OBSERWACJE

OBSERWACJE

OBSERVATIONS

OBSERWACJE

1 OBSERVATIONS

PRACOWNIA FOTOGRAFII I DZIAŁAŃ MULTIMEDIALNYCH PHOTOGRAPHY AND MULTIMEDIA ACTIVITIES STUDIO

DR (PHD) ARTUR CHRZANOWSKI MGR (MA) AGNIESZKA CHOJNACKA

WSTĘP

INTRODUCTION

„Obserwowanie” to jedna z podstawowych czynności każdego człowieka, będącego świadomym swojego otoczenia. Dla artysty „obserwacja” to doskonała baza dla prowadzonej twórczości. Niniejsze opowiadanie zatytułowane „Obserwacje Pana M.” ukazuje jeden dzień z życia tytułowego bohatera – Pana M., dla którego ta właśnie czynność stała się rutyną codzienności. Załączone fotografie należy również „czytać” w proponowanej kolejności. Stanowią one wizualny ekwiwalent chronologii tekstu opowiadania oraz kontynuują tą narrację w czasie.

“Observing” is one of the basic activities of every human being who is aware of his surroundings. For the artist, “observation” is a great base for his creativity. This short story entitled “Observations of Mr. M.” shows one day in the life of the title character – Mr. M., for whom this activity has become a routine of everyday life. The attached photographs should also be ‚read’ in the suggested order. They are the visual equivalent of the chronology of the story’s text and continue this narrative over time.

3

OBSERWACJE PANA M.*

OBSERVATION OF MR M.*

Pan M. to starszy mężczyzna – ma krótko obcięte białe włosy i siwy zarost. Siedzi w swoim mieszkaniu przy kuchennym stole. Jest piątek 22 lutego 2008 roku, godzina 6.30. Na zewnątrz pada silny deszcz i wieje wiatr, a w pomieszczeniu panuje mrok. Z boku na stole pali się jedynie malutka lampka.

Nieopodal, obok lampki, w podniszczonej doniczce stoi chorowita roślina z zasuszonymi końcówkami swoich nielicznych liści oraz leży coś, co wygląda jak zeszyt w okładce z ciemnobrązowego skaju.

Stół został przykryty jego ulubionym obrusem w pomarańczowe kwiaty i żółte liście, który dawno temu otrzymał w paczce z zakładu pracy. Pan M. sięga po długopis z kieszeni kamizelki. Otwiera zeszyt i zaczyna notować. Zeszyt to po prostu stary kalendarz, a jego skrupulatne notatki dotyczą tylko stanu pogody na dany dzień. Zawsze rano, po krótkiej obserwacji, notuje swoje pierwsze spostrzeżenia pogodowe. Informacje te uzupełni jeszcze później, tuż przed pójściem spać.

Zapiski prowadzi skrupulatnie od wielu lat. Wszystkie te dzienniki chowa w dolnej szafce przy wyjściu z kuchni. To tajna skrytka – miejsce, do którego jego syn podczas swoich odwiedzin, nigdy nie zagląda. Po południu niebo się przejaśnia, więc M. decyduje się pójść na spacer. Kiedy schodzi klatką schodową przypomina mu się obraz z przeszłości, jakby migawka z innego życia: oczami wyobraźni widzi parę ludzi wychodzącą przez słoneczną bramę.

Pan M. idzie skrótem do najbliższego sklepu osiedlowego. Mija odrapane i pomazane kamienice. Droga powrotna jest bardziej przyjemna, ponieważ prowadzi tuż obok ogródków działkowych. Lubi przyglądać się małym szklanym domkom. Wszystko wokoło jest w chłodno szaro-białej tonacji. Po powrocie do mieszkania, żeby się nieco ogrzać, wchodzi do ciepłej kąpieli w wannie. Niedługo położy się już spać. W nocy ma dziwne i obce sny, jakby nie należące do niego. Widzi puste przestrzenie. Są nowe, ale jednak zaniedbane. Może to przyszłość, która zawczasu się zestarzała i popsuła? Sen jest męczący, ponieważ jest przeładowany zbyt dużą ilością szczegółów. Kiedy zaczyna się przemieszczać niekończącym się trapezowym korytarzem, budzi go poranny sygnał budzika. Idzie do kuchni.

Jest nowy dzień. Znów rozpoczyna swoje obserwacje. * Historia jest fikcyjna, jednak została st worzona w oparciu o prawdziwą osobę pana

Mariana z Łodzi oraz jego zapiski, które nieprzerwanie prowadzi od 18 lat.

Mr M. is an elderly man. He has short white hair and a grey beard. He is sitting next to a kitchen table right now. It’s 22nd February 2008, 6.30 am. It’s raining heavily and there is a strong wind. The room is covered in darkness. Aside on the table, there is a tiny lamp. Next to the lamp there’s a morbid plant with dried endings of its very few leaves and a pleather dark brown notebook. There is his favourite tablecloth with orange flowers and yellow leaves on the table. It was a present from his workplace received many years ago. He is reaching to the pocket of his shirt for a pen and is opening the notebook, which turns out to be a calendar. Mr M. is starting to note down. His meticulous notes are concerned with weather conditions of this particular day. Every day in the morning, after a short observation, he notes down his impressions. Information is complemented later in the day, before going to bed.

Those records have been made for many many years. He has been writing it down on old outdated calendars and many random notebooks.

All those notebooks are kept in a lower cupboard near the entrance. It is a secret place, where his son never looks in during his visits. In the afternoon the sky is getting clearer so Mr M. decides to have a walk. As he is going down the staircase he is having throwbacks from the past; a sort of a snapshot from a different life; couple leaving through a sunny gateway.

He is taking a shortcut to the nearest local shop. He is going past scruppy, scrawled tenement houses. A way back home is more pleasant as he is going past allotments. He likes observing small glass houses.

Everything has a cool dark grey tone. In order to warm himself after coming back home he is taking a bath. At night he is having weird dreams, as

4

if they weren’t his own. He sees empty spaces. They are new but scruffy.

Maybe it is the future which has already got old and damaged. The dream is tiring as the reality has too many details. As he starts moving along a huge trapezoid corridor, he is woken up by the sound of an alarm clock.

He goes to the kitchen and starts his observation. * The history is fictional but was inspired by a true story of Mr Marian

from Łódź and his notes, which he was taking continuingly for 18 years.

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Spis ilustracji

Illustrations index

4 Tomasz Lech, Obserwacje nieskończone,

prezentacja slide-show, 2017 6 Aleksandra Sarna, Czas, video, render, 2017 7 Anna Madeńska, 37,7, video dwukanałowe, 2017 8 Artur Chrzanowski, Bałuty – tożsamości.

Nienawiść, fotografia, 2019 9 W lesie, widok wystawy studentów z Pracowni

Fotografii i Działań Multimedialnych w Galerii

Obrońców Stalingradu w Szczecinie, 2017 Yana Khilko, Stop war, działanie w przestrzeni miasta, 2019 10 Artur Chrzanowski, Architektura przymusu.

Katafalk, fotografia, 2012 11 Hanna Musiałek, Obecność, video, 2018 Wojciech Kamerys, Niepokój, video, 2018 12 Giuliano Lo Faro, Organizm, video, 2018 Anita Perzanowska, Szacunek, video performance, 2019 13 Dominika Naziębły, Niewidzialne miasto,

cykl fotografii, 2008 15 Jan Kazimierz Barnaś, Noise, video, 2019 Hanna Musiałek, Gniew, video, 2019 Wojciech Kamerys, Gniew, video, 2019 16 Praca zbiorowa, Nieskończoność, fotografia, 2016 17 Aleksandra Sarna, Miłość, render, 2017 18 Michał Wolniak, Syndrom obcej ręki, render, 2017 19 Agnieszka Chojnacka, Diamentowa sieć,

video, 2019 20 Katarzyna Słomiana, Możliwości, kolaż video, 2017

W lesie, widok wystawy studentów z Pracowni

Fotografii i Działań Multimedialnych w Galerii

Obrońców Stalingradu w Szczecinie, 2017 21 Agnieszka Chojnacka, Uniesienie, video, 2018 22 Tomasz Lech, Obserwacje nieskończone,

prezentacja slide-show, 2017

ISBN:

978-83-66037-37-3

ISBN:

978-83-66037-37-3

ISBN:

28 978-83-66037-37-3

AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH IM. WŁADYSŁAWA STRZEMIŃSKIEGO W ŁODZI 2019