Sproeidrogers: one-size-fits-all maakt plaats voor maatwerk
Britse duurzaam-cementfabriek schaalt op met Nederlandse mengtechniek
chniek
voor zones 20, 21 en 22 - hygiënisch, eenvoudig te reinigen. Essentieel voor betrouwbare kwaliteitsmetingen.
Voor meer informatie, bekijk onze website
Maak uw stapelproces sneller en efficiënter
Laat uw producten stapelen door een van onze palletiseermachines
• Voor zakken, dozen, emmers, … en onderhoudsvriendelijk
• Snel gestapeld en zeer stabiele pallets
GA IN 5 STAPPEN NAAR EEN EFFICIËNTE VERPAKKINGSFLOW
Download de gratis whitepaper en ga aan de slag met onze best practices.
GENERATIEVE AI GAAT DE PROCESINDUSTRIE OP ZIJN KOP ZETTEN
Wordt kunstmatige intelligentie inderdaad dat vliegwiel dat processen in de industrie revolutionair gaat veranderen? Je hoort en leest een stuk minder over Artificial Intelligence (AI) de laatste tijd dan pakweg een paar maanden geleden. Dat is verklaarbaar. De ontwikkelingen staan nog in de kinderschoenen en de grootschalige uitwerking ervan laat echt nog wel even op zich wachten. Zeker voor industriële AI, waar specifiek generatieve AI de manier waarop we industriële processen vormgeven compleet op zijn kop kan zetten.
Verwar deze vorm van AI niet met dingen als chatbots en beeldherkenning, dat is al gemeengoed. Wie heeft er niet zijn tekstje door ChatGTP gegooid of zijn paspoort automatisch laten scannen op de luchthaven? Generatieve AI gaat een stuk verder, want biedt ongeziene mogelijkheden om niet alleen te verwerken, maar ook te creëren in een industriële context. Je kunt met deze technologie je data analyseren om vervolgens je processen te optimaliseren, te besparen en te innoveren. Denk daarbij niet alleen aan productieprocessen, maar ook aan je belangrijkste bedrijfskapitaal – je mensen – en de logistiek. Besef wel dat alles draait om het kunnen vergaren van de juiste data. Dat wil zeggen: ze uitlezen, interpreteren en vertalen naar het allesomvattende industriële proces. Een giga-uitdaging! Maar zonder dat begin je niks. Wie zijn data-acquisitie niet op orde heeft, is niet klaar voor de grote AI-revolutie…
Beschikken over de juiste data is in dit kader cruciaal, want industriële AI vraagt om laserprecisie. Waar je bij algemene toepassingen van AI nog enigszins wegkomt met veronderstellingen en verzinsels (die je vervolgens recht zet), moet industriële AI altijd spot-on zijn. Je baseren op data die niet 100% kloppen is ondenkbaar in een industrieel proces. Alle noodzakelijke informatie moet digitaal beschikbaar zijn en waterdicht geborgd. En dan nog dit: alleen als AI de taal van de industrie spreekt en toegerust is op de unieke eisen van een specifiek productieproces gaat het werken. Dat vraagt nogal wat van organisaties. Niet gek dus dat AI op het netvlies van de industrie staat, maar dat vrijwel alle bedrijven geen idee hebben waar te beginnen. De realiteit is ook dat – uitzonderingen daargelaten – dit niet gaat lukken zonder kennispartners die je sector van binnenuit kennen. Om te beginnen met het laaghangende fruit, die procesonderdelen waar AI de grootste winst oplevert. Wacht niet te lang is mijn advies, want naar verluidt zullen er eind 2024 zo’n 60 verschillende toepassingen van industriële AI in gebruik zijn, verspreid over uiteenlopende sectoren. Toepassingen variëren van het verbeteren van de toeleveringsketen tot het optimaliseren van onderhoudsschema’s voor machines. Hier gaat het om het actief toewerken naar optimalisaties op basis van data-analyse en voorspellingen. Bedrijven die dit in de vingers krijgen, kunnen snel een voorsprong nemen op de concurrentie. Denken dat industriële AI niks wordt, en voorlopig alleen maar geld kost, dat is je kop in het zand steken. Of dat op termijn slim is? ●
Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur
(Foto: Hosokawa Micron)
Poedermeng- en doseerinstallatie in een
Britse fabriek voor duurzaam cement
Om de productie van duurzaam cement op te schalen, investeerde de Britsestartup Material Evolution in een meng- en doseerinstallatie op basis van zwaartekracht. Middenin de pandemie reisden de mannen van Hosokawa Micron naar Middlesbrough om een proefopstelling op te bouwen en in te regelen. Die functioneerde zo goed dat de cementfabrikant hem gelijk wilde houden. Drie jaar later wordt er opnieuw opgeschaald, nu naar een fabriek die 150.000 ton cement per jaar kan produceren. Opnieuw levert Hosokawa de agglomeratietechniek.
Lees er alles over op pagina 20.
Hosokawa Micron
Gildenstraat 26
7005 BL Doetinchem
+31 (0)314 373 333 www.hosokawa-micron-bv.com
Solids Processing is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.
Redactieadres
Proces Media
Marktplein 2
1421 AC Uithoorn
+31 (0)297 22 3462 redactie@solidsprocessing.nl
Hoofdredactie
Vincent Hentzepeter
+31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl
08 DROGEN
SPROEIDROGERS IN DE VOEDINGSINDUSTRIE: STEEDS MEER
MAATWERK
De voedingsindustrie stapt af van standaard sproeidrogers. Droogprocessen moeten veel specifieker op producten zijn ontworpen. Zaak voor leveranciers om hun droogtechnieken steeds verder verfijnen, leren de ervaringen bij bouwer Dutch Drying Systems.
12 RONDETAFEL DISCUSSIE
EUROPESE ENERGIEREGELS WERPEN DREMPELS OP Europa komt met veel regelgeving die de energiebesparing moeten stimuleren. Tegelijkertijd werpt het beleid in de praktijk veel drempels op, is de boodschap van drie machinebouwers tijdens een paneldiscussie.
16 BLOWERS
SERVICE VOOR BLOWERS VERGT VEELZIJDIGE KENNIS
Voor service aan blowers is kennis vereist over talloze aspecten, van reparatie en revisie tot energie-efficiëntie en explosieveiligheid. Veel is vastgelegd in documentatie, maar de ervaring van monteurs die kunnen horen of een installatie goed draait, blijft onmisbaar.
20 MENGEN & DOSEREN
DUURZAME CEMENTPRODUCTIE
AGGLOMERATIETECHNIEK
OPSCHALEN MET FLEXIBELE
Om de productie van duurzaam cement op te schalen, investeerde de Britse startup Material Evolution in een meng- en doseerinstallatie op basis van zwaartekracht. De nieuwe poederverwerkingsinstallatie vormt het hart van de fabriek die 150.000 ton cement per jaar kan produceren.
24 AFVULLEN
OCTABIN-VERPAKKINGSLIJN VOOR CONTAMINATIE-VRIJ
AFVULLEN
Bij het afvullen van octabins met polymeerbestanddelen voor de mantel van elektriciteitskabels mag absoluut geen contaminatie optreden. Daarom moet de verpakkingslijn onder cleanroomcondities werken. Het ontwerp en de bouw van de octabin-verpakkingslijn was een uitdaging.
28 VEILIGHEID
BREEKPLATEN: FUNCTIE EN EIGENSCHAPPEN
De breekplaat is een onmisbare drukbeveiliging in gesloten processystemen met drukken. Lees over de functie, eigenschappen en voor- en nadelen van de breekplaat.
32 BEURS
DIT WAS SOLIDS ANTWERPEN 2024….
Solids Antwerpen 2024 wist opnieuw de nodige bezoekers naar Antwerpen Expo te trekken. Een echte netwerkbeurs als ontmoetingsplek tussen industrie en leveranciers, en leveranciers onderling, bij het gezamenlijk realiseren van complexe projecten.
Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.
Bureau Veritas versterkt zijn positie in de energie- en hergebruiksector door de overname van Versatec Energy, een onafhankelijk technisch adviesbureau gespecialiseerd in de off- en onshoreenergiesector. Met deze strategische zet breidt Bureau Veritas zijn expertise uit in technische regelnaleving, operationele veiligheid en risicobeheer binnen de energiesector. De overname ondersteunt de LEAP | 28-strategie
en richt zich op hernieuwbare energie, low carbon technologieën (zoals waterstof), en CO2-afvang en -opslag (CCUS). Versatec Energy, gevestigd in Woerden, heeft 40 jaar ervaring in health, safety & environment, technische documentatie en digitale oplossingen. De overname biedt Bureau Veritas toegang tot Versatec’s gespecialiseerde kennis en innovatieve en veilige methodologieën.
ECONOMISCHE DIP IN DE MAAKINDUSTRIE
Klaas-Otto Ykema en Marijke Paalvast ondertekenen de contracten voor de overname. (Foto: Bureau Veritas/Steven Lammering)
Metaalunie meldt dat de Economische Barometer van de mkb-maakindustrie voor het derde kwartaal van 2024 een duidelijke afname laat zien in de bedrijvigheid ten opzichte van eerdere kwartalen. Dit zou niet alleen liggen aan de traditionele zomerse dip, maar ook aan sombere vooruitzichten voor het vierde kwartaal. Een belangrijke reden dat het minder gaat, is onvoldoende vraag uit de markt. Dit wordt nu door 47% van de bedrijven als de grootste belemmering gezien voor groei. Zorgenkindje blijft ook het tekort aan personeel, wat een impact heeft op de productiviteit. Immers, als bedrijven de productie niet op peil krijgen, kunnen ze ook niet voldoen aan de marktvraag. Zowel het aantal binnenlandse als buitenlandse orders nam af. Metaalunie waarschuwt dat dit in de maakindustrie druk kan zetten op investeringen in innovatie- of uitbreidingsplannen. Zorgwekkend noemt de unie de afname van investeringen in machines: 45% van de bedrijven verwacht minder te investeren in het komende halfjaar. Dit kan een rem vormen op de efficiëntie en automatisering in de sector, waaronder de uitrol van kunstmatige intelligentie
Econonomische dip in de maakindustrie. (Foto: Metaalunie)
De ontwikkeling van vast personeel dreigt de verkeerde kant op te gaan. (Grafiek: Metaalunie)
EURODRYING 2025
Wageningen University & Research en de EFCE Working party on Drying organiseren van 6 tot en met 9 juli 2025 de 9e Europese Droogconferentie in het Omnia-gebouw op de Wageningse campus. Eurodrying 2025 omvat een wetenschappelijk programma met presentaties van vooraanstaande onderzoekers op het gebied van droogtechnologie. Naast plenaire presentaties zijn er posterses-
in de procesvoering. Al met al lijkt de procesindustrie voor een uitdagend kwartaal te staan, met druk op vraag, personeel en investeringen, wat de noodzakelijke transitie naar meer geautomatiseerde en AI-gedreven processen zou kunnen bemoeilijken.
sies over baanbrekend onderzoek naar droogtechniek-gerelateerde thema’s. Wie het evenement bezoekt kan kennis delen met experts op het gebied van industrieel drogen en komt meer te weten over innovaties en onderzoekmethoden, inclusief productiefaciliteiten voor industriële apparatuur. Op de leveranciersmarkt zullen diverse bedrijven hun producten en diensten presenteren.
Eurodrying 2025 vindt van 6 tot en met 9 juli 2025 plaats in Wageningen
BIOPOLYMEREN
MAKEN UIT
PROCESWATER
PAPIERINDUSTRIE
Papierrecyclebedrijf ESKA en milieutechbedrijf Paques Biomaterials hebben een intentieverklaring ondertekend voor de bouw van de eerste grootschalige productiefaciliteit voor polyhydroxy-alkanoaten (PHA) uit proceswater van de papierindustrie. Midden volgend jaar moet de beslissing vallen voor de bouw van de fabriek bij Hoogezand. Het proceswater van ESKA bevat een waardevolle organische reststroom, die nog nauwelijks wordt verwaard. Dit PHA is toepasbaar als bio-afbreekbare barrièrecoating en/of lijm en draagt daarmee bij aan een circulaire papierindustrie. Het idee is dat ESKA het PHA uit zijn proceswater produceert om het in eigen producten toe te passen.
Bert Bodewes, manager Corporate Social Responsibility bij ESKA (links) en René Rozendal, medeoprichter van Paques Biomaterials tekenen de intentieverklaring om samen in te zetten op een fabriek voor biopolymeren uit PHA. (Foto: Paques Biomaterials)
BEZOEKERSPLUS SOLIDS ANTWERPEN
Solids Antwerpen 2024 was goed voor 1.600 bezoekers, 100 meer dan tijdens de editie van 2022. (Foto: Foodnote) bulkindustrie. De volgende editie van Solids Antwerpen is in het najaar van 2026. De exposanten hebben er vertrouwen in. De beursorganisator meldt dat 68% van de beursvloer al door exposanten is gereserveerd. Lees meer in de fotoreportage van de Solids Antwerpen 2024 op pagina 32 van dit nummer.
Easyfairs België meldt dat de voorbije vakbeurs Solids Antwerpen beter bezocht is dan de post-corona editie van 2022. Toen kwamen er tegen de 1.500 bezoekers, nu kwam de teller op 1.600. De 2020 editie verviel door de pandemie. Het evenement medio november trok 120 exposanten met wortels in de poeder- en
SPROEIDROGERS IN DE VOEDINGSINDUSTRIE: STEEDS MEER MAATWERK
Inhijsen van een sproeidroger bij een veevoerproducent in Nederland.
De voedingsindustrie stapt af van standaard sproeidrogers. Droogprocessen moeten veel specifieker op producten zijn ontworpen. Zaak voor leveranciers om hun droogtechnieken steeds verder verfijnen, leren de ervaringen bij bouwer Dutch Drying Systems.
Sproeidrogers moeten vandaag de dag custommade zijn, dus volledig zijn afgestemd op de specifieke behoeften van voedingsproducenten, weten sales manager Roel Smeenk en technisch manager Remco Leenstra van Dutch Drying Solutions (DDS). “Het droogproces moeten exact op het product zijn ontworpen en ingericht. Bedrijven willen voortaan inspraak in het ontwerp. De technische details moeten 100% kloppen. Dat legt een grote druk op de engineering van installaties”, zegt Leenstra. “Leveranciers van standaard sproeidrogers kunnen daar niet aan voldoen. De
Het droogproces moeten exact op het product zijn ontworpen en ingericht. De technische details moeten 100% kloppen
Remco Leenstra, DDS
keuze is beperkt. Dat geldt ook voor de grootte van de installatie. De voedingsindustrie kan daar steeds moeilijker mee uit de voeten.”
SPROEIDROGERS VOOR PLANT-BASED PRODUCTEN
Een onderliggende trend is de steeds grotere variëteit in producten. Voedingsproducenten kijken vanwege de slinkende zuivelmarkt naar plantaardige ingrediënten, zoals eiwitten voor de productie van vleesvervangers en proteïne-shakes. “We hebben meerdere aanvragen lopen voor sproeidrogers voor plant-based producten”, vertelt Smeenk. “Daar worden andere sproeidroog-eisen aan gesteld dan aan melk en andere zuivelproducten. Het droogproces moet nog specifieker op het product zijn afgestemd. De eisen zijn hoog.”
TURN-KEY SPROEIDROGER
Leenstra en Smeenk, beiden al zo’n 20 jaar werkzaam in de engineering en bouw van industriële drooginstallaties, begonnen hun bedrijf in 2016. Inmiddels heeft DDS ruim 10 sproeitorens in binnen- en buitenland gebouwd (van 30 tot 4.000 kg/uur). Bij deze turn-key installaties neemt het
Inhijsen van een sproeidroger voor opgevette weipoeders.
Bouw van een sproeidroger voor mager melkpoeder bij een producent van consumptiemelk in Noord-Ierland.
bedrijf het hele droogproces voor zijn rekening, van de engineering en fabricage tot de montage en de inbedrijfsstelling on-site. Het bedrijf produceert alle componenten in eigen beheer, van de sproeidroger zelf (inclusief droogkamer) tot de bijkomende onderdelen, zoals heaters, fluidbeddrogers, filters en alle aanverwante apparatuur en leidingwerk. Als kleine speler in de markt plukt DDS de vruchten van een flexibele en slagvaardige organisatie, aldus Smeenk. “Dit is essentieel als je maatwerk wilt bieden. De lijnen met opdrachtgevers zijn kort, ze praten direct met ons en niet met een team van bedrijven.”
VERSTELBARE LUCHTINLAAT
Vanwege de toenemende vraag naar maatwerkoplossingen, geeft Leenstra aan, proberen leve-
Fabrikanten willen de kwaliteit van het poederproduct verbeteren en tegelijkertijd minder storingen, minder productverliezen en een schoner droog- en filterproces
Remco Leenstra, DDS
ranciers hun droogtechnieken verder te verfijnen. DDS ontwikkelde een eigen sproeidroger met een verstelbare luchtinlaat. De luchthoeveelheden zijn hiermee aan te passen aan het soort product. Ook ontwikkelde het bedrijf een eigen gepatenteerd
zakkenfilter (merknaam: Top Bag Filter) met een aanstroming boven in het filtratiesysteem voor een grondigere reiniging van proceslucht met poederresten. Zo wordt contaminatie van het droogproces tegengegaan en voldoet de voedings-
producent aan de strenge emissienormen. “Onze opdrachtgevers zijn continu op zoek naar ingrepen die de kwaliteit van het poederproduct verbeteren en tegelijkertijd minder storingen, minder productverliezen en een schoner droog- en filterproces geven. Niet alles lukt, maar veel van onze ideeën hebben in de praktijk succesvol uitgepakt”, zegt Leenstra.
INDAMPPROCES
Door de overname eind 2019 van het bedrijf DHE beschikt DDS over de technologie van de vacuümvalstroomindamper, specifiek ontworpen voor het concentreren van het nog vloeibare product voordat het de sproeidroger ingaat. “Het droogproces gaat vaak niet zonder indampproces. Het is een pré in de markt, als je beide technieken aan kunt bieden”, benadrukt Smeenk.
Als je poederverlies voorkomt, kun je al veel energie en ook veel grondstoffen besparen
Remco Leenstra, DDS
Prefabricage in de werkplaats van Dutch Drying
ENERGIE-EFFICIENCY VERBETEREN
De doorontwikkeling van droogtechnologie gaat hand in hand met het verbeteren van de energieefficiency. Een berucht gegeven van sproeidrogen
Mechanische indampers zijn veel gunstiger in energieverbruik, wat ook de terugverdientijd terugbrengt
Roel
Smeenk, DSS
is het hoge energieverbruik. De droogprocessen in de procesindustrie zijn goed voor 20% van de totale energieconsumptie. Als de trend naar plantaardige proteïnen doorzet, zal dat tot nog hogere sproeidroogvolumes en een nog groter energieverbruik leiden. “We kijken continu naar mogelijkheden om onze sproeidrogers te verbeteren, neem de lansen en de nozzles, zegt Leenstra. “Als je tijdens het sproeidrogen poederverlies voorkomt, kun je al veel energie en ook veel grondstoffen besparen.”
MECHANISCHE INDAMPERS
Energie-efficiency speelt ook in toenemende mate mee bij de keuze voor indampinstallaties. In plaats van thermische indampers op stoom, constateert Smeenk, gaan bedrijven over op mechanische indampers, die veel gunstiger zijn in energieverbruik, wat ook de terugverdientijd terugbrengt.” Bij mechanische indampsystemen wordt de waterdamp bij hogere temperaturen gecomprimeerd met een ventilator, wat voor een efficiënter verdampingsproces zorgt. “Wij bieden bij voorkeur en waar mogelijk mechanische indampers aan. Voor deze installaties zien we het aantal aanvragen toenemen.” ●
Nabewerking van een nieuwgebouwde fluidbeddroger voor lactose bij een zuivelbedrijf in Nederland.
Systems.
Paneldiscussie over duurzaamheid en de energietransitie in de procesindustrie, zomer 2024.
Om de industrie tot energiebesparing, CO2reductie en de inzet van duurzame energie te bewegen, wordt een bekende stok achter de deur ingezet: wet- en regelgeving. Vanuit Europa komt veel energieregelgeving op de Nederlandse procesindustrie en toeleveranciers af. De EU heeft diverse energie-efficiency-doelen en regels opgesteld. Voor alle sectoren – overheid en industrie – geldt dat ze in 2030 samen zo’n 32,5% minder energie moeten verbruiken dan in 2007. Dit doel staat in de Energy Efficiency Directive (EED). Bij een herziening van de EU-richtlijn in 2023 is energiebesparing juridisch vastgelegd als ‘primaire maatregel’: eerst energie-efficiency, dan pas elektrificatie.
AUDITPLICHT
‘ EUROPESE ENERGIEREGELS WERPEN DREMPELS OP
Europa komt met veel regelgeving die de energiebesparing moeten stimuleren. Tegelijkertijd werpt het beleid in de praktijk veel drempels op, is de boodschap van drie machinebouwers tijdens een paneldiscussie.
De EED brengt voor grotere bedrijven een auditplicht met zich mee. Zij moeten een gedetailleerd overzicht geven van de energiestromen in het bedrijf. In 2027 treedt een vernieuwd Europees emissiehandelssysteem (ETS) in werking. Nog meer industriesectoren zullen emissierechten moeten kopen om een bepaalde hoeveelheid broeikasgassen uit te mogen stoten. Dit marktinstrument moet bedrijven verder stimuleren om hun CO2-emissie te beperken en daarin te investeren.
De vorig jaar herziene Renewable Energy Directive (RED-III) verlangt van alle EU-landen dat 42,5% van energie in 2030 duurzaam is opge-
wekt. Overheden moeten daar bij de vergunningverlening aan bedrijven op toezien.
DUURZAAMHEID AFDWINGEN?
Voor de procesindustrie en haar toeleveranciers gelden steeds meer wettelijke verplichtingen om energiebesparende maatregelen te treffen. “Al deze regelgeving wordt bedrijven dan wel dwingend opgelegd”, nuanceert manager sales & marketing Berthram Mak van Hosokawa Micron, “maar in een zeker opzicht helpen deze regels bedrijven beslist op weg naar duurzaamheid. Een betere energie-efficiency helpt om met minder energie hetzelfde resultaat te bereiken. Ook komen zo duurzame technische procesoplossin-
gen in beeld. Wel doet de voorrang voor energiebesparing in het beleid bij mij de vraag rijzen welke investeringsmogelijkheden er straks nog overblijven voor elektrificatie.”
CONCURREREND BLIJVEN
Salesmanager Rieks Reyers van Dinnissen Process Technology is bezorgd dat Nederland als ‘braafste jongetje van de klas’ voorop wil blijven lopen. “Officieel gelden deze regels voor alle Europese bedrijven. Wij vragen ons echter af of andere Europese landen, denk aan Italië en Portugal, net zo hard mee gaan doen als wij. Wij geloven daar niet zo in. Natuurlijk doen wij mee. Duurzaamheid is de toekomst voor ons allemaal, maar we moe-
ten concurrerend kunnen blijven tegenover andere aanbieders, ook in het zuiden van Europa.”
DUURZAAMHEIDSRAPPORTAGE
Dan is er nog de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), de Europese richtlijn die bedrijven verplicht om verslag uit te brengen over hun duurzaamheidsprestaties. Dat moeten zij vanaf 2025 jaarlijks doen aan de hand van een lijst met duurzaamheidscriteria, waaronder de CO2-uitstoot. De verplichting wordt gefaseerd ingevoerd.
“Naast de financiële boekhouding zal straks elk bedrijf aan milieu-accounting moeten gaan doen, ook kleinere ondernemingen”, zegt directeur Perry Verberne van Van Beek Schroeftransport. “Deze
‘Wel doet de voorrang voor energiebesparing in het beleid bij mij de vraag rijzen welke investeringsmogelijkheden er straks nog overblijven voor elektrificatie.’
Berthram Mak, Hosokawa Micron
verslaglegging zet grote druk op hoe je als bedrijf de data hiervoor verzamelt. Daar ligt de kern. Als je dat eenmaal goed hebt geregeld, zou het, net als je financiële boekhouding, relatief eenvoudig moeten zijn om dit bij te houden. Maar voor je daar bent, ben je wel even bezig. Dat is nu de uitdaging voor veel bedrijven. Kleinere bedrijven mogen met kengetallen werken, maar voor grotere bedrijven worden de eisen steeds specifieker.”
DRAMA VOOR KLEINERE TOELEVERANCIERS
Reyers vreest dat vooral kleinere toeleveranciers niet in de gaten hebben wat de impact is van de regelgeving die er op deze bedrijven afkomt. “Voor hen kan de CSRD-richtlijn op een drama uitlopen.
Berthram Mak, manager sales & marketing bij Hosokawa Micron.
Working hard to connect your process
Van Beek ontwikkelt en produceert schroeftransportsystemen voor een optimaal productieproces. Geautomatiseerd waar het kan, ambachtelijk daar waar nodig.
Meer informatie? Bel dan +31 (0)416 37 52 25 of stuur een e-mail naar info@van-beek.nl.
WWW.VAN-BEEK.NL
KEK Centrifugaal Zeefmachines
Kemutec’s KEK Centrifugaal
Zeefmachine is de perfecte oplossing voor het zeven van poeders en andere droge grondstoffen.
ONDERSCHEIDEND
VANWEGE:
»Diverse groottes, van Lab, pilot, productie tot Bulkwagen lossen
»Eenvoudig te integreren in bestaand vacuüm of blaas transport
»Hygiënisch ontwerp, tevens voor natte reiniging met CIP nozzles »Reeds tientallen jaren een wereldwijde gerenommeerde leverancier
Kemutec B.V. – The Netherlands Johan Lucas +31 (0) 653 86 77 06 Johan.Lucas@schenckprocess.com www.kemutec.com
Productie
Inlijn van pneumatisch transport
Lab/Mini
Ik denk dat de grote meerderheid van hen met moeite weet waar het voor staat. Voor bedrijven met een paar honderd medewerkers is het nog wel te overzien, maar voor een klein bedrijf met een handvol medewerkers is het ondoenlijk om met ingewikkelde milieuverslaglegging aan de slag te gaan en al deze data boven water te krijgen. Het vergt enorm veel administratie, en elk bedrijf is vroeg of laat aan de beurt.”
ONDERSTEUNING
Alle drie vinden ze dat de grotere ondernemingen de kleine bedrijven hierin moeten ondersteunen. Verberne waarschuwt ervoor dat anders de motivatie om met verduurzaming bezig te zijn, wegebt bij deze groep. “Als een bedrijf er niet meer in gelooft dat dit de juiste weg is of het ziet de business-voordelen niet, doen zal het slechts het minimale doen.”
CERTIFICERING
Naast het inrichten van de bedrijfsvoering op wetgeving is er voor bedrijven op het vlak van certificering nog veel mogelijk. Hosokawa is in april 2024 wederom erkend met de ‘Zilver medaille’ van Ecovadis, een van origine Frans certificeringssysteem dat de duurzaamheidsprestaties van bedrijven beoordeelt en aangeeft in hoeverre ze de door de Verenigde Naties in het leven geroepen ESG-doelen (Environmental, Social & Governance) realiseren. “Deze exercitie herhaalt zich jaarlijks en elke keer gelden per categorie zwaardere eisen”, vertelt Mak. Het doel van Hosokawa is over een jaar Goud te behalen. Hiervoor heeft het bedrijf binnen de vestiging in Doetinchem alle energiebronnen in kaart gebracht. Op primaire locaties en verbruikspunten zijn energiemeters geplaatst, en dat heeft veel opgeleverd, aldus Mak. Het beurs-
genoteerde moederbedrijf in Japan heeft in 2022 voor een aparte milieu-notering gekozen. Ook daar komen tal van ESG-eisen bij kijken, waar de Nederlandse vestiging van Hosokawa in Ecovadis over rapporteert.
B CORP
Van Beek Schroeftransport gebruikt in de vorm van B Corp een vergelijkbaar certificeringssysteem, dat eveneens op ESG-aspecten toetst. Nederland telt ruim 200 bedrijven met het B Corp-certificaat, het midden- en kleinbedrijf is hierin ruim vertegenwoordigd. Van Beek wil extra medewerkers aantrekken om vanwege de verslagleggingsplicht vanuit de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) het energieverbruik en de duurzaamheidsprestaties professioneel bij te gaan houden.
SEDEX
Dinnissen past op zijn beurt Sedex toe, dat is gericht op de duurzaamheidsprestaties in de keten en wereldwijd zo’n 85.000 deelnemers heeft in 180 landen. De audits voor Sedex vereisen ook
‘Duurzaamheid is de toekomst voor ons allemaal, maar we moeten concurrerend kunnen blijven tegenover andere aanbieders, ook in het zuiden van Europa’
Rieks Reyers, Dinnissen
veel inspanning en jaarlijks komen er nieuwe eisen bij. Als machinebouwer is het niet eenvoudig, geeft Reyers aan, om wegwijs te raken in het brede veld van certificeringssystemen. “We hebben ook naar Ecovadis gekeken, omdat de Duitse chemie-industrie hierom vraagt. Zo’n gegeven maakt het lastig de juiste keuze te maken.” ●
‘Straks zal elk bedrijf aan milieu-accounting moeten gaan doen, ook kleinere ondernemingen; dat zet grote druk op hoe je de data hiervoor verzamelt’
Perry Verberne, Van Beek
Perry Verberne (l), directeur van Van Beek Schroeftransport en Rieks Reyers, salesmanager bij Dinnissen Process Technology.
Perry Verberne, Van Beek Schroeftransport.
SERVICE VOOR BLOWERS VERGT
VEELZIJDIGE KENNIS
Voor service aan blowers is kennis vereist over talloze aspecten, van reparatie en revisie tot energie-efficiëntie en explosieveiligheid. Veel is vastgelegd in documentatie, maar de ervaring van monteurs die kunnen horen of een installatie goed draait, blijft onmisbaar.
Blowers worden toegepast in onder meer waterzuivering, voor de beluchting van waterbassins, en pneumatisch bulkgoederentransport. Ze worden onder sterk uiteenlopende omstandigheden ingezet met wisselende belasting, van incidenteel gebruik tot continu bedrijf. Dat heeft
consequenties voor de intensiteit van service en onderhoud.
VERSCHUIVING VAN PRODUCTEN NAAR SERVICE
Het belang van service neemt toe, weet Hans
Karreman, operationeel directeur bij AERZEN in Duiven, dochter van de Duitse Aerzener Maschinenfabrik, gespecialiseerd in energie-efficiënte blowers en schroefcompressoren. “Naast het leveren van producten, schuiven wij geleidelijk op naar het verlenen van meer service en het uitvoeren van projectmatig werk voor klanten.”
BREED EN COMPLEET SERVICE-AANBOD
Het aanbod van service is breed. Naast onderhoud volgens vast contract omvat dit incidentele on-site service voor reparatie en inbedrijfname, levering van spart parts, revisie en training. “Tegenwoordig
Voordat installaties verstuurd worden zijn ze compleet getest en zijn alle parameters doorgenomen.
doen we ook complete projecten. We halen bijvoorbeeld een compleet blok uit de fabriek van de klant, regelen daarvoor het hijswerk en transport, doen de revisie in eigen huis en verzorgen dan ook weer de installatie en inbedrijfname bij de klant.”
KLANTSPECIFIEKE SAMENBOUW
Onder service valt ook de samenbouw van bloweraggregaten door AERZEN Nederland. “We krijgen standaardaggregaten aangeleverd uit Duitsland, maar we kunnen hier ook klantspecifieke aggregaten samenbouwen en testen. Dan nemen we alleen het blok bij onze fabriek af
De uitlijning tussen het blowerblok en de elektromotor vergt uiterste precisie.
en kopen de rest zelf in, zoals elektromotoren, dempers, filters en kasten. We verzorgen verder de elektrotechniek, de besturingstechniek en de veiligheidsvoorzieningen en bieden klanten een factory acceptance test (FAT) aan.”
TECHNISCHE DIENST OF DIENSTVERLENER Service kan door verschillende partijen worden verzorgd. Vooral grotere bedrijven hebben vaak nog een eigen technische dienst. AERZEN kan voor hen trainingen in blowertechniek en -service verzorgen. Veel bedrijven hebben hun technische dienst echter afgebouwd en doen voor service een
‘Onze monteurs merken het als een installatie niet lekker draait. Ze horen meer dan er objectief te meten valt’
Hans Karreman, AERZEN
beroep op externe partijen. Dat kunnen onafhankelijke technische dienstverleners zijn of, voor specifieke machines of installaties, de betreffende leveranciers.
COMPLEX ONDERHOUD
Technische dienstverleners kunnen olie en filters vervangen en andere eenvoudige service verlenen. Maar gaat het om complexer onderhoud, met reparatie en revisie, dan heeft Karreman zo zijn twijfels. “Voor onze producten vergt dat heel specifieke kennis. Wij hebben die natuurlijk in huis, vastgelegd in documentatie, maar er is meer. Onze monteurs merken het als een installatie niet lekker draait door bijvoorbeeld lagerschade. Als ervaren specialisten horen ze meer dan er objectief valt te meten.”
REVISIE BLOWERBLOK
Specialistische kennis is bijvoorbeeld vereist voor revisie. Meestal levert de klant het blowerblok bij AERZEN in de werkplaats af. “Wij halen alles uit
Xalis is een gespecialiseerd siloreinigings bedrijf uit België, actief in België en buurlanden. Heeft fors geïnvesteerd in nieuw materiaal. Dit om uitstromingsproblemen nog effectiever op te lossen.
Medewerkers hoeven bovendien silo’s minder vaak te betreden, zodat de reiniging sneller en veiliger kan plaatsvinden.
Xalis houdt zich bezig met onder meer de reiniging van silo’s, tanks en mengers, het vervangen van filters en het schoonmaken van ventilatiekanalen. Wat betreft de reiniging van silo’s heeft het bedrijf reeds 25 jaar ervaring in deze branche.
Enkele jaren terug heeft Xalis fors geïnvesteerd in een silodrill en een silowhip om stromingsproblemen in de silo’s efficiënter op te lossen. Recentelijk is het Cardox C0² systeem toegevoegd aan het assortiment.
Silodrill is een speciaal ontworpen boorinstallatie die wordt gebruikt om materiaal blokkades te doorboren. Het toestel boort zich door het vastzittende materiaal, zoals graan, poeder, Silowhip. Na het boren kunnen we de silowhip inzetten met zijn roterende koperen kettingen slaan ze het vastzittende product los. Via het eerder
YANPAI’s experience in dry and liquid filtration,
•
elkaar, maken het schoon, vervangen lagers, slijtringen en andere onderdelen, meten toleranties en stellen het geheel opnieuw af. Dat luistert heel nauw, tot op honderdsten van een millimeter.”
REVISIE OF VERVANGING?
De frequentie van revisie is afhankelijk van de belasting van de blower, in termen van draaiuren, werkdrukken en werkomgeving. Machines in een zeer stoffige omgeving met corrosieve of abrasieve producten slijten sneller. Bij zware belasting is revisie elke twee jaar raadzaam. Of revisie nog zinvol is, of dat je het blok beter kunt vervangen, valt vooraf niet te zeggen, aldus Karreman. “Je kunt wel in het blok kijken, al is dat bijvoorbeeld bij cementtransport wel heel vuil, maar pas als je het uit elkaar hebt gehaald, zie je de details. We doen altijd wel een voorinspectie, maar soms ontdek je pas bij het laatste onderdeel een beschadiging die met revisie niet meer kostenefficiënt is te herstellen.”
REMOTE MONITORING
Tegenwoordig is remote monitoring in opkomst. AERZEN heeft nog geen callcenter of control room om 24/7 installaties bij de klant te monitoren, maar kan, als de klant daarom vraagt, wel op afstand in een installatie kijken. Deze optie wordt ook voor inbedrijfstelling in verre oorden ingezet. “De verantwoordelijkheid ligt bij de klant en wij kijken op afstand graag mee. We kunnen snel scannen wat er aan de hand is en zo nodig advies geven.”
PREDICTIVE MAINTENANCE
Een volgende stap in remote monitoring kan voorspellend onderhoud zijn, vult service sales engineer Ferry Willems aan. “Bijvoorbeeld kijken naar zuig- en persdruk of temperatuur. Een hogere zuigdruk kan duiden op een vervuild aanzuigfilter; dat verhoogt de weerstand, waardoor een hoger vermogen wordt opgenomen. Het op tijd vervangen van een aanzuigfilter is van belang voor de levensduur van de installatie en is kostenbesparend. Dit kun je uitbreiden naar bijvoorbeeld lagerconditiemeting. Trillingen in lagers kunnen wijzen op een verslechterende conditie. Als je dat op tijd detecteert, kun je vervanging combineren met gepland onderhoud. Je hoeft de klant dan minder vaak te bezoeken, waardoor die minder vaak z’n installatie hoeft stil te leggen.”
ENERGIEBESPARING
Naast deze nieuwe ontwikkelingen adviseert Willems klanten over de bekende onderwerpen rond blowers. Bij de kwestie revisie of vervanging kan het soms gunstig zijn – uit oogpunt van kostenbe-
sparing en CO2-reductie – om een nieuwe, energiezuinigere blower te installeren. Het werkgebied is daarbij ook relevant: soms ligt de werkdruk lager dan vooraf ingeschat; dan is de blower overgedimensioneerd en dus inefficiënt. Ook de omgeving waar een blower staat opgesteld verdient aandacht. Is die te warm, dan kan door aanzuigen van de warme lucht oververhitting dreigen. Is dat een omgeving waar schadelijke dampen of corrosieve stoffen hangen, dan kan de blower daaronder te lijden hebben.
‘Als je trillingen op tijd detecteert, kun je vervanging combineren met gepland onderhoud’
Ferry Willems, AERZEN
EXPLOSIE- EN VOEDSELVEILIGHEID
Naast energie-efficiëntie is explosie- en/of voedselveiligheid in voorkomende gevallen van belang. Steeds verder aangescherpte regelgeving vraagt om deskundig advies, zegt Willems. “Bijvoorbeeld over welke olie je in en rond blowers mag toepassen, of welke materialen voor dempers. Voor explosieveiligheid kunnen we ATEX-gecertificeerde producten leveren. Soms is er geen ATEXverplichting, maar wil de klant wel een explosieveilig product. Dan hebben we voor onze machines in pneumatisch transport een gronddrager/persdemper die tevens als vonkvanger fungeert. Gaat er iets mis, dan komen de vonken niet in aanraking met het product. Zo hebben we voor heel veel klantvragen een oplossing.” ●
Voor revisie van een blowerblok is specialistische kennis vereist. Alleen het afstellen al luistert heel nauw, tot op honderdsten van een millimeter.
Mischa Hoyinck | Fotografie: Hosokawa Micron
Testen van de proefinstallatie met Sam Clark, een van de oprichters van Material Evolution.
DUURZAME CEMENTPRODUCTIE
OPSCHALEN MET FLEXIBELE AGGLOMERATIETECHNIEK
Om de productie van duurzaam cement op te schalen, investeerde de Britse startup Material Evolution in een meng- en doseerinstallatie op basis van zwaartekracht. De nieuwe poederverwerkingsinstallatie vormt het hart van de fabriek die 150.000 ton cement per jaar kan produceren.
Cementfabrikant Material Evolution is een ‘klassieke’ startup: het bedrijf is letterlijk begonnen in de garage van de ouders van de oprichter. Na haar promotieonderzoek naar duurzaam cement, besloot materiaaldeskundige Liz Gilligan haar theoretisch kennis in de praktijk te gaan brengen om zo bij te dragen aan een duurzamere wereld. “Portlandcement is het op één na meest gebruikte product ter wereld, na drinkwater. Bij de productie komt enorm veel CO₂ vrij en is bovendien heel veel energie nodig. Ik wist dat dit beter kon en ben op zoek gegaan naar een manier om cement te
‘Bij de productie van ons duurzame cement komt 85% minder CO₂ vrij’
Liz Gilligan, Material Evolution’
herformuleren.” Dit leidde in 2020 tot de oprichting van Material Evolution.
DUURZAAM ALTERNATIEF
Het duurzame cement is gebaseerd op een proces dat alkali-fusie wordt genoemd. “In plaats van cement bij hoge temperaturen te bakken, bereiken we een vergelijkbaar resultaat door verschillende poederachtige grondstoffen samen te voegen”, legt Gilligan uit. “Dit vermindert de CO₂-uitstoot tijdens de productie met 85% en levert een duurzamer eindproduct op. Bovendien wordt ons product gemaakt van hoogovenslakken en andere industriële afvalstromen, wat bijdraagt aan een circulaire economie.”
OPSCHALEN
Na succesvolle kleinschalige tests in hun pilotfabriek in Middlesbrough was het bedrijf klaar voor de volgende stap: opschalen naar productie op industriële schaal. Sam Clark, mede-oprichter en
Nieuwe duurzamecementfabriek in aanbouw in Wrexham UK.
Binnen in de duurzame-cementfabriek in Wrexham.
Chief Operations Officer van Material Evolution, had via-via gehoord dat Hosokawa Micron expert was in poederverwerkingstechnologie. Daarom namen Gilligan en Clark contact op voor advies en ondersteuning bij de opschaling.
HOMOGENE MENGING MET HOGE DOORVOERSNELHEID
Marc Jacobs, team manager CMM bij Hosokawa Micron, hielp Material Evolution bij het ontwerpen van de meest effectieve mengopstelling voor hun fabriek op commerciële schaal. “Homogene menging, hoge doorvoersnelheid en flexibiliteit van grondstoffen waren daarbij essentieel’, zegt Clark. “Want om stevig te kunnen concurreren met traditioneel cement, moet ons product van hoge kwaliteit zijn, consistent van samenstelling en reproduceerbaar.”
OP AFSTAND
“Normaal gesproken hadden we Gilligan en Clark uitgenodigd om naar Doetinchem te komen en tests uit te voeren in ons testcentrum”, zegt Jacobs, “maar dit speelde allemaal tijdens de pandemie, dus in plaats daarvan hebben we heel veel zoom- en teams-gesprekken gevoerd. En in december 2021 ben ik met mijn collega Dirk de Jong naar Middlesbrough afgereisd om het demo-apparaat te plaatsen.” De Jong is service engineer en had persoonlijk meegewerkt aan het ontwerpen en ontwikkelen van de machines en prototypes.
SYSTEEM OP ZWAARTEKRACHT
“Het systeem werkt op basis van zwaartekracht. Jacobs en De Jong hebben ons zelfs geholpen bij het opbouwen van de steigers om de menger en doseerder op de juiste hoogte te installeren”, zegt Gilligan. “Daarna hebben ze de hele bediening ingesteld en ongeveer een week besteed aan het optimaliseren van de doorvoersnelheden,” voegt Clark toe. “Aan het eind van de test hadden we ongeveer 20 ton materiaal geproduceerd. Als rechtgeaarde startup hebben we natuurlijk meteen de grenzen van de proefinstallatie opgezocht. De jongens van Hosokawa dachten aanvankelijk aan een capaciteit van 1 ton per uur, met misschien een maximum van 4 ton per uur, maar uiteindelijk haalden we zelfs 6 ton per uur! Dat was voor beide partijen behoorlijk leerzaam.”
PROEFOPSTELLING OVERGENOMEN
“Ik ben niet de meest geduldige persoon op aarde, dus na deze proef wilde ik gelijk commercieel uit de startblokken”, zegt Gilligan. “Gelukkig snapte Jacobs dat en wist hij heel pragmatisch te regelen dat we alle apparatuur – die we officieel te leen hadden om op locatie te testen – konden overnemen, in plaats van te moeten wachten op nieuwe apparatuur. De proefopstelling draait nu al 3 jaar, met slechts een paar toevoegingen, zoals een transportsysteem en een takel voor het omhoog hijsen van de poeders. Dat scheelt veel handmatig werk!”
OPSCHALEN NAAR CONTINUPRODUCTIE
De industrie reageert positief op het duurzame cement. Clark: “De bouwsector is traditioneel nogal voorzichtig en huiverig voor verandering. Daarom hebben we actief gezocht naar klanten die onze duurzaamheidsdoelen delen en iets zien in innovatieve, groene technologieën.” Een van de eerste klanten was een betonblokkenfabrikant in Wrexham, waar Material Evolution een nieuwe
De nieuwe fabriek kan in een continuproces 150.000 ton cement per jaar produceren.
fabriek bouwt. “Onze pilotfabriek in Middlesbrough kan zo’n 96 ton per dag produceren, maar dat gaat nog steeds in batches. Zodra we de nieuwe fabriek in Wrexham in gebruik nemen, kunnen we 150.000 ton per jaar produceren,” zegt Clark. “Onze ‘groene’ cementmixen gaan direct vanaf onze fabriek het productieproces van de klant in, dus er zijn vrijwel geen transportkilometers.”
‘Onze cementmixen gaan direct af fabriek het productieproces van de klant in, dus er zijn vrijwel geen transportkilometers’
Sam
Clark,
Material Evolution
DUURZAAMHEID
Hosokawa gaat waarschijnlijk ook een rol spelen in deze verdere opschaling. Material Evolution is blij met de samenwerking, en niet alleen vanwege Hosokawa’s soepele opstelling bij het overnemen van de proefinstallatie. “Ik zie ook dat Hosokawa zich echt inzet voor duurzaamheid”, zegt Clark. “Veel bedrijven claimen duurzaam te zijn, maar bij Hosokawa voel je dat het meer is dan loze woorden. Ze zitten in allerlei initiatieven – van het verkleinen van hun eigen CO₂-voetafdruk tot het ontwikkelen van processen voor het terugwinnen van carbon black. We werken het liefst samen met bedrijven die hetzelfde soort kernwaarden hebben als wij.” ●
OCTABIN-VERPAKKINGSLIJN VOOR CONTAMINATIE-VRIJ AFVULLEN
Bij het afvullen van octabins met polymeerbestanddelen voor de mantel van elektriciteitskabels mag absoluut geen contaminatie optreden. Daarom moet de verpakkingslijn onder cleanroomcondities werken. Het ontwerp en de bouw van de octabin-verpakkingslijn was een uitdaging.
Onlangs heeft Delaere Engineering uit Deerlijk (B), specialist in big bag- en octabin-verpakkingssystemen, een complexe octabin-verpakkingslijn gebouwd voor het afvullen van polymeerbestanddelen bij een productiebedrijf in de Wire & Cable Compound branche. De polymeren worden toegepast in de fabricage van midden- en hoogspanningskabels, onder meer gebruikt voor het aan land brengen van de stroom die energie-eilanden op zee opwekken. De hiervoor benodigde polyolefinen moeten aan de strengste eisen voldoen, vandaar dat het verpakken in achthoekige kartonnen dozen (octabins) onder cleanroom-condities plaatsvindt.
GLADDE OPPERVLAKKEN VOOR
CONTACTDELEN
Delaere moest alle onderdelen van de complexe verpakkingslijn die in contact komen met de polyolifinen uitvoeren in rvs 316, om elk risico op contaminatie te voorkomen. Er werd een extra ‘mirror polishing’ toegepast om de oppervlakken van de onderdelen zo glad te maken dat ze een ruwheid (Ra-waarde) van slechts 0,4 μm hebben. Na productie van de vulbuizen werden er speciale tape-testen uitgevoerd. Daarmee is nagegaan of de contactonderdelen voldoende ‘flush’ zijn, dat wil zeggen dat ze zodanig vlak zijn dat er geen vuilophoping kan optreden. Vervolgens werden de vulbuizen speciaal verpakt en pas kort voor de inbedrijfname definitief gemonteerd in de vulstations.
DRIE TYPEN OCTABINS
Er worden drie soorten octabins afgevuld. In de eerste zone van de lijn worden ze automatisch opgebouwd met een octabin-erecting systeem. Eerst
Kartonnen octabin onder een doseerder – hier niet onder cleanroomcondities – zoals te zien op de stand van Delaere tijdens Solids Antwerpen 2024. (Foto: Foodnote)
worden pallets geïsoleerd middels een palletdispenser en vervolgens wordt op elke pallet lijm gespoten. Dit komt de stabiliteit van de octabins tijdens transport ten goede. De drie types octabins verschillen in hoogte en bodemdesign en zijn elk voorzien van een ‘bottom discharge opening’. Alle centreringsunits en manipulatiehanden van het robotsysteem zijn pneumatisch verstelbaar, om zowel gelijkzijdige als ongelijkzijdige octabins automatisch te kunnen opbouwen.
CONTROLE OP CORRECTE POSITIONERING
Na het opbouwen van de dozen worden de lege octabins via een air-lock getransporteerd naar de tweede zone, de cleanroom. Daar zijn drie octabin-vullijnen geplaatst. In octabins met ‘bot-
Er worden 3 types octabins gebruikt met verschillende hoogtes. Te zien zijn de wikkelaar, labeler en het box-on-box systeem.
tom discharge opening’ komt een flessenhalsliner, die de operators handmatig dienen te plaatsen. Om zeker te zijn dat de liner correct is gepositioneerd, moet het patroon van de liner in de doos worden gecontroleerd op de rollenbaan van het vulstation. Dat wordt verzorgd door een geïntegreerd camerasysteem met daaraan gekoppeld kunstmatige intelligentie (AI) voor patroonherkenning.
FILTERS IN OPBLAASSYSTEEM
Voordat het vullen start, wordt de liner opgeblazen door een ventilator, die alle drie de vulstations bedient. De ventilator trekt lucht aan van buiten de procestoren en is voorzien van een F9 voorfilter. Per vulstation is er een H13 absoluutfilter ge-
In de eerste zone worden pallets klaargezet, en worden de 8-hoekige dozen automatisch opgebouwd met een octabin-erecting systeem. De octabins hebben een gat in de bodem: de ‘bottom discharge opening’.
plaatst, om ook daar het risico op contaminatie uit te sluiten. Het ventilatorsysteem werkt frequentiegestuurd om de drukopbouw te regelen ten behoeve van het piping-traject tussen de ventilator en elk vulstation.
ERGONOMIE VOOR OPERATORS
Om te zorgen dat de operators ergonomisch optimaal kunnen werken, zijn de werkbordessen tussen de drie vullijnen voorzien van een elektrisch spindelsysteem, met een nuttige slag van 60 cm. Zo kunnen operators het werkbordes op de juiste hoogte afstellen voor hun eigen lengte. De vulstations zijn uitgerust met een pivoterende vulbuis voor het eenvoudig en snel verbinden van de liner met de vulbuis.
• Bulk & Liquids Handling
• Air technology
• Automatisation
Het eigenlijke afvullen gebeurt op 3 lijnen in de cleanroom. De bins worden daarvoor eerst (handmatig) gevoerd met een flessenhals-liner. De positionering daarvan luistert nauw en wordt gecontroleerd met een camerasysteem met gekoppelde AI patroonherkenning.
Na het vullen en automatisch sealen van de liner wordt de volle octabin via de rollenbaan uit de cleanroom getransporteerd. In de derde zone van de lijn wordt het deksel automatisch gevormd en op de octabin geplaatst.
VERWERKING
VAN
GEVULDE OCTABIN
Na het vullen en automatisch sealen van de liner wordt de gevulde octabin uit de cleanroom getransporteerd. In de derde zone van de lijn wordt het deksel automatisch gevormd en op de octabin geplaatst. De pallet met de volle octabin wordt eerst gecentreerd met een hydraulische centreerunit om de octabin uit te lijnen met het robotsysteem. Ook hier zijn de centreringsunits en manipulatiehanden voor de deksels pneumatisch verstelbaar om zowel gelijkzijdige als ongelijkzijdige deksels te kunnen maken.
LABELEN, WIKKELEN EN LADEN
In de vierde en laatste zone worden een data- en een veiligheidslabel geprint en aangebracht op de octabins. Daarna worden ze gewikkeld met een Tosa ringwikkelaar, die is voorzien van een topsheet dispenser en automatische folierolwisselaar. Vervolgens wordt er nogmaals eendatalabel aangebracht. Er worden dozen van 600 kg en 1.200 kg gevuld. De kleine octabins worden met een box-on-box systeem op elkaar geplaatst. Als laatste stap worden de pallets met gevulde octabins ‘gepaard’ (twee stuks zo dicht mogelijk tegen elkaar geplaatst) en automatisch geladen in een truck uitgerust met twee rijen kettingbanen.
BESTURINGSARCHITECTUUR EN VEILIGHEIDSCONCEPT
Een grote en complexe verpakkingslijn als deze vergt een uitgekiend veiligheidsconcept en heldere controle-architectuur. De lijn wordt aangestuurd met één centraal plc-systeem en remote I/O per zone. Het besturingssysteem is uiteraard voorzien van de nodige pallet- en datatracking en datatransfers met het dcs (distributed control system) van de klant. ●
Voor een video van het robotsysteem, gemaakt tijdens de FAT bij Delaere, scan de QR-code.
BREEKPLATEN: FUNCTIE EN EIGENSCHAPPEN
De breekplaat is een onmisbare drukbeveiliging in gesloten processystemen met drukken. Lees over de functie, eigenschappen en voor- en nadelen van de breekplaat.
Een breekplaat (of ‘rupture disk’) is een drukbeveiliging die gesloten systemen beschermt tegen overdruk en onderdruk. In veel processen met drukken is deze beveiliging onmisbaar. Bij een vooraf ingesteld ongewenst drukniveau (breekdruk) zorgt de breekplaat binnen milliseconden voor een opening die gevaarlijke situaties en schade aan systemen voorkomt. In de procesindustrie heeft
de breekplaat zich bewezen als een betrouwbare veiligheidsvoorziening voor uiteenlopende procesonderdelen, van procesinstallaties en leidingnetten tot opslagtanks en warmtewisselaars.
DOME
De breekplaat is in feite niet meer dan een dun (rvs) stalen plaatje. Dit bolle, holle of vlakke deel
van de breekplaat, dat in contact komt met het product, wordt de ‘dome’ genoemd. De dome is het meest kwetsbare onderdeel van de breekplaat, maar voor de breekdruk cruciaal.
AANVULLING OP VEILIGHEIDSVENTIEL
De breekplaat is ook wel in gebruik als aanvulling op een veiligheidsventiel. De breekplaat creëert een barrière tussen het product en het veiligheidsventiel, waardoor het ventiel zelf niet bestand hoeft te zijn tegen bijvoorbeeld agressieve media. Dit levert een besparing in materiaalkosten op en zorgt daarnaast voor een langere levensduur van het ventiel.
Breekplaten zijn licht van gewicht en hebben een relatief kleine inbouwmaat.
Meer weten over typen en toepassingen van breekplaten?
Scan de QR-code en lees het artikel op Fluids Processing.nl.
EISEN AAN BREEKPLATEN
Selectie van de juiste breekplaat is niet eenvoudig. Er is een verscheidenheid aan typen, soorten, maten en uitvoeringen. Elke breekplaat heeft een specifieke werkdruk. De benodigde informatie staat op de tagkaart van de breekplaat. Ook de temperatuur van het proces is een belangrijke parameter. Elk temperatuurverschil kan de breekdruk beïnvloeden. Bij sterke temperatuurverschillen zal de breekplaat geleidelijk aan eerder of later breken.
EIGENSCHAPPEN
Belangrijke eisen zijn dat de breekplaat fail-safe ontworpen is, honderd procent lekdicht is, vooraf is getest (exemplaren uit dezelfde productiebatch), is gemaakt van traceerbare materialen (met certificaat) en onderhoudsvrij is. De breekplaat is ook in reeds bestaande systemen inzetbaar.
ATEX ZONE
Een belangrijke eis aan breekplaten die in een ATEX zone van een productie-installatie staan, is dat ze voldoen aan de ATEX-regelgeving. Daarmee is de breekplaat geschikt voor drukontlasting bij stof- en gasexplosies in het systeem. Aan de hand van certificatie (ATEX-keur) is na te gaan of de breekplaat hieraan voldoet.
VOORDELEN T.O.V. VEILIGHEIDSVENTIEL
Door hun eenvoud zijn breekplaten minder kwetsbaar dan veiligheidsventielen. Er zitten geen bewegende onderdelen in die vast kunnen lopen door het product of door corrosie. Breekplaten zijn licht van gewicht en ze hebben een relatief kleine inbouwmaat. Doorgaans zijn breekplaten goedkoper dan een veiligheidsventiel en ze vergen geen onderhoud. Ook de afdichting is beter en de breekplaat kent een snellere responstijd dan het veiligheidsventiel.
NADELEN
Een nadeel van breekplaten is dat ze niet herbruikbaar zijn. De kritiek dat breekplaten slechts éénmaal te gebruiken zijn, is evenwel niet geheel
Voor- en nadelen breekplaten
1. Minder kwetsbaar, want eenvoudiger; geen bewegende onderdelen die kunnen vastlopen door het product of door corrosie.
2.Licht van gewicht
3.Relatief kleine inbouwmaat
4.Goedkoper dan een veiligheidsventiel
5.Vergen geen onderhoud
6.Afdichting is beter
7.Snellere responstijd
1. Niet herbruikbaar; moeten vervangen worden. Maar ook een veiligheidsventiel dat zich heeft geopend, moet uit het systeem gehaald worden, schoongemaakt, opnieuw afgesteld en gekalibreerd, zeker in kritische processen. Breekplaten zijn eenvoudig te vervangen: als het systeem is losgekoppeld, kan er zo een nieuwe breekplaat in.
2. Bij het openscheuren van een breekplaat zouden metaalstukjes vrij kunnen komen, die schade kunnen toebrengen aan het leidingwerk.
Op zoek naar tips voor het selecteren, opslaan en monteren van breekplaten?
Scan de QR-code en lees het artikel op MB Maintenance Benelux.
terecht. Als een veiligheidsventiel zich heeft geopend, moet een bedrijf dit onderdeel immers ook uit het systeem halen, schoonmaken en opnieuw afstellen en kalibreren, zeker in kritische processen. De ervaring leert dat breekplaten niet moeilijk te vervangen zijn. Als het systeem is losgekoppeld, kan er zo een nieuwe breekplaat in.
Een mogelijk kritiekpunt is nog dat er bij het open scheuren van een breekplaat metaalstukjes vrij zouden kunnen komen, die schade toe kunnen brengen aan het leidingwerk. ●
Eisen aan breekplaten
1 fail-safe ontworpen
2 100% lekdicht
3 vooraf is getest (exemplaren uit dezelfde productiebatch)
4 gemaakt van traceerbare materialen (met certificaat)
5 onderhoudsvrij
6 ATEX-keur, voor toepassing in ATEX-zones; geschikt voor drukontlasting bij stof- en gasexplosies
Breekplaat met tagkaart, waarop de werkdruk vermeld staat.
SOLIDS PROCESSING WORLD
STANWOOD, WA, VERENIGDE STATEN DIEPVRIESGROENTEN PERFECT
GESORTEERD
Diepvriesbedrijf Twin City Foods heeft de eindkwaliteit van zijn diepvriesgroenten weten te verbeteren met de installatie van optische sorteerapparatuur. Ze herkennen en verwijderen diverse verontreinigingen uit erwten en maiskolven, zoals metaal, plastic, insecten en overtollig plantaardig materiaal, en halen gehavende exemplaren en kleurafwijkingen uit de productstroom. De twee aangeschafte VERYX optische sorteermachines van Key Technology verwerken tot wel 18.000 kg aan diepvriesgroenten per uur. ●
VANCOUVER, WA, VERENIGDE STATEN
OVERNAME SMART-GLASS
PIONIER
RealWear, producent van draagbare computertoepassingen voor industriële omgevingen, heeft in november 2024 Almer Technologies overgenomen, een Zwitserse pionier op het gebied van AR-smartglasses. Deze acquisitie, waar ook het softwarebedrijf TeamViewer bij betrokken is, kan mogelijk het tempo van introductie van draagbare AR-oplossingen in de industrie gaan versnellen. Met name vanwege de schaalgrootte van de gecombineerde partijen. Almer heeft naam gemaakt met zijn compacte, gebruiksvriendelijke AR-brillen, die nu onderdeel zijn van een uitgebreidere AR-portfolio van RealWear. Kenmerkend voor de RealWear-oplossingen is dat ze flexibiliteit en schaalbaarheid bieden en werken met spraakcommando’s. Bedrijven die klein met AR willen beginnen kunnen kiezen voor een abonnementsmodel voor het huren van hardware. Dat neemt een drempel weg om deze geavanceerde technologie te implementeren en zo werk te maken van de digitale transformatie. ●
AKRON
CHEMISCHE RECYCLING MET LIQUEFACTIE
Biobrandstoffenspecialist Neste, plasticrecycler Alterra en ingenieursbureau Technip Energies hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend voor de ontwikkeling van een modulaire installatie voor chemische recycling. Aan de basis staat Alterra’s technologie voor het vloeibaar maken van afvalplastic, meer specifiek thermochemische liquefactie. De vloeibare koolwaterstofproducten uit dit proces kunnen verder worden geraffineerd tot hoogwaardige grondstoffen voor nieuwe kunststoffen en chemicaliën. In dit project leveren Alterra en Neste de technologie, terwijl Technip Energies verantwoordelijk is voor het ontwerp, de ontwikkeling en levering van een modulaire, pasklare productielijn. ●
(OHIO), VS
AKEN, DUITSLAND
ONDERHOUDSKOSTEN OMLAAG MET KUNSTSTOF LAGERS
Een gezamenlijk onderzoek van de RWTH Aachen University en Igus, producent van hoogwaardige smeermiddelvrije polymeren, heeft voor het eerst de voordelen van smeermiddelvrije kunststof glijlagers versus conventionele metalen lagers aangetoond. Door kunststof lagers te gebruiken kunnen bedrijven jaarlijks tot € 14 miljoen besparen, afhankelijk van de toepassing, en uiteraard de grootte van het bedrijf. De besparing zit in de aankoop van smeermiddelen, die niet langer nodig zijn en in het handmatig nasmeren van lagers. In sommige gevallen kunnen bedrijven tot 2 miljoen werkuren per jaar besparen die anders zouden gaan naar smeeronderhoud. ●
OFFENBURG, DUITSLAND
VERCHROOMD KUNSTSTOF PERFECT RECYCLEN
De Hansgrohe Group, onder meer bekend van keuken- en badkamerkranen en douchearmaturen onder het Grohe-merk, is er samen met ImpulsTec in geslaagd een technologie te ontwikkelen om gegalvaniseerde kunststofonderdelen als douchearmaturen hoogwaardig te recycleren. Het afvalmateriaal wordt daartoe elektrohydraulisch versnipperd en gescheiden voor upcycling. Met groot succes, want de nieuwe installatie, de eerste in zijn soort ter wereld, maakt het mogelijk om de gegalvaniseerde metallic laag op kunststofonderdelen met een zuiverheid van meer dan 99,8% te scheiden en te hergebruiken voor premiumproducten. Dit is gerust een doorbraak te noemen. Gegalvaniseerde onderdelen waren tot nu toe amper te recyclen, en dan alleen voor laagwaardige toepassingen. Het scheiden van de dunne metaallaag van het kunststof substraat lukte niet zonder beide materialen te beschadigen. De combinatie van de schokgolftechnologie van ImpulsTec gecombineerd met voorverpulvering en magnetische scheiding heeft hier verandering in gebracht. Na de behandeling blijft er een kunststof restfractie over van 70-80%, die als grondstof kan dienen voor nieuwe producten, terwijl resterende metalen, zoals koper, nikkel en chroom naar metaalverwerkende bedrijven gaan.
WARSCHAU, POLEN
VERDUBBELING GOLFKARTONPRODUCTIE
Verpakkingsgigant Mondi heeft onlangs een upgrade van € 90 miljoen voltooid en daarmee de productiecapaciteit van de fabriek in Mszczonów, nabij Warschau, verdubbeld. Deze kartonnagefabriek is nu de grootste in Polen en een van de grootste in Europa op het gebied van golfkartonverpakkingen. Met deze vernieuwingsslag kan de verpakkingsfabrikant beter inspelen op de groeiende vraag naar duurzame verpakkingen, want de productiefaciliteit is toegerust op behoeften van fabrikanten die op zoek zijn naar hoogwaardige en milieuvriendelijke – lees circulaire – verpakkingsoplossingen. De upgrade maakt deel uit van een totaal investeringsplan ter waarde van € 280 miljoen. Hiermee beoogt Mondi de golfkartonactiviteiten in Centraal- en Oost-Europa een boost te geven voor extra productie, een betere service en kortere levertijden. ●
De nieuwe installatie, die sinds begin 2024 in gebruik is bij Hansgrohe in Offenburg, kan jaarlijks 100.000 kg aan chroom-gegalvaniseerde kunststofonderdelen verwerken. Op termijn is het niet ondenkbaar dat afgedankte consumentenproducten na recycling weer dienen als grondstof voor bijvoorbeeld nieuwe douchekoppen. Zo ver is het nog niet, maar zo zou de productie bijna volledig circulair kunnen worden. Andere toepassingen zijn ook denkbaar, stellen de ontwikkelaars van de technologie, zoals het terugwinnen van metalen uit gemetalliseerde elektronicacomponenten of auto-onderdelen. ●
Antwerpse beurs voor de stortgoedindustrie in 8 foto’s
DIT WAS SOLIDS ANTWERPEN 2024….
Solids Antwerpen 2024, iets compacter van opzet dan editie ’22, wist opnieuw de nodige vertrouwde bezoekers naar Antwerpen Expo te trekken. Een echte netwerkbeurs als ontmoetingsplek tussen industrie en leveranciers, en leveranciers onderling, bij het gezamenlijk realiseren van complexe projecten.
De trend naar kleinere stands, en dus ook een compactere beurs, is overal in beursland te zien, zo ook tijdens Solids Antwerpen 2024. Trok de eerste post-corona editie in 2022 zo’n 1.500 bezoekers, dit keer waren het er 1.600. De 120 exposanten spraken van voldoende ‘leads’ waarmee het voor iedereen een prima beurs was. De volgende Solids Antwerpen staat gepland voor 2026. Wie zo lang niet wil wachten en benieuwd
Voor wie zoekt naar technisch textiel voor diverse filterklassen en luchtstroomvolumes kon bij Solids Antwerpen bij verschillende leveranciers terecht, waaronder Lampe Technical Textiles. Getoond filterexemplaar wordt met de hand gemaakt in het eigen naaiatelier in Friesland.
is naar de laatste ontwikkelingen in de droge procesindustrie, kan in 2025 op 1 en 2 oktober terecht bij Solids Rotterdam in Ahoy.
GEEN AI, WEL MONITORING
Kunstmatige intelligentie was geen topic in Antwerpen. Leveranciers zijn nog niet klaar voor AI, zo bleek bij navraag. Beter gezegd: zijn er niet echt mee bezig. Wel worden steeds
Transtech Ontstoffingstechniek lanceerde het ‘Filter Condition System Status’, een systeem dat de actuele bedrijfscondities van de gehele filterinstallatie overzichtelijk op een rijtje zet. Zo is direct te zien hoe de vlag erbij hangt qua uitstoot en/ of reststof-emissie. Het is mogelijk diverse sensoren tekoppelen aan de intelligente FCSS-regelaar. Cruciale parameters zijn zo continu te volgen.
meer systemen uitgerust met sensoren die de status van de apparatuur meten. Een veel gemeten parameter is temperatuur. Loopt die op strategische gekozen posities op, dan kan dat bijvoorbeeld wijzen op een lager dat gesmeerd moet worden of defect is. Belangrijk in het kader van voorspellend onderhoud. Het uitrusten van apparatuur met monitoringsystemen is dus in opkomst. Wel gaat het om standalone oplossingen die alleen werken met apparatuur en machines van een bepaald merk. Merkgebonden toepassingen dus, waar integrale ‘open source’ oplossingen eigenlijk gewenst zijn voor het integraal bewaken van diverse assets in de fabriek via één (software) platform. ●
Smartpowder-Flex is een robotiseringsoplossing om volautomatisch kleine hoeveelheden poeders of granulaten aan charges te kunnen toevoegen. Dit is hygiënischer, nauwkeuriger, sneller en flexibeler dan dit soort arbeidsintensieve taken door medewerkers te laten doen. Deze door Sacchi ontwikkelde technologie, getoond bij Engisol, is bij uitstek geschikt voor delicate processen bij droge en vloeibare applicaties in de voedingsmiddelensector en biotechnologie.
Te zien bij TBMA België was deze hygiënisch vormgegeven sluis die eenvoudig uit elkaar te halen is voor snelle batch-wisselingen. Hij is goed toegankelijk door de conische loop, en sluit tegelijk in de vergrendelde stand perfect af. Zowel de doorval- (DT) als doorblaasversie (BT) hebben een taps toelopende rotor en huis. Die kunnen daardoor nooit in contact met elkaar komen tijdens het openen of sluiten van de sluis. Bovendien kan de rotor wanneer hij is uitgetrokken soepel worden gedraaid, zodat hij gemakkelijk kan worden gereinigd. Het getoonde model behoort tot de DCSR-2T USDA Dairy Accepted en EHEDG-conforme doseersluizen.
De stand van Gericke. Het Zwitserse familiebedrijf greep Solids Antwerpen aan om het 130-jarig bestaan en ruim een eeuw technische innovatie in de verwerking van poeders kracht bij te zetten.
Ter promotie van de Rotterdam Processing Week, met als hoogtepunt de beurs Solids Rotterdam (1 + 2 oktober 2025), deelde Patrick de Bondt (event marketeer bij Easyfairs) aan alle leveranciers deze Rotterdammertjes uit.
Piekuren tijdens Solids Antwerpen 2024 lagen tussen 11:00 en 14:00 uur. Het evenement trok met zo’n 1.600 belangstellenden uit de procesindustrie zo’n honderd bezoekers meer dan in ’22.
HITMA DISTRIBUTEUR VAN DISTRAN ULTRASONE GASLEKDETECTIE
Hitma is benoemd tot officiële distributeur van het Zwitserse Distran, leverancier van draagbare ultrasone lekdetectieapparatuur. De Distran Ultra Pro en Distran Ultra Pro X (de ATEX-uitvoering) maken gebruik van akoestische lekdetectie om gaslekken op grote afstand te detecteren, zonder contact met het gas en zelfs op moeilijk bereikbare locaties. Inspectietijden zijn tot 10 keer korter dan bij andere methoden. De ultrasone camera’s detecteren alle soorten gaslekken: waterstof, perslucht, methaan, stikstof, stoom, vacuümlekken en meer. Door een geïntegreerde microfoonarray te combineren met een optische camera, vangen de camera’s ultrasone golven op en tonen ze de exacte locatie van de lekken. Hitma gaat voor de Nederlandse markt ook trainingen verzorgen. Daarnaast is
het mogelijk de detectieapparatuur te huren of gaslekinspecties uit te laten voeren door de Hitma-servicedienst.
Hitma
+31 (0)297 514 614
www.hitma-gasdetectie.nl www.distran.com
Peter Adema, gasdetectiespecialist
bij Hitma, met de Distran gaslekdetector.
AFVULLIJNEN VOOR IBC’S EN VATEN
Fabrikant van lijmen en afdichtingsmiddelen SABA nam een nieuwe productiehal in gebruik. Voor het afvullen van hun producten in IBC’s en vaten schakelde het bedrijf Robbe Industries (voorheen bekend als Bascules Robbe) in. Robbe ontwierp en produceerde 8 automatische afvullijnen voor het afvullen van verpakkingen op gewicht. Deze bestaan uit invoerrollenbanen, vulstations en afvoerrollenbanen. Daarnaast werd er een apart IBC-vulstation ingericht voor proefafvullingen van testpro-
ducten. Het systeem wordt aangestuurd door één centrale Siemens PLC. Robbe verzorgde ook de koppeling tussen de centrale PLCsturing en het hogerliggende ERP/ MES-systeem. Via deze link krijgen de operators alle informatie van de downstream werkorders te zien en worden de productiegegevens gerapporteerd aan het bovenliggende systeem.
● Diervoederproducent versnelt productiecapaciteit en flexibiliseert batchproductie met slimme bulkweegoplossingen.
● Rollenbanen: van simpel transportbaantje tot complexe logistieke infrastructuur.
● Van het gas af: de kansen & bottlenecks van elektrificatie.
De volgende editie van Solids Processing verschijnt op 11 maart 2025. Mis ‘m niet.
18 december 2024
Hygiënisch onderhoud Utrecht
Dagcursus voor onderhoudsmonteurs en andere medewerkers die hygiënisch bewust moeten zijn op de fabrieksvloer. Hoe pleeg je zo onderhoud dat het hygiëneniveau hetzelfde blijft? Wat doe je als je niethygiënische situaties tegenkomt?
Aan bod komen: bewustwording van de noodzaak van hygiënisch werken, herkennen, signaleren en doorgeven (en terugkoppelen) niet-hygiënische situaties, kleine verbeteringen doorvoeren m.b.t. hygiënisch ontwerp, en hygiënisch werken.
30 januari 2025
Jaarcongres Industriële
Veiligheid
Utrecht
Congresthema is het balanceren tussen innovatie en veiligheid. Aandacht voor 5 cruciale veiligheidsfactoren: overmatige werkdruk, lastminute veranderingen, vertraagde planning, innovatie-overload, en het negeren van testresultaten.
6-7 maart 2025
Cursus zonering-gebouw: listeria-vrij produceren Utrecht
2-daagse, Engelstalige cursus van Burggraaf en Partners over hoe zonering helpt om tot listeria-vrij produceren te komen. Aan bod komen o.a. de hygiënische eisen aan het gebouw waarin de bereidingsprocessen van food, feed of pharma plaatsvinden: locatie-eisen, bouwelementen, omgeving en ongedierte, productstroom en zonering, constructie en luchtbehandeling. Met case studies
2-3 april 2025
Empack 2025 / Packaging Innovations
Den Bosch
Gelijktijdige verpakkingsbeurzen, georganiseerd door Easyfairs.
4 april 2025
Cursus Hygiënisch ontwerp –Transportbanden
Utrecht
Dagcursus over het hygiënisch ontwerpen van een open transportband, met o.a. specifieke aandacht voor het bandoppervlak dat langs andere oppervlakken loopt en hoe die te reinigen.
Blijf op de hoogte
AUTOMATISERING
Weg met het lopendebandwerk, leve de cobot
VOORSPELLEND ONDERHOUD
Ultrasone inspectie: stapsteen op weg naar predictive maintenance
AANDRIJFTECHNIEK
Motorreductoren: innovaties zitten vooral in de motor
UW
INSTRUMENTEN
Lek Detectie
Lager Conditiebewaking
Lager Smering
Condenspot & Afsluiter
Elektrische Ontladingsdetectie
TRAINING
CAT I & CAT II Ultrasound Training
On-site Implementatie Training
TECHNISCHE ONDERSTEUNING
Kostenloze ondersteuning & software
Online Training
Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum
(webinars, artikelen, tutorials…)
www.uesystems.eu
40 AUTOMATISERING
‘DE MACHINE MOET DE MENS ONTZORGEN, NIET ANDERSOM’
Onderhoudsmedewerkers en procesoperators een leuke, zinvolle werkdag bieden. Dat is de missie van automatiseringsbedrijf Omron. “Automatisering moet omarmd worden, maar dan wel inclusief het team dat erachter staat”, vindt Maarten Mooi, general manager Benelux bij het bedrijf.
42 VOORSPELLEND ONDERHOUD PREDICTIVE MAINTENANCE: 5 VOORDELEN VAN ULTRASONE INSPECTIE
Ultrasone inspectie biedt onderhoudsteams tal van voordelen bij voorspellend onderhoud. Liever willen ze anticiperen op storingen en deze voorkomen dan te wachten tot het fout gaat en ze dan op te lossen.
45 AANDRIJFTECHNIEK MOTORREDUCTOREN: VOOR- EN NADELEN & INNOVATIES
Een motorreductor is een combinatie van een tandwielkast met een elektromotor die het toerental van de motor omlaag brengt en het koppel van de uitgaande as verhoogt. Welke voor- en nadelen hebben de verschillende soorten motorreductoren? En valt er nog iets te verbeteren aan het ontwerp?
47 LEESTIPS
Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.
Redactieadres
Proces Media
Marktplein 2
1421 AC Uithoorn
+31 (0)297 22 3462 redactie@maintenancebenelux.nl
Hoofdredactie
Vincent Hentzepeter
+31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl
Eindredactie
Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl
Vormgeving Giesbers Retail, Velp
Met medewerking van: Martijn Kroese, Paul Smits
Druk
Veldhuis Media, Meppel
Uitgever
Erik ten Haaf
+31 (0)297 22 3462
+31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl
Sales
Debbie van den Dool en Marion van Sinderen
+31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl
Abonnementen abo@procesmedia.nl
+31 (0)297 22 3462
Abonnementsprijs 2025
Voor de Benelux: € 160 (excl. 9% btw).
Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.
‘DE MACHINE MOET DE MENS ONTZORGEN, NIET ANDERSOM’
Onderhoudsmedewerkers en procesoperators een leuke, zinvolle werkdag bieden. Dat is de missie van automatiseringsbedrijf Omron. “Automatisering moet omarmd worden, maar dan wel inclusief het team dat erachter staat.”
Begin oktober 2024 vond in Den Bosch de aftrap plaats van de Europese ‘Make It Excellent’-tour: een rondgang van Omron Industrial Automation en IT-partner Dassault Systèmes om de nieuwste innovaties op
het gebied van industriële automatisering aan Europa te presenteren. Automatisering is een hot item, want in heel Europa kampen nagenoeg alle industriële bedrijven met groeiende personeelstekorten.
SAAI WERK
“De groep mensen die ‘saai’ werk willen doen, slinkt”, zegt Maarten Mooi, general manager Benelux bij Omron. Mooi heeft in die functie al bij talloze bedrijven in heel Europa in de keuken kunnen kijken. “Ik heb weleens medewerkers urenlang bakken uit de ene machine zien halen en in de andere machine zien zetten. Wat zo’n persoon daar zelf van vindt, is niet aan mij, maar ik denk dan: dat kan zinvoller, dat kan leuker.”
VAN KLANTVRAAG NAAR VISIE
Als klanten bij de automatiseerder aankloppen, doen ze dat doorgaans met een simpele vraag: bouw een machine waarmee we met minder mensen dezelfde productie kunnen draaien, of waarmee we kunnen opschalen zonder extra personeel. Mooi: “Dat is ook logisch, want zo’n bedrijf wil een zekere productie kunnen draaien tegen voorspelbare kosten. Maar wij werken anders.”
BEHOEFTE IN KAART BRENGEN
Omron maakt er een gewoonte van om niet te ontwerpen vanuit die initiële vraag, maar eerst grondig met de klant rond de tafel te gaan. “We willen de klant leren kennen en ontdekken waar uitdagingen en behoeften liggen. En het leuke is: in 99% van de gevallen weten ze dat eigenlijk zelf helemaal niet.” De toegevoegde waarde van de automatiseringsspecialist is op dat moment helemaal niet het eenvoudigweg bouwen van
‘Eén aspect van vrijwel elk innovatie- en automatiseringstraject is het uitfaseren van lopende-bandwerk’
Maarten Mooi, Omron
die machine, maar zit ‘m in visie. “Wij kennen de markt waar zo’n klant actief is, want we doen dit werk wereldwijd voor tal van partijen. Wij kennen de regio. Wij kennen de uitdagingen in de branche,” legt Mooi uit. “En dat gaan we vervolgens terugpresenteren naar zo’n klant: kijk, dit zijn jullie klanten, dit zijn uitdagingen en behoeftes in jullie regio en marktsegment, en dit is waar we samen mee aan de slag zouden moeten gaan. Dan bouw je niet meer simpelweg naar aanleiding van een vraag, maar je ontwikkelt naar behoefte.”
ONTWERPEN NAAR LATENTE BEHOEFTE
Die behoefte is in verreweg de meeste gevallen latent, weet Mooi inmiddels uit de praktijk. “Als Henry Ford simpelweg naar vraag had gebouwd, was hij snellere paarden gaan fokken. Maar hij ontwikkelde de automobiel. Daar vroeg niemand naar, maar het vulde wel de behoefte in. Dát is waar het om gaat, ook in deze moderne tijd.”
VOORSPELBAARHEID
“Personeel wordt niet alleen schaarser, maar het wordt ook steeds lastiger om qua kostprijs te concurreren met landen als China. En waar vrijwel elk bedrijf mee worstelt, is de voorspelbaarheid
van hun productie. Neem een bierbrouwer,” geeft Mooi als voorbeeld. “Afgelopen zomer was er een EK voetbal. Elke keer als het Nederlands elftal een ronde verder komt, komt er weer een grote order binnen. Want de horeca zit stampvol op zo’n voetbalavond. Maar weet je zeker dat je die order binnen een paar dagen foutloos kunt uitleveren?
Weet je waar je afhankelijkheden zitten? Hoe ga je ermee om als een batch ineens afgekeurd is? Dat is voorspelbaarheid: weten – echt zéker weten – wat je kunt waarmaken en grip hebben op alle omstandigheden. Maar dát is lastig.”
LOPENDE-BANDWERK UITFASEREN
Omron helpt zijn klanten uiteindelijk het meest met de durf en de visie om slim en effectief te innoveren en automatiseren. Dat is nodig om concurrerend te blijven ten opzichte van partijen op andere continenten, maar zeker ook vanuit menselijk perspectief. “Eén aspect van vrijwel elk innovatie- en automatiseringstraject is het uitfaseren van lopende-bandwerk,” zegt Mooi. “We halen die schaarse, waardevolle medewerker weg achter de lopende band, en creëren een productieketen waarin zijn werk veel zinvoller en leuker wordt. Automatiseren en innoveren gaat niet om het overbodig maken van mensen: het is een gezamenlijk traject om beter te gaan presteren, dus inclusief het team dat achter de machines staat.”
“Uiteindelijk verschuift dan de verantwoordelijkheid van zo’n medewerker,” sluit Mooi af. “Niet meer bakken van de ene in de andere machine zetten, maar veel leuker, intuïtiever en afwisselender werk doen. Laat die machine maar het saaie, repetitieve werk doen. We willen namelijk dat medewerkers – als ze dat zelf willen – over tien jaar nog steeds gezond, met plezier en zonder zorgen hun werk kunnen doen. De machine moet immers de mens ontzorgen – niet andersom.” ●
‘Ik heb weleens medewerkers urenlang bakken uit de ene machine zien halen en in de andere machine zien zetten; dat kan leuker’
Maarten Mooi, Omron
Maarten Mooi, general manager Benelux bij industriële automatiseerder Omron.
Demo Cobot van Omron.
PREDICTIVE MAINTENANCE: 5 VOORDELEN VAN ULTRASONE INSPECTIE
Ultrasone inspectie biedt onderhoudsteams tal van voordelen bij voorspellend onderhoud. Liever willen ze anticiperen op storingen en deze voorkomen dan te wachten tot het fout gaat en ze dan op te lossen.
Met voorspellend onderhoud voorkom je het ongepland stilvallen van het productieproces. Je bent problemen immers voor. Tegelijkertijd ben je kostenefficiënt bezig: je pleegt alleen onderhoud zodra het nodig is, niet eerder. Dat maakt predictive maintenance voor bedrijven interessant, maar de bottleneck is dat je over heel veel data moet beschikken. Nog lang niet elk onder-
deel van een proceslijn is uitgerust met sensoren en verbonden met een digitaal systeem waar die data automatisch worden opgeslagen. In die gevallen is ultrasone inspectie een heel effectief hulpmiddel.
WAT IS ULTRASONE INSPECTIE?
Bij ultrasone inspectie wordt ultrasound ge-
bruikt voor het bepalen van de conditie van een machine of onderdeel. Voordat een naderend defect in een onderdeel de prestaties van de machine negatief beïnvloedt, is met ultrasound al een afwijking te bepalen. Zo kun je dus slijtage opsporen die je met andere technologieën, laat staan met het menselijk oog of oor, niet zou vinden.
Ultrasone inspectie genereert data die voorspellend onderhoud mogelijk maken.
5 voordelen van ultrasone inspectie bij voorspellend onderhoud
Ultrasone inspectie kun je op allerlei verschillende manieren inzetten bij voorspellend onderhoud. Vijf van de belangrijkste voordelen van de toepassing van ultrasound zijn:
1 2 3 4 5
Smering optimaliseren.
60 tot wel 80% van de beschadigde lagers in machines raakt beschadigd vanwege slechte smering. Met ultrasone inspectie is het heel eenvoudig om exact de juiste hoeveelheid smeermiddel aan te brengen, zodat de machine optimaal presteert en de lagers minimaal slijten.
Elektrische storingen voorkomen.
Ultrasound kan elektrische problemen, zoals ionisatie en vonkvorming, in een vroegtijdig stadium detecteren. Daarmee kun je storingen in het elektrische domein voorkomen – voordat ze een kostbare machine beschadigen.
Conditiebewaking van lagers.
In veel machines is de conditie van de lagers een van de belangrijkste aspecten die de prestaties van de machine bepaalt. Daarom is het cruciaal om de actuele condities van alle lagers nauwgezet te kunnen meten. Met ultrasone inspectie is dat optimaal in te regelen, omdat het elke kleine afwijking in wrijving detecteert en inzichtelijk maakt.
Lage toerentallen monitoren.
Trillingsanalyse is een vaak toegepaste methode om machines met ronddraaiende onderdelen te monitoren. Een veelvoorkomend probleem is daarbij echter dat onderdelen die op een laag toerental draaien, moeilijk te monitoren zijn via zulke oplossingen. Ultrasound biedt uitkomst, want het kan ook bij lage toerentallen uitstekend afwijkingen detecteren.
Lekkages detecteren.
Waar zit het lek? Installaties waarin bijvoorbeeld met perslucht wordt gewerkt, geven vaak wel een signaal als er ergens een lekkage zit, maar weten niet waar die dan exact zit. Met ultrasone lekdetectie spoor je lekkages razendsnel op.
PRAKTIJKVOORBEELDEN
Hoe werken dit soort ultrasone oplossingen nu exact in de praktijk? Daarvoor kijken we naar twee actuele voorbeelden waarbij ultrasone inspectie is toegepast.
Voorbeeld 1: Lagerbewaking in een meelfabriek
Om kritieke lagers te monitoren, installeerde een meelfabriek ultrasone sensoren. Die werden gekoppeld aan een gegevensverwerkingsunit: de 4Cast. Dit is een online bewakingssysteem dat lagers 24/7 in de gaten houdt door het opslaan van dB en geluid. Bij afwijkingen stuurt de unit per e-mail of sms een alarm naar de technische dienst. Die stelde het alarmniveau laag in, zodat ook bij kleine afwijkingen al een alarm verzonden zouden worden.
AFWIJKINGEN
Na enige tijd bleek dat de dB-waarden die de sensoren registreerden regelmatig het lage alarmniveau bereikten: het onderhoudsteam ontving e-mails en sms-berichten. De 4Cast registreerde ook geluidsopnames van de lager waar de sensoren afwijkingen constateerden, die het team zelf kon bestuderen. Vergeleken met een volledig ‘gezonde’ lager waren er duidelijke verschillen te zien in de geluidspatronen. Het spectrum van de defecte lager had een hogere amplitude en was waarschijnlijk beschadigd.
Geluidsopnames van de lager waar de ultrasone sensoren afwijkingen constateerden. Boven het spectrum van de lager die een alarm genereerde, onder de normale waarden van een ‘gezonde’ lager. Bij demontage bleken de buitenring en de rolelementen inderdaad beschadigd te zijn.
DEMONTAGE
Hierop besloot het onderhoudsteam de lager met een diameter van 35 centimeter uit elkaar te halen. Daarbij werd het vermoeden bevestigd: er was sprake van schade aan de buitenring en de rolelementen. Zonder de ultrasone monitoring was dit probleem waarschijnlijk veel later ontdekt, pas op het moment dat de machine minder was gaan presteren. Dankzij de toepassing van ultrasone bewaking kon het team tijdig ingrijpen en grotere problemen voorkomen.
Voorbeeld 2: Uitvallende lagers in een papierfabriek
In papierfabrieken worden zogeheten blekers gebruikt om papier te reinigen en te bleken. Deze cruciale machine heeft 4 grote lagers van maar liefst 120 centimeter in diameter die draaien op een snelheid van 3 toeren per minuut (RPM).
ABNORMALE DB-WAARDE
Een papierfabriek wilde de omslag maken naar voorspellend onderhoud en besloot daarom ultrasone sensoren te installen. Dit om realtime monitoring op de vier lagers mogelijk te maken. Ook hier werden de sensoren gekoppeld aan een 4Cast. Na verloop van tijd detecteerden de sensoren een afwijking in een van de lagers, en wel de zogeheten NDE-lager, waarbij NDE staat voor nondrive-end. Normaal gesproken moet deze lager bij de lage snelheid van 3 RPM een waarde van 0 dB produceren. De sensoren pikten echter 17 dB op: een abnormale waarde. Het team ontving daarom een alarm vanuit de 4Cast.
4Cast gegevensverwerkingsunit voor lagerbewaking in een papierfabriek. Het online bewakingssysteem slaat dB en geluidsopnames op. Bij afwijkingen wordt de TD per e-mail of sms gealarmeerd.
Vanwege abnormale dB-waardes werd het lager in de papierbleker gedemonteerd. De schade was meteen zichtbaar: metaalfragmenten en duidelijke impactsporen.
GELUIDSOPNAME
Ook in dit geval maakte de 4Cast een geluidsopname van de afwijking. De pieken in de opname wezen duidelijk op een probleem, en bij vergelijking met opnames van goed werkende lagers was de afwijking ook goed te horen.
SCHADE
Na demontage zagen de onderhoudstechnici direct de schade: metaalfragmenten en duidelijke impactsporen. Dankzij de ultrasone monitoring heeft dit probleem geen verdere schade kunnen aanrichten en is het direct opgemerkt, zodat het noodzakelijke onderhoud kon worden uitgevoerd.
STAP VOOR STAP NAAR PREDICTIVE MAINTENANCE
Los je direct al je onderhoudsproblemen op als je ultrasone inspectie toepast? Dat niet, maar ultrasound kan wel – in allerlei verschillende situaties en toepassingen – helpen bij het maken van de switch van reactief naar voorspellend onderhoud.
De genoemde voordelen en voorbeelden laten zien wat er kan en hoe ultrasone inspectie nu al wordt toegepast. In de toekomst gaat deze techniek zeker een nog grotere rol spelen in moderne, voorspellende onderhoudsstrategieën. ●
MOTORREDUCTOREN: VOOR- EN NADELEN & INNOVATIES
Welke voor- en nadelen hebben de verschillende soorten motorreductoren?
En valt er nog iets te verbeteren aan het ontwerp?
De verschillende types motorreductoren hebben voor- en nadelen. We vergelijken hier de verschillende haakse overbrengingen: wormwiel, hypoïde en kegelwiel.
WORMWIEL
Dit type kenmerkt zich door hoogwaardige kwaliteit, compactheid en universele bouwvorm. Het is voordelig in de aanschaf, zelfremmend bij bepaalde reducties en geluidsarm. Een nadeel is relatief weinig rendement en dus niet echt duurzaam.
HYPOÏDE
Het is een energiezuinig alternatief voor wormwieloverbrenging, waar grote verliezen zijn door de glijweerstand tussen worm en wormwiel. De hypoïde aandrijving heeft minimale rolweerstand tussen de tandwielen, waardoor het rendement hoog is. Deze reductor kost wel meer geld. De vraag is daarom of de investering loont.
Motorreductoren zijn bedoeld om het aantal rpm omlaag te brengen en het koppel omhoog. (Foto: Adobe Stock)
Hypoide reductor. (Foto: Adobe Stock)
KEGELWIEL
Dit is de meest efficiënte haakse overbrenging, met een lange levensduur. Het kegelwiel is geschikt voor zware omstandigheden en onderhoudsarm. Voor het grootste rendement wordt wel een hogere prijs betaald dan de andere genoemde aandrijvingen.
VERBETERINGEN
Innovaties, of verbeteringen, bij reductoren zijn vooral te behalen door de weerstand te verminderen en een energiezuinigere elektromotor te gebruiken.
WEERSTAND
De voornaamste innovatie is het beperken van
energieverlies door de weerstand te verlagen. Want hoe efficiënter een machine draait hoe beter. Met een gladder oppervlak of goede smering verlaag je de weerstand en verhoog je het rendement. Tandwielwrijving is een bekend voorbeeld van rendementsverlies.
ELEKTROMOTOR
Aan de reductoren zelf valt weinig te verbeteren, de verbetering zit hem vooral in de elektromotor. Daar gelden in Europees verband steeds strengere regels wat betreft energieklasse en efficiency. De regels gelden niet specifiek voor reductoren. Het is vaak ook niet financieel interessant om een reductor met een laag rendement te vervangen. Zeker niet als het
Overzicht van diverse types elektromotoren; hoe hoger het cijfer, hoe energiezuiniger.
(Bron: Fernando J.T.E. Ferreira, Universiteit van Coimbra).
om een toepassing gaat die niet continu draait. Bijvoorbeeld bij een sorteerder met een wormwielreductor die nogal eens stil staat, is het economisch niet verantwoord om die te vervangen door een dure reductor die iets energiezuiniger werkt.
POPULAIRE MODELLEN: PLANETAIR EN HAAKS
De laatste tien, vijftien jaar zijn de planetaire reductoren in opkomst. De combinatie van een klein huis met groot vermogen is populair. Het nadeel ervan is dat het rendement niet optimaal is. Er ontstaat nogal wat warmte in de kleine behuizing. Daardoor wordt de reductor snel te heet en is een koelelement nodig.
De vraag naar reductoren die een haakse aandrijving mogelijk maken zit in de lift. De prijzen voor deze reductoren worden steeds betaalbaarder. Met minder geld dan vroeger is het mogelijk een behoorlijk rendement te behalen, onder meer doordat het materiaal waarvan de reductoronderdelen gemaakt zijn, een spiegelglad oppervlak hebben. ●
Meer lezen over de werking van motorreductoren?
Scan de QR-code.
Meer weten over de meest voorkomende toepassingen van motorreductoren?
Scan de QR-code.
Een elektromotor met een haakse reductor wordt veel toegepast in de procesindustrie.
(Foto: Adobe Stock)
Datagestuurd onderhoud windparken op zee
Onderhoud aan offshore windparken kan efficiënter, blijkt uit het PhD onderzoek van Mingxin Li aan de TU Delft. Closed-loop datagestuurde onderhoudsstrategieën op basis van sensoren, computersimulaties en AI kunnen het onderhoud aan windturbines op zee ingrijpend effectiever maken.
Breekplaten: 5 praktische tips
De breekplaat is een populaire drukbeveiliging in gesloten systemen. Waar moet je op letten bij het kiezen, monteren en vervangen van breekplaten? 5 tips voor in de praktijk.
Industrial AI: van correctief naar proactief onderhoud
Met Industrial AI kunnen Maintenance-afdelingen onderhoudstaken sneller en beter uitvoeren: van reactief, correctief naar proactief onderhoud. De eerste pilots met AI gegenereerde troubleshooting en reparatieschema’s en AI-gestuurde maintenance laten veelbelovende resultaten zien.
Motorreductoren: de meest voorkomende praktijktoepassingen
Welke sectoren maken gebruik van motorreductoren? Met andere woorden, waar is een laag toerental en hoog koppel handig bij het aandrijven van een machine?
Waarom onderhoud aan uw persluchtinstallatie essentieel is
Perslucht speelt dikwijls een cruciale rol in het dagelijks functioneren van bedrijven. Regelmatig onderhoud is essentieel voor de efficiëntie, veiligheid en duurzaamheid van de installatie.
Betrek ons in een vroegtijdig stadium bij uw specifieke vraagstuk voor het vinden van de juiste duurzame oplossing. Met het productportfolio én onze uitgebreide kennis en ervaring, voorkomen wij stilstand en ontzorgen wij u met langere standtijden, hogere capaciteiten en/of lagere kosten per ton getransporteerd product en blijven wij ook na installatie uw servicepartner.
