ครอบครัวพอเพียง
นิตยสารเพื่อคนไทย รูจริง ทำจริง แกจน
ต่อยอดความคิด จากประสบการณ์ เพื่อการทำ�งาน แบบบูรณาการ สู่สังคมไทย โรงเรียนราชินีบน
คุปองสวนล
ด 30 บาท
เด็กดี ดอท ควพ. กับเครือข่ายความคิด พันธมิตรความรู้
ความในใจ... แด่พ่อของแผ่นดิน โรงเรียนราชินีบน
48 มกราคม 2555
ในปีใหม่นี้ จึงขอให้ประชาชนชาวไทย ได้ตั้งตนอยู่ในความไม่ประมาท จะคิด จะทำาสิ่งใด ให้คิดหน้าคิดหลังให้ดี ให้รอบคอบ ทำาให้ดี ให้ถูกต้อง ผลของการคิดดี ทำาดีนั้น จะได้ส่งเสริมให้แต่ละคนประสบแต่ความสุข ความเจริญ และทำาให้ชาติบ้านเมือง มีความเรียบร้อย และอยู่เย็นเป็นสุข ดังที่ทุกคน ทุกฝาย ตั้งใจปรารถนา ขออานุภาพแห่งคุณพระศรีรัตน ตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวไทยเราเคารพบูชา จงอภิบาลรักษาท่านทุกคน ให้ปราศจากทุกข์ ปราศจากโรค ปราศจากภัย ให้มีความสุขกาย สุขใจ และความสำาเร็จสมหวัง ตลอดศกหน้านี้โดยทั่วกัน พระราชดำารัส พระราชทานแก่ปวงชนชาวไทย เนื่องในโอกาสวันขึ้นปีใหม่ พ.ศ. ๒๕๕๒ วันพุธที่ ๓๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๑
เมื่อวันที่ ๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๘ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำาเนินไปทรงเยี่ยม ราษฎรและราษฎรอาสารักษาหมู่บ้าน ณ วัดน้ำาขาวยะกา ตำาบลกายูคละ อำาเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส ในการนี้ ได้พระราชทาน พระราชดำาริแก่พลอากาศตรีกำาธน สินธวานนท์ องคมนตรี นายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี พลเอกสุรยุทธ จุลานนท์ องคมนตรี นายประชา เตรัตน์ ผู้ว่าราชการจังหวัดนราธิวาส และนายเทอดศักดิ์ บุณยขจร วิศวกรใหญ่ ที่ปรึกษาวิชาชีพเฉพาะด้านวิศวกรรม โยธา กรมชลประทาน สรุปความว่า ให้กรมชลประทานพิจารณาจัดหาแหล่งน้ำาเพื่อการเกษตรให้แก่ราษฎรบ้านฮูแตมาแจ หมู่ที่ ๗ ตำาบลกายูคละ อำาเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส ตามทีน่ ายวันชัย อีซอ นายกองค์การบริหารส่วนตำาบลกายูคละ อำาเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส ขอพระราชทานความช่วยเหลือ กรมชลประทานได้ดำาเนินการก่อสร้างฝายทดน้ำาพร้อมอาคารประกอบ ขนาดสันฝายสูง ๒.๕๐ เมตร ยาว ๑๕ เมตร พร้อม คันกั้นน้ำา ๒ แห่ง คลองส่งน้ำาความยาว ๒,๐๕๐ เมตร และอาคารอัดน้ำากลางคลอง จำานวน ๔ แห่ง อาคารส่งน้ำาเข้านาจำานวน ๑๓ แห่ง อาคารปลายคลองส่งน้ำาเข้านา จำานวน ๒ แห่ง ปัจจุบันได้ดำาเนินงานก่อสร้างผลงานร้อยละ ๖๐ คาดว่าจะแล้วเสร็จเดือน กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๙ อีกทั้ง ได้มีการจัดตั้งกลุ่มผู้ใช้น้ำาไปแล้วเมื่อวันที่ ๑๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยได้มีการประชุมกลุ่มเพื่อรับ ทราบและให้ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับรูปแบบการก่อสร้าง รวมทั้งการกำาหนดระเบียบข้อบังคับและกำาหนดแนวทางในการบริหารจัดการ น้ำาของกลุ่มเป็นที่เรียบร้อยแล้ว โครงการนี้เมื่อดำาเนินการแล้วเสร็จจะสามารถส่งน้ำาช่วยเหลือพื้นที่การเกษตรของราษฎร ๒ หมู่บ้าน ในเขตพื้นที่บ้าน ฮูแตมาแจ หมู่ที่ ๗ และบ้านบือแนฮายี หมู่ที่ ๒ ตำาบลกายูคละ อำาเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส พื้นที่ทำานา ๔๐๐ ไร่ ให้มีน้ำาเพียงพอ สำาหรับการทำานาในฤดูแล้ง 4 : ครอบครัวพอเพียง
การก่อสร้างฝายทดน้ำาพร้อมอาคารประกอบขนาดสันฝายสูง ๒.๕ เมตร ยาว ๑๕ เมตร ปัจจุบันดำาเนินการก่อสร้างผลงานร้อยละ ๖๐
สภาพพื้นที่รับประโยชน์ ซึ่งเดิมเป็นนาร้าง และหากมีน้ำาราษฎรจะได้เปดพื้นที่เพื่อทำานาต่อไป ครอบครัวพอเพียง : 5
นพ. วีระวัฒน์ พันธ์ครุฑ
รองเลขาธิการสำานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
“เลือกเกิด...ไม่ได้”
สมศรี เป็นสาวโรงงาน คลอดลูกคนที่สอง กว่าจะได้ คลอดลูก หลังจากทนเจ็บท้องอยู่ ๑๒ ชั่วโมง สมศรีต้องวิ่งรอก ถูกส่งต่อถึง ๓ โรงพยาบาลด้วยเหตุผลสำาคัญที่หมอบอกว่า ลูกเธอ ตัวเล็กและคลอดก่อนกำาหนด ซึ่งเกินศักยภาพของโรงพยาบาลที่ดูแล กานดา เป็นชาวเขาอยู่ที่แม่สะเรียง เผอิญเธอเป็นเบาหวาน ทำาให้เด็กตัวโตกว่าปกติ หมออนามัยพยายามช่วยทำาคลอดอย่าง เต็มที่ แต่เธอก็คลอดลำาบากและได้รับบาดเจ็บเนื่องจากการคลอด แสงสุรีย์ เป็นข้าราชการประจำาที่ตั้งครรภ์ท้องแรก จึงไป ฝากคลอดที่โรงพยาบาลเอกชนที่คิดว่าหมอเก่งและเครื่องมือดีที่สุด การคลอดเป็นไปด้วยดี เพราะหมอผ่าท้องคลอดแต่เธอต้องเสียค่าใช้ จ่ายเอง ๖๕,๐๐๐ บาท
ค
นไทยเราขณะนี้ เ กิ ด ประมาณปี ล ะ ๘๐๐,๐๐๐ ราย (และ เสียชีวิต ประมาณปีละ ๓๐๐๐,๐๐๐ ราย) ในจำานวนนี้เป็นการ คลอดในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ประมาณ ๑๐๐๐,๐๐๐ ราย คลอด ในโรงพยาบาลที่ อ ยู่ ใ นอำาเภอเมืองของต่างจังหวัดอีก ๔๐๐,๐๐๐ ราย นอกนั้น ที่เหลือคลอดในระดับโรงพยาบาลชุมชนและสถานี อนามัยอีกประมาณ ๓๐,๐๐๐ ราย การทำาคลอดทั้งหมด ดูแลโดยทั้งสูติแพทย์, แพทย์เวชปฏิบัติ, พยาบาล และผดุงครรภ์ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความยากง่ายสภาพ ของแม่และเด็กทารก หญิ ง ตั้ ง ครรภ์ ที่ ถื อ บั ต รทองคลอดปกติ ป ระมาณ ๗๗%, 6 : ครอบครัวพอเพียง
ผ่าคลอด ๒๓% หญิงตั้งครรภ์ที่เป็นประกันสังคม ผ่าคลอดมากกว่าบัตรทอง หญิงตั้งครรภ์ที่เป็นข้าราชการ ผ่าคลอดออกถึง ๔๐% ต้ อ งยอมรั บ ว่ า สำ า หรั บ สามี ภ รรยาทุ ก คู่ ยึ ด ถื อ หลั ก ที่ ว่ า ในการคลอดบุ ต รนั้ น “หมดเท่ า ไหร่ ก็ ไ ม่ ว่ า ” ขอให้ ลู ก แข็ ง แรง แม่ปลอดภัยก็แล้วกัน คนไข้บัตรทอง ในการฝากครรภ์และคลอด ผู้ป่วยไม่ต้อง เสียค่าใช้จ่ายใดๆทั้งสิ้น(ยกเว้นค่าห้องพิเศษ และเงินอภินันทนาการ พิเศษให้หมอ) โรงพยาบาลหรือสถานีอนามัยที่ดูแลผู้ป่วย จะได้รับ ค่าชดเชยประมาณ ๓,๐๐๐ บาท ต่อราย จาก สปสช. ผู้ ป่ ว ยประกั น สั ง คม ต้ อ งออกเงิ น สำ า รองค่ า ใช้ จ่ า ยเอง ไปก่อนมากน้อยเท่าไร ขึ้นอยู่ว่าไปคลอดที่โรงพยาบาลหลวง หรือ เอกชน, ฝากท้องพิเศษ หรือว่าใช้ระบบปกติทั่วไป หลังจากนั้น สำานักงานประกันสังคมจะชดเชยให้รายละ ๑๓,๐๐๐ บาท เป็นค่า ใช้จ่ายเบ็ดเสร็จรวม ผู้ป่วยข้าราชการ กรมบัญชีกลางออกค่าใช้จ่ายทั้งหมดให้ (รวมทั้ ง ค่ า ห้ อ งพิ เ ศษไม่ เ กิ น วั น ละ ๖oo บาท) โดยจ่ า ยเงิ น ให้
คนเรา“เลือกเกิดไม่ได้”แต่ควรจะ “เลือกได้ที่จะได้รับบริการพื้นฐานจาก รัฐโดยเท่าเทียมกัน”
โรงพยาบาลตามแนวทางที่ราชการกำาหนด ส่ ว นคนไข้ แ ต่ ล ะราย แต่ ล ะสิ ท ธิ ป ระโยชน์ จะตอบแทน อภินันทนาการพิเศษให้กับสูติแพทย์หรือบุคลากรที่ดูแลอย่างไร ก็ ขึ้นอยู่กับความพึงพอใจของทั้งสองฝ่าย, แพทย์บางคนก็ถือว่าเป็น “หน้าที่” ไม่ยินดีที่จะรับค่ากำานัลดังกล่าว เรื่องแปลกๆอีกอย่าง คือ ทั้งผู้ป่วยบัตรทอง และประกัน สังคม รัฐบาลจะดูแลเรื่องการคลอดบุตรให้แค่ ๒ คนเท่านั้น (แต่ ข้ า ราชการนั้ น ไม่ จำ า กั ด ) นั ย ว่ า เพื่ อ เป็ น การส่ ง เสริ ม การวางแผน ครอบครัวตามนโยบายของรัฐบาล แต่บางคนก็บอกว่า ในยุคที่ ประเทศไทยขาดแคลนแรงงาน ต้องนำาแรงงานพม่า,ลาว,เขมร เข้า มาทำางานจำานวนมาก น่าจะผ่อนคลาย, ยินยอมอนุโลมให้คนไทย มีบุตร และบุตรสงเคราะห์ให้มากขึ้น ในเรื่ อ งการฝากท้ อ งและดู แ ลหลั ง คลอดนั้ น ผมคิ ด ว่ า ระบบต่างจังหวัด และเขตชนบทซึ่งดูแลโดยกระทรวงสาธารณสุข ค่อนข้างมีมาตรฐาน และมีระบบการดูแลเยี่ยมบ้านค่อนข้างดี จะมี ก็ แ ต่ ค นในเขตเมื อ งที่ ต้ อ งพึ่ ง ตนเอง และ พึ่ ง โรงพยาบาลเอกชน มากหน่ อ ย ระบบการเยี่ ย มบ้ า นหลั ง คลอดก็ มี แ ต่ จ ดหมาย และ โทรศัพท์มากกว่าที่จะมีคนชุดฟ้า หน้าหวาน ไปเยี่ยมที่บ้าน เรื่องนี้ ถือว่า Rural Setting ของเราดีกว่า Urban Setting เรื่องที่ค่อนข้างเป็นปัญหามากในขณะนี้ คือ เด็กแรกคลอด ที่น้ำาหนักน้อย และตัวเหลืองซึ่งมีประมาณ ๑๐% ของเด็กแรกคลอด เด็กเหล่านี้ต้องการการดูแลเป็นพิเศษในหน่วยเด็กแรกเกิดเฉพาะ ที่มีปัญหามาก คือ เรื่องเตียงเต็ม, อัตราการครองเตียงสูงมากเกิน ๑๐๐% และภาระค่ า ใช้ จ่ า ยที่ สู ง มากเป็ น พิ เ ศษทำ า ให้ ผู้ บ ริ ห าร
โรงพยาบาลอึ ด อั ด ใจในการที่ จ ะลงทุ น กั บ เรื่ อ งนี้ ผู้ ป่ ว ยประกั น สั ง คมที่ ค ลอดลู ก ออกมาเป็ น สิ ท ธิ บั ต รทอง มี โ อกาสถู ก “แยกลู ก แยกแม่” เพราะเหตุผลเรื่องสิทธิประโยชน์ที่แตกต่างกัน ซึ่งเป็น เรื่องที่กำาลังหามาตรการช่วยเหลือกันอยู่ สมัยก่อนผู้ป่วยประกันสังคมหลังคลอด จะมีเจ้าหน้าที่ ของสำานักงานประกันสังคมนำาเอาของใช้กระจุกกระจิก สำาหรับแม่ และเด็ ก หลั ง คลอด ไปให้ เ ป็ น “อภิ นั น ทนาการ” ซึ่ ง ทำ า ให้ ค นไข้ สิทธิอื่น เช่น บัตรทองและข้าราชการซึ่งนอนอยู่เตียงข้างๆ ในห้อง นอนรวมเดียวกัน อดน้อยเนื้อต่ำาใจไม่ได้ว่า “เอะ.....นี่เราใช่คนไทย ด้วยกันหรือเปล่า” ระยะหลังผมไม่ทราบว่านโยบายกิจกรรมแบบนี้ ยังมีอยู่อีกหรือเปล่า....... โดยภาพรวมแล้ว การคลอดนั้นถือเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่ หญิงไทยทุกคนควรได้รับสิทธิที่ทัดเทียม เสมอภาคกัน ได้รับการ ดูแลภายใต้มาตรฐานเดียวกัน มีการเข้าถึงที่ไม่แตกต่างกันมากนัก ในความเป็นจริงต้องยอมรับว่า “สถานที่เกิดเหตุ” ไม่ว่าจะเป็น “ที่ตั้งโรงพยาบาล, อำาเภอ, จังหวัด, ภาค” หรือแม้กระทั่งสิทธิ ประโยชน์ ข องแต่ ล ะกองทุ น ที่ ผู้ ป่ ว ยแต่ ล ะรายได้ รั บ ยั ง ส่ ง ผลที่ ไ ม่ เท่าเทียมต่อบริการที่ได้รับในการคลอดบุตร
ครอบครัวพอเพียง : 7
ครอบครัวไทยมีปู่ย่าตายาย พ่อแม่ลูก วงศาคณาญาติสั่งสอนสืบทอดความคิด ความเชื่อ และความรู้ที่กลมกลืนกับวิถีชีวิต เด็กเรียนรู้ความสัมพันธ์ระหว่างตนเองกับธรรมชาติ ทำ�งานเป็น ปรับตัวได้ เติบโตเป็นผู้ใหญ่ สร้างสรรค์สังคมไทย สังคมไทย ความเป็นชาติ มีฐานที่มั่นคงของภูมิปัญญาไทย คนไทยรู้จักเลือกถิ่นฐานสร้างบ้านเรือน เรามีหมู่บ้านริมสองฝั่งคลอง บนที่ดอน บนเนิน ตามหุบเขา สร้างบ้านใต้ถุนสูง พ้นน้ำ�ท่วม หลังคาหน้าจั่วรับลมฝน ทำ�เหมือง ฝาย กักน้ำ�ไว้ทำ�นาทำ�ไร่ เรามีเครื่องมือทำ�มาหากิน มีไถ มีคราด แร้ว เบ็ดราว ระหัดวิดน้ำ� ชาวสวนแช่ยาฉุน เปลือกสะเดา เพื่อพ่นทำ�ลายแมลง ที่กัดกินไม้ผล แม่บ้านเก็บดอกฝ้าย กรอใยไหม ทอลวดลายงดงาม ย้อมผ้าด้วยแก่นขนุน สีสันสดสวยของดอกไม้ เย็บเสื้อผ้าแบบไทย ชาติไทยมีอักษรไทยและเลขไทยของเราเอง เรามีถ้อยคำ� ร้อยกรองที่ไพเราะ เพลงกล่อมเด็ก เพลงพื้นบ้าน ท่าร่ายรำ�ที่ งดงามอ่อนช้อย ร่าเริง สง่างาม ตามเสียงดนตรี สมุนไพรนานาชนิด คิดค้นนำ�มาบดผสมเป็นยาสุชุมแก้ไข้ อาหารไทยนั้นปรุงอย่างประณีต รสอร่อยเลิศ ทั้ง หลน ยำ� พล่า แกง คั่ว ผัด ทอด งานครัวฝีมือปรุงหลากหลาย เช่น ปิ้ง ย่าง หลาม เผา ผิง คำ�สั่งสอนชวนคิดเป็นสุภาษิต คำ�ผญา จารึกใบลาน วรรณกรรม ตัวอย่างที่กล่าวมานี้ เป็นศักดิ์ศรีของชาติ เป็นความฉลาด ความเชี่วชาญ ของบรรพบุรุษที่สั่งสมสืบทอดกันมาเรียกว่า “ภูมิปัญญาไทย” “ชาติใดที่ไม่จำ�อดีต ย่อมไม่มีอนาคต” เรื่องราวเล็ก ๆ ที่ยิ่งใหญ่ของคนไทยทั้งชาติ ปีมะโรง ปีนี้นับว่าเป็นปีทองของ คนส่วนมาก เพราะคนส่วนมากนั้น “ตื่น” เพียงแต่ขอแค่อยากจะกระตุกต่อมคิด ว่า “ถ้าจะเดินไปข้างหน้า ก็อย่าลืมข้างหลัง ที่ผ่านมา” เพราะในอดีต ประเทศของเราเคยถูกเรียกขานว่า “สยามเมืองยิ้ม” ยิ้มเพราะผู้คนมีความสุข ปีใหม่ปีนี้ขอพระบารมีปกเกล้าของคนไทยทั้งชาติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ช่วยปกป้องคุ้มครองคนไทยทุกคนให้ ได้อยู่อย่างร่มเย็น เป็นสุข ตลอดไป.
ประธานกิตติมศักดิ์ : คุณหญิงพวงรัตน วิเวกานนท์, ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ประธานมูลนิธิประเทศไทยใสสะอาด, ปรีชา วัชราภัย,เบญจวรรณ สร่างนิทร นนทิกร กาญจนะจิตรา (เลขาธิการคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน) ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์ : พล.อ.จรัล กุลละวณิชย์, พุธทรัพย์ มณีศรี, ชมนาด พงศ์พนรัตน์, ดร.เสรี พงศ์พิศ, เกริกเกียรติ์ เอกพจน์, นงลักษณ์ หอตระกูล ดร.ยิ่งศักดิ์ จงเลิศเจษฎาวงศ์, ผศ.ดร.ทิพวัลย์ สีจันทร์, ปภพ อารยะศาสตร์, ชัยสิทธิ์ ดอนท้วม, ดวงฤดี รัตนโอฬาร, ชาญยุทธ นนทิวิรุฬห์ นารีรัตน์ ทองประพาฬ, สุดาพร บุญโนทก, ปรีดาวรรณ ทนยิ้ม, เสริมสกุล คล้ายแก้ว, พินิจ คำ�ปู่, วิสุทธิ์ ชินนาพันธ์, วิรวรรณ เหรียญนาค วรรณดี นาคสุขปาน, ผศ.พวงเพชร รัตนรามา, วนิดา โรจจวัฒน์, วิวัธน์ชัย คงลำ�ธาร, ผศ.(พิเศษ) ดร.ศิริพงศ์ พฤธิพันธุ์ ไพศาล คัจฉสุวรรณมณี, ดร.แสงโฉม ถนอมสิงห์, สุรศักดิ์ อัตตะสาระ,ประเสริฐ หอมดี, นิตยา ชีวะพฤกษ์, สมหญิง ธาดาธิเบศร์ ชริตว์จาร์ คล่องการยิง, รังสิมา จารุภา, ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ ประธานดำ�เนินการ : ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ที่ปรึกษา : วริมา โพธิสมบัติ, วัลภา บุรุษพัฒน, ผศ.ดร.ธันวา จิตต์สงวน, ดร.ขนิษฐา สารพิมพา, ฌิชศีล ตันติเวชกุล, จริยา รอดเที่ยง บรรณาธิการ/ผู้พิมพ์/ผู้โฆษณา : อริยสิริ พิพัฒน์นรา บรรณาธิการ : ศุภกร ม่วงแพรศรี, อภีม คู่พิทักษ์ กรรมการผู้จัดการ : ภาวัช ครูซ ที่ปรึกษากรรมการผู้จัดการ : ชัชชัย สุขขาวดี, พุฒิพัฒน์ กมลจรัสพงศ์, สุพิชฌาย์ กมลจรัสพงศ์ ฝ่ายการตลาด : พรพรรณ จงนิรักษ์ ศิลปกรรม : เอกรัตน์ คงรอด ที่ปรึกษาด้านกฎหมาย : สำ�นักงานกฎหมาย พิทยาเพชรพลอย โรงพิมพ์ : บริษัท ศิริวัฒนาอินเตอร์พริ้น จำ�กัด (มหาชน) จัดจำ�หน่าย : บริษัท เพ็ญบุญ จัดจำ�หน่าย จำ�กัด สำ�นักงาน : นิตยสารครอบครัวพอเพียง ๓๑/๒ ซอยทองหล่อ ๒ แขวงจอมพล เขตจตุจักร กรุงเทพฯ ๑๐๙๐๐ โทรศัพท์ : ๐-๒๙๘๓-๗๓๑๒-๓ โทรสาร : ๐-๒๙๘๓-๗๓๑๔ เว็ปไซต์ : www.ariyaplus.com E-mail : ariyaplus@hotmail.com
AD
ไทยพาณิชย์
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ผู้ทรงเป็นพลังแห่งแผ่นดิน
พระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู่ หั ว ฯทรงมี พ ระปฐมบรม ราชโองการว่า “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรมเพื่อประโยชน์สุข แห่งมหาชนชาวสยาม” ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ณ พระที่นั่ง ไพศาลทักษิณ เมื่อวันศุกร์ที่ ๕ พฤษภาคม ๒๔๙๓ นั้น จวบจน ถึงปัจจุบันเป็นที่ประจักษ์แก่ปวงชนชาวไทยและนานาประเทศ ว่า พระองค์ทรงเป็นพลังแห่งแผ่นดิน ที่ทรงนำาพาประเทศไทย เจริญก้าวหน้ามาจนถึงปัจจุบัน และพสกนิกรอยู่อย่างร่มเย็น ภายใต้พระบารมี
ทรงใช้ “ธรรม” ในการครองแผ่นดิน
“เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม” เป็นหลักการเงื่อนไข ในการครองแผ่นดินของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ซึ่งคือ หลักธรรมาภิบาล (Good Governance) โดยทรงประกาศว่า จะทรงใช้ธรรมะเป็นฐานหลักในการครองแผ่นดินของพระองค์ 10 : ครอบครัวพอเพียง
พระองค์ตรัสว่า ธรรมะ คือ ความดี ความถูกต้อง หรือ ความยุติธรรมตลอดระยะเวลากว่า ๖๕ ปี ที่ทรงครองราชย์ ได้ทรงปฏิบัติพระองค์อยู่ในธรรมะ ๑๐ ประการ หรือทศพิธ ราชธรรม โดยเคร่งครัด อันได้แก่ ๑. ทาน ทรงเป็นผู้ให้ ๒. ศีล หรื อ ความประพฤติ ดี ง าม ทรงตั้ ง มั่ น อยู่ ใ นศี ล ๓. ปริ จ จาคะ ทรงบริจาคหรือ ทรงเสียสละความสุขส่วนพระองค์ ๔. อาชชวะ ทรงมีความซื่อตรง ๕. มัททวะทรงมีความอ่อนโยน ๖. ตบะ ทรงมีความเพียร ๗. อักโกรธะ ทรงไม่โกรธ ๘. อวิหิงสา ทรง ไม่ เ บี ย ดเบี ย นผู้ อื่ น ๙. ขั น ติ ทรงมี ค วามอดทน และ ๑๐. อวิโรธนะทรงไม่ประพฤติผิดในธรรม
บำาบัดทุกข์ บำารุงสุข... เพื่อความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ของประชาชน
พระองค์ ท รงกำ า หนดเป้ า หมายในการครองแผ่ น ดิ น
“เพื่ อ ประโยชน์ สุ ข แห่ ง มหาชนชาวสยาม” โดยการพั ฒ นา ช่ ว ยเหลื อ ประชาชน ผลของการดำ า เนิ น การพั ฒ นาดั ง กล่ า ว จะต้ อ งนำ า มาซึ่ ง ประโยชน์ สุ ข นั่ น คื อ ประโยชน์ ที่ ม าพร้ อ มกั บ ความสุขของประชาชนเป็นสำาคัญในช่วงเวลาที่พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวฯ เสด็จขึ้นครองราชย์นั้นสภาพเศรษฐกิจไทยยังคง บอบช้ำาจากสงครามโลกครั้งที่ ๒ ภาวะความเป็นอยู่ของคนไทย อั ต คั ด ฝื ด เคื อ ง ภายหลั ง จากที่ พ ระองค์ เ สด็ จ พระราชดำ า เนิ น กลับจากทรงศึกษาในประเทศสวิสเซอร์แลนด์ ในปี ๒๔๙๓ ทรง มีพระราชดำาริเริ่มกิจกรรมต่างๆ เพื่อช่วยเหลือพสกนิกรให้มี สภาพความเป็ น อยู่ ที่ ดี ขึ้ น โดยพระราชดำ า ริ แรกเริ่ ม ที่ เ กี่ ย ว กับการบำาบัดทุกข์บำารุงสุขของราษฎรเป็นพระราชดำาริด้าน การแพทย์และงานสังคมสงเคราะห์เป็นส่วนใหญ่
ชนบทอยู่ได้... คนในเมืองก็อยู่ได้
การพั ฒ นาในระยะต่ อ มาเริ่ ม เป็ น ระบบมากขึ้ น ภายหลังจากที่พระองค์เสด็จฯ เยี่ยมเยียนพสกนิกรในภูมิภาคต่างๆ ทั่ ว ประเทศ นั บ ตั้ ง แต่ ภ าคกลาง ภาคเหนื อ ภาคอี ส าน และ ภาคใต้ ทำ า ให้ พ ระองค์ ไ ด้ ท รงสั ม ผั ส และทรงทราบปั ญ หา พื้ น ฐานของประชาชน โดยเฉพาะเกษตรกร ได้ แ ก่ ปั ญ หา เกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมทรัพยากรน้ำา ซึ่ง นั บ เป็ น เรื่ อ งที่ สำ า คั ญ ที่ สุ ด จึ ง ทรงตั ด สิ น พระทั ย ว่ า จะต้ อ ง ทำ า งานเกี่ ย วเนื่ อ งกั บ การพั ฒ นาเพื่ อ ช่ ว ยเหลื อ ประชาชน ของพระองค์
ครอบครัวพอเพียง : 11
เด็กวันวาน....เด็กวันนี้
ลุงได้มีโอกาสเดินทางไปศึกษาดูงานกับคณะนิสิตหลักสูตรพุทธศาสนา มหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ ของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ ราชวิทยาลัย (มจร.) ณ ประเทศศรีลังกา ถึงแม้ลุงได้มีโอกาสเดินทางไปต่างประเทศมากกว่า ๓๐ ประเทศ แล้ว แต่ประเทศศรีลังกานั้น ลุงยังไม่เคยเดินทางไปที่นั่นมาก่อน การเดินทางไปประเทศศรีลังกาครั้งนี้ จึงเป็นการเดินทางครั้งแรกใน ชีวิต และการเดินทางครั้งนี้ก็เดินทางไปกับนิสิตที่เป็นพระด้วย ดังนั้น ก่อนจะเดินทาง จึงต้องสอบถามจากผู้จัดว่าจะต้องแต่งกาย อย่างไร คำาตอบก็คือต้องแต่งตัวชุดขาวทั้งชุด ลุงก็งง ๆ ว่าทำาไมต้องแต่งชุดขาว แต่ก็ไม่ได้ถามเหตุผล เพียงถามว่า เป็นขาวแก่บ้างได้ไหมซึ่งคำาตอบก็คือได้ อยู่ในศรีลังกา ๓ วัน เต็ม ๆ จึงต้องมี ๓ ชุด ลุงมีเสื้อสีขาวแขนยาว อยู่เพียงตัวเดียว ดังนั้น อีก ๒ ตัว จึงต้องใช้เสื้อยืดสีขาวของมูลนิธิประเทศไทย ใสสะอาด กางเกงขาวแท้ ๆ มี ๑ ตัว จึงหากางเกงที่อยู่ในโทนขาวแก่อีก ๒ ตัว เล่าเรื่องการเตรียมเครื่องแต่งกายให้หลาน ๆ ฟังด้วย ก็เพราะเรื่อง การแต่งกายเป็นสิ่งสำาคัญเรื่องหนึ่ง เพราะหากเราแต่งกายไม่ถูกต้องก็อาจมี ปัญหาได้ รวมทั้งต้องเสาะแสวงหาของเดิมที่พอจะดัดแปลงหรือใกล้เคียงกัน มาใช้ โดยไม่จำาเป็นต้องซื้อใหม่ให้สิ้นเปลือง
12 : ครอบครัวพอเพียง
พระอุ บ าลี ไ ด้ ส ถาปนาพุ ท ธศาสนาขึ้ น เรี ย กว่ า “สยามวงศ์” เจริญรุ่งเรืองมาจนกระทั่งทุกวันนี้ พระภิกษุสงฆ์ในประเทศศรีลังกาได้รับการนับถือ อย่างสูงยิ่ง ใครมีปัญหาใดก็จะมาหาเจ้าอาวาส ซึ่งจะเป็น ผู้ตัดสินในทุก ๆ เรื่อง แทนผู้บริหารบ้านเมือง เหตุที่พระภิกษุสงฆ์ได้รับความนับถือเป็นอย่าง มาก เพราะพระภิกษุสงฆ์ในศรีลังกา บวชแล้วไม่สึก หากสึกออกมา ก็เป็นเรื่องแปลก และจะไม่มีใคร คบหาสมาคมด้วย นี่ก็เป็นปัญหาเหมือนกัน เพราะพระภิกษุสงฆ์ใน ศรีลังกามีจำานวนลดลงเรื่อย ๆ เหตุ ที่ พ ระภิ ก ษุ ส งฆ์ มี ค วามสำ า คั ญ นั ก เรี ย น ศรีลังกาจึงชอบไปเรียนพระพุทธศาสนากับพระภิกษุสงฆ์ ที่วัดในวันอาทิตย์ ทั้งนี้ เมื่อสอบผ่านวิชานี้แล้วก็นำาเครดิตไปใช้ที่ โรงเรี ย นได้ โดยไม่ จำ า เป็ น ต้ อ งเรี ย นวิ ช าพุ ท ธศาสนาที่ โรงเรียนซ้ำาอีก
ไปถึงศรีลังกา ก็เห็นชาวศรีลังกาแต่งกายด้วยสี ต่าง ๆ กันบ้าง แต่จะไม่ฉูดฉาดเหมือนบ้านเรา จึงถามผู้จัด (ซึ่งที่จริงควรถามตั้งแต่ก่อนไป) ว่า ทำาไมเราถึงต้องแต่งกายด้วยสีขาว คำาตอบก็คือ การไปวัดของชาวศรีลังกานั้น ต้อง แต่งกายด้วยสีขาวล้วน เหมือนไปวัดในเมืองไทยบางวัด นั่นแหละ การเดิ น ทางครั้ ง นี้ เราไปเยี่ ย มเยี ย นวั ด และ ปูชนียสถานของศรีลังกา จึงต้องแต่งกายสีขาวด้วย นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาที่นั่น ทั้งหญิงและชาย ก็แต่งกายด้วยสีขาวทั้งชุด ซึ่งเป็นชุดที่รัฐบาลแจกให้ฟรี เป็นชุดแต่งกายไปโรงเรียน เว้ น แต่ ชั้ น ประถมศึ ก ษาที่ เ ฉพาะกางเกงขาสั้ น และกระโปรงเป็นสีน้ำาเงิน ทั้งนี้ คงให้เหมาะกับเด็กเล็ก สิ่งที่อยากจะเล่าอีกอย่างหนึ่งก่อนเข้าเรื่องใหญ่ ก็คือ ประเทศไทยได้รับศาสนาพุทธจากประเทศศรีลังกา ในสมัยสุโขทัย ที่เราเรียกว่า “ลังกาวงศ์” แต่ เ มื่ อ ศาสนาพุ ท ธในประเทศศรี ลั ง กาถู ก ทำ า ลาย นี่ เ ป็ น สิ่ ง ที่ ดี ที่ อยากให้ ก ระทรวงศึ ก ษาธิ ก าร ลง โดยไม่ มี พ ระอุ ปั ช ฌาย์ ที่ จ ะบวชให้ แ ก่ ส ามเณรหรื อ ของไทยได้นำามาใช้บ้าง ประชาชน และเป็ น แรงจู ง ใจที่ สำ า คั ญ อี ก อย่ า งหนึ่ ง ที่ พระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู่ หั ว บรมโกษในสมั ย กรุ ง ศรี อ ยุ ธ ยา จึ ง ได้ ส่ ง พระอุ บ าลี ม หาเถระเป็ น หั ว หน้ า เด็กวันนี้....ของเรา จะได้เข้าวัดกันมากขึ้น เพราะในประเทศของเราก็ มี โรงเรี ย นพระพุ ท ธ เดินทางไปประเทศศรีลังกาตามคำาขอของพระเจ้าเกียรติ ศาสนาวันอาทิตย์กันมากแล้ว ศิริราชสิงหะแห่งศรีลังกา โดย มจร. ได้เปิดโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ เป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ ๑๓ กรกฏาคม พ.ศ. ๒๕๐๑ ระหว่างปี พ.ศ. ๒๕๐๑-๒๕๐๓ มีสาขาที่อยู่ใน กำากับของ มจร. รวม ๑๗๐ แห่ง ทั่วประเทศ แต่ในปัจจุบัน มจร. ดูแลโรงเรียนพระพุทธศาสนา วันอาทิตย์โดยตรงเพียง ๓ แห่ง เท่านั้น เพราะดูแลตัวเอง กันได้แล้ว เป็นที่น่ายินดีว่า จากการเริ่มต้นของ มจร.ทำาให้ ในปัจจุบัน ประเทศเรามีโรงเรียนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ แล้ว ถึง ๓,๗๑๑ ศูนย์
ครอบครัวพอเพียง : 13
การที่ นั ก เรี ย นในประเทศศรี ลั ง กาเข้ า วั ด นอกจากได้ รั บ การสั่ ง สอน ให้มีจิตที่สะอาดแล้ว ยั ง สอนให้ นั ก เรี ย นรู้ จั ก รั ก ษาความสะอาดด้ ว ย ซึ่ ง เริ่ ม ต้ น ด้ ว ยกาย สะอาด การแต่งกายด้วยชุดขาวเข้าวัด ก็เป็นเหตุให้นักเรียนต้องรักษาความ สะอาด เพราะชุดสีขาวนั้น หากไม่รู้จักรักษาก็อาจเปื้อนได้ง่าย นอกจากนั้ น เด็ ก ๆ ยั ง ได้ รั บ การสั่ ง สอนให้ รั ก ษาความสะอาดที่ บ้านเรือนและสถานที่สาธารณะด้วย ไปศรีลังกาคราวนี้ นอกจากชื่นใจและประทับใจที่ได้ไปไหว้พระและ ปูชนียสถานทางพระพุทธศาสนาในประเทศศรีลังกาแล้ว ที่ประทับใจรองลงมาก็คือความสะอาดของประเทศของเขา หลั ง จากรั ฐบาลศรีลังกาได้แก้ปัญหาใหญ่คือ ปั ญ หากั บ ชาวทมิ ฬ ได้ แล้ว การท่องเที่ยวในศรีลังกาก็เจริญเติบโตแบบก้าวกระโดด ดังนั้น ประเทศศรีลังกาจึงพัฒนาขนานใหญ่ โดยเฉพาะโครงสร้าง พื้นฐานทางเศรษฐกิจ เช่น ถนนหนทางต่าง ๆ ถนนหนทางแม้จะอยู่ในระหว่างก่อสร้าง แต่ก็สะอาดตา ไม่มีเศษกระดาษ ถุงพลาสติก หรือสิ่งปฏิกูลบนถนนเลยแม้แต่น้อย วัดวาอาราม สถานที่ต่าง ๆ รวมทั้งบ้านเรือน แม้ว่าจะเก่าแต่ก็สะอาด สะอ้านยิ่งนัก เมื่อหันกลับมามองประเทศไทย ๒๕๕๔
ปัญหาขยะในบ้านเราจะเห็นได้ชัดเจนตอนเกิดน้ำาท่วมใหญ่ปี พ.ศ.
ขยะจำานวนมหาศาลลอยฟ่องอยู่ในน้ำา ซึ่งนอกจากกั้นขวางทางน้ำา แล้ว ยังทำาให้เครื่องสูบน้ำาหลายต่อหลายเครื่องเสียอีกด้วย เรามาช่วยกันรณรงค์ให้คนไทย โดยเฉพาะเด็กวันนี้....ของเราให้มีจิต และกายสะอาดกันด้วยเถิด ไม่ต้องไปรณรงค์กันที่ไหนหรอก ก็รณรงค์ที่ตัวเราเองนี่แหละ เพราะ เราไปบังคับคนอื่นไม่ได้ หลาน ๆ และท่านผู้อ่านทุกคนทำาด้วยตนเองได้ โดยเริ่มจากการช่วย กันรักษาความสะอาดที่บ้านของเรา ทั้งในบ้าน บริเวณบ้านและหน้าบ้าน ต่อจากนั้น ก็ไปช่วยรักษาความสะอาดในสถานที่ที่เราเกี่ยวข้อง เช่น ในห้องเรียน โรงเรียน สถานศึกษา วัดและสถานที่ทำางาน โดยการไม่ทิ้งขยะลงในที่สาธารณะ เห็นขยะแล้วเก็บ โดยไม่ต้องสนใจว่าคนอื่นจะเก็บหรือไม่ เราทำาทุกวัน เขาก็เห็นทุกวัน และหากเขาเป็นบัวปริ่มน้ำา ซักวันหนึ่ง เขาอาจจะกระดากอาย แล้วทำาด้วยก็ได้ ส่วนประเภทบัวใต้น้ำา ก็ปล่อยเขาไป ดังนั้น ปใหม่นี้ จึงอยากเห็นเด็กวันนี้...ทุกคน เริ่มต้นช่วยกันรักษา ความสะอาด รับปใหม่ ๒๕๕๕ ด้วยความสะอาดกายและสะอาดใจ จะเป็น ปใหม่ที่เป็นมงคลแก่ตัวเองและคนรอบข้าง สวัสดีปใหม่ครับ 14 : ครอบครัวพอเพียง
สำานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ชีวิตพอเพียง ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เด็กวันวาน...เด็กวันนี้ อ.พุธทรัพย์ มณีศรี ธรรมะติดปีก ว.วชิรเมธี ความเป็นคน ความเป็นครู เกิดมาทำาไม? วิโรจน์ ศิริอัฐ Tip Today Play to Game ตัวไกลหัวใจอยู่ใกล้ ดร.ไสว บุญมา พลังเยาวชน พลังของแผ่นดิน ผาณิตา เผ่าวงศา ปฎิบัติการชุมชนรักษ์น้ำา สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำาและการเกษตร กิจกรรม คุยกับดาว ดรุณี เจริญพานิช เด็กดี ดอท ควพ. How to Health รศ.ดร.สุรพจน์ วงศ์ใหญ่ เกษตรพอเพียง ผศ.ดร.ทิพวัลย์ สีจันทร์ ครัวพอเพียง ตื่นเถิดชาวไทย สุรศิลป อมรสุรศิริ ปราชญ์ชาวบ้าน Andrew biggs ความในใจ...แด่พ่อของแผ่นดิน โรงเรียนราชินีบน รอบคอบรู้คิดพิชิตมะเร็ง Social news เที่ยวทั่วไทย สไตล์พอเพียง โฟกัสอาชีพ
๖ ๑๐ ๑๒ ๑๖ ๑๘ ๒๐
พลังเยาวชน พลังของแผ่นดิน สุพิชญา ณ สงขลา
P. ๒๙
กิจกรรม ครอบครัว พอเพียง P. ๓๔
๒๒ ๒๔ ๒๖
คุยกับดาว
๒๙
เคน-ภูภูมิ พงศ์ภาณุ ประสบการณ์เป็นสิ่งที่มีค่า
๓๒ ๓๔ ๓๘ ๔๒ ๕๐ ๕๒ ๕๕ ๕๖ ๖๐ ๖๓ ๖๔ ๖๘ ๗๐ ๗๒ ๗๔
P. ๓๘
เด็กดี ดอท ควพ. กับเครือข่ายความคิด พันธมิตรความรู้ P. ๔๒ ความในใจ... แด่พ่อของแผ่นดิน โรงเรียนราชินีบน
P. ๖๔
เที่ยวทั่วไทย สไตร์พอเพียง อำาเภอปัว น่าน
P. ๗๒
๑. อย่าเป็นนักจับผิด
คนที่ ค อยจั บ ผิ ด คนอื่ น แสดงว่ า หลงตั ว เองว่ า เป็ น คนดี ก ว่ า คนอื่ น ไม่เห็นข้อบกพร่องของตนเอง “กิเลสฟูท่วมหัว ยังไม่รู้จักตัวอีก” คนที่ชอบจับผิด จิตใจจะหม่นหมอง ไม่มีโอกาส “จิตประภัสสร” ฉะนั้น จงมองคน มองโลกในแง่ดี “แม้ในสิ่งที่เป็นทุกข์ ถ้ามองเป็น ก็เป็นสุข”
๒. อย่ามัวแต่คิดริษยา
“แข่งกันดี ไม่ดีสักคน ผลัดกันดี ได้ดีทุกคน” คนเราต้องมีพรหมวิหาร ๔ คื อ เมตตา กรุ ณ า มุ ทิ ต า อุ เ บกขาคนที่ เราริ ษ ยาเป็ น การส่ ว นตั ว มี ชื่ อ ว่ า “เจ้ากรรมนายเวร” ถ้าเขาสุข เราจะทุกข์ ฉะนั้น เราต้อง ถอดถอนความริษยา ออกจากใจเรา เพราะไฟริษยา เป็น “ไฟสุมขอน” (ไฟเย็น) เราริษยา ๑ คน เราก็ มี ทุ ก ข์ ๑ ก้ อ น เราสามารถถอดถอนความริ ษ ยาออกจากใจเราโดยใช้ วิ ธี “แผ่เมตตา” หรือ ซื้อโคมมา แล้วเขียนชื่อคนที่เราริษยาแล้วปล่อยให้ลอยไป
๓. อย่าเสียเวลากับความหลัง
๙๐% ของคนที่ทุกข์ เกิดจากการย้ำาคิดย้ำาทำา “ปล่อยไม่ลง ปลงไม่เป็น” มนุษย์ที่สลัดความหลังไม่ออก เหมือนมนุษย์ที่เดินขึ้นเขาพร้อมแบกเครื่องเครา ต่างๆ ไว้ที่หลังขึ้นไปด้วย ความทุกข์ที่เกิดขึ้นแล้ว จงปล่อยมันซะ “อย่าปล่อยให้คมมีดแห่งอดีต มากรีดปัจจุบัน” “อยู่กับปัจจุบันให้เป็น” ให้กายอยู่กับจิต จิตอยู่กับกาย คือมี “สติ” กำากับตลอดเวลา
๔. อย่าพังเพราะไม่รู้จักพอ
“ตัณหา” ที่มีปัญหา คือ ความโลภ ความอยากที่ เกินพอดี เหมือน ทะเลไม่เคยอิ่มด้วยน้ำา ไฟไม่เคยอิ่มด้วยเชื้อธรรมชาติของตัณหา คือ “ยิ่งเติม ยิ่งไม่เต็ม” ทุกอย่างต้องดูคุณค่าที่แท้ ไม่ใช่ คุณค่าเทียม เช่น คุณค่าที่แท้ของ นาิ ก า คื อ อะไร คื อ ไว้ ดู เวลา ไม่ ใช่ มี ไว้ ใ ส่ เ พื่ อ ความโก้ ห รู คุ ณ ค่ า ที่ แ ท้ ข อง โทรศัพท์มือถือ คืออะไร คือไว้สื่อสาร แต่องค์ประกอบอื่นๆ ที่เสริมมาไม่ใช่คุณค่า ที่แท้ของโทรศัพท์
คำาว่า “พอดี” คือ ถ้า “พอ” แล้ว จะ “ดี” รู้จัก “พอ” จะมีชีวิตอย่างมีความสุข 16 : ครอบครัวพอเพียง
เราต้องถามตัวเองว่า “เกิดมาทำ�ไม” “คุณค่าที่แท้จริงของการเกิดมา เป็นมนุษย์อยู่ตรงไหน” ตามหา “แก่น” ของชีวิตให้เจอ
ู ร ค น ็ ป เ ความ
ความเป็นตน
ฉัน...ในวันแรก
วั น แรกของการเป็ น ครู ถ้ า จะให้ นึ ก จริ ง ๆ ต้ อ งเป็ น ตอนที่ เรี ย นอยู่ และได้เรียนอยู่และได้เรียนในรายวิชายุทธสาสตร์การสอน ที่ต้องมีการเรียน การสอน ที่เราต้องเป็นผู้เตรียมเนื้อหาการสอน เพื่อที่จะนำามาสอนเพื่อนๆ ให้เสมือนว่าเราสอนเด็กนักเรียน มันเป็นอะไรที่หน้าตื่นเต้น และวิตกกังวลมาก แต่ในที่สุดมันก็ผ่าน มาได้ พอถึงเวลาที่ต้องมาสอนเด็กนักเรียนจริงๆ ในช่วงเวลาของการเรียนใน วิชาชีพครู ก็คือการฝึกสอน ในใจทีแรกที่จะถึงก่อนการฝึกสอน ก็ยังคิดว่า เราจะทำ า ได้ ห รื อ เปล่ า เด็ ก นั ก เรี ย นจะเชื่ อ ฟั ง เราหรื อ ไม่ เราจะสามารถคุ ม ห้องเรียนได้หรือเปล่า เราจะทำาให้เด็กนักเรียนเข้าใจในเรื่องที่เราสอนหรือไม่ วิตกกังวลไปสารพัด ไม่อยากนึกถึงช่วงเวลาที่ต้องไปฝึกสอนเลย แต่มันก็ห้าม ไม่ได้ เพราะมันมีอยู่ในหลักสูตร เราต้องไปฝึกสอน ๑ เทอม พอถึ ง ช่ ว งเวลาที่ เราต้ อ งไปจริ ง ๆ ก็ ทำ า ใจอยู่ น าน เพราะไม่ รู้ ว่ า จะ ได้สอนชั้นอะไร เด็กที่เราสอนจะเป็นอย่างไร จะดื้อและซนหรือไม่ เด็กจะ แกล้ง จะทดสอบความรู้ กังวลไปสารพัดอย่างเหมือนกับช่วงก่อนที่จะถึงเวลา ฝึกสอน แล้วเวลาแห่งการฝึกสอนก็มาถึง ในชั่วโมงแรก ในชั่วโมงแรกที่ได้ เข้ า ชั้ น เรี ย นเป็ น ช่ ว งเวลาที่ ตื่ น เต้ น มากๆ ตื่ น เต้ น มากกว่ า ตอนสอนต่ อ หน้ า เพื่อนๆ อีก พอเข้าไปในห้อง เด็กๆ ก็บอกชั้นทำาความเคารพ เราก็ทักทาย เด็กๆ เช็คชื่อ แนะนำาชื่อของเรา และอธิบายวิธีการเรียนการสอนในแบบฉบับ ของเรา ทำาข้อตกลงกับเด็กเวลาที่สอน ว่าเด็กควรจะทำาตัวยังไง เวลาสั่งงาน หรือให้การบ้านต้องส่งยังไง ทำายังไง ทำาความเข้าใจกับเด็กๆ ให้เด็กเข้าใจ ให้รู้จักรับผิดชอบตัวเอง 18 : ครอบครัวพอเพียง
มันเป็นอะไรที่ น่าตื่นเต้น และวิตกกังวลมาก แต่ในที่สุด มันก็ผ่านมาได้
แต่พอถึงช่วงเวลาที่ต้องเป็นครู จริงๆ เราต้องมีหน้าที่มากกว่าการสอน ต้ อ งรั บ ผิ ด ชอบเด็ ก นั ก เรี ย น ต้ อ งรั บ ผิดชอบงานในโรงเรียนพอได้เป็นครูจริงๆ ไม่ ว่ า จะอยู่ ที่ ไ หน หรื อ ได้ ส อนช่ ว งชั้ น ไหนๆ วั น แรกของการเข้ า ชั้ น เรี ย น เป็นช่วงที่ตื่นเต้นที่สุด และพอก้าวไปอยู่ หน้ า ห้ อ งเรี ย น เป็ น ช่ ว งเวลาที่ เราต้ อ ง ควบคุมสติ และต้องทำาตัวให้ดีที่สุด เพื่อ ให้เด็กเชื่อถือและฟังเรา วันแรกของการ เป็นครูนับว่าเป็นอะไรที่ดีและน่าตื่นเต้น มากที่สุด และพอผ่านช่วงเวลาของการ เ ป็ น ค รู ใ น วั น แร ก ไ ม่ ว่ า จ ะ ส อ น ที่ โรงเรียนไหน ทำาให้คิดว่าเราก็ทำาได้ เรา สามารถทำาได้ เราทำาให้เด็กเชื่อฟังเราได้ เราทำ า ให้ เ ด็ ก ตั้ ง ใจเรี ย นในรายวิ ช าที่ เราสอนได้ และเด็ ก สามารถคุ ย กั บ เรา แม้เด็กจะไม่เคยเรียนกับเรามาก่อน แต่ เด็กก็ตั้งใจเรียน
ทีแรกก็ยังอายๆ ที่แทนตัวเองว่าครู เพราะยัง ไม่คุ้น หลังจากนั้นก็ทำาการสอนพูดไปเรื่อยๆ อธิบายให้ เด็กฟัง เด็กก็ให้ความร่วมมือดี ตั้งใจฟัง บอกให้เด็กจด เด็ ก ก็ จ ด และแล้ ว การสอนชั่ ว โมงแรกก็ ผ่ า นไปได้ ด้ ว ยดี หลังจากนั้นเราก็มาคิดว่าสามารถทำาได้ รู้สึกภูมิใจ และ ดีใจมากที่เราสามารถทำาให้เด็กเชื่อฟังเรา ไม่ดื้อไม่ซนถึง แม้ จ ะมี บ างกลุ่ ม ที่ คุ ย กั น อยู่ บ้ า ง แต่ ส่ ว นใหญ่ เ ด็ ก ก็ จ ะ เชื่อฟัง และตั้งใจเรียน ผ่านไปหนึ่งเทอมการฝึกสอนก็ผ่าน ไปได้ด้วยดี เด็กที่เราสอนมีการวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และผมสัมฤทธิ์ทางการเรียนก็ผ่านทุกคน ผ่านจากการฝึกสอนที่ยังเป็นนิสิต ยังไม่ได้เป็น ครูเต็มตัว พอถึงช่วงเวลาที่เราเรียนจบเราต้องเป็นครูเต็ม ตัว ไม่มีคำาว่านิสิต ไม่มีคำาว่าฝึกสอน ต้องมีภาระหน้าที่ มากกว่าการสอนในห้องเรียน เพราะในช่วงการฝึกสอนทาง โรงเรียนที่เราไป ไม่ได้มอบหมายหน้าที่อื่นให้เรามากนัก ให้เรามีหน้าที่ในการสอนอย่างเดียว
นางสาวนันท์นภัส ช่างพูด
บัณฑิตคืนถิ่น ครูวิทยาศาสตร์คืนถิ่น จังหวัดน่าน ที่มา: ฝายเครือข่ายการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ หนังสือความเป็นฅน ความเป็นครู
พุทธพจน์ “นสิยา โลกวฑฺฒโน-ไม่ควรเป็นคนรกโลก” คนรกโลกคือคนอย่างไร? ก็คือ คนที่ทำาความเดือดร้อน วุ่นวายให้แก่ตัวเอง ให้แก่สังคมด้วยการดื่มน้ำาเมา สูบบุหรี่ เล่น การพนัน หรือทำาอบายมุขหก คือ ดื่มน้ำาเมา เที่ยวกลางคืน เที่ยว การดูเล่น เล่นการพนัน คบคนชั่วเป็นมิตร เกียจคร้านการงาน “อบายมุ ข คื อ ปากทางแห่ ง ความฉิ บ หายล่ ม จม” ตามที่พระบรมครูตรัสไว้ แล้วยังไม่ทำาประโยชน์ใดๆให้แก่โลกให้แก่สังคมอีกด้วย พุทธพจน์ ยังมีอีกว่า “ยถา ภุตตัญจะ พยาหระ-จง ทำางานให้สมกับอาหารที่บริโภค” แปลว่า คนไม่ทำางานหมดสิทธิ ขืนบริโภคก็เท่ากับไป ปล้นแรงงานคนอื่น กลายเป็นคนทำาบาปหนัก อย่างนี้ก็เท่ากับ เป็นคนรกโลกด้วยใช่หรือไม่?
เราไม่ควรเป็นคนรกโลก ใช่หรือไม่?
ท่านอาจารย์พทุ ธทาสภิกขุ กล่าวว่า ธรรมะมี ๔ ความหมาย คือ ธรรมชาติ กฏของธรรมชาติ หน้าทีต่ ามธรรมชาติ และผลทีเ่ กิด จากการทำาหน้าที่ ท่านย้ำาคำาว่า “หน้าที่” สำาคัญที่สุด การทำาหน้าที่ - การ ทำางาน - การทำาประโยชน์ มีความหมายอย่างเดียวกัน หน้าทีท่ ีจ่ าำ เป็นทีส่ ดุ ก็คอื ทำาหน้าทีด่ บั ทุกข์ดบั ปัญหาให้ แก่ตัวเองและเพื่อนร่วมโลก นำาสู่ผลที่พึงประสงค์ คือ ทุกคนมี สันติสุข - สังคมมีสันติภาพ ตัวเราจะหมดทุกข์หมดปัญหาได้อย่างไร? ก็ด้วยการ ปฏิบัติศี ล -สมาธิ - ปั ญ ญา หรื อ อริ ย มรรคมี อ งค์ แ ปด จนเข้าถึง “ความว่าง” (สุญญตาธรรม)จาก “ตัวกู-ของกู” หรือ “ความ เห็นแก่ตัว” สั ง คมจะหมดทุ ก ข์ ห มดปั ญ หาได้ อ ย่ า งไร? สำ า เร็ จ ได้ ด้วย “สามัคคีธรรม” ดังพุทธพจน์ “สามัคคานัง ตโป สุโข ความเพียรของหมู่ชนที่สามัคคีกันรวมพลังกัน ยังให้เกิดสุข” สำาเร็จประโยชน์ได้ด้วยการแปร “สามัคคีธรรม” ให้เป็นรูปธรรม ด้วย “ระบบสหกรณ์” ปัญหาใหญ่ที่สุดของประเทศเราก็คือคนจนในชนบท กว่า ๙ ใน ๑๐ ส่วน พระบรมราโชวาทของล้นเกล้าฯที่มีว่า “ความมั่นคงที่ เป็นปัจจัยสำาคัญนั้น คือความมั่นคงของประชาชนในชนบท” เมื่อประชาชนในชนบทยากจน ก็ย่อมทำาให้ประเทศ ชาติอ่อนแอลง อาจถึงกับต้องล่มจมในที่สุดก็ได้ แต่พระองค์
20 : ครอบครัวพอเพียง
วุ่นวายในสังคม เช่น ปัญหาคนจน ยาเสพติด การทุจริตโกงกิน โจรก่อการร้าย โจรผู้ร้าย น้ำาเมา การพนัน การตัดไม้ทำาลายป่า เป็นต้น ลดลงอย่างเป็นที่น่าพอใจ ระบบสหกรณ์ในประเทศไทย ที่สามารถทำาให้ปัญหา คนจนและปั ญ หาสิ่ ง เลวร้ า ยอื่ น ลดลงได้ จ ริ ง ก็ เช่ น ธนาคาร หมู่บ้านตามแนวพระราชดำาริ ประมาณ ๓๐๐๐ แห่ง ธนาคาร โรงเรียน ๔ แห่ง กลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์ ประมาณ ๑๐๐๐ แห่ง เครดิตยูเนี่ยน ประมาณ ๑๐๐๐ แห่งเป็นต้น กลุ่มสัจจะสะสม ทรั พ ย์ นั บ ว่ า เป็ น กลุ่ ม ที่ น่ า สนใจเป็ น พิ เ ศษ เพราะชี้ นำ า การ การจัดตั้งและการบริหารจัดการโดยพระสงฆ์ อาทิ พระสุ บิ น ปณี โ ต วั ด ไผ่ ล้ อ ม อ.เมื อ ง จ.ตราด โทร(๐๓๙)๕๑๑ - ๒๓๘ , ๐๘-๑๘๖๓-๙๓๗๔ ท่านริเริ่มจัดตั้ง กลุ่มสัจจะสะสมทรัพย์ มาตั้งแต่ปี ๒๕๓๓ ตลอดมาจนทุกวันนี้ ขึ้ น ในหลายจั ง หวั ด เฉพาะในจั ง หวั ด ตราดเกิ ด ขึ้ น ประมาณ ๑๖๐ แห่ง มีทุนหมุนเวียนรวมกันประมาณ ๑๐๐๐ ล้านบาท มีกองทุนสวัสดิการรวมกันกว่า ๓๐๐ ล้านบาท สมาชิกทุกคน ปฏิ บั ติ เ ศรษฐกิ จ พอเพี ย ง ปลอดอบายมุ ข ทุ ก คนจึ ง หายจน ก็ทรงยอมเหนื่อยในการแก้ปัญหาความยากจน ดังพระราชดำารัส ไปตามๆ กัน ทุกหมู่บ้านกลายเป็น “หมู่บ้านศีลธรรม” ของพระองค์เมื่อประมาณ ๕๐ ปีมาแล้ว มีว่า “ที่เราต้องเหนื่อย พระมนั ส ขั น ติ ธั ม โม วั ด โพธิ์ ท อง ต.แสลง อ.เมื อ ง เช่นนี้ ก็เพราะประชาชนไทยยังยากจน ความยากจนทำาให้ จ.จันทบุรี โทร ๐๘-๙๕๔๕-๗๗๓๒ โดยการแนะนำาของพระสุบิน ขาดอิสระภาพเสรีภาพ ถ้าประชาชนยังขาดอิสระภาพเสรีภาพ ปณี โ ต ท่ า นจั ด ตั้ ง กลุ่ ม ในจั ง หวั ด จั น ทบุ รี ม าตั้ ง แต่ ปี ๒๕๔๓ สังคมไทยก็ยังไม่เป็นประชาธิปไตย” จยถึงปัจจุบันเกิด ๑๓๐ แห่ง มีทุนหมุนเวียนรวมกันกว่า ๕๐ ในการแก้ปัญหาคนจนพระองค์ทรงชี้ว่า “ควรมีการ ล้านบาท มีกองทุนสวัสดิการกว่า ๑๐๐ ล้านบาท สมาชิกทุกคน แพร่ขยายให้ใช้ระบบสหกรณ์ขึ้นทั่วประเทศ เนื่องจากวิธีการ ทุกคนปฏิบัติเศรษฐกิจพอเพียง ปลอดอบายมุข ทุกคนจึงหาย สหกรณ์นั้นเองเป็รากฐานที่ดีของระบอบประชาธิปไตยอย่าง จนไปตามๆกั น ทุ ก หมู่ บ้ า นกลายเป็ น “หมู่ บ้ า นศี ล ธรรม” สำ า คั ญ สอนให้ ค นรู้ จั ก รั บ ผิ ด ชอบร่ ว มกั น ให้ มี ก ารเลื อ กตั ว ท่านมีพระร่วมงานด้วยประมาณ ๖๐ รูป แทนเข้าไปบริหารสหกรณ์ ตลอดจนรู้คุณค่าของประโยชน์ พระครูมงคลวรวัตร วัดเทพมงคล อ.เมือง จ.อำานาจอันพึงได้ร่วมกันเป็นส่วนรวม” เจริญ โทร ๐๘-๑๘๗๙-๗๒๔๕ กับคณะประมาณ ๒๐๐ รูป ระบบสหกรณ์ คื อ อะไร? จะสามารถทำ า ให้ ปั ญ หา โดยการแนะนำ า ของพระสุ บิ น ปณี โ ต ท่ า นจั ด ตั้ ง กลุ่ ม สั จ จะ คนจนและปั ญ หาสิ่ ง เลวร้ า ยอื่ น ลดลงอย่ า งเป็ น ที่ น่ า พอใจได้ สะสมทรัพย์ได้หลาย ๑๐๐ แห่ง ทุกหมู่บ้านกลายเป็น“หมู่บ้าน หรือไม่อย่างไร? ระบบสหกรณ์ก็คือ กิจกรรมกลุ่มที่คนมีจิตสำานึก ศีลธรรม” ร่ ว มกั น ว่ า “เราออมเงิ น หรื อ ทำ า กิ จ กรรมร่ ว มกั น เพื่ อ ช่ ว ย พระอธิการเจริญ กิตติคุโณ วัดกรับพวงเหนือ ต.พหรม เหลือซึ่งกันและกัน มุ่งให้ทุกคนพึ่งตัวเองได้” อย่างนี้ทุกคน พิ ร าม อ.พหรมพิ ร าม จ.พิ ษ ณุ โ ลก โทร ๐๘-๙๙๖๐-๑๒๖๓ ย่อมรักกัน สามัคคีกัน ก็เกิด “ความอิ่ม - ความพอ” ได้พบ ท่ า จั ด ตั้ ง กลุ่ ม สั จ จะสะสมทรั พ ย์ ไ ด้ ห ลายแห่ ง แล้ ว ท่ า นยั ง ฝึ ก กับ “ความสุขเย็น” ภายในจิตใจตัวเอง อันเกิดจาก “ความ อาชีพที่หลากหลาย ทุกหมู่บ้านกลายเป็นหมู่บ้านคุณธรรม เห็นแก่ตัวลดลง” ดังนั้น คุณธรรมที่จำาเป็น เช่น ๑.ความซื่อสัตย์ เมื่อมาถึงตรงนี้ เราก็คงจะต้องถามตัวเองว่า เราเป็น สุ จ ริ ต ๒.ความรั บ ผิ ด ชอบ ๓.ความเสี ย สละ ๔.ความเห็ น อก คนรกโลกใช่ ห รื อ ไม่ และเราจะหลุ ด พ้ น การเป็ น คนรกโลกได้ เห็นใจกัน ๕.ความไว้วางใจกัน เป็นต้น เกิดตามมาเอง ด้วยการทำาหน้าที่ - ทำางาน - ทำาประโยชน์ และหน้าที่ที่จำาเป็น นี้คือ “ระบบสหกรณ์” สามารถ “พัฒนาจิตใจคน” ที่สุด ก็คือ สร้างโลกสร้างสังคมให้มีความสงบร่มเย็นสันติภาพ ให้เกิด “จิตสาธารณะ” ได้อย่างลัดสั้นเป็นกลุ่มใหญ่ ทุกคน ทุกคนมีสันติสุขดังที่กล่าวมาแล้ว จะรวมพลังกัน “พัฒนาเศรษฐกิจ” ด้วยการสร้างสัมมาชีพให้ ผมหวังว่า ทุกคนคงจะทำาหน้าที่ที่ว่าอย่างสุดชีวิต ทุกคนพอมีพอใช้ ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงและ “พัฒนาสังคม” ผมขออนุโมทนาด้วยเป็นอย่างสูง ให้มีความสงบร่มเย็นมีสันติภาพ ด้วยการทำาให้ความเดือดร้อน
ครอบครัวพอเพียง : 21
ต่อเน็ตได้... แต่เข้าเว็บไม่ได้...ทำาไง? ก็ เ ป็ น ที่ ท ราบกั น ดี อ ยู่ แ ล้ ว ว่ า อิ น เตอร์ เ น็ ต มี ค วาม จำาเป็นและสำาคัญกับชีวิตประจำาวันเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะ เป็ น เช็ ค อี เ มล์ , อ่ า นหนั ง สื อ พิ ม พ์ , ดู ข้ อ มู ล หุ้ น หรื อ แม้ กระทั่ ง การค้ น หาข้ อ มู ล ต่ า ง ๆ ที่ มี อ ยู่ ม ากมาย และอื่ น ๆ สาธยายไม่หมดครับ แต่ถ้าวันใดวันหนึ่งที่คุณต่ออินเตอร์เน็ต แล้วไม่สามารถเข้าไปใช้งานได้ทั้ง ๆ ที่คุณต่ออินเตอร์เน็ตติด คุ ณ คงจะหั ว เสี ย ไม่ น้ อ ย วั น นี้ ผ มจึ ง มี วิ ธี ก ารที่ จ ะแก้ ปั ญ หา ดังกล่าวมาให้คุณได้ทราบกัน
Windows XP
วิธีที่ 1 : ให้คุณเข้าไปลบ Protocol TCP/IP ออก แล้ว Add เข้าไปใหม่โดยมีวิธีการทำาดังนี้ คลิกขวาที่ My Network Places เลือก Properties จากนั้นให้คลิกขวาที่ Local Area Connection เลื อ ก Properties เหมื อ นเดิ ม แล้ ว คลิกเครื่องหมายถูกหน้า Internet Protocol (TCP/IP) ออก แล้วคลิก OK จากนั้นให้ Restart เครื่องใหม่ การ Add ก็ทำา เหมื อ นเดิ ม เพี ย งแต่ ใ ห้ ค ลิ ก เครื่ อ งหมายถู ก ที่ ห น้ า Internet Protocol (TCP/IP) เท่านั้นเองอย่าลืม Restart เครื่องด้วย นะครับ 22 : ครอบครัวพอเพียง
วิธีที่ 2 : ลบ IE ออกแล้ว add ไปใหม่ ซึ่งมีวิธีการ ทำาดังนี้ ไปที่ Start > Settings > Control Panel ดับเบิลคลิก ที่ Add or Remove Programs จากนั้ น ให้ ค ลิ ก ที่ Add/ Remove Windows Component จะปรากฎหน้าต่าง Windows Component Wizard ให้ ค ลิ ก เครื่ อ งหมายถู ก หน้ า Internet Explorer ออก แล้วคลิกที่ Next เสร็จแล้วคลิกที่ Finish จากนั้นเครื่องจะ Restart ใหม่ การ Add IE ใหม่ก็ทำา เหมื อ นเดิ ม กั บ การลบเพี ย งแต่ ค ราวนี้ ใ ห้ ไ ปคลิ ก เครื่ อ งหมาย ถูกหน้า Internet Explorer เท่านั้นเองแล้ว Restart เครื่อง ใหม่ด้วยเหมือนเดิม
เป็ น อย่ า งไรบ้ า งครั บ คงไม่ ย ากเกิ น ไป คิ ด ว่ า ไม่ วิ ธี ใดก็ วิ ธี ห นึ่ ง ที่ จ ะทำ า ให้ คุ ณ สามารถ ใช้อินเตอร์เน็ตได้ปกติ แต่ให้คุณพึงระลึกไว้เสมอ ว่ า สิ่ ง ที่ มี ป ระโยชน์ ก็ ต้ อ งมี โทษเหมื อ น ๆ กั น ใช้อินเตอร์เน็ตอย่างมีสติครับ ….
AD สคร.
1 3
วิธีเล่น
6
6
2
1
เติมตัวเลข 1 - 9 ในช่องว่างของตารางโดย
ตัวเลขจะต้องไม่ซ้ำ�กันทั้งแนวตั้ง แนวนอนรวมทั้งในตาราง ย่อย 3 x 3 และเส้นทแยงมุมที่ตัดผ่านตารางหรือ ตัว X จะต้องเติมตัวเลข 1 - 9 ไม่ให้ซ้ำ�กันอีกด้วย
1
7
3
4
5
8
1
6
4 9
3
5 8 7
วิธีเล่น วงหาคำ�ศัพท์ที่กำ�หนดให้ และหาความหมายของคำ�ศัพท์ G F L A D N A S A B S U Y I F
F N T U T T X M O H S A B J L
M M M I N A H T I W E C S E N
P X U O B J W R E N H E R S P
24 : ครอบครัวพอเพียง
P S Z M Q D T A K F Z A E U A
S R V V E S T N T G P T S O N
G S I E E S I I T I R C U L T
N E R C H C S E N I G N O B S
I C W I K Y K H K I F H R B I
K F R E I C T S O W K Q T O S
C T R J A A I L C E J I L S G
O S U J L P E J H D U J B Y R
T G M O T A N K T O P W E G B
S Z S D K O K Q M D R E S S W
B S J D V T U A Q O E R Z W A
2
KNICKERS PANTS TROUSERS BIKINI DRESS JACKET SUIT SWEATSHIRT TANKTOP TIE TIGHTS STOCKING VEST BLOUSE SHIRT SKIRT SHOE SANDAL
2
9
=…………………. =…………………. =…………………. =………………… =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =…………………. =………………….
5 3
ประกาศรายชื่อผู้โชคดี ฉบับที่ 5
3
2
1
9
6
8
7
4
8
4
1
7
2
5
3
9
6
7
9
6
4
8
3
2
1
5
2
5
7
9
6
8
4
3
1
4
8
6
5
7
1
6
2
9
6
1
9
3
4
2
7
5
8
9
7
5
8
3
4
1
6
2
3
6
4
2
1
9
5
8
7
1
2
8
6
5
7
9
4
3
รายชื่อผู้โชคดี 1. จุฑามาศ เข็มทอง 2. สมจิตร เปี่ยมรัตน์ 3. ธงชัย ประมูลอรรถ 4. มรุพงษ์ ชุมพงศ์ 5. อดิเรก เลขชุมพล
47
จ.กระบี่ จ.อุทัยธานี จ.กรุงเทพ จ.นครสวรรค์ จ.แม่ฮ่องสอน
เฉลย ฉบับที่ 47 D E J G K S O L L E W E F A X A B G A U S J
A J A X G N C E B Y P
A T S D T K N S E L T
S N E X T D I V A J R
P L I R A D O T K A O
P H A A
O C E Q
A Z
O O T I R H
K J H E
D S J E J C M H U O N E J L I F I O A J K B R W G U G D
V U S E T E U D M J J
Vow = ให้คำามั่น, บนบาน (สิ่งศักดิ์สิทธิ์) Platform = จุดหมายสำาคัญของพรรคการเมือง Agenda = แผนการล่วงหน้าในระยะเวลา Maintain= รักษาไว้ Stall = ทำาให้ล่าช้า Pledge = ร้องขอ หรืออ้อนวอน Grid = เครือข่าย, ตารางบอกตำาแหน่ง Set = หุ้น Rattle = กระเทือน Echo = พูดซ้ำา Due = ถึงกำาหนด Subsidy = เงินช่วยเหลือ
ร่วมสนุกตอบปัญหาชิงรางวัลคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ จำานวน 5 รางวัล โดยเล่นเกม SUDOKU และ CROSSWORD ให้ถูกต้องและครบถ้วน ส่งมาที่ นิตยสาร IS AM ARE ครอบครัวพอเพียง
31/2 ซอยทองหล่อ 2 ถนนวิภาวดี แขวงจอมพล เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 **หมายเหตุ หมดเขตร่วมสนุกชิงรางวัลประจำาเดือน มกราคม ภายในวันที่ 31 มกราคม 2554 **พร้อมประกาศรายชื่อผู้โชคดีในนิตยสารเดือนถัดไป
ครอบครัวพอเพียง : 25
ดร.ไสว บุญมา (คนไทยในอเมริกา)
เหนือกว่าปฏิบัติการยึดบ้าน ครองเมือง ในช่วงปลายปีที่ผ่านมา ภาวะน้ำาท่วมในเมืองไทยเป็น ข่าวใหญ่ส่งผลให้ข่าวอื่นมักถูกกลบ เรื่องน่าสนใจเรื่องหนึ่งซึ่ง เกิดขึ้นในช่วงนั้นได้แก่กระบวนการยึดครองเมืองใหญ่ ๆ โดย เฉพาะในประเทศก้ า วหน้ า กระบวนการนั้ น เริ่ ม ขึ้ น เมื่ อ วั น ที่ ๑๗ กันยายน โดยเรียกกันสั้น ๆ ว่า “ยึดครองถนนวอลล์” (Occupy Wall Street) ถนนวอลล์อยู่ในใจกลางมหานครนิวยอร์ก เป็นถนน ขนาดเล็กที่มีความยาวราว ๗๐๐ เมตรเท่านั้น แต่ความสำาคัญ ของมันมิได้อยู่ที่ขนาดและความยาว หากอยู่ที่การเป็นศูนย์กลาง ทางการเงินของสหรัฐอเมริกาเพราะเป็นที่ตั้งของสถาบันการ เงินขนาดยักษ์และตลาดหลักทรัพย์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ความ สำาคัญที่สถาบันเหล่านั้นมีต่อภาคการเงินและเศรษฐกิจนั้นสูง มากจนมักใช้คำาว่า “ถนนวอลล์” แทนภาคธุรกิจและการเงิน โดยรวม ทางด้านกายภาพ ถนนสายนี้มีลักษณะที่สะท้อนคำาว่า “วอลล์” จริง ๆ เนื่องจากทั้งสองฝั่งเป็นที่ตั้งของตึกสำานักงาน ซึ่งเชื่อมกันเป็น “กำาแพง” สูงมาก 26 : ครอบครัวพอเพียง
การใช้คำาว่า “ยึดถนนวอลล์” จึงมีความหมายในเชิง สั ญ ลั ก ษณ์ ข องการไม่ เ ห็ น ด้ ว ยกั บ วิ วั ฒ นาการดั ง กล่ า ว ส่ ว น กระบวนการประท้วงจริง ๆ เริ่มขึ้นในพื้นที่ว่างเปล่าราวสองไร่ ในใจกลางมหานครนิวยอร์กก่อนที่จะมีการเดินขบวนไปสู่ถนน วอลล์ แ ละในตอนกลางคื น ผู้ ป ระท้ ว งกลั บ มานอนตรงที่ เ ดิ ม เนื่องการประท้วงมีลักษณะของการต่อต้านวิวัฒนาการที่เกิดขึ้น ทั่วโลก มิใช่เพียงในนครนิวยอร์กเท่านั้น ผู้ประท้วงจึงชักชวน ให้ผู้ที่มีความเห็นคล้ายกันออกมา “ยึดครอง” เมืองต่าง ๆ ทั้ง ในสหรัฐอเมริกาและในส่วนอื่นของโลก การประท้วงถูกสลาย หลายครั้งฐานการทำาผิดกฎจราจรบ้าง ทำาเสียงดังเกินไปบ้าง สร้างความสกปรกบ้างและทำาลายสมบัติของส่วนรวมและของ เอกชนบ้าง แต่การประท้วงยังดำาเนินต่อไปในหลายเมือง
(การประท้วงเริ่มขึ้นในพื้นที่ว่างเปล่าราวสองไร่ใน ใจกลางมหานครนิวยอร์ก)
กระบวนการยึดครองถนนวอลล์เป็นวิธีประท้วงของ ผู้ไม่เห็นด้วยกับวิวัฒนาการทางด้านเศรษฐกิจของโลกปัจจุบัน ซึ่งผู้ประท้วงมองว่ามีความไม่เป็นธรรมสูงมากเนื่องจากชนชั้น เศรษฐีมีอิทธิพลเหนือการเมือง พวกเศรษฐีมักสร้างความมั่งมี จากภาคธุรกิจโดยเฉพาะธุรกิจการเงิน พวกเขาสามารถก่อให้ เกิดความบิดเบือนทางนโยบายได้ส่งผลให้พวกเขาได้ประโยชน์ และร่ำารวยเพิ่มขึ้นทุกวันในขณะที่ชนชั้นกลางและชั้นแรงงาน ยากจนลง นอกจากนั้ น พวกเขายั ง สนั บ สนุ น รั ฐ บาลให้ ตั ด สวัสดิการสังคมลงส่งผลให้คนจนและผู้มีรายได้น้อยต้องเดือดร้อน มากขึ้น
(ผู้ประท้วงเคลื่อนขบวนออกจากที่ตั้งไปยังถนนวอลล์)
(ถนนวอลล์เมื่อตอนห้ามรถยนต์เข้าเนื่องจากมีการประท้วง)
(การยึดครองนครลอสแอนเจลิส)
ครอบครัวพอเพียง : 27
(การยึดครองกรุงวอชิงตัน)
(การยึดครองนครลอนดอน)
(การยึดครองนครโตเกียว)
(การยึดครองกรุงโรม)
28 : ครอบครัวพอเพียง
แม้ ก ารประท้ ว งจะแพร่ ก ระจายไปทั่ ว โลกมาเป็ น เวลาหลาย เดื อ นแล้ ว แต่ ผู้ ป ระท้ ว งยั ง ไม่ มี ข้ อ เสนออะไรที่ จ ะนำ � มาใช้ แ ทนระบบ เศรษฐกิจปัจจุบัน ฉะนั้น อีกไม่นานการประท้วงคงจะอ่อนแรงลงและ ค่อย ๆ สลายไป ตอนนี้น่าจะเป็นโอกาสดีที่คนไทยจะเคลื่อนไหวเพื่อ ทำ�ให้ชาวโลกเข้าใจในปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงซึ่งเป็นทางออกของโลก ปัจจุบันอันแสนยุ่งเหยิง อย่างไรก็ดี เนื่องจากปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มี ค วามลุ่ ม ลึ ก มากจนยากที่ จ ะอธิ บ ายให้ ผู้ อื่ น เข้ า ใจได้ ใ นเวลาอั น สั้ น ฉะนั้น ถ้ามีผู้ถามว่าจะทำ�อย่างไรในระดับบุคคลก็ควรบอกเขาให้นึกถึง กิ จ กรรมประจำ� วั น จากการเลื อ กอาหารรั บ ประทาน การเลื อ กของใช้ ไปจนถึงการจับจ่ายสารพัดอย่างรวมทั้งการเลือกที่อยู่อาศัยและการพัก ผ่อนหย่อนใจในยามว่างด้วย ให้เขาถามตัวเองว่าในบรรดาสิ่งเหล่านั้น มีอะไรที่จะลดละได้ หรือใช้สิ่งอื่นที่มีต้นทุนต่ำ�กว่าแทนได้โดยไม่ทำ�ให้ คุ ณ ภาพชี วิ ต เปลี่ ย นไปอย่ า งมี นั ย สำ � คั ญ บ้ า ง การปฏิ บั ติ เช่ น นั้ น จะ เป็นการ “ยึดครอง” ที่มีผลดีเหนือการยึดครองเมืองใหญ่ ๆ เนื่องจาก มั น จะพาชี วิ ต ไปสู่ ค วามราบรื่ น และระบบเศรษฐกิ จ ไปสู่ ค วามยั่ ง ยื น แน่นอน .......
ด. เด็กช่างคิด
สุแกนนำพาจิิชตญา ณ สงขลา อาสาชมรม
ครอบครัวพอเพียง โรงเรียนสามเสนวิทยาลัย ครอบครัวพอเพียง : 29
“ด้วยความเชื่อที่ว่า “คนทุกคน มีพลังสร้างสรรค์ในตัวเองที่อยาก จะทำาสิ่งดีงาม” หากแต่ถูกกระตุ้นหรือนำาเอาออกมาใช้อย่างไร ขึ้นอยู่กับโอกาส การเปดโอกาส และการให้โอกาสในการเรียนรู้ แสวงหาที่จะเรียนรู้ในสิ่งที่ดี ที่ควร จึงเป็นสิ่งจำาเป็นอย่างยิ่งที่จะ กระตุ้นให้คนที่มีพลังเหล่านี้ได้มีโอกาส และได้ใช้โอกาสในการแสดงความคิดเห็น ความสามารถ ทำาสิ่งที่สร้างสรรค์ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อสังคม และโลกใบนี้ คนเพียงคนเดียว ไม่สามารถช่วยแก้ปัญหาทุกอย่างบนโลกได้ เราจึงต้องอาศัยมือเล็กๆ ของหลายๆ คนมารวมกัน”
‘โอ’ สุ พิ ช ญา ณ สงขลา แกนนำ า จิ ต อาสาชมรม ครอบครัวพอเพียง โรงเรียนสามเสนวิทยาลัย (โครงการปีที่ ๓) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๔ เธอก้าวเข้ามาเป็นแกนนำาจิตอาสา พร้อม กับการมองหา “กิจกรรมเพื่อสังคม” ที่เธอใฝ่ฝันมาตลอดว่า วั น หนึ่ ง คุ ณ ค่ า ในตั ว ของเธอจะส่ ง ต่ อ คุ ณ ประโยชน์ ไ ปสู่ ผู้ อื่ น บ้าง ไม่มากก็น้อย บทบาทในการที่ทำาให้ ‘โอ’ ในการก้าวเข้ามาสู่การ ทำ า ความดี นั้ น เริ่ ม มาจากครอบครั ว เนื่ อ งจากคุ ณ พ่ อ และ คุ ณ แม่ ข อง ‘โอ’ เป็ น บุ ค คลที่ มี ค วามบกพร่ อ งทางการได้ ยิ น จึ ง ทำ า ให้ ‘โอ’ ได้ รั บ แรงบั ล ดาลใจอยากจะช่ ว ยเหลื อ แก่ ผู้ บกพร่องดังกล่าว ‘โอ’ เรียนรู้ภาษามือมาจากคุณพ่อและคุณแม่ มาตั้งแต่เด็ก จึงทำาให้เข้าใจภาษามือและสามารถสื่อสารทาง ภาษามือขั้นพื้นฐานได้ ปัจจุบันครอบครัวของโอ ประกอบด้วย คุณพ่อพิศณุ ณ สงขลา ส่วนคุณแม่ได้เสียชีวิตไปแล้ว ครอบครัวนี้มีลูกสาว ๒ คน มี ‘โอ’ เป็นพี่สาวคนโต และมีน้องสาวคนเล็กที่น่ารัก อีกคนคือ น้องแจน เด็กหญิงจิราสิณี ณ สงขลา กำาลังศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖ โรงเรียนอนุบาลสามเสน 30 : ครอบครัวพอเพียง
คุ ณ พ่ อ ของ “โอ” เป็ น คุ ณ ครู ส อนภาษามื อ อยู่ ที่ โรงเรียนโสตศึกษา ทุ่งมหาเมฆ “โอ” จึงมีโอกาสตามคุณพ่อ เข้าไปช่วยเป็นล่ามให้แก่ผู้บกพร่องทางการได้ยินเหล่านั้นบ้าง หรื อ บางครั้ ง ก็ เ ป็ น ล่ า มในการช่ ว ยซื้ อ ของเพื่ อ อำ า นวยความ สะดวกให้แก่พวกเขา นี่ก็เป็นจุดเริ่มต้นเล็กๆ ในการทำาความดี ของ “โอ” ครอบครั ว ของ ‘โอ’ เป็ น ครอบครั ว ที่ มี ค วามสุ ข เป็นครอบครัวที่อบอุ่น เต็มเปี่ยมไปด้วยความรักความเอาใจใส่ รวมทั้ ง ความเข้ า ใจที่ ไ ด้ รั บ จากครอบครั ว ที่ มี ก ารเลี้ ย งดู อ ย่ า ง รักใคร่ใกล้ชิด คุณพ่อมีความอดทนสม่ำาเสมอ เปิดโอกาสให้ ได้คิดและแสดงออกอย่างเหมาะสม สร้างความอบอุ่นทางใจ ทำ า ให้ เ กิ ด ความเชื่ อ มั่ น ในตนเอง ถึ ง แม้ ว่ า คุ ณ พ่ อ จะเป็ น ผู้ บกพร่ อ งทางร่ า งกาย แต่ ส มบู ร ณ์ แ บบในความเป็ น พ่ อ และ คุ ณ พ่ อ ของ ‘โอ’ คนนี้ ก็ เ ป็ น คุ ณ พ่ อ ที่ ‘โอ’ รั ก จนสุ ด หั ว ใจ คุ ณ พ่ อ คื อ เสาหลั ก ของพวกเรา คุ ณ พ่ อ คื อ ผู้ ที่ เ หน็ ด เหนื่ อ ย เพื่ อ พวกเราเสมอมา คุ ณ พ่ อ เปรี ย บเสมื อ น “พระ” ในบ้ า น และเป็นคนสำาคัญของครอบครัวเรา กิจกรรมยามว่างของเรา สามคนพ่อลูก ทุกเสาร์ อาทิตย์จะชวนกันไปทำาบุญให้คุณแม่ กินข้าว ผักผ่อน ก็คงเหมือนกับครอบครัวอื่นทั่ว ๆ ไป
ในการทำากิจกรรม ทำาให้ ‘โอ’ มีความคิดเป็นผู้ใหญ่ มี ส มาธิ รวมทั้ ง มี สติในการดำารงชีวิต ซึ่งส่งผลให้เธอมี ส ติ กั บ การเรี ย นและการใช้ ชี วิ ต มากขึ้ น ส่ ว นกิ จ กรรมที่ ไ ปเป็ น ล่ า ม ภาษามือให้กับผู้บกพร่องทางการได้ยิน ก็ทำาให้ ‘โอ’ เป็นคน ใจเย็นขึ้น รู้จักช่วยเหลือคนอื่น ได้เห็นโลกที่กว้างขึ้นไม่ใช่เพียง แค่กรอบสี่เหลี่ยมภายในห้องเรียนเหมือนเดิม ยังทำาให้เห็นว่า ยังมีคนที่ขาดโอกาสและยังต้องการความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่จากคน ในสังคมอยู่อีกเป็นจำานวนมาก กิจกรรมเพื่อสังคมและสาธารณประโยชน์เป็นกิจกรรม ที่ส่งเสริมให้ ‘โอ’ ได้บำาเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติในลักษณะอาสาสมัครเพื่อช่วย ขัดเกลาจิตใจของ ‘โอ’ ให้มีความเมตตากรุณา มีความเสียสละ และมีจิตสาธารณะเพื่อช่วยสร้างสรรค์สังคมให้อยู่ร่วมกันอย่าง มีความสุข “หลักของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่นำามาใช้คือ เรา จะทำาอะไรนั้นต้องคำานึงถึงให้เกิดความคุ้มค่าภายใต้ความพอ ประมาณ มีเหตุผลในการกระทำาต้องคำานึงถึงประโยชน์ที่จะได้ รั บ สู ง สุ ด สร้ า งภู มิ คุ้ ม กั น ในเรื่ อ งใช้ เวลาว่ า งให้ เ ป็ น ประโยชน์ ไม่ใช้เวลาว่างไปทำาในเรื่องที่ไร้สาระ อีกอย่างเรายังได้รับความรู้ กลับคืนมาจากการพยายามศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมในการศึกษา ภาษามือ สุดท้ายการทำาความดีนั้นยังเป็นการฝึกจิตให้เราเป็น คนดีมีคุณธรรมเพื่อเติมโตไปสู่สังคมต่อไป”
สุดท้าย ‘โอ’ อยากฝากไว้ว่า “จิตอาสา” นั้นเป็น การปลุกน้ำาใจของเพื่อนๆ ให้งอกงามกลับมาอีกครั้งหนึ่ง มา ช่ ว ยกั น ดู แ ลสั ง คมร่ ว มกั น ดู แ ลสิ่ ง แวดล้ อ ม ชุ ม ชน ตลอดจน ปัญหาต่างๆ รอบๆ ตัว อย่างน้อย มองออกมานอกกรอบใน เรื่องของตัวเอง ออกมาดูคนอื่น เห็นใจ เข้าใจคนอื่นกันมากขึ้น ร่วมกันสร้างสรรค์สิ่งดี ทำาดีให้เป็นรูปธรรมกันมากขึ้นในสังคม ไทย มิ ใช่ ป ล่ อ ยให้ เ ป็ น หน้ า ที่ ข องคนกลุ่ ม ใดกลุ่ ม หนึ่ ง เท่ า นั้ น แต่ ต้ อ งร่ ว มกั น ช่ ว ยกั น ออกมารั บ ผิ ด ชอบ มี ส่ ว นร่ ว มด้วยกัน เพี ย งแค่ เ พื่ อ นๆ แต่ ล ะคน ลุ ก ขึ้ น มาทำ า ความดี กั น คนละนิ ด คนละนิดเดียวเท่านั้น สังคมของเราน่าจะงดงามขึ้นอีกไม่น้อย.
มาร่วมกันเป็นส่วนหนึ่ง ในการแบ่งปันรอยยิ้ม ความสุข และมิตรภาพ พร้อมสร้างสรรค์สิ่งดีๆ ความสวยงามให้กับโลกใบนี้กันนะคะ ครอบครัวพอเพียง : 31
ปฎิบัติการชุมชนรักษ์น้ำ�ตามแนวพระราชดำ�ริ โดย สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ�และการเกษตร
32 : ครอบครัวพอเพียง
สนับสนุนโดย สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ�และการเกษตร กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โทรศัพท์ : ๐ ๒๖๔๒ ๗๑๓๒ www.haii.or.th ครอบครัวพอเพียง : 33
www.facebook.com/ครอบครัวพอเพียง และ www.ariyaplus.com
โรงเรียนวัดราชาธิวาส
มูลนิธิประเทศไทยสะอาด โครงการใสสะอาดพอเพียง เพื่ อ พ่ อ สู่ ส ถานศึ ก ษาและชุ ม ชน กิ จ กรรมสร้ า งสรรค์ เ ยาวชน เป็ น พลเมื อ งเข้ ม แข็ ง ใจอาสาปี ที่ ๓ ได้ ขั บ เคลื่ อ นหลั ก ปรั ช ญา ของเศรษฐกิจพอเพียงให้กับแกนนำาเยาวชนโรงเรียนวัดราชาธิวาส ซึ่งได้ร่วมโครงการฯ มาเป็นปีที่ ๓ แล้วเช่นกัน แกนนำาเยาวชน ต่ า งให้ ค วามสำ า คั ญ กั บ การนำ า เอาหลั ก ปรั ช ญาชองเศรษฐกิ จ พอเพียงไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำาวันและยังแลกเปลี่ยนความ คิดเห็นในเรื่องนี้เพื่อใช้พัฒนาโรงเรียนของตนเองให้น่าอยู่ยิ่งขึ้น ปิดท้ายด้วยการโชว์ลีลานักเต้นของครอบครัวพอเพียง
อย่าลืมกด Like ให้เราด้วยนะครับ ครอบครัวพอเพียง
34 : ครอบครัวพอเพียง
โรงเรียนหอวัง
ครอบครัวพอเพียงได้จัดกิจกรรมที่โรงเรียนหอวัง ภายใต้โครงการใสสะอาดพอเพียงเพื่อพ สร้างสรรค์เยาวชนเป็นพลเมืองเข้มแข็งใจอาสาปีที่ ๓ กิจกรรมในปีนี้จะมุ่งเน้นให้แกนนำาเยาวชนรู้จ เพื่อสามารถนำาความรู้ที่ได้จากการอบรมไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อตัวเองและครอบครัว และยังมีก ภาคภูมิใจในสถานศึกษาของตนเอง ไม่เห็นประโยชน์ส่วนตนมากกว่าส่วนร่วม ซึ่งน้องๆแกนนำาเ และได้แสดงความคิดเห็นว่าจะทำาอย่างไรให้โรงเรียนของตนเองมีชื่อเสียงมากขึ้น ช่วงท้ายกิจกรรมยังมีครอบครัวพอเพียงมาโชว์ลีลานักเต้นสร้างความสนุกสนานให้กับแก
โรงเรียนนวมินทราชินูทิศ หอวัง นนทบุรี
โรงเรียนนวมินทราขินูทิศ หอวัง นนทบุรีได้ขับเคลื่อนหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ภายใต้โครงการใสสะอาดพอเพียง เพื่อพ่อ สู่สถานศึกษาและชุมชน กิจกรรมสร้างสรรค์เยาวชนเป็น พลเมืองเข้มแข็งใจอาสาปีที่ ๓ โดยมีท่านวิทยากรมาให้ความรู้และ แนะแนวทางการนำาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ให้เกิด ประโยชน์ แ ละส่ ว นรวมให้ ม ากที่ สุ ด และให้ เ ห็ น ความสำ า คั ญ ต่ อ ประโยชน์ส่วนรวม มากกว่าส่วนตนและรักในสถาบันชาติ ศาสน์ กษัตริย์ และสถาบันการศึกษาของตนเอง ตามคำาชวัญของโรงเรียน ที่ ว่ า “รั ก ศั ก ดิ์ ศ รี มี คุ ณ ธรรม นำ า วิ ช าการ สื บ สานงานพระราช ดำาริ” และปิดท้ายด้วยการแสดงจากชมรมครอบครัวพอเพียงที่ มาสร้างความสนุกสนานให้กับแกนนำาเยาวชนที่เข้าร่วมการอบรม
พ่อ สู่สถานศึกษาและชุมชน กิจกรรม จักหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การปลูกฝังให้แกนนำาเยาวชนรักและ เยาวชนที่เข้าอบรมได้ให้ความสำาคัญ
กนนำาเยาวชน
ครอบครัวพอเพียง : 35
หนาวนี้ ณ อมกอย
จิตอาสาชมรมครอบครัวพอเพียงได้รับการชักชวน จากพระอาจารย์สงกรานต์ จนฺทโชโต วัดโบสถ์ จ.ปทุมธานี เพื่อให้เดินทางไปยังบ้านหนองกระทิง อ.อมกอย จ.เชียงใหม่ เพื่ อ มอบเครื่ อ งนุ่ ง ห่ ม และอุ ป กรณ์ ก ารเรี ย นการสอนให้ กั บ นักเรียนในท้องที่ที่ห่างไกล โดยในการเดินทางนั้นใช้เวลากว่า ๑๒ ชั่วโมงจาก จังหวัดปทุมธานีไปยัง อ.อมกอย โดยอุณหภูมิเฉลี่ยที่อมกอย นั้นประมาณ ๑๒ – ๑๓ องศา ซึ่งจัดว่าหนาวเย็นมากและ ในเวลากลางคื อ อุ ณ หภู มิ จ ะลดลงอี ก จิ ต อาสาจากชมรม ครอบครัวพอเพียงได้นำาผ้าห่ม เสื้อกันหนาว เครื่องอุปโภค และบริ โ ภคลอดจนสื่ อ การเรี ย นการสอนไปมอบให้ กั บ เด็ ก นักเรียนที่บ้านหนองกระทิง งานนี้ แ ม้ อ ากาศจะทำ า ให้ ร่ า งกายหนาวสั ก เพี ย งใด แต่ในใจกลับอบอุ่นอย่างบอกไม่ถูก นับว่าคุ้มค่ามากกับการ เดินทางกว่า ๑๒ ชั่วโมง ถึงแม้อมกอยจะเป็นเมืองเล็กๆก็ตาม แต่ ห ากใครได้ สั ม ผั ส ถึ ง ความรู้ สึ ก หนาวกายแต่ อุ่ น ใจนี้ แ ล้ ว รับรองว่าลืมไม่ลงเลยทีเดียว
36 : ครอบครัวพอเพียง
ชมรมครอบครัวพอเพียงลงพื้นที่ช่วยเหลือ ผู้ประสบอุทกภัยย่านเพชรเกษม
ชมรมครอบครัวพอเพียง จัดกิจกรรม “Love…Care& Share รัก...ห่วงใยด้วยใจใสสะอาด” ลงพื้นที่ช่วยเหลือผู้ประสบ อุทกภัยย่านเพชรเกษมพร้อมด้วยแกนนำาเยาวชนโครงการใสสะอาด พอเพี ย งเพื่ อ พ่ อ สู่ อ าชี ว ศึ ก ษาและชุ ม ชนจากวิ ท ยาลั ย เทคโนโลยี สยาม(สยามเทค) กิจกรรมในครั้งนี้ประกอบไปด้วยของบริจาคจำานวนมาก ทั้ ง จากประชาชนในพื้ น ที่ เ พชรเกษม และจากผศ.ดร.จอมพงศ์ มงคลวนิช ท่านผู้อำานวยการวิทยาลัยเทคโนโลยีสยาม ที่ให้การสนับ สนุนกิจกรรมในครั้งนี้เป็นอย่างดี โดยจิอาสาจากชมรมครอบครัวพอเพียงได้เดินทางไปยัง รอกซอกซอย่างๆของชุ ม ชนเพชรเกษมเพื่ อ ให้ ถุ ง ยั ง ชี พ และน้ำ า ดื่ ม สามารถเข้ า ถึ ง มื อ ผู้ ป ระสบภั ย ที่ ไ ม่ ส ามารถเดิ น ทางออกจากบ้ า น ได้ งานนี้เล่นเอาทั้งผู้ประสบภัยและจิตอาสายิ้มร่าด้วยความสุขของ “การให้” ไปตามๆกัน
ครอบครัวพอเพียง : 37
เคน-ภูภูมิ พงศ์ภาณุ ประสบการณ์เป็นสิ่งที่มีค่า ฮะแอ้ ม ....คุ ย กั บ ดาวฉบั บ นี้ ค งจะถู ก ใจแฟนๆ ที่ ต ามอ่ า น คอลัมน์นี้ละซิ.....ก็ขอประเดิมกับสิ่งใหม่ๆ ในเดือนมกราคม 2555 อยากให้ ท่ า นผู้ อ่ า นทุ ก ท่ า นลื ม สิ่ ง ชั่ ว ร้ า ยที่ ผ่ า นมา และต่ อ ไปนี้ ก็ ขอให้เจอะเจอสิ่งดีๆ ผู้เขียนก็ขอสวัสดีปีใหม่กันซะเลย เรามาเริ่ ม กั บ ความใสๆกั บ ดาราหนุ่ ม น้ อ ย วัยใสที่เรียกว่ากำาลังมาแรงสุดๆ ในเวลานี้ เคน-ภูภูมิ พงศ์ภาณุ หนุ่มน้อยวัย ๒๐ ที่โด่งดังมาจากผลงาน ภาพยนตร์เรื่อ ง “สามสิ บ กำ า ลั ง แจ ว ” ทั้ ง ๆ ที่ ก่ อ น หน้านี้ก็เคยชิมลางมาแล้วกับภาพยนตร์สองสามเรื่อง แต่กลับไม่มีใครรู้จักแฮะ!!...อ้าว...ก็ตอนนั้นนายเคน ของเรายังไม่ได้เป็นพระเอกกับเขานี่ ก็ไม่รู้เหมือนกัน นะว่ า ความหล่ อ ของนายเคนช่ ว งนั้ น ไปหลบมุ ม อยู่ ตรงไหนถึงเล่นได้แค่ตวั ประกอบ ผ่านไปผ่านมาโดยเฉพาะ ภาพยนตร์เรื่อง หอแตวแตก ๒ สงสัยเหมือนกันว่า เฮียพจน์ อานนท์ แกทำาไมมองข้ามนายเคนไปซะไม่ รู้จับมาเล่นเป็นตัวประกอบไปซะงั้น ไม่รู้เลยเหรอว่า เพชรในตมเม็ดนี้กำาลังถูกเจียระไนให้เป็นเพชรที่มีค่า ไปซะแล้ว นี่ถ้ารู้ว่านายเคนจะเปรี้ยงปร้างขึ้นมาเดี๊ยน 38 : ครอบครัวพอเพียง
ว่าเฮียพจน์ไม่ปล่อยแน่.... งั้ น ก็ ม าทราบประวั ติ พ อคร่ า วๆ กั น หน่ อ ย นะ กั บ ชื่ อ เสี ย งเรี ย งนามของหนุ่ ม น้ อ ยผู้ นี้ มี ชื่ อ เล่ น ว่า เบลล์ นั่นเป็นอีกชื่อหนึ่งแต่ไม่ค่อยมีคนเรียกกัน แต่จะเรียกชื่อ เคน กันติดปากมากกว่าชื่อจริง เอา จริงๆ เลยนะ ภูภูมิ ภาณุพงศ์ ลงตัวแล้วกับชื่อนี้เสียที หลังจากที่เคยมีชื่อสำารองตัวเองมาหลายชื่อเหมือนกัน อาทิ เช่ น เบลล์ - อติ พ งษ์ พั น ละแหง หรื อ อติ พ งษ์ พงศ์ภาณุและ ธนะภูมิ พงศ์ภาณุ น่าเวียนหัวมั๊ยล่ะ กั บ ชื่ อ ที่ ยั ง เลื อ กไม่ ไ ด้ แอบรู้ ม านะว่ า ไปให้ พ ระหรื อ หมอดูว่า ชื่อไหนจะทำาชื่อเสียง หรือว่าสร้างชื่อเสียง ได้ ม ากกว่ า กั น สุ ด ท้ า ยไม้ เ ท้ า กายสิ ท ธิ์ ก็ ชี้ ม าโป ะ ที่ เคน-ภู ภู มิ พงศ์ ภ าณุ . ...โอ๊ ย เหนื่ อ ย กว่ า จะได้ ชื่ อ ที่ หมอดู ห รื อ พระ หรื อ ว่ า ตั ว เองพอใจเอาล่ ะ วะ เอา
ชื่อนี้แหละอย่างน้อยก็มีพระเอกรุ่นพี่อย่าง เคน-ธีรเดช ดังเปรี้ยงปร้างมาแล้ว ไม่ได้ลอกเลียนแบบ แต่ขอใช้ ชื่ อ นี้ แ หละรู้ สึ ก หล่ อ เท่ ห์ ดู ดี . ...แฮะ....แฮะ เป็ น พระเอกเต็มตัวด้วยนะเนี่ย เป็นหนุ่มราศีตุลย์เพราะ เกิดวันที่ ๒๐ ตุลาคม ถ้าเป็นปีนี้ก็คงเปลี่ยนชื่อเป็น สายชลไปแล้ว เพราะช่วงวันที่ ๒๐ ตุลาคม น้ำากำาลังมา แรงไง เคนเป็ น ลู ก ชายหั ว แก้ ว หั ว แหวนของคุ ณ พ่ อ คุ ณ แม่ เป็ น ลู ก ชายคนเดี ย ว เด็ ก คนนี้ อ ารมณ์ ดี ม า ตั้ ง แต่ เ กิ ด แม้ จ ะหอบฟั น มาเยอะหน่ อ ย แต่ ก็ โ อเค หล่อดี สำ า หรั บ การศึ ก ษา เคนจบการศึ ก ษา แผน การเรียนศิลป-คำานวณ จากโรงเรียนกุนนทีรุทธาราม วิ ท ยาคม...จากนั้ น ก็ ไ ปศึ ก ษาต่ อ ปริ ญ ญาตรี คณะ บริหารธุรกิจ สาขาการเงิน มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย สงสั ย จะหั น ไปทำ า ธุ ร กิ จ การค้ า นี่ ถ้ า รู้ ว่ า ตั ว เองจะ พลั ด หลงเข้ า มาในวงการบันเทิงล่ะก็ เคน คงหันไป เรี ย นคณะนิ เ ทศศาสร์ แ น่ น อน ชั ว ร์ เพราะตอนนั้ น ไม่ รู้ ไ งขอเริ่ ม เรี ย นด้ า นการค้ า ไปก่ อ นก็ แ ล้ ว กั น หวั ง เป็นเจ้าสัวไง แต่ต่อไปนี้คงไม่แล้วล่ะ เพราะอนาคต กำาลังพุ่งแบบจรวด ณเดชน์ ก็ณเดชน์เถอะ ต่อไปคง เจอคู่แข่งที่ชื่อ เคน-ภูภูมิ เข้าแล้วล่ะ ถอยๆ ไปหน่อย นะ ณเดชน์!!!
ก่อนเข้าวงการก็เคยถ่ายแบบมาบ้างเหมือนกัน กับนิตยสารต่างๆ ไม่ใช่นิตยสารดังอะไรเป็นนิตยสาร แบบวัยรุ่นทั่วๆ ไป อันนี้ไม่ได้พูดให้เสียราคานะ ก็ งั้นๆ แหละไม่เป็นที่เตะตาใคร เดินให้จบๆ แล้วรับ สตางค์ไว้กินขนม แล้วก็มาเล่นหนังเป็นตัวประกอบ เรื่อง หอแตวแตก ๒ ภาพยนตร์อีกเรื่อง เขี้ยวอาฆาต ๒ เรื่องนี้ใครรู้จักภูภูมิบ้าง ยกมือขึ้น...แป่ว...ไม่มีใครรู้จัก ครับผมจนกระทั่ง.... “วั น หนึ่ ง ผมไปดู ห นั ง กั บ เพื่ อ นๆ เมื่ อ ประมาณเกือบสองปีมาแล้ว จำาไม่ได้แล้วว่าหนังเรื่อง นั้นเรื่องอะไร (ถ้าจำาได้คงไปซื้อหนังเรื่องนี้มาปิดทอง แล้ ว ล่ ะ ) พี่ เ อ-ศุ ภ ชั ย เขาให้ ค นของเขามาขอเบอร์ โทรศัพท์ผม ตอนแรกผมก็ไม่ได้คิดจะให้หรอกเพราะ ผมไม่รู้จักคนที่มาขอเบอร์ผม เขาบอกว่า พี่เอ-ศุภชัย ผู้จัดการดารา ให้มาขอ ผมก็เลยเอาเบอร์ให้ไป แต่ก็ ไม่ได้คิดอะไรมากมาย ให้จนลืมไปแล้วด้วย จากนั้น ก็กลับบ้าน บ้านใครบ้านมันแล้วกัน มีอยู่วันหนึ่งพี่เอก็เรียกผมไปคุยที่บ้านของ พี่ เ อและให้ พ าคุ ณ พ่ อ คุ ณ แม่ ไ ปด้ ว ยแล้ ว ก็ จั บ ผมเซ็ น สั ญ ญา ตั้ ง นั้ น เลยคื อ เป็ น ดาราในสั ง กั ด ของพี่ เ อ ศุ ภ ชั ย ตั้ ง แต่ วั น ที่ เซ็ น สั ญ ญา แล้ ว ก็ เริ่ ม ให้ ผ มเรี ย น แอ็คติ้ง เรียนการแสดง และออกกำาลังกาย พอดีกับ ที่หนังเรื่อง ๓๐ กำาลังแจว เขามีการเรียกไปเทสกัน ก็พี่คิง สมจริง ศรีสุภาพ นี่แหละที่เข้ามาคัดเลือกด้วย
ครอบครัวพอเพียง : 39
ตัวเอง ก็เทสกันหลายคนนะทำาไปทำามาผมติดเข้าไปเป็นพระเอกหนังใน เรื่อง ๓๐ กำาลังแจว ตอนแรกที่ อ่ า นบทก็ ไ ม่ ไ ด้ คิ ด ว่ า จะมาเล่ น คู่ กั บ พี่ อั้ ม -พั ช ราภา นะ ก็อ่านไปเพื่อให้รู้จักคาแรคเตอร์ของตัวละครเท่านั้น แต่พอเขาบอก ว่านางเอกหนังเรื่องนี้คือ พี่อั้ม-พัชราภา ไชยเชื้อ ผมงี้สั่นไปหมดเลย... แหม ก็เล่นกับดาราระดับนี้ ที่หนึ่งของเมืองไทย แล้วเราก็เป็นนักแสดง หน้าใหม่แล้วต้องมาเล่นกับมืออาชีพแบบนี้ไม่สั่นก็ให้มันรู้ไป ในหนั ง เรื่ อ งนี้ ผ มต้ อ งขอขอบคุ ณ พี่ อั้ ม มา ณ ที่ นี้ ด้ ว ยที่ ใ ห้ คำาแนะนำาผมมากมายเหลือเกินพี่อั้มจะมานั่งคุยด้วยตลอดเพื่อทำาให้เรา เกิดความสนิทสนมกันมากขึ้นไง เวลาถ่ายทำามันจะไม่เขินไงครับ แค่ฉาก แรกที่ ผ มเล่ น คื อ ฉากที่ ไ ปขอพี่ อั้ ม กิ น ข้ า วที่ ห้ อ งพี่ อั้ ม ซึ่ ง พี่ อั้ ม เขาแกง มัสมั่น ฉากนั้นไม่รู้กี่เทค คือมันสั่นนะ จนบางครั้งผมก็ท้อเหมือนกันนะ เพราะทำาให้เขาเสียเวลา พี่คิงก็พร่ำาสอน ให้กำาลังใจผมตลอด และบอกว่า ผมต้องทำาได้ให้เป็นธรรมชาติที่สุดผมก็เล่นไปแรกๆก็หลายสิบเทคเหมือน กันกว่าจะเสร็จแต่ละฉากและซีน ในหนังเรื่องนี้มีฉากจูบกันด้วยนะ อันนี้ซิที่ทำาให้ผมสั่นเป็นเจ้า เข้าเลย เพราะผมต้องจูบพี่อั้ม เรียกว่าเอาปากประกบปากพี่อั้มเลยนะ ผมก็ถามพี่คิงว่า ให้ผมจูบจริงหรือว่าจูบหลอก พี่คิงบอกว่าจูบจริงสิ..... โอ๊ย....แล้วผมเคยจูบใครที่ไหนเล่า ก็ทำาใจอยู่นานเหมือนกัน พอถ่ายจริงๆ ฉากที่ต้องวิ่งเข้าไปกอดแล้วจูบพี่อั้มก็ถ่ายกันเป็น สิบเทคเหมือนกัน สุดท้ายก็ออกมาอย่างที่เห็นนั้นแหละ ก็เรียกว่าฉากนี้ เป็นฉากปราบเซียนเลยก็ว่าได้นะ ก็เป็นหนังเรื่องแรกที่เล่นเต็มๆ เพราะ สองเรื่องที่ผ่านมาอย่าดูเลยก็แค่เล่นๆ ไป แต่ก็ตั้งใจเหมือนกัน ไม่ได้คิด หรอกว่าผมจะได้มาเป็นพระเอกกับเขา เมื่อมันมาถึงตรงนี้ก็โอเคผมตั้งใจ ทำางานให้ดีที่สุด พอเปิดกล้องถ่ายหนังได้สักแปบนึงผมก็มีงานละครเข้ามาทันที เลยคื อ เรื่ อ ง สามหนุ่ ม เนื้ อ ทอง เรื่ อ งนี้ เ ล่ น เป็ น หนึ่ ง ในพระเอก คื อ มี พระเอก สามคน นางเอกสามคน บทก็เยอะพอๆ กันครับผมเล่นคู่กับ เต้ย-จรินทร์พร ก็เป็นหนังสนุกๆ ในเรื่องนี้ผมออกจะเป็นผู้ชายที่รักสนุก กับเรื่องผู้หญิง แต่พอมาเจอคนจริงๆเข้า มันก็เลยทำาให้เราได้โชว์ความ สามารถหลายๆอย่าง ก็รู้สึกคล่องขึ้นมาเยอะ คือถ่ายทั้งหนัง ทั้งละคร ไปด้ ว ยกั น แต่ ต อนนั้ น จะให้ คิ ว หนั ง เขาเยอะหน่ อ ย เพราะหนั ง มี คิ ว เข้าฉาย พี่คิงเลยต้องเร่งถ่ายหนังให้เสร็จ พอหนังถ่ายเสร็จผมก็มาลุย งานละครต่ อ เลยครั บ ซึ่ ง ตอนนี้ ส ามหนุ่ ม เนื้ อ ทองก็ กำ า ลั ง ออนแอร์ ท าง ช่อง ๓ ในเวลานี้ครับ ทุกคืนวันศุกร์-เสาร์-อาทิตย์ คือต่อจากละครเรื่อง เกมร้ายเกมรัก ที่ณเดชน์ กับญาญ่า แสดงคู่กัน เรื่องนี้เรตติ้งดีมากก็ไม่รู้ ว่าสามหนุ่มเนื้อทองจะเรียกเรตติ้งได้มากแค่ไหนก็เป็นกำาลังใจให้ด้วยนะ ครับ เสร็จจากละครเรื่องสามหนุ่มเนื้อทอง ก็มีงานละครเรื่อง แรงเงา ให้เล่นต่อ เรื่องนี้แสดงคู่กับดารารุ่นพี่อย่าง เจนี่ เทียนโพธิ์สุวรรณ เปิด กล้องไปเมื่อวันที่ ๖ ธันวาคม เรื่องนี้ก็เรียกว่าเป็นพระเอกเดี่ยวทางด้าน ละครครับ ถามว่าตื่นเต้นไหมที่ได้เล่นคู่กับนางเอกที่เก่งๆ ในและเรื่อง อันนี้ ยอมรั บ เลยว่ า ตื่ น เต้ น มากแต่ ต อนนี้ ค วามประหม่ า เริ่ ม ลดๆ ลง 40 : ครอบครัวพอเพียง
แล้ ว ไม่ เ หมื อ นตอนแรกๆ สั่ น เป็ น เจ้ า เข้ า เลยครั บ ถามเรื่องข่าวว่าพอผมเริ่มมีชื่อเสียงในวงการ ข่าวเรื่องผู้หญิงก็ตามมา จริงๆ แล้วผมมีเพื่อนผู้หญิง เยอะเหมือนกัน แต่เป็นแฟนหรือไม่นั้นไม่มีครับ มัน เป็ น ความรู้ สึ ก ถู ก ใจกั น มากกว่ า สมั ย เรี ย นชั้ น มั ธ ยม มันก็เป็นเรื่องธรรมดามากเลย มีกันทุกคนเคยแอบชอบ เพื่อนรุ่นพี่แต่เข้าไม่สนใจผมหรอกครับ มันเป็นอะไร ที่เด็กๆ มากกว่าที่จะเป็นเรื่องจริงพอผมเข้ามาทำางาน ในวงการ คือผมทั้งเรียนทั้งทำางานควบคู่กันไปมันเลย ไม่มีเวลาไปสนใจเรื่องอื่นๆ เพราะเรื่องเรียนผมก็ไม่ อยากให้ เ สี ย เรื่ อ งงานผมก็ ไ ม่ อ ยากให้ เ สี ย เพราะ ฉะนั้นผมจึงต้องประคองเอาไว้ให้ดีทั้งสองอย่างไม่ว่า จะเรียนหรือว่าทำางาน ถามว่ า คุ ณ พ่ อ คุ ณ แม่ ใ ห้ ก ารสนั บ สนุ น กั บ เรื่องงานแสดงมั๊ย ท่านก็ไม่ว่าอะไร ท่านให้กำาลังใจ มากกว่า เพราะท่านบอกว่า ให้ผมทำาตัวให้เหมาะสม ให้ มี ค วามรั บ ผิ ด ชอบในหน้าที่การงานอย่าเหลวไหล อย่าทำาให้ผู้อื่นต้องมาเป็นภาระ ท่านสอนในสิ่งดีๆ ก็ โอเคครั บ ท่ า นให้ ผ มดู แ ลรั บ ผิ ด ชอบตั ว เองมากกว่ า ท่านก็ไปชมผลงานของผมมาแล้วคือ หนังเรื่อง ๓๐ กำ า ลั ง แจ ว แล้ ว ก็ ม าดู ล ะครเรื่ อ งสามหนุ่ ม เนื้ อ ทอง ที่ กำ า ลั ง ออนแอร์ ท างช่ อ ง ๓ ในเวลานี้ ท่ า นก็ ไ ม่ ว่ า อะไรครับ ถามเรื่ อ งผู้ ห ญิ ง ในสเปก คื อ ผมจะชอบคุ ย กับคนที่อายุมากกว่าผมอยู่แล้วตั้งเรียนแล้วครับ ผม ว่าผมอาจจะดูแก่เกินอายุไปแล้วนะเนี่ยอาศัยที่ผมตัว ใหญ่มาก ตอนนี้น้ำาหนักผม ๗๕ กิโล ผมชอบเล่นกีฬา แล้วยิ่งเข้ามาในวงการเรื่องออกกำาลังกายเนี่ยสำาคัญ มาก เพราะเหมือนเราได้วอร์มตัวเอง พอเวลาเราไป ถ่ า ยหนั ง ถ่ า ยละครมั น รู้ สึ ก ว่ า เออ คล่ อ งตั ว นะไม่ เหนื่ อ ย ทำ า งานแบบสบายๆผมว่ า นะ ผมก็ อ ยากจะ ฝากผลงานละครเรื่ อ งสามหนุ่ ม เนื้ อ ทองและเรื่ อ ง ต่อไปคือ แรเงา เอาไว้ด้วยนะครับ... ก็ เ ป็ น อั น ว่ า ปี ใ หม่ ๒๕๕๕ นี้ เ ราก็ ไ ด้ ช ม ผลงานของ เคน-ภูภูมิ กันอย่างสนุกสนานกับบทบาท ของ ธีธัช หนุ่มอารมณ์ดีที่โชว์ความสามารถทางการ แสดงของเขา แล้ ว คุ ณ จะรั ก เคน-ภู ภู มิ มากขึ้ น อี ก เมื่อได้ชม สามหนุ่มเนื้อทอง อีกผลงานหนึ่งที่เคนภูภูมิ ได้เข้ามาเป็นดารา ในสังกัดของช่อง ๓ ทางช่อง ๓ ยังได้เปิดโปรเจคท์ ใหม่ ล่ า สุ ด ที่ จ ะดั น ให้ เ คน-ภู ภู มิ ดั ง ขึ้ น ไปอี ก คื อ โปรเจคท์ “๔+๑ Channel ๓ Superstar” ที่ มี พระเอกสุดหล่อ ๔ หนุม่ อย่างมาริโอ้ เมาเร่อ, บอย-ปกรณ์
ฉัตรบริรักษ์, ณเดชน์ คูกิมิยะ, หมาก-ปริญญ์ สุภารัตน์ และหนึง่ หนุม่ หน้าใหม่ทีห่ ล่อกระชากใจ(สาวรุน่ พี)่ เคนภูภมู ิ ทีใ่ ครๆ บอกว่า เคนยิม้ ได้หวานกระชากใจสาวจริงๆ กับข่าวคราวที่ออกมาเรื่อยๆในตอนนี้เกี่ยว กับสาวน้อยสาวใหญ่ ซึ่งเจ้าตัวบอกว่าไม่ถือสาเพราะ คนที่มาถ่ายรูปด้วยนั้นล้วนแล้วเพื่อนๆ กันทั้งนั้น เข้า มาในวงการนี้ แ ล้ ว ก้ อ งทำ า ใจกั น หน่ อ ย รุ่ น พี่ ๆ เขาก็ บอกมากั น ว่ า เป็ น เรื่ อ งที่ ห ลี ก หนี กั น ไม่ ไ ด้ ผมก็ ไ ม่ ว่ า กั น ครั บ ก็ ต้ อ งขอบคุ ณ สำ า หรั บ คนที่ เข้ า มาเป็ น ข่ า ว ด้ ว ยบางคน พระเอกหนุ่ ม บอกว่ า เกรงใจกลั ว เขาจะ เสี ย หายถ้ า เป็ น ข่ า วดี ๆ ก็ ไ ม่ เ ป็ น ไร...เน๊ . ...ถ่ อ มตั ว ซะด้ ว ย เอาเป็ น ว่ า เรามารู้ จั ก กั บ ตั ว ตนของพระเอก อนาคไกลคนนี้กันแล้ว ก็ขออวยพรปีใหม่ให้ทุกคนมี ความสุข คิดอยากได้อะไรก็ขอให้สมความปรารถนา ทุกๆคนนะคะ....สวัสดีปีใหม่ ๒๕๕๕ ค๊า...
ครอบครัวพอเพียง : 41
เรื่องของ…
เด็กดี ดอท ควพ.
กับเครือข่ายความคิด พันธมิตรความรู
42 : ครอบครัวพอเพียง
“เด็กเอยเด็กดีตอ้ งมีหน้าที ่ ๑๐ อย่างด้วยกัน… ” เพลง หน า ที่ ข องเด็ ก หรื อ เพลง เด็ ก เอ ย เด็กดี ประพันธ์คำาร้องโดย ครูชอุ่ม ปญจพรรค นักเขียนนวนิยาย แต่งขึ้นเมื่อป ๒๔๙๘ เนื่องจาก สหประชาชาติ ไ ด้ ป ระกาศปฏิ ญ ญาสากลว่ า ด้ ว ย หน้าที่ของเด็ก เชิญชวนให้ทุกประเทศทั่วโลกร่วมจัด งานวันเด็ก เพื่อให้ประชาชนเห็นความสำาคัญและ ความต้องการของเด็ก และกระตุน้ ให้เด็กตระหนักถึง บทบาทของตนเอง กว่า ๕๐ ปผ่านมา ดูเหมือนว่า หนาที่ของเด็ก จะเพิ่มขึ้น หลังจากปล่อยให้ผืนแผ่นดินไทยผ่านร้อน ผ่านหนาวมาหลายยกกับรัฐบาลหลาย ๆ ชุด จนชาวบ้าน หลายชุมชนลุกขึน้ ยืนจัดการปัญหาด้วยตนเอง และวาง หมากเสริมทัพด้วยการสร้างฐานเยาวชนให้เข้มแข็ง ศาสตราจารยนายแพทยประเวศ วะสี ราษฎร อาวุโสได้ปาฐกถาพิเศษ เรื่อง ปฏิรูปประเทศไทย ด ว ยสื่ อ สร า งสรรค เ พื่ อ เด็ ก และเยาวชน ในงาน มหกรรมสื่อสร้างสรรค์ เพื่อเด็กและเยาวชนครั้งที่ ๑
เมื่อปลายปที่ผ่านมาว่า “ขณะนีม้ เี ด็กและเยาวชนไทยประมาณ ๑๔ ล้านคน การลงทุนสำาหรับเด็กและเยาวชนที่เป็นอนาคตของ ชาติถอื เป็นเรือ่ งสำาคัญมาก รัฐบาลต้องให้ความสำาคัญ มากกว่ า เรื่ อ งอื่ น ต้ อ งมองเชิ ง ระบบโครงสร้ า ง แบบครบวงจร แบ่งเป็น ๔ ระดับ คือ ”ระดับหมูบ่ า้ น รัฐบาลต้องร่วมกับองค์การบริหาร ส่วนตำาบล (อบต.) สนับสนุนงบส่งเสริมให้ทกุ หมูบ่ า้ น เกิดชมรมรักการอ่าน จัดห้องสมุดประจำาหมูบ่ า้ น ๗๖,๐๐๐ แห่งทั่วประเทศ เพื่อตัดวงจรอุบาทว์ที่เกิดในชุมชน ”ระดับตำาบล ตั้งศูนย์การเรียนรู้ระดับตำาบล อาทิ พิ พิ ธ ภั ณ ฑ์ ตำ า บล ศู น ย์ ศิ ล ปะการเรี ย นรู้ และตลาดชุมชน ”ระดั บ จั ง หวั ด ควรมี ค ณะทำ า งานเพื่ อ เด็ ก สร้างเครือข่ายเยาวชนให้ครอบคลุม ดำาเนินงาน ได้อย่างครบวงจร ”และระดับชาติ ต้องผลิตสื่อทุกประเภทให้ เป็นสื่อที่ดีและสร้างสรรค์ จัดศูนย์จัดการความรู้
ประสานกับมหาวิทยาลัย” แม้ว่าข้อเสนอนี้จะยังไม่ได้รับการตอบรับจาก ภาครัฐและหน่วยงานทีเ่ กีย่ วข้อง แต่ดจู ะเป็นแนวทาง ทีช่ มุ ชนสามารถดำาเนินการได้ดว้ ยตนเอง ในส่วนของ ระดั บ หมู่ บ า น และระดั บ ตํ า บล โดยไม่ ต้ อ งรอ ความช่วยเหลือจากภาครัฐ อย่างที ่ ตําบลทุง่ ควายกิน อําเภอแกลง จังหวัดระยอง ได้เดินหน้าบุกเบิกเรื่อง เยาวชนมายาวนาน จากร้านหนังสือเช่าในชุมชนที่ชื่อ ว่ า นํ า ใจ ของ พี่ แ ฟ บ บุ บ ผาทิ พ ย แช่ ม นิ ล (ทีว่ นั นีเ้ ป็นป้าของเด็ก ๆ ไปแล้ว) ผูส้ นับสนุนให้เด็กรักการ อ่าน นำาไปสูก่ จิ กรรมสร้างสรรค์ ตัง้ กลุม่ รักษเขาชะเมา จับงานพัฒนาชุมชน จัดค่ายวัฒนธรรมจนกลายเป็น ประเพณีของชุมชน จนถึงปัจจุบันนับเป็นครั้งที่ ๑๓ และเข้าร่วมกับโครงการรักษ์ปา สร้างคน ๘๔ ตำาบล วิถีพอเพียง ขยายแนวคิด ประสบการณ์ และความรู้ ไปสู่หลายตำาบลในโครงการฯ และร่วมเป็น ๑ ใน ๗ ตำาบลภาคกลาง ก่อร่างสร้างตัวเป็นเครือข่ายเยาวชน ภาคกลาง
ครอบครัวพอเพียง : 43
๗ ตําบล ภาคกลาง นําร่อง
เดือนเมษายนปทผี่ า่ นมา เป็นนัดหมายครัง้ แรก ของกลุ่มเยาวชนจาก ๗ ตำาบล ภาคกลาง ได้แก่ ตําบลหนองไมแก่น ตําบลบ่อพลอย ตําบลสะตอน ตํ า บลชะไว ตํ า บลเนิ น ขาม ตํ า บลทุ่ ง ควายกิ น และตําบลท่ามะขาม ที่วังรีรีสอร์ท จังหวัดนครนายก “ก่อนหน้านี ้ ในแต่ละตำาบลไม่ได้มกี ลุม่ ทีช่ ดั เจน มากนัก แต่ที่เลือกมาทั้ง ๗ ตำาบลนี้ เพราะว่าใน แต่ละตำาบลมีแผนงานเยาวชน จึงนำาแผนมารวมกัน สำาหรับกิจกรรมครัง้ ที ่ ๒ ได้ใส่แนวคิดเรือ่ งความพอเพียง และจะแจกโจทย์ให้เด็ก ๆ ช่วยกันคิดว่าจะนำาความรูท้ ี่ ได้กลับไปทำาอะไรในพืน้ ทีข่ องตนเอง บางคนบอกว่าจะ ไปช่วยงานชุมชน บางคนจะทำาธนาคาร จัดตัง้ กองทุน และพอมาเจอกันครัง้ ที ่ ๓ ซึง่ เป็นกิจกรรมครัง้ สุดท้าย ของปที่ผ่านมา จะเป็นการสรุปกิจกรรมทั้งหมดว่า เด็ก ๆ ได้กลับไปทำาจริงหรือไม่ ทำาแล้วเป็นอย่างไร เกิ ด อะไรขึ้ น และให้ เ ขาได้ ท วนตั ว เอง” น อ งณี
44 : ครอบครัวพอเพียง
ญาณี ใจตั้ง เจ้าหน้าที่ประจำาตำาบลทุ่งควายกิน ห นึ่ ง ในผลผลิ ต ของกลุ่ ม รั ก ษ์ เ ขาชะเมาที่ อ อกดอก ออกผลในชุมชน จับงานพัฒนามาตัง้ แต่จบการศึกษา มาช่วยอธิบายกระบวนการของเครือข่ายฯ เครือข่ายเยาวชน ๗ ตำาบล ภาคกลาง ทีเ่ กิดขึน้ นี ้ ไม่ได้เกิดขึ้น มาลอย ๆ แต่มีฐานจากชุมชนที่ร่วม โครงการรักษ์ปา สร้างคน ๘๔ ตำาบล วิถีพอเพียง และเยาวชนเหล่านีค้ อื ผลผลิตจากการทำางานของชุมชน และมีองค์ความรู้ที่เป็นทุนเดิมอยู่ในชุมชนอยู่แล้ว “สิ่งที่เราพยายามทำาในเวลานี้คือ ให้เขากลับ ไปทบทวนทุนสังคมที่มีอยู่ ในพื้นที่ ให้เขารู้ว่าบ้าน ตัวเองมีต้น ทุนอะไร ซึ่งเด็กเห็นสิ่งเหล่านี้อยู่แล้ว พวกเราแค่ เ ติ ม เรื่ อ งความสั ม พั น ธ์ และเรื่องของ กระบวนการคิดต่อว่า ถ้าในพื้นที่ของเขามีแบบนี้ เขา จะมีหน้าที่และบทบาทอย่างไรในการดูแลชุมชน ควบคู่ ไปกับแกนนำาในโครงการฯ” “ตอนนี้ ทั้ ง ๗ ตำ า บล มี ค วามสั ม พั น ธ์ อั น ดี เริ่มชอบอะไรเหมือนกัน อย่างการทำาสื่อง่าย ๆ มี การสื่ อ สารกั น ผ่ า นเครื่ อ งมื อ ต่ า ง ๆ ทั้ งโทรศั พ ท์ Facebook เพือ่ เรียนรูง้ านกัน เช่น กลุม่ รักษ์เขาชะเมา จะจัดค่ายวัฒนธรรม เป็นต้น และในการออกแบบ กระบวนการของเครือข่ายในครั้งต่อไป จะเน้นเรื่อง การสืบสานภูมปิ ญ ั ญา คือ ๑. หน้าที่ในการเป็นผูส้ บื ทอด ภูมปิ ญ ั ญาท้องถิน่ และ ๒. การคิดกิจกรรมระดับภาค ว่าควรจะมีกิจกรรมอะไรบ้าง “แม้ว่าในอนาคต โครงการฯ จะหมดไป แต่ถ้า เราเปดโอกาสให้เด็กเหล่านี้ ได้เรียนรู้งานในชุมชน ของเขาอย่ า งเต็ ม ที่ ทุ ก ชุ ม ชนยั ง คิ ด และทำ า อะไร เหมือน ๆ กัน จะสามารถพาเด็ก ๆ มาเจอกันได้ หรือ อย่างน้อยก็เชือ่ ว่าเด็ก ๆ เหล่านีจ้ ะสามารถทำากิจกรรม ในพื้ น ที่ ข องเขาเองไปได้ อ ย่ า งต่ อ เนื่ อ ง” พี่ แ ฟ บ ช่วยสรุปภาพการทำางาน และผลการดำาเนินงานในช่วง ๑ ปที่ผ่านมา
๙ ตําบล ภาคเหนือตอนล่าง เตรียมเปดเวทีเยาวชน สู่สาธารณะ
๙ ตำาบล ภาคเหนือตอนล่าง ได้แก่ นาขอม บานนําพุ นําพี้ นาโบสถ แม่ลาด หัวถนน บานดง บานเนิน และวังนําลัด ที่เดินเครื่องเรื่องเครือข่าย เยาวชนมาได้สักระยะ และเริ่มเห็นการเปลี่ยนแปลง “เนื่องด้วยบางตำาบลมีการทำางานด้านเยาวชน อยู่แล้ว อย่างตำาบลวังน้ำาลัด ทำาเรื่องของ ครม.เงา ซึ่งเป็นเยาวชนคนรุ่นใหม่ซึ่งเปรียบเสมือน “เงา” ติด ตามการทำางานร่วมกับคณะกรรมการโครงการฯ ซึ่ง ทำากันมาก่อนทีจ่ ะเข้าร่วมโครงการฯ แต่ยงั ก่อรูปไม่ชดั พอได้เข้าร่วมโครงการฯ จึงเสริมโครงสร้างให้ชดั เจน มากขึน้ มีการวางแผนงาน สรุปเรือ่ งราวปัญหาต่าง ๆ และกำาหนดบทบาทของเยาวชน” เจาชายกบ พิสาร หมื่นไกร เจ้าหน้าที่ประจำาภาคเหนือ เปดประเด็น การจัดค่ายเยาวชน ๙ ตำาบล ภาคเหนือตอนล่าง จึงเกิดขึ้น โดยเน้นบทบาทเยาวชนกับการมีส่วนร่วม ให้พี่เลี้ยง (เจ้าหน้าที่ประจำาตำาบล) จัดกระบวนการ เพื่ อ ฝึ ก ทั ก ษะของเยาวชนในการทำ า งานร่ ว มกั บ เจ้าหน้าที่ฯ พร้อมกับให้เยาวชนได้ฝึกทักษะในการ จัดกระบวนการของกลุ่มเยาวชน “ผลลัพธ์ท่ไี ด้ในเรือ่ งความสัมพันธ์ระหว่างเยาวชน กับเยาวชน เยาวชนกับผูใ้ หญ่ และเยาวชนกับชุมชน มี การระดมปัญหาผ่านมุมมองของเด็กเห็นแนวทางที่เด็ก เป็นผู้กำาหนด การประเมินความสามารถตนเอง และ ตระหนักในบทบาทที่เขาสามารถทำาได้จริง” ตําบลนําพี้ ได้แกนนำาใหม่เพิ่มขึ้น เริ่มมองเห็น เด็กรุ่น ๒ - ๓ ที่จะเข้ามาช่วยงานชุมชน กิจกรรม หลากหลายมากขึ้น นอกเหนือจากการรวมกลุ่มด้าน
ดนตรี ตําบลนาโบสถ จากช่วงรอยต่อของความ เปลี่ยนแปลงจากรุ่นพี่สู่รุ่นน้อง เริ่มมีความชัดเจน มากขึ้น สามารถจัดการตนเองได้ และมองภาพรวม การทำ า งานในระดั บ ตำ า บล ตํ า บลแม่ ล าด เกิ ด ความร่วมมือ และจัดหากองทุนเพื่อจะนำามาใช้ทำา กิจกรรมในตำาบล โดยการรับบริจาคในตลาดนัด ความรู้ของตำาบล เกิดแนวคิดในการจัดตั้งกองทุน เยาวชนของตำาบล และ อบต. ได้เห็นความตั้งใจ ของกลุ่ ม เยาวชนจึ ง สนั บ สนุ น กิ จ กรรมต่ อ เนื่ อ ง ตํ า บลหั ว ถนน ได้ ร่ ว มทำ า งานสาธารณประโยชน์ กับผู้ใหญ่ และกำาลังขยายแนวคิดไปสู่กลุ่มเพื่อน ต่อไป ตําบลวังนําลัด เข้ามามีส่วนร่วมกับแกนนำา ในพื้ น ที่ เป็ น คณะทำ า งานร่ ว มกั น นำ า เสนอแผน จนผู้ใหญ่เปดโอกาส โดยนำาเสนอแผนต่อ อบต. ตํ า บลนาขอม ร่ ว มทำ า กิ จ กรรมกั บ ชุ ม ชนมากขึ้ น เริ่มจากการทำาข้อมูลด้านทรัพยากรในชุมชน และ ได้วางแผนขยายงานไปสู่เรื่องปา ตําบลบานนําพุ จากเดิมไม่มกี ารรวมกลุม่ เยาวชน ได้กอ่ ร่างสร้างกลุม่ วางแผนงาน ร่วมทำาโมเดลของตำาบล คิดเรือ่ งกองทุน และร่วมทุกกิจกรรม ตําบลบานดง เกิดการตื่นตัว ของเด็ก ๆ ในชุมชนมากขึ้น และกำาลังจะก่อตั้งกลุ่ม เยาวชนในเร็ววัน นี้ ส่วนตําบลบานเนินแม้ขยับช้า กว่าเพื่อนแต่เป็นนิมิตหมายที่ดีของการเริ่มต้นงาน เยาวชนในชุมชน ทั้งนี้ งานในระดับเครือข่ายก็มี ไอเดียสุดแจ่ม ทีเ่ ด็ก ๆ ได้รว่ มกันสะท้อนออกมา อย่าง งานมหกรรม โชวของดีของเยาวชน ๙ ตําบลเหนือล่าง ล้อกับงาน ของผู้ใหญ่ และการทำาเว็บไซต์เครือข่ายเยาวชน ๙ ตำาบลภาคเหนือตอนล่าง “ประเด็น ที่น่าเป็น ห่วงตอนนี้คือ แผนตำาบล วิถีพอเพียงในป ๒๕๕๔ จะมีกิจกรรมของเยาวชน น้อยมาก พวกเราจะทำาอย่างไรต่อไป เพราะหาก กิจกรรมขาดความต่อเนื่องอาจจะทำาให้กลุ่มเยาวชน เหล่านี้หายไป จึงมีการระดมข้อมูลที่น้อง ๆ เยาวชน ได้ ส รุ ป มาในแต่ ล ะพื้ น ที่ ให้ เ ขานำ า กลั บ ไปพู ด คุ ย กันในวงของคณะกรรมการ พยายามหาเงื่อนไข และทรัพยากรทั้งในและนอกพื้นที่ มาทำาให้เป็นจริง” พี่เอ ปานเนตร สุขสว่าง เจ้าหน้าที่ประจำาภาคเหนือ กล่าวด้วยความเป็นห่วง ทั้งนี้ การเดิน หน้าต่อไปในอนาคตของกลุ่ม เยาวชนเหล่านี้ พิสาร หมื่นไกร ให้ข้อสังเกตไว้ว่า ยังคงต้องพึ่งปัจจัยภายนอกอย่างเรื่องเงินทุน และ ถ้ากลุ่มเยาวชนสามารถจัดตั้งกองทุนของตนเองได้ เชื่อมั่นว่าแหล่งทุนหลายแห่งจะวิ่งเข้ามาเอง เพราะ ที่ผ่านมาแหล่งทุน ทั้งหลายยังไม่รู้ว่ากลุ่มเยาวชน เหล่านี้อยู่แห่งหนตำาบลใด และกลุ่มเยาวชนเองก็ยัง ไม่ได้แสดงศักยภาพออกมาให้เห็น แต่… กลุ่มเยาวชนต้องเป็นตัวตั้ง ไม่ใช่เป็นกลุ่ม จัดตั้งเพื่อมารองรับกิจกรรม… !
ครอบครัวพอเพียง : 45
ตุมโฮม โรมแนม กับเยาวชนอีสานฮักถิ่น
ทางด้ า นภาคอี ส าน หลั ง จากขั บ เคลื่ อ น เครื อ ข่ า ยครู จ นเกิ ด เป็ น ครู แ ละโรงเรี ย นต้ น แบบ อย่างตำาบลคำาแคนแล้ว หัวหนาตึ๋ง วีระ นิจไตรรัตน ที่ปรึกษาภาคอีสาน อดีตครู (บ้านนอก) ที่ผันตัวเอง มาเป็นนักพัฒนา เร่งฝเท้าก้าวฉับ ๆ จับเยาวชนจาก ๒๒ ตำาบล มาสรุปบทเรียนแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วม กัน แบบตุ้มโฮมโรมแนมเมื่อปที่ผ่านมา โดยใช้ฐาน ที่มั่นในตำาบลพิมานที่มีสภาเยาวชนและส่งประกวด รางวัลลูกโลกสีเขียวมาเป็นตัวแบบ โดยกลุ่มเยาวชนที่เข้าร่วมจะมีท้งั ที่เกิดก่อนเข้า ร่วมโครงการฯ และเกิดจากโครงการฯ โดยตรง อย่าง ตําบลจันดุม ได้เยาวชนมาช่วยกันถอดองค์ความรู้ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ขยายสู่งานอนุรักษ์ปาหนองจาน ตําบลปาก่อ ทีม่ ปี ญ ั หาเยาวชนตีกนั จึงจัดกีฬาแข่งขัน สานความสามั ค คี และได้ เ ยาวชนกลุ่ ม หนึ่ ง ที่ ม า เรียนรู้กับโครงการฯ เรียกว่า เยาวชนจิตอาสา จน ปัจจุบันมีงานที่ไหนเยาวชนจิตอาสาจะสวมเสื้อเขียว ไปช่วยงานทุกครั้งไป “ครั้ ง นั้ น กั ง วลว่ า เด็ ก จะตี กั น แต่ ก็ ไ ม่ ตี กั น และผลออกมาในเชิงบวก จากป้ายที่เด็ก ๆ เขียนไว้ ทั้งอยากให้มาเจอกันอีก จะนำาความรู้ที่ ได้กลับไป ตำ า บลของตนเอง ฯลฯ หลั ง จากนั้ น ก็ ต ามดู ว่ า แต่ละตำาบลเป็นอย่างไรบ้าง ปรากฏว่า ทุกตำาบล กลับไปสร้างงานของตนเอง เช่น ตั้งกลุ่มของตนเอง มีการทำาฝายแม้ว จึงคิดต่อว่าในปนี้จะให้มาเจอกัน เป็นครั้งที่ ๒ พร้อมกับเสียงเรียกร้องของทุกตำาบล เพือ่ ดูวา่ จากการทีเ่ ราไปสนับสนุนอย่างเป็นระบบแล้ว เกิดการเรียนรู้อะไรบ้าง แต่ละตำาบลทำาอะไรกัน 46 : ครอบครัวพอเพียง
พัฒนาตัวเองไปอย่างไร เราจะเน้นไปที่การทำาตำาบล ให้แข็งแรง จะนำาความรู้ของแต่ละตำาบลมาแลกกัน นำาความรูก้ ลับไปตำาบลของตนเอง และทีเ่ สริมเข้ามา คือ อยากให้พี่เลี้ยงหรือแกนนำามาด้วย เพราะเราเริ่ม เห็นแล้วว่าจะให้เด็กทำาโดด ๆ ไม่ได้ ต้องมีพี่เลี้ยง ซึ่งพี่เลี้ยงแต่ละตำาบลก็มีทั้งแกนนำา อบต. หรือ ครู เพื่อที่จะให้เห็นบทบาทว่าควรทำาอย่างไร และจะทำา อย่างไรต่อไปเมื่อจบโครงการฯ แล้ว “แนวทางการแก้ปัญหาเยาวชน คือ จะต้อง เป ด พื้ น ที่ มี เ วที ใ ห้ เ ขาทำ า กิ จ กรรมร่ ว มกั น ไม่ ใ ช่ ไปตามจับหรือไล่ต ี เพือ่ เขาจะได้เห็นรูปแบบกิจกรรม เพือ่ ประโยชน์สว่ นรวมนัน้ มีอะไรบ้าง แล้วนำาไปทำาต่อ ด้วยตัวเขาเอง “สิ่ ง ที่ เ ห็ นได้ ชั ดในตอนนี้ คื อ เด็ ก บางตำ า บล เกิ ด สำ า นึ ก อยากจะช่ ว ยเพื่ อ นที่ กำ า ลั ง หลงทาง เด็กทีก่ า้ วร้าว เด็กทีช่ อบขับรถเล่นส่งเสียงดังไปวัน ๆ ก็ชวนเขามาตั้งกลุ่ม และเดินมาบอกพี่ ๆ เจ้าหน้าที่ และแกนนำาให้ช่วยตั้งกลุ่ม นี่คือสำานึกของลูกอีสาน สำ า นึ ก ของวั ฒ นธรรมท้ อ งถิ่ น อี ส านที่ เ ราใส่ ไ ปใน กระบวนการใน ค่ายเยาวชนไทอีสานฮักถิ่น และชื่อนี้กำาลังระบาดอยู่ในกลุ่มเยาวชนทั้ง ๒๒ ตำาบล
จ�ดพลุ ๒๐ ตําบล ภาคใต้
ล่องลงใต้ไปตามหาเสียงเด็ก ๆ เยาวชนภาคใต้ ที่อาจจะเสียงเบาไปบ้าง แต่ไม่บางนะ เพราะมากัน พร้อมหน้าพร้อมตาทั้ง ๒๐ ตำาบล ด้วยฐานของ ๒๐ ตำาบลภาคใต้ ที่เข้มแข็ง เป็นทุนเดิม และมีกลุ่มเยาวชนอยู่บ้างในบางตำาบล พอได้ ร่ ว มกั น เป็ น เครื อ ข่ า ยรั ก ษ์ ป า สร้ า งคน วิถีพอเพียง ภาคใต้ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน และมองเห็นความสำาคัญของการส่งเสริมเยาวชน ให้เดินตามรอยเท้าของคนรุ่นใหญ่ ที่ต้องก้าวไป
ให้ไกลกว่าเดิม และจัดเป็นหนึ่งในยุทธศาสตร์ของ เครือข่ายฯ ภาคใต้ “อย่างตำาบลปาคลอกจัดค่าย ตำาบลเกาะสาหร่าย ก็มาดู เยาวชนก็มาเรียนรู้ ได้เห็นตัวแบบ รู้สึกว่า แบบนี้ เ ราก็ ทำ าได้ น ะ แล้ ว เขาก็ ไ ปคุ ย กั บ แกนนำ า จากเมื่อก่อนที่แกนนำาอาจจะคิดไม่ถึงในเรื่องของ พลังเยาวชน พอถูกเยาวชนกระตุ้นจึงเริ่มรู้สึกว่า น่าจะร่วมกันทำากิจกรรม และน่าจะตอบโจทย์ความ ยั่งยืนในพื้นที่ได้จริง ๆ” พี่ไก่ คุณสิทธิพงษ ติยเวศย เจ้าหน้าที่ภาคสนาม ประจำาภาคใต้ เล่าจุดเริ่มต้น ของเครือข่ายเยาวชน ภาคใต้ จากจุดนี้เอง แนวคิดในการพัฒนากลุ่มเยาวชน ภาคใต้ ได้เข้าสู่เวทีการหารือของแกนนำาในระดับ เครือข่าย พร้อมด้วยแกนนำาเยาวชนบางตำาบลได้รว่ ม แลกเปลีย่ นความคิดเห็น บังเกิดภารกิจจุดพลุเครือข่าย เยาวชน ๒๐ ตำาบล ภาคใต้ “เมื่ อ วั น ที่ ๙ - ๑๑ ธั น วาคม ป ท่ ีผ่ า นมา เป็นครั้งแรกที่เยาวชนจาก ๑๖ ตำาบล (จากที่ตั้งใจไว้ ๒๐ ตำาบล) ได้มาเรียนรู้ร่วมกัน เริ่มสร้างความ สัมพันธ์รว่ มกัน โดยใช้ตาำ บลเกาะหมากเป็นเครือ่ งมือ ในการปฏิบัติ ผลที่ ได้เป็นไปตามเป้าหมายแรกคือ การสร้างสัมพันธภาพอันดีของเยาวชน และการนำา ความรู้ที่ได้กลับไปใช้ในท้องถิ่นของตนเอง แต่ด้วย ความที่คณะเจ้าหน้าที่ยังขาดประสบการณ์ในการ จัดเวทีเยาวชนในระดับเครือข่าย ทำาให้ขาดตกบกพร่อง ในการบูรณาการหลาย ๆ เรือ่ ง อาทิ ความรูภ้ มู ปิ ญ ั ญา ท้องถิน่ รวมทัง้ พี่เลี้ยง แกนนำาเครือข่าย และเจ้าของ พื้นที่ ที่ยังไม่ได้เข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนมากนัก ซึ่งเราต้องนำาไปปรับปรุงและพัฒนาในการจุดพลุ ครั้งต่อไป”
ครอบครัวพอเพียง : 47
เครือข่ายความคิด พันธมิตรความรู้ สู่ชุมชนยั่งยืน จากการทำ�งานเครือข่ายเยาวชนของทัง้ ๔ ภาค เราได้เห็นจุดยืนร่วมกัน ๒ ประเด็น คือ ๑. การปลูกฝัง แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง และ ๒. การแลกเปลี่ยน เรียนรูเ้ พือ่ นำ�ความรูแ้ ละประสบการณ์ใหม่ ๆ ไปพัฒนา ในพืน้ ทีข่ องตน บนเงือ่ นไข ๔ ข้อ ทีต่ อ้ งเดินควบคูก่ นั ไป คือ ๑. ต้องมีพเ่ี ลีย้ งเดินคูก่ นั ไป ไม่วา่ จะเป็นเจ้าหน้าที่ ประจำ�ตำ�บล แกนนำ� ครู อบต. ฯลฯ เพือ่ เป็นทีป่ รึกษา ช่วยเหลือ แก้ปัญหา และเรียนรู้ร่วมกัน ๒. ต้องมีเวทีและกิจกรรมอย่างต่อเนือ่ ง ให้เด็ก และเยาวชนได้มาเกาะเกีย่ วรวมกันเป็นกลุม่ ก้อน และ ได้แสดงพลังผ่านกิจกรรมต่าง ๆ 48 : ครอบครัวพอเพียง
๓. ต้องมีการสรุปบทเรียนทุกครั้ง หลังจากนำ� ความรู้ไปใช้ในพื้นที่ของตนเอง ๔. ต้องมีส่วนร่วมในกระบวนการ เพื่อพัฒนา และฝึกฝนการทำ�งานร่วมกับผู้ใหญ่ แล้วอนาคตของชาติไทยในวันนี้ จะก้าวขึน้ มาเป็น ผู้ใหญ่ในวันหน้า โดยมีเป้าหมายร่วมกันบนถนนแห่ง ความพอเพียงสายนี้ ในการรักษาฐานทีม่ นั่ ของชุมชน ตนเองให้เข้มแข็ง นำ�ความรู้มาพัฒนา พร้อมรักษา ภูมปิ ญ ั ญาท้องถิน่ ประเพณี วัฒนธรรมให้คงอยูส่ บื ไป
ต้ อ นรั บ ป ใ หม่ ด้ ว ยของขวั ญ จากธรรมชาติ ข า วก่ํ า จาก ตํ า บลบ า นนํ า พุ อํ า เภอคี รี ม าศ จังหวัดสุโขทัย เจ้าของฉายา แกงหมูหลุม ที่มอบ ของขวัญเมล็ดพันธุ์ล้ำาค่ามาให้ส่วนกลาง ดำาเนินการ ประสานให้กบั พีน่ อ้ งทีส่ นใจขยายพันธุแ์ ละรักษาพันธุ์ ข้าว สามารถส่งไปรษณียบัตรแจ้งความประสงค์เพื่อ ขอรับพันธุ์ข้าวก่ำา ทั้งนี้ ถ้าจะให้บรรลุวัตถุประสงค์ของการเป็น เครือข่ายแลกเปลีย่ นเรียนรูแ้ ละพึง่ พากันต่อไปในอนาคต ใครมีขา้ วพันธุพ์ นื้ เมือง อาทิ ข้าวหอมนิล ข้าวสังข์หยด ข้าวเล้าแตก ข้าวหอมมะลิแดง ฯลฯ สามารถร่วมด้วย ช่วยกันสืบทอด รักษา และขยายพันธุ์ข้าวพื้นเมืองให้ อยู่คู่กับสังคมไทยต่อไป โดยส่งไปรษณียบัตรมาที่ โครงการรักษปา สรางคน ๘๔ ตําบล วิถีพอเพียง ๑๒๙/๒ ซอยวิภาวดี ๑๘ ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงจอมพล เขตจตุจักร กรุงเทพฯ ๑๐๙๐๐ วงเล็บมุมซองว่า (เมล็ดพันธุจากธรรมชาติ)
ครอบครัวพอเพียง : 49
ยาแผนไทย ภูมิปัญญาที่ทรงคุณค่า
ยา ไทยปรุงขึ้นจากพืช สัตว์ แร่ธาตุ จากวัตถุที่เกิดขึ้นเองตาม ธรรมชาติ มิ ไ ด้ ส กั ด กลั่ น เอาเฉพาะเนื้ อ ยาที่ แ ท้ จึ ง มี ส่ ว นกากที่ เจื อ ปน อยู่ ม าก ดั ง นั้ น ยาไทยจึ ง กำ � หนดให้ ใช้ ตั ว ยาที่ มี ป ริ ม าณมาก และตั ว ยา หลายตัวรวมกัน ก่อนอื่นต้องรู้จัก “โครงสร้างของยาไทย” เสียก่อน ซึ่งประกอบด้วย ๔ ส่วน ที่มีหน้าที่ต่างกันไปดังนี้ ๑. ตัวยาตรง คือ ยาที่มีสรรพคุณบำ�บัดโรคและไข้ โดยเฉพาะ เรื่อง อาจจะมีรสขมมาก รสเปรี้ยวมาก มีรสเค็มมากๆ ไม่อาจจะรับ ประทานได้มาก เพราะรสไม่ค่อย ๒. ตัวยาช่วย คือตัวยาที่ใช้รักษาโรคแทรก โรคตาม หรืออาการ ของโรคที่รองลงมาเช่น มีอาการไอ มีเสมหะก็จะมีตัวยาขับเสมหะด้วย ๓. ตัวยาประกอบ คือตัวยาที่ใช้รักษาอาการข้างเคียงอันเป็น ผลของตัวยาสองตัวแรก และยังช่วยบำ�รุงร่างกายด้วย มีการใช้เพื่อเป็น ยาคุมฤทธิ์ยาอื่น เช่น ลูกผักชีล้อม ใส่เพื่อแก้อาการไซร้ท้องในยาถ่าย เป็นต้น ๔. ตัวยาชูกลิ่น ชูรส และแต่งสี ตัวยาชูกลิ่นนี้ หากบางครั้งการ ปรุงยารักษาโรคอาจจะมีกลิ่นไม่น่ารับประทาน ก็ต้องอาศัยตัวยาชูกลิ่นให้ น่ารับประทานหรือบางคราวยารสขมมากเกินไป ก็ควรใช้ยาชูรสให้รับประ
สารพัดประโยชนเพื่อสุขภาพ
จากทับทิม
เมื่อกล่าวถึง ทับทิม อาจดูเป็นผลไม้หายาก ราคาแพง แต่เมื่อ พูดถึงประโยชน์ของทับทิมและสรรพคุณของทับทิมก็นับว่าเป็นสิ่งที่คุ้มค่า มากทีเดียวที่จะลงทุนเพื่อสุขภาพของคุณๆ ซึ่งผลทับทิมจะดีอย่างไรเรา มาตามติดกันเลยดีกว่า จากตำ � รั บ การแพทย์ โ บราณของเปอร์ เซี ย ระบุ ว่ า ทั บ ทิ ม มี ประโยชน์ ม ากมาย เช่ น ช่ ว ยฟอกไตและท่ อ ปั ส สาวะ ช่ ว ยการทำ � งาน ของหัวใจและตับ เป็นยาบำ�รุงกำ�ลัง ฟอกโลหิต ช่วยในการย่อยอาหาร ขจัดไขมันส่วนเกิน ปรับฮอร์โมนในสตรีวัยทอง ต่อต้านการเสื่อมสมรรถภาพ ทางเพศ ป้องกันโรคขี้หลงขึ้ลืมและช่วยให้ผิวพรรณดี ซึ่งการศึกษาวิจัย ในระยะหลังก็ช่วยยืนยันถึงสรรพคุณทางยาและประโยชน์ของทับทิมไว้ มากมาย ได้แก่ ในเปลือกทับทิมมีสารในกลุ่มแทนนินสูงมีสรรพคุณใช้ เป็ น ยาแก้ ท้ อ งเดิ น โรคบิ ด ฆ่ า เชื้ อ แบคที เรี ย หลายสิ บ ชนิ ด ลดอาการ อักเสบ ทั้งยังมีฤทธิ์ต่อต้าน และยับยั้งเซลล์มะเร็งได้หลายชนิดไม่ให้เพิ่ม จำ�นวนขึ้น เช่น มะเร็งผิวหนัง มะเร็งลำ�ไส้ มะเร็งหลอดอาหาร มะเร็งตับ มะเร็งเต้านม มะเร็งต่อลูกหมาก เป็นต้น
รู้จักกับทับทิม 50 : ครอบครัวพอเพียง
ทั บ ทิ ม (Pomegranate) หรื อ ชื่ อ ท้ อ งถิ่ น เซี๊ ย ะลิ้ ว , พิ ล า,
ทานได้ง่าย เช่น ควรเติมรสหวานเข้าไป สีของยาถ้ามีสีสด หรือสีแดงอ่อนๆ ก็น่ารับประทานยิ่งขึ้น จะเห็นว่ายาแผนไทยจะมีส่วนประกอบที่เป็นสมุนไพรหลายตัว และแต่ ล ะตั ว ก็ มี หน้ า ที่ ใ นตำ � รั บ ยาที่ แ ตกต่ า งกั น ไป ซึ่ ง จำ � เป็ น ที่ ต้ อ ง เรียนรู้และเข้าใจ ในหลักของเภสัชกรรมไทยเป็นอย่างดี จุดเด่นของยา แผนไทยที่เห็นชัดเจนคือมีตัวยาที่ช่วยรักษาอาการข้างเคียงอัน เป็นผล จากตัวยาที่ออกฤทธิ์รักษาโรคซึ่งบางครั้งอาจก่อให้เกิดอาการข้างเคียง ขึ้น ด้วยเหตุนี้เราจะไม่ค่อยพบอาการข้างเคียงของยาแผนไทยเพราะมี ตัวที่คอยคุม ฤทธิ์ไม่ให้มีอาการข้างเคียง บ้านเรามียาแผนไทยมากมาย ที่ถูกบันทึกและรวบรวมไว้ โดยเฉพาะในคัมภีร์ยาแพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ ซึ่ ง เป็ น คั ม ภี ร์ ย าที่ รั ช กาลที่ ๕ ทรงให้ ร วบรวมไว้ ใ นปี พ.ศ.๒๔๑๖ จำ � นวนรวมเกื อ บ ๑,๒๐๐ ตำ � รั บ และมี ส่ ว นประกอบที่ เ ป็ น ตั ว ยา ประมาณ ๑,๔๐๐ ชนิด ซึ่งในจำ �นวนนี้เป็นพืชสมุนไพรเกือบ ๑,๐๐๐ ชนิด แสดงว่าพระพุทธเจ้าหลวงได้เล็งเห็นความสำ�คัญของยาแผนไทยที่ จะได้มีการพัฒนา นำ�มาใช้ในระบบสุขภาพของชาติต่อไปในอนาคต อัน เป็ น การสะท้ อ นให้ เ ห็ น พระราชวิ จ ารณญาณอั น สุ ขุ ม คั ม ภี ร ภาพของ พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ผู้เป็น“สมเด็จพระปิยมหาราช” ของพสกนิ ก รชาวไทย พระองค์ ท รงเห็ น คุ ณ ค่ า ของภู มิ ปั ญ ญาดั้ ง เดิ ม อั น เป็ น มรดกทางวัฒนธรรม มรดกล้ำ�ค่าด้านเวชกรรมและเภสั ช กรรม
ส่วนนี้มีที่มาจากหลายกระแส ถูกสั่งสมสืบทอดผ่าน มาหลายยุคหลายสมัย จนกระทั่งตกผลึกเป็นภูมิปัญญา ไทย และเป็นมรดกทางวัฒธรรมของชาติ นอกจากนี้ ยังมีหลักฐานเอกสารแสดงให้เห็นว่าพระองค์ทรงห่วง ใยว่าวิชาการด้านนี้จะสูญ สิ้น หากชนรุ่นหลังไม่เข้าใจ ถึงคุณค่าและหันไปรับอิทธิพลการแพทย์แผนตะวันตก แต่ ฝ่ายเดียว
พิลาขาว, มะก่องแก้ว, มะเก๊าะ, หมากจัง เป็นไม้ผลขนาดเล็ก มีขนาด ประมาณ ๕ - ๘ เมตร เชื่ อ กั น ว่ า มี ต้ น กำ� เนิ ด จากทางตะวั น ออกของ ประเทศอิหร่านและทางใต้ของประเทศอัฟกานิสถาน การวิจัยทางการแพทย์ของสหรัฐอเมริกาพบว่า ในน้ำ�ทับทิมมี สารต้านอนุมูลอิสระหลายชนิดและมีประสิทธิภาพสูงมาก สามารถลด ภาวะการสะสมไขมันในผนังเส้นเลือด ป้องกันเส้นเลือดอุดตันและแข็งตัว ซึ่งจะก่อให้เกิดโรคหัวใจขาดเลือดตามมา รวมทั้งทำ�ให้เส้นเลือดที่หนาตัว และมีไขมันสะสมซึ่งเป็นเส้นเลือดที่ไม่ดีมีความหนาตัวลดลงและลดไขมัน ที่สะสมลงอีกด้วย ช่วยบำ�รุงหัวใจในผู้ป่วยที่เป็นโรคหัวใจขาดเลือดโดย เพิ่มการไหลเวียนที่ดีขึ้นและลดภาวะหัวใจขาดเลือดในผู้ป่วยโรคหัวใจ นอกจากนี้สารจากทับทิมยังช่วยบำ�รุงตับมีฤทธิ์ป้องกันการเป็นพิษต่อตับ และยับยั้งเซลล์มะเร็งอีกด้วย เปลือกทับทิมก็ยังสามารถรักษาโรคท้องเดินและโรคบิดได้โดย การศึกษาวิจัยพบว่า ในเปลือกทับทิมมีสารในกลุ่มแทนนินสูง ๒๒ – ๒๕ % โดยประกอบด้วยสารแทนนินในกลุ่ม Gallotannin เปลือกทับทิมตาก แห้งจึงใช้เป็นยาแก้ท้องเดินและโรคบิดได้ นอกจากนี้ยังพบสารแทนนิน ในกลุ่ม Ellagictannin ในปริมาณสูง สารในกลุ่มนี้มีคุณสมบัติเป็นตัว ต้านอนุมูลอิสระที่ดี โดยมีสรรพคุณลดอาการอักเสบ ทั้งยังมีฤทธิ์ต่อต้าน มะเร็งกว่า ๑๓ ชนิด ไม่ให้เพิ่มจำ�นวนขึ้น เช่น มะเร็งผิวหนัง มะเร็งลำ�ไส้ มะเร็งหลอดอาหาร มะเร็งตับ เป็นต้น นอกจากนี้ยังพบว่ามีคุณสมบัติใน การทำ�ลายเซลล์มะเร็งหลอดอาหารและลำ �ไส้ใหญ่ ซึ่งพบว่าการให้กรด
เอลลาจิ ก กั บ สั ต ว์ ท ดลอง สารดั ง กล่ า วจะไปเร่ ง การ เจริญของเซลล์มะเร็งแบบอะมอพโดซีส (Amoptosis) ทำ�ให้เซลล์มะเร็งถูกทำ�ลายโดยกลไกการแตกตัวของ ตัวมันเองได้ ส่ ว นในตำ� รั บ การแพทย์ แ ผนไทยได้ บ อกถึ ง สรรพคุ ณ และประโยชน์ ข องทั บ ทิ ม ว่ า ใบมี ร สฝาด แก้ท้องร่วง แก้บิดมูกเลือด สมานแผล ดอก มีรสฝาด หวาน ต้มดื่มแก้หูชั้นในอักเสบ บดโรยแผลที่มีเลือด ออก เนื้ อ มี ร สหวานอมเปรี้ ย วเป็ น ยาระบายอ่ อ นๆ บำ�รุงหัวใจ เปลือกมีรสฝาด ต้มดื่มแก้ท้องร่วง แก้บิด มูกเลือด ถ่ายพยาธิ แก้ตกขาว สมานแผล ฆ่าเชื้อโรค เปลือกราก ต้มดื่มแก้ระดูขาว แก้ตกเลือด ถ่ายพยาธิ
ครอบครัวพอเพียง : 51
ทุกข์ของชาวนาในบทกวี ในวโรกาสที่ ท รงเจริ ญ พระชนมายุ ค รบ ๓ รอบ พระราชนิพนธ์เรื่องต่างๆ แบ่งเป็น ๑๑ หมวดหมู่ดังนี้“กลั่นแสง กลอนกานท์ ” “เสี ย งพิ ณ เสี ย งเลื่ อ น เสี ย งเอื้ อ นเสี ย งขั บ ” “เรียงร้อยถ้อยดนตรี” “ชวนคิดพิจิตรภาษา” “นานาโวหาร” “คำาขานไพรัช” “สมบัติภูมิปัญญา” “ธาราความคิด” “นิทิศ บรรณา” “สาราจากใจ” และ “มาลัยปกิณกะ” ในหมวด “ชวนคิ ด พิ จิ ต รภาษา” มี พ ระราชนิ พ นธ์ บทความและบทอภิปรายรวม ๔ เรื่อง คณะผู้จัดทำา หนังสือมณี พลอยร้ อ ยแสงกล่ า วไว้ ใ นคำ า นำ า หมวดนี้ ว่ า บทความวิ ช าการ ทางภาษาและวรรณคดีรวมทั้งบทอภิปรายที่นำามารวมไว้เป็น เครื่องยืนยันพระปรีชาสามารถทางอักษรศาสตร์ และความเป็น “ปราชญ์ ท างภาษา” ของสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ บทพรรณนาความทุกข์ยากของชาวนาข้างต้นนี้ มาจาก สยามบรมราชกุมารี... ข้อคิดจากบทอภิปรายเรื่อง “ภาษาไทยกับคนไทย” พระราชนิพนธ์ที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราช กุมารีทรงแปลจากบทกวีของจีนไว้ในพระราชนิพนธ์บทความ อาจช่ ว ยให้ ค นไทยมองเห็ น มิ ติ ใ หม่ แ ห่ ง คุ ณ ค่ า ของภาษาไทย เรื่อง “ทุกข์ของชาวนาในบทกวี” บทความนี้อยู่ ในพระราช- อั น เป็ น ภาษาประจำ า ชาติ รวมทั้ ง ความหมาย อั น ลึ ก ซึ้ ง ของ ภาษาในฐานะวั ฒ นธรรมอั น แปรเปลี่ ย นไปตามกาลเวลา นิพนธ์เรื่องมณีพลอยร้อยแสง มณี พ ลอยร้ อ ยแสงเป็ น หนั ง สื อ รวมบทพระราชนิ พ นธ์ บทความเรื่ อ ง “การใช้ ส รรพนาม” ให้ ทั้ ง ความรู้ แ ละความ ที่ ส มเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯสยามบรมราช กุ ม ารี ท รง สำาเริงปัญญาแก่ผู้อ่าน บทความเรื่อง “วิจารณ์คำาอธิบาย เรื่อง พระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานพระราชานุญาต นามกิตก์ในไวยากรณ์บาลี” อันเป็นการอภิปรายและวินิจฉัย ให้ นิ สิ ต อั ก ษรศาสตร์ รุ่ น ที่ ๔๑ จุ ฬ าลงกกรณ์ ม หาวิ ท ยาลั ย การประกอบศั พ ท์ ใ นภาษาบาลี อ ย่ า งละเอี ย ด ช่ ว ยสะท้ อ น ให้เห็นความเป็น “ปราชญ์ทางภาษา”ของสมเด็จพระเทพรัตน จัดพิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๓
ตอนอาทิตย์เที่ยงวันชาวนายังพรวนดิน เหงื่อหยดบนดินภายใต้ต้นข้าว ใครจะรู้บ้างว่าในจานใบนั้น ข้าวแต่ละเม็ดคือความยากแค้นแสนสาหัส
52 : ครอบครัวพอเพียง
ราชสุ ด าฯสยามบรมราชกุ ม ารี อย่ า งแจ้ ง ชั ด ยิ่ ง ขึ้ น และบท วิจารณ์ร้อยกรองเรื่อง “ทุกข์ของชาวนาในบทกวี” ให้ข้อคิด น่าสนใจ และความรู้เชิงวรรณคดี เปรียบเทียบแก่ผู้อ่าน...
พระราชนิ พ นธ์ เรื่ อ ง “ทุ ก ข์ ข องชาวนาในบทกวี ” แสดงแนวพระราชดำาริเกี่ยวกับบทกวีไทยของจิตร ภูมิศักดิ์และ บทกวี ข องหลี่ เชิ น ซึ่ ง กล่ า วถึ ง ชี วิ ต และความ ทุ ก ข์ ย ากของ ชาวนา เนื้ อ ความในพระราชนิพนธ์แสดงถึงความเข้า พระทั ย ปัญหาต่างๆของชาวนาและยังสะท้อนให้เห็นพระเมตตาธรรม อัน เปี่ยมล้นของ พระองค์ที่มีต่อ ชาวนาอีกด้วย บทกวีจีนที่ ทรงแปลเป็นภาษาไทยนั้นก็ได้ทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทกวีที่ สื่อความได้อย่างกระจ่างชัดเป็นอย่างยิ่ง ทำาให้เราเห็นภาพชีวิต ของชาวนาจี น กั บ ชาวนาไทยว่ า มิ ไ ด้ แ ตกต่ า งกั น เท่ า ใดนั ก พระราชนิ พ นธ์ เรื่ อ งนี้ ถื อ เป็ น ตั ว อย่ า งเรี ย งความที่ ดี เรื่ อ งหนึ่ ง เพราะปรากฏแนวความคิ ด ที่ แจ่ ม แจ้ ง ชั ด เจน ลำ า ดั บ ความให้ ผู้อ่านนำาไปตรึกตรองต่อไป สอดคล้องกับความคิดเห็นของคณะ ผู้จัดทำาหนังสือ มณีพลอยร้อยแสง ที่ว่า “นอกจากจะทรงเป็น กวี อ ย่ า งสมภาคภู มิ แ ล้ ว สมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุมารี ยังทรงเป็นปราชญ์ผู้สามารถถ่ายทอด ความรู้ทางอักษรศาสตร์ได้อย่างประณีตลึกซึ้ง สามารถเป็น “หลัก” และ “ผู้ชี้แนะ” ทางปัญญาแก่ผู้ใฝ่รู้ใน “ศาสตร์” อันทรงคุณค่าได้”
ครอบครัวพอเพียง : 53
ความกตัญญู
ครอบครัวพอเพียง ขอส่งเสริม “ความกตัญญู” ในสังคมไทย ที่งดงามและเป็นสิ่งที่สำ�คัญยิ่งของ “ครอบครัว”
สายตรง กรมสงเสริมการสงออก
1169
ซุปฟักทอง ฟักทองของดีมีประโยชน์ถูกนำามาทำาเป็นซุปสีเหลืองใส่ถ้วยกลิ่นหอมชวนให้ลิ้มลอง พร้อมเนื้อฟักทอง มีวิตามินเอสูง รวมทั้งฟอสฟอรัส แคลเซียม วิตามินซี แป้ง และที่จะลืมไปไม่ได้เลยก็คือ “เบต้าแคโรทีน” ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระอยู่ในเนื้อ สีเหลืองของฟักทอง สามารถช่วยลดการเกิดมะเร็ง โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคหัวใจได้ แถมเบต้าแคโรทีน ยังช่วยต้านความชรา ป้องกันโรคผิวหนัง บรรเทาอาการปวดเมื่อยของข้อเข่า และบั้นเอวได้เป็นอย่างดี แหม.. เป็นใครก็อดใจที่จะทานไม่ได้ใช่ไหมค่ะ วิธีทำาซุปฟักทองนั้นง่ายมากมาย เรามาเริ่มลงมือกันเลยดีกว่าค่ะ
ส่วนผสม เนื้อฟักทองนึ่งสุกหั่นเป็นชิ้น เนื้อมันเทศนึ่งสุกหั่นเป็นชิ้น หอมหัวใหญ่สับหบายๆ กระเทียมสับหยาบๆ เนยเค็ม ครีมสด น้ำาสต๊อกผัก
วิธีทำา ๑ ๑ ๑ ๑ ๑ ๑/๔ ๑/๓
ถ้วย ถ้วย ช้อนโต๊ะ ช้อนชา ช้อนโต๊ะ ถ้วย ถ้วย
๑.นำาหอมหัวใหญ่ และกระเทียมลงผัดกับเนยจนหอม หัวใหญ่สุก ๒.ใส่ฟักทอง มันเทศ และน้ำาสต๊อก พร้อมปรุงรสด้วย เกลือ พริกไทย ตั้งไฟจนเดือดแล้วยกลง ๓.นำาไปปั่นจนเนื้อละเอียด แล้วใส่ครีมสดลงไป แล้ว ปั่นอีกครั้ง ๔.ตักใส่ถ้วย โรยต้นหอม และพริกไทย เสิร์ฟขณะ อุ่นๆ รับรองอร่อยเหาะ
ครอบครัวพอเพียง : 55
ปัญหาสังคม (การพัฒนา)
ปกติ พื้ น ที่ ห นองงู เ ห่ า เป็ น ที่ ลุ่ ม ไม่ เ หมาะที่ จ ะสร้ า ง เป็ น สนามบิ น เพราะอาจจะทรุ ด ได้ ใ นภายหลั ง ประกอบกั บ เศรษฐกิ จ ตกต่ำ � จนบ้ า นเมื อ งเกิ ด วิ ก ฤต มี ค นตกงานเป็ น ล้ า น ถึ ง กระนั้ น ก็ ยั ง มี ก ลุ่ ม ธุ ร กิ จ การเมื อ งมี วิ สั ย ทั ศ น์ ใ นการค้ า ที่ ดี พยายามรื้อฟื้นโครงการขึ้นมาใหม่ และมีมติคณะรัฐมนตรี อนุมัติให้ดำ�เนินการก่อสร้างได้ในปีพ.ศ.๒๕๓๙-๒๕๔๐ และมี กำ�หนดให้แล้วเสร็จเปิดใช้ได้อย่างเป็นทางการในปีพ.ศ.๒๕๔๗ ประการสำ�คัญ ในหลวงรัชกาลปัจจุบัน พระองค์ทรง ทักท้วงแล้วว่า “หนองงูเห่าเป็นที่ลุ่ม” เหมาะที่จะเป็นแหล่ง กั ก เก็ บ น้ำ � มากกว่ า เป็ น สนามบิ น เพราะสามารถระบายน้ำ� ที่ จะท่วมกรุงเทพฯและปริมณฑล นำ�เอาไปกักเก็บไว้ที่หนองงูเห่า แล้วยังใช้ประโยชน์ในด้านเกษตรกรรมตามบริเวณใกล้เคียงอีก ด้วย สนามบินนานาชาติแห่งที่ ๒ หนองงูเห่าได้ลงมือก่อ สร้างกันไปแล้ว เรามาช่วยกันวาดฝันสนามบินเพื่อการส่งออก ทางด้านตะวันออกเฉียงเหนือ “อีสาน” เพื่อให้สอดคล้องกับ การพั ฒ นาในอนาคต เกี่ยวกับความร่วมมือกันทางเศรษฐกิ จ 56 : ครอบครัวพอเพียง
ระหว่างประเทศ ลาว เวียดนาม จีน พม่า และไทย ในการ พั ฒ นาลุ่ ม แม่ น้ำ � โขง ให้ เ ป็ น แหล่ ง ท่ อ งเที่ ย วและการเกษตร ตลอดจนเส้ น ทางขนส่ ง สิ น ค้ า ผ่ า นแดน ซึ่ ง ได้ มี ก ารลงนามใน บั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความเข้ า ใจระดั บ รั ฐ มนรี เมื่ อ วั น ที่ ๑๔-๑๕ กันยายน พ.ศ.๒๕๔๒ ที่กรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม “ว่า ด้วยโครงการพัฒนาทางหลวงอาเซียน” แผนพั ฒ นาก่ อ สร้ า งถนนจากบ้ า นบ่ อ แก้ ว ของลาว “ตรงข้ า มกั บ เชี ย งของของไทย” ตั ด ตรงไปยั ง ประเทศจี น ตอนใต้ คื อ “คุ น หมิ ง ” รวมทั้ ง ก่ อ สร้ า งสะพานข้ า มแม่น้ำ� โขง จุดที่ ๒ จาก จังหวัดมุกดาหารของไทย ข้ามไปแขวงสุวรรณเขต ของลาว เพื่อไปเชื่อมกับถนนอาเซียน ที่เริ่มจากประเทศเขมร เลียบชายฝั่งเวียดนามตรงไปยังประเทศจีน ส่วนด้านตะวันตก ถ้ า รั ฐ บาลชวน หลี ก ภั ย ซึ่ ง มี รั ฐ มนตรี ต่ า งประเทศที่ มี ความรู้ ความสามารถนำ�เอานโยบาย Fexible Engagement มาใช้ใน กลุ่มอาเซียน แก้ปัญหาระหว่างไทยกับพม่าได้ จะทำ�ให้ความ ร่วมมือประชาคมเศรษฐกิจระหว่างบังคลาเทศ อินเดีย ศรีลังกา และไทยดำ�เนินปามวัตถุประสงค์ด้วยดี แต่ถ้าแก้ไม่ได้ จะเป็น
ปัญหาในการพัฒนาประเทศด้านตะวันตก สนามบินน้ำ�พองจังหวัดขอนแก่น เป็นสนามบินเก่า ที่เคยมีเครื่องบินรบนานาชนิดใช้ในสงครามอินโดจีน เสียเงิน ปรับปรุงไม่มากนัก แต่จะได้สนามบินพาณิชย์เพื่อการส่งสินค้า ออกที่ ใ หญ่ ไ ม่ น้ อ ยหน้ า ใครในภาคพื้ น เอเชี ย และเอเชี ย ตะวั น ออกเฉียงใต้ สนามบินแห่งนี้จะเป็นศูนย์กลางการส่งสินค้าเข้า ออก ทางอากาศและเป็นศูนย์กลางนำ�นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ ไปเที่ ย วชมสถานที่ สำ � คั ญ ทางประวั ติ ศ าสตร์ ค วามงามตาม ธรรมชาติ ตลอดจนสิ่ ง ประดิ ษ ฐ์ ด้ ว ยมื อ หรื อ หั ต ถกรรมไทย รวมทั้งการแปรรูปอาหารการเกษตรและ ฯลฯ ในภาคอีสาน และภาคเหนือโดยให้นักท่องเที่ยวเดินทางตรงไปลงที่สนามบิน น้ำ�พอง จังหวัดขอนแก่น แบบเดียวกับที่ภูเก็ต สนามบิ น น้ำ � พอง จะเป็ น สนามบิ น ที่ มี ค วามสำ � คั ญ มากที่ สุ ด ในภาคตะวั น ออกเฉี ย งเหนื อ “ภาคอี ส าน” เพราะ สั ญ ลั ก ษณ์ ที่ ตั้ ง ทางภู มิ ศ าสตร์ ข องเมื อ งขอนแก่ น ซึ่ ง ตั้ ง อยู่ ใ น ศูนย์กลางเส้นทางการเดินรถโดยสาร ที่จะต่อไปยังจุดท่องเที่ยว ต่างๆ ทางธรรมชาติ เช่น อุดรฯ หนองคาย สกลนคร นครพนม มุกดาหาร อำ�นาจเจริญ โขงเจียม ชุมแพ น้ำ�หนาว เข้าค้อ ภูกระดึง ภูเรือ เลย พิษณุโลก เชียงใหม่ เชียงราย และ ฯลฯ ในอนาคตอันใกล้นี้ อีสานจะกลายเป็นเส้นเลือดทาง เศรษฐกิ จ ที่ จ ะเติ บ ขึ้ น มาตามแผนพั ฒ นาเศรษฐกิ จ และสั ง คม แห่ ง ชาติ และโครงการจั ด ตั้ ง ศู น ย์ พั ฒ นาอาชี พ ตามแนว พระราชดำ�ริแบบ “เศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่” จนกระทั่งขั้นตอนที่ ๒ จัดตั้งเป็นสหกรณ์รูปแบบใหม่ ที่จังหวัด อำ�นาจเจริญ
ในอนาคตอันใกล้นี้ อีสานจะกลายเป็นเส้นเลือดทาง เศรษฐกิจที่จะเติบขึ้นมา ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ และโครงการ จัดตั้งศูนย์พัฒนาอาชีพ ตามแนวพระราชดำ�ริแบบ “เศรษฐกิจพอเพียงและ เกษตรทฤษฎีใหม่” ขณะเดียวกัน ถ้าโครงการสร้างสะพานข้ามแม่น้ำ�โขง เชื่ อ มไทย-ลาว ที่ จั ง หวั ด มุ ก ดาหารของไทย ข้ า มไปที่ แขวง สุวรรณเขตฝั่งประเทศลาว ซึ่งจะเริ่มทำ�การก่อสร้างในปลายปี พ.ศ. ๒๕๔๓ และจะแล้ ว เสร็ จ ในปี พ.ศ.๒๕๔๖ จะเปิ ด เป็ น เส้นทางทำ�การค้าขายกับประเทศในกลุ่มอินโดจีน ส่งสินค้า จากประเทศไทย ผ่านแดนที่จังหวัดมุกดาหาร ข้ามไปฝั่งลาว ที่แขวงสุวรรณเขต ต่อไปยังท่าเรือเมืองดานังของเวียดนาม เส้นทางจากเมืองสุวรรณเขต ไปยังท่าเรือเมืองดานัง มีระยะทาง ๕๗๐ กิโลเมตร จากท่าเรือเมืองดานัง ส่งสินค้า ต่อไปยังเกาะฮ่องกงใช้ระยะเวลาประมาณ ๒๔ ชม. (เมื่อก่อน ส่งสินค้าจากกรุงเทพ ที่ท่าเรือคลองเยไปยังฮ่องกงใช้เวลาถึง ๗ วัน) เมื่ อ สิ น ค้ า ส่ ง ถึ ง เกาะฮ่ อ งกง ก็ ส ามารถส่ ง ต่ อ ไปยั ง ประเทศจีน ไต้หวัน ฟิลิปปินส์ เข้าเกาะกวมแล้วตรงไปสู่ภาค ตะวันตกของสหรัฐอเมริกาได้เลย ซึ่งย่นระยะทาง เวลา และ ทุ่นค่าใช้จ่ายในการขนส่งไปอีกมาก ส่วนตามแนวรอยต่อชายแดนริมแม่น้ำ�โขงก็มี โครงการ พัฒนาลุ่มแม่น้ำ�น้ำ�โขงตอนบน มีการประชุมร่วมมือกันระหว่าง ประเทศจีน พม่า ลาว เวียดนาม เขมร และไทย คาดว่าจะมีการ สร้างสะพานข้ามแม่น้ำ�โขง จากฝั่งไทยที่ อ.เชียงของ จ.เชียงราย ข้ า มไปบ้ า นบ่ อ แก้ ว ของลาว ซึ่ ง ขณะนี้ กำ � ลั ง ทำ � การก่ อ สร้ า ง ถนนจากบ้ า นบ่ อ แก้ ว ของลาวตรงไปยั ง ประเทศจี น ตอนใต้ ที่ เมืองคุนหมิง ทางด้านตะวันตก จากสนามบินน้ำ�พองจังหวัดขอนแก่น (หรื อ ที่ ศู น ย์ พั ฒ นาอาชี พ จั ง หวั ด อำ � นาจเจริ ญ ) ตรงไปยั ง อ. แม่สอด โดยผ่าน จ.ยโสธร จ.ขอนแก่น อ.ชุมแพ อ.น้ำ�หนาว
ครอบครัวพอเพียง : 57
ผลที่จะได้จากการ ขุดคอคอดกระ จะทำ�ให้เส้นทาง เดินเรือของไทยสะดวก และปลอดภัยยิ่งขึ้น ตลอดจนการค้าทาง ภาคใต้ และธุรกิจระหว่าง ประเทศจะเจริญก้าวหน้า
58 : ครอบครัวพอเพียง
เขาค้ อ อ. หล่ ม สั ก จ.พิ ษ ณุ โ ลกและผ่ า นจุ ด ผ่ า นแดนที่ อ.แม่ ส อด ข้ า มแม่ น้ำ � เมย ผ่านสะพานมิตรภาพไทย-พม่า ลงไปยังเมืองเมียวดี เลยเข้าไปประเทศบังกลาเทศ อินเดีย และศรีลังกา ซึ่งกำ�ลังจะเป็นตลาดใหม่ของไทย เมื่ อ โครงการความร่ ว มมื อ ทางเศรษฐกิ จ หรื อ ประชาคมเศรษฐกิ จ ระหว่ า ง Bangladesh, India, Sri-Lanka and Thailand Economic Co-operation เรียก ย่อๆ ว่า BIMSTEC เป็นความร่วมมือกันทางเศรษฐกิจระหว่าง บังกลาเทศ-อินเดีย ศรีลังกาและไทย มีสำ�นักงานใหญ่ตั้งอยู่ในกรุงเทพฯ ถ้าการดำ�เนินงานเป็นผลสำ�เร็จ ไปด้วยดี ไม่มีอุปสรรคใดๆ จะทำ�ให้การค้าระหว่างประเทศไทย กับประเทศต่างๆ ดัง ที่ได้กล่าวมาแล้ว คงเจริญก้าวหน้ามความประสงค์ของประชาคมเศรษฐกิจทุกประการ ถ้าหากประเทศพม่าหันเข้ามาให้ความร่วมมือกับโครงการนี้โดยมีอ่าวเบงกอล ทะเลอันดามันและมหาสมุทรอินเดีย ถ้ามีกลุ่มประเทศตะวันออกกลางและแอฟริกาใต้ มาเชื่อมโยงเข้าด้วยกัน จะกลายเป็นมหาอำ�นาจทางเศรษฐกิจที่มีประชากรเกือบครึ่ง โลกประมาณ ๑,๒๐๐ ล้ า นคนเป็ น ผู้ บ ริ โ ภค แล้ ว จะไปกลั ว อะไรกั บ กลุ่ ม ยุ โรปและ อเมริกา ที่คอยเอาเปรียบกลุ่มประเทศด้อยพัฒนา ด้วยการใช้กติกาองค์การการค้าโล กมาบีบบังคับเรา เพื่อให้โครงการความร่วมมือทางเศรษฐกิจบรรลุเป้าหมายามความประสงค์ ของประสงค์ ข องประชาคมเศรษฐกิ จ BIMSTEC ประเทศไทยรื้ อ ฟื้ น โครงการที่จะ พัฒนาภาคใต้ ในการวางแนวทางที่จะขุดคอคอดกระ ตรงช่องที่แคบที่สุดระหว่าง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์-จังหวัดชุมพรและจังหวัดระนอง ที่มีระยะทางใกล้ที่สุด เพื่อ ให้เป็นเส้นทางเดินเรือทางลัด เชื่อมต่อกันระหว่างทะเลอันดามันและอ่าวไทย จะมี ทั้งเรือรบ เรือสินค้าชนิด่างๆ ของไทยและนานาชาติใช้เป็นเส้นทางผ่าน โดยไม่ต้องไป ผ่านช่องแคบมะละกา ซึ่งต้องเสียทั้งเวลาเดินทางและเสียเงินค่าผ่านทางให้แก่มาเลเซีย สิงคโปร์และอินโดนีเซีย
ผลที่ จ ะได้ จ ากการขุ ด คอคอดกระ จะทำ� ให้ เ ส้ น ทาง เดินเรือของไทยสะดวกและปลอดภัยยิ่งขึ้นตลอดจนการค้าทาง ภาคใต้ และธุรกิจระหว่างประเทศจะเจริญก้าวหน้า ซึ่งจะได้ เปรี ย บในการขนส่ ง ทางน้ำ � ที่ ส ะดวก รวดเร็ ว และปลอดภั ย โดยเฉพาะอย่ า งยิ่ ง “ต้ น ทุ น ค่ า แรงและวั ต ถุ ดิ บ ” ถู ก กว่ า ประเทศอื่น เช่น สินค้าประเภทอาหาร แปรรูปอาหารการเกษตร สินค้าพื้นเมือง อุตสาหกรรมการท่องเที่ยว ฯลฯ ปัจจุบัน เรืองรบและสินค้าของไทยกว่าจะผ่านออก ไปสู่ น่ า นน้ำ � สากลได้ ส ากลได้ ก็ แ สนจะลำ � บาก โดยเฉพาะเรื อ ประมงของไทยเรามั ก จะมี ปั ญ หาถู ก จั บ เกี่ ย วกั บ การละเมิ ด น่านน้�ำ ของมาเลเซียและอินโดนีเซียอยูบ่ อ่ ยๆ การถูกจับแต่ละครัง้ จะถู ก ทางการมาเลเซี ย และอิ น โดนี เซี ย เรี ย กเก็ บ ค่ า ไถ่ ทั้ ง คน และเรื อ เป็ น จำ � นวนมาก เห็ น รั ฐ บาลไทยแก้ ปั ญ หากั น ระดั บ รัฐมนตรี มาหลายครั้งแล้ว แต่ยังไม่เห็นก้าวหน้าไปถึงไหน ประการสำ � คั ญ ต้ อ งโทษรั ฐ บาลไทยที่ ไ ม่ ย อมตื่ น ตั ว ออกมาปกป้องสิทธิอาณาเขตน่านน้ำ� ๑๐ ไมล์ทะเลของไทย จึง มักจะถูกประเทศเพื่อนบ้านอ้างในการเรือประมงไทยว่า“รุกล้ำ� น่ า นน้ำ � ” ถ้ า เกิ ด ภาวะสงครามจะทำ � ให้ ไ ทยเสี ย เปรี ย บฝ่ า ย ตรงข้ามอย่างเห็นได้ชัดถ้าเรามีทางออกของเราเอง ปัญหาต่างๆ จะหมดไป เป็ น ที่ น่ า แปลกประหลาดก็ ต รงที่ ถ้ า มี ก ารพู ด ถึ ง โครงการขุดคอคอดกระทีไร เป็นต้องได้เห็นกลุ่มบุคคลที่ตกเป็น ทาสน้ำ�เงินของต่างชาติ ออกมาแสดงอาการเกรี้ยวกราดและ ขั ด ขวางไม่ เ ห็ น ด้ ว ยแถมประนามคนอื่ น ว่ า เป็ น พวกเพ้ อ ฝั น คล้ายคนเสียสติ
แนวพระราชดำ�ริของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลปัจจุบัน ที่ทรงแนะนำ� ให้ประชาชนของพระองค์ ดำ�รงชีพแบบประหยัดหรือแบบ “เศรษฐกิจพอเพียง” ไม่ก่อหนี้ ไม่ฟุ้งเฟ้อ
ทำ�ให้สงสัยว่า พวกชอบอ้างตัวเป็นไทย ใจเป็นต่างชาติ นั้นอาจจะมีเงินก้อนใหญ่บางประเทศที่จะเสียผลประโยชน์จาก การขุ ด คอคอดกระ เลยล็ อ บบี้ อั ด ฉี ด ให้ แ ก่ ก๊ ว นการเมื องกลุ่ม นี้ มากกว่าเงิน กินเปล่า ๕-๑๐ เปอร์เซ็นต์ที่หักไว้ให้กินตามน้ำ� และโครงการ ชนิดโปร่งใสแบบไม่มีใบเสร็จจึงได้พากันดาหน้า ออกมาขัดขวาง ในช่วงเวลาที่ประเทศไทยกอยู่ในภาวะวิกฤติเศรษกิจ เป็นผลทำ�ให้ธุรกิจต่างๆ เช่น โรงงาน ร้านค้า และสถาบันการเงิน ต้ อ งปิ ด ตั ว เองเป็ น จำ � นวนมาก มี ค นตกงานเป็ น ล้ า น ทำ � ให้ ประชาชนจากชนบทพากันเดินทางกลับภูมิลำ�เนาเดิม เพื่อไป ประกอบอาชี พ ด้ า นการเกษตร ตามแนวพระราชดำ � ริ ข อง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลปัจจุบัน ที่ทรงแนะนำ� ให้ ป ระชาชนของพระองค์ ดำ � รงชี พ แบบประหยั ด หรื อ แบบ “เศรษฐกิจพอเพียง” ไม่ก่อหนี้ ไม่ฟุ้งเฟ้อ อยู่กินแบบไทยๆ ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมน่าจะเป็นประเทศ ผู้ผลิตอาหารและสินค้าการเกษตรส่งออกไปขายป้อนประชาคม โลก ซึ่งประเทศต่างๆ ดังที่ได้กล่าวมาแล้วเป็นตัวเชื่อม โดย เฉพาะข้าวหอมมะลิมีหลายประเทศที่กำ�ลังต้องการเป็นจำ�นวน มาก และยากที่จะหาคู่แข่งในการผลิต ทั้งในเอเชียและเอเชีย ตะวั น ออกเฉี ย งใต้ เพราะภู มิ ป ระเทศและดิ น ฟ้ า อากาศไม่ อำ�นวยเหมือนอย่างประเทศไทย
ครอบครัวพอเพียง : 59
ปลูกทางเลื ข้าวลอยน้ ำ � อิ น ทรี ย ์ อกใหม่กับพื้นที่บนพื้นน้ำ� ในปัจจุบันนี้ การปลูกผักต่างๆ ไม่ได้จำ�กัดอยู่เฉพาะ กับการปลูกลงดิน เช่นผักออร์แกนิกต่างๆ ผักไฮโดรโปนิกส์แม้ กระทั้งการปลูกข้าว เพราะด้วยพื้นที่ ที่จำ �กัดทำ�ให้เกิดไอเดีย ใหม่ๆ ในแบบภูมิปัญญาชาวบ้าน ด้วยต้องดิ้นรนหนทางเพื่อ ความอยู่ ร อดมากขึ้ น เกษตรกรทั่ ว ไปจึ ง จำ � เป็ น ต้ อ งมี ก าร ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมอยู่ตลอดเวลา “คุณสุพรรณ เมธสาร” เกษตรกร แห่งบ้านสามชุก อ.สามชุก จ.สุพรรณบุรี นั้นเป็น ปราชญ์ ช าวบ้ า นอี ก ท่ า นที่ มี ค วามรู้ ด้ า นการเกษตรหลายด้ า น มีการศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมอยู่ตลอดเวลา ณ ปัจจุบันยังเป็น วิทยากร อบรมแก่ท่านที่สนใจเรื่องการปลูกไผ่ การขยายพันธุ์ รวมถึงตลาดจำ�หน่าย ทำ�ให้ “คุณสุพรรณ” เป็นที่เชื่อถือของ เหล่าเกษตรกร นอกจากนั้นแล้ว “คุณสุพรรณ” ยังไม่หยุดหยั้ง เพียงเท่านี้ ด้วยความที่เป็นเกษตรกรนักคิด เมื่อ ๒ ปีก่อนที่ ผ่านมา “คุณสุพรรณ” มีแนวคิดที่นำ�ข้าวไปปลูกบนน้ำ� เนื่อง จากเห็นว่า ในแม่น้ำ�ลำ�คลองมักจะมีผักตบชวา ซึ่งผักตบชวา ในแม่ น้ำ � นั้ น มี อั ต ราการเจริ ญ เติ บ โตอย่ า งรวดเร็ ว เพราะใน แม่น้ำ�มีธาตุอาหาร แพลงตอน ตลอดจนจุลินทรีย์ต่างๆ ที่เป็น 60 : ครอบครัวพอเพียง
อาหารของพืช และเมื่อไม่นานมานี้คุณสุพรรณจึงทดลองปลูก ข้าวบนน้ำ� ผลผลิตที่ได้เป็นที่น่าพอใจเลยทีเดียว การปลูกข้าววิธีนี้จะเป็นประโยชน์อย่างมากกับเกษตรกร ที่ไม่มีพื้นที่ทำ�นาและอยู่ใกล้แม่น้ำ� ผลผลิตข้าวที่ได้ก็ปลอดสาร เคมีตกค้างในร่างกายอีกด้วย ซึ่งป็นวิธีง่ายๆ สำ �หรับการปลูก ข้ า วลอยน้ำ � อิ น ทรี ย์ แ บบนี้ โดยมี วั ส ดุ อุ ป กรณ์ ที่ ต้ อ งใช้ ไ ม่ ม าก ดังนี้ ๑.ฝากล่องโฟมเก่า (กล่องโฟมใส่ผลไม้) ๒.กระถางพลาสติกสำ�หรับปลูก ๓.ดินเลนสำ�หรับปลูก ๔.เมล็ดพันธุ์ข้าว ๕.ลำ�ไม้ไผ่สำ�หรับทำ�แพ ๖.เชือกฟาง
สำ�หรับวิธีการปลูกข้าวลอยน้ำ�แบบอินทรีย์นั้น ทำ�ได้ง่ายๆ ด้วยวิธีการดังนี้
๑.นำ�เมล็ดข้าวไปเพาะในแปลงเพาะ เหมือนกับการ
เตรียมกล้าพันธุ์สำาหรับดำานาทั่วไป ๒.นำาตาไม้ไผ่มาทำาเป็นกรอบ ๔ เหลี่ยม เพื่อทำาเป็น แพ ในพื้นที่ๆจะปลูกข้าวลอยน้ำา ๓.น้ำ า ฝากล่ อ งผลไม้ (ฝากล่ อ งโฟม) มาเจาะรู ใ ห้ มี ขนาดเท่ากระถางพลาสติก แต่ให้อุ้มตัวกระถางไว้ได้ ๔.นำากระถางปลูกใส่ดินเลนให้เต็ม ๕.เมื่อต้นกล้ามีอายุ ๑๐ – ๑๕ วัน จึงแยกกล้ามา ปลูกในกระถางที่เตรียมไว้ ประมาณ ๔ – ๕ ก่อต่อกระถาง ๖.นำากระถางเพาะกล้าใส่ในฝากล่องโฟม แล้วจึงน้ำา ไปลอยน้ำา ในกรอบไม้ไผ่ที่เตรียมไว้ ๗.ใช้เชือกผูกกล่องโฟมกับแพไม่ไผ่ เพื่อป้องกันการ พัดพาของน้ำา ไม่ให้ไหลไปที่อื่น
การดูแลและการใส่ปุยข้าวลอยน้ำาอินทรีย์
“คุณสุพรรณ” เน้นให้เกษตรกรที่ทำาแบบเกษตรอินทรีย์ และอนุ รั ก ษ์ ศั ต รู ธ รรมชาติ ใช้ ปุ ย อิ น ทรี ย์ ชี ว ภาพบำ า รุ ง ข้ า ว ช่วงที่ข้าวมีอายุ ๓๐ และ ๕๕ วัน หลังการปลูก ใส่ปุยอินทรีย์ อัตรา ๑ กำามือ/กระถาง/ครั้ง หากมีแมลงศัตรูพืช ก็ใช้น้ำาหมัก สมุนไพรฉีดพ่น วิธีนี้เกษตรกรไม่ต้องเสียเวลาดูแลเรื่องน้ำาเลย เพราะข้าวจะได้รับน้ำาตลอดในช่วง ระยะเวลาการปลูก
ประโยชน์ผลผลิตที่ได้จากข้าวลอยน้ำาอินทรีย์
วิธีการปลูกข้าวแบบลอยน้ำา ทำาให้เกษตรกรสามารถ ลดต้ น ทุ น เรื่ อ งการเตรี ย มดิ น น้ำ า มั น เชื่ อ เพลิ ง และตั ด ปั ญ หา การดูแลเรื่องน้ำาไปเลย จากการคำานวณของ “คุ ณ สุ พรรณ” หากทำาแพปลูกข้าวในพื้นที่ ๑ ไร่ ผลผลิตที่ได้รับ เฉลี่ย ๗๐ ถั ง /ไร่ ซึ่ ง วิ ธี นี้ จ ะไม่ ทำ า ลายสิ่ ง แวดล้ อ ม จากการเผาและลด การใช้ ส ารเคมี ต่ ง ๆ ทำ า ให้ ล ดต้ น ทุ น ได้ ม ากวั ส ดุ อุ ป กรณ์ ยั ง สามารถนำ า มาใช้ ค รั้ ง ต่ อ ไปได้ “คุ ณ สุ พ รรณ” ได้ เ ตรี ย มการ ขยายผล เรื่องการปลูกข้าวบนน้ำา โดยจะใข้ผักตบชวาเป็นฐาน ซึ่งจะนำามาเผยแพร่ในครั้งต่อไป
ครอบครัวพอเพียง : 61
ครอบครัวพอเพียง
นิตยสารเพื่อคนไทย รูจริง ทำจริง แกจน
ข้อมูลผู้สั่งซื้อ
ชื่อ .............................................. นามสกุล ........................................................... หน่วยงาน/ โรงเรียน/ สถาบัน/ อื่นๆ ....................................................................... สถานที่อยู่เลขที่ .................................. อาคาร/ หมู่บ้าน .................................. ตรอก/ ซอย ...................................... ถนน .................................................... แขวง/ ตำ�บล ....................................... เขต/ อำ�เภอ ...................................... จังหวัด ................................................ รหัสไปรษณีย์ ....................................... โทรศัพท์ ........................................... โทรสาร ............................................... โทรศัพท์มือถือ ..................................... E-mail .............................................
(กรณี)มีความประสงค์จะสั่งซื้อนิตยสารครอบครัวพอเพียงมอบให้แก่
หน่วยงาน/ โรงเรียน/ สถาบัน/ อื่นๆ (โปรดระบุ)....................................................................... สถานที่จัดส่งนิตยสาร : (กรุณาเขียนตัวบรรจงให้ครบถ้วนชัดเจน) สถานที่อยู่เลขที่ .................................. อาคาร/ หมู่บ้าน .................................. ตรอก/ ซอย ...................................... ถนน .................................................... แขวง/ ตำ�บล ....................................... เขต/ อำ�เภอ ...................................... จังหวัด ................................................ รหัสไปรษณีย์ ....................................... โทรศัพท์ ........................................... โทรสาร ............................................... โทรศัพท์มือถือ ..................................... E-mail ............................................. สั่งซื้อนิตยสารครอบครัวพอเพียง ใบเสร็จสามารถนำ�ไปลดหย่อนภาษีได้ ๑๐๐% (ทั้งบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล) รายปี ๑ ฉบับ/เดือน (รวม ๑๒ ฉบับ ๒๔๐ บาท) ราย ๓ ปี (๗๒๐ บาท) ราย ๕ ปี (๑,๒๐๐ บาท) รายปี ๕ ฉบับ/เดือน (รวม ๖๐ ฉบับ ๑,๒๐๐ บาท) ราย ๓ ปี (๓,๖๐๐ บาท) ราย ๕ ปี (๖,๐๐๐ บาท) รายปี ๑๐ ฉบับ/เดือน (รวม ๑๒๐ ฉบับ ๒,๔๐๐ บาท) ราย ๓ ปี (๗,๒๐๐ บาท) ราย ๕ ปี (๑๒,๐๐๐ บาท) เริ่มตั้งแต่ฉบับเดือน ...............................พ.ศ. ................... ( หากไม่ระบุฉบับเริ่มต้น จะจัดส่งฉบับเดือนถัดไป ) พร้อมได้โอนเงินเข้าบัญชีจำ�นวนเงิน ............................. บาท ( ............................................................... บาท )
ลงชื่อ ............................................................ ผู้สั่งซื้อ / ผู้มีอำ�นาจลงนาม ( ................ / ............... / ............... ) ชำ�ระเงินโดยโอนเข้าบัญชี ชื่อบัญชี มูลนิธิประเทศไทยใสสะอาด เพื่อโครงการใสสะอาด พอเพียงเพื่อพ่อ สู่สถาบันการศึกษาและชุมชน รายชื่อทานปัญญา ธนาคารกรุงเทพ จำ�กัด (มหาชน) สาขา สำ�นักงาน กพ. บัญชีออมทรัพย์เลขที่ ๒๐๑-๐-๓๔๒๗๑-๑ คุณขัตติยะ สุขทวี กรุณาส่ง FAX ใบสั่งซื้อนิตยสารครอบครัวพอเพียง มอบทานปัญญาแก่ พร้อมหลักฐานการชำ�ระเงินมาที่ มูลนิธิประเทศไทยใสสะอาด โรงเรียนวัดหนองไทรใหญ่ โทรศัพท์ ๐๒-๙๘๓-๗๓๑๒-๓, ๐๘๕-๐๖๕-๑๕๑๑, ๐๘๗-๘๐๕-๗๑๑๖ โทรสาร ๐๒-๙๘๓-๗๓๑๔ หมายเหตุ : ใบเสร็จ สามารถนำ�ไปลดหย่อนภาษีได้ ๑๐๐ % (ทั้งบุคคลธรรมดาและนิติบุคคล)
62 : ครอบครัวพอเพียง
Break a leg สวัสดีค่ะ อยากทราบว่า Break your legs หมายถึง ทำ�ให้ดีที่สุด Complain และ Watchdog หมายถึงอะไร หรือเปล่าค่ะ จาก Nid สวัสดีครับ คุณแอนดรูว์ ผมได้อ่านข่าวเกี่ยวกับการตั้งหน่วยงานใหม่ของกระทรวง สำ�นวนที่คุณพูดถึงคือ Break a leg. ถ้าแปลตรงตัวหมาย ใดกระทรวงหนึ่ง เพื่อมาช่วยลดภาระความความล่าช้าของการตรวจ ถึง ขอให้ขาหัก แต่แน่นอน สิครับ ไม่ได้หมายความว่าอย่างนั้น สอบข้อร้องเรียนเกี่ยวกับการทุจริต และเป็นการลดการ complain เพราะเป็นสำ�นวน โดยพาดหัวข้อข่าวว่า “ Watchdog set to lose some teeth” Break a leg เป็นคำ�อวยพรในเชิงที่ดี มักใช้กับนักแสดง ผมเข้าใจว่า to lose some teeth หมายถึง การลดการ complain นักร้อง หรือใครที่จะต้องแสดง ความสามารถต่อหน้าคนอื่นและเรา และ watchdog หมายถึง หน่วยงานใหม่ที่ตั้งขึ้นเพื่อดูแล เฝ้าระวัง จะอวยพร คำ�นี้ก่อนที่เขาจะเริ่มแสดง เป็นสำ�นวนที่ผมใช้กับลูกน้อง ถูกต้องไหมครับ ที่แสดงในรายการโทรทัศน์เด็ก ก่อนที่จะเริ่มถ่ายรายการ ผมไปพูด จาก Boonchok กับเขาว่า Break a leg ซึ่งเขาตอบทุกครั้งว่า Thank you. งงไหม ครับ ถูกครึ่งหนึ่งครับ ( ซึ่งดีกว่าไม่ถูกเลย ) อย่างที่คุณเขียน สำ�นวนนี้เกิดจากความเชื่อว่า ถ้าเราพูดถึงสิ่งไม่ดี สิ่งร้าย คำ�ว่า watchdog หมายถึง หมาเฝ้าบ้าน หรือ หน่วยงานที่ดูแล นั้นก็จะไม่เกิดขึ้นเพราะเราพูดถึงสิ่งนั้นแล้ว ต่อจากนั้นต้องมีแต่สิ่ง กระบวนการหรือหน่วยงานอื่น ๆ เพราะเป็นการเปรียบเทียบหน่ว ดี ๆ มา เข้าใจไหมครับ อาจแปลว่า “ ขอให้ขาหัก … นั่นแหละผม ยงานกับสุนัขที่คอยเฝ้าบ้านเราไม่ให้โจรเข้า ในตัวอย่างที่คุณยกมา ก็พูดไปแล้ว หน่วยงานนั้นคือหน่วยที่เฝ้าดูไม่ให้การทุจริตเกิดขึ้น ต่อไปคุณจะไม่ขาหัก จะมีแต่สิ่งดีเกิดขึ้นเวลาคุณแสดง ” แต่ to lose some teeth ไม่ได้หมายความว่าลดจำ�นวน นั่นคือเหตุผลที่คำ�ตอบคือ Thank you. เพราะที่จริงแล้ว Break a ข้อร้องครับ แปลตรงตัวหมายถึง ฟันหลุด ลองคิดดูสิครับ สมมติว่า leg หมายถึง ขอให้โชคดี หมาที่เฝ้าบ้านคุณฟันหัก หรือฟันหลุด อะไรจะเกิดขึ้น ก็หมาไม่ สามารถกัดโจรอย่างแรงอีกต่อไป ความดุลดลง นี่แหละครับ ความ หมายของ to lose some teeth ในเชิงสำ�นวนคือ ลดความแรง ลดอำ � นาจ และในตั ว อย่ า งที่ คุ ณ พู ด ถึ ง มั น น่ า จะให้ ค วามหมายว่ า อำ�นาจของหน่วยงานปราบปรามการทุจริตได้ถูกลดลง
ครอบครัวพอเพียง : 63
Cover Story ความในใจ... แด่พ่อของแผ่นดิน
โรงเรียนราชินีบน
นางสาว ณัฐฐา เจริญรื่น ชื่อเล่น ทราย
เราโชคดี ที่ มี พ ระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู่ หั ว ปกครองประเทศและบ้านเมืองอยู่ตอนนี้ชาวไทยโชคดีมาก ที่มีพระประมุขที่ดีท่านทรงนำาเศรษฐกิจพอเพียงมาสอน ให้ประชาชนได้เรียนรู้ในการใช้ชีวิตอย่างพอเพียง
นางสาว ศิวนาถ ตุลวรรธนะ ชื่อเล่น ซี
หนูรู้สึกดีมากที่เกิดมาบนแผ่นดินประเทศไทย แห่ ง นี้ ที่ ท รงมี พ ระราชาที่ มี ป รี ช าความสามารถ ท่ า นทรงพั ฒ นาประเทศบ้ า นเมื อ งให้ อ ยู่ เ ย็ น เป็ น สุ ข หนู รั ก พระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู่ หั ว และหนู จ ะทำ า ความดีเพื่อพ่อหลวงของเรา ขอให้พระองค์ทรงพระเจริญ ยิ่งยืนนาน
นางสาว ชลันดา วงศ์สุริยะ ชื่อเล่น เพลง
กษัตริย์ไทยที่ปกครองแผ่นดินโดยธรรมเพื่อประโยชน์สุขของ ปวงชนชาวสยามซึ่งพระองค์ไม่เคยบ่นว่าเหนื่อยสักนิด พระองค์ทรงเป็น ต้นแบบให้คนไทยในด้านต่างๆ มากมายซึ่งพระองค์ยังทรงทำางานหนักถึง แม้ ว่ า พระองค์ จ ะเหนื่ อ ยมากแค่ ไ หน ข้ า พเจ้ า จะขอเป็ น คนไทยคนนึ ง ซึ่งจะดำาเนินตามรอยเท้าพ่อและทำาเพื่อพ่อหลวงของเราสืบไป 64 : ครอบครัวพอเพียง
นางสาว เกล้ากมล ทองดอนจุย ชื่อเล่น นิ้ง
หนู รู้ สึ ก โชคดี ม ากที่ ไ ด้ เ กิ ด มาอยู่ ป ระเทศไทย เพราะมี พระเจ้ า แผ่ น ดิ น ที่ เ ป็ น ที่ รั ก ยิ่ ง ของปวงชนชาวไทย ท่ า นทำ า งานเพื่ อ น ประชาชน ไม่ เ คยย่ อ ท้ อ หนู ข อให้ ใ นหลวงมี พ ระชนมายุ ยิ่ ง ยื น นาน มีความสุข และมีสุขภาพที่แข็งแร็ง ขอให้ทรงพระเจริญยิ่งยืนนานค่ะ
นางสาว พรชนิตว์ วรกุลดำารง ชื่อเล่น ส้ม
นางสาว พัทธ์ธีรา อมันตกุล
ข้ า พเจ้ า รู้ สึ ก ดี ใ จที่ ไ ด้ เ กิ ด มาบนแผ่ น ดิ น ไทย ได้ ม าเป็ น ประชาชนชาวไทย ที่ มี พ ระมหากษั ต ริ ย์ ที่ ดี อย่างพระองค์ พระองค์ทรงทำางานหนักเพื่อให้ประชาชน มีความสุข ข้าพเจ้าก็ขอให้พระองค์ทรงพระเกษมสำาราญ มี พ ระพลานามั ย ที่ แ ข็ ง แรง พระชนมายุ ยิ่ ง ยื น นาน ขอพระองค์ทรงพระเจริญค่ะ
ชื่อเล่น มีน
ต้องขอบคุณพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ที่ทรงทำางานอย่าง เหน็ดเหนื่อยเพื่อประชาชนชาวไทย เพื่อที่จะได้เห็นลูกทุกคนของท่านมี ความสุข ข้าพเจ้ารู้สึกดีใจที่ได้เกิดเป็นคนไทย ได้ใช้ชีวิตอยู่ในประเทศไทย อย่างมีความสุข ภายใต้การปกครองของพระองค์ สุดท้ายข้าพเจ้าขอให้ พระองค์มีพระพลานามัยที่แข็งแรง ขอทรงพระเจริญ..
ครอบครัวพอเพียง : 65
นางสาว ณัฐกนก บุญยประภา ชื่อเล่น แนน
“ข้าพเจ้านั้นรู้สึกดีใจและภาคภูมิใจมากที่ได้เกิดมาบนพื้นแผ่น ดินไทยซึ่งทรงมีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวซึ่งท่านทรงทำาทุกอย่างเพื่อ ชาวไทยและยังทรงเป็นต้นแบบของนักพัฒนาอีกด้วยข้าพเจ้าขอให้อำานาจ คุณพระศรีรัตนไตรสิ่งศักดิ์ทั้งหลายทรงปกป้องคุ้มครองพระบาทสมเด็จ พระเจ้ า อยู่ หั ว ให้ ท รงมี พ ระพลามั ย ที่ แข็ ง แรงมี พ ระชนม์ ม ายุ ยิ่ ง ยื น นาน เป็นมิ่งขวัญแก่ประชาชนชาวไทยตลอดไป”
นางสาว วริศรา สรวยจิทวัฒน์ ชื่อเล่น เป
ขอให้ พ ระองค์ ท รงมี พ ระพลานามั ย แข็ ง แรง มี พ ระชนมายุ ยิ่ ง ยื นนาน ทรงพระเกษมสำาราญ อยู่เป็ น มิ่ ง ขวั ญ ปวงชนชาวไทยตราบนานเท่ า นานขอให้ พระองค์ทรงพระเจริญ รักพ่อหลวงคะ
นางสาว เวฬุรีย์ พงษ์จิระกานนท์ ชื่อเล่น มุก
ขอบุญ กุ ศลทั้ งหมดที่ลูก ทำ ามาดลบั นดารให้พ่ อมีความสุขมาก กว่านี้ มีความสุขกับทุกๆ วัน ขอให้พ่อมีสุขภาพพลานามัยที่แข็งแรง หาย เจ็บหายป่วย ลูกรู้พ่อเหนื่อย ลูกสัญญา ลูกจะเป็นคนดีในสังคมสุดท้าย ขอให้พอ่ ทรงพระเจริญ อยูเ่ ป็นร่มโพธิ์ ร่มไทร ของลูกๆ ตลอดไป ลูกรักพ่อ... 66 : ครอบครัวพอเพียง
นางสาว รวีรัตน์ มณือินทร์ ชื่อเล่น แอร์
พระองค์ทรงเป็นศูนย์กลางของชาวไทย และจะเป็นตลอดไป ดังเช่น พระอาทิตย์ที่เป็นศูนย์ของจักรวาล ขอพระองค์ทรงพระเจริญ เป็นมิ่งขวัญของปวงชนชาวไทยตลอดไป จะเป็นอนาคตที่ดีของชาติต่อไป เพื่อทดแทนพระคุณของพระองค์ รักพ่อหลวง
นางสาว ปานรวี ปาณะศรี ชื่อเล่น ทราย
ขอให้คุณพระศรีรัตนตรัยคุ้มครองพระองค์ ให้มีแต่ความสุข มีพลานามัยที่แข็งแรง อยู่เป็นร่มโพธิ์ ร่มไทรของประเทศนานๆ ปราศจากสิ่งชั่วร้ายมีแต่ สิ่ ง ดี ๆ เข้ า มา อยากให้ รู้ ว่ า ลู ก รั ก พ่ อ และจะรั ก พ่ อ ตลอดไปนะคะ
นางสาว ธนัชชา ศันสนียรัตน์ ชื่อเล่น ติ๊ดตี่
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ผู้ทรงเป็นเสมือนพ่อของปวงชน ชาวไทย ท่านทรงบำาเพ็ญพระราชกรณียกิจในหลายด้านเพื่อจะพัฒนา ชาติ ใ ห้ เจริ ญ ขึ้ น ซึ่ ง ข้ า พเจ้ า ได้ เ ห็ น พระราชกรณี ย กิ จ ของท่ า นผ่ า นสื่ อ ต่างๆ ทำาให้มีความรู้สึกซาบซึ้งในพระคุณของท่านเป็นอย่างยิ่ง ดังนั้น ข้ า พเจ้ า จึ ง ตั้ ง ใจว่ า จะต้ อ งตอบแทนพระคุ ณ ของท่ า นให้ ไ ด้ ข้ า พเจ้ า จะ ตั้งใจเรียนแล้วกลับมาพัฒนาประเทศให้ได้ค่ะ
ครอบครัวพอเพียง : 67
ไข่เจียวหัวหอมใหญ่ นึกอะไรไม่ออก ก็สั่งแบบไม่ต้องคิด ว่า “ข้าวไข่เจียว” ๑ จานครับ
68 : ครอบครัวพอเพียง
ฉบั บ นี้ ม าดู เ มนู สิ้ น คิ ด อี ก ประเภท เรี ย กว่ า นึ ก อะไรไม่ อ อก ก็ สั่ ง แบบไม่ ต้ อ งคิ ด “ไข่เจียว” อาหารหลักของคนไทย มีเกล็ดเล็กๆสนุกเล่าให้ฟัง คือเมื่อประมาณ ๒๐ ปีที่ ผ่านมาผู้เขียนได้มีโอกาสไปใช้ชีวิตช่วงหนึ่งที่ประเทศฟิลิปปินส์ ช่วงนั้นมีเยาวชนคนไทย ไปเรียนที่นั่นกันมาก ผู้เขียนก็ขานอาสาเพื่อนๆว่าจะทำาอาหารเป็นกล่องๆมาขายให้เพื่อนๆ ที่เรียนด้วยกัน หนึ่งในเมนูนั้นก็มี “ข้าวไข่เจียวใส่หอมใหญ่” ซึ่งเมนูนี้เรียกว่าขายดีอันดับ หนึ่ง และที่ว่าขายดีนี่เพราะคนสั่งกลับกลายเป็นเพื่อนของเพื่อนที่เป็นชาวฟิลิปปินส์ ซึ่งเขา บอกว่าอาหารชนิดนี้ไม่เคยรับประทาน แปลกดี อร่อยมากด้วย แหม่! ปลื้มซะ ทีนี้เราก็มาทำา ความรู้จักแบบอินไซด์กันหน่อยว่าเมนูนี้เขามีดีอะไรบ้าง “ไข่เจียวหัวหอมใหญ่” เป็นอาหารทำาจากไข่ หอมหัวใหญ่และมะเขือเทศ เริ่ม ปรุงตอกไข่ไก่ ผสมหอมหัวใหญ่และมะเขือเทศที่หั่นแล้ว ปรุงรสด้วยซีอิ้วขาว (อาจใช้น้ำาปลา) ตีให้เข้ากัน ทอดในกระทะที่น้ำามันกำาลังร้อนจนสุก ในอาหารจานนี้ผู้บริโภคได้วิตามินอีที่ จากน้ำามันถั่วเหลืองที่ใช้ทอดซึ่งมี สารต้านอนุมูลอิสระ ข้อพึงระวัง คือ ไข่มักอมน้ำามันสูง ส่งผลให้ไข่เจียวมีพลังงานสูงด้วย ดังนั้น ควรซับน้ำามันออกด้วยกระดาษซับที่สะอาดผู้ที่มี ปัญหาคอเลสเตอรอลในเลือดสูง ควรลดปริมาณการบริโภค
วิเคราะห์ฤทธิ์ต้านมะเร็งของ
ไข่เจียวหัวหอมใหญ่
ไข่ไก่ ใน ไข่แดงมีเรตินอลหรือวิตามินเอ ยับยั้งการเกิดของอนุมูลอิสระ และสามารถจับตัวกับไนไทรต์ ขัดขวางการเกิดสารก่อมะเร็งจำาพวกสารประกอบไนโทรโซ ได้
หอมหัวใหญ่ ให้ สารออร์แกโนซัลเฟอร์ สามารถต่อต้าน การเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียบางชนิดที่ก่อมะเร็งได้ สามารถกระตุ้นเอนไซม์ทำาลายสารพิษ ทำาให้สามารถ ต้านฤทธิ์สารก่อมะเร็งได้
มะเขือเทศ มี สารแคโรทีนนอยด์ชื่อไลโคพีน มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญ ของเซลล์มะเร็งของผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งเต้านม มะเร็งต่อมลูกหมาก และมะเร็งปอด มีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระ
ครอบครัวพอเพียง : 69
ธนาคารกรุงเทพ มอบเงิน 3 แสนบาทสมทบกองทุนช่วยเหลือ สื่อมวลชนผู้ประสบอุทกภัย
นายไชยฤทธิ์ อนุชิตวรวงศ์ ผู้ช่วยผู้จัดการใหญ่ (ที่ ๒ จากซ้าย) นายอภิวัฒน์ ปุณโณปกรณ์ เจ้าหน้าที่บริหารระดับ Vice President ฝ่ายการประชาสัมพันธ์ (ซ้าย) ธนาคารกรุงเทพ จำากัด (มหาชน) มอบเงินจำานวน ๓๐๐,๐๐๐ บาท (สามแสนบาท ถ้วน) ผ่านนายชวรงค์ ลิมปปัทมปาณี นายกสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย (ขวา) สมทบ “กองทุนช่วยเหลือสื่อ มวลชนผู้ประสบอุทกภัย” ที่จัดตั้งขึ้นโดยองค์กรวิชาชีพสื่อมวลชน ๔ องค์กร ประกอบด้วย สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่ง ประเทศไทย สมาคมนักข่าววิทยุและโทรทัศน์ไทย ชมรมนักข่าวสิ่งแวดล้อม และชมรมนักข่าวสายเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อระดม เงินบริจาคช่วยบรรเทาความเดือดร้อนให้กับผู้ประกอบวิชาชีพสื่อมวลชนที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤตสถานการณ์อุทกภัยที่เกิดขึ้น กว่า ๑,๐๐๐ คน นอกจากนี้เจ้าหน้าที่ธนาคารกรุงเทพ ยังได้จัดตั้งโต๊ะให้คำาปรึกษาและข้อแนะนำาด้านสินเชื่อเพื่อการซ่อมแซมบ้านแก่ สื่อมวลชนในงาน “กู้บ้าน ซ่อมรถ คนทำาข่าว” อีกด้วย
ความสุขคือการให้
ฟิลิปป เลอ บัวริส ผู้จัดการทั่วไป โรงแรมโนโวเทล กรุงเทพ สยามสแควร์ บริจาคหมอน เสื้อคลุมอาบน้ำา สลิปเปอร์ และ ผ้าเช็ดปาก รวมกว่า ๑,๐๐๐ ชิ้น ให้แก่ แอนโทนี่ ประมวญรัตน ผู้อำานวยการบริหารสมาคมแนวร่วมภาคธุรกิจไทยต้านภัยเอดส์เพื่อ นำาไปช่วยเหลือผู้ป่วยติดเชื้อเอดส์ที่ยากไร้ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่โรงแรมฯ ทำาอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอด เพราะเราเชื่อว่าความสุขคือ การให้ 70 : ครอบครัวพอเพียง
โอสถสภา ส่งความอบอุ่น ให้กับเด็กๆ ในโครงการพระราชดำาริ ที่จังหวัดเชียงราย
เมื่ อ เร็ ว ๆ นี้ คุ ณ สุ ช าติ ตั้ ง พสุ ธ าดล ผู้ จั ด การฝ่ า ย การตลาดกลุ่มผลิตภัณฑ์เด็กและครอบครัว และคุณลัดดาวัลย์ เพ็งพุก ผู้จัดการผลิตภัณฑ์ โดยผลิตภัณฑ์ซักผ้าเด็กและปรับ ผ้ า นุ่ ม ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ล้ า งขวดนมเบบี้ ม ายด์ บริ ษั ท โอสถสภา จำากัด เดินทางไปมอบผ้าห่มที่ตกแต่งจากผู้ร่วมบริจาค ให้กับ น้องๆ ในโรงเรียนถิ่นทุรกันดาน โครงการ “อุ่นรัก ห่มฟา ป่าของพ่อ” บริษัท โอสถสภา จำากัด ร่วมกับโครงการในพระราชดำาริปางขอน และ โครงการหลวงห้ ว ยน้ำ า ริ น จั ง หวั ด เชี ย งราย จั ด ทำ า โครงการ “อุ่ น รั ก ห่ ม ฟ า ป่ า ของพ่ อ ” เพื่ อ เป็ น กำ า ลั ง ใจให้ แ ก่ เ ด็ ก ๆ เยาวชนรั ก ษ์ ป่ า ต้ น น้ำ า อาศั ย อยู่ ใ นถิ่ น ทุ ร กั น ดานจำ า นวนมาก โดยเฉพาะเขตที่ อ ยู่ อ าศั ย มี อ ากาศหนาวเย็ น จั ด ขาดแคลน เครื่องป้องกันความหนาว งานนี้ยังได้มอบอุปกรณ์กีฬา และ ผลิตภัณฑ์ซักผ้า ปรับผ้านุ่ม ล้างขวดนมเบบี้มายด์มูลค่ากว่า ๕ แสน แก่น้องๆ จำานวน ๘ โรงเรียน ได้แก่ โรงเรียนเมือง เชียงราย, โรงเรียนบ้านปางขอน,โรงเรียนบ้านห้วยแม่เหลี่ยม โรงเรี ย นบ้ า นห้ ว ยโป่ ง ผาลาด,โรงเรี ย นบ้ า นห้ ว ยม่ ว งโดยมี ผู้อำานวยการโรงเรียน และเด็กๆ นักเรียนเข้าร่วมรับมอบ
ทูตมองโกเลียบริจาคเงิน
Mr.Dashpurev Luvsandoo เอกอั ค รราชทู ต มองโกเลี ย ประจำ า เทศไทย พร้ อ มด้ ว ย Ms.Suvdaa Badarch ที่ ปรึ ก ษาสถานเอกอั ค รราชทู ต มองโกเลี ย ตั ว แทนสถานทู ต มองโกเลี ย ในนามรั ฐ บาลมองโกเลี ย บริ จ าคเงิ น จำ า นวน ๒๐,๐๐๐ เหรียญดอลลาร์สหรัฐ และชาวมองโกเลียที่ทำางาน และศึกษาในประเทศไทย ร่วมบริจาคเงินเพิ่มเติมอีกจำานวน ๑,๐๐๐ เหรียญ ดอลลาร์ ส หรั ฐ โดยมี น ายแผน วรรณเมธี เลขาธิ ก ารสภากาชาดไทย รั บ มอบ ณ ห้ อ งรั บ รอง อาคารเทิ ด พระเกี ย รติ สมเด็จพระญาณสังวรฯ สภากาชาดไทย
ครอบครัวพอเพียง : 71
เรื่อง : หนูมีสุข
สัมผัสวิถีง่าย งาม ในเมืองโรแมนติก กลางหุบเขา อำาเภอปัว น่าน ชีวิตยามเช้าของชาวปัวเองก็มีเสน่ห์ไม่แพ้เมืองไหนๆ ความ เรียบง่ายตามวิถีชนบท มีให้เห็นอยู่ทั่วไปในความเงียบสงบบนถนน สายหนึ่ ง สองข้ า งทางถู ก โอบล้ อ มด้ ว ยขุ น เขาและท้ อ งฟ้ า สี ค ราม มุ่งหน้าสู่เมืองเล็กๆ ที่เต็มไปด้วยวัฒนธรรมทุ่งข้าว กองฟางและ รอยยิ้มของผู้คน บางคนกล่าวไว้ว่าสำาหรับเมืองปัวถ้าไม่ตั้งใจไปจริงก็จะไปไม่ถึงแต่หากไปแล้วก็จะ คิดถึงตลอดไป อำาเภอปัวตั้งอยู่ในจังหวัดน่านจังหวัดที่ไม่ใช่ทางผ่านสู่เมืองท่องเที่ยวสำาคัญ ทางภาคเหนือหากแต่เป็น ที่ที่มีธรรมชาติงดงาม มีวัฒนธรรมชาวไทลื้อวัดวาอารามเก่าแก่ ชุมชนที่ยังเต็มไปด้วยความบริสุทธิ์ของรอยยิ้มและผู้คนใครที่ได้เข้าไปสัมผัสก็ยากที่จะ ลืม… บนเส้นทางเขียวขจีของจังหวัดน่านสู่อำาเภอปัวมีความเป็นมาที่น่าประทับใจเดิมเป็นอาณาจักร เล็กๆ ของล้านนาและเป็นถิ่นที่อยู่อาศัยของชาวไทลื้อมาหลายร้อยปี มีความอุดมสมบูรณ์ ของผืนดินและแหล่งน้ำาวัฒนธรรมชาวไทลื้อคือการทอผ้าลายน้ำาไหล ล้วนสะท้อนคติความ เชื่อฝีมือเชิงช่างและจินตนาการทางศิลปะของชุมชนชาวไทลื้อได้อย่างดี ชีวิตยามเช้าของชาวปัวเองก็มีเสน่ห์ไม่แพ้เมืองไหนๆ ความเรียบง่ายตามวิถีชนบท มี ใ ห้ เ ห็ น อยู่ ทั่ ว ไป โดยเฉพาะกาดเช้ า ชาวบ้ า นนำ า ของมาขายพื ช ผั ก ท้ อ งถิ่ น ตามฤดู ก าล ยอดฟักทอง ตำาลึง ผักฮาก ผักหวาน รวมถึงอาหารพื้นบ้านไม่ว่าจะเป็นตำาขนุน ตำาเตา ส่ามะเขือแจ้ แอบ อ่อง ออหมู บรรยากาศยามเช้าจึงดูสดชื่นและมีชีวิตชีวาตั้งแต่ฟ้ายัง 72 : ครอบครัวพอเพียง
ไม่สาง ด้วยความน่ารัก ของวิถีความเป็นอยู่แบบชุมชน ผสานกับดินแดน แห่งขุนเขาที่งดงาม ทำาให้เมืองเล็กๆ แห่งนี้กลายเป็นเมืองที่อยู่ในใจของ ใครหลายคนที่เคยไปสัมผัสมาแล้ว
อร่อยประจำาถิ่น
• แวะตลาดเช้ า แล้ ว ถามหา “แกงก้ า ม” อาหารพื้นบ้านแท้ๆ ของชาวน่านปรุงโดยหมูสามชั้น นำ า ไปแกงกั บ น้ำ า พริ ก ทางเหนื อ อาหารอี ก ชนิ ด หนึ่ ง อยากให้ลองแต่อาจจะหารับประทานได้ยากคือ “ยำา หนัง”เป็นการ นำาเอาหนังวัว หรือ ควาย ตากแห้ง มา เผาให้ สุ ก หั่ น เป็ น ชิ้ น บางๆ แล้ ว นำ า ไปแช่ น้ำ า จนนุ่ ม ก่ อ นนำ า มาคลุ ก กั บ พริ ก ป่ น แล้ ว ปรุ ง ด้ ว ยเกลื อ และ โรยหน้าด้วยผักไผ่ที่มีกลิ่นหอมยั่วน้ำาลายยิ่งนัก
รู้ก่อนเดินทาง
• เมื่ อ เดิ น ทางถึ ง อำ า เภอปั ว ถ้ า อยากเห็น ของแปลก ๑ ใน UnseenThailand ก่ อ นถึ ง ตั ว อำ า เภอเล็ ก น้ อ ยมี ท างแยกเข้ า สู่ วั ด ปรางลองเลี้ ย ว เข้าไปดู “ต้นดิกเดียม” พรรณไม้อัศจรรย์ที่คล้ายมี อารมณ์ ขั น เพราะใบไม้ จะสั่ น ไหวระริ ก ทุ ก ครั้ ง ยาม ถูกคนสัมผัส
ครอบครัวพอเพียง : 73
‘ตู้เสื้อผ้าตุ๊กตา’ อินเทรนด์ใหม่รับกระแส งานฝีมือสร้างอาชีพ
คราวนี้มีข้อมูลที่เกี่ยวกับอาชีพ สร้างรายได้ดีๆ อีกอาชีพหนึ่ง โดยเป็นธุรกิจตู้้เสื้อผ้า ตุ๊กตา พร้อมจับกระแสตุ๊กตาบลายธ์บูม ทำ�ให้ขยายตลาดได้อีกหนึ่งช่องทางเป็นไอเดียที่มาจาก สมองและฝีมือล้วนๆ ยากแก่การลอกเลียนแบบ คุ ณ ศศิ นั นท์ โรจนัชยานนท์ เจ้าของธุรกิจ ตู้เสื้อผ้าตุ๊กตา เล่าว่า ตนเองชอบในเรื่องงานศิลปะ เป็ น ทุ น เดิ ม จึ ง ได้ ไ ปเรี ย นเพิ่ ม เติ ม ด้ า นงานเพ้ น ท์ ใ น รูปแบบต่างๆ เพื่อเพ้นท์ลงบนงานไม้ หวังให้เป็นงาน อดิเรก พร้อมกับฝึกฝนฝีมืองานเพ้นท์ลงบนข้าวของ เครื่องใช้ชิ้นเล็กๆ ในบ้าน จนกระทั่งเพื่อนเห็นฝีมือ จึ ง แนะนำ � ให้ เ พ้ น ท์ เ พื่ อ จำ � หน่ า ย โดยเริ่ ม จากกล่ อ ง ไม้ใส่เครื่องประดับ กล่องใส่กุญแจ ต่อมาก็ประยุกต์ เป็ น ตู้ ใ ส่ เ สื้ อ ผ้ า ตุ๊ ก ตาหมี จากความชอบของตนเอง ซึ่งมีช่างไม้เป็นผู้ทำ�ชิ้นงานให้ ส่วนงานเพ้นท์ศศินันท์ จะเป็นผู้ลงมือเองทั้งหมด จนกระทั่งเมื่อปีที่แล้ว (๒๕๕๒)กระแสตุ๊กตา บลายธ์มาแรง จึงคิดทำ�ตู้ตุ๊กตาบลายธ์ออกมาจำ�หน่าย บ้าง โดยมีขนาดเล็กกว่าตู้ตุ๊กตาหมีไม่มากนัก ช่องทาง จำ�หน่ายแรกคือร้านกาแฟของเพื่อน ในจังหวัดชลบุรี ซึ่ ง ได้ รั บ การตอบรั บ เป็ น อย่ า งดี จึ ง ขยายช่ อ งทาง จั ด จำ � หน่ า ยทางอิ น เทอร์ เ น็ ต เพิ่ ม เติ ม เพื่ อ ให้ ลู ก ค้ า เห็นรายละเอียดสินค้ามากขึ้น แต่ขณะนี้เว็บไซต์อยู่ ระหว่างการปรับปรุงส่วนหน้าร้านที่นำ�ไปจำ�หน่ายต่อ อยู่ที่ตลาดนัดสวนจตุจักรตรงข้ามตลาด อ.ต.ก. “สินค้าของเราคือการย่อตู้เสื้อผ้าขนาดจริง ให้เล็กลงมา เพิ่มลวดลายงานเพ้นท์ ส่วนรูปลักษณ์ อื่นๆ ก็เหมือนตู้ของจริงทั้งหมด เช่น ลูกบิด ลิ้นชัก และราวแขวนเสื้ อ ผ้า สามารถแขวนเสื้อผ้าตุ๊กตาให้ เป็ น ระเบี ย บเรี ย บร้ อ ยได้ ซึ่ ง ที่ ผ่ า นมายั ง ไม่ มี สิ น ค้ า ประเภทนี้ ว างจำ � หน่ า ยตามท้ อ งตลาด จึ ง ได้ รั บ การ 74 : ครอบครัวพอเพียง
ตอบรับดีจากลูกค้า โดยราคาตู้ตุ๊กตาบลายธ์อยู่ที่ ๒,๕๐๐ บาท ขนาดกว้าง ๒๙.๕ x ยาว ๑๕ x สูง ๓๙ เซนติเมตร เน้นลวดลายเป็นดอกกุหลาบ ลายผ้าต่อ และลายน้องหมี ส่วนตู้ตุ๊กตาหมีจะใหญ่ขึ้น สามารถใส่เสื้อเด็กเล็กๆ ได้ ราคา ๓,๐๐๐-๓,๕๐๐ บาท” ส่ ว นสิ น ค้ า หลั ก ที่ ข ายได้ ทุ ก เทศกาล คื อ ตู้ ไ ม้ สำ � หรั บ ใส่ เครื่องประดับ เครื่องสำ�อาง ต่างหู แหวน กำ�ไร ที่ทางศศินันท์ เน้นการ ออกแบบให้ เ หมาะสำ � หรั บ การจั ด วางบนโต๊ ะ เครื่ อ งแป้ ง ได้ อ ย่ า งลงตั ว รวมถึ ง ยั ง มี ลู ก ค้ า อี ก กลุ่ ม หนึ่ ง ที่ ซื้ อ ไปเพื่ อ นำ � ไปตกแต่ ง ร้ า นขายเสื้ อ ผ้ า ร้านกิฟชอป และร้านกาแฟ เป็นต้น ซึ่งสินค้าส่วนใหญ่เป็นงานเพ้นท์ สไตล์วินเทจ (Vintage) ดูงานออกจะหวานๆ และโบราณนิดๆ บางชิ้น ก็ศึกษาลวดลายมาจากงานของต่างประเทศ ที่เป็นตู้ไม้ขนาดจริง ทำ�ให้ สินค้าได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น สำ�หรับกำ�ลังการผลิต จะผลิตตามออเดอร์ประมาณ ๓๐ -๔๐ ชิ้น/เดือน ส่งจำ�หน่ายในกรุงเทพฯ ๓- ๔ ราย รวมถึง Made to Order ตามรู ป ที่ ลู ก ค้ า ต้ อ งการนำ � ไปใช้ ง าน ซึ่ ง ขั้ น ตอนการคิ ด แบบนั้ น ถือเป็น ขั้ น ตอนที่ ย ากที่ สุ ด และใช้ เวลานาน และขั้ น ตอนการผลิ ต ต้ อ งละเอี ย ด อ่อน ใช้ความปราณีต เนื่องจากเป็นสินค้าชิ้นเล็ก หากไม่ละเอียด ก็จะ ทำ�ให้สินค้าเสียหายได้ ในขณะที่ขั้นตอนการเพ้นท์ไม่ยากนัก อาศัยความ ชำ�นาญและประสบการณ์ที่เพ้นท์งานทุกวัน อนาคตคุ ณ ศศิ นั น ท์ คิ ด สร้ า งแบรนด์ เ ป็ น ของตั ว เอง พร้ อ ม ตราสินค้า เพื่อสร้างความจดจำ � รวมทั้งหาหน้าร้านในกรุงเทพฯ เน้น ตามห้ า งสรรพสิ น ค้ า เนื่ อ งจากลู ก ค้ า มี กำ � ลั ง ซื้ อ สู ง และน่ า จะชื่ น ชอบ ตู้เสื้อผ้าตุ๊กตาในลักษณะนี้ งานไอเดีย สร้างรายได้เสริมที่ตอบรับกระแสแบบนี้ ก็คงจะ ดีไม่น้อยหากได้ศึกษาเพิ่มเติม หากท่านใดสนใจรายละเอียด สามารถ ติดต่อสอบถามได้ที่ : ๐๘๖-๓๗๔-๔๒๖๖
AD ปตท.