2 minute read
ANAHTAR BİLGİLER
ortaya çıkar. Adet dönemi 12 ay boyunca durursa bu menopoza girildiğinin göstergesi olarak kabul edilir. Bazı kadınlar menopozu doğurganlıklarını kaybettikleri için negatif olarak algılarken bazıları ise adet dönemlerinin rahatsızlığından ve istenmeyen gebeliklerden kurtuldukları için olumlu karşılarlar.
Erken ve Orta Yetişkinlik Döneminde Sosyal Değişiklikler
Yetişkin olmanın en belirgin özelliği etkileyici ve bağımsız bir hayat yaratma yeteneğidir. Çocuklar aileleri tarafından destek görürken yetişkinler hayatlarını ve ailelerini kendileri kurmak zorundadırlar. Sonuç olarak yetişkinlerin ihtiyaçları daha gençler olanlardan farklıdır. Hayata dair zamanlamalar erken ve orta yaşlılıkta bireylere göre farklılıklar gösterse de insanlar sosyal saat denen genel düzene uyma eğilimindedirler. Sosyal saat, çocukluğun geçtiği evden ayrılma, evlenme ve çocuk sahibi olma gibi hayati olaylar için tercih edilen doğru zamanı gösterdiği düşünülen bir terimdir. Sosyal saate uygun hareket etmeyen bireyler ve çiftler toplum tarafından yadırganırlar. Arada istisnalar olsa da ortalama evlenme yaşı 20 ile 30 arasındadır. Araştırmalar, evliliğin, bireylere zihni ve fiziksel olarak yararlı olduğu yönünde sonuçlar elde etmiştir. Boşanma konusuna gelince; boşanma, elli yıl öncesine göre şimdilerde daha genel bir olgudur. Yapılan evliliklerin hemen hemen yarısı boşanma ile sonuçlanmaktadır. Erken yaşta yapılan evliliklere göre daha ileri yaşlarda ve eğitim seviyesi yüksek insanlar arasında yapılan evlilikler daha uzun ömürlüdür. Ebeveynlik aşaması ise bireyler için hem finansal hem de mental açıdan en yorucu dönemlerdir. Bu dönemim yarattığı stres, daha çok, birçok sorunu sırtlamak zorunda kalan kadınları etkilemektedir.
ANAHTAR BİLGİLER
-Erken ve orta yaşlılık döneminde kas gücü, reaksiyon süresi, ve duyusal özellikler düşüşe geçer.
-Kadınlarda yaşlanmanın önemli belirtilerinden birisi, adet döneminin kesilmesiyle başlayan ve doğurganlıkta düşüşe neden olan menopozdur. - Yetişkinliğin aşamaları, kültürel olarak kabul görmüş evlilik, ebeveynlik ve iş sahibi olmak gibi dönemleri kapsayan sosyal saat ile tanımlanır.. 6.5 Geç Yetişkinlik: Yaşlanma, Emeklilik ve Kayıp
60’lı yaşlarla başlayan ve fiziksel, bilişsel, sosyal yapabilirliklerde keskin değişikliklerin yaşanarak doğal sona doğru gidişin hızlandığı döneme geç yetişkinlik diyoruz.
Bu dönemde vücut ve zihin yavaşlasa da ailelerle ve arkadaşlarla sosyal bağlar daha bir değer kazanır ve bu sayede gençlik dönemlerine göre daha mutlu kalmak mümkün olabilir.
Yapılan araştırmalar (Myers ve Diener), ileri yaştaki insanların genç olanlara nazaran hayatlarıyla ilgili olaylara göre daha olumlu konuştuklarını ortaya koymuştur.
Yaşlanma Sırasında Bilişsel Değişiklikler
Yaşlanmayla gelen değişiklikler herkesi aynı şekilde etkileyemeyeceği gibi mutlaka sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalınacak diye bir kaide yoktur. Hayatın erken dönemlerinden değişen şartlara uyum sağlamayı başaran insanların ileriki yaşlarda da bunu yapabildiği ve bu sayede mutlu olabildiği araştırmalar tarafından ortaya konmuştur. Algı da önemlidir. Kendini hasta, hassas veya huysuz hissedip yine böyle hareket eden insanlar hayatı olumlu algılayanlara oranla daha sağlıksız ve kısa yaşamaktadırlar. Diğer bir konu ise hafıza beklentileri üzerinedir. Bazı kültürlerde (Amerika, Batı) belleğin yaşla beraber düşüşe geçtiğine inanılsa da doğu kültürlerinde (Çin vs) bu inanış tam ters yönde hareket etmektedir. Amerikalı ve Çinli öğrenciler arasında yapılan bilişsel ve bellek konularını temel alan bir araştırmada Amerikalılar çok kötü bir performans gösterirken Çinlilerin başarısı bu tespite iyi bir örnektir. Yaşlı yetişkinlerin genel bir bellek kaybından mustarip olduğuna inanılsa da araştırmalar, bunun sadece belli tipteki hafıza açıkları için geçerli olduğunu bazı hafıza tiplerinin ise bozulmadan kalıp yaşla beraber geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.