Głos Polonii nr 80

Page 1

28 FINAŁ WOŚP - GRAMY, BO LUBIMY... 10 stycznia 2020 r. NR 80

GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

Opowieści Lady Bunii - str. 6 Prawo Agaty - str. 8 Przewodnik Filmowy Krzysztofa Wołoczki - str. 10


2 GĹ OS POLONII

www.glospolonii.net

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

3

Słowo wstępne

Putin - historyk Obec­ny­im­pe­ra­tor­Wie­li­kiej­­Ras­si­ji­pre­zen­to­wa³­siê­ju¿­swo­jej­pu­blicz­no­œci­ja­ko­nie­po­ko­na­ny­d¿u­do­ka,­zna­ko­mi­ty­ry­bak­i ma­ry­narz­³o­dzi­pod­wod­nej,­po­grom­ca­ty­gry­sów,­kul­tu­ry­sta­itd. itp.­Po­tych­spek­ta­klach­przy­szed³­czas­na­pre­zen­ta­cjê­nie­prze­ciêt­nych­wa­lo­rów­umy­s³u­wiel­kie­go­W³a­di­mi­ra­W³a­di­mi­ro­wi­cza,­ któ­ry­ kil­ka­na­œcie­ lat­ te­mu,­ po­ d³u­go­trwa­³ych­ stu­diach­ w bi­blio­te­ce­ £o­mo­no­so­wa­ i­ ar­chi­wach­ ka­tow­ni­ NKWD­ na­ £u­bian­ce­oznaj­mi³­swo­im­pod­da­nym,­¿e­roz­wi¹­za­nie­Zwi¹z­ku­Ra­dziec­kie­go­by­³o­naj­wiêk­sz¹­ka­ta­stro­f¹­wspó³­cze­sne­go­­œwia­ta. Ot,­³za­siê­w­oku­krê­ci,­ja­ka¿­to­œwie­tla­na­przy­sz³oœæ­ucie­k³a by­³e­mu­ofi­ce­ro­wi­KGB­sprzed­no­sa.­Gdy­by­na­dal­trwa³­„nie­zwy­ciê­¿o­ny”­ Zwi¹­zek­ Ra­dziec­ki,­ a­ Pu­tin­ nim­ do­wo­dzi³,­ nie­chyb­nie­po­szed³­by­w­œla­dy­swe­go­wiel­kie­go­mi­strza,­o­któ­rym wie­lo­krot­nie­wy­ra­¿a³­siê­w­sa­mych­su­per­la­ty­wach,­czy­li­Jó­zef Wi­sa­rio­no­wi­cza­Sta­li­na­zwa­ne­go­piesz­czo­tli­wie­„Wo­w¹”.­Ten­¿e­„Wo­wa”­zwyk³­by³­w­prze­rwie­bu­do­wa­nia­po­tê­gi­Zwi¹z­ku So­wiec­kie­go­kiw­niê­ciem­ma­³e­go­pal­ca­u­le­wej­sto­py­ska­zy­waæ na­kil­ku­dzie­siê­cio­let­ni¹­ka­tor­gê­w­so­wiec­kich­obo­zach­kon­cen­tra­cyj­nych­zwa­nych­„³a­gra­mi”­mi­lio­ny­ro­da­ków,­a­kiw­niê­ciem ma­³e­go­pal­ca­u­pra­wej­sto­py­ska­zy­waæ­ko­lej­ne­set­ki­ty­siê­cy­na roz­wa³­kê,­czy­li­œmieræ­od­ku­li­w­g³o­wê,­nie­ko­niecz­nie­pod­mu­rem.­ Nie­stru­dzo­ny­ w­ swo­ich­ in­te­lek­tu­al­nych­ stu­diach­ W³a­di­mir W³a­di­mi­ro­wicz­oœwiad­czy³­otó¿,­¿e­po­dob­nie­jak­in­ni­wiel­cy hi­sto­ry­cy­jest­ju¿­na­ta­kim­eta­pie­ba­dañ,­¿e­wkrót­ce­ob­ja­wi­ro­da­kom­i­oczy­wi­œcie­œwia­tu,­kto­zacz­do­pro­wa­dzi³­do­wy­bu­chu II­ woj­ny­ œwia­to­wej­ i­ kto­ jest­ za­ ten­ wy­buch­ od­po­wie­dzial­ny. Przy­rzek³,­¿e­la­da­mo­ment­po­pe³­ni­na­ten­te­mat­ar­ty­ku³­i­aby pod­truæ­ at­mos­fe­rê­ pu­œci³­ je­dy­nie­ b¹­ka,­ ¿e­ win­na­ tej­ naj­wiêk­szej­w­dzie­jach­ludz­ko­œci­po­¿o­gi,­jest­Pol­ska.­ Oby­wa­te­le­Ras­si­ji­za­wy­li­na­te­s³o­wa­z­za­chwy­tu,­bo­sko­ro tak­mó­wi­W³a­di­mir­W³a­di­mi­ro­wicz,­to­tak­byæ­mu­si.­Nikt­wiêc nie­bê­dzie­ju¿­mia³­pra­wa­fa³­szo­waæ­hi­sto­rii­i­szka­lo­waæ­miesz­kañ­ców­zie­mi­od­Za­to­ki­Fiñ­skiej­po­W³a­dy­wo­stok,­¿e­sta­³o­siê tak­za­spra­w¹­ich­przod­ków,­któ­rzy­sta­li­siê­jed­n¹­ze­stron­pak­tu­Rib­ben­trop­-Mo­³o­tow­dzie­l¹­ce­go­Pol­skê­miê­dzy­Hi­tle­ra­i­Sta­li­na.­-­To­fa³sz­-­rzu­ci³­Pu­tin­przed­ujaw­nie­niem­do­wo­dów­i­za­siad³­wy­god­nie­w­fo­te­lu­cze­ka­j¹c­na­re­ak­cje­i­Pol­ski­i­œwia­ta.­O­co­cho­dzi?­–­za­py­ta­j¹­na­si­Czy­tel­ni­cy.­ W­ dniach­ miê­dzy­ 19­ a­ 24­ grud­nia­ 2019­ r.­ W³a­di­mir­ Pu­tin wie­lo­krot­nie­wy­po­wia­da³­siê­na­ró¿­nych­fo­rach­na­te­mat­przy­czyn­wy­bu­chu­II­woj­ny­œwia­to­wej­i­w­ka¿­dym­z­tych­wy­st¹­pieñ­o­jej­roz­po­czê­cie­oskar­¿a³­Pol­skê,­twier­dz¹c­za­ra­zem,­¿e Pol­ska­by­³a­wier­nym­so­jusz­ni­kiem­Hi­tle­ra.­­Mó­wi³­o­tym­pod­czas­wy­re­¿y­se­ro­wa­nej­od­po­cz¹t­ku­do­koñ­ca­z­do­k³ad­no­œci¹­co do­mi­nu­ty­swo­jej­do­rocz­nej­wiel­kiej­kon­fe­ren­cji­pra­so­wej,­po­tem­w­trak­cie­ko­le­gium­ro­syj­skie­go­mi­ni­ster­stwa­obro­ny,­tak­¿e pod­czas­od­by­wa­j¹­ce­go­siê­w­Pe­ters­bur­gu­(20­grud­nia­2019r.) spo­tka­nia­z­przy­wód­ca­mi­Eu­ra­zja­tyc­kiej­Unii­Go­spo­dar­czej.­ Na­le­¿y­przy­pusz­czaæ,­¿e­u­pod­³o­¿a­obec­ne­go­ata­ku­na­Pol­-

Wydawca: Voice of Polonia Co. e-mail: glospoloniivancouver@gmail.com Redaktor Naczelny: Krzysztof Pipa³a, e-mail: kpipala@o2.pl Zespó³ redakcyjny: Krzysztof Pipała, Krzysztof Propolski, Jacek Stachiewicz. Stale współpracują: Jolanta Lipińska (Nowy Jork), Agata Rębisz (Kanada), Krzysztof Wołoczko (Kanada). Dyrektor DTP (projekt gazety): Rafa³ Mrozowicz (Polska).

skê­ le­¿y­ kil­ka­ kwe­stii.­ Trze­ba­ bo­wiem­ wzi¹æ­ pod­ uwa­gê,­ ¿e wy­po­wie­dzi­tak­Pu­ti­na,­jak­i­je­go­za­usz­ni­ków,­ni­gdy­nie­by­³y­i nie­s¹­spon­ta­nicz­ne,­for­mu­³o­wa­ne­pod­wp³y­wem­emo­cji.­Na­to ro­syj­ska­dy­plo­ma­cja­jest­za­sta­ra­i­za­spryt­na.­Tam­ka¿­da­wy­po­wiedŸ,­a­ju¿­szcze­gól­nie­Pu­ti­na,­jest­prze­my­œla­na.­ Wy­po­wie­dzi­ ro­syj­skie­go­ pre­zy­den­ta­ na­ te­mat­ wi­ny­ czy­ te¿ wspó³­udzia­le­Pol­ski­w­wy­bu­chu­II­woj­ny­œwia­to­wej­nie­s¹­pierw­sze­i­nie­ostat­nie.­Za­pew­ne­atak­na­Pol­skê­wi¹­¿e­siê­z­re­zo­lu­cj¹ Par­la­men­tu­Eu­ro­pej­skie­go­z­wrze­œnia­ub.­r.,­w­któ­rej­pod­kre­œlo­no,­¿e­„pakt­Rib­ben­trop­-Mo­³o­tow­­po­dzie­li³­Eu­ro­pê­i­te­ry­to­ria­nie­pod­le­g³ych­pañstw­miê­dzy­dwa­re­¿i­my­to­ta­li­tar­ne,­któ­re uto­ro­wa­³y­dro­gê­do­roz­po­czê­cia­II­woj­ny­œwia­to­wej”.­ W­od­po­wie­dzi­na­tê­re­zo­lu­cjê­Pu­tin­oœwiad­czy³,­¿e:­„eu­ro­pej­scy­po­s³o­wie­do­ma­ga­j¹­siê­od­Ro­sji,­aby­za­prze­sta­³a­wy­si³­ków­zmie­rza­j¹­cych­do­wy­pa­cza­nia­fak­tów­hi­sto­rycz­nych,­pro­pa­go­wa­nia­te­zy,­¿e­Pol­ska,­kra­je­ba³­tyc­kie­i­Za­chód­s¹­praw­dzi­wy­mi­ini­cja­to­ra­mi­woj­ny.­Ale,­mo­im­zda­niem,­ni­gdy­nie­mó­wi­li­œmy,­¿e­któ­ryœ­z­tych­kra­jów­by³­ini­cja­to­rem”.­Te­raz­swo­im ów­cze­snym­s³o­wom­za­prze­cza.­Przy­czyn­jest­kil­ka.­ 27­stycz­nia­br.­przy­pa­da­75­rocz­ni­ca­wy­zwo­le­nia­Au­schwitz, naj­wiêk­sze­go­obo­zu­kon­cen­tra­cyj­ne­go­hi­tle­row­skich­Nie­miec, któ­ry­ jest­ sym­bo­lem­ za­g³a­dy­ eu­ro­pej­skich­ ¯y­dów.­ Obóz­ wy­zwo­li­li­ ¿o³­nie­rze­ 60.­ Ar­mii­ Pierw­sze­go­ Fron­tu­ Ukra­iñ­skie­go Ar­mii­ Czer­wo­nej.­ Uro­czy­sto­œci­ zwi¹­za­ne­ z­ obec­n¹,­ okr¹­g³¹ rocz­ni­c¹,­od­bê­d¹­siê­w­Au­schwitz­oraz­w­Je­ro­zo­li­mie.­Pre­zy­dent­Ro­sji­nie­zo­sta³­za­pro­szo­ny­na­uro­czy­sto­œci­w­Pol­sce.­ Sta­ni­s³aw­Cio­sek,­by­³y­am­ba­sa­dor­Pol­ski­w­Ro­sji­oce­ni³­atak Pu­ti­na­na­Pol­skê­na­stê­pu­j¹­co:­„Ostat­nie­wy­po­wie­dzi­nie­tyl­ko Pu­ti­na,­to­po­k³o­sie­de­cy­zji­pol­skich­w³adz,­by­na­ob­cho­dy­70. rocz­ni­cy­ wy­zwo­le­nia­ obo­zu­ Au­schitz­-Bir­ke­nau­ nie­ za­pra­szaæ pre­zy­den­ta­ Ro­sji.­Tra­fi­li­œmy­na­bar­dzo­czu­³y­punkt­Ro­sji.­Brak wy­obraŸ­ni­na­szych­po­li­ty­ków­do­pro­wa­dzi³­do­te­go,­¿e­ma­my od­wet.­Cze­ka­³em­na­to­kie­dy­Ro­sja­siê­od­gry­zie.­Ro­sja­nie­wi­dz¹,­¿e­de­pre­cjo­nu­je­my­ich­wk³ad­w­zwy­ciê­stwo­w­II­woj­nie œwia­to­wej,­a­to­jest­fun­da­men­tem­to¿­sa­mo­œci­wspó³­cze­snej­Ro­sji.­W­zwi¹z­ku­z­tym­na­st¹­pi­³a­od­po­wiedŸ.­De­cy­zja­o­nie­za­pro­sze­niu­ W³a­di­mi­ra­ Pu­ti­na­ to­ przy­k³ad­ z³ej­ po­li­ty­ki,­ po­nie­wa¿ kwe­stie­hi­sto­rycz­ne­nie­po­win­ny­byæ­wy­ko­rzy­sty­wa­ne­do­ro­bie­nia­po­li­ty­ki”. Ale­27­stycz­nia­w­Izra­elu­bê­d¹­or­ga­ni­zo­wa­ne­wiel­kie­ob­cho­dy­ Miê­dzy­na­ro­do­we­go­Dnia­Pa­miê­ci­o­Ofia­rach­Ho­lo­kau­stu.­I na­te­uro­czy­sto­œci­pre­zy­dent­Ro­sji­zo­sta³­za­pro­szo­ny.­Sta­ni­s³aw Cio­sek:­„Pu­tin­swo­j¹­obec­no­œci¹­w­Izra­elu­ œci¹­gnie­uwa­gê­opi­nii­œwia­to­wej­i­na­rzu­ci­swo­j¹­in­ter­pre­ta­cjê,­a­trze­ba­nad­mie­niæ, ¿e­re­la­cje­pol­sko­-izra­el­skie­nie­na­le­¿¹­do­naj­lep­szych,­miê­dzy in­ny­mi­przez­s³yn­n¹­ no­we­li­za­cjê­usta­wy­o­In­sty­tu­cie­Pa­miê­ci Na­ro­do­wej­z­2018­ro­ku,­któ­ra­spo­wo­do­wa­³a­la­wi­nê­kry­ty­ki­nie tyl­ko­ze­stro­ny­Izra­ela,­ ale­te¿­po­li­ty­ków­ame­ry­kañ­skich.­ le siê­dzie­je.­G³os­Pu­ti­na­bê­dzie­bar­dziej­s³y­szal­ny,­Ro­sja­jest­wiêk­sza­od­nas­i­œwiat­siê­z­ni¹­bar­dziej­li­czy.­Bê­dzie­my­mie­li­du­¿e

GŁOS POLONII Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

pro­ble­my,­¿e­by­wy­graæ­ten­po­je­dy­nek­hi­sto­rycz­ny”.­ Nie­da­siê­ukryæ,­¿e­kra­jem­naj­bar­dziej­prze­gra­nym­w­II­woj­nie­œwia­to­wej­by­³a­Pol­ska,­m.in.­przez­do­ko­na­ny­w­Ja³­cie­po­dzia³­Eu­ro­py­na­stre­fy­wp³y­wów.­W­je­go­wy­ni­ku­Pol­ska­sta­³a siê­kra­jem­pod­le­g³ym­ko­mu­ni­stycz­ne­mu­Zwi¹z­ko­wi­Ra­dziec­kie­mu­ i­ po­no­si­³a­ wszyst­kie­ zwi¹­za­ne­ z­ tym­ kon­se­kwen­cje, w³¹cz­nie­z­utra­t¹­ogrom­nych­te­ry­to­riów­na­Wscho­dzie­oraz­za­pa­œci¹­go­spo­dar­cz¹.­Ale­nie­da­siê­te¿­ukryæ,­¿e­w­wy­mia­ta­niu z­te­re­nów­Pol­ski­hi­tle­row­skich­zbrod­nia­rzy­zgi­nê­³o­kil­ka­dzie­si¹t­ ty­siê­cy­ ¿o³­nie­rzy­ Ar­mii­ Czer­wo­nej.­ Nie­ wszy­scy­ oni­ by­li krwio­¿er­czy­mi­ko­mu­ni­sta­mi,­by­li­¿o³­nie­rza­mi,­ludŸ­mi­jak­ka¿­dy­z­nas.­Ich­œmieræ­wszyst­kie­pol­skie­w³a­dzy­i­wszy­scy­Po­la­cy­po­win­ni­usza­no­waæ.­Wy­ra­zem­sza­cun­ku­jest­miê­dzy­in­ny­mi za­pra­sza­nie­na­uro­czy­sto­œci­zwi¹­za­ne­z­ofia­ra­mi­woj­ny­przy­wód­cy­ kra­ju,­ któ­re­go­ ¿o³­nie­rze­ z³o­¿y­li­ na­ na­szych­ zie­miach ofia­rê­ ¿y­cia.­ We­ wszyst­kich­ in­nych­ kwe­stiach­ mo­¿e­my­ siê­ z Pu­ti­nem­nie­zga­dzaæ,­ale­z³o­¿e­nie­przez­ro­syj­skie­go­pre­zy­den­ta­ ho³­du­ ro­da­kom,­ któ­rzy­ tu­ po­le­gli,­ na­le­¿y­ siê,­ jest­ kwe­sti¹ oczy­wi­st¹.­Ale­pol­ska­dy­plo­ma­cja­spod­zna­ku­PiS­te­go­sza­cun­ku­nie­ma,­czym­uka­zu­je­za­rów­no­sw¹­ma­³oœæ,­jak­te¿­ma­³oœæ ca­³ej­tej­par­tii­i­jej­rz¹­du. Ob­wi­nia­nie­przez­Pu­ti­na­Pol­ski­za­wy­buch­II­woj­ny­œwia­to­wej,­o­wspó³­pra­cê­z­Hi­tle­rem­i­Ho­lo­caust,­ma­te¿­naj­bar­dziej ak­tu­al­ny­ kon­tekst­ po­li­tycz­ny.­ Dla­ Pu­ti­na,­ o­ czym­ ka¿­dy­ wie, Unia­Eu­ro­pej­ska­sta­no­wi­za­gro­¿e­nie,­ale­ja­ko­ca­³oœæ.­Bo­eu­ro­pej­ska­Wspól­no­ta­jest­po­tê­g¹­go­spo­dar­cz¹,­któ­ra­swo­im­po­ten­cja­³em­prze­wy¿­sza­Ro­sjê.­Pu­tin­d¹­¿y­wiêc­wszel­ki­mi­spo­so­ba­mi­do­roz­mon­to­wa­nia­Unii.­Mia³­ogrom­ny­udzia³­w­wy­wo­³a­niu na­stro­jów­an­ty­unij­nych­w­Wiel­kiej­Bry­ta­nii,­te­raz­ob­ra³­so­bie za­cel­Pol­skê.­Chce­w­œwia­do­mo­œci­Eu­ro­pej­czy­ków­­utrwa­liæ ten­ob­raz­Pol­ski­i­Po­la­ków,­któ­ry­przez­4­la­ta­zd¹­¿y³­zbu­do­waæ Ka­czyñ­ski­ze­swo­im­PiS.­Pu­tin­zmie­rza­do­uka­za­nia­Pol­ski­ja­ko­ kra­ju­ nie­od­po­wie­dzial­ne­go,­ ³a­mi¹­ce­go­ fun­da­men­ty­ de­mo­kra­cji,­ka­pry­œne­go,­z­któ­rym­nie­mo¿­na­cze­go­kol­wiek­zbu­do­waæ,­na­to­miast­jest­sko­ry­do­de­mol­ki.­Piêæ­lat­te­mu­Pu­tin­nie od­wa­¿y³­by­siê­za­ata­ko­waæ­tak­fron­tal­nie­Pol­ski,­bo­wte­dy­by­li­œmy­jed­nym­z­czo­³o­wych­kra­jów­Unii,­bez­sprzecz­nym­li­de­rem post­ko­mu­ni­stycz­nych­kra­jów­i­ca­³ej­Eu­ro­py­Œrod­ko­wo­-Wschod­niej.­­Wy­star­czy­³y­4­la­ta,­by­nic­z­te­go­nie­zo­sta­³o,­by­œmy­sta­li siê­kra­jem,­z­któ­rym­nikt­siê­nie­li­czy.­A­w­kra­jach­Za­cho­du­co­raz­ sil­niej­sze­ s¹­ ten­den­cje­ po­wro­tu­ do­ wspó³­pra­cy­ go­spo­dar­czej­z­Ro­sj¹.­Ostat­nio­by³­w­Mo­skwie­na­roz­mo­wach­z­Pu­ti­nem­pre­zy­dent­Fran­cji.­Em­ma­nu­el­Ma­cron­nie­kry­je­swo­je­go znie­cier­pli­wie­nia­bez­pra­wiem­rz¹­dów­Ka­czyñ­skie­go,­³a­ma­niem pra­wo­rz¹d­no­œci.­Gdy­bê­dzie­mia³­do­wy­bo­ru:­Ro­sja­al­bo­Pol­ska,­na­pew­no­wy­bie­rze­Ro­sjê.­I­zno­wu­sta­nie­my­siê­za­œcian­kiem­Eu­ro­py,­ku­któ­re­mu­zresz­t¹­od­4­lat­ocho­czo­zmie­rza­my. Wte­dy­Pu­tin­bê­dzie­móg³­pi­saæ­hi­sto­ri¹­Pol­ski­na­swo­je­w³a­sne ko­py­to.

Krzysztof Pipa³a, redaktor naczelny G³osu Polonii

Adres redakcji: 284 Mariner Way, Coquitlam BC, V3K 1N4 tel. 778 903 6797 Internet Home Page: www.glospolonii.net Drukarnia: Vanpress Printers, 8325 Riverband Court, Burnaby BC, V3N 5E7 Biuro Og³oszeñ: tel. 778 903 6797, e-mail: kpipala@o2.pl, glospoloniivancouver@gmail.com Kopiowanie i rozpowszechnianie bez zezwolenia wzbronione. Egzemplarz bezp³atny.

Tekstów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie również prawo skracania i opracowania redakcyjnych tekstów nie zamówionych, jak również prawo nie publikowania nadesłanych tekstów bez podania przyczyny odmowy. Treść opublikowanej korespondencji nie musi być zgodna ze stanowiskiem redakcji, a prezentowane w niej opisy zdarzeń mogą mijać się z prawdą. Za treść ogłoszeń, komunikatów oraz za opinie i opisy wydarzeń zawarte w listach do redakcji, redakcja nie ponosi odpowiedzialności, ani też za żadne pomyłki i ominięcia powstałe w trakcie opracowania lub druku. Wszelkie prawa do dwutygodnika „Głos Polonii” i materiałów reklamowych zamieszczanych w tym periodyku są zastrzeżone na rzecz Voice of Polonia Co.

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


4 GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Jak nam min¹³ 2019 rok czyli...

Polityczne w Piotr Skawiñski

Miniony rok by³ czwartym z kolei pod rz¹dami partii Jaros³awa Kaczyñskiego i by³ kolejnym, podczas którego dosz³o do wydarzeñ dowodz¹cych czarno na bia³ym, ¿e nazwa tej partii (Prawo i Sprawiedliwoœæ) jest kpin¹ wobec kreowanej przez ni¹ rzeczywistoœci. O najwiêkszych aferach, a tak naprawdê o bezkarnoœci jej funkcjonariuszy w ³amaniu prawa, pisaliœmy na naszych ³amach wielokrotnie. Najbardziej jaskrawym przyk³adem owej bezkarnoœci jest nie kto inny, jak w³aœnie szef PiS, Jaros³aw Kaczyñski. Wie¿e Kaczyñskiego W jego przypadku sprawa dotyczy budowy dwóch bliŸniaczych wie¿owców w Warszawie, które mia³y byæ symbolem wielkoœci politycznej braci Kaczyñskich. Nie bêdziemy siê d³u¿ej na ten temat rozpisywaæ, poniewa¿ sprawê relacjonowaliœmy w kilku kolejnych wydaniach naszej gazety. Przypomnijmy tylko, ¿e Kaczyñski zleci³ prace przygotowawcze zwi¹zane z budow¹ owych wie¿ powi¹zanemu z nim rodzinnie biznesmenowi z Austrii, a gdy zrezygnowa³ z dalszych prac, odmówi³ Austriakowi zap³aty za wykonan¹ przez niego pracê. Gdy Austriak zorientowa³ siê, ¿e Kaczyñski nie chce mu zap³aciæ, zacz¹³ nagrywaæ powadzone z nim rozmowy. Teksty tych rozmów opublikowa³a na swoich ³amach „Gazeta Wyborcza”. Kaczyñski mówi tam wprost, ¿e prace wykonane przez austriackiego biznesmena by³y „dla nas”, czyli dla powi¹zanej z PiS spó³ki „Srebrna”, ale ¿e mu za to nie zap³aci, a jeœli domaga siê pieniêdzy, to musi wyst¹piæ na drogê s¹dowa. Austriak z³o¿y³ wiêc doniesienie do prokuratury o oszustwo. By³ przes³uchiwany wielokrotnie, w sumie 60 godzin. W praworz¹dnym kraju w takiej sytuacji prokuratura wzywa na przes³uchanie pozwanego. W tej sprawie by³ nim Jaros³aw Kaczyñski. Zale¿ny od Kaczyñskiego prokurator generalny i w jednej osobie minister sprawiedliwoœci, Zbigniew Ziobro, wyznaczy³ do prowadzenia sprawy m³od¹ prokuratorkê, której niezale¿noœæ w prowadzeniu sprawy by³a i jest powszechnie kwestionowana. Prokurator mia³a 30 dni, by podj¹æ decyzjê o wszczê ciu lub od mo wie wsz czê cia œledztwa, ale decyzje podjê³a dopiero

po pó³ roku, dwa dni przed wyborami do Sejmu, by ta decyzja utonê³a w nat³oku wydarzeñ zwi¹zanych z wyborami. Pani prokurator odmówi³a oczywiœcie wszczêcia œledztwa, pisz¹c, ¿e Kaczyñski nie ponosi w tej sprawie ¿adnej winy. Wbrew wszelkim faktom, wbrew s³owom Kaczyñskiego, które s³ychaæ na nagraniach. Bezkarnoœæ Kaczyñskiego dowiod³a niezbicie, ¿e fundament demokracji, czyli trójpodzia³ w³adz na ustawodawcz¹, wykonawcz¹ i s¹downicz¹, zosta³ w Polsce zburzony.

Hotelik na godziny Afera Kaczyñskiego rozwija³a siê na pocz¹tku 2019 r., w trzecim kwartale ujrza³a œwiat³o dzienne afera zwi¹zana z Marianem Banasiem. Te¿ pisaliœmy o niej wielokrotnie, wiêc fakty z ni¹ zwi¹zane przypomnimy jedynie w skrócie. Marian Banaœ by³ zaufanym cz³owiekiem Kaczyñskiego. Po wygranych przez PiS wyborach w 2915 r. zosta³ wiceministrem finansów, potem zosta³ szefem tego resortu, a 30 sierpnia 2019 r. g³osami PiS, posiadaj¹cego wiêkszoœæ mandatów w Sejmie, obrano go prezesem Naj wy¿ szej Izby Kon tro li. Trzy tygodnie póŸniej stacja T-N wyemitowa³a reporta¿, który ujawnia³ nieoficjaln¹ stronê dzia³alnoœci Banasia. Okaza³o siê otó¿, ¿e jest on w³aœcicielem kamienicy w centrum Krakowa, w której posiadanie wszed³ w doœæ dziwnych okolicznoœciach. W kamienicy tej znajdowa³y siê Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

pokoje na godziny, mówi¹c wprost – by³ to burdel. Banaœ broni³ siê, ¿e kamienicê wynajmowa³ i nie mia³ wp³ywu na to, co bêd¹ w niej robiæ najemcy. Szybko jednak okaza³o siê, ¿e najemcy to ludzie, którzy kilkakrotnie byli w konflikcie z prawem i s¹ w poufa³ych stosunkach z Banasiem. Równie szybko wysz³o te¿ na jaw, ¿e na wyposa¿enie wnêtrza kamienicy syn Banasia pozyska³ pieni¹dze z funduszy europejskich, oficjalnie na urz¹dzenie tam oœrodka szkoleniowego. Szef NIK, jednego z najwa¿niejszych urzêdów w pañstwie, pod ka¿dym wzglêdem powinien byæ cz³owiekiem nieskazitelnym. Banas zaœ by³ powi¹zany z ludŸmi z krakowskiego œwiata przestêpczego, na dodatek ujawniono, ¿e jego maj¹tek jest znacz¹co wiêkszy od uzyskiwanych dochodów. Gdy opozycja zaczê³a domagaæ siê przeœwietlenia oœwiadczeñ maj¹tkowych Banasia, przedstawiciele CBA (jest za to odpowiedzialne) oœwiadczyli, ¿e taki raport sporz¹dzili, ale zosta³ on utajniony. Wspomniano tylko, ¿e wykryto nieœcis³oœci miêdzy stanem posiadania prezesa NIK, a z³o¿onymi przez niego oœwiadczeniami maj¹tkowymi. Nag³oœnienie sprawy Banasia w mediach sprawi³o, ¿e Kaczyñski za¿¹da³ jego dymisji. Banaœ by³ o krok od spe³nienia ¿¹dania prezesa PiS. Stwierdzi³ jednak, ¿e zorientowa³ siê, i¿ jest przedmiotem „brutalnej gry politycznej” i dymisjê wycofa³. W tej chwili trwa si³owanie, kto kogo przetrzyma, a dla ratowania mocno nadszarpniêtego wizerunku wszechmocnego Kaczyñskiego, PiS rozpêta³ kolejn¹ kampanie przeciwko sêdziom. Nagranie rozmów Kaczyñskiego oraz pokoje na godziny Banasia to dwie najwiêksze afery zwi¹zane z PiS w roku 2019. Zastanawiaj¹ce, ¿e wydarzenia ukazuj¹ce pañstwo PiS, w którym prawo jest wymierzone tylko w prze-


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

5

ci³ siê do rz¹du i PiS o wsparcie, czyli o wdziêcznoœæ za wyrz¹dzone przys³ugi, ujrza³ rêkê wygiêt¹ w ³okciu.

afery Polsce ciwników politycznych, nie zmienia³y œwiadomoœci Polaków w odniesieniu do tego jak niszcz¹ca demokracjê jest partia polityczna, która rz¹dzi obecnie Polsk¹. W ostatnich tygodniach 2019 r. PiS mia³ nadal poparcie ponad 42 procent Polaków. To szokuj¹ce.

Oferta korupcyjna szefa KNF Trzeci¹ pod wzglêdem ciê¿aru politycznego by³a afera zwi¹zana z Markiem Chrzanowskim, prezesem Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Te¿ pisaliœmy o niej kilkakrotnie, ale zapewne w pamiêci naszych Czytelników, jak te¿ wiêkszoœci Polaków, mocno siê ju¿ zatar³a. Zaczê³a siê ona pod koniec listopada 2018 r., kiedy to „Gazeta Wyborcza” ujawni³a stenogramy rozmowy Marka Chrzanowskiego z Leszkiem Czarneckim, w³aœcicielem dwóch banków, miêdzy innymi Getin Noble Banku. Chrzanowski z³o¿y³ otó¿ Czarneckiemu propozycjê korupcyjn¹. Jej istota polega³a na tym, ¿e w zamian za zatrudnienie znajomego prawnika z wynagrodzeniem ok. 40 mln z³ rocznie, Chrzanowski gwarantowa³ Czarneckiemu, ¿e KNF ochroni jego banki przed upad³oœci¹. Przebieg wydarzeñ w ci¹gu kilkudziesiêciu godzin od ukazaniu siê w sprzeda¿y „Gazety Wyborczej” zawieraj¹cej stenogramy nagrañ, wskazuje dobitnie jak rz¹d maj¹cy pod swoj¹ kontrol¹ policjê, prokuraturê i s³u¿by, potrafi chroniæ kryminalne dzia³ania swoich wybrañców. W dniu ukazania siê „GW” Chrzanowski by³ na konferencji w Singapurze. Zosta³ wezwany przez premiera do powrotu. Po wyl¹dowaniu na Okêciu nie zatrzymano go natychmiast. Dano mu czas, by pojecha³ do biura i wyczyœci³ papiery oraz komputer z niewygodnych materia³ów. Zosta³ zatrzymany dopiero po 3 godzinach, gdy posprz¹ta³ co by³o do posprz¹tania. Chrzanowski przesiedzia³ w areszcie 3 miesi¹ce, wyszed³ na wolnoœci i jedyne, co wiadomo, to ¿e trwa postêpowanie prokuratorskie. Na jakim jest etapie? Nie wiadomo. Wszystko wskazuje, ¿e bêdzie trwaæ i trwaæ, a¿ siê przedawni. Ka¿dy rozs¹dny cz³owiek w Polsce nie ma w¹tpliwoœci, ¿e Chrzanowski nie dzia³a³ na w³asn¹ rêkê, by³ jedynie wykonawc¹ czyjejœ woli. ZaFot. Archiwum (4)

pewne nigdy siê nie dowiemy, czyja to by³a wola. Wiemy natomiast, ¿e Chrzanowskiego broni jego protektor, Adam Glapiñski, szef Narodowego Banku Polskiego z nominacji PiS. Nigdy zreszt¹ tego nie ukrywa³. Glapiñski, to bardzo bliski wspó³pracownik Kaczyñskiego z pierwszych lat jego kariery politycznej, czyli jeszcze z czasów Porozumienia Centrum. W tej partii Glapiñski odpowiada³ za finanse partii. Przy okazji tej afery wysz³o na jaw, ¿e Glapiñski ma w NBP dwie asystentki, które zarabiaj¹ od 50 do 60 tys. z³ miesiêcznie, ¿e dyrektorem z pokaŸn¹ pensja jest w NBP by³a ¿ona Mariusza Kamiñskiego (obecnie szef MSWiA oraz wszystkich s³u¿b specjalnych), a ich 29-letni syn, z polecenia Glapiñskiego otrzyma³ intratna posadê doradcy w Banku Œwiatowym z pensj¹ ok. 600 tys. z³ rocznie.

Szwindel trzy razy wiêcej wart ni¿ afera Amber Gold Spó³ka GetBack w latach 2016-2017 opanowa³a 80 proc. polskiego rynku windykacji. Skupowa³a d³ugi po cenach wy¿szych ni¿ konkurencja za pieni¹dze swoich klientów, ale w pewnym momencie sta³a siê niewyp³acalna. Klienci indywidualni wykupili obligacje GetBecku i utopili w nich w sumie 2,3 mld z³, a wiêc kwotê trzy razy wiêksz¹ ni¿ w rozdmuchanej przez PiS aferze Amber Gold. 30 tys. akcjonariuszy GetBacku zosta³o na lodzie, ale PiS nie zgodzi³ siê na powo³anie w tej sprawie komisji œledczej, bo… Okaza³o siê, ¿e spó³ka czyœci³a ze z³ych kredytów przede wszystkim pañstwowe banki, a wiêc te opanowane przez PiS. Tym samym zapewni³a im œwietn¹ kondycjê finansow¹. Gdy prezes GetBacku zwró-

Lataj¹cy marsza³ek Cz³owiek, który uczyni³ z polskiego Sejmu karykaturê parlamentaryzmu, czyli Marek Kuchciñski z Przemyœla, lata³ sobie na koszt podatników z Warszawy do Rzeszowa (z lotniska w Rzeszowie do Przemyœla jest kilkadziesi¹t kilometrów) i powrotem rz¹dowym samolotem wed³ug procedury HEAD. Organizacja takiego lotu anga¿uje ok. 200 osób. Kuchciñski przyzna³ siê do 23 lotów na trasie Warszawa-Rzeszów, wyliczono mu ich ponad 70.

Konfitury dla znajomych z Ameryki Polska Fundacja Narodowa przela³a na konto amerykañskiej firmy piarowej 5,5 mln dol. na promocje Polski w USA. Poza marnej jakoœci internetow¹ stron¹, której nikt nie ogl¹da, nic nie wiadomo o innych dzia³aniach firmy. Wiadomo natomiast, ¿e jest ona powi¹zana ze zwi¹zanym z PiS polonijnym historykiem, Markiem Chodaczewskim. Partia Kaczyñskiego ulokowa³a go w radzie programowej Muzeum II Wojny Œwiatowej, a dziennikarze Onetu znaleŸli w sprawozdaniach finansowych spó³ki przelewy na olbrzymie kwoty dla jego siostry, ¿ony, wspó³pracownika i dla niego samego. Spó³ka nie chcia³a udostêpniæ dziennikarzom dokumentów, wiêc siêgnêli po nie do amerykañskiej instytucji, w której ka¿da firma korzystaj¹ca z zagranicznego finansowania musi sk³adaæ dokumenty. I s¹ one dostêpne dla ka¿dego.

Hejterzy w sêdziowskich togach Wydarzeniem, które nie mia³o pod³o¿a finansowego, ale ujawni³o kolesiowski i obrzydliwy charakter pañstwa PiS, by³a afera hejterska w Ministerstwie Sprawiedliwoœci. Mierni ale wierni swoim pisowskim mocodawcom sêdziowie, powo³ani przez tê partiê na kluczowe stanowiska w s¹downictwie, urz¹dzili zorganizowan¹ akcjê dyskredytowania i opluwania swoich kolegów sêdziów, ale tych, którzy nie zgadzali siê na pseudoreformy polskiego wymiaru sprawiedliwoœci. Pisaliœmy o tej aferze w kilku artyku³ach, wiêc nie ma siê ju¿ co nad tym rozwodziæ. Trzeba tylko wspomnieæ, ¿e ¿aden z tych pisowskich nominatów, którzy opluwali swoich kolegów, nie zosta³ usuniêty z zawodu. Kilku tylko, dla zaspokojenia oczekiwañ opinii publicznej, zosta³o zdegradowanych na ni¿sze stanowisko. W ka¿dym demokratycznym kraju tylko jedna z wymienionych wy¿ej afer obali³yby rz¹dy, a ich bohaterów zaprowadzi³a za kraty. Wszêdzie tyko nie w Polsce. PiS nadal ma poparcie ponad 42 proc. elektoratu i wszystko wskazuje na to, ¿e ¿adna afera nie jest w stanie odsun¹æ tej partii od w³adzy. Jeœli zaœ Duda ponownie wygra wybory na prezydenta, mierni ale wierni cz³onkowie PiSpartii rusz¹ po kolejne konfitury. I to ju¿ w znacznie wiêkszej liczbie ni¿ dotychczas. n

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


6 GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Opowieści Lady Buni Jolanta Lipińska - lat 44, urodzona w Jarosławiu na Podkarpaciu, od pięciu lat na emigracji, zamieszkała w Nowym Jorku na Brooklynie. W Polsce pośredniczka w obrocie nieruchomościami. W USA sprzątaczka, niania, opiekunka osób starszych. Jednym słowem Lady Bunia!

Święta na wyjeździe Wróciliœmy do domu po Miko³aju, fajne uczucie wyjechaæ na wakacje tu¿ po zakoñczeniu lata, a wróciæ w sam œrodek bo¿onarodzeniowego szaleñstwa. Wszystkie domy dooko³a piêknie przystrojone, wystawy sklepowe i ulice mieni¹ siê milionami œwiate³ek. Lubiê ten klimat, w radio œwi¹teczne melodie. Tak jakoœ od razu na sercu ciep³o siê robi. Nie ¿al, ¿e urlop siê skoñczy³. Ponadto tutaj dzieñ jest zdecydowanie d³u¿szy ni¿ w Polsce, wiêc od razu poczu³am siê lepiej. Na Wigiliê zostaliœmy zaproszeni do rodziny. Super! Cieszê siê jak dziecko. Uwielbiam œwiêta, ale zdecydowanie wole przygotowywaæ Wielkanoc ni¿ Wigiliê. Ustali³am ze szwagierk¹, ¿e coœ tam ugotujê i luzik. Pierwszy raz postanowi³am siê nie denerwowaæ, nie stresowaæ, tylko na spokojnie jechaæ w goœci. Ryba, sa³atka, ciasto i jestem gotowa. Nawet porz¹dki mia³am od³o¿yæ na póŸniej. Kiedy ju¿ wyszorowa³am w pracy ca³¹ cha³upê i wypolerowalam wszystkie okna, ¿al mi siê zrobi³o, ¿e u mnie nie jest tak czysto. Wiêc sobota przedœwi¹teczna up³ynê³a mi w rytmie szorowania swojej cha³upy. Kiedy odpada³y mi ju¿ rêce z bólu to poczu³am magiê œwi¹t. Za prezentami nie biega³am w tym roku, postanowiliœmy, ¿e prezentów nie bêdzie. Po wakacjach jesteœmy mocno sp³ukani, wiêc ten wyjazd traktujemy jako prezent pod choinkê. W moich oszczêdnoœciach posz³am krok dalej. Stwierdzi³am, ¿e skoro nas nie bêdzie na Wigiliê w domu to i choinki nie kupujemy. Po cholerê wyrzucaæ 100 dolarów i robiæ ba³agan skoro wyje¿d¿amy. W tym roku wyj¹tkowo nie robi³am ¿adnych dekoracji, a dotychczas zawsze szala³am ze stroikami, bañkami, œwiate³kami. Tym razem umy³am okna dla Jezuska i tyle. Dwa dni przed Wigili¹ okaza³o sie, ¿e kolega przylatuje do NY i trzeba go 23 odebraæ z lotniska i ugoœciæ. Tego dnia by³am w pracy i mia³am tyle roboty, ¿e pomimo i¿ skoñczy³am wczeœnie to pad³am ze zmêczenia. Goœcia przyjê³am pizz¹, wstyd! Zero zapachu nadchodz¹cych œwi¹t, zero pieczenia ciast, ba nawet zakupy jeszcze nie zrobione. Ja wyluzowana, jak nigdy. Po po³udniu jadê na zakupy i dostajê telefon, ¿e u rodziny w domu awaria i nie mog¹ zrobiæ Wigilii. Mog¹ zabraæ to co maj¹ i przyjechaæ do nas. Jasne przyje¿d¿ajcie! O ¿esz kurna! Cha³upê trzeba ubraæ!

Choæ trochê. Barszcz ugotowaæ. Kompot z suszu. Zaczê³o siê, czasu ma³o, a tu w sklepie suszu nie maj¹. Barszcz gotowa³am w nocy, niedobry jak szlag. Kompletnie bez smaku, czasami czegoœ brakuje, soli czy czosnku. Ten w ogóle nie ma smaku. A kij mu w parasol! Pomyœla³am, rano zrobiê nowy. Córka mia³a mi pomóc to siê rozchorowa³a. M³ody sprytnie znikn¹³ z domu do kolegi. M¹¿ kulawy, wiêc do pomocy siê nie nadaje. Placek spali³am, masê do wafla zepsu³am. Ale co tam o tym wiem tylko ja! A goœcie siê zachwycali i andrucikiem i plackiem. A i barszcz nastêpnego dnia jakimœ cudem dosta³ smaku i okaza³ siê byæ pyszny. O dziwo w tym poœpiechu zd¹¿y³am ze wszystkim zanim goœcie przyjechali. Jedynie na co nie mia³am ju¿ si³y to na siebie. Wiêc ubra³am siê zwyczajnie, wygodnie, zero makija¿u. Narzeczona teœcia, mistrzyni komplementów, nie omieszka³a mi dowaliæ zaraz na powitanie s³owami: - Ale ty jesteœ wielka! - jakbym by³a nieœwiadoma swojej trzycyfrowej wagi. Mój teœæ mia³ straszny problem z tym dlaczego nie ma choinki? Jak to mo¿e byæ? Œwiêta s¹ choinki nie ma?! Na szczêœcie ja tego nie s³ysza³am, bo pewnie by by³a wojna. Zreszt¹ Kuba mu wyt³umaczy³: - Dziadek, w naszym budynku ze wzglêdów religijnych posiadanie choinki jest zabronione! A ¿e by³a w ubieg³ym roku to ju¿ dziadek nie pamiêta. Teœæ ca³y wieczór robi³ jakieœ uszczypliwe uwagi pod adresem swojej wnuczki, a naszej córki. Widz¹c j¹ z nowym ch³opakiem co godzinê pyta³: - Kiedy wesele?. W koñcu nie wytrzyma³am i mówiê: - S³uchaj tato to mia³a byæ tajemnica, ale ci powiem. Jason to ch³opak Kuby nie Karolci. Mina dziadka by³a bezcenna, ju¿ nie mia³ pytañ. Spotkanie rodzinne nale¿y jednak zaliczyæ do bardzo udanych. Ko³o po³udnia w Bo¿e Narodzenie po¿egnaliœmy jednych goœci, przyjêliœmy drugich. By³am tak zmêczona, ¿e o 7 wieczorem wyl¹dowa³am w ciep³ej poœcieli. Nie mog³am sobie znaleŸæ miejsca. I nagle poczu³am, ¿e teraz to i ja jestem chyba chora. Nie wiem co za zaraza, grypa jelitowa czy inna cholera. Kolejne 36 godzin spêdzi³am na przemian w ³ó¿ku i na kibelku, a jakby tego by³o ma³o to jeszcze z wiadrem w objêciach. Tym cudownym sposobem pierwszy raz w ¿yciu nie przyty³am w œwiêta.

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Polonia Bakery&Deli, 14641 - 108 Ave. Surrey zatrudni ekspedietnkê do pracy w sklepie. Kontakt: - 604 930 8848.

PACZKI DO POLSKI I EUROPY PARCELS TO POLAND & EUROPE via Piast Forwarding authorized dealer

POLONIA BAKERY & DELI 14641-108 AVE, SURREY

TEL: 604 930 8848 Zakład blacharsko-lakierniczy, POLSTAR Collision zatrudni pracowników.

Tel. 604 599 8988 Wynajmę pokój z łazienką dla kobiety w apartamencie w Surrey, ok. 7 minut do Skytrain $600.00 miesięcznie Tel. 604.243.8085

PRACA W BIURZE Dynamicznie rozwijająca się firma budowlana poszukuje pracownika biurowego z doświadczeniem i znajomością języka angielskiego. Wymagany ważny status w Kanadzie oraz znakomite umiejętności interpersonalne. Tel. 604 307 5379. E-mail: lukas@oesgc.ca

Kopernik Lodge, Polski Dom Opieki zatrudni wykwalifikowanych pracowników: n n n n n n n

Kierownika Działu Opieki, Pielęgniarki Dyplomowane (RNs), Pomoc Pielęgniarską (RCAs), Kucharzy, Pomocników do kuchni, Osoby do sprzątania, Osoby do spraw gospodarczych (napraw). Prosimy przesyłać resumes z uwzględnieniem przeszkolenia i kwalifikacji. Numer faxu: 604 438-5344 E-mail: admin@kopernik-lodge.bc.ca lub pod adres: 3150 Rosemont Dr. Vancouver, BC V5S 2C9

FIRMA POSZUKUJE PRACOWNIKÓW Dynamicznie rozwijająca się sieć współpracujących ze sobą firm z branży budowlanej poszukuje osoby na różne stanowiska: pomocników budowlanych, pracowników wykwalifikowanych, elektryków oraz pomocników, dekarzy i innych rzemieślników. Osoby z doświadczeniem mile widziane. Praca stała. Płaca zależy od doświadczenia oraz wyników w pracy (możliwość przyuczenia a następnie podwyżki) dla osób posiadających ważny status w Kanadzie. Tel. 604 307 5379. E-mail: lukas@oesgc.ca

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

7


Prawo Agaty

8 GŁOS POLONII

PRAWO AGATY

www.glospolonii.net

AGATA RÊBISZ - prawniczka z Polski, a obecnie cz³onkini Kanadyjskiej Rady Regulacyjnej Konsultantów Imigracyjnych (The Immigration Consultants of Canada Regulatory Council). Organizacja ta jako jedyna, nadaje doradcom uprawnienia do reprezentacji klientów w sprawach emigracyjnych oraz obywatelskich. Agata jest tak¿e uprawniona przez Kanadyjskie Ministerstwo Sprawiedliwoœci by dokonywa uwierzytelnieñ dokumentów potrzebnych do aplikacji emigracyjnych jako Commissioner of Oath. W swojej praktyce zawodowej wykorzystuje optymalnie wszelkie dostêpne programy Rz¹du Kanady: federalne, prowincjonalne, biznesowe, humanitarne i ³¹czenia rodzin sprawy ma³¿eñskie, sprowadzanie rodziców i dzieci. Specjalizuje siê w wiêkszoœci programów, które umo¿liwiaj¹ pobyt sta³y lub tymczasowy w Kanadzie.

Mo¿emy siê spodziewaæ wielkiego roku dla regionalnych i regionalnych programów imigracyjnych

Kanadyjska imigracja w 2020 roku Wp³yw wyborów w USA i Brexit w nowym roku mog¹ sprawiæ, ¿e Kanada bêdzie konkurowaæ o imigrantów zarobkowych. Miliony nowych Kanadyjczyków przybêd¹ przez ró¿ne programy imigracyjne Kanady w ci¹gu nowej dekady, a kilka oczekiwanych aktualizacji polityki pomo¿e utorowaæ drogê w 2020 roku. Oto niektóre z wa¿nych wydarzeñ, których mo¿emy siê spodziewaæ w ci¹gu najbli¿szych 12 miesiêcy zarówno w Kanadzie, jak i poza ni¹, które mog³yby pomóc w kszta³towaniu przysz³oœci kanadyjskiej polityki imigracyjnej 2020-2022. Do marca nowy kanadyjski minister ds. Imigracji, uchodŸców i obywatelstwa, Marco Mendicino, powinien byæ w stanie przed³o¿yæ Parlamentowi roczne sprawozdanie na temat imigracji w 2019 r. Raport jest zwykle publikowany do 1 listopada ka¿dego roku, ale zosta³ opóŸniony z powodu wyborów federalnych 21 paŸdziernika. Ten raport jest znacz¹cy, poniewa¿ zapewnia wgl¹d w priorytety imigracyjne rz¹du federalnego. Byæ mo¿e najbardziej znacz¹cym aspektem bêdzie kanadyjski plan poziomów imigracyjnych na lata 2020–2022. Wiemy ju¿ o celach imigracyjnych rz¹du federalnego na 2020 r. (341 000 nowoprzyby³ych) i 2021 (350 000 nowoprzyby³ych). Jak nakreœlono w liœcie mandatowym ministra Mendicino, nale¿y spodziewaæ siê niewielkiego wzrostu do celu na 2022 r., Który w oparciu o obecne trendy mo¿e znajdowaæ siê w pobli¿u 360 000 imigrantów. Zmiany w programie dla rodziców i dziadków oczekiwane najpóŸniej do kwietnia Oczekuje siê, ¿e rz¹d federalny og³osi swoje plany dotycz¹ce procesu przyjmowania rodziców i dziadków (PGP) najpóŸniej do kwietnia 2020 r. Podczas gdy rz¹d federalny ma roczny cel powitania oko³o 21 000 imigrantów w ramach PGP, zarz¹dzanie procesem przyjmowania od wielu lat stanowi wyzwanie, poniewa¿ popyt znacznie przewy¿sza poda¿ dostêpnych miejsc imigracyjnych. Prawdopodobnie rz¹d federalny wprowadzi nowy proces, który ma na celu unikniêcie wczeœniejszych niedoci¹gniêæ w procesie przyjmowania. Zaanga¿owanie Ottawy w regionalizacjê jest niezaprzeczalne Zgodnie z planem dotycz¹cym poziomów imigracyjnych na lata 2019–2021 Kanada przyjmie w przysz³ym roku 67 800 imigrantów (g³ównych wnioskodawców, ma³¿onków i osób pozostaj¹cych na utrzymaniu) w ramach Regionalnego Programu Nominacji (PNP), co stanowi wzrost o 11 procent w porównaniu z rokiem 2019.

Prowincje i terytoria nie tylko staraj¹ siê przyci¹gn¹æ wiêcej imigrantów za poœrednictwem PNP, ale tak¿e chc¹ poprowadziæ ich wiêcej poza swoje najwiêksze miasta. W wiêkszoœci prowincji i terytoriów co najmniej 80 procent imigrantów osiedla siê w najwiêkszych gminach, co odbywa siê kosztem wysi³ków na rzecz promowania rozwoju gospodarczego w mniejszych miastach i spo³ecznoœciach wiejskich. Aby temu przeciwdzia³aæ, wiele prowincji i terytoriów wprowadzi³o regionalne strumienie PNP. Na przyk³ad, Ontario niedawno wybra³o trzy spo³ecznoœci, które wezm¹ udzia³ w nowym Regionalnym Programie Imigracyjnym. Rz¹d federalny uzupe³nia PNP dodatkowymi wysi³kami w celu promowania szerszej dystrybucji imigrantów w Kanadzie (polityka znana jako „regionalizacja”). W 2017 r. uruchomi³ pilot imigracyjny Atlantyku, dziêki któremu cztery atlantyckie prowincje Nowa Fundlandia i Labrador, Wyspa Ksiêcia Edwarda, Nowa Szkocja i Nowy Brunszwik przyjê³y ponad 4000 wiêcej imigrantów. Na podstawie pisma mandatowego ministra mo¿emy oczekiwaæ, ¿e AIP stanie siê programem sta³ym w krótkim czasie. W 2019 r. Rz¹d federalny uruchomi³ program pilota¿owy dotycz¹cy obszarów wiejskich i pó³nocnej imigracji (RNIP), który zostanie wdro¿ony w 2020 r., gdy 11 wyznaczonych spo³ecznoœci w Kanadzie zacznie rekrutowaæ nowych cz³onków za poœrednictwem tego programu. Mandat ministra obejmuje tak¿e uruchomienie nowego programu mianowania komunalnego. Szczegó³y nie s¹ jeszcze dostêpne, ale uzasadnione jest oczekiwanie, ¿e bêdzie dzia³aæ w podobny sposób jak RNIP, dziêki czemu wyznaczone gminy bêd¹ mog³y rekrutowaæ nowo przyby³ych, którzy spe³niaj¹ ich potrzeby rynku pracy. Mandat wskazuje równie¿, ¿e rz¹d federalny uruchomi dodatkowego pilota w celu promowania wiêkszej imigracji do spo³ecznoœci wiejskich. Godnym uwagi spostrze¿eniem dotycz¹cym tych ró¿nych programów jest to, ¿e rz¹d federalny zdecydowa³ siê teraz zapewniæ prowincjom, terytoriom i spo³ecznoœciom w ca³ej Kanadzie nieco ponad 50 procent uprawnieñ do selekcji klas ekonomicznych. Jest to ostatnie osi¹gniêcie i podkreœla zobowi¹zanie rz¹du federalnego do zapewnienia, aby korzyœci z imigracji by³y bardziej równomiernie roz³o¿one w ca³ym kraju. W ci¹gu ostatnich kilku lat uprawnienia do selekcji w klasie ekonomicznej zosta³y podzielone 50–50. Przed uruchomieniem PNP w 1998 r. Rz¹d federalny wybra³ do Kanady prawie 90 procent wszystkich imigrantów z klasy ekonomicznej, a pozosta³e 10 procent - Quebec.

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

Czy op³aty obywatelskie zostan¹ zniesione w 2020 r.? Zniesienie op³at za obywatelstwo jest równie¿ czêœci¹ listu mandatowego Mendicino. Obecny koszt zostania obywatelem wynosi 630 USD na osobê doros³¹, co zdaniem niektórych osób jest zbyt wysokie dla osób i rodzin o niskich dochodach. Nie wiadomo, kiedy op³aty zostan¹ zniesione, ale mo¿emy spodziewaæ siê, ¿e wskaŸnik przyjmowania obywatelstwa czasowo siê stagnuje lub spada, poniewa¿ uprawnieni imigranci podejmuj¹ racjonaln¹ decyzjê, aby poczekaæ na wdro¿enie tej polityki. Po wejœciu w ¿ycie stawki obywatelskie mog¹ wzrosn¹æ o oko³o 40 procent do 2024 r. Uwa¿aj na Wielk¹ Brytaniê i Stany Zjednoczone Oczywiste jest, ¿e rok 2020 bêdzie kolejnym pe³nym wydarzeñ rokiem w kanadyjskim systemie imigracyjnym. Oprócz zmian federalnych i PNP mo¿emy spodziewaæ siê, ¿e Quebec bêdzie nadal reformowaæ swoje programy imigracyjne - na przyk³ad pod koniec 2019 r. Prowincja og³osi³a powa¿ne zmiany w swoim popularnym programie doœwiadczeñ Quebec (który nastêpnie wycofa³) i inwestorowi ds. Imigrantów w Quebecu Program. Powinniœmy tak¿e pamiêtaæ o rozwoju polityki imigracyjnej poza Kanad¹. Po sfinalizowaniu przez Wielk¹ Brytaniê umowy Brexit z Uni¹ Europejsk¹, jej wiêkszoœæ konserwatywny rz¹d mo¿e chcieæ wprowadziæ nowy system punktów ekonomicznych, który konkuruje z Kanad¹. Ponadto wszystkie oczy bêd¹ skierowane na wybory prezydenckie i kongresowe w Stanach Zjednoczonych w listopadzie 2020 r., Co z pewnoœci¹ wp³ynie na Kanadê na wiele sposobów. Kanada zamierza zmodernizowaæ swoj¹ umowê o bezpiecznym kraju trzecim (STCA) z 2002 r. z USA w zakresie zarz¹dzania wnioskami o azyl. Od 2017 r. oko³o 50 000 osób skorzysta³o z luki w STCA, przekraczaj¹c granicê Kanady, aby ubiegaæ siê o azyl przez przejœcia graniczne nieobjête umow¹. Byæ mo¿e Kanada bêdzie musia³a poczekaæ do wyborów, aby zrealizowaæ swój program modernizacji. Co wiêcej, republikañska lub demokratyczna wiêkszoœæ w Bia³ym Domu, Izbie Reprezentantów i Senacie mo¿e utorowaæ drogê Stanom Zjednoczonym do wdro¿enia reform, takich jak uruchomienie dodatkowych œcie¿ek klasy ekonomicznej, co mo¿e równie¿ prowadziæ do silniejszej konkurencji dla Kanady. Prezydent Trump czêsto przytacza Kanadê jako przyk³ad tego, jak chce, aby Stany Zjednoczone przyjê³y imigrantów z klasy ekonomicznej, ale jego administracja nie mia³a wystarczaj¹cego wsparcia kongresowego, aby przeprowadziæ reformy podobne do Kanady. Wszystko to oznacza, ¿e polityka imigracyjna ma zawsze charakter miêdzynarodowy, a kwestie poza kontrol¹ Kanady, w tym na po³udnie od granicy i za Oceanem Atlantyckim, wp³yn¹ na Kanadê po 2020 roku. n


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Z g³êbokim ¿alem zawiadamiamy, ¿e dnia 27 grudnia 2019 roku odszed³ nasz kochany M¹¿, Tata, Dziadek, Pradziadek i Wuj

ŒP Jerzy Steinmetz 1925-2019 Msza pogrzebowa odbêdzie siê w dniu 11 stycznia 2020 r., o godz 11.00 w koœciele katolickim Our Lady of Good Counsel w Surrey, 10460-139 Str. Msza œwiêta bêdzie poprzedzona modlitw¹ za duszê zmar³ego o godzinie 10.30. Prochy zmar³ego Jerzego bêd¹ z³o¿one w rodzinnym grobie w Polsce. Pogr¹¿eni w ¿alu ¿ona Zofia, córka Ewa, wnuczka Karolina, prawnuczka Zuzanna, siostrzenice Magda i Justyna oraz rodzina w Polsce. Zamiast kwiatów mile widziane dary na rzecz folklorystycznego zespo³u „Polonez”.

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

9


10 GŁOS POLONII

www.woloczko.com

Przewodnik Filmowy KRZYSZ­TOF­WO­£OCZ­KO­-­Re­ali­za­tor­po­nad­100­fil­mów­i­au­dy­cji­te­le­wi­zyj­nych,­ope­ra­tor­ i­mon­ta­¿y­sta.­Twór­ca­stu­dia­te­le­wi­zji­dy­dak­tycz­nej­w­Olsz­ty­nie­(1990)­oraz­stu­dia­wi­deo­ Al­lianz­Pol­ska­(2001).­W­la­tach­1994-95­pra­cow­nik­T-P­S.A.­Po­czątko­wo­w­Te­le­wi­zyj­nej­Agen­cji­ In­for­ma­cyj­nej­ja­ko­re­ali­za­tor­wi­zji­(„Wia­do­mości”,­„Pa­no­ra­ma”,­„Te­le­ek­spress”),­a­na­stępnie­ ja­ko­tre­ner­i­dzien­ni­karz­w­Ośrod­ku­Szko­le­nia­i­Ana­liz­Pro­gra­mo­wych.­Kon­sul­tant­i­tre­ner­ w­za­kre­sie­ko­mu­ni­ka­cji­wi­zu­al­nej­oraz­wy­k³a­dow­ca­w­In­sty­tu­cie­Dzien­ni­kar­stwa­UW­ (spe­cjal­ność­te­le­wi­zyj­na­i­dzien­ni­kar­stwo­mul­ti­me­dial­ne).­Od­stycz­nia­2018­ro­ku­ miesz­ka­w­Ka­na­dzie.­Pra­cu­je­ja­ko­fo­to­graf­i­re­ali­za­tor­do­ku­men­tal­nych­form­wi­deo.­

www.glospolonii.net

KRZYSZTOF WOŁOCZKO

„Ultraviolet”, czyli bohater ginie dwa razy Zim¹ trwa coœ w rodzaju filmowego sezonu ogórkowego. Powszechne szaleñstwo Halloween, Boxing Day i Happy New Year 2020 skutecznie przegania widzów z sal kinowych do galerii handlowych i ta œwi¹teczna gor¹czka przechodzi potem powoli w leniwe oczekiwanie na galê rozdania Oskarów. Czy „Bo¿e Cia³o” Jana Komasy powtórzy sukces nagrodzonej „Idy” lub nominowanej „Zimnej wojny” Paw³a Pawlikowskiego? Szanse s¹ jak 4:92, co oznacza, ¿e spoœród 92 filmów zg³oszonych do konkursu, na nominacje mog¹ liczyæ tylko cztery! 13 stycznia poznamy nominowanych, 9 lutego 2020 œwiatu zostanie og³oszony zwyciêzca w kategorii „najlepszy film nie­an­glo­jê­zycz­ny”. Jan­Ko­ma­sa­bez­po­œred­nio­przed­„Bo­¿ym­Cia­³em”,­do któ­re­go­zdjê­cia­roz­po­czê­³y­siê­17­ma­ja­2018,­wy­re­¿y­se­ro­wa³­5­pierw­szych­od­cin­ków­pol­skie­go­se­ria­lu­„Ul­tra­io­let”­wy­pro­du­ko­wa­ne­go­przez­AXN­dla­Net­flix­w­2017 ro­ku.­ Przy­po­mnia­³em­ so­bie­ o­ tym,­ kie­dy­ za­sia­d³em­ do ogl¹­da­nia­dru­giej­se­rii­przy­gód­m³o­dych­de­tek­ty­wów­ama­to­rów­z­mia­sta­£o­dzi.­Nie­ste­ty­no­we­od­cin­ki­ró¿­ni­³y­siê od­pierw­szej­se­rii­mniej­wiê­cej­tak­jak­Co­ca­Co­la­ró¿­ni siê­od­Po­lo­Coc­ty.­Ni­by­tak­sa­mo­wy­gl¹­da,­ale­sma­ku­je ina­czej! No­do­brze,­ale­cze­go­in­ne­go­mo­g³em­siê­spo­dzie­waæ po­pro­du­cen­tach­se­ria­lu,­któ­ry­ju¿­w­swo­im­za­sad­ni­czym za­³o­¿e­niu­mia³­byæ­w³a­œnie­pod­rób­k¹?­Sce­na­riusz­pierw­szej­se­rii­„Ul­tra­-io­let”­jest­luŸ­n¹­ada­pta­cj¹­ksi¹¿­ki­„The Ske­le­ton­Crew:­How­Ama­teur­Sleu­ths­Are­So­l-ing­Ame­ri­ca's­Col­dest­Ca­ses”­De­bo­ry­Hal­ber­z­2014­ro­ku,­któ­ra za­wie­ra­³a­wie­le­oso­bi­stych­w¹t­ków­z­¿y­cia­Wen­dy­West, póŸ­niej­szej­pro­du­cent­ki­„Ul­tra­-io­let”.­Wen­da­West­na­pi­sa­³a­sce­na­riusz­pierw­sze­go­od­cin­ka,­któ­ry­mia³­zde­fi­nio­waæ­for­mat­te­le­wi­zyj­ny,­a­sce­na­rzy­st¹­wio­d¹­cym­pierw­szej­se­rii­zo­sta³­Igor­Brej­dy­gant,­a­se­rii­dru­giej­Do­mi­nik Ret­tin­ger.­Na­czym­po­le­ga­³a­pod­rób­ka?­Ory­gi­nal­nie­ksi¹¿­ka­„The­Sce­le­ton­Crew”­na­le­¿a­³a­do­ka­te­go­rii­„Non­-fic­-

tion,­True­cri­me”,­na­to­miast­pol­ski­se­rial­zo­sta³­za­li­czo­ny­do­„Cri­me­fic­tion,­De­tec­ti­-e­sto­ry”,­czy­li­za­miast­ama­to­rów­ roz­wi¹­zy­wa­nia­ praw­dzi­wych­ za­ga­dek­ kry­mi­nal­nych­ma­my­do­czy­nie­nia­z­fik­cyj­n¹­hi­sto­ri¹­pa­sjo­na­tów wal­cz¹­cych­z­po­li­cj¹­o­pal­mê­pierw­szeñ­stwa­w­usta­la­niu, kto­ za­bi³­ fil­mo­we­go­ bo­ha­te­ra.­ W­ jed­nym­ z­ wy­wia­dów De­bo­ra­Hal­ber­opo­wie­dzia­³a­jak­za­czê­³o­siê­jej­za­in­te­re­so­wa­nie­te­ma­tem:­„Na­tknê­³am­siê­w­Bo­ston­Glo­be­oko­³o­ 2010­ ro­ku­ na­ zdjê­cie­ osza­³a­mia­j¹­co­ piêk­nej­ ko­bie­ty. Mia­³a­ kasz­ta­no­we­ w³o­sy,­ piêk­ne­ oczy­ i­ ten­ sam­ ro­dzaj uœmie­chu,­co­Mo­na­Li­sa.­To­jed­nak­nie­by­³a­fo­to­gra­fia, ale­ wi­zu­ali­za­cja­ twa­rzy­ ko­bie­ty,­ któ­ra­ zo­sta­³a­ bru­tal­nie za­mor­do­wa­na­w­Pro­-in­ce­town­w­1974­ro­ku­i­wci¹¿­nikt nie­wie­dzia³,­kim­ona­jest.­Sia­d³am­do­kom­pu­te­ra­i­w­sie­ci­zna­la­z³am­wie­le­in­nych­te­go­ro­dza­ju­przy­pad­ków.­W ca­³ych­ Sta­nach­ by­³o­ oko­³o­ 40­ 000­ ludz­kich­ szcz¹t­ków po­cho­wa­nych­na­za­ple­czu­kost­nic­w­kar­to­no­wych­pu­de³­kach­i­to­mnie­ude­rzy­³o­ja­ko­ol­brzy­mie­za­nie­dba­nie­na­ro­do­we.” W­swo­jej­ksi¹¿­ce­o­„Za­³o­dze­ko­œcio­tru­pa”­De­bo­ra­Hal­ber­szcze­gó­³o­wo­opi­su­je­zja­wi­sko­two­rze­nia­i­wy­ko­rzy­sty­wa­nia­ za­so­bów­ in­ter­ne­to­wych­ do­ iden­ty­fi­ka­cji­ ofiar. Przy­ta­cza­swo­je­praw­dzi­we­in­te­rak­cje­w­sie­ci­z­de­tek­ty­wa­mi­ ama­to­ra­mi­ na­ stro­nach,­ ta­kich­ jak­ Doe­ Ne­twork. Oma­wia­te¿­hi­sto­riê­na­uki­o­iden­ty­fi­ka­cji­i­wy­ko­rzy­sta­nia­ In­ter­ne­tu­ do­ crowd­so­ur­cin­gu­ kry­mi­na­li­stycz­ne­go. Tym­cza­sem­ sce­na­riusz­ pol­skie­go­ se­ria­lu­ opo­wia­da­ fik­cyj­n¹­ hi­sto­riê­ Oli­ Se­ra­fin­-£o­ziñ­skiej­ (Mar­ta­ Nie­rad­kie­wicz),­któ­ra­po­roz­sta­niu­z­nie­wier­nym­mê­¿em­wra­ca­z Lon­dy­nu­do­ro­dzin­nej­£o­dzi.­Pra­cu­je­ja­ko­kie­row­ca­dla Ube­ra­i­pew­nej­no­cy­jest­œwiad­kiem­tra­gicz­ne­go­zda­rze­nia,­któ­re­po­li­cja­uzna­je­za­sa­mo­bój­stwo,­a­Ola­ma­na­ten te­mat­in­ne­zda­nie.­W­roz­wi¹­za­niu­za­gad­ki­dziw­nej­œmier­ci­po­ma­ga­jej­ta­jem­ni­cza­gru­pa­„Ul­tra­-io­let”,­sk³a­da­j¹­ca siê­z­de­tek­ty­wów­ama­to­rów.­S¹­to­praw­dzi­wi­cza­ro­dzie­je­ro­dem­z­Har­ry­Pot­te­ra,­przy­któ­rych­Sher­lock­Hol­mes by³­by­ ociê­¿a­³ym­ umy­s³o­wo­ sta­rusz­kiem.­ Po­³¹­cze­ni­ sie­ci¹­ in­ter­ne­to­w¹­ m³o­dzi­ de­tek­ty­wi­-cza­ro­dzie­je­ s¹­ nie­ do Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

po­ko­na­nia­ i­ po­dej­mu­j¹­ siê­ spraw,­ któ­re­ in­ni­ uzna­li­ za prze­gra­ne.­Zbrod­nia­jest­dla­nich­wpraw­dzie­zu­pe³­nie­re­al­nym­wy­zwa­niem,­ale­jest­te¿­pre­tek­stem­do­udzia­³u­w grze,­któ­ra­ocie­ra­siê­o­prank…­ W­ze­sz³ym­ro­ku­obej­rza­³em­pierw­sze­10­od­cin­ków­se­ria­lu­„Ul­tra­-io­let”­i­ogól­nie­by­³em­za­chwy­co­ny.­W­ci¹­gu trzech­wie­czo­rów­prze­nio­s³em­siê­na­zna­jo­me­uli­ce­mia­sta­ £o­dzi,­ zo­ba­czy­³em­ œwiet­ne­ kre­acje­ ak­tor­skie­ i­ mo­g³em­po­dzi­wiać­warsz­tat­dwóch­m³o­dych­re­¿y­se­rów­–­Ja­na­Ko­ma­sy­i­S³a­wo­mi­ra­Fa­bic­kie­go,­dla­któ­rych­In­ter­net jest­dru­g¹­oj­czy­zn¹.­Mar­ta­Nie­rad­kie­wicz­ja­ko­Ola­Se­ra­fin­od­pierw­sze­go­od­cin­ka­by­³a­dla­mnie­za­raŸ­li­wie­prze­ko­nu­j¹­ca­ja­ko­ak­ty­wist­ka­in­ter­ne­to­wych­de­tek­ty­wów,­ale jest­ nie­wia­ry­god­na,­ kie­dy­ sia­da­ za­ kie­row­ni­c¹­ swo­je­go czer­wo­ne­go­Opla.­Wiem,­¿e­do­se­ria­lo­wych­kre­acji­z­epo­ki­Ube­ra­nie­mo¿­na­przy­k³a­daæ­miar­z­epo­ki­„Ta­xi­Dri­er’a”,­ale­tro­chê­¿al,­¿e­w­¿ad­nej­sce­nie­w­rê­kach­Oli­nie po­ja­wi¹­siê­praw­dzi­we­pie­ni¹­dze.­ Ob­sa­da­ to­ naj­sil­niej­sza­ stro­na­ se­ria­lu­ „Ul­tra­-io­let”, zw³asz­cza­w­se­zo­nie­pierw­szym.­Ro­dzi­nê­fil­mo­wej­Oli two­rzy­pa­ra­prze­sym­pa­tycz­nych­ak­to­rów­Aga­ta­Ku­le­sza (ja­ko­An­na­Se­ra­fin)­i­Ma­rek­Ka­li­ta­(ja­ko­Hen­ryk­B¹k). Mag­da­le­na­Czer­wiñ­ska­(ja­ko­po­li­cjant­ka­Be­ata­Mi­siak) stwo­rzy­³a­–­mó­wi¹c­jê­zy­kiem­przed­wo­jen­nych­re­cen­zen­tów­–­po­staæ­„pe³­no­krwi­st¹”­przy­s³a­nia­j¹c­na­wet­swe­go po­li­cyj­ne­go­part­ne­ra­Mi­cha­³a­Ho­len­dra­gra­ne­go­przez­Se­ba­stia­na­Fa­biañ­skie­go.­Sce­na­rzy­sta­dru­giej­se­rii­za­sta­wia na­ Ho­len­dra­ iden­tycz­n¹­ pu­³ap­kê­ jak­ w­ se­rii­ pierw­szej, przez­ co­ bo­ha­ter­ gi­nie­ nie­mal­ dwa­ ra­zy…­ ;-)­ ­ Jed­nak praw­dzi­wym­ ulu­bieñ­cem­ pu­blicz­no­œci­ sta³­ siê­ -iet­ Anh Do,­ sko­œno­oki­ ak­tor­ gra­j¹­cy­ ro­lê­ "Pia­sta­ Ko­³o­dzie­ja", cz³on­ka­ „Ul­tra­-io­le­tu”­ zna­j¹­ce­go­ siê­ na­ wszyst­kim­ ni­czym­McGi­-er…­Bez­je­go­ro­li­nie­by­³o­by­te­go­fil­mu. Za­pra­szam­przed­ekra­ny­Net­flix,­ale­ko­niecz­nie­cof­nij­cie­siê­do­pierw­szej­se­rii,­¿e­by­zo­ba­czyæ,­¿e­ten­se­rial­za­czy­na­byæ­pod­rób­k¹­sa­me­go­sie­bie.­In­ter­net­w­koñ­cu­te¿ jest­pod­rób­k¹­rze­czy­wi­sto­œci,­a­mo­¿e­jest­na­od­wrót?­Jak my­œli­cie?­ n Fot. Archiwum


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

11

Wzrost gospodarczy i dobra koniunktura nie trwaj¹ wiecznie

500+ dla... bogatych Marek Kober Programem 500+ Kaczyñski i jego PiS kupili sobie zwyciêstwo w wyborach parlamentarnych w 2015 i przed³u¿yli swoje rz¹dy na kolejne 4 lata w paŸdzierniku minionego dopiero co roku. W konfrontacji z tym projektem odesz³y w zapomnienie wszystkie dokonania socjalne rz¹du PO-PSL, mimo ¿e by³y one niema³e. Bo to za czasów tej koalicji wybudowano setki nowych przedszkoli i ¿³obków, wyd³u¿ono p³atne urlopy macierzyñskie, przeznaczono kilka miliardów z³otych na wsparcie socjalne dla najubo¿szych. Tego tak zwany suweren, czyli przeciêtny Polak, nie pamiêta, a jeœli pamiêta to uwa¿a, ¿e mu siê to nale¿a³o. W œwiadomoœci suwerena nie liczy siê bowiem wzrost infrastruktury, która u³atwia mu na przyk³ad opiekê i wychowanie dzieci, liczy siê ¿ywa gotówka, któr¹ otrzymuje do rêki. To, nie bójmy siê tego nazwaæ wprost – prostackie pojmowanie wsparcia socjalnego unicestwi³o wszelkie przedsiêwziêcia poprzedników PiS w tej dziedzinie. I ma racjê Grzegorz Schetyna, lider Platformy Obywatelskiej, gdy na zarzuty, ¿e jego partia nie ma pomys³u, co przeciwstawiæ programowi rozdawania pieniêdzy przez PiS, odpowiada, ¿e „500+ zabi³o wszystko”. Tak jest w istocie. Tym bardziej, ¿e natychmiast po ulokowaniu siê na rz¹dowych sto³kach i w pañstwowej telewizji PiS zacz¹³ w prymitywny, nielicz¹cy siê z faktami, ale w bardzo skuteczny sposób, deprecjonowaæ wszystkie dokonania poprzedników, w³¹cznie z inwestycjami obficie dofinansowanymi z pieniêdzy Unii Europejskiej. Zapewne wielu Polaków nie zapomni bezczelnego i do cna k³amliwego stwierdzenia Mateusza Morawieckiego, ¿e z dotacji pochodz¹cych od Unii Europejskiej wybudowano co najwy¿ej chodniki. No có¿… Ordynarne ³garstwo jest wpisane w uprawianie polityki przez tego cz³owieka i ca³ego jego ugrupowanie. Przypomnê tylko, ¿e na haœle „Polska w ruinie” wystrzeli³ do prezydentury cz³owiek znik¹d, który nigdy nie powinien piastowaæ urzêdu tej rangi, czyli Andrzej Duda. Wracaj¹c zaœ do 500+ trzeba zwróciæ uwagê na jedn¹, bardzo wa¿n¹ kwestiê. PiS rozdaje pieni¹dze, które w skarbcu pañstwa zgromadzi³a koalicja PO-PSL i wywo³uje aplauz co i rusz powtarzanym, acz bez zastrze¿eñ przyjmowanym bana³em, ¿e dzieli siê z Polakami bogactwem pañstwa, bo skoro pañstwo jest bogate, to obywatele tak¿e maj¹ prawo byæ bogaci. Nasz Czytelnik zapyta zapewne, dlaczego koalicja PO-PSL nie chcia³a za swoich rz¹dów dzieliæ siê z Polakami zgromadzonymi w kasie pañstwa pieniêdzmi. OdpowiedŸ tkwi w roku 2008, kiedy to œwiat ogarn¹³ najwiêkszy od lat 30. XX wieku kryzys finansowy. Polskiemu pañstwu, profesjonalnie zarz¹dzanemu przez rz¹d Donalda Tuska, uda³o siê unikn¹æ zapaœci gospodarczej i wstrz¹sów wywo³anych tym kryzysem. Polska by³a wtedy jedynym pañstwem, które nie ponios³o bolesnych konsekwencji tamtego kryzysu. I wszystko wskazuje na to, ¿e w³aœnie tamte wydarzenia doprowadzi³y ówczeœnie rz¹dz¹cych do przekonania, ¿e nie mo¿na szastaæ pieniêdzmi, ¿e trzeba je trzymaæ w rezerwie na wypadek kolejnego kryzysu. Hossa i bessa charakteryzuj¹ siê bowiem cyklicznoœci¹. Kryzys nigdy bowiem nie mija bezpowrotnie, a wzrost gospodarczy i dobra koniunktura nie trwaj¹ wiecznie. Fot. Archiwum

Kaczyñski od pocz¹tku rz¹dów PiS nie podziela³ tych obaw i nie mia³ najmniejszych skrupu³ów w rozdawaniu pieniêdzy, de facto – przekupywaniu spo³eczeñstwa, na które to stwierdzenie funkcjonariusze tej partii reaguj¹ œwiêtym oburzeniem. Zapewniaj¹, ¿e jeœli pañstwo jest bogate to jego obywatele tak¿e. Fa³sz i ob³uda polega na tym, ¿e za rz¹dów PiS urzêdnicy pañstwowi wysokiego szczebla s¹ kast¹ o najwy¿szych zarobkach, zaœ bogactwo zapewniaj¹ obywatelom rzucaj¹c im 500 z³ ja³mu¿ny. I to w sposób wyj¹tkowo rozrzutny. Micha³ Myck oraz Kajetan Trzciñski z Centrum Analiz Ekonomicznych (CenEA) opublikowali opracowanie dotycz¹ce zarówno wp³ywu wprowadzenia 500+ na rynek pracy, jak te¿ statusu beneficjentów tego programu. W odniesieniu do rynku pracy skutek by³ taki, ¿e nieomal z dnia na dzieñ odesz³o z niego oko³o 200 tys. kobiet, poniewa¿ otrzymuj¹c 500 z³ na ka¿de drugie i nastêpne dziecko, op³aca³o siê im nie pracowaæ. Na pierwsze zaœ dziecko rodzina otrzymywa³a 500 z³ tylko wtedy, gdy dochód na osobê w rodzinie nie przekracza³ 800 z³. Pracodawcy zg³aszali wiêc wcale nie incydentalne sytuacje, gdy zg³asza³ siê do nich pracownik z proœb¹ o obni¿enie poborów, by nie przekraczaæ owego progu dochodowego. W lipcu 2019 próg dochodowy zniesiono i teraz ka¿da rodzina bêdzie otrzymywaæ na konto 500 z³ na ka¿de posiadane dziecko. Wspomniani wy¿ej analitycy twierdz¹, ¿e mo¿e to spowodowaæ powrót kobiet na rynek pracy, które maj¹c zapewniony dochód na utrzymanie dziecka, bêd¹ chcia³y pracowaæ, aby dodatkowo wspomóc rodzinny bud¿et. Jak to bêdzie wygl¹daæ w rzeczywistoœci, czas poka¿e. Niezmierni interesuj¹ce s¹ natomiast wyniki analizy dotycz¹ce beneficjentów programu 500+. Zniesienie progu dochodowego sprawi³o otó¿, ¿e obci¹¿enie bud¿etu zwi¹zane z programem wzros³o o 18,3 mld z³ i tylko w bie¿¹cym roku poch³onie 40,1 mld, czyli niemal 2 proc. produktu krajowego brutto (PKB). To ogromne obci¹¿enie dla bud¿etu i co najistotniejsze, jego g³ównymi beneficjentami wcale nie bêd¹ najbiedniejsi. Dla rodzin biednych kwota 500 z³ wp³ywaj¹ca ka¿dego miesi¹ca na konto dla ka¿dego posiadanego dziecka, to rzeczywiœcie niekwestionowane i istotne wsparcie finansowe, pozwalaj¹ce opuœciæ strefê wiecznego ubóstwa. I tym rodzinom te pieni¹dze s¹ rzeczywiœcie potrzebne. Ale ci najbiedniejsi i biedni wcale nie skonsumuj¹ najwiêkszej czêœci z wartego ponad 40 mld z³ tortu. Micha³ Myck i Kajetan Trzciñski dokonali dog³êbnej analizy rodzin, które obejmuje program 500+. Jej wyniki s¹ zarówno

zaskakuj¹ce jak i zadziwiaj¹ce. Okazuje siê otó¿, ¿e 20 proc. rodzin o najni¿szych dochodach skonsumuje zaledwie 14,2 proc. pieniêdzy z owych 40 mld z³, czyli zaledwie 5,7 mld z³, zaœ 20 proc. rodzin o najwy¿szych dochodach a¿ 9,46 mld z³. Potwierdza siê wiêc zasada, ¿e wiêkszoœæ reform sprawia i¿ bogaci bêd¹ w ich wyniku jeszcze bogatsi, natomiast biedni nieco podnios¹ standard ¿ycia, ale w konfrontacji z bogatymi bêd¹ nadal bêd¹ biedni, w a tym konkretnym przypadku nawet biedniejsi ni¿ dotychczas. Jaki jest sens programu, który PiSowska propaganda lansuje jako wsparcie dla dzieci z najbiedniejszych rodzin, skoro najwiêksze korzyœci odnosz¹ z jego wprowadzenia wcale nie one lecz ci, którzy s¹ w stosunku do nich na przeciwleg³ym biegunie zamo¿noœci. Logikê czegoœ takiego znaj¹ tylko stratedzy z PiSpartii. Tym bardziej to zadziwiaj¹ce, ¿e program poch³ania ogromne pieni¹dze, a w coraz gorszej kondycji znajduje siê polska s³u¿ba zdrowia, nie mówi¹c ju¿ o absolutnym lekcewa¿eniu przez rz¹dz¹cych potrzeb osób niepe³nosprawnych i ich opiekunów. Program 500+, tak¿e program tak zwanych „trzynastych emerytur” pozera spore pieni¹dze z bud¿etu i niema siê co dziwiæ, ¿e w kasie pañstwa zaczyna ich ju¿ brakowaæ. Ale Kaczyñski siê tym nie przejmuje. Jeden z memów zawieszonych ostatnio w internecie w sposób ¿artobliwy i bardzo uproszczony uzasadnia tê beztroskê. Kaczyñski w towarzystwie swoich przybocznych mówi tam: „My im [wyborcom] obiecujemy co dla nich zrobimy, oni nas za te obietnice wybieraj¹, a potem oni za realizacjê tych obietnic p³ac¹”. Bo tak w istocie jest. Jeszcze nigdy w okresie ostatnich 30 lat tak drastycznie nie ros³y w Polsce ceny ¿ywnoœci. Osoby starsze i samotne o niskich œwiadczeniach emerytalnych czuj¹ to najmocniej i nie ma siê co dziwiæ, ¿e w cieniu 500+ gwa³townie roœnie strefa skrajnego ubóstwa. Rz¹d PiS co chwilê (oficjalnie i po cichu) wprowadza nowe podatki, które zaczynaj¹ biæ Polaków po kieszeni, ale najmocniejsze uderzeni e nast¹pi w³aœnie w bie¿¹cym roku. Znacz¹co bowiem maj¹ wzrosn¹æ op³aty za energiê elektryczn¹, wodê i wywóz œmieci. Podobno wzrost nie dotknie na razie op³at za gaz, ale wszystko wskazuje, ¿e tylko na jakiœ czas, by podwy¿ek nie kumulowaæ w czasie. Jeœli zaœ przypadkowy cz³owiek z dawnej Galicji nadal zasiadaæ bêdzie w pa³acu prezydenckim, nie bêdzie nikogo, kto móg³by siê sprzeciwiæ drenowaniu kieszeni Polaków przez ich w³asny rz¹d. n

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


T rochę ­kultu ry

12­­­GŁOS­POLONII

www.glospolonii.net

Kasia Marzencka, teatrolog z wykszta³cenia i zami³owania, do Vancouver przyjecha³a 12 lat temu z mi³oœci do gór i przygody. Kiedy nie biega za dwójk¹ swoich ma³ych dzieci to uczy jogi w swoim przydomowym studio i czyta d³ugie powieœci, najlepiej trzy na raz.

„Pio­truś­Pan”­ Inscenizacja ksi¹¿ki „Piotruœ Pan” autorstwa Jamesa Matthew Barrie, zaadaptowanej przez autorów Bad Hats Theatre - Fionê Sauder i Reanne Spitzer, nie pozwala od siebie oderwaæ wzroku. Jest zabawna, kolorowa, muzyczna i pobudza wyobraŸniê dzieci i doros³ych. Sztuka wyre¿yserowana przez Deb Williams w Carousel Theatre for Young People w Vancouver zaprasza nas w podró¿ do Nibylandii, gdzie ka¿dy mo¿e nauczyæ siê lataæ i gdzie nie trzeba dorastaæ, chyba, ¿e chce siê zostaæ piratem. Magia tego przedstawienia dzieje siê nie za kuli-

sami, a na oczach widowni. Aby zainteresowaæ m³odego widza nie potrzebne s¹ ¿adne specjalne efekty, wystarczy tylko pobudziæ jego wyobraŸniê. Aktorzy graj¹ po kilka postaci w spektaklu, na scenie sprytnie zmieniaj¹ kostiumy i w oka mgnieniu przeobra¿aj¹ siê w kogoœ zupe³nie innego. Zagubieni ch³opcy s¹ jednoczeœnie piratami, Dzwoneczek jest te¿ Mary Darling i jednym z piratów, a George Darling gra równie¿ Kapitana Haka. Niektóre role mêskie, w tym tytu³owa, grane s¹ przez kobiety i nie próbuje siê tego ukryæ. Rekwizyty na scenie s³u¿¹ w ró¿nych momentach spektaklu do ró¿nych rzeczy. Skrzynia, z której czêsto wyjmuje siê nowe potrzebne w spektaklu przedmioty staje siê te¿ ³ó¿kiem, wysp¹, a w koñcu szczêk¹ krokodyla. Scena wykorzystana jest co do centymetra.

Dwutygodnik­Polonii­kanadyjskiej­w­Kolumbii­Brytyjskiej

Ma wiele poziomów aby mo¿na by³o wskakiwaæ i zeskakiwaæ z rzeczy, wspinaæ siê na rampê, tañczyæ, toczyæ bitwê na miecze i oczywiœcie lataæ. Ka¿dy ruch na scenie jest wspaniale zaplanowany. Choreografka Wendy Gorling sprawi³a, ¿e mimo licznej obsady (11 aktorów, którzy s¹ na scenie prawie przez ca³y spektakl) ruch na scenie odbywa siê p³ynnie. Aktorzy lataj¹ bêd¹c podnoszonym przez innych. Dzwoneczek, która lata w przedstawieniu najwiêcej, porusza w rêkach kulk¹ wielkoœci du¿ego grejpfruta, co symbolizuje, ¿e teraz leci i jest ma³¹ b³yszcz¹c¹ i robi¹c¹ ha³as wró¿k¹. Muzyka jest bardzo wa¿n¹ czêœci¹ tego przedstawienia. Instrumenty s¹ porozwieszane w ró¿nych miejscach sceny, aby ³atwo mo¿na by³o po nie siêgn¹æ. Pianino te¿ staje siê integraln¹ czêœci¹ scenografii. Gitary, skrzypce, ukulele, kontrabas, grzechotki, bêbny i tamburyn pobudzaj¹ do ruchu nawet najbardziej zasta³ych widzów. Kompozytor muzyki do przedstawienia Steve Charles, graj¹cy równie¿ dwie role w przedstawieniu, skomponowa³ wpadaj¹ce w ucho piosenki, które aktorzy œpiewaj¹ na ¿ywo przy akompaniamencie instrumentów. Pan Smee (Keli Ogmundson), który najpierw jest narratorem w spektaklu, a potem przeobra¿a siê w Pana Smee, praw¹ rêkê Kapitana, jest jedn¹ z najbardziej barwnych roli w tej inscenizacji. Dzwoneczek (Marlene Ginader) jest wspania³a, u¿ywa swojego g³osu na ró¿ne sposoby aby imitowaæ zachowania ma³ej wró¿ki kiedy ta ci¹gle zmienia swój nastrój z weso³ej na z³¹ albo smutn¹. Piotruœ Pan (Kaitlyn Yott) jest odwa¿ny, a zarazem delikatny. A Kapitan Hak (Josue Laboucane) jest bardziej zabawny ni¿ straszny i w dodatku umie œpiewaæ i tañczyæ. Podwodna bitwa Kapitana i Piotrusia Pana odbywa siê pomiêdzy ruszaj¹cymi siê przeœcierad³ami imituj¹cymi fale oceanu. Ostatecznie Hak ginie tak jak w oryginalnej powieœci w paszczy krokodyla. W Nibylandii wszystko jest mo¿liwe i ka¿dy doros³y znajdzie tu odrobinê swojego dzieciñstwa i przy pomocy py³ku wró¿ki i kilku pozytywnych myœli mo¿e nawet uda mu siê oderwaæ od ziemi. Carousle Theatre for Young People na Granville Island w Vancouver to wspania³e miejsce na pierwsze przygody teatralne dla dzieci. Co roku oferuje nie tylko bogaty repertuar spektakli, ale równie¿ liczne warsztaty i obozy dla m³odych adeptów sztuki aktorskiej. Wiêcej informacji mo¿na znaleŸæ na ich stronie www.carouseltheatre.ca n Fot. Archiwum


Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


14 GĹ OS POLONII

www.glospolonii.net

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


GĹ OS POLONII

www.glospolonii.net

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

15


16 GĹ OS POLONII

www.glospolonii.net

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


Fot. Archiwum

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


18­­­GŁOS­POLONII

www.glospolonii.net

Ci¹¿a z desk¹ klozetow¹

Seksualno-ekologiczne

śre­dnio­wie­cze Krzysztof Propolski Alessandra Smerilli jest profesorem ekonomii politycznej i zakonnic¹, tak¿e pierwsz¹ kobiet¹ w Papieskiej Komisji Pañstwa Watykañskiego, która to komisja sprawuje w imieniu papie¿a w³adzê ustawodawcz¹. Jacek ¯akowski z tygodnika „Polityka” rozmawia³ z ni¹ o tym, jak papie¿ Franciszek reaguje na problemy wspó³czesnego œwiata, które stwarza gospodarka opieraj¹ca swój rozwój na permanentnej konsumpcji. Model ten, jak ju¿ niemal powszechnie wiadomo, prowadzi do dzia³añ niszcz¹cych zasoby surowcowe naszej planety i równie niszcz¹cych zmian klimatycznych. Nic tedy dziwnego, ¿e papie¿ sformu³owa³ pojêcie „grzechu ekologicznego”, bo, jak mówi Alessandra Smerilli, przes³anie drugiej encykliki Franciszka, zatytu³owanej „Laudato si” („B³ogos³awiony b¹dŸ”) niesie przekaz, ¿e „Nie mo¿na myœleæ o nêdzy, nie myœl¹c o ekologii natury; nie mo¿na myœleæ o ekologii natury, nie myœl¹c o ekologii cz³owieka. Bycie „za ¿yciem” musi jednoczeœnie oznaczaæ sprzeciw wobec aborcji, wobec niszczenia œrodowiska i wobec skazywania ludzi na nêdzê. Gdy niszczê œrodowisko, krzywdzê wiele osób i zwierz¹t. Narodzonych i jeszcze nie narodzonych. Przyczyniam siê do tego, ¿e bêdzie wiêcej ofiar zmian klimatycznych albo zatrutego powietrza. Nie mo¿na byæ dobrym katolikiem i szczerze przejmowaæ siê ofiarami aborcji, bêd¹c jednoczeœnie obojêtnym na œmieræ ofiar powodzi czy suszy, które powodujemy, niszcz¹c œrodowisko. (…) Grzech ekologiczny jest grzechem przeciw ¿yciu”. Na te s³owa swojej rozmówczyni dziennikarz zareagowa³ stwierdzeniem, ¿e z ust tak zwanych hierarchów polskiego Koœcio³a katolickiego nie s³ychaæ adresowanych do wiernych napomnieñ chocia¿by dotycz¹cych poszanowania œrodowiska, a pojêcie „grzech ekologiczny” jest zarówno dla ksiê¿y, jak i wiernych pojêciem absolutnie abstrakcyjnym. ¯akowski nie mija siê z prawd¹. S³owa pani profesor w sutannie ostro bowiem kontrastuj¹ z prostack¹ interpretacj¹ zarówno przez polskich ksiê¿y jak te¿ wiêkszoœæ

rodzimych katolików, cytatu z Ksiêgi Rodzaju: „B¹dŸcie p³odni i rozmna¿ajcie siê, abyœcie zaludnili ziemiê i uczynili j¹ sobie poddan¹; abyœcie panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzêtami pe³zaj¹cymi po ziemi” (Rdz 1,28). Zdaniem i jednych, i drugich zapis z Ksiêgi Rodzaju daje cz³owiekowi niczym nieograniczone prawo do eksploatacji zasobów ziemskiej fauny i flory, tak¿e zasobów naturalnych. Ksi¹¿kowym przyk³adem takiej postawy by³ nie¿yj¹cy ju¿ minister œrodowiska Jan Szyszko, wielki orêdownik i przyjaciel toruñskiego biznesmena w sutannie Tadeusza Rydzyka, który nie zwa¿aj¹c na g³osy przyrodników oraz ludzi wielu œrodowisk, zarz¹dzi³ przetrzebienie polskich lasów z kilku milionów drzew. Kwintesencj¹ zaœ czynienia sobie ziemi poddanej, by³a rzeŸ ba¿antów, któr¹ minister urz¹dzi³ sobie w hodowli tych piêknych ptaków, ca³kowicie bezbronnych wobec uzbrojonego w strzelbê barbarzyñcy uwa¿aj¹cego siebie za wzorowego katolika. Nie on jeden za owych w³adców Ziemi siê uwa¿a, wszak przynajmniej w Polsce panowie w czarnych sukienkach licznie zasilaj¹ szeregi myœliwych, którzy trzebi¹ lasy i pola ze wszystkiego, co siê rusza. WzorDwutygodnik­Polonii­kanadyjskiej­w­Kolumbii­Brytyjskiej

cow¹ postaci¹ jest w tym gronie niejaki S³awoj Leszek G³ódŸ, jeszcze arcybiskup gdañski, o którego katolickich przymiotach pisaliœmy w jednym z poprzednich wydañ naszej gazety. Grzech ekologiczny papie¿ Franciszek sformu³owa³ niedawno, ale nie pope³nimy b³êdu, jeœli napiszemy, ¿e jest on pochodn¹ grzechu spo³ecznego, który do nauki Koœcio³a wprowadzi³ nie kto inny jak tylko czczony w Polsce na tysi¹cach pomników papie¿ Jan Pawe³ II, czyli Karol Wojty³a. Na przestrzeni owych 40 minionych lat nie by³o s³ychaæ w Polsce choæby jednego biskupa, który by o tym grzechu mówi³. To tylko kolejny dowód na to, ¿e polski katolicyzm ma charakter obrzêdowy, czyli ¿e polscy wierni lubi¹ œwiêtowaæ, klêkaæ i przed pomnikiem polskiego papie¿a, ale te¿ na widok pierwszego lepszego plebana (ta forma ci¹gle jeszcze jest ¿ywa na wsi polskiej), natomiast maj¹ mgliste pojêcie o treœciach kryj¹cych siê w naukach Koœcio³a. Ta niewiedza jest równie¿ konsekwencj¹ mizernych umiejêtnoœci dydaktycznych ksiê¿y, którzy nie radz¹ sobie z przekazywaniem owych nauk. S¹ natomiast znakomici w tych kwestiach, w których ponad wiedz¹ i umiejêtnoœci¹ jej wyk³adania góruje zakaz. Fot. Archiwum


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Pani profesor Alessandra Smerilli na stwierdzenie dziennikarza, ¿e w polskim Koœciele s³owem nawet nie s³ychaæ o grzechu ekologicznym i spo³ecznym odpowiada, ¿e przypad³oœæ ta jest bol¹czk¹ nie tylko polskiego Koœcio³a: „Moja doktorantka pyta³a katechetów, dlaczego nie ucz¹ etyki spo³ecznej, gospodarczej ani ekologicznej. Dominowa³a odpowiedŸ, ¿e nie potrafi¹. Nie czuj¹ siê kompetentni. (…) wydaje siê to skomplikowane”. Jeœli coœ jest skomplikowane, to siê tego czegoœ unikai przechodzi do kwestii, które, przynajmniej w g³owach byle jak wykszta³conych katechetów i ksiê¿y, skomplikowane nie s¹ i jawi¹ siê jako oczywiste. Do tych „oczywistoœci” nale¿¹ wed³ug nich sprawy zwi¹zane z seksualnoœci¹ cz³owieka. A s¹ one „oczywiste”, poniewa¿ wyk³adnia koœcielnych nauk dotycz¹cych tych kwestii zasadza siê na dwóch s³owach: „nie wolno”. Nie wolno wiêc w stosunku seksualnym szukaæ radoœci i rozkoszy, nie wolno „marnowaæ nasienia”, a wiêc nie wolno stosowaæ ¿adnej formy antykoncepcji od stosunku przerywanego poczynaj¹c, poprzez prezerwatywy, po pigu³ki antykoncepcyjne. Niczego nie wolno poza stosunkiem, którego celem ma byæ sp³odzenie potomstwa. Jeœli siê pope³ni cokolwiek z tego, czego „nie wolno”, pope³nia siê grzech. Polacy od przedszkola (bo tam zaczynaj¹ siê ju¿ lekcje religii) terroryzowani s¹ grzechem. Gdy wiêc m³ody cz³owiek wchodzi w wiek seksualnoœci, nie posiada ¿adnej wiedzy dotycz¹cej absolutnie naturalnego i najsilniejszego instynktu cz³owieka. Nie wie nic. Poza tym, ¿e cokolwiek zrobi, aby roz³adowaæ seksualne napiêcie, jest grzechem. Stany lêkowe i depresyjne powodowane poczuciem winy s¹ u polskiej m³odzie¿y mo¿e nie na porz¹dku dziennym, ale czêste. Bo uleg³oœæ polskich katolików wobec terroru Koœcio³a w kwestiach dotycz¹cych seksualnoœci jest zadziwiaj¹ca. W ostatnich tygodniach pojawi³ siê w Internecie mem oddaj¹cy tê polsk¹ zaœniedzia³¹ katolickoœæ. Zaœniedzia³¹, bo wspó³czeœnie spotykan¹ ju¿ tylko w spo³eczeñstwach o najni¿szym wskaŸniku wykszta³cenia, rzec mo¿na - prymitywnych. Mem przedstawia ludzi oczekuj¹cych w kolejce do spowiedzi i wielce wymowny podpis pod zdjêciem: „XXI wiek… Doroœli ludzie czekaj¹ w kolejkach, ¿eby na kolanach powiedzieæ facetowi w sukience, ¿e byli niegrzeczni”. Terroryzowanie grzechem ma na celu zmusiæ do uleg³oœci, ale do takiej samej uleg³oœci prowadzi równie¿ niewiedza. W programie nauczania polskich szkó³ znajduje siê co prawda przedmiot o nazwie „wychowanie do ¿ycia w rodzinie”, ale jest on nieobowi¹zkowy. Prowadz¹ ten przedmiot w przewa¿aj¹cej wiêkszoœci nauczyciele zupe³nie do tego nieprzygotowani. Uczy go, kto popadnie. Biolog, historyk, wuefista, tak¿e ksi¹dz katecheta. Z ich g³ów polska m³odzie otrzymuje zupe³nie wypaczon¹ wiedzê na temat seksualnoœci i wszystkiego, co siê z nim wi¹¿e. Doros³a ju¿ kobieta z Bielska-Bia³ej wspomina swoje lekcje z „Wychowania do ¿ycia w rodzinie”: „Us³ysza³am, ¿e od tabletek antykoncepcyjnych rosn¹ w¹sy i rodz¹ siê zdeformowane dzieci, wiêc lepiej wypiæ szklankê wody. Prezerwatywy maj¹ mikropory, wiêc przed niczym nie zabezpieczaj¹. KateFot. Archiwum (1)

Jacek Żakowski

19

Alessandra Smerilli

chetka opowiada³a te¿, jak nieuwa¿na dziewczyna z Japonii zasz³a w ci¹¿ê z desk¹ klozetow¹, na której jakiœ onanista zostawi³ nasienie. Wiêc mo¿na zajœæ w ci¹¿ê, bêd¹c dziewic¹”. Uczennica (16 lat) z Czechowic: „Gdy zagadnê³am nauczycielkê o ksi¹¿kê „#sexedpl” Anji Rubik, zaczê³a na mnie krzyczeæ, ¿e jestem w szkole katolickiej, a nie zachowujê siê, jak katoliczka. I ¿ebym za kilka lat siê nie zdziwi³a, ¿e nie znajdê sobie mê¿a”. Uczennica z Kêpna: „W przedszkolu us³ysza³am, ¿e s³owo „seks” jest tak samo brzydkie jak s³owo na „k”, a w szkole na Wd¯ nauczycielka mówi³a, ¿e jeœli chcemy mieæ rodzeñstwo, musimy codziennie odmawiaæ ró¿aniec” Kobieta (28 lat) z Zambrowa: „W liceum mieliœmy kurs przedma³¿eñski, który prowadzi³ ksi¹dz. Na jednej z lekcji pokazywa³ nam dokument o eugenice, a potem porównywa³ do nazistów osoby, które korzystaj¹ z antykoncepcji, in vitro lub zrobi³y aborcjê. Kobiety stosuj¹ce antykoncepcjê porównywa³ do œmietnika”. M³oda kobieta ze S³upska: „Nauczycielka na Wd¯ poinformowa³a nas, ¿e masturbuj¹ siê tylko chorzy psychicznie lub wiêŸniowie. Ja ju¿ w tym wieku siê masturbowa³am, wiêc przez wiele lat myœla³am, ¿e jestem chora psychicznie”. Zuzanna z Warszawy: „Do naszego postêpowego liceum przyjecha³ raz „edukator”. Opowiada³, ¿e masturbacja to na³óg, który nas unieszczêœliwi, spowoduje choroby i oddali od Chrystusa. Na zajêcia przyprowadzi³ parê narzeczeñsk¹, która opowiada³a, ¿e kiedy czuj¹ chêci, pij¹ zimn¹ wodê i id¹ na rolki, wiêc mamy podobnie ujarzmiaæ „naszego wewnêtrznego tygrysa”. Szko³a po tym wszystkim zorganizowa³a nam zajêcia z edukacji seksualnej, które przeprowadzi³o dwóch œwietnych, rzetelnych i godnych zaufania nauczycieli. Wiem jednak, ¿e ten „edukator” jeŸdzi³ te¿ do wielu innych szkó³”.

Na „odtrutkê” jakiegoœ seksualnego oszo³oma staæ by³o dyrekcjê postêpowego liceum warszawskiego. Ale to wyj¹tek. Tego typu „edukatorzy” wêdruj¹ bowiem po polskich szko³ach wprowadzaj¹c zamêt w g³owach m³odych ludzi, którym nie ma kto wyt³umaczyæ, ¿e to, co siê im mówi na lekcjach „wychowania do ¿ycia w rodzinie”, to brednie bêd¹ce wytworem tkwi¹cych w kompleksach fanatyków. Nie ma kto im tego wyt³umaczyæ, poniewa¿ polscy rodzice uciekaj¹ od rozmów ze swoimi dzieæmi w kwestiach dotycz¹cych seksualnoœci. Trafnie ilustruje tê postawê rodziców relacja m³odej mieszkanki Poznania: „ Jako nastolatka nigdy nie s³ysza³am o cytologii. Gdy zapyta³am mamê, czy pójdzie ze mn¹ do ginekologa, us³ysza³am: „Po co”? Co ci jest?”. Nie mia³am odwagi powiedzieæ, ¿e chcê dostaæ tabletki antykoncepcyjne. Posz³am bez jej wiedzy. Okaza³o siê, ¿e mam bardzo obszerne torbiele na jajnikach. Musia³am powiedzieæ mamie, bo nie mia³am pieniêdzy na leki. By³a w szoku. Przeprosi³a mnie. Dziêki temu sama siê przebada³a i zaczê³a chodziæ regularnie do ginekologa. Szybko zdiagnozowano u niej miêœniaki. T³umaczy³a, ¿e jej te¿ nikt nigdy nie nauczy³”. Poznañ jest jednym z najwiêkszych polskich miast, z du¿ym odsetkiem ludzi wykszta³conych. Jeœli wœród jego mieszkañców (mieszkanek) wystêpuj¹, a wcale nie s¹ sporadyczne, przypadki jak ten wy¿ej opisany, to ³atwo mo¿na sobie wyobraziæ jakie edukacyjne œredniowiecze dotycz¹ce seksualnoœci panuje na polskich wsiach, gdzie terror „grzechem” jest na porz¹dku dziennym. Jak w tej sytuacji mówiæ o powszechnym zrozumieniu polskiego spo³eczeñstwa dla czegoœ tak abstrakcyjnego jak „grzech spo³eczny” czy „grzech ekologiczny”, skoro edukacja dotycz¹ca sfery seksualnoœci, dominuj¹cej w naturze cz³owieka, jest w Polsce ¿adna. I taka bêdzie jeszcze przez d³ugie lata, wszak polski Koœció³ tkwi w doktrynie rodem ze œredniowiecza i nie ma zamiaru siê zmieniaæ. PS. Wypowiedzi by³ych uczniów polskich szkó³ na temat lekcji z przedmiotu o nazwie „wychowanie do ¿ycia w rodzinie”, pochodz¹ z Gazety Wyborczej (14-15 grudnia 2019).

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


20 GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Najtañsze i najdro¿sze pañstwa Unii czyli

Polska serem i jajami nêc¹ca Ernest Sawczyñski Przeciêtny Polak wyje¿d¿aj¹cy na zwiedzanie pañstw Zachodu od pierwszego dnia z niepokojem obserwuje, jak pieni¹dze szerokim strumieniem wyp³ywaj¹ mu z kieszeni. - Przecie¿ jestem w Unii! - dziwi siê taki Polak. I owszem, jest w Unii, ale nie bierze pod uwagê ró¿norodnoœci krajów wchodz¹cych w sk³ad Wspólnoty i ró¿nicy cen miêdzy nimi. Polska do³¹czy³a do krajów Unii raptem kilkanaœcie lat temu, bo 1 maja 2004 r. Z poziomem ¿ycia krajów, którym dopiero co uda³o siê porzuciæ komunistyczn¹ szczêœliwoœæ z jej zacofan¹, nieprzystaj¹c¹ do nowoczesnoœci krajów Zachodu gospodark¹, prymitywn¹ infrastruktur¹ i takim samym w wiêkszoœci spo³eczeñstwem. Na zasobnoœæ kieszeni przeciêtnego Polaka najistotniejszy wp³yw mia³ poziom gospodarki, a ten bardziej ni¿ znacz¹co odbiega³ od tego, który by³ w krajach ”starej” Europy. Pensje w Polsce by³y i s¹ nadal zdecydowanie ni¿sze ni¿ w krajach po drugiej stronie Odry, co w konfrontacji z bogatymi krajami Unii przek³ada siê tak¿e na niskie ceny. Musz¹ byæ one niskie, bo przy niskiej sile nabywczej Polaków nie mog¹ byæ inne. W tej sytuacji Polak jest w stanie wy¿yæ za swoj¹ pensjê, ale tylko u siebie, miêdzy Bugiem a Odr¹. Po opuszczeniu kraju w kierunku zachodnim staje siê tam ze swoj¹ pensj¹ nêdzarzem, niezdolnym do prze¿ycia nawet po³owy miesi¹ca. Z gwa³townie wzrastaj¹cym zaskoczeniem stwierdza, ¿e pracuj¹c i zarabiaj¹c w Polsce, nie staæ go na tamtejsze ceny. Ca³y czas mamy na wzglêdzie statystycznego Polaka, poniewa¿ s¹ te¿ Polacy zarabiaj¹cy w kraju wystarczaj¹co du¿o, by ¿yæ na poziomie przeciêtnego Niemca czy Austriaka, a nawet na poziomie wy¿szym. Ale ci Polacy stanowi¹ zdecydowan¹ mniejszoœæ.

Szok, ale radosny, prze¿ywaj¹ natomiast ci mieszkañcy europejskich krajów Zachodu, którzy zdecyduj¹ siê przyjechaæ do Polski. Spêdzaj¹ tu czas mi³o i przyjemnie, bo ceny detaliczne wiêkszoœci produktów, przede wszystkim ¿ywnoœci, s¹ kilkakrotnie nawet ni¿sze ni¿ u nich w domu. Polska jest bowiem jednym z najtañszych pañstw UE. Unijny urz¹d statystyczny Eurostat od dawna prowadzi badania dotycz¹ce zamo¿noœci poszczególnych krajów Wspólnoty, wysokoœci zarobków oraz pañstw najdro¿szych i najtañszych. Z badañ tych jednoznacznie wynika, ¿e Polska jest jednym z

najtañszych krajów Unii Europejskiej. Ceny otó¿ ¿ywnoœci oraz napojów bezalkoholowych w Polsce by³y na poziomie 69 proc. œredniej unijnej. Ale najtañszym pod tym wzglêdem krajem by³a Rumunia, natomiast najdro¿szym Dania. W roku 2018 ró¿nica w poziomie cen ¿ywnoœci i napojów bezalkoholowych miêdzy najtañszym i najdro¿szym krajem Unii by³a dwukrotna. W Danii ceny w tych dwóch asortymentach wynios³y a¿ 130 proc. unijnej œredniej, natomiast w Rumunii zaledwie 66 proc. œredniej. Po Danii najdro¿szy by³y Luksemburg i Austria (po 125 proc. œredniej), nastêpnie Irlandia i Finlandia (po 120 proc.) i Szwecja (117 proc. œredniej). Na przeciwleg³ym biegunie znajdowa³a siê wspomniana ju¿ Rumunia (66 proc. poni¿ej œredniej), nastêpnie Polska (69 proc.). Wy¿sze ceny ni¿ w Polsce s¹ natomiast w Bu³garii (76 proc. œredniej unijnej), Litwie (82 proc.), Czechach (84 proc.), zaœ najbli¿szej unijnej œredniej, acz nie a¿ tak bardzo, s¹ Wêgry, gdzie ceny ¿ywnoœci oraz napojów bezalkoholowych odbiegaj¹ od niej tylko o 15 proc. Ale nie tylko ceny ¿ywnoœci i napojów bezalkoholowych stanowi¹ o dro¿yŸnie b¹dŸ tanioœci krajów Wspólnoty. W odniesieniu do cen chleba i zbó¿ ró¿nica miêdzy najtañszym a najdro¿szym krajem by³a niemal trzykrotna. Tak¿e pod tym wzglêdem najtañsza by³a Rumunia (54 proc. œredniej unijnej), a najdro¿sza Dania (152 proc. œredniej). Polska w asortymencie tych produktów trzyma³a siê na niemal takim samym poziomie cenowym jak w przypadku ¿ywnoœci (68 proc. œredniej). Polska i Rumunia jawi¹ siê w tej statystyce jako kraje o najni¿szych cenach artyku³ów spo¿ywczych, poniewa¿ tak¿e ceny wyrobów miêsnych i w Polsce, i w Rumunii s¹ niemal dwuipó³krotnie ni¿sze ni¿ w najdro¿szej Austrii. W Polsce i u dalszych s¹siadów z po³udnia kszta³tuj¹ siê bowiem na poziomie 63 proc. œredniej unijnej, zaœ w Austrii wynosz¹ a¿ 146 proc. œredniej. Ze sprawozdañ przedstawionych przez Eurostat kraj nad Wis³¹ jawi siê jako nabia³owe eldorado, bo jego ceny s¹ w Polsce najni¿sze w ca³ej unijnej Europie. Ceny mleka, serów oraz jajek pozycjonowa³y siê na poziomie 71 proc. unijnej œredniej, czyli by³y niemal dwukrotnie tañsze ni¿ w najdro¿szym pod tym wzglêdem kraju Unii, którym tym razem by³ Cypr (136 proc. powy¿ej œredniej). Jeœli chodzi o u¿ywki, i to te najbardziej szkodliwe, czyli alkohol i papierosy, ich zwolennicy powinni rezerwowaæ bilety do Bu³garii, a zaraz potem do Rumunii. W obu tych krajach alkohol jest bowiem w cenie 74 proc. poni¿ej œredniej unijnej, zaœ papierosy s¹ w Bu³garii jeszcze tañsze, bowiem ich ceny kszta³tuj¹ siê na poziomie 49 proc. œredniej. Za alkoholem do obu wymienionych krajów powinni hurmem pod¹¿aæ Finowie, u których w kraju trzeba wydaæ na alkohol a¿ 182 proc. unijnej œredniej, a tak¿e Irlandczycy (177 proc.) i Szwedzi (152 proc.).

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

Bu³garia natomiast jest szczególnie tania dla palaczy z Wielkiej Brytanii. Papierosy w kraju posadowionym miêdzy Rumuni¹ a Grecj¹ i Turcj¹ maj¹ ceny w wysokoœci 49 proc. œredniej unijnej, natomiast na Wsypach Brytyjskich s¹ najdro¿sze w ca³ej Unii, poniewa¿ ich ceny osi¹gaj¹ tam poziom 201 proc. œredniej. W Polsce ceny papierosów te¿ s¹ dla Brytyjczyków tanie, stanowi³y w 2018 r. jedynie 60 proc. œredniej, zaœ alkohol kosztuje nieco wiêcej ni¿ w Bu³garii i Rumuni, ale te¿ w wysokoœci nie rujnuj¹cej kieszeni przybyszów z Zachodu, bo jego ceny siêgaj¹ 86 proc. œredniej. Fakt, ¿e Polaka œcinaj¹ z nóg ceny w wiêkszoœci zachodnich krajów Unii, a ich mieszkañcy w konfrontacji z tymi cenami stoj¹ na nogach pewnie, wyjaœniaj¹ zarobki jednych i drugich oraz ró¿nice miêdzy nimi. Dane cytowanego ju¿ wy¿ej Eurostatu wskazuj¹, ¿e œrednia miesiêczna pensja w krajach Unii Europejskiej wynosi 2904 euro, co w przeliczeniu na z³otówki (przy kursie 4,37 z³ za 1 euro) daje kwotê 12 670 z³. Gdyby Polacy zarabiali tê œredni¹, to pewnie ka¿dej niedzieli dawaliby na mszê, by nic siê w tej kwestii nie zmieni³o. Ale wed³ug Eurostatu przeciêtna pensja w Polsce wynosi³a w 2018 r. 982 euro, czyli 4287 z³. To, powtórzmy, wed³ug Eurostatu. Powtórzenie jest wskazane, poniewa¿ owa œrednia tak¿e jest dla wielu Polaków nieosi¹galna. Podawana przez G³ówny Urz¹d Statystyczny œrednia zarobków Polaków wprowadza w b³¹d, gdy¿ jest obliczana na podstawie zarobków w przedsiêbiorstwach i to tylko tych, które zatrudniaj¹ wiêcej ni¿ 9 pracowników. Ca³a reszta, a s¹ t¹ reszt¹ miliony Polaków i ich zarobki na poziomie niespe³na 2 tys. z³, nie s¹ w tej statystyce ujmowane. Pozostaj¹c jednak przy œredniej podawanej prze Eurostat popatrzymy jak sytuacja polskich zarobków kszta³tuje siê na tle innych krajów. O ile wiêc œrednia w ca³ej Unii stanowi wymienione wy¿ej 2904 euro, to w krajach strefy euro, czyli tych, w których œrodkiem p³atniczym nie jest lokalna waluta, lecz w³aœnie euro, owa œrednia jest ju¿ wy¿sza o 190 euro. Krajem, w którym zarobki stoj¹ najwy¿ej ponad œredni¹, jest Luksemburg. Tam owa œrednia to 4654 euro, czyli 20 336 z³. Dla przeciêtnych Polaków kwota marzenie. Na drugim biegunie, w którym zarobki s¹ najni¿sze, znajduj¹ siê kraje postkomunistyczne. Najni¿sze zarobki maj¹ wed³ug Eurostatu Bu³garzy (460 euro), wiêcej od nich Rumuni (570 euro), nastêpnie Litwini (718 euro) oraz £otysze (799 euro). Polacy zarabiaj¹ wiêc ponad dwa razy wiêcej ni¿ Bu³garzy, ale niemal cztery razy mniej ni¿ pracownicy w Luksemburgu i w zestawieniu Eurostatu lokuj¹ siê na miejscu 8. od koñca w zestawieniu œrednich zarobków w Unii. Przeciêtny polski pracownik stoj¹cy przy przeciêtnym pracowniku z Luksemburga ma co miesi¹c ok. 16 tys. z³ mniej w kieszeni. O tym trzeba pamiêtaæ podró¿uj¹c na zachód Europy. Trzeba te¿ mieæ œwiadomoœæ, ¿e poziom zarobków w ka¿dym kraju uzale¿niony jest od stanu gospodarki i wartoœci jej produktów. Polska ci¹gle jeszcze jest krajem, w którym gospodarka szybko siê rozwija, ale nikt nie stoi w miejscu. Polska musi siê rozwijaæ znacznie szybciej od krajów „starej Europy” aby nadrobiæ dziel¹cy j¹ od nich dystans. Prognozy nie daj¹ szans, ¿e Polska uczyni jakiœ gwa³towny skok, dziêki któremu skróci ten dystans. Wed³ug Eurostatu poziom polskich wynagrodzeñ zrówna siê z poziomem œredniej unijnej za... 59 lat. Rodacy w kraju mog¹ siê pocieszaæ, ¿e w 2023 r. dorównaj¹ pod tym wzglêdem Portugalii. I to te¿ jest coœ, z czego mo¿na siê cieszyæ. n Fot. Archiwum (1)


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

21

Rz¹dzi³ i dzieli³ na œwiatowym rynku samolotów, a teraz

Boeing siê podda³ Marek Czerski 17 grudnia amerykañski koncern lotniczy Boeing poda³, ¿e wstrzymuje produkcjê samolotów 737 MAX, a tydzieñ póŸniej, w poniedzia³ek 23 grudnia, podanie siê do dymisji og³osi³ szef koncernu, Dennis Muilenburg, kieruj¹cy nim od 2015 roku. Te dwie decyzje s¹ pok³osiem dwóch tragicznych katastrof, które nast¹pi³y w odstêpie niespe³na piêciu miesiêcy z udzia³em samolotów 737 MAX Boeinga. Do pierwszej dosz³o 29 paŸdziernika 2018 r., kiedy to 13 minut po stracie z lotniska w stolicy Indonezji D¿akarcie, 737 MAX spad³ do Morza Jawajskiego poci¹gaj¹c za sob¹ œmieræ 181 pasa¿erów i 8 cz³onków za³ogi. Maszyna by³a nowa, dostarczona zosta³a przewoŸnikowi (Lion Air) niespe³na trzy miesi¹ce wczeœniej, w sierpniu. Druga katastrofa mia³a miejsce 10 marca 2019 r. Szeœæ minut po stracie z lotniska w stolicy Etiopii Addis Abebie spad³ na ziemiê kolejny Boeing 737 MAX. Zginê³o 157 pasa¿erów i cz³onków za³ogi. Dwa dni póŸniej EASA (Agencja Bezpieczeñstwa Lotniczego Unii Europejskiej) podjê³a decyzjê o zawieszeniu lotów tego typu samolotami na terenie Europy, w odstêpie kilkunastu godzin zrobi³y to równie¿ inne kraje, a dwa dni póŸniej informacjê o uziemieniu wszystkich 737 MAX podj¹³ te¿ Boeing. Wy³¹czone z ruchu samoloty zajê³y wszystkie mo¿liwe miejsca postojowe w zak³adach produkcyjnych w Seattle, w³¹cznie z parkingami samochodowymi dla pracowników. Mimo uziemienia samolotów koncern nie wstrzyma³ ich produkcji i ka¿dego miesi¹ca fabrykê opuszcza³o 40 tych maszyn. Dopiero decyzja z 17 grudnia zawiesza ich produkcjê ale od 20 stycznia i nie wiadomo na jak d³ugo. Boeing jest jedn¹ z flagowych firm amerykañskich. Do 28 grudnia 1970 r., kiedy to Europejczycy powo³ali do ¿ycia konsorcjum Airbus Industry, to w³aœnie Boeing rz¹dzi³ i dzieli³ na œwiatowym rynku samolotów komunikacyjnych. Na rodzimym gruncie mia³ co prawda konkurentów (Lockheed, McDonnell Douglas), ale potê¿ny koncern lotniczy z Seattle przewy¿sza³ ich zarówno skal¹ produkcji, jak te¿ nowoczesnoœci¹ swoich samolotów. Gdy na rynku pojawi³ siê Airbus, rozpocz¹³ siê wyœcig, kto bêdzie produkowa³ nowoczeœniejsze samoloty, tañsze w eksploatacji, zapewniaj¹ce wiêkszy komfort podró¿nym. I wszystko wskazuje na to, ¿e w³aœnie ten wyœcig doprowadzi³ do obecnych k³opotów Boeinga. W 2010 roku Airbus zaoferowa³ linom lotniczym maszyny w segmencie, w którym dotychczas dominowa³ Boeing ze swoimi samolotami 737. Koncern z Tuluzy zaproponowa³ przewoŸnikom A 319 neo, A 320 neo i A 321 neo. Samoloty nowoczesne, tañsze w eksploatacji, przewo¿¹ce wiêcej pasa¿erów. Rok póŸniej Boeing wprowadzi³ do oferty 737 MAX w wersjach 7, 8 i 9. Na pocz¹tku 2014 r. Airbus wprowadzi³ do oferty A320 neo ze 186 miejscami dla pasa¿erów, na co Boeing odpowiedzia³ szybko maszyn¹ 737 MAX w wersji 8 z kabin¹ mieszcz¹c¹ 200 pasa¿erów. Ale Airbus ju¿ w po³owie tego¿ roku przeprowadzi³ pierwszy lot A320 neo, natomiast na pierwszy lot 737 MAX 8 Boeing trzeba by³o czekaæ do pocz¹tku 2016 r. Gdy Boeing przeprowadza³ pierwszy „maxa” Airbus wprowadzi³ ju¿ do Fot. Archiwum

eksploatacji A320 neo. Koncern z Seattle by³ wiêc wyraŸnie w tyle za Airbusem, czego dowodem fakt, ¿e 737 Max 8 wprowadzi³ do eksploatacji dopiero rok po tym (poczatek 2017 r.), jak zrobi³ to Airbus ze swoim A320 neo. Boeing pracowa³ nad wprowadzeniem na podniebne trasy 737 MAX w wersji 8 w du¿ym poœpiechu. Amerykanie wiedzieli, ¿e s¹ w tyle i aby nie traciæ czasu wymusili na Departamencie Transportu, by wiêkszoœæ testów zwi¹zanych z dopuszczeniem maszyny do eksploatacji mogli wykonywaæ sami w swojej fabryce, pomijaj¹c Federaln¹ Agencjê Lotnictwa (FAA), której obowi¹zkiem by³o to dotychczas. Dosz³o wiêc do sytuacji niebywa³ej dotychczas w przemyœle samolotów pasa¿erskich, ¿e producent kontrolowa³ sam siebie. Nie od rzeczy jest fakt, ¿e na z³amanie ¿elaznej dotychczas procedury naciska³ sam Donald Trump. Efektem tej samowoli okaza³y siê dwie katastrofy, œmieræ 346 osób, utrata zaufania przewoŸników lotniczych do produktów amerykañskiego koncernu. Nade wszystko nie nadrobiono dystansu do uciekaj¹cego ze swoimi A320 neo Airbusa i zamiast zysków Boeing musi ponieœæ straty id¹ce w miliardy dolarów na odszkodowania dla przewoŸników, którzy nie otrzymali maszyn zgodnie z zawartymi umowami i musieli wynajmowaæ samoloty, by nie utraciæ po³¹czeñ i pasa¿erów. Koncerny lotniczego co jakiœ czas wprowadzaj¹ do swojego portfela nowe generacje samolotów i w³aœnie 737 MAX Boeinga do nie siê zalicza. Samolot w tej wersji ró¿ni siê zdecydowanie od swoich poprzedników niemal pod ka¿dym wzglêdem. Zarówno jeœli chodzi o konstrukcjê kad³uba, skrzyde³, awionikê, czy silniki. W samolotach wersji MAX Boeing zastosowa³ te¿ system MCAS (Maneuvering Characteristics Augmentation System) maj¹cy zapobiegaæ przeci¹gniêciu samolotu, czyli utracie przez niego si³y noœnej. Jej utrata powoduje, ¿e samolot spada na ziemiê niczym kamieñ. System ten mo¿na wy³¹czyæ tylko odpowiednim przyciskiem lub u¿ywaj¹c trymera na kolumnie sterowniczej. W dotychczas produkowanych samolotach automatyczne sterowanie wy³¹cza³o siê samoistnie, gdy tylko pilot przechodzi³ na rêczne sterowanie. W 737 wersji MAX tak to ,niestety, nie dzia³a³o i jak siê okaza³o, nie wszyscy piloci o tym wiedzieli. Gdy wiêc piloci samolotów w Indonezji i Etiopii widzieli , ¿e samolot zachowuje siê dziwnie, przechodzili na rêczne sterowanie w przekonaniu, ¿e w ten sposób wy³¹czaj¹ MCAS i bior¹ sprawy w swoje rêce. Ale tkwili w bêdzie, poniewa¿ samolotem nadal sterowa³ komputer. W pierwszych dniach po drugiej katastrofie do obrony Boeinga w³¹czy³ siê „pomarañczowy prezydent” USA, Donald Trump. Ten wybitny „znawca” lotnictwa powiedzia³, co posz³o

w œwiat, ¿e takimi samolotami trzeba umieæ lataæ. Jego s³owa natychmiast podchwyci³ prezes Boeinga, wspomniany Dennis Muilenburg, ale badaj¹cy przyczynê wypadku specjaliœci zarówno w przypadku pierwszej jak te¿ drugiej katastrofy stwierdzili, ¿e piloci nie ponosz¹ ¿adnej winy za tragediê. Ca³¹ winê za obie katastrofy ponosi b³êdnie dzia³aj¹cy system MCAS. I jak siê okaza³o, jest to zbyt powa¿na wada, skoro kilkaset Boeingów 737 MAX od niemal 10 miesiêcy stoi bezczynnie na p³ytach postojowych i parkingach samochodowych. Podczas minionych 10 miesiêcy media ujawni³y, ¿e zarz¹d Boeinga z³ama³ wiele procedur zwi¹zanych zarówno z dopuszczeniem 737 MAX do eksploatacji, zlekcewa¿y³ te¿ opinie pilotów doœwiadczalnych, którzy po lotach testowych wskazywali na nieprawid³owoœci w dzia³aniu systemu MCAS („dzia³a jak chce”). Treœci listów kierowanych m.in. do FAA przez cz³onków zarz¹du amerykañskiego koncernu nie chc¹ na razie ujawniæ amerykañskie w³adze, wiadomo tylko, ¿e s¹ one dla Boeinga kompromituj¹ce. Na razie nie wiadomo, kiedy 737 MAX zostan¹ ponownie dopuszczone do lotów. W³adze koncernu mia³y nadziejê, ¿e FAA zezwoli na to do koñca 2019 roku, a gdy wiadome siê sta³o, ¿e jest to nierealne, podjê³y decyzjê o wstrzymaniu produkcji. Boeingowi na pewno nie uda siê szybko odbudowaæ reputacji, tym bardziej, ¿e po opisanych wy¿ej katastrofach otrzyma³ jeszcze trzy os³abiaj¹ce ciosy. Zawieszane s¹ pojedyncze egzemplarze sk¹d in¹d œwietnych pod wieloma wzglêdami maszyn 787 Dreamliner ze wzglêdu na usterki montowanych w nich silników Rolls Roys. W sierpniu minionego dopiero co roku mia³ siê odbyæ pierwszy za³ogowy lot Starlinera – za³ogowego statku kosmicznego zaprojektowanego i budowanego przez Boeinga we wspó³pracy z Bigelow Aerospace. Nie dosz³o do niego. Nie wiadomo te¿, kiedy to nast¹pi. G³ównym zadaniem Starlinera ma byæ transportowanie kosmonautów do Miêdzynarodowej Stacji Kosmicznej. Schodz¹c zaœ z kosmosu ponownie na Ziemiê, czyli do lotnictwa komunikacyjnego, nie mo¿na przeoczyæ, ¿e nastêpny mocny cios zada³ Boeingowi australijski przewoŸnik Qantas. Kilka tygodni przed koñcem 2019 roku linia ta poinformowa³a, ¿e jeœli dojdzie do uruchomienia sta³ego po³¹czenia non stop pomiêdzy Sydney a Londynem, to obs³ugiwaæ je bêdzie maszyna Airbusa. - Po szczegó³owej ocenie Boeinga 777X i Airbusa A350, Qantas wybra³ A350-1000 jako preferowany samolot w przypadku kontynuowania projektu Sunrise - poinformowali Australijczycy. Zadeklarowali równie¿, ¿e bêd¹ œciœle wspó³pracowaæ z Airbusem w sprawie umowy na dostawê 12 tych samolotów, ale zastrzegli, ¿e jeszcze nie z³o¿yli ¿adnych zamówieñ. n

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


22 GŁOS POLONII

Pożar Amazonii

www.glospolonii.net

Czy œwiat siê opamiêta i zacznie siê przeciwstawiaæ temu kataklizmowi?

Waldemar Wójtowicz Na terytorium obejmuj¹cym niemal 7 milionów kilometrów kwadratowych trwa bezlitosna walka ludzi biznesu z tymi, którzy staraj¹ siê im prowadzenie biznesu uniemo¿liwiæ. Si³y s¹ nierówne. Biznes ma zdecydowana przewagê. Tylko w okresie 4 lat, miêdzy rokiem 2013 a 2015, za spraw¹ ludzi biznesu zginê³y tam 284 osoby, w wielu przypadkach bez œladu. Biznes to hodowcy byd³a, rolnicy (tak naprawdê to wielcy posiadacze ziemscy), drwale, tak¿e ogromne korporacje i fundusze inwestycyjne, które wiedz¹, ¿e na tych terenach s¹ nieodkryte jeszcze ogromne zasoby ropy i gazu, tak¿e innych cennych surowców. Ci, którzy przeciwstawiaj¹ siê ich przedsiêwziêciom, to aktywiœci dzia³aj¹cy na rzecz ochrony œrodowiska. Pierwsi maj¹ pieni¹dze (ogromne), za które mog¹ wynaj¹æ zawodowych morderców, kupiæ przychylnoœæ stra¿ników, policjantów, prokuratorów i sêdziów, drudzy nie maj¹ nic. Poza przekonaniem, ¿e to, co robi na tych terytoriach biznes, to podcinanie ga³êzi, na której siedzi ludzkoœæ. Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

Fot. Archiwum


GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Ta bezlitosna walka toczy siê w Amazonii. Puszcza amazoñska zajmuje 6,7 km kw terytorium. Siedemdziesi¹t jej procent znajduje siê w granicach Brazylii, pozosta³e 30 proc. w Kolumbii, Ekwadorze, Boliwii, Peru, Wenezueli, Gujanie, Gujanie Francuskiej i Surinamie. W¹t³e si³y ekologów, którzy walcz¹ ze sprzymierzonymi si³ami biznesu, walcz¹ w imieniu spo³ecznoœci ca³ego œwiata, mimo ¿e spory procent tej spo³ecznoœci nie wie, ¿e taka walka siê toczy, a spory odsetek spoœród tych, którzy coœ o tej walce wiedz¹, na dobr¹ sprawê nie wiedz¹, o co idzie spór. Przedmiot sporu jest otó¿ bardzo istotny, bardziej trafne jest stwierdzenie - ¿ywotny. Lasy d¿ungli amazoñskiej dostarczaj¹ otó¿ naszej planecie 20 procent zapotrzebowania na tlen i tak¿e 20 procent s³odkiej wody. Jest rzecz¹ zrozumia³¹, ¿e ograniczanie powierzchni amazoñskiej d¿ungli bêdzie zmniejszaæ emisjê do atmosfery tlenu, bez którego cz³owiek nie mo¿e ¿yæ. Ale ta œwiadomoœæ nie jest powszechna. Trudno powiedzieæ, by nie posiadali jej ci, którzy niszcz¹ amazoñsk¹ d¿unglê, ale w ich mentalnoœci ¿¹dza pieni¹dza przewa¿a nad rozs¹dkiem i koniecznoœci¹ zachowania naturalnej przyrody dla przysz³ych pokoleñ. Wychodz¹ zapewne z za³o¿enia, ¿e jeœli zniszcz¹ tylko kilkadziesi¹t lub kilkaset tysiêcy hektarów pierwotnego amazoñskiego lasu, to nic wielkiego siê nie stanie. Rzeczywiœcie w jednym takim przypadku nic by siê nie sta³o, ale jeœli w ten sam sposób rozumuje i postêpuje kilkadziesi¹t tysiêcy ludzi, to ich niszcz¹ce dzia³ania powoduj¹ straty ju¿ nie w skali mikro lecz w skali makro i maj¹ konsekwencje ponadregionalne, dla ca³ej planety Ziemia i jej mieszkañców.

W brazylijskiej puszczy amazoñskiej, w kolumbijskiej i boliwijskiej zreszt¹ tak¿e, spustoszenie siej¹ drwale, którzy tn¹ ogromne starodrzewy, aby pozyskaæ cenne, bo nigdzie indziej niespotykane drewno na meble, pod³ogi, boazerie, niszcz¹ d¿unglê koncerny. Tyko w samej d¿ungli amazoñskiej wyciêto w roku 2018 1,35 mln hektarów lasów. Amazoñsk¹ d¿unglê w niekontrolowany sposób eksploatuj¹ korporacje i fundusze inwestycyjne finansuj¹ce poszukiwania ropy i gazu, ale najwiêkszych zniszczeñ dokonuj¹ wielcy producenci rolni. Niszcz¹ d¿unglê, poniewa¿ potrzebne s¹ im nowe tereny pod uprawy. W ich przypadku najprostszym na to sposobem jest wypalanie. Amazoñska d¿ungla wiêc p³onie. Zdjêcia satelitarne ukazuj¹ jak ogromn¹ przestrzeñ ogarnia ta hekatomba. S³u¿by brazylijskie, monitoruj¹ce po¿ary lasów deszczowych puszczy amazoñskiej, odnotowa³y w niej w roku 2019 ponad 80 tys. po¿arów. Wiele z nich jest dzie³em natury, i tak siê dzieje w d¿ungli od zawsze, ale te szalej¹ca na jej obrze¿ach s¹ niew¹tpliwie dzie³em cz³owieka. Pazernoœæ brazylijskich posiadaczy ziemskich na noFot. Archiwum (6)

we tereny nadaj¹ce siê pod uprawê jest ogromna. Popyt zaœ nakrêca œwiatowe zapotrzebowanie na wo³owinê. Do hodowania byd³a potrzebne s¹ pastwiska, ale przede wszystkim pasza sojowa, która daje najszybszy przyrost wagi zwierzêcia. Brazylijscy farmerzy potrzebuj¹ nowych terenów rolnych przede wszystkim pod uprawy soi. Zarówno jako paszy dla hodowanego przez siebie byd³a, jak równie¿ na eksport. Brazylia od dawna by³a drugim (po USA) producentem soi i to w tym w³aœnie kraju nast¹pi³ w ostatniej dekadzie najwiêkszy przyrost jej produkcji. W 2008 roku Brazylia produkowa³a 60 mln t. ziarna sojowego (USA 80,5 mln t.), ale w roku 2017 ju¿ 101 mln t. (USA 118 mln t.).

Wraz ze zwiêkszaj¹c¹ siê produkcj¹ soi, szybowa³a w górê produkcja wo³owiny. Brazylia od kilku ju¿ lat jest najwiêkszym na œwiecie producentem tego miêsa. Sta³o siê tak z chwil¹ otwarcia dla brazylijskiej wo³owiny rynku Chin oraz Arabii Saudyjskiej. Ponadto w innych krajach Azji, przede wszystkim w Japonii, Hongkongu oraz Korei Po³udniowej wzrasta popyt na wo³owinê. Analitycy rynku miêsa szacuj¹, ¿e w roku bie¿¹cym (2020), globalna produkcja wo³owiny wzroœnie o 1 procent i wyniesie 61,9 mln ton. Najwiêkszy przyrost jej produkcji nast¹pi w³aœnie w Brazylii, która ma wyprodukowaæ 10,8 mln t tego miêsa (w 2013 r. by³o to 9,4 mln ton), z czego wyeksportuje 2,6 mln ton. Taki przyrost produkcji nie by³by mo¿liwy, gdyby farmerzy nie pozyskali nowych terenów do wypasu byd³a oraz uprawy soi. Aby je pozyskaæ, niszcz¹ wiêc amazoñsk¹ d¿unglê. Niszczeniu amazoñskiej d¿ungli, któr¹ nazywa siê „p³ucami œwiata”, od lat sprzeciwiaj¹ siê przyrodnicy i ekolodzy. Ci, którzy dzia³aj¹ na miejscu, wiedz¹, ¿e nara¿aj¹ siê na œmiertelne niebezpieczeñstwo. Niszczyciele amazoñskiej d¿ungli s¹ bezlitoœni i nie maj¹ najmniejszych nawet skrupu³ów, by fizycznie likwidowaæ ludzi zagra¿aj¹cych ich dzia³alnoœci. W latach 2015 - 2018 zabito w Brazylii 165 osób prowadz¹cych dzia³alnoœæ na rzecz ochrony œrodowiska, zaœ na amazoñskich terenach Kolumbii 119 ekologów. Zabójstwa rdzennych mieszkañców i ekologów broni¹cych puszczy s¹ nieomal codziennoœci¹. W ostatnich dniach strza³em w g³owê zabity zosta³ Paulo Paulino Guajajara. Mia³ pseudonim „Wilk”, by³ indiañskim dzia³aczem ochrony przyrody, cz³onkiem grupy Stra¿ników Lasu. W krêgu ludzi z jego otoczenia nikt nie ma w¹tpliwoœci, ¿e zgin¹³ z r¹k albo na zlecenie gangów zajmuj¹cych siê wycink¹ lasów. W kraju, w którym jest przyzwolenie rz¹dz¹cych na wypalanie i eksploatacjê amazoñskiej d¿ungli, œmieræ dzia³aczy ekologicznych pozostaje bezkarna. Tym bardziej, ¿e w ca³ym tym ogromnym kraju zaledwie 5 do 8 procent zabójstw koñczy siê skazaniem sprawców. W Brazylii klimat dla ochrony Amazonii przed niekontrolowa-

23

n¹ eksploatacj¹ pogorszy³ siê po dojœciu o w³adzy prawicowego prezydenta Jaira Bolsonaro. To taka brazylijska odmiana ”pomarañczowego prezydenta” z pó³kuli pó³nocnej, który te¿ na wszystkim siê zna i wszystko wie lepiej. Zdaniem Andrew E. Millera, szefa organizacji Amazon Watch, wybór Bolsonaro na prezydenta „bardzo pogorszy³ sytuacjê w Amazonii. Rozpocz¹³ on urzêdowanie od ostrych wypowiedzi skierowanych przeciw rdzennej ludnoœci Amazonii w imiê rzekomego rozwoju tych obszarów”. Trudno bêdzie przekierowaæ dzia³ania Bolsonaro na korzystne wobec Amazonii, skoro jego kampaniê wyborcz¹ w znacz¹cy sposób finansowali wielcy hodowcy rogacizny i latyfundyœci. Andrew E. Miller twierdzi ponadto, ¿e "Amazonia jest unicestwiana, by zaspokoiæ apetyt na miêso. Winne tych zniszczeñ s¹ Europa, Stany Zjednoczone i azjatyckie kraje, które równie¿ siêgaj¹ po zasoby Amazonii. Nie tylko obecny prezydent Brazylii Jair Bolsonaro i jego postawa wobec gigantycznego po¿aru amazoñskich lasów dziewiczych ponosz¹ winê za niszczenie p³uc naszej planety. W pewnym sensie winni s¹ wszyscy, poniewa¿ Amazonia jest unicestwiana w celu nakarmienia nas wszystkich, zaspokojenia naszego apetytu, miêdzy innymi apetytu na miêso”. Zdaniem szefa Amazon Watch z niszczenia Amazonii korzyœci osi¹gaj¹ „si³y globalne na wielu poziomach”, bo poza rolnikami i hodowcami byd³a tak¿e lokalne oraz zagraniczne korporacje, banki, fundusze inwestycyjne, a tak¿e „strony uk³adu o wolnym handlu”. Czy œwiat siê opamiêta i zacznie siê przeciwstawiaæ temu kataklizmowi? S¹ pierwsze jaskó³ki, które na to wskazuj¹. Podczas ostatniego szczytu G7 (siedmiu najbogatszych pañstw œwiata) we francuskim Biarritz (sierpieñ 2019), Angela Merkel, kanclerz Niemiec, powiedzia³a: „Oczywiœcie, ¿e to jest terytorium Brazylii, ale mamy tu do czynienia z lasami deszczowymi, które s¹ wa¿ne dla ca³ego œwiata. P³uca Ziemi s¹ zagro¿one, musimy wiêc znaleŸæ wspólne rozwi¹zania”. Wspar³ j¹ prezydent Francji, Emmanuel Macron, a Donald Trump (o dziwo!) zaoferowa³ amerykañsk¹ pomoc.

Walka o powstrzymanie dewastacji Amazonii otrzyma³a te¿ moralne wsparcie ze strony papie¿a Franciszka. Podczas Synodu Biskupów dla Amazonii (paŸdziernik 2019) podjêto takie tematy jak ekologia integralna, obrona ludów tubylczych, obrz¹dek amazoñski. W nastêpnym miesi¹cu, listopadzie, papie¿ Franciszek ujawni³, ¿e do Katechizmu Koœcio³a katolickiego chce wprowadziæ „grzech ekologiczny”. Bo - Jeœli siê nie opamiêtamy uzasadni³ - to zgotujemy sobie piek³o na Ziemi. n

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


24 GŁOS POLONII

www.glospolonii.net

Nowe szczegó³y czyli...

Podwodny przemyt kokainy z Kolumbii Krzysztof Bardzik W poprzednim wydaniu naszej gazety pisaliœmy o przechwyceniu przez polskich celników rekordowego ³adunku kokainy, która przyp³ynê³a statkiem z Kolumbii. W kontenerze znajdowa³y siê niespe³na 2 tony tego narkotyku, którego wartoœæ oceniono wstêpnie na 2,2 miliarda z³otych. Kilka dni póŸniej polskie s³u¿by zatrzyma³y czterech Kolumbijczyków oraz Irañczyka i dwóch Polaków w œwietnie wyposa¿onym laboratorium w zachodniej czêœci Wielkopolski. Wszystko to nakazywa³o podejrzewaæ, ¿e któryœ z kolumbijskich karteli narkotykowych postanowi³ uczyniæ z Polski stacjê przesiadkow¹ dla narkotyków sprowadzanych z tego kraju. W tamtym tekœcie zacytowaliœmy d³ug¹ wypowiedŸ jednego z dziennikarzy zajmuj¹cych siê problemem narkotyków. Stwierdzi³ on otó¿, ¿e jest zaskoczony prób¹ przewiezienia do Polski tak du¿ej iloœci kokainy z Kolumbii, poniewa¿ jego zdaniem, kartele kolumbijskie ju¿ od d³u¿szego czasu ogranicza³y przemycanie kokainy do Europy. Mia³a mieæ na to wp³yw coraz wiêksza skutecznoœæ europejskich s³u¿b antynarkotykowych (policja, s³u¿by celne, stra¿ przybrze¿na), ale przede wszystkim rozwijaj¹ca siê w Europie produkcja narkotyków syntetycznych. Wszystko wskazuje jednak na to, ¿e nasz ekspert sporo siê myli³. Kilkanaœcie otó¿ dni przed akcj¹ polskich s³u¿b celnych w porcie w Gdyni, gdzie specjalnie wyszkolony pies wyw¹cha³ kontener z kokain¹, trzy tony tego narkotyku przejê³a hiszpañska policja wspó³pracuj¹ca ze s³u¿bami portugalskimi. Dok³adnie do przechwycenia dosz³o 25 listopada br. By³a to akcja spektakularna, poniewa¿ ujawni³a, ¿e to co jeszcze dwie dekady temu wydawa³o siê absolutn¹ fikcj¹, dziœ jest jak najbardziej realne. Narzêdziem bowiem, za pomoc¹ którego próbowano przemyciæ do Hiszpanii trzy tony kokainy, by³a ³ódŸ podwodna. Wykonano j¹ specjalnie do tego celu. Ujawnienie podwodnego procederu przemytniczego sta³o siê mo¿liwe, poniewa¿ z braku paliwa ³ódŸ osiad³a na mieliŸnie niedaleko hiszpañskiej miejscowoœci Cangas, le¿¹cej w pobli¿u granicy z Portugali¹. Co prawda portugalskie s³u¿by narkotykowe robi¹ informacyjne „wrzutki”, ¿e rejs narkotykowej ³odzi podwodnej mia³y pod obserwacj¹ ju¿ od trzech dni, ale jak by³o w istocie, nie wiadomo. Nie wiadomo, poniewa¿ wielu szczegó³ów nie podano do wiadomoœci publicznej, a niektóre istotne, które ujawniono, s¹ ze sob¹ sprzeczne. W pierwszych dniach po przechwyceniu ³odzi podwodnej z narkotykami podano otó¿, ¿e by³a ona prymitywnej konstrukcji, po kilku dniach portugalskie media powo³uj¹c siê na „Ÿród³a zbli¿one do œledztwa” ujawni³y, ¿e ³ódŸ by³a wyposa¿ona „w zaawansowan¹ technologiê”. Podano, ¿e przechwycono 3 tony kokainy, ale z innej informacji wynika, ¿e jednostka by³a przystosowana do przewozu 6 ton towaru. Jeœli wykonuje siê tak trudny rejs przez Atlantyk, to dlaczego ³adownoœæ ³odzi wykorzystuje siê jedynie w po³owie? To s¹ ciekawe szczegó³y. Istotna jest te¿ sprzecznoœæ dotycz¹ca wykorzystania tej jednostki. Jedne Ÿród³a podaj¹, ¿e by³a ona przeznaczona do jednorazowego rejsu, ale informator mediów z hiszpañskiej policji ujawni³, ¿e przemyt narkotyków t¹ i innymi ³odziami podwodnymi do Europy móg³ trwaæ ju¿ kilka lat.

Do tej chwili wiadomo, ¿e przechwycona narkotykowa ³ódŸ podwodna ma ok. 20 metrów dlugoœci, dwa silniki diesla, kad³ub wykonany z w³ókna szklanego i tworzyw sztucznych. Wybudowana zosta³a w d¿ungli na pograniczu kolumbijsko-brazylijskim i nim odby³a licz¹cy ok. 6 tys. kilometrów rejs przez Atlantyk, przep³ynê³a Amazonk¹ ok. 3 tys. kilometrów z miejsca, gdzie j¹ wybudowano do ujœcia tej rzeki do Atlantyku. Za³ogê stanowi³o dwóch Ekwadorczyków oraz m³ody Hiszpan uprawiaj¹cy ¿eglarstwo i w zwi¹zku z tym maj¹cy wiedzê dotycz¹c¹ nawigacji u pó³nocno-zachodnich Pó³wyspu Iberyjskiego. Wiadomo te¿, o czym media hiszpañskie i portugalskie informuj¹ od dawna, ¿e g³ównym miejscem docelowym kokainy przemycanej z Kolumbii do Europy jest hiszpañska prowincja Galicia, le¿¹ca w pó³nocno-zachodniej czêœci kraju na pó³noc od granicy z Portugali¹. Organizacj¹ przemytu zajmuj¹ siê doskonale zorganizowane grupy przestêpcze. Ich cz³onkowie s¹ g³owami szanowanych rodzin, obywatelami i biznesmenami, którym nie mo¿na niczego zarzuciæ. Policja wie o nich i ich narkotykowych interesach, wie te¿, ¿e pieni¹dze z narkotyków lokuj¹ w legalnych biznesach, ale jak na razie, nie jest im w stanie czegokolwiek niezgodnego z prawem udowodniæ. Dzia³aj¹ perfekcyjnie i bêd¹ to robiæ nadal, dopóki nie zostan¹ przy³apani na gor¹cym uczynku. Nie do koñca wiêc prawdziwe s¹ twierdzenia eksperta o zmniejszaj¹cej siê skali przemytu narkotyków z Kolumbii do Europy. Zmieni³y siê natomiast kana³y przerzutu, nade wszystko narzêdzia, czego dowodem jest przechwycenie przez Hiszpanów pierwszej transatlantyckiej ³odzi podwodnej zbudowanej wy³¹cznie do tego celu. Wed³ug raportu ONZ g³ówne trasy przemytu kokainy nadal prowadz¹ z Kolumbii do Ameryki Pó³nocnej oraz Europy i zarówno USA jak kraje Europy Zachodniej pozostaj¹ g³ównymi jej odbiorcami. Poniewa¿ szlaki nawodne oraz powietrzne s¹ coraz lepiej monitorowane i strze¿one, przemytnicy schodz¹ pod wodê. Oczywiœcie ta forma jest znacznie bardziej kosztowna, tote¿ za jednym razem w ³adowniach takiej ³odzi lokuje siê narkotyki w iloœciach liczonych w tonach. Przez d³ugie lata funkcjonariusze s³u¿b walcz¹cych z przemytem narkotyków brali za ¿art opowieœci, ¿e przemytnicy obior¹ do ich transportowania szlaki podwodne. Ale ¿ycie ju¿ nie raz dowiod³o, ¿e to, co wydaje siê fikcj¹ niemo¿liw¹ do zreali-

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

zowania, staje siê realne. Szok nast¹pi³ ju¿ prawie 20 lat temu, bo w roku 2000. W d¿ungli w pobli¿u kolumbijskiej stolicy Bogoty policja odkry³a otó¿ magazyn wype³niony pod sufit kokain¹, ale nie to by³o najwiêkszym znaleziskiem. Za stert¹ worków z narkotykami ukryta by³a niedokoñczona ³ódŸ podwodna, o pokaŸnej d³ugoœci bo siêgaj¹cej 36 metrów. Eksperci DEA stwierdzili, ¿e gdyby uda³o siê j¹ ukoñczyæ i zwodowaæ, by³aby w stanie przep³yn¹æ 3700 km w zanurzeniu do 100 metrów g³êbokoœci. No i oczywiœcie zabraæ do ³adowni kilkanaœcie ton kokainy. Stolica Kolumbii oddalona jest od morskich wybrze¿y o ok. 600 km i przetransportowanie ³odzi na tak d³ugim dystansie oraz utrzymanie tego w tajemnicy by³o na pewno perfekcyjnie przygotowanym przedsiêwziêciem z punktu widzenia logistyki. Ale skoro kartel zdecydowa³ siê na budowanie ³odzi w g³êbi l¹du, musia³ mieæ pewnoœæ, ¿e uda mu siê j¹ zwodowaæ. Historia ³odzi, o czym piszemy wy¿ej, która nim dotar³a na morskie wybrze¿e przep³ynê³a 3 tys. km Amazonk¹ wskazuje, ¿e dla œwietnie zorganizowanych i posiadaj¹cych ogromne pieni¹dze przemytników nie ma rzeczy niemo¿liwych. Podwodne szlaki przemytu staj¹ siê wiêc oraz popularniejsze. Wskazuj¹ na to kolejne odkrycia kolumbijskich s³u¿b, których z roku na rok jest coraz wiêcej. A ilu takich lodzi nie udaje siê wykryæ? Przyjmuje siê, ¿e podwodne ³odzie przemytnicze to proste konstrukcje z drewnianym kad³ubem lub z w³ókna szklanego albo stali, wyposa¿one w dwa silniki Diesla i wymagaj¹ce 4-osobowej za³ogi, maj¹ce na dodatek k³opoty z pe³nym zanurzeniem siê. Ale dokonywane coraz to nowe znaleziska wskazuj¹, ¿e tej dziedziny narkobiznesu nie omija postêp techniczny. Podczas innego policyjnego nalotu na laboratorium i magazyn kokainy w kolumbijskiej d¿ungli natrafiono na niemal ukoñczon¹ ³ódŸ podwodn¹ o napêdzie elektrycznym, która mia³a byæ zdalnie sterowana. Ile takich i innych ³odzi podwodnych p³ywa ju¿ na przemytniczych trasach miêdzy Kolumbi¹ a wybrze¿ami USA i Europy Zachodniej? Tego nikt nie wie. Ale ¿e p³ywaj¹ i jest ich coraz wiêcej, specjaliœci z bran¿y nie maj¹ co do tego w¹tpliwoœci. Nie dalej jak w lipcu 20019 r. amerykañska stra¿ przybrze¿na przechwyci³a tak¹ ³ódŸ, a nagranie z akcji umieœci³a w internecie. W ³adowniach ³odzi by³o 18 ton kokainy. Przechwycenie podobnej u wybrze¿y Hiszpanii jest pierwszym sygna³em, ¿e do Europy kokain nadal jest transportowana, tyle tylko, ¿e przemytniczym szlakiem podwodnym. n Fot. Archiwum


, 10 najwiek, szych katów ludzkosci www.glospolonii.net

GŁOS POLONII

25

XX stulecie by³o wiekiem najpotworniejszych zbrodni

Waldemar Wójtowicz

Fakt, ¿e cz³owiek jest najbardziej okrutnym i sadystycznym zwierzêciem tego naszego œwiata, to ju¿ truizm. Wszystkie pozosta³e zwierzêta zabijaj¹ po to, aby zdobyæ pokarm, wy¿ywiæ siebie i swoje potomstwo. Najwiêkszym wrogiem cz³owieka jest on sam, bo to cz³owiek morduje drugiego zarówno , aby zdobyæ i umocniæ sw¹ w³adzê, z nienawiœci, ¿¹dzy krwi, tak¿e dla zaspokojenia sadystycznych sk³onnoœci. Jeœli cz³owiek mordowa³ drugiego dla jego miêsa, to albo by³ cz³onkiem prymitywnego plemienia, w którym od zarania taki zwyczaj panowa³ , albo psychicznie zaburzonym, albo by³ doprowadzony do ostatecznoœci, wrêcz do szaleñstwa, dzia³aniem innego pobratymca. Tak by³o na przyk³ad podczas sztucznie wywo³anego przez Stalina g³odu na Ukrainie, gdy kanibalizm wœród ogarniêtych g³odowym sza³em ludzi nie nale¿a³ wcale do sytuacji incydentalnych. Historycy zajmuj¹cy siê badaniem zbrodni dokonywanych przez ludzi na ludziach na pierwszych miejscach listy najwiêkszych zbrodniarzy w dziejach ludzkoœci stawiaj¹ w³adców, którzy panowali w minionym stuleciu. Nie bêdzie wiêc przesady w stwierdzeniu, ¿e wiek XX by³ wiekiem najpotworniejszych zbrodni w dziejach ludzkoœci. I za te zbrodnie nie odpowiada ¿adna zbiorowoœæ lecz konkretni przywódcy konkretnych krajów. To oni z w³asnej woli, opêtani ob³êdn¹ ideologi¹ lub paranoiczno-sadystycznymi cechami swego charakteru na potworne cierpienia zakoñczone œmierci¹ skazywali miliony niewinnych ludzi.

Józef Stalin

Na pierwszym miejscu najwiêkszych zbrodniarzy w historii ludzkoœci stawiaj¹ oni Stalina, który niepodzielnie panowa³ i terroryzowa³ miliony mieszkañców Zwi¹zku Radzieckiego. Stalinowi przypisuje siê bowiem, ¿e w wyniku wprowadzonych przez niego represji œmieræ ponios³o ok. 60 milionów obywateli ZSRR, ale nie jest wykluczone, ¿e pod tym wzglêdem okrutniejszy by³ komunistyczny przywódca Chin, Mao Zedong, przy czym liczbê ofiar jego polityki historycy podaj¹ w rozpiêtoœci od 65 do 70 milionów ludzi. Plus minus 5 milionów istnieñ ludzkich, to bardzo niedok³adna ocena zbrodniczej dzia³alnoœci tego cz³owieka. Z liczb¹ ofiar zakatowanych przez oprawców Stalina jest zreszt¹ podobnie. Stalin by³ okrutny i cyniczny, nie od¿egnywa³ siê od ¿adnej pod³oœci, by poni¿yæ zarówno swoich wrogów, jak te¿ wspó³pracowników. Wobec jednych i drugich by³ bezlitosny. Jeœli tylko wyczu³ u kogoœ brak lojalnoœci, natychmiast wydawa³ na niego wyrok œmierci. Nikt nie móg³ byæ pewny dnia ani godziny. Trudno mówiæ, która zbrodnia pope³niona przez Stalina by³a najwiêksza, a która mniejsza. Ka¿da by³a zbrodni¹, aczkolwiek skazanie z premedytacj¹ na g³odow¹ œmieræ milionów Ukraiñców kwalifikuje siê niew¹tpliwie do kategorii zbrodni przeciw ludzkoœci. By³o to bowiem dzia³anie œwiadomie skierowane przeciwko konkretnemu narodowi. Zapewne jednak d³ugo do tego nie dojdzie, poniewa¿ obecne w³adze Rosji staraj¹ siê przywróciæ Stalinowi miano zbawcy narodu, który doprowadzi³ do klêski Hitlera i zwyciêstwa w II wojnie œwiatowej. Mamy wiêc do czynienia z dzia³aniami na rzecz gloryfikacji cz³owieka, którego zbrodnie zosta³y bez ¿adnych w¹tpliwoœci dowiedzione.

Mao Zedong

Podobnie jest z cz³owiekiem umieszczanym przez historyków na drugim miejscu list najwiêkszych zbrodniarzy w dziejach ludzkoœci. To Mao Zedong, komunistyczny przywódca Chin od roku Fot. Archiwum (5)

1943 do 1976. Zainicjowa³ eksperymenty gospodarcze (wielki skok) i polityczne (kampania przeciw prawicowcom, rewolucja kulturalna) , które okaza³y siê zupe³nie nieudane, ale poci¹gnê³y za sob¹ œmieræ dziesi¹tek milionów ludzi. Mao by³ oczywiœcie bezlitosny wobec swoich politycznych przeciwników, na których bez wahania, podobnie jak Stalin, wydawa³ wyroki œmierci. Historycy nie s¹ precyzyjni w ocenie ofiar, które poci¹gnê³a za sob¹ polityka Mao. Mówi siê jednak o liczbach ogromnych, bo obejmuj¹cych od 65 do 70 milionów istnieñ ludzkich. Tylko cz³owiek absolutnie wynaturzony, podobnie zreszt¹ jak Stalin, móg³ tak szastaæ, a w³aœciwie pomiataæ ¿yciem swoich rodaków.

Adolf Hitler

Trzecie miejsce na liœcie zajmuje cz³owiek, którego zbrodnicze ¿ycie zosta³o stosunkowo precyzyjnie udokumentowane. Nie ma w nim luk i niepewnoœci, jak w przypadku Stalina i Mao. Tym cz³owiekiem jest Adolf Hitler. Mówi siê dziœ, ¿e by³ syfilitykiem i paranoikiem, ale zapewne wiadome to by³o tak¿e wtedy, gdy obejmowa³ w³adzê. Rzecz w tym, ¿e wtedy nikt mu w zdobyciu tej w³adzy i wyznaczeniu zbrodniczych planów politycznych nie przeszkodzi³. Wrêcz przeciwnie. Znalaz³ gorliwych sprzymierzeñców i wykonawców. Skoro planowa³ zapanowaæ nad œwiatem, wiadome by³o, ¿e musi siê to odbyæ kosztem czyjego ¿ycia. I odby³o. Druga wojna œwiatowa kosztowa³a ¿ycie ok. 60 mln ludzi, czyli 3 proc. ówczesnej populacji naszego globu, która liczy³a wtedy 2,3 mld ludzi. Za najwiêksz¹ zbrodniê hitleryzmu uwa¿a siê Holocaust, z bezlitosn¹ premedytacj¹ przeprowadzonego uœmiercenia populacji ¯ydów. Zabito ich podczas wojny ok. 6 mln, w tym od 2,6 do 3,3, ¯ydów polskich.

Pol Pot

Czwarte miejsce na liœcie najwiêkszych zbrodniarzy w historii ludzkoœci historycy przypisuj¹ Pol Potowi. To wykszta³cony na paryskiej Sorbonie komunistyczny satrapa, który w latach 1975-1979 sprawowa³ dyktatorsk¹ w³adze w Kambod¿y. Opêtany utopijn¹, najskrajniejsz¹ ide¹ komunizmu, postanowi³ przebudowaæ spo³eczeñstwo swego kraju. W tym celu wymordowa³ od 1,7 do 3 mln mieszkañców Kambod¿y (od 10 do 25 proc. ca³ej populacji ), przede wszystkim wywodz¹cych siê z warstw inteligenckich. Jego mordercy z szeregów Czerwonych Khmerów mordowali swoich rodaków w sposób nie mniej okrutny ni¿ siepacze Stalina, Mao i Hitlera. Na ulicach Kambod¿y do dziœ mo¿na spotkaæ ludzi bez r¹k i nóg, którzy utracili je w wyniku zadawanych im tortur. W³adanie Pol Pota przerwa³a wietnamska armia. Pol Pot nie poniós³ ¿adnej kary za swe zbrodnie. Zmar³ œmierci¹ naturaln¹ w areszcie domowym w 1998 r. Do koñca ¿ycia nie poczuwa³ siê do jakiejkolwiek winy wobec skali zbrodni, które zaplanowa³ i wcieli³ z ¿ycie.

Leopold II

Historycy badaj¹cy zbrodnie ludzkoœci pi¹te miejsce na swojej liœcie zarezerwowali dla panuj¹cego w latach 1865 – 1909 króla… Belgów. Leopold II zas³yn¹³ z wyj¹tkowo zbrodniczego traktowania tubylczej ludnoœci Konga, które od roku 1877 do 1908 by³o w³asnoœci¹ belgijskiego króla. Wprowadzi³ tam drastyczne rz¹dy, de facto przekszta³ci³ kraj w jeden wielki obóz koncentracyjny, a tubylców traktowa³ ze szczególnym okrucieñstwem. Za byle przewinienie ludziom obcinano jedn¹ albo dwie rêce skazuj¹c ich tym samym na œmieræ g³odow¹. Leopold II w 1909 r. sprzeda³ swoj¹ prywatn¹ koloniê belgijskiemu pañstwu, zaœ niepodleg³oœæ Kongo uzyska³o dopiero w 1960 r. Leopolda II historycy obci¹¿aj¹ œmierci¹ 8 milionów Kongijczyków, ale wspó³czeœni Belgowie nie przyjmuj¹ do wiadomoœci zbrodni swego by³ego króla, wiêc postawione ku jego czci pomniki stoj¹ nienaruszone w wielu miastach tego kraju.

W³odzimierz Lenin

Szóste miejsce przypad³o twórcy komunizmu, W³odzimierzowi Leninowi. S¹ tacy, którzy uwa¿aj¹ go za wybitnego filozofa i ideologa, ale to ci, którzy nie chc¹ dostrzec jego zbrodni. Wprowadzenie komunizmu – ustroju absolutnie terrorystycznego, by³o mo¿liwe poprzez wprowadzenie masowych represji - mordów i tortur wobec przeciwników. Lenin by³ dyktatorem w latach 1917-1924 i w tym czasie wymordowano w ca³ym kraju miliony ludzi. Lenin bez wahania wydawa³ wyroki œmierci na przedstawicieli elit carskiej Rosji. W przeró¿nych okolicznoœciach pozbawiani byli ¿ycia intelektualiœci, pisarze, dziennikarze, ekonomiœci, wyk³adowcy. Niepoœledni¹, wrêcz wiod¹c¹ rolê, przypisuje siê w tym zbrodniczym procederze Polakowi, Feliksowi Dzier¿yñskiemu, za³o¿ycielowi okrutnej bolszewickiej s³u¿by bezpieczeñstwa Czeka. Nie kto inny, a w³aœnie Lenin by³ twórc¹ systemu obozów i wiêzieñ znanego jako Archipelag Gu³ag.

Iwan GroŸny

Patologicznym morderca, czerpi¹cym satysfakcjê z przypatrywania siê torturowaniu ludzi, których skaza³ na œmieræ, by³ rosyjski car Iwan GroŸny. Przypisuje siê mu wymordowanie kilkuset tysiêcy poddanych. Cechowa³o go niezaspokojone okrucieñstwo, skrajna deprawacja i nieopanowany seksoholizm. Zajmuje siódme miejsce na liœcie wyj¹tkowych zbrodniarzy.

Idi Amin

Podobne cechy charakteru dominowa³y w osobowoœci Idi Amina, który rz¹dzi³ afrykañsk¹ Ugand¹ w latach 1971-1979. Ósmy na liœcie œwiatowych zbrodniarzy Amin nazywany by³ „Hitlerem Afryki”. Tortury, represje i morderstwa powo³anych przez Amina szwadronów œmierci by³y w tamtych latach na porz¹dku dziennych w ¿yciu Ugandyjczyków. Pó³ miliona mieszkañców kraju ponios³o w ich wyniku œmieræ.

Enwer Pasza

i jego brat Talaat (przywódcy Komitetu Centralnego M³odej Partii Tureckiej) odpowiadaj¹ za wymordowanie 1,5 miliona Ormian. Uznali ¿e chrzeœcijañscy Ormianie s¹ nacj¹ niepo¿¹dan¹ w Imperium Osmañskim i zas³uguj¹ na œmieræ. I skazali ich na œmieræ rzeczywiœcie okrutn¹. Setki tysiêcy ludzi wygnano na pustyniê i rozkazano im maszerowaæ przez pustyniê, w stronê Syrii. To by³ marsz œmierci z wyczerpania, g³odu i pragnienia. Konwojuj¹cy ¿o³nierze tureccy nie szczêdzili umêczonym Ormianom gwa³tów i tortur. Turcja do dziœ zachowuje siê agresywnie wobec ka¿dego kraju, który uznaje ów marsz œmierci za zbrodniê przeciwko ludzkoœci.

Shiro Ishii

Listê najwiêkszych œwiatowych oprawców zamyka Japoñczyk Shiro Ishii, lekarz i mikrobiolog, dowódca jednostki 731 podczas wojny chiñsko-japoñskiej. To by³a jednostka, w której dokonywano nieludzkich eksperymentów na Chiñczykach. Testowano na nich bronie biologiczne, chemiczne i palne, przeprowadzano eksperymenty na kobietach, tak¿e bêd¹cych w ci¹¿y. Historycy twierdz¹, ¿e w obozie zginê³o w potwornych mêczarniach ok. 20 tys. Chiñczyków. Ishii nigdy nie poniós³ kary. Amerykanie puœcili w niepamiêæ jego zbrodnie za przekazane im przez Japoñczyka wyniki badan i eksperymentów na ludziach.

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

Ograniczyliœmy siê do wymienienia jedynie 10 zbrodniarzy, którzy zapisali siê w historii œwiata swoim okrucieñstwem. Ale poza t¹ dziesi¹tk¹ s¹ jeszcze setki innych, dla których okrucieñstwo wobec bliŸnich nie by³o czymœ niezwyk³ym. Jak chocia¿by s³ynny doktor Mengele z obozu koncentracyjnego w Auschwitz.


Zmar³ Tomasz Sadowski, wspó³za³o¿yciel fundacji Barka W niedzielê, 29 grudnia zmar³ Tomasz Sadowski, poznañski spo³ecznik, wspó³za³o¿yciel fundacji Barka zajmuj¹cej siê osobami wykluczonymi i bezdomnymi. 10 dni przed œmierci¹ mia³ operacjê. Zmar³ w domu. Pochodzi³ z PGR-owskiej wsi, w czasach PRL pracowa³ w poprawczakach. By³ spo³ecznikiem z krwi i koœci, z wykszta³cenia psychologiem. W 1989 roku postanowi³ wraz ze znajomymi za³o¿yæ fundacjê Barka. - Jak przyszed³ rok 1989 i zaczê³a siê wolnoœæ, ale i zarazem gospodarka rynkowa wiedzia³em, ¿e w tej rzeczywistoœci wiele osób mo¿e siê zagubiæ,

nie sprostaæ nowym wymaganiom. Pomyœla³em, ¿e trzeba bêdzie im pomóc, by nie zostali wykluczeni ze spo³eczeñstwa przez brak pracy, brak mieszkania - mówi³ w rozmowie z „G³osem Wielkopolskim” w 2014 roku na 25-lecie istnienia Barki. Barkê przez lata prowadzi³ wraz z ¿on¹ Barbar¹ Sadowsk¹. 10 dni temu Sadowski przeszed³ powa¿n¹ operacjê, która powiod³a siê. Jeszcze wówczas rodzina Sadowskich ¿ycz¹c weso³ych œwiat, dziêkowa³a za „uratowane ¿ycie Tomka”. Niestety, Sadowski zmar³ w domu. Mia³ 76 lat. gloswielkopolski.pl

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej


GĹ OS POLONII

www.glospolonii.net

Dwutygodnik Polonii kanadyjskiej w Kolumbii Brytyjskiej

27



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.