1 minute read
İlk Psikologlar
Bilinçdışı sürece karşı bilinç: Hareketlerimiz ve bunların sebepleri ne ölçüde bilinçli ya da farkında olmadığımız etkiler dolayısıyla ne ölçüde bilinçdışıdır? Çoğu araştırma (psikodinamik psikolojiden bilişsel psikolojiye kadar) birçok davranışımızın farkında olmadığımız değişkenler tarafından belirlendiğini göstermektedir. Benzerliklere karşı farklılıklar: Ne ölçüde farklıyız? Farklı kültürdeki ve/veya farklı cinsiyetteki insanlar için benzer ve farklı psikolojik/kişilik farklılıklara nelerdir? Dünyadaki insanların çoğu benzer midir yoksa geçmişlerinden ya da çevrelerinden etkilendikleri için farklı mıdırlar? İşte psikologlar bu sorulara cevap vermeye çalışmaktadırlar…
İlk Psikologlar
İlk bilinen psikologlar, Yunan felsefeciler Plato ve Aristo’dur. Bugün sorulan soruların çoğu -örneğin doğa mı tecrübe mi- o zaman da sorulmuş, Plato doğa, Aristo tecrübe tarafını savunmuştur. Bu tip sorular, Rönesans dönemi boyunca Avrupalı psikologlar tarafından irdelenmiş örneğin Descartes özgür iradeci kesimden yana olup doğuştan gelen doğal yeteneklerin etkisine inanmıştır. Hobbes, Locke, Rousseau da çalışmalarında b konuya ağırlık vermişlerdir. O dönem, ana problem olan metot azlığı ve bu sebeple objektif çalışma yapamama sıkıntısıydı. Ancak 1800’lerde Alman psikolog William Wundt’un Leipzig’te, Amerikalı psikolog William James’in Harvard Üniversitesi’nde açtığı açtığı psikoloji laboratuvarıyla psikolojide dramatik değişikliklerin kapısı aralanmış metot çeşitliliği artmıştır.
Yapısalcılık: İç gözlem ve Öznel Deneyim Farkındalığı
Wundt, Leipzig’teki laboratuvarında bilincin doğası üzerine çalışmalar yapmaktaydı. O ve öğrencileri yapısalcılık olarak bilinen ve amacı psikolojik tecrübelerin yapısını ve temel öğeleri tanımlamak olan psikoloji ekolünde çalışmaya başladılar. Yapısalcılar, bilinç öğelerinin bir haritasını yaratmak için iç gözlem metodunu kullandılar. İç gözlem, araştırma katılımcılarından kitaptan bir sayfa okumak veya bir matematik problemi çözmek gibi mental bir konu üzerinde çalışırken yaşadıkları tecrübeyi tanımlamalarını istemekteydi. Örneğin bir katılımcı , kitap