Zoetermeer Living editie 32 (december 2017) by Rex Magazines

ZOETERMEER HET LIFESTYLE MAGAZINE VOOR ZOETERMEER EN OMGEVING

Jaargang 8 - editie 32 - DECEMBER 2017

Column Vlieg niet uit de bocht! Culinair Kies de beste bubbel Health & Wellness Ontspannen in een wolk van schuim

‘Interview met Freek de Jonge’

BEDDENWINKEL ZEVENHUIZEN Swanlaweg 6-8 0180-328231

BEDDENWINKEL KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Rotterdamseweg 64 0180-516563

WWW.DROOMVLUCHTSLAAPCOMFORT.NL

INHOUD

ZOETERMEER ZOETERMEER

DECEMBER 2017

HET LIFESTYLE MAGAZINE VOOR ZOETERMEER EN OMGEVING

Jaargang 8 - editie 32 - DECEMBER 2017

Column Vlieg niet uit de bocht! Culinair Kies de beste bubbel Health & Wellness Ontspannen in een wolk van schuim

‘Interview met Freek de Jonge’

COLOFON Hoofdredactie Patrick de Koning Eindredactie Xilvania Koense Oplage 16.000 exemplaren Productie / Uitgave Rex Magazines

Bladmanagement E-mail: info@rexmagazines.nl Vormgeving Rex Support, Rotterdam Redactie Arjan Klaver, Martine Hafkamp, Janneke Sinot, Kirsten van Wijk, Ruud Slagmolen, Patrick de Koning, Jorissa Neutelings, Xilvania Koense, Bert Moons, Christianne Muusers, Yvonne Stoevelaar, E-mail: redactie@rexmagazines.nl Fotografie Nico Brons, Marc de Jong, Maybelline Koense, Esther Quelle, René Egbring, Joke Schut Advertentie-exploitatie Rex Magazines Sabrina Bonarius, Tom van Dop Tel: 010-4764372 E-mail: sales@rexmagazines.nl Verschijningsdata maart / juni / september / december Verspreidingsgebied Selectief huis-aan-huis in Zoetermeer en verzending aan leestafels in de omgeving. Copyright © 2017 Zoetermeer Living Alle rechten voorbehouden. De redactie van Zoetermeer Living is niet aansprakelijk voor gegevens door derden verstrekt. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Meer informatie vindt u op onze website: www.zoetermeer-living.nl

Huis & Interieur

Interviews

Culinair

Column

12 22 33 39

Tien varianties met chrysant 24 tips om energie te besparen Warmere vloer en hogere besparing Een mooie tafel is de helft van het feestplezier

10 Cupcakes 18 Kies de beste bubbel 36 Culinair genieten in een rustieke omgeving midden in de Randstad 41 Pata Negra koning der hammen 42 Feestelijke rollade

Auto

23 Uw Alfa Romeo, Jeep en Abarth dealer 49 Duurzaam, compact en prijsbewust

Health & Wellness

16 Ontspannen in een wolk van schuim 34 Uw haar, onze zorg

06 Freek de Jonge 26 Guus Paat 44 Eric Vaarzon Morel

15 Vlieg niet uit de bocht! 31 Bij jullie, bij ons? 47 Dresscodes en feestkleding

Reizen

20 Fun & Easy going 25 Goed voorbereid de winter in

Overig

05 Voorwoord 32 Puzzel&Win 29 11 tips voor prachtige trouwfoto’s 50 Bedrijvenindex ZOETERMEERLiving

TONZON VLOERISOLATIE DÉ OPLOSSING TEGEN VOCHTPROBLEMEN EN EEN KOUDE VLOER

Voor TONZON Koud en klam

Beter Isolerend effect warmere vloer, hogere besparing TONZON Vloerisolatie heeft in een kruipruimte een beter isolerend effect dan andere isolatiematerialen. Dat is te danken aan het unieke Thermoskussen dat in 1980 in Nederland is uitgevonden. Daarmee wordt de vloer warmer en is de energiebesparing hoger. Daarnaast is het Thermoskussen ook ecologisch gezien de beste keus. Het materiaal is volledig opvouwbaar. Het past door ieder luikje, geeft veel minder overlast en geen grote vrachtwagen voor uw deur.

Na TONZON Warm en droog

Infrarood foto’s van voor en na plaatsing TONZON tonen het warmteverschil (foto’s zijn gemaakt in een seniorenwoning van Wooncorporatie Wonion)

Daardoor kan geen vocht uit de bodem meer doordringen in de woning. De warme vloer en lagere luchtvochtigheid geven schimmels en huisstof mijten nauwelijks nog kans. De muffe geur uit de kruipruimte verdwijnt voorgoed. De gecombineerde aanpak met Thermoskussens en Bodemfolie is de perfecte basis voor een comfortabele, energiezuinige en gezonde woning ook bij nieuwere woningen.

TONZON Thermoskussens

TONZON Bodemfolie

Dubbele aanpak stopt vocht Een stevige Bodemfolie op de bodem van de kruipruimte stopt de verdamping Kosteloze inspectie van uw kruipruimte van vocht en remt radongas. Waarom nog langer wonen op een koude vloer boven een (vochtig) gat in de grond? Tonzon heeft de perfecte oplossing met de langste (37 jaar!) praktijkervaring. Laat nu uw kruipruimte kosteloos inspecteren en krijg vrijblijvend een offerte op maat. Kijk snel op tonzon.nl

TONZON BV Postbus 1375 7500 BJ Enschede

info@tonzon.nl www.tonzon.nl

0900 - 28 66 966 (0,10 p/min) KvK 06044102

VOORWOORD

ZOETERMEER HET LIFESTYLE MAGAZINE VOOR ZOETERMEER EN OMGEVING

Jaargang 8 - editie 32 - DECEMBER 2017

Column Vlieg niet uit de bocht! Culinair Kies de beste bubbel Health & Wellness Ontspannen in een wolk van schuim

Beste lezer,

‘Interview met Freek de Jonge’

Met gepaste trots presenteren wij u de tweeëndertigste editie van Zoetermeer Living, speciaal gemaakt voor inwoners van Zoetermeer en omgeving.

loppende kurken en sprankelende belletjes in sierlijke glazen: bubbels horen bij de feestmaand als pakjes onder een boom. Al smaakt een glas bubbels eigenlijk altijd wel. Maar hoe kies je uit al die verschillende mousserende wijnen? Hoe weet je of je kiest voor kwaliteit zonder te veel te betalen? Freixenet, ‘s werelds grootste cava huis, zet alle soorten bubbels op een rij en geeft een mini-cursus ‘bubbels kiezen’. Waar Champagne en Prosecco inmiddels oude bekenden zijn in het wijnschap, stijgt cava in populariteit. Deze Spaanse mousserende wijnen vallen op door hun gunstige prijs-kwaliteit verhouding. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen al deze bubbels? Onze redactie zocht het uit. Arjan Klaver heeft een exclusief interview met Freek de Jonge. Nostalgie vormt het startblok van een openhartig gesprek met deze Muiderberger die eind jaren zestig radicaal brak met de traditie van het cabaret dat tot dan toe gezapig werd opgediend.

ABONNEMENT

Belangstellenden voor Zoetermeer Living die een nee-sticker voor reclame op de brievenbus hebben of die buiten het aangegeven verspreidingsgebied wonen, kunnen zich een jaar abonneren op dit magazine door € 15,– over te maken op rekening 60.98.31.275 ten name van Rex Support BV te Rotterdam onder vermelding van Zoetermeer Living en het afleveradres.

DIGITAAL

Wilt u de Zoetermeer Living ook digitaal ontvangen, stuur dan een e-mail naar info@rexmagazines.nl en u zult na verschijning van iedere editie een link ontvangen naar de digitale online versie.

Volgens beleggingsexpert Martine Hafkamp bewandelen mensen op zoek naar rendement soms niet de meest voor de hand liggende paden. Gelokt door aansprekende, in het verleden behaalde rendementen wenden zij zich tot beleggingsmogelijkheden waarin zij zich vooraf niet al te veel hebben verdiept. Whisky, horloges en oldtimers zijn slechts enkele van de voorbeelden. Beleggen in whisky en andere collectables is de laatste jaren zo populair geworden dat de vraag groter is geworden dan het aanbod, waardoor er schaarste ontstaat. Zorg echter dat u niet uit de bocht vliegt! Culinair Neerlandica Christianne Muusers dook weer in de kookboeken van weleer voor een historisch recept uit de tijd dat er regelmatig groot vlees bij de adel op tafel stond. Dit recept voor gevulde varkensrollade is eigenlijk voor speenvarken bedoeld, maar in deze aangepaste versie is het ook een mooi en lekker gerecht. Het recept komt uit een van de leukste kookboeken uit de Middeleeuwen, Le ménagier de Paris ofwel ‘de huisman van Parijs’. Dit en nog veel meer treft u aan in deze wintereditie van Zoetermeer Living. Wij wensen u eindeloos veel leesplezier!

Patrick de Koning Hoofdredactie Zoetermeer Living

ZOETERMEERLiving

INTERVIEW

ZOETERMEERLiving

Tekst: Arjan Klaver Fotografie: Nico Brons

INTERVIEW

‘Wat is blijven hangen is de magie’

“Veel collega’s hebben al eens geprobeerd om de favoriete nummers uit hun jeugd te coveren, maar het is onbegonnen werk om dat integer en natuurlijk te doen”, aldus Freek de Jonge over zijn nieuwe CD Koffers. “De dertien liedjes op het nieuwe album zijn een soort hamerstuk en als op het nostalgische af.”

ostalgie vormt tegelijk het startblok van een openhartig gesprek met deze Muiderberger die eind jaren zestig radicaal brak met de traditie van het cabaret dat tot dan toe gezapig werd opgediend. Anno 2017 bekent De Jonge dat zijn herinneringen aan Neerlands Hoop in Bange Dagen slechts bij vlagen terugkomen. Nog niet eens zo lang geleden gaf hij in het kader van zijn honorary fellowship aan de Universiteit van Amsterdam twintig colleges in het Auditorium van het Rijksmuseum. Deze bestonden uit persoonlijke herinneringen, historische gebeurtenissen en de neerslag daarvan in zijn liedjes en teksten. Het kon dus niet missen dat ook de periode tussen 1969 en 1980 aan bod kwam, waarin hij met Bram Vermeulen het nieuwe geluid van ’s lands cabaret liet horen. “Wat is blijven hangen is de magie”, blikt de 73-jarige De Jonge terug in een tijd dat optredens van Neerlands Hoop werden gekenmerkt door chaos, terzijdes en running gags die de Muiderberger in zijn latere solocarrière verder zou perfectioneren. “De eerste vier jaren waren waanzinnig. We waren onderdeel van iets nieuws. En dat vertaalde zich in volle zalen. Achteraf kun je bij sommige teksten wat vraagtekens zetten. Die hadden we beter kunnen uitwerken. Ach, de liefhebber kan dat in maart volgend jaar zelf beoordelen.” De Jonge legt namelijk nu de laatste hand aan een CD-box met al het materiaal van Neerlands Hoop, inclusief Bloed aan de paal, waarmee hij en Bram Vermeulen in 1978 protesteerden tegen deelname van het Nederlands voetbalelftal op het WK in Argentinië. Feit is wel dat Neerlands Hoop geen one hit wonder was. “Het is verbazingwekkend dat ik na al die jaren nog mee kan draaien. Elke keer als ik optreed ben ik dankbaar dat er nog veel belangstelling is voor ZOETERMEERLiving

mij. De kracht is nog niet verloren. Ik sta nu weer aan de vooravond van weer een nieuwe show. Er is nooit gebrek aan inspiratie, want er wordt wat aangemodderd in Nederland. Vanuit verwondering komt de inspiratie, zou ik willen zeggen. Elke keer passeren mensen om een plaats in de wereld te veroveren. De keuze is royaal. Maar toch blijkt dat vaak verkeerde keuzen worden gemaakt met tragedies als eindresultaat. In die tragedie zit humor verpakt. Humor die tijdens optredens voor een groot deel per genade bij me binnenkomt.” BLIJF BIJ JE WIJF We maken een switch naar zijn nieuwe CD. Het plan om een hiphop-plaat te maken heeft hij nog even terzijde geschoven. “Ik maak die plaat in nauw overleg met Robert Jan Stips en die heeft ook een eigen agenda”, legt De Jonge uit. “Het plan wordt een keer afgestoft. Hiphop is namelijk een mooie vorm om een verhaal te vertellen. Maar we doen het dan wel op onze manier. Voorlopig moeten we het doen met Koffers.” Net als op Zonde valt ook op Koffers de muzikale begeleiding op. Aangestuurd door bassist Reyer Zwart werd het nieuwe album bij De Jonge thuis opgenomen met drummer Rowin Tettero, gitarist Jan van Bijnen en Maurits Fondse in de gelederen, met producer Frans Hagenaars achter de knoppen. Op Koffers doet Freek de Jonge zijn rijke oeuvre niet te kort. Met covers van Chuck Berry’s ‘Come On’ (de debuutsingle van The Rolling Stones in 1953), dat hij vertaalde als ‘Kom Op’ en Billy Holiday’s ‘Strange Fruit’ dat vrijelijk is vertaald naar ‘Wonderlijk Fruit’, bewijst de geboren Groninger dat hij naast een van ‘s lands meest toonaangevende theatermakers tevens een zeer begenadigd singer-songwriter is. “Ik heb op deze CD de popmuziek geconserveerd. Het zijn allemaal grote namen, zoals de grondlegger van de rock& roll, Hank Williams met het nummer ‘So Lonely I Could Cry’, dat op mijn plaat ‘Wel Janken Zo Alleen’ heet. Al zou je het niet verwachten maar ik heb ook een nummer van Neil Diamond gecoverd: ‘I Am… I Said’. Er steekt een verhaal achter dit nummer uit 1971. Diamond was op dat moment bezig met de voorbereidingen van de film ‘Lenny’ over het leven van de komiek Lenny Bruce. Hij kwam niet in aanmerking voor die rol. Wat ook niet vlotte was het componeren van ‘I Am… I Said’. Het duurde een maand of vier vooraleer Neil het nummer had uitgewerkt. Nadien zou Diamond toegeven dat het wél de moeite waard was, want persoonlijk vindt hij het beste nummer dat hij ooit heeft afgeleverd.” Met een klein beetje echo op zijn stem slaagt De Jonge erin Diamond nagenoeg naar de kroon te steken. Met een tekst die typisch Freek is: scherp, zichzelf relativerend en geestig net als op het nummer ‘Blijf Bij Je Wijf’, een vrije vertaling van Tammy Wynette’s ‘Stand By Your Man’. Natuurlijk zijn er wat songs uit de selectie gevallen, zoals ‘All Along the Watchtower’ en ‘Chimes Of Freedom’ van Bob Dylan of ‘Flags Of Freedom’ van Neil Young. Misschien dat op enig moment een tweede versie van Koffers wordt uitgebracht. “Ik ga ondertussen de theaters in en begeef me mogelijk op het terrein van het hiphoppen. Wie zal het zeggen.” Meer informatie: www.freekdejonge.nl 8

ZOETERMEERLiving

Vervult schijnbaar onmogelijke interieurwensen tegen een betaalbare prijs.

Televisiemeubelen, keukens, dressoirs, wandmeubelen, tafels en badkamermeubelen

Meubelfabriek Zaal * Verbreepark 12 * 2731 BR Benthuizen Tel. 079 341 89 48 * info@meubelfabriekzaal.nl * www.meubelfabriekzaal.nl

CULINAIR

Cupcakes In Nederland zijn cupcakes sinds een aantal jaar enorm populair, het cakeje ontbreekt op geen enkele high tea en vervangt soms zelfs het ouderwetse stuk taart.

et eerste cupcake recept dook in 1828 op. Dit recept stond in een kookboek van Eliza Leslie, dit was een Amerikaanse vrouw die een deel van haar leven in Engeland doorbracht. In die tijd werd op Engelse deftige theekransjes, naast het gebruikelijke kopje thee, ook een gebakje in de vorm van een theekopje gepresenteerd. Deze eerste cupcakes werden vaak gebakken in een kopje of een ramekin, wat een mogelijke verklaring van hun naam kan zijn. Mensen vonden namelijk dat een gewone cake een erg lange baktijd had en deden daarom het beslag in cups (theekopjes) waardoor het cakeje sneller klaar was. Een andere theorie is dat men vroeger een cup (theekopje) gebruikte om de ingrediënten af te meten zonder dat er een weegschaal aan te pas kwam. Het was dus een enorme tijdsbesparing bij het bereiden van het beslag. In die tijd werd namelijk alles gewogen en hoewel nog steeds niet duidelijk is waar de naam cupcake precies is ontstaan, is wel duidelijk dat ze aan de basis heeft gestaan van de huidige methode van meten van ingrediënten (in afmeting i.p.v. gewicht). De meeste cupcakes worden gemaakt van een combinatie van boter, suiker, bloem en eieren. Ten bate van coeliakiepatiënten worden tegenwoordig ook cakejes gemaakt op basis van rijstmeel. Al naar gelang van de beschikbare producten en

ZOETERMEERLiving

de creativiteit van de bakker zijn er tientallen varianten mogelijk. Combinaties met fruit, (sap van) citrusvruchten, chocolade en drank zijn niet ongewoon. Vooral voor kinderen worden cupcakes vaak versierd. Hierop zijn bijna eindeloos veel variaties mogelijk. CUPCAKE VERSUS MUFFIN Ook een muffin is een klein gebakje dat meestal in een papieren bakje zit. Toch zijn er verschillen tussen de cupcake en de muffin. Om te beginnen de vorm. Een cupcake is een klein cakeje. Het is dan ook de bedoeling dat het cakeje rijst tot aan het randje van het papieren bakje en niet eroverheen. Dit is bij een muffin wel de bedoeling. De muffin heeft een paddenstoelvorm en rijst tot ver boven de rand van het papieren bakje. Een tweede verschil is de structuur van de gebakjes. Een cupcake heeft echt de structuur van een cake, terwijl een muffin meer een broodachtige structuur heeft. Ook zit er in het beslag van een muffin vaak een extraatje als rozijnen, chocola, noten of stukjes appel. Bij cupcakes is dit niet het geval. Deze cakejes krijgen vaak wel een topping gemaakt van boter, poedersuiker en kleurstof of jam. Verder worden ze vaak nog versierd met bijvoorbeeld hartvormige snoepjes, kleine gekleurde balletjes of spikkels.

CULINAIR

MINI MARSHMALLOW CUPCAKES Ingrediënten VOOR MINIMAAL 24 CRISPY MINI CUPCAKES • 125 gram roomboter op kamertemperatuur • 125 gram kristalsuiker • 125 gram zelfrijzend bakmeel • 2 eetlepels melk op kamertemperatuur • 2 ( grote) eieren op kamertemperatuur • mini marshmallows VOOR DE FROSTING • 250 gram roomboter op kamertemperatuur • 250 gram poedersuiker • 2 eetlepels heet water • kleurstof • gekleurde sanding sugar

VOORBEREIDING Verwarm de oven voor op 170 graden en zorg ervoor dat het rooster in het midden van de oven geplaatst is. Zet een cupcake bakblik met daarin papieren bakvormpjes klaar. Als je een cupcake bakblik gebruikt, blijven de cupcakes beter in vorm tijdens het bakproces en het is ook makkelijker om de vormpjes te vullen met beslag. Haal de boter en eieren tijdig uit de koelkast om ze op kamertemperatuur te laten komen. Snij de boter in kleine blokjes. Meet alle ingrediënten van te voren af met een maatbeker of weegschaal en zet ze in aparte kommen klaar voor gebruik. Doe het meetwerk secuur, dit is cruciaal voor een goed cupcake beslag. Zet ook het volgende klaar: 1 grote kom, 1 mixer met beslag haken, 2 eetlepels, 1 houten prikker, 1 (afkoel)rooster.

INSTRUCTIE Doe de boter in een kom en voeg de suiker toe. Voeg de suiker niet in één keer toe aan de boter, maar doe het beetje bij beetje. Hierdoor kan de suiker beter worden opgenomen door de boter en wordt je beslag luchtiger. Zet de mixer aan op middelhoge snelheid en mix de boter en de suiker goed door elkaar, totdat er een lichte en luchtige massa ontstaat. Voeg nu één voor één de eieren toe. Hierdoor wordt je beslag luchtiger. Mix het beslag goed door met de mixer op middelhoge snelheid als je een ei hebt toegevoegd. Voeg nu beetje bij beetje het zelfrijzend bakmeel toe. Mix telkens de massa met de mixer op middelhoge snelheid als je een hoeveelheid meel hebt toegevoegd. Als laatste voeg je de melk toe en mix je nog eens 1 tot 2 minuten alles goed door elkaar met de mixer op middelhoge snelheid, tot een luchtig en glad beslag. Vul de bakvormpjes tot 1/3 vol met beslag. Doe nu in elk bakvormpje een halve mini marshmallow (een hele als je standaard cupcakes maakt). Duw voorzichtig de marshmallows in het laagje beslag. Vul nu het bakvormpje tot 2/3 verder vol met beslag. De marshmallow is niet meer zichtbaar. Het is belangrijk dat je de cupcakes nu direct in de oven zet, zodat het beslag niet gaat rijzen. Bak de cupcakes op 170 graden voor ongeveer 20 minuten in de oven. Mini cupcakes zijn sneller gaar, dus houd het even goed in de gaten! De marshmallow zal helemaal smelten en een goudgeel crispy laagje op de cupcakes vormen. Laat de cupcakes op een rekje goed afkoelen. Maak intussen de frosting. De roomboter (op kamertemperatuur) mix je met de mixer op middelhoge snelheid luchtig. Voeg nu beetje bij beetje de poedersuiker toe, en blijf steeds mixen met de mixer op middelhoge snelheid tot een luchtige en smeuïge frosting. Voeg als laatste het water toe. Mix alles nog eens goed door elkaar. Voeg kleurstof toe om de frosting een mooie kleur te geven. Gebruik een druppeltje en spatel dit door het beslag. Houd de spuitzak, hier voorzien van een jumbo tip dichte ster, loodrecht op de cupcake en maak een swirl op de mini cupcakes. Om het geheel helemaal af te maken decoreer je de swirls met sanding sugar voor een mooie sparkle! Kijk voor meer ideeën en recepten op www.cupcakerecepten.nl. ZOETERMEERLiving

HUIS & INTERIEUR

Tekst: JustChrys.com Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: JustChrys.com

Decemberdecoraties

Tien variaties met chrysant Met chrysanten schik je de mooiste boeketten en maak je verrassende bloemdecoraties. Ook in de wintermaanden. En met de feestdagen in aantocht doe je er natuurlijk een schepje bovenop en zet je het hele huis vol chrysanten.

ZOETERMEERLiving

HUIS & INTERIEUR

met water en gebruik ze als vaas. Zet er verschillen kleuren chrysanten in en combineer met bijvoorbeeld bessentakken, wilgenkatjes of grassen voor een natuurlijke, beetje wilde uitstraling. 5: LAAT MAAR DRIJVEN Gebruik zowel groot- als kleinbloemige chrysanten in de kleuren rood en wit. Neem een platte schaal en vul met water. Snij de stelen kort onder de bloem schuin af en laat de bloemen drijven. Voeg voor een extra kerstuitstraling een paar rode kerstballen toe. 6: FLEURIGE KERSTBAL Neem een bol steekschuim en laat ‘m volzuigen met water. Snij de stelen van crèmekleurige chrysanten kort af en steek het schuim helemaal vol met bloemen. Leg de fleurige kerstbal in een schaal met bijvoorbeeld een zwarte kerstbal en dennenappels. Bestrooi eventueel met wat kunstsneeuw.

VARIATIE De keuze in chrysanten is zo groot dat je er eindeloos mee kunt variëren en experimenteren. Hou je van kerstrood, winterwit of van bronskleurig? Geen probleem, het kleurenpalet van chrysanten is groter dan je denkt. En laat je ook eens verleiden door de verschillende bloemvormen. De ene chrysant produceert trossen gevulde bloemen, de andere enkele bloemen die aan margrieten doen denken. De ‘spinnen’ met hun grillige vormen zorgen voor een vrolijke noot. En dan heb je nog de chrysanten in de vorm van compacte pompons die voor mooie accenten zorgen in boeketten. STERK Chrysanten zijn sterk en blijven lang mooi. Daarvoor zijn maar een paar handelingen nodig. Zorg allereerst voor een schone vaas met helder water en voeg een scheutje snijbloemenvoedsel toe. Rits de onderste bladeren van de stelen zodat die straks niet in het water staan. Snij de stelen schuin af en…. schikken maar! Behalve in boeketten kun je ook de mooiste decoraties maken in steekschuim. Dankzij de stevige stelen steek je de chrysanten er soepeltjes in. Leg steekschuim vooraf wel in een bak met water,

zodat het zich helemaal volzuigt. Giet op het steekschuim (als het droog aanvoelt) wel eens per week water en je kunt er zeker drie weken van genieten. 1: KERSTSTER Versier een stervormig stuk steekschuim helemaal vol met enkelbloemige (wit en bronskleurig), pomponvormige (witte) en gevuldbloemige (paarse) chrysanten. Zorg er voor dat het steekschuim niet meer ziet en bestrooi met kunstsneeuw. 2: KERSTBALVAASJES Helemaal anders, maar toch helemaal Kerst. Maak van kerstballen vaasjes. Haal de haakjes uit kerstballen, lijm ze op een kerstster en vul met water. Snij de chrysanten kort af en zet ze in de kerstbalvaasjes. Mix witte chrysanten met bijvoorbeeld paarse en rode.

7: KERSTBOOMPJE Het is wel een werkje, maar het resultaat mag er zeker zijn! Neem een kegelvormig blok steekschuim en laat het goed volzuigen met water. Snij chrysanten kort en schuin af. Steek de bloemen in het schuim net zolang totdat je het steekschuim niet meer ziet. Je kunt het beste van onder naar boven werken. Je kunt ook een mix maken van verschillende soorten chrysanten en rozen. Ben je erg handig? Maak dan een tableau op een stammetje van hout. Zorg wel voor een stevige constructie! 8: IN DE HOOGTE Omwikkel reageerbuisjes met groen tape, vul met water en zet er grote pluischrysanten in. Bevestig de reageerbuisjes met raffia aan het touw. Maak ook eens een combinatie van chrysanten en rozenbotteltakken. 9: KERSTKRANS Altijd een gezellig knutselwerkje (ook voor kinderen!): kerstkransen maken. Voeg dit jaar eens wat chrysanten toe en kies voor bijpassende kaarsen. Wil je een extra speels effect? Gebruik dan pomponvormige chrysanten.

3: MET DENNENTAKJES Maak een boeket van roze chrysantjes (ook wel Santini’s genoemd) en dennentakken. Voeg er een lint aan toe voor een feestelijk effect.

10: GLAMOUR Zet een langwerpige schaal met steekschuim op de schoorsteenmantel en steek het helemaal vol met witte, groene, roze en paars chrysanten met verschillende bloemvormen. Combineer eventueel met bessentakken en groen uit de tuin of van de bloemist. Pure bloemenweelde!

4: BEETJE WILD Leg een dienblad vol met kerstballen. Vul

Ga voor meer informatie en inspiratie naar www.justchrys.com ZOETERMEERLiving

COLUMN

Tekst: Martine Hafkamp Foto’s: Fintessa

Vlieg niet uit de BOCHT!

p zoek naar rendement bewandelen mensen soms niet de meest voor de hand liggende paden. Gelokt door aansprekende, in het verleden behaalde rendementen wenden zij zich tot beleggingsmogelijkheden waarin zij zich vooraf niet al te veel hebben verdiept.

Whisky, horloges en oldtimers zijn slechts enkele van de voorbeelden. Beleggen in whisky en andere collectables is de laatste jaren zo populair geworden dat de vraag groter is geworden dan het aanbod, waardoor er schaarste ontstaat. Er zijn echter veel meer wegen te bewandelen. Zo zijn er ook verzamelaars die bijvoorbeeld alleen het exclusieve exemplaar van de Nike schoenen kopen. Deze zogenaamde Collectables zijn er op allerlei gebieden. Zij zijn toch vooral leuk voor een echte verzamelaar maar niet zo zeer voor iemand die op zoek is naar een goede belegging voor de oude dag. De eerste Pokémon kaarten zijn nu ook veel geld waard, maar het probleem met al deze collectables is dat het product net zoveel waard is als een ander ervoor wil geven. Op eBay zijn bepaalde Pokémon kaarten uit de eerste series voor maar liefst 100.000 euro te koop, maar de vraag blijft; wie is bereid er zoveel voor te betalen? Omdat het allemaal betrekkelijk kleine, minder liquide markten zijn, lijken het mij sowieso geen geschikte beleggingen voor beleggers met een wat kortere horizon. Bij beleggen moet je goed letten op inkomsten uit vermogen (rente of dividend), liquiditeit (is het tegen een marktconforme prijs te verkopen indien gewenst) en spreiding (ter verlaging van het risico). Deze drie belangrijke kenmerken mis je bij verzamelobjecten. De kans is groot dat het niet oplevert wat je ervan verwacht.

MARTINE HAFKAMP IS DIRECTEUR VAN FINTESSA VERMOGENSBEHEER UIT BAARN EN SCHRIJFT COLUMNS OVER FINANCIËLE ZAKEN VOOR DIVERSE TIJDSCHRIFTEN EN WEBSITES. DAARNAAST IS ZIJ REGELMATIG TE GAST IN HET RTL7-PROGRAMMA BUSINESS CLASS VAN HARRY MENS. ZIE WWW.FINTESSA.NL

Beleggers in beursgenoteerde effecten zijn immers mede-eigenaar van een bedrijf en kunnen op basis van de fundamenten, de bedrijfscijfers en de marktontwikkelingen een verwachting voor de toekomst schetsen. In tegenstelling tot aandelen kennen verzamelobjecten geen dagelijkse handel en dat betekent dat het enige moeite zal kosten er ook weer van af te komen. In tegenstelling tot aandelen en obligaties is het moeilijk er een prijskaartje op te plakken. Omdat de handel in de meeste gevallen ook nog eens veel minder gereguleerd is, is de prijsvorming minder transparant. Het wordt een beetje wat de gek ervoor geeft. Men kan moeilijk stellen: deze whisky is 75 dollar waard. Je kunt het wel vinden, maar of het zo is? Het is net als met goud: is het nu 200 dollar of 1000 dollar waard? Of misschien 2000 dollar? Het is maar wat de gek ervoor geeft. Beleggers met veel geld zouden beleggingen in bovenstaande wel kunnen overwegen uit spreidingsmotieven. Naast aandelen, vastgoed en obligaties kan een bepaald percentage in dergelijke verzamelingen weinig kwaad. Maar, om te voorkomen dat je uit de bocht vliegt, zou het dan hooguit een (zeer) beperkt gedeelte van de portefeuille mogen uitmaken. Maar nogmaals, als toevoeging hoeft het niet slecht te zijn. Wel dienen er dan beleggingen naast te staan die wat meer liquide zijn zodat in mindere tijden in ieder geval ergens geld vrijgemaakt kan worden. Daarnaast lijkt het voor de echte liefhebber van deze zaken ook niet verkeerd om erin te beleggen. Alleen zal een echte whiskydrinker op zeker moment zijn belegging wel willen opdrinken. Een autoliefhebber zal wellicht graag eens een ritje willen maken in zijn oude mobiel. De moraal van dit verhaal is dat het ‘beleggen’ in verzamelobjecten meer gezien moet worden als een aanvulling op andere beleggingen voor mensen met (te) veel geld. ZOETERMEERLiving

HEALTH & WELLNESS

Tekst: Janneke Sinot Fotografie: Thinkstock

Hamam ontspannen in een wolk van schuim.

De hamam-behandeling is populair in de saunawereld. En dat is niet voor niets. In een vaak sprookjesachtige ruimte met typische Duizend-en-een-nachtsfeer word je gemasseerd, terwijl je tussendoor met water wordt overgoten. Na een stevige scrub geniet je – in een wolk van schuim – van een heerlijke zeepzakmassage. WAT NEEM JE MEE NAAR DE HAMAM? Boek je een hamambehandeling bij een wellnesscentrum? Dan heb je alleen badjas, slippers en een handdoek nodig. Zijn die niet inbegrepen, huur ze dan bij het saunacomplex of breng je eigen spullen mee van thuis. Bezoek je een traditionele, oosterse hamam? Neem dan ook een bakje mee om water te scheppen, een extra badlaken, een bikinibroekje of extra slip en verzorgingsproducten zoals shampoo en zeep. Let op: in de traditionele hamams baden mannen en vrouwen strikt gescheiden.

TERUG NAAR DE BRON Van oorsprong is de hamam een oosters badhuis, vaak gelegen naast de moskee, waar mensen samenkomen voor religieuze reiniging, lichaamsverzorging en ontspanning. Het woord ‘hamam’ is afgeleid van het Arabische ‘hamma’, dat ‘verspreider van warmte’ of ‘heetwaterbron’ betekent. Op plaatsen waar zo’n bron aanwezig was, bouwden Arabieren en later ook rijke sultans van het Ottomaanse Rijk hun badhuizen. Toen na verloop van tijd ook de gewone man er welkom was, werd de hamam een belangrijk onderdeel van de Turkse cultuur. Wat de Nederlandse wellnesscentra aanbieden, is meestal een Turkse variant van het hamamritueel waarbij rust en ontspanning vooropstaan. In authentieke hamams gaat het er heel anders aan toe. Dat zijn nog altijd levendige badhuizen, waar vooral islamitische vrouwen met elkaar de laatste nieuwtjes uitwisselen. RELIGIEUZE REINIGING Moslims gebruiken de hamam voor rituele wassingen. Voor het bidden – dat vijf keer op een dag moet gebeuren – horen ze namelijk rein te zijn. Een kleine rituele wassing begint met het wassen van de handen. Daarna volgen mond, neus en gelaat. Dan komen om en om de linkeren rechterarm aan de beurt. Zijn ook de oren gewassen, dan wrijven ze met hun natte handen over het hoofdhaar. Het ritueel eindigt met

ZOETERMEERLiving

HEALTH & WELLNESS

HAMAMWOORDENBOEK Zin gekregen om jezelf onder te dompelen in een hamamritueel? Als je deze termen kent, maak je indruk. Hararet Stoom-zweetruimte in het hart van de (traditionele) hamam, met in het midden een verwarmde buikplaat. Het is de belangrijkste plek van het badhuis. De vloer is vaak versierd met mozaïektegels. De ruimte heeft een koepeldak, waardoor gefilterd licht naar binnen valt. Buikplaat of buiksteen Verwarmde marmeren of granieten plaat in de centrale hamamruimte. Gebruikt voorafgaand aan de behandeling om op te warmen, te ontspannen en de huid voor te bereiden op de scrub. Soms vindt hierop ook de massage plaats. Tellak Turkse benaming voor de masseur in de hamam. het wassen van de voeten: eerst de rechter, dan de linker en tot slot nogmaals de rechter. Soms vraagt de situatie om een uitgebreidere rituele wassing, omdat er een grotere mate van onreinheid is. Dit is bijvoorbeeld het geval na een bevalling, menstruatie of geslachtsgemeenschap. Een grote wassing vindt ook plaats bij speciale gelegenheden, zoals een bruiloft, het Offerfeest en Suikerfeest en het begin en einde van de ramadan. HET HAMAMRITUEEL De ene hamambehandeling is de andere niet. In Marokko zijn ze anders dan in Turkije. In een authentieke hamam anders dan in een modern wellnesscomplex. We mogen ons wel gelukkig prijzen dat de Turkse hamam tot ons land is doorgedrongen, want het is een heerlijke behandeling. Grofweg bestaat een hamam-massage uit de volgende stappen: ontspannen op een verwarmde buikplaat, een Turks stoombad, een stevige lichaamsscrub, een zeepmassage en tot slot relaxen met wat lekkers. Tussendoor word je steeds met warm water overgoten. Door de aangename temperatuur van het stoombad ontspannen je spieren en openen de poriën zich. Handig als de masseur daarna met zijn kese (scrubhandschoen) een heerlijk geurende laurier- of olijfzeep op je lijf aanbrengt. De scrub zorgt voor een goede doorbloeding en is een echte oppepper voor de huid. Maar het hoogtepunt is toch wel de zeepmassage: de masseur vangt lucht op in

een zeepzak en knijpt hem daarna boven je lichaam leeg. In een wolk van schuim geniet je vervolgens van een verrukkelijke ontspanningsmassage. De afsluiting? Vaak een kopje verse muntthee en – als je geluk hebt – een oosterse lekkernij. DE SFEER VAN DUIZEND-EN-EEN-NACHT Klinkt niet verkeerd, hè, zo’n hamammassage? En alsof het allemaal nog niet voldoende traktatie is, is de hamam vaak ook nog de mooiste ruimte van het hele saunacomplex. Je vindt er een typische Duizend-eneen-nachtsfeer die je doet wegdromen naar exotische oorden. Ook hier weer een verwijzing naar het rijke verleden van de hamam. In de authentieke badhuizen vind je diverse ruimten met verschillende temperaturen. Centraal ligt de hararet (letterlijk: huis van de hitte), met een temperatuur van zo’n 50 °C. In het midden bevindt zich een verwarmde buiksteen. Mozaïeken op de vloer en wanden met warmwaterkranen completeren het geheel. De vorm van het dak – een koepel – voorkomt dat condensatievocht naar beneden druppelt en terechtkomt op de mensen die liggen te ontspannen op de buiksteen. Naast de hararet heeft de traditionele hamam een stoombad, douches en rustruimte. De hamams in de meeste moderne wellnesscentra zijn een vereenvoudigde versie van hun oosterse broertjes. Maar door de aankleding van de ruimte waan je jezelf er al snel in een sprookje. Kortom: op naar de hamam!

Tas Kom om water mee over je lijf te gieten. Traditioneel gemaakt van koper en versierd met ornamenten. Pestemal Traditionele katoenen hamamhanddoek, meestal met ruitdessin. Mannen dragen de pestemal om hun middel, vrouwen onder de oksels. In de traditionele badhuizen draag je er een (bikini)slip onder. Sabon beldi Zachte, bruine zeep uit Marokko. Kese Scrubhandschoen gebruikt voor de zeepmassage. Veelal gemaakt van viscose, linnen of paardenhaar. Rasul (ook Ghassoul) Eeuwenoud Arabisch reinigingsritueel met klei. (In de traditionele badhuizen is het onderdeel van het hamamritueel. Dit geldt niet voor de moderne saunacomplexen, maar daar is het soms wel als aparte behandeling te boeken.) Je smeert jezelf in met klei en laat die door middel van een stoombad op je huid inwerken. Daarna spoel je jezelf af onder een warme douche. Het resultaat van deze natuurlijke reiniging? Een schone, zijdezachte huid. ZOETERMEERLiving

CULINAIR

Tekst: Kirsten van Wijk Fotografie: Freixenet

CHAMPAGNE

Herkomst: Champagnestreek, Frankrijk Druifsoorten: Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier Rijping: Minimaal 15 maanden Methode: Méthode traditionelle

PROSECCO Herkomst:

CREMANT

Herkomst: Druifsoorten: Rijping: Methode:

Italië, vooral uit Veneto en Friuli Venezia Giulia Druifsoorten: Proseccodruif (Glera) Methode: Tankmethode

Voornamelijk Frankrijk Afhankelijk van herkomst Minimaal 12 maanden Méthode traditionelle

CAVA

Herkomst: Spanje, Penedesstreek (95%) Druifsoorten: Xarello, Macabeo, Parellada, Chardonnay en Pinot noir. Rijping: Minimaal 9 maanden Methode: Méthode traditionelle

KIES DE BESTE BUBBEL MINICURSUS MOUSSERENDE WIJNEN VAN FREIXENET

Ploppende kurken en sprankelende belletjes in sierlijke glazen: bubbels horen bij de feestmaand als pakjes onder een boom. Al smaakt een glas bubbels eigenlijk altijd wel. Maar hoe kies je uit al die verschillende mousserende wijnen? Hoe weet je of je kiest voor kwaliteit zonder te veel te betalen? Freixenet, ‘s werelds grootste cava huis, zet alle soorten bubbels op een rij en geeft een mini-cursus ‘bubbels kiezen’. Waar Champagne en Prosecco inmiddels oude bekenden zijn in het wijnschap, stijgt cava in populariteit. Deze Spaanse mousserende wijnen vallen op door hun gunstige prijs-kwaliteit verhouding. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen al deze bubbels? 18

ZOETERMEERLiving

CULINAIR

HOE ONTSTAAN DE BUBBELS?

De bubbels in een glas mousserende wijn zijn het resultaat van koolzuurvorming tijdens het bereidingsproces.

MÉTHODE TRADITIONELLE

De tweede gisting van de wijn gebeurt op de fles. Gist en suiker worden gedoseerd aan de wijn toegevoegd waardoor extra alcohol en koolzuurgas ontstaat wat zich met de wijn vermengt. Een arbeidsintensieve en langzame methode met als resultaat: bruisende bubbels die een parelend onderdeel van de wijn vormen.

TANKMETHODE

Een andere manier om mousserende wijn te verkrijgen is door de tweede gisting in roestvrijstalen tanks te laten plaatsvinden, daarna wordt de wijn gebotteld. Het proces is sneller, goedkoper, maar de wijnen behouden hun fruitige smaak. Dit is veelal de methode die wordt toegepast bij prosecco.

KOOLZUUR ER BIJ

De belletjes kunnen ook kunstmatig aan de basiswijn worden toegevoegd. De bubbels zijn groter en grover, te vergelijken met prik (koolzuur) in frisdrank. Prik uit frisdrank en dus ook bubbelwijn is zo verdwenen.

DE PERFECT SERVE

Een flute, een tulpvormig glas of een coupe zijn de glazen die mousserende wijnen het beste tot hun recht laten komen. Drink de wijn niet te koud, dan gaat er veel smaak verloren. Volle, krachtige en droge wijnen drink je het best tussen 10 en 12 graden, een zoetere wijn mag iets kouder geserveerd worden: tussen 8 en 10 graden.

KIES JE FREIXENET FREIXENET CORDON NEGRO

FREIXENET CARTA NEVADA

RIJPING: TUSSEN DE 18 EN 24 MAANDEN

RIJPING: TUSSEN DE 12 EN 18 MAANDEN

Deze parelende licht gele wijn heeft delicate aroma’s, een combinatie van groene appels en peren op een achtergrond van mediterrane vruchten. Een frisse cava met een mousse die mooi in balans is door tonen van groene appels en citrusvruchten. De afdronk is licht, maar lang en elegant.

De smaak is verfrissend en mooi in balans door de uitgebalanceerde zuurgraad en een bloemige afdronk. Deze cava is helder geel van kleur met een hint van goud en heeft een elegante bloemige neus met frisse tonen van appel en citrus.

OVER FREIXENET

Freixenet bewijst dat een mooie fles bubbels betaalbaar is. De cava van Freixenet is afkomstig uit de Penedès, ten zuidwesten van Barcelona. Cava is een beschermde naam voor de wijn uit deze streek, die volgens dezelfde strikte, traditionele productie methoden als champagne gemaakt wordt. De mix van traditionele cava druiven Macabeo, Xarello en Parellada, de lange rijping en een tweede fermentatie ín de fles zorgen voor een elegante smaak en een mooie, volle pareling. Freixenet is inmiddels bekroond met vele toonaangevende internationale awards.

Ook voor mensen die geen alcohol drinken is er een feestelijke bubbel, want Freixenet is het eerste A-merk dat een kwalitatieve alcoholvrije mousserende wijn heeft ontwikkeld. Deze gedealcoholiseerde bubbel wijn bevat slechts 0,05% alcohol en is gemaakt van de Sauvignon Blanc druif.

ZOET OF DROOG? Mousserende wijnen hebben vaak een hoge zuurgraad, daarom wordt na de tweede gisting bij wijnen die gemaakt worden volgens méthode traditionelle suiker en reserve wijn (liqueur de dosage) toegevoegd. Deze ‘dosage’ geeft de wijnen een eigen stijl, de ene brut of seco is de andere niet. Meest voorkomende cava dosages:

Droogheid gradatie

Suiker

Smaak

Brut Nature

< 3 g/l

Strakdroog

Brut

< 15 g/l

Droog tot milddroog

Seco

< 17 - 35 g/l

Milddroog met zoetje

Semi – seco

< 33 - 50 g/l

Friszoet

ZOETERMEERLiving

REIZEN

Fun & Easy going

Californische wijnen Een halve eeuw geleden telde Californië nog een handvol wijnboeren. Ga er nu eens heen. De wijnen, van al die wijnhuizen achter de 1.600 kilometer lange kustgordel, genieten van wereldfaam. En de Zinfandel is populairder dan ooit. Dat wordt genieten; easy en met fun.

ruk, druk. Of toch niet? In Californië is slow living al jaren een ingeburgerd begrip. Als antwoord op de eeuwig durende ratrace neem je vooral tijd voor jezelf. Heerlijk wandelen over het strand, genieten van een sfeervol diner en ook zeker van een goed glas wijn. Slow benadrukt de kwaliteit van het moment. Aan de zonnige westkust van Amerika spreken de inwoners uit ervaring. In de staat, die grossiert in zon, zee en zand, zongen de Beach Boys al decennia geleden over Good Vibrations en Surfin’ USA. Nummers als deze weerspiegelden toen al de Californische mentaliteit. Gebaseerd op een uitbundige zon en een extraverte levensstijl vertalen de Amerikanen die houding in fun en easy going. EASY GOING Ook de wijnen uit de Golden State stemmen met dat gevoel overeen. “Vooral hier in het noorden zijn wij gezegend met zeer stabiele weersomstandigheden”, zegt een wijnmaker in de kleine Sonoma Valley. “De beschutte valleien zorgen voor een mild klimaat. De winters zijn kort en zacht. En in het lange, warme groeiseizoen, schijnt de zon voortdurend. Bovendien zorgt mist regelmatig voor verkoeling. Neem dat en de vruchtbare, vulkanische grond, en je begrijpt waarom er de laatste jaren bijna geen slechte jaargangen zijn geweest. Easy going dus, voor ons als wijnmakers.” FRUITIG APERITIEF Ook bij Mumm Napa herkennen ze de Californische mentaliteit in hun mousserende wijnen. “Veel bezoekers denken dat ze onze Sparkling Wines uitsluitend op bijzondere momenten kunnen schenken”, vertelt de dame die bezoekers rondleidt. “Maar gelukkig weten inmiddels veel meer mensen dat een mousserende wijn ook heel geschikt is als fruitig aperitief.” De bezoekers, casual gekleed met korte broek en poloshirt, knikken instemmend. Easy going, that’s the way. Om het Champagnehuis toch enige stijl mee te geven, heeft Mums Napa een chique galerie met landschapsfotografie op het kwaliteitsniveau dat past bij de wijnen die volgens de traditionele methode worden gefabriceerd. En dat op steenworp afstand van Mission Sonoma, waar pater José Altimera in 1824 de eerste wijnranken plantte om miswijn 20

ZOETERMEERLiving

‘Slow benadrukt de kwaliteit van het moment’ te kunnen maken voor de diensten van de missiepost. KIEM VOOR BEDRIJFSTAK De geschiedenis van de Californische wijnen voert terug naar de Franciscaner missionarissen. Toen de zonnige staat nog onder Mexicaans gezag viel, richtten bevlogen monniken langs de kust 24 missieposten op. Ze begonnen in het zuidelijke San Diego en op één dag reizen van de vorige stichtten ze de volgende. De laatste langs deze ‘Koninklijke weg’, de Camino Real, kwam in 1823

in Sonoma gereed, ten noorden van San Francisco. Daar volgde pater Altimera het voorbeeld van zijn collega’s. Hij legde er de kiem voor wat later een toonaangevende bedrijfstak zou worden. De Hongaarse graaf Agoston Haraszthy hielp hem. In 1857 plantte hij de eerste Europese rassen. Nu beslaat het wijnbouwgebied van Californië meer dan 208.000 hectare - zo’n 350.000 voetbalvelden bij elkaar - en telt de staat meer dan 1.600 wijnhuizen. Zelfs beroemdheden als regisseur Francis Ford Coppola hebben er hun eigen wijnhuis.

REIZEN

Tekst: Ruud Slagmolen Fotografie: Ruud Slagmolen

GEEN WIJN DOOR PROHIBITION Bijna honderd jaar geleden, in 1920, verbood Amerika alle productie en gebruik van alcohol. Daarmee wilde het land de criminaliteit, corruptie en sociale problemen tegengaan. Deze wet ‘Prohibition’ leidde tot de opkomst van illegale stokerijen en illegale handel, grotendeels in handen van de maffia. Het spreekt vanzelf dat deze beslissing de wijnbouw geen goed deed. Gelukkig werd de wet in 1933 weer afgeschaft.

benadrukte wijnmaker Greg La Follette ooit. Zijn wijnen werden al bij diverse belangrijke staatsbanketten in het Witte Huis geserveerd. Niet alleen Greg is laaiend enthousiast. De Zinfandel heeft zelfs als enige druif op onze aardbol van een eigen fanclub.

MOORD OPLOSSEN De golvende valleien rond de historische steden Sonomo en Napa - met hun mengeling van robuuste Mexicaanse haciënda’s en stijlvolle Victoriaanse huizen - staan bekend als Wine Country. De twee valleien vormen niet alleen het hart van de Califonische wijnindustrie, maar ook een uiterst belangrijke toeristische trekpleister. En zoals gebruikelijk in Amerika is er alles op het gebied van fun mogelijk. Van panoramatochten met een hete luchtballon tot een ritje met de prestigieuze Napa Valley Wine Train. Daar kun je in de panoramawagons niet alleen genieten van de meest voortreffelijke wijnen, maar ook gezamenlijk een in scène gezette moord oplossen. ‘Was it the wine that killed him?’ ZIN IS IN De wijnliefhebber komt uiteraard voor de

Chardonnay en de Cabernet Sauvignon, beide heer en meester in Californië. De laatste soort levert vooral in Napa Valley grootse wijnen op, zowel in monocépages als in cuvées samen met Cabernet Franc, Merlot en Petit Verdot. Maar ook de Pinot Noir, Syrah, Petite Sirah, Sauvignon Blanc, Pinot Gris en Viognier namen al sterk in populariteit toe. Echt hot is de Zinfandel, het boegbeeld van de Californische wijn. ‘Zin is in’, roept een drankenleverancier door zijn zaak. De Zinfandel is zonder twijfel de belangrijkste blauwe druif van Californië. Er worden witte, rode en roséwijnen van gemaakt. Ze variëren van jong en fruitig tot sterk en rijp. De staat kent diverse wijnstreken die deze druivensoort fanatiek verbouwen. Zo staat Ravenswood uit Sonoma bekend om zijn voortreffelijke Zinfandel. “De druif heeft potentieel voor rijke wijnen van zeer grote klasse”,

AMBITIE EN KWALITEIT Naast fun en easy going staat Amerika ook bekend om z’n ambitie en innovatie. De Californische wijnbedrijven hanteren steeds geavanceerder productiemethoden en zijn uitgerust met de modernste apparatuur. Toch combineren veel wijnhuizen die moderne aanpak nog steeds met traditionele handelswijzen. Zo selecteert en plukt Mumm Napa z’n druiven nog steeds handmatig en vervoert het wijnhuis de oogst in kleine containers. En kwaliteit? Die krijgt net zoveel sterren als in de Amerikaanse vlag. Bij wijnhuis Deloach in Santa Rosa staat kwaliteit primair. Het huis besloot eerder de jaarlijkse productie terug te brengen van 320.000 naar 110.000 cases (met elk twaalf flessen). Daardoor kan het meer aandacht geven aan de variëteiten die het beste passen bij de terroir van de Russian River Valley, de wijnregio van Sonoma Valley waar DeLoach is gevestigd. Good Vibrations dus, ook voor de druiven. De Beach Boys van toen hadden een vooruitziende blik. ZOETERMEERLiving

HUIS & INTERIEUR

Tekst: Nuon, Essent, Eneco, Patrick de Koning Foto’s: iStockphoto, Van Beek Images

24 tips

om uw energierekening te verlagen Kijk eens om u heen, bijna alle apparaten in uw huis hebben energie nodig om te functioneren. Hoe minder energie u gebruikt, des te minder schadelijke stoffen zoals waterstofdioxide (CO2) en stikstofoxiden (NOx) in het milieu terechtkomen. Energiebesparing is daarnaast ook nog eens goed voor uw portemonnee. Hieronder treft u 24 tips aan om flink wat euro’s te besparen. VERWARMING

R Vervang uw oude CV-ketel met een hoog rendement (HR) ketel. R Houd de temperatuur in uw huis zo laag mogelijk. Verhoog dit pas als het echt oncomfortabel wordt. R Zet de waakvlam van de CV-ketel uit in de zomer en wanneer u langer dan 5 dagen van huis bent.

WARM WATER

R Installeer een zonneboiler. R Plaats uw normale boiler bij aanschaf op een slimme plek. Hoe korter de leidingen zijn, des te minder energie verloren gaat. R Plaats een tijdschakelaar op de boiler. Door slim te plannen kunt u ervoor zorgen dat u ’s ochtends wel warm water hebt om te kunnen douchen.

BATTERIJEN

R Beperk het gebruik van batterijen. Koop oplaadbatterijen als u ze per se nodig heeft. R Laad nieuwe nikkelcadmium batterijen, of batterijen die langer dan een half jaar niet meer zijn gebruikt, 24 uur op. Hierdoor werken ze beter. R Een eenmalige alkalinebatterij moet u nooit opladen. Er bestaat een ontploffingsgevaar. 22

ZOETERMEERLiving

WATER BESPARING

R Per minuut komt uit een kraan 10-15 liter water. Gebruik een doorstoombegrenzing om de hoeveelheid water te beperken. R Het is beter om te douchen dan om een bad te nemen. Dit bespaart water en energie. R Plaats waterbesparende douchekoppen.

ELEKTRISCH APPARATUUR IN HET ALGEMEEN

R Gebruik bespaarstekkers tussen elektronisch apparatuur en stopcontact of gebruik doosstekkers met een schakelaar. Bespaarstekkers zetten het apparaat automatisch uit als het niet wordt gebruikt. R Gebruik altijd de UIT knop van een apparaat. Dit voorkomt sluipverbruik. R Meten is weten. Houd uw energie- en waterverbruik bij en maak dit inzichtelijk. Zo krijgt u te weten of er bijvoorbeeld sluipende energievreters zijn.

KOELKASTEN EN VRIEZERS

R Plaats de koelkast altijd op een koele plaats. De lucht moet makkelijk weg kunnen stromen zodat de koelkast ook makkelijker zijn warmte kwijt kan. Zorg dat er minimaal 10 cm ruimte is aan de

achterkant van de koelkast. R Richt uw koelkast slim in waardoor u alles meteen kunt vinden. Dan blijft de deur minder lang open staan. R Gebruik de koelkast om vlees te ontdooien. Plan vooruit en leg het vlees in de koelkast. Hier zal het fungeren als een koelement, dit is dubbele besparing.

ISOLATIE

R Vervang enkel glas met HR++ glas. R Als de gevels van uw woning niet geïsoleerd zijn, is het plaatsen van radiatorfolie een goedkoop en simpel alternatief om energie te besparen. R Pak de leidingen in met een speciaal isolatiehoesje.

COMPUTERS

R Het is een misverstand dat screensavers energie besparen. Sommige verbruiken zelfs meer energie dan wanneer ze niet aanstaan. R Koop een LCD-beeldscherm, deze zijn energiezuiniger. Of beter nog koop een laptop of tablet. Draagbare computers zijn namelijk zuiniger dan gewone PC’s. R Zet uw computer na gebruik uit. Het is een misverstand dat het herhaaldelijk aan en uit zetten van computers slecht is.

AUTO

Tekst: Patrick de Koning, Arjan Klaver Foto’s: Marc de Jong, e.a.

Uw Alfa Romeo, Jeep en Abarth dealer Bij Preuninger Automotive in Den Haag bent u voor stijlvolle auto’s, de beste service en Italiaanse gastvrijheid aan het juiste adres. U kunt terecht voor ‘the full package’ van nieuwe auto’s, occasions, onderhoud, APK tot reparatie. Preuninger Automotive vertegenwoordigt niet alleen Italiaanse merken, maar draagt ze ook uit. Bekijk de complete Alfa Romeo, Jeep en Abarth collectie en ervaar hoe het voelt om nog echt persoonlijk geholpen te worden. De koffie staat voor u klaar. militaire voertuigen die al sinds de Tweede Wereldoorlog de auto voor elk terrein is. Maar Jeep maakt tegenwoordig meer dan dat, al kunt u nog altijd het ultieme ‘all-terrain’ voertuig kopen in de vorm van de Jeep Wrangler of Wrangler Unlimited. “Tegenwoordig is Jeep een onderdeel van het Fiat-Chrysler concern en produceren ze unieke SUV’s met een meer stijlvol exterieur, gericht op luxe en maximaal comfort. U kunt kiezen uit de Jeep Renegade, de vernieuwde Jeep Compass, Jeep Cherokee of Grand Cherokee.” Met een Jeep kunt u overal komen én gezien worden! De Jeep is inmiddels uitgegroeid tot een icoon en is net zo onlosmakelijk verbonden met de Amerikaanse cultuur als Coca Cola, Harley Davidson, Route 66 en Elvis Presley. “Praat met een ‘echte’ Jeep-verkoper en hij vertelt u dat er twee soorten mensen op de wereld zijn. Mensen die een Jeep hebben en mensen die een Jeep willen hebben”, aldus Robert met een brede glimlach.

et temperament en de passie van de Italianen komen nauw overeen met het design van hun auto’s. Iedereen kent de bekende, extravagante automerken uit dit land. Liefhebbers van mooie spullen kennen en koesteren het Italië-gevoel waarin een vleugje show niet mag ontbreken. Er is volgens verkoopadviseur Robert den Toom slechts een automerk voor de fijnproever: Alfa Romeo. Een merk dat inhaalt en niet ingehaald wordt. “Alfisten zijn autoconsumenten die nog met emotie een auto aanschaffen. Een klantgroep die ‘sophisticated’ is.” Maar ook sportiviteit en snelheid zijn belangrijke elementen evenals het timbre uit de uitlaat als de startknop de ophokplicht van de paardenkrachten onder de motorkap opheft. De nauwelijks te temmen Italiaanse volbloeds brengen een ouverture die bestaat uit een heerlijke roffel met krachtige tertsen.

Pas als de ﬂes enige tijd is ontkurkt, komt het karakter van een goede wijn pas echt tot leven. En dat geldt ook voor elke Alfa Romeo. Wanneer de motorolie is geantichambreerd, komt de ware nestgeur van dit Italiaanse sportmerk je tegemoet en is het genieten geblazen. La vita e bella. Een gevoel van autorijden dat in ieders geheugen zit. Heerlijk dat achter elk Alfa-logo een legende schuilt. Dit logo, dat ooit ontworpen is door Romano Cattaneo is opgebouwd uit twee Milanese symbolen: rechts de slang die afgeleid is van de slang op de De Filarete-Toren van de Castello Sforzesco en links het rode kruis ontleent aan de kruistocht van de Milanees Giovanni da Rho. JEEP Een andere klassieker die tegenwoordig onder de vleugels van de Italianen staat is Jeep. Een merk dat synoniem is voor de grote

JEEP COMPASS Traditie en innovatie gaan hand in hand bij de nieuwe Jeep Compass. Zijn design geeft een nieuwe invulling aan typische Jeep-stijlelementen als de verchroomde zevensleufs grille en de karakteristieke koplampen met geïntegreerde led-dagrijverlichting, terwijl de doorlopende verchroomde sierlijst rond de zijruiten en achterruit zijn aerodynamische profiel benadrukt. Hierdoor onderscheidt de Jeep Compass zich volgens Robert van de massa. Zijn stoere afmetingen stralen vertrouwen uit. Jeep Compass: nog nooit was het zo makkelijk om de show te stelen! OVER PREUNINGER AUTOMOTIVE Autobedrijf Preuninger is al meer dan 90 jaar actief in de mobiliteitsbranche en is in december 2017 precies 1 jaar Jeep-dealer voor Den Haag en omstreken. “Om dit te vieren, willen wij alle lezers van Zoetermeer Living van harte uitnodigen om op 21 tot en met 30 december een proefrit te maken in de nieuwe Jeep Compass”, vertelt Robert. “U ontvangt tijdens deze periode dan tevens een bruisend geschenk. Reserveer dus nu een plekje voor een proefrit in een échte Jeep.” Preuninger Automotive Laan van Waalhaven 417, Den Haag T. 070 3073950 www.preuninger.nl ZOETERMEERLiving

PREUNINGER 1 JAAR JEEP-DEALER REDEN VOOR EEN FEEST!

RESERVEER NU EEN PROEFRIT EN ONTVANG EEN BRUISEND GESCHENK Het is feest bij Preuninger. Wij zijn in december 2017 precies 1 jaar Jeep-dealer voor Den Haag en omstreken. Om dit te vieren, willen wij u van harte uitnodigen om op 21 tot en met 30 december een proefrit te maken in de nieuwe Jeep Compass. Reserveer nu een proefrit, dan ontvangt u op deze dagen een bruisend geschenk. Tot ziens in onze showroom!

Autobedrijf Preuninger Haagland B.V. Laan van Waalhaven 417, 2497 GM Den Haag, Telefoon 070-307 39 50, www.preuninger.nl De verbruikscijfers zijn gebaseerd op de officiële Europese testmethode. Het daadwerkelijke verbruik hangt mede af van de omstandigheden en uw rijgedrag. Wij adviseren Het Nieuwe Rijden, zie ook www.hetnieuwerijden.nl, voor handige tips om zuiniger te rijden. Kijk voor de verkoopvoorwaarden op jeep.nl/verkoopvoorwaarden. Jeep® is a registered trademark of FCA US LLC.

Gemiddeld verbruik: 4,4 - 6,9 l/100 km (1 op 14,5 - 22,7). CO2-uitstoot: 117 – 160 gr./km.

ZOETERMEERLiving

REIZEN

Tekst: Patrick de Koning Foto’s: iStockphoto

Goed voorbereid de komende winter in De dagen worden korter, de temperatuur daalt in rap tempo en nachtvorst kondigt de aanstormende winter aan. Hoewel veel mensen een romantische voorstelling hebben bij sneeuw en ijs, zorgen deze winterse taferelen voor zweetdruppels op het voorhoofd van menig autobestuurder. De sneeuw en aanvriezende regen transformeren het wegdek namelijk in gevaarlijke glijbanen en het woonwerkverkeer neemt al snel twee keer zo veel tijd in beslag als tijdens andere perioden van het jaar. Het wordt dus hoog tijd om uw auto winterklaar te maken. Zoetermeer Living geeft u 5 tips om goed beslagen ten ijs (of juist eruit) te komen. bevriezen, maar in het slechtste geval kan de container ook uiteenspatten. Niet te verwarren met elkaar zijn de antivries voor de ruitenwisservloeistof en de antivries voor de radiator. TIP: Voor het testen van het antivriesgehalte in de koelvloeistof, wordt een zogenaamde glycoltester gebruikt die verkrijgbaar is bij veel tankstations.

#1 WINTERBANDEN Winterbanden zijn een ‘must’ in de herfst en winter, want niet alleen bij sneeuw, maar ook in natte perioden zijn winterbanden uitermate geschikt. Dit komt door het diepere en grovere profiel dat het natte weer beter aan kan. In Nederland zijn winterbanden niet verplicht, maar in het buitenland geldt vaak wel een verplichting, daarom bestaat daar het risico op een boete, strafrechtelijke vervolging en (mede)aansprakelijkheid als geen gebruik wordt gemaakt van winterbanden bij winterse omstandigheden. TIP: Voor wie binnenkort van plan is op wintersport te gaan, is het handig om wat van de regelgeving in de wintersportlanden te weten. #2 WINTERKETTINGEN Wintervakanties zijn bij vele reizigers populair en vanaf begin december trekken skiërs

naar de Alpen of naar het Centraal-Duitse gebergte. Vaak zorgt de zware sneeuwval op grotere hoogten ervoor dat men alleen met winterbanden niet meer vooruit kan komen. Daarom worden er voor noodgevallen sneeuwkettingen meegenomen in het voertuig. In sommige landen is het gedurende het winterseizoen zelfs verplicht om sneeuwkettingen aan boord te hebben. TIP: Leg de sneeuwkettingen voor uw wintervakantie in de bergen thuis al een keer op de banden, om de werking en het aanbrengen ervan te oefenen. #3 ANTIVRIES Voldoende antivries voor de radiator en de ruitensproeiers is essentieel tijdens de wintermaanden. Als de container van de ruitensproeiervloeistof alleen met water is gevuld, dreigt niet alleen de vloeistof te

#4 SLOTEN Rubberen afdichtingen van sloten en deuren kunnen broos worden en bij lage temperaturen. Om dit te voorkomen, kunt u deze onderdelen behandelen met een vetstift of siliconenspray. Deze hulpmiddelen voorkomen dat de ramen in de deuren vastvriezen en niet geopend kunnen worden. Het is ook erg onaangenaam als de sleutelgaten bevriezen van auto’s die nog zonder afstandsbediening geopend moeten worden. TIP: Gebruik wat grafietpoeder zodat er zich geen water kan verzamelen in het slot of hou slotontdooier bij de hand (uiteraard niet in de auto). #5 AUTORAMEN VRIJMAKEN De autoramen met een schraper vrijmaken, is een vervelende en tijdrovende klus. Daarom gooien veel bestuurders warm water over de ruiten met mogelijke spanningsscheuren als gevolg. Een ijskrabber is dus helemaal zo gek nog niet. Bij een heel dun laagje ijs kan ook een ruitenspray uitkomst bieden. TIP: Heb je geen zin om te krabben en is de ijslaag te dik, dan is een afdekscherm een elegante manier om ijsvorming op de ruiten tegen te gaan.

WINACTIE Zoetermeer Living geeft 10 winterpakketten voor de auto ter waarde van €20,- weg. Het pakket bestaat uit: Slotontdooier, Antivries vloeistof, ijskrabber, doek, ruitenspray. Stuur voor 31 december 2017 een e-mail naar redactie@ rexmagazines.nl en vertel ons waarom jij graag één van deze 10 winterpakketten wilt hebben.

Dit pakket wordt u aangeboden door:

www.autovoordeelshop.nl ZOETERMEERLiving

INTERVIEW

ZOETERMEERLiving

Tekst: Arjan Klaver Fotografie: Nico Brons

INTERVIEW

‘We sterven ooit met z’n tweeën op het podium’ Ernst Jansz, oprichter van Doe Maar, trad 50 jaar geleden voor het eerst op met de inmiddels legendarische CCC Inc. Redenen genoeg om met een jubileumvoorstelling te komen waarmee hij het instituut Jansz in wording inkleurt met een sterke hang naar onder meer hippiecommunes en zijn Indonesische roots. Een feest van herkenning dat hij op het podium en in vriendschappelijke sfeer deelt met de Amersfoorter instrumentalist Guus Paat.

“

Ik ben de enige in de band die voor een optreden zijn achterbak vol heeft met instrumenten”, opent Paat (64) op deze doordeweekse ochtend. „Ik heb hier een ukulele, banjo, steelgitaar plus twee akoestische gitaren. En dat is overigens ook een deel van de instrumentatie waarmee krontjong gespeeld kan worden. Dat is Indonesische sfeermuziek. Dat is voortgekomen uit een synthese van Portugese, Maleise, Javaanse en Soedanese volksmuziek. Op de Nederlandse trommelvliezen klinkt het als ketelmuziek. Maar ik ben ermee opgegroeid.” Zijn ouders zijn geboren en getogen op Java en streken in 1945 via Geldrop neer in Doorn waar hij werd geboren. Het was in de tijd dat de rock & roll over de Nederlandse duinen klotste met onder andere Cliff Richard en Pat Boone die toentertijd met de zegen van ouders, kerk en staat de aandacht voor zich opeiste. Ook de Nederlandse rock-’n-roll-bands ontbrandde. “Het is dan niet zo verwonderlijk dat een groot deel van deze groepen bestond uit Indische jongelui die de muzikale vaardigheden hadden om zich de nieuwe muziekstijl snel eigen te maken. Er ging geen weekend voorbij of her en der vonden in zaaltjes Indische feesten plaats, waar Indische jongeren in een band of combo speelden. Ook in Amersfoort. Ze speelden op elektrische gitaren en soms aangevuld met hawaïgitaren een mengeling van rock-’n-roll en traditionele Indische krontjongmuziek, met een speciale manier van ‘tokkelen’.” Kortom, de Nederbeat-explosie van de jaren zestig werd dus voorafgegaan door een Indorock-explosie in de jaren vijftig met de Tielman Brothers als ambassadeurs niet veel later gevolgd door de Jumping Jewels die in de Haagse Zuiderparkbuurt de kiem legde voor de popcultuur in de residentie. NEGORIJEN “In de jaren zestig wilde ik uiteraard ook muziek spelen”, vertelt autodidact Paat die op z’n twaalfde een prijzige Duitse Höfner moest delen met vijf muzikale telgen uit dito Indonesische families. “Mijn eerste bandje was Maybe. Op de HBS kwam ik in contact met Hans Sommer met wie ik tijdens het vak Nederlands een gedicht van Joost van den Vondel muzikaal wist te omlijsten. Driebergenaar Sommer had met zijn broers André en Ronald de country- en westernband Sommerset. In de woonkamer boven hun sportzaak op de Traay ZOETERMEERLiving

repeteerden ze. Ik werd bandlid.” Het grote succes van Sommerset begon toen discjockey en producer Kees van Kooten op hun pad kwam en de single Almost Persuaded wordt opgenomen die in het kielzog van het Tumbleweeds succes Somewhere Between meevoer. Evenals Tumbleweeds traden zij op in de Grand Ole Opry in Nashville en in enkele country televisieprogramma’s. Andere bands met pop of blues op het repertoire zochten het dichtbij huis. Zij verbleven van tijd tot tijd in Brabantse en Gelderse negorijen om met verschillende verkwikkende voedingstoffen inspiratie op te doen voor nieuwe songs, zoals CCC Inc. met Ernst Jansz als een van de voormannen. Pas veel later zouden de wegen van Jansz en Paat elkaar kruisen. INDISCH MUZIKANTEN COLLECTIEF Het is 2008. De Amersfoorter, bewonderaar van Crosby, Stills, Nash en Young in het algemeen en Stephen Stills in het bijzonder, is inmiddels al jaren als muzikant aangesloten bij het ‘Indisch Muzikanten Collectief’. Deze stichting ondersteunt nieuwe vormen krontjong met behoud van de oude normen en waarden. Jansz, die deels van Indische afkomst is, stond toentertijd op het punt om de CD Molenbeekstraat op te nemen waarin hij de luchtige accenten van het Indisch Muzikanten Collectief wilde gebruiken. “Met een telefoontje is onze samenwerking tot stand gekomen”, aldus Paat die sinds die tijd de steun en toeverlaat is van de voormalige frontman van Doe Maar. Kortgeleden kwam de CD ‘De Neerkant’ van de pers met herinneringen van Jansz aan de roerige jaren zeventig, de hippietijd vanaf het communeleven met CCC Inc. tot en met de eerste jaren van Doe Maar van 1978 tot 1980. “Voor een groot deel is het ook voor mij een feest van herkenning”, aldus Paat die uiteraard Jansz muzikaal ondersteunt tijdens de meer dan dertig jubileumvoorstellingen die in ons land worden gegeven. “Een nummer van mij is in Amersfoort gecomponeerd en later door Jansz voorzien van tekst: Meester Van Het Geld. Een nummer dat overeenkomt met de jaren zestig stijl van Bob Dylan. En natuurlijk heb ik een ‘tokkeltje’ verwerkt in het nummer Moe Van Verlangen uit de soul van de jaren zestig en zeventig. Moe van verlangen zullen Jansz en Paat nooit worden. De Amersfoorter is ervan overtuigd dat ze nog lang een muzikale en vriendschappelijke relatie zullen houden. “We sterven ooit met z’n tweeën op het podium.” Ook Jansz vindt het een goed idee. “Een mooie manier die heel snel gaat en zonder pijn. Dus het is een buitengewoon aanlokkelijke manier om zo dood te gaan.” De voorstelling ‘De Neerkant’ is op vrijdag 19 januari 2018 in de AFAS-zaal in Theater & Congrescentrum De Flint in Amersfoort. Aanvang 20.15 uur. Meer informatie vindt u op: www.ernstjansz.nl. 28

ZOETERMEERLiving

TROUWSPECIAL

11 tips voor prachtige

trouwfoto’s Iedereen is fotogeniek. Ook al denken de meeste mensen van niet. Sommige bruidsparen zien zelfs op tegen de foto’s aangezien ze denken dat ze er toch niet leuk op staan. Dat is absoluut nergens voor nodig. Zeker niet met deze tips voor prachtige trouwfoto’s! 1 KLIK MET DE FOTOGRAAF De fotograaf is het grootste gedeelte van jullie dag aanwezig. Het is daarom belangrijk dat je goed met hem kunt opschieten. Wanneer jullie je comfortabel voelen bij de trouwfotograaf dan krijg je ook mooiere foto’s met een échte glimlach. 2 HOT SHOT Laat de fotograaf een foto schieten net nadat de ceremonie is geëindigd. Jullie zijn dan net getrouwd, en je zult zien dat jullie lach en uitdrukking onbeschrijfelijk is. Zorg dat je dit moment op de kiek hebt! 3 TIMING Als je als bruid voor de ceremonie nog foto’s wilt laten maken, zorg dat je dit goed timet. Ga twee en een half uur van te voren beginnen met aankleden, zodat je een uur voor je ceremonie deze foto’s kunt maken. Je zult dan relaxed zijn op de foto’s. 4 BETREK HET WEER Of het nu regent of dat de zon schijnt, betrek het weer van de dag in jullie trouwfoto’s. Regent het dat het giet? Ga op de foto met paraplu’s. Of sneeuwt het? Fotografeer je neefjes die een sneeuwbalgevecht houden. Zo laat je écht de sfeer van jullie dag naar voren komen! 5 OMGEVING VAN DE LOCATIE Jullie hebben een locatie niet voor niets

gekozen. Geef aan de fotograaf ook aan dat hij dit meeneemt in de trouwfoto’s. Hebben jullie gekozen voor een industriële locatie in de stad? Vraag of hij dat ook gebruikt als decor voor de foto’s. Bijvoorbeeld, laat gebouwen de achtergrond zijn, of een drukke weg vlakbij de locatie. Wanneer je erg landelijk trouwt dan is de natuur een perfect decor. Zo maak je de foto’s meer kleurrijk.

kan stappen met vragen wie wie is.

6 WEES NATUURLIJK Probeer de camera gewoon te vergeten. Je moet niet het idee hebben dat als de fotograaf in de buurt is, je een bepaald gezicht moet trekken. Het is juist mooi als je echt jullie emoties kunt laten zien. En met een “gemaakt” gezicht kan dat niet. Negeer dus de fotograaf. Zo krijg je foto’s die echt zijn; tijdens de plagerige speech van de ceremoniemeester zie je dat je een rode kleur krijgt, als je lol hebt met vrienden zie je een geweldige lach, of wanneer je elkaar kust, zie je jullie blik, dat zijn de echte momenten die je graag wilt terug zien.

9 BLIJF BEWEGEN Het is belangrijk dat je blijft bewegen als de fotograaf foto’s maakt. Doe je dat niet krijg je al heel gauw een stijf effect en veel dezelfde foto’s. Dus ga door waarmee je bezig bent en laat de fotograaf zijn gang gaan. Tijdens de reportage van jullie geeft de fotograaf ook wel aan welke poses er leuk zijn. Ga hier op in, keep moving!

7 PLAN DE TROUWFOTO’S Een beetje organisatie voor de trouwfoto’s kan geen kwaad. Zet op een rij wat jullie belangrijk momenten vinden voor een kiek. Ook is het handig als je een lijstje maakt met personen met wie je graag op de foto wilt. Je hoeft je dan nergens druk om te maken en de fotograaf kan dit in de gaten houden. Spreek af dat de fotograaf naar de ceremoniemeester

8 ACHTER DE SCHERMEN Het is leuk als je foto’s hebt van de voorbereidingen. Bijvoorbeeld wanneer de bruid zich aan het aankleden en opmaken is, terwijl de familie beneden wacht. De bruidegom maakt dit stukje niet mee en het is leuk om achteraf te kijken hoe deze momenten waren.

10 VERSCHILLENDE TECHNIEKEN Vraag of de fotograaf verschillende technieken wil gebruiken. Zwart wit foto’s, sepia, panoramafoto’s. noem maar op. Zo krijg je veel afwisselende trouwfoto’s! 11 ZWART WIT FOTO’S ZIJN HOT! Zwart wit foto’s zijn simpel, elegant en absoluut perfect voor emotionele momenten. Doordat de kleuren wegvallen, krijg je juist een focus op het moment! Meer informatie: www.theperfectwedding.nl ZOETERMEERLiving

Uitvaartcentrum “de Schakel” Als intieme gelegenheid om afscheid van uw geliefde te nemen. Ongeacht bij wie u verzekerd bent, ongeacht door wie u de uitvaart laat verzorgen. Uitvaartcentrum “de Schakel” biedt u, in een huiselijke en ontspannen sfeer de mogelijkheid samen te komen voor een condoleancebezoek of samen in alle beslotenheid met uw familie afscheid van uw geliefde te nemen. U bent als familie altijd de enige die gebruik maakt van onze faciliteiten en wordt dus niet geconfronteerd met anderen. Kom gerust een kijkje nemen en proef de sfeer van ons uitvaartcentrum. Uitvaartcentrum “de Schakel” Muyskenlaan 1 (hoek Schoemakerstraat), 2628 WC Delft Bert van Proosdij (06-30776650) | Cheryl de Bruin (06-23132924)

Over Cheryl de Bruin “Ik kan goed luisteren, ik ben betrokken en ik kan mij goed inleven. Ik probeer met deze karaktereigenschappen iedere uitvaart persoonlijk en uniek te maken. Verder vind ik het erg mooi om het ‘onmogelijke’ mogelijk te maken. Daar heb ik veel voldoening van. Het is vreemd om jezelf op te hemelen. Uiteindelijk bepalen nabestaanden of ik aan het beeld wat ik van mijzelf heb voldoe.”

Over Bert van Proosdij

Een goed afscheid helpt je verder.

“De rust en aandacht die ik, blijkbaar, uitstraal en het meedenken over uitvaartmogelijkheden met nabestaanden zie ik als belangrijke karaktereigenschappen. Ik maak dit op uit brieven en complimenten van nabestaanden. Het beeld wat ik van mijzelf heb, sluit daar op aan.”

& van Proosdij Uitvaartzorg Delft - Zoetermeer e.o.

inspired by nature and art made by hand and heart

www.yanvan.nl 30

ZOETERMEERLiving

jewellery since 1970

COLUMN

Tekst: Jorissa Neutelings Foto’s: Maybelline Koense

Bij jullie, BIJ ONS? N

ovember was nog niet begonnen of ik kreeg de vraag al: wat is jullie nieuwjaarplan? Ik dacht, nieuw-jaar-plan? Ik zat meteen aan het jaarplan voor 2018 op mijn werk te denken. Maar…dat werd niet bedoeld, wat doen jullie met de jaarwisseling? Kort daarvoor had ik al de vraag van manlief gehad over Kerst, welke dag we naar die moesten of die bij ons of? Ikzelf was er net uit wat we gingen doen met Sinterklaas en de lootjes waren eindelijk getrokken. Misschien was ik iets te opgelucht daarover: ik moest nu toch echt gaan nadenken over de ‘Feestdagen’ want anders eindigden die misschien wel alleen in mijn joggingbroek op de bank. Dat zou pas echt vreselijk zijn (volgens anderen dan)… Voorheen had ik nooit zo’n last van ‘de vraag’. We gingen gewoon op vakantie en niemand hoefde op ons te rekenen. Oud & nieuw vierden we thuis want de kinderen waren heel klein en als er iemand wilde komen, was die welkom. We deden een spelletje, keken tv en aten oliebollen. Om middernacht gingen we vuurwerk afsteken voor het raam zodat de kleintjes, slaperig & in pyjama, er iets van meekregen, dronken een borrel met de buren en dat was dat. Nu er pubers in huis zijn, willen die graag thuis zijn met hun vrienden of ze hebben toetsweek na de vakantie waardoor je niet wegkan..

JORISSA NEUTELINGS IS GEÏNTRIGEERD DOOR WAT EEN CONSUMENT BEWEEGT EN WERKT ALS DIGITAAL DIRECTEUR. DAARNAAST IS ZE OPRICHTER VAN HET POPULAIRE B-ELLE.NL EN GEEFT ZE REGELMATIG PRESENTATIES. JORISSA SCHRIJFT EN SPREEKT OVER WAT ZE IN DE (ZAKELIJKE) PRAKTIJK MEEMAAKT. ZIE WWW.JORISSANEUTELINGS.NL

Dus moeten wij er ook aan geloven: feesten met hoofdletters, dansen, chique uitdossing, onmogelijke hakken, eten van die speciale traiteur, vlees uren voorbereiden in de green egg, cadeaus kopen, huis versieren. Wat heeft dit nog te maken met relaxt stilstaan bij waar het Kerstfeest ooit om begon? En als ik nou de enige was. In ieder goed gelezen damesblad kom ik artikelen tegen als ‘hoe ga jij je Kerststress te lijf’, ‘vlammen in de keuken zonder moeite’ en ‘uiteten kan rust brengen (maar boek dan wel nu)’. Er wordt zo naar uitgekeken dat iedereen in een kramp schiet want ‘het moet dan wel gezellig worden’. Geen wonder dat de meeste echtparen na Kerst besluiten te scheiden. Anderen hebben de familie eens lekker de waarheid gezegd waarna het eten uit de hand loopt of hebben de nieuwe vriendin van hun broer collectief afgekeurd waardoor broer boos, met net te veel wijn op, naar huis is gereden. En dan hebben we het nog niet eens over de gortdroge kalkoen of de zwartgeblakerde hazenrugfilet die je met lange tanden toch maar naar binnen harkt. Als je het zou filmen, zou je na een jaar of 10, nog smakelijk kunnen lachen om dit ‘gezellige’ familiefeest. Helaas, de bittere waarheid is: heel veel mensen voelen zich ongelukkig en eenzaam met Kerst terwijl het huis vol zit... Waarom komen juist die emoties los rondom de Feestdagen? Ik denk dat het komt door de verplichting die velen voelen. We moeten eerst naar die, dan naar die ander en we kunnen het niet maken om niet nog even daar langs te gaan. Alle media beloven een fantastische sfeer met veel liefde dus dan ben je al snel teleurgesteld als er niet dolenthousiast wordt gereageerd op jouw diner, versiering of zelfbedachte activiteiten. Mijn tip: kijk nog eens terug naar de aflevering van Sex& theCity waarbij Carrie, voordat het middernacht is, gewoon gaat slapen en zo bijna de jaarwisseling mist. Op het laatst besluit ze Miranda nog op te zoeken omdat die steun nodig heeft waardoor beiden ontspannen het nieuwe jaar tegemoet treden. Geen druk, geen voorbereidingen, je beste vriend aan je zij en ook nog een goede daad verricht waardoor je je prettig voelt en geliefd. En zijn daar de december feestdagen niet voor bedoeld? Ik ga mijn joggingbroek maar eens opsnorren. Enjoy ZOETERMEERLiving

PUZZEL&WIN

Foto: iStockPhoto

DE BIOSCOOPKAARTEN WORDEN AANGEBODEN DOOR

LOS HET KRUISWOORDRAADSEL OP EN VORM MET DE LETTERS IN DE GELE VAKJES EEN WOORD. U KUNT UW INZENDING TOT EN MET 31 JANUARI 2018 PER E-MAIL STUREN NAAR PUZZEL@REXMAGAZINES.NL. ONDER DE CORRECTE INZENDINGEN WORDEN VIER BOEKENBONNEN T.W.V. EUR 25 VERLOOT.

1 Wintersportartikel, 7 Ademstilstand, 8 Gekkekoeienziekte, 9 Geluid, 10 Niet geheel, 12 Mannetjesdier, 13 Gekheid, 16 Enigzins, 17 Extreem, 18 Onbenullig, 20 Soort verf, 21 Sterker nog, 22 Tak van wetenschap

1 Boosaardig, 2 Besmet, 3 Tak van sport, 4 Deel van het lichaam, 5 Reinigen, 6 Koekje, 11 Loco citato, 14 Reisbenodigdheid, 15 Soort verlichting, 19 Franse stad

17 18

19 21

Facebookactie Wilt u elke maand kans maken op leuke prijzen en op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Volg ons dan nu op Twitter, Facebook en Instagram @rexmagazines.

DE OPLOSSING VAN DE PUZZEL IN EDITIE SEPTEMBER 2017 WAS CULINAIR. DE PRIJZEN WORDEN AAN DE PRIJSWINNAARS TOEGESTUURD.

HORIZONTAAL

VERTICAAL

9 10

ZOETERMEERLiving

Sponsers gezocht Voor Puzzel&Win in onze magazines zijn wij op zoek naar bedrijven en organisaties die leuke prijzen voor onze lezers ter beschikking willen stellen. In ruil daarvoor worden uw logo en NAW-gegevens op de Puzzel&Win pagina geplaatst. Interesse? Stuur dan een e-mail naar puzzelprijs@rexmagazines.nl

HUIS & INTERIEUR

Tekst: Xilvania Koense Fotografie: Tonzon

TONZON Vloerisolatie springt er uit

Warmere vloer en hogere besparing

et Thermoskussen is in 1980 uitgevonden door het Nederlandse bedrijf TONZON. Een uniek isolatiemateriaal dat in 37 jaar heeft bewezen op een effectievere manier te isoleren dan andere isolatiematerialen zoals wol, EPS (polystyreen) of purschuim. Als enige isolatiemateriaal reduceert het Thermoskussen de warmtestraling van de vloer tot vrijwel nul. Daardoor wordt de vloer zelfs warmer dan de lucht erboven. Dat betekent meer comfort en een hogere besparing voor een faire prijs. Daarmee is TONZON Vloerisolatie met afstand, de beste aanpak voor uw koude vloer. Het kan worden toegepast in droge en vochtige kruipruimtes, zelfs als daarin weleens water staat. Het Thermoskussen is volledig opvouwbaar zodat het door ieder luikje past en nog kan het worden aangebracht in zeer krappe kruipruimtes. Ook nieuwere woningen met al geïsoleerde vloer kunnen nog profiteren van deze betere techniek. Bij vloeren met vloerverwarming is de besparing extra hoog. DUBBELE AANPAK STOPT VOCHTPROBLEMEN De kussens worden gecombineerd met een

stevig zeil die woningbreed wordt aangebracht op de bodem van de kruipruimte. Deze Bodemfolie stopt de verdamping van vocht uit de bodem. Funderingsmuren drogen op, houten vloeren rotten niet meer, leidingen en ophangbeugels gaan langer mee en er komt een einde aan eventuele muffe geur vanuit de kruipruimte. Met deze dubbele aanpak verdwijnen vochtproblemen onderin de woonkamer als sneeuw voor de zon. In kruipruimtes waarin weleens water staat, wordt onder de Bodemfolie enkele banen luchtkussentjesfolie aangebracht waarmee het drijvend vermogen wordt opgekrikt. Waarom zou u nog langer op een vochtig gat in de grond blijven wonen wanneer er zo’n eenvoudige oplossing is? SLIMME RADIATORFOLIE Vroeger moest radiatorfolie op de muur worden geplakt. Veel mensen vinden dit een een slordig gezicht en zien er daarom maar vanaf. TONZON heeft HR-radiatorfolie uitgevonden die onzichtbaar zijn werk doet op de achterkant van de radiator. Dankzij een eenvoudig trucje kan dit worden aangebracht zonder de radiator van de muur te halen. Ook

ALTIJD EEN VOLLE ACCU

100% BATTERIJ IS NIET GENOEG

De Smaakboutique WIJNWORKSHOPS

bij al geïsoleerde CV-buizen kan nog energie worden bespaard met TONZON HR-Bandagefolie. TONZON biedt u nu kosteloos een inspectie aan van uw kruipruimte zodat u weet wat er in uw situatie allemaal mogelijk is. Ga naar www.tonzon.nl/offerte-aanvragen en vul vrijblijvend het formulier in. WWW.TONZON.NL

Wij laten u weer lachen Bij Dentalmind Tandprothetiek zijn wij gespecialiseerd in het vervaardigen van gebitsprothesen en implantaatgedragen prothesen. Door onze korte wachtlijst hoeft u niet lang te wachten om straks weer met zelfvertrouwen te kunnen lachen. Wij hebben met de meeste zorgverzekeraars een overeenkomst afgesloten. Voor aandacht en persoonlijke behandeling bent u bij ons op het juiste adres.

Bel nu voor een afspraak: 079-3610300 Nela Ramirez, tandprotheticus

Paletsingel 112 2718 NS Zoetermeer (Rokkeveen) www.dentalmind-tandprothetiek.nl

ETI

ZOETERMEERLiving

HEALTH & WELLNESS

Tekst: Patrick de Koning Fotografie: Esther Quelle en Nico Brons

Uw haar:

onze zorg Meer dan een miljoen Nederlanders heeft in meer of mindere mate last van haaruitval. Haarverlies of haaruitval kan verschillende oorzaken hebben. Het kan erfelijk bepaald zijn, een uiting van stress, medicijngebruik, een ongeval of shock. Ook een tijdelijke vorm van haaruitval komt vaker voor. Met het verlies van ons hoofdhaar verliezen we een stukje natuurlijk sieraad, een stukje van onszelf en vaak daalt ons zelfbeeld. Haarinstituut Nederland staat mensen met haaruitval en uitdunnend haar al meer dan 25 jaar terzijde door het aanmeten van haarwerken van echt haar. Hierdoor kunnen mannen en vrouwen de haarkliniek in Bussum weer met opgeheven hoofd en blij verlaten.

aaruitval bij vrouwen en mannen komt volgens Hedie Scheeper van Haarinstituut Nederland vaker voor dan u denkt. “Mannen kiezen er dan vaak voor om hun hele hoofd gewoon kaal te scheren, maar haarverlies bij vrouwen wordt vaak onderschat.” Zo blijkt uit recent Engels onderzoek dat van de ondervraagde vrouwen maar liefst 45% laat weten dat ze het bangste zijn om het haar te verliezen. Deze groep is bijna viermaal groter dan vrouwen die bang zijn om aan te komen (12%) en een verouderde huid te krijgen (12%). Niet zo gek vindt Hedie. “Want ons hoofdhaar is immers naast onze gezichtsuitdrukking en ons postuur een kenmerkende eigenschap die ons van andere mensen onderscheidt.” PASSIE VOOR HET VAK Hedie Scheeper besloot na vele jaren actief te zijn geweest in het kappersvak en binnen het onderwijs om haarwerkspecialist te worden. “Het verfraaien van het haar is altijd mijn passie geweest. In de kapsalon werd ik vaak geconfronteerd met haaruitval. Het is me altijd bijgebleven wat een schrikreactie dat geeft bij de klanten en wat voor impact dit haarverlies teweeg kan brengen. Door hier onderzoek naar te doen, kwam ik terecht bij Haarinstituut Nederland. Hier leerde ik wat een haarwerk kan betekenen voor vrouwen en mannen, en deze specialisatie heeft mij niet meer losgelaten. Want ik kan mensen nu weer een stukje van hun eigenwaarde teruggeven.” HAARUITVAL GROOT PROBLEEM Volgens Hedie twijfelen veel mensen die kampen met haaruitval over wat het meest geschikt voor hun specifieke situatie is, een haarwerk of een haartransplantatie. “Dit is afhankelijk van een aantal factoren. Eerst moet de oorzaak van de haaruitval worden vastgesteld. Is er sprake van erfelijk haaruitval, is er sprake van een haarziekte of wordt

ZOETERMEERLiving

de haaruitval wellicht ergens anders door veroorzaakt? Daarnaast is het van belang om te bepalen of er sprake is van tijdelijke of permanente haaruitval”, aldus Hedie. VOORKOMEN HAARUITVAL Haaruitval heeft volgens Hedie diverse oorzaken, waarvan slechte eetgewoonten, gebrek aan mineralen, medicijngebruik, stress, vervuiling en erfelijkheid de belangrijkste zijn. En zelfs een zwangerschap veroorzaakt bij sommige vrouwen haaruitval. Hoewel er geen garantie is dat u haaruitval kunt voorkomen – zeker niet bij erfelijkheid – kunt u

toch uw best doen om uw haar en hoofdhuid altijd in topconditie te houden. Zo kunt u uw haar beter niet te vaak aan hitte en droogte blootstellen en dient u ook voorzichtig te zijn met het thuis verven van uw haar. Uit onderzoek is bovendien gebleken dat een evenwichtige lifestyle in combinatie met gezonde voeding – met veel groenten en fruit – van toegevoegde waarde kan zijn op de kwaliteit van uw haar en hoofdhuid. SPA TREATMENT Daarnaast adviseert Hedie om stressvolle situaties te vermijden en af en toe eens een

HEALTH & WELLNESS

OVER PHILIP KINGSLEY De Engelsman Philip Kingsley studeerde in 1953 af als tricholoog, een in haarziekten en haarafwijkingen gespecialiseerde dermatoloog. Door zijn enorme passie, doorzettingsvermogen en voortdurende studie en onderzoek wordt hij tegenwoordig door velen beschouwd als ‘s werelds toonaangevende expert op het het gebied van hoofdhuid- en haarzorg. Zijn producten overbruggen de kloof tussen wetenschap en kappers. Philip Kingsley is de man die de term ‘bad hair day’ bedacht, was de eerste die het idee van de ‘hair textures’ introduceerde, ontwikkelde ‘s werelds eerste pre-shampoo conditioner, introduceerde het concept van de hoofdhuid maskers, en was de eerste om de gezondheid van het haar te koppelen aan voeding en lichamelijk welzijn.

moment voor u zelf te nemen. Stress beschadigt namelijk alle delen van uw lichaam. “Wij hebben een Spa Treatment ontwikkeld waarbij wij u na een hoofdhuid- en haaranalyse een wellnessbehandeling op maat aanbieden. Tijdens een intensieve hoofdhuidmassage in combinatie met de innovatieve producten van de vermaarde tricholoog Philip Kingsley, wordt uw hoofdhuid weer in balans gebracht. “De behandeling is niet alleen ideaal voor mensen met uitdunnend haar, maar ook voor bestaande klanten die voor een ‘onderhoudsbeurt’ van hun haarwerk langskomen”, aldus Hedie. NIET VAN ECHT TE ONDERSCHEIDEN De haarwerken van Haarinstituut Nederland zijn van topkwaliteit en natuurlijk van echt haar. “De pruiken van vroeger worden nu haarwerken genoemd en zijn van veel betere kwaliteit”, vertelt Hedie. “De knooptechnieken, het draagcomfort en de bevestigingsmethodes zijn afgelopen jaren namelijk verder ontwikkeld en verbeterd. Hierdoor kunnen onze haarwerken ook permanent worden gedragen. U kunt er gerust mee slapen, zwemmen of

sporten. En niemand hoeft te weten dat u een haarwerk heeft. Bovendien is een haarwerk altijd voor u op maat gemaakt, precies zoals u het wilt.” TOONAANGEVENDE HAARKLINIEK Haarinstituut Nederland in Bussum is een toonaangevende haarkliniek voor vrouwen en mannen met haaruitval, tijdelijk of langdurig haarverlies en andere haarproblemen. De haarkliniek richt zich op het ontwerpen van maathaarwerken voor klanten met een medische indicatie. Daarnaast behandelt de kliniek ook aanvragen voor een cosmetische haaraanvulling. “Ons haarinstituut maakt diverse haarwerken van echt haar, zodat u zich weer tot in de puntjes vrouw of man kunt voelen. Wij weten tenslotte hoe belangrijk uw haar voor u is”, vertelt Hedie. “Wij denken met u mee, begrijpen uw schaamtegevoelens of frustratie en bieden de juiste maat haarwerken of haarstukken.” PERSOONLIJK AANDACHT “Wanneer een klant informatie aanvraagt, gaan we helder boven tafel halen wat wij

‘Het is me altijd bijgebleven wat een schrikreactie haarverlies geeft bij de klanten en wat voor impact dit teweeg kan brengen.’

kunnen betekenen voor de klant en wat de verwachtingen zijn. Door hier transparant over te zijn, kunnen we eventuele teleurstellingen voorkomen. Vaak hebben onze klanten al jaren verschillende producten gebruikt om haaruitval tegen te gaan. Totdat het van te grote invloed is op hun dagelijks functioneren. Wanneer de overweging gemaakt wordt om een haarwerk te gaan dragen, zijn er vaak vele verdrietige momenten aan vooraf gegaan”, legt Hedie uit. “De drempel kan dan hoog zijn. Door onze klanten eerst hun verhaal te laten vertellen onder het genot van een kopje koffie, is vaak de eerste spanning ervan af. Wij vinden het belangrijk dat iemand op zijn of haar gemak is, want wij leggen graag een vertrouwensbasis met onze klanten. Onze doelstelling is dat wij elke dag willen voldoen aan de behoefte van onze klanten. Natuurlijk willen wij elke klant een mooie haardos geven en ze daarmee met opgeheven hoofd onze haarkliniek zien verlaten.” KENNIS EN EDUCATIE De kennis van hoofdhuid en haar is volgens Hedie voor haar haarkliniek van groot belang. “We zien dat het verlies van haar vaak gepaard gaat met een gevoelige hoofdhuid. Het is daarom belangrijk dat wij als team jaarlijks onze kennis vergroten. De training ‘Dermatologie voor haarwerkspecialisten’ geeft ons tools om met zorg hiermee om te gaan. Daarnaast houden wij onze kennis up-to-date en blijven wij altijd trainingen volgen om gegarandeerd de beste kwaliteit en service te kunnen bieden. Wij durven dan ook gerust te zeggen: uw haar, onze zorg.” Haarinstituut Nederland Olmenlaan 44, Bussum T. 035-6913469 www.haarwerk.nl ZOETERMEERLiving

CULINAIR

Tekst: Patrick de Koning Fotografie: Maybelline Koense

Leefgoed de Olifant

Culinair genieten in een rustieke omgeving midden in de Randstad.

n Hitland-Noord, langs de Hollandse IJssel, net buiten Rotterdam, is de voormalige steenplaats van ‘Steenoven De Olifant’ omgevormd tot ‘Leefgoed de Olifant’. Tot begin jaren 20 van de vorige eeuw werden in deze veldsteenoven (steenfabriek) de bekende Hollandse ijsselsteentjes gebakken. De oude steenplaats die als grootste steenfabriek in de regio ‘De Olifant’ werd genoemd, werd in 1972 een woondomein. De steenoven, door ir. Sipkema onder architectuur van Gunnar Daan omgebouwd tot monumentale villa, is nu de plek waar culturele evenementen plaatsvinden. Sinds enige jaren organiseren de huidige bewoners

ZOETERMEERLiving

Ahja Marijn Sipkema en Ariann Kraaijeveld, beter bekend als ‘De Dames’, in het woongedeelte van de Steenoven concerten, exposities en kleinkunstvoorstellingen. Daarnaast beschikt het Leefgoed over diverse locaties die uitermate geschikt zijn voor vergaderingen en workshops. RESTAURANT EN THEEHUIS IN DE NATUUR De oude wagenschuur van de voormalige boerderij bij de oude steenplaats is nu Restaurant & theehuis De Dames. De naam is heel passend vanuit historisch perspectief, omdat in het dijkhuis naast het restaurant lange tijd twee zussen hebben

gewoond: de dames Bloot. Het restaurant & theehuis heeft een sfeervolle ambiance met een stamtafel en een schitterend zonnig en verwarmd terras met een ecologisch dak, en tijdens de aanstaande winterse dagen verwarmt een knusse spekstenen kachel het gebouw. Genieten staat bovenaan. ‘De Dames’ ligt tussen de historische werkhaven in de IJssel aan de Groenendijk en het Recreatieschap Hitland. ANWB GASTVRIJ Een fietstocht langs de Hollandsche IJssel is niet alleen in de zomer en het voorjaar ideaal om lekker uit te waaien. Ook in de herfst

CULINAIR

CULINAIR GENIETEN OP LOCATIE Catering Leefgoed is de traiteur die de catering verzorgt voor uw receptie, feest, diner of plechtigheid, zowel op het Leefgoed als daarbuiten. Een enthousiaste keukenbrigade biedt een breed assortiment culinaire lekkernijen en als u zelf ideeën hebt, dan spelen de chefs daar graag op in. Hun motto is: alleen het beste is goed genoeg. De maaltijden worden kant en klaar geserveerd op locatie, of kunnen worden afgehaald. Dus bent u op zoek naar een betrouwbare partner voor het verzorgen van de drankjes, hapjes of buffet tijdens uw evenement of bijeenkomst? Dan bent u bij Catering Leefgoed aan het juiste adres. Kwaliteit en flexibiliteit zijn daarbij sleutelwoorden. Dat merkt u al direct bij het eerste contact. Speciaal voor de kerstdagen heeft Catering Leefgoed een Keuze Kerstmenu opgesteld. Kijk voor meer informatie of om te bestellen op de website.

en winter kunt u optimaal genieten van het uitzicht en de natuur. En even uitrusten met iets lekkers, terwijl uw e-bike oplaadt? Na een fiets- of wandelinspanning is het fijn om neer te strijken op het (verwarmd) terras en u te laten verrassen door de rust van de natuur en de weilanden van Hitland. Leefgoed de Olifant is een officieel ANWB Gastvrij punt. Als ANWB Fietspashouder krijgt u dan niet alleen korting, maar kunt u tevens gratis gebruik maken van het toilet, schuilen bij een regenbui of gebruik maken van een oplaadpunt, bandenplakset of fietspomp. BUITEN DE DEUR VERGADEREN “Het woondomein dat door de jaren heen in diverse stukken was opgedeeld, is nu weer samengevoegd tot één groot gebied van twee hectare met diverse opstallen”, vertelt Mirjam Kamminga die als rechterhand van

chefkok en bedrijfsleider Erwin de Visser alles in goede banen leidt. Nadat eerst de voormalige varkensschuur ‘De Beer’ werd omgebouwd tot vergaderlocatie, telt het Leefgoed inmiddels diverse unieke en inspirerende ruimtes voor vergaderingen en workshops van twee tot 45 personen, zoals ‘De Beer’, ‘De Plaets’, ‘De Blokhut’ en ‘De Hut’ met een fantastisch uitzicht op de wijde omgeving. Nieuw is ‘De Kas’ een authentieke tuinderskas die ‘De Open Zander’ moet doen vergeten. “In combinatie met de cateringservice van Leefgoed de Olifant is uw vergadering of workshop dan ook in goede handen”, aldus Mirjam. Voor Mirjam, die jarenlang actief is geweest in de Goudse horeca, is het werken in het landelijk gelegen Leefgoed als een warm bad. “Het is hier zo prachtig en rustiek en je zit midden in het natuurgebied Hitland op slechts een steen-

IJSSELAAK DEN ONTHAESTINGH Den Onthaestingh is een originele ijsselaak uit het begin van de twintigste eeuw. De aak is een voor de Hollandse rivieren gebouwd, scheepstype waarmee tot in de eerste helft van de twintigste eeuw, zeilen of jagend vracht werd vervoerd. De aak is enkele jaren geleden volledig gerestaureerd en geschikt gemaakt voor zijn nieuwe functie: leuke vaartochten over de IJssel. Een aantal authentieke details is bewaard gebleven of gereconstrueerd, waaronder de geklonken romp, de zwaarden, de lieren en het roer De catering wordt verzorgd door Leefgoed Catering. Den Onthaestingh is geschikt voor groepen tot maximaal 34 personen. In 2018 zal Den Onthaestingh ook worden ingezet voor zogenaamde mosselvaarten. Houd hiervoor de agenda op de website in de gaten.

worp van Rotterdam.” Sinds kort zijn de vergaderpakketten uitgebreid met een keur aan activiteiten die in combinatie met een locatie geboekt kunnen worden. “Zo bent u verzekerd van een afwisselend programma en hoeft u niet zelf activiteiten te regelen.” STREEKPRODUCTEN Natuur, cultuur en gastronomie staan centraal op het Leefgoed. “We serveren een heerlijke lunch, een diner of een eenvoudig drankje met een hapje. Eigengemaakte appeltaart, een eerlijke biologische koffie, en een keur aan thee horen bij onze formule”, vertelt chef-kok Erwin de Visser die verantwoordelijk is voor het totale gastvrijheidsconcept op het Leefgoed. “We gebruiken zo veel mogelijk verse producten uit deze streek èn Zeeland. We verrassen onze gasten graag met betaalbare culinaire gerechten. Zo hebben we vanaf februari drie maanden als thema All Around The World. Elke twee weken staat er dan voor slechts 25 euro een nieuw 5-gangenmenu uit een metrool op de kaart. We beginnen met de Australische metropool Sydney en gaan dan de hele wereld over.” Inmiddels is er ook een begin gemaakt aan een eigen moestuin en ook ‘De Kas’ zal multifunctioneel worden ingezet, zodat nog meer ingrediënten van eigen bodem kunnen worden ingezet. MEER INFO: WWW.LEEFGOED.NL ZOETERMEERLiving

UITGAAN

Samengesteld door: Xilvania Koense

Maak kans op VRIJKAARTJES naar TOPFILMS!

Vind ons via REXMAGAZINES

Rex Magazines geeft deze decembermaand in samenwerking met Entertainment One Benelux maar liefst 30 bioscoopkaartjes weg. Hoe gaat het in zijn werk? Kies de film waar je graag naar toe wilt en beantwoord de vraag om kans te maken op vrijkaartjes naar de bioscoop.

TAAL

VANAF 18 JANUARI IN DE BIOS

MOLLY’S GAME

VANAF 26 DECEMBER IN DE BIOS VAN PROFESSIONELE SKIESTER NAAR HIGH CLASS POKERHOSTESS. Wanneer de voormalig professionele skiester Molly Bloom gedwongen wordt te stoppen met sporten, rolt ze de mysterieuze gokwereld in. In deze wereld waar geld en macht de hoofdrol spelen, organiseert Molly door slim ondernemen binnen no-time haar eigen games waarbij Hollywoodsterren, beruchte CEO’s en advocaten aanschuiven. Haar gelukkige hand, beruchte Viper Room en de miljoenen die over haar tafel gaan, leveren haar de titel ‘the poker princess’ op. Dan verspeelt een zakenman 4 miljoen bedrijfsgeld aan haar tafel en komen met Molly’s getuigenis ook de details over haar pokerwedstrijden op straat te liggen. Molly’s Game is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Molly Bloom, met Jessica Chastain in de hoofdrol van Molly. VRAAG: IN WELKE STAD IS ACTRICE JESSSICA CHASTAIN GEBOREN? Stuur je antwoord en contactgegevens voor 31 december 2017 naar puzzel@rexmagazines.nl en maak kans op 6x twee vrijkaartjes.

ZOETERMEERLiving

De onhandige Anne heeft een passie voor taal. Stopwoorden, verbasteringen, verkeerde aanhalingstekens, scheldwoorden en aparte babynamen. Ze kan zich er enorm mee vermaken, het verbaast haar én ze heeft er een mening over! Bij het glossy tijdschrift waar ze werkt, mag ze echter alleen maar over zomermode en quinoa salades schrijven. Anne wil het allemaal anders; een baan met meer diepgang, weg uit de dagelijkse sleur en de liefde van haar leven vinden. Net als ze ontslag wil nemen, wordt ze gekoppeld aan de charmante, maar gladde fotograaf Rick en ze besluit nog even te blijven. Een beslissing die voor vuurwerk zorgt, maar of ze er echt gelukkig van wordt? Taal is zeg maar echt mijn ding is geïnspireerd op de gelijknamige bestseller van Paulien Cornelisse. Onze taal is continue in beweging en zonder dat we het door hebben, sluipen er nieuwe woorden, gekke zinnen en bijzondere uitdrukkingen in ons dagelijks taalgebruik. In de film Taal worden deze opmerkelijkheden op grappige en herkenbare wijze belicht. VRAAG: IN WELKE STAD IS ACTEUR EGBERT-JAN WEEBER GEBOREN? Stuur je antwoord en contactgegevens voor 31 december 2017 naar puzzel@rexmagazines.nl en maak kans op 9x twee vrijkaartjes.

CULINAIR

Tekst: Bert Moons Foto’s: iStockphoto

Een mooie tafel is de helft

van het feestplezier

De eindejaarsdagen staan voor de deur en dat betekent weer feesten, gezellig tafelen en lekker eten. Wie thuis gasten ontvangt, doet dat graag met stijl. Wie aan de feestdis plaatsneemt, moet zich immers vereerd voelen. De dankbare gezichten voor, tijdens en na de maaltijd maken de inspanningen die aan het etentje vooraf gingen, meer dan goed. LANG OF KORT? Een mooi tafellinnen is letterlijk en figuurlijk de basis voor een stijlvol gedekte tafel. Kiest u voor korte of lange tafelkleden? Of liever combineren? Lange tafelkleden die tot op de grond hangen, kunnen immers ook gecombineerd worden met kleinere tafellakens. Een katoenen kleed tot op de grond met daarover een kleedje in een ander materiaal en een aansluitende kleur, vormt een prachtig geheel. Experimenteren is uiteraard toegelaten. Vermijd wel zoveel mogelijk vouwplooien in het tafelkleed. Onder het tafelkleed kan eventueel ook een molton gelegd worden. Deze beschermt de tafel tegen hete borden en is ook zachter. HET BESTEK Etiquette staat voor veel mensen synoniem voor ‘deftig’. Feesten volgens de regels van de kunst, betekent echter niet noodzakelijk ‘stijf en saai’. Ook mét enig ‘culinair protocol’, groeit een feestmaaltijd uit tot een sfeervol en plezierig gebeuren. Enkele eenvoudige regels leiden het feest in goede banen. Zo wordt het bestek van buiten naar binnen geschikt, in volgorde van de te serveren gerechten. De messen worden met de snijkant naar binnen

gelegd, terwijl het dessertmes voor het bord komt te liggen. Wanneer er kreeft of vis op het menu staat, krijgt ook de lange kreeftvork of het vismes een plaatsje op de tafel. BORDEN Uiteraard moeten ook de borden ‘harmonieus’ aansluiten bij de rest van de feesttafel, zowel naar kleur en stijl als naar vorm. Let er bij het dekken van de tafel trouwens op dat de gasten voldoende bewegingsruimte hebben om comfortabel te eten. Er is een handig regeltje dat zegt om minstens vijftig centimeter tussen de borden te laten. Plaats de borden ook niet te ver van de tafelrand. Onderzetborden of plaatsborden zijn handig om een ‘lege tafel’ te voorkomen, wanneer een bepaald tussengerecht juist werd afgeruimd. GLAZEN Bij een feest hoort champagne of wijn. Rosé en zoete wijnen worden meestal in een kelk met een open mondrand geschonken. Voor droge en halfdroge wijnen, gebruikt men eerder ‘gesloten’ kelken. Champagne drinkt men uit de bekende fluit-glaasjes. Per tafelgast worden maximum vier glazen op tafel

gezet. Naast de witte en rode wijnglazen en de champagnefluitjes, krijgt elke gast immers ook een waterglas. Meestal is dit trouwens het grootste glas. Net zoals bij het servies, het bestek en het tafellinnen is het ook bij de keuze voor het glaswerk belangrijk om het ‘harmonieus’ geheel niet uit het oog te verliezen. DE JUISTE SFEER Belangrijk is dat de tafel de juiste sfeer uitademt. Het is logisch dat een tafel van een eindejaarsfeest niet te vergelijken is met de tafel op een huwelijksfeest of een jachtdiner. Bovendien zijn er ontelbare accessoires verkrijgbaar om de tafel de ‘finishing touch’ te geven. Placematjes, broodrondjes, naambordjes in allerlei thematische uitvoeringen, strikjes, vazen, messenleggers, decoratieeitjes, servetten in metalen ringen of glazen kralen zorgen voor extra accenten. Niet overdrijven echter, want overdaad schaadt … ook aan tafel! Behalve kandelaars en kaarsen fleuren natuurlijk ook bloemen een feesttafel op. Letterlijk dan nog wel! Let er echter opnieuw op dat het zicht van de gasten niet belemmerd wordt. ZOETERMEERLiving

EEN SNELLER HERSTEL EN LANGER FIT MET HOOGWAARDIG EIWIT! We worden ouder, maar hoe blĳven we zo lang mogelĳk fit? Of hoe herstellen we snel en zo goed mogelĳk na een ziekte of operatie? Een spierafbrekende lichaamstoestand en (dreigende) ondervoeding is een groot probleem binnen alle segmenten van de Zorg. De energie- en eiwit verrĳkte gebakjes van Innopastry bieden uitkomst. Omdat ze eenvoudig en aangenaam te nuttigen zĳn, maar ook de eetlust opwekken en herstel bevorderen. Huib van Leeuwen

Mini steentjes w u o B

20%

ig hoogwaard eiwit

Volgens Huib van Leeuwen van Innopastry, hebben ouderen en zieken vooral baat bĳ de inname van extra eiwitten. Van Leeuwen: “ Voeding alleen kan je niet beter maken, maar het speelt wel een essentiële rol. Zo heeft bouillon geen enkele zin: het is niet meer dan warm water met een smaakje. Het vult vooral de maag en blokkeert vanwege het volle gevoel de weg voor echt belangrĳke etenswaren. Ook de fruitmand werkt averechts. Dat zĳn vooral vruchtensuikers en die zĳn in een zieke of zwakkere gezondheidstoestand niet relevant.”

MEER RESERVES Onderzoek laat zien dat mensen met meer spiermassa beter in staat zĳn om bĳvoorbeeld zware chemokuren of bestralingen te doorstaan dan patiënten die weinig spieren hebben. Ze hebben immers meer reserves en kunnen daardoor de behandeling beter aan. En dat heeft niets te maken met het lichaamsgewicht. Te zware mensen kunnen zelfs relatief weinig spiereiwit hebben en lichte mensen juist voldoende.

EIGEN SPIEREIWIT OPETEN

zĳn van hoogwaardig eiwit: ‘Bouwsteentjes’ en ‘Easy-to-Eat’. Beide producten zĳn een eﬀectief hulpmiddel bĳ het terugdringen van ondervoeding én het opbouwen van een betere voedingstoestand. Je kunt ze eten als tussendoortje of als toetje.”

PRĲSWINNEND RECEPT De Bouwsteentjes en Easy-to-Eat bevatten per kleine portie al 8 gram hoogwaardig wei-eiwit. Beide producten kregen een eerste prĳs voor innovatie en zĳn in meerdere smaken verkrĳgbaar. Easy-to-Eat is vooral toepasbaar bĳ slikproblemen.

MINI BOUWSTEENTJES Voor wat betreft de Bouwsteentjes zĳn er inmiddels ook Mini Bouwsteentjes. Deze zĳn de helft kleiner dan de gewone Bouwsteentjes en wegen slechts 30 gram per stuk. De mini Bouwsteentjes zĳn gesorteerd verpakt en bevat elk doosje 8 mini Bouwsteentjes, van elke smaak 2 stuks

Alle consumente nverpakkingen ko sten

Het is een tĳd onderschat, maar inmiddels is iedereen er over uit: goede voeding draagt bĳ aan een sneller herstel. Wanneer je te weinig eet, verbrandt je geen vet, maar eet je vooral je eigen spiereiwitten op. Dat komt bĳ ouderen en zieke mensen vaak voor en is dus wezenlĳk anders dan bĳ gezonde mensen. Die verbranden vet als ze op dieet zĳn. In geval van ziekte moeten de eiwitten daarom als eerste worden aangevuld.

per pakje slechts

€ 4,99

ALS TUSSENDOORTJE OF TOETJE “Zoveel mogelĳk eiwitten en calorieën, daar komt het op neer”, aldus Van Leeuwen. “Wĳ hebben twee producten ontwikkeld die een bron

Meer informatie? Bezoek onze website www.Bouwsteentjes.nl Info@bouwsteentjes.nl - Kantoor 035 - 35 588 23 95 - Dhr. Van leeuwen 06 - 22916 395

verkrĳgbaar bĳ

CULINAIR

Tekst: Bert Moons Foto’s: Thinkstock

pata negra de koning der hammen

De ham is zo duur als ganzenlever, zit goed in het vet en smaakt verrukkelijk. Dat is de exclusieve pata negra, de onbetwistbare koning van alle hammen. De pata negra is vlees van de achterbil van het Iberische zwijn. Letterlijk betekent de naam ‘zwarte poot’ naar de kleur van de hoeven van de meeste varkens van het Iberische ras. Lékker én gezond! GEZOND VET De pata negra staat bekend als een vettige ham en dat schrikt sommige mensen om gezondheidsredenen af. Ten onrechte. Het is zelfs doodjammer om het vet eraf te halen, want de pata negra zit vol enkelvoudige en meervoudige onverzadigde vetzuren. Die zijn vergelijkbaar met olijfolie en hebben dus geen grote invloed op bijvoorbeeld de cholesterol. Eigenlijk eet je dus ‘gezond vet’ met de pata negra. Een goede pata negra zonder vet bestaat bovendien niet. De stukjes waaraan niet alleen vet hangt, maar die ook nog met kleine kanaaltjes vet dooraderd zijn, zijn de lekkerste. Die smelten in je mond. Kenners adviseren om de ham te laten zweten op kamertemperatuur, ze niet te dik te snijden en puur te eten. Bijvoorbeeld met vers gebakken stokbrood of een goed glas wijn. IN DE KEUKEN Maar je kunt met pata negra ook gerechten maken: in restaurants vind je pata negra alleen

in de betere klasse. Deze ham is natuurlijk net iets te duur om zomaar als gratis hapje bij een aperitief te serveren. Als voorgerecht is het echter schitterend. Sommige chefs zetten een bordje pata negra op de kaart en dan betaal je al vlug 20 tot 25 euro. De pata negra leg je dus niet zomaar elke dag op je boterham. Maar dat doe je met ganzenlever ook niet.

kg dikker. Bij de slachting wegen ze tussen de 150 en de 180 kg. De achterbillen, die de ham geven, wegen rond de 7 kg. De hammen worden gepekeld en gaan na enkele weken de droogkamer in. Daar blijven ze toch zeker achttien maanden. Als de ham rijp lijkt, steekt een keurmeester een pin in het vlees, ruikt en proeft en beslist of de ham klaar is. NOG MEER LEKKERS Het Iberisch varken wordt trouwens niet alleen gekweekt voor de pata negra. Het hele varken wordt gebruikt: voor chorizo, lomo (lendenstuk), morcon (worst, gekruid met knoflook en paprikapoeder), salchichon (harde worst), bloedworst, koteletjes, alles wat ook van onze varkens op het bord komt. Ook de wangen zijn een delicatesse. Zin in zoveel lekkers?

EIKELS, EIKELS, EIKELS Maar wat maakt de pata negra nu zo uniek? Het Iberisch varken, dat in de laatste maanden van zijn bestaan tot 10 kg eikels per dag eet. Het zijn de verse sappen van de eikels die voor de smaak van de pata negra zorgen. Die hebben een grote invloed op de vetsamenstelling en geven de nodige vetstructuur. De rest van het jaar eten de zwijnen gras, vruchten, kruiden, wortelen. Voor de herfst begint, krijgen zij een mengeling van granen en gemalen eikels en dan volgen de eikels. In de laatste maanden van hun bestaan worden de varkens tot 80 ZOETERMEERLiving

CULINAIR

Tekst: Christianne Muusers (Coquinaria.nl)

FEESTELIJKE ROLLADE

n de Middeleeuwen stond regelmatig groot vlees op tafel bij de adel. Dit recept voor gevulde varkensrollade is eigenlijk voor speenvarken bedoeld, maar in deze aangepaste versie is het ook een mooi en lekker gerecht. DE HUISMAN VAN PARIJS Het recept komt uit een van de leukste kookboeken uit de Middeleeuwen, Le ménagier de Paris ofwel ‘de huisman van Parijs’. Eeuwenlang was de auteur onbekend, maar in 1996 onthulde historica Nicole Crossley-Holland zijn identiteit. De huisman is Guy de Montigny, een man van lage adel in dienst bij de beroemde Duc de Berry. Hij schrijft zijn boek rond 1380 voor zijn jonge bruid als handleiding voor het voeren van een huishouden. Hij pakt het grondig aan: het eerste deel beschrijft de morele plichten waaraan een echtgenote in die tijd moet voldoen. Natuurlijk moet ze trouw zijn, bescheiden, religieus en haar man onvoorwaardelijk steunen. De Montigny illustreert dit met voorbeelden uit de Bijbel, de Decamerone en allerlei andere bekende verhalen. Daarna komt het kookboek, en hij pakt dat heel grondig aan. Zo leert hij zijn bruid hoe je personeel aanneemt. Ook in de veertiende eeuw zijn referenties al belangrijk! Hij vertelt over de moestuin en het organiseren van etentjes. Het huishouden van zijn werkgever, de hertog van Berry, gebruikt voor het zondagse noenmaal maar liefst drie runderen nodig, dertig schapen, 160 dozijn patrijzen en zo veel konijnen als nodig zijn. Zijn eigen huishouden is natuurlijk een stuk bescheidener, en hij let ook op de centen. Hij raadt aan om éérst de specerijen in een vijzel te vermalen, en daarna pas het brood dat werd gebuikt om sauzen te binden erin fijn te stampen. Zo gaat er niets verloren. EEN MAALTIJD IN DE VEERTIENDE EEUW Guy de Montigny beschrijft ook allerlei menu’s. In één van die menu’s staat het gevulde speenvarken genoemd. Om een indruk te geven van

www.coquinaria.nl 42

ZOETERMEERLiving

zo’n middeleeuwse feestelijke maaltijd staat hier de lijst van gerechten: Tijdens de eerste gang krijgen de eters prei met kapoen voorgeschoteld, gans met spareribs en worstjes, stukken rund- en schapenvlees, en een stoofschotel met haas, kalfsvlees en konijn. Daarna komt het gevulde speenvarken op tafel, met kapoenen, allerei soorten wild gevogelte, snoek, karper, koude geleischotels met vlees of vis, voor de hoge heren fazant, en een spektakelgerecht met zwaan of pauw. De derde en laatste gang moet dan nog komen: wildbraad, rijstebrij, pasteitjes met kapoenvlees, roompuddinkjes, timbaaltjes, paling,

vruchten, en wafeltjes en ander zoet gebak. En dit is nog niet eens het meest uitgebreide menu. GOUDSE KAAS IN MIDDELEEUWS PARIJS In de bewerking van het middeleeuwse recept bevat de vulling van het speenvarken Goudse kaas. Het originele recept heeft het over “goede oude kaas”. Edammer en Goudse kazen zijn zulke kazen, en ze zijn in het Parijs van de Huisman te koop, net als Parmezaanse kaas. Gebruik liefst wel ongepasteuriseerde kaas, want in de Middeleeuwen is kaas altijd gemaakt van rauwe melk.

CULINAIR

Foto’s: Coquinaria, iStockphoto

DE ROLLADE INGREDIËNTEN 750 gr varkensfilet aan een stuk | 200 gr ontbijtspek (lange plakjes) De vulling: 200 gr half-om-half gehakt  1 ei, hardgekookt en grof gehakt  80 gr gekookte kastanjes, in vieren gesneden  3 eetl vers geraspte oude Goudse boerenkaas  1½ tl gemberpoeder  ½ tl saffraandraadjes  1 eidooier (rauw) De saus: 4 sneetjes casinowit  3 dl runderbouillon  1 tl gemberpoeder  ½ tj saffraandraadjes  1 eetl rode wijnazijn

BRONVERMELDING ILLUSTRATIES • Gevulde varkensfilet met gele pepersaus (foto © Christianne Muusers); • De Hertog van Berry aan tafel. Detail van de maand januari uit de Très riches heures du Duc de Berry (Gebroeders van Limburg, 1412-1416, Musée de Condé, Chantilly). • Aquamanile in de vorm van een griffioen (1120-1130, Kunsthistorisch museum, Wenen).

BEREIDING Ontvlies de filet, of laat de slager dit doen. Steek een lang en breed mes in de lengte door de rollade om een opening te maken. Kneus alle saffraandraadjes (voor de vulling en voor de saus) in een eetlepel heet water tot de kleur loskomt. Doe de helft van dit water met draadjes samen met alle ingrediënten voor de vulling door elkaar. Vul hiermee de holte in de varkensfilet. Verwarm de oven voor op 180 ◦C. Leg de plakjes ontbijtspek in de lengte op de filet en wikkel er keukentouw omheen. Leg de rollade op een rooster boven het bakblik en rooster het vlees ongeveer anderhalf uur in het midden van de oven. Bedruip af en toe met het opgevangen braadvet. Controleer de rollade met een vleestermometer: bij een kerntemperatuur van 70 ◦C is het vlees gaar. Haal het vlees uit de oven en laat vijf minuten staan, bedekt met wat gekreukeld aluminiumfolie. Snijd het vlees dan in plakken. De saus maak je terwijl het vlees in de oven staat: rooster de boterhammen licht en snijd de korsten eraf. Leg het brood in een steelpan en giet de bouillon erover. Doe de specerijen erbij en breng aan de kook. Wrijf de saus door een zeef of pureer hem in de blender. Maak op smaak af met een lepel rode wijnazijn. Volgens de Huisman van Parijs kun je dit gerecht in de zomer eten met een koude ‘camelinesaus’ en in de winter met een warme ‘gele pepersaus’. Omdat het nu winter is, staat de gele pepersaus hierboven. De camelinesaus is gekruid met kaneel. SERVEREN Serveer dit vleesgerecht met prei, kool of spruitjes. Aardappels zijn niet middeleeuws, die komen pas vanaf de zeventiende eeuw op tafel. Ze smaken er wel goed bij, maar voor een authentieke middeleeuwse maaltijd zal je er brood bij moeten geven.

HANDEN WASSEN! Guy de Montigny geeft ook een recept voor water om de handen te wassen. Iedereen wast voor en na de maaltijd, en soms ook tussen de gangen in, de handen. Dit is belangrijk in een tijd waarin de vork nog niet wordt gebruikt aan tafel. Je eet met je handen, of eigenlijk met één hand. En je eet gewoon netjes, want dat kan prima zonder vork. Messen en lepels liggen wel op tafel, vaak nemen de eters die zelf mee in een foedraal. Vaak is het de gastheer zelf die het water uitgoot over de handen van zijn gasten. Er is een speciale schenkkan voor, een aquamanile, die vaak mooi versierd is. De handen droog je af aan een linken doek. Handdoeken van badstof zijn er pas sinds de negentiende eeuw. Dit is de vertaling van het recept voor water om de handen te wassen: Om water te maken om de handen aan tafel te wassen: laat salie koken, zeef het water en laat afkoelen tot iets warmer dan lauw. Of u neemt in plaats [van salie] kamille en marjolein, of rozemarijn, en laat het koken met sinaasappelschillen. Laurierblaadjes zijn ook goed.

Ch ris tia

Het is bijna alsof je thee zet. Mijn favoriete combinatie is verse salieblaadjes en wat schijfjes sinaasappel en citroen. Gebruik het water liefst als het nog lauwwarm is. Je handen zullen heerlijk ruiken en de huid voelt zacht aan.

nn e M uu

se rs HET V E OP JE RLEDEN BORD

HET VERLEDEN OP JE BORD Van de hand van Christianne Muusers verscheen eind 2016 Het verleden op je Recepten bord, een boek met ui van de t de culinaire Konink lijke Bi collectie bliothee historische recepten k uit kookboeken in de Koninklijke Bibliotheek van de Middeleeuwen tot de negentiende eeuw. Karakter, €29,99.

OVER DE AUTEUR Christianne Muusers is Neerlandica en culinair historica. Zij houdt presentaties over koken en eten in het verleden, meestal met een proeverij. Sinds 2002 publiceert Christianne iedere twee maanden een historisch en een modern recept op haar website en zij recenseert kookboeken en boeken over culinaire geschiedenis voor NBD/Biblion en kookboekrecensies.nl. ZOETERMEERLiving

INTERVIEW

ZOETERMEERLiving

Tekst: Arjan Klaver Fotografie: Nico Brons

INTERVIEW

Dionysische bezieling van Huizense gitaarvirtuoos Wie de arrangementen hoort van Eric Vaarzon Morel, flamencogitarist en – componist, ontdekt tussen de rasqueo, golpes en bulerias de mystiek die alleen in een Spaans woord verpakt kan worden: ‘Duende’. Een soort magisch moment waarop je een speld hoort vallen.

e 55-jarige muzikant uit Huizen strooit tijdens zijn theatertour weer de nodige ‘duende’ over het publiek uit met muziek afkomstig van onder meer zijn laatste succesvolle CD, El Aquador. Op deze geluidsdrager speelt hij met warmbloedig Spaans temperament zijn eigen repertoire. Geheel solo zonder opsmuk. De in Granada geboren dichter en toneelschrijver Federico Garcia Lorca wist het woord ‘duende’ het beste te duiden. ‘Het is een vorm van dionysische bezieling die altijd verband houdt met smart, mysterie, liefde en dood, en die met name bezit neemt van kunstenaars, als musici, dansers of dichters die hun werk voordragen voor een publiek.’ Uiteraard geeft Vaarzon Morel odes aan Paco de Lucía en de flamencomecenas uit Sevilla, Paco Lira. “Voor mijn vriend Lira heb ik onder meer ‘Feduchy’ geschreven. En ’Pantomime’ is een arrangement dat ik heb opgedragen aan De Lucia die in de jaren ’70 de flamencomuziek een grote lift gaf. Bovendien voorzag hij de flamenco met de ‘tonos negros’. Dat gaf deze muziekstijl krachtige impulsen. Hij durfde van de regels af te wijken. Het werd zijn signatuur. Ik heb De Lucia een paar keer ontmoet en hij gaf mij het advies om ook een andere interpretatie aan de flamenco te geven. Dat heb ik gedaan.” DIANA REEVES Het begon allemaal met zijn eerste gitaar die hij op z’n negende jaar van z’n vader kreeg. Hij raakte geïnspireerd door de films van Carlos Saura en het vinyl met de muziek van Manitas de Plata. Een artiest met een twijfelachtige staat van dienst maar Vaarzon Morel draaide de plaat net zo lang totdat deze nagenoeg doorzichtig werd. Voorts kreeg hij op zijn zestiende jaar les van Paco Peña op het 7e Rencontres de la guitare in Frankrijk. Geïnspireerd door dit evenement trok hij op negentienjarige leeftijd naar Spanje, waar hij twee jaar woonde en werkte. In de jaren tachtig toerde hij met de Zwitserse groep Flamencos door Europa en als vast lid van de Cuadro Flamenco bespeelde hij zes jaar lang de Nederlandse theater- en concertpodia. “Het is in deze tak van sport behoorlijk hard werken want voor je het weet raak je weer in de vergetelheid”, aldus de geboren Amsterdammer die als docent verbonden is aan het Conservatorium in Amsterdam en inmiddels een aardige reeks ZOETERMEERLiving

zinnenprikkelende CD’s op zijn naam heeft staan “Nadat ik in 2006 in het Concertgebouw had opgetreden in het voorprogramma van Diana Reeves, kwam mijn carrière weer in een stroomversnelling.” De laatste jaren werkt hij ook met onder meer trompettist Eric Vloeimans en gitarist Harry Sacksioni. Hij speelde tweemaal op het North Sea Jazz Festival en wist zelf dit jaar een gevoelige snaar te raken in het beroemde Apollo in New York. Het Concertgebouw Jazz Ochestra voerde zijn composities uit in het Concertgebouw en in 2009 toerde hij met Gijs Scholten van Aschat door ons land. In 2012 bracht Vaarzon Morel El Greco de Toledo uit, een flamenco-opera met een mix van klassieke-, flamenco- en jazzmuziek. “Deze opera is de eerste uit een drieluik over kunstenaars”, weet Vaarzon Morel. FIVE GREAT GUITARS “Ik heb het druk genoeg voordat ik met m’n tweede opera ‘Caravaggio Furioso’ op de planken sta”, vervolgt de muzikant uit Huizen. “Na ons succesvolle programma Santiago ga ik weer met Leoni Jansen door Nederland met het programma ‘Ierse Nachten’. Een programma dat we na een rondreis door Ierland hebben samengesteld. We trokken via Cork, café The Spaniard in Kinsale naar Dublin en volgden het pad van Sint Brandaan en gingen op zoek naar de voorouders van Joni Mitchell en Mary Black. Al wandelend en muziek makend, verzamelden we verhalen over mythen en sagen die Spanje en Ierland verbinden. En in het nieuwe jaar vieren we het jubileum van de Five Great Guitars. Het theaterprogramma heet ‘The Reunion’. Ik speel dan samen met Harry Sacksioni, Jan Kuiper, Digmon Roovers en Zou Diarra songs van het eerste uur, nieuwe composities, fingerpicking, flamenco, Afrikaanse high life, jazz, folk, pop en funk, verbluffend gegoochel, strange chords en melodías fabulosas, het komt allemaal voorbij! ‘The Reunion’ wordt een spetterend gitaarspektakel. En de kans is ook groot dat ik met Carel Kraayenhof een productie ga doen.” Of de flamencogitarist Eric Vaarzon Morel zijn gitaar inzet die hij onlangs voor het TV-programma De Nieuwe Stradivarius bouwde, is de vraag. “Het eindproduct dat ik heb gemaakt onder toeziend oog van de gerenommeerde gitaarbouwers Menno Bos en Jos Scharpach klinkt geweldig. Dus wie weet.” (www.vaarzonmorel.com). 46

ZOETERMEERLiving

COLUMN

Tekst: Yvonne Stoevelaar Fotografie: Colors of Your Heart

DRESSCODES EN FEESTKLEDING Een “Dresscode”, wat is dat nu eigenlijk? Soms vinden mensen het overdreven, maar in feite is het niets anders dan een hulpmiddel om de persoonlijke presentatie van een groep op elkaar af te stemmen. Met andere woorden: een hulpmiddel om qua kleding niet uit de toon te vallen. Voor bepaalde gelegenheden gelden bepaalde sociale codes/ afspraken die aangeven welke kleding geschikt wordt geacht. Het is goed om te weten wat er dan van je verwacht wordt. Als je een uitnodiging ontvangt waar een dresscode vermeld wordt, ga er dan niet onnodig tegen in. Het is jouw keuze naar dit feest of deze bijeenkomst te gaan en als je besluit te gaan, houd je dan aan de “afspraken”. WHITE TIE (ZEER FORMEEL) Dit is de meest chique avondkleding (wordt nooit voor 18.00 uur gedragen). Hier mag je alles uit de kast halen en je kunt je er met deze dresscode niet gemakkelijk van af maken. M: Een rokkostuum (zwarte double breasted pandjesjas en een zwarte broek met een bies. Het vest, het hemd en de strik zijn wit. Verder zwarte sokken (kousen) en gladde zwarte schoenen. Officieel geen horloge. V: Een lange avondjurk (tot de enkels) met (half)lange handschoenen. Geen handschoenen? Kies dan voor een (opvallende) ring of armband. Een dieper decolleté of jurk met glimmers mag. Draag hooggehakte, liefst open, schoenen. Draag een bijpassend klein tasje. BLACK TIE (SEMIFORMEEL) M: Zwarte of nachtblauwe smoking met dito strik (vlinderdas) en wit overhemd. Zwarte kousen en schoenen. V: Lange jurk of chique cocktaildress. Besteed aandacht aan je haar en make-up. Mooie stijlvolle sieraden en avondtasje. Geen diep decolleté. Soms kan er op de uitnodiging “black tie invited of optional” staan. Dan betekent het dat het op prijs gesteld wordt, maar niet verplicht is. Als je geen smoking aan doet, dan wel een donker pak! YVONNE STOEVELAAR (1966) VAN HET IMAGOBUREAU HELPT MENSEN ZICH ZOWEL PRIVÉ ALS ZAKELIJK OPTIMAAL TE PRESENTEREN EN HET BESTE VAN ZICHZELF TE LATEN ZIEN. T. 06-41476988 ZIE WWW.HETIMAGOBUREAU.NL

TENUE DE VILLE / STADSKLEDIJ (NETJES) M: Een net pak in een donkere kleur (zwart, grijs, donkerblauw). Draag er een overhemd en stropdas bij, met zwarte schoenen en donkere sokken. V: Een korte, geklede jurk of een broekpak. Draag altijd panty’s of kousen. Een hoed mag. INFORMEEL Wel gekleed, maar het mag allemaal wat simpeler. CASUAL Bij casual geldt dat alles in principe mag, maar zorg wel voor nette kleding en kom dus niet in je oude kloffie of in de zomer in je afgeknipte spijkerbroek. AVONDKLEDING Biedt wat meer ruimte dan bovengenoemde codes. M: Een rokkostuum of een smoking. V: Een lange of korte avondjurk. COCKTAILKLEDING Houd hierbij rekening met de plaats en gelegenheid van het feestje. Wordt het in een restaurant gevierd of op kantoor? Is het een feestje van een vriend of een afscheid van een collega? M: Een donker pak. Tot slot: Bel bij twijfel gewoon de gastheer/gastvrouw op en vraag wat de bedoeling is! TIP: Je zijden lievelingsdas- of strik schoon krijgen? Zet hem in een glazen pot met wasbenzine en laat vervolgens drogen aan de lucht. Niet naspoelen. ZOETERMEERLiving

GRATIS HOOGWERKER  GRATIS STEIGERS  4 JAAR 100% GARANTIE

W&J SCHILDERWERK goed én goedkoop

IS UW WONING, BEDRIJFSPAND OF VVE TOE AAN EEN SCHILDERBEURT OF GEVELREINIGING? WIJ DOEN HET GRAAG VOOR U.

W & J Schilderwerk is al ruim 36 jaar dé vertrouwde schilder voor al uw binnenen buitenschilderwerk. Daarnaast kunt u bij ons terecht voor gevelreiniging en impregneren al vanaf EUR 785. IS UW HUIS AAN EEN SCHILDERBEURT TOE? Bel dan snel 078-6426453 of 06-53750768 voor een vrijblijvende offerte. Wij komen graag bij u langs en zijn actief in heel Nederland.

INFO@WENJSCHILDERWERK.NL WWW.WENJSCHILDERWERK.NL

AUTO

Tekst: Patrick de Koning Foto’s: Joke Schut, e.a.

DFSK - Citytransporter uit China:

Duurzaam, compact en prijsbewust

Duurzaam, compact en prijsbewust. In de gewichtsklasse tot 2500 kg is de technologisch geavanceerde DFSK CityTransporter hét antwoord op de groeiende vraag naar milieuvriendelijke en economisch aantrekkelijke bedrijfsvoertuigen. Met standaard twee jaar garantie (zonder kilometerbeperking!) en ongekende service is de DFSK CityTransporter de beste en meest prijsbewuste keuze in duurzame mobiliteit.

rnoud van Marrewijk van de gelijknamige Vakgarage Van Marrewijk in Boskoop begon drie jaar geleden met het importeren van de DFSK CityTransporter. “We zitten hier midden in het Groene Hart”, gebaart Arnoud. “En je ziet dat steeds meer regionale bedrijven en organisaties een milieuvriendelijke en compacte bedrijfswagen willen voor korte ritjes.” DUURZAAM EN MILIEUBEWUST Maatschappij en milieu stellen steeds hogere eisen aan bedrijfsvoertuigen. CityTransporter beschikt over volledige Europese type-goedkeuring en voldoet moeiteloos aan de strengste richtlijnen. De CityTransporter modellen worden volgens de laatste milieueisen geassembleerd en zijn 98% recyclebaar. Met 75% minder CO2-uitstoot (GroenGas),

DFSK CITYTRANSPORTER De Dongfeng Sokon Motor Group (DFSK) is één van de grootste producenten van personen- en bedrijfsvoertuigen ter wereld. De naam is hier in Europa relatief onbekend, maar ook de meeste bekende Europese automerken laten modellen assembleren in de moderne productiefaciliteiten van DFSK. De kwaliteit van de DFSK bedrijfsvoertuigen is hoog en overtreft in alle opzichten de verwachtingen. Dat heeft een duidelijke en logische reden: de bedrijfsvoertuigen worden geproduceerd in overeenstemming met de strengste veiligheids-, milieu- en kwaliteitsrichtlijnen zoals die in Europa wettelijk zijn vastgelegd.

geen emissie van fijnstof en een energieverbruik dat gemiddeld maar liefst 25% lager ligt is CityTransporter de meest zuinige en milieuvriendelijke onder de bedrijfsvoertuigen. “De verschillende modellen van CityTransporter zijn voor wat betreft aandrijving leverbaar met drie verschillende krachtbronnen: 100% elektrisch, GroenGas of benzine. Voor welke aandrijving u ook kiest: CityTransporter is stil, schoon én zuinig!” COMPACTE KRACHT De innovatieve modellen (maar liefst acht uitvoeringen) van CityTransporter zijn compact en milieubewust, maar zonder in te leveren op prestaties. Het lage eigen gewicht in combinatie met het hoge laadvermogen zorgt voor voertuigen die op een breed terrein inzetbaar zijn. Stadscentra, smalle straten, groenstroken en paden; de multifunctionele CityTransporter doet overal zijn nuttige werk. Welk bedrijfsvoertuig u ook zoekt, CityTransporter is leverbaar in een groot aantal uitvoeringen en praktische carrosserievarianten. “Denk daarbij aan veelzijdige voertuigen voor gemeentelijke- en overheidsdiensten (groenvoorziening, veegvuil, gladheidbestrijding). Of aan voertuigen voor service & utility, bezorgdiensten en ondernemers zoals slagers, bakkers, loodgieters en schilders. (MILIEU)VRIENDELIJKE INVESTERING Naast de veelzijdigheid heeft CityTransporter

nog volgens Arnoud nog een belangrijk voordeel: de vriendelijke prijsstelling. CityTransporter is al leverbaar vanaf 9.900.- (excl. BTW en BPM). De lage prijs in combinatie met de veelzijdigheid en de betrouwbare, degelijke techniek, geven alle modellen in de CityTransporter range een buitengewoon gunstige prijs/ kwaliteitverhouding. Het energieverbruik van de diverse motorvarianten van CityTransporter ligt aanzienlijk lager dan gebruikelijk. Dat scheelt behoorlijk in de kosten om de bedrijfswagens operationeel te houden. Bovendien hebben de onderdelen een interessante prijsstelling, zodat ook de onderhoudskosten van CityTransporter uiterst aantrekkelijk zijn.

VIAM Automotive Zuidwijk 16, Boskoop T. 0172-728045 www.CityTransporter.eu ZOETERMEERLiving

VERKOOPINFORMATIE AUTOBEDRIJVEN Preuninger Groep Laan van Waalhaven 417, Den Haag www.preuningergroep.nl

MEUBELFABRIEK Meubelfabriek Zaal Verbreepark 12, Benthuizen www.meubelfabriekzaal.nl

VIAM Automotive Zuidwijk 16, Boskoop www.CityTransporter.eu

SCHILDERS W & J Schilderwerk Kooijstraat 34, s-Gravendeel www.wenjschilderwerk.nl

AUTOMATERIALEN Autovoordeelshop.nl Laan van Waalhaven 217, Den Haag www.autovoordeelshop.nl

TANDPROTHETIEK Dentalmind Tandtechniek Paletsingel 112, Zoetermeer www.dentalmind-tandtechniek.nl

BANKEN Rabobank Regio Den Haag Centrum West 35, Zoetermeer Eleanor Rooseveltlaan 29, Zoetermeer www.rabobank.nl/regiodenhaag

UITVAARTZORG Yarden & Van Proosdij Uitvaartzorg Delft-Zoetermeer Muyskenlaan 1, Delft www.yarden-vanproosdij.nl

BEDDENSPECIAALZAKEN Droomvlucht Matrassen en Slaapcomfort Swanlaweg 6-8, Zevenhuizen www.droomvluchtslaapcomfort.nl CHIROPRACTIE Van Koert Chiropractie Berlijnstraat 15, Zoetermeer www.vkcw.nl ELEKTRONICA TELCO Accessories Hoofdveste 19, Houten www.telco-acc.com

VERMOGENSBEHEER Fintessa Amsterdamsestraatweg 37, Baarn www.fintessa.nl VLOERISOLATIE Tonzon Ir. Schiffstraat 220, Enschede www.tonzon.nl VOEDING Pâtisserie Unique “New Business” Gerbera 9, De Lier www.patisserieunique.nl

KAASSPECIALISTEN Kaashuys Fris Dorpsstraat 103, Zoetermeer www.kaashuysreeuwijk.nl

Ervaren Advertentieverkoper gezocht Voor de regio Zoetermeer zijn wij op zoek naar een ervaren advertentieverkoper die de verkoopactiviteiten voor de titel Zoetermeer Living gaat verzorgen. De werkzaamheden bestaan uit het benaderen van winkels, afspraken maken, bedrijven bezoeken, contractuele afspraken regelen en after sales. Kunt u goed overtuigen, bent u commercieel ingesteld en werkt u graag zelfstandig? Dan bent u bij Rex Magazines aan het juiste adres. Neem voor meer informatie contact op met Patrick de Koning, 010-4764372 Rex Magazines is uitgever van regionale lifestyle magazines 50

ZOETERMEERLiving

Van Koert Chiropractie Berlijnstraat 15, 2711 PP Zoetermeer Goudsesingel 80, 3011 KD Rotterdam T 079 - 331 14 45 | F 079 - 311 42 82 | E info@vkcw.nl

BEZOEK ONZE WEBSITE: WWW.VKCW.NL

HĂŠ, 'huizensitedoorspitter'! Ook voor jou is er een hypotheek binnen een week. Het zijn gekke tijden op de woningmarkt. Je kunt geen weken wachten op zekerheid. Daarom bieden wij een hypotheek binnen een week. Daarmee ben jij straks misschien ook een 'gat-in-de-lucht-springer'.

Ga naar rabobank.nl/hypotheekbinneneenweek Een aandeel in elkaar