Special Issue January 2014 by The Catalyst

Vol. XXVII No. 01 Special Issue Ang itim na laso ay sumisimbulo sa pagkundena ng The Catalyst sa apat na taon ng kawalang hustisya para sa mga biktima ng Maguindanao Massacre, kung saan 32 ay mula sa larangan ng pamamahayag.

EDITORYAL

UMIIGTING NA PAGLABAN Sa mga nakalipas na panahon, mahigpit na tinanganan ng The Catalyst ang kanyang tungkulin na labanan ang represyon. Paulit-ulit mang hadlangan ng iba’t-ibang porma ng represyon ang TC, mananatili itong magsisilbi sa interes ng mga estudyante at mamamayan. Ang panggigipit sa publikasyon ay pagkakait sa karapatan ng mga estudyanteng magkaroon ng kaalaman. Sa bawat isyu na hindi namin naipapabatid sa inyo, hindi ninyo nagagamit ang karapatang makialam at magbigay ng saloobin hinggil sa mga usapin na tayo ang pangunahing maaapektuhan. Sa halos dalawang taon na hindi makapaglabas ng dyaryo, sinikap ng TC na ipagpatuloy ang paggampan sa kanyang tungkuling pagsilbihan ang mga Iskolar ng Bayan at magtaguyod sa kalayaan sa pamamahayag. Laganap ang iba’t-ibang mga usapin ngayon sa ating unibersidad na direktang maaapektuhan ay ang mga estudyante. Katulad ng P.E. Uniform na biglang naging compulsory at hanggang ngayon ay hindi pa naibibigay sa mga freshmen. Ang pagrerebisa sa Student Handbook at re-alignment ng 10 milyong pondo para sa pag-aayos ng gymnasium tungo sa pagaayos ng lagoon para magamit bilang negosyo ng Unibersidad. Hindi natin nasusubaybayan kung saan ba napupunta ang mga binabayad natin tulad ng Sports Developmental fee na hanggang sa ngayon ay hindi ramdam ng ating mga atleta. Ang The Catalyst fee at Council fee na hindi rin nagagamit ng mga institusyon. Maraming beses nang napatunayan ng kasaysayan ang kahalagahan ng pagkakaisa ng mga Iskolar ng bayan para ipaglaban ang kanilang mga karapatan. Matagumpay ang Defend our Catalyst campaign at muling nakapaglabas ng dyaryo. Nitong nakaraang Disyembre, matapos natin kalampagin ang administrasyon ng PUP, natuloy na ang pagbubukas ng bank account ng TC. Ngunit, hindi pa inililipat ang kabuuang pondo nito. Pinipigilan rin ang TC na gamitin ang natitirang pondong hawak ng administrasyon. Malinaw ang panawagan ng The Catalyst kasama ang iba pang publikasyon sa Alyansa ng Kabataang Mamamahayag ng PUP na ilipat ang kabuuang pondo ng bawat publikasyon. Ito ay binabayaran ng mga estudyante na marapat lang ay magamit para sa kanilang pahayagan. Sa kabila ng mga panggigipit, mahigpit ang pagtangan ng mga publikasyon sa diwang hindi magpapagapi. Sapagkat naniniwala ang TC na ang pananahimik ay nagbibigay-daan sa pagsasamantala. Dapat nating ipaglaban ang ating mga karapatan. Ang laban para sa paglilipat ng kabuuang pondo ng The Catalyst ay hindi lang laban ng patnugutan nito. Higit pa, ito ay laban ng mga Iskolar ng bayan. Ito ay pagbibigay hustisya sa karapatan ng bawat isa sa atin na makialam at magpahayag. Sa lahat ng kinakaharap ng ating pamantasan at ng bayan, hindi makatarungan ang pagiging kimi at walang pakialam. Ang bawat araw ay panahon ng paglaban.

“

Ang bawat araw ay panahon ng paglaban.

Pondo ilabas, manunulat mag-aklas! Transfer of Funds,Now!

”

BALITA

The Catalyst “ To write not for the people is nothing.”

Sa pagsirit ng presyo ng batayang serbisyo,

Kilos protesta ng iba’t ibang sektor, ikinasa Abigael de Leon

Bilang pagtutol sa dagdag singil sa kuryente, pamasahe sa MRT at LRT at pagtaas ng presyo ng mga bilihin at langis, sinalubong ng kilos protesta ng mamamayan ang administrasyong Aquino at Manila Electric Company (MERALCO) sa pagbubukas ng taon. “Ang pagratsada ng mga price hikes ay bunga ng sabwatan ng mga negosyante. Binibigyang katwiran lamang nila ang pagtataas sa pamamagitan ng sabay-sabay na pagparalisa ng mga planta at pag-uusap ng itatakdang presyo. Sa kabilang banda, ang gubyerno naman ay nagpapatupad ng mga batas ng deregulasyon kung saan malayang napagpapasyahan ng mga kumpanya ang presyo nang walang konsultasyon sa mamamayan, ” paliwanag ni Ma. Lourdes Burac, Chairperson ng Anakbayan-PUP. Magkakaroon ng dagdag na P4.15/kwh o P473 kada buwan para sa mga komukunsumo ng 200 kilowatt hours kada buwan. Magtataas naman ng P2 ang minimum na pamasahe sa jeep at mula 50% hanggang 87% sa LRT 1 at MRT. Sa kabilang banda, nagpahayag naman ng pagkundena ang Kilusang Mayo Uno sa dagdag P4.15 per kilowatt hour ng MERALCO sapagkat makakadagdag daw ito sa pasanin ng mga manggagawang nagtitiis sa minimum wage. ‘Electric Power Cartel’ Sa pagsusuri ng Anakbayan at mga progresibong organisasyon sa ilalim ng Sandigan ng Mag-aaral sa Sambayanan (SAMASA), ginagamit lamang ng gubyerno ang Electric Power Industry Act na isinabatas noong 2001 upang bayaran ng mga konsumer ng kuryente ang utang at generation costs ng NAPOCOR. Resulta rin ng nasabing batas ang pagsasapribado ng mga planta ng kuryente kaya namamanipula ng mga negosyante ang presyo ng kuryente na tinawag nilang ‘electric power cartel.’ Ang MERALCO ay isa lamang daw sa mga kartel sa kuryente sa buong bansa. “Mula nang maipatupad ang EPIRA, bara-bara na lang ang pagtaas ng singil sa kuryente kahit walang konsultasyon at hearing

2nd flr. Cha

rlie del Rosa rio Building PUP Sta M esa, Manila Telefax: 71 67832 loc. 637

Alyansa ng Ka

Member: amahayag (AKM-PUP) College Edito rs Guild of th e Philippines (CEGP) bataang Mam

www.face

book.com /pupthec puptheca at talyst@gm alyst ail.com

na nagaganap. Pansamantala lamang na di mararamdaman ang pagtaas dahil sa temporary restraining order ng MERALCO. Kung tutuusin, hindi naman nalulugi ang mga kumpanyang ‘yan dahil monopolyado nila ang buong produksyon ng kuryente,” dagdag ni Burac. Dagdag pa dito, nagpahayag rin ang Makabayan Coalition sa isang panayam na ang pagbabasura sa EPIRA ang magwawakas sa ‘electric power cartel.’ Kilos protesta ng Kabataan Nakaraang Enero 17 at 21 nang magprotesta sa harap ng Supreme Court ang iba’t ibang sektor upang irehistro ang pagkadismaya ng taumbayan sa kawalang aksyon ng gubyerno. Isang malaking insulto diumano ang pagtataas pa ng singil ng Meralco ngayong buwan dahil halos kabi-kabila na ang pagtataas ng presyo ng mga bilihin habang nananatiling mababa ang sahod at walang kabuhayan ang mga Pilipino. “Nagtataasan na ang lahat ng bilihin at batayang serbisyo. Sahod na lang yata ang hindi tumataas. Sa halip na pigilan ang Meralco, tila bingi si Noynoy sa hinaing ng kanyang mga boss at masahol pa ay hinahayaan lamang niya,” pagdiriin ni Burac. Pinatunayan diumano ng mga bansag na “Disaster King,” “Pork King” at “Impunity King” ang tumitinding galit ng mamamayan kay Noynoy Aquino na umano’y papet lamang ng Estados Unidos at pahirap sa masang anakpawis. “Sa hanay ng mga kabataan, ibayo nating ilalantad ang kabulukan ng gubyerno at ang sistemang umiiral. Inisyal na tagumpay lang ang pagkakaroon ng TRO ng Meralco kaya naman tuloy pa rin ang pagdaluyong ng mga Iskolar ng Bayan sa lansangan kasabay ng ating panawagang dagdag badyet sa edukasyon. Asahan ng rehimeng Aquino ang malalaking pagkilos ng kabataan sa Enero 30 bilang panimulang mobilisasyon ngayong taon, Pebrero 28 sa paglaban sa komersyalisasyon sa edukasyon at March 13 – 14 Campout sa paggunita ng anibersaryo ng pagkamatay ni Kristel Tejada,” pahayag ni Burac.‌

Panagutin! Nanawagan ng hustisya ang mga kabataan para sa mga biktima ng kriminal na kapabayaan ng gobyerno kasabay ng National day of Prayer ng administrasyon, Enero 20.

Dahil sa sobrang paniningil,

Propesor sa IT, nagbitiw sa pwesto Jean Meagan Buriel Jenna Zuñiga Nagbitiw sa pwesto si Engineer Arturo Evangelista bilang Chairperson ng Electrical Engineering Department sa Institute of Technology (IT) nang ipawalang bisa ang kanyang lisensya sa pagtuturo matapos mapag-alamang inaabuso ang kanyang posisyon. Ayon sa mga nakalap na impormasyon ng TC, kabilang sa kanyang mga ginawa ay ang paniningil ng labis para sa proyekto ng bawat estudyante, pagpapapasa ng mga nasabing proyekto na muling ipinagbibili sa iba, pagpapabili ng mga pansariling bagay tulad ng Parker pen o T-square at

kung di nama’y nagpapabayad bilang kapalit ng pasadong grado at marami pang ibang iskema na nagpapakita ng lubusang pang-aabuso sa mga mag-aaral. Bilang pahayag ng disgusto, nagpaabot ng sulat kay Dr. Dante Gedaria, Dean ng Institute of Technology, ang mga estudyante upang matigil na ang ganitong kalakaran sa naturang kolehiyo. Ito’y naglalaman ng mga reklamo ng panggigipit at pang-aabuso ni Evangelista. Sa pagtutulungan ng mga estudyante at admin, naging matagumpay ang reklamo laban sa nasabing propesor.

Charlie Del Rosario Bldg., Under Renovation Denise Ann Florendo Kasalukuyang nirerenovate ang Charlie Del Rosario Building bilang bahagi ng akreditasyon ng Politeknikong Unibersidad ng Pilipinas (PUP) ngayong taon. “Sa ngayon, may isang linggo na ang pagsasagawa ng Charlie Del Rosario. Inuumpisahan natin yung Student Lab Theater Arts para sa mga estudyante ng College of Arts and Letters. Inirequest ito ng dean ng CAL na si Prof. Josefina Parentela at isinasagawa ni Architect Sherwin Nieva. Ang ideyang ito ay iprinesinta ng administrasyon sa pangunguna ni Pres. De Guzman at ni Prof. Alberto Guillo. Pagkatapos noon, ire-renovate natin yung mga cubicles sa ground floor para sa mga student organizations. Pipinturahin natin at papagandahin, pahayag ni Engr. Antonio Y. Velasco, Director ng Campus Development and Maintenance Office. Nilinaw din ni Velasco na walang organisasyon ang aalisin sa naturang building at ipapagamit na ang Gabriela Hall sa mga estudyante pangunahin sa mga institusyong tulad ng Student Council. Ito ay magsisilbing staff house lamang. “Gagawa ng mga locker sa

bawat kwarto at isang meeting room para sa mga isasagawang conference ng mga student organizations na maaaring magamit pagkatapos nilang kumuha ng permit,” dagdag ni Velasco. Ayon naman kay Jessica Ferrera, Bise Presidente ng Sentral na Konseho ng Mag-aaral (SKM), hindi napapanahon ang pagsasagawa ng renovation at paglilipat ng mga institusyon sa Gabriela Hall. “Ililipat raw ang Konseho at ang TC sa Gabriela Silang Hall. Hindi natin ito pinapaboran sapagkat malayo ito sa mga estudyante at hindi ito madaling maabot ng mga Iskolar ng Bayan. Nararapat lang na kung aalisin man ang mga institusyon sa kanilang opisina, dapat maayos at disente ang bago nilang paglalagyan. Hindi naman mangyayari ang mga paglilipat kung hindi nagkukulang ang pondo natin. Nabawasan ang capital outlay ng unibersidad ngayong taon na ito ng 4M. Ito ang ginagamit na pondo sa field na ito. Kaya isinusulong natin na labanan ang budget-cut ng ating unibersidad upang hindi magkaroon ng mga problemang ito na lubos na nakaka-apekto sa mga estudyante.”

The Catalyst Editorial Board 2012-2013 Editor-In-Chief Kryzl Mendez | Managing Editor Joemar Velasquez Associate Editors Aprille Joy Atadero (Internal) | Jan Rhobert Melendrez (External)

BALITA

The Catalyst “ To write not for the people is nothing.”

Pagkatapos ng matagal na paghihintay,

Nalalapit na ang pagtatapos ng ikalawang semestre subalit hindi pa rin naibibigay sa mga Iskolar ng bayan ang mga PE uniform sa kabila ng pagiging bahagi nito sa proseso ng enrolment. “Nakakaalarma na nagsimula na ang pangalawang semestre at wala pa ring nailalabas na uniporme.”, pahayag ni Jessica Ferrera, Bise Presidente ng Sentral na Konseho ng Mag-aaral. Unang semestre pa lamang ay binayaran na ng mga freshmen ang kanilang uniform mula ng maisama ang PE uniform fee (P305.00) sa proseso ng enrolment ng mga first year noong 2012. “Ang pagsama ng PE Uniform fee sa enrolment ay pagiging compulsory nito, malinaw na paglabag sa student handbook at sa demokratikong karapatan ng mga Iskolar ng bayan na mamili kung gusto nila bumili ng P.E. uniform.” pahayag ni RA Salvador ng League of Filipino Students-PUP (LFS-PUP). PE uniform – gagawin pa lang Sa ngayon, tanging ang bagong disenyo ng uniporme, na inilabas ng Polytechnic University of the Philippines (Official), official Facebook page ng Unibersidad, ang pinanghahawakan ng mga estudyante. Ayon kay G. Adam Ramilo, Director ng Human Resource Management Division, ang proseso ng bidding ay isa sa nagpapatagal sa produksyon ng labin-limang libong uniporme. “Metikuloso ang bidding. Hindi kami basta-basta kumukuha ng kahit sino lang. Kailangan ay legal at mapagkakatiwalaan ang compliant/ kompanya. At bawat detalye, maliit man o malaki ay bininigyan ng hustong pansin.” “Kasalukuyan pa ring kinukuha ang sizes sa bawat kolehiyo... Hindi pa kasi nagpapasa ang lahat ng mga kolehiyo ng mga sizes kaya lalong tumatagal. Hindi pa masimulan dahil kulang.” dagdag ni Ramilo. Nakababahala ang kumpirmasyon ni G. Ramilo na ang sapilitang pagbili ng P.E. uniform ay Income Generating Project ng unibersidad.

Labas na utak mo kakaisip ? o sabog na?

“Maaaring piso kada uniporme ang nakakuha dito. Kaya kung mayroong 15 000 na unipormeng ipapagawa maaring makakuha ng P15,000 ang ating unibersidad.” ani Ramilo. Refund “I-refund na sana ang PE uniform [fee]. Lumipas na ang isang semestre at ngayon pangalawa na. Kailan pa namin magagamit ‘yong PE uniform? Hanggang second year lang naman required yung subject na PE,” panawagan ng estudyante mula sa College of Science. Mariing pinananawagan ng mga Iskolar ng Bayan, kasama ang Sentral na Konseho ng Magaaral, ang pagbalik sa binayaran ng mga estudyante. Iginigiit rin nila na hindi makatarungan ang pagiging compulsory ng mga uniform sapagkat wala naman itong nasasagot na problema sa sektor ng edukasyon. “Lumipas na ‘yong unang semestre at nakaraos naman yung dating mga batch na walang PE uniform. Kaya ‘yon ang primary point na dapat malaman ng mga iskolar ng bayan, i-refund na dahil napatunayan naman na hindi ito necessity.”, paliwanag ni Ferrera. Aniya, “Napakatagal na. Tama na. Masyado na nilang (Administrasyon ng PUP) pinapaikot yung mga estudyante. Ilang buwan na yung nagdaan tapos ngayon nagtatakda sila ng petsa pero hindi naman nasusunod. Pinapakita lang nito na napakabagal ng proseso at hindi handa ang administrasyon. Anong guarantee meron ang mga estudyante na sa takdang panahon na sasabihin ng administrasyon may maaasahan silang PE uniform kung ilang beses ng nadelay?”. Binigyang diin ni Ferrera ang kahalagahan ng pagkakaisa ng mga Iskolar sa labang ito, “Gustuhin mang magrefund ng kalakhan ng mga estudyante, hindi rin ito maisasagawa kung ang konseho at iilang tao lamang ang nagsusulong ng ideyang ito. Malaki ang parte na ginagampanan ng mga estudyante kaya naman hinihimok ang kalakhan na magsalita upang marinig ang boses ng madla.”

Ok kebs lang. Sali na sa The Catalyst kung gusto mo pang lumala este gumaling at madiscover! Katok lang sa opis at siguruhing may ulirat ang kakausapin.

ELIEZAR MAGNAYE

Denise Ann Florendo

focus “Old Problem”

Panawagan ng mga Iskolar, Refund PE uniform fee!

“Kumalansing ang barya May luhang kulay pula Supremo ay nagwika Pag-aaklas, kasama”

Boni Sessions

Ang Nagpapatuloy na Rebolusyong 1896

Isang literary folio alay sa Supremo. Ihanda ang iyong panulat. Magpasa ng tula, dagli, maikling kwento o sanaysay sa opisina ng The Catalyst. Maaaring magsadya sa aming opisina para sa iba pang katanungan.

Volume XXVII January 2014

Kultura

The Catalyst

“ To write not for the people is nothing.”

TED PYLON’S KUMEMBOT EXPOSE Half-man, half-marble from Romblon

comeback edition Sumbungan ng bayan Inabot ng dalawang taon si Ted sa pag-aabang na bumukas ang SIS kaya di siya gaanong masight, inamag na sa computer shop ang marble body niya, wit epek parin ang pag-enroll. Kaya naman napagpasyahan niyang tumambay sa linear park kung saan maraming naglalampungan, naghanap ng chika, sumbong, blind item at expose. Expose No.1

Longing na sa worth 305php na PE uniform fee ang mga PUPian, mukhang mauuna pang dumating ang diploma nila kesa uniform. Kaya naman rage against the fee na ang peg ng students at handa nang yanigin ang mga responsableng opisina para ilibre sila ng FEWA with matching notice of strike. Expose No.2 ‘yong laway daw kusang tumatalsik, pero yung pangulo kailangan pang patalsikin. ‘Yan na ang peg ng PilipiKNOWs about the issue of corruption sa government, tumitindi na ang sabwatan ng mga politicians turned into piggy banks na nagsipagwagi ng hakot awards sa pagbulsa ng pondo ng bayan. Expose No.3 Naisip ni Ted na kapag sumabog ang Pandacan oil depot, unang matutusta ang mga naglalandian sa Linear Park, kaya tanggal na sa listahan ang pwestong yun kung saan pwede silang magdate ni baby obelisk. For the meantime, doon muna sila sa lagoon.

Expose No.4 May pasabog na chika ang mga isda sa lagoon, they’re getting sossy na raw dahil sa 10 million worth ng renovation para maging mini- business centre. Lokang-loka si Ted lalo na noong ipinakilala sa kanya ang bagong microorganism doon. “Hi!” Expose No.5 Ang Misteryo sa matagal na pagkawala ni Ted. Seryoso na ‘to. Ginusto niyang magsalita, pero maraming naging hadlang. Nagpatuloy sa paglaban si Ted para sa karapatan ng mga Isko’t Iska. Matagal hindi naibigay sa The Catalyst ang pondong binayaran ng mga estudyante para dito. Magkakasama tayo ngayon, ngunit kailangan ko kayong mga Isko at Iska para lumaban para sa akin.

At para malaman pa ang ibang expose at pasabog ni Ted kung bakit siya nawala ng halos dalawang taon, abangan ang The Misadventures of Ted Pylon sa January Regular Issue ng TC. Maari ring magpadala ng mga liham kay Ted na naglalaman ng inyong mga reklamo, hinaing, problema o kapag gusto niyo lang ng kausap dahil wasak na wasak ka na sa dami ng sinisingil at pinapa-require. Follow Ted: facebook/TedPylon @ted_pylonOFFICIAL

Simonyo at ang Oil Price Hike At tumaas na naman po ang presyo ng langis...

Maybelle Gormate kulang pa ng limang piso. mahal na yelo

teresa lang po manong ng kulang papis o m a w la da

dafuq?!

kulang ka ng bente, mahal na papel ngayon. Yung tiket di mo pa binabayaran.

kulang ng kinse. Nagmahal yung bigas at gulay e

Volume XXVII January 2014