Fluids-2023-06 by Proces Media

DECEMBER 2023

PROCESAPPARATUUR Tientallen rvs tanks voor Belgische chocoladefabriek ALGENKWEEK Algenkweek op suikers levert winstgevende toepassingen op CIRCULAIRE ECONOMIE Bankstellen maken met chemisch gerecycled matrasschuim FLU006_01_cover.indd 1

06-12-2023 10:15

LET US OPTIMIZE YOUR SURFACE Besmetting? Bacteriegroei? Salmonella? Lysteria? Bioﬁlm? Fouling? Beilby layer? Reinigbaarheid? Zwartverkleuring? Corrosie? Pitting? Aankleven? Aanbakken? Verstopping? Aanladen? Geurbederf? Smaakbederf? Rouging? Oxidatie? Roest? Uitstekende eigenschappen voor uw RVS met: - Amorﬁseren - Micro-ondulatie - Elektrochemisch ontzwarten - Elektropolijsten - Derouging

A VERDER COMPANY 23FLU006_ADVERTENTIES.indd 2

Cardijnlaan 10 B8600 Diksmuide T +32 (0) 51 51 92 80 www.electropolish.be surface@packo.com 29-11-2023 14:11

Fotograﬁe: Finn Hentzepeter

| EDITORIAL

ENERGIETRANSITIE: VERDIENMODEL OF KLIMAATHOBBY? e kiezer heeft gesproken, klimaat en energietransitie was niet echt een issue deze verkiezingen. Bungelde weliswaar niet helemaal onderaan, maar veel hoger dan plek 3-4 ben ik hem in opiniepeilingen niet tegengekomen. Het thema kwam vooral in het nieuws als een geldverslindende hobby. De veel gebezigde term ‘klimaatindustrie’ spreekt boekdelen. Alsof er een lobby achter zit die de euro’s uit onze zakken wil kloppen om er zelf beter van te worden, zonder dat het klimaat er ook maar iets mee opschiet. Investeren in ‘het klimaat’ zou vooral geld kosten. En waarom zouden we harder lopen dan de wereld? Bovendien: ‘het loopt allemaal niet zo’n vaart’ en als ‘klein landje kunnen we toch het verschil niet maken’. Wat een lariekoek, want de feiten – waarover zo meer – laten iets anders zien. Het geluid dat landen die investeren in klimaatgerichte innovaties wel eens de oliesjeiks van de toekomst zouden kunnen worden, echode ook tijdens de campagne, maar ik vrees dat deze boodschap amper is doorgekomen, want niet simpel genoeg. Deze aanvliegroute van de vernieuwing zal vooral de techneuten onder ons aanspreken die wél snappen dat de kosten niet voor de baat uitgaan.

Niet investeren, maar opsouperen, betekent dat het geld voor klimaat opraakt. Een reëel risico is dat de subsidiekraan dichtgedraaid gaat worden. Dus minder gevulde innovatiepotjes, waar de industrie nu gretig gebruik van maakt om te verduurzamen. Ik blijf echter positief. Ik geloof niet dat onze sector het kind met het badwater gaat weggooien. Zeker niet nu er al zoveel gebeurd is en er zo veel plannen liggen om de energietransitie tot een succes te maken. Waarom zouden we niet die wereldwijde koppositie ambiëren? Als een groene industrie het verdienmodel van de toekomst is, moet je juist je hoofd boven het maaiveld uitsteken!

Laat ik het omdraaien: industrieën met vervuilende technologie die achterover leunen gaan in de zeer nabij toekomst de hoofdprijs betalen voor ‘niks doen’. Het Europese emissierechtensysteem is onverbiddelijk. Onverminderd broeikasgassen blijven uitstoten kan een duur geintje worden De meeste bedrijven in onze sector kiezen daarom al voor vergroening of hebben de plannen klaarliggen. Mooi voorbeeld is een brouwer als Grolsch. Ze zijn heel ver in de realisatie van een energieneutraal brouwproces, en zullen als alle investeringen zijn terugverdiend ook onder aan de streep meer over houden. Dit geldt voor veel meer collega’s in de procesindustrie. Kijken we puur naar de procesindustrie en wat daar op stapel staat op het vlak van energiereducties, circulariteit en inzet van hernieuwbare grondstoffen, dan is het ronduit stuitend dat stemmingmakers in de politiek niet het ware verhaal vertellen. De waarheid is dat technologische investeringen in het klimaat zich soms al met een jaar terugverdienen. Overtuig jezelf en kijk de video ‘Rondetafel Duurzaamheid’ terug van afgelopen oktober. Machinebouwers en andere toeleveranciers van industriële technologieën beseffen heel goed dat zij met vergroening van apparatuur het verschil kunnen maken. Dat de industrie hier zijn voordeel mee kan doen, staat buiten kijf. Dát is het ware verhaal om mee te nemen in je duurzaamheidsstrategie voor de komende jaren. ● Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur

Kijk hier naar het ware verhaal over klimaat en duurzaamheid

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_03_editorial.indd 3

01-12-2023 09:03

OP DE VOORPAGINA

INHOUD

08 ALGENKWEEK CORBION GEBRUIKT FERMENTATIE VOOR ALGENKWEEK OP SUIKERS Corbion kweekt algen op suikers met behulp van fermentatie. Hun duurzame, omega-3-rijke algenolie verkoopt goed als visvoer. Ook werkt Corbion met deze techniek aan de productie van eiwitten.

12 PROCESAPPARATUUR 28 RVS TANKS VOOR PRODUCTIE BELGISCHE CHOCOLADE Nieuwe chocoladeproductielijn bij Puratos in Erembodegem in België met voedselveilige rvs bufferen opslagtanks van Gpi De Gouwe. (Foto: Gpi De Gouwe) De Belgische leverancier van bakkerijingrediënten Puratos heeft een nieuwe chocoladefabriek gebouwd voor de productie van Belcolade. Belcolade is het merk chocolade dat Puratos levert aan zijn zakelijk klanten: banketbakkers, patissiers, chocolatiers. Als onderdeel van het project leverde Gpi De Gouwe 28 rvs bufferen opslagtanks, variërend in grootte van 6,6 m3 tot 47 m3. In deze tanks worden zowel de chocoladegrondstoffen (lecithine, cacaomassa) als de vloeibare, gehomogeniseerde chocolade opgeslagen. De tanks werden geïnstalleerd in drie verschillende afdelingen. Ze worden nauwkeurig verwarmd via een halfpipe om de gewenste temperaturen te handhaven.

Gpi De Gouwe leverde 28 rvs bufferen opslagtanks voor de nieuwe productielocatie van chocoladefabrikant Puratos. Deze toekomstbestendige fabriek verhoogt de productiecapaciteit en opereert CO2 neutraal.

14 CIRCULAIRE ECONOMIE CHEMISCHE RECYCLING POLYURETHAAN DRAAIT FULL-SCALE Chemiebedrijf Dow en partners hergebruiken schuimvormig polyurethaan uit matrassen door het chemisch te recyclen tot polyol. In Frankrijk wordt circulair repolyol commercieel verwerkt in onder andere bankstellen.

17 LUCHT EN GASSEN KWALITEITSCONTROLE PERSLUCHT EN GASSEN STEEDS BELANGRIJKER

De tanks voldoen vanzelfsprekend aan alle hygiëne-eisen die gelden voor procesapparatuur in de voedingsmiddelenindustrie: ze zijn hygiënisch ontworpen, van de juiste kwaliteit rvs, hygiënisch gelast, goed reinigbaar en voorzien van de juiste documentatie om dit aan te tonen.

Nedlab voert kwaliteitscontroles van lucht en gassen uit. De vraag naar deze expertise groeit. Naast ziekenhuizen en de farmaceutische industrie let ook de voedingsindustrie strikter op de kwaliteit van perslucht en gassen. Vanwege de energietransitie neemt bovendien het aantal controles van waterstof toe.

Lees het artikel op pagina 12. Gpi De Gouwe Goudkade 8 2802 AA Gouda +31 (0)182 513 644 info@gpi-degouwe.com www.gpi-degouwe.com

Fluids Processing is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.

Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl

Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn +31 (0)297 22 3462 redactie@ﬂuidsprocessing.nl

Vormgeving Giesbers Retail, Velp

Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl

Met medewerking van: Pieter van den Brand, Hans van Eerden

Uitgever Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl Sales Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl

Druk Veldhuis Media, Meppel

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_04_inhoud.indd 4

06-12-2023 08:43

EN VERDER

03 Editorial

07 Column

22 Marktnieuws

07 Kort nieuws

20 Internationaal

23 Agenda

Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462 Abonnementsprijs 2024 Voor de Benelux: € 150 (excl. 9% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.

Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2023, Proces Media bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 1874-7914

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_04_inhoud.indd 5

06-12-2023 08:43

Type NMP820K DC-B

KLEINE MEMBRAAN GASPOMP MET HOGE PRESTATIES EN STILLE WERKING TYPE NMP820 De NMP820, maakt indruk met zijn prestaties en afmetingen. Deze pomp produceert debieten tot 3,5 l/min met uitzonderlijk lage geluids- en trillingsemissies. Q Eindvacuüm tot 100 mbar abs. Q Max druk tot 1,2 bar g Q Toerental geregeld Q Onderhoudsvrij

Type NMP820.3K DC-B

Ideaal voor medische toepassingen, emissiemeetapparatuur en inkjetsystemen.

www.knf-verder.nl / www.knf.be +31 (0)30 677 92 40 / +32 (0) 3 871 96 24

23-KN-AD_NMP820_210x140mm.indd 1

23FLU006_ADVERTENTIES.indd 6

21-08-2023 13:38

29-11-2023 14:11

KORT NIEUWS

SAMEN IN BIOMETHAAN De Amerikaanse multinational Cargill gaat samen met Sustainable Fuel Plant (SFP) Zeeland op grote schaal biogas produceren. SFP Zeeland produceert

Een door SFP Zeeland geëxploiteerde installatie voor de productie van biogas. (Foto: SFP Zeeland).

biomethaan, een biogas gemaakt van de afbraak van organische reststoffen uit onder meer agrarische afvalstromen. Na reiniging en opwaardering tot aardgas komt dit biogas op de markt als biomethaan voor toepassing in transport, verwarming en de industrie. Dankzij de samenwerking kan Cargill, vooral bekend van voedingsingrediënten en veevoer, zijn koolstofvoetafdruk in zowel de voedsel- als transportsector verlagen. SFP Zeeland heeft uitgebreide ervaring in de biogasindustrie en is gevestigd dichtbij verschillende Cargill bedrijfslocaties. Het hernieuwbare gas wordt gewonnen via schaalbare biogasinstallaties.

TANKTERMINAL IN NIEUWE HANDEN Het failliete HES Hartel Tank Terminal in de Haven van Rotterdam is in handen gekomen van Impala Terminals, een internationaal infrastructuur- en logistiekbedrijf. Onder de nieuwe naam ‘Impala Energy Infrastructure Nederland’ moet de tankopslaglocatie een belangrijke faciliteit worden voor de regio. Mede door het faillissement lagen de ontwikkelingen al jaren stil. De terminal is goed voor ongeveer 1,3 miljoen m2 opslag van vloeibare brandstoffen. In de komende 2 jaar zal Impala, als onderdeel van de aankoop, een aanvullende investering doen van € 90 tot 100 miljoen om de bouw te voltooien. Eenmaal compleet zal de terminal naar verwachting meer dan 50 tanks en aanlegplaatsen voor het laden van schepen tot aan VLCC-formaat omvatten. Very Large Crude Carriers kunnen 200.000

Het failliete HES Hartel Tank Terminal in de Haven van Rotterdam is in handen gekomen van Impala Terminals. (Foto: Impala) tot 320.000 ton ruwe olie vervoeren. De locatie krijgt ook 9 barge-steigers, waar binnenvaartschepen kunnen laden voor transport van brandstoffen over rivieren en kanalen. De terminal zal zo’n 70 fte’s aan werkplekken bieden en kan straks een verscheidenheid aan biobrandstofproducten opslaan. Het is daarmee een van de pijlers in de energietransitiedoelen van de Rotterdamse haven.

ICT&LOGISTIEK 2023 De in november gehouden vakbeurs ICT&Logistiek 2023 in Koninklijke Jaarbeurs trok deze editie bijna 7.000 bezoekers. Ruim 180 exposanten toonden twee dagen lang de laatste innovaties. Daarnaast kon het publiek zich laten inspireren door de talrijke kennissessies.

Beursmanager Corien den Ouden is tevreden over de stijging van het bezoekersaantal. “We zijn er dit jaar in geslaagd om meer bezoekers naar de beurs te trekken en laten daarmee zien de meest toonaangevende beurs op het gebied van ICT in de logistieke sector in Nederland te zijn.” Van 5 tot en met 7 november 2024 is er weer een ICT&Logistiek, die vindt dan gelijktijdig plaats met Logistica Next.

COLUMN

HOLISTISCHE VISIE OP GEBRUIK HYDRAULIEK- EN SMEEROLIE Duurzaamheid, circulariteit en CO₂-reductie zijn niet meer weg te denken in de bedrijfsvoering. Maar hoe past het gebruik van hydrauliek- en smeerolie hierin? eze oliën fungeren als het ‘bloed’ van installaties zoals turbines, compressoren en tandwielkasten, en worden steeds meer beschouwd als bedrijfsmiddelen (assets) in plaats van louter verbruiksgoederen (commodities). Dit is belangrijk, want het produceren van één liter nieuwe olie geeft al een CO₂-uitstoot van circa 3,5 kilo. En het verwerken van een liter oude olie kost ongeveer 1,8 kilo CO₂. Per liter olie die gewisseld wordt is dat dus ruim 5 kilo CO₂! In een willekeurige turbine, compressor, schrootpers of transformator heb je het al snel over duizenden tot tienduizenden liters olie. De te behalen reductie is dus enorm.

Als we deze olie echt willen zien als asset en de oude olie niet klakkeloos afvoeren en door nieuwe vervangen, dan vraagt dat een andere manier van denken. Er moeten zaken worden vastgelegd over de betrouwbaarheid, continuïteit, meetbaarheid en voorspelbaarheid van de olie en de installatie waarin de olie zit. Daarnaast heeft olie als bedrijfsmiddel onderhoud nodig, zoals • periodiek onderhoud in de vorm van olie-analyses op de juiste parameters en met een juiste interpretatie van de uitslagen daarvan; • preventief onderhoud door de juiste opslag-, transport- en distributietechnieken en de juiste ﬁltratie en beluchting van de olie in de installaties; • correctief onderhoud door met de juiste middelen en technieken afwijkingen in de olie te corrigeren. Maar vergeet ook training van de betrokken smeertechniekers (lubrication engineers) niet. Een bedrijf met een oliemanagementvisie kan door middel van meerjarenramingen op managementniveau rekening houden met oliewissels op basis van gemeten waarden en niet op basis van draaiuren. Bovendien is het volgen van de juiste normeringen en het correct documenteren van alles wat met olie te maken heeft, van belang bij verzekeringskwesties bij eventuele schades. Bijkomende voordelen zijn een betere bedrijfsvoering en continuïteit van de productie door beter geconditioneerde olie. Uiteindelijk is er minder ongeplande stilstand door storingen en minder geplande stilstand voor onnodige oliewissels. Kortom, een holistische kijk op oliemanagement is de sleutel tot een langere levensduur, duurzaamheid, CO₂-reductie en kostenbesparing. Corné Balvert Specialist oliemanagement bij Hitma (#theoildoctor)

Bovenaanzicht van de vakbeurs ICT&Logistiek 2023. (Foto: Kon. Jaarbeurs)

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_07_kort+column.indd 7

01-12-2023 09:04

ALGENKWEEK | Tekst: Pieter van den Brand | Fotograﬁe: Corbion

‘De milieuvoetafdruk van het product is cruciaal. Duurzaamheid is de basis voor bedrijven om zich op algen te richten’

Voor productie algenolie en eiwitten

CORBION GEBRUIKT FERMENTATIE VOOR ALGENKWEEK OP SUIKERS Corbion kweekt algen op suikers met behulp van fermentatie. Hun duurzame, omega-3-rijke algenolie verkoopt goed als visvoer. Ook werkt Corbion met deze techniek aan de productie van eiwitten. In de voedingsmiddelenindustrie en de biotech is volop ervaring met fermentatietechnieken, denk aan de productie van bier, yoghurt en bioplastic. Een van de ‘biotech-koplopers’ is Corbion, dat met zijn fermentatietechnieken uit suiker melkzuurderivaten produceert, en van

daaruit bioplastic PLA (polylactide), dat onder meer in afbreekbare groente- en fruitzakjes en composteerbare kofﬁecups wordt toegepast. Het ‘algenavontuur’ van Corbion begon in 2017 met de overname van TerraVia, een algenproducent in Californië. Het kleine bedrijf beschikte

over een fabriek in Brazilië, waar het ingredienten uit algen produceerde met een in eigen huis ontwikkeld fermentatieproces. “Bijna alles wat wij al deden is gebaseerd op fermentatie. Dat was een van de redenen waarom we TerraVia er graag bij wilden hebben”, zegt Ruud Peerbooms, die de divisie Algae Ingredients van Corbion leidt. “Het interessante aan TerraVia was de grote cellendatabank met algensoorten die geschikt zijn voor fermentatie en de speciﬁeke kennis van dit bedrijf om algen suikers te laten consumeren.”

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_08_Corbion.indd 8

06-12-2023 08:11

‘De CO2-voetafdruk van onze algenolie is zo’n 30% lager dan die van visolie’ ONRENDABEL TerraVia richtte zich op een palet aan toepassingen van algen, van biodiesel tot een alternatief voor palmolie in cosmetica. Al deze producten waren technisch gezien prima te maken, maar bleken economisch niet rendabel. “TerraVia had het fermentatieproces goed in de vingers, maar te weinig kennis van mogelijke toepassingen en daarmee van de eisen waar producten aan moeten voldoen. Er liepen uiteenlopende projecten, maar de verliezen waren groot”, aldus Peerbooms.

FOCUS OP OMEGA-3 VETZUREN

De algenfabriek van Corbion in Brazilië richt zich volledig op de productie van omega 3-vetzuren uit algen.

“Na twee jaar hebben we de focus verlegd naar omega 3-vetzuren, een product waar duidelijk wel een markt voor is, namelijk die voor visvoer”, vertelt Peerbooms. Door de groei van kwekerijen voor zalm en andere vissoorten is de vraag naar visolie de afgelopen 5 jaar enorm gestegen. Vanwege overbevissing staat de productie van deze voedingsbron echter onder druk. Het huidige aanbod van nu wereldwijd zo’n miljoen ton per jaar stagneert. Corbion is hierop ingesprongen met omega 3-rijke olie uit algen. “Veertig procent van onze klanten in de feed gebruikt inmiddels algenolie in hun visvoer. We leveren inmiddels tientallen kilotonnen. Ons doel is dat dit mainstream wordt.”

Algenkweek met fermentatietechnologie • Hoe werkt het? Het productieproces van omega 3-vetzuren uit algen met fermentatie begint met de juiste selectie van de soort algen. Daar ligt de sleutel, aldus Corbion. Begonnen wordt met een kleine hoeveelheid algen, die eerst wordt opgekweekt, totdat ze in een gesloten steriele reactor – fermentator genoemd – verder worden gevoed met eveneens steriel gemaakte, opgeloste suikers. Tijdens het verblijf in de fermentator accumuleren de omega 3-vetzuren zich binnen de algcel. • Oogsten voor visvoer Voor de oogst van de algen komen verschillende technieken in aanmerking. Zo wordt voor de toepassing in visvoer de algenbiomassa volledig ontwaterd in centrifuges en gedroogd tot poeder. Het poeder wordt vermengd met koolzaadolie en zo als eindproduct aan de visvoerfabrikant geleverd.

Ruud Peerbooms, President Algae Ingredients bij Corbion.

• Oogsten voor eiwitten Voor het winnen van andere ingrediënten, zoals eiwitten en olie, komen technieken in aanmerking, die de celstructuur van de alg ‘kraken’. In de fototrofe algenkweek op zonlicht gebeurt dat bijvoorbeeld op mechanische wijze met onder meer kogelmolens, die de celwand stuk maken, of met homogenisatoren, die op minder heftige wijze de cel met ﬁjne waterstralen onder hoge druk breken in een centrifugaal krachtenveld. Een chemische techniek is extractie of fasescheiding, waarbij de ingrediënten met oplosmiddelen worden gescheiden en afgevangen.

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_08_Corbion.indd 9

06-12-2023 08:12

Officiële distributeur van DICKOW centrifugaalpompen TUTHILL tandradpompen en MUNSCH kunststof (beklede) centrifugaalpompen

Voorraadhoudend, service, onderhoud en reparatie Multipomp bv, Canadaweg 10, 4661 PZ Halsteren Tel.: 0164-63 20 40, E-mail: info@multipomp.nl, www.multipomp.nl

Synergie in roestvaststaal Robuuste ventielen van Rieger

Heleon Group staat voor synergie in hoogwaardige procescomponenten voor de voedingsmiddelen- en farmaceutische industrie. Gebr. Rieger uit Aalen Duitsland produceert al meer dan een eeuw RVS afsluiters. Heleon Group werkt al tientallen jaren samen en heeft o.a. aseptische meerweg-, dubbelzitting-, monstername- en veiligheidsventielen in het programma. De robuuste bouwwijze beperkt vervormingen van het ventielhuis bij krachten veroorzaakt door het leidingwerk. Hierdoor is de afdichting zeer betrouwbaar, zijn de afsluiters eenvoudig te reinigen en is er sprake van een lange levensduur. De ventielen zijn beproefd door onder andere: TUV, EHEDG en 3A en in praktisch alle uitvoeringen en aansluitingen leverbaar. Graag denken we met u mee en ontwikkelen samen met u de meest eﬀectieve toepassingen en oplossingen. Ontdek de kracht van Heleon Group.

Heleon Group Heleon Food BV Het Eek 11 4004 LM Tiel Nederland Tel: (+31) 183-679860 www.heleon-group.com Roestvaststalen buizen en ﬁttingen - sanitaire koppelingen - afsluiters - slangen - ﬁlters en andere armaturen voor de voedingsmiddelen- en farmaceutische industrie

23FLU006_ADVERTENTIES.indd 10

29-11-2023 14:12

ALGENKWEEK

WINSTGEVEND Het door Corbion ontwikkelde omega 3-rijke product heet ‘Algaprime DHA’ (DHA staat voor docosahexaeenzuur, een meervoudig onverzadigd vetzuur met een lange keten dat tot de categorie omega 3-vetzuren behoort). “Sinds we de focus naar omega 3-vetzuren hebben verlegd, maken we op onze algenactiviteiten geen verlies meer. Vorig jaar zijn we door het break-evenpunt heengegaan en maken we winst”, zegt Peerbooms.

DUURZAAMHEID Volgens een onafhankelijke wetenschappelijke levenscyclusanalyse uit 2021 is de CO₂-voetafdruk van Algaprime DHA zo’n 30% lager dan die van visolie. Voor afnemers een belangrijk punt, weet Peerbooms, want het helpt hen hun duurzaamheidsdoelen een stap dichterbij te brengen. Vanuit algenproducenten die fototrofe technieken op basis van zonlicht gebruiken, komt echter het verwijt dat de toepassing van suikers als feedstock het algenproduct minder duurzaam maakt dan de algenteelt op licht. Peerbooms deelt de kritiek niet. “Het grote probleem van fototrofe technieken is de lage yield. Je bent de hele dag water aan het rondpompen om vervolgens tot een paar procent biomassa te komen. Het winnen van suikers is veel efﬁciënter. Ook al is er een droog-extractiestap

nodig bij het oogsten van de algen, toch verhoudt ons fermentatieproces zich prima tegenover het hoge energieverbruik bij de fototrofe teelt met zijn lage opbrengst.”

BUREN Peerbooms heeft nog meer duurzaamheidsargumenten. In zijn algenfabriek in Brazilië zet Corbion rietsuiker in uit een naastgelegen suikerfabriek. De twee fabrieken zijn nauw met elkaar verweven. De elektriciteit die met het verbranden van bagasse – de vezelresten die na het persen van het rietsuiker overblijven – wordt opgewekt, gebruikt het bedrijf voor het aansturen van de fermentatiereactoren en om stoom mee te maken voor het drogen van de algen. “De stoom die we gebruiken is reststoom van de elektriciteitsproductie”, zegt Peerbooms. “Daarmee is zowel onze stoom als onze stroom duurzaam. Er gaan rietsuikerplanten in en er komt alleen product uit. We hebben geen bijstromen, ook het afvalwater wordt hergebruikt.”

Corbions omega 3-rijke olie voor de visvoerindustrie.

‘40% van onze klanten in de feed gebruikt inmiddels algenolie in hun visvoer’

MILIEUVOETAFDRUK CRUCIAAL De duurzaamheidswinst is voor Corbion de belangrijkste reden zich op de algenteelt te richten, aldus Peerbooms. “De milieuvoetafdruk van het product is cruciaal. Op korte termijn is dat gege-

ven een grotere uitdaging voor de industrie dan het oplossen van de voorziene voedselschaarste in de wereld. Duurzaamheid is de basis voor bedrijven om zich op algen te richten.”

EIWITTEN Naast de omega 3-vetzuren onderzoekt Corbion ook andere toepassingen van ingrediënten uit algen. In september 2023 maakte het bedrijf bekend dat het investeert in Phycom. Deze Nederlandse algenproducent nam onlangs twee nieuwe fabrieken in Veenendaal in bedrijf, waar met fermentatietechnologie ingezet wordt voor het winnen van eiwitten (productiecapaciteit per fabriek 500 ton per jaar). De deelname in Phycom is onderdeel van het ‘Incubator’-programma van Corbion, dat jaarlijks 1% van de omzet (€ 1,5 miljard in 2022) investeert in veelbelovende innovaties waar op lange termijn een markt voor zou kunnen zijn.

BESTE VERWAARDINGSMOGELIJKHEDEN

Algenreactor van Phycom in Veenendaal. Corbion investeert in dit bedrijf vanwege de toekomstige inzet van alternatieve eiwitten uit algen in voeding.

‘We richten ons op alternatieve eiwitten in voeding, maar we moeten nog bepalen waar precies de grote toepassingen zitten’

Peerbooms legt uit dat Corbion nadrukkelijk kijkt naar de toepassing van alternatieve eiwitten in voeding. “De markt voor proteïnen is lastig. Je hebt met uiteenlopende soorten en functionaliteiten te maken, die alle een eigen rol in voeding hebben, van voedingswaarde tot smaak en zelfs een bepaald mondgevoel. Het kweken van algen voor eiwitten moet daar een antwoord op zien te vinden. Zo moeten we bepalen waar precies de grote toepassingen zitten. Dient zich bijvoorbeeld een geijkte toepassing van algen-eiwit in vleesvervangers aan of is het juist een geschikt alternatief voor kippeneiwit in goedkope worst? Wat is dus de waarde van het product en hoe moet je produceren om die waarde er maximaal uit te kunnen halen? Dat is nog onduidelijk en daarmee ook de businesscase.” ●

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_08_Corbion.indd 11

06-12-2023 08:12

PROCESAPPARATUUR | Tekst: Gpi De Gouwe / Redactie Proces Media | Fotograﬁe: Gpi De Gouwe

Nieuwe chocoladeproductielijn bij Puratos in Erembodegem in België.

28 RVS TANKS VOOR PRODUCTIE BELGISCHE CHOCOLADE Gpi De Gouwe leverde 28 rvs bufferen opslagtanks voor de nieuwe productielocatie van chocoladefabrikant Puratos. Deze toekomstbestendige fabriek verhoogt de productiecapaciteit en opereert CO2 neutraal. Puratos, moederbedrijf van Belcolade, stampte in een paar jaar tijd de eerste fase van hun nieuwbouwproject uit de grond. In 2023 werden de productielijnen in gebruik genomen. Essentieel onderdeel van het project waren 28 rvs bufferen opslagtanks, variërend in grootte van 6,6 m³ tot 47 m³. In deze tanks, die Gpi De Gouwe leverde, worden zowel de chocolade grondstoffen (lecithine, cacaomassa) als de vloeibare, gehomogeniseerde chocolade opgeslagen.

Wouter van Durme, project manager Puratos.

HYGIËNISCHE EISEN Vanzelfsprekend voldoen de tanks aan alle hygiëne-eisen die gelden voor procesapparatuur in de voedingsmiddelenindustrie. Puratos had al eerder goede ervaring met Gpi opgedaan en wist dat het bedrijf rvs van hoge kwaliteit gebruikt en de vereiste documentatie op orde heeft.

TEMPERATUUR EN VISCOSITEIT Gpi heeft de bufferen opslagtanks geplaatst en

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_12_GPI.indd 12

07-12-2023 09:16

Puratos Puratos is een internationale producent van bakmixen, chocolade, vullingen en andere bakkerij- en patisserie-ingrediënten. Belcolade is de merknaam van premium chocoladeproducten voor professioneel gebruik. Belcolade heeft een eigen kenmerkende smaak en een textuur en smeltkarakteristieken die toegesneden zijn op het creëren van hoogwaardige chocoladeproducten. www.puratos.nl/nl www.belcolade.com/nl-be

geïnstalleerd over drie verschillende afdelingen binnen de fabriek. De tanks worden nauwkeurig verwarmd via een halfpipe om de gewenste temperaturen te handhaven. “De viscositeit van chocolade is bepalend voor de ﬁnale toepassing ervan. Voor het aanbrengen van een chocoladelaagje op gebak is een andere viscositeit nodig dan voor het maken van chocoladeﬁguren’, legt Wouter van Durme uit. Van Durme is project manager bij Puratos. Na het volledige productieproces wordt de Belcolade-chocolade verwerkt tot zogenaamde druppels, blokken of korrels die door de professionele klanten van Puratos – waaronder bakkers en banketbakkers, chocolatiers en patissiers – verder worden verwerkt.

TOEKOMSTBESTENDIG De 28 tanks zijn niet in één keer geplaatst, maar in fases. Van Durme noemde de inrichting van

Rvs bufferen opslagtanks voor de gehomogeniseerde chocolade.

de nieuwe chocoladefabriek in Erembodegem in België “een enorme en complexe uitdaging”, maar toen alles eenmaal stond, “was de chocolade direct vanaf de eerste operationele dag van topkwaliteit.” Puratos wil op termijn de productiecapaciteit verdubbelen. De fabriek is daar op voorbereid. Bovendien heeft de nieuwe locatie de ﬂexibiliteit om eenvoudiger te schakelen tijdens de verschillende processen, zodat de chocoladefabrikant beter aan de wensen van zijn klanten kan voldoen.

VERDUURZAMING De bouw van de toekomstbestendige fabriek is ook gericht op verduurzaming en het verkleinen van de ecologische voetafdruk. De productielocatie opereert volledig CO₂-neutraal, zonder gebruikmaking van fossiele brandstoffen. De productie is 100% elektrisch, op hernieuwbare energie. Het proceswater bestaat voor 90% uit regenwater, dat in een ondergrondse opslag opgevangen wordt. Door warmteterugwinning en het gebruik van warmtepompen verbruikt het warmteproductieproces 5x minder energie dan eerst.

CACAO TRACE Naast het verduurzamen van zijn productiefaciliteiten heeft Puratos ook een duurzaamheidsprogramma voor zijn cacaoboeren ontwikkeld. Dit Cacao Trace-programma beloont cacaotelers met een hogere prijs voor hun premium cacaobonen. Ook krijgen de boeren een extra bonus voor elke kilo Cacao Trace-chocolade die wordt verkocht. Dit initiatief draagt bij aan een rechtvaardige beloning voor de telers. ●

Gpi De Gouwe Gpi De Gouwe levert rvs procesapparatuur voor de voedingsmiddelenindustrie, met name procestanks, warmtewisselaars en andere apparatuur voor verwarmen, koelen, koken, mengen, homogeniseren, emulgeren, kristalliseren en bufferen van vloeistoffen en vaste producten. www.gpi-degouwe.com/nl Rvs tanks met cacaomassa en lecithine, grondstoffen voor de chocoladeproductie.

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_12_GPI.indd 13

07-12-2023 09:16

CIRCULAIRE ECONOMIE | Tekst: Pieter van den Brand

Shredder van de Duitse machinebouwer Amis om het PUR-schuim voor te behandelen (Foto: Dow-OrrionChemicalsOrgaform).

Chemische recycling polyurethaan draait full-scale

CHEMISCHE RECYCLING POLYURETHAAN DRAAIT FULL-SCALE Chemiebedrijf Dow en partners hergebruiken schuimvormig polyurethaan uit matrassen door het chemisch te recyclen tot polyol. In Frankrijk wordt circulair repolyol commercieel verwerkt in onder andere bankstellen. Het lijkt wel een zoektocht naar de heilige graal: PUR terugbrengen tot zijn oorspronkelijke bouwsteen polyol. Menig bedrijf bijt zich op dit moment de tanden stuk op een geschikt chemisch recyclingprocedé. In Frankrijk lijkt Dow daar nu met een aantal partners in geslaagd. Eind 2021 nam het chemieconcern in Semoy nabij Orléans een full-scale productielijn in bedrijf. “Geen pilot-

installatie, wat je bij andere initiatieven in de EU wel ziet, maar een fabriek die meteen vol in bedrijf was”, benadrukt Sonia Escudero, Market Development Manager Protectional Coatings van Dow Polyurethanes. De geproduceerde tonnen ‘repolyol’ worden door Dows partners The Vita Group verwerkt tot ﬂexibel PUR-schuim dat gebruikt kan worden in nieuwe producten. Sinds maart 2022 is in Franse woonwinkels onder meer een bankstel te koop waarin het circulaire foam (merknaam: Orbis) is verwerkt. “We beschikken nu al over een volwaardig commercieel product”, glundert Escudero.

recyclingprogramma van Dow is genoemd. De fabriek bevindt zich op een locatie van chemiebedrijf Orrion Chemicals Orgaform. Dow Polyurethanes maakt – anders dan de naam doet vermoeden – zelf geen PUR-schuim, maar produceert fossielgebaseerd polyol en isocyanaat, de twee voornaamste grondstoffen voor PUR. De nieuwe recyclingactiviteiten zijn bewust buiten de bestaande productieactiviteiten van Dow geplaatst. Daar zijn meerdere redenen voor, geeft Escudero aan. “Het gaat om een totaal nieuw circulair product. Met

‘We beschikken nu al Dow heeft een ecosysteem om zich heen verzameld over een volwaardig om PUR-schuim van ontmantelde matrassen te verwerken tot Renuva-repolyol, zoals het matrascommercieel product’ RECYCLING APART

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_14_PUR update_def.indd 14

05-12-2023 22:24

De PUR-recyclinginstallatie van Dow in het Franse Semoy tijdens de opening van de fabriek september 2021. (Foto: Dow-OrrionChemicalsOrgaform).

deze samenwerking verwachten we een goed resultaat te kunnen bereiken en een goed product in de markt te zetten. Ook qua volumes is het zo beter te behappen. Met Orrion werken we al langer samen, omdat het bedrijf dezelfde kwaliteitsstandaarden als wij hanteert, maar ook voor hen is dit nieuw.”

CONTINUPROCES De chemische recyclingtechniek die Dow en zijn partners in de nieuwe fabriek in Semoy toepassen, is ontwikkeld door het Duitse technologiebedrijf H&S Anlagentechnik. Het Renuva-proces loopt naar volle tevredenheid, aldus Escudero. “Onze operators hebben een reeks optimalisatieslagen door kunnen voeren. Wezenlijk is dat we nu over een continu productieproces beschikken. Dat was spannend in het begin, omdat het proces voor iedereen nieuw was, maar daar zijn we prima in geslaagd”, zegt Escudero. Het doel is om in Semoy jaarlijks het PUR-schuim uit zo’n 200.000 matrassen te recyclen, aldus Escudero. De productie van de circulaire polyolen levert volgens een ISOgecertiﬁceerde externe levenscyclusanalyse per ton 54% minder CO₂-uitstoot op.

AANVOER Vanwege het continuproces moet de aanvoer van mechanisch gerecycled schuim gegarandeerd

en constant zijn. Dit lukt dankzij de inzamel- en recyclinginfrastructuur van Eco-Mobilier, de producentenorganisatie die werk maakt van de in Frankrijk verplichte producentenverantwoordelijkheid voor matrassen. Het gerecyclede PUR-schuim dat Eco-Mobilier aanvoert, komt van matrassen die in Noordwest-Frankrijk zijn ingezameld en ontmanteld. “We gaan geen PUR-schuim uit andere delen van Frankrijk of andere Europese landen aanvoeren, maar richten ons puur op de regio. Dat is de kern van ons recyclingprogramma”, zegt Escudero. “Als het een succes wordt, gaan we ook in andere landen zo’n circulaire hotspot inrichten.” Een harde voorwaarde is wel, stelt Escudero, dat daar dan dezelfde dwingende hand van een wettelijk verplichte UPV-systeem (Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid) aanwezig is. Dit biedt de garantie van een adequaat opererende inzamel- en recyclinginfrastructuur voor matrassen en voldoende aanbod van teruggewonnen PUR-schuim.

‘De productie van de circulaire polyolen levert per ton 54% minder CO2-uitstoot op’ deze manier zouden we Europa van een enorme berg oude matrassen af kunnen helpen. Vergeet niet dat er volgens de laatste cijfers in de EU jaarlijks 40 miljoen matrassen worden weggegooid. Deze worden nu verbrand of gestort. Wat we nu doen is een druppel op een gloeiende plaat, maar als deze ontwikkeling doorzet, kunnen we straks het verschil maken.” In 2022 sleept het Renuvaprogramma de jaarlijkse Responsible Care Award van Europese chemiekoepel CEFIC in de wacht.

NEDERLAND OPSCHALEN Over de kosteneffectiviteit van het proces kan Escudero nog niets zeggen. “Met Renuva willen we allereerst aantonen dat PUR uit matrassen tot een nieuwe chemiebouwsteen te recyclen is. Het proces draait tot volle tevredenheid, dus in principe kunnen we de productie op gaan schalen. Op

In Nederland is eenzelfde inzamel- en recyclingstructuur voor matrassen opgezet als in Frankrijk. Met de eind 2021 ingevoerde UPV wil de landelijke overheid de 1,6 miljoen matrassen per jaar die nu nog voor een groot deel in de afvalverbrandingsinstallatie belanden, aanpakken. Doel is in 2028 jaarlijks 75% daarvan te gaan recyclen.

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_14_PUR update_def.indd 15

05-12-2023 12:16

CIRCULAIRE ECONOMIE

Retourmatras verlijmt gerecycled PUR-schuim nu nog tot laagwaardig materiaal voor gebruik in ondervloeren voor tapijt, maar wil het schuim ook chemisch gaan recyclen. (Foto: Retourmatras).

In Nederland wil ook Retourmatras binnenkort starten met de chemische recycling van PURschuim naar repolyolen. Het bedrijf werkt samen met IKEA (een van ’s lands grootste matrassenproducenten), afvalinzamelaar Renewi en het Poolse Ikano Industries, dat al ervaring heeft met het toepassen van foam-reststromen uit de matrassenindustrie. Nu nog verlijmt Retourmatras het teruggewonnen foam tot een materiaal voor

ondervloeren voor tapijt. Voor het repolyol heeft het een afnemer gevonden die de grondstof gaat inzetten voor de productie van nieuwe matrassen, laat directeur Chico van Hemert weten. “We wachten nog op groen licht op de vergunningsaanvraag, maar dat is slechts een kwestie van tijd.” De installatie, die ook werkt met het depolymerisatieproces van het Duitse H&S Anlagentechniek, kan jaarlijks 2500 ton repolyol produceren.

‘De einde-afvalstatus gaat garanderen dat ons repolyol vrij verhandelbaar is’ CIRCULAIRE KETEN

Depolymerisatie Het chemisch recyclingproces dat in de fabriek van Dow en partners wordt toegepast, is depolymerisatie. In een reactor ondergaat het PUR een katalytisch proces van acidolyse en glycolyse. De lange polyurethaanketens worden in dit reactieproces afgebroken naar losse moleculen. Het gerecylede product is repolyol. Dankzij de toegepaste combinatie van acidolyse en glycolyse is dit repolyol opnieuw inzetbaar in ﬂexibel PUR-schuim maar ook als vast materiaal in bijvoorbeeld bouwpanelen. Een belangrijke eis voor het depolymerisatieproces is wel dat het gerecyclede PUR-schuim van ontmantelde matrassen heel erg zuiver is, dus ontdaan van onder meer metalen en latex-schuimresten. Er is maar heel weinig verontreiniging toegestaan, want anders kunnen reactor en leidingwerk verstoppen. Over de exacte vervuilingsgraad wil Dow niet uitweiden. Vergeleken met andere chemische recyclingtechnieken voor kunststof zijn de eisen zeer hoog. Voor solvolyse, een techniek die polymeren eveneens katalytisch met een oplosmiddel afbreekt, ligt de grens bij inputmateriaal met maximaal 10% vervuiling. Repolyol heeft een totaal andere chemische samenstelling dan primair polyol. In repolyol zit namelijk geen isocyanaat. Aan traditioneel PUR kleven forse milieunadelen vanwege het giftige isocyanaat dat bij gebruik vrij kan komen. Bouw- en sloopafval dat met fossiel PUR is vervuild, is daarom niet geschikt voor hergebruik. De productie van traditioneel PUR-schuim vergt bovendien veel energie.

Op Europese schaal beschouwd zijn Dow en partners daarmee het verst met het opzetten van een circulaire polyurethaanketen op basis van chemische recycling. Niet onbelangrijk is dat aan het repolyol door de Franse overheid de ‘einde-afvalstatus’ is verleend. In Nederland is zo’n erkenning veel lastiger te verkrijgen. Zo vallen recyclaten per deﬁnitie onder de afvalwetgeving met alle beperkingen van dien. Wel kunnen bedrijven door hun omgevingsdienst, verantwoordelijk voor de vergunningen van hun installatie, laten toetsen of het door hen geproduceerde materiaal een afvalstof is of een bijproduct. Het uiteindelijke oordeel hierover is echter aan het bevoegd gezag. “Zoiets is essentieel”, zegt Escudero. “Deze status garandeert dat ons repolyol vrij verhandelbaar is en onze klanten bevoegd zijn het in te nemen als grondstof voor hun processen.” ●

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_14_PUR update_def.indd 16

05-12-2023 12:16

Tekst: Hans van Eerden

| Fotograﬁe: Marco Vellinga | LUCHT EN GASSEN

Een monsterzak met een gasmonster hangt klaar voor analyse.

Nedlab: nichespecialist in lucht en gassen

KWALITEITSCONTROLE PERSLUCHT EN GASSEN STEEDS BELANGRIJKER Nedlab voert kwaliteitscontroles van lucht en gassen uit. De vraag naar deze expertise groeit. Naast ziekenhuizen en de farmaceutische industrie let ook de voedingsindustrie strikter op de kwaliteit van perslucht en gassen. Vanwege de energietransitie neemt bovendien het aantal controles van waterstof toe. Als kind voelde Willem Struijk, oprichter van Nedlab, zich al aangetrokken tot het analistenvak. “Dat zat ’m in het puzzelen, de complexiteit van de organische chemie. In de Condensed Chemical Dictionary, zeg maar een chemische voorloper van Wikipedia, zocht ik altijd op hoe een molecuul in elkaar zat.” Via omwegen – een blauwe maandag

HTS Weg- en Waterbouw, kantoor, fabriek – ging hij toch naar de analistenschool. Hij knoopte er de avond-HTS Chemie aan vast en ging in de buitendienst van een lab werken. Met een eigen bedrijf deed Struijk nog een tijdje smeerolieanalyses voor de pleziervaart en uiteindelijk startte hij in 1999 Nedlab als algemeen analytisch-chemisch lab.

“Die naam klonk goed, ik krijg nog steeds post gericht aan het Nederlands Laboratorium. Ik wilde complexere analyses uitvoeren en onderzoekswerk doen. De eerste klant was een afvalverwerker uit de Botlek, waarvoor ik chemisch afval moest analyseren. Dat was meteen een ultieme uitdaging qua puzzelen.”

KWALITEITSCONTROLE LUCHT EN GASSEN Zo groeide Nedlab uit tot een gerespecteerd laboratorium. Het idee van algemeen analytischchemisch lab heeft Struijk echter losgelaten. In die tak van sport heeft een kleiner lab als Nedlab (11 medewerkers) vanwege de schaalvergroting

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_17_Nedlab.indd 17

05-12-2023 12:17

LUCHT EN GASSEN

De uitslagen van stikstof- en persluchtanalyses verschijnen op het scherm.

nog weinig bestaansrecht. “We blijven bestaande klanten bedienen en gaan door met onderzoekswerk. Bijvoorbeeld een methode ontwikkelen voor een product waarvoor nog geen analyse is. Voor het overige driekwart richten we ons op de niche van kwaliteitscontrole van lucht en gassen. De basis daarvoor werd gelegd toen ik ooit een mobiel gaslab moest inrichten voor bepaling van koolwaterstoffen zoals ethyleen, propeen en butadieen. Nu ligt onze focus meer op persen ademlucht en zuivere gassen, zoals zuurstof, stikstof, CO₂ en waterstof, dat nu waanzinnig populair wordt.”

SCHERPERE REGELS In zijn niche heeft Nedlab geen serieuze concur-

renten, aldus Struijk. “Wij zijn in Nederland als enige hiervoor geaccrediteerd. De Raad voor Accreditatie heeft zelfs moeite om een gasmeetdeskundige te vinden en moet voor ons een expert van VSL [Nationaal Metrologisch Instituut, red.] laten invliegen. We rijden met drie mobiele testunits door heel Nederland en België. Ook zien we kansen in Duitsland.” Een belangrijke aanjager van de groei is aanscherpende regelgeving. “Er is

‘Controle op de kwaliteit van perslucht kan nog beter’

nu bijvoorbeeld veel te doen rond ademlucht. Zo zijn in Engeland de eisen aanmerkelijk strenger geworden. In ons land wordt de kwaliteit vaak één keer per jaar gecontroleerd op vrijwillige basis, in Engeland moet dat nu verplicht vier keer per jaar. Dat zit er hier ook aan te komen.”

ADEMLUCHT Struijk noemt de ziekenhuizen. “Daar komen we al meer dan vijftien jaar voor ademlucht en medicinale gassen, waarop de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd toezicht houdt. Vroeger stonden bijvoorbeeld de compressoren voor beademingslucht in de kelder en kwam de luchtinlaat soms van een plek waar dieselmotoren stonden te ronken. Nu staan die compressoren op het dak,

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_17_Nedlab.indd 18

05-12-2023 12:18

Tips voor lucht- en gaskwaliteit • Maak een meetprogramma voor minimaal de verplichte controles. • Volg aanscherpingen van de regelgeving. • Controleer meteen de lucht- en gasvoorziening na inbreuk op het leidingnet, incident en verbouw of nieuwbouw. • Houd rekening met mogelijke verontreinigingen vanuit de bron van lucht of gas. • Laat een persluchtcompressor schone lucht aanzuigen. • Houd de aanvoerleidingen voor persen ademlucht ook buiten gebruik schoon. • Besef dat de kwaliteitsregels voor ingrediënten ook gelden voor perslucht en gassen die tijdens de productie met voedingsmiddelen in aanraking komen.

‘De laboratoriumopleidingen gaan vooral over vloeistoffen’ CO₂-analyses voor de frisdrankenindustrie. Daar werken ze met meerdere bronnen voor CO₂, onder meer uit de chemische industrie; die kan verontreinigingen bevatten. Wanneer lucht en gassen bij de productie worden gebruikt, gelden ze als ingrediënten, waarvoor tegenwoordig strenge regels gelden. Is de kwaliteit van de perslucht slecht, dan wordt de kwaliteit van de producten ook slecht. Dat wordt nog wel onderschat. Als bijvoorbeeld ﬂessen voor het vullen worden schoon geblazen, moet dat wel met schone perslucht gebeuren.” Industriebreed leeft inmiddels het besef dat perslucht veel energie kost. Compressoren worden daarom goed onderhouden en lekkages in leidingen worden opgespoord, maar controle op de kwaliteit van perslucht kan nog beter, aldus Struijk.

eisen gelden als voor ziekenhuizen. “Je hebt er veel global players en dan komt al snel de FDA [Amerikaanse Food and Drug Administration, red.] aankloppen.” Ademlucht voor mensen die in de hulpverlening of industrie veilig moeten kunnen werken, krijgt ook steeds meer aandacht. “We hebben al aardig wat verontreinigingen in die lucht gezien.” Te vaak gaat er nog wat mis met lucht en gassen. “Dan wordt bijvoorbeeld een verkeerde gasﬂes gepakt of een verkeerde aansluiting gemaakt. Zo hebben we aan industriële gasmengsels gemeten die niet zouden mogen branden, maar dat toch deden.” Of men heeft niet de complete luchtvoorzieningsketen in beeld. “Dan laten ze bijvoorbeeld de luchtkwaliteit controleren, maar gooien ze de slangen na gebruik gewoon ergens neer. Die kunnen dan vervuild raken.” Toch is het kwaliteitsbewustzijn over het algemeen wel gegroeid, signaleert Struijk, maar soms trekken organisaties nog te laat aan de bel. “Als er leidingen worden vervangen of nieuw aangelegd, bellen ze nog wel eens last minute voor controle.”

HART VOOR PERSONEEL GROEIEND KWALITEITSBEWUSTZIJN Er zijn meer sectoren waar Nedlab groeit. Zoals de farmaceutische industrie, waar vergelijkbare

waar ze schone lucht kunnen innemen. Wij adviseren ziekenhuizen daarover; bijvoorbeeld wat ze precies moeten laten controleren en met welke frequentie. Samen met hun technici stellen we een meetplan op, onder verantwoordelijkheid van de apotheker, want die gaat over de ademlucht.” En soms moet er ad hoc iets gebeuren, zoals in 2020, toen in het Maastrichtse MECC een coronanoodhospitaal werd ingericht. “Wij hebben toen alles rond de beademing van patiënten gecontroleerd.”

PERSLUCHT EN CO2-ANALYSES Nieuwe vragen komen onder meer uit de voedingsmiddelenindustrie. “Daar gebruiken ze ongelooﬂijk veel lucht en gassen. We doen bijvoorbeeld veel

Nedlab-directeur Willem Struijk.

Kortom, meer dan voldoende werk voor Nedlab en dus zijn aanwas en behoud van personeel een uitdaging. Dat heeft volgens Struijk meerdere redenen. “Er is bijvoorbeeld geen opleiding in onze richting; de laboratoriumopleidingen gaan vooral over vloeistoffen. Daarnaast heeft de labwereld last van detacheringsbureaus die mensen ergens wegplukken en elders weer plaatsen. De grote labs lijken wel een duiventil. Daar komt nog de rare economische situatie met hoge inﬂatie bij. Ik wil goed voor mijn mensen zorgen en daarom heb ik ze een forse loonsverhoging gegeven.” Goed voor zichzelf zorgen heeft Struijk, zeventig inmiddels, ook wel verdiend. Momenteel even aan huis gekluisterd met een onwillige heup, zit hij nog vol energie. “Sinds afgelopen najaar hebben we een nieuwe operations manager, Patrick Verolme, die mij binnenkort gaat opvolgen als general manager. Dan kan ik me richten op marketing en onderzoeksprojecten. Daar ligt mijn hart.” ● www.luchtengassen.nl www.nedlab.eu

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_17_Nedlab.indd 19

05-12-2023 12:18

INTERNATIONAAL | Tekst: Redactie Proces Media

FLUIDS PROCESSING WORLD HIGHLIGHTS 2023 De energietransitie stuurt internationale doorbraaktechnologieën en investeringen. Dit gebeurde er het afgelopen jaar.

BOSTON, MA, VS

Baanbrekende kernfusiereactie Softwarebedrijf PTC meldt dat zijn oplossingen voor computer-aided design (CAD) en lifecycle management zijn gebruikt door het Lawrence Livermore National Laboratory (LLNL) bij de ontwikkeling van de National Ignition Facility (NIF). Het NIF heeft onlangs een baanbrekende kernfusiereactie op gang gebracht, waarbij meer energie werd opgewekt dan verbruikt. Volgens zeggen van het NIF heeft de programmatuur een cruciale rol gespeeld bij dit geslaagde experiment binnen een zeer geavanceerde onderzoeksopzet. De netto-energieopwekking zou de opstap kunnen zijn om de belofte van kernfusie als oneindige en schone energiebron waar te maken. Hier wordt al tientallen jaren onderzoek naar gedaan, maar ‘het nabootsen van de fusieprocessen in de zon’ blijkt technologisch zo’n uitdaging, dat de implementatie van deze volledig groene energiebron op basis van water nog even toekomstmuziek blijft. ●

ALKMAAR, NEDERLAND

Waterstofketen van wind tot wiel Er is € 11,8 miljoen subsidie voor de uitrol van het project ‘waterstofketen van wind tot wiel’. Waterstofproducent Hygro en TNO ontvangen deze gelden om het hele traject van duurzame waterstofproductie tot en met de afzet in het wegtransport op gang te helpen. Hygro lanceerde als eerste bedrijf ter wereld het concept van de ‘waterstofmolen’, een windmolen met geïntegreerde elektrolyse om direct aan de molen waterstof te produceren. Volgens Jan Willem Langeraar, medeoprichter van Hygro “zal dit project niet alleen demonstreren wat de technische mogelijkheden zijn voor een efﬁciënte keten en betaalbare tankstations, maar ook aantonen dat duurzame waterstof onder de huidige regels concurrerend kan worden met diesel. Mits de overheid voldoende blijft stimuleren zal er door opschaling een verdere kostenreductie mogelijk worden, waardoor de transitie uiteindelijk vanzelf gaat.” Bij dit project gaat er voldoende waterstof gemaakt worden om in de regio Noord-Holland 50 tot 80 elektrische vrachtwagens op groene waterstof te laten rijden. ●

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_20_Internationaal.indd 20

01-12-2023 09:05

VANTAA, FINLAND

Meten van gassen in kassen Kooldioxidesensoren (CO₂-sondes) van het Finse Vaisala, specialist in monitoringsystemen, spelen een rol in het klimaatneutraal maken van de Nederlandse kassenbouw. Wetenschappers van Wageningen University & Research in Nederland meten met deze sensoren al ruim tien jaar de kooldioxidegehalten in de onderzoekskassen. In veel kassen wordt aardgas verbrand om het CO₂-gehalte te verhogen, zodat planten er meer van kunnen opnemen, meer biomassa kunnen aanmaken en dus sneller groeien. De hierbij geproduceerde warmte is meestal in de zomer niet nodig, daarom wordt gezocht naar klimaatneutrale alternatieven, zoals het benutten van kooldioxide die de industrie als restproduct uitstoot. ●

ZÜRICH, ZWITSERLAND

Nauwkeurige emissiemeting via satelliet Het Zwitserse UBS, de grootste zakenbank ter wereld, heeft het Nederlandse ruimtetechbedrijf Caeli opdracht gegeven om met satellietgegevens de CO₂- en methaanuitstoot in kaart te brengen van grote bedrijven die klant zijn bij de bank. Het gaat om energiecentrales, kolenmijnen, staalfabrieken en bedrijven in de kunstmest- en petrochemische industrie die relatief veel broeikasgassen uitstoten en bovengemiddeld bijdragen aan de opwarming van de aarde. Blijven ze dat doen, dan zouden ze minder waard kunnen worden voor banken en andere beleggers. Door samen te werken met Caeli is UBS niet langer uitsluitend afhankelijk van de klimaatrapportages van bedrijven zelf, en kan het emissies direct meten op basis van geanalyseerde satellietdata. Nu moet UBS het nog doen met verouderde data uit milieurapportages. De materie wordt daarmee ook transparanter. Organisaties die op de ene plek vergroenen en op de andere niets doen of meer uitstoten, kunnen dit niet meer boekhoudkundig verhullen in hun jaarverslagen. Caeli put uit data van het door KNMI en TNO ontwikkelde meetinstrument TROPOMI aan boord van de Europese aardobservatiesatelliet Copernicus en van infraroodmeter IASI op weersatelliet MetOP. Beide instrumenten meten gassen in de atmosfeer die Caeli tot op de hectare nauwkeurig kan berekenen. Het bedrijf laat op satellietgegevens bepaalde algoritmes los om de uitstoot van verschillende gassen wereldwijd in kaart te brengen. Dit gaat van kooldioxide tot methaan en van ammoniak tot stikstofdioxide. Hoe goed die berekeningen zijn, bleek tijdens het stikstofdebat in de Tweede Kamer op 3 november waarop een kaart met stikstofmetingen van Caeli gepresenteerd werd, die volgens de onderneming veel nauwkeuriger bleken dan die van de reguliere grondmeetstations. ●

REINACH, ZWITSERLAND

Flowmeters per 2030 energieneutraal geproduceerd Endress+Hauser verwacht dat zijn fabriek voor stromingsmeters nabij het Zwitserse Basel per 2030 energieneutraal kan opereren. De ﬂowmeters zelf zullen voorlopig nog wel een klimaatvoetafdruk houden. De ambitieuze milieudoelstellingen zijn geen ‘greenwashing’ bleek tijdens een bezoek van Fluids Processing aan de locatie. Een geavanceerd netwerk van meet- en regeltechniek houdt alle energiestromen in de peiling. Door hierop te sturen komen klimaatdoelen voor het familiebedrijf stap voor stap binnen bereik. ●

Lees hier het volledige artikel

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_20_Internationaal.indd 21

01-12-2023 09:05

MARKT NIEUWS

UNIS VERTEGENWOORDIGT MOTORTRONICS UNIS Group, servicepartner op het gebied van industriële elektronica, is de exclusieve vertegenwoordiger geworden van Motortronics. Motortronics ontwikkelt sinds de jaren 70 softstarters voor allerlei toepassingen. Een softstarter is een elektronisch apparaat dat de startstroom van elektromotoren beperkt en zo de piekstroom vermindert, waardoor de motor langer mee gaat. Motortronics is een van de grootste fabrikanten van solid-state vermogensregelaars ter wereld. Het hoofdkantoor zit in Clearwater,

Florida. Er zijn ook vestigingen in Brits West-Indië, China, Zuid-Korea en het VK, maar nog niet in de rest van Europa, terwijl de vraag naar Motortronics softstarters toeneemt. UNIS Group is actief in heel Europa en is daarom een logische keuze om het merk hier te vertegenwoordigen. Voor UNIS betekent dit een uitbreiding van hun productassortiment. UNIS Group +31 566 62 44 62 sales@unisgroup.com www.unisgroup.nl

UNIS vertegenwoordigt softstarterleverancier Motortronics in Europa.

De Wilo Groep ontvangt voor het 2e jaar op rij de platina medaille voor duurzaamheid van EcoVadis.

WEER HOOGSTE ECOVADISONDERSCHEIDING VOOR WILO EcoVadis geeft de Wilo Groep voor het 2e jaar op rij een platina medaille voor hun duurzaamheidsinspanningen. Slechts 1% van de ruim 100.000 bedrijven die EcoVadis beoordeelt, krijgt de platina medaille. EcoVadis is wereldwijd één van de meest gerenommeerde beoordelingsinstanties voor duurzaamheid. Wilo, leverancier van pompen en pompsystemen, behaalde vooral goede resultaten in de milieucategorie van de beoordeling. Zo verminderde de groep de afgelopen jaren zijn CO₂-uitstoot aanzienlijk. Inmiddels zijn alle Europese Wilo productielocaties klimaatneutraal. Ook in de rubriek ‘Inkoop’ scoorde Wilo beter dan vorig jaar. Toeleveranciers moeten zich al langer houden aan een

uitgebreide gedragscode, zich inzetten voor milieubescherming en sociale normen naleven. Daarnaast houdt Wilo nu ook regelmatige audits en trainingen voor zijn leveranciers. De Wilo Groep wordt sinds 2019 door EcoVadis beoordeeld. In 2019 en 2020 behaalde Wilo zilver, in 2021 goud en in 2022 en 2023 platina. Wilo Nederland +31 (0)88 945 600 info.nl@wilo.com www.wilo.com/nl Wilo België +32 (0)2 482 3333 info.be@wilo.com

NATUURRUBBEREN TRANSPORTSLANGEN VOOR SLANGENPOMP

Bredel natuurrubberen transportslang.

Bredel slangenpompen brengt een natuurrubberen (NR) transportslang op de markt voor het verwerken van slib met een hoog gehalte vaste stoffen, afval van voedsel- en drankenproductie, en abrasieve slurries, met een druk tot 12 bar (174 psi). De Bredel NR transportslang is een aanvulling op de al langer leverbare Bredel NR doseerslang, ontworpen voor zwaardere werkzaamheden met een druk-

bereik tot 16 bar (232 psi). De slang is gemaakt van rubber compounds en verstevigd met composiet en 4 aparte lagen gevlochten nylon. Volgens Bredel gaat de slijtvaste transportslang langer mee dan slangen van concurrenten. De slang optimaliseert de prestaties van een slangenpomp bij de behandeling en zuivering van (afval) water; bouw; keramiek; pulp en papier; elektriciteitsproductie (biogas, bio-

massa); voedsel en drank. De slang is geschikt voor vloeistoffen op waterbasis, verdunde zuren en alcoholen, licht corrosieve chemicaliën en slurries. Maximum aanzuighoogte is 9 meter, vloeistoftemperatuur minimaal -20 °C, maximaal 80 °C. Watson Marlow +31 (0)85 536 0010 www.wmfts.com/

(advertentie)

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_22_markt.indd 22

06-12-2023 08:13

AGENDA

IN DE KOMENDE NUMMERS ●

● ●

Voor meer cursussen en evenementen, zie https://ﬂuidsprocessing.nl/ evenementen/

Membraanpompen: hoe werken ze, wat zijn de belangrijkste toepassingen en waar selecteer je op als je een nieuwe pomp wilt kopen? Hoe Unilever algen inzet voor de productie van duurzame grondstoffen. Voldoet je bedrijf aan alle nieuwe eisen van de PGS15? De richtlijnen voor de opslag van gevaarlijke stoffen zijn namelijk aangepast.

De volgende editie van Fluids Processing verschijnt op 12 maart 2024.

(advertenties)

NIVEAU SENSOREN VOOR FLUIDS OP BASIS VAN RADAR, VLOTTER, ULTRASOON, MAGNETOSTRICTIEF, HYDROSTATISCH, CAPACITIEF, TRILVORK

+31 (0)78 - 681 39 77 | info@lansnivotherm.nl | www.lansnivotherm.nl

TIJD VOOR EFFICIËNTIE

WILT U OOK: PROFESSIONEEL EFFICIËNT EN MET KORTE TERUGVERDIENTIJDEN

POEDERS OPLOSSEN EN DISPERGEREN? DAN IS ONZE RMIXX RMC DÉ OPLOSSING!

20 december 2023 Hygiënisch ontwerpen – Transportbanden Utrecht Dagcursus over het hygiënisch ontwerpen van een open transportband, met o.a. speciﬁeke aandacht voor het bandoppervlak dat langs andere oppervlakken loopt en hoe die te reinigen. Aan bod komen de weten regelgeving, risicoanalyse, open procesontwerp, reiniging en desinfectie, de praktijk, safe food factory en beoordeling van een bestaand ontwerp. 29 januari 2024 Hygiënisch onderhoud Utrecht Dagcursus over onderhoud gericht op het handhaven van hetzelfde hygiëneniveau. Behandeld worden: weten regelgeving, microbiologische, chemische en fysische risico’s, hygiënisch ontwerp, herkennen van problemen, handhaven hygiënische kwaliteit, schoonmaken na vervangen, aansluiten/vervangen deelapparatuur en voorbeelden. 1-2 februari 2024 CIP & Innovatieve reinigingstechnieken Utrecht 2-daagse cursus over CIP (Cleaning in Place) voor producenten en machinebouwers in de food, feed en farma. Alle nieuwe automatische reinigingssystemen passeren de revue, niet alleen voor leidingen en tanks, maar ook voor open systemen zoals transportbanden, afvulmachines of andere apparatuur. Aandacht voor Robot-CIP (r-CIP), wat besparingen oplevert op de totale reinigingskosten (en downtime).

Pumps&Valves Antwerpen 20-21 maart 2024 Antwerpen Door Easyfairs georganiseerde vakbeurs voor de natte procesindustrie. Gelijktijdig met Maintenance, vakbeurs over onderhoud. 15-19 april 2024 Tube – International Tube and Pipe Trade Fair Düsseldorf (D) Grote internationale vakbeurs over pijpen en leidingen, van grondstoffen tot testen en van machines tot meet- en regeltechniek. Gericht op onder andere de chemische en petrochemische industrie. 24-27 september 2024 WoTS World of Technology & Science Utrecht In 2024 zijn er geen 5 werelden meer op de WoTS, maar nog slechts 3. De exposanten van de voormalige World of Automation, World of Motion & Drives en World of Industrial Processing presenteren zich gezamenlijk in één wereld: de World of Industry. Exposanten op deze beurs komen uit de procesindustrie, maakindustrie, machinebouw, OEM en engineering. De World of Industry biedt ook een kennisprogramma met seminars over thema’s zoals Digitalisering in de industrie, Artiﬁcial Intelligence, Industrial Cyber Security, Energiebesparing/transitie en Robotisering. Naast de World of Industry zijn er de World of Electronics en de World of Laboratory.

Aqua Nederland 19-21 maart 2024 Gorinchem Vakbeurs voor de watersector. Innovaties en producten op het gebied van afvalwater, drinkwater, proceswater en stedelijk water en rioolbeheer.

Rmixx is een merk van RS Contracting BV

+31 (0)524 52 27 22

info@rs-contracting.nl

www.rs-contracting.nl

Fluids Processing | nr. 6 | december 2023

FLU006_23_Agenda.indd 23

06-12-2023 08:50

INSTRUMENTEN Lek Detectie Lager Conditiebewaking Lager Smering Condenspot & Afsluiter Elektrische Ontladingsdetectie

TRAINING CAT I & CAT II Ultrasound Training On-site Implementatie Training $SSOLFDWLH 6SHFLƹHNH 7UDLQLQJ

TECHNISCHE ONDERSTEUNING

UW PARTNER IN ULTRASOUND NEEM CONTACT OP MET UE SYSTEMS VOOR EEN DEMONSTRATIE

MAIN006_FLU_ADVERTENTIES.indd 24

Kostenloze ondersteuning & software Online Training Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum (webinars, artikelen, tutorials…)

UE SYSTEMS EUROPE A: Windmolen 20,

T: +31-546-725125

7609 NN Almelo,

E: info@uesystems.eu

The Netherlands

W: www.uesystems.eu

30-11-2023 13:42

DECEMBER 2023

DIGITALISERING Digitalisering in onderhoud en asset management: hoe ver zijn we? VOORRAADBEHEER Onderhoudsstops beter planbaar door inventarisatie elektronica LEKDETECTIE Lekdetectiecamera: even richten en je ziet waar je energie kunt besparen MAIN006_FL_25_cover.indd 25

06-12-2023 10:17

Voorkom downtime met de juiste reservevoorraad Koop uw (reserve)onderdelen bij UNIS Group en voorkom downtime Met de inventarisatieservice van UNIS Group krijgt u een overzicht van uw geïnstalleerde elektronica, waarbij we per item aangeven: • Specifieke details van de elektronica (zoals merk en artikelnummer). • (Wereldwijde) beschikbaarheid en toekomstige verkrijgbaarheid, • Of het item reparabel is. Zo heeft u precies inzichtelijk welke elektronica risico’s vormen en welke u op voorraad wilt hebben. Koop vandaag nog uw reserveonderdelen bij UNIS Group of sluit een reservevoorraadovereenkomst af! Met deze overeenkomst ligt altijd de juiste elektronica bij ons, speciaal voor u gereserveerd, klaar op de plank!

Het resultaat? Minder downtime Verminder uw risico op downtime en neem contact met ons op.

MINDER DOWNTIME? www.unisgroup.nl www.unisgroup.nl sales@unisgroup.com +31 566 62 44 62

MAIN006_FLU_ADVERTENTIES.indd 26

30-11-2023 13:42

INHOUD

28 VOORRAADBEHEER INZICHT IN LIFE-CYCLE STATUS ELEKTRONICA STROOMLIJNT ONDERHOUDSSTOPS Afvalenergiecentrale PreZero Energy Roosendaal heeft de status van de elektronische componenten in zijn besturingskasten in kaart laten brengen. Met die kennis kan vervanging van de componenten beter gepland worden. Dit vermindert de kans op leveringsproblemen en laat geplande shutdowns soepeler verlopen.

30 LEKDETECTIE ULTRASONE LEKDETECTIE MAAKT OPSPOREN PERSLUCHTLEK EITJE Ultrasone lekdetectie maakt het gemakkelijk om persluchtlekkage op te sporen. Kees Vriezema van servicebedrijf Vriezema Technische Dienstverlening werkt met een lekdetectiecamera, die hij ook gebruikt voor energie-audits.

32 DIGITALISERING DIGITALISERING ONDERHOUD: HOE STAAT HET ERVOOR? Mobiele digitale technologie en voorspellend onderhoud zijn goed doorgedrongen in bedrijven. Maar digital twins, augmented reality en 3D-printen worden nog minder vaak gebruikt. Dit blijkt uit een enquête van PwC en Mainnovation.

35 VEILIGHEID STEEKFLENS VERHOOGT VEILIGHEID BIJ ONDERHOUD LEIDINGEN De steekﬂens is een extra afsluiting die het ontsnappen van vloeistof of gas voorkomt. Dit verhoogt de veiligheid bij inspectie en onderhoud.

Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.

Met medewerking van: Binnita Poelman, Paul Smits

Redactieadres Proces Media Marktplein 2 1421 AC Uithoorn +31 (0)297 22 3462 redactie@maintenancebenelux.nl

Druk Veldhuis Media, Meppel

Hoofdredactie Vincent Hentzepeter +31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl Eindredactie Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl Vormgeving Giesbers Retail, Velp

Uitgever Erik ten Haaf +31 (0)297 22 3462 +31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl Sales Debbie van den Dool en Marion van Sinderen +31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl

32 Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462 Abonnementsprijs 2024 © Proces Media bv Voor de Benelux: € 150 (excl. 9% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd. Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2023, Proces Media bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2352-0027

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_27_Inhoud.indd 27

07-12-2023 09:17

VOORRAADBEHEER | Tekst: UNIS Group / Redactie Proces Media | Fotograﬁe: PreZero

Binnenkijkje in de afvalenergiecentrale PreZero Energy Roosendaal.

INZICHT IN LIFE-CYCLE STATUS ELEKTRONICA STROOMLIJNT ONDERHOUDSSTOPS Afvalenergiecentrale PreZero Energy Roosendaal heeft de status van de elektronische componenten in zijn besturingskasten in kaart laten brengen. Met die kennis kan vervanging van de componenten beter gepland worden. Dit vermindert de kans op leveringsproblemen en laat geplande shutdowns soepeler verlopen. PreZero Energy Roosendaal verzamelt afval in en verwerkt dit tot nieuwe grondstof of als herbruikbare bouwstof. Afvalstromen die niet geschikt zijn voor recycling zet het bedrijf om in duurzame energie.

GEPLAND ONDERHOUD Elke drie jaar plant PreZero Energy een grote shutdown voor onderhoud. De voorbereiding daarvoor begint al twee jaar vantevoren. Dit

ruime tijdsbestek heeft onder andere te maken met de levertijd van sommige elektronische componenten. De levertijd kan een paar weken zijn, maar ook anderhalf jaar. Als de shutdown eenmaal voor de deur staat, moeten alle benodigde componenten klaarliggen op de voorraadplank. De productie draait namelijk continu en zomaar even stilleggen is onmogelijk. Moet dat toch, dan rijzen de kosten de pan uit. Dit moet dus voorkomen worden.

UITDAGINGEN Het bedrijf stond echter voor een aantal grote uitdagingen: • Het was onduidelijk welke elektronica precies in de alle besturingskasten zat. • Het was niet duidelijk hoe lang de diverse onderdelen nog mee konden (actuele life-cycle status). • De technische dienst had geen tijd om dit allemaal in kaart te brengen. Maar om de geplande onderhoudsstop zo soepel mogelijk te laten verlopen, was deze kennis onontbeerlijk.

VERVANGEN EN AANVULLEN Bij de onderhoudsstop wordt een module die op het einde van z’n levensduur zit, vervangen. Ook als hij nog goed functioneert. Het risico dat hij

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_28_UE group.indd 28

01-12-2023 09:10

GOED VOORBEREID

Proces In de afvalbunker wordt het afval verdeeld over de verbrandingsovens. Alle rookgassen die bij het verbranden vrij komen worden schoongemaakt. De hitte van het verbrandingsproces wordt gebruikt om water te verhitten, waardoor stoom ontstaat. Deze stoom drijft een turbine aan die elektriciteit levert aan het landelijke net. De stoom wordt vervolgens weer afgekoeld tot water en weer teruggebracht in het proces. Met de restwarmte wordt o.a. een wijk naast de fabriek verwarmd. Dit bespaart CO2. In de as zitten waardevolle metalen, die eruit gehaald worden en gebruikt worden als grondstoffen voor nieuwe producten. De rest van de as wordt ook hergebruikt, bijvoorbeeld als ondergrond van sportvelden en in beton.

dan toch vrij snel defect raakt en vervangen moet worden, is namelijk te groot. En na het vervangen moet ook de voorraad op de plank weer worden aangevuld. Uiteraard hangt het wel een beetje af van waar de module zich bevindt en of de module de hele plant stil legt of niet. Niet iedere end-of-life module is direct kritisch. Omdat de TD geen tijd had, klopte PreZero aan bij UNIS Group. “Duizenden componenten in kaart brengen is echt ondoenlijk voor ons tijdens de normale productie”, zegt Corné de Prenter, maintenance engineer bij PreZero Energy Roosendaal. “Normaliter kijk je alleen naar kapotte onderdelen, of componenten waarvan je verwacht dat ze als eerste kapot gaan. Maar je weet ook dat zo’n inventarisatie essentieel is. Geweldig ﬁjn dat je daarvoor een externe partij kunt inhuren.”

INVENTARISEREN EN ANALYSEREN UNIS Group kon goed uit de voeten met de vraag van PreZero naar een overzicht van de geïnstalleerde elektronica en de life-cycle-status van de onderdelen. Dit sloot precies aan bij een van hun diensten: ‘Inventarisatie en evaluatie’. Na een korte rondleiding op locatie gingen de Field Service Engineers van UNIS alle elektronica in de

‘Duizenden componenten in kaart brengen is echt ondoenlijk, maar wel essentieel. Geweldig dat je dat kunt uitbesteden’ Corné de Prenter, maintenance engineer bij PreZero Energy Roosendaal

besturingskasten inventariseren. Ze maakten ook foto’s van alle modules om achteraf de juistheid van de gegevens op de module te kunnen checken. Dit verkleint de kans op menselijke fouten. Alle componenten van alle merken, van Siemens tot Danfoss, werden nauwkeurig in kaart gebracht en bijgehouden op een grote lijst. Wat is end of life en wat (nog) niet, wat is beschikbaar en wat is reparabel? Aan het eind van de rit had PreZero hierdoor een totaaloverzicht van de modules met bijbehorende status.

Met de analyse van UNIS Group kan PreZero zich beter en sneller voorbereiden op de geplande onderhoudsstop. Het artikeloverzicht dat uit de analyse komt, kan eenvoudig geﬁlterd worden, bijvoorbeeld op ‘toon alle end-of-life modules’. Hierdoor is direct inzichtelijk welke machine(s) op dat moment een risico vormen voor de afvalverwerkingsplant. Zo kan het bedrijf beter voorbereid de shutdown in.

MEERJARENPLAN De volgende stap – het vervangen van de modules – vereist zorgvuldige planning. Hier is een meerjarenplan voor geschreven aan de hand van de geplande shutdowns. De productielijn ‘even stilzetten’ kan immers niet, dus alle vervangingen moeten tijdens de shutdowns gebeuren. “Tijdens de analyse kwamen we erachter dat er een probleem was met een oude Siemens frequentieregelaar, waarvan er meerdere in onze installaties zitten”, zegt De Prenter. “Nieuwe exemplaren waren nergens te krijgen, maar ook refurbished items niet. Gelukkig kon UNIS de control unit van de frequentieregelaar repareren. Daarmee was het probleem opgelost. Maar dit voorbeeld had ons wel meteen bij de les. We hebben de voorraad van de control units direct aangevuld, nu liggen er een stuk of 5 op de plank. Dat geeft toch een beter gevoel. Op deze manier kunnen we constructief vooruit blijven werken. De kans op (langdurige) downtime is hierdoor aanzienlijk verkleind.” ●

Bedrijf: PreZero Energy Roosendaal Sector: Circulaire energie / afvalmanagement Aantal medewerkers: 55 medewerkers Uitdaging: Geplande onderhoudsstops probleemloos laten verlopen en het risico op ongeplande downtime door lange levertijden op elektronica verkleinen. Dienst: Inventarisatie en risicoanalyse

Afvalenergiecentrale PreZero Energy in Roosendaal.

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_28_UE group.indd 29

01-12-2023 09:11

LEKDETECTIE | Tekst: Binnita Poelman | Fotograﬁe: UE Systems

ULTRASONE LEKDETECTIE MAAKT OPSPOREN PERSLUCHTLEK EITJE Ultrasone lekdetectie maakt het gemakkelijk om persluchtlekkage op te sporen. Kees Vriezema van servicebedrijf Vriezema Technische Dienstverlening werkt met een lekdetectiecamera, die hij ook gebruikt voor energie-audits. Vriezema houdt zich verder bezig met keuringen en onderhoud van arbeidsmiddelen. Door zijn ervaring in het werktuigbouwkundig onderhoud weet hij veel van installaties. Die kennis komt goed van pas bij het inspectiewerk.

VERLIES OPSPOREN Organisaties waar Vriezema voor werkt zijn onder andere verschillende (gasgestookte) elektriciteits-

centrales. Daar spoort hij persluchtlekken op zodat monteurs de lekkages kunnen dichten. Na een ronde door de fabriek weet Vriezema precies waar de lekkages zitten, en waar dus verlies zit. “Dan krijg je een rapport waarin staat dat je misschien € 10.000 of meer kan besparen. Je hoeft vaak maar kleine dingen aan te passen, zoals een simpele ring plaatsen of een nieuw tapeje aanbrengen.”

ENERGIE-AUDIT Een camera helpt niet alleen met het opsporen van lekken maar kan ook ondersteuning bieden bij de energietransitie. Lekdetectiecamera’s helpen bedrijven bij hun energiemanagement en de eisen die de energietransitie stelt. Grote bedrijven die geen kmo-status hebben en dus geen kleine, middelgrote of micro-onderneming zijn, moeten eens per vier jaar een energie-audit uitvoeren.

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_30_UE systems.indd 30

04-12-2023 12:05

Een gekleurde vlek op de foto geeft aan waar het gedetecteerde persluchtlek zit.

UltraView uitgebracht, die nauwkeurig en sneller aangeeft waar de persluchtlekken zitten”, stelt Vriezema.

LEK DIRECT OP FOTO

Met de UltraView lekdetector kun je persluchtlekken op afstand detecteren.

Hierdoor krijgen bedrijven een gedetailleerd overzicht van de energiestromen binnen het bedrijf en inzicht in het energiegebruik van installaties. De audit geeft ook inzicht in mogelijkheden om energie te besparen , en dat is precies waar de camera bij kan helpen. Deze lekdetector laat niet alleen meteen een schatting van het te besparen bedrag zien, maar geeft ook inzicht in het CO2-verbruik en het stikstofverbruik.

Bij de Ultraprobe 9000 maakte Vriezema met een aanwijsstok en een tablet foto’s van de locatie van het lek. Nu maakt Vriezema met de UltraView LD camera een foto waarop het lek gekleurd is en zo direct te zien is. Met behulp van labels markeert hij het lek. Zo kan hij tijdens een opvolgende keuring controleren of het lek verholpen is. Lopend door de fabriek constateert Vriezema een lek. Op het apparaat is een geel-oranje vlek te zien bij een t-splitsing. “Daar zit echt wel veel verlies. Dat moet je gelijk als eerste aanpakken. En wat moet je dan doen? Even een warteltje aandraaien”, vertelt Vriezema. Het apparaat wijst zich vanzelf, een dagje training is voldoende om ermee aan de slag te gaan.

‘Ga je dan met een ULTRASONE LEKDETECTIE lekspraytje op ik-weetVoor lekdetectie zet Vriezema de UltraView van UE Systems in. Eerder gebruikte Vriezema niet-hoeveel meter hiervoor de Ultraprobe 9000 ATEX. Bij dit pistoolvormige apparaat wordt ultrasoon geluid – door hoogte zoeken? Nee: ik turbulentie bij lekken – omgezet in een voor mensen hoorbaar geluid. “Soms is het lastig om lekken pak de UltraView’ optimaal te detecteren als je je alleen op geluid kunt focussen, zoals in een fabrieksomgeving met veel geluid. Daarom heeft UE Systems de

Kees Vriezema, Vriezema Technische Dienstverlening

OP AFSTAND DETECTEREN Het nieuwe toestel maakt zijn werk gemakkelijker. “Als een compressor in twaalf minuten terug mag lopen, maar hij loopt in acht minuten terug, dan zit er een lek. Wat doe je dan?”, vraagt Vriezema zich hardop af. “Ga je dan met een lekspraytje op ik-weet-niet-hoeveel meter hoogte zoeken? Nee: ik pak de UltraView. Ik wil niet zeggen dat ik het dan op tien meter afstand kan zien. Maar daar kom ik wel dichtbij.”

ERVARING CRUCIAAL Ervaring is key bij de inspectie van werktuigbouwkundige installaties, weet Vriezema. Zijn mantra is dan ook: ken je asset. “Om een voorbeeld te geven: in sommige gevallen móet er juist ergens een lekje zijn. Dat zet ik dan ook niet op de foto. Bijvoorbeeld bij een dauwpuntmeter in de leiding van een luchtcompressor. Die meet hoe vochtig de lucht is die nog in de leiding zit. Die moet dus afblazen, daar moet ﬂow in zijn.”

VELE KLEINTJES MAKEN ÉÉN GROTE “Als je het verlies van alle lekken bij elkaar optelt, dan heb je misschien wel een deur wagenwijd openstaan”, stelt Vriezema. Hij vergelijkt zijn inspectiewerk wel eens met het aanzetten van de kachel terwijl de ramen open zijn. “Als je het thuis koud hebt, doe je eerst een raam dicht. Je laat het raam niet open, maar je vraagt je dan af: waar tocht het? Waar zitten mijn verliezen? Nou, in de industrie kun je die verliezen met zo’n lekdetector mooi opsporen.” ●

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_30_UE systems.indd 31

04-12-2023 12:06

DIGITALISERING | Tekst: PwC / Redactie Proces Media | Fotograﬁe: Adobe Stock

Gebruik nieuwere technologieën blijft nog achter

DIGITALISERING ONDERHOUD: HOE S Steeds meer onderhoud gebeurt met mobiele digitale technologie. Ook voorspellend onderhoud krijgt meer voet aan de grond in bedrijven. Maar digital twins, augmented reality en 3D-printen worden nog minder vaak gebruikt. Dit blijkt uit een enquête van PwC en Mainnovation. In de industrie zijn de Maintenance en Asset Management-sectoren minder ver met de digitalisering dan je zou verwachten. Er worden wel stappen gezet en de laatste 5 jaar gaat het iets harder met de toepassing van digitale technologieën. Dit concluderen PwC en Mainnovation op basis van hun enquete die een follow-up is van hun onderzoek uit 2018. De enquête vroeg naar 5 technologieën: • mobile maintenance; • predictive maintenance; • digital twins; • AR (augmented reality); • en 3D-printing.

MOBIEL ONDERHOUD Met een score van 39% is mobile maintenance het meest geïmplementeerd in de industriesector. Mobiele oplossingen vergroten de efﬁciëntie en zorgen voor meer Hands on Tool Time (HoTT). Bovendien verhogen ze de veiligheid voor de monteurs. De opkomst van mobiele onderhoudsoplossingen heeft ook te maken met de ontwikkelingen rond slimme apparatuur, wiﬁ, handige user interfaces, etc. Ook de software-ontwikkelaars hebben hun steentje bijgedragen: ontwikkelaars van Enterprise Asset Management (EAM) en Enterprise Resource Planning (ERP) software hebben in hoog tempo betrouwbare, veilige en gebruiksvriendelijke apps ontwikkeld.

VOORSPELLEND ONDERHOUD Predictive maintenance is na mobile maintenance de technologie met de hoogste implementatiegraad (17%). De technieken van predictive maintenance zijn ontwikkeld om patronen te ontdekken in storingen en de staat van gereedschappen en machines te bepalen om zo te voorspellen wanneer onderhoud nodig is. Deze technologie wordt steeds populairder: de implementatiegraad ervan is sinds 2018 bijna verdubbeld.

Mobiele digitale technologie speelt een rol in 39% van de Noordwest-Europese bedrijven die meededen aan de enquête van PwC en Mainnovation. AR blijft daar met 8% nog sterk bij achter.

‘Digital twins, AR en 3D-printen bevinden zich nog DIGITAL TWINS, AR, 3D-PRINTING in de start-upfase en worden nog minder vaak Digital twins, augmented reality en 3D-printen bevinden zich nog in de start-upfase en worden nog toegepast’ 32

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_32_PWC.indd 32

04-12-2023 12:06

STAAT HET ERVOOR?

‘Een sterke business case opbouwen kan lastig zijn: de kosten zijn goed te berekenen, maar de baten zijn vaak moeilijker te kwantiﬁceren’ VERANDERTRAJECT Een andere conclusie uit de enquête is dat bedrijven die digitale technologieën introduceren, dit niet als een puur IT-project beschouwen, maar als een bedrijfsbrede verandering. Digitalisering wordt vaak gedreven door bredere pijnpunten in het bedrijf zoals een tekort aan personeel of beperkte beschikbaarheid van verouderde machineonderdelen. Of de verandering wordt gestuurd door procesoptimalisatiewensen, zoals een verbetering van de uptime of inzet van expertise op afstand, zodat niet elke locatie een eigen expert in dienst hoeft te hebben. Om dit verandertraject te laten slagen moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan: een cultuurverandering, beschikbaarheid van data, voldoende competenties rond dataanalyse en draagvlak op de werkvloer.

STRUIKELBLOKKEN De enquête van PwC en Mainnovation vroeg de bedrijven ook of het potentieel voor digitalisering volledig benut wordt en welke factoren hen beletten om sneller te schakelen. Uit de antwoorden blijkt dat de meeste bedrijven beseffen dat digitalisering nuttig is, maar dat het moeilijk kan zijn om een sterke business case op te bouwen: de kosten zijn vrij makkelijk te berekenen, maar de voordelen en toegevoegde waarde zijn vaak moeilijker te kwantiﬁceren.

ONDERZOEK

minder vaak toegepast. Digital twin-oplossingen zijn virtuele replica’s van een fysiek voorwerp, systeem of proces. In maintenance en asset management zijn deze nog maar kort geleden geïntroduceerd (implementatiegraad 10%). Ook AR wordt nog maar mondjesmaat gebruikt (8%). AR is sterk afhankelijk van betrouwbare hardware (AR-brillen) en software, en beide zijn nog niet

helemaal goed toegesneden op onderhoudsactiviteiten. Original Equipment Manufacturers (OEM’s) zouden AR naar een hoger plan kunnen tillen door standaardoplossingen aan te reiken, inclusief alle data-referenties en handleidingen. 3D-printen wordt ook nog weinig toegepast (8%). Dit gebeurt meestal alleen op plaatsen die moeilijk bereikbaar zijn en als er een duidelijk schaalvoordeel is.

PwC en Mainnovation voerden in 2017 en 2018 ook al onderzoeken uit rond predictive maintenance. De enquête uit 2023 was een follow-up om te zien of de maintenance en asset managementsector in Noordwest-Europa nu ook andere digitale oplossingen invoert. Er werden 127 bedrijven bevraagd in België, Duitsland, Nederland en Noorwegen. Ter vergelijking werden ook bedrijven uit Zuid-Afrika ondervraagd. De respondenten waren afkomstig uit 5 sectoren (dienstverlening, voeding & farma, infrastructuur & ﬂeet, zware procesindustrie, maakindustrie). ●

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_32_PWC.indd 33

04-12-2023 12:07

Verhuur van MOBIELE

STOOM-UNITS

BIN NE TER N 24 U U PLA ATS R I GEH N HET E ELE LAN D

Kennis delen

Tevens leverancier v an b io-olie.

A.J. van der Kooy b.v. Denariusstraat 19a, 4903 RC Oosterhout T 088 36 94 240 M 06 546 750 08 www.vdkooy.nl | info@vdkooy.nl

vd Kooy_102x140.indd 1

www.fluidsprocessing.nl

17-02-2022 16:38

Bereik de beslissers

www.maintenancebenelux.nl MAIN006_FLU_ADVERTENTIES.indd 34

01-12-2023 14:41

Tekst: Paul Smits / Redactie Proces Media

| VEILIGHEID

STEEKFLENS VERHOOGT VEILIGHEID BIJ ONDERHOUD LEIDINGEN De steekflens is een extra afsluiting die het ontsnappen van vloeistof of gas voorkomt. Dit verhoogt de veiligheid bij inspectie en onderhoud. Een steekflens is nuttig en noodzakelijk bij het uitvoeren van onderhoud aan procesleidingen. Deze extra afdichting boven op een systeemafsluiting verhoogt namelijk de veiligheid. Als de gewone afsluiter niet goed werkt of per ongeluk (deels) open staat, voorkomt de steekflens dat er bijvoorbeeld gevaarlijk gas ontsnapt, wat anders tot levensbedreigende toestanden zou kunnen leiden.

HOE ZIET EEN STEEKFLENS ERUIT? Een steekflens lijkt op een pannenkoekenpan. Het is een ronde schijf met een diameter die gelijk is aan de middellijn tussen de boutgaten van de opstaande rand aan de leiding (pijpflens), met aan elke kant één pakking. Als monteur steek je deze extra afdichting ertussen, vandaar de naam steekflens. De flens onderbreekt de gas- of vloeistofstroom.

VARIANTEN Steekflenzen bestaan in vele varianten. Er zijn exemplaren voor bijna elke druk en in veel maten en ze kunnen gemaakt zijn van (roestvast) staal, aluminium tot brons en messing. Bovendien moeten de flenzen voldoen aan strenge eisen, waaronder EN- of DIN-normen. Behalve de steekflens bestaan er ook andere types flenzen, met net andere functionaliteiten: • De brilflens: dit is een combinatie van een ronde schijf en een open ring. De ene kant is eigenlijk een steekflens voor afsluiting, de andere kant dient voor doorstroming. Een brilflens wordt permanent geïnstalleerd en kan dan in open of dichte positie gezet worden. Hiervoor moeten wel alle bouten op de pijpflens gelost en weer aangedraaid worden. • De blindflens heeft ook de functie van afsluiten. Dan gaat het bijvoorbeeld om een oude leiding of bij onderhoud. Blindflenzen zitten aan het einde van een leidingbuis en dus niet tussen de leiding.

De steekﬂens voorkomt dat er gevaarlijk gas WANNEER PAS JE HEM TOE? Wanneer komt dit hulpmiddel om veilig te kunnen ontsnapt, wat anders werken van pas? • Bij het installeren of verwijderen van onderdelen tot levensbedreigende of bij reparaties. • Bij het schoonmaken van de binnenkant van een toestanden zou kunnen leiding. • Bij het inspecteren van leidingen. leiden • Bij het werken in een besloten ruimte, als extra garantie.

DESKUNDIGE PLAATSING VEREIST

Steekflenzen 1. Waarvoor zijn steekflenzen? Ze worden tussen leidingbuizen gestoken als extra afdichting. 2. Waar worden steekflenzen toegepast? Ze worden gebruikt als extra afsluiting om een leidingdeel dat onder druk staat af te scheiden van een deel dat geïnspecteerd of onderhouden moet worden. 3. Wat zijn de regels voor steekflenzen? Er zijn kwaliteitsnormen (zoals EN, DIN) en ze kunnen worden opgenomen in een RI&E of een werkvergunning.

Aangezien er diverse flenstypes zijn en elk zijn eigen toepassing heeft, is het zaak nauwgezet de richtlijnen voor gebruik te volgen en goed de geldende normen en veiligheidsvoorschriften in de gaten te houden. Anders is de extra veiligheid van dit onderdeel misschien schijnveiligheid. Een kundig iemand brengt daarom de tijdelijke afsluiter aan. Die kan zijn of haar kennis verkrijgen bij de opleiding Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers (VCA). Een diploma of certificaat met dit label garandeert kwaliteit. Dat zo’n achtergrond van pas komt, blijkt uit de vraag voor het VCA-examen waar velen de fout mee in gaan: “In welke situatie moet een steekflens worden gebruikt?” Het goede antwoord is ‘bij het werken in een besloten ruimte voor het afsluiten van de toevoerleiding’. En niet ‘bij het transport van

Leidingonderhoud veilig uitvoeren door de leiding af te sluiten met een steekﬂens. (Foto: Pixabay)

Overzicht types steekﬂenzen. (Foto: Eriks)

nieuwe leidingen inwendige vervuiling tegengaan’ of ‘bij het controleren van de inhoud van een tank met een monster’.

RI&E EN VERGUNNING Het plaatsen van de steekﬂens past bij een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) en het daarop gebaseerde plan van aanpak. Bovendien kan het werken met deze afsluitingsschijf deel uitmaken van een Taak Risico Analyse (TRA).Een werkvergunning vermeldt ook vaak de toepassing van het hulpmiddel. Dit slaat dan op een besloten ruimte met aanwezigheid van leidingen voor het transport van gevaarlijke stoffen.

BREED INZETBAAR Leidingen en dus dit type ﬂens komen voor in de meest uiteenlopende omstandigheden. Van industriële installaties in de petrochemische industrie en chemische industrie, elektriciteitscentrales en voedingsmiddelenproducenten. Steekﬂenzen zijn te koop of te huur. Gerenommeerde leveranciers hebben de kennis in huis om daar een deskundig advies bij te geven. ●

Bekijk hier een ﬁlmpje over de brilﬂens.

Maintenance Benelux | nr. 6 | december 2023

MAIN006_FL_35_Steekflens_def.indd 35

01-12-2023 09:12

MEET- EN DOSEERPOMPEN EERPOMPEN

VERDERFLEX Ds500 De beste pomp voor waterbehandeling

IoT mogelijkheid kheid – voor efﬁciënt gepland onderhoud erhoud

Voorkomt lange nge stilstand dankzij gereedschapsvrije psvrije cartridge vervanging

Naadloze integratie tegratie met bestaande infrastructuur ur door 4-20mA op afstand

+31 (0)50-549 59 00

bedienbare aansturing

De Verderﬂex Ds500 meet- en doseerpomp met IoT functie stelt waterbehandelingsbedrijven en skid-bouwers in staat om apparatuur te leveren voor de productie van elke water- en afvalwaterbehandelingstechnologie. Of het nu gaat om omgekeerde osmose, ontzilting, chemische dosering of membraantechnologie, de Ds500 biedt een efficiënte oplossing voor betrouwbare en nauwkeurige dosering. Betrouwbaar doseren? Kies voor de Verderflex Ds500.

De Ds500 biedt meer mogelijkheden! Overal inzetbaar Dosering Flocculeringsmiddelen Ontsmettingsmiddelen Zuren/Alkaliën Productie Bemonstering Additieven

Vertrouwd en veilig met onze IoT verbinding Monitoring op afstand en minder onderhoud. Wi-Fi AES encryption

Verderﬂex Ds500

Wi-Fi/cellular AES encryption

Microsoft Azure Server

Snel weer operationeel Snel en gereedschapsvrij de cartridge vervangen in slechts 2 stappen. Dankzij het “click and go” ontwerp van de cartridge, is de pomp binnen enkele minuten weer operationeel na een melding van de IoT-app. VERDER B.V. TEL +31 (0)50-549 59 00

iOS/Android compatible

Nauwkeurig en betrouwbaar aar De offset rollers zorgen voorr lage pulsatie voor soepele en nauwkeurige doorstroming.

Ds500

MAIL sales@verder.nl

WEB www.verderliquids.nl

VERDER is fabrikant van VERDERFLEX® pompen 23FLU006_ADVERTENTIES.indd 36

29-11-2023 14:12