Ken Wijn-magazine 33 by Pierre Paul Stacanov

JUNI 2020

K E N Wmagazine IJN CAHORS ONTSLUIERD

WIJNTIJDSCHRIFT VAN DE VL A AMSE WIJNGILDE V Z W

PLUS

DE DIVERSITEIT VAN RIOJA BORDEAUX 2019, EEN HAPPY END EEN NIEUWE KIJK OP ZUID-AFRIKA

VERSCHIJNT T WEEMA AL PER JA AR

www.vlaamsewijngilde.be

stéphane Buyens

Bert recour

Hostellerie Le Fox

Restaurant Pegasus

Koen deVos

Jean VandenBerghe

Restaurant La Cravache

Bernard Lescrinier Bernardin@Home

Frans saint germain Bistro Père & Mère

LieVen demeestere

Restaurant Arenberg

eddy deKeteLaere

Restaurant L’Ecailler

INHOUD CAVA, EEN VERHAAL OP EEN KEERPUNT?

Jaargang 17 nr 33

Leden van de Vlaamse Wijngilde ontvangen Ken Wijn-magazine tweemaal per jaar gratis. Niet-leden of leden die extra exemplaren willen, kunnen een abonnement nemen

Redactieraad Pierre Paul Stacanov (hoofdredacteur) Simonne Wellekens (eindredacteur) Hugo Van Landeghem Ghislaine Vandroogenbroeck Gudrun Huvelier Jaco Vankelecom Jean-Pierre Tavernier Kristel Balcaen Luc Van der Straeten Michel Van Zandijcke Peter Doomen

EEN WIJNLIEFHEBBER IN LOCKDOWN

Verantwoordelijke uitgever Redactie Ken Wijn-magazine p/a Pierre Paul Stacanov Distelstraat 28 9000 Gent +32 475 544 765 pierrepaul@vlaamsewijngilde.be

Infoadres publiciteit valerie@vlaamsewijngilde.be

Website www.vlaamsewijngilde.be

Coverfoto: Cahors, Esprit des lieux © Jérôme Morel

Layout en druk

WORDT 2018 DE TOEKOMSTIGE STANDAARD IN BOURGOGNE?

27 Aula Vini Rioja Diversiteit en kwaliteit 40 Feest van de Vlaamse Wijngilde 43 Cahors ontsluierd

ANTEPRIMA DI TOSCANA 2020

Juni 2020 Oplage: 3000 exemplaren

abonnement@vlaamsewijngilde.be www.vlaamsewijngilde.be

In de kijker

49 Bordeaux 2019 Een jaar van contrasten maar met een happy end 66 Een nieuwe kijk op Zuid-Afrika

En verder … 4 16

20 58 78 80 82

Het eerste woord Claire Villars en Gonzague Lurton Geslaagd huwelijk van twee wijndynastieën Beaujolais, da's Cru! Les Pyrénées Orientales Hart van de Roussillon Food pairing, wetenschap of kunst? Boekreview Het laatste woord

Cousto

De uitgever kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor de inhoud van de artikels, noch voor die van de interviews, die onder de verantwoordelijkheid van de auteurs vallen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

HET EERSTE WOORD LUC DEWULF Nationaal Voor zit ter

QUO VADIS? BESTE GILDEVRIENDEN,

EVENEMENTEN VLAAMSE WIJNGILDE Raadpleeg www.vlaamsewijngilde.be

irale infectiegevaren, lockdown of quarantaine, mondkapjes en

u mogelijks een of meer naasten verloren, we voelen alvast met u mee. Chaos alom. Ook de wijnwereld is zwaar getrof-

dagelijks leven binnen geslopen en onze nieuwe realiteit geworden. We waren er alvast niet op voorbereid, met als gevolg ook exit gildejaar 2019-2020. Alle geplande wijnevents werden langzaam maar zeker afgeblazen. Deze gezondheidscrisis overrulede alles. Het jaar 2020 was nochtans uitstekend gestart. Het Nationaal Feest werd door de aanwezigen zeer gesmaakt. Een talrijk bijgewoonde masterclass en een uitgebreide degustatie bij het diner zetten de ‘vergeten’ streek van Cahors weer helemaal op de kaart. De belangrijkste wijnbouwers hadden wijnen ingestuurd of lieten zich vertegenwoordigen. De buitengewoon enthousiaste ambassadeur, Jean-Luc Baldès, en het gedreven lid van het Nationaal Comité, Pierre

sen te wachten voor verkoop. Europese wijnbouwers kunnen ze nog nauwelijks stockeren. Noodkreten van Vlaamse wijnboeren zowel in binnen- als in buitenland bereiken ons. Ik wil er, ter illustratie, één citeren die me bijzonder

Paul Stacanov, hadden samen de uitdaging met brio voor mekaar gekregen. Dit smaakte alvast naar meer! Op 12 maart besloten mijn vrouw en ik onze zonnige wintertrip nog in een sympathiek restaurantje La table de Chaintré gelegen in de Pouilly Fuissé appellatie in het gelijknamig pittoreske Franse dorpje. En dan … dan gingen alle deuren dicht! De continue stroom van nieuwsberichten en de hallucinante beelden over de impact van het virus liegen niet. Dit hebben we nog nooit meegemaakt. We krijgen beangstigend nieuws over

ken, maar het is onmogelijk om ze aan de vrouw of man te brengen ...” Onze wijnhandelaars en horeca krijgen zware klappen te verduren en dit in het midden van wat hun maanden van hoogconjunctuur hadden moeten zijn. De traditionele lentevoorstellingen

ook twee leden van het Nationaal Comité hebben de coronahel doorleefd. Gelukkig zijn ze weer gezond en wel. Druppelsgewijs krijgen we te horen dat verschillende gildeleden evenmin gespaard bleven. Gelukkig vielen er - voor zo-

uit Antwerpen die aan biodynamische wijnbouw doet op de hoogste hellingen in Sud-Tirol: “Alle wijnbestellingen voor dit jaar zijn geannuleerd, wijnproeverijen en groepsbezoeken zijn quarantainetoestand nog zal aanhouden. Insiders voorspellen dat de gastronomie voor de herfst van dit jaar niet meer zal openen. Indien Ik heb een kelder vol wondermooie wijnen die ons het simpele overleven zouden mogelijk ma-

zijn allen geannuleerd. De grote wijnbeurzen Vinitaly en Prowein hopen vooralsnog op een latere datum dit jaar te kunnen plaatsvinden. Wijnpromoties overspoelen momenteel onze mailbox. Gelukkig zijn vele wijnbouwers en handelaars creatief en ondernemend én is er staan. We kopen al sneller onze wijn aan bij bevriende handelaars. Er wordt thuis al frequenhet geval, de sociale wijndrinkers hebben een rustpauze ingelast.

Wat nu met het sociale leven in deze nieuwe maatschappij? Wat met het gezellig wijnproeven onder vrienden zoals weleer? Wat met de toekomst van de Vlaamse Wijngilde? Hoewel vele van deze pertinente vragen vandaag onbeantwoord blijven, gelooft het Nationaal Comité in de toekomst en in deze van onze grote wijnvereniging. We hebben niet stil gezeten. Er zullen nieuwe initiatieven ontwikkeld worden, aangepast aan het moment en de organisatorische mogelijkheden. De wijnronde naar Chablis zal opnieuw op het programma komen. We waren bijzonder enthousiast dat er al meer dan 140 leden hadden ingeschreven en het event opnieuw zo goed als volgeboekt was. De Ken Wijn-wedstrijd is uitgesteld tot volgend jaar. Er ligt wel een plan klaar om als alternatief via digitale weg een Ken Wijn-quiz te organiseren. Wanneer u dit Ken Wijn-magazine leest, heeft die reeds plaatsgevonden. We horen graag wat u ervan vond. Veel proeven onder vrienden is er nog niet bij. We zouden de veilige afstandsregels ook moeilijk kunnen respecteren. In deze vreemde tijd van afzondering hebben enkele commanderijen

wel Zoom of Skype als communicatie- en verbindingsmiddel ontdekt. Wij van Amici ‘aperitief zoomen’ onder wijnvrienden wekelijks op zondag. Zo houden we met elkaar contact. Er is onder de leden van de club een WhatsApp-groep gemaakt waarin de voorzitter wekelijks een wijnthema aangeeft. Leden trekken in de loop thema en geven hun commentaar door. Iedereen geboeid! Het Nationaal Comité wil het proeven onder vrienden levendig houden en gaat alvast verder met het plannen van nieuwe activiteiten voor het volgende gildejaar. Wij informeren u daarover verder in de Ken Wijn-Flash. Initiatieven en suggesties zijn welkom bij de nationale secretaris Gerard Van den Abbeele en kunnen in het Nationaal Comité worden besproken voor een gezamenlijke uitvoering. Samen overwinnen we deze crisis! “Everything will be okay in the end, and if not okay, it’s not the end!” (John Lennon) 1 mei 2020 Luc Dewulf - Nationaal Voorzitter

Nationaal Comité Vlaamse Wijngilde VOORZITTER - PRESIDENT – PRÉSIDENT Luc Dewulf luc@vlaamsewijngilde.be

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENT VICE-PRÉSIDENT Wouter De Nul wouter@vlaamsewijngilde.be

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENT VICE-PRÉSIDENT Michel Terlinck michel@vlaamsewijngilde.be

WIJNMEESTER - WINE MASTER - MAÎTRE DE VIN Peter Doomen peter@vlaamsewijngilde.be

ADJUNCT-WIJNMEESTER – DEPUTY WINE MASTER – MAÎTRE DE VIN ADJOINT Peter Arijs petera@vlaamsewijngilde.be

SECRETARIS - SECRETARY - SECRÉTAIRE Gerard Vanden Abbeele gerard@vlaamsewijngilde.be

PENNINGMEESTER - TREASURER - TRÉSORIER Annelies De Smet annelies@vlaamsewijngilde.be

PUBLIC RELATIONS

REDACTIE

Eric Merny eric@vlaamsewijngilde.be

ADJUNCT-PUBLIC RELATIONS Valérie Heuvelmans valerie@vlaamsewijngilde.be

De redactieraad (vlnr): Luc Van der Straeten, Simonne Wellekens, Jaco Vankelecom, Pierre Paul Stacanov, Michel Van Zandycke, Ghislaine Vandroogenbroeck, Jean-Pierre Tavernier, Kristel Balcaen, Gudrun Huvelier en Peter Doomen. Niet op foto: Hugo Van Landeghem.

COMMUNICATIEVERANTWOORDELIJKE COMMUNICATION MANAGER - RESPONSABLE DE COMMUNICATION Pierre Paul Stacanov pierrepaul@vlaamsewijngilde.be

Een abonnement op Ken Wijn-magazine? Ken Wijn-magazine heeft een abonnementenservice. Het magazine ligt enkele dagen na verschijning (2x per jaar: half december en half juni) in uw bus. De kostprijs bedraagt 5 euro per nummer per exemplaar. Betaling vooraf op de rekening van de Vlaamse Wijngilde met vermelding van uw abonnementsnummer. Enkel verzending naar een Belgisch adres. Een abonnement geldt voor een jaar (2 nummers).

KELDERMEESTER – CELLAR MASTER – MAÎTRE DE CAVE Anne De Kerpel anne@vlaamsewijngilde.be

WEBMASTER

Interesse? Neem contact op met abonnement@vlaamsewijngilde.be en vermeld het aantal exemplaren dat u wenst te ontvangen per nummer. Vergeet niet uw postadres te vermelden. Bij inschrijving ontvangt u van ons een abonnementsnummer en het rekeningnummer van de Vlaamse Wijngilde.

Sara De Meyer sara@vlaamsewijngilde.be

Leden van de Vlaamse Wijngilde hoeven zich niet te abonneren: zij krijgen het magazine via het bestuur van de eigen commanderij.

EREVOORZITTER - HONORARY PRESIDENT PRÉSIDENT D'HONNEUR

www.vlaamsewijngilde.be/ken-wijn/ken-wijn-magazine/abonnement/

Hugo Van Landeghem

De drie gediplomeerden van Commanderij Gent: Fanny Dhondt, Bob Driege en Luc Wieme

CAVA, EEN VERHAAL OP EEN KEERPUNT? Vorig najaar kregen de leden van de Vlaamse Wijngilde via Ken Wijn-flash een uitnodiging voor een driedaagse opleiding georganiseerd door de Consejo Regulador del Cava in samenwerking met de Cava Academy België in Excellis, het nieuwe horecahuis en centrum voor gastronomie in Evere. Het centrum beschikt over een prachtige infrastructuur, op een boogscheut van de VRT toren, met professionele keuken, ontvangst- en vergaderruimtes voor demo’s en masterclasses, en een café. De bedoeling was een ‘in depth’ vorming te geven over cava, een beeld te schetsen van de huidige marktpositie en vooral aan te geven hoe de consejo een antwoord wil bieden op het toch wat tanende imago

L U C W IEME C o m m a n d e r ij G e n t

van deze Spaanse schuimwijn. Want inderdaad, het gigantische wereldwijde

Fo t o's F an n y D h o n d t

exportsucces van de cavabubbels genereerde tegelijkertijd een ‘devaluatie van de

Cava Academy

appellatie’ zoals Bruno Vanspauwen al titelde in De Standaard in november 2013.

C o d o r n iú , C o r p in n a t

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Cees Van Casteren MW, Johan Sterckx - sommelier, Pedro Ballesteros MW

HISTORIA DEL CAVA, AYER Y AHORA In de tweede helft van de 19de eeuw probeerden enkele wijnbouwerfamilies uit Sant Sadurni d'Anoia (Penedès) in samenwerking met het Institut Agricola Català de Sant Isidro de ‘méthode traditionelle’ toe te passen op hun inheemse druiven. De man die als pionier de wijngeschiedenisboeken haalde is Josep Raventós, lid van de familie Codorníu, die vandaag nog steeds, samen met Freixenet, de cavagigant is. Josep haalde zijn ‘mosterd’ bij de bron tijdens een reis in Champagne Vilaret deed dat in Blanes (70km boven Barcelona) maar verdween in de nevelen des tijds. Sant Sadurní d’Anoia (45km ten zuiden van Barcelona) is met 97% van de productie het absolute epicentrum, hoewel er in totaal 160 gemeenten zijn die cava produceren. Buiten Catalonië met Barcelona (64), Tarragona (52) Lleida (12) en Girona (5), vind je er nog in Rioja (18) en in een paar dorpen in Navarra, Aragon, Alava, Valencia. jaar.

Het product had in de jaren 1920 de Spaanse markt stevig veroverd, echter niet onder de naam cava, maar als champan /champaña of xampany. Pas in 1959 verscheen samen met de eerste Spaanse schuimwijnwetten het woord cava (kelder), bekrachtigd in 1966. De Consejo Regulador de los Vinos Espumosos werd enkele jaren later (1972) opgericht, na het De jaren 1960 werden trouwens een decennium van booming business voor de Spaanse producenten die dankzij het opkomend internationaal toerisme de Europese markt veroverden (productie maal 4,5 op 10 jaar). Een volgend doorbraakmoment was de toetreding van Spanje tot de EEG in 1991. Momenteel (cijfers 2018) telen 6.647 wijnbouwers op 3.7924ha druiven voor cava en zijn er 145 producenten van basiswijn

en 224 cavamakers. De laatste acht jaar kwamen er nog 7.000ha bij om aan de continu stijgende vraag te kunnen voldoen. Opmerkelijk is dat coöperaties een zeer klein deel van de productie voor hun rekening nemen (3%). Typisch is wel dat de producenten meestal een deel van hun druiven of most aankopen. Zowat 37% werkt zelfs uitsluitend met aangekocht materiaal! Hoewel de plantdichtheid per hectare met 1.500 à 3.500 stokken een stuk lager ligt dan in Champagne, mag men toch tot 12.000kg druiven per hectare oogsten (meestal draait de oogst rond de 10.000kg, in Champagne gaat het van 10.000 tot 15.000kg!). Daarmee haalde de DO Cava in 2018 een productie van meer dan 244 recordoogst. De geschatte omzet van 1146,8 miljoen euro evenaarde

Verrassend is dat het productiecijfer zo goed als stabiel is sedert 2010. Het is de export die stijgt, en die is goed voor twee derden: in progressief naar 165 miljoen in 2018. Nog even ter vergelijking aangeven dat de Champagnestreek in 2018 niet minder dan 362 miljoen 37.924ha voor cava)!

SOORTEN, DRUIVEN EN NIVEAUS Naargelang de dosering van de licor de expedición onderscheidt men zeven types, van brut nature (<3g/lsuiker) tot dulce (>50g/l), ongeveer zoals bij champagne. Ook hier zijn brut nature en extra brut (tot 6g) in opgang. De zoete semi-seco (32 à 50g/l) is vooral populair bij het Spaanse publiek.

Net zoals velen denken dat champagne uitsluitend met drie druiven wordt gemaakt, geldt dit ook voor cava. Inderdaad macabeu (= viura) met 36,5%, xarel-lo 25,3% en parellada 19,7% zijn goed voor 4/5 van de wijngaardoppervlakte hoewel we het aandeel van garnacha negra (4,4%) en trepat (3%) niet mogen vergeten, naast chardonnay (8%) en pinot noir (2,3%). Rest nog wat monastrell (de oudste cava druif) en subirat parent, beter bekend als malvasia. Macabeu moet voor de elegantie van de cava zorgen, xarel-lo voor de body. Parellada heeft een lagere aciditeit en geeft een zachtere, fruitige wijn, ideaal om mee te doseren. Xarel-lo komt de laatste tijd ook steeds meer voor als (monocépage) stille wijn. Cava is meestal een assemblage van deze drie druiven uit hetzelfde oogstjaar. Het integreren van reservewijn uit oudere jaren in de ‘coupage of cupatge’ is niet zo courant.

Er zijn drie kwaliteitsniveaus op basis van de rima of lageringstijd en de selectie van de druiven. De standaard cava ligt minstens negen maanden sur lattes, cava reserva minimum 15 maanden en gran het etiket, ook te onderscheiden aan de kleur van het capsulezegel (wit, groen, of zwart + grijs). De twee hogere categorieën vertegenwoordigen samen nog geen 13% (11% voor reserva en 2% voor gran reserva). De negen maanden sur lattes voor de standaardcava ligt meer in de lijn van de crémants en een stuk onder de minimale 15 maanden voor champagne. Dit argument wordt dikwijls onterecht aangehaald ter verklaring van de lage(re) prijs van cava. De echte verklaring is de prijs die de wijnbouwers krijgen voor een kilogram druiven. Die bedraagt amper 30 à 38 eurocent, daar waar men bij champagne op zes euro kan rekenen!

FOOD PAIRING In de tweede en derde lessessie werd ook behoorlijk aandacht besteed aan de food pairing met cava. Terecht. Zeker een braakliggend terrein met toekomst in ons land waar de doorsnee Belg nog verwonderd opkijkt als je beweert al van een volledig champagnediner van aperitief tot dessert te hebben genoten. Dat je dit ook met cava zou kunnen, lijkt wel heel ver van mijn bed. Het is alleszins een interessante uitdaging voor cava-importeurs en cavisten. Dat heeft de DO Cava begrepen en een concrete vorm gegeven in het prachtig Engelstalig kookboek Cava Moments, uitgegeven in 2017 in samenwerking met de Real Academia de Gastronomia. Zowat alle grote Spaanse sterrenchefs stellen er een gerecht in voor dat met cava wordt bereid. De Consejo Regulador del Cava, aangestuurd vanuit de UK, heeft alleszins alles uit de kast gehaald om deze driedaagse op een hoog niveau te laten doorgaan, in de eerste plaats door de keuze van de lesgevers: Patrick Fiévez, wijnjournalist, Andy De Brouwer, Eerste Maître d’hôtel van België 2019, Johan Sterckx, Eerste Sommelier België 1997, Natalia Gomez, marketing consultant voor DO Cava, Cees Van Casteren en Pedro Ballesteros Torres, beiden Master of Wine; én Javier Pagés, president van de Consejo Regulador. De 39 deelnemers, overwegend uit Vlaanderen, werden tot slot onderworpen aan een theoretische vragenAcademia del Cava’ opleverde en voor drie laureaten zelfs een driedaagse reis naar ‘Cavaland’.

TREPAT EN ROSADO Trepat is afkomstig uit het hoog gelegen Conca de Barberà en ook uit Pira (Tarragona). Het is een rode druif die echter weinig kleur geeft en haar reputatie dankt aan de rosado cava’s die er(rosé cava wordt niet zoals in Champagne bekomen door toevoeging van rode wijn). Er zijn echter evengoed ‘witte’ trepat cava’s op de markt, eerder vin gris van kleur, heel apart en subtiel. Bijna onvindbaar hier in België, maar zeker eens proeven als je er de kans toe hebt. Rosado cava maakt in totaal toch 8,4% uit van de totaalproductie.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

- Photo TWIN

www.phelansegur.com

A NEW STAR IS BORN: CAVA DE PARAJE In het cavalandschap bestaat er geen premier of grand cru-systeem, gelinkt aan hoger aangeschreven dorpen of terroirs. Dat werd ook door de consejo als een tekort aanzien. Toen de kwaliteitsmalaise een aantal jaren geleden zo groot was dat Raventós i Blanc in 2012 en Toni en Josep Maria van Albet i Noya in 2013 uit de appellatie stapten, en dus het woord cava van hun etiket verwijderden, ging de alarmbel af en zocht men

gelanceerd in het grandioze moderne decor van het Palau de la Musica in Barcelona. Het is de bedoeling met deze prestigieuze categorie het imago van goedkope schuimwijn op zijn minst te nuanceren en omhoog te krikken. Aan welke voorwaarden moet een cava de paraje voldoen? Met de termkeuze is al een duidelijke link naar terroir gemaakt: paraje (of paratge in het Catalaans) betekent immers ‘plaats’. Het gaat dus om microklimaat, ligging en geologie, en als dusdanig erkend door de consejo. De wijnstokken moeten minstens 10 jaar oud zijn, de oogst manueel en met een behoorlijk lager rendement (8.000kg maximaal, ipv 12.000). Dat geeft dan 48 hectoliter most per hectare. Alle voor cava toegestane druiven kunnen ook voor paraje aangewend worden. De parajewijnen zijn altijd (extra) brut (nature), met jaargang en het resultaat van minimum drie jaar lagering (die meestal ruim overschreden wordt). Uiteraard zijn traceerbaarheid en kwaliteitscontrole met degustatie primordiaal. Op 12 juli 2017 werden 12 cava de paraje door het Ministerie van Landbouw erkend. Het proefpanel dat de kandidaten cava de paraje goedkeurde bestond uit: Pedro Ballesteros MW, Lenka Sedlackova MW, Ferran Centelles, Guillermo Cruz, Joan Miquel Canals, Enric Vives en Ramon Francàs.

Codorniú heeft meteen drie cava de paraje op de markt gebracht

PRODUCENT

CUVÉE (WIJNGAARD)

Torelló

Gran Torelló (Vinyes de Can Marti)

Recaredo

Turó d’en Mota (Turó d’en Mota)

Recaredo

Serrall del Vell (Serrall del Vell)

Alta Alella

Mirgin (Vallcirera)

Juvé & Camps

La Capella (La Capella)

Freixenet, Casa Sala

Casa Sala (Casa Sala)

Codorníu

Finca La Pleta (La Pleta)

Codorníu

Finca El Tros Nou (El Tros Nou)

Codorníu

Finca La Fideuera (La Fideuera)

Vins el Cep

Claror (Can Prats)

Gramona

Enoteca, Celler Batlle, Ill Lustros (Font de Jui)

Castellroig

Sabaté i Coca (Terroja)

De Gran Vintage van Pere Ventura is er pas met de 2014 añada als paraje bij gekomen, wat het totaal op 13 brengt. De twee reuzen Freixenet en Codorníu zijn dadelijk op de kar gesprongen, de laatstgenoemde zelfs met drie cuvées. In 2018 gingen toch al 130.000 over de toonbank aan prijzen van 30 tot meer dan 70 euro.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Geproefd Cava de paraje We kregen de gelegenheid om verschillende parajewijnen te proeven. Wat naast de hoge kwaliteit het meest opviel was de onderlinge verscheidenheid van stijl. Niet alleen komen ze van diverse regio’s, maar ook de gebruikte druiven en de lageringsduur zijn verschillend. Vins el Cep Claror brut nature 2012 gaat prat op zijn

biodynamische achtergrond (hun eerste biodynamische cava was van 2006), een primeur dus. Vier families uit Sant Sadurní sloegen in 1980 de handen in elkaar om hun 200ha gezamenlijk en organisch te exploiteren. De 5,5ha die ze selecteerden voor hun Claror Can Prats omvatten per druif telkens twee onderscheiden percelen met oude stokken van xarel-lo 43%, macabeu 33% en parellada 24%. Opmerkelijk is dat 12% van de stille basiswijn twee maanden op hout gelagerd wordt. De wijn bleef 48 maanden sur lattes. Dit geeft een cava met heel mooie belletjes, zeer minerale (krijt) touch, appel en wat amandel toast, strak en edel van structuur. Prijs ter plekke rond de € 25 tot € 50. www.vinselcep.com Pere Ventura Gran Vintage brut 2012 komt ook van een familiebedrijf uit Sant Sadurní. Van hun 328ha selecteerden ze de zeer oude percelen La Anciana en La Secreta voor een fifty-fifty assemblage van macabeo en xarel-lo. 36 maanden in hun ondergrondse kelders en gepresenteerd in een chique fles met ‘parfum allures’. De cava die voor mij het meest een millésimé champagne benadert: gistgeuren, brioche, honig en romig van structuur, weelderig en eten-en-drinken gevoel. Prijs € 62. www. pereventuragroup.com

Een totaal andere wijn is één van de drie Codorníu parajes: Finca El Tros Nou, afkomstig van een perceeltje van amper 1,63 hectare uit het ‘koudere’ Serralada de Prades in Conca de Barbera. Met 100% jonge pinot noir is hij uitzonderlijk. Voeg daaraan toe dat de tirage van de geproefde jaargang in 2008 plaats vond en hij zomaar even 90 maanden op lattes had gelegen bij de eerste dégorgement! Een brut met toch 12g suiker/ liter waarvan amper 600 flessen op de markt kwamen…Fel parelend, boterig en lactisch maar ook duidelijk sterfruit en exotische aroma’s die bevestigd worden in de mond en een structuur die een belegen gevoel vertoont. De prijs van deze eet-cava is navenant: € 108 voor de 2009. www.codorniu.com Alta Alella Mirgin Exeo brut nature 2013 komt van de paraje Vallcirera die ligt in het natuurpark Serralada de Marina, tussen de dorpjes Alella en Tiana, vlakbij de kust en amper 18km boven Barcelona. Daar vind je de zogenaamde Sauló-bodem: een zurige en zandige ondergrond met een laag kalksteengehalte en graniet. Weer een totaal andere fles, ook letterlijk door haar langwerpige smalle vorm. Dit is een blend van 60% pansa blanca (xarel-lo) en 40% chardonnay. Een deel van de wijn fermenteert in eiken vaten van twee tot drie jaar. ‘Produced only in exceptional vintage years’. Fijn mineraal, rijpe citrus en wit steenfruit, Fijnzinnig, vineus, zeer rijk. Deze wijn is een absolute topper. € 45 in Spanje. www.altaalella.wine.

DE REBELLEN VAN CORPINNAT

Gramona

Corpinnat is sedert 30 januari 2019 de brand name van de groep van negen ‘afvalligen’ van de Cava DO. De naam bestaat uit cor + pinnat (afkomstig van Pinnai -> Penetense -> Penedès) en betekent dus: (wijn uit) het hart van de Penedès streek. In 2014-15 werd het voor zes huizen Gramona, Nadal, Castellroig, Llopart, Recaredo en Torelló duidelijk dat hun kwaliteitsvisie onverzoenbaar was met die van de Cava DO, ook al probeerden zij hun gemeenschappelijke, op de Europese markt gerichte, naam in een eerste fase nog onder de DO-hoed te laten functioneren. De DO Penedès was wel tot samenwerking bereid. Zij creëerde in 2014 zelfs ‘Classic Penedès’ voor de wijnhuizen die binnen zich ook aan bij Corpinnat. De productievereisten zijn een stuk strenger dan die voor cava. De wijngaarden moeten in de 39 historische Penedès gemeenten liggen (daar waar DO Cava een supra-regionale appellatie is). De lageringsduur is minimaal 18 maanden in de plaats van negen, en de wijn moet op het domein zelf gemaakt worden. Bovendien willen zij een minimumprijs van € 0,70 per kg aanhouden voor het aankopen van druiven - de door de DO in 2019 bepaalde € 0,30 leidde tot spontane stakingen tijdens de oogstperiode. Uit de DO stappen was voor de Corpinnatleden een traumatische ervaring, waarbij zij als het ware hun navelstreng met de tradities en verenigingen zoals de Cofraria moesten doorknippen. Daarenboven was het afwachten of zij op de internationale markt zouden aanvaard worden, wat gelukkig al snel het geval bleek. En Xavier Pagès, sedert augustus 2018 voorzitter van de DO Cava, zou naar eigen zeggen maar al te graag de terugkeer van de Corpinnatgroep verwelkomen.

BRON: WWW.JANCISROBINSON.COM Recaredo

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Volg ons op instagram op instagram.com/labuenavida_vinos en leer zo de wijnmakers kennen van jullie favoriete wijnen. Bovendien kunnen jullie ook inschrijven voor een privĂŠ zoomsessie en samen met de wijnmaker de wijnen van thuis uit degusteren. We maken voor jullie een degustatiepakket om de wijnen samen te bespreken met de wijnmaker. . Scherp uw smaakpapillen aan in Corona-tijden en leer Spanje nog beter kennen via dĂŠ toonaangevende wijnmakers!

www.labuenavida.be maandag t/m vrijdag: 9u - 17u eerste zaterdag v/d maand: 13u - 17u

Verlipark - Lichtstraat z/n - 2400 Mol Tel: +32 (0)14 45 13 03 - info@labuenavida.be - www.labuenavida.be

CAVA IN BELGIË België is jarenlang de grootste importeur van cava geweest. Enkel voor het jaar 2018 moesten we die eerste plaats afstaan aan de 70 miljoen het reserva type, daar steken we Duitsland ver voorbij met een import

De spectaculaire opgang van de cava bij ons kunnen we situeren rond 2008. Vanaf dan ging het met reuzensprongen jaarlijks vooruit om de zes miljoen van 2007). Vier jaar lang bleef de import quasi stabiel maar dan ging het plots 4,8% achteruit voor de laatst beschikbare cijfers (2018). Als je de hele Benelux bekijkt begint de daling van de import al in 2016. Enkele verklaringen dringen zich op. Vooreerst is er de economische wetmatigheid die zegt dat geen enkele groei eindeloos is, maar afhankelijk van de vraag en de consumptiecapaciteit. Als je ook nog weet dat het vooral de Vlamingen zijn die cava aan de lopende band soldaat maken (Walen kopen nog altijd drie vierden van hun schuimwijn in Frankrijk en Luxemburg; wij amper de helft) dan denk ik dat de spreekwoordelijke emmer stilaan vol is. Ik merk trouwens meer en meer in mijn omgeving tekenen van saturatie en het ABC syndroom (anything but Cava – ooit was het chardonnay). Cru gesteld: een aantal mensen worden het stilaan beu om op alle mogelijke plaatsen en gelegenheden een glas cava onder de neus te krijgen, niet altijd van een overtuigende kwaliteit. En de concurrentie staat aan de deur te lonken: prosecco met zijn wat zoetfruitige nasmaak, vlotter dan cava, en de Franse crémants die zeker het (her)ontdekken waard zijn. Dat je een schuimwijn, die gemaakt wordt volgens het toch arbeidsintensieve proces van de méthode traditionnelle, kunt kopen voor maar zes euro draagt ook geenszins bij aan de perceptie dat je hier met een kwaliteitsvol product te maken hebt. Ook al is die prijszetting sterk bepaald door de ridicule prijs die de grote spelers bepalen/betalen voor het basisproduct. Evenzo is het geen goede marketingstrategie dat je met de regelmaat van een klok en hoppend van het ene grootwarenhuis naar het andere cava kunt kopen aan kortingen van 25% tot 1+1 aanbiedingen. Je moet wel gek zijn om een voorraad cava aan te leggen aan de volle prijs voor je komende fuif of receptie.

Een initiatief zoals deze cavacursus en de oprichting van een Belgische cava-academie is hier wel op zijn plaats en bewijst dat de Consejo Regulador zich bewust is van de noodzaak van positieve imago building. Alleen betwijfel ik of de creatie van een nieuwe topcategorie de oplossing is. Ook al wordt hiermee bewezen dat cava alles in zich heeft om prachtige, complexe bubbels te zijn, de doorsnee consument ligt daar niet wakker van. Veeleer dient men te werken aan het garanderen van de basiskwaliteit en het in the picture brengen van de kleinere producenten die verrassende en eigenzinnige smaken en stijlen aanbieden. Die moet je misschien nu nog te veel gaan opsporen bij de cavisten. Moet cava bang zijn dat de Belgische terugloop zich ook in de andere landen zal manifesteren? Ik denk het niet, in de meeste gevallen ligt de markt daar nog open. De overname van 50,7% van het kapitaal van Freixenet door de Duitse sekt gigant Henkel & Co in november 2018, bewijst dat beiden samen als wereldleider in schuimwijnen nieuwe markten willen aanboren en die met hun gezamenlijke distributiekanalen

DE GROOTSTE EXPORTLANDEN VOOR CAVA IN 2018 (MILJOEN FLESSEN) 1

Duitsland

32,110

België

27,229

USA

21,714

21,675

Frankrijk

10,496

Japan

8,405

Zweden

5,199

Nederland

5,034

Cava Academy Belgium 2019

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

CLAIRE VILLARS EN GONZAGUE LURTON

GESLAAGD HUWELIJK VAN TWEE WIJNDYNASTIEËN MI C HEL VA N Z A ND I J C K E C o m m an d e r ij H e t B r u g s e V r y e Fo t o's J o e r i V o e t - M ar c De Meerleer - Gonzague & C l a ir e L ur t o n V in e y a r d s Gonzague Lurton

Op 12 maart 2020 organiseerde de Commanderie de Bordeaux - Vlaanderen een proefavond van wijnen gemaakt op de domeinen van Gonzague Lurton en Claire Villars. Het paar bezit vier domeinen in de Médoc waarvan drie in de appellatie Margaux: Château La Gurgue, cru bourgeois, Château Ferrière, 3e cru classé, Château Durfort-Vivens, 2e cru classé, en Château Haut-Bages Libéral, 5e cru classé in de appellatie Pauillac. Recent volgde een domein in Californië: Acaibo. De domeinen werden vertegenwoordigd door mevrouw Sylvie Vennetier, verantwoordelijke voor de public relations. Gonzague Lurton stamt uit een Bordelese wijnmakerfamilie en is de zoon van Lu-

Geproefd Château La Gurgue 2015

De wijn oogt helder en mooi kersenrood. Uit het glas stijgen aroma’s op van rood bosfruit, specerijen en florale toetsen. De wijn is evenwichtig met een goede balans tussen fruit, body, zuur en zijdeachtige tannine. Een elegante wijn met diepte. Château Ferrière 2015

De donker kersenrode kleur van deze wijn verraadt aroma’s van rood en zwart fruit. De wijn is complex met tabak, kruiden en minerale toetsen. De smaak is vol en intens. De fijne tannine is goed ingebed in een fluwelen elegantie. Château Ferrière 2009

Deze wijn is donkerrood met paarse weerschijn. De aroma’s verraden cassis, pruim, kers, rode bessen en florale toetsen. De smaken zijn goed vermengd, de wijn is evenwichtig en elegant. Château Durfort-Vivens 2015 Het Californische avontuur van Claire en Gonzague

cien Lurton, die eerder kasteelheer was op Château Brane-Cantenac. In 1992 kwam hij aan het hoofd van Château Durfort-Vivens. In zijn betrachting om de kwaliteit van de wijnen te verbeteren, opteerde hij voor wijnbouw met respect voor de natuur, ten einde het ‘terroir’ optimaal tot uiting te laten komen. De volgende stap was logisch: het domein converteerde geleidelijk aan naar biodynamie. Château Durfort-Vivens was de eerste cru classé in de Médoc die in 2016 door het organisme Demegue en Claire Lurton laten zich bijstaan door de gerenommeerde oenoloog Eric Boissenot, die ook een 40-tal andere domeinen in de MéMargaux, Mouton-Rothschild, Palmer, Pichon Comtesse, Pichon Baron, Ducru-Beaucaillou, Brane Cantenac, Léoville Barton, Léoville las Cazes, Gruaud-Larose).

CHÂTEAU LA GURGUE In de 19de eeuw was dit domein eigendom van twee opeenvolgende burgemeesters van de gemeente Margaux. Beiden voegden goed gelegen wijngaarden aan het domein toe. Thans is Claire Villars de eigenares. Het wijndomein beslaat 10ha. De bodem bestaat uit keien en zand op een ondergrond van kalksteen en mergel. De wijnstokken, 47% cabernet sauvignon, 49% merlot en 4% petit verdot, zijn gemiddeld 30 jaar oud. De wijngaard is in transitie naar biodynamie. De pluk geschiedt beton en inox en duurt 18 tot 24 dagen. Vervolgens rijpt de wijn 12 maanden op eiken vaten, waarvan 20% nieuw.

Dat deze wijn voor 90% uit cabernet sauvignon gemaakt is, verraadt zich in de donkerrobijnrode kleur en de aroma’s van zwart fruit. De wijn geurt verder naar laurier, viooltjes, leder en tabak. De aanzet is soepel, de mondvulling vlezig en intens en de tannine zijdeachtig. De smaken blijven lang anhouden. Een mooie expressie van het Margauxterroir! Château Durfort-Vivens 2009

De wijn wordt gekenmerkt door een intense, bijna bedwelmende, aromatische expressie. Het boeket is samengesteld uit een mix van florale geuren (viooltjes), kruiden (peper, kaneel, zoethout, vanille), rode en zwarte vruchten (braambes, zwarte bes, framboos) en minerale toetsen. In de mond ervaart men een subliem evenwicht tussen volheid, zachtheid, frisheid en kracht. Een wijn die terzelfdertijd zijdezacht en gestructureerd is. Château Haut-Bages Libéral 2015

Deze wijn kleurt kardinaalsrood. In eerste instantie noteert men aroma’s van peper en eik, vervolgens ontwaart men de geur van kleine zwarte bessen. De wijn is vrij rechtlijnig met een soepele en vlezige body. De finale berust op een goed gedoseerde aciditeit. Château Haut-Bages Libéral 2009

Een robijnrode wijn met paarse glans. De aroma’s uiten zich prompt met een dominantie van zwarte bessen en florale toetsen. De aanzet is vlot. De smaken zijn krachtig met een goed evenwicht tussen de verschillende componenten. Een wijn met karakter! Acaibo 2015

Deze kersenrode wijn is een echte fruitbom. Na de vanilletoetsen ontwikkelen zich aroma’s van bosbes, zwart fruit, kersen en specerijen. De smaak is harmonisch en expressief, de mondvulling evenwichtig. Een verleidelijke wijn!

CHÂTEAU FERRIÈRE In de 18de eeuw behoorde dit domein toe aan Gabriel Ferrière, een hoveling van Lodewijk XV. Het kasteel bleef in het bezit van de familie Ferrière tot in 1914. Vervolgens kwam het in handen van de eigenaars van Château Marquis de Terme en château Lascombes. Nadat de familie Villars in 1988 de wijngaarden had aangekocht, kon pas in 1992 gestart worden met de exploitatie van dit domein van 20ha. De bodem bestaat uit keien op een ondergrond van kalksteen en mergel. De aanplant bestaat uit 51% cabernet sauvignon, 41% merlot, 2% cabernet franc en 6% petit verdot. De wijnstokken zijn gemiddeld 45 jaar betonnen en stalen tanks. Nadien volgt een 18 maanden lange lagering op eiken vaten, waarvan 40% nieuw.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

CHÂTEAU DURFORT-VIVENS In 1450 wordt Thomas de Durfort heer van Margaux. Een late erfgenaam, Robert Labat de Vivens sticht in 1824 het domein Durfort-Vivens. Bij het klassement van 1855 wordt het kasteel ondergebracht bij de seLatour en Haut Brion. In 1937 wordt het domein overgekocht door château Margaux, dat op dat ogenblik in handen is van de familie Lurton. In 1992 erft Gonzague Lurton het château van zijn vader Lucien. De wijngaarden beslaan 55ha in het centrum van het dorp. De aanplant omvat 84% cabernet sauvignon, 15% merlot en 1% cabernet franc. De bodem bestaat uit kiezel op een zand/mergel ondergrond. Zoals eerder al vermeld, is het

Château Durfort-Vivens

ting gebeurt in houten en betonnen recipiëneerd. Er volgt een lagering van 18 maanden op barriques van nieuwe Franse eik.

CHÂTEAU HAUT-BAGES LIBÉRAL De naam Bages verwijst naar het hoog plateau ten zuiden van de kern van Pauillac, waar het domein is gelegen. In de 18de eeuw werd het geregisseerd door de familie Libéral, die de wijnen vooral in de Lage Landen verkocht. Het kasteel werd in 1855 geklasseerd als cinquième cru. In 1960 kocht de familie Cruse, toenmalig eigenaar van château Pontet-Canet, het kasteel. Zij voerde een uitgebreid heraanplantprogramma van de wijngaard uit. In 1983 nam de familie Villars het château over en is sedert 2000 eigendom van Claire Villars, die – haar principes trouw – gaat voor

biodynamische teelt. Het kasteel beslaat 30ha wijngaard aangeplant met 70% cabernet sauvignon en 30% merlot. De gemiddelde leeftijd van de stokken is 35 jaar. De bodem bestaat uit kiezelstenen op een kalk/mergel ondergrond. De pluk geschiedt manueel, de gisting traditioneel op cuves in beton en inox. De wijn rijpt 16 maanden op eiken vaten, waarvan 40% nieuw.

ACAIBO Gonzague en Claire Lurton verwierven samen het domein Trinité Estate in Sonoma County, Californië. De topcuvée van het domein kreeg de naam Acaibo. Deze naam stamt uit de taal van de oorspronkelijke bewoners en combineert ‘aca’ of water met ‘sibo’ of drie. Aca wijst op het belang van water in deze streek, die heel wat droger is dan Bordeaux. Sibo verwijst naar

(vlnr) Joeri Voet, Hugo Vanlandeghem, Sylvie Vennetier, Michel Van Zandycke, Dirk Van Gysegem, Luc Wieme

Claire Villars de drie kinderen van het koppel, evenals naar de drie aangeplante variëteiten: cabernet sauvignon, cabernet franc en merlot. De bodem bestaat uit vulkanische as en klei. Het zal je niet verbazen dat ook hier de principes van de biologische wijnbouw worden doorgevoerd. De pluk geschiedt handmatig. Een koude maceratie van een vijftal dagen wordt gevolgd door de gisting op inox. De wijn wordt nadien overgeheveld in eiken vaten waar de malolactische omzetting plaatsvindt, waarna hij 12 maanden nog verder rijpt op Franse eik. Samengevat was dit een leerrijke proefavond met boeiende toelichtingen waaruit blijkt dat biologische/biodynamische wijnbouw ook in Bordeaux loont en het concept ‘terroir’ meer en meer het voortouw neemt. Dat bewijzen de wijnen van Gonzague en Claire Lurton-Villars.

De Commanderie de Bordeaux - Vlaanderen organiseert een drietal proefavonden per jaar waarin trends in de wijnwereld van Bordeaux aan de liefhebbers worden voorgesteld. Voor informatie over de Commanderie de Bordeaux Vlaanderen kan je terecht bij Joeri Voet (joerivoet@belgacom.net).

New Cuvée Étoile

EXLUSIVE AT www.YOUNG-CHARLY.com

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

BEAUJOLAIS, DA'S CRU! We moeten toegeven dat Beaujolais

H A N S M A E C K EL BERG HE G IN O D E MEE S T ER C o m m an d e r ij L an d v an W a a s Fo t o's H an s M a e c k e l b e r gh e

zichzelf in het verleden in nesten heeft gewerkt. Terwijl elke zichzelf respecterende wijnstreek zijn beste wijn naar voor schuift in het kader van promotie deed Beaujolais net het omgekeerde.

De farce begon in 1951. Beaujolais nouveau bestond toen al lang. Het werd gedronken als pils, soms aangelengd met water. Niets mis mee? Napoleon verdunde zelfs zijn chambertin met water! In 1951 werd de wet aangepast. Dit liet toe dat beaujolais als primeurwijn op de markt kwam voor alle andere wijnen. Aanvankelijk een succes. Elk jaar keek men uit naar het moment. Vanaf 1951 op een datum die niet vastlag, maar hoe dan ook voor de release van de andere AOC's. Vanaf 1967 mocht de nieuwe beaujolais jaarlijks vanaf 15 november worden verkocht, en vanaf 1985 werd dat klokvast de

derde donderdag van november. Natuurlijk ging men al snel compromissen sluiten. Zodra de minimum beoogde rijpheid bereikt werd -10 potentiële graden- ging men oogsten. De overige alcohol werd bekomen door te chaptaliseren. Op het toppunt van het succes, dat was rond 1992, werd ongeveer de helft van alle beaujolais als primeurwijn op de markt gebracht. What goes up must come down, en spoedig zat men in het dal. Er werd gedestilleerd maar ook vernietigd om een instorting van de prijzen te voorkomen. Beaujolais kreeg een slechte naam. Vu, bu et pissé en une journée. Maar goed, iedereen verdient een tweede kans. We beperken ons op onze verkenning tot het proeven van de 10 cru's. Onze eerste halte is de coöperatie van Julienas - Juliénas Chaintré Vignerons Associés om precies te zijn. Hier valt er heel wat te proeven van voornamelijk 2018 en er zijn ook nog enkele wijnen van het topjaar 2017. De coöperatie blinkt uit in de scherpe prijzen. Alle cru's zitten in de prijsvork tussen 8 en 12,5 euro. Echte toppers vinden we er niet, maar de prijzen zijn zeer correct, je wordt er goed ontvangen en krijgt ruim de kans om te proeven. Als kennismaking met de regio kan dit zeker tellen.

BOURGOGNE? We proefden 17 bourgognes op onze eerste dag. Jawel, Beaujolais behoort tot de regio Bourgogne, ook al werkt men er met gamay in plaats van pinot noir, is de bodem vooral graniethoudend in plaats van klei en kalk en werkt men al eens met een bijzondere vinicatie voorstaan, kiest men in Beaujolais voor maceration beaujolaise die op zijn beurt een variant is van de maceration carbonique. Beaujolais lijkt dus geenszins op de andere bourgognewijnen, maar naar de letter der wet valt deze regio onder Bourgogne. De producenten die we hebben ontmoet, voelen zich geenszins bourguignon. Ze liggen er echt niet wakker van. Ze maken één of meerdere cru's binnen Beaujolais, hun beaujolais.

MACÉRATION CARBONIQUE Beaujolais maakt in het meer zuidelijke deel, een zeer kleine hoeveelheid witte wijn, met de chardonnaydruif. De kwaliteit is meestal niet denderend. De grote hoeveelheid is dus rode wijn die wordt gemaakt van de gamay

Moulin à vent noir à jus blanc, een druif die van nature al fruitige wijnen produceert. De bijkomende info: zwart met wit sap dient om zich te onderscheiden van zijn naamgenoot, de gamay teinturier die gekleurd sap geeft. alternatieve manier. Men oogst handmatig en stort de druiven met rist voorzichtig in een vat zonder ze vooraf te kneuzen. De onderste druiven in het vat begeven het onder de druk van de bovenste. Daardoor start een alcoholische gisting bij de onderste 20 tot 30% van de druiven. Het koolzuurgas en de warmte die daarbij vrijkomen, stijgen op en zorgen dat er een inwendige gisting in de bovenliggende nog intacte druiven tot stand komt.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Deze gisting noemt men intracellulaire gisting. De bovenliggende druiven gaan ten slotte ook barsten waardoor ook hun sappen vrijkomen. Na pakweg vier tot 10 dagen wordt de kraan onderaan geopend waardoor de 'moût de goute' vrijkomt, een gistende most met nauwelijks tannine. Vervolgens wordt de resterende inhoud van de cuve geperst, waarbij de 'moût de presse' vrijkomt. Elke wijnbouwer kan kiezen of, en ook in welke verhouding hij beide mosten verder verwerkt. Dat is het basisrecept. Er zijn vele variaties mogelijk. Soms gebeurt deze macération in een afgesloten cuve, maar vaak ook niet, soms wordt de cuve vooraf gevuld met koolzuurgas, soms wordt er een 'starter' gebruikt: er wordt dan eerst een kleine hoeveelheid gistende most in de cuve gedaan vooraleer de integrale trossen worden toegevoegd. Sommigen passen pigeage toe, anderen remontage, nog anderen warmen de druiven op voor ze in de cuve gaan. Er is dus geen wonderrecept. Terwijl sommigen experimenteren, zweren anderen bij de techniek die ze van hun grootvader hebben meegekregen. In elk geval levert deze macération beaujolaise in al zijn variaties wijnen op waarbij het accent op fruitigheid ligt. Voor alle duidelijkheid: deze techniek wordt vooral toegepast bij beaujolais en beaujolais villages. De wijnbouwers die de 10 cru's produceren gebruiken vrijwel allemaal de klassieke alcoholische vergisting zoals dat ook in de rest van Bourgogne gebeurt.

Côtes de Brouilly

DE GROTE SCHEIDING waarop het woord beaujolais niet is vermeld... toch niet in grote opvallende letters. Dus geen beaujolais, beaujolais villages of beaujolais primeur. De goede wijnen vind je binnen de 10 cru's. Daar daar zijn twee doorslaggevende argumenten voor. Eén: hoewel er op zich niets fout is met macération carbonique, kiest men binnen de 10 cru's toch eerder voor een klassieke alcoholische vergisting zoals dat ook in de rest van Bourgogne gebeurt. Hier dus nauwelijks macération carbonique. En twee: er is een natuurlijke scheiding binnen de bodemsamenstelling. Het riviertje Nizerand splitst ter hoogte van Villefranche-sur-Saône de regio in een noordelijk en een zuidelijk deel. Veel stelt dit stroompje niet voor. Het is veeleer een veredelde gracht. De bodem ten zuiden van de Nizerand bevat vooral klei en

Een neus voor

KWALITEIT EN VAKMANSCHAP 2

AUTHENTIEKE EERLIJKE WIJNEN

Elevage in Château du Moulin-à-Vent

uit Europa

kalk zoals de rest van Bourgogne, terwijl ten noorden eerder roze graniet wordt aangetroffen. Met die graniet heeft de gamaydruif een Vandaar dat de 10 cru's in het noordelijk deel moeten gezocht worden. Van noord naar zuid: Saint-Amour, Juliénas, Chénas, Moulin-àVent, Fleurie, Chiroubles, Morgon, Régnié, Brouilly en Côte de Brouilly. Weet dat dit geen 10 gemeentenamen zijn. Zo zijn Brouilly, Côtes de Brouilly en Moulin-à-Vent AOP's die niet genoemd werden naar een gemeente. De zeven overige AOP's verwijzen wel naar de gelijknamige gemeente. Heel wat wijngaarden die op het grondgebied van de gemeente Chénas liggen, produceren de AOP Moulin-àVent. Anderzijds wordt er dubbel zoveel chénas geproduceerd in La Chapelle-de-Guinchay dan in Chénas zelf. Je krijgt dus leuke gesprekken in de aard van "deze Chénas komt niet uit Chénas, maar deze Moulin-à-Vent komt wel uit Chénas." Uiteindelijk maakt het niet zoveel uit op welke grond een wijn werd verbouwd. Als hij maar lekker is. Heel wat boeken en gidsen hanteren een hiërarchie waarbij Chiroubles, Régnié en Brouilly als lichte wijnen worden geklasseerd, Saint-Amour, Fleurie en Côte de Brouilly als iets steviger om dan de vier resterende Chénas, Juliénas, Moulin-à-Vent en Morgon als de krachtigste cru's met bewaarpotentieel te omschrijven. Uiteraard is er veel voor te zeggen, maar neem dit niet voor evangelie. Er wanneer ze naast elkaar worden geproefd. Veel hangt uiteraard af van oogstjaar, rende-

Kleinschalige wijnbouwers die we

PERSOONLIJK KENNEN

Wijnbouwers die werken met een

GROOT RESPECT VOOR HET TERROIR EN DE NATUUR

Uitgebreid en deskundig

ADVIES

HET VERHAAL 6 ACHTER DE FLES

is even belangrijk als de prijs-kwaliteitsverhouding 7

IMPORT RECHTSTREEKS EN GEBOTTELD van de wijndomeinen

Kom langs in onze entrepot en ontdek de handige webshop. entrepotduvin.be Puursesteenweg 393A, 2880 Bornem

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

OPDRACHT VOLBRACHT Beaujolais heeft vooralsnog een slechte naam. Na een weekje proeven binnen het gebied der cru's kunnen we in alle eerlijkheid stellen dat de 10 AOP's daar niet verantwoordelijk voor zijn. Binnen de 10 cru's wordt er alles aan gedaan om kwaliteitswijn te maken, en men slaagt daar ook in. Voor een gemiddelde prijs van pakweg 17 euro voor je geld. De gamay en het gebied der 10 cru's verdienen het om meer aandacht te krijgen binnen onze commanderijen. Ze zijn tot meer in staat dan alleen maar het produceren van fruitige zwelgwijnen.

CLASSIFICATIESYSTEEM OP KOMST? Er beweegt wat in Beaujolais. De laatste jaren heeft de Union des Crus du Beaujolais alle climats en terroirs van de 10 cru’s in kaart gebracht. Op basis van deze gegevens staat niet enkel de naam van de cru op het etiket maar ook de naam van het terroir, net zoals je Bourgogne gaat linken aan een climat. Sommige van deze climats zouden eventueel een premier cru-status kunnen krijgen wat hun zou onderscheiden van de andere. In de praktijk zien we dat de meeste wijnbouwers inderdaad hun wijnen van de ook op de markt brengen en daarbij het ‘climat’ steeds op het etiket vermelden. Een oflende climats is er niet. Het is aan het INAO om daar uitspraak over te doen.

MNEMOTECHNIEK De Fransen hebben met de beginletters van de 10 cru's een zin verzonnen om de volgorde van noord naar zuid (Saint-Amour, Juliénas, Chénas, Moulin-à-Vent, Fleurie, Chiroubles, Morgon, Régnié, Brouilly en Côte de Brouilly) makkelijk uit het hoofd te leren: si je cache mon fromage, comment mener royalement bonne chère? Leuk gevonden. Wij houden het kenen barmannen chicquere bedragen. Merk op dat in de Vlaamse versie 11 woorden worden gebruikt. In Vlaanderen streven we naar perfectie. Côte de Brouilly ligt namelijk als een eiland in de grotere AOP Brouilly, waardoor je bij het afdalen van noord naar zuid eerst Brouilly aantreft, dan Côte de Brouilly, om vervolgens voor een tweede keer door de AOP Brouilly te rijden. Het moet juist zijn!

Geproefd DOMAINE CHARDIGNY Saint-Amour 2017 Clos du Chapitre (bio)

DOMAINE CAPRÉOLES Régnié sous La Croix 2018

Saint-Amour heeft de meest uiteenlopende bodems. De wijn is uitstekend gemaakt van optimaal rijpe druiven waarbij fruit en finesse hand in hand gaan. Mooie finale met fluwelen tannine.

Biodynamische wijnbouwers. Wijn afkomstig van gamay op granietbodem. Gehele ontristing, gebruik van natuurlijke gist, koude maceratie en opvoeding op eiken vaten. In de geur aroma’s van bosbessen, kruiden en bloemen waarbij het hout goed geïntegreerd is, kortom complex. In de smaak krachtig en fijn zuur, ondersteund met heel fijne tanninestructuur. Lange afdronk!

DOMAINE MARCEL LAPIERRE Morgon 2018

Peetvader van natuurwijn. Morgon op arme granietgrond, wijnstokken van 45 jaar. Natuurzuivere wijn gericht op het fruit. Volle rijke wijn met schitterende afdronk.

DOMAINE GILLES COPÉRET Fleurie les Roches 2018

Geen biowijn maar ‘Terra Vitis’ gelabeld. Duurzame kwaliteitswijnen met respect voor mens, natuur en milieu. In het glas een jonge paarse wijn met intense aroma’s van zwart fruit. Krachtige aanzet, evenwichtige wijn, mooi mineraal en een lange afdronk. DOMAINE ANITA CHÉNAS Premium Les Brureaux 2018

De vrouwelijke wijnbouwer schrikt er niet voor terug om wijnen 'op z'n Bourgondisch' te vinifiëren. Prachtige krachtige Chénas: zwart fruit, mooi aanwezige zuren en tanninestructuur. Lange afdronk.

DOMAINE DU GRANIT DORÉ Juliénas Les 4 Cérisiers 2015

Krachtige Juliénas, na vier jaar nog steeds dieprood met purperen rand, intens rood en zwart fruit. Hout is mooi versmolten. Ook in de smaak zet dit zich verder: krachtig fruit, aangename aciditeit en tannine; mooie wijn!

CHÂTEAU THIVIN Côte de Brouilly Godefroy 2018

Ook dit is een wijnkasteel dat werkt onder het Terra Vitis-label. Oude wijnstokken (80-100 jaar) gelegen aan de voet van de Mont-Brouilly. Druiven worden gedeeltelijk ontrist voor de maceratie. In het glas een robijnrode wijn met purperen rand. In de geur aroma’s van zwarte bessen pioenroos en wat kruidigheid. Een volle wijn met mooie tanninestructuur en lange afdronk. Bewaarwijn! CHÂTEAU DU MOULIN-À-VENT Moulin-à-Vent La Rochelle 2016

Rood fruit, wat mineraal in de geur. 2016 had een zeer lage opbrengst (13hl/ha). Een zijdezachte en elegante wijn met voldoende materie en complexiteit. Moulin-à-Vent op z’n bourgondisch!

GAMAY NOIR À JUS BLANC Verbannen uit de Côte d’Or in 1395 door Filips de Stoute… omdat de gamay dunne, wijnen of wijnen met ruwe tannine opleverde bij lange maceratie. Gamay noir à jus blanc is de belangrijkste cépage in de 10 cru’s van Beaujolais. Daarnaast mogen ook: chardonnay, aligoté en melon de Bourgogne voor maximaal 15%. De gamay doet het uitstekend op zure en met graniet bezaaide bodems. De productie moet nauwlettend gevolgd worden. Een grote plantdensiteit en voldoende snoeien beperken het rendement. Het is een vroeg ontluikende druif, gevoelig voor nachtvorst, maar voor de rest gemakkelijk te-druif-met dunne-schil wel mooie complexe wijnen kan maken met voldoende tanninestructuur.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

BEAUJOLAIS: RECENTE JAARGANGEN IN TIJDEN VAN KLIMAATVERANDERINGEN De recente jaargangen 2015-2018 leveren kwalitatief hoogstaande beaujolais-cru’s. • 2015 blinkt daarbij uit in concentratie en materie… een echt superjaar. Helaas waren de rendementen dat jaar ook erg klein, gemiddeld 33hl/ha waardoor er niet erg veel wijnen op de markt kwamen. Wie in zijn/haar kelder deze cru’s heeft liggen: prijs je gelukkig en koester ze: 2015 une année anthologique! Bewaarwijnen op en top! • 2016 is wisselend in de verschillende cru’s. Morgon, Fleurie, Régnié, Moulin-a-Vent en Chiroubles kregen meermaals te maken met hagelstormen en daar is veel minder geproduceerd (of zelfs niets). De bloei in overige regio’s was vrij gelijkmatig en leverde homogene druiventrossen. Augustus en september waren goed en de druiven bereikten moeiteloos hun fenolische en alcoholische rijpheid en konden in perfecte staat geoogst worden. In zuidelijke streken (waar er vooral beaujolais villages geproduceerd wordt) werd zelfs een zeer hoog rendement (tot 80hl/ha) opgetekend. Enkel diegenen die daar goed snoeiden, leverden kwaliteit. 2016 is erg variabel van cru tot cru maar levert soms geweldige beaujolais op. • Ook 2017 kende zijn problemen, gelukkig in mindere mate dan het rampzalige jaar 2016. Droge winter, vroege lente en dan nachtvorst

teisterden vele wijngaarden. Gelukkig leverde deze late nachtvorst in Beaujolais geen echte problemen op. De frisse periode die daarop volgde (van 15 april tot 15 mei) verstoorde de groei van de wijnstokken, zeker in terroirs die laat in bloei kwamen. Tegen eind mei bleek alles normaal te verlopen. Ook de bloei verliep zonder problemen. In de periode juni-juli was er voldoende regen en zonneschijn om de groei verder te bevorderen. Weinig onderhoud en behandelingen waren nodig en de wijnbouwers waren gelukkig…. Echter het geluk was van korte duur. Voor de tweede maal in evenveel jaar trok op 10 juli een hagelbui met felle rukwinden door de cru-wijngaarden. Afhankelijk van de ligging werden de druivelaars aangetast. Vooral Fleurie en Bijzonder hard voor de wijnbouwers in deze streek. De zuidelijke cru’s Brouilly en Côte de Brouilly kregen dan weer heel weinig water waardoor de waterstress toenam, wat kleine, geconcentreerde druiven gaf. De kunde van de wijnmaker werd in 2017 op de proef gesteld… Zij die deze ambacht tot kunst verheven hebben, produceerden ondanks alles mooie wijnen. • 2018 is een jaar met grote kwaliteit. Een natte winter waarbij de bodems voldoende water konden opslaan, korte bloei eind mei,

voldoende trossen, droge periode van half juni tot begin augustus, de druiven rijpten optimaal. Na twee moeilijke jaren zijn de wijnbouwers eindelijk gelukkig. Begin augustus is nog wat noodzakelijke regen gevallen die nodig was om de balans tussen de wijnstok en de optimale rijping van de bessen te verkrijgen. Temperaturen bleven eind augustus-begin september hoog waardoor de druiven op sommige percelen zelfs overrijp geplukt werden. Algemeen is 2018 een heel goed jaar, soms beter dan 2015. Ook hier was het de kunst van de wijnbouwer om de productie binnen de perken te houden, de druiven op het perfecte moment te oogsten en de juiste Wat 2019 brengt, is nog niet te voorspellen. De wijngaarden kregen begin april te maken met late voorjaarsvorst die een aanzienlijk deel aantastte. De daaropvolgende periode was droog en sommige streken werden opnieuw door hagel geplaagd, geen grote schade in de cru-wijngaarden wel in het zuiden van de appellatie. Bij ons bezoek begin augustus was er heel wat verschil te merken. In sommige wijngaarden was de véraison al ver gevorderd, in andere gebieden hingen weinig trossen met kleine groene besjes waar nog geen enkel spoor van véraison te merken was.

AULA VINI RIOJA

DIVERSITEIT EN KWALITEIT Het geeft een vreemd gevoel om in deze tijden van Covid-19 terug te blikken op de Rioja Aula Vini. Op 24 november 2019 verzamelden we met een 300-tal aanwezigen in Lochristi, vaak met een tiental mensen gezellig druk rond een proeftafeltje gedrumd. Taferelen die we op het moment van schrijven, met 'social distancing' als nieuwe modewoord, niet meer voor mogelijk achten. Maar hopelijk komen ze snel weer terug! Als Rioja Wine Educator werd me door het nationaal comité gevraagd dit event te organiseren, met als doel zoveel mogelijk mensen te laten kennismaken met de grote diversiteit van Rioja. Dit was mijn kans om het beeld van Rioja dat de meeste wijnliefhebbers meedragen als een regio met enkel klassieke rode wijnen op basis van tempranillo en Amerikaans hout te doorprikken. De 25 bodega’s die op de Aula Vini gepresenteerd werden, illustreerden dit perfect. Hoewel er enkele 'klassiekers’ bij waren, werden namen als López de Heredia of Rioja Alta bewust vermeden. Deze laatstgenoemde bodega’s maken fantastische wijnen, maar zijn geen ontdekkingen meer.

PE T ER A R I J S C o m m a n d e r ij B r u s s e l Fo t o's P e t e r D o o m e n

De uitzondering op de regel was Bodegas Muga omwille van het brede gamma in alle kleuren, de diversiteit van Rioja. De eerste masterclass werd dan ook verzorgd door wijnmaker Jorge Muga. De tweede masterclass werd gegeven door Juan Carlos Sancha, professor oenologie en eigenaar van zijn eigen bodega. Hij belichtte de verscheidenheid aan druivenrassen.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

KO E N L E BE G G E C o m m a n d e r ij G e n t

Jorge Muga bijt de spits af

MASTERCLASS I

DE DIVERSITEIT VAN RIOJA Jorge Muga is technisch directeur van de gelijknamige bodega in Haro, in het noordwesten van Rioja. Aan de hand van een overzicht van de wijnen van het bedrijf legt hij uit dat Rioja meer divers is dan ooit.

HISTORIEK Bodegas Muga is een grote naam binnen de Riojabedrijven. Deze is ontstaan uit het samensmelten van twee families met elk een verschillende specialiteit. De ene zijde van de familie waren druiventelers, de andere wijnmakers. In veel streken, en vooral in Spanje, was het de traditie dat een druiventeler zelf geen wijn maakte, maar zijn oogst te koop aanbood. Muga was één van de eersten die zowel druiven teelde als wijn maakte. Het bedrijf werd gesticht in 1932 door grootvader Isaac Muga en is nog steeds een familiedomein. Spanje stond op dat moment aan de vooravond van de burgeroorlog (19361939). Het nieuwe bedrijf startte dan ook in een barslechte periode. Niet alleen was er weinig vraag naar wijn, ook de ruimte ontbrak om de vele vaten te herbergen die nodig

waren voor de traditionele bewaarwijn. Isaac Muga produceerde op dat moment vooral rosé en lichte rode wijnen. Pas een dertigtal jaar na de stichting kwam er ruimte voor uitbreiding. Vanaf dat moment kregen de meeste wijnen een forse dosis hout, wat al snel resulteerde in een commercieel succes. Tot vandaag worden alle wijnen van Bodegas Muga in vaten geproduceerd. Je vindt er zelfs geen inox vergistingstanks. En de rode wijnen worden nog extra houtgerijpt.

HOUTGEBRUIK Jorge Muga verwoordt het als volgt: “eik is, na de druiven zelf, de belangrijkste grondstof voor de wijnen van Bodegas Muga”. De invloed van principe in de praktijk om te zetten, beschikt het bedrijf over een eigen kuiperij. In tegenstelling tot vele andere bedrijven heeft Bodegas Muga dan ook de correcte vaten aangepast aan elk type wijn. Bodegas Muga houdt zich eerder aan de traditionele zijde van het diverse spectrum. De wijnen die we tijdens de masterclass proefden, toonden dat ook aan. De drie rode wijnen waren krachtig, met duidelijke vattannine en een stevige dosis houtaroma’s. Zelfs de rosé ontsnapte daar niet aan: ook bij deze wijn merkte ik een lichte houtinvloed op.

DIVERSITEIT De masterclass miste een beetje de kans om de diversiteit van de wijnen op het domein in de kijker te zetten. Naast verschillende stijlen rode

Geproefd Flor de Muga Rosé 2018

100% grenache, korte schilmaceratie en vergisting op eiken vaten (500-1.000 liter), daarna nog vier maanden vatlagering. Aroma’s van rijp rood fruit (aardbei en aalbes), houtindrukken met wat vanille en peper. Evenwichtige wijn met veel fruit en een mooie aciditeit. Muga Reserva 2015

70% tempranillo, 20% garnacha, 10% mazuelo en graciano. Spontane vergisting in eiken vaten, dan 24 maanden lagering, deels gebruikte vaten van Amerikaanse en Franse eik. Kruidige wijn, intense aroma’s van het vat (vanille, kruidnagel en nootmuskaat) en rijp rood fruit. Krachtige aanzet, duidelijk aanwezige tannine die wel relatief goed versmolten is. Mooie structuur, zachte zuren Prado Enea Gran Reserva 2011

80% tempranillo, 20% grenache, mazuelo en carignan. Fermentatie in eiken foeders, zonder temperatuurcontrole noch toegevoegde gisten. De wijnen rijpen daarna 12 maanden in foeders (160hl) van Amerikaanse eik en minstens 36 maanden op vooral Franse eiken vaten. Wat discretere geur met rijp rood fruit en vooral vanille, specerijen in het verlengde. Volle en ronde aanzet, direct gevolgd door krachtige, vrij drogende tannine, een mooie aciditeit en een duidelijke bitterheid. Torre Muga 2015

75% tempranillo, 15% mazuelo, 10% graciano. Spontane gisting in eiken vaten, daarna 18 maanden in nieuwe Franse eiken vaten. Mooie complexe geur met zwart fruit, kruiden en drop, na walsen meer animaal. Volle en ronde aanzet, licht gebrande wijn met krachtige, drogende tannine. Veel potentieel, als de tannine tenminste wat zachter wordt.

wijnen - de traditionele Pradeo Enea en moderne Torre Muga - worden immers ook witte en roséwijn gemaakt. Tot het gamma behoren een witte wijn, twee roséwijnen en nog enkele andere rode cuvées. Voor de masterclass koos Jorge Muga voor de toprosé als 'mondspoeler'. Daarna bracht hij drie van zijn beste rode wijnen om het verschil in aanpak te illustreren, zoals de keuze van de druiven en de opvoeding voor elke wijn. Men oogst geen volledig perceel, maar houdt bij de planning van de pluk rekening met de bodemsamenstelling. Zeker voor tempranillo is dit belangrijk, aangezien deze druif het sterkst van alle rioja-druiven beïnvloed wordt door de bodem. Muga Reserva is een blend van verschillende wijngaarden. Prado Enea is afkomstig van een

zuidelijke hellingen van de Montes Obarenes. De druiven voor Torre Muga worden geselecteerd op locaties in het koele klimaat van Rioja Alta, in de buurt van de rivieren Oja en Tiron. Jammer genoeg ging de diversiteit van het terroir verloren in de smaak door de grote invloed die de houtlagering op elk van de wijnen had. Wie wat meer wilde weten over de nieuwe trend die het Rioja-gebied voor de wijnliefhebber in petto heeft, bleef op zijn honger zitten, hoewel het topic zeer actueel is. Sinds 2017 is er naast de klassering op basis van houtlagering (crianza, reserva, gran reserva) ook een klassering voor de herkomstbenaming. Men onderscheidt drie niveaus: de ‘Vinos de Zona’, die aangeeft uit welke onderdeel van het grote Rioja-gebied de druiven komen (Rioja Alavesa, Rioja Alta en Rioja Oriental); de ‘Vino de Municipio’ voor

en Viñedo Singular. De laatste categorie wijnen wordt voorbehouden voor de als dusdanig erkende wijngaarden of domeinen, en gelinkt aan het terroir. In 2019 werden de eerste 84 voor 155 van de 65.000ha. Meer informatie hieromtrent vind je in het artikel ‘Rioja neemt de vlucht vooruit’ in Ken Wijn-magazine nummer 31. Jorge Muga maakte al snel duidelijk dat hij niet ken met een verdeling op basis van terroir in de plaats van een administratieve onderverdeling. Hij legde uit dat de gemeentewijnen nog te veel een mengeling van goede en minder goede houdt.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

J A N VA NER MEN C o m m a n d e r ij G e n t

MASTERCLASS II

MINDER BEKENDE DRUIVEN IN RIOJA Juan Carlos Sancha, doctor in de oenologie, heeft een groot deel van zijn leven gewijd aan de zoektocht naar minder bekende druivenrassen in Rioja. Juan Carlos legt uit dat een verschraling van de druivenaanplant tot enkele internationale rassen wel tot goede wijnen leidt maar een extreme uniformiteit en standaardisering van wijn met zich meebrengt. Er is een immense verscheidenheid aan druivenrassen. Zo’n 10.000 rassen staan bekend. In Spanje alleen zijn 150 verschillende druivenrassen aangeplant.

Professor Juan Carlos Sancha in actie

Juan Carlos Sancha met Nationaal Wijnmeester Peter Doomen

Rioja heeft voornamelijk rode druiven (91%) en een klein percentage (9%) witte druiven. In 1912 groeiden er nog 44 verschillende rassen, in 2000 amper zeven. Minstens 10 variëteiten zijn voor altijd verloren gegaan. De hegemonie van tempranillo was niet te stuiten. Daar waar in 1973 31% van de aanplant uit dit ras bestond, steeg het percentage in 2018 tot 87%. Terzelfdertijd zakte het aandeel van garnacha van 31% naar 8%. Andere (rode) druivenrassen in Rioja zijn mazuelo (beter bekend als carignan) en graciano, beide 2%, en maturana tinta 0.2%. De overige variëteiten nemen nog minder dan 1% in. Die hebzucht van tempranillo is niet uniek voor Rioja. In heel Spanje steeg de aanplant van tempranillo tussen 2000 en 2012 met 75%. Ook cabernet sauvignon, merlot en syrah stegen explosief. Wat de witte druivenrassen betreft, is de situatie als volgt: viura (beter bekend als macabeo) spant de kroon (70%), gevolgd door tempranillo blanco (12%), verdejo (5%), sauvignon blanc (3%), garnacha blanca (3.4%), malvasia en chardonnay. De overige variëteiten tellen samen voor minder dan 2%. Het rooien van oude autochtone rassen leidt niet enkel tot een verarming van het arsenaal maar ook tot een verjonging van de wijngaarden. Daar waar het aandeel van wijngaarden in Rioja ouder dan 40 jaar in 1983 nog 34% bedroeg, zakte dit in 2014 tot 10%. Juan Carlos Sancha raakte ook voortdurend voorbeelden aan van druivenrassen die beter dan tempranillo geschikt zijn voor een warmer klimaat. Dit is onder meer het geval voor garnacha, graciano en maturana tinta. Kan de klimaatopwarming indirect bijdragen tot een gedeeltelijke instandhouding van de druivendiversiteit? Wie weet…. www.juancarlossancha.com

Geproefd Autochtone druivenrassen op de proeftafel

Het domein Ad Libitum Van Juan Carlos Sancha werd in 2008 opgericht. In een snel tempo werden enkele wijnen geproefd, van zowel Ad Libitum als van enkele andere domeinen. Tempranillo Blanco (Bodegas Ijalba 2018)

De druif tempranillo blanco is, zoals de naam doet vermoeden, een mutatie van tempranillo. In 1988 bestond er slechts één plant. De geproefde wijn heeft geen malolactische omzetting gekregen en werd niet op hout gelagerd. Felgele wijn met wat vettigheid. Fruit domineert in de neus met aroma’s van peer, perzik en kruisbes. Een mooi evenwicht tussen molligheid en aciditeit. Maturana Blanca (Bodegas Juan Carlos Sancha Ad Libitum, 2018 )

Dit is een biowijn waarbij autochtone gisten gebruikt werden. De wijn heeft een rijping gehad op de droesem in nieuwe eiken vaten van 500 liter. Een iets blekere kleur dan de tempranillo blanca met complexere aroma’s van sinaasappel, ananas, venkel en een lactisch element. Een volle wijn met een lange afdronk en een licht bittertje van het hout. Viura (Mc Robert & Canals, 2013)

Bryan McRobert is een Zuid-Afrikaan die zich in Rioja gevestigd heeft. 2013 (een koel jaar in Rioja) was zijn eerste oogst. De gisting en lagering gebeurden op 600 liter vaten. De geëvolueerde kleur verraadt de leeftijd van deze wijn. Een zeer complexe geur met geel steenfruit, kruidigheid, boter en vanille. Een volle en complexe wijn met een verrassende frisse aciditeit. Mazuelo (Bodega Arizcuren Vinos, 2016)

Javier Ariczuren is architect en wijnmaker in Logroño. De druiven komen uit hoger gelegen wijngaarden in de Rioja Oriental. De wijn is ongefilterd en kreeg een lichte houtopvoeding. Intense paarsrode kleur met veel concentratie. Krokante wijn, fruitgedreven met aroma’s van rode bessen en kruidigheid met nauwelijks merkbare houtimpressie. Maturana Tinta (Bodegas Juan Carlos Sancha Ad Libitum, 2017)

Juan Carlos Sancha wijst er op dat deze druif een langere rijping vereist dan tempranillo, en derhalve een geschikt ras is in functie van de klimaatopwarming. De druiven voor deze wijn kwamen van 21j oude stokken. Wijn met een matige concentratie en een compacte geur van donkere kers, zoethout en kruidigheid. Ondanks de warme gloed en alcoholimpressie toch een zeer evenwichtige wijn.

Garnacha (Bodegas Juan Carlos Sancha Ad Libitum, Peña El Gato, 2018)

Ook dit is een biowijn waarbij de autochtone gisten gebruikt worden. De druivenstokken waren 102 jaar oud. De wijn heeft een lagering op droesem in nieuwe eiken vaten van 500 l gedurende 11 maanden. Verrassend voor een rode wijn heeft deze wijn geen malolactische omzetting ondergaan, omwille van de lage pH (3.2). Volgens Juan Carlos Sancha heeft garnacha doorgaans meer aciditeit in Rioja dan elders en is daarom een geschikte druif in het gegeven van de klimaatopwarming. De wijn heeft een diepe kleur. Dit is een zachte en frisse wijn met aroma’s van rood fruit en een duidelijk houtimpressie. Graciano (Bodegas Valdemar, Las Seis Alhajas, 2015)

Door de lange rijpingscyclus biedt ook deze druif mogelijkheden bij de klimaatopwarming. De druiven komen uit Rioja Alavesa. De wijn heeft een lagering gehad van 24 maanden op Amerikaanse eik. Zeer diepe kleur, typisch voor graciano. Deze wijn had het meest de indrukken van hout van alle wijnen in de reeks. In de neus volgen aroma’s van hout, peper, balsamico, eucalyptus en karnemelk. Een klassieke wijn met edele tannine, een mooie mondvulling en een lange aangename afdronk.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

O L A F L EEND ERS C o m m a n d e r ij B r u s s e l MI C HEL T ER L IN C K O n d e r v o o r z i t t e r V l a a m s e W ijn gil d e PE T ER A R I J S A d jun c t- W ijn m e e s t e r V l a a m s e W ijn gil d e PE T ER D O O MEN W ijn m e e s t e r V l a a m s e W ijn gil d e

Jeannette van der Steen (Château Bon Baron) met Jorge Muga en Jorge Trujillo (Bodegas Muga) en Pieter Bleyaert (Wijnen De Clerck)

RIOJA OP DE

PROEFTAFELS Na de masterclasses werd de zaal

omgetoverd tot een Rioja-wijnboulevard. 25 wijnbouwers presenteerden hun wijnen. Sommige bodega’s waren zelf aanwezig, anderen lieten zich vertegenwoordigen.

David Sampedro van Bodegas Bhilar

Bodega

Handelaar

Abel Mendoza Arizcuren Artadi Artuke Baigorri Barbarot Bhilar Bodega 202 Contador Exopto Gomez Cruzado Heras Cordon Ijalba

La Buena Vida Entrepot du Vin Young Charly La Buena Vida Time2Wine Zoekt invoerder Les vins personnalisés Zoekt invoerder Ad Bibendum Wijnen Pauwels Zoekt invoerder Zoekt invoerder Artevino, Van den Bossche,

Juan Carlos Sancha MacRobert & Canals Muga Oxer Bastegieta Palacios Remondo Pujanza Remelluri Remirez de Ganuza Roda Sierra de Toloño Tentenublo Valdemar

Het Wijnmagazijn (via Soulwines) Vinovatie Vinovacion ARTE.SANO Wijnen De Clerck Wine in a Bottle De Coninck De Wit De Coninck La Buena Vida La Buena Vida Young Charly Ad Bibendum Espavino

= Rioja ‘n Roll wijnmaker – Rioja ’n Roll is een groepering van een tiental enthousiaste jonge wijnmakers uit Rioja die de diversiteit van Rioja in de verf willen zetten, met een focus op de typiciteit van de individuele wijngaarden.

Geproefd De favorieten van:

OLAF LEENDERS

MICHEL TERLINCK

Arizcuren - Solo Garnacha 2017 (Entrepot du Vin)

Cava Conde de Haro brut reserva 2016 (Wijnen De Clerck)

Deze Rioja Oriental heeft een lichte rode transparante kleur. Intens frisse aroma’s van rood fruit in de neus met een behoorlijke dosis kruidigheid en garrigue. Een krachtige aanzet met een breed en mondvullend smaakpallet waarin sappige aardbeien en specerijen. Rijpe, fijne tannine wordt ondersteund door medium zuren. Een evenwichtige wijn met zoethout in de afdronk. Ondanks zijn jonge leeftijd is dit nu al een heerlijk glas wijn. Een atypische rioja. Drink hem gerust op 18°C. Bodegas Bhilar - Phinca El Vedao 2015 (Les Vins Personnalisés)

De biodynamische Rioja Alavesa waarvan de druiven niet zijn ontsteeld, heeft een geur met daarin pakken fruit. De wijn heeft drie jaar vatrijping gehad. In de mond volgt opnieuw veel zwart fruit verweven met kruiden. Finesse en elegantie primeren. Zeker niet bombastisch, maar rond met een medium body en tannine, ondersteund door frisse zuren. Contador - Contador 2016

Een donkerpaarse kleur. In de neus viooltjes, bramen en cederhout, complex: een echte snuffelwijn. Mooie concentratie in de mond van zwart fruit, peper en gedoseerd hout wat nog moet integreren met de tijd. Zeer evenwichtige wijn met een lange afdronk en heel wat bewaarcapaciteit.

Maria Hiniesta van Bodega Contador

Een cava met 60% viura, 30% malvasia en 10% garnacha blanca, met 18 maanden rijping sur lattes. Een briljante strogele kleur met medium belvorming in de rand, zeer rijp steenfruit met lichtjes florale hint en een mooi verweven toasty impressie in de geur. Frisse aangename schuimvorming in de mond, stevige body waarin de zuren een schitterende draagkracht en balans vertonen met een lange afdronk. Een cava die er staat en bevestigt dat men buiten Penedès ook mooie producten kan maken. Gómez Cruzado Montes Obarens 2016

Een witte wijn met 75% viura en 25% tempranillo blanco, voor 50% gegist en gerijpt op Frans eikenhouten vaten en 50% op betonnen eivormige recipiënten. Briljante, lichtgouden kleur en een hoge viscositeit. In de neus geparfumeerd met rijp fruit: appel, peer, steenfruit en mango, acacia en een subtiele ruggengraat van hout. Zeer elegant, harmonieus en complex. Mollig in de mond waar tegenover verrassend stevige zuren staan en een lange afdronk. Wat meer houtindrukken dan in de neus. Een complexe volle wijn die gastronomisch zeer inzetbaar is. Top! Palacios Remondo La Propiedad 2017 (De Coninck)

100% garnacha tinta van 25 à 90j oude stokken, gedurende 10 maanden opgevoed op gebruikte eikenhouten vaten. Schitterende robijnrode kleur met gekleurde tranen en stevige viscositeit. In de neus puur rijp rood fruit, een verfijnde kruidigheid en een delicate houtindruk. In de mond zachte tannine ondersteund door fijne zuren. Prachtige complexiteit, vlezig en sappig, elegantie en kracht harmonieus verweven, niets dat stoort. Wijnmaker Alvaro Palacios weet precies hoe het hoge gehalte aan suikers en alcohol van garnacha tinta onder controle te houden.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

PETER DOOMEN Gomez Cruzado - Honorable 2015

Juan Carlos Sancha

PETER ARIJS Artuke Pies, Negros 2017 (La Buena Vida)

Een blend van 90% tempranillo en 10% graciano gegist en verouderd op gebruikte fouders. Geen nieuw hout. De wijn begint reductief en combineert dit met aroma’s van kers en kruidigheid. Een moderne rioja wijn met medium tannine en veel sappigheid. Artuke is één van de vaandeldragers van de Rioja ’n Roll-beweging, die een frissere en meer terroirgedreven stijl van wijnen nastreeft. Dit is de instapwijn. De kwaliteit doet uitkijken naar de betere cuvées. Sierra de Toloño, Nahi Blanco 2017 (Young Charly)

Een witte field blend van oude stokken, gefermenteerd op oudere vaten. Een zeer complexe geur met geel fruit, florale toetsen, honing en rokerigheid. Een volle en complexe wijn die je blind misschien moeilijk zou kunnen plaatsen, behalve dat het top is. Witte wijnen zoals deze zouden meer gemaakt moeten worden in Rioja.

Wijnmaker David Gonzalez en wijngaardenier Juan Antonio Leza leveren sinds 2004 puik werk om deze bodega uit 1866 weer helemaal op de kaart te krijgen. Het resultaat mag er zijn en gelukkig zijn de wijnen nog betaalbaar. Deze Honorable is een gulle wijn met pakken fruit, duidelijk waarneembare alcohol, maar erg gestructureerd in de mond en bovendien fris en elegant. Een grote wijn voor een klein prijsje (€ 12,50 op het domein). Bodegas Juan Carlos Sancha - Ad Libitum maturana tinta 2018 (Vinovatie Vinovacion)

Juan Carlos Sancha kun je met recht en reden de bezieler van de vergeten druiven uit Rioja noemen. Zo is er deze eigenzinnige maturana tinta, die een dieppaarse kleur heeft. In het aroma peperig en fruitig met braam en noordkrieken. Mondvullende structuur. Terugkerend kriekenfruit in de afdronk. Ondanks zijn zeldzaamheid helemaal niet duur (€ 15). Exopto Horizonte 2015 (Wijnen Pauwels)

De naam van deze wijn verwijst naar het einddoel dat de Franse wijnmaker Tom Puyaubert zichzelf stelt voor deze wijn. Het is een geurige en kruidige wijn met vooral tijm in het aroma. Mooie mondvulling en vooral lange afdronk. Ook weer zo een pareltje op het gebied van prijs/ kwaliteit: hij ligt hier in het rek met een prijskaartje van € 15.

Pujanza, Norte 2015 (Dewit Wines)

100% tempranillo van wijngaarden op 720m hoogte, 14 maanden gerijpt op Franse eiken vaten. Zeer balsamisch in de neus met aroma’s van rode kers, rokerigheid en mineraal. Een wijn met veel structuur en expressie, gedreven door hoge maar rijpe tannine ondersteund door frisse zuren en een lange afdronk. Enorm bewaarpotentieel!

MET DANK AAN DE VOLGENDE WIJNHANDELAARS VOOR HUN MEDEWERKING

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

ANTEPRIMA DI TOSCANA 2020 I TRE MAESTRI’

Wijngaard van Donatella Cinelli Colombini

et verblijf in Toscane in het vroege voorjaar 2020 was ongewoon rustig. Geen Aziaten omwille van de lockdown in China en andere Oosterse landen, niet vermoedend dat de week na de anteprima ook Italië zo

De proeverijen in Toscane en de daaropvolgende primeurproeverij van sagrantino de montefalco in Umbrië, zijn de enige evenementen die nog hebben plaats gevonden.

SANGIOVESE ALS VERBINDENDE FACTOR De appellaties Chianti, Chianti Classico, Vino Nobile, en Brunello hebben allen een lange geschiedenis en een vooraanstaande reputatie met sangiovese als smaakmakende druif. Sangiovese is een koppige, labiele variëteit die veel aandacht vraagt zowel in de wijngaard als bij de fermentatie. De van nature tanninerijke druif heeft warmte en een droge bodem nodig om volledig te rijpen. Die late rijping veroorzaakt soms problemen bij de oogst. Het wispelturige ras is onderhevig aan mutalen ontstaan. De keuze van de juiste kloon op de juiste plaats speelt dan ook een cruciale rol bij het eindresultaat. Bij hoogproductieve klonen ligt het accent meer op volume, wat resulteert in minder goede wijnen. Ter

S IM O NNE W EL L EK EN S C o m m a n d e r ij B e l l e b e e k Fo t o's S im o n n e W e l l e k e n s correctie worden dan vaak gedroogde druiven voor een tweede gisting toegevoegd. Ook worden blends gemaakt met andere druiven zoals de blauwe canaiolo, colorino, mammolo, en de witte trebbiano en malvasia. De aanplant van laagproductieve, superieure klonen levert kleine druiven met een dikke schil, maar daarnaast ook met een diepe kleur, subtiliteit niet één enkele kloon van sangiovese maar een mix van verschillende subvariëteiten om een goede oogst te garanderen. In Montalcino alleen al staan meer dan 30 klonen aangeplant.

DE SELECTIE Geproefd

Verschillend van Bordeaux waar tijdens de primeurweek van begin april ieder jaar de nog niet gebottelde wijnen van het vorige oogstjaar worden voorgesteld, degusteert men tijdens de antiprima in Toscana wijnen die al gebotteld zijn en die nu op de markt komen. Hoewel vooral gefocust wordt op de nieuwe jaargangen, 2018 en 2017, is er de mogelijkheid om oudere jaargangen te proeven in de verschillende types.

Favoriete wijnen CHIANTI CLASSICO 2018

Badia a Coltibuono Caste Castello di Ama Castello di Volpaia Isole e Olena Tenuta di Nozzole

CHIANTI CLASSICO

CHIANTI CLASSICO 2017

Castello di Albola Famiglia Cecchi Fattoria le Fonti Fontodi Isole e Olena Nittardi Querciabella Ruffino Val delle Corti Viticcio

Het territorium voor de Chianti Classico DOCG strekt zich uit tussen Firenze en Siena met de gemeenten: Castellina, Gaiole, Grece, Radda, Castelnuovo Berardenga en Poggibonsi. In 2019 werden Barberino Val d’Elsa en Tavarnelle in Val di Pesa samengevoegd tot één gemeente wat het totaal op 10.000ha brengt, waarvan 7.200ha Chianti Classico. De wijngaarden zijn aangelegd in de vele heuvels tot op een hoogte van 700m. Diverse bodemtypes zorgen voor verschillende wijnstijlen. Kleiachtige grijze mergel met schist (galestro), verweerde zandsteen (albarese) en kalkzandsteen zorgen voor een goede drainage voor de wijnstokken.

CHIANTI CLASSICO RISERVA 2017

Castellare di Castellina Castello di Volpaia Le Filligare Maria Vittoria Marchesi Antinori Nardi Viticoltori CHIANTI CLASSICO GRAN SELEZIONE 2017

DE NIEUWE JAARGANG

Castello di Ama San Lorenzo Castello di Fonterutoli/Vicoregio 36/Badiola Castello di Querceto Il Picchio/La Corte Castello di Volpaia Coltassala Conti Capponi Villa Calcinaia Poggio al Sole Casasilia Querceto Castellima Sei Tenuta di Arcena Strada al Sasso

2018 kende een grillige weerkaart. Anders dan 2017 waar hoge temperaturen en lange droogteperiodes werden opgetekend tijdens de lente en de zomer, was er in 2018 een gebrek aan droog en zonnig weer. De eerder koude winter met sneeuw en soms temperaturen beneden nul werd gevolgd door een wisselvallige lente. Gedurende het seizoen en een groot deel van de zomer wisselden zonnige dagen af met soms hevige regens. De hoge vochtigheidsgraad zorgde voor intens werk in de wijngaard. Het klimaat bleef wispelturig. Hevige stormen tot begin september deden de temperaturen beneden het gemiddelde dalen met als gevolg een uitgestelde rijpheid van de druiven. Gelukkig herstelde de situatie zich in september. Hete, zonnige dagen met prima dagen nachttemperaturen redden gedeeltelijk de opbrengst, althans voor hen die laat hebben geoogst. De sangiovese werd geplukt tussen eind september en midden oktober. De wijnen tonen in het algemeen een goede concentratie en frisheid, hebben plezierige fruitaroma’s en een medium lang bewaarpotentieel.

KWALITEITSPYRAMIDE CHIANTI CLASSICO Type

Annata

Riserva

Gran Selezione

Alcohol

12%

12,5%

13%

Minimum rijping

12 maanden

24 maanden

36 maanden

Totale aciditeit

4,5 g/l

Karakteristieken

fruitig, soepel, aangenaam, fris

fruitig, structuurvol, consistent en diepte

fruitig, kruidig, structuur,

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

BRUNELLO DI MONTALCINO Tussen de valleien van de rivieren Ombrone, Asso en Orcia rijst het stadje Montalcino 564 meter boven zeeniveau. Sinds eeuwen wordt er voornamelijk wijn en olie geproduceerd. De huidige brunello bestaat pas sinds eind van de 19de eeuw. In 1970 bezat Montalcino amper 65ha wijngaarden. Jaren bleef brunello een zeldzame wijn met enkele producenten, wat het prestigieuze karakter creëerde. Vandaag beslaat de productiezone 3.500ha met 203 producenten en worden diverse types gemaakt, waaronder Rosso di Montalcino, Sant’Antimo en Moscadello. Brunello di Montalcino is nog steeds de meest begeerde wijn. Het klimaat wordt gedicteerd door de nabijheid van de Apennijnen en de Middellandse van de bergen treft men kalksteen met stenige kleihoudende gronden. Op de hoger gelegen delen neemt het zand toe en dichter bij de Mont Amiata liggen meer tufsteenafzettingen van vulkanische oorsprong. Interessant zijn de wijnen afkomstig van perceelselecties. Verschillende wijnbouwers maken wijnen met druiven afkomstig van één enkel perceel uit de verschillende sectoren binnen de productiezone, wat aantoont dat de bodemstructuur een mozaïek is met veel facetten.

Geproefd Favoriete wijnen BRUNELLO DI MONTALCINO 2015

Argiano Banfi Barbi Castello Romitorio Col d’Orcia Collemattoni Cordella Cupano Donatella Cinelli Colombini Fanti Ferrero Fornacina Franco Pacenti Gianni Brunelli Le Chiuse di Sotto Greppone Mazzi Ruffino Il Poggiolo La Poderina Mastrojanni Talenti Val di Suga Verbena Villa i Cipressi

EEN UITZONDERLIJKE JAARGANG De wettelijke productievoorschriften voor DOCG Brunello di Montalcino laten alleen wijnen toe met 100% sangiovese en een houtrijping van minimum twee jaar. De wijn mag pas verkocht worden vijf jaar na het jaar van de oogst. Voor riserva is dat zes jaar. De anteprima organiseerde een degustatie van de jaargang 2015, een uitstekend jaar dat bekroond werd met vijf sterren. Het klimaat was heet en droog vooral in het mediterrane zuiden van de productiezone waar de druiven puften onder de hoge temperaturen. In het noorden bevorderde het frissere, continentale klimaat de optimale rijpheid met een een verrassende frisheid die de opslagtijd van vijf jaar goed hebben doorstaan.

Tasting Brunello di Montalcino

De quotering van de jaargangen in Brunello wordt in kunstwerken gegoten. De jaargang 2015 (tweede van links onderaan) kreeg vijf sterren.

VINO NOBILE DI MONTEPULCIANO Montepulciano is een van de geliefde vakantiedorpen in Toscane. De historische goed bewaarde gebouwen bevatten een rijkdom aan kunstschatten. Het stadje op de heuvel torent hoog uit boven het dal van Chiana en het lago Trasimeno op de dode vulkaan van Monte Poliziano. De wijngaarden bevinden zich op een hoogte tussen 250 en 600 meter. De appellatie kent een voortdurende groei.

verschil ligt hem in de rijpingsperiode, de gelimiteerde opbrengsten en het alcoholgehalte. DOCG Vino Nobile mag pas worden vrijgegeven na een rijpingsperiode van minimum twee jaar. Het rendement is teruggeschroefd tot 8 ton per hectare en het alcoholgehalte moet minimum 12,5% bedragen, en 13% voor riserva. De DOC Rosso di Vino Nobile komt vanaf 1 maart na het oogstjaar op de markt. De opbrengst is vastgelegd op maximum 10 ton per hectare. De wijnen bevatten minimum 11,5% alcohol. De bodems bestaan hier vooral uit geel zand en kleihoudende zandsteen.

DE RECENTE JAARGANG 2017 was een extreem jaar. Voorjaarsvorst, extreme hitte en droogte in de zomer zorgden voor het laagste rendement in 70 jaar. Het begon mooi. Al vroeg was er de knopvorming. Tussen eind maart en de eerste week van april vond zich een gelijke verdeling van knopvorming plaats in de verschillende delen van de productiezone. De hevige vorst van 19-21 april verstoorde echter de groei van de scheuten die tussen 5 en 40 cm lang waren. Dit leidde tot een verlies van 30 tot 45% vergeleken bij 2016, dat ook al een mindere opbrengst optekende. Kleine bessen, een medium gehalte aan suiker en aciditeit, tussen alcohol, zuren en tannine, en een smaakvolle materie met een rijp fruitig karakter.

Geproefd Favoriete wijnen VINO NOBILE DI MONTEPULCIANO 2017

Antico Colle Boscarelli Deâ&#x20AC;&#x2122;Ricci Icario La Braccesca La Ciarliana Lombardo Podere Casanova Poliziano Tenuta Valdipiatta VINO NOBILE DI MONTEPULCIANO RISERVA 2016

Carpineto Bindella Vallocaia Boscarelli La Braccesca Vigneto Santa Pia Lombardo

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

FEEST VAN DE VLAAMSE WIJNGILDE PIER R E PA U L S TA C A N O V LUC DEWULF N a t i o n a a l C o m i t é V l a a m s e W ijn gil d e Fo t o's P e t e r D o o m e n

Op zondag 26 januari 2020 vierde de Vlaamse Wijngilde naar jaarlijkse traditie feest met een banket in De Lozen Boer te Lochristi. Na een masterclass door Jean-Luc Baldès volgde een culinair en vinologisch festijn in het teken van de wijnen van Cahors. Ondanks de moeilijke datum van het feest, dat samenviel met verschillende wijnbeurzen en salons, maakten vertegenwoordigers van vier domeinen de verplaatsing om hun wijnen voor te stellen. Zij werden tijdens het kapittel geïntroniseerd tot ere-Meester Wijnproever: Jean-Luc Baldès, Clos Triguedina en ere-Gezel Wijnproever: Antoine Vié, Château Eugénie, Heifara Swartvagher, Chateau Saint-Sernin, Philippe & Isabelle Ducoum, Château de Rouffiac.

VAN DE JURA NAAR CAHORS Zoals Nationaal Voorzitter Luc Dewulf in zijn toespraak duidde, moest het Nationaal Comité het over een andere boeg gooien na het uniek jubileumfeest van vorig jaar, dat een absoluut orgelpunt van epicurisme was waar Er werd gekozen om in de lijn van het huidig beleid van de Vlaamse Wijngilde te focussen op een leerrijke ontdekkingstocht naar meer onbekende maar ook zeer vaak kwaliteitsvolle wijnstreken, en dit gastronomisch in te kleden. “Zo waren we eerst aanbeland bij de regio Jura - maar dit thema hebben we jammer genoeg niet kunnen waarmaken want de wijnbouwers zijn er hun wijnvoorraad al bijna helemaal kwijt na enkele jaren van tegenvallende oogst. Een onbekend fenomeen voor ons want vele wijnkelders zoals in Bordeaux kampen hier zelden mee en vandaag al zeker niet. We kwamen er gelukkig snel uit en vielen op Cahors in de Sud-Ouest. U zult snel merken dat de oude, vaak zeer strenge stijl van hun welen kracht. De cahorswijnen die we vroeger kochten om in onze kelder weg te bergen om voor lange tijd te vergeten en slechts opdoken bij een herschikking van de wijnkelder, zijn nu veel sneller genietbaar. Men spreekt in de wijnpers zelfs van Cahors als het Franse equivalent van de Super-Toscans. Ere wie ere toekomt – na een ontmoeting vorig jaar met Jean-Luc Baldès van Clos Triguedina, op het 25 jarig banket van com-

MENU Aperitief hapjes taar t enlever & ossens Terrine van ganz n ge met pr uneau d’A aars, Filet van snoekb trus afgewerkt met ci kr uidige olijfolie id-Frankrijk Lamsbout uit Zu rnituur met passende ga - Cantal Bleu des Causses our Galet de Rocamad ka Mariage van mok

& chocolade

Koff ie

manderij Gent en na een leuke conversatie aan tafel, was het Cahorsfeest zo goed als beklonken. Hij was meteen enthousiast en bracht ons in contact met de Union Interprofessionnelle des Vins de Cahors die op haar beurt een oproep lanceerde naar alle wijnbouwers van de appellatie. Verschillende wijnbouwers reageerden positief en samen met enkele domeinen die we rechtstreeks contacteerden, kwamen we tot het aanbod van tien topdomeinen die hun wijnen met ons komen delen. (…) Laat het feest beginnen, que la fête commence – Ik dank u.” Luc Dewulf Nationaal voorzitter

Jean-Luc Baldè s (midden) in gesprek met Antoine Vié (rechts).

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Geproefd

Wijnen bij het banket

Clos Triguedina - Bul's - Méthode traditionnelle

Château du Cèdre - Le Cèdre - AOC Cahors 2015

100% malbec – derde terrassen, bodems van klei en kalk en van klei en kiezel – traditionele methode – 9 maanden rijping sur lattes.

100 % malbec – wijngaard van 35 à 45 jaar op voor de helft een bodem met kalkpuin, voor de helft hoge terrassen van kiezelhoudende bodem met rolkeien – vinificatie zonder toevoeging van sulfiet – zeer lange cuvaison (40 dagen) – 24 maanden rijping, voor 50% in nieuwe foeders en 50% in gebruikte vaten.

Château Les Hauts d'Aglan - La rosée d'Aglan - IGP Côtes du Lot 2016 100% malbec – assemblage van percelen op de tweede en

derde terrassen, met vooral klei/kalkbodems – rosé gemaakt volgens de saignée-methode. Combel-la-Serre - La Cuvée Château - AOC Cahors 2017

100% malbec – perceel van 5ha, 40 jaar oude stokken, op 320 meter hoogte – klei/kalkbodem met overwegend rode klei –vinificatie in betonnen cuves – 12 maanden rijping in gebruikte vaten van 225 en 500 liter, en in een houten vat van 50 hectoliter. Le Clos du Chêne - Hors Série - AOC Cahors 2016

100% malbec – afkomstig van meer dan 45 jaar oude stokken op een klei/kalkbodem (tweede terrassen) – gisting met temperatuurcontrole – zes maanden rijping in betonnen cuves, gevolgd door acht maanden in een ‘betonnen ei’ dat zorgt voor een dynamische beweging binnen de wijn. Château Saint-Sernin - MANA - AOC Cahors 2015

100% malbec – wijngaard op de derde terrassen, met bodem van Kimméridgien – vinificatie in inox cuves met temperatuurcontrole – 10 maanden rijping in cuves. Château du Cèdre - Le Cèdre blanc - IGP Côtes du Lot 2018 100 % viognier – tweede en derde terrassen, kalkplateau – 20% vergist in nieuwe

vaten van 500 liter, 80% in inox cuves – negen maanden rijping sur lies met bâtonnage.

AOC Cahors 2014 Ultralocal El Cahors is een project van Pascal Piéron en Léo Borsi, Argentijn en oenoloog bij clos Ultralocal in de Uco vallei in Mendoza (Argentinië) 100% malbec – afkomstig van de derde terrassen met kiezelhoudende kleibodems. Clos Triguedina - Probus - AOC Cahors 2011 Genoemd naar de Romeinse keizer die in de 3de eeuw opnieuw wijnbouw toeliet in de regio van Cahors - 100% malbec – selectie van percelen op derde terrassen, bodems van klei en kalk en van klei en kiezel – 100 jaar oude stokken – 12 maanden vatlagering. Château Eugénie - Cuvée Réservée de l’Aïeul - AOC Cahors 2016 90% malbec, 10% tannat – 9ha oude wijnstokken (50 jaar) op de

derde terrassen en coteaux met een klei/kalkbodem – vinificatie in inox cuves met temperatuurcontrole – malolactische omzetting op vat – 18 maanden rijping in eiken vaten, waarvan 1/3 nieuw. Château de Chambert - AOC Cahors 2014 85% malbec, 15% merlot – wijngaard op kalkbodem (kimméridgien) afgewisseld met ijzerhoudende klei – 25hl/ha – vinificatie per perceel met temperatuurcontrole en malolactische omzetting – 12 maanden rijping in vaten van een of twee wijnen.

Château Eugénie - Cousu main - IGP Côtes du Lot 2018

De naam van de cuvée is een woordspeling op de familienaam van de eigenaars – Couture 80% chardonnay, 20% viognier – perceel van 1,5ha op klei/kalkbodem – lage rendementen (30hl/ha) – vinificatie met temperatuurcontrole – acht maanden rijping sur lies fines in vaten van 600 liter en eivormige cementen cuves.

Cahors 2014 100% malbec – afkomstig van de flanken van het plateau, met een

Combel-la-Serre - De la Terre au Ciel - Vin de France 2018 De naam verwijst naar de weerspiegeling van het maanlicht op de witte

afkomstig van de hoger gelegen en op het zuiden gerichte terrassen (7ha) – vinificatie in inox cuves en 18 maanden rijping in betonnen cuves – geen vatlagering.

kalkbodems van de ‘Causse’: . « Sur ce sol précieux, lunaire, nous est venue une envie de vin blanc » - 100% vermentino – jonge stokken (vijf jaar), op het kalkplateau (350 meter hoogte) en gericht op het noorden – bewaring in inox tot de botteling in de lente na de oogst.

bovenlaag van klei en kalkbodem (kimméridgien). Château Les Hauts d'Aglan - Les Hauts d'Aglan - AOC Cahors 2012 90% malbec, 10% merlot – stokken van gemiddeld 30 jaar oud –

Lot 2018 100% Petit Manseng – wijngaard op de eerste terrassen – vinificatie in inox

cuves met temperatuurcontrole (14°C) – geen malolactische omzetting – twee maanden rijping sur lies fines – botteling in december na de oogst.

Domaine Cosse Maisonneuve - Les Laquets - AOC Cahors 2016 Deze cuvée wordt sinds 1999 gemaakt en wordt jaar na jaar verfijnd.

Clos Triguedina - Black Vintage - Vin doux naturel 2015

Volgens Mathieu Cosse was de 2016 de beste jaargang tot dan toe - 100% malbec – terroir van kalkpuin – 22 maanden rijping op zowel nieuwe als gebruikte vaten.

100% malbec – derde terrassen, bodems van klei en kalk en van klei en kiezel – mutage sur grains – 3 jaar vatlagering

CAHORS ONTSLUIERD Malbec - lokaal bekend als auxerrois of côt

De wijnbouw in de streek rond het stadje Cahors gaat meer dan 2 000 jaar terug. Het gebied combineert een oceanisch klimaat met Mediterrane invloeden. Het ligt in het Zuidwesten van Frankrijk, 275km ten oosten van Bordeaux en 570km ten zuiden van Parijs. Cahors dankt zijn typiciteit voor een groot deel aan het unieke landschap waar de rivier Lot voor zorgt. Doorheen de opeenvolgende ijstijden kreeg de vallei een opbouw in drie terrassen, met telkens speOok het kalkplateau dat de vallei domineert - de zogenaamde vierde terrassen of ‘Causse’ - is uitermate geschikt voor wijnbouw, ook al werden er hier na de verwoesting door de phylloxera minder wijngaarden opnieuw aangeplant. Cahors heeft zich vrij recent op de kaart gezet als herkomstbenaming. De eerste erkenning als Vin Délimité de Qualité Supérieure (VDQS) dateert van 1951. In 1971 promoveerde Cahors tot AOC en begon een sterke uitbreiding van de wijngaarden: van 450ha in 1971 tot 4.200ha (waarvan 3.300 in AOC) in 2019, op een potentieel van 21.700ha. Ondanks - of mede door - die steile opgang legde Cahors een wisselvallig parcours af, waarbij de lage kwaliteit van bulkwijnen het imago van de hele regio geen goed gedaan heeft. De crisisjaren na 2008 hebben de regio extra hard geraakt. Toch blijven, naast enkele vaste waarden, jonge wijnbouwers voor vernieuwing zorgen, met een rotsvast geloof in het potentieel van Cahors om topwijnen te produceren. De AOC Cahors bestaat enkel voor rode wijnen. Naast de herkomst uit het afgebakende gebied, zijn de voornaamste voorwaarden qua samenstelling: • minstens 70% malbec • maximaal 25% merlot • maximaal 25% tannat Het maximaal toegelaten rendement is 50hl/ha. Er worden in het herkomstgebied ook witte- en roséwijnen geproduceerd, of rode wijnen die niet in aanmerking komen voor de cahorsbenaming. Zij mogen op de markt komen als IGP Comté Tolosan of IGP Côtes du Lot.

MALBEC Malbec ook bekend als côt of auxerrois. is een druif die haar oorsprong vindt in de streek van Quercy, niet ver van Cahors. Ze is verwant aan tannat en négrette, twee andere typische druivenrassen van het Franse Zuidwesten. Tot de phylloxeraplaag in de 19de eeuw was malbec een wijd aangeplant ras, vooral in Cahors en Bordeaux. Anders dan bijvoorbeeld cabernet sauvignon en merlot, bleek de druif minder gemakkelijk te enten op de Amerikaanse onderstokken die tegen de drui-

PIER R E PA U L S TA C A N O V C o m m a n d e r ij G e n t Fo t o's P e t e r D o o m e n C l o s Tr i g u e din a , C h â t e a u d u Cè dr e , C o m b e l- l a -S e r r e , Château Eugénie U n i o n In t e r p r o f e s s i o n n e l l e d e s V in s d e C a h o r s leidde Cahors tot na de Tweede Wereldoorlog een slapend bestaan als wijnstreek. De heropbloei kwam er mede door de populariteit van de Argentijnse malbec. Die heeft de wijnbouwers ertoe aangezet hun voornaamste variëteit meer en meer voorop te plaatsen in de promotie van hun wijnen en ook van malbec te spreken eerder dan van ‘côt’ of ‘auxerrois’, de lokale benamingen in de regio. Argentinië heeft bijna zesmaal meer malbec dan Frankrijk: 30.000ha tegenover 5.250ha. In Frankrijk vindt men buiten Cahors ook malbec in Bordeaux en de Loire-streek. Buiten Argentinië en Frankrijk wordt malbec ook verbouwd in Chili, Italië, Spanje, Zuid-Afrika, Nieuw-Zeeland, VS...

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

CAHORS ALS TERRASWIJN? Cahorswijnen worden gekenmerkt door een donkere, bijna zwarte kleur. Onder deze eenvormige wijnspiegel gaat echter een grote diversiteit aan wijnstijlen schuil, afhankelijk van de wijnbouwer en de ligging van de wijngaarden. Voorafgaand aan het kapittel en banket bracht Jean-Luc Baldès van Clos Triguedina helderheid in de typiciteit. Om ons smaakpalet te ijken proefden we eerst een soepele basiscuvée, Le Petit Clos 2016 (85% malbec, 15% merlot), afkomstig van de tweede terrassen, met een bodem van kalk en rode klei. Sedert 2007 produceert Jean-Luc Baldès een trilogie afkomstig van drie geselecteerde percelen, op de tweede, derde en vierde terrassen. De bedoeling is de kenmerken van elk onderdeel van het terroir in de verf te zetten. Deze selectie is sterk geïnspireerd op de Bourgon-

tie is enkel verkrijgbaar als volledige trilogie. Deze drie cuvées van gerijpt: maceratie van 20 tot 25 dagen en 12 maanden rijping op vat (30% nieuw). We proefden de trilogie van 2013. • Au Coin du Bois is afkomstig van de wijngaard op de tweede terrassen, op 90 meter hoogte. Het perceel van 2,1ha is zacht hellend, met een bovenlaag van rode klei en een ondergrond met kalk die drainerend werkt. Dit is een aardse wijn met een tanninerijke smaakstructuur, type bordeaux. • Les Galets. Deze wijn komt van een aanplant op de derde terrassen, op 100 tot 110 meter hoogte. Het perceel is sterk hellend, met een bovenlaag van klei en zand, met rolkeien en een complexe ondergrond met ijzer, kalk en lava. Een elegante wijn, mooi rijp, met een licht zilte toets (‘salinité’). Precieze terroirexpressie - op het Bourgondische af. • Les Cailles komt van op het kalkplateau of zogenaamde vierde terrassen, op 300 meter hoogte. Het perceel van één hectare is vrij vlak, met een bovenlaag van ijzerhoudende paarse klei en kalksteen. De ondergrond van kalksteen dateert uit de geologische kimméridgienperiode. Intens en met veel diepgang, typerend voor de wijnen van op het koelere plateau. Dit is de meest cahorsgetypeerde van de drie.

Diversiteit van bodemstructuur op elk terras .

TIEN OM TE VIEREN Met Clos Triguedina, Château du Cèdre en Domaine Cosse Maisonneuve verwelkomden we tijdens het Feest van de Vlaamse Wijngilde de drie best geklasseerde domeinen uit Le guide des meilleurs vins de France van het gezaghebbende Revue du Vin de France. Met respectievelijk de cuvées Probus, Le Cèdre en Les Laquets presenteerden ze bovendien elk één van hun absolute topwijnen.

Daarnaast was er ook een selectie van rijzende sterren, met telkens wijnen van topkwaliteit en een apart karakter: het bewijs dat Cahors een grote diversiteit bezit en dat ook de nieuwste wijntrends ingang vinden. In totaal tien domeinen met elk hun interpretatie van Cahors.

CLOS TRIGUEDINA In 1990 nam Jean-Luc Baldès de leiding van het domein van zijn vader René, één van de actoren van de heropleving vanaf 1951. JeanLuc vertegenwoordigt de zevende generatie van de familie. Hij studeerde in Beaune en werkte onder meer in Sauternes. Het is dus geen toeval dat hij met zijn trilogie de Bourgondische tour opging of eraan houdt een zoete witte wijn te maken. De wijngaarden van Clos Triguedina liggen ten westen van Cahors, verspreid over vier gemeenten: Puy l’Evèque (« capitale du vignoble de Cahors »), Vire sur Lot, Floressas en Touzac. De ongeveer 70ha liggen verspreid over de tweede, derde en vierde terrassen. De aanplant bestaat uit malbec, merlot en tannat voor rode wijnen (en rosé, inclusief een schuimwijn); voor wit zijn dat chardonnay, viognier en chenin.

CHÂTEAU LES HAUTS D’AGLAN Isabelle Rey-Auriat is de vierde generatie wijnbouwers binnen haar familie. Na handelsstudies in Toulouse neemt ze in 1994 het

Jean-Luc Baldès in de wijngaard van Clos Triguedina. familiedomein over. De wijngaarden strekken zich uit over 14ha in de gemeente Soturac, op de rechteroever van de Lot; het is het meest westelijk gelegen wijngebied binnen de AOC Cahors. Er is hier steeds aan wijnbouw gedaan naast het telen van pruimen (de bekende pruneaux d’Agen). In 2007 werd Isabelle ‘geridderd’ tot Chevalier dans l’Ordre National du Mérite Agricole. De helft van haar productie wordt uitgevoerd naar Noord-Amerika, Mexico, Canada en Noord-Europa. De omschakeling naar het biologisch telen werd aangevat in 2008 en bekroond in 2011 met het verkrijgen van het biolabel. Opmerkelijk is dat er voor geen enkele cuvée vatlagering wordt toege-

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

COMBEL-LA-SERRE

CHÂTEAU DU CÈDRE

In 1998 beslist Jean-Pierre Ilbert de coöperatie te verlaten om zijn domein zelfstandig uit te bouwen. Vanaf 2003 werkt zijn zoon Julien op het domein, dat hij nu samen met zijn vrouw Sophie uitbaat. Zij kiezen resoluut voor biologische wijnbouw en manuele pluk.

Het domein werd in de jaren 1950 gesticht door Léon Verhaeghe die enkele jaren eerder uit België was geëmigreerd. Zijn zoon Charles was een pionier in de heraanplant van wijngaarden op de arme stenige bodems, in een periode dat er vooral in de vruchtbare vlakte wijngaarden werden aangeplant. Hij bottelde ren zijn zonen Pascal et Jean-Marc het domein. Pascal Verhaeghe is momenteel voorzitter van de Union Interprofessionnelle des vins de Cahors.

Het domein ligt op 17km van Cahors, boven op het kalkplateau en omvat 23ha, waarvan 22ha malbec. Zij hebben het liever over ‘côt’ of ‘auxerrois’: « Comme nous ne sommes ni Bordelais, ni Argentins, ici, le malbec nous l’appelons de son vrai nom, celui de Cahors, sa terre natale: auxerrois. Et bizarrement, la loi nous interdit de le faire…». De witte wijn komt van één hectare vermentino. Het gamma spitst zich meer en meer toe op parcellaire cuvées.

Het domein omvat 27ha, verdeeld over drie percelen, alle gelegen op de rechteroever van de Lot. Vanaf begin jaren 2000 wordt de wijngaard biologisch bewerkt. Het domein

Sophie en Julien Ilbert - Combel-la-Serre

LE CLOS DU CHÊNE Toen Cahors de AOC-status verkreeg in 1971 schakelde de familie Roussille over van polycultuur op enkel wijnbouw. Het domein is gelegen te Duravel, in het westelijke deel van de appellatie, op de locatie van een gallo-romeinse villa. Het domein wordt geleid door Marie-Françoise en Jean-Paul Roussille, samen met hun dochters Valérie en Ingrid. De wijngaard omvat 17ha met de aanplant van malbec en ook wat merop de rechteroever zijn de wijngaarden goed afgeschermd van de koele noordenwind.

CHÂTEAU SAINT-SERNIN

Pascal Verhaeghe van Château du Cèdre

CHÂTEAU DE ROUFFIAC – VIGNOBLES PIERON

Dit domein gaat terug tot de 17de eeuw. Sindsdien is het nog steeds in handen van afstammelingen van de toenmalige eigenaar. Vanaf 1965 zorgen Marie en Dominique Cavalié voor een vernieuwing en uitbreiding van de wijngaard. De wijnstokken van de huidige 40ha malbec, merlot en tannat werden in de periode 1965 tot 1975 aangeplant.

De familie Piéron groepeert onder de vlag Vignobles Piéron drie domeinen: Château

samen runt met haar echtgenoot Heifara Swartvagher. Naast de 40ha in AOC Cahors, beschikken ze over 6ha voor IGP Côtes du Lot, waar ze rosé en witte wijnen produceren, en ook rode wijnen van ségalin (een kruising van jurançon noir en blauer Portugieser). Het domein ligt in Parnac, langs de linkeroever van de Lot, op de eerste, tweede en derde terrassen

ke helling langs de rechteroever van de Lot, op 220 meter hoogte. De wijngaard dateert van 1974, op bodems van ijzerhoudende klei en kiezel. Naast malbec staan er ook merlot en tannat.

Lalande. Samen vertegenwoordigen ze 75ha wijngaarden, aangelegd vanaf de jaren 1960 en 1970.

DOMAINE COSSE MAISONNEUVE Matthieu Cosse en Catherine Maisonneuve begonnen in 1999 met dit domein in Lacapelle-Cabanac, op de linkeroever van de Lot. Matthieu Cosse is een voormalig rugbyspeler maar ook gediplomeerd oenoloog, eerder werkzaam in de Provence bij Château La Coste. Catherine Maisonneuve verdiende haar sporen op Château Léoville Las Cases (Saint-Julien). De wijngaard wordt geleidelijk uitgebreid en omvat nu meer dan 25ha, met vooral malbec maar ook cabernet franc, die 20% van de oppervlakte inneemt. Ook al gedijt dit ras perfect op de kalkbodems, het is niet toegelaten binnen de AOC Cahors. Daardoor valt de wijn – als monocépage of in assemblage met malbec – binnen de categorie Vin de France. Ook witte wijnen van chenin en chardonnay zijn op

CHÂTEAU DE CHAMBERT Château Eugénie - wijngaard

CHÂTEAU EUGÉNIE De familie Couture, eigenaar van Château Eugénie, wordt als wijnbouwers vermeld in de archieven die teruggaan tot de 15de eeuw. Het domein is in de familie sinds vijf generaties en werd vernoemd naar een over-over-grootmoeder Eugénie. De Cuvée Tsar Pierre Le Grand is nog zo’n historische verwijzing: de Russische vorst zou een liefhebber geweest zijn van Cahors. De 54ha van het domein zijn gelegen op de linkeroever van de Lot, met percelen verspreid over de verschillende terrassen, tot op het plateau. ves en/of vaten afhankelijk van de cuvée.

Château de Chambert gaat terug tot 1690 en ligt midden het plateau in het zuiden van de appellatie en was ooit het hart van een wijngaard van 400ha. De huidige oppervlakte bedraagt 65ha. Daarmee is het de grootste biowijngaard binnen Cahors en ook één van de grootste biodynamische domeinen in Frankrijk. De wijngaard is gelegen op 300m hoogte en werd in 1974 volledig opnieuw aangeplant. Naast de 60ha malbec (85%) en merlot (15%) zijn er vijf hectare chardonnay. De ondernemer Philippe Lejeune nam in tie (met Stéphane Derenoncourt als wijnconsulent) en de infrastructuur voor wijntourisme.

MEER INFORMATIE OP www.vindecahors.fr

De kalkbodem van het plateau (c) Jerome-Morel.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

De kelder van François Mitjaville.

BORDEAUX 2019

EEN JAAR VAN CONTRASTEN, MAAR MET EEN HAPPY END

ordeaux nodigt elk jaar in de eerste week van april de wijnpers en wijnhandel uit. Ditmaal zou tijdens deze primeurweek het millésime 2019 worden gepresenteerd. Maar het fameuze coronavirus strooide roet in het eten. Alle ge-

plande degustaties van zowel de Union des Grands Crus de Bordeaux als van de verschillende appellaties en van de talrijke andere groeperingen tot en met die op de kastelen zelf, werden geannuleerd omdat men de gezondheid van de duizenden bezoekers niet kon garanderen. Deze primeurweek is enorm belangrijk voor Bordeaux. Enerzijds maakt ze sinds lang deel uit van de marketingstructuur, anderzijds vormt ze ook het uithangbord voor de verkoop in primeur, en zorgt

H U G O VA N L A N D E G H E M C o m m an d e r ij L an d v an W a a s Fo t o's H u g o V an L an d e gh e m , F am il i e D e S c h e p p e r, C h â t e a u Te r t r e - Ro t e b o e u f

wordt geconfronteerd. Op 27 april was er in 2017 de desastreuze vorst die een verlies van 40 procent veroorzaakte. In 2018 had men af

hoopt Bordeaux alsnog de primeurdegustatie van 2019 in een aangepaste vorm onder veilige omstandigheden in september te laten doorgaan, maar niets is zeker. Het zal eerder het coronavirus zijn dat het laatste woord zal hebben.

te rekenen met een nooit eerder geziene aanval van meeldauw. 2019 had zowel met lage temperaturen te maken die voor vorstschade zorgden, als met extreem hoge temperaturen waarbij de hittegolf op 23 juli een record van

2019 EEN JAAR VAN EXTREMEN

41,2°C haalde. Dit noopte de wijnbouwer

Op basis van het persdossier van het CIVB (Conseil Interprofessionnel du Vin de Bordeaux) kunnen we u niettemin een overzicht van het wijnjaar 2019 geven. Het lijkt zowat een gewoonte te worden dat Bordeaux elk jaar opnieuw met wisselende en uiterste weersomstandigheden

groeiproces van de wijnstok. Ook al was de

tot grote waakzaamheid bij elke stap in het zomer een van de warmste en droogste van de laatste decennia, toch leek de wijngaard niet al te sterk onder de droogte te lijden.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Wel stelde men hier en daar zonnebrand vast op bladeren en druiven, vooral bij jonge wijnstokken. De regenval verschilde sterk van de ene regio tot de andere wat een impact had op het daardoor ongelijke rijpingsproces van de druif. De warme dagen en koele nachten van september vormden een ideaal parcours voor de ontwikkeling van de aroma’s en het rijpingsproces van de druiven. Toen de regen op 18 september de festiviteiten van de Ban des Vendanges van de Jurade van Saint-Emiltie dat die regen kort voor de oogst op geen slechter moment kon vallen. Niets bleek minder waar. De wijnbouwers waren zelfs tevreden, want die regen zou volgens hen een

het rijpingsproces dat door de droogte was vertraagd. Vooral de later rijpende cabernets

EEN GOED, ZEER GOED OF EXCEPTIONEEL WIJNJAAR Volgens Denis Dubourdieu - tot voor zijn overlijden in 2016 professor aan de faculteit Oenologie van de Universiteit van Bordeaux en eigenaar van verschillende kastelen - moet er aan vijf voorwaarden worden voldaan om van een exceptioneel of topjaar te kunnen spreken. We vatten ze samen: 1. snelle en regelmatige bloei; 2. warme en droge omstandigheden om een goede bestuiving en vruchtzetting te verzekeren; 3. begin van waterstress die de vegetatie doet stoppen en die samenvalt met de start van de véraison (kleurverandering van de druif); 4. warme temperaturen en voldoende zon in augustus en september voor een optimale fotosynthese; 5. droog en relatief warm weer tijdens

COMMENTAAR VAN EXPERTEN Door het annuleren van de primeurdegustaties kan ik zelf geen uitgebreid en gefundeerd oordeel vellen over de kwaliteit van het wijnjaar 2019. Daarom geef ik hieronder de commentaren van enkele competente producenten, oenologen en journalisten. Volgens Eric Boissenot, eminent oenoloog en consultant op nagenoeg alle grands crus classés uit de Médoc, inclusief de premiers, lijkt 2019 niet op 2018. Een doordachte assemblage levert volgens Boissenot wijnen met een heerlijke concentratie, compact en genereus en dit samen met een delicaat evenwicht dat geschraagd wordt door strakke smaakvolle tannine. Hubert de Boüard, co-eigenaar van Château Angelus en consultant op meer dan 60 kastelen, vindt 2019 minstens even goed als de uitstekende jaargang 2018 en soms zelfs beter. De witte wijnen vertonen frisheid, spankracht en expressief fruit, maar hebben tegelijk ook voldoende vlezigheid. Zijn Angelus 2019 bevat 35 tot 40 procent oude cabernet franc die in foeders van 32hl wordt opgevoed. "De cabernet franc is een delicate druif die best zo weinig mogelijk zuurstof krijgt. De merlot zorgt voor een weelderig karakter, de cabernet franc voor frisheid", aldus Hubert de Boüard. Voor Philippe Perrin, voorzitter van het syndicaat van Pessac-Léognan en eigenaar van Château Carbonnieux, doet het evenwicht van de witte wijnen denken aan de andere grote witte wijnjaren 2014 en 2017. Ze hebben frisheid, spanning, aromatische zuiverheid en veel smaakvolume. Het klimaat was ook uiterst geschikt voor de laat rijpende rode druiven als cabernet sauvignon en petit verdot die een uitzonderlijke concentratie bereikten. Maar ook merlot, mits op gepaste rijpheid geoogst, toont grote aromatische rijkdom die naast frisheid ook een fraaie weelderigheid manifesteert. Henri Lurton, eigenaar van Château Brane Cantenac, is ontzettend tevreden met zijn 2019. De 70 procent optimaal rijpe cabernet sauvignon,

de oogst. Voor een goed jaar moeten minstens drie van de vijf voorwaarden vervuld zijn. Voor een zeer goed jaar zijn dat er vier en vijf voor een topjaar. De maand mei was de vierde koudste maand sinds 30 jaar, en ook begin juni bleef relatief fris met lokaal hier en daar felle onweders. Die frisse temperaturen en de vrij hoge vochtigheid verstoorden gedeeltelijk een snelle en gelijkmatige bloei met als gevolg coulure (mislukte vruchtvorming) en millerandage (onvolmaakte vruchtzetting die resulteert in kleine druifjes en heterogene rijping). Wellicht ligt hier de sleutel om 2019 ‘slechts’ een zeer goed, maar geen exceptioneel of topjaar te noemen.

De Familie De Schepper, vlnr: Olivier De Schepper (eigenaar en neef van Jacques), Jacques De Schepper (eigenaar) en Hélène De Schepper (dochter van Jacques, verantwoordelijk voor communicatie en oenotoerisme).

Château Tertre-Roteboeuf. alleen afkomstig van het beste terroir, het plateau de Brane, vormt de ruggengraat van zijn grand vin. Sinds het aandeel cabernet sauvignon het laatste decennium van 50 naar 70 procent is toegenomen, en alleen die van het plateau wordt gebruikt, tekent de grand vin voor nog meer

Yves Beck, Zwitsers wijncriticus en blogger met als bijnaam 'Beckustator', was al in Bordeaux vóór dat de lockdown werd ingevoerd. Hij besloot vroeger dan gewoonlijk met de degustatie van de primeurs te beginnen. Bij het afkondigen van de lockdown had hij al een 200-tal wijnen van 2019 geproefd en zou bij een terugkeer naar Zwitserland 14 dagen in quarantaine moeten. Hij besloot dan maar te blijven en liet de monsters van 2019 op Château La Voûte in Saint-Emilion, waar hij verbleef, toekomen. Zijn conclusie na 600 wijnen: "2019 is een homogestructuur". De jaren die eindigen op een ‘9’ zijn in Bordeaux vaak geslaagde wijnjaren. De 2019 heeft echter meer body dan de 1999 en meer frisheid dan de 2009. Beychevelle, aan zijn 25ste jaargang toe. Hij acht zijn 2019 beter dan de sucrosité, niet aanwezig in de 2018, levert samen met de elegante De voorzitter van de Union des Grands Crus de Bordeaux, Ronan Laborde, eigenaar van Château Clinet in Pomerol, liet zich lovend uit over het millésime 2019: "De witte wijnen zijn schitterend en geven goed de nu-

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Geproefd

DE WIJNEN VAN DE FAMILIE DE SCHEPPER-DE MOOR Château Tayet – Cuvée Prestige 2019 – AOC Bordeaux Supérieur

Gelegen in de Médoc in de gemeente Macau, net buiten de appellatie Margaux, hebben de 10ha een leem-kalkbodem met een geschikte expositie voor het rijpen van de druiven. Château Tayet werd in 1994 aangekocht. Intense kleur met dunne paarse rand. Fruitige aroma’s met vooral cassis en bramen, zuiver en fris. Een lichte vanilletoets van het overigens goed verweven nieuw hout (50%). Start in de mond met vrij veel materie die ondersteund wordt door rijp fruit, goed gestoffeerd middenstuk met een goed evenwicht. Eindigt met nog ietwat strakke maar rijpe tannine. Zeer geslaagde bordeaux supérieur met bewaarpotentieel. Château Tour Baladoz 2019 – AOC Saint-Emilion - Grand Cru

DE WIJNEN VAN FRANÇOIS MITJAVILLE Domaine de Cambes 2019 – AOC Bordeaux Supérieur

Diepe kleur met paarse rand. Aroma’s van rijp rood fruit met vooral bramen en frambozen, samen met een fijne kruidigheid. Start vlot in de smaak met rijp fruit, een gemiddelde concentratie en een goed evenwicht met voldoende zuren, die het geheel levendig houden. Rijpe tannine met een aangenaam bittertje van zwarte chocolade. Château Roc de Cambes 2019 – AOC Côtes de Bourg

Dezelfde kleurintensiteit als Domaine de Cambes maar met iets vuriger paars in de rand. Zeer mooie fruitaroma’s met framboos en kers en een opvallende frisheid met meer klasse en een subtiele kruidigheid. Fraaie aanzet die in het middenstuk verder gaat met complexiteit en diepgang. Uitstekende zoet/zuurbalans met veel charme. Verfijnde en gestructureerde tannine zorgen voor een lange afdronk met noties van koffie, zoethout en mokka. Dit is een côtes de Bourg hors concours. Klopt in een blinde degustatie heel wat grands crus. Tertre Roteboeuf 2019 – AOC Saint-Emilion – Grand Cru

Nog vrij discreet maar met onderliggende complexiteit en subtiele schakeringen. Minder expressief, opulent en exotisch dan in andere jaren. Ditmaal primeert de elegantie, mooi verweven met fijne specerijen en florale toetsen die het nieuw hout volledig op de achtergrond houden. Romige aanzet met verfijnd en charmerend fruit. Elegante onderbouw die uitmunt in precisie en een fraaie balans. Geraffineerde tannine zorgt voor grote lengte samen met koffie en geroosterde aroma’s van de vatlagering. Grote wijn! Domaine de l’Aurage 2019 – AOC Castillon Côtes de Bordeaux

Diepe kleur. Met aroma’s van zwarte kersen, cassis, notie van pruimen, kirsch en kalkimpressies vertoont deze wijn een ander aromaspectrum dan de vorige wijnen, en is minder complex. Start in de mond met een ronde en vlezige aanzet gekoppeld aan een kruidige ondertoon en hogere aciditeit. Eindigt met stevige, ietwat gebalde tannine. Minder verfijnd dan vorige wijnen, maar toch goed gestructureerd en rijp fruit om positief te evolueren.

Tour Baladoz was het eerste kasteel dat Emile De Schepper in 1950 in Bordeaux kocht. De 8,4ha wijngaard in de gemeente Saint-Laurent des Combes geniet van een kalk-leembodem en is aangeplant met 70% merlot, 20% cabernet franc en 10% cabernet sauvignon. Gemiddeld diepe kleur. Vrij expressief in de neus met vooral rood fruit en een uitstekende frisheid. Hoewel niet dominant zijn getoaste tonen van koffie, ceder en karamel van het nieuw hout duidelijk aanwezig. In de smaak vertoont de wijn meer diepte en variatie dan Château Tayet zonder daarom in kracht te imponeren, eerder elegant van structuur. Frisse zuren en matige extractie zorgen voor een goed evenwicht tussen de drie druivenrassen. De wijn heeft nog verdere vatlagering nodig voor volledige integratie van het hout. Château La Croizille 2019 – AOC Saint-Emilion - Grand Cru

Gekocht in 1996 zijn de 5,5ha van château Croizille slechts door een smalle straat van Château Tour Baladoz gescheiden. Hun gebuur is Château Tertre Roteboeuf. Ook hier treffen we een kalk-leembodem aan. De aanplant bestaat uit 70% merlot en wat opmerkelijk is voor een saint-emilion: ook een hoog gehalte van 30% cabernet sauvignon. Slechts 2,5ha wordt voor de grand vin gebruikt, met een rijping in 100 procent nieuw hout. Diepe kleur met dunne paarse rand. Aanvankelijk heel gesloten, maakt bij verluchten geconcentreerd rood en zwart fruit vrij, samen met een fijne kruidigheid en zoethout. De stevige concentratie verpakt volkomen het nieuwe hout. Volle en vlezige aanzet met rijpe fruitvulling, zet zich door met diepgang en uitstekende zoet/zuurbalans die verrijkt wordt met een hint van kruiden. Nog stevige maar volkomen rijpe tannine die zorgt voor structuur en lengte. Duidelijk meer geconcentreerd en gestructureerd dan Tour Baladoz door zijn hoog gehalte aan cabernet sauvignon. Château Haut-Breton Larigaudière 2019 – AOC Margaux

Gelegen in de gemeente Sousans, was Château Haut-Breton Larigaudière het tweede kasteel dat de familie De Schepper in 1964 kocht. De bodem bestaat uit kiezel, zand en klei. Met 80% cabernet sauvignon in de wijngaard is dit een van de hoogste percentages binnen de appellatie Margaux. De rest is 10% merlot en 5% petit verdot. Intense kleur met paarse rand. Geconcentreerd donker fruit met bosbessen en cassis. Hoewel nog vrij gesloten, is toch een discrete verfijning merkbaar die aangevuld wordt met noties van nieuw hout. Vrij volle aanzet die zonder hapering doorzet met een middenstuk dat heel harmonieus het fruit en aciditeit samenhoudt. Toont de tannine zich nog ietwat strak, ze is rijp en zorgt voor een finale met structuur, lengte en frisheid. Door een matige extractie primeert elegantie op kracht. Leunt kwalitatief aan bij een grand cru classé. Château Haut-Breton Larigaudière 2019 Le Créateur – AOC Margaux

Deze speciale cuvée van Château Haut-Breton Larigaudière werd 'Le Créateur' gedoopt (letterlijke vertaling van de naam De Schepper) als eerbetoon aan Emile De Schepper en is afkomstig van 1,5ha oude stokken. Bijzonder is hier dat de wijn uit 100% cabernet sauvignon bestaat. De opvoeding gebeurt in 100% nieuw hout. Zeer intense kleur met een heel smalle paarse meniscus. Rijpe bosbessen en cassis met aanvullende complexe nuances afkomstig van een perfect rijpe cabernet sauvignon. De concentratie van het fruit dekt volledig het nieuw hout. Volle en rijpe smaak die naast een romig aspect zowel diepgang als breedte ontplooit, een fraaie balans met opvallend frisse zuren. Smaakvolle en rijpe tannine stofferen, samen met de kruidigheid van het vat, de lange en frisse finale. Groot bewaarpotentieel. Haalt het niveau van een grand cru classé.

anceverschillen weer van diverse terroirs. Wat rood betreft biedt 2019 diepe, verleidelijke en charmante wijnen met een groot bewaarpotentieel, zowel op linker- als rechteroever. Ook de zoete wijnen van Sauternes en Barsac zijn smaakvol en evenwichtig. Jammer genoeg met een kleine opbrengst door de late verschijning van de botrytis." Normaal eindig ik elk jaar de marathondegustatie van de primeurweek op Château Tertre Roteboeuf in Saint-Emilion bij wijnmaker en gastheer François Mitjaville. François is niet

vooral de verkoopsprijzen van zijn wijnen die niet moeten onderdoen voor die van de premiers grands crus classés! Door het annuleren van de primeurdegustaties viel dan ook dat klassieke laatste bezoek in het water. Gelukkig kreeg ik een email van François waarin hij voorstelde monsters van zijn wijnen van 2019 op te sturen. Het typeert de man: als ik door de bekende omstandigheden niet naar hem kon komen, kwam hij naar mij om de reeks van 20 jaar ononderbroken primeurdegustaties op Tertre Roteboeuf toch een vervolg te kunnen geven.

maker met een eigen visie, maar verenigt in en entertainer. Een bijzonder personage zoals er geen twee in Bordeaux zijn te vinden. Zijn Tertre Roteboeuf behoort tot de top van de saint-emilion-wijnen door zijn klasse, eigenheid en ‘Mitjaville’ stijl. François lapt alle klassementen aan zijn laars en dingt niet naar mier grand cru classé. Dat hij de klassering niet nodig heeft, bewijzen de kwaliteit maar

Tijdens het schrijven van dit artikel kwam vanuit Bordeaux het voorstel van Hélène De Schepper, derde generatie van de Belgische familie De Schepper – De Mour, om stalen van 2019 van hun respectievelijke kastelen op te sturen, waar ik al te graag op inging gezien de annulering van de primeurweek. Sinds de stichting in 1938 van het bedrijf Het Rabot (het huidige Rabotvins) in Gent door Emile De Schepper en echtgenote Ghislaine De Moor,

Voorheen Wijnimport Maes-Braem onder Marc Maes Nu verdergezet als les Grands d’Oc & Roussillon onder Bernard Bauwens Samen 25 jaar ervaring Specialisatie Languedoc-Roussillon waaronder Gauby – Eric Laguerre – Clos des Fées – Vaïsse – Montcalmes – Mas Cal Demoura – Bardi d’Alquier – Hortus – Borie de Maurel – Clos du Gravillas – Pierre Cros Levering aan huis over heel België Aan particulieren en Horeca www.lesgrandsdoc.be bernard@lesgrandsdoc.be GSM 0460-94.88.08

François Mitjaville.

is de aanvankelijke productie van jenever en likeuren over drie generaties uitgegroeid tot een heus familiebedrijf met vijf eigen kastelen en een handelshuis G. de Mour & Fils.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

EEN WIJNLIEFHEBBER IN LOCKDOWN

M A RC R O O V ER S W ijn b l o g g e r

Konstantinos Lazarakis â&#x20AC;&#x201C; #eGREEKwine Laat me beginnen met te stellen dat ik de impact van de afzonderingsmaatregelen die opgelegd werden wel degelijk besef, ondanks dit artikel dat wat positief nieuws wil brengen. De economie draait nu al weken en maanden

voor vele tientallen ziekenhuizen, WVC en hulpposten in alle provincies. De echte helden blijven uiteraard de artsen, verpleegkundigen en zorgkundigen die in de frontlinie staan, en van wie ik uit eerste hand de verschrikkelijk-

op een laag pitje. Winkels, horeca moesten noodgedwongen sluiten. Dat alles heeft uiteraard grote gevolgen. Op het moment dat ik dit schrijf is het totaalplaatje amper bekend.

ste verhalen te horen krijg. Voor wie er nog aan mocht twijfelen: blijf in uw kot zolang het nodig is! www.feedthenurses.net/

DE HELDEN Gelukkig wordt niet iedereen ziek en brengt de crisis ook mooie initiatieven op gang. Chef Nils Proost van restaurant Petit Cuistot in Lier gaf de aanzet tot #feedthenurses. Wat begon als een kleinschalig initiatief - Nils zou de verpleegkundigen van het naburige Heilig Hartziekenhuis in Lier dagelijks een gezonde maaltijd bezorgen - groeide algauw uit tot een actie die over heel Vlaanderen en BelgiĂŤ navolging kreeg. Momenteel tel ik 23 chefs die deelnemen. Ze verzorgen dagelijks maaltijden

AANDACHT VOOR DE PARTICULIERE CONSUMENT Wijnhandels verliezen een groot deel van hun omzet omdat restaurants niet meer komen aankloppen. Volgens DM Vino vallen de wijnhandelaars terug tot 25-30% van hun normale omzet, een sporadische uitzondering daargelaten. Logisch dat ze zich meer gaan focussen op de particuliere klant. Dat doen ze door speciale pakketten samen te stellen, door leveringskosten goedkoper of zelfs gratis te maken, door frequent aanwezig te zijn op sociale media en in de veelvuldige mails en

nieuwsberichten die plots de mailbox vullen. reau voor Duitse wijn zowel in Nederland als in Vlaanderen de wijnhandelaars met Duitse wijn in hun assortiment aanspoorde om 'quarantainepakketten' aan te bieden aan een promotieprijs. Volgens wat ik hier en daar kon opvangen was deze actie een groot succes. (www. duitsewijn.be)

DE WIJNWERELD ONLINE Jancis Robinson verwoordt het mooi: de wijnwereld is gebaseerd op met elkaar delen, en nu persoonlijk delen onmogelijk wordt iets dat een paar maanden geleden absurd en onmogelijk leek - gaat de wijnwereld online. In haar wekelijkse nieuwsbrief van 24 april schrijft Jancis Robinson dat er op een week tijd een totaal van 40.000 woorden zijn gepubliceerd op haar website. Dat is zoveel als een boek van meer dan 200 pagina's. Er zijn nu tientallen manieren waarop wijnliefhebbers online verbinding kunnen maken met experts die kennis delen. De meeste sessies gaan live, maar in veel gevallen is het mogelijk om een opgenomen versie na het live-evenement te bekijken. Een uitgebreide lijst van afgelopen en geplande sessies vind je bij Jancis Robinson: Wine online – lockdown learning op www.jancisrobinson.com Ook Vinous gaat live, en maakt de sessies beschikbaar via YouTube. Roberto Conterno, Gaia Gaja, Klaus Peter Keller: het zijn maar enkele van de namen die je in de lijst kan terugvinden. www.vinous.com/events/vinous-live 67 Pall Mall is een 'private members' club founded by wine lovers, for wine lovers...'. Uiteraard is de club nu tijdelijk gesloten, maar ze hebben zich aangepast, en delen nu hun

expertise en wijnkennis online met evenementen en masterclasses. Twee tot drie virtuele events per dag, waarvoor je telkens een tot anderhalf uur mag uittrekken, het is heel uitgebreid. Topsprekers, zoals Anne Krebiehl MW ('A Tour of German'), Jane Anson (over Bordeaux, met onder andere een sessie over Margaux en St-Julien), Jasper Morris MW met een reeks presentaties over Bourgogne. Sherry, Madeira, Jura (Wink Lorch!), Priorat, Chili, Toscane,...: je vindt het er allemaal en het is allemaal even interessant. De events blijven hopelijk ook na deze periode voor iedereen zichtbaar. Een overzicht hier: www.67pallmall.com/video-archive Ook Thierry Desseauve van het vooraanstaande duo Franse wijnjournalisten Bettane + Desseauve zit in quarantaine, en bericht daarover in een reeks videootjes met als titel ‘Voyage autour de ma cave’. Hierin stelt hij een dag eentje, begonnen op 17 maart (Château des Tours), eind april stond episode 32 online (Château Léoville-Poyferré). www.mybettanedesseauve.fr Ik heb zelf vooral genoten van enkele Instagram Live sessies. Twee aanbieders wil ik speciaal vermelden. Irem Eren, WA, DipWSET spreekt in de reeks 'Wine'ing during Covid 19' enkele keren per week een gast over een speSmulders MW. Een greep uit het voorbije aanbod: 'Elegance in wine', 'Champagne: Growers vs Houses', 'The art of Blending', 'Corpinnat'... Kort, to the point, en mega interessant. Ik ben onder de indruk van de kennis van Irem, maar meer nog van de expertise die Frank Smulders hier ten toon spreidt. Buiten vaste gast Frank Smulders waren er nog sessies met andere genodigden. Samanta Luna over Bouchard Père rakis MW over Griekse wijn, om maar enkele

Irem Eren en Frank Smulders

te noemen. Jammer genoeg blijven deze Insta

Antonio Galloni in gesprek met Gaia Gaja op VinousLive

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Stories maar 24 uur beschikbaar. Ik vroeg Irem of de sessies ergens achteraf nog te bekijken gaan zijn, en inderdaad, ze zijn opgenomen en komen online op het YouTube kanaal van Irem. www.youtube.com en zoek naar Irem Eren WA Blogger Keith Edwards (wineORL) schrijft een van de meest diepgravende en haast encyclopedische wijnblogs 'Wine - Mise en abyme' (www.mowse.blogspot.com) en is ook actief op Instagram met interviews met vooraanstaande wijnmakers. Niet kort - Keith benut het volledige uur dat het formaat hem toestaat - en diepgravend, in detail en heel divers. Een greep uit het afgelopen aanbod: twee sessies over Franchetti, een met Carlo Franchetti over de Toscaanse wijnen Tenuta di Trinoro en een met Letizia Patanè van Passopisciaro over Etna; Angelos Iatridis over Alpha Estate in Griekenland; Simon Woolf over zijn boek Amber Revolution en over orange wines. Het gesprek met Wink Lorch over jurawijnen is nu al historisch te noemen. Zelfde opmerking als hierboven: jammer dat dit niet langer dan 24 uur beschikbaar blijft. Maar ook Keith maakte een eigen YouTube kanaal met enkele van zijn Instagram Live chats. www.youtube.com en zoek naar Keith Edwards.

Tom Ieven, Steven Wullaert en Kris Lismont elkaar elk dag weer uit, telkens omstreeks 18 uur op Instagram. Het geeft bij mij aanleiding tot een even dagelijkse routine: vraag lezen, opzoeken in boeken of op internet, en soms, als het geluk me meezit of ik toevallig iets meer van de wijnstreek ken, durf ik ook als eens een antwoord insturen. Je zou haast gaan hopen dat de lockdown nog lang mag duren op deze manier. Een andere topsommelier, Jasper Van Papeg-

Ik besef dat ik met deze korte opsomming onrecht doe aan bijvoorbeeld Aldo Sohm (www. instagram.com/aldosohm), Rajat Parr (www. instagram.com/rajparrwines) en zoveel anderen, die ook live gaan met interessante gasten, en al die andere Instagrammers waarmee ik niet in contact sta. Je kan niet alles volgen.

DE HORECA STAAT (NIET) STIL

rek (of #wineandrun in het Engels): je omhult je (wijn)vrienden, je belt aan en je maakt je uit de voeten. Helemaal leuk wordt het als de ontvanger van de wijn het aandurft om de wijn

bijbehorende hashtag. Ik moet niemand ervan overtuigen dat dit niet gemakkelijk is, om te

Restaurants zijn gesloten, of passen zich aan tot afhaalzaken. Het gaf aanleiding tot een Vrije Tribune op June.be dat viraal gegaan is. De auteur, met een toppositie in een restaurant, bezint zich: "Voor het eerst leven we allemaal een normaal leven. We spenderen tijd met onze kinderen. We eten drie maaltijden per dag én op normale uren. We slapen zes tot acht uur per nacht...". Lees de verzuchtingen en de boodschap hier: www.june.be/food/ restaurants/tijd-vertragen-horeca Ook de sommeliers zitten thuis. Vijf onder hen, allemaal ooit winnaar van 'Beste Sommelier van België', leggen elkaar en iedereen die wil meedoen dagelijks op de rooster met een moeilijke vraag over de wijnwereld. Met de hashtag #CoronaSommChallenge dagen Gianluca di Taranto, Yannick Dehandschutter,

nis. Dus petje af voor wie er in slaagt om een wijn te benoemen, en nog meer petje af voor wie dit toch durft te vertonen. Bescheidenheid en eerlijkheid zijn grote waarden...

Wanneer dit artikel verschijnt, zijn de eerste versoepelingen volop ingevoerd. Ook café's en restaurants hebben groen licht gekregen. Laat ons hopen dat alles goed verloopt en dat we binnenkort weer kunnen afspreken in ons favoriete restaurant, en dat we ook gewoon onder vrienden weer enkele mooie wijnen samen mogen proeven en bespreken. Er staat nogal wat op mijn to-do lijstje...

Keith Edwards met Simon Woolf

BIJLEREN NU ER TIJD VOOR IS Voor de amateur wijnliefhebber, een categorie waar ik zelf toe behoor, zijn het mooie tijden. Wie na het telewerken, de virtuele meetings, of het dagelijkse werk met de nodige beschermende maatregelen nog wat tijd over heeft, of wie gewoon thuiszit, kan zijn of haar hartje ophalen. We mogen dan wel niet meer samen proeven, maar dankzij enkele leuke ideeën vervelen we ons niet. Er is momenteel immers heel veel te kijken, te lezen en bij te studeren. Ik nam de tijd om te leren over champagne. Het Comité Champagne heeft een Massive Open Online Course (MOOC) gepubliceerd op de website www.champagne-mooc.com. In vier uitgebreide modules leer je over het van de streek -er is een deel over geschiedenis en economie-, en over de diversiteit en het proeven. In totaal moet je tussen de drie en vijf uur uittrekken om de volledige reeks uit te kijken. Tussendoor zijn er vragen zodat je je want ik moet bekennen dat het 'Franglais' van Jérémy Cukierman MW me na verloop van tijd wat teveel werd. Zonder ondertitels is het Engels vaak onbegrijpelijk. Je zou toch denken dat het Comité Champagne een native speaker moet kunnen vinden om deze cursus in begrijpelijk Engels te presenteren. Ik schakel vanaf nu over naar de originele Franse versie en gebruik de Engelstalige onlijken. Hopelijk komt dat mijn testresultaten ten gunste. Er is ook over de wijnen van Bourgogne een MOOC te volgen via het EMMA platform (platform.europeanmoocs.eu/course_mooc_owu_open_wine_university_). In totaal ben je hier een week of vijf mee bezig als je er dagelijks twee tot drie uur voor vrij maakt. Hier ben ik nog niet aan durven beginnen. Meer haalbaar lijkt dan de eLearning van het Bureau Interprofessionnel des Vins de Bourgogne (BIVB), momenteel bereikbaar via de website van WineWise Benelux (www.linktr.ee/winewisebenelux) of rechtstreeks via BIVB (www.bourgogne-wines.com/professional-access/sign-up-for-some-training,2334,9355. html?). "Word een expert in 90 minuten": dat klinkt toch veel verleidelijker dan er vijf weken voor te moeten uittrekken. Je kan leren over Griekse wijn in een reeks video's op eGREEKwine – het YouTube-kanaal van de Griekse wijnfederatie. De enthousiaste Konstantinos Lazarakis MW is een ware spraakwaterval. Zowat elke week tijdens de is het overzicht van Griekse wijn compleet. Leuk detail: Konstantinos doet dit alles in zijn eentje, zowel inhoud, presentatie, opname, montage en geluid. www.winesofgreece.org of www.youtube.com en zoek naar #eGREEKwine

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

De vallei van de Agly nabij Maury

LES PYRÉNÉES ORIENTALES HART VAN DE ROUSSILLON De ligging tussen de Middellandse zee en de Pyreneeën, de nabijheid van Spanje en de Catalaanse invloed, de weelde aan bergmassieven en terrassen, veel zon, gastronomisch genieten en opmerkelijke traditionele wijnen, maken van het departement Pyrénées Orientales een gedroomde bestemming. De hoofdstad Perpignan is aantrekkelijk vanwege lommerrijke lanen met gezellige caféetjes en restaurantjes, gebouwen die de geschiedenis vertellen van de graven van Roussillon en de koningen van Mallorca, van de Catalanen en de Aragonezen en later van de Fransen.

S IM O NNE W EL L EK EN S C o m m a n d e r ij B e l l e b e e k Fo t o's S im o n n e W e l l e k e n s

WIJN MET STATUS Binnen het departement ligt een deel van een zeer oude wijnstreek, de Roussillon, met wijncentra als Rivesaltes, Vingrau, Tautavel, Estagel, La Tour de France, Banyuls en Collioure. Het gebied dankte haar faam aan de unieke zoete wijnen, waar Spanje zo verzot op was. Vins doux naturels zoals deze zoete wijnen worden genoemd - niet te verwarren met natuurwijn! - zijn dessertwijnen die worden bekomen door de gisting te stoppen door toevoeging van wijnalcohol waardoor een deel suikers overblijft. Deze methode heet ‘mutage’. De wijnen beantwoorden aan strikte productievoorwaarden en mogen gerust tot de grootste wijnen van Frankrijk gerekend worden. De cru’s van Banyuls, Maury en Rivesaltes zijn de meest befaamde vins doux naturels. Naast de unieke dessertwijnen maakt Roussillon ook traditionele wijnen, krachtig en

Perpignan by night vol, van carignan, grenache noir, syrah en mourvèdre voor rode wijn, grenache blanc, macabeu, vermentino, marsanne en roussanne, en muscat voor witte wijn, naargelang van de appellatie.

BODEMS VAN GRANIET EN SCHIST Dat deze regio interessante wijnen voortbrengt is niet nieuw. De streek bezit alle troeven: uitstekende terroirs, zuidelijke orientatie, een diversiteit aan gronden, en oude wijnstokken. Kiezen voor kwaliteit, traditie combineren met moderne technieken, en een

citeit en identiteit, wijnen met een duidelijke persoonlijkheid. Aan de basis van deze kwaliteit liggen de bodems waarin de druivenstokken geworteld zijn. De wijngaarden liggen verspreid over het gebied dat wordt doorkruist door drie rivieren: de Tech, de Têt en de Agly, die in de loop der tijden vorm hebben gegeven aan terrassen. De wijngaarden op de uitlopers van de bergmassieven worden gekenmerkt door granietachtige, schist- en kalkhoudende bodems die van bepalend belang zijn voor de wijnen. Graniet is een onderliggend gesteente gevormd door langzame afkoeling van vulkaanmagma in de aardkorst. Deze relatief arme, zeer stenige bodem met een toplaag met wisselend kleigehalte is bijzonder geschikt voor witte wijnen met structuur en rode wijnen met kleur en elegante tannine. Schist is een metamorf gesteente. Onder invloed van druk en temperatuur gaan de mineralen in het oorspronkelijke gesteente -hier klei of schalie- een tweede maal kristalliseren, wat metamorfose heet. Net als bij graniet zijn stikstof en water ook hier beperkt voorhanden. Deze elementen beperken de groeikracht van de wijnstok en bespoedigen de rijping van de nen geeft, zorgt schist dan weer voor stoere versies.

EEN COMBINATIE VAN CULTUUR EN WIJN Net als in andere wijnregio’s vind je ook in Roussillon meerdere domeinen die een bijbehorend restaurant en/of hotel hebben waar alleen lokale seizoenproducten worden gebruikt. Qua logeeradressen zijn er op alle niveaus mogelijkheden waarbij wijn alomtegenwoordig is.

CHÂTEAU LAFFORGUE – CORNEILLA LA RIVIÈRE en strekt zich uit over de hoge plateaus van Corneilla la Rivière en de dorre, winderige heuvels van Calce, tussen de valleien van de Têt en de Agly. Een laag rendement - gemiddeld 25hl/ha -, oude wijnstokken van 40 tot 80 jaar, steenachtige bodems en een warm en droog klimaat leveren drie categorieën wijnen: IGP, AOC en VDN. Calce heeft een bodem met schist, kalk en stenige gronden. De tramontane wind is er dominant maar ook de invloed van de zee speelt een voorname rol wat frisse wijgaard naar het zuiden gericht op een hoogte van 100 tot 150 meter. De bodem is er bedekt met rolkeien, schist en alluviale zandgronden wat resulteert in genereuze en aromatische wijnen met veel body.

Geproefd K-RE Rosé 2018 – grenache blanc/gris en noir

Heel licht gekleurd, stijl Provence: fris, fruitig, aalbes, lichtkruidig en strak. K-RE Blanc 2018 – muscat à petits grains Frisse aangename wijn, mineraal, met fijne zuurgraad en licht bittere staart. K-RE Rouge 2018 – carignan en syrah

Frisse paarsrode instapwijn, bovenal fruitig, sappig en genereus. AOC Côtes du Roussillon Blanc Les Feches 2018

grenache blanc van oude wijnstokken en macabeu; houtgelagerd. Licht strogele wijn met een frisse geuraanzet van witte bloemen. Nadien toetsen van perzik en citrusfruit. De smaak is sappig, met een mooie aciditeit en een perfect droge finale. AOC Côtes du Roussillon Rouge Les Courbatières 2015

carignan, syrah en grenache noir. Donkere gekleurde wijn met een aroma van krieken en kersen, struikgewas en specerijen (peper). Evenwichtige smaak met goede structuur waarin zowel zuren als tannine goed combineren. Wat drogende finale. AOC Côtes du Roussillon Villages Plane d’en Bourgat 2017

syrah en carignan Donker kersrode wijn met een breed aroma waarin vooral donker fruit, kruiden en specerijen accelereren. De smaak is krachtig en gevuld met een goede structuur en lengte.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

DOMAINE RIBERACH BELESTA De vroegere lokale coöperatie werd omgebouwd volgens een totaal nieuw concept bestaande uit drie delen: de wijnkelder, een design hotel met kamers in de oude cuves, en een gastronomisch restaurant. Overnachten in een wijnkelder naast de vaten prikkelt de zinnen maar slapen in een cuve is een onvergetelijke ervaring. Het huidige wijnbedrijf wordt gerund door drie partners. De 10ha wijngaarden van het domein liggen tot op 400 meter hoogte aan de voeten van de Pyreneeen. De wijnen worden opgedeeld in vier reeksen, elk met een eigen thema: Thèse (Thesis), Antithèse (Antithesis), Synthèse (Synthesis) en Hypothèse (Hypothesis).

Restaurant van domein Riberach in de vroegere coöperatie

Geproefd Synthèse gris 2012 – carignan blanc/gris

Heel lichtroze wijn, fris en subtiel met indrukken van cider, lichtkruidig en slank. Wat mager qua inhoud. Synthèse blanc 2016 – maccabeu,

grenache blanc/gris en carignan blanc/gris Diepe strogele wijn. Oxidatief, indrukken van citrusfruit. Zuren overheersen in de ziltige smaak. Bittertje aan het eind. La Thèse 2015 – grenache

Frisse kersrode wijn. Een aroma van krokant klein rood fruit reflecteert in de smaak. Plezierig, aangename zuren, vrij tanninerijk, zuiver. Mooi getypeerd grenache. Antithèse 2013 – syrah Start met een granaatrode kleur en een aroma waarin vooral indrukken van hout en tabak. De smaak is navenant met het accent op houtaroma’s, voldoende stevig, toont sappigheid maar eindigt drogend. Synthèse 2015 – carignan, grenache en syrah Mooie kleuraanzet. Na een reductieve start volgen rijpe geuren van gekonfijt fruit. De smaak is soepel, evenwichtig en harmonieus. Hypothèse 2012 – oude carignan

Veruit de mooiste wijn in de reeks: kersenrood met aroma’s van gekonfijte kers, een verfijnd mondgevoel, sappig, stevig met goede tannine, licht drogend in finale.

CHÂTEAU DE CALADROY – BELESTA Aan de rand van het dorp, tussen de grens en de col de la Bataille ligt het kasteel van Caladroy uit 1020. Op zanderige kleibodems werden 130ha wijngaarden aangelegd op een hoogte van 350m. Naast een uitgebreide degustatie is er gelegenheid om de 12de -eeuwse wijnkelder te bezoeken en het kasteel met prachtig zicht op de vlakte van Roussillon. Een breed pallet aan diverse wijnen wordt geproduceerd in alle categorieën: wit, rosé, Côtes de Roussillon Villages rood, Rivesaltes tuilé, ambré, grenat en muscat.

Geproefd Passion Blanc 2018 – grenache blanc

Witgeel gekleurde wijn, fris en fruitig in de neus. Frisse, lichtvoetige smaak met kruidige toets en aangename zuren. Instapwijn. Rosé des Vents 2018 – syrah, grenache, carignan Mooie pioenrode kleur. Gekonfijte kers, framboos en aalbesaroma’s. De smaak is fris en zacht met een fijne aciditeit. AOC Côtes de Roussillon Villages Éclat de Schitses 2017 – syrah, grenache en mourvèdre

Perfecte instapwijn met een frisse kleur en fruitig aroma, heel expressief, rond in de mond met zachte tannine en een fijne houttoets. AOC Côtes de Roussillon Villages Pierre Droite 2017 – mourvèdre

Zeer mooi getypeerde kersrode wijn met een expressief aroma van rood fruit, mineraal en strak. Finesserijke smaak met goede tannine en zuren, voldoende stevig en lang. AOC Côtes de Roussillon Villages Cuvée Prestige Juliane 2015 – syrah, grenache en

carignan Granaatrood gekleurde wijn. In de geur ontwikkelen zich meteen aroma’s van verse eik, vanille en kruiden naast een mix van rood en donker fruit. De smaak is tanninerijk, mooi sappig van bij het begin, wat drogend in finale.

Panoramisch zicht van op Château Caladroy

LE TRAIN ROUGE

AOC Côtes de Roussillon Villages Cuvée Prestige Antoine 2017 – syrah en mourvèdre

In de jaren 1990 creëerden enkele spoorwegenthousiastelingen de Train du Pays Cathare et du Fenouillèdes (TPCF). De spoorlijn die Rivesaltes met Quillan verbindt, werd in 1904 aangelegd voor reizigers en goederentransport van en naar de valleien van de Aude en de Agly. Net voor de Tweede Wereldoorlog werd de lijn als onrendabel beschouwd. Na jaren administratieve rompslomp werd de lijn in 2002 opnieuw in gebruik genomen als een toeristische attractie. Er rijden verschillende gerestaureerde treinen op het parcours, waaronder de Train Rouge Spécial, die in 2000 door French Rail Cruises speciaal werd ingericht voor reizen met een onderdompeling in de wereld van wijn en cultuur. Tijdens de reis wordt een geïllustreerde De stem van de historicus vertelt het verhaal van de huizen, het landschap en het erfgoed van de Agly-vallei. Tijdens een halte te midden van de wijngaarden wordt het leven van de wijnbouwer geïllustreerd met verhalen onder begeleiding

Mooie verfijnde kersrode wijn met een breed aroma en een diepe smaak waarin zuren primeren. Krachtig, sappig en stevig met diepte. AOC Côtes de Roussillon Villages Cuvée Prestige Saint Michel 2016 – mourvèdre

Bijzonder geslaagde versie van mourvèdre: kersrood, expressief aroma met fris rood fruit, verfijnd smaakprofiel, mineraal en zuiver. AOC Côtes de Roussillon Villages Cuvée Prestige Rouge Émotion 2015 – syrah van een harpmusicus. Een stop in Maury leidt je dan weer naar een proeverij in een karakteristieke kelder nabij het treinstation. Een wijnmaker uit de vallei geeft commentaar tijdens de proeverij van zijn wijnen terwijl een chef-kok lokale hapjes aanbiedt. Aan boord wordt het dagmenu voorgesteld waarbij de match wijn en gerecht centraal staat. Elk gerecht wordt haltes op de route, met een fantastisch uitzicht op de vallei. www.letrainrouge.fr

Diep donkere wijn met typerende geuren en smaak. Evenwichtig en harmonieus, sappig in een gedegen stijl. Rivesaltes Ambré VDN – verschillende jaargangen

Amberkleurig. Gekonfijt fruit in de neus, mooie zuur/zoet balans in de smaak, rijk en krachtig. Muscat de Rivesaltes VDN 2018

Frisse aanzet met bovenal citrusfruit. Aangenaam smaakprofiel, sappig, verfijnd en plezierig met zuren en fruitige finale

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Simon Dauré

CHÂTEAU DE JAU CASES-DE-PÊNE Château de Jau beschikt over 134ha wijngaarden in de vallei van de Agly, op 20km van Perpignan. Enkel de prachtige vierkante toren rest nog van het in de 12de eeuw door de cisterciënzer monniken gebouwde kasteel. In de jaren 1970 bracht de familie Dauré het domein opnieuw tot leven. Zij slaagden erin om op de rotsachtige bodems onder invloed van een maritiem klimaat en een verkoelende noorderwind druiven te telen die weelderige wijnen voortbrengen met een uitstekende kwaliteit. Een kunstgalerij met moderne kunst en een aangenaam buitenrestaurant waar typische roussillongerechten worden geserveerd die vergezeld van hun wijnen je de rijkdom van de streek beter laten begrijpen.

Geproefd AOC Côtes de Roussillon blanc 2017 – vermentino, macabeu, grenache gris

AOC Côtes du Roussillon Villages Jaujau 1er 2016 – syrah, mourvèdre en

Rivesaltes Ambré VDN Chez Jau 2007 – overwegend grenache blanc en macabeu

Gefermenteerd in eiken vaten. Briljante licht strogele wijn met toetsen van exotisch fruit, citrus en peer. Nadien volgt een mooie evenwichtige smaak waarin een fijne aciditeit mooi samenhangt met de zachtheid van alcohol en hout.

grenache Dieprode wijn geurend naar kersen en specerijen doorspekt met een fijne houttoets verwijzend naar een jaar vatrijping. Een heerlijk glas wijn, fruitig met heel veel smaak, evenwichtig en gevuld met zachte tannine, fijne zuren en een doordacht houtgebruik.

Okerkleurige wijn met een typisch aroma: honing, gekonfijt fruit, vijgen, rozijntjes, appelsienschil en wat specerijen. De smaak is zeer rijk en krachtig met gedroogde vruchten, peperkoekkruiden, een zachte zoetheid en een fluwelige finale.

– syrah, grenache en carignan 0% staat voor een fermentatie zonder toevoeging van sulfiet. De wijn heeft een kersrode kleur en een fruit gedreven aroma waarin cassis, framboos en kruiden. Een soepele textuur met zachte tannine, kruiden en rijp fruit met voldoende zuren zijn perfect verweven.

Sparkling Jau 2018 – colombard en muscat Muscat de Rivesaltes VDN Chez Jau 2018 – muscat à petits grains

Licht strogele wijn met een fris aroma waarin tonen van citroen, witte bloemen, en rijp wit pitfruit. Het mondgevoel is verrassend zoet met bovenal gekonfijt fruit, honing en witte karamel. Een stevige zuurgraad biedt het nodige weerwerk.

à petits grains Dit is een mondaine creatie van Simon Dauré. De alcoholische gisting wordt door afkoelen stopgezet bij 5 vol% alcohol. Nadien wordt koolzuurgas toegevoegd. De wijn heeft een goudgele kleur met groene reflectie, een aroma van exotisch fruit en kamperfoelie. Hij proeft fris en lichtvoetig maar heeft weinig omhanden. Zoet einde.

Geproefd AOC Côtes du Roussillon blanc N°153, rosé en rouge 2018

N° 153 is de instapreeks, louter drinkplezier, fris, elegant en rasecht, sappig en fruitig. Wit wordt samengesteld met grenache blanc en macabeu. Aan de basis van rosé ligt grenache. Rood is een mix van syrah, grenache en mourvèdre. AOC Côtes du Roussillon Villages RD 900 réserve 2017 – syrah, grenache

noir en mourvèdre De druiven voor deze robijnrode wijn zijn afkomstig van percelen op de flanken van het massief van Corbières. Geuren van zwart fruit en garrigue kenmerken het aroma. Een zachte lichtzoete aanzet wordt meteen gevolgd door een stevige kern waarin fijne tannine voor structuur en kracht zorgt. AOC Muscat de Rivesaltes VDN 2018 – muscat à petits grains en muscat d’Alexandrie Perfecte standaardwijn, jong gebotteld met een licht goudgele kleur, een fruitige geur met peer en muskaat en een ronde volle smaak die doet denken aan poire Williams. Vrij zoet in finale. AOC Rivesaltes Ambré Prestige VDN 1999 – grenache banc, grenache gris en

macabeu Na een traditionele witte vinificatie wordt de wijn een tijd lang bewaard in cuves. Vervolgens rijpt de wijn verder gedurende verschillende jaren in eiken vaten en wordt pas gebotteld wanneer de wijn klaar is voor consumptie. 1999 werd gebotteld in december 2018. Amberkleurige wijn met een rijk boeket met de geuren van vijgen, droog fruit, vanille en gegrilde toetsen. Hoewel de smaak vooral zoet en gekonfijt is, houden fijne zuren het geheel sappig en aangenaam. AOC Rivesaltes Ambré VDN 1988 – grenache blanc/gris, muscat d’Alexandrie en macabeu

Gebotteld mei 2018 Donker amberkleurig. Bijzonder complex in de neus: walnoot, gedroogde vijgen, kruidenkoek, kaneel en gegrilde aspecten. De smaak brengt je meteen bij de bekende ranciowijnen uit de regio. Complexiteit, kracht, konfijt van citrusfruit en specerijen vormen de stevige kern. Wijn met grote lengte en diepte. AOC Rivesaltes Ambré VDN 1979 – grenache gris/noir en macabeu Gebotteld juli 2017 Okerkleurig. Expressief en weelderig in de neus, toetsen van chocolade, opgelegde pruimen, rozijntjes en noot. Qua smaak vergelijkbare wijn met de vorige: opnieuw veel kracht, structuur en complexiteit. AOC Rivesaltes Ambré VDN 1970 – grenache blanc/gris en macabeu

Gebotteld juli 2017 Amberkleurig met grijze rand. Noot, gedroogd fruit, specerijen en gegrilde tonen brengen je opnieuw bij het ranciotype. De smaak is harmonieus met gedroogd- en gekonfijt fruit, een fijne zuurgraad die voor frisheid zorgt en houttonen in het verlengde. Schitterende wijn.

CAVE ARNAUD DE VILLENEUVE RIVESALTES De huidige coöperatie is gegroeid uit een samensmelting van de Union des coopératives de Salses en deze van Rivesaltes. Wat later werden Pézilla la Rivière en Corneilla la Rivière toegevoegd. Aan de basis van de samensmelting ligt de coöperatie van Salses, opgericht in 1909 als eerste in het departement. Op wandelafstand van het bedrijf bevindt zich het indrukwekkende fort uit de 15de eeuw dat de oude grens tussen Frankrijk en Spanje bewaakte. 278 wijnbouwers staan in voor een jaarlijkse gemiddelde productie van 81.000hl, afkomstig van 2.000ha. De wijngaard ligt verspreid over een mozaïek van terroirs. In het noorden bevinden zich de roodbruine gronden van Corbières, in het westen zwarte mergel, terrassen van schist in de valleien van de Têt en de Agly, en centraal het kalk- en kleiplateau en de steenbodems van Crest en Jas. Tenslotte, dichtbij de zee, vormen de alluviale gronden van Salanque het meest geschikte terroir. Perceelselectie wordt toegepast om een breed gamma aan wijnen te bieden.

ARNAUD DE VILLENEUVE UN SAVANT SI FOU ! De in Spanje geboren Catalaanse arts en geheim van het distilleren van wijn tot alcohol mee van zijn reizen in het Oosten. Hij benadrukte de voordelen van het ‘huwelijk van druivenlikeur en zijn brandewijn’. Deze operatie, die mutage wordt genoemd, stabiliseert de wijnen en behoudt de kwaliteiten. De zoete natuurlijke gemuteerde wijnen, symbolisch voor Roussillon, hebben een directe verwantschap met het werk van deze beroemde alchemist.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Geproefd IGP Côtes Catalanes Cadireta 2018 – chardonnay élevé sur bourbes de viognier

Wijngaard van Domaine Lafage bij de Middellandse zee

Voor de fermentatie ondergaat het sap een koude maceratie gedurende 6 uur. Nadien volgt gedurende 10 dagen een extra maceratie bij 0°C op de fijne droesem van viognierdruiven. De fermentatie gaat door in Bourgondische eiken vaten. Het resultaat is een bleekgeel gekleurde wijn met exotische geuren van witte bloemen, perzikfruit en toetsen van specerijen. De smaak is sappig en gestructureerd met rijpe tonen en een prima lengte. AOC Côtes du Centenaire 2018 – grenache blanc/gris en roussanne

Licht strogele wijn met groene reflecties. Een aroma waarin rijp exotisch fruit en minerale accenten mooi combineren met een toets van vanille. De evenwichtige smaak is stevig, rijk en complex met een mooie zuurgraad met een mineraal einde.

DOMAINE LAFAGE – PERPIGNAN In hun zoektocht naar innovatie reisden Jean-Marc en Eliane Lafage na hun studies oenologie, de wereld rond. Ze werkten als raadgevers op domeinen in Zuid-Amerika, Californië, Zuid-Afrika en zelfs in Duitsland, waar ze nieuwe technieken leerden kennen die toen in Frankrijk weinig bekend waren. In 1995 starten ze met 36ha wijngaarden rond Perpignan. In 2001 nemen ze als 7de generatie het familiedomein over. In 2006 komt er de uitbreiding met eeuw, met zicht op de Pic du Canigou, en gelegen langs de route de Canet en Roussillon, de weg die Perpignan verbindt met de Middellandse Zee. De wijngaard strekt zich uit over verschillende percelen in de hele Roussillon: 80ha in de vallei van de Agly en le Crest met een schistbodem doorspekt met zwarte mergel, 150ha aan de Middellandse Zeekust met een bodem uit rolkeien en gedomineerd door maritieme zeewinden en tenslotte 25ha in Les Aspres, de eerste uitlopers van de Pyreneeën, waar de wijngaarden aangelegd werden in terrasvorm op een hoogte van meer dan 300m in een roodbruine klei-grindbodem met kwarts.

AOC Côtes du Roussillon La Grande Cuvée 2016 – grenache blanc/gris en

macabeu Druiven voor deze wijn komen van stokken met een gemiddelde leeftijd van 80 jaar op een hoogte van 300 meter. De oogst wordt tot driemaal toe getrieerd. Het rendement is amper 20hl/ha. Briljant bleekgeel. Toetsen van citrusfruit, lichtkruidig, pompelmoes, frisheid en een delicate hint van vanille en toast vormen een breed geurpallet. In de mond levert dat een stevige, levendige wijn op, sappig, met diepte en grote lengte. AOC Côtes du Roussillon Gallica Rosé 2018 – grenache gris/noir Met deze rosé volgt het domein de nieuwe trend van de heel lichtgekleurde stijl. De geur is kraaknet, fris en fruitig. Mooi strak in de mond, delicaat ziltig, zuiver en krokant met grote frisheid. IGP Côtes Catalanes Florine Rosé 2019 – grenache, cabernet sauvignon en

macabeu Nieuw in de collectie is deze mix van druiven afkomstig van percelen op de uitlopers van de Pyreneeën. Bleekroze wijn met een parfum van klein rood fruit, floraal en citrusfruit in het verlengde. De smaak toont een fijne zuurgraad, krokant fruit, elegantie, voldoende stevigheid en lengte. IGP Côtes Catalanes Nicolas 2017 – grenache van oude wijnstokken Robijnrode wijn met een intens aroma waarin vooral vers rood fruit. De smaak is rechtuit, eerder primair maar goed gestructureerd, sappig, gevuld, fruitig: cassis, framboos en bosbes. Mooi evenwichtige wijn met goede tannine omringd door kruiden en specerijen. AOC Côtes du Roussillon Villages Château Saint-Roch Chimères 2017 – grenache, syrah en carignan. In 2008 werd Château Saint-Roch, gelegen in Maury, bij het domein

gevoegd. De intens kersrode wijn geurt naar rijpe bessen gevolgd door zoethout en kruiden. De smaak is sappig met primair fruit, soepele tannine, evenwichtig opgebouwd met prima zuren en lengte. AOC Côtes du Roussillon les Aspres Léa 2017 – grenache, carignan en syrah

Deze robijnrode cuvée met fijne, minerale geurindrukken, fris en fruitig met toetsen van donker fruit en zoethout, proeft heerlijk sappig met fijne zuren en tannine, perfect evenwichtig, rijkelijk gevuld, tegelijk elegant en krachtig.

MEER INFORMATIE OP www.tourisme-pyreneesorientales.com www.roussillon.wine

AOC Côtes du Roussillon Villages Fundacia 2017 – syrah en grenache Diep granaatrode wijn met een intens aroma: volop kersen, cassis, specerijen, garrigue en zoethout. De soepele aanzet, een stevige kern met fijne tannine, een mooie structuur en een lange afdronk vormen een perfect evenwichtige smaak.

G R A N D

C R U

C L A S S Ă&#x2030;

www.malartic-lagraviere.com

D E

G R A V E S

E N

R O U G E

E T

E N

B L A N C

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

EEN NIEUWE KIJK OP

ZUID-AFRIKA

WOUTER DE NUL C o m m a n d e r ij N o v a Z e m b l a Fo t o's P e t e r D o o m e n

Het reisgezelschap

Frisheid, mineraal, evenwicht, finesse… niet onmiddellijk termen waar de doorsnee wijnliefhebber aan denkt als we het over wijnen uit Zuid-Afrika hebben. Een bezoek ter plaatse veegde de vooroordelen van tafel…

SOMM ZUID-AFRIKA TOUR Frederick Goeminne van Minnegoed Wines uit Brakel liet ons als avontuurlijke reisorganisator kennismaken met een aantal schitterende wineries in verschillende Zuid-Afrikaanse wijnregio’s. De groep was samengesteld uit sommeliers, wijnhandelaars, wijnschrijvers en winnaars van de wedstrijd junior sommelier.

VREDE & LUST – BABYLONSTOREN Na een lange heenreis naar het land van de Kaapse wijnvalleien deed een stralende zon en de prachtige ligging van Vrede en Lust aan de voet van de Simonsberg in Franschhoek onze vermoeidheid snel vergeten. Mede-eigenaar Etienne Buys leidde ons rond in zijn wijnkelder en de jonge ‘rijzende ster’ wijnmaakster Karlin Nel zorgde voor een boeiende presentatie en degustatie van haar wijnen. De toon was gezet! Nadien konden we onze kamers opzoeken voor een korte opfrissing, want op het terras stond aan de rand van het zwembad een glaasje bubbels te wachten. Een mooie start waarna een diner volgde in het Manor House van Vrede & Lust dat enkel toegankelijk is voor speciale gelegenheden en exceptionele huwelijken. Karlin Nel becommentarieerde uitvoerig een aantal speciaal voor het diner uitgekozen wijnen, waarbij onder meer een opvallend sappige en elegante malbec die het bijzonder goed deed bij de springbok met groene boontjes en portosaus. Ook de Early Mist Riesling dessertwijn harmonieerde uitstekend met de kardemommousse met witte chocolade, hazelnoot en gelei van sinaasappel. Lekker zoet maar niet kleverig, voldoende zuren zorgden voor een mooie balans. Na een korte nacht vertrokken we al vroeg in de ochtend naar Babylonstoren voor het ontbijt dat is uitgeroepen tot het beste ter wereld. Alle ingrediënten voor de ontbijttafel met brood, kaas, charcuterie, vruchtensappen, fruit… zijn afkomstig uit de adembenemend mooie tuinen van het domein. Een gegidste rondleiding door deze tuinen leidde naar een bezoek aan de vernieuwde wijnkelder en een tasting with a view van de wijnen van Babylonstoren. De 72ha wijngaard tegen de Simonsberg telt 13 verschillende druiven. Keldermeester Charl Coethet label ‘Babylonstoren’ op de markt. Het logo bestaat uit een pijp, een bloem en een vogel. De pijp staat voor de boer, de bloem geeft de tuin van Babylonstoren weer en de vogel is synoniem voor de natuur. Die combinatie is de essentie van Babylonstoren, de eenvoud van de dingen, zo natuurlijk mogelijk!

DELAIRE-GRAFF – PASERENE – NORMANDIE 1693 - CLARINGTON Nauwelijks bekomen van de natuurpracht van Babylonstoren keken we met blikken van ongeloof naar de volgende halte van formaat: De. Dit wijndomein ligt genesteld tussen majestueuze bergen met een schitterend zicht op de wijngaarden van Stellenbosch. Al in de Helshoogte als oord om er wijnstokken aan te planten. Delaire of ‘uit de lucht’ refereert naar de unieke lucht die het landschap rond StelZuid-Afrikaanse wijnschrijver John Platter naar wie ook de beroemde ervoor dat de wijnstokken de volle zon overdag makkelijker kunnen verteren.

Vrede en Lust

Karlin Nel - Vrede en Lust

We kregen een zeer uitgebreide proeverij met maar liefst 17 wijnen. Daarna een uitstekend viergangenmenu op het terras met uitzicht op de wijngaarden van Stellenbosch. Een onvergetelijke en gastronomische topervaring! Volgende halte op onze rijk gevulde planning was een bezoek aan Paserene in Franschhoek. Deze familie gerunde wijnmakerij van Martin Smith en Ndabe Mareda heeft een duidelijke visie: hoogwaardige luxewijnen produceren waarbij niets aan het toeval wordt overgelaten. De laatste halte van de dag was bij Mark en Karen Eisen, Johan Viljoen en Bennie Booysen, de bezielers van zowel de voor een breed publiek toegankelijke Clarington Wines als het elitegamma met exceptionele wijnen van Normandie 1693. Na een uitgebreide proeverij werd opnieuw een zeer mooie dag afgesloten met een lekker stuk vlees op de traditionele ‘braai’.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

ATARAXIA – SHANNON VINEYARDS – GREAT WHITE EN GREAT RED – BOSCHKLOOF Op dag drie waren we opnieuw vroeg uit de veren om na een ontbijt in bistro Lust van Vrede & Lust het pad te kiezen naar de Hemel-en-Aarde vallei voor de wijnen van Ataraxia. Kevin Grant stond ons op te wachten op zijn landgoed met één van de meest spectaculaire terroirs van Zuid-Afrika. Deze wijnmaker met 29 jaar ervaring noemt zichzelf een echte 'terroirist' en prijst zich gelukkig met zijn cool climate wijnen, op 400 meter boven de zeespiegel en op korte afstand van het kustplaatsje Hermanus waar je walvissen kan spotten. De aanplant op hoogte, nabijheid van de Zuid-Atlantische Oceaan en overwegend op het zuiden gerichte (koele) hellingen zijn ideale parameters voor het telen van klimaatvriendelijke druiven die cool climate-wijn opleveren. De indrukwekkende kapel onder de torenhoge, kale bergtop van de Babylonstoren

Tasting room Delaire Graff

proefruimte, waar Kevin Grant ons uitvoerig meenam in zijn terroirverhaal. We proefden een fantastische crispy sauvignon blanc die in The Fat Duck van Heston Blumenthal wordt geserveerd, chardonnay wooded, pinot noir en de Serenity, een bijzondere blend van pinot noir, cinsault en pinotage. Als klap op de vuurpijl diepte Kevin uit de persoonlijke kelder een 2007 op om het bewaarpotentieel van zijn chardonnay te illustreren: mooi diep goudgeel, caramel Werther’s Original, vol en krachtig met romige honingtoets, acacia en nog een stevige dosis aciditeit! Ook Shannon Vineyard in de Elgin Valley, bekend als het appel- en peercentrum van Zuid-Afrika, was zeer verrassend. James en Stuart Downes zijn gepassioneerd om het maximale potentieel uit hun wijngaarden te halen. De unieke koele klimaatomstandigheden zorgen ervoor dat de druiven in Elgin meer tijd nodig hebben om tot volle fenolische rijpheid te komen. Dit betekent een lagere pH, een goede natuurlijke zuurgraad en perfect uitgebalanceerde rijpe smaken. Wijnen met elegantie, structuur en een uitstekend verouderingspotentieel. We genoten van een lichte lunch met quiche, fruit en heel wat Zuid-Afrikaanse specialiteiten. Met zicht op het terras, want buiten stond een krachtige wind. We konden de cool climate-omstandigheden aan den lijve ondervinden!

Ataraxia - Hemel-en-Aarde Vallei Daarna ging het opnieuw richting Stellenbosch voor bezoeken aan Carl Vande Merwe met zijn Great White en Great Red, gevolgd door een bezoek aan Reenen van Boschkloof voor de wijnen van Patatsfontein en Kottabos. De avondverrassing was een fantastisch diner in misschien wel het beste restaurant van Stellenbosch: restaurant Eike van eigenaar en kok Bertus Basniveau, mocht Michelin er zijn… ‘Eike is the expression of one simple idea: Being South African’. Hoeft het gezegd dat na de 'Peusel Happies' typisch Zuid-Afrikaanse specialiteiten de revue passeerden: springbok, 'Ouma Rae Dropped the Melktert'.

Shannon Vineyards

ARCO LAARMAN – TRUTER FAMILY WINES – LAMMERSHOEK – MEERHOF

Bush vines Swartland

Wie dacht te kunnen uitslapen op dag vier was eraan voor de moeite. Opnieuw vroeg uit de veren en een snel ontbijt, want om 8u30 stond al een eerste proeverij op het programma met Arco Laarman in Wildepaardejacht in Paarl. Arco was bijna 10 jaar keldermeester op een elite landgoed in Paarl en creëerde met de Cluster Series en Focal Point eigen brand releases, niet gebonden aan een bepaald landgoed. Dit betekent dat hij vrij druiven kan afnemen van verschillende regio’s, waarbij hij gaard. Het echte wijnmakerwerk dus met een vrije selectie van het basisfruit. Truter Family Wines was onze volgende stop waar we professioneel werden onthaald door Hugo en Celeste, beide eigenaars wijnmakers en levensgezellen met een duidelijke visie: gebruik maken van interessante simpel: rijp fruit, een zachte behandeling en oog voor detail. Wij zijn ervan overtuigd dat ook hun toewijding, passie en geduld mee de sleutel is voor hun succes. We proefden wijnen van een zeer behoorlijk kwaliteitsniveau voor een zacht prijsje. Ideaal als huiswijn voor de brasserie of het familierestaurant. We zetten onze weg verder naar Swartland, een regio die aan een grote opmars bezig is. Lammershoek, mee gesponsord door voetballegende Franz Beckenbauer, en het meest eigenzinnige wijndomein dat we bezochten, was aan zet voor een volgende tasting. We proefden er naast de Innocent range en Terravinum Reserve een droge witte wijn op basis

Arbeidsgenot - Meerhof van harslevelu, die ter plaatse – wat een prachtige taal toch – ‘Die Hardeblaar’ wordt genoemd. Ook de zeer kruidige orange wine van chenin blanc Lammershoek’s Mysteries Die Oranje 2017 was zeer verrassend. Onze laatste stop in Swartland en onmiddellijk ook van deze fantastisch Meerhof Private Cellar haalde alles uit de kast – zelfs een drone - om een onvergetelijke indruk achter te laten. En met succes! De eerste wijnstokken van dit historische landgoed werden geplant in 1751. Tot 2000 werden de druiven verkocht aan de coöperatieve Riebeek Cellars. In 2001 kreeg Meerhof zijn eigen kelder op een site met een prachtig adembenemend panoramisch uitzicht over de vallei.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Swartland Daar hadden we onder een groot tentzeil een zeer uitgebreide proeverij onder deskundige leiding van de keldermeester-masterblender. Arbeidsgenot verwijst naar de fairtrade boerderij Rheeboks Fontein en staat voor fatsoenlijke arbeidsomstandigheden, correcte verloning en bescherming van de rechten van alle medewerkers. Of zoals Jaco het zegt: “We are 100% Een typische 'braai' met braaibrooikies en bobotie spring rolls vulden onze hongerige magen en het was heerlijk nagenieten in goed gezelschap. Het was voor iedereen overduidelijk: we hadden er een leerrijke en onvergetelijke ervaring opzitten. Aan alle mooie liedjes komt helaas een eind… Na een iets later ontbijt reden we richting Kaapstad om er een bezoekje te brengen aan V&A Waterfront. Er werd gezellig nagepraat en wat genuttigd in het Belgisch restaurant Den Anker. Daarna was het tijd voor de luchthaven CPT International. We hadden gerust wat langer willen blijven…

Geproefd Vrede & Lust Sarah 2018, bubbly by nature

Ataraxia pinot noir 2017

66% chardonnay, 18% chenin blanc, 16% pinot noir Witgele kleur, persistente pareling, mooie moussevorming, tweede fermentatie op fles volgens de méthode traditionnelle maar slechts acht maanden contact met de lies. Iets minder lang sur lattes dan de gebruikelijke MCC of Méthode Cap Classique. Maar dat geeft nu net de mooie perziktoets, aroma’s van witte bloemetjes en de frisheid, waar wijnmaakster Karlin Nel naar op zoek was.

Lichte kleurintensiteit, helder en transparant, zuivere geur met fijne kruidigheid die wat doet denken aan de strakke stijl uit Nieuw-Zeeland. Klein rijp fruit, aardbei en framboos, laat geoogst en bijzonder lage opbrengst. Dit garandeert materie en een aardse evolutie op termijn.

Babylonstoren Babel Red

39% shiraz, 16% cabernet sauvignon, 11% malbec, 11% merlot, 10% petit verdot, 7% cabernet franc en 6% pinotage Robijnrood met gekleurde tranen, puur fruit in de geur, zeer aromatisch, fruitige stijl met een kruidig tintje, tannine aanwezig maar niet storend, middellange finale, ideale BBQ-wijn

Cape blend met 65% cabernet sauvignon, 13% cabernet franc, 11% petit verdot, 8% merlot en 3% malbec Diep kersenrode robe met gekleurde traag aflopende tranen, rijke fruitaroma’s van braambes en cassis, na walsen kruidigheid en koffie. Krachtige aanzet, rijk smaakpalet, goed mondvullend met elegante tanninestructuur en zachte finale. Ook hier opvallende zuren die frisheid en een hoge drinkbaarheidsfactor opleveren. Paserene chardonnay 2017 – Elgin cool climate

Heldere intens goudgele kleur, open en zuiver met aroma’s van citrusfruit, rijpe perzik, gember en karamel. Krachtige aanzet met volle botertoets, geïntegreerde eik, stevige aciditeit en een lange elegante afdronk. Paserene Marathon 2016 – Western Cape

53% cabernet sauvignon, 42% petit verdot, 5% carmenère Diep kersenrood, zuivere geur boordevol vers rood en na walsen zwart fruit met spicy karakter, vlierbes en eucalyptus, volle krachtige aanzet, mondvullend, sappig, tannine present maar rijp, maaltijdwijn met enorm bewaarpotentieel.

Shannon sauvignon blanc

Witgele kleur, enorm aromatisch, zeer zuiver en open, kruisbes, Granny Smith-appel, limoen en rabarber. Strakke stijl met fijne ondersteunende zuren. Ideaal als aperitief, bij Mechelse asperges of bij een portie mosselen! Shannon Mount Bullet merlot 2016

Drie hectare single vineyard, opgesplitst in vijf percelen met telkens een anderen kloon van merlot. Ervaring leert dat tussen de pluk van de eerste en de laatste kloon een verschil zit van 11 tot 14 dagen. Deze 100% merlot, die wel eens de Pétrus van Zuid-Afrika wordt genoemd, verblijft 20 maanden op eikenhouten vaten, medium getoast. Kersenrode kleur met rijp rood fruit in de geur pruimen en zwarte kersen. Complexe wijn met aardse toets, rijpe tannine, lange zachte afdronk met minerale finale. Cluster chardonnay 2017

Basisfruit uit Piekenierskloof op 650 meter hoogte – 14 maanden barrels Witgeel tot geel, zuiver, open, wit pitfruit, rijpe appel, beetje lactische toets van yoghurt en koffieroom, lichte houtindruk. Zeer correcte, mooie wijn. Arbeidsgenot Shiraz 2017

Diep kersenrood, zuiver en onmiddellijk open, specerijen, vanille, peper. Volle aanzet, zeer sappig, ronde tannine, complex en gestructureerd, met spanning door de ondersteunende zuren. Lange zachte finale. Meerhof Mooistrooi 2018

Zoete wijn, 100% hanepoot of moscatel d’ Alexandrie. Goudgeel, hoge viscositeit, gedroogde abrikoos, mango, honing. Zoet maar niet vermoeiend.

Ataraxia chardonnay 2018

Zeer finesserijke stijl chardonnay met perzik, vanille en lichte botertoets, 20% nieuw hout, mooi geïntegreerd, zeker niet overmatig aanwezig. Een top chardonnay met ellenlange finale en fijne ondersteunende zuurtjes. De sandy granity stones zorgen voor het minerale karakter en diepgang.

De geproefde wijnen worden geïmporteerd door Minnegoed Wines en zijn verkrijgbaar bij Wijnhandel Château Brillant – www.chateaubrillant.be

BEDREIGINGEN VOOR ZUID-AFRIKAANSE WIJNEN Door het grote exportaandeel van bulkwijnen en de prijsdruk van de hyper- en supermarkten in Europa is de consument gewend geraakt aan onrealistisch lage prijzen. De binnenlandse marktvraag is relatief laag, wat het belang van export nog verhoogt. Een vicieuze cirkel… Droogte en bosbranden teisterden de afgelopen jaren ook de Zuid-Afrikaanse wijngaarden. Theewaterskloof Dam, een belangrijk waterreservoir voor de Westkaap, viel al in 2015 - voor het eerst in 40 jaar - gedeeltelijk droog. Veel bedrijven lopen aan tegen een acuut watertekort. De oogstrendementen dalen terwijl de prijzen niet meestijgen, waardoor Ook het bladrolvirus durft wel eens roet in het eten gooien. Dit is één van de meest verspreide druivenziektes, waar wijnregio’s over de hele wereld mee te maken hebben. Bekend zijn uitbraakgevallen in Californië, China en Zuid-Afrika. Het virus wordt overgebracht door bladluis en verstoort de chlorophylwerking van het bladgroen. Het is zeer moeilijk te bestrijden waardoor het rooien van de wijnstokken vaak de enige oplossing is.

UITDAGINGEN EN KANSEN Vooral in het midden- en premiumsegment zien we een kwaliteitsverbetering die we proefondervindelijk in het glas konden vaststellen. Een nieuwe, ambitieuze generatie van internationaal georiënteerde topwijnmakers wordt wereldwijd opgemerkt. De unieke, ambachtelijke wijnen, vaak van herontdekte wijngaarden met oude stokken en lage rendementen zijn van hoog kwaliteitsniveau en toch zeer betaalbaar. Echte Zuid-Afrikaanse terroirwijnen van druivenrassen en grenache in Swartland en Piekenierskloof; cabernet sauvignon in Stellenbosch; sauvignon blanc, chardonnay en pinot noir in Elgin en de Hemel-en-Aarde-Vallei. Het is nu aan onze sommeliers om deze avontuurlijke pareltjes op de wijnkaart te zetten en hun klanten het 'nieuwe' Zuid-Afrika te laten ontdekken!

Restaurant Eike, Stellenbosch

Traditionele 'braai'

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

WORDT 2018 DE TOEKOMSTIGE STANDAARD IN BOURGOGNE? 2018 staat in Bourgogne geboekt als une année solaire, het warmste jaar sinds 2003. Hoewel 2018 niet met de hittegolven van 2013 had af te rekenen, telde het toch een derde meer zonne-uren. De grote opbrengst, vooral in wit en minder in rood, kwam als een verademing na de ‘magere’ jaren 2016 en 2017 die door vorst en hagel werden geteisterd. Sommige wijnbouwers spaarden hun lof niet door 2018 te vergelijken met het

H U G O VA N L A N D E G H E M C o m m an d e r ij L an d v an W a a s Fo t o's H u g o V an L an d e gh e m , B o u c h ar d Pè r e & F il s

illustere jaar 1947. De waarheid is echter een meer genuanceerd verhaal.

ALCOHOLISCHE ‘RIJKDOM’

EXTREME WEERSOMSTANDIGHEDEN

De alcoholgehaltes varieerden van 12 tot 16 volumeprocenten, en zelfs meer! In zo een uitzonderlijke situatie loert het gevaar om de hoek op vorming van een hoog gehalte aan vluchtig zuur en/of brettanomyces. Daarom is 2018 zowel uniek als heterogeen. De individuele aanpak en het talent van de wijnbouwer waren in 2018 vaak belangrijker dan de gemeente of de wijngaard. Dit maakt het de wijnliefhebber niet altijd gemakkelijk. Pinot noir kan als geen andere druif de kleine variaties in bodemstructuur op een subtiele manier in de wijn weergeven. Maar tegelijk is die pinot noir ook een wispelturig ras: moeilijk te kweken, en bovendien vatbaar voor wijnstokziekten. Hij vereist een noordelijk klimaat om goed te gedijen en zijn volle

2018 begon met een vochtige en milde winter. De eerste drie maanden kregen meer dan de gemiddelde neerslag te verwerken - in maart viel dubbel zoveel regen als gewoonlijk -, waardoor de bodem in tegenstelling tot 2003 de nodige waterreserve kon opbouwen. Tussen juni en september kende Bourgogne constant hoge temperaturen, die vaak hoger opliepen dan in de Languedoc. Daardoor bereikten de druiven een nooit eerder gezien suikergehalte. Maar jammer genoeg spoorde die suikerproductie niet altijd samen met de fenolische rijping van de druif. De keuze van de oogstdatum was in 2018 van cruciaal belang. Ze had namelijk een grote impact op het type wijn dat werd gemaakt. Wijnbouwers die verkozen om laat te oogsten, maakten rijke, volle en alcoholische wijnen. Zij die opteerden om (te) vroeg te oogsten, uit vrees voor gebrek aan zuren in de wijn, produceerden wijnen met een vleug van groene aroma’s. Daarom is het moeilijk om een algemeen samenhangend beeld van 2018 te geven.

Geproefd 2018, een uitdaging voor elke wijnmaker Ter gelegenheid van de 159ste Vente des Vins des Hospices de Beaune organiseerde Bouchard Père & Fils op 15 november 2019 een degustatie van het millésime 2018 met een selectie uit hun wijnarsenaal, zowel in wit als rood. We begonnen, zoals het de gewoonte is in Bourgogne, met de rode wijnen.

KLASRIJKE RODE WIJNEN

WITTE WIJNEN MET FINESSE

• De Savigny-lès-Beaune ‘Les Lavières’ 1er Cru 2018 blonk uit door fris en elegant rood fruit, vrij intens in smaak en met een goede structuur. • De Beaune Clos de la Mousse 1er Cru 2018 is een monopolie van het huis. Iets rijper, maar minder expressief dan de Savigny-lès-Beaune. Sappig fruit en een kruidige finale met mooie tannine. • In 1791 kocht Bouchard Père & Fils van de Karmelieten het perceel ‘Vigne de l’Enfant Jésus’ in de wijngaard van Beaune Grèves en heeft tot op vandaag nog steeds het monopolie. De Beaune Grèves ‘Vigne de l’Enfant Jésus’ 1er Cru 2018 is diep gekleurd. Aroma’s met finesse, diepgang en florale toetsen. Een verfijnde structuur met frisse zuren. Terecht één van de paradepaardjes van het huis. • De eerste wijngaard die Bouchard Père & Fils in 1775 kocht, was Volnay Les Caillerets ‘Ancienne Cuvée Carnot’ 1er Cru. De 2018 vertoont een diepe kleur met paarse rand. Complexe en finesserijke aroma’s. De smaak munt uit door spanning en densiteit, gekoppeld aan frisheid. Stevige maar nobele tannine stofferen de finale. • Een wijn waar het huis steeds prat op gaat is hun Le Corton Grand Cru. De 2018 is nochtans minder intens dan de Volnay Caillerets, heeft kersen en kruidigheid in de geur en is nu minder complex. Gedistingeerd en elegant, gebonden door een goede tanninestructuur. • De wijngaard van Clos Vougeot omvat 50ha en heeft 89 eigenaars. Het hoogste deel van de wijngaard bevat vooral kiezel en kalk, het onderste deel meer mergel en leem. Het perceel van Bouchard Père & Fils ligt in het hogere deel dat algemeen als het beste wordt beschouwd. De Clos Vougeot Grand Cru 2018 heeft een schitterende complexe geur, zowel fris, mineraal als floraal. Een fijnzinnige structuur die klasse, elegantie en diepgang samenbundelt tot een prachtig evenwicht. Edele tannine met grote lengte. Grote klasse. • Een bloemenpakket van pioenen, rozen en viooltjes springt uit het glas van de Echezaux Grand Cru 2018. Diepgang en verfijning dragen de smaak zonder de minste hapering tot in de finale. Een schitterend evenwicht en nobele tannine zorgen voor een grote lengte. Top! • De afsluiter in rood wordt de Bonnes-Mares Grand Cru 2018. Intense kleur zoals de Echezaux, meer gesloten maar met onderliggende finesse en diepte. Zwart fruit met een minerale toets. Zet in de smaak aan met een fluwelige en romige toets, heeft breedte en diepgang. Klasrijke tannine en grote lengte.

• Beaune Clos Saint-Landry 1er Cru is een monopolie van het huis. De 2018 is bloemig en heeft tegelijk een notie van boter. Rond en ietwat vettig met een goed evenwicht. Eindigt met wat bittere pompelmoes. • Van een hoger niveau is de Meursault Genevrières 1er Cru 2018. De 2,65ha liggen in het hogere en beter aangeschreven deel van de wijngaard. Aroma’s met klasse, frisheid en geroosterde noten. De smaak is rond, maar ook bloemig, mineraal en verfijnd. Goede lengte. • Wie van mineraal houdt, vindt ongetwijfeld zijn gading in de Meursault Perrières 1er Cru 2018. Een schitterende minerale geur met een vleugje vuursteen, perzik en licht geroosterde nootjes. Zet strak aan in de mond waarbij men als het ware de mineralen proeft. Lange en ziltige finale met grote lengte en klasse. • De Corton Charlemagne Grand Cru 2018 is meer gesloten en blijft discreet. Een long sleeper. Mooie structuur met diepgang en opvallende frisheid. Droge textuur en een rijke ruggengraat staan garant voor een lange en trage ontwikkeling.

complexiteit te ontplooien. Dat pinot noir van kalkgronden houdt, is algemeen geweten. Precies die combinatie van een noordelijk klimaat en kalkbodem zorgt ervoor dat de pinot noir in Bourgogne in staat is om uitzonderlijke, niet te evenaren wijnen voort te brengen. Maar het uitzonderlijk hoog suikergehalte van de druiven maakte het de wijnmaker in 2018 niet gemakkelijk. Evenwichtige pinot noir wijnen maken met 14 tot 16 volumeprocent alcohol is niet evident. De kans is dan reëel dat de alcohol de zo bejubelde terroirexpressie en aromatische complexiteit van de pinot noir verzwakt. Alleen ervaren en getalenteerde wijnmakers hebben op tijd ingegrepen, zowel in de wijngaard als bij de vifeld Frédéric Weber, wijnmaker op Domaine Bouchard Père & Fils.

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

Chevalier-Montrachet La Cabotte

EEN HISTORISCHE PROEVERIJ CHEVALIER-MONTRACHET Bouchard PĂ¨re & Fils is met zijn 2,5ha Chevalier-Montrachet de grootste eigenaar binnen deze prestigieuze wijngaard, gelegen op een hoogte tussen 275 en 300 meter. De 2,5ha liggen verspreid over vier terrassen (zie kaart). Vermits de druiven op die vier terrassen niet alle tegelijk rijp zijn, worden ze afzonderlijk geoogst. In sommige jaren worden de vier terrassen binnen nauwelijks twee dagen geoogst, terwijl het in andere jaren soms tot zeven of zelfs tien dagen kan oplopen. Ook al is het hoogteverschil tussen het laagste en hoogste terras amper 25 meter, toch wordt de toplaag almaar dunner naarmate men hoger gaat en ondervinden de hoogste terrassen meer wind en koelte. De druiven van de wijnen van de vier terrassen wordt als Chevalier-Montrachet gebotteld. Het was de eerste maal dat de pers de gelegenheid kreeg om de vier afzonderlijke percelen te proeven, met als kers op de taart: de assemblage. Een historische proeverij, op zich al de verplaatsing waard.

TERRAS 1 De bodem van terras 1 bestaat uit een diepe toplaag van mergel en kalk. Het is de warmste bodem van de vier terrassen. De wijn gang met een rokerige toets. In de smaak is frisse zuren. Het middenstuk is breed en vol maar zo genuanceerd dat de klasse eruit springt.

TERRAS 2 Gelegen in het midden van de wijngaard. De bodem van terras 2 heeft een wat dunnere toplaag dan terras 1. Opnieuw een schitterend aroma met nog meer minerale toetsen dan in wijn van terras 1, zelfs met een hint rieslingaroma. Een mooie rijke smaak met veau.

Geproefd CHEVALIER-MONTRACHET GRAND CRU 2018 De assemblage verenigt de kwaliteiten van de vier terrassen: hedie nauwelijks onder woorden is te brengen! Volledige harmonie tussen frisheid, complexiteit en ras. Schitterende en lange afdronk.

CHEVALIER-MONTRACHET LA CABOTTE GRAND CRU 2018 La Cabotte verwijst naar een klein stenen gebouw aan de rand van de wijngaard, waarin de wijnbouwers vroeger konden eten of schuilen bij onweer. Hieraan dankt het perceel zijn naam La Cabotte. Het vormt een verlengstuk van de Montrachetwijngaard, met nagenoeg hetzelfde bodemtype waarin leem overweegt. Bouchard Père & Fils houdt eraan de druiven van dat kleine perceel trachet La Cabotte in de handel te brengen. Qua aroma’s haalt deze zijn leemachtige bodem nog meer volume en kracht die echter graleunt bij die van Montrachet.

MONTRACHET GRAND CRU 2018 Een arme grond met een dunne toplaag met leem en harde kalksteen in de ondergrond vormt de basis voor deze unieke wijn. In 1838 kocht Bouchard Père & Fils 89 are in deze magische topwijngaard van Bourgogne. Nog vrij discreet qua aromatische expressie. Een lichte rokerige toets mengt zich met een hint van sinaasappel en mandarijn. subtiele schakeringen. Wat een samenspel van schitterende zuren,

TERRAS 3

ondersteunen. Enorme lengte. Voor de klasse en ras van deze wijn schieten ook hier woorden te kort…

Een nog dunnere toplaag dan bij terras 2 zorgt voor een meer kalkrijke bodem. De kalkbodem versterkt nogmaals de aromatische expressie van de wijn, zeer strak en mineraal, citrusfruit met vooral groene citroen. Volle en genuanceerde smaakimpressies die

TERRAS 4 Dit terras is het hoogst gelegen en bezit een zeer dunne toplaag waardoor de wortels snel in de kalkbodem terecht komen. Hierdoor is de wijn van dit terras het meest mineraal en toont hij veel spanning door zijn hogere aciditeit. Dit terras is vooral belangrijk in warme jaren. Duidelijk minder opulent in de smaak, strak en gelijnd in het middenstuk maar met strekt. In mindere jaren kan de zuurgraad zelfs te hoog zijn.

De Grand Cru wijngaarden Montrachet en Chevalier-Montrachet

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

DE KLIMAATOPWARMING DWINGT DE WIJNMAKER TOT AANPASSINGEN Na een eerste degustatie van het millésime 2018 bij Bouchard Père & Fils in augustus 2018 noteerde ik dat 2018 op de eerste plaats een groot wijnjaar was voor de rode wijnen. In warme jaren zijn witte wijnen vaak toegankelijk en rijk, maar missen doorgaans wat spanning door hun lagere zuurgraad. Bij een tweede bezoek drie maanden later in november vertoonden de witte wijnen een positieve evolutie. Hoewel de zuurgraad van de 2018 lager ligt dan die van 2014 en 2017 – algemeen beschouwd als uitmuntende jaren voor witte wijnen – manifesteerden de witte wijnen zich met een vlotte, harmonieuze en frisse impressie en vertoonde hun onderbouw meer elegantie dan concentratie. Blijkbaar hadden de genereuze opbrengsten in wit voor een ‘positieve’ verdunning gezorgd, waardoor al te rijke wijnen werden vermeden. Door de ervaring met warme jaren weten wijnbouwers beter met die veranderde klimaatomstandigheden om te gaan. Zo voert Frédéric Weber al drie jaar lang geen ontbladering in de wijngaard meer uit om de druiven beter te beschermen tegen de brandende zon. Hij past nog wel een ‘groene’ oogst toe om het evenwicht in de druif te verzekeren. Is 2018 in wit verrassend goed, dan is het top in rood, tenminste op de domeinen die op het ‘juiste’ moment hebben geoogst, en die zoals Frédéric duidelijk: ‘De rijpe druiven maakten in 2018 gemakkelijk hun anthocyanen vrij, maar ze hadden ook meer pitten dan gewoonlijk (drie tot vier in plaats van één of twee). Het was dus opletten om geen bitterheid uit de pitten te extraheren. Bovendien was het aangewezen om weinig of geen remontages uit te voeren, alleen pigeages met het oog op een zachte extractie. Sinds 2003 passen we ook geen bâtonnage meer toe’. Bij het overlopen van mijn degustatienota’s vallen twee zaken op: bij geen enkele wijn verwijs ik naar de aanwezigheid van hout en is er ook geen sprake van alcoholimpressie. De puurheid, precisie en persoonlijkheid van de wijnen primeren. Niet de stijl van de wijnmaker, maar het terroir komt op de eerste plaats. Wellicht heeft Bouchard Père & Fils nooit betere rode wijnen gemaakt dan in 2018. Het is nu wachten op de 2019 die heel veel belooft…

BACK TO THE FUTURE VAN 2018 NAAR 1947 Sommige wijnbouwers vergelijken 2018 met het illustere jaar 1947. Toeval of niet, bij de maaltijd aansluitend op de proeverij werd de Beaune Grèves ‘Vigne de l’Enfant Jésus’ 1er Cru 1947 geserveerd. In het glas kwam een wijn die qua kleur minstens 20 tot 30 jaar jonger geschat zou worden in een blindproef.

Bij de aansluitende maaltijd

De jonge kleur van 1947

® LOUIS ROEDERER - À LA RECHERCHE DE L’ŒUVRE

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

FOOD PAIRING

HET COMBINEREN VAN WIJN EN GERECHT, WETENSCHAP OF KUNST? Food pairing richt zich op het combineren van gerechten van wordt. Dit vraagt enig vakmanschap waarbij men

S IM O NNE W EL L EK EN S G U ID O D E ME T S C o m m a n d e r ij B e l l e b e e k

dient rekening te houden met persoonlijke voorkeuren.

Fo t o's S im o n n e W e l l e k e n s

en dranken zodat de globale zintuiglijke ervaring er beter

Pseudowetenschappelijke publicaties zoals de lijst van gemeenschappelijke moleculen of het flavor network worden gebruikt om de meest geslaagde combinaties te creëren. Maar beperkt smaak zich enkel tot objectieve, meetbare termen? Overstijgen culturele verschillen en regionale keukens de principes van food pairing? Zijn een combinatie van gerecht en wijn met dezelfde ingrediënten altijd even succesvol? Heeft men U wel eens verrast met een onverwachte smaaksensatie? Vast wel. Het lijkt vrijwel onzeker dat een simpel computermodel of een datagerichte benadering de creativiteit van de chef-koks ooit zal vervangen.

ALGEMENE REGELS Hoewel de hypotheses voor het paren van voedingsmiddelen met wijn nog steeds gelden, zijn er veel meer uitstekende smaakcombinaties beschikbaar dan eerder werd gedacht. Onderzoek naar combinaties van ingrediëntenvoorkeuren, de diversiteit aan gerechten, en de invloed van internationale en regionale keukens geeft meer inzicht in de fundamentele principes. Om succesvolle smaakcombinaties te voorspellen dient men het begrip smaak in een objectief kader te plaatsen, los van emoties. De in de volksmond gebruikte term ‘smaak’ is voor de wetenschap de globale multisensorische ervaring: de combinatie van geur, smaak en tastzin. Smaak bestaat uit een geheel van sensaties die het gevolg zijn van moleculen die aan reukreceptoren binden, elementen waarvan de moleculen de papillen stimuleren (zuur, bitter, …), en/of frisheid en prikkeling (temperatuur, wijnen met koolzuurgas). De objectieve benadering waarbij de universele smaakfactoren zoals zuur, zoet, zout, bitter en de recent toegevoegde vijfde smaak, umami, worden gebruikt als uitgangspunt, blijkt alvast een bruikbaar middel te zijn om goede combinaties te verkrijgen. Voor wijn is de voornaamste voorwaarde bij de keuze dat het gerecht beter wordt maar niet wordt overstegen. We gebruiken precies daarom wijnen met een gemiddelde

MSG (mononatriumglutamaat of mononatriumzout van glutaminezuur) is een wit poeder met een eenvoudige molecule, een natuurlijk product dat onder andere aanwezig is in veel groenten, champignons, tomaten, bonen, selder, spinazie; het is een aminozuur en dus een van de bouwstenen van eiwitten of proteïnen. Bron: Prof. em. UGent Niceas SCHAMP, De moleculemodellen werden gemaakt met het programma van ACD labs score. De regel is dat de smaak van het gerecht en de wijn vergelijkbaar zijn. Wanneer het verschil te groot is, wordt het deel met de minste smaak overweldigd en proeft men er niets meer van. Wijn heeft van nature bittere en astringente componenten. Bij rode wijn veroorzaakt tannine uit de schil het samentrekkend gevoel (astringent). Ook een rijping in houten vaten zorgt voor een bittere toets zowel in rode- als in witte wijn. Beide eigenschappen geven de wijn diepte en complexiteit. Wanneer het

begeleidende gerecht deze smaaksensatie versterkt, wordt het harmowijn een negatief karakter. Combineer geen tanninerijke of houtgerijpte wijnen met pikante, zoute of bittere gerechten met een zachte textuur. Bij gerechten zoals slaatjes of andere koude bereidingen is gerijpte versies, met voldoende zuren passen uitstekend. Ook rosé is een prima keuze.

PROTEÏNEN Proteïnen van vlees verzachten de bitterheid en het astringente van tannine. Dat verklaart de keuze van rode wijn bij vleesbereidingen wat niet betekent dat men zomaar alle rode wijnen kan combineren met vlees. Vooreerst moet een onderscheid gemaakt worden tussen koude en warme gerechten die meer mondvullend zijn. Bij warme gerechten speelt het type vlees een belangrijke rol. Gevogelte en kalfsvlees doen het uitstekend met een niet-houtgerijpte rode wijn of een houtgerijpte witte wijn. Steak vraagt om een lichtere rode wijn met minder tannine. Varkensvlees en wild vragen om krachtige versies. Lamsvlees kan best met tanninerijke, houtgerijpte rode wijnen. Ook visproteïnen verzachten de bitterheid, hoewel tanninerijke wijnen te mondvullend zijn voor de subtiliteit van vis en dus best niet geschonken worden. Koude visgerechten hebben frisheid nodig, wat ons bij een lichte niet-houtgerijpte witte wijn of een rosé brengt. Warme wijn of een rode wijn zonder houtrijping. Kruiden en specerijen hebben een grote invloed op de zintuiglijke perceptie van het gerecht. Beiden maken het gerecht complexer. Sauzen met groenten, fruit of yoghurt en kruiden zoals peterselie, citroenmelisse of basilicum accentueren de frisheid. Boter, room of kaas verzachten de smaak van het zuur, de bitterheid en het astringente. Rozemarijn, tijm, laurier en salie benadrukken de vlezigheid in het gerecht. Bij pikant vermijdt men best tanninerijke wijnen.

WAT MET ZOETE WIJNEN? Momenteel zijn heel wat types zoete wijn op de markt. Ze variëren in graden van zoetheid, zuurheid, tannine en alcohol. Onder hen de wijnen van een late oogst (vendanges tradives), zoete wijnen met edele rotting (botrytis), versterkte wijnen zoals port, madeira en banyuls en zoete mousserende wijnen zoals de moscato d’asti, champagne demi-sec of doux. Men geeft er best een gerecht bij dat ook zoete elementen bevat zoals desserts of zoet/zure Oosterse gerechten. Ook zeer vette gerechten waaronder foie gras mogen wel wat zoet hebben. zijn mousserende wijnen met hun dominante prikkeling uitstekende partners.

KLASSIEKE COMBINATIES Door de jaren heen kregen een aantal combinaties een klassiek karakter. Een aantal voorbeelden: • Prikkelende champagne en zoute kaviaar. • Droge, niet houtgerijpte chablis en zilte oesters. • Zoete wijnen en vette foie gras. • Droge, nootachtige sherry en koude, naar tomaten en paprika geurende gazpacho. • Droge, lichte muscadet en een schotel met zeevruchten. • Houtgerijpte witte bourgogne en kreeft. • Houtgerijpte, tanninerijke médoc met lam. • Zoete, versterkte banyuls en chocolade.

WIJN EN KAAS Het verhaal enkel rode wijn bij kaas is een achterhaalde volkswijsheid. De textuur bepaalt of het schenken van rode wijn met tannine aanbevolen is. Dit kan enkel bij harde kaas. Andere kaassoorten accentueren te veel de bitterheid en het astringente. Bij half harde kaas kan men kiezen voor een niet houtgerijpte, lichte versie. Een wijn met een hoog vraagt om wat zoet als tegengewicht. Fruitige kazen kunnen meer zuur verdragen. De ideale situatie is om bij elke kaas een andere wijn te combineren. In de praktijk splitst men dus best de kaasschotel op in lopende en zachte kazen met witte wijn, half harde en harde kazen met rode wijn en zoute, blauw geaderde kazen met zoete wijn.

BIBLIOGRAFIE Flavor network and the principles of food pairing,

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

BOEKREVIEW

WITTE JASSEN GAAN VREEMD… OOK IN DE WIJNBOUW? MI C HEL VA N Z A ND I J C K E C o m m an d e r ij H e t B r u g s c h e V r y e

Ja, ook in de wijnbouw! Het nieuwe boek ‘Stethoscoop aan de haak’. 'Witte jassen gaan vreemd’ van dr. Michel Deruyttere, in een vorig leven internist in Leuven, vertelt over het ‘vreemd gaan’ van mensen uit de zorgsector. Artsen, apothekers, verpleegkundigen, tandartsen, virologen… geen enkele medische discipline ontsnapt aan het virus. Een aantal van hen wordt besmet door een wijnbacterie of virus. Het lijvige boek (398 blz.) vertelt de carrièreswitch van alle soorten zorgverleners. Een aantal onder hen zijn nu meer bekend als musicus, zoals Hector Berlioz of schrijver als Frederik van Eeden of Rutger Kopland of als vrijheidsstrijder Che Guevara. Wist u dat Jean Daskalides uit Gent, bekend voor zijn pralines, in feite een gynaecoloog was?! Eveneens goed bekend in de zakenwereld is Paul Janssen oprichter van Janssen Pharmaceutica. Een naam als Socrates, Braziliaans voetballer, is wereldberoemd in de sportwereld. Maar wist u dat

hij ook dokter was? David Livingstone, Albert Schweitzer en dichter bij ons, Jan Vermeire zijn bekende wereldreizigers en -verbeteraars van wie u denkt…’ik wist niet dat hij een medi-

die nog de moed hebben zich te lanceren in de wijnbouw. De wijnbouw heeft sexappeal genoeg om artsen en apothekers in zijn netwerk te vangen. De auteur heeft in dit vlot lezend boek, vier artsen,

sche achtergrond had’! Het nieuwe boek is vooral boeiend doordat de auteur 18 personen in België ontmoet heeft, Vlamingen en één Libanees-Syrische viroloog die gedoctoreerd heeft in Leuven, maar nu bekend is als cartoonist! Vijf vrouwen en veertien mannen vertellen openhartig waarom ze op een bepaald ogenblik in hun leven ‘vreemd’ zijn gegaan. Sommigen van hen stellen reeds tijdens hun opleiding vast dat ze een verkeerde beroepskeuze gemaakt hebben en verlaten Hippocrates om hun muze, hun hartstocht te volgen en gooien zich voluit in de muziek, hanteren pen of penseel of stappen in de modewereld. Anderen voelen tijdens of na hun beroepsleven, hun vingers kriebelen om zich in de zakenwereld te gooien of de wereld te ontdekken en zo iedereen te verbazen. Ook na een succesrijke praktijk zijn er zorgverleners

een tandarts en een apotheker ontmoet, die zonder scrupules vreemd gaan, Hippocrates in de steek laten om Bacchus te volgen. Deze wijnbouwers met medische roots zijn actief in prachtige wijngebieden. Een kinderarts uit Ieper, legt bij zijn pensionering, een wijngaard aan in het Heuvelland, op de Vidaigneberg. Deze wijnstreek is goed bekend voor zijn witte wijnen. Nu verzorgt Herman Schotte wijnstok en druif vol passie zoals vroeger zijn patiëntjes. Hij vertelt in het boek hoe hij in Duitsland 120 wijnstokken bestelde, 110 witte en 10 rode als experiment. Bij de levering een jaar later, gebeurde een vergissing. Hij ontving 110 rode en 10 witte wijnstokken... Wat nu?! De rode regentdruif, werd een uitdaging. Snel wist de kinderarts-wijnbouwer met succes, een heerlijke rode wijn in het Heuvelland te produceren en prijzen te win-

erviewt de

vraag voor ogen int

Stet h o s c o o p a a n d e h a ak

e hen drijft? Met die

Witte jassen gaan

en en vrouwen uit de medische werel d zetten hun al andere weg uit te gaan. Wat bezielt he n om op een uccesrijke beroep van arts, apotheker, professor of eggen?

Witte jassen gaan

vreemd

houwer, pianist politicus voorzitter Grondw ettelijk Hof odeontwerpster oonist , actief bij Club, Bo nd, FIFA voorzitter IOC Overste Broeders van Liefde ns, lekenkarmeliete s m, auteur techpionier,nen. zijn in de West-Vlaamse CEO Regentwijnen Fund+ Luyten, CEtoprestaurants O Immo Ceusterste vinden. ex-CEO VRT In de buurt van Brugge, is een sportieve apouphar/Ziphius en wijnbouwer door de Médocstreek. wijnbouwer theker aangetrokken A. Claes, wi Injnb2006 ouwersloopt hij de ‘Marathon du Médoc’. e, wijnbouwer Een gekke bedoening. De lopers zijn verervent wijnliefhebb er drinken op het parcours tussen kleed en

Stethoscoop aan de haak

Michel Deruyttere

de wijngaarden, in ieder kasteel, een glas. Chris Cardon uit Oostkamp, geniet er nu nog steeds van. Al lopend ontdekt hij deze sublieme wijnstreek. Een jaar later koopt Deruyttere (19 de40) CEO Ecuphar, Château La Haye een wasvan specia list Inwendige Zie Leuven. Hij is sec kretaris van Monta in denusMédoc. De- Saint-Estèphe vzw, de me storische krinwijnkasteel g van Brugge, wa ar hij ook stadsgids 14 verscheen zijn is bijboede liefhebbers goed bekend! k Ma rkante vrouwen st. in de geEen revalidatiearts verlaat Antwerpen. Hij is verliefd op Italië. Tweemaal verliefd zelfs! Op de wijnstreek en op een Italiaanse. Hij realiseert zijn droom door in Piëmonte te 789 wonen en in9Le Cecche, zijn passie te beleven 493 111226 B door heerlijke wijn te produceren. Een professor nierziekten en diensthoofd aan de VUB in Brussel, gaat samen met zijn echtgenote tandarts op prepensioen, nadat zij naar Carcassonne vliegen om de Languedoc-Roussillon te exploreren. Ze wisselen hun druk leven in de hoofdstad voor glooigeven!

ende wijngaarden. Terug naar de natuur, hun droom wordt werkelijkheid. De Mas den Founs herleeft. De medische sector heeft niet alleen wijnbouwers in zijn rangen maar ook wijnkenners! Een huisarts uit Assebroek kan u vol enthousiasme entertainen over alle grote Franse wijnkastelen en domeinen waar hij kind aan huis is. Urbain Boutelgier telt Michel Bettane onder zijn vrienden en is als enige Belg, erelid van de Académie du Vin de Bordeaux. Hij wordt lyrisch als hij over zijn vin préféré, de Chambolle-Musigny van Roumier, begint. Niet te verwonderen dat hij zijn passies voor wijn en muziek in een perfecte harmonie weet te combineren. Met zijn vrienden van het Berliner Strijkkwintet en zijn stevige relaties in de wijnwereld, weet hij fondsen te verzamelen voor humanitai-

Michel Deruyttere

re projecten zoals in Costa Rica. Grand cru, grand coeur. Originele verhalen van inventieve mensen vol creativiteit! Vreemd gaan geldt niet alleen voor medische, maar treft alle beroepen en is niet leeftijdgebonden. Een boek dat leest als een trein. Een aanrader in corona-tijden!

2020, Michel Deruyttere ISBN 978 94 931 1122 6, 480 pp Prijs 24 euro

K E N W I J N -magazine - jaargang 17 - nr. 33

LOCK-AAL

sen, terwijl je die ook gewoon kunt kopen als je ze nodig hebt?

Dat vroegen vele wijnliefhebbers zich tot voor kort ongetwijfeld af. Sinds begin maart hebben ze er echter een argument bij om toch maar moment tevoorschijn te toveren. Naar de inspiratie van het moment, als aperitiefje, of om een zelfgekookt avondmaal te begeleiden. Want ook de kookkunsten vieren hoogtij. De lokale wijnhandel lijdt. De restaurants zijn gesloten. De particuliere verkoop is teruggevallen tot een fractie van wat het voordien was. Evenementen ziin hopelijk opgeschort, maar vaak ook gewoon afgelast. Zo ook de proeverijen van de Vlaamse Wijngilde, zowel op nationaal als op lokaal vlak. In onze club kwam iemand op het idee, om het resterende wijnbudget voor dit proefjaar toch te spenderen. Of beter gezegd, door de leden te laten spenderen. En wel bij drie lokale handelaars, alle drie lid van onze zen uit een lijstje dat de handelaars vooraf hadden opgesteld. Leveren of afhalen af te spreken, met inachtneming van de nodige maatregelen die iedereen zich ondertussen eigen heeft gemaakt.

HET LAATSTE WOORD PE T ER D O O MEN N a t i o n a a l W ijn m e e s t e r

Alsof het doorgestoken kaart was kreeg elke handelaar ĂŠĂŠn derde van de bestellingen binnen. Dinsdag houden we onze algemene vergadering via Zoom. Dan stelt iedereen zijn keuze voor. En kunnen we ook virtueel klinken. Op betere tijden die achter ons liggen en ongetwijfeld ook voor ons. Gezondheid!

ERKENDE WIJNEN, DE GARANTIE OP KWALITEIT Diverse Belgische wijnbouwers laten hun wijnen door de Vlaamse Overheid erkennen als: Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) of Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) Om de erkenning te bekomen moeten de wijnen aan strenge voorwaarden voldoen en worden ze onderworpen aan een chemische analyse en een 'blinde' organoleptische analyse.

BGA Vlaamse Landwijn Wijndomein Waes Wijndomein Oud Conynsbergh Thilesna Het Eikenvat Dierickx Wijnbouw Wijndomein Woestijn-Dappersveld Wijngoed ’t Varent

www.wijndomeinwaes.be www.mussenhoeve.be www.wijndomein-thilesna.be www.heteikenvat.be www.andredierickx.be www.dappersveldwoestijn.be www.wijngoedtvarent.be

BOB Hageland Kluisberg Steenen Muur L. Vranckx

www.kluisberg.be www.steenenmuur.be

BOB Haspengouw Wijnkasteel Genoels-Elderen Clos d'Opleeuw

www.wijnkasteel.com www.clos-d-opleeuw.be

BOB Heuvelland Entre-deux-monts Wijnhoeve d'Hellekapelle Domein Vidaigne

www.entre-deux-monts.be www.dhellekapelle.be

BOB Maasvallei Limburg Vilain XIIII Thilesna Wijndomein Aldeneyck

www.wijnbouwkasteelvilainxllll.be www.wijndomein-thilesna.be www.wijndomein-aldeneyck.be

BOB Vlaams Mousserende Kwaliteitswijn Wijnkasteel Genoels-Elderen Chardonnay Meerdael Wijndomein Sassenbroek Entre-deux-monts Wijndomein Aldeneyck Wijndomein Oud Conynsberg Domein Chartreuzenberg Wijngoed ‘t Varent

www.wijnkasteel.com www.chardonnaymeerdael.be www.clairemartinwines.be www.entre-deux-monts.be www.wijndomein-aldeneyck.be www.oudconynsbergh.be www.chartreuzenberg.be

DE VZW BELGISCHE WIJNBOUWERS PROMOOT DE ERKENDE WIJNEN OMWILLE VAN DE MEERWAARDE VOOR WIJNBOUWER EN CONSUMENT hallo@belgischewijnbouwersvzw.be www.belgischewijnbouwersvzw.be

ODAAT

De wijnen van volgende domeinen werden in 2019 erkend als BOB/BGA

HAGENBROEKSESTEENWEG 180, 2500 LIER • TEL. 03/480 85 95 WWW.WIJNEN-DEKOK.COM • INFO@WIJNEN-DEKOK.COM