COVERSTORY
RONDETAFEL DISCUSSIE
WET- EN REGELGEVING
Omgevingswet: één loket in plaats van losse vergunningen
Installatiebouwer helpt paniek over cybersecurity-verplichtingen te bezweren
Energietransitie: verduurzaming wordt steeds verder de keten ingeduwd
ezweren wd
24 t/m 27 september 2024
Tijdens de World of Industry, Technology & Science bundelen de industrie, technologie en wetenschap hun krachten om de bezoekers de wereld van morgen te laten zien. Scan voor meer informatie! www.wots.nl
Van 24 tot en met 27 september is het de beurt aan WoTS 2024. Er staan op de World of Industry – een clustering van de voormalige secties Industriële Automatisering en Industrial Processing (IP) – zo’n 190 exposanten, dat zijn er 20 meer dan in 2022. Niet verkeerd in een tijd dat de belangstelling voor de traditionele grote beurzen langzaam terugloopt, zowel in exposanten- als in bezoekersaantallen.
Verstandig dat de beursorganisatie – een samenwerking tussen FEDA, Machevo & Bulk en FHI - heeft besloten de seminars in hal 8 en 11 zelf te centreren, dus zalen midden in de beursmarkt. Met de hedendaagse audiotechnieken is dit prima te doen (alles met koptelefoon). Het is zo een stuk laagdrempeliger om na een seminar bij leveranciers langs te gaan om je bij te laten praten over de nieuwste tech-trends en technieken, of om gewoon samen een kop koffie te drinken. Zo kun je het ijzer smeden als het heet is.
Ik had het er al eerder over in mijn columns: dit soort grotere, breed georiënteerde beurzen heeft absoluut nog bestaansrecht, maar de daling in bezoekersaantallen is onmiskenbaar. Er is dus werk aan de winkel. Vernieuwing is het toverwoord om toekomstbestendig te blijven en ook de nieuwe generatie warm te laten lopen voor een beursbezoek. De leeftijdscategorie tot pakweg 35 jaar moet je zeker op industriegerichte beurzen met een lantaarntje zoeken. Vergrijzend publiek, geen goed teken. Op termijn is dat een bom onder het concept van de totaalbeurs. Hoe laat je die jongere bezoekers weten dat wel degelijk iets te halen valt op de beurs? Met een spannende app? Welnee. Ook het jonge publiek loopt met een beurskrant in de hand en een papieren plattegrond. Wat wel kan werken is de beurs tot iets onmisbaars te maken. De beurs moet de plek zijn waar je in enkele uren antwoord krijgt op prangende vragen en waar je met die antwoorden weer twee jaar vooruit kunt. Dat is omdenken ja. De beurs moet daarvoor veel meer op de inhoud, en minder op het product worden gericht. Vooral actueel zijn, oplossingsgericht, en interactief. Het is en blijft nog te veel een presentatie van technieken, zonder dat grote plaatje, de samenhang te tonen.
De beurs moet ook meer inhaken op de nieuwste ontwikkelingen in de technologiewereld. Kijk bijvoorbeeld eens naar hoe het storm loopt bij beursconcepten rond de waterstofeconomie. Booming business, echt. Als het maar relevant is en unieke handvatten geeft in deze tijd, komen de mensen wel. Mijn tip: trends concreet vertalen naar oplossingen voor de industrie van morgen, inclusief prijskaartje en terugverdientijd…
We staan dit jaar met onze titel Solids Processing op stand F34 in hal 8. Kom gerust langs om even bij te praten of kom ons versterken. We kunnen namelijk nog steeds specialisten gebruiken voor ons platform voor sterke online-content. Dus zet het in je agenda: WoTS van 24 t/m 27 september. Trek er een dag voor uit, zo blijf je bij. Wat zou het mooi zijn als meer exposanten zich deze editie ook vertaalt in meer bezoekers! ●
Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur
AZO bouwt installaties voor het verwerken van grondstoffen.
In 2024 treedt de nieuwe EU-cybersecurityrichtlijn NIS2 in werking. De tweede Network and Information Security-richtlijn is breder dan zijn voorganger: ook chemie-, food- en farmabedrijven moeten eraan voldoen, en zelfs hun hele toeleveringsketen. Dat besef levert paniek op, merken de cybersecurityspecialisten bij procesinstallatiebouwer AZO.
“Overal waar je verwerkingsprocessen automatiseert, koppel je machines met elkaar. Dat zijn allemaal potentiële kwetsbaarheden. De zwakste schakel bepaalt uiteindelijk de veiligheid van het hele systeem.” Vooral oudere installaties vormen een risico; de protocollen die de machines aansturen, zijn niet berekend op de huidige cyberbedreiging.
NIS2 verplicht bedrijven in allerlei sectoren –waaronder de levensmiddelenbranche en de chemie én hun hele toeleveringsketen – om te voldoen aan maar liefst 154 maatregelen en voorschriften. Dit besef is bij veel bedrijven nog niet ingedaald, merkt AZO, maar het bedrijf helpt zijn klanten graag om deze cultuuromslag te maken.
Lees het artikel op pagina 8-11.
AZO
+32 (0)3 250 1600 www.azo.com/nl-beww.abresch.nl
Solids Processing is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.
Redactieadres
Proces Media
Marktplein 2
1421 AC Uithoorn
+31 (0)297 22 3462 redactie@solidsprocessing.nl
Hoofdredactie
Vincent Hentzepeter
+31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl
08 COVERSTORY
INVOERING NIS2 LEIDT TOT PANIEK: ‘GEEN BESEF VAN EU-CYBERWETGEVING’
In 2024 treedt de nieuwe EU-cybersecurityrichtlijn NIS2 in werking. Ook chemie-, food- en farmabedrijven moeten aan deze tweede Network and Information Security-richtlijn voldoen, en zelfs hun hele toeleveringsketen. Dat levert paniek op, merken de cybersecurity-specialisten bij procesinstallatiebouwer AZO.
12 PNEUMATISCH TRANSPORT
ENERGIEZUINIGE EN OLIEVRIJE BLOWERS VOOR
PNEUMATISCH TRANSPORT
Voor veel toepassingen in het pneumatisch bulkgoederentransport moeten blowers energiezuinig en/of olievrij functioneren, bijvoorbeeld het voedselveilig verplaatsen van poeders. Hiervoor zijn er nu olievrije schroefblowers die zuiniger zijn dan hun voorgangers.
14 RONDETAFEL DISCUSSIE
ENERGIETRANSITIE RAAKT TOELEVE RINGSKETEN PROCESINDUSTRIE
Fabrikanten proberen niet alleen hun eigen fabrieken en processen te verduurzamen, maar kijken ook naar de rest van de keten. Machinebouwers krijgen hier volop mee te maken, blijkt tijdens een paneldiscussie met toeleveranciers.
18 PROCESTECHNOLOGIE
NIEUWE MENG- EN OPZAKLIJN VOOR VENEZOLAANSE
KUNSTMESTFABRIKANT
Kunstmestfabrikant Agopaca heeft in Venezuela een nieuwe meng en-opzaklijn in gebruik genomen. EMT ontwierp de lijn om de efficiëntie en precisie in de behandeling en verpakking van kunstmest te verhogen.
22 MACHINEBOUW
3D-ENGINEERING: KRACHTIGE ONTWERPTOOL VOOR BULKHANDLING INSTALLATIES
Driedimensionaal technisch ontwerp – 3D-engineering – vereenvoudigt maatwerkontwerp van bulkhandlingsprocessen en verkleint de kans op fouten bij fabricage. Handig is ook dat opdrachtgevers het plaatje meteen snappen.
24 SCHROEFTRANSPORT
THERMISCHE TRANSPORTSCHROEF NU VOL-ELEKTRISCH
Van Beek Schroeftransport ontwikkelde een elektrisch verwarmde, energieefficiënte schroefwarmtewisselaar. Deze verwarmt het product tijdens het transport, zonder thermisch medium. Klanten gaan de thermische schroeftransporteur binnenkort testen.
30 WET- EN REGELGEVING
OMGEVINGSWET 2024: ÉÉN LOKET VOOR DE PROCESINDUSTRIE
Sinds 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht. In deze wet is de sectorale milieuwetgeving met andere regelgeving gebundeld vanuit de één-loketgedachte. In dit artikel leggen we kort de aanleiding en het doel van de wet uit.
Eindredactie
Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl
Vormgeving
Giesbers Retail, Velp
Met medewerking van:
Pieter van den Brand, Hans van Eerden, Martijn Kroese, Zico Zeeman
Druk
Veldhuis Media, Meppel
Uitgever
Erik ten Haaf
+31 (0)297 22 3462
+31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl
Sales
Debbie van den Dool en Marion van Sinderen
+31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl
Abonnementen abo@procesmedia.nl +31 (0)297 22 3462
Abonnementsprijs 2024
Voor de Benelux: € 150 (excl. 9% btw).
Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.
Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2024, Proces Media bv Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever.
ISSN: 1874-7906
Van 24 – 27 september vindt weer de technologiebeurs ‘World of Technology and Science’ plaats in de Jaarbeurs Utrecht. Op dinsdag, woensdag en donderdag dagelijks open van 9:30– 17:00, en vrijdag tot 15:30uur. Op World of Industry, waar het voormalige Industrial Processing nu onder valt, zullen zo’n 190 bedrijven exposeren met een specialisme in industriële techniek. Dit zijn er 20 meer dan in 2022.
WoTS is omlijst met een stevig randprogramma met seminars, themapleinen en innovatieprojec-
ten. World of Industry is in de hallen 8 en 11. Hier staan exposanten uit de procesindustrie (hal 8), maakindustrie, machinebouw, OEM en engineering (hal 11) bijeen. Dit is nieuw, want voorheen waren Industrial Automation, waaronder de oplossingen voor meet- en regeltechniek, en Industrial Processing aparte werelden. Niet veranderd is dat de op de procesindustrie gerichte exposanten nog steeds bij elkaar staan.
Feda, Machevo en FHI hebben met experts en exposanten een seminarprogramma in elkaar getimmerd. Interessegebieden zijn: robotisering,
de inzet van cobots, aandrijftechniek, verduurzaming van fabriek en transport, energietransitie, kunstmatige intelligentie, elektrificeren met waterstof, cyber security en
De 13e Chemiebeurs, een initiatief van branchevereniging voor de chemische logistiek VNCW, heeft plaats op 25 september. Het tweejaarlijkse congres van de chemische keten geldt als de ontmoetingsplek van producenten, handelaren, logistiekbedrijven, adviseurs en overheidsfunctionarissen. Thema van dit jaar is ‘Nieuwe regels en toekomst van de chemische keten’. Deze chemiedag wordt gehouden in Next Level Gorinchem. De volgende lezingen staan op stapel:
• Tom Hessels (NIPV) – PGS 37-2: opslag van lithium-ion batterijen in grote brandcompartimenten Veel aandacht voor gevaarlijke stoffen tijdens de Chemiebeurs. (Foto: Itis)
• Nienke de Wilde (DCMR) – Uitdagingen chemische logistiek onder de Omgevingswet
• Luciën Govaert (VNCW) – De wijzigingen in de PGS 15 Nieuwe Stijl Robert Mout (Ministerie I&W) en Peter Lahousse (CyberCrimeInfo) – De wereld van cybercrime toegespitst op de chemische logistiek
• Genserik Reniers (TU Delft) –Internationale Best practices over veiligheid binnen de chemische logistiek
milieuverantwoord gebruik van afvalwater. Nieuw is dat de lezingen in drie seminarzalen in hallen 8 en 11 zijn geïntegreerd. Zo is het seminarbezoek makkelijker te combineren met een bezoek aan de exposanten.
Ook deze editie is er weer het Machevo Hotspots-paviljoen met zo’n 16 exposanten, elk met een kleine stand. De centrale bar is de ontmoetingsplek tussen bezoekers en exposanten. Nieuw deze editie is het Studenten Innovatie paviljoen. Hier delen studententeams innovatieve projecten. De opzet is praktisch. Er zullen diverse uitvoerbare ideeën en tastbare oplossingen te zien met oog op de energietransitie en verduurzaming.
Een bezoek aan World of Technology & Science is gratis. Je kunt je van tevoren aanmelden via de bezoekersregistratielink.
• Erik Eenkhoorn (Accede) – Veranderingen in de (werk)omgeving van chauffeurs van tankwagens
• Marten Kops (NVZ) – Laatste en aankomende wijzigingen in de CLP
Erik van Ekeris (Ansul Solutions)
– Brandveiligheid binnen automatische magazijnen
Meer info op: www.chemiebeurs.nl
Het publiek kan tijdens WoTS van 24 tot en met 27 september weer stemmen voor innovaties via de High Tech Trophy Award-verkiezing. Alle kanshebbers voor de innovatieprijs staan bijeen tegenover Pump Plaza aan de overzijde van Industry Highway. Tetra Pak heeft maar liefst vijf producten voor de innovatieprijs ingezonden. Het gaat om: Yoghurt Milk with OneStep Technology, Big bag tipping unit, Air Jet Cleaning System for Powder en Dry Cooker Stretcher DDA. Endress+Hausser heeft er twee geselecteerd: de Teqwave MW voor in-line vastestofmeting en een eenmalig te gebruiken flowmeter voor biotechnologie en life sciences. EAO Benelux dingt mee met de Rug-
ged RCC Controller voor zware en speciale voertuigen. Finder Relais Nederland presenteert zijn Opta Serie 8A, een programmeerbaar logisch relais. Van Beek denkt hoge ogen te gaan gooien met de elektrisch verwarmde schroeftransporteur Celsius Volta. Jongia Mixing Technology gaat voor de hoofdprijs met zijn Liquidz DNA of Mixing voor het verzamelen van data van mengsensoren en vertaling daarvan naar procestechnische instellingen. Elscolab en Controlin tot slot menen kans te maken met respectievelijk de ‘ISM Core’, een tool van Mettler Toledo voor het managen van sensoren, en de ‘SmartLink SW-HT’, software voor configuratie, parametrisering en diagnostiek van veldinstrumentatie.
PAKT GROTER UIT
Het is nog ver weg, maar Easyfairs meldt nu al dat de Rotterdam Processing Week op 1-2 oktober 2025 in Rotterdam zo’n 60% groter uitpakt. De drie gezamenlijk optredende vakbeurzen Solids, Pumps & Valves en M+R gaan plek bieden aan 280 exposanten verdeeld over bijna 6.000 m2 aan beursvloer. Voor wie het beursconcept nog niet kent: de vakbeurs Solids richt zich op de verwerking van droge stoffen; Pumps & Valves is de ‘vloeibare’ tegenpool voor de verwerking van vloeistoffen en gassen; M+R focust op automatisering, digitalisering en instrumentatie in de industrie. Het evenement wordt weer gehouden in Ahoy Rotterdam.
Voor meer informatie: www.rotterdamprocessingweek.nl.
RIVM is met een Nederlandse samenvatting gekomen van het REACH-restrictievoorstel voor PFAS, omdat de Engelse versie veel vragen opriep. De vertaling moet de inhoud en motivatie van dit voorstel beter toegankelijk maken. De RIVM-samenvatting gaat over de risico’s van PFAS, gebaseerd op de informatie en onderbouwing van het PFAS -restrictievoorstel. Het voorstel heeft betrekking op alle PFAS. Dit moet voorkomen dat de ene PFAS door een andere wordt vervangen (‘regrettable substitution’). Onder deze groep vallen ook een aantal gefluoreerde gassen die kunnen bijdragen aan klimaatverandering, de zogenaamde F-gassen.
De samenvatting omvat een beschrijving van de PFAS -groep, een overzicht van de technisch wetenschappelijke gegevens over de gevaarlijke eigenschappen, een beschrijving van de blootstelling van mens en milieu aan PFAS en een samenvattende risicobeoordeling. De samenvatting is onderdeel van het overheidsinitiatief Impulsprogramma Chemische Stoffen. Het rapport staat op de website van het RIVM. Meer over het onderzoeksprogramma PFAS zie: https://www.rivm.nl/pfas/onderzoeksprogramma
‘In gesprek met OTafdelingen merken we dat bedrijven vaak helemaal niet beseffen hoezeer NIS2 voor hen gaat gelden’
Pieter Vanneuville, AZO
Jeroen Marstboom (l), technical manager automation, en Peter Vanneuville, managing director bij AZO België.
In 2024 treedt de nieuwe EU-cybersecurityrichtlijn NIS2 in werking. Deze tweede Network and Information Security-richtlijn is breder dan zijn voorganger: ook chemie-, food- en farmabedrijven moeten eraan voldoen, en zelfs hun hele toeleveringsketen. Dat besef levert paniek op, merken de cybersecurity-specialisten bij procesinstallatiebouwer AZO.
“Je hoort in de media vaak over cyberdreigingen en er komt steeds meer cybersecurity-wetgeving. Wij weten dat onze klanten daar ook mee geconfronteerd worden”, zo licht Pieter Vanneuville, managing director bij AZO in België, toe. AZO is gespecialiseerd in de automatische verwerking van grondstoffen. De van oorsprong Duitse firma biedt totaaloplossingen in allerlei verschillende branches. “Daar hoort de digitale bescherming van systemen die bij onze klanten in gebruik zijn nadrukkelijk bij”, zegt Vanneuville. “Daarom gebruiken we cybersecurity als kapstok voor onze dienstverlening: we implementeren niet alleen de hardware en software bij onze klanten, maar maken het ook veilig.”
De meeste bedrijven waaraan AZO levert, werken met een strikte scheiding tussen de IT en de OT (Operational Technology). De IT-kant van zo’n bedrijf heeft doorgaans wel in de gaten dat er nieuwe wetgeving zoals NIS2 aankomt en weet wat er moet gebeuren om tijdig compliant te zijn. Het gesprek met de operationele tak (OT) vindt echter onvoldoende plaats, terwijl ook daar het nodige moet gebeuren om weerbaar te zijn tegen cyberdreigingen.
“Productie, onderhoud, techniek en engineering bevinden zich allemaal in de OT-tak. Maar de
‘Waar je verwerkingsprocessen automatiseert, koppel je machines aan elkaar: de zwakste schakel bepaalt dan de veiligheid van het hele systeem’
Jeroen Marstboom, AZO
mensen daar spreken niet of nauwelijks met IT’ers”, aldus technical manager automation Jeroen Marstboom. Hij weet maar al te goed dat cybersecurity zich niet meer uitsluitend afspeelt binnen de muren van de IT-afdeling. “Overal waar je verwerkingsprocessen automatiseert, koppel je machines met elkaar. Dat zijn allemaal potentiële kwetsbaarheden. De zwakste schakel bepaalt uiteindelijk de veiligheid van het hele systeem. Komen hackers via die ene zwakke schakel binnen, dan ligt je hele bedrijf binnen mum van tijd plat en is de schade gigantisch.”
Om de weerbaarheid tegen cyberdreigingen op Europees niveau goed te regelen, treedt in oktober 2024 de NIS2-wetgeving in werking. Die verplicht bedrijven in allerlei sectoren – waaronder de levensmiddelenbranche en de chemie – om te voldoen aan maar liefst 154 maatregelen en voorschriften. En daar blijft het niet bij: bedrijven die onder NIS2 vallen, zijn bovendien verplicht om te zorgen dat hun hele toeleveringsketen compliant is. Dat betekent dat ze alleen maar mogen samenwerken met leveranciers die óók aan die 154 voorschriften voldoen. “In gesprek met OTafdelingen merken we maar al te vaak dat bedrijven helemaal niet beseffen hoezeer NIS2 straks voor hen gaat gelden”, constateert Vanneuville. “Het gevolg is paniek: hoe krijgen we dit binnen een paar maanden nog voor elkaar? De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ze gisteren hadden moeten beginnen om nog tijdig compliant te zijn. Maar dat kan niet meer. Ons advies is dan: begin vandaag.”
UITDAGINGEN MET OUDE INSTALLATIES
De grootste uitdagingen waarmee bedrijven zich geconfronteerd zien, hebben van doen met oude
machines. Veel bedrijven in de grondstoffenverwerking gebruiken installaties uit de jaren ‘90, of zelfs jaren ‘80. Die moeten samenwerken met nieuwere machines in hetzelfde automatiseringsproces. Marstboom: “Maar protocollen die gebruikt worden voor de aansturing van verouderde apparatuur zijn vanzelfsprekend niet berekend op de cyberdreigingen van nu. Zodra machines waarop die protocollen draaien in contact komen met andere machines, wordt het spannend. Dikwijls bouwen wij voor onze klanten daarom compleet nieuwe platforms voor machines van decennia oud. Je wilt niet dat zo’n oudere machine ongemerkt een kwetsbaarheid wordt.”
Is het dan niet raadzaam om oude machines te vervangen door nieuwere modellen, die qua cybersecurity beter zijn ingericht op de huidige tijd? “Nee, dat hoeft niet”, weet Marstboom zeker. “Bedrijven hebben die machines aangeschaft omdat ze weten dat die decennialang meegaan. Ze zijn nog lang niet afgeschreven en werken technisch nog uitstekend. De mechanica veroudert niet; het is de aansturing die veroudert.”
‘Vanwege de web-based automatiseringssystemen ben je als organisatie verplicht om naast budget voor IT ook budget te reserveren voor preventie en onderhoud van het OT-systeem’
Pieter Vanneuville, AZO
De core business van AZO: grondstoffenverwerking.
‘Protocollen voor de aansturing van verouderde apparatuur zijn vanzelfsprekend niet berekend op de cyberdreigingen van nu’
Jeroen Marstboom, AZO
Cybersecurity staat niet van vandaag op morgen ineens hoog op de agenda bij elke OT-afdeling. De vergelijking met ATEX-wetgeving ligt voor de hand: 20 jaar geleden besefte niemand de impact van ATEX-wetgeving voor de verwerking van brandbare en explosiegevoelige bulkgrondstoffen. “Dat moesten we bij elke klant expliciet benoemen, ze wakker schudden”, herinnert Vanneuville zich. “Nu, 20 jaar later, stellen klanten ons juist die vraag: hebben we bij dit project afdoende naar de ATEX-voorschriften gekeken? Daar heeft een cultuuromslag plaatsgevonden.” Zo’n omslag is ook nodig als het om cybersecurity gaat. “De tijden veranderen. Door de introductie van web-based automatiseringssystemen ben je als organisatie verplicht om naast budget voor IT ook budget te reserveren voor preventie en onderhoud van het OT-systeem. Met die cultuuromslag helpen we onze klanten graag.” ●
Voor veel toepassingen in het pneumatisch bulkgoederentransport moeten blowers energiezuinig en/ of olievrij functioneren. Denk aan het zware transport van cement of het voedselveilig verplaatsen van poeders. Fabrikant van blowers en compressoren AERZEN introduceerde op de internationale waterbeurs IFAT 2024 nieuwe, olievrije schroefblowers die opnieuw zuiniger zijn dan hun voorgangers.
Industriële blowers dienen bij pneumatisch transport voor het verplaatsen van bulkgoederen door middel van aanzuigen of wegblazen. Soms worden beide methoden gecombineerd. Met onderdruk wordt het product dan bijvoorbeeld uit een opslagtank gezogen. Een andere blower levert vervolgens overdruk om het product door een leiding richting fabriek te blazen.
Beide transportwijzen kennen plussen en minnen. Bij grote transportafstanden is altijd blazen nodig om het product door een leiding te persen. Tot zo’n 50 meter kan vaak met zuigen worden volstaan. Zuigen kost wel meer energie, maar heeft weer als voordeel dat het schoner is. Bij blazen kan de overdruk bijvoorbeeld tot stofoverlast leiden als er meel of ander poeder wordt getransporteerd en er zich een lekkage in de leiding voordoet.
Een ander aandachtspunt bij blazen is verwarming van de lucht door de blower. Dat kan tot problemen leiden bij producten die gevoelig zijn voor warmte; denk aan vettige voedingsmiddelen. Koelen van de lucht kan dit voorkomen, maar vergt weer extra energie. Bij zuigen is koeling niet nodig, want daar verdwijnt de warme lucht aan de achterkant uit de blower.
VERSCHILLENDE
Voor pneumatisch transport zijn in principe verschillende typen blowers geschikt. AERZEN levert er een uitgebreid portfolio voor, vertellen directeur sales & marketing Tim van Haren en salesmanager pneumatisch transport Jeroen van Alken. Zoals de bekende draaizuigerblower, die geschikt is voor transport waarvoor 500-600 mbar overdruk voldoende is. Dit type is doorontwikkeld tot de schroefblower, die energie-efficiënter is en ook olievrij functioneert.
HOGE
Hoe hoger de druk die een blower levert, hoe sneller een silo of opslagtank is geleegd. Voor hoge onderdruk, tot 850 mbar, wordt een draaizuiger-
De nieuwe Delta
Hybrid schroefblower van AERZEN, weer energiezuiniger en – met geïntegreerde frequentieregelaar – compacter dan voorgaande typen.
‘Een turbo kan niet goed tegen de drukwisselingen die je bij pneumatisch transport hebt. Daar heb je een draaizuiger-of schroefblower of schroefcompressor voor nodig’
Tim van Haren, AERZEN
blower voorzien van voorinlaat-koeling om oververhitting te voorkomen. Als een extreem hoge overdruk, tot 5-6 bar, wordt gevraagd, bijvoorbeeld bij zeer lange leidingen, is een blower ontoereikend. Dan moet een (oliegesmeerde) schroefcompressor worden gebruikt.
WISSELENDE WERKDRUKKEN
Voor continubedrijf is de energiezuinige en onderhoudsarme turboblower een aantrekkelijke optie. Dit type opereert goed rond één bepaalde werkdruk, maar is daarom voor pneumatisch transport niet geschikt, legt Van Haren uit. “Daar heb je wisselende werkdrukken, als de transportleiding eerst leeg is, vervolgens geleidelijk volloopt en uiteindelijk weer wordt geleegd. Een turbo kan niet goed tegen die drukwisselingen. Daar heb je eigenlijk altijd een blower voor nodig die werkt volgens het verdringerprincipe, zoals een draaizuiger- of een schroefblower, of een schroefcompressor”
SCHROEFBLOWER
De schroefblower is in 2010 op de markt gebracht en gebaseerd op de simpele bouw van een draaizuigerblower en het hoge rendement van een schroefcompressor. Deze combinatie, Delta
AERZEN krijgt steeds meer verzoeken om z’n machines in containers te plaatsen, omdat klanten in hun bestaande fabriek geen opstelruimte meer hebben. De kleine footprint van de machines is dan belangrijk.
Hybrid geheten bij AERZEN, combineert de mogelijkheden en voordelen van beide technieken en kan zowel onderdruk als overdruk leveren, met een groot regelbereik.
NIEUWE TYPEN
Dit voorjaar lanceerde AERZEN op de IFAT in München (D) nieuwe Delta Hybrid schroefblowers. Deze leveren 100% olievrije lucht op maximaal 1,25 bar overdruk en zijn weer zuiniger dan de vorige typen. “Ook kunnen we ze nu als complete package unit aanleveren, inclusief frequentieregelaar voor het optimaliseren van het proces”, meldt Van Alken. “Daarmee maken we de complete footprint van blower plus regelaar kleiner.”
KLEINE FOOTPRINT
Die kleine footprint is belangrijk en niet alleen op bijvoorbeeld cementschepen, waar de ruimte beperkt is. Van Haren: “Als klanten in hun fabriek willen uitbreiden, hebben ze ook te maken met ruimtegebrek. We krijgen daarom steeds meer aanvragen om onze machines in containers te plaatsen, omdat de klant in zijn bestaande fabriek geen opstelruimte meer heeft. In zo’n container is een kleine footprint belangrijk, want je moet er nog wel om de machines heen kunnen lopen.”
ENERGIEZUINIG
Net zo belangrijk is de energiebesparing, tot wel 37% ten opzichte van conventionele blowers. Ook in vergelijking met de vorige typen van de Delta Hybrid is nog energiewinst behaald. Zo is de nieuwe blower leverbaar met hoog rendement IE5-PM elektromotoren en heeft die nog verbete-
‘De nieuwe Delta Hybrid blowers zijn op afstand te monitoren, dat geeft ook mogelijkheden voor het plannen van onderhoud’
Jeroen van Alken, AERZEN
ringen ondergaan aan het blowerblok. Bovendien heeft de v-snaaraandrijving plaatst gemaakt voor direct-drive. Dat zorgt voor enkele procenten energiebesparing en maakt de blower ook iets onderhoudsarmer, omdat er geen v-snaren meer zijn die regelmatig moeten worden vervangen. Het draagt eveneens bij aan het plug & playkarakter.
GELUIDSDEMPING ZONDER VERVUILINGSRISICO
Met een geluidsniveau van maximaal 75 dBa behoren de nieuwste blowers tot de stilste in de markt, claimt AERZEN. Ze zijn voorzien van geluidsdempers, maar bevatten geen dempingsmateriaal zoals glas- of steenwol dat in direct contact komt met de lucht, zegt Van Haren. “Bij onze blowers zit er alleen dempingsmateriaal in de mantel om de demper heen. Er is dus geen risico op vervuiling door materiaal dat kan afbrokkelen en dan met de luchtstroom naar het product van de klant wordt gevoerd.”
COMMUNICATIE EN MONITORING
De nieuwe Delta Hybrid blowers zijn voorzien van de AERtronic-besturing, zegt Van Alken.
Voor communicatie hanteert die standaard het Modbus-protocol en optioneel ook Profibus en Profinet. “Dat geeft mogelijkheden voor de monitoring waar de markt om vraagt. Klanten willen weten wat de status van hun machine is, ook voor het plannen van onderhoud.” Dat gebeurt steeds meer conditiegebaseerd; monitoring van trillingen, energieverbruik, temperatuur en druk geeft input voor de juiste timing van onderhoud. AERZEN kan de machine van de klant op afstand monitoren. “Op verzoek kunnen we inbellen en meekijken naar meldingen en eventuele alarmen. We geven de klant dan advies, bijvoorbeeld over aanpassingen in diens proces.”
Als applicatiespecialist kan AERZEN ook al in de investeringsfase adviseren over het pneumatisch transporteren van een product van a naar b, meldt Van Haren tot slot. “Wij kunnen uitrekenen welke leidingen nodig zijn, wat de drukval is afhankelijk van lengte en beladingsgraad, en hoeveel lucht de blower moet leveren. Met onze calculatietool Performance3 kunnen we dan bepalen wat voor de gevraagde werkdruk de meest energie-efficiënte machine is.” ●
Met het oog op de energietransitie proberen producenten niet alleen de eigen fabrieken en processen te verduurzamen, maar kijken ook naar de rest van de keten. Machinebouwers krijgen hier volop mee te maken, is de conclusie tijdens een paneldiscussie met drie toonaangevende leveranciers.
De energietransitie en verduurzaming van de procesindustrie hebben alles te maken met energie-efficiency en daarmee CO2-reductie. Er is nog veel laaghangend fruit te plukken met
‘good-housekeeping’. Energieslurpende persluchtsystemen worden eens goed nagelopen op lekkages. Zonnepanelen op het dak vergroenen het energiegebruik en zijn goed voor de bedrijfsportemonnee. Door het energiemanagement en de energiemonitoring van processen te automatiseren, is de energieconsumptie van een bedrijf flink terug te brengen. Maar er is meer. Gasbranders en stoomketels gaan – hoewel nu nog mondjesmaat vanwege de netcongestie – aan de stekker. Fossiel gas en olie worden ingeruild voor groene waterstof, eveneens zoetjesaan want de elektrolysecapaciteit en ook de waterstof-importterminals in de Nederlandse havens zijn nog in aanbouw.
De energietransitie staat in de procesindustrie beslist op de agenda, weet salesmanager Rieks Reyers van Dinnissen Process Technology. “Voor de grote producenten is het een belangrijk thema, dat onderdeel uitmaakt van hun propositie. Vijf jaar geleden was dat zeker nog niet het geval. Door de hogere energiekosten is dit proces in een stroomversnelling gekomen. De energietransitie heeft alles te maken met weggaan van fossiel, maar energiebesparing is het allerbelangrijkste, wat ook financieel aantrekkelijk is. Dat maakt het voor bedrijven makkelijker om hiermee aan de slag te gaan.”
FOODINDUSTRIE FOCUST OP DUURZAAM
In de levensmiddelenindustrie hebben de grote bedrijven hele teams ingericht die zich dagelijks richten op duurzamer produceren, ziet Perry Verberne, directeur van Van Beek Schroeftransport. “Zeker de procesbedrijven die op de retail gericht zijn, willen aan hun klanten laten zien dat ze hier druk mee zijn. Een aantal bedrijven was eerder al intrinsiek met duurzaamheid bezig, ook in andere
‘Er komt een prijskaartje te hangen aan je emissies. Dat gaat pijn doen. De bijdrage van leveranciers gaat nadrukkelijk meewegen bij de inkoop door de industrie’
Riek Reyers, Dinnissen
‘Weg van fossiel, ja, maar energiebesparing is het allerbelangrijkste, wat ook financieel aantrekkelijk is. Dat maakt het voor bedrijven makkelijker om hiermee aan de slag te gaan’
Riek Reyers, Dinnissen
sectoren. Ze hebben er budget en menskracht voor vrijgemaakt. Andere bedrijven ondervinden juist de druk van hun klanten om hiermee te beginnen. Na de pioniers zijn nu ook de volgers wakker geworden, wat de druk op nieuwe duurzamere technieken heeft vergroot. Daar worden wij als technologieleverancier mee geconfronteerd, maar dat biedt juist volop kansen.”
Berthram Mak, manager sales & marketing bij Hosokawa Micron, bespeurt een duidelijke trend. Bedrijven kijken niet alleen naar het verduurzamen van hun eigen fabrieken en processen, waar ze hele afdelingen voor oprichten, maar kijken ook buiten de fabriekspoort om de footprint van de hele productieketen te verlagen. Daarvoor hanteren steeds meer fabrikanten de Scope 1, 2 en 3-systematiek, waarbij niet alleen het eigen energieverbruik wordt meegenomen, maar ook dat van ketenpartijen.
Die bredere blik leidt tot toenemende bewustwording bij bedrijven, signaleert Mak. “Iedereen voelt de noodzaak zijn energieverbruik te verlagen en de overstap naar 100% hernieuwbare energie te onderzoeken. Ook wij kijken hierbij naar onze hele toeleveringsketen. We organiseren regelmatig sessies met onze toeleveranciers. Echter, niet iedereen is zich in dezelfde mate bewust van verduurzaming, vooral de kleinere bedrijven niet. Als we vol zitten, besteden we ook verspaningswerk uit. Dat zijn kleine jobbers, die hier gewoonweg de capaciteit niet voor hebben. Zij hebben heel andere zorgen dan wij als grote machinebouwers en kun-
nen het zich niet veroorloven ermee bezig te zijn. De ondersteuning vanuit de brancheorganisatie is er wel, maar het blijft heel veel werk.”
BLIK VOORAL GERICHT OP SCOPE 1
Verberne ziet dat de focus bij veel bedrijven vooralsnog op Scope 1 ligt. “Daar heb je je handen al vol aan. Zo moet je de milieu-impact van het
Berthram Mak, manager sales & marketing bij Hosokawa Micron, ziet dat bedrijven ook naar de toeleveringsketen kijken om hun CO2-voetafdruk te verlagen.
woon-werkverkeer bepalen, maar hoe moet je zoiets meten? Moet je elke dag aan je medewerkers gaan vragen hoe ze naar het werk zijn gekomen en hoe duurzaam het vervoermiddel is? Gelukkig mogen we met kentallen werken en was een eenmalige enquête voldoende. Scope 2 gaat nog een stap verder. Dat gaat bijvoorbeeld ook over het brandstofverbruik van je personeel en door wie dat is geproduceerd. Je moet hier wel pragmatisch in zijn. Scope 3 is vooral van belang voor de grote bedrijven die vanwege de duurzaamheidsverslaglegging de emissies in de keten in kaart moeten brengen, al voorzie ik dat dit op termijn voor elk bedrijf gaat gelden. Dit zijn wel de emissies waar je als bedrijf het minste vat op hebt.”
KETENVERANTWOORDELIJK
Dinnissen, vult Reyers aan, is ketenverantwoordelijk voor de toeleveranciers bij wie het bedrijf inkoopt. “Zo duwen we het thema duurzaamheid steeds verder de keten in. Iedereen krijgt ermee te maken. Duurzaamheid is immers iets voor de hele keten en niet alleen voor onze klanten. Iedereen is afhankelijk van elkaar om verder te komen.” Al werkt dit zelfreinigende mechanisme nog niet
‘De trend is dat bedrijven steeds breder kijken om hun footprint te verlagen en de hele toeleveringsketen erbij betrekken.’
Berthram
Mak, Hosokawa Micron
‘Na de pioniers zijn nu ook de volgers wakker geworden, wat de druk op nieuwe duurzamere technieken heeft vergroot’
Perry Verberne, Van Beek
goed genoeg, beamen ze alle drie. “Het gaat stapje voor stapje, maar het is aan het groeien”, zegt Mak.
Uiteindelijk zal deze ontwikkeling zich vertalen in een ‘pricing effect’, verwacht Reyers. “Er komt een prijskaartje te hangen aan je CO2-uitstoot en andere emissies. Op den duur zal dit pijn gaan doen. De bijdrage van leveranciers zal nadrukkelijk gaan meewegen bij de inkoop door de industrie. Wij hebben al meegemaakt dat een klant vraagt hoeveel vrachtwagens we inzetten voor het transport naar hun fabriek en welke emissiecategorie motoren er in deze wagens zit. Weer een andere klant kwam met het verzoek om zoveel mogelijk met het openbaar vervoer naar hun bedrijf te komen. Ga er maar aan staan! Dit soort vragen zullen we vaker krijgen, daar zullen we ons op moeten inrichten.” ●
Meer lezen over de Scope 1,2,3 systematiek?
Kunstmestfabriek
Agropaca in Calabozo, Venezuela, waarvoor EMT de hele proceslijn geleverd heeft.
Kunstmestfabrikant Agropaca heeft in Venezuela onlangs een geavanceerde meng en-opzaklijn in gebruik genomen waarin diverse machines zijn geïntegreerd. De lijn werd speciaal ontworpen om de efficiëntie en precisie in de behandeling en verpakking van kunstmest aanzienlijk te verhogen.
EMT tekende voor dit project en heeft de complete installatie recentelijk geïmplementeerd. Deze strategische verwerkingslijn omvat een Urea Coating Machine, Weighcont blender, Micro Nutrient Doseerder, mengschroef en transport naar een Quattro Small Bag opzakmachine. Deze installatie is een mooi voorbeeld van een compleet bedrijfsklaar project. De integratie van deze machines in één samenhangende lijn stelt nieuwe eisen aan efficiëntie en nauwkeurigheid.
Hoppers met vooraan rechts de micro-doseerinrichting voor de nauwkeurige toevoeging van micronutriënten.
V.l.n.r. gecoate ureumkorrels met handmatig gemengde coating, met een mengschroef gemengde coating en zonder coating. Bij de middelste korrels is de dosering exact en de menging gelijkmatiger.
Zak tijdens een vulcyclus.
Menginstallatie voor het coaten van de ureumkorrels.
Deze machine coat de ureum met inhibitoren. De nauwkeurig aangebrachte coating zorgt ervoor dat de stikstof in de ureum geleidelijk vrijkomt waardoor de plant langer de tijd krijgt om het op te nemen.
Het Weighcont-systeem staat synoniem voor precisie en betrouwbaarheid in continu wegen, doseren en mixen. Met een capaciteit van 20 tot 300 ton per uur is dit systeem ontworpen voor een continue nauwkeurige dosering zelfs bij hoge centrale capaciteiten.
Bij microdosering is precisie van het grootste belang. De ‘Micro dosing hopper’ garandeert een exacte dosering van de grondstoffen binnen het mengsysteem van de Weighcont mixer. Deze technologie is essentieel voor de nauwkeurige toepassing van micronutriënten ter verbetering van de opbrengst en kwaliteit van gewassen. Planten krijgen zo precies de juiste hoeveelheid essentiële voedingsstoffen toegediend.
• Bulk & Liquids Handling
• Air technology
• Automatisation
QUATTRO SMALL BAG OPZAKMACHINE
Deze machine is ontworpen voor het snel en nauwkeurig vullen van zakken van 25 tot 50 kg, en kan tot 2400 zakken per uur verwerken. De
machine combineert automatisering met precisie, zorgt dat producten snel worden verpakt en toch precies het juiste gewicht hebben, en voldoet aan de hoogste kwaliteits- en efficiëntienormen.
Vanuit het ‘t Zand in Noord-Holland exporteert EMT, producent van meng- en verpakkingssystemen voor de kunstmestindustrie, op maat gemaakte, in eigen huis ontworpen installaties naar alle hoeken van de wereld. Het bedrijf is wereldwijd actief, zoals te zien aan een referentielijst met ruim 650 projecten in meer dan 80 landen. EMT begon in 1913 als een fabriek die voornamelijk diervoeders en later ook kunstmest verkocht aan de lokale markt. Tegenwoordig is het een volwaardige machinefabriek die de hele kunstmestindustrie bedient. De focus ligt op doseren, mengen en wegen, en op het ontwikkelen van machines voor het afvullen van zowel 25 kg zakken als big bags. Het familiebedrijf wordt geleid door Gustaaf, Janco en Zico Zeeman die de traditie en innovatie binnen het bedrijf voortzetten. ●
Zico Zeeman is commercieel directeur van EMT.
Zijaanzicht van de menginstallatie en doorkijk naar buiten met de opzakmachines.
Driedimensionaal technisch ontwerp, kortweg 3D-engineering, vereenvoudigt maatwerkontwerp van bulkhandlingsprocessen. Bijkomend voordeel is dat opdrachtgevers kunnen zien hoe de toekomstige installatie er binnen hun fabriek uit gaat zien.
Installaties voor het transporteren en afhandelen van bulkgoederen komen altijd neer op maatwerk. Eerder gebeurde het design daarvan aan de hand van 2D-ontwerpen: technische tekeningen waarop een te bouwen installatie vanuit alle hoeken en standen in kaart werd gebracht. 3Dengineering maakt echter een stevige opmars. “Met 3D-modellen kunnen klanten echt zien wat ze krijgen,” vertelt Bas Derks, directeur van de Nederlandse tak van Gericke. Het van oorsprong Zwitserse bedrijf heeft in Hoevelaken een productievestiging waar installaties voor klanten worden ontworpen en geassembleerd. “Onze klanten hebben doorgaans geen ervaring met het lezen van technische tekeningen. Met 3D-modellen kunnen we ze begrijpelijk en laagdrempelig tonen wat we voor ze bouwen. We spreken dezelfde taal.”
3D-SCANS OP LOCATIE VOOR PERFECT MAATWERK
Zo’n 3D-ontwerp maken gaat in twee stappen. Eerst brengt Gericke de locatie van de klant – het magazijn of de fabriekshal – in kaart aan de hand van een 3D-scan. “Installaties moeten ingepast worden in bestaande gebouwen,” legt Rien Nap daarover uit. Als Manager Mechanical Engineering kent hij het 3D-engineeringproces als zijn broekzak. “Met een 3D-scan maken we een model van de ruimte waar de nieuwe installatie moet komen, inclusief bestaande inrichting. Alle hoeken en gaten nemen we mee, er ontgaat ons niets.” Op
‘Met 3D-modellen kunnen klanten echt
zien wat ze krijgen’
Bas Derks, Gericke.
basis van die scans kunnen engineers vervolgens aan de slag met het perfecte maatwerk. De nieuwe installatie wordt zo ontworpen, dat deze volledig geoptimaliseerd is voor de specifieke klantsituatie. “Dat leidt tot lage foutenmarges en dus weinig onvoorziene kosten. Dat vinden onze klanten belangrijk en prettig,” aldus Nap.
VOORDELEN VOOR KLANTEN ÉN TOELEVERANCIERS
3D engineering brengt voordelen voor letterlijk alle betrokken partijen met zich mee, weet Derks inmiddels uit ervaring. “Allereerst voor onze klanten: ze zien visueel wat ze krijgen. Dat wekt vertrouwen dat ze de juiste keuze hebben gemaakt. Bovendien: er is geen ruimte voor onduidelijkheid. We kijken allemaal naar hetzelfde, begrijpelijke design.” Ook voor Gericke zelf is 3D-engineering een uitkomst. Nap: “Voor onze fabricageteams is zo’n 3D-model prettig werken, beter dan tweedimensionale technische tekeningen. Je ziet eenvoudiger wat het moet worden en fouten komen nauwelijks voor.” Tot slot profiteren ook toeleveranciers van deze werkwijze. Derks: “2D-tekeningen moeten bij toeleveranciers intern vertaald worden naar tekeningen die zij zelf kunnen verwerken. Met onze 3D-modellen hoeft dat niet. Dat scheelt tijd en dus geld. Niet alleen voor ons, maar ook voor de klant. Bovendien: fouten in gefabriceerde onderdelen of machines komen minder vaak voor. En als ze al voorkomen, merken we ze razendsnel op, omdat ze afwijken van het 3D-model.”
PREFAB: SNEL, VEILIG EN KOSTENEFFICIËNT
3D-gemodelleerde installaties assembleert Gericke in eerste instantie op de eigen productielocatie. Klanten worden vervolgens uitgenodigd om de installatie in levenden lijve te bekijken. Eventueel kunnen er dan nog kleine wijzigingen worden besproken. “Dat komt deels doordat de meeste partijen het niet meer accepteren als we wekenlang op locatie aan het werk zijn,” vertel Derks daarover. “Vroeger was dat gangbaar, maar met alle veiligheidseisen van nu kan dat niet meer.” “En het gaat nu ook sneller,” weet Nap. “Personeel in onze branche is schaars, en als ze elke dag uren kwijt zijn met heen en weer rijden naar klanten, schiet dat niet op. We bouwen installaties tegenwoordig in-house op, en bij de klant hoeven we het alleen nog te assem-
bleren als prefab-installatie. De bouwers die de prefab doen, doen ook de assemblage bij de klant.”
BESTAANDE INSTALLATIE NABOUWEN
In sommige gevallen bouwt Gericke op zijn eigen locatie zelfs delen van bestaande installaties van klanten na. Dat was onlangs het geval toen een nieuwe installatie werd ontworpen voor plaatsing in een bestaande snoepfabriek. “Een deel van de nieuwe installatie moest bovenop een bestaand bouwwerk komen,” herinnert Derks zich. “Dat hebben we toen op basis van de 3D-scan 100%
waarheidsgetrouw nagebouwd. Toen de klant later bij ons op locatie zijn nieuwe installatie kwam bekijken, waren ze zeer onder de indruk over de professionele aanpak.
Gebruikte 3D-modellen en -scans bewaart Gericke voor later, vertelt Nap ten slotte. “Ook weer vanuit klantgemak: als ze later iets willen aanpassen of uitbreiden, hebben wij alle kennis en data nog in huis. En ja, uiteindelijk helpen we onszelf hiermee ook met een beetje klantbehoud. Het mes mag best aan twee kanten snijden.” ●
‘Voor onze fabricageteams is zo’n 3D-model prettig werken en fouten komen nauwelijks voor’
Rien Nap, Gericke
3D-modellen versnellen en verduidelijken het ontwerp- en fabricageproces van bulkhandling installaties.
Energiewinst met vernieuwde schroefwarmtewisselaar
Van Beek Schroeftransport ontwikkelde een elektrisch verwarmde, energieefficiënte schroefwarmtewisselaar. Deze verwarmt het product tijdens het transport, zonder thermisch medium. Klanten gaan de thermische schroeftransporteur binnenkort testen.
De schroefwarmtewisselaar kan rekenen op een groeiende populariteit in de procesindustrie. De grote troef van de thermische transportschroef is dat de machine het product tijdens het transport
verwarmt of koelt, wat aantrekkelijk is bij onder meer het verwerken van pasteuze massa’s, zoals het beslag van de bakker of het kalkdeeg in de mortelfabriek.
De thermische transportschroef is geen onbekend terrein voor Van Beek Schroeftransport. Ze leveren al langere tijd Celsius transportschroeven voor het verwarmen en koelen, maar ook drogen en mengen van korrels en poeders. De extra processtap maakt het bijvoorbeeld mogelijk meer verblijftijd voor het product in het proces te creëren, legt directeur Perry Verberne uit. “De lengte van de schroef zorgt ervoor dat het product exact op de juiste temperatuur is voor de volgende stap.
‘Temperatuurzones geven je meer controle; je kunt het product geleidelijk verwarmen’
de Celsius Volta, de universele, volledig elektrische schroefwarmtewisselaar.
Producten in een schroef verwarmen geeft een uitstekende menging”, zegt Verberne. “Vaak voeren we de schroef dubbel uit voor een nog betere menging en warmteoverdracht. We hebben hier veel kennis over opgebouwd. De schroefwarmtewisselaar neemt een groeiend aandeel in ons productportfolio in.”
THERMISCH MEDIUM: RISICO OP LEKKAGE
De schroefwarmtewisselaar heeft zich bewezen als generieke toepassing voor continue processen, mede vanwege de constante temperatuur. De machine is energiezuinig en geeft weinig productbeschadiging. Toch zijn er aandachtspunten. De transportschroef gebruikt een thermisch medium (water, glycol, stoom of thermische olie) voor het verwarmen en koelen van producten. Bij slijtage van de machine kan het medium weglekken met het risico van productcontaminatie. Bij thermische olie geldt dat bij een lekkage van het oliecircuit
niet alleen het product, maar ook de productieomgeving vervuild kan raken. “De gebruiker moet investeren in een vloeistofdichte vloer. Het punt blijft echter dat je dit soort risico’s nooit helemaal uit kunt sluiten”, aldus Verberne. Verder gaat het bij dit type schroef om een zware constructie waar veel laswerk aan zit. Het benodigde drukvat, om voldoende flow van het thermisch medium te realiseren, en het aanwezige leidingwerk met koppelingen, regelkleppen en appendages maakt de thermische transportschroef tot een technische complexe constructie.
Reden genoeg voor het bedrijf om slimmere toepassingen van deze techniek te onderzoeken. “We hebben een eigen R&D-afdeling en daar leggen we onze machines regelmatig onder de loep om de toepasbaarheid en de veiligheid ervan te vergroten en ze nog energiezuiniger maken”, vertelt Verberne. In twee jaar tijd ontwikkelde de R&D-afdeling een mechanisme, dat de schroeven en de mantel, van de schroefwarmtewisselaar volledig elektrisch verwarmt zonder dat er een thermisch medium nodig is. In productieprocessen waarin een schroef een product warm moet houden”, legt Verberne uit, “wordt de behuizing afgedekt met een keramische mantel met een verwarmingselement of met silicone verwarmingsmatten, die op de behuizing worden bevestigd. Het nadeel hiervan is dat er alleen op de mantel van de schroef elektrische verwarming is. “We hebben nu een vergelijkbaar systeem ontwikkeld, dat de schroef aan de binnenkant elektrisch verwarmt, terwijl deze ronddraait. Dat op zich is al een stevige uitdaging, maar we zijn erin geslaagd een werkend prototype te bouwen. Het is een veel simpelere constructie dan de conventionele schroef en er is geen thermisch medium meer nodig. De crux zit hem erin om voor een blijvend goede warmteoverdracht te zorgen.”
Meer kan Verberne er niet over zeggen, want de patentaanvraag loopt nog.
AFZONDERLIJK REGELBARE TEMPERATUURZONES
Een belangrijk pluspunt van de vernieuwde transportschroef is de mogelijkheid om het temperatuurniveau in de machine in verschillende zones in te stellen en te regelen. “Je hebt zo veel meer controle over het proces in de schroef en je kunt het product geleidelijk verwarmen”, verduidelijkt Verberne. “Voor sommige traditionele productie-
processen is dat erg interessant. Bij een thermische transportschroef kan dat namelijk niet, want over de gehele lengte van de schroef is de temperatuur nagenoeg gelijk.” Het afzonderlijk regelen van verschillende temperatuurzones in de transportschroef levert tevens energiebesparing op. De grootste energiewinst zit hem volgens Verberne in de afwezigheid van het thermisch medium en de infrastructuur eromheen. “Je hoeft bijvoorbeeld geen thermische olie meer te verwarmen. Dat scheelt een extra energie-omzettingsstap en is je eerste besparing. Verder is er energieverlies als je de olie buiten in een ketel verwarmt en je raakt altijd warmte kwijt langs het leidingnet, ook al is alles prima geïsoleerd. Het mooie van elektrisch verwarmen is dat het pas in de machine gebeurt. Onze schatting is dat dit een kwart aan energie bespaart.”
GENERIEKE MACHINE
Het ontwikkelde prototype is uitgebreid onderworpen aan duurtesten, waarin de verwarmingscycli over langere perioden zijn getest. Verder zijn er verschillende soorten korrels en poeders getest. “We hebben de machine niet met een bepaald proces in gedachten ontwikkeld en willen een generieke machine aanbieden”, vertelt Verberne, “net als de bestaande schroefwarmtewisselaar. De nieuwe machine wijkt daar ook niet zoveel vanaf. Het verwarmingsmechanisme is alleen anders. Het kenmerk van een warmtewisselaar is dat je een product indirect verwarmt, en dat doen we hier ook.”
TESTMACHINE VOOR BESTAANDE KLANTEN
Er komt een testmachine beschikbaar voor klanten die al een schroefwarmtewisselaar van Van Beek hebben staan. De autonome machine heeft dezelfde afmetingen als het huidige type thermische transportschroef. “Zo willen we de volgende stap maken door klantspecifiek te gaan testen. Het energiegebruik gaan we uitgebreid meten. We zetten een kilowattuurmeter op beide machines en dan kunnen we één op één vergelijken wat de energiewinst is, en ook wat de winst is van de apart regelbare temperatuurzones van de nieuwe machine. We hebben de ontwikkeling van de schroef nadrukkelijk met klanten besproken. Ook zij kijken uit naar nieuwe oplossingen. De steeds hogere energiekosten spelen hierbij mee. We hebben een lijstje klaar liggen van klanten die bereid zijn de machine te testen.” Verberne verwacht binnenkort ook de eerste feedback op de patentaanvraag te krijgen.
‘Het mooie van elektrisch verwarmen is dat het pas in de machine gebeurt. Dat bespaart naar schatting 25% energie’
Conventionele schroefwarmtewisselaar
1. Transportschroef met een dubbelwandige behuizing waar een thermisch medium doorheen loopt om producten te koelen (veelgebruikt zijn water en glycol) of te verwarmen (warm water, stoom of thermische olie);
2. Ook de schroef zelf kan eventueel een dubbelwandige uitvoering hebben, wat een groter warmtewisselend oppervlak geeft;
3. De hele schroef heeft een nagenoeg constante temperatuur en geen temperatuurzones;
4. Deze machine is energie-efficiënt, geluidsarm, stofarm en geeft weinig productbeschadiging;
5. Bij slijtage is er risico op lekkage van het thermisch medium aan de productzijde van de schroef; bij een oliecircuit is dan kans op verontreiniging van de productieomgeving.
Elektrische schroefwarmtewisselaar (Celsius Volta)
1. Schroef en mantel zijn voorzien van elektrische verwarmingselementen. Warmteoverdracht vindt plaats zonder thermisch medium;
2. Binnenin de schroef en mantel zijn afzonderlijk regelbare temperatuurzones mogelijk. waardoor de temperatuur van het te verwarmen product nauwkeurig te beheersen en te regelen is;
3. Minimaal warmteverlies door de regelbare elektrische verwarming van het product;
4. De machine is aanzienlijk energie-efficiënter vanwege de afwezigheid van thermisch medium en benodigde infrastructuur (drukvat en leidingwerk; de Celsius Volta heeft standaard een IE5-aandrijving, die circa 20% minder energieverlies geeft dan een IE4-aandrijving.
5. De schroef is net als zijn voorganger geluids- en stofarm en geeft weinig tot geen productbeschadiging,
6. Geen risico op lekkage van thermisch medium mogelijk naar product of productieomgeving.
De binnenzijde van de Celsius Volta ziet er niet veel anders uit dan de conventionele Celsius dubbelwandige schroefwarmtewisselaar, maar bij de Volta hebben de schroeven verschillende temperatuurzones.
Scherm van de Celsius Volta, met per schroef diverse instelbare temperatuurzones, waardoor het product geleidelijk verwarmd wordt.
Om producenten wereldwijd beter te kunnen ondersteunen opent Dinnissen nieuwe kantoren in Engeland en Nieuw Zeeland. Benieuwd naar deze of een van de vele andere ontwikkelingen?
Bezoek ons dan tijdens WOTS 2024:
Dinnissen UK
Dinnissen BV (HQ)
Dinnissen Asia
Dinnissen Deutschland
Dinnissen stand nr: 8D034 24-27 september, Utrecht
WILT U OOK NAUWKEURIG
• de productinhoud kennen van een silo?
• een vrachtwagen vullen vanuit een silo?
DAN IS ONS S-LEVEL SILO NIVEAU MEETSYSTEEM DE OPLOSSING!
Sinds 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht. In deze wet is de sectorale milieuwetgeving met andere regelgeving gebundeld vanuit de één-loketgedachte. In dit artikel leggen we kort de aanleiding en het doel van de wet uit.
De invoering van de Omgevingswet is vaak uitgesteld, maar op 1 januari 2024 is de knop dan eindelijk omgegaan. Ook de procesindustrie moet met de nieuwe wetgeving aan de slag. Doel van de wet is de ruimtelijke ordening in Nederland – en de samenhangende procedures en vergunningverlening – te vereenvoudigen en te versnellen, en inwoners en bedrijven sneller en beter te faciliteren. Door te snoeien in het moeras van 26 wetten en honderden besluiten zijn alle regels voor onder meer het bouwen, milieu, water en veiligheid in één wet terechtgekomen. Het gaat om een omvangrijke stelselwijziging met een nieuwe systematiek en veel nieuwe juridische begrippen. Veel regels staan op een andere plek. Naast de Omgevingswet zelf heeft de overheid nog aanvullende wetgeving voor de leefomgeving gemaakt.
WETTEKST OMGEVINGSWET
De nieuwe wet bevat veel nieuwe begrippen. Veel juridische termen uit de oude Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) zijn niet eenop-een overgenomen. Vroeg een bedrijf voorheen een vergunning aan, nu kan er bijvoorbeeld sprake zijn van een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA), als het plan van het bedrijf in strijd is met het omgevingsplan. Deze nieuwe terminologie roept nog veel vragen op. Bevoegde instanties hebben daarom hun helpdesk uitgebreid en medewerkers extra geschoold om bedrijven beter van dienst te kunnen zijn.
WELKE NIEUWE INSTRUMENTEN HEEFT DE WET?
De Omgevingswet bevat veel nieuwe instrumenten voor de overheid. Ook bedrijven moeten
hiervan op de hoogte zijn. Gemeenten legden hun ruimtelijke ontwikkelingen voorheen vast in het bestemmingsplan. Dat plan heeft plaatsgemaakt voor het omgevingsplan. Duizenden bestemmingsplannen komen in één omgevingsplan voor het gehele gemeentelijke grondgebied terecht. Provincies en waterschappen maken ook een plan en leggen dit vast in een verordening.
OMGEVINGSVISIE
Gemeenten en provincies zijn verder verplicht om een omgevingsvisie op te stellen. Zo’n visie geeft een integraal toekomstbeeld van ontwikkelingen op de middellange termijn. Belangrijk om te weten is dat de omgevingsvisie een puur richtinggevend instrument is. Het gaat om ideeën en voorstellen die nog niet concreet zijn. De overheid heeft nog geen keuzes gemaakt en er is niets beslist, ook als de omgevingsvisie door de gemeenteraad is
vastgesteld. De vastgestelde plannen komen in het omgevingsplan en de omgevingsverordening.
WAT IS ER OP VERGUNNINGSGEBIED VERANDERD?
De Omgevingswet kent nog altijd vergunningen die bedrijven aan moeten vragen, maar alle vergunningen voor bedrijven in de procesindustrie zijn voortaan gebundeld in één omgevingsvergunning. Ook de lozingsvergunning voor bedrijven is in de wet opgenomen, omdat de Waterwet is komen te vervallen. Niet alleen zijn de vergunningen gebundeld, maar in de Omgevingswet vallen ook veel meer activiteiten onder ‘algemene regels’. Dat betekent dat bedrijven daarvoor geen vergunning meer aan hoeven te vragen. Ze hoeven niets te doen of kunnen bijvoorbeeld volstaan met een (verplichte) melding van hun activiteit. Dat hangt af van het soort activiteit.
Laat uw producten stapelen door een van onze palletiseermachines
• Voor zakken, dozen, emmers, … en onderhoudsvriendelijk
• Snel gestapeld en zeer stabiele pallets
WE CHALLENGE YOUR PACKAGING PROJECTS
GA IN 5 STAPPEN NAAR EEN EFFICIËNTE VERPAKKINGSFLOW
Download de gratis whitepaper en ga aan de slag met onze best practices.
Everveld 23, 3200 Aarschot–+32 16 256734–sales@ausloos.be - www.ausloos.net
KORTERE PROCEDURES
Een belangrijk doel van de Omgevingswet is ervoor te zorgen dat bedrijven makkelijker en sneller een vergunning aan kunnen vragen. Het bedrijf doet één aanvraag via één loket en krijgt één besluit. Achter het loket werken alle bevoegde instanties samen (gemeente, provincie, waterschap en omgevingsdienst). De aanvraag wordt in de meeste gevallen sneller behandeld: in 8 weken in plaats van 26 weken, zoals voorheen onder de Wabo. Voor sommige projecten geldt een ‘uitgebreide procedure’, bijvoorbeeld als het bedrijf een verbouwing wil doen aan een rijksmonument. Het bedrijf krijgt dan binnen 6 maanden een besluit.
WAT ZEGT DE OMGEVINGSWET OVER INSPRAAK?
Een centraal onderdeel in de Omgevingswet is participatie, de nieuwe term voor ‘inspraak’, die in vergunningenprocedures en het omgevingsplan en de omgevingsvisie een belangrijke rol krijgt. Omwonenden en andere bedrijven in de buurt moeten als belanghebbenden mee kunnen praten over de plannen. Toch geldt in de meeste gevallen geen verplichting voor bedrijven om aan participatie met de omgeving te doen. De verwachting is
wel dat een goede participatie in het voortraject van een bouwproject of activiteit van een bedrijf draagvlak oplevert, wat de latere aanvraag bij het bevoegd gezag kan versnellen. Als er onvoldoende aan participatie is gedaan, is dat echter geen grond om de vergunning te weigeren.
De Omgevingswet brengt een compleet nieuwe digitaliseringslag met zich mee: het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO). In het DSO werkt de hele keten van overheden (gemeenten, provincies en waterschappen en de omgevingsdienst) samen om bedrijven via één digitaal loket te bedienen: het Omgevingsloket. Bedrijven in de procesindustrie hebben meestal te maken met de omgevingsdienst, die hun aanvraag moet beoordelen. Via het Omgevingsloket kunnen bedrijven alle omgevingsplannen, omgevingsvisies en besluiten van overheden inzien. Ook kunnen ze met één muisklik op een locatie of perceel alle wet- en regelgeving bekijken die daarop van toepassing is. De plannen van een bedrijf worden via het Omgevingsloket getoetst. De kanttekening hierbij is dat het digitale loket nog volop in ontwikkeling is. Alles werkt nog niet optimaal.
WAAROM MOEST HET ZO LANG DUREN?
De hoofdreden voor het veelvuldige uitstel van de Omgevingswet was namelijk dat het DSO nog niet goed werkte. In zijn eerste voortgangsrapportage van april 2024 stelt minister De Jonge dat het digitale stelsel zich tot nu toe ‘rustig en stabiel’ heeft gehouden. Het vullen van het DSO met regelgeving en het ontvangen van vergunningaanvragen gaat doorgaans goed. Maar veel gemeenten kunnen nog geen plandocumenten met de nieuwe Omgevingswetsoftware publiceren en wijzigen. Zij mogen daarom tijdelijk tot eind 2024 hun oude ICT-systemen hiervoor gebruiken. Bedrijven kunnen hierdoor nog niet alle informatie en regelgeving vinden. Daarom bieden gemeenten en andere overheden vooralsnog telefonische ondersteuning. ●
Deze animatie van de overheid geeft een korte uitleg over de Omgevingswet.
Deze animatie van de overheid geeft een korte uitleg over participatie onder de Omgevingswet.
Chemiebedrijf Nobian, voortgekomen uit het voormalige Akzo, heeft zijn emissiereductiedoelstellingen voor de korte en lange termijn laten valideren door het Science Based Targets initiative (SBTi). Deze organisatie heeft Nobians doelstellingen voor scope 1 en 2 voor 2040 op wetenschappelijke basis gevalideerd. Scope 1 betreft dan de directe CO2-uitstoot, veroorzaakt door eigen gebouwen-, vervoer- en productie-gerelateerde activiteiten. Scope 2 betreft de indirecte CO2-uitstoot door opwekking van ingekochte en verbruikte elektriciteit- of warmte. Gefaseerd zal Nobian in 2030 de helft minder uitstoten binnen Scope 1 en 2 dan in 2020 en naar 0 gaan in 2040. Uit het SBTi-rapport blijkt dat Nobians doelstellingen in lijn zijn met de 1,5°C opwarminggrens conform het Klimaatverdrag van Parijs om in 2050 of eerder klimaatneutraal te zijn. SBTi is een onafhankelijke organisatie die bedrijven en financiële instellingen wereldwijd adviseert over best practices om klimaatdoelstellingen te halen. ●
ZWAARDERE SCHROEF-
COMPRESSORS VOOR
STOFFIGE RUIMTES
ELGi Compressors Europe gaat zijn EQ-serie van oliegesmeerde schroefcompressors met directe aandrijving van 11-22 kW uitbreiden met nieuwe eenheden van 30-45 kW en drukversies van maximaal 15,5 bar g. Dit voorziet in een vraag van middelgrote industriële gebruikers naar meer capaciteit in de meest veeleisende en uitdagende omgevingen. De EQ-serie is dan ook geschikt voor gebruik in stoffige en vochtige omstandigheden met een omgevingstemperatuur tot 50°C en levert volgens de leverancier betrouwbare perslucht met meer debiet, en zou weinig onderhoud vergen. ●
PepsiCo Europe en Yara gaan bemestingsprogramma’s ontwikkelen om de ecologische voetafdruk bij de teelt van gewassen van contracttelers te verlagen. De samenwerking betreft het gebruik van hoogwaardige meststoffen, advies en digitale hulpmiddelen om voedingsstoffen efficiënter in te zetten, de opbrengst te verhogen en de uitstoot van broeikasgassen te verlagen. Focus ligt op de aardappelteelt. Yara levert jaarlijks zo’n 165.000 ton meststoffen aan PepsiCo, waarvan het grootste deel uit Yara Climate Choicemeststoffen zal bestaan. Deze meststoffen worden geproduceerd met een lagere CO2-voetafdruk, gebruikmakend van hernieuwbare of minder milieubelastende ammoniak. Het doel is om tegen 2030 over te schakelen naar volledig Yara Climate Choice-meststoffen. De samenwerking ondersteunt boeren tijdens de transitie en draagt bij aan PepsiCo’s doel om tegen 2040 netto-nul uitstoot te bereiken. ●
Het Finse Metso, toeleverancier van machines en apparatuur voor de mijnbouw en infrastructurele werken, investeert € 150 miljoen in een modern technologiecentrum in Tampere, Finland. Het bedrijf gaat hier technologieën, apparatuur en componenten ontwerpen, testen en produceren voor de productie van aggregaten en om zand te kunnen maken uit restmaterialen in plaats van vers zand. Dit industriezand kan bijvoorbeeld gebruikt worden voor het maken van beton. De eerste fase van het nieuwbouwproject startte in juli 2024 met de montage- en testfaciliteiten voor de productie van mobiele brekers en opslagfaciliteiten voor componenten en materialen voor gebruik in aggregaten. De complete oplevering van het technologiecentrum staat gepland voor midden jaren 2030. In lijn met de groene ambities van Metso worden de faciliteiten duurzaam en milieuvriendelijk. Het streven is de BREEAMcertificering ‘zeer goed’ te behalen. ●
Tijdens de vakbeurs Achema toonde Linde Material Handling drie elektrische pallettrucks met EX-beveiliging. De compacte voertuigen uit de T16 EX tot T20 EX serie zijn bedoeld voor het transporteren van ladingen in kleine ruimtes. De modellen zijn verkrijgbaar in de categorieën 2G/2D en 3G/3D voor ATEX-zones 1/21 en 2/22. Door het smalle ontwerp, de kleine draaicirkel en de logische besturing en bediening is er snel en eenvoudig mee te manoeuvreren. De explosiebeveiligingsmaatregelen omvatten bescherming tegen elektrische en mechanische vonken, continue temperatuurbewaking en allerlei voorzieningen om het opwekken van statische elektriciteit te voorkomen. Een ander nieuw product voor explosiebeveiligde vorkheftrucks was de met kunstmatige intelligentie (AI) uitgeruste ‘Reverse Assist Camera’. Dit systeem registreert mensen aan de achterkant van de truck en waarschuwt bestuurders voor mogelijke botsingen, waarbij gerichte en geleidelijke waarschuwingen worden gegeven. De zogenaamde meelooppallettrucks hebben een robuust chassis en versterkte vorken en zijn ontworpen voor lasten tot en met twee ton. ●
MÜNCHEN, DUITSLAND
Techbedrijf Siemens heeft 80 punten ontvangen in de laatste EcoVadis Sustainability Rating, goed voor de hoogste erkenning, de Platina-medaille. Met deze score behoort het concern tot de top 1% van de ongeveer 73.000 bedrijven die auditorganisatie EcoVadis wereldwijd beoordeelt op milieuprestaties. De EcoVadis-audit evalueert 21 duurzaamheidscriteria in 4 kernthema’s: milieu, arbeid en mensenrechten, ethiek en duurzame inkoop. ●
WALDKIRCH, DUITSLAND
De Duitse leverancier van sensoroplossingen SICK en het de Zwitserse metrologiespecialist Endress+Hauser gaan rond de jaarwisseling een strategisch partnerschap in procesautomatisering aan. Door de krachten te bundelen denken de twee meer te kunnen betekenen voor de energietransitiedoelen die de procesindustrie zich gesteld heeft. Het betreft de (versnelde) uitrol van geavanceerde meet- en regeltechniek om milieuparameters te kunnen bewaken en emissies te kunnen meten. In oktober 2023 ondertekenden SICK en Endress+Hauser een intentieverklaring, waarin ze plannen ontvouwden om de analyseapparatuur en gasflowmetertechnologie van SICK gezamenlijk op de markt te brengen en te ontwikkelen. Aangezien de productportfolio’s van de twee bedrijven complementair zijn, kunnen beide door samen op te trekken de procesindustrie een breder pakket aan oplossingen en diensten bieden en sneller innoveren. ●
www.ricelake.com
YANPAI’s experience in dry and liquid filtration, transport of fluidizable and bulk material, is able to produce a wide variety of textiles with high conveonveyor and filtration belts, Airslide, needle felts, filter fabrics and membrane products have been successfully used in a wide variety of production areas worldwide. These include:
• Chemical industry
• Paper industry
• Food industry
• Pharmaceutical industry
• Cement industry
• Metallurgical industry
www.yanpai.de
Sinds 1 augustus 2024 is de naam Schenck Process FPM gewijzigd in Coperion.
Na de overname door Hillenbrand (NYSE: HI) in september 2023 zijn de naam en het merk Coperion Food and Performance Materials (FPM) per 1 augustus 2024 veranderd in Coperion. Coperion is een operationeel bedrijf van Hillenbrand met 140 jaar ervaring in de procesindustrie. De Coperion-divisies leveren procesapparatuur voor de productie van polymeren en hoogwaardige materialen, voedingsmiddelen en gezondheidsproducten. Naast levering verzorgt Coperion ook de after-sales & service.
NAADLOZE OVERGANG
De naamswijziging heeft geen negatieve gevolgen. Alle expertise, personeel, productielocaties, test- en innovatiecentra en technologieën van de onderliggende merken van Coperion blijven behouden. Dit omvat toonaangevende merken zoals Raymond en Bartlett-Snow, Stock, Baker Perkins, Kemutec en Mucon. Klanten merken weinig van deze naadloze overgang, en profiteren alleen maar van de uitgebreidere technologische mogelijkheden die Coperion als geheel biedt.
DIVERSIFICATIE
“De overname van Coperion in 2023 was belangrijk voor Coperion om te diversifiëren en meer marktaandeel te verwerven. De volgende stap is deze naamswijziging, waarbij we de FPM merknaam inruilen voor die van Coperion”, zegt Ulrich
Bartel, president van Coperion. “Als Coperion kunnen we onze klanten een bredere waaier aan oplossingen, technologieën en diensten aanbieden”, zegt Matthew Craig, vice-president en algemeen directeur van Coperion.
AFSPLITSING
De verhuizing van het in de VS gevestigde Coperion startte in mei 2023, met de afsplitsing van het in Duitsland gevestigde Coperion, dat sindsdien in een parallel, maar niet gerelateerd proces is omgedoopt tot Qlar. De transitie naar de naam en
het merk Coperion begon met de verandering van het digitale domein fpm.coperion.com naar coperion.com. Website en e-mails zijn veranderd, ook van de aparte technologie-merken, zoals Baker Perkins. De nieuwe URL is coperion.com/fpm.
Coperion (www.coperion.com) levert compounderen extrusiesystemen, sorteersystemen, verkleinings- en wassystemen, doseersystemen, bulkgoederenhandling en services. Coperion ontwikkelt, produceert en onderhoudt installaties, machines en componenten voor de kunststofen kunststofrecyclingindustrie, de chemische, batterij-, voedingsmiddelen-, farmaceutische en mineralenindustrie. In de 3 divisies – Polymer, Food, Health & Nutrition en Aftermarket Sales & Service – en de ruim 50 verkoop- en servicebedrijven over de hele wereld zijn meer dan 5.000 medewerkers actief. Coperion is onderdeel van Hillenbrand (NYSE: HI), een multinational die procesapparatuur en aanverwante oplossingen levert aan de procesindustrie. Voor meer informatie, zie www.Hillenbrand.com.
Coperion Food and Performance Materials (FPM) is een merk van Coperion dat gespecialiseerd is in bulkgoederenhandling, zoals precisieoplossingen voor pneumatisch transport, malen, stofafzuiging, zeven, wegen en doseren. Voor meer informatie, zie coperion.com/fpm. ●
Atlas Copco brengt een nieuwe luchtcompressor met 2 vaste toerentallen. Dit is een soort gouden middenweg tussen een compressor met 1 vast toerental (goedkoop in aanschaf) en een compressor met een variabel toerental (voordelig in gebruik). De GA FLX-compressor werkt met 2 toerentallen: 1 voor de maximumcapaciteit en 1 minimumtoerental, dat het energieverbruik
verlaagt als de luchtvraag lager is en de compressor in nullast gaat draaien. Zo zit deze compressor precies tussen een compressor met vast toerental die alleen kan werken bij een motortoerental van 100% en een variabele compressor die het toerental precies aanpast aan de schommelingen in luchtvraag. Voordelen van de ‘dual-speed’ compressor zijn volgens Atlas Copco:
Atlas Copco FA FLX dual speed schroefcompressor.
• Tot 20% energiebesparing, dus lagere kosten.
• Flexibele drukinstelling zonder negatieve impact op de capaciteit of FAD.
Neemt 50% minder ruimte in dan de GA-compressor met vast toerental.
Coperion en Herbold Meckesheim leveren oplossingen om onaangename geuren uit gerecycled plastic te verwijderen. Gerecycled plastic kan, plat gezegd, nogal stinken. De stank
Ontgeuringsunit van Coperion.
komt van oppervlakteverontreinigingen, oplosmiddelresten, additieven, vreemde materialen of absorptie van de oorspronkelijke inhoud van de verpakking. Op verschillende punten in de recyclingsketen wordt daarom ‘ontgeurd’.
Dit begint bij de mechanische voorbehandeling. Het plastic wordt versnipperd, gewassen en gedroogd. Circulatie van frisse lucht in de silo waar het versnipperde plastic wordt bewaard, doet ook wat. De volgende, intensieve ontluchtingsstap, die de sensorische kwaliteit van het re-compound sterk verbetert, vindt plaats tijdens het compounderen in een dubbelschroef extruder. Na het smelten en homogeniseren van het afvalplastic in het procesgedeelte van de ZSK-extruder worden vluchtige deeltjes uit de plasticsmelt ontgast. Met behulp van onder andere vacuüm-devolatilisatie, worden
de opgeloste gassen uit het product verwijderd. Dit effect kan nog worden versterkt door vloeibare stripmiddelen toe te voegen. Als er grote hoeveelheden gas aanwezig zijn, biedt een ZS-EG zijdelingse ontgassing uitkomst. Coperion biedt ook post-extrusie- en pelletisatie-ontgeuringssystemen die de kwaliteit van het afvalplastic verder verbeteren. Hete lucht die door de pellets in de silo stroomt, verwijdert restgeuren. Dit werkt zelfs bij bijzonder hardnekkige lang-ketenige moleculen uit de kunststofverbindingen. Coperion heeft hiervoor 2 methodes ontwikkeld: 1 met 2 silo’s en 1 ruimtebesparende met 1 silo.
Bij de methode met 2 silo’s dient 1 silo om het granulaat te verwarmen en te ontgeuren en 1 silo om het granulaat te koelen met koude lucht. Het opwarmen van de pellets tot de gewenste vervluchtigingstempera-
(advertentie)
Atlas Copco +31 (0)78 623 0230 www.atlascopco.com/nl
tuur kost relatief weinig energie. De proceswarmte van de koeler kan worden gebruikt om de pellets voor te verwarmen, waardoor de energieefficiëntie toeneemt.
Bij de methode met 1 silo gebeurt het verwarmen, ontgassen en koelen in een enkele silo met behulp van 2 Bulk-X-Change warmtewisselaars.
Welke ontgassingsmethode het best is, hangt af van de gewenste productkwaliteit. Plastic recyclers kunnen de verschillende opties komen testen in de Coperion- en Herbold Meckesheim-testcentra, maar Coperion heeft ook een mobiele testunit voor het ontluchten van silo’s die op locatie uitgeprobeerd kan worden.
Coperion +49 711 8970 www.coperion.com
● Omgevingswet: klaar voor de aangescherpte regels voor industriële processen? Laat je niet verrassen.
● Ronde tafeldiscussie verduurzaming: wegwijs worden in de verplichtingen rond Scope 1, 2, 3.
● Verduurzaming van procesapparatuur: laat de zwaartekracht zijn werk doen, scheelt een hoop perslucht.
Het volgende nummer van Solids Processing verschijnt op 12 november, mis ‘m niet!
24 t/m 27 september 2024 verandert de Jaarbeurs Utrecht in de World of Industry, Technology & Science, WoTS 2024.
WoTS 2024 is het bruisende hart van de Benelux op het gebied van industrie, technologie en wetenschap. De vakbeurs WoTS 2024 bestaat uit drie verschillende werelden met hun eigen identiteit: World of Industry, World of Electronics en World of Laboratory. De drie verschillende werelden bundelen elkaars krachten en laten de bezoekers de wereld van morgen zien.
Eén van de pijlers van WoTS 2024 is een sterk inhoudelijk seminar programma. Een thema dat op de vorige editie zeer tot de verbeelding sprak, mag ook deze editie niet ontbreken: van waterstof naar elektrificatie. De innovaties en technologische ontwikkelingen op het gebied van waterstof en elektrificatie stapelen zich op. Tijdens de WoTS staat de industrie klaar om de laatste ontwikkelingen te presenteren en de innovatieve kracht en samenwerking te tonen tussen het bedrijfsleven, technologie en wetenschap.
De WoTS is de grootste industriële vakbeurs van de Benelux. Blokkeer 24 t/m 27 september in je agenda en laat je verrassen door alle kennis en innovatie die op de beursvloer wordt getoond.
24-27 september 2024
WoTS World of Technology & Science
Utrecht
In 2024 zijn er geen 5 werelden meer op de WoTS, maar 3. De voormalige World of Automation, World of Motion & Drives en World of Industrial Processing is samengesmolten tot één wereld: de World of Industry. Exposanten op deze beurs komen uit de procesindustrie, maakindustrie, machinebouw, OEM en engineering.
8 oktober 2024
Cursus Hygiënisch ontwerpenTransportbanden
Utrecht
Dagcursus van Burggraaf en Partners over hygiënisch ontwerp van transportbanden. Aandacht voor wet- en regelgeving, definities, microbiologie, ontwerp, reiniging en desinfectie.
9-10 oktober 2024
Solids Dortmund
Dortmund (D)
De bekende Solids-formule, ditmaal in Dortmund. Droge bulkbeurs met nationale en internationale exposanten gespecialiseerd in poeder-, korrel- en bulktechnologie.
9 en 16 oktober 2024
Training Intrinsieke Veiligheid
Ede
2-daagse training van X-TraCo die volgens de organisator “verder gaat dan het standaard loop assessment.”
15-17 oktober
Industrial Heat + Power
Den Bosch
3-daags beurs- en kennisevent tijdens de Nationale Energieweek. Gelijktijdig met, en op dezelfde locatie als, de Vakbeurs Energie, PREFAB en Zero Emission | Ecomobiel. Kennisprogramma focust op verduurzamen van bestaande stoomen warmteoplossingen en transitie naar niet-fossiele oplossingen.
31 oktober-1 november 2024
Zonering en gebouw
Utrecht
2-daagse cursus van Burggraaf & Partners over de hygiënische eisen aan het gebouw waarin de bereidingsprocessen van food, feed of farma plaats vinden: locatie-eisen, bouwelementen, omgeving en ongedierte, productstroom en zonering, constructie, luchtbehandeling. Met case studies.
6 november 2024
Food Systems Safety Day
Wageningen
Kennissessie over de normen waaraan voedingsmiddelenproducenten moeten voldoen. Georganiseerd door 3 brancheverenigingen (Dutch Machinery for the Food Industry (DMFI-NBT), GMV Dutch Food Systems, Machevo & Bulk Vereniging) in samenwerking met Hygienic Design Network (HDN). Bedoeld voor wie te maken heeft met ontwerp, bouw en gebruik van hygiënische procesinstallaties voor voedingsmiddelenproductie.
20-21 november 2024
Solids Antwerpen
Antwerpen (B)
Solids Antwerpen: de bekende stortgoedbeurs-formule maar nu in Antwerpen. Er worden zo’n 125 exposanten verwacht. Met in-depth kennissessies en een innovatietour.
26-27 november 2024
Particle Size Characterization Wateringen
27 november 2024
Hygiënische engineering - Droge processen Utrecht
(advertentie)
Al 60 jaar het vertrouwde adres voor weegbruggen, weegplateaus, containerwegers, kalibraties… L.R. Beijnenlaan 8, 6971 LE Brummen | Tel. 0575-561208 | E. info@smitsenco.com | www.weegbruggen.nl
24 t/m 27 september 2024
Tijdens de World of Industry, Technology & Science bundelen de industrie, technologie en wetenschap hun krachten om de bezoekers de wereld van morgen te laten zien. Scan voor meer informatie! www.wots.nl
ONDERHOUDSSTRATEGIE
Promotie-onderzoek Delft: Adaptief onderhoud voor offshore windparken
DIGITALISERING
Geen baanverlies door augmented reality
AANDRIJFTECHNIEK
Motorreductoren: wat zijn het en hoe werken ze?
Lek Detectie
Lager Conditiebewaking
Lager Smering
Condenspot & Afsluiter
Elektrische Ontladingsdetectie
CAT I & CAT II Ultrasound Training
On-site Implementatie Training
Applicatie Specifieke Training
Kostenloze ondersteuning & software
Online Training
Kostenloze toegang tot onze kenniscentrum (webinars, artikelen, tutorials…)
44 ONDERHOUDSSTRATEGIE
DATAGESTUURD ONDERHOUD
WINDPARKEN OP ZEE
Onderhoud aan offshore windparken kan efficiënter, blijkt uit het PhD onderzoek van Mingxin Li aan de TU Delft. Closed-loop datagestuurde onderhoudsstrategieën op basis van sensoren, computersimulaties en AI kunnen het onderhoud aan windturbines op zee ingrijpend effectiever maken.
47 DIGITALISERING
ONDERHOUDSPERSONEEL
HOEFT AR NIET TE VREZEN
Digitalisering, robotisering: heb ik straks nog wel een baan? Die vraag zingt rond als het gaat over AR-toepassingen binnen de industriële onderhoudssector. Experts vinden die angst ongegrond: “AR is een techniek voor mensen, door mensen.”
48 AANDRIJFTECHNIEK
MOTORREDUCTOR: TOEREN OMLAAG, KOPPEL OMHOOG
Een motorreductor is een combinatie van een tandwielkast met een elektromotor die het toerental van de motor omlaag brengt en het koppel van de uitgaande as die een machine aandrijft, verhoogt. Hoe werkt dit?
Maintenance Benelux is een uitgave van Proces Media bv Verschijnt 6 x per jaar.
Redactieadres
Proces Media
Marktplein 2
1421 AC Uithoorn
+31 (0)297 22 3462
redactie@maintenancebenelux.nl
Hoofdredactie
Vincent Hentzepeter
+31 (0)6 2059 2436 vincent@procesmedia.nl
Eindredactie
Mischa Hoyinck mischa@procesmedia.nl
Vormgeving Giesbers Retail, Velp
Met medewerking van: Martijn Kroese, Paul Smits
Druk Veldhuis Media, Meppel
Uitgever
Erik ten Haaf
+31 (0)297 22 3462
+31 (0)6 1003 1781 erik@procesmedia.nl
Sales
Debbie van den Dool en Marion van Sinderen
+31 (0)316 22 7155 sales@procesmedia.nl
Abonnementen abo@procesmedia.nl
+31 (0)297 22 3462
Abonnementsprijs 2024
Voor de Benelux: € 150 (excl. 9% btw).
Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: op aanvraag. Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd.
Uitgever: Proces Media bv, 1421 AC Uithoorn © 2024, Proces Media bv
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opname of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever.
ISSN: 2352-0027
Onderhoud aan offshore windparken kan efficiënter, blijkt uit het PhD onderzoek van Mingxin Li aan de TU Delft. Closed-loop datagestuurde onderhoudsstrategieën op basis van sensoren, computersimulaties en AI kunnen het onderhoud aan windturbines op zee ingrijpend effectiever maken.
Onderhoud aan windturbines op zee is notoir moeilijk te plannen en duur door de afgelegen ligging en onvoorspelbare weersomstandigheden. Een datagestuurde onderhoudsstrategie kan de kosten drukken. (Foto: Adobe stock)
Door de geïsoleerde ligging van windparken op zee en de onvoorspelbare weersomstandigheden op locatie is het onderhoud aan windmolens op zee een kostbare aangelegenheid. Uitbaters van windmolenparken zijn op zoek naar manieren om de kosten te drukken en het onderhoud efficiënter te maken. Hoe meer windmolenparken er bij komen, hoe interessanter dit vraagstuk wordt.
Sinds het eerste Europese offshore windpark – de Vindeby-installatie voor de kust van Denemarken – in 1991 operationeel werd, is het aantal windturbines op zee sterk gegroeid. In 2023 waren er rond Duitsland 28 windparken op zee in gebruik. Nederland heeft er 11, terwijl het Verenigd Koninkrijk de kroon spant met 39 stuks. Die aantallen zijn goed nieuws op het gebied van duurzaamheid en energiezekerheid, maar creëren op onderhoudsvlak uitdagingen. De opkomst van AI en machine learning bieden mogelijkheden om het onderhoud van de turbines onder deze ongewone, gecompliceerde omstandigheden efficiënter aan te pakken. Maar hoe werkt dat in de praktijk, als je rekening moet houden met duizenden factoren, en je te maken hebt met windmolens die ver uit de kust liggen, waar je niet zomaar even een kijkje kunt nemen?
Met die vraag ging Mingxin Li als PhD-kandidaat aan de Technische Universiteit Delft aan de slag. Met zijn proefschrift ‘Naar gesloten onderhoudslogistiek voor offshore windparken: benaderingen voor strategische en tactische besluitvorming’ won hij de prestigieuze PhD Thesis Award 2024. Li stelt in zijn dissertatie voor het eerst een closed-loop onderhoudsstrategie voor offshore windturbines voor. “Het doel was om alle mogelijkheden van de digitale revolutie in te zetten om de onderhoudsstrategie voor dit type windturbine te optimaliseren. Naar de toekomst toe is dat cruciaal, want hernieuwbare windenergie is van fundamenteel belang voor de energiemix van de toekomst. Maar dan moet het wel praktisch haalbaar zijn.”
“Exploitanten van offshore windturbines voeren meestal tijdgebonden, gepland onderhoud uit, waarbij onderdelen periodiek worden gerepareerd, zelfs als er nog geen ernstige slijtage of defecten zijn opgetreden. Dit omdat als het onderhoudsteam eenmaal ter plaatse is, het goedkoper is om ook maar direct onderhoud uit te voeren dat eigenlijk nog niet nodig is,” zo verklaart Li. Ruwe, onvoorspelbare mariene omgevingen en geïsoleerde locaties maken het onderhoud van offshore windturbines aanzienlijk minder efficiënt dan regulier industrieel onderhoud. Nog kostbaarder wordt het als er onverhoopt wél een onderdeel stukgaat voordat het gerepareerd is. “Een defect in zo’n windturbine vormt direct een groot probleem.
Er moet dan in hoog tempo een team worden afgezonden. Je kunt niet snel heen en weer, dus met alle mogelijke scenario’s moet voor vertrek rekening gehouden worden. Een simpele reparatie van een klein onderdeel wordt op die manier toch een prijzige aangelegenheid.”
SIMULATIES LEIDEN TOT ADAPTIEFONDERHOUDSMODEL
Li werkte jarenlang aan onderhoudsmodellen waarmee de sector die uitdagingen het hoofd kan bieden. Hij deed dat met complexe computersimulaties, waarin zoveel mogelijk interne én externe factoren die een rol spelen bij onderhoud aan offshore windturbines zijn verwerkt.
“Sommige omstandigheden die potentieel veel impact hebben, kunnen compleet willekeurig voorkomen. Denk aan zware omstandigheden op zee, waardoor niet alleen bepaalde onderdelen sneller slijten, maar de offshore locaties ook slechter bereikbaar zijn. Die hebben we op den duur allemaal in de simulaties verwerkt, om uiteindelijk te bepalen hoe je nu tot een effectieve, kostenefficiente onderhoudsstrategie kunt komen die optimaal is toegespitst op deze nieuwe, snelgroeiende sector.” Het resultaat daarvan is een closed-loop onderhoudsstrategie met een adaptief karakter. Adaptief onderhoud betekent in dat geval: snel kunnen reageren op al die factoren die een rol spelen bij het onderhoud aan windturbines op zee. Moderne hulpmiddelen spelen daarbij een belangrijke rol, zoals grote hoeveelheden sensoren die alles meten wat er te meten valt – niet alleen de actuele condities van elk relevant onderdeel, maar ook omstandigheden zoals de windkracht op zee en de actuele lucht- en watertemperatuur.
BESCHIKBAARHEID DATA IS CRUCIAAL
“Closed-loop adaptief onderhoud houdt in dat je de output van je onderhoudswerkzaamheden weer gebruikt om je onderhoudsstrategie te verbeteren. Momenteel zijn operators aangewezen op open-loop strategieën, omdat ze vooral tijdgebonden onderhoud plegen. Maar je wilt naar adaptief toe: onderhoud op het moment dat je op basis van data weet dat het nodig is, niet omdat het op een rigide planning staat.” Omdat de sector nog relatief jong is, is het voor exploitanten lastig om zo’n adaptieve onderhoudsstrategie zelfstandig in te regelen. Daar hebben ze historische data voor nodig, en liefst ook een hele hoop – maar die data zijn er nog niet voldoende. Op dit moment moeten ze op basis van halve cijfers hele besluiten nemen. “Daarom is mijn oproep aan operators van offshore windparken ook: deel je sensordata en andere relevante gegevens met de sector. Dat gebeurt nu nog veel te weinig – operators houden hun data voor zichzelf – maar het is echt nodig om Europees, of zelfs mondiaal, snel te kunnen optimaliseren.
Li ziet tot slot een interessante rol weggelegd voor industriële AI. AI-toepassingen in de onderhoudsindustrie staan nog in de kinderschoenen, maar zouden voor de offshore windsector weleens een rots in de branding kunnen gaan vormen. “Je moet je voorstellen dat bij het correct interpreteren van sensordata onvoorstelbaar complexe rekensommen komen kijken. Er zijn honderden, zo niet duizenden variabelen om rekening mee te houden en om door te rekenen.
‘Mijn oproep is: exploitanten, deel je sensordata met de sector. Dat is echt nodig om Europees, of zelfs mondiaal, onderhoud snel te kunnen optimaliseren’
Operators van windturbines op zee kampen momenteel met drie grote uitdagingen rondom het onderhoud aan de installaties:
1. De geïsoleerde ligging van de windturbines. Het aansturen van onderhoudsteams is daardoor kostbaar en kan eigenlijk alleen op basis van planningen die lang van tevoren worden gemaakt.
2. De onvoorspelbare omstandigheden rondom de turbine. Op zee slaat het weer snel om en kleine meteorologische schommelingen kunnen al gevaarlijke situaties veroorzaken. Dat maakt dat onderhoudsteams erg flexibel moeten zijn en er in de planningen altijd veel speling moet zijn voor onvoorziene tegenvallers.
3. De hoge kosten voor het aanleveren van materieel en onderdelen. Vervoer per schip brengt hoge kosten met zich mee, zeker als het om grote, zware installaties of onderdelen gaat.
Dr. Mingxin Li promoveerde aan de TU Delft op een gesloten onderhoudslogistiek voor offshore windparken. Zijn dissertatie won de PhD Thesis Award 2024. Foto: TU Delft
Niet voor niets kostte het ons jaren om simulaties te creëren die de realiteit benaderden.” AI kan niet alleen dat rekenwerk uit handen nemen, maar heeft als bijkomend voordeel dat het trainbaar is. “Machine learning is enorm waardevol. We kunnen de uitkomsten van onderhoudswerk teruggeven aan het systeem – closed loop, dus – en het systeem daarmee de voeding geven die het nodig heeft om zichzelf te trainen.”
Onderhoud aan offshore windparken blijft voorlopig nog wel een kostbare aangelegenheid, maar de opkomst van AI brengt de ontwikkeling van meer efficiënte, closed loop adaptieve onderhoudsstrategieën dus mogelijk in een stroomversnelling. ●
In september dingt Li mee naar de Europese Thesis Award van de European Federation of National Maintenance Societies en de Salvetti Foundation tijdens de EuroMaintenance-beurs 2024 in Rimini (Italië).
Digitalisering, robotisering: heb ik straks nog wel een baan? Die vraag zingt rond als het gaat over ARtoepassingen binnen de industriële onderhoudssector. Experts vinden die angst ongegrond: “AR is een techniek voor mensen, door mensen.”
De inzet van augmented reality (AR) voor industrieel onderhoud belooft gouden bergen als het gaat om efficiënter en duurzamer werken. Met behulp van AR kunnen specialisten bijvoorbeeld op afstand digitaal samenwerken, zonder allemaal naar de fysieke locatie te hoeven reizen. Instructies, sensordata en andere informatie is bovendien veel eenvoudiger beschikbaar voor onderhoudsprofessionals als dat via een ARheadset gaat dan wanneer ze telkens naar een laptop of andere informatiebron moeten teruggrijpen.
MACHINE GAAT MENS NIET VERVANGEN
Tegelijkertijd leidt de onvermijdelijke opkomst van AR tot kritische vragen. Maken dit soort digitale innovaties de menselijke professional straks
overbodig? Hebben we in de toekomst nog wel een baan? Ron Bezoen, consultancy manager bij Bilfinger (voorheen Stork) en expert op het gebied van AR-inzet binnen de onderhoudsindustrie, denkt dat het zo’n vaart niet loopt: “We hebben te maken met een branche waarin er steeds meer werk is dat door steeds minder beschikbare mensen moet worden gedaan. We moeten echt fundamenteel efficiënter gaan werken als we het hoofd boven water willen houden.”
Bij onderzoeksinstelling TNO heeft Sylvie Dijkstra-Soudarissanane zich de afgelopen jaren beziggehouden met de ontwikkelingen op het gebied van AR-toepassingen. Ze kent de angst voor nieuwe innovaties die weleens leeft onder
professionals. “Het is belangrijk om te achterhalen waar die angst dan vandaan komt,” legt Dijkstra-Soudarissanane toe. “Neem de twijfels van mensen serieus en betrek de hele organisatie bij de implementatie van bijvoorbeeld ARoplossingen. Een bottom-up aanpak dus, in plaats top-down. Innovaties zoals AR moet je samen omarmen, niet van bovenaf opdringen. Alleen dan wordt het iets voor mensen, door mensen.”
AR ALS HULPMIDDEL
AR is voor de onderhoudsindustrie een hulpmiddel, benadrukt Bezoen. “Het laat mensen efficiënter werken en faciliteert samenwerking. Maar het zal mensen niet vervangen. We zullen alle professionals de komende jaren echt keihard nodig hebben.” ●
‘AR zal mensen niet vervangen, maar we moeten steeds meer doen met steeds minder mensen. We zullen alle professionals de komende jaren echt keihard nodig hebben’
Ron Bezoen, Bilfinger
AR kan de mens niet vervangen: de monteur draagt de bril waarin de verrijkte werkelijkheid te zien is, en voert het onderhoudswerk uit.
Motorreductoren: tandwielkasten die de toeren van de motor verlagen en het koppel verhogen. (Foto:
Een motorreductor is een combinatie van een tandwielkast met een elektromotor die het toerental van de motor omlaag brengt en het koppel van de uitgaande as die een machine aandrijft, verhoogt. Hoe werkt dit?
Een motorreductor is niets anders dan een mechanische tandwieloverbrenging die het toerental van de elektromotor reduceert en tegelijk het koppel verhoogt zodat de motor een machine krachtig in beweging kan brengen. Het voorbeeld dat iedereen kent, is de versnellingsbak
in een auto. Koppel is de hoeveelheid kracht (in Newtonmeter, Nm) die een roterende beweging produceert. Koppel zegt dus meer over de kracht van een motor dan pk Het geheel van elektromotor en tandwielkast heet motorreductor.
RELATIE TOERENTAL EN KOPPEL
Bij een motorreductor bestaat een directe relatie tussen toerental van de motor en het koppel op de uitgaande as. Reductie van het aantal toeren met een bepaalde factor verhoogt het koppel met dezelfde factor. Bijvoorbeeld: vermindert de reductor het aantal omwentelingen van de elektromotor van 1500 naar 100 (dus met een factor 15) dan neemt het koppel op de uitgaande as toe met een factor 15 (oorspronkelijk koppel x 15).
SOORTEN MOTORREDUCTOREN
Er zijn verschillende soorten motorreductoren. Het verschil zit in de manier waarop de kracht overgebracht wordt:
1. Haakse motorreductoren
2. Vlakke motorreductoren
3. Rechte motorreductoren
4. Planetaire motorreductoren
HAAKSE MOTORREDUCTOR
Bij haakse motorreductoren staat de aandrijfas van de elektromotor haaks – onder een hoek van 90˚ – op het wiel dat via de uitgaande as de kracht overbrengt. Een haakse overbrenging is ideaal als een overbrenging de hoek om kan. Haakse reductoren komen in diverse uitvoeringen voor:
a. Wormwielreductor
b. Kegelwielreductor
c. Hypoïde reductor
Het gaat om een haakse overbrenging die is opgebouwd uit een worm en een wormwiel. De worm heeft een schroefvorm, dus met een schuine vertanding, en drijft een tandwiel aan. Eén omwenteling van de worm verplaatst het tandwiel een tand. Dit vermindert het aantal omwentelingen van de uitgaande as sterk. Deze reductor is sterk vertragend, heeft een hoog koppel. De robuustheid, veelzijdigheid en lage kosten zijn andere redenen om ervoor te kiezen.
B.
Een kegelwielreductor bestaat uit twee haaks op elkaar draaiende kegelvormige (ofwel conische) tandwielen. De ingaande en uitgaande as staan onder een hoek van 90 graden en dus snijden de hartlijnen van de tandwielen elkaar. De tanden van de kegelwielen kunnen recht, spiraalvormig of gebogen zijn. Bij een haakse kegelwielreductor zijn meerdere uitgaande assen mogelijk. Dit type staat bekend om hoge efficiëntie, met een hoog rendement (tot bijna 100%).
Deze haakse overbrenging maakt gebruik van speciale hyperboloïde (diabolo-vormige) tandwielen, waardoor de tanden een groter contactoppervlak hebben. Deze reductor lijkt op de kegelwielreductor, maar een van de tandwielen (het kleinere) is hoger of lager geplaatst dan het andere, waardoor de hartlijnen van de tandwielen elkaar niet snijden maar wel kruisen. Je ziet dit aan de positie van de assen: de ingaande as is versprongen ten opzichte van de uitgaande as, ze zitten niet in elkaars verlengde.
De hypoïde variant is energiezuinig, vooral bij hoge overbrenging. Dit is een overweging om hiervoor te kiezen.
2. RECHTE REDUCTOR
Bij een rechte reductor (of coaxiale tandwielkast) staat de ingaande en uitgaande as in één lijn, dus recht in elkaars verlengde. Vooral kleinere kasten hebben er eentje en deze reductor staat bekend om zijn efficiënte energiegebruik. Recht is vooral goedkoop, maar moet goed gesmeerd worden en is niet de stilste. Andere vormen zijn wat efficiënter door minder wrijving (en geluid) maar ook duurder.
Dit heet ook wel een opsteekreductor. Dit type heeft een compacte bouwvorm. Uit oogpunt van ruimte wordt daarom vaak voor deze reductor
gekozen. De tandwielen voor de reductie staan boven elkaar. De in- en uitgaande as staan parallel aan elkaar.
4. PLANETAIRE REDUCTOR
Een planetaire reductor heeft een centraal zonnewiel met daaromheen meerdere planeetwielen die binnen een ringwiel – met tanden aan de binnenzijde – draaien. Hierdoor zijn veel verschillende overbrengingsverhoudingen mogelijk. Omdat alle componenten rond dezelfde as draaien, is de uitgaande as concentrisch met de ingaande as. Deze reductor is met name geschikt voor grote vertraging en kan heel compact zijn. ●
24-26 september 2024
Basiscursus Reliability Centered Maintenance
3 (RCM3)
Zwolle
3-daagse NVDO cursus over de acht stappen van RCM3, de opvolger van RCM2. Met deze methode breng je de onderhoudsstrategie volledig in lijn met de internationale normen voor Asset Management en Risicomanagement (ISO 55000 en ISO 31000).
4 oktober 2024
Masterclass ‘Inspecties en de waarde voor Asset Management’
Houten
Dagcursus van NVDO voor wie zich niet laat certificeren, maar wel wil leren over conditiemetingen. Bedoeld voor asset owners, service providers, inspecteurs en adviseurs. Hoe voer je een goede inspectie uit? De masterclass biedt praktische handvatten als NEN2767, ISO55000 en de RVB BOEI Beslisboom ‘soort gebrek’.
13-14 november 2024
Asset Performance Conferentie 2024
Antwerpen
5e editie van deze 2-daagseconferentie georganiseerd door BEMAS. Focus op innovaties op het vlak van Maintenance en Asset Management met als centrale thema’s digitalisering en performance van assets. Met informatie over nieuwe 4.0 en 5.0 technologieën en fundamentals op het gebied van operations, onderhoud en asset management en hoe deze tezamen de betrouwbaarheid van apparatuur kunnen verhogen en de kosten kunnen verlagen. Na het evenement blijven de opnames van de conferentie en de webinars nog een jaar online staan, zodat je ze kan bekijken wanneer je wil.
18 december 2024
Hygiënisch onderhoud
Utrecht
Dagcursus van Burggraaf & Partners over hoe je onderhoud kunt plegen op zo’n manier dat het hygiëneniveau hetzelfde blijft, wat je moet doen als je een niet-hygiënische situatie tegenkomt, en welke invloed je als onderhoudsmonteur zelf hebt. Aan de orde komen: bewustwording dat hygiënisch werken noodzakelijk is; herkennen, signaleren en doorgeven (en terugkoppelen) niet-hygiënische situaties; kleine verbeteringen doorvoeren m.b.t. hygiënisch ontwerp; hygiënisch werken.
Meer cursussen, congressen en beurzen vind je op de agenda-pagina van MB Maintenance Benelux.
(advertentie)
Sensormate QE2008-W meetsysteem : draagbaar, draadloos, intelligent
De draadloze QE2008-W sensoren met magnetische koppeling voeren direct een holmrekmeting uit op de locatie waar ze gemonteerd zijn. Dit met het doel de stabiliteit en constructie van machines te optimaliseren.
Verbeteren van smeermethoden met Ultrasound
Met ultrasound kunnen bedrijven hun smeermethoden verbeteren. Maar smering onder controle houden is gemakkelijk, toch? Men hoeft er alleen maar voor te zorgen dat het juiste smeermiddel in de juiste hoeveelheid en op het juiste moment wordt gebruikt. Niet zo snel; was het maar zo eenvoudig…
De ASIO PRO is de professionele drone voor inwendige visuele inspecties met 2 keer zoveel vliegtijd als gebruikelijk. Dit beïnvloedt zowel de efficiëntie van de opdracht (en dus winstgevendheid) als het bereikbare inspectietraject.
Ontdek hoe deze recirculerende zuurkast uw werkprocessen kan verbeteren
CT Pro recirculerende zuurkasten bieden een veilige, flexibele en kostenefficiënte oplossing voor gevaarlijke stoffen in laboratoria, hebben een intuïtieve bediening en leveren energiebesparing op.
Hoe voer je voorspellend onderhoud in? Volg het 6-staps model van Bilfinger om predictive maintenance in te voeren.
COMPONENTENVOORELEVATOREN | ATEXBEWAKINGSSYSTEMEN | SLIJTVASTEPOLYURETHAAN BEKLEDING | COMPONENTENVOORHORIZONTAALTRANSPORT | MONTAGE, ENGINEERINGENADVIES
Betrek ons in een vroegtijdig stadium bij uw specifieke vraagstuk voor het vinden van de juiste duurzame oplossing. Met het productportfolio én onze uitgebreide kennis en ervaring, voorkomen wij stilstand en ontzorgen wij u met langere standtijden, hogere capaciteiten en/of lagere kosten per ton getransporteerd product en blijven wij ook na installatie uw servicepartner.
