Cash Management 2.0

Dit is een bijlage van Reflex Uitgeverij, gedistribueerd bij deze krant

Cash Management 2.0 De toekomst van het betalen

Cash geld versus elektronische betalingen

pagina 4

Het nieuwe pinnen met de EMV-chip

pagina 6

Veiligheid & retail

pagina 10

E-commerce & elektronische betalingen

pagina 15

maart 2011

2

Cash management 2.0

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

Betalen waar en wanneer je wilt

I n ho u d Cash Management 2.0 Een publicatie van Reflex Uitgeverij op 18 maart.

Cash geld versus elektronische betalingen 4 Het nieuwe pinnen met de EMV-chip

6

SEPA: nieuwe ontwikkelingen

8

Veiligheid & retail

10

Betalen met de mobiele telefoon

12

De rol van de card-issuers en -acquirers 13 E-commerce & elektronische betalingen 15

C o l o f on Project Manager Wardo van Keulen wardo.van.keulen@reflex-media.net Productie/Lay-Out Juan-F. Gallwitz layout@reflex-media.net Redactie Miloe van Beek, Renée Lamboo; Hoofdredactie: Sara van Gorp en Roos Schlikker Foto‘s Thinkstock / Getty Images De inhoud van gastbijdragen, expert- en focusinterviews geven de mening van de gastauteurs en geïnterviewden weer.

Ondanks dat bij deze uitgave veel aandacht is besteed aan het voorkomen van fouten en onvolkomenheden, kan hiervoor niet worden ingestaan en aanvaarden de redactie en uitgever hiervoor derhalve geen aansprakelijkheid.

Reflex Uitgeverij B.V. Brouwersgracht 238 1013 HE Amsterdam Tel.: +31 (0)20-5 20 76 50 www.reflex-media.net Contact Nederland: Paul van Vuuren paul.vanvuuren@reflex-media.net Contact Hoofdkantoor: Laurens Müller laurens.mueller@reflex-media.net

“P

laats- en tijdsonafhankelijk betalen, dat is wat ik voor ogen heb als ik kijk naar de ontwikkelingen in de wereld van geldstromen en cash management. Je kunt straks vanaf je computer, met je mobiele telefoon of een iPad-achtig apparaat betalen waar je maar bent in Europa, altijd en overal.

Dat is het ultieme idee, maar dat zal nog wel heel lang duren.

Toch zijn we aardig op weg. Ik denk dat het over vijf jaar al helemaal gewoon is om met je mobiele telefoon te betalen.

Momenteel zijn enkele grote telecomaanbieders en banken met elkaar in gesprek om dit voor elkaar te krijgen. Het nadeel is echter dat dit alleen nog nationaal geldt, terwijl we natuurlijk uiteindelijk in heel Europa met onze mobiele telefoon willen kunnen betalen, net als dat het nu al normaal is dat we met onze mobiele telefoon in het buitenland kunnen bellen.

Maar als je van een nationale naar een Europese oplossing wil, moet je een paar barrières overwinnen. In de eerste plaats natuurlijk de wet- en regelgeving. Mag een dienst in elke lidstaat worden aangeboden? Daarnaast heb je te maken met technische standaarden. Het is net als met treinen. Om van het ene land naar het andere te kunnen rijden, moeten de rails in beide landen hetzelfde zijn. Een hoge mate van standaardisatie is ook belangrijk bij de totstandkoming van SEPA (Single Euro Payments Area). De derde voorwaarde voor goede Europese harmonisatie is het doorbreken van gevestigde belangen. Er zijn altijd partijen die er geen baat bij hebben dat een nieuwe betaalmethode wordt ingevoerd, meestal zijn dat de bestaande partijen die een soortgelijke dienst aanbieden.

Nederland voorop Al met al is er veel werk aan de winkel voordat nieuwe betaalmogelijkheden gemeengoed worden, maar het gebeurt wel. Nederland loopt bijvoorbeeld voorop op het gebied van internetbetalen via IDEAL. Er zijn maar drie landen in Europa die dat hebben: Oostenrijk, Duitsland en Nederland en in Nederland is het gebruik veruit het grootst. Begrijpelijk, want Nederland is geen groot creditcardland, veel Nederlanders gebruiken hun creditcard alleen als ze naar het buitenland gaan of op internet als het niet anders kan.

Ron Berndsen, bijzonder hoogleraar Financiële infrastructuur en systeemrisico aan de Universiteit van Tilburg.

wat veranderen.” Je hebt een lange adem nodig, moet niet al te ongeduldig zijn. Uiteindelijk gebeurt er toch heel veel en dat komt ons allemaal ten goede.

Veiliger Als we in de toekomst op allerlei verschillende manieren waar we ook maar willen kunnen betalen, zal dat namelijk grote kostenbesparingen teweeg brengen. Als veel mensen via hetzelfde platform betalen, bijvoorbeeld via telefoon of internet, zullen dat soort betalingen goedkoper worden.

Lange adem

Daarnaast kan betalen een stuk veiliger worden. Het moment waarop je een transactie afsluit en waarop je daadwerkelijk betaalt zal vaker samenvallen. Wie een bankstel koopt, kan deze bij levering meteen betalen. Voor de klant is het daarmee een stuk minder dramatisch als het meubelbedrijf failliet gaat.

Mocht dat gebeuren, dan heeft hij weliswaar zijn bankstel niet en zal hij op zoek moeten naar een nieuwe meubelmaker, maar is hij zijn geld niet kwijt.

Het is afwachten hoe snel de ontwikkelingen zullen gaan.

Ik volg het met belangstelling, maar weet ook dat we geduld moeten hebben. Kijk alleen al naar SEPA waarmee binnen- en buitenlandse betalingen efficiënter zullen verlopen. Dit project is eigenlijk vergelijkbaar met de invoering van eurobankbiljetten en munten in 2002 maar dan voor giraal geld. Een mooi initiatief maar of het helemaal in 2012 is ingevoerd betwijfel ik.

Veel banken en bedrijven moeten zich hier op kunnen voorbereiden, maar dat gebeurt nog lang niet overal. Gekscherend zeggen wij in mijn tak van sport wel eens: “Je kunt elke vijf jaar

Hebben we in de toekomst nog cash in onze portemonnee?

Dat is de grote vraag. In mijn optiek houden we cash geld zo lang er nog geen digitaal systeem is waarmee je van persoon naar persoon anoniem kunt betalen. Met cash kan de een de ander betalen en daar komt verder niemand anders aan te pas.

Elektronisch kan dat niet. Ergens vindt er altijd een registratie plaats. Zo lang dat zo is, zullen we nog heel lang portemonnees op zak hebben, al zullen we ze steeds minder tevoorschijn halen.”

Reflex Uitgeverij heeft zich op thematische bijlagen in Duitse, Nederlandse en Zwitserse dagbladen gespecialiseerd.

U vindt onze publicaties onder andere in de Frankfurter Allgemeine Zeitung (F.A.Z.), Handelsblatt, Financial Times Deutschland, Tagesspiegel (in Duitsland), Tages-Anzeiger (Zwitserland) en in het Financieele Dagblad en het NRC Handelsblad. Onze publicaties combineren zo de diepgang van vakbladen met de oplage van dagbladen. Reflex Uitgeverij onderscheidt zich door de focus op kwaliteit en de scheiding van artikelen en gastbijdragen.

Meer informatie vindt u op www.reflex-media.net.

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

Cash management 2.0

3

Gastbijdrage ING Commercial Banking

Bedrijfsleven omarmt Supply Chain Finance Oplossing voor vrijmaken werkkapitaal helpt internationale concurrentiepositie Nederlandse bedrijven versterken.

I

n het huidige tijdsgewricht hebben bedrijven veel behoefte aan het vrijmaken van zoveel mogelijk werkkapitaal. In de relatie tussen toeleveranciers en afnemers levert dat een tegengesteld belang op: de afnemer wil het liefst een lange betalingstermijn, terwijl de toeleverancier juist graag zo vroeg mogelijk betaald wordt. Supply Chain Finance, een moderne vorm van toeleveringsketenfinanciering, biedt een oplossing voor dit probleem. Vooral grote afnemers met een sterke kredietwaardering kiezen hier steeds meer voor. Het is een uitgelezen oplossing voor wie veel toeleveranciers heeft in opkomende markten, waar de financieringskosten door kredietschaarste hoog zijn.

‘Het Nederlandse bedrijfsleven werkt naar internationale maatstaven met relatief korte betaaltermijnen,’ zegt Annerie Vreugdenhil, Directeur ING Commercial Banking Nederland. ‘Waar in veel landen betaaltermijnen gehanteerd worden van ruim zestig dagen, is in Nederland dertig tot vijfenveertig dagen gebruikelijk.’ Die korte betaaltermijnen worden echter ook aan de inkoopkant gehanteerd. Daardoor hebben Nederlandse afnemers relatief meer werkkapitaal nodig dan hun buitenlandse branchegenoten, vooral als ze internationaal opereren. Dat geeft een concurrentieachterstand, wat er op de lange termijn zelfs toe kan leiden dat ze overnamedoelen worden. Ze willen dus graag hun betalingstermijn oprekken zonder dat hun kosten hoger worden.

Dat zou het probleem echter naar de toeleveranciers verplaatsen. Voordat zij hun goederen kunnen leveren, moeten zij immers de productie financieren. Als ze hun geld later krijgen, slokt dat erg veel van hun werkkapitaal op. ‘Bij traditionele handelsfinanciering is dat ook nog eens niet voor de volle honderd procent te financieren’, zegt Joaquín Jiménez Krijgsman, hoofd Supply Chain Finance bij ING. ‘Banken willen namelijk niet het volledige risico op zich nemen, omdat ze onvoldoende inzicht hebben in de onderliggende order en eventuele disputen. Zijn de juiste goederen geleverd? Voldoen ze aan de kwaliteitseisen van de afnemer?’

Win-win-oplossing Supply Chain Finance lost dit probleem op door liquiditeit te bieden aan de leverancier en tegelijkertijd de afnemer de kans te geven later te betalen. Dit is mogelijk doordat Supply Chain Finance gebruikmaakt van de informatie die beschikbaar is tussen afnemer, bank en toeleverancier. Door die transparantie kan de bank de betalingen financieren op basis van de kredietwaardering van de afnemer, die doorgaans beter is dan die van de leverancier. De leverancier kan daardoor de betalingstermijn financieren tegen een lagere rentevoet, en heeft dus lagere financieringskosten.

Daardoor kan hij kan de afnemer betere betalingsvoorwaarden aanbieden, zoals korting of een langere betalingstermijn.

Doordat alle relevante informatie transparant en meteen beschikbaar is, heeft de bank genoeg comfort om het mogelijk te maken de geaccepteerde facturen volledig te financieren zonder regres, en ook nog eens tegen een lager tarief. Tegelijkertijd wordt er gewerkt vanuit een universele juridische structuur zodat het overal ter wereld ingezet kan worden en conform IFRS kan worden geboekt.’

Schokbestendige toeleveringsketen

Annerie Vreugdenhil, Directeur ING Commercial Banking Nederland

Zo worden de voordelen verdeeld tussen beide partijen, en ontstaat er een win-win-situatie.

‘Het is voor de afnemer mogelijk om pas na bijvoorbeeld zestig dagen te betalen terwijl de toeleverancier de betaling ontvangt zodra de afnemer de binnengekomen factuur heeft goedgekeurd.

Dat kan bijvoorbeeld zelfs al vijf dagen na levering. Op die manier wordt bij zowel de afnemer als de toeleverancier werkkapitaal vrijgemaakt.’

Waar bij traditionele instrumenten zoals factoring (debiteurenfinanciering) het initiatief bij de leverancier ligt, vormt bij Supply Chain Finance de grote afnemer de initiërende partij, die middels haar huisbank het betaalinstrument en de financieringsmogelijkheid bij de toeleveranciers aanbiedt.

Geldstromen en processen Veel processen in de handel, zoals het factureringsproces, zijn nog lokaal georganiseerd en niet geïntegreerd binnen het bedrijf en met de toeleverancier.

Het delen en inzichtelijk maken van deze informatie is de sleutel naar het succes van Supply Chain Finance.

‘Bij ING krijgen alle handelspartijen toegang tot een webportal die de beschikking geeft over deze informatie, en tevens het bijbehorende betalingsverkeer geautomatiseerd afhandelt als een ‘payment factory’. Dit is mogelijk omdat ING gegevens uit de systemen van de afnemer koppelt en integreert met haar eigen betaalsystemen. Daardoor hebben alle partijen volledig inzicht in de facturen, betalingen en eventuele disputen.

Tijdens de financiële crisis hebben bedrijven ontdekt hoe belangrijk het is dat hun toeleveranciers over voldoende liquiditeit beschikken om overeind te blijven. ‘Voor bedrijven is het van essentieel belang om hun toeleveringsketen schokbestendig te houden’, zegt Vreugdenhil. ‘Immers, als belangrijke leveranciers wegvallen, komen de activiteiten van de afnemer ook in gevaar.

Daardoor is er de afgelopen jaren vraag ontstaan naar werkkapitaaloplossingen die beide partijen ten goede komen.’

Soortgelijke oplossingen zijn eerder ontwikkeld elders in Europa en in de Verenigde Staten, omdat daar nu eenmaal langere betalingstermijnen worden gehanteerd. Daar heeft deze vorm van ketenfinanciering een enorme opkomst doorgemaakt. Inmiddels worden dergelijke oplossingen ook aan bedrijven in Nederland aangeboden, zij het door een beperkt aantal partijen.

‘Wij als ING hebben eerst in het buitenland ervaring opgedaan, die we nu gebruiken voor de Nederlandse markt’, legt Krijgsman uit. ‘Nu is de markt ook hier rijp. Zowel grote afnemers als toeleveranciers zien het elders gebeuren en ontdekken de voordelen. De grote afnemers beginnen er daarom bij hun banken om te vragen, en als sterke speler in de markt biedt ING als enige Nederlandse bank internationale Supply Chain Finance aan. Onze oplossing is gebaseerd op de wensen van onze grote klanten, en ‘best practices’.

Langetermijnsrelatie en huisbank Vreugdenhil wijst erop dat het voor bedrijven van groot belang is om voor deze oplossing met vertrouwde partners in zee te gaan met wie het bedrijf een goede, liefst langlopende relatie heeft; bij voorkeur de huisbank. ‘Het is niet verstandig om voor deze oplossing

te kiezen bij een bank waarvan de kans bestaat dat die zich uit jouw markt terugtrekt. Kies voor een bank voor wie jouw regio een thuismarkt is, zodat je zeker weet dat die zich er voor de lange termijn aan gebonden voelt.’

Concurrentiepositie versterken Supply Chain Finance is vooral geschikt voor grote afnemers zoals multinationals met een goede kredietwaardering, met regelmatige leveringen van dezelfde sleutelleveranciers. ‘Bijvoorbeeld voor afnemers met veel toeleveranciers in nabije lagelonenlanden als Polen of Turkije,’ legt Vreugdenhil uit. Voor eenmalige leveringen is deze oplossing dus niet interessant. Daarnaast is de 80/20-regel van toepassing: doorgaans is twintig procent van de vaste toeleveranciers verantwoordelijk voor tachtig procent van het inkoopvolume. Deze leveranciers worden gezien als essentieel voor het productieproces van de afnemer.

Joaquín Jiménez Krijgsman, Hoofd Supply Chain Finance bij ING

‘Grote afnemers kunnen er hun concurrentiepositie mee versterken; niet alleen vanwege de langere betaaltermijnen, maar ook doordat ze met deze aantrekkelijke oplossing hun belangrijke toeleveranciers aan zich kunnen binden. Het mooie is dat de toeleverancier geen bestaande klant van ING hoeft te zijn. Sterker nog: hij hoeft niet eens in een van de veertig landen te zitten waar ING vestigingen heeft. De leverancier heeft alleen maar een internetverbinding en een bankrekening nodig.’ n

Voordelen Supply Chain Finance Afnemer • instrument voor verlenging van betaaltermijnen • ondersteuning van essentiële toeleveranciers • stroomlijning en automatisering betaalproces • informatievoorziening naar toeleveranciers

1. Toeleverancier levert goederen/diensten aan afnemer en stuurt de factuur zoals gebruikelijk.

2. Afnemer voegt goedgekeurde facturen en creditnota-informatie toe aan het online platform van ING SCF. 3. Toeleverancier ziet de informatie over de status van zijn vorderingen, en kan contanten opvragen bij ING op elk moment vóór de einddatum, of wachten tot de vervaldag.

4. ING koopt de geaccepteerde facturen van de toeleverancier op basis van prijs en kredietwaardigheid van de afnemer. Afnemer wordt van elke transactie op de hoogte gesteld.

5. Afnemer handelt op de einddatum alle betalingen direct met ING af.

Toeleverancier • extra cash en meer liquiditeit • financieringskosten gebaseerd op kredietwaardering afnemer • off balance sheet financiering • reconciliatie en transparantie uitstaande facturen

Wilt u meer weten?

Mail naar: supply.chain.finance@ing.nl

4

Cash management 2.0

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

ARTIKEL Inleiding

Cash geld versus elektronische betalingen Vertrouwen is het sleutelwoord.

AUTEUR: SARA VAN GORP

W

e schuiven aan tafel bij een Amsterdams restaurant. Voordat de bestelling wordt opgenomen laat de serveerster weten dat het een cashless eetgelegenheid is en we dus alleen met een pasje kunnen betalen. Vanwege de veiligheid. En omwille van diezelfde veiligheid blijkt dit restaurant inmiddels op de EMV-chip te zijn overgestapt, die skimmen onmogelijk maakt. Op weer andere plekken in de stad wordt gemeld dat pinnen aan de kassa juist niet kan en dat er – hoe ouderwets – geld kan worden getrokken uit de automaat op de gang. Dat kan efficiënter, en veiliger.

Juist vanwege die efficiëntie en veiligheid is de algemene tendens dat het terugdringen van cash – oftewel de ‘war on cash’ – hoofddoel nummer 1 is op het gebied van cash management.

Ontwikkelingen elektronische betalingen Om er voor te zorgen dat mensen minder cash geld tevoorschijn halen, is het zaak om het gebruik van elektronische betalingen aan te moedigen. Vertrouwen is daarbij het sleutelwoord. Het vertrouwen van de consument moet worden gewonnen. En als het er al is, moet het worden behouden. Consumenten zijn opgegroeid met cash geld en daarom denken ze dat betalen met klinkende munt betrouwbaarder is dan als ze ergens een pasje in steken. Deze gedachte is onterecht. Bijna nergens is elektronisch betalen zo goed geregeld als in Nederland en de ontwikkelingen op het gebied van elektronische betalingen zijn nog steeds in volle gang.

Zo moet het in de toekomst nog makkelijker worden om elektronische betalingen binnen Europa te doen. Als SEPA (Single Euro Payments Area) straks daadwerkelijk is ingevoerd, kunnen consumenten en bedrijven binnen Europa straks net zo makkelijk geld overmaken en opnemen als nationaal.

Wanneer SEPA precies wordt ingevoerd is nog niet helemaal duidelijk. Er is nog geen harde deadline – wat niet erg helpt voor de versnelling van het proces – maar het doel is dat SEPA dan toch echt eind 2012 is gerealiseerd.

Consumenten minder huiverig Ook op het gebied van mobiel betalen gaat het nu hard. Er kan inmiddels per sms worden betaald voor zaken als bioscoopkaartjes en parkeerautomaten. De verwachting is dat de Near Field Communication technologie, waarbij contactloos betalen met de mobiele telefoon mogelijk is, het betalen met sms zal verdringen. Door de NFC-technologie zal razendsnel kunnen worden betaald en zal de consument uiteindelijk ook meer geld uitgeven. Het ziet ernaar uit dat de uitrol ervan in 2012 een hoge vlucht zal nemen en dat in 2015 het overgrote deel van de mobiele telefoons met de NFC-chip zal zijn uitgerust.

Er wordt ook steeds meer gewinkeld op het internet, waarbij verschillende

op de deur wordt aangekondigd, of als er keuze is tussen bijvoorbeeld cashless kassa’s en ‘gewone’ kassa’s, werkt het prima. Maar soms worden consumenten erdoor overvallen.

Ergo: cashless kan goed werken, maar kondig het dan wel vooraf aan.

elektronische betalingen mogelijk zijn.

Heeft de Consumentenbond het idee dat mensen nog huiverig zijn voor het kopen op internet? ‘Steeds minder,’ zegt woordvoerder Barbara den Uijl van de consumentenbond.

‘Vooral omdat webwinkels zich aansluiten bij brancheorganisaties.’

Cash-arme samenleving

Minder opname contant geld Ondanks de expansieve groei van elektronische betalingen, heeft cash geld nog steeds de overhand. Per jaar doen we met z’n allen zo’n 5 miljard geldtransacties. Daarvan zijn 2 miljard elektronische en 3 miljard cash betalingen.

Op dit moment zijn er in Nederland tussen de 300 en 400 miljoen euro-biljetten in omloop. Wereldwijd was er meer vraag naar eurobiljetten. Zeker in tijden van economische malaise en aanhoudende onzekerheid, neigen mensen meer naar cash. Ze willen letterlijk geld in handen hebben, soms om op te potten of om zeker te weten wat er precies in the pocket is. Ook hierbij is vertrouwen een groot goed.

Het relatieve aandeel van cash vermindert, maar de welvaart neemt toe, waardoor het cash aandeel toch nog steeds groeit. In de euro-zone groeit de hoeveelheid cash met ongeveer 9 % per jaar. Schattingen lijken wel te wijzen op een afname van het gebruik van contant geld, zo is te lezen in het jaarverslag van DNB. En de waarde van contant geldopnames is in 2009 extreem gedaald.

Overzicht op uitgaven Er zijn steeds meer cashless initiatieven in retail en horeca. Want: hoe minder cash, hoe veiliger het is voor

de ondernemers. De consument moet dan dus 100 % over op elektronische betalingen. En dan is de vraag: wil de consument dat wel? Mensen zijn gewoontedieren en ingewortelde mechanismen zijn niet makkelijk te veranderen.

Er wordt gauw gedacht dat het vooral ouderen zijn die het elektronisch betalen niet makkelijk adapteren. Ouderen zijn inderdaad niet altijd zo voortvarend met het boeken van reizen via internet (ook al willen sommige reclamespots ons anders laten geloven) en met het continu zwaaien met de pinpas.

Maar het zijn zeker niet alleen ouderen die niet staan te springen om het rigoureus terugdringen van cash geld. Er zijn wel degelijk ook andere groepen consumenten die graag vasthouden aan het betalen met cash. Barbara den Uijl van de Consumentenbond: “Denk aan de mensen die met weinig geld moeten rondkomen en daarom graag overzicht houden op hun uitgaven. Dat zijn mensen die één keer per week 250 euro pinnen en daarvan de hele week leven. Op is op.” En wat te denken van kinderen?

Je geeft je kind niet gauw je pinpas met pincode mee om even een pak melk te gaan halen. Ook het leren omgaan met geld is altijd nog makkelijker met munten dan elektronisch.

Consumenten zijn niet altijd even tevreden met de cashless initiatieven meent de Consumentenbond. Als het

Het algemene vertrouwen in elektronische betalingen is volgens de Consumentenbond redelijk. Maar er staat veel op het spel. Zoals we weten komt vertrouwen te voet en gaat het te paard. Vooral bij geld draait alles om vertrouwen en om het gevoel van veiligheid.

‘We moeten proberen de maatschappij cash-arm te maken’, zei Flip Klopper, toen nog directielid van de Nederlandsche Bank, vijf jaar geleden al. De reden: elektronisch betalen is goedkoper en veiliger. ‘Wat gebeurt er als iemand geld pint in Oisterwijk om een brood te kopen?’, zo haalde hij als voorbeeld aan. Zodra de pas in de automaat wordt gestoken, moet een boer in Amerika katoen gaan verbouwen en iemand in Zwitserland gaat aan de slag met inkt. Het bankbiljet moet ontworpen worden, terwijl in Duitsland de drukpersen in gereedheid worden gebracht. Als de biljetten gedrukt en gesneden zijn, worden ze opgeslagen in de kluizen van DNB om vervolgens na omzwervingen in de geldautomaat in Oisterwijk worden gelegd. ‘Even chippen was vele malen goedkoper en eenvoudiger geweest’, besloot Flip Klopper zijn betoog. Nu is het chippen geen succes gebleken. Het lijkt erop dat het mobiel betalen in dat gat gaat springen, vooral ook omdat gebruikers waar en wanneer ze maar willen hun saldo kunnen opwaarderen.

Consument verleiden Zal er een cashless samenleving komen op korte termijn? Volgens Barbara den Uijl van de Consumentenbond is het nog te vroeg voor een cashloze wereld. “Misschien over vijf of tien jaar. De consumenten zullen moeten worden verleid met een nieuwe betaalmethode waarin ze veel vertrouwen hebben.” En dan doelt Den Uijl op een betaalmethode waarmee kleine bedragen elektronisch kunnen worden afgerekend. De detailhandel zal samen met de banken een betrouwbaar en veilig alternatief moeten bedenken voor die momenten dat mensen nu cash geld gebruiken. De ontwikkelingen gaan razendsnel, maar er is nog steeds veel te winnen. n

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

Cash management 2.0

5

Gastbijdrage G4S Cash Solutions

Cash is here to stay Naar een veilig en efficiënt cashdomein

C

ash is nog altijd King. In ruim 70 % van de gevallen wordt in Nederland met contant geld ofwel cash betaald.

Daarmee is cash nog steeds verreweg het meest gebruikte betaalmiddel in Nederland. Dit is een van de belangrijke conclusies uit het Cash Report 2011 van G4S Cash Solutions, dat op 8 april 2011 gepresenteerd wordt.

Mobiel pinnen, contactloos betalen, betalen met de mobiele telefoon. Er zijn steeds meer mogelijkheden voor de consument om elektronisch te betalen.

Sommige trendwatchers voorspellen zelfs dat de cashless society slechts een kwestie van tijd is. Hoewel er steeds meer alternatieve (elektronische) betaalmethoden zijn en er actief wordt gestuurd op het gebruik hiervan , was G4S, marktleider in cash management en -processing, benieuwd naar het antwoord op de vraag waarom ondanks het succes van elektronische betaalmethoden contant geld nog steeds veruit het meest gebruikte betaalmiddel is.

De organisatie heeft daarom onderzoek gedaan naar de rol en positie van de meest relevante stakeholders in het cash-domein en gevraagd naar hun visie op de toekomst van cash in Nederland. Dit onderzoek, onderbouwd met uitgebreide literatuur studie en vastgelegd in het Cash Report 2011, geeft interessante inzichten.

Zo blijkt dat niet alleen het totaal aantal PIN-transacties de laatste jaren sterk toeneemt, maar ook de totale hoeveelheid cash in omloop. De aanhoudende populariteit van contant geld hangt samen met een aantal unieke attributen: het is anoniem , tastbaar en leidt tot ‘direct settlement’. Ook zijn aan het gebruik van cash evident voordelen voor consumenten verbonden, zoals de mogelijkheid om uitgaven te budgetteren. Anders dan wel gedacht wordt, ervaart men het bezit van cash als minder veilig en juist het gebruik van cash als minst onveilig. Tegelijkertijd blijven aan cash ook nadelen verbonden waarbij de maatschappelijke kosten moeten worden geminimaliseerd en de veiligheid voor de gebruikers van cash in het bijzonder moet worden gewaarborgd.

Ambivalente houding De houding van de Nederlandse retailers is ambivalent. Waar de grootbedrijven cash om veiligheidsredenen het liefst de winkels uit willen hebben, kiest het MKB vaak voor contant of een mix van pin en cash. Dit omdat de kleinere winkelier de gunst van de consument niet wil verliezen, geen omzet wil missen en omdat contante betalingen nu eenmaal praktisch zijn. Ook de overheid lijkt niet a priori voor of tegen contant geld te zijn. Enerzijds vormt cash

een niet te missen bron van inkomsten.

Tegelijkertijd heeft de overheid belang bij electronische betalingen. Geldstromen zijn zo immers beter controleerbaar, wat het heffen van belasting bevordert. Banken promoten enthousiast het gebruik van elektronisch betalen met het oog op kostenefficiency en voeren een ontmoedigingsbeleid ten aanzien van contant geld (‘klein bedrag, pinnen mag’ bijvoorbeeld). Door het ontbreken van algemeen geaccepteerde standaarden is een eenduidige vaststelling van de kosten van cash in verhouding tot die van het elektronische betalingsverkeer echter lastig te maken.

Gezamenlijke strategie ontwikkelen Uit het onderzoek blijkt dat alle stakeholders het eens zijn dat het niet aannemelijk lijkt dat cash ooit verdwijnt.

Er is eerder sprake van een ‘less cash society’ dan van een ‘cashless society’ .

Cash is dan ook ‘here to stay’: zowel de voordelen van het gebruik van cash als de nadelen van (volledig) elektronisch betalen zijn te groot. De vraag is in welk tempo het gebruik van contant geld daadwerkelijk afneemt. De inzichten van de diverse stakeholders lopen hier meer uiteen. Zo is er binnen sommige sectoren sprake van een daling van het aantal contante transacties maar is tegelijkertijd, uitgaande van de cij-

fers van onder meer De Nederlandsche Bank, de hoeveelheid cash nog nooit zo groot geweest. De afzonderlijke stakeholders moeten zich blijven inzetten om de maatschappelijke kosten zo laag mogelijk te houden en de veiligheid van de gebruikers van cash te waarborgen.

Het gebruik van eenduidige standaarden voor de vaststelling van het aantal contante transacties en de maatschappelijke kosten van cash is daarvoor van groot belang. Aangezien cash rouleert in een keten kan dit enkel gebeuren als alle schakels in die keten samenwerken aan een gedeelde visie en strategie om het gebruik van cash zo veilig en kostenefficiënt mogelijk te maken en te voldoen aan de overduidelijke behoefte van de consument.

Het document ‘Cash Report 2011’. Naar een veilig en efficiënt cashdomein’ kan vanaf 8 april worden opgevraagd bij G4S Cash Solutions. n

Productpresentatie CREO Cashless Payment Systems

Betalen zonder contanten Cashless: veiliger, sneller en hygiënischer.

Cashless Horeca Cashless ticketing-, toegang-, betaal- en klantrelatiesysteem wint “The Best Use Of Technology Award”.

Club AIR gebouwd op een legendarische plek in de Amstelstraat in Amsterdam (de voormalige locatie van de iT), heeft “The Best Use Of Technology Award” gewonnen met het leden ticketing-, toegang- en betaalsysteem. Clubleden en eenmalige bezoekers van AIR krijgen een AIR card, een beveiligde kaart voorzien van RFIDchip en saldo opwaardeer functionaliteit. In plaats van con-

tant geld of consumptiemunten betalen bezoekers met de AIR card. Dit scheelt meer dan 30 % wachttijd aan de bar! Ook de elektronische lockers worden met deze AIR card gesloten en geopend (foto). Clubleden hebben voordeel zoals: sneller naar binnen via de VIP lane, voorrang bij het kopen van tickets en speciale kortingen en aanbiedingen. Thuis kan men middels een iDEAL of Credit Card transactie, tickets of tegoed op de AIR Card zetten. Nooit meer e-tickets uitprinten of voor de opwaardeer automaat staan dus! n

Cashless Retail Cashautomaten tegen greep uit de kassa.

Eén van de Rotterdamse politieke partijen wil dat de gemeente, winkeliers stimuleert om cashautomaten aan te schaffen om zo het aantal overvallen verder de kop in te drukken. Met name in Frankrijk en Belgie wordt deze manier van afrekenen reeds langer toegepast door bakkers, slagers en tabaksspeciaalzaken. De retailer maakt de bestelling klaar terwijl de klant die met cashgeld wil afrekenen een briefje van bijvoorbeeld tien euro in de automaat invoert en het wisselgeld terug krijgt (foto).

Overvallers die dan een greep in de kassa komen doen, zijn aan het verkeerde adres. Daarnaast is het hygienischer (de winkelier hoeft met zijn handen niet aan het contante geld te zitten) en helpt het ook fraude onder het personeel tegen te gaan. De auto-

Profiel César Sierhuis Sierhuis is sinds februari 2009 directeur van CREO Cashless Payment Systems. In die functie is hij verantwoordelijk voor de groei en positionering van het bedrijf als de toonaangevende dienstverlener op het gebied van Cashless Payment Systems.

maten zijn in verschillende afmetingen leverbaar zodat ze bijvoorbeeld ook onder de toonbank geplaatst kunnen worden. De Cashautomaat is net als de PINterminal aangesloten op het kassasysteem. n

6

Cash management 2.0

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

ARTIKEL De EMV-chip

Het nieuwe pinnen met de EMV-chip Nederland is een van de laatste landen in Europa die overschakelt op het nieuwe pinnen.

Goedkoper

AUTEUR: MILOE VAN BEEK

O

p 1 januari 2012 is het nieuwe pinnen een feit. Op alle betaalautomaten in Nederland moet dan met een EMV-chip op de betaalpas worden betaald. Insteken in plaats van doorhalen dus. Waarbij EMV staat voor Europay, MasterCard en VISA. De nieuwe pinpas is ontwikkeld door Mastercard en Visa, eigenaren van de betaalmerken Maestro en V PAY. Die zullen vanaf volgend jaar de plek innemen van het Hollandse merk PIN. In winkels, restaurants en tankstations halen klanten nu al steeds minder vaak de magneetstrip door het pinapparaat, maar steken de chip erin. In veel andere Europese landen wordt de EMV-chip op de betaalpas al langer gebruikt. Dit betekent dat buitenlanders straks in Nederland vaak gewoon met hun pinpas kunnen betalen. Andersom kunnen Nederlanders in het buitenland bij Maestro en V PAY accepterende winkeliers ook met hun eigen pinpas afrekenen. Omdat Nederlandse winkeliers eigenaar zijn van de betaalautomaten, heeft de introductie hier wat langer op zich laten wachten. Tijdens de overgang naar de euro hebben detailhandel en banken namelijk de afspraak gemaakt om de levensduur van betaalautomaten, gemiddeld vijf jaar, te respecteren.

In het buitenland zijn hierover, afhankelijk van het land, andere afspraken gemaakt.

Uitgebreide beveiliging Een van de belangrijkste redenen om over stappen op het nieuwe pinnen is de veiligheid: de chip is namelijk minder makkelijk te kopiëren dan de nu gebruikte magneetstrip. Dit maakt fraude met betaalpassen, het zogeheten skimmen, moeilijker. Bij elektronische betalingen leest een bank- of betaalautomaat de klantgegevens van de pinpas, bij de magneetstrip is daar alleen een pincode voor nodig. Als criminelen een pinautomaat manipuleren, kunnen de gegevens relatief eenvoudig worden gekopieerd. In 2009 bedroeg de totale

schade als gevolg van skimming in Nederland 36 miljoen euro. Volgens de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is dat een stijging van vijf miljoen ten opzichte van het jaar daarvoor.

Totaal werden 32.000 betaalpassen geskimd, de gemiddelde schade per pas was ongeveer 1100 euro.

Nadat een slachtoffer zijn of haar pas door een bewerkte automaat heeft gehaald, wordt er geld van de rekening afgeschreven. Dit verdwijnt vaak naar het buitenland. Vooral jonge Oost-Europese bendes zijn actief in het skimmen. Ze laten zich bijvoorbeeld na sluitingstijd insluiten in een winkelcentrum en plaatsen een apparaatje over de pinautomaat dat gegevens op de magneetstrip registreert. Een ander apparaat kopieert of filmt de pincode en zo kunnen rekeningen van klanten worden leeg gehaald. De beveiliging van de EMV-chip is uitgebreider dan die van een magneetstrip omdat er een extra versleuteling aan is toegevoegd.

‘Honderd procent veiligheid bestaat natuurlijk niet. Maar het is veel ingewikkelder geworden om een pas te kraken omdat er allerlei maatregelen zijn genomen die de veiligheid van de EMV-chip waarborgen,’ verklaart Jannemieke Zandee, woordvoerder van het nieuwe pinnen. Pas en automaat controleren als het ware elkaars authenticiteit. Pas als deze is vastgesteld, geeft de EMVchip de klantgegevens door aan de automaat. Daarna moet de pincode nog worden ingetoetst.

Waterdicht Het nieuwe pinnen is dus veiliger dan de huidige magneetstrip. Toch wisten twee onderzoekers van de universiteit van Cambridge het Engelse systeem te kraken. Ze pasten een pinautomaat in een winkel zo aan dat de pingegevens van een klant draadloos werden doorgestuurd naar hun laptop. Daarmee konden zij in een andere winkel een betaling doen die van de rekening van de klant werd afgeschreven.

De bevindingen van de Britse onderzoekers hoeven Nederlanders niet te beangstigen. Ons systeem is veiliger en

een aanval zoals die in Engeland is in Nederland niet mogelijk. De betaal-systemen zijn namelijk niet helemaal vergelijkbaar. Wanneer dergelijke frauduleuze pogingen worden ondernomen, detecteert het Nederlandse systeem dit en wordt de transactie automatisch afgebroken.

Nederland is een van de laatste landen in Europa die overschakelt op het nieuwe pinnen. Dat komt ondermeer omdat wij beschikten over het meest efficiënte en dus goedkoopste betaalsysteem in Europa. De meeste winkeliers betalen in Nederland zo’n vijf cent per transactie. Om te voorkomen dat het nieuwe pinnen tot grote tariefstijgingen zou leiden, is tussen banken en winkeliers afgesproken dat de tarieven voor de nieuwe pinproducten in Nederland tot 2014 gegarandeerd zijn. Het is nog onduidelijk wat er daarna met de prijzen gebeurt. Het Projectbureau EMV hoopt overigens dat het nieuwe pinnen ook zorgt voor een verdere toename van het aantal elektronische transacties. Pinnen is in zijn algemeenheid veiliger en goedkoper voor winkeliers dan cashbetalingen, zo is het idee. Met minder wisselgeld in de kassa neemt het aantal overvallen af. Winkeliers moeten bovendien betalen als ze cash geld bij de bank willen afstorten.

Het vertrouwen in de EMV-chip leidt daarom vermoedelijk tot een grote stijging in het aantal pinbetalingen. n

Pilotprojecten Op 2 maart is het startsein gegeven voor de landelijke uitrol van het nieuwe pinnen. Halverwege maart is de campagne begonnen die consumenten informeert over het nieuwe pinnen.

Filmpjes op televisie laten zien wat er voor hen verandert. Een nieuwe pinpas is meestal niet nodig, al sinds 2006 worden Nederlandse pinpassen uitgerust met de EMV-chip en zijn dus geschikt voor het nieuwe pinnen.

Om te zorgen dat consumenten in de overgangsfase kunnen blijven pinnen, blijven de magneetstrips op de betaalpassen actief. Tijdens de duale periode kan in de ene winkel met magneetstrip worden gepind en in de andere met de nieuwe chip.

In de tweede helft van 2010 is er een pilot geweest met het nieuwe pinnen in het Amsterdamse winkelcentrum Gelderlandplein en in winkelcentrum Leidsenhage in Leidschendam.

Winkeliers worden ondertussen geïnformeerd via brancheorganisaties, banken en leveranciers van betaalautomaten. De 8450 geldautomaten zijn al geschikt gemaakt voor de nieuwe passen. Het komende half jaar worden de laatste van de 260.000 betaalautomaten in winkels omgezet. Dit kan door het upgraden van de software of het vervangen van de betaalautomaat.

Streven is dat in juli 2011 zeventig procent van de elektronische betalingen met EMV-chip gebeurt. De overschakeling op het nieuwe pinnen betekent niet dat de magneetstriplezer op de betaalautomaten gaat verdwijnen. Deze blijft operationeel voor het lezen van bijvoorbeeld klantkaarten, tankpassen en creditcards uit landen waar men nog niet bezig is met de introductie van de EMV-standaard.

Stappenplan voor winkeliers • Check – Betaalautomaat Om een betaalautomaat EMV-geschikt te maken, volstaat meestal een software update door de leverancier. In sommige gevallen moet de betaalautomaat worden vervangen. Dit hangt onder meer af van de verloopdatum van het veiligheidscertificaat. Controleer het merk en type van de betaalautomaat en kijk op www.betaalterminal.nl. Voor betaalautomaten met een veiligheidscertificaat tot 2012 of 2013 kan de www.hetnieuwepinnen.nl.-Sloopregeling Betaalautomaten van toepassing zijn. Winkeliers kunnen dan tot honderd euro terug krijgen voor hun oude betaalautomaat.

• Check – De internetverbinding: stap over op breedband Breedband (ADSL, kabel, glasvezel) is de beste verbinding voor het nieuwe pinnen.

Er worden meer data over de verbinding verstuurd, snelheid is dus belangrijk. Pinnen via een telefoonverbinding duurt gemiddeld een halve minuut, met breedband slechts enkele tellen. Breedband is bovendien veel goedkoper: voor een vast bedrag per maand kan onbeperkt worden gepind (bij een inbelverbinding wordt voor iedere pinbetaling een tik betaald). Daar komt bij dat KPN heeft aangekondigd dat de gewone telefoonverbindingen (PSTN/analoog en ISDN-B) op termijn zullen verdwijnen.

• Check – Bankcontract Om te zorgen dat ondernemers dezelfde tarieven betalen voor internationale transacties, moet het bankcontract worden aangepast voor pinbetalingen met internationale merken. In dit contract moeten de merken Maestro en V PAY vermeld staan.

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

Cash management 2.0

7

GASTBIJDRAGE The Royal Bank of Scotland

Grote impact Basel III op cash management Druk op invoering van één uniforme betalingsmarkt (SEPA) in Europa opgevoerd.

D

ick Oskam, sinds januari dit jaar Hoofd Global Transaction Services voor RBS in Nederland, signaleert een aantal opmerkelijke trends met verstrekkende gevolgen voor het internationale betalingsverkeer en cash management van bedrijven in Europa.

Als gevolg van Basel III zal de druk toenemen om de uniforme Europese betalingsmarkt (SEPA) te implementeren.

Dit zal de trend naar goedkoper betalingsverkeer versnellen. Door Basel III nemen ook de kosten voor het verstrekken van krediet toe. Interne financiering door bedrijven en efficiënt cash management worden daardoor belangrijker. Voor de banken betekent dit dat zij op zoek moeten naar een ander businessmodel in Transaction Banking.

Basel III grote uitdaging bankensector Een van de meest in het oog springende veranderingen in het huidige bankenlandschap zijn de verscherpte kapitaal- en liquiditeitseisen voor banken onder Basel III. Die eisen houden ondermeer in dat de hoeveelheid en de kwaliteit van het kapitaal, dat banken moeten aanhouden tegenover de verstrekte kredieten, substantieel zal moeten groeien. Ook worden nieuwe eisen gesteld aan de liquiditeit van banken en aan de manier waarop banken zich funden, op korte en lange termijn.

Een van de gevolgen hiervan is dat het financieren van werkkapitaal en handelsfinanciering voor ondernemingen duurder gaat worden. ‘Zeker zo belangrijk is de veranderende waarde van de cashpools die bedrijven bij banken aanhouden’, aldus Oskam.

‘Het saldo op de rekeningen van bedrijven zal waarschijnlijk onder Basel III een minder gunstige weging krijgen voor de zogenaamde net stable funding ratio, een van de belangrijke liquiditeitsratio’s. Dit houdt in dat banken nog meer liquide middelen moeten binnenhalen om deze ratio op peil te houden.’

Tegelijkertijd worden zoals gezegd de kosten voor kredietverlening hoger.

Dit geldt ook voor de kredietfaciliteiten die bedrijven gebruiken voor het financieren van hun werkkapitaal. Het is daarom voor bedrijven van belang om de behoefte aan bancaire financiering te verminderen door liquiditeiten optimaal te gebruiken voor hun interne financiering. Veel bedrijven maken hiervoor al gebruik van internationale cash management technieken, zoals bijvoorbeeld cash pooling.

‘De invoering van SEPA wordt hierdoor voor bedrijven extra interessant’, aldus Oskam.

gaat bij SEPA niet langer alleen om de lagere kosten van betalingsverkeer maar ook om het gebruik van SEPArekening(en) als alternatief voor cash pools in de EURO-zone.

RBS kan zich echter nog niet vinden in de manier waarop SEPA zal worden ingevoerd. Om de invoering van SEPA te versnellen, hebben de banken de Europese Commissie (EC) gevraagd een verplichte invoeringsdatum vast te leggen. Maar het voorstel van de Commissie dat er nu ligt, is in de ogen van de bancaire sector niet volledig. RBS, actief als wholesalebank in Europa, vindt dat het voorstel te veel vrijheden bevat om op lokaal niveau af te wijken van de SEPA norm. Zo is het bijvoorbeeld in België nog steeds verplicht om een lokale rekening aan te houden om BTW terug te kunnen vorderen. Dit soort voorbeelden vormen volgens Oskam een obstakel voor de werkelijke harmonisatie die SEPA voorstaat, omdat landen en markten daarmee bestaande oplossingen in stand kunnen houden.

Een andere ontwikkeling, die de invoering van SEPA in gevaar zou

kunnen brengen is de huidige eurocrisis. ‘Landen als Griekenland, Ierland, Portugal en Spanje staan onder druk van de overige landen in de eurozone.

Onder de dreiging dat zij uit de euro kunnen worden gezet, zijn zij mogelijk geneigd om de implementatie van SEPA te vertragen. Want stel dat zij net zijn overgegaan naar één Europees systeem voor betalingsverkeer en zij vervolgens geen deel meer uitmaken van de euro? In dat geval zouden deze landen hun huidige eigen infrastructuur voor het betalingsverkeer wellicht nog even overeind willen houden’, stelt Oskam.

Hij constateert dat er een omslag is in het denken over de invoering van een uniforme betalingsmarkt. ‘Voor de crisis heerste de overtuiging bij de Europese Commissie dat je bij het tot stand komen van een eenduidig Europees betalingssysteem de markt vooral zijn werk zou moeten laten doen. Dat inzicht is door de crisis fundamenteel veranderd. Nu wordt regulering veel meer gedicteerd door de Europese Commissie en de lidstaten. De markt, lees de banken, zijn nu

Toegevoegde waarde van betalingsverkeer ‘Als gevolg van Basel III zal de druk toenemen om SEPA te implementeren en dit zal vervolgens ook de al heersende trend naar goedkoper betalingsverkeer versnellen’, verwacht Oskam.

Hij signaleert dat de toenemende druk op de marges in het betalingsverkeer er toe leidt dat het betalingsverkeer an sich steeds minder kostendekkend is.

Het is onomkeerbaar, je ziet het ook in de aandelensfeer gebeuren, waar onder druk van de toenemende concurrentie tussen beurzen en alternatieve handelsplatforms de fees sterk onder druk zijn gekomen.

De focus moet daarom verlegd worden naar toegevoegde waarde die je als bank kunt leveren in het betalingsverkeer. Zo kijkt RBS naar manieren om de informatievoorziening voor bedrijven te verbeteren. Daarnaast werken wij aan het verder integreren van cash en trade activiteiten en spelen we in op de toenemende behoefte van bedrijven aan e-invoicing en supply chain financing.’ RBS heeft op dit terrein een sterke positie. Greenwich onderzoek heeft laten zien dat RBS ook dit jaar weer de grootste speler in Nederland is op het gebied van cash management voor large corporates.

Nieuw businessmodel Bovenstaande ontwikkelingen zullen de bancaire sector volgens Oskam er toe aanzetten om op zoek te gaan naar een nieuw strategisch business model voor transaction banking. Bij het ontwikkelen van zo’n nieuw model zijn kennis en een goede infrastructuur cruciaal. Meer samenwerking tussen partnerbanken om het betalingsverkeer kostenefficiënt te houden, kan hierbij ook niet worden uitgesloten.

De banken moeten naar de mening van Oskam met deze strategische heroriëntatie zeker niet wachten tot 2019, wanneer Basel III volledig geëffectueerd moet zijn. ‘Het is belangrijk nu al te starten om het hoofd te kunnen bieden aan de consequenties van de nieuwe regelgeving, maar ook om competitief te kunnen blijven. Kortom: Basel III vraagt om een slimmere manier van omgaan met cash management. Dit betekent dat wij ons allemaal hierop moeten voorbereiden.’ n

Uniforme betalingsmarkt dichterbij Hoewel dit nog wat verder in de toekomst ligt, zullen bedrijven door de invoering van SEPA kunnen volstaan met minder rekeningen in de EUROzone. Daarnaast zullen cash pools flink eenvoudiger kunnen worden, misschien zelfs wel overbodig. Het

meer de volgende partij. Ook zijn de doelstellingen veranderd. Die zijn niet langer alleen gericht op vergroting van de efficiency, maar ook op transparantie en beheersing van de risico’s.’

Meer informatie RBS rbsnetherlands@rbs.com Tel.: +31 (0)20-4 64 99 99 www.rbs.nl Dick Oskam, Hoofd Global Transaction Services voor RBS in Nederland

8

Cash management 2.0

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

ARTIKEL Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van SEPA

Eindelijk écht grensoverschrijdend betalen Slechts 40 % van de consumenten heeft ooit van de term SEPA gehoord.

AUTEUR: RENÉE LAMBOO

U

zult de term de komende jaren vaak gaan horen: SEPA. Het is de afkorting van ‘Single Euro Payments Area’. Dit staat voor het gebied waarbinnen eind 2012 alleen nog geld over kan worden gemaakt met gebruik van International Bank Account Number (IBAN). In eerste instantie beslaat dat gebied alle landen die de euro als betaalmiddel hebben. Aanjager van het initiatief is de Europese Commissie.

Zij probeert al sinds de jaren ’90 het grensoverschrijdende betalingsverkeer goedkoper en efficiënter te maken.

Het voordeel is dat het overmaken van geld naar iemand in het buitenland net zo simpel wordt als overmaken binnen eigen land. Ook geld opnemen in andere Europese landen verloopt net zo eenvoudig als nationaal. Maar de tijd dringt. Eind 2012 is tot nu toe aangehouden als streefdatum door de Europese Commissie en dat betekent dat er niet veel tijd meer is.

Tijdsdruk Toch zijn de zaken in Nederland nog lang niet op orde. Uit de tweede SEPAmigratiemonitor van de Nederlandsche Bank (DNB) eind vorig jaar blijkt dat bedrijven er amper mee bezig zijn.

DNB schrijft erover op haar website: “Het lijkt onwaarschijnlijk dat Nederlandse bedrijven eind 2012 volledig over zijn op Europese overschrijvingen.” Volgens de bank bereiden grote overheidsbedrijven en ministeries zich wel voor op de toekomstige regelgeving, maar is het ontbreken van een concrete einddatum niet bepaald bevorderlijk. Zolang er geen ijzeren deadline is, heeft ook het MKB weinig haast. Uit de SEPA-migratiemonitor blijkt dat 19 % van het MKB bekend is met SEPA en dat 9 % zich hierop

voorbereidt. Slechts één op de vier midden- en kleinbedrijven is überhaupt bekend met de voorgenomen veranderingen.

Banken zullen wel mee moeten gaan in de nieuwe ontwikkelingen, willen ze zichzelf niet buitenspel zetten. Toch lijken ze weinig haast te hebben. Het kost veel geld om de regels door te voeren en voordeel hebben ze er amper bij. Zo zullen de hoge kosten van transacties naar het buitenland verdwijnen en wordt ook het vasthouden van bedragen na een opdracht tot overboeken beperkt.

Deadline Banken en bedrijven blijken voorstander van één duidelijke einddatum zodat bedrijven en overheden tegelijkertijd over kunnen gaan. Voorwaarde is dat ze op tijd weten wat de gevolgen voor hen zijn. Er ligt op dit moment een wet ter goedkeuring bij het Europees Parlement. Zodra deze effectief wordt – de verwachting is dat dat rond de zomer zal zijn – hebben de landen nog twaalf maanden om overschrijvingen SEPA-proof te maken.

Ze krijgen nog eens een jaar om ook de incasso aan de nieuwe regels te laten voldoen. Verwacht wordt dat deze deadline in Nederland gehaald zal worden, in ieder geval bij belastingdienst en banken.

We hebben in ons land sowieso een groot voordeel in vergelijking met andere Europese landen zoals Portugal.

In ons land zijn weinig kleine zelf-

standige banken gevestigd en het zijn juist die banken die moeite hebben de ontwikkelingen bij te houden. Toch is het België dat vooroploopt. De banken daar werken veel samen, waardoor de infrastructuur sneller kan worden veranderd. In Nederland heeft De Nederlandse Vereniging van Banken wel de regie in handen, maar wordt er toch voornamelijk individueel aan de doorvoering van SEPA gewerkt.

Consumenten Nederlandse consumenten begrijpen de voordelen van SEPA, maar bij een grote meerderheid zijn de regels helemaal niet bekend. Uit onderzoek van DNB naar grensoverschrijdend betaalgedrag blijkt dat slechts 40 % ooit van de term SEPA heeft gehoord. Maar meer dan de helft heeft geen idee wat de eigen IBAN is of hoe de IBAN van de andere partij te achterhalen valt.

Vanuit alle hoeken wordt gevraagd om

informatie en voorlichting. Langzaam begint dit op gang te komen, al is de Nederlandse consument nog niet bepaald geïnteresseerd. Waarschijnlijk omdat hij in het dagelijks leven amper aanloopt tegen de gevolgen van een Europa zonder geïntegreerde betaalmarkt.

Toch zal de consument aan een aantal veranderingen moeten gaan wennen.

Zo zal de handtekening bij gebruik van een creditcard vervangen worden door een code. En rekeningnummers zullen omgezet worden naar een code met achttien posities, cijfers en letters. De klant hoeft hier zelf niets aan te doen, dit zal de bank automatisch uitvoeren. Uiteindelijk heeft dit alles waarschijnlijk één groot voordeel voor de consument. De maatschappelijke kosten van het betalingsverkeer zullen op de lange termijn dalen en dat is iets waar de consument heel makkelijk aan kan wennen. n

EXPERTINTERVIEW Cyber & Mason

“Pinnen zonder rompslomp” Welke problemen komen ondernemers tegen die het Nieuwe Pinnen willen invoeren?

“Als je een nieuw pinsysteem wilt en naar een bank gaat, zal de bank je vragen een zakelijke rekening te openen en een pincontract te tekenen. Vervolgens neem je een pinautomaat af die gekoppeld moet worden aan die rekening. Daarnaast heb je aansluitnummers nodig om creditcards te accepteren. En als je een mobiel pinapparaat hebt moet je bij een provider een GPRS-abonnement afnemen. Vaak is het een hoop papierwerk en ben je al snel twee tot drie weken verder.”

Kan het makkelijker?

“Jazeker. Met PinDirect hebben wij een bankonafhankelijk alles-in-éénpinpakket ontwikkeld. Het bestaat uit een kant en klare doos waar alles in zit

wat je nodig hebt. De ondernemer die een pinsysteem wil, haalt de doos uit het schap van bijvoorbeeld de Hanos, vult één aansluitformulier in en mailt dit naar ons. Wij zorgen ervoor dat alles binnen 24 uur werkt, vaak sneller.”

Wat als er een storing is?

“Normaal moet je bij een storing zelf uitvinden waar het probleem ligt. Is ‘t het apparaat? De bank? De provider? Bij al die partijen is de wachttijd groot en al die tijd kan je niet door met jouw normale werk. Met PinDirect heb je één aanspreekpunt, single point of contact, die zorgt dat alles wordt opgelost.”

Gaat het echt altijd zo snel?

“Soms kan het langer duren, bijvoorbeeld als een winkelier geen goede ADSL-verbinding heeft. Dan krijgt hij

van ons een mobiel pinapparaat, net zo lang tot de ADSL wel geregeld is. Overigens is PinDirect er niet alleen voor winkeliers. We hebben ook een pakket speciaal voor de Horeca samengesteld.

Zo zit er op die automaat een fooienfunctie en zit er in de doos een automaatholster zodat de pin makkelijk te gebruiken is op het terras.”

De invoer van het Nieuwe Pinnen komt jullie goed uit lijkt me.

“Er is al veel interesse voor onze aanpak, maar het is zeker fijn dat er momenteel grote aandacht is voor pinnen.

Er zijn nog steeds ondernemers die vanwege alle rompslomp geen pinautomaat in de winkel hebben. Het is goed als zij dat besluit nu heroverwegen, want een pinautomaat aansluiten hoeft helemaal geen gedoe meer te zijn.” n

Drs. Ben Smit, Managing Director Cyber & Mason

www.pindirect.nl

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

Cash management 2.0

9

Expertinterview Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen

“Veel potentieel voor cashless” Hoe staat pinnen er voor in Nederland?

Vorig jaar is 2,1 miljard keer gepind.

Een nieuw record, maar er moeten nog veel meer contante betalingen worden omgezet naar elektronisch betalen.

Hoe minder cash in bedrijven aanwezig is, hoe veiliger. En efficiënter natuurlijk. Het rondpompen van contant geld is omslachtig en kostbaar. Voor ondernemers, voor banken, maar ook voor de maatschappij als geheel.

veel contant afgerekend. De campagne Klein Bedrag? Pinnen mag! vertelt klanten dat ze zich niet meer hoeven te generen om ook bij een laag bonbedrag de pinpas te gebruiken. Wij ondersteunen deze campagne van harte vanuit de detailhandel en horeca. Je ziet ook dat dit werkt (ruim een kwart van de bedragen onder een tientje wordt inmiddels gepind), maar het heeft tijd nodig. Nog steeds komen klanten met contant geld aan voor een vergeten boodschap of

de supermarktbranche experimenteren nu ook met pin-only of gebruiken het zelfs al volop. Denk aan IKEA en Telfort. Ook zie je steeds meer zelfscanning. En er wordt gesproken over winkels waar de klant eventueel wel met contant geld terecht kan (snel af te voeren naar een kluis), maar geen contant meer terug kan krijgen. Dan moeten ze dus gepast betalen of krijgen het retourgeld langs elektronische weg.

Ook dat is veiliger en efficiënter.

Gaat contant geld helemaal verdwijnen?

Dat geloof ik niet. Je hebt bijvoorbeeld nog heel veel betalingen tussen consumenten onderling. En die consumenten komen met dat geld toch weer bij een kassa terecht. Het is lastig dit onderlinge verkeer in een klap te vervangen door elektronisch betalen. Wellicht op de langere termijn, maar ik denk niet dat ik dat nog ga meemaken.

Waarom bent u zo’n voorstander van pinnen?

Voor klanten zijn de grote voordelen dat je altijd genoeg geld op zak hebt en geen dikke portemonnee met kleingeld op zak hebt. Via je rekening afschrift kun je al je uitgaven bovendien mooi bijhouden. Voor winkeliers en horecabedrijven geldt dat er minder wisselgeld nodig is, de doorstroom aan de kassa sneller gaat, er is minder tijd nodig is om geld te tellen en fouten bij teruggave of derving door medewerkers uit de wereld zijn. Het kost ons gewoon minder. Belangrijk is verder dat de kans op overvallen afneemt door buitbeperking.

Hoe is contant geld te verminderen?

Er is nog veel potentieel voor minder cash, voor cashless dus. En ik zie dat het gedrag van consumenten verandert.

Vooral kleine bedragen worden nog

bij de servicebalie van de supermarkt.

Mensen moeten ook af van de gewoonte om regelmatig grote hoeveelheden geld op te nemen bij het geldautomaat. Je kunt bijna overal pinnen. Waarom dan iedere keer zoveel geld trekken?

Kun je kleine bedragen echt overal pinnen?

Het is in de supermarktbranche begonnen. Daarna haakten steeds meer branches aan. Er is bijna geen ondernemer meer die geld vraagt voor pinbetalingen onder een tientje. Nog maar een handjevol (3 %) en eigenlijk bijna nooit voor vaste klanten.

Hoe zit het met pin-only kassa’s ?

Het aantal pin-only kassa’s groeit. Er zijn inmiddels meer dan 400 supermarkten met één of meer pinonly-kassa’s. Daarnaast hebben ze combi-kassa’s waar je met je betaalpas of contant geld kunt afrekenen. Bedrijven buiten

Maar er zijn al wel cashloze winkels, toch?

Ja, er zijn een paar bedrijven die helemaal cashloos zijn en dit aantal zal absoluut groeien. Met name vanwege de veiligheid. Vaak zijn het bedrijven met een doelgroep bij wie ze zich dit kunnen permitteren.

Zijn klanten er dan op tegen?

Dat valt nogal mee. Driekwart van de Nederlanders heeft een voorkeur voor pinnen boven contant betalen.

Bovendien blijkt dat verreweg de meeste consumenten – zo’n zeventig procent – geen probleem hebben met supermarkten waar je niet meer met contant geld terecht kunt. Er is maar een hele kleine groep die echt faliekant tegen is. De rest denkt vooral dat andere consumenten er problemen mee hebben.

Wie zijn die mensen?

Er wordt vaak gewezen op kinderen die niet met de pinpas en pincode van hun ouders naar de winkel kunnen worden gestuurd. Of naar mensen die om hun budget in de gaten te houden liever aan

CV Henk van den Broek Henk van den Broek is voorzitter van de Stichting Bevorderen Efficiënt Betalen en voorzitter van de Stuurgroep Betalingsverkeer van Detailhandel Nederland. Henk bekleedde diverse functies binnen het familiebedrijf Van den Broek (van de supermarkten en D-reizen).

het begin van de week geld trekken en het daarmee die week moeten doen. En dan is er natuurlijk nog een groep die niet alles via een bankrekening wil laten lopen.

En hoe kijkt u daar tegenaan?

Voor een deel van die groepen geldt dat er wel oplossingen zijn, zoals elektronische huishoudboekjes, uitgavebegrenzers e.d., maar dat die niet algemeen gebruikt worden of bekend zijn. Voor een deel moeten er ook innovatieve oplossingen komen. Ik denk aan prepaidkaarten waarmee je kinderen op pad kunt sturen of die je aan je hulp kunt geven. Of aan andersoortige elektronische portemonaie-oplossingen.

Ik denk dat ook mobiel betalen of een andere manier van contactloos betalen zonder dat je een pincode hoeft te gebruiken een goede aanvulling kan zijn, vooral in situaties waar even snel afgerekend moet kunnen worden. n

10

Cash management 2.0

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

ARTIKEL Veiligheid & retail

Meer elektronische betalingen, minder overvallen?

Detailhandel Nederland wil dat er zoveel mogelijk pin only winkelgebieden worden gecreëerd.

AUTEUR: MILOE VAN BEEK

B

etalen met pincode kan al ruim twintig jaar in Nederland. Het aantal pintransacties stijgt nog ieder jaar, in 2010 werd er met 2,1 miljard een record gevestigd. Dankzij de campagne ‘Klein bedrag pinnen mag’ steeg het aantal pinbetalingen onder de tien euro het afgelopen jaar met ruim 76 miljoen tot 561 miljoen euro. Dit is een kleine dertig procent van alle pintransacties. Maar ondanks deze toename in het aantal pinbetalingen, blijft contant betalen toch nog het meest populair: in ongeveer 57 procent van de gevallen gebruiken klanten cash geld. Vooral de oudere generatie betaalt vaak nog met munt- en papiergeld. De verwachting is dat in 2011 of 2012 de omslag gaat komen en consumenten voor het eerst meer elektronisch dan cash gaan betalen.

In de strijd tegen overvallen vormt het verder stimuleren van elektronisch betalen een speerpunt. Als meer klanten met pin betalen, hoeven winkeliers minder geld in kas te hebben en lopen consumenten met weinig euro’s op zak.

‘Het stimuleren van elektronisch betalen is onderdeel van een groot pakket maatregelen om het aantal overvallen terug te dringen,’ zegt Anne Volkers, secretaris criminaliteitsbeheersing en veiligheid. Hij is namens VNO NCW en MKB-Nederland nauw betrokken bij de in 2009 geïnstalleerde Taskforce Overvallen. Ook Detailhandel Nederland is voorstander van elektronisch betalen. ‘Wie weinig contact geld in de kassa heeft, is simpelweg een minder aantrekkelijk doelwit,’ zegt Willem de Vocht. Volgens de Nederlandsche Bank is nu al te merken dat we meer elektronisch betalen: de waarde van opname en stortingen van contant geld is de afgelopen achttien maanden gedaald van 35 naar 32 miljard euro.

Impulsdaden Toch blijkt uit onderzoeken nog geen duidelijke relatie tussen elektronisch betalen en het aantal overvallen. Weliswaar daalde het aantal overvallen in de detailhandel van 41 % in 2000 naar 34 % in 2009, in 2007 en 2008 steeg het weer ten opzichte van de jaren ervoor. In 2010 daalde het totaal aantal overvallen met 11 %, van 2898 naar 2572 overvallen (in de detailhandel zakte het van 991 naar 868). Vier op de tien overvallen vond plaats in de detailhandel, veertien procent in de horeca. Uitgesplitst naar sector blijkt dat supermarkten en benzinepompen het vaakst slachtoffer zijn, gevolgd door snackbars en taxi’s. Banken, tabakszaken en juweliers sluiten de rij. De Taskforce Overvallen onderzoekt onder andere welke overvallen waar plaatsvinden. ‘We zien een toename van het aantal overvallen op woningen, inmiddels is dit dertig procent van het totaal.

Dit zijn vaak woningen waar een bedrijf is gehuisvest. Het zijn meestal ge-

plande, gewelddadige overvallen waarbij bedrijfsopbrengsten en of andere bedrijfsmiddelen worden afgenomen,’ zegt Anne Volkers.

Dat elektronisch betalen het aantal overvallen op winkels maar beperkt laat dalen, komt vooral omdat daar vaak impulsdaden worden gepleegd: niet gepland, gekenmerkt door een gebrek aan organisatie, professionaliteit en grote snelheid. De buit is meestal een beperkt bedrag. ‘Deze overvallen worden gepleegd door mensen die direct geld willen hebben voor bijvoorbeeld een nieuwe telefoonkaart of een avondje stappen. Je houdt hen niet tegen door alleen maar meer pinautomaten te installeren in winkels,’ meent Els Prins, secretaris betalingsverkeer en criminaliteit bij MKB-Nederland en VNO-NCW. Ook criminoloog prof.

Willem de Haan van de Rijksuniversiteit Groningen gaf al eens aan dat de meeste overvallers niet uitblinken in calculerend gedrag. Hij redeneerde zelfs dat de stijging van het aantal elek-

tronische betalingen ervoor zorgt dat er meer overvallen gepleegd worden omdat de buit kleiner is geworden. Bij het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving delen ze deze mening. Zij vermoeden ook dat bij bedrijven waar veel gepind wordt, de kassa minder snel wordt geleegd.

Subsidies De brancheorganisaties zijn het niet eens met deze veronderstelling. Er wordt volgens hen veel gedaan om cash geld in bijvoorbeeld winkels terug te dringen, ook als daar veel elektronisch wordt betaald. ‘We stimuleren bijvoorbeeld het gebruik van kokersystemen waarbij geld wordt weggesluisd,’ zegt Willem de Vocht, secretaris Betalingsverkeer van Detailhandel Nederland.

Andere maatregelen zijn bijvoorbeeld een afroomkluis die ervoor moet zorgen dat winkeliers weinig geld in kas hebben. Om elektronisch betalen ook bij kleine winkeliers nog meer te stimuleren, is er 24 miljoen euro be- >>>

EXPERTINTERVIEW Secrid

“Je pasjes beschermen is noodzakelijk” Door het nieuwe betalen gebruiken we steeds meer pasjes en een portemonnee is daar ongeschikt voor, zeggen jullie. Waarom?

“Leer onttrekt weekmakers aan plastic en dat betekent dat de pasjes in een leren omgeving sneller bros worden. Dat gebeurt vooral als er veel spanning op staat, bijvoorbeeld als de portemonnee in de kontzak van een broek wordt gedragen. Daar komt bij dat pasjes in je portemonnee bewaren je heel gevoelig voor fraude maakt.”

Hoezo?

“Steeds meer pasjes worden op basis van RFID-technologie geproduceerd, denk bijvoorbeeld aan credit cards en de OV-chipkaart. Op internet kunnen fraudeurs voor een paar tientjes een RFID-lezer kopen. Als jij in een koffietentje zit met je portemonnee bij je, kan

de fraudeur met de kaartlezer in zijn zak naast jou komen zitten en eenvoudig de gegevens van jouw pasjes oppikken. Vervolgens kan hij saldo afschrijven of op internet bestellingen doen op jouw naam. Dit soort identiteitsfraude komt in Amerika op grote schaal voor en zullen we hier ook steeds meer zien.”

Is de Cardprotector geen groot gevaarte dat je in je zak mee moet slepen?

“Nee, hij is niet veel groter dan een creditcard en heel erg plat. Er passen zes pasjes in, uit onderzoek is gebleken dat de meeste mensen er dagelijks niet meer gebruiken. Het meest unieke is het uitschuifmechanisme dat er in zit. Als je hem opent, worden de pasjes trapsgewijs naar buiten geschoven.

Er gaat echt een “Tadaaaa!”-gevoel van uit. Zo is het nieuwe betalen niet alleen veilig maar vooral ook heel leuk.”

Maar wat doe ik dan met mijn ANWB-pas, visitekaartjes en kleingeld?

“Die vraag kregen wij ook, met name uit ons eerste exportland Japan, waar niemand zonder visitekaartjes op stap gaat. Dus hebben we een leren hoesje

ontwikkeld met ruimte voor visitekaartjes, bonnetjes en een beetje cash plus 4 extra passen zoals klantenkaarten. Ook in Nederland slaat dat ontzettend goed aan en voorziet in een grote behoefte. We hebben er in 1 jaar tijd al tienduizenden stuks van verkocht en krijgen aanvragen vanuit de hele wereld.” n

Meer informatie Marianne van Sasse van Ijsselt is mede-eigenaar van Secrid. Samen met haar man heeft ze de Cardprotector ontwikkeld en geproduceerd.

Tel.: +31 (0)70-3 90 21 80 www.secrid.com

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

>>> schikbaar gesteld voor campagnes met informatiepakketten en subsidies voor de aanschaf van betaalautomaten.

Winkeliers die te maken hebben met veel klanten die geringe bedragen afrekenen (minder dan 12,50 euro), denken dat elektronisch betalen duurder is omdat ze per transactie aan de bank moeten betalen. ‘We proberen deze winkeliers ook te laten inzien dat elektronisch betalen goedkoper is. Banken rekenen steeds meer voor het afstorten van cash geld,’ zegt De Vocht. Volgens Els Prins van MKB-Nederland zouden kleinere winkels ook geholpen zijn met een andere maatregel: meer kleinere coupures uit de betaalautomaten laten komen. ‘Er komen veel biljetten van vijftig euro uit de automaat terwijl de gemiddelde contantbetaling eerder rond een tientje ligt. Dat betekent dat ondernemers meer wisselgeld nodig hebben in de kassa dan bij uitgifte van kleinere biljetten.’

den gestimuleerd zoveel mogelijk elektronisch te betalen - in 2009 tot een halvering van het aantal overvallen.

In winkelcentrum Amsterdam Osdorp kregen winkeliers zonder pinautomaat onlangs van het stadsdeel een cheque ter waarde van 500 euro voor de aanschaf hiervan. Met een ‘pin-en-win‘ actie waarbij met elke pinbetaling prijzen te winnen zijn, worden consumenten

worden betaald. De geldvrije projecten moeten uitstralen dat er niets te halen valt. Voor ondernemers is het veiliger om geen contant geld meer aan te nemen. Als iedereen daaraan gewend is, gaat het sneller en is het goedkoper, meent de gemeente. ‘Je staat niet meer te zoeken naar het gepaste kleingeld voor je medium-latte koffie van 2,65 euro,’ verklaarde de gemeente woordvoerder in het Parool. Toch zal ook in die gebieden voor klanten die per se niet elektronisch willen betalen, met name de oudere generatie, mogelijk blijven om cash te betalen, denkt Willem de Vocht. ‘De klant is koning.’

Skimming

Geldvrije projecten Omdat overvallers vaak aan de buitenkant van een winkel niet kunnen zien of er veel elektronisch wordt betaald, zou helemaal overstappen op pinbetalingen het beste werken. Els Prins van MKBNederland: ‘Maar dat lijkt de consument voorlopig nog niet te willen.

Dus zullen winkeliers wisselgeld in kas moeten hebben.’ Detailhandel Nederland wil dat er zoveel mogelijk pin only winkelgebieden worden gecreëerd. ‘Als klanten ergens primair kunnen pinnen, gaat daar voor overvallers een afschrikwekkende werking van uit,’ zegt Willem de Vocht.

Cashless winkelcentra zijn nu te vinden in Almere, Amsterdam, Leidschenhage en Horst-aan-de-Maas. Het aantal overvallen blijkt in die gebieden inderdaad te dalen. Zo zorgde de actie Cashless Almere - consumenten wer-

Cash management 2.0

ge s t imuleerd elek tronisch te betalen. Via spandoeken, stickers en folders wordt aan klanten uitgelegd waarom contant geld wordt uitgebannen.

Behalve in Osdorp kan in Amsterdam op het Belgiëplein, rond de Ferdinand Bolstraat, Geuzenveld/Slotermeer en in Nieuw-Sloten ook alleen met pin

De toename van het aantal pinautomaten in winkels heeft overigens wel voor een andere vorm van criminaliteit gezorgd: skimming. Door het manipuleren van betaalautomaten bemachtigen criminelen de pinpasgegevens en pincodes van klanten.

In 2009 bedroeg de totale schade als gevolg van skimming 36 miljoen euro. Ondernemers wordt geadviseerd hun betaalautomaat te zien als een kassa en deze altijd in de gaten houden.

Bij klanten met veel of vreemde passen zouden er alarmbellen moeten gaan rinkelen. Verder is het raadzaam goed te letten op eventuele overlays: dunne, valse omhulsels met een nep toetsenbord die over een betaalautomaat worden geplaatst. Deze overlays kopieren en bewaren de ingetoetste pincode. Speciale barcodestickers op de pinautomaat kunnen een skimpoging aantonen. Bij

11

Feiten & cijfers • Er zijn in Nederland ruim twintig miljoen pinpassen in omloop, 98 % van de volwassen heeft één of meer pinpassen.

• Van alle Europeanen betalen Nederlanders en Zweden in eigen land het vaakst met hun pinpas.

• Veertig procent van alle betalingen (rond de 70 % van de omzet) wordt gepind.

• Het gemiddelde met de pinpas betaalde bedrag was in 2010 € 37,55. In 2009 was dit nog ruim € 39 • Het aantal Chipkniptransacties groeide in 2010 met 0,7 % en kwam uit op ruim 178 miljoen. Chipknip wordt tegenwoordig vooral gebruikt bij parkeerautomaten, in de catering en bij snoep- en drankautomaten.

• Het gemiddelde bedrag dat met de Chipknip werd afgerekend bedroeg in 2010 € 2,61.

het nieuwe pinnen dat per 1 januari 2012 ingaat, wordt een chip in plaats van de magneetstrip gebruikt. Dit is minder fraudegevoelig en zal naar verwachting het skimmen verminderen.

Naast de pinpas kennen we nog een, veel minder populair, plastic betaalmiddel: de creditcard. Het gebruik hiervan is in Nederland zeker vergeleken met andere landen beperkt. Voor slechts drie procent van alle niet-contante betalingen aan de kassa is in 2009 een creditcard gebruikt. Totaal kan er op 100.000 plaatsen met creditcard worden betaald, vooral bij tankstations worden ze geaccepteerd. De hoge kosten en de gebrekkige veiligheid maken winkeliers huiverig. Uit onderzoek van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer blijkt dat veel winkeliers vanuit klantvriendelijkheid en om een hogere omzet te genereren creditcards accepteren. Maar vrijwel alle creditcardacceptanten hebben het liefst dat klanten hun pinpas gebruiken en proberen dit actief te sturen. Een kleine groep winkeliers rekent daarom een toeslag om de creditcardkosten te dekken. Wel kan in steeds meer webwinkels met creditcard worden betaald, al hebben deze ondernemers een voorkeur voor IDEAL. n

EXPERTINTERVIEW G4S Cash Solutions

“Ons werk draait om de veiligheid van het MKB” Hoe kan de veiligheid voor de winkeliers worden vergroot?

“Voor winkeliers is het belangrijk dat geld zo snel mogelijk in een gesloten systeem terecht komt. Voor het groot winkelbedrijf hebben we de oplossing CASH360. De kassa is dan een

Gert Askes is algemeen directeur van G4S, een bedrijf dat is gespecialiseerd in waardetransport en cashmanagement

gesloten systeem. Het geld dat wordt ontvangen, gaat meteen achter slot en grendel. Zo kan er niemand meer bij het geld en kan er ook geen ‘kassagreep’ meer worden gedaan. Zo maximaliseer je het cash management.”

Voor het MKB is dat waarschijnlijk een te kostbare oplossing?

“Ja, daarom hebben we voor het MKB een service waarbij we het geld met kleine autootjes bij hen ophalen, tellen en bijschrijven op de bankrekening.

SafeExpress noemen we die dienst. Het is voor de winkelier veiliger, makkelijker en veelal goedkoper dan wanneer ze het zelf naar de bank brengen.”

Hoe kan het dan goedkoper?

“De banken hebben hun tarieven voor het afstorten van contant geld verhoogd. Als een winkelier 5000 euro

afstort, kost dat qua tarief vaak net zoveel als wanneer wij het gehele proces verzorgen. We werken zo efficiënt en goedkoop mogelijk, waarbij de veiligheid gewaarborgd blijft.

Daarbij gaan er steeds meer bankkantoren dicht waardoor de weg van het MKB naar de bank langer en dus onveiliger wordt. Wij ontwikkelen een totaalconcept dat draait om de veiligheid van het MKB. Een supermarkt kan nog een paar PIN-only kassa’s maken. Maar in het MKB blijft cash een belangrijk betaalmiddel en dus is de veiligheid een belangrijk onderwerp.”

Hoe kan die veiligheid worden gerealiseerd?

“We doen dat in samenwerking met retail en politie. Je hebt elkaar nodig om het naar een hoger plan te tillen. Het veiligheidsthema is de laatste jaren

nadrukkelijker op de agenda komen te staan. De belangen en de bedragen waar het om gaat, zijn groot. In Europa zijn 78 % van de retailtransacties in cash. En in de eurozone groeit de hoeveelheid cash nog steeds met 11 % per jaar. In Nederland zijn we goed in polderen, dat moeten we gebruiken als het om oplossingen voor de veiligheid gaat. Want als het gevoel van veiligheid toeneemt, gaat het ook goed met de economie.” n

Meer informatie G4S Cash Solutions Paul van der knaap, Director Solutions Tel.: 088 447 2011 E-Mail: paul.vanderknaap@nl.g4s.com www.hetnieuwestorten.nl www.safe-express.nl www.G4S.nl

12

Cash management 2.0

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

ARTIKEL Mobiel betalen

Betalen met de mobiele telefoon Near Field Communication is cruciaal voor de ontwikkeling van mobiel betalen.

AUTEUR: RENÉE LAMBOO

M

obiel betalen op grote schaal werd in 2007 al aangekondigd als dé revolutie in ons betalingsverkeer. Maar de kredietcrisis riep de ontwikkeling rigoureus een halt toe. Nu we langzaam uit het dal klimmen is er weer tijd, energie en geld om te investeren.

Google kondigde onlangs aan bezig te zijn met een betaaldienst waarbij ge-

talen mogelijk te maken aan de kassa’s.

Eind januari ging hun joint venture getiteld SixPack officieel van start. Het doel is één uniform systeem op te zetten voor mobiele transacties. De verwachting is dat dit in 2012 landelijke dekking zal hebben. De joint venture die de banken en telefoonbedrijven voor dit doel sluiten, is een unicum. In geen enkel Europees land vond zoiets eerder plaats.

creditcard maatschappijen, die zich daarom op hun eigen mobiele betalingsprojecten storten.

De strijd om de mobiele betaler zal dit jaar echt losbarsten. Niet gek, want er valt veel geld te verdienen. De waarde van mobiele transacties wereldwijd groeit van 162 miljard dollar in 2010, naar 984 miljard in 2014, aldus een verwachting van analistenbureau Yankee Group. Maar liefst 80 % van de Amerikanen tussen de 18 en 34 jaar maakt nu al gebruik van mobiele financiële diensten. Toch is Nederland relatief ook een interessante markt. In de Verenigde Staten zijn er 46 mobiele telefoonaansluitingen per 100 inwoners.

In ons land zijn dat er 125.

Near Field Communication

bruikers af kunnen rekenen met hun mobiele telefoon. Volgens Google-baas Eric Schmidt staan we aan het begin van een betaal-revolutie. Dat zei hij op een congres over mobiel betalen. Hij omschrijft deze ontwikkeling als een “megakans”. Een vacature die het internetbedrijf plaatste voor een accountmanager gespecialiseerd in ‘mobile commerce’ doet vermoeden dat we niet lang meer op deze applicatie hoeven te wachten. Maar ze moeten opschieten willen ze niet achter de feiten aanlopen.

Vorig jaar zomer tekenden de drie grote banken en drie grote mobiele telecombedrijven in Nederland al een intentieverklaring, om gezamenlijk mobiel be-

Strijd om consument Japan is de voorloper in de ontwikkelingen van mobiel betalen. Opvallend is dat het doorgaans innovatieve Amerika die leidersrol niet op zich heeft genomen. Pas in augustus 2010 lekte uit dat de drie grootste telefoonproviders van het land, AT&T, Verizon en T-mobile, met een mobiel betaalsysteem bezig zijn. Dit zal dit jaar nog getest worden in Atlanta, en drie andere Amerikaanse steden, zo meldt Bloomberg. De Britse bankketen Barclays zal de verwerking van de betalingen op zich nemen. De providers hopen daarmee zelfs de in Amerika zo geliefde creditcard te vervangen. Een doemscenario voor grote

Bij mobiele betaling focusten providers en bedrijven zich tot nu toe voornamelijk op de iPhone. Sinds half februari kunnen bioscoopkaartjes bij Pathé bijvoorbeeld afgerekend worden via een iPhone-applicatie. Maar langzamerhand komt er ook aandacht voor de android telefoon, in een poging een grotere doelgroep te bereiken. Cruciaal voor de ontwikkeling van mobiel betalen is Near Field Communication (NFC). Deze techniek maakt contactloos betalen mogelijk door middel van een speciale NFC-chip in de mobiele telefoon. De telefoon hoeft de kassa dus niet aan te raken om beveiligde informatie uit te wisselen. Een nabijheid van vier centimeter is voldoende, waarna het te betalen bedrag van de gekoppelde bankrekening wordt afgeschreven. Deze ontwikkeling luidt volgens experts het einde van de sms-variant van mobiel betalen in. Daarbij wordt door de consument een sms verstuurd, waarna een authenticatiecode wordt ontvangen, die toegang geeft tot een dienst of product.

Toegevoegde waarde De NFC-werkwijze is veel gebruiksvriendelijker. Alle grote telecombedrijven hebben afgelopen februari hun steun voor de nieuwe betaaltechniek uitgesproken. De internationale gsmorganisatie GSMA verwacht dat er in 2015 zo’n 110 miljard euro aan betalingen via NFC-chip in mobieltjes gemaakt zal worden. Natuurlijk wordt er door andere bedrijven gewerkt aan alternatieven, zoals een mobiele versie van internetbetaalservice IDeal. Onderzoeksbureau iSuppli denkt toch dat NFC de toekomst heeft. Zij schatten dat het aantal verkochte telefoons met NFC in 2014 wereldwijd op ruim 220 miljoen ligt. Dat is vier keer zoveel als in 2010. Dat Apple inmiddels aangekondigd heeft NFC te introduceren op de iPhone5 en iPad2 is de eerste stap van die verwachte groei. Volgens iSuppli is het dan alleen nog een kwestie van de consument overtuigen: “Dan komt het erop aan businessmodellen te ontwikkelen waarin alle deelnemers toegevoegde waarde zien.” n

EXPERTINTERVIEW Payter

“Betalen met je mobiel past helemaal in deze tijd”

M

et de Near Field Communication technologie kan contactloos worden betaald met de mobiele telefoon. Het bedrijf Payter is hierin gespecialiseerd. We spreken over de stand van zaken op het gebied van mobiel betalen met Payters Managing Director Remco Willemse.

Wanneer zal betalen met de NFC-technologie op de mobiele telefoon de normaalste zaak van de wereld zijn?

“In 2012 zullen veel van de nieuwe telefoons de NFC-chip hebben. De grote massa zal het naar verwachting in 2015 hebben opgepakt. Dan zal het echt normaal zijn om met de mobiele telefoon te betalen. Vooral de dagelijkse bestedingen zoals in kantines, cafetaria’s en mensa’s, waar nu de chipknip wordt gebruikt, zal de NFC-

technologie heel handig zijn. Op dit moment is gebrek aan telefoonmodellen en regelgeving in Nederland het grootste oponthoud.”

Waarom is NFC-technologie handiger dan de chipknip?

“Het grote voordeel boven de chipknip is dat je met de mobiele telefoon meteen kunt zien hoeveel geld er nog op je rekening staat. En als er niet genoeg opstaat, kun je ter plekke opladen en het meteen gebruiken. Ook ben je bij het betalen met NFC niet afhankelijk van je provider; je kunt het ook doen als je geen verbinding hebt. De telefoon wordt op maximaal vier centimeter afstand van de terminal gehouden en dan wordt het geld afgeschreven.

Het is een heel bewuste handeling, dus het is niet mogelijk dat er ‘zomaar’ geld wordt afgeschreven.”

Steeds meer partijen richten zich op mobiele betalingen: Google, Paypal, Apple, de OV-kaart. Is dit positief?

“Ik vind het zeer positief. Het geeft aan dat het een volwassen markt gaat worden. Hoe meer spelers, hoe meer concurrentie en hoe beter de producten. Het mobiel betalen heeft niet alleen voordelen voor de consument, maar ook voor bedrijven. Het is een ideaal promotiekanaal waarmee bijvoorbeeld digitale kortingscoupons kunnen worden uitgegeven. Ook is het mobiel betalen dertig procent sneller dan betalen met cash. En mensen geven drieëntwintig procent meer uit.

Betalen met je mobiel past helemaal in deze tijd, ik vind het een heel vanzelfsprekende ontwikkeling. De rest van je leven zit al in je telefoon, daar hoort betalen ook bij.” n

Remco J. Willemse is Managing Director van Payter, een bedrijf dat expert is op het gebied van contactloze NFC technologie.

Meer informatie Tel.: +31 (0)10-4 78 29 29 E-Mail: Remco.Willemse@payter.nl www.payter.nl

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

Cash management 2.0

13

ARTIKEL Creditcards

Wie zitten er achter de creditcard?

De rol van de card-issuers en -acquirers.

AUTEUR: ROOS SCHLIKKER

D

e argeloze consument heeft er geen flauw benul van dat hij maar liefst vijf partijen aan het werk zet, als hij zijn creditcard tevoorschijn tovert. Toch is dit het geval.

Er zijn momenteel in Nederland al ruim 6 miljoen creditcards in omloop, wereldwijd zelfs 2,9 miljard. De meeste consumenten denken dat bedrijven als Visa en MasterCard zelf hun creditcards uitgeven en contracten met acceptanten (winkeliers bijvoorbeeld) sluiten, maar dit is niet zo. Achter de schermen zijn diverse partijen actief die creditcardbetalingen mogelijk maken.

Om te beginnen zijn er de grote bekende creditcardmaatschappijen. Zij geven licenties uit, voornamelijk aan banken. Vervolgens zijn er twee typen aanbieders nodig bij een creditcardtransactie. Enerzijds zijn er de issuers, de creditcarduitgevers. Issuing activiteiten zijn niet alleen het uitgeven van de kaart, maar ook het verzenden van rekeningenoverzichten en het innen van uitstaande bedragen.

Naast de issuers zijn er de acquirers.

Zij sluiten contracten met bedrijven die het hun klanten mogelijk willen maken met een creditcard te betalen. Omdat kaarthouder en acceptant heel vaak

niet bij dezelfde bank bankieren, zijn er doorgaans twee banken die te maken hebben met één transactie. Hierbij is de issuer de bank van de kaarthouder en de acquirer die van de acceptant.

Complex Al met al zijn er bij één creditcardbetaling dus vier partijen betrokken: enerzijds de issuer en de kaarthouder, anderzijds de acquirer en de kaartacceptant. In het transactietarief voor de acceptanten wordt over het algemeen een vergoeding opgenomen die de aqcuirer per transactie aan de issuer betaalt. Dit heet de interchange fee. Dit is een bedrag voor de autorisatie en verwerking. Daarnaast is het een vergoeding voor het debiteurenrisico dat de issuer loopt. De issuer int namelijk het verschuldigde bedrag bij zijn klant en loopt daarbij een risico dat deze niet betaalt.

Er spelen veel partijen een rol bij creditcardbetalingen. Dat is al ingewikkeld genoeg. Wat de materie nog complexer maakt is dat hun rol aan het veranderen is. Dit heeft met name te maken met fraudebestrijding en wie er verantwoordelijk is als het toch misgaat. In het verleden was de issuer aansprakelijk voor fraudetransacties, hij had de kaart immers uitgegeven. Sinds 1 janu-

ari 2005 is dit veranderd. Veel kaarten zijn veel beter beschermd dan voorheen, dus de winkelier dient een juiste kaart te kiezen. De issuer mag, in geval van fraude, de acquirer hier financieel op aanspreken die dit vervolgens weer zal doorbelasten aan de winkelier. Er is de laatste jaren door issuers erg veel geïnvesteerd om hun cards veilig te maken en acquirers hebben in de buidel moeten tasten voor veilige betaalterminals. Mocht het dus toch nog misgaan, dan is de winkelier vaak degene die de fout heeft gemaakt, zo is het idee.

Verantwoordelijkheid Ook de ontwikkelingen op internet hebben de rol van de issuers en acquirers veranderd. Om online transacties

veiliger te maken hebben Visa en MasterCard 3-D Secure bedacht, waarbij er een extra authenticatie door de kaarthouder is omdat hij een wachtwoord in moet voeren. Vroeger waren bij fraude op internet de accepterende bedrijven aansprakelijk, nu is dat niet meer zo.

Als de kaarthouder ontkent een transactie te hebben gedaan, ligt de verantwoordelijkheid tegenwoordig bij de issuer. De creditcarduitgever had er immers voor moeten zorgen dat de creditcard is voorzien van 3D-Secure. De ontwikkelingen in betalingsland zullen ook in de toekomst van grote invloed zijn op alle partijen die een creditcard betaling mogelijk maken. Wie doet wat en wie is verantwoordelijk, dat zal de grote vraag blijven. n

GASTBIJDRAGE Visa Europa

Het nieuwe innovatieve Europese betaalmiddel Betaalkaart onderwerp van innovatie.

V

oor elke retailbank ligt de betaalkaart aan de basis van alle klantenrelaties. Zonder de kaart kan zelfs de standaard betaalrekening simpelweg niet functioneren. En omdat het middel inmiddels wordt gebruikt voor een dusdanig groot deel van de alledaagse uitgaven, is dit het meest herkenbare en meest gebruikte bankproduct.

De betaalkaart is van groot strategisch belang voor retailbanken. Elke wijziging in het bijbehorende systeem dient daarom zorgvuldig te worden afgewogen. Dit is met name een belangrijke overweging in Nederland. Daar komt in 2012 een einde aan het betaalsysteem PIN, mede als gevolg van SEPA (“single euro payment area”).

Tegen deze achtergrond ontwikkelde

Visa Europa V PAY. V PAY is de nieuwe betaalkaart in Europa op basis van een EMV chip. V PAY wordt nu geïntroduceerd in diverse landen, waaronder Nederland. Tot nu toe zijn er ongeveer 14 miljoen kaarten uitgegeven. In totaal zegden 120 Europese banken toe binnen enkele jaren 63 miljoen kaarten uit te geven.

Visa Europa hield bij de ontwikkeling van V PAY rekening met de belangrijkste eigenschappen van alle Europese systemen voor betaalkaarten.

Controle De banken die betaalkaarten uitgeven en/of accepteren, moeten een direct eigendomsbelang hebben in het betaalkaartensysteem en de directe

controle hebben over het systeem. Dit is het geval bij V PAY. Als vereniging van vierduizend banken opereert Visa Europa alleen in Europa en is ze in exclusief Europees bezit. Visa Europa is statutair en operationeel afgescheiden van Visa Inc. Daarnaast wordt V PAY beheerd door diverse regionale en nationale besluitvormingsorganen die voor locale controle zorgen.

Concurrentie

Veiligheid

Innovatie

Betaalkaartensystemen zijn de laatste tijd het doelwit van fraude. Omdat het geld direct van de betaalrekening wordt afgehaald, kan dit zeer vervelend zijn voor de consument. V PAY profiteert van de best beschikbare beveiliging. Het is het enige betaalkaartensysteem dat geheel gebaseerd is op EMV chiptechnologie. Tot op heden is er nog geen enkel geval van skimming met een V PAY-kaart gemeld.

Door de ontwikkelingen op het vlak van mobiele technologie en de opkomst van nieuwe digitale retailmodellen, is innovatie in betalingen een actueel onderwerp. V PAY is in dit opzicht ontworpen met de toekomst voor ogen, en de EMV architectuur functioneert als springplank naar innovatie. V PAY biedt ondersteuning voor contactloze en mobiele betalingen en voor veilige e-commerce betalingen.

De eerste Nederlandse bank die voor V PAY gekozen heeft, is de SNS Bank.

Deze bank introduceert V PAY dit jaar op de Nederlandse markt.

Het is een eerste stap op weg naar meer concurrentie op de Nederlandse betaalkaartmarkt, die zal bijdragen aan meer innovatie, grotere transparantie en een verhoogd kaartgebruik. n

Lage kosten Als alledaags betaalmiddel moet de betaalkaart rendabel zijn. Enerzijds voor winkeliers om te accepteren, anderzijds voor banken om te beheren.

V PAY is specifiek ontworpen als een zeer kosteneffectief alternatief en profiteert van de schaalvoordelen van Visa Europa. V PAY steekt daarom gunstig af tegen andere opties.

Net als in veel andere Europese landen waren de banken in Nederland van oudsher gebonden aan één binnenlands betaalkaartproduct (PIN).

Op grond van de bepalingen van SEPA kunnen zij nu profiteren van gezonde concurrentie en een keuze maken op basis van kosten, service en productfunctionaliteit.

14

Cash management 2.0

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

EXPERTINTERVIEW Docdata Payments

“Online internationaal zakendoen steeds eenvoudiger en veiliger”

D

e opmars van online verkopen en de internationale handel via internet zijn niet te stuiten. De komende jaren zal deze stijging zeker doorzetten. De vraag is dus voor iedere ondernemer: hoe garandeer ik dat mijn betalingsverkeer

Arjen Wentzel, Algemeen directeur, Docdata Payments

veilig en efficiënt wordt afgehandeld?

Wij spraken hierover met Arjen Wentzel, directeur van Docdata Payments, een internationale Payment Service Provider (PSP). De onderneming maakt deel uit van het beursgenoteerde Docdata N.V. dat zich o.a. bezig houdt met fulfilment activiteiten voor de E-commerce markt.

We vragen hem specifiek naar de rol van een Payment Service Provider in de wereld van E-commerce.

Wat is de rol van een PSP in de wereld van E-commerce?

“Docdata Payments biedt E-commerce bedrijven in Europa een breed assortiment aan betaalmogelijkheden, zoals bijvoorbeeld iDEAL, creditcards en ‘achteraf betalen’. Docdata Payments fungeert als service provider. Wij zijn de schakel tussen enerzijds de ondernemin-

gen die online verkopen en anderzijds de aanbieders van betaalproducten zoals banken en creditcard maatschappijen.”

Waarom is online zakendoen met behulp van een PSP voor ondernemingen een toegevoegde waarde?

“Met één verbinding naar Docdata Payments heeft de klant beschikking over meer dan 50 betaalmogelijkheden in Europa. Op deze wijze openen wij voor klanten snel nieuwe markten en nemen veel werk uit handen. PSP’s sluiten voordelige contracten met financiële partners af. Hierdoor handelen zij betalingen niet alleen snel en veilig af, maar ook tegen een aantrekkelijk tarief.”

Een PSP moet tegenwoordig aan zeer strenge eisen voldoen, kun je dit toelichten?

“De financiële autoriteiten hebben de enorme geldstromen in de E-commerce wereld waargenomen. Op Europees niveau hebben zij de wetgeving voor PSP’s flink aangescherpt en eisen dat alle PSP’s een vergunning krijgen naar de Richtlijn Betaaldiensten (PSD). Deze richtlijn stelt eisen aan alle ondernemingen, die in en vanuit Europa betaaldiensten aanbieden.

Binnenkort moeten alle PSP’s deze PSD vergunning van De Nederlandsche Bank (DNB) hebben voor het verrichten van betaaldiensten. Het vergunningstraject is zeer intensief, waarbij door DNB alle relevante processen worden beoordeeld.

Toezicht door DNB zal de betrouwbaarheid van de markt voor online betaaldiensten verder versterken. Docdata Payments heeft het vergunningstraject nagenoeg afgerond.” n

Gastbijdrage Business to You

Aansprakelijkheid gehackte websites Website eigenaren gaan er vaak ten onrechte vanuit dat de website beveiliging door hun hostingpartij of sitebouwer wordt gewaarborgd.

B

ijna elke website beschikt wel over privacy gevoelige informatie. Denk hierbij aan emailadressen, NAW-gegevens en financiële gegevens.

Gevraagd naar de veiligheid van de website haalt de ondernemer vaak aan dat dit gewaarborgd is met een lidmaatschap van Thuiswinkel.org of het gebruik van een SSL-certificaat. Maar is dit wel waar? Thuiswinkel.org richt zich vooral op consumenten bescherming middels algemene voorwaarden en de geschillencommissie.

En SSL-certificaten beperken zich tot het beveiligen van de communicatie tussen de PC van de klant en de webserver.

Is uw achterdeur wel op slot?

Hackers hebben hun aanpak allang verlegd naar het rechtstreeks inbreken op uw server. Daarvoor gebruiken ze

openstaande poorten of de afwezigheid van de laatste patches op de webserver.

Daarnaast komt 80 % van de hackers binnen door misbruik van fouten in de programmatuur. Daardoor kunnen ze ongezien gegevens manipuleren of zelfs hele databases kopiëren. Veel voorkomende beveiligingslekken zijn Cross Site Scripting (XSS) en SQL-injections.

Verplichtingen en boetes Niet voor niks verplichten creditcardmaatschappijen webshops tot certificatie van PCI/DSS (pcisecuritystandards.org). En ook de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP) verplicht u tot “het afdoende beveiligen van privacy gevoelige gegevens’ op straffe van boetes en schadevergoedingen (wetten.overheid.nl/ BWBR0011468).

kan het scannen plaatsvinden zonder installatie van hardware en zonder software (SaaS) en beschikt u al binnen 24 uur over de eerste scanresultaten.

Meer vertrouwen = meer verkopen Aansprakelijkheid ligt bij u Veel ondernemers denken dat bij een hack hun hostingpartij of sitebouwer aansprakelijk gesteld kan worden. Dit is een misvatting; juridisch is de website eigenaar aansprakelijk!

Controle: uw verantwoordelijkheid Laat daarom uw website(s) dagelijks scannen op de aanwezigheid van beveiligingslekken. Controleer actief uw toeleveranciers omdat u zelf het risico draagt.

Met de oplossing van McAfee SECURE

Door het tonen van het McAfee SECURE logo op uw website realiseert u tevens een hogere conversie. Beveiliging en marketing gaan dan hand in hand! n

Meer informatie Business to You BV McAfee Authorized Dealer Tel.: +31 (0)297-38 13 00 E-Mail: hackersafe@b2u.nl www.websitebeveiliging.nl

Advertentie

bespaar tijd

bespaar geld

Groeit met u mee!

creëer overzicht

boekhouden

logistiek / ERP Wij ontwikkelen sinds 1984 gemakkelijke administratieve software voor het MKB. Een oplossing voor elk soort onderneming: van boekhouding tot ERP, zowel offline als online.

Onze modules zijn verrassend compleet en all-in, dus geen onvoorziene kosten achteraf!

Cash Software | 070 - 3 560 570 | info@cash.nl | www.cash.nl

Een publicatie van Reflex Uitgeverij

Cash management 2.0

15

ARTIKEL E-commerce & elektronische betalingen

De webshop is in ontwikkeling Online winkelen wordt sociale aangelegenheid.

AUTEUR: RENÉE LAMBOO

D

e crisis deed veel stenen winkels de das om. Maar online werd er alleen maar meer geld uitgegeven. In 2010 was het online-kanaal verantwoordelijk voor zo’n 27 % van de retailomzet.

Volgens De Internet Market Monitor wordt dat in 2015 bijna 40 %. Maar voordat het zover is, zullen webwinkels nog flink wat ontwikkelingen doormaken. Vooral sociale media zullen de online winkelervaring veranderen.

De toekomst belooft een complete integratie van webshops en sites als Facebook en Twitter. Social shopping wordt dit al genoemd. Dit betekent dat een winkelier bijvoorbeeld via Twitter een berichtje over zijn product post met daarin een link waarmee de consument dit product direct kan kopen.

Heel handig.

Dat winkeliers social media meer en meer zullen inzetten betekent ook dat ze makkelijker en meer informatie over potentiële klanten in handen krijgen.

Informatie die gebruikt kan worden om reclame op maat aan te bieden. Geeft iemand bijvoorbeeld op Facebook een hoog cijfer aan een net uitgekomen bioscoopfilm, dan kan een webwinkel een gepast aanbod doen tegen de tijd dat de film op blu-ray uitkomt.

Precair is daarbij wel de privacy van de gebruiker. Maar uit ervaring blijkt dat consumenten bereid zijn deze steeds vaker op te geven, zolang dit maar stapje voor stapje gebeurt. Vraagt een sociaal netwerk in een keer teveel persoonlijke informatie, dan gooit de user sneller de handdoek in de ring.

Betaalmiddel concurrentie We zijn in Nederland lang huiverig geweest voor betalen via internet. De be-

talingsstandaard iDeal (oftewel: ik handel) bracht daar bij zijn lancering in 2005 verandering in. Klanten van banken konden hun online aankopen via deze nieuwe manier veilig betalen, ook al blijft het nadeel dat het complete bedrag vooraf moet worden betaald.

Sinds de lancering is IDEAL altijd populair geweest, maar in 2008 nam het gebruik echt een vlucht. Het aantal betalingen steeg in dat jaar tijd met 87 %.

Het is nu het meest gebruikte online betaalmiddel in Nederland.

In Amerika werd in 1999 al concurrent Paypal opgericht. Vooral veilingwebsites als eBay hebben dit systeem populair gemaakt.

Het maakt het mogelijk om geld te ontvangen en over te maken naar online verkopers en webwinkels. Het enige wat nodig is, is een emailadres. Betalingen worden afgeschreven van een bankrekening, creditcard of van een tegoed op de PayPal-rekening.

In Nederland is PayPal pas in 2006 geïntroduceerd. De concurrentie met IDEAL werd lastig omdat dit in Nederland toen al ruim een jaar beschikbaar was. Toch wordt Nederland langzamerhand enthousiast. Het aantal re-

keninghouders in ons land groeit van 1 miljoen in maart 2007 naar 2,7 miljoen drie jaar later.

Nadelen wegnemen Er zijn steeds meer ontwikkelingen die de eventuele nadelen van het webshoppen wegnemen. Zo is kleding kopen op internet is nog altijd een gok, passen kan immers niet. Bijna 50 % van de aankopen gaat weer retour. Om dit probleem te ondervangen wordt er nu gewerkt aan een manier waarop klanten een virtuele versie van hun lichaam kunnen aanmaken, puur door hun maten door te geven.

Ook op andere manieren kan verder aan de wensen van de consument tegemoet worden gekomen. Zo bieden steeds meer online spelers de mogelijkheid om hun product bij een stenen winkel of magazijn op te halen. Dit is vooral aantrekkelijk voor de werkende consument die overdag geen bezorgafspraak kan of wil maken. De klant kan het product afhalen op het moment dat het hem uitkomt. Op welke locatie deze winkel staat, is niet zo belangrijk. Vaak wordt gekozen voor een magazijn op een industriegebied, waar gewoon voor de deur geparkeerd kan worden.

De consument is toch bereid er speciaal heen te rijden om het bestelde product op te halen. Bijkomend voordeel zijn de lage kosten die een pand buiten het centrum met zich meebrengt.

De bedoeling is niet alleen de consument tegemoet te komen, maar hem ook te motiveren nog een impulsaankoop te doen in de stenen winkel. Uit onderzoek blijkt dat bij Britse warenhuisketens die dit systeem al ingevoerd hebben, gemiddeld de helft van de afhalers nog iets extra’s koopt.

Prijs drukken De fabrikant biedt steeds vaker haar producten rechtstreeks via internet aan. Door dit in een eigen webshop te doen, komt de tussenschakel van de fysieke winkel te vervallen. Helaas voor de consument wordt dit nog niet doorgerekend in de prijs. Het is wel een ontwikkeling die op de lange termijn de prijs zal drukken. Daarbij speelt ook de opmars van de vergelijkingssite mee. Websites als kieskeurig.nl en beslist.nl zorgen ervoor dat de consument precies weet wat een goede prijs voor zijn gewenste product is. Dat maakt zijn positie een stuk sterker.

In sommige elektronicawinkels gaan ze de concurrentie met online volop aan. Vindt u een product dat zij aanbieden online goedkoper, met dezelfde garantie, dan krijgt u het bij hen voor diezelfde prijs mee. De keuze is uiteindelijk aan de consument. Gaat hij voor de service van de winkel, de lage prijs van het net of probeert hij met de retailer tot een prijs te komen die hij online ook heeft gevonden? De klant zal de komende jaren weer echt koning worden. n

Keurmerk garant voor garantie Veiligheid is altijd een van de belangrijkste ijkpunten van de thuiswinkelbranche geweest.

Sinds 2001 bestaat het Thuiswinkel Waarborg.

Dit wordt gezien als het belangrijkste keurmerk en wordt ondersteund door de Consumentenbond. Het biedt de consument garantie bij het kopen van producten en diensten online, uit een catalogus en via de post. Zo bent u als klant altijd verzekerd van een bedenktijd van 14 dagen en een veilige manier van betalen. Ontstaat er toch een geschil dan kunt u terecht bij de Geschillencommissie Thuiswinkel.

Expertinterview De Beleggingsassistent

“Vermogensbeheerder selecteren is maatwerk” Is er veel onderscheidt tussen de verschillende vermogensbeheerders?

“Nederland telt circa 150 vermogensbeheerders waar onderling enorm veel onderscheidt tussen zit. Het is voor beleggers nauwelijks te doorgronden welke vermogensbeheerder het meest geschikt is. De Beleggingsassistent helpt beleggers bij de keuze voor de juiste vermogensbeheerder,” aldus oprichter Ralf op de Weegh. De Beleggingsassistent is gespecialiseerd in het selecteren van vermogensbeheerders en kan professioneel adviseren welke vermogensbeheerder in uw situatie de juiste keuze is.

Mede-oprichter van De Beleggingsassistent Ralf op de Weegh

Waarom maken beleggers gebruik van de dienstverlening?

“Omdat beleggers de afgelopen jaren zijn teleurgesteld door onder andere

hoge kosten, gekleurde adviezen en slechte prestaties. Beleggers zijn het beu.” De keuze voor een vermogensbeheerder hangt af van tal van criteria.

Alle vermogensbeheerders zijn getoetst aan deze criteria en er is een strenge selectie gemaakt. Allereerst maakt De Beleggingsassistent een inventarisatie van de financiële situatie van de belegger. Aansluitend komen zij met een voorstel van één of meerdere vermogensbeheerders die ze geschikt achten het vermogen te beheren.

Hoe werkt het?

Op de website vindt men de Quickscan Vermogensbeheer, 10 korte vragen over de beleggingssituatie. Vervolgens neemt een adviseur contact met de belegger op om de situatie te bespreken.

In aansluiting daarop volgt meestal een persoonlijk gesprek waarin zij met

een passend advies komen. De dienstverlening is voor beleggers kosteloos en vrijblijvend. Na de eventuele keuze ontvangt De Beleggingsassistent de vergoeding van de vermogensbeheer(s) die zij hebben voorgesteld. Belangrijk detail is dat de tussenkomst het niet duurder maakt dan wanneer de belegger rechtstreeks in contact komt met de vermogensbeheerder. n

Meer informatie De Beleggingsassistent Koningslaan 26 1075 AD AMSTERDAM Tel.: +31 (0)20-7 16 26 97 E-Mail: info@beleggingsassistent.nl www.beleggingsassistent.nl