IS AM ARE
เรื่องเล่าจากทัณฑสถาน
วัยหนุ่มกลาง คลอง 6
(2) ผู ้ท่ีท�ำงานกับคนที่สังคมโยนทิ้ง
กุมภาพันธ์ 2558
ฉบั บ ที่ 85
สุนีย์ ไต่ถาม
เจ้าหน้าที่ดูแลผู ้สูงอายุ บ้านบางแค
www.fosef.or.th
เวปไซด์ของมู ลนิธิครอบครัวพอเพียง ท่านสามารถเข้ามาอ่านบทความ นิตยสาร IS AM ARE ครอบครัวพอเพียง หรือข่าวสารดี ๆ ได้แล้ววันนี้ โดยไม่เสียค่าใช่ จ่าย และท่านยังสามารถสมัครเป็นสมาชิ กของมู ลนิธิครอบครัวพอเพียง เพื่อรับข่าวสารจากทางมู ลนิธิครอบครัวพอเพียงได้ก่อนใคร โดยท่านสามารถดาวน์โหลดใบสมัครเพื่อเป็นสมาชิ กได้ท่ี
www.fosef.or.th 2
IS AM ARE www.ariyaplus.com
มีทฤษฎีเกิดขึ้นอย่างหนึ่ง ถือว่าการท�ำลายเพื่อสร้างสิ่งใหม่ขึ้นนั้น เป็นวิธีการ สร้างสรรค์ของผู้มีปัญญา ทฤษฎีนี้น่าจะน�ำมาศึกษาวิจัยกันว่าควรรับไว้ได้เพียงใดหรือ ไม่ เพราะการล้มล้างของเก่าเพื่อสร้างขึ้นใหม่นั้น อาจท�ำให้สิ่งดีที่มีอยู่แล้วต้องท�ำลายไป ด้วย และท�ำให้ความเจริญต่างๆ ต้องหยุดชะงักลง การสร้างสรรค์ควรกระท�ำได้ด้วยวิธี การที่แยบคายกว่านั้น โดยร่วมกันคิดแก้ไขปรับปรุงสิ่งที่มีอยู่แล้วให้ดีขึ้น และสร้างสิ่งที่ ยังขาดอยู่ให้สมบูรณ์ขึ้นมา... พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในพิธีพระราชทานปริญญา บัตรของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ณ หอประชุมมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ วันศุกร์ที่ ๔ สิงหาคม ๒๕๑๕ 3 issue 85 february 2015
EDITORIAL
นิ ต ย ส า ร ฉ บั บ นี้ เ ป ็ น ฉ บั บ ครบรอบปีที่ ๘ ๘ ปีของความมุ่งมั่นที่ จะผลิตสื่อคุณภาพ สื่อทางบวกเพื่อให้ ผู ้ อ ่ า นได้ รั บ ความรู ้ ความบั น เทิ ง และ เกิดความคิดสร้างสรรค์หลายต่อหลาย บทความ ความตั้งใจของนักคิด นักเขียน และเรื่ อ งราวจากชี วิ ต จริ ง จากบุ ค คล คุณภาพ หลากหลายอาชีพ และต่างวัย ได้ รั บ ความนิ ย มจากผู ้ อ ่ า นทั่ ว ประเทศ และได้ รั บ ค� ำ ชมเชยจากผู ้ รั ก การอ่ า น มากมาย จนถึ ง วั น นี้ ส มาชิ ก ครอบครั ว พอเพียงกว่า ๖๐,๐๐๐ คนและผู้ติดตาม เวปเพจ ครอบครัวพอเพียงกว่า ๕ ล้าน คนทุ ก จั ง หวั ด ทั่ ว ประเทศ ผลของการ ด�ำเนินโครงการ ครอบครัวพอเพียง ผ่าน ไปแล้ว ๖ ปี ท�ำให้เรามีสมาชิกเพิ่มขึ้นทั้ง หญิง-ชาย ในระดับมัธยมปลาย โรงเรียน ประจ�ำจังหวัด ทั้ง ๗๖ จังหวัดและในเขต กรุงเทพมหานคร ๑๒๐ แห่ง ก า ร เ ดิ น ท า ง สุ ด เ ห นื อ สุ ด ใต้ สุ ด แดนอิ ส าน ท� ำ ให้ บก.ได้ รั บ ประสบการณ์จากสิ่งที่เห็นและสิ่งที่เป็น ของประชาชนบนแผ่ น ดิ น ไทย ความ แตกต่ า งทางภู มิ ศ าสตร์ สั ง คมศาสตร์ อัตลักษณ์ที่แตกต่าง วัฒนธรรม ประเพณี และอาหาร เรี ย กว่าถ้าจะให้เขียนเป็น หนังสือพ็อกเก็ตเล่มเล็ก ๆ ขึ้นมาสักเล่ม ก็จะท�ำได้เป็นอย่างดี แต่ สิ่ ง ที่ กิ น ใจมากกว่ า นั้ น คื อ การที่ ไ ด้ สั ม ผั ส ได้ พู ด คุ ย แลกเปลี่ ย น ทัศนคติ ความคิดของเยาวชนในแต่ละ จังหวัดที่เข้าร่วมโครงการ และที่ท�ำให้ ถึ ง กั บ น�้ ำ ตาไหล เพราะค� ำ ตอบของ
เยาวชนเกี่ ย วกั บ การรั บ รู ้ รั บ ทราบ โครงการพระราชด�ำริ ในพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวนั้น ต้องตอบตรงนี้เลยว่า เยาวชนกว่า ๙๐ เปอร์เซ็นต์ ไม่เคยรู้ ไม่เคยเห็นและไม่คิดว่า เป็นสิ่งที่ตัวเอง ต้องรู้ ต้องทราบ โครงการพระราชด�ำริ กว่า ๔,๓๐๐ โครงการ ๖๗ ปีที่พระองค์ ทรงเพียรพยายาม ท�ำเพื่อเป็นประโยชน์ ของคนไทยทั้ ง ชาติ ไม่ รู ้ ว ่ า จะโทษใคร หน่ ว ยงานไหนที่ ต ้ อ งรั บ ผิ ด ชอบในการ เผยแพร่ ป ระชาสั ม พั น ธ์ แต่ ที่ ใ กล้ ตั ว เยาวชนเหล่ า นี้ ที่ สุ ด คื อ โรงเรี ย น และ บุคคลที่ต้องเอ่ยถึงคือ ครู ไม่อยากจะ บอกว่า ผู้ที่มีอาชีพ ครู ในปัจจุบันจ�ำนวน หนึ่ง หาได้มีความเป็นครูไม่ หรือหากจะ โทษไปที่ ผู ้ ป กครอง ผู ้ ป กครองที่ มั ก จะ เปลี่ยนช่อง หรือปิดโทรทัศน์ทันทีเมื่อมี ข่าวพระราชกรณียกิจหรือเมื่อมีรายการ ถ่ายทอดข่าวในพระองค์ ถ า ม ห า ค� ำ ต อ บ ที่ ลึ ก ล ง ไ ป ก็ คงจะไม่พ้นเรื่อง การเมือง การบริหาร บ้ า นเมื อ งของคนที่ ส มั ค รเข้ า มาเป็ น ผู ้ บ ริ ห ารบ้ า นเมื อ งที่ มี ค วามโลภอย่ า ง มากกลุ ่ ม หนึ่ ง เมื่ อ ใครอยากเป็ น ครู ก็ ต ้ อ งเป็ น ครู ที่ นั ก การเมื อ งสั่ ง ได้ ครอบง�ำได้ รวมถึงการผลิตสื่อวิทยุ เคเบิ้ล ทีวีที่ถ่ายทอดไปทุกครัวเรือนทั่วประเทศ ที่บรรจงใส่เรื่องราวอันเป็นเท็จ ท�ำลาย ล้างจนหมดสิ้นซึ่งศรัทธาและความรักต่อ สถาบันพระมหากษัตริย์ เขียนมาถึงบรรทัดนี้ก็อยากจะส่ง ให้ถึงผู้บริหารประเทศในปัจจุบัน การ ปฏิรูปประเทศนั้นเป็นสิ่งส�ำคัญและต้อง 4 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ด�ำเนินการอย่างเร่งด่วน และที่ต้องปฏิรูป เป็นอันดับแรกคือ ครู และสื่อสาธารณะ เพราะถ้าสองสถาบันนี้ไม่สามารถปฏิรูป หรือแก้ไขได้ กฎอัยการศึกก็คงต้องอยู่ คู ่ ก ารบริ ห ารบ้ า นเมื อ งต่ อ ไปอี ก นาน จนกว่าประชาชนคนไทยทั้งแผ่นดินจะ สามารถพึ่งพาตนเองได้และมีความสุขใน บริบทของตนเอง.
STAFF
ประธานกิตติมศักดิ์ :
คุณหญิงพวงรัตน วิเวกานนท์, วิชัย ศรีขวัญ, ปรีชา วัชราภัย, เบญจวรรณ สร่างนิทร, นนทิกร กาญจนะจิตรา (เลขาธิการ คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน)
ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ :
พล.อ.จรัล กุลละวณิชย์, พุธทรัพย์ มณีศรี, ชมนาด พงศ์พรัตน์, ดร.เสรี พงศ์พิศ, เกริกเกียรติ์ เอกพจน์, นงลักษณ์ หอตระกูล, ผศ.ดร.ทิพวัลย์ สีจันทร์, รังสิมา จารุภา, ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์
ประธานด�ำเนินการ : ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล
ที่ปรึกษา :
วริมา โพธิสมบัติ, วัลภา บุรุษพัฒน, ผศ.ดร.ธันวา จิตต์สงวน, ดร.ขนิษฐา สารพิมพา, ฌิชศีล ตันติเวชกุล, จริยา รอดเที่ยง, สุชานี แสงสุวรรณ
Let’s
Start
บรรณาธิการ : อภีม คู่พิทักษ์ ศิลปกรรม : เอกรัตน์ คงรอด Cover Story : กรวิก อุนะพ�ำนัก ส�ำนักงาน : นิตยสารครอบครัวพอเพียง
โทรศัพท์ : โทรสาร : เว็ปไซต์ :
663 ซอย พหลโยธิน 35 แยก 9 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 0-2939-5995 0-2939-5996 www.ariyaplus.com www.fosef.or.th
and Enjoy!
5 issue 85 february 2015
Hot Topic
56
ทัณฑสถานวัยหนุ่ม กลาง คลอง 6
28
76
เที่ยวภูป่าเปาะ ชมฟู จิ เมืองเลย
สุนีย์ ไต่ถาม เจ้าหน้าที่ดูแลผู ้สูง อายุ บ้านบางแค
Don’t miss
10
18 20 14 6 IS AM ARE www.ariyaplus.com
46
table of content
สุนีย์อายุ 51 ปี เป็นชาวจังหวัดสุโขทัย เดินทางเข้ามาท�ำงานในกรุงเทพฯ ตั้งแต่ อายุ 30 ปี โดยเริ่มงานเป็นพี่เลี้ยงบ้านเด็กอ่อนพญาไทได้หนึ่งปี ก่อนจะย้ายมาท�ำงานที่ บ้านบางแคจนถึงปัจจุบัน
7 issue 85 february 2015
ส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ สังคมก้มหน้า เด็กวันวาน...เด็กวันนี้ หนังสือสมบัติของผู้ดี หนังสือดีที่นักเรียนทุกคนควรอ่านและถือปฎิบัติ ตัวไกลหัวใจอยู่ใกล้ การเปลี่ยนใจและก้าวต่อไปของคิวบา หมายเลขโทรศัพท์ฉุกเฉิน Drammatoday ความน่าจะเป็นทางเส้นทางธรรม Question of life พบครูที่เส้นขอบ(ภู)ฟ้า ตอนที่ 1 Goodlife สูตรเส้นผมสวยด้วยธรรมชาติ (ตอนที่1) Cartoon Let’s Talk อย่าอายหากเราเป็นคนเดียวที่คิดจะท�ำความดี ก้านตอง ไพลิน หลิมศิริวงษ์ IS AM ARE ต�ำบลบางน�้ำผึ้ง จังหวัดสมุทรปราการ เยาวชนรักษ์ป่า พัฒนาโฮมสเตย์ EAT AM ARE Chocolate Lava Cake Share Story เรื่องเล่าทัณฑสถานวัยหนุ่มกลาง คลอง 6 (2) Cover Story สุนีย์ ไต่ถาม เจ้าหน้าที่ดูแลผู้สูงอายุ บ้านบางแค Wheel of life มูลนิธิชัยพัฒนา ความผูกพันธ์...วันนี้ที่ชุมชน BONVOYAGE เที่ยวภูป่าเปาะ ชมฟูจิเมืองเลย ROUNDABOUT
8 10 14 17 18 20 22 24 28 36 46 48 52 62 66 76 80
สังคม...ก้มหน้า
ทุกวันนี้ใครไม่พก smart phone, note pad หรือ mini computer gadget ชนิ ด ใดชนิ ด หนึ่ ง ถื อ ว่ า เป็ น คน ล้าสมัย ไม่ทันโลก เทคโนโลยีเหล่านี้ท�ำให้ชีวิตสะดวกสบาย ยิ่งขึ้น ท�ำให้เรามีสังคมonline หรือที่เรียกกันว่า Social Network ท�ำให้ติดตามข้อมูลข่าวสารได้รวดเร็ว สะดวกขึ้น รวม ทั้งเป็นการเปิดโลกทรรศน์ของเราให้กว้างไกลมากขึ้น อย่าง ไม่มีขีดจ�ำกัด
แต่ทุกอย่างบนโลกนี้มักมี 2 ด้านเสมอ เมื่อมีข้อดีมากๆ คนมักมองข้ามหรือละเลยส่วนที่เป็นด้านลบ ทุกวันนี้การใช้ ชีวิตประจ�ำวัน การเรียน หน้าที่การงาน ความสัมพันธ์ต่อผู้คน รอบข้าง ไปจนถึงเรื่องสุขภาพ ล้วนแล้วแต่เป็นเรื่องที่น่ากังวล ใจอั น เกิ ด จากผลกระทบบางประการของการใช้ เ ทคโนโลยี เหล่านี้ 8
IS AM ARE www.ariyaplus.com
นพ. วีระวัฒน์ พันธ์ครุฑ รองเลขาธิการส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
จากข้ อ มู ล ของงาน Thailand Zocial Award 2014 โดย Zocial Inc. พบว่าขณะนี้ประเทศไทยมีผู้ใช้โทรศัพท์ มือถืออยู่ถึง 83 ล้านเครื่อง มีผู้ใช้ Facebook สู ง ถึ ง 28 ล้ า นคน (42% ของ ประชากร), Social Media 3 อันดับ ยอดนิยมของคนไทย คือ Facebook, Instagram และ Twitter นอกจากนี้ ยั ง พบว่ า สิ่ ง ที่ ค นไทย นิยมใน Facebook มากที่สุดคือ โพสต์ รูปภาพ 57% รองลงมาคือ เช็คอิน 33%, โพสต์พร้อมลิงค์ 21%, วิดีโอ 3% และ โพสต์สถานะเฉยๆ 2% โรคติ ด จอ ก� ำ ลั ง เป็ น ปั ญ หา ที่ แ พ ร ่ ก ร ะ จ า ย ทั่ ว ไ ม ่ ว ่ า ม อ ง ไ ป ท า ง ไ ห น บ น ร ถ ไ ฟ ฟ ้ า ร ถ แ ท็ ก ซี่ ที่ท�ำงาน ที่บ้าน เราจะเห็นคนก้มหน้า ก้มตามองหน้าจอ ปรากฏการณ์นี้ท�ำให้ หลายคนสนใจเหตุ ก ารณ์ ต ่ า งๆรอบตั ว น้ อ ยลง พู ด คุ ย กั บ คนในครอบครั ว หรื อ คนใกล้ ชิ ด น้ อ ยลง สั ญ ญาณเตื อ น ต่อไปนี้ คือ อาการที่บอกว่าคุณก�ำลังเป็น โรค “ติดจอ” ได้แก่ 1.โรคกั ง วลเมื่ อ ไม่ มี มื อ ถื อ ใช้ (Nomophobia) คนจะเริม่ รูส้ กึ หงุดหงิด กระวนกระวายใจเมื่ อ โทรศั พ ท์ มื อ ถื อ แบตหมด หรื อ ไปอยู ่ ใ นที่ ไ ม่ มี สั ญ ญาณ อินเตอร์เนต โดยปกติก็จะหมกหมุ่นอยู่ กับการเช็คข้อความ จดจ่อกับ Facebook หรื อ เฝ้ า หน้ า จอว่ า มี ใ ครจะมากดไลค์ เราบ้าง 2.Up status คื อ กิ จ วั ต ร ประจ�ำวัน รูส้ กึ อะไร คิดอะไรได้ ก็เขียนลง Facebook ทันที กลายเป็นไดอารี่ที่ต้อง สื่อสารสู่โลกภายนอก กลายเป็นเต็มไป ด้วยความหวัง ความไม่พอใจ ความทุกข์ ใจ จิตกระเพื่อมอยู่ตลอดเวลากับกิจกรรม เหล่านี้
3.Facebook ทุ ก (ข์ ) เวลา นักจิตวิทยาหลายคนบอกว่า Facebook ช่วยให้เรามีเพื่อนเพิ่มขึ้น ได้เจอกับเพื่อน เก่าที่ขาดการติดต่อ แต่ยังพบว่า คนติด Facebook หลายคนเป็นคนติดกับอยู่ ใน “โลกเสมือนจริง” เป็นโลกที่ถูกสมมุติ ขึ้น แต่ส่งผลต่อชีวิตจริง บางคนมีอาการ ป่วยเป็นโรคซึมเศร้า (ทั้งเป็นอยู่เดิมแล้ว และเกิดมีอาการขึ้นมาใหม่หลังใช้ Social Media ไประยะหนึ่ง) หลายคนจึงมีความ ทุ ก ข์ ม ากขึ้ น เพราะสื่ อ สั ง คมออนไลน์ ท� ำ ให้ เ ปรี ย เที ย บชี วิ ต ของตนเองกั บ คน อื่นอยู่ตลอด 4.รู้สึกเหงาใจถ้าไม่มีใคร Line มาหา โปรแกรมไลน์ (Line) เป็ น โปรแกรมสื่ อ สารผ่ า นข้ อ ความที่ ไ ด้ รั บ ความนิยมมากที่สุดในขณะนี้ บางคนแชท คุยไลน์ได้เป็นวันๆ 5.ยอดlikeไม่กระเตื้องเห็นแล้ว เคืองใจ คนที่ติดเฟซบุ๊ค มักเป็นคนที่โหย หาการกด “ถูกใจ” หรือ like แต่ถ้าแชร์ อะไรไปแล้วไม่มีคนสนใจ ก็จะกลายเป็น หงุดหงิดเล็กๆขึ้นทันที 6.เซลฟี ่ นี้ เ พื่ อ ทุ ก คน ผมเขี ย น เรื่องนี้ไปแล้วเมื่อฉบับที่แล้ว การเสพติด ภาพถ่ายตัวเอง เป็นอาการอย่างหนึ่งของ สภาวะ “หลงตัวเอง” (Narcissistic) ซึ่ง เป็นกันมากในวัยรุ่นทุกวันนี้ 7 . อ ะ ไร ม า ใ ห ม ่ ก็ ข อ มี ส ่ ว น ร่วม คนติดหน้าจอ มักกลัวตามกระแส
www.nhso.go.th ไม่ทัน เรื่องไหนที่โลกออนไลน์นิยมกัน ก็ ต ้ อ งขอเข้ า ไปมี ส ่ ว นร่ ว ม ต้องขอแชร์ ขอเข้าไปcomment กลายเป็นว่าต้อง เสียเวลาไปกับเรื่องที่ไม่ได้มีความส�ำคัญ กับตัวเอง... ทั้งหมดนี้ คือ ปรากฏการณ์ที่คน ไทยในโลกยุค “สังคมก้มหน้า” พึงต้อง ส�ำเหนียกและใส่ใจ หลายคนมัวแต่ก้ม หน้าจนลืมใส่ใจคนรอบข้างอันเป็นที่รัก ของเรา ละเลยการสัมผัส การพูดคุย และ แสดงความรักความห่วงใยต่อกัน บางคน มัวแต่ก้มหน้าจนถูกรถชน หรือถูกวิ่งราว ทรัพย์สิน บางคนมีปัญหาเรื่องสายตา คอ และหลัง เพราะการอยู่ในท่าเดิมนานๆ พ่อแม่หลายคนเต็มใจซื้อสมาร์ทโฟน และ แท็บแล็ตให้ลูก เพราะคิดว่าลูกจะได้มี ความรู้ เป็นเด็กทันสมัย แต่จากการศึกษา พบว่า เด็กที่ใช้เวลาอยู่กับสิ่งเหล่านี้มาก เกิ น ไป บางคนกลายเป็ น เด็ ก สมาธิ สั้ น อารมณ์ อ ่ อ นไหวง่ า ย มี ป ั ญ หาทั ก ษะ การพูด การสื่อสารกับผู้อื่น และบางคน ส่งผลกระทบต่อสุขภาพและการเรียน อย่ามัวแต่ก้มหน้า จนปล่อยให้ สมาร์ทโฟน และอุปกรณ์ไอทีทั้งหลาย ดู ด วิ ญ ญาณและเรื่ อ งดี ๆ รอบตั ว เราไป หมด * ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงบางส่วนจาก 1.Thailand Zocial Award 2014 2.www.ฉลาดซื้อ.com และนิตยสารฉลาดซื้อ ฉบับเดือน พย. 2557
บริการข้อมูล ให้ค�ำปรึกษาการใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพ 30 บาท ตรวจสอบสิทธิการรักษาพยาบาล รับเรื่องร้องเรียน ร้องทุกข์ ประสานงานส่งต่อผู้ป่วยเพื่อเข้ารับการรักษา
9 issue 85 february 2015
เด็กวันวาน...เด็กวันนนี้ พุธทรัพย์ มณีศรี กศ.บ. (เกียรตินิยม) M.P.A. อดีตที่ปรึกษาระบบราชการ (เจ้าหน้าที่วิเคราะห์งานบุคคล ๑๐) ส�ำนักงาน ก.พ. puthsup@gmail.com
หนังสือสมบัติของผู ้ดี หนังสือดีท่ีนักเรียนทุกคน ควรอ่านและถือปฏิบัติ 10 IS AM ARE www.ariyaplus.com
เด็กวันวาน...เด็กวันนี้
IS AM ARE ฉบับเดือนมกราคม ๒๕๕๘ ซึง่ เป็นฉบับต้อนรับปีใหม่นนั้ ลุงได้ น�ำค่านิยมหลักของคนไทย ๑๒ ประการ มาเน้นย�้ำ เพื่ อ ขอให้ ห ลานๆ ทุ ก คนได้ เรียนรู้และน�ำค่านิยม ๑๒ ประการ นี้ไป ปรับใช้ในชีวิตประจ�ำวันอย่างจริงจัง อย่ า งไรก็ ต าม ลุ ง ยั ง จ� ำ ได้ ว ่ า สมัยที่ลุงเป็นเด็กหรือเมื่อจบการศึกษา ในขั้นปริญญาตรีแล้วนั้น ลุงได้มีและได้ อ่านหนังสือดีเล่มหนึ่ง และหนังสือนั้นคือ “สมบัติของผู้ดี” พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า เจ้าอยู่หัว ทรงอธิบายถึงความหมายของ ค�ำว่า “ผู้ดี” ความตอนหนึ่งว่า “...ผู้ดีไม่ได้หมายถึงคนมีทรัพย์ ไม่ ไ ด้ ห มายถึ ง คนมี ส กุ ล แต่ ห มายถึ ง คนที่ประพฤติปฏิบัติดีทั้งกาย วาจา และ ที่ส�ำคัญคือใจ ขอทานเขาก็เป็นผู้ดีได้... ” กระทรวงศึกษาธิการในสมัยก่อน ก็ ไ ด้ ม อบหมายให้ โรงพิ ม พ์ คุ รุ ส ภาเป็ น ผู้จัดพิมพ์ และได้แจกจ่ายให้นักเรียนใน โรงเรียนต่างๆ ด้วย นอกจากโรงพิมพ์คุรุสภาได้พิมพ์ แล้ ว ยั ง มี โ รงพิ ม พ์ อั ก ษรนิ ติ ซึ่ ง ได้ จั ด พิมพ์ด้วย แต่โรงพิมพ์แห่งหลังนี้ไม่ทราบ ว่าในปัจจุบันได้เปลี่ยนชื่อใหม่หรือเลิก กิจการไปแล้ว แต่ก็เป็นเรื่องแปลกที่ในปัจจุบัน ได้ ส อบถามหลานๆ หลายคนแล้ ว หลายคนไม่รู้จักหนังสือ “สมบัติของผู้ดี” ลองมารู ้ จั ก ความเป็ น มาของ หนังสือเล่มนี้กันก่อนนะลูกนะ จากการค้ น คว้ า ปรากฎว่ า เป็ น เรื่ อ งน่ า ทึ่ ง ที่ ท ราบว่ า ต้ น ก� ำ เนิ ด ของ สมบั ติ ข องผู ้ ดี แ ละมารยาทไทยนั้ น
ส่ว นหนึ่ ง มาจากพระวิ นั ย ของพระภิ ก ษุ ในพระพุทธศาสนา เมื่อมีพระพุทธศาสนาเกิดขึ้นใหม่ แน่ น อนย่ อ มมี ผู ้ ไ ม่ เ ห็ น ด้ ว ยและมี ก าร ต่อต้าน และเพื่ อ ป้ อ งกั น ปั ญ หาที่ อ าจ เกิดขึ้น พระพุทธองค์จึงทรงสอนมารยาท ให้แก่พระภิกษุ เพื่อให้ผู้พบเห็นเกิดความ เลื่อมใสศรัทธา พระองค์ทรงสอนมารยาทในการ ขบฉัน มารยาทในการดูแลรักษาพยาบาล มารยาทในการต้ อ นรั บ พระภิ ก ษุ ผู ้ เ ป็ น อาคั น ตุ ก ะ อี ก ทั้ ง การอยู ่ ร ่ ว มกั น ในหมู ่ พระภิกษุจากทุกชั้นวรรณะ เ จ ้ า พ ร ะ ย า พ ร ะ เ ส ด็ จ สุ เ รนทราธิ บ ดี (หม่ อ มราชวงศ์ เ ปี ย มาลากุ ล ) ท่ า นทรงเรี ย บเรี ย งหนั ง สื อ สมบัติของผู้ดีไว้ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๕๕ ก่อน ลุงเกิดเสียอีก ที่ น ่ า สนใจมากกว่ า นั้ น ก็ คื อ แบบเรียน จรรยา “สมบัติ ของผู้ดี” ที่ค้น ได้จากหอสมุดแห่งชาติ ซึ่งพิมพ์ท่ีส�ำนัก พิมพ์อักษรนิตินั้น คือฉบับที่พิมพ์ครั้งที่ ๑๓ ราคาเล่มละ ๑๕ สตางค์ โดยพิมพ์ เมื่อวันที่ ๑ มีนาคม ๒๔๕๕ ก็ปีเดียวกัน กับที่ท่านเขียนนั่นแหละ เสี ย ดายที่ ไ ม่ ไ ด้ ร ะบุ จ� ำ นวนเล่ ม ที่พิมพ์ แต่เมื่อพิมพ์เป็นครั้งที่ ๑๓ ใน ต้นปีเดียวกัน ก็แสดงให้เห็นอย่างชัดเจน ว่ามีผู้ต้องการหนังสือฉบับนี้กันมาก อี ก เ ล ่ ม ห นึ่ ง ที่ ค ้ น พ บ จ า ก อินเทอร์เน็ต คือฉบับที่พิมพ์โดยโรงพิมพ์ คุรุสภา เป็นการพิมพ์ครั้งที่สี่ เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๙๘ ชื่อ คู่มือครู แบบสอนจรรยา เรื่อง “สมบัติของผู้ดี” ราคาเล่มละ ๕๐ สตางค์ จ�ำนวน ๒๐๐,๐๐๐ เล่ม 11 issue 85 february 2015
น่าตื่นเต้นไหมลูก พิมพ์ครั้งที่สี่ จ�ำนวนตั้ง ๒๐๐,๐๐๐ เล่ม คงแจกจ่าย ให้ทั้งครูและนักเรียนทุกคน แสดงว่ากระทรวงศึกษาธิการใน สมัยนั้นได้ให้ความส�ำคัญในเรื่องสมบัติ ของผู้ดีเป็นอย่างมาก และเป็ น ส่ ว นส� ำ คั ญ ส่ ว นหนึ่ ง ที่ ท� ำ ให้ เ ด็ ก ไทยและคนไทยส่ ว นใหญ่ ในสมั ย นั้ น เป็ น คนดี สุ ภ าพเรี ย บร้ อ ย มี สั ม มาคารวะ มี กิ ริ ย าเป็ น ที่ รั ก มี ส ง่ า ปฏิ บัติ ก ารงานดี มี น�้ ำ ใจ ไม่เห็นแก่ตัว ฝ่ายเดียว สุจริตซื่อตรงและไม่ประพฤติ ชั่ว หลังจากนั้น กระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงวั ฒ นธรรมก็ ไ ด้ จั ด พิ ม พ์ ขึ้นอีก แต่จ�ำนวนที่พิมพ์ก็ น้อยลงและ ระยะเวลาที่พิมพ์ก็ยาวขึ้น สอบถามจากโรงพิ ม พ์ คุ รุ ส ภา ทราบว่ า ได้ พิ ม พ์ ค รั้ ง สุ ด ท้ า ยเมื่ อ ปี พ.ศ. ๒๕๕๔ เป็ น การพิ ม พ์ ค รั้ ง ที่ ๕๑ โดยส� ำ นั ก งานคณะกรรมการการ ศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) พิมพ์จ�ำนวน
คณะกรรมการจัดท�ำและคัดเลือกหนังสือ อ่านนอกเวลาและหนังสือในวิชาดังกล่าว ขึ้น เป็นที่น่ายินดีที่ได้ทราบว่าคณะ กรรมการดั ง กล่ า ว ได้ คั ด เลื อ กหนั ง สื อ สมบัติของผู้ดีมาจัดพิมพ์ด้วย และทราบว่ า บั ด นี้ ไ ด้ จั ด พิ ม พ์ เรี ย บร้ อ ยแล้ ว จ� ำ นวน ๑๕,๐๐๐ เล่ ม โดยได้ แจกจ่ า ยไปให้ โรงเรี ย นในระดั บ มัธ ยมศึก ษาเมื่ อ เดื อ นมกราคม ๒๕๕๘ ที่ผ่านมา เหตุ ที่ แจกจ่ า ยเฉพาะโรงเรี ย น มัธยมศึกษา ก็เพราะการพิมพ์ครั้งนี้มีค�ำ ๘๐,๐๐๐ เล่ม ราคาหน้าปกเล่มละ ๑๗ แปลเป็นภาษาอังกฤษด้วย คงพร้อมความ บาท ก็หลายปีมาแล้วนะ พร้อมในการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน เด็ ก ไทยส่ ว นใหญ่ ใ นสมั ย หลั ง ๆ แต่ ค งแจกได้ เ พี ย งโรงเรี ย น และสมั ย นี้ จึ ง ไม่ ค ่ อ ยได้ อ ่ า นหนั ง สื อ ละเล่ ม เพราะจากข้ อ มู ล สารสนเทศ สมบั ติ ข องผู ้ ดี เมื่ อ ไม่ ไ ด้ อ ่ า นและไม่ มี ของ สพฐ. ระบุ ว ่ า ปั จ จุ บั น มี โรงเรี ย น การสอนในโรงเรียน จึงยากที่จะน�ำไปสู่ ใ น ร ะ ดั บ มั ธ ย ม ศึ ก ษ า จ� ำ น ว น การปฏิบัติ ๙,๕๑๘ โรง แต่ มี นั ก เรี ย นในระดั บ คงเป็นเหตุนี้ละกระมัง คนไทย ดังกล่าวถึง ๑,๙๒๒,๕๖๐ คน และเด็กไทยในปัจจุบันจึงได้เปลี่ยนแปลง ลุ ง ก็ เ พี ย งหวั ง ว่ า สพฐ. คงหา ไปจากเดิมเป็นอันมาก โอกาสพิมพ์เพิ่มเติม และเพื่อประหยัด ลุ ง ไ ด ้ เ ค ย เ ขี ย น บ ท ค ว า ม ค่ า พิ ม พ์ ขอให้ พิ ม พ์ เ ฉพาะภาษาไทย หลายครั้งและหลายแห่งขอให้กระทรวง เพื่อแจกจ่ายให้นักเรียนชั้นประถมศึกษา ศึกษาธิการบรรจุหลักสูตรการสอนวิชา ทุกคนด้วย ประวั ติ ศ าสตร์ ไ ทยและหน้ า ที่ พ ลเมื อ ง เพราะกระทรวงศึกษาธิการก็เคย และศีลธรรมด้วย พิมพ์หนังสือสมบัติของผู้ดี หนังสืออ่าน แต่ ก ระทรวงศึก ษาธิก ารก็ไ ม่ไ ด้ เพิ่มเติมชั้นประถมศึกษา ซึ่งจัดพิมพ์โดย ตอบสนอง เพียงแต่เคยออกข่าวมาโดย โรงพิมพ์คุรุสภา เมื่อวันที่ ๒ มิถุนายน ตลอดว่ า ทั้ ง สองวิ ช านี้ ยั ง มี ก ารเรี ย น ๒๕๒๕ มาแล้ว การสอนอยู่ และอยู่ในสาระการเรียนรู้ ลุงเห็นว่าการปลูกฝังให้นักเรียน สังคมศึกษา ชั้ น ป ร ะ ถ ม ศึ ก ษ า มี ส ม บั ติ ข อ ง ผู ้ ดี ต้ อ งขอขอบคุ ณ คสช. ที่ ไ ด้ ติดตัวนั้น ง่ายกว่าสิ่งใดๆ และมีผลตลอด เห็ น ความส� ำ คั ญ ในเรื่ อ งนี้ จึ ง ได้ สั่ ง ชีวิตด้วย การให้ ก ระทรวงศึ ก ษาธิ ก ารบรรจุ วิ ช า เ พ ร า ะ นั ก เ รี ย น เ ห ล ่ า นี้ ประวัติศาสตร์และหน้าที่พลเมืองไว้ใน เปรี ย บเสมื อ นผ้ า ขาวอั น บริ สุ ท ธิ์ เ มื่ อ หลักสูตรการศึกษา ได้ รั บ สิ่ ง ดี ๆ ย่ อ มติ ด ตั ว ไปอย่ า ง ส พ ฐ . รั บ ลู ก แ ล ะ ไ ด ้ ตั้ ง ยาวนาน 12 IS AM ARE www.ariyaplus.com
อย่ า งไรก็ ต าม แม้ ว ่ า ลู ก จะไม่ มี หนังสือสมบัติของผู้ดีก็ตาม แต่ลูกก็หา ได้ง่ายมาก ลูกเข้าไปในกูเกิ้ล แล้วพิมพ์ค�ำว่า “สมบัติของผู้ดี” เข้าไป ก็จะพบเนื้อหา ของหนังสือนี้ในหลายๆ รูปแบบ ทั้งในรูปของการพิมพ์ธรรมดา ใน รูปของการ์ตูน หรือแม้กระทั่งเป็นอีบุ๊ค (E-BOOK) พิ ม พ์ อ อกมาเถิ ด ลู ก มี เ พี ย ง ไม่ กี่ ห น้ า อ่ า นและท� ำ ความเข้ า ใจใน เนื้อหาของแต่ละบทแต่ละตอน แล้ ว ลองคิ ด ดู ว ่ า เราท� ำ อะไร
ไปบ้างที่ไม่ถูกต้องตรงกันกับที่ระบุอยู่ใน หนังสือเล่มนี้ พิจารณาด้วยตนเองว่าเราควรจะ ประพฤติปฏิบัติตามที่กล่าวไว้ในหนังสือ สมบัติของผู้ดีอย่างไร หากลู ก ปฏิ บั ติ ไ ด้ ลู ก ก็ จ ะเป็ น บุ ค คลที่ มี ม ารยาทดี ทั้ ง กาย วาจาและ ใจ รวมทั้ ง จะได้ เ ป็ น ที่ รั ก ของบิ ด า มารดา ครูบาอาจารย์และบุคคลรอบข้าง ของลูกตลอดไป
Photo by : borja (www.flickr.com/photos/26888489@N02/2946720267) เรื่อง : ดร.ไสว บุญมา (คนไทยในอเมริกา)
การเปลี่ยนใจ และก้าวต่อไปของคิวบา
ประเทศคิ ว บาตั้ ง อยู ่ บ นเกาะขนาดใหญ่ ใ นทะเล แคริบเบียน เกาะนั้นอยู่ห่างจากสหรัฐอเมริการาว 150 กิโลเมตร ตอนนี้คิวบามีประชากรราว 11 ล้านคน คิวบาเป็นอาณานิคม ของสเปนอยู่ราว 400 ปีก่อนที่จะเป็นเอกราชเมื่อปี พ.ศ. 2442 คิวบาจัดอยู่ในกลุ่มประเทศก�ำลังพัฒนาที่อาศัยเงินตราจากการ ขายสินค้าและบริการหลัก ๆ 3 อย่างคือ ใบยาสูบที่มวนเป็น ซิการ์ น�้ำตาลที่ผลิตจากอ้อยและการท่องเที่ยว ในช่วงที่โลกตกอยู่ในภาวะสงครามเย็นหลังสงครามโลก ครั้งที่ 2 ยุติ รัฐบาลคิวบาถูกยึดอ�ำนาจจากฝ่ายที่เชื่อในระบบ
คอมมิวนิสต์น�ำโดยฟิเดล คาสโตรเมื่อปี 2502 การเปลี่ยนการ ปกครองและเศรษฐกิจเป็นระบบคอมมิวนิสต์พร้อมกับเข้าไปอยู่ ในค่ายสหภาพโซเวียตก่อให้เกิดความขัดแย้งกับสหรัฐฯ อย่าง รุนแรง ความขัดแย้งนั้นเกือบน�ำไปสู่สงครามโลกครั้งที่ 3 เมื่อ เครื่องบินสอดแนม U2 ของสหรัฐฯ พบว่าคิวบาได้ให้สหภาพ โซเวียตน�ำขีปนาวุธนิวเครียร์เข้าไปติดตั้ง สหรัฐฯ ปิดล้อมคิวบา จนกระทั่งสหภาพโซเวียตยอมถอนขีปนาวุธเหล่านั้นออกไปใน ตอนปลายปี 2505
14 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ตัวไกลหัวใจอยู ่ไกล้
การรื้ อ ฟื ้ น ความสั ม พั น ธ์ ท างการเมื อ งและเศรษฐกิ จ กับสหรัฐฯ จะมีผลดีต่อเศรษฐกิจของคิวบาอย่างใหญ่หลวง เนื่ อ งจากคิ ว บาจะขายสิ น ค้ า สารพั ด ในตลาดที่ ใ หญ่ ที่ สุ ด ใน โลกได้ นอกจากนั้น ชาวอเมริกันนับล้านจะพากันไปท่องเที่ยว ในคิวบาพร้อม ๆ กับนักธุรกิจที่จะน�ำเงินไปลงทุน เนื่องจาก ชาวคิวบามีการศึกษาสูงมากพร้อมกับเป็นคนเอาจริงเอาจังและ ตั้งความหวังไว้สูงยิ่งเมื่อเทียบกับประเทศก�ำลังพัฒนาโดยทั่วไป คิวบาจะพัฒนาแซงหน้าประเทศก�ำลังพัฒนาส่วนใหญ่ได้อย่าง รวดเร็วหากรัฐบาลเปิดกว้างให้ภาคเอกชนในแนวเดียวกันกับจีน ต่อไปนี้ โลกจะมีประเทศที่ปกครองด้วยระบบคอมมิวนิสต์อัน เลวร้ายเพียงประเทศเดียว นั่นคือ เกาหลีเหนือ (1.ขีปนาวุธ SS-4 ที่สหภาพโซเวียตน�ำไปติดตั้งในคิวบา) (2.เครื่องบินสอดแนม U2)
การถอนอาวุ ธ ออกไปนั้ น มิ ไ ด้ เ ปลี่ ย นความสั ม พั น ธ์ ระหว่ า งสหภาพโซเวี ย ตกั บ คิ ว บา การเข้ า ไปอยู ่ ใ นค่ า ย คอมมิ ว นิ ส ต์ ส ่ ง ผลให้ คิ ว บาถู ก คว�่ ำ บาตรทางเศรษฐกิ จ และ การเมืองจากสหรัฐฯ เงินลงทุน นักท่องเที่ยวและสินค้าอเมริกัน หายไปจากคิวบา ในขณะเดียวกันคิวบาก็ขายสินค้าให้สหรัฐฯ ซึ่ ง เป็ น ตลาดที่ ใ หญ่ ที่ สุ ด ในโลกไม่ ไ ด้ ส่ ง ผลให้ คิ ว บาต้ อ งหั น ไปพึ่งตลาดและความช่วยเหลือของสหภาพโซเวียตเป็นหลัก แต่ตลาดและการช่วยเหลือนั้นไม่อาจทดแทนสิ่งที่หายไปได้ ทั้งหมด ยิ่งกว่านั้น การเปลี่ยนระบบเศรษฐกิจตลาดเสรีให้เป็น ระบบคอมมิวนิสต์ปิดกั้นความคิดสร้างสรรค์และแรงจูงใจใน ภาคเอกชน ปัจจัยเหล่านั้นท�ำให้เศรษฐกิจของคิวบาตกอยู่ใน ภาวะติดหล่ม ในระหว่างที่สงครามเย็นยังด�ำเนินไปอย่างเข้มข้นนั้น จีนเริ่มมองเห็นความเลวร้ายของระบบคอมมิวนิสต์มากขึ้นทุก วัน ฉะนั้น จีนจึงเริ่มเปลี่ยนมาใช้ระบบตลาดเสรีก่อนที่เศรษฐกิจ จะติดหล่มต่อไป จีนเดินออกจากหล่มได้ในเวลาไม่นาน แต่ คิ ว บาตกอยู ่ ใ นสภาพตาบอดจนกระทั่ ง สหภาพโซเวี ย ตแตก สลายในปี 2534 ส่งผลให้คิวบาเดินเข้าภาวะคับขันทันทีเมื่อ ขาดทั้งตลาดและความช่วยเหลือ กระนั้นก็ตาม คิวบายังดื้อรั้น ใช้ระบบคอมมิวนิสต์ต่อไปส่งผลให้ภาวะเศรษฐกิจเลวร้ายลงไป อีก ชาวคิวบาไม่สามารถซื้ออะไรจากภายนอกประเทศได้มากนัก เนื่องจากขาดเงินตรา ภาวะนั้นแสดงออกมาให้เห็นเป็นอย่างดี จากสภาพของรถยนต์ที่แสนเก่าซึ่งชาวคิวบาต้องหาทางซ่อมใช้ เรื่อยมาเป็นเวลาหลายสิบปี หลั ง ฟิ เ ดล คาสโตร ป่ ว ยหนั ก จนไม่ ส ามารถบริ ห าร ประเทศได้ แ ละให้ น ้ อ งชายรั บ ต� ำ แหน่ ง ประธานาธิ บ ดี เ มื่ อ ปี 2551 รัฐบาลเริ่มมองเห็นว่าคงไม่สามารถคงระบบเศรษฐกิจ ในแนวคอมมิวนิสต์แบบเข้มข้นต่อไปได้ จึงเริ่มยินยอมให้ภาค เอกชนท�ำกิจการบางอย่างได้บ้างรวมทั้งการเกษตรในครอบครัว ธุรกิจและกิจการบริการขนาดเล็ก ความเปลี่ยนแปลงนั้นมีผล ทันตาเห็นเมื่อชาวคิวบามีความเป็นอยู่ดีขึ้น การที่คิวบาเริ่ม เปลี่ยนใจส่งผลให้สหรัฐฯ เริ่มเปลี่ยนท่าทีจนในที่สุดทั้งสอง ประเทศตกลงรื้ อ ฟื ้ น ความสั ม พั น ธ์ อั น ดี ต ่ อ กั น พร้ อ มกั น นั้ น สหรัฐฯ ก็ยกเลิกมาตรการคว�่ำบาตรคิวบาเมื่อเดือนมกราคม ปีนี้ 15
issue 85 february 2015
แจกฟรี!เท! ่
เสื้อยืดสุด เสื้อยืดครอบครัวพอเพียง Limited Edition ส�ำหรับผู้ที่สมัครสมาชิกมูลนิธิครอบครัวพอเพียง ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป ด่วน!!..มีจ�ำนวนจ�ำกัด มู ลนิธิครอบครัวพอเพียง โทรศัพท์ 02-939-5995 โทรสาร 02-939-5996 www.ariyaplus.com, www.fosef.or.th
มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัวเรานะครับ!! 16
IS AM ARE www.ariyaplus.com
กว่า 6 ปีที่ผ่านมา IS AM ARE ครอบครัวพอเพียง ได้น�ำบทความ บท สั ม ภาษณ์ สรรสาระที่ ม ากด้ ว ยความรู ้ และความบันเทิง ความสุขมากมายที่ได้ รับจากการอ่านนิตยสารเพื่อสังคมฉบับ นี้ เพื่อเป็นการตอบแทนท่านผู้อ่านและ สมาชิกที่น่ารักทุกท่าน ตั้งแต่ฉบับนี้เป็นต้นไป บก.จะแจกของ สมนาคุณเล็กๆแก่ผู้ที่ตอบแบบสอบถามกันเข้า ของสมนาคุณที่ว่า คือ ปากกา SHEEFER จ�ำนวน 3 รางวัล พร้อมสลักชื่อ-นามสกุล เรี ย บร้ อ ย ซึ่ ง ค� ำ ถามในฉบั บ นี้ คื อ ความรู ้ ที่ ไ ด้ จ ากบทความ “สังคมก้มหน้า” หน้า 8-9 จากส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพ แห่ ง ชาติ ในฉบั บ ที่ ป รากฏ แล้วตัดส่งมากันนะค่ะ ในฉบับ หน้ า ของสมนาคุ ณ อาจมี ก าร เปลี่ยนแปลงตามค�ำเรียกร้อง ของคนขี้ เ หงา ซึ่ ง น่ า จะเป็ น Furby เพื่อนช่างคุย ของเรา เอง แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้า นะค่ะ
ร่วมตอบค�ำถามชิงปากกา SHEFFER
ส่งมาที่นิตยสารครอบครัวพอเพียง เลขที่ 663 ซอยพหลโยธิน 35 แยก 9 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 02-939-5995 แบบประเมินความพอใจผู้อ่าน 1. เนื้อหาเรื่อง สังคมก้มหน้า
1
2
3
4
5
-ให้ความรู้และมีสาระตามที่คาดหวัง -บทความมีความน่าสนใจและเป็นประโยชน์ -บทความจุดประกายความคิดสร้างสรรค์ -บทความสร้างความตระหนักในเรื่องคุณธรรม 2.รูปเล่ม -มีการออกแบบที่สวยงาม ทันสมัย -จัดจัดเนื้อหาเป็นหมวดหมู่ อ่านง่าย -ภาพประกอบและการน�ำเสนอน่าสนใจ 3.ข้อเสนอแนะ
สายตรง กรมสงเสริมการสงออก
1.ไม่เป็นที่พอใจ 2. ควรปรับปรุง 3. พอใช้ 4.ดี/น่าสนใจ 5. ดีมาก/พอใจมาก 17 issue 85 february 2015
1169
https://www.flickr.com/photos/9915999@N03/7347695080
ความน่าจะเป็น บนเส้นทางธรรม
ปุจฉา
ในพุทธประวัติเวลาเล่าถึงตอนที่สาวกหรือแม้แต่คนธรรมดาที่ได้ฟังโอวาทของพระพุทธเจ้าแล้วเข้าใจแจ่มแจ้ง มักจะใช้ค�ำ พูดว่าเกิดดวงตาเห็นธรรม ส�ำเร็จเป็นพระอรหันต์ในทันที ดิฉันสงสัยว่า การเกิดดวงตาเห็นธรรม ส�ำเร็จเป็นพระอรหันต์มันเป็น ความรู้สึกที่สามารถเปรียบได้กับความรู้สึกแบบไหนในทางโลก และที่ว่าดวงตาเห็นธรรมนั้นเห็นเท่ากับที่พระพุทธองค์ตรัสรู้เลย หรืออย่างไร เคยอ่านว่าคนเหล่านั้นอาจเกิดมาแล้วหลายชาติ แต่บางคนก็ไม่ใช่ท�ำไมถึงได้บรรลุกันง่ายดายขนาดนั้นคะ 18 IS AM ARE www.ariyaplus.com
drammatoday
วิสัชนา
บรรลุธรรมเป็นอย่างไร ท่านเหล่านั้นจึงตอบด้วยการ “นิ่ง” การ “ดวงตาเห็นธรรม” เป็นค�ำเรียกผู้ที่บรรลุ “โสดาปัตติ ตอบด้วยการนิ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของการตอบปัญหาที่เรียกว่า ผล” เป็นพระ “โสดาบัน” (ผู้แรกหยั่งลงสู่กระแสพระนิพพาน) “ฐปนียปัญหา” คือ “ตอบด้วยการไม่ตอบ” นั่นเอง การที่ ค นสมั ย พุ ท ธกาลบรรลุ ธ รรมกั น ง่ า ยๆ นั้ น ซึ่งถือเป็นพระอริยบุคคลขั้นต้นในสี่ขั้น กล่าวคือ เป็ น เพราะเรา “มองชั้ น เดี ย ว” แต่ ห ากมองตามเหตุ ป ั จ จั ย (๑) พระโสดาบัน หลายชั้น ก็จะพบว่า สาวกแต่ละคนล้วนแล้วแต่ได้บ�ำเพ็ญบารมี (๒) พระสกทาคามี มาแล้วทั้งสิ้น เช่น พระยสกุลบุตรที่เพียงแต่ได้นั่งฟังธรรมจาก (๓) พระอนาคามี พระพุทธเจ้าว่าด้วยเรื่อง “ทาน สีล สวรรค์ กาม และการหลีก (๔) พระอรหันต์ การบรรลุโสดาบันที่ถือว่าเป็นการได้ดวงตาเห็นธรรมนั้น ออจากกาม” ก็สามารถบรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน ทัง้ ๆ ทีย่ งั ไม่ จะเกิดขึ้นกับผู้ที่ปฏิบัติธรรมตามแนวอริยมรรคมีองค์ ๘ หรือ ได้ออกบวช หรือแม้แต่ส�ำเร็จเป็นพระอรหันต์ก็ยังไม่ได้ออกบวช เจริญสติปัฏฐาน ๔ (ซึ่งเป็นเรื่องเดียวกัน แต่ต่างชื่อเท่านั้น) เมื่อ เช่นกัน นั่นเป็นเพราะว่า ในหลายชาติภพมาแล้ว ท่านได้สั่งสม เกิดอาการเช่นว่านั้น จิตจะสว่างกระจ่างแจ้ง เข้าใจในสัจธรรม เหตุปัจจัยมาพอสมควร เช่น ในชาตินี้ที่ท่านเบื่อ “กามารมณ์” จนมองเห็นสาว พื้นฐานของรูปและนามอย่างชัดเจนว่าเป็นเพียงสิ่งปรุงแต่งที่ เกิดขึ้น ด�ำรงอยู่ และแตกดับไปตามธรรมดา ข้อความที่ท่านยก สรรค์ก�ำนัลในว่าเป็นดั่งซากศพ ก็เพราะว่า ในชาติที่ผ่านมา ขึ้นมาเป็นบทอ้างอิงประกอบการอธิบายอาการของผู้เกิดดวงตา ท่านได้อุทิศตนท�ำงานอาสาสมัครร่วมกันเก็บศพไม่มีญาติไปเผา ยังฌาปนสถาน เมื่อท่านเห็นซากศพมาจนชินในชาติที่แล้ว จิต เห็นธรรมก็คือ จิตจะเกิดการตื่นรู้ว่า จึงเกิดการเบื่อหน่ายคลายความก�ำหนัด มาในชาตินี้ จิตที่เบื่อ “ยงฺกิญฺจิ สมุทยธมฺมํ, สพฺพนฺตํ นิโรธธมฺมํ” “สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งหมด มาแล้วระดับหนึ่ง ถูกตอกย�้ำด้วยสภาพแวดล้อมเดิมๆ จึงเบื่อ เต็มกลืน ถึงขนาดอุทานออกมาว่า ล้วนมีความดับไปเป็นธรรมดา” “ที่นี่วุ่นวายหนอ ที่นี่ขัดข้องหนอ” การได้ ด วงตาเห็ น ธรรมก็ คื อ การเห็ น “ไตรลั ก ษณ์ ” พระพุทธองค์ได้ทรงสดับดังนั้นจึงตรัสตอบว่า นั่นเอง ที่ว่า “เห็น” นั้น ไม่ใช่การเห็นด้วยตาเนื้อ เห็นด้วยความ “ที่ไม่วุ่นวายหนอ ที่นี่ไม่ขัดข้องหนอ” เข้าใจในระดับเหตุผล แต่เป็นการเห็นด้วยตาคือปัญญาของจิต ข้อความที่ “ตรงกันข้าม” อย่างสิ้นเชิงเช่นนี้ มีพลังดึง ที่อบรม ฝึก หัด พัฒนาจนสุกงอมถึงที่สุดแล้ว อาการได้ดวงตา เห็นธรรมนั้น เปรียบง่ายๆ เหมือนคนที่หยิบพริกขี้หนูขึ้นมาเม็ด ดูดให้ยสกุลบุตรพุ่งตรงเข้าไปหาต้นเสียงคือพระพุทธเจ้าทันที หนึ่งแล้วกัดกร้วมลงไป พอรู้ว่า “เผ็ด” เท่านั้น ก็จะจ�ำไปจนตาย เมื่อน�้ำแห่งโพธิปัญญานั้นเต็มปรี่มาแล้วระดับหนึ่ง จึงเมื่อน�้ำ รสชาติของพริกที่ “เผ็ด” นั้น จะกลายเป็นประสบการณ์ที่ฝังอยู่ หยดสุดท้ายจากปรีชาญาณของพระพุทธองค์หยดลงไปเติมเป็น ในความรู้สึกไปตราบนานเท่านานโดยไม่ต้องการค�ำอธิบาย หาก หยดสุดท้าย น�้ำในแก้วนั้นก็พลันล้นทะลักออกมาเป็น “ดวงตา แต่เป็น “ประสบการณ์ตรง” ที่ระบบประสาททั้งหมดสัมผัสได้ เห็นธรรม” อย่างง่ายดาย กรณีของพระยสะคือสิ่งที่พิสูจน์ให้เห็นว่า ไม่มีอะไรได้มา เองโดยตรง หรือเหมือนกับคนที่ถูกใครสักคนเอาปืนจ่อหัวพร้อม ลั่นไก จู่ๆ นาทีนั้น โดยไม่ต้องอ้างเหตุผล ความหวาดกลัวก็จะ ง่ายๆ เลย ที่เราเห็นว่าง่ายเพราะเรามองแต่ “ยอด” ทว่าไม่เห็น เกิดขึ้นมา เหงื่อเม็ดโป้งๆ ก็จะซึมออกมาเองโดยธรรมชาติ คน “ราก” และองค์ประกอบอื่นอีกมากมายต่างหาก ใช่หรือไม่ว่า เราทุกคนต่างเคยมี “ชาติที่แล้ว” มาด้วย ที่ถูกปืนจ่อหัวนั้นจะปล่อยวางทุกสิ่งทุกอย่างเองโดยอัตโนมัติ โดยไม่ต้องการให้ใครมาเสี้ยมสอนแม้แต่น้อย ประสบการณ์ กันแทบทั้งนั้น และนั่นจึงท�ำให้เราสันนิษฐานได้ว่า บางทีชาตินี้ การบรรลุธรรม เป็นเรื่องเหนือ “สมอง” เป็นเรื่องพ้น “ตรรกะ” อาจเป็นชาติท่ีเราก�ำลังจะเต็มเปี่ยมก็เป็นได้ เราทุกคนจึงเป็นผู้มี อย่างสิ้นเชิง การบรรลุธรรม เป็นประสบการณ์ตรงของ “จิต” สิทธิ์ที่จะเห็นธรรมด้วยกันทั้งนั้น ไม่มีใครได้เปรียบใครหรือไม่มี ล้วนๆ พูดอีกนัยหนึ่งตามส�ำนวนนักปฏิบัติก็คือ เป็นเรื่อง “เหนือ ใครด้อยกว่าใคร ทุกคนล้วนด�ำเนินอยู่บนวิถีแห่ง “ความน่าจะ คิด” หรือ “นอกเหตุเหนือผล” ต้องหยั่งรู้หยั่งเห็นด้วยตนจึงจะ เป็น” บนเส้นทางธรรมเสมอกัน คัดลอก vimuttayalaya.net เข้าใจ เพราะการบรรลุธรรมเป็นเรื่องเข้าใจยาก จึงเมื่อมีคนมา ถามพระพุทธองค์ หรือพุทธสาวกคนส�ำคัญๆ ว่าภาวะหลังการ 19 issue 85 february 2015
Photo : theseanster93 (www.flickr.com/photos/7912605@N08/4057553442)
่ พบ “ครู ” ตรงที เส้นขอบ (ภู) ฟ้า (ตอนที่ 1)
เมื่อหลายปีก่อน มีสถานที่หนึ่งที่ผมชอบไปกินไปนอน และอยู่ได้เป็นเวลานานเมื่อถึงช่วงเวลาปิดภาคเรียนก็จะขอพ่อ แม่ว่าให้พาไปนอนค้าง ที่แห่งนั้นคือบ้านอาของผมย่านตลิ่งชัน เหตุที่ผมชอบไปก็เพราะด้วยเหตุผลที่ห้องนอนของพี่ชายผม ซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องกันนั้น มีตู้หนังสือหลังเก่า ภายในนอกจาก จะมีหนังสือนิยายยอดนิยมผลงานของ ป.อินทรปาลิต อย่าง
“พล นิกร กิมหงวน” หลายตอนหลายชุด มีทั้งแบบที่พิมพ์ ด้วยปกแข็งและแบบปกอ่อนให้เลือกอ่านได้มากมายแล้ว ยังมี วรรณกรรมแปลจากนักเขียนต่างประเทศจาก แม็กซิม กอร์กี้ จอห์น สไตเบค เฮอมาน เฮสเส อังตวน แซ็งเต็ง ซูเปรี ฯลฯ ซึ่ ง ส่ ว นใหญ่ เป็ น หนั ง สื อ มื อ สอง (หรื อ ผ่ า นมากี่ มือ แล้ ว ก็ไม่ แน่ใจ) 20
IS AM ARE www.ariyaplus.com
question of life
ตู ้ ห นั ง สื อ หลั ง เก่ า นั้ น กลายเป็ น พื้นที่เล็กๆ และเป็นโลกอีกใบหนึ่งที่ผม รอคอยใจจดใจจ่อรอวันอาทิตย์ให้มาถึง จะได้ชวนพ่อแม่ไปบ้านอา ก็ด้วยสาเหตุ ประการฉะนี้ ก ล่ า วได้ ว ่ า โลกแห่ ง การ อ่ า นของผมเริ่ ม จากที่ นี่ ก็ ว ่ า ได้ ไม่ ใช่ ที่ โรงเรียน ผมอ่าน “บนเส้นลวด” ของ วัฒน์ วรรลยางกูร ก็จากที่นี่ อ่าน “ขอความ รักบ้างได้ไหม” กับ “เมืองไทยไม่ใช่ของ คุ ณ คนเดี ย ว” ของ พิ บู ล ย์ ศั ก ดิ์ ละคร พล เจ้าชายโรแมนติกคนนั้นก็ที่นี่ อ่าน “หนุ่มนักโบกกับขาวขี้บ่น” ของสมจุ้ย เจตนาน่ า สนุ ก ก็ ที่ นี่ อ่ า น “หลงกลิ่ น กัญชา” และงานอีกหลายเล่มของ รงค์ วงศ์สวรรค์ รวมไปถึงอ่าน “พันธุ์หมาบ้า” ของชาติ กอบจิตติ และเรื่องสั้นบางเล่ม ของ สุรชัย จันทิมา ก็ล้วนแล้วแต่เป็น หนั ง สื อที่ บ รรจุอยู่ภ ายในตู้หนังสือหลัง เก่านี้แล้วอ่านที่นี่แทบทั้งสิ้น ผ ม อ ่ า น เ มื่ อ อ ่ า น ไ ม ่ จ บ ก็ ขอยื ม พี่ ไ ปอ่ า น เราไม่ ค ่ อ ยคุ ย อะไรกั น มากนัก จึงพูดกันเฉพาะแต่เรื่องหนังสือ กับเรื่อง เพลง ซึ่งเป็นเรื่องที่มีความสนใจ ตรงกัน ยั ง จ� ำ ได้ ว ่ า ช่ ว งที่ ผ มตั ด สิ น ใจ ไม่ศึกษาต่อด้านดนตรีอย่างจริงจัง ทั้ง ที่ พ ยายามฝึ ก ฝนเรี ย นรู ้ ม าตลอด ด้ ว ย เหตุผลส่วนตัวนั้น ขณะที่ยังเคว้งคว้าง ไม่รู้จะวางแผนชีวิตตัวเองต่อไปในทิศทาง ใด หลายต่อหลายครั้ง ผมกลับคิดถึงและ อยากเป็นดั่งเช่นตัวละครที่โลดแล่นอยู่ ภายในเรื่องราวบนบรรทัดตัวอักษรของ นักเขียนเหล่านั้น
ผมอยากเป็นแบบคนหนุ่มสาวที่มี พลังใน “บนเส้นลวด” เฝ้ า คิ ด ถึ ง บรรยากาศแห่ ง ความ เคว้งคว้าง ดิบ แต่อบอุ่นและบทสนทนา ที่คมคายของตัวละครที่ล้วนแล้วแต่เป็น “คนนอก” อย่างใน “ขอความรักบ้าง ได้ไหม” ถึ ง ขนาดช่ ว งที่ ท� ำ ค่ า ยอยู ่ ที่ โรงเรียนเก่า คืนหนึ่งผมตัดสินใจเดินไป บอกแม่ว่า อยากจะไปท�ำงานที่โรงเรียน บนภูเขา ความเงียบและใบหน้าวิตกกังวล ของแม่ ท�ำให้ผมต้องเก็บมาคิด คิดไปคิด มาสุดท้ายความเป็นไปของชีวิตช่วงหนึ่งก็ ต้องเปลี่ยนแปลงไป เมื่อสายลมแห่งเวลา ความสนใจและความคิดใหม่ๆ เดินทาง ก้าวเข้ามา วั น นี้ ผมยั ง เดิ น อยู ่ ใ นเมื อ ง ขึ้ น รถเมล์ท�ำงาน กลับบ้านด้วยรถไฟฟ้า ฟัง เพลงและเดินเล่นในห้างวันพักผ่อน และ ความจริงก็คือว่า ผมเริ่มแน่ใจว่า... ผมอาจเป็ น เพี ย งคนแปลกหน้ า ผู้ไปเยือนแหล่งแห่งหนตามธรรมชาติได้ เพียงครั้งคราว เป็นเพียง “คนอื่น” บน เส้นทางแห่งการท�ำงานและการ “เลือก” ที่จะใช้ชีวิตท�ำงานอยู่บนภูสูงหรือทะเล กว้าง เมื่อไม่กี่ปีก่อนหน้าที่ผมจะเขียน งานชิ้นนี้ ผมได้เดินทางไป จังหวัดน่าน ซึ่งผมไปไม่กี่ครั้ง โดยปกติเมื่อเดินทาง ไปก็จะอยู่แต่เฉพาะในกิ่งอ�ำเภอภูเพียง อ� ำ เภอท่ า วั ง ผา เคยไปเยื อ นหอศิ ล ป์ ริ ม น่ า นและนอนพั ก ค้ า งแรมท่ า มกลาง บรรยากาศโอบล้อมด้วยธรรมชาติและ งานศิลปะ เคยไปท�ำกิจกรรมทางศิลปะ เด็ ก และเยาวชนที่ ต� ำ บลน�้ ำ เกี๋ ย นและ 21 issue 85 february 2015
บ้านน�้ำแก่น ไปพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ และไปเยือนมาแล้วกับพิพิธภัณฑ์ชุมชน ที่ชาวบ้านจัดตั้ง ค้นคว้าหรือเคลื่อนไหว ด้วยองค์ความรู้ของชุมชน / ประชาชน เอง แต่ครั้งที่จะกล่าวถึงนี้ รู้ตัวอีกครั้ง รถของคณะเราก็ เ ดิ น ทางผ่ า นอ� ำ เภอ ท่าวังผา มุ่งสู่อ�ำเภอปัว และก�ำลังเดินทาง มุ่งหน้าไปยังอ�ำเภอบ่อเกลือ และอ�ำเภอ เฉลิมพระเกียรติ ที่ซึ่งเป็นเป้าหมายปลาย ทางของการเดินทางในครั้งนั้น ถนนหนทางยากล�ำบากกว่าที่คิด แต่เนื่องจากผมไม่ใช่คนขับ จึงได้แต่นั่ง ลุ้นพี่คนขับแทน เมื่อยามรถจ�ำต้องไต่อยู่ บริเวณไหล่เขาที่มองลงไปนอกจากเห็น ทิวภูเขาที่เรียงรายกันเขียวครึ้มสวยงาม เป็นแนวยาวแล้ว ยังมองลงไปเห็นความ ลึก ความสูงจากระดับน�้ำทะเลที่สัมผัส ได้ถึงอากาศหนาวเหน็บขึ้นเรื่อยๆ แอบ คิดในใจว่า ถ้าพลาดเพียงนิดเดียว เราคง ต้องดิ่งลงไปสู่ความลึกล�้ำนั้น ถึงอย่างไร ค�่ำนั้น คณะของเราก็ เดินทางมาถึงที่พักเชิงเขา ที่ขณะนี้ รอบ ข้างกายผมมีคนหนุ่มสาววัยใกล้เคียงกัน จ�ำนวนหนึ่งนั่งล้อมรอบและรอคอยการ มาเยือนของครูผม รวมถึงคณะของเรา หลั ง จากที่ ค อยติ ด ต่ อ ไถ่ ถ ามระยะทาง และต� ำ แหน่ ง ที่ ตั้ ง กั น มาโดยตลอดการ เดินทาง อ่านต่อฉบับหน้า
สูตรผมสวยด้วยธรรมชาติ ตอนที่ 2
22 IS AM ARE www.ariyaplus.com
GOODLIFE
สูตรรักษาสีผม
ใ ค ร ที่ อ ย า ก มี สี ผ ม ส ว ย ส ่ อ ง ประกายเหมือนเพิ่งออกจากร้านท�ำผม มาใหม่ๆ ผลไม่ตระกูลส้มและเบอร์รี่ จะ ช่วยถนอมสีผมของคุณให้สวยยาวนาน โดยน�้ำส้มสด 1 ผลโตแกะเปลือกออก แล้วน�ำมาปั่นรวมกับสตรอเบอร์รี่ 3-5 ผล ทิ้งไว้ประมาณ 20 นาที แล้วล้างออกด้วย น�้ำเย็นจัดนะคะ สูตรนี้จะท�ำให้คุณมีสีผม สวยไม่แพ้ดาราฮอลลีวู้ดเลยคะ
สูตรผมหอม
คุณผู้อ่านท่านใดที่มีนัดพิเศษใน วันหยุด แล้วต้องการให้ผมมีกลิ่นหอม ติดทนนานไปทั้งวัน สูตรนี้ช่วยได้ค่ะ ให้ คั้นน�้ำจากดอกกุหลาบแดง ½ ถ้วยตวง ผสมกับน�้ำแอปเปิ้ล ½ ถ้วยตวง หยด น�้ำหอมกลิ่นที่ชอบลงไป 2-3 หยด ไม่
ควรใช้ปริมาณมากกว่านี้ เพราะอาจจะ ท� ำ ให้ ก ลิ่ น หอมกลายป็ น กลิ่ น ฉุ น แทน จากนั้นน�ำส่วนผสมที่ได้มาหมักผม คลุม ทับด้วยหมวกอาบน�้ำ ทิ้งไว้ประมาณ 2030 นาที แล้วล้างออกด้วยน�้ำอุ่น อื้อหือ ผมของคุณจะหอมจนคนที่เดินผ่านต้อง เหลียวหลังเลยหละคะ
สูตรผมมัน
คนที่มีผมมันจะต้องหมั่นสระผม วันเว้นวัน แต่ถ้าต้องการสระผมทุกวัน ก็ ค วรใช้ แชมพู สู ต รอ่ อ นโยน หรื อ สู ต ร ส�ำหรับผมมันโดยเฉพาะ ยิ่งอากาศร้อน อย่างบ้านเราจะกระตุ้นให้ต่อมไขมันบน หนั ง ศี ร ษะผลิ ต น�้ ำ มั น ออกมามากเกิ น ไป สูตรที่ช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้คือ บีบ มะนาว 1 ลูกลงไปในไข่ขาว 2 ฟอง ตี จนเป็ น เนื้ อ เดี ย วกั น ชโลมตั้ ง แต่ ห นั ง 23 issue 85 february 2015
ศีรษะจรดปลายผม สามารถเพิ่มปริมาณ ของส่วนผสมมากขึ้นตามความยาวของ เส้นผมค่ะ
สูตรผมนุ่มลื่น
ถ้าคุณผู้อ่านมีผมพันยุ่งเหยิง จัด ทรงได้ยาก เพียงแค่ใช้ไข่แดง 2 ฟองคน ให้แตกตัว จากนั้นน�ำมาผสมกับเบียร์ 1 ถ้วยตวงโดยต้องทิ้งเบียร์ไว้ให้ปราศจาก ฟองก่อนจึงค่อยผสมกับไข่แดง แล้วน�ำ มาชโลมบนเส้นผม หลีกเลี่ยงการสัมผัส กับหนังศีรษะโดยตรง เพราะเป็นบริเวณ ที่ บอบบางอาจท� ำ ให้ แสบได้ง่า ย ทิ้งไว้ ประมาณ 15 นาที แล้วสระผมออกให้ สะอาด เพียงเท่านี้คุณก็จะมีผมที่นุ่มลื่น หวีง่ายไม่พันกันแล้วละค่ะ ที่มา : นิตยสาร Food News & Life / May – Jun 2012
24 IS AM ARE www.ariyaplus.com
cartoon
25 issue 85 february 2015
26 IS AM ARE www.ariyaplus.com
27 issue 85 february 2015
let's talk
อย่าอาย
หากเราเป็นคนเดียว ที่คิดจะท�ำ
ความดี
จิตอาสาคือความสุขที่ไม่อาจตีราคาได้ ย้อนดูตัวเอง สมัยเรียน ม.ปลายเราใช้เวลาว่างไปกับอะไรนะ ดูหนัง เล่นเกม เที่ยวเตร่ไปกับเพื่อนๆ เรียนพิเศษบ้าง เล่นบ้าง เอิ่ม...ไม่มีอะไรเป็น ประโยชน์ต่อบ้านใกล้เรือนเคียงเลย ไม่ต้องพูดถึงสังคมภายนอก กลับกัน พอมองเด็กสมัยนี้ก็ให้อิจฉา ม.5 – ม.6 เขาออกไปใช้เวลาว่างเข้าร่วมค่าย จิตอาสาต่างๆ กันแล้ว โดยเฉพาะค่ายจิตอาสาของมูลนิธิครอบครัวพอเพียง ซึ่งเป็นที่รู้จักของเหล่าจิตอาสานักเรียน ม.ปลาย มีสมาชิกจากโรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศ เรียกว่าสมาชิกผู้เข้าร่วมจะได้รู้จักเพื่อนใหม่เกือบครบ 77 จังหวัด เลยทีเดียว
28 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ก้ไพลิานนตอง หลิมศิริวงษ์ 29 issue 85 february 2015
ไพลิน หลิมศิริวงษ์ หรือน้องก้านตองก็ เป็นหนึ่งในนั้น เธอใช้เวลาว่างเสาร์อาทิตย์ออก ไปสอนหนังสือเด็กๆ ในชุมชนตึกแดงบางซื่อ เป็นชุมชนแออัดขนาดใหญ่ติดอันดับต้นๆ ของ กรุงเทพฯ การออกค่ายจิตอาสาต่างๆ ท�ำให้ เธอได้ประสบการณ์ชีวิตใหม่ๆ มีโอกาสท�ำเพื่อ ผู้อื่นโดยไม่หวังผลตอบแทน และสนุกสนานไป กับการเดินทางอีกด้วย
ปัจจุบันก้านตองเรียนอยู่ชั้น ม.6 โรงเรียนสตรีนนทบุรี เจ้าของรางวัล “ต้นแบบคนดีศรีแผ่นดินประจ�ำจังหวัดนนทบุรี” ที่เธอเอ่ยปากว่าภูมิใจสุดๆ ก้านตองเป็นจิตอาสาตัวยง เราลองไปท�ำความรู้จักกับเธอคนนี้กันเลย
รางวัล “ต้นแบบคนดีศรีแผ่นดินประจ�ำจังหวัดนนทบุ รี ปี พ.ศ.2556” เจ้าได้แต่ใดมา ?
รางวัลต้นแบบคนดีศรีแผ่นดินฯได้จากการสนับสนุนของทางโรงเรียน สตรีนนทบุรี เมื่อทางโรงเรียนทราบว่าหนูท�ำกิจกรรมจิตอาสามากมาย รวม ถึงช่วยงานกิจกรรมโรงเรียนมาโดยตลอด จึงเล็งเห็นและคัดเลือกเป็นตัวแทน โรงเรียนให้ส่งผลงานเข้ารับการคัดเลือก และได้รับรางวัลในที่สุดค่ะ
คิดจะเรียนต่อด้านไหน ?
คณะที่หนูอยากเรียนคือ บัญชีค่ะ หนูเป็นคนชอบวิชาคณิตศาสตร์ ค่ะ เพราะท�ำให้เราได้เรียนรู้กระบวนการคิดวิเคราะห์ และอีกประการก็คือ หนูคิดว่าการที่เราได้เรียนในสิ่งที่เราชอบ จะท�ำให้เราได้พบกับงานที่ใช่ แล้ว เราก็จะรักงานนั้นค่ะ
ท�ำไมถึงเข้าร่วมจิตอาสากับมู ลนิธิครอบครัวพอเพียง ?
ตอนที่พวกพี่ๆ จากทางมูลนิธิครอบครัวพอเพียงได้มาอบรมที่โรงเรียน สตรีนนทบุรีของหนู พี่เขาก็เปิดวีทีอาร์การท�ำกิจกรรมจิตอาสาของมูลนิธิฯ 30 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ท�ำให้เห็นประสบการณ์ต่างๆที่น่าประทับใจ ได้ทั้งมิตรภาพจากเพื่อนๆ ต่างโรงเรียน ทั้งความสนุกสนาน อีกทั้งยังได้ช่วยเหลือคนที่เดือดร้อน กว่าอีกด้วย ท�ำให้หนูสนใจและสมัครเป็นแกนน�ำเยาวชนจิตอาสาตั้งแต่ นั้นจนถึงปัจจุบันเข้าปีที่ 3 แล้ว
ครอบครัวพอเพียงคืออะไรในความคิดของเรา ?
เป็นครอบครัวที่สามารถพึ่งพาตนเองได้ ไม่มีหนี้สิน อยู่กันด้วย ความรักความอบอุ่น เข้าใจซึ่งกันและกัน พูดคุยกันได้ทุกเรื่อง เท่านี้ ก็เป็นครอบครัวที่เข้มแข็งมั่นคง และก็เป็นครอบครัวพอเพียงแล้วค่ะ
จิตอาสาในความหมายของเราคืออะไร ?
คืองานที่เราต้องอุทิศแรงกาย แรงใจ ความรู้ ความสามารถและ เวลา เพื่อหวังว่าจะบ�ำบัดทุกข์ บ�ำรุงสุขเพื่อผู้อื่น เริ่มจากการให้โดยที่ไม่ ต้องร้องขอและผู้ให้ก็ไม่ได้หวังสิ่งใดตอบแทนเช่นกัน แต่สิ่งที่ผู้ให้และ ผู้รับได้กลับมาคือ ความสุข เป็นความสุขที่ไม่อาจตีราคาได้ และความสุข นั้นจะยังสวยงามอยู่ในใจตลอดไป ไม่ว่าในอนาคตโลกจะเปลี่ยนแปลงไป อย่างไร สิ่งที่ส�ำคัญที่สุดคือ “หัวใจ” เมื่อหัวใจเราพร้อมที่จะให้ สังคมก็จะ เต็ ม ไปด้ ว ยความ สุขที่ยั่งยืน
เล่าเหตุการณ์ประทับใจเกี่ยวกับการเป็นจิตอาสา ?
จากจุดเริ่มต้นที่ได้สมัครเป็นแกนน�ำจิตอาสาครอบครัวพอเพียงและ ได้มาเข้าร่วมกิจกรรมสอนหนังสือเด็กในชุมชนแออัด ชุมชนตึกแดง บางซื่อ โดยมี กลุ่ม ซ.โซ่อาสา เป็นผู้ก่อตั้งสถานที่ใช้ในการสอนหนังสือเด็กๆ ใน ชุมชนแออัดนี้ขึ้นมา วันแรกที่ได้เข้าไปสอนหนังสือนั้นความรู้สึกแรกที่ก้าว เข้าสู่ชุมชนแออัด ในความคิดของหนูคือ นี่หรือชุมชนแออัด สภาพแวดล้อมที่ ย�่ำแย่ ท�ำให้หนูนึกถึงเด็กว่าจะเติบโตมาอย่างไร จะมีอุปนิสัยเป็นเช่นไร อย่าง ที่คาดไว้คือเด็กมีความก้าวร้าว พูดจาหยาบคายและซนมาก และมีสิ่งหนึ่งที่ท�ำให้หนูรู้สึกตกใจสุดๆ คือ หนูได้ถามชื่อเด็กคนหนึ่ง ในชุมชนแออัดว่า “น้องคะ น้องชื่ออะไรคะ” ค�ำตอบที่ได้กลับมาคือ “ไม่ บอกหรอก ถึงบอกไปพี่ก็ไม่มาอีก” หนูจึงไปถามครูอาสาสมัครที่เข้ามาสอน เป็นประจ�ำว่าท�ำไมน้องเขาจึงตอบแบบนี้ ครูตอบว่า “น้องเขาเคยรู้จักพี่ อาสาสมัครที่แวะเวียนมาสอนหนังสือและน้องก็ได้ท�ำกิจกรรมนันทนาการ เล่นเกมตอบค�ำถามต่างๆ กับพี่อาสาสมัครอย่างสนุกสนาน ท�ำให้เกิดความ รักและความอบอุ่น แต่พอหมดวันพี่อาสาสมัครต่างคนก็ต่างแยกย้ายกลับ บ้านและพี่อาสาสมัครที่น้องรู้จักก็ไม่กลับมาอีกเลย” นั่นเป็นค�ำตอบที่ท�ำให้ หนูคิดได้ว่าถ้าเราอยากจะท�ำความรู้จักและได้รับความรักความอบอุ่นจาก เด็กๆ นั้น ต้องแลกด้วยการทุ่มเททั้งแรงกาย แรงใจ ความรู้ ความสามารถ และที่ส�ำคัญที่สุดคือเวลา 31
issue 85 february 2015
นั่ น เป็ น สาเหตุ ที่ ท� ำ ให้ ห นู เ ข้ า ไปสอน หนังสือเด็กๆ ทุกเสาร์แรกของต้นเดือน จนเด็กๆ เริ่มไว้ใจและเชื่อฟังเรามากขึ้น เกิดผลสัมฤทธิ์ใน การเรียนการสอนมากขึ้น เสาร์แรกของต้นเดือน ไหนที่หนูขาดสอนไป เด็กๆ ก็จะถามถึงว่า “พี่ หายไปไหนมา ท�ำไมพี่ไม่มาสอน คิดถึงพี่จัง” เป็น ความสุขที่ไม่อาจตีราคาได้ ยิ่งไปกว่านั้นคือเด็กๆ ในชุมชนแออัดได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตหนู ท�ำให้การเข้าไปสอนหนังสือทุกเสาร์แรกของต้น เดื อ นเหมื อ นการไปหาญาติ พี่ น ้ อ ง สิ่ ง ที่ ห นู ห วั ง เป็นอย่างมากคือ เด็กในชุมชนแออัดจะเติบโตมา เป็นคนดี เป็นผู้ใหญ่ที่ดีในอนาคต และมีวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น โดยมีการศึกษาเป็นสะพาน น�ำไปสู่ความส�ำเสร็จ
ชัยสมรภูมิกับกลุ่มอาสาอิสระ ณ ขณะนั้นน่าจะ เป็นเวลาสักประมาณ 5 โมงเย็น ขณะที่หนูเก็บขยะ บนทางเดิน (สกายวอล์ค) มีป้าคนหนึ่งอยู่ดีๆ เขาก็ พูดขึ้นมาดังๆว่า “โอ้ย มาท�ำขนาดนี้ไม่ไปบวชเป็น แม่ชีเลยหละ” หนูถึงกับสะดุ้งเลย แต่ก็ขอโทษป้า เขานะคะ เพราะหนูคิดว่าหนูคงไปขวางทางเขา
การท�ำจิตอาสามีผลกระทบต่อการเรียนบ้าง ไหม ?
ไม่ มี ผ ลกระทบเลยค่ ะ เพราะหนู ตั้ ง ใจ เรี ย นในชั่ ว โมงเรี ย น กลั บ บ้ า นมาก็ ท� ำ การบ้ า น และทบทวนหนังสืออยู่เป็นประจ�ำ และที่ส�ำคัญ กิจกรรมจิตอาสาที่หนูท�ำจะท�ำเฉพาะวันเสาร์หรือ อาทิตย์เท่านั้นค่ะ
อุ ปสรรคและความท้อของคนอาสาคืออะไร ? ทางบ้านคิดเห็นอย่างไรเกี่ยวกับการเข้าร่วม ถ้ า พู ด ถึ ง อุ ป สรรคและความท้ อ ของคน จิตอาสาของเราในแต่ละครั้ง ?
อาสาต้ อ งยกให้ เ หตุ ก ารณ์ นี้ เ ลยค่ ะ คื อ มี อ ยู ่ วั น หนึ่ ง หนู ไ ด้ ไ ปร่ ว ม ท� ำ กิ จ กรรมเก็ บ ขยะ บริเวณรอบอนุสาวรีย์
หนู อ ยู ่ กั บ คุ ณ พ่ อ สองคนค่ ะ ตอนไปท� ำ กิจกรรมแรกๆ คุณพ่อเขาก็สังสัยว่าเราไปท�ำจริง รึเปล่าจะโกหกเขาแล้วแอบไปหนีเที่ยวรึเปล่า เขา ก็เป็นห่วง หนูก็เลยเปิดเพจของครอบครัวพอเพียง
32 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ให้คุณพ่อดู คุณพ่อก็เริ่มมีความมั่นใจมากขึ้น และ คุณพ่อก็เห็นถึงความตั้งใจจริงในการท�ำกิจกรรม ของหนูมากขึ้น ตอนที่หนูได้รับรางวัลต้นแบบคน ดีศรีแผ่นดินประจ�ำจังหวัดนนทบุรี ท�ำให้คุณพ่อ สนับสนุนจนหนูได้รับโอกาสดีๆ มากมาย แต่คุณ พ่อเขาก็ยังสอนหนูอยู่เสมอว่า “ท�ำกิจกรรมได้แต่ ที่ส�ำคัญอย่าลืมเรื่องการเรียน”
จิตอาสาให้อะไรแก่เรา ?
จิ ต อาสาสอนให้ เรารู ้ จั ก รั บ ผิ ด ชอบต่ อ หน้าที่ในสังคม ท�ำให้เราได้พัฒนาศักยภาพต่างๆ ทั้งการเป็นผู้น�ำ ทักษะการพูดในที่ชุมชน ท�ำให้ เราได้มิตรภาพจากเพื่อนๆ ต่างโรงเรียนมากมาย ได้ ค วามสุ ข ที่ ไ ม่ ส ามารถอธิ บ ายเป็ น ค� ำ พู ด ได้ จริงๆ ค่ะ
เมื่อเข้ามาเป็นจิตอาสาแล้ว อยากเห็นอะไรเกิด ขึ้นในสังคมมากที่สุด ?
อยากจะเห็นสังคมเปลี่ยนแปลงไปในทาง ที่ดีขึ้น และก็ไม่ใช่ว่าเป็นเพียงหน้าที่ของจิตอาสา เพียงเท่านั้น แต่อยากจะให้หน้าที่นี้เป็นหน้าที่ของ ทุ ก คนในสั งคมมาร่ว มมือกัน แล้ว เปลี่ยนแปลง และพั ฒ นาสั ง คมของเราให้ มั น ดี ขึ้ น ไปพร้ อ มๆ กันค่ะ
จิตอาสาสอนให้เรารู้จักรับผิดชอบต่อหน้าที่ในสังคม ท�ำให้เราได้ พัฒนาศักยภาพต่างๆ ทั้งการเป็นผู้น�ำ ทักษะการพูดในที่ชุมชน ท�ำให้เรา ได้มิตรภาพจากเพื่อนๆ ต่างโรงเรียนมากมาย ได้ความสุขที่ไม่สามารถ อธิบายเป็นค�ำพูดได้จริงๆค่ะ
กล่ า วถึ ง ผู ้ ท่ ี ก� ำ ลั ง ตั ด สิ นใจเข้ า ร่ ว มจิ ต สา อยากบอกอะไรถึงพี่ๆ น้องๆ ที่เข้าร่วมเป็น อาสา ? หนูว่าไม่ต้องตัดสินใจแล้วค่ะ ลองเข้ามา จิตอาสาทุกคน ?
อยากจะบอกถึงพี่ๆ น้องๆ จิตอาสาทุกคน ว่า “ขอบคุณ” ที่มาเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างสรรค์ สังคมให้ดีขึ้น ถึงแม้พวกเราจะท�ำได้เพียงสิ่งเล็กๆ น้อยๆ แต่หนูคนหนึ่งค่ะที่เชื่อว่า สิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่เราท�ำในตอนนี้มันจะเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่ช่วยพัฒนา สังคมในวันข้างหน้าต่อไป อย่าท้อในการท�ำความ ดี และก็ อ ย่ า อายหากเราเป็ น คนเดี ย วที่ คิ ด จะ ท�ำความดี ถึงแม้เราจะเป็นแกะด�ำแต่อย่างน้อย เราก็เป็นแกะด�ำที่ท�ำ “ความดี”
เป็นส่วนหนึ่งของพวกเราจิตอาสาดูแล้วคุณจะได้ รับแต่สิ่งดีๆ เพราะสิ่งดีๆ ที่ได้รับนั้นเกิดจากสิ่ง ดีๆ ที่คุณสร้างขึ้นเอง. เห็ น ความคิ ด ของเด็ ก รุ ่ น ใหม่ แ ล้ ว ก็ ดี ใจ หลายคนมีความคิดที่จะท�ำเพื่อผู้อื่นมากขึ้นโดย การเข้าร่วมกับกลุ่มอาสาต่างๆ ในขณะที่ประเทศ เราก�ำลังขาดแคลนผู้มีใจอาสามากเหลือเกิน มัน ช่างเป็นส่วนเติมเต็มซึ่งกันและกันเสียจริง อย่างไร ก็ตาม การเลือกเข้าร่วมกลุ่มจิตอาสาต่างๆ อยาก ให้น้องๆ และผู้ปกครองทุกคนดูให้ดีว่า กลุ่มจิต อาสานั้นๆ เป็นหน่วยงานที่ไว้วางใจได้หรือไม่ ท�ำ เพื่ อ สั ง คมโดยไม่ ห วั ง สิ่ ง ตอบแทนจริ ง หรื อ เปล่ า 33
issue 85 february 2015
เป็นประโยชน์ต่อสังคมจริงหรือไม่ เพื่อ ความปลอดภัยและความสบายใจในการ เสียสละท�ำเพื่อผู้อื่นต่อไป น้องๆเยาวชนผู้สนใจกิจกรรม จิ ต อาสากั บ “มู ล นิ ธิ ค รอบครั ว พอ เพี ย ง” สามารถติ ด ตามข่ า วสารและ เข้าร่วมเป็นสมาชิกได้ “ฟรี” โดยไม่ เสียค่าใช้จ่ายใดๆ ได้ที่ www.fosef. or.th, www.ariyaplus.com และ www.facebook.com/porpeangfamily
34 IS AM ARE www.ariyaplus.com
35 issue 85 february 2015
36 IS AM ARE www.ariyaplus.com
37 issue 85 february 2015
ความเป็นมา
ฐานปรากฏให้เห็น อย่างเช่น จิตรกรรมฝาผนังภาพมอญอาบ จากต� ำ บลที่ สื บ สานความเป็ น มาตั้ ง แต่ ส มั ย อยุ ธ ยา น�้ำ ในวัดบางน�้ำผึ้งนอก และการตักบาตรน�้ำผึ้งเป็นต้น แต่คน ผสมผสานหลากวัฒนธรรมทั้งไทยมอญและชาวจีน เกิดเป็น บริเวณนี้ส่วนใหญ่เป็นคนไทยดั้งเดิมที่มีการติดต่อค้าขายกับฝรั่ง พัฒนาการต�ำบลที่มีจุดเปลี่ยนที่น่าสนใจ ซึ่งสามารถแบ่งเป็น ด้านตะวันออกของแม่น�้ำเจ้าพระยา ยุคต่างๆ ได้ดังนี้
พัฒนาการต�ำบล ก่อนปี พ.ศ. 2485 ยุ คดั้งเดิม
ชนพื้ น ถิ่ น ของต� ำ บลเป็ น คนไทยตั้ ง แต่ ยุ ค ดั้ ง เดิ ม สมั ย อยุธยามีวิถีความเป็นอยู่พึ่งพิงกับธรรมชาติรอบตัว ความเป็น อยู่เรียบง่าย มีการผสมผสานวัฒนธรรมประเพณีกับกลุ่มชนชาติ มอญที่มาอาศัยบริเวณเมืองหน้าด่านพระประแดงบ้าง ซึ่งมีหลัก
38 IS AM ARE www.ariyaplus.com
พ.ศ. 2486-2519 ยุ คบุ กเบิก
คนเชื้อสายจีนจากฉะเชิงเทราและชลบุรี เริ่มเข้ามาท�ำสวน ผลไม้ในพื้นที่ต�ำบลบางน�้ำผึ้ง ความเป็นอยู่ในสมัยนั้นความอุดม สมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติมีอย่างเหลือกินเหลือใช้ เพราะได้ รับอิทธิพลจากน�้ำทะเลจึงเป็นพื้นที่ 3 น�้ำ มีป่าชายเลนรายล้อมริม แม่น�้ำอาหารการกินทั้งจากทะเลและจากน�้ำจืดจึงอุดมสมบูรณ์มาก ชาวบ้านสามารถหาปลาได้ตลอดทั้งปี
พ.ศ. 2520-2529 ยุ คอุ ตสาหกรรม
มีการประกาศให้พื้นที่พระประแดงเป็นพื้นที่อุตสาหกรรม ยกเว้น เกาะกระเพาะหมู และให้ มี ก ารพั ฒ นาท่ า เรื อ คลองเตยเป็ น สิ น ค้ า ของ ประเทศ โดยท�ำการขุดแม่น�้ำเจ้าพระยาให้ลึก ขุดปากอ่าวให้กว้างขึ้น เพื่อ การขนถ่ายสินค้า ส่งผลท�ำให้เกิดการทะลักของน�้ำทะเลเข้ามาในพื้นที่ท�ำให้ สวนเบญจพรรณล่มสลาย และเกิดความเสียหายอย่างหนักส�ำหรับชาวสวน “ต้องพึ่งพาตัวเองได้ มีน้�ำใจต่อผู ้อ่ืน ผลไม้ ช่วงกลางยุคเริ่มมีการซื้อขายที่ดิน และมีการย้ายถิ่นเข้ามาของคนเชื้อ ชุ มชนสมัครสมานสามัคคี ทุกคนใส่ใจ สายจีนที่เข้ามาท�ำการเกษตรแบบปลูกพืชเชิงเดี่ยวโดยเน้นการปลูกกล้วยเป็น สิ่งแวดล้อม” หลัก ในช่วงปีนี้โรงงานที่ส่งผลกระทบกับชาวบ้านในต�ำบลมากที่สุดคือ โรงงาน น�้ำมันละหุ่ง ส่วนช่วงปลายยุคมีโครงการเวนคืนที่ดินทั้งหมดของเกาะกระเพาะ หมูให้เป็นพื้นที่ราชพัสดุ โดยจะอพยพชาวบ้านไปอยู่ที่อ�ำเภอบางน�้ำเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา แต่ชาวบ้านไม่ยอมและเรียกร้องสิทธิ สุดท้ายชาวบ้านเป็น ฝ่ายชนะจึงมีต�ำบลบางน�้ำผึ้งอยู่เช่นเดิม หลังจากนั้นก็เกิดวิกฤตอีกครั้งเพราะ ปัญหาน�้ำท่วมครั้งใหญ่ส่งผลให้พืชผลเสียหายหมดทั้งต�ำบล และสุดท้ายจาก กระแสความนิยมซื้อขายที่ดินในอ�ำเภอพระประแดงรัฐบาลจึงมากว้านซื้อที่ดิน แข่งกับนายทุนเพื่อรักษาที่ดินบนเกาะกระเพาะหมูไว้ ซึ่งอยู่ในส่วนของต�ำบล บางน�้ำผึ้งประมาณ 70 – 80 ไร่
2530 – 2539 ยุ คฟื้ นฟู ทรัพยากร
ในช่วงต้นยุคมีการประกาศให้เกาะกระเพาะหมูเป็นพื้นที่สีเขียวทั้งหมด และมีข้อบังคับออกมาว่าห้ามปลูกสิ่งก่อสร้างที่มีความสูงเกิน 15 เมตร ในปีนี้ เองเกิดภาวะน�้ำเสียจากการถ่ายน�้ำมัน และคราบน�้ำมันจากท่าเรือคลองเตย ส่ง ผลกระทบต่อสัตว์น�้ำ และคุณภาพน�้ำในต�ำบล และยังเกิดน�้ำท่วมครั้งใหญ่อีก ระลอกหนึ่ง ท�ำให้พรรณไม้ในพื้นที่ต�ำบลบางน�้ำผึ้งเกือบสูญพันธุ์ หลังจากนั้น ส�ำนักนโยบายและแผนสิ่งแวดล้อมอนุมัติสร้างเขื่อนคอนกรีตผสมเขื่อนดินรอบ เกาะเพื่อป้องกันน�้ำท่วม และเพื่อลดการรุกเข้าของน�้ำทะเล หลังจากที่สร้าง เขื่อนแล้วท�ำให้ธรรมชาติเริ่มกลับมาดีขึ้น ชาวบ้านที่ยังมีที่ดินอยู่ก็เริ่มท�ำสวน เหมือนเดิม แต่จะเป็นการปลูกพืชเชิงเดี่ยว 39 issue 85 february 2015
พ.ศ. 2540-2545 ยุ คเศรษฐกิจฟองสบู ่แตก
ยุคเศรษฐกิจฟองสบู่แตก มนัส รัศมิทัศได้พัฒนา “โครงการสวนเกษตรชุมชนแผนใหม่” โดยท�ำเรื่องขอพื้นที่จากนายทุน มาท�ำประโยชน์ เพื่อจัดสรรให้กับคนที่ไม่มีที่ดินท�ำกิน โดยก�ำนันรับจ่ายภาษีให้กับนายทุน และปรับพื้นที่สวนโดยใช้รถแบ็คโคร ยกร่องเพื่อท�ำการปลูกแล้วต้นไม้ไม่เจริญเติบโตเพราะดินเกินสภาพความเป็นกรดสูงมีค่าความเป็นกรดด่างถึง 3.5 จึงใช้วิธีการ แก้ปัญหาความเป็นกรดโดยใช้ปุ๋ยชีวภาพเข้าไปปรับปรุงจึงได้ผลส�ำเร็จเป็นอย่างดี โดยมีณรงค์ ส�ำลีรัตน์ ปราชญ์ชาวบ้านจังหวัด สมุทรปราการเป็นแกนน�ำในการท�ำปุ๋ยหมักชีวภาพ
พ.ศ.2546-2551 ยุ คชุ มชนเข้มแข็ง
มีการจัดพิธีเปิด “ตลาดน�้ำบางน�้ำผึ้ง” อย่างเป็นทางการ เศรษฐกิจในช่วงนั้นเริ่มดีขึ้น ธรรมชาติเริ่มกลับมาสมบูรณ์โดย สังเกตุได้จากจ�ำนวนที่หิ่งห้อยที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากมีมาตรการ ในการบ�ำบัดน�้ำเสียในชุมชนเมืองมีความเข้มข้นกว่าในช่วงยุค อุตสาหกรรมเริ่มแรก ท�ำให้น�้ำในแม่น�้ำมีความสะอาดมากขึ้น และได้เป็นต�ำบลน�ำร่องของกองทุนสุขภาพชุมชนท้องถิ่น ของ สปสช. ต่อมาก็ได้เข้าร่วมโครงการรักษ์ป่า สร้างคน 84 ต�ำบล วิถีพอเพียง ของบริษัท ปตท. จ�ำกัด(มหาชน)
40 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ทุนต�ำบล
ผลส�ำเร็จจากการพัฒนาต�ำบลบางน�้ำผึ้งที่ผ่านมา เกิดจากศักยภาพ ชุมชนที่มีอยู่มาจากอดีตสั่งสมการเรียนรู้ อันเป็นศักยภาพที่มีจากทุนทาง ธรรมชาติ และทุนจากการสร้างของฝีมือมนุษย์ โดยมีการวิวัฒนาการท�ำให้ เกิดการพัฒนาปรับเปลี่ยนเพื่อให้เหมาะสมกับชุมชนซึ่งทุนการพัฒนาและ ศักยภาพของชุมชนต�ำบลบางน�้ำผึ้ง โดยสรุปได้ว่าต�ำบลบางน�้ำผึ้งเป็นต�ำบล ที่มีศักยภาพมาก มีความร้อนในหลายๆ ด้านซึ่งเป็นฐานการต่อยอดและ กลไกลการท�ำงานที่ส�ำคัญเพื่อการพัฒนาชุมชนสู่วิถีพอเพียงต�ำบลบางน�้ำผึ้ง ต่อไปพิ่มเติมทุนด้านทรัพยากร
ก้าวเดินด้วยความพอเพียง
ต� ำ บลบางน�้ ำ ผึ้ ง อ� ำ เภอพระประแดง จั ง หวั ด สมุทรปราการ เข้าสู่โครงการฯ ในระยะที่ 3 ตั้งแต่เดือนมีนาคม 2552 เป็นต้นมา ซึ่งเกิดจากการที่ รพา ผานิล เจ้าหน้าที่ประจ�ำ ภาคกลางได้ให้ค�ำแนะน�ำเกี่ยวกับโครงการฯ แก่ส�ำเนาว์ รัศมิทัต นายกองค์การบริหารส่วนต�ำบลบางน�้ำผึ้ง เมื่อผู้น�ำชุมชนเห็น พ้องกับวัตถุประสงค์ของโครงการฯ และอีกทั้งยังต้องการที่จะ
น�ำความรู้และการปฏิบัติของชุมชนบางน�้ำผึ้งที่เป็นรูปแบบด้สน การเกษตรและการท�ำตลาดน�้ำบางน�้ำผึ้ง มาประยุกต์เข้ากับหลัก ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อที่สุดท้ายโครงการฯ จะน้อมน�ำ เอาการด�ำเนินงานเศรษฐกิจพอเพียงที่ต�ำบลกระท�ำอยู่ทูลเกล้าฯ ถวายในหลวงในปี พ.ศ. 2554 ต�ำบลบางน�้ำผึ้งจึงพร้อมที่จะ ก้าวเดินร่วมกับโครงการฯเพื่อสร้างศักยภาพให้กับชุมชนต่อไป 41
issue 85 february 2015
กลไกลการขับเคลื่อน
คณะกรรมการโครงการฯ ได้รับ คัดเลือกจากเวทีระดับต�ำบล ส่วนคณะ ท� ำ งานที่ เ ป็ น ผู ้ รั บ ผิ ด ชอบหรื อ ประสาน งานประจ�ำแต่ละหมู่บ้านจะคัดเลือกจาก ครั ว เรื อ นพอเพี ย งอาสาที่ เข้ า ร่ ว มโครง การฯ ในช่วงของการเตรียมความพร้อม ต� ำ บล ส่ ว นคณะกรรมการโครงการฯ ที่ มี บ ทบาทหน้ า ที่ ด ้ า นต่ า งๆ อาทิ เช่ น กรรมการชุดบริหารแผนงานและกิจกรรม จะเป็ น ผู ้ รู ้ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ กิ จ กรรมและ แผนงานในปีถัดไปโดยส่วนใหญ่จะเป็น ปราชญ์ชาวบ้านของต�ำบลมีความรู้ความ สามารถและเป็นผู้ที่อุทิศอาสาเพื่อชุมชน มานาน
ปี พ.ศ. 2552 คณะกรรมการ โครงการฯ มี ทั้ ง หมด 48 คน แต่ เ มื่ อ ด�ำเนินการตามแผนวิถีพอเพียงปร พ.ศ. 2553 คณะกรรมการโครงการฯ จึงมีการ เปลี่ยนแปลงโดยน�ำเอาคนท�ำงานรุ่นใหม่ เข้าเสริมทัพให้กับโครงการฯ ท�ำให้จ�ำนวน คณะกรรมการโครงการฯ ใน พ.ศ. 2553 มีจ�ำนวนลดลงแต่มีประสิทธิภาพในการ ท�ำงานเพิ่มขึ้นเป็นจ�ำนวน 43 คน ซึ่งซึ่ง แกนน�ำรุ่นใหม่และเป็นกลไกลหลักในการ ขับเคลื่อนโครงการฯ ของต�ำบลบางน�้ำผึ้ง มีการแบ่งคณะกรรมการโครงการฯ ออก ไป 2 ชุด กลไกการขั บ เคลื่ อ นของการ ท�ำงานโครงการฯ ต�ำบลบางน�้ำผึ้ง อาจ ดูเหมือนมี 2 ระบบแต่ทั้ง 2 ระบบตาม 42 IS AM ARE www.ariyaplus.com
แผนภาพเป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นถึงข้อเท็จ จริงในการท�ำงานในพื้นที่ต�ำบลบางน�้ำผึ้ง ว่ า ผู ้ น� ำ ทางการมี ก ารเปิ ด โอกาสให้ กั บ ผุ ้ น� ำ อาสารุ ่ น ใหม่ ใ นการท� ำ งาน เพราะ คณะท�ำงานสามารถท�ำงานได้อย่างเป็น อิ ส ระไม่ ไ ด้ ผู ก ขาดอ� ำ นาจกั บ ส่ ว นของ คณะกรรมการโครงการฯ แต่ อ ย่ า งใด เพื่อเป็นการพัฒนาผู้น�ำรุ่นใหม่และเสริม แรงงานพั ฒ นาของชุ ม ชนให้ เ กิ ด ความ ยั่ ง ยื น อย่ า งต่ อ เนื่ อ งในการท� ำ งานใน อนาคตต่อไป อีกทั้งรูปแบบดังกล่าวยัง เอื้อซึ่งกันและกันระหว่างผู้น�ำทั้ง 2 รุ่น ที่คอยเติมเต็มความรู้ซึ่งกันและกันตลอด ช่วงเวลาของการท�ำงานในโครงการฯ โดย มี เวที ป ระชุ ม คณะกรรมการโครงการฯ ประจ� ำ เดื อ นและกิ จ กรรมตามแผนงาน
ต�ำบลวิถีพอเพียงเป็นตัวเชื่อมทั้งความรู้และความสัมพันธ์ของ คนชุมชนต�ำบลบางน�้ำผึ้งตลอดมา กระบวนการบริ ห ารจั ด การโครงการฯ ของต� ำ บล บางน�้ำผึ้ง มีการท�ำงานในช่วงเริ่มต้นจากแกนน�ำสู่รุ่นเก่า โดย เฉพาะการผลักดันงานจากประธานคณะกรรมการโครงการฯ เนื่องจากแต่ดั้งเดิมชุมชนบางน�้ำผึ้งจะมีความศรัทธาและเชื่อมั่น แนวความคิดของผู้น�ำดังนั้นประธานคณะกรรมการโครงการฯ จึงวางบทบาทของตนเองในการผลักดันโดยเป็นผู้ที่คิดวางแผน และร่ ว มแลกเปลี่ ย นความคิ ด กั บ คณะท� ำ งานอย่ า งสม�่ ำ เสมอ นอกจากนี้ข้อตกลงในที่ประชุมก่อนการท�ำงานจะได้แนวทาง จากการแลกเปลี่ยนเพิ่มเติมจากปราชญ์และแกนน�ำของต�ำบล บางน�้ำผึ้งอีกด้วย เมื่อสร้างแนวทางการท�ำงานและข้อตกลง ร่วมกันแล้ว เจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบลจะเป็นตัวเชื่อประสานงาน กลาง เพื่ อ ให้ ผู ้ รั บ ผิ ด ชอบกิ จ กรรมได้ ด� ำ เนิ น กิ จ กรรมได้ ต าม วัตถุประสงค์ของโครงการฯ ซึ่งส่วนใหญ่เจ้าหน้าที่จะเป็นผู้ท�ำ กระบวนการในเวทีกิจกรรมแต่ละครั้งและเมื่อเสร็จสิ้นกิจกรรม แต่ ล ะกิ จ กรรมผู ้ รั บ ผิ ด ชอบต้ อ งเอาเอกสารการเงิ น น�ำ ส่ ง กั บ บัญชีการเงินเพื่อตรวจสอบ โดยการท�ำงานด้านเอกสารการ เงินในระยะแรกเจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบลยังต้องเป็นพี่เลี้ยงสอน ให้กับชุมชนก่อน ส่วนการสรุปกิจกรรมจะมีการด�ำเนินการใน
เวทีประจ�ำเดือนของแต่ละเดือน ซึ่งในเวทีประชุมแต่ละเดือน นอกจากการสรุปบทเรียนจากกิจกรรมแล้วจะมีการแลกเปลี่ยน เพื่อให้ผู้ร่วมเวทีได้มีส่วนร่วมและเกิดการกระตุ้นการต่อยอด การเรียนรู้กับสมาชิกครัวเรือนพอเพียงอาสา คนบางน�้ำผึ้งช่วง แรกท�ำแต่ไม่พูดเพราะยังไม่ส�ำเร็จแต่เมื่อมีการพัฒนาต่อยอด จนส�ำเร็จกับตนเองแล้วจึงกล้าพูด กล้าน�ำเสนอ เพราะเชื่อมั่น กับวิธีการแนวทางที่ปฏิบัติจนเห็นผลกับตนเองแล้วจึงพร้อมที่จะ เผยแพร่ให้กับผู้ที่สนใจและในเวทีประชุมประจ�ำเดือนของต�ำบล บางน�้ำผึ้ง ซึ่งจะมีแกนน�ำรุ่นพี่ที่จะมีทั้งแนะน�ำเพื่อพัฒนาต่อและ ติเพื่อก่อให้ดียิ่งขึ้น สิ่งเหล่านี้เป็นเสมือนพี่สอนน้อง บางครั้งก็ น้องสอนพี่ ดังนั้นการท�ำงานของคณะท�ำงานจึงเป็นการท�ำงาน แบบเป็นทีมช่วยเหลือและมีส่วนร่วมกัน
43 issue 85 february 2015
ทีมงานภาคสนาม ปตท.
เจ้าหน้าที่โครงการฯ ที่ชาวต�ำบลบางน�้ำผึ้ง คุ้นเคยเป็นอย่างดีมี 2 ต�ำแหน่งคือ เจ้าหน้าที่ประจ�ำ ภาค และเจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบล เพราะถึงแม้ว่าจะ มี เจ้ า หน้ า ที่ โ ครงกาณน ที่ เ กี่ ย วข้ อ งอี ก หลายท่ า น แต่โดยส่วนใหญ่แล้วการท�ำงานที่ผ่านาของชุมชน บางน�้ ำ ผึ้ ง จะคุ ้ น เคยกั บ เจ้ า หน้ า ที่ ป ระจ� ำ ภาคและ เจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบลมากกว่าซึ่งทั้ง 2 ต�ำแหน่ง มี บ ทบาทหน้ า ที่ ใ นต� ำ บลบางน�้ ำ ผึ้ ง ที่ แ ตกต่ า งกั น บทบาทของเจ้าหน้าที่ประจ�ำภาคก็คือ ผู้ที่ช่วยใน เรื่องของการทองทิศทางหรือขึ้นตอนการขึ้นรูปธรรม ต�ำบลวิถีพอเพียง ที่เน้นการพัฒนาการมีส่วนร่วมของ ชุมชนเป็นหลัก ใช้หลักเริ่มต้นให้ชุมชนตระหนักถึง ปัญหาของสังคมและให้เห็นคุณค่าของต�ำบล เน้น สร้างกระบวนการคิดให้เกิดขึ้นโดยชุมชนเป็นที่ตั้ง เอง ประการส�ำคัญอีกอย่างคือ เป็นที่ปรึกษาที่ดีของ เจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบลสร้างโอกาสให้เกิดการเรียนรู้ ให้เกิดขึ้นกับเจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบลเองไม่แทรกแซง การท�ำงานของเจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบล แต่มีส่วนร่วม ช่ ว ยท� ำ ความเข้ า ใจในสิ่ ง ที่ เจ้ า หน้ า ที่ ป ระจ� ำ ต� ำ บล ไม่เข้าใจหรือขาดประสบการณ์ ซึ่งลักษณะดังกล่าว ส่ ง ผลให้ ก ารท� ำ งานของเจ้ า หน้ า ที่ ป ระจ� ำ ต� ำ บลมี พั ฒ นาการได้ ดี ใ นการท� ำ งานชุ ม ชน บทบาทของ เจ้าหน้าที่ประจ�ำต�ำบลก็คือ การลงมือปฏิบัติตาม แผนงานที่ทั้งยังเป็นส่วนที่ช่วยผลักดันแผนงานและ กิ จ กรรมให้ มี ทิ ศ ทางเพื่ อ ไปสู ้ เ ป้ า หมายของชุ ม ชน
ต�ำบลบางน�้ำผึ้งอย่างสอดคล้องผสานความร่วมมือให้เกิดขึ้นใน ชุมชนได้เป็นอย่างดี แผนงานในช่วง 2 ปี มีวัตถุประสงค์ร่วมคือการพัฒนา ครัวเรือนพอเพียงอาสาเพื่อให้เกิดการปรับเปลี่ยนเป็นวิถีพอ เพียง พัฒนาการเรียนรู้ โดยปีแรกเน้นการเติมความรู้ทั้งการ ท�ำบัญชีและผลิตภัณฑ์ในครัวเรือน มีการจัดเวทีชี้แจงการท�ำ บั ญ ชี ค รั ว เรื อ น ซึ่ ง น� ำ วิ ท ยากรชุ ม ชนจากต� ำบลห้ ว ยเขย่ ง ที่ มี
44 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ประสบการณ์การท�ำบัญชี จากคนที่ไม่มี ความเข้ า ใจการท� ำ บั ญ ชี ค รั ว เรื อ น จน สามารถท� ำ ให้ ตั ว เลขในบั ญ ชี ส ะท้ อ น การเปลี่ยนแปลงไปสู่คนในครัวเรือน ซึ่ง การน�ำวิทยากรที่เป็นชาวบ้านแล้วมีการ ถ่ายทอดที่เข้าใจง่ายท�ำให้ครัวเรือนพอ เพียงอาสาเกิดความสนใจและเห็นความ ส�ำคัญของการท�ำบัญชีครัวเรือน ส่วนใน ปี 2554 คือการน�ำเสนอรูปธรรมความ พอเพี ย งและแลกเปลี่ ย นเรี ย นรู ้ ซึ่ ง กั น และกัน พัฒนากลุ่มที่เกิดจากโครงการฯ ให้ยั่งยืนเป็นฐานของครัวเรือนพอเพียง อาสาต่อไป ผลที่เกิดขึ้นจากการด�ำเนินงานที่ ผ่านมาคือแกนน�ำและครัวเรือนพอเพียง อาสา สามารถด�ำเนินกิจกรรมส�ำเร็จลุล่วง ตามแผนที่ก�ำหนดไว้มากกว่าร้อยละ 70 นอกจากนี้การท�ำงานร่วมกับโครงการฯ ท�ำให้กลุ่มครัวเรือนพอเพียงอาสามีความ รู ้ แ ละความเข้ า ใจเพิ่ ม มากขึ้ น มี ค วาม
กล้าแสดงออกในการร่มคิดวิเคราะห์ รู้จัก การขยายเครื อ ข่ า ย และหาสมาชิ ก เข้ า ร่วมโครงการฯ โดยเกิดการเรียนรู้วิธีการ มีส่วนร่วมผ่านกิจกรรมต่างๆ ของโครง การฯ รวมทั้งผู้น�ำมีความเข้าใจ และเล็ง เห็ น ความส� ำ คั ญ ของโครงการฯ พร้ อ ม ที่ จ ะให้ ค วามร่ ว มมื อ ในการท� ำ กิ จ กรรม ต่างๆ เป็นอย่างดี
45 issue 85 february 2015
chocolate
lava cake
ใกล้เข้าวันแห่งความรักเข้าไปทุกที แน่นอนว่าของขวัญในวันแห่งความรักนี้ นอกจากดอกกุหลาบแดงและขาวที่ขายดีเป็นเทน�้ำเทท่าแล้ว ขณะเดียวกันสิ่ง ที่นิยมอีกอย่างนึงก็คือ “ช็อคโกแลต” นั่นเอง
46 IS AM ARE www.ariyaplus.com
EAT AM ARE
เรามาท�ำความรู ้จักกับคุณสมบัติพิเศษของช็อคโกแลตกันก่อนดีกว่าค่ะ ช็อกโกแลตมีสารกระตุ้นระบบประสาท ท�ำให้สมองผ่อนคลาย มีสารแมกนีเซี ยมสูงซึ่ งมีประโยชน์ต่อการท�ำงานของหัวใจและความดันโลหิตสูง และอุ ดมไป ด้วยแอนตี้ ออกซิ แดนท์ท่ีช่วยร่างกายในการต่อสู้กับความเสียหายที่เกิดจากมลภาวะหรือความเครียด รักษาความ อ่อนเยาว์ 7. ตกแต่งหน้าเค้กตามใจชอบ อาจจะน�ำสตรอเบอร์รี่มา ถ้ า อยากให้ ข องขวั ญ นั้ น พิ เ ศษและมี คุ ณ ค่ า น่ า จดจ� ำ มากขึ้น หันมาลงมือท�ำด้วยตัวเองกันดีกว่าค่ะ ฉบับนี้เรามีเมนู ตกแต่ง โรยด้วยน�้ำตาลไอซิ่งก็ได้ค่ะ ข้อสังเกต ควรน�ำเค้กออกจากเตาอบเมื่อหน้าเค้กดูแข็ง ช๊อกโกแลตมาน�ำเสนอค่ะ นั่นก็คือ ช๊อกโกแลตลาวา ท�ำง่ายไม่ และเริ่มแตกเล็กน้อย และขอบรอบๆ ขึ้นรูปแล้ว ปรกติแล้วไม่ ยุ่งยาก ไปลงมือท�ำกันเลยค่ะ ่สิงที่ต้องเตรียม น่าเกิน 12 นาที ถ้าเค้กยังไม่ขึ้นรูปก็อาจไว้ในเตานานกว่านั้นได้ เล็กน้อย แต่ไม่ควรนานเกินไป ไม่งั้นใจกลางเค้กจะไม่เหลวเป็น เนย 200 กรัม ลาวา (สูตรนี้ท�ำได้ 21 ถ้วย) ช๊อกโกแลต 55%(หรือตามแต่สะดวกค่ะ) 200 กรัม ที่มา Ploy Homemade น�้ำตาล 150 กรัม ไข่ (เบอร์2) 4 ลูก แป้งเค้ก 40 กรัม
วิธีท�ำ
1. น�ำเนยกับช็อคโกแลตไปตั้งไป จนละลายจนเข้ากัน 2. ใช้ตะกร้อตีไข่ น�้ำตาล เบาๆ ให้เข้ากัน และร่อนแป้งใส่ 3. จากนั้นค่อยๆ น�ำเนยกับช็อคโกแลตที่ละลายแล้วเท ลงไป คนให้เข้ากัน คนเบาๆ ไม่คนนานคะ 4. เทใส่ถ้วยพิมพ์ ทาเนยให้ทั่วๆ ถ้วยพิมพ์ก่อนเทนะคะ 5. อบไฟที่ความร้อน 160 องศาเซลเซียส เวลา 12-15 นาที แล้วแต่เตาไฟของแต่ละบ้านนะคะ 6. เพื่อให้เคาะเค้กออกจากถ้วยอบได้ ง่ายขึ้น ให้ใช้มีดเซาะรอบๆ เนื้อเค้ก ให้หลุด ออกจากถ้วยอบ จากนั้นให้คว�่ำลงกับจาน เพื่อ ให้เค้กหลุดออกจากถ้วยอบ
47 issue 85 february 2015
Share Story ภาพและเรื่อง : กรวิก อุนะพ�ำนัก
ทัณฑสถาน วัยหนุ่มกลาง คลอง 6
(ตอนที่ 2) ผู ้ท�ำงานกับคนที่สังคมโยนทิ้ง
วันนี้ยังปกติ ไม่มีใครซุกซ่อนสิ่งเสพติดเข้ามา ไม่มีพ่อบ้านแดนไหนรวบรวมสมุนเข้าห�่ำหั่นกัน เขายังคงอยู่ในชุดทหาร สีกากีกับรองเท้าบูธสีด�ำ ประจ�ำการตั้งแต่ 8.00 น.จนถึง 15.30 น. วันนี้เป็นคิวเข้าเวรของเขา เขาต้องกลับมาประจ�ำการอีก ครั้งในเวลา 16.30 น. ลากยาวจนถึงแปดโมงเช้าของอีกวัน
48 IS AM ARE www.ariyaplus.com
49 issue 85 february 2015
ช่วงเดือนรอมฎอนคือเดือนที่เขา ที่ญ่ปี ่ ุ นนักโทษสามพันคนต่อผู ้คุมหก ร้อยคน แต่เราท�ำงานกับนักโทษหก และผู้คุมทั้งหมด 80 คนต้องจับตามอง พันห้าร้อยคนมีผู้คุมจริงๆแปดสิบคน เป็ น พิ เ ศษ เพราะทั ณ ฑสถานวั ย หนุ ่ ม กลาง คลอง 6 อนุญาตให้นักโทษมุสลิม อยู ่แบบวัดใจกันเลย
ทานอาหารได้หลัง 6 โมงเย็น ตามปกติ เวลานี้ครัวหลวงปิดไปแล้ว ใครหิวขนาด กิ น ช้ า งได้ ทั้ ง ตั ว ก็ ไ ม่ มี สิ ท ธิ์ ไ ด้ กิ น ทั้ ง นั้ น “เราอนุญาตให้ญาติๆฝากอาหาร เครื่อง ใช้มาให้ เขาก็จะสุกมาในผ้าห่ม โสร่งท�ำ ละหมาด ฝากเสื้ อ มาให้ ก็ เ หน็ บมาตาม ตะเข็บ เสื้อ บางเรื อ นจ� ำ ต้ อ งท� ำ ตาข่ า ย เพราะมันใช้ถังแก๊สค�ำนวนทิศทางยิงข้าม ก�ำแพงมาเลย มันมาทุกรูปแบบ” ใบหน้า เขาโรยความอ่อนล้าและเหนื่อยหน่ายต่อ การลุกล�้ำเข้ามาของยาเสพติด มันคงไม่ ง่ายนักที่ผู้คุม 80 คนจะสอดส่องนักโทษ 6,507 ให้เห็นทุกซอกมุม
50 IS AM ARE www.ariyaplus.com
“พอมี ข ่ า วว่ า ยาเสพติ ด เข้ า เรือนจ�ำ ผู้คุมก็ตกเป็นเป้าสายตาทันที” เขาไม่ปฏิเสธว่าอ�ำนาจยาเสพติดจะชักจูง ข้าราชการชั้นผู้น้อยอย่างผู้คุมให้หลงผิด ได้ และมันก็เกิดขึ้นทุกวงการแม้กระทั่ง ต�ำรวจ แต่ชีวิตผู้คุมนั้นต่างไป พวกเขา จ� ำ เจอยู ่ ใ นคุ ก ดุ จ เดี ย วกั บ นั ก โทษ แตก ต่างกันที่ฐานะเท่านั้น เขาใช้สอยเวลาอยู่ ภายในคุกเกือบร้อยเปอร์เซ็นต์ของชีวิต พักเที่ยงผู้คุมไม่สามารถออกไปเดินเล่น หาอะไรกินแล้วกลับมานั่งตากแอร์ท�ำงาน หน้าหงิกใส่ประชาชนเหมือนข้าราชการ บางแขนงได้ “คงไม่ต้องพูดถึงเงินเดือน ละมั้ง รู้ๆกันอยู่” เขายิ้มให้กับค�ำพูดตัว เอง “ผู้คุมที่หลงผิดมีน้อยมาก แต่ดังกว่า คนที่ก้มหน้าก้มตาท�ำงาน เราต้องสร้าง ก�ำลังใจให้กันและกัน ไม่งั้นเราไม่มีแรง พัฒนาคนที่สังคมไม่เอาแล้ว” “ปีห้าสามมีอยู่สองพันกว่าคน ขึ้น มาเรื่อยๆจนปัจจุบันหกพันกว่า ยาเสพ ติดทั้งนั้น” ผู้คุมส่ายหน้า “แรกๆก็เสพ กันเฉยๆ พอหาไม่ได้ไม่มีเงินก็ต้องขาย” กว่า 4 พันคน(70%) ของที่นี่เป็นผู้ต้องขัง คดียาเสพติดแตกต่างกันไป หมายความ ว่าไม่ได้ตกเป็นผู้เสพอย่างเดียว แต่เสพ แล้วพ่วงด้วยคดีอื่นๆ เช่น อาละวาด ปล้น ลักทรัพย์ ไปจนถึงข่มขืน ผู้คุมแดน 2 ให้ ความเป็นห่วงว่า ปัจจุบันผู้ต้องขังของ กรมราชทัณฑ์มียอดถึง 3 แสนคน ส่วน ใหญ่มาจากคดียาเสพติด เรือนจ�ำทุกที่มี นักโทษเกินอัตราก�ำหนดไว้ ผลที่ตามมา คือนักโทษต้องนอนเบียดเสียดกันในท่า ตะแคง เหนื อ ขึ้ น ไปยั ง มี ผู ก เปลอี ก สาม ชั้ น นั ก โทษบางคนตกลงมาแขนหั ก ก็ มี มั น เป็ น สิ่ ง ที่ เราไม่ ส ามารถวั ด ขี ด ความ อึดอัดทรมานได้ “ที่ญี่ปุ่นนักโทษสามพันคนต่อผู้ คุมหกร้อยคน แต่เราท�ำงานกับนักโทษ หกพันห้าร้อยคนมีผู้คุมจริงๆแปดสิบคน อยู่แบบวัดใจกันเลย” ผู้คุมส่วนใหญ่จึง
ต้องใช้พระคุณมากกว่าพระเดช เพราะจะ ท�ำให้การท�ำงานง่ายขึ้น คาถาที่พวกเขา ระลึกเสมอก็คือ “มนุษย์สามารถพัฒนา ได้” หากไม่คิดเช่นนั้นตัวนักโทษเองจะยิ่ง ไร้ค่าต่อสังคมจนไม่เหลืออะไรเลย และผู้ คุมก็เป็นได้เพียงคนเฝ้าคุก “พ่ อ บ้ า น” หรื อ ผู ้ น� ำ ในแต่ ล ะ แดนคือหนึ่งในบุคลากรที่ผู้คุมแดนต่างๆ ขอร้องให้ร่วมมือ พ่อบ้านคือวัฒนธรรม ภายในคุ ก เขาคื อ นั ก โทษคนหนึ่ ง ซึ่ ง นั ก โทษทั้ ง แดนให้ ก ารยอมรั บ โดย ธรรมชาติ “ต้ อ งเป็ น นั ก เลงพอตั ว ” ผู ้ คุมย�้ำถึงคุณสมบัติบางอย่างของพ่อบ้าน กระนั้ น ค� ำ ว่ า นั ก เลงในที่ นี้ จ� ำ เป็ น ต้ อ ง มี เ งิ น ไว้ เ ลี้ ย งลู ก น้ อ งประดั บ บารมี ด ้ ว ย หรือพูดง่ายๆว่าพ่อแม่รวยมีคนส่งเสีย ลูก น้องหรือเบ๊คอยรับใช้คือนักโทษไร้ญาติ ผู้ อยากซื้อไก่ย่างในเรือนจ�ำกิน และอยาก สูบบุหรี่แต่ไม่มีเงินใช้สอยเลย นอกจาก ข้าวและเสื้อผ้าของหลวงแล้ว เบ๊นั้นตัว เปล่าจริงๆ มันเป็นวัฒนธรรมที่เกิดขึ้น
เพื่ อ การอยู ่ ร อดของคนผู ้ มี พื้ น ฐานที่ ม า อันหลากหลาย พ่ อ บ้ า นที่ ดี ย ่ อ มให้ ค วามร่ ว ม มื อ กั บ ผู ้ คุ ม ในการสอดส่ อ งดู แ ลความ เรียบร้อย รวมไปถึงการตักเตือนลูกบ้าน ให้อยู่ในขอบเขต แต่พ่อบ้านที่เหิมเกริม ก็มี เขาสามารถรวมพวกไปฟันแทงกับ แดนอื่นได้ “หากเกิดอะไรขึ้นเราล็อคพ่อ บ้านก่อน พ่อบ้านโดนก่อน” ผู้คุมแดน 2 ชี้แจง “ขอกันดีๆไม่ได้ต้องใช้ก�ำลัง” “ผมก็ มี ลู ก เรามองเด็ ก พวกนี้ เป็นลูก” เขาผายมือ “ถ้าเรามองเขาเป็น อาชญากร เราก็ไม่เข้าใกล้เขา ใช้ระเบียบ วิ นั ย ยึ ด อย่ า งเดี ย ว ไม่ ต ้ อ งฝึ ก อะไรกั น แล้ว ขังๆเข้าไป เราก็ไม่ต้องเหนื่อย แต่ เด็กพวกนี้คิดไม่เป็น วางแผนชีวิตตัวเอง ไม่ได้ สมองเขาถูกท�ำลายด้วยยาเสพติด ครอบครั ว ส่ ว นใหญ่ ก็ แ ตกแยก อยู ่ กั บ ป้า อยู่กับย่า เป็นปัญหาสังคม แต่สังคม ให้ ข บวนการยุ ติ ธ รรมแก้ ไขโดยการจั บ ยัดเรือนจ�ำ เราก็ต้องฝึกอาชีพเขาเท่าที่
51 issue 85 february 2015
ท�ำได้ เพราะรัฐไม่ได้ส่งเสริมเครื่องมือ เทคโนโลยีในการท�ำงานให้เราเลย เราก็ ท�ำตามก�ำลังให้เขาออกไปหาเลี้ยงตัวเอง คืนคนดีสู่สังคม” ตลอดระยะเวลา 20 ปี เขาท�ำ หน้าที่เป็นผู้คุมแดน 2 หรือแดนใกล้พ้น โทษ ควบคุมนักโทษอายุระหว่าง 18-25 ปี โทษไม่เกิน 2 ปี จ�ำนวน 1,219 คน เขา เป็นข้าราชการเล็กๆ ที่ท�ำงานอยู่กับคน ที่สังคมโยนทิ้ง หลายคนในนี้ผู้คนสาปส่ง และไม่อยากให้ออกมาชั่วนิรันดร์ แต่เขา ไม่ อ าจไหลตามน�้ ำ ไปกั บความรู้สึกของ ผู้คนที่โกรธแค้นเหล่านั้นได้ การเป็นผู้คุม ไม่อนุญาตให้เขาจงเกลียดจงชังนักโทษ โดยเฉพาะเหล่ า เด็ ก หนุ ่ ม รุ ่ น ราวคราว เดียวกันกับลูกเขา “เลวร้ า ยมาจากไหนก็ ต ามเมื่ อ เข้ามาอยู่ในนี้แล้วเขาก็เหมือนลูกเราคน หนึ่ง” ผู้คุมปลายตาไปยังความเวิ้งว้าง ของไอแดด
52 IS AM ARE www.ariyaplus.com
cover story
“ถึงแม้ลูกหลานท่าน จะไม่รับดูแล แต่เรานี่แหละ จะเป็นผู ้ดูแลท่านเอง”
ภาพและเรื่อง : กรวิก อุนะพ�ำนัก
สุนีย์ ไต่ถาม เจ้าหน้าที่ดูแลผู ้สูงอายุ บ้านบางแค
53 issue 85 february 2015
พ่อแม่คนอื่นก็เหมือนพ่อแม่เรา
สองมืออันสั่นเทาค่อยๆ ประดิษฐ์ประดอยตาม ความสามารถและความถนัด ขึ้นรูปเค้าโครงเป็นกลีบ ดอกไม้ชนิดหนึ่ง ดวงตาฝ้าฟางยังคงจดจ้องในสิ่งที่ ตัวเองท�ำ มันคืองานอย่างหนึ่งที่ช่วยปลอบประโลม จิตใจ ให้ลืมความหลังเลวร้ายได้บ้าง อย่างน้อยก็ชั่ว ครู่ยามที่ไม่ต้องคิดถึงสิ่งใด ในวันวัยอันใกล้ฝั่งเข้ามา ทุกทีๆ ดอกล�ำดวนยืนต้นแผ่ร่มเงาอยู่ที่มุมตึก กลีบ ดอกแข็งแรงไม่ร่วงง่าย เป็นไม้ที่อายุยืนและไม่ท้ิงใบ ความเขียวชอุ่มนั้นให้ร่มเงาตลอดปี นกน้อยทั้งหลาย จึงได้อาศัยเป็นที่พักพิงยามเหนื่อยล้าจากเปลวแดด เมื่อพักฟื้นหายเหนื่อยแล้วก็พากันบินจากไป เปรียบ ได้กับพ่อแม่ผู้แก่ชรา ผู้ต่อสู้ชีวิตมาจนเรี่ยวแรงถดถอย เพื่อให้ความร่มเย็นแก่ลูกหลานที่ลืมตามาดูโลก และ จดจารไว้เป็นตัวอย่างการกระท�ำแก่คนรุ่นต่อไป แม่เฒ่ายังคงประดิษฐ์ดอกล�ำดวนสัญลักษณ์ ของผู้สูงอายุอย่างสงบ หวังเพียงผู้มาเยือนได้ชื่นชม และซื้อติดมือไปเป็นที่ละรึก เจ้าของผลงานจะได้ส่วน แบ่ง 70 % แต่บางดอกก็คงไว้เพียงผลงานเท่านั้น เจ้าของได้จากโลกนี้ไปแล้ว... สถานที่ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา อาทิ พิธิสวดศพ
ดอกล�ำดวน ผลงานของผู้สูงอายุบ้านบางแค
“พี่ได้ประสบการณ์จากท่าน การด�ำเนินชีวิต การครองคน ครองตนของท่าน คุณตาคุณยายกว่าจะ ผ่านมาเป็นวัยนี้ท่านท�ำอะไรมา ท่านก็เคยเป็นวัยเด็ก มา ผ่านวัยท�ำงานมา มีทั้งเรื่องสนุกสนาน เรื่องทุกข์ ก็ได้เรียนรู้จากท่าน” สุนีย์ ไต่ถาม เจ้าหน้าที่ผู้อุทิศตน ดูแลผู้สูงอายุบ้านบางแคมากว่า 20 ปี บอกเล่าความ รู้สึกจากประสบการณ์ว่า ผู้สูงอายุที่ขาดผู้อุปการะใน บ้านบางแคล้วนมีที่มาอันบอบช�้ำ ไม่มีใครคิดว่าเมื่อ แก่ตัวลงแล้วจะได้มาอยู่ที่นี่ ความเป็นจริงก็คือสังคม ไทยเชิดชูเรื่องความกตัญญู แต่ผู้สูงอายุทั้ง 266 คน ของที่นี่ ส่วนใหญ่ถูกลูกหลานทอดทิ้งมา บ้างเป็นบิดา มารดาของผู้มีหน้าตาในสังคม บ้างถูกหลอกให้มาอยู่ที่ นี่ บ้างถูกท�ำร้ายร่างกายและจิตใจจนไม่สามารถอยู่ที่ บ้านของตนเองได้ และบางรายสิ้นเนื้อประดาตัวจาก การถูกลูกหลานหลอกเอาสมบัติ ย้อนความเมื่อครั้งตัดสินใจเข้ามาสมัครงาน เป็ น พี่ เ ลี้ ย ง เธอไม่ รู ้ ว ่ า หน้ า ที่ ๆ เธอท� ำ ต่ อ ไปมั นจะ ผูกพันกับใครหรือไม่อย่างไร รู้เพียงว่าการเช็ดอึ เช็ด ฉี่ ของผู้สูงอายุเป็นสิ่งที่เธอต้องท�ำ และเธอมีพื้นฐาน มาแล้วจากการดูแลคุณชวดของตนเองเมื่อ 19 ปีที่ แล้ว ปั จ จุ บั น สุ นี ย ์ อ ายุ 51 ปี เป็ น ชาวจั ง หวั ด สุโขทัย เดินทางเข้ามาท�ำงานในกรุงเทพฯ ตั้งแต่อายุ 30 ปี โดยเริ่มงานเป็นพี่เลี้ยงบ้านเด็กอ่อนพญาไท ได้หนึ่งปี ก่อนจะย้ายมาท�ำงานที่บ้านบางแคจนถึง ปัจจุบัน “เมื่อสิ้นคุณชวดแล้ว เราสามารถท�ำกับคน อื่นได้ไหม การท�ำบุญจ�ำเป็นหรือต้องท�ำในวัด เรา ท�ำบุญกับคนดีกว่า” สุนีย์เริ่มถามตนเองว่าสิ่งที่เธอ เคยท�ำมามันควรจะมีประโยชน์กับผู้อื่นได้บ้าง หาก เป็นเช่นนั้นการท�ำบุญก็จะเป็นบุญตลอดไป เป็นบุญ อยู่ในเนื้องานทุกเมื่อเชื่อวัน “ในส่ ว นของเด็ ก เขาก็ มี ค วามเจริ ญ เติ บ โตมี ความงอกงามของเขาขึ้ น มา แต่ ส� ำ หรั บ คนชรามั น ตรงกันข้าม” งานพี่เลี้ยงเด็กท�ำให้เธอมองเห็นความ แตกต่างว่า ชีวิตเด็กๆ เป็นชีวิตที่ก�ำลังเติบโตขึ้นทุก วัน ในขณะที่คนชราคือชีวิตที่ราวกับพระอาทิตย์ก�ำลัง จะตกลงทุกที ความต่างตรงนี้ท�ำให้เธอมองเห็นความ เสียสละที่จะดูแลผู้สูงอายุที่ถูกทอดทิ้ง ด้วยตระหนัก ว่าไม่มีใครที่อยากตกอยู่ในสภาพอย่างนี้ หากมันเกิด ขึ้นกับใครแล้ว คนนั้นเป็นคนที่น่าสงสารที่สุด
54 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ชมรมดนตรีไทย หนึ่งในกิจกรรมของผู้สูงอายุบ้านบางแค
ความคิดที่ว่าอีกไม่กี่สิบปี เธอเองก็จะเป็นหนึ่งในผู้สูง อายุเช่นกัน และเมื่อวันนั้นมาถึงเธอก็พร้อม เพราะประสบการณ์ ดู แ ลผู ้ สู ง อายุ ส อนให้ เ ธอมองเห็ น ความเป็ น ไปของชี วิ ต ที่ แ ท้ จริง “เราตั้งปณิธานว่าเราต้องท�ำงานตรงนี้ให้ได้ จะมาท�ำบุญ สายนี้แล้วเราต้องท�ำให้ได้ ความดีที่ได้จากที่นี่ผู้สูงอายุเป็นผู้ให้ โอกาส ให้การเรียนรู้ เรียกว่าเป็นบทเรียนชีวิต ศึกษาเป็นรูป ลักษณ์ตัวตนจับต้องได้ ทุกคนมีความสามารถล้วนเป็นแบบ อย่าง เป็นครูในการด�ำเนินชีวิตของเราทั้งสิ้น” สุนีย์ย้�ำว่าเธอ จะบอกพี่เลี้ยงเข้ามาใหม่ว่า ให้ท�ำงานด้วยใจเคารพ ให้เกียรติ ทั้งผู้ร่วมงานและผู้สูงอายุ “คุณตาคุณยายท่านก็เหมือนพ่อแม่ เราคนหนึ่ง ถึงแม้ว่าลูกหลานท่านจะไม่รับดูแล แต่เรานี่แหละ จะเป็นผู้ดูแลท่านเอง” การดูแลผู้สูงอายุในบ้านบางแคไม่ใช่เรื่องง่าย สุนีย์ย�้ำ ว่าการเสียสละเป็นเรื่องส�ำคัญ เพราะไม่ใช่เพียงผู้สูงอายุเท่านั้น ที่ต้องคอยดูแลในอัตราพี่เลี้ยง 1 คนต่อผู้สูงอายุที่แข็งแรง 14 คน และผู้สูงอายุที่ไม่แข็งแรง 8 คนต่อพี่เลี้ยง 1 คน สุนีย์เล่าว่านอก จากงานที่บ้านบางแค เธอยังต้องคอยดูแลครอบครัวของตนอีก ด้วย เนื้องานของเธอเป็นตัวอย่างให้กับลูกหลานเป็นอย่างดี ดัง
ค�ำพูดที่ว่า “การกระท�ำส�ำคัญกว่าค�ำพูด”
ของขวัญวันแม่
ยายนิล (นามสมมุติ) อายุ 78 ปี เป็นคนทางภาคเหนือ สุขภาพร่างกายเป็นอัมพฤกช่วงล่างและมีอาการหลงลืมจ�ำไม่ ได้แม้กระทั่งชื่อจริงของลูกสาว แกเดินทางมาเที่ยวงานวันแม่ กับลูกสาวที่บ้านบางแค จากการสอบถามจากสุนีย์ได้ความว่า ลูกสาวยายนิลขับรถเก๋งพาแม่มาเยี่ยมคนชราตั้งแต่เช้า ในเวลา เที่ยงลูกสาวบอกว่าจะออกไปซื้อข้าวมาให้แม่กิน บอกให้แม่รอ ตนที่ใต้ต้นไม้ พร้อมกับกระเป๋าเสื้อผ้าและน�้ำหนึ่งขวด สุนีย์พบเข้าจึงสอบถามได้ความว่า ยายนิลก�ำลังนั่งรอ ลูกสาวที่ไปซื้อข้าว ประสบการณ์ของสุนีย์บอกว่าเหตุการณ์นี้ ไม่น่าจะปกติ เพราะเวลาล่วงเลยไปถึงบ่ายแล้วยังไม่มีใครมา รับยายนิลเลย สุนีย์จึงขออนุญาตยายนิลเปิดกระเป๋าเสื้อผ้าที่ วางอยู่ข้างๆ ด้วยเหตุผลว่าอาจจะมีของกินอยู่ในกระเป๋ายาย ก็ได้ เมื่อเปิดกระเป๋าออกดูพบเสื้อผ้าจ�ำนวนหนึ่ง และจดหมาย น้อยมีใจความว่า “ฝากดูแลแม่ด้วย” หน้าที่พี่เลี้ยงของสุนีย์เริ่มต้นทันที เธอจ�ำเป็นต้องอธิบาย ให้ยายนิลเข้าใจว่าลูกสาวติดธุระยังไม่สามารถกลับมารับได้ ยาย 55
issue 85 february 2015
นิลก็ได้แต่บอกว่าลูกของตนให้รออยู่ตรง นี้และจะกลับมารับเมื่อซื้ออาหารเสร็จ สุ นีย์พยายามอธิบายให้ยายนิลเข้าใจ ทั้งที่ จิตใจของทั้งคู่ก็เศร้าไม่ต่างกัน “เราก็ บ อกคุ ณ ยายลู ก สาวเขา อาจจะติดธุระ เราก็ต้องเข้าสวมบทบาท ณ ตรงนั้น ลูกสาวเขาบอกอยู่กับพวกหนู ก่อนนะคะ ที่เขาบอกออกไปซื้อข้าวหนะ เขาติดธุระต้องรีบกลับบ้าน แต่ยายเขา เถี ย งบอกถ้ า เขากลั บ บ้ า นเขาก็ ต ้ อ งเอา ยายไปด้วย เราก็บอกจริงๆ ค่ะ เขารีบ ไปด่วน ที่บ้านมีเรื่องนะคะ เขาบอกฝาก คุณยายไว้ที่นี่ก่อน เดี๋ยวเขากลับมารับ, ณ เวลานั้นก็ต้องให้คุณยายคลายกังวล ไปก่อน ยายก็ได้แต่ร้องไห้” ไม่ว่าอะไรก็ตามที่ท�ำให้คนสอง คนมาเจอกัน สุนีย์ก็พร้อมจะดูแลเพราะ มันคือหน้าที่ แม้จะมีค�ำถามที่ยังค้างใจ ว่าท�ำไมมนุษย์เราโหดร้ายกับแม่ตนเอง เหลื อ เกิ น ก็ ต าม แต่ เ ธอก็ ไ ด้ แ ต่ ย อมรั บ ความจริงว่าสังคมทุกวันนี้ ผู้สูงอายุถูก ทอดทิ้งราวกับสิ่งของไร้ค่า ทั้งที่เมื่อพวก เขายังมีแรงกลับดูแลลูกหลานอย่างเต็ม ก�ำลัง แต่สิ่งที่ได้รับตอบแทนนั้นมันตรง กันข้าม “ท�ำไมพี่เอาแม่มาไว้ที่นี่ ท�ำไมพี่ ไม่บอกแกหรือ” เป็นค�ำถามของสุนีย์เมื่อ พบลูกสาวของยายนิลกลับมาเยี่ยมที่บ้าน บางแคหลังจากนั้น 5 เดือน ได้รับค�ำตอบ ว่า “พี่ขอโทษ พี่มีความจ�ำเป็น” ขณะ ที่สุนีย์ก�ำลังเล่าเรื่องราว น�้ำตาของเธอ ก็ เริ่ ม ไหลออกมาอย่ า งห้ า มไม่ ไ ด้ ด้ ว ย ความสงสารและเศร้ า กั บ สิ่ ง ที่ เ กิ ด ขึ้ น แม้ ค วามจ� ำของยายนิ ล จะเสื่ อ มไปมาก แต่เมื่อพบหน้าลูกสาวแกกลับจ�ำได้ด้วย สัญชาตญาณแห่งความเป็นแม่ ปล่อย ให้ ทั้ ง คู ่ คุ ย กั น ตามล� ำ พั ง น�้ ำ ตาของแม่ ไหลราวกับสายเลือดจากดวงตาอันแดง ก�่ ำ “ถามค� ำ เดี ย วนะคะ ถ้ า แกตาย พี่ จะมาเอาร่างแกไหม” ลูกสาวยายนิลได้
แต่เงียบ หลังจากนั้น 3 ปีกว่าๆ ยายนิล ก็จากโลกนี้ไปด้วยความแก่ชรา ร่างของ แกถูกรวมไว้กับศพไร้ญาติคนอื่นๆ และ ค่อยๆ ทยอยเผาไปตามล�ำดับ ไร้เงาของ ลูกสาวมารับศพ มีเพียงเจ้าหน้าที่บ้าน บางแคและสุ นี ย ์ เ ท่ า นั้ น ที่ ร ่ ว มส่ ง แกใน วันสุดท้าย เป็นของขวัญวันแม่ที่สุนีย์ไม่ เคยลืม “ยายบอกว่ า ท� ำ ไมปล่ อ ยแม่ ไว้ แล้วแกก็ร้องไห้” ค�ำพูดหนึ่งยังกึกก้อง ในความรู้สึกของสุนีย์เมื่อครั้งยายนิลพบ หน้าลูกสาว
ท�ำงานด้วยใจรัก
ปัจจุบันสุนีย์เป็นหัวหน้าพี่เลี้ยง บ้านบางแค คอยดูแลพี่เลี้ยงใหม่ๆ ที่คิด เข้ามาท�ำงานด้านนี้ ค�ำพูดหนึ่งส�ำหรับ
เรากลัวไปก่อน แต่ก็ดูพี่ๆ ป้าๆ ท�ำไมเขา ท�ำได้ สองมือสองขาเหมือนกัน หนึ่งสมอง เหมือนกัน หนึ่งร่างกายเหมือนกัน ท�ำไม เขาท�ำได้ แล้วเขาสูงอายุแล้ว รุ่นน้องๆ เด็ ก กว่ า เราก็ มี ท� ำ ไมเขาท� ำ ได้ เอามา เปรียบเทียบกับตัวเรา ถ้าเขาท�ำได้ เราก็ ท�ำได้ แล้วมันก็เป็นการปลูกฝังมาตั้งแต่ นั้นเลยว่า ท�ำอะไรต้องท�ำให้ดีที่สุด คุณ ต้องท�ำให้ดีที่สุดในวันนี้” เช้ า ขึ้ น มาสุ นี ย ์ ต ้ อ งคอยดู แ ลทั้ ง ตึกผู้ป่วยและตึกผู้ที่แข็งแรง ดูแลความ เรี ย บร้ อ ยของพี่ เ ลี้ ย งในการท� ำ ความ สะอาดตึ ก อาคาร และการท� ำ ความ สะอาดคุ ณ ตาคุ ณ ยาย เช่ น เจ้ า หน้ า ที่ ท�ำความสะอาดผู้สูงอายุหรือยัง มีการท�ำ แผลผู้ป่วยหรือไม่ การรับประทานอาหาร ส� ำ หรั บ ผู ้ สู ง อายุ แ ต่ ล ะคนไม่ เ หมื อ นกั น บางคนพอเคี้ยวได้ก็รับประทานอาหาร
อุ ปสรรคครั้งแรกคิดว่าเราจะท�ำได้เหรอ อันนั้นอยู ่ท่ีใจเราไม่กล้า เรากลัวไป ก่อน แต่ก็ดูพ่ีๆ ป้าๆ ท�ำไมเขาท�ำได้ สองมือสองขาเหมือนกัน หนึ่งสมอง เหมือนกัน หนึ่งร่างกายเหมือนกัน ท�ำไมเขาท�ำได้ แล้วเขาสูงอายุ แล้ว รุ ่น น้องๆ เด็กกว่าเราก็มี ท�ำไมเขาท�ำได้ เอามาเปรียบเทียบกับตัวเรา ถ้าเขา ท�ำได้ เราก็ท�ำได้ ผู้ที่เข้ามาสมัครต้องได้ยินก็คือ “งานนี้ เป็ น งานที่ ห นั ก ท� ำ ด้ ว ยใจรั ก แสดงว่ า คุ ณ ต้ อ งใจรั ก แล้ ว หละ ไม่ ง้ั น คงไม่ ม า สมัคร” หมายความว่าพี่เลี้ยงที่คิดจะเข้า มาท�ำงานเพื่อเป็นทางผ่าน หรือไม่คิดจะ เข้ามาท�ำเพื่อผู้สูงอายุจริงๆ ควรถอยไป เป็น ค�ำเตือ นตั้ ง แต่ แรกเริ่ มเลยว่ า งานนี้ ไม่ใช่ใครก็สามารถท�ำได้ บางคนอาจเคย ผ่านงานแม่บ้านมา อาจเคยดูแลผู้ป่วยมา แต่ไม่ได้การันตีว่าคุณจะสามารถดูแลงาน ด้านนี้ได้หากไม่มีใจจริงๆ สุนีย์ท้าวความเมื่อครั้งตัวเองเข้า มาสมัครครั้งแรกในฐานะผู้เคยผ่านงาน ด้านนี้มาก่อน “อุปสรรคครั้งแรกคิดว่า เราจะท�ำได้เหรอ อันนั้นอยู่ที่ใจเราไม่กล้า 56 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ปกติ แต่บางคนต้องรับประทานอาหาร ปั่นเหลว ส�ำหรับผู้สูงอายุที่มีอาการป่วย มากๆ เจ้าหน้าที่ต้องให้อาหารทางสาย ยางหรื อ สลิ ง และติ ด ตามอาการอย่ า ง ใกล้ชิด “อั น ดั บ แรกเลยความที่ พี่ เ ลี้ ย ง ใหม่ๆ เขาไม่เป็น ให้ดูพวกพี่ๆ เขาท�ำ อย่า เพิ่งท้อ ไหนๆ ก็มาทางสายนี้แล้ว น้อง เรียนรู้จากพี่ก่อน บางส่วนที่น้องอาจจะ เคยเป็นมาจากที่อื่น น้องอาจจะรู้ทฤษฎี หมด แต่ ก ารปฏิ บั ติ จ ริ ง มั น ไม่ ไ ด้ ต าม ทฤษฎี ด้วยสภาพการท�ำงานของเรามัน ไม่เหมือนที่น้องเรียนมา การปฎิบัติจริง อันดับแรกเลยเราต้องให้ผู้สูงอายุได้รับ ประโยชน์มากที่สุด อย่าคิดว่าที่นี่คือที่
สุนีย์และคุณยายบุญทรง สุขประเสริฐ อายุ 82 ปี หนึ่งในสมาชิกคนชราบ้านบางแค
มันก็ท�ำให้เราผูกพัน มันยิ่งกว่าญาติของเราอีกนะ มันก็เลย คิดว่าอย่างน้อย เราได้เกิดมาร่วมกันในชาตินี้ เราไม่รู้ว่าเมื่อก่อนเราเป็นอะไรยังไง แล้วต่อไปเราจะ เป็นยังไง ถ้าผูกพันมาเจอกันในชาตินี้ แสดงว่าเราเคยท�ำบุญร่วมกัน ท�ำทุกข์ร่วม กัน เราถึงได้มาเจอกันตรงนี้ ชาตินี้เราต้องมาบริการเขา แสดงว่าชาติที่แล้วเขา บริการเรา คือเราไม่คิดอะไร 57 issue 85 february 2015
คุณจะคิดว่ามันเป็นหน้าที่ คุณได้ค่าตอบแทนเป็นเงิน แต่ให้คุณภูมิใจ คุณช่วยชีวิตของคนอีกหลายคน” สุ นี ย ์ ใช้ ป ระสบการณ์ ทั้ ง หมดของตั ว เอง ดู แ ลพี่ เ ลี้ ย งใหม่ ๆ เธอว่ า จิ ต ใจเป็ น เรื่ อ งส� ำ คั ญ ที่ สุ ด การท�ำงานไปวันๆ เพื่อรอเงินเดือนโดยไม่มีใจจะส่ง ผลกระทบต่อคนชราที่เขาไม่รู้เรื่องด้วย ผู้สูงอายุทุก คนล้วนมีความอ่อนแอทั้งร่างกายและจิตใจ หากพี่ เลี้ยงปฏิบัติต่อท่านไม่ดีก็เหมือนเพิ่มความอ่อนแอให้ ท่านทุกทีๆ จิตใจพี่เลี้ยงเองก็อึดอัด ไม่ส่งผลดีต่อทั้ง สองฝ่าย “บางคนที่ทนที่ว่าท�ำไมต้องมาเช็ดฉี่ เช็ดอึ คุณตาคุณยาย คุณพ่อคุณแม่เขายังไม่เคยท�ำเลย ก็เลย บอกถ้าอย่างนั้นคุณไม่รักจริงคุณก็หางานที่เหมาะกับ คุณดีกว่า”
ความผู กพัน
ท�ำงาน ให้คิดว่าที่นี่คือบ้าน คุณตาคุณยาย คุณพ่อคุณ แม่ หรือผู้ใหญ่ในบ้านหรือแม้กระทั่งแฟน เราดูแลเขา ยังไงเราท�ำอย่างนั้น ถ้าเราดูแลดี อันดับแรกเลยเรา ไม่เหนื่อย ตามสัญชาตญาณของคนเรา ไม่จ�ำเป็นว่า ทุกคนต้องท�ำให้ดี ท�ำให้เรียบร้อย ให้เพอร์เฟ็คอะไร ประมาณนี้เราไม่ต้องไปบังคับคุณตาคุณยายอย่างนั้น ไม่ต้องเลย โดยอัตโนมัติ ถ้าเราท�ำดีกับเขา เขาก็ดีตอบ กับเรา ทุกคนอยากได้อะไรที่ดีหมด เคยสอนน้องๆ ว่า อันดับแรกเลยพี่ไม่ว่านะ น้ อ งอาจจะคิ ด ว่ า น้ อ งมาท� ำ งาน พี่ อ ยากให้ เ ปลี่ ย น ความคิดว่าที่นี่คือบ้าน คุณดูแลตัวเองยังไง คุณอยาก ได้ความสะอาด ความสะดวกสบาย เปรียบกับคุณตา คุณยายที่นี่เหมือนกัน ตอนนี้เราเป็นแขน เป็นขา เป็น ตา เป็นร่างกายแทนท่าน ก็ถือซะว่าเราท�ำบุญ ดีกว่า คุณไปท�ำบุญที่วัด คุณว่าคุณใส่บาตร คุณฟังพระเทศน์ คุณได้รึเปล่า คุณได้อะไรจากพระเทศน์มาคุณก็ไม่ได้ คุณซุบซิบกัน คุณแชทกัน คุณไลน์หากัน ในระหว่าง นั้นคุณไม่ได้อะไร แต่คุณท�ำตรงนี้คุณได้ ถึงอย่างน้อย
“เหมือนม่านตาจะเริ่มลอย เปลือกตาจะเริ่ม เลิกสูง อย่างมองเนี่ย เราคิดว่าเขามองเรา แต่ตัวเขา ลอยไปแล้ว สีหน้าเปลี่ยน จมูกจะรั้งขึ้น เท่าที่สังเกต มาหลายรายจะเป็นอย่างนี้นะ” ในห้วงเวลาที่สุนีย์ยัง ไม่ได้ก้าวขึ้นมาเป็นหัวหน้าพี่เลี้ยง เธอดูแลผู้สูงอายุ มานับไม่ถ้วน แน่นอนว่าเธอย่อมพบกับความแก่ชรา ความเจ็บไข้ และความตายของผู้สูงอายุซึ่งมันเป็น เรื่องธรรมดาตามธรรมชาติ ทว่าสิ่งที่คนเราเหลือไว้ก็ คือความผูกพันนั่นเอง สุนีย์เล่าว่า สมัยที่เธอท�ำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยง อยู่ตึกผู้สูงอายุที่หลงลืม เธออาบน�้ำและป้อนโอวัลติน แก่คุณยายท่านหนึ่ง ขณะที่เธอก�ำลังประคองเพื่อให้ น�้ำดื่ม คุณยายท่านนั้นก็หมดลมหายใจไปอย่างสงบ คามือของเธอเอง “อาการก่อนที่จะหมดลม เขาจะไม่กินอะไร เราก็บอกยายกินนะ เดี๋ยวหิว ท่านไปกับมือ เราก็บอก จะแต่งตัวให้สวยๆ ไปด้วยสีหน้าที่ยิ้มแย้ม เราก็บอก คุณยายไปสบายนะ” วินาทีนั้นสุนีย์อธิบายว่า มันเหมือนบางสิ่งบาง อย่างมันหลุดไป ความเศร้าถาโถมเข้ามาอย่างไม่ทัน ตั้งตัว ด้วยความผูกพันที่เธอเคยป้อนข้าว ป้อนน�้ำมา ตลอด ทั้งยังช่วยรักษาอาการแผลกดทับที่หลังด้วยขี้ผึ้ง จนเกือบจะหายเป็นปกติอยู่แล้ว แต่ด้วยความชราภาพ ของคุณยายเอง ทั้งคู่จึงจากกันโดยไม่ทันได้ร�่ำลา
58 IS AM ARE www.ariyaplus.com
“มันก็ท�ำให้เราผูกพัน มันยิ่งกว่าญาติของเราอีกนะ มัน ก็เลย (น�้ำตาซึม) คิดว่าอย่างน้อยเราได้เกิดมาร่วมกันในชาตินี้ เราไม่รู้ว่าเมื่อก่อนเราเป็นอะไรยังไง แล้วต่อไปเราจะเป็นยังไง ถ้าผูกพันมาเจอกันในชาตินี้ แสดงว่าเราเคยท�ำบุญร่วมกัน ท�ำ ทุกข์ร่วมกัน เราถึงได้มาเจอกันตรงนี้ ชาตินี้เราต้องมาบริการเขา แสดงว่าชาติที่แล้วเขาบริการเรา คือเราไม่คิดอะไร” ไม่กี่วันหลังจากที่คุณยายจากไป ปรากฏภาพหญิงชรา แต่งตัวเรียบร้อยสวยงามมีดอกไม้ทัดที่ข้างหู ใบหน้ามีรอยยิ้ม ปีติ สุนีย์เล่าว่านั่นคือความฝันที่เธอเชื่อว่าคุณยายมาร�่ำลา ท�ำให้ เธอมีก�ำลังใจในการอุทิศตนต่อไป “อย่างน้อยเราก็ได้ส่งท่าน ถึงท่านอาจจะไม่เจอพระตามพระพุทธศาสนาให้นึกถึงก่อนไป ตอนนั้นอาจจะยังบอกกับท่านไม่ทัน แต่ก่อนหน้านั้นเจ้าหน้าที่ มีการเตรียมตัว บอกผู้สูงอายุท่องนะโมนะ อะไรอย่างนี้ เป็น ไปตามอย่างที่รุ่นพี่ๆ เขาสอนมา เราพอดูรู้ว่าสภาพผู้สูงอายุที่ ก�ำลังจะไปมีอาการยังไง เปลือกตาจะเริ่มเลิกสูง จมูกเริ่มรั้งขึ้น อันนี้ก็คือประเภทที่ไปอย่างสงบ แต่สามารถตรวจสอบได้ว่าไม่ ได้เกิดจากการฆาตกรรม หรือเกิดจากการท�ำร้ายอะไรให้ตาย คือไปตามอายุไข” พีธีเผาศพจะเกิดขึ้นในเดือนมีนาคม ทยอยเผาตั้งแต่ ต้นเดือน สุนีย์บอกว่าปีนี้มีประมาณ 13 ศพ เป็นศพที่ไม่มีญาติ
มารับไปท�ำพิธี หมายความว่าทางสถานสงเคาระห์แจ้งให้ญาติ ทราบแล้ว แต่ไม่มีใครมารับ ทางบ้านบางแคก็จะจัดพิธีเผาศพ ให้ด้วยความรู้สึกเปรียบประดุจญาติผู้ใหญ่คนหนึ่งของเจ้าหน้าที่ โดยจะเอาศพที่มีอายุมากที่สุดไปตั้งท�ำพิธีเผาจริงบนเมรุ ส่วน ศพที่เหลือก็ทยอยเผาแล้วเก็บอัฐิไว้เพื่อรอการท�ำบุญ จะมีการ สวดในคืนก่อนท�ำพิธีเผา เชิญแขกมามากมายรวมถึงเจ้าหน้าที่ ก็จะไปร่วมกันท�ำบุญอยู่ที่วัด พอรุ ่ ง เช้ า ก็ จ ะมี ก ารท� ำ บุ ญที่ วั ด นิ มมานรดี (ด้า นหลัง บ้านบางแค) ก่อนจะท�ำพิธีทอดผ้าบังสุกุลในช่วงบ่าย โดยมี อธิบดีกรมพัฒนาสังคมฯ เป็นผู้ใหญ่ในงาน เมื่อเผาเสร็จแล้ว วันรุ่งขึ้นก็จะมีการเก็บกระดูกใส่ห่อติดชื่อของผู้เสียชีวิตเอาไว้ เก็บไว้ที่ศาลาธรรมของวัด เพื่อรอญาติหรือผู้ที่เกี่ยวข้องมารับ อัฐิต่อไป สุนีย์เล่าว่าส่วนมากญาติจะมาร่วมพิธีศพในนามของ แขก แต่ไม่มีการแสดงตัวว่าเป็นใคร ทางเจ้าหน้าที่เองก็รู้ แต่ไม่มี ใครคิดอะไรมากเพราะพวกเขาถือว่าตัวเองเป็นเจ้าภาพ และท�ำ ในความรู้สึกของลูกหลานผู้เสียชีวิตคนหนึ่ง “เราจะแจ้ ง ตอนเสี ย ค่ ะ ทั้ ง ตอนเจ็ บ ป่ ว ยและเข้ า โรง พยาบาล บางท่านมีญาติตามในที่อยู่อยู่แล้วเขาก็ไม่มา ตอน เจ็บป่วยเราแจ้งว่าเข้าโรงพยาบาลนี้นะ ท่านป่วยอย่างนี้นะ จน 59
issue 85 february 2015
ว่าพระในบ้าน” ไม่เพียงแต่ 266 คนที่นี่ ผู้เขียน เชื่อว่ายังมีพ่อแม่หรือคนชราอีกมากมาย ที่ยังขาดคนดูแล ด้วยเหตุผลต่างๆ นาๆ ของลูกหลาน บ้างอ้างว่าไม่มีเวลา บ้าง ไม่มีเงิน บ้างจ�ำเป็นต้องท�ำงาน แต่ด้วย เหตุผลอะไรก็แล้วแต่ จากการได้คุยกับ พี่สุนีย์ ท�ำให้ทราบว่า ผู้สูงอายุที่ถูกทอด ทิ้งนั้นไม่เคยว่ากล่าวให้โทษลูกหลานที่น�ำ ตนมาไว้ที่นี่เลย มีแต่เกรงใจ แม้กระทั่ง ป่ ว ยไข้ ยั ง ไม่ อ ยากให้ เจ้ า หน้ า ที่ โ ทรไป ขออย่าลืมพระในบ้าน โลกอาจจะพั ฒ นาไปไกลก็ จ ริ ง รบกวนเลย นี่ คื อ ความจริ ง ที่ เจ้ า หน้ า ที่ บางที อ าจจะไกลจนเราหลงลื ม คนข้ า ง บ้านบางแคประสบพบเจอ ไม่ว่าลูกหลาน หลังอย่างหน้าใจหาย ในฐานะหัวหน้าพี่ จะปฏิบัติกับผู้สูงอายุอย่างไร ท่านก็ได้แต่ เลี้ย งบ้ านบางแคผู ้ ผ่านงานมามากมาย ยอมรับ และไม่เคยโกรธแค้น อาจจะด้วย หลายปี สุนีย์ยังเชื่อว่าผู้ที่ทอดทิ้งพ่อแม่ วันเวลาของชีวิตที่ใกล้เข้ามาท�ำให้ปล่อย นัน้ ไม่สามารถหาความเจริญในชีวติ ได้ มัน วางหลายสิ่งหลายอย่างได้ แต่บาดแผล อาจเป็นความเชื่อเก่าๆ แต่ประสบการณ์ ในหัวใจนั้นเชื่อว่าไม่มีวันหาย สิ่งที่ท�ำได้ บอกเธออย่ า งนั้ น มั น เป็ น สิ่ ง เตื อ นใจที่ คือใช้ชีวิตที่เหลืออยู่ให้คุ้มค่าที่สุด และรอ เธอเก็บไปสอนลูก และเธอเอ่ยปากว่า คอยวันใดวันหนึง่ ลูกหลานจะหวนกลับมา เธอภู มิ ใจในอาชี พ นี้ ที่ ไ ด้ ท� ำ เพื่ อ ผู ้ ต ก พบหน้ากันอีกครั้งก็เพียงพอแล้ว “ถึงคุณจะมีเงินร้อยล้านพันล้าน ทุกข์ได้ยาก เป็นงานที่มีคุณค่าทางจิตใจ มากกว่าเงินเดือนที่ได้รับ ซึ่งน้อยคนนัก แต่ทุกอย่างหมดเร็ว กรณีอย่างนี้เห็นมา ที่ จ ะรู ้ สึ ก เช่ น นี้ และมี น ้ อ ยคนที่ จ ะรู ้ ว ่ า หลายราย มีการว่าพ่อ ว่าแม่ ชีวิตคุณ คนเบื้องหลังอย่างสุนีย์และพี่เลี้ยงทุกคน ก็ลุ่มๆ ดอนๆ ไปไม่รอดเหมือนกัน แม้ ต้องล�ำบากยากเข็ญเพียงใด ที่ต้องรับมือ กระทั่งในสังคมก็เหมือนกัน เห็นกันอยู่ ก็ กับความหดหู่ ความสงสาร และความ ยังลุ่มๆ ดอนๆ แต่เราก็ไม่ทับถมเขา เรา ปีติยินดีที่เห็นผู้อื่นมีความสุขกายสบายใจ ก็ เ อาอั น นั้ น เป็ น ครู ส อน บอกลู ก หลาน ดู เ อาไว้ น ะ ว่ า ครอบครั ว นั้ น เขาท� ำ กั น ระคนกันไป “ไม่อยากให้คนที่ขึ้นชื่อว่าเป็นลูก ยังไง หนูไม่ต้องมาดีแบบมาตรฐาน ต้อง เป็นหลาน ทอดทิ้งผู้ใหญ่ในบ้าน ผู้ใหญ่ ท� ำ อย่ า งนั้ น ตอบแทนอย่ า งนี้ ไม่ ต ้ อ ง ในบ้านก็คือพ่อแม่ ลุงป้าน้าอาที่เขาเคย ขอแค่มีจิตส�ำนึกรู้จักตอบแทนคุณคนก็ เลี้ยงดูเรามาตอนเล็กๆ ถึงเขาจะไม่เลี้ยง พอ” สุนีย์กล่าวทิ้งท้าย ท้ า ยนี้ . ..ขอน้ อ มน� ำ พระบรม ด้วยการอุปถัมภ์ค�้ำชู แต่อาจจะเจือจุน ด้วยอาหารการกิน แม้แต่ข้าวเม็ดหนึ่ง ราโชวาทของพระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อันนั้นก็ถือว่าเป็นบุญคุณ ขออย่าให้ลืม อยู ่ หั ว ฯ เรื่ อ งความกตั ญ ญู เพื่ อ เป็ น บุญคุณตรงนั้น หรือบางคนอาจจะไม่ได้ แนวทางปฏิ บั ติ ใ ห้ แ ก่ ป ระชาชนทุ ก คน ให้อาหาร อาจจะให้เงิน หรืออาจจะไม่ ต่อไป “…ความกตัญญูกตเวที คือสภาพ ได้ให้โดยตรง ให้ทางอ้อมหรือว่าอะไร อัน จิ ต ที่ รั บ รู ้ ค วามดี แ ละยิ น ดี ที่ จ ะกระท� ำ นั้นก็ถือว่าเขามีพระคุณ ขออย่าลืมเรียก ความดีโดยศรัทธามั่นใจ คนมีกตัญญูจึง กระทั่งเสียเราก็แจ้งอีก เขาไม่มาก็คือเรา ท�ำศพ แต่ถ้าเขามาเขาต้องการศพ เขา ก็รับไป ส่วนใหญ่คนที่มาร่วมงานศพก็ มาเหมือนเป็นแขก เราก็ไม่คิดอะไรมาก เพราะเราคื อ เจ้ า ภาพ เราคื อ ลู ก หลาน บางคนก็แสดงตัว บางคนก็ไม่แสดงตัวว่า เป็นญาติ ก็ถือว่ามาเป็นแขก ทั้งๆ ที่เรารู้ ว่าญาติคุณตาคนนั้น คุณยายคนนี้ เรารู้ แต่ก็ไม่เป็นไร” สุนีย์กล่าว
60 IS AM ARE www.ariyaplus.com
ไม่ลบล้างท�ำลายความดี และไม่ลบหลู่ผู้ ที่ได้ท�ำความดีมาก่อน หากเพียรพยายาม รักษาความดีทั้งปวงไว้ให้เป็นพื้นฐานใน ความประพฤติปฏิบัติทุกอย่างของตนเอง เมื่อเต็มใจและจงใจกระท�ำทุกสิ่งทุกอย่าง ด้วยความดีดังนี้ ก็ย่อมมีแต่ความเจริญ มั่นคง และรุ่งเรืองก้าวหน้ายิ่งๆ ขึ้น จึง อาจกล่าวได้ว่าความกตัญญูกตเวที เป็น คุณสมบัติอันส�ำคัญยิ่งส�ำหรับนักพัฒนา และผู้ปรารถนาความเจริญก้าวหน้าทุก คน…” วโรกาส : พระราชทานแก่ คณะกรรมการวั น กตั ญ ญู ก ตเวที สภา สั ง คมสงเคราะห์ แ ห่ ง ประเทศไทย เพื่ อ เชิ ญ ลงพิ ม พ์ ใ นหนั ง สื อ ที่ ร ะลึ ก วั น กตัญญูกตเวที และเชิญออกเผยแพร่แก่ ประชาชนเป็นแนวทางปฏิบัติ ณ : พระต�ำหนักจิตรลดารโหฐาน วันที่ : 8 เมษายน 2526
ศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการสังคม ผู ้สูงอายุ บ้านบางแค
Ban Bang Khae Social Welfare Development Center for Older Persons 813 ถนนเพชรเกษม แขวงบาง หว้า เขตภาษีเจริญ กทม 10160 813 Petchkasem Rd., Bangwa, Khet Phasi Charoen, Bangkok 10160 Tel. 0-2413-1141, 0-24551590 Fax: 0-2413-1140 Email : banbangkhae@ yahoo.com
ภาพรวมบ้านบางแค
- คุ ณ สมบั ติ ข องผู ้ รั บ บริ ก าร ศู น ย์ พั ฒ นาการจั ด สวัสดิการสังคมผู้สูงอายุบ้านบางแค ให้ความอุปการะผู้สูงอายุ ชายหญิง สัญชาติไทย อายุ 60 ปีขึ้นไป ที่มีความสมัครใจ ประสบ ปัญหาความเดือดร้อน เช่น ขาดผู้อุปการะเลี้ยงดู ไม่สามารถ ประกอบอาชีพเลี้ยงตนเองได้ ไม่มีที่อยู่อาศัย ฐานะยากจนที่ ไม่เป็นโรคติดต่อร้ายแรง ไม่มีความพิการทุพพลภาพ หรือจิต ฟั่นเฟือน และต้องไม่อยู่ระหว่างการด�ำเนินคดี - การสมั ค รเข้ า รั บ บริ ก าร 1. ผู ้ ที่ มี ภู มิ ล� ำ เนาอยู ่ ใ น กรุงเทพมหานคร ให้ยื่นใบสมัครได้ที่ส�ำนักงานพัฒนาสังคมและ สวัสดิการกรุงเทพ (หรือส�ำนักงานประชาสงเคราะห์เขตพื้นที่ เดิมทุกเขต) 2. ผู้ที่มีภูมิล�ำเนาอยู่ในต่างจังหวัดให้ยื่นใบสมัคร ได้ที่ส�ำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดที่ ตนอยู่(หรือส�ำนักงานประชาสงเคราะห์จังหวัดเดิม) - ประเภทของผู้รับบริการ 1. ประเภทสามัญ ให้การ อุปการะเลี้ยงดูผู้สูงอายุโดยไม่ต้องเสียค่าบริการใดๆ ทั้งสิ้น 2. ประเภทเสียค่าบริการแบบหอพัก แบ่งออกเป็นห้องเดี่ยว เสีย ค่าบริการคนละ 1,500 บาทต่อเดือน และห้องคู่เดือนละ 2,000 บาท มีบริการทั้งหมด 40 ห้อง 3. ประเภทพิเศษ (บังกะโล) เป็น บ้านเดี่ยวที่ปลูกสร้างตามแบบแปลนที่ก�ำหนดในที่ดินของศูนย์ พัฒนาฯ โดยผู้ปลูกสร้างสามารถพักอาศัยอยู่ได้จนถึงแก่กรรม และต้องยกกรรมสิทธิ์ให้กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ - หลั ก ฐานที่ ต ้ อ งน� ำ ไป 1. ส� ำ เนาบั ต รประจ� ำ ตั ว ประชาชน (ถ้ามี) 2. ส�ำเนาทะเบียนบ้าน 3. ใบรับรองแพทย์ หรือผลการตรวจเอกซเรย์ปอด 4. ภาพถ่าย (ถ้ามี)
- บ้านบางแค เดิมใช้ชื่อว่า สถานสงเคราะห์คนชราบ้าน บางแค ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2496 ในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี นับเป็นสถานสงเคราะห์ ผู้สูงอายุแห่งแรกของประเทศไทย โดยมีผู้บริหารคือ นางสุจิตรา พิทยานรเศรษฐ์ พ.ศ. 2555 – ปัจจุบัน - วิสัยทัศน์ เป็นองค์กรชั้นน�ำในการให้บริการด้านการ จัดสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุในภาคพื้นอาเซียนภายในปี 2560 - วัตถุประสงค์ 1. เพื่อเป็นศูนย์แห่งการเรียนรู้และเผยแพร่ข่าวสารด้าน การจัดสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุ 2. ส่งเสริมสนับสนุนการพัฒนาบุคลากรด้านสวัสดิการ ผู้สูงอายุทั้งภาครัฐและเอกชน 3. เป็นศูนย์ประสานเครือข่ายในการให้บริการสวัสดิการ สังคมผู้สูงอายุ 4. เป็ น ศู น ย์ ต ้ น แบบการจั ด สวั ส ดิ ก ารผู ้ สู ง อายุ ที่ มี มาตรฐาน - ลักษณะการให้บริการ ศูนย์พัฒนาการจัดสวัสดิการ สังคมผู้สูงอายุบ้านบางแค เป็นหน่วยงานสังกัด ส�ำนักบริการ สวัสดิการสังคม กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการ พัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ ที่ให้บริการผู้สูงอายุซึ่ง มีอายุ 60 ปีขึ้นไป โดยศูนย์พัฒนาฯ ได้จัดบริการด้านต่างๆให้ แก่ผู้สูงอายุ เพื่อให้ผู้สูงอายุมีความสุข อยู่ดีกินดี ตามควรแก่ อัตภาพ ซึ่งบริการของศูนย์พัฒนาฯ แบ่งออกเป็น งานสงเคราะห์ ผู้สูงอายุ ในศูนย์พัฒนาฯ และงานสวัสดิการผู้สูงอายุและผู้ด้อย โอกาสในชุมชน 61
issue 85 february 2015
ปี ชวด
การงาน เดือนนี้กิจกรรมต่างๆ จะเพิ่มมากขึ้น จงพร้อมรับหน้าที่ใหม่ด้วยความกระตือรือร้น คุณควรเป็นฝ่าย เสนอตัวในการท�ำงาน อย่ารอให้คนอื่นมาถางทางเดินให้ อย่าลืมตั้งเป้าหมายให้กับตัวเอง มิฉะนั้นคุณอาจปล่อย โอกาสแสนวิเศษบางอย่างหลุดมือไป ธุรกิจ โอกาสบางอย่างจะเปิดทางให้คุณได้ร่วมงานกับคนที่คุณชื่นชมมานาน นี่เป็นเวลาดีที่คุณจะได้เปิดหูเปิดตา คุณจะรู้สึกมั่นใจ ที่ได้ใช้ทักษะใหม่ที่เพิ่งได้มาและได้เสี่ยงท�ำในสิ่งที่ไม่เคยได้ลอง ตอนนี้เป็นเดือนแห่งการลงมือเมื่อสิ่งต่างๆ ส�ำหรับคุณลงตัวด้วยดี ความรัก ชาวปีชวดที่ยังโสดจะมีเรื่องดีๆ ให้เฝ้ารอ หากมีใครที่หมายตาไว้ ตอนนี้เป็นเวลาที่ดีท่ะเดินหน้า ส�ำหรับคนที่มีความสัมพันธ์ ที่มั่นคงแล้วก็จะได้รับผลดี หากคุณใส่ใจคู่รักของคุณมากขึ้น อย่าปล่อยให้คู่รักโดดเดี่ยว เพราะอาจมีมือที่สามเข้ามาแทรกได้ การศึกษา เด็กปีชวดควรใช้เดือนนี้เพื่อก�ำหนดเป้าหมายใหม่ที่จะปรับปรุงตัว จงเล็งให้สูงเมื่อตั้งเป้าหมายใหม่ ยิ่งคุณทุ่มเทให้กับ ด้านใดด้านหนึ่งของชีวิตได้มากเท่าไหร่ ผลลัพธ์ที่ได้ก็ยิ่งดีมากเท่านั้น และความมั่นใจก็จะเพิ่มขึ้นด้วย
ปี ฉลู
การงาน คุณจะรู้สึกขยันและท�ำผลงานได้มาก ทั้งยังมีอารมณ์ดีมากเป็นปกติ คุณรู้สึกมั่นใจในตนเอง ความสงบ เยือกเย็นและความเชื่อในตนเองก็ท�ำให้คุณเป็นผู้น�ำที่ดีในตอนนี้ คุณจะรู้สึกว่าคุณยังรับผิดชอบได้มากขึ้นอีก อย่า คิดเอาแต่ได้แม้แต่กับเรื่องเล็กน้อย ขอให้เชื่อมั่นว่า คุณจะได้รับการตอบแทนที่คุ้มค่ากับความพยายามของคุณอย่างแน่นอน ธุรกิจ นี่ถือเป็นเดือนที่ดีมากส�ำหรับการท�ำข้อตกลงหรือสัญญา คุณมีบุคลิกที่น่าเชื่อถือและสามารถเจรจาต่อรองได้อย่างน่าฟัง เสน่ห์ ของคุณจะโดดเด่นในสายตา คนส่วนใหญ่ที่คุณติดต่อด้วยและเป็นที่ชื่นชอบในทันที คุณจึงต่อรองตามที่ต้องการได้อย่างง่ายดาย ความรัก ช่วงเวลาที่น่ายินดีส�ำหรับความรัก คุณจะแสดงความรู้สึกและความนึกคิดของคุณออกมาอย่างเป็นธรรมชาติ คนที่ยังโสด จะไม่ขาดคนเข้ามาชอบพอ จะมีทางเลือกเข้ามาหาคุณมากมายและบางทีคุณก็ควรเลือกดูสักหน่อยก่อนจะตกลงปลงใจคบกับใคร แต่เมื่อพบคนที่ใช่ คุณจะเคลิบเคลิ้มในห้วงรักทันที ความปลอดภัย คุณมีโชคด้านการเรียนอยู่ในมือหากคุณขยัน ผลดีจะตามมาอย่างรวดเร็วและง่ายดาย คุณก�ำลังหัวไว ตื่นตัวและ ใส่ใจ และยังอาจท�ำให้คุณได้รับเลือกส�ำหรับเกียรติยศที่สูงขึ้นในอนาคตอันใกล้
ปี ขาล
การงาน คุณจะพบว่าเดือนนี้ตัวเองมีงานยุ่งมากอยู่ตลอดในที่ท�ำงาน มีอะไรมากมายให้ท�ำ และยิ่งคุณท�ำงานมี ประสิทธิภาพมากเท่าไหร่ คุณยิ่งได้รับมอบหมายหน้าที่มากขึ้น โชคของคุณในปีนี้ขึ้นอยู่กับว่าคุณได้รับการส่งเสริม จากเบื้องสูงมากน้อยแค่ไหน ดังนั้นคุณจึงต้องรักษาภาพลักษณ์ที่ดีในสายตาเจ้านายไว้ ธุรกิจ จุดแข็งของคุณอยู่ที่ความสามารถในการเข้ากับผู้อื่นได้ จงใช้โอกาสนี้เพื่อเดินหน้ากับโครงการท่คุณต้องการเริ่มต้น คุณเชื่อลาง สังหรณ์ของตัวเองได้เมื่อตัดสินใจ แต่กระนั้นปีนี้ก็ไม่ใช่เวลาที่คนปีขาลจะเสี่ยงทุ่มสุดตัวได้ ใช้วิธีที่ปลอดภัยไว้ก่อน ท�ำตามความคิด ของคุณได้ แต่ต้องตรวจสอบความจริงด้วย ความรัก คุณจะดึงดูดคนอื่นให้ชอบคุณได้ไม่ยากเลยหากคุณต้องการความสัมพันธ์ที่มั่นคง คุณจะมีตัวเลือกเข้ามาไม่ขาด ส�ำหรับคนที่ แต่งงานแล้ว สิ่งต่างๆ มีแววจะสงบราบรื่นในดือนนี้ ตอนนี้คุณสามารถท�ำสิ่งที่สนใจและสร้างความฝันร่วมกันได้ในฐานะคู่ชีวิต การศึกษา คุณจะรู้สึกมีพลัง มีความคิดดีๆ มากมาย ซึ่งน�ำมาใช้กับงานที่ได้รับมอบหมายได้อย่างดี ผลงานและความคิดของคุรจะด้รับ การชื่นชม ขอให้ขยันเรียนต่อไป เพราะยิ่งคุณพยายามมากเท่าไหร่ คุณก็จะยิ่งได้รับผลดีมากเท่านั้น
62 IS AM ARE www.ariyaplus.com
wheel of life
ปี เถาะ
การงาน แม้ว่าคุณจะมีความคิดใหม่ๆ มากมายในเรื่องการท�ำงาน แต่ในเดือนนี้ทางที่ดีควรวางตัวอย่าให้เป็นจุด สนใจ ปล่อยให้ผู้อื่นได้รับความดีความชอบบ้าง อย่าโลภเกินไป ตอนนี้เป็นเวลาที่คุณต้องการเพื่อนหรือมิตร เพราะ การผูกมิตรและรักษามิตรภาพไว้คือสิ่งที่จะช่วยให้คุณก้าวหน้าได้ในเดือนนี้ ธุรกิจ นี่ไม่ใช่เดือนที่ดีส�ำหรับการท�ำข้อตกลงใหม่หรือการเริ่มต้นสิ่งใดก็ตามอย่างเป็นทางการ สิ่งต่างๆ อาจมีความเสี่ยงที่จะผิด พลาด ไม่ว่าคุณจะตรวจดูอย่างละเอียดถี่ถ้วนเพียงใดก็ตาม ควรใช้เวลาปรับปรุงการท�ำงานในปัจจุบันของคุณจะดีกว่า ทางที่ดีควร พักความคิดใหม่ไว้ก่อนในตอนนี้ ความรัก หลีกเลี่ยงการโต้เถียงอย่างรุนแรงในเรื่องที่ไม่ส�ำคัญ หากคุณต้องการให้ความสัมพันธ์ราบรื่น ก็ควรถือทิฐิกับสิ่งที่คิดให้น้อย ลง คนปีเถาะที่ก�ำลังมองหารักจะได้พบ แต่ความสัมพันธ์ของคุณจะพัฒนาได้ดีแค่ไหนขึ้นอยู่กับตัวคุณ การศึกษา แม้ว่าคุณอาจต้องการความสมบูรณ์แบบ แต่บางครั้งการไม่สมบูรณ์แบบเสียบ้างก็ให้ผลดีเหมือนกัน อย่าให้ช่วงที่คิดอะไร ไม่ออกท�ำให้คุณถอดใจหรือหยุดคุณไม่ให้ท�ำงานต่อให้เสร็จตามเวลา คิดเสียว่าท�ำเสร็จดีกว่าไม่ท�ำเลย แล้วคุณจะไม่มีปัญหาในเดือน นี้ เริ่มต้นท�ำงานแต่เนิ่นๆ
ปี มะโรง
การงาน ผลงานของคุณจะขึ้นอู่กับความสามารถของคุณในการเข้ากับผู้อื่นเป็นส่วนใหญ่ คุณมีความฉลาดเฉียบแหลม ที่จะยิ่งโดดเด่นแพรวพราวในเดือนนี้ด้วยพลังแห่งดาวการศึกษา จงตั้งใจสร้างความประทับใจและดึงเพื่อนร่วมงานรุ่น เดียวกันให้มาอยู่ฝ่ายเดียวกับคุณให้ได้ ธุรกิจ คุณจะก้าวหน้าได้ด้วยดีหากพัฒนาทักษะที่มีและสร้างเสริมความช�ำนาญ แม้ว่าจุดเด่นของคนปีมะโรงคือความเก่งรอบด้าน แต่ ตอนนี้การมุ่งพัฒนาทักษะเฉพาะบางอย่างจะให้ผลดีแก่คุณ ควรใช้เวลาสร้างความช�ำนาญ และเสริมทักษะให้ทีมงานและพนักงานของ คุณ ความรัก คนโสดปีมะโรงไม่ควรยึดติดกับความคิดที่เคยมีมาในเรื่องการพบรัก จงปล่อยให้สิ่งต่างๆ เกิดขึ้นและด�ำเนินไปเองตามธรรมชาติ ความโดดเด่นของคุณท�ำให้คุณมีเสนืห์อย่างที่สุด แต่จงใช้เวลาเพื่อมองหาคนที่ใช่ และปล่อยให้หัวใจคุณตัดสิน การศึกษา เด็กปีมะโรงจะได้รับผลดีจากอิทธิพลของดาวแห่งการศึกษาในเดือนนี้ ตราบใดที่คุณไม่เถลไถลไปกับเรื่องภายนอกมากเกิน ไปจนเสียสมาธิ คุณก็มีโอกาสที่จะท�ำผลการเรียนได้ดีมาก เด็กที่ก�ำลังจะสอบจะได้คะแนนดีหากคุณตั้งใจทบทวน
ปี มะเส็ง
การงาน เดือนนี้เป็นเรื่องของการผูกมิตรล้วนๆ คุณจะพบความสามารถในการเข้ากับเพื่อนร่วมงานจะส่งผลโดยตรง ต่อความสุขของคุณในที่ท�ำงาน และต่อผลการท�ำงานของคุณด้วย พยายามรักษาความจริงใจและไม่เห็นแก่ตัว คนปี มะเส็งที่ไม่ใส่ใจกับการเมืองในองค์การ และมุ่งสนใจแต่งานอย่างเดียวจะได้รับผลดีจากพลังในเดือนนี้ ความรัก ความสัมพันธ์ที่เกิดจากความลุ่มหลงจะไปได้ดีในเดือนนี้ คนปีมะเส็งไม่มีปัญหาที่จะท�ำให้คนที่หมายตาหลงใหลคุณหัวปัก หัวป�ำ หากความสัมพันธ์คือสิ่งที่คุณต้องการ คุณจะได้พบอย่างรวดเร็ว แต่ก่อนจะตกลงปลงใจ ลองคิดให้ดีก่อนว่าความสัมพันธ์จะ ยั่งยืนหรือไม่ เพราะคุณเก่งในการเริ่มต้นความสัมพันธ์ใหม่มากกว่าเวลาที่ต้องเลิกกันมาก งที่ดีจึงควรอยู่เป็นโสดต่อไปก่อนจนกว่าจะ แน่ใจว่าคุณพบคู่แท้ในฝันแล้ว ความสนุกสนานในเรื่องความรักไม่ได้จ�ำกัดเฉพาะกับคนโสกเท่านั้น คนปีมะเส็งที่แต่งงานแล้วก็มีอะไรมากมายให้ยิ้มได้เช่นกัน แต่ควร ใช้เวลากับคู่ครองของคุณให้มากพอ มิฉะนั้นพวกคุณคนใดคนหนึ่งอาจอดใจไม่ไหวที่จะท�ำสิ่งที่คุณทั้งคู่ต้องเสียใจ การศึกษา ดวงชะตาของคุณเอื้อต่อการศึกษาและช่วยน�ำความส�ำเร็จมาให้คุณ สมองของคุณปลอดโปรงและคุณก็รู้สึกกระปรี่กระเปร่า เมื่อเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ แต่ระหว่างที่ก�ำลังเรียนอยู่ อย่าลืมพักผ่อนให้เพียงพอด้วย มิฉะนั้นสุขภาพของคุณอาจท�ำให้คุณผิดหวัง 63 issue 85 february 2015
ปี มะเมีย
การงาน ไม่ว่าคุณจะต้องการหรือไม่ก็ตาม แต่คุณจะเป็นจุดสนใจมากกว่าที่เคย จงใช้โอกาสนี้เพื่อแสดงความสามารถ ของคุณให้เป็นที่ประจักษ์ มองการไกลเมื่อตัดสินใจและใช้เวลาเพื่อบ่มเพาะความสัมพันธ์กับเจ้านายและเพื่อนๆ คุณ มีโชคด้านมิตรภาพที่ดีในตอนนี้ ทั้งยังมีความสามารถที่จะสนิทสนมกับผู้อื่นเพิ่มขึ้น ธุรกิจ คุณมีชื่อเสียงที่ดีและยังมีโชคในตอนนี้ที่จะตักตวงผลดีจากชื่อเสียงนั้น จึงควรใช้เวลาและความพยายามสร้างกลยุทธ์ที่จะสร้าง ชื่อให้เป็นที่รู้จัก และพัฒนาแบรนด์ของคุณขึ้นมา และจะยิ่งดีขึ้นอีกหากคุณอยู่ในวงล้อมของผู้คนที่เหมาะสม จงใจกว้างกับค�ำชมที่ มอบให้แก่ทีมงานและพนักงานของคุณ ความรัก คนที่มองหารักจะได้พบเดือนที่ดีรออยู่ คุณต้องกล้าในเรื่องหัวใจและต้องให้คนอื่นได้ใกล้ชิดคุณ อย่าคิดมากเกินไป จงเชื่อมั่น ในตัวเอง และพร้อมรับทุกอย่างที่เข้ามา หัวใจของคุณจะบอกเองเมื่อคุณมั่นใจ อย่าบังคับให้ตัวเองต้องตกลงปลงใจกับใคร การศึกษา จงมุ่งมั่นกับเป้าหมายสูงสุดของคุณด้านการเรียนเอาไว้ ตอนนี้เป็นเวลาดีที่จะปะติดปะต่อทุกชิ้นส่วน เพื่อเตรียมพร้อมส�ำหรับ ปีใหม่นี้ คุณรู้สึกแข็งแรงและกระตือรือร้นที่จะลงมือท�ำให้มากขึ้น และได้ท�ำเช่นนั้นจริงๆ คุณสามารถเลือกความถนัดเฉพาะได้ในภาย หลัง แต่ตอนนี้ อย่าปฎิเสธสิ่งใดก็ตามที่เข้ามา เปิดรับทางเลือกต่างๆ ไว้ก่อน
ปี มะแม
การงาน คุณจะท�ำงานได้อย่างมั่นใจ หากคุณรักษาความคิดของคุณให้ปลอดโปร่ง โดยการพักผ่อนให้เพียงพอในแต่ละ วัน อย่าให้งานหมักหมมจนตัวเองเครียด โดยนิสัยแล้วคนปีมะแมท�ำงานได้ดีที่สุดเมื่อคุณได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์อย่าง เต็มที่ ดังนั้นจึงควรพยายามท�ำหน้าที่ของคุณให้ดีที่สุด ธุรกิจ โชคด้านธุรกิจของคุณอยู่ในเกณฑ์ปานกลางเท่านั้น จึงไม่ควรลงทุนในเรื่องที่เสี่ยงหรือท�ำข้อตกลงต่างๆ มากเกินไป ควรรอจนถึง เดือนหน้าแล้วค่อยตกลงกันในเรื่องต่างๆ เสี่ยงที่จะพบกับความเครียดในเดือนนี้ ดังนั้นหากสามารถพักผ่อนและท�ำอะไรที่สนุกสนาน ในชีวิตได้มากเท่าไหร่ ก็จะยิ่งดีขึ้นเท่านั้น ความรัก คุณจะพบว่าคู่ครองหรือคู่รักคอยให้การสนับสนุนคุณอย่างดีเยี่ยม และหากคุณตอบแทนกลับคืน การสนับสนุนกันและกันก็ จะยิ่งดีขึ้นและน่าอิ่มเอมใจยิ่งขึ้น คนโสดก็ไม่มีปัญหาในการหาเพื่อนใจ หากคุณมองหาอย่างจริงจัง สุขภาพ ด้านสุขภาพของคณในปีนี้ไม่ดีเลย คุณจึงควรใส่ใจสุขภาพของคุณให้มากขึ้น พักผ่อนให้เพียงพอ มิฉะนั้นคุณอาจพบว่าเป็นเรื่อง ยากที่จะตั้งสมาธิในห้องเรียน อย่าพยายามท�ำกิจกรรมพิเศษหรือกิจกรรมอื่นๆ มากเกินไป คุณควรใส่ใจท�ำเพียงไม่กี่อย่างแต่ท�ำให้ได้ดี
ปี วอก
การงาน คุณอาจมีงานล้นมือจนไม่อาจรับอะไรเพิ่มได้อีก มีเรื่องมากมายที่คุณต้องวางแผนไว้ก่อนล่วงหน้า ตอนนี้ คุณเข้ากับผู้อื่นได้ดีเมื่อต้องท�ำงานร่วมกัน คุณผูกมิตรกับคนใหม่ได้ง่าย ดังนั้นจงใช้เวลาในเดือนนี้ขยายเครือข่าย ของคุณและสร้างความสนิทสนมกับคนรู้จักให้มากขึ้น ธุรกิจ คนปีวอกบางคนอาจพบว่าสมองของคุณท�ำงานไม่หยุด และนี่เป็นผลดีต่อสุขภาพของคุณให้ตัวเองได้พักบ้าง คุณจะได้มองเห็น สิ่งต่างๆ จากมุมมองที่แตกต่างและผ่อนคลายขึ้น ซึ่งอาจเป็นสิ่งที่คุณต้องการเพื่อเติมชิ้นส่วนปริศนาสุดท้ายที่เข้ากับภาพทั้งหมด ความรัก คนปีวอกจะได้พบกับช่วงเวลาแห่งความสุขที่ลืมไม่ลงอย่างแน่นอนในเรื่องความรักและชีวิตส่วนตัว คุณแสดงอารามณ์และ ความรักอย่างเปิดเผย จึงมีหลายคนเข้าหาเพื่อแย่งชิงความสนใจของคุณ คนโสดจะมีโอกาสดี คุณมีความสุขกับการดื่มกินและจะพบ ว่าตัวเองถูกใจคนที่คิดเหมือนกัน การศึกษา อย่าหักโหมด้านการเรียน ทุ่มเทความสนใจให้ทีละเรื่อง คนปีวอกที่เลือกเรียนเพียงไม่กี่วิชาที่ถนัดจะท�ำได้ดีกว่าคนที่พยายาม เรียนมากเกินไป เด็กปีวอกจะท�ำกิจกรรมได้กี ลองพิจารณาดูตัวเองและมองให้สูงขึ้น การท�ำเช่นนี้ คุณจะต้องใช้เวลาให้มากขึ้นแต่จ�ำกัด สิ่งที่ท�ำให้น้อยลง เพื่อให้คุณปรับปรุงผลลัพธ์และทักษะให้ได้เร็วขึ้น 64 IS AM ARE www.ariyaplus.com
wheel of life
ปี ระกา
การงาน เพื่อให้คุณบรรลุศักยภาพของตัวเองได้อย่างเต็มที่ในเดือนนี้ คุณจ�ำเป็นต้องได้รับการสนับสนุนจากเจ้านาย พยายามให้มากขึ้นเพื่อสานความสัมพันธ์อันใกล้ชิดกับเจ้านายของคุณ แล้วคุณจะได้รับผลดีมากเสียยิ่งกว่าขยันเป็น บ้านเป็นหลัง แต่คุณจ�ำเป็นต้องคิดนอกกรอบและท�ำงานอย่างฉลาดให้เป็นด้วย ธุรกิจ โชคของคุณก�ำลังดี จึงควรตักตวงให้เต็มที่ ด้วยการคิดหาทางขยายธุรกิจของคุณ ติอต่อกับผู้คนให้หลากหลาย เพราะจะช่วยให้ คุณเห็นมุมมองใหม่ๆ ที่อาจเป็นประโยชน์ ตอนนี้คุณสามารถกล้าเสี่ยงเดินก้าวต่อไปได้เพราะโชคหนุนหลังคุณเต็มที่ แต่ก็ไม่ควรตัดสิน ใจโดยไม่คิด ความส�ำเร็จอันยิ่งใหญ่จะเข้ามาหาคนที่เห็นความส�ำคัญของการวางแผนและคิดหากลยุทธ์อย่างเหมาะสม ความรัก อาจมีปากเสียงเกิดขึ้นเพราะปัญหาเรื่องความเชื่อใจ ความเข้าใจซึ่งกันและกันระหว่างคุณกับคู่รักเป็นสิ่งส�ำคัญ คนที่แต่งงาน แล้วควรพึ่งพาคู่ครองของคุณ คุณจะได้รับผลดีจากการสนับสนุนของคู่ครองหรือคู่รัก แต่หากคุณไม่เต็มใจบอกเล่าสิ่งที่กลัดกลุ้มอยู่ คุณ ก็อาจกดดันให้อีกฝ่ายต้องห่างไป และอาจน�ำไปสู่ความเสียใจในภายหลัง การศึกษา คุณเจ้าอารมณ์กว่าปกติ และยังอาจมองว่าความไม่ซื่อสัตย์เล็กๆน้อยๆ ของเพื่อนเป็นการทรยศที่รุนแรง เชื่อใจเพื่อนของ คุณบ้าง หากมีเรื่องไม่สบายใจ ทางที่ดีควรเล่าให้ใครบางคนที่พร้อมจะรบฟังและเก็บทุกอย่างไว้เพียงคนเดียว
ปี จอ
การงาน การแข่งขันที่ดุเดือดในที่ท�ำงานอาจท�ำให้คุณหมดแรง ดูเหมือนทุกสายตาต่างจับจ้องมาที่คุณ และเมื่อคุณ พลาด ก็มักมีใครสักคนแสดงให้เห็นว่าท�ำได้ดีกว่าคุณ การที่ต้องคอยพิสูจน์ความสามารถของตัวเองนั้นน่าเหนื่อยและ กดดัน คุณจึงไม่ควรหลวมตัวเล่นตามเกมนี้ ธุรกิจ อาจมีปากเสียงกันในเรื่องเงิน เมื่อคุณพบว่ามีช่องโหว่อย่างเห็นได้ชัดในบัญชี สถานการณ์จะยิ่งเลวร้ายหากหุ้นส่วนคนหนึ่งหรือ มากกว่านั้นมีส่วนเกี่ยวข้อง แต่ก่อนที่เรื่องจะกระจ่าง หุ้นส่วนบางคนอาจเข้าหน้าคุณไม่ติดเสียแล้ว ความรัก คนปีจอที่ยังไม่ได้แต่งงานจะเริ่มคิดถึงเรื่องนี้ หากคุณคบหาใครอยู่แล้วและก�ำลังคิด แต่งงาน ย้ายมาอยู่ด้วยกัน และเริ่ม สร้างครอบครัว ตอนนี้คือเวลามงคลส�ำหรับทั้งหมดนี้ คนโสด หากคุณจริงจังกลับใครสักคนควรบอกให้อีกฝ่ายรู้ มิฉะนั้นจะหลุดมือ ไป จงกล้าที่จะเดินหน้า หากไม่มั่นใจ ยังไงก็ควรลองดูก่อน สิ่งต่างๆ จะเข้าที่เข้าทางไปเอง และเวลาจะช่วยให้คุณพบกับความพอดีที่ การศึกษา เดือนนี้ดีส�ำหรับการสร้างมิตรภาพใหม่ คุณจะพบว่าตัวเองเป็นที่นิยมชมชอบอย่างที่คุณไม่อยากจะเชื่อ คุณจึงควรใช้เวลา นี้ขยายแวดวงเพื่อนฝูง การเรียนไปได้ด้วยดี คุณเต็มไปด้วยความกระตือรือร้น จงใช้เวลานี้ให้เต็มที่กับกิจกรรมต่างๆ อย่าให้ว่าง แต่ก็ อย่าลืมใส่เวลาส�ำหรับเล่นสนุกแทรกระหว่างเรียนบ้าง เพื่อช่วยให้สมองของคุณผ่อนคลายและมีประสิทธิภาพ
ปี กุน
การงาน คนที่ท�ำงานในสภาพแวดล้อมที่มีการแข่งขันสูงจะมีทักษะในการประนีประนอมมากพอที่จะชนะใจ ผู้คน ที่คุณต้องการสร้างความประทับใจควรหาทางปรบปรุงความสัมพันธ์กับเจ้านาย เพราะการสนับสนุนของเจ้านาย จะช่วยให้คุณบรรลุเป้าหมายด้านอาชีพได้อย่างมาก ธุรกิจ เดือนที่ให้ดอกผลดีในแง่ของโชคทางธุรกิจ จงใช้ประโยชน์จากช่วงเวลามงคลนี้ให้เต็มที่ เพื่อคิดหาทางขยับขยายธุรกิจ จุดเด่น ที่สุดของคุณคือความสามารถในการติดต่อ คบหากับแทบทุกคน ทั้งสามารถสร้างความประทับใจแรกที่ดี ควรหาทางปรับปรุงเสน่ห์ของ คุณให้ไร้ที่ติ เพราะนี่คือสิ่งที่จะช่วยให้คุณได้ข้อตกลงที่ดีต่อฝ่ายคุณ ความรัก คนที่ยังโสดและก�ำลังมองหารัก คุณก็มีโอกาสดีที่จะได้พบคนที่คุณมองเห็นอนาคตร่วมกันได้ หากคุณยังไม่มีใครในชีวิตที่ให้ ความส�ำคัญกับคุณที่สุด คุณก็จะเร่งมองหาคนแบบนั้น ส่วนคนที่แต่งงานหรือมีคนรักแล้ว จะมีความสุขและความพอใจมากกว่าคนที่ ยังไม่มีใครเป็นตัวเป็นตน การศึกษา สนุกสนานกับการเข้าสังคม ยิ่งคุณมีกลุ่มเพื่อนใหญ่มากเท่าไหร่ คุณก็จะมีความสุขมากขึ้นเท่านั้น แต่อย่าลืมใช้เวลากับงาน ที่โรงเรียนให้เพียงพอด้วย คุณจะดีรับผลดีจากอิทธิพลของคนที่คุณเคารพเป็นแบบอย่าง 65 issue 85 february 2015
66 IS AM ARE www.ariyaplus.com
67 issue 85 february 2015
68 IS AM ARE www.ariyaplus.com
69 issue 85 february 2015
70 IS AM ARE www.ariyaplus.com
71 issue 85 february 2015
72 IS AM ARE www.ariyaplus.com
73 issue 85 february 2015
74 IS AM ARE www.ariyaplus.com
75 issue 85 february 2015
โดย : พิณ ผกากาศ
เที่ยวภูป่าเปาะ ชมฟู จิเมืองเลย เรายืนอยู ่ท่ีจุดชมวิว ท่ามกลางอากาศหนาวเย็นในช่ วงปี ใหม่ เบื้องหน้า เป็นภูเขาสลับซับซ้อนสุดสายตา ปรากฎเขาลูกหนึ่งมีลักษณะเป็นรู ปหมวก ปานามาหรือหมวกชาวนาของไทย โดดเด่นต่างจากเขาลูกอื่นๆ คนที่น่ีให้ ฉายาว่า “ฟู จิเมืองเลย”
76 IS AM ARE www.ariyaplus.com
bonvoyage
77 issue 85 february 2015
หากใครอยากขึ้ น มาเห็ น ฟู จิ เ มื อ งเลยด้ ว ยตาตั ว เองต้ อ งขึ้ น มาที่ “ภูป่าเปาะ” ตั้งอยู่ที่บ้านผาหวาย ต.ปวนพุ อ.หนองหิน จ.เลย ในเขตรักษา พันธุ์สัตว์ป่าภูค้อ-ภูกระแต จากทางขึ้นอยู่ห่างสวนหินผางาม หรือคุนหมิง เมืองเลย 7 กิโลเมตร ภูป่าเปาะมีจุดบริการนักท่องเที่ยวไว้ด้านล่าง ไม่อนุญาต ให้เอารถขึ้นไป นักท่องเที่ยวต้องใช้บริการ “รถไถ่นา” ที่ถูกดัดแปลงที่นั่งเพื่อ บรรทุกนักท่องเที่ยวขึ้นไปในราคาคนละ 60 บาท สร้างเสน่ห์การเดินทาง ใหม่ๆให้กับผู้นิยมท่องเที่ยวขุนเขาในฤดูหนาว “ที่นี่เพิ่งเปิดปีที่สองเอง” อ�ำนวย แก้ววาฤทธิ์ หรือป้าอ�ำนวย วัย 43 ปี ชาวจังหวัดเลย แม่ค้าผู้ให้บริการอาหาร หมอน ผ้าห่ม หรืออะไรก็ตามแต่ ที่นักท่องเที่ยวขาดเหลือบนยอดภู เล่าถึงความเป็นมาว่า ค�ำว่า “ป่าเปาะ” หมายถึงต้นไผ่ที่มีลักษณะหักง่าย เมื่อนักท่องเที่ยวขึ้นไปที่ลานกลางเต๊นท์ จะพบป่ า ไผ่ ซึ่ ง ยื น โต้ ล มหนาวอยู ่ อ ย่ า งไม่ ส ะทก สะท้านเป็นจ�ำนวนมาก ท�ำให้ชาวบ้านละแวกนี้ เรียกขานว่าภูป่าเปาะ ที่ นี่ เ ป็ น สถานที่ ท ่ อ งเที่ ย วทางธรรมชาติ อีกแห่งของจังหวัดเลยซึ่งยังไม่มีคนรู้จักมากนัก นักท่องเที่ยวสามารถขึ้นมาดูพระอาทิตย์ขึ้นและ ตกได้โดยไม่ต้องค้างคืน เหมาะส�ำหรับผู้ที่มีเวลา ไม่มากก็สามารถแวะเที่ยวชมได้ หากใครต้องการ สั ม ผั ส อากาศหนาวยามค�่ ำ คื น และดวงดาวเต็ ม ท้องฟ้าก็สามารถกางเต๊นท์ก่อไฟได้ตามอัธยาศัย ในราคาเต๊นท์ละ 100 บาทไม่จ�ำกัดคืน โดยมีชาว บ้านละแวกนั้นรวมกลุ่มกันให้บริการนักท่องเที่ยว ตั้งแต่เช้ามืดจนถึงสามทุ่ม ระหว่างที่นั่งรถไถนาหรือรถอีแต๊กขึ้นมา สองข้างทางจะเต็มไปด้วยภูเขาสลับกับเรือกสวน ไร่ น า ที่ นี่ ล มแรงเพราะอยู ่ ท ่ า มกลางขุ น เขาโล่ง กว้าง ในวันที่หมอกจางสามารถมองเห็น ภูหอ สวนหิ น ผางาม เขาค้ อ ภู ห ลวง ภู ก ระดึ ง ภู ผ า ม่ า น ภู หิ น ร่ อ งกล้ า และภู ผ าจิ ต ของจั ง หวั ด หนองบัวล�ำภูได้ เรียกว่ามองได้ 360 องศาเลย ทีเดียว นับเป็นอีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวซึ่งเดินทาง สะดวก ราคาไม่แพง รอให้นักเดินทางทั้งหลายขึ้น ไปสัมผัสมัน
ติ ด ต่ อ สอบถามข้ อ มู ลเพิ่ ม เติ ม ที่ ผู ้ใหญ่บุญลือ 089-7646829 การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย(ททท.) ส�ำนักงานจังหวัดเลย โทร.042 812 812,042 811 405
78 IS AM ARE www.ariyaplus.com
79 issue 85 february 2015
วาโก้ร่วมกับสถาบันมะเร็งแห่งชาติ จัดงานแถลงข่าวโครงการ “คนรุ ่นใหม่ร่วมใจ ต้านภัยมะเร็งเต้านม ป ที่ 1” เผยโฉม 5 โครงการสร้างสรรค์ของนักศึกษาพยาบาล ค้นหาสุดยอดโครงการเพื่อผู ้หญิงไทยอย่าง แท้จริง
บริษัท ไอ.ซี.ซี. อินเตอร์เนชั่นแนล จ�ำกัด (มหาชน) ผู้ จ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์วาโก้ ร่วมกับสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พร้อม ด้วยพันธมิตรทางธุรกิจ ร่วมจัดงานแถลงข่าวสรุปโครงการ “คน รุ่นใหม่ร่วมใจ ต้านภัยมะเร็งเต้านม ปีที่ 1” ภายใต้การสนับสนุน จากโครงการวาโก้โบว์ชมพู สู้มะเร็งเต้านม พร้อมเปิดตัว 5 ผล งาน ฝีมือของนักศึกษาพยาบาลทั่วประเทศ ที่ผ่านเข้ารอบสุดท้าย การประกวดนวัตกรรมโครงการเกี่ยวกับการควบคุมและป้องกัน โรคมะเร็งเต้านม เพื่อคัดเลือกผลงานชนะเลิศที่ได้รับถ้วยรางวัล ประทาน พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ พร้อม ทุนการศึกษารวมกว่า 2 แสนบาท
“กิจกรรมเพื่อสังคม” โดย ปตท
นายประเสริฐ สลิลอ�ำไพ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ ใหญ่ สื่อสารองค์กรและกิจการเพื่อสังคม บริษัท ปตท. จ�ำกัด (มหาชน) นายอนุทิน ช่วยเพ็ญ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายงานกลุม่ ผลิตภัณฑ์ปโิ ตรเลียม และสาธารณูปการ บริษทั พีทีที โกลบอล เคมิคอล จ�ำกัด (มหาชน) และ ดร.พิพัฒน์ วีระถาวร นายกสมาคมอุตสาหกรรมพลาสติกชีวภาพไทย ร่วมกันมอบถุงขยะชนิดไบโอพลาสติกย่อยสลายได้ จ�ำนวน 5,000 ใบ ซึ่งผลิตขึ้นโดยความร่วมมือของ กลุ่ม ปตท. สมาคมอุ ต สาหกรรมพลาสติ ก ชี ว ภาพไทย (TBIA) และ บริษัทยูนิคอุตสาหกรรมพลาสติก จ�ำกัด โดยมี นายสุเมธ สายทอง หัวหน้าอุทยานแห่งชาติเขาแหลมพญ้า – หมู่เกาะเสม็ด และนาย สราวุธ วรรณประเสริฐ ผู้จัดการ อ่าวพร้าว รีสอร์ท และ เลอ วิมาน คอทเทจเจส แอนด์ สปา เป็นผู้รับมอบเพื่อน�ำไปใช้
กระทรวงแรงงาน มีนโยบายหลัก คนไทยทุกคนต้องมีงาน ท�ำ การบริหารจัดการแรงงานต่างด้าว และการคุ้มครอง สิทธิแรงงานทัง้ แรงงานไทยและต่างชาติ
รั ฐมนตรี ว่าการกระทรวงแรงงาน เช็คความพร้ อ มศู น ย์ บริ ก าร จัดหางานเพื่อคนไทย (Smart Job Center) พร้อมเปิดบริการเฟสแรก ๑๙ มกราคมนี้ พลเอก สุรศักดิ์ กาญจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวง แรงงาน เปิดเผยว่า ในปี ๒๕๕๘ กระทรวงแรงงาน น�ำนโยบายของนายก รัฐมนตรี (พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา) มาสู่การปฏิบัติ มีงานหลักอยู่ ๓ ส่วน ได้แก่ คนไทยทุกคนต้องมีงานท�ำ การบริหารจัดการแรงงานต่างด้าว และการคุ้มครองสิทธิแรงงานทั้งแรงงานไทยและต่างชาติ 80
IS AM ARE www.ariyaplus.com
Roundabout
มหกรรมวันเด็กศูนย์ราชการแจ้งวัฒนะ
ค ร อ บ ค รั ว พ อ เ พี ย ง ร่ ว มกั บ ส� ำ นั ก งานหลั ก ประกั น สุขภาพแห่งชาติ ร่วมสร้างสีสันต์ ในงานมหกรรมวันเด็กแจ้งวัฒนะ 2558 ณ อาคาร B ศูนย์ราชการ แจ้งวัฒนะ เพื่อสร้างรอยยิ้มและ ความประทับใจให้แก่เด็กๆที่เดิน ทางมาร่ ว มงาน ทั้ ง เด็ ก ๆยั ง ได้ ของฝากติดไม้ติดมือกลับไปด้วย
“ลอมป์ เบอร์ชเย่ ปารีส” เปิ ดร้าน “ป๊อปอัพ สโตร์” แห่งแรกในไทย มร. ซิ ล แวง ฟู ร ์ ริ แ ยร์ ที่ ป รึ ก ษาอั น ดั บ หนึ่ ง สถาน เอกอัครราชทูตฝรั่งเศส ประจ�ำประเทศไทย มาเป็นประธานตัด ริบบิ้นเปิดร้าน พร้อมร่วมดื่มแสดงความยินดีให้แก่ผู้บริหารคน เก่ง นนทกานต์ ทัพพะรังสี อึง กรรมการผู้จัดการ บริษัท เบอร์ เจอร์ โพรดักส์ (ประเทศไทย) จ�ำกัด พร้อมด้วยทีมบริหารชุด ใหญ่ เปิดตัวแบรนด์อย่างเป็นทางการ พร้อมเติมเต็มแบรนด์ เอ็ ก ซ์ พี เรี ย นซ์ ด ้ ว ยการเปิ ด “ป๊ อ ปอั พ สโตร์ ” แห่ ง แรกใน ประเทศไทย ณ สยามพารากอน ตอบโจทย์สาวกตะเกียงน�้ำหอม จากฝรั่งเศส
อบรมกฎหมายวัยทีน
ครอบครัวพอเพียง ร่วมกับ สมาคมบัณฑิตสตรีทางกฏหมาย แห่งประเทศไทย จัดกิจกรรมอบรมกฏหมายวัยทีนให้แก่เยาวชน โครงการครอบครัวพอเพียง เพื่อให้ความรู้ในเรื่องกฏหมายใกล้ตัว ของวัยรุ่นและกฏหมายที่จ�ำเป็นต้องรู้ในชีวิตประจ�ำวัน
81 issue 85 february 2015
Photo Credit = httpswww.flickr.comphotos79839977@N037577893784
“If you only ever give 90% in training then you will only ever give 90% when it matters.” หากคุณทุ่มเทเพียง 90 เปอร์เซ็นต์ในการซ้อม คุณก็จะได้รับผลเพียง 90 เปอร์เซ็นต์เท่านั้นในการแข่งขัน” ไมเคิล โอเว่น อดีตนักเตะระดับต�ำนานของลิเวอร์พูลและทีมชาติอังกฤษ เจ้าของฉายาเบบี้โกลด์
82 IS AM ARE www.ariyaplus.com
83 issue 85 february 2015
84 IS AM ARE www.ariyaplus.com