BÖLÜM ÖZETİ

- Davranşsal genetik, aile , ikiz ve evlatlık çalışmalarının sonuçlarını temel

alır

-Genel olarak, kişiliğimizin belirlenmesinde genetik etkiler ailemizin yaptığı

şekillendirmelerden daha büyük etkiye sahiptir.

- Kişilik özellikleri ilgili özellikle alakalı genler üzerindeki çalışma olan moleküler genetik , kişilik üzerindeki biyolojik etkiyi ölçebilmek için

kullanılır.

- Gerçekten, kişiliğimizdeki en büyük etki paylaşılmayan çevre etkisidir. Bu

etki bu bizi benzersiz bireyler yapan her şeyi içinde barındırır. Paylaşılmayan çevre etkisi, belirsiz ve rastgele olduğu için çocuğumuz büyüdüğünde ne olacağını kestirmek güçtür.

BÖLÜM ÖZETİ

Kişilik, bireyin tutarlı duygu, düşünce ve davranma modeli olarak ifade edilebilir. Kişilik teorileri ile ilgili olarak ilk çalışmalar şimdilerde gözden düşen frenoloji ve somatolojidir. Şu an popüler olan fizyomomi yani çehre bilimdir.

Kişilikler, birçok durumda davranışlarımızı etkileyen nispeten kalıcı kişisel özellikler açısından karakterize edilirler. Araştırmacılar binlerce özelliği kendi kendine raporlama tekniği ile bulmuşlardır.

Kendi kendine raporlamanın yararı güvenirliliği ve yapı geçerliliğidir. Normal bir kişiliğin özellikleri hakkında geçerliliği kabul edilmiş en önemli teori Kişiliğin 5 Faktör Modeli’dir.(Allport, Cattell, Eysenck)

Kişilerin farklı durumlarda gösterdiği davranışlar arasında düşük bir korelasyon vardır.

Kişilik ölçümü en önemli testlerden biri Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri (MMPI)’dir. Bu test, psikoloji bozukluk ve kişilik tanımlaması için tüm dünyada kullanılan bir testtir

Projektif(yansıtmalı) test, kişinin, belirsiz uyarımları kendi özelliklerine, davranış eğilimlerine, arzularına, fantezilerine, eğilimlerine göre yorumlayacağını temel alarak mürekkep lekeleri, belirsiz şekiller, eksik cümleler gibi yöntemlerle belli bir formatı olmayan kişilik testleridir. Bu testlerin avantajı

dolaysız olmaları ve kişiye aklına geleni serbestçe ifade edebilme şansı vermesidir. En çok kullanılan yansıtmalı test Rorschach Mürekkep Lekesi Testi’dir. Bu test, cevap verenin düşüncelerini 10 simetrik mürekkep lekesi şeklinde ifade ettiği yansıtmalı bir testtir. Diğer bir yansıtmalı test ise Tematik Kavrama Testi (TAT)’dir. Bu testte, cevap veren kişiden belirsiz durumlarla özellikle de yalnız ya da diğerleriyle birlikte olan insanlarla ilgili hikayeler yaratması istenir.

Kişilik teorileri ; davranışçı, sosyal biliş, psikodinamik ve hümanist yaklaşımdır.

Kişiliği anlamak için ortaya konan psikolojik yaklaşımlardan en önemlisi Sigmund Freud tarafından geliştirilen psikodinamik yaklaşımdır.

Freud’a göre akıl, bilinçsiz birçok motivasyonu ile farkında olduğumuz bilinçten ve göründüğünden çok daha büyük bir buzdağı gibidir.

Freud, zihnin kimlik, ego ve üst benlik olarak üç bileşene ayrıldığını iddia etmiştir. Bu bileşenler arasındaki ilişkiler ve çatışmalar kişiliği yaratır.

Freud göre biz savunma mekanizmasını, anksiyete ile başa çıkmak ve olumlu özeleştiriyi korumak için kullanırız.

Freud, ayrıca vücudun değişik parçalarından gelen zevklerin her birine tek tek odaklanan psikoseksüel aşama serileriyle kişiliğin geliştiğini savunmaktadır.

YeniFreudyenteoriler,Freudprensiplerinitemelalmışolup,kişiliğişekillendirme de bilinçdışının ve erken deneyimin rolünü vurgularken karakterde cinselliğin başlıca motivasyon gücü olduğuna dair az delil ortaya koymuş ve buna az yer vermiştir.. Ayrıca bu teoriler ,yetişkinlerde kişilik değişimi ve kişilik gelişmesi konuları hakkında da iyimserdirler. (Adler, Jung, Horney, Fromm)

Psikanaliz savunucularının aksine, hümanistler özgür irade kavramını benimsemişlerdir. Hümanist psikologlar, insanların kendi hayatlarını seçmekte ve kendi kararlarını vermekte özgür olduğunu iddia ederek benlik ve kendine saygı kavramlarının doğasına odaklanmışlardır. Benlik kavramı , kim olduğumuz hakkındaki inançlar kümesi iken kendine saygı kendimiz hakkında olumlu düşüncelerdir.

Kişilik sadece bir genle değil birçok genin birlikte çalışmasıyla ortaya çıkan faaliyetle belirlenir

Davranşsal genetik, aile , ikiz ve evlatlık çalışmalarının sonuçlarını temel alır.