Elkaar als mens ontmoeten

De Levensboom, groepsgesprekken over zingeving, verlies en verlangen

De boom wordt in de zingevingsmodule gebruikt als metafoor voor het leven. Elk deel staat symbool voor een levensthema: van de wortels, die symboliseren waar je vandaan komt en hoe deze je hebben gevormd, tot aan het bladerdak, waarin mensen die belangrijk voor de persoon zijn, worden weerspiegeld. Maar ook de stormen in het leven, de verlieservaringen die iemand meemaakt in het leven, komen aan bod. De vraag is dan: wat biedt houvast tijdens een storm?

“De levensboom is een methodiek die gebruikt wordt binnen de narratieve psychotherapie om de veerkracht van een persoon in kaart te brengen en te bevorderen. Deelnemers worden zich bewust van de eigen geschie- denis, persoonlijke waarden en normen en krachtbronnen die van invloed zijn. We vertellen, schrijven, werken met beelden en inspiratiebronnen. En ieder tekent zijn of haar eigen levensboom. Daarbij zijn niet de tekenkunsten van de persoon van belang, maar het proces”, legt Sanne uit. “De laatste bijeenkomst vind ik altijd heel bijzonder. Deze gaat over het ‘bos van het leven’. Dat is het moment dat de levensbomen van de deelnemers opgehangen worden in de ruimte en ze uitgenodigd worden elkaar positieve feedback te geven. Dat is altijd een heel ontroerend moment.”

Groepsdynamiek

Via de website van Reinier van Arkel zag

Edwin het cursusaanbod van De Stijl. Deze zingevingsmodule trok meteen zijn aandacht. Hij was op zoek naar een inhoudelijke uitdaging en geen hobby-achtige tijdsbesteding.

“Ik heb aan de module een heel rijk gevoel overgehouden. Mijn verleden, heden en toekomst zijn nu beter in beeld voor mij. Dat was altijd wat vaag, en ik nam het mezelf kwalijk dat ik me dingen niet goed kon herinneren of dat ik slecht vooruit kon denken. Maar als je dit thematisch gaat uitwerken dan wordt de wolk van gedachten steeds duidelijker.

Mijn levensboom is belangrijk voor mij. Als het even niet zo goed gaat, dan kijk ik naar

Module zingeving: De Levensboom

In de module zingeving staat ieder deel van de boom voor iets in je leven. Achtereenvolgens komen onderstaande thema’s aan bod: de wortels: waar je vandaan komt de grond: waar je energie en inspiratie uithaalt de stam: je kwaliteiten en persoonlijke waarden de takken: waar je naar verlangt en wat je wilt bereiken de bladeren: verbondenheid met jezelf en anderen de vruchten en zaden: wat je hebt gekregen en wat je te geven hebt de stormen: de uitdagingen en verlieservaringen in je leven die boom en zie ik wat ik in dit proces heb doorgemaakt. Het geeft me inzicht, richting en een vorm aan zingeving. Daar heeft de groepsdynamiek een belangrijke bijdrage aan geleverd.”

De module wordt begeleid door Sanne Graste (geestelijk verzorger) en een ervaringsdeskundige. Er zijn 8 of 9 groepsbijeenkomsten. De module is voor iedereen toegankelijk. Aanmelden kan via De Stijl.

Herstelacademie De Stijl Taxandriaplein 1d 5212 TW ’s-Hertogenbosch Kijk op www.reiniervanarkel.nl/teams-en-locaties/herstelacademie-de-stijl/ voor het aanbod.

Jesse vult aan: “Je helpt en ondersteunt elkaar in dit proces. De dynamiek in de groep is heel verhelderend. Mensen zijn heel eerlijk over hun eigen situatie en vertrouwen dat jou toe.” Jesse loopt sinds september 2022 stage bij De Stijl vanuit de opleiding tot ervaringsdeskundige van Fontys. Een bruggenbouwer tussen cliënt en behandelaar, zoals ze zelf zegt. “Ik hoorde van deze module en wist niet goed wat het inhield. Dat het zo gaaf zou zijn, had ik niet verwacht”, vertelt ze enthousiast. “Ik zou graag zelf deze module willen gaan geven, ik vind het zo waardevol.”

Herstelondersteunend

Reinier van Arkel omarmt de principes van herstelondersteunende zorg en positieve gezondheid. Zingeving draagt bij aan persoonlijk herstel. Het is een van de zes pijlers van positieve gezondheid. De samenwerking tussen geestelijk verzorger en ervaringsdeskundige blijkt een goede match. Sanne: “Beide disciplines zijn bezig met persoonlijk herstel en daarin spelen identiteit en betekenisgeving een belangrijke rol. Geestelijke verzorging en ervaringsdeskundigheid bezien dat vanuit een eigen invalshoek. We vullen elkaar daarin mooi aan.”

Hoopvol

In de levensboom komt alleen datgene aan bod waarmee iemand zich in positieve zin identificeert. “Ingrijpende ervaringen kunnen tijdens de module ook naar boven komen. Deze worden niet opgenomen in de levensboom zelf, maar kunnen een plaats krijgen in de ‘composthoop’. Deze staat voor (nog) niet verteerde zaken, die tijd nodig hebben. En die, wie weet, in de toekomst kunnen worden omgezet tot voedzame grond voor de boom”, vertelt Sanne. “En dat is hoopvol”, reageert Jesse. “Ik vond het prettig te kunnen stilstaan bij bepaalde dingen in mijn leven en dit te delen met de anderen in de groep. Het is bijzonder hoe je met elkaar de verbinding zoekt en ook vindt.”

“Belangrijk in het gesprek is dat men mag spreken en zwijgen wanneer men wil. Iedereen is vrij om op zijn of haar eigen manier deel te nemen. Zonder oordeel naar elkaar luisteren, is de basis van waaruit we werken”, vervolgt Sanne. “Als geestelijk verzorger bied ik een vrijplaats: een vrije ruimte waar in vertrouwen gedeeld kan worden. Deze sfeer van veiligheid en vertrouwen, is belangrijk om over levensthema’s te kunnen spreken. De methodiek van de levensboom is erg geschikt om mensen uit te nodigen over hun leven te praten op zo’n manier dat het hen sterker maakt. Het in contact komen met positieve gevoelens en ervaringen bevordert de veerkracht, die zichtbaar wordt in heel de boom. Dit draagt bij aan herstel, aan betekenisgeving in je leven.”