Nieuwsbrief RGDispuut J aarg an g 2
Afl eve ri n g 1
1 7 o kt o b e r 2 0 1 4
Ro tterd am s Gezo n d h e i d s re c h t Disp u u t
Colofon Nieuwsbrief RGDispuut is een uitgave van het Rotterdams Gezondheidsrecht Dispuut en verschijnt circa zes keer per jaar.
Van de voorzitter Beste lezer, Nu de temperatuur al flink wat graden is gezakt en de
Hoofdredacteur Anne Rietveld
eerste bladeren zijn gevallen, is het tevens tijd voor de eerste
Eindredactie Felice van Noort Anne Rietveld
eerste redactiecommissie die de nieuwsbrieven tot een
Redactie Felice van Noort Karin van den Akker Quirine Hensen Otto Casteleijn Semra Altuntas Anne Rietveld
nieuwsbrief
van
dit
collegejaar.
Na
een
geweldige
hoog niveau hebben getild, kan ik met trots zeggen dat dit ongetwijfeld voortgezet gaat worden door de nieuwe redactiecommissie onder leiding van Anne Rietveld.
Vormgeving Otto Casteleijn Website: www.rgdispuut.nl Contact redactie@rgdispuut.nl Sponsoring en adverteren: penningmeester@rgdispuut.nl Social media facebook.nl/RGDispuut Aan dit nummer werkten mee: Martin Buijsen, Inge Meuleman, Eline Huisman, Tessa Sipkema, Annelie van Varik, Gina Sukul, Stefani Silva
Graag stel ik mijzelf aan u voor. Mijn naam is Inge Meuleman, en ik ben de voorzitter van het dispuut. Na mijn bachelor Rechtsgeleerdheid te hebben afgerond aan de Universiteit Utrecht en een tussenjaar om aan mijn cv te werken, ben ik afgelopen september gestart met de master Recht van de Gezondheidszorg. Het streven om het maximale uit mijn master te halen in combinatie met de grote stap die ik ging zetten door 1
voor een nieuwe universiteit en stad te kiezen,
ding en verschillende juristen die aan het woord
zorgden ervoor dat ik meteen naar het dispuut
kwamen, kregen we een duidelijk beeld van de
schreef toen ik hoorde dat er nieuwe bestuurs-
werkzaamheden van een jurist in een zieken-
leden werden gezocht. Het doel is om dit jaar
huis. We kijken terug op een erg geslaagde mid-
zorg te dragen voor de verdieping en verbreding
dag. Op dinsdag 18 november vindt onze tweede
van de master op het gebied van georganiseerde
activiteit plaats: we brengen een bezoek aan
activiteiten, maar ook met behulp van alumni. Ik
KienLegal. Ik hoop jullie hier allemaal te zien!
ga er mijn best voor doen!
Tenslotte wil ik u allen erop wijzen dat, naar het
Na een maand van vele overdrachten en ken-
goede idee van het vorige bestuur, er op Linkedin
nismakingen, is inmiddels het bestuursjaar toch
een alumni-netwerk is opgericht. Een groep om
echt begonnen. Dit is gelukkig niet onopge-
op de hoogte te blijven van eventuele netwerkbor-
merkt gebleven. Zo is ons ledental ten aan-
rels die georganiseerd worden en dergelijke, maar
zien van vorig jaar inmiddels al verdubbeld, en
natuurlijk ook om kennis en ideeen uit te wisselen.
hebben we een groot aantal actieve leden die
Hoewel het nog in de kinderschoenen staat, wil ik u
het dispuut versterken in onze twee commis-
alvast harte uitnodigen om lid te worden van deze
sies. Dit belooft veel voor de rest van het jaar!
groep en het samen tot een groot succes te maken.
Vorige week heeft onze eerste activiteit plaatsgevonden, we brachten een bezoek aan het
Hartelijke groet,
Erasmus MC. Door een uitgebreide rondlei-
Inge Meuleman
voorzitter@rgdispuut.nl
Welkomstwoord van professor Buijsen Ook voor de masteropleiding Recht van de ge-
recente
zondheidszorg is het nieuwe academische jaar
is het feit dat ongeveer een derde van dat aantal
2014-2015 begonnen. Dit jaar is het aantal
afkomstig is van andere rechtenfaculteiten: Am-
nieuwe studenten dat wij mogen verwelkomen
sterdam, Groningen, Nijmegen, Tilburg, Leiden‌
wederom groter dan ooit: 64 volgens de meest
Het belooft een druk jaar te worden, in meer dan 2
gegevens.
Buitengewoon
verheugend
één opzicht. Zo staat de gezondheidszorg in
lijkt het huidige artikel 13 Zvw, dat verzekeraars
Nederland aan de vooravond van grote ve-
verplicht de kosten van naturapolishouders van
randeringen. Per 1 januari a.s. wordt een
bij niet-gecontracteerde aanbieders genoten zorg
groot aantal nieuwe zorgwetten van kracht.
enigermate te vergoeden, zijn langste tijd te heb-
De Jeugdwet zal de gemeenten verant-
ben gehad. Over het verdwijnen van die verplicht-
woordelijk maken voor de jeugdzorg. De oude
ing, waarin ten onrechte door velen het recht op
Wet maatschappelijke ondersteuning zal op
vrije artsenkeuze gelezen wordt, is maatschappeli-
dezelfde datum plaatsmaken voor de Wet
jk veel discussie gevoerd. Niettemin ligt het voor-
maatschappelijke ondersteuning 2015. Veel
stel binnenkort ter stemming voor in de senaat.
van de ‘lichtere’ zorg die nu onder de AWBZ
Maar niet alleen de zorgwetgeving is aan grote ve-
valt, wordt overgeheveld naar deze Wmo
randeringen onderhevig. In de schaduw van de de-
2015. Gemeenten zullen daarvoor verant-
batten over de veranderingen in de ‘care’ voltrekt
‘Het belooft een druk jaar te worden, in meer dan één opzicht. ‘ woordelijkheid gaan dragen, dat wil zeggen voor
zich in de ziekenhuiswereld een stille revolutie. Op
zover de burger en zijn netwerk zelf niet in de
1 januari a.s. treedt het systeem van de integrale
gevraagde ondersteuning zullen kunnen voor-
bekostiging van medisch specialistische zorg in
zien. De inwerkingtreding van de Wet langdurige
werking. Daarmee zal het zelfstandige declarat-
zorg (Wlz), die in de plaats zal komen van wat
ierecht van de vrijgevestigde medisch specialisten
overblijft van de AWBZ, wordt in het voorjaar van
komen te vervallen. Slechts de ziekenhuizen zullen
2015 verwacht. Het voorstel is onlangs door de
nog mogen declareren. Als de vrijgevestigden hun
Tweede Kamer aanvaard. De wet- en regelgeving
rechtsverhouding tot de huizen niet bijtijds gron-
die toeziet op de ‘care’ gaat grondig op de schop.
dig herzien, verandert hun toelating op die datum
Het klachtrecht en de kwaliteitswetgeving zoals we die kennen, zal eveneens met de jaarwisseling
medisch specialisten nog steeds weinig voelen
verdwijnen. De Wet Kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) zal de Kwaliteitswet zorginstel-
voordelig is, zullen de meesten zich voor 1 januari
lingen (Kzi) en de Wet klachtrecht cliënten zorg-
verenigen in een zogenaamde ‘supermaatschap’,
sector (Wkcz) vervangen en zal onder andere
die door het ziekenhuis gecontracteerd wordt voor
voorzien in nieuw klachtrecht; klachtrecht waar-
het leveren van medisch specialistische zorg. Velen
over in de literatuur al veel te doen is geweest en
geloven dat met de komst van de integrale bekos-
niet door iedereen enthousiast zal worden ont-
tiging de mogelijkheden van het instellingsbestuur
vangen. Ondertussen wordt de Zorgverzekering-
om individuele medisch specialisten aan te spreken
swet (Zvw) verder verspijkerd. Na de wijzigingen
op kwaliteit van zorg beduidend geringer zullen zijn.
in verband met de komst van het Zorginstituut
Er staat ons een spannend jaar te wachten. 3
Introductie Het bestuur Eline Huisman – Vicevoorzitter/secretaris Ik zal mezelf even voorstellen: mijn naam is Eline Huisman, ik ben 22 jaar en vijfdejaars student aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ik ben vicevoorzitter en secretaris bij het Rotterdams Gezondheidsrecht Dispuut. Nadat ik vorig jaar een meer algemeen bestuursjaar had gedaan, was ik toe aan een uitdaging die meer bij mijn studie aan zou sluiten. Ik had me al ingeschreven voor de master Recht van de Gezondheidszorg, dus een bestuursjaar bij het RGD was een meer dan logische keuze. Een universitaire studie is vaak erg theoretisch. Daarom lijkt het me een mooie uitdaging om voor studenten de stap tussen de collegebanken en de praktijk een stuk kleiner te maken. Komend jaar ga ik me hier dan ook voor inzetten. Ik ga er voor zorgen dat er veel nieuwe (actieve) leden en alumni kunnen worden toegevoegd aan het dispuut. Op een fantastisch jaar met veel mooie activiteiten en gezelligheid!
Tessa Sipkema – Penningmeester Beste lezers, Dit jaar ben ik met mijn tweede master begonnen wat tot nu toe erg bevalt. Om alles uit mijn laatste jaar op de universiteit te halen, wilde ik iets extra’s doen. Daarom besloot ik om te solliciteren voor het RGD-bestuur. Het is mijn taak, als penningmeester, om het dispuut van middelen te voorzien. Verder woon ik in het hartje van Rotterdam, ben ik 23 jaar en werk ik als vliegende keep bij Nolet Advocaten in Den Haag. Mede door de vele tbs-cliënten, de daarbij behorende behandeltrajecten en de fouten die door de zorgverleners in de klinieken worden gemaakt is mijn interesse voor deze master ontstaan. Waar ik mijzelf later zie werken, is voor mij nog niet duidelijk en ik hoop dat ik dat gaandeweg (d.m.v. de vele activiteiten die nog zullen komen) zal ontdekken. Tot slot houd ik van hardlopen langs de Maas, zeilen met mijn broer, wakeboarden op de Loosdrechtse plassen en eet ik de calorieën er weer net zo graag aan bij Ono, O’pazzo of Gaucho’s. Ik hoop jullie allemaal komend jaar te zien bij de activiteiten, borrels en anders gewoon in college. 4
Annelie van Varik – Commissaris Intern & Extern Hallo, ik ben Annelie van Varik en 22 jaar. Vorig jaar heb ik mijn bachelor Recht & Bedrijfswetenschappen in Leiden afgerond. Hoewel ik als 18-jarige bij hoog en laag heb beweerd nooit (maar dan ook echt nooit) in Rotterdam te zullen gaan studeren, ben ik er uiteindelijk toch terecht gekomen. En tot nu toe heb ik er nog geen spijt van gehad! Binnen het bestuur bekleed ik de functie van Commissaris Intern en Extern. Daarnaast ben ik voorzitter van de activiteitencommissie. Wij zitten boordevol ideeën voor leuke en interessante bezoeken dit jaar, maar heb je zelf nog een leuk idee, mail dan gerust naar activiteiten@rgdispuut.nl. Op een mooi jaar!
Jouw bijdrage in het magazine? De redactieleden leveren elke editie een bijdrage. Uiteraard zijn jouw columns, artikelen of andere ideeën ook meer dan welkom. Loop je bijvoorbeeld stage en wil je daar een leuke column over schrijven? Of heb je de master Recht van de Gezondheidszorg inmiddels afgerond, een baan gevonden en wil je dat met de huidige studenten delen? Stuur dan een mailtje met je suggestie(s) naar redactie@rgdispuut.nl.
5
Introductie Activiteitencommissie Gina Sukul – Activiteitencommissie Mijn naam is Gina Sukul, 26 jaar en ik ben woonachtig in Noord-Brabant. Afgelopen zomer heb ik het schakelprogramma Rechtsgeleerdheid aan de Erasmus Universiteit afgerond. Dit jaar ben ik begonnen met de master Recht van de Gezondheidszorg. De keuze voor deze master was voor mij snel gemaakt. De master biedt in mijn optiek verdieping en verbreding van diverse facetten van de gezondheidszorg. Verder is het een dynamisch en bijzonder rechtsgebied om in te werken. Als lid van de activiteitencommissie wil ik samen met de andere leden van de commissie zorg dragen voor het organiseren van leuke en vooral leerzame excursies om te zien hoe het in de praktijk eraan toe gaat. Ik zal me hiervoor dan ook voor de volle 100% en met veel plezier inzetten!
Stefanie Silva – Activiteitencommissie Mijn naam is Stefani Silva, 24 jaar oud en ik kom uit Rotterdam. Momenteel ben ik bezig met het afronden van de master International and European Public Law. Bovendien ben ik vorig jaar ook begonnen aan de master Recht van de Gezondheidzorg. Mijn interesse in het Gezondheidsrecht komt voort uit het gegeven dat deze sector onderworpen is bij is de thematiek van de gezondheidszorg zeer uiteenlopend. Dit levert zeer complexe maar interessante vraagstukken op. Daarnaast ben ik in januari naar Singapore vertrokken om daar een half jaar te studeren. Nu ik weer terug ben, zal ik uiteraard het laatste deel van de master afmaken. Binnen het Rotterdams Gezondheidsrecht Dispuut ben ik lid van de activiteitencommissie. Als lid van de commissie hoop ik mijn medestudenten op een andere manier, dan alleen in de collegebanken te zitten, kennis te laten maken met de praktijk van het Gezondheidsrecht. Uiteraard hoop ik ook dat de studenten er een interessant netwerk aan over zullen houden wat hen wellicht verder zou kunnen helpen met hun carrière in de toekomst.
6
Introductie De Redactie
Anne Rietveld – Voorzitter Ik heb de eer om het stokje over te nemen van Astrid van der Wal, inmiddels, oud-voorzitter van de redactiecommissie. Mijn naam is Anne Rietveld, ik ben 22 jaar en de voorzitter van de redactiecommissie. Na 3,5 jaar met veel plezier het studentenleventje in Utrecht meegemaakt te hebben, woon ik, een Rotterdammert in hart en nieren, weer in de mooiste stad van heel Nederland! Tijdens mijn bachelor Rechtsgeleerdheid heeft mijn interesse in het schrijven zich ontwikkeld. Zo heb ik onder andere geschreven voor de DUB, het UIT-magazine en de Juncto. Dat ik nu samen met een heel leuke redactie jullie alle ins- and outs van het Gezondheidsrecht mag ‘voorschotelen’, vind ik dan ook ontzettend leuk! Toen ik tijdens mijn uitwisseling in Wales het vak ‘Medicine, Ethics & Law’ volgde, wist ik het zeker: ik wil de master Recht van de Gezondheidszorg doen. Wellicht ben ik aangestoken door mijn ouders (beiden werkzaam in de zorg), maar ik heb altijd passie voor de zorg gehad. Het Gezondheidsrecht is een ontzettend dynamisch rechtsgebied en dat je als gezondheidsrechtjurist echt ‘nodig’ bent spreekt me aan. Ik hoop dat jullie met veel plezier het Nieuwsblad zullen lezen. We gaan er in ieder geval een mooi jaar van maken! 7
Felice van Noort – Vicevoorzitter/secretaris Mijn naam is Felice van Noort, ik ben 23 jaar en woon in Utrecht. Ik heb Rechten gestudeerd aan de Universiteit Utrecht en ik ben in september begonnen aan de master Recht van de Gezondheidszorg. Als dochter van twee artsen hebben de juridische aspecten van de gezondheidszorg steeds mijn interesse gehad. Met plezier sla ik elke dag de krant open om artikelen over dit actuele en dynamische rechtsgebied te lezen. Als vicevoorzitter en secretaris van de Redactiecommissie van het RGDispuut zal ik dit jaar fungeren als de rechterhand van de voorzitter en zullen wij samen de totstandkoming van de komende Nieuwsbladen coördineren. In de tijd die nog overblijft houd ik mij graag bezig met schilderen, muziek, sport en niet te vergeten: reizen.
Karin van den Akker – Penningmeester Als penningmeester van de redactiecommissie van het geweldige initiatief genaamd het Rotterdams Gezondheidsrecht Dispuut, stel ik me bij deze voor. Mijn naam is Karin van den Akker, 23 jaar en ben woonachtig in Utrecht. Voordat ik aan de master Recht van de Gezondheidszorg begon, heb ik mijn bachelor Gezondheidswetenschappen in het bourgondische Maastricht behaald, alwaar ik een minor Gezondheidsrecht volgde welke mij zó enthousiast maakte dat ik me hier verder in wilde verdiepen. Na een jaar te hebben gewerkt en gereisd door Zuid-Amerika, heb ik daarom een Pre-master aan de Erasmus Universiteit gevolgd, zodat ik daarna kon instromen bij de master Recht van de Gezondheidszorg. Aankomend jaar zal ik jullie (hopelijk) gaan voorzien van een aantal interessante artikelen, nieuwtjes en interviews waardoor ik jullie op de hoogte probeer te houden van al wat er gaande is in de altijd actuele en interessante gezondheidszorgsector. 8
Quirine Hensen – Commissaris Interne Betrekkingen Mijn naam is Quirine Hensen, 22 jaar en ik woon in Den Haag. Ik ben afgelopen september begonnen met de master Recht van de Gezondheidszorg. Mijn bachelor Rechtsgeleerdheid heb ik aan de Universiteit van Leiden behaald. De keuze voor de master Recht van de Gezondheidszorg is vanzelfsprekend vanwege mijn interesse in de gezondheidszorg. Zo had ik mij oorspronkelijk ingeschreven voor de studie Diergeneeskunde, maar werd ik helaas uitgeloot. Het gegeven dat het gezondheidsrecht erg breed, in opkomst en in beweging is trekt mij aan tot deze master. Binnen de redactiecommissie heb ik de functie Commissaris Interne Betrekkingen. Dit houdt in dat ik naast het schrijven van artikelen het aanspreekpunt ben voor jullie! Als je het leuk vindt om een stuk te schrijven, bijvoorbeeld over een activiteit of een column, schroom je niet en kom naar mij toe!
Otto Casteleijn – Commissaris Vormgeving Mijn naam is Otto Casteleijn. Hiervoor heb ik de bachelor Rechtsgeleerdheid aan de Erasmus Universiteit afgerond. Mijn keuze voor Recht van de Gezondheidszorg heeft te maken met enerzijds de breedte van de master en anderzijds het feit dat er momenteel veel gaande is in de gezondheidszorg. Naast mijn studie ben ik onder andere actief als goed gebruiken om te zorgen dat alles wat gepubliceerd wordt door het Gezondheidsrecht Dispuut Rotterdam voldoet aan de laatste standaarden op het gebied van vormgeving. Daarnaast zal ik ook de socialmedia accounts beheren. Wilt u hierover meer weten? Kom naar me toe tussen de colleges door, of stuur een tweetje naar @ottocasteleijn. 9
Semra Altuntas – Commissaris Digitale Media Mijn naam is Semra Altuntas, ik ben 23 jaar en ben sindskort redactiecommissielid van het Rotterdams Gezondheidsrecht Dispuut. Momenteel ben ik bezig met de afronding van mijn bachelor Rechten om te beginnen aan de masters Gezondheidsrecht en Internationaalen Europees Publiekrecht. Na mislukte pogingen om te worden ingeloot voor Geneeskunde ben ik begonnen aan de studie Rechten. Mijn interesse in de publieke gezondheid, die ik heb behouden, en mijn passie voor het recht kan ik goed combineren met de master Gezondheidsrecht, maar ik kijk graag ook - en vooral - buiten de grenzen van Nederland. We kunnen namelijk nog veel leren van andere landen wat het zorgsysteem betreft. Netwerken is tegenwoordig het sleutelwoord om de kans en periode voor werkloosheid na je studie te minimaliseren. De redactie is een goede mogelijkheid om ons netwerk uit te breiden, maar ook de lezers een breder perspectief te bieden!
Jouw mening telt! De redactie is op zoek naar een nieuwe naam voor het magazine. Denk mee en breng je stem uit via Facebook! (om te kunnen stemmen via Facebook moet je lid worden van de Facebookgroep) . Je kunt ook stemmen door een emailtje naar redactie@rgdispuut.nl te sturen. Kies uit de volgende opties of bedenk zelf een aansprekende naam! KwieK
Second opinion
Nieuwsblad RGDispuut
Legal Sanity
LexSana
10
Van de redactie Actualiteit
De operatierobot: a toy for a boy?
nog, door de komst van de machines neemt de werkgelegenheid in de zorg mogelijk juist toe. Op de Technische Universiteit in Eindhoven houdt men zich momenteel bezig met prototypes die op termijn ingrepen mogeli-
De laatste tijd is ‘robotisering’ veel in het
jk moeten maken waaraan patiënten nu nog
nieuws geweest. Ook in ziekenhuizen, zoals
overlijden. De vraag naar meer medische behan-
het Rijnstate ziekenhuis, wordt geëxperi-
delingen zal daarmee alleen maar toenemen.
menteerd met joysticks en 3D-schermen.
BRON: De Volkskrant
De operatierobot is extreem stabiel, op de tiende millimeter nauwkeurig en reikt tot waar
WMO 2015: Decentralisatie binnen de zorg
geen chirurg handmatig bij komt. Het gebruik van operatierobots is echter in Nederland omstreden. Enthousiasme komt vooral uit de hoek van specialisten die met robots werken, marketingafdelingen van ziekenhuizen en patiënten die meer vertrouwen li-
Per 1 januari 2015 gaat er veel veranderen bin-
jken te hebben in geavanceerde machines
nen de zorg. De AWBZ gaat bijvoorbeeld in de-
dan in het klassieke chirurgische handwerk. Tegenstanders men
de
van
operatierobots
apparaten
dure
len over naar de Wet maatschappelijke onder-
noe-
steuning (Wmo) en de Zorgverzekeringswet
speeltjes
(Zvw). Gemeenten zullen belangrijker worden
van de chirurg waarvan nut en noodzaak
nog
lang
niet
zijn
en
bewezen.
krijgen
meer
verantwoordelijkheden
dankzij de overheveling van zorgtaken van
Voor de werkgelegenheid in de zorg heeft de
onder andere de jeugdzorg en de langdurige
opmars van de operatierobots vooralsnog
zorg naar gemeenten. Veel burgers verkeren
geen noemenswaardige gevolgen. Sterker 11
echter in onzekerheid omdat (nog) niet alle gemeenten hun burgers hebben geïnformeerd over de komende veranderingen. Ook voor de periode daarna wordt veel rechtsonzekerheid verwacht. Mensen die straks vragen om maatschappelijke ondersteuning zullen eerst door een ‘gemeentelijke screening’ moeten om te kijken of er alternatieven zijn of algemene voorzieningen volstaan. Pas daarna zal er gekeken worden naar voorzieningen op maat. De voorspelling is dat het aantal bezwaarschriftprocedures fors zal toenemen. Tijdens het Algemeen Overleg over de nieuwe
gegaan door de patiënt onmiddellijk te isoleren
WMO bleek dat verschillende partijen willen
en te achterhalen met wie deze in contact is
dat het ministerie van VWS een meldpunt op-
gekomen. Men kan immers slechts door di-
zet voor mensen die problemen ervaren bij
rect contact via bloed, ontlasting, urine, zweet,
de decentralisatie van de jeugd- en ouderen-
sperma en braaksel besmet raken. Het virus
zorg naar gemeenten. CDA-kamerlid Mona
verspreidt zich niet door de lucht en is mak-
Keijzer heeft hiertoe een motie ingediend.
kelijk onschadelijk te maken door reinigings-
Hoe de veranderingen zullen gaan ver-
middelen. Het Ebola-virus dat in West-Afrika al
lopen binnen gemeenten is afwachten;
4000 mensen het leven heeft gekost, heeft zich
de tijd zal het leren. Het advies aan de
inmiddels ook in de VS en Spanje laten zien.
burger luidt: wees scherp en stel vragen.
Laatst is een verpleegster in Texas besmet
BRON: Zorgvisie.nl
geraakt na de behandeling van de Liberiaanse Ebola-patiënt Thomas Eric Duncan. Duncan is
Bezorgdheid over Ebola in West-Afrika
onlangs overleden aan deze ziekte. BRON: Volkskrant.nl
Ouderen langer thuiswonend per 1 januari 2015
De Ebola-uitbraak in West-Afrika zorgt ook in Europa voor grote bezorgdheid en angst. Het verkeer tussen Afrika en Europa en de lage overlevingskans van 10% roepen de nodige vragen op. Zijn we in Nederland wel genoeg
Per 1 januari zal het Rijk veel zorgtaken over-
beschermd tegen een eventuele uitbraak?
dragen aan de gemeenten en daar ook veel
Epidemioloog Luc Bonneux stelt zich opti-
minder geld aan beschikbaar stellen. Het doel
mistisch op. Volgens Bonneux zou de ver-
is dat ouderen langer thuis blijven wonen en
spreiding van het virus tegen kunnen worden
meer zorg zelf, of door hun kinderen, laten or12
ganiseren. Daar waar de vergrijzing in Nederland drastisch toeneemt, betekent dit evenwel een toename in bedrijven die de zorg over de ouderen op zich nemen. Het jonge bedrijf Mantelaar heeft een bestand van vijftig zorgstudenten die wekelijks tegen betaling ouderen bezoeken. Enerzijds is dit leerzaam voor zorgstudenten en anderzijds een dienst voor ouderen voor wie het zo moeilijk wordt gemaakt in hun latere jaren. “Ik heb de zon op mijn gezicht nodig, en zonder Anna kom ik doordeweeks niet buiten” zegt zorgbehoev-
na een inhoudelijke beoordeling. De ACM kan
ende Llew Trotman (87). De zorg bestaat o.a.
hierop een uitzondering maken als er sprake is
uit samen wandelen, koken, muziek luisteren,
van bijzondere omstandigheden, zoals acute
maar vooral een luisterend oor en gezelschap
betalingsproblemen, waarvan sprake is bij ‘t
bieden. In tegenstelling tot andere homogene
LangeLand Ziekenhuis.
bedrijven (gemiddeld €24,50) vraagt Mantelaar slechts €17,50 per uur.
dat Reinier Haga Groep en ‘t LangeLand Zieken-
BRON: Volkskrant.nl
huis na de concentratie geen stappen zullen zetten gericht op (verdere) organisatorische of operationele integratie van de beide onderne-
ACM geeft
toestemming heeft gegeven. Dat heeft de ACM op 24 september 2014 besloten. BRON: Skipr.nl; Hagaziekenhuis.nl
fusie Langeland Ziekenhuis De Autoriteit Consument en Markt heeft de Reinier Haga Groep met ziekenhuizen in Den
Ziekenhuis top 100 Op zaterdag 4 oktober verscheen de ziekenhu-
te steunen. Hiermee behoedt ACM het faillisse-
istest van het Algemeen Dagblad. Hierin wordt
ment van ‘t Langeland Ziekenhuis. Eerder gaf
de top 100 beste ziekenhuizen van Nederland
de Nederlandse Zorgautoriteit al toestemming.
bekend gemaakt. Het Algemeen Dagblad maakt
Normaal gesproken mogen ondernemingen pas
voor deze test gebruik van 36 criteria. Zieken-
een concentratie, het samengaan van meerdere
huizen zijn verplicht deze medische gegevens
ondernemingen, tot stand brengen als ACM hi-
openbaar te maken. De score is gebaseerd op
13
medische richtlijnen van de Inspectie van de
in het bespreken van onderwerpen, die vóór
Gezondheidszorg en van vakverenigingen van
de dood van de patiënt besproken (moeten)
medische specialisten.
worden. De kans dat er over de ongeneeslijk-
Het ziekenhuis met de beste score was dit jaar,
heid van de ziekte wordt gesproken is in Neder-
voor de tweede keer op rij, het Albert Schweitzer
land 7,5 keer groter dan in Italië.
Ziekenhuis in Dordrecht. Het ASZ haalt op alle
Het promotieonderzoek werd verricht door Na-
punten een goede score. Uitblinker van het ASZ
talie Evans, die bekeek hoe er in verschillende
is de ervaring op het gebied van darmkanker,
Europese landen wordt omgegaan met de com-
borstkanker en het implanteren van pacemak-
municatie rondom rond om het levenseinde. Dit
ers. Ook de pijnbestrijding is een pluspunt.
betreffen onderwerpen zoals ongeneeslijkheid,
Het ASZ gaat zich waarschijnlijk meer special-
levensverwachting, fysieke, psychologische,
iseren en samenwerken met andere zieken-
sociale en spirituele problemen.
huizen, om de kwaliteit en ervaring hoog te
BRON: Skipr.nl; VUmc
houden. BRON: AD.nl
Vroegtijdige opsporing van dementie
Nederlandse artsen bespreken levenseinde vaker
Drie afdelingen van het Radboudumc (Neurologie, Eerstelijnsgeneeskunde en IQ Healthcare) hebben een subsidie van ZonMw (de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie) ontvangen in het kader van het Deltaplan Dementie. Marcel Verbeek, Myrra Vernooij-Dassen en Raymond Koopmans zijn de drie onderzoekers die uitvoering gaan geven aan het Deltaplan Dementie. Marcel Verbeek (Neurologie) zal stoffen in het bloed en in de hersenvocht gaan onderzoeken,
Uit onderzoek van de VUmc blijkt dat Neder-
waardoor vroegtijdig kan worden vastgesteld
landse huisartsen veel meer over levenseinde
of iemand lijdt aan dementie. Door opsporing
gerelateerde onderwerpen praten met hun
van deze stoffen kan men sneller (preventief)
patiënten dan huisartsen in andere Europese
behandeld worden.
landen. Sterker nog: er is een verschil tussen
Myrra Vernooij-Dassen (IQ Healthcare) en Ray-
Noord en Zuid-Europese landen. In Zuid-Eu-
mond
ropese landen is de huisarts terughoudender 14
Koopmans
(Eerstelijnsgeneeskunde)
zullen met hun projecten de zorg voor (jonge) mensen met dementie verbeteren. Dementie komt voornamelijk voor bij oudere mensen, maar toch zijn er 12.000 mensen in Nederland bij wie de eerste verschijnselen van dementie optreden voor hun 65ste. Dementie bij jongere mensen brengt vaak wat meer problemen met zich mee. Het duurt in vergelijking met oudere mensen twee keer zo lang voordat de juiste diagnose wordt gesteld en zij passende hulp krijgen. Daarnaast zijn de zorginstellingen op
besteed aan orgaandonatie. Het is namelijk
dit moment nog onvoldoende toegerust om te
Donorweek. Het doel hiervan is om zoveel mogelijk donorregistraties te werven. Ondanks
jonge mensen en hun naasten.
de stijging van het aantal postmortale orgaan-
BRON: Nationalezorggids.nl
donaties wachten er echter nog veel mensen op een orgaandonatie. Voor 133 wachtenden kwam vorig jaar een donororgaan te laat. BRON: Nationalezorggids.nl
Postmortale orgaantransplantaties sterk toegenomen
Kabinet gaat mogelijkheden zorgzzp’ers verruimen
Het aantal postmortale orgaandonaties is dit jaar met tien procent gestegen ten opzichte van vorig jaar. Dat blijkt uit resultaten van
In een brief aan de Tweede Kamer zegt het Ka-
de Nederlandse Transplantatie Stichting. De
binet de Kamer toe dat het zzp’ers gemakke-
toename van orgaandonaties na de dood is
lijker gemaakt gaat worden om te voldoen aan
volgens de Nederlandse Transplantatie Stichting het gevolg van een stijging van donatie
bleek eerder voor flinke problemen te zorgen.
na hersendood. Na hersendood kan bijvoor-
Vanwege de veranderingen in de zorg wordt
beeld ook nog het hart worden gedoneerd.
er bovendien een flinke toename van zzp’ers
Daarnaast zijn de organen over het algemeen
verwacht. Het kabinet gaat het middels af-
van betere kwaliteit als ze worden gedoneerd
spraken met zorgverzekeraars mogelijk maken
nadat de patiënt hersendood is verklaard.
om zzp’ers in de thuiszorg direct te contract-
Ten slotte wordt er deze week extra aandacht
eren. Ook zal de nieuwe kwaliteitswet rekening 15
gaan houden met deze groep. Ten slotte gaat
verzekeraars afkomstig is uit belastinggeld.
het kabinet modelovereenkomsten opstellen
Dat zou de zorgverzekeraars het karakter van
om zzp’ers te ondersteunen. De kwaliteitswet
een publieke dienst geven, waardoor er in deze
gaat al per 1 januari 2015 in, terwijl de directe
visie wel aanbesteed moet worden.
contractering, die als belangrijkste maatregel
CZ Groep Zorgverzekeraars is inmiddels in
wordt gezien, pas per 1 januari 2016 ingaat.
hoger beroep gegaan. Totdat de Hoge Raad
BRON: Zorgvisie.nl
zich duidelijk uitspreekt in deze kwestie, blijft er nog een waas van onduidelijkheid hangen over de status van zorgverzekeraars met betrekking tot de aanbestedingsregels.
Is een zorgverzekeraar een commerciële onderneming?
BRON: FD.nl
Jurisprudentie
Arts ten onrechte doorgehaald in BIG-register De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 17 september 2014 geoordeeld dat de minister van Volksgezondheid de inschrijving van een stamceltherapie-arts in Dat is de vraag die centraal staat nu twee rech-
het BIG-register niet had mogen doorhalen. De
tbanken elkaar tegenspreken op dit punt. De re-
minister had de inschrijving van de Engelse arts
chtbank Den Haag oordeelde recent in een zaak
doorgehaald, omdat de Engelse tuchtrechter
tussen leveranciers van diabeteshulpmiddelen
hem in 2010 een beroepsverbod had opgelegd
en Achmea zorgverzekeringen NV dat zorgver-
wegens het toepassen van de – in het Verenigd
zekeraars geen publieke diensten zijn, en dus
Koninkrijk verboden – stamceltherapie. De
niet onder Europese aanbestedingsregels val-
minister is namelijk sinds 2012 verplicht de in-
len. Echter, de rechtbank Breda oordeelde in
schrijving van een arts in het Nederlandse BIG-
juni precies het tegenovergestelde in een zaak
register door te halen wanneer de arts in het
tussen CZ Groep Zorgverzekeraars en een lev-
buitenland een beroepsverbod heeft gekregen.
erancier van stomahulpmiddelen. De achter-
Dit is neergelegd in art. 7 sub e Wet BIG. Echter,
liggende redenering was gebaseerd op het feit
er kunnen zich uitzonderlijke omstandigheden
dat een groot deel van de inkomsten van zorg-
voordoen waardoor de overname van de 16
Strafzaak ‘Borstendokter’
buitenlandse maatregel tot een zeer onredelijk resultaat zou leiden. De hardheidsclausule is in art. 7a Wet BIG neergelegd. De veiligheid van de patiënt staat hierbij voorop: indien deze in het geding komt, kan er nooit sprake zijn van de
Maandag 13 oktober is de strafzaak tegen de
toepassing van de hardheidsclausule.
zogenoemde ‘borstendokter’ alias Rock G. be-
De Raad van State oordeelde dat de minister “niet in redelijkheid heeft kunnen weigeren de
van Justitie drie jaar tegen hem. De van huis
hardheidsclausule toe te passen.” Allereerst
uit gynaecoloog deed zich voor als plastisch
oordeelde de Raad van State dat de mogeli-
chirurg in de Citykliniek in Den Haag alwaar hij
jkheid van automatische overname van een
verschillende patiënten zou hebben verminkt
doorhaling in het buitenland nog niet bestond
tijdens operaties. Rock G. deed vooral borstop-
toen de inschrijving van de arts in 2010 in het
eraties, maar voerde ook andere behandelingen
Verenigd Koninkrijk werd doorgehaald. De
uit, zoals schaamlipcorrecties en ingrepen aan
Raad van State is daarom van mening dat de
armen en gezicht. Hij opereerde in ongeschikte,
arts toen geen rekening hoefde te houden met
onhygiënische operatiekamers waar hij tien-
het feit dat zijn inschrijving in het BIG-register
tallen mislukte operaties uitvoerde. De advo-
ook doorgehaald zou kunnen worden. Daar-
cate vindt dat G. niet nog een keer kan worden
naast werd van belang geacht dat de hande-
gestraft, door schrapping uit het BIG-register
lingen waarop de doorhaling gebaseerd is in
kan hij al niet meer als arts aan het werk. Daar-
het Verenigd Koninkrijk, in Nederland niet zou
-
hebben geleid tot een gehele of gedeeltelijke
dig aan de grond. Rock G. is in 2004 al eerder
handeling. De behandelingen die werden uit-
door de tuchtrechter veroordeeld, toen werd hij ‘slechts’ een paar maanden geschorst. BRON: Skipr.nl
Verplichtingen van de huisarts
gevoerd door de arts zijn in Nederland namelijk wel toegestaan. Ten slotte achtte de Raad van State het van belang dat er geen tuchtrechtelijke klachten tegen de arts zijn ingediend
Wanneer moet de huisarts het Advies- en Meld-
en de doorhaling van de inschrijving dus niet
punt Kindermishandeling bellen? Het antwoord
noodzakelijk was voor de patiëntveiligheid in
daarop volgde uit een uitspraak van het Regio-
Nederland.
naal Medisch Tuchtcollege te Eindhoven van 19 augustus 2014. De oom van een 15-jarige
BRON: Raad van State 17 september 2014,
jongen meende dat de huisarts in een zeer
ECLI:NL:RBDHA:2013:14401, Rechtspraak.nl
problematisch gezin nooit ingreep noch het 17
belang van het kind voorop stelde. In het ge-
van de vader meende ze geen toereikende ar-
zin was sprake van veel huiselijk geweld; waar
gumenten te hebben en van gevaar voor de
vader kampte met psychiatrische problematiek
zoon was volgens de huisarts geen sprake. De
en zijn toevlucht zocht in drank, moeder aan de
tuchtrechter meende dat de huisarts jegens
ziekte ALS leed waarna zij kwam te overlijden
de vader correct heeft gehandeld, echter je-
en zoon geen “begrenzing kende”. Het gezin
gens de zoon is zij tekort geschoten. De ver-
wilde geen bemoeienis van vreemden, behalve
trouwensband, oordeelde het Tuchtcollege, is
medische hulp voor de vrouw. De huisarts
uiteindelijk ondergeschikt aan het inschake-
verdedigde zich door te verklaren dat ze de eni-
len van het Meldpunt Kindermishandeling. De
ge hulpverlener was met wie het gezin nog een
huisarts kreeg een waarschuwing opgelegd.
vertrouwensrelatie had, omdat niemand daar wilde werken. Aan een doorverwijzing heeft
BRON: RT. Eindhoven 19 augustus 2014,
de huisarts wel gedacht, maar “welk effect
ECLI:NL:TGZREIN:2014:&76, Recht.nl
zou dat sorteren”? Voor gedwongen opname
Redactiestelling We maken een sprong terug in de tijd: het is maandagavond 10 februari 2014. Voormalig minister Els Borst werd dood aangetroffen in haar woning in Bilthoven. Hoewel er werd vastgesteld dat het om moord ging, is de dader tot op heden nog niet gevonden. Het OM vermoedt dat de moordenaar lijdt aan een psychische stoornis. Een paar dagen voor de dood van Els Borst stond er een verwarde man voor haar deur. Stel nu dat de dader inderdaad geestelijk gestoord blijkt te zijn. De dader heeft wekelijks gesprekken met zijn psychiater en krijgt medicijnen voorgeschreven. Tijdens deze gesprekken laat de dader een aantal keer doorschemeren een hekel te hebben aan Els Borst - voornamelijk omdat hij géén voorstander is van euthanasie vanwege geloofsovertuigingen – en hoopt dat ze binnenkort ‘de pijp uit gaat’. Wanneer de psychiater het nieuws over de dood van Els Borst ter ore komt, bevindt hij zich in een tweestrijd. Moet hij zijn medisch beroepsgeheim schenden met het oog op publieke veiligheid? Of is de vertrouwensrelatie tussen hem en de patiënt belangrijker en handelt hij dan in strijd met art. 7:453 (goed hulpverlenerschap) respectievelijk art. 7:457 WGBO? Reageren? In het magazine zal voortaan de rubriek ‘redactiestelling’ worden opgenomen. De redactieleden zullen (kort) hun mening op de stelling geven. Wil jij ook op de stelling reageren? Stuur dan vóór 14 november jouw mening (maximaal 4 zinnen), je naam en leeftijd naar: redactie@rgdispuut.nl.
18
Column Student in het buitenland Masterstudent en tevens redacteur Semra Altuntas loopt sinds kort stage bij de Raad van Europa in Straatsburg. Ze zal hier 3 maanden verblijven en ons maandelijks op de hoogte houden van haar belevenissen in Straatsburg.
Mannen met roze strikken Eind augustus ben ik naar Straatsburg ver-
dan zoal? Ik woon hier de wekelijkse vergaderingen
trokken om daar stage te lopen bij de Neder-
van de Commissie van Ministers bij, maar ook ver-
landse
bij
schillende bijeenkomsten van rapporteursgroepen
de Raad van Europa in Straatsburg. Dit heeft
over een grote verscheidenheid aan onderwerpen.
vooral te maken met het feit dat ik een inter-
Het meest interessant vind ik de vergaderingen
nationale carrière ambieer en de Raad van
over mensenrechten. Mensenrechten zijn helaas
Europa daar een goed opstapje voor biedt.
niet voor iedereen op de wereld vanzelfsprekend.
Nu vragen jullie je wellicht af: wat doe je daar
Ik heb eigenlijk op precies het juiste moment deze
Permanente
Vertegenwoordiging
19
stage geregeld: het Europees Directoraat voor
vernieuwingen mee zullen moeten worden genom-
de Kwaliteit van Medicijnen en Gezondheidszorg
en in de verbetering van ons Nederlandse zorgsys-
(EDQM) viert namelijk haar 50-jarig bestaan.
teem. Het is mij dan ook een genoegen om hier in de
Sinds 1964 is het EDQM verantwoordelijk voor
Raad van Europa persoonlijk mee te mogen maken
het verzekeren van een goede kwaliteit van de
dat er veel aandacht wordt besteed aan de publieke
medische producten die wij gebruiken door mid-
gezondheid in, onder andere, de Europese landen.
del van een nauwe samenwerking tussen 64
Voor hen die, net zoals ik, een internationale car-
landen. In de week van 6 tot en met 8 oktober
rière ambiëren en hun horizon willen verbreden,
zijn er zo’n 300 participanten uit meer dan 40
raad ik het zeker aan te kijken naar stagemogeli-
landen naar Straatsburg gekomen om de inter-
jkheden bij de Raad van Europa. Daarnaast zijn
nationale conferentie over de publieke gezond-
er in Straatsburg genoeg leuke dingen te doen;
heid en de kwaliteit van medicijnen bij te wonen.
van de Notre Dame tot aan de Pont Vauban.
Gedurende deze week hebben er allerlei open-
En natuurlijk zorgen de nieuwe vriendschap-
‘ Het was erg leuk om verschillende ‘big bosses’ met een roze strik op hun stropdas te zien ‘ bare workshops plaatsgevonden om een brug te vormen tussen de organisatie en de burgers.
pen die je sluit en alle nieuwe kennis die je op
Zoals de meeste mensen wel zullen weten: okto-
doet voor een ervaring die je nooit zult vergeten!
ber is de maand die in het teken staat van borst-
P.S: Wees gewaarschuwd voor de trottoirs die een
kanker. Dit onderwerp heeft zelfs in de Parlemen-
tweerichtingsverkeer vormen voor zowel voet-
taire Assemblee speciale aandacht gekregen. Het was erg leuk om verschillende ‘big boss-
moet zijn voor ongelukken! Als voetganger bied je
es’ met een roze strik op hun stropdas te zien,
overigens nog even snel je excuses aan als je (bi-
waarmee zij hun respect voor dit issue uitten. cares about rules here... Welcome to Strasbourg!
Ik ben ervan overtuigd dat Europese invloeden en
20
Agenda 7 november 2014
13.30 - 16.30 uur
Utrecht
VGR Najaarsvergadering
De najaarsvergadering van de Vereniging voor Gezondheidsrecht wordt gehouden op 7 november aanstaande en heeft als thema ‘Strafrecht als waarborg voor kwaliteit van zorg’. Mr. W.R. Kastelein, advocaat Nysingh advocaten en notarissen te Zwolle, en prof. P.A.M. Mevis, hoogleraar strafrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, zullen dit thema inleiden. Deelname: gratis Aanmelden: www.vereniginggezondheidsrecht.nl (verplicht aanmelden tot en met 29 oktober 2014)
18 November 2014
14.45 - 17.30 uur
Rotterdam Kienlegal kantoorbezoek
Op 18 november aanstaande organiseert het RGDispuut een kantoorbezoek bij advocatenkantoor Kienlegal. Dit kantoorbezoek biedt de gelegenheid om eens de sfeer te proeven bij een advocatenkantoor gespecialiseerd op het gebied van het gezondheidsrecht. Het programma zal beginnen om 14.45 uur en zal om 17.30 uur worden afgesloten met een borrel. Aanmelden kan tot 4 november 2014. Deelname: gratis Aanmelden: activiteiten@rgdispuut.nl
19 November 2014
9.30 - 17.00 uur
Amersfoort
Symposium NVVE
De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde organiseert op 19 november een symposium met als thema ‘Euthanasie bij dementie: kan dat?’. Het jaarlijks NVVE symposium stelt dit jaar de complexiteit van euthanasie bij dementie centraal. Met lezingen door experts en debatten met bezoekers wordt nader ingegaan op de juridische, medische, ethische en wetenschappelijke aspecten. Het programma kan worden geraadpleegd via de website. Deelname: 50 euro Aanmelden: www.nvve.nl/symposium
11 December 2014
9.30 - 18.00 uur
Rotterdam
Conference EUR
Op 11 december 2014 zal het congres ‘E-health: Grand challenges and Legal Concerns’ op Campus Woudestein plaatsvinden. “The aim of this one-day conference hosted by The Erasmus Observatory on Health Law, is to explore a wide range of (legal) concerns on eHealth and mHealth applications, discuss current approaches, pit- falls and potential solutions. Therefore, we welcome both academics (law, medicine, social sciences, ICT, etc.) and health professionals with different backgrounds exchanging experiences to overcome various barriers in eHealth applications.” Het programma vangt aan om 9.30 uur en zal om 18.00 uur worden afgesloten met een borrel. Deelname: 100 euro Aanmelden: www.erasmusobservatoryonhealthlaw.nl 21