Zevenaar windstoot 4 2014 issuu by Qrnemagazines

RAADSSPECIAL

W I N D S T O O T.4 nummer 4, novembe r 2 0 1 4

WINDSTOOT 4

HOE WAS HET OOK WEER? SINDS MEI 2013 WAAIT ER EEN KRACHTIGE, FRISSE WIND DOOR DE ZEVENAARSE WIJKEN EN KERNEN. ER IS EEN BEWEGING IN GANG GEZET DIE VANAF NU ALLEEN MAAR GROTER GROEIT! WAARBINNEN DE GEMEENTE, BEWONERS EN WIJKPRO FESSIONALS INVULLING GEVEN AAN NIEUW SAMENSPEL EN MET HERNIEUWD ELAN EN TOMELOZE ENERGIE SAMENWERKEN AAN LEVENDIGE WIJKEN. Niet door reorganisaties of nieuwe teams, maar door een nieuwe mindset. Een extra stukje DNA in het professio neel handelen dat maakt dat de over heid meer faciliteert en dienend is aan bewoners die zelf verantwoordelijkheid willen nemen voor hun leefomgeving. Zodat het nog prettiger wonen wordt in de Zevenaarse wijken! In Windstoot 4 laten we zien wat er in het traject alle

maal is bereikt, waar we nu staan en waar we met z’n allen heen willen. Kijk maar eens naar de Toekomstagenda 2015 - 2018 op de pagina’s 12 en 13. En naar de ‘Portretten van de Frisse wind’, vanaf pagina 21. Die laten niet alleen zien wie er in Zevenaar rugwind aan de beweging geven, maar ook waartoe de Frisse wind moet leiden.

IN DIT BLAD

Inhoudsopgave 3 De Frisse wind buiten Zevenaar 4 Chronologisch overzicht van een groter groeiende beweging 7 V isie met wethouder Stef Bijl en gemeentesecretaris Saskia Wiersma 9 Op reis met de Raad 11 Poster met de Toekomstagenda 2015 - 2018 15 Op reis met de Raad (vervolg) 17 De Frisse wind in de praktijk 20 Mogelijkmaker Arno Leenders 21 Portretten van de Frisse wind 23 Column René Turk 24 Vervolg van interview pagina 7

ENKELE REIZIGERS IN BEELD (PAGINA 9)

Qrne & gemeente Zevenaar, Hoofdredactie & tekst: Eelco Visser, Fotografie: Tim COLOFON Bladformule: van Veen & Hanne van der Woude, Ontwerp en illustraties: Coert de Boe, Drukwerk: Editoo.

Speciale dank gaat uit naar alle geïnterviewden.

windstoot zevenaar

FRISSE WIND UNIEK EN TEGELIJKERTIJD ONDERDEEL VAN TREND

STEEDS MEER ‘SAMEN’ DE FRISSE WIND IS UNIEK! HET TRAJECT HEEFT ALS ‘GOOD PRACTICE’ INMIDDELS DIVERSE (LANDELIJKE) PUBLICATIES GEHAALD, ZOALS HET BOEK “SPOOR VAN VERNIEUWING” EN HET MAGAZINE "ANDERSLAND". DAARNAAST LEIDT DE GEMEENTE ZEVENAAR EEN FRISSE WIND WORKSHOP TIJDENS HET AANSTAANDE LPB-CONGRES IN GRONINGEN ONDER DE NAAM “DE REGELS EN DE REK”. DE FRISSE WIND IS OOK ONDERDEEL VAN EEN TREND WAARBINNEN DE OVERHEID WEER DIENEND WIL ZIJN AAN HAAR BURGERS. MEER FACILITEREN EN LOSLATEN, MINDER ‘VOOR’, MEER ‘MET’ EN ‘DOOR’ DE BURGER. DEMOCRATISCHE VERNIEUWING. DAT IS SPANNEND, ‘ANDERS’, MAAR HET KAN DE RELATIE TUSSEN GEMEENTE EN BURGERS VERSTERKEN, NORMALISEREN EN VEEL OPLEVEREN. WANT DE BURGER WIL OOK WEL! Dat zien we niet alleen in Zevenaar, maar in heel Nederland. Denk maar aan de Broodfondsen van ZZP’ers, de energiecoöperaties, de vele Repair cafés, de Zorgvoorelkaar-sites, Wijk deals en de vele andere initiatieven in buurten, wijken en dorpen om allerlei dingen samen te doen of te delen. In de gemeente Wageningen krijgen de vier wijkpanels jaarlijks € 25.000,- om toe te kennen aan burgerinitiatieven in de wijk. De leden van het wijkpanel beslissen aan de hand van een beperkt aantal criteria zelf of initiatieven in aan merking komen. In de gemeente Tiel, heet de Frisse wind ‘Op Expeditie in Tiel’. Daar hebben ambtenaren, pro fessionals, politici en bestuurders samen tot een Ontregelteam besloten. Een team dat allerlei regels, die be woners in de weg zitten, tegen het licht houdt. De bedenkers van dit team heb ben besloten om zelf drie keer regels of procedures, die bewoners niet dienen, te buigen of te negeren. Daar bij bieden ze elkaar een veilige om geving. Burgerlijke ongehoorzaamheid ten behoeve van de bewoner! De ge meente Nieuwegein heeft bewoners en ondernemers een plek geboden om hun dromen te realiseren. De Gale copperzoom is een stuk grond dat door de crisis tot 2030 niet gebruikt gaat worden voor nieuwbouw. Dit ‘Energie lab voor duurzame en creatieve ener gie’ zocht en vond ondernemende initiatieven: burgers en ondernemers die verantwoordelijkheid willen nemen voor hun droom. De gemeente Apel doorn heeft twee kookboeken uit gebracht met ‘smakelijke recepten.’ Aan de hand daarvan kunnen burgers, projectontwikkelaars, woningcorpora ties, (landschaps)architecten en de gemeente een mooi landschap samen stellen. Het heeft een handboek opge leverd om met burgers aan de slag te gaan. De gemeente maakt met minder regels meer ruimte voor initiatieven in

de ruimtelijke ordening met waar borgen voor kwaliteit. Burgers voelen zich meer betrokken bij hun omgeving. In Apeldoorn is ook een Stadslab in de maak, in de gemeente Leiden is het er al! Het is een netwerk van ‘Stads laboranten’: Leidenaren die invulling geven aan hun liefde voor hun stad door allerlei projecten te bedenken en uit te voeren, voor Leiden en de Leide naren. Het grootste en mooiste singel

park van Nederland, scholieren opleiden in actief burgerschap, muur schilderingen in donkere steegjes, Leiden als festivalstad, en het maga zine ‘de Leidse Style’: allemaal pro jecten opgestart door inwoners van Leiden om de stad steeds leuker te maken en slechts waar nodig ge faciliteerd door het Stadslab, waarvan de gemeente Leiden één van de zeventien sponsoren is.

windstoot zevenaar

CHRONOLOGISCH OVERZICHT VAN EEN GROTER GROEIENDE BEWEGING

Hoe de Frisse wind in 2014 waaide

DE FRISSE WIND WAAIT BINNEN EN BUITEN HET GEMEENTEHUIS, BIJ PARTNERORGANISATIES EN BURGERS. HIER LATEN WE ZIEN HOE DE BEWEGING IN 2014 GROTER GROEIDE. WANT ÉÉN DING WERD DIT JAAR DUIDELIJK: STEEDS MEER AMBTENAREN, SOCIALE PROFESSIONALS EN BURGERS BIEDEN RUGWIND! WAARTOE DAT IN DE PRAKTIJK ALLEMAAL LEIDT, STAAT OP PAGINA 19 IN DE INITIATIEVENTELEX. HIER SCHETSEN WE EEN CHRONOLOGISCH OVERZICHT VAN EEN STEEDS GROTER GROEIENDE BEWEGING.

KOPLOPERSBIJEENKOMST, 10 APRIL 2014:

”Gezocht: ruimte en tijd” Zoals op 10 april jl. In een ‘Lonely Planet’-achtige ruimte, compleet met koffertjes, posters, reisfoto’s, veel blauw en kartonnen bruin, heet Julia Koeman de oude en nieuw aan gesloten ambtelijke Koplopers welkom. Daarna zet Boukje Keijzer van procesbegeleider 7Zebra’s het programma uiteen. VAN DENKEN NAAR DOEN Er komen voorbeelden en dillema’s op tafel. Zoals het maat werk dat de Raad binnen het sociale domein wenst. Is er dan nog beleid nodig, of beoordelen we iedere situatie op zijn eigen merites? Hoe gaan we om met ongelijkheid? Meer ruimte helpt, weten welke rol je wilt of mag pakken ook. Maureen heeft anderhalf jaar geleden een subsidieverzoek van de cultuurhistorische vereniging afgewezen. De club had teveel eigen vermogen, waarmee ze feitelijk gestraft werden voor hun zuinigheid. Dat leverde frustratie op. Maureen vond het gevoelsmatig niet eerlijk, maar had vol gens de regels het gelijk aan haar zijde. Wil je clubs met weinig geld of clubs die goede dingen doen subsidiëren? Maureen zit er nog steeds mee. Hans haalt een ander voor beeld aan. Mensen uit de U-flat in Bergvrede wilden een buurt-BBQ organiseren. Ze vroegen direct hoeveel geld ze ervoor konden krijgen. Hans wilde eerst over de activiteit praten. Wat hadden ze nodig? Wat konden ze zelf? Wat kon er zonder geld of met een eigen bijdrage? Hans stond garant voor 150 euro verlies, toen durfden ze het te doen. Hans denkt dat het belangrijk is direct de geldvraag om te draaien. Er kan veel door te verbinden, zonder geld. Daarvoor moeten burgers ook een andere mindset krijgen. KOPLOPERS ZIJN VAN ‘JA-EN’ De Koplopers bekijken samen welke kompaspunten van de Frisse wind ze het meest aanspreken. De ‘Ja-en cultuur’, ‘Gewoon doen’ en ‘Benutten wat er is’. ‘Gelijkwaardig part nerschap’ is ook van belang omdat veel burgers wat nerveus en onzeker op het gemeentehuis komen en dan is het gemakkelijk afwijzen. Het huiswerk staat volledig in dienst van het groter laten groeien van de beweging, intern en extern.

windstoot zevenaar

WINDMAKERSBIJEENKOMST, 7 MEI 2014:

“Van PIP’en naar HIM’en” Buiten het gemeentehuis moet de Frisse wind ook gaan waaien. Daarom zitten politie, welzijn, zorg, gemeente en burgers vandaag bij elkaar. Doel: het vergroten van de olie vlek voor de Frisse wind. Er blijkt in driekwart jaar tijd dat ook buiten het gemeentehuis al het nodige is gebeurd. RUGWIND Voormalig raadslid Marcel Lap komt met kleine, aanspreken de voorbeelden. Waarbij regels even aan de kant konden en er zaken werden gerealiseerd die eerder op procedures en regels bleven hangen. Er zijn meer voorbeelden. Zo ver dween er een gebouw aan de Vondellaan, waarbij de ge meente actief bewoners opzocht om ze te vragen naar ideeën. Dat is door bewoners erg goed ontvangen. Het gaat ook over tegenwind. Die ervaren de deelnemers vooral op het gebied van onderlinge communicatie, uitwisseling, regels en procedures en de veelheid van gemeentelijke afdelingen. Het moet van praten in problemen (PIP’en) naar handelen in mogelijkheden (HIM’en). De aanwezigen eindigen met actie! Ze willen doorbraken forceren, waardoor de Frisse Wind nog harder gaat waaien. Ze gaan de komende tijd concreet aan de slag met het verbeteren van de onderlinge communicatie! Alles draait immers om verbinding. Om half vijf zien we tele foons, kaartjes en geanimeerde gesprekken: allemaal ver binding en Frisse rugwind! WINDMAKERSBIJEENKOMST, 24 JUNI 2014:

" Zonder goed gesprek ben je nergens" Ouders die zelf een speelplaats aanleggen, een fietsroute die leerlingen met wijkbewoners kan verbinden, woonkamer gesprekken over zorgzame straten, een bewonerscollectief dat ouderenwoningen wil bouwen. Dat was het spectrum van de Frisse wind-praktijk op deze juniavond in jongerencen trum 4All. De deelnemers, een bonte groep van ambtenaren, maatschappelijke partners en actieve bewoners, deelden hun ervaringen en gingen met elkaar op zoek naar succes factoren en leerpunten. Diverse voorbeelden passeren de revue. In al deze projecten, blijken er vijf echte succesfactoren: 1) Begin klein en voorkom dat het eenmalige acties zijn. 2) Organiseer direct contact tussen mensen. 3) Bewoners moeten weten dat je het met elkaar doet, dat je samen Zevenaar bent, als gelijkwaardige partners. 4) Zonder goed gesprek ben je nergens. 5) Het kost altijd meer tijd dan je denkt.

DOORBRAAKSESSIE, 7 JULI 2014:

“ Sluiten we af met een groepsknuffel?” DOORBRAAKSESSIE, 30 JUNI 2014:

“ Waar boeken we de grootste winst?” We begroeten nieuwe gezichten en dat is mooi. Vandaag willen we de olievlek vergroten. Hoe? Waar boeken we de grote winst? Boukje laat zien hoe het netwerk van de Frisse wind al gegroeid is sinds mei vorig jaar. En welke acties er uit het netwerk zijn gekomen. LIJNENSPEL De Koplopers schetsen hun eigen netwerk, ieder uitgedeeld wit vel krijgt zijn eigen lijnenspel. Sommige Koplopers heb ben het in het veld gehad over de Frisse wind. De mede werkers in het veld ervaren nu nog veel oude wijn in nieuwe zakken. Sommige vellen papier tellen weinig lijntjes. Zoals dat van Lenie. Zij zoekt haar partners er gaandeweg bij, het ligt niet zo vast, ze start vooral met wie er al zijn. Lobke maakt iets soortgelijks mee in de pilot ‘sociaal team’. Daarin zijn de netwerkverhoudingen nog wat onduidelijk en ab stract. De burger ontbreekt helemaal. Wat pakt de samen leving dan zelf op? De neiging is om de formele kant heel erg op orde te hebben, maar weinig te weten van wat er in de samenleving gebeurt. FUNCTIENAMEN Weinig Koplopers hebben namen geschreven bij de externe partners. Daar staan alleen de functies. Sociale relaties zijn belangrijk, ook via-via kan de Frisse wind waaien. Als huis werk gaan de Koplopers drie initiatieven op hun eigen vak gebied vinden waarbij burgers het voortouw hebben. Zijn er initiatieven waarbij ouders zelf iets voor jongeren beteke nen? Voorbeelden die je alleen hoort op verjaardagen of wanneer je in de wijk bent, dus niet ‘Caleidoz doet dit en dat voor jongeren’? De vraag komt ter tafel wanneer de Kop lopers tevreden zijn over het traject. Als burgers ambtenaren benaderen met initiatieven, waarbij de gemeente kan facili teren, vanuit een positieve grondhouding. Als de nieuwe mindset intern ‘gewoon is geworden en er vanuit de ‘ja en’houding wordt geredeneerd.

De Koplopers hebben deze eerste doorbraaksessie zelf ge organiseerd. Maikel verordonneert iedereen direct het dak op. Onder het motto ‘de Regels en de rek’ gaan handen in de lucht en ogen dicht. Tai Chi bovenop het Bathuis. KLEUR BEKENNEN Terug in de zaal, kleurt Maikel de acht kompaspunten van de Frisse wind in met sprekende voorbeelden. Dan gaan de Koplopers kleur bekennen. Rood of groen welteverstaan. Anke presenteert stellingen. Eens is groen, oneens rood. Het doel? Discussie uitlokken. BUDGET LEIDEND? Eén van de stellingen is of budget altijd leidend is. Rood wint ruimschoots. Alex steekt groen op. Je moet dingen doen bin nen wat er beschikbaar is. Wil je meer, dan duurt het lang. Menno haalt er een voorbeeld bij: aansluiten op glasvezel in Bergeijk. Dat kostte 10.000 euro. De mensen besloten zelf te graven, toen kon het voor niets. Hij vindt creativiteit leidend, budget slaat het gesprek dood. Denk out-of-the-box, er is buiten de gemeentelijke budgetten veel mogelijk, bij voorbeeld via crowdfunding. Een andere stelling is dat de rek de regel breekt. Hier steken meerdere deelnemers groen én rood tegelijk op. Er zijn formele regels, wetten, daar kun je rek zoeken, maar je kunt ze niet breken. De ongeschreven regels bieden die ruimte wel. Het aangeleerde gedrag dat veiligheid biedt, moet doorbroken worden. Maar als de ene ambtenaar veel rekt en de ander niet, ontstaat er willekeur én shopgedrag. Wil je collectief meer rek dan moet je daar samen over communiceren. HOUVAST Maikel reikt een grote én actuele casus uit. In subgroepjes wordt er vanuit de kompaspunten gekeken hoe de ‘Frisse wind ambtenaar’ dit kan aanvliegen. Daarna volgt een levendige discussie. De kompaspunten bieden houvast in handelen, zoveel is duidelijk. Maikel sluit af. Hij prijst de aanwezigheid vanuit zoveel disciplines, dat verrijkt het ge sprek enorm. Menno heeft een mooi motto: ”Als je alleen maar een hamer hebt, is ieder probleem een spijker”. Je wordt vaak individueel aangesproken met een vraag, maar bij het antwoord zijn allerlei collega’s betrokken. Die bewust wording is de opbrengst van deze bijeenkomst. Chantal vraagt Alex of we moeten eindigen met een groepsknuffel. Dat blijkt wat al te bont, zelfs voor Koplopers.

windstoot zevenaar

WINDMAKERSBIJEENKOMST, 1 SEPTEMBER 2014:

“Veel kleine voorbeelden maken een enorme Frisse wind” Een Frisse Wind-bijeenkomst in een locatie met de toepas selijke naam De Revolutie. Energie alom! De deelnemers, allemaal van maatschappelijke organisaties en de gemeen te, zijn vastberaden om in hun organisaties de Frisse wind harder te laten waaien. Vandaag gaat het over Communica tie. Onderlinge communicatie om maatschappelijke initia tieven nog beter te kunnen ondersteunen. En communicatie met initiatiefnemers en andere inwoners om meer te laten zien wat er zoal gebeurt en om het werken vanuit de kom paspunten beter in te burgeren. COMMUNICATIE IN 2014 EN 2015 Groepjes gaan met twee vragen aan de slag: 1) Wat kunnen we doen om onze onderlinge communicatie en samenwerking te versterken? 2) Wat kunnen we doen om Zevenaarse burgers te laten zien en ervaren dat er een Frisse wind waait, die ook voor hen betekenis heeft? DE OPBRENGST? • Een groepsapp of Yammer Alle organisaties hebben behoefte aan kortere lijntjes, snelle en laagdrempelige onderlinge contacten gericht op het ondersteunen van (nieuwe) initiatieven en het afstem men van eigen activiteiten. Dat kan via een Yammer- of Whatsapp-groep met een gezamenlijke Dropbox. • Digitaal platform van, voor en met maatschappelijke initiatieven Hier kunnen initiatieven geplaatst worden, ter inspiratie van mensen met ideeën en andere initiatiefnemers die iets willen beginnen. Het toont initiatiefrijk Zevenaar en maakt het makkelijker om onderlinge verbanden te leggen. • Frisse wind promoten in bestaande samenwerkingsverbanden Het Wonen-welzijn-zorg-samenwerkingsverband wordt het eerste maatschappelijke platform waar de kompaspunten van de Frisse wind worden besproken. Doel: krijgen van commitment! Een gemeenschappelijke taal en leerproces geven meer eenheid en helderheid, ook voor bewoners. • Gezamenlijke Windstoten Twee keer per jaar gezamenlijk een Windstoot of een themanummer uitbrengen: als gemeente, maatschappelijke partners en initiatiefnemers. En de Windstoten in wacht kamers leggen, zodat we gemakkelijk mensen bereiken.

• Andere titel zoeken De vlag van de Frisse wind bijt soms met andere vlaggen, zoals die van het sociaal team. Voorstel is om ‘Frisse wind’ te vervangen door een begrip als ‘Initiatiefrijk Zevenaar’ ‘Zevenaar doet’ of ‘Wij in Zevenaar’. Verder Frisse wind eventueel loskoppelen van wijkcoördinatie, het is breder dan dat. • Frisse Wind in eigen nieuwsbrieven en op organisatiewebsites De gedeelde boodschap is: initiatieven zijn welkom (zelf doen) en partners kunnen ondersteunen (faciliteren). We zeggen het samen, met voorbeelden. Andere ideeën • Een sociale kaart die je op het prikbord kunt hangen. Met organisaties, website, adres, namen, telefoon, email, Twitternaam en facebookpagina. • Elkaar op Twitter en Facebook volgen • Elkaar regelmatig zien op een informele manier voor warme contacten. • Bewoners op digitale hulpkanalen attenderen, zoals LiemersHelpt. • Meer informatie vanuit gemeente over Koplopers en succes werkwijze. • Meer communiceren via kanalen van inwoners, initiatiefnemers, verenigingen, zoals hun Facebookpagina’s en nieuwe buurtwebsites. • Aansluiten gemeentelijke communicatieafdeling bij de ontwikkeling en uitvoering van toekomstige communicatievoorstellen. RAADSREIS 17 SEPTEMBER 2014:

“ Linksaf gaan we de Slenterweg op” bekijk het verslag vanaf pagina 9

PIZZABIJEENKOMST TOEKOMSTAGENDA 2015-2018 16 OKTOBER 2014:

On our way to the future! bekijk het resultaat op pagina 12 en 13.

Frisse wind versterkt 2014 AFTRAP

KERN TEAM

KOPLOPERS 21-01-2014

KERN TEAM KOPLOPERS 10-04-2014

KERN TEAM

DOORBRAAK 07-07-2014

WINDSTOOT 2

windstoot zevenaar

mei

WINDMAKERS 24-06-2014

juni

KERN TEAM

DOORBRAAK 25-11-2014 WINDMAKERS 01-09-2014 RAADSREIS 17-09-2014

april

KERN TEAM

KOPLOPERS + MT 19-05-2014

DOORBRAAK 30-06-2014 WINDMAKERS 07-05-2014

KERN TEAM

juli

augustus

september

WINDSTOOT 3

TOEKOMST 16-10-2014 CIE MIDDELEN 11-11-2014

oktober

RAAD 17-12-2014

november

december

WINDSTOOT 4

DUO-GESPREK MET WETHOUDER STEF BIJL EN GEMEENTESECRETARIS SASKIA WIERSMA

“ De Frisse wind moet in ons ambtelijk DNA gaan zitten”

HET IS ONS GELUKT OM TWEE VAN DE DRUKSTE MENSEN OP HET GEMEENTEHUIS BIJ ELKAAR TE KRIJGEN VOOR EEN DUO-GESPREK. BINNEN EEN UUR GAAN WE ZE INTERVIEWEN EN OP DE FOTO ZETTEN. HET SCHEELT DAT WETHOUDER STEF BIJL EN GEMEENTESECRETARIS SASKIA WIERSMA, NAAR EIGEN ZEGGEN, FOTOGENIEK ZIJN! DAARNAAST BLIJKEN ZE HELDER EN BEVLOGEN UITEEN TE KUNNEN ZETTEN WAAROM ZE DE FRISSE WIND OMARMEN. EN DUS IS ONZE MISSIE NA EXACT EEN UUR EN TWEE MINUTEN GESLAAGD! EEN BIJZONDER GESPREK OVER IDEALEN, DNA EN PROJECTEN DIE GEEN PROJECTEN ZIJN.

windstoot zevenaar

Stef Bijl vindt de Frisse wind een mooi antwoord op de ‘verwijdering’ die er is, of lijkt te zijn, tussen overheid en burgers. DICHTGEREGELD “We moeten burgers weer als volwaardige partners be naderen bij het aanvliegen en oplossen van probleemstuk ken. En ze de ruimte geven om te kunnen bijdragen wat ze willen of kunnen. We hebben het in Nederland, vanuit de beste bedoelingen, zo dichtgeregeld, dat je bijna overal ‘nee’ op moet zeggen als je alle regels volgt. Dan wordt alles stroperig. Door volgens de kompaspunten van de Frisse wind te gaan werken, doorbreek je dat en wordt de burger weer serieus genomen. We zien in de initiatieven tot nu toe ook dat burgers zelf willen, ze willen meedenken en bij dragen. Bij die energie moeten we aansluiten, aan de voor kant.” Saskia haakt hier op in. “De Frisse wind moet in ons ambtelijk DNA gaan zitten. Het is een beweging die we met z’n allen maken en geen project met een kop en een staart. Hoe sluiten we aan bij de burger, bij alles wat er al is en ge beurt? Dat vraagt een hele andere houding van de overheid. Het gaat om klein doen en groots denken. Dat werd ook zo mooi duidelijk tijdens de raadsreis. Daar zagen we ogen schijnlijk kleine projecten, gestart door burgers, met grote potentie en consequenties.” GEEN ANARCHIE Saskia gelooft in de Frisse wind, maar merkt dat het intern een zoektocht is. “Medewerkers worstelen er wel mee. Ik zie heel veel enthousiasme en bereidheid, maar dit traject gaat met vallen en opstaan. Dat vraagt van onze medewerkers dat ze uitleggen wat ze doen en waar ze mee bezig zijn en SASKIA WIERSMA:

“ Fouten maken moet mogen, dat hoort erbij. Ga je gang, ga wat proberen!” van burgers het vertrouwen dat we deze beweging met de beste intenties in hebben gezet.” Volgens Stef moet de Frisse wind ook niet verward worden met het overboord gooien van alle regels. “We gaan geen anarchie met elkaar kweken. We leven dicht op elkaar, regels zijn ook nodig om orde te scheppen. Wel kun je jezelf afvragen of we niet te veel regels hebben en of we ze altijd zo strikt moeten toe passen. De omslag die we op veel meer terreinen maken, is duidelijk: we redeneren vanuit mogelijkheden en vanuit wat er wel kan. Dat zien we in de Participatiewet, bij Passend onderwijs, in alle nieuwe taken. Wat kan wel, wat heb je nodig en hoe kun je doorgroeien? Dat is een echte cultuur verandering.” Saskia vertaalt deze beweging naar het nieuwe ambtelijke handelen. “Onze medewerkers zeggen nu niet meer: “We hebben dit en dat en dat voor u”, maar vragen: “Wat kunt u nog zelf, met uw sociale netwerk? En

waar kunnen we u uiteindelijk, indien nodig, bij ondersteu nen?” Dat vraagt nogal wat van hen. Kun je goed luisteren, begrijp je wat er gebeurt, ben je sensitief genoeg, kun je goed uitleggen waarom dingen gaan zoals ze gaan? Het gaat niet van de ene op andere dag, maar met vallen en opstaan. Voor de buitenwacht is het goed te weten dat onze mede werkers geen ‘tegenstribbelaars’ zijn. Net als professionals bij bijvoorbeeld zorginstellingen willen ze zich inzetten voor de samenleving, voor de burger.” SAMENHANG Enkele raadsleden vroegen zich af of de Frisse wind wel aansluit bij de decentralisaties, de nieuwe taken die de ge meenten straks overkrijgt van de provinciale en landelijke overheid. Stef schetst de samenhang. “Ik zie de Frisse wind als voorwaardenscheppend, als een voedingsbodem waarop we goede resultaten kunnen boeken met de decentralisaties. De Frisse wind geeft vorm aan de manier waarop wij met onze burgers willen omgaan.” Saskia knikt. “De rode draad hier doorheen is steeds weer: welke rol heb je als gemeente lijke overheid? Voor alle velden geldt straks: we regelen niet alles meer, we laten ook heel bewust dingen los. Je regis seert alleen nog maar, of geeft een aanzet en trekt je dan terug. Je bent er niet meer voor alles en de kunst is om dat goed, naar tevredenheid van de burger, te kunnen uitleggen. In dat proces zitten we nu.” DORPSE SCHAAL De Frisse wind geef je als gemeente niet alleen vorm, maar met burgers en ketenpartners. Stef komt op iets wat hij zich zelf voor zijn termijn als wethouder heeft voorgenomen. “Ik zeg altijd: Zevenaar is een stad, maar met een dorpse schaal. De lijntjes zijn relatief kort, waardoor je in persoonlijk contact je boodschap kwijt kunt. Dat is de cultuur hier: we kennen elkaar en de menselijke relaties zijn belangrijk. Daar begint het hele proces. Eén van de doelen die ik aan mijn wethouderschap heb gekoppeld, is om eens in de zoveel tijd met alle stakeholders in het sociale domein aan tafel te zit ten. Wij hebben voorlopig de regie nog, zeker in de zin van het bij elkaar krijgen en houden van de partners. Wij ver binden en dragen er aan bij dat de informatie uit het ene net werk bekend is in het andere. En dan hoeft echt niet iedere partner in ieder netwerk vertegenwoordigd te zijn, het moet geen bureaucratische rompslomp worden. Het gaat om het efficiënt organiseren van verbinding. Er moet niet weer een overleg bij.” Saskia vindt dat laatste essentieel. “Dan kom je weer op het DNA-verhaal. We moeten het niet gaan institu tionaliseren, we moeten uit overtuiging verbindingen leggen met elkaar, natuurlijke partners van elkaar worden.” Stef stelt dat de gemeente daar veel baat bij heeft. “Door de markt werking in de zorg zijn sommige instellingen elkaars con current geworden. Maar de gemeente, en eigenlijk de hele samenleving, heeft er baat bij als deze partijen ook naast elkaar blijven werken en samen werken aan dwarsverbanden en innovatie. Daarom vind ik het belangrijk iedereen om tafel te krijgen, om samen kansen te ontdekken en benutten. Er is veel bereidheid om te veranderen, we zijn samen nog zoekende en in die tocht kan de gemeente een verbindende rol spelen.” Bij deze zoektocht is experimenteren volgens Stef noodzakelijk en de daarbij behorende fouten onver mijdelijk. “Fouten maken moet mogen, dat hoort erbij. Ga je gang, ga wat proberen! Wat uiteindelijk lukt, hebben we bin nen.” Saskia is blij met deze houding. “Onze organisatie is natuurlijk dienend aan de bestuurders. Het is heel belangrijk dat zij ons deze ruimte willen geven, de veiligheid die nodig is om fouten te mogen maken.” RAADSREIS VAN EEN DAG Het gaat over een toekomstagenda voor 2015. Wat zou er eind 2015 gerealiseerd moeten zijn? Saskia haalt de LEES VERDER OP PAGINA 24 >

windstoot zevenaar

OP REIS MET DE RAAD

“LINKSAF GAAN WE DE SLENTERWEG OP”

EVEN GAAN ONZE GEDACHTEN TERUG NAAR HET INTERVIEW DAT WE VOOR HET ALLEREERSTE FRISSE WIND MAGAZINE HADDEN MET OUD-WETHOUDER HARRY STARING. ZIJN GEEST WAART VANAVOND ROND OP HET RAADSPLEIN, MEER IN HET BIJZONDER RONDOM EEN GELE BUS, DIE ER STAAT GEPARKEERD. WE SPREKEN DRIE JONGE POLITICI VAN LOKAAL BELANG, DIE AANGEVEN ER VANAVOND TE ZIJN VOOR DE BURGER, OM TE ERVAREN HOE DE BURGER CENTRAAL STAAT IN DE FRISSE WIND. HET BETOOG VAN HET DRIETAL IS DERMATE VURIG DAT WE NIET IN DE GATEN HEBBEN HOE DRUK HET INEENS RONDOM DE BUS IS GEWORDEN. ALS DAT MAAR ALLEMAAL IN DE BUS PAST. WE GAAN MET DE RAAD OP REIS!

Voor we instappen trapt wethouder Stef Bijl af. Hij is trots op de Frisse wind, het is niet niets wat er in Zevenaar gebeurt. De Frisse wind heeft diverse landelijke publicaties gehaald en volgende maand staat er een delegatie op een sympo sium in Groningen om te vertellen hoe de Frisse wind waait. De Frisse wind vergt een lange adem, zo gaat dat met alle cultuurveranderingen. ‘ROND DE TAFEL’-GESPREKKEN In de bus worden we getrakteerd op de stem van reisleider Boukje Keijzer, die moeiteloos alle reizigers bereikt. Ze vraagt aan iedereen om vooral met elkaar te praten, uit te wisselen en aan

tekeningen te maken. Als een echte juf gaat ze die aan het einde van de avond innemen en ja, je mag je naam boven het blaadje zetten. Raadslid Ronald Stougie van de PvdA kijkt het als raadsroutinier allemaal glimlachend aan. Hij is wellicht het langst zittende, maar, zo bezweert hij, zeker niet het oudste raadslid. Hij wil vanavond nu wel eens met eigen ogen zien wat die Frisse wind teweeg heeft gebracht. Hij hoopt dat burgers, gemeente en politiek nader bij elkaar komen en dat over en weer de goede dingen worden gedaan. De bus stopt. We stappen uit en lopen naar Steenhuizen, de thuis basis van welzijnsorganisatie Caleidoz.

Edwin Schipper vertelt hoe Caleidoz de Frisse wind laat waaien. Via het sociaal team en vooral de ‘Rond de tafel’ ge sprekken. Caleidoz heeft bij burgers aangebeld met het verzoek tien buurt genoten uit te nodigen voor een ge sprek over de buurt. Het leverde veel informatie op over de buurt en de wen sen en behoeften van de bewoners. Ook gingen er na de gesprekken direct concrete initiatieven van start, zoals een koffie-inloop- ochtend en een kledingbeurs, gedraaid door de be woners met Caleidoz als facilitator. BEWEEGTUIN VOOR SENIOREN Voor we het weten, zitten we alweer in de bus. Daar krijgt Joke Koenen de microfoon. Ze vertelt over het herge bruik van een braakliggend terreintje op de Vondellaan. Het was een ver velend stukje, met glas, honden die uitgelaten werden en rommel, veel rommel. Nu is er gras ingezaaid en gaat er een mooi sportveldje verrijzen. Het moet een beweegtuin gaan worden, waar de senioren uit deze wat vergrijsde wijk terecht kunnen en waar kinderen buiten kunnen sporten. Nu

windstoot zevenaar

FRISSE WIND IN DE WIJK

doen ze dat binnen op een plek waar De gemeente helpt waar nodig mee, meente faciliterend te zijn, kon er in ze met de bus heen moeten. Mede daarnaast hebben ze veel steun van eens wel van alles. Nu is er reuring buurtbewoner René kaart aan dat het een Zorgboerderij en van kleine en binnen de gemeentelijke organisatie en terreintje ernaast door de bewoners grote sponsoren. Fer heeft ook een iedereen wil er bij horen. Het is leuk samen met de gemeente is gecreëerd. kritische noot: hij vindt het jammer dat een Koploper te zijn! De bus stopt en De beide initiatieven versterken elkaar! ze, als vrijwilligersclub, allerlei kleine Bart Hoesté heet iedereen welkom in Ze willen in de buurt samen met bedragen zelf moeten betalen. Raads zijn wijk, Zonegge. Bart droomt van Caleidoz, dat om de hoek zit, en de lid Ali Ok van Lokaal belang komt even meer onderlinge betrokkenheid en scholen allerlei activiteiten organiseren. later terug op het project aan de saamhorigheid in de wijk en doet en Joke is in China geweest, daar gaat Vondel l aan. Zo zou het moeten zijn! E e n n i e u w e w i j k v i s i e v o o r Z bedenkt e v e nvan a alles. a r Hij vindt dat ieder het niet anders. Ze heeft er alle ver Initiatiefrijke burgers, de gemeente die een wat te bieden heeft. Hijzelf is trouwen in dat het hier ook kan. De zich als partner opstelt en het initiatief pedagoog en kan ouders en kinderen school heeft al een eerste sponsorloop boven de bureaucratie plaatst. Echt adviseren en zo heeft iedereen iets te georganiseerd om een activiteit te ont weer dienend zijn aan de burger, zo geven. Hij wil huis-aan-huis een folder wikkelen. Normaal zou de gemeente stelt hij zich de Frisse wind voor. Zijn verspreiden en hoopt dat er uiteindelijk het terrein gewoon hebben ingezaaid, partijgenoot Tjeerd Boekhorst heeft bij een heel netwerk in de wijk ontstaat. tot er een nieuwe bestemming zou zijn, het project aan de Vondellaan zijn Hans heeft hem namens de gemeente Hier werken we met elkaar naar toe. Stel je eens een wijk voor... maar deze keer heeft de gemeente de eerste aantekening gemaakt. ‘Facili aan diverse contacten geholpen en bal dus bij de bewoners neergelegd. teren’ staat er op zijn formulier. aan een heel klein bedrag om een Niet doen zoals het altijd ging, maar de website te maken. Hij is pas twee Frisse wind eronder! Joke vindt een IEDEREEN IETS TE GEVENVaker ideeën weken met bezig, elkaar maar de delen start is ipv bemoe goede dialoog het belangrijkste. Hoe Het is aardedonker op het Goede vergaderen. digend Vaker geweest. de wijk De website in. is het toezicht wordt geregeld, wie welke Doelen plein. In de bus neemt Maikel www.zonegge-zevenaar.nl. verantwoordelijkheden kan en wil van der Beek de microfoon. Hij vertelt dragen,Bdat e wkris o tnalliseert e r s azichzelf l s e e rvanuit s t e a aover n zde e tKoplopers, Wijkbewoners een groep en –ondernemers ambte geven “LINKSAF, zelf invulling DE SLENTERWEG aan hun leven OP” die goede in hun dialoog wijk.wel Soms uit.hebben zij een springplank lijke pioniers, of intermediair en dat de Frisse nodigwind om zelf die eerste In de bus stapverruilt te durven iedereen zetten. regelmatig Echt luisteren naar elkaar is het begin, degeen uitdaging ‘project’ aangaan is, maar om een uit cultuur de eigen comfortzone van plaats. te komen Zo kunnen is de volgende de raadsleden stap. NUTSTUINEN Als niemand in de wijk een droom wil verandering. delen of zich Hijervoor licht dewilacht inspannen, kompasis de sfeer de ambassadeurs niet veilig of isvan er de geen Frisse gedeelde wind Raadslid behoefte. Willemien Maar Voetdijk als bewoners van het zich samen puntennaar toe en tevredenheid vertelt dat ze inspannen erbij en willen deorganiseren, hemd van het steunen lijf vragen, gemeente animo en CDA vindt andere het prachtig! wijkpartners Dat dat. de burgers helpen om intern dezelfde taal te genoeg. De bus stopt voor Zonnemaat. zelf het initiatief nemen om ergens voor spreken. Raadslid Dorien Riswick van Ambtenaar Edwin Jacobs vertelt over te gaan staan en dat het samen met de Lokaal belang vraagt om een voor het onderhoud dat er gepland staat. De ‘Niet in gemeente je mooie kan, de kleren, gemeente die zich beeld. Maikel vertelt hoe welzijns wijk is 50 jaar oud, het is nodig. De ge maar coöperatief lekker informeel en stimulerend opstelt. Dat ambtenaren Gelijkw enajuristen a r d i gnu e hetzelfde p a r t n e r s Bewoners meente gaat er partners bij zoeken. feestjes is devieren’. Frisse wind. De microfoon door vraagstuk en professionals vanuit dezelfde trekken taal samen kunnen op en werken Scholen aan en winkeliers doen mee, al klieft ons gesprek. Fer van de Laar ver aanvliegen gezamenlijke en benadrukt projectennogmaals en initiatieven, dat die leen alsde beburgers missen ze nog. Die telt vol trots over zijn ‘kindje’, de Nuts de langrijk Frisse wind worden vooral ervaren gaat over voor dingen de kwaliteitgaan van leven ze nu actief opzoeken, in de tuinen. Voor en door de Voedselbank. op in een deandere wijk. Door manier in gesprek doen. Dorien te blijven wil worden hoopbot dat ze mee willen denken over Burgers kunnen er een tuintje huren, nogsen steeds de belangen een voorbeeld. omgezetHet in ‘samen komt opleven, hoe samen de wijk heringericht moet worden. voor de klanten van de Voedselbank is de leren’. speeltuin Bewoners, van Eduard: ondernemers, burgers wil professionals, Caleidoz kent genoeg burgers en ook het gratis. Wie er ook tuiniert: de helft lenpolitici; iets, desteeds gemeente opnieuw keurtzoeken het af en weerelkaar Baston op voor heeft veel contacten. Ze wor mag de ‘Verbindingen tuinder zelf houden, zitten de andere ontstaat een open een gesprek. patstelling. Om Door elkaar metscherp te houden den allemaal op door de gemeente uitge helft gaat vaak naarindede Voedselbank. eigen straat. Zelf elkaar wat het we gesprek echt willen aan bereiken te gaan,en het elkaar uitnodigd. te dagen Nu is het voorwerk al gedaan, bijdragen Kleinschaligheid aan je eigen schijf van helpt vijf. burgerinitiatief meer uit talenten te omarmen en passie en als te halen: ge wijken zodat waar er snel zaken kunnen worden borgen.’ energie in zit.

De ideale wijk van de toekomst

Duidelijk zijn

Wat kunnen we van wie verwachten en wat niet? We communiceren helder over wat wel en niet mogelijk is. We durven ‘nee’ te zeggen, maar denken ook mee over alternatieven. Onze rol reikt verder dan onze taak. Eigen belang is een belangrijke motor die mensen tot actie beweegt. Daarom laten we bij acties en plannen goed zien wat het oplevert en voor wie.

Alleen op verzoek

We - gemeente met alle partners – zorgen dat de basiskwaliteit in de wijken op orde is en handelen snel en adequaat als daar iets aan schort. Buiten deze basiskwaliteit komen we pas in actie - met kaders, beleidsplannen, menskracht of middelen - als initiatiefnemers uit de wijk daar om vragen. We houden elkaar scherp op dat we niet voor anderen gaan denken of handelen, maar vragen “wat heb je van mij nodig om te doen wat je wilt doen?”

2 10

Kompas voor een frisse wind in de wi Deze 8 uitgangspunten bieden ons houvast bij het werken in en aan wijken in Zevenaar LEES VERDER OP PAGINA 15 >

Bewoners, ambtenaren, verpleegkundigen, jongerenwerkers, raadsleden, ondernemers, wat onze rol of functie ook is: we werken in Dit kompas van 8 punten biedt ons houvast. Samen blijven we in gesprek hierover, met iedereen die in een wijk actief is. A

windstoot zevenaar waarden.

ijk

…waar

bewoners elkaar steeds opnieuw ontmoeten. Voor een open gesprek, een feestelijk moment of om samen de handen uit de mouwen te steken.

…die

‘Ja!'

'Ja, en' cultuur

We denken in mogelijkheden en talenten, niet in problemen en beperkingen. Dat vraagt om een andere mindset. Wie kan hierin mee? We zorgen dat meedoen leuk is en beseffen dat het spannend is om persoonlijke grenzen te verleggen. We zetten bewoners voorop en niet de instituties of regels. We steken onze nek uit, durven de grenzen van weten regelgeving op te zoeken en gaan voor het initiatief van de bewoner staan. “Hoe kunnen we dit mogelijk maken” is het devies. Door inspiratie, onafhankelijke intermediairs en het creëren van een steunsysteem komen mensen makkelijker in beweging. En door echt (diep) te luisteren, van mens tot mens, zonder meteen de functie-pet op te zetten. Dan ontstaat nieuwe ruimte voor oplossingen.

Benut wat er is

We bouwen voort op wat er is, ook op de tradities, cultuur en ziel van het gebied. We verbinden ons aan de ideeën en mogelijkheden die de wijk biedt. We doen dat informeel, deur-tot-deur, op plekken waar bewoners elkaar al treffen. We verbinden ze aan elkaar en aan initiatieven en tuigen geen nieuwe structuren op. En accepteren dat het resultaat in elke wijk anders kan zijn.

Olievlek

Voor elke verandering geldt: begin bij jezelf, samen met je buurvrouw of buurman, in je eigen straat. Bekijk wat jij morgen kan gaan doen, welke eerste stap je zelf kunt zetten! We zetten met bewoners snelle en vele kleine, haalbare, stapjes en verbinden steeds meer mensen volgens het ‘zwaan kleef aan’ principe. Zo ontstaan verrassende netwerken en initiatieven.

Gewoon doen

We maken van ideeën geen plannen, met grootse project plannen, maar gaan ze uitvoeren: we gaan het gewoon doen! En zetten de onmoge lijkheden onderaan. Initiatiefnemers krijgen –indien nodig- rugwind om hun ideeën om te zetten in acties. Soms moeten ondersteuners hun nek uit durven steken: rugwind geven en pas achteraf toestemming vragen, vertrouwend op ieders intentie om te handelen zonder anderen schade te berokkenen. Door positieve voorbeelden te delen inspireren we elkaar en maken we zichtbaar dat dromen werkelijkheid kunnen worden.

verandert, omdat bewoners en hun behoeften nu eenmaal veranderen. Waar bewoners het initiatief voor veranderingen nemen en houden.

…waar

bewoners ruimte èn rugwind krijgen om hun dromen om te zetten in daden. Waar het vanzelfsprekend is dat je iets voor elkaar doet of voor de wijk, ongeacht of je nu jong of oud bent, iets mankeert of niet.

…waar

bewoners samen van initiatieven iets moois maken en problemen oppakken, met elkaar en met instanties. Een wijk waar professionals en bewoners hun nek voor elkaar durven uit te steken. Of het nu om schoon, heel, veilig of om zorg en aandacht voor elkaar gaat. Waar bewoners zich – op een positieve manier- met elkaar bemoeien en waar informele en formele ondersteuning naadloos in elkaar overlopen.

…waar

ook verschillen, conflicten en confrontaties kunnen bestaan, omdat mensen nu eenmaal mensen zijn. Waar wederzijds respect van burgers voor elkaar en tussen burgers en professionals de basis is. Waar communicatie professionals helpt om in contact te blijven en samen met bewoners verder te komen. Zo hoeven er steeds minder professionals aan te pas te komen

…waar

bewoners en professionals verbonden zijn door de geschiedenis en cultuur van Zevenaar en samen een basis thuisgevoel ervaren.

…waar

wijkgericht werken zo gemeenschapsgericht werken wordt, waarin we laten gebeuren wat ontstaat en meegaan in wat er speelt, als het maar van betekenis is voor een gemeenschap, een straat, buurt, wijk.

n en aan wijken in Zevenaar vanuit ons hart, onze eigen drive en Al doende leren we wat het beste werkt. En dat delen we met elkaar.

windstoot zevenaar

On our way to the future!

Toekomstagenda Frisse wind 2015 - 2018

IN 2014 HEBBEN WE, SAMEN MET ONZE MAATSCHAPPELIJKE PARTNERS EN ACTIEVE EN ONDERNEMENDE BURGERS, ERVARING OPGEDAAN MET DE VISIE DIE WE IN 2013 AAN DE RAAD PRESENTEERDEN (ZIE PAGINA 11 EN 15). AL DIE ERVARINGEN ZIJN MEEGENOMEN EN -GEWOGEN BIJ HET OPSTELLEN VAN EEN CONCEPT-TOEKOMSTAGENDA 20152018. RUIM 60 NAUW BIJ DE FRISSE WIND BETROKKEN AMBTENAREN, OVERIGE SOCIALE PROFESSIONALS, BURGERS EN RAADSLEDEN HEBBEN ZICH IN EEN ENQUÊTE OVER DIT CONCEPT KUNNEN UITSPREKEN. ONGEVEER 20 VAN HEN HEBBEN ER VERVOLGENS OOK NOG OVER MEEGEDACHT TIJDENS EEN ‘PIZZAOVERLEG’, ’S AVONDS OP HET GEMEENTEHUIS. HET RESULTAAT IS DEZE BREED GEDRAGEN TOEKOMSTAGENDA 2015-2018, WAARBIJ CONCRETE ACTIEPUNTEN ZIJN GEKOPPELD AAN ZES AANSPREKENDE THEMA'S.

Zorg voor elkaar De transities op het gebied van jeugdzorg, AWBZ, Partici patiewet en passend onderwijs leggen extra druk op kwetsbare mensen en hun vermogen zichzelf, met steun van hun omgeving, te redden. Dat betekent dat initiatieven van en voor buren en mantelzorgers extra aandacht en stimulans verdienen. Er hoeven niet perse nieuwe dingen te gebeuren, er moet meer werk worden gemaakt van verbinden én van het waarderen van informele inzet. We maken écht werk van de talenten van mensen, ook bij mensen met beperkingen. Iedereen heeft iets te bieden. We starten het ondersteunen van initiatieven ‘micro’: we beginnen en doen dat met de mensen die er nu zin in heb ben. We willen samen iets bereiken, dat zorgt voor binding.

Actie!

• Echte aandacht in gesprekken wordt de norm, niet te snel zelf met de oplossingen komen het doel. • We maken initiatieven zichtbaar en werken hierop samen. Zie ook 'zichtbaar maken wat er al is'. • Bij nieuwe huurders of nieuwe contacten met bewoners gaan maatschappelijke organisaties direct in kaart bren gen wat ze eventueel hebben bij te dragen en hoe ze de buurt kunnen én willen versterken. Zo kunnen er op basis van wederkerigheid verbindingen worden gelegd.

Bundelen krachten en middelen Geld is schaars en lang niet altijd nodig om dingen voor elkaar te krijgen. Hoe zetten we de beschikbare middelen voor de wijken slim in, met een zo groot mogelijke impact? Kunnen we krachten en middelen bundelen? Kunnen we van 1 euro meer maken door met één klap meerdere vliegen te slaan? Is een soort lokaal fonds een idee voor Zevenaar? Kunnen Crowdfunding of wijkoverstijgende ondersteuning georganiseerd worden?

Actie!

• We onderzoeken of er animo is voor een Lokaal Fonds, waaruit burgers en organisaties initiatieven kunnen laten financieren die Zevenaar mooier en leuker maken. We laten ons hierbij inspireren door andere voorbeelden in het land.

Actie!

• Leren van elkaar en met elkaar gaan we stimuleren. Zo is een lid van een dorpsraad bereid om een workshop te geven over het omarmen van moeilijke situaties aan ge meentelijke Koplopers en overige geïnteresseerden. • De gemeente werkt nu nog vaak met standaard wijk- of buurtindelingen. We willen de komende periode 'afschalen' naar de door bewoners beleefde samenhang en schaal groottes. De ene keer is dat een dorpsraad, de andere keer online-initiatief of een thematisch bewonersnetwerk.

Structuren van verbinding Bij Frisse Wind draait alles om verbinding. Tussen be woners onderling, tussen bewoners en professionals, tussen professionals onderling. Met de gemeente, van bestuur tot uitvoerders in de wijk. Zevenaar kent daar talloze verbindingsstructuren voor. Formeel en informeel, gestructureerd en organisch, vast en tijdelijk. Met elkaar verkennen we welke structuren energie geven en ervoor zorgen dat er dingen gerealiseerd worden in dorpen en wijken. Wat werkt versterken we, wat minder goed werkt laten we los. En daar waar nieuwe verbindingen nodig zijn om meer voor elkaar te krijgen zoeken we elkaar op, zonder verbindingen direct weer te institutionaliseren.

Actie!

• Gemeentelijke medewerkers gaan beginnen! Er spelen veel concrete, overzichtelijke casussen waarmee ze gaan experimenteren. • Het communiceren van voorbeelden en successen doen we via acties die voortvloeien uit de Communicatie kalender 2015.

De regels en de rek Bij Frisse Wind draait het om leren vanuit de praktijk. Con crete situaties maken zichtbaar welke regels belemmerend werken en waar eventuele rek zit om dingen toch mogelijk te maken. Met elkaar verzamelen we zoveel mogelijk voor beelden daarvan, zoeken we de rek op en delen onze er varingen. Dat zorgt voor meer begrip voor elkaar en voor hoe we met regels willen omgaan. Regels waarvan we met elkaar concluderen dat ze geen toegevoegde waarde hebben stel len we ter discussie. We gaan concrete praktijkvoorbeelden ter inspiratie gebruiken en samen met de ’getroffen’ burgers of initiatiefnemers ontdekken wat nodig is aan rek, om ver volgens te kijken hoe je die kunt organiseren.

Zichtbaar maken wat er al is

Wijkwerk met impact

Zevenaar bruist van daadkracht, samenredzaamheid en maatschappelijk ondernemerschap. Overal steken be woners en ondernemers de handen uit de mouwen om elkaar te steunen of meer van hun wijk of dorp te maken. Er is veel ondersteuning beschikbaar, maar vaak weten initiatiefnemers niet waar ze terecht kunnen of weten organisaties niet van elkaar wat ze kunnen betekenen. Ook zijn mooie voorbeelden uit de praktijk lang niet altijd zichtbaar, waardoor we momenten van inspiratie missen. We willen laten zien wat de Frisse wind concreet betekent door successen te vieren en te delen met alle partijen, vooral ook de nu ‘verborgen successen’.

Er zijn allerlei spelers actief in de Zevenaarse wijken en dorpen. Om er zoveel mogelijk teweeg te brengen, is het samenspel essentieel. Wat kan de wijkcoördinator bete kenen? En wat zijn gemeentelijke collega’s? Hoe ziet een soepele samenwerking tussen maatschappelijke organi saties eruit, die initiatieven vooruit helpt? Hoe kunnen for mele en informele steunsystemen elkaar versterken? En wat is de rol van de raad? Welke verwachtingen leven er over en weer en wat kun je elkaar bieden? En we gaan aan de slag! Samenwerking is nu nog teveel ‘een term’ en te weinig te zien in de praktijk van alledag.

Actie!

• Om alle initiatieven te laten zien en successen te delen, wordt er dit najaar werk gemaakt van een Communicatie kalender 2015. Dit is een initiatief van Baston Wonen en Caleidoz en wordt gefaciliteerd door de gemeente. De kalender bevat acties die de organisaties in de eigen communicatie gaan meenemen, maar ook activiteiten die richting en met burgers worden ondernomen om de Frisse wind van heel Zevenaar te laten zijn. • Medewerkers van de gemeente en maatschappelijke organisaties gaan in 2015 raadsleden spontaan mee op pad nemen, de wijk in. • Om gemakkelijker verbindingen te kunnen slaan en de Frisse wind, als mindset, van heel Zevenaar te laten wor den, zoeken we naar een nieuwe naam, waar heel Zeve naar zich in herkent en wat bij voelt. Voorstellen komen mee met de Communicatiekalender 2015. De naam toetsen we bij organisaties, gemeenten én bij burgers! • We creëren een digitaal platform van en voor initiatiefrijk Zevenaar.

• Medewerkers van de gemeente laten vaker in daden zien dat ze de inzet van actieve bewoners voor hun leefom geving waarderen. • Medewerkers van de gemeente en maatschappelijke organisaties én initiatiefrijke burgers gaan op vrijdag middagen samen werken aan een stamtafel rondom de markt in Zevenaar, in een café. Bij dit Mobiele Ideeën makelaarsloket kunnen burgers met initiatieven terecht met vragen, voor inspiratie en contacten. • Bij het organiseren van éénmalige ‘buurtfeestjes’ als een Tuindag, hebben organisaties komend jaar op voorhand al een follow-up plan om de energie vast te houden. • De ambtelijke Koplopers gaan als aanspreekpunt fun geren voor bewoners met een initiatief. Ze krijgen een webpagina op de gemeentelijke website, compleet met profielen, foto’s, persoonlijke interesses en professionele expertise. Zo is er meer en bredere betrokkenheid en verantwoordelijkheid bij de wijk/initiatieven. Burgers kunnen hun eigen ‘Gids door Gemeenteland’ kiezen. • We gaan vaker met ambtenaren, raadsleden, professio nals en burgers samen de wijk in om initiatieven te delen.

FRISSE WIND IN DE WIJK Een nieuwe wijkvisie voor Zevenaar

De ideale wijk van de toekomst Hier werken we met elkaar naar toe. Stel je eens een wijk voor...

Vaker ideeën met elkaar delen ipv vergaderen. Vaker de wijk in. Bewoners als eerste aan zet

Wijkbewoners en –ondernemers geven zelf invulling aan hun leven in hun wijk. Soms hebben zij een springplank of intermediair nodig om zelf die eerste stap te durven zetten. Echt luisteren naar elkaar is het begin, de uitdaging aangaan om uit de eigen comfortzone te komen is de volgende stap. Als niemand in de wijk een droom wil delen of zich ervoor wil inspannen, is de sfeer niet veilig of is er geen gedeelde behoefte. Maar als bewoners zich samen naar tevredenheid inspannen en willen organiseren, steunen gemeente en andere wijkpartners dat.

‘Niet in je mooie kleren, maar lekker informeel feestjes vieren’.

‘Verbindingen zitten vaak in de eigen straat. Kleinschaligheid helpt borgen.’

Gelijkwaardige partners

Bewoners en professionals trekken samen op en werken aan gezamenlijke projecten en initiatieven, die als be langrijk worden ervaren voor de kwaliteit van leven in de wijk. Door in gesprek te blijven worden bot sende belangen omgezet in ‘samen leven, samen leren’. Bewoners, ondernemers, professionals, politici; steeds opnieuw zoeken we elkaar op voor een open gesprek. Om elkaar scherp te houden op wat we echt willen bereiken en elkaar uit te dagen meer uit talenten en passie te halen: wijken waar energie in zit.

Duidelijk zijn

Alleen op verzoek

2 14

Kompas voor een frisse wind in de wi Deze 8 uitgangspunten bieden ons houvast bij het werken in en aan wijken in Zevenaar

windstoot zevenaar waarden.

ijk

OP REIS MET DE RAAD (VERVOLG VAN PAGINA 10)

…waar

bewoners elkaar steeds opnieuw ontmoeten. Voor een open gesprek, een feestelijk moment of om samen de handen uit de mouwen te steken.

…die

‘Ja!'

'Ja, en' cultuur

Benut wat er is

We bouwen voort op wat er is, ook op de tradities, cultuur en ziel van het gebied. We verbinden ons aan de ideeën en mogelijkheden die de wijk biedt. We doen dat informeel, deur-tot-deur, op gedaan met partners enplekken burgers.waar De bewoners actie.elkaar Hij schreef al treffen. zijn verhaal We verbinden op en aanvankelijke scepsis enzegefronste aan elkaar en aan werd initiatieven benaderdendoor tuigen Leefklimaat geen nieuwe Zeve wenkbrauwen (‘is dit nietstructuren erg top- op. En accepteren naar, een ‘grijze’ dat hetorga resultaat nisatieindie elke wel down’) maken na deze samen wijk anders vattingkan zijn.wat vers bloed kon gebruiken. Hij is nu plaats voor optimisme (‘goed dat het voortdurend in de natuur bezig en vindt hier in de bus gedeeld wordt, dat ging het schitterend. Tijdens een vergade vroeger O l i e vachter l e k gesloten Voor elkedeuren’). verandering Wegeldt: ring beginvroeg bij jezelf, hij zich samen af waarom met je Holle gaan buurvrouw door naar of buurman, Ooij. Hans in je Freriks eigen straat. Bekijk Bolle wat Gijsjijvan morgen de Efteling kan gaan niet overal neemt doen,het welke woord eerste en wijst stap je enzelf passant kunt zetten! staat. We zetten De uni met versi bewoners teit Eindhoven snelle en heeft devele chauffeur kleine, keer haalbare, op keer stapjes de goede en verbindennu steeds op verzoek meer mensen van René volgens een Holle het kant ‘zwaan op (‘linksaf kleef aan’ de principe. SlenterwZo eg ontstaan op’). Hij verrassende Bolle Kikker netwerken gemaakt, enRené initiatieven. zoekt er vertelt over Ooij, waar veel wordt ge nog steeds sponsoren voor. Hij organiseerd. Daar zijn ze in andere probeert verder te vertellen, maar zit zo kernen wel eens jaloers op. We zitten vol adrenaline dat hij het spoor even Gew naast o o nWillemien d o e n Voetdijk, We maken dievan hetideeën direct geen bijster plannen, is. De met strekking grootse van project zijn verhaal: plannen, herkent. maarHet gaan is ze zo uitvoeren: kenmerkend we voor gaanhet het gewoon met allerlei doen! verschillende En zetten de on partijen moge is lijkheden buitengebied. onderaan.Daar Initiatiefnemers speelt zichkrijgen van –indien naar nodigsynergie rugwind gezocht om hun enideeën zo ont om te zetten allesinafacties. rondom Soms evemoeten nementen ondersteuners als de hun stonden nek uitprachtige durven steken: ideeën.rug Zoals wind toilet geven Schutterij, en pas achteraf carnavtoestemming al, de kermis,vragen, de harvertrouwend ten in deopSterrenwacht ieders intentie enom wellicht te ook handelen monie. zonder Hansanderen wijst deschade chauffeur te berokkenen. eerst nog Doorwat positieve horeca. voorbeelden De gemeente te delen facili inspireren op ‘een weingewik elkaar en kelmaken de kruising’, we zichtbaar voordatdat dromen teert dewerkelijkheid initiatiefnemers kunnen waar worden. het kan. hij zijn verhaal afsluit en René Turk van Zo hebben ambtenaar Wim Geurts en het project Breuly de microfoon geeft. oud-wethouder Anja van Norel be Zijn roots liggen hier, op de Slenter hoorlijk wat subsidie voor projecten in weg. Als kind liep hij over de Breuly. Hij de Breuly binnengehaald. Rondom de zwom en schaatste er. Begin vorig jaar Breuly zijn de lijnen kort en ontstaan er organiseerde René een zwerfafval Z steeds meer verbindingen.

n en aan wijken in Zevenaar vanuit ons hart, onze eigen drive en Al doende leren we wat het beste werkt. En dat delen we met elkaar.

verandert, omdat bewoners en hun behoeften nu eenmaal veranderen. Waar bewoners het initiatief voor veranderingen nemen en houden.

…waar

MEET-AND-GREET … w a a r ook verschillen, conflicten en De bus confrontaties moet een kunnen aantal vervaarlijk bestaan, omdat smalle mensen straatjes nu eenmaal door. Hetmensen is al laat zijn. opWaar de avond, wederzijds toch respect is het op van hetburgers grasveld voor in de wijk elkaar Groot en Holthuizen tussen burgers druk. enEr professionals is een kampvuur de basis is.en Waar er wordt communicatie druk ge volleybald. professEduard ionals helpt van om Stuivenberg in contact te vertelt blijven over en desamen speeltuin metin bewoners de wijk. verder Hoe te ze als komen. bewoners Zo hoeven in eerste er steeds instantie minder on danks professionals de gemeente aanenteuit pas eindelijk te komen samen met de gemeente een natuur speeltuin … wvoor a a rkinderen bewoners van ennul professionals tot en met vier verbonden jaar hebben zijn door kunnen de geschiedenis creëren. en Eduard cultuur werkte van goed Zevenaar samen en samen met deeen ge basis meente thuisgevoel en Staatsbosbeheer ervaren. en hoefde uiteindelijk nog maar één keer burger lijk ongehoorzaam … w a a r wijkgericht te zijn: hij werken storttezo zand,gemeenschapsgericht terwijl de projectleider werken van de wordt, gemeente waarindat we ‘onwenselijk’ laten gebeuren vond. wat ontstaat Hij en heeftmeegaan er nooit meer in watwat er speelt, van gehoord. als het maar Eduard vanheeft betekenis de dynamiek is voor een opgemeenschap, het ge meentehuis een straat, ervaren. buurt, Hij wijk.ziet een grote groep Koplopers, maar ook wat ambte naren die nog niet zover zijn. Verande ring kost tijd, het is een proces van de lange adem. Buiten volgt er een meetand-greet met de oorspronkelijke

windstoot zevenaar

initiatiefnemers. We raken in gesprek met Roos Godschalk van Baston wonen. Ze is blij verrast over de kracht van bewoners. Ze pakken alles zo ac tief op, bij Baston vindt ze het soms lastig om bewoners mee te krijgen. Samen komen we erop dat de crux wellicht is om bewoners niet ‘mee’ te willen krijgen, maar om aan te sluiten bij wat ze zelf doen, willen en kunnen. Dan blijft de energie erin en zijn de bewoners eigenaar van hun eigen activiteit of proces. MOED EN DOORZETTEN Op het gemeentehuis maakt Boukje een rondje langs de raadsleden. Ronald heeft ervaren dat een fysiek punt, een plek waar iets kan plaats vinden, belangrijk is. Hij is ook be nieuwd hoe het met de plannen van Bart verder gaat als hij buurthuis de Hoge Bongerd in Zonegge zou kunnen gebruiken. In een fysiek punt in een wijk kunnen vraag en aanbod samen komen. Fer sluit hierop aan. Met de Nutstuinen wil hij ook zo’n plek cre

windstoot zevenaar

ëren. Zo raken we aan de transities, die gaan over meer zelf doen en daar mee over het sociaal netwerk van mensen. Als je dat netwerk niet hebt is zo’n fysieke plek prachtig. Joke pre senteert een filmpje van een wijkbe woner, een sportmasseur. Hij is de initiatiefnemer van de Beweegtuin aan de Vondellaan. Eline van Baston blikt namens haar organisatie terug op de avond. De verbinding vanavond sprak haar aan. Niet overal een hek omheen, maar elkaar ontmoeten, niet alleen als bewoners en professionals, maar ook als professionals onderling. Gemeentesecretaris Saskia Wiersma pleit voor vertrouwen en volharding. Voor soms groot denken en klein doen. Voor het delen van successen, hoe pril ook. Die geven energie en smaken naar meer. Ze doet een appèl op de aanwezigen om door te gaan, ook als je soms dol wordt van de taaiheid. Moed, doorzetten en doorvertellen, dat gevoel overheerst in de groep. Commissielid Joke Harmsen van Sociaal Zevenaar vindt het mantra

‘denken in mogelijkheden’ mooi, net als denken in verbindingen. Wel kan dat breder, met sportverenigingen, theaterclubs, dus ook zoeken naar nieuwe verbindingen. Kan Fer met zijn Nutstuinen bijvoorbeeld niet iets met het ziekenhuis doen? Marlie Venne goor van Caleidoz wil ook wel de verbinding met de Liemerij leggen, Fer is zelf al met de Rabobank bezig. Verbinding zou geen toeval meer moeten zijn. Iedere burger zou moeten weten waar hij zijn of haar initiatief kwijt kan. En juist voor kwetsbare burgers is een fysieke ontmoetings plaats essentieel. Stef sluit af. Zijn missie in deze termijn is een be vredigend antwoord op de vraag: hoe kunnen we elkaar ontmoeten? Hoe kan er een natuurlijke structuur ontstaan, zonder dat we in een bureaucratische wirwar belanden? Er is geen blauw druk, we mogen alles zelf verzinnen. Dus zal er af en toe een miskleun bijzitten, dat nemen we op de koop toe. We blijven elkaar bestoken met goede ideeën en zoeken steun bij elkaar.

DRIE PAGINA'S BOORDEVOL FRISSE WIND INITIATIEVEN

DE FRISSE WIND IN DE PRAKTIJK DIE FRISSE WIND, WAT BETEKENT DAT NOU EIGENLIJK IN DE PRAKTIJK? WAT WORDT ER NU ALLEMAAL BEREIKT? WAT HEBBEN WE AAN DE FRISSE WIND? ALLEMAAL VRAGEN DIE IN HET TRAJECT ÉÉN OF MEERDERE KEREN ZIJN GESTELD. DAAROM STELLEN WE EEN AANTAL INITIATIEVEN NADER VOOR. OM TE LATEN ZIEN DAT DE FRISSE WIND GEEN PROJECT IS, MAAR EEN ANDERE MANIER VAN DENKEN EN WERKEN. EEN WERKWIJZE DIE MOET LEIDEN TOT NIEUW SAMENSPEL TUSSEN GEMEENTE, PARTNERORGANISATIES EN BURGERS.

HÈT SCHOOLVOORBEELD VAN EEN GESLAAGD FRISSE WIND INITIATIEF: DE SPEELTUIN IN GROOT HOLTHUIZEN

Joke Koenen: “DE ÉCHTE WINST

IS DAT WE CONSTRUCTIEF IN GESPREK ZIJN!” Joke Koenen vertelde tijdens de raads reis een inspirerend verhaal over hoe de gemeente de bewoners in de buurt van de Vondellaan uitdaagde om met initiatieven voor een braakliggend ter reintje te komen. Het werkgroepje waar ze deel van uitmaakt, is voortvarend aan de slag gegaan. LEREN DOOR TE DOEN! Joke werd het aanspreekpunt. Ze heeft een goed gevoel bij de manier waarop de gemeente de Frisse wind aanvliegt.

“Zelf heb ik een eigen bureau en ben bekend met veranderprocessen. Het is goed dat de gemeente de Frisse wind aanvliegt zoals ze doet, als proces en door het écht te gaan doen. Met alleen beleid, luisteren en workshops volgen kom je er niet. Je moet leren door te doen! En daarbij gaat best wel eens wat fout. Dat merkten we als bewoners toen er ineens op het terreintje een bordje stond met daarop de oproep je te melden als je er een huis wilde bouwen. De buurt meldde zich bij mij, of ik er wat van af wist, maar ik wist van niets. Dus bellen naar de ge meente, daar wisten ze ook van niets.

Tot bleek dat een ander groepje bur gers, met een ander groepje ambte naren met datzelfde terreintje bezig was. Dit is helemaal niet negatief be doeld, zo werkt het soms gewoon, maar voor wijkbewoners is het niet prettig te ervaren dat de communicatie tussen ambtenaren niet goed ge stroomlijnd is.” De werkgroep had contact met de aanpalende school De Fonkelsteen. Daar hielden ze een sponsorloop om met de opbrengst het terrein leuk in te richten. Korte tijd later werd bekend dat de school gaat sluiten. Het levert Joke en haar mede bewoners vooral onduidelijkheid op

windstoot zevenaar

over het vervolg. “Tja, hoe zit dat? Blijft het gebouw bijvoorbeeld staan? We vonden dat het tijd werd om SMARTafspraken met de gemeente te maken. Dat kan best flexibel, maar een aantal zaken moet wel duidelijk zijn. Bij voorbeeld hoe lang we het gebied mogen gebruiken. Als we bijvoorbeeld sponsoren voor onze plannen willen werven, moeten we dat perspectief wel kunnen schetsen. Maar wij moeten nu eerst aan enkele voorwaarden voldoen, bijvoorbeeld een begroting opstellen, voordat we hier helderheid over krijgen. Dat voelt een beetje als op mist schieten en ik vind het ook niet zo erg bij de Frisse wind passen. Het terrein tje, dat een Beweegtuin gaat worden, heeft voor veel verbondenheid onder de bewoners gezorgd, daarop hopen we voort te kunnen borduren. We zijn nu bang dat de gemeente de spel regels tussentijds verandert. Daarom willen we graag die SMART-afspraken, daar kunnen we dan op terugvallen.” WEDERZIJDS VERTROUWEN IN GOEDE INTENTIES Ondanks de onduidelijkheid gaat de werkgroep gewoon door met het ont wikkelen van de plannen. “De Frisse wind is een nieuwe vorm van samen werken tussen gemeente en bewoners. We merken dat de ambtenaren met wie we contact hebben heel betrokken maar ook nog wat voorzichtig zijn. De echte winst is hoe dan ook dat we echt in gesprek met elkaar zijn! De nieuwe samenwerking moet van twee kanten vorm worden gegeven. Als bewoners moeten we de processen leren kennen,

JOKE KOENEN (FOTO RECHTS) EN BART HOESTÉ IN GESPREK OVER HUN INITIATIEF TIJDENS DE RAADSREIS

Beweegtuin aan te laten leggen door studenten van Helicon. Ook hebben we allerlei tuinen bekeken en zijn we tot de conclusie gekomen dat we niet alleen maar dure apparaten willen. We kun nen ook een trapje laten maken, of een boomstam als evenwichtsbalk, daar kun je ook van alles mee. In onze wijk is verder veel deskundigheid, dat wordt nog wel eens onderschat door de ge meente. Zo zijn we door een fysiothe rapeut geadviseerd over de toestellen, we hebben een Tai Chi club die mee denkt en ook vanuit het sportcentrum hebben ze adviezen gegeven, bijvoor beeld over hoe we het leuk kunnen maken voor jongere bezoekers. Het belangrijkste is dat de Beweegtuin gratis en buiten is en dat je er altijd in terecht kunt!” Een onvermijdelijk laatste

JOKE KOENEN:

“ De nieuwe samenwerking moet van twee kanten vorm worden gegeven” ambtenaren moeten leren omgaan met actieve burgers en we moeten elkaar feedback durven geven. Het gaat om samen doorpakken, met respect voor elkaar en met vertrouwen in elkaars goede intenties. Wij leren nu bijvoor beeld dat buurtgenoten bij ons aan kloppen als ze iets willen weten, in plaats van bij de gemeente.” De werk groep heeft inmiddels een aantal voor stellen bij de wijkcoördinator van de gemeente liggen. “Bijvoorbeeld om de

windstoot zevenaar

onderwerp: het geld. Want wie gaat dit betalen? Joke keert terug naar de on duidelijkheid. “Zolang wij geen duide lijkheid kunnen krijgen over een aantal zaken, is het lastig een begroting te maken. Wij willen bijvoorbeeld graag sponsoren zoeken, maar die moeten we wel een doortimmerd plan kunnen voorleggen. Dus de volgorde is wat ons betreft nu: de gemeente schept duidelijkheid, wij gaan met ons plan de boer op en bekijken samen met de ge

meente wat we dan uiteindelijk nog nodig hebben en hoe we dat bij elkaar gaan halen. Dat is pas echt Frisse wind, of niet?”

Bart Hoesté: “IK DOE HET VOOR

MEZELF EN VOOR DE BUURT!” Bart Hoesté is de bedenker van de website www.zonegge-zevenaar.nl. Het is een netwerk voor informele zorg en een middel om activiteiten te orga niseren en daarmee de sociale cohesie en leefbaarheid in de wijk te vergroten. Iedereen in de buurt heeft iets te bieden, iets te geven aan een ander. En dat hoeft helemaal niet groots en meeslepend te zijn, het kan ook be tekenen dat je af en toe een bood schap voor iemand doet. MEEDENKERS Bart kwam min of meer toevallig op het idee. “Als burger in Zevenaar had ik het, denk ik, nooit bedacht. Ik wist niets van een Frisse wind en van een gemeente die op actieve, initiatiefrijke burgers zit te wachten. Dus daar liggen echte kansen in de communicatie. Ik kwam op het idee toen ik voor mijn werk bij een bijeenkomst was, in Arn hem. Daar werd ons gevraagd wat we zelf zouden kunnen bijdragen in onze buurt. Toen bedacht ik ter plekke “Samen Zonegge”. Als website heet het nu www.zonegge-zevenaar.nl, zo dat andere wijken kunnen aanhaken als dit een succes wordt.” Bart diende een projectplan in bij de gemeente en had er al snel een prettig gesprek. “Ja, daar waren ze heel enthousiast, er werd meteen meegedacht. Ik kreeg ook 100 euro om de website op te zetten en wat flyers te laten drukken. Met die flyers peilde ik het enthousias me in de buurt.” De flyers werden ver spreid en Bart kreeg meer dan 20 re acties. “Dat waren mensen die iets te bieden hadden en ook mensen die verder mee wilden denken over het idee. En daar ben ik heel blij mee, dan

ALLEMAAL PRAKTIJKVOORBEELDEN VAN HOE DE FRISSE WIND WERKT!

De Zevenaarse initiatieventelex 

wordt het echt van de buurt! We zoeken nu nog een locatie voor onze eerste bijeenkomst, want het kan niet bij mij aan de keukentafel.” ENERGIE Bart heeft even nagedacht over het voorstel om het in het buurthuis te doen. Dat werd hem door Caleidoz aangeboden. “Ik wil het voorlopig liever even met de buurt uitwerken. Het sterker laten worden en verder laten groeien, in de buurt, met de be woners. Het voelt goed dat er partijen als Caleidoz en de gemeente zijn om me te ondersteunen, maar ik wil het voorlopig graag samen met de buurt bewoners oplossen. Het geeft mij energie en die energie houdt het vuurtje brandend.” Van de gemeente kreeg Bart het advies om in kleine stapjes te denken. Dat heeft hij zich ter harte genomen. “Ik kreeg het ook uit de buurt terug. Dat er regelmatig wat is geïnitieerd, maar dat het vuur er snel uit was. Ik kies daarom liever niet voor een éénmalig oplaaiende grote vlam, maar voor een steady brandend vuurtje.” Wat heeft Bart verder nog nodig? “Vooral bekend heid. Ik zou tijdens de eerste bijeen komst aan alle aanwezige mee denkers kunnen vragen of ze één ander iemand over het project willen vertellen. Zo groeit de groep. Daar naast wil ik, als er bijvoorbeeld een rommelmarkt is in de buurt, met flyers rond kunnen lopen of wellicht een stand kunnen bemensen. Daar heb ik dan wat geld voor nodig. Het zou mooi zijn als ik hierover met de ge meente kan praten. Niet eens zozeer om hen om het geld te vragen, maar om mee te denken in mogelijkheden. Wellicht kan ik bij de gemeente een vast contact krijgen met wie ik eens in de twee of drie maanden wat kan sparren, zodat bij mij het vuurtje ook blijft branden!”

DE INITIATIEVEN VAN BART HOESTÉ EN JOKE KOENEN ZIJN TWEE VOORBEELDEN DIE LATEN ZIEN DAT DE FRISSE WIND GEEN PROJECT IS, MAAR WERKEN VANUIT EEN ANDERE BLIK: SAMEN MET ELKAAR KIJKEN NAAR WAT ER WÉL MOGELIJK IS. OM DAAR NOG MEER GEVOEL BIJ TE KRIJGEN, PRESENTEREN WE HIER DE ZEVENAARSE INITIATIEVENTELEX: EEN BLOEMLEZING VAN INITIATIEVEN DIE MEEWIND VAN DE FRISSE WIND KREGEN. DE TELEX IS NIET COMPLEET: ER ZIJN NOG VEEL MEER VOORBEELDEN VAN INITIATIEVEN DIE MEER RUIMTE HEBBEN GEKREGEN DOOR ANDERS SAMEN TE WERKEN! We beginnen met het ondernemingsplan voor het speelparadijs *** Kiddies in Babberich. Dat voldeed niet aan het bestemmingsplan. Een

medewerker van de gemeente zocht samen met de ondernemer naar een oplossing. Het bestemmingsplan werd omgekeerd en afgestoft, totdat er een creatieve oplossing was gevonden. Het heeft alleen maar winnaars opgeleverd. Twee mensen wilden een groot stuk grond om er Peermacultuur gaan te bedrijven. De gemeente heeft uitermate serieus meegedacht en –gezocht, ook een stuk grond gevonden, maar dat bleek te klein. Uiteindelijk kon de gemeente niets meer doen en met die uitkomst konden de twee dromers, vanwege de serieuze inspanning, prima leven. Een acceptabele ‘nee’, dat is ook de Frisse wind. Een Zevenaarse school won een prijs om zelf een stuk grond in te richten. Dat was lastig, bijvoorbeeld voor de afdeling Groen. Toch is er intern bij de gemeente meegedacht, gekeken wat er wel kon, en het is gelukt: de school krijgt een stuk openbaar terrein met gerecyclede materialen en blijft er zelf verantwoordelijk voor. Een medewerker van de gemeente wilde van een bepaald intern formulier af! Ze laat het tijdens een Koplopersmiddag zien en iedereen vindt het een lachwekkend ding, maar het wordt wel gebruikt. Ze is in gesprek gegaan met degene die het heeft gemaakt. Bewoners in de U-flat wilden een BBQ organiseren. Ze vroegen de gemeente direct hoeveel geld ze konden krijgen, maar de medewerker van de gemeente wilde over de activiteit praten. Wat was er nodig, wat kon er zonder geld? Samen met de bewoners kwamen er al snel wat verdienkansen op tafel en toen de gemeente garant ging staan voor 150 euro, durfden ze het aan. Uiteindelijk hadden ze dat geld niet nodig, er bleef zelfs iets over, en hebben ze nu het vertrouwen om het de volgende keer helemaal zelf te doen. Kinderboerderij Rosorum dan. De gemeente heeft de doorstart gesteund. Niet door er zomaar geld in te stoppen, maar bijvoorbeeld door toenadering te zoeken tot zorgorga nisaties. Bij de Kinderboerderij werken namelijk cliënten van de Sociale Dienst en Presikhaaf werkbedrijven en die hebben wat begeleiding nodig. Die kan een zorgorganisatie dan bieden en zelf ook wat van haar eigen cliënten dagbesteding bij de Kinderboerderij laten doen. Zo snijdt het mes aan alle kanten. En we sluiten af met het allerbekendste voorbeeld, de nu al Golden Oldie van de Frisse wind: Eduard van Stuivenberg en de speeltuin in Groot Holthuizen. Die kwam er in eerste instantie niet, het kon niet door regels en vergunningen. Eduard hield vol en vond twee bond genoten op het gemeentehuis. Samen is met succes nagedacht over hoe de speeltuin er wél kon komen. Nu staan er geen echte toestellen, maar zijn er wel speelmaterialen waarmee de jongste kinderen zich kostelijk vermaken.

***



windstoot zevenaar

ARNO LEENDERS: MOGELIJKMAKER

"Ik probeer altijd alert op kansen te zijn" EEN HALF UUR STOND ER VOOR HET INTERVIEW. GELUKKIG HAD ARNO LEENDERS, BELEIDSMEDEWERKER VAST GOED- EN GRONDBEHEER VAN DE GEMEENTE, GEEN ANDERE AFSPRAKEN STAAN, WANT HET WERDEN UITEINDELIJK 81 MINUTEN. EN AAN HET EINDE VAN DIE 81 MINUTEN KAN ARNO ZICH WEL VINDEN IN DE KOP BOVEN DIT ARTIKEL. HIJ IS EEN MOGELIJKMAKER. Arno beheert grond en vastgoed voor de gemeente. Welzijnsgebouwen, woningen, schoolgebouwen, landbouw grond en groenstroken in wijken, als er iets mee moet gebeuren, is Arno de persoon bij wie je moet zijn. IN KANSEN DENKEN En dat weten steeds meer burgers volgens Arno ook. “Ik weet niet of bur gers vindingrijker en initiatiefrijker zijn geworden, maar ze weten mij gemak kelijker te vinden.” Arno geeft zijn werk vorm als een makelaar. “Ik probeer de wensen van burgers, ondernemers en andere partijen die iets willen te kop pelen aan wat er mogelijk is, rekening houdend met de regels. Zo heb ik eigenlijk altijd gewerkt, vanuit een brede blik.” Arno praat vol vuur over voorbeelden waarbij het gelukt is met andere partijen kansen te ontdekken en benutten. “Kiddies in Babberich is een mooi voorbeeld. Een schoolge bouw aan de Dorpsstraat kwam leeg te staan en we wisten ons eigenlijk niet goed raad met het pand. Totdat een startende ondernemer contact met ons zocht. Was het mogelijk er een speel paradijs voor kinderen te vestigen? Ik was enthousiast, de ondernemer wilde er zelf écht de schouders onder zetten, dat klikte goed. Er was maar één pro bleem: het bestemmingsplan. Het pand telde teveel vierkante meters om erin te ondernemen. Vervolgens hebben we daar samen naar gekeken en besloten we de noodbouw aan het pand te slopen. Zo kwam het aantal vierkante meters onder de norm uit en was er direct ook parkeergelegenheid. De ondernemer heeft het hele sloopproces zelf vormgegeven. Nu is Kiddies er en hebben we, door in kansen te denken en creatief te zijn, samen een enorme win-win gecreëerd! Babberich heeft een nieuwe voorziening, de onder nemer een kans om te ondernemen en wij huuropbrengsten. Daarnaast heb ben we nu leegstand kunnen voor komen. Leegstand is slecht voor de leefbaarheid en de veiligheidsbeleving.”

windstoot zevenaar

huurovereenkomst.” In de vorige Windstoot gaf voorzitter Fer van de Laar nog aan soms daadkracht bij de gemeente te missen, zoals bij het opstellen en tekenen van de huur overeenkomst. Arno was daar wat verbolgen over. “Die huurovereen komst was, anders dan Fer daar zei, gewoon getekend. En je kunt inder daad vinden dat vijf maanden lang is, maar het was voor ons gewoon geen standaardsituatie met een standaard huurovereenkomst. We moesten foto’s maken, intern waren er meerdere af delingen bij betrokken en een Nutstuinconstructie was voor ons iets nieuws. Het heeft mij wel duidelijk gemaakt hoe belangrijk het is verwachtingen te managen.”

VERWACHTINGEN MANAGEN Arno vindt de Frisse wind een mooie ontwikkeling, waarbij een goed verhaal richting de burger wel belangrijk is. “Soms kunnen dingen op voorhand niet. Dan probeer ik daar direct zo hel der mogelijk over te zijn. Wel houd ik een lijntje, doordat ik alle wensen in portefeuille neem. Als zich dan iets kansrijks aandient, zoek ik weer con tact. Ik probeer alert op die kansen te zijn. Zo ook bij de Voedselbank. Ik wist dat ze daar met het idee speelden om Nutstuinen te gaan aanleggen. Daarom heb ik dat stuk land niet op de markt aangeboden, maar even vastgehouden tot de Voedselbank met het idee bij mij kwam. Vervolgens gingen we in gesprek en vijf maanden later was er een door beide partijen getekende

CENTRAAL OPVANGEN Ook in het grondbeheer waait een Frisse wind. “In Groot Holthuizen was een stuk braakliggend land dat de wijk ontsierde. De Stichting Belfjor meldde zich bij ons. Ze zochten grond voor hun paarden en om dagbesteding te kunnen bieden, maar konden niet de hoofdprijs voor grond betalen. Toen hebben we met ze meegedacht. Zij hebben uiteindelijk de grond voor een betaalbare huurprijs in beheer gekre gen maar daar stond tegenover dat ze de grond zelf van afval (puin, glas en dergelijke) hebben moeten ontdoen.” We hebben het over de toekomst. Er komt Vastgoedbeleid waarin de kom paspunten van de Frisse wind logischerwijs ook een plaats krijgen. Arno heeft nog een aandachtspunt voor 2015. “De factor tijd. Als meer initiatiefrijke burgers zich bij ons komen melden, moeten we wel echt het gesprek met ze aan kunnen gaan. Dat kost tijd. Hoe ga je daarmee om? Kunnen we alle mooie ideeën en initia tieven centraal opvangen? Door ambtenaren die precies weten wat er nodig is en wie een rol moeten heb ben? Dan boeken we misschien intern winst en komen burgers eerder op de goede plek terecht.”

DE PORTRETTEN VAN DE FRISSE WIND

“DENKEN VANUIT DE GEDACHTE VAN DE BURGER EN DOEN!”

windstoot zevenaar

DE FRISSE WIND WAAIT ANDERHALF JAAR DOOR ZEVENAAR. HET IS EEN BEWEGING DIE STEEDS GROTER GROEIT. MET ALLE WINDMAKERS, MOLENAARS EN KOPLOPERS KUNNEN WE EEN THEMANUMMER VAN WINDSTOOT VULLEN. TIENTALLEN MEDEWERKERS VAN DE GEMEENTE EN PARTNERORGANISATIES EN NOG EENS TIENTALLEN ACTIEVE, ONDERNEMENDE BURGERS GAAN VOOR EEN NIEUW SAMENSPEL EN EEN ANDERE WERKWIJZE, WAARBIJ DE BURGER MEER RUIMTE KRIJGT EN DE OVERHEID FACILITEERT. HIER SPREKEN TIEN VAN HEN HUN VERWACHTINGEN VOOR 2015 UIT. OOK LATEN ZE ZIEN WAT DE BURGER VAN HEN MAG VERWACHTEN!

Joke Koenen (1),

WERKGROEP BEWEEGTUIN VONDELLAAN We hopen dat de Beweegtuin voor jong en oud in goed overleg met buurtbewoners, deskundigen en de ambtenaren van de gemeente is gerealiseerd. Dat er SMART-afspraken liggen voor verder onderhoud. De raad mag van ons als wijkbewoners verwachten dat wij gemaakte afspraken nakomen en hierbij hun eigen verant woordelijkheid nemen. Hierbij hoort ook dat wij met de ambtenaren communiceren als er iets anders verloopt dan de verwachtingen waren.

1 2

4 6

Marlyn Lefevre (2),

BASTON WONEN EN LID PARTICIPATIERAAD ZEVENAAR Ik hoop dat dromen van burgers, ten aanzien van (gezamenlijke) initiatieven voor een fijne en prettige woonomgeving, geen dromen blijven, maar werkelijkheid worden! Verbinden, faciliteren, luisteren, samen, denken vanuit gedachte van burger en doen!

Hans Freriks (3),

GEMEENTE ZEVENAAR Eind 2015 hoop ik dat de Frisse Wind gemeengoed van handelen is geworden in de gehele ambtelijke organisatie. Ik lat de Frisse Wind in alle geledingen van de gemeentelijke organisatie waaien.

Maikel van der Beek (4),

GEMEENTE ZEVENAAR Ik hoop dat werken met de kompaspunten van de Frisse Wind een natuurlijke werkwijze is geworden voor de medewerkers van de gemeente Zevenaar. Ik ben een aanjager voor burgerinitiatieven.

Chantal van Londen (5),

GEMEENTE ZEVENAAR Ik hoop dat er een leuke bestemming is gevonden voor de Molen aan de Lentemorgen. Die staat al jaren leeg. De raad mag van mij verwachten dat ik constructief meedenk, verder kijk dan de regels en meer in de geest van regels ga handelen. Als regels initiatieven in de weg zitten, probeer ik het toch mogelijk te maken of burgers de weg te wijzen richting het mogelijk maken van hun idee.

Marlie Vennegoor (6),

DIRECTEUR/BESTUURDER CALEIDOZ Binnen de gemeente: waar nodig de gemeentelijke kaders loslaten of anders inzetten om de dynamiek binnen de gemeente en spelers te stimuleren en niet te vertragen. Binnen de ketenpartners: kortere lijnen en synergie doordat we elkaar opzoeken, elkaar versterken en stimuleren. Een proactieve partner, die de burger kent en goed weet te betrekken bij haar eigen handelen, maar daar waar nodig andere partners en organisaties inzet.

windstoot zevenaar

Eduard van Stuivenberg (7),

VOORZITTER WIJKTEAM GROOT HOLTHUIZEN Ik hoop dat eind 2015 de hele Frisse Wind bij iedereen leeft, bij professionals en burgers. Dat iedereen weet dat burgers samen met professionals tot grote dingen in staat zijn. De raad mag van ons verwachten dat we meedenken en vooral ook meedoen met datgene wat nodig is om bovenstaande wens te realiseren. Ik zal ook kritisch, maar realistisch zijn gedurende het hele transitieproces. Mijn visie als burger geven, maar wel zoveel mogelijk objectief blijven.

Julia Koeman (8),

GEMEENTE ZEVENAAR Energie op Frisse wind bij initiatiefnemers, partners en ambtenaren en grotere bekendheid van de Frisse wind in Zevenaar, zodat zoveel mogelijk initiatieven van inwoners gerealiseerd kunnen worden. ik blijf mijn collega's en partners inspireren en motiveren om aan de slag te gaan en te blijven met de Frisse wind.

Nicole Derksen (9),

GEMEENTE ZEVENAAR Acties, initiatieven, projecten, feesten waarbij bewoners samen met ambtenaren/professionals zijn opgetrokken, al dan niet geïnitieerd door de gemeente/professionals (als springplank/intermediair).Waaruit vervolgens weer eigen initiatieven van bewoners voor bewoners zijn ontstaan. Een grondhouding van naast de bewoner staan, als gelijk waardige partner in een open gesprek om te kunnen signa leren, om vervolgens duidelijk te zijn over wat (on)mogelijk is, nee te durven zeggen en mee te denken over alternatieven.

Theo Kuster (10),

WIJKCOÖRDINATIE/BUURTPREVENTIE ANGERLO Ik hoop dat de Frisse wind in 2015 voor zowel de gemeente als burgers dezelfde kant opwaait. Wij, als team, zullen ervoor staan, tussen burgers en gemeente. Ook zullen wij meedenken.

COLUMN RENÉ TURK,INITIATIEFNEMER DE BREULY

Als je in beweging komt, gebeuren er fantastische dingen!

ZOMAAR EEN OPROEP IN DE KRANT: VRIJWILLIGERS GEZOCHT VOOR ZWERFVUILACTIE! OP EEN REGENACHTIGE ZATERDAG OCHTEND GA IK MET EEN HANDJEVOL FANATIEKELINGEN OP PAD. IK VAL VAN DE ENE VERBAZING IN DE ANDERE.

Ik schrijf er een stuk over. Het haalt de voorpagina van Zevenaar Post. Leefklimaat Zevenaar benadert me hierop voor hun stichting. Ze kunnen wel wat vers bloed gebruiken. Tijdens een vergadering spreken we over de Breuly. Ik vraag me ineens af waarom Holle Bolle Gijs van de Efteling niet in heel Nederland staat. Ik zoek contact met de gemeente en ik kom als vanzelf in projectgroep De Breuly. Ik ontmoet ge dreven mensen van de hengelsportvereniging, Dorpsraad Ooy, de Sterrenwacht, Natuur -en Milieu Educatie en een sportinstructeur. De gemeente geeft ons alle vrijheid om onze ideeën te spuien. We plakken stapels post-its op witte borden en de kaart van de Breuly. De gemeente leidt het proces in goede banen en is vooral zeer sterk in het onder steunen bij het concreet maken van onze plannen. Ze heb ben duidelijk vaker met dit bijltje gehakt. We vergaderen iedere maand op het gemeentehuis. Iedere keer weer ga ik twintig centimeter groter naar huis dan toen ik binnenkwam. Woorden als ‘synergie’, ‘brainstormen’, ‘samenwerken’ en ‘flow’ komen in me op als ik eraan terugdenk. Ik word ge

vraagd de missie van de Breuly te schrijven voor de gebieds agenda. Ik presenteer de Holle Bolle Kikker in Sterrenwacht Borealis aan studenten, ondernemers en omwonenden van de plas. Twee dagen later bulder ik alle door de groep be dachte plannen in de microfoon van een knalgele Ameri kaanse schoolbus die door Zevenaar rijdt. De toehoorders zijn mensen uit de gemeenteraad en gemeenteambtenaren. Trots spreek ik over het planetenpad, de zonnewijzer, edu catieprogramma's, wandelpaden, vissteigers, toiletvoor zieningen, een nieuwe meidoornhaag en mijn bedankende prullenbak. Dat is wat er gebeurt als je in beweging komt, dan gebeuren er fantastische dingen! Ik ga ervan uit dat we deze positieve vibe met zijn allen vast kunnen en gaan houden. En ik spreek hierbij mijn wens uit voor 2015 dat we zoveel mogelijk van onze stappen gerealiseerd zullen heb ben, zodat jullie er allemaal van kunnen gaan genieten. Meer lezen over dit initiatief en andere zaken die René bezighouden: www.reneturk.nl

windstoot zevenaar

WETHOUDER STEF BIJL:

“ Voor 2015 hoop ik op een breder palet, vol nieuwe initiatieven”

VERVOLG VAN PAGINA 8 raadsreis aan. “Die busreis was voor mij zo belangrijk. Daar kreeg iedere passagier op het netvlies wat er nu eigenlijk ge beurt. Dat het gaat om kleinschalige initiatieven met grote gevolgen. Wat er kan ontstaan als burgers ruimte krijgen. Volgend jaar wil ik eigenlijk weer zo’n busreis, maar die mag dan de hele dag duren, omdat er nog veel meer initiatieven zijn gestart. En dan hoop ik dat het gesprek niet alleen gaat

over ‘hoeveel euro zoiets kost’, maar dat de output voelbaar en zichtbaar is.” Stef gaat nog een stapje verder. “Idealiter zou het zo moeten zijn dat de initiatieven normaal zijn ge worden, dat het ‘gewoon zo gaat’ tussen burgers, gemeente en partners. Voor 2015 hoop ik net als Saskia op een breder palet, vol nieuwe initiatieven. Dat zou mij duidelijk maken dat dingen hier intern echt anders aangevlogen worden.”

SUGGESTIES VOOR EEN VOLGENDE WINDSTOOT? OF KLAAR OM ERVARINGEN MET ANDEREN TE DELEN? SCHROOM NIET EN MAIL ONS: FRISSEWINDZEVENAAR@GMAIL.COM.