Fundación Proclade Yanapay Avda. Navarra 1, 20013 DonosƟa Teléfono: 943 29 80 55 gipuzkoa@proclade.org
sembrando solidaridad
yanapay laguntza zabaltzen
Revista de Sensibilización - Nº 40 - Febrero 2015 Sentsibilizazio Aldizkaria - 40. zenbakia - Otsaila 2015
Puedes colaborar con Yanapay con tus donaƟvos en Kutxa: 2095 5092 01 1062887814
Propuesta del Mes
E
l Sur también existe. ¡Conócelo!
Ya se sabe que la mejor manera de conocer una realidad es vivirla. Sin embargo, como imaginamos que no te será posible hacer un largo recorrido por la mayor parte del planeta, un medio alternativo y mucho más sencillo es entrar en contacto, hablar, con personas de los países del Sur, personas que hayan vivido allí o que habiendo ido de turistas, se hayan
dedicado a algo más que a ver monumentos.
der mejor por qué se toma esa dura decisión que es emigrar.
Escuchar a estas personas te ayudará a conocer las condiciones de vida que existen en estos países, sus problemas cotidianos y, sobre todo, a compren-
También es frecuente que en la prensa, la radio o la televisión se dediquen artículos o programas que hacen referencia específica a este tema. Prestar atención a este tipo de informaciones y, sobre todo, contrastarlas con las que recibimos habitualmente, puede ser un buen sistema para que tu (nuestro) despiste sobre la realidad del mundo en que vivimos sea cada vez más pequeño.
la persona, prestarle atención y tratarla como una más, sin diferencias.
¿No haríamos de este mundo un lugar mejor si todas las personas nos respetáramos y esperáramos conocer a la gente antes de juzgarla? Pues para que eso pase, tenemos que empezar a mirar e intentar cambiar cada uno de nosotros.
Reflexión
L
a tolerancia entre las diferentes religiones y culturas es muy importante, ya que somos personas, tenemos corazón y eso es lo que nos hace iguales. Hoy en día vamos viendo que a las ikastolas van llegando personas que piensan y creen diferente, y es importante estar alerta para poder estar cerca de ellas y ellos y para que, de esta manera, nuestro trato sea semejante al resto. Tenemos que hacer un esfuerzo por conocer su religión y su cultura, y con eso veremos como nos enriquecemos con ello. Es muy triste que haya personas que se sientan solas y humilladas por pensar diferente, lo que habría que hacer es respetar a
Veámonos todos como hermanos y hermanas de Dios que somos, y no dejemos que el color, la clase social, la religión y la cultura nos separen. Seamos todas las personas amigas entre nosotras. Jesús siempre estuvo con los últimos, con los que peor lo pasaban, con los que se sentían diferentes. Y como nosotros y nosotras queremos ser como Jesús, tenemos que intentar respetar a aquellos que creen diferente pero que en el fondo son gente igual que nosotros y nosotras, con sus problemas, sus alegrías y preocupaciones.
2 - YANAPAY
Erlijio eta kultura ezberdinen arteko elkarrizketa gizarte eta mundu kohesionatu eta baketsuago baterako giltza ote? Ezin daiteke estatuen arteko bakerik egon, erlijioen arteko bakerik izan ezean. Eta ezin daiteke erlijio tradizio ezberdinen arteko bakerik izan, berauen artean elkarrizketa edo hartu emanik ez badago
2015.
urteko
lehendabiziko egunetan Charlie Hebdo aldizkari satiriko frantziarraren aurka Yahidismoaren izenean buruturiko erasoak adierazpen askatasunaren mugen eta erlijio eta kultura ezberdinen arteko elkarrizketa beharraren inguruko eztabaida jarri du iritzi publikoaren ahotan. Biak ala biak gai sakonak izan arren, guk bigarren gaiari helduko diogu, xumeki bada ere, Yanapay aldizkariak eskeintzen digun tarte honetan. Historian zehar erlijio ezberdinen arteko elkarrizketa eta hartu emanak sustatzeko ekimenak aspaldikoak dira. Lehen aldiz erlijo ezberdinetako ordezkariak, 1893. urtean Chicagon (AEB) bildu ziren eta ehun urte beranduago, 1993an, bilera bera errepikatu zuten hiri berean. Hurrengo bilera 1999. urtean burutu zuten Ciudad del Cabon (Hegoafrikan), eta bilera honek erlijio ezberdinen arteko mugimenduak Hegoafrikak bizi zuen Apartheidaren amaieraren alde egindako lana azaleratzeko eta publiko egiteko balio izan zuen. Ondorengo
bilerak, 2004. urtean Bartzelonan eta 2009. urtean Melbournen burutu ziren. Eliza Katolikoaren historiari erreparatuz gero, Vatikano II. Kontzilioak aurrerapausu handia
suposatu zuen erlijio katolikoaren eta gainontzeko eliza eta erlijioen arteko hartu eman eta elkarrizketa sustatzeko orduan. Lehen aldiz Elizaren textu ofizial batean, gainontzeko erlijioetan gauza interesgarri eta eredugarriak badaudela azpimarratzen baita eta sortutako ororen baitan Jainkoraren lorratzak bilatzera animatzen baigaitu. Azpimarragarria da baita ere, San Juan Pablo II. Aita Santuak, 1986ko urrian Asisen (Italian) munduko 12 erlijio garrantzitsuenetako 150 ordezkarirekin
batera burutu zuen otoitzaldia Asisko Frantziskoren ereduari eta bere “Bake eta Onâ€? lemaren espiritu eta mistika jarraituz. Gaur egungo Aita Santuak, Frantzisko Aita Santuak, sarritan azpimarratu izan du erlijio ezberdinen arteko elkarrizketa eta hartu emanaren beharra. Intuizio hau ekintzetan ere abian jartzen ahalegindu da, horrela 2014. urteko irailaren 7an Sirian, Ekialde Hurbilean eta mundu osoan bakea lortzeko baraualdia eta otoitz jardunaldiak antolatzera animatu zituen munduko parrokia eta kristau komunitateak. Eta orain dela egun gutxi, Asiara egin duen bere azken bidaian, etengabe azpimarratu du erlijio ezberdinen arteko hartu eman eta elkarrizketaren beharra. Erlijio ezberdinen arteko elkarrizketa sustatzera garamatzaten arrazoietako batzuk honako hauek dira: • Mundu mailako erlijio aniztasuna eta hauek esparru publikoan duten presentzia areagotzen ari den unean, erlijio tradizio ezberdinen arteko elkarrizketa eta hartu emana sustatzeko momentu egokia
YANAPAY - 3
izan daiteke. Komunikazioa eta konfidantza ezinbestekoak dira erlijio ezberdinen arteko errespetua eta elkar ulertzea lortu ahal izateko eremu global zein tokikoan. • Bakea, justizia eta sostengarritasuna erronka nagusi dituen mundu honetan, erlijio tradizio ezberdinek jendearen borondatea eta nahiak mugiarazteko gaitasun paregabea izan dezakete. Erlijio eta sinesmen tradizio serio guztiek antzerako balioak partekatzen dituzte, eta ezinbestekoa da elkarrizketa eta lankidetzaren bidez berauek indartu eta sustraitzea. • Zalantza indibidualez beteriko gizarte honetan, erlijio ezberdinen arteko elkarrizketa eta hartu emanak, norbanakoari bere sustrai espiritualetan eta tradizioan murgilarazteko balio diezaioke. Erlijio ezberdinen arteko elkarrizketa eta hartu emanaren zutabe nagusiak, entzute aktiboa eta testigantza zintzoa dira. Elkarrizketa honek, ez du kortesiazko hartu eman eta tradizio bakoitzeko apar edo azalean gelditzen den zerbait izan behar, gizateriaren tradizio erlijioso ezberdinen sakontasunean eta aberastasunean oinarrituriko hartu eman emankor bat baizik. Bizi dugun globalizazio garaian, erlijio tradizio ezberdinen arteko
elkarrizketa eta hartu eman eraginkorra gatazka egoerak ekiditeko eta adiskidetzea sustatzeko funtsezko tresna izan daiteke. Izan ere, erlijio tradizio ezberdinek beraien jarraitzaileei norbanakoaren interesesetatik haratago dagoen ongizate kolektiboa lehenestera bultza baitezakete. Erlijio tradizio ezberdinek balio positibo eta interesgarri ugari dituzte, beraietako asko partekatuak direnak, eta gizarte kohesionatuago eta baketsuagoak sortzerako orduan erabakigarriak suerta daitezkeenak. Hans Küng filosofo eta teologo katoliko suitzarraren ustez, “Ezin daiteke estatuen arteko bakerik egon, erlijioen arteko bakerik izan ezean. Eta ezin daiteke erlijio tradizio ezberdinen arteko bakerik izan, berauen artean elkarrizketa edo hartu emanik ez badago” Euskadi mailan, aniztasun erlijiosoari dagokionez, Pedro Arrupe Deustuko Unibertsitateko Giza Eskubideen Institutuak eginiko zenbait ikerketaren arabera, biztanlegoaren %60a kristau katoliko gisa kontsideratzen da, %35a ateoa edo agnostikoa da eta %4a erlijio minoritarioren (ebanjelikoak, musulmanak, mormoiak, Jehovaren testiguak, budistak, bahaiak, e.a) bateko kide da. Erlijio minoritarioen arteko % 4 horretan, %50 ebanjelikoak izango lirateke, %8 musulmanak, %8 Jehovaren
testiguak eta gainontzeko %34a beste erlijio tradizio minoritario batzuetako kide. Euskadin 921 parrokia leudeke, eta katolikoak ez diren beste 300 komunitate edo kulturako zentru. Euskal gizarteak askatasun eta aniztasun erlijiosorako eskubidea nahiko ongi barneratua duela esan genezake, nahiz eta oraindik ere intolerantzia zantzuak antzematen diren gune erresidentzialetan (Bilbon eta Gasteizen eraiki nahi ziren meskiten kasuan, adibidez) kulturako zentruak eraikitzeko asmoak publiko egiten direnean. Nahiz eta dugun marko juridikoak eraikuntza hauek egiteko eta martxan jartzeko berme guztiak eman. Orohar, Euskadin aniztasunean oinarrituriko kultura erlijiosoaren falta somatzen dela esan genezake. Kristau katolikoak garen aldetik, gure kristautasunetik abiatuta, gure auzo, hiri eta herrietan bizi diren eta beste erlijio tradizio batzuetako kideak direnengana hurbiltzea eta beraien bizi molde eta tradizioak ezagutzea, gure egunerokotasunean Frantzisko Aita Santuak sustatzen duen erlijioen arteko elkarrizketa xumearen hazi eta legami izateko aukera ederra izan daitezke. Saia gaitezen, Hala Bedi!
4 - YANAPAY
Agenda CHARLA: “EDUCACIÓN INTERCULTURAL BILINGÜE EN EL NORTE DE POTOSÍ” Día: 3 de febero (martes) Hora: 19:00 Lugar: Teatro de la Ikastola Mariaren Bihotza Organizan: Proclade Yanapay Email: gipuzkoa@proclade.org Teléfono: 943 29 80 55
JORNADA DE SENSIBILIZACIÓN: “DONOSTIA CON LA BANCA ÉTICA” Día: 2 de febrero (lunes) Hora: 18:30 - 20:30 Lugar: Koldo Mitxelena Organizan: Economistas sin fronteras, Setem, FIARE, Donostiako Udaletxeko Lankidetza Atala Teléfono: 943481471
CURSO: “INTRODUCCIÓN A LA COOPERACIÓN PARA EL DESARROLLO” Día: 6-27 febrero (los viernes) Hora: 19:00 Lugar: Escuela Politécnica de Donostia Organiza: Cooperación de la UPV/EHU Precio: 10 Euros Inscripciones en: www.ehu.eus/es/ web/oficop
EXPOSICIÓN: “LA HUMANIDAD EN LA GUERRA” Fecha: del 5 al 27 de febrero Hora: 11:00 Lugar: Sala Kutxa Andia. C. Andía s/n Organiza: Cruz Roja, Kutxa
Oración Danos, Señor, aquella Paz extraña que brota en plena lucha como una flor de fuego; que rompe en plena noche como un canto escondido; que llega en plena muerte como el beso esperado. Danos la Paz de los que andan siempre, desnudos de ventajas, vestidos por el viento de una esperanza núbil. Aquella Paz del pobre que ya ha vencido el miedo. Aquella Paz del libre que se aferra a la vida. La Paz que se comparte en igualdad fraterna como el agua y la Hostia. Pedro CASALDÁLIGA