áʧ¨ÃÔ§
¢Ø¹·ÐàÅ โดย แสงจริง
3
Healthy Planet สุขคดีทองเที่ยวชุมชนเพื่อการเรียนรู ขุนทะเล เรื่อง แสงจริง / ภาพ อนุช ยนตมุติ เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ 978-616-7374-05-5 บรรณาธิการอำนวยการ
ดวงพร เฮงบุณยพันธ กองบรรณาธิการ
สำนักสนับสนุนการสรางสุขภาวะในพื้นที่และชุมชน จัดพิมพและเผยแพรโดย
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.) 979/116-120 ชั้น 34 อาคารเอส. เอ็ม. ทาวเวอร ถนนพหลโยธิน แขวงสามเสนใน พญาไท กรุงเทพฯ 10400 โทรศัพท 0 2298 0500 ตอ 1707 โทรสาร 0 2298 0230 www.thaihealth.or.th พิมพครั้งที่ 1
กรกฎาคม 2553
ดำเนินการผลิตโดย
เปนไท พับลัชชิ่ง โทรศัพท 0 2736 9918 โทรสาร 0 2736 8891 waymagazine@yahoo.com
¤Ó¹Ó เมื่อ ไม นาน มา นี้ เวลา ที่ เรา นึกอยาก จะ ไป เที่ยว ที่ไหน สักแหง เรามักจะมีจินตนาการดานดีเกี่ยวกับสถานที่ที่ เรากำลังจะไป...ทะเลสีฟาใส หาดทรายทอดยาวสีขาวจัด ภูเขาเขียวครึม้ หมอกโรยเรีย่ ยอดไม อาหารทองถิน่ รสชาติ แปลก ลิ้น แต ถูกปาก ชาว บาน จิตใจ ดี หาบ คอน ตะกรา ฉีกยิ้มบริสทุ ธิ์ตอนรับนักทองเที่ยว ฯลฯ เมื่อเร็วๆ นี้ เวลาที่เรานึกอยากจะไปเที่ยวที่ไหน สัก แหง เรา มัก พก พา อารมณ โหย หา อดีต กอน ลงมือ คนหาขอมูลพิกัดตำบลเปาหมายที่จะพาเราพบ...อาคาร บาน เรือน ยุค คุณ ปู คุณยา ตลาด เกา แก กาแฟ โบราณ ของเลนสังกะสี ขนมกินเลนหนาตาเชยๆ แตอรอย เพราะ ปรุงแตงดวยรสชาติอดีต ฯลฯ จินตนาการและความคาดหวังทำนองนี้ บางทีก็ สมดังใจ แตหลายครั้งก็คลาดเคลื่อนไปจากภาพที่เคย คิดเอาไว คลาด เคลื่ อ น เพราะ ข อ เท็ จ จริ ง หลาย ประการ เปลี่ยนไป แลวทุกวันนี้ เรายังมีจินตนาการและอารมณความ
รูสึกชนิดใดอีก เมื่อคิดถึงการทองเที่ยวศึกษาบานเมือง ของเราเอง ความจริงมีอยูว า ปจจุบันนี้ชุมชนทุกตำบลหยอม ยานในประเทศไทยลวนกำลังเปลีย่ นไป และก็แนนอนวา ความเปลี่ยนแปลงทีว่ านี้ หาไดมีแตความหมายเชิงลบ หลาย ป ที่ ผ า น มา ผู ค น ใน ชุ ม ชุ น ระดั บ ตำบล หลายตอหลายแหงในประเทศของเรา ไดอาศัยตนทุน ทรัพยากรเดิมเทาทีชุ่ มชนมี ผนวกกับออกแรงขับเคลื่อน เปลี่ยนแปลง สรางสรรคชุมชนที่พวกเขาเปนเจาของให เปนชุมชนที่สามารถผลิตความสุขและคุณภาพชีวิตที่ดี ปอนกลับคืนสูวิถีชีวิตของสมาชิกในชุมชนดวยกันเอง คนเล็กคนนอยเหลานี้ลงมือทำมานาน หลายแหง ประสบความสำเร็จในระดับนาอิจฉา แตเราจะอิจฉาไดอยางไร ถาไมไดไปสัมผัสจับตอง และมองเห็นดวยตารอนๆ ของเราเอง ชุมชนเหลานี้อาจจะไมมีหาดสีขาวทอดยาว ทะเล ไมใสจัด แถมยังไมมตลาด ี โบราณรอยป แตนอกเหนือจากความสุขในวันนีแล ้ ว สิง่ ทีพวก ่ เขา มีอีกแนๆ คือ ‘อนาคต’ เราอยากออกแบบอนาคตของชุมชนเราใหเปนไป แบบไหน ลองเดินตามเราเขาไปชมตัวอยางสาธิตไดจาก หนังสือเลมนี้ ¤³Ð¼ÙŒ¨Ñ´·Ó
ÊÒúÑÞ นาิกาของขุนทะเล ดอกไมของขุนทะเล ขุนทะเลวิทยาลัย ประวัติศาสตรชุมชน โฮมสเตย สเตยโฮม ชา กาแฟ และขโมยเมื่อคืนนี้ ความพายแพของนายกฯ ธนาคารขุนทะเลชีวาสุขี เลาประกอบภาพ ภาคผนวก ขอมูลทั่วไปตำบลขุนทะเล
10 24 34 55 66 71 76 80 89 98
10 ¢Ø¹·ÐàÅ
01 ¹Ò ԡҢͧ¢Ø¹·ÐàÅ ความสุขคืออะไร ควาามสุขเกิดจากอะไร
áʧ¨ÃÔ§
11
12 ¢Ø¹·ÐàÅ
ความสุขอยูที ่ไหน เงินนำพาความสุขมาไดจริงหรือไม สถานีขนสงสายใตเต็มไปดวยผูค นสะพายกระเปา เดินทาง บางคนเดินทางคนเดียว บางคนมีเพือ่ นขางกาย มีไมนอยที่เดินทางรวมกับคนรักหรือครอบครัว พวกเขา อาจเปนคนตางจังหวัดที่กำลังจะกลับบานในวันหยุดสุด สัปดาห
áʧ¨ÃÔ§
กลับไปหาพอแมพี่นอง...กลับบาน ปลายทางตรงนั้น นาจะมีความสุขรอพวกเขาอยู บาง คน อาจกำลัง เดิน ทางทองเที่ยวเพื่อ เติม เต็ม ประสบการณใหตัวเอง ฉันนาจะจัดอยูใน คนประเภทหลัง ฉันกับชางภาพกำลังเดินทางไปขุนทะเล โจทยของการเดินทางทองเที่ยวในคราวนี้ คือ ขอความ แรก ใน บรรทัด แรก สุด ที่ คุณ เพิ่ง ผาน ตามา
13
14 ¢Ø¹·ÐàÅ
11 ªÑèÇâÁ§¼‹Ò¹ä» ตอน ที่ พระอาทิ ต ย คลี่ ผ า ห ม ลาย ดาว ออก มา จาก ผืน ฟา ชื่อ ราตรี เรา ก็ มา ยืน อยู สถานี ขนสง จังหวัด นครศรีธรรมราช Ê͹ äªÂÒ ÀÙ ´Õ ·Ô ¾  นั ก วิ ช าการ โครงการ สร า ง สุขภาวะตำบลขุนทะเล ในอีกฐานะหนึ่ง ‘เขยขุนทะเล’ จอดรถรอรับเราอยูกับลูกชายวัย 9 ขวบ การเจอกันครั้งแรกของคนแปลกหนา เชื่อเถิดวา รอยทั้งรอยหนีไมพนกำแพงโปรงแสง พวกเราก็เปนเชนนั้น
20 ¡ÔâÅàÁμèҡʶҹբ¹Ê‹§àÁ×ͧ¹¤ÃÈÃÕ¸ÃÃÁÃÒª มีสองเสนทางสามารถเดินทางไปตำบลขุนทะเล เสน ทาง แรก วิ่ง ไป บน เสน นคร-นา พรุ เลี้ยว ขวา ตรง 3 แยกตลาดนาพรุ ตรงมาเรื่อยๆ จะเจอ 4 แยก งานชลประทานลาง ตรงไปจะเจอองคการบริหารสวน ตำบลขุนทะเล อีกเสนทาง วิง่ ไปบนเสนถนนลานสกา-นาพรุ เลีย้ ว ซายขางสถานีตำรวจภูธรอำเภอลานสกา ตรงมาเรื่อยๆ จะเจอกับองคการบริหารสวนตำบลขุนทะเล ทั้งสองเสนทางหางจากตัวเมืองนครศรีธรรมราช ประมาณ 20 กิโลเมตร ขุนทะเล เปนตำบลหนึง่ ในอำเภอลานสกา จังหวัด
นครศรีธรรมราช เชื่อม ติด กับ อำเภอ รอนพิบูลย และ อำเภอพระพรหม ตั้งอยูทางทิศตะวันออกของที่วาการ อำเภอ ลาน สกา ซึ่ง หาง จาก ที่ วาการ อำเภอ ลาน สกา ประมาณ 9 กิ โ ลเมตร มี พื้ น ที่ ทั้ ง หมด 65 ตาราง กิโลเมตร หรือ 40,625 ไร ใน รถ กระบะ นั่ ง มอง สอง ข า ง ทาง ที่ มี คลอง ชลประทาน ตน เงาะ ตน มังคุด ตน ลางสาด ตน ยาง กอง หมาก ตาก แดด บน พื้ น วั ว ชน ถู ก ผู ก ล า ม ไว กั บ เสาเหล็กทามกลางพระอาทิตยราเริง “วัวชนครับ” สอนไชยาบอก “นี่เขาฝกความอดทน ของวัวอยู เพราะเวลาเอาวัวไปชนมันจะไดทน ตากแดด ฝกความอดทนและรีดไขมัน” การชนวัวเปนวัฒนธรรมพืน้ ถิน่ ของภาคใต ฉันเคย อานเจอในเรื่องสั้นเรื่องหนึ่งของกนกพงศ สงสมพันธุ นักเขียนรางวัลซีไรทผูวายชนม เมื่อเจาของปลอยวัวพน คอก วัวทั้งสองจะตรงรี่เขาปะทะ และใชเขาเสยเกยเขา ขาทั้งสี่ยืนหยัดสูอยางไมยอมถอย วัวที่นิยมใชแขงขันเปนวัวที่มีรูปรางบึกบึนกำยำ เขา หัว ตัว และขาหนา ตองแข็งแรง เมื่อวิ่งเขาปะทะหัว ชนหัว เสียงสนั่น ตางไมยอมถอย ชนกันจนกวาฝายใด ฝายหนึ่งจะหมดแรง ใชลานดินที่กวางและลอมคอกไว เปนสนามชนวัว
อำเภอลานสกา 15 16
18 17
14
19 12 13
11
09 10
เขาลานสกา
08
02 21 01
20
อำเภอพระพรหม
03
07 06 05
04
รหม
á¼¹·Õè ͺμ.¢Ø¹·ÐàÅ 01 หลักการบริหารทองถิ่น (อบต.) 02 แผนแมบท 03 สถาบันการเงิน (หมู 10) 04 การจัดการสวนมังคุด (หมู 7) 05 กลุมอาชีพคนพิการเพาะเห็ด (หมู 6) 06 นกสวยงาม (หมู 6) 07 การเลี้ยงสุกรแบบครบวงจร (หมู 10) 08 รานน้ำชาแมเฒา 09 กลุมอาชีพคนพิการดอกไมดิน (หมู 3) 10 ตาขุนพล 11 บานสมุนไพร (หมู 2) 12 ศูนยพัฒนาเด็กเล็กบานศาลาขี้เหล็ก (หมู 11) 13 สวนสมรม (หมู 11) 14 กลุมออมทรัพยเพื่อการผลิต (หมู 1) 15 นวดแผนไทย 16 ระบบเกษตรสุขภาวะ 17 โรงเรียนแกจน (หมู 9) 18 การปลูกพืชแซมในสวน 19 หลักสูตรสาระบานบาน โรงเรียนบานสำนักใหม (หมู 9) 20 กลุมเพาะเห็ดฮังการีและเห็ดหูหนู (หมู 8) 21 การผลิตน้ำยาอเนกประสงค (หมู 4)
18 ¢Ø¹·ÐàÅ
ใน ชวง สุดทาย ของ ชีวิต นัก เขียน ผู นี้ ใช ชีวิต เขียน หนังสืออยูอำเภอพรหมคีรี และมักจะวิ่งออกกำลังขึ้น ไปยังน้ำตกกรุงชิง “เห็น เขา ลูก นั้น มั้ย” สอน ไชยา ชี้ “น้ำตก กรุง ชิง อยู บน นั้น เสน ทาง โหด มาก แต พอ ขึ้น ไป คุณ จะ หาย เหนื่อย” “คุณรูจักกนกพงศ สงสมพันธุไหม” ฉันถาม “เขาเปนนักวิจัยเหรอครับ” สอนไชยาไมรจัู กกนกพงศ แตเขารูจักชีวิต ตนไม ลำคลอง น้ำตก ถ้ำ ผูคน ในขุนทะเลเปนอยางดี พื้นที่ สวน ใหญ ใน ขุน ทะเล เปน ที่ราบ สลับ พื้นที่ ลูกคลื่นลอนลาด อุดมสมบูรณดวยทรัพยากรธรรมชาติ เทือกเขา อางเก็บน้ำขนาดใหญ มีคลองชลประทานไหล ผานตลอดแนว ตำบลขุนทะเลมีดินและน้ำดี สามารถทำ เกษตรไดหลากหลาย ไมแปลกที่สองขางทางเรียงรายดวยมังคุด ทุเรียน เงาะ ลางสาด ลองกอง เพราะขุนทะเลเปนพืน้ ทีที่ เหมาะ ่ กับ การ เพาะ ปลูก พืช ทั้ง ไม ผล และ ไม ยืนตน อีก ทั้ง พืช เศรษฐกิจ อยาง ยางพารา นอกจาก นี้ ชาว ขุน ทะเล ยัง มี อาชีพเลี้ยงสัตว เชน สุกร และโคพื้นบาน
áʧ¨ÃÔ§
19
20 ¢Ø¹·ÐàÅ
08.30 ¹Ò Ô¡Ò รถกระบะเลีย้ ววิง่ เลียบคลองชลประทานกอนเลีย้ ว เขามาในรั้วเฟองฟา สอนไชยามาสงเราที่โฮมสเตยแหงหนึ่ง “อาบน้ำอาบทา กินขาวกินปลากอนนะครับ เดี๋ยว ผมจะพาไปลงพื้นที่ทำงาน” สอนไชยาวา “ไมตองเกรงใจ คิดวาเหมือนกลับมาเยีย่ มบานเกา” ลุงดนัย เกตจงกล เจาของบานตอนรับ ปา เฉลิม ศรี เกต จงกล ภรรยา ของ ลุง ยืน ยิ้ม อยู หนาบาน สอน ไชยา เอย ถาม สอง เจาของ บานวา เก็บมังคุด ไดกี่กิโล ทั้งสองบอกพรอมถามไถกันเรื่องราคามังคุด “ราคาขึ้นลงเหมือนหุน” สอนไชยาวา “แลวแตลิ้น พอคาคนกลาง” ตอนทีเรา ่ กำลังจะเขาไปอาบน้ำ เปนเวลา 08.30 น.
áʧ¨ÃÔ§
21
22 ¢Ø¹·ÐàÅ
ทั้งลุงกับปาเขาสวนเก็บมังคุดไดกวา 100 กิโลกรัม จาก 05.00 น. ถึง 08.30 น. ลุงดนัยกับปาเฉลิมศรี ตื่นนอนมาเก็บมังคุด ทำอาหารเชา นั่งคุยกันไมรูกี่เรื่อง ตอกี่เรื่อง ถาเปนกรุงเทพมหานครและ วัดจากจำนวน กิจกรรมที่ทำไป ปานนี้คงบายคลอย แตที่ขุนทะเลเพิ่ง แปดนาิกาเชา ใชวาจะรีบ พวกเขาทำกิจกรรมทุกอยาง แบบไมรีบรอน ฉั น สงสั ย ว า นาิ ก า ของ ที่ ขุ น ทะเล กั บ นาิ ก า ในที่จากมาใชเวลาเดิน 1 นาที 60 วินาทีเทากันหรือไม
áʧ¨ÃÔ§
23
24 ¢Ø¹·ÐàÅ
02 ´Í¡äÁŒ¢Í§¢Ø¹·ÐàÅ “ความมสุขของฉันก็คือความสุขของเพื่อน” รชั นี ธงทอง อาสาสมคั รดแู ลผพู กิ ารตำบลขนุ ทะเล
áʧ¨ÃÔ§
Ê‹§Á×ÍÁÒàÃÒ¨Ðà´Ô¹ä»´ŒÇ¡ѹ การสำรวจขอมูลคนพิการของ อบต.ขุนทะเลในป 2547 พบผูพิการ 149 คน “บาง คน เขา ไม ถึง การ บริการ ปด กั้น ตัว เอง จาก สังคมภายนอก” จำลอง ศรีจำรัส ผูชวยเจาหนาที่พัฒนา ชุมชนบอก เป า หมาย ของ การ สำรวจ หน นั้ น คื อ การ เข า ถึ ง สุขภาพ ของ คนใน ชุมชน เพื่อ ให พวก เขา เขา ถึง บริการ สาธารณสุขรวมถึงจัดสวัสดิการใหคนพิการ “คน ขุน ทะเล ตอง ได รับ การ บริการ เทา เทียม กัน” จำลอง ย้ำ แนวทาง การ บริหาร ดาน สุขภาพ ขอ ง อบ ต. ขุนทะเล เริม่ จากฟน ฟูสภาพรางกายและจิตใจ โดยเจาหนาที่ อนามัยทำการฟนฟูดานจิตใจ ออกเยี่ยมพูดคุยประหนึ่ง เปดประตูใหพวกเขากลาออกมาเจอสังคม จาก นั้ น พั ฒนา ศั ก ยภาพ พั ฒนา ทั ก ษะ ใน การ ประกอบอาชีพใหผูพิ การ เกิดการรวมกลุม กันของผูพิ การ เปน ‘ชมรมผูพิการตำบลขุนทะเล’ ในชมรมจะมีกลุมยอยแยกไปอีกตามความถนัด ผูพิ การบางคนในขุนทะเลมีอาชีพเพาะเห็ด ผูพิ การบางคน ทำดอกไมดินวิทยาศาสตร โดยการสนับสนุนของ อบต. ขุนทะเลและคนในชุมชน เชน เห็ดจากผูพิ การจะกระจาย ไปยังครัวของโฮมสเตยหลายแหงในขุนทะเล
25
26 ¢Ø¹·ÐàÅ
´Í¡äÁŒ´Ô¹ ¹§Åѡɳ ÊØμÃÐ เกษตรกรชาวสวนธรรมดา แตทีไม ่ ธรรมดาก็คือพีนงลั ่ กษณยัง ‘ปนดอกไมดิน’ เริ่ ม จาก สนใจ ไป เรี ย น รู การ ป น ดอกไม ดิ น จาก ตำบลอื่น ใชดินวิทยาศาสตรหรือดินไทยในการปน ดิน วิทยาศาสตร เนื้อ สี ขาว จะ ตอง ผสม สี กอน ปายสี ตาม ตองการแลวนวดคลึงใหเนื้อดินกลืนสี แลวจากนั้นก็ใช ความประณีตและฝมือเชิงงานประดิษฐ
áʧ¨ÃÔ§
นอกจากนีพี้ นงลั ่ กษณยังเปดสอนผูสนใจ งานฝมอื นี้ รวมถึงสงเสริมอาชีพผูพิการ “เมือ่ กอนเขา (ผูพิ การ) ไมมราย ี ได หลังๆ มาก็เริม่ มีรายได เมือ่ มีรายไดมันปฏิเสธไมไดวามันทำใหเกิดความ สุข มีคนหนึ่ง ทำจนมีเงินซื้อเครื่องซักผา ไมใชเรื่องวัตถุ อยางเดียว อยางนอยมันเปนคุณคาอยางหนึ่งที่มาจาก สองมือของเขา” นงลักษณบอก ผูพิการสวนใหญมีรายไดเดือนละ 500 บาทจาก เบี้ยยังชีพผูพิการ พอเขาไดมาทำงานมันเหมือนคุณคา ของเขาเกิดขึ้น สบายใจ อารมณดี “อยางพี่ แรกๆ ก็ไมคอยชอบนะงานประดิษฐแบบ นี้ แตพอทำๆ ไปมันเริ่มรูสึกวาตองอดทน ตองใชสมาธิ พอตอนนี้ถาวันไหนไมไดทำมันเหมือนจะลงแดง”
27
28 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
กวา จะ ปน ดอกไม เปนก ลีบ เปน ใบ ก็ วายาก แต ผลลัพธของมันคือความสวยงามที่สรางความสุข นี่พีนงลั ่ กษณปนวิชาชีพใหผูอื่นอีก คิดดูวาเธอจะ มีความสุขขนาดไหน
Çѹ¾ÄËÑÊÊØ¢¾Í´Õ ป 2549 พรอมๆ กับการจัดตั้งชมรมคนพิการ ตำบลขุนทะเล มีการสรางระบบอาสาสมัครดูแลผูพิการ ขึ้นมาดวย ซึ่งมาจากตัวแทนหมูบานละ 2 คน ในตำบล ขุนทะเลมี 12 หมูบาน อาสาสมัครดูแลผูพิ การในตำบล ขุนทะเลมี 24 คน
หลายคนที่เปนอาสาสมัครก็เปน ผูพิการเองดวย เวลา ออกเยี่ยมเพื่อนผูพิการตามบานตางๆ เชนเดียวกับ ÃѪ¹Õ ¸§ ·Í§ ตอง ใช รถ แทน ขา ทั้ง สอง ขาง แต มัน ไม ได เปน อุปสรรค เธอบอกวาอุปสรรค...ถามันจะมี มันอยูที่ใจ
29
30 ¢Ø¹·ÐàÅ
เมื่อ กอนรัชนี รูสึก มี ปมดอย ไป ไหน ก็ รูสึก วา มี สายตาคอยจองมองมาตลอด ชวงวัยรุนเธอไปเรียนที่ ‘ศูนย ฝก อาชีพ ผู พิการ ภาค ใต’ ตำบล สา แกว อำเภอ ทาศาลา อยู 1 ป ที่นั่นทำใหเธอรูจักความหมายของคำวา ‘เพื่อน’ “ทีนั่ น่ จะมีแตผูพิ การเหมือนเรา ก็ทำใหเริม่ มีความ กลามีความมั่นใจมากขึ้น” รัชนีวา “ตอนไปเรียนมีเพื่อนมาก คอยมีความรูสึกวาคน พิการสามารถทำอะไรไดมาก เรากลับมาเจอเพื่อน ก็ พยายามใหเขาลุกขึ้น คนพิการสามารถทำอะไรไดอีก เยอะแยะ ก็ชวนคนอื่นๆ ในหมูบานลุกขึ้นมา”
áʧ¨ÃÔ§
ตอนที่ อบต.ขุนทะเลจัดตั้งชมรมคนพิการตำบล ขุนทะเล พรอมๆ กับอาสาสมัครดูแลผูพิการ รัชนีเดิน เขาไปสมัครเปนอาสาสมัครดูแลผูพิการทันที...แมขาไมดี แตเดินเขาไปดวยใจ เปาหมายคือดึงเพื่อนใหลุกขึ้นมา âªμÔÁÒ ·ÃÒ¢ÒÇ เปนหนึ่งในเพื่อนที่รัชนีเอื้อมมือ ไปควา โชติ มา มี ปมดอย มา ตั้งแต เด็ก ไม ตาง รัชนี ใน วัย เยาว “ไมกลาสูหนาเพื่อน” โชติมาบอก “เกิดมามันมีปมดอย แขนไมดีมาตั้งแตกำเนิด มือ ซายออนแรง มีปมดอยตั้งแตเด็กๆ ไปโรงเรียนก็อาย ไม อยากเลนกับเพือ่ น ปมดอยมันติดตัว ไมอยากสมาคมกับ ใคร แตตอนนีคน ้ พิการตืน่ ตัวออกสูโลก กวางเยอะ ตอนนี้ พี่เหมือนคนธรรมดา ไมมีปมดอยแลว เก็บมังคุดได พอ อบต. เขามาจดทะเบียนคนพิการ ตัง้ ชมรมคนพิการ ก็ได ออกไปสูหนา พบปะประชาชน” นอกจากเก็บมังคุด โชติมายังเพาะเห็ดอีกดวย ยัง... ยังไมหมด เธอยังทำงานอาสาสมัครดูแลเพื่อนผูพิการ “เห็นรัชนีแลวมีกำลังใจ คนสูชี วติ ของจริง คนนีเขา ้ เกง” โชติมาชมเพื่อน ทุกวัน พฤหัส รัชนี กับ โชติ มา รวม ถึง อาสา สมัคร ดูแล ผู พิการ คน อื่นๆ จะ ลงพื้น ที่ เยี่ยม ผู ปวย ผู พิการ
31
32 ¢Ø¹·ÐàÅ
รวมถึงผูติดเชื้อ “เราเอาความพิการของเราไปเลาใหเขาฟงวาเราก็ พิการเหมือนกันใหเขากลาออกมาเผชิญโลก เปาหมาย งานอาสาคือเพื่อนชวยเพื่อน ทำใหเขามีความสุข ชวย เหลือตัวเองได ไมตองเปนภาระของบานมาก นอกจากนี้ เรายังเยี่ยมผูปวย รวมถึงผูติดเชื้อดวย” รัชนีบอก รัชนีอยูบานคนเดียว เย็บผาบางถามีงานเขามา งานหลักของเธอคืองานอาสา เปนงานแหงความสุข “ฉันอยูบ านไมไดทำอะไร ถามีงานเย็บผาก็ทำอยูที ่ บาน ฉันอยูคนเดียวจึงทำงานอาสาไดเต็มที่ เวลาเราไป หาเพือ่ นบางทีเขาก็มีความทุกข เราก็ไปบอยๆ ใหเขาดีขึน้ บางคนนอนอยูกั บที่ เวลาผานไปเขาเริม่ นัง่ ไดแลว ฉันไม คอยอยูบานหรอก เพราะเวลาเราอยูคนเดียวมันคิดมาก “ถา เรา ออก จาก บาน ไป บาน คน นั้น คน นี้มัน ก็ ไม คิด ลืมเรื่องสวนตัวของเราไปเสีย ถาเรามีเพื่อนคุย เวลา ฉันไปเยี่ยมเพื่อน เวลาไปปลุกเพื่อนใหเขาลุกขึ้นมาให มีความสุข “ฉันก็มีความสุขไปดวย” รัชนีบอก
áʧ¨ÃÔ§
33
34 ¢Ø¹·ÐàÅ
03 ¢Ø¹·ÐàÅÇÔ·ÂÒÅÑ ชีวิตที่หยุดการเรียนรูเหมือนตนมังคุดแคระแกร็น ฉันบันทึกขอความนีหลั ้ งจากกลับออกมาจากสวน มังคุดของโกเด็ก
áʧ¨ÃÔ§
35
36 ¢Ø¹·ÐàÅ
áͺ´Ù¤¹¢‹Á¢×¹Áѧ¤Ø´ “เทาไหร” “20” บน ถนน หนทาง ใน ขุน ทะเล เรา นั่ง รถ พวง ขาง ที่ อบต.ขุนทะเลจัดไวสำหรับผูสนใจลงมาดูงานในตำบล และนักทองเทีย่ วเชิงเรียนรูอย างเรา ใบหนารับลมเหมือน ใบมะพราวตานลมทะเล
áʧ¨ÃÔ§
ไปไหนมาไหนก็จะมีชาวขุนทะเลตะโกนถามสอน ไชยาตลอด คำทักทายในชวงนี้ของชาวขุนทะเลก็คือ “เทาไหร” สวนจะบอกวาเทาไหรนัน้ ตองติดตามกันวันตอวัน ชวงนี้เปนฤดูกาลของมังคุด แตราคามังคุดขึ้นลง วันตอวันราวหุนบนกระดาน กลไกการคาขายของพอคา คนกลางกดราคามังคุด บางทีก็เปนไปอยางไมมีเหตุผล สอน ไชยา พา เรา มา ที่ บ า น ของ â¡ à´ç ¡ -¹Ô ¾ ¹¸ ÀÙ‹ÇѲ¹Ò¾Ñ¹¸ คนขมขืนมังคุด!
ã¹ÊǹÁѧ¤Ø´ ที่ดินรอบๆ บานของโกเปนสวนมังคุด 27 ไร มี ลำหวยผากลาง มีตนมังคุด 350 ตน เมื่อกอนเปนสวนสมรมที่มีผลไม มียางพารา ป 2516 โก เด็ก เริ่ม ดัดแปลง จาก สวน สม รม มา เปน สวน มะนาว ป 2530 ไดแนวทาง จะปลูกมังคุดในสวนมะนาว โดยคิดวางแผนจะปลูกมังคุด โดยไมโคนมะนาว หาก ชาย หนุ ม จะ จี บ
37
38 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
หญิงสาว แตไมเขาใจธรรมชาติแหงเธอ ยากนักจะไดใจ สาว เจา มา ครอง จนถึง ปจจุบัน โก เด็ก ใช เวลา เรียน รู ธรรมชาติของมังคุด ศึกษานิสัยใจคอของมัน เจามังคุด เจาชอบอะไรไมชอบอะไร จนวันนี้ มังคุดจากสวนของโก เด็กมีมาตรฐานตองตาตองใจตลาดตางประเทศ มังคุดของโกเด็กสงขายจีน ที่สำคัญมังคุดของโก ออกผลนอกฤดูกาลได นั่นหมายถึงราคาตอกิโลกรัมที่ พุงสูงราวยอดเขาน้ำตกกรุงชิง ใครไปใครมาก็ตืน่ ตาตืน่ ใจกับเทคนิคการปลูกของ โก อยางตนมันสำปะหลังที่ปลูกไวคานกิ่งกานของมังคุด ก็ถือเปนภูมิปญญาของแท เคล็ดลับจากโกเด็กคือการเรียนรูอยางเปดกวาง “การศึกษาของนักวิชาการเขาก็ศึกษาบนฐานของ ความรู เขาก็ใหเรามา 100 เปอรเซ็นต เราก็เอามา 50 เปอรเซ็นต เพราะบางทีทฤษฎีกับปฏิบัติมันไม ตรงกัน แตเราจะไปคนเดียวก็ไมได เพราะนักวิจัยเขาก็คำนวณ มาดี โดยเราก็เอาประสบการณเขาไปดวย ตองแชรกัน” โกเด็กบอก คุณคงเคยถูกพอแมคอนเขาใหเวลาเรารองอยาก กินมังคุดในหนามะมวง นีคื่ อกลไกของตลาด ผลไมนอกฤดูยอมมีราคาแพง ในฐานะเกษตรกร ผลไมนอกฤดูคือรายไดแสนงาม
39
40 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
เปนรางวัลของความพยายาม
à·¤¹Ô¤¢Í§â¡ โกเด็กเปนเกษตรกรชาวสวนที่ลองผิดลองถูกใน สวนมายาวนาน ในที่สุดก็เขาใจกฎเกณฑของธรรมชาติ รูนิสัยของมังคุด และเขาใจขอจำกัดในพื้นที่ของตัวเอง จนสามารถบังคับมังคุดใหออกผลนอกฤดูกาลได มังคุดนอกฤดูราคากิโลรวมรอย โกเด็กเรียนจบ ป.4 ทีข่ างฝาบานมีเกียรติบัตรแปะ ราวปริญญาบัตรของมหาบัณฑิต มีทัง้ ใบรับรองมาตรฐาน ของมังคุดที่สามารถเขาเกณฑสงออกตางประเทศได ใบ ประกาศนียบัตรจากผูว าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช เพือ่ แสดงวา โกเด็กเปนผูบำเพ็ ญประโยชนใหแผนดินดาน ผูนำเกษตรเมื่อป 2548 ใน โลก ที่ มี การ แขงขัน สูง โอกาส ทางการ ศึกษา เปนเหมือนใบเบิกทางเพือ่ เปนเครือ่ งค้ำยันชัน้ ตนของชีวติ แตโกเด็กสาธิตใหเห็นแลววา บนโลกการคาไรพรมแดน คนจบ ป.4 ก็สามารถทำได หากเราใสใจเรียนรูธรรมชาติอยูตลอดเวลา
à¡Éμáà 100 à»Íà à«ç¹μ พื้นที่กวา 5 ไร อันเปนทั้งออฟฟศและบานของ ¹ŒÒ ÊÁºÙó ¨Ñ¹·Ã ¨Ãا เต็ม ไป ดวย ถั่วงอก ใน ถัง น้ำยา
41
42 ¢Ø¹·ÐàÅ
อเนกประสงค น้ำหมักชีวภาพ ปุยหมักแหง ไบโอดีเซล กาซชีวภาพ บาดาลคนจน พืชสมุนไพร สวนยางพารา สวนสมรม ฯลฯ สิ่งเหลานี้ถูกสรางมากับสองมือกรานของเขา เกษตรกรถามือไมกราน พืชผลก็ไมงอกเงย “ผมเปนเกษตรกร” นาสมบูรณตอบหลังถูกถามวา ประกอบอาชีพใด “เกษตรกร 100 เปอรเซ็นตครับ” สวนยางพารากับสวนสมรมถือเปนรายไดหลักของ เขา นั่นแหละ...ออฟฟศของเขา สวนสมรมของนาสมบูรณมีมังคุด ลางสาด ทุเรียน สะตอ เหลียง ลองกอง ฯลฯ เขาบอกวาใน 1 ป มีกิน ตลอด “ถาไมมมัี งคุด เราก็ไดกินลางสาด สวนสมรมมันให พืชผลเราตลอดปเพราะปลูกหลากหลาย ผลไมทุกอยาง อยูโดดๆ ไมดี มันก็ตองการการพึ่งพาอาศัยกันและกัน” นาสมบูรณบอก เหมือนคน
áʧ¨ÃÔ§
43
44 ¢Ø¹·ÐàÅ
ºÒ´ÒŤ¹¨¹ อากาศรอน แดดแรง อีกหนาที่ของนาสมบูรณคือวิทยากรประจำแหลง เรียนรูระบบเกษตรเพื่อสุขภาวะ ถายทอดความรูและ ประสบการณในการทำเกษตรแบบพึ่งพาตัวเอง “อากาศรอนๆ” นาสมบูรณพูดพลางเดินไปเปด วาลวน้ำพลาง “ผมก็เปดพัดลมไอน้ำใหผูมาบรรยายได เย็นกัน คนก็เย็น ตนไมก็เย็น” ภายในลานบานเปน พื้นที่ วางโลง รองรับ ผู มาฟง บรรยาย ไมมพัี ดลมสักตัว ไมตองสงสัยวาผูมา ฟงบรรยาย จะรอนแคไหน เพราะสมบูรณเดินไปเปดวาลวน้ำแลวน้ำ
áʧ¨ÃÔ§
ก็ฟุงกระจายมาจากหลังคา สปริงเกลอรอยูบน หลังคาเริม่ ทำงานเหมือนพัดลม ไอน้ำ เย็นแบบไมตองพึ่งพัดลม น้ำที่นำมาใช สมบูรณก็คิดคนขึ้นมาเอง เขาเรียก วา ‘บาดาลคนจน’ เปนระบบขุดน้ำบาดาลขึ้นมาใชเอง นอกจากทำ พัดลมไอน้ำ นาสมบูรณยังใชน้ำจากบาดาลรดพืชผลทาง เกษตร โดยไมเสียคาน้ำ
·Ó§Ò¹ãˌʹء ʹءàÁ×èÍ·Ó§Ò¹ “ตูเย็นผมอยูนอกบาน” นาสมบูรณบอก ฉันกับชางภาพหันซายหันขวาก็ไมพบตูเย็น “นั่น...ตาไมดีรึคุณ” นาสมบูรณยั่ว “นั่นไง...ตรง หนาคุณไง” ฉันเห็นแตตนมังคุด “นั่นแหละ ตูเย็น” เขาบอก “ตูเย็นอยูนอกบาน จะทำน้ำพริกก็เดินเขาไปเด็ด เอง” ใครจะยึดหลักทฤษฎีไหน นาสมบูรณไมรูจักดวย หรอก เขา บอก วา ชีวิต นี้ มี ความ สุข แลว ดวย ความ พอ เพียง “ตั้งแตจำความได พอก็ทำแบบนี้แลว แตไมรูวา เรียกเศรษฐกิจพอเพียง ปลูกอันนี้ก็ไดกินอันนี้ ปลูกผสม
45
46 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
ผสานก็ไดกินหมด ชีวิตตองผานการเรียนรู สูตรบางสูตร ก็ลองกันเอง ดินดีมีไสเดือน ถาใชเคมีไมมไส ี เดือน “ทำ กาซ ชีวภาพ หรือ ทำ ปุย หมัก ผม ก็แคใส ขี้ วัว ขี้ หมู ของ พวก นี้ ใส ขี้ ได ทุก ชนิด” เขา บอก ใส ได ทุก ขี้ “ยกเวน ขี้คราน” ความสุขคืออะไร “ทำงานใหสนุก สนุกเมือ่ ทำงาน” เขาบอก “เปนสุข เมื่อทำงาน”
âÍ¡ÒÊÍÂÙ‹ 㹪‹Í§Ç‹Ò§ ใน สวน ของ กิตติ นนท นงค นวล ปลู ก มั ง คุ ด กั บ ลองกองเปนหลัก แต ที่ ว า ง ระหว า ง ต น มั ง คุ ด จะ มี ผั ก เข ลี ย ง บ า ง พริกไทยบาง แซมอยู ที่ ว า ง ร ะ ห ว า ง ต น ลองกองจะมีตนหมากแซมอยู “เปนวิถีเกา” กิตตินนทบอก ถาปลูกมังคุดก็จะได มังคุดอยางเดียว ระหวางที่รอมังคุด รอลองกอง เราก็ ไมมอะไร ี ขาย” การ ปลู ก พื ช แซม สวน ของ ชาว ขุ น ทะเล ถื อ เป น ภูมิปญญา เพราะปุยที่ใชก็ไมไดใชปุยเคมีซึ่งมีคาใชจาย
47
48 ¢Ø¹·ÐàÅ
แตใชเปลือกลองกองมาทำปุยหมักเอง การ ปลู ก พื ช แซม คื อ การ ปลู ก เพิ่ ม ลง ไป เช น พริกไทย พลู ถั่วพู ผักเขลียง มันปู ตะไคร มะนาว ชะอม พริกไทย พริกขีห้ นู เปนการเพิม่ มูลคาใหครัวเรือน อีกทัง้ ยังเปนซูเปอรมารเก็ตขนาดยอม
ÊǹâºÃÒ³ หากคุณมีโอกาสมาเยือนขุนทะเล สิ่งหนึ่งที่จะพบ สองขางทาง คือ สวนสมรม สวนสมรม เปนมรดกทางปญญา สมรมหรือสมลม เปนภาษาถิ่น หมายถึง สวนที่ปลูกพืชผสมผสานกันของ ผลไมนานาชนิด ไมมีการแยกแปลงแยกชนิดเลียนแบบ ระบบปาไมธรรมชาติ การทำสวนสมรม เริม่ จากการถางไมพุม ถางหญา ออกใหหมดกอน แลวนำกลาไมผลบางชนิดที่เพาะไว กอนในกระบอกไมไผ เชน ทุเรียน มังคุด สะตอ ละมุด ลางสาด ปลูกในหลุมที่กวางและลึกพอที่จะใสกระบอก ไมไผลงไปไดเทานั้น บางชนิดก็ปลูกเมล็ดลงไปโดยตรง เชน จำปาดะ การปลูกไมตองเปนแถวเปนแนว ดูแตระยะ หางที่พอเหมาะเทานั้นก็พอ ไมผลตนไหนแคระแกร็นก็ ใชน้ำปสสาวะรดบำรุง โดยไมใชสารเคมีใดๆ วิธถาง ี ก็ใช มีดพรา ไมใชสารเคมีกำจัดวัชพืช
áʧ¨ÃÔ§
49
50 ¢Ø¹·ÐàÅ
ผลไมแตละชนิดออกผลผลิตไมพรอมกัน สวนสม รมทำใหเจาของสวนสามารถจำหนายผลผลิตไดทัง้ ป ชวย แกปญหาผลผลิตลนตลาด ชางภาพโบราณศรัทธาในแสงแดดฉันใด สวนสมรมก็ศรัทธาในความหลากหลายฉันนั้น
¨Ñ§ËÇÐᷧ⡌ ã¹ÊǹÊÁÃÁ ป พ.ศ. 2505 เกิ ด วาตภั ย ใน ภาค ใต พื้ น ที่ การเกษตรรวมถึงสวนสมรมหลายแหงในชุนทะเลก็ไดรับ ความเสียหาย ปถัดมา มีกองทุนสงเคราะหผูประสบภัย เริ่มสนับสนุนใหปลูกผลไมหรือตนไมเปนแถวเปนแนว “ชาวบานก็เห็นดี ดีกวาปลูกสะเปะสะปะ” ประเสริฐ บรรจบกาญจนบอก ประเสริฐเปนเกษตรกรชาวสวน เปนเจาของสวน สมรมที่ยังคงวิถีของสวนสมรมโบราณอยู พื้นที่กวา 65 ตารางกิโลเมตรในขุนทะเลเปนสวน สมรม ไมแปลกที่สองขางทางจะเขียวชอุม “การ ปลู ก สวน สม รม มี ข อ ดี คื อ การ ปลู ก มั ง คุ ด ลองกอง ลางสาด ทุเรียน บางครั้งมันเปนผลพรอมกัน
áʧ¨ÃÔ§
มันไดรายไดจากทุกทาง” ยิ่ง ถา ผล ไม ชนิด ไหน ออก นอก ฤดูกาล ราย ได ก็ จะยิ่งงามนัก ยกตัวอยางมังคุดในฤดูราคาอาจจะอยูที่ 30-50 บาท แตนอกฤดูราคาพุงไปถึงรอยกวาๆ “สวนสมรมเพิ่มรายไดของครัวเรือน แทนที่จะได มังคุดอยางเดียว เราก็ไดลางสาด ลองกอง ทุเรียนดวย
51
52 ¢Ø¹·ÐàÅ
ถามันเปนผลพรอมกันนะ” ขอ เสีย อาจ อยู ที่ แสง สวาง พืช บาง ชนิด ตองการ แสงสวาง “ระบบ แสง บางที มั น ไม พอ พื ช บาง ชนิ ด ก็ แย ง อาหารกัน ผลที่ไดจะไมคอยสมบูรณ อาจตองปลูกเปน ระยะใหมันมีแสง มีอากาศพอเพียง ตองหาชองวางของ ธรรมชาติดวยความเขาใจ” ลุงประเสริฐบอกวา สวนสมรมเปนรายไดหลักไมได วิถี การ ปลูก แบบ สวน สม รม เหมาะ แก การ บริโภค เอง เหมือนแนวคิด ‘ตูเย็ นนอกบาน’ ของนาสมบูรณ เกษตรกร 100 เปอรเซ็นต “ถาทำสวนสมรมอยางเดียวอาจอยูลำบาก ตองมี รายไดหลัก สวนสมรมเปนกำไรที่ไมไดคาดหวัง” นอกจากเปนเกษตรกร ลุงประเสริฐยังเลนดนตรี กอนมานัง่ คุยกันในสวนสมรมแหงนี้ ลุงประเสริฐเพิง่ แยก ยายจากลูกวงหลังไปเลนงานงานหนึ่งมา “เมื่อกอนจังหวะมันมีใหเราเลนเยอะมาก แทงโก สวิง อะไรตางๆ เดีย๋ วนีคน ้ ฟงอยูไม กีจั่ งหวะ ผมเลนดนตรี ดวยใจรักอยางเดียวเลย ใครมีงานอะไรเราก็ไปเลน” สำหรับลุงประเสริฐ การเลนดนตรีก็เหมือนการ ทำสวนสมรม ทำไปดวยใจรัก
áʧ¨ÃÔ§
53
54 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
04 »ÃÐÇÑμÔÈÒÊμà ªØÁª¹ “เ าคนขอม นอ เพื่อ ั กา ุ ัน ว วม ก น อนาค ” โสภณ พรหมแกว นายกองคการบริหารสวนตำบล ขุนทะเล
55
56 ¢Ø¹·ÐàÅ
¾ÃÐ਌ÒÈÃÕ¸ÃÃÁâÈ¡ÃÒª มีเรือ่ งเลาสืบตอกันมาวาตัวเมืองนครศรีธรรมราช เดิมตัง้ อยูที เขา ่ วัง ซึง่ ในปจจุบนั ตัง้ อยูใน พืน้ ทีของ ่ องคการ บริหารสวนตำบลขุนทะเล พระเจาศรีธรรมโศกราชองคแรก ไดตัง้ เมืองแลวหนี โรคไขหา (ไขยมบน) จากตะกั่วปา จังหวัดพังงา อพยพ มายังคลองทอม จังหวัดกระบี่ แตก็ตองอพยพมาอยูที่ เวียงสระ จังหวัดสุราษฎรธานี แตโรคไขหายังระบาดขึ้น อีก จึงไดอพยพมายังวัดพระธาตุเมืองนครศรีธรรมราช ขณะที่กำลังกอสรางพระธาตุนคร ณ หาดทราย แกว (อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช) ไดเกิดโรค ไขหาขึ้นอีก จึงนำไพรพลหนีโรคไขหามายังเขาวัง เพราะ เขาวังเปนแหลงตนน้ำเหมาะในการหนีโรคไขหา ตัวเมือง เดิม ของ นครศรีธรรมราช จึง ตั้ง อยู ที่ เขา วัง ใน เขต ตำบล ขุนทะเล
áʧ¨ÃÔ§
à¤Â໚¹·ÐàÅÁÒ¡‹Í¹ ในปจจุบัน ขุนทะเลมีบึงใหญคลายทะเลสาบ ตั้ง อยูแนวดานขางของเขาวัง ซึ่งเหมาะในการเปนทาเรือ ทำให เป น ไป ได ว า ทะเล คงจะ กิ น มา ถึ ง เขา วั ง ตำบล ขุนทะเล อำเภอลานสกา พระเจา ศรี ธรรม โศก ราช และ พระ อนุชา รวม ถึง ไพรพลอยูที่ลานสกาประมาณปเศษ ไดพบพระภิกษุรูป หนึง่ ซึง่ ไดทำการปลุกเสกน้ำมนตรดไพรพลและบานเรือน จนหาย พระเจาศรีธรรมโศกราชองคแรก จึงไดนมัสการ ถามพระคุณเจาองคนัน้ วาทำอยางไรจึงไมเกิดการระบาด ของ โรค ไข หา อีก เพราะ ตนเอง จะ กลับ ไป ตั้ง วัง ที่ ทาวัง (หาดทรายแกว) อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช
57
58 ¢Ø¹·ÐàÅ
¡Ò䌹¾º เมื่อ พ.ศ. 2509 คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัย ศิลปากร ไดเดินทางมาเพือ่ ศึกษาคนควาแหลงโบราณคดี ในพื้นที่เขาวังหมูที่ 3 และ 4 ตำบลขุนทะเล อำเภอ ลาน สกา จังหวัด นครศรีธรรมราช เพราะ หนังสือ ทาง ประวัติศาสตร ตางๆ เชน หนังสือ นิพพานโสตร และ หนั ง สื อ อื่ น ๆ ที่ เกี่ ย วข อ ง ได มี การ ระบุ ว า ตั ว เมื อ ง นครศรีธรรมราชเดิมนั้นตั้งอยูที่เขาวัง อำเภอลานสกา จังหวัด นครศรีธรรมราช แต ผล การ สำรวจ ศึกษา เพื่อ คนหาเมืองโบราณที่คิดวาเปนตัวเมืองนครศรีธรรมราช เดิมนั้น ปรากฏวายังไมพบหลักฐาน แตคณะศึกษาก็ยัง เชื่อวาคงจะยังมีเมืองเกาอยูในแถวนี้เปนแน จึงไดกลาว วา “ไมพบ – ไมไดหมายความวาไมมี แตยังหาไมพบ” องคก าร บริ ห าร สวน ตำบล ขุ น ทะเล ได ทำการ ศึกษาตั้งแต พ.ศ. 2539 และไดพบเมื่อ พ.ศ. 2549 (ศึกษา คนควา ตลอด 10 ป) ได ทำการ ศึกษา คนควา จากหนังสือนิพพานโสตร จากสำนักงานโบราณคดีและ พิพิธภัณฑสถาน แหง ชาติ ที่ 11 นครศรีธรรมราช จุด เริ่มตนในการศึกษาในครั้งนี้ไดพบทั้งโบราณสถานและ โบราณวัตถุ ตาม ที่ คณะ ผู ศึ ก ษา จาก คณะ โบราณคดี มหาวิทยาลัย ศิลปากร เคย กลาว ไว วา ‘ไม พบ – ไม
áʧ¨ÃÔ§
59
60 ¢Ø¹·ÐàÅ
ได หมายความ วา ไมมี แต ยัง หาไม พบ’ แต ดวย ความ พยายามขององค ก าร บริ ห าร ส ว น ตำบล ขุ น ทะเล ทำใหกลาพูดไดอยางภาคภูมิวา “พบแลวและมีจริงตาม ที่ประวัติศาสตรระบุไว”
áʧ¨ÃÔ§
·ÕèÁҢͧ¢Ø¹·ÐàÅ ในตอนนั้น พระเจาศรีธรรมโศกราชจึงนำไพรพล หนีไขหาขึ้นไปอยูบนเขาวังชั่วคราว โดยไดเสด็จขึน้ ไปยังเขาวังผานถ้ำน้ำคลุง -บานในลา และขึ้นไปประทับอยูที่หนาถ้ำชีหรือถ้ำปูชี มีการสำรวจ พื้นที่ พบ ที่ราบ ใน หุบเขา ที่ กวาง ใหญ หลาย พัน ไร ซึ่ง มี ลำคลองไหลผานกลางที่ราบที่มีหุบเขาลอมรอบ คลอง นี้เกิดจากน้ำตกเทวดาบนเขาวัง แตที่นาแปลกคือน้ำใน คลองนี้ไมสามารถไหลเปนลำคลองสูพื้นดินที่ราบได น้ำ จึงไหลเขาสูใตถ้ำชีลอด ออกมาทีถ้่ ำน้ำคลุงที่บานในลา พระเจ า ศรี ธรรม โศก ราช ทรง สงสั ย ใน ความ อัศจรรยของน้ำที่ไหลเขาใตภูผานั้นเปนอันมาก จึงไดนำ ทหารลงมาสำรวจทีถ้่ ำน้ำดังกลาว และทรงเชื่อมั่นวาน้ำ ที่ออกจากถ้ำน้ำคลุงนั้น มาจากน้ำบนเขาวังไหลออกสู ที่ราบบริเวณที่ติดกับถ้ำน้ำทั้งหมด จึงเรียกพื้นที่นั้นวา ‘ขุนทะเล’ ซึ่งแปลวา ตนน้ำ
¡Òäӹdz¢Í§ÀÔ¡ÉØÃٻ˹Öè§ มีเรื่องเลาตอกันมาวา เมื่อโรคไขหาซาลง พระเจา ศรี ธรรม โศกราช ก็ เกณฑ ไพร พ ล ลง ไป สร า ง พระ ธาตุ เมื อ ง นคร ซึ่ ง ก็ คื อ เขต อำเภอ เมื อ งนครศรี ธ รรมราช ใน ป จ จุ บั น ในตอนนั้ น มี การ ตั ด ไม ซุ ง บน เขา วั ง
61
62 ¢Ø¹·ÐàÅ
เพื่ อ นำ ไป บู ร ณะ พระ ธาตุ เมื อ ง นคร ด ว ย คมนาคม และ ระบบ ขนสง ใน สมัย นั้น ยัง ไม สะดวก เมื่อ ตัด ไม ซุง ขนาดใหญแลว ชาวบานก็ถามภิกษุแหงวัดพระสอรูปหนึง่ วา จะขนยายไมขนาดใหญนี้ลงไปยังเมืองไดอยางไร ภิกษุรูปนัน้ จึงบอกวา ไมตองทำอะไร เดีย๋ วกลางดึก น้ำปามันก็พาไมซุงลงไปเอง ปรากฏวา คืนนัน้ ทัง้ คนทัง้ ไมตางไหลตามน้ำลงมา จากเขาวังไปยังตัวพระธาตุเมืองนคร
ÊÓÃǨ¶éÓ สอนไชยาพาเรามายังถ้ำน้ำวังศรีธรรมโศกราช ซึ่ง เปนแหลงทองเทีย่ วของตำบลขุนทะเล มีเด็กวัยรุน มาเลน น้ำบริเวณน้ำคลุง ซึ่งอยูปากทางกอนขึ้นเขาลงไปยังถ้ำ
áʧ¨ÃÔ§
เราเริ่มตนเดินขึ้นเขาที่ชันพอสมควร เมื่อถึงจุดที่ เปนปากถ้ำ เราตองเดินลงมายังปากถ้ำซึ่งความชันไม แพตอนเดินขึ้นเขา เมื่อเขาใกลปากถ้ำความสวางก็เริ่ม ถอยหาง ภายในถ้ำมีหินงอกและหินยอย ภายในถ้ำแหงนีจะ ้ มีธารน้ำไหลผาน ซึ่งปลายทางของถ้ำคือน้ำตกถ้ำน้ำวัง ศรี ธรรม โศก ราช ที่ หา ดู ยาก แต หนทาง ก็ ใช วา จะ งาย เพราะ เรา ตอง เดิน ลุย น้ำ ไป ตาม โพรง ถ้ำ ซึ่ง ระดับ น้ำ มี ตั้งแตระดับหนาแขง หัวเขา จนมิดศีรษะ เนื่องจากหิน บนเพดานพยายามลงมาจุมพิตพื้นหินเบื้องลาง เดิน ไป ประมาณ 1 กิโลเมตร จะ พบ ทาง แยก ทางหนึ่งเปนทางแหง อีกทางเปนทางน้ำ ผูสำรวจเสน ทางมากอนไม แนะนำให เดิน ไป ทางแหง เพราะอาจมี
63
64 ¢Ø¹·ÐàÅ
สัตวมีพิษอยางงู เดินตามทางน้ำไปไมไกล คุณจะไดยินเสียงน้ำตก และไมนานจะพบน้ำตกสวยงาม ความ ยาก ลำบาก ใน การ เดิน ทาง ไปยังถ้ำ ทำให เรารูวาหางเหินจากการออกกำลังกายมานาน เพียงใด ทุกครั้งที่เราหยุดพักเหนื่อยสอนไชยาจะหยุดเปนเพื่อน เสมอ ถาไมไดสอนไชยาคอยชวยเหลือ เราคงไดนั่งมอง พระอาทิตยตกดินแถวนั้น กำแพง โปรง แสง คอยๆ หาย ไป ตอน ไหน ก็ ไมรู ระหวางเรากับสอนไชยา อาจจะเปนกับขาวมื้อนั้นที่เขาชวนเรา หรืออาจจะเปนกาแฟเย็นธรรมดาแกวหนึ่งที่เรา ยื่นใหเขา
áʧ¨ÃÔ§
65
66 ¢Ø¹·ÐàÅ
05 âÎÁÊàμ Êàμ âÎÁ âÎÁÊàμ ที่ขุนทะเลไดชื่อวาเปนที่ที่อากาศดีแหงหนึ่งของ ประเทศ และ ตอง เห็น คลอย เมื่อ มา สัม ผัส ดวย ตนเอง ขุนทะเลลอมรอบดวยเทือกเขา มีแองเก็บน้ำขนาดใหญ สวน สม รม ทำ หนาที่ ประหนึ่ง เครื่อง กรอง อากาศ ชั้น ดี มิพักตองพูดถึงผลผลิตทีมอบ ่ แกชาวสวน เย็นแลว สอนไชยาพาเรากลับมายังโฮมสเตย โฮมสเตยในตำบลขุนทะเลมีทัง้ หมด 85 หลัง หลัง ที่เรา พัก เปน บาน ของ ลุง ดนัยกับ ปา เฉลิม ศรี สอง สามี ภรรยาอยูลำพังในบานหลังใหญ ลอมรอบดวยตนมังคุด เงาะ สะตอ ฯลฯ ปาเฉลิมศรีหรือปาแดง ผัดสะตอใสกะป ไขเจียว ว หลังอาหารเย็นผานไป สองลุงปา แกงเลียง ไวรออยูแล ก็มานั่งพูดคุยกันความเหงาใหหางเรา ลุงดนัยและปาแดงเปนคนที่นี่โดยกำเนิด แตลุง ดนัยเพิ่งเกษียณอายุราชการจากกรมประชาสงเคราะห ได 3 ป จึงเดินทางกลับบานมาใชชีวิตเรียบงาย สมัยหนุมๆ ลุงดนัยเขียนคอลัมนลงวารสารของ กรมประชาสงเคราะห แกเขียนหนังสือเพื่ออยากใหคน เห็นความสำคัญของวันขึ้น 8 ค่ำ วันขึ้น 15 ค่ำ หนาบานมีระนาด ลุงดนัยเปนอาจารยพิเศษสอน
áʧ¨ÃÔ§
วิชาดนตรีไทยใหเด็กนักเรียน “ลุงตองซอมทุกวัน ไมงั้นมือไมมันแข็ง” ลุงวา ทั้งสองมีลูก 3 คน ทำงานทีกรุ ่ งเทพฯ “ลูกแมมีผูหญิง 2 คน คนกลางเปนผูชาย” “เขาทำงานอะไร” ฉันถาม “เขาชอบงานอิสระ แมถามวาอิสระยังไงละลูก เขา บอกไมตองทำตามคำสั่งใคร เขาชอบอิสระ ตอนนี้ขับรถ แท็กซี่ที่กรุงเทพฯ แมก็อยากใหเขามาอยูด วยกันที่บาน” ปาแดงเลา
67
68 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
69
70 ¢Ø¹·ÐàÅ
กอนความงวงจะพารางขึ้นนอน เรามองนาิกา เปนเวลากวาเที่ยงคืน ลุงดนัยยังคงนั่งพูดคุยกับเราเรื่อง แลวเรื่องเลา กอนนอนแกขอบรรเลงระนาด กันมือไม แข็งสักเพลง เปนเพลงโสมสองแสง
Êàμ âÎÁ โฮมสเตยในความหมายของคุณเปนแบบไหน ตื่น เชามีกาแฟรอนๆ พรอมเสิรฟ ตามดวยอาหารเชาบนจาน ที่ตกแตงดวยผักสวย หรืออาบน้ำในอางหรูๆ โฮมสเตยที่นี่อาจทำคุณผิดหวัง กาแฟมี แตเปนกาแฟธรรมดาๆ คุณตองชงเอง อาหารเชามี มันอยูบนจานที่ไมไดตกแตงอะไร อางอาบน้ำของปาแดงก็มี แตคุณอยาลงไปแชราง ในนั้นละ เพราะแกใชรองน้ำใหขันจวงอาบ จริง อยู วา โฮม สเตย เปน สถาน ที่ ชั่วคราว เรา มา เพื่อพักเพียงชั่วคราว แตที่นี่เหมือนเราไดกลับมานอน บาน กลับมาเจอพอแมเหมือนที่ลุงดนัยแกวาไว “คิดวา กลับมาเยี่ยมบานนะลูก” เหมือนกลับมานอนบาน ที่มีคนแก 2 คนคิดถึงลูก
áʧ¨ÃÔ§
06 ªÒ ¡Òá¿ áÅТâÁÂàÁ×èͤ׹¹Õé หลังกาแฟที่โฮมสเตย สอนไชยาพาเราตะลอนไป บนรถพวงขางมาที่รานน้ำชา ‘บานแมเฒา’
71
72 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
àÁÒ· ·ÙàÁÒ· ไมเหมือนสตารบัคส ไม มี โนตบุค คอย กักขัง ตัว เอง ไว หนา จอ แต ราน น้ ำ ชา แม เฒ า ไม ว า คุ ณ จะ นั่ ง โต ะ ไหน ก็ ไม มี กำแพง โปรงแสงคอยกั้นใหคุณเปนคนแปลกหนากัน รานน้ำชาที่นี่เปนแหลงแลกเปลี่ยนขอมูลขาวสาร ของคนในชุมชนในลักษณะปากตอปาก ชาวขุนทะเลนิยมมานั่งดื่มชารอนหรือไมก็กาแฟ รอน แกลม กับขาว เหนียว ยาง บาง ไข ลวก บาง ขนม ไข บางตามแตเมนูเชาที่พี่ตอย-วิรัตน วัยวิจิตร เจาของราน จะจัดทำ รานแมเฒาเปดมา 15 ปแลว เรือ่ งเลาของชาวบานมีตัง้ แตเรือ่ งขาวสารบานเมือง ไป จนถึง เรื่อง ใกล ตัวอยาง ใคร บวช ใคร เกิด ใคร ตาย แมกระทั่งเมือคืนนี้ขโมยขึ้นบานใคร “เปนการบอกเลาสูกั นฟง” พีต่ อยบอก “ถาเมือ่ คืน นี้ใครไมรูก็จะมารูเอาตอนเชานี่แหละ” เชานี้ เรื่องเลาหนีไมพนราคายางพาราและราคา มังคุด จับใจ ความ ภาษา ถิ่น ได ความ วา ตอน นี้ ตน กลา ยางพารากำลังขาดตลาด เพราะผูเพาะกลายางพารานำ ไปขายทีภาค ่ อีสาน เพราะทางภาคอีสานใหราคาดี และ
73
74 ¢Ø¹·ÐàÅ
ตอนนี้กำลังคึกคักปลูกยางพารากัน “มังคุดราคาเทาไหร” ใครคนหนึ่งถามหลังแกวชา ใสนม “ถูก” เพื่อนตอบคำเดียวสั้นๆ ภาษาถิ่น ถูกในที่นี่ไมนาจะหมายถึงถูกตอง ถูกก็คือถูก ชา หมด ถวย พวก เขา ก็ แยก ยาย กัน ไป ทำงาน ใน สวนสีเขียว
àÊÕ§μÒÁÊÒ นอกจากรานน้ำชา ภายในชุมชนยังมีการสื่อสาร กันในระบบ ‘เสียงตามสาย’ ครอบคลุมพืน้ ทีทั่ ง้ 65 ตาราง กิโลเมตร โดยมีคณะทำงานของ อบต. รับผิดชอบดำเนิน รายการ รวมถึงคนควาหาความรูมาบอกกลาวตอคนใน ชุมชน ซึ่งจะมีทุกวันไมเวนวันหยุดราชการ ระหวางเวลา 12.00-13.00 น. การสื่อสารระบบเสียงตามสายจะเปนขอมูลอยาง เปนทางการ “เมื่อกอนเกษตรกรในหมูบานทั้ง 12 ตำบลกวา 80 เปอรเซ็นตที่ใชสารเคมีเรงผลผลิต ตอนนี้เหลือ 20 เปอรเซ็นตทียั่ งคงใชสารเคมี เราไมไดหมายความวาเสียง ตามสายมันเปลีย่ นพฤติกรรมทัง้ หมด แตมันก็เปนเครือ่ ง มือในการเผยแพรสือ่ สาร” โสภณ พรหมแกว นายก อบต.
áʧ¨ÃÔ§
ขุนทะเลบอก นอกจากนี้ ขอถกเถียงหรือเรื่อง เ ล า จ า ก ย า ม เ ช า ใ น ร า น น้ ำ ช า ก็ จ ะ ถู ก ยืนยันอีกครั้งวา เมื่อ คืน นี้ มี ขโมย ขึ้น บาน ใคร จริง หรือเปลา
75
76 ¢Ø¹·ÐàÅ
07¤ÇÒÁ¾‹ÒÂᾌ¢Í§¹ÒÂ¡Ï บ า นนา ยก องค ก าร บริ ห าร ส ว น ตำบล ขุ น ทะเล เลี้ยงหมู ภายในบานมีการจัดการพลังงานหมุนเวียนจาก ‘ขีหมู ้ ’ ขีหมู ้ บางสวนจะถูกนำไปเปนแพลงตอนในบอปลา ของนายกฯ แตเรื่องที่เรานั่งคุยกับนายกฯ ไมใชเรื่องขี้ๆ “เราเก็บขอมูลจากอดีตเพือ่ จัดการกับปจจุบนั แลว กำหนดอนาคตวาเราจะไปทางไหน”
áʧ¨ÃÔ§
โสภณ พรหม แก ว บอกว า แผนแม บ ทชุ ม ชน เปนหัวใจของการบริหารจัดการ “ทำยังไงใหชุมชนเขมแข็ง” นายกฯตั้งคำถามดวย แววตาดุดัน เขาบอกความเขมแข็ง มาจากฐานลาง – คนใน ชุมชน ‘พวก เติ้ นทำ คลอด ถา รอด อบต. เลี้ยง’ เปน สโลแกน ของ เขา ซึ่ ง เป น แนวคิ ด ใน การ สร า ง ให ประชาชนพึ่งตนเองภายใตความเชื่อมั่นในศักยภาพของ ประชาชน ใน ตำบล อบต.ขุ น ทะเล ไม ได ส นั บ สนุ น งบประมาณใหทันที แตประชาชนตองทำใหเห็นวาการ ทำงานของตนเองมีผลสำเร็จเปนที่นาพอใจ ทำไดดวย ตนเอง จาก นั้ น ทาง อบต. จึ ง ให ก ารสนั บ สนุ น ผ า น กระบวนการมีสวนรวมในการคิดการวางแผน และการ ประเมินผลจาก ‘เวทีประชาคมหมูบาน’ จาก นั้น ใช แผน แมบท ตำบล เปน กลไก เชื่อม รอย การทำงานรวมกัน ภาคประชาชนมีอิสระในการคิดและ ออกแบบกิจกรรมพัฒนาตำบล ตนทุนของขุนทะเลมีพรอมอยูแล วดวยทรัพยากรที่ แวดลอม ความอุดมสมบูรณของผืนดินผืนน้ำ “เรามีดีอยูแลว เราก็ไปทางนั้น”
77
78 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
ขุนทะเลเนนเกษตรเพื่อสุขภาวะ การ มีสวนรวม ของคนในชุมชน ยกระดับคุณภาพชีวิตคนพิการ “อยางนอยที่สุดเราอยากใหมีความพอเพียง ลด ราย จาย ใน ครัว เรือน คือ เรา มี ความ อุดม สมบูรณ นะ ขุ น ทะเล เขา บอก ดิ น ดำ น้ ำ ดี เห็ น มั้ ย ดิ น ของ เรา ดำ ปลูกอะไร ก็ ขึ้น สวย หัน ไป ซาย ไป ขวา มะละกอ พริก ไดกินทั้งนั้น “กวาจะถึงวันนี้ เราทำมาลมลุกคลุกคลานมา ไมได หมายความวาเราสรางขึ้นใหมนะ ปราชญชุมชน เกษตร เพื่อสุขภาวะ อะไรเหลานี้เรามีอยูแลวเพียงแตเรามาจัด ระบบ พอจัดระบบก็มีคนสงเสริม บุคคลภายนอกก็ได เห็น จากลูกเลี้ยงก็เปนลูกคนโต มันมาเองครับ” ในบริเวณบานนายกฯ มีลานหินกรวด คุยเสร็จ ลูกนองนายกฯก็เริ่มตั้งวง วงเปตอง ฉันอยูฝงลูกนองของนายกฯ สวนนายกฯ อยูทีมเดียวกับชางภาพ ผลั ด กั น วาง ผลั ด กั น ตี อยู นาน ผล สุ ด ท า ย ที ม นายกฯ แพ “วันนี้แพไมไดหมายความพรุงนี้จะแพอีกนะโวย” เขาแหยลูกนองกับฉันที่เปนฝายตรงขาม
79
80 ¢Ø¹·ÐàÅ
08 ¸¹Ò¤Òâع·ÐàŪÕÇÒÊØ¢Õ พนักงานธนาคารหมูบานหมูที่ 10 บานนาทอน ตำบลขุนทะเล นั่งเรียงเปนแถวหนากระดานใหบริการ สมาชิกธนาคารหมูบานเอาเงินมาฝาก ไมตองมีบัตรคิว ไมมีพนักงานคนสวยยืนตอนรับ หนาธนาคาร ไมมแอร ี คอนดิชั่น ทุกอยางเปนธรรมชาติ เงินไมใชทุกอยางในชีวิตก็จริง แตชีวิตที่ดีควร มี สภาพคลอง แรกเริม่ กลุม แกนนำในชุมชนมีแนวคิดในการจัดตัง้ แหลงเงินทุนทีเป ่ นของชุมชนเอง จึงจัดตัง้ กลุม ออมทรัพย ขึน้ มา โดยมีการระดมทุนดวยการฝากหุน แบบสัจจะออมทรัพยเพื่อเปนกองทุนระยะแรก ตอมามีหนวยงานภาครัฐเขามาสนับสนุนเงินทุน บางสวนตลอดจนมีการพัฒนาอยางตอเนื่องจนเกิดเปน สถาบันการเงินของชุมชน มีกิจกรรมการออมทรัพยเพื่อ เปนสวัสดิการ ตลอดจนจัดตั้งกองทุนสวัสดิการชุมชน ตำบล (สัจจะวันละบาท) กิจกรรมการกูยืม และการจัด สวัสดิการใหกับสมาชิกและผูดอยโอกาสในชุมชน จวบ จนถึง ปจจุบันกลายมา เปน สถาบัน การ เงิน ของชุมชน
áʧ¨ÃÔ§
81
82 ¢Ø¹·ÐàÅ
ฉั น ถาม หา ประธาน สถาบั น การ เงิ น ชุ ม ชน บานนาทอนเพื่อขอสอบถามขอมูลเบื้องตน ปรากฏวา เปนสอนไชยา ไกดนำทางของฉันนั่นเอง ตอน นั้ น ก็ เหมื อ น เงาะ ถอดรู ป มา นั่ ง ให ฉั น สัมภาษณ “สถาบันการเงินทำงานเหมือนธนาคารทั่วไป ก็ ปรับ ใช ใน ชุมชน เมื่อ ใน ชุมชน มี องคกร การ เงิน คนใน ชุมชนก็สามารถพึง่ พาสถาบันทางการเงินในชุมชนได เอา เงินมาฝากในชุมชน เปนการออมอยางหนึง่ ” สอนไชยาใน ฐานะประธานสถาบันการเงินชุมชนบานนาทอนบอก แต ความ แตก ตาง ของ ธนาคาร ทั่วไป กับ สถาบัน ทางการเงินในชุมชนมีอยูตรงที่… “สถาบัน ทางการ เงิน ทำให เกิด เงิน หมุนเวียน ใน ชุมชน สมาชิกที่กูเงินกับสถาบันฯ เมื่อถึงนัดชำระ มีหรือ ไมมีก็มาบอกกัน” สอนไชยาบอก สำหรับ ธนาคาร หมูบาน หมู 10 แหง นี้ กอ ตั้ง ป 2542 โดยรวม--มีจุดมุง หมายใหเปนแหลงเงินทุนในการ ประกอบอาชีพ หรืออีกนัยหนึ่ง เปนแหลงน้ำใจในชีวิต หากเปนสมาชิกธนาคารหมูบานจะตอง ฝากเงิน ทุกเดือนขั้นต่ำ 20 บาท
áʧ¨ÃÔ§
ธนาคารคิดดอกเบี้ยสมาชิกรายทีกู่ รอยละ 1 บาท 50 สตางค วงเงินกูไมเกิน 2 หมื่นบาท วันเสารเปนวันที่ธนาคารเปดทำการ ฉันนั่งมอง ชาวชุมชนเขามาทำธุรกรรมกับทางธนาคารหมูบานไม ขาดสาย จึงอยากถามอะไรพวกเขาเสียหนอย
83
84 ¢Ø¹·ÐàÅ
ความ สุ ข ของ บุ ป ผา เชาว ลิ ต พนั ก งา น อบต.ขุนทะเล “¤ÇÒÁÊØ¢¤×Í...” à¸Í¹Ô§è ¤Ô´ “¡Ò÷դ¹ è Ãͺ¢ŒÒ§àÃÒÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ äÁ‹ÁÕâäÀÑÂ䢌à¨çº ṋ¹Í¹...ÊÀÒ¾¤Å‹Í§·Õè´Õ¶×Í໚¹¤ÇÒÁÊآ͋ҧ Ë¹Ö§è ´ŒÇ à¾ÃÒжŒÒÀÒÂ㹤Ãͺ¤ÃÑÇàÃÒÁÕÊÀÒ¾¤Å‹Í§ Áѹμͺʹͧ ¤ÇÒÁμŒÍ§¡ÒÃÊÁҪԡ㹤Ãͺ¤ÃÑÇÍ‹ҧà¾Õ§¾Í »˜¨¨ØºÑ¹ÊÀÒ¾ ¤Å‹Í§ÊÓ¤ÑÞ㹡ÒôÓçªÕÇÔμ”
áʧ¨ÃÔ§
ความสุขของมานิตย พงศวิฑูรย ผูจัดการธนาคาร หมูบานหมูที่ 10 “¤ÇÒÁÊØ¢·Õèá·Œ¨ÃÔ§à¡Ô´¨Ò¡¤ÇÒÁʧº ªÕÇÔμμŒÍ§ÁÕ¤ÇÒÁʧº ¨Ö§¨ÐÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ ¡ÒÃÁÕÊÀÒ¾¤Å‹Í§·Õ´Õè äÁ‹ ä´ŒËÁÒ¶֧¤ÇÒÁÊØ¢ à¾ÃÒÐ ÊÀÒ¾¤Å‹Í§Áѹª‹ÇÂãËŒà¢ÒÊÒÁÒö㪌¨‹ÒÂä»ä´Œ ¤ÇÒÁÊØ¢ÁѹÍÒ¨¨ÐÍÂÙ‹ ·Õè¤ÇÒÁ¾Í㨠¾Í»ÃÐÁÒ³”
85
86 ¢Ø¹·ÐàÅ
ความ สุข ของ กาญจนา ยอด บำ เพิง กรรมการ ธนาคารหมูบานหมูที่ 10 “¤ÇÒÁÊØ¢¤×Í¡ÒÃàË繤¹Ãͺ¢ŒÒ§ÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ ¶ŒÒ¤¹Ãͺ¢ŒÒ§ÁÕ »˜ÞËÒàÃÒ¡çÁÕ»˜ÞËÒ ÊÀÒ¾¤Å‹Í§¤×ͤÇÒÁÊØ¢¶ŒÒÅÙ¡ÁÕ»˜ÞËÒμÔ´ÂÒàÃÒ ¡ç·Ø¡¢ á싶ŒÒÊÀÒ¾¤Å‹Í§·Ò§¡ÒÃà§Ô¹Áѹ·ÓãËŒ¤Ãͺ¤ÃÑÇàÃÒäÁ‹μÔ´¢Ñ´ àÃÒ¡çÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ ¤ÇÒÁÊØ¢ÁѹÍÂÙ‹ 㹤Ãͺ¤ÃÑÇ ¶ŒÒ¤Ãͺ¤ÃÑÇàÃÒÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ àÃÒ¡çÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢” ความสุขของจำรูญ พรหมแกว ฝายบัญชีธนาคาร หมูบาน “¤ÇÒÁÊØ¢¢Í§¼Á¤×Í¡ÒÃãËŒ ä´Œª‹ÇÂàËÅ×Íà¾×è͹¡çÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢ áÅŒÇ ¶ŒÒÁÕ ãËŒ¼Á¡çãËŒÂ×Á ¶ŒÒäÁ‹ÁÕ¡çÍÕ¡àÃ×èͧ˹Ö觔 ความสุขของคุณ (โปรดใสชือ่ และตำแหนงของคุณ ลงไป พรอมระบุวาความสุขของคุณคืออะไร) “............................................................”
áʧ¨ÃÔ§
87
88 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
àÅ‹Ò»ÃСͺÀÒ¾
89
90 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
͹ØÊÒÇÃÕÂËÁ× è¹ä¡Ã¾Å¢Ñ¹¸ หมืน่ ไกรพลขันธ หรือตาขุนพล แมทพั ของพระเจา ศรีธรรมโศกราช เปนทีเคารพ ่ นับถือของประชาชนในพืน้ ที่ และใกลเคียง นอกจากนี้ใกลๆ กับอนุสาวรียตาขุนพล ยังเปนทีตั่ ง้ ของพิพธิ ภัณฑของการเรียนรู ซึง่ รวบรวมของ เครื่องใชโบราณและเรือโบราณ ซึ่งบงชี้วาตำบลขุนทะเล เคยเปนชุมชนที่รุงเรืองในอดีต
91
92 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
ÇÑ´ÊÃÃàÊÃÔÞ (ÇÑ´ÊÍ) เป น วั ด เก า แก แต ไม มี หลั ก ฐาน ชั ด เจน ว า สร า ง ขึ้ น สมั ย ใด แต สั น นิ ษ ฐาน ว า สร า ง ขึ้ น พร อ ม กั บ เมื อ ง นครศรีธรรมราช ราว พุทธ ศตวรรษ ที่ 18 ภายในวัด มี โบราณ สถาน และ โบราณ วัตถุ เกา แก จำนวน มาก เชน พระประธานปูนปน ประดิษฐานอยูภายใน อุโบสถอายุกวา 100 ป พระพุทธรูปทองเหลืองปางอุมบาตรระ ังสำริด เจดียโบราณทรงระ ังคว่ำ และภาพเขียนนิทานชาดก
93
94 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
¶éÓ¹éÓÇѧÈÃÕ¸ÃÃÁâÈ¡ÃÒª ถ้ำน้ำแหงนี้เปนถ้ำที่มีความสวยงาม ตั้งอยูหมูที่ 4 ตำบลขุนทะเล ภายในถ้ำมีหินงอกหินยอยและน้ำตก ภายในถ้ำที่หาดูยาก นอกจากนี้ยังคนพบกระดูกมนุษย โบราณอายุกวาพันปเมื่อป 2539 อยูภายในถ้ำ โดย กระดูกไดแทรกตัวอยูภายในหินทีทั่ บถมมานาน
95
96 ¢Ø¹·ÐàÅ
áʧ¨ÃÔ§
¤ÅͧàÊÒ¸§ เมื่อกอนการคมนาคมของ เกษตรกรชาวสวนใชคลองเสาธง ใน การเดิน ทางนำ สินคา จำพวก ผล ไม ลอง เรือ ไป ขาย ยัง ตลาด ที่ อำเภอปากพนัง ปจจุบนั ลำคลอง เสาธงแหงลงจากเมื่อกอน
97
98 ¢Ø¹·ÐàÅ
ÀÒ¤¼¹Ç¡ ¢ŒÍÁÙÅ·ÑèÇä»μӺŢع·ÐàÅ
·ÕèμÑé§áÅÐÍÒ³Òà¢μ ตำบลขุนทะเลเปนหนึ่งในจำนวน 5 ตำบลของอำเภอ ลานสกา จังหวัดนครศรีธรรมราช ตัง้ อยูทาง ทิศตะวันออก ของที่วาการอำเภอลานสกา ซึ่งหางจากที่วาการอำเภอ ลานสกา ประมาณ 9 กิโลเมตร มีพืน้ ทีทั่ ง้ หมด 65 ตาราง กิโลเมตร หรือ 24,580 ไร ÍÒ³Òà¢μμÔ´μ‹Í´Ñ§¹Õé ทิศเหนือ ติดกับ ตำบลทาดี อำเภอลานสกา ทิศตะวันออก ติดกับ ตำบลนาพรุ อำเภอพระพรหม ทิศตะวันตก ติดกับ ตำบลเขาแกว อำเภอลานสกา ทิศใต ติดกับ ตำบลลานสกา อำเภอลานสกา ÅѡɳÐÀÙÁÔ»ÃÐà·È ลักษณะ ภูมิประเทศ ของ ตำบล ขุน ทะเล สวน ใหญ เปน ที่ราบ และ พื้นที่ ลูก คลื่น ลาด ใน ทาง ตอน ใต ของ ตำบล พืน้ ทีสามารถ ่ ใชไดดีในการทำการเกษตร เชน ปลูกมังคุด ทุเรียน เงาะ ลางสาด ยางพารา เปนตน
áʧ¨ÃÔ§
ÅѡɳÐÀÙÁÔÍÒ¡ÒÈ ลักษณะทั่วไปของภูมิอากาศของตำบลขุนทะเล จัดอยู ใน ประเภท ที่ อยู ภาย ใต อิทธิพล ของ มรสุม ตะวัน ออก เฉียงเหนือ และมรสุมตะวันตกเฉียงใต ทำใหมีฤดูกาล เพียง 2 ฤดูเทานั้น คือ ฤดูรอนและฤดูฝน โดยราวเดือน กุมภาพันธ - มิถุนายน จะเปนฤดูรอน ฝนฟาจะไมตก อากาศคอนขางรอน ระหวางเดือนกรกฎาคม - มกราคม ฝนจะตกคอนขางชุก เพราะอิทธิพลของลมมรสุมตะวันตกเฉียงเหนือและมีฝน ตกหนาแนนในระยะเดือนพฤศจิกายน – มกราคม ซึ่งใน ระยะนี้จะเปนสาเหตุใหน้ำหลากเกือบทุกป ¡ÒäÁ¹Ò¤Á เสน ทางการ ติดตอคมนาคม ภายใน ตำบล ขุน ทะเล และ ตำบลใกลเคียงใชเสนทาง - สายลานสกา – นาพรุ เปนเสนทางหลัก - สายเลียบคลองชลประทานเปนเสนทางรอง เสนทางที่ใชติดตอกับอำเภอและอำเภอใกลเคียง ใชเสนทาง - ทางหลวงจังหวัดหมายเลข 4015 - สายลานสกา – นาพรุ ผานหมูที ่ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 10, 11 - สายขุนทะเล – พระเพรง ผานหมูที ่ 1, 2, 8, 9
99
100 ¢Ø¹·ÐàÅ
ʶҹ·Õ跋ͧà·ÕèÂÇ • ้ำน้ำวัง รีธรรมโ กรา
ที่ตั้ง ม.4 ต.ขุนทะเล อ.ลานสกา จ.นครศรีธรรมราช • ้ำพระเจา รีธรรมโ กรา
ที่ตั้ง ม.4 ต.ขุนทะเล อ.ลานสกา จ.นครศรีธรรมราช • อนสาวรียหม่ น กรพล ันธ แมทัพของพระเจาศรีธรรม โศกราช ที่ตั้ง ม.3 ต.ขุนทะเล อ.ลานสกา จ.นครศรีธรรมราช • วัดสรรเสริ (สอ)
ที่ตั้ง ม.3 ต.ขุนทะเล อ.ลานสกา จ.นครศรีธรรมราช • วังโบราณ(ที่พำนักของพระนนทราชา พระอนุชาของ พระเจาศรีธรรมโศกราช) ที่ตั้ง ม.6 ต.ขุนทะเล อ.ลานสกา จ.นครศรีธรรมราช âÎÁÊàμ องคการบริหารสวนตำบลขุนทะเลมีที่พักรับรองสำหรับ ผูสนใจมาดูงานและทองเที่ยวในพื้นที่ โดยมีโฮมสเตย 85 หลัง ติดตอโฮมสเตย : สำนักงานสรางสุขภาวะองคการ บริหารสวนตำบลขุนทะเล 081-077-8790 (อารักษ มังกรฤทธิ์)