้ก่อน) อยู่แล้ว บางคนถ่ายแม้กระทั่งรูปในห้องนอน ห้องน�้ำ รูปในที่รโหฐานต่างๆและแม้กระทั่งภาพโป๊ของตัวเองก็เอาไป อวดกัน ไม่วายเว้น ขณะนี้ มี บ ริ ษั ท หั ว ใสผลิ ต ไม้ ถื อ โทรศั พ ท์ (SELFIE STICK) ซึ่งท�ำให้ผู้ใช้สามารถถ่ายภาพตัวเองได้ไกลขึ้นและได้ มุมที่หลากหลายกว้างขวางกว่า ดูดีกว่า นอกจากนี้ยังมีคนผลิต
ข้ อ คิ ด เตื อ นใจก็ คื อ ว่ า แม้ SELFIE จะเป็ น ความสนุกเร้าใจในรู ปแบบต่างๆแต่กิจกรรมนี้ก็อาจท�ำให้ คนอื่ น (ที่ ไ ม่ ส นิ ท สนมนั ก ) เกิ ด ความร� ำ คาญหมั่ นไส้ อาจท�ำให้ทัศนคติท่ ีผู้อ่ืนมีต่อตัวเราเป็นไปในทางที่ไม่ดี ก็ได้ เช่ นมองว่า ยายคนนี้สงสัยจะเป็นโรคหลงตัวเอง ซึ่ ง ก็ เ ป็น มากในเด็ ก วั ย รุ ่ น ทุ ก วั น นี้ รวมทั้ ง ภาพถ่ า ยที่ ล่ อ แหลมของคุ ณ อาจถู ก น� ำไปเผยแพร่ ใ ห้ เ สื่ อ มเสี ยได้ ในบางโอกาสวาระ ….จะถ่ายก็ถ่ายไปเถิดครับ…เอาแต่พอดี พองามก็แล้วกัน…..
บริการข้อมูล ให้ค�ำปรึกษาการใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพ 30 บาท ตรวจสอบสิทธิการรักษาพยาบาล รับเรื่องร้องเรียน ร้องทุกข์ ประสานงานส่งต่อผู้ป่วยเพื่อเข้ารับการรักษา 9
issue 83 December 2014
เด็กวันวาน...เด็กวันนนี้ พุธทรัพย์ มณีศรี กศ.บ. (เกียรตินิยม) M.P.A. อดีตที่ปรึกษาระบบราชการ (เจ้าหน้าที่วิเคราะห์งานบุคคล ๑๐) ส�ำนักงาน ก.พ. puthsup@gmail.com
จากหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
สู่มูลนิธิครอบครัวพอเพียง 10 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เด็กวันวาน...เด็กวันนี้
“........ในการด�ำรงตนในภายหน้านั้น ท่านต้องประพฤติให้ดีให้เหมาะสมแก่ฐานะ รู้จักผิดและชอบประกอบอาชีพโดยสัมมาอาชีวะ ไม่เสเพลและไม่ปล่อยตนให้เป็นทาสแห่งอบายมุขต่างๆ ดังนี้แล้ว ท่านก็จะสามารถเป็นที่พึ่งแก่ตนเองและครอบครัวของ ท่าน และจะเป็นที่นับถือของบุคคลอื่น....” พระบรมราโชวาทในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ๒๕ มิถุนายน ๒๔๙๖ “……...การพัฒนาประเทศจ�ำเป็นต้องท�ำตามล�ำดับขั้นตอน ต้องสร้างพื้นฐาน คือความพอมีพอกินพอใช้ของประชาชน ส่วนใหญ่เป็นเบื้องต้นก่อน โดยใช้วิธีการและใช้อุปกรณ์ที่ประหยัด แต่ถูกต้องตามหลักวิชา เมื่อได้พื้นฐานมั่นคงพร้อมพอควร และปฏิบัติได้แล้ว จึงค่อยสร้างค่อยเสริมความเจริญและฐานะเศรษฐกิจขั้นที่สูงขึ้นโดยล�ำดับต่อไป...........” พระบรมราโชวาทในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ๒๐ ธันวาคม ๒๕๑๖ “........การพัฒนาประเทศจ�ำเป็นต้องท�ำตามล�ำดับขั้น ต้องสร้างพื้นฐาน คือ ความพอมีพอกิน พอใช้ของประชาชน ส่วนใหญ่เป็นอันพอควรและปฏิบัติได้แล้ว จึงค่อยสร้างค่อยเสริมความเจริญและฐานะเศรษฐกิจขั้นที่สูงขึ้นโดยล�ำดับต่อไป จะทุ่มเทสร้างความเจริญ ยกเศรษฐกิจขึ้นให้รวดเร็วแต่ประการเดียว โดยไม่ให้แผนปฏิบัติการสัมพันธ์กับสภาวะของประเทศและ ของประชาชนโดยสอดคล้องด้วย ก็จะเกิดความไม่สมดุลในเรื่องต่าง ๆ ขึ้น ซึ่งอาจกลายเป็นความยุ่งยากล้มเหลวได้ในที่สุด...........” พระบรมราโชวาท ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ณ หอประชุมมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วันพฤหัสบดีที่ ๑๘ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๑๗ “……...เศรษฐกิจพอเพียงเป็นเสมือนรากฐานของชีวิต รากฐานความมั่นคงของแผ่นดิน เปรียบเสมือนเสาเข็มที่ถูกตอกรองรับ บ้านเรือนตัวอาคารไว้นั่นเอง สิ่งก่อสร้างจะมั่นคงได้ก็อยู่ที่เสาเข็ม แต่คนส่วนมากมองไม่เห็นเสาเข็มและลืมเสาเข็มเสียด้วยซ�้ำไป....” พระราชด�ำรัส จากวารสารชัยพัฒนา : ๔ ธันวาคม ๒๕๔๒ “....เศรษฐกิจพอเพียงนี้ ขอย�้ำว่า เป็นทั้งเศรษฐกิจหรือความประพฤติที่ท�ำอะไรเพื่อให้เกิดผลโดยมีเหตุและผล คือเกิด ผลนั้นมาจากเหตุ ถ้าท�ำเหตุที่ดี ถ้าคิดให้ดีให้ผลที่ออกมา คือ สิ่งที่ติดตามเหตุ การกระท�ำ ก็จะเป็นการกระท�ำที่ดี และผลของ การกระท�ำนั้น ก็จะเป็นการกระท�ำที่ดีแปลว่ามีประสิทธิผล ดีแปลว่ามีประโยชน์ ดีแปลว่าท�ำให้มีความสุข....” พระราชด�ำรัสเนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา : ๕ ธันวาคม ๒๕๔๓
ส่วนหนึ่งของพระราชด�ำรัสและพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู ่หัวข้างบนนัน้ แสดงให้เห็นถึงความห่วงใยที่พระองค์ท่านทรงมีต่อประชาชนชาวไทยทุกคน 11 issue 83 December 2014
ความระมัดระวังในการด�ำเนินชีวิตและการประกอบการงาน และ เงื่อนไขคุณธรรม คือ การยึดถือคุณธรรมต่างๆ อาทิ ความซื่อสัตย์สุจริต ความอดทน ความเพียร การมุ่งต่อประโยชน์ ส่วนรวมและการแบ่งปัน ฯลฯ ตลอดเวลาที่ประยุกต์ใช้ปรัชญา แม้ ว ่ า หลั ก ปรั ช ญาเศรษฐกิ จ พอเพี ย งจะได้ รั บ การยอมรับอย่างกว้างขวางทั้งในและต่างประเทศ แต่เป็นที่น่าเสียดายที่รัฐบาลไทยบางยุคบางสมัยไม่ได้ น้อมรับมาใช้ในทางปฏิบัติอย่างจริงจัง บางรัฐบาลนอกจากไม่ท�ำแล้ว ยังสร้างนิสัยให้คนไทย ฟุ้งเฟ้อหลงไหลไปกับวัตถุนิยมต่างๆ เป็ น ที่ น ่ า ดี ใ จที่ รั ฐ บาลชุ ด ปั จ จุ บั น ได้ เ น้ น ย�้ ำ ให้ ทุ ก ภาคส่ ว นน� ำ หลั ก ปรั ช ญาของเศรษฐกิ จ พอเพี ย งของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาปรับใช้ ลุงและเพื่อนฝูงจ�ำนวนหนึ่งก็ได้ร่วมกันจัดตั้ง “มูลนิธิ ครอบครัวพอเพียง” ขึ้น วั ต ถุ ป ระสงค์ ห ลั ก ก็ เ พื่ อ เผยแพร่ ห ลั ก ปรั ช ญาของ เศรษฐกิจพอเพียง โดยเฉพาะแก่เด็ก เยาวชนและครอบครัว ทั้งนี้ เพื่อจะได้น้อมน�ำไปปรับใช้ในชีวิตประจ�ำวัน สนใจเข้าไปดูรายละเอียดได้ที่ www.fosef.or.th แม้สิ่งที่ท�ำอยู่จะเป็นเพียงส่วนน้อยนิด เพื่อน้อมร�ำลึก ถึงพระมหากรุณาธิคุณอันล้นเหลือที่พระองค์ท่านได้ให้แก่ ประชาชนและประเทศไทย แต่ก็มีความภาคภูมิใจที่ได้ท�ำ แล้ ว ลู ก ๆ ละ ได้ ท� ำ อะไรเพื่ อ เป็ น การสนองคุ ณ ต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกันบ้าง อย่ า งน้ อ ยลู ก ควรเป็ น อย่ า งยิ่ ง ที่ จ ะอ่ า นและท� ำ ความ เข้าใจหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ง่ายๆ และสั้นๆ คือท�ำความเข้าใจกับหลัก “3 ห่วง 2 เงื่อนไข” ข้างบนนี้ อย่างลึกซึ้ง แล้วน�ำความรู้ความเข้าใจที่เกิดขึ้น ไปปรับใช้ในชีวิต ประจ�ำวัน ค่อยๆ ท�ำ ค่อยๆ เปลี่ยนวันละเล็กละน้อย จนในที่สุด ก็จะเกิดเป็นนิสัยอย่างยั่งยืน การท� ำ เช่ น นี้ ถื อ เป็ น การสนองคุ ณ และท� ำ ให้ พระองค์ท่านมีความสุข เปรียบเสมือนเป็นการร่วมถวายพระพรชัยให้พระองค์ ท่านเนื่องในวโรกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๗ ขอพระองค์ทรงหายจากพระประชวร ทรงพระเกษมส�ำราญ เป็นขวัญก�ำลังใจให้แก่พสกนิกรขาวไทยตลอดไป ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ
พระองค์ ท รงย�้ ำ เตื อ นและให้ ส ติ แ ก่ ป ระชาชนของ พระองค์ ท ่ า น ทั้ ง นี้ เพื่ อ ให้ ป ระชาชนน� ำ ไปปรั บ ใช้ ใ นชี วิ ต ประจ�ำวัน ส�ำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม แห่งชาติ ได้เชิญผู้ทรงคุณวุฒิในทางเศรษฐกิจและสาขาอื่น ๆ มาร่วมกันประมวลและกลั่นกรองพระราชด�ำรัสเรื่องเศรษฐกิจ พอเพียง เพื่อบรรจุในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๙ (พ.ศ. ๒๕๔๕-๒๕๔๙) และได้จัดท�ำเป็นบทความเรื่อง “ปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง” ขึ้น ทั้ ง นี้ ไ ด ้ น� ำ ค ว า ม ก ร า บ บั ง ค ล ทู ล พ ร ะ ก รุ ณ า ขอพระราชทานพระบรมราชวินิจฉัย เมื่อวันที่ ๒๒ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๔๒ โดยทรงพระกรุณาปรับปรุงแก้ไขพระราชทาน และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้น�ำบทความที่ทรงแก้ไขแล้วไปเผยแพร่ เพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติของส�ำนักงานคณะกรรมการ พัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติและทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนประชาชนโดยทั่ ว ไป เมื่ อ วั น ที่ ๒๑ พฤศจิ ก ายน พ.ศ. ๒๕๔๒ หลั ก ปรั ช ญาเศรษฐกิ จ พอเพี ย งนี้ ไ ด้ รั บ การเชิ ด ชู จากองค์ ก ารสหประชาชาติ ว่ า เป็ น ปรั ช ญาที่ มี ป ระโยชน์ ต่อประเทศไทยและนานาประเทศ รวมทั้งสนับสนุนให้ประเทศสมาชิกยึดเป็นแนวทางสู่ การพัฒนาแบบยั่งยืน ปรั ช ญาของเศรษฐกิ จ พอเพี ย งที่ ท รงปรั บ ปรุ ง พระราชทานเป็ น ที่ ม าของนิ ย าม “3 ห่ ว ง 2 เงื่ อ นไข” ซึ่ ง ประกอบด้ ว ยความ “พอประมาณ” “มี เ หตุ ผ ล” “มีภูมิคุ้มกัน” บนเงื่อนไข “ความรู้” และ “คุณธรรม” ความพอประมาณ หมายถึง ความพอดี ไม่มากและ ไม่น้อยจนเกินไป ไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น เช่น การผลิต และการบริโภคที่พอประมาณ ความมีเหตุผล หมายถึง การใช้หลักเหตุผลในการตัดสิน ใจเรื่องต่างๆ โดยพิจารณาจากเหตุปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ตลอดจน ผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นอย่างรอบคอบ การมีภูมิคุ้มกันที่ดี หมายถึง การเตรียมตัวให้พร้อมรับ ต่อผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงรอบตัว ปั จ จั ย เหล่ า นี้ จ ะเกิ ด ขึ้ น ได้ จะต้ อ งอาศั ย ความรู ้ แ ละ คุณธรรม เป็นเงื่อนไขพื้นฐาน คือ เงือ่ นไขความรู้ หมายถึง ความรอบรู้ ความรอบคอบ และ 12
IS AM ARE www.ariyaplus.com
ฑีฆายุโกโหตุ มหาราชา เนื่องในวโรกาสมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา ๘๗ พรรษา ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ ข้าพระพุทธเจ้าผู้บริหารและพนักงาน องค์การสวนสัตว์ในพระบรมราชูปถัมภ์
เรื่องและภาพ : สายพิณ มณีศรี
จากหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง : สู่ฟักข้าว พืชสวนครัวที่ปลูกเองได้ บ้านพักของผู ้เขียนอยู ่ท่ีหัวยขวางมีเนื้อที่ไม่มากนักเพียง ๕๓ ตารางวา แต่มีบ้านสวนซึ่ งอยู ่ท่ี บางใหญ่ จังหวัดนนทบุ รี ซึ่ งมีเนื้อที่ประมาณ ๓๘๐ ตารางวา ดิฉันและสามีชอบปลูกต้นไม้ แต่เป็ นประเภทเก็บกินได้ ส่วนไม้ท่ีให้ดอกนัน้ มีเพียงต้นเดียว คือต้นบัวสวรรค์ 14 IS AM ARE www.ariyaplus.com
SHARE STORY
ที่ ห ้ ว ยขวางนั้ น แม้ มี พื้ น ที่ น ้ อ ย แต่ปลูกผักสวนครัวได้ ดังนั้น เราจึงใช้ พื ช สวนครั ว ที่ มี ป ลู ก ผั ก หลายประเภท ต ้ น ใ ห ญ ่ ห น ่ อ ย ก็ ต ้ น ม ะ เ ฟ ื อ ง แ ล ะ ต้นบัวสวรรค์ ส่ ว นที่ ส วนที่ บ างใหญ่ นั้ น แม้ มี เนื้อที่มากพอแต่ไม่อาจปลูกผักสวนครัว ได้มากนัก นอกจากตะใคร้ เพราะสามี ไปดูแลเพียงสัปดาห์ละครั้ง ปลูกผักสวน ครัวก็ตายหมด เราได้ ใช้ ผั ก และผลมะเฟื อ งที่ ปลูกที่บ้านมาท�ำน�้ำผักและน�้ำผลไม้กัน เป็นประจ�ำ วันหนึ่งเพื่อนรุ่นพี่ท่านหนึ่งมอบ ลู ก ฟั ก ข้ า วมาให้ ๓ ลู ก และแนะน� ำ ว่ า ฟั ก ข้ า วมี ป ระโยชน์ แ ละมี ส รรพคุ ณ หลายอย่ า ง ทั้ ง นี้ ได้ แ นะน� ำ วิ ธี ท� ำ น�้ ำ ฟักข้าวให้ด้วย ค้ น หาประโยชน์ แ ละสรรพคุ ณ ของฟั ก ข้ า ว พร้ อ มทั้ ง ทดลองท� ำ น�้ ำ ฟั ก ข้ า วดึ่ ม ดู ก็ ติ ด ใจกั น ทั้ ง สองคน ตายาย แค่ นั้ น ไม่ พ อ ไปซื้ อ ลู ก ฟั ก ข้ า ว มาใหม่ ท�ำถวายพระที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และเพื่อนๆ ซึ่ง ก็พลอยติดอกติดใจกันไปด้วย โดยที่ ที่ บ ้ า นพอมี เ นื้ อ ที่ พ อจะ ปลูกต้นฟักข้าวได้อยู่บ้าง สามีก็ปลูกโดย ท�ำค้างให้เลื้อย ทั้งนี้ ได้ใช้เมล็ดที่ได้มา ในครั้งแรกนั่นแหละ ตอนแรก หาซื้อลูกฟักข้าว ราคา ไม่แพง ลูกละ ๑๐ บาท แต่ปัจจุบันหาซื้อ ลูกละ ๑๐ บาท ยากมาก บางแห่งก็ลูกละ ๒๐ บาท บ้าง ๓๐ บาท บ้าง บางแห่งก็ ขายลูกละ ๔๐ บาท
แต่ โ ชคดี ค ่ ะ ที่ ส ามี ว านให้ ผู ้ ที่ รู้แหล่งช่วยซื้อให้ได้เพียงลูกละ ๑๐ บาท เท่านั้น ท� ำ แจกไปบ่ อ ยๆ ประกอบกั บ ฟั ก ข้ า วก� ำ ลั ง ดั ง ใครต่ อ ใครก็ ถ ามถึ ง ประโยชน์และสรรพคุณพร้อมทั้งวิธีท�ำ น�้ำฟักข้าว ได้ เ ขี ย นลงในวารสารชมรม ข้ า ราชการอาวุ โ สฉบั บ เดื อ นธั น วาคม นึ ก ได้ ว ่ า การปลู ก ฟั ก ข้ า วและการท� ำ สวนครัวเล็กๆ เป็นการด�ำเนินการตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึงเขียน ลงในวารสารครอบครัวพอเพียง IS AM ARE ด้วย ฟั ก ข้ า วเป็ น ไม้ เ ลื้ อ ย ขึ้ น ได้ ทุกที่ แต่ต้องมีต้นไม้หรือค้างหรือราวไม้ ให้มันเกาะ ฟ ั ก ข ้ า ว มี ส ร ร พ คุ ณ แ ล ะ มี ประโยชน์มากมาย ทั้งนี้ ได้รวบรวมมา จากครูกูเกิ้ลให้อ่านกันนะคะ มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วย เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย ช่วย ชะลอวัย ป้องกันการเกิดริ้วรอยแห่งวัย ปัญหาผิวแห้งกร้าน ช่วยปกป้องผิวจาก แสงแดด ฟักข้าวมีเบต้าแคโรทีนสูงกว่า แครอท ๑๐ เท่า และมีไลโคพีนมากกว่า มะเขือเทศ ๑๒ เท่า ฟั ก ข้ า วช่ ว ยบ� ำ รุ ง และรั ก ษา สายตา ป้ อ งกั น โรคเกี่ ย วกั บ ดวงตา โรคต้อกระจก ประสาทตาเสื่อม ตาบอด ตอนกลางคืน (เยื่อเมล็ด) ช่วยป้องกัน โรคหั ว ใจ หลอดเลื อ ดหั ว ใจ โรคหั ว ใจ ขาดเลื อ ด ช่ ว ยป้ อ งกั น และช่ ว ยยั บ ยั้ ง การเกิดลิ่มเลือดในเส้นเลือด ช่วยป้องกัน 15 issue 83 December 2014
เส้นเลือดในสมองแตก ซึ่งเป็นสาเหตุของ การเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยมหิดล พบว่ า ฟั ก ข้ า วมี โ ปรตี น ที่ มี ฤ ทธิ์ ยั บ ยั้ ง การเจริ ญ ของเชื้ อ เอดส์ (HIV) และ ยังช่วยยับยั้งเซลล์มะเร็งได้อีกด้วย ซึ่งได้ ท�ำการจดสิทธิบัตรในประเทศไทยเป็นที่ เรียบร้อยแล้ว ฟั ก ข้ า วมี ฤ ทธิ์ ใ นการต่ อ ต้ า น มะเร็ง ไวรัส ช่วยยับยั้งระดับน�้ำตาลใน เลือด และยับยั้งการสังเคราะห์โปรตีน ช่ ว ยป้ อ งกั น และลดความเสี่ยงของการ เกิดโรคมะเร็งในกระเพาะอาหาร และ มะเร็งปอด งานวิจัยของมหาวิทยาลัยฮานอย พบว่าน�้ำมันจากเยื่อหุ้มเมล็ดของฟักข้าว มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพในการรั ก ษามะเร็ ง ตั บ ช่ ว ยป้ อ งกั น และลดความเสี่ยงของการ เกิดโรคมะเร็งต่อมลูกหมากได้ ช่วยใน การขับเสมหะ ใช้กลั้วคอช่วยลดอาการ เจ็บคอ หรืออาการอักเสบที่ล�ำคอ ฟั ก ข้ า วเหมาะส� ำ หรั บ ผู ้ ป ่ ว ยที่ อยู่ในระยะพักฟื้น หรือผู้ที่มีปัญหาด้าน สุ ข ภาพ มี โรคประจ� ำ ตั ว หรื อ ร่ า งกาย อ่อนแอ ร า ก ฟ ั ก ข ้ า ว ใ ช ้ แ ช ่ น�้ ำ สระผม ช่วยท�ำให้ผมดกด�ำขึ้น แก้ปัญหา ผมร่วง แก้อาการคันหนังศีรษะ รังแค และช่วยฆ่าเหาได้อีกด้วย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัย เชี ย งใหม่ และคณะวิ ท ยาศาสตร์ มหาวิ ท ยาลั ย พายั พ ได้ ท� ำ การศึ ก ษา ร่วมกันในเรื่องของการน�ำน�้ำมันเยื้อหุ้ม เมล็ดของฟักข้าว มาพัฒนาเป็นเครื่อง ส� ำ อางสู ต รลดเลื อ นริ้ ว รอย ซึ่ ง ก็ ไ ด้ ผ ล
เป็นที่น่าพอใจ จนได้รับรางวัล “IFSCC Host Society Award 2011″ จากงาน ประชุ ม สมาพั น ธ์ นั ก เคมี เ ครื่ อ งส� ำ อาง นานาชาติ ผลอ่อนฟักข้าว ใช้ท�ำเป็นอาหาร ได้หลากหลายเมนู เช่น น�ำไปต้มหรือนึ่ง จิ้มกินกับน�้ำพริก หรือน�ำไปใส่แกงต่างๆ แกงส้มลูกฟักข้าว เป็นต้น ยอดฟั ก ข้ า วอ่ อ น ใช้ ท� ำ เป็ น อาหารก็อร่อย (กลิ่นจะคล้ายๆกับยอด หรือใบมะระ) เมนูฟักข้าว เช่น แกงเลียง แกงส้ม ผัดไฟแดง คั่วแค ใช้ลวกหรือต้ม กินกับน�้ำพริก ผัดกับไข่ ฯลฯ เปลื อ กของผลฟั ก ข้ า ว น� ำ มา ตากแดดจนแห้งแล้วน�ำมาชงเป็นน�้ำชา ฟักข้าว ฟักข้าว สามารถน�ำมาแปรรูปเป็น ผลิตภัณฑ์ได้หลายอย่าง เช่น น�้ำฟักข้าว ฟักข้าวแคปซูล เป็นต้น
มีสารต่อต้านอนุมูลอิสระสูง ช่ วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย ช่ วยชะลอวัย ป้องกันการเกิดริ้วรอยแห่งวัย ปั ญหาผิวแห้งกร้าน ช่ วยปกป้องผิวจากแสงแดด ฟั กข้าวมีเบต้าแคโรทีนสูงกว่าแครอท ๑๐ เท่า และมีไลโคพีนมากกว่ามะเขือเทศ ๑๒ เท่า ป ร ะ โ ย ช น ์ แ ล ะ ส ร ร พ คุ ณ ข อ ง ฟ ั ก ข ้ า ว มี ม า ก ม า ย เ ห ลื อ เ กิ น เห็ น ประโยชน์ อ ย่ า งนี้ มี พื้ น ที่ พ อก็ ป ลู ก กันเลยนะคะ น�้ ำ ฟั ก ข้ า วที่ ข ายกั น โดยทั่ ว ไป ขายเป็นขวด ราคาก็แตกต่างกันไปแล้ว แต่ ส ถานที่ แ ละขนาดของขวด ตั้ ง แต่ ๑๐ บาท จนถึง ๔๐ บาท
วิธีท�ำน�้ำฟั กข้าว เป็ นสูตรที่ ผู ้เขียนท�ำอยู ่นะค่ะ มีดังนี้
๑. ใช้ฟักข้าวผลสุก จ�ำนวน ๑ ผล น�ำมาผ่า ๒ ซีก ๒. ควั ก เมล็ ด ออกแล้ ว ใส่ ถุ ง พล๊ า สติ ค ห้ า มทิ้ ง โดยเด็ ด ขาด เพราะ ส่วนนี้คือส่วนที่ส�ำคัญที่สุด น�้ำเยื่อสีแดง 16 IS AM ARE www.ariyaplus.com
รอบๆ เมล็ ด อุ ด มไปด้ ว ยเบต้ า แคโรทีน ซึ่ ง ช่ ว ยบ� ำ รุ ง สายตาได้ ม ากกว่ า แครอท มี ไ ลโคฟี น มากกว่ า มะเขื อ เทศและ สามารถต้านมะเร็งได้ ๓. เทน�้ ำ ลงในถุ ง พล๊ า สติ ค พอ สมควร แล้วใช้มือขยี้ที่เมล็ดเพื่อเอาเยื่อ สีแดงออกจนหมด ท�ำจนไม่มีเยื่อสีแดง เหลืออยู่ ๔. ตั ก เนื้ อ ออกมาผสมกั บ เยื่ อ สี แดงที่ ข ยี้ อ อกมาจากเม็ ด แล้ ว เติ มน�้ำ ๑ ลิตร ต่อฟักข้าว ๑ ลูก (น�้ำ ๑ ลิตร นี้ รวมถึงน�้ำที่เทใส่ถุงพล๊าสติดด้วย) ๕. ปั่นสิ่งของในข้อ ๔. ๖. ใส่ ห ม้ อ ตั้ ง ไฟ พอร้ อ นปุ ด ๆ ก็พอ ไม่ต้องให้เดือด ๗. เติมน�้ำผึ้งและเกลือ อาจใส่ เสาวรส (กะทกรก) ลงไปเพื่อเพิ่มรสชาติ ก็ได้ เติมตามชอบคะ ๘. ทิ้งไว้ให้เย็นแล้วเติมมะนาว เพราะมะนาวเป็นตัวเร่ง ช่วยให้แคลเซียม ดูดซึมได้ดี ถ้าเติมตอนร้อนอยู่วิตามินซี จากมะนาวก็หายหมด หลายท่ า นอาจสนใจอยากปลู ก เหมื อ นที่ บ ้ า นผู ้ เขี ย นบ้ า ง สามี แ นะน� ำ ว่ า ต้ อ งทราบวิ ธี ก ารหรื อ เคล็ ด ลั บ ใน การปลู ก ด้ ว ย เพราะหากไม่ ท ราบวิ ธี ฟักข้าวกว่าจะขึ้นก็นานและมักไม่ออกลูก ออกผล เคล็ ด ลั บ ก็ คื อ การเลื อ กเมล็ ด ฟักข้าวมีเมล็ดมากพอสมควร แต่มีเมล็ด ตั ว ผู ้ ม ากกว่ า เมล็ ด ตั ว เมี ย ผู ้ รู ้ แ นะน� ำ ว่ า ให้ เ ลื อ กเมล็ ด ที่ ติ ด กั บ ขั้ ว ผลเพี ย ง ๗ เมล็ด ต่อ ๑ ลูก เท่านั้น เพราะนี่คือเมล็ด ตัวเมีย โดยที่ เ ปลื อ กของเมล็ ด ฟั ก ข้ า ว หนาและแข็งมาก หากจะน�ำเมล็ดมาปลูก ทั้งเปลือกก็ต้องใช้เวลายาวนาน วิธีแก้คือ น�ำเมล็ดมาตากให้แห้ง แล้วค่อยๆ ทุบ เอาเปลื อ กหุ ้ มเมล็ ด ออก น� ำ ลงปลู กจะ งอกเร็วทันใจ
ชื่ น ใจค่ ะ ที่ มี ต ้ น ฟั ก ข้ า วที่ บ ้ า น แม้ ว ่ า ยั ง ไม่ทราบว่าจะออกลูกเมื่อไร แต่ตอนนี้ก็น�ำยอด ฟักข้าวมาท�ำอาหารหลายอย่างแล้ว และก็ ภู มิ ใ จเป็ น อย่ า งยิ่ ง ที่ อ ย่ า งน้ อ ย ก็ ไ ด้ เ ป็ น ส่ ว นหนึ่ ง ที่ ไ ด้ ด� ำ เนิ น การตามหลั ก ปรั ช ญาเศรษฐกิ จ พอเพี ย งของพระบาทสมเด็ จ พระเจ้าอยู่หัว ขอจงทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน 17 issue 83 December 2014
www.flickr.com/photos/35026043@N03/3291759617
เรื่องราวของชาวบ้านนา และกัลยาณมิตร
ประถมของรัฐบาลในอ�ำเภอบ้านนาทั้ง 35 แห่งอาจส่งนักเรียน ชั้ น ประถมที่ รั ก และมี ค วามสามารถสู ง ในด้ า นการอ่ า นเข้ า ประกวดได้แห่งละ 1 คน ปีนี้มีโรงเรียน 26 แห่งส่งนักเรียนเข้า ประกวด หนังสือที่คณะกรรมการจัดการประกวดก�ำหนดให้ นักเรียนอ่านในการประกวดครั้งที่ 9 ได้แก่เรื่อง “บ้านต่างสาย เลือด” ซึ่งมูลนิธินักอ่านบ้านนาและกัลยาณมิตรได้จัดหามามอบ ให้แก่โรงเรียนตั้งแต่เมื่อต้นปีการศึกษา การประกวดแบ่งเป็น 2 รอบ ในรอบแรก นักเรียนแต่ละ คนได้ รั บโอกาสสรุ ปเนื้ อ หาของหนั ง สื อ ที่ ต นอ่ า นมาในกรอบ เวลา 10 นาที่ต่อหน้าคณะกรรมการและผู้สนใจในการเข้าร่วม ฟัง คณะกรรมการให้คะแนนตามกฏเกณฑ์ที่ตั้งไว้ล่วงหน้า อาทิ
เมื่อวันที่ 14-15 พฤศจิกายน ที่ผ่านมา กลุ่มโรงเรียนชั้น ประถมในอ�ำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก พร้อมกับมูลนิธินัก อ่านบ้านนาและกัลยาณมิตรได้จัดการประกวดนักอ่านบ้านนา ประจ�ำปีขึ้นอีกครั้ง นับเป็นครั้งที่ 9 ปีนี้จัดขึ้นที่โรงเรียนวัดแหลม ไม้ย้อยเป็นครั้งที่ 3 ติดต่อกัน นอกจากการประกวดนักอ่านแล้ว ปีนี้ยังมีการประกวดนักเขียนบ้านนาเป็นการน�ำร่องอีกด้วย ค่า ใช้ จ ่ า ยในการจั ด งานและรางวั ล ในรู ป ของทุ น การศึ ก ษาซึ่ ง ปี หนึ่งรวมกันเป็นเงินกว่า 1 แสนบาทมูลนิธินักอ่านบ้านนาและ กัลยาณมิตรจัดหามาให้ เรื่องราวของมูลนิธินักอ่านบ้านนาอาจ หาอ่านได้ในเว็บไซต์ www.bannareader.com การประกวดนั ก อ่ า นบ้ า นนามี ก ติ ก าว่ า โรงเรี ย นชั้ น
18 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ตัวไกลหัวใจอยู ่ไกล้ เช่น ความถูกต้องและชัดเจนตามเนื้อหาของหนังสือ ข้อคิดและ คติเตือนใจที่ผู้แต่งต้องการสื่อ เป็นต้น
ประกวดไม่รู้ล่วงหน้ามาก่อน หลังจากก�ำหนดหัวข้อเรื่อง คณะ กรรมการชี้แจงแก่ผู้เข้าประกวด ครูและผู้สนใจถึงหลักการน�ำ เสนอเรียงความและคะแนนที่จะให้ซึ่งประกอบด้วย 3 ส่วนคือ ข้อมูลเกี่ยวกับชุมชนของผู้เข้าประกวด การใช้ภาษาที่ถูกต้อง และการน�ำเสนอตามโครงสร้างของเรื่องซึ่งแยกออกได้เป็น 3 ตอนคือ บทน�ำ การร้อยเรียงข้อมูลและบทสรุป ผู้ชนะเลิศได้รับทุนการศึกษาเป็นเงิน 3,000 บาท รอง ชนะเลิศซึ่งมีด้วยกันสองคนได้รับทุนคนละ 2,000 บาท อีกสอง คนได้รับรางวัลชมเชยคนละ 1,000 บท ผู้ชนะเลิศปีนี้ได้แก่ ด.ญ. ปนัดดา พลากรธารากุล นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จากโรงเรียนบ้านเขาดิน (แสงสว่างวิทยา)
(ผู้เข้าประกวดนักอ่านสรุปเรื่องที่ตนอ่านมาบนเวที) ในรอบสอง คณะกรรมการชุดที่ 2 สัมภาษณ์นักเรียน แต่ละคนที่ได้คะแนนสูงสุด 8 คนเป็นเวลาคนละ 15-20 นาที และตัดสินอันดับของผู้ชนะการประกวดเพื่อรับทุนการศึกษา โดยผู้ชนะเลิศได้รับ 10,000 บาท รองชนะเลิศอันดับ 1 ได้รับ 6,000 บาท รองชนะเลิศอันดับ 2 ได้รับ 4,000 บาทและรางวัล ชมเชยรางวัลละ 2,500 บาท ส่วนนักเรียนที่ไม่ได้รับคัดเลือกให้ (ผู้เข้าประกวดนักเขียนบ้านนาครั้งที่ 1) เข้ารอบ 2 ได้รับทุนการศึกษาคนละ 1,000 บาท ผู้ชนะเลิศปี อนึ่ ง ในงานการประกวดนั ก อ่ า นบ้ า นนาและนั ก นี้ได้แก่ ด.ญ. ศิริเพชร หิรัญชาติ นักเรียนชั้นประถมปีที่ 6 จาก เขียนบ้านนาครั้งนี้ มีกัลยาณมิตรจัดอาหารมาสมทบ จัดหา โรงเรียนอนุบาลวัดช้าง คอมพิวเตอร์ หนังสือและพันธุ์ไม้มามอบให้แก่โรงเรียน นอกจาก นั้ น สมาคมนั ก เรี ย นเก่ า อเมริ กั น ฟิ ล ด์ เซอร์ วิ ส น�ำโดยนายก สมาคม สง่าศรี พรหมที ยังได้น�ำผ้าป่าการศึกษามาทอดที่วัด แหลมไม้ย้อยอีกด้วย พิธีทอดผ้าป่าจัดขึ้น ณ เวทีการประกวด นักอ่านในวันที่ 2 ของงาน เงินบริจาคในกองผ้าป่าจ�ำนวนกว่า 2 แสนบาท ทางวัดได้มอบให้แก่โรงเรียนวัดแหลมไม้ย้อยเพื่อใช้ ในการจัดการศึกษาของโรงเรียนต่อไป สร้างความปิติสูงยิ่งให้แก่ นักเรียน คณะครูและผู้ปกครองของนักเรียน (นักอ่านผู้ชนะเลิศ) ส่วนการประกวดนักเขียนบ้านนามีกติกาว่า โรงเรียน รัฐบาลในอ�ำเภอบ้านนาที่มีการเรียนการสอนในระดับชั้นมัธยม ทั้ง 9 แห่งอาจส่งนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 ที่มีความ สามารถสูงเข้าประกวดแห่งละ 1 คน ปีนี้มีนักเรียนเข้าประกวด 5 คน ผู้เข้าประกวดได้รับเวลาสองชั่วโมงครึ่งเพื่อเขียนเรียงความ เรื่อง “ชุมชนของฉัน” ซึ่งคณะกรรมการก�ำหนดให้โดยผู้เข้า
(พิธีทอดผ้าป่า) 19
issue 83 December 2014
20 IS AM ARE www.ariyaplus.com
กว่า 5 ปีที่ผ่านมา IS AM ARE ครอบครัวพอเพียง ได้น�ำบทความ บท สั ม ภาษณ์ สรรสาระที่ ม ากด้ ว ยความรู ้ และความบันเทิง ความสุขมากมายที่ได้ รับจากการอ่านนิตยสารเพื่อสังคมฉบับ นี้ เพื่อเป็นการตอบแทนท่านผู้อ่านและ สมาชิกที่น่ารักทุกท่าน ตั้งแต่ฉบับนี้เป็นต้นไป บก.จะแจกของ สมนาคุณเล็กๆแก่ผู้ที่ตอบแบบสอบถามกันเข้า ของสมนาคุณที่ว่า คือ ปากกา SHEEFER จ�ำนวน 3 รางวัล พร้อมสลักชื่อ-นามสกุล เรี ย บร้ อ ย ซึ่ ง ค� ำ ถามในฉบั บ นี้ คื อ ความรู ้ ที่ ไ ด้ จ ากบทความ “SELFIE” หน้า 8-9 จากส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่ง ชาติ ในฉบั บ ที่ ป รากฏ แล้ ว ตั ด ส่ ง มากั น นะค่ ะ ในฉบั บ หน้ า ของสมนาคุ ณ อาจมี ก าร เปลี่ยนแปลงตามค�ำเรียกร้อง ของคนขี้ เ หงา ซึ่ ง น่ า จะเป็ น Furby เพื่อนช่างคุย ของเรา เอง แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้า นะค่ะ
ร่วมตอบค�ำถามชิงปากกา SHEFFER
ส่งมาที่นิตยสารครอบครัวพอเพียง นิตยสารครอบครัวพอเพียง 31/2 ซอยทองหล่อ 2 แขวงจอมพล เขตจตุจกั ร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 02-983-7312 แบบประเมินความพอใจผู้อ่าน 1. เนื้อหาเรื่อง SELFIE
1
2
3
4
5
-ให้ความรู้และมีสาระตามที่คาดหวัง -บทความมีความน่าสนใจและเป็นประโยชน์ -บทความจุดประกายความคิดสร้างสรรค์ -บทความสร้างความตระหนักในเรื่องคุณธรรม 2.รูปเล่ม -มีการออกแบบที่สวยงาม ทันสมัย -จัดจัดเนื้อหาเป็นหมวดหมู่ อ่านง่าย -ภาพประกอบและการน�ำเสนอน่าสนใจ 3.ข้อเสนอแนะ
สายตรง กรมสงเสริมการสงออก
1.ไม่เป็นที่พอใจ 2. ควรปรับปรุง 3. พอใช้ 4.ดี/น่าสนใจ 5. ดีมาก/พอใจมาก 21
issue 83 December 2014
1169
https://www.flickr.com/photos/98123816@N00/4347213145
วิธี...ลืมความหลัง
ความหลังก็คงไม่ต่างอะไรกับทากตัวน้อยๆ หมายความว่า ทากมันจะเกาะและกัดใครคนใดคนหนึ่งอย่างยาวนานก็ต่อ เมื่อคนๆ นั้น ยัง “ไม่รู้สึกตัว” ต่อเมื่อเรารู ้สึกตัวนั่นแหละ วันเวลาของทากตัวนั้นก็ย่อมจะหมดลง เข้มข้นของบาปในอดีตก็จะเจือจางลงไปโดยอัตโนมัติ ฝึกสมถสมาธิ กล่าวคือ ฝึกสมาธิด้วยการบริกรรมหรือ การเพ่งอะไรก็ได้ที่ท�ำให้จิตใจมีที่ พัก ที่เกาะ ที่พึ่ง ที่ยึดเหนี่ยว วิธีท่ีนิยมใช้ก็คือ การบริกรรม “พุท” เวลาหายใจเข้า และ “โธ” เวลาหายใจออก หรือจะใช้ค�ำอื่นใดก็ได้ที่เมื่อบริกรรมในใจแล้ว ท�ำให้จิตหายฟุ้งซ่าน แน่วแน่ เป็นหนึ่ง ผ่องใส เมื่อฝึกจนจิต นิ่ง และผ่องแล้ว จิตจะมีความสุขอยู่กับ ปีติสุข มีความแช่มชื่น เบิกบาน ผ่อนคลาย เมื่อจิตได้ก�ำซาบความสุชนิดใหม่ที่เกิดจาก สมาธิภาวนาอยู่เสมอแล้ว ความผิดบาปในใจก็ไม่ลอยฟุ้งซ่านมา กัดกร่อนปัจจุบันได้ อย่างเดิมอีก ฝึกวิปัสสนาสมาธิ ได้แก่การหาโอกาสพาตัวเองไป “เข้า เงียบ” กับครูบาอาจารย์ทางด้านวิปัสสนาอย่าง เข้มข้น เมื่อฝึก “ดูใจ” ตัวเองจนรู้เท่าทันอาการทางจิต เช่น คิดก็รู้ ฟุ้งซ่านก็รู้ กลัวก็รู้ มัวหมองก็รู้ ผ่องใสก็รู้ ฯลฯ เมื่อเราสามารถอ่านความ เป็นไปของจิตได้ อย่างละเอียดลออลึกซึ้งถึงขั้นพอจิตกระเพื่อม ใจก็ตัดฉับ รู้เท่าทัน จนเหลือแต่ ตัว “สติ” ล้วนๆ อยู่ตลอดเวลา หากท�ำได้ดังว่าเช่นนี้ คุณก็เหมือนคนที่ “ตื่นแล้ว” จากความ หลังอันทุกข์ตรมขมไหม้โดยสิ้นเชิง ในสังคมไทยทุกวันนี้ มีคน ที่ จมอยู่ในอดีตจ�ำนวนมาก ที่ได้พรากตัวเองออกจากอดีตอันแสน เจ็บปวดด้วยการ ฝึกวิปัสสนากรรมฐาน แล้วต่างก็ค้นพบว่า คน เราสามารถเป็นอิสระได้ไม่ใช่แค่ จากอดีตที่ไม่อยากจ�ำเท่านั้น ทว่าเรายังสามารถเป็นอิสระได้แม้จากความ ทุกข์ทุกชนิดที่คอย บั่นทอนชีวิตให้ขาดชีวาได้อีกด้วย ทั้งนี้ โดยวิธีง่ายๆ ที่ เรียกว่า การดูใจตัวเอง (วิปัสสนาสมาธิ) ให้เป็นเท่านั้น ที่มา : www.vimuttayalaya.net
คนที่ ยั ง ปล่ อ ยให้ อ ดี ต อั น ปวดปร่ า มาท� ำ ร้ า ยชี วิ ต ใน ปัจจุบันขณะได้ ก็คือคนที่ “ยังไม่รู้สึกตัว” เท่านั้น ส�ำหรับคน ที่ “รู้สึกตัว” อยู่เสมอ ไม่มีทางหรือเป็นไปไม่ได้เลยที่คมมีดแห่ง อดีตจะกรีดใจให้เจ็บปวด ค�ำว่า “รู้สึกตัว” ไม่ได้หมายความตื้นๆ แค่การรู้สึกตัว อยู่ทุกเมื่อเชื่อวันของคนที่ยังไม่หลับ ไม่เมา ไม่สมประกอบ แต่ หมายถึง การ “มีสติ” อยู่ตลอดเวลาที่คิด พูด ท�ำ คนที่คิดก็รู้ ว่าก�ำลังคิด พูดก็รู้ว่าก�ำลังพูด ท�ำก็รู้ว่าก�ำลังท�ำ เดินก็รู้ว่าก�ำลัง เดิน กินก็รู้ว่าก�ำลังกิน ฯลฯ สติคมชัดอยู่ตลอดเวลาที่ตาตื่น กาย เคลื่อนไหว ใจครุ่นคิด จนกระทั่งสามารถที่จะคิดอย่างประณีต พูดอย่างประณีต และท�ำอย่างประณีตโดยอัตโนมัติ ถึงขั้นที่ใจ ไม่ลอยออกไปจากเรื่องที่คิด กิจที่ท�ำ ค�ำที่พูดหากแต่มีสติเต็ม อยู่ตลอดเวลาในลักษณะ “ตัวอยู่ไหน ใจอยู่นั่น” ท�ำได้อย่างนี้ จึงจะเรียกว่าเป็นคนที่ “รู้สึกตัว” คนที่มีความรู้สึกตัวอย่างนี้ อาจเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าคนที่ “ตื่นรู้” ก็ได้ เมื่อตื่นรู้ อดีตก็ล่วง เข้ามาสู่ความครุ่นคิดไม่ได้ ในใจจึงมีแต่ความ “รู้สึกตัว” อยู่ใน ปัจจุบันขณะเท่านั้น การท�ำได้เช่นนี้ คือวิธีที่ความหลังไม่มีทาง จะเกาะแกะกับจิตใจได้อีกเลย อย่าลืมว่า ความขาดสติ คือ ยาชุบชีวิตชั้นดีของความผิดบาปใน อดีตและความรู้สึกตัว ก็คือมีดผ่าตัดที่สามารถหยุดอดีตเอาไว้ ให้ไม่มีตัวตนแต่หากท�ำเช่นนี้ไม่ได้ ก็ขอแนะน�ำวิธีง่ายๆ ดังนี้ หาอะไรท�ำอยู่เสมอ การท�ำงานอยู่เสมอ คือ วิธีแยกจิต ออกมาจากความหลัง เมื่อพรากจิตจากความหลังมาอยู่กับการ ท�ำงานจนชิน จิตก็ไม่ฟุ้ง ไม่ย้อนกลับไปในอดีตอีก เมื่อจิตจดจ่อ อยู่กับงานที่ท�ำอยู่ตรงหน้า จิตก็ผ่องใส หากท�ำได้บ่อยๆ ความ 22
IS AM ARE www.ariyaplus.com
drammatoday
23 issue 83 decemmber 2014
www.flickr.com/photos/37996646802@N01/8773811585
ท�ำไม...ฉันถึงตัดสินใจเรียนครู 24 IS AM ARE www.ariyaplus.com
question of life
ที่ ต นเองใฝ่ ฝ ั น ให้ ไ ด้ ตอนนั้ น ฉั น ไม่ รู ้ ห รอกว่ า มหาวิ ท ยาลั ย ศรีนครินทรวิโรฒ อยู่ตรงไหนของประเทศ เพราะไม่เคยมีชื่อ มหาวิทยาลัยแห่งนี้ในความคิดเลย เพราะฉันคิดว่าฉันจะต้องเข้า มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ให้ได้ แต่พอมีโครงการสอบตรง (โครงการ บัณฑิตคืนถิ่น ครูวิทยาศาสตร์คืนถิ่น) ซึ่งตอนนั้นฉันก็ไม่ได้ใส่ใจ อะไรมาก คิดว่าถ้ามีโครงการอะไรมาก็จะสอบๆ ไป ฉันไปสมัคร วันสุดท้ายที่รับสมัคร พอถึงวันประกาศผลสอบเป็นวันที่ฉันรู้สึก ตื่นเต้นที่สุด รอลุ้นผล ซึ่งผลปรากฏว่าฉันสอบได้ถึงตอนนี้ฉันก็ เตรียมพร้อมที่จะเรียนครู พอถึงมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วันที่ต้อนรับนิสิต ใหม่ ได้อยู่ในบรรยากาศที่อบอุ่น และพอฉันได้รู้ว่ามหาวิทยาลัย แห่งนี้ ในอดีตนั้นเป็นโรงเรียนฝึกหัดวิชาชีพครูชั้นสูงและเป็น สถานศึกษาที่มีชื่อเสียงทางด้านการผลิตครูมากที่สุดของไทย ท�ำให้ฉันภาคภูมิใจตัวเองมากที่ได้เข้ามาศึกษาแห่งนี้และมีความ ภาคภูมิใจในความเป็นครู ถึงวันนี้คือ เวลาที่ฉันส�ำเร็จการศึกษามาเป็นครูอย่างเต็ม ภาคภูมิ ได้กลับมาพัฒนาบ้านเกิดของตนเอง ฉันคิดว่าฉันโชคดี ที่สุดที่ได้เป็นนิสิตในโครงการครูวิทยาศาสตร์คืนถิ่น และรู้สึก ซาบซึ้งในพระมหากรุณาธิคุณขององค์สมเด็จพระเทพรัตนราช สุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงเล็งเห็นความส�ำคัญของการ ศึกษาในพื้นที่จังหวัดน่านและความห่วงใยที่พระองค์ทรงมอบ ให้พสกนิกร ถ้าหากไม่มีโอกาสที่ผู้มีพระคุณหยิบยื่นให้ ฉันคง ไม่มีวันนี้ได้ ทุกวันนี้ฉันบอกกับตัวเองเสมอว่า “ฉันจะตั้งใจท�ำงานให้เต็มความสามารถ เพื่อให้สมกับ ที่ ฉั น ได้ รั บ โอกาสอั น ดี นี้ และเพื่ อ ช่ ว ยพั ฒ นาเด็ ก นั ก เรี ย นให้ มีความรู้ เพื่อที่จะได้เป็นอีกแรงหนึ่งที่จะช่วยพัฒนาประเทศ ชาติต่อไป”
แม้ว่าเวลาจะล่วงเลยมาหลายปี แต่ก็ยังจ�ำได้แม่นว่า ขณะที่ เรี ย นหนั ง สื อ ในระดั บ ชั้ น ประถมนั้ น เคยมี ค รู ค นหนึ่ ง ถามฉันว่า “โตขึ้นหนูอยากเป็นอะไร” ทันทีที่ฉันคิดได้ก็ตอบไปว่า “โตขึ้นหนูอยากเป็นครูค่ะ” ซึ่งในเวลานั้นก็ไม่ได้คิดลึกซึ้งอะไรมาก คงเป็นเพราะว่า เวลานั้นฉันยังเด็กอยู่และกลุ่มคนที่ฉันรู้จักก็มีแค่ครูและพ่อ-แม่ ซึ่งก็ประกอบอาชีพค้าขาย ดังนั้นอาชีพครูจึงเป็นอาชีพที่ฉัน ใฝ่ฝันอยากเป็น ในยามว่างฉันมีกิจกรรมหนึ่งที่ฉันและเพื่อนๆ ชอบกระท�ำคือ เล่นแสดงบทบาทสมมติ และทายปัญหา โดยที่ ฉันอาสาเป็นครูและให้เพื่อนๆ เป็นนักเรียน ช่วงเวลาในวัยเด็ก เป็นช่วงเวลาหนึ่งที่มีความสุขและสนุกในชีวิต ถ้าเรารู้สึกประทับ ใจกับสิ่งไหนก็มักจะน�ำสิ่งนั้นมาเป็นตัวกระตุ้นและแบบอย่างใน การด�ำเนินชีวิต จนกระทั่งโตขึ้นในระดับมัธยมศึกษา ย้ายโรงเรียน จาก เดิมที่โรงเรียนอยู่ใกล้บ้าน พอเรียนในระดับมัธยมต้องตื่นนอน แต่เช้าประมาณ ตี 5 เพื่อนั่งรถไปโรงเรียนในเมือง ท�ำให้ฉันเจอ กับสังคมที่กว้างขึ้น มีเพื่อนใหม่ มีครูคนใหม่ และโรงเรียนที่ใหญ่ กว่าเดิมมาก แต่ความคิดที่จะเป็นครูของฉันก็ยังไม่เปลี่ยนแปลง ฉั น พยายามมุ ่ ง มั่ น ตั้ ง ใจเรี ย นเพื่ อ ให้ ไ ด้ เ กรดในระดั บ ที่ ดี จน กระทั่งฉันได้รับทุนนักเรียนเรียนดีและมีความประพฤติดีของ โรงเรียน พอเรี ย นในระดั บ มั ธ ยมปลายฉั น ก็ ไ ด้ ย ้ า ยโรงเรี ย นอี ก ครั้งโดยที่ย้ายมาเข้าเรียนในโรงเรียนที่มีชื่อเสียงระดับจังหวัด ซึ่งในอดีตนั้นเป็นโรงเรียนหญิงล้วนระดับจังหวัด ตอนนี้ฉันเริ่ม ไม่แน่ใจตัวเองว่า อนาคตฉันจะเป็นอะไร แต่ก็ตั้งใจเรียนอย่าง ต่อเนื่อง พอฉันเรียนชั้น ม.5 ฉันคิดว่าอยากเป็นนักวิจัย อยาก ท�ำงานในห้องแล็บอยากทดลองสิ่งแปลกใหม่ และความคิดที่ จะเป็นครูก็ยังคิดอยู่เหมือนเดิมเพียงแต่คิดว่า”ถ้าเป็นครูอยู่กับ นักเรียนตลอดเวลา และชีวิตตั้งแต่เล็กจนโตของฉันจะต้องมาอยู่ ในโรงเรียนตลอดคงน่าเบื่อ” พอเรียนอยู่ชั้น ม.6 เป็นช่วงเวลาที่ทุกคนจะต้องอ่าน หนั ง สื อ ท่ อ งต� ำ ราอย่ า งหนั ก เพื่ อ ที่ จ ะสอบเข้ า มหาวิ ท ยาลั ย 25
issue 83 decemmber 2014
26 IS AM ARE www.ariyaplus.com
cartoon
27 issue 83 December 2014
28 IS AM ARE www.ariyaplus.com
29 issue 83 December 2014
พ่อคือบุ รุษผู ้ย่ิงใหญ่ ผู ้มีแต่ให้ตลอดกาล 30 IS AM ARE www.ariyaplus.com
cOVER story
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู ่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระนามเดิมว่า “พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช” ทรง เป็นพระราชโอรสในสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลยเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ (ต่อมาได้รับการเฉลิมพระนามาภิไธยเป็น สมเด็จพระมหิ-ตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก) และหม่อมสังวาล (ต่อมาได้รับการเฉลิมพระนามาภิไธย เป็นสมเด็จพระศรี-นครินทรา บรมราชชนนี) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู ่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงเสด็จพระราชสมภพ เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๗๐ ณ โรงพยาบาลเมานท์ออเบอร์น (MOUNT AUBURN) รัฐเมสสาชู เซตต์ (MASSACHUSETTS) ประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อพระชนมายุได้ ๕ พรรษา ทรง เข้ า รั บ การศึ ก ษาที่ โรงเรี ย นมาแตร์ เ ดอี กรุงเทพมหานคร ต่อจากนั้นทรงเสด็จไป ศึกษาต่อ ณ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ใน ชั้นประถมศึกษา ที่โรงเรียนเมียร์มองต์ (MERRIMENT) เมืองโลซานน์ (LASAGNA) ในปี พ.ศ. ๒๔๗๘ ได้ทรงเข้าศึกษา ต่อที่ CEDE NOUBELLE DE LA SUES ROMANCE CHILLY ซึ่ ง เป็ น โรงเรี ย น เอกชนที่ รั บ นั ก เรี ย นนานาชาติ ใน ระดับอุดมศึกษาทรงเข้าศึกษาในแผนก วิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเมืองโลชานน์ ต่ อ มาในปี พ.ศ. ๒๔๘๑ ได้ เ สด็ จ นิ วั ต กลั บ ประเทศไทยพร้ อ มด้ ว ยพระบรม เชษฐาธิ ร าช พระบรมราชชนนี และ สมเด็จพระนางเจ้าพี่นางเธอ ครั้นเมื่อวันที่ ๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๘๙ พระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู ่ หั ว อานั น ทมหิ ด ล ทรงเสด็ จ สวรรคต ด้ ว ยพระแสงปื น คณะรั ฐ มนตรี ไ ด้ มี มติ ใ ห้ ก ราบบั ง คมทู ล อั ญ เชิ ญ สมเด็ จ พระเจ้ า น้ อ งยาเธอเจ้ า ฟ้ า ภู มิ พ ลอดุ ล ย เดช เสด็ จ ขึ้ น ครองราชสมบั ติ ขึ้ น เป็ น พระมหากษัตริย์องค์ท่ี ๙ แห่งราชวงศ์ จั ก รี ทรงมี พ ระนามว่ า “พระบาท สมเด็ จ พระปรมิ น ทรมหาภู มิ พ ลอดุ ล ย เดชมหิตลาธิเบศรามาธิบดีจกั รีนฤบดินทรสยา มิ น ทราธิ ร าช บรมนาถบพิ ต ร ซึ่ ง ใน ขณะนั้นมีพระชนมายุเพียง ๑๙ พรรษา
เท่านั้น ยังไม่บรรลุนิติภาวะ คณะรั ฐ มนตรี จึ ง ได้ แ ต่ ง ตั้ ง คณะ ผู ้ ส� ำ เร็ จ ราชการแทนพระองค์ ขึ้ น ซึ่ ง ประกอบไปด้ ว ย พระเจ้ า บรมวงศ์ เ ธอ กรมขุ น ชั ย นารทนเรนทร และพระยา มานวราชเทวี เพื่ อ ท� ำ หน้ า ที่ บ ริ ห าร ราชการแผ่นดินจนกว่าพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช จะทรง บรรลุนิติภาวะ ทั้งยังทรงมีภารกิจในการ ศึ ก ษาต่ อ อี ก อย่ า งหนี่ ง ด้ ว ย ทรงเสด็ จ กลั บ ประเทศสวิ ต เซอร์ แ ลนด์ ในเดื อ น สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๘๙ และเข้าศึกษาต่อ ในมหาวิ ท ยาลั ย โลซานน์ ในสาขาวิ ช า รั ฐ ศาสตร์ แ ทนสาขาวิ ศ วกรรมศาสตร์ เนื่องด้วยทรงค�ำนึงถึงพระราชภารกิจใน การปกครองประเทศเป็นส�ำคัญ ระหว่างที่ประทับอยู่ต่างประเทศ นั้น ได้ทรงหมั้นกับหม่อมราชวงศ์สิริกิตติ์ กิติยากร ธิดาในพระวรวงศ์เธอกรมหมื่น จั น ทบุ รี สุ ร นาถ และหม่ อ มหลวงบั ว กิติยากร เมื่อวันที่ ๑๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๒ และได้ จั ด พระราชพิ ธี อ ภิ เ ษก สมรสขึ้นในปี พ.ศ. ๒๔๙๓ และสถาปนา ขึ้นเป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรม ราชินี ทรงได้เข้าพิธีพระบรมราชาภิเษก ในวั น ที่ ๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๓ ณ พระที่ นั่ ง ไพศาลทั ก ษิ ณ ในพระบรม มหาราชวั ง ภายหลั ง จากพระราช 31 issue 83 December 2014
พิ ธี พ ระบรมราชาภิ เ ษกแล้ ว ได้ ท รง เสด็ จ พระราชด� ำ เนิ น กลั บ ประเทศ สวิ ตเซอร์ แลนด์ เพื่อ ท�ำการรักษาพระ สุ ข ภาพอั น เนื่ อ งมาจากอุ บั ติ เ หตุ ท าง รถยนต์ ตามค� ำ แนะน� ำ ของแพทย์ ช าว สวิ ต เซอร์ แ ลนด์ และทรงนิ วั ต กลั บ ประเทศไทยในปี พ.ศ. ๒๔๙๔
พระราชประวัติการศึกษา
เ มื่ อ พุ ท ธ ศั ก ร า ช ๒ ๔ ๗ ๕ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุล เดช ทรงเจริญพระชนมายุ ๕ พรรษา ได้ ทรงเข้ารับการศึกษาเบื้องต้นที่โรงเรียน มาแตร์ เ ดอี ถนนเพลิ น จิ ต กรุ ง เทพฯ ขณะนั้น ประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลง การปกครองจากสมบูรณาญาสิทธิราชย์ เป็ น ระบอบประชาธิ ป ไตย โดยมี พ ระ มหากษัตริย์อยู่ใต้กฎหมายรัฐธรรมนูญ การเมื อ งผั น ผวน ในเดื อ น กั น ยายน ๒๔๗๖ หม่อมสังวาลย์ มหิดล ณ อยุธยา จึงทรงน�ำพระธิดา พระโอรส เสด็จไป ประทับ ณ กรุงโลซานน์ ประเทศสวิต เซอร์แลนด์ เพื่อทรงรับการศึกษา พระวรวงศ์ เ ธอ พระองค์ เ จ้ า ภูมิพลอดุลเดช ทรงเข้ารับการศึกษา ชั้น ประถมศึกษา ณ โรงเรียน เมียร์มองต์ ชั้น มัธยมศึกษา ณ โรงเรียน เอโกล นูแวล เดอ ลา สวิส โรมองต์ และโรงเรียน ยิมนาส กลาซีค กังโตนาล ตามล�ำดับ และทรงได้
รับประกาศนียบัตร บาเชอลิเย เอ แลทร์ จากการศึกษา ดังกล่าวทรงรอบรู้หลาย ภาษา ได้แก่ อังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน และ ละติน ต่อจากนั้น ทรงเข้าศึกษา ระดั บ อุ ด มศึ ก ษา แผนกวิ ท ยาศาสตร์ และวิ ศ วกรรมศาสตร์ ที่ ม หาวิ ท ยาลั ย โลซานน์ ค รั้ น ถึ ง วั น ที่ ๒ มี น า ค ม ๒๔๗๗ พระบาทสมเด็ จ พระปกเกล้ า เจ้าอยู่หัว ทรงประกาศสละราชสมบัติ รั ฐ บาลจึ ง กราบทู ล อั ญ เชิ ญ พระวรวง ศ์ เ ธอ พระองค์ เจ้ า อานั น ทมหิ ด ล ซึ่ ง สืบสายราชสันตติวงศ์ ล�ำดับที่ ๑ และมี พระชนมายุเพียง ๙ พรรษา เสด็จเถลิง ถวัลยราชย์ เป็นพระมหากษัตริย์องค์ที่ ๘ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ ซึ่งได้ทรง สถาปนา พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ภู มิ พ ลอดุ ล เดช เป็ น สมเด็ จ พระเจ้ า น้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช ทรง สถาปนา หม่อมสังวาลย์ มหิดล ณ อยุธยา เป็น พระราชชนนีศรีสังวาลย์ และทรง สถาปนา พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า กัลยานิวัฒนาเป็น สมเด็จพระเจ้าพี่นาง เธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา สมเด็ จ พระเจ้ า น้ อ งยาเธอ เจ้ า ฟ้าภูมิพลอดุลเดช ได้โดยเสด็จพระบรม เชษฐาธิ ร าช สมเด็ จ พระราชชนนี แ ละ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ นิวัติพระนคร เป็น ครั้งที่ ๒ เมื่ อ เดื อ น พฤศจิ ก ายน ๒๔๘๑ ประทับ ณ พระต�ำหนัก จิตลดา รโหฐาน สวนจิตลดา เป็นเวลา ๒ เดือน แล้วเสด็จกลับไปทรงศึกษาต่อ ณ กรุง โลซานน์ ต่ อ มาได้ เ สด็ จ นิ วั ติ พ ระนคร อี ก ครั้ ง เป็ น ครั้ ง ที่ ๓ เมื่ อ ๕ ธั น วาคม ๒๔๘๘ ในครั้ ง นี้ ปวงชนชาวไทยใน แผ่ น ดิ น ที่ พ ระมหากษั ต ริ ย ์ มิ ไ ด้ ป ระทั บ เป็ น ประมุ ข ยาวนานกว่ า สิ บ ปี ต่ า ง ปลาบปลื้มปิติชื่นชมโสมนัส ที่ได้ชื่นชม พระบารมี สมเด็ จ พระยุ ว กษั ต ริ ย ์ ซึ่ ง 32 IS AM ARE www.ariyaplus.com
มี พ ระชนมพรรษา เพี ย ง ๒๐ พรรษา พร้ อ มด้ ว ยสมเด็ จ พระเจ้ า น้ อ งยาเธอ พระชนมพรรษา ๑๘ พรรษา ทั้ ง สองพระองค์ เ สด็ จ เสด็ จ พระราชด� ำ เนิ น เคี ย งคู ่ กั น ไปทรงเยี่ ย ม ราษฎร ณ ที่ต่าง ๆ ในกรุงเทพฯ และ จังหวัดใกล้เคียง แต่ความชื่นชมโสมนัส นัน้ ด�ำรงอยูม่ นิ าน ครัง้ ถึงวันที่ ๙ มิถนุ ายน ๒๔๙๘ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอา นันทมหิดล ได้เสด็จสวรรคต ณ พระที่นั่ง บรมพิมานในพระบรมมหาราชวัง
พระราชประวั ติ เ สด็ จ ขึ้ น ครอง ราชย์
ขณะที่พระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้า ภูมิพลอดุลยเดช พระชนมพรรษา ๑๘ พรรษา รัฐบาลได้กราบบังคมทูลอัญเชิญ ขึ้ น ครองราชย์ เ ป็ น พระมหากษั ต ริ ย ์ รัชกาลที่ ๙ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ เมื่ อ วั น ที่ ๙ มิ ถุ น ายน นั้ น ทรงเฉลิ ม พระปรมาภิไธยว่า สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดช และรัฐบาล ได้แต่งตั้ง ผู้ส�ำเร็จราชการ บริหารราชการแผ่นดิน แทนพระองค์ เนื่องจากยังทรงพระเยาว์ และต้องทรงศึกษา ต่อ ณ ต่างประเทศ เมื่อวันที่ ๑๕ สิงหาคม ๒๔๙๘ ได้ เ สด็ จ พระราชด� ำ เนิ น กลั บ ไปทรง ศึกษาต่อ ณ กรุงโลซานน์ แม้พระองค์ จะทรงโปรดวิ ช าวิ ศ วกรรมศาสตร์ แ ต่ เพื่อประโยชน์ในการปกครองประเทศได้ ทรงเปลี่ ย นมาศึ ก ษา วิ ช าการปกครอง แทน เช่น วิชากฎหมาย อักษรศาสตร์ รัฐศาสตร์ รัฐประศาสนศาสตร์ ภูมิศาสตร์ นอกจากนี้ ทรงศึ ก ษา และฝึ ก ฝนการ ดนตรีด้วยพระองค์เองด้วย ใน พ.ศ. ๒๔๙๑ ระหว่ า งทรง ศึ ก ษาอยู ่ ณ ประเทศสวิ ต เซอร์ แ ลนด์ นั้ น สมเด็ จ พระเจ้ า อยู ่ หั ว ภู มิ พ ลอดุ ล ย เดช ได้ทรงขับรถยนต์ไปทรงร่วมงานที่ สถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงปารีส
ได้ ท รงพบและมี พ ระราชหฤทั ย สนิ ท เสน่หาใน หม่อมราชวงศ์ สิริกิติ์ กิติยากร ธิดาของหม่อมเจ้านักขัตมงคล กิติยากร เอกอัครราชทูตไทย ประจ�ำกรุงปารีส ใ น ป ี เ ดี ย ว กั น นี้ ส ม เ ด็ จ พระเจ้าอยู่หัวทรงประสบอุบัติเหตุทาง รถยนต์อย่างรุนแรง ทรงบาทเจ็บที่พระ พักตร์พระเนตรขวา และพระเศียร ทรง เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลมอร์เซส์ โปรดฯให้ ห ม่ อ มเจ้ า ราชวงศ์ สิ ริ กิ ติ์ ม า เฝ้าฯ ถวายการดูแลอย่างใกล้ชิด พระ สัมพันธภาพจึงแน่นแฟ้นขึ้น และต่อมาได้ ทรงหมั้น หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ เมื่อวันที่ ๑๒ สิงหาคม ๒๔๙๒ โดยได้พระราชทาน พระธ�ำมรงค์วงที่สมเด็จพระบรมราชนก หมั้นสมเด็จพระราชชนนี สมเด็ จ พระเจ้ า อยู ่ หั ว ภู มิ พ ล อดุลยเดช ทรงได้รับการอภิบาลอย่างดียิ่ง จากสมเด็จพระราชชนนี จึงมีพระปรีชา สามารถปราดเปรื่อง และมีพระจริยวัตร เปีย่ มด้วยคุณธรรมทุกประการ ซึง่ น้อมน�ำ
ให้ พ ระองค์ เ ป็ น พระมหากษั ต ริ ย ์ ผู ้ ท รง ด� ำ รงสิ ริ ร าชสมบั ติ เ พี ย บพร้ อ มด้ ว ยทศ พิศราชธรรม จักรวรรดิวัตรธรรมและราช สังคหวัตถุ ทรงเจริญด้วยพระเกียรติคุณ บุ ญ ญาธิ ก ารเจิ ด จ� ำ รั ส ทรงปฏิ บั ติ พ ระ ราชกรณี ย กิ จ ทั้ ง ปวงเพื่ อ ประโยชน์ สุ ข ของปวงชน เป็นที่แซ่ซ้องสรรเสริญทุก ทิศานุทิศในเวลาต่อมาตราบจนปัจจุบัน
พระราชพิธีราชาภิเษกสมรส
เมื่อวันที่ ๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๔๙๓ สมเด็ จ พระเจ้ า อยู ่ หั ว ภู มิ พ ลอดุ ล ยเดช เสด็ จ พระราชด� ำ เนิ น กลั บ ประเทศไทย โปรดเกล้ า ให้ ตั้ ง การพระราชพิ ธี ถ วาย พระเพลิ ง พระบรมศพพระบาทสมเด็ จ พระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ระหว่างวัน ที่ ๒๘-๓๐ มีนาคม ๒๔๙๓ และเมื่อวัน ที่ ๒๘ เมษายน ๒๔๙๓ ทรงประกอบ พิธีราชาภิเษกสมรส กับ หม่อมราชวงศ์ สิริกิติ์ กิติยากร ที่วังสระปทุม โดย สมเด็จ พระศรีสวรินทิราบรมราชเทวีพระพันวสา 33 issue 83 December 2014
อัยยิกาเจ้า พระราชทานหลั่งน�้ำพระมหา สังข์ทรงจดทะเบียนสมรส ตามกฏหมาย เช่นเดียวกับประชาชน ได้ทรงสถาปนา หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ ขึ้นเป็น พระราชินี สิริกิติ์ หลังจากนั้น ได้เสด็จไปประทับ พักผ่อน ณ พระราชวังไกลกังวล หัวหิน และที่นี่เป็นแหล่งเกิดโครงการอันเนื่อง มาจากพระราชด� ำ ริ โ ครงการแรกคื อ พระราชทาน “ถนนสายห้วยมงคล” ให้ แก่ “ลุ ง รวย” และชาวบ้ า นที่ ม าช่ ว ย กันเข็นรถพระที่นั่งขึ้นจากหล่มดิน ทั้งนี้ เพราะแม้ “ห้วยมงคล” จะอยู่ห่างอ�ำเภอ หัวหินเพียง ๒๐ กิโลเมตร แต่ไม่มีถนน หนทาง ชาวบ้านได้รับความเดือดร้อนใน การด�ำรงชีวิตมาก ถนนสายห้วยมงคล นี้ จึงเป็นถนนสายส�ำคัญ ที่น�ำไปสู่โครงการ ในพระราชด�ำริ เพื่อบ�ำบัดทุกข์ บ�ำรุงสุข แก่พสกนิกรอีกจ�ำนวนมากกว่า ๒,๐๐๐ โครงการในปัจจุบัน
พระบรมราชาภิเษก
วั น ที่ ๕ พฤษภาคม ๒๔๙๓ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชได้ ทรงประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ตามโบราณขั ต ติ ย ราชประเพณี ณ พระที่นั่งไพศาลทักษิณ ในพระมหาราช วัง เฉลิมพระปรมาภิไธยตามจารึกในพระ สุพรรณบัฏว่า “ พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พ ร ะ ป ร มิ น ท ร ม ห า ภู มิ พ ล อ ดุ ล ย เ ด ช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดีจักรีนฤบดินทรสยามิน ทราธิราช บรมนาถบพิตร” และได้พระราชทานพระปฐมบรม ราชโองการเป็นสัจวาจาว่า “เราจะครอง แผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขของ มหาชนชาวสยาม” ในการนี้ ได้ทรงพระกรุณาโปรด เกล้ า ฯสถาปนาเฉลิ ม พระเกี ย รติ ย ศ สมเด็จพระราชิ นี สิ ริ กิ ติ์ พระอั ค รมเหสี เป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรม ราชินี วันที่ ๕ มิถนุ ายน ๒๔๙๓ พระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพร้อมด้วย สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินี ไปยัง สวิ ต เซอร์ แ ลนด์ อี ก ครั้ ง เพื่ อ ทรงรั ก ษา พระสุขภาพ และเสด็ จ พระราชด� ำ เนิ น นิวัติพระนคร เมื่อ ๒ ธันวาคม ๒๔๙๔ ประทับ ณ พระต�ำหนักจิตรลดารโหฐาน และพระที่นั่งอัมพรสถาน
ทั้งสองพระองค์มีพระราชธิดา และพระราชโอรส ๔ พระองค์ ดังนี้
๑. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้า อุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ประสูติเมื่อ ๔ เมษายน ๒๔๙๔ ณ โรง พยาบาลมองซัวนี่ โลซานน์ ๒ . ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ จ ้ า ลู ก ย า เธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณ์ฯ ประสูติเมื่อ ๒๘ กรกฏคม ๒๔๙๕ ณ พระที่นั่งอัมพร 34 IS AM ARE www.ariyaplus.com
สถาน ต่ อ มา ทรงได้ รั บ สถาปนาเป็ น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหา วชิราลงกรณฯ สยามมกุฎราชกุมาร เมื่อ ๒๘ กรกฏคม ๒๕๑๕ ๓. สมเด็ จ พระเจ้ า ลู ก ยาเธอ เจ้ า ฟ้ า สิ ริ น ธรเทพรั ต นสุ ด า กิ ติ วั ฒ นา ดุลนโสภาคย์ ประสูติเมื่อ ๒ เมษายน ๒๔๙๘ ณ พระที่ นั่ ง อั ม พรสถาน ภาย หลังทรงได้รับสถาปนาเป็น สมเด็จพระ เทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รั ฐ สี ม าคุ ณ ากรปิ ย ชาติ สยามบรมราช กุมารี เมื่อวันที่ ๕ ธันวาคม ๒๕๒๐ ๔ . ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เจ ้ า ลู ก เ ธ อ เจ้ า ฟ้ า จุ ฬ าภรณวลั ย ลั ก ษณ์ อั ค รราช กุมารี ประสูติเมื่อ ๔ กรกฏาคม ๒๕๐๐ ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน
ทรงพระผนวช
เมื่ อ วั น ที่ ๒๒ ตุ ล าคม ๒๔๙๙ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระ ผนวช ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ทรง จ�ำพรรษา ณ พระต�ำหนักปั้นหย่า วัดบวร นิเวศวิหาร ปฏิบัติพระศาสนกิจ เป็นเวลา ๑๕ วัน ระหว่างนี้ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิ ติ์พระบรมราชินีนาถ ทรงปฏิบัติพระราช กรณียกิจแทนพระองค์ ต่อมาจึงทรงพระ กรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็น สมเด็จ พระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ใ น รั ช ก า ล นี้ ไ ด ้ ท ร ง พ ร ะ ก รุ ณ า ส ถ า ป น า พ ร ะ อิ ส ริ ย ย ศ สมเด็ จ พระบรมชนกนาถ ขึ้ น เป็ น สมเด็ จ พระมหิ ต ลาธิ เ บศรอดุ ล ยเดช วิ ก รมพระบรมราชชนก ทรงสถาปนา สมเด็ จ พระราชชนนี เป็ น สมเด็ จ พระ ศรีนครินทราบรมราชชนนี ทรงสถาปนา สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิ วั ฒ นา เป็ น สมเด็ จ พระเจ้ า พี่ น างเธอ เจ้าฟ้ากัลนาณิวัฒนา กรมหลวงนราธวา สราชนคริ น ทร์ และทรงประกอบพระ ราชพิ ธี เ ฉลิ ม พระปรมาภิ ไ ธย สมเด็ จ
35 issue 83 December 2014
พระบรมเชษฐาธิ ร าช พระบาทสมเด็ จ พระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ใหม่ เมื่อ วันที่ ๘ มิถุนายน ๒๕๓๙ เพื่อให้สมพระ เกี ย รติ ต ามโบราณขั ต ติ ย ราชประเพณี ทั้งนี้ด้วยพระจริยวัตรอันเปี่ยมด้วยพระ กตัญญูกตเวทิตาธรรม อันเป็นที่แซ่ซ้อง สรรเสริ ญ พระปรมาภิ ไ ธยใหม่ ที่ ท รง สถาปนาคือ “พระบาทสมเด็ จ พระปรเมน ทรมหาอานั น ทมหิ ด ล อดุ ล ยเดชวิ ม ล รามาธิบดี จุฬาลงกรณราชปรียวรนัดดา มหิตลานเรศวรางกูร ไอศูรยสันตติวงศ นิวิฐ ทศพิศราชธรรมอุกษฏนิบุณ อดุล ยกฤษฏาภิ นิ ห ารรั ง สฤษฏ์ สุ ส าธิ ต บู ร พาธิ ก าร ไพศาลเกี ย รติ คุ ณ อดุ ล พิ เ ศษ สรรพเทเวศรานุ รั ก ษ์ ธั ญ อรรคลั ก ษณ วิจิตร โสภาคย์สรรพางค์ มหาชโนตมางค ประณตบาทบงกชยุ ค ล อเนกนิ ก รชน สโมสรสมมต ประสิทธิวรยศมโหดมบรม ราชสมบั ติ นพปฏลเศวตฉั ต ราดิ ฉั ต ร สรรพรัฐทศทิศวิชิตไชย สกลมไหศวริยม หาสวามินทร มเหศวรมหินทรมหารามา ธราชวโรดม บรมนาถชาติอาชาวไศรย พุทธาทิไตรรัตนสรณารักษ์ วิศิษฏศักตอัค รนเรษราธิบดี เมตตากรุณา สีตลหฤทัย อโนปมัยบุญการ สกลไพศาลมหารัษฏาธิ บดี พระอัฐมรามาธิบดินทรสยามินทราธิ ราช บรมนาถบพิตร”
พระราชกรณียกิจ
ตั้งแต่พุทธศักราช ๒๕๐๒ เป็นต้น มา พระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู ่ หั ว พร้ อ มด้ ว ย สมเด็ จ พระนางเจ้ า สิ ริ กิ ติ์ พระบรมราชินี ได้เสด็จพระราชด�ำเนิน ไปทรงกระชับสัมพันธไมตรีกับประเทศ ต่าง ๆ ทั้งในยุโรป อเมริกา ออสเตรเลีย และ เอเชีย และได้เสด็จพระราชด�ำเนิน ไปทรงเยี่ยมราษฎรในภูมิภาคต่างๆ ทุก ภาคทรงประจั ก ษ์ ใ นปัญ หาของราษฎร ในชนบทที่ ด� ำ รงชี วิ ต ด้ ว ยความยากจน ล�ำเค็ญ และด้อยโอกาส ได้ทรงพระวิริยะ
อุตสาหะหาทางแก้ปัญหาตลอดมาตราบ จนปัจจุบัน อาจกล่าวได้ว่า ทุกหนทุกแห่งบน ผืนแผ่นดินไทยที่รอยพระบาทได้ประทับ ลง ได้ทรงขจัดทุกข์ยากน�ำความผาสุก และทรงยกฐานะความเป็นอยู่ของราษฎร ให้ดีขึ้นด้วยพระบุญญาธิการ และพระ ปรีชาสามารถปราดเปรื่อง พร้อมด้วยสาย พระเนตรอันยาวไกล ทรงอุทิศพระองค์ เพื่ อ ประโยชน์ สุ ข ของราษฏรและเพื่ อ ความเจริญพัฒนาของประเทศชาติตลอด ระยะเวลาโดยมิได้ทรงค�ำนึงประโยชน์สุข ส่วนพระองค์เลย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้ พ ระราชทานโครงการนานั ป การ มากกว่ า ๒,๐๐๐ โครงการ ทั้ ง การ แพทย์ ส าธารณสุ ข การเกษตร การ ชลประทาน การพัฒนาที่ดิน การศึกษา การพระศาสนา การสังคมวัฒนธรรม การ คมนาคม ตลอดจนการเศรษฐกิจ เพื่อ ประโยชน์สขุ ของพสกนิกรในชนบท ทัง้ ยัง ทรงขจัดปัญหาทุกข์ยากของ ประชาชน ในชุมชนเมือง เช่น ทรงแก้ปัญหาการ จราจร อุทกภัยและปัญหาน�้ำเน่าเสีย ใน ปัจจุบัน ได้ ท รงริ เริ่ มโครงการการช่ ว ย สงเคราะห์ แ ละอนุ รั ก ษ์ ช ้ า งของไทยอี ก ด้วย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงตรากตร�ำพระวรกายทรงงานอย่าง มิทรงเหน็ดเหนื่อย แม้ในยามทรงพระ ประชวร ก็มิได้ทรงหยุดยั้งพระราชด�ำริ เพื่อขจัดความทุกข์ผดุงสุขแก่พสกนิกร กลางแดดแผดกล้ า พระเสโทหลั่ ง ชุ ่ ม พระพักตร์และพระวรกาย หยาดตกต้อง ผืนปถพี ประดุจน�้ำทิพย์มนต์ ชโลมแผ่น ดินแล้งร้าง ให้กลับคืนความอุดมสมบูรณ์ นั บ แต่ เ สด็ จ เถลิ ง ถวั ล ยราชย์ ตราบจน ปัจจุบันนานกว่า ๕๓ ปี แล้ว แม้ในยามประเทศประสบภาวะ เศรษฐกิจ ตั้งแต่ ปี พ.ศ. ๒๕๓๙ เป็นต้น 36 IS AM ARE www.ariyaplus.com
มา ก็ ไ ด้ พ ระราชทานแนวทางด� ำ รงชี พ แบบ “เศรษฐกิจพอเพียง” และ “ทฤษฎี ใหม่” ให้ราษฎรได้พึ่งตนเอง ใช้ผืนแผ่น ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุด ประกอบอาชีพ อยู ่ กิ น ตามอั ต ภาพ ซึ่ ง ราษฎรได้ ยึ ด ถื อ ปฏิบัติเป็นผลดีอยู่ในปัจจุบัน
พระอัจฉริยภาพ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้ พ ระราชทานความรั ก อั น ยิ่ ง ใหญ่ แ ก่ อาณาประชาราษฎร์ พระราชภารกิ จ อั น หนั ก เพื่ อ ประโยชน์ สุ ข ของอาณา ประชาราษฎร์ ปรากฏเป็ น ที่ ป ระจั ก ษ์ เทิดทูนพระเกียรติคุณทั้งในหมู่ชาวไทย และชาวโลก จึงทรงได้รับการสดุดีและ การทูลเกล้าฯถวายปริญญากิตติมศักดิ์ เป็นจ�ำนวนมาก ทุกสาขาวิชาการ ทั้งยัง มีพระอัจฉริยภาพด้านดนตรีอย่างสูงส่ง ทรงพระราชนิ พ นธ์ เ พลงอั น ไพเราะนั บ แต่พระเยาว์จนถึงปัจจุบันรวม ๔๗ เพลง ซึ่งนักดนตรีทั้งไทยและต่างประเทศน�ำไป บรรเลงอย่างแพร่หลาย เป็นที่ประจักษ์ ในพระอั จ ฉริ ย ภาพจนสถาบั น ดนตรี ใ น ออสเตรเลีย ได้ทูลเกล้าฯถวายสมาชิก ภาพกิตติมศักดิ์แด่พระองค์ นอกจากนั้ น ยั ง ทรงเป็ น นั ก กี ฬ า ชนะเลิศรางวัลเหรียญทอง ในการแข่งขัน กีฬาชีเกมส์ทรงได้รับยกย่องเป็น “อัคร ศิลปิน” ของชาตินอกจากทรงพระปรีชา สามารถด้านดนตรีแล้ว ยังทรงสร้างสรรค์ งานจิ ต กรรมและวรรณกรรมอั น ทรง คุ ณ ค่ า ไว้ เ ป็ น ทรั พ ย์ สิ น ทางปั ญ ญาของ ชาติ เช่น ทรงพระราชนิพนธ์แปลเรื่อง ติ โ ตนายอิ น ทร์ ผู ้ ป ิ ด ทองหลั ง พระ และ พระราชนิ พ นธ์ เรื่ อ ง ชาดก พระมหา ชนก พระราชทานคติธรรมในการด�ำรง ชีวิตด้วยความวิริยอุตสาหะ อดทนจนพบ ความส�ำเร็จแก่พสกนิกรทั้งปวง
ฑีฆายุโกโหตุ มหาราชา เนื่องในวโรกาสมหามงคล เฉลิมพระชนมพรรษา ๘๗ พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ ข้าพระพุทธเจ้า ผู้บริหารและทีมงาน นิตยสารครอบครัวพอเพียง 37 issue 83 December 2014
https://www.flickr.com/photos/22433507@N00/14503429852
15 เคล็ดลับ รับลมหนาว
“ฤดูหนาว” มาเยือนทีไร สุขภาพผิวที่เคยดี กลับมี ริ้วรอยมาให้เห็น ความแห้งกร้าน ขาดความชุ่มชื้น ดูไม่น่า สัมผัส ก็พลันมาเยี่ยมเยือน ผิวของคุณจึงต้องการการดูแล เอาใจใส่เป็นพิเศษ ใครที่ผิวอยู่ในสภาพแบบนี้ เรามีเคล็ด ลับดีๆ ถนอมผิวสวย รับลมหนาวมาฝากกันค่ะ แน่นอนว่า ผิวหน้าหนาวจะแห้งกร้านง่ายกว่าหน้าไหนๆ ไม่ใช่เพราะ ขาดน�้ำมัน แต่ขาดน�้ำต่างหาก มารู้จักดูแลรักษาผิวหน้า หนาวกันตั้งแต่วันนี้ดีกว่า
38 IS AM ARE www.ariyaplus.com
GOODLIFE
8.ดื่ ม น�้ ำ อุ ่ น ผสมมะนาว จะช่ ว ยท� ำ ให้ ร ่ า งกาย กระปรี้กระเปร่าช่วยให้ร่างกายฟอกเลือดได้เร็วขึ้น ก�ำจัดของ เสียภายในร่างกายไปในตัว ซึ่งจะท�ำให้ผิวสดใสน่ามอง 9.ขัดผิวแบบนิ่มนวล ช่วงอากาศหนาวๆ อย่าใช้ผ้า เปียก ฟองน�้ำเนื้อหยาบหรือเจลที่มีเนื้อทรายมาขัดผิวเด็ดขาด 10.ถนอมเรียวมือ พกครีมทามือติดตัวไว้ด้วย จะได้เอา มาทาหลังจากทุกครั้งที่ฟอกสบู่ล้างมือ ยิ่งเรียนหน้งสือต้องจับ หน้งสือ กระดาษสมุดจด จะยิ่งท�ำให้มือแห้งขึ้นกว่าเดิม ฉะนั้น เก็บโลชั่นไว้ใต้โต๊ะในห้องเรียนจะดีมากๆ 11.ทานให้ผิวสวย ทานผลอโวคาโดอาทิตย์ละครั้ง กรด ไขมันของผลอโวคาโดจะช่วยให้ผิวสวย 12. ปากชุ่มชื้น พกลิปมันติดตัว เลือกที่มีส่วนผสมของ SPF 15 ด้วย คนที่ริมฝีปากแห้งแตกมากๆ ให้เลือกใช้ลิปมันที่ มีส่วนผสมของน�้ำมันทีทรี 13.แปรงเท้า ใช่แล้ว..แปรงเท้า ซึ่งก็เหมือนกับเอาแปรง มาแปรงตัวยังไงยังงั้นเลย แปรงตอนที่ผิวยังแห้งอยู่จะช่วยขจัด ขี้ไคล ผสมน�้ำมันทีทรีเข้าไป ช่วยขจัดแบคทีเรียได้อีกด้วย 14.กันผมไฟฟ้าสถิตย์ ผมบินได้เหรอ แล้วดึงแปร๊บๆ อีกด้วย ไม่ยากเลย แค่สะกิดมอยส์เจอร์ไรเซอร์ที่ทาตัวของเรา นี้แหละถูกับฝ่ามือไปตามปลายผม ถ้าเป็นมาก ก็ลูบช่วงกลาง เส้นผมด้วย 15. ทาครีม หลังจากอาบน�้ำเสร็จแล้ว ให้เน้นทาครีม ตรงบริเวณช่วงขาทั้งหมด เพราะเป็นส่วนที่ผิวแห้งได้ง่ายมาก เผื่อสวมใส่กระโปรงหรือกางเกงสั้นๆ ที่ก�ำลังฮิตๆ ตอนนี้ จะได้ ไม่เห็นหนังงูอันน่าเกลียดน่ากลัว
1.ไนท์ครีม เลือกปรนนิบัติผิวก่อน 4 ทุ่ม เพราะช่วงเวลา ระหว่าง 3 ถึง 4 ทุ่ม เซลล์ผิวจะท�ำงานซ่อมแซมตัวมันเอง แถม ยังเป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุดที่ทาครีมแก้สิวในตอนกลางคืน เพราะ อุณหภูมิในตัวคุณจะสูงขึ้นราว 1-2 องศา ซึ่งจะท�ำให้รูขุมขนเปิด กว้างขึ้น และท�ำให้เนื้อครีมที่คุณลูบไล้ลงบนผิวก่อนนอนซึมซาบ ได้ดีขึ้น เพื่อช่วยให้เนื้อครีมซึมซาบได้ดีขึ้น ให้ใช้น�้ำอุ่นประพรม บนใบหน้าก่อน หรือท�ำให้ครีมบ�ำรุงอุ่นขึ้น ด้วยการถูฝ่ามือหลัง ป้ายเนื้อครีมแล้ว จากนั้นจึงค่อยลูบไล้ให้ทั่วผิวหน้า 2. ขัดหน้าต้องท�ำบ่อยแค่ไหน? แนะน�ำว่าถ้าต้องการ ขัดผิวหน้า ก็ควรท�ำอาทิตย์ละ 1-2 ครั้งและขัดผิวกาย เดือนละ 1-2 ครั้ง แต่ถ้าสาวไหนที่มีเซลลูไลท์แนะน�ำให้ขัดผิวบริเวณส่วน ที่เป็น อาจจะท�ำทุกวันเลยก็ได้ วิธี : ใช้ฟองน�้ำส�ำหรับขัดหน้าหรือเจลส�ำหรับขัดผิวหน้า สูตรอ่อนโยนพิเศษ ล้างหน้าให้เปียก แล้วขัดให้ทั่วใบหน้า 1-2 นาทีอย่างเบามือ แล้วล้างออกด้วยน�้ำสะอาด (ปรึกษาพนักงาน เคาน์เตอร์เพื่อให้ได้เจลขัดผิวหน้าที่เหมาะกับสภาพผิวของคุณ ในหน้าหนาว) 3.สูตรหน้านิ่ม ส�ำหรับสาวๆ ที่ชอบท�ำมาสก์เองด้วย ผลิตผลจากธรรมชาติ หน้าหนาวอย่างนี้แนะน�ำให้ใช้ นมสด 1/2 ช้อนชา น�้ำผึ้งแท้ 1/2 ช้อนชา ผสมให้เข้ากัน น�ำมาทาใบหน้า ทิ้งไว้ประมาณ 8-10 นาทีจึงล้างออกด้วยน�้ำสะอาด 4.ชะโลมครีมบ�ำรุงผิว หลังจากอาบน�้ำเสร็จ เช็ดตัวแบบ หมาดๆ พอ เอาให้ผิวไม่แห้งสนิท แล้วทาครีมเลย วิธีนี้จะท�ำให้ มอยส์เจอร์ไรเซอร์เก็บกักน�้ำให้ผิวได้อีกเท่าตัว 5.ล้างหน้าด้วยน�้ำเย็นดีกว่าน�้ำอุ่น เพราะยิ่งใช้น�้ำอุ่น หน้าก็จะยิ่งแห้งมากขึ้นและคันมากขึ้นค่ะ 6.ใช้สบู่อ่อนๆ โยนสบู่ที่มีสารเคมีรุนแรง อย่างพวกที่ ให้ฟองเยอะๆ ทิ้งลงขยะไปเลย หันมาใช้เจลอาบน�้ำถนอมผิวที่ ผสมมอยส์เจอร์ไรเซอร์แทนจะดีกว่า เลือกพวกที่มีส่วนประกอบ ส�ำคัญ อย่างคาร์โมมายล์ยูคาลิปตัส 7.กันแดด หน้าหนาว แดดจะแรงขึ้นอีก ก่อนออกจาก บ้านอย่าลืมทาครีมกันแดดด้วย เลือกครีมกันแดด SPF 15-20 พร้อมมอยส์เจอร์ไรเซอร์เข้มข้นจะดีมาก อย่างว่านหางจระเข้ สมุนไพรต่างๆ จะช่วยป้องกันผิวเป็น 2 เท่า
เคล็ดลับดีๆ ท�ำได้ง่ายๆ เพื่อดูแลสุขภาพผิวของคุณ ให้ ดูสวยและเปล่งปลั่งอยู ่ตลอดเวลา ถึงแม้”ฤดูหนาว”จะมา เยือนสักกี่ครั้งก็ตาม...
Source: อ้างอิงจากวารสาร Mitsubishi
39 issue 83 December 2014
40 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เปิ ดมู ลนิธิครอบครัวพอเพียง
สุชานี แสงสุวรรณ หรือคุณโต
กรรมการมู ลนิธิครอบครัวพอเพียง คุณสุชานี แสงสุวรรณ (เกษะโกมล) หรือคุณโต ส�ำเร็จ การศึกษาการศึกษาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน และนิติศาสตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยรามค�ำแหง ผ่าน การอบรมหลายหลักสูตร เช่น หลักสูตรวิทยากรการไกล่เกลี่ย ข้ อ พิ พ าท ณ ศาลจั ง หวั ด ตลิ่ ง ชั น หลั ก สู ต รความรู ้ เ บื้ อ งต้ น และเทคนิ ค เกี่ ย วกั บ การไกล่ เ กลี่ ย ข้ อ พิ พ าท ณ ศาลจั ง หวั ด ตลิ่งชัน หลักสูตร เพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติหน้าที่ของ ผู้ประนีประนอม ณ ส�ำนักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๑ และ หลั ก สู ต รเพิ่ ม ทั ก ษะผู ้ ป ระนี ป ระนอมคดี ค รอบครั ว ณ ศาล เยาวชนและครอบครัวกลาง เป็นต้น ปัจจุบันอายุ ๖๐ ปี คุณสุชานี เริ่มรับราชการที่กรมประชาสงเคราะห์และ เจริญก้าวหน้าในชีวิตราชการตามล�ำดับเกษียณอายุราชการใน ต�ำแหน่งนักพัฒนาสังคมช�ำนาญการพิเศษ ส�ำนักงานกิจการ สตรีและสถาบันครอบครัว (สค.) กระทรวงการพัฒนาสังคม และความมั่นคงของมนุษย์ ปัจจุบันเป็นผู้พิพากษาสมทบศาล เยาวชนและครอบครัวศาลจังหวัดนนทบุรี ผู้ประนีประนอม ประจ� ำ ศาลเยาวชนและครอบครั ว กลาง และประธานสภา วัฒนธรรมแขวงบ้านช่างหล่อ เขตบางกอกน้อย ในขณะรั บ ราชการ คุ ณ โตได้ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ด ้ า น ประชาสัมพันธ์หลายด้าน นอกจากที่ สค. แล้ว ยังเป็นผู้ด�ำเนิน รายการและวิ ท ยากรหลายแห่ ง เช่ น ที่ ส ถานี วิ ท ยุ ก ระจาย เสียง (สวท.) แห่งประเทศไทย สวท. รัฐสภา สวท. ทหารเรือ และ สวท. กองทัพบก เป็นต้น รวมทั้งเป็นคณะอนุกรรมการ ฝ่ายประชาสัมพันธ์ ส�ำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ และเป็นที่ปรึกษาคณะอนุกรรมาธิการส่งเสริมกิจการพระพุทธ ศาสนา วุฒิสภา เป็นต้น ปั จ จุบัน คุณโตช่ว ยงานด้านสังคมหลายด้ า น ทั้ ง ด้ า น ศาล ด้านการศึกษา ด้านสังคม รวมทั้งงานประชาสัมพันธ์ เช่น ที่ปรึกษาคณะกรรมการอาสาสมัครคุมประพฤติส�ำนักงานคุม
ประพฤติศาลจังหวัดตลิ่งชัน นายกสมาคมผู้ปกครองและครู โรงเรียนสวนอนันต์ (สพฐ.) ประธานคณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐานโรงเรียนวัดอัมพวา (กทม.) กรรมการบริหารสมาคม บั ณ ฑิ ต สตรี ท างกฎหมายในพระบรมราชิ นู ป ถั ม ภ์ กรรมการ ฝ่ายกฎหมายและสถานภาพสตรี สภาสตรีแห่งชาติในพระบรม ราชินูปถัมภ์ ผู้อ�ำนวยการโครงการลานกีฬามวยไทยต้านภัยยา เสพติด สาขาลานมวยครูเสือกรุงธนบุรี นายกสโมสรซอนต้า กรุงเทพฯ ๖ เลขาธิการสมาคมนิยมไทย และเป็นผู้ผลิตและ ด�ำเนินรายการ ยิ้มสบายสไตล์สยาม และรายการรู้จริงรอบวัด สถานีโทรทัศน์โลกพระพุทธศาสนาเฉลิมพระเกียรติฯ ( WBTV ) และอุปนายกสมาคมสตรีอาสาสมัครรักษาดินแดนกรุงเทพฯ ในพระอุปถัมภ์สมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตน์ราชสุดาสิริโสภาพัณณ วดี (ส.อ.ร.ด.) ผลงานของคุณโต ได้รับการยกย่องและได้รับเกียรติคุณ มากมาย เช่ น ผู ้ ท� ำ คุ ณ ประโยชน์ แ ก่ ก รมประชาสงเคราะห์ ดี เ ด่ น อาสาสมั ค รดี เ ด่ น สาขาแก้ ไขปั ญ หาสั ง คม จากสภา สังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ ไลออน ส์ตัวอย่าง ๒ ปี นักบริหารดีเด่นสาขาบ�ำเพ็ญประโยชน์ต่อสังคม บุคคลตัวอย่างแห่งปีของมูลนิธิเพื่อสังคมไทย และแม่ดีเด่นจาก สมาคมส่งเสริมพระพุทธศาสนาแห่งประเทศไทย เป็นต้น นอกจากเป็ น กรรมการมู ล นิ ธิ แ ล้ ว คุ ณ โต ยั ง เป็ น อนุกรรมการฝ่ายประชาสัมพันธ์ของมูลนิธิด้วย คุณโตได้กล่าว ถึงครอบครัวพอเพียงว่า “ครอบครัวใดมีการแสวงหาความสุข ของชีวิตที่ไม่รู้จักค�ำว่าพอเพียงเท่านี้ ย่อมก่อให้เกิดความทุกข์ ไม่รู้จบสิ้น เพราะต้องดิ้นรนที่จะแสวงหาสนองความต้องการ แต่ถ้าครอบครัวใดมีจิตส�ำนึกร่วมกันว่าพอเพียงเท่านี้ ชีวิตก็จะ รุ่งเรืองด้วยความอยู่เย็นเป็นสุข อบอุ่นมั่นคง สร้างสรรค์สังคม ให้สมดุลอย่างยั่งยืน” 41
issue 83 December 2014
42 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ธงชั ย วรไพจิตร
กรรมการมู ลนิธิครอบครัวพอเพียง พาร์ค บางแค (บริษัท วัฒนา จ�ำกัด) ปัจจุบันเป็นผู้อ�ำนวยการ บริหารทรัพยากรการศึกษา มหาวิทยาลัยสยาม คุณธงชัย ช่วยงานด้านสังคมมากมาย ที่ส�ำคัญๆ ในปัจ จัน คือ ด้านการศึกษา เป็นประธานกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้น ฐาน โรงเรียนวัดชัยฉิมพลี เขตภาษีเจริญ กทม. และเป็นคณะ กรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานหลายโรงเรียน คือ โรงเรียน วัดอ่างแก้ว เขตภาษีเจริญ กทม. โรงเรียนวัดนาคนิมิต เขต จอมทอง กทม. โรงเรียนวัดจันทร์ประดิษฐารามวิทยาคม เขต ภาษีเจริญ สังกัด สพท.กทม. เขต ๓ และเป็นคณะกรรมการสภา วิทยาลัยชุมชน กรุงเทพมหานคร ด้านวัฒนธรรม เป็นประธาน สภาวั ฒ นธรรมกรุ ง เทพมหานคร ประธานสภาวั ฒ นธรรม เขตภาษีเจริญ กรรมการบริหาร สมาคมสภาวัฒนธรรมแห่ง ประเทศไทย รองประธานกรรมการบริหารศูนย์ ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยสยาม เป็นต้น นอกจากการเป็ น กรรมการมู ล นิ ธิ แ ล้ ว คุ ณ ธงชั ย ยั ง เป็ น รองประธานคณะอนุ ก รรมการฝ่ า ยประชาสั ม พั น ธ์ ข อง มู ล นิ ธิ ค รอบครั ว พอเพี ย งอี ก ด้ ว ย ส� ำ หรั บ ความเห็ น เกี่ ย วกั บ ครอบครัวพอเพียง คุณธงชัยได้ให้ไว้ว่า “ครอบครัวพอเพียง : เป็นครอบครัวที่พออยู่ พอมี พอกินและพอเพียง สอดคล้อง กั บ หลั ก ปรั ช ญาเศรษฐกิ จ พอเพี ย ง ของพระบาทสมเด็ จ พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราชของเรา ครอบครัวไทย เราเป็ น ครอบครั ว ใหญ่ ประกอบด้ ว ยคุ ณ พ่ อ คุ ณ แม่ คุ ณ ปู ่ คุณย่า คุณตา คุณยาย ลูกๆ หลานๆ ทุกคน อยู่ร่วมกันอย่าง มี ค วามสุ ข เพราะยึ ด หลั ก ค� ำสอนของพระพุ ท ธเจ้ า ทั้ ง เรื่ อ ง เบญจศีล เบญจธรรม ตลอดจนหน้าพลเมืองที่ดีมาก�ำกับดูแล ก็ จะเกิดความรัก ความเข้าใจ ปราศจากความขัดแย้ง ถือว่าเป็น ครอบครัวที่สมบูรณ์”
คุณธงชัย วรไพจิตร ส�ำเร็จการศึกษาศึกษาศาสตรบัณฑิต (ศิลปกรรม) เกียรตินิยมอันดับ ๑ จากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ราชมงคงรัตนโกสินทร์ วิทยาเขตเพาะช่าง กรุงเทพมหานคร ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต (ศษ.ม.) สาขาวิชาบริหารการศึกษา และผู้น�ำทางการศึกษา จากมหาวิทยาลัยสยาม ผ่านการฝึก อบรมหลั ก สู ต รพั ฒ นาสั ม พั น ธ์ ร ะดั บ ผู ้ บ ริ ห าร รุ ่ น ที่ ๘ จาก โรงเรียนกิจการพลเรือน กรมกิจการพลเรือนทหารบก หลักสูตร พรรคการเมืองกับการปกครองระบอบประชาธิปไตย ส�ำหรับ ผู ้ บ ริ ห ารพรรคการเมื อ ง รุ ่ น ที่ ๒ จากสถาบั น พระปกเกล้ า หลักสูตรการบริหารจัดการด้านความมั่นคงขั้นสูง รุ่นที่ ๔ จาก สมาคมวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักรในพระบรมราชูปถัมภ์ และหลั ก สู ต รผู ้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง ด้ า นการบริ ห ารงานพั ฒ นา เมือง (มหานคร รุ่นที่ ๔) จากมหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช กรุงเทพมหานคร นอกจากนั้น ยังไปดูงานต่างประเทศหลาย ประเทศ ซึ่งนอกจากดูงานด้านฝึกอบรมแล้ว ยังดูงานในด้าน อื่นๆ อีกมาก เช่น ด้านการศึกษาศิลปะและวัฒนธรรม ด้านการ ศึกษาวิทยาลัยชุมชน ด้านการพัฒนาท้องถิ่นและส่งเสริมอาชีพ และด้านการปรับปรุงภูมิทัศน์ เป็นต้น ปัจจุบันมีอายุ ๖๕ ปี คุณธงชัย เป็นผูท้ เี่ รียนหนังสือเก่ง นอกจากได้เกียรตินยิ ม อันดับ ๑ ในระดับปริญญาตรีแล้ว ยังได้รับรางวัลเข็มเรียนดี คะแนนสะสมเฉลี่ยสูงสุด GPA = ๔.๐๐ ในระดับปริญญาโทอีก ด้วย ส�ำหรับประสบการณ์ในการท�ำงานนั้นมีมากมาย เริ่มจาก การเป็นอาจารย์ประจ�ำแผนกสถาปัตยกรรม โรงเรียนเทคโนโลยี เปรมฤทัย ถนนบางนา-ตราด กรุงเทพฯ เป็นหัวหน้าแผนก ตกแต่งอาคารสถานที่ที่โรงแรมรอยัล ออคิด เชอราตัน ท่าน�้ำ สี่พระยา กรุงเทพฯ เป็นผู้จัดการฝ่ายบริหาร ผู้อ�ำนวยการฝ่าย อาคารและงานระบบ ผู้อ�ำนวยการฝ่ายวิศวกรรมและอาคาร และผู้จัดการฝ่ายอาคาร ตามล�ำดับ ที่ห้างสรรพสินค้าฟิวเจอร์ 43
issue 83 December 2014
44 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เมทนี บุ รณศิริ หรือนีโน่ กรรมการมู ลนิธิครอบครัวพอเพียง
คอนเสิร์ต “ศาล สร้างฝันใหม่ให้เยาวชน” ศาลจังหวัดปทุมธานี แผนกคดีเยาวชนและครอบครัว เป็นต้น คุ ณ นี โ น่ ไ ด้ รั บ รางวั ล พระราชทานดี เ ด่ น หลายรางวั ล เช่น รางวัลเมขลา ครั้งที่ ๑๖ สาขาผู้ด�ำเนินรายการดีเด่น จาก รายการ “มาสเตอร์คีย์ฟอร์เอเวอร์” รางวัลเมขลา ครั้งที่ ๑๘ สาขา รายการส�ำหรับเด็กดีเด่น จากรายการ “อัศวินน้อย” รางวัล “เทพทอง” ในฐานะบุคคลดีเด่น ด้านวิทยุโทรทัศน์ ทั้ง ยังได้รับพระราชทานรางวัลในด้านการสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ อีกหลายรางวัล นอกจากนั้น ยังได้รับรางวัล “ผู้แต่งกายดีเด่น ประจ�ำปี ๒๕๓๙” ภาคบันเทิง สาขานักแสดง รางวัล “ผู้แต่งกาย ดีเด่น STYLE AWORD 2008” เป็นต้น ทั้งยังได้รับวุฒิบัตรและ ประกาศเกียรติคุณอีกมากมาย ที่ส�ำคัญ เช่น วุฒิบัตรประกาศ เกียรติคุณ “ศิษย์เก่าดีเด่น” โรงเรียนเซนต์ดอมินิก โล่ประกาศ เกียรติคุณ ในฐานะ “ดาราช่วยเหลือสังคมดีเด่น” และสมาคม นักข่าวบันเทิง เป็นต้น คุณนีโนเข้าฝึกอบรมหลักสูตรประกาศนียบัตรขั้นสูงการ บริหารงานภาครัฐและกฎหมายมหาชน (ปรม. ๑๑) จากสถาบัน พระปกเกล้า รุ่นเดียวกับคุณสมคิด สมศรี หนึ่งในผู้ก่อตั้งมูลนิธิ ครอบครัวพอเพียง ดังนั้น เมื่อคุณสมคิดได้เชิญให้เป็นกรรมการ มูลนิธิครอบครัวพอเพียง คุณนีโน่จึงยินดีเข้าร่วมเป็นกรรมการ มูลนิธิด้วย และด้วยความรู้ความสามารถและประสบการณ์ หลากหลายของคุณนีโน่ จะท�ำให้งานของมูลนิธิครอบครัวพอ เพียงเจริญก้าวหน้ายิ่งขึ้นต่อไป
คุณเมทนี บุรณศิริ หรือนีโน่ จบการศึกษารัฐศาสตร์ บั ณ ฑิ ต สาขาความสั ม พั น ธ์ ร ะหว่ า งประเทศ จุ ฬ าลงกรณ์ มหาวิทยาลัย และผ่านการอบรมหลายหลักสูตร เช่น หลักสูตร หลักการไกล่เกลี่ยและจริยธรรมของผู้ประนีประนอม หลักสูตร การใช้หลักกฎหมายในการไกล่เกลี่ย และหลักสูตรความรู้และ เทคนิคเบื้องต้นเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท จากศาลแขวง พระนครเหนือ และหลักสูตรโครงการปฐมนิเทศน์ผู้ประนอม ข้อพิพาท ประจ�ำศาลอาญาจากศาลอาญา รัชดา ที่ส�ำคัญได้ ผ่านหลักสูตรประกาศนียบัตรขั้นสูงการบริหารงานภาครัฐและ กฎหมายมหาชน (ปรม.๑๑) จากสถาบันพระปกเกล้า ปัจจุบัน อายุ ๔๖ ปี คุณนีโน่ เป็นพิธีกรและนักแสดงชื่อดัง เป็นกรรมการผู้ จัดการ บริษัท นีโน่ บราเดอรส์ จ�ำกัด ผลิตรายการ “The adventure” ให้ช่อง ๓ ผลิตรายการ “เมืองไทยไดอารี่” ให้ช่อง ๕ และผลิตละคร “มนต์รักเพลงผีบอก” ให้ช่อง ๗ เป็นกรรมการ ผู้จัดการบริษัท มิคกลี้ (ไทยแลนด์) จ�ำกัด รวมทั้งเป็นที่ปรึกษา ให้อีกหลายบริษัท เป็นผู้ประนีประนอมเพื่อช่วยเหลือในการไกล่ เกลี่ยข้อพิพาท ศาลแขวงพระนครเหนือ ผู้ประนีประนอม ศาล อาญา รัชดา และผูป้ ระนีประนอมศาลจังหวัดปทุมธานี แผนกคดี เยาวชนและครอบครัว นอกจากนั้น ยังได้ช่วยกิจกรรมเพื่อสังคม เช่น โครงการศูนย์การเรียนรู้เพื่อชุมชนชาวเขา จังหวัดเชียงราย ประธานฝ่ายกิจกรรมและการแสดง “งานเพื่อไทย พ้น ภัย พึ่งใจ เพื่อนพึ่ง (ภาฯ) และสวนอัมพร เกษตรแฟร์” มูลนิธิ “เพื่อนพึ่ง ภาฯ ยามยาก” สภากาชาดไทย และคณะผู้จัดงาน
45 issue 83 December 2014
46 IS AM ARE www.ariyaplus.com
47 issue 83 December 2014
48 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ความเป็ นมา
หากจะนับรวมตั้งแต่ยุคก่อตั้ง 200 กว่าปี ท่ีผ่านมาจนถึงยุ ค ปั จจุ บัน สามารถแบ่งยุ คของการพัฒนาในต�ำบลหนองหมากฝ้ายออก เป็น 2 ยุ คส�ำคัญได้แก่
พ.ศ. 2495 – 2530 ยุ คเริ่มต้น
มีชาวบ้านอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่หนองหมากฝ้าย ส่วนใหญ่เป็น พ่อค้าเร่ที่มาขายวัวควายเมื่อได้เห็นสภาพพื้นที่มีความอุดมสมบูรณ์ จึงได้มี การจับจองพื้นที่เพื่อลงหลักปักฐานสร้างครอบครัวจนเริ่มขยายตัวขึ้นเรื่อยๆ เกิ ด เป็ น ชุ ม ชนขึ้ น มาจนถึ ง ปั จ จุ บั น ในช่ ว งนั้ น อาหารการกิ น มี ค วามอุ ด ม สมบูรณ์สามารถเก็บหาได้จากผืนป่า ถือเป็นยุคอู่ข้าวอู่น�้ำชาวบ้านแลกเปลี่ยน อาหารและของใช้ ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน มีวิถีชีวิตโดยพึ่งธรรมชาติ ปลูกพอ อยู่พอกิน แต่ต่อมาเริ่มเข้าสู่ระบบการซื้อขายชาวบ้านหันมาประกอบอาชีพ ท�ำไร่ท�ำนากันมากขึ้น จนเกิดการบุกรุกป่า ท�ำให้พื้นที่บริเวณนี้กลายเป็นป่า เสื่อมโทรม ดินขาดความอุดมสมบูรณ์และขาดแคลนน�้ำเพื่อการเกษตรและ การเพาะปลูก ในช่วงนั้นเองได้มีผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ใช้พื้นที่บริเวณดังกล่าวเป็นที่ ตั้งฐานปฏิบัติการ ท�ำให้เกิดปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนที่อาศัยอยู่ใน บริเวณนี้ เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทราบข่าว จึงทรงมีพระราชด�ำริ ให้มีการพัฒนาพื้นที่ราบเชิงเขาโดยได้ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณโปรเกล้าฯ ให้ หม่อมเจ้าจักรพันธุ์เพ็ญศิริ จักรพันธุ์ องคมนตรี ประสานงานกับกระทรวง เกษตรและสหกรณ์จัดวางโครงการพัฒนาพื้นที่ราบเชิงเขาจังหวัดปราจีนบุรี ตามพระราชด�ำริขึ้น โดยร่วมมือกับกองทัพภาคที่ 1 จังหวัดปราจีนบุรี กระทรวง มหาดไทย กระทรวงสาธารณสุข และกระทรวงศึกษาธิการ โดยพระราชทาน แนวทางการพัฒนาไว้ 3 ด้าน คือ 1 การพัฒนาทางด้านจิตใจของราษฏร 2 การพัฒนาทางด้านความรู้การประกอบอาชีพและ 3 การจัดสรรที่ดินท�ำกิน และที่อยู่อาศัย
49 issue 83 December 2014
พ.ศ. 2531 – 2551
ยุ คกระแสทุนนิยมและการเปลี่ยนแปลง สู่การพึ่งตนเอง
ชาวบ้ า นหนุ ่ ม สาวบางส่ ว นเริ่ ม ออกไปหางานท� ำ ที่ กรุ ง เทพฯ ท� ำ ให้ ใ นชุ ม ชนเหลื อ แต่ ผู ้ ใ หญ่ แ ละผู ้ สู ง อายุ ยั ง คง ประกอบอาชีพท�ำนาและเพาะปลูกพืชไร่หาเลี้ยงชีพ ส่วนเด็กที่ จบการศึกษาไปได้ย้ายไปท�ำงานในกรุงเทพฯ เป็นจ�ำนวนมากเช่น กัน วัฒนธรรมการแลกเปลี่ยนเริ่มเลือนหายไปจากชุมชน ท�ำให้ เกิดระบบการซื้อขายทดแทน ต่อมาทางต�ำบลมีโครงการสร้าง เขื่อนพระปรง ท�ำให้เป็นปีทองของการซื้อขายที่ดิน ชาวบ้าน เริ่มมีการประกอบอาชีพท�ำสวนยางพารา และต่อมาชาวบ้านได้ เข้าไปถางป่าเพื่อจับจองพื้นที่ท�ำเรือนสวนไร่นาส่งผลให้ที่ดินท�ำ กินจึงเริ่มลดลง และส่งผลกระทบต่อสภาพของผืนดิน จนกระทั่ง มีหน่วยงานภาคีเข้ามาร่วมส่งเสริมและสนับสนุนให้ชุมชนเกิดการ พึ่งพาตนเอง
50 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ทุนต�ำบล
เข้ามาสนับสนุน จากการอบรมให้ความรู้และการศึกษาดูงาน ท�ำให้เกิดการจัดตั้งกลุ่มต่างๆ เพื่อส่งเสริมทักษะอาชีพของ ชุมชน และสร้างรายได้เสริมหลังจากว่างเว้นจากการท�ำอาชีพ หลัก ได้แก่ กลุ่มสตรี อสม. กลุ่มเกษตร กลุ่มทอผ้า กลุ่มจักสาน ต�ำรวจแม่บ้าน และกลุ่มออมทรัพย์ของต�ำบล องค์ ค วามรู ้ จ ากภู มิ ป ั ญ ญาท้ อ งถิ่ น เช่ น การท� ำ เกษตรกรรม ท�ำไร่ ท�ำนา จักสาน และทอผ้า ฯลฯ ที่สืบทอดมา จากปู่ย่าตายาย และปัจจุบันก็ยังคงอนุรักษ์ไว้ให้ลูกหลานต่อไป การสนั บ สนุ น จากองค์ ก รภาคี ได้ แ ก่ ศู น ย์ ก สิ ก รรม ธรรมชาติ กศน. โพธิวิชชาลัย อบต. และ หน่วยทหารพัฒนา ฯลฯ โดยแต่ละภาคีมีการส่งเสริมและสนับสนุนในด้านต่างๆ ส่วนใหญ่จะเป็นด้านแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง
ต้นทุนการพัฒนาของต�ำบลหนองหมากฝ้ายที่ด�ำเนิน เรื่อยมาตั้งแต่อดีตนั้นได้เกิดการพัฒนาต่อยอดจนกลายเป็นกลุ่ม ต่างๆ ซึ่งมีฐานมากจากการพึ่งพาตนเอง การสืบสานภูมิปัญญา ท้องถิ่นดั้งเดิม และได้รับการส่งเสริมสนับสนุนจากภาคีเครือข่าย ทั้งภาครัฐและเอกชน โดยสามารถแบ่งต้นทุนการพัฒนาที่ส�ำคัญ ออกเป็น 4 ด้าน ได้แก่ ฐานทรัพยากรทางธรรมชาติที่ส�ำคัญได้แก่ แหล่งดิน แหล่งน�้ำ และป่าไม้อันอุดมสมบูรณ์ ชาวบ้านมีการน�ำทรัพยากร มาใช้ในการหล่อเลี้ยงอาชีพ เช่น ท�ำนา ปลูกไม้ยูคาลิปตัส และ เมื่ อ มี โ ครงการพระราชด� ำ ริ ข องพระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู ่ หัวฯ เข้ามาท�ำให้เกิดการพัฒนาและฟื้นฟูแหล่งทรัพยากรต่างๆ มากมาย รวมทั้งหน่วยงานภาคีที่เข้ามาส่งเสริมด้านการเกษตร เช่น เกษตรจังหวัดและพัฒนาชุมชน เป็นต้น ทักษะอาชีพที่เข้มแข็ง โดยมีหน่วยงานและภาคีต่างๆ 51
issue 83 December 2014
นิยามความพอเพียงของต�ำบลหนองหมากฝ้าย “รู้จักแบ่งปั น เอื้อเฟื้ อเผื่อแผ่ รู้จักการให้และพอใจในสิ่งที่ตนเองมีอยู ่ มีชีวิตพออยู ่พอกินแต่รู้จัก การบริหารจัดการที่ดี มีจิตอาสา ท�ำให้อ่ิมเอมไปด้วยความสุขโดยไม่ยึดติดวัตถุนิยม และความฟุ่ มเฟื อย” 52 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ก้าวเดินด้วยความ พอเพียง
ก้ า วแรกในการเข้ า สู ่ โ ครงการ รักษ์ป่า สร้างคน 84 ต�ำบล วิถีพอเพียง ของต� ำ บลหนองหมากฝ้ า ยนั้ น เริ่ ม ต้ น จากการได้ รั บ ค� ำ แนะน� ำ จาก อ.วิ วั ฒ น์ ศัลยก�ำธร แห่งมูลนิธิกสิกรรมธรรมชาติ ซึ่ ง เป็ น หนึ่ ง ในคณะกรรมการที่ ป รึ ก ษา โครงการฯ เพราะเห็ น ว่ า ต� ำ บลหนอง หมากฝ้ายเป็นต�ำบลที่มีปัญหาหลายด้าน เช่น เป็นพื้นที่สีแดง ปัญหาการเมืองท้อง ถิ่ น และมี ผู ้ ท รงอิ ท ธิ พ ลในพื้ น ที่ ดั ง นั้ น จึงเป็นความท้าทายความสามารถอย่าง สูงในการแก้ไขปัญหาและระบบบริหาร จั ด การที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพเพื่ อ รองรั บ กั บ สภาพที่เกิดขึ้น รวมทั้งสร้างต�ำบลให้เป็น ต�ำบลที่เข้มแข็ง แต่ ด ้ ว ยฐานทุ น เดิ ม ของต� ำ บลที่ พอมีอยู่บ้างท�ำให้ต�ำบลหนองหมากฝ้าย เริ่ ม สะสมต้ น ทุน การพัฒนามาอย่างต่อ เนื่ อ ง โดยเฉพาะแนวทางในการพึ่ ง พา ตนเองตามหลั ก ปรั ช ญาเศรษฐกิ จ พอ เพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ท�ำให้การตัดสินใจเข้าร่วมโครงการฯ ใน ครั้งนี้ถือเป็นการต่อยอดจากฐานงานเดิม ที่ทางต�ำบลได้ร่วมท�ำไว้กับหน่วยงานภาคี เครือข่าย โครงการฯ จึงเป็นเสมือนเพื่อน ร่วมทางในการท�ำงาน เพื่อให้ต�ำบลก้าว ไปสู่ความพอเพียง ในช่ ว งแรกของการท� ำ งานนั้ น คณะกรรมการโครงการฯ ส่วนใหญ่จะ เป็ น คนที่ มี ต� ำ แหน่ ง ทางสั ง คมหรื อ เป็ น ผู้น�ำทางการ พอท�ำงานไปสักระยะหนึ่ง มีผู้น�ำทางการ พอท�ำงานไปสักระยะหนึ่ง มีผู้น�ำบางส่วนได้ลงออกไป เนื่องจากติด ภารกิจปฏิบัติงานจากหน่วยงานอื่น เหลือ เฉพาะคณะท�ำงานบางส่วนเท่านั้น องค์ประกอบคณะกรรมการโครง การฯ มีทั้งที่เป็นแกนน�ำทางการ แกนน�ำ
ธรรมชาติ และแกนน�ำที่มีคุณสมบัติทั้ง สองอย่างรวมกัน โดยคณะกรรมการโค รงการฯ ส่วนใหญ่จะเป็นแกนน�ำที่มาจาก หลายหมู่บ้าน มีความรู้จักมักคุ้นกันดี ใน ช่วงแรกที่มีการจัดตั้งคณะกรรมการโครง การฯ มีปัญหาเกิดขึ้นเนื่องจากความเห็น ไม่ตรงกัน เมื่อเริ่มท�ำงานไปสักระยะหนึ่ง กรรมการโครงการฯ แต่ละคนก็เริ่มที่จะ เรียนรู้และเข้าใจในการท�ำงานที่ชัดเจน โดยหลักการท�ำงานในพื้นที่คือ “ท�ำงาน ตามโจทย์ เห็นผลในเชิงประจักษ์” จาก ความไม่ ล งรอยกั น เกิ ด ความขั ด แย้ ง กันบ้าง ก็สามารถที่จะคลี่คลายลงและ ท�ำงานร่วมกันได้ดี
ทีมงานภาคสนามปตท.
ที ม งานภาคสนาม ปตท. เป็ น อี ก กลไกลส� ำ คั ญ ในการปฏิ บั ติ ง านให้ กั บ โครงการฯ โดยมี ส ่ ว นร่ ว มกั บ คณะ กรรมการ ครัวเรือนพอเพียงอาสาและ สนั บ สนุ น การสร้ า งการเรี ย นรู ้ ร ่ ว มกั บ ชุมชนซึ่งประกอบด้วยที่ปรึกษาภาค และ เจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบล ที่ ป รึ ก ษาภาคและเจ้ า หน้ า ที่ ประจ�ำภาค เป็นตัวแทนของโครงการฯ ในการท�ำงานร่วมกับต�ำบล โดยเป็นผู้ให้ ค�ำแนะน�ำ วิเคราะห์สภาพปัญหาจากการ ด�ำเนินงาน ติดตามประเมิณผลสัมฤทธิ์ ตามแผนงานและกิ จ กรรมต่ า งๆ โดย เข้าไปวิเคราะห์ปัญหา ศักยภาพ และ ความพร้อมของคณะท�ำงาน มีการปรับ ความคิดของกลุ่มคนหลายฝ่ายให้เกิดการ สื่อสารที่เข้าใจตรงกัน แต่ไม่ชี้น�ำเพื่อให้ เกิดการปฏิบัติตามโดยระดมความคิดเห็น ของแกนน�ำและชาวบ้าน เพื่อมาร่วมกัน สร้างแผนต�ำบลวิถีพอเพียง เจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบล ท�ำงาน ร่ ว มกั น ภาคี เ ครื อ ข่ า ยโดยเป็ น ผู ้ เ ก็ บ รวบรวมเอกสาร ติดตามการท�ำงานร่วม กับภาคี ชี้แจงรายละเอียดของเป้าหมาย 53 issue 83 December 2014
ของโครงการฯ ทั้ง 8 เป้าหมาย รวมทั้ง กระตุ ้ น ให้ ชุ ม ชนได้ วิ เ คราะห์ ศั ก ยภาพ จากต้นทุนและปัญหาต่างๆ เพื่อน�ำมาจัด ท�ำแผนต�ำบลวิถีพอเพียง การจั ด ตั้ ง ธนาคารขยะ ต� ำ บล หนองหมากฝ้ า ย เกิ ด ขึ้ น จากแนวคิ ด ที่ ต้ อ งการให้ เ ยาวชนในต� ำ บลหั น มาท� ำ กิจกรรมสาธารณประโยชน์ร่วมกันและ ใชเวลาว่ า งให้ เ กิ ด ประโยชน์ เพราะ ปัญหาที่เกิดขึ้นกับเยาวชนในต�ำบล ได้แก่ ปั ญ หายาเสพติ ด การทะเลาะวิ ว าท เยาวชนไม่ เชื่ อ ฟั ง ค� ำ สั่ ง สอนของบิ ด า มารดา ประกอบกั บ สภาพแวดล้ อ มที่ เต็มไปด้วยขยะ ส่งผลกระทบทางอ้อม คือ เยาวชนขาดสุขภาวะที่ดี จึงเป็นต้น เหตุของการเกิดโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ท�ำให้ แกนน�ำต�ำบลอย่าง ชมวยถาวรสาลี เกิด แนวคิดในการจัดตั้งธนาคารขยะขึ้นมา เพื่อแก้ไขปัญหาขยะในชุมชนที่นับวันจะ เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยใช้เยาวชนเป็นตัวหลัก ในการขับเคลื่อนงาน โครงการฯ ได้ เข้ า มาหนุนเสริม แนวคิ ด ในเรื่ อ งการจั ด ตั้ ง ธนาคารขยะ เพื่ อ ลดปริ ม าณขยะในชุ ม ชน และการ รักษาสภาพแวดล้อมของชุมชนโดยเริ่ม ต้ น จากการศึ ก ษาดู ง านตามแผนต� ำ บล วิ ถี พ อเพี ย งของโครงการฯ ณ บ้ า นจ� ำ รุ ง ต� ำ บลเนิ น ฆ้ อ อ� ำ เภอแกลง จั ง หวั ด ระยอง จากนั้ น จึ ง น� ำ ความรู ้ ม าปรั บ ใช้ เพื่ อ ให้ เ กิ ดความเหมาะสมต่ อ บริ บ ท แวดล้อมของชุมชน โดยในปีแรก (ปี พ.ศ. 2552) ได้มีการร่วมประชุมคณะท�ำงาน เพื่อวางแผน และจัดระบบบริหารจัดกา รกฏระเบียบต่างๆ รวมทั้งการระดมเงิน ทุนจากสมาชิก เพื่อใช้เป็นค่าบริหารจัด การกฏระเบียบต่างๆ รวมทั้งการระดม เงินทุนจากสมาชิก เพื่อใช้เป็นค่าบริหาร จัดการและค่าด�ำเนินการภายในธนาคาร ตลอดทั้ ง การวางแผนงบประมาณจาก โครงการฯ นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมเพิ่ม
เป็นศูนย์กลางการรับซื้อขยะระดับต�ำบลโดยใช้รถเร่รับซื้อขยะ การพัฒนาและส่งเสริมเยาวชน รวมถึงการส่งเสริมและพัฒนา โรงเรียนในต�ำบลให้กลายเป็นโรงเรียนต้นแบบวิถีพอเพียงเพื่อ ให้เป็นแหล่งเรียนรู้หรือศูนย์เรียนรู้ของชุมชน
กลุ่มเด็กรักษ์ถิ่น
เนื่องจากในอดีตที่ผ่านมา เยาวชนในต�ำบลหนองหมาก ฝ้ายมีการทะเลาะวิวาทกันบ่อย โดยเฉพาะเด็กต่างหมู่บ้าน ท�ำให้เยาวชนแตกความสามัคคีกัน อีกทั้งปัญหายาเสพติดที่แพร่ ระบาดอย่างรวดเร็วและทางต�ำบลเองก็ไม่ได้มีกิจกรรมด้านการ ส่งเสริมเยาวชนเหมือนกับต�ำบลอื่นๆ ทางแกนน�ำและชาวบ้าน จึงได้มีวางแผนที่จะส่งเสริมและพัฒนาเยาวชนให้ห่างไกลจาก ยาเสพติดและการทะเลาะวิวาท ผ่านกิจกรรมต่างๆ ทางสังคม ภายใต้ชื่อ “กลุ่มเด็กรักษ์ถิ่น ต�ำบลหนองหมากฝ้าย” เพื่อให้ เกิดการพัฒนาทักษะความรู้กระบวนการคิด และการพัฒนา สาธารณประโยชน์ของชุมชนไปพร้อมๆ กัน โครงการฯ ได้เข้ามาหนุนเสริมแนวคิดดังกล่าว ตั้งแต่การ จัดตั้งกลุ่ม การพัฒนาทักษะความรู้ผ่านกิจกรรมรูปแบบต่างๆ โดยได้ น� ำ แนวคิ ด ด้ า นทรั พ ยากรท้ อ งถิ่ น มาผนวกเข้ า กั บ การ อบรมให้ความรู้เพื่อให้เยาวชนเกิดความรู้ ควบคู่กับการสร้าง จิตส�ำนึกและการหวงแหนท้องถิ่น นอกจากนี้ยังเชื่อมร้อยความ คิดของคนทั้ง 3 วัน ได้แก่ เด็กเยาวชน ผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ ให้ มาท�ำงานร่วมกันในด้านการจัดการทรัพยากรของท้องถิ่น โดยมี กิจกรรมต่างๆ ที่ส�ำคัญ เช่น การจัดท�ำสารคดีชุมชน การจัดท�ำ แผนที่เดินดิน การจัดเก็บข้อมูลภาคสนาม การรวบรวมรายชื่อ ปราชญ์ชุมชนและการจัดท�ำองค์ความรู้ต่างๆ จากการด� ำ เนิ น กิ จ กรรมที่ ผ ่ า นมาท� ำ ให้ เ กิ ด การ เปลี่ยนแปลงคือ กลุ่มเยาวชนเริ่มตระหนักและเห็นความส�ำคัญ ของทรัพยากรในท้องถิ่นของตน โดยมีแนวคิดที่จะท�ำกิจกรรม เพื่อการอนุรักษ์ร่วมกัน เกิดการรวมตัวของเครือข่ายเยาวชนทั้ง 8 หมู่บ้าน จนเกิดเป็นเครือข่ายเยาวชนที่เข้มแข็ง และพัฒนา เยาวชนมีทักษะความรู้จากการเก็บบันทึกข้อมูล สามารถรู้จัก และเข้าใจประวัติศาสตร์วัฒนธรรม ประเพณีต่างๆ ของชุมชน ทั้งยังท�ำให้เยาวชนมองเห็นคุณค่าและตระหนักถึงควาส�ำคัญ ต่อชุมชน สิ่งเหล่านี้ซึ่งถือเป็นรากฐานส�ำคัญต่อการพัฒนาชุมชน ต่อไปในอนาคต
ทักษะในด้านการบริหารจัดการด้านขยะให้กับบุคลากรในชุมชน เพื่อให้เยาวชนและคนในต�ำบลมีจิตส�ำนึกร่วมกันต่อการดูแล รักษาสภาพแวดล้อม ส่งเสริมด้านการออมให้กับคนในชุมชน ท�ำให้รู้จักการประหยัด และเกิดการสะสมเงินทุนเพื่อน�ำมาใช้ ประโยชน์ต่อไปในอนาคต รูปธรรมความส�ำเร็จจากการด�ำเนินโครงการธนาคาร ขยะในด้านต่างๆ และการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านวิธีคิด ส่งผลให้ พฤติกรรมของคนในชุมชนเปลี่ยนแปลง สรุปได้เป็น 2 ประเด็น หลัก ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงด้านพฤติกรรมคน ในชุมชนเริ่มมอง เห็ น คุ ณ ค่ า ของการจั ด การขยะ มู ล ค่ า ของขยะแต่ ป ระเภท และรู้จักวิธีคัดแยกโดยคณะกรรมการโครงการฯ และสมาชิก ของธนาคารขยะเริ่มเรียนรู้และเข้าใจระบบการบริหารจัดการ ธนาคารขยะ เกิดการออมทรัพย์ในชุมชนโดยท�ำให้คนในชุมชน ต่างมองเห็นคุณค่า และจัดหาขยะที่ไม่ใช้แล้วตามถนนหนทาง หรือในการจัดงานต่างๆ แล้วน�ำมาคัดแยกเพื่อส่งขายให้กับ ธนาคารขยะ และน�ำเงินที่ได้มาใช้ในการออม การเปลี่ยนแปลงด้านรูปธรรมท�ำให้สภาพภูมินิเวศของ ชุมชนสะอาดขึ้นมีปริมาณขยะลดลง และบ้านเรือนดูสะอาด ตา สิ่งแวดล้อมดีเกิดการขยายเครือข่ายการท�ำงาน จากจุด เริ่มต้นคือหมู่ที่ 7 ได้ขยายการสร้างเครือข่ายไปยังหมู่บ้านที่ 1 2 3 และ 8 ตามล�ำดับ โดยมีต้นแบบการเรียนรู้อยู่ที่หมู่ที่ 7 ซึ่ง ถือเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ส�ำคัญ และถือเป็นจุดการเรียนรู้ที่ส�ำคัญ ของต�ำบล โดยแผนงานในอนาคตคือ การชยายไปเป็นโรงงานคัด แยกขยะในระดับต�ำบล ขยายช่องทางการรับซื้อขยะโดยเปิด 54
IS AM ARE www.ariyaplus.com
55 issue 83 December 2014
ย�ำปลาทูน่าสมุนไพร
ช่ วงนี้กระแสลดน�้ำหนักก�ำลังมาแรง เลยหาเมนูมาเอาใจสาวๆ ที่ลดน�้ำหนักกันหน่อย ท�ำง่ายๆ ไม่ยุ่งยาก ขอเสนอ ย�ำปลาทูน่าสมุ นไพรคะ นอกจากจะกินไม่อ้วนแล้วยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพอีกมากมายดังนี้เลยคะ
56 IS AM ARE www.ariyaplus.com
EAT AM ARE
ขิง (ส่วนเหง้า) ช่วยเจริญอาหาร เป็นยาแก้ท้องขึ้น ท้องอืดเฟ้อ ขับลม แก้ไอ ขับเสมหะ ช่วยต้านการเกิดแผลใน กระเพาะอาหาร ลดอาการจุกเสียดได้ดี ข่า (ส่วนเหง้า) เป็นยาแก้ท้องขึ้น ท้องอืดเฟ้อ ขับลม แก้อาหารเป็นพิษ พริกขี้หนู บรรเทาไข้หวัด ลดน�้ำมูก ลดเสมหะ มีสาร ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดความดันโลหิตและช่วยขับปัสสาวะ ตะไคร้ (ส่วนต้น) ช่วยขับลม ดับกลิ่นคาว แก้เบื่ออาหาร ใบมะกรูด ขับลม บ�ำรุงหัวใจ ท�ำให้เลือดไหลเวียนดี
ส่วนประกอบ
น�้ำย�ำ
เนื่อปลาทูน่ากระป๋องในน�้ำเกลือ พริกขี้หนูสวนสีเขียวและแดงหั่น ตะไคร้ซอย ขิงอ่อนซอย ข่าอ่อนซอย กระชายหั่นแว่นเฉียงบาง ใบมะกรูดซอย ใบชะพลู
½ ถ้วย 1 ช้อนโต๊ะ 2 ช้อนโต๊ะ 2 ช้อนโต๊ะ 2 ช้อนโต๊ะ 2 ช้อนโต๊ะ 2 ช้อนโต๊ะ 20-25 ใบ
พริกขี้หนูสวนสีเขียวและแดงโขลก รากผักชีโขลก น�้ำปลา น�้ำมะนาว น�้ำตาลทรายแดง
1 ช้อนชา 1 ช้อนโต๊ะ 2 ช้อนโต๊ะ 2 ช้อนโต๊ะ ½ ช้อนชา
วิธีท�ำ
• เทเนื้อปลาทูน่าใส่ในกระชอน พักไว้ให้สะเด็ดน�้ำ • ท�ำน�้ำย�ำโดยผสมพริกขี้หนู รากผักชี น�้ำปลา น�้ำมะนาว และน�้ำตาล เข้าด้วยกันในถ้วยจนน�้ำตาลละลาย พักไว้ • ใส่เนื้อปลาทูน่า พริกขี้หนู ตะไคร้ ขิง ข่า กระชาย และใบมะกรูด ลงในอ่างผสม ราดน�้ำย�ำคลุกเคล้าให้เข้ากันทั่ว • ตักใส่จาน เสิร์ฟพร้อมใบชะพลู หรือผักกาดหอม
57 issue 83 December 2014
สมหมาย คงวุ ฒิ มารดาแห่งผู ้พิการ บ้านนนทภูมิ 58 IS AM ARE www.ariyaplus.com
let's talk
๑. “สวัสดีค้าบโผม” รอยยิ้มสุดจิต สุ ด ใจยิ ง ตรงมาที่ ข ้ า พเจ้ า เจ้ า ของยิ้ ม บริสุทธิ์เข็ญรถขนผ้าปูเตียงใช้แล้วผ่าน หน้ า ข้ า พเจ้ า ไป ใบหน้ า เขาโปะขาว ไปด้ ว ยแป้ ง เลอะถึ ง คอเสื้ อ ยั น หน้ า อก แขนขาลี บ เล็ ก ผิ ด รู ป ทรงยั ง คงท� ำ งาน อย่ า งทรงพลั ง ตามแต่ สั ง ขารจะเอื้ อ อ�ำนวย,รอยยิ้ม! ข้าพเจ้านึกถึงบุปผาชน ผู้ครองเพศฮิปปี้ส์ ผู้ที่บูชาความรักและ สันติสุข ผู้ที่มอบรอยยิ้มและความรักให้ กันได้โดยไม่ต้องรู้จักหรือมองเห็น นั่น เขาโบกมือยิ้มอายเผยฟันโย้ เกใสซื่อเมื่อข้าพเจ้ายกกล้องถ่ายรูป บ้านนนทภูมิ ย่านปากเกร็ด สถาน สงเคราะห์ เ ด็ ก พิ ก ารและทุ พ พลภาพ จ�ำนวน ๔๒๐ คน อายุระหว่าง ๗-๑๘ ปี ผู้ไม่ปรารถนารถเปิดประทุนหรือสร้อย คอทองค�ำ หรือคฤหาสน์บนพื้นที่ ๓๐๐ ไร่ หากสิ่ ง เดี ย วที่ ต ้ อ งการคื อ ความรั ก และเมตตาจากใครก็ได้ที่หัวใจไม่มืดบอด ในจ� ำ นวนดั ง กล่ า วแบ่ ง ความ พิการเป็น ๕ ประเภท – พิการด้านการ มองเห็น คือตาบอด พิการด้านการได้ยิน เรารู้จักในนามคนใบ้ พิการด้านสมองและ สติปัญญา พิการด้านร่างกาย และหนัก สุ ด ของสถานที่ แ ห่ ง นี้ คื อ ความพิ ก ารซ�้ ำ ซ้อน ต่างคนต่างที่มาโดยไม่มีใครคิดมา ก่อนว่าชีวิตนี้จะได้มาเจอกัน, ๙๐% มี สาเหตุเดียวกันคือถูกทอดทิ้งตั้งแต่ก�ำเนิด แซงหน้าอันดับหนึ่งคือเหตุผลด้านฐานะ ซึ่ ง ไม่ พ ร้ อ มจะดู แ ลตามหลั ก แห่ ง ความ เป็นคน คาบเกี่ยวกับการตั้งใจทิ้งเมื่อเริ่ม รู้ว่าลูกตัวเองพิการ ตามมาห่างๆ คือผู้ ประสบอุบัติเหตุและโดนท�ำร้ายร่างกาย
ส่วน ๑๐% ทีเ่ หลือยังพอมีครอบครัวเวียน มาเยี่ยมบ้าง รถเก๋ ง คั น โตค่ อ ยๆ คลานเข้ า มาท่ า มกลางเปลวแดด ภายในเป็ น ครอบครั ว ผู ้ ป ระสงค์ ดี น� ำ อาหารและ สิ่งของมาบริจาค สุดแท้แต่จะขนอะไรกัน มา ของหลายอย่างเกินความจ�ำเป็น และ อีกหลายอย่างก็ไร้ประโยชน์ไม่สามารถ เข้ า ถึ ง ผู ้ พิ ก ารได้ เหล่ า นี้ จึ ง เป็ น หน้ า ที่ ของส�ำเริง บุญถึก หัวหน้างานธุรการและ ประชาสัมพันธ์ของสถานสงเคราะห์เด็ก พิการและทุพพลภาพ วัยย่าง ๕๔ ปี ที่ จะแจ้งให้ผู้บริจาคได้ทราบว่าตอนนี้เหล่า ผู้ทุพพลภาพต้องการอะไร ในรูปของแผ่น พับและช่องทางการประชาสัมพันธ์ต่างๆ เพื่อให้การบริจาคเกิดประโยชน์ทั้งผู้รับ และผู้ให้ พี่ ส� ำ เริ ง ย้ า ยมาจากส่ ว นกลางสู ่ บ้านนนทภูมิได้ ๑๐ ปี ท�ำหน้าที่จัดหา ทรัพยากรให้แก่ผู้พิการทั้งหญิงชาย แผ่น พั บ จะเปลี่ ย นทุ ก ๆ ๑๕ วั น เพื่ อ บอก ความต้องการที่เปลี่ยนไปตามธรรมชาติ ของชี วิ ต แก่ ผู ้ ป ระสงค์ จ ะบริ จ าค เช่ น เวชภัณฑ์ต่างๆ เสื้อผ้าและชุดชั้นใน โลชั่น ส�ำหรับคนผิวแห้ง เด็กในวัย ๗-๑๘ ปี คือช่วงเวลาแห่งวัยรุ่น หญิงต้องการผ้า อนามัย ชายต้องการโรออนเพื่อดับกลิ่น กาย เป็นต้น เหล่านี้จะท�ำให้การบริจาค ตรงจุ ด ที่ สุ ด พี่ ส� ำ เริ ง ย�้ ำ ว่ า ทางที่ ดี ห าก ต้องการบริจาคให้เกิดประโยชน์ ควรโทร สอบถามก่อน “สิ่งที่เด็กๆ ขาดไปไม่ว่าจะเป็น ตา หรือการได้ยิน หรือเป็นสมอง หรือ เป็นร่างกายของเขาที่ขาดมือ ขาดแขน ขาดขา พวกเราเองพยายามจะเป็นในสิ่ง 59 issue 83 December 2014
ที่เขาขาด อยากจะเป็นตาแทนเด็ก เป็น มือ เป็นแขนเป็นขาแทนเด็ก เป็นสมอง แทนเด็ก ช่วยเขาคิดช่วยเขาหา แม้กระทั่ง เรื่ อ งอาหาร ไม่ ใช่ ว ่ า เรามี อ ะไรหรื อ ได้ อะไรมาก็ป้อนให้เขาแบบนั้น เราก็ต้อง สอบถามเขาก่อน ให้เขามีส่วนร่วมว่าเขา อยากทานอะไร กระทั่งเสื้อผ้าเราก็ต้อง พาเด็กไปเลือก ไปโบ๊เบ๊ตีสองตีสามเขา ก็ไปกัน อย่างน้อยเด็กได้มีสิทธิ์เลือกซื้อ เสื้อผ้าที่เขาใส่” “สิทธิ์ในความเป็นคน ?” ข้าพเจ้า ยิ้ม พี่ส�ำเริงพยักหน้า “พยายามให้ เขาเท่าเทียมมากที่สุด” “ท�ำไมต้องพยายาม ?” “คนไทยเรายั ง ไม่ ค ่ อ ยให้ ค วาม ส�ำคัญกับคนพิการมากเท่าที่ควรครับ ไม่ เหมือนต่างชาติแม้กระทัง่ ทีจ่ อดรถ ห้องน�ำ้ ทางลาดทางชัน นวัตกรรมใหม่ๆ เขามี พร้อม เขาช่วยคนพิการได้มาก แต่คน ไทยเราค่อนข้างละเลย อย่างเร็วๆ นี้มี ข่าวรถคนปกติไปจอดที่รถคนพิการ เรา จะเห็ น ได้ แ ม้ ก ระทั่ ง สนามบิ น แต่ ล ะที่ เขาก็ต้องมีที่จัดไว้ให้ อันนี้เป็นทั้งปัญหา และอุปสรรค แม้กระทั่งรถเมล์” พี่ส�ำเริง ยักไหล่ ๒. หัวหน้างานธุรการฯ พาข้าพเจ้า เดินดูรอบๆ สถานสงเคราะห์ฯ ลุเข้าไปถึง อาคาร ๓๕ ปี บ้านนนทภูมิ ก่อสร้างขึ้น ในปี ๒๕๔๘ ด้วยงบเกือบ ๑๙ ล้านบาท ในสมัยของนายอนุรักษ์ จุรีมาศ รัฐมนตรี ว่าการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของ มนุ ษ ย์ เพื่ อ ลดความแออั ด ยั ด เยี ย ดใน
สมหมาย คงวุฒิ ผู้ท�ำหน้าที่ดูแลคนพิการบ้านนนทภูมิ กว่า ๔๓ ปี
ในงานคืนสู่เหย้าบ้านนนทภูมิ พวกเขากลับมาบอกเล่าประสบการณ์ เพื่อสร้างความหวังและก�ำลังใจให้กับน้องที่ยังอยู ่ หลายสิ่งอย่างที่ แม่หมายเคยสอนลูกๆ หลายคนน�ำไปใช้กับโลกภายนอก ยังความ ภูมิใจแก่คนอยู ่เบื้องหลังมิคลาย การด� ำ เนิ น ชี วิ ต ประจ� ำ วั น ของผู ้ พิ ก าร ภายในเป็นเรือนนอนแบ่งห้องกว้างแยก หญิงชายไว้คนละฝั่ง แต่ละห้องมีเตียง เรียงยาวราว ๑๕ เตียงหันเท้าชนกัน เป็น ที่พักอาศัยของคนผู้มีชีวิตเพื่อวันข้างหน้า และไม่แยแสว่าอดีตของพวกเขาเป็นใคร มาจากไหน คงไว้ เ พี ย งแววตาเท่ า นั้ น ยั ง สื่ อ สั ม ผั ส ถึ ง ความหวั ง ของเขาได้ ยั ง คงให้ เกี ย รติ ใ นความเป็ น คนซึ่ ง กั น และกั น ข้ า พเจ้ า ยิ้ ม เศร้ า ด้ ว ยไม่ รู ้ ส าเหตุ ภาพ เบื้องหน้าคือเหล่าผู้ดิ้นรนต่อสังขารชีวิต อันทุลักทุเลและยากล�ำบาก บางคนเกิด มาไร้ แขน เหมื อ นรู ป ปั ้ น ถู ก หั ก ไหล่ ทั้ ง สองข้างทิ้ง คงไว้เพียงอกห่อหุ้มหัวใจเต้น 60 IS AM ARE www.ariyaplus.com
รัวภายใน เขาจึงชินกับการใช้เท้า หัวใจ และมันสมองด�ำเนินชีวิต ช่วยเหลือเพื่อน ผู้ทุกข์ยากกว่าเท่าที่ตนท�ำได้ เย้ยหยันมือ ที่มีแต่หยิบฉวยเพื่อตนเอง บางคนนั่งเหม่อลอยเหมือนคอย บางสิ่งที่ไม่เคยย้อนมา “แจ๊ค” พี่ส�ำเริงเรียกเสียงดัง ร่างโงนเงนปรับทิศทางหันหาต้น เสียง “พ่อส�ำเริงขอจับมือหน่อย” ชาย หนุ่มอายุราว ๑๗ ปี ฉีกยิ้มกางแขนคว้าง ในอากาศ แจ๊คตาบอดแต่ก�ำเนิด โลกของ เขาอาจเต็มไปด้วยทุ่งดอกไม้นานาพันธุ์ ส่งกลิ่นหอมยามเช้า หรืออาจมีแต่น�้ำตา ซึ่งไหลเอ่อล้นอยู่ภายใน – ข้าพเจ้าไม่ ทราบ “พ่ อ ส� ำ เริ ง ไปไหนมา คิ ด ถึ ง พ่ อ คิดถึงพ่อ” เขาทั้งคู่กอดกันนิ่งและนาน ราวความรู ้ สึ ก ของลู ก ชายผู ้ ต ามหาพ่ อ มาชั่วชีวิต พี่ ส� ำ เริ ง อธิ บ ายว่ า แจ๊ ค จะต้ อ ง ถามว่ า พ่ อ ไปไหนมาเมื่ อ เขาหายไปวั น หรื อ สองวั น เขาจะต้ อ งตอบแจ๊ ค ให้ ไ ด้ ด้วยเหตุผลที่น่าฟัง ให้สมกับการรอคอย อันยาวนานในความมืดของเขา หากมัน เป็นเหตุผลที่ไม่น่าฟัง แจ๊คจะชัดเจนต่อ ความรู้สึกบริสุทธิ์ของตนเองทันที “พ่อ ส�ำเริงทิ้งผม..” เป็ น เหตุ ผ ลให้ เจ้ า หน้ า ที่ ห รื อ ผู ้ ดู แ ลที่ เ กี่ ย วข้ อ งทุ ก คนต้ อ งตระหนั ก ถึ ง การถนอมน�้ ำ ใจผู ้ พิ ก ารด้ ว ย มิ ใช่ เ พี ย ง แต่ร่างกาย แจ๊ ค ยั ง คงจั บ มื อ ขณะพู ด คุ ย ถามไถ่พี่ส�ำเริงอยู่ตลอดเวลา และข้าพเจ้า คิ ด ว่ า ขณะนี้ โ ลกของเขาน่ า จะเป็ น ทุ ่ ง ดอกไม้และผีเสื้อรายล้อม “สุ ข สั ม ผั ส ” พี่ ส� ำ เริ ง หั น มายิ้ ม กับข้าพเจ้า
๓. หน้าอาคาร ๓๕ ปี บ้านนนทภูมิ ข้าพเจ้าพบหญิงวัยเกษียณอายุราชการ คนหนึ่งก�ำลังตัดผมให้เด็กชายพิการทาง สมอง รอบข้างยังมีผู้รอใช้บริการอีก ๓-๔ ราย พี่ส�ำเริงแนะน�ำว่านี่คือ “แม่มหาชน” เขาให้คารวะอย่างนั้น สมหมาย คงวุฒิ หรือแม่หมาย ที่สมาชิกบ้านนนทภูมิทุกคนจะต้องรู้จัก และให้ ค วามนั บ ถื อ ในน�้ ำ จิ ต น�้ ำ ใจ แม่ หมายเริ่ ม มาเป็ น พี่ เ ลี้ ย งคนพิ ก ารตั้ ง แต่ อายุได้ ๑๘ ปี ราวปี พ.ศ.๒๕๑๔ ตั้งแต่ สถานที่แห่งนี้ยังไม่เปิดเป็นทางการ ไม่มี ความสะดวกสบายเท่ า ทุ ก วั น นี้ และ อาคารที่ เ รายื น อยู ่ ก็ ยั ง ไม่ ถื อ ก� ำ เนิ ด ผู้พิการหลายรุ่นล้วนผ่านการเลี้ยงดูจาก แม่หมาย มีโอกาสฝึกอาชีพได้ดีไปก็หลาย คน บางคนเป็นนักกีฬาคนพิการทีมชาติ บางคนออกไปสร้ า งครอบครั ว ที่ อ บอุ ่ น บ้างออกไปแสวงโชคตามเส้นทางชีวิตแต่ ไปไม่รอดก็กลับมา แม่หมายก็ยืนอ้าแขน รับไว้ดูแลเช่นเดิม
“ก�ำลังตัดผมให้ลูกอยู่ - พอดีคู่เวร ที่อยู่ด้วยกันมา เขาเพิ่งเสียชีวิตเมื่อเร็วๆ นี้ แม่ก็เลยต้องลงมือเอง” แม่หมายส่ง เสียงทักทาย สายตาจรดจ้องไปยังแบต เตอร์เลี่ยนและลูกชายที่ท�ำท่าจะหลับไม่ หลับแหล่ “แม่ๆ ผมตัดแบบคนนี้นะ” เด็ก หนุ ่ ม ไร้ ข าอี ก คนพยายามเคลื่ อ นตั ว มา สะกิด “รอเดี๋ยวนะลูก” มั น เป็ น ภาพในบรรยากาศของ บ้านหลังใหญ่และครอบครัว ลูกหลายคน ท�ำให้แม่หมายพลอยเวียนหัวอยู่บ้าง แต่ มันเป็นความอบอุ่นที่เงินเสกให้ไม่ได้,๔๓ ปี ๑๐ เดือน คือเวลาที่แม่หมายสาละวน อยู ่ กั บ ลู ก ๆ นอกครรภ์ นั บ ร้ อ ยนั บ พั น ผู้ไม่รู้จักพ่อแม่และแหล่งก�ำเนิดแท้จริง ผู ้ ไ ถ่ ถ ามกั บ ดวงจั น ทร์ น อกหน้ า ต่ า งว่ า “เราเกิดมาเพื่อใคร” และแม่หมายคือ ค�ำตอบ! “เด็กโตเขาก็อยากหล่อนะ เขา จะไว้ยาวแล้วก็ซอยให้เขาหน่อย จะตัด 61 issue 83 December 2014
ขึ้นไปสูงแบบนักเรียนไม่ได้ เขาจะเอาแค่ รองทรง เราก็ต้องพยายาม ไม่ค่อยเป็น แต่ก็ต้องพยายามท�ำให้ได้ ท�ำให้เขาถูกใจ อยู่ที่นี่ต้องเป็นทุกอย่าง เย็บผ้าก็ต้องเย็บ เองได้ เพราะว่าลูกเราเสื้อผ้าขาด เหมือน เราอยู่บ้าน เหมือนเราเป็นแม่คนหนึ่งนะ แต่ดูแลลูกเยอะหน่อย ลูกเป็นร้อย ห้อง หนึ่งก็หลายสิบคนอยู่” แม่หมายกล่าวกับ ข้าพเจ้าด้วยรอยยิ้มสดใส ดวงหน้าโรย ความเมื่อยล้าเจือปน เวลายามบ่ายค่อยคืบคลานไปที ละนิด เด็กคนไหนมีหน้าที่ก็แยกย้ายกัน ไปท�ำ เด็กทุกคนที่นี่มีโอกาสได้ฝึกอาชีพ ได้เรียนหนังสือ ได้พัฒนาสมรรถภาพทาง ร่างกายให้สามารถพึ่งพาตนเองได้ เพื่อ ออกไปใช้ชีวิตข้างนอก บางคนว่างก็เลือก ที่จะนั่งล้อมวงคุยกับข้าพเจ้า แม่หมาย และพี่ส�ำเริง ผู้พิการทางสายตาเลือกที่ จะนั่งฟังและยิ้มหัวเราะอย่างเงียบๆ แม่ หมายยังจ�ำวันแรกที่เข้ามาเหยียบที่นี่ได้ เธอพบหญิงพิการขาข้างหนึ่งควบไม้ค�้ำ เข้ามาเกาะแขนและเรียกตนว่าแม่
คนไทยเรายั งไม่ ค่ อ ยให้ ค วาม ส� ำ คั ญ กั บ คนพิ ก ารมากเท่ า ที่ ควรครับ ไม่เหมือนต่างชาติแม้ กระทั่งที่จอดรถ ห้องน�้ำ ทาง ลาดทางชั น นวั ต กรรมใหม่ ๆ เขามี พ ร้ อ ม เขาช่ วยคนพิ ก าร ได้มาก
“แม่ แม่ จ ะมาอยู ่ กั บ หนู ห รื อ ” เป็ น ถ้ อ ยค� ำ ที่ แ ม่ ห มายจดจ� ำ มาถึ ง วั น นี้ ราวกับชี้ชะตาให้ชีวิตเธอมาถึงตรงนี้ได้ ไม่อย่างนั้นเธออาจเป็นสาวโรงงานตาม ที่ตั้งใจไว้แต่แรก “ท�ำได้สองอาทิตย์ อ๋อ มิน่าหละ ท�ำไมเขาเรียกเราว่าแม่ แม่นี่ต้องดูแลเขา ทุกอย่าง หาข้าวให้ทาน น�้ำท่าเขาหิว เขา ยกมือขอน�้ำเราก็ต้องไปเอามาให้ บางคน เราต้องอาบน�้ำใส่เสื้อผ้าให้เขา แต่บางคน ช่วยตัวเองได้ บางคนช่วยตัวเองไม่ได้ก็ ต้องท�ำให้ทุกอย่าง อ๋อ นี่คือค�ำว่าแม่ของ เขา ตั้งแต่นั้นมาก็ท�ำหน้าที่นี้มาตลอด” แต่เดิมแม่หมายเคยท�ำงาน ๓๖ ชั่วโมง พัก ๒๔ ชั่วโมง จนปัจจุบันท�ำ ๕๐ ชั่วโมง พัก ๕๐ ชั่วโมง มันเป็นเพียงตัวเลข ตามก�ำหนดการเท่านั้น ส�ำหรับคนที่กล้า เรียกตัวเองว่า “แม่คน” แล้ว ไม่มีก�ำหนด กฎเกณฑ์ใดจะมายิ่งใหญ่เหนือความรู้สึก ของคนที่ท�ำงานด้วยหัวใจ เหนือความ รู้สึกของลูกจ้าง – แม่ พี่ ส� ำ เริ ง อธิ บ ายว่ า บ้ า นพั ก ราชการอยู่ไม่ไกล ในวันหยุดแม่หมายจะ
62 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เดินมาดูลูกอยู่เรื่อยๆ คอยป้อนข้าวและ น�้ำด้วยความเป็นห่วง ทุกคนที่นี่ทราบดี ว่าแม่หมายท�ำงานไม่เคยมีวันหยุด ระหว่ า งคุ ย ข้ า พเจ้ า ได้ ยิ น เสี ย ง ระฆั ง ดั ง ขึ้ น ทุ ก ๆ ๓-๕ นาที ถามเอา จากพี่ส�ำเริงได้รับค�ำตอบว่า เสียงระฆัง (วัด) เป็นเครื่องเตือนใจให้เจ้าหน้าที่ทุก คนได้ ต ระหนั ก ในสติ สั ม ปชั ญ ญะ การ ท�ำงานกับผู้พิการเป็นความยากล�ำบาก หากไม่ ค วบคุ ม สติ อ ารมณ์ ใ ห้ ดี ความ โกรธของพี่เลี้ยงจะเผาไหม้จิตใจผู้พิการ อย่ า งง่ า ยดาย ยั ง ความล� ำ บากในการ ท�ำงานมากขึ้นทวีคูณ “รับรู้ลมหายใจ” แม่หมายย�้ำ ๔. “เด็กคนนี้ไม่มีแขนเลย เวลาเขา ฉี่จะท�ำยังไง...” ไม่ ทั น สิ้ น ค� ำ ถามข้ า พเจ้ า แม่ หมายสวนโพลง “แม่ก็ยกฉี่ให้เขาสิ” ค� ำ ตอบแม่ ห มายเรี ย กเสี ย ง หัวเราะได้ไม่น้อย แต่เป็นหัวเราะที่เคล้า ด้วยความเห็นใจ พี่ส�ำเริงเสริม “มีอยู่ครั้งหนึ่งแม่ หมายพาเด็กๆ ไปเที่ยวทะเล อุ้มน้องๆ ลง ไปอาบน�้ำริมทะเล เด็กก็โตๆ กันแล้วนะ แกไปเปลี่ยนกางเกงใน ไปนุ่งผ้าขาวม้า ให้เด็ก เอามือล้วงกางเกงใน ดึงกางเกง ในให้เด็ก แกท�ำทุกอย่างนะ ท�ำให้หมด (หัวเราะ)” “เหมื อ นลู ก คนหนึ่ ง เนาะ” แม่ หมายนึกถึงตัวเองก็อดข�ำไม่ได้ ไม่ใช่เรื่องง่ายที่ใครคนหนึ่งจะยึด หน้ า ที่ ผู ้ ดู แ ลคนพิ ก ารเป็ น อาชี พ เบื้ อ ง แรกต้ อ งผ่ า นการทดสอบ ๓ ประการ ได้ แ ก่ สอบข้ อ เขี ย น สอบปฎิ บั ติ และ สอบสัมภาษณ์ ทางราชการก�ำหนดให้มี วุฒิการศึกษาไม่ต�่ำกว่า ม.๓ แต่ในเรื่อง ของความรู้ก็ไม่ส�ำคัญเท่าจิตใจ ที่น่ียึดถือ การท�ำงานด้วยใจเป็นที่ตั้ง และแม่หมาย
ส�ำเริง บุญถึก หัวหน้างานประชาสัมพันธ์ สถานสงเคราะห์เด็กพิการและทุพพลภาพบ้านนนทภูมิ ก็ถูกยกให้เป็นหนึ่งในคณะกรรมการคัด เลือก “เราจะดูว่าเขาท�ำงานด้วยใจไหม บางคนขยันท�ำแต่งาน แต่กับเด็กเขาไม่ ค่อยสนใจว่าเด็กเขารออะไรอยู่ มันจะ มี เ ด็ ก ประเภทที่ เขานอนๆ อยู ่ พี่ เ ลี้ ย ง ก็ ข ยั น มาก เก็ บ นั่ น กวาดโน่ น ถู นี่ แต่ เด็กมองเขาอยู่ เขาหันไปถามเอาอะไร รึปล่าว แค่นี้เราก็ให้เขาละ ถ้าแม่เป็น คณะกรรมการแม่ให้เขา คือคนนี้ท�ำงาน ด้วยใจ เขาสนใจเด็ก เขาเอาใจใส่ว่าเด็ก มองเขาอยู่นะ ที่นี่เราเอาใจท�ำงาน ถ้าอยู่ กับเด็กพิการเราต้องใช้ใจท�ำงาน บางคน ปวดท้อง บางคนจะอึเขาบอกไม่ได้ แต่ เขาใช้สายตา สายตามอง เรารู้เลย ปวด ท้องหรือ เข้าส้วมไหม เราก็ช่วยเขาเข้า ห้องน�้ำได้ เพราะบางทีเขานอนแหม็บอ ยู่กับที่ไปไหนไม่ได้ก็เลอะอีก” ๕. “เราท� ำ ท� ำ ไม เราท� ำ เพื่ อ อะไร
เราท�ำเพื่อใคร ?” เป็นค�ำถามที่ยังคงวน เวียนในวันเหน็ดเหนื่อยและท้อถอยของ แม่หมาย ผู้พิการต้องการก�ำลังใจมากเท่า ไหร่ ผู้อุทิศตนท�ำเพื่อพวกเขาก็ต้องการ ไม่แพ้กัน การเป็นสาวโรงงานซึ่งเข้าออก ตอกบั ต รก็ ไ ม่ น ่ า ต้ อ งมาล� ำ บากกายใจ ขนาดนี้ คนเข็ญผลไม้ขายกลางแดดคงไม่ ต้องห่วงอะไรในวันหยุดของเขา คนกวาด ถนนยังพอเอนกายใต้ร่มไม้ได้ในชั่วโมง พักผ่อน แต่แม่หมายท�ำงานกับชีวิตที่ไม่ สมประกอบทางร่างกาย เป็นภาระที่วัด ขีดความเหนื่อยล้าไม่ได้ “เคยร้องไห้ มันเหนื่อยมาก ท้อ มาก ทะเลาะกับเด็ก เด็กว่าเรา บางทีเรา ก็อยากจะสอนให้เขาเป็นคนดี แต่ว่าไป ขัดใจเขา หรือเขาโตแล้ว เขาเรียนหนังสือ ข้ า งนอกเขาเรี ย นถึ ง ขั้ น ปริ ญ ญา เขาก็ สะท้อนกลับค�ำพูดท�ำนองว่าแม่ไม่เข้าใจ เขา พอสอนก็หาว่าด่า เลยท้อ” ประสบการณ์ ที่ ผ ่ า นมาของเธอ มากพอจะเข้ า ใจว่ า การศึ ก ษาไม่ ไ ด้ 63 issue 83 December 2014
ช่ ว ยให้ ทุ ก คนเป็ น คนดี ต้ น โพธิ์ อ ย่ า ง แม่ ห มายเป็ น ที่ พึ่ ง พิ ง ให้ ลู ก นกลูกกามา นักต่อนัก เมื่อปีกกล้าขาแข็งบางตัวบิน หายไม่ไยดี บางตัวไม่เคยลืมร่มเงาโพธิ์ แก่ต้นนี้ ค�ำพูดสั้นๆ จากผู้ปกครองท่าน หนึ่ ง ย้ อ นกลั บ มาให้ ก� ำ ลั ง ใจเธออี ก ครั้ ง “สมหมายท�ำเพื่อเด็กที่ดีนะ” ในงานคื น สู ่ เ หย้ า บ้ า นนนทภู มิ แม่หมายได้พบเด็กๆ ที่เคยเลี้ยงมาตั้งแต่ ตั ว เล็ ก ๆ จนก้ า วออกไปประสบความ ส�ำเร็จในชีวิต พวกเขากลับมาบอกเล่า ประสบการณ์ เ พื่ อ สร้ า งความหวั ง และ ก�ำลังใจให้กับน้องที่ยังอยู่ หลายสิ่งอย่าง ที่แม่หมายเคยสอนลูกๆ หลายคนน�ำไป ใช้กับโลกภายนอก ยังความภูมิใจแก่คน อยู่เบื้องหลังมิคลาย “เขาบอกว่าผมชอบมากที่สุดเลย คืออยู่เวรที่แม่หมายเข้าเวร พอผมรู้ว่าแม่ หมายเข้าเวรวันนี้ ผมดีใจมาก เพราะแม่ เป็นคนพูดเพราะ แม่เป็นคนอ่อนหวาน และท�ำให้ผมชื่นใจ มีก�ำลังใจ โหยแม่ฟัง
แล้วน�้ำตาไหล ความที่เราเคยเลี้ยงดู เรา ก็ไม่นึกว่าเขาจะสะท้อนย้อนมาให้เรารู้ ว่า อ๋อ ที่เรานิ่มนวลกับเขา ที่เราดีกับเขา เขาเก็บเอาไปปฎิบัติตนให้กับเพื่อนร่วม งานอะไรต่ออะไร ชื่นใจ วันนั้นชื่นใจมาก ภาคภูมิใจที่เราเคยสอนเคยอะไร เขาเอา ไปท�ำประโยชน์ให้แก่คนอื่นได้” ในนาทีนั้นข้าพเจ้าสังเกตเห็นเจ้า แจ็คยิ้มไม่หุบเลย โลกของเขาอาจเป็น สวนดอกไม้และมวลผีเสื้ออีกแล้วกระมัง ความภูมิใจของคนเบื้องหลังเป็น สิ่งที่โลกภายนอกไม่อาจรับรู้ถ้าไม่เข้าไป สั ม ผั ส ยั ง มี ผู ้ เ หน็ ด เหนื่ อ ยเพื่ อ สั ง คม อยู ่ เ บื้ อ งหลั ง และผู ้ ต ้ อ งการเมตตาอี ก มากมายที่เราหรือใครแสร้งมองไม่เห็น และพวกเขาก็ ไ ม่ ร ้ อ งขอ – ระหว่ า งที่ ข้าพเจ้าพูดคุยกับพวกเขารู้สึกยินดีเป็น อย่างยิ่งที่เห็นบุคคลภายนอกขนอาหาร และขนมมาเลี้ ย งวั น เกิ ด กั น ที่ นี่ รอย ยิ้ ม ของผู ้ พิ ก ารมี ใ ห้ ผู ้ ผ ่ า นไปมาอย่ า ง ฟุ่มเฟือย ส�ำหรับผู้ที่เหน็ดเหนื่อยจากชีวิต
ที่น่ีเราเอาใจท�ำงาน ถ้าอยู ่กับเด็กพิการเราต้องใช้ใจท�ำงาน บางคน ปวดท้อง บางคนจะอึเขาบอกไม่ได้ แต่เขาใช้สายตา สายตามอง เรา รู้เลย ปวดท้องหรือ เข้าส้วมไหม เราก็ช่วยเขาเข้าห้องน�้ำได้ เพราะ บางทีเขานอนแหม็บ อยู ่กับที่ไปไหนไม่ได้ก็เลอะอีก อันยุ่งเหยิงและต้องการก�ำลังใจ ข้าพเจ้า เชื่อว่าที่แห่งนี้เติมเต็มให้ท่านได้เหมือน กับที่ข้าพเจ้าได้รับ พาร์ตี้เล็กๆ ถือก�ำเนิดขึ้น พวก เขาเอร็ดอร่อยกับความสุขที่คนภายนอก น�ำมาให้ เป็นบุญกุศลในวันเกิดอันทรง ค่ายิ่ง ข้ า พเจ้ า มองเห็ น ผู ้ ที่ พ ร้ อ มกว่ า เดินเข้ามาหยิบยื่นให้แก่ผู้ขาดแคลน เป็น ภาพที่สวยงาม และก็เป็นแม่หมายและ ทีมพี่เลี้ยงอีกนั่นแหละ ก�ำลังสาละวนอยู่ กับการจัดแจงดูแลเด็กๆ ที่ก�ำลังสนุกกัน จนตัวลอย 64 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ขณะข้าพเจ้ามองภาพเหล่านั้นพี่ ส�ำเริงเดินมากระซิบข้างๆ “แม่หมายเกษียณมา ๑ ปีแล้ว เมื่ อ เดื อ นกั น ยายน ๒๕๕๖ นี่ เ ป็ น สิ่ ง ที่ บ้านนนทภูมิรู้สึกเสียดาย เจ้าหน้าที่ทุก คนใจหายที่แม่หมายจะเกษียณ แต่พอ มาปลายๆ กันยายน ก็มีความรู้สึกชื่นใจ ว่าท่านผู้ปกครองขอให้แม่หมายอยู่ต่อ ท่านผู้บริหารขอให้แม่หมายอยู่ต่อ แม่ หมายก็ตกลงที่จะอยู่ต่ออีก ๑ ปี จะดูแล เด็กๆ อีก ๑ ปี แต่ปีนี้แม่หมายบอกไม่ ไหวแล้ว แก่มากแล้ว แรงเริ่มถอย ขออยู่ ถึงกันยายนนี้” หลังจากวางมือ แม่หมายจะกลับ ไปดู แ ลร้ า นขายของเล็ ก ๆ ที่ บ ้ า นของ ตนเอง ท�ำหน้าที่ภรรยาและแม่ของลูกต่อ ไป เธอมักจะมีรอยยิ้มเสมอเวลาพูดหรือ คิดอะไร ยิ้มให้กับโลก ยิ้มให้กับหน้าที่ “พ่อและแม่” ของผู้พิการซึ่งเคี่ยวเข็ญ กันมานานหลายสิบปี แต่ข้าพเจ้าเชื่อว่า เธอจะไม่ ห ายขาดไปจากสถานที่ แห่งนี้ แน่นอน เพราะมันเป็นมากกว่าบ้านของ เธอเสียอีก “มารดาแห่งบ้านนนทภูมิ” ใคร บางคนยกย่องเธออย่างนั้น ผู ้ ส นใจแบ่ ง ปั น ให้ แ ก่ ผู ้ ด ้ อ ย โอกาสในวาระต่ า งๆ ติ ด ต่ อ สถาน สงเคราะห์ เ ด็ ก พิ ก ารและทุ พ พลภาพ ปากเกร็ด บ้านนนทภูมิ ๗๘/๕ หมู ่ ๑ ซอยติ ว านนท์ ปากเกร็ ด ๑ ถนนติ ว านนท์ ต� ำ บล บางตลาด อ� ำ เภอปากเกร็ ด นนทบุ รี ๑๑๑๒๐ โทร.๐๒-๕๘๓-๘๓๙๖,๐๒๕๘๓-๗๙๙๙,๐๒-๕๘๓-๒๕๓๒
65 issue 83 December 2014
ปี ชวด
การงาน สิ่งต่างๆ อาจไม่ราบรื่นเหมือนที่คุณต้องการ ท�ำใจให้เบิกบานไว้ ไม่มีความจ�ำเป็นต้องเครียดจนเกินไป หากผู้อื่นไม่รับผิดชอบงานของตัวเอง คุณก็ยังต้องท�ำงานของคุณต่อไป ก็จงท�ำความพยายามของคุณจะเป็นที่ ประจักษ์ และได้รับผลตอบแทน ธุรกิจ พยายามสงบสติอารมณ์ไว้ การเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่อาจน�ำปัญหามาให้แทน ระวังคนที่คุณเชื่อไว้ด้วย ในเดือนนี้ไม่ควรลง นามในข้อตกลงหรือเข้าร่วมเป็นหุ้นส่วนในธุรกิจใหม่ ขอแนะน�ำให้อยู่เฉยไว้ก่อน จนกว่ากระแสลมร้ายจะพัดผ่านไป ความรัก นี่เป็นช่วงเดือนที่ล�ำบาก หากคุณต้องการให้ความสัมพันธ์ราบรื่น ในด้านความรักก็ไม่ต่างกันเลย คุณจะมีช่วงเวลาที่ดีขึ้น มาก หากคุณเรียนรู้ที่จะประนีประนอม ปล่อยเลยตามเลยไปก่อน และแม้จะดูเหมือนว่าคุณเป็นฝ่ายแพ้ แต่จงเชื่อมั่นว่าทุกอย่าง จะลงเอยด้วยดี การศึกษา ในเดือนนี้คุณจะเอาแต่ใจตัวเองมากกว่าปกติสักหน่อย ซึ่งเป็นเรื่องที่เข้าใจได้อยู่ แม้ว่าคุณจะไม่ใช่คนที่ชอบเริ่มหาเรื่อง แต่เมื่อผู้อื่นพยายามข่มเหงคุณต่อหน้าคนอื่น สัญชาตญาณแรกของคุณคือแก้แค้น แต่อย่าได้ท�ำ อยู่อย่างสงบเสงี่ยมไว้ ตอนนี้ยิ่ง พูดน้อยยิ่งดี
ปี ฉลู
การงาน ยิ่งคุณมีงานยุ่งมากเท่าไหร่คุณก็จะยิ่งมีความสุขขึ้นเท่านั้น คนที่ท�ำงานในสภาพแวดล้อมที่มีการแข่งขัน สูงมีแนวโน้มที่จะท�ำได้ดียิ่งขึ้นอีก แม้แต่ตัวคุณยังแปลกใจกับด้านที่ดีที่สุดของตัวเอง ความสามารถของคุณแทบ จะไร้ขีดจ�ำกัด จึงไม่ควรหวาดกลัวกับงานที่ยากเย็น ธุรกิจ ความสามารถของคุณในฐานะผู้น�ำจะเพิ่มขึ้น จึงควรใช้เวลานี้เพื่อสร้างแรงจูงใจ และกระตุ้นทีมงานของคุณ ยิ่งคุณกล้าที่จะ ท�ำสิ่งที่แตกต่างไปจากแนวทางเดิมของคุณมากเท่าไหร่ ความส�ำเร็จของคุณก็ยิ่งมากขึ้นเท่านั้น ความรัก ตอนนี้เป็นเวลาที่ความรักเบ่งบานอย่างแท้จริงคุณมีความมั่นใจเหลือเฟือ ซึ่งสร้างเสน่ห์ได้เหลือหลาย จนท�ำให้คุณน่า หลงใหลอย่างที่สุดในสายตาผู้อื่น คุณยังมีอารมณ์ดีมากในเดือนนี้คนอื่นจึงอยากใช้เวลากับคุณนี่เป็นช่วงเวลาที่วิเศษส�ำหรับการ วางแผนแต่งงาน และสานสัมพันธ์ในปัจจุบันให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น การศึกษา ความส�ำเร็จของคุณจะเป็นที่ยอมรับ และคนที่ก�ำลังสมัครชิงทุนหรือรางวัลต่างๆ ในตอนนี้ก็มีโอกาสดีที่จะส�ำเร็จ ช่วงนี้ ยังเป็นเดือนที่ดีที่จะคิดเรียนรู้สิ่งใหม่ หรือการหางานอดิเรกท�ำนอกโรงเรียน จะท�ำให้คุณเก่งรอบด้านขึ้น พร้อมทั้งช่วยเสริมความ ส�ำเร็จของคุณในฐานะนักเรียนได้ด้วย
ปี ขาล
การงาน คุณจะรู้สึกว่ามีการขับเคี่ยวก่อตัวขึ้นระหว่างคุณกับเพื่อนร่วมงานของคุณ คุณสามารถมั่นใจได้ว่าคุณมีดาว แห่งชัยชนะอยู่เคียงข้างคุณ และท�ำให้คุณได้เปรียบในการแข่งขัน ส�ำหรับชาวปีขาลที่ฉลาดกว่าคนอื่นจะสามารถใช้ พลังงานของเดือนนี้ เพื่อก้าวน�ำหน้าได้โดยไม่ต้องเสียเพื่อน ธุรกิจ ธุรกิจใหม่เฟื่องฟู โครงการใหม่มีแววดีมาก ทั้งคุณจะเห็นชัดว่าต้องปรับใช้กลยุทธ์ใด ตอนนี้เป็นเวลาที่สุดยอดส�ำหรับการเปิด ตัวผลิตภัณฑ์ใหม่ เปิดร้านใหม่ หรือเข้าร่วมเป็นหุ้นส่วนในธุรกิจใหม่ที่น่าตื่นเต้น แต่ต้องระวังการแข่งขันที่ดุเดือดไว้ หากคุณคิดว่าคุณ ฉลาด คู่แข่งของคุณก็อาจฉลาดพอๆ กัน ความรัก ในเรื่องความรักและความสัมพันธ์ จะมีสิ่งใหม่ๆ ให้คุณได้เฝ้ารออย่างใจจดใจจ่อ หากคุณยังโสด คนที่คุณเฝ้ารอมาตลอดอาจ เดินเข้ามาในชีวิตคุณ หากมีคนพิเศษ คุณต้องกล้าที่จะแสดงเจตนารมณ์ของคุณออกมา ดังนั้น จงอย่ากลัวที่จะต่อสู้เพื่อคนที่คุณรัก การศึกษา เวลาที่ดีเยี่ยมส�ำหรับการเริ่มต้นใหม่ จะมีสิ่งใหม่ให้คุณท�ำ เมื่อต้องตัดสินใจเรื่องที่ส�ำคัญ คุณควรขอค�ำแนะน�ำจากพ่อแม่ หรือครูอาจารย์ของคุณ พวกท่านจะให้มุมมองที่แตกต่างและสมจริงมากกว่า ทั้งยังอาจสามารถมองเห็นสิ่งที่คุณมองไม่เห็นอีกด้วย ซึ่ง ช่วยให้คุณตัดสินใจได้ดีขึ้นและเข้าใจยิ่งขึ้น 66 IS AM ARE www.ariyaplus.com
wheel of life
ปี เถาะ
การงาน ชาวปีเถาะในอาชีพการงานจะต้องเผชิญกับอุปสรรคต่างๆ มากมายในเดือนนี้ อย่าทอแท้เพราะเรื่องนี้ หากท�ำไม่สนใจแล้วก็ยังไม่ช่วยอะไร คุณอาจจ�ำเป็นต้องแสดงด้านที่เกรี้ยวกราดของคุณออกมาบ้าง คุณควรป้องกัน ตัวในที่ท�ำงานด้วยการรักษาความสัมพันธ์อันดีกับผู้ที่มีต�ำแหน่งสูงกว่าไว้ ธุรกิจ ไม่ควรนัดหมายเรื่องที่มีความส�ำคัญมากๆ ไว้ในเดือนนี้ เพราะดาวอัปโชคทั้งหลายรายแรงทีเดียว และทางที่ดีควรหลบไป พักผ่อนดีกว่าพักการเจรจาที่ส�ำคัญไว้ก่อนจนกว่าจะถึงเดือนหน้า การเงินอาจมีขึ้นๆ ลงๆ บ้าง และอาจมีบางครั้งที่น่าเป็นห่วง แต่ คุณก็สามารถท�ำเฉยกับเรื่องนี้ได้ดี เพราะสิ่งต่างๆ จะคลี่คลายไปเองในที่สุด ความรัก ตอนนี้เป็นช่วงเวลาส�ำหรับการคิดใคร่ครวญอย่างจริงจัง การอยู่ตัวคนเดียวในเดือนนี้อาจจะน่ารื่นรมย์กว่าการอยู่กับคู่รัก ของคุณคุณไม่อยู่ในอารมณ์ที่อยากเข้าสังคม และพอใจทีจะใช้เวลาส่วนใหญ่กับตัวเองมากกว่า คนโสดปีเถาะควรอดทนเอาไว้ก่อน ในเรื่องการเสาะหาคู่แท้ เพราะคุณเองก็ไม่ได้สนใจที่จะพบปะกับผู้อื่นมากนัก การศึกษา ชาวปีเถาะที่ก�ำลังมีสอบในช่วงสิ้นปีก็อาจประสบกับภาวะหวาดกลัวบางเล็กน้อย หากคุณก�ำลังจะต้องเข้าสอบ สัมภาษณ์ หรือมีอะไรก็ตามที่ส�ำคัญในลักษณะนี้พยายามเตรียมตัวไว้ล่วงหน้า ไม่มีสิ่งใดน่ากลัวไปกว่าการปรากฏตัวทั้งๆ ที่ไม่พร้อม แต่หากคุณ เตรียมตัวไว้ก่อน คุณก็จะท�ำได้ดีมากจริงๆ
ปี มะโรง
การงาน คุณมีความคิดดีๆ มากมาย จงน�ำเสนอความคิดที่มีให้ผู้อื่นร่วมรับฟังด้วยความเชื่อมั่นแบบเดียวกับที่คุณรู้สึก ตอนที่คิดออก ชาวปีมะโรงที่มีเล่ห์เหลี่ยมบ้างจะไปได้สวยในเดือนนี้อาจยากที่คุณจะไม่เล่นตุกติกเลย บางครั้งเรื่องบาง อย่างก็ไม่จ�ำเป็นต้องพูดหรือแจงให้หมดเปลือก ธุรกิจ คุณอาจมีปากเสียงกับหุ้นส่วนธุรกิจในเรื่องเงิน แต่ก่อนที่จะด่วนสรุปสิ่งใด ควรตรวจสอบให้ละเอียดก่อนจะปรักปร�ำใคร คิด ให้รอบคอบเสียก่อน และ คุณมีโชคด้านวิจารณญาณในเดือนนี้ จึ่งมั่นใจในเหตุผลของตัวเองได้ ตอนนี้ความเสี่ยงที่จะถูกหลอกมีสูง ความรัก ปัญหาอาจก่อตัวขึ้นในด้านความรัก การมีปากเสียงและการเข้าใจผิดอาจเกิดขึ้นจากความไม่เชื่อใจกัน ดังนั้นคุณจึงต้อง พยายามเชื่อใจและเคารพกันและกัน อย่าให้คนอื่นโน้มน้าวให้คุณแข็งข้อใส่คู่ของคุณ การศึกษา แม้ว่าโชคของคุณจะอยู่ในเกณฑ์ปานกลางในเดือนนี้ แต่คุณก็จะเฉื่อยเนือยและขาดสมาธิ ทางที่ดีควรหยุดเป็นช่วงๆ แล้ว พัก ด้วยการท�ำงานอดิเรกที่คุณชอบหรือดูภาพยนตร์ดีๆ สมองของคุณต้องสดใสเสียก่อน คุณจึงจะเรียนได้ดี
ปี มะเส็ง
การงาน คุณอาจต้องรับงานมากขึ้น แต่ข่าวดีคือคุณจะสามารถรับผิดชอบหน้าที่และงานใหม่ๆ พวกนี้ได้ไม่ยาก คุณ ก�ำลังรู้สึกมีพลังและสร้างสรรค์ และเมื่อผู้อื่นขอให้คุณแสดงความคิดเห็น คุณก็มีอะไรมากมายที่จะแบ่งปัน คุณรู้สึก ว่าตัวเองมีค่า ซึ่งท�ำให้คุณท�ำงานได้ดียิ่งขึ้น พยายามก้าวหน้าขึ้นเรื่อยๆ ธุรกิจ การรับฟังความคิดเห็นใหม่ๆ ในเรื่องที่คุณก�ำลังคิดใคร่ครวญอยู่จะเป็นผลดี อย่าพยายามคิดหาทางออกทุกอย่างคนเดียว คุณ ควรอาศัยสมองของคนรอบข้างบ้าง แล้วความส�ำเร็จของคุณก็จะเพิ่มขึ้น ยิ่งคุณใจกว้างในการให้ค�ำชื่นชมแก่ผู้อื่นมากเพียงใด ตัวคุณ เองก็ยิ่งมีโอกาสที่จะได้ประโยชน์มากขึ้นเท่านั้น คิดแบบนี้ไว้เสมอแล้วจะไม่มีใครหยุดคุณได้เลยในเดือนนี้ ความรัก ความสัมพันธ์ของคุณน่ามหัศจรรย์อย่างเหลือเชื่อในเดือนนี้ และตอนนี้ก็ถึงเวลาที่จะได้ใช้แล้ว หาคุณหมายตาใครไว้แล้ว ก็ ยากที่อีกฝ่ายจะต้านทานเสน่ห์ของคุณได้ คุณเป็นฝ่ายเหนือกว่าในความสัมพันธ์ จึงไม่ควรยอมลดมาตรฐานของตัวเองในเรื่องความรัก การศึกษา เด็กปีมะเส็งจะได้รับผลดีจากโชคด้านผู้อุปถัมภ์ที่ดีเยี่ยมในเดือนนี้ คุณมีโอกาสจะได้รับความรู้และภูมิปัญญามากมายจาก การรับฟังค�ำแนะน�ำของผู้ที่สูงอายุและฉลาดกว่า ซึ่งอาจเป็นพ่อแม่หรือครูอาจารย์ หรือใครคนอื่น แต่หากมีสิ่งที่คุณอยากถาม ก็จง ถาม แล้วคุณจะตัดสินใจได้ดีขึ้น 67 issue 83 December 2014
ปี มะเมีย
การงาน เดือนนี้คุณมีโชคที่ดีในภาพรวม แม้ว่าคุณอาจไม่รู้สึกสดใสเหมือนที่อยากเป็น คุณอาจท�ำงานได้น้อยลง แต่ ตราบเท่าที่คุณยังท�ำงานตามปกติให้เสร็จก็ควรพอใจ อย่าปล่อยให้ตัวเองกังวลเรื่องการเลื่อนขั้นหรืออนาคตด้าน การงานเกินไป พยายามสร้างความสัมพันธ์อันดีกับผู้คนที่คุณร่วมงานด้วย สิ่งต่างๆ จะเข้าทางเอง ธุรกิจ ทุกอย่างดูดีไปหมด จงใช้เวลานี้เพื่อระดมสมองและคิดใคร่ครวญถึงทางเลือกต่างๆ แล้วจึงค่อยลงมือในภายหลัง ในเรื่องวิธีการ บริหารจัดการคุณควรใช้เวลาเพื่อท�ำความรู้จักพนักงานของตัวเอง จงเป็นทั้งเพื่อนและเจ้านาย และพยายามสร้างความซื่อสัตย์ให้ได้ ความรัก ชีวิตรักของคุณดีขึ้น สี่สัปดาห์ข้างหน้านี้อาจเป็นสวรรค์อย่างแท้จริงส�ำหรับชาวปีมะเมียที่ทุ่มเทให้กับความสัมพันธ์ในชีวิต ในเดือนนี้จะช่วยขยายโชคดีของคุณให้มากขึ้นไปอีกดังนั้นจึงควรหาเหตุฉลองเอาไว้ อย่าปล่อยให้หลุดมือคุณต้องเดินหน้าแต่เนิ่นๆ การศึกษา มีอะไรมากมายเกิดขึ้นในชีวิตของชาวปีมะเมีย ซึ่งท�ำให้คุณมีความสุขคุณกระตือรือร้นที่จะมีส่วนร่วมกับทุกสิ่ง และมีความ สุขกับคะแนนนิยมที่เพิ่งได้รับในแวดวงเพื่อนฝูง การเรียนก็ไปได้สวย ส่วนใหญ่เป็นเพราะคุณไม่ได้ทุ่มเทพลังงานไปกับเรื่องเรียนมาก จนเกินไป เมื่อรู้จักที่จะสนุกกับด้านอื่นๆ บ้าง คุณก็จะเริ่มท�ำทุกอย่างได้ดีขึ้น
ปี มะแม
การงาน เดือนนี้เป็นเวลาที่ความคิดสร้างสรรค์จะพาให้คุณก้าวหน้า คุณจะท�ำงานที่ต้องติดต่อกับผู้อื่นได้ดีเป็นพิเศษ คุณมีความสามารถเหนือใครในการเข้าใจผู้อื่นอย่างลึกซึ้ง หากคุณปรารถนาเส้นทางอาชีพที่สดใสที่เปิดโอกาสให้คุณ เติบโตอย่างรวดเร็ว อย่าไปยุ่งเกี่ยวกับความรักในที่ท�ำงาน เพราะอาจเป็นภัยต่อความก้าวหน้าที่คุณสร้างมาตลอด ธุรกิจ เพราะจุดเด่นของคุณในเดือนนี้อยู่ที่ความสามารถในการเข้าหาผู้คน คุณมีความชาญฉลาดที่เหนือชั้นในเดือนนี้ คุณจึงมองเห็น โอกาสได้ไว คุณอาจไม่มีเวลาพอที่จะไล่ตามทุกโอกาส ความส�ำเร็จอันยิ่งใหญ่ของคุณอาจเริ่มต้นจากจุดเล็กๆ และเติบโตเกินความคาด หมายของคุณ คุณมีความสามารถที่จะมองเห็นธุรกิจที่คุ้มค่าแก่การลงทุน ดังนั้นจึงควรให้ความส�ำคัญกับสิ่งนี้ ความรัก โชคด้านความรักจะมีไม่ขาด ที่จริงแล้วนี่เป็นจุดเด่นอย่างหนึ่งของคุณในเดือนนี้เลย ชาวปีมะแมที่มองหารักจะได้พบอย่างไร้ ปัญหา คุณจะมีความสุขอย่างยิ่งกับความสัมพันธ์ แต่จะมีความสุขอย่างที่สุดหากคุณสามารถลงเอยกับคนพิเศษที่คุณมีใจให้อย่างแท้จริง การศึกษา นอกจากจะน�ำความรักมาให้แล้ว ดาวหมายเลข 4 ยังน�ำโชคด้านการศึกษาที่ดีเยี่ยมมาให้เด็กปีมะแมอีกด้วย ระดับสมาธิ ของคุณช่วยให้คุณเรียนรู้ได้ดีมาก เด็กปีมะแมที่มีสอบในเดือนนี้จะท�ำได้ดีจริงๆ
ปี วอก
การงาน คุณมีโชคด้านการเลื่อนขั้น หากคุณมีแผนที่จะสร้างเส้นทางอาชีพที่ดี คุณก็ควรเริ่มตั้งแต่ตอนนี้ ยิ่งคุณ สามารถท�ำงานในขอบเขตที่กว้างมากเท่าไหร่ คุณก็ยิ่งมีโอกาสที่จะประสบความส�ำเร็จได้มากขึ้นเท่านั้น หากคุณ ยังท�ำงานน้อยกว่าความสามารถ ก็ควรอาสารับงานให้มากขึ้น ธุรกิจ เดือนที่ดีส�ำหรับการสร้างความสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงานและพนักงานของคุณ จัดแบ่งงบส�ำหรับการสร้างสัมพันธ์ระหว่างพนักงาน กับลูกค้า แต่ก็ไม่จ�ำเป็นต้องจ่ายเยอะจนเกินตัว ในด้านกลยุทธ์ คุณยังสามารถเสี่ยงได้บ้าง ทั้งยังอาจเปลี่ยนความเสี่ยงให้กลายเป็น ความส�ำเร็จครั้งใหญ่ที่ไม่คาดคิด ความรัก ชาวปีวอกอาจต้องการสนุกสุดเหวี่ยงกับความรัก ความใคร่ คนที่แต่งงานแล้วมีความเสี่ยงที่จะเสียหายมากที่สุดหากคุณไม่รับ ฟังค�ำเตือน แม้แต่คนโสดก็ยังเสี่ยงที่จะสับสนเมื่อการผจญภัยสิ้นสุดลง ความไม่ซื่อสัตย์เป็นอันตรายตัวฉกาจ คุณจึงต้องระวังตัวไว้ให้ดี การศึกษา พลังงานมากมายในเดือนนี้เป็นช่วงที่คุณคิดท�ำอะไรออกมาได้มากมาย หากคุณอยู่ในช่วงวันหยุด ก็ควรใช้เวลาว่างอย่างฉลาด ความสามารถในการเรียนของคุณพุ่งสูง จึงคุ้มค่าที่จะแสวงหาความรู้หรือเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ ดาวแห่งความสัมพันธ์ยังท�ำให้เพื่อนๆ ชื่น ชอบคุณ คุณควรแบ่งเวลาให้กับชีวิตทุกด้านอย่างสมดุล 68 IS AM ARE www.ariyaplus.com
wheel of life
ปี ระกา
การงาน มีหลายอย่างเกิดขึ้นในที่ท�ำงาน แต่งานของคุณก็ยังเป็นสิ่งที่น่าสนุกที่สุดคุณจะท�ำได้ดีเยี่ยมหากเป็นงาน ที่ต้องติดต่อสื่อสารกับผู้อื่น คุณจะท�ำผลงานได้ดีเยี่ยม ลางสังหรณ์ของคุณก�ำลังเฉียบคมและความกระตือรือร้น ของคุณก็เต็มที่ ธุรกิจ ตอนนี้เป็นเดือนดีส�ำหรับนักธุรกิจปีระกา จงก�ำหนดกลยุทธ์ทางการตลาดที่ชัดเจนและแน่นอน แล้วผู้คนจะรับฟังข้อความของ คุณ ใช้ความรู้ของตัวเองแม้แต่ฝ่ายที่คุณมอบความรับผิดชอบให้ผู้จัดการของคุณ เพราะแม้ว่าพวกเขาเก่งเพียงใด แต่บางครั้งค�ำแนะน�ำ ของคุณก็ช่วยได้มากเช่นกัน ความรัก อย่าละเลยชีวิตส่วนตัวในช่วงที่งานก�ำลังยุ่ง ระวังความรักที่ไม่เหมาะสมในที่ท�ำงาน คนโสดปีระกาจะได้พบกับเดือนที่คึกคัก ในด้านความรัก แต่ก็ควรระวังแบบเดียวกับชาวปีระกาที่แต่งงานแล้ว อย่าเผลอตัวเผลอใจมีความสัมพันธ์เชิงชู้สาวในที่ท�ำงาน
ปี จอ
การงาน ตอนนี้อาจเป็นจุดเปลี่ยนที่แท้จริงในชีวิตการงาน คุณจะพบว่าตัวเองรุ่มรวยด้วยความคิดใหม่ๆ ที่อาจปฏิวัติ วิธีการท�ำงานของคุณได้ทีเดียว แน่นอนว่าอุปสรรคจะเกิดขึ้นระหว่างทาง แต่หากคุณเต็มใจที่จะหาทางเอาชนะทุก อย่างโดยไม่ขลาดกลัว คุณก็จะประสบความส�ำเร็จแน่นอน ธุรกิจ ความซื่อสัตย์ ไว้ใจได้ และน่าเชื่อถือของคุณจะช่วยให้คุณก้าวหน้า อาจมีโอกาสที่น่าตื่นเต้นเข้ามา ผู้อื่นต่างอยากร่วมงานกับคุณ เพราะคุณมีบุคคลิกที่น่าไว้ใจ รักษาภาพลักษณ์ที่ผู้อื่นมองคุณไว้ เมื่อต้องตัดสินใจเรื่องส�ำคัญ จงเชื่อสัญชาตญาณของตนเอง ความรัก ด้วยพลังที่ปรากฏในผังดวงชะตา ชาวปีจอจึงตกหลุมรักได้ง่ายๆ ชาวปีจอบางคนอาจต้องการพัฒนาความสัมพันธ์ไปอีกระดับ แม้ว่าตอนนี้จะเป็นเวลาดีที่จะท�ำเช่นนั้น แต่ต้องอย่าลืมดื่มด�่ำกับทุกก้าวย่างที่จะน�ำไปสู่จุดนั้นด้วย อย่ารีบร้อนเพราะแค่อยากผูกมัด อย่างถาวร การศึกษา พลังในเดือนนี้ส่งสัญญาณดีให้กับชาวปีจอทุกคนที่อยู่ในแวดวงการศึกษา คุณจะค้นพบว่าการเรียนขยายขอบเขตไปไกลกว่า แค่ก�ำแพงห้องเรียน เมื่อคุณน�ำความรู้รอบตัวและที่ได้จาก “กิจกรรมนอกหลักสูตร” มาใช้ในห้องเรียน คุณจะได้รับค�ำตอบและสามารถ แสดงความคิดเห็นได้ลึกซึ้งอย่างน่าอัศจรรย์
ปี กุน
การงาน การงานราบรื่นดีมาก คุณมีโชคด้านการเลื่อนขั้น ซึ่งอาจมาพร้อมกับรายได้ที่มากขึ้น พยายามติดต่อกับ เจ้านายของคุณไว้ตลอด คอยเสนอตัวท�ำสิ่งที่จะท�ำเพิ่มได้ คุณยังโชคดีที่ไม่ต้องรับมือกับความอิจฉาตาร้อนในองค์กร จงใช้ช่วงเวลาที่สงบสุขนี้เพื่อพัฒนาความสัมพันธ์กับทุกคนที่ร่วมงานด้วย ธุรกิจ เดือนนี้ดีมากส�ำหรับนักธุรกิจปีกุน เพราะเป็นเวลาดีที่จะเริ่มต้นโครงการใหม่ ลงนามในข้อตกลงเข้าร่วมเป็นหุ้นส่วนในกิจกรรม ที่มีแววดี หรือวางตลาดผลิตภัณฑ์ใหม่ ทั้งยังเป็นเวลาที่ให้ผลดีหากมีการเจรจาในเรื่องส�ำคัญ โชคของคุณก�ำลังอยู่ในเกณฑ์ดีมาก ความรัก บรรยากาศในตอนนี้เป็นใจให้คุณตกหลุมรักหัวปักหัวป�ำ! จงเปิดใจกว้างต้อนรับโอกาสใหม่ๆ ส�ำหรับความรัก คุณก�ำลังมี อารมณ์ที่เปิดให้กับความรัก อย่าให้คนอื่นบงการว่าคุณควรใช้ชีวิตอย่างไร โดยเฉพาะชีวิตรัก ขอแค่คุณมีความสุข แล้วสิ่งต่างๆ ก็จะ เข้าที่เข้าทางไปเอง การศึกษา อารมณ์ชวนหัวของคุณจะท�ำให้คุณได้เพื่อนมากมาย แต่แม้ว่าคุณจะก�ำลังเพลิดเพลินกับความชื่นชอบที่ได้รับ ก็อย่ามอง ข้ามเพื่อนที่อาจต้องการความช่วยเหลือในเดือนนี้ คอยให้ก�ำลังใจหากจ�ำเป็น และหัดเรียนรู้ว่าเมื่อไหร่ต้องหยุดล้อเล่น ในเวลาที่ สถานการณ์ไม่ข�ำอีกต่อไป 69 issue 83 December 2014
70 IS AM ARE www.ariyaplus.com
71 issue 83 December 2014
72 IS AM ARE www.ariyaplus.com
73 issue 83 December 2014
74 IS AM ARE www.ariyaplus.com
75 issue 83 December 2014
76 IS AM ARE www.ariyaplus.com
77 issue 83 December 2014
ท่องเที่ยวจังหวัดสุพรรณบุ รี วัดป่าเลไลยก์ 78 IS AM ARE www.ariyaplus.com
bonvoyage
ความเป็ นมา - ยุ คก่อนกรุ งศรีอยุ ธยา
ต่ อ มาเมื่ อ มาถึ ง สมั ย กรุ ง รั ต นโกสิ น ทร์ วิ ห ารได้ช�ำรุด วั ด ป่ า เลไลยก์ ว รวิ ห าร ตั้ ง อยู ่ ที่ อ�ำ เภอเมื อ ง จั ง หวั ด ทรุดโทรมลงไป พระพุทธรูปเองพระกรที่สร้างแปลงใหม่ก็พัง สุพรรณบุรี มี “พระป่าเลไลยก์” หรือที่เรียกตามภาษาปาก ไปเสียอีก พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ชาวบ้านว่า “หลวงพ่อโต” พระพุทธรูปปูนปั้นขนาดใหญ่แสดง ๔) จึงโปรดให้เจ้าพระยานิกรบดินทร์ที่ สมุหนายกเป็นแม่กอง ปางป่าเลไลยก์ สูง ๒๓.๔๘ เมตร เป็นพระพุทธรูปประธาน ปฏิสังขรณ์ทั้งพระวิหารและองค์พระพุทธรูป ดังปรากฏอยู่จน ประจ�ำพระวิหาร นับเป็นศิลปวัตถุที่เก่าแก่ที่สุดในวัด อายุราว ทุกวันนี้.. พ.ศ. ๑๘๕๐ – ๑๙๕๐ ยุคก่อน หรือต้นกรุงศรีอยุธยา องค์ พ ระพุ ท ธรู ป “หลวงพ่ อ โต” ได้ รั บ การบู ร ณ พระพุ ทธรู ปปางป่ าเลไลยก์ พระพุทธรูปประธานที่วัดป่าเลไลยก์เป็นพระพุทธรูป ปฎิสังขรณ์สืบเนื่องมานานมาก จนต่างจากรูปแบบดั้งเดิมใน ประทับนั่งห้อยพระบาท ที่โคนเสาพระประธานมีรูปปั้นรูปช้าง สมัยแรกสร้าง ลักษณะของพระพักตร์แสดงให้เห็นว่ามีเค้าเก่าอยู่มาก และลิง จึงท�ำให้เราทราบได้ว่าเป็นพระพุทธรูปปางป่าเลไลยก์ ค�ำว่า “ป่าเลไลยก์” มาจากค�ำว่า “ปาริเลยยกะ” ใน รูปพระพักตร์ทรงสี่เหลี่ยม ประดับด้วยไรพระศกเป็นขอบกั้น ระหว่างพระพักตร์กับขมวดพระเกศสาชวนให้นึกถึงพระพุทธรูป ภาษาบาลีหมายถึง ชื่อป่าแห่งหนึ่งที่ใกล้กับเมืองโกสัมพี เรื่อง แบบอู่ทอง ที่ยังคงเข้าสุนทรียภาพแบบงานช่างเขมรอยู่มาก แต่ ราวปรากฎอยู่ในพุทธประวัติ ในพุทธวัสสาที่ ๑๐ เมื่อพระพุทธเจ้าประทับอยู่ที่เมือง พระรัศมีที่ประดับอยู่บนส่วนยอดของพระเศียร รวมถึงพระพุทธ ลักษณะอื่นๆ ที่ปรากฏอยู่บนพระพักตร์เป็นงานในคราวบูรณะ โกสัมพี ในเวลานั้นมีพระภิกษุมากรูปไม่สมัครสมานสามัคคี ไม่ อยู่ในพุทธโอวาท พระพุทธองค์จึงเสด็จจาริกแต่เพียงพระองค์ไป เมื่อสมัยรัชกาลที่ ๔ คติ นิ ย มในการสร้ า งพระพุ ท ธรู ป ขนาดใหญ่ แ บบนี้ ยังป่าชื่อ ปาริเลยยกะ ณ ป่าแห่งนั้นก็มีช้างชื่อว่า ปาริเลยยกะ ปรากฎอยู ่ ทั่ ว ในช่ ว งคาบเกี่ ย วระหว่ า งก่ อ นการสถาปนา ช้างนั้นเมื่อเห็นพระพุทธเจ้าก็เข้ามาถวายการปรนนิบัติ ลิงที่ป่า กรุงศรีอยุธยาเมื่อปี พ.ศ. ๑๘๙๓ กับยุคต้นของกรุงศรีอยุธยา นั้นเมื่อเห็นช้างมาถวายปรนนิบัติ ก็อดมิได้จึงน�ำรวงผึ้งมาถวาย จึ ง สามารถก� ำ หนดอายุ ข องพระป่ า เลไลยก์ อยู ่ ใ นระหว่ า ง เมื่อพระพุทธเจ้าทรงรับรวงผึ้ง ลิงบังเกิดความดีใจ จึงกระโดดโผ กิ่งไม้ไปมา ปรากฎว่ากิ่งไม้หัก ท�ำให้ลิงตกมาตาย แต่ด้วยผลบุญ พ.ศ. ๑๘๕๐ – ๑๙๕๐ นั่นเอง ในจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๔ จ.ศ. ๑๒๒๐ ซึ่งตรงกับ กุศลจึงยังให้ลิงตัวนั้นไปบังเกิดเป็นเทวบุตรบนสวรรค์ ต่อมาเมื่อภิกษุที่เมืองโกสัมพีเกิดความส�ำนึกว่าตนผิด พุทธศักราช ๒๔๐๑ ท�ำให้ทราบได้แน่ชัดว่า วิหารพร้อมองค์ หลวงพ่อโตได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ ดังเนื้อความใน จึงเดินเข้าไปในป่าปาริเลยยกะเพื่อทูลขออภัยต่อพระพุทธองค์ และอาราธนาให้พระองค์เสด็จกลับเข้าไปในเมืองโกสัมพี เมื่อ จดหมายเหตุบางส่วนที่ว่า สารตรา ท่ า นเจ้ า พระยาจั ก รี มาถึ ง พระยาสุ พ รรณ พระพุทธเจ้าเสด็จกลับกรุงโกสัมพีแล้ว ช้างปาริเลยยกะก็เสียใจ พระปลัด กรมการ ด้วยบอกเข้าไปแล้วว่า ได้เกณฑ์เลขโยม จนตาย ด้วยผลบุญกุศลจึงไปเกิดเป็นเทวบุตรบนสวรรค์ ลักษณะเด่นของพระพุทธรูปปางป่าเลไลยก์ คือ เป็น สงฆ์เมืองสุพรรณ ขอแรงขุนหมื่นในกรมการผลัดเปลี่ยนกันท�ำ วัดพระป่าเลไลยก์เดือนละ ๔ ผลัด เป็นคน ๒๐ คน ได้ปลูกท�ำ พระพุทธรูปประทับนั่งห้อยพระบาท ในบริเวณวัดป่าเลไลยก์ ยังสามารถเดินชมจิตกรรมฝา ร่มพระและก่อปั้นต่อพระกรตั้งแต่พระอังสะจนถึงฝ่าพระหัตถ์ ที่ช�ำรุดแตกพังเสร็จแล้ว ยังแต่พระรัศมี ยังไม่มีไม้ขอนสักจะ ผนังที่เล่าเรื่องราวของขุนช้าง-ขุนแผนรอบๆ วิหารได้ นอกจาก ท�ำ ได้ลงรักพระปฏิมากร ๒ ครั้ง ยังแต่จะลงรักน�้ำเกลี้ยงต่อไป นี้ยังมีเรือนขุนแผนในลักษณะบ้านทรงไทยโบราณที่เปิดให้ผู้มา ได้ปลูกศาลา ๒ หลัง จ้างจีนขุดสระๆ หนึ่ง ได้รื้อผนัง เยือนได้เข้าชมฟรีอีกด้วย อ้างอิงจาก : รุ่งโรจน์ ภิรมย์อนุกูล มหาวิทยาลัยธุรกิจ ด้านเหนือด้านใต้ แต่ผนังด้านหน้ายังไม่ได้รื้อ ถ้ารื้อเสร็จแล้วไป ขอเลข ๑๒๐ คน ผลัดเปลี่ยนกันมาท�ำวัดนั้น ได้ท�ำหนังสือบอก บัณฑิตย์, ศิริพจน์ เหล่ามานะเจริญ มหาวิทยาลัยศิลปากร การเดิทางติดต่อโทรศัพท์ ๐๓๕-๕๔๕ ๑๑๓, www. ขึ้นกราบบังคมทูลแด่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว watpasuphan.com ทราบใต้ฝ่าละอองแล้ว ฯลฯ 79 issue 83 December 2014
คณะรัฐมนตรี กระทรวงวัฒนธรรม – การท่องเที่ยวและกีฬาร่วมเปิ ดงาน สายน�้ำแห่งวัฒนธรรม คึกคัก นักท่องเที่ยวไทย-ต่างชาติ แห่เที่ยวชมงานคับคั่ง
บรรยากาศคึกคักตลอดสองริมฝังแม่น�้ำเจ้าพระยามาตลอดทั้ง 6 วันจนถึงวันสุดท้ายซึ่งเป็นวันลอยกระทงที่ถือเป็นไฮไลท์สุดยอด ของงาน “ River Festival 2014 สายน�้ำแห่งวัฒนธรรม” เทศกาล ร่วมสมัยและมหกรรมลอยกระทงบนโค้งน�้ำเจ้าพระยาที่ยาวที่สุดที่ จัดขึ้นในบริเวณสถานที่ส�ำคัญริมโค้งน�้ำเจ้าพระยา ภายใต้แนวคิด 6 ท่าน�้ำ 6 อารมณ์ ประกอบด้วย วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม วัด อรุณราชวราราม วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร วัดประยุรวงศาวาสวร วิหาร ยอดพิมานริเวอร์วอล์ค และเอเชียทีค ที่ถูกเนรมิตให้เป็นฉากใน การเล่าเรื่องความเป็นมา วิถีชีวิตของชนชาติไทย ถ่ายทอดให้เห็นถึง ศิลปวัฒนธรรมและประเพณีอันดีงามของไทย เชื่อว่าจะเป็นอีกหนึ่ง กิจกรรมที่ช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจการท่องเที่ยวในระดับท้องถิ่นและ ระดับประเทศ ที่จัดขึ้นภายใต้ความร่วมมือครั้งส�ำคัญของหน่วยงาน ทั้งภาครัฐและเอกชนที่มีแนวคิดสอดคล้องกันในเรื่องของการอนุรักษ์สืบสานศิลปวัฒนธรรมและประเพณีไทย
เทสโก้ โลตัส ผนึกUN FAOแก้วิกฤติขยะอาหา รเพื่อสิ่งแวดล้อมดี -โลกมีพอกิน
คุณชาคริต ดิเรกวัฒนชัย รองกรรมการผู้จัดการ แผนกกิจการสาธารณะ เทสโก้ โลตัส พร้อมด้วย Dr. Rosa S.Rolle, Senior Agro-Industries and Post-Harvest Officer แห่งองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (UN FAO) และคุณสากล ฐินะกุล รองอธิบดีกรมส่งเสริม คุ ณ ภาพสิ่ ง แวดล้ อ มร่ ว มบรรยายในหั ว ข้ อ “วิ ก ฤตขยะ อาหาร ลดการสูญเสีย เพื่อสิ่งแวดล้อม เพื่อโลกมีพอกิน” SAVE FOODFOR A BETTER WORLDสร้างพลังขับเคลื่อ นแก้ปัญหาระดับโลก โดยมีการรายงานสถานการณ์ความ รุนแรง และแนวทางการแก้ไข ขณะที่เทสโก้ โลตัส น�ำวงการค้าปลีกลดขยะอาหารตลอดห่วงโซ่อุปทาน ด้วยกลยุทธ์ ‘จากฟาร์มถึงโต๊ะ อาหาร’ ผสานความร่วมมือกับทั้งภาคผู้ผลิต และผู้บริโภค
Rotary Day ชุ มชนราชเทวีสัมพันธ์
งานโรตารีเดย์ ชุมชนราชเทวีสัมพันธ์ จัดโดยสโมสรโรตารี ราชเทวีร่วมกับส�ำนักงานเขตราชเทวีและเครือข่ายภาคประชาชน ร่วมจัดการแข่งขันกีฬาเพื่อกระชับความสัมพันธ์กันอย่างอบอุ่น โดยในงานนี้แกนน�ำเยาวชนครอบครัวพอเพียงในฐานะอินเทอร์ แร็คท์ชุมชนราชเทวีก็ได้มีส่วนร่วมสร้างสีสันให้กับกิจกรรมอย่าง สนุกสนาน
80 IS AM ARE www.ariyaplus.com
Roundabout
โกลโบ ฟู ้ดส์จัดกิจกรรม“โกลโบ ฟู ้ดส์ 40 ปี 40 ทุน อาหารเพื่อชี วิต คิดเพื่อเยาวชน” สนับสนุนโครงการอาหารกลางวันช่ วยน้องอิ่มท้อง ณ โรงเรียนวัดดอนไร่ สุพรรณบุ รี โกลโบ ฟู้ดส์ ผู้ผลิตและจ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์ เครื่องปรุงอาหารตรา “โลโบ” (LOBO) จัดกิจกรรม “โกลโบ ฟู้ดส์ 40 ปี 40 ทุน อาหารเพื่อชีวิต คิด เพื่อเยาวชน”สนับสนุนโครงการอาหารกลางวันของ โรงเรียนในเครือของ สพฐ.พร้อมส่งเสริมโภชนาการ ที่ ดี ใ ห้ แ ก่ เ ยาวชนที่ ข าดแคลน ซึ่ ง เป็ น กิ จ กรรมที่ เชื่อมโยงกับโกลโบ ฟู้ดส์ 40 ปี มินิ มาราธอน ที่ จัดไปเมื่อเร็วๆ นี้ เพื่อระดมทุนสนับสนุนโครงการ อาหารกลางวันมอบให้น้องๆ ที่ขาดแคลน และยัง เป็นการฉลองความส�ำเร็จในการด�ำเนินงานของโก โบฟู้ดส์มาครบ 40 ปีเพื่อมอบความสุขให้แก่สังคม ไทยกิจกรรมจัดขึ้น ณ โรงเรียนวัดดอนไร่ ต�ำบลหนองสะเดา อ�ำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี
นายทัศน์ วนากรกุล กรรมการผู้จัดการ บริษัท น�้ำตาล ครบุรี จ�ำกัด (มหาชน) เปิดเผยว่า “ด้วยประสบการณ์ความ เชี่ ย วชาญในอุ ต สาหกรรมอ้ อ ยน�้ ำ ตาลมายาวนานกว่ า 40 ปี น�้ำ ตาลครบุ รี มุ ่ ง มั่ น พั ฒ นาอย่ า งต่ อ เนื่ อ งเพื่ อ ให้ เ กิ ด ความ แข็งแกร่งและความยั่งยืนทางธุรกิจ สร้างคุณค่าแก่ผู้มีส่วนได้ ส่วนเสียทั้งภายในและภายนอกองค์กรในระยะยาว โดยมีลูกค้า หลักเป็นกลุ่มอุตสาหกรรม และลูกค้าโมเดิร์นเทรด ผ่านการ รับจ้างผลิตเฮ้าส์แบรนด์ มาถึงวันนี้บริษัทฯ มีวิสัยทัศน์ที่จะเป็น องค์กรชั้นน�ำในธุรกิจอ้อยน�้ำตาล จึงก�ำหนดกลยุทธ์ในการขยาย ธุรกิจเพิ่มเติมหลายด้าน รวมถึงการขยายไปสู่กลุ่มผู้ผลิตราย ย่อยและกลุ่มผู้บริโภคให้มากขึ้น ดังนั้นการสร้างการรับรู้หรือ การท�ำให้แบรนด์ “เคบีเอส” เป็นที่รู้จักจึงเป็นสิ่งส�ำคัญมาก กลยุทธ์การสร้างแบรนด์ ‘เคบีเอส” จึงได้เกิดขึ้น”
งานฉลองมู ลนิธิเซนต์มาร์ติน
ทีมงานครอบครัวพอเพียงรับโล่เกียรติคุณจากมูลนิธิเซนต์ มาร์ติน เนื่องในโอกาสครอบรอบวันนักบุญมาร์ตินซึ่งเป็นองค์กรที่ ประสานความร่วมมือในการท�ำกิจกรรมสาธารณะประโยชน์ร่วมกัน อย่างต่อเนื่องมาเป็นระยะเวลากว่า 6 ปี
81 issue 83 December 2014
“Today I will do what others won’t, so tomorrow I can accomplish what others can’t.” “ผมจะท�ำสิ่งที่คนอื่นไม่อยากท�ำในวันนี้ เพื่อท�ำสิ่งที่คนอื่นท�ำไม่ได้ในวันพรุ่งนี้” เจอร์รี่ ไรซ์ อดีตนักอเมริกันฟุตบอล ผู้ได้รับยกย่องให้เป็นผู้เล่นต�ำแหน่งปีกนอก ที่ยอดเยี่ยมที่สุดตลอดการของเอ็นเอฟแอล
82 IS AM ARE www.ariyaplus.com
83 issue 83 December 2014