Χωροταξικό και ιστορικό πλαίσιο
Spatial planning and historical frame
Πολεοδομική επέμβαση στον Σιδερά Οίας Νήσου Θήρας (Σαντορίνη), Νομού Κυκλάδων
Urban intervention at the quarter of Sideras in Oia, on Thera island (Santorini), Prefecture of Cyclades
Διπλωματική εργασία Κατερίνα Ριτζούλη Αρχιτέκτων Μηχανικός
Postgraduate thesis Katerina Ritzouli Architect Engineer
Επιβλέπων Ευάγγελος Π. Δημητριάδης Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Supervisor Evagelos P. Dimitriadis Professor, School of Architecture
18
Δ.Π.Μ.Σ. «ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ, ΣΥΝΤΉΡΗΣΗ & ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΏΝ ΜΝΗΜΕΊΩΝ». ΘΈΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΊΟΥ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑΣ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΈΣ ΕΡΓΑΣΊΕΣ 2008-2010 I.P.P.S. “PROTECTION, CONSERVATION & RESTORATION OF ARCHITECTURAL MONUMENTS”. INTERDISCIPLINARY COLLABORATION STUDIO PROJECTS & POSTGRADUATE THESES 2008-2010
συντάχθηκε έκθεση που περιλαμβάνει τη στρατηγική της επέμβασης και την ιεράρχηση των προβλημάτων του οικισμού. Με τη διατύπωση της ανάλυσης των τάσεων και πιθανών σεναρίων καταρτίστηκαν οι βασικοί άξονες επέμβασης. Στην προκειμένη περίπτωση καταρτίστηκαν πέντε (5) άξονες επέμβασης: 1. Το γενικό πλαίσιο για το πρόγραμμα βιώσιμης ανάπτυξης, για τους τομείς του πολιτισμού, των πλουτοπαραγωγικών πηγών και της ισόρροπης ανάπτυξης, καθώς και της πολιτικής προσέλκυσης και διατήρησης του πληθυσμού. 2. Το χωρικό-λειτουργικό πρόγραμμα κατοικίας, όπου προτείνονται υποπρογράμματα για κάθε κέλυφος ξεχωριστά (Π1). 3. Το πρόγραμμα χρήσεων και υπηρεσιών δημοσίου (Π2). 4. Το πρόγραμμα οδικού και λοιπών δικτύων (Π3).
Το αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας αφορά στη δημιουργία ενός προγράμματος πολεοδομικής επέμβασης στη συνοικία «Σιδεράς» του οικισμού της Οίας, στο νησί της Θήρας, με σκοπό τον εκσυγχρονισμό και τη βιώσιμη ανάπτυξή της. Η Οία αποτελεί ένα παράδειγμα ιστορικού οικισμού στον οποίο σταδιακά επήλθε η υποβάθμισή του και η διάλυση του κοινωνικού του ιστού εξαιτίας της ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης. Για την εργασία συγκεντρώθηκαν στοιχεία για το χωροταξικό πλαίσιο του Νομού Κυκλάδων, για τη γεωγραφική, ιστορική και δημογραφική εξέλιξη της Θήρας και του οικισμού της Οίας, για τα οικιστικά χαρακτηριστικά του, καθώς και για το καθεστώς προστασίας που τον διέπει. Για την εκπόνηση του προγράμματος διενεργήθηκε εργασία πεδίου, όπου αποτυπώθηκε και χαρτογραφήθηκε η υφιστάμενη κατάσταση όσον αφορά στις κεντρικές χρήσεις, στην κατοικία και στα κελύφη. Τα 68 κελύφη που μελετήθηκαν, αξιολογήθηκαν βάσει χρηστικών και ιστορικών κριτηρίων. Μετά την εργασία πεδίου
Τhe subject of this postgraduate thesis is the creation of an urban intervention program regarding the quarter of Sideras in the traditional settlement of Oia, on Thera island. Both the program and methodology used aim to the sustainable development of the area. Oia is an example of a historical settlement suffering from gradual disintegration and loss of its social tissue, because of the uncontrolled touristic development. At first, information was gathered concerning the regional planning framework of the Prefecture of Cyclades, the geographic, historical and demographic development of Thera island and particularly the settlement of Oia, the characteristics of the built environment of the settlement and the present status of protection. Furthermore, fieldwork was carried out in order to attain the goal of the postgraduate thesis. The current condition of the area (main land uses, residence and building shells) was surveyed and mapped. The 68 shells that have been studied were evaluated based on their use and on historical criteria. The next step was
5. Το πρόγραμμα ελεύθερων χώρων (Π4). Τα παραπάνω προγράμματα προβλήθηκαν στο χώρο μέσω μέτρων, έργων και δράσεων βιώσιμης ανάπτυξης, που στοχεύουν στις επαρκείς υποδομές, στην κοινωνική συνοχή και στην προσπάθεια διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς με σεβασμό στην ενεργειακή χωρητικότητα του τόπου.
to rank the problems of the settlement and to propose a strategic plan of intervention. Five (5) basic axons of intervention were compiled by analyzing the tendencies and probable scenarios of the settlement’s development: 1. The general frame for the sustainable development, for the sectors of culture, natural resources and balanced development, as well as for the politics of attracting and maintaining population. 2. The spatial-functional program of residence, where sub-programs are proposed for each shell. 3. The program of land use and public services. 4. The program of road and other networks. 5. The program for free spaces. The programs mentioned above were spatially projected through measures, works and actions of sustainable development, targeting at the creation of adequate infrastructures, social cohesion reinforcement and at the effort for preserving the cultural heritage, respecting the energy resources capacity of the island.
02
03 02 Υπάρχουσα κατάσταση - Κεντρικές χρήσεις. Current condition – Central land uses.
01 Αεροφωτογραφία της περιοχής του Σιδερά στην Οία. Aerial view of the quarter of Sideras, Oia.
03 Χάρτης χρήσεων γης – Κλίμακα 1:2000. Land uses – Map scale 1:2000. 04 Άποψη κτιρίου στην περιοχή του Σιδερά. View of a building in Sideras, Oia.
01 103
04 104