PO nitce do KLębka publikacja 2013

1

.

2

Wprowadzenie

5

Co decyduje o sukcesie? Przedsiębiorczość XXI wieku

6

KROK 1. Inspiracja do założenia firmy

12

KROK 2. Poszukiwanie informacji o wsparciu

14

KROK 3. Udział w szkoleniach

16

KROK 4. Biznesplan

18

KROK 5. Zakładanie własnej firmy

20

KROK 6. Realizacja projektu

22

KROK 7. Zagrożenia

24

KROK 8. Praca

26

SWOT

28

Tabela SWOT

30

Gdzie szukać informacji?

31

3

stopka redakcyjna WYDAWCA: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Zarządzania Europejskim Funduszem Społecznym ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa tel.: +48 22 273 80 50 fax: +48 22 273 89 19 Współpraca: Małgorzata Makowska-Madaj REALIZACJA: Redakcja PURPOSE / ECC-CF / www.purpose.com.pl ul. Więckowskiego 16/200, 90-722 Łódź tel.: +48 606 732 886, +48 666 059 707 Redaktor publikacji: Maciej Mazerant Wywiady: Maja Ruszkowska-Mazerant i Justyna Muszyńska-Szkodzik Korekta: Justyna Muszyńska-Szkodzik Ilustracje: Tomasz Kaczkowski Layout i zdjęcia: Michał Justyna Skład: Maja Ruszkowska-Mazerant

ISBN 978-83-7610-437-9 Publikacja bezpłatna, współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Fundusze Europejskie zmieniły znacząco sytuację młodych ludzi poszukujących swojej drogi w życiu zawodowym. Szkoła, studia, pierwsza praca, etat – wszędzie tam pojawia się Europejski Fundusz Społeczny pod postacią dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, praktyk i staży czy szkoleń zawodowych. Niewątpliwy przełom w rozwoju przedsiębiorczości wśród młodych Polaków nastąpił również w procesie tworzenia nowych firm, często nowatorskich, projektów biznesowych, które bez wsparcia z EFS nie miałyby szans na zaistnienie.

Około dwa miliony młodych ludzi w wieku 15-24 lat przekonało się „na własnej skórze”, jak działają fundusze, korzystając z nich każdego dnia przez ostatnie kilka lat. To 35% ogółu wszystkich ludzi, objętych pomocą

w ramach Programu Kapitał Ludzki, którego głównym celem jest zwiększenie zatrudnienia i spójności społecznej, a dokładniej wzrost liczby osób posiadających dobre wykształcenie, pracę i dzięki temu możliwość założenia rodziny oraz spokojnego życia z perspektywami na przyszłość.

W 2013 roku pojawiły się kolejne możliwości oferowane w ramach POKL. Dzięki dodatkowym pieniądzom w kwocie około 500 mln zł, zrealizowane zostaną projekty, umożliwiające udział około 83 tys. młodych osób w szkoleniach, stażach i praktykach zawodowych, które przygotują ich do znalezienia pracy bądź założenia firmy. Z pewnością ucieszą się ci, którzy do tej pory nie zdecydowali się na uruchomienie własnego biznesu.

Większość z puli dodatkowych środ-

5

ków będzie można przeznaczyć na start swojej firmy, po wcześniejszym przygotowaniu się do tego kroku w ramach profesjonalnych szkoleń z obszaru marketingu, promocji, księgowości, planowania, zarządzania, a także doradztwa, dzięki któremu łatwiej będzie można przejść etap wstępny, a później poruszać się w niełatwym świecie biznesu.

Dobrym przykładem dla wszystkich niezdecydowanych do tej pory potencjalnych przedsiębiorców może być 27 tys. młodych osób, które założyły własne firmy. Nie wszystkie z nich oczywiście przetrwały próbę czasu i sprostały wymaganiom rynku, ale te którym się udało tworzą atrakcyjne i trwałe miejsca pracy, przynoszące niezależność i ogromną satysfakcję.

co decyduje o sukcesie?

Przedsiębiorczość w XXI wieku 6

1. Wstęp

Żyjemy w czasach gospodarki opartej na wiedzy, okresie społeczeństwa informacyjnego, rewolucji informatycznej, wieku cyfryzacji. Największe nagrody zbiera się dziś i będzie w przyszłości za potęgę umysłu, spostrzegawczość, kreatywność, innowacyjność i umiejętność budowy sieci kontaktów.

Dzisiejsza rzeczywistość to czasy szybkich zmian, kiedy zmiana staje się jedynym stałym elementem otoczenia i naszej codzienności. Osoby nieprzygotowane do zmian będą ofiarami zachodzących procesów. Ale czasy wielkich przemian to także czasy wielkich szans i możliwości. Wszyscy ci, którzy są spostrzegawczy, mają odpowiednie umiejętności i są zdolni do uchwycenia tych ważnych chwil i nadarzających się okazji, będą największymi beneficjentami.

2. Sytuacja rynkowa

W naszym otoczeniu mają dziś miejsce zupełnie nowe zjawiska. Nowe segmenty rynku, nowe technologie, produkty i usługi, które jeszcze kilka lat temu trudno było sobie wyobrazić, pojawiają się i stają się elementami codziennego krajobrazu. Na rynku definiowane są nowe zasady,

Małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią w krajach Unii Europejskiej 99,8% wszystkich istniejących firm.

Kreują one prawie 67% miejsc pracy w sektorze prywatnym, tworzą niemal 60% wartości dodanej przemysłu i są bardzo ważnym ogniwem gospodarki. jeżeli jeszcze jakiekolwiek ogólne kanony obowiązują. Biznes nie musi już dziś być wielki, aby przynosić znaczące efekty i silnie oddziaływać na otoczenie.

Coraz większe zainteresowanie przedsiębiorczością wynika z kilku przyczyn. Utrzymanie miejsca pracy przez długi czas w tej samej firmie jest dziś rzeczą niepewną, a praca przez całe życie dla jednego pracodawcy przeszła do historii. Firmy ukierunkowane są na zmniejszanie

7

zatrudnienia i outsourcing. Praca dla korporacji, która czasem wyznaje inną skalę wartości, albo która nie ceni pomysłów i zaangażowania swoich pracowników, powoduje często frustracje. Rozwój nowych technologii i gospodarki opartej na wiedzy stwarza zupełnie nowe możliwości i przyciąga odważnych do samodzielnej działalności.

3. Mikroprzedsiębiorstwa

Małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią w krajach Unii Europejskiej

99,8% wszystkich istniejących firm.

Kreują one prawie 67% miejsc pracy w sektorze prywatnym, tworzą niemal 60% wartości dodanej przemysłu i są bardzo ważnym ogniwem gospodarki. Zdecydowanie dominują tu mikroprzedsiębiorstwa, zatrudniające do 9 osób, gdyż stanowią one aż 92,1% funkcjonujących w Europie biznesów.12 Ich podstawą jest przedsiębiorcze myślenie i działalność.

Każdy, kto ma chęć, determinację, jest osobą pracowitą, sumienną i konsekwentną, może taką firmę stworzyć dla siebie, realizując swoje aspiracje i marzenia, i dla innych, dając im pracę i szansę realizacji kariery zawodowej.

4. Czynniki sukcesu

Powodzenie przedsięwzięcia zależy od bardzo wielu czynników. Jest jednak pewna grupa czynników wpływająca na powodzenie podejmowanych działań w większym stopniu niż inne.

Poniżej omówione zostały czynniki, które powinny być szczególnie uważnie analizowane przy podejmowaniu decyzji o wyborze rodzaju działalności przedsiębiorczej, aby od samego początku zrobić wszystko, co możliwe dla zbudowania firmy odnoszącej na rynku sukcesy.

Doświadczenie to nauka płynąca z sukcesów i porażek, ze stosowania różnych rozwiązań organizacyjnych, praktycznych relacji z klientami i zespołem firmy.

Orientacja na klienta

Klienci to najważniejsze osoby dla każdego przedsięwzięcia. To od nich jest całkowicie uzależniony sukces firmy. Bez klientów istnienie przedsiębiorstwa nie ma w ogóle sensu, gdyż celem przedsięwzięcia jest zaspokajanie potrzeb klientów, za które ci gotowi są płacić. Aby firma mogła jak najlepiej trafiać w potrzeby odbiorców, powinna jak najwięcej wiedzieć o nich, ich oczekiwaniach i preferencjach, zbierać na ten temat informacje, monitorować zachodzące zmiany, a całą pozyskaną wiedzę wkładać do oferowanych towarów i usług, aby tym sposobem wyjść potrzebom i oczekiwaniom klientów naprzeciw, a nawet je przewyższać.

8

Doświadczenie przedsiębiorcy

Doświadczenie to nauka płynąca z sukcesów i porażek, ze stosowania różnych rozwiązań organizacyjnych, praktycznych relacji z klientami i zespołem firmy. Porażki uczą więcej niż sukcesy. Zdobyte doświadczenie tworzy zaś dobrą bazę do oceny tego, co w nowo zaistniałej sytuacji może działać, a co nie, co jest bardziej skuteczne i przynosi oczekiwane efekty.

Doświadczenie pozwala też dostrzec i rozpoznać wczesne znaki ostrzegawcze zbliżających się problemów.

Dla osób nieposiadających wcześniejszego doświadczenia w prowadzeniu biznesu cenne jest jakiekolwiek doświadczenie pracy. Jeżeli

przyszły przedsiębiorca nie ma w ogóle doświadczenia pracy, należy bardzo poważnie podejść do identyfikacji własnych braków, być ich świadomym i nie wypierać się ich przed samym sobą, a wszelkie zaległości uzupełniać przez zapraszanie do współpracy odpowiednich osób, które luki te wypełnią.

Skalowalność biznesu

Skalowalność odgrywa bardzo istotną rolę przy podejmowaniu decyzji, jakiego rodzaju przedsięwzięcie powinno się rozpoczynać. Jeżeli ma być ono zapoczątkowane na małą skalę, można wtedy minimalizować ryzyko finan-

sowe. Warto rozpocząć od działania na małą skalę, przeprowadzić testy rynkowe, sprawdzić czy rzeczywiście rynek dobrze ocenia produkt lub usługę, dokonać niezbędnych modyfikacji i dopiero wtedy rozszerzyć zakres działalności, kiedy jest się lepiej przygotowanym do przedsięwzięcia, a być może firma ma już wtedy początkowe przychody ze sprzedaży produktów lub usług.

Planowanie i adaptacja

Planowanie jest bardzo ważne dla sukcesu przedsięwzięcia. Zmusza przedsiębiorcę do odbycia podróży mentalnej, zanim rozpocznie on rze-

W procesie adaptacji wygrywają ci, którzy stosują strategię proaktywną, tj. przewidują, co może się wkrótce wydarzyć i pozycjonują się tak, aby ze zmian, które nastąpią mieć jak największe korzyści.

9

czywiste działania i zmniejsza prawdopodobieństwo popełnienia błędów, kiedy działa się już na żywym organizmie i wydaje pieniądze.

Czasem już na etapie planowania trzeba wprowadzać modyfikacje i błyskawicznie adaptować się do zmian na rynku, odnaleźć się w preferencjach klientów, aby jak najlepiej wykorzystać pojawiające się nowe możliwości. W procesie adaptacji wygrywają ci, którzy stosują strategię proaktywną, tj. przewidują, co może się wkrótce wydarzyć i pozycjonują się tak, aby ze zmian, które nastąpią mieć jak największe korzyści. Najdalej chyba w tej strategii poszedł Apple, który sformułował motto swoich działań w taki oto sposób: Jeżeli nie możesz przewidzieć przyszłości, wykreuj ją.

Przewaga konkurencyjna i bariery wejścia

Bariery wejścia dla firm konkurujących z danym przedsięwzięciem, które są jednocześnie przewagą konkurencyjną dla firmy, to różnego rodzaju unikatowe zasoby, w tym surowce i materiały, unikatowe zdolności i umiejętności, prawa własności intelektualnej, dostęp do cennych kanałów dystrybucji, lokalizacja, która stawia firmę w uprzywilejowanej

Mark Twain powiedział: „Za dwadzieścia lat będziesz bardziej rozczarowany rzeczami, których nie zrobiłeś, niż tymi, które zrobiłeś”. Dlatego warto próbować, najpierw przygotowując się do tego w odpowiedni sposób, aby szansa zwycięstwa była jak największa. sytuacji, zasoby finansowe, kontakt z utalentowanymi osobami, które są istotne dla dobrego funkcjonowania firmy, i inne, specyficzne dla danego rodzaju biznesu.

Środki finansowe

Środki finansowe to bardzo ważny element wpływający na sukces nowego przedsięwzięcia. Pieniądze potrzebne są, aby firmę założyć a później wspierać jej rozwój w pierwszym okresie funkcjonowania. Zasoby finansowe mają też wpływ na decyzję,

jakiego rodzaju przedsięwzięcie można zapoczątkować. Jak wspomniano wyżej, zasobność finansowa może także stanowić barierę wejścia.

Jeżeli na przedsięwzięcie potrzeba więcej środków finansowych niż sam przedsiębiorca może na nie przeznaczyć, będzie prawdopodobnie konieczność szukania dodatkowego finansowania na rynku, a jest to szczególnie trudne dla firm w fazie start-up. Często głównym źródłem finansowania w tym stadium, poza

10

środkami przedsiębiorcy, są pieniądze rodziny i znajomych. Nowo powstające firmy mogą także starać się o dofinansowanie z różnych programów publicznych, w tym środków z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).

Zdolność do innowacji i ich wdrażania

Firma zdobędzie, utrzyma klientów i będzie miała z tego korzyści tylko wtedy, gdy będzie lepsza od innych pod względem cech, które są dla klientów istotne. Aby być lepszym, trzeba się wyróżniać. Można to osiągnąć przez innowacyjność. Ale bycie innowacyjnym nie wystarczy. Trzeba przez innowacyjność kreować trwałą przewagę konkurencyjną, cenioną przez rynek.

Należy pamiętać, że innowacyjność to nie jest idea, ale jej realizacja. Innowacja ma miejsce dopiero wtedy, kiedy fizycznie istnieje. Dlatego niezwykle ważne jest wdrożenie innowacji i jakość tego wdrożenia, dzięki czemu klienci odnoszą rzeczywiste korzyści. Znanych jest wiele przypadków, kiedy to doskonałość na etapie realizacji zadecydowała o przewadze jednych firm nad drugimi. Przykładem może być działalność biznesowa Richarda Bransona,

właściciela firm grupy Virgin, który przez połączenie innowacji, stałego udoskonalania oferty i perfekcyjnej realizacji swoich idei, dostarcza rynkowi zupełnie nowych jakości.

5. Podsumowanie

Należy mieć na uwadze, że rozpoczęcie działalności przedsiębiorczej jest raczej biegiem maratońskim niż sprintem. Przedsiębiorca powinien być odpowiednio przygotowany do drogi, mieć potrzebny zapas sił i środków, dobre zdrowie i pieniądze,

być gotowym na ponoszenie kosztów zanim dotrze do celu i odniesie upragniony sukces.

Jako istoty ludzkie mamy jednak ogromne, zwykle nieuświadomione pokłady wewnętrznych sił, które odpowiednio zaktywizowane pomagają nam w osiąganiu wyżyn naszych możliwości.

Mark Twain powiedział: Za dwadzieścia lat będziesz bardziej rozczarowany rzeczami, których nie zrobiłeś, niż

Janusz Marszalec (dr inż., MBA) – przedsiębiorca, naukowiec, doradca, inwestor, juror European Business Awards. Prowadzi kilka własnych przedsięwzięć, m.in. firmę JMC.pl i Centrum Edisona.

Wykłada przedsiębiorczość na wyższych uczelniach, a także prowadzi szkolenia i seminaria, zwłaszcza skierowane do ludzi młodych. Jest autorem książki pt. „Jak zostać przedsiębiorcą.

Zbuduj własną firmę i odnieś sukces!”

tymi, które zrobiłeś. Dlatego warto próbować, najpierw przygotowując się do tego w odpowiedni sposób, aby szansa zwycięstwa była jak największa.

Przypisy: 1 Putting Small Business First. Europe is good for SMEs, SMEs are good for Europe, Komisja Europejska, 2008.

2 P. Wymenga, at al., Are EU SMEs recovering from crisis?

Annual Report on EU Small and Medium sized Enterprises, 2010/2011, Ecorys for European Commission, Rotterdam, Cambridge, 2011.

Janusz marszalec EKSPERT

11

KROK 1. Inspiracja do założenia firmy Każdy biznes zaczyna się od dobrego pomysłu i inspiracji, która pomoże rozwinąć skrzydła. Dla młodych ludzi założenie własnej firmy jest prawdziwym wyzwaniem. Nieocenioną pomoc w tym względzie stanowi Program Operacyjny Kapitał Ludzki, w ramach którego można wziąć udział w projekcie unijnym i wystartować z własną działalnością gospodarczą. Wielu już to zrobiło. I wielu udało się z powodzeniem zaistnieć na wymagającym, konkurencyjnym rynku.

Od czego zaczynali?

Pierwszy krok

Na początku zawsze jest pomysł. Potrzeba i chęć realizowania swojego projektu, pragnienie niezależności finansowej? To częste motywacje do poszukiwania własnej drogi w biznesie. – Jestem przede wszystkim leniwy i szukam prostych rozwiązań, a własna firma to najfajniejszy sposób na pracę. Jak już coś muszę robić, to robię to dla siebie, a nie dla pracodawcy – wyznaje Dominik Stępniak, właściciel Galaktika Film. Oczywiście zanim ruszy się ze swoim pomysłem, ważne jest, aby sprawdzić rynek, konkurencję oraz zapotrzebowanie wśród potencjalnych odbiorców.

12

Z dobrej szkoły do biznesu

Liczy się też odpowiednie wykształcenie, zwłaszcza związane z kierunkiem działalności, którą chce się prowadzić. – W tym roku kończę studia z zakresu produkcji filmowej i telewizyjnej – z tym też wiąże się moja działalność. W moim przypadku wykształcenie jest istotne i powinno być ono wymagane przy zakładaniu tego typu firm, żeby uniknąć psucia rynku. Po skończeniu szkoły jesteśmy jej wizytówką, a jakość produkcji, które robimy, świadczy też o wartości naszej uczelni – dodaje Dominik Stępniak.

Jego zdaniem szkoły artystyczne muszą dobrze przygotowywać studentów do wyzwań rynku. Dzięki pracy w małych grupach

łatwiej jest już na studiach zdobyć kontakty, poznać branżę i środowisko. Często inspiracją do nowego biznesu są pasje i marzenia, a także hobby. Czy jednak każdy powinien myśleć o założeniu własnej firmy?

Jakie predyspozycje ma przyszły przedsiębiorca?

Złapać wiatr w żagle

Przygoda z biznesem zaczyna się od ustalenia konkretnego biznesplanu, którego założenia muszą zostać zrealizowane w ciągu 5 lat. Pierwsza działalność gospodarcza staje się niekiedy wstępem do urzeczywistnienia większych oczekiwań i planów. – Już teraz systematycznie rozwijam

Galaktika film Dominik Stępniak www.galaktikafilm.pl office@galaktikafilm.pl tel.: 604 422 588 Warszawa Nazwa projektu POKL: Przedsiębiorczość w sektorach kreatywnych Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Akademia Leona Koźmińskiego

13

firmę, którą prowadzę i czekam na moment, kiedy będzie można dzięki niej inwestować w kolejne projekty. Cały czas próbuję podnosić poprzeczkę, brać udział w większych przetargach. Z konkurencją można wygrać tylko jakością zarówno produktu, jak i relacji z klientami – wyjaśnia Dominik.

Przedsiębiorca zachęca wszystkich młodych – szanujcie swoją pracę i czas. Nie róbcie nic za darmo, po kosztach, bo to psuje cały rynek i nagle kiedyś nie będziemy mieć pieniędzy na nic. Już dziś przez taką sytuację nie można kupić za średnią pensję krajową mieszkania, domu, samochodu, a to podstawowe rzeczy. Nie dajcie sobie wmówić żadnego kryzysu.

KROK 2. Poszukiwanie informacji o wsparciu Wielu młodych ludzi decyduje się na założenie firmy tylko dzięki możliwości skorzystania ze środków unijnych. Nie ma się czemu dziwić.

Po ukończeniu studiów budżet absolwenta zazwyczaj nie pozwala na „biznesowe szaleństwa”. Nie każdy ma zamożnych rodziców, a o komercyjnych kredytach na starcie ścieżki zawodowej można sobie tylko pomarzyć.

Na szczęście pojawia się także możliwość wzięcia preferencyjnej pożyczki lub otrzymania bezzwrotnej dotacji z EFS.

Czy mnie na to stać?

Nie ma co ukrywać, fundusze unijne ułatwiły drogę do biznesu niejednemu przedsiębiorcy.

Wsparcie udzielone podczas projektu pomogło w zdobyciu potrzebnej wiedzy dotyczącej prowadzenia działalności gospodarczej. Środki były spożytkowane na realizację niezbędnych szkoleń i zakup podstawowego dla nowej firmy sprzętu. Uczestnicy projektu mieli możliwość poznania innych osób uczestniczących w projekcie. Był to czas wymiany obaw i doświadczeń. – Podczas studiów planowałam już otworzenie własnej firmy. Wstępne wiadomości znalazłam w Internecie, a o szczegółach opowiedział i wszystko wyjaśnił mi znajomy. Później

14

wyczerpujące informacje uzyskałam od instytucji realizującej projekt – opowiada Anna Łatkowska właścicielka salonu strzyżenia psów z Łodzi.

Gdzie szukać informacji o projektach?

Przygoda z projektem zazwyczaj zaczyna się od przeszukiwania Internetu. Podstawowym źródłem informacji o podmiotach realizujących projekty są strony Wojewódzkich Urzędów Pracy oraz Urzędów Marszałkowskich. Natomiast o szczegółach rekrutacji i warunkach udziału dowiadujemy się bezpośrednio w jednostce realizującej projekt. – Komunikacja pomiędzy mną a instytucją realizującą projekt przebiegała naprawdę wzorowo.

Bezproblemowo można było uzyskać informacje telefonicznie, mailowo czy bezpośrednio w siedzibie. Zachęcać do kontaktu szczególnie nie było trzeba, bo warunki były świetne – wspomina Anna. Zgłoszenie do projektu jest związane z rozmowami kwalifikacyjnymi. Podczas spotkania rekrutacyjnego padają pytania dotyczące głównie planowanej działalności i jej innowacyjności. Uczestnicy wspominają, że przygotowanie do rozmowy było czymś naturalnym i nie wymagało szczególnych zabiegów.

Wsparcie na wagę złota

– Właściwie nie mogę jednoznacznie stwierdzić, który obszar wsparcia był najważniejszy. Każdy poruszał

Elegancki pies Anna Łatkowska www.eleganckipies.pl salon@eleganckipies.pl tel.: 604 493 505 Łódź Nazwa projektu POKL: Biznes na obcasach Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego

15

inny, równie ważny aspekt. Jeżeli jednak miałabym wskazać rzecz, która najbardziej ułatwiła realizowanie biznesplanu, było to wsparcie finansowe – wspomina Anna. Podjęcie decyzji o założeniu własnej firmy to kluczowy moment w życiu wielu młodych ludzi. Na szczęście na tej drodze nie są oni pozostawieni sami sobie. Okazje się, że jednostka realizująca projekt jest w tym względzie dobrym wsparciem. – Instytucja wspomaga finansowo na początku przygody z własną firmą, a szkolenia zdecydowanie pomogły nastawić się psychicznie na zderzenie z „działalnościową” codziennością – dodaje Anna.

Nawet po zakończeniu projektu kontakt z „zaprzyjaźnioną” instytucją się nie kończy. Jej pracownicy nadal dbają o swoich beneficjentów. Regularnie odbywają się rozmowy telefoniczne na temat prowadzonej działalności, płynnie przebiega też korespondencja mailowa.

KROK 3. Udział w szkoleniach Ważną częścią każdego projektu są szkolenia prowadzone przez instytucję realizującą projekt unijny. Zakres tematyczny zajęć jest bardzo szeroki i obejmuje zarówno zagadnienia dotyczące automotywacji, jak i biznesu, marketingu, finansów oraz prawa. Zazwyczaj szkolenia prowadzone są w dwóch etapach.

Pierwszy blok kursów odbywa się przed założeniem działalności gospodarczej i trwa około 3 miesiące, natomiast drugi zaczyna się 6 miesięcy po starcie firmy.

Wiedza na start

Młodzi ludzie bardzo cenią sobie czas szkoleń, bo uzyskują wtedy konkretną pomoc i wszelkie niezbędne informacje. Mają miliony pytań, które mogą zadać w rozmowach z profesjonalistami. Współpraca z jednostką szkoleniową nawet często ich pozytywnie zaskakuje – Spodziewałam się oschłych, urzędowych procedur, a zostałam mile zaskoczona.

Pracownicy biura projektu w miarę możliwości odpowiadali na moje pytania, prośby i wątpliwości. Nie było łatwo, bo wniosek składałam w ostatniej chwili. Ale opłacało się! Przystąpiłam do projektu w czerwcu 2012 r., a już

16

w listopadzie założyłam działalność – wspomina Maria Staniszewska.

Od automotywacji do kruczków prawnych

Znaczną część szkoleń zajmują warsztaty z automotywacji. Uczestnicy bardzo lubią te kreatywne zajęcia, jednak podkreślają, że dla przyszłego, głodnego wiedzy przedsiębiorcy, który w perspektywie kilku miesięcy ma założyć własną działalność, okazują się one w pewnym momencie po prostu „stratą czasu”. – Zabawy w grupach, prowadzenie dyskusji czy sposób organizowania swojej pracy są na pewno ważne, ale na tle problemów prawnych lub finansowych automotywacja staje się trochę abstrakcyjna –

wyjaśnia Maria. Zdaniem uczestniczki projektu najbardziej przydatne okazały się zajęcia poświęcone zagadnieniom prawnym. Dla osoby, która na co dzień nie ma do czynienia z przepisami, kodeksami i kruczkami prawnymi, tego typu warsztaty są studnią bez dna.

Między teorią a praktyką

Na spotkaniach prowadzący skupiają się na przekazywaniu teorii. Brakuje trochę czasu na praktykę, która mogłaby pomóc młodemu przedsiębiorcy w prawdziwych zmaganiach z urzędami, dokumentami lub rozliczeniem środków finansowych itp. Dopiero drugi etap zajęć zapewnia

Ekoland Maria Staniszewska www.ekoland.edu.pl biuro@ekoland.edu.pl tel.: 503 473 555 Węgrzce Nazwa projektu POKL: Czas na biznes!

Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie

17

większą liczbę godzin, na przykład dotyczących praktycznych zagadnień prawnych. Wiedza zdobyta na szkoleniach przydaje się szczególnie podczas stawiania pierwszych kroków w roli przedsiębiorcy. Niezbędne wtedy okazują się informacje na temat rejestrowania działalności, kontaktu z urzędem skarbowym i ZUS-em czy tworzenia umów najmu itd. Szczególnie nieoceniona jest praca z doradcą w ramach konsultacji indywidualnych. – Centrum Rozwoju Dzieci i Młodzieży EKOLAND ma to szczęście, że jest opatrzony doradztwem przez cały czas trwania projektu, a dzięki pomocy Pani Małgorzaty Baś-Mazur mogę spać spokojnie – podkreśla Maria.

KROK 4.

Biznesplan Każdy biznes powinien być dobrze przemyślany i zaczynać się od jakiegoś planu. Nawet jeśli pomysł na firmę jest genialny w swojej wizji i prostocie, warto przelać ideę na papier.

Takie sformalizowanie koncepcji w postaci biznesplanu jest świetnym pierwszym krokiem od marzeń w stronę rzeczywistości.

Plan na biznes

Podczas szkoleń pomysł na biznes jest wielokrotnie oceniany i poddawany wszelkiego rodzaju wątpliwościom przez prowadzących i innych uczestników projektu. Jest to fantastyczny test na to, czy biznesplan sprawdzi się w praktyce. – Prawdę mówiąc, dosyć dobrze wiedzieliśmy, co chcemy zawrzeć w biznesplanie przed przystąpieniem do szkoleń. Oczywiście część zajęć dotycząca bezpośrednio pisania biznesplanu pomogła nam wyeliminować kilka drobnych błędów w dokumencie, ale nie wpłynęła znacząco na jego treść – opowiada Martyna Borkowska, założycielka Blue Brick. Co bywa najtrudniejsze w przygotowywaniu dobrego biznesplanu? – W naszym przypadku jest to ustalenie, ile powinny kosztować nasze usługi. Do dzisiaj jeszcze dopracowujemy

18

modele rozliczeń tak, żeby jak najuczciwiej zachowywać się względem naszych partnerów i jednocześnie wychodzić na swoje – wyjaśnia Tomasz Kaczmarczyk, współzałożyciel firmy.

Od czego zacząć?

Martyna tak wspomina czas tworzenia firmy: – Zaczynaliśmy z niezłym rozpędem. Już na początku mieliśmy wystarczająco dużo klientów, żeby się skutecznie utrzymać. Trochę momentami błądziliśmy we mgle – straciliśmy mnóstwo czasu i nerwów na błędy popełniane podczas pierwszych projektów.

Przetrzymaliśmy turbulentne początki i teraz już mamy niezłe pojęcie o tym, co robimy, a praca sprawia nam mnóstwo przyjemności.

Natomiast Tomasz

podkreśla znaczenie pracy zespołowej: – Byliśmy trochę szaleni i głodni tworzenia wielkich, własnych rzeczy – posiadania widocznego wpływu na świat. Od początku działalności w coraz większym gronie twórczych, młodych ludzi, w Blue Bricku budujemy aplikacje dla dużych firm ze Skandynawii, pomagamy start-upom w realizacji własnych wizji, wspieramy instytucje edukacyjne w Polsce i robimy dziesiątki innych odlotowych rzeczy, o których w pracy etatowej nigdy byśmy nawet nie usłyszeli.

Od pojedynczych pomysłów zawartych w biznesplanie trochę odeszliśmy, ale większość z założeń biznesplanowych realizujemy do tej pory.

BLue brick Martyna Borkowska www.blue-brick.com info@blue-brick.com tel.: 603 574 362 Łódź Nazwa projektu POKL: BiznesKa Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Biuro Funduszy Europejskich Urząd Miasta Łodzi

19

Nielimitowany czas

W działalności na własny rachunek trzeba się przygotować na to, że pracy i odpowiedzialności będzie dwa razy więcej niż na etacie, bo prowadzenie swojej firmy nie kończy się po godz. 18.00. Jeżeli natomiast godzimy się na to, jeżeli akceptujemy ten ogrom ciężkiej pracy bez odpoczynku, w zamian za możliwość tworzenia czegoś własnego, budowania i zmieniania świata, to dobry znak, że pora zaczynać. Dla nowoczesnej i rozwojowej firmy kluczowy jest udział w wielu projektach. – Każdy konkurs to przyjemny i pozbawiony ryzyka sposób na próbowanie zupełnie nowych technologii. Dzięki konkursom wiemy, np. że jesteśmy w stanie spłodzić 7 gier w 48 godzin, czy nawet montować filmy – wyjaśnia Marek Bączyński, pierwszy współpracownik firmy.

KROK 5. Zakładanie własnej firmy Samo założenie firmy nie jest procesem skomplikowanym. Wszystkie informacje są dostępne na stronach internetowych, poświęconych tej tematyce. Wystarczy dobrze poszukać tego, co nas interesuje. Najtrudniej jednak znaleźć odpowiedni projekt unijny i przejść przez wszystkie jego etapy.

Procedury, formularze, dokumenty

Otrzymanie dotacji unijnej to już bardziej skomplikowana procedura. Na początku trzeba wypełnić formularz, dzięki któremu zostanie się zakwalifikowanym do grupy osób ubiegających się o dotację. Kolejnym etapem są kilkumiesięczne szkolenia, m.in. z marketingu i przedsiębiorczości. Na koniec oddaje się biznesplan i czeka z niecierpliwością na wyniki. – Po 5 latach pracy na stanowiskach biurowych odczułam potrzebę tworzenia (skończyłam przecież artystyczne studia!) oraz robienia tego, co sprawia mi przyjemność na co dzień.

Postanowiłam otworzyć własną pracownię ceramiczną. Odszukałam w tym celu właściwy projekt unijny, który pozwoliłby sfinansować pomysł – wspomina Iwona Łysoń, właścicielka Lukarna Studio.

20

Droga przez urzędy

Przygotowanie wszelkich dokumentów, związanych z rozpoczęciem działalności gospodarczej, należy do osoby ubiegającej się o dotację.

– W moim przypadku zakładanie firmy trwało dość długo. Sam proces starania się o dotację wyniósł około roku. Jednak wychodzę z założenia, że na tak ważne rzeczy trzeba poświęcić swój czas.

Cierpliwość przynosi zamierzony efekt – komentuje Iwona. Przy zakładaniu firmy trzeba zgłosić się do Urzędu Dzielnicy – Wydziału Działalności Gospodarczej i Zezwoleń dla Dzielnicy, w którym składa się wniosek CEIDG. Przed złożeniem takiego wniosku trzeba zastanowić się i precyzyjnie

wybrać odpowiedni obszar działalności, który określają kody PKD. Ponadto należy podjąć decyzję, w jaki sposób będziemy rozliczać się z Urzędem Skarbowym. Jeśli chce się zostać VAT-owcem w Urzędzie Skarbowym powinno się złożyć deklarację VAT-R. Jeśli jest to pierwsza działalność, przez początkowe dwa lata płaci się preferencyjne składki ZUS. W tym przypadku należy wypełnić druk ZUS ZUA.

Nie taki urzędnik straszny

Okazuje się, że kontakt z urzędami, który obrósł już strasznymi opowieściami i mitami, wcale nie musi być „traumatycznym” przeżyciem. – Zawsze przy konieczności

lukarna studio Iwona łysoń www.lukarnastudio.pl tel.: 693 542 598 Warszawa Nazwa projektu POKL: Przedsiębiorczość w sektorach kreatywnych Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Akademia Leona Koźmińskiego

21

zgłoszenia się do urzędu, bardzo się stresowałam. Jednak, wbrew obiegowym opiniom, spotykałam tam przemiłe panie, które były bardzo pomocne – opowiada Iwona. Właścicielka firmy Lukarna Studio zaznacza, że dotacja, jaką otrzymała w projekcie „Przedsiębiorczość w sektorach kreatywnych”, pomogła jej w zakupie pieców ceramicznych, koła garncarskiego, gliny, szkliw oraz narzędzi niezbędnych do wyposażenia pracowni. – Oczywiście są dni, w których pojawiają się wątpliwości.

Czy zarobię tyle, aby pokryć koszty związane z prowadzeniem działalności?

Czy nie lepiej pracować na „bezpiecznym” etacie? Wątpliwości znikają za każdym razem, kiedy myślę o tym, że właśnie teraz robię to, co najbardziej lubię! Realizuję siebie, korzystając ze swoich najlepszych umiejętności – dodaje Iwona.

KROK 6. Realizacja projektu Po zakończeniu szkoleń i konsultacji z doradcami przychodzi czas na rozkręcanie firmy, realizację biznesplanu, a także zakupy środków niezbędnych do codziennej działalności. Jest to ważny etap. Przedsiębiorca staje się odpowiedzialny za swoje działania.

O czym należy pamiętać, podejmując decyzje finansowe i stawiając pierwsze kroki na otwartym, konkurencyjnym rynku?

Trafić w potrzeby

– Moją pasją jest technika sceniczna i realizacja nagrań. Z zamiłowania jestem muzykiem, od 5 lat gram w zespole rockowym. Znam problemy i potrzeby organizatorów wydarzeń kulturalnych, zespołów oraz ich odbiorców. Założenie własnej działalności nie było spowodowane tylko i wyłącznie chęcią zarobku, ale również poczuciem misji – wspomina swoje początki Paweł Anusiak, właściciel Agencji Muzycznej Ambient. Można odpowiednio przygotować się do założenia własnej działalności, dokładnie badając rynek, na którym będzie się funkcjonować, co w konsekwencji prowadzi do realizacji założeń biznesplanu w stu procentach – W regionie działa kilkanaście firm

22

z branży muzycznej, studia nagrań, sale prób, organizatorzy imprez, lecz żadna z nich nie prowadzi swojej działalności kompleksowo, nie jest w stanie zaoferować wszystkich tych usług. W związku z tym, że moja działalność skupia w sobie wszystkie te usługi, dostaję więcej zleceń i ofert współpracy. Zaledwie po dwóch miesiącach prowadzenia działalności utworzyłem własną imprezę cykliczną – konkurs z nagrodami o nazwie Bitwa Kapel. Dzięki niej wdrożyłem się w rynek, posiadłem całą bazę kontaktów, zespołów i innych osób związanych z kulturą w Toruniu.

Od tamtej pory zacząłem regularnie otrzymywać zlecenia, które pozwoliły mi płynnie rozwijać firmę, kupować nowy, jakże ważny w tej branży sprzęt – dodaje Paweł.

Na własny rachunek

Sumienne przygotowanie do prowadzenia własnej firmy pozwala uniknąć wielu problemów i trudności.

Nie da się jednak ustrzec przed wszystkimi kłopotami – Najtrudniejsze są zdecydowanie spięcia z ludźmi, których niestety nie da się uniknąć w każdej sferze naszego życia, tym bardziej zawodowej – przyznaje Paweł.

– Jeżeli chodzi o papierkową robotę zajmuje się tym moja księgowa. „Trudne tematy”? Coś takiego nie istnieje, kiedy księgowością zajmuje się profesjonalista, wszystko jest prowadzone legalnie i wszystkie opłaty robione są na czas.

Ja tak robię i jak do tej pory nie miałem żadnych problemów.

Zadowoleni klienci i pierwsze pieniądze

Praca „na swoim” to duża odpowiedzialność, jeszcze więcej obowiązków, ale też ogromna satysfakcja.

Przyjemne strony prowadzenia biznesu zdecydowanie jednak przeważają – Najprzyjemniejsze jest to, że spełniam w ten sposób marzenie każdej pracującej osoby, robię to, co jest moją pasją i czerpię z tego korzyści finansowe. Wspaniałym uczuciem jest, gdy na przykład podczas nagłaśniania koncertu widzę uśmiechy na twarzach muzyków i energię pod sceną, a po koncercie otrzymuję podziękowania od zespołu, Wiem wtedy, że wykonałem dobrą robotę – podsumowuje Paweł.

agencja muzyczna ambient paweł anusiak www.agencja-ambient.pl agencja.ambient@gmail.com tel.: 721 569 457 Toruń Nazwa projektu POKL: Masz pomysł – załóż firmę Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Toruńska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.

23

KROK 7.

Zagrożenia Odpowiedzialność za firmę wiąże się z wieloma obowiązkami. Rozpoczynając własny biznes, należy pamiętać o mnóstwie przepisów i opłat, które są ustanowione przez prawo, a nie zawsze wydają się tak oczywiste dla młodych ludzi. Zwłaszcza jeśli jest to ich pierwsza firma i nie spotkali się wcześniej z tymi przepisami. Jednak najważniejszy obowiązek to wytrwałość i wiara we własne, kreatywne pomysły.

Czy jest się czego obawiać?

Co właściwie okazuje się najtrudniejsze w prowadzeniu swojego biznesu? Jakie zagrożenia „czyhają” na młodego, niedoświadczonego przedsiębiorcę? – Najtrudniejsze oczywiście są początki, gdy rozpoczynamy działalność i przychody niekoniecznie są tak duże, jak zakładaliśmy. Inne trudności to trafność wyborów marketingowych? Należy szczegółowo zapoznać się z rynkiem lokalnym i konkurencją, jaką prezentuje, ale też z możliwościami podażowymi – wyjaśnia Michał Marchwiński, właściciel sklepu i wypożyczalni gier w Toruniu. Prowadzenie firmy to ciężka praca, trzeba pamiętać o wielu sprawach i na bieżąco

24

kalkulować wszystkie pomysły. – Moja praca jest moim hobby, zatem mogę rozwijać swoje pasje codziennie przez 8 godzin. Jest to jednak biznes, z którego również chcę żyć, a więc starania o rozwój firmy, zaistnienie na rynku są czasochłonne. Na samym początku praca zajmowała mi 7 dni w tygodniu po przynajmniej 10 godzin dziennie. Jest to dość wyczerpujące, ale i satysfakcjonujące – dodaje zadowolony przedsiębiorca.

czyć na wsparcie profesjonalistów.

Prowadzący zajęcia pokazują, jak można w jeden lub dwa dni przeprowadzić całą papierkową robotę, z którą niedoświadczona osoba zapewne borykałaby się co najmniej przez tydzień. Można dowiedzieć się, jak najlepiej zarejestrować działalność, z jakich ulg skorzystać i w ilu miejscach trzeba złożyć dokumenty, zanim będzie można powiedzieć „mam własną firmę”.

Jak sobie radzić z zagrożeniami?

Korzystajcie z ulg!

Przy otwieraniu działalności gospodarczej niezwykle przydatna okazuje się wiedza zdobyta w czasie szkoleń.

W każdym projekcie młodzi ludzie nie są zostawiani sami sobie, ale mogą li-

Bardzo ważne jest korzystanie z wszelkich ulg, jakie są dostępne dla przedsiębiorstw. Przez pierwszy rok istnieje możliwość płacenia tak zwanego „małego ZUS-u”,

grajfer Strefa gier michał marchwiński www.grajfer.pl sklep@grajfer.pl tel.: 697 702 870 Toruń Nazwa projektu POKL: Fabryka Młodych Firm Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Centrum Technologii Informacyjnych e-Misja

25

co ułatwia wygospodarowanie kapitału na rozwój firmy. – Poza mniejszymi opłatami na ZUS moja firma skorzystała z dofinansowania unijnego na środki trwałe. Dzięki temu mój wkład mogłem w dużo większej kwocie przeznaczyć na wyposażenie sklepu, co było najlepszym możliwym krokiem – przyznaje Michał. Zaleca on młodym ludziom, którzy dopiero myślą o założeniu własnej firmy, aby nie poddawali się i dążyli do spełniania swoich marzeń. Nie zawsze jest kolorowo, można napotkać wiele trudności, ale dobre przygotowanie i wcześniejsze planowanie pozwoli na uniknięcie ich zawczasu. – Przed podjęciem decyzji o prowadzeniu własnego biznesu musicie wiedzieć, czy to jest to, co chcecie robić i jesteście w stanie oddać się temu całym sercem, jeśli tak – nic was nie powstrzyma – zachęca młody przedsiębiorca.

KROK 8.

Praca Wiele młodych firm, które powstały również dzięki uzyskanej pomocy ze środków unijnych, cały czas funkcjonuje i ma się dobrze.

Na początku prowadzenia działalności przedsiębiorcy otrzymują wsparcie finansowe.

Jednak nawet po upływie tego czasu całkiem dobrze sobie radzą. – Zajmujemy się serwisem wszelkich motocykli, skuterów, quadów, zdarzają się także skutery wodne i śnieżne czy motolotnie. Jest to biznes sezonowy, dlatego w okresie od marca do września często nie ma czasu na nic oprócz ciężkiej pracy. Przy zarobkach moich i moich pracowników wciąż opłaty ZUS są wysokie, natomiast trzeba to w pewnym momencie zaakceptować i podjąć wyzwanie. Może nie jest to łatwe, ale da się zrobić przy odrobinie odwagi – wyjaśnia Piotrek Piskorz, właściciel firmy HMK Motocykle.

Codzienność przedsiębiorcy

Nawet gdy praca jest pasją i spełnieniem marzeń, to trudno jest połączyć życie prywatne z obowiązkami, podzielić dzień na pracę i na osobiste sprawy, zwłaszcza że czasu wolnego zaczyna brakować. Młodzi przedsiębiorcy często narzekają na nadmiar spraw do

załatwienia. Trzeba o tym pamiętać, jeśli chce się prowadzić swoją firmę. Czy na dłuższą metę opłaca się rezygnowanie z codziennych rozrywek i przyjemności? – Może ciężko w to uwierzyć, ponieważ niejako nie miałem predyspozycji zawodowych do założenia warsztatu motocyklowego.

W tym momencie kończę AWF Kraków na kierunku fizjoterapia, ale mój upór i idea na założenie swojego biznesu, przyświecająca mi po powrocie z Anglii, była tak silna, że powoli, powoli, małymi krokami, po 4 latach mogę powiedzieć, że firma działa i naprawdę się rozwija – opowiada z dumą przedsiębiorca.

Szanse i wyzwania

Okazuje się, że nawet rozliczenie pro-

jektu nie jest aż tak uciążliwe, jak mogłoby się wydawać. Przy realizacji działań zgodnie z biznesplanem, zakupie sprzętu, przygotowywaniu miejsca pracy, gromadzeniu dokumentacji, utrzymaniu trwałości projektu przedsiębiorca nie jest sam.

Zawsze może liczyć na pomoc instytucji wspierającej w danym regionie.

– Moja działalność trwa nadal i w tym momencie, z perspektywy czasu widzę, że nie było z tym wiele problemów.

Natomiast, jak ze wszystkim, co nowe, człowiek obawia się pewnych rzeczy i jest to całkowicie naturalne. Ciężko też dostosować profil i zasady obowiązujące w moim serwisie tak, aby sto procent klientów było zadowolonych – po prawie czterech latach

HMK Motocykle piotr piskorz www.hmk-motocykle.pl hmkmotocykle@gmail.com tel.: 501 579 537 Kraków Nazwa projektu POKL: Innowacje i biznes Priorytet VI, Działanie 6.2 Realizator projektu: Szkoła Przedsiębiorczości Uniwersytet Jagielloński

27

działalności uważam, że jest to niemożliwe – komentuje Piotrek.

Projekt i... co dalej?

Właściciel warsztatu motocyklowego, pomimo swojego młodego wieku, ma pewne doświadczenia w pracy zarówno w Polsce, jak i za granicą. Przyznaje, że rozkręcenie biznesu może trwać nawet kilka lat. Najważniejsze to konsekwencja i racjonalne, tzn. obiektywne i krytyczne spojrzenie na własną działalność. Nie bez znaczenia pozostają kontakty ze znajomymi, pytania i weryfikacja dotycząca prowadzenia i wizerunku firmy. Ważna jest również jakość usług i wyrabianie renomy – dobrej marki na tle konkurencji.

swot Podejmowanie decyzji w działalności przedsiębiorczej

W działalności przedsiębiorczej, tak na etapie tworzenia nowego przedsięwzięcia, jak i już w czasie funkcjonowania firmy, istnieje potrzeba podejmowania wielu decyzji. Niektóre z nich mają podstawowe znaczenie, a rozstrzyganie ważnych spraw na podstawie intuicji zwykle obarczone jest dużym błędem. Warto więc przy istotnych kwestiach zastosować metody wspomagające proces decyzyjny i zwiększające szanse podjęcia decyzji najlepszej w danej sytuacji dla przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa.

Czym jest analiza SWOT?

Analiza SWOT to jedna z najpopularniejszych technik analitycznych, służąca do porządkowania informacji i wspomagania procesu podejmo-

wania decyzji. Może być wykorzystana w planowaniu nowego przedsięwzięcia, w budowie strategii firmy, a także w poszczególnych obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa, jak np. w produkcji, marketingu, finansach, w analizie projektów i rozwiązań biznesowych.

stane w odpowiedni sposób doprowadzi do korzystnej dla firmy zmiany, zaś zagrożenia (czynniki zewnętrzne negatywne) to czynniki, które stanowią bariery, utrudnienia, dodatkowe koszty czy nawet niebezpieczeństwo zmiany niekorzystnej.

Analiza SWOT nosi swoją nazwę od angielskich słów Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats i uwzględnia silne i słabe strony danego przedsięwzięcia, a także istniejące szanse i zagrożenia. Mocne strony (czynniki wewnętrzne pozytywne) stanowią atuty, przewagi i zalety, natomiast słabe strony (czynniki wewnętrzne negatywne) wskazują na wszystko, co jest słabością, barierą lub wadą. Szanse (czynniki zewnętrzne pozytywne) oznaczają wszystko to, co wykorzy-

Analizę taką wykonuje się zwykle na kartce papieru podzielonej na cztery części lub w tabeli o dwóch wierszach i dwóch kolumnach (rys. str. 30), oznaczając lewą górną część literą S (strengts – silne strony), prawą górną literą W (weaknesses – słabe strony), lewą dolną literą O (opportunities – szanse) i prawą dolną literą T (threats – zagrożenia). W każdą część wpisywane są odpowiednie czynniki. W ten sposób powstają cztery listy: silnych i słabych stron oraz szans i możli-

28

Zasady analizy SWOT

wości. Warto przy tym poszczególne czynniki wpisać nie w dowolnej kolejności, ale według ich wagi i znaczenia dla analizowanego przedsięwzięcia.

Przy prowadzeniu analizy należy kreatywnie i z wyobraźnią podejść do formułowania odpowiedzi na poszczególne pytania. Można analizę podjąć wielokrotnie oraz poprawiać i uzupełniać wpisy, a także prosić inne osoby o pomoc i krytyczne spojrzenie.

Należy przy tym rzetelnie i szczerze odpowiadać na pytania i nie unikać trudnych odpowiedzi. Oszukiwanie samego siebie jest rzeczą mało pożądaną w biznesie.

Należy pamiętać, że analiza SWOT powinna być należycie przygotowana, aby jej wyniki przyniosły oczekiwane korzyści. Trzeba przede wszystkim dobrze zdefiniować problem, jaki zostanie poddany analizie. Warto także zebrać wszystkie informacje potrzebne do przeprowadzenia analizy. Powinny one być możliwie szczegółowe. Jeżeli będą zbyt ogólne lub niekompletne, analiza prowadzić będzie do błędnych wniosków i trudno będzie osiągnąć zamierzony cel. Analiza SWOT nie jest celem samym w sobie, ale środkiem i metodą wspomagającą podejmowanie decyzji oraz pomagającą w lep-

szym rozumieniu czynników, mających wpływ na rozwiązania biznesowe.

Dlatego po niej powinna nastąpić synteza uzyskanych informacji i opracowanie planu działania, który prowadzić będzie do osiągnięcia postawionego celu, a także zapewnienia odpowiednich zasobów, gwarantujących skuteczne wprowadzenie planu w życie.

Przykład analizy SWOT

Rozważmy zagadnienie tworzenia nowego przedsięwzięcia przez młodego inżyniera w postaci firmy z branży IT. Wśród silnych stron wymienić można: dobrą wiedzę na temat sektora i wiedzę zawodową, doświadczenie pracy podczas studiów, pomysł na nowy innowacyjny produkt i dobrą sieć kontaktów zawodowych. Słabe strony to: brak doświadczenia biznesowego, mała wiedza z przedsiębiorczości i zarządzania, niewielkie zasoby finansowe na rozpoczęcie działalności i lokalizacja w małej miejscowości, w dużej odległości od potencjalnych klientów.

Szanse nowego przedsięwzięcia to: podjęcie działalności na rosnącym, rozwijającym się rynku, stosunkowo słaba konkurencja, duża zyskowność planowanej działalności i możliwość wejścia na rynki zagraniczne z powodu nowoczesności rozwiązania

29

i konkurencyjnej ceny ze względu na niższe niż w innych krajach koszty. Wśród zagrożeń przedsięwzięcia wymienić można: stosunkowo niską barierę wejścia dla nowych firm ze względu na niskie koszty rozpoczęcia działalności, zagrożenie konkurencji cenowej ze strony podobnych firm, szybka utrata przewagi konkurencyjnej ze względu na stały postęp technologiczny, a także rosnące koszty pracy.

Szersze wykorzystanie wyników analizy

Analiza SWOT pozwala na stworzenie obrazu sytuacji przed rozpoczęciem planowanego przedsięwzięcia.

Warto w trakcie analizy, kiedy każde zagadnienie rozważane jest bardzo szczegółowo, przedstawione skrótowo w tabeli czynniki opisać znacznie dokładniej, aby utrwalone zostały wszystkie przemyślenia, istotne wątpliwości, uwagi, obserwacje i wnioski dotyczące każdego analizowanego zagadnienia. Chodzi o to aby, później, w czasie realizacji przyjętej koncepcji, kiedy będzie do wykonania wiele pilnych zadań, przedsiębiorca nie zapomniał o niczym, co istotne i aby nie okazało się to brzemienne w skutkach dla realizowanego przedsięwzięcia.

Tekst: Janusz Marszalec

I Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o możliwościach wsparcia ze środków EFS , informacji udzielą: Punkty Informacyjne PO KL Poszczególne adresy można znaleźć na stronie głównej EFS http:www.efs.gov.pl Regionalne Ośrodki EFS http:// www.roefs.pl Porada eksperta jest bezpłatna Informacje o EFS można uzyskać również kontaktując się telefonicznie z Infolinią EFS: +48 801-337-801 lub mailowo: pokl@cpe.gov.pl

31

Publikacja bezpłatna, współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

ISBN 978-83-7610-437-9