Read Me Vol.16

| January-February 2013

1

Read Me 16 Egazine

January-February 2013 ผลิตโดย: สำ�นักงานอุทยานการเรียนรู้

Content [เด่นในเล่ม]

P.08

P.12

P.16

P.24

P.36

P.46

สังกัดสำ�นักงานบริหารและพัฒนา องค์ความรู้ (องค์การมหาชน) เลขที่ 999/9 อาคารสำ�นักงาน เซ็นทรัลเวิลด์ ชั้น 17 ถนนพระราม 1 แขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน กรุงเทพฯ 10330 โทรศัพท์: 02 264 5963-5 โทรสาร: 02 264 5966 ที่ปรึกษา: ดร.ทัศนัย วงศ์พิเศษกุล รองผู้อำ�นวยการสำ�นักงานบริหารและ พัฒนาองค์ความรู้และผู้อำ�นวยการ สำ�นักงานอุทยานการเรียนรู้ หัวหน้าฝ่ายกิจกรรม: อัศรินทร์ นนทิหทัย บรรณาธิการบริหาร: วิภว์ บูรพาเดชะ บรรณาธิการ: ศศิกานต์ เอื้อวิทยาวุฒิกุล กองบรรณาธิการ: แพรวา มั่นพลศรี/ สรพงศ์ อ่อนแสงคุณ/ นลินี ฐิตะวรรณ/ ฉัตรณรงค์ เมืองวงษ์/ อมร จินดาทองดี/ ปริญญา ก้อนรัมย์/ จารุวรรณ ชื่นชูศรี/ ธิติ ปลีทอง/ วิชญ์พล พลพิทักษ์ชัย/ พุทธิพงศ์ อึงคะนึงเวช/ อนัญญา คูเอี่ยม/ วรพล ถาวรวรานนท์ กราฟิกดีไซน์เนอร์: เอกพันธ์ ครุมนต์ตรี ช่างภาพ: กัษมา เรืองงาม พิสูจน์อักษร: ฉัตรณรงค์ เมืองวงษ์/ แพรวา มั่นพลศรี/ นลินี ฐิตะวรรณ/ ปุณยวีร์ ธนสมบัติกุล ประสานงาน: ชญาภา โตสุทธิศักดิ์/ นวพร มาลาศรี/ สิริรัตน์ จันทศรี www.tkpark.or.th www.facebook.com/tkparkclub www.facebook.com/readmeegazine www.twitter.com/tkpark_TH

3

Editor’s Talk

4-45

เรื่องจากปก: ใครๆ ก็ต้องการ ‘ผู้ช่วย‘

46-47

My Space: Hidden Stuff ร้านที่บอกเล่าเรื่องราว

48-49

Review

50-51 What is This:

Font: Midnight Thai / TH Krub /In 2 See Dang

52-53

Outlet: ปล่อยของ

54

TK Voice: อยากเป็น ‘ผู้ช่วย’ ของใคร?

55

Activities Calendar: January 2013

| Read Me 16

Editor’s talk [บท บก.]

ในการทำ � งานกั บ น้ อ งๆ ที ม Read Me ผมมี ห น้ า ที่ เ ป็ น เหมื อ น ‘ผู้ ช่ ว ย’ ของน้ อ งๆ คอยให้ คำ � ปรึ ก ษาให้ ห นั ง สื อ เล่ ม นี้ อ อกมา ได้ดีที่สุดเท่าที่องค์ประกอบทุกอย่างจะอำ�นวย นะครับ การได้มาเป็น ‘ผู้ช่วย’ ให้กับน้องๆ นับเป็น ประสบการณ์ที่สนุกไม่น้อย นอกจากจะได้เห็น ความคิดมุมมองและได้คลุกคลีกับคนรุ่นใหม่ แล้ว ยังเป็นการท้าทายตัวเองว่าจะมีค�ำ แนะนำ� อะไรดี ๆ ให้ กั บ น้ อ งๆ ได้ สั ก แค่ ไ หนด้ ว ย และประสบการณ์นยี้ งั ทำ�ให้ผมเห็นความสำ�คัญ ของการเป็นผูช้ ว่ ย ว่าหลายๆ ครัง้ การช่วยเหลือ ก็ทำ�ให้เราได้รับอะไรกลับมาไม่น้อย หลายๆ ครั้งคำ�ว่า ‘ผู้ช่วย’ ก็เป็นแค่ตำ�แหน่ง เพราะคนที่เขาช่วยเหลือก็สามารถหันมาช่วย ‘ผู้ช่วย’ ได้อยู่เสมอ ผมเองก็ได้น้องๆ Read Me ช่ ว ยทั้ ง ทางตรงและทางอ้ อ มอยู่ เ หมื อ นกั น ที่เป็นการช่วยตรงๆ ก็คือน้องๆ บางคนตามไป ฝึ ก งานต่ อ กั บ นิ ต ยสาร happening ที่ ผ ม ดู แ ลอยู่ ซึ่ ง เป็ น การมาช่ ว ยงานผมเพื่ อ หา ประสบการณ์ ที่ ก ว้ า งไกลขึ้ น นั่ น เอง ส่ ว นที่ เป็ น การช่ ว ยอ้ อ มๆ คื อ หลายหนผมก็ ไ ด้ ความผ่อนคลายและได้กลับไปทบทวนการทำ� หน้ า ที่ สื่ อ ของตั ว เองจากการที่ ไ ด้ ม าประชุ ม กับน้องๆ เหมือนกัน จากประสบการณ์ที่ผมเล่ามาไม่กี่ย่อหน้านี้ ผ ม อ ย า ก ส รุ ป ว่ า ใ น ชี วิ ต ก า ร ทำ � ง า น นั้ น มั น เป็ น เรื่ อ งดี น ะครั บ ถ้ า เราจะมี ‘ผู้ ช่ ว ย’ เป็นของตัวเอง แล้วก็จะยิ่งเป็นเรื่องดีมากๆ เลยถ้ า เราได้ เ ป็ น ‘ผู้ ช่ ว ย’ ใครสั ก คนไปด้ ว ย ในเวลาเดียวกัน การได้ช่วยไปช่วยมาแบบนี้ มันทำ�ให้ชีวิต การทำ�งานของเรามีความเต็มอิ่มน่ะครับ

เป็ น ประจำ � ทุ ก วั น ที่ ฉั น ได้ ยิ น เสี ย งรถเข็ น ขู ด กั บ พื้ น ถนนเป็ น จั ง หวะๆ ตั้งแต่พระอาทิตย์ยังไม่ขึ้น ตามด้วยเสียงคนกวาดถนนและเสียงเทขยะ พวกเขาทำ�งานอย่างมืออาชีพ เพือ่ ช่วยกำ�จัดของทีท่ งิ้ ระเกะระกะบนท้องถนน ขจัดขยะหน้าบ้านแต่ละหลังให้เหลือแต่ถงั ขยะเปล่าๆ ในขณะทีห่ ลายคนกำ�ลัง นอนหลับ หรือบางคน (อย่างฉัน) ยังไม่ทันได้เข้านอนด้วยซ้ำ� แต่นอกจาก คนเก็บขยะ ฉันยังเห็นผู้คนจำ�นวนหนึ่งกำ�ลังออกจากบ้านไปทำ�มาหากิน กันแล้ว โลกนี้จึงเนืองแน่นไปด้วยอาชีพมากมาย ตั้งแต่นักการเมือง ทหาร ตำ�รวจ ทันตแพทย์ อาจารย์ พนักงานบริษัท ผู้กำ�กับ ช่างภาพ นักมายากล นักร้องในบาร์เล็กๆ ยันคนส่งของ... แต่ในอาชีพหลักๆ เหล่านี้ยังมีอีกอาชีพหนึ่งที่หลายคนอาจมองข้ามไป เพราะอาชีพที่กำ�ลังจะกล่าวถึงไม่มีผลงานของตนเองออกมาอย่างเด่นชัด แถมบางครั้งผลงานก็ไปประจักษ์ที่ผู้อื่น Read Me ฉบับนีจ้ งึ ขอนำ�เสนอบทบาท หน้าทีก่ ารทำ�งานของ ‘อาชีพผูช้ ว่ ย’ หรื อ อี ก ชื่ อ ที่ ฉั น ขออนุ ญ าตเรี ย กเอาเองว่ า ‘อาชี พ คุ ณ อำ � นวย’ คอยเอื้ อ อำ � นวยความสะดวก สบาย สนั บ สนุ น เกื้ อ กู ล ช่ ว ยเหลื อ ผู้บังคับบัญชาในด้านต่างๆ ให้ทำ�งานได้ง่ายและเร็วขึ้น ชีวิตของคุณอำ�นวยทำ�งานเหมือนเครื่องจักรรุ่นโบราณ ต้องสนับสนุน เกื้อกูลคนที่เดินนำ�หน้าทุกอย่าง บางครั้งทำ�งานเหมือนแบทแมนแต่ถูก เรียกว่าโรบิน พวกเขาคล้ายๆ จะเกิดมาเพื่อเป็นตัวประกอบและหมดโอกาส แสดงเป็นนักแสดงนำ� หากคุณกำ�ลังสงสัยอยูว่ า่ คุณอำ�นวยทำ�งานกันอย่างไร หรือหนักขนาดไหน ลองพลิกอ่านหน้าต่อไป

วิภว์ บูรพาเดชะ บรรณาธิการบริหาร

ศศิกานต์ เอื้อวิทยาวุฒิกุล บรรณาธิการ

| January-February 2013

3

Cover Story [เรื่องจากปก]

“จะให้คนดูมาจำ�ชื่อเรา มันก็ไม่ใช่ เพราะหนังมันมีเจ้าของอยู่ไม่กี่ค ก็ได้ ถ้าไม่มี แสดงว่ามันอร่อยในตัวมันเอง คนๆ นั้นต้องทำ�ต้มยำ� แต่เขาต้องการเพิ่มผงชูรสให้มันล้นมันเต็มก็ใส่ บางทีมันอาจจะไม “ทำ�ไมงานปราบปรามยาเสพติด ถึงต้องพึ่งแรงสุนัขเป็นส่วนใหญ - ร้อยตำ�รวจตรี ธนาศักดิ์ บุญพึ่ง // “เวลาเราเห็นเด็กเขางอกงา ความสุข ถามว่าไม่เกิดผล เราก็ไม่ทุกข์ เพราะการทำ�งานกับคนมัน ก็ไม่ได้อยากทำ�งานแบบนี้หรอก แต่แม่บอกว่าดี บอกให้ไปทำ�งาน ทำ�แล้วดี ตอนนั้นพี่ตุ๊กไม่อยากขัดใจแม่ ก็เลยลองเรียนลองฝึกท ทำ�แล้วรู้สึกดี รู้สึกได้บุญ” - เพชรไพลิน ชัยธนะ // “การเป็นผู้ช่ว ถ้าไม่มัวแต่เป็นผู้ช่วยอยู่ ส่วนตัวมองว่าถ้าฝันอยากเป็นช่างภาพจ จากการเป็นผู้ช่วยไม่อย่างนั้นมันจะจม” - ธนุรหัสช์ ธนพุทธพิทัก ถ้าเกิดว่านักแสดงหน้าแตกขึ้นมา ไม่ใช่แค่นักแสดงจะเสียหน้า แต ของเจ้านาย และรักษาทุกความลับของเจ้านาย ความซื่อสัตย์จึงส สิ่งเหล่านี้เรียกง่ายๆ ว่าจรรยาบรรณหน้าห้อง” - วรพรรณ จรจ ทีมไหนมีการพัฒนา เขาจะรู้ว่าการมองคุณค่าหรือผลงานของโค เป็นที่ตั้ง ถ้าผลงานดีแสดงว่าโค้ชคนนี้เก่ง บางทีมันอยู่ที่วิธีคิดขอ 4

| Read Me 16

คน” - เชิดพงษ์ เหล่ายนตร์ // “คอรัสก็คงจะเป็นผงชูรส ถ้าไม่มี �อร่อยโคตรเลย แต่ว่าบางทีคนอาจจะทำ�อร่อยมากอยู่แล้วก็ได้ ม่อร่อยเลย แต่ใส่ผงชูรสไปแล้วอร่อยก็ใส่” - ตฤณ ใบเงิน // ญ่ เพราะสุนัขมันไม่รับซองขาว รับเงินไม่ได้ ใครมียามันจับหมด” าม เห็นผู้ปกครองงอกงาม เห็นคุณครูเขางอกงาม เราก็มี นมีความหลากหลาย” - อาภาภัทร ไชยประสิทธิ์ // “ตอนแรก นกับหมอ ทำ�งานโรงพยาบาล มันดูมีเกียรติ ได้ช่วยคนอื่นด้วย ทำ�ดู แล้วพอทำ�ไปได้สักระยะก็รู้สึกชอบ เออ มันจริงอย่างที่แม่ว่า วยถือว่าเป็นอีกบันไดหนึ่งที่ทำ�ให้เขยิบไปเป็นช่างภาพได้ จริงๆ ต้องกำ�หนดเวลาตัวเอง จากนั้นค่อยขยับตัวเองออกมา กษ์ // “การที่เราเป็นผู้ช่วย เราต้องทำ�หน้าที่ให้ดีที่สุด เพราะ ต่เราก็เสียใจ” - อุมา ไพบูลย์พันธ์ // “หน้าห้องดูแลทุกย่างก้าว สำ�คัญมากที่หน้าห้องจะไม่เอาความลับแพร่งพรายออกไป จำ�รัส // “คนที่เป็นโค้ชด้วยกันหรือคนที่ดูฟุตบอลเป็นจะดูว่า ค้ชต้องมองที่ตรงนี้ บางคนกลับมองโดยเอาผลการแข่งขัน องคนมากกว่า” พล ชมชื่น // [ ใครๆ ก็ต้องการ ‘ผู้ช่วย’ ] | January-February 2013

5

เรื่อง/ภาพ: สรพงศ์ อ่องแสงคุณ

6

| Read Me 16

| January-February 2013

7

คอรัส เสียงเบื้องหลัง ส่วนเติมเต็ม ของบทเพลง ท่ามกลางเสียงบทเพลงขับขาน ไม่น่าแปลกใจที่ใครๆ ก็ต่างรู้ว่า เสียงกีต้าร์ กลองเบส และนักร้องนำ� เป็นส่วนประกอบเรียงร้อย ให้บทเพลงเกิดขึ้น หากทว่าเบื้องหลังระหว่างเพลง กลับมีนํ้าเสียง ที่ถูกหลงลืมและทอดสายตาข้ามไป เสียงที่คอยแผ่วเสริมเติมเต็ม อยู่เบื้องหลัง เสียงของพวกเขา ‘คอรัส’

เรื่อง: ปริญญา ก้อนรัมย์ ภาพ: กัษมา เรืองงาม

8

| Read Me 16

| January-February 2013

9

วันนี้เราจะพาไปรู้จักเบื้องลึกของน้ำ�เสียง ที่เป็น ‘ผู้ช่วย’ ของเหล่านักร้อง และคอยเติม เต็มบทเพลง คุณตฤณ ใบเงิน หรือ พี่ตฤณ คอรั ส สาวมากประสบการณ์ ที่ ค ร่ำ � หวอด อยู่ในวงการเพลงมาอย่างยาวนาน เธอเคย ร่ ว มงานกั บ ศิ ล ปิ น ดั ง ๆ มาแล้ ว มากมาย เช่น วงพอส, เจ เจตริน, ดา เอนโดรฟิน หรือ แม้กระทั่งศิลปินขั้วแม่เหล็กอย่าง พี่เบิร์ด ธงไชย นอกจากจะเป็นคอรัสให้กบั นักร้องดังๆ หลายคนแล้ว เธอเองยังจับสายงานด้านอืน่ ๆ ในวงการดนตรี โดยเป็ น ทั้ ง นั ก แต่ ง เพลง ทำ�งานสตูดิโอ และเป็นครูสอนเปียโนอีกด้วย แรกเริ่ ม เจอหน้ า เราไม่ ย อมให้ เ สี ย เวลา หลั ง จากทิ้ ง ตั ว นั่ ง บนเก้ า อี้ กั น เรี ย บร้ อ ย เราก็จดั แจงโยนคำ�ถามให้ พีต่ ฤณ อธิบายทันที คอรัสคืออะไร “ภาษาอังกฤษเขาจะเรียกว่า background vocal รองอยู่ข้างหลังเพื่อให้ สมบรูณ์ยิ่งขึ้น ทำ�ให้เสียงมีมิติมากขึ้น มีไลน์ ประสานทีส่ วยงาม เราไม่คดิ ว่าเราเป็นศิลปิน เราแค่ไปเสริมให้งานมันสมบูรณ์เท่านั้นเอง เราไม่ ไ ด้ มี เ พลงของเรา เราเป็ น เพี ย งคน ทำ�งานศิลปะ และนั่นคือหน้าที่ของเรา” พี่ตฤณ พูดถึงคอรัสสมัยนี้เรื่องบทบาท การทำ�งาน “คนทีร่ อ้ งคอรัสสมัยใหม่พยายาม ทำ�ตัวเด่นกว่าศิลปิน โดยการแสดงบทบาท การทำ�งานคอรัสของเรามันเป็นการยืนอยู่ ในมุ ม มื ด ไม่ มี ใ ครรู้ ว่ า เราเป็ น ใคร บางคน พยายามจะร้องทุกคำ� ตั้งแต่คำ�แรกยันคำ�

สุดท้ายของเพลง พีร่ สู้ กึ ว่ามันไม่ใช่ ผิดหน้าที่ เราควรจะเสริมให้มนั เยอะขึน้ แต่ไม่เฝือ คอรัส ที่ ดี ต้ อ งไม่ เ ด่ น ไม่ ทำ � ตั ว เที ย บเท่ า ศิ ล ปิ น งานของเราแค่เสริมศิลปิน” พีต่ ฤณเริม่ พูดถึง ลั ก ษณะที่ ดี ข องคอรั ส เราเลยขอให้ เ ธอ ขยายความต่ อ อี ก หน่ อ ย “คอรั ส ที่ ดี ต้ อ ง ยืดหยุ่น เราต้องปรับตัวให้ได้ เขาสั่งอะไรมา เราก็ ต้ อ งทำ � เราไม่ มี สิ ท ธิ เ ถี ย ง คนที่ เ ป็ น เจ้าของเพลงจะเป็นคนบอกว่าเขาอยากได้ แบบไหน เพราะฉะนั้ น ต้ อ งรู้ จั ก ที่ จ ะปรั บ เปลี่ยนตัวเองให้เข้ากับทุกคน” เราลองให้เธอเปรียบเทียบอาชีพของเธอ กับสิง่ ของสักชิน้ เธอกล่าวกับเรา “คอรัสก็คง จะเป็นผงชูรส ถ้าไม่มีก็ได้ ถ้าไม่มีแสดงว่า มันอร่อยในตัวมันเอง คนๆ นั้นต้องทำ�ต้มยำ� อร่อยโคตรเลย แต่ว่าบางทีอาจจะทำ�อร่อย มากอยูแ่ ล้วก็ได้ แต่เขาต้องการเพิม่ ผงชูรสให้ มันล้นมันเต็มก็ใส่ บางทีมันอาจจะไม่อร่อย เลย แต่ถ้าใส่ผงชูรสไปแล้วอร่อยก็ใส่” “บางที ก ารร้ อ งกั บ ศิ ล ปิ น ที่ มี เ สี ย งร้ อ ง ที่เร้นจ์ หรือช่องเสียงของเรากับนักร้องไม่ ตรงกัน เสียงสูงไปสำ�หรับเราทำ�ให้ลำ�บากใน การร้อง ลงต่�ำ ก็ต�่ำ ไปอีก สูงก็สงู ไป ถ้าเราเจอ นักร้องเสียงสูงมากๆ แค่เราร้องได้เท่าเขา ก็เก่งแล้ว นีเ่ รายังต้องไปร้องอยูข่ า้ งบนเขาอีก เราจะไม่ร้องทับเค้า สมมติเค้าร้องโน้ตตัวมี เราก็จะร้องไม่โดก็ซอล” เธอเล่าถึงความยาก ของงานจากประสบการณ์

10

| Read Me 16

คอรัสก็คงจะเป็น ผงชูรส ถ้าไม่มีก็ได้ ถ้าไม่มีแสดงว่า มันอร่อยในตัว มันเอง คนๆ นั้น ต้องทำ�ต้มยำ�อร่อย โคตรเลย แต่ว่า บางทีอาจจะทำ� อร่อยมากอยู่แล้ว ก็ได้ แต่เขาต้องการ เพิ่มผงชูรส ให้มันล้นมันเต็ม ก็ใส่ บางทีมันอาจจะ ไม่อร่อยเลย แต่ใส่ ผงชูรสไปแล้ว อร่อยก็ใส่

เมื่อถามถึงสิ่งที่ได้รับจากการเป็นคอรัส เธอตอบทั น ที ว่ า “การทำ � งานกั บ ศิ ล ปิ น แต่ ล ะคน เขาจะช่ ว ยให้ เ ราโตขึ้ น โตในแง่ ลักษณะของการทำ�งาน อย่าง พีเ่ บิรด์ ทำ�ให้พี่ เห็นถึงความรับผิดชอบ เรานับถือวินยั ของเขา เขามีวนิ ยั ไม่เคยมาสาย เขามารอ เขากินอะไร ก็ได้ เขาทำ�ได้ทุกอย่าง เขาทำ�ให้เรารู้สึกว่า เราอยากทำ�เพื่อเขา” เราขออนุญาตถามเธอถึงเรือ่ งรายได้ของ อาชีพนี้ “แล้วแต่งาน อย่างคอนเสิรต์ พีเ่ บิรด์ รอบหนึง่ ก็ได้หมืน่ ห้า คอนเสิรต์ พีเ่ บิรด์ มียสี่ บิ รอบอยู่ได้ไหมล่ะ” แต่เธอบอกว่าก็มีบางช่วง ที่ ง านน้ อ ย “มี ข าดเหมื อ นกั น ช่ ว งก่ อ น จะปลายปี คอนเสิร์ตจะน้อย ถ้าไม่ใช่แบบ พี่เบิร์ด เต็มที่แค่สาม ต้องดังมากๆ อย่าง ดา เอ็นโดฟินไม่ก็ บอดีแ้ ลม แต่เต็มทีก่ แ็ ค่สาม” สุดท้ายเธอยกตัวอย่างคนรู้จักที่ทำ�เอาเรา ห ม ด สงสั ย ถึ ง สถานภ าพของอาชี พ นี้ เลยทีเดียว “พี่รู้จักคนหนึ่งนะ เค้าเป็นผู้หญิง ตัวคนเดียว ผ่อนคอนโดเดือนละสามหมื่น ผ่อนรถทุกเดือนๆ ละแปดพัน กินใช้ทุกวัน ถ้ารับงานเยอะๆพอค่ะ อยู่ได้เนียนๆ” เราถามถึ ง วิ ธี ก ารจะก้ า วมาเป็ น คอรั ส ควรทำ�ยังไง “เรียนดนตรีค่ะ เพื่อที่จะได้รู้ ทฤษฎีดนตรี ทฤษฎีฮาร์โมนี่ มันจำ�เป็นมาก สำ�หรับคอรัส นักร้องไปเรียนร้องเพลงไม่ตอ้ ง รู้ โ น้ ต ซั ก ตั ว เลยก็ ไ ด้ อ ย่ า งเช่ น พุ่ ม พวง ดวงจันทร์ แต่คอรัสไม่ใช่ คอรัสต้องรู้โน้ต รู้ทฤษฎีฮาร์โมนี่ในการใส่เสียงประสาน” ระหว่ า งพู ด คุ ย กั น อย่ า งออกรสชาติ บทสนทนาของเราก็พาดไปถึงเรื่องวงการ ดนตรีที่เปลี่ยนแปลงไป “คนสมัยก่อนตั้งใจ ทำ � งานกั น มากกว่ า นี้ พี่ มี ค วามรู้ สึ ก ว่ า เขา ไม่ ไ ด้ ทำ � เพื่ อ รี บ ๆ ให้ มั น ออกมาแล้ ว ก็ ข าย เพือ่ จะเอายอด เขาตัง้ ใจทำ�เพลง ทุกอย่างมัน เกีย่ วกับธุรกิจ แต่กอ่ นศิลปินหนึง่ คนมีอลั บัม้ หนึ่งปีต่อหนึ่งอัลบั้ม เดี๋ยวนี้สอง เข้าห้องอัด กันเดือนเดียว ดีไม่ดีไม่ถึงเดือน ทุกอย่างรีบ ไม่รจู้ ะรีบกันไปไหน” แต่งานของคอรัสก็ไม่ได้ เปลี่ ย นไปเท่ า ไหร่ เธอบอก “งานคอรั ส ก็ เหมื อ นเดิ ม ไม่ ค่ อ ยมี ใ ครมาแตะต้ อ งเรา อย่างสมัยก่อนพี่อาจจะไม่เคยร้องเพลงของ ศิลปินอย่าง กอล์ฟ ไมค์ หรือ บี้ เดอะสตาร์ แต่ เ ราก็ ต้ อ งไปกั บ มั น ให้ ไ ด้ บอกแล้ ว ว่ า เราต้องยืดหยุ่น พร้อมที่ปรับตัวตาม”

เราขอให้ เ ธอพู ด ถึ ง แง่ มุ ม ของคอรั ส ที่อยากให้คนอื่นรับรู้ “คนส่วนมากไม่รู้ว่า คอรัสคืออะไร มีทำ�ไม เขามักจะนึกว่าผู้หญิง สามคนที่ อ ยู่ ใ นรายการชิ ง ร้ อ ยชิ ง ล้ า น แล้วร้อง จริงหรือปล๊าวว... ว่านัน่ นะคือคอรัส แกอย่ามาทำ�อาชีพฉันเสียได้ไหม นั่นไม่ใช่ คอรัส แกอย่าไปเรียกว่าคอรัสได้ไหม เราไม่ใช่ ตุ๊กตาที่มายืนแล้วโยกเพื่อให้ทุกอย่างดูครบ บนเวที เรามาทำ�งานให้เพลงมันเต็ม เราไม่ได้ มายืนให้ภาพมันเต็ม นั่นคือหน้าที่ของเรา” สุดท้ายเราก็อดทีจ่ ะถามไม่ได้ถงึ ความรูส้ กึ ของคอรัส ที่ได้แต่อยู่ข้างหลังศิลปิน “พี่รัก

| January-February 2013

ในงานนี้ ไม่ได้อยากดัง ไม่ได้อยากใช้ชีวิตยาก ความดังมันสร้างโอกาสและความง่ายให้ชวี ติ แต่มันก็แค่นั้นเอง แต่ถ้าถามว่าอยากเป็น เพราะดั ง ไหม ไม่ เ ลย เพื่ อ นพี่ อ ย่ า ง คิ ง เดอะว๊อยท์ มีคนถามพี่ว่าทำ�ไมไม่ไปแบบนั้น พีไ่ ม่ได้อยากให้คนรูจ้ กั พี่ ไม่ได้อยากให้คนรูจ้ กั ว่ า ฉั น เป็ น คอรั ส ให้ ค นนี้ ไม่ ต้ อ งมารู้ ว่ า ฉั น เป็นใคร” น้ำ� เสีย งสุดท้ายของเธอที่ก ล่าว กับเราจบลง ทั้งหมดนี้คือเบื้องลึกที่สะท้อน ออกมา ของผู้อยู่เบื้องหลังความสำ�เร็จของ นักร้องอย่าง ‘คอรัส’

11

ความจริง ความฝัน ของผู้ช่วยช่างภาพ “ผมขอฝึกงานเป็นผู้ช่วยช่างภาพได้ไหม เงินไม่เอาก็ได้ คือตอนนั้น เราอยากเห็นความเป็นจริงว่า ช่างภาพเขาทำ�งานกันอย่างไร” นั่นเป็นจุดเริ่มต้นของ ธนุรหัสช์ ธนพุทธพิทักษ์ หรือ เติ้ล ผู้ชายที่ส่ง ตัวเองเรียนจบด้วยภาพถ่าย และฝันอยากเป็นช่างภาพแฟชั่น ปัจจุบันเขาเป็นผู้ช่วยช่างภาพชื่อดังอย่าง จอร์จ ธาดา วาริช

12

| Read Me 16

เรื่อง: ศศิกานต์ เอื้อวิทยาวุฒิกุล ภาพ: กัษมา เรืองงาม

| January-February 2013

13

‘ผู้ ช่ ว ยช่ า งภาพ’ อาจเป็ น ตำ � แหน่ ง ของคนทีใ่ ฝ่ฝนั อยากเป็นช่างภาพ ซึง่ รูจ้ กั กันดี อยู่แล้ว แต่บางคนอาจยังงงๆ ว่าขอบเขต ที่ชัดเจนในการทำ�งานตำ�แหน่งนี้มีอะไรบ้าง ธนุรหัสช์ เล่าให้เราฟังว่า “สมัยฝึกงาน แรกๆ ได้จดั ไฟ ได้ถา่ ยภาพ ได้เห็นเวลาทีมงาน ออกกองกั น ว่ า เป็ น อย่ า งไร และต้ อ งแบก ทุกอย่างที่สามารถขนได้ แต่มีสิ่งหนึ่งที่รู้สึก ภูมิใจมากและคิดว่ามีเงินก็ซื้อไม่ได้ คือการได้ ลงเครดิ ต ในหั ว ภาพหรื อ ท้ า ยภาพ แต่ พ อ ฝึ ก งานมาได้ สั ก พั ก หนั ง สื อ ที่ ฝึ ก มี แ นวโน้ ม จะปิดตัว พี่ที่รู้จักเลยชวนให้ไปฝึกงานกับ พีจ่ อร์จตอนนัน้ เขาเพิง่ กลับมาจากเมืองนอก ค่อนข้างมีชื่อเสียง เราเลยรู้สึกว่าต้องคว้า โอกาสไว้ แต่พี่จอร์จมีผู้ช่วยอยู่แล้ว พอทำ� มาได้สกั พักพีค่ นนัน้ เขาก็มแี ผนจะออกไปเป็น ช่างภาพ พีจ่ อร์จก็เลยถามว่าคุณจะทำ�ประจำ� กับผมไหม เราก็ตอบตกลง”

ลั ก ษณะงานผู้ ช่ ว ยช่ า งภาพสำ � หรั บ ธนุ ร หั ส ช์ ค่ อ นข้ า งไม่ มี ข อบเขตแน่ ชั ด เนือ่ งจากปัจจุบนั เขาเป็นผูช้ ว่ ยส่วนตัว จอร์จ ธาดา วาริช จากตอนแรกดูแค่เรื่องอุปกรณ์ ทีช่ า่ งภาพต้องใช้ในงานนัน้ ๆ เช่น กล้อง เลนส์ หรื อ ต้ อ งใช้ ฟิ ล์ ม จำ � นวนเท่ า ไร ล้ า งฟิ ล์ ม อัดภาพ ส่งให้ลูกค้า แต่ปัจจุบันต้องจัดการ เรื่องตารางงานด้วย “บางทีก็ต้องเอารถพี่จอร์จไปซ่อมด้วย (หั ว เราะ) คื อ ช่ ว ยทุ ก อย่ า งเท่ า ที่ ช่ ว ยได้ คอยแก้ปญ ั หาทีเ่ ข้ามาแต่ละวัน เช่น ก่อนออก กองฟ้ า โปร่ ง แต่ พ อไปถึ ง ที่ ห มายฝนตก เราก็ ต้ อ งคิดแล้ว ว่าจะเตรีย มพร้อ มในการ ป ก ป้ อ ง อุ ป ก ร ณ์ แ ล ะ ที ม ง า น อ ย่ า ง ไ ร และที่สำ�คัญงานผู้ช่วยช่างภาพเป็นอะไรที่ รู้เวลาเริ่ม แต่ไม่รู้เวลาเลิก” “ผูช้ ว่ ยทีด่ คี วรรูเ้ กีย่ วกับงานทีต่ วั เองทำ�ให้ เยอะที่สุด พยายามเตรียมความพร้อมให้ได้

14

| Read Me 16

มากทีส่ ดุ อย่าประมาท อย่างน้อยเพือ่ ปกป้อง ตั ว เองและไม่ ส ร้ า งปั ญ หาให้ กั บ กองถ่ า ย แต่ ถ้ า เจอปั ญ หาก็ ต้ อ งแก้ ไ ขสถานการณ์ เฉพาะหน้ า ให้ ไ ด้ รู้ จั ก ดั ด แปลงอุ ป กรณ์ ทำ�ทุกอย่างให้ใช้ได้ก่อนถึงตัวช่างภาพ” ส่วนเรื่องจำ�นวนผู้ช่วยขึ้นอยู่กับลักษณะ งานแต่ ล ะชิ้ น ยิ่ ง ปั จ จุ บั น พอเป็ น โลก ดิจิตอล จะมีตำ�แหน่งโอเปอร์เรต (Operate) เ พิ่ ม ขึ้ น ม า เ พื่ อ ดู แ ล เ รื่ อ ง โ ป ร แ ก ร ม คอมพิ ว เตอร์ ที่ จ ะใช้ ใ นการลิ ง ค์ อุ ป กรณ์ ถ่ายภาพ หรืออาจต้องใช้คนเยอะขึ้นในการ แบกหามอุปกรณ์ไฟต่างๆ เพราะของแต่ละ อย่างค่อนข้างมีน้ำ�หนัก งานผู้ ช่ ว ยช่ า งภาพเป็ น งานที่ ใ ช้ ค วาม ละเอี ย ดอ่ อ นและความรอบคอบเป็ น อย่างมาก ต้องเป็นหูเป็นตาแทนช่างภาพได้ เรียกว่าต้องทำ�ทุกอย่างยกเว้นกดชัตเตอร์ (ตอนถ่ายจริง) ซึ่งผู้ชายตรงหน้าที่เรากำ�ลัง พูดคุยด้วยนัน้ เขาทำ�งานแบบนีม้ าเกือบ 8 ปี “ถ้ า ถามว่ า ตั้ ง แต่ เ ป็ น ผู้ ช่ ว ยมามี อ ะไร ประทับใจทีส่ ดุ ตอบยากมาก แต่เรามองแบบนี้ ดีกว่า การเป็นผู้ช่วยช่างภาพพี่จอร์จหรือ ไม่ ว่ า จะเป็ น ผู้ ช่ ว ยใครก็ ต ามเป็ น โอกาสที่ ดี ทำ�ให้เราได้เห็นอะไรหลายๆ อย่าง ที่บางคน อาจไม่มโี อกาสได้เห็นด้วยซ้�ำ อย่างเราเคยคิด ว่าชีวติ นีค้ งไม่ได้ไปต่างประเทศก็ได้ไป หรือถ้า

ถามว่ามีปญ ั ญานอนโรงแรมห้าดาวของภูเก็ต ไหม ไม่มีปัญญา แต่การเป็นผู้ช่วยช่างภาพ ทำ�ให้เราได้ไปนอนอยู่ในห้องนั้น” ส่ ว นเรื่ อ งปั ญ หาทะเลาะเบาะแว้ ง กั บ ช่างภาพ ธนุรหัสช์ ยอมรับว่า “ต้องมีบ้าง อยู่แล้ว เป็นไปไม่ได้ที่คนเราจะทำ�ได้ถูกใจกัน ทุกอย่าง แต่เราก็ตอ้ งย้อนกลับมาถามตัวเอง ด้วยว่าเหตุการณ์นั้นเกิดจากอะไร เพราะเรา เตรียมอุปกรณ์ไม่พร้อมหรือถ้าเตรียมพร้อม ครบทุกอย่างแล้วก็สามารถเกิดปัญหาได้อยูด่ ี ผมเรียกว่า วันงานเข้า แล้วเวลางานเข้ามัน ก็จะเข้าอยู่ทั้งวันนั่นแหละ เช่น กดชัตเตอร์ แล้ ว ไม่ ลิ ง ก์ กั บ คอม แฟลชไม่ ติ ด ฝนตก คอมฯรวน กล้ อ งค้ า ง ซึ่ ง อยู่ ที่ เ ราว่ า จะ รับผิดชอบในชั่วโมงงานได้มากแค่ไหน” หลายคนเริ่ ม ต้ น จากการเป็ น ผู้ ช่ ว ย ช่างภาพ เพือ่ เดินเข้าสูถ่ นนช่างภาพ เขาก็เช่น เดียวกัน แต่การได้ทำ�งานกับ ช่างภาพชื่อดัง ทำ�ให้เขายอมรับว่าตัวเองไม่สามารถเป็นไปได้ “ตอนนั้ น รู ป ถ่ า ยยั ง เป็ น โพลารอยด์ แล้วคนที่เห็นเฟรมแรกในหัวพี่จอร์จคือเรา พอเห็นปุ๊บ รู้สึกว่าเราคิดไม่ถึง ทั้งๆ ที่อยู่ใน สถานที่เดียวกัน ยืนตรงจุดเดียวกัน นั่นเป็น จุ ด เปลี่ ย นที่ เ รายอมรั บ ตั ว เองว่ า เออว่ ะ เราเป็นได้จริงหรือเปล่า แต่เรายังคงชอบ ถ่ายรูปอยู่ดี เพราะยังมีช่างภาพอีกหลาย แขนงให้เราได้ท�ำ ซึง่ ไม่ใช่อาจไม่ใช่ภาพแฟชัน่ แต่ ก็ ดี ใ จมากที่ ไ ด้ เ ป็ น ผู้ ช่ ว ยพี่ จ อร์ จ เพราะ ทำ�ให้ได้รู้จักคนเก่งๆ ในวงการ ได้เห็นว่าเขา ทำ � งานอย่ า งไร ได้ รู้ จั ก ตลาดในวงการนี้ ซึ่ ง การเป็ น ผู้ ช่ ว ยถื อ ว่ า เป็ น อี ก บั น ไดหนึ่ ง ที่ทำ�ให้เขยิบไปเป็นช่างภาพได้ ถ้าไม่มัวแต่ เป็นผู้ช่วยอยู่ ส่วนตัวมองว่าถ้าฝันอยากเป็น ช่ า งภาพจริ ง ๆ ต้ อ งกำ � หนดเวลาตั ว เอง จากนั้นค่อยขยับตัวเองออกมาจากการเป็น ผู้ช่วย ไม่อย่างนั้นมันจะจม” ก่อนที่ผู้ชายตรงหน้าต้องกลับไปสวมชุด ผู้ช่วยช่างภาพเหมือนเดิม เขาบอกกับเราว่า “มี คำ � หนึ่ ง ที่ เ คยได้ ยิ น จากปากพี่ จ อร์ จ และจำ�ได้ขึ้นใจมาตลอด คือ คนเรามีโอกาส อยู่ 2 อย่าง โอกาสที่เข้ามาหาเรา กับเราเดิน เข้าไปหามัน”

| January-February 2013

การเป็นผู้ช่วย ถือว่าเป็นอีกบันได หนึ่งที่ทำ�ให้ เขยิบไปเป็น ช่างภาพได้ ถ้าไม่มัวแต่เป็น ผู้ช่วยอยู่ ส่วนตัวมองว่า ถ้าฝันอยากเป็น ช่างภาพจริงๆ ต้องกำ�หนดเวลา ตัวเอง จากนั้น ค่อยขยับตัวเอง ออกมาจาก การเป็นผู้ช่วย ไม่อย่างนั้น มันจะจม

15

เรื่อง: นลินี ฐิตะวรรณ ภ าพ: กัษมา เรืองงาม

16

| Read Me 16

ผู้ช่วยโรงเรียนวิชาชีวิต ผู้(ช่วย)เพาะเมล็ดพันธุ์ วิถีพุทธให้เติบโต “พอดีมีพี่ที่รู้จักกันเขาแนะนำ�ให้มาลองทำ�โรงเรียนดูไหม ตอนนั้นก็บอกว่าเราไม่มีประสบการณ์ทางการศึกษาเลยนะ แต่ก็จะลองดู คงมีบุญมีกรรมแต่ก่อนมา มาสมัครเขาก็รับ ก็ทำ�ตั้งแต่ตอนนั้น ทำ�นู่นทำ�นี่ ทำ�ไปเรื่อยๆ เปลี่ยนงานอะไรก็อยู่ในนี้ ทำ�หลายอย่าง จนมาถึงตอนนี้ก็คือทำ�ผู้ช่วยผู้อำ�นวยการ“

| January-February 2013

17

อาภาภัทร ไชยประสิทธิ์ หรือ ครูแหม่ม ของเด็กๆ เล่าให้ฟงั ถึงทีม่ าของการมาทำ�งาน ที่โรงเรียนทอสี โรงเรียนที่มีจุดยืนชัดเจนว่า เป็ น โรงเรี ย นพุ ท ธปั ญ ญา หรื อ โรงเรี ย น วิ ถี พุ ท ธที่ ไ ม่ ไ ด้ มุ่ ง สอนแต่ เ นื้ อ หาทางด้ า น วิชาการเท่านั้น หากคุณธรรม และจริยธรรม อันดีงาม ยังเป็นสิ่งที่โรงเรียนแห่งนี้ปลูกฝัง ให้งอกงามในหัวใจเด็กๆ ทุกคน กว่าจะมาถึงตำ�แหน่งผู้ช่วยผู้อำ�นวยการ ครูแหม่มผ่านการทำ�งานเพื่อพัฒนาคุณภาพ ชีวิตเด็กๆ ในโรงเรียนทอสีอย่างหลากหลาย ไม่ ว่ า จะเป็ น การประสานงานให้ โ รงเรี ย น จนสามารถเปิดการเรียนการสอนในระดับชัน้ ประถมศึ ก ษาได้ ร่ า งหลั ก สู ต รการสอน การเปิดรับสมัครครู เรียนรู้งานทุกงานใน โรงเรียนทอสี หรือแม้กระทั่งการกำ�กับดูแล วิชาชีวิตของนักเรียนทอสี ก็เป็นหน้าที่ของ ครูแหม่ม “ตัวตำ�แหน่งผู้ช่วยจริงๆ แล้ว ตำ�แหน่งที่ เป็ น ทางการคื อ รองผู้ อำ � นวยการ แต่ ว่ า ครูแหม่มไม่มีวุฒิทางการบริหารการศึกษา เลยใช้ตำ�แหน่งทางการไม่ได้ ต้องเลี่ยงมาใช้ ว่าเป็นผู้ช่วยผู้อำ�นวยการ แต่ก็ไม่ได้ต่างกัน หรอก คื อ ทำ � งานเป็ น ผู้ ช่ ว ยทุ ก อย่ า ง หัวใจของการทำ�โรงเรียนก็คือเด็กและเรื่อง ของประสิทธิภาพ เพราะฉะนัน้ งานหลักๆ ทีเ่ รา ต้ อ งช่ ว ยนอกเหนื อ จากนั้ น ก็ คื อ เรื่ อ งการ ทำ � ก า ร ศึ ก ษ า กั บ เ ด็ ก ง า น ห ลั ก สู ต ร งานพัฒนาวิชาชีวติ ของเด็ก ดูวชิ าพัฒนาชีวติ ของครู ถ้ า เราเอาเด็ ก เป็ น เป้ า หมายใหญ่ ทีจ่ ะทำ�การศึกษา ก็ตอ้ งผ่านทางครู เพราะครู เป็นคนที่จะลงไปคลุกคลีกับเด็ก เอานโยบาย ลงไปปฏิบัติ เพื่อให้ไปถึงเด็ก เราก็ต้องทำ�ให้ เป้าหมายที่ทางผู้อำ�นวยการกำ�หนดไว้ให้มัน เกิดเป็นรูปธรรมขึ้นมาให้ได้ ด้วยการส่งต่อ ไปให้คนที่เขาจะทำ�มันให้เป็นรูปธรรมให้เรา ได้อีกทีหนึ่ง” ไม่ปล่อยให้สงสัยนาน ครูแหม่มก็รีบเล่า ให้ฟังถึงวิชาชีวิตทันที “วิชาชีวิตก็คือวิชาที่ จะทำ�ให้ชีวิตของเราดำ�เนินไปได้อย่างดีงาม แล้วก็สมบูรณ์ขึ้นเรื่อยๆ ไม่ว่าจะเป็นวิชาที่ มั น เกี่ ย วข้ อ งกั บ คุ ณ ธรรมของตั ว เรา วิ ช า อดทน วิชาพากเพียร วิชามุ่งมั่น วิชามีน้ำ�ใจ ศีลต่างๆ คือวิชาชีวติ ทีเ่ ด็กต้องเรียนรูว้ า่ จะอยู่ บนโลกนี้ได้อย่างมีความสุข ในขณะเดียวกัน

ก็อยู่อย่างที่เขาได้เรียนรู้แล้วพัฒนาตนเอง ด้ ว ย ไม่ ใ ช่ ว่ า อยู่ ไ ปตามกระแสไปเรื่ อ ย เพราะฉะนั้นวิชาชีวิตมันจะเป็นภูมิ หรือเป็น ตัวหลักที่จะทำ�ให้เด็กเข้าใจชีวิตตัวเอง เข้าใจ คนอื่ น เข้ า ใจสั ง คม แล้ ว ก็ รู้ ว่ า ตั ว เองควร จะยืนอยูต่ รงไหน ด้วยวิธไี หน แบบไม่เดือดร้อน ตัวเอง ไม่เดือดร้อนคนอื่น แล้วพัฒนาตัวเอง ไปได้ด้วย” ยิ่ ง เป็ น การทำ � โรงเรี ย นวิ ถี พุ ท ธที่ เ ป็ น นามธรรม ให้แปรผลมาเป็นเด็กๆ ทีม่ คี ณ ุ ภาพ อย่างเป็นรูปธรรม ก็ยงิ่ เป็นความท้าทายหนึง่ ที่ทำ�ให้ครูแหม่มสนุกกับการทำ�งาน “ความท้ า ทายคื อ ตอนที่ เ ราต้ อ งแปลง ค ว า ม เ ป็ น น า ม ธ ร ร ม ใ ห้ เ ป็ น รู ป ธ ร ร ม แล้ ว ออกมาได้ จ ริ ง ๆ แล้ ว เราไม่ ไ ด้ ห วั ง ผล เพราะการทำ � งานกั บ คนมั น ทำ � งานยาก การทำ � โรงเรี ย นคื อ การทำ � งานกั บ คนไม่ ใ ช่ ทำ � งานกั บ เครื่ อ งที่ เ รากำ � หนดได้ ไม่ ใ ช่ สิ่ ง ของที่ เ ราปั้ น ได้ ว่ า จะออกมาเป็ น ยั ง ไง แต่คนนี่ เหตุปัจจัยมันเยอะ หมายถึงที่มา

18

| Read Me 16

อย่ า งครู แ หม่ ม บอกว่ า โรงเรี ย นวิ ถี พุ ท ธ อยากให้ ที่ สุ ด แล้ ว เด็ ก สามารถที่ จ ะรั ก ษา ศี ล ห้ า แล้ ว จะทำ � อย่ า งไรล่ ะ ก็ ต้ อ งมา ป ร ะ ส า น ง า น กั บ ค รู ซึ่ ง ค รู แ ต่ ล ะ ค น ไม่ เ หมื อ นกั น ไปสอนเด็ ก ไม่ เ หมื อ นกั น เด็กกลับบ้านไปเจอพ่อแม่ ก็ไม่เหมือนกัน ผลก็ อ อกมาคนละแบบ เราหวั ง รู ป ธรรม ขนาดนั้ น ไม่ ไ ด้ แต่ เ ราหวั ง แค่ ว่ า มั น เกิ ด กระบวนการที่กำ�ลังขับเคลื่อน แค่นี้ก็รู้สึกว่า โอเคแล้ ว เวลาเราเห็ น เด็ ก เขางอกงาม เห็ น ผู้ ป กครองงอกงาม เห็ น คุ ณ ครู เ ขา งอกงาม เราก็มีความสุข ถามว่าไม่เกิดผล เราก็ไม่ทุกข์ เพราะการทำ�งานกับคนมันมี ความหลากหลาย” ครูแหม่มเล่าว่า ประเด็นการนับถือศาสนา ที่ แ ตกต่ า งไม่ ใ ช่ อุ ป สรรคของการมาเรี ย น ที่ โ รงเรี ย นทอสี เพราะตั้ง แต่กระบวนการ รั บ นั ก เรี ย นเข้ า ต้ อ งผ่ า นการคั ด กรอง การทำ�ความเข้าใจทั้งตัวเด็กและผู้ปกครอง เป็ น อย่ า งดี โดยครู แ หม่ ม จะชี้ ใ ห้ เ ห็ น ชั ด ถึงแนวทางปฏิบัติ การเรียนการสอนของ โรงเรียน ในเบื้องต้นก่อน “เรารู้สึกว่าทำ�ไมโรงเรียนพุทธจะอยู่ใน ประเทศพุทธไม่ได้อย่างภาคภูมิ ทำ�ไมโรงเรียน สุเหร่า โรงเรียนคริสต์ยงั อยูไ่ ด้ แต่พอโรงเรียน พุทธปัญญา ดูมนั อุย๊ ปัญหาเยอะมาก มีเด็ก ศาสนาอื่นมาอยู่ไหม จะอยู่ได้ไหม เราเลยตั้ง

เวลาเราเห็นเด็กเขางอกงาม เห็นผู้ปกครองงอกงาม เห็นคุณครูเขางอกงาม เราก็มีความสุข ถามว่าไม่เกิดผล เราก็ไม่ทุกข์ เพราะการทำ�งานกับคน มันมีความหลากหลาย | January-February 2013

ปณิธานไว้เลยว่า ต้องอยูใ่ ห้ได้ในประเทศพุทธ มี ค นให้ คำ � จำ � กั ด ความว่ า เราเป็ น กลุ่ ม การ ศึกษาทางเลือก คือมีลักษณะเฉพาะที่แตก ต่ า งจากการศึ ก ษาในระบบกระแสหลั ก เ ร า ก็ ไ ม่ ไ ด้ อ ย า ก ย อ ม รั บ คำ � นี้ เ ท่ า ไ ร แต่เอาเถอะ อยากเรียกอะไรก็เรียก เพราะว่าเรา รู้สึกว่าเราไม่ใช่ทางเลือก เราเป็นทางหลัก” “อยากให้การศึกษาพุท ธปัญญาเติบโต มีรากทีแ่ ข็งแรงในประเทศไทย อยากได้ครูดๆี เพราะครู เ ป็ น keywords ที่ สำ � คั ญ มาก ซึ่งปัญหาที่โรงเรียนประสบหนักตอนนี้คือ เรื่องครู และเรื่องการบริหาร การทำ�งาน โรงเรี ย นมั น จุ ก จิ ก มี ส ถานการณ์ ที่ ต้ อ ง ยืดหยุ่นตลอดเวลา คือเป็นการทำ�งานกับคน ล้วนๆ เราไม่มีอุปกรณ์ทุ่นแรงใดๆ ถ่ายรูป ยังสั่งจัดการซื้อกล้องรุ่นที่ดีที่สุดได้ แต่เรา สั่ ง ว่ า เอาครู ที่ ดี ที่ สุ ด มาคนหนึ่ ง สั่ ง ไม่ ไ ด้ เราอยากได้ครูที่ดีที่สุดเหมือนกัน แต่ก็ไม่รู้ จะสั่ ง จากไหน เราเลยต้ อ งยอมรั บ ว่ า ไม่ มี ใครดี ที่ สุ ด หรอก นอกจากพระพุ ท ธเจ้ า คือทำ�ไมถึงมั่นใจว่าท่านดีที่สุด เพราะท่าน ตรัสรู้แล้ว ท่านละกิเลสโลภโกรธหลงได้แล้ว คนไม่มีโลภ ไม่มีโกรธ ไม่มีหลงก็คาดเดาไว้ว่า น่าจะดีที่สุด เพราะคนเลวก็เลวเพราะโลภ โกรธหลง โชคดีที่โรงเรียนเราก็ได้ครูลักษณะ ทีด่ มี าเยอะ แต่ถามว่าพอไหม ยังไม่พอหรอก เพราะว่ า เหนื่ อ ย ครู เ หนื่ อ ย การศึ ก ษา เป็นงานที่เหนื่อย” ในความเหนือ่ ยของงานผูช้ ว่ ยผูอ้ �ำ นวยการ สถานศึกษานั้น รอยยิ้มที่ปรากฏบนใบหน้า สะท้อนให้เราเห็นถึงความสุขของการทำ�งาน การดู แ ลเมล็ ด น้ อ ยๆ อย่ า งเด็ ก นั ก เรี ย น ให้เติบโตงอกงามไปเป็นต้นไม้ใหญ่ ใช้ชีวิต อย่ า งสมดุ ล และมี ค วามสุ ข โดยมี ธ รรมะ นำ�ทาง ครูแหม่มจบบทสนทนา ด้วยการอาสา พาเราเดินเยี่ยมชมรอบๆ โรงเรียนทอสี ความตั้ ง ใจของคุ ณ ครู ผู้ ส อนทุ ก ท่ า น รวมถึงรอยยิม้ และเสียงหัวเราะของนักเรียน ช่วยตอกย้ำ�ให้คำ�สอนของท่าน ป.อ. ปยุตโต ทีเ่ ขียนไว้บนรัว้ โรงเรียนทอสีเด่นชัดขึน้ จนเรา อดยิ้มตามเด็กๆ ไม่ได้ “โลกต้องการคนดี มิใช่เพือ่ ให้มารับรางวัล แต่เพื่อมาช่วยทำ�ชีวิตและสังคมให้ดีขึ้น” 19

20

| Read Me 16

เรื่อง: ธิติ ปลีทอง ภาพ: กัษมา เรืองงาม

บ๊อก บ๊อก ฮีโร่ ภารกิจนี้ด้วยชีวิต ในความรู้สึกของคนทั่วไป ใครหลายคนอาจมองว่า ภาพสุนัขจู่โจม ค้นหายาเสพติดของเจ้าหน้าที่ตำ�รวจ สายพันธุ์ร็อตไวเลอร์ เยอรมัน เชพเพิร์ด และลาบาดอร์ ดูดุร้าย น่ากลัว หรือมากกว่านั้น คงหลบไม่พ้น หน่วยรักษาการที่ถูกผลิตมาเพื่อเป็นอาวุธพร้อมฉีกขยํ้า แต่นั่นกลับเป็นเพียงทัศนะที่สวนทางกับคำ�นิยามของคนอีกกลุ่มหนึ่ง ที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่ภายในหน่วยงานที่ถูกเรียกขานกันว่า “กองกำ�กับการสุนัขและม้าตำ�รวจ” เพราะสำ�หรับพวกเขา สุนัขทุกตัวไม่ใช่สัตว์ หากแต่เป็นมากกว่า อาวุธมีชีวิต

| January-February 2013

21

บ่ายคล้อยวันหนึง่ ท่ามกลางลานโล่งแจ้ง ภายในกองกำ � กั บ การสุ นั ข และม้ า ตำ � รวจ ทั น ที ที่ น ายตำ � รวจร่ า งสั น ทั ด วั ย กลางคน ผู้หนึ่งเอ่ยขึ้น “ฮอลลี่! โก!” พร้อมกับส่ง สัญญาณผายมือราบไปด้านหน้าขนาบลำ�ตัว เจ้าสุนัขสายพันธุ์ลาบาดอร์วัยหนุ่มที่กำ�ลัง เล่นซุกซนก็หยุดชะงัก มันเริ่มกวาดสายตา ไปยั ง บริ เ วณโดยรอบอย่ า งช้ า ๆ... รู จ มู ก ทัง้ สองของมันเริม่ ขยับถีข่ นึ้ เป็นระยะ จากนัน้ ก็ออกตัวพุง่ กระโจนไปยังลานสนามหญ้าโล่ง กว้าง เพือ่ ค้นหายาไอซ์ ขนาด 4 จีทถี่ กู ซุกซ่อน ไว้ในมุมลับ... การฝึกค้นหาสารเสพติดของ เจ้ า ฮอลลี่ ใ นครั้ ง นี้ เ ป็ น ไปอย่ า งตึ ง เครี ย ด มั น ต้ อ งเดิ น วนรอบสนามหญ้ า อยู่ น าน หลายนาที และตะกุ ย ดงพงหญ้ า อยู่ น าน หลายจุ ด และถึ ง แม้ ค รั้ ง นี้ เ ป็ น ซ้ อ มก็ ต าม แต่ มั น รู้ ดี ว่ า ความสำ � เร็ จ ของเจ้ า หน้ า ที่ เฉพาะกิจหน่วยปราบปรามยาเสพติดต้อง ขึ้นอยู่กับมัน เพราะมันคือ สุนัขตำ�รวจตรี หรือ สตต. ฮอลลี่ แห่งกองกำ�กับการสุนขั และ ม้าตำ�รวจ สายหน่วยงานสะกดรอยคนร้าย และค้นหาสารเสพติด “ไม่ว่าจะกัญชา ยาบ้า เฮโรอิน หรือสิ่ง เสพติดผิดกฎหมายทุกชนิด ฮอลลี่มันไม่เคย ทำ�พลาดนะ” ร้อยตำ�รวจตรี ธนาศักดิ์ บุญพึง่

วั ย 54 ปี ครู ฝึ ก ประจำ � ตั ว สตต. ฮอลลี่ กล่าวการันตีความสำ�เร็จของลูกทีมทีผ่ า่ นการ ปฏิบตั ภิ ารกิจร่วมกันมาแล้วกว่า 2 ปี พร้อมกับ ลูบหัวมันด้วยใบหน้าอิ่มเอิบ ภูมิใจ ซึ่งใน สายตาคนรอบข้าง ภาพผูส้ อน ปลอบโยนสุนขั อาจดู ค ล้ า ยว่ า ทั้ ง คู่ คื อ ครู แ ละศิ ษ ย์ แต่ ใ น ความเป็นจริง ผู้เป็นพ่อพิมพ์กลับบอกว่ า

22

| Read Me 16

“เราเป็นคู่หูกัน ลุยด้วยกัน ไปไหนไปกัน” หลายครัง้ ทีก่ ารออกปฏิบตั ภิ ารกิจ พาชีวติ ของทัง้ คูต่ อ้ งตกอยูใ่ นจุดเสีย่ งอันตราย ไม่เว้น แม้กระทั่งการสลายม็อบชุมนุมบริเวณหน้า ลานรัฐสภา ทีท่ งั้ เจ้าฮอลลี่ และร้อยตำ�รวจตรี ธนาศักดิ์ บุญพึ่ง ได้รับบาดเจ็บมาร่วมกัน “ในวันชุมนุม มีคนปาขวดใส่ผม พอเจ้าฮอลลี่

เพราะตำ�รวจสุนัขมันไม่รู้จักซองขาว ไม่รู้จักเส้นสาย ใช้เงินไม่เป็น ใครมียาหรือทำ�ผิด มันจับหมด เห็ น ก็ วิ่ ง กระโดดเข้ า ไปงั บ แขนคนปาเลย กัดไม่ยอมปล่อย ทั้งๆ ที่มันก็โดนรุมตีหัวอยู่ ผมเห็นท่าไม่ดี กลัวมันจะเป็นอะไร เลยวิ่ง เข้าไปช่วย เลยโดนชกกลับมาทั้งคนทั้งหมา กว่าจะตกลงกันได้เล่นเอาผมเหนื่อย” ในบรรดางานเสี่ ย งภั ย ที่ ท างเจ้ า หน้ า ที่ ตำ � รวจจำ � ต้ อ งพึ่ ง แรงของสุ นั ข ไม่ ไ ด้ มี แ ต่ เพียงภารกิจสลายม็อบชุมนุม หรือค้นหา ยาเสพติดเท่านั้นที่เป็นเหตุให้กองกำ�กับการ สุนขั และม้าตำ�รวจต้องจัดตัง้ ขึน้ แต่ยงั รวมถึง หน้ า ที่ ห ลั ก อย่ า งแกะรอยโจร ค้ น หาวั ต ถุ ระเบิด หรือปฏิบัติภารกิจในพื้นที่ที่คนไม่อาจ เข้ า ถึ ง อย่ า งป่ า รกทึ บ และใต้ เ ศษซาก สิ่งก่อสร้าง ฯลฯ ด้านเกณฑ์การคัดเลือกสุนัข เพื่อบ่มเพาะ ให้กลายเป็นเจ้าหน้าทีส่ ขี่ า ทางร้อยตำ�รวจตรี บุญพึ่ง เล่าว่า “สุนัขของเราจะแบ่งเป็น 3 สาย ซึ่งใช้ เกณฑ์การคัดเลือกที่ต่างกันไป คือ ถ้าตัวไหน ไม่กลัวเสียง ไม่กลัวคน แล้วดุ เราจะให้ปฏิบตั ิ หน้ า ที่ ส ลายการชุ ม นุ ม จู่ โ จมคนร้ า ย

ซึง่ ส่วนใหญ่สายนีจ้ ะคัดแต่สนุ ขั พันธุเ์ ยอรมัน เชพเพิรด์ และร็อตไวเลอร์ ส่วนหน้าทีแ่ กะรอย คนร้าย หรือค้นหายาเสพติด ต้องยกให้ตัวที่ ซน ขีเ้ ล่น อย่างเจ้าฮอลลี่ หรือไม่กพ็ นั ธุบ์ เี กิล้ เพราะสุ นั ข พวกนี้ มี ค วามกระตื อ รื อ ร้ น สู ง ไม่ ขี้ เ บื่ อ ให้ ห าอะไร มั น วิ่ ง หาให้ ไ ด้ ทั้ ง วั น ไม่รู้จักเหนื่อย แล้วตัวไหนที่เงียบ รักสันโดษ และมีทกั ษะการดมกลิน่ สูงอย่าง โดเบอร์แมน เราจะให้ ค้ น หาระเบิ ด ซึ่ ง งานนี้ เ สี่ ย ง จะใช้หมาซนแบบเจ้าฮอลลี่ไม่ได้” นอกจากการคัดเลือกสุนัขจากหน่วยก้าน เพื่ อ เพิ่ ม ประสิ ท ธิ ภ าพในความสำ � เร็ จ ของ ภารกิจแล้ว ปัจจัยสำ�คัญอีกข้อคือการฝึก “การจะฝึกให้สุนัขที่ฟังภาษาคนไม่รู้เรื่อง เราต้องเริ่มจากการเล่น อย่างการจะฝึกให้ สุ นั ข หาของ ก่ อ นอื่ น เราต้ อ งเริ่ ม ให้ มั น ดมกลิน่ ของชิน้ นัน้ แล้วปาไปไกลๆ ให้มนั คิดว่า เราเล่นกับมัน พอมันไปคาบกลับมา เราก็ปา ไปใหม่ ทำ�ซ้ำ�ไปซ้ำ�มาทุกวัน พอหลังๆ ที่มัน เริ่ ม ชิ น เราก็ลองให้มัน ดมของของชิ้น นั้ น แล้วเปลี่ยนจากการปา เป็นการเอาไปซ่อน

| January-February 2013

เปลี่ยนไปเรื่อยๆ จากซ่อนที่ง่ายๆ เป็นซ่อนที่ ยากๆ ตามใต้รถ ตามใต้ดนิ สุนขั มันจมูกดีกว่า เรา 40 เท่า ยังไงมันก็หาให้เราได้ การหา ยาเสพติ ด ก็ เ หมื อ นกั น เราต้ อ งหั ด ให้ มั น ดมกลิ่นให้คุ้น ส่วนสุนัขจู่โจม เราจะเน้นฝึก ให้มันกัดจุดสำ�คัญ แต่ไม่ใช่จุดตาย เช่นแขน และขา พอหยุดการเคลื่อนไหวของเป้าหมาย ได้พอ ทางเราใช้เทคนิคนี้สอนสุนัขมาเป็น สิบปีแล้ว” สำ � หรั บ ครู ฝึ ก สุ นั ข ให้ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ มากกว่าแค่การเป็นสุนขั ความอดทนอดกลัน้ ขณะฝึ ก อาจเป็ น เรื่ อ งไม่ ห อมหวานนั ก แต่หากเทียบกับความสัมพันธ์ในวันข้างหน้า ที่กำ�ลังจะหมดไปจากอาวุธมีชีวิตที่ตนเอง เป็ น ผู้ ป ลู ก ปั้ น ขึ้ น กั บ มื อ คงยากเกิ น ทำ � ใจ “ผมก็ฝกึ หมามาตัง้ 3 ตัวแล้ว ตัวหนึง่ ก็หลายปี นี่ก็อีกไม่กี่ปีจะเกษียณแล้ว เจ้าฮอลลี่ตัวนี้ก็ ประจำ � การได้ อี ก แค่ ไ ม่ เ กิ น 6 ปี พอมั น เลื่อนขั้นเป็น สุนัขตำ�รวจเอก อายุครบ 10 ปี ทางรัฐก็คงจะประมูลขาย คงหมดอายุการใช้ งานไปพร้อมๆ กับผม” เคยมีผู้กล่าวว่า “อาวุธที่ดีอาจไม่ใช่อาวุธ หรื อ ยุ ท โธปกรณ์ ที่ มี ไ ว้ เ พื่ อ ทำ � ลายล้ า ง เมื่อผู้เป็นนายสั่ง แต่เป็นอาวุธที่พร้อมจะ ตายแทนได้ทุกเมื่อ เพื่อเจ้านายที่มันรัก” จากดาบตำ � รวจกองทะเบี ย นพลของ สำ�นักงานตำ�รวจแห่งชาติ เจ้าหน้าที่ตำ�รวจ ชั้นยศธรรมดาๆ ที่วันๆ ต้องคลุกคลีอยู่กับ ตั ว อั ก ษรและรหั ส บั ญ ชี ร ายรั บ -รายจ่ า ย นาน 8 ชั่ ว โมง เมื่ อ วั น หนึ่ ง เขาเกิ ด คิ ด ขึน้ ได้ว่า เกียรติและศักดิศ์ รีอนั แท้จริงในแบบ ฉบับของผู้พิทักษ์สันติราษฎร์ คือการปฏิบัติ หน้าที่อย่างลูกผู้ชาย ต้องสู้รบปรบมือโจร จึ ง ตั ด สิ น ใจสลั ด เครื่ อ งคิ ด เลข แล้ ว ลุ ก ขึ้ น หยิบปลอกคอสุนัขขอย้ายไปทำ�หน้าที่เป็น สายตรวจชุดปฏิบตั กิ ารพิเศษกองบัญชาการ ตำ�รวจนครบาล ประจำ�กองกำ�กับการสุนัข และม้าตำ�รวจ ทว่าการขอย้ายตำ�แหน่งของ เขาเมื่อ 12 ปีก่อน กลับไม่ได้มีแต่เพียงคำ�ว่า ‘ลู ก ผู้ ช าย’ ประทั บ บนอก หากแต่ เ ป็ น มิตรภาพระหว่างเพื่อนต่างสายพันธุ์ที่หัวใจ สามารถเต้นได้เป็นจังหวะเดียวกัน เพือ่ นต่าง พันธุท์ พี่ ร้อมจะตายแทนกันได้ทกุ เมือ่ … ไม่ใช่ แค่อาวุธมีชีวิต...

23

ผู้ช่วยโค้ชทีมฟุตบอล อาชีพที่ลงตัว ของ ‘พล ชมชื่น’ ท้าทายแต่ไม่กดดัน ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา หลายคนที่ติดตามวงการฟุตบอลคงไม่มีใคร ปฏิเสธได้ว่า ‘กิเลนผยอง-เมืองทอง ยูไนเต็ด’ คือสโมสรที่ประสบ ความสำ�เร็จมากที่สุดทีมหนึ่งในประเทศไทย ยืนยันจากผลงาน ในฤดูกาลล่าสุดที่คว้าแชมป์ ‘ไทย พรีเมียร์ลีก’ มาครองได้อย่าง สมภาคภูมิ พร้อมกับการทะลุถึงรอบรองชนะเลิศ ‘เอฟเอคัพ’ และรอบ 8 ทีมสุดท้าย ‘โตโยต้าลีกคัพ’

24

| Read Me 16

เรื่อง: ฉัตรณรงค์ เมืองวงษ์ ภาพ: กัษมา เรืองงาม

| January-February 2013

25

แน่นอนว่าความสำ�เร็จเหล่านีไ้ ม่ใช่แค่ฝเี ท้า ของนักเตะ 11 คน ทีใ่ ช้ห�้ำ หัน่ กับคูแ่ ข่งในสนาม เท่ า นั้ น หากยั ง รวมถึ ง เบื้ อ งหลั ง ที่ สำ � คั ญ อย่างฝ่ายบริหาร สปอนเซอร์ หัวหน้าโค้ช โค้ชฟิตเนส ตลอดจนผูท้ ที่ �ำ หน้าทีเ่ ป็น ‘ผูช้ ว่ ย โค้ช’ ซึ่ง Read Me จะพาไปรู้จักกันในฉบับนี้ คุณ ‘พล ชมชื่น’ หรือที่แฟนบอลและ สื่ อ มวลชนเรี ย กกั น ว่ า ‘น้ า ยศ’ เป็ น อดี ต นักเตะทีมชาติไทยชุดใหญ่เมือ่ ปี 2526 ในนาม ‘สมพล ชมขื่น’ ชื่อเดิม หลังจากปลดระวาง จากที ม ชาติ ชี วิ ต ก็ ผ กผั น ไปเป็ น พนั ก งาน ธนาคารกรุ ง ไทยระยะหนึ่ ง จนได้ มี โ อกาส เข้าอบรมผู้ฝึกสอนจนผ่าน A License และ หลักสูตร Futaro II จึงได้หวนกลับสู่วงการ ฟุ ต บอลอี ก ครั้ ง ในฐานะของผู้ ฝึ ก สอน ก่อนหน้านี้ น้ายศ เคยทำ�หน้าที่ผู้ช่วยโค้ช ที ม ชาติ ไ ทย และเคยได้ รั บ โอกาสเป็ น โค้ ช สโมสรเอสซีจี สมุทรสงคราม ปัจจุบันเป็น ผู้ ช่ ว ยโค้ ช และผู้ อำ � นวยการอะคาเดมี่ ข อง สโมสรเมืองทอง ยูไนเต็ด ห น้ า ที่ ข อ ง ก า ร เ ป็ น ผู้ ช่ ว ย โ ค้ ช นั้ น มี ความสำ � คั ญ มาก และถื อ เป็ น กุ ญ แจดอก สำ�คัญในความสำ�เร็จของทีมก็ว่าได้ น้ายศ เล่าว่า หน้าทีท่ วั่ ไปส่วนใหญ่เป็นการช่วยเหลือ หัวหน้าโค้ช ‘สลาวีชา วอคานอวิช’ (Slaviša Jokanović) ในการวางโปรแกรมการฝึกซ้อม ป ร ะ ส า น ง า น เ รื่ อ ง เ ว ล า แ ล ะ ส ถ า น ที่ ตลอดจนการเสริมแท็กติกให้นักเตะในภาค สนามเป็นหลัก หน้าที่สำ�คัญอีกอย่างของ น้ายศ ก็คือ การเป็นตัวกลางในการสื่อสารระหว่างโค้ช ใหญ่กับนักเตะ และนักเตะกับนักเตะด้วยกัน เนื่องจากโค้ช สลาวีชา เป็นชาวเซอร์เบีย ส่ว นนั กเตะเมื องทองฯ เองก็ มีทั้ งชาวไทย และชาวต่ า งชาติ ความท้ า ทายของงาน ผูช้ ว่ ยโค้ชสำ�หรับเมืองทองฯ จึงไม่ใช่แค่การใช้ ภาษาอั ง กฤษให้ เ ป็ น เท่ า นั้ น แต่ ยั ง ต้ อ งใช้ ให้เกิดความผิดพลาดในการสื่อสารให้น้อย ที่สุด ซึ่งจะเป็นผลดีต่อผลการฝึกซ้อมและ ผลการแข่งขันด้วย นอกจากนี้ ความสั ม พั น ธ์ ใ กล้ ชิ ด กั บ นักเตะของผูท้ คี่ ร่�ำ หวอดในวงการฟุตบอลไทย มาหลายสิบปีอย่าง น้ายศ ก็กลายเป็นองค์ ประกอบสำ�คัญอย่างหนึง่ ทีเ่ รียกว่า ‘ขาดไม่ได้’ เลยสำ�หรับความยิ่งใหญ่ของเมืองทองฯ 26

| Read Me 16

“สำ�หรับโค้ชเอง (โค้ช สลาวีชา) เรื่องของ รายละเอี ย ดของผู้ เ ล่ น เขาจะรู้ ไ ม่ ค่ อ ยลึ ก ประวัติของเด็ก อุปนิสัย เรื่องของฟิตเนส สภาวะอารมณ์ต่างๆ ฟอร์มการเล่น หรือแม้ กระทั่ ง ตำ � แหน่ ง ที่ เ หมาะสมของแต่ ล ะคน บางคนเล่นได้สองตำ�แหน่ง บางคนเล่นได้ หลายตำ�แหน่ง ก็คอื ในเรือ่ งรายละเอียดต่างๆ พวกนีข้ องเด็ก เราจะมีรายละเอียดทีม่ ากกว่า และสามารถทีจ่ ะเสริมข้อมูลเพือ่ ไปนำ�ไปสูก่ าร ตัดสินใจของโค้ชว่าผู้เล่นคนไหนเหมาะสม ในแต่ละแมตช์” อดีตผู้ช่วยโค้ชทีมชาติไทย กล่าว เมื่อถามย้อนไปถึงครั้งที่ น้ายศ คุมทีม สมุทรสงครามในฤดูกาล 2011 เลกแรก โดยจบ ที่อันดับ 11 ใน ไทยพรีเมียร์ลีก ซึ่งไม่เป็นไป ตามเป้าหมายของฝ่ายบริหารและเป็นผลให้ โดนปลดออกจากตำ � แหน่ ง นั้ น เขาเล่ า ว่ า จริ ง ๆ แล้ ว ตนพอใจอย่ า งมากกั บ ผลงาน ของที ม เกิ ด ใหม่ แ ละเต็ ม ไปด้ ว ยนั ก เตะ เกรดบีไปจนถึงซีอย่างสมุทรสงคราม แต่เมือ่ อันดับในตารางไม่เป็นไปตามที่ฝ่ายบริหาร ได้ ใ ห้ สั ญ ญาไว้ กั บ แฟนบอล ตนจึ ง ยิ น ดี ยอมรับสิง่ ทีเ่ กิดขึน้ ทัง้ ทีจ่ ริงๆ คุณค่าของทีม ฟุตบอลตลอดจนตัวโค้ชเองนัน้ มีรายละเอียด ที่มากกว่าเรื่องของผลการแข่งขันอีกมาก อดีตยอดโค้ชแห่งสมุทรสงครามยังได้ฝาก ข้ อ คิ ด ถึ ง แฟนบอลที ม ต่ า งๆ อี ก ด้ ว ยว่ า “แฟนบอลบางคนไปเชี ย ร์ เ พื่ อ ให้ ที ม ชนะ อย่างเดียว ซึ่งจริงๆ แล้วในสูตรสำ�เร็จมัน ไม่ใช่เลย เราไปเชียร์ฟุตบอลแล้วมีความสุข ไหม ฟุตบอลแพ้แต่เล่นดีมาก ยิงเกือบได้

คนที่เป็น โค้ชด้วยกัน หรือคนที่ดู ฟุตบอลเป็น จะดูว่าทีมไหน มีการพัฒนา เขาจะรู้ว่า การมองคุณค่า หรือผลงาน ของโค้ช ต้องมองที่ตรงนี้ บางคนกลับมอง โดยเอาผลการ แข่งขันเป็นที่ตั้ง ถ้าผลงานดีแสดงว่า โค้ชคนนี้เก่ง บางทีมันอยู่ ที่วิธีคิดของคน มากกว่า

| January-February 2013

ตั้งหลายลูก ได้มีเฮ ได้มีเสียว แต่ปรากฏว่า มันแพ้ กลับกลายเป็นว่าการที่ฟุตบอลแพ้ แต่ทีมมีมาตรฐานดีขึ้นต้องเอามาวัดกับการ ที่ ที ม เล่ น แย่ ม ากเลยแต่ ไ ปได้ เ อาลู ก ฟลุ้ ค โต้กลับแล้วยิงได้หนึง่ ประตูแล้วชนะ อันนีต้ อ้ ง ฝากว่า แฟนคลับทุกทีม ไม่วา่ คุณเชียร์ทมี ไหน จังหวัดไหน คุณก็ไปเชียร์ทีมที่รักของคุณ แค่นั้นเอง อย่าไปเพื่อไปคาดหวังให้ทีมต้อง ชนะอย่างเดียวไม่ว่าจะด้วยวิธีการใด” “คนที่เป็นโค้ชด้วยกันหรือคนที่ดูฟุตบอล เป็นจะดูว่าทีมไหนมีการพัฒนา เขาจะรู้ว่า การมองคุณค่าหรือผลงานของโค้ชต้องมอง ที่ ต รงนี้ บางคนกลั บ มองโดยเอาผลการ แข่ ง ขั น เป็ น ที่ ตั้ ง ถ้ า ผลงานดี แ สดงว่ า โค้ ช คนนี้ เ ก่ ง บางที มั น อยู่ ที่ วิ ธี คิ ด ของคน มากกว่า” น้ายศเสริม น้ า ยศ ยั ง ได้ เ ปิ ด เผยถึ ง รายได้ ด้ ว ยว่ า ค่าตอบแทนของผู้ช่วยโค้ชของเมืองทองฯ รวมทั้ ง สโมสรใหญ่ ๆ ในประเทศไทยอยู่ ที่ ‘หกหลั ก ’ ซึ่ ง ถื อ ว่ า เป็ น รายได้ ที่ น่ า พอใจ ส่วนเรื่องความเสี่ยงที่จะถูกปลดออกเมื่อไร ก็ได้นั้น เขามองว่าเป็นธรรมชาติของวงการ ผู้ ฝึ ก สอนและเป็ น ความเสี่ ย งที่ ย อมรั บ ได้ เพราะเชื่อว่าเครือข่ายในวงการฟุตบอลไทย ที่ ต นมี อ ยู่ ประกอบกั บ ผลงานที่ ไ ด้ พิ สู จ น์ ตัวเองมาตลอดชีวิตจะทำ�ให้ไม่ตกงานง่ายๆ อย่างแน่นอน “ผมคิดว่าในสถานภาพ ณ ตรงนี้ที่เป็น ผู้ช่วยโค้ช ความกดดันมันน้อย แต่ร ายได้ ก็ ไ ม่ ถื อ ว่ า น้ อ ย แล้ ว ผมยั ง มี เ วลาอยู่ กั บ ครอบครัวซึง่ ไม่ตอ้ งเดินทางไปอยูต่ า่ งจังหวัด มีเวลาได้ทำ�งานอย่างอื่น และมีคุณภาพชีวิต ที่ ดี ผมถื อ ว่ า ผมพอใจกั บ ตรงนี้ ม ากกว่ า ” อดีตนักเตะและผูช้ ว่ ยโค้ชทีมชาติไทยวัย 53 ปี กล่าวทิ้งท้ายด้วยใบหน้ายิ้มแย้ม อนึ่ ง ในฤดู ก าล 2013 ที่ กำ � ลั ง จะถึ ง นี้ เมืองทอง ยูไนเต็ด มีเป้าหมายในการรักษา แชมป์ ไทยพรี เ มี ย ร์ ลี ก ไว้ ใ ห้ ไ ด้ อี ก สมั ย และทำ � ผลงานในอี ก 4 ถ้ ว ยให้ ไ ด้ ดี ที่ สุ ด โดยเฉพาะถ้วยชิงแชมป์สโมสรเอเชีย ‘เอเอฟซี แชมเปีย้ นส์ลกี ’ นับเป็นความท้าทายใหม่ของ ‘พล ชมชื่น’ หรือ ‘น้ายศ’ ตลอดจนทีมงาน ทุกคนที่จะต้องทำ�งานให้หนักขึ้นเพื่อนำ�ทีม ไปสู่ความสำ�เร็จดังเช่นที่ผ่านมา 27

เรื่อง: สรพงศ์ อ่องแสงคุณ ภาพ: กัษมา เรืองงาม

28

| Read Me 16

เลขาหน้าห้อง ชีวิตทำ�งานกับแฟ้ม เอกสาร ประสานงาน และการดูแลเจ้านาย ‘หน้าห้อง’ หากผมพูดคำ�นี้ออกไปลอยๆ หลายคนอาจสงสัยว่า ผมพูดถึงอะไร แต่หากเปลี่ยนคำ�พูดใหม่เป็น ‘เลขานุการ’ หลายคน ที่สงสัยก็จะหันมาอ๋อกับผมทันที ว่ากำ�ลังพูดถึงคนที่อำ�นวย ความสะดวกให้แก่เจ้านายในทุกเรื่อง ทั้งเรื่องงานและเรื่องส่วนตัว ซึ่งมีความหมายเดียวกับคำ�ว่าหน้าห้อง เพียงแต่เราจะได้ยินคำ�ว่า หน้าห้องบ่อยๆ ในแวดวงราชการเสียมากกว่า

| January-February 2013

29

ณ ทำ�เนียบรัฐบาล อัครสถานการเมือง การปกครองของประเทศไทย ผมได้ มี โอกาสพูดคุยกับ ‘หน้าห้อง’ ท่านหนึ่ง ซึ่งมี ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ ก า ร ทำ � ห น้ า ที่ ดั ง ก ล่ า ว มาเนิ่ น นาน ชื่ อ ของเธอนั้ น คื อ วรพรรณ จรจำ�รัส หรือที่นับจากบรรทัดนี้เป็นต้นไป จะขอเรียกสั้นๆ ว่า พี่กบ พี่ ก บ ทำ � ง า น อ ยู่ ที่ สำ � นั ก ง า น ส ภ า ความมัน่ คงแห่งชาติ (สมช.) ในตำ�แหน่งฝ่าย อำ�นวยการของท่านรองเลขาธิการ หรือทีเ่ รา เข้ า ใจตรงกั น ในบรรทั ด แรกว่ า หน้ า ห้ อ ง ท่านรองฯ เส้นทางชีวิตการทำ�งานของพี่กบ ก่ อ นจะมาเป็ น หน้ า ห้ อ งนั้ น แม้ ไ ม่ ห วื อ หวา แต่ ก็ เ ติ บ โตอย่ า งมั่ น คง เริ่ ม จากการสอบ ราชการเข้ามาที่ สมช. ในตำ�แหน่งธุรการ จัดทำ�และรับ-ส่งเอกสารระหว่างสำ�นักต่างๆ ภายใน สมช. ซึ่งช่วยบ่มเพาะประสบการณ์ ให้ พี่ ก บได้ เ ป็ น อย่ า งมาก จนกระทั่ ง ได้ มี โอกาสขึ้ น มาเป็ น หน้ า ห้ อ งให้ กั บ ท่ า นรองฯ ถึงปัจจุบันนี้ นับเวลาได้เกือบสิบปีแล้ว จาก ชีวติ ข้าราชการทัง้ หมดของพีก่ บกว่าสามสิบปี พี่ ก บเริ่ ม ต้ น บทสนทนาอย่ า งยิ้ ม แย้ ม แจ่มใส ด้วยการเล่าถึงองค์กรทีเ่ ธอทำ�งานอยู่ “สมช.ดู แ ลด้ า นความมั่ น คงของประเทศ ทั้ ง หมด ทั้ ง ภายในและภายนอก รวมทั้ ง การเตรี ย มตั ว ป้ อ งกั น ภั ย ความมั่ น คงที่ จ ะ เกิ ด ขึ้ น ซึ่ ง เกิ ด ขึ้ น ได้ ต ลอดเวลา คำ � ว่ า ความมั่ น คงไม่ ไ ด้ ห มายถึ ง ด้ า นการเมื อ ง การปกครองเพียงอย่างเดียว แต่อาจรวม

ไปถึงเศรษฐกิจ สังคม ถ้าเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ขาดความมั่ น คง ก็ อ าจส่ ง ผลกระทบต่ อ ประเทศได้ สมช.จึ ง ต้ อ งร่ า งนโยบายและ ยุทธศาสตร์เพือ่ นำ�มาปรับใช้ในการเสริมสร้าง ความมั่ น คงด้ า นต่ า งๆ ของประเทศให้ มี ความเข้มแข็ง” ระหว่างที่พี่กบอธิบายองค์กร ผมสังเกต โต๊ ะ ทำ � งานไม้ สี ค รี ม อั น เรี ย บง่ า ยของพี่ ก บ มีอุปกรณ์สำ�นักงานหลายชิ้นที่บอกเล่าการ ทำ�งานของ พี่กบ ได้เป็นอย่างดี ทั้งตะแกรง เหล็กสีชมพูทเี่ อาไว้เก็บเอกสารทีจ่ ะใช้ในวาระ งานต่างๆ ของท่านรองฯ และสมุดแฟ้มรับส่ง เอกสารที่เข้ามาในแต่ละวัน “หน้าห้องต้องตรวจสอบเอกสารหนังสือ ทุกอย่างทีเ่ สนอเข้ามาให้ทา่ นรองฯ พิจารณา ไม่ ว่ า จากภายใน สมช.หรื อ จากภายนอก ตรวจดู ว่ า เอกสารมี คำ � ผิ ด ตรงไหนบ้ า ง หากเป็นเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการประชุม เราจะต้องจัดเตรียมไว้ในตะแกรง เมื่อถึงวัน ประชุมจะได้นำ�ให้ท่านรองฯ ได้อย่างสมบูรณ์ ในเอกสารแต่ละฉบับมีรายละเอียดที่เราต้อง ตรวจไม่ให้ตกหล่น โดยเฉพาะหากท่านรองฯ เซ็นคำ�สั่งออกไปแล้ว หนังสือถูกส่งต่อไปยัง หน่วยงานอืน่ หากมีความผิดพลาด ก็จะดูไม่ดี ไม่สง่างาม” ผมสะดุดกับคำ�ว่า ‘ไม่สง่างาม’ ของพี่กบ เพราะความสง่ า งามนั้ น มี ค วามหมายที่ กว้างมาก ไม่ใช่เฉพาะเพียงแต่เรื่องการเซ็น คำ�สั่งเพียงอย่างเดียว

30

| Read Me 16

ไหนแล้ว เช่น เอกสารเชิญประชุม เมือ่ ได้รบั มา ก็ ต้ อ งดู ว่ า ท่ า นรองฯจะเข้ า ร่ ว มหรื อ ไม่ ถ้ า เข้ า ร่ ว มแล้ ว จะประชุ ม ที่ ไ หน วั น ไหน ถ้ า งานนั้ น ท่ า นรองฯเป็ น ประธาน ก็ ต้ อ ง ติดตามเรื่องว่า มีเอกสารชี้แจงการประชุม หรือเปิดการประชุมให้ท่านรองฯ หรือเปล่า ถ้ า มี แ ต่ ยั ง ไม่ ไ ด้ รั บ ก็ ต้ อ งประสานงาน เรียกได้ว่าเราต้องจำ�วาระทุกอย่างที่จะมาถึง และแจ้งให้ท่านทราบเมื่อใกล้เวลา” พี่กบ ยั ง อธิ บ ายอี ก ว่ า นอกจากเบอร์ โ ทรศั พ ท์ ภายในแล้ ว ยั ง ต้ อ งมี เ บอร์ ภ ายนอก เผื่ อ ท่ า นรองฯ มี ธุ ร ะ แล้ ว ต้ อ งการติ ด ต่ อ หรือเรียกเข้าพบ เช่น เบอร์ธนาคารต่างๆ แม้กระทั่งเบอร์สนามบินสุวรรณภูมิ เรามี หน้าที่โทร. ประสานงานกับหน่วยงานนั้นๆ ตามที่ท่านรองฯ มอบหมายให้ดำ�เนินการ นอกจากรายชื่อเบอร์โทรศัพท์ที่แปะอยู่ ข้างผนังแล้ว ผมหันหลังไปเห็นแฟ้มเอกสาร จำ�นวนมากทีเ่ สียบไว้ในตูเ้ อกสาร ผมเห็นแฟ้ม เอกสารอยูเ่ ล่มหนึง่ มีขนาดใหญ่กว่าเล่มอืน่ ๆ มีกระดาษแปะตรงสันแฟ้มว่า คำ�สั่งภายใน “หน้าห้องไม่ใช่แค่รู้หลักงานสารบรรณ อย่างเดียว หากแต่ค�ำ สัง่ ภายในต่างๆ หน้าห้อง ต้ อ ง แ ม่ น ไ ม่ ต่ า ง ไ ป จ า ก ท่ า น ร อ ง ฯ หรือในบางครั้งต้องแม่นกว่า เพราะเวลามี “ใช่ ความสง่างามของท่านรองฯ ที่เรา ต้องดูแลนอกเหนือจากหนังสือต่างๆ แล้ว ยกตัวอย่างเช่น ชุดขาวที่ท่านรองฯ จะใส่ ออกงาน เราก็ ต้ อ งเอามาตรวจดู ว่ า เครื่ อ งหมายติ ด ครบหรื อ ไม่ เสื้ อ กางเกง มี ร อยยั บ หรื อ เปล่ า เพราะหากท่ า นรองฯ ใส่กางเกงที่มีรอยยับออกงาน แล้วมีคนพบ เห็นเข้า นอกจากจะไม่สง่างามกับท่านรองฯ แล้ว สิง่ แรกทีค่ นจะพูดถึงก็คอื ทำ�ไมหน้าห้อง ถึงไม่ดูแลชุดของท่านรองฯ ให้เรียบร้อย” ผมเหลือบตาไปที่โต๊ะทำ�งานของ พี่กบ อี ก ครั้ ง นอกจากอุ ป กรณ์ สำ � นั ก งานแล้ ว ที่ ผ นั ง ห้ อ งยั ง มี ก ระดาษแผ่ น ยาวๆ บรรจุ เบอร์โทรศัพท์จ�ำ นวนมาก พีก่ บบอกว่า เบอร์ โทรศัพท์พวกนี้คือเครื่องมือชิ้นสำ�คัญอีกชิ้น ที่หน้าห้องต้องใช้ประสานงานต่างๆ “หน้าห้องต้องมีความกระตืนรือร้นในการ ประสานงาน งานเอกสารไม่ใช่รับมาส่งไป แล้วจบ บางครั้งต้องตามเรื่องด้วยว่าไปถึง

เอกสารต่างๆ ที่ต้องให้ท่านรองฯ พิจารณา เช่น ขอเบิกงบประมาณ เบิกรถส่วนกลาง ขออนุมัติการประชุมต่างๆ จะต้องมีคำ�สั่ง รองรับด้วยว่า ท่านรองฯ สามารถอนุมตั เิ รือ่ ง ใดได้บ้าง หน้าห้องก็ต้องตรวจสอบโดยการ เอาคำ�สั่งมานั่งดูว่า จากเอกสารที่ได้รับมา ท่านรองฯ มีอำ�นาจเซ็นได้หรือไม่ เพราะถ้า ไม่ มี อำ � นาจ ลายเซ็ น ที่ ท่ า นรองฯ เซ็ น ไป อาจส่งผลเสียได้ในภายหลัง บางทีอาจถึง คุกได้เลย แล้วคำ�สั่งเหล่านี้เปลี่ยนแปลงได้ เรื่ อ ยๆ มี คำ � สั่ ง ใหม่ ยกเลิ ก คำ � สั่ ง เก่ า มา แทบทุ ก วั น หน้ า ห้ อ งต้ อ งทำ � ความเข้ า ใจ ให้มากๆ ว่าจะต้องดำ�เนินการอย่างไร” ถึ ง ตรงนี้ พี่ ก บ ยกคำ � พู ด ที่ ท่ า นรองฯ เคยสอนพี่กบไว้ว่า “ท่านรองฯ จะบอกเสมอ ให้ พี่ ทำ � งานแบบสวมวิ ญ ญาณท่ า นรองฯ คือลองคิดว่า ถ้าพี่เป็นท่านรองฯ จะตัดสินใจ อย่ า งไร สิ่ ง เหล่ า นี้ ช่ ว ยทำ � ให้ วิ ธี คิ ด ของพี่ เติ บ โตขึ้ น เรื่ อ ยๆ แม้ จ ะทำ � งานมาหลาย สิบปีแล้ว” ถึ ง ช่ ว งท้ า ย ผมยั ง คงมองไปรอบห้ อ ง ของพี่ ก บ หากไม่ นั บ ผมและท่ า นรองฯ ก็ จ ะเหลื อ พี่ ก บที่ นั่ ง ทำ � งานเพี ย งคนเดี ย ว แล้วพี่กบไม่รู้สึกเหงาบ้างเหรอ พี่กบตอบ อย่ า งยิ้ ม แย้ ม “ไม่ เ ลย พี่ ไ ม่ เ คยรู้ สึ ก เหงา เวลานอกเหนือจากงาน พี่ก็ออกไปพูดคุยกับ คนอื่ น ใน สมช. ได้ เวลางานพี่ จ ะจริ ง จั ง แต่ ถ้ า นอกงานไปแล้ ว พี่ จ ะเป็ น คนตลก และพูดคุยได้กับทุกคน อัธยาศัยที่ดีก็เป็นสิ่ง ที่ดีต่อการทำ�งานร่วมกัน”

หน้าห้องดูแลทุกย่างก้าวของเจ้านาย และรักษาทุกความลับของเจ้านาย ความซื่อสัตย์จึงสำ�คัญมากที่หน้าห้อง จะไม่เอาความลับแพร่งพรายออกไป สิ่งเหล่านี้เรียกง่ายๆ ว่า จรรยาบรรณหน้าห้อง | January-February 2013

31

เชิดพงษ์ เหล่ายนตร์ ผู้ช่วยผู้กำ�กับ ศูนย์กลางจักรวาล เราอาจจะคุ้นหูกับชื่อของผู้กำ�กับอย่าง จอห์น วู โอลิเวอร์ สโตน หรือ เป็นเอก รัตนเรือง ...แต่ถ้าหากไม่มีชื่อของคนที่เราจะเอ่ยถึง ต่อไปนี้ ผลงานภาพยนตร์ของพวกเขาเหล่านั้นอาจไม่ปรากฏออกมา เคลื่อนไหว หากขาดความช่วยเหลือจาก เชิดพงษ์ เหล่ายนตร์ ผู้อยู่เบื้องหลังวงการภาพยนตร์ทั้งไทยและต่างประเทศ ในตำ�แหน่ง ผู้ช่วยผู้กำ�กับที่นับเวลาการเดินทางในจักรวาลของวงการนี้ ก็ร่วมกว่า 24 ปีแล้ว แต่ก่อนจะเข้าสู่วงโคจรเราคงต้องถามถึง จุดเริ่มต้น...

เรื่อง: อนัญญา คูเอี่ยม ภาพ: กัษมา เรืองงาม

32

| Read Me 16

| January-February 2013

33

“เรื่องมันเกิดจากเหตุบังเอิญที่พี่สาวผม ประไพพรรณ เหล่ายนตร์ เขาจบภาพยนตร์ จ า ก ธ ร ร ม ศ า ส ต ร์ แ ล้ ว ก็ ทำ � ห นั ง สื อ เอนเตอร์เทน ซีเนแม็ก แล้วแต่ก่อนที่ AUA เขามี ส อนภาษาอั ง กฤษ มี ฉ ายหนั ง ให้ ดู ตอนนัน้ ประมาณ ม.3 ได้ ก็มเี ทศกาลหนังญีป่ นุ่ ของมู ล นิ ธิ ญี่ ปุ่ น มาฉาย เราก็ ไ ปดู แล้ ว ก็ หลงเสน่หม์ นั อยากทำ�หนัง อยากเห็นเรือ่ งราว ทีต่ วั เองทำ�ปรากฏอยูใ่ นหนัง ...แต่วา่ ตอนจบ มั ธ ยมครู เ ขาก็ แ นะให้ ไ ปสอบหมอสอบ สถาปนิก เราก็ไปสอบแต่ไม่ติด หลังจากนั้น ก็ เ ลยมุ่ ง มั่ น ว่ า จะสอบเข้ า ธรรมศาสตร์ ในสาขาภาพยนตร์ ใ ห้ ไ ด้ ก็ เ รี ย กได้ ว่ า ค่ อ นข้ า งประหลาดที่ ผ มมี จุ ด มุ่ ง หมาย มาตั้งแต่ช่วงนั้น”

เริ่มต้นที่ตำ�แหน่งผู้ช่วยผู้กำ�กับ “พอเข้าไปเรียนเราก็ไม่ได้คดิ ว่าจบออกมา ต้องทำ�หนัง แต่พอปี 4 ก็มีพี่ที่รู้จักกันดึงตัว เราออกไปทำ � งาน คื อ พี่ ส มพล สั ง ขะเวช เขาคื อ ผู้ ช่ ว ยผู้ กำ � กั บ มื อ หนึ่ ง ของประเทศ ตลอดกาลและได้เสียชีวติ ไปแล้ว เป็นคนสอน ทุกอย่างที่ควรรู้ในการทำ�งานให้กับผม” “ผมอาจเป็นคนโชคดีหรือโชคร้ายก็ไม่รู้ เพราะว่ า ทำ � อาชี พ เดี ย วมาตลอดชี วิ ต ตั้งแต่แรกเลยเราเป็น รันเนอร์ แปลเป็นไทย ก็คือ ขี้ข้า ไปชงกาแฟ ไปห้ามรถ ไปกันตัว ประกอบ เพราะผู้ช่วยผู้กำ�กับจะวิ่งไปไหน ไม่ ไ ด้ ก็ ต้ อ งใช้ รั น เนอร์ วิ่ ง ให้ งานมั น เริ่ ม จากการที่เราต้องรับผิดชอบมากขึ้นเรื่อยๆ จะพู ด ไปแล้ ว คนที่ เ รี ย นภาพยนตร์ จ ะมี จุดประสงค์อยู่ไม่กี่อย่าง สิ่งที่คุณอยากเป็น ก็คงไม่พ้นผู้กำ�กับ ไม่ก็อยากเขียนบท ไม่ก็

34

| Read Me 16

ตัดต่อ ซึง่ ก็ถกู ต้องทีค่ นเราควรมีจดุ มุง่ หมาย ที่ สู ง แต่ ใ นระบบการเรี ย นการสอนจนถึ ง ทุกวันนี้ก็ไม่มีใครพูดถึงผู้ช่วยผู้กำ�กับ” คนส่วนใหญ่มองไม่เห็นตำ�แหน่งนี้ “ผมไม่ได้อยากดังขนาดนัน้ ไม่ได้อยากเป็น ที่รู้จักขนาดนั้น ในส่วนของเราคือตำ�แหน่ง ของที ม งาน ไม่ ว่ า จะเป็ น ตำ � แหน่ ง ไหนมั น เป็นการสนับสนุนให้ตัวงานมันเดินไป จะให้ คนดูมาจำ�ชื่อเรามันก็ไม่ใช่ เพราะหนังมันมี เจ้าของอยู่ไม่กี่คน ถ้าหนังดีเขาก็ได้คำ�นิยม ชมชอบ หนังเลว แย่ หนังห่วยแตก เขาก็คง ไม่มาด่าผมแน่ๆ เขาก็ต้องไปว่าผู้กำ�กับ” การงานและหน้าที่ของผู้ช่วยฯ “หลายคนที่เข้าใจว่าผู้ช่วยผู้กำ�กับต้องไป ช่วยเขากำ�กับ นั่นเป็นความคิดที่ผิด เพราะ

ผู้ช่วยผู้กำ�กับก็มีงานของตัวเอง นั่นคือการ กำ � กั บ การช่ ว ยเหลื อ มั น คื อ Assistance Director ไม่ใช่ Assistance to Director มันแยกกัน เป็นสมองคนละส่วน ...ผมช่วยสัง่ แอ็กชัน่ ได้ แต่หา้ มสัง่ คัท ในกองจะมีแค่ 4 คน ที่สั่งคัทได้ คือ ผู้กำ�กับ ตากล้อง คอนทินิวตี้ คนทำ�เสียง แต่ผู้ช่วยไม่มีสิทธิ์ แล้วจะให้ไป ช่วยกำ�กับนักแสดงนี่ก็ไม่ได้ ไม่ใช่หน้าที่” “ในกระบวนการทำ�ภาพยนตร์ อย่างง่ายๆ แบ่งเป็น พรีโปรดักชัน่ โปรดักชัน่ โพสโปรดักชัน่ แต่ในหน้าทีข่ องผูช้ ว่ ยผูก้ �ำ กับทีเ่ ราต้องเข้าไป เกี่ยวข้องคือ 2 ขั้นตอนแรก คือ การเตรียม งานและการถ่ายทำ� มีหน้าทีห่ ลักคือจัดตาราง ในการถ่ายทำ� ด้วยศาสตร์กลไกและเงื่อนไข ทีเ่ ยอะมาก ต้องเอาทุกอย่างออกมากองแล้ว ก็จดั การให้ทุกอย่างราบลื่น จะจัดคิวทุกคนที่ แทบจะไม่ตรงกันให้ตรงกันอย่างไรก็เป็นสิง่ ที่ ท้าทายแล้ว ผู้ช่วยผู้กำ�กับแทบจะเป็นเพียง คนเดี ย วในกองที่ รู้ ว่ า องค์ ป ระกอบต่ า งๆ ที่ จ ะปรากฏในฉากนั้ น จะต้ อ งมี อ ะไรบ้ า ง ไม่ใช่วา่ คนอืน่ ไม่รู้ แต่ผชู้ ว่ ยผูก้ �ำ กับต้องรูห้ มด ทุกอย่าง แบบแผนการทำ�งานก็จะกำ�หนด ด้วยผู้ช่วยผู้กำ�กับ เอานะ ทุกคนพร้อมนะ เลีย้ วซ้าย ทุกคนก็ตอ้ งเลีย้ วซ้าย ผูช้ ว่ ยผูก้ �ำ กับ จะเป็นคนกำ�หนดแนวทางการทำ�งานในแต่ ละวัน เป็นการทำ�งานบนพื้นที่และก็เวลา”

จะให้คนดู มาจำ�ชื่อเรา มันก็ไม่ใช่ เพราะหนัง มันมีเจ้าของ อยู่ไม่กี่คน

แล้วอย่างนี้ผู้กำ�กับจะทำ�อะไร “ผู้ กำ � กั บ ก็ อ ยู่ ห ลั ง มอนิ เ ตอร์ แ ล้ ว สั่ ง คั ท (หัวเราะ) คือ ผูช้ ว่ ยผูก้ �ำ กับก็ไม่ได้ท�ำ ทุกอย่าง ต้องพูดถึงหนังสือที่ผมเขียน ‘ผู้ช่วยผู้กำ�กับ ศูนย์กลางจักรวาล’ อย่างทีบ่ อกว่ามันจำ�เป็น ต้ อ งรั บ รู้ ทุ ก ปั ญ หาที่ เ กิ ด ขึ้ น ในกองถ่ า ย แล้ ว ปั ญ หาทุ ก อย่ า งมั น ก็ วิ่ ง เข้ า มาหาเรา แล้ ว ตั ว ผู้ กำ � กั บ เขาจะไม่ ส ามารถควบคุ ม ภาพยนตร์ ไ ด้ อ ย่ า งเต็ ม ที่ ถ้ า ไม่ ไ ด้ ถู ก กำ � จั ด เรื่องเหล่านี้ออกไป วิธีการทำ�ภาพยนตร์ที่ดี ก็คือการให้พื้นที่ผู้กำ�กับในการทำ�งานในเชิง สร้างสรรค์ของเขาให้เต็มที่ ผมเองเป็นพื้นที่ ของการบริหารจัดการ” ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ช่วยฯ และผู้กำ�กับ “คนเรามีความแตกต่าง มดงานก็ต้องทำ� ในสิ่งที่มดงานทำ�ได้ สิ่งที่สานเราให้รวมกัน ก็ คื อ ภาพยนตร์ เราต้ อ งมองหนั ง เรื่ อ ง | January-February 2013

เดี ย วกั น ไม่ อ ย่ า งนั้ น เราทำ � หนั ง ไม่ ไ ด้ เราต้ อ งเห็ น ด้ ว ยกั บ ผู้ กำ � กั บ ว่ า ทำ � ไมเราถึ ง ต้องทำ�หนังเรื่องนี้ ใจความของมันมีอะไร อยู่ในนั้น” ถ้าอยากจะเป็นผู้ช่วยผู้กำ�กับ “งานภาพยนตร์ จ ะมาใช้ ค วามรู้ สึ ก หรื อ อารมณ์ ใ นการทำ � งานอย่ า งเดี ย วไม่ ไ ด้ ส่วนใหญ่คนที่มาฝึกงานเขาก็ไม่เข้าใจตรงนี้ ในความเป็ น จริ ง คุ ณ ไปเสิ ร์ ฟ กาแฟสิ อะไรจะให้ผมไปเสิรฟ์ กาแฟได้ไง ผมจะทำ�หนัง เอ่าแล้วทำ�ไมไม่ไปเสิรฟ์ กาแฟ เขาก็วา่ แล้วมัน เกี่ยวยังไงกับหนัง ผมก็ว่าอาชีพแรกที่ผมทำ� คือเสิร์ฟกาแฟ เพราะคุณเข้ามาคุณยังช่วย เหลื อ ใครไม่ ไ ด้ คุ ณ ส่ ง เสริ ม กองถ่ า ยไม่ ไ ด้ ถ้าคุณไม่รู้ว่าใครกินกาแฟเมื่อไหร่ กินยังไง ผมและคนอื่ น ๆ ที่ เ ป็ น ผู้ ช่ ว ยผู้ กำ � กั บ ระดั บ เดียวกันเสิร์ฟกาแฟเป็นหมดทุกคน” “ต้ อ งมี ค วามจริ ง ใจในการทำ � งานแน่ ๆ แล้วก็ตอ้ งเป็นคนทีข่ ยัน ผมเชือ่ ว่าผมเป็นคน หัวอ่อน เป็นเด็กโง่ แต่ว่าสังคมสมัยนี้ หรือ เด็ ก ในยุ ค นี้ เ ก่ ง ฉลาด แล้ ว ก็ มี ทุ ก อย่ า ง อยู่ในตัวของเขาเอง ซึ่งผมมองว่านั่นแหละ คื อ ปั ญ หา พอเขารู้ สึ ก ว่ า มี ทุ ก อย่ า งแล้ ว เขาก็เลยไม่เข้าใจว่าทำ�ไมต้องเรียนรู้อีก” ยุคสมัยเปลี่ยน อนาคตเปลี่ยน “ ส มั ย นี้ มั น เ ป็ น แ ฟ ชั่ น ห รื อ เ ป ล่ า เป็นเทรนด์หรือเปล่าทีค่ นอยากจะมาทำ�หนัง ทำ � ให้ ค นทำ � หนั ง กลายเป็ น อี ก แบบหนึ่ ง แล้วสิ่งที่มันเปลี่ยนแปลงไป ผมมองว่าคือ ความคลาสสิค เมือ่ ก่อนเราทำ�หนังด้วยความ ระวังเพราะเราใช้เงินเยอะ เราเลือกคนในการ ทำ�งาน แล้วมันทำ�ยาก ทุกวันนี้คุณสามารถ ทำ � หนั ง ได้ เ ลยด้ ว ยกล้ อ งดิ จิ ต อลตั ว เล็ ก ๆ ไม่ เ หมื อ นสมั ย ก่ อ นที่ นั ก ทำ � หนั ง แต่ ล ะคน กว่าจะทำ�ได้ก็ต้องใช้เวลา สิ่งหนึ่งที่มันเกิด ขึน้ ก็คอื คนทุกคนสามารถทำ�หนังได้ แต่มนั ก็มี ประเด็นตรงที่ว่า เมื่องานมันเยอะขึ้นมันก็มี ขยะเพิ่มมากขึ้นด้วยเช่นกัน คือ มันง่ายขึ้น คุณเล่าเรื่องโดยที่ไม่รู้ว่าแก่นแท้มันคืออะไร ...แต่ในอนาคตอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทย ผมเชื่ อ ว่ า มั น จะดี ขึ้ น แล้ ว มั น ก็ กำ � ลั ง ดี ขึ้ น จริงๆ” 35

เรื่อง: จารุวรรณ ชื่นชูศรี ภาพ: กัษมา เรืองงาม

36

| Read Me 16

ผู้ช่วยนักมายากล เบื้องหลัง แห่งกลมายา ถ้าคุณรู้สึกตื่นตาตื่นใจในภาพการเสียบดาบเข้าไปในกล่องที่มี สาวสวยอยู่ภายใน ตื่นเต้นกับการเสกฝูงนกพิราบออกจากหมวก หรือรู้สึกประหลาดใจไปกับบรรดาดอกไม้ที่ถูกเสกขึ้นเพียง การดีดนิ้วดัง เป๊าะ! คงมีสักแวบหนึ่งที่คุณต้องแอบสงสัยว่า ภาพมายาเหล่านั้นมีความลับเบื้องหลังเป็นอย่างไร และเพียงความสงสัยนั้นก็พลันจุดประกายให้สาวน้อยคนหนึ่ง ก้าวขึ้นมาเป็นผู้ช่วยนักมายากลที่มีชื่อเสียงที่สุดในประเทศไทย ลิซ่า ไปรพิศ

| January-February 2013

37

อุมา ไพบูลย์พันธ์ หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ ลิซา่ สาวน้อยเจ้าเสน่หผ์ ชู้ ว่ ยของนักมายากล ชื่อดัง ฟิลิป ได้เล่าถึงหนทางในการเข้ามาทำ� อ า ชี พ ผู้ ช่ ว ย นั ก ม า ย า ก ล ใ ห้ เ ร า ฟั ง ว่ า ตั้ ง แต่ เ ด็ ก ๆ แล้ ว ที่ ตั ว เองใฝ่ ฝั น อยากจะ ทำ � อาชี พ นั ก แสดงเพราะชอบการแสดง ชอบการเป็ น ที่ จั บ จ้ อ งสนใจของผู้ ค น และแน่วแน่ในเส้นทางนี้มาตลอด จนกระทั่ง วั น หนึ่ ง ที่ ไ ด้ ไ ปดู ก ารแสดงโชว์ ม ายากลที่ มี นักมายากลและผู้ช่วยสาวออกมาให้ความ บันเทิงแก่คนดู เมื่อนักมายากลขอให้คนดู ขึน้ ไปร่วมโชว์ลซิ า่ ก็ไม่ลงั เลทีจ่ ะยกมือขออาสา เพราะความสงสั ย และต้ อ งการหาคำ � ตอบ ความลับของมายากล หลังจากเหตุการณ์ ครั้ ง นั้ น ลิ ซ่ า ก็ รู้ สึ ก แน่ ชั ด ว่ า ตำ � แหน่ ง ผู้ ช่ ว ย นักมายากลนีล่ ะ่ ทีจ่ ะตอบโจทย์ความต้องการ ของเธอได้ สาวน้ อ ยลิ ซ่ า เริ่ ม เข้ า มาเป็ น ลู ก ศิ ษ ย์ คนสำ�คัญของฟิลิปตั้งแต่อายุเพียงสิบกว่า ขวบและได้หัดการเป็นผู้ช่วยแสดงมายากล ตั้งแต่นั้นมา “เมื่อก่อนเวลาเราดูโชว์มายากล ก็เห็นว่าผูช้ ว่ ยนักมายากลไม่คอ่ ยจะมีอารมณ์ ร่วมไปกับโชว์เลย เพลงที่เปิดก็มันจะตาย แต่ผชู้ ว่ ยกลับทำ�หน้าหน้านิง่ ส่งของเสร็จก็ไป ยืนเฉยๆ เราก็เลยคิดว่าไม่ได้ละเวลาเพลง ขึ้นเราก็จะต้องเต้น ต้องทำ�ให้คนดูไม่รู้สึกว่า นี่ นั ก มายากลนะ นี่ แ ค่ ผู้ ช่ ว ยส่ ง ของนะ แต่ทำ�ให้คนดูรู้สึกสนุกรู้สึกเอนเตอร์เทนไป กับโชว์ของเรา สมัยก่อนตอนเด็กๆ เราก็คิด เองทำ�เองหมดแต่งตัวแต่งหน้า เอาให้มันดู เซ็กซี่นิดๆ ตอนเด็กๆ หน้าอกหน้าใจก็ไม่ค่อย จะมีหรอก อาศัยยัดกระดาษเอา (หัวเราะ)

คุ ณ ฟิ ลิ ป ยั ง แซวเลยว่ า ไม่ ก ลั ว หลุ ด เหรอ พอดังมากเข้ามีงานเข้าเยอะเราก็ได้ตดั ชุดใหม่ เรื่อยๆ แต่งให้เข้าคู่กับคุณฟิลิป อย่างถ้าคุณ ฟิลปิ แต่งเป็นเจ้าพ่อเซีย่ งไฮ้เราก็จะแต่งกีเ่ พ้า ให้เข้ากัน” หน้ า ที่ ผู้ ช่ ว ยนั ก มายากลในสายตาของ คนภายนอกอาจมีแค่คอยแต่งตัวสวยมายืน เป็นสีสันของโชว์เท่านั้น แต่ในความเป็นจริง แล้วลิซา่ เล่าให้เราฟังว่า หน้าทีน่ กั มายากลนัน้ หนักมากทั้งยังเสี่ยงต่อการบาดเจ็บอีกด้วย นอกจากการคอยส่งของให้นกั มายากลทีต่ อ้ ง ผ่านการฝึกซ้อมไม่ให้ผิดคิวแล้ว การช่วยใน การแสดงโชว์บางชุดที่ต้องเอาตัวเองเข้าไป อยู่ ใ นโชว์ ก็ นั บ ว่ า เหนื่ อ ยมาก “พอถึ ง โชว์

การที่เราเป็นผู้ช่วย เราต้องทำ�หน้าที่ให้ดีที่สุด เพราะถ้าเกิดว่านักแสดงหน้าแตกขึ้นมา ไม่ใช่แค่นักแสดงจะเสียหน้า แต่เราก็เสียใจ 38

| Read Me 16

ชุดใหญ่ๆ นักเล่นกลจะเป็นผูว้ เิ ศษ แทบไม่ตอ้ ง ทำ�อะไรเลย ทีนี้งานหนักก็จะมาตกที่ผู้ช่วย อย่างชุดเสียบมีด เราต้องเข้าไปอยู่ในลังนั่น ให้เขาเอามีดเสียบ ลังเล็กแค่ไหนก็ตอ้ งเข้าไป อยู่ให้ได้ บางทีเสียบมาไม่มีเบามือเลยโดนขา โดนแขนเราบ่อยไป โดยเฉพาะที่เป็นตะกร้า เคยพลาดมาโดนเราครัง้ หนึง่ เป็นแผลเป็นกว่า จะรั ก ษาหาย ดั ง นั้ น พอเราจะต้ อ งขึ้ น โชว์ เราจะตืน่ เต้นแล้วว่าจะทำ�ได้เหมือนทีซ่ อ้ มไหม เราจะอยูใ่ นตำ�แหน่งทีถ่ กู ต้องรึเปล่า หน้าทีน่ ี้ มันเหนื่อยนะ เหนื่อยจริงๆ” ลิซ่ายังเล่าให้ฟังอีกว่าการทำ�หน้าที่ของ ผู้ ช่ ว ยนั ก มายากลไม่ ไ ด้ แ บ่ ง แยกออกจาก นักมายากลอย่างชัดเจนเสียทีเดียวแต่เรียกว่า เป็ น การทำ � งานร่ ว มกั น มากกว่ า ต้ อ งผ่ า น การฝึ ก ซ้ อ มอย่ า งหนั ก เพื่ อ ให้ เ ข้ า ขากั น ยิ่ ง จั บ คู่ กั น นานเท่ า ไหร่ ฝึ ก ซ้ อ มให้ เ ข้ า ใจ ตรงกันได้มากเท่าไหร่ โอกาสผิดพลาดก็จะยิง่ น้ อ ยเท่ า นั้ น ทั้ ง ยั ง ต้ อ งอาศั ย ความเชื่ อ ใจ ซึ่ ง กั น แ ล ะ กั น “ บ า ง ที ที่ โ อ ก า ส ห รื อ สภาพแวดล้อมไม่เอือ้ อำ�นวย คุณฟิลปิ แค่หนั มามองตา เราก็จะรู้แล้วว่ากลนี้เล่นได้เล่น ไม่ได้ มีครัง้ หนึง่ ทีห่ ลังเวทีลมแรงมากแล้วเรา กำ�ลังจะเล่นกลหนังสือพิมพ์ คุณฟิลิปหันมา มองเราแค่ นั้ น เราก็ รู้ แ ล้ ว ว่ า กลนี้ เ ล่ น ไม่ ไ ด้ ต้ อ งเปลี่ ย นกลใหม่ อ อกมาเล่ น ผู้ ช่ ว ยกั บ นักมายากลต้องเข้าใจกัน เพราะถ้าเกิดการ

สื่อสารกันผิดพลาดอย่างนักมายากลจะเสก นก แต่เราไปหยิบแมวออกมา ความผิดพลาด ที่เกิดจากเราก็จะทำ�ให้เขาเสียหน้า” ในการทำ � หน้ า ที่ ผู้ ช่ ว ยนั ก มายากลของ ลิ ซ่ า ไม่ ไ ด้ จ บลงแค่ ก ารช่ ว ยส่ ง ของหรื อ เข้าร่วมในโชว์อุปกรณ์ ทว่าผู้ช่วยนักมายากล ในความหมายของลิ ซ่ า ยั ง รวมถึ ง การช่ ว ย เอนเตอร์เทนลูกค้า ด้วยบุคลิกเซ็กซี่ ขี้เล่น ที่ ทำ � ให้ ส ามารถจั บ ใจคนดู ไ ด้ อ ย่ า งไม่ ย าก และใช้การสังเกต จับอารมณ์ลกู ค้า คอยระวัง เรือ่ งคำ�พูดคำ�จาให้ตลก มีเสน่ห์ ทว่าไม่กา้ วร้าว ทัง้ ยังต้องอาศัยไหวพริบ เช่น ระหว่างทีก่ �ำ ลัง เล่นกลคนดูผละความสนใจไปจากกลก็ต้อง พยายามหาทางเรียกร้องความสนใจกลับคืน สำ�หรับผูช้ ว่ ยในอาชีพอืน่ อาจมีบา้ งทีอ่ ยาก จะก้าวขึ้นมาเป็นเบอร์หนึ่ง แต่สำ�หรับลิซ่า แล้วเธอเล่าว่าในช่วงที่ดังมากๆ ในตอนที่คุณ ฟิลปิ ไปต่างประเทศหรือลูกค้ามีงบไม่มากนัก ก็เคยมาจ้างเธอไปเล่นกล ซึ่งเธอก็บอกตาม ตรงว่ากลที่ไม่ยากมากก็พอเล่นได้ แต่ถ้าให้ มาเล่นกลยากๆ ขนาดคุณฟิลิป ลิซ่าบอกว่า ไม่ถนัด ขอเป็นผู้ช่วยแบบเดิมจะดีกว่า “เวลาทีค่ ณ ุ ฟิลปิ ไม่อยูแ่ ล้วรับงานไว้มากโข เคยมี ค รั้ ง นึ ง ที่ มี จ ดหมายมาว่ า คุ ณ ฟิ ลิ ป ต้ อ งไปแข่ ง ขั น เมจิ ก โชว์ ที่ ญี่ ปุ่ น แต่ ว่ า รับงานไว้แล้วคุณฟิลิปก็ถามลูกค้าว่าเอาไหม แต่เป็นคุณลิซา่ กับทีมงานนะ ทีนเี้ ราก็มาคิดว่า เราจะทำ�ไงดี ถ้าจะให้เราไปเล่นก็ไปได้ แต่เรา ต้องถามใจลูกค้าก่อนว่าเขารับได้ไหม ไม่ใช่เอา อะไรยัดเยียดให้เขาไปก็ไม่รู้ ถ้าเขาโอเคเราก็ โอเคด้ ว ย แต่ ก็ ต้ อ งเป็ น กลที่ ไ ม่ ย ากมาก พวกกลไพ่บนิ อะไรยังงัน้ เอาไว้กอ่ น (หัวเราะ)” แม้ จ ะฟั ง ดู ห นั ก หนาเอาการแต่ ลิ ซ่ า ก็ ยั ง คงยื น ยั น ว่ า อาชี พ นี้ เ ป็ น อาชี พ ที่ ส นุ ก ได้ประสบการณ์มากมาย โดยที่ก่อนจากกัน เธอได้ ทิ้ ง ท้ า ยเกี่ ย วกั บ หน้ า ที่ ข องผู้ ช่ ว ย นักมายากลเอาไว้ว่า “การทีเ่ ราเป็นผูช้ ว่ ย เราต้องทำ�หน้าทีใ่ ห้ดี ทีส่ ดุ เพราะถ้าเกิดว่านักแสดงหน้าแตกขึน้ มา ไม่ใช่แค่นักแสดงจะเสียหน้า แต่เราก็เสียใจ ให้ พึ ง สั ง วรณ์ ไ ว้ เ สมอว่ า เราต้ อ งจำ � ให้ ห นั ก ซ้อมให้เยอะ และอะไรที่เราช่วยเขาได้เราต้อง ช่วยให้มากที่สุด ทำ�ให้ลูกค้าสนุกมากที่สุด นั่นเป็นความพึงพอใจสูงสุดของทั้งคนดูและ นักมายากล” | January-February 2013

39

รัก... ของผู้ช่วย ทันตแพทย์ ฉันทะ...จะทำ�การใดให้สำ�เร็จ ปัจจัยแรกซึ่งพระพุทธองค์ ทรงสอนไว้ คือ สิ่งนั้นเป็นสิ่งที่เรารักและทำ�โดยใส่ใจลงไป ทว่าหลายคนก็ประกอบอาชีพการงาน โดยปราศจากปัจจัยนี้ เพราะมีเหตุอื่นซึ่งมีนํ้าหนักมากกว่ามาชนะคะคานกันได้

40

| Read Me 16

เรื่อง: แพรวา มั่นพลศรี ภาพ: กัษมา เรืองงาม

| January-February 2013

41

แต่สำ�หรับวันนี้ Read Me ขอพาทุกท่าน มาสั ม ผั ส อี ก อาชี พ หนึ่ ง อาชี พ ซึ่ ง ต้ อ งมี ‘ฉันทะ’ อยู่เต็มหัวใจ Read Me ได้ มี โ อกาสเดิ น ทางไปยั ง จังหวัดจันทบุรี เข้าไปที่วงเวียนตลาดน้ำ�พุ ใจกลางเมื อ งท่ อ งเที่ ย วแห่ ง นี้ แ ละได้ พ บ สถานพยาบาลซึง่ เป็นคลินกิ ทันตกรรมเอกชน ตั้ ง อยู่ ที่ นั่ น เมื่ อ สั ง เกตจำ � นวนคนไข้ จ าก ภายนอก จึ ง ใคร่ อ ยากพู ด คุ ย กั บ ผู้ ที่ เ ป็ น ส่วนหนึ่งซึ่งทำ�ให้คลินิกแห่งนี้เป็นที่ไว้วางใจ แก่ ป ระชาชนเมื อ งจั น ท์ และแล้ ว ก็ ไ ด้ พ บ และพู ด คุ ย กั บ สองสาวผู้ ช่ ว ยทั น ตแพทย์ ผู้ เ ป็ น กำ � ลั ง หลั ก ของงานหนั ก อึ้ ง ภายใน คลินิกแห่งนี้ พี่จิ๋ม หอมจันทร์ ศาสตร์ศิริ และพี่ตุ๊ก เพชรไพลิน ชัยธนะเพิ่มพูล ผู้ช่วยทันตแพทย์ ซึ่งมีประสบการณ์การทำ�งานในตำ�แหน่งนี้ มาอย่างยาวนาน ทั้งในโรงพยาบาลใหญ่ๆ และในคลินิกเล็กๆ จากการพูดคุย ประสบการณ์ยี่สิบกว่าปี ของพี่ ทั้ ง สองบอกและตอกย้ำ � ให้ เ รารู้ ว่ า งานในอาชีพสายการแพทย์และพยาบาลนี้ 42

| Read Me 16

ตอนแรก ก็ไม่ได้อยากทำ�งาน แบบนี้หรอก แต่แม่บอกว่าดี บอกให้ไปทำ�งาน กับหมอ ทำ�งานโรงพยาบาล มันดูมีเกียรติ ได้ช่วยคนอื่นด้วย ทำ�แล้วดี ตอนนั้นพี่ตุ๊ก ไม่อยากขัดใจแม่ ก็เลยลองเรียน ลองฝึกทำ�ดู แล้วพอทำ�ไปได้ สักระยะก็รู้สึกชอบ เออ มันจริง อย่างที่แม่ว่า ทำ�แล้วรู้สึกดี รู้สึกได้บุญ

ไม่ง่ายและไม่เบา โดยเฉพาะผู้อยู่เบื้องล่าง และเบื้องหลัง ผูช้ ว่ ยทันตแพทย์จ�ำ เป็นอย่างยิง่ ทีจ่ ะต้อง รู้ ใ จทั น ตแพทย์ ที่ ต นทำ � งานด้ ว ย ต้ อ งรู้ ว่ า ขั้ น ตอนของคุ ณ หมอแต่ ล ะคนเป็ น ยั ง ไง เพราะเคสอย่ า งเดี ย วกั น คุ ณ หมอทำ � ไม่เหมือนกันมีมากมาย ขึ้นอยู่วิจารณญาณ และการวินิจฉัยของแต่ละท่าน เห็นเคสแล้ว ต้ อ งรู้ ว่ า จำ � เป็ น ต้ อ งใช้ เ ครื่ อ งมื อ อะไรบ้ า ง อันไหนก่อน อันไหนหลัง ต้องยืน่ เครือ่ งมือให้ ในจังหวะไหน ทัง้ ยังต้องทำ�ความเข้าใจอาการ ของคนไข้ ที่ ม ารั ก ษา ต้ อ งซั ก ถามประวั ติ เบื้องต้นเพื่อเป็นข้อมูลให้คุณหมออีกด้วย พีจ่ มิ๋ เล่าว่า งานทีค่ ลินกิ เอกชนนี้ หนักกว่า งานในโรงพยาบาลหลายเท่า เพราะผู้ช่วย ต้องทำ�เองทุกอย่างตัง้ แต่ตน้ จนจบ ต้องเป็น คนเตรี ย มอุ ป กรณ์ ช่ ว ยหมอตอนรั ก ษา ล้ า งทำ � ความสะอาดเครื่ อ งมื อ บางคลิ นิ ก ต้องไปซือ้ ข้าว คอยปรนนิบตั หิ มอ ชีแ้ จงคนไข้ ว่ า ทำ � ไมรอคิ ว นาน คนไข้ เ ด็ ก ร้ อ งไห้ ง อแง ก็ต้องคอยปลอบ รักษาเสร็จก็ล้างเครื่องมือ ทำ�ความสะอาดกวาดถูยูนิตทำ�ฟัน สารพัด งานยิบย่อยที่เล่าสามวันก็ไม่หมด แต่ถ้าทำ� ที่ โ รงพยาบาล จะแบ่ ง หน้ า ที่ กั น ไปเลย เราทำ�แค่ไหน ใครทำ�แค่ไหน ใช่ แ ล้ ว ล่ ะ Read Me เคยเห็ น คลิ นิ ก บางแห่ง คนไข้นั่งรอคิวยาวเหยียด บางครั้ง ก็รอได้ แต่บางครั้งก็ไม่ เด็กหลายคนร้องไห้ กระจองอแง คนไข้ บ างคนปวดฟั น มาก ก็โวยวาย ทำ�ไมไม่ถึงคิวเขาเสียที ก็ต้องเป็น หน้ า ที่ ผู้ ช่ ว ยทั น ตแพทย์ ม าปลอบเด็ ก มาอธิ บ ายให้ ค นไข้ ใ จเย็ น เช่ น นั้ น แล้ ว Read Me อดสงสัยไม่ได้ว่า ถ้าหน้าทีก่ ารเป็น ผู้ ช่ ว ยทั น ตแพทย์ แ ลดู ห นั ก หน่ ว งขนาดนี้ ค น ที่ ทำ � ห น้ า ที่ นี้ ยั ง มี ค ว า ม สุ ข อ ยู่ ไ ห ม ยังสบายดีอยู่หรือเปล่า กับการต้องแบกรับ ทั้ ง อ า ร ม ณ์ คุ ณ ห ม อ เ ว ล า ไ ม่ ไ ด้ ดั่ ง ใ จ และอารมณ์ ค นไข้ เ วลาโวยวายเหวี่ ย งวี น การเป็นคนกลางมันน่าเหนื่อยนะ พี่ ๆ ทั้ ง สองพู ด เป็ น เสี ย งเดี ย วกั น ว่ า เพราะใจรัก... ความวุ่นวาย ความขัดแย้ง ล้วนมีอยูใ่ นทุกการทำ�งาน ทุกอาชีพ แต่แค่เรา อยู่ตรงนี้ ทำ�ตรงนี้ แล้วมีความสุข อยากมา ทำ�งานทุกวัน อยากทำ�อย่างนีท้ กุ วัน ก็เพียงพอ แล้วสำ�หรับการฝ่าฟันความลำ�บาก | January-February 2013

นอกจากนี้ พี่ตุ๊กยังเล่าประสบการณ์ดีๆ ให้ฟังว่า ตอนแรกก็ไม่ได้อยากทำ�งานแบบนี้ หรอก แต่ แ ม่ บ อกว่ า ดี บอกให้ ไ ปทำ � งาน กับหมอ ทำ�งานโรงพยาบาลมันดูมีเกียรติ ได้ช่วยคนอื่นด้วย ทำ�แล้วดี ตอนนั้นพี่ตุ๊ก ไม่อยากขัดใจแม่ ก็เลยลองเรียนลองฝึกทำ�ดู แ ล้ ว พ อ ทำ � ไ ป ไ ด้ สั ก ร ะ ย ะ ก็ รู้ สึ ก ช อ บ เออ มั น จริ ง อย่ า งที่ แ ม่ ว่ า ทำ � แล้ ว รู้ สึ ก ดี รู้สึกได้บุญ แล้วก็มีเคสหนึ่ง เป็น คนไข้เด็ก ทีม่ ปี ระสบการณ์ไม่ดฝี งั ใจเกีย่ วกับการทำ�ฟัน พอเข้ามาในคลินิกก็ร้องไห้เลย พี่ตุ๊กก็ไปเล่น กั บ น้ อ ง ไปปลอบน้ อ ง พอถึ ง ตอนทำ � ฟั น พี่ตุ๊กก็อยู่กับน้อง พูดคุยจนน้องยอมอยู่นิ่งๆ ให้คุณหมอทำ�ฟันได้โดยไม่ร้องไห้ พ่อแม่น้อง ก็ ป ลื้ ม สุ ด ๆ ลู ก สาวทำ � ฟั น ได้ โ ดยไม่ ร้ อ งไห้ ก็มาขอบคุณพี่ตุ๊กกันยกใหญ่ ความปลื้มใจ ในตอนนั้นยังฝังใจพี่ตุ๊กมาถึงตอนนี้ การได้ ทำ � อะไรเพื่ อ คนอื่ น มั น มี เ สน่ ห์ อย่างนี้นี่เอง Read Me จินตนาการเห็นหน้า เหยเกของคนไข้ตอนเข้ามา เปรียบเทียบกับ หน้าตาสดใส ยิม้ ได้ตอนออกไป ถ้ารอยยิม้ นัน้ เป็ น ผลมาจากสิ่ ง ที่ เ ราทำ � ใครๆ ก็ อ ยาก ยิม้ ตาม Read Me เชือ่ ว่า นีแ่ หละคือความรัก ที่พี่จิ๋มและพี่ตุ๊กพูดถึง เพราะคงไม่มีใครรัก ง า น ห นั ก ไ ม่ มี ใ ค ร รั ก ค ว า ม ส ก ป ร ก รั ก คร า บเลื อดครา บน้ำ � ล า ย หรื อรั ก สถานการณ์อันวุ่นวายที่น่าปวดหัว แต่สิ่งที่ ผู้ ช่ ว ยทั น ตแพทย์ ที่ ดี ทั้ ง หลายรั ก ก็ คื อ ความรู้ สึ ก อิ่ ม เอมใจจากการได้ ทำ � อะไรๆ เพื่อให้ผู้อื่นพ้นจากความทุกข์ต่างหาก Read Me เคยได้ยินทันตแพทย์ท่านหนึ่ง พูดว่า คลินิกเอกชนถ้าขาดผู้ช่วยทันตแพทย์ ดี ๆ ก็ มี แ ต่ ร อวั น เจ๊ ง เท่ า นั้ น ครั้ ง นั้ น Read Me ไม่ ค่ อ ยเข้ า ใจนั ก ว่ า เพราะอะไร ทำ � ไ ม แ ค่ ก า ร ไ ม่ มี ผู้ ช่ ว ย จ ะ ทำ � ใ ห้ เ กิ ด ความเสียหายได้ขนาดนั้น ครั้งนี้ Read Me รู้ แ ล้ ว ว่ า ไม่ เ พี ย งคลิ นิ ก เอกชนเท่ า นั้ น แม้ในโรงพยาบาลใหญ่ๆ การที่จะทำ�ให้การ รักษาของทันตแพทย์เป็นไปด้วยดี นอกจาก ความรู้ ค วามสามารถของตั ว ทั น ตแพทย์ เองแล้ ว สิ่ ง สำ � คั ญ ที่ ข าดเสี ย มิ ไ ด้ เ ลยก็ คื อ เครื่องมือแพทย์ที่ดี และผู้ช่วยทันตแพทย์ ที่ดีนั่นเอง

43

เรื่อง/ภาพ: สรพงศ์ อ่องแสงคุณ

44

| Read Me 16

| January-February 2013

45

My Space [สาระบันเทิงสถาน] เรื่อง: พุทธิพงศ์ อึงคะนึงเวช ภาพ: เขมชาติ ไขว้พันธุ์

46

| Read Me 16

Hidden Stuff ร้านที่บอกเล่าเรื่องราว คงไม่ผิดแผกนัก หากจะกล่าวว่าร้านเล็กๆ ภายใต้บรรยากาศเป็นกันเอง และตั้งใจหลบเร้นตัวเองจากโลกภายนอกอย่าง Hidden Stuff เป็นแหล่ง แรงบันดาลใจชั้นดี ที่มีส่วนประกอบจากเรื่องราวคละเคล้าประสบการณ์ แตกต่าง ที่สามารถนำ�ไปต่อยอดความคิดสร้างสรรค์ได้ไม่สิ้นสุด Hidden Stuff อาจไม่ได้เป็นร้านอาหารที่มีพ่อครัวชั้นเลิศ ทำ�อาหาร สุดแสนอร่อยเหมือนร้านอื่นๆ ในย่านสุขุมวิท หากแต่สิ่งแรกที่จะกระโจน เข้าสู่ห้วงความรู้สึกทันทีที่ย่างก้าวมาถึงหน้าร้านคือ ความแปลกใหม่และ น่าค้นหา พี่ลี อัญชลี นิมมานวัฒนา เจ้าของร้าน Hidden Stuff บอกกับ เราว่า “พี่ต้องการทำ�ให้ร้าน Hidden Stuff เหมือนเป็นบ้านของทุกคน ทุกคนสามารถมานั่งคุย นัดเจอกัน ภายใต้บรรยากาศอบอุ่น ที่สำ�คัญ อาหารต้องไม่แพง” เมื่อเราถามว่าองค์ประกอบหลักที่ทำ�ให้เกิดร้านนี้ขึ้น คืออะไร พี่ลีหัวเราะเสียงใสก่อนตอบว่า “ร้าน Hidden Stuff เต็มไปด้วย เรื่องราว ประกอบขึ้นด้วยเรื่องราว และเป็นร้านที่บอกเล่าเรื่องราว” หลังจากประสบความสำ�เร็จระดับหนึ่งจากร้าน อัล มาฮ์จิส เธออยาก มีร้านที่บอกเล่าเรื่องราวของตัวเอง ถ่ายทอดประสบการณ์บางอย่าง ให้ แ ก่ ผู้ ที่ ม ากิ น อาหารที่ ร้ า น จึ ง ออกแบบร้ า นสองชั้ น แห่ ง นี้ ใ ห้ เ ป็ น เหมือนบ้าน ขณะเดียวกันก็นำ�ของที่เธอรู้สึกว่า ชอบ และ อยากบอกเล่า มาเป็นสิ่งที่ใช้ตกแต่งร้าน สิง่ ทีบ่ ง่ บอกความคิดสร้างสรรค์ของร้านนีไ้ ด้อย่างดี คือเมนูตา่ งๆ ทีม่ ชี อื่ เรียกว่า “อาหารฟิวชั่น” ซึ่งเป็นการนำ�อาหารหลากสัญชาติมาผสมกัน แล้วออกมาเป็นเมนูใหม่ที่มีหน้าตาและรสชาติที่น่ารับประทาน พี่ลีเล่าว่า ช่วงแรกที่ทำ�ร้านนี้เมื่อสามปีที่แล้ว ร้านอาหารในกรุงเทพฯ ทีม่ กี ารออกแบบเป็นเอกลักษณ์ถงึ ขัน้ ‘เตะตา’ ยังมีไม่มากนัก Hidden Stuff เป็นร้านแรกๆ ที่เน้นการออกแบบในสไตล์ของตัวเอง แต่ปัจจุบันร้านที่เน้น การออกแบบมีเยอะขึ้น ผู้บริโภคจึงมีทางเลือกมากขึ้น อาจเป็ น เพราะเปี่ ย มด้ ว ยประสบการณ์ และจั ด เจนทางด้ า นธุ ร กิ จ ร้านอาหาร ทำ�ให้ทุกถ้อยคำ�ของพี่ลีเปี่ยมไปด้วยความเข้าใจ “เมื่ อ ร้ า นมั น มากขึ้ น ไม่ ไ ด้ ห มายความว่ า เราต้ อ งมาแย่ ง ลู ก ค้ า กั น เขามีสิทธิ์เลือกอยู่แล้ว ชอบร้านไหนก็เข้าไปกินร้านนั้น แต่ถ้าต้องการ บรรยากาศอบอุ่ น เป็ น กั น เอง ได้ เ ห็ น ร้ า นอาหารอี ก รู ป แบบหนึ่ ง Hidden Stuff ยินดีต้อนรับ” พี่ลีกล่าวสรุปพร้อมรอยยิ้ม

Hidden Stuff 72 ซอยเอกมัย 22 ถนนสุขุมวิท 63 แขวงคลองตันเหนือ เขตวัฒนา กรุงเทพฯ 10110 โทร: 0-2713-2162 เปิดบริการ: 16.30-24.00 น. [หยุดวันอังคาร] | January-February 2013

47

What is this Q: เริ่มจากการแนะนำ�ตัวก่อน เชิญเลยครับ A: กูชื่อซิ่ง!

Q: ขอรายละเอียดที่เจาะลึกกว่านี้ได้ไหมครับ A: มันจะอะไรหนักหนาวะ มึงให้แนะนำ�ตัว ก็บอกแล้วนี่ไง กูชื่อซิ่ง! จะให้พูดอะไรเยอะแยะ มากมาย น่ารำ�คาญ

ชื่อ: ซิ่ง สถานที่ทำ�งาน: ซ่อนอยู่บริเวณปลาย ขากางเกงของทหาร ชั้นประทวน, สัญญาบัตร และนักศึกษาวิชาทหาร

Q: เอ่อ...บทสัมภาษณ์นี้จะนำ�ไปลงหนังสือที่มีผู้อ่านเป็นผู้หญิงน่ารักๆ ด้วยนะครับ A: เฮ้ย! จริงเหรอวะ งั้นเอาใหม่ๆ สวัสดีครับ ผมชื่อซิ่ง สุภาพสตรีหลายๆ ท่านคงจะไม่รู้จัก หรือสัมผัสผมมาก่อน ผมทำ�งานที่ยิ่งใหญ่มากเลยนะครับ เพราะถ้าไม่มีผู้ช่วยอย่างผม ความหล่อของบุคคลในเครื่องแบบคงจะลดลงไปมากกว่าครึ่ง เอ่อ แล้วที่สำ�คัญ คุยได้ สัมผัสได้ ลองสวมใส่ได้ ผมไม่หยิ่งนะครับ A: (เสียงกระซิบ) มึงอย่าเอาอันที่พูดจาหยาบคายไปลงนะ ภาพพจน์กูเสียหมด Q: ได้ครับ ผมรับรอง เมื่อสักครู่คุณบอกว่าคุณเป็นผู้ช่วยและทำ�งานอันยิ่งใหญ่ หน้าที่หรืองานของคุณคืออะไรครับ A: อะแฮ่ม! หน้าที่ของผมคือช่วยให้เครื่องแบบทหารดูเป็นทางการ เรียบร้อย สง่างาม มีวินัย และดูเท่ในสายตาสาวๆ ยังไงล่ะครับ Q: นี่ยิ่งใหญ่แล้วเหรอครับ?

A: โธ่ ไอ้ฉิบหาย! นี่มันยังไม่ยิ่งใหญ่อีกเหรอวะ โดยเฉพาะอย่างมึง ที่เป็นนักศึกษาวิชาทหาร ยิ่งแล้วใหญ่ เพราะถ้ามึงไม่ใส่กูไป มึงก็จะโดนจ่ารับประทาน วิดพื้นบ้าง ลุกนั่งบ้าง กระโดดกบบ้าง นี่กูช่วยพวกมึงให้อยู่อย่างสุขสบายนะเนี่ย ยังไม่สำ�นึกอีก เนรคุณจริงๆ ห่าเอ๊ย!

Q: เอิ่ม…ขอโทษด้วยครับ ยิ่งใหญ่จริงๆ A: เฮ้ย! มึงอย่าเอาคำ�พูดตะกี้ไปลงนะ กูลืมตัวไปเล็กน้อย ความจริงกูเป็นสุภาพบุรุษ เดี๋ยวสาวๆ จะเข้าใจผิดกันหมด Q: ได้ครับ ผมสัญญา คำ�ถามของผมก็หมดลงแล้ว คุณมีอะไรจะฝากให้ผู้ที่กำ�ลังอ่านอยู่ บ้างไหมครับ A: มีครับ แต่ไอ้พวกผู้ชายทั้งหลายมึงไม่ต้องอ่านเลยนะ ข้อความนี้เฉพาะสาวๆ เท่านั้น คือผมอยากให้สาวๆ หันมาเรียน นศท.หรือเข้ามาเป็นทหารให้มากขึ้นกว่านี้ ผมอยากสัมผัส ขาอ่อนของพวกคุณมากกว่า ทุกวันนี้ได้แต่สัมผัสขาอันแข็งกระด้างของเหล่าชายฉกรรจ์ ให้ตายเหอะ! ผมล่ะเบื่อจริงๆ

48

| Read Me 16

เรื่อง/ภาพ: อมร จินดาทองดี

Q: ครั้งนี้มากันเป็นแพ็คคู่ แนะนำ�ตัวเลยครับ A1: สวัสดีครับ พวกเราฝาแฝดตัวหนอน แต่เราเกิดจากเส้นด้ายนะครับไม่ได้เกิดจาก ไข่ของผีเสื้อ รู้สึกยินดีที่มีคนมาสัมภาษณ์ผู้ช่วยในซอกหลืบอย่างเราครับ A2: สวัสดีครับ…

ชื่อ: ตัวหนอน สถานที่ทำ�งาน: คั่นกลางระหว่างเสื้อ กับยศ เหรียญตรา เข็มกลัด ป้ายชื่อ

Q: ยินดีเช่นกันครับ แล้วพวกคุณสองคนช่วยในเรื่องอะไรครับ A1: พวกเราทำ�หน้าที่แบกรับทั้งความภาคภูมิใจ เกียรติยศ ศักดิ์ศรี อีกทั้งบ่งบอก ตำ�แหน่งหรือชื่อเสียงเรียงนามของผู้ที่สวมใส่ งานนี้เป็นงานสำ�คัญและศักดิ์สิทธิ์มาก การทำ�งานนี้คนเดียวคงเป็นเรื่องที่หนักหนาสาหัส เราจึงต้องร่วมมือกัน เมื่อมีคนช่วยกัน คิดช่วยกันทำ� จากที่ต้องเครียดกลายเป็นสนุกขึ้นมาซะอย่างงั้น งานที่ออกมาก็มี ประสิทธิภาพอีกต่างหาก ใช่มั้ยคู่หู A2: ใช่…

Q: คำ�ถามต่อไปเลยนะครับ เท่าที่ฟังพวกคุณเล่า หน้าที่นี้มันเป็นการปิดทองหลังพระ ชัดๆ เพราะจะมีแต่คนชื่นชมสรรเสริญเกียรติยศรางวัลที่คุณแบกอย่างเหน็ดเหนื่อย แต่ไม่มีคนใดชื่นชมพวกคุณเลย บางคนยังไม่รู้ถึงการมีอยู่ของคุณทั้งสองด้วยซ้ำ� ผมอยากรู้จริงๆ ว่าพวกคุณรู้สึกอย่างไร ครั้งนี้ขอให้แฝดคนน้องตอบบ้างนะครับ A2: เป็นเกียรติเสียมากกว่าที่ได้อยู่เบื้องหลังความสำ�เร็จของคนดีและคนเก่ง ตอนแรกๆ มีแอบน้อยใจบ้าง แต่แค่ได้เห็นคนที่เรารักมีความสุข เราก็มีความสุขแล้ว เขายิ้มเราก็ยิ้ม เขาภูมิใจเราก็เบิกบาน การปิดทองหลังพระช่วยทำ�ให้โลกสวยงาม และยังมีบางคนที่มาชม ความงามของทองที่อยู่บริเวณหลังพระ คุณก็เป็นหนึ่งในนั้น ดังนั้นถ้าตั้งใจยึดมั่นที่จะทำ�ดี ซักวันต้องมีคนมาเห็นแน่นอน Q: พวกคุณอยู่ด้วยกัน ทำ�งานด้วยกันตลอด มีทะเลาะกันบ้างหรือเปล่าครับ A1: ก็มีบ้างครับ แต่เรามักจะให้อภัยและคืนดีกันภายในเวลาไม่นาน เราเป็นคนมีเหตุผล ทั้งคู่ ไม่โกรธกันนานหรอกครับ A2: ใช่ๆ เราอาจจะมีทะเลาะเบาะแว้งกันบ้าง แต่เรารับฟังกัน ใครผิดก็จะยอมรับผิด และขอโทษ ถ้าเถียงกันแบบหาข้อสรุปไม่ได้ ก็จะมีใครคนหนึ่งยอม เราสองพี่น้อง มีกันแค่สองคน ถ้าไม่รักกันจะให้ไปรักใครที่ไหนล่ะครับ Q: โห! ผมรู้สึกว่าคิดไม่ผิดเลยที่มาสัมภาษณ์พวกคุณ ไม่ธรรมดาจริงๆ

| January-February 2013

49

Review เรื่อง: วิชญ์พล พลพิทักษ์ชัย

Dancing ศิลปิน: Musketeers

ตัวเรา ของเรา ศิลปิน: ภูมิจิต

ทีแ่ ล้วอย่าง ของขวัญ และ แค่บางคำ� กลับมาคราวนีพ้ วกเขาได้น�ำ ประสบการณ์อนั เลวร้าย ในช่วงพักจากอัลบัม้ แรกมาเขียนเป็นเพลงทีม่ ี เนือ้ หาสร้างแรงบันดาลใจในอัลบัม้ นี้ ซึง่ เพลง Dancing เป็นเพลงร็อก จังหวะสนุกๆ ที่ชวนทุกคนออกมาเต้นรำ� ซิงเกิลเปิดตัวของอัลบั้ม ที่สองที่ชื่อว่า Uprising ของ Musketeers วงโมเดิร์นร็อกจากจังหวัด เชียงใหม่ เจ้าของเพลงดังในอัลบั้มเพื่อผ่อนคลายจากเรื่องราวร้ายๆ ที่ ผ่ า นเข้ า มาในชี วิ ต เนื้ อ หายั ง สะท้ อ นถึ ง โลกทุ น นิ ย มที่ ไ ด้ ก ดดั น ความฝันของคนเราให้มีค่าเป็นเพียงแค่เงิน แต่ถ้ายังไม่ย่อท้อเกินไป ก่อนก็ลุกออกมาต่อสู้ ใช้ชีวิตให้สนุก และปล่อยใจไปตามเสียงเพลง ของพวกเขา

เพลงดีเพลงหนึ่งในอัลบั้ม Bangkok Fever ของ ภูมิจิต วงดนตรีแนวไซคีเดลิก ร็อก ที่มีเนื้อหาเพลงสะท้อนสังคมและชีวิต ได้อย่างลึกซึ้ง สำ�หรับเพลง ตัวเรา ของเรา ก็เป็นการเตือนสติ ให้คนที่กำ�ลังอ่อนล้าและสับสนในชีวิต ได้ลุกขึ้นมาทบทวนตัวเอง เพือ่ ต่อสูก้ บั ปัญหาต่างๆ เพราะขึน้ ชือ่ ว่าเป็นมนุษย์ตอ้ งลุกขึน้ ยืนใหม่ ตามเนื้ อ เพลงที่ ก ล่ า วไว้ ชั ด เจน ในแง่ ด นตรี ก็ มี ค วามน่ า สนใจ โดยการนำ�เสียงร้องประสานเสียงสร้างความฮึกเหิม ซึ่งช่วยเสริม กับเนื้อหาของเพลงได้อย่างลงตัว ในยามที่เรากำ�ลังท้อแท้หรือ หมดกำ�ลังใจ เพลงนี้ก็เป็นอีกเพลงหนึ่งที่เหมาะแก่การหยิบมาฟัง อย่างยิ่ง

No More No Less เขียน: วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ หนังสือเล่มเล็กขนาดพอดีมือเล่มนี้เต็มไปด้วยแรงคำ�คมสร้างบันดาลใจมากมาย ที่ วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ หรือ โหน่ง a day ได้จดบันทึกไว้ในหลายปีที่ผ่านมา ก่อนจะคัดสรรเพื่อนำ�มาส่งต่อให้กับคนอ่าน นอกจากนั้นยังมีบทความสั้นๆ ที่ช่วยเสริม ความหมายคำ�คมเหล่านี้ให้กระจ่างมากขึ้น หนังสือเล่มนี้จึงเหมาะแก่การหยิบมาอ่าน ในทุกช่วงจังหวะของชีวิต ไม่ว่าจะสุข จะทุกข์ กำ�ลังคึก หรือกำ�ลังท้อแท้ เพราะคำ�คม ต่างๆ นั้นให้ทั้งกำ�ลังใจและเตือนสติไปพร้อมๆ กัน และบางครั้งเพียงแค่ถ้อยคำ�สั้นๆ ก็อาจเปลี่ยนแปลงชีวิตเราให้ดีขึ้นได้

50

| Read Me 16

The Dark Knight Rises กำ�กับ: คริสโตเฟอร์ โนแลน

The Intouchables กำ�กับ: เอริก โตเลดาโน, โอลิวิเยร์ นากาช

ปิดฉากไตรภาคของแบทแมนเวอร์ชันที่ดีที่สุด กำ�กับโดย คริสโตเฟอร์ โนแลน เจ้าเก่า กล่าวถึงเรื่องราวอีก 8 ปีต่อมาหลังจากการหายตัวไปของ อัศวินรัตติกาลใน The Dark Knight (2008) ภาคทีแ่ ล้ว ซึง่ เขาตกเป็นนักโทษ หลบหนีในเหตุการณ์ตายของอัยการเขต ฮาร์วี่ย์ เดนท์ และการปรากฏตัว ของ เบน (ทอม ฮาร์ดี) ผู้ก่อการร้ายสวมหน้ากากที่มาพร้อมกับแผนร้าย ทำ�ลายเมืองกอทแธม แบทแมนจึงกลับมาอีกครัง้ หนังได้ตงั้ คำ�ถามถึงเรือ่ ง ศีลธรรมอันหมิน่ เหม่ของ บรูซ เวนย์ (คริสเตียน เบล) ทีใ่ ช้คราบของแบทแมน ทำ�ความดีปราบเหล่าอาชญากร แต่ก็เกือบจะทำ�ความชั่ว เพราะเขาใช้ ความรูส้ กึ แค้นส่วนตัวเข้าร่วมด้วย ซึง่ ในภาคนีย้ งั กล่าวถึงตัวละครใหม่อย่าง แคทวูแมน (แอนน์ เฮทธาเวย์) ที่เข้ามาปั่นป่วนภารกิจของแบทแมน และอีกหนึ่งตัวละครสำ�คัญอย่าง จอห์น เบลค (โจเซฟ กอร์ดอน-เลวิตต์) นายตำ�รวจหนุ่มที่มีบทบาทต่อเมืองกอทแธมและแบทแมน ส่วนจะมาก แค่ไหนนั้น ต้องติดตามในหนังกันเอาเอง

หนังฝรั่งเศสม้ามืดแห่งปีที่คนทั่วโลกเทใจให้กับความ ซาบซึ้ง ว่าด้วยเรื่องราวอันเหลือเชื่อของ ฟิลิปป์ (ฟรองซัวส์ กลูเซต์) เศรษฐีผวิ ขาวชาวฝรัง่ เศสทีป่ ระสบอุบตั เิ หตุจนพิการ จึ ง ต้ อ งการผู้ ดู แ ลที่ ม าคอยปรนนิ บั ติ รั บ ใช้ เ ขาตลอดเวลา แต่ก็ไม่มีใครเลยที่ทำ�ให้เศรษฐีผู้นี้พอใจได้และถูกไล่ออกไป ทุกคน จนกระทั่ง ดริสส์ (โอมาร์ ซี) หนุ่มผิวดำ�ชาวเซเนกัล สุดแสบได้เข้ามาดูแลเขาด้วยความบังเอิญ แต่กลับสร้าง มิตรภาพอันไม่น่าเกิดขึ้นได้ระหว่างทั้งคู่ และได้ก้าวข้ามผ่าน เรื่องของชนขั้น สีผิว รวมไปถึงข้อจำ�กัดทางกายและใจได้ หนั ง สร้ า งจากเรื่ อ งจริ ง ที่ สะท้ อ นให้ เ ห็ น ถึ ง ความต้ อ งการ ที่แท้จริงของคนพิการ ว่าพวกเขาไม่ได้ต้องการความน่าสาร หรือเห็นใจ แต่สิ่งที่ต้องการคือความเข้าใจและปฏิบัติต่อ พวกเขาเฉกเช่นคนปกติทั่วไปเท่านั้น

เกร็ดความคิดบนก้าววิ่ง เขียน: ฮารูกิ มูราคามิ เราต่างรู้จัก ฮารูกิ มูราคามิ ในฐานะนักเขียนชาวญี่ปุ่นที่เขียนวรรณกรรมได้แตกต่าง แปลกแยก และน่าสนใจมากในการกล่าวถึงความเป็นมนุษย์ในโลกทุนนิยม แต่หนังสือเล่มนี้ของเขาได้นำ�เสนอ แง่มุมหนึ่งซึ่งเป็นแง่มุมใหญ่ในชีวิตของเขาที่ใครหลายคนไม่เคยรู้มาก่อน นั่นคือการเป็นนักวิ่งมาราธอน เขาเล่าเรื่องผ่านบทบันทึกที่อ่านง่ายและสะท้อนตัวตนของเขาได้ชัดเจนที่สุด ทำ�ให้เห็นถึงความพยายาม อั น แรงกล้ า ของนั ก เขี ย นผู้ นี้ ซึ่ ง การสร้ า งสรรค์ ผ ลงานเขี ย นในแต่ ล ะชิ้ น นั้ น มี ผ ลมาจากการฝึ ก ฝน และซ้อมวิง่ อย่างหนัก เป็นการเชือ่ มโยงระหว่างการเขียนหนังสือและการวิง่ สำ�หรับใครทีจ่ ะนำ�บทบันทึกนี้ เป็นแบบอย่างในการเขียนหนังสือหรือวิ่งมาราธอน ก็ล้วนแล้วแต่เป็นตัวช่วยที่ดีที่สุดทั้งสิ้น

| January-February 2013

51

Outlet [ปล่อยของ]

เรื่อง: วรพล ถาวรวรานนท์ ภาพ: grandesexploradoresbbva.com

[27 เมษายน ค.ศ. 1521]

จากบันทึก ของกระทาชาย ผู้เดินทางรอบโลก ได้สำ�เร็จ เป็นคนแรก 52

| Read Me 16

เรือของเราแล่นออกจากหมูเ่ กาะฟิลปิ ปินส์ เมื่อยามใกล้รุ่งที่ผ่านมา ก่อนจากลา ข้าพเจ้า อดเหลี ย วกลั บ ไปมองดู ผื น แผ่ น ดิ น และ พระอาทิตย์ดวงโตที่เพิ่งโผล่พ้นขึ้นมาจากน้ำ� เป็นครัง้ สุดท้ายไม่ได้ ในใจก็นกึ ว่าชาตินคี้ งไม่มี โอกาสได้กลับมาที่นี่อีกแล้ว แต่ข้าพเจ้ากลับ โล่งอกที่เป็นเช่นนั้นเมื่อนึกย้อนถึงเหตุการณ์ หฤโหดนานาที่ ไ ด้ เ ผชิ ญ มาตลอดช่ ว งเวลา หลายเดื อ นนั บ แต่ อ อกเดิ น ทางจากสเปน ลู ก เรื อ ส่ ว นใหญ่ ซึ่ ง เดิ น ทางมาพร้ อ มกั บ ข้ า พเจ้ า หมดโอกาสที่ จ ะได้ ก ลั บ ไปเหยี ย บ มาตุภูมิอีกเป็นครั้งที่สอง และหนึ่งในบรรดา ผูโ้ ชคร้ายเหล่านัน้ ก็ไม่ใช่ผใู้ ดทีไ่ หน หากแต่เป็น กับปิตันของข้าพเจ้า ข้าพเจ้าทิ้งร่างของเขาเอาไว้บนชายหาด ด้ า นตะวั น ตกของหมู่ เ กาะฟิ ลิ ป ปิ น ส์ ต ามที่ พิกาเฟตต้า[1] บอก หัวใจรู้สึกไม่ใคร่จะสบาย เมื่อคิดว่าตนได้ทิ้งร่างวีรบุรุษผู้เกรียงไกรของ ประเทศชาติไว้ในแดนศัตรู แต่ทั้งหมดก็เพื่อ อาณาจักรสเปนของเรา พิกาเฟตต้าย้ำ�ต่อ ข้าพเจ้าซ้ำ�แล้วซ้ำ�เล่า ข้ า พเจ้ า เองก็ ไ ม่ ค วรยึ ด ติ ด กั บ ร่ า งไร้ วิญญาณของเขามากนัก เพราะตลอดช่วง เวลาหลายสัปดาห์ทผี่ า่ นมานับจากทีเ่ รานำ�ศพ ของเขาเผ่นแผล้วจากเกาะขโมย[2] รอนแรม ข้ามน้ำ�ข้ามทะเลมาจนถึงหมู่เกาะฟิลิปปินส์ แห่งนี้ ร่างของเขาก็ยิ่งบวมฉุพองอืดขึ้นทุกที เมื่ อ พิ ศ ดู ช วนให้ รู้ สึ ก ขนพองสยองเกล้ า เหลือประมาณ เค้าหน้าอาจหาญและรูปกาย อั น กำ � ยำ � ไ ม่ ห ล ง เ ห ลื อ ใ ห้ เ ห็ น อี ก แมกเจลแลน [3] ผู้ ป รี ช ากลั บ กลายเป็ น สังขารเน่าเฟะที่ใครเห็นก็ต้องอยากขย้อน การตายของเขาทำ � ให้ ลู ก เรื อ ทุ ก คน หวาดผวา ผู้ ใ ดเล่ า จะเชื่ อ ว่ า ยอดชายเช่ น แมกเจลแลนจะมาสิ้ น ชี วิ ต อย่ า งน่ า อนาถ เช่นนี้ การเป็นลูกทะเลทำ�ให้เราทุกคนเตรียม ใจรั บ ความตายไว้ ทุ ก ครั้ ง ก่ อ นจะออกเรื อ แต่คราวนี้นับเป็นครั้งแรกที่ข้าพเจ้ารู้สึกว่า

ความตายช่างอยู่ใกล้ตัวกว่าที่คาดคิด เพราะ แม้ ก ระทั่ ง ยอดคนอย่ า งแมกเจลแลนก็ ยั ง พลาดท่าเสียทีถูกพรากชีวีไปได้อย่างง่ายดาย ตอนทีเ่ ห็นศพเขานัน้ ข้าพเจ้ารูส้ กึ เสียขวัญ ยิ่งนัก มือไม้ปั่นป่วนทำ�อะไรไม่ถูกแม้แต่น้อย หากไม่ได้พิกาเฟตต้าช่วยควบคุมสถานการณ์ ทั้งหมดไว้คงย่ำ�แย่ เขาเรียกประชุมและบอก แก่ลูกเรือทุกคนว่าเรื่องราวที่เกิดขึ้นบนเกาะ ขโมยเป็นความลับที่มิอาจแพร่งพรายอย่าง เด็ดขาด หมอนีม่ กั มีความคิดทีแ่ ยบยลรวมถึง วาจาคมคายสมกับที่ใครๆ ก็ยกย่องให้เป็น ปราชญ์อยูเ่ สมอ วันนัน้ เขากล่าวย้�ำ ให้เราระลึก ถึ ง ภารกิ จ ที่ พ วกเราราชนาวี ส เปนได้ รั บ มา พ ว ก เ ร า มี ห น้ า ที่ ส ร้ า ง ตำ � น า น วี ร บุ รุ ษ และชีวิตของวีรบุรุษก็ไม่อาจสิ้นสุดด้วยน้ำ�มือ โจรสวะทั้งหลายบนเกาะโสโครกนั่น องค์สมเด็จพระราชาคงต้องไม่พอพระทัย เป็นแน่แท้หากได้สดับรับฟังข่าวนี้ พระองค์รกั แมกเจลแลนเป็ น ที่ ยิ่ ง และยั ง สนั บ สนุ น แผนการนี้ ข องแมกเจลแลนยิ่ ง กว่ า ใครอี ก ต่ า งหาก ตอนที่ แ มกเจลแลนเข้ า เฝ้ า เพื่ อ ขันอาสานำ�กองเรือแห่งราชอาณาจักรออก สำ�รวจดินแดนซีกโลกตะวันออกด้วยตนเอง พระองค์ก็ถึงกับกระโดดโลดเต้นกลางท้อง พระโรงทีเดียว แต่แมกเจลแลนก็กลับมาตาย เสียก่อน ตายทัง้ ทีย่ งั เดินทางได้ไม่ถงึ ครึง่ ทาง เสียด้วย ดังนั้นเราจึงตัดสินใจเก็บร่างของกับปิตัน เอาไว้บนเรือ พาเดินทางมาด้วยจนกระทั่งถึง หมู่เกาะฟิลิปปินส์ โดยที่ข้าพเจ้าผู้เป็นรอง กับปิตันต้องรับหน้าที่บัญชาการแทนในนาม ของเขา

[หมายเหตุบรรณาธิการ] [1] อันโตนิโย พิกาเฟตต้า (ค.ศ.1491-ค.ศ.

1534) หนึ่ ง ในคณะลู ก เรื อ ที่ อ อกเดิ น ทาง รอบโลกไปพร้อมกับกองเรือของแมกเจลแลน บันทึกการเดินเรือของเขากลายเป็นหลักฐาน ทางประวัติศาสตร์ที่ได้รับความเชื่อถืออย่างยิ่ง [2] เกาะขโมย เป็นชือ่ ทีแ่ มกเจลแลนตัง้ ให้แก่ เกาะกวมเมื่อเดินเรือผ่านเป็นครั้งแรก [3] เฟอร์ดินานด์ แมกเจลแลน (ค.ศ.1480-

เป็นโชคดีของเรา หรืออาจกล่าวว่าเป็น โชคดีของแมกเจลแลน เพราะดูเหมือนพระเจ้า ได้ลขิ ติ ให้เขาเป็นวีรบุรษุ มาแต่แรก พิกาเฟตต้า หารือกับข้าพเจ้าอย่างเคร่งเครียดแทบทุกคืน ว่า หากเมื่อกลับถึงบ้านแล้วนั้น ผู้คนคงต้อง นึกสงสัยถึงสาเหตุการตายของแมกเจลแลน เป็ น แน่ พวกเราจึ ง ต้ อ งเตรี ย มสาเหตุ ชั้ น ดี เพื่อที่จะเชิดชูก ารตายของเขาให้กลายเป็น การตายอันยิ่งใหญ่และมีค่าควร และในทันที ที่ พ วกเราบรรลุ ถึ ง หมู่ เ กาะฟิ ลิ ป ปิ น ส์ ที่ ซึ่ ง พวกเราได้ เ ผชิ ญ หน้ า กั บ สงครามระหว่ า ง ชนเผ่าอนารยะ[4] ข้าพเจ้ากับพิกาเฟตต้าก็เกิด ปฏิภาณขึ้นโดยพลัน เราเห็นต้องตรงกันว่า จะทิ้ ง ร่ า งของเขาเอาไว้ ที่ นี่ ด้ ว ยคิ ด ว่ า มั น สมเหตุ ส มผลที่ สุ ด หากวี ร บุ รุ ษ ผู้ บุ ก เบิ ก ดินแดนจะสิ้นชีวิตในสงครามของนักรบเถื่อน เจ้ า ของเกาะ เป็ น การเสี ย สละเพื่ อ ความ เกรียงไกรแห่งราชอาณาจักรสเปนของเรา โดยแท้ ดวงวิญญาณของเขาจะได้รบั การเชิดชู อย่ า งสู ง ส่ ง จากเหล่ า ทหารหาญผู้ ฮึ ก เหิ ม ซึ่งสักวันจะกรีธาทัพกลับมายึดครองดินแดน แห่งนี้อีกครั้งเพื่อเป็นการล้างแค้น ข้าพเจ้ารวบรวมผู้รอดชีวิตจากการปะทะ กั บ พวกคนป่ า ได้ สิ บ แปดคน เราทั้ ง หมด ล่าถอยลงเรือ ช่วยกันขนย้ายร่างของกับปิตนั ลงมาแล้วสั่งออกเรืออย่างเร็วรี่ ระหว่างนั้น ข้าพเจ้ารู้สึกคล้ายยกเขาออกจากอก เมื่อครู่ ก่อนที่พวกเราทั้งหมดจะแยกย้าย กลั บ เข้ า ห้ อ งพั ก ข้ า พเจ้ า ได้ ส นทนากั บ พิกาเฟตต้าที่ดาดฟ้าเรือ คืนนี้อากาศแจ่มใส มองเห็นเทห์ฟากฟ้าได้แจ่มชัด คลื่นลมก็สงบ อ ย่ า ง ยิ่ ง ข้ า พ เ จ้ า รู้ สึ ก ป ล อ ด โ ป ร่ ง

ค.ศ.1521) ผู้เสนอแผนการณ์เดินทางรอบโลก ครั้ ง แรก อ้ า งอิ ง จากบั น ทึ ก ของพิ ก าเฟตต้ า แมกเจลแลนถู ก สั ง หารในสงครามระหว่ า ง ชนเผ่าบนหมู่เกาะฟิลิปปินส์ [4] สงครามระหว่างชนเผ่าอนารยะ หมายถึง กรณี พิ พ าทระหว่ า งชนพื้ น เมื อ งฟิ ลิ ป ปิ น ส์ เผ่าลาปูลาปูและเผ่ามัคตาน อ้างอิงจากบันทึก ของพิกาเฟตต้า แมกเจลแลนได้อาสาไกล่เกลี่ย และถูกชาวมัคตานสังหารในที่สุด [5] ฮวน เซบาสเตียน เดลคาโน่ (ค.ศ.1476-

| January-February 2013

แม้จะเหน็ดเหนื่อยแสนสาหัส พิกาเฟตต้าเอง ก็คงรู้สึกเช่นกัน เราทั้ ง สองคุ ย กั น ในเรื่ อ งนั บ เป็ น การ สนทนาอย่างผ่อนคลายครั้งแรกในรอบเดือน เราคุ ย กั น จนหมดสิ้ น หลั ง จากทิ้ ง ให้ ค วาม เงียบงันปกคลุมนานเนิ่น พิกาเฟตต้าก็เอ่ย ถามขึ้นมา “ท่านจะเสียใจหรือไม่ หากไม่มีผู้ใดจดจำ� นามของท่าน ทัง้ ทีท่ า่ นต่างหากทีเ่ ป็นผูพ้ าเรา เดิ น ทางรอบโลกจนลุ ถึ ง ที่ ห มายที่ เ ราได้ จากมา” เสี ย ใจหรื อ ไม่ ? นี่ เ ป็ น คำ � ถามที่ ข้ า พเจ้ า ไม่เคยได้คิด ข้าพเจ้าพยายามค้นหาคำ�ตอบ จากภายใน แล้วตอบไป “ไม่เลยสักนิด” ข้าพเจ้าตอบอย่างสัตย์จริง “พิกาเฟตต้าที่รัก การเป็นที่จดจำ�คือหน้าที่ ของวีรบุรุษ แต่ข้าพเจ้าไม่เคยนึกอยากเป็น วี ร บุ รุ ษ ข้ า พเจ้ า เพี ย งอยากเป็ น ลู ก ทะเล และลู ก ทะเลไม่ ค าดหวั ง อะไรนอกจากการ ได้ทอ่ งไปทัว่ ทุกคาบสมุทรและได้ฝงั ร่างตนเอง ไว้ใต้ท้องทะเล” จากนั้นไม่นาน เราก็แยกย้ายกลับมายัง ห้องของตน ก่อนจาก พิกาเฟตต้าเอื้อมมือ มาจับไหล่ข้าพเจ้า “ท่านเองก็เป็นวีรบุรุษ แม้ว่าใครๆ รวมทั้ง ตัวท่านเองจะไม่ล่วงรู้เลยก็ตาม” เขากล่าว ด้วยรอยยิ้มละไม แปลจากส่วนหนึ่งในบันทึกของ ฮวน เซบาสเตียน เดลคาโน่ [5]

ค.ศ.1526) รองกั บ ปิ ตั น ในคณะลู ก เรื อ ของ แมกเจลแลน อ้างอิงจากบันทึกของพิกาเฟตต้า หลังจากที่แมกเจลแลนสิ้นชีวิต เดลคาโน่เป็น ผู้คุมกองเรือเดินทางสู่หมู่เกาะเครื่องเทศและ กลับสู่สเปนได้ในที่สุด จึงนับว่าเขาเป็นบุคคล ที่สามารถเดินทางรอบโลกได้สำ�เร็จเป็นคนแรก กระนั้ น ชื่ อ ของเขาก็ ไ ม่ ไ ด้ รั บ คำ � สรรเสริ ญ ใดๆ และที่ ท างสำ � นั ก พิ ม พ์ นำ � มาแปลเผยแพร่ ในครั้งนี้คือส่วนหนึ่งจากบันทึกส่วนตัวของเขา ที่เพิ่งค้นพบ

53

TK Voice [เสียงของสมาชิก]

เรื่อง/ภาพ: นลินี ฐิตะวรรณ

เพราะทุกสรรพสิ่งล้วนต้องพึ่งพาอาศัยกัน เบื้องหลังความสำ�เร็จของเหล่าฮีโร่ บุคคลสำ�คัญ หรือบรรดาคนดังทั้งหลายก็ย่อมมีใครสักคนคอยสนับสนุน และช่วยดูแล แล้วถ้าสมาชิก TK Park มีโอกาสได้เป็น ผู้ช่วย ของใครสักคนล่ะ มาดูกันดีกว่าว่าพวกเขาอยากเป็นผู้ช่วยใคร

“ช่วยผู้บริหารประเทศดีกว่า คิดว่าเราน่าจะทำ�ให้สังคมดีขึ้นกว่านี้” ลดาวัลย์ จีระเรืองรัตนา เจ้าของสำ�นักงานบัญชีและกฎหมาย

“โดเรม่อน เพราะมีอุปกรณ์เยอะดี สิ่งประดิษฐ์ก็แปลกใหม่” จุฑารัตน์ วิวัฒน์สมวงศ์ พนักงานบริษัทเอกชน

“Captain America เพราะดูธรรมดา ไม่เว่อร์ดีครับ” พีรดนย์ เอื้อนศิริกุล นักเรียน

“Spider Man ค่ะ จะช่วยเขาคิดค้น สายใยรัก เพราะจะได้เชื่อมสายใย ให้คนไทยรักกัน” กมลชนก ติชะวาณิชย์ นักเรียน

“Iron Man ครับ ชอบในตัวฮีโร่คนนี้ เขาเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่เก่ง สามารถเปลี่ยนแปลงตัวเองจากที่บ้าเงิน มาช่วยคน เพราะคนที่อยู่ในจุดๆ ใดมาตลอด เขาจะมองไม่เห็นสิ่งที่ตัวเองทำ� อาจจะต้องการที่ปรึกษา คอยแนะนำ�สักคน” ปรัชญา ชื่นใจ-Editor

“คุณตัน เพราะอยากเรียนรู้ระบบ CEO เรื่องการบริหารจัดการ แล้วก็อยาก ช่วยงานการกุศลของเขาด้วยครับ” ศรัณยู สารชัย แพทย์ประจำ�บ้าน โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า

54

| Read Me 16

6

12-13

TK Movie: ฮักนะ ‘สารคาม’

“ภารกิจซ่า…ท้าฝัน!” วันเด็กปีนี้ TK park

14.00 น.

11.00-17.00 น.

ชวนน้องๆ หนูๆ ร่วมค้นหาตัวตนบนเส้นทาง สู่อาชีพในฝัน

20

24, 26-27

TK Movie: สัตว์ประหลาด

8 ปี TK park การเรียนรู้ไม่มีวันสิ้นสุด

14.00 น.

11.00-17.00 น.

“งานฉลองครบรอบ 8 ปีทีเค การเรียนรู้ไม่มีวันสิ้นสุด”

26

27

TK Movie: ชมภาพยนตร์ และร่วมวงเสวนา

TK Movie: จากวรรณกรรมสู่ภาพยนตร์:

14.00-16.00 น.

14.00-16.00 น.

กับผู้กำ�กับรุ่นใหม่ (ห้อง Mini Theater 1)

ผีเสื้อกับดอกไม้ (ห้อง Mini Theater 1)

16.00-18.00 น.

TK Music Ed. How can a Small Music Label Survive?

| January-February 2013

55

สปี๊ค-อัพ: ระบบถ่ายทอดการสื่อสารอัตโนมัติ พลังความคิด เพื่อสังคม โลกยุคข้อมูลข่าวสารการพัฒนา ‘เทคโนโลยีการสื่อสาร’ เป็ น สิ่ ง จำ � เป็ น แต่ ปั จ จุ บั น พบว่ า เทคโนโลยี ก ารสื่ อ สาร โทรคมนาคมทั่ ว ไปไม่ ส ามารถเข้ า ถึ ง ผู้ ใ ช้ ไ ด้ ทุ ก กลุ่ ม เช่ น ผู้บกพร่องทางการได้ยินและผู้บกพร่องทางการพูด จากการ ศึกษาข้อมูลของ พีรเดช บางเจริญทรัพย์, ฆนา จินดามัยกุล และปิ ติ พ งษ์ ปิ ต าสรานนท์ 3 หนุ่ ม จากภาควิ ช าวิ ศ วกรรม คอมพิวเตอร์ ชั้นปีที่ 2 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ระบุว่า จากการสำ � รวจของศู น ย์ เ ทคโนโลยี อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ แ ละ คอมพิ ว เตอร์ แ ห่ ง ชาติ (เนคเทค) ร่ ว มกั บ สํานั ก งาน คณะกรรมการกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กทช.) พบว่า ในกลุ่ ม ผู้ บ กพร่ อ งทางการพู ด ใช้ โ ทรศั พ ท์ มื อ ถื อ ประมาณ 24 เปอร์เซ็นต์ แต่ส่วนใหญ่ใช้เพียงระบบข้อความสั่น (SMS) ในการสื่อสารเท่านั้น แม้ปจั จุบนั จะมีระบบบริการถ่ายทอดการสือ่ สาร ซึง่ ช่วยเพิม่ โอกาสการเข้ า ถึ ง ระบบโทรคมนาคม ด้ ว ยการให้ ผู้ พิ ก าร และคู่ ส นทนาสื่ อ สารผ่ า นผู้ ช่ ว ยในการสื่ อ สารที่ ทำ � หน้ า ที่ เป็นคนกลางถ่ายทอดบทสนทนา โดยผูพ้ กิ ารจะส่งข้อความมายัง ศูนย์บริการฯ (TRS) จากนัน้ เจ้าหน้าทีข่ องศูนย์ฯ จะอ่านข้อความ ไปยังปลายทาง เมื่อคู่สนทนาตอบกลับ เจ้าหน้าที่ของศูนย์ฯ จะพิมพ์ขอ้ ความไปยังต้นทาง ซึง่ การให้บริการดังกล่าว ทำ�ให้ผใู้ ช้ ไม่มีความเป็นส่วนตัว (Privacy Issues) และที่สำ�คัญระบบนี้ ยังไม่มีให้บริการในประเทศไทย 56

| Read Me 16

จากข้ อ มู ล ข้ า งต้ น จึ ง เป็ น ที่ ม าของโครงงานสปี๊ ค -อั พ ระบบถ่ายทอดการสื่อสารอัตโนมัติ ที่นักศึกษาต้องการพัฒนา ระบบเพื่ อ ช่ ว ยเหลื อ ผู้ พิ ก ารทางการพู ด ให้ ส ามารถเข้ า ถึ ง เทคโนโลยีการสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้การสื่อสาร เกิดผลสัมฤทธิ์สูงสุด เพื่อร่วมพัฒนาประสิทธิภาพและต่อยอด ระบบสังเคราะห์เสียงพูดจากข้อความ (Text to Speech) ‘พี่ก้อง’ เจษฎา จงสุขวรากุล หัวหน้างานพัฒนาวิชาชีพ และเยาวชนไอที ฝ่ า ยบริ ห ารและสนั บ สนุ น งานวิ จั ย ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ มองว่า โครงการนี้น่าสนใจและน่าชื่นชม เนื่องจากเป็นงานที่คิดถึงคนที่ ด้อยโอกาสในสังคม และยังส่งต่อให้ กทช. นำ�ไปใช้ โดยการ นำ � โปรแกรมไปขยายผลต่ อ ในระบบโทรศั พ ท์ ซึ่ ง ในอนาคต ผลงานนี้ก็จะถูกต่อยอดและมีการพัฒนาให้สามารถใช้งานได้ อย่างมีประสิทธิภาพต่อไป พีรเดช บางเจริญทรัพย์ หรือ ‘โอ’ เล่าว่าแรงบันดาลใจ ในการทำ�งานมาจากการที่เขาและเพื่อนได้ดูภาพยนตร์เรื่อง I am Sam ซึ่ ง เป็ น เรื่ อ งราวของพ่ อ ผู้ มี ปั ญ หาทางสมอง ต้องเผชิญคดีกบั นักสังคมสงเคราะห์ทคี่ ดิ ว่าเขาไม่สามารถเลีย้ งดู ลูกสาววัย 7 ขวบได้ ซึ่งอุปสรรคอย่างหนึ่งระหว่างไต่สวนคดี คือ การขาดความสามารถในการสื่อสารให้ศาลเข้าใจ “หนั ง เรื่ อ งนี้ จุ ด ประกายให้ พ วกเราอยากใช้ ค วามรู้ ด้ า น คอมพิวเตอร์ที่มีอยู่มาพัฒนาให้แก่ผู้ที่ด้อยโอกาส เรามองเห็น

ความไม่เท่าเทียมกัน เราคิดว่าพวกเขาเหล่านั้นมีสิทธิ์ที่จะได้ เข้ า ถึ ง เทคโนโลยี ต่ า งๆ เช่ น เดี ย วกั บ คนปกติ จึ ง ร่ ว มกั น คิ ด โครงงานนี้ขึ้น ซึ่งเป็นช่วงที่มีการประกวดของ NSC พอดี” โครงงานชิ้ น นี้ นําเสนอแนวทางแก้ ปั ญ หา โดยพั ฒ นา โปรแกรมเพื่อจําลองเหมือนเป็นผู้ช่วยในการสื่อสาร เพื่อเชื่อม การติดต่อระหว่างต้นทางกับปลายทาง โดยอาศัยเทคโนโลยี การแปลงข้อความเป็นเสียงพูด (Text to Speech: TTS) และการเชื่อมต่อมือถือผ่าน Bluetooth Hands Free Profile โดยอาศัยระบบคอมพิวเตอร์เป็นสื่อกลาง ทำ�ให้สามารถตัด ปัญหาความเป็นส่วนตัวของผูใ้ ช้ และลดปัญหาด้านงบประมาณ การจั ด ตั้ ง ระบบการบริ ก ารถ่ า ยทอดการสื่ อ สารสําหรั บ ผู้ บ กพร่ อ งทางการได้ ยิ น และผู้ บ กพร่ อ งทางการพู ด ภายใน ประเทศ แต่กว่างานจะออกมาสำ�เร็จ จนได้รับรางวัลที่ 2 จากการ ประกวดในโครงการแข่งขันพัฒนาโปรแกรมแห่งประเทศไทย ครัง้ ที่ 13 (NSC 2011) ซึง่ จัดโดยกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสารได้นั้น โอและเพื่อน ต้องทำ�งานกันอย่างหนัก เริม่ จากการสืบค้นข้อมูลเกีย่ วกับผูพ้ กิ ารด้านต่างๆ ความต้องการ ด้านเทคโนโลยี ตลอดจนสิง่ อำ�นวยความสะดวก กระทัง่ มาลงตัว ที่โครงงานสปี๊ค-อัพ ซึ่งเป็นโปรแกรมที่ช่วยให้ผู้พิการทางการ พูดสามารถใช้โทรศัพท์ในการสื่อสารได้ เมื่อได้แนวคิดทีมงาน จึงเริ่มแบ่งหน้าที่เพื่อกระจายงานตามความถนัดของแต่ละคน โอบอกว่า การทำ�งานเป็นทีม และการแบ่งงานที่ชัดเจนมีความ สำ�คัญมาก “เคยส่งผลงานเข้าประกวดตอนเรียนปี 1 คิดเอง ทำ�เอง ทุกอย่าง เหนื่อยมาก ได้บทเรียนว่าการทำ�โครงงาน ต้องมี คนช่วยทำ� ครัง้ นีจ้ งึ ชวนเพือ่ นมาทำ�งานด้วยกัน ทำ�ให้ได้เรียนรูว้ า่ การทำ�งานเป็นทีมดีกว่าการทำ�งานคนเดียว เพราะสิ่งที่เราคิด ไม่ได้ เพื่อนๆ อาจคิดได้ โดยพวกเราจะช่วยกันสอบทานความรู้” ขณะที่ ฆนา จินดามัยกุล ‘นา’ และ ปิติพงษ์ ปิตาสรานนท์ ‘แชมป์’ แม้จะเป็นมือใหม่ไม่เคยส่งโครงงานเข้าแข่งขันมาก่อน แต่ก็มีความตั้งใจเต็มที่ เพราะสนใจด้านการเขียนโปรแกรม มาตั้งแต่สมัยเรียนมัธยม เพราะอยากหาประสบการณ์ ฝึกฝน พั ฒ นาทั ก ษะ และความคิ ด ริ เ ริ่ ม ในการพั ฒ นาโปรแกรม คอมพิวเตอร์ของพวกเขาโดยนารับหน้าทีด่ า้ นฮาร์ดแวร์และช่วย เขี ย นโปรแกรม ส่ ว นแชมป์ รั บ หน้ า ที่ ก ราฟิ ก การออกแบบ การใช้งานที่ง่าย สะดวก และไม่ซับซ้อน แม้จะช่วยกันสามแรงแข็งขัน ก็ยังหนีไม่พ้นอุปสรรคปัญหา ระหว่างทาง เพราะโปรแกรมที่นำ�มาใช้ เช่น บลูทูธนั้นพวกเขา ไม่ เ คยเรี ย นมาก่ อ น ที ม จึ ง ต้ อ งศึ ก ษาหาข้ อ มู ล มากขึ้ น

และด้วยภาระการเรียนที่มีมาก ทำ�ให้แต่ละคนต้องแบ่งเวลา ให้เหมาะสมเพื่อให้สามารถเรียนและทำ�โครงงานควบคู่กันไปได้ สิ่งที่ทั้งสามคนได้จากการทำ�งานครั้งนี้ อาจไม่ใช่แค่รางวัล หากแต่เป็นผลแห่งความพยายามที่จะเรียนรู้ สืบค้น ตลอดจน การแก้ไขปัญหา ซึ่งแตกต่างจากการเรียนจากตำ�รา ที่สำ�คัญคือ สามารถนำ�ความรู้จากห้องเรียนมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ ต่อผู้อื่น ทำ�ให้พวกเขารู้สึกภาคภูมิใจและมีความมั่นใจในตัวเอง มากขึ้น “เราได้เรียนรู้ว่ า หากเรากล้ าคิด แต่ไม่กล้ าทำ� ก็จะไม่มี ประโยชน์อะไรเลย เมื่อเราเชื่อว่าสิ่งที่ทำ�เป็นสิ่งดี ก็จงกล้าที่ทำ� จะสำ�เร็จแค่ไหน เราก็คงไม่เสียใจเพราะเราได้ลองทำ�แล้ว” และสิ่งที่ทั้งสามกล่าวเป็นเสียงเดียวกันถึงสิ่งที่ได้เรียนรู้จาก การทำ�งานครั้งนี้คือ ความรู้ในห้องเรียนเป็นเพียงขั้นพื้นฐาน เท่านั้น แต่อยู่ที่ว่าเราจะนำ�ความรู้นั้นมาปรับใช้ มาประยุกต์กับ สิ่งอื่นๆ เพื่อให้เกิดประโยชน์ได้นั้นต้องมีการสืบค้น แสวงหา และทักษะทีไ่ ด้จากการทำ�งานจริงจะซึมซับอยูใ่ นตัวเอง ทำ�ให้เกิด ความเข้าใจและจดจำ�ได้ดีที่สุด

สปี๊ค-อัพ: ระบบถ่ายทอดการสื่อสารอัตโนมัติ โครงการการแข่งขันโปรแกรมคอมพิวเตอร์ แห่งประเทศไทยครั้งที่ 13 (NSC 2011) อาจารย์ที่ปรึกษา: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชัยพร ใจแก้ว ภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ สมาชิกในทีมประกอบด้วย พีรเดช บางเจริญทรัพย์, ฆนา จินดามัยกุล และ ปิติพงษ์ ปิตาสรานนท์ นักศึกษาชั้นปีที่ 2 ภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

| January-February 2013

57

Read Me Egazine www.facebook.com/readmeegazine

เลขที่ 999/9 อาคารสำ�นักงานเซ็นทรัลเวิลด์ ชั้น 17

ถนนพระราม 1 แขวงปทุมวัน เขตปทุมวัน กรุงเทพฯ 10330 โทรศัพท์ 02 264 5963-5 โทรสาร 02 264 5966

58

| Read Me 16