TAJEMNICA SI

Codziennie z każdej strony napływa do nas milion bodźców. Wszystkie te informacje muszą zostać odpowiednio odebrane i przetworzone, aby nasz organizm był w stanie adekwatnie zareagować. Jest to możliwe dzięki wrodzonej zdolności do porządkowania bodźców, czyli integracji sensorycznej.

TEKST: ZUZANNA KONIOR ZDJĘCIE: JULIA BIESIK

Czym jest integracja sensoryczna?

Każdego dnia widzimy, dotykamy przedmiotów różnej wielkości, rozmaitych kształtów, kolorów i faktur. Codziennie też słyszymy dźwięki o różnej częstotliwości, kosztujemy wielu potraw czy czujemy specyficzne zapachy, odpowiednio przyporządkowując je danym obiektom. Wszystko to związane jest z integracją sensoryczną. To właśnie ona pozwala segregować, porządkować i składać razem pojedyncze bodźce w pełny obraz świata. Postrzeganie zmysłowe stanowi podstawę tworzenia wizerunku rzeczywistości. Jeśli niektóre elementy integracji sensorycznej zostają zachwiane, w naszym życiu zaczyna pojawiać się wiele trudności, które jesteśmy w stanie przezwyciężyć tylko systematyczną pracą. Wiele osób z dysfunkcją sensoryczną przejawia zachowania z pozoru niezauważalnie odbiegające od normy. Najczęstszym objawem jest nadwrażliwość na dotyk, ruch, bodźce wzrokowe i słuchowe. W takiej sytuacji czujemy się przytłoczeni przez różne kolory, powierzchnie, przedmioty, zapachy, dźwięki lub dotyk innych ludzi. Stajemy się nerwowi, drażliwi i zamknięci w sobie. Dzieje się tak, ponieważ nasze zmysły są szczególnie wrażliwe na każdą odbieraną przez nie sprzeczność.

Lista charakterystycznych zachowań jest jednak o wiele dłuższa. Znajdziemy na niej między innymi zbyt wysoki lub niski poziom aktywności, problemy z koordynacją, opóźnienie w rozwoju zdolności językowych i ruchowych, problemy z dobrą organizacją czy wyjątkowo niską samoocenę. Układy sensoryczne człowieka, czyli te związane z naszymi zmysłami, odgrywają znaczącą rolę w codziennym życiu. Wszystkie muszą jednocześnie ze sobą współpracować, a jakiekolwiek problemy z działaniem jednego z nich mogą spowodować zaburzenie przetwarzania u innych. Skala dysfunkcji zależy od wielkości upośledzenia danego układu, więc nie powinniśmy sugerować się utartym schematem podanych objawów. Każdy z nas jest inny i tak samo jest w przypadku osób ze zdiagnozowaną dysfunkcją SI. Jak więc powinniśmy zareagować?

Kluczowy jest czas

Integracja sensoryczna pozwala nam zrozumieć, kim jesteśmy i jak funkcjonuje otaczający nas świat. Z zaburzeń przetwarzania sensorycznego się nie wyrasta –wraz z wiekiem mogą one jedynie ulegać przekształceniom. Objawem pojawiającym się już w nastoletnim życiu i z pewnością trudnym do pokonania jest opóźnienie lub zaburzenie rozwoju emocjonalnego oraz społecznego. Może przejawiać się to w problemach z utrzymywaniem koncentracji, podejmowaniem decyzji, radzeniem sobie z konfliktami, przystosowaniem się do nowych okoliczności, relacjami w parach czy nawet z odwzajemnianiem uczuć i brakiem empatii.

Dlatego bardzo ważna jest nasza świadomość istnienia integracji sensorycznej i jej zaburzeń, bo dzięki niej jesteśmy w stanie szybko zareagować, a tym samym ułatwić komuś życie. Wspólnie z terapeutą taka osoba będzie pracowała nad trudnościami, z którymi musiała do tej pory mierzyć się na co dzień. W ten sposób po jakimś czasie – dzięki terapii, a przede wszystkim waszej spostrzegawczości – bę-

dzie w stanie wydobyć własny potencjał i przejąć kontrolę nad zachowaniami, które do tej pory uprzykrzały jej życie.

Układy sensoryczne człowieka, czyli te związane z naszymi zmysłami, odgrywają znaczącą rolę w naszym codziennym życiu. Wszystkie muszą jednocześnie ze sobą współpracować, a jakiekolwiek problemy z działaniem jednego z nich mogą spowodować zaburzenie przetwarzania u kolejnych.

Jak możemy pomóc?

Na szczęście żyjemy w czasach, w których temat zaburzeń integracji sensorycznej staje się coraz bardziej popularny. Jeśli zauważysz u siebie te konkretne objawy lub spotkasz osobę, która może zmagać się z taką dysfunkcją, najlepszym rozwiązaniem będzie skierowanie się do specjalisty. Zaburzenie SI związane jest z nieprawidłową organizacją bodźców przez nasz układ nerwowy. Zapanowanie nad tym nie jest wcale takie proste. Z tego powodu bardzo ważne jest, aby w pierwszej kolejności udać się właśnie do specjalisty SI, który po przejściu przez cały proces diagnostyczny zaproponuje terapię dostosowaną do potrzeb pacjenta. Dzięki temu osoba z dysfunkcją sensoryczną będzie w stanie nauczyć się kontrolować wszystkie trudności i jej życie stanie się o wiele łatwiejsze. Dopiero w następnej kolejności, po konsultacji ze specjalistą, możemy rozpocząć pracę we własnym zakresie.

Specjaliści SI w Bielsku-Białej

W naszym mieście, jak i jego okolicy, również funkcjonuje wiele gabinetów psychologicznych, które świadczą pomoc w zakresie zaburzeń SI. W ich ofercie znajdziemy konsultacje i mnóstwo terapii, które dostarczą kluczowych informacji i pomogą osobie z dysfunkcją sensoryczną panować nad trudnościami, z którymi mierzy się w codziennym życiu.

Miej oczy szeroko otwarte, ponieważ takie osoby są wśród nas i nierzadko potrzebują naszej pomocy. Zaburzenie integracji sensorycznej nie czyni nas gorszymi, a życie, mimo że trochę trudniejsze, wcale nie jest spisane na straty. To właśnie systematyczną pracą nad sobą jesteśmy w stanie wydobyć własny potencjał, a dzięki temu szybko osiągnąć postawione cele. Jeśli zauważysz kogoś, kto przejawia zachowania, o których wspomniałam, zaproponuj mu wizytę u specjalisty SI, może to naprawdę ułatwić i zmienić jego życie na lepsze.

Uśmiechajmy się do siebie, miejmy wzajemną cierpliwość i wyciągajmy pomocną dłoń, a świat od razu będzie piękniejszy!