Μελέτη τεκμηρίωσης, αποκατάστασης και επανάχρησης της στοάς Κουτρούμπα επί της οδού Αγ. Μηνά στη Θεσσαλονίκη
Documentation, restoration and reuse study of the Koutrouba shopping arcade in Saint Minas street, Thessaloniki
Διπλωματική εργασία Μάριαμ Ελ-Μανσούρι Αρχιτέκτων Μηχανικός
Postgraduate thesis Mariam El Mansouri Architect Engineer
Επιβλέπουσα Αιμιλία Στεφανίδου Αναπλ. Καθηγήτρια, Τμήμα Αρχιτέκτων Μηχανικών
Supervisor Emilia Stefanidou Associate Professor, School of Architecture
Δ.Π.Μ.Σ. «ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ, ΣΥΝΤΉΡΗΣΗ & ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΏΝ ΜΝΗΜΕΊΩΝ». ΘΈΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΊΟΥ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑΣ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΈΣ ΕΡΓΑΣΊΕΣ 2008-2010 I.P.P.S. “PROTECTION, CONSERVATION & RESTORATION OF ARCHITECTURAL MONUMENTS”. INTERDISCIPLINARY COLLABORATION STUDIO PROJECTS & POSTGRADUATE THESES 2008-2010
01 01 Κλιμακοστάσιο 1ου ορόφου – υπάρχουσα κατάσταση. 1st floor staircase – current condition. 02 Το ταβάνι του 1ου ορόφου – υπάρχουσα κατάσταση. The ceiling of the 1st floor – current condition. 03 Κύρια όψη της στοάς. The building of the arcade, main view.
02
03 Το αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας αφορά τη μελέτη τεκμηρίωσης, αποκατάστασης και επανάχρησης της στοάς Κουτρούμπα, η οποία βρίσκεται επί της οδού Αγίου Μηνά 6, στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα διώροφο κτίριο εμπορικής στοάς τύπου Ι, με νεοκλασικά μορφολογικά στοιχεία, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της. Σύμφωνα με το πρώτο συμβόλαιο η ανέγερση του κτιρίου έγινε στο διάστημα μεταξύ 1925 και 1928 με αρχιτέκτονα τον Δ. Ανδρόνικο, ιδιοκτησίας Κουτρούμπα, από όπου πήρε και το όνομά της. Οι εξωτερικοί και οι εσωτερικοί τοίχοι του ισογείου και των ορόφων είναι κατασκευασμένοι από οπτοπλινθοδομή, ενώ του υπογείου είναι από αργολιθοδομή. Τα δοκάρια και τα υποστυλώματα είναι κατασκευασμένα από οπλισμένο σκυρόδεμα. Οι χρήσεις του κτιρίου στη διάρκεια της ζωής του ήταν κυρίως εμπορικές στο ισόγειο και γραφεία στους ορόφους. Τα τελευταία χρόνια το κτίριο εγκαταλείφθηκε και η κατάσταση διατήρησής του είναι μέτρια. Το κτίριο προτείνεται να στεγάσει χώρο αναψυχής (café) και εμπορικό κατάστημα στο ισόγειο, αναψυχή στον ημιώροφο (mini restaurant), με βοηθητικούς και αποθηκευτικούς χώρους στο υπόγειο, ενώ οι όροφοι προορίζονται για γραφεία και στο δώμα ένας ακόμα χώρος αναψυχής (bar). Οι προτεινόμενες επεμβάσεις έχουν στόχο την επανένταξη της νέας χρήσης στα τυπολογικά και μορφολογικά στοιχειά του κτιρίου. Πρώτος στόχος είναι η επαναφορά του κτιρίου στην τυπολογική του μορφή, δηλαδή να ανοίξει ο χώρος του ισογείου με την καθαίρεση των δύο τοιχοποιιών για να φαίνεται το οκταγωνικό σχήμα καθαρά. Δεύτερος στόχος είναι η διατήρηση του ημιώροφου με την εκμετάλλευση και του χώρου Α1 που σήμερα είναι κενός. Όσο για τους 43
The present postgraduate thesis is a documentation, restoration and reuse study of the Koutrouba shopping arcade. The arcade is located at 6 Saint Minas street, in the historical center of Thessaloniki. This is a two-storey building. It belongs to the typology of a commercial arcade, type I, with neoclassical architectural elements both at the interior and the exterior. According to the first contract the construction of the building took place between 1925 and 1928 by the architect D. Andronikos and the owner was Koutroubas, after whom the arcade took its name. The exterior and interior walls of the ground floor and upper floors are made of brick, while the basement is constructed of stone masonry. The beams and pillars are constructed of reinforced concrete. The building has been mainly used as a commercial arcade on the ground floor level, while the upper floors accommodated offices. The last years, though, it has been deserted and its state of preservation is moderate. The reuse proposal has incorporated a recreation area on the ground floor (café), along with commercial use, a mini restaurant for the mezzanine, while the upper two floors are destined for offices. Another bar is designed on the terrace and the auxiliary and storage areas for all these uses are accommodated in the basement. The proposal aims at the introduction of the new use in a way that the typological and morphological characteristics of the building will be preserved. A first target is to restore the form of the building, namely to bring back the initial octagonal plan of the ground floor by demolishing the two walls that had been added later. Another target is the preservation of the mezzanine, introducing a new use, as well as in space A1, that are left now with no use. The proposal does not intervene in the plan of the upper floors, so as to avoid alterations on the current
03
04 Το ημιώροφος – υπάρχουσα κατάσταση. The mezzanine – current condition. 05 Το δώμα – υπάρχουσα κατάσταση. The terrace – current condition.
04
05
44
ΜΆΡΙΑΜ ΕΛ-ΜΑΝΣΟΎΡΙ - ΜΕΛΈΤΗ ΤΕΚΜΗΡΊΩΣΗΣ, ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΆΧΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΟΆΣ ΚΟΥΤΡΟΎΜΠΑ ΕΠΊ ΤΗΣ ΟΔΟΎ ΑΓ. ΜΗΝΆ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗ MARIAM EL MANSOURI - DOCUMENTATION, RESTORATION AND REUSE STUDY OF THE KOUTROUBA SHOPPING ARCADE IN SAINT MINAS STREET, THESSALONIKI
ορόφους οι εσωτερικές τοιχοποιίες δεν αλλοιώθηκαν έτσι ώστε να μην αλλάξει η κατεύθυνση των δοκαριών και να μην αλλοιωθούν τα γύψινα διακοσμητικά των οροφών. Βασικό στοιχείο της πρότασης είναι να κατασκευαστεί η γυάλινη οροφή στο δώμα του κτιρίου, με τη δημιουργία κενού στην οροφή του 2ου ορόφου.
Δ.Π.Μ.Σ. «ΠΡΟΣΤΑΣΊΑ, ΣΥΝΤΉΡΗΣΗ & ΑΠΟΚΑΤΆΣΤΑΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΏΝ ΜΝΗΜΕΊΩΝ». ΘΈΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΊΟΥ ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΊΑΣ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΈΣ ΕΡΓΑΣΊΕΣ 2008-2010 I.P.P.S. “PROTECTION, CONSERVATION & RESTORATION OF ARCHITECTURAL MONUMENTS”. INTERDISCIPLINARY COLLABORATION STUDIO PROJECTS & POSTGRADUATE THESES 2008-2010
direction of the beams and prevent the destruction of the stucco decoration of the floors. At last, an essential characteristic of the proposal is the construction of a glass roof, with a gap accordingly on the ceiling of the last floor.
10
11
10-11 Πρόταση αποκατάστασης, 1ος όροφος – τρισδιάστατη απεικόνιση. Restoration proposal, 1st floor – 3D view. 12-13 Πρόταση αποκατάστασης, 2ος όροφος – τρισδιάστατη απεικόνιση. Restoration proposal, 2nd floor – 3D view. 12
14 Πρόταση αποκατάστασης, τομή του κτιρίου – τρισδιάστατη απεικόνιση. Restoration proposal, building section – 3D view. 15 Πρόταση αποκατάστασης, όψη Α – τρισδιάστατη απεικόνιση. Restoration proposal, elevation A – 3D view.
06 06 Κάτοψη ισογείου. Ground floor plan.
07 07 Κάτοψη 1ου ορόφου. 1st floor plan.
08 Τομή Α-Α. Section A-A..
09 Υπάρχουσα κατάσταση – όψη Α. Elevation A – current condition.
13 14
08 45
15
09 46