Nr014 - 01.2009 _PusulaGazete_web

Page 1

Yabancılar Araba’yı Hızlı Sürüyor İsviçre’de yerleşik yaşayan yabancılar, nüfusun %21’ini oluşturuyorlar. Geçen sene hemen hemen 11 000 yabancı, çoğu kez hız limitini aşma konusunda trafik kurallarını ihlal etmişler ve bu yüzden yargı önüne çıkmak zorunda kalmışlardı. Devlet İstatis-

miz sene %36 olarak tespit edildi. Bunlardan 1000’i Fransız, 1000’i Portekizli ve 950’si İtalyandı. Büyük trafik suçlarını işleyen yabancı kökenli insanların sayısının ortalamanın üstünde olduğu görüldü. Ortaya çıkan sonuçlar gerçekten çok enterasan. Devamı s.18

AZB - 8048 Zürich

Yıl:3 - Sayı:14 - Januar 2009 - Gerçek haberin adresi

tik Kurumu (BfS) ilgilileri, bu rakamın yabancılar içinde yargılananların % 53’e tekabül ettiğini bildirdi. Yargılananlardan 2500’ü İtalyan, 1800’ü eski Yugoslavyalı iken, 1600’ü Alman kökenli sürücüler. Aşırı alkollü olarak direksiyon başına geçen yabancı sayısı, geçtiği-

www.pusulaswiss.ch

‘UN KATKILARIYLA

Toplu Taşıma En Güvenlisi

2007 senesinde, İsviçre’de toplu taşıma araçlarının bulunduğu trafikte (ÖV), 33 kişi hayatını kaybetti. Özel araç kullanıcılarının bulunduğu trafikte ise, on kat daha fazla insan hayatını kaybetti. Teleferik ve gemi yolculuğunda herhangi bir ölüm vakasına rastlanmadı. Devamı s.12

Dikkat

Schengen Vizesi Kaldırıldı Herkes Rahatladı Çok uzun zamandan beri gündemi meşgul eden ‘Schengen Vizesi’ artık sorun olmaktan çıktı. 12 Aralık 2008 tarihinden bu yana, İsviçre’de yaşayan tüm yabancılar Vizesiz, Avrupa ülkelerine seyahat edebiliyorlar. Vizenin kaldırılmasını fırsat

bilen vatandaşlarımız soluğu Avrupa ülkelerinde aldılar. Çoğunluğun alışveriş için gittiği Almanya`da, sınır esnafı işlerin tekrar açılmasından dolayı oldukça memnun. Konuştuğumuz vatandaşlarımız ise yurt dışına vizesiz seyehat etmenin, kendileri-

ni çok sevindirdiğini dile getirdiler. Pusula Gazetesi Schengen vizesinin kaldırılmasıyla ilgili olarak özel bir araştırma yaptı. Hazırlamış olduğumuz haber dosyasında konuyla ilgili tüm ayrıntıları bulabilirisiniz. Devamı s.9/10/11

Konuğumuz Av. Yetkin Geçer

Çocuklarına iyi bakamıyorlar!

Evander Holyfield’e haksızlık!

Bu ay sizlere, Luzern Kantonu’nda çalışmalarını sürdüren Avukat Yetkin Geçer`i tanıtacağız. Kendisiile yapmış olduğumuz sohbette vatandaşlarımıza çok ilginç ve önemli tavsiyelerde bulundu. Vatandaşlarımızın mutlaka bu söyleşiyi okumalarını tavsiye ediyoruz. Devamı s.5

Unicef’in yaptığı bir araştırmanın ortaya çıkardığı sonuca göre, İsviçreli aileler, diğer ülkelerdeki aileler ile karşılaştırıldığında, çocuklarına daha kötü bakıyorlar. Rapor İsviçre’ye kötü not verdi. Toplam25 ülkeden 18’i iyi bir not alabildi. Devamı s.26

46 yaşındaki Evander Holyfield yaşından beklenmedik bir şekilde 12 round boyunca üstün performans gösterdi. Kendisinin hala 1 numara olduğunu kanıtlamasına rağmen, hakem kararlarıyla müsabakayı kaybederek salondan üzgün bir şekilde ayrıldı. Devamı s.33

Deneme Süreli Ehliyetler

01.12.1987’ de veya daha sonra doğan A ve B kategorisindeki ehliyet adayları, ehliyetlerini sadece deneme süresi şartıyla alabilecekler. Aynı kanun, 30.11.2005 tarihinden sonra ehliyet başvurularını yapan kişiler için de geçerli olacak. Yeni ehliyet almış olan kişilerin bu haberi okuması gerekiyor. Devamı s.30

Kirada Olanların Dikkatine!

Yeni kanun değişikliği, endeks ve mukayese kirasına yönelik masraf kirasında, sistem değişliğini amaçlıyor. Çıkarılacak yeni yasa önümüzdeki seneden itibaren federal meclislerde görüşülecek. Yeni sistem, uygulama koşulu ile 2011 senesinde yürürlüğe girecek. Devamı s.16

Abone Olmak İsteyen okurlarımıza Son bir Şans Daha! Hepinizin bildiği gibi iki ay önce başlatmış olduğumuz Abonelik kampanyamız, 1 Ocak 2009’da sona erecekti. Bu ay’dan itibaren sadece Abone olan okurlarımıza ulaştırılacak olan gazetemiz, son bir kez daha ücretsiz olarak tüm okurlarımıza yollandı. Gazete olarak okurlarımıza son bir şans

daha veriyoruz. 1 yıl boyunca Pusula Gazetesi’nin adresinize gelmesini istiyorsanız bu ay içinde 1 yıllık abonelik ücreti olan 10 Frank’ı ödemeniz gerekiyor. Bize destek veren tüm okurlarımıza teşekkür ediyoruz. Ayrıntılar Sayfa 44’te.


2

2008 yÄąlÄą

EditĂśr

acĹlarĹmĹzla, sevinçlerimizle geride kalĹyor. Dileriz 2009 hepimize daha fazla umut, daha fazla sevinç ve daha fazla mutluluk getirir. Pusula ekibi.

Turgut Karaboyun (t.karaboyun@pusulaswiss.ch)

Yeni YÄąl ve Eskiyen YÄąl 2008 Aylar, haftalar ve binlerce saat dolusu 2008 yÄąlÄą geride kalÄąrken; 2009 yÄąlÄą için gĂźnler sayÄąlmaya baĹ&#x;ladÄą, hatta gazetemiz elinize geçtiÄ&#x;inde saatler sayÄąlmaya çoktan baĹ&#x;lamÄąĹ&#x; olacak... ZamanÄąn su gibi akÄąp gittiÄ&#x;i yaĹ&#x;amÄąmÄązda içinde bulunduÄ&#x;umuz saatleri kimimiz çalÄąĹ&#x;arak deÄ&#x;erlendirirken, kimileri de hor kullandÄą... Kimbilir ne çok insan 2008 yÄąlÄą içinde sevdiklerinden ayrÄąldÄą... ne çok insan en sevdiÄ&#x;i insanÄą kaybetti, kimbilir...? AslÄąnda biraz durup dĂźĹ&#x;Ăźnecek olursak, akÄąp geçen zamanÄąn içinde sevdiklerimize ve ailemize karĹ&#x;Äą ne kadar bĂźyĂźk sorumluluk içinde olduÄ&#x;umuzu anlamamak mĂźmkĂźn mĂź? ÇoÄ&#x;unlukla monoton bir yaĹ&#x;am tarzÄąnÄą benimsemiĹ&#x; olan toplumumuzda çalÄąĹ&#x;ma hayatÄą hepimizi birbirimizden uzaklaĹ&#x;tÄąran en bĂźyĂźk etken olarak ortaya çĹkmakta. Diyorum ki, deÄ&#x;erli okuyucularÄąmÄąz, 2009 yÄąlÄą sevdiklerimizle ve dostlarÄąmÄązla daha iyi, daha içten olacaÄ&#x;ÄąmÄąz, daha çok gĂśrĂźĹ&#x;eceÄ&#x;imiz ve birbirimize daha çok zaman ayÄąracaÄ&#x;ÄąmÄąz bir yÄąl olsun... Hepimizin bildiÄ&#x;i gibi, hayatÄąn her anÄąnda

PUSULA IMPRESSUM / 2008 Geht an alle Mitglieder des tßrkischen Journalistenverein Pusula. Verlegeradresse : Pusula tßrkischer Journalistenverein Postfach 1305 / 8048 Zßrich Erscheinungweise: 11 Mal Jährlich Abonementpreis: CHF 9.90 / Jahr Chefredaktor: Turgut Karaboyun Redaktionsleiterin: Gßlter Locher QM: Taner Karapekmez Rechtsberater/in: Ayse Duydu, Mehmet Akyol

vermiĹ&#x; olduÄ&#x;umuz kararlarÄąn bĂźyĂźk Ăśnemi vardÄąr, nelere mal olacaÄ&#x;Äą ve hangi gĂźzellikleri getireceÄ&#x;i Ăśnceden belirlenemeyen... Kolay elde edilemeyen dostluklar Ăźzerinde biraz daha hassas olmaya deÄ&#x;mez diyebilir miyiz? ...yeri geldiÄ&#x;inde yaĹ&#x;anan acÄąlarÄą paylaĹ&#x;mak, yeri geldiÄ&#x;inde heyecanÄą ve sevinci paylaĹ&#x;mak, ĂśnyargÄąsÄąz olmak, içtenlikle birbirimize sarÄąlmak‌ Hepimizin ĂśzlediÄ&#x;i; ama yapmakta zorlandÄąÄ&#x;ÄąmÄąz, karĹ&#x;ÄąlÄąklÄą adÄąmlar atamadÄąÄ&#x;ÄąmÄąz bu Ăśnemli konularda belki de son Ĺ&#x;ansÄąmÄąz olmadÄąÄ&#x;ÄąnÄą nereden bileceÄ&#x;iz? İçinde bulunduÄ&#x;umuz 2009 yÄąlÄąnda bazÄą dostlarÄąmÄązÄą bir kez daha gĂśremeyebiliriz... bunu Ăśnceden bilmek mĂźmkĂźn mĂź? Hadi dostlar gelin bu yÄąl dostluklarÄąmÄąza, dostlarÄąmÄąza daha sÄąkÄą sarÄąlalÄąm... Onlar herĹ&#x;eyden daha Ăśnemli olmayÄą haketmiyorlar mÄą sizce de?

abonelik desteÄ&#x;ini esirgemeyen tĂźm okurlarÄąmÄąza teĹ&#x;ekkĂźr ediyoruz. OkunduÄ&#x;umuzu ve beÄ&#x;enildiÄ&#x;imizi bilmek, bizi daha gĂźzel Ĺ&#x;eyler yapmaya, daha etkin hizmetler vermek için motive ediyor. HakkÄąmÄązdaki gĂśrĂźĹ&#x; ve dĂźĹ&#x;Ăźncelerini çekincesizce paylaĹ&#x;an okuyucularÄąmÄąz bilsinler ki bize bu Ĺ&#x;ekilde çok Ăśnemli bir yardÄąmda bulunuyorlar: Siz deÄ&#x;erli okuyucularÄąmÄązÄąn ĂśvgĂźleri bizleri motive ederken, eksik ya da sizce iyi olmayan çalÄąĹ&#x;malarÄąmÄązÄąn eleĹ&#x;tirilmesi bizler için daha iyiye ulaĹ&#x;mamÄąz için bir uyarÄą niteliÄ&#x;i taĹ&#x;Äąyor. Bu nedenle deÄ&#x;erli okuyucularÄąmÄąz, hepimizin olan Pusula Gazetemiz’in baĹ&#x;arÄąsÄąnÄą, hep birlikte artÄąrmak için dĂźĹ&#x;Ăźnce, ĂśvgĂź ya da eleĹ&#x;tirilerinizi çekincesizce yeni senede de yazmaya devam etmenizi arzu ediyoruz.

Pusula Gazetesi Ekibi olarak, tĂźm okurlarÄąmÄąza dostlarÄą ve sevdikleriyle birlikte saÄ&#x;lÄąk, mutluluk ve baĹ&#x;arÄą dolu, bir yÄąl geçirmelerini diliyoruz.

Abonelikte son ay! Sevgili okurlarÄąmÄąz. Ä°ki ay Ăśnce baĹ&#x;ladÄąÄ&#x;ÄąmÄąz abonelik kampanyasÄąna gĂśsterilen ilgi maalesef beklediÄ&#x;imiz ve arzuladÄąÄ&#x;ÄąmÄąz sonuca henĂźz ulaĹ&#x;amadÄą. TĂźm okurlarÄąmÄązÄąn desteÄ&#x;ini alabilmek için 1 yÄąllÄąk abonelik Ăźcretimizi sadece 10 Frank olarak belirlemiĹ&#x;tik. Ancak abonelik Ăźcretini bu kadar dĂźĹ&#x;Ăźk tutmamÄąza raÄ&#x;men, Ĺ&#x;u ana kadar siz okurlarÄąmÄązdan beklediÄ&#x;imiz desteÄ&#x;i alabilmiĹ&#x; deÄ&#x;iliz. GĂśnĂźl ister ki, sizlere hiçbir Ăźcret Ăśdetmeden her ay posta kutularÄąnÄąza gazetenizi yollayalÄąm. Zaten istemiĹ&#x; olduÄ&#x;umuz 10 Frank’lÄąk abone Ăźcreti posta masraflarÄąnÄą karĹ&#x;Äąlayabilmek için kullanÄąlacaktÄąr. Her gĂźn sizlere, daha iyi hizmet verebilmek için tĂźm ekibimizle birlikte çalÄąĹ&#x;malarÄąmÄązÄą olanca hÄązÄąyla devam ettiriyoruz. TĂźm okurlarÄąmÄązdan kampanyamÄązÄąn son ayÄąnda bize destek vermelerini bekliyoruz. Ĺžu ana kadar bizi destekleyen ve abonelik Ăźcretini yatÄąran tĂźm okurlarÄąmÄąza ayrÄą ayrÄą teĹ&#x;ekkĂźr ediyoruz.

Yeni YÄąlda Pusula Gazetemiz çalÄąĹ&#x;anlarÄąyla birlikte sizlere daha gĂźzel bir Pusula okutabilmek için 2008 yÄąlÄąnda olduÄ&#x;u gibi 2009 yÄąlÄąnda da çalÄąĹ&#x;malarÄąmÄązÄą yoÄ&#x;un Ĺ&#x;ekilde devam ettireceÄ&#x;iz. Bizim için oldukça yoÄ&#x;un geçen 2008 yÄąlÄą içinde yaĹ&#x;adÄąÄ&#x;ÄąmÄąz tĂźm tecrĂźbeleri 2009 yÄąlÄąnda gazetemize yansÄątmak ve kalitemizi daha da arttÄąrmak istiyoruz. Gazetemizin yakÄąnda açĹlacak olan yeni merkez bĂźrosunda daha iyi organize olup, hizmet kalitemizde gĂśzle gĂśrĂźlĂźr deÄ&#x;iĹ&#x;iklikler yapacaÄ&#x;Äąz. Yeni açĹlacak olan bĂźromuzda vatandaĹ&#x;larÄąmÄązÄąn hukuksal problemlerini çÜzmeye yĂśnelik ciddi adÄąmlar atacak, vatandaĹ&#x;larÄąmÄązÄąn hukuksal sorunlarÄąnda ve sorularÄąnda tecrĂźbeli avukatlarÄąn bilgilerinden istifade etmalerini saÄ&#x;layacaÄ&#x;Äąz. Yeni konseptimizi en geç Mart 2008’e kadar tamamlayarak tĂźm geliĹ&#x;meleri sizlere gazetemizden duyuracaÄ&#x;Äąz. 14. sayÄąsÄąnÄą ulaĹ&#x;tÄąrdÄąÄ&#x;ÄąmÄąz gazetemizi ilgiyle okuyan ve bizlerden

Gestaltung: Autoren: Fotoredaktion: Druckerei: Anzeigen :

DESCOM-M.COM Didem Aras, GĂźlter Locher Dereli Color Sun Print 076 342 90 91

Freie Journalisten: BĂźlent Atalay, Atilla Alpullu, ĹžendoÄ&#x;an HoĹ&#x;, Bora Erbil, Sibel Arslan, Tolgay KoĹ&#x;ar, Didem Aras, Mehmet Turan, HĂźseyin Dereli, HĂźseyin TĂźrkkan, MĂźjgan Olguner, Sinan SubaĹ&#x;Äą, Nermin DingiloÄ&#x;lu, Yeter TanrÄąkulu, GĂśnĂźl KocadaÄ&#x;, GĂźlay Zengin, Kader Turgay, Tamer Karaoglu, Hilal Albayrak, Nurcan DurmuĹ&#x;.

SaygĹlarĹmla‌ 357

TeĹ&#x;ekkĂźr : Bu yayÄąnÄąn sizlere ulaĹ&#x;masÄąnda maddi-manevi desteklerini bizlerden esirgemeyen, tĂźm firmalarÄąmÄąza sonsuz teĹ&#x;ekkĂźrlerimizi sunarÄąz. Pusula Gazetesi`nin tĂźm yayÄąn haklarÄą Pusula tĂźrkische Journalistenverein`e aittir. YayÄąnlanan reklamlarda ki sorumluluk, reklamÄą veren firmalarÄąn kendine aittir. HazÄąrlanan haberlerden ve yazÄąlardan haberi hazÄąrlayan kiĹ&#x;iler ya da kaynak gĂśsterilen kurumlar sorumludur. Pusula`da kullanÄąlan tĂźm Haberlerin, FotoÄ&#x;raflarÄąn ve bilgilerin her hakkÄą Pusula`ya aittir. Ä°zinsiz olarak kullanÄąlmasÄą yasaktÄąr, aksi durumda cezai uygulamalar için hukuki iĹ&#x;lemler baĹ&#x;latÄąlÄąr.

3FTNJ 1BSUOFSMFSJNJ[

BernstrBTTF t %JFUJLPO t 5FM t & .BJM JOGP!NFEJB DPN DI t www NFEJB-DPN DI

,PNJOJLBTZPO (à WFOMJL TJTUFNMFSJ 4BOUSBM TJTUFNMFSJ "SU‘L .FEJBDPN :BO‘O‘[EB ƾJSLFUJOJ[ JÎJO HFSFLMJ PMBO Uà N UFLOJL JǾMFSEF CJ[J BSBNBO‘[ ZFUFSMJ

Yeni yÄąlÄąn size ve tĂźm sevdiklerinize saÄ&#x;lÄąk, mutluluk ve huzur getirmesini dileriz. Mutlu YÄąllar. PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NÄ°N KATKILARIYLA HAZIRLANMIĹžTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


Siz hedefleyin, biz yerine getirelim. ab 8.25% Privat Kredi ve Leasing kullananların %75’i normal olarak ödenmesi gereken faizden çok daha fazlasını ödüyor! Bütün ödemelerinizi tek bir yerde toplayın, karlı çıkın.

aat

/24 S 5 Gün

Acil: 360 04 23 079 24

www.akmanfinance.com · info@akmanfinance.com Zürich · CH-8001 Usteristrasse 21 Tel. 043 497 24 77 (78) Mob. 079 240 04 23 079 834 41 45 Fax 043 497 24 79

Olten · CH-4600 Ziegelfeldstrasse 36 Tel. 062 213 09 50 (51) Mob. 079 431 56 25 079 240 04 23 Fax 062 213 09 54

Ayrıca IV-Emeklileri ve yeni oturumu (B, L) olanlara Kredi olanağımız mevcuttur. Die Kreditvergabe ist verboten, falls diese zur Überschuldung führt. (Art 3 UWG) Yeni ürünümüz: Akman Protect, kredinizi ișsizlik, hastalik ve kazaya karșı korur.Unutmayın, risk oluștuğunda satın alınamayacak tek șey sigortadır!

Çabuk. Kolay. Güvenilir. Basel · CH-4051 Aeschenvorstadt 36 Tel. 061 222 20 24 (25) Mob. 079 222 34 27 079 834 41 37 Fax 061 222 20 26

Aarau · CH-5000 Bahnhofstrsse 41 Tel. 062 823 55 50 Mob. 079 240 04 23 Fax 062 823 55 51

Bern · CH-3011 Spitalgasse 37 Tel. 031 311 48 12(13) Mob. 079 222 34 27 079 240 04 23 Fax 031 311 48 14

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

İZ İM U ER RA EL A B A U E İŞ V N RN YE BE

Birlik ve beraberliğimizi, kardeşlik ve dostluğumuzu en sıcak şekilde hissedeceğimiz yeni bir Yıl diliyoruz.


4

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Hastane Düzenlemeleri: Sağlık Pahalılaşacak!

Fakirlik Sağlığa Zararlı! Göçmenler, maddi durumu iyi olmayan yaşlı insanlar, eğitim seviyesi düşük insanlar, çocuğunu tek başına büyüten ebeveynler ve o kişilerin çocukları, genelde sağlık sorunları iyi olmayanlar kategorisine giriyorlar. İsviçre’de yaşayan insanların büyük bir kısmının sağlıklı olduğu ve iyi sağlık hizmeti aldıkları söylenebilir. Fakat, sağlık durumu bazı kesimler içerisinde değişkenlik göstermekte; bu konunun ele alındığı “İsviçre’de Sağlık “ başlıklı Ulusal Sağlık Raporu 2008, Sağlık Gözlem Kurumu Obsan tarafından yayınlandı.

dırmak için halkın desteğine ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Raporda, bunu gerçekleştirmek için daha çok okullara, iş yerlerine ve genel anlamda tüketicilere yönelmek gerektiği açıklanıyor. Sözü konusu rapor, Ulusal Sağlık Politika Projesi altında gerçekleştirildi. 287

Bundan böyle, hastane tedavileri hem kısalacak hem de daha pahalı hale gelecek İsviçre’deki hastane tedavileri hem kısalıyor hem de daha pahalı hale geliyor. Hastanelerin sayısı azalıyor, fakat personel sayısı artıyor. İstatiksel bilgilere göre, 2007 senesinde hastalar, ortalama 10,9 gün hastanede kalarak tedavi gördüğü; bu bilgiler 2001 senesi ile kıyaslanınca, hastaların , ortalama 2 gün daha hastanelerde kaldıklarını belirliyor. Buna rağmen hastanelerdeki günlük geceleme ücreti, 2003 ve 2007 seneleri arasında yükselerek, 1018 Frank’tan -ortalama- 1140 Frank’a çıktı. Yeni Hastane Düzenlemesi, bir diğer kısıtlama olarak da İsviçre’deki hastane sayısını azaltıyor. 1998 senesinde 399 olan hastane sayısı 2006 senesine kadar 333 hastane sayısına düştü. 2007 senesinde ise bu rakam 321’ e düştü. Buna karşın, hastanede çalışan personel sayısı fazlalaşarak 2003 senesinde 123.500’e, tam gün çalışan

personel sayısı ise 2007 senesinde 131.000’e çıktı. Yaşlı Bakım Evleri’nin günlük masrafı 236 Frank! İsviçre’nin bazı bölgelerinde yaşlılar evlerinin günlük masrafı, ortalama 236 Frank olarak belirlendi. 288

Deutsche Zusammnenfassung

Spitalaufenthalte in der Schweiz werden von der neuen Spitalplanung verkürzt, aber jedoch auch teuerer. Nebenbei wird auch geplant die Zahlen der Spitäle zu reduzieren. Jedoch plant man die Zahl des Personal zusteigern. In machen Gebieten der Schweiz werden die Durchschnittlichen Kosten für Alters- und Pflegeheime um dir 236 Frank betragen.

Rapordaki sonuç şu gerçeği ortaya çıkardı: Zengin ve iyi eğitim almış insanlar, diğer konumdaki insanlara göre daha sağlıklı. Göçmenler, maddi durumu iyi olmayan yaşlı insanlar, eğitim seviyesi düşük insanlar, çocuğunu tek başına büyüten ebeveynler ve o kişilerin çocukları genelde sağlık sorunları iyi olmayanlar kategorisine giriyorlar. Eğitim seviyesi düşük insanlar, çoğunlukla aşırı kilo problemi, kalp, kan dolaşımı veya akciğer kanseri gibi sorunlarla karşı karşıya kalıyorlar. Kötü Perspektif ve psiko sosyal stres... Rapora göre bu durumun sebebi, bu kategorideki insanların kötü çalışma şartlarına sahip olmaları, ekonomik sorunlar yaşamaları ve psiko-sosyal stres altında olmaları. Bu insanların çoğu sağlıklı bir yaşam hakkında çok fazla bilgi sahibi olmadıklarından , sağlıksız bir yaşam tarzı uyguluyorlar. Ülkenin sağlık durumunu iyileştirmek ve bu eşit olmayan oranı ortadan kal-

Deutsche Zusammnenfassung

Das National Gesundheitsbericht 2008 “ Gesundheit in der Schweiz”, den das Gesundheitsobservatorium (Obsan) hat veröffentlicht, dass Einwanderer, ältere Menschen oder allein erziehende Eltern und ihre Kinder besonders häufig unter Gesundheitlichen Problemen leiden. Menschen mit einem tiefen Bildungsstand leiden meist an Übergewicht und anderen gesundheitlichen Problemen. Dies würde gemäss dem Bericht an einer schlechteren beruflichen Perspektive und an einer schwierigen wirtschaftlichen Lage liegen. Viele dieser Meschen haben wenige Informationen im Bezug auf eine gesundes Leben. Demgegenüber leben Meschen die besser ausgebildet und wohlhabend sind meist gesünder.

Güngör Garajı Dost ve Esnafları Bir Araya Getirdi Auto Garage Güngör GmbH’nin sahibi Mehmet Güngör’ün ev sahipliği yaptığı ve 28 Kasım Cuma akşamı düzenlenen yemeğe, Zürich esnafı ve Mehmet Güngör’ün dostları katıldı. Haber: Turgut Karaboyun Geçtiğimiz yıllarda da üç kez tekrarlanan yemekli davet oldukça neşeli geçti. Pusula Gazetesi olarak bizim de 2. kez davet edildiğimiz davette Zürih esnafı ve katılan diğer davetliler hazırlanan lezzetli yemekleri tadarken bol bol da sohbet etme ve birlikte eğlen-

me fırsatı buldular. Her geçen yıl daha çok davetlinin katıldığı yemekte bu yıl canlı müzik olması büyük sürpriz oldu. Müşterilere servis ve tamir hizmeti verilen garajın içine davetliler için büyük masalar ve yemek standları kuruldu. Yaklaşık 35 kişinin katıldığı organizasyonda, Mehmet Güngör misafirleriyle tek tek ilgilenerek onlarla sohbet etti. Mehmet Güngör bu tür organizasyonların aramızdaki birlik ve beraberliğin güçlenmesi, dostluk ve arkadaşlığın pekiştirilmesi açısından son derece önemli olduğunu belirtirken, önümüzdeki yıl da yemek daveti düzenleyeceğini bildirdi. Bu yıl dördüncüsü düzen-

lenen ve davetliler tarafından büyük beğeni toplayan bu güzel oraganizasyon için Mehmet Güngör’e teşekkür ediyoruz. Dost ve esnaflarla birlikte aynı ortamı paylaşmak, Pusula Gazetesi olarak bizim için de gerçekten zevkliydi...

286

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


RÖPORTAJ

5

Pusula’nın Konuğu Avukat Yetkin Geçer Bu ay sizlere, Luzern Kantonu’nda çalışmalarını sürdüren Avukat Yetkin Geçer`i tanıtacağız. Kendisi ile yapmış olduğumuz sohbette vatandaşlarımıza çok ilginç ve önemli tavsiyelerde bulundu. İsviçre’de yaşayan ve sorunları olan vatandaşlarımızın mutlaka bu söyleşiyi okumalarını tavsiye ediyoruz. Hazırlayan: Turgut Karaboyun Yetkin Bey, öncelikle bize kendinizi kısaca tanıtır mısınız? 1974 yılında Frankfurt`ta doğdum. İlk, orta ve lise öğrenimimi Frankfurt`ta yaptım. Üniversite yıllarımda hem Frankfurt Havalimanı’nda çalışıp hem de Hukuk Eğitimi aldım. Hukuk Eğitimi’nin hemen ardından staj için Güney Afrika`ya giderek, orada bulunan Alman Büyükelçiliği’nde görev yaptım. Almanya`da başlamış olduğum Hukuk Eğitimi’mi, İngiltere ve İsviçre`de farklı fakültelerde devam ettirdim. Sayın Yetkin Geçer, niçin avukatlık mesleğini seçtiniz? Yurt dışında doğup büyümüş bir Türk olarak, haksızlığa ve dışlanmaya şahsen maruz kaldığımdan ve bu haksızlıklara tahammül edemediğim Avukat Yetkin Geçer için. İnsanların, haksızlığa uğramış ve dışlanmış bireylerle aynı duruma dimizi geliştiriyoruz. düşmelerini önlemek için ve insanlara daha çok faydalı olabilmek ve onların Avukat Yetkin Geçer`in uzmanlık problemlerini çözebilmek için avukat- alanları nelerdir? lık mesleğini seçtim. Uzmanlık alanlarım çok çeşitli… Uluslararası icra takipçiliği, özellikle Sizce avukatların ne gibi sorumlu- Türkiye-İsviçre ve Avrupa Birliği üllukları vardır? keleri arasındaki davalar, uluslararaÖncelikle şunu söylemek gerekir ki; sı boşanma davaları, iş hukuku, borç avukatlık mesleği yargının bir kurucu takibi, ticari ceza hukuku, özellikle unsuru olur. Bunun akabinde toplumda sözde İslam Holdingleri’ne karşı yahuzurun, barışın, hukuk devlet esas- pılan hukuki süreçler, Türkiye`den geların sağlanmasında avukatlara top- len kararların İsviçre`de onaylanması lumsal mühim görevler düşmektedir. gibi davaların yanı sıra, seyahat ve Hukukçu olarak, kanunların ayrımcılık internet konularında faaliyet gösteren yapılmadan uygulanmasını sağlamak önemli şirketlerin hukuki sorunları da ve müvekkillerimizin menfaatlerini da- uzmanlık alanlarıma giriyor. ima kayıtsız şartsız müdafaa etmek üzerimize düşen vazifelerimizdir. Yetkin Geçer`in okurlarımıza ne gibi tavsiyeleri vardır? İkinci önemli nokta ise, bir avukat işi- Vatandaşlarımız avukata çok geç başni gereği gibi takip etmelidir. Bizlerin vuruyorlar. Önemli olan, zamanında üstünde çok büyük sorumluluklar var. ve geç kalmadan avukat yardımı alİnsanlar, bizi haklarının korunması ve mak ve konuyu takip etmektir. özgürlüklerinin sağlanması için vekil tayin ediyor. Eğer biz işimizi gereği Avukat danışmanlığı, herkesin sandıgibi takip etmezsek, başkaları bizim ğının aksine uygun fiyatla yapılmakyüzümüzden bu hak ve özgürlüklerin- tadır. Vatandaşlarımız, rastgele bir iş den yoksun kalabilir ve hayatlarını çok yapmaktansa, işe atılmadan sağlıklı olumsuz biçimde etkileyen mağduri- bir bilgi ve çalışma için avukatlara gityetlere maruz kalabilir. Tabi ki bu yüz- sinler. Avukatların göstereceği yol ve den avukatlık mesleği devamlı araştır- yapacağı danışmanlık ücretleri, uğramayı, okumayı ve kendini geliştirmeyi nılabilen zararlar göz önünde tutulurgerektiren bir meslektir. Bu konuda da sa hiç pahalı değildir. sürekli olarak araştırmalar yapıp, ken-

Okuyucularımız, yayınladığımız bu söyleşi ve belirtilmiş konular hakkında Avukat Yetkin Geçer ile şöyle irtibat kurabilir.

Avukatlık biraz da olsa diş hekimliğine benzer. Önemli olan, dişleri çürütmeden sağlık bakımından geçirmek ve zamanında doktor kontrollerini yaptırmaktır. Çürük büyüdükten ve ağzınız iltihap kaptıktan sonra, dişin çekilmesinden başka çareniz kalmaz, bunun da tedavisi çok ıstırap çekici ve masraflı oluyor. Avukatlık da aynı; doğru zamanda ve erken verilen bilgiler, işin çok daha kısa sürede sonuçlanmasını veya zarara girilmemesini sağlayacaktır. Önleyici ve korucu tedbirler için, hukuk danışmanlığı gerçekten çok önemlidir. Maddi bakımdan zor durumda olan insanlar, avukat masraflarını hangi şekilde karşılayabilirler? Başınız sıkıştı, mahkemeniz var veya müracaat etmeniz gerekiyor. Ancak maddi problemleriniz var; İsviçre Kantonları’nın vermiş olduğu adli yardım bu sorunu ortadan kaldırmaktadır. Ekonomik gücü olmayan bir kimsenin davanın gerektirdiği maddi külfetlerden geçici olarak muaf tutulmasının yanı sıra bedelsiz avukatlık hizmetini de içeren bir dizi adli yardım söz konusu. Adli yardım sadece hukuk davalarında değil, icra iflas takiplerinde,

boşanma, ihtiyati tedbirlerde hatta uluslararası davalarda bile kullanılabilir. Ceza yargılamasındaki adli yardım için kantonların Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nda da ayrıca bir düzenleme yapılmıştır. Baro ve mahkemelerden de ücretsiz hukuki bilgilendirmeler almak mümkün. Böylelikle, maddi açıdan zor durumdaki insanların da işleri görülmüş oluyor. Vatandaşlarımızın avukat korkusu, uğradıkları haksızlıkları müdafaa edememelerinden kaynaklanıyor. Bu da işlerini kaba kuvvete başvurarak halleden, cahil insan imajındaki bir ön yargı olarak karşımıza çıkıyor. Avukatın yazacağı profesyonel bir mektup, karşı tarafta olumlu bir etki bırakır. Yaşadığımız bu dünyada hiç kimse, başka birine hak vermez. Her vatandaş hakkını aramalı ve almalıdır. Haksızlığa uğrayan insanlar üzüntüsünü bir yana bırakıp, avukatlar tarafından aydınlatılmalı ve yönlendirilmelidir.. Sayın Yetkin Geçer, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni iki cümle ile tarif etmeniz mümkün olabilir mi? Her insanın her konuda hakları mevcuttur. Önemli olan cesaretli olup, haklarını yerinde ve doğru kişilerle, gerekince yüce divanlara varan adli yollara başvurarak aramaktır. Sayın Yetkin Geçer röportaj için teşekkür ediyoruz. 351

Avukat Yetkin Geçer  Eisfeldstr. 2a  6005 Luzern Tel: 041 369 10 40  Fax: 041 369 10 41 Cep: 076 222 86 08 Mail: yg@avrupahukuk.eu  Web: www.avrupahukuk.eu

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


6

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Trafik:Zürichliler Dünyanın Çevresini Katediyorlar Zürich Kantonu’nda yaşayan yaklaşık 1,2 milyon insan, her gün 45 milyon kilometre yol kat ediyor. 45 milyon kilometre, dünyanın etrafını bin kezden fazla dolaşmak anlamına geliyor. Zürich Eyaleti’nde yaşayan her vatandaş, gün içerisinde ortalama 38 kilometre yol kat ediyor. Bunun 23 kilometresini arabanın içinde geçiriyor. Bu sonuçları, Zürich İstatistik Araştırmalar Departmanı ortaya çıkardı. Zürichli vatandaşların %29’u ise, zamanlarını kamusal trafikte harcıyorlar. Dolayısıyla, İsviçre olanaklarının ortalamasına göre Zürichliler, %9’dan fazla bir oran ile öndeler. Geriye kalan %11’ lik oranı, bisiklet sürücüleri oluşturmakta. Zürich İstatistik Araştırma Departmanı’ndan Peter Moser’in verdiği bilgiye göre ortaya çıkan ilginç sonuç ise, gün içerisinde bir buçuk saatini yolda geçiren Zürichliler’in bu zamanın neredeyse yarısını, yani 40 dakikasını yürüyerek veya bisikletle geçirmeleri. Ortaya çıkan rakamlar 2005 senesine ait. Mikrozensus 2005 bünyesinde gerçekleşen bu araştırma, İsviçre çapında gerçekleşen trafik davranışları için yapılmıştı. Park&Ride çok fazla tercih edilmiyor Her üç kişiden biri, iş yerine gitmek için kamu ulaşım araçlarını kullanır-

ken, yaklaşık % 60’ı özel araçlarıyla iş yerlerine git-gel yapıyor. Ortalama bir gün içerisinde ise %22’ lik kesim, kendi araçları dışında başka hiçbir araç kullanmıyor. Neredeyse aynı sayıda kişi, sadece yürüyerek veya bisiklet kullanarak bir noktan diğer noktaya ilerliyor. Sadece %8’ lik oran, yani 95.000 kişi, istatistiksel rakamlara göre aynı gün içerisinde ilk önce şahsi araçlarını, sonra da kamusal araçları kullanmıyorlar; yani kırsal alanda yaşayan insanlar, ilk önce araçlarıyla uygun tren istasyonuna gidip oradan yollarına devam etme tercihinde bulunmuyorlar. Moser’in verdiği bilgiye göre, bu duruma bakılırsa Hızlı Tren İstasyonları’ndaki “Park & Ride “ bekleme yerleri, çok fazla kullanılmıyor. Moser: “Eğer biri sabah aracına oturuyorsa, yoluna sonuna kadar aracında devam etme olasılığı çok büyük.” diye ekledi. Her gün trafikte bekleme durumu, bu insanlara hiçbir şekilde caydırıcı gelmiyor. Aynı zamanda Moser, merkez trafikte bekleyen bir aracın içinde tek bir kişinin olmasını da şaşırtıcı buluyor. Moser ,“Bu durum, işi daha da sıkıntılı hale getiriyor. Çünkü, trafiğin yoğun olan saatlerinde zaten bir sürü kişi yolda oluyor ve böyle bir durumda tek bir kişi kendi aracında yolda ise trafik daha da sıkıntılı hale geliyor.” diye fikrini belirtti.

2000 senesindeki anket ile bir kıyaslama yapıldığında, Zürichliler 2005 senesinde 2 kilometre daha fazla yol kat ediyorlar. 3,4 kilometreyi trende Deutsche Zusammnenfassung

Nach einer Untersuchung des Statistische Amt des Kantons Zürich geht hervor, dass Jeder Einwohner des Kantons Zürich pro Tag durchschnittlich 38 Kilometer zurücklegt und 23 davon im Auto. Peter Moser vom Statistischen Amt des Kantons Zürich auf Anfrage sagte , dass von den insgesamt anderthalb Stunden, die jeder Zürcher und jede Zürcherin im Durchschnitt täglich unterwegs

geçiyorlar (yani % 42’si). Departman buna sebep olarak, Bahn 2000’in genişletme çalışmalarını gösterdi.

291

ist, immerhin 40 Minuten - also fast die Hälfte - zu Fuss oder per Velo bewältigen. Die Park & Ride-Anlagen bei den S-Bahn-Stationen werden denn auch «nicht sehr intensiv genutzt, weil nur rund 8 Prozent fahren laut Statistik am gleichen Tag im Auto und im öV. Pendler, die auf dem Land wohnen, fahren also selten mit dem Auto zu einer geeigneten S-Bahn-Station und steigen dort auf die Bahn um.

Her Üç Bebekten Biri Sezaryan Yardımıyla Doğuyor Günümüzde sezaryen doğumlar, en çok şehirsel alanlarda gerçekleştiriliyor. Bazı doktorlar için ise bu durum, bir “günlük yaşam fenomeni” haline geldi. Bazı doktorlar ise sezaryen ameliyatları, sağlık koşullarına bağlıyorlar. Devlet İstatistik Kurumu’nun açıkladığına göre geçen sene doğan bebeklerin % 32.2’ si sezaryen ile dünyaya getirildi. Sezaryanla gerçekleştirilen doğumların giderek arttığı gözlemlendi; 2005 senesinde sezaryenle dünyaya gelen bebek sayısı %30’ un altında olurken, 1998’ de bu oran % 23’lerdeydi. Ancak, sezaryen ameliyat oranının dağılımı yörelere göre eşit değil: kırsal alandaki anne adayları normal doğumu seçerken, şehirlerde yaşayan anne adaylarının normal doğum taraftarı olmadıkları ortaya çıktı. Mesela, 2007’de Paschiavo’ da 10 çocuktan sadece biri sezaryen ameliyatla dünyaya geldi. Zürich şehir merkezinde ise on çocuktan 6’sı sezaryenle dünyaya geldi. Zürich Goldküste, Zug Eyaletinde, Solothurn, Basel bölgesinde ve Schwyz’de, doğal yolla olmayan doğum şekillerinin, ortalamanın çok üstünde olduğu görüldü.

Uzmanlar seyaryenle doğumun sağlığı konuda aynı düşüncede değil... Bu artışın doğuracağı sonuçlar konusunda uzmanlar tartışıyorlar: hastanedeki sezaryen doğumların, normal doğumlara göre iki katı daha pahalı olduğunu ifade eden Çocuk doktoru Cyril Lüdin, gelişmeleri ekonomik sebeplere bağlıyor. Dr. Lüdin: “Finansal sebeplerin yanı sıra günümüzde doğumlar, planlı bir “ Proje “ haline geldi. Dolayısıyla günlük yaşamın içerisinde sezaryen doğumlar da artık yer alıyor.” dedi. Jinekologlar ise, sezaryen doğumun ekonomik sebeplere bağlı olduğu görüşünü ret ediyorlar. Jinekoloji ve Doğum Uzmanı Kurumu’ndan Daniel Surbek, bütün gelişmiş ülkelerde sezaryen doğumların arttığını söylüyor. Bu durumu sağlıksal nedenlere bağlayan Dr.Surbek, annelerin doğum yaşının arttığını ve buna ilişkin olarak da sağlık sorunlarının ortaya çıktığını söyledi. Surbek: “ Özellikle istenen sezaryen doğumların oranı, en fazla %1 ve %2 dir.”dedi. Aslında sağlık sigortaları, sadece sağlık sebeplerine bağlı sezaryen ameliyatlarının masraflarını ödemeliler lakin sağlık sigortaları bu konuyu fazla önemsemiyorlar.

290

Deutsche Zusammnenfassung

In städtischen Gebieten nehmen Kaiserschnitte stark zu. Daten des Bundesamtes für Statistik zeigten an, das letztes Jahr 32,2 Prozent der Neugeborenen durch einen Kaiserschnitt auf die Welt kamen.Dies bedeutet eine starke Steigerung: 2005 waren es noch weniger als 30 Prozent der Kinder, die keine natürliche Geburt hatten, 1998 sogar erst 23 Prozent. Über die Ursachen des Anstiegs streiten sich die Fachleute. Manche behaupten, dass dies

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

finanzielle Gründe hat, denn ein Kaiserschnitt kostet doppelt soviel als wie eine Normal Geburt. Doch die Gesellschaft für Gynäkologie und Geburtshilfe behaupten, dass Dies medizinische Gründe hat, weil zum Beispiel die Mütter älter würden und damit die medizinischen Probleme zunähmen. Normalerweise müssten die Krankenkassen nur bei gesündheitlichen Gründen einen Kaiserschnitt bezahlen, doch in Wahrheit guckt keiner richtig hin.


İstediğiniz her an test sürüşü

Yeni Yılda Muhteşem İndirim İNDİRİM Civic Modeli Fırsatı kaçırmayın yepyeni 5000.bir Honda sahibi olun! CHF

İNDİRİM Accord Limu.

3000.-

İNDİRİM Accord Kombi

3000.-

CHF

İNDİRİM CR-V Modeli

3000.-

CHF

Bizden desteklerini esirgemeyen tüm müşterilerimize teşekkür eder, yeni yılda sağlık, mutluluk ve esenlikler dileriz.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

CHF


8

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Aargau, Otoban Yolunun Yapımını Hızlandırdı İnşaat tasarısı, devletin isteği üzerine alan planlamasına alındı. Aargau Yönetimi, kantonda A1’in 6 şeride genişletilmesi çalışmalarını hızlandırmayı amaçlıyor. Bu yüzden de tasarının alan planlamasına alınmasını istiyor. Aynı zamanda Heitersberg’deki genişletme çalışması da taleplerin arasında yer alıyor. (sda) Aargau’daki A1, 32 kilometre uzunluğuyla 4 şeritten 6 şeride genişletilmek isteniyor. Yönetim Meclisi bu isteği, eyaletsel alan planlaması içerisine aldırmak istiyor. Aynı zamanda ikinci bir SBB Heitersberg Tüneli bu plana dahil edilmek isteniyor. Yönetim Meclisi’nin cuma günü verdiği bilgiye göre, bu istek planlaması zaman kaybedilmeden işleme alınmalı. Çünkü 15-20 seneye kadar yapılacak olan alt yapı çalışmalarının hazır olması gerekiyor. A1’in 6 şeride genişletilme projesi, meclisi birkaç şarta bağlıyor. Bu şartların arasında yerleşim yerinin, doğarının ve çevrenin korunması ve aynı zamanda çevre haklarının da korunması yer almakta. İsviçre’ye özgü bir özellik sayılan bir hareketle, alansal planlamaya yine Parlamento karar verecek. Kanuni geçerlilik için ise ilk etapta Yönetim Meclisi’nin yeşil ışık yakması gerekiyor. Tren altyapı genişletmesi

UNUTMAYIN!

PUSULA GAZETESİNE ABONE OLMAK İÇİN BU AY SON ŞANS. 1 YILLIK ABONELİK SADECE 10 FRANK

Meclis, aynı zamanda bir nevi ara sonuç olarak, alansal planlamaya ikinci SBB Heiterberg tünelini ekleme arzusu içerisinde bulunuyor. Heiterberg’deki ray sayısının arttırılması gerekiyor. Aargau’nun buna karşılık ülke dışı ve ülke içi yoluculuklardan istifade etmesi gerekiyor. Geliştirilmek istenen Heiterberg Tüneli, gelecekteki ( ZEB)Tren Altyapı Gelişim Ana Projesine dâhil değil. Otoban genişletmesinin maliyeti 1,1 Milyar Frank Meclis, A1’in altı şeride çıkarılması için plan ve çalışmalarının süresini 20 yıl olarak belirledi. Maliyet ise, 1,1 milyar Frank olarak tahmin edilmekte. A1’in genişletilmesi, toplamda 3,5 metre olarak kesinleştirildi. Meclis, toplam alan ihtiyacının ise 12 hektar olacağına dair tahminler yapmakta. Zaten neredeyse gerekli olan alanın yarısının otoban bölgesine dâhil olduğu söyleniliyor.

289

Deutsche Zusammnenfassung

Im Aargau soll die A1 auf einer Länge von 32 Kilometern von vier auf sechs Spuren ausgebaut werden und jetzt möchte der Bundesrat dieses Vorhaben beschleunigen. Auch ein zweiter SBB-Heitersbergtunel soll in diese Planung eingetragen werden. Den Eintrag des Ausbaus der A1 auf sechs Spuren verknüpft der Regierungsrat mit mehreren Bedingungen. Dazu gehören unter anderem die Schonung von Siedlungen,

Landschaft und Umwelt sowie der Schutz vor Immissionen. Auch einen zweiten SBB-Heitersbergtunnel bei Lenzburg und die Neubaustrecke Chestenberg will der Regierungsrat im Richtplan als sogenannte Zwischenergebnisse verankern. Der Regierungsrat rechnet damit, dass die Planung und die Bauarbeiten für eine sechsspurige A1 im Aargau bis zu 20 Jahre dauern. Die Kosten werden 1.1 Miiliyarde Franken.

Devletin Emeklilik Sigortası’nda Büyük Açıklar Geçmişte federal şirketleri de vuran mali kriz, git gide devletin emeklilik sigortasını da etkisi altına almaya başladı. Devlete ait emeklilik sigortalarının hepsi, asıl masrafın üzerine ek masraflarla uğraşıyorlar. En son yapılan ek masraf tahminlerine bakıldığında, Devlet Emeklilik Sigortası Publica, Kasım 2008 sonunda %97 oranlarındaydı. Hans Widmer’in ( SP/LU) sorusuna, bir Ulusal Meclis Toplantısı’nda cevap veren Maliye Bakanı Hans-Rudolf Merz, Publica’nın Deutsche Zusammnenfassung

Mittlerweile befinden sich alle aktuellen oder früheren Bundespensionskassen in Unterdeckung. Wie Finanzminister Hans-Rudolf Merz am Montag im Nationalrat auf eine Frage von Hans Widmer (SP/LU) erklärte, würde es gemäss den neusten Schätzungen der Deckungsgrad der Pensionskasse des Bundes Publica Ende November noch bei 97 Prozent liegen. Damit weist die Publica eine Unterdeckung von 1,1 Milliarden Franken aus. Die Situation der Pub-

ek masrafını 1,1 milyar Frank olarak açıkladı. Publica’nın durumu yıl boyunca oldukça kötüye gitti. 2008’in Ocak ve Temmuz ayları arasında ek masraflar, 106,5 den %99,5 oranına düştü. . PUBLICA’nın 2007’ de açıkladığı 2 milyarlık rezervleri, yeni yılın ortalarında bitmişti. Devlete ait emeklilik sigortaları geçmişte de bu sorunla uğraşmışlardı. Postanenin emeklilik sigortasının da, Kasım 2008 sonunda %86,4 oranıyla yani 1,8 milyar Frank değerinde ek lica hat sich im Verlaufe des Jahres drastisch verschlechtert. Bereits zwischen Januar und Juni 2008 war der Deckungsgrad von 106,5 auf 99,5 Prozent gesunken. Die Wertschwankungsreserven von 2 Milliarden Franken, die die PUBLICA Ende 2007 noch ausgewiesen hatte, waren damit bereits Mitte Jahr aufgebraucht. Die grösste Deckungslücke hat die Vorsorgestiftung der SBB mit 2,9 Milliarden Franken. Der Deckungsgrad betrug hier nur noch 80 Prozent.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

masraf bütçesine sahip olduğu belirtildi. En büyük açık, 2,9 milyar Frank ile SBB’nin sigorta kurumu oldu. Merz’in verdiği bilgiye göre, kapatma dereceleri %80 oranlarına düştü. Swisscom (Complan)’ da %91,3 ile 600 milyon Frank açık, Ruag’da 90,2 127 milyon Frank açık ve Skycare’ de %92 de 70 milyon Frank açık tespit edildi. 311

Hans Rudolf Merz


İSVİÇRE’DEN HABERLER

9

İsviçre’de Paralel İthalatın Yolu Açıldı İsviçre’ye, Avrupa Birliği Bölgesi’nden paraleli İthalat ile getirilen patentli malların parlamentoda sürüncemede kalmasına artık son verildi. Ulusal Meclis, Ständerat’ın (küçük meclis) uzlaşma önerisini ucu ucuna kabul etti. Hazırlayan: Yeter Tanrıkulu Paralel İthalat Dosyası en sonunda İsviçreli tüketiciler için olumlu bir dönüm noktasına girdi. Ulusal Meclis, hararetli bir tartışmadan sonra 94’e karşı 83 oy ile Ständerat’ın kararını kabul etti ve Avrupa alanından paralel ihracat için onay verdi. Tüccarlar bundan böyle, patent korumalı malları resmi olarak satış kanalından geçirme hakkına sahip olacaklar. Onaylanan kararla birlikte, İsviçreli ithalatçılar Avrupa Birliği’ndeki diğer ülkelere kıyasla daha fazla satın alma olanağı yaratacakları gibi, yüksek bir alım gücü kullanılmasını sağlayacaklar. Araştırmaların çıkardığı sonuca göre, birçok alanda bu uygulama kullanılıyor: Bilgisayarlar, mutfak araç gereçleri, saatler, televizyonlar, fotoğraf makineleri, makineler gibi lüks mallar gıda maddeleri için İsviçreli tüketiciler ve firmalar, Avrupa Birliği Ülkeleri’ne göre çok daha fazla para ödemek zorunda kalıyorlar. Yıllardır süren girişim sonunda amacına ulaştı

Paralel İthalat’a izin verilmesiyle bu ticaret modeli artık bozulabilir. Sadece ilaç ithalatı resmi satış kanalı üzerinde yasak olarak kalacak. İlaç sanayisi de alınan kararı kabullenmek zorunda kaldı. Aslında yasak için genel bir tutum bekliyorlardı; geçtiğimiz yıllarda, buna yönelik her türlü kolaylaştırmalara karşı çıkmaya çalıştılar. Hükümet Meclisi’nin önerisinde sunduğu gibi istismarlardaki sabit kuralların çıkarılması onlara yetecekti. Interpharma Branş Federasyonu’ndan Thomas Cueni konuyla ilgili fikrini: “Artık bu düzenlemeyle yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor.’’ şeklinde belirtti. Paralel İhracat’ın yandaşları da aynı fikirde. On yıllık savaşlarından galip çıktıkları için içleri rahat. Tüketici Hakları Derneği’nin Başkanı Simonette Sommaruga, başarıları konusunda oldukça sevinçli olduklarını bildirdi. Bern SP Milletvekili, paralel ithalatın fiyatları düşürme konusunda yardımcı olacağını ifade etti. ‘‘Bunun sonuçlarını, tarım sektöründen edinilen tecrübeler gösteriyor.’’dedi. Bu alandaki paralel ithalatlar, yılbaşından beri uygulanıyor. Çiftçilerin, tohumları ve bitki korucuyu maddeleri paralel ithalattan almamaları için İsviçreli üreticiler, fiyatlarını % 50’ye kadar düşürdüler. Bunun sonucu: Paralel ithalatın imkan derecesinde olduğunu göstermek bile yüksek fiyatları sallantıya sokmak

için yeterli bir sebep olabiliyor. Perakendeciler de dün parlamentonun kararını dikkate aldılar. IG’den Martin Schläpfer; ‘‘ Böylelikle ithalat bariyeri kaldırıldı.’’ diyerek, her iki meclisin vereceği kesin kararın olumlu olmasını ve düzenlemenin en geç 2010 senesinde yürürlüğe girmesini ümit ettiğini belirtt. Liberaller yine öfke saçtılar... SVP ve FDP temsilcileri, paralel ithalat yandaşlarına yüklendiler. Onları; ‘‘ucuz popülizm’’ yapmakla ve İsviçre’yi deney yeri yaparak tehlikeye sokmakla suçladılar. Kendi içlerinde bulunan kişileri de eleştirdiler: Jacques Bourgeois, Hans Rudolf Gysin, Markus Hutter, Otto Ineichen, Christa Markwalder, Georges Theiler ve Christian Wasserfallen. Bunların hepsinin liberal düşünen, fakat parti doktriDeutsche Zusammnenfassung Der Nationalrat hat sich nach einer hitzigen Diskussion mit 94 zu 83 Stimmen dem Entscheid des Ständerats angeschlossen und Parallelimporte aus dem europäischen Raum zugelassen. Die Händler erhalten damit neu das Recht, patentgeschützte Güter am offiziellen Vertriebskanal vorbei einzuführen. Das Parallelimport-Dossier nimmt für die Schweizer Konsumenten doch noch eine gute Wende. Das ermöglicht es den global tätigen Konzernen, über die Generalimporteure in der Schweiz systematisch

nini takip etmediklerini söylediler. BDP delegasyonu ile SP; Yeşiller ve CVP yeni ithalat düzenlemesi için çoğunluk oluşturmayı başardılar. FDP için ise bu durum çok acı bir yenilgi. Parti bu dosyayı önemli ‘‘stratejik bir pazarlık’’ olarak adlandırdı. Bunun üzerine, tabandaki birçok üyenin hayır cevabına rağmen, İsviçre’nin Liberal Düşünce İşletmecisi, Paralel İthalat için izin verdiğini söyleyince sinirler daha da gerildi. 342 mehr zu verlangen als im Ausland und so die hohe Kaufkraft abzuschöpfen. Diese Bereiche sind: Computer, Küchengeräte, Uhren, Fernseher, Fotoapparate, Maschinen und Lebensmittel. Einzig bei den Arzneien bleibt die Einfuhr am offiziellen Vertriebskanal vorbei verboten. Dem gestrigen Entscheid ging erneut ein gehässiger Schlagabtausch voraus. Die Vertreter von SVP und FDP bezichtigten die Parallelimport-Befürworter, «billigen Populismus» zu betreiben und den Forschungsplatz Schweiz zu gefährden.

İsviçre Schengen’in Bir Parçası Oldu Brüksel’de memnuniyet söz konusu iken, aynı zamanda tehditvari sözler de söylendi İsviçre, artık Schengen Bölgesi’nin bir parçası oldu. Görevli Avrupa Birliği Komiseri Barrot, Brüksel’de bağlılıktan çıkacak sonuçlar konusundaki sorumluluklara dikkat çekti. 11 Aralık 2008’in geri dönüşümsüz olarak sonra erdiği an olan, saatlerin gece yarısını bir dakika geçe yani 12 Aralık 2008’in ilk dakikasından itibaren İsviçre ile Avrupa Birliği arasındaki Schengen Bağlılık Anlaşması yürürlüğe girdi. İsviçre, 25. Ülke olarak Schengen Alanı’nın sınırsız karayolu ve gemi trafiğinin bir parçası oldu. Hava trafiğinde ise şahıs kontrolleri, Mart 2009 ayının sonlarına doğru sona erecek. Avrupa Birliği Komisyonu’nun merkezi Brüksel de, bu kadar yıldan sonra, nihayet İsviçre ile de Schengen Bağlılığı’nın gerçekleşmesinden dolayı rahat bir nefes alındı. Fransız Avrupa Birliği Komiseri Jacques Barrot medya yetkililerine, geçmişte Avrupa Ülkeleri’nin anlaşma için ihtiyaç duyduğu onayın verilmemesinin teknik sebeplerden kaynaklanmadığını, asıl sebebin vergi kaçakçılığına dayandığına dair bir açıklama yaptı. Şu an ise Liechtenstein aynı sorunu yaşıyor. Dış sınırların korunması

Federal Devlet’in Schengen alanına girmesinden hoşnut olduğunu gösteren Barrot, aynı zamanda bu bağlılığın sorumluluklarını da hatırlattı ve özellikle Schengen dış sınırlara değindi; buna ilişkin olarak, Avrupa Birliği Sınır Güvenlik Acentesi ile bir anlaşma söz konusu oldu. Schengen-Kanunları sürekli geliştirildiği için İsviçre de bu gelişmelere uymak zorunda kalacak. Barrot, bu pragmatik başlangıcın özellikle İsviçre’nin özdeşliğinin zedelenmeden yapılmasını istedi. Komiser, özellikle şahıslara yönelik seyahat özgürlüğü konusundaki yeni uygulamaları ve biyometrik pasaportları ele aldı. Schengen Alanı’nda, er ya da geç, geometrik pasaportların alınması söz konusu iken, şahısların seyahat özgürlüğü ile pasaport meselesi kanuni değil, tamamen siyasi bir durum. Barrot, tekrar tekrar şahsın seyahat özgürlüğüne karşı olma kanaatini tekrarlıyor ve bu durumun İsviçre’nin Schengen Alanı’ndaki girişini değiştirebileceğini söyleyerek, “Bir Avrupa Birliği Ülkesi’nin seyahat özgürlüğünün kaldırılmasıyla sınırların da kaldırılmasını bir kefeye konulduğunu kabul etmiyoruz.“ diye fikrini belirtti. Gümrük kontrolleri, dolaşım manevrası mı olacak? İsviçre, ne Avrupa Birliği’ne ait ne de Gümrük Birliği’ne ait bir ülke olmadığı

için, sınırlardan geçmek isteyen yolcuların eşyalarını kontrol etmeye devam edecek. Daha önceden de uygulanan kontroller, Avrupa kriterlerine göre gerçekleşecek. Yani, sadece şüpheli durumlarda ufak çaplı denetimler yapılacak. Barrot, endişe duyduklarını onayladı. Çünkü, İsviçre Gümrükleri, sistematik kişi kontrollerini ve mal kontrollerini yine de yapabilirler. Eğer buna yönelik şikâyetler gelirse, Avrupa Komisyonu temsilcilerinin veya üye ülkelerin Schengen Kurulu’nda bu konuyu dile getirmeleri gerekecek. 321 Deutsche Zusammnenfassung Die Schweiz ist als 25. Staat Teil des Schengen-Raums mit dem grenzenlosen Reiseverkehr geworden – sofern die Reise auf dem Landweg oder über Binnengewässer erfolgt. Im Luftverkehr werden die systematischen Personenkontrollen Ende März, auf den Wechsel der Flugpläne hin, wegfallen. In Brüssel, dem Sitz der EU-Kommission, ist die Erleichterung spürbar, dass die Schengen-Assoziierung nach so vielen Jahren nun Wirklichkeit geworden ist. Zur langen Zeit, welche die Ratifizierung des Abkommens in den EU-Staaten brauchte, machte der zuständige Kommissar, der Franzose Jacques Barrot, in einem Gespräch mit Schweizer Medienvertretern klar, dass dafür nicht etwa technische Gründe, sondern das Problem der Steuerflucht verantwortlich war. Im Besonderen hatte

der Kommissar die kommenden Abstimmungen über die Personenfreizügigkeit und die Einführung biometrischer Pässe im Blick. Barrot wiederholte seine Überzeugung, ein Nein zur Personenfreizügigkeit könnte der Schweiz den Zugang zum Schengen-Raum verbauen: «Wir sehen nicht ein, wie ein EU-Mitgliedland den Wegfall der Personenfreizügigkeit mit dem Wegfall der Grenzen vereinen könnte.» Barrot bestätigte, dass eine gewisse Sorge herrsche, die Schweizer Grenzorgane könnten versucht sein, die systematischen Personenkontrollen durch die Warenkontrollen gleichsam auf kaltem Weg wieder einzuführen. Sollten entsprechende Klagen laut werden, müssten Vertreter der EU-Kommission oder der Mitgliedstaaten die Angelegenheit im Gemischten Schengen-Ausschuss zur Sprache bringen.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


10

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Schengen ĂœyeliÄ&#x;iyle DeÄ&#x;iĹ&#x;en Genel Detaylar Sistematik Ĺ&#x;ahÄąs kontrolleri kaldÄąrÄąldÄą, sÄąnÄąr kontrolleri ise devam edecek. 12 AralÄąk’tan itibaren, Ä°sviçre Schengen ĂźyeliÄ&#x;ine dâhil oldu. SÄąnÄąrlarda çok fazla deÄ&#x;iĹ&#x;iklikler beklenmezken, zaten uzun zaman Ăśnce Schengen kurallarÄą uygulanÄąyordu. Ä°sviçre’nin de baÄ&#x;lÄą olduÄ&#x;u Schengen Ăźyesi Ăźlkeler, sÄąnÄąrÄą aĹ&#x;an nehir trafiÄ&#x;indeki sÄąnÄąrlarda da Ĺ&#x;ahÄąslara yapÄąlan kontrollerin kaldÄąrÄąlmasÄąnÄą amaçlÄąyordu. GĂźvenlik unsuruna yĂśnelik Ăśnlemlerin dengeli Ĺ&#x;ekilde ayakta kalmasÄą veya dĂźzeltilmesi için bir çok tedbir alÄąndÄą. Bunun için, Schengen BĂślgesi’nin gĂźmrĂźk gĂźvenlikleri arttÄąrÄąldÄą. Mesela Rusya sÄąnÄąrlarÄą, Beyaz Rusya ve Ukrayna sÄąnÄąrlarÄą ve aynÄą zamanda Orta Akdeniz Ăźlkeleri Ä°spanya, Fransa, Ä°talya ve Yunanistan gibi Ăźlkelerin sÄąnÄąr gĂźvenliklerinin arttÄąrÄąlmasÄą gibi. Ä°sviçre’nin sadece havalimanlarÄąnÄąn Schengen dÄąĹ&#x; sÄąnÄąrlarÄą kaldÄą. Onlar ise, bir sonraki yÄąl, 29 MayÄąs UçuĹ&#x; PlanÄą DeÄ&#x;iĹ&#x;ikliÄ&#x;i’nde Schengen’e uygun hale getirilecek. Bir diÄ&#x;er Ăśnlem de, sÄąnÄąr dÄąĹ&#x;Äąndaki polis ortak çalÄąĹ&#x;malarÄąnÄąn geliĹ&#x;tirilmesine yĂśnelik oldu. Ă–zellikle bu konuda, Schengen – Arama Sistemi’yle (SIS) hukuk yardÄąmÄąnÄąn geniĹ&#x;letilmesi ve en fazla ßç aylÄąk oturma izinlerinde ortak bir vize politikasÄąnÄąn uygulanmasÄą için çalÄąĹ&#x;malar yapÄąldÄą. SÄąnÄąrlardaki deÄ&#x;iĹ&#x;iklikler 12 AralÄąk 2008’den itibaren, Ä°sviçre’nin Ăźlke sÄąnÄąrlarÄąnda sÄąnÄąrÄą geçmede Ĺ&#x;ahÄąslara yĂśnelik kimlik kontrolĂź kaldÄąrÄąldÄą. ‘‘Sistematik SÄąnÄąr Kontrolß’’ Ĺ&#x;eklinde adlandÄąrÄąlan kontrollerin, kiĹ&#x;iye yĂśnelik Ĺ&#x;Ăźpheler olmadan uygulanmasÄą yasaklanacak. Ä°sviçre, Avrupa BirliÄ&#x;i’ne ve GĂźmrĂźk BirliÄ&#x;i’ne dâhil olmadÄąÄ&#x;Äą için istisnai bir durum olarak, Ä°sviçre SÄąnÄąr Polisi (GWK), gĂźmrĂźklenmeyen veya Ăźlkeye sokulmasÄą yasak olan mallar için kontrollerine devam edecek. Buna baÄ&#x;lÄą olarak, kiĹ&#x;ilerin de kontrolĂźne devam edilecek. Bu yĂźzden, sÄąnÄąra giren yolcular Ăźzerlerinde pasaport ve kimlik kartÄą taĹ&#x;Äąmaya devam etmek zorunda kalacaklar. EÄ&#x;er polis tarafÄąndan Ĺ&#x;Ăźphe uyandÄąrÄącÄą bir unsur bulunursa, mal kontrolĂź dÄąĹ&#x;Äąnda da kiĹ&#x;ilerin kimliÄ&#x;ine yĂśnelik kontroller yapÄąlabilecek. Mobil kontrol iĹ&#x;lemleri, Ăźlke sÄąnÄąrÄą içerisinde yapÄąlacak. Tren garlarÄąnda yapÄąlan ve Ăźzerinde Ĺ&#x;Ăźphe uyandÄąrÄącÄą unsuru bulunmayan kiĹ&#x;ilerdeki kontroller, SÄą-

nÄąr Kontrol MemurlarÄą ve Eyalet Polisi tarafÄąndan yÄąllar Ăśnce uygulanmaya baĹ&#x;lamÄąĹ&#x;tÄą. Komuta sorumluluÄ&#x;u, Eyalet PolisliÄ&#x;i’nin toleransÄąna kalmÄąĹ&#x;. Schengen AnlaĹ&#x;masÄą, G-8 Zirvesi, Ekonomi Forumu veya Futbol DĂźnya KupasÄą veya benzeri organizasyonlarÄąn yapÄąldÄąÄ&#x;Äą riskli dĂśnemlerde Ĺ&#x;ahÄąs kimlik kontrollerinin tekrar uygulamaya geçirilmesine izin veriyor. Schengen Bilgi Sistemi Liechtenstein sÄąnÄąrÄą, geçiĹ&#x; dĂśnemi için Ăśzel bir durum olarak gĂśsteriliyor. ÇßnkĂź bu Beylik, Ä°sviçre’den sonra Schengen’e baÄ&#x;lÄą bir Ăźye olacak. AnlaĹ&#x;mada, 24 saat kontrol gerçekleĹ&#x;tirilen bir video kamerasÄąnÄąn, araçla geçilebilecek sÄąnÄąrlara yerleĹ&#x;tirilmesi, GWK’ nÄąn ve St. Gallen, GraubĂźndens ve Liechtenstein polisliklerinin ortak gĂźvenlik analizleri, sÄąnÄąr alanÄą içerisinde GWK’nÄąn mobil kontrolleri ve Schaanwald’da (GKW, Liechtenstein ve Avusturya’nÄąn polisleri) bulunan iletiĹ&#x;im bĂźrolarÄąnÄąn merkezi koordinasyonla gĂźvenlik ve sÄąnÄąr polislerince Ăśnlemler alÄąnmasÄą gerekecek. GĂźvence saÄ&#x;layan Banka SÄąrrÄą Schengen ile ceza unsurlarÄąnda kanunen ortak bir çalÄąĹ&#x;ma elde edilecek. Fiskal alanda Ä°sviçre, daha Ăśnce de olduÄ&#x;u gibi sadece vergi Ăśdeme konusunda hukuki yardÄąm saÄ&#x;layacak, vergi kaçakçĹlÄąÄ&#x;Äąna ise karÄąĹ&#x;mayacak. EÄ&#x;er Schengen dolaysÄąz yoldan vergi kaçakçĹlÄąÄ&#x;Äąnda kanunen bir ilerleme gĂśsterir ve bu konuda bir zorunluluk koyarsa, Ä°sviçre sÄąnÄąrsÄąz bir Ä°stisna DĂźzenlemesi için pazarlÄąÄ&#x;ÄąnÄą yaptÄą ( Optout). BĂśyle bir kanuni geliĹ&#x;me olur ve Ä°sviçre bunu kabul etmezse, Ä°sviçre Schengen BaÄ&#x;lÄąlÄąÄ&#x;Äą konusunda bir sorun yaĹ&#x;amayacak. Ä°sviçre, 2008 AÄ&#x;ustos ortalarÄą itibariyle Avrupa çapÄąnda geçerliliÄ&#x;i olan Schengen Bilgi Sistem temelindeki Arama Ortak ÇalÄąĹ&#x;masĹ’na yĂśnelik izne sahip. Bu sistem, Ulusal Arama Sistemi Ripol bĂźnyesi altÄąnda gerçekleĹ&#x;iyor ve sÄąnÄąr dÄąĹ&#x;Äąna çĹkarÄąlmak istenen suçlar, organize edilmiĹ&#x; hÄąrsÄązlÄąklar, insan, uyuĹ&#x;turucu ve silah kaçakçĹlÄąÄ&#x;a karĹ&#x;Äą yapÄąlan savaĹ&#x;ta çok Ăśnemli bir iĹ&#x;lem olarak gĂśrĂźlĂźyor. SIS’de sÄąnÄąr içine girme yasaÄ&#x;Äą olan kiĹ&#x;iler, adaletten kaçan kiĹ&#x;iler, aranan kiĹ&#x;iler ve ĂźstĂź kapalÄą aranan kiĹ&#x;iler sÄąnÄąrdan geçirilmeyecek. Bunun yanÄą sÄąra, çalÄąntÄą mallar da (otomobil, silahlar, pasaport-

lar) bu Ăśnleme dahil olarak sÄąnÄąrlardan geçirilmeyecek. Ĺžu an SIS’de yaklaĹ&#x;Äąk 27 milyon veri kayÄątlÄą. Bunlardan, 26,3 milyon Sachen pasaportlu 730 000 kiĹ&#x;iden, tutuklanmasÄą gereken 23 000 kiĹ&#x;i kayÄątlÄą. Adalet ve Polis DepartmanĹ’nÄąn ilk ßç ay için orta bilânçosu, olumlu sonuçlandÄą; gĂźnde ortalama 30 isabetin, uluslararasÄą bir karĹ&#x;ÄąlaĹ&#x;tÄąrmadan oldukça yĂźksek bir oran olduÄ&#x;u sĂśylenmekte. Ä°sviçre’de gĂźnlĂźk, 130.000 SIS soruĹ&#x;turmasÄą gerçekleĹ&#x;tiriliyormuĹ&#x;. Ăœlkenin merkezi konumu buna neden olarak gĂśrĂźlĂźyor. Sistematik SÄąnÄąr Kontrolleri’nin kaldÄąrÄąlmasÄą ile gerçekleĹ&#x;tirilen rakamda bir dĂźĹ&#x;ĂźĹ&#x; bekleniyor. DiÄ&#x;er taraftan SchengendÄąĹ&#x; sÄąnÄąrlarÄąnÄąn havalimanlarÄąnda, ĂśnĂźmĂźzdeki sene soruĹ&#x;turmalarÄąn sayÄąsÄą artacak. Vize dĂźzenlemelerinde deÄ&#x;iĹ&#x;iklik Ä°sviçre’nin Schengen-AnlaĹ&#x;masÄą ile birlikte Ĺ&#x;imdiye kadar uygulanan vize kurallarÄą da deÄ&#x;iĹ&#x;ecek; ilk aĹ&#x;amada Ä°sviçre vatandaĹ&#x;larÄą, bu konuyla alakalÄą olmayacak, daha çok Ĺ&#x;imdiye kadar Ä°sviçre’de oturumu olduÄ&#x;u halde vize zorunluluÄ&#x;u olan bir ßçßncĂź Ăźlkenin vatandaĹ&#x;Äą olan kiĹ&#x;ileri ilgilendirecek; Ä°sviçre’de oturma iznine sahip olan kiĹ&#x;ilere hangi Ăźlke vatandaĹ&#x;Äą olurlarsa olsunlar, aynÄą Ä°sviçre vatandaĹ&#x;lÄąÄ&#x;Äąna ve pasaportuna sahip olan kiĹ&#x;ilerde

olduÄ&#x;u gibi, Schengen kapÄąsÄą açĹlacak. Yani onlarÄąn bu durumda vizeye ihtiyacÄą olmayacak. Onlar da artÄąk ‘‘SÄąnÄąrlarÄą Olmayan Avrupa’’ya girmek için sadece Ä°sviçre’deki ikametlerini kanÄątlayan kimliklerini (B ve C Kimlik kategorisi) veya pasaportlarÄąnÄą yanlarÄąnda bulunduracaklar. AynÄą zamanda vize zorunluluÄ&#x;u olan kiĹ&#x;iler de rahat bir nefes alabilecek: Turist olarak veya iĹ&#x; sebebiyle Ä°sviçre’ye ve Schengen AlanĹ’na girmek isteyenler, seyahatlerini gerçekleĹ&#x;tirebilecekler. Ĺžimdiye kadar normalde, Schengen Vizesi dÄąĹ&#x;Äąnda ayrÄąca bir Ä°sviçre Vizesi talebinde bulunmak zorundaydÄąlar. Bahrin, Katar, Kuveyt Oman, Suudi Arabistan, Tayland, Tayvan ve BirleĹ&#x;ik Arap Emirlikleri’nden insanlar, istisna durumda olan kiĹ&#x;ilerdi. Onlara, Ä°sviçre giriĹ&#x;i için sadece bir Schengen vizesiyle mĂźsaade ediliyordu. Bundan bĂśyle sadece bir Schengen Vizesi ile, emirlikler hala Schengen AlanĹ’na dahil olmasa da, Liechtenstein sÄąnÄąrlarÄą içine girilmesine izin verilecek. Schengen vizesi almak zorunda olan bazÄą istisna Ăźlkeler de var: Ä°sviçre’yi ziyaret etmek isteyen Amerika BirleĹ&#x;ik Devletleri’ne ait oturma izni olan bir BrezilyalÄąlar ve Ä°sviçre ile Ăśzel bir anlaĹ&#x;masÄą olan GĂźney Afrika vatandaĹ&#x;larÄą artÄąk vize zorunluluÄ&#x;una tabi tutulacak. 338

Deutsche Zusammnenfassung

Die Schengen-Staaten, zu denen die Schweiz seit dem heutigen Tag als assoziiertes Mitglied gehĂśrt, haben vereinbart, dass mit dem Ziel eines mĂśglichst freien Flusses des grenzĂźberschreitenden Verkehrs die Personenkontrollen an den Binnengrenzen abgebaut werden. An der Landesgrenze finden seit dem heutigen Tag keine Personenkontrollen allein aufgrund des GrenzĂźbertritts mehr statt. Sogenannte ÂŤsystematischeÂť Grenzkontrollen ohne Verdacht sind untersagt. Die Schweiz bleibt allerdings ein Sonderfall, weil sie nicht Mitglied der EU-Zollunion ist. Mit Schengen wird die justizielle Zusammenarbeit bei Strafverfahren ausgebaut. Im Fiskalbereich leistet die Schweiz auch weiterhin nur Rechtshilfe bei Abgabebetrug, nicht aber bei Steuerhinterziehung. Mit der As-

soziierung der Schweiz an das Schengen-Abkommen der EU ändern sich die bisher gewohnten Visa-Regeln. In erster Linie betroffen sind jedoch nicht Schweizer Staatsbßrger, sondern AngehÜrige von visumspflichtigen Drittstaaten. Fßr jene, die in der Schweiz eine Aufenthalts- oder Niederlassungsbewilligung besitzen, Üffnet sich der Schengen-Raum gleich wie fßr Personen mit Schweizer Pass. Doch man muss entweder den Wohnsitz in der Schweiz angeben oder seinen Reisepass zeigen. Ebenfalls eine grosse Erleichterung erfahren visumspflichtige Personen, die ein beliebiges Land im Schengen-Raum und auch die Schweiz besuchen wollen, sei es aus geschäftlichen Grßnden oder als Touristen. Bisher mussten sie in der Regel zusätzlich zum Schengen-Visum ein Schweizer Visum beantragen

)BMJM ,VSU t Hardstr. 43 t 8004 ZĂźrich t t XXX GBIS JO DI t & .BJM GBISLVSU!IPUNBJM DPN t (PPHMF BSBNB )BMJM ,VSU ;Ă SJDI

Ehliyet AlacaklarÄąn Dikkatine !

Fahrschule

Theoriekurs

Nothelferkurs

Verkehrskunde145.-/h

Verkehrskunde

Fahrlektion 78.-/h

'JZBUMBS‘N‘[ TBEFDF 1FǾJO ÚEFNFMFS JÎJO HFÎFSMJEJS

Pazar gĂźnleri de sĂźrĂźĹ&#x; kurslarÄą vermekteyiz. Kßçßk Gruplar halinde TĂźrkçe Theorie sÄąnavÄą yapma Ĺ&#x;ansÄą.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

"ǘVTUPT BZ‘OB LBEBS NVIUFÇľFN LBNQBOZB


İSVİÇRE’DEN HABERLER

11

Yapılan alışverişler için Gümrük Listesi Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinden yapılan alışverişlerde oldukça dikkatli olmak gerekiyor. Birçok ürün belli ölçülerde alışveriş kapsamına girerken, alışverişte ölçüyü kaçıranlar yüksek para cezasına çarptırılıyorlar. Pusula Gazetesi, hangi üründen ne kadar satın alabileceğinizi sizler için araştırdı. Esas olarak Serbest Sınır değeri çerçevesinde değeri 300 Frank olan Gıda Maddeleri ( alkollü içeceklerin dağıtımı), şahısların bizzat yanlarında taşımaları ve ev ortamında hususi kullanmaları şartıyla vergisiz sayılacaktır.

Tarımsal üretim ile oluşan hassas mamuller yalnızca yüksek miktarlarda geçerli sayılacaktır. Bundan fazla miktarlardaki ürünlerin değerleri gözetilmeksizin her zaman vergilendirmeye tabi olacak. Gümrükten geçirilmek istenen ürünün değeri toplamda 300 Frank’ı geçerse vergilendirilecektir. Birden fazla kişi için gümrüksüz toplama hesap işlemi kesinlikle yasaktır. Gümrükten muaf, ürünün miktarı ve serbest olarak sınırlardan geçmesi, sadece bir kişi için ve günde bir kez işlenecektir.

Vergisiz azami miktar / Miktarı aşan ürünlere uygulanacak Gümrük Vergisi Ürün 2. Vergisiz azami miktar / Miktarı aşan ürünlere uygulanacak Gümrük Vergisi

Kişi başına/ günlük vergisiz azami Gümrük vergisi Fazla miktar, ürürünün miktar kg/l Frank değedeğeri 300 Frank’ı rinde göre geçmemek şartıyla

Tereyağı ve Kaymak ( Kahve, yarı yağlı, sos veya %15 süt yağı içeren ekşi kaymak, tatlı kaymak dâhil)

Toplamda 1 l/kg2)

16.-2)

Süt ve benzeri ürünler (peynir veya labne içermeyen)

Toplamda 5 l/kg2)

3.-2)

Yumurta

2,5 kg2)

3.702)

Sebze 1)

Çeşide göre 20 kg

3.70

Meyve, Portakal hariç 1)

Çeşide göre 20 kg

3.50

A) Dana, sığır, koyun, keçi’den soğutulmuş ve dondurulmuş et ve yenilebilir et ürünleri

Toplamda 0,5 kg 2)

20.- 2)

B) A grubundan hayvanların yenilebilir et ürünleri, tuzlanmış (konserve halinde), kurutulmuş veya buğulanmış halde

Patates içeren ürünler (Pommes chips v.b.) Sıvı Yağ, yağ ve margarin Elma, Armut ve Üzüm suyu, Elma ve Armut şarabı

Kaplumbağa eti ve kaplumbağa etinden yapılan mamullerin ithalatları yasak. Avrupa Birliği Ülkelerinden ve Norveç’ten gelen havyar da ise kişi başı 125 gram’a izin veriliyor. Katma değer Vergisi Katma Değer Vergi oranı %2,4. Makbuzu gösterebilmek işi Gümrükte kolaylaştırıyor.

Alkol içerikli İçecekler Vergisiz 17 Yaşından büyük Kişiler günlük: %15 alkol oranına kadar, 2 Litre ve %15 alkol oranından fazlada, 1 Litre Vergisiz içki hakkına sahipler. Doğal şarap için Gümrük vergisi a) Seyahat esnasında veya sınırdan geçerken izin verilen rakamlar aşağıda belirtildiği gibi olacak:

Kırmız ve beyaz doğal şarap

20 Litreye kadar litre başına Frank

Fazladan miktarda litre başına Frank

-.60

3.-

b) Tren/ Karayolu/ Uçak seyahatlerinde izin verilen rakamlar

Kırmızı şarap

20 kg brüt her brüt kilo başına Frank

Brüt 3)20 kg den fazla litre başına Frank

Şişelerde

-.50

2.45

Büyük şişelerde1)

-.34

2.42

küplerde2)

-.34

1.08

Şişelerde

-.50

3.-

küplerde2)

-.34

3.27

1) 1 veya en fazla 2 Litreden fazla Toplamda 3,5 kg 2)

13.- 2)

2) 2 litreden fazla içerebilen şişeler 3) 20 kilo brüt olarak gönderilen oranlarda toplamda bir gümrük işlemi yapılı-

yor

A grubuna ait hayvanların ve kanatlı hayvanların etlerinden oluşan et ürünleri ve et konserveleri Tahıl ve Değirmende öğütülen ürünler

Federal Veteriner Dairesi’nin internet sayfasından alabilirsiniz www.bvet. admin.ch.

Üçüncü ülkelerden ithal edilen hayvansal ürünlere ise kati kurallar uygulanmakta. Birçok ürün için ithalat yasağı konulmuş veya sınır kontrolündeki veteriner tarafından bir denetleme yapılırken belirli belgeler sunulması şartı getirilmiştir. Konuyla ilgili bilgileri

Beyaz şarap

Her çeşit kanatlı hayvanların Et ve yenilebilir et ürünleri Yenilebilir et ürünlerinde 3) ve kandan oluşan Sosis ve benzeri et ürünleri

Hayvan menşeli ürünlerin belirlenmesi (Süt ürünleri, bal, deniz ürünleri v.b dâhil) Norveç ve Avrupa Birliğinden gelen hayvansal ürünler, satışa sunulmaması ve özel kullanılması kaydıyla veteriner onayına gerek duyulmadan, sınır kontrolünden geçebilir.

Alkollü içeceklerde verilen gümrük vergisi

Çeşide göre 20 kg

1.50

2,5 kg

7.50

Toplamda 4 l/kg 2)

2.10 2)

Toplamda 3 l

-.90

Köpüklü şarap

Litre başına 1.30 Frank

%22 volüm alkollü tatlı şarap

Litre başına 3.50 Frank

Bira ve bezeri içecekler

Litre başına 25 Frank

Konyak, likör ve benzeri alkollü içecekler %20 alkol volüm

Litre başına 6 Frank

% 20 – 40’dan fazla alkol

Litre başına 12 Frank

%40 – 60’dan fazla alkol

Litre başına 18 Frank

% 60’dan fazla alkol

Litre başına 23 Frank

1) Avrupa Birliği ve EFTA Devletleri dışındaki ülkelerden yapılan ithalatlarda bitki koruma önlemleri göz önünde bulunduruluyor. Tarım Bakanlığı ( BLW) geçerli koşullar hakkında bilgi veriyor.

Katma Değer Vergisi

2) Hayvansal etlerden veya benzeri ürünlerden yapılan mamuller ( 3 rakamı ile belirlenmişler) mahfuz kalıyor.

Bu ürünlerin Katma Değer Vergisi %7,6 oranında. Gümrükte makbuzu göstermek ise işi kolaylaştırıyor. 354

3) Ağırlığı üzerinden %20 et içerenler grubu

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


12

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Toplu Taşıma Araç Trafiği Daha Güvenli 2007 senesinde, İsviçre’de toplu taşıma araçlarının bulunduğu trafikte (ÖV), 33 kişi hayatını kaybetti. Özel araç kullanıcılarının bulunduğu trafikte ise, on kat daha fazla insan hayatını kaybetti. Toplu taşıma araçlarının karıştığı trafik kazalarında 165 kişi, genelde trafikte riskli hareketler yüzünden yaralandı. Bu sonucu, Trafik Bakanlığı (BAV), yayınlanan halka açık trafik raporunda açıkladı. Bundan sonra her yıl, bu şekilde bir raporlama gerçekleştirilecek. 2007 senesinde, tren kazalarında 22 kişi öldü ve 11 kişi de şehir içi otobüs veya tramvay trafiğinde hayatını kaybetti. Teleferik ve gemi yolculuğunda herhangi bir ölüm vakasına rastlanmadı. 165 kişi ise toplu taşıma araçlarının karıştığı trafik kazalarında sadece yaralandı. Toplam 204 kazada ise ölümler, ağır yaralanmalar veya yüksek maddi zararlar tespit edildi. Gemi trafiğinde ise sadece ufak kazalara rastlandı. Tramvaylarda, 6 kişi ağır yaralanmış ve 12 kişi de hafif yaralanmış. Riskli hareketler Açıklanan raporda, toplu taşıma araçlarının karıştığı kazaların, genelde yolcuların riskli hareketleri nedeniyle

oluştuğu bildirildi. Bu kazaların büyük çoğunluğu yolcuların, tren ve tramvay raylarından geçmeleri veya tehlikeli bölgelerde bulunmalarından dolayı oluştu. Kara yolundaki kazalar ise, genelde karşıdan gelen araçların çarpışmalarıyla gerçekleşti. BAV, İsviçre’de, toplu taşımanın güvenli olduğunu yazdı. Buna kanıt olarak, 2007 senesinde oluşan özel araçlardaki 384 ölüm vakasını ve 5235 olan ağır yaralı sayısını gösterdi. 293 Deutsche Zusammnenfassung

In der Schweiz starben im Jahr 2007 22 Personen bei Unfällen mit Eisenbahnen und 11 Personen bei Unfällen im Nahverkehr (Bus/Tram) sowie mit Autobussen . Keine Todesfälle gab es bei Seilbahnen und in der Schifffahrt. Das Bundesamt für Verkehr (BAV) präsentierte am Freitag den

Bericht zur Sicherheit im öffentlichen Verkehr. Künftig soll es jährlich einen solchen Sicherheitsbericht geben. Häufigste Ursache der Unfälle im öV sei risikoreiches Verhalten der späteren Opfer, heisst es im Bericht weiter. Dazu gehören das Überqueren von Gleisen und Tramschienen oder

der Aufenthalt im Gefahrenbereich. Das BAV schreibt, dass der öffentliche Verkehr in der Schweiz sicher ist. Zum Vergleich: 384 Menschen verloren 2007 ihr Leben im Individualverkehr. 5235 Personen wurden schwer verletzt.

İstanbul`u Keşfedin!

Tarih, Kültür, Sanat, Lezzet, Moda ve Eğlence Sizleri Bekliyor

Fiyatlarımız 01.12.2008 ile 31.03.2009 tarihleri arasında geçerlidir. 22.12.2008 ile 06.01.2009 tarihleri arasında yüksek sezon fiyatları uygulanacaktır. Ücretlere THY ucuşu, Havaalanı vergileri, Otel konaklama ve kahvaltı dahildir.

Golden Crown 3* 3 gece CHF

449.-

Santa Sophia 3* 3 gece CHF

449.-

goldencrownhotel.com

santasophia.com

Antea Hotel 3*

Arcadia Hotel 4*

3 gece CHF

449.-

3 gece CHF

549.-

anteahotel.com

hotelarcadiaistanbul.com

Richmonds Hotel 4*

Swiss Hotel 5*

3 gece CHF

599.-

richmondhotels.com.tr

3 gece CHF

938.-

www.istanbul.com

Yeni yılınız kutlu olsun

swisshotel.com.tr

THY yetkili satış acentası

Fiyatlarımız Çift kişilik Oda’da tek kişi için geçerlidir.

Rezervasyon: Tel.: 044 454 81 81 - ZH Havalimanı Tel.: 043 816 50 85 - info@vatan.ch PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


İSVİÇRE’DEN HABERLER

13

Yeşil Elektrik Piyasalarda Patlama Yarattı Yeşil Elektrik için yeni teşvik sistemi sınırlara dayandı. Kayıtların başladığı ilk altı ayda 5426 tesise, masrafları karşılayacak abone ücretleri (KEV) için kayıtlar yapıldı. Enerji Bakanlığı (BFE), çözüm yolları bulmaya çalışıyor. Bern’ de BFE Başkan Yardımcısı Michael Kaufmann’ın basına yaptığı açıklamaya göre, Photovoltaik’de kanunen belirlenmiş masraf sınırlarına ulaşıldı ve KEV’deki masraf örtüşmesinin tamamı kapandı. Parlamento bu yüzden uzun süreli bir Stop-and- Go politikasından kaçınmak zorunda. Kaufmann, teşvik sisteminin durdurulmasının söz konusu olduğunu söyledi. Projenin Yenilenebilecek Enerji Kullanımı çalışmalarının, oldukça profesyonel bir çevre tarafından hazırlandığı belirtiliyor. Bir milyar Frank değerinde bir yatırım rakamının söz konusu olabileceği de ayrıca belirtildi. Photovoltatik için bekleme sırası oluştu 1 Mayıs 2008’ den itibaren, 10 megavata kadar yenilenen elektrik üreticileri, hidroelektrik santrallerden, Photovoltaik, Rüzgâr Enerjisi, Geotermik, biyolojik maddeler ve biyolojik atık maddeler ile çalışan santralleri için KEV’ e başvurabilirler. Başvuru işlemleri, BFE tarafından görevlendirilen Ulusal Ağ İşletim Şirketi SWISSGRID AG tarafından yapılıyor. 1 Ocak 2009’dan itibaren kesin işlemler başlıyor. Yeni sisteme uygun santraller ve onların SWISSGRID AG’ ye yaptıkları faaliyete geçme başvurularını kesin olarak tamamladıklarında, belirtilen süreden itibaren KEV’den ağa salınan elektrik akımını almaya başlayacaklar. BFE’nin açıklamasına göre bu başvuru akını, İsviçre’de yenilenebilecek elektrik potansiyelinin oldukça büyük olduğunu gösterdi. Ağustos 2008’de bile, yeni Photovoltaik Santraller için yıllık geliştirme kontenjanı dolmuştu. Bu yüzden, BFE’nin bir durdurma bildirgesi açıklaması gerekiyordu. Yaklaşık 3000 tesis ilk olarak işleme alınamadı ve bekleme listesine eklendi. Başvuru yapan ve kanuni taleplere cevap veren diğer teknolojik şirketler

ise KEV tarafından işleme alındı. 0,45 Rappen Zam Enerji Kanunu, her teknoloji türü için bir masraf kapatıcısı ön gördü. Bu oran, KEV’in toplam rakamındaki bir teknolojiye ön görülen üretim payı olarak görülmekte. Rüzgâr enerjisinde ve Biyolojik Madde enerjisinde bu kapatma payı maksimum %30 oranında ve hidroelektrik santrallerde %50 ve Photovoltatik santrallerde bu oranın %5’lerde olduğu ön görüldü. Enerji Kanunu, finansman olarak KEV’e maksimum kilovatda 0,6 Rappen destek veriyor. 2009 senesinde bu zam, 0,45 Rappen olacak ve bunun yıllık toplamı ise yaklaşık 250 milyon Frank olarak hesaplandı. Böylelikle masraf ödemeleri şimdilik güvenlik altına alındı. Kaufmann, ilk senenin sorun olmadığını söyledi. KEV’e, şu anda faaliyette olan santraller verildi. Daha çok Photovoltatik santrallerden bahsediliyor. Diğer teknolojilerin santralleri ancak 2010 senesinde faaliyete geçecek ve ağa bağlanmış olacaklar. Bu santrallere ancak, gerçek anlamda elektrik ürettiklerinde masraf yüklenecek. Ek masraf finansmanlarının daha önceki anlaşmaları, 2025 senesine kadar devam edecek. Hidro enerji santralleri için ise 2035 senesine kadar geçerli kalacak. Fakat 2009 senesinde itibaren KEV ücretinden hesap yapılacak. Swissolar daha fazla araç talep ediyor İsviçre Güneş Enerjisi Uzman Birliği (SWISSOLAR), solar enerjisi konusunda çok acil gelişimler talep ediyor. BFE, KEV’nin oldukça büyük bir konstrüksiyon hatasını ortaya çıkardığını söyledi: araçların kısıtlanması. Ortalama bir süre için KEV ‘in kapalı olmaması gerekli görülüyor. Henüz küçük olan solar enerji branşı için durum, kritik gözüküyor. Halen yoğun çalışmalar sürüyor. Fakat Swissolar, 2010 senesinde hiçbir talep gelemeyeceğini ve güneş enerji sistemine talep olmayacağını bildirdi. Şu an kim evini güneş enerjisi ile donatmak istiyorsa, elektrik enerjisini çok fazla kullanma şansına sahip olmayacak gibi görünüyor. 312

Deutsche Zusammnenfassung

Seit dem 1. Mai 2008 können Produzenten von erneuerbarem Strom aus Wasserkraft (bis 10 Megawatt), Photovoltaik, Windenergie, Geothermie, Biomasse sowie Abfällen aus Biomasse ihre Anlagen für die KEV anmelden. Das Anmeldeverfahren wird im Auftrag des BFE von der nationalen Netzgesellschaft swissgrid AG durchgeführt. Die Anmeldeflut zeigt laut BFE, dass das Potenzial zur Produktion von erneuerbarem Strom in der Schweiz beträchtlich ist. Rund 3000 dieser Anlagen können vorderhand nicht berücksichtigt werden und wurden auf eine Warteliste gesetzt. Zur Finanzierung der KEV sieht das Energiegesetz einen Zuschlag von maximal 0,6 Rappen pro Kilowattstunde vor. Im Jahr 2009 beträgt der Zuschlag 0,45 Rappen, was eine Gesamtsumme von rund

250 Millionen Franken ergibt. Damit ist die Finanzierung der Einspeisevergütung vorerst sichergestellt. Die bestehenden Verträge der Mehrkostenfinanzierung bleiben bis 2025, bei den Wasserkraftwerken bis 2035 gültig. Ab 2009 wird jedoch über den KEV-Zuschlag abgerechnet. Swissolar fordert mehr Mittel Der Schweizerische Fachverband für Sonnenergie (swissolar) fordert dringend eine stärkere Förderung der Solarenergie, denn ab 2010 werde praktisch nichts mehr gebaut, schreibt swissolar. Wer erst jetzt sein Haus mit einer Solaranlage ergänzen wolle, habe praktisch keine Chance mehr, diese wirtschaftlich zu betreiben.

Pusula Gazetesinde yayınlanmasını istediğiniz reklam ve ilanlarınız için

076 342 90 91 numaralı telefonu arayabilirsiniz.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


14

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Yahudi Profesörden Kuran Sitesi İsrailli bir profesörün, üç Müslüman öğrencisi ile birlikte kurduğu internet sitesinde insanoğlunun günlük hayatta önüne çıkan engelleri Kuran-ı Kerim yoluyla aşması gerektiği öğütleniyor ve İslami bir perspektiften gündelik sorunlara nasıl yaklaşılması gerektiği anlatılıyor. ‘Quranet.net’ adresinden erişilebilen sitenin kurucuları, öncelikli amaçlarının İslam ve Batı dünyası arasında bir köprü oluşturabilmek olduğunu belirtiyorlar. Modern dünyada yaşanan günlük problemlerin Kuran yoluyla aşılabileceğini anlatan bu sitenin kurucuları aynı zamanda insanlara sunulan formüllerin temel kaynağının Kuran-ı Kerim olduğunu belirtiyorlar. Projenin öderliğini yapan Hayfa Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ofer Grosbard, Kuran’ı modern hayata uyarladıklarını ve daha yararlı bir hale getirdiklerini belirterek özellikle stresin ve kargaşanın oldukça fazla olduğu

günümüz yaşantısında sorunlara İslami bir yaklaşımla çözüm aradıklarının üzerinde duruyor. Quranet isimli site, Müslümanların kutsal kitabı Kuran’ın içeriğini belli bölüm ve konular altında gruplayarak kullanıcılara kolaylık sağlıyor. Açlık, hastalık gibi günlük hayatın bir parçası olan problemlere cevap arayan sitede ‘açlık saldırı yapmayı haklı kılar mı?’ gibi soruların cevaplarına yer veriliyor. Kullanıcıların sorularına İslami perspektiften cevaplar aranırken bilimsel ve psikolojik birtakım açıklamalara da yer veriliyor. Böyle bir proje fikrinin ilk olarak üniversitede ders anlatırken kafasında belirdiğini belirten Ofer Grosbard, ‘Kuran’ın güzelliğini ortaya çıkarmaya çalışıyoruz!’ şeklinde bir tanımlama kullanıyor ve Kuran’da olumlu ve yapıcı birtakım mesajların üstü kapalı bir biçimde sunulduğunu, kitabın bu iyi anlaşılamayan bölümlerini herkesin anlayabileceği bir biçimde sunmayı

hedeflediklerini de söylüyor. Kuran’ın ve psikoloji biliminin oldukça güçlü bağları olduğunu da vurgulayan Grosbard, öğrencilerinin Kuran’ın önemli bölümlerini kendisine sunarak web sitesi projesine oldukça büyük bir katkı sağladıklarını belirtiyor. İngilizce olarak hazırlanmış bu sitenin

belli bölümlerinde kutsal kitaptan alınmış Arapça metinler de yer alıyor. İnternetin tüm dünyada gittikçe yaygınlaştığını söyleyen Grosbard dünya genelinde 1.5 milyar Müslüman’ın yaşadığını ve Quranet’in bu insanlar için yol gösterici olacağını düşündüğünü belirtiyor. 313

Regensdorf Caddeleri Göz Hapsinde Regensdorf, 160.000 Frank’a kenar köşe mevkileri için özel bir radar makinesi satın aldı. Belediye, bu flaş makineyi başkalarına da kiralamayı düşünüyor. Regensdorf caddelerinde yeni bir radar görev başında. Belediye görevlisi Stefan Trottmann’ın verdiği bilgiye göre, belediye bu aleti 160.000 Frank’a satın aldı ve bununla şehrin kenar köşe caddelerini gözetlemeyi amaçlıyor. Trottmann: ‘‘Geceleri bu mevkilerde çok hızlı araç kullanıldığını tespit ettik. Aynı zamanda halk, bizi bu konuda uyardı.” dedi. Trottmann, bu radar makinesinin 24 saat kontrol etme özelliğini çok avantajlı buluyor. Yeni radarın bir diğer avantajı ise taşınabilir olması; araç kullanıcıları, radarın nerede olduğunu tam olarak bilemedikleri için özellikle hız limitlerine dikkat ediyorlar. Trottman’ın açıklamasına göre, Belediyenin trafik polisleri, trafiği sadece gündüzleri detaylı ve dakikası dakikasına gözlem altında tutabiliyorlar. Yine de yeni radar polislerin işlerini ellerinden almıyor tam tersine onlara daha çok iş üretiyor; radarın çektiği fotoğraflar polisler tarafından inceleniyor ve ceza kesiliyor. Çoğu kez, daha fazla iş fakat kazanç yok Üretici firma, bu 1,5 ton ağırlığındaki makineyi, her iki haftada bir, daha çok hız sınırı 30 km. olan bölgelere ve okulların bulunduğu çevrelere yerleştiriyor. Bunun için de özel bir römorka ihtiyaçları var. Bunun üzerine, iki tane

500 kg. ağırlığında bataryalar ve aletin kendisi yükleniyor. Bu radarın tekrar monte edilmesi, yeni bölgenin özelliklerine bağlı olarak ayarlanıyor. Hal bu olunca, belediye radarın takılıp çıkarılmasına ve başka bir yere taşımasına, her yıl 20.000 Frank ödüyor. Trottman : ‘‘Bizim amacımız bu gözlem makinesiyle zengin olmak değil.” dedi. Alet, saklı bir şekilde belirlenen bölgeye yerleştirilmiyor. Asıl amaç, sürücülerin uyması gereken ve belirtilen hız limitine uymalarını sağlamak ve trafik güvenliğini arttırmak. Böylece ceza yiyen sürücülerin, sadece 15 km/ saat tolerans marjından sonra ortaya çıkan ceza ücretleri, eyalet kasasına giriyor. Hal böyle olunca da Regensdorflu polisler, sadece maaşlarıyla yetinmek zorunda kalıyorlar. Bülach ilgi göstermiyor Regensdorf’un, önümüzdeki yıla ait ceza ücret bütçesi 150.000 Frank’tan 165.000 Frank’a yükseldi. Bunun üzerine Regensdorf Belediyesi, trafik gözlem makinesini, diğer belediyelerin polisliklerine de kiralamaya karar verDeutsche Zusammnenfassung

Für 160’000 Franken hat sich Regensdorf ein Radargerät zum Einsatz in den Quartieren gekauft. Gemeindeschreiber Stefan Trottmann sagte: “Angeschafft hat sich die Gemeinde das rund 160’000 Franken teure Radargerät in erster Linie, um die Sicherheit in den Quartierstrassen zu erhöhen”. Das neue Gerät nimmt der Polizei jedoch keine Arbeit weg, denn der Blitzkasten produziert neue

di. Trottman yeni radarın kiralamaya verilecek belediyelerin isimlerini söylemek istemiyor ve henüz pazarlık aşamasında olduklarını söylüyor. Fakat alet, genel anlamda Regensdorf’da kalacak. Opfikon ve Rümlang, böyle bir makineye daha önceden sahip olmuşlar. Bülach Şehir Polisliği Şefi Hanspeter Handle, belediyelerinin kısa bir süre önce Laser ölçüm cihazları sipariş ettiğini söyledi. Değerlendirme aletiyle bunların ücreti, 70.000 Frank diyen Handle belediyelerinin yeni radarı kiralamak istemediklerini belirtti. Bülach Polisliği’nde on polis, halkın bilgilendirmeleri doğrultusunda, kontrollerini azer tabancaları ile geceleri de yapıyorlar. Polislerin, ayrıca taşınabilir ölçüm aletleri de var. Ölçüm aletinden alınan bilgilere göre, hız sınırı aşılan yerler tespit ediliyor ve belirlenen bölgelerde kontroller sıkılaştırılıyor. Aynı uygulamayı BachenArbeit.Die Gemeindepolizei muss die geschossenen Fotos sichten und Bussen ausstellen. Die Herstellerfirma verschiebt das 1,5 Tonnen schwere Radargerät rund alle 14 Tage an einen neuen Einsatzort , hauptsächlich in den Quartieren, den Tempo-30-Zonen und in der Nähe von Schulhäusern. Die jährlichen Kosten hierzu betragen rund 20.000 Franken. Regensdorf hat im Budget für das kommende

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

bülach, Glattfelden, Eglisau ve Embrach da yapıyor. Kloten’dan da aynı bilgiler veriliyor. Kloten Güvenlik Departmanı Müdürü Thomas Grädel da, bütçelerinde yeni bir radar makinesi için para ayırmadıklarını söylüyor. Ara caddelere alınan park yerleri sebebiyle, zaten hızlı araç kullanılamayacağını belirten Grädel, ‘’eğer şehir içerisinde hız limiti aşılırsa, zaten sadece Kanton Caddesi’nde aşılabilir ve Eyalet Polisi’nin orada sürekli kontrolleri gerçekleştiriliyor’’ dedi. 294

Jahr die Bussenerträge erhöht: von 150’000 Franken auf 165’000 Franken. Zudem sieht die Gemeinde vor, ihre neue Errungenschaft an andere Gemeindepolizeien zu vermieten. Doch keiner der Nachbar Gemeinden hat kein Interesse an diesem Blitzkasten, denn viele von ihnen haben schon ihre eingene Verkehrkontrollsysteme aufgebaut.


Kaliteli ĂźrĂźn + uygun fiyat = Denner KG

GR

6.95

1.85

Yes¸ il zeytin

Pide

ĂŽEKIRDEKSIZ GR

GR

1.45

2.35 ¸S am fĹstĹklĹ baklava GR

5.95 WWW DENNER CH

Denner milfÜy ¸c ubuklarĹ GR

1.45

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Argeta sĂźrmelik tavuk eti ezmesi

Demet Ceylon ¸Cay


16

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Cenevre’de Söz Hakkı Bayanlarda Cenevre Şehir Parlamentosu’nun %56’sı bayanlardan oluşuyor. Seçmenlerin fikrine bakılsaydı, partilerin listelerindeki bayan sayısı, biraz daha fazla olabilirdi. Haberi hazırlayan: Denise Lachat Cenevre Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği bir araştırmanın başyazar yardımcısı olarak, Cenevre Şehir ve Eyalet Parlamentosu’ndaki kadınların temsilciliğini yapan ve Cenevre’nin 2007 seçim yılında Cenevre’de bir mucize gerçekleştiren Lorena Parini : “İsviçre prömiyeri ve feministlerin bakış açısına göre 2007 oldukça neşeli bir yıldı.“ dedi. Şehir Parlamentosu’nda şu an kadınların sayısı erkeklerin sayısından daha fazla. Cenevre, parlamentodaki %56’lık kadın oranıyla İsviçre’de öncü durumunda. Lozan, Zürih, Basel ve Bern’de, parlamentodaki kadın sayısının oranı sadece %30 ve %40 aralarında oynuyor. Teklif, talep oluşturdu Lorena Parini, Cenevre rekorunun, partilerin 2007 seçimlerinde listelerine şimdiye kadar olmadığı kadar çok kadın eklemelerinden kaynaklandığını söylüyor. Böylelikle toplam oranları %10 artarak, tekliflerin talepleri oluşturmasını sağladığı düşünülüyor. Aynı şekilde, kadın sadece seçilmekle kalmadı, ayrıca erkeklere göre daha iyi seçildiler; kadınlar, listenin % 40’ını

oluşturmuş ve sonunda seçilenlerin %56’sını kadınlar oluşturmuştu. Toplamak ve dağıtmak Yani kadınlar toplandı, dağıtıldı ve böylelikle erkekler azalmış oldu. Örneğin solcu parti Alliance de Gauche’un listesinin %48’ini kadınlar oluşturuyordu. Ancak, seçilenlerin arasında kadınların oranı, %70’ e tekabül etti. Halk arasında da bir hareketlilik oluştu. CVP, ilk defa listesinde erkek ve kadınlara yarı yarıya yer verdi. Kadınlar, %55,6’lık bir oranla seçildi. Liberallerde ise teklif ve talep arasındaki fark daha çok ön plana çıktı. Çünkü; % 35,7 kadın adaydan %54,5’i seçildi. Lorena Parini: “Kadın ve erkek adaylar, partilerin siyasetinde doğrululukları öne çıkarıyorlar. Yani daha çok kadın sayısı, mesajları alındı.“ Cenevre Araştırması, 2007’ den 1961’e geri giderek, kadınların ilk defa siyasete katıldıkları dönemleri araştırıyor. İlerleyen yıllarda bazı dönemsel dalgalanmalar oluşsa da, görülen şu ki, kadın temsilcilerin sayısı gittikçe arttı. Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanındığı öncü eyalet olarak Cenevre Parlamentoları’ndaki yüksek kadın sayısı, Devlet İstatistik Kurumu’nun Siyaset Departmanı’nda görevli Madeleine Schneider’ı da çok fazla şaşırtmadı. Bazı eyaletlerde ise, mesela Aargau’da, kadın adayların sayısı oldukça yüksek iken birden düştü.

Hedefe yönelik teşvik edilme “Cenevre ise bu dengeyi koruyabildi. Çünkü, 80’li yıllardan beri sol partide eşitlik sağladı ve aynı zamanda Cenevre ile beraber İsviçre’nin büyük şehirlerinde de aynısı devam ettirildi“. 70’li yıllarda, parti siyasetindeki hendekler yüzünden eşitlik soruları daha az etkilendi. Cenevre’de liberaller, Lise Girardin ile belediyeye ilk bayan adayı yerleştirmeyi başardılar. 90’lı yıllarda solcular, uğraşlarını arttırarak listesindeki kadın sayısını arttırdılar ve kadınları daha aktif hale getirme uğraşı içine girdiler. Fakat, hiyerarşi olarak bir adım daha yükseğe çıkıldığında Cenevre Eyaleti’nde, kadınlara yönelik çok da sıcak olmayan bir yaklaşım görülmesi mümkündü. Kadınların Eyalet Parlamentosu’na seçilmesi, ilk olarak Deutsche Zusammnenfassung

Das Genfer Stadtparlament besteht zu 56 Prozent aus Frauen, in keiner anderen grossen Schweizer Stadt gibt es diese Zahl. In Lausanne, Zürich, Basel und Bern liegt der Anteil zwischen 30 und 40 Prozent. Die Kandidatinnen machten auf den Listen nur knapp 40 Prozent aus, und doch waren am Schluss 56 Prozent der Gewählten Frauen. Die Genfer Studie untersucht den Zeitraum von 2007 bis zurück ins Jahr 1961, als in der Romandie die schweizweit ers-

solcular tarafından gerçekleştirildi. Böylelikle, 2005 senesinde SP ve Yeşiller Partisi’nin %40’ını kadınlar oluşturuyorken, bu gün bu oran %53’ten %56 oranına kadar çıkmaya başladı. FDP, CVP ve Liberaller ise çok az bir oranda kadın adaylarının seçilmesini sağlayabildi. Eyalet Meclisinde oran sadece %31’lerde Güncel rakamlara göre, Cenevre Büyük Meclisi’ndeki kadın oranı, sadece %31’de (Ulusal Meclis’te ise oran % 29,5). Cenevre yürütme organında ise oldukça kötü bir görüntü ortaya çıkıyor: şehir yönetimine, sadece bir kadın girmeyi başardı. Yani eyalet, erkekler tarafından yönetiliyor. 329

ten Wahlen mit Frauenbeteiligung stattfanden. Sie weist über die Jahre zwar auf konjunkturelle Schwankungen hin, bestätigt insgesamt aber einen relativ konstanten Anstieg der Frauenvertretung. Aktuell liegt der Anteil der Frauen im Genfer Grossen Rat bei 31 Prozent (Nationalrat 29,5 Prozent). Richtig im Argen liegen die Dinge aber in den Genfer Exekutiven: Eine einzige Frau hat es in die Stadtregierung geschafft, der Kanton wird von lauter Männern regiert.

Artık Kiralar İpotek Faizlerine Göre Artmayacak! Meclis, kira hakkı revizyonunu çıkarıyor. Kira faizleri, ipotek faizlerinden ayrılacak ve yapılacak genel fiyat zamlarına yönelik yapılacak. Hükümet Meclisi, kira hakkı revizyon mesajını parlamentonun yetkisiyle iptal ettirdi. Yeni kanun değişikliği, endeks ve mukayese kirasına yönelik masraf kirasında, sistem değişliğini amaçlıyor. Çıkarılacak yeni yasa önümüzdeki seneden itibaren federal meclislerde görüşülecek. Yeni sistem, uygulama koşulu ile 2011 senesinde yürürlüğe girecek. Yeni kira hakkına yönelik öneriler çoğunlukla İsviçre Kiracı ve Kiraya Verenler Organizasyonu’yla, 2007 sonuna doğru Ulusal Ekonomi Bakanı Doris Leuthard’ın hazırladığı önerilere yönelik düzenlendi. Uyarlama, senede bir kez yapılacak Başlangıç, kira faizlerinin suiistimalini denetlemek için meclisin sunduğu tasarıya göre yapılacak. Yani masraf

kriterine göre değil de, istatiksel metotların belirlediği ve kabul ettiği karşılaştırma kiralarına yönelik belirlenecek. Kira faizleri, yılda bir kez olmak üzere zamlandırılabilecek. Meclis, bu yaptırım ile arda arda gelebilecek veya birbirini tetikleyici kira faizlerini önlemek istiyor. Ayrıca enerji fiyatları yükseldiğinde yapılacak hesaplamalarla, bu masrafların kiracının yan masraflarına eklenmesi sağlanacak. Kiraya Verenler Derneği, eski tasarı üzerindeki değişiklik konusuna karşı çıktığını, Meclis kararından hemen sonra bildirmişti. 337 Deutsche Zusammnenfassung

Die Mietzinsen sollen von den Hypothekarzinssätzen abgekoppelt werden und künftig der Teuerung folgen. Die Gesetzesänderung bezweckt den Systemwechsel von der Kostenmiete zur Index- und Vergleichsmiete. Sie wird ab dem nächsten Jahr in den eidgenössischen Räten bera-

ten. Für die Überprüfung der Missbräuchlichkeit des Anfangsmietzinses wird gemäss bundesrätlichem Entwurf nicht mehr auf das Kriterium der Kosten, sondern auf Vergleichsmieten abgestellt, die anhand von anerkannten statistischen Methoden ermittelt werden. Der Mietzins kann einmal jährlich auf Grund der Teue-

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

rung erhöht werden. Der Bundesrat will damit vermeiden, dass ein Anstieg der Mietzinse weitere Mietzinserhöhungen auslöst. Zudem soll dem Umstand Rechnung getragen werden, dass eine Erhöhung der Energiepreise den Mietenden in der Regel bereits über die Nebenkosten belastet.


İSVİÇRE’DEN HABERLER

17

Liechtenstein’ın, ABD ile Vergi Suçları Anlaşması Liechtenstein Beyliği, vergi suçlarına yönelik şüpheli durumlarda, Amerika Birleşik Devletleri’yle bilgi alış verişi amaçlı olarak banka sırrı yasalarını gevşetiyor. 2010 senesinden itibaren bu küçük ülkeye sadece vergi kaçakçılığında değil, aynı zamanda vergi kaçırma durumlarında da bilgi verilecek. Liechtenstein ve Amerika Birleşik Devletleri, vergi suçlarında bilgi alış verişi için bir anlaşma imzaladı. Anlaşma, 2009 vergi yılı (yani 2010 senesinin ilk aylarından itibaren ve daha sonraki vergi yılları için geçerli olacak) için bilgi alışverişine yönelik bir işlev görecek. Liechtenstein Hükümet Başkanı Otmar Hasler ve Amerikan Büyük Elçisi Leigh Carter, iki sene süreni pazarlıklardan sonra, gerekli bilgi alış veriş an-

laşmasını Vaduz’da imzaladılar Liechtenstein yetkili makamının basına verdiği bilgiye göre, bilgi alış verişi, Amerikan kanunlarının gerekçelendirdiği vergiden sorumlu kişilerin, Liechtenstein’da vergi suçu işlemesi durumunda devreye girecek. Bilgi alış verişi belirli bir işlem ile düzenlenecek ve Amerikan makamları tarafından vergi suçunu işleyen kişinin kimliği açıklandıktan sonra harekete geçilecek. Yapılan anlaşmada, Liechtenstein mahkemeleri kanuni işlemleri gerçekleştirecek. Anlaşma ile, banka müşterisinin yasal güvenliliği korunurken, aynı zamanda da vatandaşın özel hayatınının da deşifre edilmemesi sağlanacak. Başkan Otmar Hasler, yayınlanan haberde şu açıklamayı yaptı: ‘‘Bugün imzaladığımız anlaşma ile Amerika’yla aramızdaki uzun süreli

Deutsche Zusammnenfassung

Liechtenstein und die USA haben ein Abkommen zum Informationsaustausch bei Steuerdelikten unterzeichnet. Das Abkommen gewährleistet einen Informationsaustausch auf Anfrage für Fälle ab dem Steuerjahr 2009, also für die normalerweise in den ersten Monaten 2010 und danach abzugebenden Steuererklärungen. Die Behörden gaben bekannt, dass der Informationsaustausch bei einem nach US-Recht begründeten Verdacht auf Steuerdelikte von US-Steuerpflichtigen mit Vermögenilişkimizi tekrar onaylamış olduk. Aynı zamanda gelecekteki ortak çalışmamız için yeni seçilen yöneticiyle sağlam bir adım atmış olduk.“ 2009 senesi boyunca Liechtenstein

swerten in Liechtenstein erfolgen wird. Es ist vorgesehen, dass ein leichtensteinisches Gericht über die Rechtmässigkeit der Anfrage entscheiden kann. Damit schaffe das Abkommen Rechtssicherheit für den Bankkunden und gewährleiste die Privatsphäre des Bürgers. Im Verlaufe des Jahres 2009 will die liechtensteinische Regierung die für dieses Abkommen zur Durchsetzung von Amts- und Rechtshilfeersuchen erforderlichen Gesetzesbestimmungen dem Landtag vorlegen.

Hükümeti, anlaşmaya uygun ve gerekli kanun tasarılarını meclise sunmayı planlıyor. Böylelikle anlaşma, 1 Ocak 2010 senesinde yürürlüğe girebilecek.

336

İlber Ortaylı Cenevre’de Konferans Verdi Batı İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu BİTDEFE’nin davetlisi olarak Cenevre’ye gelen Topkapı Sarayı Müzesi Müdürü tanınmış tarihçi ve bilim adamı Prof. Dr. İlber Ortaylı 6 Aralık 2008 Cumartesi akşamı Genève Ecole Hôtelière de bir konferans verdi. Yoğun çalışma ve seyahat programına rağmen federasyon yöneticilerini kırmayarak Cenevre’ye gelen Ortaylı’nın, BİTDEFE’nin kültürel faaliyetleri çerçevesinde organize edilen gecede, gene kendisinin yazdığı “Avrupa ve Biz” adlı kitabının içeriğini konu alan konferansı büyük bir ilgi gördü ve sayısı 350-400’ü bulan seçkin bir davetli topluluğu tarafından izlendi. Konferans simültane olarak Fransızca’ya tercüme edildi ve yabancı konuklar kendilerine dağıtılan dinleme cihazlarıyla Ortaylı’nın sunumunu izleme imkânı buldular. Konferans bitiminde Prof. Ortaylı izleyicilerin çeşitli konulardaki sorularını da cevapladı ; gece, Ecole Hôtelière de Genève’in restoranında yenilen ve samimi bir havada geçen akşam yemeğiyle son buldu. İlber Ortaylı’nın konferansına Cenevrede görevli diplomatlarımız da büyük ilgi gösterdi ve destek verdiler. Bu çerçevede Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi nezdindeki daimi temsilcimiz Büyükelçi Ahmet Üzümcü ve Dünya Ticaret Örgütü Nezdindeki Daimi Temsilcimiz Büyükelçi Bozkurt Aran İlber Ortaylı onuruna BİTDEFE yöneticilerinin de davet edildiği birer yemek verdiler; Cenevre Başkonsolosu’muz Ayşe Nur Kurttekin de konferans öncesinde davetlilere bir kokteyl sundu. Diplomatlarımız konferansı izleyen akşam yemeğine de BİTDEFE’nin davet-

lisi olarak katıldılar. Öte yandan Büyükelçi Bozkurt Aran İlber Ortaylı’yı Cenevre’deki ikameti süresince rezidansında ağırladı. İlber Ortaylı’nın Cenevre’deki programına Türk firmaları ve iş adamları da sponsor olarak destek verdiler. Batı İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu BİTDEFE, İsviçre’nin Fransız kesimindeki Türk derneklerini bir çatı altında toplayarak vatandaşlarımız arasında güç birliği, dayanışma ve yardımlaşma ortamını oluşturmak, sosyal ve kültürel etkinliklerde bulunmak, Türkler ve İsviçreliler arasında karşılıklı anlayış ve dostluğun geliştirilmesine yardımcı olmak amacıyla 14 Nisan 2007 tarihinde Lozan’da kuruldu. Kurulduğundan bugüne önemli çalışmalara imza atan federasyon, İsviçreli parlementer ve medya mensuplarıyla görüşme ve toplantılar yaparak, vatandaşlarımızın ve derneklerimizin sorunlarını kendilerine aktarmaktadır. Özellikle İsviçre medyasında ülkemiz aleyhinde çıkan yazılar konusunda çok hassas olan federasyon, bu gibi durumlara anında müdahale ederek gereken düzeltmelerin yapılmasını da sağlamaktadır. Sosyal ve kültürel etkinliklerini de giderek arttıran BİTDEFE, bireysel üyeliklere de açık . İlgilenenler Fat-sr@hotmail. com adresine başvurarak bu konuda bilgi edinebilirler. 333

Prof. Dr. İlber Ortaylı

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


18

İSVİÇRE’DEN HABERLER

HÄąz Limitini ÇoÄ&#x;unlukla YabancÄąlar AĹ&#x;Äąyorlar

BĂźyĂźk trafik suçlarÄąnÄą iĹ&#x;leyen yabancÄą kĂśkenli insanlarÄąn sayÄąsÄąnÄąn ortalamanÄąn ĂźstĂźnde olduÄ&#x;u gĂśrĂźldĂź. Ä°statiksel olarak sayÄąsÄą ayrÄąca hesaplanan trafik suçlarÄą, yurtdÄąĹ&#x;Äąnda yaĹ&#x;ayan ve Ä°sviçre’de yaĹ&#x;ayanlar (tatil veya baĹ&#x;ka herhangi bir sebeple Ăźlkeden geçen sĂźrĂźcĂźler kastediliyor) yabancÄą kĂśkenli insanlarÄąn iĹ&#x;lediÄ&#x;i trafik suçlarÄąnÄąn oranlarÄą arasÄąndaki fark tam olarak açĹklanamÄąyor. Devlet Ä°statistik Kurumu’ndan Steve Vaucher, konuya ilk olarak Ĺ&#x;Ăśyle girdi: ‘‘AslÄąnda ‘yabancÄą kĂśkenli insanlar’ kategorisi oldukça kaba bir tabir.’’ dedi. Vaucher’e gĂśre, yabancÄą kĂśkenli bir insanÄąn ilk Ăśnce eÄ&#x;itimi ve ekonomik durumu gĂśz ĂśnĂźnde bulundurulmalÄą. Ä°kinci konu olarak BfS çalÄąĹ&#x;anÄą Ĺ&#x;u konuya deÄ&#x;indi: ‘‘YurtdÄąĹ&#x;Äąndaki sĂźrĂźcĂźlerde, arabanÄąn anlamÄą ve sĂźrĂźcĂźnĂźn tarzÄą Ä°sviçre’dekiler ile çok farklÄą olabilir“ .

Kaza Ă–nleme DanÄąĹ&#x;ma BĂźrosu’nda bu fenomen, temkinli Ĺ&#x;ekilde analiz ediliyor: HÄąz limitini aĹ&#x;an trafik suçlularÄąnÄąn içinde, ortalamanÄąn ĂźstĂźnde çĹkan bir sonuç ile erkek oranÄą daha yĂźksek. DanÄąĹ&#x;ma BĂźrosu MĂźdĂźr YardÄąmcÄą Stefan Siegrist: ‘‘Erkek olmalarÄąnÄąn yanÄą sÄąra hem gençler, hem de baĹ&#x;arÄąsÄązlar.’’ diye ekledi. Bu ßç belirti ise aynÄą zamanda genç gÜçmenlerde de bulunuyor. Siegrist, açĹklamalarÄąna devam ederek: “Bu sorunu en çok tetikleyen Ĺ&#x;ey, gÜçmen ve entegrasyon sorununun yaĹ&#x;anmasÄą. AynÄą zamanda Almanya’da ve Ä°talya’da, Ä°sviçre’ye gĂśre isimsel olarak daha farklÄą trafik kurallarÄą var; oralarda çok farklÄą bir gĂźDeutsche Zusammnenfassung

Das Bundesamt fĂźr Statistik (BfS) teilte mit, dass knapp 11 000 Ausländer letztes Jahr wegen einer groben Verkehrsregelverletzung – in der Regel wegen einer hohen GeschwindigkeitsĂźberschreitung – verurteilt worden. Das entspricht 53 Prozent aller Verurteilten. Offensichtlich ist der Anteil der Ausländer bei schweren Verkehrsdelikten Ăźberdurchschnittlich hoch. Der Anteil der Ausländer, die in der Schweiz wohnen,

Äą Äąm

venlik kĂźltĂźrĂź uygulanÄąyor. Ä°talyan otobanlarÄąnda hÄąz limiti 150 km’ye kadar belirlenirken, Almanya otobanlarÄąnÄąn çoÄ&#x;unda hÄąz limiti bile uygulanmÄąyor. Road Cross YĂśneticisi Valesca Zaugg: ‘‘Bu sebeplere dayanan sonuçlara baÄ&#x;lÄą olarak, hÄąz limitini geçme suçlarÄąndan daha çok yabancÄąlarÄąn yargÄąlanmasÄąnÄą çok Ĺ&#x;aĹ&#x;ÄąrtÄącÄą bulmuyoruz.’’ diye fikrini belirtti. Bayan Zaugg son olarak, Trafik KurbanlarÄą Kurumu’nun, ZĂźrich Eyaleti ve Ĺžehri’nde yabancÄą kĂśkenli hÄąz tutkunu insanlara karĹ&#x;Äą, bir Ăśnleme projesi baĹ&#x;latÄąldÄąÄ&#x;ÄąnÄą ekledi. Projede, gençlere ve spor kulĂźplerine yĂśnelik kampanyalar baĹ&#x;latÄąlacak. Devlet Yol YapÄąm Kurumu, ‘‘Via Sicura’’ ile yabancÄą kĂśkenli insanlarÄąn trafik suçlarÄąna yĂśnelik savaĹ&#x; açarak, beträgt nämlich lediglich 21 Prozent. Stellvertretender Direktor der Beratungsstelle UnfallverhĂźtung (BfU) Stefan Siegrist sagt: Ăœberdurchschnittlich viele Geschwindigkeits-Delinquenten sind männlich, jung und relativ erfolglos. Daneben verweist Siegrist darauf, dass namentlich in Italien und Deutschland andere Verkehrsgesetze gelten als in der Schweiz. Auf italienischen Autobahnen ist eine HĂśchstgeschwindigkeit von bis zu 150 Kilometern pro Stun-

Äą t Gelin BaĹ&#x;Äą BakÄąm t Sa t l i ç tC

Ăśnlemler almayÄą planlÄąyor. YurtdÄąĹ&#x;Äąnda yaĹ&#x;ayan Ä°sviçreliler’in iĹ&#x;lediÄ&#x;i trafik suçlarÄąnÄąn engellenmesini kolaylaĹ&#x;tÄąrmak için bir kanun deÄ&#x;iĹ&#x;ikliÄ&#x;i ĂśngĂśrĂźldĂź. Kontroller sÄąkÄąlaĹ&#x;tÄąrÄąlacak Ä°sviçre’de, aĹ&#x;ÄąrÄą hÄąz ve alkollĂź araç kullanma durumlarÄą yĂźzĂźnden yargÄąlanan insanlarÄąn sayÄąsÄą, iki ßç senedir dĂśnem dĂśnem azaldÄą. HenĂźz uzmanlar bu durumun neden bĂśyle olduÄ&#x;unu ve neden yÄąllar Ăśnce bu sayÄąnÄąn aynÄą olduÄ&#x;unu veya arttÄąÄ&#x;ÄąnÄą bilmiyorlar. Tahminlerine gĂśre hÄąz limitini aĹ&#x;ma durumlarÄąnÄąn artmasÄąnÄąn sebebi, sÄąkÄąlaĹ&#x;tÄąrÄąlan denetimler. Fakat aynÄą zamanda, halkÄąn duyarlÄąlÄąÄ&#x;ÄąnÄą arttÄąrÄącÄą unsurlarÄąn da trafik suçlarÄąnÄą azalttÄąÄ&#x;ÄąnÄą dĂźĹ&#x;ĂźnĂźyorlar. 334

de zulässig, in Deutschland gibt es auf zahlreichen Autobahnabschnitten gar keine Tempobeschränkung. Fachleute vermuten, dass der Anstieg bei den Geschwindigkeitsßberschreitungen vor allem auf vermehrte Kontrollen zurßckzufßhren ist. Und sie vermuten ebenfalls, dass hauptsächlich die Sensibilisierung der BevÜlkerung auf schwere Verkehrsdelikte den Rßckgang gefÜrdert hat.

DĂźÄ&#x;Ăźn, NiĹ&#x;an ve Ăśzel gĂźnlerinizde bizi mutlaka arayÄąn. Uygun fiyatlarla gĂźvenilir ve garanti belgeli Lazer epilasyon.

5Ă N -B[FS JÇľMFNMFSJOEF ZF WBSBO indirimler.

%50

5 YÄąldan bu yana gerçek lazer tekniÄ&#x;i ile bayan ve erkek’lerde bÄąyÄąk, koltukaltÄą, çene altÄą, boyun, bikini bĂślgesi ve bacaklarda ince ve kalÄąn tĂźyleri kÄąsa sĂźrede ortadan kaldÄąrÄąyoruz.

Bo y

a am

ELIFEE BEAUTÉ Coiffeur ;VSMJOEFOTUS t ;à SJDI Tel. 044 451 20 00 Mobile: 079 216 79 71 XXX FMJGFF DI t JOGP!FMJGFF DI

Ba k

Ä°sviçre’de yerleĹ&#x;ik yaĹ&#x;ayan yabancÄąlar, nĂźfusun %21’ini oluĹ&#x;turuyorlar. Geçen sene hemen hemen 11 000 yabancÄą, çoÄ&#x;u kez hÄąz limitini aĹ&#x;ma konusunda trafik kurallarÄąnÄą ihlal etmiĹ&#x;ler ve bu yĂźzden yargÄą ĂśnĂźne çĹkmak zorunda kalmÄąĹ&#x;lardÄą. Devlet Ä°statistik Kurumu (BfS) ilgilileri, bu rakamÄąn yabancÄąlar içinde yargÄąlananlarÄąn % 53’e tekabĂźl ettiÄ&#x;ini bildirdi. YargÄąlananlardan 2500’ß Ä°talyan, 1800’ß eski YugoslavyalÄą iken, 1600’ß Alman kĂśkenli sĂźrĂźcĂźler. AĹ&#x;ÄąrÄą alkollĂź olarak direksiyon baĹ&#x;Äąna geçen yabancÄą sayÄąsÄą, geçtiÄ&#x;imiz sene %36 olarak tespit edildi. Bunlardan 1000’i FransÄąz, 1000’i Portekizli ve 950’si Ä°talyandÄą.

‘‘YabancÄą dĂźĹ&#x;manÄą deÄ&#x;il’’ Ä°statistikçinin çekimser davranÄąĹ&#x;ÄąnÄąn haklÄą bilimsel sebepleri var. Sonuç itibari ile “milliyetçilik’’ kategorisini açmanÄąn ve aynÄą zamanda karĹ&#x;ÄąlÄąklÄą olarak konuĹ&#x;ulmasÄąnÄąn daha kolay olduÄ&#x;u sĂśyleniyor. “sosyal tabaka’’ ifade gßçlĂźlĂźÄ&#x;Ăź açĹsÄąndan, ikinci kategoriye gĂśre daha kuvvetli. YollarÄąn ve diÄ&#x;er suç faillerinin milliyetinin, pek çok yerde hala tabu bir konu olarak gĂśrĂźlmesinin doÄ&#x;ruluk payÄą var. Yol ve Trafik Devlet Dairesi’nde çalÄąĹ&#x;an birinin, ‘‘Trafik suçlarÄą konusunda, yabancÄą kĂśkenli insanlarÄąn oranÄą daha aÄ&#x;rÄą basÄąyor’’ açĹklamasÄąna ilk olarak, ‘‘Biz yabancÄą dĂźĹ&#x;manÄą deÄ&#x;iliz“ sĂśzleriyle baĹ&#x;lamak zorunda kalmasÄą gayet normal ve bir tesadĂźf deÄ&#x;il.

Saç

YabancÄąlar, hÄąz limitini aĹ&#x;ma konusunda yaklaĹ&#x;Äąk %53 Ăśnde gidiyorlar. 2007 senesinin trafik detaylarÄąnÄąn incelenmesinden sonra ortaya çĹkan sonuca gĂśre, Ä°sviçreliler daha çok alkollĂź direksiyon baĹ&#x;Äąna geçerlerken, yabancÄąlar hÄąz limitini aĹ&#x;Äąyorlar.

KullandÄąÄ&#x;ÄąmÄąz Lazer cihazÄą KE-Medical merkezlerinde ki cihazlarÄąn aynÄąsÄądÄąr. FiyatlarÄąmÄąz 50.- Fr.‘tan baĹ&#x;lamaktadÄąr.

ÂŤ G Ăź ze l G Ăś r Ăź n m e k H e r ke s i n H a k k Äą Âť

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

&MJG 5PLBZ


3. Säule (Hayat Sigortası) Garantili bir yatırımdır. Anlaşma süresi en az 10 Yıldır. Kazanç Bankalar'dan daha fazladır. Ölüm halinde Ailenize toplu para ödemesi yapılır. Emeklilik durumunda ek maaş alma hakkınız vardır. Yatırmış olduğunuz Primleri vergiden düşürme şansınız vardır. Ana Paranız Poliçenizde garanti altına alınmıştır. Faydasını gelecekte ve Emeklilik durumunda görürürsünüz.

Sparplan für Kinder

15 Yıllık Tasarruf Planı 250

%5 %3

200

Ay'lık Prim

150

%5 %3 %3

%5

Ay'lık 250 Fr. Prim % 3 = 46'432 Frank. % 5 = 54'858 Frank

Zaman çok hızlı ilerliyor... Çocuğunuz için yapacağınız özel birikim sayesinde eğitim masrafları başta olmak üzere önemli giderler için hazırlık yapabilirsiniz. Bizi arayarak bu konuda tüm ayrıntıları öğrenebilirsiniz.

Ay'lık 200 Fr. Prim % 3 = 36'677 Frank. % 5 = 43'333 Frank Her türlü Riziko faktörlerine karşı Ay'lık 150 Fr. Prim Bebeğinizin sigortasını doğumdan % 3 = 26'923 Frank. önce yaptırmayı unutmayın! Prizma % 5 = 31'809 Frank

Ay'lık en az 100 Frank ödeme yapmanız gerekmektedir.

r. i F 0 k

10diye

çe

he

tarafından yapılan tüm Sigorta`larda, 100 Frank`lık hediye çeki kazanın.

Yeni yılın tüm insanlığa ve ülkemize barış, mutluluk getirmesi dileğiyle tüm dostların yeni yılı kutlu olsun.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Çocuğunuz var mı? Çocuğunuzun geleceği sizin için ne kadar önemli?


20

İSVİÇRE’DEN HABERLER

AB Ülkeleri İsviçre’ye Karşı Tavır Sergiliyorlar Avrupa Birliği Ülkeleri İsviçre’de şirketlere uygulanan vergilendirme kurallarını büyük bir endişe ile izliyorlar. Avrupa ülkeleri bu şekilde, Avrupa Birliği Komisyonu ve İsviçre arasında geçen vergi kavgasnı körüklemiş oluyorlar. Brüksel’de Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları tartışmasız bir şekilde Fransız Avrupa Birliği Meclis Kurulu Başkanı’nın, EFTA-Devletleri ile arasındaki bağı ve problemleri içeren açıklamasına katılıyorlar. Bunun yanı sıra, Avrupa Birliği Bakanlar Kurulu, eyaletlerde uygulanan kuralların, yapılan anlaşmaya uymadığını, üstüne bas basa belirttiler. “Kurul, İsviçre’yi vergi teşviklerini kaldırmaya davet ediyor.“ denilmekte. Meclis şu an, üçüncü bir otonom “Şirket Vergilendirme Reformu” planlıyor. Genel anlamda farklı eyaletlerdeki holdinglerin, karma ve kamu şirketlerinin yurt içi ve yurt dışı kazançlarına yönelik vergilendirmede en azından Avrupa Birliği Kriterleri’nin bir kısmına yönelik bir değişiklik yapılması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Pascal Couchepin, Adalet Bakanı Eveline Widmer-Schlumpf ve Maliye Bakanı Hans- Rudolf Merz, Avrupa Birliği Komisyon Başkanı José Manuel Barroso ile görüşecek. İsviçre’nin Bölge Politikası da hedef alındı Avrupa Birliği, aynı zamanda

İsviçre’den, “İsviçre Bölge Politikası’na yönelik görüşler çerçevesinde“ Serbest Ticaret Anlaşması’nda yer almayan yeni önlemler alınmamasını özellikle talep etti. Her dosyada paralel ilerlemeler Avrupa Birliği’nin istekleri şu şekilde bildirildi: “Meclsi tarafından menfaat dengesinin değerlendirilmesi sonunda, Avrupa Birliği vatandaşlarına ve şirketlerine sorun yaratan durumlarla ilgili her alanda ortak ve paralel giden bir çalışma gereklidir ve buna yönelik bir anlaşma yapılması gerekiyor.“ Aynı zamanda meclis, Avrupa Birliği Hakları’nın gelecekte daha sıkı bir şekilde uygulamaya geçirileceğini belirtti. Eşdeğer ve eş zamanlı uygulama ve gerçeğe dönüştürme faaliyetleri, kaçınılmaz şartların arasında yer alacak. İsviçre, şu an pazarlığı devam eden yeni anlaşmalarda denge kurmak zorunda. 332

Deutsche Zusammnenfassung

«Mit grosser Sorge» betrachten die EU-Staaten die hiesigen kantonalen Regeln zur Besteuerung von Unternehmen. Die EU-Staaten stützen damit die Haltung der EU-Kommission im Steuerstreit mit der Schweiz. Der Bundesrat plant autonom eine dritte Unternehmenssteuerreform und allgemein wird erwartet, dass er dabei zumindest einen Teil der EU-Kritik an der unterschiedlichen kantonalen Besteuerung von in- und ausländischen Gewinnen bei Holdings, gemis-

chten und Verwaltungsgesellschaften entkräften wird. Die EU-Staaten verlangen von der Schweiz auch «mit Bedacht» dafür zu sorgen, dass keine neuen Massnahmen ergriffen werden, die mit dem Freihandelsabkommen nicht vereinbar wären - «etwa im Rahmen bestimmter Aspekte der neuen Schweizer Regionalpolitik». «Der Rat wird bei der Bewertung des Interessenausgleichs beim Abschluss zusätzlicher Abkommen bedenken,

dass parallele Fortschritte in allen Bereichen der Zusammenarbeit notwendig sind, auch in den Bereichen, die EU-Bürgern und Unternehmen Schwierigkeiten bereiten», so die deutlichen Worte. Zudem macht der Rat klar, dass künftig der Druck für die Übernahme von EU-Recht zunehmen wird. Dessen «einheitliche und gleichzeitige Anwendung und Auslegung» sei eine «unerlässliche Voraussetzung».

Zürich Kantonu’nun En Büyük Camisi Yapılacak Müslüman bir din derneği olan “El Imam”, Zürich Eyaleti’ne bağlı Volketswil’de, 500 kişinin birlikte ibadet edebileceği Zürich Kantonu’nun en büyük camisini inşa etmeyi planlıyor.

herhangi bir itiraz gelmez ise proje, Belediye Meclisi’ne sunulacak. İnşaatın yapımına önümüzdeki yaz döneminde başlanması planlandı.

Planlanan camide, minare olmayacak. Volkswil Fen işleri Daire Yöneticisi Klaus Vetter, yapılacak caminin ilk bakışta bir cami olduğunun anlaşılmadığını, ancak biraz inceledikten sonra bunun bir cami olduğunun farkedilebildiğini söyledi. Vetter’in verdiği bilgiye göre, plana göre, caminin içinde bir minare olmayacağı gibi ezan da okunmayacak. İki katlı bir ibadethane yapılırken, alt katı erkekler için üst katı da bayanlar için uygun görüldü. Camiyi normal bir binadan ayıran en büyük özelliği, göze hitap edecek olan girişi olacak. Caminin yanında aynı zamanda, 77 araçlık bir park yeri de planlanıyor.

Cami, Lübnan asıllı Wissam El Mais’in kurduğu vakfın finansmanı ile yapılacak. Aynı zamanda, bütün dinleri bir çatı altına toplayan bir binanın yapılmak istendiği belirtilerek.Sünniler ve Aleviler arasında da bir ayrımcılığın yapılmayacağı açıklandı. Vaazlar, hem Almanca hem de Arapça verilecek.

Vetter’in verdiği bilgiye göre, projeye henüz bir tepki gösterilmedi. Caminin yapılacağı Hegnau Endüstri Bölgesi’nde nerdeyse, hiç yok denecek kadar az insan yaşıyor; inşaat için

Vaazlar, Almanca ve Arapça

Planlanan projede, Zürich Eyaleti’nin en büyük camisi söz konusu. Winterhur Grüz ve Zürcher Forch caddesindeki ibadethaneler, yeni yapılacak olanlara nazaran oldukça küçük. 335 Deutsche Zusammnenfassung

Beim geplanten Projekt handelt es sich um die grösste Moschee im Kanton Zürich. Der muslimische Glaubensverein «El Imam» will in Volketswil die grösste Moschee des Kantons Zürich bauen. Geplant

ist ein Gebetshaus für bis zu 500 Personen. Laut Vetter ist weder ein Minarett geplant, noch wird ein Muezzin zum Gebet rufen. Geplant ist ein zweistöckiger Gebetsraum, wobei für die Männer der untere und für die Frauen der obere Stock reservi-

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

ert sei. Seit Freitag sei das Projekt ausgeschrieben. Bis jetzt habe sich noch kein Widerstand formiert. Laut dem «Tages-Anzeiger» wurde für die Finanzierung eine Stiftung unter der Leitung des gebürtigen Libanesen Wissam El Mais gegründet.


İSVİÇRE’DEN HABERLER

21

Meclis’ten Yüksek Menajer Maaşlarına Yeni Hükümler Meclis, “Dolandırıcı Girişime” karşı harekete geçiyor. Meclis, sadece borsaya bağlı şirketlere değil, anonim şirketlerde menajerlere verilen haksız ve yüksek ücretlere karşı da anonim şirketlere yeni kurallar getiriyor. Meclis, Hisse Senedi Hukuku ile “dolandırıcı girişime’’ karşı eyleme geçecek. Hissedarların haklarını idari meclisten alan ve tazminatları ele alan tasarının, menajer ücretlerine karşı yapılan girişimden daha temkinli ve geniş çaplı olduğu söyleniyor. Federal Hukuk ve Polis Departmanı ( EJPD), birçok noktada meclisin kararlaştırdığı kanun tasarıları ve “ dolandırıcılığa karşı” yapılan halk oylamasının denk düştüğünü söyledi. Kanun tasarısıyla ve halk oylaması ile birbirine denk düşmeyen sapmalardan biri, kanun tasarısının biraz daha temkinli ve fazla acımasız olmaması; statü belirlemeleri, yasaklar ve cezalar dikkate alınmadı. Meclis, İsviçre’deki ortalama180.000 Anonim Şirket’te bu kuralları uygulamak istiyor ve borsa kotası girişimi gibi kati kurallar koymak istemiyor. Ödeme politikası böylelikle, şirketlere kalmış olmayacak. Mali krizin etkisi için tasarı Meclis aynı zamanda, mali krizi de içine alan bir tasarı ekledi ve tasarıya

menajer maaşlarına yönelik belirli hükümler koydu. Böylelikle, hissedarların mülkleri de güven altına alınmış olunacak. Borsa kotası konulan şirketlerdeki idari personelin maaşlarının her sene, bir yönetim kurulu ile kesinleştirileceğine dair karar alındı. Bu şekilde, haksız gelire karşı dava açılması daha kolay olacak Cazibiyet azaltıldı Meclisin yaptığı girişimle birlikte, İsviçre’nin ekonomi ve mali yerleşim yeri olarak cazibiyetini kaybedeceğine dair söylentiler çıkmaya başladı. İdari yöneticilerin, müdürlerin ve müdür yardımcılarının maaşları hakkındaki kararın yönetim kurulu tarafından verilmesini ve her yıl yönetim kurulu üyelerinin, yönetim kurulu başkanının ve maaş ücretlerine dair karar veren kurulun seçilmesini talep ettiler. Tazminatların, ön ödemelerin ve primlerin yasaklanması istendi. Bu girişim geçen sene şubat ayında, 115.000 geçerli imza ile meclise sunuldu. 304 Deutsche Zusammnenfassung

Der Bundesrat tritt mit seiner Aktienrechtsrevision gegen die «AbzockerInitiative» an. In mehreren Punkten stimmten der bundesrätliche Gesetzesentwurf und die Volksinitiative «gegen die Abzockerei» überein, teilte das Eidgenössische Justiz- und

Polizeidepartement (EJPD) mit. So wolle der Bundesrat dieselben Regeln für alle rund 180’000 Aktiengesellschaften der Schweiz schaffen und nicht wie die Initiative nur die börsenkotierten einem strengen Regime unterstellen. Die Vergütungspolitik dürfe nicht der Selbstregulierung

überlassen sein. Es heisst, dass die Initiative würde dagegen nach Ansicht des Bundesrats die Attraktivität des Wirtschaftsstandorts Schweiz verringern. Die Initiative war im vergangenen Februar mit rund 115’000 gültigen Unterschriften eingereicht worden.

Malüller İçin Tehlike Yok! Özel sigortalar şu an maaşsızlık riski ve yüksek prim konusu ile uğraşırken, Devlet Sigortası daha rahat bir tavır takınarak: “Gündemdeki mali kriz, IV için bir risk oluşturmuyor.“ dedi Kısa zaman önce, malullük sigortasında her şey yolunda gidiyordu. Gittikçe azalan yeni emeklilerin sayısı ve yeniden birleştirmeler sonucunda Sosyal Sigorta Federal Dairesi, 2007’de 1,6 milyar Frank’ı bir başarı olarak bildirdi. Tehlike oluşturabilecek kişiler için erken tanılar, sıkı sağlık kriterleri ve hedefe odaklı birleşme önlemleri gibi yeni araçlar Sosyal Kurum’da iyimser bir sağlamlaştırma oluşturdu. İki ay öncesine kadar her şey iyi gidiyordu. Birçok işsizin sonu Malullük Sigortası’nda Ekonomik gidişat yüzünden birçok firma sırasıyla yüzlerce çalışanın işini ortadan kaldırıyor. Geçmiş deneyimlere dayanarak ekonomik baskı altına giren birçok kişinin dosyası, 2001/2002 Mamullük Sigortası’nın masasına düşüyor. Yeni Emekliler’in sayısı, internette bir patlama yaşandığı zaman da arttı ve beklenen resesyonlar en az bu kadar düşüşe geçecek.

IV, eski resesyon dönemlerine göre daha iyi silahlandı Özel sigortalar şuan maaşsızlık riski ve yüksek prim konusu ile uğraşırken, Devlet Sigortası daha rahat bir tavır takınıyor: bir sözcü,. “Gündemdeki mali kriz, IV için bir risk oluşturmuyor.“ dedi. IV-Stellen-Konferans Başkanı (IVSK), IV’ya olan talep sayısının önümüzdeki dönemde artacağını söylerken, verilen hizmete bir etkisi olmayacağını da belirtti. Ritler açıklamasını şu şekilde gerekçelendiriyor: “IV, iş piyasasının koşullarını dikkate almayacak. Emekli olabilmek için esas olarak hala aynı sağlık koşulları geçerli olacak. “ Daha da zor hale getirilen kriterlerin yanında IV, geçmiş resesyon dönemlerine göre daha iyi silahlanmış durumda. Ritler: “Bunun için yeni çalışanlar almak zorundayız. Fakat IV, şu andaki ekonomik gelişmeden etkilenmeyecek.“ dedi. Sosyal yardım kurumlarına akın ediliyor Sağlık nedenleri yüzünden işveren tarafından işlerinden çıkarılmış olan insanlar ve IV tarafından ret edilen insanlara ne olacak peki?

cüsü Ewald Ackermann’a göre; İşsizlik Sigortası konuya el atacak, fakat kriz uzun süre devam ederse, bu durum bu insanlar için gerçek anlamda büyük bir sorun olacak. IV düzenlemelerindeki zorlaştırmalara rağmen, yine birçok kişi sosyal yardımdan yararlanabilir hale getirildi. Ackerman bu durumu şu şekilde gerekçelendiriyor: “ALV hizmetleri belirli bir süre sonra bitmiş olacak ve IV destek olamayacak“. Kriz ne kadar uzun sürerse, sağlık sebepleri yüzünden çalışamayan insan için çalışmak o kadar zor hale gelecek. Çalışma sürecindeki yeniden birleştirme konusu da oldukDeutsche Zusammnenfassung

Aufgrund der konjunkturellen Abkühlung steicht eine Firma nach der anderen hunderte von Stellen. Und erfahrungsgemäss landen mit dem zunehmenden wirtschaftlichen Druck eine zunehmenden Zahl an

ça elverişsiz olacak. Bir araştırmaya göre % 50’ lilik bir oran ile işsiz olan insanların her altı ayda, bir daha çalışamama riski bir kat daha artıyor. 320 Dossiers bei der IV. 2001/2002, als die Internet-Blase platzte, stieg die Neurentnerquote auf ein Allzeithoch. Und die anstehende Rezession dürfte mindestens ebenso heftig ausfallen.

İsviçre Sendika Bakanlığı Basın SözPUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


22

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Hapiste Yatanların % 30’u Müslüman Yapılan bir araştırmaya göre genç Müslümanlar, çok eğitimli değil ve buna bağlı olarak da çoğunluğu işsiz. İki sene önce Hükümet Meclisi, Eyalet Meclisi’nden Müslüman halkının durumunu içeren geniş kapsamlı bir rapor talep etmişti. Hükümet Meclisi’nin, Zürich Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’ne verdiği görev sonuçlandırıldı; araştırmalardan sonra hazırlanan toplam 210 sayfalık raporda, bir kaç da tavsiye bulunuyor. Zürich Şehri ve Müslümanları, doğru yolda mı ilerliyorlar? Basın toplantısında, Adalet Müdürü Markus Notter bu soruya, “Evet.“ diye cevap vererek “tahmin ettiğimiz veya beklediğimiz çok büyük sorunlar yok.“ dedi. Notter’e göre asıl önemli nokta, eyalet mahkemesine sunulan raporun içeriğinde Müslümanlar’a karşı bir suiistimalin söz konusu olmadığının belirtilmesiydi. Yeterli derecede istatiksel kaynak yok Müslümanlar, aramızda fazla göze batmayarak bizimle beraber yaşadıkları için onların hakkında yeterli istatiksel veri toplayamadık. 2000 senesinde gerçekleştirilen son nüfus sayımında, eyalet halkının % 5,3’ünün (66.520) Müslüman olduğu tespit edildi. Yine bu Müslümanlar’ın % 14,3’ünün, İsviçre devletinin vatandaşı olduğu belirlendi. O günden bu yana 8 sene geçti. Bu yüzden araştırmacılar, 29 şehirde Müslüman vatandaşların sayısını araştırmaya başladı. 2007 senesindeki araştırmalarda, Müslüman sayısı %7,9 olarak belirlendi. Bu sonuç, tüm eyalet için oldukça ilginç, çünkü 2007 senesinin sonunda, eyaletteki rakam 1,3 milyona çıkarken, Müslümanların da sayısının 102.000’ye çıktığı belirlendi. Bugünkü sayıları ise biraz daha fazla ki, aslında son yıllarda sayıları düzlendi. 2000 senesinden bu yana, yine yabancı kökenli Müslümanlar İsviçre vatandaşlığına dâhil edildi. Müslümanlar’ın büyük bir çoğunluğu göçmen. Bunların beşte biri, 2000 senesindeki nüfus sayımında C sınıfı oturma iznine sahipti yâ da B sınıfı yıllık vizeyle kalıyorlardı. Araştırma, gelmiş oldukları ülkeleri net olarak bildirmedi: % 56’sı Balkan ülkelerinden gelirken, Boşnaklar, Kosova’dan gelen Arnavutlar da vardı. Türk Müslümanlar, toplamın %19’unu oluşturdu. Bu rakamların en büyük kısmını, İsviçre’ye gelen işçi göçmenler oluşturdu. Dini grupların arasında erkek Müslümanlar, en gençlerini oluşturuyorlar; neredeyse %80’ni 40 yaşın altında ve yine neredeyse %40’ı 20 yaşın altında. Bunların çoğu, vasıfsız işçi ( yani %11,3). İş piyasasında

eğitimsiz bir kişi olmak her zaman için iş bulmayı zorlaştırdığından dolayı, Müslümanlar’daki işsizlik oranı %8,3’lerde. Bu sonuç ise, kişinin dini ile alakalı değil. Hapiste yatanların üçte birini oluşturuyorlar Gayri Müslimlerin düşündüğü gibi, Müslümanlar dinlerini çok yoğun şekilde yaşamıyorlar. Mesela üçte biri, Cuma Namazları’nın dışında evde hiç namaz kılmadıklarını söylüyorlar. Hıristiyanlarda ise bu oran, hemen hemen dörtte birlik bir kısmı oluşturuyor. Diğer taraftan ise, her gün namaz kılıyoruz diyen Müslümanlar’ın oranı % 27,5 iken, her gün dua eden Hıristiyanların oranı %32,7. Araştırmada, dört ana dal daha yoğun incelendi: Okul, sağlık, sosyal yardım ve ceza yaptırımları. Zürich’te, öğrencilerin yaklaşık %10’u Müslüman. Yani, bu oran çocuk ve genç olarak 15.000 kişiye tekabül ediyor. Bu sayıdan 1500 ve 2000 arası kişi, dinlerini yoğun bir şekilde yaşıyorlar. Araştırmacılar önemli bir noktayı özetleyerek, “Eğitim alanında okul ve din uygulaması arasında yeni önemli tedbirler ön plana çıkmadı.“ dediler. “Problem olana çözüm odaklı yaklaşım“, katılımcıların pozitif bir ortak çalışma içerisinde olduklarının göstergesidir... Sağlık alanında da nerdeyse hiç sorun yok. Müslüman hastalar, yapılan tedavi ve bakımdan gayet memnun olduklarını söylediler. Sosyal yardım için ise gerekli sağlam ifadeler için detaylar eksik kalmış. Çünkü yetkili makamlar, böyle durumlarda dinlerini merak edip sormuyorlar. Ceza infazı ise, müvekkilleri hakkında detaylı bilgiye sahipler. Pöschwies Hapishanesi’ndeki 461 kişiden üçte birinin Müslüman olduğu belirlendi. Bu oran, İsviçre ortalamasına tekabül ediyor. Hapisteki Müslümanlar, diğer mahkumlara göre oldukça gençler. Hapishanelerdekilerin %19’unu zaten yabancı kökenli insanlar oluşturuyorlar. Onları parmaklıklar ardına Deutsche Zusammnenfassung

Eine umfangreiche Studie ergab, dass Muslime jünger sind, weniger gut ausgebildet und darum häufiger arbeitslos als andere Bevölkerungsgruppen. Vor zwei Jahren hat der Kantonsrat vom Regierungsrat einen umfassenden Bericht zur Situation der muslimischen Bevölkerung verlangt. Der Regierungsrat beauftragte damit das Institut für Politikwissenschaft der Universität Zürich. Gestern wurde dieser Bericht veröffentlicht. Die letzte Volkszählung kam im Jahr 2000 auf 66’520 Muslime 5,3 Prozent der Kantonsbevölkerung. 14,3 Pro-

sürükleyen suç unsuru %45’lik bir oranla uyuşturucu. Bunların %39’u gayri Müslim. Mala karşı işlenen suç oranı %28 ve bu suçu işleyenlerim % 30’u gayri Müslim, %24’ ü şiddet, (% 22 gayri Müslim) ve %24’ü insan öldürme (bunun % 22 si gayri Müslim). Müslüman kişiler, aynı zamanda hapis hayatına ayak uydurmakta zorluk çekiyorlar. Bu kişilerden %24’ü, içeride şiddet olaylarına karışmışlar (%16 sı yine gayri Müslim olarak belirlenmiş). İsviçre Müslümanları’nın mezara ihtiyacı var Zürich Eyaleti’ndeki Müslümanlar, bu zent der Muslime hatten die Schweizer Staatsbürgerschaft. Da Ende 2007 die Bevölkerung 1,3 Millionen erreichte, lebten somit rund 102’000 Muslime im Kanton Zürich. Der Studie zufolge sind: Die grosse Mehrheit der Muslime sind Einwanderer; vier Fünftel hatten bei der Volkszählung 2000 die Niederlassung C oder die Jahresaufenthalterbewilligung B. Ihre Herkunft gibt die Studie unpräzise an: 56 Prozent stammten aus dem «Balkan», wozu die bosniakischen Slawen genauso gehören wie die Albaner aus Kosovo, Mazedonien und Albanien. 19 Prozent waren tür-

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

dört ana problemin dışında ayrıca başka bir problem daha yaşamaktalar; yüzeysel olarak değinilen bu problem, mezarlık sorunu. Birçok şehirdeki mezarlıklarda, Müslümanlar’a ait mezar eksikliği yaşanıyor. Bugün hala yabancı kökenli bir ailenin ferdi öldüğünde, on cenazeden dokuzunun cenazesi ülkesine çok pahalı şartlarda geri gönderiliyor. Yine de, git gide birçok Müslüman, İsviçre’yi ana vatan olarak görüyor. Zürich-Witikon’daki Türk Mezarlığı’ndaki mezarlar, buna bir kanıt olarak gösteriliyor. 2007 senesine kadar bu mezarlığa, 53 cenaze defnedildi ve bunun 23’ü çocuktu. 331 kische Muslime. Die Studie untersuchte vier Bereiche genauer: Schule, Gesundheitspflege, Sozialhilfe und Strafvollzug. Im schulischen Bereich wurden keine grossen Probleme bei den Muslimen entdeckt. Dies gilt auch in der Gesundheitspflege und im Sozialenhilfebereich. Doch die Zahl von Muslimischen Insassen in der Strafanstalt ist sehr hoch. Zugleich bereitet die geringe Anzahl der Gräber für das muslimische Volk im Kanton Zürich Probleme da sie nicht ausreichend sind.


Canan Kredit / Sıddık Canan t Walenbüchelstrasse 1-3 t 9000 St. Gallen Telefon +41 (0) 71 278 01 62 t Mobile: 076 365 30 60 – 079 350 69 99 t Telefax +41 (0) 71 278 01 64 E-Mail: info@canankredit.ch t Web: www.canankredit.ch

Kredi almak isteyenlere müjde! Düşüncelerinizi ileriye atmayın, düşük faizli bireysel kredi imkanı bizde!

Araç kredisi

Tatil kredisi

Hayallerinizi bir telefon ile güvence altına alın!

0800 26 27 28 (Ücretsiz Telefon hattı)

Kredi Miktarı, Faiz Oranları ve Aylık Ödemeler Kredi Miktarı

1 Yıllık Toplam Faiz

Aylık Ödeme

36 Aylık Toplam Faiz

Aylık Ödeme

60 Aylık Toplam Faiz

Aylık Ödeme

10000

521.00

876.75

1527.20

320.20

2594.00

209.90

15000

781.20

1315.10

2292.60

480.35

3891.00

314.85

20000

1041.40

1753.45

3056.20

640.45

5188.00

419.80

30000

1562.40

2630.20

4583.40

960.65

7782.00

629.70

40000

2082.80

3506.90

6112.40

1280.90

10379.00

839.65

50000

2603.80

4383.65

7639.60

1601.10

12973.00

1049.55

60000

3124.80

5260.40

9168.60

1921.35

15567.00

1259.45

70000

3645.20

6137.10

10695.80

2241.55

18161.00

1469.35

80000

4166.20

7013.85

12224.80

2561.80

20755.00

1679.25

Dikkat: Kredi tabelasında verilen tüm rakamlar %9.9 faiz oranıyla hesaplanmı tır. Faiz oranları ki inin siciline ve durumuna göre de i kenlik göstermektedir.

Tüm müşterilerimizin yeni yılını kutlar, sağlık, mutluluk ve başarı dolu günler dileriz.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Konut kredisi


24

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Aldi Gaza Basarken, Lidl Duraklamada Aldi ve Lidl Discount Marketleri, Unterland’a girmek için çabalıyorlar. Aldi, şube üstüne şube açıyor ama Lidl bunu yapmıyor. Neden yapmadığı ise bilinmiyor. Çünkü, Kloten’daki büyük market alanlarının inşaatı çoktan bitmiş durumda. Aldi Suisse, geçtiğimiz haftalarda Zürich Unterland’daki Rümlang Endüstri Bölgesi’ndeki beşinci şubesini açtı. Alman Discount Marketi, 2007 senesinin Eylül ayında bölgeye ilk şubesini açmıştı. Ondan sonraki şubelerini Bachenbülach, Embrach, Otelfingen ve Dietlikon’da açtı. Aynı zamanda Almanya, İsviçre’de Rümlang ile birlikte altı Aldi şubesi daha açtı. Şu an İsviçre’de toplam 94 satış yeri olmasına rağmen tanınmış Almanya kökenli bu ucuz market, daha fazla şube açma planı yapıyor. Unterland’da tüketicilere büyük bir ürün çeşitliliği sunan bu iki firma, farklı performanslar gösteriyorlar. Aldi’nin şu anki faaIiyetlerine bakıldığında, rakip firma Lidl’in ne zaman harekete geçeceğinin şaşkınlıkla beklenmesi çok normal. Kloten’da yeni bir satış alanı olasılığı Kloten’da bir kaç haftadır Lidl’ın, inşaatı bitmiş market alanı hazır bekliyor. Aldi’ye nazaran Lidl, bu alanı açmak için hiç acele etmiyor. Kloten İnşaat Polis Şefi Maja Vettiger, kanuni açıdan bu şubenin, faaliyete geçmemesi için herhangi bir sorunu olmadığını belirtti. Vettinger, ‘‘Lidl, reklâm afişleri ve yol gösteren işaret tabloları arayışı içinde olduğunu bildirmişti. Fakat böyle bir arayış içinde olmak, bir açılışı engelle-

mez.’’ dedi ve aynı zamanda Discount Firması’nın, inşaat yapımındaki rahat tavırlarının da dikkatini çektiğini belirtti. Aldi Suisse inşaatında ise çalışmalar, son hızla devam etti. Basın sözcüleri Sven Bradke, inşaata başladıkları andan itibaren, şubelerin açılış tarihlerinin belli olduğunu söyledi. İnşaatın yapım aşamasının başlangıcından açılış evresine kadar geçen süre, altı ay diye bildirildi. Akışı bu şekilde süren inşaat temposu, standart hale getirildi ve bu durum şu an, rakiplerini bile ürkütüyor. Bradke, aynı zamanda Almanya kökenli Marketler Zinciri Lidl’in, İsviçre’de oldukça zorlandığına dair tespitleri olduğunu söyledi. Bradke: ‘‘Lidl İsviçre’de, bizden önce arsa arayışı içine girdi ve bugüne kadar bir tane bile market açamadı.’’ dedi. Oberglatt Belediye yazarı Christian Fuhrer de, Lidl’ın yavaş gidişatını takip eden kişilerden. Son yaz döneminden beri Lidl, Oberglatt Belediyesi’nden inşaat iznini aldı. Fakat sorumlu kişilerin,

bugüne kadar inşaatı başlatmak için kıllarını bile kımıldatmadıkları söyleniyor. Yani hali hazırda, bu konuyla ilgili belediyede herhangi bir çalışma yapılmıyor. Bu şekilde davranmaları belki de Lidl’ın, Oberglatt’a başka bir market ile beraber Kaiserstuhl-/Lägernstrasse üzerinde bir trafik lambası yapması için belediye tarafından görevlendirilmelerine bağlanabilir. Fuhrer, istenen bu işlemin masrafının bir kaç milyon civarında olduğunu belirtti 250 çalışan, marketi bekliyor Lidl Discount’un Web sitesinde, ‘‘Lidl İsviçre, 2003 yılının sonunda kuruldu.’’ diye yazıyor. Tahminlere göre bugün, yaklaşık 250 kişi Weinfelden’dan gelerek Lidl’ da çalışmış olacaktı. Gerçekten İsviçre tüketicilerini, Lidl’ın ağırkanlılığı mı, yoksa organizasyon açısından oluşan problemlerin mi beklettiği henüz tam olarak netleşmiş bir konu değil. Şu ana kadar henüz bir hareket hissedilemedi. Sadece, 1 Aralık’ta tüketicilere

Deutsche Zusammnenfassung

Schweizer Markteintritt vor.

Heute eröffnet Aldi Suisse im Industriegebiet in Rümlang seine fünfte Filiale im Zürcher Unterland. Im September 2007 kam der deutsche Discounter mit seiner ersten Filiale in die Region. Gleichzeitig mit Rümlang gehen sechs weitere Aldi-Filialen in der Deutschschweiz auf. Während man damit landesweit bereits auf 94 Verkaufsstellen kommt, bereitet der andere bekannte Billiganbieter aus Deutschland noch immer seinen

In Kloten etwa steht schon seit einigen Wochen eine fertige Verkaufshalle von Lidl. Im Gegensatz zur Konkurrenz scheint man hier aber überhaupt keine Eile zu haben, eine neue Verkaufsstelle zu eröffnen. Bei Aldi Suisse drückt man im Vergleich dazu massiv aufs Tempo. «Bei Baubeginn wissen wir auch immer, wann der Laden eröffnet wird», sagt Mediensprecher Sven Bradke. Ob nur

broşür dağıtımı yapılması, yakın gelecekte bir açılışın gerçekleşeceğinin habercisi oldu. İnşaat yapımı biten dükkânların ne zaman faaliyete geçeceğine ilişkin sorulara sadece, ‘‘2009’ un ilk yarısında’’ cevabı alındı. Çeşitli basın kaynaklarının haberleri açılış tarihini Mart 2009 olarak bildirmişti. Yine aynı kaynaklar, 10 ile 26 arası market şubesinin aynı anda açılacağını belirtiyorlar. 306 Gemächlichkeit oder organisatorisch-logistische Probleme der wahre Grund für Lidls lange Vorbereitung auf die Schweizer Konsumenten sind, lässt sich nicht genau feststellen. Bewegung stellte man bisher aber kaum fest. «Im ersten Halbjahr 2009.» «Cash» berichtete Ende November von «März 2009» als Eröffnungszeitpunkt. Je nach Quelle sollen zwischen 10 und 26 Läden gleichzeitig eröffnen.

Cablecom: 150 Kişi İstifa Ediyor Kablo ağı işletmecisi Cablecom, çalışma alanlarını daraltıyor ve böylelikle 150 kişinin istifasını sağlıyor. Cablecom Şefi Rudolf Fischer de geri çekiliyor. Kablo ağı işletmecisi Cablecom, masrafları azaltmak istiyor. IT ve Backoffice alanları birleştirilecek. Cabelcom’dan yapılan açıklamada, bazı kısımların kaldırılacağı ve bununla birlikte 150 kişinin istifasının beklendiği söylendi. İlk olarak durdurma, alternatif çalışma saati modelleri veya erken emeklilik durumları gibi önlemler gözden geçirildi. Cablecom Basın sözcüsü Hans- Peter Nehmer, istifa veya işten çıkarma durumlarının, Ocak ayının sonunda kesinleşeceğini söyledi. Müşteri hizmetleri söz konusu olmayacak Cablecom, kendisini önümüzdeki seneler için hazır hale getirmeyi planlıyor. Nehmer, rekabet piyasasının geçmişe nazaran oldukça yoğun geçeceğini ve bu yüzden küçülmeye gideceklerini

söyledi. Ayrıca bu pazardaki yerlerini korumak ve daha çok büyümek için, masrafların kısıtlanması gerektiği açıklaması yapıldı. Tasarruf tedbirlerinden özellikle, IT ve Backoffice alanları nasibini alacak. Ancak, çok fazla eleştiri alan Müşteri Hizmetleri’nde herhangi bir eksilme veya küçülme planlanmıyor. Nehmer’in düşüncesine göre, bu çok yanlış bir adım olurdu. Cablecom-Şefi Rudolf Fischer Rudolf Fischer’in yedi sene sonra Cablecom-zirvesinden geri çekildiği de belirtildi. Rudolf Fischer, görevini yeni kişiye devredinceye kadar işinin başında kalacak. Nehmer, ileride yaşanacak istifa veya işten çıkarılma durumlarının, Fischer’in görevden çekilmesiyle herhangi bir bağlantısının olmadığını söyledi. 52 yaşındaki Fischer’in, Cablecom’un ana şirketi olan Liberty Global ile birlikte güçlü bir döneme girdiği bir zamanda ayrılması ilgi çekici. Nehmer ise,

Liberty Global ile çalışmalarda, Bay Fischer’in görevine devam etmesini arDeutsche Zusammnenfassung

Am Montag wurde mitgeteilt, dass der Kabelnetzbetreiber Cablecom Kosten sparen will. Die Bereiche IT und Backoffice sollen zusammengelegt werden. Es werden Stellen abgebaut und dabei bis zu 150 Kündigungen erwägt. Ein definitver Entscheid über allfällige Kündigungen werde Ende Januar gefällt, sagte Cablecom-Spre-

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

zuladığını belirtti. 314 cher Hans-Peter Nehmer. Von den Sparmassnahmen betroffen sind vor allem Stabsstellen in den Bereichen IT und Backoffice. Keine Abstriche soll es beim vielkritisierten Kundendienst geben. Nach sieben Jahren an der Cablecom-Spitze tritt Rudolf Fischer zurück, wie es in der Mitteilung weiter heisst. Er bleibe im Amt, bis ein Nachfolger bestimmt ist.


İSVİÇRE’DEN HABERLER

25

Mektup Monopolünün Düşürülmesine İtiraz Mektup monopolünün 100 gramdan 50 grama düşürülme tartışması, tepkiye yol açtı Eyalet Meclisi’nin isteği üzerine Hükümet Meclisi 2009 senesinin ortalarında, mektup monopolünü 100 gramdan 50 grama düşürülmesini istemedi. 20’ ye karşın 15 oy ile bu Posta Kanunu’nun yenilenmesi bekleniyor. Telekomünikasyon Bakanlığı’ndan Peter Bieri (Zug, CVP), yeni bir revizyon ile Hükümet Meclisi’nin, posta piyasasının açılışını iki adım ile yapmasını beklediğini bildirdi. Mektup monopolünün 2009 senesinin ortalarında 100 gramdan 50 grama düşürülmesi, direniş ile karşı karşıya kaldı. Pazarın açılmasından parlamentonun sorumlu olması gerekiyordu. Özellikle, 2004 senesinde yapılan “Herkese Posta Hizmeti” girişi-

mi, konunun ne kadar hassas olduğunu göstermişti. Destekleyici önlemler alınmadan asla olmaz Postanenin düşüncesine göre, pazar açılışı tek taraflı olarak destekleyici önlemler alınmadan gerçekleştirilmemeli. Pazarın açılışı hakkındaki gereklilik konusunda, Avrupa Birliği Pazarı dışında kimse şüphe etmiyor. Pazarın hızını ve gerekli önlemleri de parlamento ele almalı. Yaşama planında da, posta monopol azaltılmasını mevcut kurullar istemedi. İletişim Bakanı Moritz Leuenberger, değişimi istemedi. Çünkü ona göre bu gereklilik, tartışmasız bir konu. İndirim, kanuni şartlar arasındaki en önemlisi olan temel ihtiyaç garantisi

Oerlikon’da, 60 Tane Yeni Kooperatif Daire Zürich şehri, Oerlikon’da yapılacak olan yeni restore inşaat çalışma projesini sundu. 2017 senesine kadar 60 tane kooperatif daire, minerji standardında hazır olacak. Linth – Escher İnşaat Şirketi Zürich’te, iki aşamada 23 milyon Frank değerinde 60 tane yeni daire yapmayı planlıyor. Üçüncü aşamada ise projeye, 50 daire daha ilave edilebilecek. Zürich şehri, bunun için bir proje yarışması düzenledi. Yarışma sonunda, Basel Luca Selva Mimarları AG’ nin hazırladığı “Südkurve“ adlı projede karar kılındı. Irchepark yakınlarındaki inşaat alanı, 12 062 metrekare büyüklüğünde ve 2017 senesine kadar bu alana 60 tane minerji-daire kurulacak. Zürich Belediyesi, çoğu dairenin yerleşim alanının içinden parka doğru yöneltilmiş olduğunu ve bu yüzden yüksek bir yaşam kalitesi sunduklarını açıkladı. İnşaat şirketi, geçmişte yapılan 2-3 odalı daireler ile sınırlı kalmak istemiyor. Bu yüzden daha geniş alanlar planlıyor. 307

yerine getirildi. Böylelikle Hükümet Meclisi, elinde az kalmış olan hareket alanını kullanmayı düşünüyordu. Fakat istedikleri olmadı. Tasarı Ulusal Meclis’e gidecek. 327 Deutsche Zusammnenfassung

Nach dem Willen des Ständerats soll der Bundesrat das Briefmonopol der Post nicht Mitte 2009 von 100 auf 50 Gramm senken. Mit 20 zu 15 Stimmen befand die kleine Kammer, vor diesem Schritt sei die Totalrevision des Postgesetzes abzuwarten. Die

gesetzlichen Bedingungen für die Senkung - als wichtigste die Garantie der Grundversorgung - seien erfüllt. So habe der Bundesrat einen der wenigen kleinen Freiräume, welche er noch hat, nutzen wollen. Das fand kein Gehör. Die Motion geht an den Nationalrat.

Ocak Ayından İtibaren Her Askere Biber Spreyi 01 Ocak’tan itibaren nöbet esnasında her askere biber spreyi verilecek.

Deutsche Zusammnenfassung Das Bauareal in der Nähe des Irchelparks ist 12 062 Quadratmeter gross und wird bis 2017 mit insgesamt 60 Minergie-Wohnungen überbaut. Die Baugenossenschaft Linth-Escher baut in Zürich-Oerlikon in zwei Etappen für rund 23 Millionen Franken 60 neue Wohnungen. In einer dritten Etappe könnten weitere 50 Wohnungen hinzukommen. Die Baugenossenschaft will so ihren Bestand an nicht mehr zeitgemässen 2- bis 3-Zimmerwohnungen durch grössere Einheiten ersetzen. Das Siegerprojekt der Luca Selva Architekten AG aus Basel kann vom 9. bis am 18. Dezember im Ausstellungsraum des Amts für Hochbauten besichtigt werden.

Göz yakıcı sprey adı verilen bu aletler, 1 Ocak’tan itibaren devreye sokulacak ve askerler buna yönelik eğitimlerini alacaklar. Acemi Er Okullarında, karabiber spreyi ile canlı deneyler yasak. Egzersizler daha çok, hız ve hedefi bulmaya yönelik yapılacak. Gerçek karabiber sprey gösterilerinin, Acemi Er Okulları’nda değil, askeri eğitimlerde yapılması kararlaştırıldı. Ekim ayında, bir Gönüllü Subay Okulu’nda yapılan karabiber sprey çalışması, Youtube internet sitesinde yayınlanan bir video ile sansasyon yarattı. 308

Deutsche Zusammnenfassung

Ab dem 1. Januar erhält jeder Soldat für den Einsatz auf der Wache einen Pfefferspray. Das zeigt ein bisher unveröffentlichtes Reglement der Armee. Die umstrittenen Live-Versuche mit Pfeffersprays während der Rekrutenschule sind verboten. Trainiert werden vor allem die Geschwindigkeit und die Treffsicherheit. Demonstrationen mit richtigen Pfeffersprays sind nicht in der RS, sondern nur in der Ausbildung von Kaderanwärtern erlaubt.

AB ile Somut Müzakereler Başladı Doris Leuthard’ın üç hafta önce gerçekleştirilen siyasi başlangıcı tetikleyen ziyaretinden sonra, Avrupa Birliğine ilişkin sağlık, tarım, serbest ticaret ve işbirliği müzakereleri başladı. Entegrasyon Bürosu’nun ve yetkili diğer makamların verdiği bilgiye göre, ilk müzakerelere her iki tarafın ve organizasyonların karşılıklı bilgi alış verişinde bulunmasıyla başlandı. Müzakerenin merkezinde tarım ürünü pazarındaki liberalleşme söz konusu olacak. Uğraş verilen konuların arasında, gümrüklerin ve kotaların kaldırılması, ürün talimatlarına yönelik bir dengenin kurulması ve kabul görmesi yer alıyor. İsviçre, gen teknolojisi gibi

hassas konularda özel bir çözüm bulma çabası içinde. Gıda ve üretim güvenliği konusunda da, sağlık güvenliğini kuvvetlendirecek ortak bir çalışma yapılacak. İsviçre’nin bu konuda, Avrupa Birliği’nin Ön Tanı Sistemi’ne katılımı söz konusu. Müzakereler iki yıl kadar süreceğinden hızlı sonuçlar beklenmiyor. Bir sonraki müzakere tarihi önümüzdeki şubat ayı için planlandı.

276

Deutsche Zusammnenfassung

Konkrete Verhandelungen im Bezug auf Agrarfreihandel und Kooperation im Gesundheitsbereich mit der Europäischen Union haben begonnen. Im Zentrum des gesammten Handels der Agrarproduktion wird auf dem Abbau der Zölle und Kontingente wie auch eine Ausgleichung bei den Produktionsvorschriften und Zulassungsbestimmungen gestrebt. Die genauen und festen Resultate dieser Verhandlungen werden über zwei Jahre hinziehen.

Doris Leuthard

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


26

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Unicef: İsviçreliler Çocuklarına İyi Bakamıyorlar Unicef’in yaptığı bir araştırmanın ortaya çıkardığı sonuca göre, İsviçreli aileler, diğer ülkelerdeki aileler ile karşılaştırıldığında, çocuklarına daha kötü bakıyorlar. Unicef, Endüstri ülkelerindeki sosyal değişimin yeni bakım metotları gerektirdiğini söyledi. İsviçre, diğer ülkeler ile yapılan bir karşılaştırmada olumsuz not aldı. Unicef, 25 endüstri ülkesinde yaşayan küçük yaştaki çocukların bakım durumlarını inceleme altına aldı. On kriter baz alınarak yapılan araştırmada, inceleme altına alınan ülkelerdeki ailelerin çocuk bakımı için görüşleri, bu konunun herkes için kabul edilebilir bir durum olup olmadığı, talebin kalitesi ve bir çocuğun sosyal çevresinin önemi gibi konular mercek altına alındı. Unicef raporunda, anne ve babanın mesleki faaliyetleri daha aktif hale geldiği için, bakıcılara olan rağbetin arttığını ve şehir merkezlerine yönelmelerin yoğunlaşmaya başladığını belirtti. Üç ve altı yaş arasındaki çocukların üçte biri ve üç yaşından küçük çocuklardan her üçüncüsü ebeveynleri dışındaki kişiler tarafından bakılıyor. Bazı OECD-ülkelerinde bile, üç yaşından küçük çocukların yarısından fazlası bakıcılar tarafından bakılıyor. Unicef’e

göre, aile dışında bir çocuk bakımı, ev ortamında bir nevi sorumsuzluk unsuru oluşmasını ortadan kaldırabiliyor. İsviçre’ye kötü not Rapor İsviçre’ye kötü not verdi. Toplam 25 ülkeden 18’i iyi bir not alabildi. Genelde 10 kriterden üçü onay gördü, mesela Unicef’in verdiği bilgiye göre araştırmada yer alan kişilerin %80’i eğitim görmüş bakıcılar çıktı. Her bakıcıya en fazla 15 çocuk düşerken, bu çocukların %10 ‘u maddi durumu iyi olmayan çocuklar olarak saptandı. On kriterin tamamını sadece İsveç yerine getirebildi. İzlanda, Danimarka, Fransa, Norveç ve Finlandiya ise İsviçre’ye göre 3 kat daha fazla puan aldı. OECD- Ülkesi olmayan Slovenya İsviçre’ye göre iki kat fazla puan aldı. Deutsche Zusammnenfassung Am Mittwoch teilte Unicef mit, dass der soziale Wandel in den Industrienationen neue Betreuungsmöglichkeiten erfordere. Die Schweiz hingegen schneide im Vergleich mit anderen Ländern schlecht ab. Unicef nahm für die Studie die Situation von Kleinkindern in 25 Industrienationen unter die Lupe. Dabei wurde anhand von zehn Kriterien untersucht, wie die Staaten grundsätzlich zur ausserfamiliären Betreuung stehen, ob diese für alle zugänglich ist, welche Qualität das Angebot hat und welche Rolle das sozia-

Sadece Kanada, Avustralya ve İrlanda on kritere göre İsviçre’den daha az puan aldı. UNICEF İsviçre Kolu Yöneticisi Elsbeth Müler, açıklanan rapora şu yorumu yaptı:”Şu anki durumda tartışmak gereksiz. Çünkü şu an, özellikle sosyal durumu zayıf olan ailelere, çocuklarına bakım konusunda nasıl daha kaliteli ve geniş çaplı bir yardım sunabileceğimizi düşünmemiz lazım.” dedi. Yardım kurumu, özellikle bakıcı konusunda devletin de destek olması gerektiğini belirterek, İsviçre’de böyle bir durumun söz konusu olmadığını ve bu raporda gayri safi milli hâsılanın sadece üçte birinin kullanıldığını belirtti. Sadece iki OECD-Ülkesi, İrlanda ve Kore İsviçre’den daha az para ödüyor. Sadece 16 hafta süren ücretli annele Umfeld eines Kindes spielt. Durch die zunehmende Berufstätigkeit von beiden Eltern rücke die Betreuung durch Dritte in den reichsten Ländern immer mehr ins Zentrum, schreibt das Hilfswerk. Als einziges Land erfüllte Schweden alle zehn Kriterien. Island, Dänemark, Frankreich, Norwegen und Finnland erreichten drei Mal mehr Punkte als die Schweiz. Auch Slowenien als nicht Nicht-OECD-Land erfüllte sechs und damit doppelt so viele Kriterien wie die Schweiz. Einzig Kanada, Australien und Irland kamen auf weniger als drei der zehn Punkte.

lik izninden sonra, çocuğun en çok anneye ihtiyaç duyduğu zamanlarda annesinin yanında olamaması sorunu ortaya çıkıyor. Bunun yanı sıra, İsviçre’deki bakıcıların eğitimi yetersiz kaldı. Olumlu bir sonuç bırakan nokta ise okul sisteminin (harmos) iyi ve ana okul sürelerinin tatmin edici derecede olmasıydı. 309 Das Hilfswerk weist darauf hin, dass die staatliche Unterstützung für ausserfamiliäre Betreuung in der Schweiz bisher weniger als einen Drittel des im Bericht als Minimum festgelegten einen Prozents des Bruttoinlandprodukts (BIP) betragen habe. «In der jetzigen Situation ist es nicht mehr nötig zu diskutieren ob, sondern wie die Qualität mit einem breiten Angebot – auch für Kinder aus sozial schwächeren Familien - gewährleistet werden kann», wird Elsbeth Müller, Geschäftsleiterin von UNICEF Schweiz, in der Mitteilung zitiert.

Zürich’te Kiralar %4,4 Oranında Arttı Zürich’teki yeni kiracılar, bundan böyle kesenin ağzını daha fazla açmak zorunda kalacaklar. Çünkü yıl içerisinde kiralar %4,4 arttı. Zürich eyaletindeki kira artışları, şu an İsviçre ortalamasının bir hayli üstüne çıktı. Emlak piyasasının homegate indeksinin bilgilerine göre ulusal nüfusun %4,3 arttığı söylenirken, Zürich’te bu oran % 4,4 olarak bildirildi. Sadece Kasım ayında bile, kiralanan evlerin oranı %0,3 arttı. Bern şehrinde ise kiraların, Kasım ayında az da olsa % 0,2 oranında azaldığı bildirildi. Bu sonuç son bir senede Bern için ilk gerileme oldu. Basel’da ise Bern’e karşın ev kiraları %0,7 oranında arttı. Basel ve Bern, Zürich’i takip ediyor Bir yıl içerisinde, Basel ve Bern’de kira artış oranları hatırı sayılır zamlarla İsviçre ortalamasında kalmayı başardı. Cenevre Gölü civarında, kira ücretleri % 0,5 oranında geriledi. Geçen senenin kasım ayı ile bu senenin kasım ayı arasında bir karşılaştırma yapıldığında, PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

oranın %6 ile ortalamanın üstünde olduğu görülmekte. 310 Deutsche Zusammnenfassung

Der Anstieg der Mieten liegt im Kanton Zürich über dem Schweizer Durchschnitt bei 4,4%. In Bern hingegen verbilligen sich die Angebotsmieten im November leicht um 0,2 Prozent. Dies ist der erste Rückgang in Bern seit rund einem Jahr. Im Genferseegebiet haben sich die Angebotsmieten im November um 0,5 Prozent verbilligt. Innert Jahresfrist sind die Angebotsmieten in Basel und Bern mit 3,4 respektive 2,4 Prozent Steigerung unter dem schweizerischen Mittel geblieben.


Hauptstr. 46

D-79787 Lauchringen

Tel. 0049 774 14 681

Yeni Yılda Muhteşem İndirimler Sizleri Bekliyor

8.79€

DİKKAT! Gıda çeşitlerinde % 7, Hediyelik eşyalarda % 19`luk Gümrük indirimi vardır.

1.20€

Egetürk Tavuk Sefası

1.79€

Egetürk Egem Sucuk Dilimi

7.29€

Egetürk Kangal Sucuk 1 Kg

Egetürk Saray Sefası

1.79€

Egetürk Dalyan Sığır Salamı

7.29€

Efepaşa Parmak Sucuk 1 Kg

1.20€

1.79€

Egetürk Özlem Hindi Salamı

Efepaşa Kangal Sucuk 1 Kg

Egetürk Bahar Pastırma

0.99€

Efepaşa Zeybek Tavuk Salamı

2.99€

0.99€

Efepaşa Etap Sığır Salamı

Herşeyin kalitelisini isteyenler için! Daha çok çeşit, daha uygun fiyatlar... Sebze, Meyve ve Et ürünleri ● Her türlü kuru gıda ve Züccaciye ürünleri ● Hediyelik eşya ● Ev Tekstil ürünleri ve Altın çeşitleri ● Günlük taze Döner ve Ekmek çeşitleri.

2.29€

Egetürk Avcı Sosis

1.49€

Efepaşa Burcu Tavuk Sosisi

Yeni yılın tüm müşterilerimize barış ve mutluluk getirmesi dileğiyle tüm dostların yeni yılı kutlu olsun.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

8.79€

Egetürk Parmak Sucuk 1 Kg


28

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Saatte 20 km hız çok fazla – Cezası 1113 Frank Almanya 2009 senesinde trafik ceza ücretlerini yükseltiyor. Almanya’nın cezaları İsviçre’nin cezaları ile karşılaştırıldığında neredeyse “cezacık“ sayılır. İskandinavya’ya göre de İsviçre’nin cezaları “çerez parası” gibi kalıyor. Biz İsviçreliler kuzey komşularımız tarafından eleştiriyle izleniyoruz; çünkü bizler çoğu şeyi minicik hale getirebiliyoruz. Fakat Almanya’nın Sachsen şehrinde asıl Almanlar’ın cezaları minimize hale getirmesi gerekiyor. Gerçi, Almiıanya 2009 senesinde ceza ücretlerini arttırmayı düşünüyor. Yinede İsviçre’nin cezalarını Almanya’dakiler Suç

ile karşılaştırdığımızda cezalar “minicik“ kalıyor. ( Tabloya bakınız). Almanya’da hız limitini aşmak, direksiyon başına alkollü veya uyuşturucu almış halde geçmek ve buna benzer suçlara verilen ceza ücretleri 2009 senesinde iki katına çıkarılacak. Örneğin, şehir içinde kim 20 km hızdan fazla bir hız ile giderse 50 Euro yerine 2009 senesinde 80 Euro ödeyecek. 30 km hızdan fazla giderse eğer eskiden 100 Euro ceza öderken, 2009 senesinde aynı ceza 160 Euro olarak kesilecek. Şehir dışında ve otobanda kesinlen trafik cezaları eski rakam üzerinden üçte iki arttırılacak.

Almanya

İsviçre

Norveç

> 21 km/h dan fazla hız

124.- CHF

520.- CHF

1113.- CHF

> 31 km/h dan fazla hız

250.- CHF

2250.- CHF*

1113.- CHF

> 31 km/h dan fazla hız

188.- CHF

1500.- CHF*

1336.- CHF

> 50 km/h dan fazla hız

375.- CHF

2250.- CHF*

-

> 60 km/h dan fazla hız

687.- CHF

-

-

Alkol veya Uyuşturucu

781.- CHF

< 0.5 Promil de: en fazla: 5000.- CHF

-

250.- CHF itibaren

891 CHF

Şehir içi (hepsi CHF)

Şehir dışı (hepsi CHF)

9 Kırımızı ışık ihlali

141.- bis 562.- CHF

11 12

* 6000 CHF net maaş üzerinden

30 Kilometre çok hızlı – Nezaketsiz bir ihlal! İsviçre’nin cezalarına karşın bu rakamlar ufacık kalıyor. İsviçre şehir içinde hız limitini 20 km’ den fazla aşmak 520 Frank ceza ücreti anlamına geliyor. Almanya’nın arttırılmış ücretleri ile bu duruma verdiği cezayı Frank’a çevirirsek 125 Frank’a tekabül ediyor (tabloya bakınız). Şehir içinde 30 km hızı aşan kişilere verilen ceza ağır sayılarak, cezayı işleyen kişinin maaş geliri üzerinden bir ceza kesiliyor. Net geliri 6000 Frank olan birisi 30 km hız limitini aşarsa 2250 Frank ceza ödemek zorunda kalır. Aynı cezanın Almanya’daki karşılığı ise sadece 250 Euro. Almanya’nın en yüksek cezası İsviçre’deki cezalara karşılaştırıldığında oldukça masum görünüyor. Almanya otobanlarında limit hızının üzerinden 60 km ile giden birisi yeni yasalara göre 440 Euro ödeyecek. İsviçre’de ise böyle bir durum ile karşı karşıya kalındığında sürücü, ortalama hızın biraz üstüne çıktığında bile 450 Frank ödüyor ( Günlük 30 Frank ödeme şartıyla). Günlük 3000 Frank ceza ile 1.080.000 Frank ile en yüksek ceza kesiliyor. Norveç daha da pahalı Alman Trafik canavarları kesinlikle ucuz kurtuluyorlar. İsviçre’de trafik müdürlüğünün kestiği uyarı cezalarına kesilen

Deutsche Zusammnenfassung

Deutschland erhöht ab 2009 die Strafen für Verkehrsdelikte. TempoÜberschreitung, Alkohol oder Drogen am Steuer sowie andere Vergehen werden zwar ab 2009 in Deutschland mit teilweise doppelt so hohen Geldstrafen wie üblich belegt. Wer in Deutschland innerorts über 20 Kilometer pro Stunde schneller fährt als erlaubt, muss ab nächstem Jahr 80 Euro zahlen, statt wie bis anhin 50 Euro. In der Schweiz hingegen schlägt eine Geschwindigkeitsübertretung von 20 km/h Innerorts mit 520 Franken zu Buche, in Deutschland sind es umgerechnet trotz Erhöhung 125 Franken. Es geht aber durchaus auch noch teurer als in der Schweiz, zum Beispiel in Skandinavien. Wer in Norwegen 20 Kilometer pro Stunde über dem angegebenen Tempolimit fährt, den erwartet eine Rechnung in der Höhe von 1113 Franken. vergi zaten sadece 200 Frank değerinde. İsviçre’den daha yüksek trafik cezası kesen ülkeler var, mesela İskandinavya. Norveç’te 20 km hız limiti belirlenen bir yerde sürücü hız limitini aşarsa eğer 1113 Frank ceza ile karşı karşıya kalabilir. 355

İsviçre’de Çıraklık Eğitim Yerlerinin Sayısı Arttı Kalifiye eleman sayısındaki eksiklik kendisini belli etti İsviçre firmaları, önümüzdeki sene çıraklara %11 oranında daha fazla iş imkânı sunacaklar. 4.Çıraklık Eğitim Konferansı’nda konuşan Meclis Üyesi Doris Leuthard: “ Şu andaki çırak eğitim barometresi, insanın yüzünü güldürüyor“ dedi. Birçok genç insan mesleki okul eğitimini tamamladı ve çok azı çıraklık işi bekleme sırasında. Çırak eğitimi imkânlarını genişletmek amacıyla belgeli çıraklık eğitim yerleri için “Chase-Management” örgütü ve çıraklık yardımcıları katkıda bulundu. Ulusal Ekonomi Bakanı’nın verdiği bilgiye göre; ekonomik sıkıntıların yaşandığı bu dönemde de bu önlemler kesinlikle devam ettirilecek. Genç kalifiye eleman eksikliği Nüfusa bakıldığında ise gelecek yıllarda çıraklık eğitimi yerlerinde daha az genç insanın yer alacağı görünüyor. Bir çok mesleki branş için, yeni nesilden kalifiye eleman bulmak zorlaşacak. Leuthard’ın verdiği bilgiye göre, bu olumsuz gelişmeyi ilerletmemek için bir önlem sistemi kurulacak.

En yeni çıraklık barometresine bakıldığında, 2008’ deki çırak eğitim işyeri sayısı 88.000’e çıkmış. 31 Ağustos’ta 5000 çırak kontenjanı henüz dolmamıştı. Bunun yanı sıra, 7000 genç öğrenci çırak eğitimi yeri bulamamıştı. Geçen sene ise bu rakam 3000 daha fazlaydı, yani 10.000 idi. İsviçre Sendika Başkanı ( SGB) Paul Rechsteiner, çıraklık pazarını olumluya götüren adımlar var dedi. Fakat resesyon içinde, 2008’de çıraklık yeri bulamayan 7000 genç için bir çözüm bulunması gerektiğini bildirdi ve bunun sıkıntı yaratabilecek bir konu olduğunu söyledi. Ulusal Çıraklık-Konferansı’na Bühler Teknoloji Şirketler Gurubu, hükümetten, eyaletlerden, mesleki eğitim alanından, işveren ve işçi kesiminden bir çok uzman katıldı. Konferansın konusu kalifiye eleman eksikliği oldu. Madalya kazananlar onurlandırıldı Meclis üyesi ve Ekonomi Bakanı Doris Leuthard, konferansın sonunda Mesleki Eğitim Günü’nde, İsviçre ve uluslararası mesleki eğitim yarışmalarında madalyalar kazanan başarılı öğrencileri onurlandırdı..

292

Deutsche Zusammnenfassung

Die Schweizer Unternehmen bieten im laufenden Jahr 11 Prozent mehr Ausbildungsplätze für Lehrlinge an. Die positive Entwicklung auf dem Lehrstellenmarkt könnte aber in den nächsten Jahren in einen Fachkräftemangel umschlagen. Zum Ausbau des Lehrstellen-Angebots hätten die Schaffung von Attest-Lehrstellen, das «Case-Management» und der Einsatz von Lehrstellen-Förderern beigetragen. Der Präsident des Schweizerischen Gewerkschaftsbundes (SGB), Paul Rechsteiner,

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

sprach von einem «klaren Fortschritt» auf dem Lehrstellenmarkt. Diejenigen 7000 Jugendlichen, die 2008 keine Lösung gefunden haben, gäben aber Anlass zur Sorge, angesichts der sich abzeichnenden Rezession. Thema der Konferenz war der Fachkräftemangel. An der Nationalen Lehrstellen-Konferenz am Hauptsitz des Technologiekonzerns Bühler nahmen Experten von Bund, Kantonen, der Berufsbildung, von Arbeitgebern und Arbeitnehmern teil.


İSVİÇRE’DEN HABERLER

29

Devletten PC’lere Trojan Virüsü !! İsviçre Gizli İstihbarat Servisi, hackerlerin yaptıklarının aynısını yapmak istiyor: Bir bilgisayara trojan virüsü yükleyip bilgisayarda casusluk yapmak istiyorlar. Fakat Ulusal Meclis, yeni güvenlik denetim imkânlarına zorluk çıkarabilecek gibi gözüküyor. Devlet, yatak odalarına bakıyor, büroda konuşulanları dinliyor, başkalarının bilgisayarlarında özel mailleri okuyor ve ispiyoncuları sahte kimlikler ile şüphelilerin üzerine salabiliyor. Casus filmlerinde uzun zamandır yapılanları Meclis, İsviçre’deki Gizli İstihbarat Servisi’ne de yaptırmak istiyor. Bu eyleme geçmek istemelerinin nedeni 11 Eylül saldırıları oldu. Bu yüzden İstihbarat Hizmeti, seksenli yıllarda gerçekleşen Fichen Skandalı’ndan sonra yeniden önleyici şekilde gözlemelerine başlayabilir. Ülke içindeki güvenliğe yönelik önlemler anlamına gelen kısa ifadesi BWIS II başlıklı kanun hakkında bilgi verdi. Özel hayata yoğun müdahale Yeni yasa önerisine karşıt meclis üyelerinin ve partilerin açık yanıtını Yeşiller’den Daniel Vischer ( ZH) ifade etti: ‘‘Bu kanun büyük bir dinleme olayına yol açar.’’ Daha sonra bu kanuna karşı olduğunu ve tasarının buna ihtiyacı olmadığını söyleyen Vischer, böyle bir müdahalenin, özel hayata çok fazla girilmesi anlamına geldiğini belirtti. Meclisin verdiği bilgiye göre, bilgi edinmek için kullanılan özel araçlar bir suç davasında devreye girmeyecek. Ancak, iç ve dış güvenliği tehdide sokabilecek durumlar sezildiğinde devreye girecek. Bilgiler, aynı zamanda yurtdışındaki gizli istihbaratlara da iletilebilecek. Görüntü ve ses denetim unsurlarına sadece terörizm, ispiyonlama ve kimyasal veya biyolojik silahlanmalara karşı tehdit edici durumlarda izin verilecek.Ülke içi Güvenlik İstihbarat Müdür Yardımcısı Jürg Bühler : “Sol ekstrem veya sağ ekstrem grupların eylem taktiklerinde kontrol yapmak mümkün değil.’’ dedi. Çünkü bu tarz eylemlerin amacının terörizm değil, şiddet içerikli eylemler

olduğunu da sözlerine ilave eden Bühler; ‘‘20 Minuten Online’’ın ekim ayında yayınladığı Kürt PKK gruplarının Türk yerleşimlerini yaktığı haberinin ise çok daha ayrı bir konu olduğunu belirtti : “Yaşanan bu olayda bir kontrol mümkün olabilirdi. Çünkü burada ceza takibi çok daha uzun sürüyor.’’ dedi. Bunun yanı sıra, Ulusal Ceza Mahkemesi ve yetkili meclisin önlemleri onaylaması gerekiyor. Almanya’da, Online Arama yüzünden dava açıldı BWIS II’de öngörülen bilgisayarlarda online arama izni, yıllardır Almanya’da birçok tartışmaya yol açtı. Federal Almanya Anayasa Mahkemesi, geçen şubat ayında bu tarz aramaların sadece çok gizli işlemler altında yapılması gerektiğine dair hüküm vermek zorunda kaldı. Haber, 20 Minuten Online Gazetesi’nde de yayınlandı. Gizli şekilde elde edilen bilgiler konusundaki kanun değişikliği, İsviçre halkında henüz tepkilere yol açmadı. Ulusal Meclis’te ise yine de direniş biçimlendi: Solcular ve SVP, beraberce kontrol imkanlarına karşı bir barikat kurarak, bu kanun tasarısının Hükümet Meclisi’ne geri gönderilmesi şansına sahipler. Komisyonun işleriyle ilgilenen SVP’nin St. Gallen’lı Ulusal Meclis üyesi Lukas Reimann, teröre karşı açılan savaşa karşı olmadığını söyleyerek: “Burada asıl merak edilen, kişisel özgürlüğe veya güvenliğe ne derece girildi. Komisyona davet edilen hiç bir uzman, güvenlik unsurunun kanundaki ağırlık noktasını söyleyemedi.’’ dedi. Dolayısıyla, Reimann da BWIS II’nin ne tür bir güvenli getireceğinden şüpheli olduğunu söyledi. Önlemler, mağdurlara bir borç olarak görülüyor FDP, ise konuyla ilgili başka bir sonuca vardı: Ulusal Meclis Üyesi Kurt Fluri, retorik bir şekilde: ‘‘Neden İsviçre de bir terör saldırısına maruz kalmasın ?’’ diye sordu. Eğer İsviçre’de Avrupa’nın kullandığı güvenlik önlemleri kullanılmazsa, İsviçre’nin de teröristleri çekeceğini

düşünüyor. ‘‘Bu kontrol önlemlerini kullanmalıyız. Çünkü, terör mağdurlarına bunun için borçluyuz.’’ dedi. Fluri, bu kanun değişikliğinin temel kanunlara yansıyacağının farkında olduğunu söyledi. Fakat, İsviçre’nin mahkemelerine de güvendiğini belirterek: “ Federal Mahkeme’ye sürekli şikâyetler gelecek.’’ diye ekledi. Bunun için de bir uygulama yapılacaktır.

Deutsche Zusammnenfassung

Der Bundesrat will dem Inlandgeheimdienst in der Schweiz ermöglichen was in Spionage-Filme schon lange gezeigt wird.Grund für das Umdenken sind die Terroranschläge vom 11. September 2001. Die Gegner haben klare Worte für die Idee des Bundesrats: «Das Gesetz bringt den grossen Lauschangriff», sagt der Grüne Nationalrat Daniel Vischer (ZH). Er lehnt es deshalb ab. «Die Vorlage braucht es gar nicht», sagt er. Der Eingriff in die Privatsphäre sei zu stark. Besonderen Mittel wie die Bild- und Tonüberwachung in Privaträumen sollen

Yeşiller, SP ve SVP ittifakının Ulusal Meclis’teki çoğunluğu sebebiyle, kanun tasarısını meclise geri göndermek için oldukça şanslılar. Bazı noktaların somutlaştırılması ve düzeltilmesi gerekiyor. Bunun, yeni güvenlik önlemleri yasasının kesinleşmesinin sadece bir kaç ay daha ertelenmesine neden olacağını belirten FDP’li Fluri, durumu o kadar da kötü görmüyor. 341

nur bei Gefahr durch Terrorismus, Spionage oder Proliferation erlaubt sein. In Deutschland sorgt die Online-Durchsuchung von Computern, wie sie im BWIS II vorgesehen ist, seit Jahren für heftige Diskussionen. FDP Solothurner Nationalrat Kurt Fluri glaubt, dass die Schweiz Terroristen anzieht, wenn sie nicht mit den gleichen Überwachungsmitteln kämpft wie das europäische Ausland. Die Allianz von Grünen, SP und SVP hat mit ihrer Mehrheit im Nationalrat gute Chancen, den Gesetzesentwurf an den Bundesrat zurückzuweisen.

Yeni yılın tüm insanlığa ve bütün dünyaya barış, mutluluk getirmesi dileğiyle tüm dostların yeni yılı kutlu olsun.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


30

İSVİÇRE’DEN HABERLER

Evlilikte Soyadı Yasaları Yeniden Düzenlenecek Meclis, evli kişilerin isim haklarını tekrar düzenlemek istiyor Evlenecek olan kişiler evlenirken hem soyadını hemen de vatandaşlığını değiştirmek zorunda kalmayacak. Meclis, parlamentodan buna yönelik bir tasarı beklediğini belirtti. Bu tasarı sadece evli olanlara veya evlenecek olanlara değil de aynı zamanda beraber yaşayan çiftlere de ortak bir soyadı taşıma hakkına sahip olabilmeleri için talepte bulunuyor. Federal Adalet ve Güvenlik Departmanı’nın ( EJPD) yaptığı açıklamada, halen yürürlükte olan kanunun kadın ve erkek eşitliğinde, soy isim ve vatandaşlık haklarını yeteri kadar kapsamadığı bildirildi. Ulusal Meclis’in Adalet Komisyonu, bu yüzden parlamenter bir girişim ile meclis üyesi Susanne Leutenegger (SP), evli kişilere eşitlik tanıyacak, isim ve vatandaşlıklarını koruyacak bir kanun tasarısı hazırladı. Bu kanun, homoseksüeller için de geçerli olacak

Meclis bu esası onaylıyor. Aynı zamanda evlenecek olan kişiler, hazırlanan tasarıya göre beraberliklerini daha belirgin hale getirmek için soyadları arasında bir seçim yapma hakkına sahip olabilecekler. Bu noktada meclis bir adım daha öne giderek, parlamentoya aynı haklardan homoseksüellerin de yararlanabilmesi için talepte bulundu. Meclisin bir sonraki talebi, çocuklara yönelik bir kanunun oluşturulması oldu. Kanun tasarısına göre, iki farklı soyadı olan evli çiftler çocuklarına annenin veya babanın soyadını seçiyorlar. Eğer Deutsche Zusammnenfassung

Am Freitag teilte das Eidgenössische Justiz- und Polizeidepartement (EJPD) mit, dass die geltende gesetzliche Regelung nicht vollumfänglich die Gleichstellung von Mann und Frau im Namens- und Bürgerrecht gewährleistet. Der Bundesrat begrüsst einen entsprechenden Entwurf aus dem Parlament. Er beantragt aber, dass

ikisi de ortak bir noktada anlaşamazlar ise çocuğa annenin kızlık soyadı veriliyor. SVP karşı çıkıyor Meclis’in düşüncesine göre bu düzenleme aynı zamanda evli tarafların eşitliklerini de zedeliyor. Bu yüzden bu konuyla ilgili bir tartışma konusu ortaya çıktığında, mahkeme karar verme durumunda kalacak. SVP, bu tasarıyı parlamentoda nicht nur Verheiratete, sondern auch Paare in eingetragener Partnerschaft ausnahmsweise einen gemeinsamen Namen wählen können. Gleichzeitig sollen aber gemäss der Vorlage Ehepartner ausnahmsweise auch einen der beiden Namen als gemeinsamen Familiennamen bestimmen können, um damit ihre Zusammengehörigkeit zum Ausdruck zu bringen. Hier will

tartışacağını söyledi. 315 der Bundesrat noch etwas weiter gehen und beantragt dem Parlament, dass auch homosexuellen Paaren in eingetragener Partnerschaft diese Möglichkeit eingeräumt wird. SVP kündigt hierzu Opposition an und wird die Vorlage im Parlament bekämpfen.

Deneme Süreli Ehliyetler Yeni deneme süreli ehliyetlerin kanuni geçerliliği, 01.12.2005 tarihinden itibaren ehliyet başvurusunda bulunanları da kapsayacak şekilde yürürlüğe girecek kanun ile sağlanmış olacak. A (Motosiklet) ve B (Özel Araç) kategorisinde, ehliyetini ilk kez alanlar için, üç yıllık bir deneme süresi ön görüldü. Süresiz araç ehliyetini, sadece devletin ön gördüğü geliştirme kurslarına katılanlar alacak. Eğer ki trafik kurallarına aykırı bir durum yüzünden ehliyete el konulursa, deneme süresi bir yıl daha uzatılacak. İkinci kez böyle bir durum ile karşı karşıya kalınırsa, deneme süresindeki ehliyet iptal edilecek. 01.12.1987’ de veya daha sonra doğan A ve B kategorisindeki ehliyet adayları, ehliyetlerini sadece deneme süresi şartıyla alabilecekler. Aynı kanun, 30.11.2005 tarihinden sonra ehliyet başvurularını yapan kişiler için de geçerli olacak. Bu süreden önce verilen

kanuni şartlara tam olarak cevap veren ehliyetler için, aynı geçerlilik devam edecek ve herhangi bir süre sınırlamasına tabi tutulmayacaklar. Deneme süresi içerisine, iki günlük zorunlu geliştirme kursunu bitirme şartı koşuldu. Kanunu kesinleştiren yetkililer, ehliyetin alındığı ilk altı ayda, geliştirme kursunun birinci bölümüne katılmayı tavsiye ettiler. Geliştirme kursunun tamamı biterse eğer, deneme süresi biter bitmez ehliyet sahibine teslim edilecektir.

ehliyet deneme süresiyle hiçbir alakası yok. Deneme süresi içerisinde olan kişilerin araçlarına, özel bir işaretlendirme gerekmiyor.

Birçok kez dile getirilen Yeşil L ‘nin,

295

Deutsche Zusammnenfassung

Der erstmals erworbene Führerausweis der Kategorien A (Motorräder) und B (Personenwagen) wird neu auf eine drei jährige Probezeit erteilt. Den unbefristeten Führerausweis erhält nur, wer an allen vom Bundesrat vorgeschriebenen Weiterbildungen teilgenommen hat. Wird wegen

Kurs önerileri ve daha detaylı bilgi almak için www. verkehrssicherheitsrat.ch tıklayınız. einer Widerhandlung gegen die Verkehrsvorschriften der Führerausweis entzogen, so wird die Probezeit um ein Jahr verlängert. Mit der zweiten Verkehrswiderhandlung, welche zum Ausweisentzug führt, verfällt der Führerausweis auf Probe. BewerberInnen um einen Führerausweis der Kat. A und B, die am 01.12.1987 oder spä-

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Dikkat

ter geboren sind, werden somit nach bestandener Führerprüfung den Führerausweis der erwähnten Kategorien nur auf Probe erhalten. Während der Probezeit muss die zweitägige obligatorische Weiterbildung absolviert werden.


Sizin için özenle hazırladığımız Türk, Asya ve İtalyan mutfağından seçkin lezzetlerle hizmetinizdeyiz.

Seçkin yemeklerden oluşan mutfağımız ve tecrübeli ekibimizle tüm vatandaşlarımızı Restaurantımız'da ağırlamaktan büyük mutluluk duyacağiz.

New Point ● Altstetterstrasse 147 ● 8048 Zürich ● www.new-points.ch ● Açılış saatleri: 07:00 - 01:00

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Tüm müşterilerimizin yeni yılını kutlar, sağlık, mutluluk ve başarı dolu günler dileriz.


32

Haber Sayfası Halkoylamasında Kabul Edilmedi Ama... Esnek emeklilik güncelliğini koruyov... Sendikalar tarafından lanse edilen, emeklilik yaşının isteğe bağlı olarak 62 yaşına indirilmesini öngören yasa teklifi, 30 Kasım 2008’de yapılan halk oylamasında %42 karşıt oyla ret edildi. Gerek hükümetin, gerekse işveren kurumların, “Emeklilik Sigortası, bu öneri kabul edilirse iflas eder.” şeklindeki yalan yanlış propagandasına rağmen, önerinin bu kadar yüksek düzeyde oy alması ise, konunun özellikle çalışanlar açısından ne kadar önemli olduğunun bir göstergesi olarak kabul edildi. Ayrıca, İsviçre basının daha oylama yapılmadan, oylamanın ret edileceği biçiminde yoğun bir propaganda yapması da, bu önerinin ret edilmesinin bir başka nedeni olarak düşünülüyor. Sendikalar, bankaların batmaması için onlara milyarları bulan yardım paketleri sunan hükümetin, özellikle hükümet başkanı Couchepin’nin, devletin kasasına sadece 1.5 milyar yük olacak bu öneriye açıkça saldırmasını da bir skandal olarak yorumladılar.

İsviçre’de yaşayan 60 yaşından büyük insanların büyük bir çoğunluğunun, hastalık ve benzeri nedenlerle çalışamıyor olmasına karşın, hükümetin bu konuda emeklilik yasasında yapılacak değişiklik kapsamında tedbir alınacağını söylemesi de, yine bu önerinin ret edilmesinde önemli bir rol oynadı. Bilindiği gibi, hükümet tarafından hazırlanan bu değişiklik, iki yıl önce yine halkoylaması ile ret edilmişti. Şimdi hükümetin, esnek emeklilik konusunda halkın %42’ lere kadar çıkan onayını dikkate alarak, çalışanların haklarını kısıtlamayacak şekilde değişiklik önerileri hazırlaması gerekiyor. Oylamanın sonucu, bir kez daha, İsviçre halkının emeklilik sigortası konusunda ne kadar duyarlı olduğunu ve emeklilik sigortasında çalışanların lehine değişiklik yapılmasının zorunlu olduğunu gösteriyor. Bu arada, hükümet tarafından emeklilik yaşının yükseltilmesi konusunda yapılan hazırlıkların da sendikalar tarafından kabul edilmeyeceği, oylama sonrası dile getirilen önemli konulardan biri oldu. 296

Hazırlyan: Mehmet Akyol

Benninger Textil’de İşçi Kıyımı Geçen yılsonunda, Benniger Textil AG işyerinde çalışan 20 işçiye çıkış verilmişti. İşten çıkarmalar bu yıl da devam etti; geriye kalan 160 işçiden 50’sine daha çıkış verildi. İşyeri yönetimi tarafından yapılan açıklamaya göre, önümüzdeki yıl 70 işçinin daha işten çıkarılması gündemde.

İşyeri yönetiminin bu kararını tepki ile karşılayan işçiler ve Unia Sendikası, işyeri yönetiminden, işyeri hakkında neler düşündüklerini açıklamaları talebinde bulundular. İşyerinin geleceği konusunda kuşkularında haksız olmadıklarını belirtilen işçiler, işyeri yönetiminden bu konuda açıklama yapmasını talep ettiler. 302

Noel’de Fazla Çalışmaya Tepki Her yıl olduğu gibi bu yıl da, Noel ve Yılbaşı dolayısıyla daha fazla satış yapmak için, satış yerlerinin daha uzun süre açık tutulması için işyerlerinin yaptıkları planlar, çalışanların ve sendikaların tepkileri ile karşılandı. Son olarak Zürih ve Tessin kantonlarında, büyük alışveriş yerlerinin, işyerlerini geceleri daha geç kapatmak istemeleri üzerine çeşitli protestolar yapıldı. Bu konudaki öneriler konusunda bir karar almak için toplanan Kanton Yönetimi’ni protesto için toplanan 200 işçi, Kanton Yönetimi’nden,

çalışanların haklarını da düşünmelerini talep ettiler. Çalışanların bu talepleri, özellikle küçük işyerleri ve halkın çoğunluğu tarafından da desteklendi. Tessin Kantonu’nda 110 küçük işyerinin, Kanton Yönetimi’ne birlikte sundukları bir dilekçe ile, Kanton Yönetimini konuyla ilgili işyerlerine uyarılarda bulundu. Öte yandan, Zürih ve Bern Kanton Meclisleri’ne, sendikaların talepleri doğrultusunda önergeler veren çeşitli parlamenterler, “Halkın zaten parası yok ki, daha fazla alışveriş yapsın.” diyerek tepkilerini de dile getirdiler. 303

Neden Yasadışı Sayılıyorum?

Çocukların Oturum Hakkı

İsviçre’de yaşayan kâğıtsız göçmenlerin çocukları için kurulan Yasadışı Sayılan Çocukların Hakları Derneği (Verein Für die Rechte illegalisierter Kinder), çalışmalarına Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Günü olan 20 Kasım’da, resmen başladı. Terre des Hommes Schweiz; HEKS gibi yardım kurumları ve Unia, Vpod gibi sendikaların girişimi ile kurulan bu dernek, İsviçre’de yaşayan‚ kağıtsız göçmenlerin çocuklarının hakları için mücadele vermeyi amaçlıyor.

Anne ve babalarının oturma izni olmadığı için kendileri de ‘yasadışı’ sayılan çocukların durumu, diğer ülkelerde olduğu gibi gerçek bir dram. Sürekli sınır dışı edilme korkusu, sosyal yalnızlık, fakirlik, geleceğin ne olacağının bilinmemesi, bu çocukların yaşamını dayanılmaz hale getiriyor. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Anlaşması’nı imzalamış olmasına karşın, İsviçre, bu hakların, ‘kağıtsız göçmenlerin’ çocukları için hayata geçirilmesi konusunda henüz somut bir adım atmış değil. Örneğin, eğitim hakkı konusunda, meslek eğitimi imkânları yaratılması gibi hemen atılması gereken adımlar, henüz gerçekleşmiş değil. Zorunlu eğitimin tamamlanmasından sonra bu gençlere, kaçak ça-

lışmaktan veya işsiz gezmekten başka bir seçenek kalmıyor.

İmza kampanyası Unia Sendikası Gençlik Grubu tarafından toplanmaya başlanan bu imzaların, 2009 ilkbaharında işveren kuruluşlarına ve yetkili resmi makamlara verilmesi planlanmakta. 31 Mart 2009 tarihine kadar yürütülecek bu kampanyaya katılmak için, sendika bürolarından gerekli imza formları elde edilebilir veya bu formlar, Internet üzerinden www.unia.ch/jugend adresinde doğrudan imzalanabilir. İmza kampanyasına daha başlangıç-

ta, özellikle meslek okullarına gösterilen ilgi, bu talebin ne kadar güncel olduğunu göstermekte. Bunun yanı sıra, meslek okullarına devam eden gençlerin, gerek eğitim gerekse de çalışma koşulları konusundaki şikâyetlerini dinleyen Unia Sendikası bu konularda, önümüzdeki dönem de yeni çalışmalar başlatmak niyetinde; mesleki eğitiminin her işkolu için önemli bir konu olduğu bilinci ile Unia Sendikası, bu alanda daha aktif bir rol üstlenmek istiyor. 298

Bern şehrinde, bir okul binasında yapılan basın toplantısı ile kamuoyuna duyurulan derneğin kuruluş toplantısına katılan ‘kağıtsız göçmenlerin çocukları’, içinde bulundukları durumu

doğrudan basına yansıttılar. Ekvatorlu bir anne ve babanın çocukları olan Liliana ve Andrea Estrada, “Başlangıçta nasıl bir durumda olduğumuzu bilmiyorduk. Anne ve babamızın, sürekli bir korku içinde olmalarını ve sürekli olarak dikkat çekmemek için harcadıkları zahmeti anlamakta güçlük çekiyorduk.” diyerek, durumlarını ortaya koydular. Bir arama sırasında, oturma izinlerinin olmadığının ortaya çıkması ile uzun bir hukuki mücadelenin içine giren aile, en sonunda oturma hakkını elde ettiler. Bugün, ‘kağıtsız göçmenlerin çocukları’ için mücadele veren birer genç olarak dernek çalışmalarına aktif olarak katılma kararı aldıklarını sözlerine ilave ettiler. 299

Bu duruma karşı bir kampanya başlatan Unia Sendikası’nın varılmasını amaçladığı hedefler sırasıyla şöyle: 1. Çocuk yuvasından meslek eğitimine kadar her düzeyde eğitim hakkının, oturma iznine bağlı olmadan bir hak olarak kabul edilmesi. 2. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Anlaşması’nın gereği olarak, on sekiz yaşından küçüklerin gözaltına alınmasına izin verilmemesi. 3. Bu durumda olan çocuklara, ailesi ile birlikte oturma izni almasını sağlayacak düzenlemelerin yapılması. 300

Çıraklara 13. Aylık Unia Sendikası tarafından yürütülen ‚ ’Çıraklar Altın Değerinde’ kampanyası çerçevesinde, çıraklara 13. aylık talebi için bir imza kampanyası başlatılması kararlaştırıldı. Geçtiğimiz yıl, Unia Sendikası Gençlik Komisyonu tarafından yapılan bir araştırmanın sonucunda, çıraklık eğitimi yapan genç işçilerin üçte birinin 13. aylıklarını alamadıkları ortaya çıkmıştı. Söz konusu araştırma aynı zamanda, çıraklık eğitimi yapan gençlerin %55’ inin, aldıkları ücretin, emeklerinin kar-

şılığı olmadığı görüşünde olduklarını ortaya çıkarmıştı. Benzer şekilde, 13. aylık alan çırakların, genel olarak ücretlerinden pek şikayetçi olmadıkları da dikkati çekmişti. Çıraklar Altın Değerinde’ kampanyası, bu konuyu da gündeme getirerek. çıraklık eğitimi yapan tüm genç işçilere, 13. aylık hakkı tanınması için imza toplanmaya başlandı. Kuşkusuz bir 13. aylık, bu genç çalışanların bütçesi için önemli bir katkı olacak.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


SPOR

33

Nikolai Valuev, WBA Ağırsiklet Ünvanını Korudu 46 yaşındaki Evander Holyfield yaşından beklenmedik bir şekilde 12 round boyunca üstün performans gösterdi. Kendisinin hala 1 numara olduğunu kanıtlamasına rağmen, hakem kararlarıyla müsabakayı kaybederek salondan üzgün bir şekilde ayrıldı. Hazırlayan: Taner Karapekmez İsviçre, 20 Aralık 2008 tarihinde ilk defa böylesine büyük bir boks organizasyonuna ev sahipliği yaptı. 12 000 kapasiteli “Zürich Hallestadium“da bütün biletler günler öncesinden tükendi. Biz de Pusula Gazetesi olarak bu müsabakayı sizin için yakından izledik. Evander Holyfield maç boyunca üstün bir performans gösterdi. Maçın sonucunda yenilenin kendisi olduğuna inanamıyordu. Seyirciler de 12. Round’un sonunda alınan kararı yoğun bir şekilde protesto ettiler. 1.Masa Hakemi (114:114), 2. ve 3. Masa Hakemleri de (115:114, 116:112) puanları vererek maçı Valuev’in kazandığını ilan ettiler. Maçtan sonra Holyfield: “Maçı sayıyla kazandığımdan çok emindim.“ dedi. Rakibi Valuev şaşkınlığını gizleyemedi: “Holyfield‘in bu karşılaşmaya bu kadar iyi hazırlanacağını hiç düşünmemiştim. Form durumu benden çok daha iyiydi ve sürekli ringde dans etti. Bu da konsantrasyonumu çok bozdu.” dedi. Valujev‘in Manageri Wilfried Sauerland ise: “İlk defa bir karşılaşmada, oturduğum yerde bir tedirginlik yaşadım. Holyfield maçın ilk yarısında üs-

tündü, Valuyev ise geri kalan yarısında üstündü, bana göre maç berabere bitebilirdi.“ açıklamasında bulundu. Holyfieldin dönüşü Zürich Hallestadium‘daki seyircilerin büyük bir çoğunluğu 46 yaşındaki Holyfield’i baştan sona kadar desteklediler. Özellikle ilk 6. Round’a kadar Holyfield maçı çok iyi götürdü. Hem sürekli hareket halinde kalarak hem de fırsatını bulduğunda rakibine vurup tekrar geri kaçarak rakibiyle mesafesini korumayı başardı. WBA Şampiyonu Valujev ise bu taktik karşısında nasıl bir oyun planı uygulayacağını bilemediğinden, Holyfield karşısında çok ağır kaldı ve müdahalelerinde geç kaldı. Valuyev’in antrenörü oyunu daha iyi analiz ettiğinden Valujev’in 6. Round’dan itibaren rakibinden daha fazla sayı almasını başardı. Holyfield ise ilk yarıda yaptığı isabetli vuruşlarını sonuna kadar sürdüremedi ve bu da yenilgiyi getirdi. Maçın sonunda her iki boksör de hakem kararını beklemeye başladılar. Hakem sonucu açıkladığında Holyfield’in köşesinde hayal kırıklığının yaşandığı gözlendi. Maçın sonucuna seyircilerden de büyük bir protestosu oldu. Her şeye rağmen maçtan sonra Valujev, Holyfield’in önünde eğilerek ona karşı olan saygısını gösterdi. Basın Toplantısı Her iki boksör de basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Toplantıda Holyfield’in antrenöründen ilginç bir teklif geldi. Holyfield’in

Nikolai Valuev ve Evander Holyfield antrenörü: “Bu karşılaşmayı Holyfield kaybetmedi bunu herkes böyle bilsin, basının önünde yine Zürich Hallensstadium’da oynanacak bir maç teklifinde daha bulunuyorum.“ dedi. Valujev’in manajeri ise bu teklifi: “Şu anda böyle bir teklife cevap vermemiz mümkün değil; çünkü önümüzde başka müsabakalar var, ama ilerde olabilir.“ şeklinde yanıtladı. Bunun üzerine Gazetemiz muhabiri Taner Karapekmez, Holyfield’e : “Maç tekrar oynanacak olursa sence kazanmak için neler yapman gerekiyor?“ diye sordu. Holyfield muhabirimizin sorusunu: “Ben bu maçı almak için yapmam gereken her şeyi yaptığımı düşünüyorum. Bana köşemden gelen taktiği uyguladım. Rakibimin, sürekli hareket halinde olup, bana yaklaşmasını engelledim. En ufak boşluğunu gördüğümde ise isabetli vurdum. Taktikleri iyi uyguladım. Tabii ki benden fizik olarak oldukça üs-

Pusula da maçı takip etti... tün olan Valujev’e karşı maç yapmak hiç kolay değildi.“ şeklinde cevapladı.

348

Ali Şen Fenerbahçeliler Derneği’ne Konuk Oldu İsviçre Fenerbahçeliler Derneği’nin organize ettiği ve Fenerbahçe Spor Kulübü’ne ‘Hep Destek, Tam Destek’ amacını taşıyan programa, derneğin davetlisi olarak çağırılan Eski Fenerbahçe Başkanı Ali Şen katıldı. Haber: Yılmaz Akan 6 Aralık Cumartesi günü dernek lokalinde gerçekleştirilen sohbet toplantısına, İsviçre Fenerbahçeliler Derneği Yönetim Kurulu, 100 üye ve Fenerbahçe’ye gönül veren konuklar katıldı. Toplantı, İsviçre Fenerbahçeliler Derneği Başkanı Şansal Çağlar’ın, dernek tanıtımı ve başta Ali Şen olmak üzere tüm katılımcılara teşekkür eden açılış konuşması ile başladı. Kendisine yönetilen birçok soruya içtenlikle cevap veren Ali Şen, Fenerbahçe’nin bir gün mutlaka Şampiyonlar Ligi Kupası ile Atatürk Havalimanı’na ineceğine inandığını, bunun için gereken altyapının Başkan Aziz Yıldırım ve yönetiminin çalışmaları sonucunda mevcut olduğunu söyledi. Başkan

Aziz Yıldırım’dan övgü ile bahseden Ali Şen, “Aziz Yıldırım’ın ilk geldiği yıllarda televizyonlara çıkıp ‘Seni sevmiyorum’ diyen bendim. Ama inanılmaz işler yaptı. Hepimizi gölgede bıraktı. Aziz Yıldırım ve ekibinin yaptığı tesisler dünyanın önde gelen kulüplerinde yok. Ben sevilen bir başkandım ama Aziz Yıldırım benden 30 kat daha iyi başkanlık yaptı” dedi. Sohbet toplantısının ardından, dernek yönetimi adına İsviçre Fenerbahçeliler Derneği Başkanı Şansal Çağlar, Ali Şen’e, özel bir el işlemesi rozet hediye etti. Toplantı süresince kendisine sorulanlara içtenlikle cevaplar veren Ali Şen konuşmasında; yurt dışında yaşayan insanlarımızın birbirlerine kenetlenerek destek olmaları gerektiğini, söyledi. Ali Şen’in, Fenerbahçe ile ilgili bilinmeyenleri aktarması konuklar tarafından ilgiyle dinlendi. 3 Mayıs 2003’te kurulan İsviçre Fenerbahçeliler Derneği’ni daha önce de UEFA As Başkanı Şenez Erzik ziyaret etmişti. Fenerbahçe Spor Kulübü’ nün resmi

derneği olan ve kurulduğu tarihten itibaren, sporun dostluk, ar kadaş lık olduğunu bilen ve inanan Dernek Yönetimi ve Ali Şen birarada herkese kapıları dıma ihtiyacı olan çocuklara yönelik açık olan İsviçre Fenerbahçeliler Derneği, son çalışmalarda bulunmaya devam edeiki dönemde; çeşitli eğitim konferans- ceklerini, söyledi. ları, maç organizasyonları, tavla turnu9 Kasım 2008 günü Fenerbahçe vaları ve sinema geceleri düzenliyor. Kulübü tarafından 2 ödül verilerek 5 yıldır derneğe başkanlık eden Şan- onurlandırılan derneğin daveti üzerisal Çağlar’dan aldığımız bilgiye göre, ne İsviçre’ye gelen Ali Şen, İsviçreli Malatya Fenerbahçeliler Derneği ile Fenerbahçeliler tarafından büyük bir ortaklaşa olarak 360 çocuğun giysi sevinçle karşılanırken, sohbet topihtiyaçlarını karşılamak gibi toplumsal lantısının ayrıntılı haberlerine www. sorumlulukları sahiplenici bir dernek fenerbahcem.ch internet sitesinden özelliğini de taşıyor İsviçre Fener- bakılabilir. İsviçreli Fenerbahçeliler bahçeliler Derneği. Başkan Çağlar, Derneği’nin sitesinde, derneğin etkin18 Ocak 2009’da yapılacak Genel lik haberlerine ve Fenerbahçe ile ilgili Kurul sonrasında seçildiği takdirde diğer haberlere ulaşılabilir. 346 Türkiye’de ücra köşelerde kalmış yar-

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


34

SİNEMA

PATHÉ DIETLIKON Moorstrasse 2 8305 Dietlikon Bilet Reservasyon 0900 101 202 (0.85 CHF/min.) www.pathe.ch

356

Body of Lies (Yalanlar Üstüne) Başrollerinde Leonardo DiCaprio ve Russel Crowe’un yer aldığı, yönetmen Ridley Scott’ın filmi “Yalanlar Üstüne” ünlü gazeteci-yazar David Ignatius’un aynı adlı kitabından uyarlanmış. Roger Ferris, ABD istihbaratının yeryüzündeki en iyi adamı; yakınındaki kimsenin hayatta kalamadığı, tehlikeli bölgelerde görev yapan bir ajandır. Son gizli görevinde, ortaya çıkan sahte kimliğinden başka kimliği olmayan, hayatını güvenli telefon hattının diğer ucundaki duygudan yoksun sese emanet etmiş biridir. Kendisini dünyanın dört bir yanına götüren operasyonlarda, Ferris’in bir sonraki nefesi çoğunlukla güvenli hattın diğer ucundaki sese, deneyimli CIA ajanı Ed Hoffman’a bağlıdır. Banliyöde dizüstü bilgisayarından strateji üreten Hoffman, dünyanın en karmaşık istihbarat ağından kaçmayı başaran ve bir dizi bombalama eylemi düzenleyen bir terör örgütü liderinin peşindedir. Teröristi açığa çekmek isteyen Ferris, onun bulanık dünyasına girmek zorundadır; ancak Ferris hedefe yaklaştıkça güven kavramının hem tehlikeli, hem de hayatını kurtaracak tek şey olduğunu keşfeder.

SUNAR Vizyondaki Filmler

Issız Adam Transsiberian ve Oğlum’’ adlı filmi ile geniş kesimlerce tanı(Sibirya Ekspresi) ‘’Babam nan ve ‘’Asmalı Konak’’, ‘’Çemberimde Gül Oya’’ gibi Brad Anderson’ın ‘’Makinist’’’ten sonraki bu yeni filminin senaryosunda Brad Anderson’a Will Conroy eşlik etmiş. Filmin müziklerini Alfonso Vilalonga yapmış. Roy ( Woody Harrelson) ve Jessie( Emily Mortimer), ünlü ‘’Sibirya Ekspresi’’’yle Çin’den Moskova’ya yolculuk eden evli ama mutsuz bir çifttir. Roy ve Jessie’nin trende tanıştıkları İspanyol Carlos (Eduardo Noriega) ve matruşka yapıp satan sevgilisi Amerikalı Abbie (Kate Mara ), başta uzun saatleri geçirmek için iyi bir çözüm gibidir. Ne var ki basit bir tren yolculuğu kısa süre sonra yalanlar, işkence, uyuşturucu ve cinayetle dolu korkutucu bir kovalamacaya dönüşür. Bu arada trendeki olayı araştırmak için Rus polis Grinko(Ben Kingsley) görevlendirilir. 27. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde de gösterilen Transsiberian, esrarengiz hikâyesiyle merak uyandıran bir yapım.

Ayrıca filmin bir bölümü de Türkiye’de, Adana İncirlik Ana Jet Üssü’nde geçmektedir. Yönetmen: Ridley Scott Senaryo: William Monahan, David Ignatius Oyuncular: Leonardo DiCaprio (Roger Ferris), Russell Crowe(Ed Hoffman), Mark Strong (Hani), Carice van Houten (Gretchen Ferris), Oscar Isaac (Bassam),Vince Colosimo (Skip), Michael Gaston (Holiday),Ali Suliman (Omar Sadiki), Ben Youcef, Omar Berdouni

Yönetmen: Brad Anderson Senaryo: Brad Anderson,Will Conroy Oyuncular: Woody Harrelson, Emily Mortimer, Ben Kingsley, Kate Mara, Eduardo Noriega, Thomas Kretschmann, Etienne Chicot, Mac McDonald Tür: Dram, Gerilim, Polisiye

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

başarılı olmuş televizyon dizilerini de yöneten, ‘’Ulak’’ ve ‘’Mustafa Hakkında Her Şey’’ filmleri sinema severler tarafından beğeniyle izlenen yönetmenin son filmi, şimdiden en önemli filmleri arasında yerini aldı. Ödüllü pek çok kısa metraj filmin de yönetmenliğini yapan Çağan Irmak, ‘’Issız Adam’’ filmiyle Türk Sineması’nda yeri sarsılamaz bir konuma yerleştiğini duyurmuş oldu. Ada ve Alper birbirlerinden oldukça farklı yaşamlara sahip iki karakterdir. Bir gün kitapçıda karşılaşırlar. Alper lüks bir hayat sürdüren şımarık ve çapkın adamdır. Ada ise, çocuk kostümleri dikerek hayatını kazanan sıradan genç bir kızdır. Alper, Ada’nın güzelliğinden etkilenir ve genç kızı Beyoğlu’nun arka sokaklarındaki bir kitapçıya girene kadar takip eder. Kitapçıda, Ada’nın ilgilendiği kitabı satın alıp, kendisine hediye eder. Bir ilişkinin başlangıcı orada tohumlanmış olur. Ada, Alper’e bağlanır ve Alper’e şiddetli bir aşk ile kaptırır kendini. Alper ise, önceden sürdürdüğü lüks yaşamının içine Ada’yı dahil etmek sorunlarıyla uğraşmaya başlar ve denizde boğulan bir adanın tasvirinde yer alıyormuşçasına yitmeye başlar. Dramatik bir aşk hikayesinin Çağan Irmak anlatımı izlenmeye değer. Filmi güzel yapan öğelerden biri de Ayla Dikmen ve Semiramis Pekkan’ın görüntülere ve yaşanan drama eşlik eden seslerinin yükselmesi..

Yönetmen: Çağan Irmak Senaryo: Çağan Irmak Oyuncular: Cemal Hünal, Melis Birkan, Yıldız Kültür, Goncagül Sunar, Şerif Bozkurt, Gözde Kansu, Aslı Aybars Tür : Dram


Tüm müşterilerimizin yeni yılını kutlarız...

Hem kendiniz hemde arkadaşlarınız için unutulmaz maceralar sizleri bekliyor.

www.osuru.ch

Iglu’da 1 gece 498,- Fr.

Buz Tırmanışı 195,- Fr.

Helikopter turu 650,- Fr.

Karlar arasında Buz’dan yapılmış bir İglu. 6 kişiye kadar İglu konforunu ailenizle yaşayın.

Sadece güç değil, teknik, taktik ve hislerde önemli. Hayatınız boyunca unutamayacağınız bir macera.

Herkesin hayalinde uçmak vardır, gelin Helikopteri kendiniz kullanın. Deneyimli Pilot’lar eşliğinde inanılmaz heyecen yaşayacaksınız.

Haski’lerle gezinti 299,- Fr.

Paintball 130,- Fr.

Uçuş Simulatör 460,- Fr.

Haski’lere dokunmak onlarla birlikte mükemmel bir doğa gezintisi yapmaya ne dersiniz. Onlar sizi bekliyor.

Coşku, heyecan ve korku. Dostlarınızla birlikte boyalı bir savaşa ne dersiniz. Yanınızda yedek kıyafet getirmeyi unutmayın!

Gökyüzünde Pilot olmayı hep istemişizdir. Uçuş simulatörü ile Zürih semalarında uçmaya ne dersiniz.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Maceraya ve Keyfine Düşkün Olanlara Müjde!


36

TARİH

İsviçre Tarihi 10. Bölüm Helvetik dönemi her ne kadar halk için yenilikler getirmiş olsa da, merkeziyetçi bir sistem ön görmesinden dolayı, federal bir yapıyı özümsemiş olan İsviçreliler tarafından kabul görmemişti ve bunun sonucunda yıkılmıştı. Bunun yanında, sürgündeki eski derebeyleri tekrar eski düzenlerini kurup dönmeye başlamışlardı. 1815 Viyana Kongresi Napolyon’un önderliğindeki Fransa’nın yenilgisinin ardından, Avrupa’da yeni devletler oluşmuştu ve sınırlar konusunda bir belirsizlik hâkimdi. 1815 yılında yapılan Viyana Kongresi’nde, Avrupa’nın bugünkü sınırlarının birçoğu belirlendi. Bu kongrede birçok küçük bölge ülke olarak tanınmayı talep etmişse de, bunların çoğunun talepleri kabul edilmemiştir. İsviçre’nin bağımsız bir ülke olarak tanınmasının en önemli nedenlerinden birisi ise tarafsızlık beyanıdır. İsviçre’yi temsil eden delegasyon, kongrede, İsviçre’nin Avrupa’nın ortasında tarafsız bir bölge olarak kalacağını taahhüt etti. Kongre üyeleri de böyle bir ülkeye de Avrupa’da ihtiyaç duyulmasından dolayı bu taahhüdü ciddiye aldılar ve İsviçre’yi o günkü sınırlarıyla bağımsız bir ülke olarak tanımayı kabul ettiler. Bu taahhüdün en önemli noktasıysa, İsviçre’nin hiç bir şekilde yabancı bir ülkeyle askeri iş birliğine girmeyecek olmasıydı. Her ne kadar İsviçre’nin soğuk savaş dönemindeki batıya yakın olan tavrı ve uluslararası güçlerin askeri müdahalelerinden sonra bazı bölgelere (Kosova) asker göndermesi bu ilkeye sadık kalınmadığını gösterse de, İsviçre hala tarafsız bir ülke olarak bilinmektedir. Sonradan yapılan bazı düzeltmeleri saymazsak, bu kongrede İsviçre’nin şimdiki sınırlarının da belirlendiğini söyleyebiliriz. Eskiden beri İsviçre’yi oluşturan bölgelerin yanında Prusya ve Fransa’ya ait olan Basel, Cenevre, Wallis ve Neuenburg bölgeleri de İsviçre’ye eklenerek sınırlar genişletildi. Bu şekilde İsviçre 22 Kantondan oluşmaktaydı. Waadt bölgesi Helvetik döneminin başlamasından önce Bern’in elinden alınıp ayrı bir kanton yapılmıştı. Bunun tesellisi olarak Bern’e Jura bölgesi hediye edildi. Juralılar da o tarihten 1978 yılındaki referanduma kadar Bern’e karşı bağımsızlık mücadelesi verdiler. 1978 yılındaki referandumun sonucunda Juralılar’a ayrı bir kanton olma hakkı verilerek, İsviçre’nin en yeni kantonu 1979 yılında kurulmuş oldu. Basel’ın ise sadece bir kısmı İsviçre’ye verildi. Şimdiki Elsass olarak bilinen bölge o dönemlerde Basel’e aitti. Basel’ın geriye kalan kısmı (Elsass) Fransa’ya devredildi. İsviçre daha önceleri kendilerine ait olan Veltlin, Bormio ve Chiavenna bölgelerini ise elinden kaybetti.

Federal Sözleşme 1815 22 kantondan oluşan İsviçre’nin bütün kantonlarının temsilcileri 1815 yılında Zürich Grossmünster’de bir araya gelerek (Tagsatzung), Federal Sözleşme denilen (Bundesvertrag) sözleşmesini imzaladılar ve sözleşmenin yürürlüğe girdiğini ilan ettiler. Bu sözleşme bir nevi anayasa niteliğini taşımaktaydı ve devlet idare sistemini düzenlemekteydi. Helvetik döneminin getirdiği bazı iyileştirmelerin hala bu sözleşmede de barınmasına rağmen Helvetik’in tam tersine İsviçre’nin federal bir yönetim sekli olduğu vurgulanmaktaydı. Bu arada her Kanton kendi içerisinde bir değişim sürecine girmişti ve birçok yerde halk temel hakların garanti altına alınmasını talep ediyordu. Solothurn, Freiburg, Luzern, St. Gallen, Zürih, Thurgau, Aargau, Waadt, Schaffhausen ve Bern kantonlarında 1831 yılında halkın talebine cevap verilerek Kanton Anayasaları yürürlüğe sokuldu. Bu anayasalar aristokrasi ve soylular yönetimlerini sona erdiriyor ve daha demokratik bir platform hazırlıyordu. Bu yeni platform, sansürü de azalttı. Bundan dolayı kısa bir zaman içerisinde ülkede yayınlanan gazetelerin sayısı 3 katına çıktı.

manastırların arkasından kanton desteğinin çekilmesi tamamen laikliğin uygulanmasını doğuruyordu. Bu durumdan hoşlanmayan tutucu Katolik bölgeler (Fricktal, Freiamt, Baden), başkaldırdılar lakin bu isyanlar silah zoruyla bastırıldı. Bu olayların ardından Aargau Meclisi Augustin Keller’in talebi doğrultusunda manastırları kapattı. Augustin Keller, bu isyanlardan manastırları sorumlu tutuyordu ve şöyle bir açıklama yapıyordu: “Bir papazın gölgesinin düştüğü yerde, ot bile bitmez“. Manastırların kapatılması 1815 yılında imzalanan Federal Sözleşme’nin de ihlal edilmesi anlamına geliyordu. Bunu kabullenmek istemeyen Katolik kantonlar (LU, UR, SZ, OW, NW, ZG, FR ve VS) Sonderbund adı verilen bir birlik oluşturdular. Birliğin amacı reformcuların gerçekleştirmek istedikleri liberal

Bu yeni anayasalar eğitim konusunda da iyileştirmeler getiriyor, geniş kitlelere eğitim hakkını sunuyordu. Basel’ın ikiye bölünmesi Yeni yürürlüğe giren anayasada Basel kent merkezi yöneticileri, Basel’ın kırsal kesimlerindeki bölgelere eşit hakları vermek istemiyorlardı. Bunun üzerine Basel’ın kır kesimleri kendi anayasalarını oluşturdular ve bu anayasanın tanınması için Tagsatzung’a (Federal Parlamento) başvurdular. Basel kent merkezi yönetimi güç kullanarak bu bölgeleri bu emellerinden vazgeçirmek istedi, ancak başaramadı. Bu anayasanın kabulü, yeni bir kantonun da kabulü anlamına gelecekti. 1833 yılında çok az bir farkla Tagsatzung’un üyelerinin çoğunluğu bu anayasayı kabul etti ve Basel’ın bölünmesi kesinleşti. Aynı dönemde Schwyz kantonunda da kent merkezi ve kırsal bölgeler hakkında anlaşmazlıklar vardı. Bunun üzerine Schwyz’in kırsal kesimi de kendi anayasasını oluşturdu ve ayrı kanton olduğunu ilan etti. Ancak yapılan görüşmeler sonunda 1833 yılında, tekrar birleşme sağlandı. Sonderbund Savaşı Bu yeni dönem bütün İsviçre içine kargaşa getirmiş, her kesim kendi çıkarlarını koruma telaşı içerisine girmişti. Çeşitli gruplar yeni oluşturulan anayasaların kendi çıkarları doğrultusunda oluşması çabası içindelerdi. Bunun yanında reform taraftarı olan ve reform karşıtı olan bölgeler arasında da anlaşmazlıklar baş göstermeye başlamıştı. 1841 yılında Aargau’daki

General Guillaume Henri Dufour

Wienerkongress

değişimlerin önüne geçmek ve muhafazakâr değerleri silah zoruyla da olsa korumaktı. Bu durumda İsviçre Birliği çatlamaya başlamıştı. Sonderbund Birliği’nin başını Luzern Kantonu çekiyordu ve Katolik muhafazakârlara sunduğu olanaklarla eleştiri oklarını üzerine çekiyordu. Reformcu kantonlar LU, BE, SO, AG ve BL kantonlarından toplanan bir askeri birlikle Luzern önlerinde Luzern ile çatışmaya girdi ve yenilgiye uğradılar. Sonderbund üyesi kantonların Tessin ve Freiamt’a (AG) saldırmaları üzerine, Sonderbund savaşı resmen başlamış oldu. Bu saldırıların ardından İsviçre Genelkurmay Başkanı General Guillaume Henri Dufour önderliğindeki Tagsatzung Qrdusu harekete geçti ve Sonderbund Kantonları’nı işgal ederek bu kaos durumunun sona ermesini sağladı.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

1848 Anayasası Bu kaos ortamının sona ermesinin ardından yeni bir anayasa gerekiyordu. Bu anayasanın daha önce çıkan sorunların önüne geçebilmesi ve İsviçre’nin gerçeklerine uygun olması gerekiyordu. Helvetik dönemindeki gibi devlet sistemi belirgin olmalı, ancak merkeziyetçi olmamalıydı. Amerika’dan getirilen federal anayasanın bazı değişikliklerle İsviçre’ye uygulanmasına karar verildi. Yapılan halk oylamalarının sonunda Luzern’in de dahil olduğu 15 ½ kanton bu anayasayı onayladı. Freiburg kantonundaysa ise referandum yapılmadı. SZ, ZG, VS, UR, NW, OW, AI ve TI kantonları yeni anayasaya ret oyu kullandılar. Bu yeni anayasa federal devlete daha fazla sorumluluk ve yetki veriyordu. Anayasanın detaylarına ve İsviçre’ye etkilerine gelecek sayımızda değineceğiz. 326


AKTÜALİTE

37

Bir Türk En Başarılı Limmattallerli Seçildi Limmattal Bölgesi’nin yerel gazetelerinden LİZ Gazetesi’nin okurları, 2008 senesinin bölgelerindeki en başarılı kişileri seçtiler. Hıristiyanlık ve Müslümanlık Diyalog Grubu’ndaki kültür ve iki din konulu çalışmalarıyla dikkati çeken Monika Hemri ve Cengiz Yükseldi isimli kişiler, Limmattaler’in en başarılı insanları seçildiler. Jürg Krebs Yılın Limmattlıları: Monika Hemri ve Cengiz Yükseldi, 387 toplam oy içerisinde 170 oy ile LİZ okurları tarafından 2008 senesinin Limmattaler’cıları olarak seçildiler. Monika Hemri, LİZ okurları tarafından Cengiz Yükseldi ile beraber 2008 yılının Limmattalerli’leri seçildiklerini öğrenince gülerek: ‘‘Ben, bu seçim sonucunun şahsım adına olmadığını biliyorum.” dedi ve ekledi: ‘‘Hıristiyan ve Müslümanlar’ın arasında geçen diyalogları inceleyen dokuz kişilik bir gurubuz.” Toplam 387 oy arasından 170 oyu Monika Hemri ve Cengiz Yükseldi, iki kültür ve iki din arasında inceledikleri iletişim konusundaki başarıları nedeniyle aldılar. Cengiz Yükseldi bu sonuca çok sevindiğini söyledi ve insanların bu seçimle yazdıkları diyaloglara verdikleri değere değindi. Cengiz Yükseldi, devam edeceklerini söyleyerek angajmanlarının boşa bir uğraş olmadığını belirtti. Kürsüde Klaus ve Leuzinger 2007 yılının Limattaler galibi

Dietikon’lu müzisyen sanatçı Rene Gubelmann’dan sonra, bu yıl okurların seçimleri sonucu kazandıkları zaferleriyle, Bayan Hemri ve Bay Yükseldi ön plana çıktı. En büyük Finnen mumu ile dünya rekorunu kırmak isteyen İtfaiye Başkanı Christian Klaus, okurlardan 60 oy aldı. Saygın Cellistin Naumberg kompozisyonu ile müzikal başarısını ortaya koyan Oberengstrengli Anita Leutzinger, LİZ okurlarından 59 Cengiz Yükseldi oy aldı ve ikisi, üçüncü ve ikinci sıraya yerleştiler. Fakat Monika e-mail’le oy gönderHemri ve Cengiz Yükseldi, aldıkları mişti. 387 e-mail oyu oylarla ikisini de geçtiler. arasında şans ona vurmuştu. SchaffKürsünün hemen arkasında, on seçe- hauser, Limmattal nek arasından seçilen politika temsil- Gazetesi’nin Müştecileri yer aldı. Dietikon’dan Hükümet ri Temsilcisi Claudia Başkanı Markus Noter, 27 oy ile dör- Marti’nin elinden öddüncü olurken, Eyalet Meclis’i ikilisi lünü alırken şu açıkWilly Harder ve Hanspeter Haug, 26 lamayı yaptı: ‘‘Din oy ile beşinci sıraya yerleştiler. Monika üzerine hazırladıklaHemri ve Cengiz Yükseldi ile yapılan rı diyaloglar ile her bir söyleşi “Sonntag” Gazetesi’nde ya- ikisi de ödülü haketyınlanacak. LİZ – 28 Aralık 2008. tikler.’’ Schaffhauser kazandığı ödülü ile “Şarap mahzenine yeni şaraplar” -eşinin de isteği ile300 Frank değerindeki COOP çekinin şarap mahzenlerine sahibi, Dietikon’dan seçmen olarak yeni şaraplar alabikatılan Peter Schaffhauser oldu. Sc- leceğini belirtti. LİZ’in, altı aylık abonhaffhauser, Hemri ve Yükseldi çiftine man ödülleri ise, Christian Klaus’a oy Deutsche Zusammnenfassung

Für ihr Engagement in der interkulturellen und interreligiösen Dialoggruppe Christentum – Islam wurden Hemri und Cengiz Yükseldi von der LIZ- Leserschaft zu den Limmatta-

lern des Jahres 2008 gewählt. Mit 170 von insgesammt 387 eingeganngenen Stimmen wählte die LIZ-Leserschaft Monika Hemri und Cengiz Yükseldi als Limmattaler des Jahres 2008.

veren Geroldswilli Daniel Weber’e ve Markus Notter’i destekleyen Marcel Achermann’a verildi. 340 Den zweiten und dritten Platz erhielten Präsident des Feuerwehrvereins Geroldswil mit 60 Stimmen und Cellistin aus Oberengstrigen Anita Leuzinger mit 59 Stimmen.

Dişil Ekinler ‘Alternatif Nobel’ Sahibi Nobel’e alternatif ödül olarak da bilinen ve İsveçli-Alman yazar Jakob von Uexkull tarafından kurulan ‘Doğru Yaşam’ Derneği’nin 1980 yılından beri verdiği ödülleri bu sene dört kadın paylaştı. Doğanın korunması, insan hakları, demokrasi ve adalet ve insanlığın yararına olacak türden çalışmalar içinde bulunanlara verilen ödül, İsveç Parlamentosu’nda yapılan tören ile hak edenlere verildi. İlk defa aralarında bir gazetecinin de bulunduğu ödüllüler arasında; Savaşlarla hep çalkantı içinde bulunan ülkesinde barışı sağlamaya yönelik eylemlerinde kadın katılımını gerçekleştirmeye yönelttiği politik amaçlılığı ve “Somalili Kadın ve Çocukları Kurtarın Örgütü’’’nün başında bulunarak yaptıkları sebebiyle, ülkesinin yönetiminde kadın kotasını arttıran kişisel çabaları sayesinde Somalili Asha Hagi; Almanya’da yaşayan, kurucusu olduğu “Medica Mondiale” aracılığıyla

Bosna Hersek, Kosova, Kongo, Liberya ve Afganistan gibi savaş yaşamış ülkelerde cinsel şiddete uğramış ve travmatize olmuş 70 binden fazla kadına yardımcı olduğu için Jinekolog Dr. Monika Hauser; Hindistan’da süre gelen kast sisteminin en alt tabakasında yer alan Dalit’lerin ve Topraksızlar’ın sürecindeki sorunlarına Gandi tarzı bir insani yaklaşım getirdikleri için ‘sürdürülebilir insani kalkınma’Krishnammal Jagannathan ve Sankaralingam Jagannathan çifti yer alıyorlar. (Jagannathan çifti, yaşamları boyunca; topraksızlara topraklarının verilmesi ve toprak ağaları ile çok-uluslu şirketlerin ulusal baskılarına karşı mücadele ettikleri için ‘Hindistan’ın Ruhu’ diye anılıyorlar.) “Democracy Now!” (Hemen Demokrasi) adlı programın kurucusu ve yapımcısı Amy Goodman da, hakim medyanın dışladığı alternatif kişilere ve olaylara programlarında yer verdiği ve bağımsız bir medyanın mümkün olabilirliğini gösterdiği için ‘Alternatif Nobel Ödülü’nü almayı hak etti.

1 9 9 7 ’ d e , Türkiye’den Birsel Lemke’nin “ülkesini siyanürlü altın madenciliğinin yıkımından korumak için sürdürdüğü uzun çalışmalarından” dolayı aldığı ‘Doğru Yaşam’ ödülleri her sene dört kişi arasında paylaşılıyor.

Monika Hauser

Asha Haji

‘Doğru Yaşam’ için atılımları süren, korkusuzca kişisel mücadelelerini sürdüren kişilere verilen ödülün bu sene dört kadın arasında paylaşılması; aktivistliğin dişil ruhunu paylaşan ve algılayanlarca çok anlamlı görüldü.

Sankaralingam Jagannathan

Topraklar, ona yaşamalarını ekinlemişlere; cinsellik, onu kendi arzusuyla yaşamak isteyecek kadınlara; basın, hiçbir gücün etkisi al-

tında kalmadan eylemeye ve yönetim, ona sahip kadın ve çocuklara –da- bırakılsın diyoruz. 343

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


38

BİLİM & TEKNOLOJİ

Kolalı İçecekler, Kemikleri Zayıflatıyor Çok sık kolalı içecekler içen gençlerin kemikleri, çok sağlam değil. Bilim adamları, dengesiz beslenmenin genç yaşta osteoporozu tetiklemesinden endişe ediyorlar Araştırma sorumlusu Thomas Remer, Bonn Üniversitesi’nin açıkladığı bazı sonuçları toparlayarak: ‘‘Gençler ne kadar çok limonatalı-asitli içeceklerden içerlerse o kadar çok mineral eksikliği çekerler.’’ dedi. Bilim adamlarının yaptığı açıklamaya göre, orta yaşlarda Osteoporoz tehlikesi artıyor. Bu durumun asıl sebebi ve neye dayandığı ise henüz tam olarak açıklanamadı. Bilim adamları, kafein içerikli çok sert olmayan içeceklerin kemik yapısına hemen etki gösterdiğine, açıklık getirebildi. Fakat bunun üzerine, dolaylı yoldan bir etki daha ekleniyor: Aşırı şekerli limonata sevenler yapılan araştırmaya göre, doğrudan karbonhidrat içerikli ve protein eksikli bir damak zevkine sahip oluyorlar.

Protein ise dengeli bir beslenme ile kemik gelişimi için çok önemli. Genç yaştaki beslenme önemli Araştırmanın yazarı Lars Libuda, genç yaşımızdaki beslenmemiz ile ileriki yaşlarımızın kemik yapısının dayanıklılığını kesinleştirdiğimizi ve genç yaşlardaki beslenmenin, Osteoporoz önlemi için çok önemli olduğunu söyledi Bonn’lu Araştırmacılar, DONALDAraştırması adı altındaki verilere dayanıyorlar. Bu araştırmada Dortmund’da, 1985’ ten beri çocukların ve gençlerin Deutsche Zusammnenfassung

Studienleiter Thomas Remer fasste am Montag das Ergebnis einer Untersuchung der Universität Bonn zusammen und erläuterte, dass je mehr derartiger Limonaden Jugendliche zu sich nehmen, desto geringer der Mineralgehalt wird. Die Konsequenz könnte nach Einschätzung der Wissenschaftler eine erhöhte

yeme içme alışkanlıkları ele alınıyor. Katılımcıların, bilgisayar ortamında tomografik çekimler yardımıyla kemiklerindeki mineral içeriği ölçüldü. Bilim adamları bu verileri ilk kez, soft içecek tüketimi üzerinde uyguladılar. Süt tüketimi ve kemiklerdeki mineral içeriği arasındaki bağlantı hakkında ise bilim adamları henüz bir sonuç bulamadılar. Bilim adamları, rastladıkları bu sonuçları American Journal of Osteoporose-Gefahr im Erwachsenen-Alter sein. Protein ist jedoch bei einer ausgewogenen Ernährung wichtig für die Knochenentwicklung. Wer auf zuckersüsse Limonaden steht, bevorzugt der Studie zufolge eine insgesamt kohlenhydratreichere und proteinärmere Kost. Die Bonner Forscher stützen sich auf Daten der so genannten DONALD-Studie.

Nevada Üniversitesi’nden araştırmacılar Mano Misra, Susanta Mohapatra ve Narasimharao Kondamudi, biyodizel yakıtın yaygınlaşmasını önleyen düşük kalite, az kaynak sorununa kahve ile çözüm buldu. Kahve ile üretilen biyodizel yakıtın, geleneksel soya, ayçiçeği ve kolza yağı ile üretilen yakıta oranla çok daha kaliteli olduğu belirtiliyor. Bir kilo kahve atığının yüzde 11 ila 20’sinden yakıt elde edilebiliyor. Dünyanın her yerinde bir yılda 5 milyar tondan fazla kahve üretiliyor. Özellikle espresso, cappuccino ve yapraktan üretilen eski tarz kahve

çeşitlerinde atıkların büyük bir kısmı çöpe atılıyor. Bilimadamları, atık kahvelerden bir yılda 340 milyon galon biyodizel yakıt üretilebileceğini öngörüyor. Nevada Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, önümüzdeki 6 ya da 8 ay boyunca kahveden elde edilen biyodizelin otomobil ve kamyonlarda test edileceğini açıkladı. Bol kafeinli koyu kahvelerdeki sert kokuya sahip olan kahve bazlı biyodizel yakıt, içerdiği yüksek antioksidant sayesinde verim olarak diğer biyodizellerin önüne geçiyor. Sadece ABD’de bu sayede çöpe giden kahve atıklarından yıllık 8 milyon dolar kar elde edilebileceği belirtiliyor. Dünyanın bağımlı olduğu petrol ve petrol ürünlerine ihtiyacı her geçen gün artıyor ve alternatif yollardan farklı ürünlerle eksiklik giderilmeye çalı-

şılıyor. Bunlardan birisi olan biyodizel üretimi ise yağlı tohuma sahip bitkilerin kimyasal işlemlerle elde edilmesiyle gerçekleşiyor. 2010 yılına kadar küresel biyodizel yakıt üretimi miktarının yıllık 3 milyar galona ulaşması bekleniyor.

Oturma Odanızda 3D Sinema Samsung’un yeni plazma televizyonları, 3D sinema ve oyun keyfini evinize getiriyor. Samsung, ilk 3 boyutlu (3D) görüntü teknolojisine sahip yeni 4 serisi HDTV Plazma televizyonlarını piyasaya sürdü. Farklı bir televizyon deneyimi yaşatan Samsung plazmalarda, eşsiz üç boyutlu efektleri sayesinde oyun oynamak veya film izlemek artık daha keyifli hale geliyor. Geleneksel televizyonlar objeleri tek bir pespektiften ve düz olarak yansıtıyor. Gerçek bir 3 boyut için imgenin sol ve sağ görüntüsünün yaratılması -stereoskopik görüntü- gerekiyor. 4 serisi plazma TV’ler doğal ve zengin renklerle evinizde üç boyutlu eğlen-

cenin konforunu yaşamanızı sağlıyor. Samsung 4 serisi, gelişmiş grafik görüntüsü, 3 boyutlu imaj teknolojisi, 1.000.000:1 dinamik kontrastı (daha derin siyahlar ve daha parlak renkler) ve patentli surround ses sistemi ile oyun keyfinizi de artırıyor.

Darin werden seit 1985 die Ernährungsgewohnheiten von Kindern und Jugendlichen in Dortmund erfasst. Bei einer Vielzahl von Teilnehmern hatte man zudem computertomographisch den Knochenmineralgehalt gemessen. Diese Daten haben die Wissenschaftler nun erstmalig in Bezug zum Softdrink-Konsum gesetzt.

Şeker, Eroin Kadar Bağımlılık Yapıyor

Kahveden Yüksek Kaliteli Ucuz Yakıt Üretimi ABD’li bilim adamları, atık kahve ürünlerinden otomobillerde kullanılabilecek nitelikte, yüksek kaliteli, ucuz ve çevre dostu biyodizel yakıt üretti.

Clinical Nutrition’da yayınladılar. 305

oyunseverler için ideal bir televizyon. Bilgisayar ve konsol oyunlarının hareketli görüntülerini destekleyen “eğlence modu” ve enerji tasarruf modu 4 serisinin diğer güçlü özellikleri arasında yer alıyor

3 HDMI ve 1 kompozit girişi ile 4 serisine tüm oyun konsolları, bilgisayar ve multimedya araçları bağlanabiliyor. SRS TruSurround XT teknolojisi sayesinde alta gizlenmiş 2 hoparlörden 5+1 kalitesinde ses alabilirsiniz. Oyun oynarken kendinizi, oyunun içinde zannedeceksiniz. Son zamanların popüler üç boyutlu oyunları Blowout, War Craft 3, Echochrome, FIFA2009, Hit Man’i gerçeğe en yakın imajlar ve renkler eşliğinde oynamak isteyen

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Princeton Üniversitesi tarafından modern bilimsel ekipmanlarla yapılan çalışma, şekerin (tatlının) beyin fonksiyonlarını aynen eroin veya kokainin yaptığı gibi etkilediğini ve bağımlılığa sebep olduğunu ortaya çıkardı. Güne tatlıyla başlayanların tedavisinin de güç olduğu tespit edildi. Princeton Psikoloji Profesörü Bart Hoebel tarafından yürütülen çalışma sırasında fareler üzerinde yapılan deneylerde şekerin beyin fonksiyonlarını etkileyerek, daha fazla tatlı alma isteğini tetiklediği gözlemlendi. Tatlı açlığının, beynin bağımlılıkla ilgili kısmında dopamin salgılanması veya mevcut dopamin miktarının artmasıyla ilişkili olduğu belirtildi. Beyin fonksiyonlarındaki değişimin kokain veya eroin bağımlılığında meydana gelen durumla aynı olduğu ve tatlı yoksunluğunda görülen psikolojik ve fiziksel semptomların da benzer olduğu açıklandı. MedHeadlines’da yer alan bilgilere göre, kimi insanlar için tatlı bağımlılığı ciddi bir problem teşkil ediyor. Uzmanlar güne ilk iş olarak tatlı bir şeyler yiyerek başlayanlar için tedavi sürecinin çok daha zor olduğunu söylüyor. Tatlı açlığını bastırmak için, sabahları protein ve sebze ağırlıklı beslenilmesi tavsiye ediliyor.


1‘990.- CHF

7 ve 8 Şubat 2009 Ct. ve Pz. günleri saat 09:00 ile 18:00 arası

4‘990.- CHF

3‘200.- CHF

2‘990.- CHF

1‘990.- CHF

5‘990.- CHF

2‘890.- CHF

4‘200.- CHF

1‘850.- CHF

4‘990.- CHF

2‘495.- CHF

1‘200.- CHF

600.- CHF

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

3‘790.- CHF

eç g n ilir. e d r e e l rün e teslim ü z ı ığın çerisind d l a Satın 1 ay i


40

OTOMOBİL DÜNYASI

Yeni Honda Jazz Piyasa`da… 2001’de yollara çıktığı günden bu yana 2 milyonun üzerinde satış rakamına ulaşan Honda Jazz, yenilendi. Joy+ ve Fun+ olarak iki modeli bulunan yeni Jazz, uygun fiyatlarla Honda Baumann Autogarage`de satışa sunuldu. Fun+ modelinde bulunan direksiyondan kumandalı ve hıza duyarlı müzik sistemi, otomatik farlar ve silecekler, otomatik klima, yol bilgisayarı ve cam tavan Jazz’ın üstünlüğünü ortaya koyan özelliklerden birkaçıyken, yeni Jazz güvenlik donanımlarıyla da dikkat çekiyor. 8 hava yastığı, araç denge kontrol sistemi (VSA), ABS, EBD, acil durum fren desteği, ön koltuklarda aktif kafalıklar standart olarak sunuluyor. Daha geniş lastikler, revize edilmiş süspansiyon ve daha uzun aks aralığı, daha geniş tekerlek izi hem aracın çevikliğini, hemde sürüş konforunu arttırıyor. Önceki modelin 78 beygir güç üreten 1.2 lt. motoru, yeni modelde 6.000 devrin biraz üzerinde 90 beygir güç üretiyor, motorun torku da 110’dan 114 Nm’ye yükseldi. Bunun yanında karma kullanımda 100 kilometrede 5.5 lt.’den 5.1 lt.’ye düşen yakıt tüketimine paralel olarak CO2 emisyonu da 129’dan 120 gr/km.’ye gerilemiş durumda. 100 beygir ve 127 Nm torklu yeni mo-

torda da aynı durum geçerli; önceki 83 beygir ve 119 Nm tork üreten i-DSI motorla karşılaştırıldığında manuel şanzımanlı modelde yakıt ekonomisinin 5.3 lt/100km’ye gerilediği (önceki 5.8 lt/100km) ve i-SHIFT yarı-otomatik manuel şanzımanla donatılanda ise 5.2 lt/100km (önceki 5.9 lt/100km CVT) seviyesine düştüğü görülmekte. CO2 oranları da sırasıyla 137 ve 139 g/km’den 124 ve 122 g/km’ye düştü. 1.2 ve 1.4-litre modellerde, 5-vites manuel şanzımanın oranları optimize edilmiş. Manuel şanzıman donanımlı modellerde, en son Honda Accord modelinde de bulunan, devir saatinin içinde yer alan SIL (Vites Geçiş Uyarı Lambası) özelliği bulunuyor. Honda, sistemin, sürücüyü yakıt tasarrufunu maksimize etmeye yönelik olarak, en iyi vites değiştirme noktasına uyararak, yakıt tasarrufunda iyileştirmeler sağladığını iddia ediyor. Tüm modellerde ön, arka, yan ve tam boy perde hava yastıkları ile çift kademe ön-gergili ön koltuk emniyet ke-

merleri standart olarak sunuluyor. Ön yolcu hava yastığı ise çocuk koltuğu kullanılması durumunda iptal edilebiliyor. Emniyet kemeri uyarıcıları ise ilk defa Jazz’da hem ön hem de arka koltuklar için bulunuyor. Ayrıca ön koltuklarda çarpışmalardan doğacak boyun hasarlarını minimuma indiren aktif kafalıklar bulunmakta. Sol ve sağ arka koltuklardaki iki ISO-

FIX bağlantıları, tavandaki bağlama kancaları da, çocuk koltuğu kurulumuna olanak sağlıyor. Yeni Jazz’da arka koltuk yolcularının diz mesafesi 37 mm daha geniş, ön ve arka yolcu koltukları arasındaki mesafe de 30 mm arttırılmış. Omuz boşluğunda önde 44, arkadaysa 43 mm artış sağlanmış.

İşte 2010 model BMW Z4 BMW’ nin gözdesi Z4 yeni tasarımıyla karşınızda. Alman otomobil üreticisi BMW, 2010 yılında piyasaya sürüceği yeni jenerasyon BMW Z4 Roadster’ın ilk fotoğrafları ve videosunu yayınladı. Uzun süredir üzerinde geliştirme çalışmaları sürdürülen ve kısa bir süre önce casus fotoğrafları basına sızan bu yeni roadster, nihayetinde tamamiyle gün yüzüne çıkmış oldu. Yeni nesil Z4’de üç farklı motor seçeneği sunulacak. Z4’de yer verilen en güçlü ünite twin turbo ile desteklenen 3.0 litrelik motor (sDrive35i). Z4, 306 HP güç ve 400 Nm tork üretebilen 3.0 litrelik bu motor sayesinde 0’dan 100 km hıza 5.2 saniyede ulaşabiliyor. Z4’de orta seviyede 2.5 litrelik motor yer alıyor (sDrive23i). 2497 cc hacmindeki bu motor 204 HP güç ve 250 Nm tork üretebiliyor. Z4’de yer alan son motor seçeneği ise 258 HP güç ve 210 Nm tork üretebilen 3.0 litrelik

motor (sDrive30i). Bu üç motor da EU5 emisyon standartlarına uygun şekilde üretilecek. 2010 yılında piyasaya sürülecek olan bu roadstarda ilk defa metal tavan yer alacak. Eski versiyonlarında bez tavan kullanılan Z4, yeni versiyonuyla birlikte metal tavanlı bir şekilde piyasaya sürülecek. Yeni tasarlanan metal tavan 20 saniye içerisinde açılabiliyor. Bavyeralı otomobil üreticisi, 2010 Z4’de M süspansiyon sistemi ve sayıcı efekti gibi bazı yeni teknolojilere yer vermiş. Ayarlanabilir süspansiyon sistemi sayesinde araç 10 mm yükseltilip alçaltılabiliyor. Ayrıca Dinamik Kontrol Fonksiyonu da yeni Z4’ün üzerinde yer alıcak. Yeni BMW Z4’ü tanıtımı Detroit Auto Show’da yapılacak. 317

Pusula Gazetesinde yayınlanmasını istediğiniz reklam ve ilanlarınız için

076 342 90 91 numaralı telefonu arayabilirsiniz.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


KÜLTÜR VE SANAT

41

OYALI DA YAZMA BAŞINDA ( 1 ) Sevgili Okuyucularımız, gazetemizin geçtiğimiz ay sizlere ulaşan sayısında ‘Sembollerle İletişim’i konu aldığımız bir yazı dizisine başlamıştık. Dizinin ilk “sembolleri” günümüzde artık aksesuar olan; ama eskiden çok yönlü kullanılan mendiller olmuştu. Bu sayımızda da sembollerle iletişime değinmeye devam edeceğiz ve mendile çok benzeyen BAŞ ÖRTÜSÜ bizimle “konuşacak”. Hazırlayan: Yeter Tanrıkulu Yazımıza birkaç cümlelik kısa bir tarih gezintisi ile başlayacağız, sonra kültürümüzdeki baş süslemelerine kısaca yer vereceğiz. Son bölümde

günlük hayattan örnekler yoluyla baş örtüleri ile insanların birbirleri ile nasıl “konuştuklarını” göreceğiz. Yazımız bir baş örtüsü tarihçesi olmadığı için günümüzde çok tartışılan “tesettür”e girmeyeceğiz. Gönül isterdi ki erkek ve çocuk baş süslemelerine de değinebilelim. Ancak yazının boyutlarını sınırlamak gerek. Yoksa yazıyı tamamlamak mümkün olmaz. Umarız gelecek sayılarda erkek ve çocuk baş süslemelerine de değinebiliriz. Bu yazımızın konusu: Baş süslemeleri... Tarihin ilk çağlarından beri baş değişik örtüler, çiçekler, hayvan postları, kuş tüyleri, ağaç kabukları, hayvan kabukları, değişik taşlar ve daha birçok şeylerle süslenmiştir. Bu süslemelerin değişik fonksiyonları vardır: Bu örtüler bir yandan başı iklimin değişik olumsuz etkilerine karşı korurken, aynı zamanda insanı “güzelleştirir”. Yaşanılan bölgenin iklim ve coğrafi özelliklerine göre değişik baş süslemelerini görürüz tarih boyunca. Çöllerde yaşayan bedeviler çöldeki çok ince tozlardan korunmak için başlarını sadece gözleri görünecek şekilde kapatırlar . Güneşin çok etkili olduğu bölgelerde uzun, omuzları kapatan baş örtüleri kullanılır. Soğuk bölgelerde gözleri, kulakları koruyacak baş örtülerine rastlarız. Kimi yerlerde başa takılan sembollerle kötü güçlerden korunmak istemiştir in-

sanlar. Yahut da gücüne inandığı veya gücünden korktuğu hayvanların postlarını, sembollerini, tüylerini başında taşımakla o hayvanın özeliklerine sahip olduklarına inanmak istemiştir insanoğlu. Kurt, ayı, aslan, tilki, kartal, şahin, tavus kuşu ilk akla gelen semboller. Zamanla medeniyetler gelişmeye başladıkça, baş süslemeleri de ilk çağlardaki anlamlarını yitirmişlerdir. Ancak insanlar hiç bir zaman başlarını süslemekten vazgeçmemişlerdir. Günümüzde baş süslemelerini daha çok moda belirliyor. Ama baş süslemesi anlamını ve önemini hiç bir zaman yitirmemiştir ve yitirecek gibi de görünmüyor. Son yıllarda memleketimizde ve yurt dışında gündemi sürekli meşgul eden baş örtüsü de bunun çok canlı bir örneği. Öte yandan moda dünyası da baş süslemelerini sürekli gündemde tutmaktadır. Baş örtülerinin diğer bir fonksiyonu da kişinin toplumdaki yerini göstermesidir: yani sözsüz iletişimin çok önemli bir sembolüdür baş örtüsü. Eski Mısırlılar’da başı değişik örtülerle süslemek sadece üst sınıfa tanınan bir ayrıcalıktı. Yalnızca yöneticiler, din adamları ve tanrılar süsleyebilirlerdi başlarını. Avrupa’da, Amerika’da, Ortadoğu’da, kısaca dünyanın her yanında yaşayan toplumların hemen hepsinde baş süslemeleri bir zamanlar üst tabakaya tanınan bir ayrıcalıktı. Alt tabakaya mensup insanlar başlarını süsleyemezler, sade örtülerle başlarını iklimin olumsuz etkilerine karşı korumaya çalışırlardı. Kimi yörelerde ise çok sade ve kaba süslemelere izin verilmişti. Avrupa’nın bazı bölgelerinde çeşitli meslek mensupları baş süslemelerinden tanınabiliyorlardı. Yaklaşık 4 bin yıl kadar önce Babil İmparatoru, Hammurabi Kanunları ile kadının toplumdaki statüsünü baş örtüsüne bağladı. Bu yasa ile, sokağa çıkarken kadına başını kapatma zorunluluğu getirildi. Bununla “iyi kadını kötü kadından” ayırmayı gerçekleştirmiş oluyordu. Türkler’de baş süslemeleri... Türkler de başlarını yaşadıkları bölgelerin ve kendi yaşam tarzlarının özelliklerine göre süslemişlerdir. Kadın,

başını sadece örtmek amacıyla değil, güzelleşmek amacıyla da süslemiştir. Seçilen renkler, desenler, kullanılan motifler insanların yaşam tarzlarını yakından izlemişlerdir. Doğa ile iç içe yaşayan göçebeler, çiftçiler baş süslemelerinde doğanın motiflerini kullanmışlardır. Çiçekler ve renkli kuş tüyleri, değişik hayvan kemikleri ve kabukları en yaygın kullanılan malzeme ve motiflerdi baş süslemelerinde. Gök kuşağının renkleri de baş süslemelerinde önemli yer almıştır. Bu renklerin hiç biri “tesadüfen” seçilmemiş, her renge bir anlam yüklenmiştir. O dönemlerdeki baş süslemelerini moda değil ihtiyaçlar, insanların yaşama tarzları belirlemiştir. Anadolu’da özellikle yörük, göçebe kökenli kadın baş süslemelerinde çok yaygın olarak kullanılan sıralı altınlar, gümüşler ve diğer kıymetli madenler ve taşlar aslında ailenin birikimini saklamak için başvurulan bir yöntemdir. Bu süslemeler kültürümüzün kadına verdiği değerin de bir göstergesidir. Göçebe toplumun sürekli bir yerleşme alanı yoktur. Bir baskın, ani değişen bir iklim, hayvanların uğradığı bir hastalık gibi sebepler, çok kısa bir zaman içinde eşyaların toplanıp hemen o bölgenin terk edilmesini ve başka bir yerleşim alanı aranmasını gerektirebilirdi. İşte böyle bir anda ailenin mesela toprağa gömerek sakladığı tasarrufunu oradan alma şansı olmayabilirdi. Yahut da erkek çıktığı avdan, gittiği savaştan dönmeyebilirdi. Bu durumda geride kalanların yaşamını devam ettirebilmesi için bu birikim çok önemli bir rol oynayabiliyordu. Yani kadın baş süslemesi bir nevi banka idi. Kadının “başı”, ailenin servetini taşıyan bir “kasa” idi aynı zamanda. Bu “banka”, değişik hayvan ve bitki motifleri, renkler, sanatkârane bağlayış tarzları ile güzel, alımlı bir görünüme de kavuşturulmuştu. Toplumdaki yaşam tarzı ve ahlak anlayışı da öyle idi ki, herkes hangi kadının baş süslemesinde ne büyük bir servet taşıdığını bilirdi; ama kimse ötekine saldırmaz, herkes birbirini korurdu. Bu baş süslemeleri aynı zamanda çok önemli iletişim sembolleri idi. Baş örtüsü ve iletişim... Dünyanın değişik kültürlerinde baş süslemelerinin sembolik anlamları olduğuna bir kaç kez değindik. Yazımızın bu kısmında örnekler vereceğiz. Önce dünyadan birkaç örneğe değinelim: Kızılderililer’in çok renkli kuş tüyleri ile yapılmış baş süslemeleri hemen neredeyse hepimize tanıdık geliyor. Kabile reisleri, büyücüler, hekimler baş süslemeleri ile diğer kabile mensuplarından hemen ayrılıyordu. Çünkü onların baş süslemeleri çok daha görkemli idi. Eski Mısır kalıntılarından, firavunların baş süslemeleri ile halktan ayrıldığını ilk bakışta görebiliyoruz. Avrupa’da, krallar, saray mensupları abartılı baş

süslemeleri ile tanınırdı. Osmanlılar’da padişah ve halkın baş süslemeleri aynı değildi. Saray haremindeki kadınlar ile halktan kadınlar da baş süslemeleri ile birbirinden ayrılırdı. Din adamları kendilerine has baş süslemeleri ile hemen bilinirdi. Askerin görev ve yetkisine göre değişik baş süslemeleri vardı . Günümüzde İngiliz Kraliçesi Elizabeth, değişik renkte şapkaları ile bilinir. Memleketimizden en tanınan örneklerden birisi eski başbakan Süleyman Demirel’in şapkasıdır. Son zamanlarda üzerinde en çok tartışılan baş süslemeleri ya da baş örtüleri başbakan ile cumhurbaşkanı eşlerinin taşıdıkları örtüler olmuştur. Peki, Anadolu’da nasıldır baş süslemeleri? Ne anlam ifade eder? İnsanlar baş süslemeleri yoluyla birbirleri ile nasıl iletişimde bulunurlar? Bazı bölgelerde baş süslemesi ile bir kadının evli, bekâr, nişanlı ya da sözlü olup olmadığı anlaşılır. Bekâr genç kızlar saçlarını gösterebilirler, daha süslü baş örtüleri bağlayabilirler. Evli kadınlar genellikle daha sade ve daha kapalı baş örtüleri taşırlar. Her iki halde de kadının yüzü açıktır. Birçok bölgede yas tutan kadın baş bağlamasından belli olur; yas tutan kadın, kimi yörelerde beyaz, kimi yörelerde siyah, süssüz, oyasız, sade baş örtüsü taşır . Başına üçgen şekilde koyduğu örtünün üzerine alın üzerinden başının etrafına ikinci bir örtü daha bağlar. Bu tür bağlama, kadının hem yas tuttuğunu hem de hasta olduğunu ifade eder. Gelin baş süslemesi her zaman ayrıcalıklı olmuştur. Bazı yörelerde gelin süslenirken, başa al, yeşil krepler çekilirdi. Al, gelin olmayı, yeşil ise soyluluğu belirtirdi. Geline baş bağlama gününde uzun bir çeki takılırdı. Bu çeki, iki kişinin bir olmasını, erkekle kadının birleşmesini, eş olmasını sembolize ederdi. Bir yanı mavi, bir yanı pembe olan çekide, mavi erkeği, pembe ise kadını temsil ederdi. Yine eskiden, gelin başı süslemelerinde başın iki yanına takılan aynalar, kadının bahtının açık olmasını, geleceğinin ‘’ayna kadar derin, ayna kadar parlak” olmasını ifade ederdi. Başa bağlanan örtülerden; beyaz saflığı, kırmızı gelinliği, mor sevgiyi, mavi umudu ve yüceliği temsil ederdi. 350

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


42

DÜNYA’DAN

2008’de neler oldu? 2008’de Yitirilen Önemli Kişilikler

GüneyAfrikalı ünlü şarkıcı Miriam Makeba 10 Kasımda, 76 yaşında yaşamını yitirdi.

POLİTİKA

Britanyalı bilim-kurgu yazarı Arthur C. Clarke 19 Martta, 90 yaşında öldü

Eski Endonezya Devlet Başkanı Hacı Muhammed Suharto 27 Ocakta, 86 yaşında öldü.

EDEBİYAT-MEDYA-TARİH

Martinikli yazar Aime Cesaire 17 Nisanda, 94 yaşında hayatını kaybetti

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin kurucusu Corc Habaş 26 Ocakta, 82 yaşında hayatını kaybetti.

Kırgız yazar Cengiz Aytmatov 10 Haziranda, 79 yaşında hayata veda etti.

Kolombiya Devrimci Silahlı Güçler’in (FARC) iki numaralı ismi Raul Reyes 1 Martta, 59 yaşında öldü.

Rus yazar Aleksandır Soljenitsin 4 Ağustosta, 89 yaşında yaşamını yitirdi.

FARC’ın kurucusu ve lideri, “Tirofijo” kod adlı Manuel Marulanda 26 Martta, 79 yaşında öldü. Eski Vietnam Başbakanı Vo Van Kiet 11 Haziranda, 90 yaşında hayata veda etti Polonya anti-komünist muhalefetinin büyük ismi ve eski Dışişleri Bakanı Bronislaw Geremek 13 Temmuzda, 76 yaşında hayatını kaybetti. Eski Avusturya Başbakanı Fred Sinowatz 11 Ağustosta, 79 yaşında yaşamını yitirdi. Zambiya Devlet Başkanı Levy Mwanawasa 19 Ağustosta, 59 yaşında hayata veda etti. 1976’da Çin’i yönetmeye başlayan Çin Komünist Partisi’nin eski bir numarası Hua Guofeng 20 Ağustosta, 87 yaşında öldü. ABD Başkanı seçilen Barack Obama’nın büyük annesi Madelyn Dunham 3 Kasımda, 86 yaşında hayatını kaybetti. SİNEMA Avustralyalı aktör Heath Ledger 22 Ocakta, 28 yaşında yaşamını yitirdi. Amerikalı aktör Richard Widmark 26 Martta, 93 yaşında hayata veda etti Kızıl Kmerlerin elindeki tutsaklığı ve kaçışı, ödüllü “Ölüm Tarlaları” filmine esin kaynağı olan Kamboçyalı gazeteci Dith Pran 30 Martta, 65 yaşında öldü Amerikalı senarist Jules Dassin 31 Martta, 96 yaşında hayatını kaybetti. Amerikalı aktör Charlton Heston 5 Nisanda, 84 yaşında yaşama veda etti. İtalyan senarist Dino Risi 7 Haziranda, 91 yaşında öldü. Mısırlı sinemacı Temmuzda, 82 kaybetti.

Yusuf Şahin 27 yaşında hayatını

Lübnanlı yönetmen Randa Chahal Sabbag 26 Ağustosta, 54 yaşında yaşamını yitirdi. Amerikalı aktör Paul Newman 27 Eylülde, 83 yaşında öldü. MÜZİK-DANS Avustralyalı şarkıcı Ivan Rebroff 27 Şubatta, 76 yaşında hayatını kaybetti. Soul müziğin Amerikalı efsanesi Isaac Hayes 10 Ağustosta, 65 yaşında hayata veda etti. Alman kökenli Arjantinli besteci Mauricio Kagel 18 Eylülde, 76 yaşında öldü.

Filistinli şair Mahmud Derviş 9 Ağustosta, 67 yaşında öldü. Amerikalı yazar Michael Crichton 5 Kasımda, 66 yaşında hayatını kaybetti. GÜZEL SANATLAR-FOTOĞRAFMODA Amerikalı ressam, heykeltraş ve besteci Robert Rauschenberg 13 Mayısta, 82 yaşında yaşamını yitirdi. Fransız modacı Yves Saint-Laurent haziranda, 71 yaşında öldü. SPOR-KEŞİF Yeni Zelandalı dağcı, Everest Dağı’na çıkmayı başaran ilk insan Sir Edmund Hillary 11 Ocakta, 88 yaşında hayatını kaybetti. İzlanda vatandaşlığına geçen Amerikalı şampiyon satranççı Bobby Fischer 18 Ocakta, 64 yaşında yaşamını yitirdi. DİN Rus Patriği, Rus Ortodoks Kilisesi’nin lideri 2. Aleksiy 5 Aralıkta, 79 yaşında öldü.

en şiddetli depremden 50 bin kent ve köy etkilendi. Hasarın giderilmesinin maliyeti ise 245 milyar dolar açıklandı. HAİTİ’DE TAYFUNLAR Haiti, ağustos ve eylül aylarında 4 tayfun ve tropikal kasırga felaketiyle sarsıldı. Art arda Fay, Gustav, Hanna ve Ike tayfun ve tropikal fırtınaları 800’den fazla insanın ölümüne bir milyon civarında insanın da felaketzede durumuna düşmesine neden oldu. FİLİPİNLER’DE TEKNE FACİASI 21 Haziran 2008’de başkent Manila’dan Cebu’ya gitmek üzere demir alan MV Princess of the Stars adlı feribot, Sibuyan adası açıklarında Fengshen tayfununun neden olduğu dev dalgalara yenik düştü. 862 yolcusu bulunan feribottan sadece 57 kişi kurtuldu. Feribotta yüksek derecede toksik madde bulunduğunun öğrenilmesi üzerine de faciadan 4 gün sonra arama kurtarma çalışmaları sona erdirildi. ÇİN’DE TOPRAK KAYMASI 8 Eylül’de Çin’in kuzeyindeki bir köyde, meydana gelen toprak kaymasında 262 kişi öldü. Şanksi eyaletindeki Taoşi köyünde toprak kaymasının, kaçak bir madene bağlı küçük bir barajın çökmesi sonucu meydana geldiği açıkladı. İSPANYA’DA UÇAK KAZASI 20 Ağustosta İspanya’da ülkenin son 25 yıldaki en büyük uçak kazası meydana geldi. İspanyol havayolu şirketi Spanair, kalkış sırasında pistten çıkınca 154 kişi hayatını kaybetti. HAİTİ’DE OKUL ÇÖKTÜ

2008’in 10 Büyük Doğal Afeti Ve Kazası MYANMAR’DA KASIRGA 2 Mayıs 2008 gecesi Nergis kasırgası hızı saatte 240 kilometreye varan rüzgarlarla Myanmar’ın güneybatı kıyısını vurdu. Ertesi gün doğuya doğru ilerleyen kasırga ardında 138 bin ölü ya da kayıp insanla 2,4 milyon felaketzede bıraktı. Kasırga, ülkenin en büyük kenti Yangon başka olmak üzere çok büyük maddi hasarlara da yol açtı. 1962’den beri iktidarda bulunan askeri cunta, gönderilen uluslararası yardımları bloke etti ve sonunda dünyaya en kapalı ülkelerden biri olan Myanmar’a uluslararası yardımların sokulması görevini ASEAN’a emanet etti. ÇİN’DE DEPREM 12 Mayıs 2008’de Çin’in güneydoğusundaki Sichuan eyaletinde Richter ölçeğine göre 8 büyüklüğünde meydana gelen deprem, ardında 88 bin ölü ya da kayıp bıraktı. 375 bin kişinin yaralandığı deprem yüzünden 5 milyon insan evsiz kaldı. Çin’de 32 yıldır meydana gelen

7 Kasımda Port-au-Prince’in varoşlarından birinde okul binasının çökmesi sonucu 91 kişi öldü, 162 kişi yaralandı. 5 gün sonra bir başka okul binası kısmen çöktü, 9 kişi yaralandı. ÇİN’DE TREN KAZASI 28 Nisanda Pekin’den kalkan ekspres tren, Zibo kenti yakınlarında bir başka yolcu treniyle çarpıştı, 70 kişi öldü, 400’den fazla kişi yaralandı. Kaza, Çin’de son 10 yılda meydana gelen en büyük tren kazası olarak tarihe geçti. BURKİNO FASO’DA TRAFİK KAZASI 15 Kasımda Fildişi Sahili vatandaşlarını taşıyan bir otobüsle şeker yüklü kamyonun çarpışması, 69 kişinin ölümüne yol açtı. Otobüsteki 92 kişinin kakao ve kahve tarlalarında çalışmak üzere bu Burkino Faso’da bulunduğu belirtildi. CALIFORNIA’DA YANGINLAR Ekim ortasında ABD’nin California eyaletinde başlayan ve rüzgarın da etkisiyle yayılan yangınlarda 1 kişi öldü, 7 bin 700 hektarlık alan 5 günde kül oldu. 12 Kasımda Los Angeles ve Santa Barbara bölgesinde çıkan 3 yangın da 800 evi yıktı ve 17 bin hektar alana zarar verdi.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

2008’in tuhaf olayları Nijerya’da 84 yaşındaki Muhammedu Bello Masaba, 86 eşinden 82’sini şeriat uyarınca boşamayı kabul etti. Şeriat mahkemesi Masaba’dan, şeriat kanunları erkeklerin 4’ten fazla evlenmelerine izin vermediği için eşlerinin 82’sini boşamasını istedi. Verilen sürede Masaba, eşlerini boşamadığı için gözaltına alındı. Eşlerinin sayısını 4’e indirmeye ilkin yanaşmayan Masaba, din adamlarıyla yaptığı son müzakere sonunda 4 eşli olmayı kabul etti. Brezilya’da, içine yerleştirilen küresel yer belirleme sistemi (GPS) sayesinde erkeklerin eşlerinin yerini bulmasını sağlayan korseler 800-1100 dolardan satışa sunuldu. Yunanistan’da, hava kontrol bölümünde çalışan kişinin uyuyakalması yüzünden, inmeyi bekleyen iki uçak “havada asılı kaldı.” Havaalanı müdürünün uykuya dalan kişinin arkadaşını aramasıyla, uçaklar yarım saat havada bekledikten sonra indi. Lübnan’da, balık lokantasında çalışan oğluna yardım eden kadın, bir istiridyenin içinde 26 inci buldu. ABD’de, 10 yıl önce cinsiyet değiştirerek tamamen erkek görünümüne kavuşan Thomas Beatie, sağlıklı bir kız dünyaya getirdi. Beatie, 2. bebeğine hamile. Polonya’da, bir demiryolu bekçisi, 45. yaş gününü kutlarken fazla alkol alıp hemzemin geçitte araçları “içinden geldiği gibi” durdurunca tutuklandı. ABD’nin Oregon eyaleti sahilinde bir genç kızı, romantik bir ortamda evlenme teklifi alacağı sırada dalgalar kaptı. Güney Kore’de bir kadın, estetik saplantısı yüzünden yüzüne yemeklik yağ enjekte ettirince tanınmaz hale geldi. Endonezya’da, 15 yaşındayken kazara dizini kesmesinden sonra vücudu beklenmedik ve kontrol altına alınamayacak şekilde “ağaçlaşmaya” başlayan ve “ağaç adam” lakabını alan Dede adlı 37 yaşındaki bir kişi, artık ellerini kullanabiliyor. Kollarındaki kabuğa benzeyen derinin alındığı operasyondan sonra, yardım almadan yemek yiyebilen, su içebilen ve cep telefonuyla mesaj yollayabilen Dede, artık evlenmek istiyor. Kaçırma eylemleriyle mücadele uzmanı Amerikalı Felix Batista, silahlı bir grup tarafından Meksika’da kaçırıldı. Iraklı gazeteci Muntazar El Zeydi, 14 Aralıkta Irak’a sürpriz ziyarette bulunan ABD Başkanı George Bush’un Irak Başbakanı Nuri El Maliki ile düzenlediği basın toplantısı sırasında ayakkabılarını Bush’a fırlattı, ancak isabet ettiremedi. El Zeydi, Maliki’nin koruma görevlilerince, sorguya çekilmek amacıyla gözaltına alındı. Gazetecinin ayakkabılarına delil olarak el konuldu. El Bağdadi televizyonu, muhabiri El Zeydi’nin serbest bırakılması için dünyadaki tüm gazetecilere dayanışma çağrısında bulundu.


YAZARLAR

43

Monokl, Melih Cevdet ve Şapkasız Şiir

Yılmaz AKAN Orta noktasından yeşermeye başlayan otu gözlemleyen, öyleyken otun üzerinde taşıyacağı ekine gücünü verecek besini havada uçuşan toprağı eşeleyerek bulacağına inanan bir düşüncenin göstergesi Monokl. İlk sayısından başlayarak, adeta bilinçle donatılmış bir kaleydoskoptan çıkan görüntüleri bir noktasından ya-

kalayıp; onun için önceden oluşturduğu monokl takmış göze saklamayı ve orada sinemadaki gibi belleğin çeperlerine püskürttüğü parçalardan dönerken gri görünen bütün nesnelerdeki gibi anlam atmış bilinç yapısı renkler kotarmayı arzulayan bir dergi. Monokl’unu takmış bir göz… Çoğalan, bitişik, bağlayıcı, kimi örtük ve arzu ile çevrelenmiş ve saklanmış zihin yapılarına; onları dönerlerken gri gösterecek hareketlerini –kinema- verdiği için Monokl. Topaçın dönerken, hangi rengi taşıyorsa taşısın almayı unutmadığı gri renk, Monokl’un yazın/düşünce düzleminde neyin taşıyıcı plonjesi olduğunu anlatmaya yeter. Düşünceye, üzerinde konuşulmadık bırakılmayan konulara, tartışma/okuma edimine hazırlanıyorken Monokl’unu takmayı ihmal etmeyen; böylelikle bilinç içeriğine alacağı her şeye henüz o nesne uzaktayken onlarla arasına

nasıl gerileceğini önceden düşünmeden ince ipçiklerden bağlar oluşturan bir dergi. Monokl, Hegel sayısından sonra Lacan Özel Sayısı’na hazırlanıyor, eski bir Monokl Parlatıcısı olarak, dergiyi hazırlayan arkadaşlarıma çalışmalarında başarılar diliyor; gri görünmedik tek bir bilinç yapısı bırakmayana kadar dönüşlerinin devamını arzuluyorum. Bu ayki yazımı, Sevgili ‘Şapka Saklayıcısı’ dostum Melih Cevdet Anday’a henüz şapkasına gömülmemişken okumaya cesaret edebildiğim bir şiirimsi ile noktalamak istiyorum: Rue de I’Abbaye’e girmeden, 13 yaşında koşarken.. Farklı yüzyıllar, istiflenmiş zamanlar. Sokağa kapan yapılar. Vitrayları arasında gizlenen katedral,

P.’un odasında, çekmeceli yazı masasında hangi sözcükler yaşar? Orak, kollarını uzatmıştır Balta, altta kalanı yere düşürmüştür.. Dil, uzar uzar Simone olsun adı, biri sokakta yürüsün Yvette, sussun! Tarla olamaz, sürme çekmemiş, Orman olamaz, ağacın biri kapatıyor önünü, Kaldırımın taşları mermerden kesik çizilmemiş kır.. Eulalie, bütün sır onun yüz çizgilerinde kına kapatmaz, O, Yves için tıkıyor gülüş yollarını.. 344

Kadın-Erkek Arasında Duygu-Düşünce Farkı lışır. Eşi bu sözü, “Ali’nin eşi gösterişi sever” diye, anlar.

Nurcan Durmuş Kadınlarda, beyin sağ yarımküresinin baskın ve etkili oluşu, beyin yarımküreleri arasında güçlü ve sıkı bağlantı, duyguların düşünceye aktarılmasını, dille, konuşarak anlatılmasını kolaylaştırır. Kadınlar, duygularını anlatmak için düşlemlerinden, fantezilerinden, imgelerinden kaynaklanan, kimi kez abartılı, değişik anlamlara gelen, simgesel yükü olan sözcükler kullanırlar. Buna karşın, erkekler bu sözcükleri, sözlük karşılığındaki gibi anlarlar. Bu nedenle kadınlar erkekleri “anlayışsızlıkla”, erkekler kadınları “gerçekçi olmamakla” suçlarlar. Örnek olarak, kadın beğendiği bir takıyı almak için “Ali’nin eşi çok gösterişli, pahalı bir kolye takmış, gözlerim kamaştı” diye anlatmaya ça-

Kadınlar duygularını, ilgilerini, sevgilerini, kızgınlıklarını, öfkelerini bütün davranışlarına yansıtır, fantezileri, imgeleri ile bezeyip sözcüklere aktarırlar. Erkekler gerek gördüklerinde ya da gerek görüldüğünde yalın sözcüklerle dışarı yansıtırlar. Kadınlar, duygularını, düşüncelerini başkalarıyla paylaşmak ister. Erkekler paylaşmayı zayıflık olarak düşünür. Kadınlar, öncelikle ve özellikle ilgi, sevgi, saygı, anlayış, bağlılık, beğenilme, güven, haklı olma, desteklenme, dayanışma bekler. Erkekler, güven, kabul, onay, övgü, takdir ister. Engel aşma ve sorun çözmede kadın, kaygısını, korkusunu başkalarıyla paylaşır. Çözüm yolu, yöntemi arar. Buna karşın erkek kaygısını, korkusunu saklar. İletişimi kısıtlar, içine kapanır.

* Giyiminize dikkat etmezseniz, “zevksizlikle” suçlar. * Kıskanırsanız, “huyun kötü”, der. * Kıskanmazsanız der.

“sevmiyorsun”,

* Arkadaşınızla buluşursunuz adı “ihmal” olur. * O buluşur, “Bizim kızlar”, olur. * Siz başka kadına bakacak olsanız “gözleriniz oyulur”. * Başka bir adam ona baktığında adı “hayranlık” olur. * Konuştuğu anda dinlenmek ister. *Dinlediğiniz anda, “Neden konuşmuyorsunuz?” der. * İltifat edersiniz “yalan”, der. * Iltifat etmezseniz “bırakır gider”. * Her isteğine evet derseniz “karaktersiz” olursunuz.

Kadınla erkeğin düşünce sürecindeki faklılık, olaylara bakışı ve yorumu değiştirir. Aşağıdaki örnekler gülmece niteliği de taşısa bu farkı açık seçik ortaya koymaktadır.

* Karşı çıkarsanız “anlayışsız.”

Erkeklere göre kadın;

* Erkekler sabah uyandıklarında akşam yatağa girdikleri gibi görünürler. *Kadınlar ise gece boyunca her

* İyi giyinirseniz, “çapkınsın”, der.

* Çok yanına giderseniz “sıkıldım”, der. * Az giderseniz “küser.”

nasıl olursa çirkinleşirler. * Bir erkekle mutlu olmak için onu çok anlamak, az sevmek gerekir. * Bir kadınla mutlu olmak için ise onu çok sevmek ve hiç anlamaya çalışmamak gerekir. * Bir kadın bir erkekle değişeceğini umarak evlenir, ama erkek hiç değişmez. * Bir erkek bir kadınla değişmeyeceğini umarak evlenir ama kadın değişir. * Kadın bir koca buluncaya kadar gelecekten endişe eder. * Erkek bir eş bulduktan sonra gelecekten endişe eder. * Erkeğin kadını anlamadığı sadece iki dönem vardır: Evlilik öncesi ve evlilik sonrası. * Evli erkekler hatalarını unutabilirler. Çünkü iki kişinin aynı şeyi hafızasında saklaması ekonomik değildir. Kaynak: Akıl İle Düşünce Gücü - Prof. Dr. Özcan Köknel, Altın Kitaplar Yayınevi.

352

Bize Yazın... Yayınlarımızın kalitesini artırabilmek için tüm okurlarımızın görüş ve düşüncelerine ihtiyacımız var. Gazetemizin E-Mail adresine düşüncelerinizi yollayabilirsiniz. info@pusulaswiss.ch PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


Pusula Gazetesine Abone Olmak İçin Son Şans! 1 Yıllığına 10 Frank Ödeyin İsviçre’den haberiniz olsun.

1 Yıl Abonelik

10 Frank İsviçre politikası Hukuk köşesi Kültür-Sanat sayfaları Spor haberleri Ve daha fazlası... Dikkat: Abonelik kampanyamız bu ay sona ermektedir.

Huzurlarınızda Pusula’nın Yeni İnternet Sayfası Tıklayın her konuda anında bilgi sahibi olun!

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

www.pusulaswiss.ch


BİLGİ & EĞLENCE

45

Joshua Bell’in Kelepir Konserine alıcı olmadı Soğuk bir Ocak sabahı, bir adam Washington DC’de bir metro istasyonunda, kemanla 45 dakika boyunca altı Bach eseri çalar. Bu süre içinde, çoğu işe yetişme telaşındaki yaklaşık bin kişi kemancının önünden geçip, gider. Kemancı çalmaya başladıktan ancak üç dakika kadar sonra, ilk kez orta yaşlı bir adam kemancıyı fark edip, yavaşlar ve birkaç saniye sonra da gitmek zorunda olduğu yere yetişmek üzere yine hızla yoluna devam eder. Kemancı ilk bir dolar bahşişini bundan bir dakika kadar sonra alır. Bir kadın yürümesine ara vermeksizin parayı kemancının önüne koyduğu kaba atarak, hızla geçer, gider. Birkaç dakika

sonra, bir başka adam duraklayıp, eğilerek dinlemeye başlar ancak saatine göz attığında işe geç kalmamak için acele ettiğini belirten ifadelerle hızla yoluna devam eder. En fazla dikkatle duran ise üç yaşlarında bir oğlan çocuğu olur. Annesinin çekiştirmelerine rağmen, çocuk önünde durur ve dikkatle kemancıya bakar. En sonunda annesi daha hızlı, çekiştirerek çocuğu yürümeye zorlar. Oğlan arkasına dönüp dönüp kemancıya bakarak, çaresizce annesinin peşinden gider. Buna benzer şekilde birkaç çocuk daha olur ve hepsi de anne, babaları tarafından yürümeye devam için zorlanarak, uzaklaştırılırlar. Çaldığı 45 dakika boyunca keman-

Çinlilerin Gözleri Neden Çekiktir? Yalnız Çinlilerin değil, Orta ve Güneydoğu Asya’da yaşayanların, Japonların hatta Eskimoların da gözleri çekiktir. Aslında göz yapısı bütün dünyada aynıdır. Farkı yaratan göz kapaklarıdır. Çekik gözlü diye nitelendirilen ırklarda, gözün üzerindeki göz kapağının ikinci kıvrımı, gözün üstüne daha çok inmiştir. Bazı teorilere göre bu kıvrım,

insanların gözlerini yoğun kar tabakasının göz kamaştıran ışığından korumak için bir çeşit kar gözlüğü gibi gelişmiştir. Çin’de ve öteki bölgelerde her ne kadar yoğun kar yağmıyorsa da, onların atalarının buzul çağında kuzeyde yaşadıkları, daha sonra güneye indikleri kanıtlanmıştır. Yalnız gözleri değil, burunları da rüzgâra karşı ko-

cının önünde sadece 6 kişi, çok kısa bir süre durur. 20 kişi duraklamadan, yürümeye devam ederek, para verir. Kemancı çaldığı süre içinde 32 dolar toplar. Çalmayı bitirdiğinde ise sessizlik hakim olur ve kimse onun durduğunu fark etmez, alkışlamaz. Hiç kimse onun dünyanın en iyi kemancısı Joshua Bell olduğunu ve elindeki 3,5 milyon dolarlık kemanla, yazılmış en karmaşık eserleri çaldığını anlamaz. Oysa Joshua Bell’in metrodaki bu mini konserinden iki gün önce Boston’da verdiği konser biletleri ortalama 100 dolara satılmıştı... Bu gerçek bir hikayedir ve Joshua Bell’in öylesine bir kılıkla metroda

runmak için küçülmüş, burun delikleri soğuğu engellemek için daralmıştır. Ciltleri de koruma amaçlı olarak yağlıdır. Göz kapakları da yağlıdır. Gözü ve iç tabakalarını kara ve buza karşı korur. Yani çekik gözlü değil, düşük göz kapaklı, demek daha doğrudur.

Şarap Kadehi Neden Tokuşturulur Bu konuda iki ayrı açıklama vardır. 1) İnsanların beş duyusunu tatmin amacıyla şarap kadehini sofrada çin sesiyle tokuşturmak. Şarabın rengi, görme; diliyle tat alma; burunla koklama; eliyle dokunma ve çin sesiyle işitme. Şarap bütün duyguları tatmin eder anlamını taşır.

SİHİRLİ KARELER 15 15 15 15

15

15

15

15

n satır ve n sütundan oluşan bir kare düşünün. Bu karenin her kutucuğuna, 1’den kutu sayısına kadar öyle pozitif tam sayılar yazalım ki, satır toplamları ile sütun toplamları aynı olmakla kalmasın, köşegen toplamları da aynı sayıya eşit olsun. Bu karelere, sihirli kareler deniyor. Bir örnek olması için 3x3 sihirli karesini ele alalım: 9 kutucuktan oluşan bu sihirli karenin acaba satır/sütun/köşegen toplamları kaç olmalı? Ya da acaba sadece bir çözümü mü var, değişik toplamlar için değişik çözümler olabilir mi? N=3 durumunda n 2 =9 kutucuk var. O halde yazacağımız sayılar 1’den dokuza kadar olacak. 1’den dokuza kadar olan sayıların toplamı 9x10/2=45’dir. 45 toplamı, sütun toplamlarının top-

2) Antik çağlarda bir insanın düşmanını yemeğe davet edip, ona zehirli içki sunması doğal sayılıyordu. Ev sahibi, içkinin zehirsiz olduğunu kanıtlamak için kendi içkisini havaya kaldırır ve misafirin içkisinden bir yudumun kendi kadehine dökülmesini isterdi. Sonra aynı anda içkilerini içerlerdi. Misafir

böyle bir durumda ev sahibine güvenini göstermek için kadehini ev sahibinin yukarı kaldırdığı kadehe hafifçe vurur, çin sesiyle içkiyi denemeye gerek olmadığını gösterirdi.

lamına, yani 3 sütunun toplamlarının toplamına veya 3 satırın toplamlarının toplamına da eşit olacaktır. O halde 45/3=15 her sütun ya da satırın toplamı 15 olacaktır. O halde 3x3 bir karenin kutucuklarına 1’den 9’a kadar sayıları öyle yerleştiriniz ki satır, sütun ve köşegen toplamları 15 olsun.

Belli bir hedefi olan ve buna ulaşmak için bir araya gelen insanlar, hedeflerine daha kolay ve çabuk erişirler.

Aynı soruyu 4x4 bir kare için, 5x5 kare için.... nxn kare için deneyelim! Bir ipucu verelim:4x4 sihirli kare için toplamlar 34 olacak. Göç eden yaban kazlarının havada süzülürken “V” şeklinde bir formla uçtuklarını görmüşsünüzdür... Bilim adamları kazların neden bu şekilde uçtuklarını araştırmışlar ve ; 1-) “V” seklinde uçulduğunda, uçan her kuş, kanat çırptığında arkasındaki kuş için, onu kaldıran bir hava akımı yaratıyormuş. Böylece “V” şeklinde bir formasyonda uçan kaz grubu, birbirlerinin kanat çırpışları sonucu ortaya çıkan hava akımını kullanarak uçuş menzillerini % 70 oranında uzatıyorlarmış. Yani tek başına gidebilecekleri maksimum yolu grup halinde neredeyse ikiye katlıyorlarmış.

Kıssadan Hisse

2-) Bir kaz, “V” grubundan çıktığı anda uçmakta güçlük çekiyor. Çünkü diğer kuşların yarattığı hava akımının dışında kalmış oluyor. Bunun sonucunda, genellikle gruba geri dönüyor ve yoluna bu şekilde devam ediyor. Kıssadan Hisse: Eğer kafamız bir kaz kadar çalışıyorsa; bizimle aynı yöne gidenlerle bilgi alışverişini ve işbirliğini sürekli kılarız. 3-) “V” grubunun başında giden kaz hiç bir hava akımından yararlanamıyor. Bu yüzden diğerlerine oranla daha çabuk yoruluyor. Bu durumda en arkaya geçiyor ve bu defa hemen arkasındaki kaz lider konumuna geçiyor. Bu değişim sürekli yapılıyor; böylece her kaz grubun her noktasında yer almış oluyor. Kıssadan Hisse: Yaptığınız her işi, yeri ve zamanı geldiğinde başkasına bırakmak gerekiyor

keman çalması, Washington Post gazetesi tarafından algılama, keyif alma ve öncelikler üzerine yapılan bir sosyal deney gereği kurgulanmıştır. Sorgulanan şeyler; sıradan bir yerde, uygunsuz bir saatte güzelliği algılayabiliyor muyuz? Durup ondan keyif alıyor muyuz? Beklenmedik bir ortamda, bir yeteneği tanıyabiliyor muyuz? İdi... Bu deneyden çıkarılacak kıssadan hisse ise, dünyanın en iyi müzisyeni, dünyadaki en iyi müziği çalarken, önünde durup, dinleyecek bir dakikamız dahi yoksa, başka neleri kaçırıyoruz acaba?

FIKRA Temel kamyon şoförlüğü yapmaktadır. Yokuş aşağı gittiği bir gün kamyonun freni patlar. Biraz aşağıda keskin bir viraj olduğundan, sağa veya sola saparak kamyonu durdurmaktan başka çaresi yoktur. O sırada, yolun sağında bir çocuk top oynamakta, solunda ise Pazar yeri kurulmuş, yüzlerce kişi yapmaktadır. Kamyonu sola sürse yüzlerce kişi, sağa sürse sadece bir çocuk ölecek. Temel; ‘‘Pazar yerine girip yüzlerce insanı öldürmektense sadece çocuğu öldürürüm daha iyi.’’ diye düşünüp; ‘‘Çocuk ölsün, çocuk ölsün..’’ nakaratını tekrarlayarak, kamyonu çocuğun üzerine sürer. Ertesi günkü gazetelerin birinci sayfalarında hep aynı manşet vardır; ‘‘ Vahşet! Freni patlayan kamyon pazar yerine girdi. 35 ölü, 125 yaralı.’’ Haberin altında ise Temel’in şu açıklaması yer alıyor: ‘‘ Ne olduysa, çocuğun pazar yerine doğru koşmaya başlamasından sonra oldu.’’

4-) Uçuş hızı yavaşladığında gerideki kuşlar, daha hızlı gitmek üzere öndekileri bağırarak uyarıyorlar. Kıssadan Hisse: İlerlemek ve yol almak için bazen başkalarının uyarılarına gereksinim duyarız. Bundan alınmamalıyız; tam aksine, böyle uyarıları sevinç ve takdirle karşılamalıyız. 5-) Gruptaki bir kuş hastalanırsa ya da bir avcı tarafından vurulup uçamayacak duruma gelirse; düşen kuşa yardım etmek üzere gruptan iki kaz ayrılıyor ve korumak üzere hasta / yaralı kazın yanına gidiyor. Tekrar uçabilene (ya da eğer ölürse, ölümüne kadar) onunla beraber yaralı kuşu asla terk etmiyorlar. Daha sonra kendilerine başka bir kaz grubu buluyorlar. Hiçbir kaz grubu, kendilerine bu şekilde katılmak isteyen kazları reddetmiyor...

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch


Karakter

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Bilgi derlemesi

Bir renk

Ceylan Top oyunu karşılaşması Karadeniz'de içdeniz

Romanya plakası

Arjantin plakası

Oy

Rio de Janeiro (kısa)

Yırtıcı bir balık

Bir ilimiz

İri taneli misket üzümü

Cetvel türü

Sır saklayan

Buzdan yapılmış Eskimo kulübesi

Bir bağlaç

Şenlik, bayram kemeri

Ribonükleikasit (kısa)

Serüven

Arnavutluk plakası

Sanayi

Bahçede çiçek dikilen yer

Fin hamamı

Bayrak

Avrupa'da bir ülke Çek başkenti

Eski bir TV dizisi

Leylak rengi

Alt resimdeki sanatçımız

Kabaca evet

Masal kuşu

Değer ve önem bakımından başta giden

Açıklama

Toplu işbırakımı

Seyyare, planet

Dara

İsyan eden

Orta oyunu oynanan alan

Kötülük

Gönderme

Kuyruksokumu kemiği

Süslü çardak

Sebze adı

Tropikal bölge ağacı

Lokmanruhu

Pullu bir balık

Bir ilimiz

Baryumun simgesi

Bir müzik aleti

Sadist

Türk müziğinde bir makam

Tahılı ayıklayan döner kalbur

Boyunbağı

Bir bitki

Doğu Anadolu'da ırmak

Vilayet

Parlak kırmızı

Çağlayan

Su

Isı

Kuşlardaki katı

Kiloamper (kısa)

Dayak, kötek

Gözde canlılık

Lider, önder

Zümre

Eski dilde damar

Ç.Kale de savaşan yabancılar

Güney Afrika plakası

Vuruşma, çatışma

Özensiz

Uzaklık anlatır

Büyük kamyon

Üstteki ünlü aktör

Beddua

Yad etme

Voleybolda vuruş biçimi

Sunma

Altın değer ölçüsü

Sinemada arkadan yapılan çekim

Futbol oynanan alan

Ağaçlarla kaplı geniş alan

Favori

İl

Radyumun simgesi

Kişiyi saldırıdan koruyan kişi

CHARLİE CHAPLİN

Tababet doktorluk

Askerlikte en büyük aşama

İnek

Cengel Bulmaca

Mengene, baskı

Gözün ağ tabakası

Çin satrancı

Çanakkale'nin ilçesi

Polis merkezi

Long Play (kısa)

Dökme demir

Bir süs bitkisi

İlkel silah

İri taneli bezelye

Ses

Tarikat ya da sanatın kurucusu

Evrensel alıcı kan grubu

Sevinç, rahatlama ünlemi

Ege'de Yunan adası

Bacak arkasındaki sinirler

Yazlık

Bir nota

Tenis oynama aracı

Vahşi

Fırtına anlamında yerel sözcük

Alışkanlık

Yakılacak iri saman

Türk müziği makamı

Çok tehlikeli

Ülke

Çağ

Boyun eğme

Halk edebiyatında uyak

Bir tür gemici düğümü

Müslümanlık şartı

Bir nota

Yat limanı

RUHSAR ÖCAL

Birdenbire

Müsaade “Mahmut …” (şam. rahmetli güreşçimiz)

Kum falı

Mukavele

46 BULMACA


Evinin güzelliğine önem verenlerin ilk tercihi !

Her renk ve desende 79.- Frank‘tan başlayan Fiyatlarla Sonra Genç odası

Bellis sallanan Bebek karyola çeşitleri.

Nevresim Takımı

Ocak Ayın‘da Büyük İndirimler Sizleri bekliyor!

Gazi Peynir

11.90 CHF

Gemlik Zeytin

5.90 CHF

Çupra

Sürpriz Fiyat

Hamsi

5.90 CHF

El Havlusu

1.90 CHF

Tek kişilik 17.90 CHF Çift kişilik 19.90 CHF

Masa Örtüsü

4.90 CHF

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Önce Bebek karyolası


GEMINI INTERNATIONAL SCHOOLS OF SCHWYZ Wiesenstrasse 24 - CH-8807 Freienbach - Dilara Amitoski 079 415 94 39 www.gemini-school.com - E-Mail: info@gemini-school.com

Okulumuz sizleri bekliyor!

Dilara Amitoski

Çocuklarına kaliteli eğitim yaptırmak isteyen tüm ailelerin dikkatine. Artık çocuklarınızı Türkiye'ye yollamanıza, onlar için çok büyük masraflar yapmanıza gerek yok. Bize gelerek onlara iyi bir gelecek hazırlayabilirsiniz.

Eğitimde uygulanan metodlar: Hayatın içindeki çeşitli durumlara göre bir bireyin nasıl davranması gerektiği öğretilir. Bu amaçla ilköğretim ve ortaöğretim programlarında, önceki sınıflarda kazanılmış becerilerin sosyal hayat içinde de ilişkilendirilmesi metodu uygulanır. Böylece öğrencilerin sahip oldukları yeteneklerini keşfederek, bu yetenekleri, okul saatleri dışında ihtiyacı olan insanlarla paylaşmalarına teşvik eder yardımlaşmayı artırır. Yabancı dil eğitimi: Yabancı dil bilmenin gerekliliğini göz önünde bulunduran eğitim anlayışımızda öğrencilerimiz İngilizce, Almanca, Çince, Arapça ve Rusça dillerini en üst düzeye taşırlar. Gelişimsel Rehberlik: Öğrencilerin gelişim özellikleri ile ilgili farkındalığın sağlanması ve uygun davranışlar geliştirmesi hedeflenmektedir.

PUSULA MEDIACOM DURMUS AG’ NİN KATKILARIYLA HAZIRLANMIŞTIR - Nr. 014 - Januar 2009 - www.pusulaswiss.ch

Yatılı okul: 2009 yılında yatılı öğrenci kabul edecek olan yeni okulumuz hizmete girecektir. Okul servisi ve öğle yemeği: Okul bünyesinde bulunan öğrenci servisi sayesinde, yakın bölgelerde oturan çocuklar Anne ve Babaları olmadan okula gidip gelme imkânı buluyorlar. Okulda çocuklar için kendi kültürlerine uygun öğle yemeği verilmektedir. Çocuk yuvası: Okul bünyesinde, çalışan ailelerin küçük çocuklarını saat 7.30’dan akşam 18.00’e kadar uzman bakıcılara bırakabilecekleri bir yuva da bulunuyor. Sosyal faaliyetler: Yılın değişik aylarında Kamp organizasyonları sunulan okulda Müzik dersleri, Bale, Golf, Aikido ve Thai Box gibi dallarda uzman hocalar tarafından eğitim veriliyor. Gymnasium ve Sekundar okulları: Gymnasium ve Sekundar eğitimi için bize gelebilirsiniz. Dersleri kötü olan ve bu okullara gitme şansı az olan çocukları özel eğitimlerden geçirerek daha üst okullara hazırlıyor ve onlara her konuda yardımcı oluyoruz. Ders ve ödev yardımı: Gemini Internatioal Scholls of Schwyz’de sadece iyi bir eğitim verilmekle kalmayıp, çocuklarınızın kötü giden derslerinde ödev ve ders yardımı da yapılıyor. Mesleki Rehberlik: Öğrencilerin geleceği ile ilgili doğru kararlar almasında mesleki bilgilendirmeyi kapsamaktadır. Eğitsel Rehberlik: Sınav kaygısıyla baş etme yolları, verimli ders çalışma yöntemleri, zamanı iyi kullanma ve sınav sistemiyle ilgili bilgilendirme yapılmaktadır. Aile Danışmanlığı: Öğrenci - öğretmen ve veli işbirliğinin sağlanması amacıyla öğrencilerin aileleriyle ikili görüşmeler yapılarak gidişat hakkında ayrıntılı bilgiler verilmektedir. Öğrencilerin akademik eğitimleri öncesinde temel kazanımları edindikleri çağdaş ve bilimsel bir yol izlenen orta öğretim birimlerinde öğrenci merkezli bir eğitim anlayışı benimsenmektedir. Çocuklarının uluslararası düzeyde eğitim almasını isteyen tüm ailelerin çocuklarına açık olan okulumuz fiyat olarak diğer özel okullara göre daha uygundur.

Ayrıntılı bilgiler için bizi aramanız yeterli olacaktır.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.