Fluids-2023-05

Page 1

NOVEMBER 2023

5

BEURS Fotoverslag Pumps & Valves Rotterdam 2023 DUURZAAMHEID Rondetafeldiscussie: Quick wins genoeg, maar ook lange-termijnvisie nodig R&D Hoe win je eiwitten uit afvalwater? Rekenen aan reactorontwerp FLU005_01_cover.indd 1

01-11-2023 17:00


lage installatiekosten

geen lekkages

bespaard energie

geoptimaliseerde kosten

milieuvriendelijk product

ATS RAILSYSTEMEN

modulair systeem

HBS - Hollow Bar System (profielbuissysteem)

WBA ASSEMBLAGEWERKBANK

Dit is het eerste, betrouwbare en milieuvriendelijke modulaire systeem met profielbuizen van geëxtrudeerd aluminium. Door de uitlaatplaten en muurplaten kan het systeem op ieder gewenst moment op een snelle, veilige manier en met lage kosten worden aangepast of uitgebreid.

SAB ZWENKARMSYSTEEM

AP - Modular Piping System (modulair profielbuissysteem) Innovatief en solide systeem met eenvoudige en intuïtieve montage met unieke zwaluwstaartverbindingen en klemmen. Multi-utilityverbindingen voor aftakleidingen

AM - MANIFOLDVERDEELBUFFER

MADE IN ITALY

modulair systeem van aluminium voor de distributie van perslucht, vacuüm, gassen en vloeistoffen. ERGONOMISCHE OPLOSSINGEN OP MAAT In 1988 heeft Teseo Srl een markt uitgevonden waarin innovatieve modulaire systemen van aluminium ontwikkeld zijn voor de distributie van perslucht (gassen) en vloeistoffen die naar industrieën gaan over de hele wereld. Revolutionaire systemen die met zorg in Italië worden ontwikkeld en geproduceerd. De systemen zijn snel te installeren, ze werken efficiënt en gaan lang mee; dit alles met het oog op duurzaamheid en op economisch, energetisch-en milieugebied. Sindsdien is Teseo altijd doorgegaan met innoveren en ontwerpen van op maat gemaakte oplossingen voor iedere gebruiker. Daarnaast is Teseo bezig met het uitbereiden van zijn eigen portfolio d.m.v. oplossingen voor de distributie van perslucht (gassen) en vloeistoffen om een sterke en betrouwbare partner te zijn van compressorruimte tot en met de machine. Dit is alleen mogelijk met de ervaring en de expertise die alleen het bedrijf dat het product heeft uitgevonden kan hebben.

23FLU005_ADVERTENTIES.indd 2

teseo srl Via degli Oleandri, 1 25015 Desenzano del Garda (BS) ITALY T. +39 030 9150411 www.teseoair.com teseo@teseoair.com benelux branch:

jan-willem@teseobenelux.com

ASME B31.1-B31.3

EN 13501-1:2007

2014/68/UE

UNI EN ISO 9001

25-10-2023 15:44


Fotografie: Finn Hentzepeter

| EDITORIAL

WIE IS ER AL BEZIG MET DE ENERGIETRANSITIE? eb jij al een energietransitieteam gevormd? En zo ja, hoe ga je de komende jaren de energietransitie handen en voeten geven als procesindustrie? Wie houdt zich intern bezig met energietransitie? Zo maar wat vragen aan het publiek tijdens de ‘Rondetafel Duurzaamheid’ die we als Proces Media samen met Easyfairs organiseerden tijdens Solids Rotterdam en Pumps & Valves.

H

Het publiek reageerde aanvankelijk wat timide totdat ik de knuppel in het hoenderhok gooide: ‘Wie gelooft dat de energietransitie grote veranderingen teweeg gaat brengen in de procesindustrie? Ga staan, als je denkt dat je in actie moet komen. Blijf zitten als je vindt dat er niets hoeft te gebeuren. En ineens stond iedereen op en gingen de tongen los. Een van de aanwezigen doet energiemanagement bij een klant en merkt dat er interesse is in energiebesparing. Hij ziet dat bedrijven moeite hebben knopen door te hakken. “Vaak gaat het om kleine stappen. Maar goed, kleine stappen in energiebesparing zijn zeker interessant en zeker de moeite waard. Het kan gaan om halve procenten hier en daar. Het panel merkte al op dat in sommige processen kleine aanpassingen al tot grote besparingen kunnen leiden, dat is zeker een positieve stap.” Een andere bezoeker uitte zijn frustratie over het gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet. Zijn bedrijf kan geen zonnepanelen plaatsen, want krijgt geen vergunning: “Er zijn grote problemen met de beschikbaarheid van energie in Zeeland waar ik opereer. De beschikbaarheid van energie is essentieel voor bedrijfsuitbreiding en elektrificering voor de vergroening. Het is teleurstellend dat netbeheerders nu plotseling brieven sturen naar klanten over hun gecontracteerde vermogen, terwijl ze eerder hebben geprofiteerd van hogere tarieven. Er moet gas worden gegeven op de infrastructuur om de energietransitie mogelijk te maken.” De discussie over duurzaamheidsdenken in de procesindustrie was wat mij betreft geslaagd. Vanuit de sprekers kwamen er aansprekende voorbeelden dat investeringen in de benodigde technologie ook een duurzame investering kan zijn voor fabrieken en productiebedrijven. Terugverdientijden van vijf jaar, soms nog veel sneller, die fors op het energieverbruik besparen zijn toch niet verkeerd? Wil je de sessie terugkijken? Bekijk dan de video van de ‘Rondetafeldiscussie Duurzaamheid’ die online staat op onze platforms. Echt een inspiratiebron voor wie vooruit wil! Geen filosofische beschouwingen en papieren beleidslijnen door de experts, maar boter bij de vis met concrete voorbeelden van hoe de industrie zijn processen technisch gezien duurzamer kan inrichten. Met minder inzet van energie, dus, door optimale inzet van het machinepark, een tweede leven voor afgedankte machines, en met slim gebruik van de nieuwste technologieën. Ik zie je denken, wat gaat dat allemaal wel niet kosten? Nou, ook dat kwam aan de orde. Eén ding is zeker: afwachten, dat is pas echt duur op termijn! Nu de juiste investeringen doen, betekent straks vooroplopen, is goed voor je imago, en scheelt later hoge kosten. Laat je inspireren hoe je de energietransitie slim en betaalbaar kun oppakken. En hoe je een start kunt maken. Dus scan de QR code om de video te bekijken! ● Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur

Solids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_03_editorial.indd 3

3

01-11-2023 11:35


OP DE VOORPAGINA

INHOUD

08 BEURS TERUGBLIK OP PUMPS & VALVES ROTTERDAM 2023 De procesindustrie kwam op 4 en 5 oktober bijeen in Ahoy tijdens de vakbeurs Pumps & Valves, die gelijktijdig plaatsvond met M+R voor meeten regeltechniek en Solids Rotterdam. Een fotoverslag.

10 DUURZAAMHEID ENERGIETRANSITIE IN DE PRAKTIJK: ‘START MET DE (Foto: Xxx)

QUICK WINS’ ZP4 hygiënische draaizuigerpomp van Amoco op de stand van Spin Pompen, Pumps & Valves Rotterdam 2023 Spin Pompen, dat dit jaar 20 jaar bestaat, toonde op Pumps & Valves Rotterdam (4-5 oktober 2023) onder andere deze 3D-pomp voor het printen van vegaburgers. De ZP4 hygiënische draaizuigerpomp van Amoco kan supernauwkeurig vanuit de printkop elk design burger samenstellen. Geheim van de smid is het spuitmondje met voldoende druk om een knappe vegaburger te kunnen maken. De pomp heeft een lage capaciteit van 500 liter per uur, kan viskeuze producten tot 20.000 cP verwerken en is pulsatievrij. De volmetalen constructie is uiteraard hygiënisch ontworpen en CIP-reinigbaar en heeft een front-loaded seal design.

Fors op het energieverbruik besparen in de procesindustrie om zo de CO2-uitstoot te reduceren, het kan. De technologie is er en investeringen verdienen zich soms al binnen 1 jaar terug. Zo viel te beluisteren tijdens de ‘Rondetafeldiscussie Duurzaamheid’ op 4 en 5 oktober tijdens de combibeurs Pumps & Valves / Solids Rotterdam.

14 R&D EIWITTEN MAKEN UIT RIOOLSLIB MET BIOREACTOR Eiwitten maken van ammonium uit afvalwater door bacteriën in een bioreactor te voeden met waterstof. Dat is het idee achter het Power-toProtein project. Waterinstituut KWR onderzoekt hoe het reactorontwerp verbeterd kan worden met behulp van simulaties. Berekend wordt hoe de

Spin Pompen Spanjelaan 40 9403 DP Assen +31 (0)592 614 121 info@spinpompen.nl www.spinpompen.nl

koolzuurgas in een bellenkolomreactor geoptimaliseerd kan worden.

Fluids Processing is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.

Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl

Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn +31 (0)297 22 3462 redactie@fluidsprocessing.nl

Vormgeving Giesbers Retail, Velp

Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl

4

stofoverdracht van het slecht oplosbare waterstof samen met zuurstof en

Met medewerking van: Hans van Eerden

Sales Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl

Druk Veldhuis Media, Meppel

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_04_inhoud.indd 4

01-11-2023 17:08


8

14

10 EN VERDER

07 Column

23 Agenda

03 Editorial 22 Marktnieuws 07 Kort nieuws

Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462 Abonnementsprijs 2023 Voor de Benelux: € 140 (excl. 9% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.

Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2023, Proces Media bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 1874-7914

© Proces Media bv

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_04_inhoud.indd 5

5

01-11-2023 17:08


MEET- EN DOSEERPOMPEN RPOMPEN

VERDERFLEX Ds500 De beste pomp omp voor waterbehandeling ndeling

IoT mogelijkheid id – voor efficiënt gepland onderhoud

Voorkomt lange stilstand dankzij gereedschapsvrije nging cartridge vervanging Naadloze integratie ratie met bestaande infrastructuur p afstand bedienbare aansturing door 4-20mA op

+31 (0)50-549 59 00

De Verderflex Ds500 meet- en doseerpomp met IoT functie stelt waterbehandelingsbedrijven en skid-bouwers in staat om apparatuur te leveren voor de productie van elke water- en afvalwaterbehandelingstechnologie. Of het nu gaat om omgekeerde osmose, ontzilting, chemische dosering of membraantechnologie, de Ds500 biedt een efficiënte oplossing voor betrouwbare en nauwkeurige dosering. Betrouwbaar doseren? Kies voor de Verderflex Ds500.

De Ds500 biedt meer mogelijkheden! Overal inzetbaar Dosering Flocculeringsmiddelen Ontsmettingsmiddelen Zuren/Alkaliën Productie Bemonstering Additieven

Vertrouwd en veilig met onze IoT verbinding Monitoring op afstand en minder onderhoud. Wi-Fi AES encryption

Verderflex Ds500

Wi-Fi/cellular AES encryption

Microsoft Azure Server

Snel weer operationeel Snel en gereedschapsvrij de cartridge vervangen in slechts 2 stappen. Dankzij het “click and go” ontwerp van de cartridge, is de pomp binnen enkele minuten weer operationeel na een melding van de IoT-app.

VERDER B.V. TEL +31 (0)50-549 59 00

iOS/Android compatible

Nauwkeurig en betrouwbaar De offset rollers zorgen voorr lage pulsatie voor soepele doorstroming. en nauwkeurige doorstromin n ng.

Ds500

MAIL sales@verder.nl

WEB www.verderliquids.nl

VERDER is fabrikant van VERDERFLEX® pompen

23-VF-AD_Ds500_230x300mm.indd 23FLU005_ADVERTENTIES.indd1 6

10/12/2023 11:00:11 AM 25-10-2023 15:44


KORT NIEUWS

PHA-EXTRACTIE PILOT PAQUES BIOMATERIALS In Emmen is een start gemaakt met de realisatie van een proefinstallatie voor biopolymeer PHA-extractie. In opdracht van Paques Biomaterials zal Eekels Technology de bouw ter hand nemen. Paques werkt al meer dan 10 jaar aan een proces om met gebruik van bacteriën in organische reststromen het biopolymeer PHA te produceren. Dit is een natuurlijk alternatief voor plastic grondstoffen uit aardolie. Voor het produceren daarvan draait nu ruim twee jaar een testinstallatie in het PHA2USE project bij HVC in Dordrecht. De PHA-rijke biomassa wordt daar geproduceerd uit afvalwater. Paques Biomaterials is nu zo

COLUMN

BEMONSTERING BEPAALT MEDE VOEDSELVEILIGHEID Jan Peter Borger, Peter Vernimmen van Eekels Technology en Esmond Bakker van Vicoma Consultancy & Engineering hijsen de vlag op het GETEC-terrein in Emmen waar een extractie-installatie voor PHA moet komen. (Foto: Paques) ver dat de biopolymeren geëxtraheerd kunnen worden in een proefinstallatie. De productie van de PHA-grondstof ‘Caleyda’ is cruciaal om met afnemers toepassingen te kunnen testen.

NIJPEND TEKORT VEILIGHEIDSKUNDIGEN IN MKB De Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskunde (NVVK) constateert een tekort aan gekwalificeerde veiligheidskundigen. Dit zet volgens de NVVK arbeidsvoorwaarden onder druk. Er is vooral een tekort aan deze professionals in het Nederlandse mkb bedrijfsleven, stelt de vereniging in een open brief. De arbeidsveiligheid binnen duizenden bedrijven zou hierdoor in gevaar zijn. NVVK-voorzitter Rob van Houten zegt hierover in het schrijven. “Grote organisaties zijn doorgaans in staat om een hecht team van ‘Health Safety and Environment’ (HSE)-professionals in dienst te hebben en houden. In het mkb is dit vaak níet het geval, mede vanwege de krappe arbeidsmarkt en het nijpende tekort aan veiligheidskundigen.”

Dit wordt een groeiend probleem, stelt de voorman. “Alle bedrijven in Nederland merken een sterk toegenomen regeldruk, denk aan de strengere en snel veranderende milieu- en arbowetgeving. Om deze complexiteit te her- en erkennen en managen is de aanwezigheid van veiligheidskundig gekwalificeerde professionals in vrijwel elke organisatie tegenwoordig een must. Ook in het mkb.” De grootste knelpunten op korte termijn verwacht de vereniging in de sectoren transport, chemie, bouw en maakindustrie. De brief eindigt met een oproep aan alle betrokken partijen – werkgevers, sectororganisaties, opleidingsinstituten én de overheid – om veiligheid op de werkvloer prioriteit te geven en vol in te zetten op het opleiden van veiligheidskundigen.

Bemonstering speelt een belangrijke rol in het productieproces van voedsel. De overheid gebruikt het om de voedselveiligheid te waarborgen. De kwaliteit van het monster is daarbij van groot belang. Monstername en -opslag zijn dus cruciaal. nze bewustwording over voeding groeit, en terecht. Voedsel is de brandstof voor ons lichaam en een sleutel tot een gezond bestaan. Het waarborgen van voedselveiligheid staat dan ook centraal en daarom moet dat wat we consumeren vrij zijn van schadelijke verontreinigingen en ziekteverwekkers. Een kernprincipe hierin is de correcte behandeling, opslag, bereiding en etikettering van voedsel om de verspreiding van schadelijke micro-organismen te voorkomen.

O

Maar naast deze basisbeginselen speelt ook bemonstering een cruciale rol in het productieproces van voedsel. Bemonstering betekent het nemen van een representatief deel van een voedingsproduct en het testen op schadelijke verontreinigingen of ziekteverwekkers, zoals bacteriën, virussen of schimmels. Overheidsinstanties en producenten maken vaak gebruik van bemonstering om de veiligheid van voedsel te waarborgen. Bijvoorbeeld door steekproefsgewijs vlees- of pluimveeproducten te onderzoeken op aanwezigheid van bacteriën als Salmonella of E. coli. Een goed monster is hierbij van essentieel belang. Het moet representatief zijn voor het gehele voedselproduct en nauwkeurige testresultaten opleveren. Als het monster niet correct wordt verzameld, kan het leiden tot onjuiste conclusies. Het moet willekeurig worden genomen om vertekening te voorkomen. Verder is de juiste behandeling en opslag van monsters van groot belang. Alleen onder de juiste omstandigheden kunnen ze de nauwkeurigheid van de testresultaten waarborgen. In het grote plaatje draagt een goed monster wezenlijk bij aan de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van voedselveiligheidstesten. Het identificeert potentiële gezondheidsrisico’s in voedselproducten, wat van groot belang is voor preventie en het beschermen van de volksgezondheid. Voedselveiligheid begint bij zorgvuldige productie, nauwkeurige bemonstering en eindigt met een gezonde, veilige maaltijd op tafel. Laten we niet vergeten hoe belangrijk de schijnbaar kleine details zijn in de grote puzzel van voedselveiligheid. Amy van der Heide specialist monsternametechnologie bij Hitma

NIEUWE DIRECTEUR MIKROCENTRUM

Edwin de Zeeuw is de nieuwealgemeen directeur bij Mikrocentrum. (Foto: Mikrocentrum)

Edwin de Zeeuw is aangetreden als nieuwe algemeen directeur bij Mikrocentrum. De platformorganisatie voor de hightech- en maakindustrie. De Zeeuw volgt Bert-Jan Woertman op. Hij brengt volgens Mikrocentrum ervaring en expertise in vanuit eerdere directierollen in de techniek, foodtech, digitale innovatie en duurzaamheid.

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_07_kort+column.indd 7

7

31-10-2023 11:56


BEURS | Tekst: Vincent Hentzepeter | Fotografie: Foodnote

De beursvloer bezien vanaf de Dino Bulkwagenvuller van Van Beek Schroeftransport met aan de linkerzijde het Solids gebeuren, in het midden M+R (meet- en regeltechniek) en aan de rechterzijde Pumps & Valves.

TERUGBLIK OP PUMPS & VALVES De procesindustrie kwam op 4 en 5 oktober bijeen in Ahoy tijdens de vakbeurs Pumps & Valves, die gelijktijdig plaatsvond met M+R voor meet- en regeltechniek en Solids Rotterdam. Een fotoverslag.

VEGA pakte uit met zijn innovatie meeten regeltechniekoplossingen. Hieronder niveaumeting met radar voor zowel vloeistoffen als vaste stoffen.

De stand van Krohne, waar bezoekers zich konden laten bijpraten over de laatste stand in meet- en regeltechniek, zoals radarniveaumeting.

Multipomp toonde traditiegetrouw zijn Dickow Pompen.

8

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_08_P&V.indd 8

01-11-2023 11:37


Flow-, druk- en niveaumeting en meer op de stand van Endress + Hauser.

ROTTERDAM 2023

Lans Nivotherm toonde deze applicatie van het Zwitserse Aquasant Messtechnik voor precisiemetingen aan scheidingslagen die gangbare apparatuur niet direct of te laat opmerkt. Deze impedantiemeter, die een capacitieve en geleidbaarheidsmeting combineert, kan buitengewoon snel en precies de schuimhoogte meten. Deze technologie wordt ingezet als snelle detectie noodzakelijk is. Zodra het schuim ontstaat, komt er een signaal. In sommige processen is die snelheid noodzakelijk, anders moet de hele batch afgekeurd worden. De meter is ook geschikt voor supersnelle laagdetectie van bijvoorbeeld olie op water. De dunste film constateer je er al mee. Deze meter is hoger geprijsd dan vergelijkbare technieken, maar dat is snel terugverdiend als je de afkeur van batches met heel kostbare grondstoffen kunt terugdringen.

De stand van Valvesco, gespecialiseerd distributeur van ventielen, afsluiters en kleppen.

Fraaie magneetgedreven procescirculatiepompen op de stand van Iwaki Benelux. De pompen zijn multi-inzetbaar, ook voor veeleisende toepassingen in de chemische en farmaceutische industrie.

Innovatie bij het jubilerende Spin Pompen (20 jaar). Deze ZP4 hygiënische draaizuigerpomp van fabricaat Amoco is een 3D pomp voor het printen van vegaburgers. Hiermee is supernauwkeurig vanuit de printkop elk design burger samen te stellen. Geheim is het spuitmondje met voldoende druk om een knappe vegaburger te kunnen maken. Specs: • Lage capaciteit van 500 liter per uur • Hygiënisch en CIP-reinigbaar • Volmetalen constructie • Viscositeiten tot 20.000 cP • Pulsatievrij • Front loaded seal design

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_08_P&V.indd 9

9

01-11-2023 11:37


DUURZAAMHEID | Tekst: Vincent Hentzepeter | Fotografie: Seijbel Photography

Tips voor procesverduurzaming tijdens Rondetafeldiscussie Duurzaamheid

ENERGIETRANSITIE IN DE PRAKTIJK:

Rondetafeldiscussie over duurzaamheid in de procesindustrie, georganiseerd door uitgeverij Proces Media en beursorganisator Easyfairs.

Fors op het energieverbruik besparen in de procesindustrie om zo de CO2uitstoot te reduceren, het kan. De technologie is er en investeringen verdienen zich soms al binnen 1 jaar terug. Zo viel te beluisteren tijdens de ‘Rondetafeldiscussie Duurzaamheid’ op 4 en 5 oktober tijdens de combibeurs Pumps & Valves / Solids Rotterdam. Experts in de droge en natte procesindustrie reageerden met praktische oplossingen op zes vragen tijdens deze duurzaamheidsdiscussie. Op het podium stonden commercieel directeur Frans Bakker van Dinnissen Process Technology, salesmanager Tim van Haren van Aerzen Nederland, sales- en marketingmanager Bertram Mak van Hosokawa Micron en directeur Perry Verberne van Van Beek Schroeftransport.

1: DE ENERGIETRANSITIE: WAAR STAAT DE PROCESINDUSTRIE NU? Bakker: “Ik merk dat steeds meer klanten zich

10

bewuster worden van hun energieverbruik. Een paar jaar geleden hadden ze het eigenlijk nooit over energiebesparing, maar nu is het een duidelijk aandachtspunt. Dit is positief en iets waar we allemaal aan moeten werken. Wij proberen bewustwording te creëren, vooral aan het begin van het proces, omdat er in de procestechnologie veel energie wordt verbruikt.” Mak: “We zien met name bij nieuwe aanvragen en nieuwe projecten die klanten aandragen dat er nadrukkelijk aandacht is voor energiebesparing. Klanten dagen ons ook uit om steeds meer her-

Top 6 Quick Wins 1. besparen, reduceren, niet gebruiken 2. verlengen levensduur apparatuur 3. groene energie inkopen en opwekken 4. rest- en afvalstromen beperken 5. kwantificeren van besparingen en optimaliseren proces 6. verouderde, onzuinige apparatuur vervangen

bruikbare energie toe te passen als wij een proces optimaliseren. Concreet voorbeeld: een oude gasbrander omzetten naar een elektrisch heating systeem met alles wat daarbij hoort.” Verberne: “Misschien moet ik een andere mening laten horen. Ik denk dat de procesindustrie echt nog in de beginfase zit. Momenteel draait

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_10_Ronde tafel.indd 10

01-11-2023 11:11


‘START MET DE QUICK WINS’ het vooral om financiële drijfveren. Iedereen ziet hogere energiekosten en denkt nu na over hoe ze dat kunnen veranderen. Eerlijk gezegd heeft dit weinig te maken met duurzaamheid.” Van Haren: “Ik ben het met Perry eens. We zien dat klanten nog steeds ouderwetse apparatuur gebruiken en vooral naar de prijs kijken in plaats van naar het energie-aspect. Er is echter een verandering gaande, en klanten beginnen meer aandacht te besteden aan energie-efficiëntie.”

2 WELKE BESPARINGSMOGELIJKHEDEN ZIEN JULLIE ALS LEVERANCIERS? Van Haren: “Stel je wilt 30% minder energie verbruiken, dan zijn er concrete mogelijkheden om dat te bereiken, afhankelijk van het proces en de luchtdrukvereisten. Je kunt warmtewisselaars gebruiken om warmte terug te winnen, vooral bij hoge drukken. Er zijn ook mogelijkheden om luchtverliezen te verminderen door afdichtingen tijdig te vervangen. Je kunt meer elektrificeren en kijken naar zonne-energie.” Mak: “Kijk je naar mengtechnologie, dan draait het om het optimaliseren en verkorten van mengtijden en de elektrificatie van processen, en zeker ook warmteterugwinning. Onze locatie heeft de afgelopen jaren grote stappen gezet op het gebied van duurzaamheid. We zijn betrokken bij het Ecovadis-model en hebben vorig jaar de bronzen

Frans Bakker, commercieel directeur van Dinnissen Process Technology.

Bertram Mak, sales- en marketingmanager van Hosokawa Micron.

Succes #1

‘Met een warmtewisselaar om de lucht te koelen is veel minder vloeibare stikstof nodig: terugverdientijd minder dan 1 jaar’ Frans Bakker, Dinnissen

Het publiek reageerde aanvankelijk wat timide, maar kwam later los.

medaille behaald, en dit jaar de zilveren medaille. We blijven werken aan verduurzaming op onze locatie, met als doel om in 2024 verdere verbeteringen te realiseren. We kijken ook naar onze hele toeleveringsketen en proberen onze leveranciers te betrekken en te motiveren om duurzamer te worden.” Verberne: “Besparen op je persluchtverbruik is een hele simpele manier, kijk eens goed naar je luchtafdichtingen, zorg dat lekke zijn vervangen. In een wat breder kader zie je dat mensen steeds meer gaan elektrificeren, steeds meer stroom uit zonne-energie gaan gebruiken. De volgende stap is dat je dat moet gaan opslaan en daarin wordt ook steeds verder gekeken. Aansluitend op wat Tim net zei, zeg ik, kijk niet alleen naar grote accupakketten. Kijk vooral ook naar datgene wat je al aan accupakketten in een proces hebt staan. Het is vaak verbazingwekkend wat er al aanwezig is, maar niet gebruikt wordt.”

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_10_Ronde tafel.indd 11

11

01-11-2023 11:11


DUURZAAMHEID

Bakker: “Blowers en compressoren proberen we zo min mogelijk te gebruiken, omdat het energieverspilling is om dingen met lucht te transporteren. Wij kiezen ervoor zwaartekracht op een eenvoudige manier in onze ontwerpen benutten. We zorgen ervoor dat zakken en bigbags automatisch omhooggaan, rechtstreeks in onze menger doseren en vervolgens met zwaartekracht naar beneden door de menglijn bewegen, rechtstreeks naar de verpakkingslijn. Traditioneel gebeurde het omhoog brengen van zakken en bigbags met pneumatisch transport. Gebruik je daar een lift voor dan is dat zo’n 4 keer gunstiger qua energie-

verbruik. Bovendien heb je veel minder beschadiging van het product, omdat je niet 2x pneumatisch transporteert. En je verkleint ook nog eens de kans op ontmenging.”

3. WAT ZIJN DE QUICK WINS? Mak: “Op het gebied van onderhoud is dat ten eerste het verlengen van de levensduur. Denk ten tweede na over het gebruik van energie, ofwel door het inkopen van groene energie of door zelf groene energie op te wekken. En ten derde betreft de interne bedrijfsvoering - met als doel reststromen en afvalstromen te minimaliseren. Ik denk

Succes #2

‘Door procesoptimalisatie om het bierbostel beter te hergebruiken en te drogen wisten we 30% energie te besparen’ Bertram Mak, Hosokawa Micron

dat besparen nog steeds de allerbelangrijkste stap is. Het is essentieel om inzicht te krijgen in het verbruik, zodat je weet waar je kunt besparen.” Bakker: “Ik ben het eens met Bertram. Er zijn meer mogelijkheden dan je denkt, en als je kritisch naar je installaties kijkt, kun je quick wins vinden. Belangrijk is om deze winsten goed te kwantificeren en te zoeken naar passende oplossingen.” Van Haren: “Het draait om procesoptimalisatie. Vaak draaien installaties jarenlang met dezelfde machines en luchtdebieten, soms wel 40 jaar, terwijl er mogelijkheden zijn om langzamer te draaien en minder energie te verbruiken. Dit kan vaak met eenvoudige onderzoekjes van een paar minuten. Vaak kun je daarmee al hele grote stappen zetten.” Verberne: “Ja ik denk dat op 1, 2 en 3 staat besparen. Zoveel mogelijk hè. We kunnen verduurzamen op allerlei manieren, maar ik denk besparen – dus het niet gebruiken - nog steeds het allerbelangrijkste is.”

4. WAT IS JOUW SUCCESVERHAAL VAN GESLAAGDE VERDUURZAMING?

Perry Verberne, directeur van Van Beek Schroeftransport.

Succes #3

Bakker: “We werken momenteel samen met een klant waar we een lang draaiende installatie hebben. Deze gebruikt vloeibare stikstof voor verschillende doeleinden, waaronder ATEX-toepassingen en het koelen van lucht. De prijzen voor vloeibare stikstof zijn enorm gestegen. We hebben eenvoudig een warmtewisselaar geïmplementeerd om de lucht efficiënt te koelen, waardoor we aanzienlijk minder vloeibare stikstof nodig hebben. Deze investering wordt in minder dan een jaar terugverdiend.”

‘We hebben vrijkomende warmte bij schroeftransport Mak: “Ik ben enthousiast over een project bij een brouwerij waar we hebben bijgedragen om gebruikt en de productstroom afgekoeld met het energieverbruik terug te dringen. Dit proces gebruikt gerst als grondstof en genereert bierbosverwarmd koelwater en dit hergebruikt in het proces. tel als bijproduct – vaak gebruikt in de veevoederindustrie vanwege het eiwitgehalte. Samen met Dit levert aanzienlijke energiebesparingen op’ enkele klanten hebben we het proces geoptimaPerry Verberne, Van Beek 12

liseerd om de bierbostel beter te hergebruiken en te drogen, waarbij we 30% energie besparen. Dit

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_10_Ronde tafel.indd 12

01-11-2023 11:11


heeft geleid tot een aanzienlijke vermindering van de koolstofvoetafdruk en draagt bij aan de eiwittransitie van dierlijke naar plantaardige eiwitten. Het is een succesverhaal met vele positieve aspecten.” Verberne: “Een mooi voorbeeld dat betrekking heeft op schroeftransport is het gebruik van vrijkomende warmte in een proces. We produceren onder andere koelgroeven om producten af te koelen. In dit proces komt het product met een temperatuur van ongeveer 1.000 graden uit een verbrandingsoven. We gebruiken verwarmd koelwater om de productstroom af te koelen. Vervolgens hergebruiken we dat verwarmde koelwater in het proces, wat resulteert in aanzienlijke energiebesparingen.” Van Haren: “Onze machines worden vaak gebruikt voor beluchting, bijvoorbeeld in afvalwaterzuivering of mouterijen. Vaak worden verouderde roots blowers gebruikt voor dit doel. Wij zetten in plaats daarvan turbomachines of schroefblowers in. Roots blowers zijn verdringerpompen zonder interne compressie, wat veel energie kan kosten. Turbomachines kunnen de lucht tot de vereiste druk brengen, wat aanzienlijke energiebesparingen oplevert. Soms is dat tot wel 30% of meer, vooral als er een nieuwe elektromotor klasse IE-4 wordt geïnstalleerd.”

5 WAT ZIJN DE GROOTSTE KNELPUNTEN IN INDUSTRIËLE VERDUURZAMING? TIPS? Van Haren: “Ja, het lijkt erop dat bepaalde investeringen in duurzaamheid op korte termijn niet altijd financieel lonend zijn, en er is onzekerheid over subsidies van de overheid. Zoals bijvoorbeeld de salderingsregeling voor zonnepanelen die kan veranderen. Een knelpunt lijkt te zijn dat indus-

De rondetafel werd geleid door Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur Solids Processing en Fluids Processing.

trieën vaak op korte termijn denken en zich te veel richten op kortetermijnwinsten, terwijl duurzaamheid vaak investeringen op lange termijn vereist.” Verberne: “ Ja, Ik denk dat je heel veel belemmeringen zou kunnen noemen. Maar de drive zou moeten zijn ‘het willen besparen’ en op basis daarvan ga je aan de slag. Natuurlijk een terugverdientijd is belangrijk, maar niet altijd het enige criterium. Het is funest om geen eigen visie te hebben op duurzaamheid en te besluiten om op basis daarvan te handelen. Soms moet je gewoon een stap zetten om de juiste richting op te gaan. We moeten klein beginnen en geleidelijk vooruitgang boeken. Een praktijkvoorbeeld is dat we ons eigen gasverbruik in de fabriek zijn gaan monitoren en onverklaarbaar gasverbruik in de zomermaanden ontdekten. Door een onnodige ketel te vervangen, kunnen we in de zomer gasloos opereren en hebben we een CO2-neutrale productie gerealiseerd.” Mak: “Er zijn wel beren op de weg natuurlijk. Een echte beer in Nederland is natuurlijk ons elektriciteitsnetwerk. Mensen wordt zo soms de kans ontnomen om duurzaam te investeren. Maar, net wat Perry zegt, soms is het kortetermijndenken belangrijker. Uiteindelijk denk ik dat als het gaat om duurzaamheid gaat en om ROI, dat uiteindelijk die terugverdientijd best wel meevalt. Ik denk dat de industrie, ondanks de obstakels, niet moet aarzelen om duurzame investeringen op lange termijn te overwegen. We moeten niet alleen denken aan kortetermijnwinst, maar ook aan de lange termijn, want uiteindelijk is dit essentieel om vooruitgang te boeken.” Bakker: “Het is de regeltjescultuur die belemmert, niet de onwil. We zijn allemaal zeg maar verslaafd geraakt aan zonnepanelen. Maar als wij niet in staat zijn om de stroom die we opwekken gelijk weer te gebruiken, dan hebben we mooi heel veel zonnepanelen, maar maken elektriciteit op een verkeerd tijdstip. Daar hebben we als bedrijven allemaal mee te dealen. Wij ondervinden dat aan den lijve bij gesprekken met de gemeente. De gemeente heeft ‘geen stroom’. Wij worden daar echt mee geconfronteerd. Als mijn buurman elektriciteit nodig heeft, is het niet eens mogelijk dat hem te kunnen leveren. Dat hebben we gewoon niet goed geregeld bij de overheid. Dat is natuurlijk wel eigenlijk te gek voor woorden.”

6. TOT SLOT, HOE DUURZAAM ZIJN JULLIE EN DE PROCESINDUSTRIE IN 2030? Mak: “Naar mijn mening zal de procesindustrie zich in de richting van verbeterde apparatuur ontwikkelen om efficiënter met energie om te gaan, apparatuur langer in stand te houden en de levensduur te verlengen. Investeringen in nieuwe ontwikkelingen zullen centraal staan, gericht op energiebesparing en duurzaamheid. Dit is onze focus op weg naar 2030.” Verberne: “In 2030 zal Van Beek volledig CO2-neu-

Tim van Haren, salesmanager bij Aerzen Nederland.

Succes #4

‘Verouderde roots blowers vervangen door modernere turboblowers met efficiëntere motoren kan wel 30% energie schelen’ Tim van Haren, Aerzen

traal zijn en gasloos blijven. Waarschijnlijk zullen we samen met onze buren zorgen voor onze eigen energiebehoefte, vooral gericht op onze klanten. We zullen ons richten op elektrificatie, vooral voor transport.” Van Haren: “In 2030 zijn we zeker niet stil blijven staan. We blijven continu onze machines energiezuiniger maken. Zoals Frans al aangaf, perslucht is kostbaar, maar blijft noodzakelijk. Daarom blijven we zowel mechanische als digitale verbeteringen doorvoeren, met monitoring op afstand om de efficiëntie te maximaliseren.” Bakker: “In 2030 verwacht ik dat we ons nieuwe testcentrum en productiehal hebben ontwikkeld, met goede stroomvoorzieningen en andere faciliteiten. Wat betreft de energietransitie, we zijn op de juiste weg, maar we hebben nog een lange weg te gaan. Er is nog veel onzekerheid, maar we blijven onze machines in Nederland produceren, en we zullen multimedia en geavanceerde technologieën inzetten om internationaal te blijven concurreren.” ● Bekijk hier de video van de Rondetafeldiscussie Duurzaamheid.

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_10_Ronde tafel.indd 13

13

01-11-2023 11:11


R&D | Tekst: Hans van Eerden | Beeld: KWR

Met waterstof als energiebron

EIWITTEN MAKEN UIT RIOOLSLIB Eiwitten maken van ammonium uit afvalwater door bacteriën in een bioreactor te voeden met waterstof. Dat is het idee achter het Power-toProtein project. Waterinstituut KWR onderzoekt hoe het reactorontwerp verbeterd kan worden met behulp van simulaties. Berekend wordt hoe de stofoverdracht van het slecht oplosbare waterstof samen met zuurstof en koolzuurgas in een bellenkolomreactor geoptimaliseerd kan worden. Het Power-to-Protein project onderzoekt de productie van een waardevolle grondstof, eiwit, uit een restproduct, ammonium, dat bijvoorbeeld vrijkomt bij de vergisting van aëroob slib uit de rioolwaterzuivering. Daarvoor wordt energie, in de vorm van waterstof, toegevoerd aan de ammoniumrijke afvalwaterstroom. Waterstof-oxiderende bacteriën kunnen in een bioreactor het ammonium omzetten in eiwit voor menselijke of dierlijke consumptie. Bij deze biosynthese zijn ook zuurstof en koolzuurgas nodig. Als de waterstof op ‘groene’ wijze is opgewekt met wind- of zonne-energie, is sprake van een duurzaam en circulair proces.

WAARDEVOLLE STIKSTOF Ammonium is een stikstofverbinding (NH4+). “Nee, de stikstofbelasting van de natuur was nog niet het grote actuele probleem toen dit project van start ging”, zegt Bas Wols, senior onderzoeker Water Treatment & Resource Recovery bij KWR. “Het laat maar zien dat stikstof ook waardevol kan zijn. Los van die stikstofproblematiek maakt hergebruik van stikstof als afvalproduct van de waterzuivering dit onderzoek tot een maatschappelijk relevant project.”

PROCESONDERZOEK Na een literatuurstudie vond in het Power-toProtein project eerst praktijkonderzoek plaats in samenwerking met het Belgische Avecom. Dit bedrijf legt zich toe op microbiële procestechnologie voor onder meer afvalwaterzuivering en bodemsanering. Avecom bouwde een bellenkolomreactor voor onderzoek aan de omzetting van ammonium in eiwit. Het inbrengen van waterstof in de cultuurvloeistof kwam naar voren als de grootste bottleneck. Uiteindelijk gaat het immers om de opname van waterstof door de bacteriën.

14

Power-to-Protein In 2015 startte het Power-to-Protein project bij het TKI Watertechnologie, een van de topconsortia voor kennis en innovatie binnen de topsector Water & Maritiem. De partners in het Power-to-Protein project zijn de Belgische specialist in microbiologie Avecom, Allied Waters en KWR, het onderzoeksinstituut voor de watersector. Allied Waters is een internationale publiek-private samenwerking gericht op het commercialiseren van circulaire innovaties in de waterketen; KWR is een van de kennispartners. www.powertoprotein.eu www.kwrwater.nl www.avecom.be www.tkiwatertechnologie.nl

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_14_KWR.indd 14

31-10-2023 11:58


MET BIOREACTOR Een lange slanke kolom heeft de voorkeur wist Avecom al uit eigen ervaring bij de bouw van de experimentele bellenreactor

Bas Wols, senior onderzoeker Water Treatment & Resource Recovery bij KWR: “We simuleren met Comsol niet alleen multifasenstromingen maar ook echte multiphysics-verschijnselen zoals chemische reacties. Daardoor konden we ook de bacteriegroei bestuderen.”

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_14_KWR.indd 15

15

31-10-2023 11:58


R&D

Power-to-Protein: afvalproduct uit de rioolwaterzuivering (RWZI) wordt met groene waterstof omgezet in eiwit voor dierlijke of menselijke consumptie. (Bron: www.tkiwatertechnologie.nl)

STOFOVERDRACHT EN RECIRCULATIE De drie gassen waterstof, zuurstof en koolzuurgas worden onderin de reactor ingebracht. Ze stijgen in de vorm van bellen op en worden door de bacteriën, samen met het aanwezige ammonium, deels benut. Aan de bovenkant wordt het resterende gasmengsel afgevangen en gerecirculeerd. Het probleem is dat waterstof langzamer oplost dan zuurstof en koolzuurgas, verklaart Wols. “Er vindt relatief weinig stofoverdracht plaats om de reactie te voeden.” Er blijft dus relatief meer waterstof over in het afgevangen gas. Dus worden zuurstof en koolzuurgas bijgevoegd om weer op de gewenste concentratieverhouding uit te komen voordat het gas kan worden gerecirculeerd.

SIMULATIES De uitdaging was om de stofoverdracht van waterstof te maximaliseren. In de derde fase van het project, gestart in 2019, voerde Wols daar een modelstudie voor uit. Hij zette Comsol Multiphysics in om computational fluid dynamics simulaties uit te voeren van de multifasenstroming en de stofoverdracht in de reactor. De parameters die hij hierbij varieerde waren onder meer de druk in de reactor,

De uitdaging was om de stofoverdracht van waterstof te maximaliseren de hoogte en de aspect ratio (hoogte-diameterverhouding) van de kolom en de bellengrootte.

SNELLERE BACTERIEGROEI “Een lange slanke kolom heeft de voorkeur, die vuistregel had Avecom uit eigen ervaring al bij de bouw van de experimentele reactor toegepast. Hoe hoger de kolom hoe langer de verblijftijd van het waterstof en hoe hoger de druk met name onderin de reactor. Dat zorgt voor een hogere stofoverdracht.” Bij een gelijkblijvend reactorvolume wordt er bij een hogere aspect ratio meer waterstof nuttig gebruikt, waardoor de bacteriën sneller kunnen groeien. Datzelfde blijkt te gelden voor de druk in de reactor. Wols vond dat bij een toename van de druk van 1,3 naar 5 bar de bacteriegroei een factor drie sneller verliep. Tot slot bleek ook de bellengrootte een factor: kleinere bellen zorgen voor iets meer stofoverdracht en dus iets snellere bacteriegroei.

Simulatie van stofoverdracht bij gasinjectie in de bellenkolom (hoogte 275 cm, diameter 15 cm); de linkerschaal correspondeert met de rechterkolom en vice versa.

16

MULTIFASEN EN MULTIPHYSICS Rekentechnisch waren de simulaties een behoorlijke opgave, zegt Wols. “We werkten met hoge gasvolumefracties, tot wel 10 procent, en die waren lastig te modelleren.” In Comsol Multiphysics wist Wols de vastgelopen simulaties echter telkens weer “los te trekken”. “Wij hebben al veel ervaring opgedaan met Comsol, dat in vergelijking met andere pakketten gebruiksvriendelijk is. We simuleren er niet alleen multifasenstromingen mee maar ook echte multiphysics-verschijnselen zoals chemische reacties. Daardoor konden we ook de bacteriegroei bestuderen.” Avecom is nu de resultaten van het simulatiewerk aan het bestuderen om de waterstofgevoede bioreactor voor eiwitproductie uit afvalwater verder te optimaliseren. Bovendien zijn ze op zoek naar financiers om de technologie een stap verder te brengen in de ontwikkeling. ●

Hoe slanker de kolom (hogere aspect ratio AR) hoe sneller de bacteriën (concentratie C-bact) groeien.

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_14_KWR.indd 16

31-10-2023 11:59


Newsline CHEMIE

Uitgave 4 | 2023

Chemische industrie de onmisbare schakel We mopperen er vaak over, de CO2-uitstoot van de chemiefabrieken in de Europoort. Maar tegelijkertijd is de chemie niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven. Zodra je wakker wordt pak je je mobiel, poets je je tanden met de elektrische tandenborstel en doe je een schone outfit aan en stap je daarna in de auto, klaar voor een nieuwe dag. Dit alles is mogelijk, door producten die gemaakt worden, dankzij de chemische industrie. Gelukkig zijn er veel goede ideeën in de chemische industrie om te verduurzamen

en om de CO2 uitstoot te verminderen. Zoals het afvangen van CO2, vervolgens omzetten in mierenzuur, dat door fermentatie is om te zetten in eiwitten of als chemische bouwsteen voor plastic. Of met behulp van algen en zonlicht, CO2 omzetten die verwerkt kan worden in bio-plastics of verzorgingsproducten. Ook wordt er nagedacht over het opslaan van groene energie in chemische stoffen, zodat je deze kunt gebruiken als de zon een keertje niet schijnt. Gas besparende oplossingen en het inzetten van alternatieve energiedragers, de waterstof economie vergroten, het gebruik van plantaardige reststromen als grondstof en het recyclebaar maken van producten, zullen de komende jaren voor een “groene” injectie in de chemische industrie gaan zorgen.

Scherpe focus op veiligheid OPTIWAVE radar niveaumeters, met hoge signaaldynamiek voor continue contactvrije niveaumeting zijn SIL 2/3 compatible volgens IEC 61508 en voldoen aan de hoogste veiligheidsnormen om uw personeel en installaties te beschermen. Verstoringen van tankwanden, interne obstakels of lange sproeiers vormen geen uitdaging. De zeer kleine richtingshoek zorgt voor een scherpere focus op uw medium, of het nu vloeistof of vaste stof is. OPTIWAVE 7500 is ontwikkeld voor vloeistoffen in moeilijke omgevingen • Toepassingen: Oplosmiddelen,, zuren, schuimmiddelen, meststoffen (b.v. ureum), chloor, harsen, verf, inkt,, corrosieremmers

KROHNE werkt hier graag aan mee. In deze Newsline bespreken we innovatieve oplossingen die de processen efficiënter en zuiniger maken.

23FLU005_ADVERTENTIES.indd 17

25-10-2023 15:44


Highlights OPTIFLUX 4300 C • Elektromagnetische flowmeter voor geavanceerde doseertoepassingen met chemicaliën OPTIMASS 3400 C • Coriolis massaflowmeter voor lage flow en doseertoepassingen OPTIMASS 6400 C • Coriolis massaflowmeter voor geavanceerde procestoepassingen met hoge nauwkeurigheidseisen OPTIMASS 7400 C

Dosering van additieven bij productie van gipsplaten • Schuimgenerator voorzien van elektromagnetische flowmeters en Coriolis massaflowmeters • Zeer nauwkeurige flowmeting van siliconen, zeep, water, weekmaker en was • Snelle PROFINET-gegevensoverdracht voor multi-parametermeting (flow, dichtheid, temperatuur) • Minder bekabeling- en installatiekosten Het Turkse bedrijf MMM ERBA Makina ontwerpt en bouwt hoogtechnologische kant-en-klare oplossingen voor gips- en gipsplatenproducenten. Schuimvorming is cruciaal voor de productie

van gipsplaten. Schuimgeneratoren mengen een Lees meer oppervlakte-actieve oplossing in water met perslucht, die naar een continue draaiende mixer wordt gevoerd en daarna toegevoegd wordt aan de water / gipsslurry. Om de gewenste kwaliteit van het eindproduct te bereiken, is het belangrijk dat alle additieven voor het schuim, nauwkeurig gedoseerd en gemengd worden. Het bedrijf ontwierp voor een gipsproducent een kant-en-klare schuimgenerator en was op zoek naar ultramoderne procesinstrumentatie.

• Coriolis massaflowmeter voor geavanceerde procestoepassingen met viskeuze, agressieve of sheargevoelige media

Functionele veiligheid: Proof test interval wordt verlengd dankzij nieuwe diagnostische functies Highlights IFC 400 • Ontwikkeld volgens IEC61508, SIL 2/3 gecertificeerd • Veilige configuratie via lokaal display of HART® • Geschikt voor partial proof test • NE107 status door achtergrondverlichting op display • Hoge meetnauwkeurigheid en langdurige stabiliteit: ± 0,2 % van de meetwaarde ± 1 mm/s

Meetapparatuur die wordt gebruikt voor veiligheid kritische toepassingen volgens IEC 61508/61511 wordt steeds verder ontwikkeld. De belangrijkste focus voor de verbeteringen zijn diagnostische functies, die zowel cyclisch als op verzoek kunnen worden uitgevoerd (partial proof tests). De nieuwe Magnetisch Inductieve Flowmeter OPTIFLUX 4400 heeft een SIL 2/3 certificering met een online diagnostische functie, die elke 2 minuten wordt uitgevoerd en 96 % van alle mogelijke apparaat fouten detecteert. Dit maakt storingspercentages (Lamda DU) van slechts 62 FIT mogelijk, waardoor lange testintervallen en een hoge veiligheidsstandaard mogelijk zijn.

Lees meer geautomatiseerd kunnen worden uitgevoerd met een PTC-dekking (proof test coverage) van 64 %. Dit betekent dat de hoge veiligheidsnorm zelfs met ongeveer tweederde kan worden verbeterd, zonder handmatige actie. Wilt u een live demonstratie van de Safety Loop via Teams bijwonen? Boek uw persoonlijke sessie via infonl@krohne.com

Tevens wordt de OPTIFLUX 4400 geleverd met een geautomatiseerde partial proof test functie waarmee partial tests volledig

23FLU005_ADVERTENTIES.indd 18

25-10-2023 15:44


Niveaumeting van zoutzuur (HCl) in een demineralisatie-installatie • Niveaumonitoring van HCl voor regeneratie van de kation wisselaars • Gecombineerde oplossing van een kunststof buis en geleide radar (TDR) Lees meer niveautransmitter • Kosteneffectieve niveaumeting met standaard roestvast stalen probe • Niveautransmitter meet door de buis; geen speciaal materiaal en afdichtingssysteem nodig Een producent van aniline, salpeterzuur en speciale amines heeft verschillende productielocaties in Europa. Omdat gedemineraliseerd water een belangrijk procesmedium is, bij de productie van deze chemicaliën, heeft het bedrijf een eigen demineralisatie-fabriek. Om alle minerale zouten te verwijderen, gaat het ruwe water door een tweetraps ionenuitwisselingssysteem met zure kationen en basische anionen. Als de ionenuitwisselingscapaciteit in de wisselaars is uitgeput, moeten de kationen- en anionenharsen worden geregenereerd. Een zeer effectief zuur voor regeneratie van kationhars is zoutzuur (HCl). De chemische producent slaat HCl op in een 1,5 m hoge tank die verbonden is met de kationenwisselingskolom. Toen besloten werd om delen van de installatie te reviseren, ging het bedrijf op zoek naar een alternatieve niveautransmitter voor de HCl tank. OPTIFLEX 7200 Cation exchanger Highlights OPTIFLEX 7200 • Niveautransmitter met geleide radar (TDR) voor geavanceerde vloeistoftoepassingen

HCI

• Continue niveau- en interfacemeting in proces- of opslagtanks, reactoren en drukvaten Raw water tank to anion exchanger

• Uitgebreide keuze aan sondes voor zware procesomstandigheden

Nieuwe BM26A-8000 redundant bypass level indicator maakt serie magnetische niveau-indicatoren compleet Met de introductie van de BM26A-8000 voltooit KROHNE de marktintroductie van de nieuwe serie BM26A magnetische niveau-indicatoren. De instrumenten vervangen de vorige generatie en zijn afgestemd op de specifieke behoeften van de industrie. De nieuwe BM26A-8000 is een redundante niveaumeting voor vloeistoftoepassingen en is verkrijgbaar in twee versies: BM26A-8000-TWIN bestaat uit een meetbuis met dubbele meetkamer, waarbij de ene kamer is voorzien van een magnetische flapindicator en de andere fungeert als bypasskamer en is uitgerust met een TDR-geleide radar, FMCWradar of displacer niveautransmitter.

23FLU005_ADVERTENTIES.indd 19

Lees meer BM26A-8000-BI beschikt over twee unieke afzonderlijke meetkamers, één voor de OPTIFLEX 7200 TDR-transmitter en één voor de vlotter met magnetische flapindicator.

Highlights • Met meer dan 65 jaar ervaring, is de huidige generatie niveau-indicatoren de meest veelzijdige en concurrerende serie op de markt • Breed scala aan accessoires, opties en maatwerk oplossingen

25-10-2023 15:45


Introductie nieuwe CalSys (AMADAS) Analyser Management software In het snelle industriële landschap van vandaag, zijn bedrijven continue op zoek naar innovatieve oplossingen om de processen te optimaliseren en de efficiëntie te vergroten. CalSys AMADAS is geavanceerde software, ontworpen voor management- en data acquisitie-processen van analysers in vele industrieën. Met de aanpasbare functies, naadloze integratie met uw bestaande systemen en de veelzijdige opties kunnen bedrijven de onderhoudsactiviteiten optimaliseren, analytische processen verbeteren en de productiviteit verhogen.

beheren en gegevens verzamelen. Het systeem verzamelt Lees meer de data van alle assets (procesdata) en “vertaalt” deze naar optimale onderhoudsadviezen. Het plannen van onderhoud, kalibratie en verificatie wordt hierdoor veel eenvoudiger en zorgt voor een toename van de productiviteit.

De software wordt op een server, on- of offpremise geïnstalleerd, elk apparaat binnen het server netwerk heeft toegang tot het systeem. Hierdoor kunnen de medewerkers het CalSys AMADAS-systeem naast de traditionele pc’s, ook op andere apparaten zoals tablets en telefoons gebruiken. Het past zich aan het netwerk van de klant aan, is compatible en gebruikersvriendelijk op diverse platforms. CalSys Analyser Management software verandert de manier waarop bedrijven analysers

Ontmoet ons op de beurs KROHNE neemt deel aan een groot aantal nationale en internationale beurzen. De belangrijkste evenementen voor onze Nederlandse klanten zijn: • Pumps & Valves, 4 – 5 oktober 2023, Ahoy Rotterdam • Aquatech, 6 – 9 november 2023, Rai Amsterdam • Europort, 7 – 10 november 2023, Ahoy, Rotterdam De volledige internationale beursagenda vindt u op onze website www.krohne.com

Neem voor meer informatie contact op met: KROHNE Nederland B.V. Postbus 110 3300 AC DORDRECHT Kerkeplaat 14 3313 LC Dordrecht Nederland Tel.: +31 (0)78 - 6306 200 e-mail: infonl@krohne.com www.krohne.com

23FLU005_ADVERTENTIES.indd 20

25-10-2023 15:45


Bereik de beslissers

www.fluidsprocessing.nl Officiële distributeur van DICKOW centrifugaalpompen TUTHILL tandradpompen en MUNSCH kunststof (beklede) centrifugaalpompen

Voorraadhoudend, service, onderhoud en reparatie Multipomp bv, Canadaweg 10, 4661 PZ Halsteren Tel.: 0164-63 20 40, E-mail: info@multipomp.nl, www.multipomp.nl

23FLU005_ADVERTENTIES.indd 21

30-10-2023 12:36


MARKT NIEUWS

SLIMME VLAKMEMBRAANDRUKTRANSMITTER De FPI 8237 IO-Link membraandruktransmitter van Trafag heeft een geheel glad en robuust inbouwmeetmembraan van corrosiebestendig duplexstaal. De transmitter is ontworpen als een slimme sensor (met IO-link) die behalve procesdata ook toepassingsgerelateerde informatie doorgeeft. De door de fabrikant gepatenteerde dunne-filmFlush Membraan IO-link druktransmitter FPI-8237 | Foto: Marktechnical

op-staal sensortechnologie zorgt voor een breed temperatuurbereik en stabiliteit op lange termijn. • vlakmembraan met glad en effen oppervlak • duplex staal 1.4462 • meting van de mediatemperatuur • volledig gelast sensorsysteem • uitstekende stabiliteit op lange termijn • 2 schakeluitgangen PNP/NPN/ Push-Pull configureerbaar • uitgang 4-20 mA 2-draads Marktechnical +31(0)162 314 285 info@marktechnical.nl www.marktechnical.nl +32 (0)3 311 8864 info@marktechnical.be www.marktechnical.be

PNEUMATISCH PULSATIEAFBLAASPISTOOL Het pneumatisch pulsatie-afblaaspistool FPPA-50 van Fiktech is het neusje van de zalm voor het reinigen van oppervlakken. Afblazen met schone perslucht is de eenvoudigste manier om oppervlakken schoon te maken. Het voorkomt beschadiging omdat er geen fysiek contact met het oppervlak is. Deze reinigingsmethode is voornamelijk gebaseerd op impact / botsing (impulswerking = massa x snelheid) van kleine deeltjes op een oppervlak, maar wordt ook beïnvloed door mechanische actie (beweging) en tijdsduur. Dat is ook waarom blaaspistolen en luchtmessen, die een continue luchtstroom leveren, niet altijd effectief werken bij sterk hechtende vaste en vloeibare stoffen. Voor die gevallen biedt de FPPA-50 van Fiktech uitkomst. Dit pneumatisch pulsatie-afblaaspistool heeft een snel roterende blaasmond (ca. 20 omwentelingen / sec.), en levert een brede, pulserende luchtstraal met hoge intensiteit die de vervuiling als het ware breekt. Dit maakt hem veel effectiever dan een ‘gewoon’ pistool met blaaspijp. Het is ook mogelijk om meerdere FPPA-50 pulsatie blaasmonden te monteren op een plenum om in één keer een breder

22

FPPA-50 - Pneumatisch Pulsatie Afblaaspistool | Foto: Fiktech oppervlak te reinigen. De FPPA-50 in het kort: • pulserende blaaskracht • kortere bewerkingstijd • persluchtverbruik: 100 Nl/min. bij 4,0 bar • tot 80% besparing op perslucht t.o.v. traditionele brede blaasmondstukken • effectieve werkende breedte: 60 mm op een afstand van 50 mm van het oppervlak • gewicht 110 gram / 1/8”BSP aansluiting / ø blaasmond 50 mm / lengte 135 mm • geluidsproductie: < 74 dB(A) gemeten op 1 m, vrij veld condities Zie ook de video via de QR code.

Kunststof membraanpomp | Foto: Bedu Pompen

KUNSTSTOF MEMBRAANPOMP VOOR CORROSIEVE VLOEISTOFFEN MET VASTE BESTANDDELEN Voor het verpompen van corrosieve vloeistoffen met vaste bestanddelen biedt de Versa Matic Rockstar uitkomst. De 2” kunststof pneumatisch aangedreven membraanpomp met vlakke kleppen kan vaste delen tot 45 mm verpompen. De vlakke kleppen zijn goed toegankelijk, zodat ze snel schoongemaakt of vervangen kunnen worden. De capaciteit van maximaal 644 liter per minuut is traploos regelbaar door

de luchtdruk te variëren. De pomp is licht (27 kg) en voorzien van handgrepen waardoor hij ook goed te gebruiken is als mobiele pomp. Bekijk ook de video via onderstaande QR code. Bedu +31 (0)88 480 2900 info@bedu.eu www.bedu.nl

COMPACT AXIAAL REGELVENTIEL De Axial Flow Valve van Samson heeft een goed gelagerd, lichtlopend aandrijfmechanisme dat er – in combinatie met de drukgecompenseerde kooiklep – voor zorgt dat de roterende aandrijving ook bij hogere mediumdrukken relatief compact blijft. Het regelventiel is daarnaast snel en zeer nauwkeurig. Aandrijving, regelventiel en positioner van deze klep zijn allemaal gemaakt door Samson. De positioner is voorzien van sensoren en ventieldiagnose. Doordat alle componenten van hetzelfde fabricaat zijn, zijn ze extra goed op elkaar afgestemd. Dit maakt de werking van het ventiel betrouwbaarder. Mocht er toch iets mis gaan, dan is bovendien glashel-

der wie productverantwoordelijk is. Kenmerken van de Axial Flow Valve: • compact 100% Samson regelventiel • geavanceerde ventieldiagnose • hoge Cv-waarde • TSO-afdichting • goede regelnauwkeurigheid • snelle looptijden • anti-cavitatie trim • lage geluidsproductie • verschillende klepkarakteristieken mogelijk • bi-directioneel Samson Regeltechniek +31 (0)79 361 0501 info-NL@samsongroup.com www.netherlands.samsongroup.com

Fiktech +31 (0)316 285 264 info@fiktech.nl

Axial Flow Valve van Samson | Foto: Samson

www.fiktech.nl

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_22_markt.indd 22

01-11-2023 11:36


AGENDA

IN DE KOMENDE NUMMERS

Voor meer cursussen en evenementen, zie https://fluidsprocessing.nl/ evenementen/

● PUR-recycling: van geslaagde pilot tot grootschalige terugwinning van polyol ● Hoe Corbion met reactortechnologie van algen duurzame grondstoffen maakt ● Veiliger onderhoud met steekflens, zo moet je hem gebruiken en zo vooral niet

De volgende uitgave van Fluids Processing verschijnt op 19 december 2023. Mis ‘m niet!

(advertenties)

NIVEAU SENSOREN VOOR FLUIDS OP BASIS VAN RADAR, VLOTTER, ULTRASOON, MAGNETOSTRICTIEF, HYDROSTATISCH, CAPACITIEF, TRILVORK

+31 (0)78 - 681 39 77 | info@lansnivotherm.nl | www.lansnivotherm.nl

TIJD VOOR EFFICIËNTIE

WILT U OOK: PROFESSIONEEL EFFICIËNT EN MET KORTE TERUGVERDIENTIJDEN

POEDERS OPLOSSEN EN DISPERGEREN? DAN IS ONZE RMIXX RMC DÉ OPLOSSING!

Rmixx is een merk van RS Contracting BV

+31 (0)524 52 27 22

info@rs-contracting.nl

www.rs-contracting.nl

20-21 november 2023 Zonering - Gebouw: Listeria-vrij produceren Utrecht 2-daagse, Engelstalige cursus van Burggraaf & Partners over de hygiënische eisen t.a.v. het gebouw waarin de bereidingsprocessen van food, feed of farma plaats vinden. Aan bod komen locatie-eisen, bouwelementen, omgeving en ongedierte, productstroom en zonering, constructie en luchtbehandeling. Met casestudies 23-24 nov, 1 dec 2023 Hygiënisch ontwerpen Utrecht Diepgaande 3-daagse cursus van Burggraaf & Partners over voedselveilig produceren met een te ontwerpen of bestaand apparaat of hele productielijn. De cursus is gericht op de samenwerking tussen machineontwerper en -gebruiker en wordt voortdurend aan nieuwe ontwikkelingen aangepast. Aan de orde komen: wet- en regelgeving, gevarenanalyse (C/F/M) apparatuur, reiniging (niveau, middelen, methodes, detectie), basisbeginselen hygiënisch ontwerpen, materialen (metalen, elastomeren, plastic), hygiënisch lassen, hygiënische statische / dynamische afdichting, hygiënisch tankontwerp, hygiënische transportband, hygiënische procesvoering, hygiënisch samenbouwen (integreren) en hygiënisch beoordelen. 28-30 november 2023 BrauBeviale Neurenberg (D) Grote vakbeurs voor de drankensector. Ooit begonnen als bierbeurs, bestrijkt de beurs inmiddels de hele drankenindustrie en de hele keten van grondstoffen tot productietechnologie en apparatuur, tot verpakking, accessoires en marketing. 30 november 2023 Veel voorkomende fouten in temperatuurmeting Naarden Middagbijeenkomst over de ‘basics of temperature’ door Gerhard Ambachtsheer, productmanager temperatuur bij Endress+Hauser.

Besproken worden de theorie rond temperatuurmetingen, technologie om nauwkeuriger te kunnen meten, temperatuurafwijking in meetopstellingen door convectiewarmte, korte insteeklengtes als reactietijden, waar op te letten en hoe te verbeteren. Vooraf is er een lunch, achteraf een netwerkborrel. Gratis toegankelijk na inschrijving. 8 december 2023 Hygiënisch ontwerpen – Principes Utrecht Dagcursus van Burggraaf & Partners over de basisprincipes van voedselveilig produceren geeft snel inzicht in de kritische punten van een productielijn. Aan de orde komen: wet- en regelgeving, gevarenanalyse (C/F/M) apparatuur, reiniging (niveau, middelen, methodes), basisbeginselen hygiënisch ontwerpen en hygiënisch gebouw. 20 december 2023 Hygiënisch ontwerpen – Transportbanden Utrecht Dagcursus over het hygiënisch ontwerpen van een open transportband, met o.a. specifieke aandacht voor het bandoppervlak dat langs andere oppervlakken loopt en hoe die te reinigen. Aan bod komen de wet- en regelgeving, risicoanalyse, open procesontwerp, reiniging en desinfectie, de praktijk, safe food factory en beoordeling van een bestaand ontwerp. 29 januari 2024 Hygiënisch onderhoud Utrecht Dagcursus over onderhoud gericht op het handhaven van hetzelfde hygiëneniveau. Behandeld worden: wet- en regelgeving, microbiologische, chemische en fysische risico’s, hygiënisch ontwerp, herkennen van problemen, handhaven hygiënische kwaliteit, schoonmaken na vervangen, aansluiten/vervangen deelapparatuur en voorbeelden.

Fluids Processing | nr. 5 | november 2023

FLU005_23_Agenda.indd 23

23

01-11-2023 11:12


IN NEED OF INDUSTRIAL ELECTRONICS? BUY FROM US

150,000+ PRODUCTS ON STOCK

Direct beschikbaar ARTIKELEN 6ES7136-6DB00-0CA0 6ES7136-6DB0 6ES7136 6ES7155-6AU01-0BN0 6ES7155-6AU 6ES7136-6RA00-0BF0 6ES7136-6RA 6ES7155-6AA01-0BN0 6ES7155-6A 6ES7510-1SJ01-0AB0 6ES7510-1S 6ES7550-1AA01-0AB0 6ES7550-1 6ES7193-6BP00-0BA0 6ES7193-6 6ES7331-7PF01-0AB0 6ES73316AV2124-0JC01-0AX0 6AV2124 6ES7322-1FF00-0AA0 6ES732 6ES7138-6AA01-0BA0 6ES713 6ED1052-1CA00-0BA1 6ED10 6ES7 6ES7392-1BM01-0AA0 6ES7 6ES7135-6HD00-0BA1 6ED 6ED1052-1CC00-0BA4 6E 6ES7515-2AM02-0AB0 6E 6ES7331-7KB02-0AB0 6 6ES7212-1CA00-0XB0 6 6ES7134-6GF00-0AA1 6AG 6AG2511-1AK02-4AB0 6ES7 6ES7511-1AK02-0AB0 6ES7510 6ES7510-1DJ01-0AB0 6SL3210-1 6SL3210-1KE14-3UF2 6ES7212-1AA 6ES7212-1AA00-0XB0 6ES7131-6BH0 6ES7131-6BH01-0BA0 6ES7511-1FK02-0 6ES7511-1FK02-0AB0 6ES7332-5HF00-0 6ES7332-5HF00-0AB0 6ES7393-4AA10 6ES7393-4AA10-0AA0 6ES71326ES7132-6BH01-0BA0 6E 6ES7241-1AH32-0XB0

6SL3210-1KE15-8AF2 6ES7513-1AL02-0AB0 6ES7393-4AA00-0AA0 6ED1053-1CA00-0BA1 6ES7392-1AJ00-0AA0 6ES7390-5BA00-0AA0 6AV2124-0QC02-0AX1 6AV2124-0GC01-0AX0 6ES7972-0BA40-0XA0 6ES7315-2EH14-0AB0 6ES7131-6BF01-0BA0 6ED1056-4BA00-0AA0 6SL3211-0AB21-1AB0 6SL3210-1KE12-3UF2 6SL3210-1KE11-8AF2 6ES7232-4HD32-0XB0 6ES7155-6AU01-0CN0 6ES7134-6JD00-0CA1 6SL3210-1KE21-7AF1 6SL3210-1KE18-8AF1 6ES7368-3BB01-0AA0 6SL3210-1KE21-3AF1 6SE6410-2UB12-5AA0 6ES7972-0BB51-0XA0 6ES7515-2FM02-0AB0 6ES7513-1FL02-0AB0 6ES7315-2AH14-0AB0 6ES7153-2BA10-0XB0 6ES7134-6GD01-0BA1 6ED1053-1BB00-0BA1

6ES7512-1CK01-0AB0 6ES7511-1CK01-0AB0 6SL3244-0BB12-1FA0 6ES7518-4FP00-0AB0 6ES7518-4AP00-0AB0 6ES7532-5NB00-0AB0 6ES7517-3TP00-0AB0 6ES7517-3FP00-0AB0 6ES7517-3AP00-0AB0 6ES7513-1FL02-0AB0 6ES7511-1FK02-0AB0 6ES7511-1AK02-0AB0 6SL3210-1KE14-3UF2 6SL3210-1KE15-8AF2 6ES7516-3UN00-0AB0 6ES7516-3TN00-0AB0 6ES7522-1BL10-0AA0 6ES7522-1BH10-0AA0 1071153 10713518 1044125 1023546 1041114 1056430 1018601 1023891 1026287 1026820 1028934 1028936

En veel meer! UNIS GROUP, UW #1 PARTNER IN INDUSTRIËLE ELEKTRONICA RONICA Kijk snel in onze webshop of neem contact op met ons salesteam!

www.unisgroup.nl sales@unisgroup.com +31 566 62 44 62

MAIN005_FLU_ADVERTENTIES.indd 24

26-10-2023 16:37


NOVEMBER 2023

5

AANDRIJFTECHNIEK Productie hoefijzers piekt met elektromechanische aandrijving SMART MAINTENANCE Datagestuurd onderhoud pompgemalen: wat levert het op?

MAIN005_FL_25_cover.indd 25

01-11-2023 16:55


Verwijdert lakfiltering doeltreffend lak van uw turbine-onderdelen? Na verloop van tijd, wanneer afzettingen op turbine-onderdelen ernstiger worden, kunnen lakfiltering en standaard reinigingstechnieken steeds minder effectief worden. Onze holistische VARTECHoplossing helpt zelfs de meest hardnekkige, aangebakken lak te reinigen en onder controle te houden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw Geautoriseerde Texaco® Lubricants Distributeur of bezoek onze website.

texacolubricants.com/VARTECH Email: texlubtec@chevron.com

© 2023 Chevron. Alle rechten voorbehouden. Alle handelsmerken zijn eigendom van Chevron Intellectual Property LLC of van hun respectieve eigenaren. TXI084-NL-0 [10/23]

TXI084 Texaco Vartech Ad_210x286mm [NL-0].indd 1

MAIN005_FLU_ADVERTENTIES.indd 26

enduring performance 25/10/2023 14:22

26-10-2023 16:37


INHOUD

28 SMART MAINTENANCE WATERSCHAP DRAAIT PROEF MET DATAGESTUURD ONDERHOUD RIOOLGEMALEN Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier draait proef met datagestuurd voorspellend onderhoud van zijn rioolgemalen. Het waterschap is op zoek naar een slimme manier om het onderhoudsmanagement te organiseren en storingen te voorkomen.

32 AANDRIJFTECHNIEK ELEKTROMECHANISCHE CILINDERS VERSNELLEN PRODUCTIE HOEFIJZERS

28

Elektromechanische aandrijvingen zijn schoner, nauwkeuriger en sneller dan hydraulische en pneumatische. Reden voor hoefijzerfabrikant Werkman Hoofcare om in zijn nieuwe, grotere fabriek in de Eemshaven te kiezen voor elektromechanische cilinders (EMC’s).

32 Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.

Met medewerking van: Pieter van den Brand

Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn +31 (0)297 22 3462 redactie@maintenancebenelux.nl

Druk Veldhuis Media, Meppel

Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl Vormgeving Giesbers Retail, Velp

Sales Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl

Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462 Abonnementsprijs 2023 Voor de Benelux: € 140 (excl. 9% btw). © Proces Media bv Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd. Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2023, Proces Media bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2352-0027

Maintenance Benelux | nr. 5 | november 2023

MAIN005_FL_27_Inhoud.indd 27

27

01-11-2023 15:43


SMART MAINTENANCE | Tekst: Pieter van den Brand | Beeld: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

WATERSCHAP DRAAIT PROEF MET DATAGESTUURD ONDERHOUD RIOOLGEMALEN Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier draait proef met datagestuurd voorspellend onderhoud van zijn rioolgemalen. Het waterschap is op zoek naar een slimme manier om het onderhoudsmanagement te organiseren en storingen te voorkomen. Data science en AI op een plek waar je het niet direct zou verwachten. Op het hoofdkantoor van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is bijna het hele zevenkoppige projectteam aangeschoven om tekst en uitleg te geven bij een nieuwe exercitie van het waterschap; het inrichten van datagestuurd voorspellend onderhoud van de circa 280 rioolgemalen. De pompgemalen transporteren het rioolwater naar de vijftien rioolwaterzuiveringen van het waterschap in een gebied ten noorden van het Noordzeekanaal tot en met Texel. Het team telt uiteenlopende disciplines: van het beheer van de gemalen en de waterzuiveringen tot het onderhoud en dataanalyse.

PREDICTIVE MAINTENANCE “We verwachten dat predictive maintenance veel waarde toe kan voegen aan onze bedrijfsvoering, zowel om een kwaliteitsslag in het onderhoud te maken als om de uptime van installaties te verbeteren”, vertelt Theo Mosch, kwartiermaker datagedreven waterbeheer. “We hoeven onze rioolgemalen dan niet meer om de zoveel tijd te bezoeken, maar alleen als er echt iets loos is. We kijken nu in eerste instantie naar wat de techniek ons te bieden heeft in het voorspellen van storingen. Of er een gezonde businesscase ligt, weten we nog niet.”

MACHINE LEARNING Het projectteam kijkt specifiek naar de in water opgestelde gemalen, omdat die het meest storingsgevoelig zijn. De proef is in 2019 gestart bij rioolgemaal Zuidbroek in Heemskerk en naar elf rioolgemalen uitgerold. Het proefproject maakt deel uit van de Proeftuin Machine Learning

28

De Proeftuin Smart Machine Learning Pompgemalen startte op rioolgemaal Zuidbroek en is inmiddels uitgerold naar elf gemalen.

Maintenance Benelux | nr. 5 | november 2023

MAIN005_FL_28_Camino+ADV.indd 28

01-11-2023 11:49


Pompgemalen van Fieldlab CAMINO. Nog drie andere waterschappen doen aan deze proeftuin mee. Fieldlab CAMINO is een initiatief van industriële onderhoudsnetwerkorganisatie World Class Maintenance, die de ambitie koestert het onderhoud aan infrastructurele werken in ons land 100 procent voorspelbaar te maken.

DATA SCIENCE Waar het projectteam al snel tegenaan liep was het gebrek aan data en de slechte kwaliteit van wat de gegevens die er wel waren. “Bij de start van het project hebben we met een aantal onderhoudsmonteurs gekeken welke data er zijn, wat we ermee kunnen en welke aanvullende gegevens nodig zijn”, licht Mosch toe. Naast storingsinformatie is het stroomverbruik van de motoren van de gemalen een goede indicator voor het detecteren van storingen. Als de pomp zwaarder moet draaien en meer stroom moet verbruiken om het juiste debiet (kubieke meter afvalwater per uur) te halen, kan dat op een verstopping wijzen. Gegevens over het motorstroomverbruik van de gemalen bleken maar tot twee jaar terug voorhanden. Storingsgegevens werden niet langer dan een jaar bewaard.

Rioolgemaal Zuidbroek: op de gele behuizing van de pomp is de trillingssensor met zwarte bekabeling te zien.

DATA LANGER BEWAREN “Dat is meteen een van de geleerde lessen”, zegt Mosch: “Zorg dat de data op orde zijn. We hebben het nu zo geregeld dat deze gegevens langjarig worden opgeslagen. Daarnaast willen we met andere waterschappen data gaan uitwisselen, al lopen de verschillende IT-systemen die in onze sector in gebruik zijn, nogal uiteen. Dus dat zal niet eenvoudig zijn.”

TRILLINGSNIVEAU Om aanvullende data voor het voorspellend

onderhoud te verzamelen, werd het gemaal in Zuidbroek voorzien van twee trillingssensoren. “Vooral hoogfrequente trillingen zijn een geschikte parameter om de noodzaak van onderhoud te voorspellen. Op die manier kun je ook mechanische schade detecteren. Elke storing laat een eigen vingerafdruk achter. Zaak is dat soort patronen te herkennen. Je kunt storingen mogelijk al een paar dagen van tevoren zien aankomen”, legt maintenance engineer Maud van Ockenburg uit.

Datagestuurd voorspellend onderhoud: 5 tips 1. Zorg dat er voldoende data zijn en dat deze op orde zijn. Data zitten vol fouten, leert de ervaring Organiseer het zo dat data langjarig opgeslagen worden en bouw kwalitatief goede datasets op, die zijn geborgd door validaties. Wissel vergelijkbare data uit met andere organisaties in de sector. 2. Test het systeem voor datagestuurd onderhoud uit onder zoveel mogelijk medewerkers; zo kan iedereen ermee leren werken en van het nut van datagestuurd onderhoud voor zijn of haar werk overtuigd raken. 3. Voor bedrijven die veel technische installaties in het proces hebben, is het raadzaam de kennis over data science en AI en de toepassing ervan in eigen huis te houden; zo blijft de kennis over installaties eveneens binnen de eigen organisatie en blijf je bovendien een goede gesprekspartner voor leveranciers. 4. Stel voor een datagestuurd onderhoud-project een multidisciplinair team samen met niet alleen maintenance- en data science-specialisten, maar ook medewerkers in de operatie; zorg daarbij voor een goede communicatie om kennis en ervaringen te delen. 5. Zet met name in op hoe de eindgebruikers binnen de organisatie het systeem van datagestuurd onderhoud ervaren; laat je door hen voeden. Houd continu voor ogen dat het systeem ook daadwerkelijk gebruikt moet gaan worden.

DATASET OPBOUWEN Ook het consistent opbouwen van een dataset bleek niet eenvoudig. “We maakten mee dat een onderhoudsmonteur een van de pompen toch bleek te hebben gesmeerd. Voor de proef was dat juist níet de bedoeling. Als een installatie wordt gereviseerd, gaat deze uit roulatie en ontstaan er gaten in je data”, zegt Van Ockenburg. In de vier jaar dat het proefproject draait, bleek het lastig bij de verzamelde data garen te spinnen. “In de praktijk hebben we niet zoveel storingen”, vertelt Mosch. “De geteste rioolgemalen draaiden gewoon goed. En een dataset bouw je nu eenmaal op basis van storingen op. Binnen het totale arsenaal aan installaties dat we hebben, komen regelmatig storingen voor, maar of dat voldoende oplevert voor een gezonde businesscase, is nog onduidelijk.”

STORINGEN VOORSPELLEN Het eerste model om storingen te voorspellen is inmiddels opgesteld. Op basis van data van eerdere storingen is een algoritme geschreven, dat de patronen die aan een storing voorafgaan, herkent. Deze data worden vanaf de gemalen via het procesautomatiseringssysteem naar de kantooromgeving op de regiekamer van het waterschap in Alkmaar gestuurd. Door de Business Intelligence-afdeling is een dashboard gebouwd, om het motorstroomverbruik te volgen. Model en automatisering worden op dit moment in de praktijk getest. De trillingsdata krijgen pas later een plek in het systeem. Dit spoor bevindt zich nog in de onderzoeksfase.

Maintenance Benelux | nr. 5 | november 2023

MAIN005_FL_28_Camino+ADV.indd 29

29

01-11-2023 11:49


åñÜ ÜéëàʴÜÛ ïÚÜããÜåÚÜ ØéëåÜéê ÙéÜåÞÜå æêÚß Üïéæëß êåÜã Ùàá áæìȃ Üë ßÜëñÜãÝÛÜ ÞÜäØâ ęå ÛÜ ßææÞîØØéÛàÞÜ ÜïçÜéëàêÜ ÛàÜ áÜ íØå æêÚß Üïéæëß ÞÜîÜåÛ ÙÜåëȃ Samen zijn we één team, altijd dichtbij. www.boschrexroth.nl

MAIN005_FLU_ADVERTENTIES.indd 30

26-10-2023 16:37


SMART MAINTENANCE

REALTIME MONITORING Als eindgebruiker binnen het waterschap is Tim Buter, als regie-operator verantwoordelijk voor de rioolgemalen en waterzuiveringen in een van de verzorgingsgebieden, tot nu toe enthousiast. “We gebruiken het dashboard nu alleen nog om terug te kijken hoe de motorstroom van elk gemaal en elke pomp eruit ziet en hoe het debiet zich de afgelopen 48 uur gedragen heeft. Straks kunnen we ook vooruitkijken. Uiteindelijk doel is dat we de monitoring realtime kunnen volgen, om zo het onderhoud aan te sturen en beter te kunnen plannen. De rioolgemalen, waarvan we zien dat ze minder presteren, kunnen we naar voren halen in de onderhoudsplanning”, zegt Buter.

BUSINESS-DRIVEN

Dashboard met voorspellende storings-signalering van de elf rioolgemalen in de proeftuin.

Het projectteam gaat het systeem de komende jaren nog doorontwikkelen. “We laten ons voeden door de ervaringen van de medewerkers bij de operatie”, vertelt Mosch. “Ook willen we er zoveel mogelijk medewerkers mee laten werken. Iedereen moet de voordelen van datagedreven werken leren ervaren. Het hele traject is tot nu toe vooral technology-push geweest. We hebben nu inder-

daad een mooie technologie in huis, waar we veel mee kunnen. Maar je wilt naar business-driven toegaan. Dat de medewerkers in de operatie zeggen: ik wil dat dashboard hebben, want dan kan ik mijn werk beter doen. Die kanteling is nu in gang gezet, maar is wel cruciaal voor dit soort innova-

ties. Alleen dan wordt het een succes. We willen deze discipline beslist in eigen huis houden. Er zijn leveranciers genoeg die pakketten op het vlak van predictive maintenance aanbieden, maar we vinden juist dat we zelf voldoende kennis moeten hebben van de installaties van het waterschap.” ● (advertentie)

MARKTNIEUWS

ELEKTRONICA INVENTARISEREN

Inventarisatie van de elektronica door UNIS Group.

UNIS Group heeft hét recept tegen onverwachte downtime van een productielijn door defecte elektronica: zorgen dat je weet hoe de geïnstalleerde systemen eraan toe zijn. Dat voorkomt verrassingen en vermindert de kans op stilstand. Om inzicht te krijgen in de geïnstalleerde elektronica

kunnen bedrijven gebruik maken van de inventarisatie- en evaluatieservice van UNIS Group. Zij inventariseren de elektronica en maken inzichtelijk welke elektronica mogelijk een risico vormt. Ze doen dit door de (wereldwijde) beschikbaarheid en verkrijgbaarheid van de elektronica (zowel nieuw als gebruikt) in kaart te brengen en te kijken of de elektronica reparabel is. Aan de hand van een gedetailleerd rapport krijgen bedrijven vervolgens advies over het aanleggen van een voorraad en het preventief vervangen van tijdgevoelige onderdelen. Zo kunnen bedrijven onderbouwde keuzes maken over toekomstige reparaties, revisie, inkoop en migratie van geïnstalleerde elektronica. En dat voorkomt onverwachte stilstand.

Verhuur van MOBIELE

STOOM-UNITS Tevens leverancier v an b io-olie.

A.J. van der Kooy b.v.

UNIS Group

Denariusstraat 19a, 4903 RC Oosterhout T 088 36 94 240 M 06 546 750 08 www.vdkooy.nl | info@vdkooy.nl

+31 (0)566 624 462 sales@unisgroup.com www.unisgroup.com

vd Kooy_102x140.indd 1

MAIN005_FL_28_Camino+ADV.indd 31

BIN NE TER N 24 U U PLA ATS R I GEH N HET E ELE LAN D

17-02-2022 16:38

Maintenance Benelux | nr. 5 | november 2023

31

01-11-2023 11:49


AANDRIJFTECHNIEK | Tekst en fotografie: Bosch Rexroth

Gerard Nijland (Werkman) links en Jan Jaap Lieuwen (Bosch Rexroth) inspecteren het eindproduct.

Hoefijzerfabrikant Werkman vernieuwt machinepark

ELEKTROMECHANISCHE CILINDERS VERSNELLEN PRODUCTIE HOEFIJZERS Elektromechanische aandrijvingen zijn schoner, nauwkeuriger en sneller dan hydraulische en pneumatische. Reden voor hoefijzerfabrikant Werkman Hoofcare om in zijn nieuwe, grotere fabriek in de Eemshaven te kiezen voor elektromechanische cilinders (EMC’s). Voor de pure pk’s en nauwkeurigheid is een hydraulische cilinder met hydraulische aandrijving nog steeds een goede optie. Maar de meeste pneumatische cilinders zijn bij Werkman Hoofcare vervangen door de EMC’s (elektromechanische cilinders) van Bosch Rexroth. Deze zijn voordeli-

32

ger in verbruik, sneller, nauwkeuriger en perfect regelbaar. Bovendien is een elektromechanische oplossing onderhoudsvriendelijker.

ADVIES OVER AANDRIJFTECHNIEK

Elektromechanische cilinder De spindelaandrijving in elektromechanische cilinders zet het geïnitieerde motorkoppel om in een lineaire beweging. Bosch Rexroth levert de standaard EMC (tot 56 kN) en de EMC-HP met planetaire spindelaandrijving (tot 100 kN).

Werkman Hoofcare maakt al meer dan honderd

Maintenance Benelux | nr. 5 | november 2023

MAIN005_FL_32_Bosch.indd 32

01-11-2023 15:44


jaar hoefijzers en doet dat al tientallen jaren op machines van Bosch Rexroth. “Perdok adviseert ons over de nieuwste technieken op het gebied van cilinders, servomotoren en andere aansturingsmogelijkheden”, vertelt Gerard Nijland, manager technical service bij Werkman Hoofcare. “Met hun kennis maken we betrouwbare, high-end installaties die nauwkeurig zijn en een hoge productie hebben. Dat bevalt uitstekend. We spreken elkaars taal en de lijntjes zijn kort.”

NIEUWE PRODUCTIELOCATIE Tot voor kort vond de productie plaats in de Groningse binnenstad, maar die jas paste niet meer. Nijland: “We willen steeds efficiënter en duurzamer produceren. En de mogelijkheid creëren om de productie te verhogen en verder te automatiseren. Wij hebben door de jaren heen al een enorme upgrade gemaakt. “Deze ontwikkeling vroeg om een andere locatie en bedrijfspand. “Daarom zijn we naar de Eemshaven verhuisd”, vertelt Nijland. “In december 2022 sloten we de deuren in Groningen voorgoed.”

‘Met de kennis van Perdok maken we betrouwbare, high-end installaties’ Gerard Nijland, Werkman

Het vormen van een hoefijzer nadat het in de inductie-oven is geweest.

FACELIFT VAN MACHINEPARK De verhuizing was hét moment om te investeren in een nieuw machinepark. Daardoor is de productie flinke opgeschroefd. Waar Werkman in de Groningse binnenstad alleen overdag mocht draaien, rollen er in de Eemshaven sinds januari 2023 18 uur per dag hoefijzers van de band. Betrouwbaarheid, nauwkeurigheid en productiviteit zijn belangrijke voorwaarden voor het productieproces van Werkman Hoofcare. Sterker nog: op de

Geschiedenis De opa van Perdok-directeur Wim Jaap Perdok startte begin twintigste eeuw met de verkoop van hoefijzers in Groningen. Die kocht hij in bij de gebroeders Werkman in Groningen. Hiermee legde hij de basis voor een samenwerking met de hoefijzerfabriek. “Mooi dat Perdok nu samen met ons het productieproces van Werkman Hoofcare mag verbeteren”, zegt Jan Jaap Lieuwen, distribution manager bij Bosch Rexroth. “We leveren al sinds jaar en dag machines aan Werkman. Vooral hydraulische cilinders, hydraulische pompen en aggregaten. Perdok is Certified Solution & Service Partner van Rexroth, en heeft deze klant op een gegeven moment overgenomen van Bosch Rexroth. In goed overleg uiteraard. De lijntjes zijn nog steeds even kort.”

nieuwe productielocatie moesten deze drie aspecten zo mogelijk verbeterd worden. “We hebben het afgelopen jaar 60% van de machines vervangen”, zegt Nijland. “Op onze nieuwe locatie in de Eemshaven draaien nu in totaal 70 elektromechanische cilinders. De meeste pneumatische cilinders zijn vervangen door EMC’s van Bosch Rexroth. Daarnaast verhitten we het ijzer voortaan in inductieovens. Dat is veel nauwkeuriger, duurzamer en onderhoudsvriendelijker dan de gasgestookte ovens die we in Groningen gebruikten.”

HOGE HERHAALNAUWKEURIGHEID

EMC cilinder

Het idee om de pneumatische cilinders te vervangen, kwam van Perdok in samenspraak met Bosch Rexroth. “EMC’s bieden een hogere

Maintenance Benelux | nr. 5 | november 2023

MAIN005_FL_32_Bosch.indd 33

33

01-11-2023 11:50


AANDRIJFTECHNIEK

‘Met sensoren kunnen we realtime de cilinderpositie meten en de druk regelen’ Herman ter Schure, Perdok PREVENTIEVE REVISIE

V.l.n.r. Herman ter Schure (Perdok), Gerard Nijland en Henri Koen (Werkman) bij een schakelkast met Bosch Rexroth componenten.

Daarnaast zijn de aggregaten door Perdok voorzien van een positie- en krachtregeling. Ter Schure: “Met sensoren kunnen we realtime de cilinderpositie meten en de druk regelen. Een volgende stap is om preventieve revisieplannen op te stellen. Met een servo-aandrijving kun je namelijk niet meten wanneer er onderhoud nodig is. Samen met studenten van NHL Stenden Hogeschool onderzoeken we hoe we dat straks wel kunnen aan de hand van monitoring op afstand.”

DATAGESTUURDE PRODUCTIE nauwkeurigheid en herhaalnauwkeurigheid”, legt Herman ter Schure uit. Ter Schure is project- en accountmanager bij Perdok. “Een EMC kun je op de micrometer inregelen en de cilinder behoudt die nauwkeurigheid. Alles gaat heel vloeiend. De cilinderstang bereikt namelijk nooit de eindaanslag. En dus voorkom je de schokken die in een pneumatisch systeem op den duur zorgen voor minder nauwkeurigheid. Daarnaast heeft een EMC een veel hogere energie-efficiëntie, omdat-ie alleen in beweging energie vraagt. Bij pneumatische cilinders staan compressoren de hele werkdag te draaien, ook als er geen vraag is.”

HIGH-QUALITY BEWEGING EMC’s zijn bovendien sneller, stiller en milieuvriendelijker. Nijland: “Op die manier konden we de nauwkeurigheid en kwaliteit van ons productieproces verhogen. De cilinders worden aangedreven door servomotoren, die een high-quality beweging realiseren. Bovendien kunnen we de snelheid en beweging continu op afstand monitoren. Op basis van al die data, kunnen we nu volledig datagestuurd onderhoud uitvoeren. Meten is weten.”

wordt nu met volautomatische productielijnen gerealiseerd. Op de oude locatie werden twee van de zes productielijnen nog handmatig bediend. De opschaling in automatisering betekent een verhoging van de productiesnelheid met 500%.

CONDITION-BASED MAINTENANCE Betrouwbaarheid van de machines en systemen wordt daardoor steeds belangrijker, stelt Nijland. “Als alles volle bak draait, kunnen we meer dan drieduizend hoefijzers per uur produceren. Daar streven we naar, dus willen we elke ongeplande stilstand direct tackelen. Maar: onze monteur werkt alleen overdag. Daarom hebben we de hydraulische aggregaten voorzien van sensoren voor condition-based monitoring. Daarmee kunnen we onder meer de reinheid van de olie en de temperatuur in de gaten houden. Immers 80% van de uitval bij hydraulische systemen wordt veroorzaakt door vervuilde olie. Door deze parameters in de gaten te houden, kunnen we mogelijke storingen op tijd signaleren en downtime voorkomen.”

Nijland is enthousiast over de switch naar elektrisch: “Dat is het mooie van elektromechanica; het levert enorm veel data op. Die helpen je om trends in beeld te brengen en te vergelijken. Daardoor kom je er ook achter wat mogelijke oorzaken van storingen of afwijkingen zijn. Die data komen realtime uit de machine, waardoor je direct en heel nauwkeurig kunt corrigeren. Dat is veel efficiënter, goedkoper en verhoogt de productiviteit.”

ONDERHOUD UITBESTEDEN Nijland kijkt met een goed gevoel terug op de mega-operatie. “Wij zijn 100% tevreden. Toch blijven er altijd uitdagingen. Dat is ook het mooie van ons vak. In dat geval trekken we aan de bel bij Perdok en lossen we het samen op. Perdok voelt en vult ons feilloos aan met hun specialisme in hydrauliek, EMC’s en servo-aandrijvingen. Daarom leggen we het onderhoud van de cilinders en hydraulische onderdelen volledig bij Perdok. We hebben korte lijntjes, net als met Bosch Rexroth. Even bellen en klaar. Dat vertrouwen geeft ons veel rust en bedrijfszekerheid.” ●

LAGERE ONDERHOUDSKOSTEN De EMC’s, servomotoren en -drives die nu bij Werkman Hoofcare draaien, zijn identiek. Dat heeft veel voordelen, weet Ter Schure. “Los van het feit dat je met specifieke kennis al die machines kunt bedienen en onderhouden, zijn ook de onderhoudskosten lager. De reserveonderdelen zijn namelijk hetzelfde. Een EMC bestaat sowieso uit veel minder onderdelen. Ook daardoor besparen we aanzienlijk op onderhoud.”

AUTOMATISERINGSSLAG Ook heeft Werkman Hoofcare flink opgeschaald in automatisering. De volledige productrange

34

Over Perdok Perdok Engineered Services helpt klanten bij het verduurzamen, efficiënter maken en operationeel houden van processen en techniek. De focus ligt op de industriële en de mobiele sector. Bij Perdok (opgericht in 1955) werken 35 vakexperts. Perdok is Rexroth Certified Solution & Service Partner.

Over Werkman Werkman Hoofcare maakt hoefijzers. De productlijn bestaat uit een kleine vierhonderd soorten die verkocht worden aan hoefsmederijen over de hele wereld: van de Ryder-modellen en Euroskillvarianten tot speciaal schoeisel voor sportpaarden en Shetlandpony’s. Daarmee kan de hoefsmid de vitaliteit van de hoef verbeteren en dat verbetert de prestaties van het paard.

Maintenance Benelux | nr. 5 | november 2023

MAIN005_FL_32_Bosch.indd 34

01-11-2023 11:50


INSTRUMENTEN Lek Detectie Lager Conditiebewaking Lager Smering Condenspot & Afsluiter Elektrische Ontladingsdetectie

TRAINING CAT I & CAT II Ultrasound Training On-site Implementatie Training $SSOLFDWLH 6SHFLƹHNH 7UDLQLQJ

TECHNISCHE ONDERSTEUNING

UW PARTNER IN ULTRASOUND NEEM CONTACT OP MET UE SYSTEMS VOOR EEN DEMONSTRATIE

MAIN005_FLU_ADVERTENTIES.indd 35

Kostenloze ondersteuning & software Online Training Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum (webinars, artikelen, tutorials…)

UE SYSTEMS EUROPE A: Windmolen 20,

T: +31-546-725125

7609 NN Almelo,

E: info@uesystems.eu

The Netherlands

W: www.uesystems.eu

26-10-2023 16:37


LET US OPTIMIZE YOUR SURFACE Besmetting? Bacteriegroei? Salmonella? Lysteria? Biofilm? Fouling? Beilby layer? Reinigbaarheid? Zwartverkleuring? Corrosie? Pitting? Aankleven? Aanbakken? Verstopping? Aanladen? Geurbederf? Smaakbederf? Rouging? Oxidatie? Roest? Uitstekende eigenschappen voor uw RVS met: - Amorfiseren - Micro-ondulatie - Elektrochemisch ontzwarten - Elektropolijsten - Derouging

A VERDER COMPANY 23FLU005_ADVERTENTIES.indd FP003_Packo_230x310.indd 2 36

Cardijnlaan 10 B8600 Diksmuide T +32 (0) 51 51 92 80 www.electropolish.be surface@packo.com

12-04-2022 15:45 25-10-2023 08:32


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.