Fluids Processing 1-2022

MAART 2022

1

BESTSELLER De stille kracht van magneetpompen EXPERTVISIE Centrifugaalpompen in rioolstelsel verdienen zichzelf terug ONDERZOEK Stikstoffixatie: kan plasmareactor kunstmestproductie vergroenen?

FLU001_01_cover.indd 1

24-02-2022 09:38

LET US OPTIMIZE YOUR SURFACE Besmetting? Bacteriegroei?

Salmonella? Lysteria?

Biofilm? Fouling?

Beilby layer?

Reinigbaarheid?

Zwartverkleuring?

Corrosie? Pitting?

Aankleven? Aanbakken?

Verstopping? Aanladen?

Geurbederf? Smaakbederf?

Rouging? Oxidatie? Roest?

Uitstekende eigenschappen voor uw RVS met: - Amorfiseren - Micro-ondulatie - Elektrochemisch ontzwarten - Elektropolijsten - Derouging

A VERDER COMPANY FP001_Packo_230x310.indd FP001 22FLU001_ADVERTENTIES.indd Packo 230x310 indd 2 2

Cardijnlaan 10 B8600 Diksmuide T +32 (0) 51 51 92 80 www.electropolish.be surface@packo.com

21-02-2022 22-02-2022 14:09 10:38

Fotografie: Finn Hentzepeter

| EDITORIAL

IN MEMORIAM: COVID-19 l bijna twee jaar staan mijn columns in het teken van maar één ding. Dacht ik in mijn editorial van april 2020 – net terug uit Madrid in maart en wekenlang een gezin met hardnekkige griepklachten – nog dat het in juni wel voorbij zou zijn…inmiddels weten we wel beter. Afgelopen december schreef ik nog dat het toch eens de goede kant op moet gaan, zelfs met de nieuwe Omikron-variant. En wie had dat gedacht? Het bleek de opmaat naar de ommekeer. Hyperbesmettelijk, maar al snel werd duidelijk dat je van deze variatie op het thema minder risico loopt op infecties aan de bovenste luchtwegen en daarmee een stuk lagere kans hebt op een ziekenhuis- of IC-opname. En stukken sneller dan vorige winter, toen de lockdown eindeloos leek, worden de maatregelen afgebouwd en kunnen we af van die vermaledijde mondkapjes. Als iedereen ergens een hekel aan heeft gekregen…De door Rutte bij de eerste coronapersconferentie aangehaalde groepsimmuniteit lijkt dan eindelijk een feit te gaan worden, zij het in iets andere vorm. Zelfs met doorgemaakte infecties en al of niet geboosterd, raken we keer op keer besmet. Alleen is het allemaal zo erg niet meer. Ik ken diverse mensen die nu voor de derde keer corona hebben... Maar echt ziek?

A

Daarmee zeg ik niet dat het nu voorbij is, zou niet durven, maar corona begint nu toch wel verdomd veel te lijken op een verkoudheidsvirus dat je soms een paar keer per seizoen plaagt. En dankzij voortschrijdend inzicht weten we nu ook dat sommige, best ingrijpende maatregelen die we namen

onzin waren. Zo heeft volgens de wetenschap het ontsmetten van winkelwagentjes of zelfs je ‘handen stuk’ wassen weinig zin. Die route draagt nauwelijks bij aan de verspreiding. Anderhalve meter afstand houden is nu ook niet meer aan de orde. Gelukkig. En zo gaan we thuis, in het café en op de fabrieksvloer terug naar de oude normaal. Dat is wennen…

We hebben ook veel ontwend. Wanneer gaan we weer handen schudden?

Nog niet aangeraden zie ik. Massaal op elkaar staan zal ook vreemd aanvoelen zo ineens. Oh ja nog niet alles mag, we mogen in een zaal nog niet hossen met meer dan 500 man, 499 is wel veilig gelukkig, 501 niet. Benieuwd wie straks al die hoofden gaat tellen. En daarop gaan handhaven. Die papieren werkelijkheid zal hopelijk ook snel tot het verleden horen. Voor iedereen in de procesindustrie zal het een verademing zijn om zonder beperkingen te kunnen werken en zonder continue uitval van personeel dat in quarantaine zit.

Voor onderhoudswerk is afstand houden ook bijzonder lastig en IoT-oplossingen om werknemers te monitoren op afstand kunnen de ijskast in.

Wij als redactie gaan gewoon door met interessante artikelen maken en kunnen nu een aantal projecten belichten die zelfs de leveranciers zelf nog niet konden bezoeken door corona. Genoeg in het vat. Op naar een coronaloos 2022. In memoriam: Covid-19, we zullen er geen traan om laten. ● Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_03_editorial.indd 3

3

23-02-2022 14:53

OP DE VOORPAGINA

INHOUD

10 EXPERTVISIE ‘DUURDERE POMP OP DEN DUUR TOCH GOEDKOPER’ Bovengronds, droog opgestelde, nat zelfaanzuigende centrifugaalpompen zijn weliswaar duurder in aanschaf dan dompelpompen, maar de Total Cost of Ownership is lager door minder energiegebruik en minder storingen. Centrifugaalpompen zijn dus een beter alternatief voor de 300.000 dompelpompen die de Nederlandse gemeenten nu in het rioolstelsel gebruiken, volgens Jan Heuvel van Gorman Rupp.

14 PROCESAPPARATUUR PROCESLIJN VOOR VERSE-SOEPFABRIKANT Gpi De Gouwe leverde en installeerde een complete proceslijn voor de productie van verse soepen. Reinigbaarheid en gebruiksgemak gaan er hand in hand.

(Foto: Marco Vellinga)

Brenda Kesteloo, eigenaar van Hethon, met de door Hethon in eigen huis ontwikkelde HQ magneetpomp.

De Hethon HQ magneetpomp is door Hethon zelf ontwikkeld. Japanse en Nederlandse onderdelen worden in Doetinchem geassembleerd. De pomp heeft een 1/2 duims schroefdraad-aansluiting en een slangkoppeling. De ‘wet-end set’ (het pomphuis) en de aandrijving zijn los verkrijgbaar. Hethon levert de magneetpomp in twee typen, de HQ 30 die 32 liter per minuut verpompt en de HQ 40 die 45 liter per minuut aan kan. Magneetpompen zijn lekvrij, energiezuinig, corrosiebestendig, niet slijtagegevoelig en stil.

Lees het artikel op pagina 20.

18 BEURS WATERBEURS AQUA NL ZET IN OP KENNISDELING Op 15, 16 en 17 maart 2022 vind Aqua Nederland plaats in Evenementenhal Gorinchem. Op de vakbeurs voor waterprofessionals aandacht voor het sluiten van waterketens, het verwaarden van afvalwater en slimme waterzuiveringstechnologieën. Daarnaast is er ruimte voor kennisdeling en netwerken, en aandacht voor het opleiden van nieuw personeel.

19 ONDERZOEK PROEF MET PLASMAREACTOR VOOR ‘GROENE’ KUNSTMEST Chemici van UAntwerpen bouwden een nieuwe plasmareactor die met microgolfstralen stikstof duurzamer kan fixeren. Toepassingen liggen onder meer in het verduurzamen van de kunstmestproductie.

20 BESTSELLER MAGNEETPOMPEN: LEKVRIJE, STILLE KRACHT Het hermetisch gesloten, lekvrije pomphuis bezorgt magneetpompen een breed

Hethon +31 (0)74 250 0555 htpp://hethon.nl

toepassingsgebied. Ook de zuinigheid, betrouwbaarheid en geruisloosheid dragen bij aan de populariteit van deze categorie pompen.

26 BEURS PUMPS & VALVES ANTWERPEN BIEDT BREED AANBOD De vakbeurs Pumps & Valves op 23 en 24 maart in Antwerpen richt zich op pompinstallaties en procestechnologie voor vloeistoffen en gassen. Het evenement vindt gelijktijdig plaats met de vakbeurzen Maintenance en M+R. Zo komt het hele industriële spectrum aan bod.

Fluids Processing is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.

Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl

Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn redactie@fluidsprocessing.nl

Vormgeving GiesbersRetail, Velp

Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)546 65 8833 +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl

4

Met medewerking van: Leendert van der Ent, Marjan Hammink, Marco Vellinga

Sales Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl

Druk Veldhuis Media, Meppel

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_04_inhoud.indd 4

24-02-2022 10:39

14

10 20

19

EN VERDER

03 Editorial

09 Column

24 Marktnieuws

07 Kort

22 Fluids Processing World

27 Agenda

Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462 Abonnementsprijs 2022 Voor de Benelux: € 126 (excl. 9% btw).

Overig buitenland: op aanvraag.

Losse nummers: op aanvraag.

Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.

Uitgever: ProcesMedia bv, 1421 AC Uithoorn © 2022, ProcesMedia bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever.

ISSN: 1874-7914

© Proces Media bv

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_04_inhoud.indd 5

5

24-02-2022 09:39

23-24 maart 2022 Antwerp Expo

REGISTREER

NU!

REGISTREER VOOR GRATIS TOEGANG MET CODE: BABH1000 via www.pumps-valves.be 1 TICKET IS GELDIG VOOR DE 3 EVENTS

www.pumps-valves.be

22FLU001_ADVERTENTIES.indd 6

'ĞůŝũŬƟũĚŝŐ ŵĞƚ

22-02-2022 14:09

KORT NIEUWS

ROBOT ONTSTOPT WATERFILTERS DUNEA Dunea wil met een schoonmaakrobot de capaciteit van haar langzame zandfilters vergroten zonder hiervoor het filtratieproces te onderbreken en de biologische laag, die bovenop het filter groeit en het water zuivert zonder inzet van chloor, aan te tasten. Daartoe is Dunea een samenwerking aangegaan met High Tech Alliance (HTA). De eerste testen met het prototype van de robot zijn volgens Dunea hoopgevend, met als grootste voordeel dat er aan het ontstoppen geen mensenhand meer te pas komt en er ook geen besmetting kan plaatsvinden van het filterbed. Doel is met de robot de filtratiesnelheid te verhogen van 25/30 cm per uur naar 50/60 cm per uur.

De reinigingsrobot ‘Schmutzepoetser’ bij Dunea aan het werk. (Foto: Dunea)

GROLSCH GROENGASLEVERANCIER Koninklijke Grolsch verduurzaamt verder. Naast de duurzame warmte van afvalcentrale Twence die het bedrijf gebruikt, gaat het nu ook gas uit hernieuwbare bron produceren. Het Enschedese bio-energiebedrijf HoSt neemt voortaan het biogas van de afvalwaterzuivering van de brouwer af. HoSt plaatst een biogasopwerker die uit dit biogas jaarlijks ruim 1 miljoen Nm3 groen gas gaat produceren en aan het net leveren. Grolsch heeft het gas niet allemaal nodig voor eigen gebruik, omdat momenteel twee derde van de warmtevraag wordt voldaan

uit duurzame warmte van Twence. Groen gas produceren uit biogas gaat met membraantechnologie, waarbij het methaan stapsgewijs van het CO₂ en andere (ongewenste) componenten gescheiden wordt. Het methaangehalte van het biogas wordt vervolgens naar het gewenste methaangehalte van 89% gebracht.

Dit biomethaan heeft dezelfde eigenschappen als aardgas, inclusief de bekende (toegevoegde) gasgeur ‘THT’. Grolsch is voornemens in 2025 een CO₂-neutrale brouwerij te zijn en zet met dit initiatief nieuwe stappen om dit waar te maken.

Grolsch wordt netto groengasleverancier. (Foto: Koninklijke Grolsch)

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_07_kort+column.indd 7

7

23-02-2022 12:32

EUROPA’S NR.1 IN SPROEITECHNOLOGIE LECHLER Benelux · info@lechler.be NL +31 30 68 76 047 · www.lechler-sproeiers.nl B/Lux. +32 10 22 50 22 · www.lechler.be

Officiële distributeur van Dickow centrifugaalpompen, Tuthill tandradpompen en Munsch kunststof (beklede) centrifugaalpompen.

Voorraadhoudend, service, onderhoud en reparatie Multipomp bv, Canadaweg 10, 4661 PZ Halsteren (ind. terrein Oude Molen) Tel.: 0164-63 20 40, Fax: 0164-63 20 41, E-mail: info@multipomp.nl, www.multipomp.nl

22FLU001_ADVERTENTIES.indd 8

22-02-2022 14:09

KORT NIEUWS

COLUMN

CORRECTE MONSTERNAME BESPAART KOSTEN Een soortgelijke installatie als in Delfzijl zal komen te staan. (Foto: Gasunie)

SYNGASFABRIEK DELFZIJL Gasunie en Perpetual Next gaan € 60 miljoen investeren in een nieuwe fabriek in Delfzijl die op duurzame wijze uit syngas groen gas moet gaan produceren. Perpetual Next levert hiervoor de benodigde torrefactietechnologie. De bouw moet in het najaar 2022 beginnen en de faciliteit moet in 2024 operationeel zijn. Er wordt gestart met een groengasproductie van 12 miljoen m3 per jaar om verder op te schalen naar 40 of zelfs 120 miljoen m3 op jaarbasis.

Perpetual Next levert de technologie om organische reststromen, groenafval en sloophout via torrefactie om te zetten naar hoogwaardige hernieuwbare grondstof. Door in twee verhittingsstappen te vergassen, een ontwikkeling van technologie-partner Torrgas, ontstaat syngas dat een bouwsteen is voor diverse chemische toepassingen

en (petro}chemische grondstoffen en/ of aardgas vervangt. Uit syngas kan onder meer groengas, methanol en waterstof worden gemaakt. Bij de torrefactie ontstaat het bijproduct bio-char: een zuivere vorm van koolstof die gebruikt kan worden als grondverbeteraar, in waterzuivering en voor de reiniging van schoorsteengassen van fabrieken. Dit bijproduct is belangrijk voor de economische haalbaarheid van het torrefactieproces. Fase 1 van dit project richt zich voornamelijk op het maken van groengas voor verdere distributie via het bestaande aardgasnet van Gasunie. De productie van syngas draagt volgens Gasunie bij aan de verwezenlijking van de ambities gesteld in het Klimaatakkoord: namelijk het produceren van 2 miljard m3 groengas in 2030.

DIRECTIEWISSEL BRANCHES KONINKLIJKE METAALUNIE De Raad van Bestuur van Koninklijke Metaalunie heeft Adriaan Vonk (41) benoemd tot directeur Dienstverlening en Branches van Metaalunie. Hij treedt per 1 april officieel in dienst en volgt de teruggetreden directeur Bert Jaarsma op in de tweehoofdige directie. Jos

Kleiboer blijft directeur Beleid met daaraan gekoppeld de Metaalunielobby. Vonk werkte hiervoor bij Aedes, de vereniging van woningcorporaties, waar hij manager van de afdeling Sectorontwikkeling & Professionalisering was.

et monsternamekranen kun je steriele monsters nemen. Zo voorkom je dat een besmet monster leidt tot afkeur van een hele batch voedingsmiddelen, wat aardig in de papieren kan lopen.

Wereldwijd voelen we de nasleep van coronapandemie. Aan het begin van de pandemie kwam een groot deel van de maatschappij vrijwel tot stilstand. In die periode zijn nauwelijks voorraden van grondstoffen aangelegd, waardoor er nu een enorm tekort is ontstaan. Ook op logistiek gebied zijn er problemen. Havens liggen vol en transportcontainers zijn nauwelijks te vinden. Voedingsmiddelenproducenten merken dit bij de productie, consumenten zien dit terug aan de hogere prijzen in de supermarkt. Hoe zorg je er dan als voedingsmiddelenproducent voor dat de productie zo efficiënt mogelijk uitgevoerd wordt? Correcte monstername levert niet alleen kwaliteitsvoordelen, maar ook kostenbesparing op.

Een besmet monster kan leiden tot de afkeur van een volledige batch. Dit kan hoog oplopen in kosten doordat grondstoffen, materialen of producties afgeschreven moeten worden. Die onverwachte kosten kun je voorkomen door het gebruik van de juiste monsternametechnologie. De technologie is waarschijnlijk het meest kritische aspect voor het nemen van een kwalitatief goed en steriel monster en voor procesbescherming. Wanneer de monsternamekraan niet geschikt is, dan wordt niet alleen het monster maar ook het product in gevaar gebracht.

Gebruik een geschikte monsternamekraan om een steriel monster af te nemen. Monsternamekranen zijn er in verschillende types met ieder specifieke eigenschappen. De keuze wordt gebaseerd op verschillende afwegingen, waaronder het type product en proceseigenschappen. Een monsternamekraan die in sanitaire processen wordt toegepast, moet goed te reinigen zijn. Daarbij is het ook belangrijk om rekening te houden met de plaatsing van de kraan: door verkeerd plaatsen kunnen dode hoeken ontstaan. Daardoor wordt het moeilijk om de kraan te reinigen. Ook de mogelijkheid tot het steriliseren van de kraan is een vereiste. Bovendien dient de kraan aan de FDA-eisen te voldoen. Een hoop om rekening mee te houden, maar het correcte gebruik van de juiste monsternametechnologie kan veel kosten besparen.

M

Amy van der Heide Monsternamespecialist bij Hitma

CAPTAINS OF PROCESSING DINNER

V.l.n.r. Fried Kaanen (voorzitter), Adriaan Vonk (directeur Dienstverlening en Branches) en Jos Kleiboer (directeur Beleid).

Op 12 mei organiseert Machevo met partners Easyfairs en vakblad Bulk wederom een netwerkdiner. Dit ‘Captains of Processing Dinner’ in de Evenementenhal in Gorinchem is exclusief voor de directie en het management van Machevo-leden. Naast gegeten wordt er ook gediscussieerd onder leiding van een breed samengesteld opiniepanel uit de branche.

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_07_kort+column.indd 9

9

23-02-2022 12:32

EXPERTVISIE | Tekst: Leendert van der Ent | Fotografie: Marco Vellinga

‘DUURDERE POMP OP DEN DUUR TOCH Bovengronds, droog opgestelde, nat zelfaanzuigende centrifugaalpompen zijn weliswaar duurder in aanschaf dan dompelpompen, maar de Total Cost of Ownership is lager door minder energiegebruik en minder storingen.

Centrifugaalpompen zijn dus een beter alternatief voor de 300.000 dompelpompen die de Nederlandse gemeenten nu in het rioolstelsel gebruiken, volgens Jan Heuvel van Gorman Rupp.

Doekjes, luiers, vet en maandverband zorgen voor storingen in het Nederlandse rioolstelsel. Daarnaast kan het afvalwater van bepaalde industriebedrijven, recreatieparken en de intensieve veehouderij tot extra, lokale storingen leiden in het buitengebied, legt Jan Heuvel uit. Heuvel is Business Unit Manager Nederland bij pompenleverancier Gorman Rupp. “Dat was ook het geval bij een rioolgemaal in Zevenaar, dat daarom gerenoveerd moest worden.” De meeste Nederlandse rioolgemalen zijn uitgevoerd met dompelpompen die aan een geleidestang op de bodem van de pompput zijn aangebracht. “Bij de renovatie in Zevenaar heeft Gorman Rupp een huurpomp geleverd – een nat zelfaanzuigende pomp – om de functie van die dompelpomp tijdelijk over te nemen. Die werkte wekenlang zonder storing en dat zette de betrokkenen aan het denken.”

OP PROEF Het grote probleem in Zevenaar was het verstoppen van de dompelpomp. De goede ervaring met de tijdelijke pomp leidde daar tot de beslissing om het gemaal op proef met een nat zelfaanzuigende pomp uit te voeren. “Daar is nu ruim een jaar lang geen noemenswaardige storing opgetreden”, vertelt Heuvel, “terwijl er in de oude opstelling regelmatig verstoppingen van de pompen waren en er ook twee à drie keer per jaar een kolkenzuiger aan te pas moet komen. Naast de kosten daarvan, speelt er ook nog een milieuaspect: vaker storingen oplossen, betekent meer CO₂-uitstoot van transportkilometers.”

BERG TROEP Heuvel legt uit waarom dompelpompen storingsgevoeliger zijn. “Dompelpompen kunnen best wat vuiligheid aan, daar ligt het niet aan. Maar zo’n

pomp zit aan geleidestangen in een put, en er hangen kettingen in die put om hem op te takelen.

Daar kan zich troep ophopen. Er vormt zich een berg, waarvan om de zoveel tijd een groot stuk afbreekt – en dat kan de pomp niet aan.” Bij een droog opgestelde, nat zelfaanzuigende pomp op maaiveldhoogte zit alleen de aanzuigleiding in de put. “Daardoor kan zich weinig troep ophopen. Bovendien is de proefopstelling in Zevenaar voorzien van een terugspoelleiding. Bij één keer per week spoelen gaat het weinige vuil wervelen en kan het worden afgepompt. Bij een dompelpomp is zo’n procedure niet mogelijk.” Bovendien is het verschil tussen in- en uitslagpeil met twintig centimeter klein gehouden. “De zelfaanzuigende pomp slaat vaak en kort aan. Daardoor maakt vetafzetting minder kans. Bij een dompelpomp is een meter verschil geen uitzondering. Die slaat minder vaak, maar langer aan, omdat het pomptype niet geschikt is voor vaak aan- en afslaan.”

LAGERE TCO In Nederland was de inzet van een zelfaanzuigende pomp in een rioolgemaal nieuw. Het gebruik van dompelpompen voor deze functie is hier historisch gegroeid. Maar in België en Amerika zijn nat zelfaanzuigende pompen heel gebruikelijk. Gebruikservaring is er dus genoeg. De keuze voor een zelfaanzuigende pomp zal in Nederland daarom vaak komen op het moment dat de dompelpomp aan vervanging toe is. De keus is dan: dezelfde situatie met dompelpomp herstellen of een zelfaanzuigende pomp in een geluiddempende polyester kast aanschaffen en in een dag laten installeren?

“Die laatste keuze valt duurder uit”, erkent Heuvel.

“Een zelfaanzuigende pomp is ruwweg 10 tot 15% duurder in aanschaf. Hoewel ik geen exacte cijfers heb, durf ik de stelling aan dat de Total Cost of

‘De inzet van dompelpompen in het Nederlandse rioolstelsel is historisch gegroeid, maar er valt veel te zeggen voor een overstap naar nat zelfaanzuigende pompen’ 10

Jan Heuvel, Business Unit Manager Nederland bij Gorman Rupp.

Ownership vanwege lager energieverbruik en minder onderhoud lager uitvalt. Zo kan een duurdere pomp op den duur toch goedkoper zijn.”

SCHOON EN VEILIG Alle pompen moeten zo nu en dan nauwkeurig worden afgesteld om het rendement zo hoog

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_10_Gorman Rupp.indd 10

24-02-2022 09:51

GOEDKOPER’

mogelijk te houden. “Bij een zelfaanzuigende, droog opgestelde pomp kan één monteur dit werk in tien minuten onder schone omstandigheden uitvoeren”, stelt Heuvel. “Bij een dompelpomp heeft dit aanzienlijk meer voeten in aarde.

Bij onderhoud moet een dompelpomp altijd eerst uit de put getakeld worden en schoongemaakt

worden, voordat het eigenlijke werk kan beginnen.” Tijd en geld zijn daarbij niet de enige factoren. “De veiligheidsomstandigheden waaronder het onderhoud kan plaatsvinden, spelen ook mee”, zegt Heuvel. “De Arbowet schrijft voor dat er altijd twee onderhoudsmedewerkers aanwezig moeten zijn, als er werkzaamheden in de pomp-

put gedaan moeten worden. Dat is vanwege de risico’s die rioolgassen opleveren. Omdat je bij een bovengronds rioolgemaal niet in de put hoeft te zijn, vervalt de tweede man. Dus al met al zijn er heel wat argumenten om bij een renovatie voor een droog opgestelde nat aanzuigende pomp te gaan.” ●

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_10_Gorman Rupp.indd 11

11

23-02-2022 12:33

15, 16 & 17 MAART 2022 EVENEMENTENHAL

GORINCHEM DRINK WATER

PROCES WATER

AFVAL WATER

STEDELIJK WATER & RIOOLBEHEER

WWW.AQUANEDERLAND.NL TWITTER.COM/AQUA_RIO_EH

22FLU001_ADVERTENTIES.indd 12

WWW.LINKEDIN.COM/COMPANY/AQUA-EN-RIO

BESTEL UW GRATIS TICKETS MET CODE 2161

22-02-2022 14:10

SIL-gecertificeerde Coriolis-massaflowmeter ® op de markt met Bluetooth De enige

en/of communicatie via HART

®

OPTIMASS 6400 meet de massaflow en dichtheid van vloeistoffen, gassen en vloeistoffen met ingesloten gas van 0 -100% • Hoge turndown ratio en meetnauwkeurigheid onder veeleisende condities, zoals cryogene of hoge temperaturen van –200 tot +400 °C en drukken tot 200 bar

• Met de OPTICHECK- app kunt u on-site een inbedrijfstelling uitvoeren en uw KROHNE instrumenten verifiëren en monitoren, ook in Ex Zone 1

• krohne.com/safety

DE NIEUWE FL350 ZAKKENSTORT STATION MET POEDERFLUÏDISATOR EN KLONTENBREKER Voor gebruik met RMC inline poederoplosmengers.

Gratis OPTICHECK app, een KROHNE tool: krohne.link/opticheck-mobile

Vraag ons naar de mogelijkheden.

RMIXX IS EEN MERK VAN RS CONTRACTING BV

T +31 (0)524 52 27 22 E info@rs-contracting.nl I www.rs-contracting.nl POEDEROPLOSMACHINES DISPERGEERMACHINES STUWSTRAALMENGERS POEDER HANDLING EQUIPMENT ADVIES EN SERVICE

22FLU001_ADVERTENTIES.indd 13

products

solutions

services

22-02-2022 14:10

PROCESAPPARATUUR | Tekst: Redactie Proces Media | Fotografie: Gpi De Gouwe

Jan Schipper, eigenaar van Soupy (l) en Jan Visser, hoofd productie.

PROCESLIJN VOOR VERSE-SOEP F Gpi De Gouwe leverde en installeerde een complete proceslijn voor de productie van verse soepen. Reinigbaarheid en gebruiksgemak gaan er hand in hand.

Wat in 2019 begon als een idee werd in de loop van 2021 een realiteit: een proceslijn voor de bereiding van verse soep voor de gemaksconsument. De soepen van Soupy zijn sinds het najaar van 2021 verkrijgbaar in supermarkten, groentewinkels, en kaas- en speciaalzaken. De proceslijn

14

waarop de soepen bereid worden, is geleverd en geïnstalleerd door Gpi De Gouwe.

VIER KETELS De opstelling bestaat uit vier rvs kookketels. Twee daarvan zijn kantelbare bouillontanks. De andere twee hebben een van bovenaf aangedreven hek-

roerwerk en statische dispergeermenger. Alle ketels kunnen apart CIP-gereinigd worden. Gpi leverde niet alleen de ketels, maar ook al het leidingwerk, de stoomstraten, de trappen, railings en het bordes, en verzorgde ook de besturing/automatisering van de lijn. Ook de hele plaatsing en ingebruikstelling werd gedaan door de procesapparatuurspecialist.

‘Gpi De Gouwe weet als procesapparatuur leverancier waar ze over praat’ Jan Schipper, Soupy

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_14_Gpi Soep.indd 14

23-02-2022 12:34

De soepproceslijn met 4 rvs kookketels.

P FABRIKANT GEAUTOMATISEERD

Twee van de kookketels zijn kantelbaar, de andere twee zijn voorzien van een van bovenaf aangedreven hekroerwerk en statische dispergeermenger.

FLU001_14_Gpi Soep.indd 15

“Al zoekende naar industriële rvs kookketels, kwamen we bij Gpi De Gouwe terecht” vertelt Jan Schipper, eigenaar van Soupy. “Al bij ons eerste kennismakingsgesprek kregen we een goed gevoel.

Gpi wist waar ze over praatten.” Soupy wilde een geautomatiseerde proceslijn, die niet alleen kwalitatief goede producten zou opleveren, maar ook makkelijk te bedienen zou zijn. Gebruiksgemak van de kookketels was één van de prioriteiten. Gpi wist de wensen van Soupy om te zetten in een geautomatiseerde soepproceslijn op maat. “Het contact, het vakmanschap en de oplossingsgerichtheid hebben we als zeer positief ervaren”, zegt Schipper.

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

15

23-02-2022 12:34

Heproflex BV

Premium Hose Solutions Binnen Heleon Group is Heproflex BV dé specialist op het gebied van kwalitatief hoogwaardige slangen en appendages voor de voedingsmiddelen-, farmaceutische en algemene industrie.

De kern van ons bedrijf is het adviseren, aanpersen en leveren van de juiste slang voor iedere denkbare toepassing. Door onze uitgebreide eigen werkplaats kunnen we veel uitvoeringen uit voorraad leveren met aangeperste koppelingen eventueel voorzien van 90 graden bochten of speciale aansluitingen. Ook slanginspectie m.b.v. video endoscopie en lasergravering van koppelingen, behoort tot de mogelijkheden.

Graag denken we met u mee en ontwikkelen samen met u de meest effectieve toepassingen en oplossingen.

Ontdek de kracht van Heleon Group.

Heleon Group Heproflex BV Van der Waalsweg 13 3241 ME Middelharnis Nederland Tel: (+31) 187-890909 www.heproflex.com Roestvaststalen buizen en fittingen - sanitaire koppelingen - afsluiters - slangen - filters en andere armaturen voor de voedingsmiddelen- en farmaceutische industrie

Batterline Batter Coating Preparatie Systeem

mix it hold it coat it

taste it!

Het continu batter aanmaak systeem Continu hoge capaciteit batter coating Volledig geautomatiseerd voor constante kwaliteit Lage en hoge viscositeit oplossingen Hygiënisch ontwerp

PRODUCTEN

Aardappel Patat Wedges Specialties

Vis Vlees

22FLU001_ADVERTENTIES.indd 16

+31 (0)182 – 51 36 44 info@gpi-degouwe.com gpi-degouwe.com

22-02-2022 14:10

PROCESAPPARATUUR

‘De bouillon wordt ’s nachts getrokken; zo behouden de groentes hun vezels, mineralen, vitaminen en smaak’ Jan Visser, Soupy

VERS, SLOW, PUUR Soep wordt veel gegeten: bij de lunch, als tussendoortje, maar ook als avondmaaltijd. Ondanks het grote aanbod aan soepen, is er weinig echt vers gemaakte soep te vinden in de schappen. Jan Visser, hoofd productie bij Soupy, legt uit wat er zo anders is aan Soupy soep. “Wat onze soep uniek maakt, is dat de bouillon van verse ingrediënten ’s nachts getrokken wordt. Met dit unieke slowcooked proces behouden de groentes hun vezels, mineralen, vitaminen en smaak. Het resultaat is een zeer smaakvolle, natuurlijke bouillon en dat proef je!” zegt Visser. “Verder gebruiken we alleen verse groenten. Onze tomatensoep bestaat bijvoorbeeld voor bijna de helft uit verse kwaliteitstomaten. Logisch dus dat onze soepen tot 75% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid groente (250 gram) bevatten. En... we voegen geen E-nummers, onnodig zout of andere additieven toe. Het resultaat is een écht verse soep met een pure smaak.”

Gpi De Gouwe leverde en installeerde ook de trappen, railings en het bordes.

Soupy Soupy (Oud-Beijerland) produceert verse soep van overnight getrokken bouillon met natuurlijke ingrediënten en zonder onnodige toevoegingen. Het assortiment van 12 smaken bevat ook enkele 100% vegan varianten. De soepen zijn verkrijgbaar in het koelschap bij supermarkten en bij speciaalzaken, zoals slagerijen en groente- en fruitwinkels. Voor meer informatie, zie www.soupy.nl.

Ook al het leidingwerk werd verzorgd door Gpi De Gouwe, evenals de geautomatiseerde besturing van de lijn.

DUURZAAMHEID

Een deel van het Soupy assortiment.

Bij de productie worden daarnaast zo veel mogelijk duurzame keuzes gemaakt. Zo wordt er uitsluitend groene energie gebruikt voor de productie en worden de Soupy’s verpakt in biobased plastic met het ‘I’m Green’ keurmerk. Dat keurmerk houdt in dat de verpakking zeer goed recyclebaar is. Zo’n 50% van de verpakking is gemaakt van suikerriet waardoor de grondstoffen klimaatpositief zijn. “Ook bij de productontwikkeling letten we op duurzaamheid”, vult Schipper aan. “Zo halen we de benodigde ingrediënten zo veel mogelijk uit de omgeving om het aantal ‘Food Miles’ laag te houden.

Zo voorkomen we onnodige uitstoot en energieverbruik en steunen we de lokale telers.” ●

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_14_Gpi Soep.indd 17

17

23-02-2022 12:34

BEURS | Tekst: Easyfairs | Fotografie: Seijbels Photography

WATERBEURS AQUA NL ZET IN OP KENNISDELING Op 15, 16 en 17 maart 2022 vind Aqua Nederland plaats in Evenementenhal Gorinchem. Op de vakbeurs voor waterprofessionals aandacht voor het sluiten van waterketens, het verwaarden van afvalwater en slimme waterzuiveringstechnologieën. Daarnaast is er ruimte voor kennisdeling en netwerken, en aandacht voor het opleiden van nieuw personeel.

De vernieuwde bovenverdieping van de evenementenhal, Next Level, wordt de plek voor kennisproducten, netwerken, advies, innovaties en carrière.

Hier zijn onder andere diverse kennistheaters, de Innovatiestraat, de IKN-straat, proefopstellingen van Festo en advies- en ingenieursbureaus te vinden. Bezoekers vinden hier KWR, Evides Industriewater, Royal HaskoningDHV, Sweco Nederland, Siemens, TAUW, ENVAQUA, Water Alliance, NWP, Vandervalk + Degroot BV, M.J. Oomen Moerdijk en meer.

DOELGROEPGERICHTE THEATERS De kennistheaters worden thematisch ingericht, met elke dag een andere doelgroep. Het Watertheater krijgt iedere dag een ander thema: Proceswater Dinsdag, Waterschap Woensdag en Drinkwater Donderdag. Tevens zijn er drie dagen lang kennissessies in het Stedelijk Watertheater met thema’s gericht op o.a. klimaat en rioolbeheer. Op

Proceswater Dinsdag vertelt H₂O Biofouling Solutions bijvoorbeeld over ‘Biomonitoring als tool’, behandelt RWB Water ‘Chemievrije en Duurzame Koelwaterbehandeling’. Evides Industriewater neemt de luisteraar mee langs ‘de weg van het water’ en DJP De Hoop vertelt vanuit VDH Water-

Aqua Nederland • • • • •

Plaats: Evenementenhal Gorinchem Data: 15, 16 en 17 maart 2022 Tijden: dagelijks 10:00-18:00 uur Toegang: gratis via www.aquanederland.nl met code 2641, tevens gratis catering Onderwerpen: waterbehandeling, watermanagement, watertechnologie, hemelwaterafvoer en -opvang, riooltechniek, rioolonderhoud • Doelgroep: industrie, waterschappen, drinkwaterbedrijven, gemeenten, provincies en GWW sector • Exposanten: 350 Easyfairs Evenementenhal | Franklinweg 2 | 4207 HZ Gorinchem | +31 (0)523 289 818 Meer info via www.aquanederland.nl of op LinkedIn, Twitter of Facebook onder de naam: Aqua Nederland.

18

technology over ‘waterfabriek Eerbeek, retourwater naar de papierfabriek’.

INSPIRATIE Interessant voor beleidsmakers en specialisten uit de watersector is ook de inspiratiesessie van Energie- en Grondstoffenfabriek met volop gelegenheid om aansluitend te netwerken. ENVAQUA verzorgt diverse TechTalks, Platform DIO geeft met partners inspirerende live demonstraties van diverse software oplossingen. Tevens zijn Waterbedrijf Groningen, Waternet en Vitens van de partij om tijdens de spannende Fitterijdemonstraties het vakmanschap ‘fitten’ te tonen aan het publiek.

PERSONEEL Ook de watersector kampt met een tekort aan technische geschoold personeel, Vandaar dat hier tijdens de beurs aandacht aan wordt besteed. Samen met KNW, het Koninklijk Nederlands Waternetwerk, wordt op de beurs een MBO studentenprogramma georganiseerd. Onder andere krijgen de studenten een centraal kennisprogramma en gaan zij in groepjes met opdrachten de beursvloer op. ●

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_18_Aqua NL.indd 18

23-02-2022 12:35

Tekst: Redactie Proces Media

| Fotografie: UAntwerpen | ONDERZOEK

Duurzame stikstoffixatie

PROEF MET PLASMAREACTOR VOOR ‘GROENE’ KUNSTMEST Chemici van UAntwerpen bouwden een nieuwe plasmareactor die met microgolfstralen stikstof duurzamer kan fixeren. Toepassingen liggen onder meer in het verduurzamen van de kunstmestproductie.

Bij stikstoffixatie worden niet-reactieve stikstofmoleculen uit de lucht omzet naar eenvoudige, reactieve stikstofcomponenten als ammoniak of stikstofoxides. Het is een van de belangrijkste chemische processing in de agro-food, want de vastlegging maakt stikstof beschikbaar voor levende organismen, met als bekend voorbeeld nitraatrijke mestkorrels. Bij het fixatieproces komt echter veel CO₂ vrij en het vergt enorm veel energie, met als bekendste voorbeeld het Haber-Bosch-proces voor de kunstmestproductie. “Dit proces verbruikt bijna 3% van de wereldwijde aardgasproductie en stoot wereldwijd meer dan 300 miljoen ton CO₂ per jaar uit. Er is dus dringend nood aan duurzame alternatieven”, stelt prof. Annemie Bogaerts uit van het Departement Chemie aan de UAntwerpen.

PLASMAREACTOR Mogelijk is plasmatechnologie een groener alternatief. Plasma is de vierde aggregatietoestand, naast vast, vloeibaar en gasvormig, en kan gemaakt worden door het elektrificeren van een gas.

Bogaerts onderzoeksgroep PLASMANT, gespecialiseerd in plasmatechnologie voor duurzame chemie, is daarom een project gestart om de toepassingen te onderzoeken voor stikstoffixatie. Sean Kelly, postdoctoraal onderzoeker bij PLASMANT,

De plasmareactor voor stikstoffixatie met microgolfenergie.

bouwde hiervoor een plasmareactor die werkt met microgolfstraling. De eerste resultaten zijn hoopgevend. Volgens de onderzoekers zou deze reactor de opstap kunnen zijn naar duurzame stikstoffixatie op grote schaal. “Deze nieuwe reactor werkt zonder elektroden”, legt Kelly uit. “Het plasma zelf komt niet in contact met de wanden, wat de levensduur van de reactor aanzienlijk verlengt en minder energieverlies geeft.”

behaald met een plasmareactor te hebben gemeten. Nooit werd er in onderzoekssituaties zo weinig energie gebruikt voor stikstoffixatie met plasma onder atmosferische druk. “De experimenten tonen aan dat dit proces zeer goed schaalt met toenemend elektrisch vermogen en gasdebiet, want de beste resultaten werden bekomen bij de hoogste vermogens en debieten. Dit opent bijgevolg mogelijkheden naar industriële opschaling.”

INDUSTRIËLE OPSCHALING

Een artikel over stikstoffixatie met plasmatechnologie verscheen in het wetenschapstijdschrift Joule, gericht op onderzoek naar duurzame chemie en energie. ●

PLASMANT claimt het hoogste rendement ooit

Detail van de plasmabuis.

Lees meer over het onderzoek in Antwerpen: https://www.sciencedirect.com/science/article/ abs/pii/S2542435121004372 Lees meer over onderzoek naar andere katalysatoren voor het Haber-Bosch-proces: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S2542435118301752 Voor een video over de plasmareactor, zie https://bit.ly/PLASMANT

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_19_Plasmareactor.indd 19

19

23-02-2022 12:36

BESTSELLER | Tekst: Leendert van der Ent | Fotografie: Marco Vellinga

MAGNEETPOMPEN: LEKVRIJE, STILLE KRACHT 20

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_20_Hethon.indd 20

23-02-2022 12:36

Hethon-eigenaar Brenda Kesteloo met de in eigen huis ontwikkelde Hethon HQ magneetpomp.

Het hermetisch gesloten, lekvrije pomphuis bezorgt magneetpompen een breed toepassingsgebied. Ook de zuinigheid, betrouwbaarheid en geruisloosheid dragen bij aan de populariteit van deze categorie pompen.

Veel pompen werken met een aandrijfas, die een waaier met schoepen aandrijft om vloeistoffen te verpompen. De achilleshiel van dit systeem zit in de afdichting tussen de aandrijfas en het pomphuis. Bij magneetpompen ontbreekt deze fysieke verbinding tussen pomp en motor.

LEKVRIJ Bij magneetpompen trekken en duwen magneten van buitenaf de waaier rond. De as met waaiers is ondergebracht in een hermetisch gesloten pomphuis. Dit systeem is daardoor gegarandeerd vrij van lekverliezen. “Daarnaast zijn magneetpompen energiezuinig, niet slijtagegevoelig en stil”, zegt eigenaar Brenda Kesteloo van Hethon in Doetinchem.

BREED TOEPASBAAR Er is dan ook een breed toepassingsgebied voor dergelijke pompen, van de chemische industrie voor het verpompen van corrosieve stoffen tot de grafische industrie voor inkten. Ambachtelijke brouwers passen ze toe in hun brouwproces en ook aquariumliefhebbers weten de eigenschappen te waarderen. Kesteloo: “Wij leveren ook membraanpompen, maar die verbruiken lucht en dat kost geld. Die verbruikskosten heb je met een magneetpomp niet.”

EIGEN ONTWIKKELING Hethon heeft magneetpompen van derden in het leveringspakket, maar besloot ook een eigen pomp te ontwikkelen. Kesteloo licht toe waarom: “Grote fabrikanten hebben een hoge overhead en willen een flinke marge. Daarnaast lijken de 230 Volts-pompen voor de Europese markt een onder-

geschoven kindje ten opzichte van de 115 Voltspompen voor de Amerikaanse markt.”

Directeur en internationaal verkoopadviseur Gerard van Schoten vertelt hoe Hethon de eigen ontwikkeling aanpakte: “We hebben deels Japanse onderdelen geselecteerd en deels Nederlandse en doen de assemblage in eigen huis. Wij zorgen daarbij voor een schroefdraad-aansluiting en een slangkoppeling die aansluit bij de gangbare maten, bijvoorbeeld een Gardena-koppeling. Bovendien zijn de ‘wet-end set’ (het pomphuis) en de aandrijving los verkrijgbaar.”

‘Magneetpompen zijn lekvrij, energiezuinig, niet slijtagegevoelig en stil’ Brenda Kesteloo, Hethon

TWEE TYPEN Hethon levert de magneetpomp in twee typen, de HQ 30 die 32 liter per minuut verpompt en de HQ 40 die 45 liter per minuut aan kan. Kesteloo: “Onze pomp is gunstig geprijsd en is bovendien snel leverbaar omdat we een flinke voorraad aanhouden. We zijn volstrekt helder over de prijs, die staat gewoon op onze website. We nemen genoegen met een bescheiden marge omdat we er veel afzetten.” ● www.hethon.nl

De Hethon magneetpomp is verkrijgbaar als HQ 30 en HQ 40. De aandrijving en de ‘wet-end sets’ zijn apart leverbaar in diverse materialen.

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_20_Hethon.indd 21

21

23-02-2022 12:37

INTERNATIONAAL | Tekst: Redactie Proces Media

FLUIDS PROCESSING WORLD KOPENHAGEN, DENEMARKEN

Verdubbelde CO2-reductie

De Deense zuivelcoöperatie Arla Foods wil met duurzame vrachtwagens, groene stroom en energiezuinige oplossingen niet 30 maar 63% teruggaan in de CO2-uitstoot om zo binnen de beoogde maximale opwarming van de aarde van 1,5°C te kunnen blijven. Na klimaatchecks op bijna 8.000 Arla-melkveehouderijen om daar de uitstoot van broeikasgassen versneld terug te dringen, gaat er nu 40% meer geïnvesteerd worden om nog meer reducties te halen.

In totaal gaat het om een bedrag van 4 miljard euro. Zo moeten voertuigen op hernieuwbare brandstoffen gaan rijden, wordt er scherp gekeken naar indirecte emissies door ingekochte elektriciteit, stoom, verwarming of koeling, evenals voor aangekochte goederen en diensten. ●

FALMOUTH, VK

AR-app voor pomponderhoud Watson-Marlow Fluid Technology Group (WMFTG) heeft de eerste in een reeks Augmented Reality (AR)-apps gelanceerd voor zijn Certa Sine-pomp voor ultrahygiënische procesvoering. De app vereenvoudigt het onderhoud doordat hij de benodigde hulpmiddelen en de te nemen stappen visualiseert.

Ervaring met AR is voor nieuwe gebruikers niet vereist. De app zou zich vanzelf wijzen en tijd besparen, omdat er geen handleidingen meer hoeven te worden doorgeploegd. ●

AMERSFOORT, NEDERLAND

Groene waterstof op industriële schaal Nobian en de Green Investment Group (GIG) van het Australische Macquarie gaan samenwerken binnen het waterstofbedrijf ‘Hydrogen Chemistry Company’. HyCC wil veilige, betrouwbare en betaalbare groene waterstof gaan leveren voor de verduurzaming van grote industrieën, zoals de luchtvaart, staalproductie, chemie en raffinaderijen. HyCC is daartoe gespecialiseerd in de waterelektrolyse voor de productie van groene waterstof uit hernieuwbare energie op industriële schaal. Door Nobians expertise in grootschalige elektrolyse en GIGs wereldwijde ervaring met duurzame projectontwikkeling te bundelen kan HyCC de investeringen doen om sneller grootschalige projecten te realiseren. Op de planning staan een installatie van 60 megawatt in Delfzijl, die waterstof gaat leveren voor de productie van hernieuwbare methanol en vliegtuigbrandstoffen; een project van 100 megawatt in IJmuiden om duurzame staalproductie mogelijk te maken; en een fabriek van 250 megawatt in Rotterdam om waterstof uit traditionele bronnen te vervangen. ●

22

ITUPEVA, BRAZILIË

‘Duurzamere’ landbouwchemicaliën Speciaalchemiebedrijf Nouryon opent zijn ‘Agricultural Application Development Center’ in Brazilië. Hier moeten duurzamere recepturen ontwikkeld worden om tegemoet te komen aan de groeiende vraag naar chemicaliën door de landbouwsector. Er wordt in nauw contact met klanten gewerkt aan ‘groenere’ oplossingen voor hulpmiddelen, oplosmiddelen, oppervlakte actieve stoffen voor de agrochemie, inclusief meststoffen, bestrijdingsmiddelen, zaadbehandelingsmiddelen en micronutriënten. ●

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_22_Internationaal.indd 22

23-02-2022 13:05

DORMAGEN, DUITSLAND

Proeffabriek wint H2 uit aardgasleidingen Linde Engineering heeft ‘s werelds eerste grootschalige proeffabriek in Dormagen opgestart als demonstratieproject hoe waterstof kan worden gescheiden van aardgasstromen met Linde’s ‘Hiselect powered by Evonik’-membraantechnologie. Dit is van belang om bij een toekomstige waterstofeconomie zo veel mogelijk gebruik te kunnen maken van de bestaande aardgasinfrastructuur. Bij het transport van het aardgas kan met deze techniek 5-60% aan waterstofgas bijgemengd worden, waarna de H2 met membranen op het afnamepunt weer uit het aardgas kan worden gehaald. Dit waterstof heeft dan een maximale waterstofconcentratie van 90%. Na verwerking met Linde Engineering’s Pressure Swing Adsorption (PSA)-technologie is een zuiverheid tot 99,9999% haalbaar. ●

MOSKOU, RUSLAND

Top 10 cyber-bedreigingen Sofwarebeveiligingsbedrijf Kapersky heeft een lijst met de grootste cyber-bedreigingen opgesteld voor industriële ondernemingen in 2022, naar aanleiding van enkele spraakmakende ransomware-aanvallen in 2021. In Nederland was VDL, een belangrijke toeleverancier in de procesindustrie, een van de slachtoffers afgelopen najaar. De onderzoekers zien onder meer de volgende drie verontrustende trends opkomen: (1) spyware zit in de lift, (2) frequente upgrades van malware, (3) hackers laten steeds minder sporen na. Levensgroot risico bij (3) is het ongemerkt binnenkomen via goed opgestelde phishingmails voor spywareaanvallen om aan het oog van geautomatiseerde detectiemiddelen te ontsnappen. ●

FRANKFURT, DUITSLAND

ACHEMA 2022 naar augustus

LEUVEN, BELGIË

Klimaatneutraal brouwen AB InBev kondigt aan dat haar vijf grootste brouwerijen in Europa al in 2028 klimaatneutraal gaan opereren. Dit gaat op jaarbasis 110.740 ton CO2 uitstoot schelen ofwel het equivalent van bijna 35.000 personenauto’s. Deze Europese aankondiging is onderdeel van de ambitie om wereldwijd in 2040 in de gehele waardeketen ‘Net Zero’ te realiseren. De Nederlandse brouwerijen, waaronder de Dommelsche Bierbrouwerij, gaat nu versneld emissies reduceren.

Dommelsch brouwt al volledig met hernieuwbare elektriciteit en is deels zelfvoorzienend door eigen biogas op te wekken uit afvalwater. Een belangrijke stap in de reductiestrategie is de ontwikkeling van twee zonne-energieparken in Spanje die vanaf 2022 250 gigawattuur hernieuwbare elektriciteit per jaar moeten leveren aan de Europese brouwerijen. Daarnaast zorgt de procesinnovatie ‘Simmer & Strip’-technologie voor 80% energiebesparing in de kookfase van het brouwproces en vermindert het de brouwemissies met 5%. Kleinere brouwers mogen ook gratis van dit octrooi gebruik maken. ●

De belangrijke chemiebeurs Achema zal dit jaar niet in april gehouden worden, maar vindt plaats van 22 tot 26 augustus 2022 in Frankfurt. Opnieuw moest de beursorganisatie vanwege de coronapandemie uitwijken naar een latere datum. De beurs had eigenlijk al in 2021 door moeten gaan, maar werd toen uitgesteld. Achema vindt normaliter elke drie jaar plaats en is de grootste in zijn soort ter wereld qua chemische installaties, procesinstallaties en biotechnologie. De laatste keer in 2018 stonden er zo’n 3.800 exposanten uit meer dan 50 landen en trok het evenement 145.000 internationale bezoekers. Het expositieprogramma loopt van labapparatuur, pompen en analysers tot verpakkingsmachines, kookketels, roerapparatuur, veiligheidstechnologie, materiaaloplossingen en software voor de chemie, farmacie en voedingsindustrie. ●

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_22_Internationaal.indd 23

23

23-02-2022 13:05

MARKTNIEUWS

GRATIS CATALOGUS De nieuwe editie van de Dwyer-catalogus is gratis verkrijgbaar bij Hitma. De vuistdikke catalogus telt 475 pagina’s en omvat het complete assortiment meet- en regelproducten van Hitmafabrikant Dwyer Instruments. De producten zijn overzichtelijk onderverdeeld in de rubrieken: druk, temperatuur, test & data, luchtkwaliteit, doorstroming, niveau, procesbeheersing, afsluiters, en accessoires. Alle instrumenten zijn voorzien van duidelijke technische specificaties en maatschetsen. Daarnaast zijn nieuwe producten extra uitgelicht en bevat de catalogus een uitgebreide verklarende woordenlijst.

Bij veel producten zijn applicatievoorbeelden toegevoegd en achter in het boekwerk staan voor meet- en regeltechniek relevante referentietabellen.

De instrumenten van Dwyer worden wereldwijd ingezet in uiteenlopende processen en systemen, waaronder de procesindustrie, machinebouw, tuinbouw, cleanrooms, gebouwautomatisering, pomp skids en irrigatiesystemen.

Geïnteresseerden kunnen de gratis catalogus aanvragen via de website www.hitma-instrumentatie.nl.

Hitma

De FST090 transmitter van Siemens.

ULTRASONE CLAMP-ON FLOWMETER

+31 (0)297 514 614 www.hitma.nl

Gratis Dwyer catalogus.

De draagbare ultrasone Clamp-on flowmeter Sitrans FS290 van Siemens is bedoeld voor het monitoren van het volumedebiet in leidingen.

Het systeem omvat de batterijgevoede transmitter Sitrans FST090 en de Clamp-on sensoren Sitrans FSS200. De sensoren kunnen snel en eenvoudig aan de buitenzijde van een leiding worden aangebracht, zonder onderbreking van proces of stilstand van de installatie. De Sitrans FS290 is geschikt voor leidingdiameters vanaf DN10, wandiktes tot 35 mm en kan vrijwel op elk type leidingmateriaal worden gemonteerd. Het aanbevolen temperatuurbereik is -40°C tot +120°C, maar voor extremere toepassingen biedt Siemens ook hoge-temperatuursensoren tot een maximum van +230°C. De Sitrans FST290 heeft diverse geïntegreerde menu’s en wizards voor de inbedrijfstelling. De HMI-interface biedt zes verschillende

weergaven en 14 verschillende talen, waaronder Nederlands. Als er beperkte inbouwcondities zijn dan biedt het gepatenteerde ‘upstream en downstream configuratiemenu’ uitkomst.

Dit menu beschrijft de meest uiteenlopende ongunstige configuraties en compenseert automatisch de daaruit voortvloeiende meetonzuiverheden in beide flowrichtingen. Daarnaast biedt de Sitrans FST290 uitgebreide simulatie-, diagnose- en datalogger functionaliteit. De Sitrans FS290 is geschikt voor tijdelijke monitoring van koel- en warmwatertoevoer en lekkages in de (drink)watervoorziening en afvalwaterafvoer. Daarnaast kan de draagbare clamp-on meter gebruikt worden als vervanging voor stationaire meters, als die zijn verwijderd voor reparatie of kalibratie.

Siemens https://new.siemens.com/nl

FOODGRADE SLANGENPOMPEN Spin Pompen kan een nieuwe generatie slangenpompen voor de voedingsmiddelenindustrie leveren. De recent gelanceerde Delasco DX serie van fabrikant PCM is nu ook beschikbaar in foodgrade uitvoering. Deze compacte hygiënische pomp is voorzien van een NBR foodgrade slang en ideaal voor het verwerken van levensmiddelen met abrasieve of

Foodgrade slangenpomp van PCM.

24

corrosieve eigenschappen en slurries met een hoog gehalte aan vaste delen.

De slang van de nieuwe foodgrade pomp is van zwart nitrilrubber (NBR) en voldoet aan de EG 1935/2004 en FDA normen. De pomp is dus inzetbaar voor hygiënische pomp- en doseerapplicaties in de voedingsmiddelenindustrie. De foodgrade slang is bestand tegen hoge temperaturen (tot 80°C), waardoor de pomp ook probleemloos CIP-gereinigd kan worden. De slangenpomp is bijzonder geschikt voor het verpompen/ doseren van abrasieve producten die pitjes, zaden en andere zachte of harde deeltjes bevatten. Denk hierbij aan jam, groentepuree en vruchtenbereidingen.

Daarnaast is de slang goed bestand tegen corrosieve vloeistoffen (bijv. kleurstoffen of fosforzuur). Ook leent deze pompuitvoering zich uitstekend voor het verwerken van producten met

een hoog gehalte aan vaste delen, tot maar liefst 80%. Zo kunnen in onder andere de vlees- en petfood industrie kwetsbare (bij)producten, zoals viscera, zonder structuurbeschadiging verpompt worden. De Delasco DX serie van PCM is ontwikkeld om de gebruiks- en onderhoudskosten laag te houden. Ze hebben maar één slijtdeel: de slang.

Het pompdesign met limoenvormige (!) rotor zorgt voor een geoptimaliseerde slangcompressie en verlengt de levensduur van de slang. De rotorlagering is geïntegreerd in de pomp, waardoor de lagers van de motorreductor minder belast worden en volstaan kan worden met een standaard aandrijving. Monteren, demonteren en vervangen van de slang is een fluitje van een cent door de slimme aansluitflens. Daarnaast zorgt het lage toerental voor een energie efficiënte pompwerking. De DX serie

slangenpompen is de opvolger van de DL en DSC series en leverbaar in 11 verschillende pompgroottes. De nieuwe range biedt een maximale capaciteit van 55 m³/uur (100 m³/uur in ‘dual’uitvoering) en is geschikt voor een druk tot 15 bar en een maximale viscositeit van 40.000 cP. Voor het verpompen van hoogviskeuze producten of voor grote zuighoogtes kunnen de peristaltische pompen optioneel voorzien worden van een vacuümsysteem op het pomphuis.

Dit accessoire zorgt ervoor dat de slang, bij hoge onderdrukken aan de zuig, in zijn originele vorm terugkomt, waardoor de pomp goed blijft werken. Ook kunnen de pompen met slang-lekdetectie worden geleverd.

Spin Pompen +31 (0)592 614 121 www.spinpompen.nl

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_24_markt.indd 24

24-02-2022 09:39

NAALDAFSLUITERS VOOR OPTIMALE FLOW Met AVK naaldafsluiters kunnen debiet, druk en niveau nauwkeurig geregeld worden. Het ontwerp zorgt voor een optimale flow met een zo laag mogelijk drukverlies. De nauwkeurige aansturing van de as zorgt ervoor dat de piston, in een traploze beweging, naar een open- of sluitpositie wordt gestuurd.

De AVK naaldafsluiters hebben een laag bedieningsmoment doordat de piston altijd in hydraulische balans is door gelijke druk aan beide zijden van de klep, in alle posities. AVK maakt een breed assortiment naaldafsluiters vervaardigd uit hoogwaardige materialen. De naaldafsluiters, soms ook wel plunjerafsluiters genoemd, kunnen worden toegepast bij hoge drukverschillen en in leidingen met een grote diameter. Ze zijn verkrijgbaar in de maten DN80 tot DN2000 in PN10, 16, 25, 40, 64 en 100 uitvoering. Naast debiet- en drukregeling, kunnen naaldafsluiters ook ingezet worden voor het

opstarten van pompen, het bypassen van turbines, het verpompen/lozen van vloeistoffen, bij reservoir inlaten en voor luchtregulatie. AVK naaldafsluiters zijn voorzien van een handmatige bediening, maar kunnen ook elektrisch, hydraulisch of pneumatisch aangestuurd worden.

De afsluiters hebben een eendelig huis van rvs (DN80-150) of nodulair gietijzer bekleed met minstens 250 μm epoxy coating (overige maten). Inwendige onderdelen en bevestigingsmaterialen zijn van rvs. De spindel heeft een dubbele O-ring afdichting en de hoofdafdichting is uitgevoerd in slijtvast polyurethaan en bevindt zich in de no-flow zone. Vier tot zes bronzen geleiderails zorgen voor een zeer lage vibratie. Elke afsluiter wordt precies ingesteld volgens relevante selectiecriteria voor zijn specifieke toepassing. Daarom wordt klanten gevraagd om bij een bestelling of offerteaanvraag informatie te verstrekken over hydraulische gegevens (debiet en

AVK naaldafsluiters voor druk- en stroomregeling van water en neutrale vloeistoffen tot max. 70°C. druk), installatieontwerp en gewenste bediening. Zo zal de afsluiter optimaal presteren in de installatie. Door gebruik te maken van de rekentool voor het berekenen van de maatvoering, kan een vloeistof- en cavitatierapport onder de hydraulische omstandigheden aangeboden worden. Het rapport garandeert een uitkomst voor een afsluiter die geen cavitatie veroorzaakt. AVK levert ook optionele extra’s voor aandrijving en het

voorkomen van cavitatie. Per afsluiter worden de actuele bedrijfsgegevens ingegeven en daarna werkt de afsluiter zonder cavitatie te veroorzaken, zelfs bij grote drukverschillen. Bekijk de afsluiter ook op video: https://youtu.be/-4Hi1eThBtQ AVK +31 (0)578 574 490 www.avknederland.nl

(advertentie)

HYGIËNISCHE HOGEDRUKPOMP De Hilge Hygia H hygiënische hogedrukpomp is een ééntraps centrifugaalpomp, voor sectoren die hoge eisen stellen aan hygiëne en betrouwbaarheid en applicaties waarbij hoge drukken nodig zijn (tot 64 bar). Een typisch toepassingsgebied is membraanfiltratie, zoals omgekeerde osmose (RO) en nanofiltratie (NF) in de zuivel-, voedings- en drankenindustrie. Uiteraard voldoen de materialen waarvan de pomp gemaakt is, aan de strengste hygiënenormen. Zo is de behuizing uitgevoerd in gesmeed CrNiMo (1.4404). Alle onderdelen zijn zowel CIP- als SIP-reinigbaar. Het ontwerp is ook onderhoudsvriendelijk: de slijtdelen

zijn gemakkelijk toegankelijk via het snel te openen pomphuis. De hele motor kan snel en simpel vervangen worden, zonder dat de pomp gedemonteerd hoeft te worden. Dankzij een uitgebreid assortiment mechanical seals is de pomp inzetbaar voor een reeks toepassingen in de voedingsindustrie (zuivel, frisdrank, brouwerijen) en de farmaceutische industrie en biotechnologie, Water voor Injectie (WFI), ultrapuur watersystemen.

De pomp gebruikt slechts drie afdichtingsmaten voor het gehele prestatiebereik, waardoor bedrijven maar weinig slijtageonderdelen op voorraad hoeven te houden.

PUMPS & PUMP UNITS FOR BATCH AND CONTINUOUS PROCESSES For demanding applications!

FROM MICRO LITRE PER MINUTE TO 2,400 LITRE PER MINUTE PULSELESS, ACCURATE AND REPRODUCIBLE

Inventflow

\ 6XXUPRQ

G

WIDE APPLICATION RANGE EVEN AT >150į ā ò ŀ 200 BAR 3,

WIDE CHOICE MATERIALS, INCLUDING PLASTIC!

+31 (0)546 458 072

1RW LQFOXGH G LQ GHOLYHU

WIDE TEMPERATURE RANGE

www.inventflow.nl

SYSTEM PRESSURE UP TO 325 BAR! 77

%

Customized pumps for lab, 7& 7, pilot and production.

Also for CIP/SIP/ATEX conditions.

, 2 0$

0

+9

9 )

6XFWLRQ ILOW

Hilge Hygia H hygiënische hogedrukpomp.

HU

* 3

+LJK 3UHVV XUH 3XPS

LET’S TALK! SUURMOND.COM

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_24_markt.indd 25

25

24-02-2022 09:40

BEURS | Tekst: Redactie Proces Media | Fotografie: Easyfairs

Synergie met Maintenance en M+R

PUMPS & VALVES ANTWERPEN BIEDT BREED AANBOD De vakbeurs Pumps & Valves op 23 en 24 maart in Antwerpen richt zich op pompinstallaties en procestechnologie voor vloeistoffen en gassen. Het evenement vindt gelijktijdig plaats met de vakbeurzen Maintenance en M+R. Zo komt het hele industriële spectrum aan bod.

Meer dan 400 exposanten stellen dit jaar hun expertise, producten en diensten tentoon in de vijf hallen van Antwerp Expo. De beurscombinatie biedt een totaaloverzicht in zowel procesapparatuur, kleppen en pompen als onderhoud, shutdown-technologie en productiebetrouwbaarheid, en alle meet- en regelapparatuur die vooral in het digitale tijdperk steeds belangrijker wordt.

INNOVATIES Meer in detail focust Pumps & Valves op industriële pompen, (regel)kleppen, dichtingen, filters, filtratieoplossingen, procesapparatuur en (pijp) leidingen. Daarnaast is dienstverlening voor industrie, overheid en pijpleidingbeheerders een aandachtspunt. Wie zich snel op de hoogte wil stellen van de trends en innovaties kan zich inschrijven voor de ‘Innovation Tour’. Elke beursdag zijn er ‘s ochtends en ‘s middags 2 tours, waarbij bezoekers kunnen kiezen uit een pompen- en een kleppenvariant. Meedoen is gratis. Voor netwerkers is 23 maart, de eerste beursdag, de beste keuze. Er is dan vanaf 18.00 uur een borrel voor standhouders en bezoekers, het moment om informeel contacten te leggen.

Pumps & Valves, Maintenance, M+R Antwerpen Locatie: Antwerp Expo Data: 23-24 maart 2022 Tijden: 23 maart 10:00 - 18:00 uur (netwerkborrel tot 19:00 uur 24 maart 10:00 - 18:00 Meer info: www.pumps-valves.be / www.maintenance-expo.be / www.mr-expo.be Registreren: gratis op www.pumps-valves. be met code BABG1000

MASTERCLASSES Natuurlijk is ook het kennisprogramma weer goed gevuld, met onder andere speciale masterclasses met tips & tricks en de nieuwste trends. De meest fluids-gerichte masterclasses zijn hieronder op een rijtje gezet. Inschrijven is meestal gratis, in een enkel geval betaald. ●

Masterclasses Woensdag 23 maart

Onderwerp

Georganiseerd door

10:00-12:30

Waterstof in Vlaanderen/Nederland

Waterstofnet

10:30-11:15

Legionellabeheersing in de industrie

VMX

11:30-12:15

Energie en geld besparen bij de beluchting van industriële waterzuiveringssystemen

VMX

10:30-10:55

Mogelijkheden binnen bereik van “wireless technology” (wireless gasdetectie)

11:00-11:25

Draadloze tijdelijke omgevingsbewaking met mobiele gasdetectoren (usercase ArcelorMittal te Gent)

11:30-11:55

Visualisatie gasconcentraties met draadloze IR technologie

10:30-16:00

Process Analyser Technology in the 4.0 era

PAT

13:30-14:15

Hygiënisch ontwerp van CIP Installaties

EHEDG

14:30-15:15

Hygiënisch onderhoud

EHEDG

12:00-18:00

Energik Stoomtechniekdag, Energik (betaalde toegang)

Info & inschrijving: www.energik.be

13:30-14:15

Smart air injection piping (Aquafin)

Seepex

14:30-15:15

ATEX: Aansprakelijkheid, Aantoonbaar maken en Administratie

123Atex

Donderdag 24 maart

26

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_26_Preview P&V.indd 26

23-02-2022 12:39

AGENDA

IN DE KOMENDE NUMMERS

Voor meer cursussen en evenementen, zie www.fluidsprocessing.nl/events

●

Robuuste en krachtige pompen die zelfs bij hoge drukken vlot viskeuze en abrasieve media transporteren

●

Kan Tata Steel de problemen met broeikasgassen en schadelijke stoffen oplossen door over te schakelen op waterstof?

●

De DrinkTec gaat eindelijk weer door, wat kunt u verwachten?

10 maart 2022 Harmonischen online Webinar van een uur (10:00-11:00 uur) over Harmonischen van Danfoss.

Behandeld wordt hoe Harmonischen ontstaan en wat er gebeurt als je er niets aan doet.

Het volgende nummer van Fluids Processing verschijnt op 5 april 2022. Mis ‘m niet! (advertenties)

NIVEAU SENSOREN VOOR FLUIDS OP BASIS VAN RADAR, VLOTTER, ULTRASOON, MAGNETOSTRICTIEF, HYDROSTATISCH, CAPACITIEF, TRILVORK

+31 (0)78 - 681 39 77 | info@lansnivotherm.nl | www.lansnivotherm.nl

Kennis delen

10 maart 2022 FC 202 VLT AQUA Drive Training Gorinchem/Hendrik Ido Ambacht Dagtraining over het gebruik van de Danfoss FC 202 frequentieregelaars bij met name pompen en blowers. Praktische, interactieve insteek met voorbeelden uit drinkwater en afvalwatertoepassingen. Ook met hands-on oefeningen met Danfoss trainingspanelen.

15-17 maart 2022 Aqua Nederland Gorinchem 3-daagse vakbeurs voor waterprofessionals met aandacht voor het sluiten van waterketens, het verwaarden van afvalwater en slimme waterzuiveringstechnologie.

23-24 maart 2022 Pumps & Valves Antwerpen Antwerpen 2-daagse vakbeurs over pompinstallaties en procestechnologie voor vloeistoffen en gassen. Gelijktijdig met de vakbeurzen Maintenance en M+R. 24 maart-1 april 2022 Hygiënisch ontwerpen Utrecht 3-daagse cursus van Burggraaf & Partners over voedselveilig ontwerpen of aanpassen van apparatuur en productielijnen. De cursus is gericht op de samenwerking tussen machineontwerper en -gebruiker en wordt voortdurend aan nieuwe ontwikkelingen aangepast.

Focus op de noodzaak van hygiënisch ontwerp (reinigbaarheid), beoordelen van apparatuur, ontwerpen, uitbesteden en begeleiden van projecten (o.a. laswerk), signaleren van niet-hygiënische situaties en het motiveren van productie- en technisch personeel om hygiënisch te werken.

www.fluidsprocessing.nl

7 april 2022 VACON 100 Training, Module 1 Gorinchem/Hendrik Ido Ambacht Dagtraining van Danfoss over de Vacon

100 frequentieregelaars, met theorie en praktijk. Deelnemers leren over het parametreren en dimensioneren van een frequentieregelaar en de EMC-eisen voor elektrische aandrijvingen. De meeste tijd wordt besteed aan praktische hands-on oefeningen.

8 april 2022 VACON 100 Programmeer Training, Module 2 Gorinchem/Hendrik Ido Ambacht Dagtraining over het programmeren van de Vacon 100 frequentieregelaars en de software tool Vacon Live biedt. De module sluit aan op Module 1.

11-12 april 2022 CIP - Innovatieve reinigingstechnieken Utrecht 2-daagse cursus van Burggraaf & Partners over Cleaning in Place voor producenten en machinebouwers in de food, feed en farma. Alle nieuwe automatische reinigingssystemen komen aan bod, niet alleen voor leidingen en tanks, maar ook voor open systemen zoals transportbanden, afvulmachines of andere apparatuur.

Aandacht voor Robot-CIP (r-CIP), wat besparingen oplevert op de totale reinigingskosten (en down-time) en de enige manier is om te kunnen garanderen dat je met schone apparatuur begint.

19 april 2022 Hygiënische stoom Utrecht Dagcursus over ‘Hygiënische stoom in de voedingsmiddelenindustrie’. Hoe kan stoom voedselveilig geïntegreerd worden in het kwaliteitssysteem.

Stoom kan op diverse plaatsen in de fabriek direct of indirect in contact komen met het product en moet daarom voedselveilig zijn. Naast de wettelijke voorschriften en normen wordt vooral ingegaan op de praktische kant met talloze voorbeelden waar het fout is gegaan. Bedoeld voor kwaliteitsverantwoordelijken in de voedingsindustrie, maar ook geschikt voor technische dienst, project managers, procestechnologen en productontwikkelaars. Georganiseerd door Safe Food Factory, i.s.m. SpiraxSarco en Burggraaf & Partners.

Fluids Processing | nr. 1 | maart 2022

FLU001_27_Agenda.indd 27

27

24-02-2022 09:40

UW PARTNER IN ULTRASOON INSTRUMENTEN Lek Detectie Lager Conditiebewaking Lager Smering Condenspot & Afsluiter Elektrische Ontladingsdetectie

TRAINING CAT I & CAT II Ultrasound Training On-site Implementatie Training $SSOLFDWLH 6SHFLȴHNH 7UDLQLQJ

TECHNISCHE ONDERSTEUNING Kostenloze ondersteuning & software Online Training Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum (webinars, artikelen, tutorials…)

UE SYSTEMS Windmolen 20 7609 NN Almelo The Netherlands T: +31-546-725125 E: info@uesystems.eu W: www.uesystems.eu

22MAIN001_FL_ADVERTENTIES.indd 28

NEEM CONTACT OP MET UE SYSTEMS VOOR EEN DEMONSTRATIE

22-02-2022 12:40

MAART 2022

1

KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE AI is niet meer weg te denken in de industrie PNEUMATIEK Beter onderhoud levert papierfabriek forse kostenbesparing op EXPERTVISIE Ultrasone sensoriek en automatische smering is winnende combinatie MAIN001_FL_29_cover.indd 29

24-02-2022 10:09

SPINNER 2, HET NIEUWE LECHLER KWARTET VAN DE 2DE GENERATIE De nieuw ontwikkelde roterende reinigingsnozzles van de serie Spinner 2 overtuigen door uiterst hygiënisch design. De serie van de 2e Spinner-generatie is volledig uit roestvrij staal vervaardigd en daardoor ook geschikt voor hogere temperaturen. De Spinner 2 familie is verkrijgbaar in vele verschillende debieten en sproeihoeken, evenals met verschillende aansluitmogelijkheden.

Belangrijkste kenmerken; • Hygienisch ontwerp en naadloze afwerking, o.a. FDA/EC1935 & <0,8 Ra • Geschikt voor hoge omgevingstemperaturen tot 250°C • Hoge corrosiebestendigheid, geheel 316L uitgevoerd • ATEX-versie beschikbaar • Sproeibereik van Ø 1400 tot 5000 mm, bij een debiet van 15-250 LPM @ 2Bar

Kijk voor verdere details; www.lechler-sproeiers.nl of www.lechler.be 21SP005_Lechler_1/1.indd 21SP005 22MAIN001_FL_ADVERTENTIES.indd Lechler 1/1 indd 2 30

22-02-2022 11-10-21 13:03 12:41

INHOUD

33 BEURS BEURSCOMBO MAINTENANCE, PUMPS & VALVES EN M+R Snel op de hoogte van de trends met unieke beurscombinatie van Maintenance, Pumps & Valves en M+R op 23-24 maart in Antwerpen.

34

36

34 EXPERTVISIE ULTRASONE MONITORING + AUTOMATISCHE LAGERSMERING = PRO-ACTIEF ONDERHOUD Ultrasone monitoring gekoppeld aan automatische smering maakt pro-actief onderhoud mogelijk. Dit bespaart tijd en geld en vermindert uitval. Ultrasone sensoriek is ook te gebruiken om andere draaiende assets, zoals afsluiters en condenspotten, te monitoren. Dat maakt de techniek steeds populairder.

36 PNEUMATIEK PREVENTIEF PNEUMATIEKONDERHOUD VOORKOMT ONGEPLANDE STILSTAND Door preventief onderhoud aan persluchtsystemen bespaart een papierfabriek tienduizenden euro’s per jaar. Bovendien maakt het de proceslijnen betrouwbaarder.

41 MARKTNIEUWS 42 KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE AI WORDT ONMISBAAR IN CONCURRENTIESTRIJD Wat voor schaken geldt, geldt ook voor de industrie: kunstmatige intelligentie wordt onmisbaar, maar gaat mensen niet vervangen. AI voorspellingen kunnen de efficiëntie van productieprocessen en onderhoud sterk verhogen, zo bleek tijdens het webinar dat Tata Steel organiseerde ter gelegenheid van het Tata Steel schaaktoernooi 2022.

42

Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.

Met medewerking van: Leendert van der Ent, Henriëtte van Norel

Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn redactie@maintenancebenelux.nl

Druk Veldhuis Media, Meppel

Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)546 65 8833 +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl Vormgeving GiesbersRetail, Velp

Sales Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl

Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462 Abonnementsprijs 2022 © Proces Media bv Voor de Benelux: € 126 (excl. 9% btw).

Overig buitenland: op aanvraag.

Losse nummers: op aanvraag.

Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.

Uitgever: ProcesMedia bv, 1421 AC Uithoorn © 2022, ProcesMedia bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever.

ISSN: 2352-0027

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_31_Inhoud_1 pagina.indd 31

31

24-02-2022 10:42

3-in-1 Critical Stock Management

SCAN ME

In drie stappen naar meer uptime Een compleet overzicht van alle elektronica in een industrieel systeem, inclusief kritische reserveonderdelen, draagt bij aan het beperken van kostbare downtime.

Stilstand verminderen met Critical Stock Management in drie stappen.

STAP 1

STAP 2

STAP 3

Inventa ris

Real-time de beschikbaarheid van elektronica in één dashboard

Een betrouwbaar overzicht van al uw elektronica

Uw kritische reserveonderdelen bij ons op voorraad

Een online dashboard waarop u in één oogopslag de beschikbaarheid en knelpunten van uw geïnstalleerde elektronica afleest. Waar liggen de risico’s?

Een uitgebreid en merkonafhankelijk overzicht van uw geïnstalleerde elektronica met bruikbare informatie voor inkoop en onderhoud.

We houden cruciale reserveonderdelen in perfecte conditie voor u op voorraad en zorgen ervoor dat deze direct naar u worden verstuurd zodra dat nodig is.

Neem contact met ons op via: sales@unisgroup.com +31 566 62 44 62 Voor meer informatie ga naar: www.unisgroup.nl/3in1/

22MAIN001_FL_ADVERTENTIES.indd 32

22-02-2022 12:41

Tekst: Easyfairs

| Fotografie: Easyfairs | BEURS

Efficiënt kennis opdoen en netwerken

BEURSCOMBO MAINTENANCE, PUMPS & VALVES EN M+R De unieke combinatie van drie industriële topbeurzen, Maintenance, Pumps & Valves en M+R op 23 en 24 maart in Antwerp Expo zorgt ervoor dat bezoekers efficiënter dan ooit weer helemaal op de hoogte zijn van alle trends in hun branche.

wint het evenement aan dynamiek en impact.

De kruisbestuiving tussen (petro)chemie, waterbehandeling, procesindustrie, energie, metaal en productiegericht onderhoud biedt bezoekers veel kansen. Met één bezoek zijn bezoekers weer volledig bijgepraat over alle relevante industriële ontwikkelingen. Meer dan 400 exposanten tonen hier de beste oplossingen rond industriële vloeistof- en gastechnologieën, meet- en instrumentatie en industriëel onderhoud.

Op de beurzen is veel aandacht voor digitalisering, Industrie 4.0, slim onderhoud, procesmonitoring en OEE. Door de combinatie van de drie beurzen

HIGHLIGHTS Om de krenten in de pap nog sneller te vinden, kunnen bezoekers deelnemen aan een Inno-

vation Tour. Deze voert hen in hoog tempo langs de belangrijkste innovaties op de beurs.

Bezoekers die vooral geïnteresseerd zijn in een bepaald thema, komen aan hun trekken in de thematisch ingerichte zones, zoals de Robot Demo Zone over het gebruik van robots in productiegericht onderhoud en de Smart Maintenance Zone met het Smart Maintenance Living Lab. Natuurlijk is ook het kennisprogramma weer goed gevuld, met onder andere speciale masterclasses met tips & tricks en de nieuwste trends in productiebetrouwbaarheid, procesinstrumentatie, Industrie en Maintenance 4.0, en veiligheid. ●

Maintenance, Pumps & Valves, M+R Plaats: Antwerp Expo Data: 23 en 24 maart 2022 Tijden: 10:00-18:00 uur, op 23 maart naborrelen tot 19:00 uur Tickets: gratis, via www.maintenance-expo.be met code BABD1000

Masterclasses Onderhoud Woensdag 23 maart 13:30 - 14:15

Case study: hoe sturen op basis van gegevens uit het EAM systeem?

Bemas

14:30 - 15:15

CMMS als motor van de onderhoudsprestaties van organisaties

Bemas

10:00 - 11:30

Workshop Turnkey IoT for Predictive Maintenance, Plan your digital transformation in weeks – not months

Asset Performance 4.0. (betaalde toegang)

11:30 - 12:15

Corrosie, oorzaken en hoe # soorten corrosie aanpakken?

Materials Consult

10:30 - 11:15

Optimalisatie energieverbruik en veiligheid bij het gebruik van perslucht

Dexis Belgium

11:30 - 12:15

Smart sensors voor analyse en onderhoudsplanning

Dexis Belgium

13:30 - 14:15

Smart Condition Monitoring

Eriks

14:30 - 15:15

Asset management: Waterstof, Modulebouw & Skids

Eriks

Donderdag 24 maart

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_33_Beurs.indd 33

33

23-02-2022 15:40

EXPERTVISIE | Tekst: Leendert van der Ent | Fotografie: UE Systems

ULTRASONE MONITORING + AUTOMA T PRO-ACTIEF ONDERHOUD Ultrasone monitoring gekoppeld aan automatische smering maakt pro-actief onderhoud mogelijk. Dit bespaart tijd en geld en vermindert uitval. Ultrasone sensoriek is ook te gebruiken om andere draaiende assets, zoals afsluiters en condenspotten, te monitoren. Dat maakt de techniek steeds populairder.

De markt voor ultrasone sensoren groeit hard, merkt Peter Boon. Hij is Regiomanager Benelux bij het Amerikaanse UE Systems. “Wij hebben er een grote klant bijgekregen die veel bestelt. En ik merk dat collega-bedrijven het ook druk hebben. Hoe dat komt? Omdat bedrijven meer mogelijkheden van ultrasone sensoriek benutten.”

SIGNALEN UITFILTEREN Dat vergt enige uitleg. De basis van akoestische sensoren ligt in lekdetectie van leidingsystemen.

Het hoorbare spectrum wordt benut voor het monitoren van ondergrondse leidingen, terwijl het ultrasone spectrum (20-100 kHz) wordt gebruikt om bovengrondse leidingen voor onder andere vloeistoffen, stoom en gassen in de gaten te houden. “Bij ultrasoon gaat het om een zwak signaal dat de Δ T in dB weergeeft”, legt Boon uit. “Je meet het ultrageluid van de wervelingen die bij lekkage ontstaan. Vanwege dat zwakke signaal is fysiek contact tussen sensor en leiding noodzakelijk. Maar het voordeel is, dat de techniek zeer gevoelig is, zodat reageren op zeer kleine veranderingen mogelijk wordt. En als je dan de software hebt om precies op de juiste minuscule signalen uit te filteren, dan kun je zeer nauwkeurig monitoren.”

CONDITIEBEWAKING Door de juiste signalen uit te filteren zijn toepassingen zoals het monitoren van lagersmering en conditiebewaking van die lagers mogelijk.

Conditiebewaking kan al vanaf 1 rpm, maar voor smering van lagers met rollende elementen is meer dan 100 rpm nodig. Bij interne lekdetectie op afsluiters is ultrasoon ook op zijn plek – ook daar is turbulentie ultrasoon meetbaar. Tot slot zijn er de condenspotten in de stoomsystemen (op de leiding, niet door de isolatie heen!). Een condenspot is te beschouwen als een zelfstandig opererende afsluiter, die het condensaat ‘vangt’ en snel weer afvoert om de hoeveelheid condensaat te minimaliseren en de stoom in de leiding te houden.

AUTOMATISCH SMEREN Vooral de combinatie van ultrasone sensoriek en online smering is erg interessant voor gebruikers, omdat het simpel en effectief op mensuren bespaart. Dat laatste is erg belangrijk in een tijd waarin technici moeilijk te vinden zijn. “In een online bewakingssysteem kun je je lagers op afstand monitoren”, zegt Boon. “Een stijging van 8 dB boven het baseline-niveau in een lager betekent, dat het commando kan worden gegeven om automatisch te smeren. Bij 16 dB treedt schade op, maar dat ben je zo dus altijd voor.” Tijdens het smeren loopt de ultrasone meting realtime door. Het toedienen van vet stopt vanzelf als het baseline-geluidsniveau weer is bereikt.

MINDER UITVAL

Ultrasone inspectie van een bovengrondse leiding.

34

“Het resultaat van koppeling van smering aan monitoring is tijdige en correcte smering, waardoor assets langer meegaan en minder uitval optreedt”, zegt Boon. “Een case van een groot Amerikaans bedrijf geeft aan dat 30% minder vet wordt verbruikt, 65% minder langdurige uitval plaatsvindt, terwijl er 95% minder mensuren nodig zijn voor de betreffende functies.” De volgende stap komt binnenkort op de markt: een upgrade van het systeem dat helemaal autonoom werkt.

“De operator hoeft dan zelfs geen autorisatie voor het smeren meer te geven”, merkt Boon op. Nu al zijn er apps die op basis van foto’s van de praktijksituatie, gekoppeld aan de meetgegevens, een

kostenanalyse van energieverlies, onderhoud en reparatie mogelijk maken.

VINGER AAN DE POLS “De veelzijdigheid van ultrasone sensoriek verklaart de huidige populariteit”, vat Boon samen.

“Met trillingsanalyse kun je echte diepte-analyses op lagers en andere ‘rotating assets’ uitvoeren. Je zou dat kunnen vergelijken met wat een medisch specialist doet. Ultrasone technologie is in die vergelijking meer de huisarts die in de eerste lijn de vinger aan de pols houdt op het hele proces.”

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_34_UE systems.indd 34

23-02-2022 15:41

A TISCHE LAGERSMERING =

Met een ultrasone sensor wordt het geluidsniveau in een ‘rotating asset’ afgelezen.

PROACTIEF INGRIJPEN Een bekende curve in de maintenance is de D-I-P-F-curve. “Die gaat van Design naar Installation, Potential Failure en uiteindelijk Failure”, vertelt Boon. “Het is daarbij de kunst om door

vroegtijdig onderhoud tegen optimale kosten zo ver mogelijk van Failure weg te blijven. Om dat te voorkomen, kan correctief onderhoud ‘Preventief’ of ‘Predictief’ plaatsvinden. Nog beter is het, om op de grens van ‘Proactief’ en

‘Automatische smering betekent 30% minder vet, 65% minder uitval en 95% minder mensuren’

‘Predictief’ in te grijpen: op het moment dat de curve naar beneden begint af te buigen.”

Dat is de kant die bedrijven met hun nieuwste software opgaan: ingrijpen op het juiste moment als verandering wordt gemeten. Boon “Ultrasone technologie maakt die stap mogelijk. Wij doen dat met het ‘OnTrak’ systeem dat communiceert met het UE Insights platform.

Via Modbus is die overigens ook aan andere systemen te koppelen. Zo kun je smart loops in het onderhoud gaan aansturen.” ●

Peter Boon, UE Systems Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_34_UE systems.indd 35

35

23-02-2022 15:41

PNEUMATIEK | Tekst: Henriëtte van Norel | Fotografie: Neenah

Met twee productielijnen met twee papiermachines, twee wikkels en een inpakstraat, maakt papierfabriek Neenah Coldenhove zo’n 25.000 ton sublimatiepapier per jaar.

PREVENTIEF PNEUMATIEKONDERHOUD VOORKOMT ONGEPLANDE STILSTAND Door preventief onderhoud aan persluchtsystemen bespaart een papierfabriek tienduizenden euro’s per jaar. Bovendien maakt het de proceslijnen betrouwbaarder.

36

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_36_Neenah.indd 36

23-02-2022 15:43

Zo’n 25.000 ton papier vervaardigt papierfabriek Neenah Coldenhove in Eerbeek jaarlijks, waarvan 98% bestemd is voor de export. De fabriek kampte met grote persluchtverliezen, die elk jaar handenvol geld kostten en de installaties minder betrouwbaar maakten. Persluchtspecialist Airsave werd ingeschakeld om onderhoud uit te voeren en de lekkages aan te pakken. Als eerste werd een scan uitgevoerd om de uitgangssituatie vast te leggen. In 2018, bleek de fabriek een persluchtverlies van 5 kuub per minuut te hebben. In geld uitgedrukt zo’n 30.000 euro per jaar. Maar behalve veel geld, was ook de betrouwbaarheid van de installaties in het geding, en was het bovendien niet bepaald duurzaam. Met hulp van Airsave zijn de verliezen drastisch verminderd. Pim Duterloo, directeur van Airsave, is er trots op: “Anno 2021 was het persluchtverlies door een gestructureerde onderhoudsaanpak teruggedrongen tot 7.500 euro per jaar! En de betrouwbaarheid van de installaties is fors toegenomen”.

PNEUMATIEK PUR SANG Vanwege de groeiende vraag naar sublimatiepapier (zie kader op pag. 39) moeten de twee productielijnen met twee papiermachines (PM1 en PM2), twee wikkels en een inpakstraat, storingsloos blijven draaien. Daarvoor is een gedegen onderhoudsplan, met een risico-inventarisatie vooraf, essentieel. Duterloo vertelt: “De persluchtafname in een papierfabriek als deze is in de regel vrij stabiel. Er wordt immers volcontinu pulp vervaardigd, waarvan verderop in het proces papier wordt gemaakt. Wij werden eerst ingeschakeld voor het uitvoeren van regulier onderhoud.

Inmiddels voeren we daarnaast ook grote projecten uit in de diverse secties van de productie.”

Erik van het Hekke, hoofd technische dienst bij de fabriek: “We zochten in eerste instantie een bedrijf dat ‘pur sang’ gespecialiseerd was in pneumatisch onderhoud. We beschikken immers over een eigen Technische Dienst met in totaal 18 goed opgeleide medewerkers, die met preventief onderhoud de continuïteit van onze productielijnen garanderen.

In de praktijk bleek echter dat er te weinig tijd was voor periodiek onderhoud aan de diverse persluchtcomponenten na de compressorruimte, zoals appendages, ventielen, cilinders en besturingskasten. Ook het up-to-date houden en vernieuwen van systemen en componenten schoot erbij in. En die service, inclusief de mankracht, biedt Airsave ons.”

STOFBEREIDING In de fabriek van Neenah Coldenhove streeft de technische dienst ernaar om op elke afdeling minder dan 2% technische stilstand te creëren. “Dat is een uitdaging op zich”, zegt Van der Hekke. “Neem nou bijvoorbeeld de stofbereiding. Daar wordt gewerkt met zo’n 40 pneumatisch aangedreven regelkleppen, actuatoren en luchtconditioneringsapparatuur. Het fenomeen persluchtlekkage is hier bepaald niet onbekend. Daarom heeft Airsave op ons verzoek in de stofbereiding een lekkagede-

De wikkels rollen het papier strak op op rollen, die vervolgens in diverse maten gesneden worden. Deze handelingen worden aangestuurd met perslucht.

‘Door een gestructureerde onderhoudsaanpak is het persluchtverlies teruggedrongen tot 7.500 euro per jaar’ Pim Duterloo, Airsave

tectie uitgevoerd. Op basis van het resultaat zijn vervolgens diverse poreuze slangen vernieuwd en filters vervangen bij de luchtconditioneringseenheid. Ook hebben we Airsave gevraagd om voor deze sectie een langetermijnplanning op te stellen voor het gefaseerd vervangen van de aanwezige ventielen en reduceerkleppen, om zo een zo hoog mogelijke betrouwbaarheidsgraad te kunnen garanderen. De focus ligt daarbij sterk op standaardisatie.”

PAPIERMACHINES “Toch zitten de grootste energieverliezen niet in de stofbereiding”, zegt Duterloo, “maar bij de papiermachines. Maar liefst 70% van het eerder genoemde energieverlies op jaarbasis komt voor rekening van deze installaties, die veel perslucht nodig hebben voor het aandrijven van de cilinders en luchtbalgen waarmee de persen geopend en gesloten worden, de sprieten heen en weer bewogen worden en om de luchtreduceerkleppen op druk te houden om het vocht uit het papier te persen. Andere grote persluchtverbruikers in deze sectie zijn de luchtnozzles en de viltstuurders.

Zo zorgen meerdere viltstuurders er bijvoorbeeld voor dat de machinebekleding (zeven en vilten) recht over de walsen blijft lopen. Loopt het vilt toch onverhoopt tegen één van de tasters aan die aangebracht zijn aan de zijkant van de productie-

lijn, dan loopt de lucht weg en treedt de sturing in werking om de loop van de machinebekleding zo snel mogelijk te corrigeren. Bij hapering of weigering treedt er zomaar een schadepost van enkele tienduizenden euro’s op.”

ISO-STANDAARDISATIE Om die reden werd Airsave gevraagd de meest energieverslindende componenten te vervangen, vernieuwen of reviseren, en de verouderde besturingskasten opnieuw in te richten. “Op diverse plekken wordt er hier nog gewerkt met ventielen en cilinders van vroeger, met speciale regelingen en bouwvormen”, zegt Duterloo. “Als een van die ventielen of cilinders uitvalt, dan is onze grootste uitdaging om een modern alternatief te vinden.”

Omdat de traditionele cilinders vaak geen ISO-cilinders waren, moet dan vaak ook een deel van de machine worden aangepast om de ISO-maten te laten aansluiten. Duterloo: “Net als bij de stofbereiding ligt de focus hier dus ook op standaardisatie, om problemen in de toekomst voor te zijn.”.

WIKKELS Het papier dat van de papiermachines komt wordt opnieuw strak opgerold. De rollen, die per stuk zo’n 3 ton kunnen wegen, worden in diverse maten gesneden, op specificatie van de afnemers. Al die verplaatsingen van de rollen, het snijden, de

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_36_Neenah.indd 37

37

24-02-2022 10:27

23-24 maart 2022 Antwerp Expo

REGISTREER

NU!

REGISTREER VOOR GRATIS TOEGANG MET CODE: BABE1000 via www.maintenance-expo.be 1 TICKET IS GELDIG VOOR DE 3 EVENTS

www.maintenance-expo.be

22MAIN001_FL_ADVERTENTIES.indd 38

'ĞůŝũŬƟ ũĚŝŐ ŵĞƚ

22-02-2022 12:41

PNEUMATIEK

aansturing van het vliegende mes en het aandrukken van de rollen gebeurt met perslucht. Airsave heeft voor optimalisatie van deze wikkels diverse hydropneumatische cilinders gereviseerd en/ of vervangen, en een verouderde besturingskast gereviseerd. “Deze besturingskast had nog koperen leidingen en bevatte pneumatiekcomponenten van maar liefst 5 verschillende fabrikanten”, zegt Duterloo lachend. Van het Hekke licht toe: “Dat komt omdat er in de loop der jaren wel steeds componenten zijn vervangen, maar de oude pneumatiek nooit is verwijderd. Storing zoeken werd daarom alsmaar lastiger. Opnieuw inrichten was de enige optie. Daarom hebben we Airsave gevraagd om de bestaande tekening te digitaliseren, de componenten en eindgebruikers te nummeren, de tekeningen bij te werken en nieuwe componenten te bestellen, zodat de besturingskast volledig opnieuw kon worden ingericht met ‘state of the art’-technologie”.

INPAKSTRAAT De op maat gesneden rollen gaan door naar de inpakmachine. Nadat de barcode is ingelezen, worden op de kopse kanten rondellen aangebracht, wordt de rol in folie gewikkeld en de etikettering aangebracht. De folie wordt bewust gebruikt om de relatieve luchtvochtigheid van 50%, waarbij het papier is geproduceerd, ook tijdens transport en opslag te behouden.

ONDERHOUDSINTERVAL Airsave voert eenmaal per maand een dag preventief onderhoud uit aan de verschillende installaties. Deze onderhoudsinterval is kortgeleden opgeschroefd, nu Neenah Coldenhove van 4 naar 5 ploegen is overgegaan. Van het Hekke: “Er komen nu 3 meerdaagse stops van elk 5 dagen bij voor Airsave om ook grotere projecten te kunnen uitvoeren. Die stops worden die minimaal 2 maanden van tevoren ingepland. In alle gevallen blijft mijn persoonlijk streven om minder dan 2% technische stilstand te hebben in de hele fabriek.

Als we dat als team realiseren dan zijn we beslist goed bezig.” ●

De inpakstraat.

Sublimatiepapier Sinds de overname door de Amerikaanse multinational Neenah Inc. is de papierfabriek in Eerbeek onderdeel van een grote papiermaker die gespecialiseerd is in hoogwaardig papier voor speciale toepassingen. Alleen al in Europa en Amerika heeft de onderneming 15 productielocaties, elk met zijn eigen specialiteit. In de VS worden bijvoorbeeld luxe verpakkingen gemaakt voor onder andere whisky, Engeland maakt kaften voor paspoorten en Duitsland richt zich sterk op filtertoepassingen voor de automotive. Sinds 2000 ligt de focus bij Neenah Coldenhove in Nederland op de productie van sublimatiepapier met een gewicht variërend van 45 tot 140 gram/m2. Sublimatiepapier is een papiersoort waarmee afbeeldingen overgezet kunnen worden op polyesterhoudend materiaal, bijvoorbeeld voor sportkleding, reclame-attributen, woonaccessoires, mondmaskers of snowboards. De inkt gaat bij dit procedé over in gasvorm zodat de moleculen zich kunnen hechten aan de polyestermoleculen in het tegenmateriaal. Het sublimatiepapier wordt geleverd in meerdere diktes met verschillende coatings, afgestemd op de uiteindelijke toepassing, de hoeveelheid over te brengen inkt en de gewenste droogtijd. Begin 2000 heeft Coldenhove, toen nog een familiebedrijf, dit sublimatiepapier in eigen beheer ontwikkeld en op de markt gebracht onder de naam Jetcol. Daarnaast brengen zij de papiersoorten Medicol (voor verpakkingen waar medische operatiegereedschappen in worden gesteriliseerd) en Filmcol (voor de opslag van röntgenfoto’s en -platen) op de markt. Het grootste deel van de totale jaarproductie bestaat uit Jetcol sublimatiepapier. Omdat de mogelijkheden van sublimeren onbegrensd zijn, is de markt momenteel sterk groeiende.

Een trend in opkomst is het bedrukken van katoen, maar op dit natuurproduct moeten de afbeeldingen op een andere manier getransfereerd worden. De I&D-afdeling van Neenah Coldenhove is daarom bezig hiervoor een innovatieve oplossing te ontwikkelen.

(advertentie)

EUROPA’S NR.1 IN SPROEITECHNOLOGIE LECHLER Benelux · info@lechler.be NL +31 30 68 76 047 · www.lechler-sproeiers.nl B/Lux. +32 10 22 50 22 · www.lechler.be

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_36_Neenah.indd 39

39

23-02-2022 15:43

12, 13 & 14 april 2022 Evenementenhal, Gorinchem

SCHRIJF GRATIS IN MET CODE 2034 'Ă ǀŽŽƌ ŵĞĞƌ ŝŶĨŽƌŵĂƟĞ ŶĂĂƌ͗

www.maintenance-gorinchem.com of www.worksafe.nl 22MAIN001_FL_ADVERTENTIES.indd 40

22-02-2022 12:41

MARKTNIEUWS

VISUELE INSPECTIES OP AFSTAND ATEX-PROOF Door de wijziging in het Arbobesluit is het voortaan noodzakelijk om, indien mogelijk, ATEX-gecertificeerde endoscopen en camerainspectiesystemen te gebruiken voor inspecties van explosieve luchtmengsels. Instrurent Benelux verhuurt dit soort ATEX-proof apparatuur voor het inspecteren van o.a. leidingen, tanks en motoren. Onlangs heeft het bedrijf zijn portfolio uitgebreid met het gebruikersvriendelijke camerainspectiesysteem, type SoloPro-

Plus. Dit systeem biedt een axiale kleurencamera met regelbare verlichting, opsporingssonde en verrijdbare haspel, en is gecertificeerd voor gebruik in ATEX Zone 1.

Hij heeft een weerbestendige controller voor beeldweergave en -opnamen. Het exporteren van foto’s en/of videobeelden gaat met USB, SDHC of WiFi.

George Serafeim.

Srinivasan Ramabhadran.

DRIE NIEUWE LEDEN RVB DSS

Instrurent Benelux +31 (0)35 694 6522 www.instrurent.com

AR-ONDERSTEUND ONDERHOUD Ultimo en ICT Nederland hebben de krachten gebundeld om bedrijven met veel assets te helpen hun onderhoud efficiënter te maken. Ultimo’s Enterprise Asset Management(EAM)-cloudplatform is nu verbonden met HoloNXT, het mixed reality-platform van ICT Nederland. Hiermee wordt kennisuitwisseling makkelijker en kan virtuele ondersteuning geleverd worden bij onderhoud op locatie. Het HoloNXTplatform is ontworpen om online data te verbinden met de fysieke wereld. Het resultaat is een digital twin met oneindige mogelijkheden.

Door deze online data te integreren met Ultimo’s EAM-platform wordt het makkelijker om asset management- en onderhoudsinformatie uit te wisselen. Operation afdelingen en technische diensten kunnen op afstand een fysiek asset bekijken en hebben alle cruciale onderhoudsen operationele data beschikbaar

John Richard.

via HoloNXT. De informatie en de instructies kunnen vervolgens gevisualiseerd worden op een HoloLens, een tablet of een smartphone, om een monteur te helpen de job correct uit te voeren op locatie. De meerwaarde zit volgens de bedrijven in het toegankelijk maken van steeds complexere installaties voor medewerkers die minder parate kennis hebben dan de oudere generatie die nu met pensioen gaat. Met de platformcombinatie kan bijvoorbeeld een digital twin gebruikt worden om nieuwe medewerkers op te leiden, kennis te delen of om op afstand instructies te geven via de AR-functionaliteit.

Beide bedrijven tonen hun gezamenlijke oplossing tijdens Maintenance Dortmund 2022, op 30 en 31 maart.

De raad van bestuur van DuPont Sustainable Solutions (DSS) heeft drie nieuwe leden: George Serafeim, John Richard en Srinivasan Ramabhadran. George Serafeim is de Charles M. Williams Professor of Business Administration aan de Harvard Business School en medeoprichter van KKS Advisors, een groot ESG-adviesbureau dat DSS in juli 2021 heeft overgenomen.

ESG staat voor Environment, Social & Governance. John Richard was Global Vice President en General Manager van DuPont’s Safety busi-

ness. Hij was verantwoordelijk voor vier DuPont-productlijnen: Kevlar, Nomex, Tyvek en Typar. Richard volgt Rose Lee op die 6 september 2021 uit de raad van bestuur van DSS is vertrokken. Srinivasan Ramabhadran was Regional Managing Director Asia Pacific voor DSS. Daarvoor bekleedde hij verschillende andere leidinggevende posities bij DSS. DSS www.consultdss.com https://bit.ly/dssboard.

(advertentie)

Verhuur van MOBIELE

STOOM-UNITS

BIN NE TER N 24 U U PLA ATS R I GEH N HET E ELE LAN D

Tevens leverancier v an b io-olie.

Ultimo T: +31 (0)341 42 37 37 www.ultimo.com

A.J. van der Kooy b.v.

Denariusstraat 19a, 4903 RC Oosterhout T 088 36 94 240 M 06 546 750 08 www.vdkooy.nl | info@vdkooy.nl Onderhoud op locatie, ondersteund via AR. vd Kooy_102x140.indd 1

MAIN001_FL_41_Markt+Adv Kooy.indd 41

17-02-2022 16:38

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

41

24-02-2022 10:10

KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE | Tekst: Leendert van der Ent | Fotografie: Tata Steel

Menno van der Winden (l): “We zetten AI in om te voorspellen wanneer het systeem zal falen, zodat we tijdig onderhoud kunnen plegen.”

AI WORDT ONMISBAAR IN CONCURR E Wat voor schaken geldt, geldt ook voor de industrie: kunstmatige intelligentie wordt onmisbaar, maar gaat mensen niet vervangen. AI voorspellingen kunnen de efficiëntie van productieprocessen en onderhoud sterk verhogen, zo bleek tijdens het webinar dat Tata Steel organiseerde ter gelegenheid van het Tata Steel schaaktoernooi 2022.

In 2017 werd kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence, AI) geïntroduceerd in de schaakwereld. Het kwam, het zag, en het overwon, verpletterend zelfs. Het zelflerende systeem van Google DeepMind, AlphaZero, legde een onconventionele, zeer aanvallende speelstijl aan de dag. Het spotte met wetten en regels uit de schaaktraditie. En het maakte duidelijk dat mensen voortaan nul kans hadden om te winnen. Slechts tien demopartijen met het op een diep neuraal netwerk gebaseerde systeem volstonden om de schaaktop te overtuigen. Training en strategie werden daarna voor altijd anders. Analyse van AI is hierbij de leidraad.

Zo werd de schaakwereld het petrischaaltje voor alle toepassingen van AI.

ALIENS Schaakgrootmeester en coach van ‘s werelds

42

beste schaker Manus Carlsen, Peter Heine Nielsen: “De AI maakte gebruik van het bord alsof er aliens aan het werk waren. Ik zou het niet geloofd hebben als ik het niet zelf had gezien. Opeens konden we op een hoger niveau over schaken denken.

Er volgde meteen een ‘wapenwedloop’ tussen schakers om hier zo snel mogelijk van te leren.”

Sommige schakers, zoals Nielsen, vonden de ontwikkeling fantastisch. Anderen waren minder enthousiast, maar moesten er ook wat mee.

CREATIEF Waarom is dit relevant voor industriële processen en voor maintenance? Omdat AI op de industrie dezelfde impact zal hebben als op schaken, meent Max Welling. Hij is Research Chair in Machine Learning aan de UvA en Distinguished Scientist bij Microsoft: “En AI gaat ook zijn stempel druk-

ken op het milieu, chemie, biologie en het leven in het algemeen. Met AI kunnen we bijvoorbeeld op termijn compleet nieuwe, veel duurzamere moleculen en materialen ontwerpen.” Menno van der Winden, General Manager Advanced Analytics bij Tata Steel: “AI brengt volstrekt verrassende oplossingen in beeld, waaraan je vanuit ervaring nooit zou denken. Dat maakt het opwindend.”

Welling: “Juist dat creatieve aspect zorgt voor die onverwachte overeenkomst tussen schaken en staal produceren.” Het domein waarin iemand actief is maakt namelijk niet uit; de manier waarop AI de manier van werken kan verbeteren is min of meer hetzelfde.

TWEE TERREINEN Van der Winden geeft aan hoe Tata Steel AI toepast: “Het draait er bij ons om staalproducten

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_42_Tata.indd 42

23-02-2022 15:44

R ENTIESTRIJD van zo hoog mogelijke kwaliteit te maken met zo weinig mogelijk energie en een zo laag mogelijke CO2-uitstoot. Dat zijn we al honderden jaren aan het verfijnen en doorontwikkelen.” AI blijkt hierin toch nog ongedachte verbeteringen te kunnen brengen. Bij Tata Steel gaat het om twee terreinen: proces en maintenance. Het eerste betreft optimalisatie van de procescondities in de hoogoven: positie, druk, temperatuur en dergelijke.

Van der Winden: “We zetten AI in om het gedrag in de hoogoven beter te kunnen voorspellen, om het proces zo beheerst en stabiel mogelijk te krijgen. AI maakt de mogelijkheden daarvoor eindeloos. We hebben er al kostenbesparingen en lagere uitstoot mee bereikt.”

MAINTENANCE Ook bij maintenance gaat het om voorspellen.

Vander Winden: “AI helpt beter voorspellen wanneer het systeem uit de specificaties dreigt te lopen of zal falen. Nul productafkeur en minimale downtime komen binnen bereik. Beide terreinen dragen bij aan hetzelfde doel: optimale efficiëntie.”

LEERPROCES Van der Winden vertelt dat Tata Steel IJmuiden in het begin de nadruk vooral op goede modellen legde. “Die zijn belangrijk, maar succes hangt ook af van twee andere factoren. Alles staat of valt met de kwaliteit van de data die je modellen in gaat.

Daarnaast is training van de operators essentieel.

Met AI denken veel mensen misschien dat de computer ‘het overneemt’, maar het blijft grotendeels mensenwerk. Welling: “Mensen niet langer nodig?

Alles wijst in de tegenovergestelde richting. AI doet suggesties waar bedrijven hun voordeel mee kunnen doen. Daarin hebben we een leerproces doorgemaakt. Om de uitkomsten correct te implementeren, moeten de mensen die ermee werken de

‘Nul productafkeur en minimale downtime komen binnen bereik’ Menno van der Winden, Tata Steel

Tata Steel gebruikt AI ook om het gedrag in de hoogoven beter te kunnen voorspellen.

basisbeginselen van kunstmatige intelligentie begrijpen, zodat ze hun gedrag kunnen aanpassen. Nu de instrumenten weer veranderen, hebben mensen nieuwe vaardigheden nodig. Als de input door menselijke inbreng niet goed is, kan AI tot hele foute uitkomsten leiden – denk aan de Toeslagenaffaire. Daartegenover staat dat de ‘intuïtie’ van AI beter is dan die van onszelf. De afweging daarover is cruciaal.”

INGREDIËNTEN Het is voor Tata Steel belangrijk om de drie essentiele ingrediënten voor het benutten van AI – datakwaliteit, modellering en training van het personeel – in de vingers te krijgen. Want ga er maar van uit dat wat voor het schaken geldt, ook voor de industrie gaat gelden: “Als je AI niet benut, dan kun je je menselijke concurrenten niet verslaan”, aldus Peter Heine Nielsen. ● Dit artikel is gebaseerd op het webinar The Game Changer op 21 januari 2022, ter gelegenheid van het Tata Steel schaaktoernooi 2022.

Natasha Regan schreef het boek ‘The Game Changer’ over de introductie van AI in het schaken.

Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022

MAIN001_FL_42_Tata.indd 43

43

23-02-2022 15:44

LUCHTGEDREVEN MEMBRAANPOMPEN

VERDERAIR PURE De robuuste membraanpomp De VERDERAIR® PURE serie bestaat uit robuuste buuste één membraanpompen die zijn vervaardigd uit één stuk solide en zuivere PTFE of UHMW-PE. sief De Verderair PURE is ontworpen voor intensief gebruik, agressieve vloeistoffen en zware omstandigheden.

VERDERAIR® PURE membraanpompen kunnen worden n uitgerust met diverse veiligheidsopties en accessoires zoals pulsatiedempers, slagsensor, barrièresysteem, lekkagedetectie en handmatige of pneumatische drain.

Max. capaciteit

660 l/min

Max. druk

7 bar

Certificaten

ANDERE VERDERAIR® PRODUCTEN EN ACCESSOIRES

Voor meer informatie:

+31 (0)50-549 59 00

VERDER BV

TEL +31 (0)50-549 59 00

MAIL sales@verder.nl

WEB www.verder.nl

VERDER is fabrikant van VERDERAIR® pompen

22FLU001_ADVERTENTIES.indd 44

22-02-2022 14:10