terugdringen

Plantensoorten die uniek zijn voor de duinen houden van stikstofarme grond. Ze worden de laatste decennia verdrongen door soorten uit andere werelddelen.

Deze exoten gedijen goed op stikstofrijke grond en kennen geen natuurlijke vijanden. Een belangrijk doel van ons natuurbeheer is dan ook het terugdringen van agressieve, invasieve exoten.

3. UITVOERING IN 2022/2023

Elk jaar kammen we een deel van de duinen uit op zoek naar invasieve exoten zoals Amerikaanse vogelkers, krent en cotoneaster. Daarbij krijgen we hulp van veel vrijwilligers. In linie loopt een grote groep vrijwilligers en aannemers door de duinen om deze planten en struiken met de schep uit te steken. Met een gps-navigatie wijzen ze grotere exemplaren en haarden aan. Deze worden later mechanisch verwijderd. Op deze manier willen we elke vijf jaar ons hele gebied van 7.500 hectare duin van exoten ontdoen.

Nabeheer exotenbestrijding bij De Vlotter

De zijdeplant gedijt goed in het gebied De Vlotter in Heemskerk. De plant steekt met een hoogte van anderhalve meter boven andere planten uit. Je herkent de zijdeplant aan de palmachtige bladeren en de witte of roze bloemen. Maar de duinnatuur is niet blij met de komst van deze oorspronkelijke NoordAmerikaanse soort. De agressief groeiende, hardnekkige planten kunnen uitgroeien tot een invasieve exoot. Alle plantdelen zijn bovendien giftig voor schapen, runderen en paarden. Genoeg reden om de zijdeplant volledig weg te halen. Bij het verwijderen ervan troffen we ook aardperen aan in deze voormalige tuinbouwgrond. Dat is een soort die zich ook massaal kan uitbreiden. Deze hebben we daarom gelijktijdig verwijderd.

Tuinbouwgrond teruggegeven aan de natuur Bij het verwijderen van exoten geven we een gebied vaak gelijk een opknapbeurt. Hierbij richten we het gebied in met duinnatuur en maken we alle drinkwater- en transportleidingen vrij van bomen. Dat voorkomt dat boomwortels schade toebrengen aan de leidingen. Een schoolvoorbeeld hiervan is een stuk grond van ruim een hectare groot bij Castricum dat we begin 2023 teruggaven aan de natuur. We verwijderden invasieve exoten, vergrootten de dichtgegroeide poel, verwijderden bomen en bebouwing. We verrijkten het gebied met een bloemrijke akker met gemengde haag, een kruidenrijk grasland en een nieuw onverhard wandelpad met aangrenzende bankjes. Tijdens deze werkzaamheden was er ook oog voor het bestaande erfgoed. De tankmuur uit de Tweede Wereldoorlog heeft meer ruimte gekregen en is nu beter zichtbaar.

Doel 5 Bezoekers een warm welkom bieden

De natuur doet mensen goed en geldt als een belangrijke bron van vitaliteit. Met een gastvrij beleid wil PWN mooie ervaringen in de duinen bevorderen.

Het liefst zien we dat zoveel mogelijk mensen de natuur in hun hart sluiten.

Bezoekerscentra

Op de drempel van onze gebieden liggen onze bezoekerscentra

De Hoep en De Kennemerduinen. Ze zijn de ideale voorpost om in contact te komen met de duinnatuur. Je vindt er voorlichting en educatieve tentoonstellingen – zowel binnen als buiten. De bezoekerscentra vormen het vertrekpunt voor excursies en je kunt er zelfs vergaderen. Zo nemen we jong en oud mee in het verhaal van de duinen.

Nieuwe uitkijktoren op de Kruisberg

Wie de Kruisberg kent, kent de uitkijktoren. In 2018 sloten we de toren om veiligheidsredenen en in 2020 is de toren weggehaald. Veel inwoners van Heemskerk waren gehecht aan de toren en genoten er regelmatig van het mooie uitzicht. Hierop zijn we in gesprek gegaan met een brede groep vertegenwoordigers om hun wensen te horen voor een nieuwe uitkijktoren. Het ontwerp hebben we daarna nogmaals bij hen getoetst en aangepast. De nieuwe toren doet denken aan een vuurtoren: breed aan de onderzijde en steeds smaller naar boven toe. Net als een vuurtoren is de toren op de Kruisberg een iconisch herkenningspunt langs de kust. Vanaf mei 2023 kunnen bezoekers tussen de boomtoppen rijzen en de natuur en al haar bewoners bewonderen.

Extra bescherming voor Infiltratiegebied Castricum

Infiltratiegebied Castricum (ICas) is een belangrijke plek.

Dit gebied is namelijk een schakel in het drinkwaterzuiveringsproces. In dit infiltratiegebied vindt een grote zuiveringsstap plaats voor het maken van heerlijk kraanwater. Water en natuur zijn hier letterlijk met elkaar verbonden. Het gebied mag daarom gezien worden. Het bezoek aan ICas moeten we tegelijkertijd wel reguleren, omdat het drinkwaterzuiveringsproces precair is. We hebben daarom diverse werkzaamheden verricht, om het gebied mooier en beter toegankelijk te maken. Bezoekers kunnen nu via de aangepaste routes en het nieuwe wandelpad het gebied ontdekken. Mensen met een beperking kunnen door de geplaatste vlonders ook gemakkelijker genieten van dit bijzondere gebied waar water en natuur samenkomen.

3. UITVOERING IN 2022/2023 2. ONZE VERANTWOORDELIJKHEID

Vernieuwde tuin voor bezoekerscentrum De Hoep De tuin achter bezoekerscentrum De Hoep in het Noordhollands Duinreservaat is een heerlijke plek om in rust te genieten van de natuur, zonder de natuur te verstoren. In 2022 hebben we de tuin flink onder handen genomen, waarbij we zoveel mogelijk elektrisch te werk zijn gegaan om zo min mogelijk CO2 en stikstof uit te stoten. Bezoekers vinden in de vernieuwde tuin zeven verschillende themagebieden die elk meer vertellen over het Noord-Hollands duingebied. Een waar verlengstuk van de tentoonstelling in De Hoep. Jong en oud wordt geprikkeld om zich te verwonderen over ons duin en op onderzoek uit te gaan. Zo zijn er stapstenen in een poel aangelegd, een doolhof, groene tunnels door het bos en een vogelkijkscherm aan de rand van de ijsbaan. De nieuwe half-verharde paden en vlonders verhogen de toegankelijkheid voor mindervaliden, waardoor we nog meer mensen kunnen laten kennismaken met ons duin.

Een Nieuw Entreegebied Voor Bezoekerscentrum De Hoep

Sinds begin 2022 biedt de nieuwe en ruime entree een groen en warm welkom bij een bezoek aan De Hoep en het Noordhollands Duinreservaat. Er is nu een groot plein met banken, bloemrijke begroeiing en ruimte voor het opvangen van water. Ook pasten we de verkeerssituatie in het entreegebied aan waardoor er een veilige inrichting is ontstaan waar auto’s te gast zijn.

Illustratieve Duintuin bij De Kennemerduinen

Mensen die aan het duin wonen, kunnen de duinen een handje helpen door in de tuin duineigen soorten te planten. Er wordt vaak gekozen voor exoten, terwijl er prachtige duinsoorten zijn die je zelf kunt planten. Bekende voorbeelden hiervan zijn de duindoorn, kruipwilg, helmgras en grote tijm. Sinds kort inspireren en activeren we bewoners bij de duinen met een voorbeeldtuin bij bezoekerscentrum De Kennemerduinen. Daar kunnen zij ontdekken welke bijzondere lokale, inheemse beplanting heel geschikt zijn voor hun tuin. Want hoe meer duinsoorten in aangrenzende tuinen, hoe geleidelijker de overgang wordt tussen duin en tuin. En dat is weer heel goed voor de biodiversiteit.

Verbouwing Bezoekerscentrum De Kennemerduinen

In 2021, tijdens de lockdowns, vernieuwde het bezoekerscentrum al de presentatieruimte en de winkel. In 2022 verbeterden we de verbouwing met aanpassingen voor een betere akoestiek. Door een andere plek van de balie worden bezoekers nu beter uitgenodigd om binnen te komen. Er is meer ruimte gecreëerd en een informatiescherm geeft nu continu informatie voor bezoekers. Ook de winkel kreeg een facelift.

3.1 NATUURBEHEER EN BIJZONDERE PROJECTEN