FÜNFZIG

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

Infinitiv/ yalın hali Imperfekt/ dili geçmiş zaman Geçmiş zaman Türkçe anlamı

Speien spie

gespien Spinnen spann gesponnen sprechen sprach gesprochen Sprießen spross gesprossen Springen sprang gesprungen Stechen stach gestochen Stehen stand gestanden Stehlen stahl gestohlen Steigen stieg gestiegen Sterben starb gestorben streichen strich gestrichen Streiten stritt gestritten Tragen trug getragen Treffen traf getroffen Treiben trieb getrieben Treten trat getreten Trinken trank getrunken

Trügen trog

getrogen Tun tat getan verderben verdarb verdorben vergessen vergaß vergessen Verlieren verlor verloren wachsen wuchs gewachsen waschen wusch gewaschen Weichen wich gewichen Weisen wies gewiesen Werben warb geworben Werden wurde geworden Werfen warf geworfen Wiegen wog gewogen

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

Infinitiv/ yalın hali Imperfekt/ dili geçmiş zaman Geçmiş zaman

Türkçe anlamı Wissen Wusste gewusst Wollen Wollte gewollt Wringen Wrang gewrungen Ziehen Zog gezogen Zwingen Zwang gezwungen

Konuyla ilgili birkaç alıştırma yapalım:

1- Lütfen boşlukları doldurunuz. (Bitte füllen sie die Lücken aus)

Cümledeki boşluklara doğru fiil çekimini yazınız.

Fiili yalın hali parantez içindedir.

1. Andreas _____ blieb _____ ein Jahr hier in Madison.

(bleiben) 2. Wo ____ wohnst _______ du? (wohnen) 3. Mein Bruder ___ sucht _____ ein neues Haus. (suchen) 4. _ Arbeitest ____ du am Computer? (arbeiten) 5. Emily und Jean ____ kommen ___ beide aus Minnesota. (kommen) 6. Wie ___ findet____ ihr die Deutschlehrerin? (finden) 7. Nächstes Jahr __ reise ____ ich nach Deutschland. (reisen) 8. Die Kinder ___ tanzen ___sehr gut, _ meinst __ du nicht? (tanzen / meinen) 9. Wir ___ lernen _____ Deutsch. (lernen) 10. Rolf __studiert___ Informatik an der Uni. (studieren) 11. Tina, was ___ machst ____ du am Wochenende? (machen) 12. Das Buch ____ kostet ____ zu viel! (kosten)

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

13. Mein Englischlehrer ___ redet ___

sehr viel. (reden) 14. Julie ___ wandert ____ gern in den Bergen. (wandern) 15. Wann ___gehst___ du nach Hause? (gehen)

Kutuların içindeki düzensiz fiileri kullanarak boşluklara yerleştirniz. Çekimlerine dikkat ediniz.

fahren •geben •gehen •lesen •schlafen •spielen •sprechen

1. Ayşe _ lernt _ Französisch, Englisch und Deutsch.

Ayşe Fransızca, Ingilizce ve Almanca öğreniyor. 2. Andreas _____ fährt _______ gern Motorrad.

Andras motor sürmeyi seviyor. 3. Melanie ______spielt_________ Fußball und auch Tennis.

Melanie hem futbol hem de tenis oynuyor. 4. Ihr ___ lest __ die Zeitung morgens beim Frühstück, oder?

Siz gazeteyi sabah, kahvaltıda okuyorsunuz, değil mi? 5. Herr Meyer, _______gehen________ Sie heute Abend ins

Kino?

Bay Meyer bugün akşam sinemaya gidiyormusunuz? 6. Lukas ___ schenkt ___ seiner Schwester eine CD zum

Geburtstag.

Lukas kız kardeşine doğum gününe bir CD hediye ediyor. 7. Angelika _____ schläft ____ am Wochenende bis 11 Uhr.

Angelika hafta sonunda saat 11’e kadar uyuyor.

essen •fahren •laufen •sammeln •sehen •tragen •trinken

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

8. Sophie ____ läuft ____ im Winter gern Ski.

Sophie kışın kızak kaymayı seviyor. 9. _______ Trinkst _______________ du gern Apfelsaft?

Elma suyu içmeyi seviyor musun? 10. Daniel ___ ißt ___ jeden Morgen ein Ei.

Daniel her sabah bir yumurta yiyor. 11. Dominik und Heike ____ sehen _____ abends gern fern.

Dominik ve Heike akşam televizyon seyretmeyi seviyor. 12. Markus ___ sammelt _____ gern Briefmarken .

Markus pul toplamayı seviyor. 13. Wir _____ fahren ______ am Donnerstag nach Hamburg.

Perşembe günü Hamburg’a gideceğiz. 14. __Trägst_____ du gern T-Shirts?

Tişört giymeyi seviyor musun?

fangen •faulenzen •kochen •nehmen •schlafen •treffen •vergessen

15. __ Nimmst _________ du viele Kurse dieses Semester?

Bu dönem çok ders alıyor musun? 16. Angelika ___ trifft ___ ihre Freunde im Café.

Angelika arkadaşlarıyla cafede buluşuyor. 17. Wer ___ kocht ___ heute das Abendessen?

Bugün akşam yemeğini kim pişirecek? 18. Normalerweise ___ schlafe _____ ich um Mitternacht ein.

Normalde gece yarısı uyurum. 19. Der Kurs ___fängt_____ um 7 Uhr an.

Kurs saat 7’de başlayacak.

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

20. Ich ___vergesse______ immer deine Telefonnummer!

Telefon numaramı hep unutuyorum! 21. Ihr ____ faulenzt _____ den ganzen Tag und macht nichts?

Bütün gün tembellik yapıp hiçbir şey yapmıyor musunuz?

(seslendirme sonu “Lektion11_12.mp3”)

Lektion 13 - Ders 13 Adjektiv und Steigerungsformen- Sıfatlar ve kuvvetlendirme

Sıfatlar isimlerin, nesnelerin, varlıkların, eylemelerin veya durumların tarifinde veya tasvirinden kullanılır. Sıfatlar kuvvetlendirilebilen, ayrıca da çekime uğrayan kelime türleridir. Almanca’da sıfatlara “Adjektiv” veya “Eigenschaftswort” denir ve kurallar çerçevesinde kullanılır. Sıfatlar belirli tanımlıklar, belirsiz tanımlıklar veya tanımlık olmadan kullanılan türlerden oluşmaktadır. Daha yakından bir örnek cümle ile açıklayalım:

“Der alte Mann.” Türkçe’de “Yaşlı adam.” cümlesinde bulunan belirli sıfatı ele alırsak, Türkçe'de sadece yaşlı olan kelimenin Almanca karşılığı alt dır. Ancak çekime uğradığında yalın halde der tanımlığı önüne gelir ve alt kelimesi –e takısını alır. Şimdiye kadar öğrendiğimiz belirli tanımlıkları hatırlayalım: der, die ve das. Bunların dışında daha farklı belirli tanımlıklar mevcuttur. Diğer belirli sıfatları incelemeden önce der, die ve das ile sıfatların çekimini inceleyelim:

Maskulinum, Eril Singular, Tekil Plural, Çoğul

Nominativ / yalın hal Wer oder was? der alt-e Mann die alten

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

-kim veya ne sorusuna cevap verir

Genitv / in hali / tamlayan durumu Wessen? kimin?

Dativ / ismin -e hali Wem? -kime?

Akkusativ / -i hali Wen oder was? Kimin veya neyin? des alt-en Mannes Männer

der alten Männer

dem alten Mann

den alt-en Mann den alten Männern

die alten Männer

Tablo içerisinde, çekimlerde gördüklerimizi bir de cümle içinde ele alalım:

Der alte Mann hat einen Hut. “Yaşlı adamın bir şapkası var. “Wer?" sorusuna alacağımız cevap bu noktada "der alte Mann" olurdu. Sıfatı sorgulamak için ise şu cümle kullanılır: "Wie ist der Mann?", yani “Adam nasıl (biri)?” – alt, yani yaşlı. Bu şekilde hem hangi hali aldığını ve sıfat türünü de bulmuş oluruz. Bir sonraki hale ise şu cümleyle devam edelim: “Der Hut des alten Mannes ist braun.” Yaşlı adamın şapkası kahverengi. “Wessen?” – yani kimin sorusuna cevabımız “des alten Mannes” – yani yaşlı adamın. Sıfatı ise yine “Wie?” sorusuyla buluruz: “alten”. Almanca öğrenirken dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardan biri karşımıza çıktı: Sözdiziminde sıfatlandırma tanımlık ile isim arasına girer, isimle birlikte çekime uğrar, oysa Türkçe’de yalın halde kalır ve sadece isim çekime uğrar. Karşılaştıralım:

Der Hut des alt-en Mann-es. Yaşlı adam-ın şapkası.

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

Almanca cümlemizde Mann “–es” ve adam “–ın” takısını alıyor. “Yaşlı” ise takı almazken “alt” -en takısı alıyor.

Tüm sıfatlar çekime uğrarken şu kuralı uygulayabiliriz:

kök (yalın hali) + çekimin aldığı takı, örneğin dişilde:

1.Tekil şahısta jung +e

Đlerideki çekimleri de sırasıyla ele alalım:

Femininum, Dişil Singular, Tekil Plural, Çoğul

Nominativ / yalın hal Wer oder was? -kim veya ne sorusuna cevap verir die jung-e Frau die jung-en Frauen

Genitv / in hali / tamlayan durumu Wessen? -kimin? der jung-en Frau der jung-en Frauen

Dativ / ismin -e hali Wem? -kime? der jung-en Frau den jung-en Frauen

Akkusativ / -i hali Wen oder was? Kimin veya neyin? die jung-e Frau die jung-en Frauen

Dişilde yalın hali die junge Frau, in hali der jungen Frau, e hali der jungen Frau ve i hali yalın hal gibi yine die junge Frau. Çoğulda ise sadece tanımlık değişmektedir: die jungen Frauen, der jungen

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

Frauen, den jungen Frauen ve yine yalın haldeki gibi die jungen Frauen.

Neutrum, Cinssiz Singular, Tekil Plural, Çoğul

Nominativ / yalın hal Wer oder was? -kim veya ne sorusuna cevap verir

Genitv / in hali / tamlayan durumu Wessen? -kimin? das kleine Kind die kleinen Kinder

des kleinen Kindes der kleinen Kinder

Dativ / ismin -e hali Wem? -kime? dem kleinen Kind den kleinen Kindern

Akkusativ / -i hali Wen oder was? Kimin veya neyin? das kleine Kind die kleinen Kinder

Cinssizde yalın hali das kleine Kind, in hali des kleinen Kindes, e hali dem kleinen Kind ve i hali yalın hal gibi yine das kleine Kind.

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

Çoğulda ise die kleinen Kinder, der kleinen Kinder, den kleinen Kindern ve die kleinen Kinder.

Çalışma: Konuyu birkaç isim ve sıfat kullanarak doğru çekimde cümle oluşturarak birlikte pekiştirelim: 1. cümlemzin kelimeleri: der Vater, blau ve das Hemd

Kelimelerin Türkçe anlamlarını öğrenmiştik, tekrar hatırlayalım: Vater=baba, blau=mavi ve Hemd=gömlek Das blaue Hemd des Vaters. (Babanın mavi gömleği.) Wer?Was? yani kim?ne? sorusunun cevabı burada das [blaue] Hemd, Kimin? des Vaters (Babanın) ve sıfatı sorgularken Wie? [gömlek] nasıl? – mavi (blau) cevabını alırız.

2. cümlemizin kelimeleri: die Schwester, rot ve die Tasche

Kelimelerimizin anlamları: Schwester=kız kardeş, rot=kırmızı ve Tasche=çantadır. Die rote Tasche der Schwester.

Şimdi aşağıda verilen kutucuğun içindeki kelimelerden cümle oluşturalım. Kelimeler karışıktır:

schön Freundin (die) Pullover (der) Grossvater (der) Mutter (die) Tischtuch (das) weiss grün gross

[SIFIRDAN ALMANCA] AkademiPress

Automobil (das) Nachbar (der) Haus (das) klein Bruder (der) Katze (die)

Evet birlikte seçelim: (Not: Bu çalışmada seçilen kelimelerin üstü çizilecektir! örn: schön) 1) schön, der Pullover, die Freundin, cümlemiz: Der schöne Pullover der Freundin.

2) der Grossvater, weiss, die Katze, cümlemiz: Die weisse Katze des Grossvaters.

3) die Mutter, grün, das Tischtuch Das grüne Tischtuch der Mutter.

4) gross, das Haus, der Nachbar, cümlemiz: Das grosse Haus des Nachbarn.

5) klein, die Katze, der Bruder, ve son cümlemiz: Die kleine Katze des Bruders.

Yaptığımız çalışmadaki belirli sıfatlarda belirli tanımlık olan der, die ve das yerine zamirler kategorisine ait olan şu kelimeler de kullanılır:

1. dieser, diese, dieses (bu) Çoğulu ise diese (bunlar) 2. jener, jene, jenes (o) Çoğulda jene (onlar) 3. jeder, jede, jedes (herkes) Çoğulu: alle (hepsi) 4. mancher, manche, manches (bazı) Çoğulda: manche (bazıları) 5. solcher, solche, solches (böyle bir) Çoğulu ise solche (böyleleri) 6. welcher, welche, welches (hangi, hangisi) Çoğul: welche (hangileri)