1 minute read

Koşullanmanın Sürekliliği ve Yok Olması

Next Article
ANAHTAR BİLGİLER

ANAHTAR BİLGİLER

Pavlov, bu temel çağrıştırıcı(birleştirici) öğrenme sürecine klasik koşullanma adını verdi. Klasik koşullanma ya göre. Nötr bir uyarıcı doğal bir davranış ürettiği zaman öğrenme gerçekleşiyordu.

Klasik koşullanmada kullanılan terimler;

Koşulsuz uyarıcı(US): Doğal olarak oluşan tepkiyi tetikleyen uyarıcıdır.

Koşullu uyarıcı (CS): Art arda gösterilen koşulsuz uyarandan sonra koşulsuz uyarıcıya benzer bir tepki uyandıran nötr uyarıcıdır.

Koşullanma , evrimsel olarak yararlıdır çünkü tüm organizmaların hem iyi hem de kötü olaylara karşı hazır olmalarına yardım eden beklentilerin gelişmesine yardımcı olur.

Koşullanmanın Sürekliliği ve Yok Olması

Pavlov, öğrenmenin çağrışım ile bağlantısını tespit ettikten sonra koşullanmanın gücünü ve devamlılığını etkileyen değişkenler üzerinde çalışmaya başladı. Pavlov, sesi defalarca ses vermesine rağmen yiyeceği göstermemeye başladı. Sadece koşullu uyaranın gösterilmesi giderek davranış şeklini aşağı çekti ve köpek her seferinde daha az salya salgılamaya başladı. Ve ensonunda ses, salyayı meydana çıkarmaz oldu. Fakat bu durum, koşullanmanın etkilerini tamamen ortadan kaybolmasına yetmedi. Kısa bir aradan sonra , ses verildiğinde öncekinden daha az olsa da salya salgılama tekrar ortaya çıktı. Yok olduktan sonra kısa bir arayı takiben koşullu uyarana verilen artan tepki spontan iyileşme olarak bilinir.

Davranış ortadan kaybolsa da yok oluş asla tamamlanmaz. Eğer koşullanma tekrar denenirse, hayvan yeni çağrışımları öncekinden daha hızlı öğrenir.

Pavlov ayrıca orijinal koşullu uyaranla aynı olmayan ama benzer uyarıcıları kullanarak da deneyler yapmıştır. Buna göre köpek , yiyecek gelmeden önce çizik sesine koşullandırılmış sonrasında uyarıcı, çizik yerine sürtme sesi olunca da köpek salya salgılamaya devam etmiştir. Bu sürece de genelleme diyoruz. Genelleme, orijinal koşullu uyaranı andıran uyarıcıya da aynı tepkiyi verme eğilimidir.

Bazı koşullarda ise var olan koşullu uyarıcı , yeni bir koşullu uyarıcı ile eşleşince koşulsuz uyaran gibi hizmet verebilir. Örneğin , Cuma günleri kendimizi iyi

This article is from: