AGRO industry 2022/4

Aleksandra Wojnarowska biuro@agroindustry.pl

Od redakcji

Pod względem rozmiarów gospodarki, Polska globalnie plasuje się na 23. pozycji. Gdybyśmy na trwałe zwiększyli swój udział w światowym PKB powyżej 1 proc., mielibyśmy szansę wejścia do G20, zyskując wpływ na współtworzenie światowego porządku gospodarczego i osiągając pozycję porównywalną do tej z przełomu XVI i XVII wieku – czytamy w najnowszym raporcie Warsaw Enterprise Institute. Tymczasem polscy przedsiębiorcy próbują liczyć koszty i odgadnąć nieodgadnione, czyli co nam przyniesie 2023. Jeszcze w ubiegłym roku największym utrapieniem branży spożywczej zdawały się być rosnące obciążenia fiskalne i inne koszty, związane z wypełnianiem nowych ustawowych obowiązków. Do tego dochodziły „pokowidowe” zaburzenia łańcuchów dostaw. Wojna na Ukrainie jeszcze bardziej skomplikowała sprawę, również ze względu na niepewność dostaw i ceny energii. W aktualnym wydaniu publikujemy obszerne podsumowania A.D. 2022 przygotowane przez naszych czytelników: wiodące podmioty rynku spożywczego. Serdecznie zapraszam do ich lektury i wyciągnięcia własnych wniosków.

Wydanie 4/2022 AGROindustry wchodzi z nami w Nowy Rok. W imieniu naszej redakcji życzę Państwu przede wszystkim zdrowia i pogody ducha, gdyż ciosy, które nie zabijają, czynią nas silniejszymi. Do siego roku!

spis treści

4 Pod naszym patronatem Kalendarium najważniejszych wydarzeń branżowych 6 Kupując, dajesz pracę Rozmawiamy z Marcinem Wrońskim 8 Podsumowania roku 2022 28 Ambasador Polskiego Sera 38 Piwa kraftowe: azot zamiast tlenu 40 Poznajcie najlepsze piwa w Polsce! GOOD BEER 2022 48 Zwycięzcy Piwne Akordy 2022 50 Najsłodsi medaliści na świecie GOOD SWEET 2022 54 Prezentujemy zwycięzców plebiscytu „LODY” serwisu Nowości Handlowe 55 Raport o rynku jabłek A.D. 2022 Anna Bugała 60 Paskalizacja a wymagania współczesnego konsumenta dr Ewa Przysiężna 64 Prezentujemy zwycięzców konkursu KROK DO SUKCESU 2022 67 Opakowania pokrywane plazmowo dr inż. Lech Maryniak 73 OZE ze słomy? dr Jarosław Domański

76 Wybraliśmy Ekoinwestorów w Przemyśle Spożywczym EKOINWESTOR 2022

REDAKCJA ul. Kościuszki 29 44-240 Żory redakcja@bikotech.pl

RADA PROGRAMOWA

Bogdan Dróżdż (SGGW)

Lech Maryniak

Ireneusz Plichta (ProEko)

Janusz Wojdalski (SGGW)

Zygmunt Zander (UWM)

REDAKTOR NACZELNA

Aleksandra Wojnarowska, tel. 535 094 517

PROMOCJA I REKLAMA Monika Skrzyszowska, tel. 535 566 506

STUDIO GRAFICZNE, DTP PROGRAFIKA www.prografika.pl

DRUK

Chroma Sp. z o.o. WYDAWCA Bikotech Sp. z o.o. ul. Kościuszki 29 44-240 Żory www.bikotech.pl www.agroindustry.pl

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń oraz za treść i poprawność artykułów przygotowanych przez niezależnych autorów. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych.

Wydawca jest organizatorem konkursów, ocen i plebiscytów:

Kwartalnik

10-11 marca, Wrocław

Wiosenne Warsztaty Sokownicze i Napojowe & Suplementy Diety

patronatem

Konferencja – symbol, najsilniejsza marka wśród branżowych spotkań branży mleczarskiej w Polsce. W edycji 2022 udział wzięło ponad 300 osób. Dyskutowali jak zwykle o postępie technicznym w przetwórstwie mleka. Techmilk jest z polskimi mleczarzami od zawsze: towarzyszył im w rewolucji technologicznej i wejściu w struktury Unii Europejskiej.

7-8 kwietnia, Nałęczów Polskie Jabłko

16-18 maja, Jachranka Euroforum Polskiego Mleczarstwa

Ważne tematy, legislacja i wyzwania sektora, połączone z oceną produktów mleczarskich i integracją środowiska, również mleczarzy – emerytów, którzy nadal „czują” branżę. Otwarte rozmowy, dużo merytoryki w dobrym wydaniu. Uroczysta kolacja z przyznaniem szeregu branżowych wyróżnień.

Wiosenne Warsztaty

i Napojowe połączone z konferencją Żywność Funkcjonalna &Suplementy Diety to cykliczne, specjalistyczne spotkanie branżowe, organizowane przez Bikotech wiosną każdego roku. W spotkaniu biorą udział technologowie, specjaliści ds. rozwoju oraz szefowie jakości wiodących zakładów spożywczych w Polsce. W 2022 roku do Wrocławia przyjechało 110 osób z całej Polski.

24-25 marca, Racibórz

Wiosenne Warsztaty Piwowarskie

jechało ok. 80 przedstawicieli browarnictwa. Było merytorycznie i serdecznie a raciborski browar zachwycił rozmachem inwestycji i recepturami.

6-8 kwietnia, Mikołajki

Techmilk

Czy przetwórca sadownikowi wilkiem? Czy jest przestrzeń do współpracy, gdzie obie strony poczują satysfakcję? Co dalej z polskim jabłkiem? – to główne zagadnienia, które przyświecały konferencji w Nałęczowie. Temat niezmiernie istotny dla wszystkich uczestników rynku i przyszłości polskiego jabłka.

18-20 maja, Gdańsk

Sympozjum Krajowej Unii Producentów Soków

28-29 kwietnia, Zegrze Kierunek Mleczarstwo

Konferencja mleczarska inna niż wszystkie, czyli więcej o kierunkach rozwoju, wizerunku i marketingu a mniej o technologiach jako takich. Gorące dyskusje, ciekawe tematy, polecamy z całego serca.

Najważniejsze spotkanie sektora sokowego w Polsce. Istotne debaty, mądre wystąpienia, nowe wyzwania. To wszystko jak zwykle w eleganckiej oprawie i dobrym towarzystwie. Sympozja KUPS to zawsze klasa sama w sobie. Wszyscy chcą być jak KUPS, ale KUPS jest tylko jeden.

18-20 maja, Kocierz Szkoła Technologii

Fermentacji

Nowe produkty i stabilność piwa były tematami przewodnimi XX Szkoły Technologii Fermentacji, która wróciła w 2022 roku na mapę

Sokownicze

Wiosenne Warsztaty Piwowarskie odbyły się w Raciborzu, w gościnnych progach raciborskiego Browaru Zamkowego. Do grodu nad Odrą przy-

wydarzeń branży piwowarskiej po czterech latach przerwy. Audytorium SzTF tworzą przedstawiciele świata nauki, browarów oraz firm. Organizatorem wydarzenia jest Krakowska Szkoła Browarnicza. W edycji 2022 wzięło udział 150 gości.

25-26 maja, Zabrze Kierunek Convenience

Trendy w sprzedaży żywności gotowej, bezpieczeństwo produkcji i innowacje technologiczne to zakres tematyczny tego spotkania. Rozmowy kuluarowe, nawiązywanie nowych kontaktów oraz pogłębianie starych odbywały się z widokiem na kopalnię Guido, którą to uczestnicy mieli okazję zwiedzić na zakończenie konferencji. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele największych producentów dań gotowych w Polsce.

Podczas kongresu nie mogło zabraknąć debaty dotyczącej największych wyzwań branży oraz wycieczki technicznej do prawdziwego browaru z duszą, czyli niesamowitego browaru Okocim. Podsumowaniem Kongresu jest uroczysta Gala Piwowarska. W spotkaniu udział wzięło prawie 250 przedstawicieli branży. Gospodarzem edycji był Browar Okocim.

19-21 września, Łochów Polski Kongres Serowarski

Kongres, czyli mnóstwo równoległych wydarzeń branżowych w jednym miejscu. Kongresowi towarzyszą dwa konkursy piwa: GOOD BEER oraz PIWNE AKORDY, równolegle do obrad odbywają się warsztaty i rozmowy kuluarowe na rozbudowanej strefie wystawcy.

Kongres Serowarski to najważniejsze spotkanie producentów serów i twarogów w Polsce. Szereg specjalistycznych prelekcji, rozbudowana strefa stoisk i uroczysta Gala Serowarska to już standard. W 2022 roku dodatkowo pobiliśmy rekord Polski na największą degustację serów a zaproszeni eksperci podczas specjalistycznej debaty opowiedzieli nam o perspektywach i zagrożeniach sektora.

21-23 września, Łochów Polski Kongres Napojowy

W 2022 roku, z okazji 10-cio lecia Polskiego Kongresu Serowarskiego, dziesięć niesamowitych mleczarni otrzymało tytuł „Ambasador Polskiego Sera”.

Edycja 2022 pod egidą firmy Coca-Cola HBC była niezapomniana. W kongresie, jak co roku, udział wzięli przedstawiciele polskiej branży napojowej. Trzy dni wypełnione prelekcjami, debatami i rozmowami kuluarowymi minęły zbyt szybko. Wisienką na torcie była wycieczka do zakładu produkcyjnego w Radzyminie.

17-18 listopada, Częstochowa Forum Lodowe & Sweet

Technika i technologia w produkcji lodów i słodyczy oraz dyskusja o rynku, trendach i bezpieczeństwie produkcji to przesłanie tej konferencji. Silną stroną wydarzenia jest także strefa stoisk, połączona z warsztatami i degustacjami słodkich innowacji. Ponad 150 uczestników: liderów produkcji lodów i słodkich przekąsek, przyjechało do miasta świętej wieży i wzięło udział w uroczystej Gali, wieńczącej czwartą edycję spotkania.

7-8 września, Krynica Zdrój Polski Kongres Browarniczy

Kupując, dajesz pracę

Czy opłaca się kupować polskie produkty?

Według analiz ekspertów kupowanie produktów wytworzonych w kraju na bazie polskich surowców przynosi korzyści, z których często nie zdajemy sobie sprawy. Szacuje się, że kiedy wybieramy produkt wytworzony w rodzimej firmie, aż 79 gr z każdej wydanej złotówki zostaje w Polsce. Jeśli natomiast kupimy produkt firmy zagranicznej wyprodukowany w innym kraju – z każdej złotówki zostanie w Polsce tylko 25 gr. W skali kraju są to naprawdę znaczące pieniądze, dające Polakom pracę.

Czy idea patriotyzmu konsumenckiego trafia do młodych konsumentów?

Kupując lokalnie wyprodukowane owoce, na przykład jabłka, nie generujemy takiej ilości paliwa jak na przykład przewożone przez tysiące kilometrów drogą morską banany. Patriotyzm konsumencki zmniejsza ślad węglowy.

Czy Polacy kupują polskie?

Niestety moim zadaniem jeszcze duży odsetek konsumentów nie ma nawyku sprawdzania pochodzenia wyrobu, który nabywa. Czytaniu etykiet nie sprzyjają również pośpiech oraz zbyt małe lub nieczytelne opisy czy oznaczenia na opakowaniach. Według ekspertów należy przełożyć chęć nabywania polskich produktów na realne działania, gdyż w kraju obserwuje się wysoki stopień deklarowanego patriotyzmu konsumenckiego, ale wciąż niesatysfakcjonujący poziom jego wdrożenia w życie w trakcie podejmowania codziennych decyzji zakupowych.

Co jest najbardziej istotne dla tych, którzy już te etykiety czytają?

J ednym wystarcza informacja, że produkt został wyprodukowany w Polsce, dla innych znaczenie mają również struktura i własność kapitału producenta oraz to, czy zyski i podatki pozostają w kraju.

Co robicie, jako KOWR, aby wspomóc polskich producentów?

Niezwykle istotne jest aktywne i efektywne informowanie oraz przypominanie konsumentom, że do rozwoju polskiego rolnictwa i przemysłu spożywczego, przyczyniają się codzienne, świadome decyzje zakupowe Polaków, a także promocja polskiej żywności w kraju oraz za granicą. W obydwu tych aspektach intensywne działania prowadzi reprezentowany przeze mnie Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.

Prowadzimy szeroko zakrojoną kampanię „Polska smakuje” , oferujemy do wykorzystania bezpłatne logo PRODUKT POLSKI, pracujemy nad dywersyfikacją i rozwijaniem zasięgu innych kanałów dystrybucji (w tym sprzedaży bezpośredniej, rolniczego handlu detalicznego – RHD oraz przez internet).

Dla przykładu w tym roku m.in. aktywnie uczestniczymy w szeregu piknikach, które organizują instytucje rolnicze. Są to imprezy dotyczące znaku PRODUKT POLSKI i konkursu kół gospodyń wiejskich „Bitwa Regionów”, w trakcie którego koła gospodyń wiejskich prezentują swój dorobek oraz osiągnięcia kulinarne. Z kolei pikniki dotyczące PRODUKTU POLSKIEGO zwracają uwagę na patriotyzm konsumencki, promocję tego oznaczenia, zalety jego wykorzystania, a w konsekwencji plusy i zalety dla całej gospodarki oraz sektora rolno-spożywczego.

W 2022 r. zorganizowane zostało aż 227 pikników z PRODUKTEM POLSKIM, a podczas nich regionalne eliminacje „Bitwy Regionów”. Do udziału w VII edycji

O tym jak mądrze robić zakupy rozmawiamy z Marcinem Wrońskim, zastępcą dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa

konkursu zgłosiło się rekordowe blisko 3,2 tys. kół gospodyń wiejskich.

Pragnę zaznaczyć, że działania MRiRW i KOWR promujące oznaczenie przynoszą wymierne efekty – według badania „Polska wieś i rolnictwo 2021” blisko 70% respondentów podczas swoich codziennych zakupów żywności spotkało się z oznaczeniem PRODUKT POLSKI, w tym 72,2% ankietowanych mieszkańców miast i 66,8% mieszkańców wsi zwraca uwagę na ten znak.

Znak PRODUKT POLSKI jest bezpłatny, tak? Nie trzeba za niego płacić żadnych abonamentów?

Produkty oznakowywane informacją PRODUKT POLSKI nie wymagają żadnej rejestracji. Podmiot odpowiedzialny za oznakowanie produktu może to zrobić samodzielnie albo poprzez umieszczenie na opakowaniu informacji „PRODUKT POLSKI” albo poprzez umieszczenie znaku graficznego zawierającego tę informację.

Producenci żywności i dystrybutorzy powinni jak najczęściej korzystać z tego narzędzia, a zadaniem administracji rolnej jest rozpropagowanie tej inicjatywy. Znak PRODUKT POLSKI dzięki prostej grafice, nawiązującej do polskiej flagi, jest łatwo zauważalny przez konsumentów, którzy kraj pochodzenia traktują jako jedno z kryteriów wyboru produktów rolno-spożywczych.

Co trzeba zrobić, aby zyskać prawo do znaku?

Produkty oznaczone informacją

PRODUKT POLSKI muszą być wyprodukowane z surowców wytworzonych na terenie Polski. Produkty nieprzetworzone mogą zostać oznakowane informacją

PRODUKT POLSKI, jeżeli ich produkcja, uprawa lub hodowla odbyła się na

terytorium Polski. W przypadku mięsa dodatkowo wymaga się, aby zostało pozyskane ze zwierząt urodzonych, chowanych i ubitych na terytorium kraju. Wprowadzenie jednoznacznych kryteriów umożliwiających podawanie na zasadach dobrowolności informacji PRODUKT POLSKI umożliwia konsumentom wyszukiwanie produktów wytworzonych w kraju i z użyciem krajowych surowców.

Znak/informacja PRODUKT POLSKI wskazuje, że produkt został wytworzony w Polsce oraz na bazie polskich surowców (produkty nieprzetworzone – w 100%, a produkty przetworzone – w 75%, gdyż dopuszcza się użycie importowanych składników, np. przypraw i bakalii, do 25% masy tych produktów pod warunkiem, że składniki takie nie są wytwarzane w kraju).

Kto sprawdza prawidłowość znakowania?

Stosowanie oznakowania wiąże się z konsekwencją przestrzegania przepisów określonych w ustawie o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych i podlega kontroli Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Używanie znaku PRODUKT POLSKI wprowadziła ustawa z dnia 4 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, a wzór

Czego Pan sobie życzy na nowy, 2023 rok?

Dzięki pracy polskich rolników produkowany jest średniorocznie znaczący wolumen krajowych towarów rolnych, w tym około 14,4 mld litrów mleka, blisko 35 mln ton ziarna zbóż ogółem (łącznie z kukurydzą, prosem i gryką), 5,3 mln ton warzyw, 4,3 mln ton owoców, 2,7 mln ton drobiu, 1,9 mln ton wieprzowiny, 0,6 mln ton wołowiny. Życzę sobie dalszego rozwoju sektora rolno-spożywczego, gdyż jest on jednym z głównych czynników determinujących bezpieczeństwo żywnościowe i wzrost gospodarczy kraju. Polscy producenci rolni stanowią dla przemysłu spożywczego podstawowe zaplecze surowcowe. Życzę sobie skutecznej współpracy pomiędzy nimi, która przekłada się na wymierne rezultaty, w tym również sukces eksportowy krajowych przedsiębiorstw. To system naczyń połączonych, który musimy z pieczołowitością wspierać również każdego dnia nowego, 2023 roku.

Dziękujemy za rozmowę.

znaku graficznego reguluje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 16 grudnia 2016 r.

Logo PRODUKT POLSKI można pobrać bezpłatnie ze strony internetowej MRiRW www.gov.pl/rolnictwo/produkt-polski

Na stronie znajdują się również wszystkie niezbędne informacje i regulacje prawne dotyczące znaku. W celu pogłębienia swojej wiedzy na temat oznaczenia zapraszamy także na stronę https://produktpolski.org/

Przed nami wiele nowych wyzwań

Marcin Hydzik Związek Polskich Przetwórców Mleka

Rok 2022 niewątpliwie nie był typowym okresem dla polskiej branży mleczarskiej. Przyśpieszająca inflacja, kryzys energetyczny, wojna na Ukrainie to tylko część wyzwań z jakimi musiało mierzyć się polskie mleczarstwo.

Wpierwszym kwartale zakłady mleczarskie zaczęły otrzymywać pisma od dostawców energii elektrycznej i gazu o możliwych ograniczeniach dostaw. Mimo zdecydowanej reakcji całej branży spożywczej domagającej się wyłączenia spod tych ograniczeń ze względu na bezpieczeńśtwo żywnościowe kraju, przedstawiciele rządu, oprócz szumnychi medialnych zapowiedzi, nie zrobili w tej kwestii nic. Co więcej, w sierpniu 2022 roku zakłady produkujące nawozy azotowe wstrzymały produkcję, co spododowało zatrzymanie produkcji pobocznej – tj. gazów chłodniczych. Na szczęście tym razem udało saię uświadomić rządzącym konsekwencje braku dostaw tych surowców i w ciągu kilku dni produkcja gazów chłodniczych została przywrócona.

Ceny mleka w skupie, co prawda zaczeły zauważalnie rosnąć już od lipca 2021r. ale trend ten z wzmożoną siłą zaznaczył się w 2022 r. W okresie styczeń – wrzesień mleko trafiające do zakładów podrożało niemal o 40%. Wynika to z jednej strony z ogólnego wzrostu cen, ale też rolnicy domagali się podwyżek ze względu na specyficzne dla produkcji mleka koszty – pasze i nawozy, których ceny wystrzeliły w górę. Surowiec do produkcji to nie jedyny koszt, jaki spędzał sen z powiek polskim przetwórcom mleka, gdyż rosnące ceny odntowono w przypadku wszystkich materiałów eksploatacyjnych – np. opakowania kartonowe już w minionym roku zdrożały o ponad 50%., palety używane w transporcie o 170%., folia do pakowania o 60%. Presja inflacyjna spowodowała również wzrost oczekiwań płacowych ze strony pracowników –zgodnie z danymi GUS średnia pensja w sektorze przedsiębiorstw w sierpniu 2022r. wzrosła o niemal 13% w stosunku do sierpnia 2021r. Do tego dochodzą wzrosty cen nośników energii – zarówno paliw, jak i prądu oraz gazu – od kilkudziesięciu do kilkuset procent. Nie powinien zatem dziwić fakt, że ceny produktów gotowych również wzrosły – średnio od początku roku o ok. 30% we wszystkich kategoriach.

W tej beczce dziegciu znalazła się jednak i łyżka miodu – eksport. Zgodnie z danymi w okresie styczeńwrzesień 2022r., pomimo utrzymania wolumenu eksportu mleczarskiego na niemal niezmienionym poziomie w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, denominowana w złotówkach wartość produktów kierowanych za granicę wzrosła ogółem o niemal 50%. Niewątpliwie przyczyniło się do tego osłabienie złotówki względem walut obcych oraz spadek produkcji w wielu konkurujących z Polską na rynkach zagranicznych krajach UE. Warto wspomnieć, że mimo początkowych obaw, wymiana handlowa z Ukrainą wróciła do względnej normy i w porównaniu z rokiem ubiegłym wielkość i wartość eksportu nie uległa istotnym zmianom. Inną kwestią związaną z wojną na Ukrainie jest fala migracji, która przynajmniej w teorii powinna spowodować wzrost spożycia mleka i przetworów mlecznych w Polsce. Wzrost sprzedaży faktycznie nastąpił, ale był on niższy niż wynikałoby to z liczby ludności, o jaką zwiększyła się populacja naszego kraju - najwyraźniej konsumenci zaczęli oszczędzać i to również podczas zakupów żywności.

Grupa Polmlek rośnie w siłę Wartość grupy to siedem miliardów złotych

Trzy głośne przejęcia w 2022 roku - międzynarodowa ekspansja i trafione inwestycje - Polmlek staje się mleczarskim liderem w Polsce i poważnym graczem na rynku spożywczym.

Siłą Polmleku jest nieustanny rozwój. Dzięki przemyślanym inwestycjom i przejęciom mniejszych zakładów mleczarskich Polmlek, mimo inflacji i pogarszającej się sytuacji ekonomicznej, nie traci wartości.

Działająca niemal od 30 lat grupa jest największą prywatną firmą mleczarską ze stuprocentowym polskim kapitałem, od 2009 roku niezmiennie plasując się w pierwszej trójce największych firm z tej branży w kraju. Jak wskazują prognozy, Polmlek wysuwa się na bezapelacyjnego lidera branży a wartość grupy liczona jest na ponad 7 miliardów złotych.

Założona i prowadzona przez Andrzeja Grabowskiego i Jerzego Boruckiego Grupa Polmlek jest dziś postrzegana jako firma dająca pewność rozwoju i zatrudnienia.

Nowe produkty i nowe zakłady dołączyły do Grupy także w Polsce

W 2022 roku do Grupy Polmlek dołączyła spółka Ceko, producent serów premium pod znaną marką Sery z Goliszewa. Jagna, Antek, Boryna, Piórko to kilka znanych długodojrzewających serów z Goliszewa.

Uzupełnieniem oferty dla rynku HoReCa (hotele, restauracje, gastronomia), będą produkty firmy Jagr, znanej także z produkcji masła i miksów tłuszczowych. Przejęcie firmy Jagr także zamknęło się w 2022 roku.

W grupie siła

Strategia firmy opiera się na sukcesywnej akwizycji (przejęciach i wykupie) kolejnych podmiotów w celu stworzenia jednej z największej w Polsce grupy produkującej żywność wysokiej jakości. Przejęcia i konsolidacja pozwalają na dywersyfikację produkcji – wyspecjalizowanie poszczególnych zakładów w wytwarzaniu konkretnego asortymentu, a co za tym idzie, większą wydajność oraz zapewnienie powtarzalności i wysokiej jakości. Właśnie usprawnienie procesów logistycznych i skrócenie łańcucha dostaw zwiększa konkurencyjność firmy i umożliwia ekspansję na rynki zagraniczne – mówi Jerzy Borucki.

Lider polskiego eksportu

Sukcesem zakończyło się spektakularne przejęcie marokańskiej spółki Safilait od francuskiego potentata spożywczego - Grupy Bel. Safilait to jedna z trzech największych mleczarskich firm w Maroku, produkuje głównie mleko UHT i cenione wyroby świeże pod popularnym w Afryce północnej brandem Jibal. Zatrudnia ponad 1500 pracowników. Grupa Polmlek zatrudnia w Polsce blisko 4000 osób, co łącznie daje imponującą liczbę ok 5500 zatrudnionych w Grupie Polmlek pracowników – wylicza Jerzy Borucki – współwłaściciel Grupy Polmlek.

Firma eksportuje wyroby do ponad stu krajów na całym świecie. Skuteczność tych działań znalazła potwierdzenie podczas pandemii. Polmlek, mimo znacznego ograniczenia zamówień, szczególnie z sektora HoReCa (hotele, restauracje, gastronomia), nie zmniejszył produkcji ani ilości mleka skupowanego od rolników z ponad ośmiu tysięcy gospodarstw. Dzięki temu, że Polmlek produkuje cały asortyment mleczarski, możliwe było zastąpienie produktów w danym momencie trudno zbywalnych artykułami z długim terminem ważności, takimi jak mleko UHT. Pozwoliło to także uniknąć zwolnień pracowników.

Nie tylko sukces przejęć, ale także rozwój nowoczesnych technologii

Wśród marek, które dołączyły do portfolio firmy na przestrzeni lat są m.in. Fortuna, Rolmlecz, Lacpol oraz CEKO, Jagr oraz marokański Safilait.

Za przejęcie pakietu kontrolnego nad Lacpolem Polmlek otrzymał podczas XII Forum Rynku Spożywczego i Handlu nagrodę w kategorii Wydarzenie Rynku Spożywczego 2019. Było to największe przejęcie w historii polskiego mleczarstwa.

Dziś Lacpol to prężnie rozwijające się zakłady. W Wolsztynie na przykład powstają nowe linie produkcyjne, rozwija się produkcję mleka świeżego i UHT. Nowe tempo rozwoju przeżywa także mleczarnia w Piotrkowie, którą czeka największa inwestycyjna kampania od kilkunastu lat – wylicza Adam Grabowski prezes Grupy Lacpol. Tradycyjną produkcję mleczarską unowocześnia się i rozwija także w Tarnowie, gdzie pod marką Mlektar powstają cenione lokalnie jogurty, sery, kefiry. W Grupie Lacpol działa mroźnia w gdyńskim porcie oraz zabytkowy pensjonat Witolódwka w Krynicy Zdrój. Wydawany jest miesięcznik Przegląd Mleczarski, którego tradycje sięgają 1896 roku.

Sercem Grupy Polmlek, zakładem, który może być europejską dumą mleczarstwa jest mleczarnia w Lidzbarku Warmińskim – tu Grupa uruchomiła w 2017 roku pierwszą w Polsce i największą w Europie Środkowej proszkownię koncentratu białka serwatkowego i laktozy oraz innowacyjną linię suszarni rozpyłowej pochodnych serwatki. Dziś trwają tu kolejne inwestycje i projekty badawcze. Z kolei dzięki przejęciu CEKO portfolio grupy wzbogaciło się o sery premium. Marka Sery z Goliszewa to produkty, jakich nie ma w swojej ofercie konkurencja. Są to sery długodojrzewające typu szwajcarskiego, inspirowane tradycyjnymi recepturami i dostosowane do oczekiwań polskiego konsumenta. Na szczególną uwagę zasługują lekko słodkie sery z oczkami: Antek, Boryna, Jagna i Dobrodziej, ser wiedeński ricotta, mimmolle, ser maślany, a także Zbójnik – ser w typie oscypka, wędzony w dymie olchowym, inspirowany włoską tradycją serów wyrabianych w górach. To prawdziwe perełki w ofercie.

Polmlek w Grudziądzu, gdzie już dziś działa największa w Grupie masłownia, to także nowoczesny, prężnie rozwijający się zakład, którego portfolio inwestycyjne na najbliższe lata znacznie wybiega poza produkcję masła i serów – zakład przeżywa prawdziwy boom inwestycyjny. Raciąż z kolei nadal jest w Polmleku liderem produkcji mleka UHT, i to produkcji na najwyższym światowym poziomie. Nowoczesny zakład MSM w Makowie Mazowieckim dostarcza natomiast produkty świeże i fermentowane do sieci sklepów w całej Europie. W Gościnie powstaje nowa warzelnia, sery mozzarella z Mleczarni Gościno sprzedawane są na kilkunastu zagranicznych rynkach.

Nie tylko mleko. Coraz większa produkcja soków i napojów

W kolejnym zakładzie produkcyjnym Grupy Polmlek, dysponującym własnym ujęciem wody mineralnej w Tymienicach i ponad setką stałych dostawców wysokiej jakości owoców i warzyw, każdej doby z taśmy zjeżdża koło miliona gotowych soków, nektarów i napojów niegazowanych Fortuna. Oprócz produktów z długą tradycją, takich jak choćby soki marchwiowe Karotka, w ofercie Fortuny pojawiają się modne nowości, np. nowe warianty smakowe soków Pysio i świetnie przyjęte przez rynek napoje mleczno-owocowe z dodatkiem płatków owsianych Breakfast. Produkty z logo marki były wielokrotnie nagradzane, wśród ostatnich wyróżnień są m.in. tytuły Dobra Marka 2020 oraz Marka Dekady.

Rynkowe innowacje eko i vege

Firma stawia także na produkty ekologiczne oraz wegańskie. W 2020 roku była pierwszym polskim producentem napojów alternatywnych. W ofercie znajdują się zarówno ekologiczne przetwory mleczne, jak i wegańskie napoje roślinne, desery na bazie mleczka kokosowego oraz owsianego, a także plastry na kanapki. Planujemy rozwijać tę ważną gałąź rynku i szukamy odpowiednich partnerów do współpracy – mówi Joanna Kołodyńska, dyrektor marketingu Grupy Polmlek.

Zamki Gniew i Giżycko a także morze i góry

W skład Grupy Polmlek wchodzą również hotele usytuowane w Jastrzębiej Górze, Krynicy-Zdroju, Giżycku i Gniewie. Hotel Zamek Gniew oraz St. Bruno w Giżycku to obiekty historyczne. Zostały odrestaurowane i, dzięki mecenatowi właścicieli Grupy, poza funkcją ekskluzywnego hotelu z zapleczem gastronomicznym, centrum konferencyjnym, zespołem rekreacyjnym i spa oferują liczne atrakcje turystyczne, rekonstrukcje historycznych wydarzeń i turnieje rycerskie. Hotele są dostępne w specjalnej ofercie dla wszystkich pracowników Grupy.

Samowystarczalność energetyczna i zielone technologie

Ważną pozycję w budżecie Grupy Polmlek zajmują inwestycje mające na celu zrównoważony rozwój. Przejmowane zakłady podlegają modernizacji, tak, by były jak najbardziej neutralne dla środowiska i samowystarczalne pod względem zużycia energii. Są wyposażane w fotowoltaikę i kogenerację gazową. Wytwarzana w ten sposób energia na potrzeby własne zakładu oraz ciepło wykorzystywane w procesach technologicznych pokrywają 65 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną. Potwierdzają to białe certyfikaty, czyli świadectwa efektywności energetycznej. W zakładach funkcjonuje także zamknięty obieg wody, który pozwala zaoszczędzić miliony litrów dziennie. Modernizowane i przebudowywane są oczyszczalnie ścieków, na bazie jednej z nich będzie wytwarzana również czysta energia. Tylko w Lidzbarku Warmińskim wartość inwestycji energetycznych to ponad 80 mln złotych. W modernizowanej oczyszczalni ścieków powstaje jeden z największych i najbardziej innowacyjny w branży spożywczej bioreaktor, pozwalający produkować i przetwarzać w energię i ciepło niemal wszystkie odpady po produkcji mleczarskiej. Działają pierwsze instalacje kogeneracyjne, które wytwarzają nie tylko prąd, ale potrzebne w procesach technologicznych ciepło.

Projekty badawcze, mniej odpadów

W największym zakładzie Grupy Polmlek w Lidzbarku Warmińskim trwają badania nad wykorzystaniem i przetwarzaniem mleka w całości – tak, by przetwórstwo tego surowca nie wiązało się z powstawaniem odpadów, które trzeba utylizować. Obecnie Polmlek przetwarza 4,5 mln litrów mleka i 5,2 mln litrów serwatki na dobę. Zmiany dotyczą także opakowań, w których jest używany tylko plastik z trzciny cukrowej, a ta, rosnąc, przyczynia się do redukcji dwutlenku węgla. Aż 83 proc. kartonu jest obecnie pochodzenia roślinnego – to prawie trzykrotnie mniej plastiku niż w opakowaniu tradycyjnym. Zmiana dotyczy także opakowań zbiorczych, które są produkowane z szarego kartonu z nadrukami w jednym kolorze.

2022 rok w SM Spomlek

Rozmowa z Pawłem Gacą, wiceprezesem Spółdzielczej Mleczarni Spomlek

Czy rok 2022 przyniósł do Waszej firmy nowe, nieznane wcześniej wyzwania?

Powszechnie wiadomo, że kończący się rok obfitował w niespotykaną w ostatnich latach ilość wyzwań. Wojna w Ukrainie oraz rozkręcająca się inflacja wygenerowały mnóstwo problemów, które należało rozwiązać. Nie wszystkie jednak zostały rozwiązane tak, jak byśmy chcieli, dlatego część z nich przełożyła się na wyższe ceny naszych produktów. Niestabilny rynek czynników energetycznych – gazu, węgla, ropy, czy energii elektrycznej w dużej mierze wpłynął na koszty wytwarzania. Finalnie nie dotknęły naszej firmy problemy z dostępnością opakowań czy innych materiałów potrzebnych do produkcji, chociaż niewiele brakowało. Wszyscy myślę pamiętają wstrzymanie produkcji w Zakładach Azotowych i problemy z dostępnością kwasu azotowego.

Czy złe nastroje konsumenckie i podwyżki na półkach sklepowych wpływają w znaczący sposób na popyt na ser? Jakie sery sprzedają się teraz najlepiej?

Jednoznaczne stwierdzenie, że już dotknęliśmy bariery popytu byłoby nadużyciem. Popyt na żywność ma mniejszą elastyczność cenową niż inne grupy produktów. Na pewno jesteśmy blisko granicy, przy której konsument będzie ograniczał swoje wydatki na żywność. Nasza sytuacja jest o tyle bardziej skomplikowana, że produkujemy wyroby markowe, lepszej jakości więc również i droższe. W sytuacji, gdy kupujący zaczyna oglądać każdą wydawaną złotówkę, przesunięcie popytu może skierować jego uwagę na produkty tańsze.

Z czego jesteście najbardziej dumni, jeśli chodzi o kończący się rok?

Na pewno najbardziej dumni jesteśmy z tego, że nasi właściciele – w większości rolnicy, dostawcy mleka – praktycznie przez cały rok otrzymywali jedną z najwyższych cen w Polsce za surowiec. Wypłacenie tak wysokiej ceny nie przeszkodziło w osiąganiu dobrych wyników finansowych firmy, które z kolei wpłynęły na wypłaty premii dla pracowników.

Czy w niepewnych czasach jest czas na inwestycje? W co inwestowaliście w 2022 roku?

Czas na inwestycje jest zawsze, kluczowe natomiast jest to w co inwestujemy. W roku 2022 realizowaliśmy inwestycje związane z produkcją serów, jak i proszków serwatkowych. Część z nich realizowana była, by zwiększyć wydajność linii do konfekcji serów, a część, by ograniczyć zużycie energii. Inwestycje związane z ograniczeniem zużycia energii oraz jej wytwarzaniem wydają się być najważniejszymi na przełomie lat 22-23.

Niespodziewane wyzwania, ale i sukcesy

Edmund Borawski prezes Zarządu SM Mlekpol

Pierwsze

półrocze 2022 roku było niezwykle wymagające dla całej branży FMCG. Gdy ustały ograniczenia gospodarcze związane z pandemią, w Ukrainie wybuchła wojna, która tylko pogłębiła trudności. W jej obliczu – na producentach żywności, w tym również na SM Mlekpol, jako liderze rynku mleczarskiego, spoczęła szczególna odpowiedzialność za zapewnienie polskim konsumentom bezpieczeństwa żywnościowego.

Wojna w Ukrainie spowodowała zatrzymanie wymiany handlowej materiałów i surowców oraz zaburzenia łańcuchów dostaw. Rekordowo wysoka inflacja wywołała dynamiczny wzrost kosztów przetwórstwa. Dzięki doświadczeniu, optymalizacji i zmianie kierunków produkcji Mlekpol wyszedł jednak z tej sytuacji obronną ręką. Realnym zagrożeniem stało się natomiast możliwe ograniczenie dostaw energii. Racjonowanie zużycia paliw, które są niezbędne w procesie przetwórstwa żywności, okazało się koniecznością.

Priorytetem od zawsze są dostawcy i konsumenci

Niezwykle ważnym zadaniem w mijającym roku, ale także priorytetem na najbliższe lata, jest zapewnienie konsumentom bezpieczeństwa żywnościowego. Aby je zagwarantować, Spółdzielnia zadbała o stworzenie warunków opłacalności wytwarzania mleka w gospodarstwach i utrzymanie ciągłości produkcji w zakładach przetwórczych. Mlekpol, dzięki wysokiej specjalizacji swoich 13 zakładów, jest w stanie dynamicznie dostosowywać produkcję i ukierunkowywać sprzedaż w zależności od potrzeb partnerów handlowych oraz konsumentów.

SM Mlekpol jest zbudowana na solidnych filarach, które to umacnia od ponad 40 lat. Podstawą jest wysoka jakość mleka dostarczanego przez rolników-członków Spółdzielni, co pozwala produkować najlepszej jakości, zdrowe produkty, które trafiają na rynek. Stosujemy innowacyjne technologie i unikalne receptury, kładąc duży nacisk na wyjątkowy smak i prosty skład.

Sukcesy mimo przeszkód

Największą siłą Spółdzielni są ludzie, którzy ją tworzą: dostawcy mleka, pracownicy i partnerzy. To dzięki ich ciężkiej pracy Spółdzielnia zajęła w tym roku między innymi zaszczytne 2. miejsce w Ogólnopolskim Rankingu Najlepszych Spółdzielni Mleczarskich, została laureatem w konkursie „Innowacje Techniczne i Technologiczne w Mleczarstwie” oraz otrzymała laur „Najlepszym z Najlepszych”. Natomiast produkty Mlekpolu zajmowały najwyższe miejsca w najważniejszych branżowych konkursach, takich jak: Złote Innowacje, Złoty Paragon, Dobry Produkt czy Konsumencki Lider Jakości. Podsumowanie działalności gospodarczej Mlekpolu nie obejmuje jeszcze danych z całego roku 2022, jednak prognozy pokazują, że wyniki nie będą gorsze niż w roku ubiegłym.

Spółdzielnia działa zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Podejmuje liczne przedsięwzięcia z myślą o lokalnej społeczności i środowisku naturalnym. Systematycznie rozwija także produkcję. Co roku oferta Mlekpolu poszerza się o kolejne, zgodne z aktualnymi trendami i potrzebami konsumenckimi, nowości. Wszystko to sprawia, że ten czołowy producent nabiału w Polsce prężnie się rozwija, odnotowując kolejne rekordy w skupie, przetwórstwie i sprzedaży produktów nabiałowych w Polsce i za granicą.

30 lat sukcesów

Dariusz Sapiński prezes zarządu Grupy Mlekovita

Rok 2022 to dla Mlekovity, firmy o długoletniej tradycji i ugruntowanej pozycji nie tylko na rynku polskim, ale również zagranicznym, rok wyjątkowy, bo jubileuszowy: obchodzimy w nim 30-lecie marki. Prace nad koncepcją nowej marki zostały zainicjowane w 1991 r. Stworzenie nazwy i opracowanie logo wprowadzenie ich jako brandu na szaty graficzne produktów zajęły zaledwie kilka miesięcy i już w 1992 roku marka MLEKOVITA mogła zadebiutować na rynku, a wyroby nią oznaczone znaleźć się na sklepowych półkach. Założyłem, że będzie to istotna zmiana na rynku, zwłaszcza w okresie transformacji ustrojowej. Pojawienie się marki Mlekovita na rynku było o tyle istotne, że wyznaczyło nowe trendy – drogę do naśladowania dla innych spółdzielni mleczarskich w Polsce, a firmie z Wysokiego Mazowieckiego otworzyło drzwi do dynamicznego rozwoju. Od tej chwili spółdzielnia rosła bowiem w siłę – w ciągu ostatnich trzech dekad liczba spółdzielni mleczarskich spadła o połowę, a Mlekovita w roku jubileuszu 30-lecia brandu jest największą grupą mleczarską nie tylko w Polsce, ale w całej Europie Środkowo-Wschodniej.

Wszystko, co wydarzyło się w mijającym roku, dowodzi, że obrana 30 lat temu droga była słuszna – Mlekovita od początku swojego istnienia cieszy się uznaniem zarówno konsumentów, jak i ekspertów, zdobywając liczne nagrody dla marki i jej produktów. Sami zawsze staramy się być najlepszym partnerem w biznesie, a potrzeby klientów i konsumentów stawiamy na pierwszym miejscu. Nic więc dziwnego, że od lat Mlekovita jest najcenniejszą marką produkcyjnego i spożywczego sektora polskiej gospodarki, co potwierdzają rankingi najcenniejszych marek m.in. „Forbesa”, w których w swojej branży nasza firma nie ma sobie równych, czy najważniejsze branżowe zestawienia: XV Rankingu Spółdzielni Mleczarskich, organizowanego przez Polską Izbę Mleka, Ranking 10 Najlepszych i Największych Spółdzielni Mleczarskich, organizowanego przez Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich Związek Rewizyjny, czy Ogólnopolskiego Rankingu Najlepszych Spółdzielni Mleczarskich, przygotowywanego przez redakcję „Strefy Gospodarki”, dodatku do „Dziennika Gazety Prawnej”.

Cieszę się, że Mlekovita niezmiennie okazuje się najlepszą i najcenniejszą marką w branży. To kolejne potwierdzenie właściwie obranej 30 lat temu strategii, w której stawiamy na długofalową i partnerską współpracę z dostawcami mleka oraz konsekwentny rozwój dla dobra konsumentów. Bo historia marki Mlekovita pisana jest ciągłym rozwojem. Pozwala to z ufnością patrzeć w przyszłość i rozwijać firmę i brand Mlekovita.

Czekamy na lepsze czasy

Pod

wieloma względami był to wyjątkowy rok, ale nie nazwałbym go dobrym. Zaczął się nieoczekiwaną wojną w Ukrainie, a, jak wiemy, konflikt zbrojny za naszą wschodnią granicą przyniósł wiele negatywnych konsekwencji w światowej geopolityce. Polska gospodarka, mocno poturbowana wcześniej panującą pandemią COVID-19, również to odczuła. Przedsiębiorstwa zderzyły się z nagłym wzrostem cen surowców, energii elektrycznej, gazu i innych paliw. Dodatkowo podrożał transport czy opakowania. Był to więc okres wielu wyzwań, a w zasadzie trudności, które skutecznie zahamowały rozwój większości firm. Mam nadzieję, że kolejny rok będzie już czasem względnej stabilizacji, choć moje doświadczenie mówi mi, że na przyjazne producentom czasy należy jeszcze trochę poczekać. Niemniej dalej realizujemy strategię rozwoju Colian, zwracając szczególną uwagę na aspekt oszczędnościowy. Jednym z naszych największych osiągnieć w 2022 roku było oddanie do użytku nowego magazynu wysokiego składowania w Opatówku. Obiekt przeznaczony jest do jednoczesnego składowania 27 tysięcy palet i obecnie przechowywane są w nim napoje marki Hellena. Pozostałe inwestycje zostały wstrzymane – czekamy na lepsze czasy. Mimo trudnej sytuacji cały czas pamiętamy o naszych konsumentach i staramy się zaskakiwać ich oryginalnymi produktami. Obserwujemy trendy rynkowe i umiejętnie wdrażamy je w swoim portfolio. Ostatnio wyraźnie zauważalny są trendy vege i eko. Ten ostatni sprawia, że w swoich działaniach w zakresie ochrony środowiska idziemy o krok dalej. W kolejnych latach planujemy budowę farmy fotowoltaicznej na potrzeby naszego zakładu Hellena. Zielona energia to przyszłość.

Iwona Łagodzińska prezes Terravita Sp z o.o.

Stawiamy na dynamiczną ekspansję w sektorze B2B

Rok 2022 był rokiem w którym spodziewaliśmy się ustabilizowania sytuacji rynkowej. Jednak okazało się, że polska i światowa gospodarka stanęły przed kolejnym wyzwaniem jakim był wybuch wojny w Ukrainie. Dla Terravity był to duży sprawdzian. Wydarzenia z końca lutego 2022 spowodowały spowolnienie wzrostu sprzedaży eksportowej ponieważ rynek ukraiński jest jednym z kluczowych dla nas rynków zbytu. Taka sytuacja utrzymywała się do początku lipca, to jest do momentu, w którym Gabinet Ministrów Ukrainy zdecydował się na zniesienie listy towarów krytycznego importu, na której to liście od 24 lutego znalazły się wyroby czekoladowe.

Dużym wyzwaniem jest i będzie optymalizacja kosztów. Zwłaszcza tych wydatkowanych na media. Podwyższenie efektywności energetycznej oraz inwestycje związane z dostosowaniem naszej infrastruktury do rosnących kosztów energii i gazu to nasze główne cele na nadchodzące miesiące. Warto podkreślić, że jak większość prywatnych przedsiębiorców z tym wyzwaniem musimy radzić sobie sami, ponieważ, jak do tej pory, nie pojawiło się wyraźne wsparcie ze strony Państwa w tym zakresie.

Warto podkreślić, że pomimo tej trudnej sytuacji zewnętrznej Terravita nie odnotowała spadku sprzedaży. Dlatego nadal będziemy stawiać na dynamiczny rozwój. Zmieniają się trendy i oczekiwania Klientów, jako producent nie możemy ich lekceważyć. Ostatnie lata to dla nas czas inwestowania w ludzi, infrastrukturę i nowe rozwiązania produktowe. Warto wspomnieć, że po ugruntowaniu naszej pozycji w sektorze czekoladowych tabliczek, rozwijamy również sprzedaż półproduktów cukierniczych dedykowanych do klientów B2B: przemysłu cukierniczego oraz rzemiosła. Nasz oferta do tego segmentu to czekolady, polewy, kremy i sosy do profesjonalnych zastosowań. Terravita to także jeden z ważniejszych producentów polew do lodów w Europie. W kolejnych latach planujemy dalszą dynamiczną ekspansję w tym obszarze.

Jan Kolański prezes Colian Sp. z o.o.

dr Dariusz Lizak prezes Krajowej Izby Gospodarczej Przemysłu Rozlewniczego

Za nami trudny rok, przed nami trudny rok

Kończący się 2022 rok jest rokiem historycznie najtrudniejszym w gospodarce od ponad 25 lat. Z tak wysoka inflacją, niepewnością, ryzykiem i w ogóle zmiennością otoczenia gospodarczego wielu z nas nie miało do tej pory do czynienia. Sytuacja gospodarcza powoduje, że żaden podmiot gospodarczy nie może liczyć na jakąkolwiek stabilizację, a jednocześnie raczej na pewno na istotne zmiany otoczenia w każdym jego obszarze. Mam tu na myśli otoczenie konsumenckie, klienckie, konkurencyjne, prawne i legislacyjne, polityczne i inne. Ledwo co przeszliśmy ze stanu gospodarki pandemicznej w postpandemiczną i nikt z nas nie spodziewał się kolejnego „tsunami” w postaci wojny w Ukrainie i jej skutków społecznych, politycznych i gospodarczych.

Wojna w Ukrainie to przede wszystkim tragedia społeczeństwa ukraińskiego, jednak jej skutki polityczne napędzają wcześniej już zainicjowane mechanizmy inflacyjne oraz uruchamiają inne, związane z dostawami i cenami surowców energetycznych, takich jak ropa, gaz czy węgiel.

Wprowadzenie opłaty cukrowej w okresie pandemii spowodowało znaczący wzrost cen, co bezpośrednio przyczyniło się do wzrostu cen na półkach o ponad 30% i spadku konsumpcji napojów słodzonych cukrem. Wiele firm zrobiło reformulację składu produktów ale nie w każdym przypadku spotkała się ona z akceptacją konsumentów a, jak wiemy, preferencji smakowych konsumentów nie możemy zmienić w krótkiej perspektywie czasowej. Na to wszystko nakłada się rosnąca inflacja w 2022 roku i koszty napojów słodzonych cukrem rosną w perspektywie nieco ponad roku o prawie 100%. Istotnym przykładem są tutaj tzw. „wody smakowe” których volumen rok do roku spada o ponad 24%.

Rynek wody w 2022 roku, wolumenowo, utrzymuje się na stabilnym poziomie i osiąga wartość ponad 4,1 mld litrów i wartościowo nieco ponad 5,0 mld pln. W okresie pandemii, a szczególnie w czasie lockdownu, rynek zanotował spadki, które w głównej mierze spowodowane były niższą konsumpcja wód w opakowaniach poniżej 1 L których konsumpcja wiązała się z aktywnością pozadomową. W 2022 roku tendencja odwróciła się i widzimy wyraźny wzrost konsumpcji wody w opakowaniach poniżej 1 litra. Zarówno w kategorii napojów jak i wody widzimy w 2022 roku wzrost konsumpcji w produktach przeznaczonych dla dzieci. Jest to efekt nałożenia się zmian preferencji okresu postpandemicznego oraz wzrostu konsumpcji produktów przeznaczonych dla dzieci w związku napływem dzieci z Ukrainy. Szacuje się, że w Polsce jest obecnie ok. 800 000 dzieci z Ukrainy.

Największym wyzwaniem 2022 r. dla branży napojowej jest galopująca inflacja, której konsekwencje gospodarcze powodują spadek rentowności i poziomu inwestycji. Stosunkowo wolny proces zmian cen produktów, spowodowany wzrostem kosztów produkcji, materiałów, energii elektrycznej i opakowań, jest zbyt wolny aby dostosować się do bieżącej sytuacji ekonomicznej. Inflacja cen napojów na półkach jest niższa niż wzrost kosztów produkcji. Wszystko to powoduje zmniejszenie dochodowości przedsiębiorstw w branży napojowej i w wielu miejscach osłabienie płynności finansowej. Energia elektryczna, gaz i wszelkiego rodzaju media rosną rok do roku o ponad 300% a ograniczenie skutków wzrostu cen energii elektrycznej, poprzez uchwalona ustawę z dnia 27 października 2022 roku o „środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparcia niektórych odbiorców w 2023 roku”, nie obejmuje wszystkich przedsiębiorstw całej branży rozlewniczej, mimo starań Izby Gospodarczej i innych Organizacji branżowych. Początkiem 2023 roku spodziewany jest dalszy wzrost cen energii elektrycznej oraz innych mediów, co będzie miało wpływ na wszystkie koszty naszej działalności oraz bardzo wysokie prawdopodobieństwo dalszych podwyżek cen napojów, wód i soków. Innym wyzwaniem, istotnym ze względu na koszty działalności, będzie wprowadzenie dyrektywy dotyczącej opakowań i odpadów opakowaniowych, czyli tzw. dyrektywy SUP (Single Use Plastics) oraz nowych obowiązków wynikających z dyrektywy regulującej Rozszerzoną Odpowiedzialność Producenta w kontekście opakowań, poziomów selektywnej zbiórki opakowań, udziału tworzywa rPET w butelkach plastikowych oraz zastosowania specjalnych nakrętek przymocowanych do opakowania. Wymagania Unii Europejskiej w ww. zakresie dotyczą głównie trzech dyrektyw takich jak dyrektywa (UE)2018/851 z dnia 30 maja 2018 roku zmieniająca dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów, dyrektywa (UE) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 roku zmieniająca dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych oraz dyrektywa (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 roku w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Istotnymi założeniami dyrektyw i powstałych projektów ustaw będzie minimalny udział tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w butelkach na napoje z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 litrów a mianowicie 25% do końca 2029 roku w butelkach PET i 30% do końca 2029 roku we wszystkich butelkach na napoje. Wymóg ten będzie obowiązywał od 2025 roku, zgodnie z założeniami dyrektywy. Obowiązek trwałego przymocowania pokrywek i wieczek do pojemników na napoje obowiązywać będzie od 1 lipca 2024 roku. Dyrektywy przewidują obowiązki osiągania corocznego poziomu selektywnej zbiórki odpadów pochodzących z butelek jednorazowych z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 litrów. Wymóg ten nakłada na wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach poziom 77% selektywnej zbiórki do końca 2025 roku i sukcesywnie 90% do końca 2029 roku. Realizacja celów selektywnej zbiórki ww. dyrektyw w zakresie opakowań z tworzyw sztucznych, szkła i puszek, zmusza w zasadzie kraje członkowskie UE do wprowadzania systemów depozytowo-kaucyjnych. Cały ciężar i obowiązek organizacji systemu depozytywo-kaucyjnego będzie obciążał producentów napojów (zgodnie z projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach UC-98).

Branża przygotowuje się do bardzo trudnego 2023 roku oraz kolejnych lat i trudno jest wskazać na cokolwiek pozytywnego w najbliższym czasie. Na pewno pozytywnym aspektem naszej branży jest jakość naszych produktów oraz dbałość o naszych konsumentów. Na pewno pozytywne jest to, że poprzez członkostwo w Krajowej Izbie Gospodarczej Przemysł Rozlewniczy, potrafimy budować wspólne wartości odnoszące się do głównych zadań statutowych naszej Izby. Na pewno wartościowe jest to, że potrafimy jednocześnie ze sobą konkurować i współpracować na rzec całego środowiska rozlewniczego i jego odbiorców.

Dziękuję i pozdrawiam!

Barbara Groele sekretarz generalna, Krajowa Unia Producentów Soków

Trzymamy rękę na pulsie

Inwazja Rosji w Ukrainie w 2022 roku oraz duży wzrost cen surowców, energii, kosztów pracy, a przede wszystkim zagrożenie niewystarczającej podaży mediów energetycznych determinuje działania branży w kierunku wprowadzenia jeszcze bardziej zrównoważonych, innowacyjnych i oszczędnych, w tym prośrodowiskowych, rozwiązań technicznotechnologicznych.

Znakowanie kolorowym znakiem Nutri-Score coraz częściej można zobaczyć na produktach spożywczych w polskich sklepach. W swoim założeniu miał przekazywać rzetelną informację o wartości odżywczej, a w rzeczywistości niestety pokazuje tylko ogólną informację o wartości żywieniowej, która może wprowadzać w błąd, a dodatkowo deprecjonuje produkty naturalne, tradycyjne, regionalne czy ekologiczne.

Dla utrzymania konkurencyjności na rynkach krajowych i światowych bardzo istotna jest długofalowa strategia rozwoju branży oraz wzmacnianie konkurencyjności polskich produktów z owoców i warzyw, w szczególności półproduktów. Specjalizacji wymaga m.in. ścisłe ukierunkowanie produkcji owoców w zależności od ich przeznaczenia/wykorzystania. Stowarzyszenie KUPS propaguje inicjatywę Sadów Sokowych czyli specjalizację produkcji jabłek albo na jabłka deserowe albo na jabłka sokowe z przeznaczeniem do produkcji zagęszczonych soków, soków NFC i innych półproduktów. Naszym zdaniem może to zwiększyć konkurencyjność i odporność branży oraz przyczynić się do zmniejszenia obciążenia środowiska - produkcja owoców przemysłowych wymaga niższych nakładów środków ochrony roślin, energii, pracy itd.

Ważną aktywnością KUPS były i są konsultacje społeczne nowych przepisów na szczeblu krajowym i unijnym

Na szczeblu krajowym konsultowaliśmy założenia systemu kaucyjno – depozytowego opakowań po płynnej żywności. Wspólnie z innymi branżami spożywczymi stoimy na stanowisku aby systemem kaucyjnym objąć butelki typu PET, butelki szklane wielokrotnego użytku oraz puszki aluminiowe. Jest to rozwiązanie racjonalne i optymalne. Z naszym stanowiskiem zgodziło się Ministerstwo Klimatu i Środowiska, ale wciąż czekamy na przyjęcie przez Sejm ustawy i ostateczne jej zapisy. Jesteśmy w przeddzień wdrażania dyrektyw unijnych ROP (Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta) czy SUP (Single Use Plastic), która dotyczy opakowań plastikowych do jednorazowego użytku. Dodatkowo Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultację nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, która dotyczy opłaty cukrowej.

Stowarzyszenie KUPS propaguje inicjatywę Sadów Sokowych czyli specjalizację produkcji jabłek albo na jabłka deserowe albo na jabłka sokowe z przeznaczeniem do produkcji zagęszczonych soków, soków NFC i innych półproduktów. Naszym zdaniem może to zwiększyć konkurencyjność i odporność branży oraz przyczynić się do zmniejszenia obciążenia środowiska - produkcja owoców przemysłowych wymaga niższych nakładów środków ochrony roślin, energii, pracy itd.

Czekają nas duże zmiany idące w kierunkach prośrodowiskowych i spełniających założenia strategii UE – Zielonego Ładu, „Od Pola do Stołu”, Planu Odbudowy czy innych polityk UE na szczeblu unijnym. Stowarzyszenie KUPS śledzi prace i aktywności KE i bierze aktywny udział w konsultacjach, wyrażając swoje opinie i wątpliwości. Szczególnie aktywnie działamy wraz z innymi organizacjami branży rolno – przetwórczej w przeciwdziałaniu wdrożenia systemu znakowania z przodu opakowania, opartym na systemie Nutri – Score. Znakowanie kolorowym znakiem Nutri-Score coraz częściej można zobaczyć na produktach spożywczych w polskich sklepach. W swoim założeniu miał przekazywać rzetelną informację o wartości odżywczej, a w rzeczywistości niestety pokazuje tylko ogólną informację o wartości żywieniowej, która może wprowadzać w błąd, a dodatkowo deprecjonuje produkty naturalne, tradycyjne, regionalne czy ekologiczne.

Drugim ważnym kierunkiem naszych zainteresowań w 2022 roku były i są zapowiedzi Komisji Europejskiej dot. zmian europejskich norm handlowych, w tym przepisów dot. soków owocowych poprzez zapowiadaną nowelizację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/12/UE z dnia 19 kwietnia 2012 r. zmieniająca dyrektywę Rady 2001/112/WE odnoszącą się do soków owocowych i niektórych podobnych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Aktywnie współpracujemy w tym temacie z Europejskim Stowarzyszeniem Producentów Soków (AIJN) w celu wypracowania wspólnych branżowych stanowisk.

Nie zapominamy również o promocji kategorii produktów sokowniczych. W 2022 roku realizowana jest już 12. edycja kampanii pt. „5 porcji warzyw, owoców lub soku”, zwiększająca świadomość i zainteresowanie konsumentów wartościowymi produktami sokowniczymi, takimi jak soki, nektary, smoothie czy musy.

W bieżącym roku zorganizowaliśmy nasze branżowe spotkanie firm i osób związanych z przemysłem sokowniczym, które odbyło się po trzyletniej przerwie, spowodowanej pandemią SARS COV-2. XXIII Międzynarodowe Sympozjum KUPS pt. „Bieżące wyzwania branży sokowniczej” w Gdańsku cieszyło się dużym zainteresowaniem, zauważalna była potrzeba wznowienia spotkań stacjonarnych, co sprzyja wymianie informacji i rozmów kuluarowych w dobrej „sokowej” atmosferze. Już dzisiaj serdecznie zapraszamy na kolejne XXIX sympozjum, które odbędzie się w dniach 17-18.05.2023 roku w Warszawie.

Handel w obliczu nowych wyzwań

Zmiany zachodzące na arenie geopolitycznej i gospodarczej zdefiniowały 2022 rok, ale będą także kształtować oblicze sektora handlu w kolejnych latach. Utrzymanie ciągłości funkcjonowania handlu i zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego stanowią najwyższe priorytety dla sektora, toteż do rangi strategicznego wyzwania urasta obecnie kwestia stabilności dostaw paliw i nieprzerwanego dostępu do energii. Jako branża postulujemy aby handel wielkopowierzchniowy, który jest gwarantem zaopatrzenia Polaków w żywność i niezbędne artykuły, uzyskał status infrastruktury chronionej przed ewentualnymi przerwami w dostawach energii elektrycznej i gazu. Handel wielkopowierzchniowy jest zarazem jednym z najbardziej energochłonnych sektorów gospodarki. Apelujemy o to, aby ustawa zamrażająca ceny prądu objęła także duże podmioty handlu, które – w związku z podwyżkami cen energii – ponoszą olbrzymie koszty działalności. Handel mierzy się również z potencjalnym ryzykiem wystąpienia niedoborów niektórych artykułów spożywczych, co jest pochodną deficytu na globalnych rynkach surowców. Zagrożenie dla zapewnienia nieprzerwanych dostaw żywności do placówek handlowych stwarzają braki kadrowe w logistyce i transporcie, spowodowane wyjazdem z Polski obywateli Ukrainy.

Bieżący rok zdominowała kwestia inflacji, dobijającej w październiku br. do poziomu 17,9 proc., a która – zdaniem ekonomistów – w połowie 2023 roku sięgnie pułapu 30 proc. Inflacja to, z jednej strony, stale rosnące koszty zaopatrzenia sklepów, z drugiej zaś – spadek siły nabywczej konsumentów i wyzwanie dla handlu w postaci utrzymania możliwie najniższych cen dla klientów. Stabilizowanie cen przez handlowców jest arcytrudne w sytuacji, gdy sklepy zmagają się z rosnącą presją cenową po stronie producentów, a przy tym ponoszą wysokie koszty własnej działalności, m.in.: transportu, utrzymania obiektów, pracy. Inflacja działa jak dodatkowy podatek sektorowy, a przypomnijmy, że handel podlega obecnie kumulacji blisko 20 obciążeń fiskalnych, takich jak podatek handlowy, minimalny podatek dochodowy czy podatek galeryjny. Za 2021 rok sieci handlowe odprowadziły łącznie około 3 mld złotych podatku CIT i zapłaciły 2,6 mld złotych podatku handlowego. Za nieco ponad dwa lata ma wejść w życie ustawa o systemie kaucyjnym, którego wdrożenie łączy się z bardzo wysokimi kosztami.

Renata Juszkiewicz prezes, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji

Maciej Ptaszyński prezes, Polska Izba Handlu

Ceny energii i system kaucyjny

W 2022 roku branża handlu mierzyła się z nowymi wyzwaniami. Na pierwszy plan wysunęła się kwestia traktowania jej jako sektora priorytetowego w zaopatrzeniu w energię oraz zapewnienie dostępu do zasobów zapewniających nieprzerwaną działalność, zarówno małym sklepom, jak i hurtowniom i centrom dystrybucyjnym.

Konieczne jest podjęcie działań mających na celu zapewnienie dziesiątkom tysięcy polskich mikro, małych i średnich przedsiębiorstw dostępu do zasobów energetycznych i cieplnych w cenach pozwalających na ich zakup bez ryzyka bankructwa i narażania ich na utratę rentowności, która już w tej chwili oscyluje często na poziomie 1% lub niżej.

W odpowiedzi na apel branży wprowadzono limit cen energii, który jest bardzo dobrym krokiem, ale nie rozwiązuje wszystkich problemów. Choć ulży handlowi, nie spowoduje znaczącego zahamowania wzrostu cen, ponieważ obejmie on tylko małe

i średnie przedsiębiorstwa. Pamiętajmy, że oprócz sklepów to także hurtownie i centra dystrybucyjne – cała logistyka. Czasami są to duże firmy, gigantyczne chłodnie, zużywające ogromne ilości prądu. Koszt towaru jest uwarunkowany również kosztami prądu, które zapłacą te większe podmioty. Z punktu widzenia konsumenta pojawia się również obawa, że wyłączenie dużych placówek zwiększy rozpiętość cen oferowanych dyskontom i małym sklepom. Jeżeli będą rosły ceny towarów, a duże sieci będą jeszcze bardziej wykorzystywały swoje możliwości negocjacyjne, to producenci gdzieś będą musieli odrobić koszty, choćby te związane z energią. Będą je prawdopodobnie przekładali na dalszy wzrost cen dla mniejszych sklepów. Drugim ważnym tematem dla branży handlowej jest tworzony projekt ustawy wdrażającej system kaucyjny. Jak najbardziej cieszy usunięcie z planowanego systemu jednorazowych opakowań szklanych. Mówiliśmy o tym wielokrotnie i wszystkie nasze argumenty w tej kwestii są doskonale znane – doceniamy, że Ministerstwo Klimatu uwzględniło ten głos branży w planach prac nad ustawą. Powtórzmy jedynie nasz apel, aby do systemu nie wchodziły opakowania PET po produktach mlecznych. Stwarzałoby to poważne zagrożenie sanitarne: z tego powodu wyłączenie opakowań po produktach mlecznych zastosowano na przykład na Słowacji. Jeżeli chodzi o metraż, od którego udział w systemie kaucyjnym jest obligatoryjny, to nadal stoimy na stanowisku, iż powinno to być 500 m2, ale doceniamy zmianę pierwotnych założeń ze 100 m2 na 200 m2, choć należy wyraźnie podkreślić, iż to nadal za mało – mamy nadzieję, że jest tu nadal przestrzeń do negocjacji. Podkreślamy jeszcze raz: nie chodzi o to, by uniemożliwiać mniejszym sklepom wejście do systemu, ale aby dać im wybór.

Maja Szewczyk dyrektor Działu Komunikacji Korporacyjnej Kaufland Polska

Handel z ludzką twarzą

Mijający rok był bardzo dynamiczny i pełen nieprzewidywalnych okoliczności. Wojna w Ukrainie przyczyniła się do istotnych zmian społeczno-ekonomicznych – zerwanych łańcuchów dostaw, rosnących cen energii, postępującej inflacji i kryzysu uchodźczego. W tym trudnym okresie w centrum naszych działań był człowiek. Priorytetem naszej firmy było nie tylko zapewnienie konsumentom nieprzerwanego dostępu do produktów spożywczych i higienicznych, ale także otoczenie pomocą tych, którzy ucierpieli w wyniku wojny.

Chcąc zapewnić poszkodowanym szybką i skuteczną pomoc, przekazaliśmy darowiznę w wysokości 500 000 euro na działania związane z kryzysem uchodźczym na ręce Polskiej Akcji Humanitarnej i Caritas Polska. Podjęliśmy wiele starań, aby osobom narodowości ukraińskiej ułatwić zatrudnienie w naszej sieci – publikowaliśmy oferty pracy w języku ukraińskim, zatrudniliśmy specjalistę, który biegle posługuje się tym językiem, zaoferowaliśmy bezpłatny kurs języka polskiego. Pracowników otoczyliśmy także opieką psychologa. W sklepach położonych przy granicy obniżyliśmy ceny wielu artykułów.

Poza działaniami na rzecz uchodźców kontynuowaliśmy także inicjatywy skierowane do lokalnych społeczności. Na parkingach naszych sklepów organizowaliśmy bezpłatne badania mammograficzne. Przeprowadziliśmy także akcję edukacyjną „Eko od dziecka – nie marnuję!”, do której zaprosiliśmy uczniów wrocławskich szkół podstawowych. Podczas warsztatów przybliżaliśmy dzieciom ideę zero waste, zwracając uwagę na planowanie zakupów, wykorzystanie resztek czy nieidealne pod względem wyglądu owoce i warzywa. Wspólnie z lokalnymi dostawcami zaangażowaliśmy się także w festiwal Polska od kuchni, którego celem była promocja regionalnych tradycji.

Pomimo wymagających okoliczności nie zwolniliśmy tempa rozwoju, otwierając osiem nowych sklepów. W marketach na Śląsku wprowadziliśmy usługę K-Scan umożliwiającą samodzielne skanowanie produktów, co znacznie przyspiesza proces zakupów. Rozwinęliśmy także asortyment marek własnych, m.in. o produkty świąteczne Winter Edition oraz kosmetyki naturalne bevola naturals.

Konsekwentnie realizowaliśmy naszą strategię biznesową, polegającą na zapewnieniu konsumentom szerokiego wyboru produktów wysokiej jakości i w atrakcyjnej cenie oraz rozwoju firmy w sposób zrównoważony – z dbałością o dobrostan ludzi i środowisko.

Aleksandra Robaszkiewicz Head of Corporate Communications and CSR Lidl Polska

Obecny rok jest dla nas jubileuszowy – obchodziliśmy 20. rocznicę działalności Lidl Polska, którą świętowaliśmy z ponad 27 000 pracowników. Od 20 lat towarzyszymy Polakom podczas codziennych zakupów, oferując produkty wysokiej jakości w niskich, lidlowych cenach. Równolegle angażujemy się w obszary ważne społecznie, czyniąc tym samym otoczenie bardziej przyjaznym, a przyszłość kolejnych pokoleń – lepszą.

W2022 roku kontynuowaliśmy współpracę z polskimi dostawcami, która przekłada się na silny i pozytywny wpływ na rodzimą gospodarkę. Na co dzień współpracujemy z ponad 740 dostawcami z Polski, a w naszej ofercie klienci każdego dnia mają dostęp do kilkuset produktów z oznaczeniem „Produkt polski”. Jednym z celów Lidl Polska jest wspieranie eksportu polskich wyrobów w ramach marek własnych Lidl, które dzięki rekomendacjom zakupowym Lidl Polska trafiają na półki sklepów Lidl działających poza granicami kraju. Tylko w 2021 roku 276 polskich dostawców wyeksportowało swoje produkty w ramach marek własnych Lidla na 28 zagranicznych rynków, na których obecny jest Lidl. Wartość tego eksportu wyniosła blisko 4,3 mld zł. Natomiast w ciągu czterech lat (2018-2021) eksport polskich produktów za pośrednictwem międzynarodowej sieci Lidl osiągnął wartość ponad 13 mld zł. Wartość dotycząca eksportu od lat stale rośnie – Lidl Polska w dalszym ciągu zamierza promować i wspierać eksport polskich produktów na rynach zagranicznych.

2022 rok to także walka z rosnącą inflacją, która ma wpływ na sytuację ekonomiczną wielu rodzin. Aby uchronić polskie rodziny przed inflacją, uruchomiliśmy nowe promocje, dzięki którym klienci zaoszczędzą co miesiąc jeszcze więcej. Do dotychczasowych stałych akcji – Lidlowe ceny, Tania Sobota w Lidlu oraz kuponów w aplikacji Lidl Plus – dodaliśmy nowe akcje, w ramach których kupimy produkty w niskich cenach. Są to: wielkie obniżki cen mięsa, wielkie obniżki cen warzyw i owoców, a także gratisowe środy przy zakupach z aplikacją Lidl Plus (jeszcze więcej kuponów w aplikacji). Z kolei w listopadzie uruchomiliśmy także Wielką Świąteczną Loterię Lidla, w ramach której do wygrania dostępne są karty podarunkowe do sklepów stacjonarnych naszych sklepów.

Na naszą działalność wpływ mają także rosnące ceny energii. Dlatego obecnie prowadzimy analizy oraz testy w redukcji zużycia energii poprzez zmniejszenie natężenia oświetlenia lub jego wyłączanie. Nasze wszystkie działania prowadzimy po to, aby w dalszym ciągu móc oferować klientom wysokiej jakości produkty w niskiej, atrakcyjnej cenie. Z kolei nasze sklepy już od lat korzystają z nowoczesnych, ekologicznych rozwiązań, takich jak: odzysk ciepła z urządzeń chłodniczych, pompy ciepła, fotowoltaika czy energooszczędne oświetlenie LED. Warto dodać, że jako pierwsza sieć handlowa w Polsce, podjęliśmy się sadzenia łąk kwietnych na obszarach graniczących ze swoimi sklepami i centrami dystrybucji. Obecnie takie łąki znajdują się już przy placówkach m.in. w Lublinie, Opolu Lubelskim, Ustroniu Morskim, Warszawie oraz we Wrocławiu. Ponadto w celu promowania ekologicznych źródeł dostarczania energii montujemy przed wybranymi sklepami stacje ładowania samochodów elektrycznych. Obecnie stacje ładowania pojazdów elektrycznych znajdują się m.in. w Warszawie, Poznaniu, Dąbrówce oraz Rokietnicy.

Podsumowując 2022 rok, trzeba pamiętać o wciąż trwającej wojnie w Ukrainie. Od samego początku wybuchu wojny, śledzimy wydarzenia, które dzieją się u naszych sąsiadów oraz podejmujemy działania pomocowe. Grupa, do której należy Lidl Polska, przeznaczyła na pomoc obywatelom Ukrainy, dotkniętym wojną oraz kryzysem uchodźczym, aż 10 000 000 euro. Poza tym przekazujemy wiele artykułów pierwszej potrzeby organizacjom NGO, takim jak Caritas Ukraina, Caritas Polska oraz Polska Akcja Humanitarna. Co więcej, uruchomiliśmy w naszych sklepach zbiórki żywności dla Federacji Polskich Banków Żywności, Caritas Polska i innych organizacji pomocowych.

Poza tym wspieramy obywateli Ukrainy w poszukiwaniu zatrudnienia: część ogłoszeń rekrutacyjnych (m.in. na stronie kariera.lidl.pl) publikujemy w językach polskim i ukraińskim. Warto nadmienić, że wszystkim kandydatom, niezależnie od narodowości, oferujemy wysokie wynagrodzenia – wyższe niż średnie płace w handlu oraz szeroki pakiet benefitów pozapłacowych.

Rok 2022 obfitował w liczne sukcesy, ale także wyzwania. W kolejnym roku kalendarzowym planujemy dalszy rozwój naszych działań zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Otworzymy kolejne sklepy oraz zatrudnimy jeszcze więcej osób. Planujemy także implementację dalszych innowacji oraz rozwiązań proekologicznych.

Trudne czasy, również dla wina

Za nami niezwykle trudny rok, pełen wyzwań wynikających z sytuacji geopolitycznej i ekonomicznej. Zawirowania gospodarcze, szaleństwo wzrostów cen, problemy z dostępnością opakowań szklanych, zachwianie dynamiki, z jaką dotychczas rozwijał się rynek i wreszcie - zmiana wyborów dokonywanych przez konsumentów. Z tym wszystkim przyszło się mierzyć firmom winiarskim. W zarządzaniu niezbędne było elastyczne podejście, szybka reakcja i - niewątpliwie - stalowe nerwy.

Jako organizacja w tym roku pracowaliśmy nad rozwiązaniem problemu przepisów, których niejednoznaczność dodatkowo wprowadzała ryzyko w działalności firm wytwarzających fermentowane napoje winiarskie z owoców innych niż winogrona. Wydaje się, że sprawa w dużym stopniu została ostatecznie wyklarowana.

Niezwykle ważnym dla branży wydarzeniem było wejście w życie nowej ustawy winiarskiej i rozporządzeń – kompletu aktów prawnych, które bardzo szczegółowo definiują wyroby (w tym również nowe kategorie produktów, do tej pory nieujęte w regulacjach prawnych) i precyzyjnie określają wymagania jakościowe oraz parametry. Nowe przepisy wprowadziły też uproszczenia dla małych producentów, w istotnym stopniu ułatwiając im funkcjonowanie. Te wszystkie działania były bardzo potrzebne, szczególnie teraz. W tak trudnych czasach, wszelkie dodatkowe obciążenia czy czynniki ryzyka wynikające z otoczenia prawnego są bowiem szczególnie odczuwalne i zagrażające.

W 2023 rok firmy winiarskie wchodzą z wyższą akcyzą oraz perspektywą kolejnych jej wzrostów, zaplanowanych jako „krocząca podwyżka”, aż do 2027 r.

Prognozy mówiące o dalszym regresie gospodarczym, wzroście cen i kryzysie w portfelach konsumentów nie zwiastują niestety łatwego nowego roku.

Grzegorz Brodziak prezes zarządu Goodvalley Agro S.A.

Miniony

rok był pełen wyzwań ekonomicznych i geopolitycznych, które w dużej mierze dotknęły również sektor rolno-spożywczy. Rosnące ceny surowców, galopująca inflacja, wojna w Ukrainie i przerwane łańcuchy dostaw, które nałożyły się na istniejące już wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi czy, w przypadku branży mięsnej, z występowaniem na terenie Polski wirusa ASF. Śmiało mogę powiedzieć, że w obliczu tylu zmiennych strategia, którą przyjęliśmy jako Goodvalley, okazała się niezwykle skuteczna i zapewniła naszej spółce bezpieczeństwo oraz potencjał do dalszego rozwoju.

Od lat działamy w oparciu o zrównoważony model od pola do stołu, produkując własne zboża i pasze dla zwierząt, prowadząc hodowlę na terenie Pomorza i wykorzystując zieloną energię, którą sami wytwarzamy we własnych biogazowniach. Takie podejście zapewnia nam stabilność w niestabilnych czasach i możliwości uzyskania efektywności kosztowej. Jednocześnie sprawia, że jesteśmy ważnym uczestnikiem debaty publicznej na arenie krajowej i unijnej, między innymi na temat Europejskiego Zielonego Ładu czy odnawialnych źródeł energii.

Nasza strategia procentuje również w kontekście konsumenckim. W tym roku postanowiliśmy zmienić nazwę marki na Dolina Dobra, która oddaje nasze wartości i polskie pochodzenie. Wprowadziliśmy na rynek także rewolucyjny produkt – Parówki Dobre, które mają czystą etykietę, są produkowane w sposób przyjazny środowisku wyłącznie z polskiego mięsa. Pokazaliśmy liderom rynkowym i konsumentom, że można połączyć wyjątkowy smak i jakość wyrobów ze zrównoważonym rozwojem, czym znów narobiliśmy zamieszania na rynku. I dobrze! Nasze podejście zostało dostrzeżone przez ekspertów branżowych, którzy przyznali nam liczne nagrody za czysty skład i smak produktu. Ale, co cieszy jeszcze bardziej, zostało też docenione przez konsumentów, którzy swoimi decyzjami zakupowymi codziennie wręczają nam nagrody!

Podsumowując – to był dla nas dobry rok pełen wyzwań.

Magdalena Zielińska prezes, Związek Pracodawców Polska Rada Winiarstwa

Iwona Jacaszek-Pruś dyrektor ds. korporacyjnych, Kompania Piwowarska

Bartłomiej Morzycki dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie

2022

to kolejny bardzo trudny rok dla polskiej branży piwowarskiej. Naznaczony kolejną 10% podwyżką akcyzy, konsekwencjami wojny w Ukrainie, rosnącą inflacją, podwyżkami stóp procentowych, cen za gaz i energię. To wywołało wzrost kosztów surowców, produkcji i dystrybucji, zakłócenia w łańcuchu dostaw, mniejszą dostępność kluczowych surowców i opakowań oraz wyjątkowo silny spadek nastrojów konsumentów. Wolumenowo rynek kurczy się, a wzrost wartościowy wynika wyłącznie z podwyżek cen piwa, tylko częściowo odzwierciedlających wzrost kosztów.

W tym roku powstawał długo oczekiwany i bardzo ważny dla branży projekt ustawy określającej ramy prawne dla systemu kaucyjnego obejmującego butelki PET, puszki oraz butelki szklane wielokrotnego użytku, który ma zacząć działać od 2025 r. Nie wszystkie intencje twórców projektu są dla nas jasne i obawiamy się, że w konsekwencji będziemy zmuszeni do zmiany systemu dla butelek wielokrotnego użytku, który obecnie świetnie się sprawdza. Pomimo licznych wyzwań Kompania Piwowarska utrzymała pozycję lidera w branży i realizowała strategię „Lepsza Przyszłość 2030”, koncentrując się na zmniejszaniu emisji CO2 oraz wspieraniu działań sprzyjających wsparciu, inkluzywności oraz różnorodności. Fundusz Żubra, powołany przez markę Żubr – piwo nr 1 w Polsce, kolejny rok niósł pomoc dzikiej polskiej przyrodzie tworząc m.in. mikrorezerwaty i wieczne lasy, działając z organizacjami non-profit na rzecz ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem i otrzymał za swoje długofalowe działania na rzecz natury nagrodę Effie 2022. Tyskie – piwo nr 2 na polskim rynku, pielęgnowało tradycję przechodzenia na TY, a kampania „Świąteczny pociąg z Tyskim w Żywcu” wyróżniona została trzema złotymi mieczami KTR. Lech wspierał największe muzyczne wydarzenia m.in. Lech Polish Hip Hop, Lech Hip Hop Music Awards, Pol’and’Rock Festiwal, jednocześnie promując wśród konsumentów zachowania ekologiczne i odpowiedzialną konsumpcję alkoholu. Lech Free utrzymał pozycję lidera w segmencie piw bezalkoholowych wprowadzając do portfolio Lech Free Active z myślą o ludziach skoncentrowanych na aktywnym stylu życia. Marka Książęce wprowadziła dwa warianty – Książęce Lager i 0,0%, a Hardmade trzy nowości smakowe, w tym dwie bezalkoholowe.

Wstępne podsumowanie roku 2022 w branży piwowarskiej

Mijający rok nie przyniósł branży odwrócenia spadkowego trendu. Co więcej, zamiast stabilizacji i odbicia związanego ze zniesieniem ograniczeń pandemicznych, musieliśmy zmagać się z kolejnymi wyzwaniami związanymi z wojną w Ukrainie i jej negatywnymi konsekwencjami w postaci zerwanych łańcuchów dostaw, rosnących cen energii i coraz wyższej inflacji.

Sytuacja na rynku browarniczym jest trudna, co pokazują m.in. dane GUS. W okresie od stycznia do września 2022 roku wyprodukowano 29,7 mln hl piwa alkoholowego, co oznacza spadek wolumenu o 1,2 proc. względem analogicznego okresu 2021 roku. Wszystkie browary, bez względu na skalę, mierzą się dziś z bezprecedensowymi wyzwaniami, takimi jak: wzrost kosztów produkcji i bariery w pozyskaniu surowców, coroczne podwyżki podatku akcyzowego, zaplanowane do 2027 r., zmiana modelu konsumpcji – mniejszy po pandemii udział gastronomii w sprzedaży piwa, galopująca inflacja, która wpływa na decyzje zakupowe konsumentów.

Ta trudna sytuacja znajduje odzwierciedlenie w nastrojach browarników - 94 proc. z nich ocenia, że warunki prowadzenia działalności gospodarczej pogorszyły się, nawet względem okresów obowiązywania ścisłych obostrzeń powodowanych pandemią. 26,6% browarów bierze nawet pod uwagę zakończenie działalności1

Na tym tle zauważalny jest pozytywny akcent – dalszy wzrost zainteresowania piwami 0,0%. W pierwszych trzech kwartałach tego roku wyprodukowano ich o 10% więcej niż w takim samym okresie 2021. Mamy nadzieję, że trend ten utrzyma się w kolejnych miesiącach, ponieważ wpisuje się on w politykę społecznej odpowiedzialności naszych członków, przyczyniając się do spadku ilości alkoholu sprzedawanego pod postacią piwa.

1. Badanie „Barometr piwowara” zrealizowane przez Agencję Badań Rynku i Opinii SW Research, lipiec-sierpień 2022 r.

Andrzej Olkowski prezes, Stowarzyszenie Regionalnych Browarów Polskich

2022

– niezwykle trudny rok polskiego piwa

Mijający rok był dla polskiego piwowarstwa niezwykle trudny. Do narastających od kilku lat problemów doszły nowe – znacznie poważniejsze – takie, których długofalowych efektów nie jesteśmy w stanie dziś przewidzieć. Niestety rok 2023 zapowiada się jeszcze trudniej, bo jedyne czego możemy być pewni, to narastanie problemów gospodarczych wywołanych kryzysem i dociskanie fiskalnej śruby.

Branża piwowarska w rok 2022 weszła pełna optymizmu. Mimo kolejnego roku spadków produkcji i konsumpcji oraz wejścia w całą serię podwyżek podatku akcyzowego byliśmy pełni nadziei na odbicie polskiego piwa od dołka. Optymizm ten podyktowany był przede wszystkim końcem obostrzeń epidemicznych. Liczyliśmy, że koniec covidowego zamieszania przyniesie stabilizację gospodarczo-społeczną i da pozytywny sygnał dla branży.

Niestety pod koniec lutego optymistyczne założenia i plany na rok 2022 prysły niczym mydlana bańka. Wojna na Ukrainie brutalnie zweryfikowała naszą gospodarczą rzeczywistość. Praktycznie z dnia na dzień wróciły koszmary pandemicznego snu. Pojawiły się kłopoty w logistyce, przerwy w dostawach surowców i materiałów. Momentalnie ruszyła także lawina podwyżek. Ceny słodu, czy szkła w porównaniu do roku 2021 niemal się podwoiły. Jednak jeszcze większym szokiem były podwyżki nośników energii, których skala przerosła najśmielsze wyobrażenia.

Spowodowało to całkowitą zmianę zasad funkcjonowania browarów i ich otoczenia. Wymusiło ponoszenie wyższych kosztów zakupu niezbędnych surowców i środków niezbędnych do funkcjonowania zakładów. Uszczupliło środki obrotowe, które zamrożono w najbardziej strategicznych zapasach. Inwestycje zatrzymano lub zawężono do tych, które przynosić będą optymalizację w zakresie energii. Zdecydowanie obniżyła się rentowność browarów, a opłacalność kontraktów zawartych w odleglejszym terminie stanęła pod znakiem zapytania. Na to wszystko nałożył się też kryzys gospodarczy, inflacja, podwyżki stóp procentowych, co zdecydowanie obniżyło nastroje konsumenckie i chęć jego zakupu – zwłaszcza w kategorii premium. Musimy bowiem pamiętać, że zdecydowana większość polskiego piwa sprzedawana jest w kraju i o jego być albo nie być decyduje zasobność portfela oraz nastrój statystycznego „Kowalskiego”.

Niestety sytuacja w jakiej znalazły się browary przypomina zepsutą windę, z której nie potrafimy się wydostać. Z jednej strony w górę z siłą tarana pchają nas wciąż rosnące koszty produkcji spowodowane podwyżkami cen surowców i opakowań, produkcji – zwłaszcza nośników energii i dystrybucji – głównie paliw. Z drugiej strony mamy nad sobą nieruchomy sufit braku zgody na uwzględnienie wzrostu kosztów w cenie produktów, który zbudowały największe sieci handlowe. Nieruchomy sufit cen na sklepowych półkach i presja rosnących kosztów powodują, że zmniejsza się przestrzeń naszego funkcjonowania. Dzieje się to niestety kosztem rentowności naszych zakładów…

Niestety nie widać żadnych optymistycznych sygnałów i rok 2023 będzie czasem walki o przetrwanie. Liczymy na to, że nowy rok przyniesie wyhamowanie rosnących kosztów i uświadomi partnerom b2b iż nie mogą kosztem producentów utrzymywać sztucznie zaniżanych cen. Jednak już dziś wiemy, że styczeń przywita nas podwyżką akcyzy (a może także podatkiem cukrowym na wszystkie piwa bezalkoholowe), a urealnienie cen może jeszcze mocniej wyhamować popyt i zainteresowanie piwem, co jeszcze mocniej skomplikuje sytuację i pogłębi kryzys naszej branży..

Eko browar Maryensztad

Nowe projekty z Cieszyna

Wmijającym roku poszerzyliśmy naszą ofertę o trzy warianty piwa bezalkoholowego – LAGER bezalkoholowe, SOUR MANGO ALE bezalkoholowe oraz ICE TEA IPA bezalkoholowe – które cieszą sporym zainteresowaniem klientów. Udało nam się również stworzyć unikalną serię piw typu BARREL AGED, leżakujących w dębowych beczkach po Bourbon Whiskey, które dały początek projektowi ONE BARREL, gdzie w tych samych beczkach powstaje aromatyzowana kawa.

W 2022 roku pozyskaliśmy także nowych klientów sieciowych, dzięki którym nasza oferta jest bardziej dostępna na terenie kraju. Zagrożenia i wyzwania jakie stoją przed nami wraz z nowym rokiem są ściśle związane z sytuacją polityczno-gospodarczą w kraju i na świecie. Przede wszystkim rosnące ceny energii, poszczególnych surowców oraz opakowań. Nowy rok to dla nas również plany i inwestycje, które skupią się przede wszystkim na obszarze zabezpieczenia energetycznego naszej firmy, a także, w reakcji na trendy proekologiczne, wprowadzeniu opakowań zwrotnych dla naszych produktów.

W2022 roku w głównej mierze skupiliśmy swoje siły na nowej inwestycji realizowanej pod hasłem Eko Browar. Projekt zakłada adaptację kompleksu budynków zlokalizowanych w Sycynie, w gminie Zwoleń, nieopodal zakładu w którym obecnie produkujemy nasze piwa. Dzięki wsparciu Funduszy Norweskich stworzymy pierwszy w Polsce browar ekologiczny. W ramach projektu zostanie wdrożony szereg innowacji procesowych, które umożliwią produkcję przyjazną środowisku, minimalizując jej negatywny wpływ na klimat. Odzysk ciepłej wody z wybicia brzeczki, instalacja fotowoltaiki czy zastosowanie opakowań nadających się w pełni do recyklingu to tylko klika przykładów innowacji, jakie wprowadzimy w nowym zakładzie. Nie bez znaczenia pozostaje wpływ ekologizacji produkcji na zmniejszenie jej kosztów, co finalnie będzie miało realne przełożenie na ceny naszych produktów.

W 2023 roku planujemy również rozszerzyć naszą ofertę o rzemieślnicze napoje bezalkoholowe produkowane pod marką Easier. Możemy też zdradzić, że w ramach nowej inwestycji uruchomimy własną destylarnię, pod marką Sycyna Distillery, ale na pierwsze rezultaty trzeba będzie cierpliwie poczekać.

Rok 2022 był dla browaru dobrym rokiem, w którym, pomimo trudnych i niestabilnych warunków na rynku, zanotowaliśmy 25% wzrost sprzedaży naszych produktów.

Dominik Szczodry główny piwowar, Browar Zamkowy Cieszyn

Kamila Asztemborska

Jacek Barański Browar Sady

Dla Sadów rok zaczął się bardzo dobrze. Liczne zamówienia na piwa szczelnie wypełniły ciąg produkcyjny, zapełniając kalendarz na kilka miesięcy naprzód. Wyzwaniem było sprostanie liczbie zamówień od zaprzyjaźnionych kontrahentów.

Niestety wysoka inflacja, wzrost cen gazu, prądu, znaczny wzrost cen oraz utrudniony dostęp do opakowań takich jak butelki, kartony oraz puszki powodowały duże zawirowania w planach produkcyjnych, ale ostatecznie browar wyszedł z tego obronną ręką.

Rok 2022 upłynął także pod znakiem sporych inwestycji, wśród których wymienić należy kolejne zbiorniki do fermentacji i leżakowania piwa, stację odtleniania wody oraz sprzęt laboratoryjny.

Mimo licznych problemów na rynku surowców i energii browar utrzymał, a nawet podniósł jakość swoich wyrobów, zdobywając wiele prestiżowych nagród i wyróżnień, w tym nagrodę „Best in Show” czyli najlepszego piwa konkursu na IBBERian Awards 2022 w Portugali.

Piwo zdrożeje o 20-30%

Rok 2022: rozmawiając o nim z większością przedsiębiorców z branży piwnej, przeważnie można usłyszeć znamienne słowa: oby już się skończył. Niestety, obawy co do roku 2023, a w szczególności jego pierwszego kwartału, są jeszcze bardziej zatrważające. Potężny kryzys energetyczny odciska swe piętno na całej gospodarce już od trzeciego kwartału 2021, a z początkiem roku 2023 spodziewane jest jego apogeum. Na przestrzeni roku 2021 i 2022 trwały przepotężne batalie z kupcami i dystrybutorami w celu urealnienia cen sprzedaży piwa, bowiem brak właściwej reakcji mógł skutkować koniecznością zamknięcia wielu browarów. Sam rok 2022 po nerwowym jego początku, w dalszych oczekiwaniach miał już być bardziej stabilny i przewidywalny, jednak to, co wydarzyło się 24 lutego rozsypało w drobny mak wcześniejsze efekty negocjacji. Od tego czasu ceny podstawowych nośników energii zdemolowały cały system kosztowy na każdym poziomie gospodarki. Każda kolejna dostawa surowców niosła za sobą nowe, wyższe ceny, a coś co miało dawać spokój przy planowaniu produkcji, czyli umowy roczne, straciły swoją moc. Dostawcy, ratując firmy, zaczęli stosować wszelkie możliwe mechanizmy: wstrzymywanie dostaw w przypadku braku akceptacji podwyżek cen, dopłaty gazowe, energetyczne, a nawet wojenne. Lato z kolei przyniosło przerwy dostawach CO2, skutkujące wstrzymywaniem produkcji piwa.

Dziś mamy przed sobą znów ciężkie dni walki o utrzymanie browarów przy życiu: droższy o minimum 35% słód,  butelki o 100%. Zakładam, że ceny prądu i gazu będą przyczyną wzrostu cen piwa: piwo puszkowe podrożeje o około 20, a butelkowe o około 30%. Będzie to trudny rok dla całej branży.

Jaromir Kaczanowski prezes zarządu Fuhrmann S.A. fot. Drazen Zigic

Ziemowit Fałat współwłaściciel Browar PINTA

Najbardziej pracowity rok w historii

PINTY

Trudne

czasy nie przeszkodziły nam w pobiciu wyników browaru z 2021 r., w którym uwarzyliśmy ponad 25 tys. hl. W tym roku ilość tę osiągniemy z końcem listopada. Było to możliwe m.in. dzięki instalacji trzech nowych tanków. Uwarzymy też rekordową liczbę ponad 80 premierowych piw.

Jesteśmy aktywni w środowisku kraftowym. Uwarzyliśmy mnóstwo kooperacyjnych piw z piwowarami z Polski, reszty Europy, USA, a nawet z Reunionu. Wzięliśmy udział w 12 zagranicznych festiwalach w 10 różnych krajach. Jako pierwsi z Polski osobiście wybieraliśmy na farmach Yakima Valley konkretne partie sześciu odmian amerykańskiego chmielu, który zużyjemy w ciągu 2023 r.

We współpracy z OneMoreBeer wybudowaliśmy w Wieprzu nowoczesne centrum dystrybucji piw rzemieślniczych.

Największym wyzwaniem są nieustannie rosnące koszty opakowań, surowców i mediów. Po pierwsze oznacza to droższe piwo i ryzyko zmniejszenia popytu, a po drugie utrudnia planowanie warzenia dla sieci handlowych, które mają coraz większą rolę na rynku kraftu w Polsce.

Uciekamy przed cenami energii i inwestujemy

Rok 2022 uważamy za względnie udany. Pomimo galopujących cen surowców, kosztów utrzymania (media, rosnące koszty pracownicze) oraz inflacji udało nam się utrzymać produkcję na poziomie sprzed pandemii a nawet lekko ją przekroczyć.

Pomimo cen piwa przekraczających psychologiczną barierę w detalu (z naszych analiz jest to cena 12-13zł brutto) zachowaliśmy również, jako mały lokalny browar z własną restauracją, zadowalającą marżowość. Dzięki temu mogliśmy rozwinąć projekty energetyczne zapoczątkowane w pandemii 2021 czyli fotowoltaikę oraz „inteligentny energooszczędny budynek”. Pozwala nam to na znaczne ograniczenie kosztów energii, co przekłada się na reinwestowanie zaoszczędzonych środków na kolejne inwestycje w browarze.

W 2023 roku roku planujemy powiększyć produkcję o kolejne zbiorniki produkcyjne 2x10HL oraz nową linię do rozlewu puszek. Rok szykuje się ciężki dla wszystkich, nie tylko branży browarniczej, w planach na 2023 mamy więc po prostu utrzy manie produkcji i sprzedaży na poziomie z 2022.

Tomasz Wiatrowski Browar Turek

Michał Górczyński marketing manager Browar Staropolski

W obecnym roku skupiliśmy się na kontynuacji prac związanych z wielką modernizacją naszego browaru. W związku z tym uruchomiliśmy nową linię rozlewniczą o wydajności 12 000 szt. na godzinę, co pozwoliło nam osiągnąć najwyższy wolumen sprzedaży w historii browaru.

Cały czas obserwujemy zmieniające się trendy i zapotrzebowania rynkowe. Stworzyliśmy nową serię piw jednochmielowych The Art of Hopping. Każde piwo z tej serii zawiera chmiel z innego zakątku świata. Widzimy, że nasze starania są doceniane. W tym roku zdobyliśmy łącznie 13 medali w konkursach Goodbeer oraz podczas Chmielaków Krasnostawskich.

Niestety, perspektywy dla browarów nie są optymistyczne. Ogromne wzrosty kosztów energii, gazu i surowców powodują, że chcąc zachować najwyższą jakość produktów musimy drastycznie podnosić ceny piw. Nasze kolejne plany inwestycyjne odkładamy na bliżej nieokreśloną przyszłość. Trudno nam cokolwiek zaplanować na najbliższe miesiące, ponieważ sytuacja mikro- i makroekonomiczna nigdy nie była tak bardzo niestabilna.

Aleksandra Gębarowska Senior Customer Consultant Nielsen IQ

Rosną musy i roślinne napoje

Wpierwszych 43 tygodniach 2022 roku wartość sprzedaży koszyka spożywczego wzrosła o 15,1% w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzednim. Kilkudziesięcioprocentowe wzrosty wartości sprzedaży widoczne były wśród podstawowych produktów spożywczych takich jak: cukier – ze wzrostem wartości o ok. 59% przy wolumenie wyższym o zaledwie ok. 1%; czy oleje jadalne – z wartością sprzedaży wyższą aż o połowę przy jednoczesnym wzroście wolumenu o prawie 4%. W tym samym czasie wartość tłuszczy żółtych rosła o ponad jedną trzecią, przy jednoczesnym spadku wolumenu o ponad 6%, a mleko przy wolumenie niższym o blisko 1% wzrosło na wartości o ok. 24%. Tak dynamiczny wzrost wartości sprzedaży przy stabilnym bądź spadającym wolumenie pokazuje jak duży wpływ miały średnio wyższe ceny w tych kategoriach produktowych. Pomimo widocznej inflacji są kategorie, które nadal rozwijają się na

polskim rynku, rosnąc widocznie nie tylko pod względem wartości sprzedaży, ale i jej wielkości, a należały do nich m.in. przekąski postrzegane jako zdrowsze alternatywy takie jak: musy owocowe, których wolumen sprzedaży był wyższy o ponad połowę czy batony musli ze wzrostem wolumenu o blisko 42% w porównaniu do analogicznego okresu w 2021 roku. Kolejny rok obserwujemy także dynamiczny wzrost roślinnych alternatyw, do których należy mleko roślinne, ze sprzedażą większą o 1/5 rok do roku. Inną kategorią, która kolejny rok notuje kilkunastoprocentowy wzrost wolumenu sprzedaży są napoje energetyczne i sportowe.

W analizowanym okresie wśród kanałów najbardziej zyskiwały dyskonty, w których wartość sprzedaży kategorii spożywczych wzrosła o ponad 1/5 w stosunku do analogicznego okresu w 2021. Jednocześnie udział dyskontów na rynku wzrósł aż o ponad 2 pp., głównie kosztem małych sklepów spożywczych, których udział w koszyku spożywczym zmniejszył się o 0,6 pp. w odniesieniu do poprzedniego roku.

Na sytuację rynkową produktów spożywczych wpływ miało wiele czynników – droższe surowce, paliwo czy wyższe ceny energii – wszystko to przełożyło się na wzrost kosztów produkcji, a co za tym idzie droższe ceny żywności. W obliczu galopującej inflacji 6/10 konsumentów deklaruje, że zamierzają oszczędzać na produktach spożywczych, więc z jednej strony planujemy ograniczać swoje zakupy, a z drugiej strony wojna w Ukrainie sprawiła, że do Polski przybyło wiele rodzin z Ukrainy, co z kolei pozytywnie wpłynęło na wolumen sprzedaży wielu kategorii spożywczych.

Źródło: NielsenIQ – Panel Handlu Detalicznego, rynek: Cała Polska z Dyskontami (Food), sprzedaż w wartości i wolumenie, okresy YTD: tydzień 1 – tydzień 43 2021, tydzień 1 – tydzień 43 2022, koszyk spożywczy w definicji NielsenIQ

AMBASADOR POLSKIEGO SERA

10-cio lecie Polskiego Kongresu Serowarskiego było doskonałą okazją do wyróżnienia tych producentów, którzy, produkując sery dobrej jakości, budują markę polskiego serowarstwa. W trakcie uroczystej Gali wyróżnienia wręczyła poseł Anna Maria Sierakowska. W imieniu Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Piątnicy tytuł Ambasadora odebrał wiceprezes ds. produkcji Damian Jamiołkowski

Okręgową Spółdzielnię Mleczarską w Łowiczu reprezentowała na scenie prezes Iwona Grzybowska

Prezes

Irena Miedzińska, prezes, odebrała tytuł Ambasadora w imieniu OSM Wart-Milk

SM Mlekovita reprezentowana była przez Daniela Ostrowskiego

Wiceprezes Małgorzata Gęsicka reprezentowała sss Lazur

Peter Bauer, prezes, odebrał wyróżnienie w imieniu Hochland Polska

OSM Sierpc na scenie reprezentował Arkadiusz Lewandowski

W imieniu SM Mlekpol dyplom odebrał Marcin Zecer

Obok prezentujemy sylwetki wybranych laureatów.

Edward Bajko był twarzą SM Spomlek, nie tylko zresztą na Polskim Kongresie Serowarskim

Tadeusz Proczek, w imieniu OSM Grodzisk Mazowiecki, podczas Polskiego Kongresu Serowarskiego odebrał wyróżnienie Ambasador Polskiego Sera

Grupa Hochland wcześnie rozpoznała możliwości biznesowe w Europie Środkowej i Wschodniej, a sygnałem do rozpoczęcia działalności w tym regionie było założenie filii Hochland Polska. W efekcie w 1995 roku nastąpiło otwarcie pierwszej fabryki w Kaźmierzu w Wielkopolsce. Dziś to drugi, obok tego w Węgrowie na Mazowszu, nowoczesny zakład produkcyjny na terytorium Polski. Obydwa spełniają wymagania standardu jakości IFS, a cały proces produkcyjny serów jest w pełni transparentny i przebiega z zachowaniem najwyższych standardów higieny i jakości. Obecnie Hochland Polska zatrudnia ponad 800 osób – zarówno w swoich dwóch fabrykach, jak i nowoczesnym biurze w Poznaniu. Współpracuje również ze szkołami wyższymi oraz uczelniami, by wzmacniać wizerunek pracodawcy i przyciągać młode talenty. Hochland Polska hołduje tradycjom, które łączą pracowników i partnerów biznesowych, tworząc jedyną w swoim rodzaju atmosferę wspólnoty i odpowiedzialnego, nowoczesnego biznesu. Dlatego od lat stawia na współpracę z polskimi, rodzinnymi gospodarstwami, budując z nimi długotrwałe, partnerskie relacje i realizując projekty mające na celu zwiększenie konkurencyjności i bezpieczeństwa łańcucha dostaw. Portfolio Hochland Polska stanowią silne i rozpoznawalne marki – z jednej strony bliskie, wręcz rodzinne, dla konsumentów indywidulanych, z drugiej cenione przez klientów z rynku HoReCa. Tworzone i optymalizowane jest ono w odpowiedzi na stale zmieniające się preferencje Polaków, z uwzględnieniem najnowszych trendów i wymagań partnerów z przemysłu spożywczego i gastronomicznego. Do portfela marek dostępnych w Polsce należą najpopularniejsze sery kremowe, twarogowe, wiejskie, żółte, grillowe, sałatkowe czy pleśniowe – Hochland, Almette oraz Valbon. Wszystkie charakteryzuje bardzo wysoka jakość i co za tym idzie, doskonałe walory smakowe, różnicują zaś rodzaje, smaki, formy, opakowania i ceny. Ponadto odpowiedzi na potrzeby osób, które szukają alternatywy dla nabiału, w 2021 roku firma zadebiutowała także w segmencie produktów roślinnych, wprowadzając na rynek markę Simply V. To produkty bez laktozy, bez mleka, bez glutenu, za to z pełnią smaku i całą gamą kulinarnych zastosowań. Pyszny smak i najwyższa jakość to od lat znaki rozpoznawcze Hochland Polska, a sama firma bezapelacyjnie zmieniła oblicze polskiego sektora wytwórstwa sera. Więcej informacji o Hochland Polska dostępnych jest na stronie www.hochland-group.com/pl

Hochland Polska działa na polskim rynku od 28 lat, ciesząc się ogromnym zaufaniem konsumentów i zajmując pozycję niekwestionowanego lidera w kategorii serów. Wiemy, że o naszym sukcesie komercyjnym zdecydowała przede wszystkim konsekwentna od wielu lat budowa naszych marek: Hochland, Almette i Valbon. Dla polskich rodzin są to znane i lubiane marki – każdego dnia Polacy zjadają ok. 2 400 000 kanapek z naszymi serami – i niemal każdy kojarzy słowa „to jest pyszne” właśnie z Hochland. W rezultacie możemy z dumą powiedzieć, że Hochland zmienił oblicze

polskiego sektora wytwórstwa sera. Nie byłoby to jednak możliwe bez nieustannego stawiania na innowacje. Przed laty Hochland wprowadził opakowanie serów żółtych typu otwórz-zamknij, które stało się rynkowym sukcesem, a następnie standardem dla całej kategorii. Dzisiaj kolejną przełomową innowacją jest zamknięcie na rzep, który występuje w opakowaniu serów żółtych Hochland Sielski. To dzięki niemu produkt dłużej zachowuje swoją świeżość. Co więcej, funkcjonalne opakowanie można zgodnie z ideą zero waste wykorzystać później do innych celów, zarówno jako do celów

Jacek Wyrzykiewicz PR & Marketing Services Manager w Hochland Polska

AMBASADOR POLSKIEGO SERA

spożywczych, jak i niespożywczych, np. jako opakowanie kanapki śniadaniowej, zabezpieczenie owoców do zamrożenia czy do wygodnego rozdzielenia i segregacji dowolnych drobnych przedmiotów w domu i poza nim. Regularnie wprowadzamy na rynek wiele nowości, a nasza ostatnia propozycja – serek wiejski Almette w trzech wariantach – to wyróżniający się na rynku koncept, który zaskakuje nowoczesną interpretacją klasycznego serka wiejskiego. Linia obejmuje trzy warianty smakowe, pozwalające na de -

lektowanie się różnorodnymi smakami i konsystencjami. Pomysł wprowadzenia skali gęstości widocznej na wieczku – od 1 do 3, gdzie 3 oznacza serek najbardziej gęsty – został bardzo wysoko oceniony przez konsumentów. Warto przypomnieć również, że Hochland Polska także to szeroka gama produktów dostępna bezpośrednio dla rynku HoReCa, a portfolio stanowią nie tylko sery kremowe, puszyste, wiejskie czy żółte, ale także wyjątkowe produkty roślinne Simply V. To nasza odpowiedź na potrzeby osób, które szukają alternatywy dla nabiału i chcą czerpać korzyści z korzyści ze spożywania produktów roślinnych. Stale więc podnosimy nasze standardy

produkcyjne, a także środowiskowe. Dziś i w najbliższych latach nadrzędnym celem dla firmy jest zmniejszenie śladu węglowego i uzyskanie neutralności klimatycznej zakładów. Ambicją jest obniżenie emisji w zakładach o 50% do roku 2025, a także wprowadzenie na rynek opakowań produktów w 100% nadających się do recyklingu. Historia, jakość, bezpieczeństwo, innowacje, zrównoważony rozwój i, oczywiście, smak – te słowa najlepiej oddają filozofię i misję firmy Hochland Polska, której pracownicy każdego dnia wkładają w pracę mnóstwo serca, aby zaoferować konsumentom produkty, które uwielbiają i których poszukują.

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska WART-MILK w Sieradzu działa od 1926 roku. W swojej działalności łączy mleczarską tradycję z nowoczesnymi technologiami wytwarzanych produktów nabiałowych. Nadrzędnym celem działania OSM WART-MILK jest produkowanie wyrobów mleczarskich bezpiecznych dla zdrowia konsumentów i spełniających ich oczekiwania. Swoja misję realizuje poprzez zharmonizowanie wysokiej jakości, bezpieczeństwa zdrowotnego oraz dobrej ceny swoich produktów dostarczanych na rynki polskie i zagraniczne. OSM WART-MILK produkuje wyroby pod markami: MU!, MEADOW STAR,ME!: Mleko UHT o różnej zawartości tłuszczu (0,5% 1,5% 2,0% 3,2%, 3,5%), Mleko UHT-bez laktozy (1,5 i 3,2%), śmietanki UHT (12%,18%,30%,36%), mleko kozie UHT a także mleko pasteryzowane, produkty fermentowane, twarogi i masło. OSM WART-MILK jest także producentem wyrobów w proszku, oferuje mleko w proszku pełne i odtłuszczone, serwatkę w proszku oraz maślankę w proszku. Od 2017 r. OSM WART-MILK posiada certyfikaty w systemie International Food Standard (IFS). Spółdzielnia spełnia także wymagania i standardy HALAL zgodne z prawem islamskim w zakresie produkcji mleka UHT oraz

śmietanek UHT. Produkty OSM WART-MILK sprzedawane są do krajów Unii Europejskiej, jak również poza jej granice. OSM WART-MILK spełnia wymogi eksportowe wielu państw i systematycznie lista ta poszerzana jest o nowe kraje.

Okręgowa

Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu znana jest od pokoleń z produkcji wyrobów mleczarskich, polski producent, wykorzystujący polskie mleko. Charakterystyczna Łowiczanka widniejąca w logotypie marki rozpoznawana przez wszystkich, jest widoczna na półkach sklepowych w całej Polsce oraz ponad 50 krajach świata. Wykreowanie marki Łowicz przyczyniło się do osiągniecia miejsca w czołówce polskich mleczarni. Spółdzielnia rocznie przerabia około 500 milionów litrów mleka pochodzącego z 2500 rodzinnych gospodarstw rolnych. OSM w Łowiczu to trzy prężnie działające zakłady produkcyjne położone w różnych częściach Polski – Łowiczu, Toruniu i Kutnie. W ofercie firmy znajdują się mleka i śmietanki UHT, sery dojrzewające zarówno w formie tradycyjnych bloków jak i porcji, plastrów czy wiórek o różnych gramaturach, twarogi, twarożki, serki wiejskie, produkty fermentowane (kefiry, maślanki, jogurty) oraz proszki mleczne. Bogata oferta produktowa pozwala na sprzedaż wyrobów na eksport, do dużych sieci handlowych, hurtowni nabiałowych oraz segmentu HORECA.

150 produktów w portfolio, szeroka sieć dystrybucji, własne hurtownie i sklepy detaliczne, stałe dostawy produktów dla segmentu Horeca, eksport do ponad 50 krajów świata. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu to firma o silnej pozycji rynkowej i solidny partner biznesowy.

OSM Łowicz w swojej ponad 116-letniej historii odniosła bardzo wiele sukcesów, z których do fundamentalnych należy zaliczyć

zainstalowanie pierwszej linii do produkcji wyrobów UHT w opa kowaniach kartonowych w 1991 r., co przyniosło firmie rolę lidera w kategorii produktów UHT i pozwoliło odnieść spektakularny rynkowy sukces oraz znaleźć się czołówce polskich mleczarni. Dalszy, istotny rozwój Spółdzielni przyniosło włączenie w swoje struktury z końcem 2004 roku Toruńskiej Spółdzielni Mleczarskiej, a w 2008 roku spółki Zorina i zakładu produkcyjnego w Kutnie. Obecnie każdy z 3 zakładów OSM Łowicz ma różnorodne specjalizacje produkcyjne, dzięki czemu Spółdzielnia może wytwarzać szeroki asortyment wyrobów. Każdy zakład wykorzystuje w pracy najnowsze osiągnięcia technologii i spełnia najwyższe normy jakościowe. Na początku 2020 roku firma odświeżyła szatę graficzną opakowań wszystkich kategorii. Było to niezaprzeczalnie duże przedsięwzięcie, które pozwoliło zaakcentować, a przed wszystkim wyróżnić markę na półce produktów mleczarskich. Uwidocznienie logotypu marki na wyróżniającym się w branży granatowym kolorze, spowodowało wyróżnienie na półkach sklepowych. Za zmianą wizualną podążyła również strategia marketingowa i wizerunkowa realizująca konsekwentnie claim „Łowicz łączy pozytywnie”. Spółdzielnia nieustannie inwestuje w nowoczesne linie produkcyjne i technologie. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Łowiczu to dziś firma o silnej pozycji rynkowej i solidny partner biznesowy.

Iwona Grzybowska prezes zarządu OSM Łowicz

AMBASADOR

Polska Mlekovita w 2022 r. obchodzi jubileusz 30-lecia marki. Z małej spółdzielni, jaką była jeszcze trzy dekady temu, wyrosła na lidera branży mleczarskiej w Europie Środkowo-Wschodniej.

Nasza firma cieszy się największą dynamiką przychodów w mleczarstwie. Pomimo trudnej sytuacji rynkowej w 2021 roku osiągnęła kolejny rekord – przekroczyła 6 mld zł przychodu. Takie wyniki to zasługa m.in. wzrastającego eksportu, obserwacji rynku i odpowiedzi na jego potrzeby, a także wynik konsekwentnych inwestycji w rozwój bazy technicznej, technologicznej i produktowej. Efektem przyjętej strategii rozwoju są działania m.in. w zakresie konsekwentnego rozszerzania oferty Mlekovity, która uwzględnia trendy rynkowe oraz potrzeby i oczekiwania konsumentów. Rozwijając ofertę produktową, rokrocznie wprowadzamy na rynek zwykle kilkadziesiąt nowości. Jako lider na rynku grupa posiada największy w Europie, unikalny wybór produktów.

Obecna

siła Grupy MLEKOVITA to 22 zakłady produkcyjne, w których przetwarzanych jest 8 milionów litrów najlepszego mleka dostarczanego przez 15 000 polskich rolników. 5 000 wykwalifikowanych pracowników dba o najwyższą jakość produktów wytwarzanych na ponad 185 liniach produkcyjnych. Ponad 1555 mlecznych smakowitości – największy wybór nabiału w Polsce i Europie – znanych jest nie tylko w polskich domach, ale i w 167 krajach świata. Dystrybucja odbywa się dzięki 34 własnym centrom dystrybucyjnym, w tym pierwszym w branży hurtowniom Cash&Carry, 147 sklepom firmowym Mlekovitka oraz sklepowi internetowemu mlekovitka.pl z szerokim asortymentem.

Dariusz Sapiński, Prezes Zarządu Grupy Mlekovita:

kierownik działu marketingu Spółdzielczej Mleczarni Spomlek w Radzyniu Podlaskim

Spółdzielcza Mleczarnia Spomlek z Radzynia Podlaskiego jest jednym z największych polskich producentów sera żółtego. Znana przede wszystkim jako mleczarnia specjalizująca się w tworzeniu serów szlachetnych, długodojrzewających, ręcznie pielęgnowanych. To właśnie w Spomleku powstał pierwszy w Polsce ser z „dziurami” pod nazwą Radamer oraz pierwszy polski ser długodojrzewający Bursztyn.

Spółdzielcza Mleczarnia Spomlek z Radzynia Podlaskiego z odwagą stawia na produkcję i promocję swoich marek. Jako krajowy lider w wytwarzaniu serów szlachetnych, stworzyła markę „Skarby Serowara”, będącą synonimem doskonałego smaku. Produkty nią sygnowane kierowane są do wszystkich tych, którzy z pasją oddają się zgłębianiu różnorodnych tajemnic kryjących się w serach szlachetnych.

Niezwykły produkt musi być w sposób wyjątkowy wytwarzany, dlatego też Spółdzielnia dba o doskonałe mleko, unikalne warunki dojrzewania, a także specjalistyczną pielęgnację. To wszystko sprawia, że sery marki „Skarby Serowara”: Bursztyn, Rubin i Szafir nie mają sobie równych na polskim rynku. Spomlek to również właściciel marki Serenada, w skład której wchodzą wyjątkowe sery śniadaniowe, wśród nich między innymi: Radamer,

Radamer wędzony, Salami, Salami z przyprawami, Salami Królewskie, Rolada Podlaska, Edamski, Gouda, Babuni, mające wyrobioną wieloletnią renomę rynkową.

Mleczarnia Spomlek to cztery zakłady produkcyjne: w Radzyniu Podlaskim, Parczewie, Chojnicach i Młynarach oraz ponad 100 letnie tradycje serowarskie na ziemiach Lubelszczyzny. Przedsiębiorstwo zaangażowane jest w sprawy społeczne. Inicjuje i wspiera szereg działań charytatywnych, jest sponsorem lokalnych klubów piłkarskich, mecenasem kultury oraz tworzy „serenadowe kąciki zabaw dla dzieci” w przychodniach zdrowia i szpitalach.

Spomlek to firma tworzona z pasją.

Odwaga i konsekwencja w działaniu to główne czynniki sukcesu SM Spomlek. Wiele decyzji, dziś historycznie ocenianych jako sukces, było faktycznie bardzo odważnym krokiem w nieznane. Do takich należy wprowadzenie w 2009 roku pierwszej polskiej marki serowej Serenada: innej, nie sygnowanej logotypem producenta, nie podejmującej też popularnych wówczas motywów komunikacji nawiązującej do mleka, krów i sielskości. Nowoczesna kreacja i komunikacja marki do dziś wyróżnia ją na półkach. Spomlek jest też autorem pierwszego polskiego sera z typu szwajcarskiego. Ser Radamer, bo o nim mowa, od 1991 roku jest jednym z najpopularniejszych serów z dziurami, zdobywającym liczne nagrody. Nie sposób też pominąć ogromnego sukcesu serów długodojrzewajacych pod marką Skarby Serowara. Flagowy ser Bursztyn obchodzi w tym roku 20. urodziny i jest to jedyny polski ser premium obecny w daniach i kartach restauracyjnych najlepszych restauracji w Polsce. Sery Bursztyn, Rubin i Szafir są laureatami licznych konkursów ocenianych przez Konsumentów, ale też wybitnych Szefów Kuchni. Innowacyjne podejście do rozwoju nie tylko marki, ale też całej kategorii zaowocowało otwarciem projektu unikalnego na skalę kraju, jakim jest Bursztynowa - pierwsza serowa restauracja w Polsce, zlokalizowana w centrum Warszawy na Nowym Świecie. Jest to miejsce, którego celem jest dostarczanie inspiracji serowych i kulinarnych naszym Konsumentom, budowanie kultury jedzenia serów długodojrzewających, przy jednoczesnej wymianie doświadczeń najlepszych Szefów Kuchni i stowarzyszeń zrzeszonych wokół polskiej gastronomii. SM Spomlek ciągle się rozwija i wdraża coraz nowsze pomysły, ale zawsze będące blisko Konsumenta. Po Polsce od niedawna jeździ serowy foodtruck, serwujący zapiekanki i burgery z pysznymi serami Serenada.

Firma postawiła konsekwentnie na specjalizację w kategorii sery, lecz nie sposób pominąć ogromnej roli, jaką w biznesie stanowią proszki uzyskiwane z serwatki. WPC oraz WPI są jednymi z najlepszych jakościowo produktów białkowych w proszku dostępnych w kraju. Obydwa produkty sprzedawane są w kanale B2B, ale również dostępne w sprzedaży on-line B2C. Motywem charakteryzującym Spomlek od zawsze jest nowoczesne i odważne spojrzenie w przyszłość i potrzeby Konsumentów.

Emilia Pożarowszczyk

OSM Piątnica to polska spółdzielnia mleczarska należąca do ponad 2 tysięcy rolników, których gospodarstwa położone są na zielonych, czystych ekologicznie terenach Mazowsza, Podlasia i Kurpi. Bogate tradycje mleczarskie regionu, szacunek do natury i otwartość na innowacje pozwoliły Piątnicy stać się jedną z najnowocześniejszych i najszybciej rozwijających się mleczarni w kraju i na świecie.

Priorytetem Piątnicy jest dbałość o najwyższą jakość i naturalność produktów, czego gwarancją jest najlepszy surowiec od lokalnych dostawców.

OSM Piątnica wielokrotnie wyznaczała kierunki rozwoju całej branży, a wiele z wprowadzonych przez Spółdzielnię wyrobów okazało się przełomowymi dla krajowego rynku nabiałowego. Doskonałym przykładem jest Serek Wiejski wprowadzony w 1992

roku, który zrewolucjonizował rynek i do tej pory jest jednym z najpopularniejszych produktów śniadaniowych w Polsce. Popyt na niego jest tak duży, że Spółdzielnia uruchomiła piątą już linię produkcyjną tego wyrobu. Piątnica jest również największym w kraju markowym producentem twarogu w klinku i prekursorem jego innowacyjnego opakowania typu „otwórz, zamknij”, które upowszechniło się w całej Europie Środkowo-Wschodniej. To właśnie za wprowadzenie na rynek tych dwóch produktów Piątnica otrzymała tytuł Ambasadora Polskiego Sera na Polskim Kongresie Serowarskim 2022.

Piątnica wiedzie także prym na rynku śmietan, oferując doskonałe wyroby wyróżniające się jakością oraz uniwersalnym zastosowaniem. Co istotne, Spółdzielnia jako pierwsza

wprowadziła standaryzację oznaczeń kolorystycznych śmietan i opisów ich zastosowania, a w 2022 roku Piątnica została uznana Liderem Dekady w kategorii „Śmietany” w plebiscycie Konsumencki Lider Jakości organizowanym przez Redakcję „Strefy Gospodarki”.

Oferta OSM Piątnica obejmuje również serki do smarowania Twój Smak, serki homogenizowane, jogurty naturalne i jogurty Skyr, ser mascarpone oraz twaróg sernikowy mielony, który bije rekordy popularności zwłaszcza w okresach świątecznych. W odpowiedzi na duże zainteresowanie żywnością pochodzenia roślinnego już nie tylko wśród wegan czy wegetarian, ale także wśród osób, które poszukują różnorodności, podążają za smakiem i naturalnością, w styczniu 2022 roku Spółdzielnia poszerzyła ofertę o napoje roślinne pod marką Piątnica Roślinna.

Obecnie Piątnica jest liderem rynku mleczarskiego i najsilniejszą marką nabiałową w Polsce. Wyróżnia się wysoką penetracją rynku i dużą rozpoznawalnością. Produkty z Piątnicy są obecne w niemal każdym polskim domu, a konsumenci uwielbiają je za wyjątkowe walory smakowe i prosty skład. Najwyższa jakość produktów z Piątnicy to wynik stosowania przez

Zbigniew Kalinowski prezes OSM Piątnica

Spółdzielnię najlepszego surowca, podlegającego wymaganiom, które znacznie przewyższają normy unijne.

Ogromna popularność marki, zaufanie konsumentów i branży znajduje potwierdzenie w licznych nagrodach i wyróżnieniach. Piątnica zajęła 5. miejsce (najwyższe wśród marek mleczarskich) w prestiżowym rankingu najlepszych polskich marek Best Brands 2022, a także otrzymała tytuł Superbrands. Integralną częścią każdego z tych plebiscytów były badania konsumenckie, których wyniki pokazują, że Piątnica kojarzona jest z najwyższą jakością i pozytywnymi emocjami, a sięgając po produkty z Piątnicy, konsumenci mają pewność, że wybierają najlepszą ofertę w kategorii.

Od początku funkcjonowania Spółdzielni naszym priorytetem jest dbałość o najwyższą jakość i naturalność produktów oraz otwartość na innowacje. Dzięki takiemu podejściu wiele wprowadzonych przez nas produktów zrewolucjonizowało rynek nabiałowy w Polsce. Dotyczy to przede wszystkim Serka Wiejskiego, który wprowadziliśmy na rynek 30 lat temu, dążąc do wyróżnienia się na bardzo tradycyjnym rynku nabiałowym. Szybko okazało się, że produkt ten nie

tylko pozwolił nam osiągnąć założony cel, ale równocześnie stał się jednym z filarów marki Piątnica. Jako pierwsi w Polsce wprowadziliśmy do sprzedaży twaróg w klinku oraz mleko w butelce z uchem. Jesteśmy również jedynym producentem Koktajli Odżywczych z naturalnym, nieprzetworzonym białkiem serwatkowym , uznanych za najbardziej innowacyjny produkt w Europie i nagrodzonych Europejską Nagrodą Innowacji Spółdzielczych. Koktajle z białkiem serwatkowym świetnie uzupełniają naszą ofertę produktów funkcjonalnych, takich jak Serek Wiejski wysokobiałkowy czy Skyry, które doskonale wpisują się w aktualne trendy i odpowiadają na potrzeby konsumentów.

Myślę, że naszym największym sukcesem jest fakt, że obecnie Piątnica to najsilniejsza marka nabiałowa w Polsce, której filarem jest najwyższa jakość. Osiągnęliśmy to dzięki kultowym produktom, które pokochali konsumenci. Konsekwentne stawianie na jakość pozwoliło nam zbudować markę, która cieszy się ogromnym zaufaniem i lojalnością nabywców. Nasze produkty znajdują się w lodówkach prawie wszystkich polskich rodzin, a Piątnica to synonim najwyższej jakości, doskonałego smaku i naturalności

Piwa kraftowe: azot zamiast tlenu

Pomimo tego, że branża piwa kraftowego urosła, a piwa stały się bardziej zróżnicowane, problemy związane z jego pakowaniem pozostały. Główną przyczyną jest tlen. Tlen to pierwiastek reaktywny i jest pochłaniany przez piwo. Skraca to okres przydatności do spożycia i może zmieniać profile smakowe i zapachowe trunku, nad którymi ciężko pracował piwowar. Zastępując tlen w pojemniku azotem można zachować niepowtarzalny smak i bukiet piwa.

K

olejną zaletą azotu jest zdolność przechowywania go w postaci ciekłej. Firma Vacuum Barrier System, współpracująca z przemysłem piwowarskim od lat 80 dwudziestego wieku, specjalizuje się w niezwykle precyzyjnych, wydajnych i niezawodnych systemach dozowania ciekłego azotu. Dla przykładu dozownik typu Linerter osiągnął doskonałe wyniki we wstępnym usuwaniu tlenu z pustych butelek wszystkich rozmiarów przed ich napełnieniem. Środowisko o niskiej zawartości tlenu podczas napełniania pomaga wydłużyć okres przydatności do spożycia. Dodatkowo, kompaktowy dozownik Minidoser to proste rozwiązanie do usuwania tlenu z górnej przestrzeni napełnionych butelek, tuż przed ich zamknięciem.

Wraz ze zmianą preferencji i popularyzacją linii rozlewu puszek w browarach rzemieślniczych, zastosowanie również bardzo szybko przyjęło się na liniach do puszek. Poza usuwaniem tlenu, niektóre produkty z niską zawartością dwutlenku węgla muszą być nagazowane, aby zwiększyć wytrzymałość i stabilność puszki podczas pakowania, etykietowania, przechowywania i wysyłki. Odbywa się to za pomocą tego samego sprzętu dozującego, ale obejmuje zamykanie puszki natychmiast po dozowaniu w celu zamknięcia azotu w przestrzeni nad napojem. Podobny proces stosuje się podczas azotowania piwa. Gdy w puszce wytworzy się wystarczająco duże ciśnienie, można wtłoczyć gazowy azot do roztworu. Kiedy azot wydostaje się z roztworu podczas intensywnego nalewania lub przez działanie widżetu, piwo wykazuje efekt kaskadowy i daje gładkie, kremowe uczucie w ustach. Dozowniki z barierą próżniową oferują niezawodną i wydajną metodę opróżniania pustych pojemników przed napełnieniem, usuwania tlenu z górnej przestrzeni napełnionych pojemników, zwiększania ciśnienia w puszkach z produktami o niskiej zawartości dwutlenku węgla w celu zapewnienia stabilności lub azotowania w przypadku piw typu nitro. Firma dostarcza kompletną linię

systemów dozowania i rurociągów ciekłego azotu, spełniającą różnorodne potrzeby przemysłu i klientów. Urządzenia zostały zaprojektowane, skonstruowane i wyprodukowane w zakładzie w Massachusetts, gdzie dokłada się starań, aby zapewnić bezpieczny i wolny od wad produkt przy jednoczesnym osiągnięciu najwyższego poziomu zadowolenia klienta. Firma dostarcza rozwiązania standardowe i niestandardowe, stanowiąc jedno źródło kompletnych systemów.

Na podstawie artykułu: Liquid Nitrogen Videos/ Articles - Vacuum Barrier Corporation

Przedstawiciel producenta w Polsce: tel. + 48 601 424-429, jmr@ceti.pl

Poznajcie najlepsze piwa w Polsce!

Good Beer to jedyny konkurs w Polsce, gdzie sędziowie mogą nie przyznać wszystkich medali. Przyznają je tylko tym piwom, które na to naprawdę zasługują. Sędziowie mogą przyznać komplet medali w danej kategorii lub mogą nie przyznać któregoś, jeżeli jakość piw nie spełniała kryteriów medalowych.

Adam Surmacz (Carlsberg) ze złotym medalem Good Beer w kategorii Porter Bałtycki Maciej Wentowski ze srebrnym medalem dla Browaru Sady

Jarosław Ośka (Browar Dziki Wschód) odbierający medal z rąk Rafała Kowalczyka, dyrektora konkursu Good Beer Krzysztof Zawlik oraz Jacek Balcerzak z Kultowego Browaru Staropolskiego

Medal złoty

Piwo najwyższej, światowej klasy, reprezentujące dany styl bez wad, z bardzo dobrym balansem smaków i aromatów oraz idealnym wyglądem.

Medal srebrny Piwo wysokiej klasy, które może w niewielkim stopniu odbiegać od stylu, ale dalej musi być bez wad i prezentować odpowiedni balans smaków i aromatów.

Medal brązowy Piwo dobrze reprezentujące styl, które w swojej wariacji może trochę odbiegać od jego parametrów. Wysoko oceniony smak i aromaty bez znaczących wad.

Zwycięzcy mają powody do dumy, medal Good Beer to oznaka wyjątkowej jakości! Uroczysta Gala Polskiego Kongresu Browarniczego, gdzie co roku najlepsze browary odbierają laury za najlepsze piwa odbyła się w 2022 roku w Krynicy Zdroju. Obok kilka zdjęć z uroczystości a na dalszych stronach prezentujemy piwnych medalistów.

Zwycięzcy konkursu Good Beer 2022

Kryteria medalowe konkursu piwa Good Beer:

Kategoria Jasne Ale

Brązowy medal dla Kultowego Browaru Staropolskiego za Joe Hop’s English IPA 11

Srebrny Medal dla Browaru Kormoran za Kormoran Ale 12

Złoty medal

dla Browaru Jedlinka za piwo Cytrusowy Hrabia

Kategoria Ciemne Ale

Brązowy medal dla Ułan Browar za piwo Pułkownik Drystout 14

Srebrny medal dla Browaru Profesja za piwo Czarnobrody 15

Złoty medal

dla Browaru Turek za piwo Czarna Kaśka Kategoria American PA 16

Brązowy medal

dla Kultowego Browaru Staropolskiego za Rodowite APA

Srebrny medal

dla Browaru Jedlinka za piwo Rozchmielona Lady 18

Złoty medal

dla Browaru Turek za piwo Cudzoziemiec

Kategoria Piwa pszeniczne

Brązowy medal dla Browaru Tenczynek za Tenczynek Pszeniczne 29 Srebrny medal dla Brofaktury za Roskoszne 30 Złoty medal dla Van Pur SA za Łomża Białe

Kategoria Wild&Sour

Brązowy medal dla Browaru Profesja za piwo Kanclerz 32 Srebrny medal dla Browaru Sady za Wysoczone Mango & Morela & Kiwi 33 Złoty medal dla Browaru Dziki Wschód za Wild Ale

Kategoria Wędzone

Brązowy medal – nie przyznano

Srebrny medal dla Browaru Szreniawa za Piwo Bernardyńskie 36 Złoty medal dla Browaru w Grodzisku Wielkopolskim za Piwo z Grodziska

Kategoria Piwa aromatyzowane

Srebrny medal dla Browaru Sady za piwo Sesja z Winylem

Srebrny medal dla Browaru Tenczynek za BUH bezalkoholowy

Złoty medal dla Browaru Profesja za piwo Rowerzysta

Brązowy medal dla Browaru Amber za Amber Chmielowy

Srebrny medal dla Browaru Wielka Sowa za Sowie Jasne Pełne

Złoty medal dla Browaru Jedlinka za piwo Jaśnie Książę

Kategoria Porter Bałtycki

46

Brązowy medal

dla Ułan Browar za piwo Porter Ułański 47 Srebrny medal

dla Kultowego Browaru Staropolskiego za piwo Porter 180 48

Złoty medal

dla Carlsberg Polska za Okocim Mistrzowski Porter

POMPY HIGIENICZNE

SERIA

Zalety:

większa sterylność i wytrzymałość

mniejsze zużycie wody

mniejsze koszty energii

mniej przestojów serwisowych

Zalety: - precyzyjne dozowanie

łatwe programowanie - szybka i łatwa wymiana węża - możliwość zdalnego sterowania

Laureaci konkursu

Piwne Akordy 2022 podczas uroczystej Gali Polskiego Kongresu Browarniczego

Zwycięzcy Piwne Akordy 2022

Piwne Akordy to konkurs konsumencki, który po raz kolejny zawitał na Polskim Kongresie Browarniczym. Każdy uczestnik wydarzenia mógł oddać głos na najlepszy, jego zdaniem, produkt w każdej konkursowej kategorii. Degustacja odbywała się po czujnym okiem dyrektora konkursu – Marka Gogoli, który doradzał jak oceniać: – Najlepiej powąchać chleb. Tak właśnie “zakąszają” Rosjanie, gdy piją bimber. Bo to nie smak a aromat utrzymuje się i przeszkadza po takiej degustacji – tłumaczył. Piwa, które zdobyły serca uczestników Polskiego Kongresu Browarniczego zostały nagrodzone medalami.

Brązowy medal dla Van Pur SA za Cortes Rosado

Srebrny medal dla Kultowego Browaru Staropolskiego za Porter Rum

Złoty medal dla Van Pur SA za Cortes Muscat

Nuta Awangardy

Brązowy medal dla Starej Zajezdni Kraków by De Silva za Ciemne na Miodzie Gryczanym

Srebrny medal dla Van Pur SA za Łomża miodowa korzenna

Złoty medal dla Carlsberg Polska za Karmi mrożona kawa Bezalkoholowe

Brązowy medal dla Carlsberg Polska za Okocim limonka z miętą

Srebrny medal dla Carlsberg Polska za Somersby Mandarine

Złoty medal dla Grupy Żywiec SA za Warka Radler 0% mango-pomarańcza

Najsłodsi medaliści na świecie

Na rynku pojawia się wiele słodkich debiutów. Aby wypromować najciekawsze z nich powstał konkurs Good SWEET. Słodkie rarytasy oceniali nasi eksperci: szefowie kuchni oraz spece od sensoryki, znakowania i pakowania. Okazją do wręczenia wyjątkowych medali pierwszej edycji konkursu Good SWEET była uroczysta Gala konferencji naukowotechnicznej Forum Lodowe & SWEET w Częstochowie. Medale wręczała Aleksandra Wojnarowska z Bikotech.

Multimedaliści z Doti! Weronika Kaźmierczak w imieniu swojej firmy az pięć razy stawała na podium, aby odebrać pięć krążków Good SWEET

otrzymał nagrodę za Wegańskie Serce – czekolady dla ludzi stworzone z miłości do zwierząt

Orzechy z linii No Sugar z firmy Eurohansa zdobyły uznanie jurorów. Firmę na Gali reprezentował Dariusz Małecki

Złoty medal za Śliwkę Luksusową trafił do firmy Gibar. Firmę na scenie reprezentował Krzysztof Bartosik

Laureaci konkursu Good SWEET 2022 na wspólnym zdjęciu

Edward Dylewski

Kategoria Energia dla Aktywnych

Brązowy medal dla Eurohansa sp. z o.o. za  No sugar orzechy laskowe w czekoladzie mlecznej bez dodatku cukru

Srebrny medal dla Wegańskie Serce Edward Dylewski za Czekoladę gorzką 85% + orzechy laskowe

Złoty medal dla Eurohansa sp. z o.o. za No sugar migdały w czekoladzie mlecznej bez dodatku cukru Kategoria Słodkie wege

Brązowy medal – nie przyznano

Srebrny medal dla Doti sp. j. Manufaktura D.M. Mroczkowscy za  Bio morwę w czekoladzie

Złoty medal dla Wegańskie Serce Edward Dylewski za Czekoladę gorzką 85% Kategoria Małe co nieco

Brązowy medal dla Adikam sp. z o.o. za  Lizak z czekolady – zwierzaki mix 25g

Brązowy medal dla LOTTE Wedel Sp. z o.o. za WW Kokos

Srebrny medal dla Doti sp. j. Manufaktura D.M. Mroczkowscy za Żurawinę w czekoladzie

Złoty medal dla Colian sp. z o.o. za Jeżyki Coolki MILK

Kategoria NA PREZENT

11

Brązowy medal

dla Terravita Sp. z o.o. za Czekoladę Caffe Latte 225g

12

Srebrny medal

dla LOTTE Wedel Sp. z o.o. za Praliny Lalibelle

13

Złoty medal

dla Doti sp. j. Manufaktura D.M. Mroczkowscy za Zestaw prezentowy „Czerwone serce”

Kategoria 2GO

14

Brązowy medal

dla Doti sp. j. Manufaktura D.M. Mroczkowscy za Ziarna kawy w czekoladzie deserowej (Dotinka 50 g)

15 Srebrny medal

dla Colian sp. z o.o. za Coolki MILK 3-pak

16

Złoty medal dla LOTTE Wedel Sp. z o.o. za Bajeczny Crunchy karmel

Kategoria Five o’ clock

17

Brązowy medal

dla LOTTE Wedel Sp. z o.o. za Ptasie Mleczko orzech laskowy

18

Srebrny medal

dla Doti sp. j. Manufaktura D.M. Mroczkowscy za Borówkę amerykańską w czekoladzie

19

Złoty medal dla Gibar sp. z o.o. za Śliwkę Luksusową

Czy wiesz, że... i

Wyróżniamy trzy główne odmiany

kakao:

CRIOLLO – uprawiane głównie w Nikaragui, Gwatemali, Meksyku, Wenezueli, Kolumbii, a także na Trynidadzie, Jamajce i Grenadzie. Stanowi ono 10-15% światowej produkcji i ma najdelikatniejszy smak ze wszystkich odmian.

FORASTERO – rośnie głównie w Brazylii i Afryce. Charakteryzuje się silnym i gorzkim smakiem. Stanowi 80% upraw światowych.

TRINITARIO – odmiana mieszana. Odznacza się mocnym aromatem forastero i delikatnym smakiem criollo. Obecnie bardzo rzadko można spotkać czyste odmiany, bowiem uprawia się różne hybrydy ziarna po to, aby zwiększyć odporność kakaowca na choroby i uzyskać wyższe plony.

Smak kakao determinuje odmiana botaniczna i kraj pochodzenia (mikroklimat, rodzaj gleby), na przykład ziarno z Ekwadoru nadaje czekoladzie aromat kwiatowy i owoców cytrusowych, zaś to z Papui Nowej Gwinei ma charakter silnie owocowy z nutą tytoniowego. Uprawy z Ghany charakteryzuje z kolei mocny, wyrazisty smak czekoladowy i kwaśny, w przeciwieństwie do surowca z WKS, w którym wyczuwalne są nuty bardziej kakaowe i zapach tzw. suchej trawy czy siana.

reklama

Prezentujemy zwycięzców plebiscytu „LODY” serwisu

Nowości Handlowe

Polacy uwielbiają lody. Redakcja serwisu „Nowości handlowe” postanowiła zapytać w internetowej sondzie o ulubione smaki. Wyboru dokonali internauci, którzy łącznie oddali ponad 12 tysięcy głosów. Poniżej zwycięskie mrożone cuda.

RODZINNY DESER

Konferencja Forum Lodowe & Sweet była znakomitą okazją do wręczenia dyplomów zwycięzcom plebiscytu. Na scenie Bogdan Grabias z firmy PPL Koral odbiera z rąk Aleksandry Wojnarowskiej wyróżnienie za lody Yoghurt Flavoured

Elżbieta Grzebska z Kilargo, podczas uroczystej Gali odebrała aż dwa wyróżnienia za lody Gulliver marki Augusto. Dyplomy wręczyła Aleksandra Wojnarowska

Raport o rynku jabłek A.D. 2022

Według

ocen WAPA (World Apple and Pear Association) światowa produkcja jabłek w 2022 r. była mniejsza niż w roku poprzednim. Zadecydował o tym przede wszystkim spadek zbiorów w Chinach. Produkcja w tym kraju została oszacowana na 36,09 mln ton, tj. o 22% mniej niż w 2021 r. (wg źródeł chińskich spadek produkcji mógł sięgać nawet 30%). Turcja po raz pierwszy uplasowała się na drugim miejscu w globalnych zbiorach jabłek, zwiększając produkcję z 4,44 do 4,66 mln ton. Trzecią pozycję zajmowały Stany Zjednoczone, odnotowując spadek zbiorów z 4,72 do 4,51 mln ton i minimalnie wyprzedzając Polskę. Zgodnie z danymi WAPA produkcja w Polsce w 2022 r. wyniosła 4,50 mln ton, wobec 4,30 mln ton w 2021 r. Kolejne miejsca zajmowały Indie i Włochy, ze zbiorami odpowiednio 2,65 i 2,15 mln ton, tj. o odpowiednio 23 i 5% więcej niż w roku poprzednim.

Anna Bugała IERiGŻ PIB

Według wstępnych ocen w bieżącym sezonie 2022/23 udział przetwórstwa w zagospodarowaniu krajowych zbiorów jabłek przekroczy 80%, a produkcja koncentratu soku jabłkowego sięgać może 400 tys. ton.

Tabela 1.

Zbiory jabłek w wybranych krajach (mln ton)

* Prognoza Źródło: World Apple and Pear Association (WAPA)

Łączne zbiory jabłek w krajach UE wyniosły, podobnie jak w 2021 r., ok. 11,8 mln ton. Zmniejszyły się zbiory jabłek w Ameryce Południowej. Mniejsza była również produkcja jabłek w większości krajów Europy Środkowo - Wschodniej. Najbardziej

w relacji do roku poprzedniego obniżyły się zbiory na Węgrzech (o 33%) i w Mołdawii (o 29%). Według ocen WAPA w Ukrainie i Rosji zmniejszenie produkcji wahało się w granicach 7-8%, ale trudności ze znalezieniem pracowników do zbioru w obu tych krajach,

mogły przyczynić się do znacznie większego spadku rzeczywistych zbiorów jabłek.

Zbiory jabłek w Polsce w 2022 r. według prognoz GUS z września były mniejsze niż w ocenach WAPA i wyniosły 4,20 mln ton, wobec 4,07 mln ton w roku poprzednim. Warunki pogodowe dla produkcji sadowniczej w br. można uznać za korzystne.

suszy i niskich temperatur, kwitnienie i zawiązywanie owoców nastąpiło po wiosennych przymrozkach. Brak dostatecznej ilości opadów, przy utrzymujących się wysokich temperaturach powietrza, spowodował jednak drobnienie owoców i spadek ich jakości. Występujące gradobicia oraz ulewne deszcze miały przede wszystkim charakter lokalny i w skali kraju nie spowodowały znacznych zniszczeń.

Wykres 1. Zbiory jabłek w wybranych krajach Europy ŚrodkowoWschodniej (mln ton)

*Prognoza Źródło: WAPA

Łagodny przebieg zimy zadecydował o braku uszkodzeń mrozowych w sadach jabłoniowych. Ze względu na opóźnienie wegetacji roślin z powodu

Największy udział w rozdysponowaniu krajowych zbiorów jabłek ma sektor przetwórczy (zwłaszcza w sezonach wysokich zbiorów). Najważniejszym

Wykres 2. Zbiory jabłek w Polsce (tys. ton) Źródło: GUS, WAPA

Wykres 3. Produkcja zagęszczonego soku jabłkowego w Polsce (w tys. ton) Źródło: Na podstawie danych KUPS (Krajowa Unia Producentów Soków)

produktem pozostają soki jabłkowe: zagęszczony sok jabłkowy (ZSJ) oraz sok nieskoncentrowany bezpośrednio tłoczony z surowca (NFC – Not From Concentrate). Udział pozostałych produktów (suszy, jabłek obieranych, moszczy, przecierów i cydru) jest niewielki i nie wykazuje tendencji wzrostowej. W sezonie 2021/22 do przetwórstwa trafiło 3,2 mln ton jabłek (blisko 80% zbiorów), a w sezonie poprzednim 1,8 mln ton (53%). Zwiększenie ilości jabłek kierowanych do przetwórstwa wynikało nie tylko ze wzrostu zbiorów, ale również z utrudnień w handlu związanych przede wszystkim z wojną w Ukrainie. Od 1 styczniu 2022 r. Białoruś wprowadziła embargo na przywóz wielu produktów, w tym większości owoców i warzyw z krajów zachodnich (w odniesieniu do niektórych produktów, w tym jabłek, ograniczenia okresowo zawieszono w kwietniu br.). Dla producentów jabłek deserowych II klasy, którzy nie sprzedali ich z powodu ograniczonych możliwości eksportowych, został uruchomiony mechanizm wsparcia tzw. „Nadzwyczajna pomoc dostosowawcza”. W ramach pomocy w okresie od 2 maja 2022 r. do 30 czerwca 2022 r. producenci mogli składać wnioski o przyznanie wsparcia i dostarczać jabłka do zakładów przetwórczych, które zgłosiły się do udziału w tym mechanizmie. Według informacji ARiMR, po weryfikacji złożonych dokumentów, przyznana pomoc (56,35 mln zł) została przekazana dla 2,35 tys. sadowników i dotyczyła ok. 198 tys. ton jabłek. Skupione w ramach mechanizmu jabłka zostały skierowane przede wszystkim do produkcji soków, głównie koncentratu. Łączna produkcja ZSJ w sezonie 2021/22 (razem z sokiem mieszanym z importowanym koncentratem sprowadzanym głównie z Mołdawii i Ukrainy) wyniosła ok. 370 tys. ton, tj. 68% więcej niż w sezonie poprzednim.

Według wstępnych ocen w bieżącym sezonie 2022/23 udział przetwórstwa w zagospodarowaniu krajowych zbiorów jabłek przekroczy 80%, a produkcja koncentratu soku jabłkowego sięgać może 400 tys. ton.

głównie w rezultacie wzrostu produkcji w Polsce i spadku jakości owoców. Zwiększy się też unijny eksport przetworzonych jabłek (o ok. 3%). Spożycie jabłek w UE obniży się natomiast z 12,2 do ok. 12,0 kg na mieszkańca. O zmniejszeniu

Wykres 4. Przetwórstwo, eksport i spożycie i jabłek w Polsce (tys. ton)

Źródło: Na podstawie danych GUS i KRUPS

W Polsce spożycie jabłek w przeliczeniu na 1 mieszkańca w sezonie 2022/23 może pozostać na poziomie sezonu poprzedniego, tj. ok. 11,3 kg i będzie to ponad 20% mniej niż w sezonie 2014/15 – pierwszym sezonie po wprowadzeniu embarga przez Rosję.

W eksporcie soków jabłkowych w ostatnich latach zmieniła się istotnie struktura sprzedaży.

Zgodnie z ostatnim raportem Komisji Europejskiej SHORT-TERM OUTLOOK for EU Agricultural Markets in 2022, udział jabłek kierowanych do przetwórstwa w sezonie 2022/23 w skali całej UE zwiększy się w porównaniu ze średnią z ostatnich 5 lat o ok. 18% do 5,4 mln ton,

konsumpcji jabłek zadecyduje przede wszystkim przewidywany wzrost inflacji i cen detalicznych, ale także widoczny ogólny spadek spożycia świeżych owoców w UE. Na wysokim poziomie (11 kg na mieszkańca) utrzymać się może spożycie jabłek przetworzonych.

Wykres 5. Spożycie jabłek w Polsce w sezonach 2014/15-2021/22 (w kg/osobę)

Źródło: Na podstawie danych GUS

W sezonie 2014/15 w wolumenie eksportu dominował wyraźnie zagęszczony sok z udziałem 84%. W kolejnych latach jego znaczenie systematycznie się zmniejszało i w sezonie 2020/21 po raz pierwszy było niższe niż nieskoncentrowanego jabłkowego soku NFC, wynosząc 42%.

Wykres 6. Polski eksport jabłek na wybrane rynki (tys. ton) Źródło: Na podstawie danych MF

Spożycie jabłek wykazuje w ostatnich latach tendencję spadkową. Liczne kampanie zachęcające Polaków do zwiększenia konsumpcji jabłek nie przyniosły jeszcze oczekiwanych efektów.

Eksport jabłek zarówno w sezonie 2021/22, jak i w sezonie poprzednim stanowił 21% łącznej produkcji jabłek. W sezonie 2013/14 przed wprowadzeniem przez Rosję embarga wynosił ponad 36%. W sezonie bieżącym, przy stabilnym spożyciu jabłek i dużym popycie na zagęszczony sok jabłkowy na rynkach światowych, udział eksportu w rozdysponowaniu krajowych zbiorów nie będzie przekraczał 20%.

Zgodnie ze wstępnymi danymi Ministerstwa Finansów zagraniczna sprzedaż jabłek w sezonie 2021/22 była o 10% większa niż w poprzednim sezonie i wyniosła 842,1 tys. ton. Wartość

sprzedaży wzrosła o 3% do 323,9 mln EUR, co stanowiło 44% łącznej wartości polskiego eksportu świeżych owoców w sezonie 2021/22.

Największym odbiorcą jabłek pozostał Egipt. W drugiej połowie 2021 r. eksport do tego kraju był niemal 2-krotnie wyższy niż w analogicznym okresie 2020 r. i przekraczał 99 tys. ton. W drugiej części sezonu (I półrocze 2022 r.) eksport był nieznacznie niższy niż rok wcześniej i wynosił 54,5 tys. ton. Utrudnienia w handlu z Egiptem (przede wszystkim nowe zasady dotyczące transakcji importowych wprowadzone przez Bank Centralny Egiptu) nie umożliwiły wzrostu sprzedaży na ten rynek. – Wielkość eksportu jabłek do Białorusi w relacji do sezonu 2020/2021 obniżyła się o ponad 45% do 63,2 tys. ton. Łączny udział krajów WNP w wolumenie eksportu jabłek spadł z 23 do 17% (w tym Białorusi z 15 do 8%). Zmniejszył się eksport do Ukrainy i Mołdawii, a wzrósł do Kazachstanu

(z 47,2 do 57,8 tys. ton) i Rosji (z 0,8 do 10,4 tys. ton). Łączny udział krajów UE zwiększył się z 54 do 55% wielkości eksportu. Najważniejszymi odbiorcami były: Niemcy, Rumunia, Francja i Holandia.

W I kwartale nowego sezonu (VII-IX 2022 r.) eksport jabłek zmniejszył się o 45% w relacji do analogicznego okresu w 2021 r. i wynosił 80,9 tys. ton. Spadła sprzedaż na wszystkie podstawowe rynki, a najbardziej do Egiptu (o 80% do 34 tys. ton) i do Białorusi (o 66% do 8,7 tys. ton).

Import jabłek w sezonie 2021/22 wyniósł zaledwie 2,5 tys. ton, wobec 15,4 tys. ton w poprzednim sezonie. Jabłka pochodziły głównie z Niemiec, Włoch i Francji. W okresie VII -IX 2022 r. sprowadzono do Polski 582 tony jabłek, w tym 230 ton z Włoch.

Wartość eksportu soków jabłkowych z Polski w sezonie 2021/22 wyniosła 404,2 mln EUR, wobec 310,4

Wykres 7. USA – Import zagęszczonego soku jabłkowego (tys. l)

Źródło: Dane IHS Markit

mln EUR w sezonie poprzednim, co stanowiło odpowiednio 23 i 22% łącznej wartości polskiego eksportu przetworzonych owoców.

Zdecydowanie zwiększyła się zagraniczna sprzedaż ZSJ – o ponad 50% do 286,4 tys. ton. Średnie ceny koncentratu spadły z 1,22 do 1,14 EUR/kg, a wartość sprzedaży była o 41% wyższa i wyniosła 326,4 mln EUR.

Najwięcej ZSJ trafiło do krajów UE, ale ich udział zmniejszył się z 81 do 75% łącznego wolumenu eksportu. Głównym rynkiem zbytu pozostały Niemcy, których udział obniżył się z 47 do 35%. Zmniejszyło się też znaczenie

Wykres 8. Źródło: Na podstawie danych MF

W sezonie 2021/22 do przetwórstwa trafiło 3,2 mln ton jabłek (blisko 80% zbiorów), a w sezonie poprzednim 1,8 mln ton (53%). Zwiększenie ilości jabłek kierowanych do przetwórstwa wynikało nie tylko ze wzrostu zbiorów, ale również z utrudnień w handlu związanych przede wszystkim z wojną w Ukrainie

Holandii (z 14 do 13%), a wzrosło Austrii (z 5 do 10%). Zdecydowanie – z 2,3 do 23,5 tys. ton, zwiększył się eksport ZSJ do USA i właśnie ten rynek, przy spadku zbiorów jabłek i produkcji koncentratu w Chinach, wydaje się najbardziej chłonnym w sezonie 2022/23. Duże nadzieje związane ze wzrostem eksportu na rynek amerykański ma nie tylko Polska, ale także Turcja, Ukraina, Mołdawia czy Gruzja.

Według najnowszych danych IHS Markit największym dostawcą ZSJ do USA były w ostatnich miesiącach, mimo

widocznego już spadku dostaw, Chiny oraz Turcja, Ukraina i Polska.

Import koncentratu soku jabłkowego do Polski w sezonie 2021/22 wyniósł 32,4 tys. ton, tj. o 19% mniej niż w sezonie poprzednim. ZSJ sprowadzany był przede wszystkim z Ukrainy (wzrost z 2,9 do 11,4 tys. ton) i Mołdawii (spadek z 21,8 do 11,0 tys. ton). W miesiącach VII-IX 2022 import koncentratu był ponad 3-krotnie wyższy niż w tym samym okresie poprzedniego roku i wynosił 14,3 tys. ton. Przywóz z Ukrainy zwiększył się z 0,2 do 9,4 tys. ton, a z Mołdawii z 3 do 3,7 tys. ton.

Eksport nieskoncentrowanego soku jabłkowego w sezonie 2021/22 wzrósł o 8% do 278,0 tys. ton, a wartość pozostała na poziomie 78 mln EUR. Największymi odbiorcami jabłkowego soku NFC były Niemcy i Holandia, których udział, podobnie jak w poprzednim sezonie, wynosił odpowiednio 36 i 25% łącznego wolumenu eksportu. Zwiększyło się natomiast znaczenie Wlk. Brytanii (z 17 do 21%).

W eksporcie soków jabłkowych w ostatnich latach zmieniła się istotnie struktura sprzedaży. W sezonie 2014/15 w wolumenie eksportu dominował wyraźnie zagęszczony sok z udziałem 84%. W kolejnych latach jego znaczenie systematycznie się zmniejszało i w sezonie 2020/21 po raz pierwszy było niższe niż nieskoncentrowanego jabłkowego soku NFC, wynosząc 42%. Według wstępnych ocen udział ZSJ w eksporcie soków jabłkowych w 2022/23 może przekraczać 55%.

Import jabłkowego soku NFC w sezonie 2021/22 zwiększył się w relacji do sezonu poprzedniego o 17% do 8,2 tys. ton. a wartość przywozu wzrosła o 25% do 6,1 mln EUR. Największymi dostawcami były Niemcy, Czechy i Włochy. Łączny udział tych krajów stanowił 95% polskiego importu nieskoncentrowanego soku jabłkowego.

Warto zapamiętać

Polska znajduje się w gronie największych światowych producentów i eksporterów jabłek oraz soków jabłkowych. W ostatnim czasie możliwości eksportu tych produktów uzależnione są nie tylko od poziomu krajowych zbiorów, ale przede wszystkim od sytuacji na rynku światowym. Względna stabilizacja na rynku europejskim osiągnięta po kilku latach od wprowadzenia rosyjskiego embarga na przywóz wielu produktów ogrodniczych, w tym jabłek, została ponownie zachwiana przez pandemię Covid-19, a następnie wojnę w Ukrainie.

Na sytuację producentów i przetwórców w sezonie 2022/23 ogromny wpływ wywierać będzie inflacja, wzrost kosztów energii i transportu, a także spodziewane dalsze problemy ze znalezieniem pracowników. Sezon 2022/23, przy spadku zbiorów jabłek w Chinach i USA oraz wzroście zapotrzebowania na sok jabłkowy na światowych rynkach (zwłaszcza na rynku amerykańskim), zwiększa jednak możliwości eksportowe Polski, przede wszystkim w odniesieniu do zagęszczonego soku jabłkowego.

Źródła

[1] Główny Urząd Statystyczny (GUS)

[2] European Commission: SHORT-TERM OUTLOOK for EU Agricultural Markets in 2022, Autumn 2022, No 34

[3] IHS Markit, S&P Global

[4] Ministerstwo Finansów (MF)

[5] Rynek owoców i warzyw. Stan i perspektywy. [2014-2022], IERiGŻ PIB, Warszawa

[6] World Apple and Pear Association (WAPA)

[7] www.eastfruit.com.au

[8] www.freshplaza.com

[9] www.fresh-market.pl

Paskalizacja a wymagania współczesnego konsumenta

W czasach, w których to wybór konsumenta ma kluczowe znaczenie, metoda wysokich ciśnień (HPP) jest dla producentów opłacalną metodą zachowania smaku, tekstury i wartości odżywczych przy jednoczesnym zapewnieniu konsumentom czystej etykiety, wysokiej jakości i dłuższego terminu przydatności. Postęp technologiczny idzie w parze z eliminacją niepotrzebnej chemii, wiążąc się z trwałością i pełnym bezpieczeństwem spożywanych produktów. zaspokaja zapotrzebowania współczesnego konsumenta na naturalną, świeżą i estetyczną żywność. [1]

dr Ewa Przysiężna

Wostatnich latach obserwuje się bardzo dynamiczny rozwój tej innowacyjnej techniki utrwalania żywności. HPP stosowana jest najczęściej w celu przedłużenia trwałości, przy równoczesnym zachowaniu właściwości, tj. barwy, smaku i składników odżywczych. Jest ona alternatywą lub uzupełnieniem zabiegów konwencjonalnych, głównie termicznych.

Chociaż pasteryzacja termiczna pozostaje nadal podstawową technologią w przemyśle spożywczym, może ona wpływać niekorzystnie na wygląd, smak i wartość odżywczą żywności, a to nie

Co to jest HPP?

HPP (High Pressure Processing) metoda ta jest również znana jako przetwarzanie pod wysokim ciśnieniem hydrostatycznym (HHP) lub przetwarzanie pod ultrawysokim ciśnieniem (UHP). To cały czas innowacyjna technologia stosowana w przemyśle spożywczym, choć sama technologia powstała już w XIX wieku.[2]

Przetwarzanie wysokociśnieniowe (HPP) to „nietermiczna” technika konserwacji żywności, która inaktywuje szkodliwe patogeny i mikroorganizmy powodujące psucie wegetatywne poprzez zastosowanie ciśnienia zamiast ciepła, w celu przeprowadzenia utrwalenia żywności. HPP wykorzystuje intensywne ciśnienie w schłodzonych lub łagodnych temperaturach procesu (<45°C), umożliwiając utrwalenie większości produktów spożywczych przy minimalnym wpływie na smak, teksturę, wygląd lub wartość odżywczą. [3]

W przemyśle do inaktywacji mikroorganizmów najczęściej stosuje się ciśnienie od 400 do 600 megapaskali, przy czym typowy czas utrzymywania wynosi od 1,5 minuty do 6 minut. HPP może być stosowane jako proces wsadowy, zarówno do pakowanej próżniowo żywności stałej, jak i butelkowanej żywności płynnej, z minimalną przestrzenią powietrzną (in-pack). Opakowania w HPP poddawane są łącznie z żywnością działaniu wysokiego ciśnienia z wykorzystaniem wody jako płynu pod ciśnieniem. Dlatego materiały opakowaniowe muszą być wodoodporne oraz wystarczająco elastyczne, aby wytrzymać naprężenia mechaniczne wywołane ciśnieniem hydrostatycznym, przy jednoczesnym zachowaniu integralności fizycznej.

Głównymi czynnikami wpływającymi na skuteczność HPP są aktywność wody i pH żywności, zastosowane ciśnienie, czas i temperatura przetrzymywania oraz docelowy mikroorganizm.

Ogólnie rzecz biorąc, produkty o wyższej kwasowości wymagają mniejszego ciśnienia i czasu przetrzymywania niż produkty o niższej kwasowości, aby osiągnąć ten sam pożądany przedłużony okres przydatności do spożycia.

Wpływ paskalizacji na żywność

Technologia wysokociśnieniowa inaktywuje patogenne bakterie, drożdże i pleśnie. W przemyśle spożywczym wykorzystywana jest do zabijania między innymi Escherichii coli, Salmonelli, Listerii; typowych patogenów, mogących rozwijać się w produktach spożywczych. Paskalizacja (HPP) pozwala zachować jakość i świeżość żywności, utrzymując przy tym czystość mikrobiologiczną produktów [4].

Pod wpływem ciśnienia zmniejsza się objętość molowa produktu, co jest procesem odwracalnym. Wysokie ciśnienie oddziałuje na duże cząstki tj. białka, enzymy i polisacharydy, ponie -

waż ich objętość molowa łatwiej maleje. Cząstki mniejsze natomiast, takie jak witaminy, aminokwasy czy substancje smakowe zostają nienaruszone. [3]

W ten sposób powstaje sterylny produkt bez konieczności wykorzystania wysokich temperatur, promieniowania czy użycia środków konserwujących. Produkt ma cechy świeżego surowca o nieznacznie zmniejszonej wartości odżywczej.

Dla kogo jest HPP?

Technologia HPP to rozwiązanie dla producentów wędlin, mięs, ryb i owoców morza, tak surowych, jak i gotowanych, dań gotowych, soków oraz napojów, przetworzonych owoców i warzyw (na przykład soków typu cold press, smoothies, musów, sosów, pulp, dressingów, przecierów). Jest także skuteczna przy produkcji dań dla niemowląt. Z powodzeniem może być też stosowana do utrwalania produktów branży mleczarskiej, mleka i produktów roślinnych, a także kosmetyków i karm dla zwierząt.

Przetwarzanie wysokociśnieniowe stanowi wyjątkową okazję dla producentów żywności do opracowania nowej generacji produktów spożywczych o wartości dodanej, o wyższej jakości niż produkty wytwarzane konwencjonalnie.

Krótka historia HPP

Historia ta sięga XIX wieku, jednak dopiero w ciągu ostatnich dwóch dekad przemysł spożywczy zaczął stosować obróbkę ciśnieniową do utrwalania żywności. Dżemy owocowe stanowiły pierwszą falę produktów handlowych poddanych obróbce ciśnieniowej, wprowadzonych na rynek japoński w 1990 r., a w roku 1997 produkty na bazie awokado, zwłaszcza guacamole, zostały skomercjalizowane w Stanach Zjednoczonych. Dziesięć lat później, do 2007 r., na całym świecie używano

około 120 przemysłowych instalacji HPP do produkcji żywności na skalę komercyjną. W Europie przodują w komercjalizacji tej metody Hiszpania, Włochy, Francja, Niemcy i Holandia. Według Visiongain światowy rynek produktów HPP będzie rósł w tempie około 17,1% w okresie 2020 – 2026r. [5]

Regulacje prawne

Mimo tak dynamicznego wzrostu użycia na skalę przemysłową metody HPP oraz uregulowań prawnych wykorzystania tej metody w USA, nie podlega ona szczegółowym regulacjom prawnym w Unii Europejskiej, dlatego też tak istotne było opublikowanie przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) 8 marca 2022 roku opinii naukowej na temat metody HPP. Eksperci EFSA ocenili bezpieczeństwo i skuteczność żywności utrwalanej metodą HPP , a dokładniej czy można ją stosować do zwalczania Listeria monocytogenes w żywności gotowej do spożycia (RTE) oraz jako alternatywę dla termicznej pasteryzacji surowego mleka. A dwa główne wnioski ww. opinii to: obróbka wysokociśnieniowa (HPP) żywności skutecznie niszczy szkodliwe mikroorganizmy i nie stwarza większych problemów związanych z bezpieczeństwem żywności niż inne metody utrwalania. [6]

Opinia naukowa wydana przez EFSA będzie niezwykle pomocna w procesie ustalania szczegółowych norm wykorzystania metody HPP przez producentów żywności w Unii Europejskiej.

Czy HPP ma wady?

Każda technologia ma swoje wady. W przypadku HPP to przede wszystkim wysoki koszt urządzenia, a także długi czas oczekiwania na zamówioną aparaturę oraz wszelkie działania wokół instalacji paskalizatora w miejscu docelowym. Niewątpliwie wymienione

powyżej trudności stanowią wyzwanie dla wielu producentów, którzy często nie są w stanie sprostać tak dużym inwestycjom kapitałowym. Tu z pomocą producentom mogą przyjść firmy świadczące usługi paskalizacji.

Zalety HPP

HPP jest uważane za świeżą alternatywę dla konserwantów i uzupełnia trwający trend tworzenia czystej etykiety.

W ciągu ostatniego roku metoda HPP stosowana była dużo szerzej niż tylko soki tłoczone na zimno. Teraz stosowana jest do niemal wszystkiego, od zimnej kawy latte, past warzywnych, dań gotowych po shoty probiotyczne. HPP uznawana jest za technologię naturalną i przyjazną dla środowiska, która eliminuje konieczność stosowania konserwantów i innych dodatków przedłużających trwałość.

Bezpieczne wydłużanie okresu przydatności do spożycia może być głównym powodem przejścia z obróbki termicznej na HPP, ale są też dodatkowe korzyści.

Jedną z nich jest to, że ciśnienie nie wpływa na profil odżywczy produktu. Witaminy, minerały, składniki odżywcze i enzymy spożywcze – białka, które wspomagają funkcje trawienne i metaboliczne konsumenta – pozostają nienaruszone. Smak, kolor i konsystencja są również odporne na ciśnienie.

Atrakcyjny jest również fakt, że paskalizacja odbywa się w zamkniętym opakowaniu dedykowanym do sprze -

daży detalicznej. Dzięki temu produkt jest natychmiast gotowy do dystrybucji.

Do tego nie sposób nie pokreślić niskiej energochłonności metody HPP w czasach, gdzie dynamika wzrostu kosztów produkcji, a w szczególności kosztów energii stanowi olbrzymi problem dla przedsiębiorców.

Technologia HPP wpisuje się w strategię zrównoważonego rozwoju, dzięki niskiej energochłonności samego procesu ciśnieniowania, a także wydłużeniu terminu przydatności, ograniczając zjawisko marnowania żywności na świecie. Metoda również pozwala zrezygnować z użycia konserwantów, które mają szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi i samej natury.

Zalety HPP w pigułce:

• Lepsza jakość produktu – zachowana sensoryka produktu świeżego

• Bezpieczeństwo żywności – skuteczna inaktywacja patogenów

• Witaminy, minerały, składniki odżywcze – pozostają nienaruszone

• Lepsza jakość produktu – zachowana sensoryka produktu świeżego

• Wydłużona trwałość produktu - większa satysfakcja klienta, mniej zwrotów

• Czysta etykieta – bez dodatków, produkt naturalny

• Innowacyjne propozycje produktów – dzięki niskiej temperaturze procesu

• Technologia przyjazna dla środowiska – niska temperatura i proces bezodpadowy

• Ułatwiona logistyka i rozszerzenie obszaru sprzedaży

Przetwarzanie wysokociśnieniowe to technologia zmieniająca paradygmat w przemyśle spożywczym, która jest zgodna z interesami konsumentów. Producenci żywności z pewnością znajdą nowe zastosowania dla metody HPP, a ta zapewni poprawę jakości tego produktu, którą konsumenci docenią i za którą zapłacą. Bo to produkty wysokiej jakości zapewniają realne oszczędności w postaci zachowania dobrego zdrowia i samopoczucia przez konsumenta.

1]. Global Trends-Food & Beverage Processing Report 2018 od The Association for Packaging and Processing Technologies (PMMI), Reston, Wirginia.

2]. A Mikyška, K. Krofta, M. Houška, P. Čermák; 2019; ,,Pascalization, alternative way of postharvest hops processing’’.

3]. Halina Makała, „Zastosowanie metody wysokich ciśnień w przetwórstwie mięsa i produktów mięsnych” ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2019, 26, 4 (121), 38 – 53, DOI: 10.15193/zntj/2019/121/311

4]. Eamonn Hogan, Alan L Kelly and Da-Wen Sun; 2005; „High PressureProcessing of Foods:An Overview’’.

5]. Visiongain 2016, Global High Pressure Processing Market: Trends, Analysis & Forecasts to 2021

6]. https://www-efsa-europa-eu.translate.goog/ en/efsajournal/pub/7128?_x_tr_sl=en&_x_ tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc

Firma powstała, aby umożliwić polskim producentom korzystanie z możliwości, jakie daje technologia HPP, oferując kompleksowe wsparcie w całym procesie tworzenia produktu utrwalanego technologią HPP. Producent może liczyć na wsparcie merytoryczne przy doborze opakowania, przeprowadzeniu badań labolatoryjnych, a nawet pakowaniu i dystrybucji gotowego produktu.

HPP Tradebridge sp. z o.o. oferuje usługi utrwalania wysokim ciśnieniem w Centrum Usługowym w Rękowicach 55, 26-910 Magnuszew, sprzedaz@paskalizacja.com

HPP Services Poland jako lider technologii HPP w Polsce oferuje branży spożywczej kompleksowe usługi poskalizacji

Doradztwo specjalistyczne

Oferujemy Państwu konsultacje oraz testy HPP potencjalnych produktów

Kompleksowa współpraca

Optymalizacja procesu HPP, dobór opakowania, usługi utrwalania oraz przechowywanie chłodnicze

Lokalizacja

Położenie zakładu w centralnej Polsce, blisko dużych arterii komunikacyjnych ułatwi Państwu kwestie logistyczne

Dwie linie HPP

Podwójna wydajność oraz niezawodny sprzęt producetów maszyn HPP z ponad 30-letnim doświadczeniem

Elastyczność

Szybka obsługa, niograniczony dostęp do HPP, konkurencyjne ceny oraz terminowość i elastyczne warunki współpracy

Prezentujemy zwycięzców konkursu 2022

Mamy zaszczyt zaprezentować Państwu rozwiązania techniczno- technologiczne nagrodzone przez wyjątkowych ekspertów w trakcie Polskiego Kongresu Browarniczego oraz Polskiego Kongresu Napojowego. Serdecznie dziękujemy członkom komisji konkursowych za szczegółową analizę przesłanych zgłoszeń. Zwycięzcom gratulujemy. Na stronach obok prezentujemy zwycięskie rozwiązania.

PART 1 – PIWO

Krok do Sukcesu w branży browarniczej

PART 2 – NAPOJE

Krok do Sukcesu w branży napojowej

Zwycięzcą edycji 2022 została firma JMR Sp. z o.o. za dozownicę kropli azotu do opakowań jednostkowych. Podczas Gali Polskiego Kongresu Browarniczego nagrodę odebrał inżynier Michał Lenart. Wyróżnienie wręczył Gregor Palka - przewodniczący komisji.

Zwycięzcą edycji 2022 została firma Sterbios Sp. z o.o. za Automatyczny analizator fotometryczny Y15 do badania prób soków i napojów. Nagrodę, podczas Gali Polskiego Kongresu Napojowego, odebrała, z rąk Szymona Matulki, Justyna Kaźmierczak.

Wyróżnienie otrzymała firma dr. Weigert Polska Sp. z o.o. za innowacyjne zastosowanie Neodisher Bioclean Pulver. Nagrodę z rąk Gregora Palki odebrał Damian Kanke.

Komisja konkursowa obradowała w składzie:

– Gregor Palka, Head Brewer PL&HU, Asahi Europe&International – przewodniczący

– Beata Wilusz , dyrektor ds. inwestycji i jakości spółek, Van Pur

– Michał Kempa, dyrektor browaru, Perła – Browary Lubelskie

– Mariusz Dudek , prezes zarządu, Browar Zamkowy w Raciborzu

Wyróżnienie otrzymała firma Optiflow Jakub Stobiecki za System topnienia kleju Graco – InvisiPac. Na zdjęciu Jakub Stobiecki i Szymon Matulka – przewodniczący komisji.

Wyróżnienie trafiło także do firmy Endress+Hauser Polska sp z o.o. za przepływomierz Proline Promass Q. Na zdjęciu Łukasz Wołoszyn z firmy Endress i Aleksandra Wojnarowska z Bikotechu.

Komisja konkursowa obradowała w składzie: – Szymon Matulka, dyrektor ds. inwestycji, Coca-Cola HBC – przewodniczący – Jerzy Urbański, wiceprezes zarządu, Sokpol – Dariusz Olszar, kierownik R&D, ZMB Capital

Dr. Weigert

Kanke Dr. Weigert

Produkt firmy Dr. Weigert jest enzymatycznym środkiem myjącym przeznaczonym do zmywarek przemysłowych w dziale zastosowań gastronomicznych.

Ze względu na pojawiające się problemy z  biofilmem po procesach produkcji piw owocowych, preparat znalazł zastosowanie w myciu instalacji browarniczych.

Szybko się okazało, ze produkt doskonale się sprawdza także na innych odcinkach instalacji. Znakomicie domywa osady w tankach po piwach ciemnych górnej fermentacji oraz osady po żywicach chmielowych  w kadziach wirowych.

W związku z faktem że środek ten w swoim składzie zawiera grupy

Krzysztof Borowiec Dr. Weigert

enzymów, stosowanie jest ograniczone temperaturowo, natomiast zawartość aktywnego tlenu można wykorzystać w wyższych temperaturach jako wzmacniacz mycia na bazie aktywnego tlenu w roztworach alkalicznych.

Takie zastosowanie dobrze się sprawdziło w domywaniu przypaleń na kadziach warzelnianych oraz w obiegu pasteryzatorów przepływowych.

Główną zaletą preparatu w aplikacji mycia enzymatycznego to duża skuteczność domywania  białek i skrobi, natomiast w aplikacji wzmacniania mycia dużą skuteczność wykazuje w domywaniu skarmelizowanych osadów.

Swoje właściwości zawdzięcza  przede wszystkim formie proszkowej, która w roztworach wodnych lub alkalicznych jest łatwo rozpuszczalna, a jednocześnie bezpieczna i prosta w dozowaniu.

W aplikacji mycia enzymatycznego rekomendowany jako samodzielny składnik roztworu w stężeniach około 0,5% i temperaturach do 60 stopni Celsjusza.

W aplikacjach wzmacniania mycia jako dodatek do roztworów wodorotlenków w stężeniu  do 1,5% i temperaturach do 80 stopni Celsjusza.

Preparat neodisher BioClean pulver w stosowaniu jest przyjazny dla użytkownika, nie jest drażniący ani nie jest klasyfikowany jako niebezpieczny zgodnie z Dyrektywą 1272/2008/WE.

Zapraszamy do kontaktu z przedstawicielami firmy Dr. Weiget Polska lub na stronie  https://www.drweigert. com/pl/ oraz na https://pl-pl.facebook. com/drweigertPL/.

Do zobaczenia na przyszłej Gali Polskiego Kongresu Browarniczego.

Automatyczny dozownik kropli ciekłego azotu do pojemnika to urządzenie stające się powoli standardem w każdej rozlewni napojów gazowanych, niegazowanych a nawet soków czy napojów aseptycznych. Korzyści płynące z dozowania kropli ciekłego azotu tuż przed zamknięciem butelki lub innego pojemnika to przede wszystkim eliminacja atmosfery z przestrzeni pomiędzy poziomem napoju a kapslem lub zakrętką. Dzięki temu w sposób bezpośredni eliminujemy ryzyko zanieczyszczenia mikrobiologicznego

napoju w butelce, co przekłada się bezpośrednio na możliwość wydłużenia okresu przydatności do spożycia. Kropla azotu podana do butelki zwiększa ciśnienie w jej wnętrzu co bezsprzecznie przekłada się na wzrost twardości opakowania. Pozwala to producentom na stosowanie preform o mniejszej wadze bez ryzyka zgniecenia lub zmiażdżenia butelki podczas kilkuwarstwowego pakowania np. na palety. Po otwarciu butelki do której podano krople azotu, klient słyszy charakterystyczny dźwięk przypominający otwarcie butelki z napojem gazowanym. Daje to konsumentowi pewność, że nikt wcześniej nie otwierał butelki i w sposób bezpieczny trafiła ona w jego ręce. Jako pasjonaci ciekłego azotu z przyjemnością odpowiemy na więcej pytań naszych klientów. W tym celu zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z działem handlowym naszej firmy.

Janusz Rozumecki JMR

Krzysztof Raduszkiewicz

Damian

System topienia kleju Invisipac z pełną świadomością określamy jako innowacyjny. Jest to rozwiązanie, które pozwala wygenerować znaczące oszczędności w zużyciu surowca. Określane przez nas minimalne oszczędności są na poziomie 25%, a w rzeczywistości na testach obiektowych są to wartości znacznie większe. Jest to problematyka, z którą coraz częściej zwracają się do nas klienci,

z prośbą o zaproponowanie rozwiązania. Uwypuklone jest to dodatkowo obecną sytuacją na rynku, gdzie ceny surowców oraz energii bardzo szybko rosną, a przy tym wymagania konsumentów są coraz wyższe. Nie można też zapomnieć o poszukiwaniu przez klientów rozwiązań, które zwiększają dostępność instalacji, a system Invisipac jest gotowy do pracy w zaledwie 10

minut, co w porównaniu do klasycznych rozwiązań zapewnia 25 minut więcej gotowości do produkcji każdego dnia. Coraz więcej klientów zwraca uwagę także na aspekt bezpieczeństwa i eliminację ryzyka bezpośredniego kontaktu operatorów z gorącym surowcem. Wszystkie te funkcjonalności są uzyskiwane dzięki unikatowemu rozwiązaniu bezzbiornikowego topienia kleju, które odbywa się bezpośrednio w komorze urządzenia i uruchamiane jest na każde żądanie maszyny pakującej. Co ważne, jesteśmy w stanie zaadaptować nasze rozwiązanie do już istniejących systemów pakowania. Przeciętny czas zwrotu inwestycji jest na poziomie dwóch lat, co często klasyfikowane jest przez naszych klientów jako projekt oszczędnościowy i pozwala szybko wygenerować realne oszczędności dla zakładu.

Urządzenie nadzorowane jest przez autorskie oprogramowanie, które w elastyczny sposób pozwala na zaplanowanie i przeprowadzenie badania próbek dla wielu parametrów w jednym czasie, w pełni automatycznie.

Wykorzystanie automatycznego analizatora Y15 pozwala analitykowi i laboratorium na:

Automatyczny analizator Y15 do badania prób soków i napojów to połączenie precyzyjnego robota pipetującego oraz spektrofotometru.

Ten innowacyjny analizator wraz z dedykowanymi odczynnikami enzymatycznymi dostarcza informacji na wszystkich etapach produkcji, od surowców po produkty końcowe, w różnych matrycach (soki, napoje, koncentraty, przeciery itp.).

Y15 daje możliwość czułej i specyficznej identyfikacji cukrów, kwasów organicznych, etanolu i innych

składników soków i napojów, dzięki czemu możliwa jest kontrola procesów produkcyjnych, jakości i wartości odżywczych wytwarzanych produktów. Odczynniki zostały zaprojektowane tak aby zoptymalizować wydajność i oferować kompleksowy system unikalny na rynku.

• zwiększenie wydajności analiz - aż 75 próbek/godzinę;

• poprawę jakości uzyskiwanych wyników;

• optymalizację pracy w laboratorium – urządzenie po zaprogramowaniu działa praktycznie bezobsługowo, uwalniając analityka do innych analiz;

• zmniejszenie zużycia odczynników, a tym samym zdecydowane ograniczenie kosztów badania;

• całkowitą automatyzację procesu kalkulacji wyników i generowania raportów.

Damian Isztwan Optiflow

Justyna Kaźmierczak Sterbios

nowe technologie, ochrona

Opakowania pokrywane plazmowo

W poszukiwaniu alternatywnych technologii dla produkcji opakowań dla środków ochrony roślin

Plazma to ośrodek przewodzący prąd elektryczny, w którym znajduje się mniej więcej taka sama liczba cząstek naładowanych dodatnio i ujemnie, wytwarzanych gdy atomy w gazie ulegają jonizacji.

Plazma jest często nazywana czwartym stanem materii [4]. Pokrycia z wykorzystaniem technologii plazmowej zaczęły być już stosowane pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Stosowano je do pokrycia powierzchni wewnętrznych butelek z tworzywa politereftalan etylenu PET (Polyethylene Terephthalate). Zadaniem było wytworzenie mikroskopijnych powłok z węgla amorficznego w celu uzyskania bariery przeciw przenikaniu tlenu i utraty dwutlenku węgla (w przypadku napojów gazowanych CSD rozlewanych do butelek PET). Ta technologia jest stosowana do dnia dzisiejszego, szczególnie dla butelek typu PET o małych objętościach do 0,5L, gdzie stosunek powierzchni takiej butelki do jej objętości jest większy niż dla butelek o większych objętościach. W związku z powyższym opakowania o małych objętościach narażają produkty rozlane do nich

na większą utratę ich parametrów jakościowych. Na początku XXI wieku rozszerzono tą technologię o jej zastosowanie do opakowań z tworzywa HDPE, pokrywając je od wewnątrz amorficznym węglem fluorowanym. Ta technologia jest również z powodzeniem stosowana obecnie, o czym dalej w artykule.

W ostatniej dekadzie obserwujemy szybko zmieniające się warunki klimatyczne upraw rolniczych, co skutkuje zwiększającym się zapotrzebowaniem na środki ochrony roślin. Sektor upraw typu bio rośnie ale wolumen upraw monokulturowych rośnie jeszcze szybciej. Do tego celu potrzebne są środki ochrony roślin pakowane w opakowania wykonane z tworzyw sztucznych jak polietylen o wysokiej gęstości HDPE (High Density Polyethylen). Zazwyczaj są to opakowania wielowarstwowe, z powłoką barierową zapobiegającą ich degradacji. Opakowania takie

nie są przyjazne środowisku naturalnemu, szczególnie po ich użyciu, bo nie podlegają recyclingowi. W najbliższym czasie taka sytuacja musi ulec zmianie. W artykule autor stara się przedstawić możliwości zmiany i zastosowania innej technologii - uszlachetniania warstwy wewnętrznej w technologii przy użyciu plazmy, która okazuje się być tańszą i bardziej przyjazną środowisku.

Tradycyjne technologie produkcji opakowań z tworzyw sztucznych

Tradycyjnie używane opakowania dla sektora rolniczego są produkowane z tworzyw sztucznych typu HDPE z wykorzystaniem maszyn typu ekstruzyjno-rozdmuchowego EBM ( Extrusion Blow Molding ) z dodatkowym zastosowaniem technologii wielowarstwowej zwanych również COEX (CO-EXtrusion).

dr inż. Lech Maryniak

nowe technologie, ochrona środowiska

Na Rys.1. przedstawiono przykłady przekroi przez ścianki rękawa ( parison) zamkniętego, uzyskiwanego w technologii wielowarstwowej, z którego w fazie rozdmuchu końcowego powstanie opakowanie przeznaczone także do konfekcjonowania środków ochrony roślin. Jest szereg technologii wielowarstwowych od dwu- (typu COEX2) do nawet siedmio-warstwowych (typu COEX7). Zdjęcie Fot.1. przedstawia maszynę typu EBM, która produkuje opakowania w technologii COEX4. Na zdjęciu widać cztery zaciągi materiałów dla technologii czterowarstwowej. Zdjęcie Fot.2. przedstawia natomiast głowicę trójrękawową do produkcji takich opakowań. Zdjęcie Fot.3. przedstawia produkcję opakowań wielowarstwowych w technologii COEX4 z głowicą, z której wychodzą trzy rękawy oraz formą rozdmuchową w ruchu, zamykającą się na tych rękawach. Po czym nastąpi proces rozdmuchu opakowań.

Fot.1. Maszyna ekstruzyjno-rozdmuchowa typu EBM. W części górnej maszyny jest widoczny system zaciągów wraz z czterema ekstruderami oraz ekstruderem paska widoku dla technologii COEX4. Źródło: Zdjęcie

Istotną kwestią jest stosowanie w zakładzie produkcyjnym przetwarzania tworzyw sztucznych w obiegu zamkniętym czyli wykorzystywanie recycling

odpadów poprodukcyjnych PIR (Post Industrial Recycled ). Coraz bardziej zasadne z punktu widzenia ochrony środowiska wydaje się być zastosowanie tworzyw z recy-

Fot.2.

Głowica trójrękawowa do produkcji opakowań typu COEX4. Na górze widoczny silos oraz ekstruder do produkcji paska widoku w opakowaniu. Źródło: Zdjęcie wykonane przez autora.

klingu, tzw. PCR ( Post-Consumer Recycled ). Technologia produkcji opakowań wielowarstwowych daje możliwości wykorzystania tych dwóch materiałów przeznaczonych do recyklingu w zastosowaniach razem lub oddzielnie.

Użycie plazmy

Produkcja opakowań z tworzyw sztucznych jak HDPE w technologii wielowarstwowej w tym z barierą jest powszechnie znaną i stosowaną technologią produkcyjną. Jednak złożoność technologiczna oraz koszty materiałów, w tym materiału bariery, oraz innych komponentów (jak na przykład kleju) skłania do poszukiwania bardziej ekonomicznych technologii. Wyprodukowane tak opakowania sprawiają poważną trudność w ich dalszym przetworzeniu po ich użyciu. W obecnej chwili obiecującą technologią już poddaną walidacji w skali przemysłowej jako właściwa alternatywa dla powłok barierowych i zabezpieczających jak kopolimer alkoholu etylenowo-winylowego EVOH (Ethylene Vinyl Alcohol Copolymer) czy poliamid PA (Polyamide) jest uzyskanie warstwy ochronnej wewnętrznej za pomocą plazmy.

W przypadku zastosowania pokryw za pomocą plazmy można przedstawić w skrócie proces wytwarzania pokryw ochronnych jako [2],[5],[6]:

1. Wprowadzenie opakowania i jego pozycjonowanie w reakto -

rze. Uzyskanie ciśnienia 20 mbar w reaktorze; Następnie obniżenie ciśnienia wewnętrznego w opakowaniu do 0,1 mbar; Wprowadzenie gazów reakcyjnych, takich jak argon lub/i acetylen, lub/i HFC/ HFO do opakowania;

2. Poddanie opakowania promiepromieniowaniu mikro;

3. Wytworzenie plazmy wewnątrz opakowania;

4. Reakcji plazmy ze ściankami wewnętrznymi opakowania, tworząc cienką warstwę ochronną o grubości 100 nm. Następnie usunięcie pozostającej zawartość molekuł z objętości wewnętrznej opakowana;

5. Wyrównanie ciśnień wewewnętrznego i zewnętrznego do ciśnienia atmosferycznego. Wyprowadzenie opakowania z reaktora.

W tabeli Tab.1 przedstawiono zestawienie cech technologii plazmowych zastosowanych do produkcji pokryw zabezpieczających opakowania wewnętrznie, wytwarzanych z tworzyw typu PET jak i HDPE.

Urządzenia uszlachetniające plazmowo opakowania z HDPE pokryte plazmowo mogą uzyskiwać wydajności od 90 do 150 opakowań pojemności 250 ml – 30 L na godzinę [2]. Na zdjęciu Fot.4. pokazano poglądowo takie urządzenie

Fot.3.

Produkcja opakowań wielowarstwowych w technologii COEX4 z głowicą, z której wychodzą trzy rękawy oraz formą rozdmuchową w ruchu, właśnie zamykającą się na tych rękawach. Źródło: Zdjęcie wykonane przez autora.

Tab.1. Cechy opakowań wytworzonych z tworzyw typu PET i HDPE z pokrywą zabezpieczającą wytworzoną w technologii plazmowej. Źródło: Opracowanie własne.

Hydrofluoroolefin –hydrofluoroolefiny, czynnik chłodniczy

IRR

Internal Rate of Return – wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji

IR Interest Rate – stopa oprocentowania

kW Kilowatt – kilowat, jednostka mocy

kWh

Kilowatt Hour –kilowatogodzina, jednostka energii

L liter – litr, jednostka objętości

Fot.4.

Urządzenie uszlachetniające powierzchnię wewnętrzną kanistrów wyprodukowanych uprzednio z tworzywa HDPE. Widoczne wprowadzenie kanistra o pojemności 5L do reaktora. Źródło: Zdjęcie wykonane przez autora.

uszlachetniające powierzchnię wewnętrzną kanistrów, wyprodukowanych uprzednio z tworzywa HDPE. Zdjęcie Fot.5. przedstawia gazy potrzebne do uzyskania plazmy we wspomnianym urządzeniu.

Zdjęcie Fot.6. obrazuje zmiany wizualne jakim uległa powierzchnia wewnętrzna opakowania, poddana wytworzeniu powłoki ochronnej z amorficznego węgla fluorowanego. Na powierzchni wewnętrznej opa-

kowania widać wyraźne zabarwienie brązowe.

Studium przypadku

Dokonując analizy ex-ante wykonania projektu produkcji opakowań przeznaczonych dla sektora rolniczego (ochrona roślin) z tworzywa HDPE z warstwą ochronną powierzchni wewnętrznej, uzyskaną przy użyciu plazmy wykonano obliczenia całkowitego kosztu posiadania TCO (Total Cost of Ownership). Takich samych obliczeń dokonano dla tradycyjnej produkcji wielowarstwowej w technologii COEX4. Obliczenia wykonano dla kanistrów o pojemnościach 5L oraz okresu eksploatacji obu technologii produkcyjnych w przedziale 10 lat. Przyjęto stopę oprocentowania IR (Interest Rate) na poziomie 4%. Założenia oraz wyniki obliczeń przedstawiono w tabeli Tab.2. Uzyskany wynik, mianowicie TCO dla technologii z wykorzystaniem plazmy wyszedł korzystniej niż dla

Fot.5. Gazy potrzebne do uzyskania plazmy, przy pomocy której następuje pokrycie amorficznym węglem fluorowanym ścianek wewnętrznych opakowania wykonanego z tworzywa HDPE. Źródło: Zdjęcie wykonane przez autora.

Fot.6. Zmiany wizualne jakim uległa powierzchnia wewnętrzna opakowania z HDPE poddana wytworzeniu powłoki ochronne z amorficznego węgla fluorowanego. Na powierzchni wewnętrznej opakowania widać wyraźne zabarwienie brązowe. Źródło: Zdjęcie wykonane przez autora.

technologie, ochrona

Użyte akronimy:

mbar millibar – milibar, 10-3 bar = 1 hPa, jednostka ciśnienia ml milliliter – mililitr, 1 l = 1000 ml, jednostka objętości NPV Net Present Value – wartość bieżąca netto nm nanometer –nanometr – 10-9m, jednostka długości O2

Tab.2.

Obliczenia całkowitych kosztów posiadania TCO oraz ich porównanie dla technologii plazmowej uszlachetniania warstwy wewnętrznej kanistra o pojemności 5L przeznaczonego dla środków ochrony roślin SOR oraz dla tradycyjnej technologii produkcji COEX4 tego samego kanistra. Źródło: Opracowanie własne.

technologii COEX4. Przyczyną tego jest zastosowanie drogich i nieprzyjaznych środowisku materiałów barierowych takich jak poliamid PA (Polyamide) oraz klej w technologii wytwarzania COEX4.

Rezygnacja z zastosowania tych dwóch materiałów może generować oszczędności, które można poświęcić na zakup technologii uszlachetniania warstwy we -

Tab.3.

Uzyskane wyniki parametrów opłacalności projektu zastosowania uszlachetniania warstwy wewnętrznej przy pomocy plazmy dla kanistra o pojemności 5L przeznaczonego do środków ochrony roślin SOR. Źródło: Opracowanie własne.

Użyte akronimy:

PIR Post-Industrial Recycled – Recykling postindustrialny Recycled – recycling odpadów poprodukcyjnych, przetworzony w zakładzie, w którym powstały bądź w innym przemyśle ale nie był w posiadaniu konsumenta rynkowego. PLN polski złoty, waluta RD&D Research Development & Demonstrated –badania i rozwój z zastosowaniem

wnętrznej opakowania uzyskując nawet niższą jego wagę. Choć cena urządzenie do takiego uszlachetniania powierzchni wewnętrznej opakowania jest na poziomie 585 tysięcy euro to zdyskontowana stopa zwroty DPBP (Discounted Pay Back Period ) z inwestycji dla produkcji miliona opakowań w skali rocznej przedstawia się na poziomie trzech lat. Wskaźniki oceny projektu, takie jak wartość bieżąca netto NPV (Net Present Value) oraz wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji IRR (Internal Rate of Return) skłaniają do wykonania tego projektu. Uzyskane wyniki przedstawiono w Tab.3.

Analiza ryzyka

W chwili niepewności rynkowych jest wiele składowych ryzyka mogących zagrozić rozpoczęciu projektu produkcji opakowań z HDPE posiadających powłokę ochronną produkowaną za pomocą plazmy:

• Sytuacja makroekonomiczna w kraju, nie skłaniającą do podejmowania nowych inwestycji;

• Brak stabilnej sytuacji rynkowej w branży opakowań, co może mieć wpływ na wprowadzenie nowych i innowacyjnych technologii;

• Brak komponentów, rosnące ich ceny;

• Brak odpowiednio przeszkolonych ludzi do zarządzania projektami po stronie dostawców jak i po stronie odbiorców projektów.

Projekt wprowadzenia opakowań z HDPE z powłoką wyprodukowaną za pomocą plazmy warto traktować jak projekt klasy badania i rozwój z zastosowaniem RD&D ( Research Development & Demonstrated ) i stosować wszelkie reguły w jego prowadzeniu [1] wraz

z kontrolą parametrów ryzyka. Takie podejście daje szansę łagodzenia wspomnianych elementów ryzyka.

Warto zapamiętać

Tworzywa sztuczne są obecnie najlepszymi materiałami do produkcji opakowań różnego typu dla różnych przemysłów w tym sektora ochrony roślin, spożywczego oraz dóbr szybkozbywalnych FMCG (Fast Moving Consumers Goods). Opakowania wytwarzane z najczęściej stosowanych tworzyw sztucznych jak PET czy HDPE są narażone na utratę ich właściwości funkcyjnych. W związku z powyższym stosowane są technologie typu ekstruzji wielowarstwowych COEX w celu poprawy tych właściwości. Jak widać z analizy przeprowadzonej przez autora są to technologie złożone ale też i drogie. Stosowanie warstw ochronnych z tworzywa jak EVOH czy PA oraz klejów do ich adhezji do głównego materiału konstrukcyjnego opakowania może zastąpić technologia uszlachetniania warstwy wewnętrznej opakowania przy użyciu plazmy. Analiza ex-ante projektu jest bardzo obiecująca. Po wykonaniu takiego projektu warto jednak dokonać analizy ex-post, oceny przydatności takiego projektu.

Szczególnie istotną kwestią wydaje się być ochrona środowiska. Przemysł produkcji opakowań powinien już dawno i na szeroką skalę wykorzystywać materiały z recyklingu takie jak: r-PET, r-HDPE. Opakowania wielowarstwowe z zastosowaniem tworzyw zabezpieczających warstwę wewnętrzną opakowania jak EVOH czy PA nie są przyjazne w recyclingu. Opakowania z tworzyw PET oraz HDPE z uszlachetnioną warstwą wewnętrzną przy zastosowaniu technologii

plazmowej są w pełni możliwe do wprowadzania ich w łańcuch recyclingu tworzyw sztucznych. Taka więc technologia daje duże możliwości przyszłościowej wielkoskalowej produkcji przemysłowe.

Idąc dalej, warto nadmienić, że technologię COEX można wykorzystać razem z technologią plazmową. W technologii na przykład COEX3 można produkować opakowania z HDPE, gdzie warstwa środkowa jest materiałem z recyclingu odpadów z tworzyw sztucznych PCR ( Post-Consumer Recycled ), które użył wcześniej już konsument, zostały przetworzone do ponownego zastosowania produkcyjnego. Warstwa zewnętrzna oraz wewnętrzna są warstwami wykonanymi z nowego materiału HDPE. Jeżeli będzie taka potrzeba to ostatnim etapem produkcyjnym powinno być uszlachetnianie powierzchni wewnętrznej opakowania z wykorzystaniem plazmy. Tak produkowane opakowania mogą być z powodzeniem stosowane do konfekcjonowania środków ochrony roślin.

Literatura

1. Maryniak L., Zarządzanie projektami RD&D w przemyśle spożywczym – ujęcie operacyjne, „Agro-Industry” 2/2018.

2. Materiały i prezentacje Delta Open House, Ophasselt, Belgia, czerwiec 2022 r.

3. Thielen M., Extrusion Blow Molding, Carl Hanser Verlag, Munich 2021r.

4. https://www.britannica.com/summary/ plasma-state-of-matter, z dnia 27 października 2022 r.

5. https://delta-engineering.be/plasma-coatercontainers, z dnia 17 października 2022 r.

6. http://www.isytech-plasma.com/?lang=en, z dnia 17 października 2022 r.

7. https://www.mullerheads.com technology/#c1573, z dnia 18 października 2022 r.

OZE ze słomy?

W dobie kryzysu energetycznego wzrost zapotrzebowania na tanią energię odnawialną jest nieunikniony.

Od wielu lat podstawowym źródłem energii są paliwa kopalne tj. gaz ziemny, ropa naftowa oraz węgiel kamienny i brunatny. Trzeba jednak pamiętać, że spalanie paliw kopalnych generuje dwutlenek węgla - gaz cieplarniany. Szacuje się, że spalanie 1 tony węgla generuje około 2 ton CO2

Kryzys energetyczny w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku spowodował wzrost zainteresowania innymi, alternatywnymi surowcami energetycznymi.

Ostatnie lata to kumulacja kłopotów energetycznych: wojna na Ukrainie, embargo na surowce energetyczne sprowadzane z Rosji, a także postępujące coraz szybciej negatywne skutki ocieplania klimatu i jego wpływu na środowisko. Stymuluje to bardziej efektywne działania dla poszukiwania nowych rozwiązań. Stwierdzono, że wykorzystanie odnawialnych źródeł energii tj. energii ze słońca, wody, wiatru czy biomasy pozwoli znacznie

ograniczyć negatywny wpływ paliw kopalnych na środowisko.

Jednym ze źródeł energii odnawialnej jest biomasa roślinna. Biomasa może być pozyskiwana ze specjalnych plantacji roślin energetycznych lub też wykorzystania odpadów/ produktów ubocznych z przemysłu rolno-spożywczego. Pierwsza ze strategii pozwala wykorzystywać np. plantacje wierzby lub kukurydzy, a pozyskana biomasa spalana jest w kotłach elektrociepłowni lub stanowi

Dr Jarosław Domański

Katedra Biotechnologii Środowiskowej

Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności Politechnika Łódzka

substrat w procesie fermentacji metanowej w bioreaktorach. Ten sposób pozyskiwania biomasy na cele energetyczne ma jednak sporo wad, np. plantacja roślin energetycznych wymaga zabezpieczenia terenu, który już nie może być wykorzystany rolniczo dla produkcji żywności. Innym negatywnym aspektem jest fakt, że wiele plantacji roślin energetycznych powstaje na wylesionych terenach puszczy amazońskiej, zmniejszając różnorodność biologiczną środowiska i przyczyniając się do wzrostu efektu cieplarnianego. Bardziej interesującą strategią jest wykorzystanie biologicznych odpadów przemysłu rolno-spożywczego, wpisujące się w strategię zrównoważonego rozwoju i gospodarki zeroemisyjnej. Polska od wielu lat jest w czołówce krajów wykorzystujących żyto. W 2020 roku powierzchnia zasiewów zajmowała około 1 mln hektarów. Produktywność z hektara jest zmienna i zależy głownie od warunków pogodowych, np. w roku 2020 wynosiła ona około 3 ton. Słoma żytnia pod względem składu pierwiastkowego składa się głównie z węgla (40-50%) oraz tlenu (35-45%). Pozostałe pierwiastki to wodór (5-6%), azot (0,5-1,5%), chlor (do 0,6%) i siarka (poniżej 0,2%). W Polsce słoma była dotychczas wykorzystywana głównie w rolnictwie do produkcji zwierzęcej lub jako nawóz. Jednakże malejąca liczebność stad trzody chlewnej spowodowała zmniejszone zapotrzebowanie na słomę. Szacuje się, że 40% słomy żytniej nie jest wykorzystywane rolniczo.

Najprostszym sposobem wykorzystania słomy żytniej jako odnawialnego źródła energii jest jej spalenie. Średnio energia uzyskana ze spalenia 1 tony słomy jest równoważna ok. pół tony węgla

kamiennego. Wartość opałowa słomy wysuszonej, zawierającej w granicach ok 10 % wilgotności, wynosi ok. 14 - 18 MJ na kilogram. Jednak wraz ze wzrostem wilgotności słomy spada jej wartość opałowa, i tak dla słomy zawierającej 50% wilgotności wynosi ona nie więcej niż 5 MJ/kg. Należy zwrócić uwagę na szereg wad tego rozwiązania. Ze względu na fakt, iż słoma nie jest materiałem jednorodnym oraz zajmuje większą objętość niż węgiel kamienny, zastosowanie jej jako materiału energetycznego wymaga stosowania specjalnych pieców. Piece do wykorzystania słomy jako paliwa można podzielić na wsadowe i automatyczne. Kotły wsadowe przystosowane są do wykorzystywania dużych bel lub kostek słomy. W klasycznych piecach utrudnione jest całkowite spalanie słomy, ze względu na trudności w dopływie powietrza do całej objętości tego paliwa. Sprawność takich pieców nie przekracza wówczas 40%. Pewne rozwiązanie może stanowić zastosowanie tzw. kotłów przeciwprądowych, w których nadmiar powietrza kierowany jest wraz ze spalinami z powrotem, co umożliwia dopalenie tlenków węgla i pozostałych związków organicznych. Dobre wymieszanie powietrza i spalin powoduje, iż sprawność takich pieców osiąga nawet 75 %. Spalanie słomy przebiega dość gwałtownie, co sprawia, że często stosuje się stosowanie tzw. buforów ciepła (np. zbiorników wody), które po nagrzaniu oddają ciepło do układu grzewczego budynku lub służą do ogrzewania wody użytkowej. Z kolei systemy automatyczne umożliwiają ciągłe podawanie słomy do pieca, która wcześniej jest rozdrabniana na mniejsze fragmenty, tym samym ułatwiając jej spalanie.

Spalanie słomy w piecach jako paliwo czy jej dodatek do paliwa kopalnego, traktowany jest jako proces zeroemisyjny. Przyjmuje się bowiem, że CO 2 generowane podczas tego procesu, jest równoważne z ilością, która jest pobierana podczas wzrostu roślin w procesie fotosyntezy. Zatem zastosowanie całkowitego i nowoczesnego procesu spalania słomy, który nie generuje powstawania innych pyłów i gazów, pomoże chociaż w części zastąpić paliwa kopalne i zmniejszyć wytwarzanie gazów cieplarnianych.

W Katedrze Biotechnologii Środowiskowej Politechniki Łódzkiej

prowadzone są prace badawcze w celu wykorzystania słomy żytniej i innych odpadów roślinnych dla procesów energetycznych, ale z zastosowaniem procesów biotechnologicznych. Podstawowym procesem jest fermentacja biomasy prowadzona przez bakterie beztlenowe, w wyniku której otrzymywany jest metan i wodór. Produkty takiej fermentacji to doskonałe alternatywne paliwa do celów energetycznych (spalenie metanu i wodoru daje odpowiednio ok. 36 MJ/m3 i 10 MJ/m3).

Metan spalany jest głównie w układach kogeneracyjnych dla produkcji energii cieplnej i/lub

elektrycznej. Fermentacja i procesy spalania w przypadku niewielkich biogazowni zlokalizowanych w gospodarstwach rolnych mogą stanowić zamkniętą pętlę procesową: energia cieplna posłuży do utrzymania właściwej temperatury podczas fermentacji metanowej (temp. ok. 37oC) prowadzonej przez bakterie beztlenowe, zaś nadwyżkę energii można wykorzystać na cele grzewcze.

Bezpośrednie wykorzystanie do procesów fermentacyjnych może być jednk mało efektywne. Słoma żytnia stanowi bowiem surowiec ligninocelulozowy, składający się z celulozy, hemiceluloz i lignin. Ich proporcje zależą od rodzaju żyta, warunków uprawy i mogą wynosić odpowiednio 30-50%, 15-30% i 15-20%. Głównym źródłem związków węgla wykorzystywanych przez mikroorganizmy jest celuloza – polimer glukozy połączonej wiązaniami β-1,4-glikozydowymi. Mikroorganizmy wykorzystywane w procesach fermentacji charakteryzują się ograniczoną zdolnością hydrolizy celulozy do glukozy. Zatem w celu zwiększenia wydajności fermentacji i uzysku metanu stosowane mogą być różne metody obróbki wstępnej słomy żytniej: enzymatyczna (zastosowanie celulaz oraz innych enzymów hydrolizujących polimery celulozy), chemiczna (zastosowanie hydrolizy kwasowej lub zasadowej, ozonowania) i/lub fizyczna (zastosowanie wysokiej temperatury, ultradźwięków, itp.).

Prowadzone prace badawcze wykazały, że np. zastosowanie kwasu siarkowego i podwyższonej temperatury do obróbki wstępnej słomy żytniej, spowodowało 20-krotne zwiększenie ilości dostępnej glukozy, a uzysk metanu był ok. 3 razy większy i wyniósł ok. 350 m3 metanu na tonę suchej masy słomy żytniej.

Przeprowadzona analiza ekonomiczna takiego procesu prowadzonego w warunkach laboratoryjnych wykazała, że możliwe jest uzyskanie ok 11 MJ energii netto na kg suchej masy słomy żytniej. Wstępne szacunki pozwalają na stwierdzenie, że zastosowanie słomy żytniej w ilości ok 1,2 mln ton (szacunkowa ilość niewykorzystanej na cele rolnicze słomy żytniej w Polsce w 2020), przy proporcjonalnych nakładach i warunkach ekonomicznych (zwiększenie skali) prowadzenia procesu obróbki wstępnej i procesu fermentacji beztlenowej, możliwe byłoby uzyskanie ok 4,6 terawatogodzin (TWh) energii elektrycznej, co odpowiada np. 3,5% całkowitej produkcji energii elektrycznej w Polsce.

Literatura

• Domański J., Borowski S., Marchut-Mikołajczyk O., Kubacki P. 2016. Pretreatment of rye straw with aqueous ammonia for conversion to fermentable sugars as a potential substrates in biotechnological processes. Biomass and Bioenergy 91, 91-97

• Domański J., Marchut-Mikołajczyk O., Polewczyk A., Januszewicz B. Ozonolysis of straw from Secale cereale L. for anaerobic digestion. Bioresource Technology 2017 .245(Pt A):394-400

• Domański J., Marchut-Mikołajczyk O., Cieciura-Włoch W., Patelski P., Dziekońska-Kubczak U., Januszewicz B., Zhang B., Dziugan P. 2020. Production of methane, hydrogen and ethanol from Secale cereale L. straw pretreated with sulfuric acid. Molecules 25 (4), 1013

• Robak K., Balcerek M., Dziekońska-Kubczak U., Dziugan P. 2019. Effect of dilute acid pretreatment on the saccharification and fermentation of rye straw. Biotechnology Progress 35(3):e2789

• Rocha-Meneses L., Bergamo T.F., Kikas T. 2019. Potential of cereal-based agricultural residues available for bioenergy production. Data in Brief 23, 103829.

• Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2021

technologie, ochrona środowiska

Wybraliśmy Ekoinwestorów w Przemyśle Spożywczym

Ekoinwestor w Przemyśle Spożywczym to branżowy konkurs organizowany przez redakcję AGROindustry od 2016 roku. Zgłaszane projekty ocenia Kapituła Konkursowa w składzie: prof. dr hab. Janusz Wojdalski, prof. dr hab. Roman Niżnikowski, dr hab. inż. Bogdan Dróżdż, dr inż. Lech Maryniak. Konkurs odbywa się pod patronatem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi a jego celem jest wyróżnienie zakładów produkcyjnych sektora produkcji żywności w Polsce, które w sposób szczególny dbają o ochronę środowiska i przyszłość kolejnych pokoleń. Obok prezentujemy laureatów A.D. 2022. Powyżej zdjęcia z uroczystej Gali, na której profesor Janusz Wojdalski osobiście wręczał wyróżnienia. Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów Ekoinwestor.com.pl AGROindustry.pl

Marta Kamińska odebrała nagrodę w imieniu Krynica Vitamin

Firmę Hochland Polska reprezentował na scenie Jacek Wyrzykiewicz

W imieniu firmy GREENFILL3D dyplom odebrał Paweł Ślusarczyk

Piotr Sypiański odebrał wyróżnienie w imieniu Polmlek Raciąż

Daniel Ostrowski odebrał wyróżnienie w imieniu SM Mlekovita

W ostatnich latach w znaczącym stopniu daje się zaobserwować dynamicznie zmieniający się klimat na świecie, spowodowany w dużej mierze wysoką emisją gazów cieplarnianych. Jako Spółdzielnia czujemy się w obowiązku aby dbać o środowisko i przyszłość kolejnych pokoleń. W marcu 2021 roku rozpoczęliśmy prace nad budową nowoczesnej, bezobsługowej kotłowni gazowej połączonej z silnikiem kogeneracyjnym o mocy 528 kWh, tworząc tym samym wysokosprawny zespół wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej. Prace nad realizacją inwestycji zakończyliśmy w pierwszej połowie 2022 roku. Nowopowstała kotłownia pozwoliła na uniezależnienie się zakładu od korzystania z tylko jednego surowca, jakim był węgiel.

PATRONAT HONOROWY KAPITUŁA KONKURSOWA Organizator Prof dr hab Janusz Wojdalski - przewodniczący Prof dr hab Roman Niżnikowski Dr hab inż Bogdan Dróżdż Dr inż Lech Maryniak Łochów 20 września 2022

obecnie trudnej i niestabilnej sytuacji na rynku energetycznym Zarząd OSM w Kosowie Lackim rozważa Zaszczytny Tytuł EKOinwestor 2022 w Przemyśle Spożywczym otrzymuje OSM w Kosowie Lackim za Budowę kotłowni parowej gazowej z magistralą przesyłową oraz budowę kogeneracji o mocy 528 kWh

kolejne inwestycje, które pozwolą na wymianę urządzeń energochłonnych na bardziej oszczędne. Wiceprezes Rady Ministrów Minister Rolnictwa Rozwoju Wsi Pan Henryk Kowalczyk

Andrzej Marczuk prezes zarządu OSM w Kosowie Lackim

Paweł Ślusarzyk Greenfill3D

GREENFILL3D stworzył pierwszy na świecie materiał do druku 3D na bazie otrębów pszennych. Otręby pszenne użyte w materiale są odpadem powstałym w procesie produkcji makaronów Lubella. Wykorzystując materiał otrębowy, GREENFILL3D wydrukował w technologii druku 3D standy reklamowe, które służą do ekspozycji makaronów w sklepach wielkoformatowych. W rezultacie odpady produkcyjne są wykorzystywane do promowania produktów, których pierwotnie były częścią – idealny cykl Zero-Waste i Circular Economy.

GREENFILL3D to polski start-up działający na pograniczu ekologicznych, biodegradowalnych materiałów i druku 3D. Jest dostawcą ekologicznych, biodegradowalnych biotworzyw oraz materiałów pochodzących z recyclingu. Równocześnie firma wykorzystuje te materiały do produkcji własnych produktów o charakterze marketingowym lub użytkowym.

Jeśli chodzi o produkcję standów reklamowych ECO POS, to cały proces składa się z czterech kroków: • GREENFILL3D przetwarza surowy materiał z otrębów

pszennych, który jest odpadem produkcyjnym makaronu

• surowe otręby pszenne są przesiewane do niezbędnej, niskiej frakcji oraz starannie i cierpliwie suszone, aż do uzyskania znikomej wilgotności (otręby pszenne są bardzo higroskopijne)

• otręby pszenne są mieszane z innymi składnikami i przetwarzane w środowisku przemysłowym w nitkę filamentu, który

można wykorzystać w procesie druku 3D

• GREENFILL3D drukuje stoiska ECO POS przy pomocy własnej farmy drukarek 3D liczącej ponad 70 urządzeń; każdy stand składa się z 36 elementów – montaż jest szybki i łatwy; dodatkowo konstrukcja standu jest modułowa, co może pozwolić na jego dalszą rozbudowę o dodatkowe moduły.

Kamińska

manager ds. zrównoważonego rozwoju Hochland Polska Sp. z o.o.

Hochland Polska w ostatnim czasie przeprowadził 3 projekty inwestycyjne przyczyniające się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i pozytywnie wpływające na środowisko. Pierwszy z nich to modernizacja oczyszczalni ścieków poprzez zmianę technologii prasy do osadów i uzyskanie mniejszej ilości odpadów w zakładzie produkcyjnym Hochland w Kaźmierzu. Kolejne dwa to inwestycje w zakładzie Hochland w Węgrowie: optymalizacja procesu suszenia serwatki i mleka oraz automatyzacja krystalizatorów połączona z odzyskiem ciepła. Inwestycje te przyniosły wymierne korzyści środowiskowe i pozwoliły na oszczędności w obszarze energii elektrycznej łącznie około 1 mln KWh/rok, obniżenie emisji ponad 350 ton eCO2, obniżenie zużycia wody o ponad 2000m 3/rok oraz zmniejszenie ilości powstających osadów o 250 ton rocznie.

Nakłady inwestycyjne wyniosły ponad 3 mln złotych. Udziałem w konkursie pod patronatem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zorganizowanym przez BIKO Tech chcieliśmy podkreślić rolę społecznej odpowiedzialności przemysłu w zmniejszaniu negatywnego

nowe technologie, ochrona

Polska

modernizację oczyszczalni ścieków poprzez zmianę technologii prasy do osadów w zakładzie w Kaźmierzu automatyzację i optymalizację procesu suszenia automatyzację procesu prowadzenia krystalizacji

Zamontowana prasa do osadów przy oczyszczalni ścieków w zakładzie produkcyjnym Hochland Polska w Kaźmierzu (05.2021r.)

wpływu na środowisko w tym wpływu na zmiany klimatyczne, które są największym wyzwaniem naszych czasów. Wymagają od firmy realnych działań, zarówno w zakresie eliminacji negatywnych skutków zmian klimatycznych, jak i niwelowania ryzyka wystąpienia realnych zagrożeń, jakie za sobą niosą - mówi Joanna Kamińska, Manager ds. Zrównoważonego Rozwoju w Hochland Polska. Zaznacza, że Hochland wyznaczył sobie konkretne i wymierne cele w zakresie redukcji gazów cieplarnianych i zobowiązał się do obniżenia emisji dwutlenku węgla zakładów produkcyjnych o 50% do 2025 r. (dotyczy emisji z zakresu 1 i 2 wg. GHG Protocol). Redukcja emisji w roku 2021 w stosunku do

roku bazowego 2019 dla zakładów produkcyjnych Hochland Polska wyniosła 62% głównie dzięki przejściu na energię elektryczną ze źródeł odnawialnych. W kolejnych latach planujemy ciekawe inwestycje które będą realizowane w ramach projektu dekarbonizacji zakładów produkcyjnych - powiedziała Joanna Kamińska.

Zgodnie ze strategią Hochland i filarem zrównoważonego rozwoju ambicją firmy jest neutralność klimatyczna. Hochland Polska postawił sobie za cel zmniejszanie śladu węglowego, w tym redukcję emisji CO2 o 50% do roku 2025 w zakresie 1 i 2, a także redukcję zużycia mediów: energii elektrycznej, gazu oraz wody i powstających odpadów rok do roku o 1,5%.

Joanna

PATRONAT HONOROWY

Naszym strategicznym surowcem jest woda, wobec czego dokładamy wszelkich starań aby jak najefektywniej ją wykorzystywać. W ubiegłym roku zainwestowaliśmy w zamknięty obieg wody chłodniczej wykorzystywanej w procesie sterylizacji. Dotychczas woda po procesie demineralizacji służyła do schładzania produktu, po czym zrzucana była do kanalizacji. Postanowiliśmy zainwestować

w wieżę wyparną, która chłodzi wodę do pożądanej temperatury z wykorzystaniem powietrza atmosferycznego. Woda zużywana jest jedynie do uzupełnienia strat na parowanie oraz przy myciu autoklawów. Jednostkowe zużycie wody zmniejszyło się z 18-20 m3/cykl do 5-7 m 3/cykl. W drugim etapie inwestycji zajęliśmy się pasteryzacją, która odpowiada nawet za 30% całej pobieranej przez nas wody. Wszyst-

kie nasze pasteryzatory pracują już w zamkniętym obiegu co pozwoliło zmniejszyć pobór wody chłodniczej z ok. 200 do 30-40 m3/d. Oznacza to, oszczędzaną przez nas w procesie samej pasteryzacji wodą można napełnić 16 basenów olimpijskich rocznie. Pozwoliło to wyeliminować przestoje związane z brakiem wody oraz znacznie odciążyć zakładową oczyszczalnię ścieków.

Instalację fizykochemicznegopodczyszczania ścieków

Celem realizacji inwestycji instalacji fizykochemicznego podczyszczania ścieków było zmniejszenie ładunków zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do środowiska przy jednoczesnej redukcji zużycia energii elektrycznej. W skład instalacji podczyszczania ścieków wchodzą sito cylindryczne, flokulator rurowy, urządzenie sedymentacyjno-flotacyjne (flotator), dwie automatyczne stacje polielektrolitu oraz instalacja odwadniania osadów. Głównym celem flotatora jest

zmniejszenie obciążenia ścieków ładunkiem chemicznego zapotrzebowania tlenu (ChZT) poprzez usunięcie zanieczyszczeń takich jak tłuszcze, oleje, smary, materia

Zaszczytny Tytuł EKOinwestor 2022 w Przemyśle Spożywczym otrzymuje Krynica Vitamin SA za

Wykonanie obiegu zamkniętego wody w procesie pasteryzacji i sterylizacji

KAPITUŁA KONKURSOWA Organizator Prof dr hab Janusz Wojdalski - przewodniczący Prof dr hab Roman Niżnikowski Dr hab inż Bogdan Dróż

Piotr Sypiański Polmlek Raciaż

Marta Kamińska Krynica Vitamin SA

EKOinwestor 2022 w Przemyśle Spożywczym otrzymuje

Tymbark- MWS sp z o.o. za Systemy odzysku

Idee związane ze zrównoważonym rozwojem prowadzone są w firmie Tymbark od wielu lat. Stale poszukujemy rozwiązań, które dają oszczędności w tym zakresie i osiągnięcie założonych celów, dzięki którym wpływ działalności na otoczenie jest ograniczany. Jednym z takich projektów jest system odzysku wód. Budowa systemów odzysku wód (Oddział w Olsztynku i w Tychach) składa się z trzech mo -

dułów: odzysk wód popłucznych po filtrach węglowych, odzysk wody ze strumienia ścieków oczyszczonych, odzysk wody oparty na układzie filtracji oraz optymalizacji pracy bioreaktora. Pierwsze dwa moduły opierają się na odzysku wody oczyszczonej dzięki zastosowaniu m.in. filtrów węglowych i ultrafiltracji. Ostatni z ww. modułów opiera

się na układzie filtracji oraz innowacyjnej technologii neutralizacji kwasu nadoctowego, która zakłada zastąpienie neutralizującego wodorosiarczynu witaminą C. Dzięki systemowi odzysku wód popłucznych po filtrach węglowych ilość wytwarzanych ścieków zmniejszy się o ok. 2 tyś m3/rok. Doposażenie oczyszczalni ścieków w moduł ultrafiltracji oraz odwróconą osmozę zapewni zmniejszenie ilości ścieków wytwarzanych przez zakład o ok. 120 tyś m 3/rok. Polepszenie kondycji bakterii metanogennych (osadu czynnego), dzięki zastosowaniu witaminy C, przyczyni się do zwiększenia produkcji biogazu o 300 m3/dobę. Układ do filtrowania ścieków umożliwi z kolei uzyskanie ścieku oczyszczonego umożliwiającego jego zawrócenie i użycie go do celów przemysłowych w ilości ok. 22 tys. m3/rok. Sumarycznie: realizacja budowy systemów do odzysku wód zapewni obniżenie zużycia wody o 144 tys. m3/rok.

organiczna i materiał koloidalny. Ścieki surowe z zakładu trafiają do pompowni poprzez kratę hakową, skąd są przepompowywane na sito obrotowe. Zanieczyszczenia stanowiące zawiesinę są wydzielane ze ścieków na instalacji sita obrotowego. Strumień cieczy po oddzieleniu z niej cząstek ciał stałych na zewnętrznej wypukłej powierzchni cylindra szczelinowego, przenika przez szczeliny do jego wnętrza, a wypływając z cylindra na zewnątrz omywa go z odwrotnej strony, wypłukując ewentualnie zaklinowane cząstki stałe. Następnie ścieki spływają do zbiornika uśredniającego. Zbiornik ten pełni funkcje wyrównania nierównomierności w przepływie oraz wyrównania różnic stężeń. Ścieki w zbiorniku uśredniającym poddawane są mieszaniu, po czym pompowane są na flokulator rurowy. Flokulator rurowy jest urządzeniem powodującym dokładne wymieszanie ścieków z dozowanymi chemikaliami w celu wytworzenia kłaczków o wysokiej jednorodności i we właściwym czasie reakcji. Do flokulatora dozowane są: koagulant ze specjalnego zbiornika (wytwarzanie kłaczków osadu), wodorotlenek sodu

NaOH 30% ze specjalnego zbiornika roztworu (korekta pH do poziomu wymaganego do działania polielektrolitu), polielektrolit – flokulant (utwardza kłaczki osadu i zapewnia ich flotację na powierzchnię). Urządzenie to składa się z rury przepływowej z zainstalowanymi zwężkami co umożliwia mieszanie ścieku z reagentami chemicznymi. Dalej ścieki przepływają do flotatora ciśnieniowego, który służy do oddzielenia wytworzonych kłaczków zanieczyszczeń wytrąconych ze ścieków. Kłaczki przywierają do pęcherzyków powietrza i unoszą się na powierzchnię cieczy, skąd są usuwane za pomocą zgarniaczy. Osady poflotacyjne kierowane są do zbiornika osadów po czym po zmieszaniu z osadem biologicznym nadmiernym trafiają na instalację odwadniania osadów. Ścieki po przejściu przez oczyszczanie mechaniczno - chemiczne praktycznie pozbawione są zawiesin i zapachu. Poprzez uruchomienie instalacji udało nam się zmniejszyć zapotrzebowanie energii elektrycznej na oczyszczenie 1 m3 ścieku o 0,85 kWh oraz zredukować chemiczne zapotrzebowania tlenu (ChZT) o 50 %.

Marta Kutyna-Bakalarska dyrektor działu zarządzania innowacjami Maspex

Zaszczytny Tytuł

wód i wytwarzania biogazu do celów energetycznych

Wiceprezes Rady Ministrów Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pan Henryk Kowalczyk

PATRONAT

KAPITUŁA KONKURSOWA Organizator Prof dr hab Janusz Wojdalski - przewodniczący Prof dr hab Roman Niżnikowski Dr hab inż Bogdan Dróżdż Dr inż Lech Maryniak

Mlekovita tytuł EKOinwestora 2022 otrzymała za budowę własnych źródeł wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej z odpadów. Energia będzie wykorzystana na potrzeby zakładu i pokryje 30% ogólnego zapotrzebowania zakładu centrali Grupy Mlekovita. W Mlekovicie od 2013 roku funkcjonuje już biogazownia z układem dwóch kogeneratorów, a produkowana tu energia elektryczna i cieplna pokrywa w pełni zapotrzebowanie energetyczne dla całego obiektu oczyszczalni ścieków. Nadwyżki ciepła przekazywane są również na potrzeby utrzymania ruchu zakładu. Dodatkowy układ technologiczny doprowadzi do zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w ogólnym bilansie energetycznym zakładu.

Mlekovita inwestuje również w inne odnawialne źródła energii. To m.in. farma fotowoltaiczna o przy zakładzie w Wysokiem Mazowieckiem o mocy 1,35 MW czy kogeneracja oparta na gazie ziemnym o mocy 2,4 MW. Działania te mają na celu zwiększenie efektywności energetycznej i wykazują oszczędność energii pierwotnej w różnego rodzaju inwestycjach. Oszczędności te przedkładają się

Tytuł EKOinwestor 2022 w Przemyśle Spożywczym otrzymuje

SM Mlekovita

za

Budowę własnych źródeł wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej z odpadów - produkcję energii z przefermentowanego osadu ściekowego i serwatki

na świadectwa efektywności energetycznej, tzw. „białe certyfikaty”.

Grupa Mlekovita podejmuje szereg działań, które pozytywnie wpływają na środowisko naturalne, realizując je w oparciu o System Zarządzania Środowiskowego 14001. Prowadzimy racjonalną gospodarkę surowcami, optymalizujemy zużycie wody i energii. Modernizujemy zakłady Grupy, by uczynić je jak najbardziej przyjaznymi środowisku oraz wykorzystywać tzw. „zieloną energię”, która nie zanieczyszcza środowiska. Obecnie kończymy budowę nowej oczyszczalni, która

zwiększy dodatkową produkcję energii elektrycznej oraz ciepła. Dalsze działania inwestycyjne w zakresie wykorzystania biogazu z oczyszczalni ścieków i produkcja energii elektrycznej z kogeneracji zapewni łącznie pokrycie na energię elektryczną w 30% ogólnego zapotrzebowania zakładu centrali Grupy Mlekovita. Tytuł EKOinwestora 2022 to uhonorowanie naszych codziennych wysiłków wkładanych w dbanie o środowisko naturalne i uruchomienie szeregu działań przyjaznych środowisku i inwestowanie w najlepsze dostępne technologie.

Dariusz Sapiński, prezes zarządu Grupy Mlekovita

Zaszczytny

Wiceprezes Rady Ministrów Minister Rolnictwa Rozwoju Wsi Pan Henryk Kowalczyk

PATRONAT

KAPITUŁA KONKURSOWA

Organizator Prof dr hab Janusz Wojdalski - przewodniczący Prof dr hab Roman Niżnikowski Dr hab inż Bogdan Dróżdż Dr inż Lech Maryniak

ochów 20 września 2022

Składamy najserdeczniejsze życzenia wszystkim naszym klientom i współpracownikom. Życzymy zdrowia, siły i energii do realizowania planów oraz satysfakcji z podejmowanych działań. Wraz z życzeniami przyjmijcie nasze podziękowania za okazane zaufanie i korzystanie z naszych usług.