CONTACTO
Tels.: (+34) 988 238 365 • (+34) 988 391 073 Fax: (+34) 988 391 232 Correo: secretaria@escolarte.com
Contacto
Escola de Arte e Superior de Deseño “Antonio Faílde” Avda. da Universidade, nº 18 32005 A Cuña - OURENSE (España)
80
Índice 04Editorial 06Interiores Couto Mixto. Manuel Seoane Feijóo
13Gráfico
Contraidentidade. Xosé Lois Vázquez
Pragmatismo e honestidade. Xosé Manoel González Ri vera
23Fotografía
O mundo é outra cousa, a fotografía tamén. Armando García Ferreiro
Educar o ollo. Juan Adrio
38Ilustración
Héctor Barros, un Ilustrador elegante. Luís Carreira
49Arte
Cousas que non se entenden. Vanesa Díaz
A luz na pintura do Barroco. Virginia Barros
49Percepción
2D vs 3D. Miguel Mantilla
55Intercambios
Multiculturalidade. César Taboada
57Contactos
Índice 04Editorial 06Interiores Couto Mixto. Manuel Seoane Feijóo
13Gráfico
Contraidentidade. Xosé Lois Vázquez
Pragmatismo e honestidade. Xosé Manoel González Ri vera
23Fotografía
O mundo é outra cousa, a fotografía tamén. Armando García Ferreiro
Educar o ollo. Juan Adrio
38Ilustración
Héctor Barros, un Ilustrador elegante. Luís Carreira
49Arte
Cousas que non se entenden. Vanesa Díaz
A luz na pintura do Barroco. Virginia Barros
49Percepción
2D vs 3D. Miguel Mantilla
55Intercambios
Multiculturalidade. César Taboada
57Contactos
FAN Anuario da Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Faílde. Outono de 2009 Dirección e coordinación Xosé Manuel González Rivera Consello de Redacción Manuel Seoane Feijóo, Luis Carreira, Marta Villoslada, Elena Iglesias, Cesar Taboada, Juan Adrio, Ofelia Cardo Cañizares Deseño gráfico e maquetación Daniel Vila Prieto Colaboradores Alumnado; Angel David Corral Rodríguez, Cosme Fernández Rodríguez, Andrea Fernández, Daniel Vila Prieto, Zeltia González García, María Martínez Vázquez, Leticia Formoso, Myriam González, Noemí Salgado, Ángela Grova (faltam autores fotografia) Profesorado; Miguel Mantilla, Armando García Ferreiro, Vanesa Díaz, César Taboada, Xosé manoel González Rivera, Virginia Barros. Extra: Xosé Lois Vázquez, Héctor Barros Edita Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Failde Avda da Universidade s/n A Cuña – Mariñamansa 32005 Ourense Imprime Gráficas Rodi. ISBN: 8469256251 Depósito Legal: Copyright 2009 dos autores Os textos asinados son da responsabilidade dos autores, non se identificando, necesariamente, a revista con os respectivos puntos de vista. Prohibida a reprodución total ou parcial dos contidos da revista por calquera medio sen a autorización expresa e por escrito dos autores. Publicación subvencionada pola Dirección Xeral de Política Lingüística. Consellería de Educación e ordenación Universitaria. Xunta de Galicia.
As propostas posíbeis Isto é o que eles e elas fan; unhas veces por diversión (fun), outras como parte do material avaliábel a desenvolver na F(ailde) AN(tonio); son fanáticos e fanáticas da cultura do proxecto. Porén, fan é efémero e ha mutar noutros nomes. O Anuario da Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Faílde de Ourense pretende ser o medio a través do que este centro académico e, nomeadamente, o seu alumnado se mostren ao contorno social, cultural e profesional da cidade e do País. Aplicando sempre criterios de calidade, priorizará nos seus contidos o traballo do alumnado dos últimos cursos e estará tamén aberta ás colaboracións de institucións e profesionais dos ámbitos da arte, o deseño e outras actividades proxectuais.
Cada número será ideado e elaborado por un aluno ou aluna de 3º curso dos Estudos Superiores de Deseño Gráfico da Escola, seleccionado de entre varias propostas do grupo. Cada número será concibido como proxecto integral e diferenciado no aspecto formal, estrutural e até identitario, con un nome distinto en cada entrega, mantendo constante de ano en ano unicamente o formato e a encadernación do produto. O obxectivo deste modelo aberto é estimular no alumnado a creatividade e o compromiso procurando distintas propostas posíbeis a partir das mesmas premisas. Desexamos que atinxa os seus obxectivos e que cada entrega sexa agardada con impaciencia.
FAN Anuario da Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Faílde. Outono de 2009 Dirección e coordinación Xosé Manuel González Rivera Consello de Redacción Manuel Seoane Feijóo, Luis Carreira, Marta Villoslada, Elena Iglesias, Cesar Taboada, Juan Adrio, Ofelia Cardo Cañizares Deseño gráfico e maquetación Daniel Vila Prieto Colaboradores Alumnado; Angel David Corral Rodríguez, Cosme Fernández Rodríguez, Andrea Fernández, Daniel Vila Prieto, Zeltia González García, María Martínez Vázquez, Leticia Formoso, Myriam González, Noemí Salgado, Ángela Grova (faltam autores fotografia) Profesorado; Miguel Mantilla, Armando García Ferreiro, Vanesa Díaz, César Taboada, Xosé manoel González Rivera, Virginia Barros. Extra: Xosé Lois Vázquez, Héctor Barros Edita Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Failde Avda da Universidade s/n A Cuña – Mariñamansa 32005 Ourense Imprime Gráficas Rodi. ISBN: 8469256251 Depósito Legal: Copyright 2009 dos autores Os textos asinados son da responsabilidade dos autores, non se identificando, necesariamente, a revista con os respectivos puntos de vista. Prohibida a reprodución total ou parcial dos contidos da revista por calquera medio sen a autorización expresa e por escrito dos autores. Publicación subvencionada pola Dirección Xeral de Política Lingüística. Consellería de Educación e ordenación Universitaria. Xunta de Galicia.
As propostas posíbeis Isto é o que eles e elas fan; unhas veces por diversión (fun), outras como parte do material avaliábel a desenvolver na F(ailde) AN(tonio); son fanáticos e fanáticas da cultura do proxecto. Porén, fan é efémero e ha mutar noutros nomes. O Anuario da Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Faílde de Ourense pretende ser o medio a través do que este centro académico e, nomeadamente, o seu alumnado se mostren ao contorno social, cultural e profesional da cidade e do País. Aplicando sempre criterios de calidade, priorizará nos seus contidos o traballo do alumnado dos últimos cursos e estará tamén aberta ás colaboracións de institucións e profesionais dos ámbitos da arte, o deseño e outras actividades proxectuais.
Cada número será ideado e elaborado por un aluno ou aluna de 3º curso dos Estudos Superiores de Deseño Gráfico da Escola, seleccionado de entre varias propostas do grupo. Cada número será concibido como proxecto integral e diferenciado no aspecto formal, estrutural e até identitario, con un nome distinto en cada entrega, mantendo constante de ano en ano unicamente o formato e a encadernación do produto. O obxectivo deste modelo aberto é estimular no alumnado a creatividade e o compromiso procurando distintas propostas posíbeis a partir das mesmas premisas. Desexamos que atinxa os seus obxectivos e que cada entrega sexa agardada con impaciencia.
Manuel Seoane Feijóo. Profesor de deseño de interiores.
CENTRO DE INTERPRETACIÓN DO COUTO MIXTO NA RECTORAL DE SANTIAGO DE RUBIÁS. tratando de divulgar os valores dunhas terras que acolleron esta singular maneira de convivencia e autonomía tan pouco frecuente. Nestes pasados anos vense recuperando mediante unha morea de actos a memoria do couto mixto, tratando de divulgar os valores dunhas terras que acolleron esta singular maneira de convivencia e autonomía tan pouco frecuente. Paralelamente unha producción literaria notable ven axudando a que unhas terras cunha natureza e unha cultura tan salientables sexan coñecidas. Os actos que se veñen organizando cunha nutrida afluencia de xente, non contan cun espacio para desenrolarse con normalidade, e o mesmo tempo, os visitantes tampouco teñen un lugar de acollida e de información sobre o territorio, xentes, historia, e puntos singulares merecentes de visitarse. Santiago de Rubiás, no Concello de Calvos de Randín é un dos tres núcleos de poboación pertencentes o histórico Couto Mixto ( Meaus, Rubiás e Santiago ). Precisamente Santiago, por acoller na sancristía da súa igrexa a Arca das Tres Chaves, tiña unha importancia crucial na peculiar organización social desta comunidade.
deseño de interiores
Couto Mixto
Esta igrexa que conserva boa parte da súa fábrica románica, e unha sancristía con pinturas murais pendentes de recuperación, é sen dúbida un dos puntos de interese no Couto Mixto, tanto pola súa propia arquitectura, coma pola forma de integrarse nun núcleo rural de moito interese, e cunhas construccións populares, e uns espacios ben resoltos, e sobre de todo ben conservados aínda. Moi próxima á igrexa, atópase a Casa Rectoral, unha construcción de mampostería de pedra, de boa factura, actualmente con un uso moi restrinxido en zonas puntuais, e con outras partes en progresiva ruína que teñen afectado á estructura e mesmo ós paramentos con zonas xa derrubadas. Esta casa, con unha recuperación adecuada podería albergar ese Centro de Acollida de Visitantes do Couto Mixto, ao tempo que podería ser apta para a realización de actos culturais relacionados con este espacio transfronteirizo que conforman o propio Couto Mixto, e o Camiño Privilexiado.
6
Manuel Seoane Feijóo. Profesor de deseño de interiores.
CENTRO DE INTERPRETACIÓN DO COUTO MIXTO NA RECTORAL DE SANTIAGO DE RUBIÁS. tratando de divulgar os valores dunhas terras que acolleron esta singular maneira de convivencia e autonomía tan pouco frecuente. Nestes pasados anos vense recuperando mediante unha morea de actos a memoria do couto mixto, tratando de divulgar os valores dunhas terras que acolleron esta singular maneira de convivencia e autonomía tan pouco frecuente. Paralelamente unha producción literaria notable ven axudando a que unhas terras cunha natureza e unha cultura tan salientables sexan coñecidas. Os actos que se veñen organizando cunha nutrida afluencia de xente, non contan cun espacio para desenrolarse con normalidade, e o mesmo tempo, os visitantes tampouco teñen un lugar de acollida e de información sobre o territorio, xentes, historia, e puntos singulares merecentes de visitarse. Santiago de Rubiás, no Concello de Calvos de Randín é un dos tres núcleos de poboación pertencentes o histórico Couto Mixto ( Meaus, Rubiás e Santiago ). Precisamente Santiago, por acoller na sancristía da súa igrexa a Arca das Tres Chaves, tiña unha importancia crucial na peculiar organización social desta comunidade.
deseño de interiores
Couto Mixto
Esta igrexa que conserva boa parte da súa fábrica románica, e unha sancristía con pinturas murais pendentes de recuperación, é sen dúbida un dos puntos de interese no Couto Mixto, tanto pola súa propia arquitectura, coma pola forma de integrarse nun núcleo rural de moito interese, e cunhas construccións populares, e uns espacios ben resoltos, e sobre de todo ben conservados aínda. Moi próxima á igrexa, atópase a Casa Rectoral, unha construcción de mampostería de pedra, de boa factura, actualmente con un uso moi restrinxido en zonas puntuais, e con outras partes en progresiva ruína que teñen afectado á estructura e mesmo ós paramentos con zonas xa derrubadas. Esta casa, con unha recuperación adecuada podería albergar ese Centro de Acollida de Visitantes do Couto Mixto, ao tempo que podería ser apta para a realización de actos culturais relacionados con este espacio transfronteirizo que conforman o propio Couto Mixto, e o Camiño Privilexiado.
6
1
2
O estado actual da casa é moi deficiente, con partes do tellado derrubadas ou en mal estado, pisos tamén ruinosos en partes da casa, carpinterías pouco axeitadas ó carácter da casa, muros que perderon os rexuntados e os que conservan, cunha execución pouco delicada. Das partes derrubadas, unha zona ampla corresponde a unha construcción adosada que foi alpendre, e outra parte da zona leste da propia casa.
deseño de interiores
Descripción e estado actual A Casa desenrólase en dúas plantas que van conformando e dando fachada ó camiño de acceso nunha lonxitude de uns 24 metros. Son en realidade diferentes construccións que se van unindo, dando lugar a unha planta con vaga forma de “L”, con apenas 6 metros de cruxía nas zonas máis estreitas, e preto de 13 e dúas cruxías nas zonas de máis largura. Accédese dende un patio na zona norte, con portalón de acceso e forno, e pola zona do sur ten continuidade co Destro, unha finca cunha amplitude moi xenerosa. Trátase dunha construcción rexa, de aspecto austero, e sen concesións artísticas, con muros de mampostería de aceptable factura, sen case ocos, e con elementos de mellor execución nas xambas e esquinais. Unha escaleira de pedra no ángulo norleste accede á planta superior dende o exterior. O tellado de panos continuos á catro augas, orixinalmente de tella curva, que nunha parte foi substituída por tella plana. Un aleiro de pedra moi sinxelo e sen ningún tipo de molduración completa un conxunto que destaca no núcleo máis pola dimensión que pola calidade da súa arquitectura.
8
1
2
O estado actual da casa é moi deficiente, con partes do tellado derrubadas ou en mal estado, pisos tamén ruinosos en partes da casa, carpinterías pouco axeitadas ó carácter da casa, muros que perderon os rexuntados e os que conservan, cunha execución pouco delicada. Das partes derrubadas, unha zona ampla corresponde a unha construcción adosada que foi alpendre, e outra parte da zona leste da propia casa.
deseño de interiores
Descripción e estado actual A Casa desenrólase en dúas plantas que van conformando e dando fachada ó camiño de acceso nunha lonxitude de uns 24 metros. Son en realidade diferentes construccións que se van unindo, dando lugar a unha planta con vaga forma de “L”, con apenas 6 metros de cruxía nas zonas máis estreitas, e preto de 13 e dúas cruxías nas zonas de máis largura. Accédese dende un patio na zona norte, con portalón de acceso e forno, e pola zona do sur ten continuidade co Destro, unha finca cunha amplitude moi xenerosa. Trátase dunha construcción rexa, de aspecto austero, e sen concesións artísticas, con muros de mampostería de aceptable factura, sen case ocos, e con elementos de mellor execución nas xambas e esquinais. Unha escaleira de pedra no ángulo norleste accede á planta superior dende o exterior. O tellado de panos continuos á catro augas, orixinalmente de tella curva, que nunha parte foi substituída por tella plana. Un aleiro de pedra moi sinxelo e sen ningún tipo de molduración completa un conxunto que destaca no núcleo máis pola dimensión que pola calidade da súa arquitectura.
8
1. Distribución planta baixa.. Leticia Formoso 2. Sección A. Leticia Formoso 3. Reder. Leticia Formoso 4. Render 1. Miryam González 5. Render 2. Miryam González 6. Render. Noemí Salgado 7. Sección 1 Rectoral. Ángela Grova
Programa de necesidades • Sala de acollida e información. • Sala de conferencias. • Sala de exposicións e información do Couto Mixto e o Camiño Privilexiado. • Sala de exposicións das relacións trasfronteirizas etnosociais relacionadas co Couto. • Oficina administración. • Aseos. • Almacén.
3
Propostas de partida para a recuperación A idea básica para a recuperación e rehabilitación deberá partir da conservación daquelas partes aínda en pé ou que sexan facilmente recuperables, introducindo nas zonas de ruína máis avanzada volumes de nova construcción que se integren e conversen coa construcción preexistente. Proponse o acceso polo actual patio, colocando o espacio de acollida nun lugar facilmente accesible, con relación directa coa pequena sala de conferencias, e que resolva as comunicacións tanto co resto de dependencias coma coa zona posterior de saída ao Destro. As dependencias de exposicións aloxaranse nas partes de casa restantes, tanto en planta baixa coma alta, pero perseguindo sempre unha unidade espacial e visual.Con respecto á imaxe exterior, materiais e texturas tamén se seguirá o estendido criterio de recuperación tradicional dos volumes conservados, con estructura de madeira, tellado con tella curva cerámica, carpinterías de madeira, e pedra vista no exterior. Os volumes de nova execución buscarán unha linguaxe semántica e constructiva actual, pero con materiais de textura amable, que non agredan ao preexistente.
Estímase unha superficie construída prevista entorno a 560 m2, aos que se deberá engadir a superficie patio acceso que ronda os 185 m2. Para todo estímase un orzamento de execución material total para a rehabilitación da Rectoral e espacios anexos que non supere os 350.000 €
deseño de interiores
Posibilidade de rehabilitación Ten sen embargo unha potencialidade para ser rehabilitada conservando pautas definitorias desta arquitectura tradicional, introducindo novos elementos, que poden adaptarse sen dificultade para o fin proposto, un edificio, fundamentalmente utilizado para ser percorrido con funcións propias dos espacios expositivos, e con algún espacio máis amplo para local de acollida, e pequena sala de conferencias ou actos culturais. A dimensión da construcción, é contida, pero con amplitude suficiente para a nova función proposta.
10
1. Distribución planta baixa.. Leticia Formoso 2. Sección A. Leticia Formoso 3. Reder. Leticia Formoso 4. Render 1. Miryam González 5. Render 2. Miryam González 6. Render. Noemí Salgado 7. Sección 1 Rectoral. Ángela Grova
Programa de necesidades • Sala de acollida e información. • Sala de conferencias. • Sala de exposicións e información do Couto Mixto e o Camiño Privilexiado. • Sala de exposicións das relacións trasfronteirizas etnosociais relacionadas co Couto. • Oficina administración. • Aseos. • Almacén.
3
Propostas de partida para a recuperación A idea básica para a recuperación e rehabilitación deberá partir da conservación daquelas partes aínda en pé ou que sexan facilmente recuperables, introducindo nas zonas de ruína máis avanzada volumes de nova construcción que se integren e conversen coa construcción preexistente. Proponse o acceso polo actual patio, colocando o espacio de acollida nun lugar facilmente accesible, con relación directa coa pequena sala de conferencias, e que resolva as comunicacións tanto co resto de dependencias coma coa zona posterior de saída ao Destro. As dependencias de exposicións aloxaranse nas partes de casa restantes, tanto en planta baixa coma alta, pero perseguindo sempre unha unidade espacial e visual.Con respecto á imaxe exterior, materiais e texturas tamén se seguirá o estendido criterio de recuperación tradicional dos volumes conservados, con estructura de madeira, tellado con tella curva cerámica, carpinterías de madeira, e pedra vista no exterior. Os volumes de nova execución buscarán unha linguaxe semántica e constructiva actual, pero con materiais de textura amable, que non agredan ao preexistente.
Estímase unha superficie construída prevista entorno a 560 m2, aos que se deberá engadir a superficie patio acceso que ronda os 185 m2. Para todo estímase un orzamento de execución material total para a rehabilitación da Rectoral e espacios anexos que non supere os 350.000 €
deseño de interiores
Posibilidade de rehabilitación Ten sen embargo unha potencialidade para ser rehabilitada conservando pautas definitorias desta arquitectura tradicional, introducindo novos elementos, que poden adaptarse sen dificultade para o fin proposto, un edificio, fundamentalmente utilizado para ser percorrido con funcións propias dos espacios expositivos, e con algún espacio máis amplo para local de acollida, e pequena sala de conferencias ou actos culturais. A dimensión da construcción, é contida, pero con amplitude suficiente para a nova función proposta.
10
Resultados dos exercicios A variedade das respostas ofrecidas para un espacio tan condicionado polas preexistencias e pola configuración topográfica, resulta certamente satisfactoria dende o punto de vista didáctico, porque indica con seguridade que os camiños proxectuais seguidos polos alumnos non viñan predeterminados polas indicacións da titoría, senón que cada un seguiu pautas de propia colleita. Existen claramente dúas partes diferenciadas na edificación, por unha banda aquelas partes da rectoral ben conservadas, nas que as actuacións son de concepción e remodelación unicamente dos interiores, e aquela outra parte na que os volumes, orixinais están tan ruinosos, que se fai preciso unha concepción case de nova edificación.Son solucións nesta última parte, que seguramente transcenden aos obxectivos inicialmente previstos para uns estudios de deseño de interiores, e que mesmo poderían encadrarse dentro da
5
6
o privado. Tamén é meritorio o resultado xeral das comunicacións e circulacións acadando niveis de continuidade e fluidez espacial sempre interesantes para espacios expositivos.É moi salientable tamén a configuración de algunha das salas de conferencias, con volumetrías interiores e iluminación certamente ricas. Dada a calidade dos traballos pagaría a pena unha análise pormenorizada individual de cada exercicio, pero que alongaría innecesariamente a percepción de sensacións que perfectamente poden obterse mediante os planos e imaxes virtuais que acompañan o texto, e que son testemuña do exposto.
6
deseño de interiores
4
disciplina da arquitectura, con solucións de volumetrías, constructivas e estructurais completas. Pero tal circunstancia resulta enriquecedora, permitindo que cada alumno conciba o seu espacio interior, dende a orixe mesma, sen os condicionantes que un contedor previo require, obtendo solucións espaciais, de iluminación, percorridos, etc., que con seguridade non se terían acadado, nun exercicio estrictamente cinguido ao interiorismo. Cabe destacar en algúns exercicios o esforzo por resolver a relación do propio edificio co entorno próximo, e os espacios exteriores de transición entre o público e
12
Resultados dos exercicios A variedade das respostas ofrecidas para un espacio tan condicionado polas preexistencias e pola configuración topográfica, resulta certamente satisfactoria dende o punto de vista didáctico, porque indica con seguridade que os camiños proxectuais seguidos polos alumnos non viñan predeterminados polas indicacións da titoría, senón que cada un seguiu pautas de propia colleita. Existen claramente dúas partes diferenciadas na edificación, por unha banda aquelas partes da rectoral ben conservadas, nas que as actuacións son de concepción e remodelación unicamente dos interiores, e aquela outra parte na que os volumes, orixinais están tan ruinosos, que se fai preciso unha concepción case de nova edificación.Son solucións nesta última parte, que seguramente transcenden aos obxectivos inicialmente previstos para uns estudios de deseño de interiores, e que mesmo poderían encadrarse dentro da
5
6
o privado. Tamén é meritorio o resultado xeral das comunicacións e circulacións acadando niveis de continuidade e fluidez espacial sempre interesantes para espacios expositivos.É moi salientable tamén a configuración de algunha das salas de conferencias, con volumetrías interiores e iluminación certamente ricas. Dada a calidade dos traballos pagaría a pena unha análise pormenorizada individual de cada exercicio, pero que alongaría innecesariamente a percepción de sensacións que perfectamente poden obterse mediante os planos e imaxes virtuais que acompañan o texto, e que son testemuña do exposto.
6
deseño de interiores
4
disciplina da arquitectura, con solucións de volumetrías, constructivas e estructurais completas. Pero tal circunstancia resulta enriquecedora, permitindo que cada alumno conciba o seu espacio interior, dende a orixe mesma, sen os condicionantes que un contedor previo require, obtendo solucións espaciais, de iluminación, percorridos, etc., que con seguridade non se terían acadado, nun exercicio estrictamente cinguido ao interiorismo. Cabe destacar en algúns exercicios o esforzo por resolver a relación do propio edificio co entorno próximo, e os espacios exteriores de transición entre o público e
12
Para aproximarme á vista do ollo humano, todas as fotografías están realizadas cunha óptica de entre 52 e 46 mm. salvo a macro do detalle da valla co escudo e o logo do Concello de Ourense e a da Oficina de Turismo de Ourense; neste caso foi de 35 mm. para encadrala na súa totalidade.
Contraidentidade Pilarín ataca!
Valla de estrada. Imposible lela a 10 km. por hora e menos de noite, xa que só o gris é reflectante
Negro e azul mariño sobre gris escuro e cos brillos do vidro apenas se len
O rótulo case ilexible; o escaparate ofrece carteis e folletos de eventos de fora de Ourense; o monitor sempre apagado; os obxectos de recordo teñen polbiños e cinco circuliños [?] serigrafados; tazas, paraugas... é un despropósito que roza o antipropósito
CENTRO DE SAUDE VALLE INC A. Rótulo e fondo sacan as gañas de usar o servizo; se ese fose o obxectivo, cúmpreo perfectamente
Xosé Lois Vázquez. Disigna Edenia.
Pertenzo a unha comunidade asentada nun lugar chamado Ourense que posúe unha Universidade que se chama Universidade de Vigo [hummmm!!, espero que me crean]. Felizmente un vicerreitor do Campus de Ourense encargou unha logomarca propia que o axudara a inserir a Institución na comunidade [gracias Andrés e gracias Juanfran polo voso esforzo]. Agora, por certo, uns profesores de Físicas queren facer desaparecer a súa Facultade [hummmm!! de novo, espero que me crean]; como tiveron que sufrir os seus alumnos, porque xa teñen que ser pésimos (como profesores). Eu non quero
que desapareza a miña profesión a pesar das cousas que lles mostro e espero que nos perdoen, e entendan que todos os executivos institucionais e da empresa privada teñen sempre ese parente moi creativo, que hai anos bauticei co nome de «Pilarín», e que nos ameaza co seu Corel enxendrando estes deseños; «deseños Pilarínicos». A diferenza dos profes anti-Física que tiran a toalla sen mollala, eu sei que Pilarín acabará por aprender, enterrará esas gañas enormes de éxito e o seu narcisismo, comprenderá que non se pode castigar aos veciños -so pena de represalia- e que ha de valorar e
respectar enormemente cada traballo, todos e cada un dos traballos que lle encomenden; sei que acabará pensando en quén vai recibir a mensaxe implícita ou explícita neles, en elaborar e categorizar os textos da mesma, en evaluar as tipografías que os digan, en combinar formas e cores que os potencien, en someterse á tiranía dunha comunicación eficaz e económica, en ser honesta e fiel co encargo, en formarse e aprender o necesario para poder discernir, analizar, crear, en fin, ser feliz co seu traballo. Eu tamén fun Pilarín, seino por iso.
deseño gráfico
Eu non quero que desapareza a miña profesión a pesar das cousas que lles mostro e espero que nos perdoen, e entendan que todos os executivos institucionais e da empresa privada teñen sempre ese parente moi creativo, que hai anos bauticei co nome de «Pilarín», e que nos ameaza co seu Corel enxendrando estes deseños; «deseños Pilarínicos».
14
Para aproximarme á vista do ollo humano, todas as fotografías están realizadas cunha óptica de entre 52 e 46 mm. salvo a macro do detalle da valla co escudo e o logo do Concello de Ourense e a da Oficina de Turismo de Ourense; neste caso foi de 35 mm. para encadrala na súa totalidade.
Contraidentidade Pilarín ataca!
Valla de estrada. Imposible lela a 10 km. por hora e menos de noite, xa que só o gris é reflectante
Negro e azul mariño sobre gris escuro e cos brillos do vidro apenas se len
O rótulo case ilexible; o escaparate ofrece carteis e folletos de eventos de fora de Ourense; o monitor sempre apagado; os obxectos de recordo teñen polbiños e cinco circuliños [?] serigrafados; tazas, paraugas... é un despropósito que roza o antipropósito
CENTRO DE SAUDE VALLE INC A. Rótulo e fondo sacan as gañas de usar o servizo; se ese fose o obxectivo, cúmpreo perfectamente
Xosé Lois Vázquez. Disigna Edenia.
Pertenzo a unha comunidade asentada nun lugar chamado Ourense que posúe unha Universidade que se chama Universidade de Vigo [hummmm!!, espero que me crean]. Felizmente un vicerreitor do Campus de Ourense encargou unha logomarca propia que o axudara a inserir a Institución na comunidade [gracias Andrés e gracias Juanfran polo voso esforzo]. Agora, por certo, uns profesores de Físicas queren facer desaparecer a súa Facultade [hummmm!! de novo, espero que me crean]; como tiveron que sufrir os seus alumnos, porque xa teñen que ser pésimos (como profesores). Eu non quero
que desapareza a miña profesión a pesar das cousas que lles mostro e espero que nos perdoen, e entendan que todos os executivos institucionais e da empresa privada teñen sempre ese parente moi creativo, que hai anos bauticei co nome de «Pilarín», e que nos ameaza co seu Corel enxendrando estes deseños; «deseños Pilarínicos». A diferenza dos profes anti-Física que tiran a toalla sen mollala, eu sei que Pilarín acabará por aprender, enterrará esas gañas enormes de éxito e o seu narcisismo, comprenderá que non se pode castigar aos veciños -so pena de represalia- e que ha de valorar e
respectar enormemente cada traballo, todos e cada un dos traballos que lle encomenden; sei que acabará pensando en quén vai recibir a mensaxe implícita ou explícita neles, en elaborar e categorizar os textos da mesma, en evaluar as tipografías que os digan, en combinar formas e cores que os potencien, en someterse á tiranía dunha comunicación eficaz e económica, en ser honesta e fiel co encargo, en formarse e aprender o necesario para poder discernir, analizar, crear, en fin, ser feliz co seu traballo. Eu tamén fun Pilarín, seino por iso.
deseño gráfico
Eu non quero que desapareza a miña profesión a pesar das cousas que lles mostro e espero que nos perdoen, e entendan que todos os executivos institucionais e da empresa privada teñen sempre ese parente moi creativo, que hai anos bauticei co nome de «Pilarín», e que nos ameaza co seu Corel enxendrando estes deseños; «deseños Pilarínicos».
14
Dúas sinalizacións fallidas
Sen comentarios
Detalle de valla. Xardinillos é unha palabra inexistente, pero ademais a cidade é «Ourense» non escudo+ConcellodeOurense. A caixa alta no texto branco afoga contra o borde superior da banda cor terra
Unha valla que indica a dirección do centro urbano dende o proprio centro: hai varios centros?; e a Ponte Romana así desvaída indicará que van trasladala?
Seccións de texto e logotipo sobre material transparente = anulación da lexibilidade
Un soporte escondido é inutil: será gratuíto polo menos? Por favor que non corten a árbore
Foto 1. Se decide seguir a indicación ACCESO AUDITORIO porque non necesita ir ás TAQUILLAS, entón... [ver foto 2]
Foto 2- ... devolverano de novo atrás, ao ACCESO ENTRADA PRINCIPAL, TAQUILLAS ... [ver foto 3]
Foto 3- ...onde o recibe, tras laberínto-escaleiras+rampa, unha sinaléctica invertida. É moi interesante o efecto do estrés nos iconos ao ver a xente deambular cabreada: compare os da foto 1 e 2: os brazos do adulto caen abatidos e a neniña perde unha perna; pobriña...
Exposición permanente
deseño gráfico
Materias reflectantes con brillos diante de tintas gastadas polo sol, entorpecen a lectura, disuaden en vez de atraer
16
Dúas sinalizacións fallidas
Sen comentarios
Detalle de valla. Xardinillos é unha palabra inexistente, pero ademais a cidade é «Ourense» non escudo+ConcellodeOurense. A caixa alta no texto branco afoga contra o borde superior da banda cor terra
Unha valla que indica a dirección do centro urbano dende o proprio centro: hai varios centros?; e a Ponte Romana así desvaída indicará que van trasladala?
Seccións de texto e logotipo sobre material transparente = anulación da lexibilidade
Un soporte escondido é inutil: será gratuíto polo menos? Por favor que non corten a árbore
Foto 1. Se decide seguir a indicación ACCESO AUDITORIO porque non necesita ir ás TAQUILLAS, entón... [ver foto 2]
Foto 2- ... devolverano de novo atrás, ao ACCESO ENTRADA PRINCIPAL, TAQUILLAS ... [ver foto 3]
Foto 3- ...onde o recibe, tras laberínto-escaleiras+rampa, unha sinaléctica invertida. É moi interesante o efecto do estrés nos iconos ao ver a xente deambular cabreada: compare os da foto 1 e 2: os brazos do adulto caen abatidos e a neniña perde unha perna; pobriña...
Exposición permanente
deseño gráfico
Materias reflectantes con brillos diante de tintas gastadas polo sol, entorpecen a lectura, disuaden en vez de atraer
16
Non sei vostedes o que opinarán, pero francamente é desacougante e por riba ameazan en cada esquina, sós ou en grupo
deseño gráfico
Deseño express
18
Non sei vostedes o que opinarán, pero francamente é desacougante e por riba ameazan en cada esquina, sós ou en grupo
deseño gráfico
Deseño express
18
Pragmatismo e honestidade
Identidade corporativa
Xosé Manoel González Rivera. Professor de Design Gráfico.
Os distintos ámbitos e suportes para os que se produce dam lugar ao design editorial, design de identidade corporativa, design gráfico publicitário, design de embalagem, sinalagem e design gráfico aplicado ao contorno, design gráfico web e multimédia... O próprio termo talvez resulte impreciso de mais, devido a que os limites do seus campos de actuaçom, assim como as ferramentas das que se serve, se difuminam cada vez mais com os da ilustraçom, a produçom audiovisual, o design de produto e até a criaçom artística. Ainda, algumhas das suas aplicaçons, nomeadamente as ligadas às novas tecnologias, vam-se consolidando como disciplinas autónomas. Porém, no aspecto formal, os seus elementos fundamentais continuam a ser a tipografia e a imagem; representaçons das linguagens verbal e visual, que construem mensagens destinadas a informar ou persuadir um público alvo determinado.Desde a sua génese vem mantendo umha contínua dialéctica bipolar de interesses contraditórios…arte e indústria, ética social e marketing ou, mais recentemente, produçom industrial e sustentabilidade meio ambiental, globalizaçom e identidades locais, tecnologia analógica e digital...A respeito deste último ponto resulta paradoxal que após
todos estes anos de generalizada e intensa adopçom das ferramentas informáticas aparecesse, há já uns anos, umha tendência que reivindica formalizaçons e procesos criativos analógicos onde o computador apenas se emprega na última fase e para geraçom do arquivo final. Quanto ao estilo, a permanente reciclagem e fagocitose de tendências desde o mainstream condiciona as propostas acelerando a sua data de caducidade; ir à moda significa, paradoxalmente, gerar um produto gráfico já obsoleto. Ainda, a aceleraçom do processo por mor das redes globais de comunicaçom, fai com que todos os produtos gráficos sejam muito semelhantes entre si independentemente de onde se produzam. É interessante e positiva esa uniformidade do ponto de vista da criaçom e a diversidade cultural? Paises de economia emergente (em alguns casos já motores globais) como México, Brasil, Irám, China, Korea, etc… formulam e exportam a Occidente tendências inspiradas nos seu repertórios iconográficos e culturas visuais particulares. Com certeza, participar na cultura global nom implica diluir-se numha massa homogênea e despersonalizada, mas enriquecer o conjunto aportando a identidade própria. O design gráfico também
é político; planteja perguntas, denúncia, reivindica… isto é umha constante na sua história; desde o seu nascimento na industrializaçom oitocentista, passando polo período de entre-guerras, a contracultura dos anos 60, até o recente subvertising. Todos estes movimentos acabam, invariavelmente, integrando-se no próprio sistema servindo-lhe como eficaz instrumento. Os nossos alunos desejam fazer do Design Gráfico o seu meio de vida e talvez alguns também tenham inquedanças humanistas. Aquel apelo aos designers que Tibor Kalman figera a meiados dos 90 fica afastado das empresas que querem que mintas por elas é inassumível para a maioria dos designers. No entanto, como já pregoava o espírito do Movimento Moderno, pragmatismo comercial e honestidade (ética e estética) nom som termos necesariamente irreconciliáveis mas complementares, e som a base de projectos de comunicaçom visual bem sucedidos que perduram no tempo. Os projectos a seguir som fruto do talento e do trabalho do alunado de último curso dos Estudos Superiores de Deseño Gráfico; propostas consistentes e imagitivas que constituem um óptimo ponto de partida cara ao seu imediato futuro profissional.
Casa da maxia As veces semella coma se algúns proxectos se fixesen solos. Ben é certo que neste caso partía dun exhaustivo traballo de documentación e dunha serie de decisións previas que fixeron que tódolos elementos remataran encaixando dun xeito armonioso. A ‘Casa Da Maxia’ é un proxecto cultural que naceu amparado polo Concello de Ourense e a Asociación de Magos Profesionais de Galicia, co fin de converter un edificio situado no casco vello de Ourense nunha casa real que albergara as oficinas da asociación e as instalacións propias dun museo, dunha sala de actuacións e dunha escola de maxia. Deste xeito comecei a traballar na imaxe coa idea dunha casa construída con elementos propios do ilusionismo e o castelo de naipes rapidamente destacou entre tódolos rascuños iniciais. Eu quería compoñer un símbolo có menor número de elementos posibles a partir da fonte Futura e, daquela, os elementos dispostos combináronse entre si para resultar nunha identidade feita a si mesma. Cosme Fernández González
deseño gráfico
Desde o seu nascimento ligado à produçom industrial e o comerço a finais do século XIX, o Design Gráfico virou numha actividade projectual multi-disciplinar que dá soluçons a necessidades de comunicaçom visual ligadas, nomeadamente, a intereses comerciais, mas também institucionais, políticos, artísticos, etc…
20
Pragmatismo e honestidade
Identidade corporativa
Xosé Manoel González Rivera. Professor de Design Gráfico.
Os distintos ámbitos e suportes para os que se produce dam lugar ao design editorial, design de identidade corporativa, design gráfico publicitário, design de embalagem, sinalagem e design gráfico aplicado ao contorno, design gráfico web e multimédia... O próprio termo talvez resulte impreciso de mais, devido a que os limites do seus campos de actuaçom, assim como as ferramentas das que se serve, se difuminam cada vez mais com os da ilustraçom, a produçom audiovisual, o design de produto e até a criaçom artística. Ainda, algumhas das suas aplicaçons, nomeadamente as ligadas às novas tecnologias, vam-se consolidando como disciplinas autónomas. Porém, no aspecto formal, os seus elementos fundamentais continuam a ser a tipografia e a imagem; representaçons das linguagens verbal e visual, que construem mensagens destinadas a informar ou persuadir um público alvo determinado.Desde a sua génese vem mantendo umha contínua dialéctica bipolar de interesses contraditórios…arte e indústria, ética social e marketing ou, mais recentemente, produçom industrial e sustentabilidade meio ambiental, globalizaçom e identidades locais, tecnologia analógica e digital...A respeito deste último ponto resulta paradoxal que após
todos estes anos de generalizada e intensa adopçom das ferramentas informáticas aparecesse, há já uns anos, umha tendência que reivindica formalizaçons e procesos criativos analógicos onde o computador apenas se emprega na última fase e para geraçom do arquivo final. Quanto ao estilo, a permanente reciclagem e fagocitose de tendências desde o mainstream condiciona as propostas acelerando a sua data de caducidade; ir à moda significa, paradoxalmente, gerar um produto gráfico já obsoleto. Ainda, a aceleraçom do processo por mor das redes globais de comunicaçom, fai com que todos os produtos gráficos sejam muito semelhantes entre si independentemente de onde se produzam. É interessante e positiva esa uniformidade do ponto de vista da criaçom e a diversidade cultural? Paises de economia emergente (em alguns casos já motores globais) como México, Brasil, Irám, China, Korea, etc… formulam e exportam a Occidente tendências inspiradas nos seu repertórios iconográficos e culturas visuais particulares. Com certeza, participar na cultura global nom implica diluir-se numha massa homogênea e despersonalizada, mas enriquecer o conjunto aportando a identidade própria. O design gráfico também
é político; planteja perguntas, denúncia, reivindica… isto é umha constante na sua história; desde o seu nascimento na industrializaçom oitocentista, passando polo período de entre-guerras, a contracultura dos anos 60, até o recente subvertising. Todos estes movimentos acabam, invariavelmente, integrando-se no próprio sistema servindo-lhe como eficaz instrumento. Os nossos alunos desejam fazer do Design Gráfico o seu meio de vida e talvez alguns também tenham inquedanças humanistas. Aquel apelo aos designers que Tibor Kalman figera a meiados dos 90 fica afastado das empresas que querem que mintas por elas é inassumível para a maioria dos designers. No entanto, como já pregoava o espírito do Movimento Moderno, pragmatismo comercial e honestidade (ética e estética) nom som termos necesariamente irreconciliáveis mas complementares, e som a base de projectos de comunicaçom visual bem sucedidos que perduram no tempo. Os projectos a seguir som fruto do talento e do trabalho do alunado de último curso dos Estudos Superiores de Deseño Gráfico; propostas consistentes e imagitivas que constituem um óptimo ponto de partida cara ao seu imediato futuro profissional.
Casa da maxia As veces semella coma se algúns proxectos se fixesen solos. Ben é certo que neste caso partía dun exhaustivo traballo de documentación e dunha serie de decisións previas que fixeron que tódolos elementos remataran encaixando dun xeito armonioso. A ‘Casa Da Maxia’ é un proxecto cultural que naceu amparado polo Concello de Ourense e a Asociación de Magos Profesionais de Galicia, co fin de converter un edificio situado no casco vello de Ourense nunha casa real que albergara as oficinas da asociación e as instalacións propias dun museo, dunha sala de actuacións e dunha escola de maxia. Deste xeito comecei a traballar na imaxe coa idea dunha casa construída con elementos propios do ilusionismo e o castelo de naipes rapidamente destacou entre tódolos rascuños iniciais. Eu quería compoñer un símbolo có menor número de elementos posibles a partir da fonte Futura e, daquela, os elementos dispostos combináronse entre si para resultar nunha identidade feita a si mesma. Cosme Fernández González
deseño gráfico
Desde o seu nascimento ligado à produçom industrial e o comerço a finais do século XIX, o Design Gráfico virou numha actividade projectual multi-disciplinar que dá soluçons a necessidades de comunicaçom visual ligadas, nomeadamente, a intereses comerciais, mas também institucionais, políticos, artísticos, etc…
20
1 4. Publicidade prensa. Formato 82 x 250 mm 5. Tarxetas. Formato 55 x 90 mm 6. Vehículo comercial
4
1. Logotoipo da marca 2. Cartafol. Formato 440 x 310 mm. + garda 3. Sobre americano. Formato 220 x 110 mm 3 5
6
deseño gráfico
2
22
1 4. Publicidade prensa. Formato 82 x 250 mm 5. Tarxetas. Formato 55 x 90 mm 6. Vehículo comercial
4
1. Logotoipo da marca 2. Cartafol. Formato 440 x 310 mm. + garda 3. Sobre americano. Formato 220 x 110 mm 3 5
6
deseño gráfico
2
22
2 1. Logotipo 2. Flyer. Formato 20 x 86 mm 3. Entradas. Formato 60 x 110 mm
3
Nucleo Hoxe, no mundo dos iconos e das marcas, é incuestionable que un producto, dunha empresa ou institución require dunha linguaxe propia para comunicar ós seus públicos aquelas mensaxes que considera pertinentes transladarlles. Así pois, Nucleo é unha representación gráfica da actividade principal de Núcleo S.L., club referente na diversión Ourensana, lugar de reunión, onde pode escoitarse e bailar música minimal, techno... É dicir, a aplicación dun conxunto de elementos que nos recordan a estos conceptos e valores da empresa, as ondas do sonido, o plato dj, así como as referencias ó seu nombre, así como, ó concepto de que Núcleo S.L. é unha gran familia. Daniel Vila Prieto
deseño gráfico
1
24
2 1. Logotipo 2. Flyer. Formato 20 x 86 mm 3. Entradas. Formato 60 x 110 mm
3
Nucleo Hoxe, no mundo dos iconos e das marcas, é incuestionable que un producto, dunha empresa ou institución require dunha linguaxe propia para comunicar ós seus públicos aquelas mensaxes que considera pertinentes transladarlles. Así pois, Nucleo é unha representación gráfica da actividade principal de Núcleo S.L., club referente na diversión Ourensana, lugar de reunión, onde pode escoitarse e bailar música minimal, techno... É dicir, a aplicación dun conxunto de elementos que nos recordan a estos conceptos e valores da empresa, as ondas do sonido, o plato dj, así como as referencias ó seu nombre, así como, ó concepto de que Núcleo S.L. é unha gran familia. Daniel Vila Prieto
deseño gráfico
1
24
4
4. Señaléctica Servizos 5. Entrada VIP. Formato 55 x 97 mm 6. Posavasos. Diámetro 100 mm 7. Representación decoración 3D 6
7
deseño gráfico
5
26
4
4. Señaléctica Servizos 5. Entrada VIP. Formato 55 x 97 mm 6. Posavasos. Diámetro 100 mm 7. Representación decoración 3D 6
7
deseño gráfico
5
26
Packaging Cuento buena pipa Creo intuir a curiosidade que pode espertar no consumidor a renovación dun envase de longa estandarización. Non se presenta pois coma o propio dunha necesidade básica, non obstante pode que se ateña a certo aspectos de funcionalidade. Trescatorce creouse a partir da iniciativa empresarial de Cuento, buena pipa, xurdindo a idea do cotiá do consumo deste producto. Nos mais diversos contextos, comer pipas supón compaxinar unha actividade de espectador. Na prosposta perfílase a renovación da embalaxe e a diferenciación da competencia dende o punto do tratamento gráfico. Baixo a estratexia de lanzamento de marca, o producto explota a vantaxe material(física e funcional) xunto a simbólica que lle confire personalidade. Realizada a evaluación de demandas do producto e mercado o que vai destinado comeza a etapa sobre o coñecemento da compatibildiade do producto/embalaxe. No envase primario (8x8x8) empregouse papel kraft encerado de fibra virxe con reverso de madeira ondulado de canal A de dúas filas; óptimo para envases destinados a mediciñas ou cosméticos e mercadorías resitentes o aplastamento con boas cualidades táctiles. A cuadradura da forma aúnase coa parte onde se depostirán a cáscara de pipa. Ambas partes irán unidas por un sistema de engache deslizante. A viabilidade da prosposta recae no seu lixeiro peso do contido (60g), na manexeabilidade da forma e na súa vida útil, unha vez finalizado o consumo. Andrea Fernández
1.Envase 1primario 2. Envase secundario 3. Pack botellas hombre 4. Pack botellas mujer
Mens&Womens Encontrámonos frente a unha empresa farmacolóxica a cal dedícase a productos de hixiene persoal e relacionados co cuidado capilar e da pel. Vamos a producir un envase contenedor dun pack de gel e champú para homes e outro para mulleres. O seu deseño será moi limpo e elegante, coidando o mínimo detalle, é decir, dende a composición do producto ata a diferenciación dos packs en braille, utilizando como material un cartón con acabado brillante e recuberto por unha capa de fino plastificado para a súa protección. Búscanse as formas redondeadas a suavidade do producto e súa ergonomía. Todo o conxunto mostra unha gráfica sinxela pero contundente, acorde cos productos de marca blanca que se fabrican no noso tempo pero cun toque máis elegante. Obtemos pois, unha botella que comunica calidade e pureza, atracción e exquisitez. Xoga coa capacidade do contido para mostrar o concepto de productos a granel e cunha durabilidade de mes ou mes e medio. De 22 centímetros de altura y con una capacidad de 600ml de contenido, as botellas son de plástico soplado reciclable e translúcido coa característica “soft touch” que faino máis agradable o tacto. Ángel David Corral Rodríguez
2
3
3 1
2 4
1.Envase 1 2. Envase 2 3. Stand
deseño gráfico
1
28
Packaging Cuento buena pipa Creo intuir a curiosidade que pode espertar no consumidor a renovación dun envase de longa estandarización. Non se presenta pois coma o propio dunha necesidade básica, non obstante pode que se ateña a certo aspectos de funcionalidade. Trescatorce creouse a partir da iniciativa empresarial de Cuento, buena pipa, xurdindo a idea do cotiá do consumo deste producto. Nos mais diversos contextos, comer pipas supón compaxinar unha actividade de espectador. Na prosposta perfílase a renovación da embalaxe e a diferenciación da competencia dende o punto do tratamento gráfico. Baixo a estratexia de lanzamento de marca, o producto explota a vantaxe material(física e funcional) xunto a simbólica que lle confire personalidade. Realizada a evaluación de demandas do producto e mercado o que vai destinado comeza a etapa sobre o coñecemento da compatibildiade do producto/embalaxe. No envase primario (8x8x8) empregouse papel kraft encerado de fibra virxe con reverso de madeira ondulado de canal A de dúas filas; óptimo para envases destinados a mediciñas ou cosméticos e mercadorías resitentes o aplastamento con boas cualidades táctiles. A cuadradura da forma aúnase coa parte onde se depostirán a cáscara de pipa. Ambas partes irán unidas por un sistema de engache deslizante. A viabilidade da prosposta recae no seu lixeiro peso do contido (60g), na manexeabilidade da forma e na súa vida útil, unha vez finalizado o consumo. Andrea Fernández
1.Envase 1primario 2. Envase secundario 3. Pack botellas hombre 4. Pack botellas mujer
Mens&Womens Encontrámonos frente a unha empresa farmacolóxica a cal dedícase a productos de hixiene persoal e relacionados co cuidado capilar e da pel. Vamos a producir un envase contenedor dun pack de gel e champú para homes e outro para mulleres. O seu deseño será moi limpo e elegante, coidando o mínimo detalle, é decir, dende a composición do producto ata a diferenciación dos packs en braille, utilizando como material un cartón con acabado brillante e recuberto por unha capa de fino plastificado para a súa protección. Búscanse as formas redondeadas a suavidade do producto e súa ergonomía. Todo o conxunto mostra unha gráfica sinxela pero contundente, acorde cos productos de marca blanca que se fabrican no noso tempo pero cun toque máis elegante. Obtemos pois, unha botella que comunica calidade e pureza, atracción e exquisitez. Xoga coa capacidade do contido para mostrar o concepto de productos a granel e cunha durabilidade de mes ou mes e medio. De 22 centímetros de altura y con una capacidad de 600ml de contenido, as botellas son de plástico soplado reciclable e translúcido coa característica “soft touch” que faino máis agradable o tacto. Ángel David Corral Rodríguez
2
3
3 1
2 4
1.Envase 1 2. Envase 2 3. Stand
deseño gráfico
1
28
1
6
2
5 3
Mr. Sloth Nun tempo no que as horas transcorren máis rápido que nunca e o home está inmerso na rutina do traballo, exprimindo cada segundo dunha vida acelerada e chea de cuestions polas que preocuparse, unha compañía de productos alimenticios prentende sacar ó mercado unha solución para mellorar esta situación a través do packaging. Así polo tanto, trátase dun minipack que leve os elementos necesarios para un enerxético almorzo, leite, cereais, así como os utensilios para o seu consumo, e que posteriormente xurdirán novas variacions do seu contido para non caer na rutina e o aburrimento dun mesmo almorzo. Pretendese que o packaging xogue un papel esencial de cara a venda do producto, así como a imaxe que o envolverá. Daniel Vila Prieto
1. Paquete de 1000 g. de Arroz para Sushi 2. Paquete de 500 g. de Harina para Tempura 3. Botella de 150 cl. de Vinagre de Arroz 4. Artículo Promocional 5. Paquete de 22 g. de Alga Nori 6. Display Primocional
Sushi veg O requisito que me impuxen para desenrolar o proxecto da marca ‘Sushi Veg’ era deseñar un produto cunha imaxe homoxénea en tódalas súas aplicacións, na que tanto os símbolos gráficos coma os elementos que integrasen a embalaxe compartisen unha estética inconfundible que lle dese á marca unha personalidade forte máis alá do mero emprazamento dos logotipos. Tras unha pequena investigación atopei unhas guías sobre os xeitos tradicionais xaponeses de envolver comida cun pano de cociña, chamado Furoshiki, que casaba idealmente coa imaxe do produto. A partir dos desenrolos máis sinxelos de Furoshiki proxectei os envases secundarios da primeira liña de produtos de ‘Sushi Veg’ nun tipo de pano que, ademais, servía para darlle a imaxe definitiva á marca. Cosme Fernández Rodríguez
deseño gráfico
4
30
1
6
2
5 3
Mr. Sloth Nun tempo no que as horas transcorren máis rápido que nunca e o home está inmerso na rutina do traballo, exprimindo cada segundo dunha vida acelerada e chea de cuestions polas que preocuparse, unha compañía de productos alimenticios prentende sacar ó mercado unha solución para mellorar esta situación a través do packaging. Así polo tanto, trátase dun minipack que leve os elementos necesarios para un enerxético almorzo, leite, cereais, así como os utensilios para o seu consumo, e que posteriormente xurdirán novas variacions do seu contido para non caer na rutina e o aburrimento dun mesmo almorzo. Pretendese que o packaging xogue un papel esencial de cara a venda do producto, así como a imaxe que o envolverá. Daniel Vila Prieto
1. Paquete de 1000 g. de Arroz para Sushi 2. Paquete de 500 g. de Harina para Tempura 3. Botella de 150 cl. de Vinagre de Arroz 4. Artículo Promocional 5. Paquete de 22 g. de Alga Nori 6. Display Primocional
Sushi veg O requisito que me impuxen para desenrolar o proxecto da marca ‘Sushi Veg’ era deseñar un produto cunha imaxe homoxénea en tódalas súas aplicacións, na que tanto os símbolos gráficos coma os elementos que integrasen a embalaxe compartisen unha estética inconfundible que lle dese á marca unha personalidade forte máis alá do mero emprazamento dos logotipos. Tras unha pequena investigación atopei unhas guías sobre os xeitos tradicionais xaponeses de envolver comida cun pano de cociña, chamado Furoshiki, que casaba idealmente coa imaxe do produto. A partir dos desenrolos máis sinxelos de Furoshiki proxectei os envases secundarios da primeira liña de produtos de ‘Sushi Veg’ nun tipo de pano que, ademais, servía para darlle a imaxe definitiva á marca. Cosme Fernández Rodríguez
deseño gráfico
4
30
Para o librillo utilízase papel vexetal, dando así máis sensación de superposición de capas. Cada tema o igual que capa ten un color que se corresponde cos corporativos en todo o deseño e imaxe. As imáxes simbolízan o concepto xeral do proxecto, un disco para o oído, vista e tacto; facendo calar á competencia e demáis compositores. Trátase de música electrónica instrumental non existen letras nos tres temas musicales, e polo tanto decídese facer un pequeno guiño ós sons onomatopéyicos característicos deste estilo de música.
Layers Este é proxecto dun digipack para un cd de música electrónica instrumental do artista J.Miguez. O propósito é facer desta maqueta unha experiencia para tódo-los sentidos; ademais de facelo polo oído, mediante a música, tamén debe facelo dun modo táctil e visual. Elíxese Layers como nome da maqueta promocional, a partir do seu significado e na forma de traballar dos programas de creación de música: capa tras capa para lograr unha peza musical. O logotipo está construido a base de módulos que non dificultan a lectura, o módulo da letra “A” é unha forma triangular que fai referencia ás tres pistas musicales que nos encontramos nesta maqueta. Tres son as pistas musicais desta maqueta y tres son as capas que se superpoñen no deseño. Xógase co sentido da perspectiva frontal e traseira acorde coas carátulas; as primarias mostran un deseño máis sucio e escuro cas carátulas interiores, sen perder coherencia preténdese mostrar esa parte máis nocturna e estereotipada da música electrónica, estereotipo que se rompe ó sacarse o “pasamontañas” e no que o seu interior mostra un deseño máis limpo onde a música electrónica é para cualquer público e para cualquer momento do día.
deseño gráfico
Ángel David Corral Rodríguez
32
Para o librillo utilízase papel vexetal, dando así máis sensación de superposición de capas. Cada tema o igual que capa ten un color que se corresponde cos corporativos en todo o deseño e imaxe. As imáxes simbolízan o concepto xeral do proxecto, un disco para o oído, vista e tacto; facendo calar á competencia e demáis compositores. Trátase de música electrónica instrumental non existen letras nos tres temas musicales, e polo tanto decídese facer un pequeno guiño ós sons onomatopéyicos característicos deste estilo de música.
Layers Este é proxecto dun digipack para un cd de música electrónica instrumental do artista J.Miguez. O propósito é facer desta maqueta unha experiencia para tódo-los sentidos; ademais de facelo polo oído, mediante a música, tamén debe facelo dun modo táctil e visual. Elíxese Layers como nome da maqueta promocional, a partir do seu significado e na forma de traballar dos programas de creación de música: capa tras capa para lograr unha peza musical. O logotipo está construido a base de módulos que non dificultan a lectura, o módulo da letra “A” é unha forma triangular que fai referencia ás tres pistas musicales que nos encontramos nesta maqueta. Tres son as pistas musicais desta maqueta y tres son as capas que se superpoñen no deseño. Xógase co sentido da perspectiva frontal e traseira acorde coas carátulas; as primarias mostran un deseño máis sucio e escuro cas carátulas interiores, sen perder coherencia preténdese mostrar esa parte máis nocturna e estereotipada da música electrónica, estereotipo que se rompe ó sacarse o “pasamontañas” e no que o seu interior mostra un deseño máis limpo onde a música electrónica é para cualquer público e para cualquer momento do día.
deseño gráfico
Ángel David Corral Rodríguez
32
. Escola de Arte e deseño Antonio Faílde O producto editorial perfilouse baixo a necesidade de definir unha imaxe gráfica. Comenzando co naming propio deseñouse o elemento gráfico identificativo da revista. Para o mesmo as características do propio soporte como a periocidade anual apoiou o inicial concepto de entrever e entreleer a mesma. Desta maneira a evocatividade e simplicidade pregnante do elemento de cabeceira permite a identificación e diferenciación apoiada polo valor cromático,(pantone 382c) reiterativo nas sucesivas publicacóns. Así mesmo o contido ven determinado pola oferta educativa que se inclúe sen imposición nin xerarquía. Como pauta de redacción, directa e concluínte do contido establécese un xogo de palabras que permitan convertilas en imaxe. Como recomendacións estilísticas que impidan o manexo impropio dos elementos en edicións posteriores paútase o emprego da familia tipográfica Trade Trade Gothic Std Light e Gill Sans coa aplicación dos seus respectivos estilos. En canto a aspecto de impresión e postimpresión, tívose en conta a estructuración do continente en cinco cadernos de sesenta páxinas en CMYK, un caderno en papel popset a dúas tintas máis unha especial (berniz), dous trípticos a catro tintas máis unha tinta especial (berniz),na portada e sección Actividade extraescolar” e dous dípticos en papel translúcido. Andrea Fernández
[#*!] Aínda pensades que o nome é o que fai a unha persoa diferente e única? É o interior o que nos diferencia do resto, a nosa personalidade. O noso nome é a marca, o logotipo, pero se non ofrecemos nada máis, nos como producto non teremos futuro. ¿Qué significa “[#*!]”¡? Non significa nada e significa todo. É o berrido contra o actual: o deseño, a arquitectura, a fotografía, a ilustración. É un insulto a arte para falar de arte. ¿Por qué insulto un mundo o cual pertenzo? Porque só alzando a voz seremos escoitados. Trátase de un proxecto persoal e experimental para o Anuario de Creatividade EASD Antonio Faílde. Un anuario que pretende ser diferente, casi caótico, que non guste, e que esos adxetivos e choque visual fagan desta publicación algo atractivo para o público. Todo o anuario ríxese por unha retícula que ordena a información pero é tal a liberdade creativa e de deseño que fai que esta non se note. Dase prioridade á libertade en romper as reglas de unha publicación que a propia maquetación e normas tipográficas; definímola como follas soltas que se unen dando como resultado unha publicación. ¿Qué é unha publicación sen un toque persoal, sen un intento de innovación? Un sistema, unha ecuación matemática, maneira de facer as cousas; eu creo no sistema, “creo” do verbo crear. Como lema neste primeiro número foi utilizado: domina a linguaxe e dominarás o medio, domina o medio e dominarás a comunicación, domina a comunicación e dominarás ás persoas. Ángel David Corral Rodríguez
deseño gráfico
editorial
34
. Escola de Arte e deseño Antonio Faílde O producto editorial perfilouse baixo a necesidade de definir unha imaxe gráfica. Comenzando co naming propio deseñouse o elemento gráfico identificativo da revista. Para o mesmo as características do propio soporte como a periocidade anual apoiou o inicial concepto de entrever e entreleer a mesma. Desta maneira a evocatividade e simplicidade pregnante do elemento de cabeceira permite a identificación e diferenciación apoiada polo valor cromático,(pantone 382c) reiterativo nas sucesivas publicacóns. Así mesmo o contido ven determinado pola oferta educativa que se inclúe sen imposición nin xerarquía. Como pauta de redacción, directa e concluínte do contido establécese un xogo de palabras que permitan convertilas en imaxe. Como recomendacións estilísticas que impidan o manexo impropio dos elementos en edicións posteriores paútase o emprego da familia tipográfica Trade Trade Gothic Std Light e Gill Sans coa aplicación dos seus respectivos estilos. En canto a aspecto de impresión e postimpresión, tívose en conta a estructuración do continente en cinco cadernos de sesenta páxinas en CMYK, un caderno en papel popset a dúas tintas máis unha especial (berniz), dous trípticos a catro tintas máis unha tinta especial (berniz),na portada e sección Actividade extraescolar” e dous dípticos en papel translúcido. Andrea Fernández
[#*!] Aínda pensades que o nome é o que fai a unha persoa diferente e única? É o interior o que nos diferencia do resto, a nosa personalidade. O noso nome é a marca, o logotipo, pero se non ofrecemos nada máis, nos como producto non teremos futuro. ¿Qué significa “[#*!]”¡? Non significa nada e significa todo. É o berrido contra o actual: o deseño, a arquitectura, a fotografía, a ilustración. É un insulto a arte para falar de arte. ¿Por qué insulto un mundo o cual pertenzo? Porque só alzando a voz seremos escoitados. Trátase de un proxecto persoal e experimental para o Anuario de Creatividade EASD Antonio Faílde. Un anuario que pretende ser diferente, casi caótico, que non guste, e que esos adxetivos e choque visual fagan desta publicación algo atractivo para o público. Todo o anuario ríxese por unha retícula que ordena a información pero é tal a liberdade creativa e de deseño que fai que esta non se note. Dase prioridade á libertade en romper as reglas de unha publicación que a propia maquetación e normas tipográficas; definímola como follas soltas que se unen dando como resultado unha publicación. ¿Qué é unha publicación sen un toque persoal, sen un intento de innovación? Un sistema, unha ecuación matemática, maneira de facer as cousas; eu creo no sistema, “creo” do verbo crear. Como lema neste primeiro número foi utilizado: domina a linguaxe e dominarás o medio, domina o medio e dominarás a comunicación, domina a comunicación e dominarás ás persoas. Ángel David Corral Rodríguez
deseño gráfico
editorial
34
Moi contre moi même Este foi o traballo máis libre, divertido e satisfactorio do derradeiro curso dos estudos e, ao mesmo tempo, o máis complicado –non se trata dunha paradoxa gratuíta: dende o comezo xogaba cunhas referencias que só podían ser alcanzadas cun nivel de esixencia estupidamente esaxerado que, unido á complexidade técnica dalgunha das solucións adoptadas –e confeso que aprendidas sobre a marcha–, remataron nun pequeno pesadelo. O máis grato foi, precisamente, romper a cabeza intentando definir os xeitos a través dos que facer que o resultado final se parecese o máis posible á idea inicial imaxinada. Cosme FernándezRodríguez
La fábrica Unha suposta nova película de terror achégase as nosas pantallas. Un traballo no que se recolle a esencia dos antigos films de terror na onda de Friday 13th, The texas chainsaw massacre etc. pero incluíndo o deseño moderno para a súa publicidade por medio dun método tan extendido e resultante como é o trailer. A través dunha laboriosa pero eficaz planificación, coa axuda de diversos programas de edición de vídeo e mais post-producción, lévase a cabo esta peza audiovisual coa intención de calar na mente do espectador e inducir ó desexo da súa visualización. Todo esto tratádo cunha lóxica coherente tanto no que respecta a fotografía, planos, efectos, luces etc. coma na utilización do que corresponde ó deseño gráfico, así ocorre ca tipografía, cores etc. Próximamente nas millores salas. Daniel Vila Prieto
deseño gráfico
Motion Graphics
36
Moi contre moi même Este foi o traballo máis libre, divertido e satisfactorio do derradeiro curso dos estudos e, ao mesmo tempo, o máis complicado –non se trata dunha paradoxa gratuíta: dende o comezo xogaba cunhas referencias que só podían ser alcanzadas cun nivel de esixencia estupidamente esaxerado que, unido á complexidade técnica dalgunha das solucións adoptadas –e confeso que aprendidas sobre a marcha–, remataron nun pequeno pesadelo. O máis grato foi, precisamente, romper a cabeza intentando definir os xeitos a través dos que facer que o resultado final se parecese o máis posible á idea inicial imaxinada. Cosme FernándezRodríguez
La fábrica Unha suposta nova película de terror achégase as nosas pantallas. Un traballo no que se recolle a esencia dos antigos films de terror na onda de Friday 13th, The texas chainsaw massacre etc. pero incluíndo o deseño moderno para a súa publicidade por medio dun método tan extendido e resultante como é o trailer. A través dunha laboriosa pero eficaz planificación, coa axuda de diversos programas de edición de vídeo e mais post-producción, lévase a cabo esta peza audiovisual coa intención de calar na mente do espectador e inducir ó desexo da súa visualización. Todo esto tratádo cunha lóxica coherente tanto no que respecta a fotografía, planos, efectos, luces etc. coma na utilización do que corresponde ó deseño gráfico, así ocorre ca tipografía, cores etc. Próximamente nas millores salas. Daniel Vila Prieto
deseño gráfico
Motion Graphics
36
Moving Neste motion, trabállase para unha empresa de telecomunicacions, recentemente chegada ao mercado de garantía internacional. Dirixida tanto a particulares como a empresas. Na que se ofrecen diversos campos de actuación. Dita empresa encárgame a realización dun tema sobre a necesidade da paz e o amor no mundo. Esto axudará a certificar unha boa imaxe na que dende o principio aluden. En todo tempo permítese a libre adecuación, sen atarnos a ningunha forma fixa. O único que se nos pide é que teña unha imaxe que reclame a todo tipo de publico, non por ser un tema de racionalización debe ser exclusivo a xente madura, pois os nenos de agora son os que conformaran o futuro. Polo tanto o que se perseguiu conseguir foi realizar un typemotion, coa canción de moda de Macaco “moving”, para representar co estribillo da cancion, a mensaxe de paz e amor. Mediante un xogo de palabras realizado en Flash, e un xogo de formas, conseguiuse o encargo. Dando movemento a esa tan coñecida estrofa. Tanto os fondos, como as imaxes e a tipografía forma parte do selo deste motion, que nos demostra que non hai límite a hora de expresar a creatividade, non ten por qué ser un simple spot, senon que podemos chegar a xogar con outro tipo de imaxe que chegue a máis ambitos, e que sorprenda pola súa forma... María Martínez Vázquez
A tostadora
Durante o presente proxecto, con 27 anos ando na busca dunha web que principalmente consiga a fácil usabilidade por parte de todos aqueles que lonxe de ser expertos na materia, estén interesados nesta recente ferramenta como é Internet e poidan chegar a min en busca de ideas sobre deseño ou simplemente porque un buscador de nome Google lles teña lanzado á pantalla unha mensaxe co contido desta páxina. Así que, poñéndome mans á obra na busca de ideas que me poidan resultar utis, ven de súpeto á miña cabeza a constancia de que un grupo de sete mozos entre os que me inclúo, estamos a pique de clausurar o derradeiro ano da diplomatura de deseño gráfico... así que... deberiamos estar preparados... e... que mellor xeito de mostralo, que con algo que se cociñe rápido, surxindo en min un bombardeo de ideas: microondas (moi frío)... lasaña (demasiado quente),... e de súbito ¡ahí está eureka! O nacemento da miña tostadora, o xerme principal da idea que deu xogo ó que agora estades a ver. Lilián Patricia Lareo
deseño gráfico
Web
38
Moving Neste motion, trabállase para unha empresa de telecomunicacions, recentemente chegada ao mercado de garantía internacional. Dirixida tanto a particulares como a empresas. Na que se ofrecen diversos campos de actuación. Dita empresa encárgame a realización dun tema sobre a necesidade da paz e o amor no mundo. Esto axudará a certificar unha boa imaxe na que dende o principio aluden. En todo tempo permítese a libre adecuación, sen atarnos a ningunha forma fixa. O único que se nos pide é que teña unha imaxe que reclame a todo tipo de publico, non por ser un tema de racionalización debe ser exclusivo a xente madura, pois os nenos de agora son os que conformaran o futuro. Polo tanto o que se perseguiu conseguir foi realizar un typemotion, coa canción de moda de Macaco “moving”, para representar co estribillo da cancion, a mensaxe de paz e amor. Mediante un xogo de palabras realizado en Flash, e un xogo de formas, conseguiuse o encargo. Dando movemento a esa tan coñecida estrofa. Tanto os fondos, como as imaxes e a tipografía forma parte do selo deste motion, que nos demostra que non hai límite a hora de expresar a creatividade, non ten por qué ser un simple spot, senon que podemos chegar a xogar con outro tipo de imaxe que chegue a máis ambitos, e que sorprenda pola súa forma... María Martínez Vázquez
A tostadora
Durante o presente proxecto, con 27 anos ando na busca dunha web que principalmente consiga a fácil usabilidade por parte de todos aqueles que lonxe de ser expertos na materia, estén interesados nesta recente ferramenta como é Internet e poidan chegar a min en busca de ideas sobre deseño ou simplemente porque un buscador de nome Google lles teña lanzado á pantalla unha mensaxe co contido desta páxina. Así que, poñéndome mans á obra na busca de ideas que me poidan resultar utis, ven de súpeto á miña cabeza a constancia de que un grupo de sete mozos entre os que me inclúo, estamos a pique de clausurar o derradeiro ano da diplomatura de deseño gráfico... así que... deberiamos estar preparados... e... que mellor xeito de mostralo, que con algo que se cociñe rápido, surxindo en min un bombardeo de ideas: microondas (moi frío)... lasaña (demasiado quente),... e de súbito ¡ahí está eureka! O nacemento da miña tostadora, o xerme principal da idea que deu xogo ó que agora estades a ver. Lilián Patricia Lareo
deseño gráfico
Web
38
Esta páxina web foi realizada coa intención de que calquier particular, axencia de deseño ou publicidade; teña aceso, dunha forma rápida e sinxela a todos aqueles proxectos que fanresumo da miña traxectoria como deseñadora gráfica. Nela móstranse traballos de identidade corporativa, deseño editorial, fotografía, packaging e audiovisuais. Por outra parte reflexo os coñecementos de web, así como de programas requeridos para este tipo de actividade como Flash e Dreamweaver. En base a uns criterios e unha estética bastante neutra pero suficientemente identificadora, trato de expor os meus traballos sen que interfira a personalidade da páxina. Isto consigoo mediante elementos vectoriais e dúas cores constantemente presentes na páxina, azul e gris. Dependendo do apartado da web no que estemos situados, haberá unha frase que se dispon ca fotografía de forma alterna. Esta fará referencia á creatividade, ó deseño gráfico, á imaxinación, etc. E deste modo, ó espectador resultarlle unha páxina máis dinámica. Finalmente e para facer desta páxina web algo dinámico para o “navegante” recurrín ás denominadas “ventanas pop-up”, e o efecto “carrusel” a hora de presentar os meus traballos en cada unha delas. Zeltia González García
Fixeime nun punto da historia que permanece no resquicio da boa forma. Comezo a camiñar e na exploración non atino a explicarme antes de que o valor do exectutado se rexistre como a obra gráfica na que existe recapitulación e evolución. www.ez.com, parte do deseño do producto editorial que recolle o meu traballo como carta de presentación para inmiscuirme no mercado laboral, proxectando o meu perfil cara axencias de publicidade, medios de comunicación, estudios de deseño gráfico, etc. Estableceuse o deseño web segundo parámentros símiles cuxo nome e estructura reflexárase parexa. Do mesmo xeito a simplicidade reflexada na portada do documento impreso establecerase como base, realizadas as consecuentes modificacións para adaptala o medio interactivo. Na análise da linguaxe visual prima a simplicidade da calidade sobre a cantidade. Na busca de referentes a estructura busca que o comportamento interactivo do usuario se vexa favorecido polo directo da comunicación, establecendo xerarquÍa na informacion e atendendo a cuestions gráficas que permitan a lexibilidade e intelixibilidade do texto. Asi mesmo inclúense en cada respectivo submenú a mostra dos traballos máis relevantes. Como interfaz de presentación a miña fotografía a que avanza cara o traballo feito. Andrea Fernández
ez
deseño gráfico
ZetaZeltia
40
Esta páxina web foi realizada coa intención de que calquier particular, axencia de deseño ou publicidade; teña aceso, dunha forma rápida e sinxela a todos aqueles proxectos que fanresumo da miña traxectoria como deseñadora gráfica. Nela móstranse traballos de identidade corporativa, deseño editorial, fotografía, packaging e audiovisuais. Por outra parte reflexo os coñecementos de web, así como de programas requeridos para este tipo de actividade como Flash e Dreamweaver. En base a uns criterios e unha estética bastante neutra pero suficientemente identificadora, trato de expor os meus traballos sen que interfira a personalidade da páxina. Isto consigoo mediante elementos vectoriais e dúas cores constantemente presentes na páxina, azul e gris. Dependendo do apartado da web no que estemos situados, haberá unha frase que se dispon ca fotografía de forma alterna. Esta fará referencia á creatividade, ó deseño gráfico, á imaxinación, etc. E deste modo, ó espectador resultarlle unha páxina máis dinámica. Finalmente e para facer desta páxina web algo dinámico para o “navegante” recurrín ás denominadas “ventanas pop-up”, e o efecto “carrusel” a hora de presentar os meus traballos en cada unha delas. Zeltia González García
Fixeime nun punto da historia que permanece no resquicio da boa forma. Comezo a camiñar e na exploración non atino a explicarme antes de que o valor do exectutado se rexistre como a obra gráfica na que existe recapitulación e evolución. www.ez.com, parte do deseño do producto editorial que recolle o meu traballo como carta de presentación para inmiscuirme no mercado laboral, proxectando o meu perfil cara axencias de publicidade, medios de comunicación, estudios de deseño gráfico, etc. Estableceuse o deseño web segundo parámentros símiles cuxo nome e estructura reflexárase parexa. Do mesmo xeito a simplicidade reflexada na portada do documento impreso establecerase como base, realizadas as consecuentes modificacións para adaptala o medio interactivo. Na análise da linguaxe visual prima a simplicidade da calidade sobre a cantidade. Na busca de referentes a estructura busca que o comportamento interactivo do usuario se vexa favorecido polo directo da comunicación, establecendo xerarquÍa na informacion e atendendo a cuestions gráficas que permitan a lexibilidade e intelixibilidade do texto. Asi mesmo inclúense en cada respectivo submenú a mostra dos traballos máis relevantes. Como interfaz de presentación a miña fotografía a que avanza cara o traballo feito. Andrea Fernández
ez
deseño gráfico
ZetaZeltia
40
O mundo é outra cousa
A fotografía tamén Armando García Ferreiro. Profesor de Fotografía
Probemos no plural. O dicir os mundos faise referencia á existencia de distintas realidades, suxerindo que, polo menos en principio, cada un é libre de elixir a súaopción. E se substituímos a fotografía por imaxes, a cousa volve cambiar. Podemos falar das imaxes que cada fotógrafo fai, ou das que cada persoa observa ou recorda. Mundos e imaxes que se transforman dependendo do filtro das nosas valoracións, expectativas, actitudes e sensibilidade. É a pluralidade do real. Pero, podería ser a fotografía un medio para construír mundos?, como falar de construír fronte a unha realidade que podemos tocar coa punta dos dedos?, seica os obxectos e as persoas que vemos e tocamos non existen, ou non pasan de mera ilusión?. De feito escoitamos a miudo que existe a posibilidade dunha observación sen influencia do observador. Á fin e ó cabo unha árbore é unha árbore, ou non? O real, a árbore, é a materia prima coa que elaboramos a realidade, que non é outra cousa que o que esa arbore significa para nós. Aquilo que nos une a un obxecto, unha persoa, ata unha atmosfera, e que ás veces é escuro e indescifrable. Pois ben, vivimos diso e tamén é iso o que fotografamos. Tanto nun traballo de autor como nun comercial, en calquera xénero e en calquera momento fotografar é atribuír signi-
ficado a algo do real. Dalgún xeito é afirmar que aquilo nos interesa, preocupa, inquieta ou gusta. E son esas eleccións as que van configurando, de xeito continuo, a nosa realidade. O mundo é un lugar incerto e moi complexo, admite infinidade de posibilidades de ser representado. E é fácil que iso produza medo ou perda. Depende de cada un. Como iso está a suceder en cada lugar e a cada pouco tempo, a solución que deseñamos para sobrevivir nese medio hostil é a elaboración de coñecemento, é dicir, a procura dunha “representación necesariamente finita dunha complexidade presuntamente infinita”, en palabras do científico Jorge Wagensberg. Ese terreo compárteo a física e mais a literatura, o cine e as matemáticas. E por suposto a fotografía. Aínda que coas súas diferenzas. A fotografía emprega sobre todo o método de coñecemento artístico. Algo que supón dificultades porque na nosa educación, polo xeral, o único método que existiu é o científico: aquel que separa ó observador do observado, xerando coñecemento universal que logo hai que contrastar coa natureza, xa que aspira a entendelos mecanismos que regulan o real (dende o funcionamento do planeta ata a fisioloxía do cerebro humano).
Fotografía
O mundo parécese pouco ó que nos contaron (polo menos a algúns de nós). E igual ocorre coa fotografía. Para empezar cando se nomean estas dúas palabras cada persoa emprega á súa propia configuración mental, e adxudícalles significados algo diferentes. Iso provoca que cando falamos de mundo e de fotografía, en xeral, cada un está a falar de entidades algo distintas, e o diálogo complícase. Ocorre no mundo profesional e por suposto no ensino. Estas dúas palabras non funcionan ben no singular.
42
O mundo é outra cousa
A fotografía tamén Armando García Ferreiro. Profesor de Fotografía
Probemos no plural. O dicir os mundos faise referencia á existencia de distintas realidades, suxerindo que, polo menos en principio, cada un é libre de elixir a súaopción. E se substituímos a fotografía por imaxes, a cousa volve cambiar. Podemos falar das imaxes que cada fotógrafo fai, ou das que cada persoa observa ou recorda. Mundos e imaxes que se transforman dependendo do filtro das nosas valoracións, expectativas, actitudes e sensibilidade. É a pluralidade do real. Pero, podería ser a fotografía un medio para construír mundos?, como falar de construír fronte a unha realidade que podemos tocar coa punta dos dedos?, seica os obxectos e as persoas que vemos e tocamos non existen, ou non pasan de mera ilusión?. De feito escoitamos a miudo que existe a posibilidade dunha observación sen influencia do observador. Á fin e ó cabo unha árbore é unha árbore, ou non? O real, a árbore, é a materia prima coa que elaboramos a realidade, que non é outra cousa que o que esa arbore significa para nós. Aquilo que nos une a un obxecto, unha persoa, ata unha atmosfera, e que ás veces é escuro e indescifrable. Pois ben, vivimos diso e tamén é iso o que fotografamos. Tanto nun traballo de autor como nun comercial, en calquera xénero e en calquera momento fotografar é atribuír signi-
ficado a algo do real. Dalgún xeito é afirmar que aquilo nos interesa, preocupa, inquieta ou gusta. E son esas eleccións as que van configurando, de xeito continuo, a nosa realidade. O mundo é un lugar incerto e moi complexo, admite infinidade de posibilidades de ser representado. E é fácil que iso produza medo ou perda. Depende de cada un. Como iso está a suceder en cada lugar e a cada pouco tempo, a solución que deseñamos para sobrevivir nese medio hostil é a elaboración de coñecemento, é dicir, a procura dunha “representación necesariamente finita dunha complexidade presuntamente infinita”, en palabras do científico Jorge Wagensberg. Ese terreo compárteo a física e mais a literatura, o cine e as matemáticas. E por suposto a fotografía. Aínda que coas súas diferenzas. A fotografía emprega sobre todo o método de coñecemento artístico. Algo que supón dificultades porque na nosa educación, polo xeral, o único método que existiu é o científico: aquel que separa ó observador do observado, xerando coñecemento universal que logo hai que contrastar coa natureza, xa que aspira a entendelos mecanismos que regulan o real (dende o funcionamento do planeta ata a fisioloxía do cerebro humano).
Fotografía
O mundo parécese pouco ó que nos contaron (polo menos a algúns de nós). E igual ocorre coa fotografía. Para empezar cando se nomean estas dúas palabras cada persoa emprega á súa propia configuración mental, e adxudícalles significados algo diferentes. Iso provoca que cando falamos de mundo e de fotografía, en xeral, cada un está a falar de entidades algo distintas, e o diálogo complícase. Ocorre no mundo profesional e por suposto no ensino. Estas dúas palabras non funcionan ben no singular.
42
removendo toneladas de mineral na mina dos significados. E todo iso para atopar unhas pibidas dun metal valiosísimo: aquilo que nos importa. Este é o traballo que se nos ofrece ó comprar unha cámara fotográfica. Unha viaxe igual de dura que de intensa, na que como dicían os antigos anuncios para captar expedicionarios ás viaxes polares, non se garante nin o regreso nin a gloria. No noso caso poderíase engadir que si se garante o coñecemento. E unha vida máis preto das nosas posibilidades creativas. Se a fotografía construe mundos propios, realidades que logo habitamos, parece que o concepto de manipulación non é adecuado para referirnos a ela. Se toda elaboración leva consigo unha transformación, como é posible que aínda se intente diferenciar entre imaxes directas e manipuladas?. Aínda que hai os seus matices, en xeral estas discusións non deixan de ser unha perda de tempo. A suposta existencia dunha fotografía que non altera o fotografado é un principio que mata dende dentro. Non serve nin para a práctica nin para a docencia. E como di o teórico Serge Tisseron, os que aínda cren no mito dunha fotografía obxectiva e sen manipulación é porque cren (non hai outra palabra mellor, porque as explicacións científicas fai anos que demostraron o contrario) na obxectividade das nosas percepcións e os nosos recordos. Calquera fotografía é un exercicio de manipulación do soporte físico da imaxe, do obxecto que se vai a fotografar, ou do contexto en que se mostrará a fotografía. E ademais, cada vez que eliximos un elemento da linguaxe fotográfica para facela imaxe, estamos manipulando (por exemplo, cando optamos por un ou outro obxectivo na cámara). A manipulación é intrínseca á fotografía. Forma parte dela, igual que o fai a luz. Outra cousa é valorar a pertinencia ou non dunha determinada alteración, ou a posición ética dende a que se mani-
pula unha imaxe. Ese si que é un terreo no que é necesario entrar. Por exemplo, cando tratamos con imaxes nun contexto no que se asegura que isto non ocorre, como no caso dos xornais. Pero aceptar que sempre hai manipulación é incómodo. Esixe do espectador o mantemento do que o fotógrafo Joan Fontcuberta, denominou dúbida razoable. É dicir, un traballo persoal por ser críticos coas fotografías. E iso esixe atención e criterio. Esa é a responsabilidade do autor (ética) e tamén a do espectador. A fotografía engana, nunca é o que parece. Detrás do seu aspecto realista e descritivo, mesmo semella que transparente, ocúltase un lado ambiguo. E isto é así porque toda fotografía emite dúas mensaxes paralelas. Unha trata sobre o propio suxeito fotografado, fala da súa aparencia externa dun xeito claro e directo. A outra mensaxe trata sobre a secuencia temporal da que se quitou a ese suxeito. É unha mensaxe invisible que trata dos moitos pasados e futuros que poderían acompañar a esa escea. A primeira mensaxe permítenos gozar coa identificación, pero é difícil que nos leve a comprender. A segunda dinos que é obrigado darlle un pasado e un futuro a esa imaxe, xa que só a dimensión temporal é a que nos outorga elementos para a comprensión. Esta formulación, desenvolvida por autores como Susan Sontag ou John Berger, incide na suposta obxectividade da primeira mensaxe fronte á gran ambigüidade da segunda. E nese choque de intereses é onde se producen moitas das interferencias que sentimos ó ver algunhas fotografías. O tempo que recoñecemos o que hai nelas, sentimos que esa identificación non chega para comprender todo o sentido desa imaxe, botamos en falla un contexto temporal que limite a ambigüidade. Sen él, a mesma fotografía podería significar cousas moi diferentes. A fotografía é ambigua
por mor desa relación co tempo. Por iso as fotografías, tomadas unha a unha, son imaxes ambiguas e fráxiles, son suceptibles de recibir o pasado e o futuro que o espectador desexe. O fotógrafo Don Maccullin díxoo moi claro: “As fotografías son simples vehículos. Son como taxis. Tómase un taxi para que o leve a un onde quere ir”. E isto é algo que o autor ten que manexar ó seu favor, non para intentar eliminar esa ambigüidade (algo non desexable), senón para canalizala cara á mirada que está a propoñer. E onde entra en todo isto a técnica fotográfica?. Pois na parte de deseñar de xeito adecuado unha estratexia de traballo. A tecnoloxía e as técnicas que fan falla para obter un resultado, son estratexias para conseguir ese algo, nin máis nin menos. O músico norteamericano John Cage dixo que na música a técnica consistía en ter un plan. E na fotografía tamén. Hai que saber organizar os nosos intereses para buscar os aparellos e as técnicas que nos permitan obtelos. Cada proxecto, de autor ou comercial, esixe un plan diferenciado que levará a quen fotografía a identificar ou ben unha técnica que coñece ou ben unha técnica que precisa aprender. A técnica fotográfica debería chegarcase sempre baixo demanda do que a necesita. É o mellor xeito de restarlle o protagonismo que lle pertence ó proceso de comunicación. Fotografar, a calquera nivel e en calquera especialidade, supón moverse ó redor destes argumentos e destas posicións. O obxectivo de facer imaxes sempre debería ser o de enriquecer o noso coñecemento do mundo no que nos tocou vivir. E como isto non é nada fácil, ten sentido compartir esa procura nunha aula de fotografía. Un espazo privilexiado no que intercambiar incerteza e estratexias para convivir con ela.
Fotografía
Pero, que ocorre cando nos enfrontamos a unha incerteza que vai unida indisolublemente ó seu observador?, ou cun funcionamento que non pode ser comprobado mediante un diálogo coa natureza? (por exemplo un desengano amoroso). Podemos facer algo que mitigue o noso desexo de coñecer a pesar de renunciar a entendelo?. Cientificamente moi pouco (polo menos ata agora). Artisticamente moito, e fotográficamente tamén. Fronte a unha dificultade deste calibre o que necesitamos é comunicala, non explicala (porque non o conseguimos). E cando comunicamos unha realidade que non entendemos, empezando pola autocomunicación, estamos serrando coñecemento mediante o método da arte. Este é o cerne do traballo fotográfico persoal (non así do comercial, onde esa realidade adoita poder explicarse polo miudo). Se nos enfrontamos á fotografía dende este punto de vista, dá igual que sexamos autores ou espectadores, todo cobra outros sentidos. As imaxes resultantes nada teñen que ver coa reprodución, pola sinxela razón de que non hai orixinal. A fotografía remite á construción dun mundo, non a algo real e inmutable que existe ó seu pesar. As imaxes teñen que ver coa adxudicación de significado a cousas que, en moitas ocasións, nin comprendemos. Observemos dende aí as fotos de Ralph Gibson, Roger Ballen, Daido Moriyama ou Francesca Woodman. Pero tamén as de Don Mcullin, Josef Koudelka, Alec Soth ou Koldo Chamorro. Todas elas comparten a procura de coñecemento, o intento por reducir a incerteza de enfrontarnos a un mundo descoñecido. E todas elas comunican cousas e procesos que moitas veces non se poden explicar co método científico. Todas elas tratan coa realidade, é dicir, cunha construción que cada individuo elabora dentro dunha claves culturais. Elaboración que acostuma facerse en condicións moi duras, poderíamos decir que
44
removendo toneladas de mineral na mina dos significados. E todo iso para atopar unhas pibidas dun metal valiosísimo: aquilo que nos importa. Este é o traballo que se nos ofrece ó comprar unha cámara fotográfica. Unha viaxe igual de dura que de intensa, na que como dicían os antigos anuncios para captar expedicionarios ás viaxes polares, non se garante nin o regreso nin a gloria. No noso caso poderíase engadir que si se garante o coñecemento. E unha vida máis preto das nosas posibilidades creativas. Se a fotografía construe mundos propios, realidades que logo habitamos, parece que o concepto de manipulación non é adecuado para referirnos a ela. Se toda elaboración leva consigo unha transformación, como é posible que aínda se intente diferenciar entre imaxes directas e manipuladas?. Aínda que hai os seus matices, en xeral estas discusións non deixan de ser unha perda de tempo. A suposta existencia dunha fotografía que non altera o fotografado é un principio que mata dende dentro. Non serve nin para a práctica nin para a docencia. E como di o teórico Serge Tisseron, os que aínda cren no mito dunha fotografía obxectiva e sen manipulación é porque cren (non hai outra palabra mellor, porque as explicacións científicas fai anos que demostraron o contrario) na obxectividade das nosas percepcións e os nosos recordos. Calquera fotografía é un exercicio de manipulación do soporte físico da imaxe, do obxecto que se vai a fotografar, ou do contexto en que se mostrará a fotografía. E ademais, cada vez que eliximos un elemento da linguaxe fotográfica para facela imaxe, estamos manipulando (por exemplo, cando optamos por un ou outro obxectivo na cámara). A manipulación é intrínseca á fotografía. Forma parte dela, igual que o fai a luz. Outra cousa é valorar a pertinencia ou non dunha determinada alteración, ou a posición ética dende a que se mani-
pula unha imaxe. Ese si que é un terreo no que é necesario entrar. Por exemplo, cando tratamos con imaxes nun contexto no que se asegura que isto non ocorre, como no caso dos xornais. Pero aceptar que sempre hai manipulación é incómodo. Esixe do espectador o mantemento do que o fotógrafo Joan Fontcuberta, denominou dúbida razoable. É dicir, un traballo persoal por ser críticos coas fotografías. E iso esixe atención e criterio. Esa é a responsabilidade do autor (ética) e tamén a do espectador. A fotografía engana, nunca é o que parece. Detrás do seu aspecto realista e descritivo, mesmo semella que transparente, ocúltase un lado ambiguo. E isto é así porque toda fotografía emite dúas mensaxes paralelas. Unha trata sobre o propio suxeito fotografado, fala da súa aparencia externa dun xeito claro e directo. A outra mensaxe trata sobre a secuencia temporal da que se quitou a ese suxeito. É unha mensaxe invisible que trata dos moitos pasados e futuros que poderían acompañar a esa escea. A primeira mensaxe permítenos gozar coa identificación, pero é difícil que nos leve a comprender. A segunda dinos que é obrigado darlle un pasado e un futuro a esa imaxe, xa que só a dimensión temporal é a que nos outorga elementos para a comprensión. Esta formulación, desenvolvida por autores como Susan Sontag ou John Berger, incide na suposta obxectividade da primeira mensaxe fronte á gran ambigüidade da segunda. E nese choque de intereses é onde se producen moitas das interferencias que sentimos ó ver algunhas fotografías. O tempo que recoñecemos o que hai nelas, sentimos que esa identificación non chega para comprender todo o sentido desa imaxe, botamos en falla un contexto temporal que limite a ambigüidade. Sen él, a mesma fotografía podería significar cousas moi diferentes. A fotografía é ambigua
por mor desa relación co tempo. Por iso as fotografías, tomadas unha a unha, son imaxes ambiguas e fráxiles, son suceptibles de recibir o pasado e o futuro que o espectador desexe. O fotógrafo Don Maccullin díxoo moi claro: “As fotografías son simples vehículos. Son como taxis. Tómase un taxi para que o leve a un onde quere ir”. E isto é algo que o autor ten que manexar ó seu favor, non para intentar eliminar esa ambigüidade (algo non desexable), senón para canalizala cara á mirada que está a propoñer. E onde entra en todo isto a técnica fotográfica?. Pois na parte de deseñar de xeito adecuado unha estratexia de traballo. A tecnoloxía e as técnicas que fan falla para obter un resultado, son estratexias para conseguir ese algo, nin máis nin menos. O músico norteamericano John Cage dixo que na música a técnica consistía en ter un plan. E na fotografía tamén. Hai que saber organizar os nosos intereses para buscar os aparellos e as técnicas que nos permitan obtelos. Cada proxecto, de autor ou comercial, esixe un plan diferenciado que levará a quen fotografía a identificar ou ben unha técnica que coñece ou ben unha técnica que precisa aprender. A técnica fotográfica debería chegarcase sempre baixo demanda do que a necesita. É o mellor xeito de restarlle o protagonismo que lle pertence ó proceso de comunicación. Fotografar, a calquera nivel e en calquera especialidade, supón moverse ó redor destes argumentos e destas posicións. O obxectivo de facer imaxes sempre debería ser o de enriquecer o noso coñecemento do mundo no que nos tocou vivir. E como isto non é nada fácil, ten sentido compartir esa procura nunha aula de fotografía. Un espazo privilexiado no que intercambiar incerteza e estratexias para convivir con ela.
Fotografía
Pero, que ocorre cando nos enfrontamos a unha incerteza que vai unida indisolublemente ó seu observador?, ou cun funcionamento que non pode ser comprobado mediante un diálogo coa natureza? (por exemplo un desengano amoroso). Podemos facer algo que mitigue o noso desexo de coñecer a pesar de renunciar a entendelo?. Cientificamente moi pouco (polo menos ata agora). Artisticamente moito, e fotográficamente tamén. Fronte a unha dificultade deste calibre o que necesitamos é comunicala, non explicala (porque non o conseguimos). E cando comunicamos unha realidade que non entendemos, empezando pola autocomunicación, estamos serrando coñecemento mediante o método da arte. Este é o cerne do traballo fotográfico persoal (non así do comercial, onde esa realidade adoita poder explicarse polo miudo). Se nos enfrontamos á fotografía dende este punto de vista, dá igual que sexamos autores ou espectadores, todo cobra outros sentidos. As imaxes resultantes nada teñen que ver coa reprodución, pola sinxela razón de que non hai orixinal. A fotografía remite á construción dun mundo, non a algo real e inmutable que existe ó seu pesar. As imaxes teñen que ver coa adxudicación de significado a cousas que, en moitas ocasións, nin comprendemos. Observemos dende aí as fotos de Ralph Gibson, Roger Ballen, Daido Moriyama ou Francesca Woodman. Pero tamén as de Don Mcullin, Josef Koudelka, Alec Soth ou Koldo Chamorro. Todas elas comparten a procura de coñecemento, o intento por reducir a incerteza de enfrontarnos a un mundo descoñecido. E todas elas comunican cousas e procesos que moitas veces non se poden explicar co método científico. Todas elas tratan coa realidade, é dicir, cunha construción que cada individuo elabora dentro dunha claves culturais. Elaboración que acostuma facerse en condicións moi duras, poderíamos decir que
44
Blanco e Negro
Non existen cores máis opostas e que máis se atraian entre elas ó mesmo tempo. O branco é símbolo da pureza, dos bos sentimentos, da vida e da luz. O negro simboliza ó escuro da alma, o maligno, a frialdade da morte e a nada, o baleiro. Unha cor non pode existir sin a outra, sen a súa oposición. Se non existera o frio da escuridade non apreciariamos a calor da luz. Precisamos deste equilibrio. Alejandra Rodríguez.
Educar o ollo Juan Adrio. Coordinador do Ciclo de Fotografía
Nestas páxinas presentamos algúns traballos realizados nas asignaturas dos E.S.D. e no ciclo de fotografía da E.A.S.D. Antonio Failde, no ámbito da moda, o retrato e o fotoxornalismo, nos que podemos ver algo da aprendizaxe da mirada que o acto fotográfico implica. O manexo dunha técnica específica e un percorrido por distintos campos de aplicación, dirixe aos alumnos/as cara á experiencia que como fotógrafos/as profesionais poderán desenvolver ao longo dos anos. O recente paso do analóxico ao dixital elevou extremadamente o número de imaxes coas que diariamente convivimos, isto esixe non só
saber elixir qué e cando mirar senón saber apreciar e analizar críticamente o mirado. Estes cambios tecnolóxicos afectan ao modo de concibir o proxecto fotográfico, tanto fóra como dentro das clases, así como a nosa percepción do contorno real. As fotografías son en certo xeito breves anotacións visuais que proban que estivemos aquí, nalgún lugar do tempo. Mirar e prestar atención ás cousas e ao mundo é o inicio dun proceso de “educar o ollo” (Walker Evans) que acabará facéndose visible no resultado final: a fotografía.
Fotografía
“O labor máis importante e así mesmo máis difícil do fotógrafo non é aprender o manexo da cámara, nin a de revelar a película, nin realizar as copias. É a de aprender a ver con ollo fotográfico, é dicir, aprender a contemplar o seu tema en termos adecuados á capacidade dos seus instrumentos e procesos, para así poder traducir instantaneamente os elementos e valores da escena escollida na fotografía que desexa crear” (Edward Weston).
46
Blanco e Negro
Non existen cores máis opostas e que máis se atraian entre elas ó mesmo tempo. O branco é símbolo da pureza, dos bos sentimentos, da vida e da luz. O negro simboliza ó escuro da alma, o maligno, a frialdade da morte e a nada, o baleiro. Unha cor non pode existir sin a outra, sen a súa oposición. Se non existera o frio da escuridade non apreciariamos a calor da luz. Precisamos deste equilibrio. Alejandra Rodríguez.
Educar o ollo Juan Adrio. Coordinador do Ciclo de Fotografía
Nestas páxinas presentamos algúns traballos realizados nas asignaturas dos E.S.D. e no ciclo de fotografía da E.A.S.D. Antonio Failde, no ámbito da moda, o retrato e o fotoxornalismo, nos que podemos ver algo da aprendizaxe da mirada que o acto fotográfico implica. O manexo dunha técnica específica e un percorrido por distintos campos de aplicación, dirixe aos alumnos/as cara á experiencia que como fotógrafos/as profesionais poderán desenvolver ao longo dos anos. O recente paso do analóxico ao dixital elevou extremadamente o número de imaxes coas que diariamente convivimos, isto esixe non só
saber elixir qué e cando mirar senón saber apreciar e analizar críticamente o mirado. Estes cambios tecnolóxicos afectan ao modo de concibir o proxecto fotográfico, tanto fóra como dentro das clases, así como a nosa percepción do contorno real. As fotografías son en certo xeito breves anotacións visuais que proban que estivemos aquí, nalgún lugar do tempo. Mirar e prestar atención ás cousas e ao mundo é o inicio dun proceso de “educar o ollo” (Walker Evans) que acabará facéndose visible no resultado final: a fotografía.
Fotografía
“O labor máis importante e así mesmo máis difícil do fotógrafo non é aprender o manexo da cámara, nin a de revelar a película, nin realizar as copias. É a de aprender a ver con ollo fotográfico, é dicir, aprender a contemplar o seu tema en termos adecuados á capacidade dos seus instrumentos e procesos, para así poder traducir instantaneamente os elementos e valores da escena escollida na fotografía que desexa crear” (Edward Weston).
46
"A fermosa rapariga continúa durmindo na habitación. O pelo negro e liso bótase sobre a almofada mudándose nun abanico cheo de fondos significados. Suaves beizos apertados. Mente sumerxida nas profundidades do océano. De cando en vez, os ombreiros elevanse e descenden con sixilo ó compás da sua respiración. Coma un bote baleiro, mecéndose ó bambeo das ondas da mañá. É o único que se move na habitación." After Dark, de Haruki Murakami). Alejandra Rodríguez.
Fotografía
De Lumière et Ombres
48
"A fermosa rapariga continúa durmindo na habitación. O pelo negro e liso bótase sobre a almofada mudándose nun abanico cheo de fondos significados. Suaves beizos apertados. Mente sumerxida nas profundidades do océano. De cando en vez, os ombreiros elevanse e descenden con sixilo ó compás da sua respiración. Coma un bote baleiro, mecéndose ó bambeo das ondas da mañá. É o único que se move na habitación." After Dark, de Haruki Murakami). Alejandra Rodríguez.
Fotografía
De Lumière et Ombres
48
50
FotografĂa
50
FotografĂa
52
FotografĂa
52
FotografĂa
Reportaxe realizada xusto despois das pasadas navidades, composta polas fotografías tomadas no poblado xitano da fontela, aficado na entrada da vila do Carballiño. Unha reportaxe debe contar unha historia, esta é a dunha xente que non ten unha vida nin fogar dignos, vivindo en suburbios, marxinandos da sociedade. Este poblado, reflexo brutal do chabolismo do século XXI en países desenrolados, data a súa existencia dende máis de 30 anos. Corre a sorte de que vai a ser erradicado grazas a un proxecto da administración que pretende colocar ó redor dos seus 80 habitantes nunhas futuras vivendas. O dereito a unha vivenda digna existe na constitución, asemella que debería figurar nela, a obriga do estado que nos ampara de conceder catro paredes a tódolos seres humáns que sofren as mesmas, ou peores condicións de vida cas xentes da fontela. As veces o terceiro mundo atopase tamén no chamado primeiro. Brais Lorenzo Couto
Fotografía
Xitanos da Fontela
54
Reportaxe realizada xusto despois das pasadas navidades, composta polas fotografías tomadas no poblado xitano da fontela, aficado na entrada da vila do Carballiño. Unha reportaxe debe contar unha historia, esta é a dunha xente que non ten unha vida nin fogar dignos, vivindo en suburbios, marxinandos da sociedade. Este poblado, reflexo brutal do chabolismo do século XXI en países desenrolados, data a súa existencia dende máis de 30 anos. Corre a sorte de que vai a ser erradicado grazas a un proxecto da administración que pretende colocar ó redor dos seus 80 habitantes nunhas futuras vivendas. O dereito a unha vivenda digna existe na constitución, asemella que debería figurar nela, a obriga do estado que nos ampara de conceder catro paredes a tódolos seres humáns que sofren as mesmas, ou peores condicións de vida cas xentes da fontela. As veces o terceiro mundo atopase tamén no chamado primeiro. Brais Lorenzo Couto
Fotografía
Xitanos da Fontela
54
56
FotografĂa
56
FotografĂa
58
FotografĂa
58
FotografĂa
Héctor Barros
Un Ilustrador elegante Luís Carreira. Profesor de ilustración
sorprende atoparse con protoilustradores como Héctor Barros quen, contando cun lapis inicial xa limpo e espontáneo, é capaz de darlle ós seus orixinais un remate limpo, sensible e, sobre todo, elegante, cun aire a clasicismo que retrotrae a artistas como Mucha ou Beardsley. Por eso sorprende atoparse con protoilustradores como Héctor Barros quen, contando cun lapis inicial xa limpo e espontáneo, é capaz de darlle ós seus orixinais un remate limpo, sensible e, sobre todo, elegante, cun aire a clasicismo que retrotrae a artistas como Mucha ou Beardsley. Sen embargo, as maiores influencias de Héctor parecen provir de ilustradores do eido do comic book americano actual, dos autores de Marvel, DC, Image e outras escuderías menores, de
1. WallPaper de Mystique. Mystique © Marvel Comics. Digital – Alchemy 7. Basado en un boceto de Gustav Klimt 2. Estudio de Hulka. Hulka © Marvel Comics. Digital – Sketchbook Pro y PhotoShop CS2. Basado en un boceto de Gustav Klimt 1
2
3. Estudio para rediseño de Hiedra Venenosa. Hiedra Venenosa © DC Comics. Digital – Sketchbook Pro y photoshop CS2
3
ilustración
Na práctica docente dos estudos de Ilustración devén habitual atoparse con autodidactas máis ou menos hábiles nun debuxo de liña espontáneo, tipo humorístico ou de comic (outro grupo menor adscribiríase a un tipo de ilustrador de mancha, de carácter máis pictórico). De xeito non menos infrecuente, o ilustrador de liña descoida o acabado final ou estropea os bocetos ou os lapis preparatorios dos acabados cunha liña pobre e insegura.
60
Héctor Barros
Un Ilustrador elegante Luís Carreira. Profesor de ilustración
sorprende atoparse con protoilustradores como Héctor Barros quen, contando cun lapis inicial xa limpo e espontáneo, é capaz de darlle ós seus orixinais un remate limpo, sensible e, sobre todo, elegante, cun aire a clasicismo que retrotrae a artistas como Mucha ou Beardsley. Por eso sorprende atoparse con protoilustradores como Héctor Barros quen, contando cun lapis inicial xa limpo e espontáneo, é capaz de darlle ós seus orixinais un remate limpo, sensible e, sobre todo, elegante, cun aire a clasicismo que retrotrae a artistas como Mucha ou Beardsley. Sen embargo, as maiores influencias de Héctor parecen provir de ilustradores do eido do comic book americano actual, dos autores de Marvel, DC, Image e outras escuderías menores, de
1. WallPaper de Mystique. Mystique © Marvel Comics. Digital – Alchemy 7. Basado en un boceto de Gustav Klimt 2. Estudio de Hulka. Hulka © Marvel Comics. Digital – Sketchbook Pro y PhotoShop CS2. Basado en un boceto de Gustav Klimt 1
2
3. Estudio para rediseño de Hiedra Venenosa. Hiedra Venenosa © DC Comics. Digital – Sketchbook Pro y photoshop CS2
3
ilustración
Na práctica docente dos estudos de Ilustración devén habitual atoparse con autodidactas máis ou menos hábiles nun debuxo de liña espontáneo, tipo humorístico ou de comic (outro grupo menor adscribiríase a un tipo de ilustrador de mancha, de carácter máis pictórico). De xeito non menos infrecuente, o ilustrador de liña descoida o acabado final ou estropea os bocetos ou os lapis preparatorios dos acabados cunha liña pobre e insegura.
60
artistas como Mike W. Kaluta, Barry W. Smith, Brian Bolland ou Bryan Hitch, todos eles posuidores dese trazo lustroso, elegante e minucioso, comparatido con autores españois transterrados artisticamente ós máis lucrativos pastos dos traballos superheróicos como Carlos Pacheco, Pasqual Ferry ou o galego Franciso Bueno Capeáns. Deste Universo superheróico e dos seus aledaños adultos (liña Vertigo de DC, Darkhorse) nutre Héctor as súas láminas para o cal conta como ferramenta ineludible cun coñecemento profundo da anatomía e un coidado estudo da pose. Esta preponderancia de liña de contorno, figura e pose, lastrou nos seus inicios unha maior atención ós fondos e unha tendencia ás cores planas nas que xa se adiviñaban certos toques distintivos que, pasadas certas indicesións iniciais, confluíron no seu estilo actual, menos de pose estática, con maior aporte escénico e cun uso máis atrevido da cor, pero sen perder esa elegancia e limpeza inicial. Porque se inscribe Héctor nese grupo de artistas que, a pesar da súa evidente facilidade para os lapis e as tintas, están en permanente insatisfacción e tenden a prolongar indefinidamente as datas de entregas para desespero de clientes e colegas, tendencia esta que, afortunadamente, parece ter desviado a outra de maior proliferación de traballos encadrados xa no mercado profesional, no cal lle auguramos un, a tono co antedito, lustroso futuro.
1. Boceto de Matanza. Matanza © Marvel Comics. Digital - PhotoShop 7
1
2
2. Entrada para el concurso Dick Grayson como Batman en la página web Project : Rooftop. Mención especial del jurado. Dick Grayson y Batman © DC Comics. Digital – Sketchbook Pro y PhotoShop CS2 3. Autorretrato. Digital – Sketchbook Pro, Corel Painter 9 y PhotoShop CS2
ilustración
3
62
artistas como Mike W. Kaluta, Barry W. Smith, Brian Bolland ou Bryan Hitch, todos eles posuidores dese trazo lustroso, elegante e minucioso, comparatido con autores españois transterrados artisticamente ós máis lucrativos pastos dos traballos superheróicos como Carlos Pacheco, Pasqual Ferry ou o galego Franciso Bueno Capeáns. Deste Universo superheróico e dos seus aledaños adultos (liña Vertigo de DC, Darkhorse) nutre Héctor as súas láminas para o cal conta como ferramenta ineludible cun coñecemento profundo da anatomía e un coidado estudo da pose. Esta preponderancia de liña de contorno, figura e pose, lastrou nos seus inicios unha maior atención ós fondos e unha tendencia ás cores planas nas que xa se adiviñaban certos toques distintivos que, pasadas certas indicesións iniciais, confluíron no seu estilo actual, menos de pose estática, con maior aporte escénico e cun uso máis atrevido da cor, pero sen perder esa elegancia e limpeza inicial. Porque se inscribe Héctor nese grupo de artistas que, a pesar da súa evidente facilidade para os lapis e as tintas, están en permanente insatisfacción e tenden a prolongar indefinidamente as datas de entregas para desespero de clientes e colegas, tendencia esta que, afortunadamente, parece ter desviado a outra de maior proliferación de traballos encadrados xa no mercado profesional, no cal lle auguramos un, a tono co antedito, lustroso futuro.
1. Boceto de Matanza. Matanza © Marvel Comics. Digital - PhotoShop 7
1
2
2. Entrada para el concurso Dick Grayson como Batman en la página web Project : Rooftop. Mención especial del jurado. Dick Grayson y Batman © DC Comics. Digital – Sketchbook Pro y PhotoShop CS2 3. Autorretrato. Digital – Sketchbook Pro, Corel Painter 9 y PhotoShop CS2
ilustración
3
62
Cousas que non se entenden Vanesa Díaz. Comisaria. Juan Adrio. Fotografía
Volume caracterízase pola multiplicidade dos puntos de vista, darlle a volta ás cousas, mirar dende todos os ángulos posibles a nosa relación cos corpos físicos, explorar e despregar a materia. Cousas que se colocan no chan, que colgan do teito, que interfiren, que descolocan. Manipular, é dicir, operar coas mans, propicia modos de encontro, unha contorna referencial para a análise, a creación e a exposición. Analoxías formais, calidades semánticas, icónicas e simbólicas, manobras de descontextualización e recontextualización, formúlanse como campo para a reflexión e a acción. Un mostrario de situa-
cións heteroxéneas conforma esta memoria de traballo onde obxectos de uso común e espazos da vida cotiá vólvense enigmáticos e dispostos para idear, desenvolver e producir propostas plásticas. O mundo das cousas representa un almacén de recursos para ensaiar procesos orientados cara a un deseño crítico, que asuma unha creatividade da contaminación onde os límites de xénero tenden a diluírse, e a arte se ad-mire como sospeita e modelo para a práctica proxectual de futuros deseñadores e espertar así certa dispoñibilidade para a apreciación e a interpretación da cultura e a arte.
1
arte
“COUSAS QUE NON SE ENTENDEN” é o título do proxecto expositivo que desenvolveron alumnas e alumnos da Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Failde na Casa dá Xuventude de Ourense do 17 ao 31 de Xaneiro do 2008. Reúne unha serie de exercicios realizados na asignatura de volume de 1º.
64
Cousas que non se entenden Vanesa Díaz. Comisaria. Juan Adrio. Fotografía
Volume caracterízase pola multiplicidade dos puntos de vista, darlle a volta ás cousas, mirar dende todos os ángulos posibles a nosa relación cos corpos físicos, explorar e despregar a materia. Cousas que se colocan no chan, que colgan do teito, que interfiren, que descolocan. Manipular, é dicir, operar coas mans, propicia modos de encontro, unha contorna referencial para a análise, a creación e a exposición. Analoxías formais, calidades semánticas, icónicas e simbólicas, manobras de descontextualización e recontextualización, formúlanse como campo para a reflexión e a acción. Un mostrario de situa-
cións heteroxéneas conforma esta memoria de traballo onde obxectos de uso común e espazos da vida cotiá vólvense enigmáticos e dispostos para idear, desenvolver e producir propostas plásticas. O mundo das cousas representa un almacén de recursos para ensaiar procesos orientados cara a un deseño crítico, que asuma unha creatividade da contaminación onde os límites de xénero tenden a diluírse, e a arte se ad-mire como sospeita e modelo para a práctica proxectual de futuros deseñadores e espertar así certa dispoñibilidade para a apreciación e a interpretación da cultura e a arte.
1
arte
“COUSAS QUE NON SE ENTENDEN” é o título do proxecto expositivo que desenvolveron alumnas e alumnos da Escola de Arte e Superior de Deseño Antonio Failde na Casa dá Xuventude de Ourense do 17 ao 31 de Xaneiro do 2008. Reúne unha serie de exercicios realizados na asignatura de volume de 1º.
64
2
3
arte
2
Unha aproximación á arte sen chegar a selo. Un distanciamento do deseño sen deixar de selo. Este proxecto como elemento cultural, procura atopar unha linguaxe que nos sexa propio e facer un seguimento crítico deste. Poñer a proba tamén a reversibilidade do exercicio docente, por medio de discusións, empatías, choques e criterios que se avalían na practíca diaria. Unha didáctica implicada que aposta pola aprendizaxe horizontal. Afiar un lapis ata o final e esculpir a goma de borrar son accións que, non sen inocencia, abordan aspectos complexos da fisicidade do mundo, como a desmaterialización do obxecto. Pedra, papel, tesoira. Globos, cravos, plastilina. O desenvolvemento dun amplo abano de posibilidades plásticas, tendo en conta parámetros perceptivos, sensibles e intelectuais, conleva tallar xiz, modificar esponxas a tesoirazos ou conseguir que unha peza de xabón adopte a aparencia do granito rosa. Desde os avións de papel que sobrevoan a aula ós zapatos desparellados na estantería do taller, a clase supuxo un espazo para o cuestionamento.
66
2
3
arte
2
Unha aproximación á arte sen chegar a selo. Un distanciamento do deseño sen deixar de selo. Este proxecto como elemento cultural, procura atopar unha linguaxe que nos sexa propio e facer un seguimento crítico deste. Poñer a proba tamén a reversibilidade do exercicio docente, por medio de discusións, empatías, choques e criterios que se avalían na practíca diaria. Unha didáctica implicada que aposta pola aprendizaxe horizontal. Afiar un lapis ata o final e esculpir a goma de borrar son accións que, non sen inocencia, abordan aspectos complexos da fisicidade do mundo, como a desmaterialización do obxecto. Pedra, papel, tesoira. Globos, cravos, plastilina. O desenvolvemento dun amplo abano de posibilidades plásticas, tendo en conta parámetros perceptivos, sensibles e intelectuais, conleva tallar xiz, modificar esponxas a tesoirazos ou conseguir que unha peza de xabón adopte a aparencia do granito rosa. Desde os avións de papel que sobrevoan a aula ós zapatos desparellados na estantería do taller, a clase supuxo un espazo para o cuestionamento.
66
1. Miriam Alonso, Tomás Gutiérrez, Beatriz Gómez, Inma Bravo, Fátima F. Varela, Carla Da Rocha, Lucia Alonso. Fregadero. Instalación no taller. Medidas variables 2. Cristina Fernández. Paraugas con buracos. Paraugas. Medidas variables 3. Vista Sala 4. Verónica Vieira. Caixa con buracos. Madeira, lámpada 30 x 30 x 30 cm 5. Beatriz Gómez. Lapis Acción. DVD 15’ 6. Daniel González. S/T. Botella de vidro, pedra. Medidas variables 7. Estefanía Lusquiños. Lunares Latexe. Cartolina Instalación. Medidas variables
4
5
bóla de cores que medra da acumulación dos restos, plastilina que se adapta á xeometría. Envasar fume ó natural ou cambiar o goteo do fregadeiro por globos azuis. Facer dunha tira de feltro vermello un bucle finito ou simplificar o cubo, figura paradigmática da modernidade, a un só arame de aceiro enrolado. Empapelar hixiénicamente o inodoro ou bicar o espello que o fondo reflexa o controvertido e provocador urinario. Dous cans de aire que se namoran nun parque da cidade. Acontecementos que nos sorprenden e redefinen un contexto no que se dan cita o xogo, a complicidade, a oposición e o goce.
6
7
arte
Unha lista de cousas que non se entenden, que tentean poéticas diversas, traduce en parte a experiencia colectiva de tres meses de work in progress. As pegadas que nos dirixen a un oco sen fondo. A representación dun neno que boca abaixo pasea un globo. Unha botella de vidro que aposenta a pedra que a rompeu. Un paraugas furado, un moble con son de choiva, caixa de luz, caixón de espello, construción dun espazo verde, cartón mudo e pragmático, lunares que desbordan o continente que os garda. Cubo-kinder, candea con interruptor, teléfono construído con vasos, boneco punk ou garfo que sostén un óso, maqueta sonora de Space Invaders,
68
1. Miriam Alonso, Tomás Gutiérrez, Beatriz Gómez, Inma Bravo, Fátima F. Varela, Carla Da Rocha, Lucia Alonso. Fregadero. Instalación no taller. Medidas variables 2. Cristina Fernández. Paraugas con buracos. Paraugas. Medidas variables 3. Vista Sala 4. Verónica Vieira. Caixa con buracos. Madeira, lámpada 30 x 30 x 30 cm 5. Beatriz Gómez. Lapis Acción. DVD 15’ 6. Daniel González. S/T. Botella de vidro, pedra. Medidas variables 7. Estefanía Lusquiños. Lunares Latexe. Cartolina Instalación. Medidas variables
4
5
bóla de cores que medra da acumulación dos restos, plastilina que se adapta á xeometría. Envasar fume ó natural ou cambiar o goteo do fregadeiro por globos azuis. Facer dunha tira de feltro vermello un bucle finito ou simplificar o cubo, figura paradigmática da modernidade, a un só arame de aceiro enrolado. Empapelar hixiénicamente o inodoro ou bicar o espello que o fondo reflexa o controvertido e provocador urinario. Dous cans de aire que se namoran nun parque da cidade. Acontecementos que nos sorprenden e redefinen un contexto no que se dan cita o xogo, a complicidade, a oposición e o goce.
6
7
arte
Unha lista de cousas que non se entenden, que tentean poéticas diversas, traduce en parte a experiencia colectiva de tres meses de work in progress. As pegadas que nos dirixen a un oco sen fondo. A representación dun neno que boca abaixo pasea un globo. Unha botella de vidro que aposenta a pedra que a rompeu. Un paraugas furado, un moble con son de choiva, caixa de luz, caixón de espello, construción dun espazo verde, cartón mudo e pragmático, lunares que desbordan o continente que os garda. Cubo-kinder, candea con interruptor, teléfono construído con vasos, boneco punk ou garfo que sostén un óso, maqueta sonora de Space Invaders,
68
A luz na pintura do Barroco Virginia Barros
Dende a antigüidade a luz non era utilizada como elemento creador de profundidade ni de atmosferas. No antigo Exipto, a luz non se utilizaba; traballábase con cores sen cloroscuros que convertían as figuras en bidimensionais. Na pintura do Renacemento a luz foi tratada de forma ampla, ou sexa, a claridade predominaba en toda a composición. Esta forma de tratamento da luz estivo presente até mesmo escenas ambientadas nun espazo interno ou interior. Deste xeito permitiu a representación detallada dos obxectos e persoas, da natureza como un todo, e estaba de común acordo con as pretensións naturalistas e humanistas da época, como se pode aprezar no detallismo das paisaxes de Botticelli e no dominio anatómico de Michelangelo. O Renacemento valorizou o home en canto ser racional, que todo o ve con “claridade” a través do ollar da ciencia. Era a crenza de que a razón nos conduciría a unha visión verdadeira do mundo. O Renacemento inaugurou unha visión profana do mundo que marcará toda a Idade Moderna. No século XVI, a crenza na razón foi cuestionada. Nese período, posteriormente denominado Manierismo, a luminosidade comezou a ser abordada como un elemento individual, con valores estéticos pro-
pios, mesmo como un recurso pictórico. Esa característica intensificouse no periodo seguinte, o Barroco, no cal a luz adquiriu o status de elemento visual autónomo, portador de contido artistico . O inicio do Barroco está relacionado á Contra-Reforma, ao Absolutismo e ao ideal de colectividade relixiosa e nacional. Non foi un retorno ao misticismo contemplativo medieval, do home pasivo diante das verdades de Deus, a arte barroca relixiosa fala sobre as limitacións do ollar obxectivo, científico e racional sobre o mundo. Ela revela e valoriza a existencia dunha subxetividade, un misticismo, unha espiritualidade do home. O home do Barroco refuxiase na fe, mais é unha fé nada dende a comprensión da súa propia impotencia, nacida da impotencia da razón humana. Por isto atópase no límite onde a luz é a escuridade. Poderíase dicir que o home barroco, como aponta Angoulvent está predestinado ao estatus do heroe tráxico (ainda que o drama barroco non ten heroes), no sentido de pretender “escapar do seu destino a través da ilusión do seu futuro” . A arte deste tempo expresa esa tensión entre o misterio da fé cos seus aspectos oscuros e sombrios e a luz da razón, tensión que se expresa nunha arte na que o corpo
arte
O Barroco, habitualmente encadrado entre 1600 e 1750, foi o mometo da historia da arte que desenvolveu unha pintura estruturada a partir dun forte contraste entre luces e sombras, é dicir, un claroscuro moi marcado. Dentro do que, en terminos xerais, podería chamarse unha pintura mimética, e que abrangue dende o Renacemento ata o Romanticismo, ou sexa, dende inicios do 1400 ata finais do 1800, o Barroco foi o estilo que fixo o uso máis expresivo da luz. Estamos nunha época onde triunfa o descubremento da luz.
70
A luz na pintura do Barroco Virginia Barros
Dende a antigüidade a luz non era utilizada como elemento creador de profundidade ni de atmosferas. No antigo Exipto, a luz non se utilizaba; traballábase con cores sen cloroscuros que convertían as figuras en bidimensionais. Na pintura do Renacemento a luz foi tratada de forma ampla, ou sexa, a claridade predominaba en toda a composición. Esta forma de tratamento da luz estivo presente até mesmo escenas ambientadas nun espazo interno ou interior. Deste xeito permitiu a representación detallada dos obxectos e persoas, da natureza como un todo, e estaba de común acordo con as pretensións naturalistas e humanistas da época, como se pode aprezar no detallismo das paisaxes de Botticelli e no dominio anatómico de Michelangelo. O Renacemento valorizou o home en canto ser racional, que todo o ve con “claridade” a través do ollar da ciencia. Era a crenza de que a razón nos conduciría a unha visión verdadeira do mundo. O Renacemento inaugurou unha visión profana do mundo que marcará toda a Idade Moderna. No século XVI, a crenza na razón foi cuestionada. Nese período, posteriormente denominado Manierismo, a luminosidade comezou a ser abordada como un elemento individual, con valores estéticos pro-
pios, mesmo como un recurso pictórico. Esa característica intensificouse no periodo seguinte, o Barroco, no cal a luz adquiriu o status de elemento visual autónomo, portador de contido artistico . O inicio do Barroco está relacionado á Contra-Reforma, ao Absolutismo e ao ideal de colectividade relixiosa e nacional. Non foi un retorno ao misticismo contemplativo medieval, do home pasivo diante das verdades de Deus, a arte barroca relixiosa fala sobre as limitacións do ollar obxectivo, científico e racional sobre o mundo. Ela revela e valoriza a existencia dunha subxetividade, un misticismo, unha espiritualidade do home. O home do Barroco refuxiase na fe, mais é unha fé nada dende a comprensión da súa propia impotencia, nacida da impotencia da razón humana. Por isto atópase no límite onde a luz é a escuridade. Poderíase dicir que o home barroco, como aponta Angoulvent está predestinado ao estatus do heroe tráxico (ainda que o drama barroco non ten heroes), no sentido de pretender “escapar do seu destino a través da ilusión do seu futuro” . A arte deste tempo expresa esa tensión entre o misterio da fé cos seus aspectos oscuros e sombrios e a luz da razón, tensión que se expresa nunha arte na que o corpo
arte
O Barroco, habitualmente encadrado entre 1600 e 1750, foi o mometo da historia da arte que desenvolveu unha pintura estruturada a partir dun forte contraste entre luces e sombras, é dicir, un claroscuro moi marcado. Dentro do que, en terminos xerais, podería chamarse unha pintura mimética, e que abrangue dende o Renacemento ata o Romanticismo, ou sexa, dende inicios do 1400 ata finais do 1800, o Barroco foi o estilo que fixo o uso máis expresivo da luz. Estamos nunha época onde triunfa o descubremento da luz.
70
que a maneira como se usan os elementos formais (a cor, luz, liña, profundidade e textura) constituen o contido da obra. O modo de facer constrúe o dicir. A arte barroca traspasou o aspecto narrativo, que aínda predominaba na arte renacentista, sendo a luminosidade o elemento fundamental para iso. A luz barroca acostumaba ser direcionada a unha parte da imaxe, deixando o resto da escena bañada en escuridade. Unha escuridade coa cal o artista revela e oculta ao mesmo tempo, esta forma de proceder non deixa de ser unha crítica da narración explícita da arte renacentista defendendo que a claridade total deshumanizaba o ser humano ó eliminar a súa esfera mística. Isto podémolo observar tanto no barroco protestante de Rembrandt, como no
barroco cortesán de Velázquez e no barroco católico de Caravaggio quen mostra dunha forma brutal a irrupción do sagrado nun mundo profano a través do seu tenebrismo. Caravaggio por medio de hábiles golpes de luz, resalta as partes mais elocuentes, mentres o resto da composición permace na sombra. Unha sombra chea de dialéctica que en Goya suliña cun negro colérico a crueldade, a vilanía e a estupidez que forman a trama dos dias nun momento no que o futuro parece pecharse. Esta parte reservada á sombra cobrará unha importancia case su-
arte
-en tódolos seus aspectos sensuais, mundanos e espirituais- é conmemorado. O corpo retratado no Renacemento, racionalmente concebido a través do descubrimento das técnicas da perspectiva e a proporción da razón vese transformado nun outro corpo apoteótico que se expresa no esaxerado das formas e voluptuosidade dos movementos. Corpos que se desnudan e se velan o través das dobras das roupas. Nese plantexamento está presente a tensión de contrarios que o Barroco tan fermosamente expresa. Tensión entre a sombra e a luz, entre o velado e o desvelado, o sagrado e o profano, a exhuberancia e o recato. A imaxe e o medio de revelar a existencia do invisível, de tentar falar sobre o inefável, na medida en que captura o instante crucial dunha experiencia mística. Un ollar que comprendeu
blime coa chegada do Romanticismo onde unha estética da sombra derivada cara ao sinistro semella ter triunfado. Co Barroco a sombra vólvese elemento dinámico e dramático, aportando teatralidade e creando espazos onde a luz e a sombra constrúe espacialmente a composición. No Barroco a forma subordínase á luz ata o punto de chegar a esmorecerse por intesidade ou debilidade. O mundo como escenario finito que reflicte o infinito vese claramente en Velázquez, onde a apertura dos espazos interiores dan paso ós exteriores e crean a suxestión de que nada é estábel, e existe movemento creado dende a estreiteza para a amplitude, da escuridade para a luz. A composición en Velázquez organízase en planos de profundidade, luces e sombras, introducindo un recurso de xogo de reflexos que mestura o que se ve co que non se ve creando unha sensación de profundidade. É un recurso cargado de confusión (rasgo característico tamén do barroco). Mais o verdadeiro protagonista da súa obra é a luz coa que consegue representar a atmosfera que envolve as figuras. Velázquez crea unha perspectiva aérea de forma perfecta. Efectos atmosféricos xa se conseguiran no Renacemento coa técnica do sfumato como a utilizara Leonardo da Vici, mais a culminación dun efecto “atmosférico” nos espazos ou ambientes representados, como se o artista pintara o aire entre as figuras, foi un logro da pintura barroca coa súa perspectiva aérea. Esta forma inédita de expresar e innovar coa luz é o que fascinou a todos dende o século XVII.
70
que a maneira como se usan os elementos formais (a cor, luz, liña, profundidade e textura) constituen o contido da obra. O modo de facer constrúe o dicir. A arte barroca traspasou o aspecto narrativo, que aínda predominaba na arte renacentista, sendo a luminosidade o elemento fundamental para iso. A luz barroca acostumaba ser direcionada a unha parte da imaxe, deixando o resto da escena bañada en escuridade. Unha escuridade coa cal o artista revela e oculta ao mesmo tempo, esta forma de proceder non deixa de ser unha crítica da narración explícita da arte renacentista defendendo que a claridade total deshumanizaba o ser humano ó eliminar a súa esfera mística. Isto podémolo observar tanto no barroco protestante de Rembrandt, como no
barroco cortesán de Velázquez e no barroco católico de Caravaggio quen mostra dunha forma brutal a irrupción do sagrado nun mundo profano a través do seu tenebrismo. Caravaggio por medio de hábiles golpes de luz, resalta as partes mais elocuentes, mentres o resto da composición permace na sombra. Unha sombra chea de dialéctica que en Goya suliña cun negro colérico a crueldade, a vilanía e a estupidez que forman a trama dos dias nun momento no que o futuro parece pecharse. Esta parte reservada á sombra cobrará unha importancia case su-
arte
-en tódolos seus aspectos sensuais, mundanos e espirituais- é conmemorado. O corpo retratado no Renacemento, racionalmente concebido a través do descubrimento das técnicas da perspectiva e a proporción da razón vese transformado nun outro corpo apoteótico que se expresa no esaxerado das formas e voluptuosidade dos movementos. Corpos que se desnudan e se velan o través das dobras das roupas. Nese plantexamento está presente a tensión de contrarios que o Barroco tan fermosamente expresa. Tensión entre a sombra e a luz, entre o velado e o desvelado, o sagrado e o profano, a exhuberancia e o recato. A imaxe e o medio de revelar a existencia do invisível, de tentar falar sobre o inefável, na medida en que captura o instante crucial dunha experiencia mística. Un ollar que comprendeu
blime coa chegada do Romanticismo onde unha estética da sombra derivada cara ao sinistro semella ter triunfado. Co Barroco a sombra vólvese elemento dinámico e dramático, aportando teatralidade e creando espazos onde a luz e a sombra constrúe espacialmente a composición. No Barroco a forma subordínase á luz ata o punto de chegar a esmorecerse por intesidade ou debilidade. O mundo como escenario finito que reflicte o infinito vese claramente en Velázquez, onde a apertura dos espazos interiores dan paso ós exteriores e crean a suxestión de que nada é estábel, e existe movemento creado dende a estreiteza para a amplitude, da escuridade para a luz. A composición en Velázquez organízase en planos de profundidade, luces e sombras, introducindo un recurso de xogo de reflexos que mestura o que se ve co que non se ve creando unha sensación de profundidade. É un recurso cargado de confusión (rasgo característico tamén do barroco). Mais o verdadeiro protagonista da súa obra é a luz coa que consegue representar a atmosfera que envolve as figuras. Velázquez crea unha perspectiva aérea de forma perfecta. Efectos atmosféricos xa se conseguiran no Renacemento coa técnica do sfumato como a utilizara Leonardo da Vici, mais a culminación dun efecto “atmosférico” nos espazos ou ambientes representados, como se o artista pintara o aire entre as figuras, foi un logro da pintura barroca coa súa perspectiva aérea. Esta forma inédita de expresar e innovar coa luz é o que fascinou a todos dende o século XVII.
70
2D vs 3D Miguel Mantilla. Profesor de Debuxo e Cor.
A imaxe tridimensional (3D) ten sempre volume visual por disparidade binocular ao confluír 2 Puntos de Vista (PV) diferentes. Isto sucede na visión natural, onde a imaxe lixeiramente distinta que capta cada ollo (separados uns 6 cm.) fúndese a nivel cerebral para percibirse como única e volumétrica, sendo o modo máis perfeccionado de aparencia. A disparidade binocular é tamén a causa que aparenta un certo volume no rexistro estéreo 2D, pero trátase dun volume virtual non físico -máis saínte que entrante-. Aquí referímonos ao efecto de 3D captadas por algún medio físico ou técnico -foto ou cine-, como unha das máximas aspiracións humanas. Os principais métodos de captación de imaxes 3D fixas son a estereografía como o estereopar fotográfico (desde cada ollo), os estereogramas (de puntos aleatorios ou texturas de fondo) como o ollo máxico (que adoita requirir mirar ao infinito) e, entre outros, a holografía por láser. No cine tamén se logrou a visualización tridimensional por fotogramas de anaglifos con filtros dicromáticos (vermello e verde ou azul e, ata sen tanta perda cromática por code cian e ámbar), que reproducen o relevo ao reconstruír as cores por fusión da disparidade binocular no cortex visual. Un efecto semellante conséguese, pero xa sen perda cromática, con filtros e lentes polarizadas que deixan pasar a luz só nunha dirección (oposta en cine imax) e nos últimos tempos utilízase a tecnoloxía dixital para a navegación pola “realidade virtual” a través de imaxes 3D en rexistros 2D, por 2PV diferentes con senllos minimonitores por lentes ou o varrido de oclusión alterna e ata o entrelazado con lámina lenticular, onde a imaxe se fracciona por columnas vistas desde cada ollo (utilizada desde fai tempo en postais e aplicarase á futura TV).
A imaxe bidimensional (2D) ten un falso volume aínda que básico elemental ou perspectivo aparente, pola semellanza binocular dun único Punto de Vista (2PV=x1PV), sendo o modo máis común de representación, como nunha fotografía ou un cadro, nunha revista ou na pantalla (cine ou ordenador), pois as imaxes que observamos nun soporte case sempre se mostran en 2D. Compor un espazo sen profundidade física esixe, segmentalo sobre a superficie horizontal; pero de restituírse a terceira dimensión, tamén pode segmentarse sobre a perpendicular ao cadro. Con todo, as nocións de planitude ou profundidade na imaxe, son relativas. A teoría da Gestalt afirma que non existen imaxes planas, xa que, de non haber un espazo baleiro, a máis elemental articulación espacial -figura e fondo- asegura unha profundidade mínima en calquera composición (figura ante o fondo), aínda que as consideremos como imaxes planas por prescindir da profundidade perspectiva. Así pois, as imaxes 2D móvense entre dous extremos, podendo ser: planas, ao representar só 2D sen profundidade perspectiva (aínda que superpoña figuras ao fondo), ou profundas, con profundidade perspectiva, ao restituír a 3ªD cun só PV no volume aparente -máis entrante que saínte- do rexistro 2D. Unha vez descritos someramente os tipos de imaxe 2 e 3D, que por certo, constitúen o nexo común que se manexa nunha Escola como a nosa, podemos centrarnos nalgún tipo concreto, pois como indicamos, algunha delas está achegando o futuro con inminente actualidade. Nesta ocasión, imos cinguirnos brevemente a unhas imaxes relacionadas algo máis clásicas, aínda que non por iso sen certa vixencia e con lamentable e crecente descoñecemento, referímonos aos estereogramas, xa que desgraciadamente, non todo o mundo é capaz de velos, por ignorancia ou falta de adestramento.
Percepción
Se a planitude do ancho por alto se completa coa profundidade, obtemos o volume. Pode ser condición humana indagar no descoñecido como pretender o afastado, pero para clarificar conceptos, empecemos clasificando estes tipos de imaxe.
72
2D vs 3D Miguel Mantilla. Profesor de Debuxo e Cor.
A imaxe tridimensional (3D) ten sempre volume visual por disparidade binocular ao confluír 2 Puntos de Vista (PV) diferentes. Isto sucede na visión natural, onde a imaxe lixeiramente distinta que capta cada ollo (separados uns 6 cm.) fúndese a nivel cerebral para percibirse como única e volumétrica, sendo o modo máis perfeccionado de aparencia. A disparidade binocular é tamén a causa que aparenta un certo volume no rexistro estéreo 2D, pero trátase dun volume virtual non físico -máis saínte que entrante-. Aquí referímonos ao efecto de 3D captadas por algún medio físico ou técnico -foto ou cine-, como unha das máximas aspiracións humanas. Os principais métodos de captación de imaxes 3D fixas son a estereografía como o estereopar fotográfico (desde cada ollo), os estereogramas (de puntos aleatorios ou texturas de fondo) como o ollo máxico (que adoita requirir mirar ao infinito) e, entre outros, a holografía por láser. No cine tamén se logrou a visualización tridimensional por fotogramas de anaglifos con filtros dicromáticos (vermello e verde ou azul e, ata sen tanta perda cromática por code cian e ámbar), que reproducen o relevo ao reconstruír as cores por fusión da disparidade binocular no cortex visual. Un efecto semellante conséguese, pero xa sen perda cromática, con filtros e lentes polarizadas que deixan pasar a luz só nunha dirección (oposta en cine imax) e nos últimos tempos utilízase a tecnoloxía dixital para a navegación pola “realidade virtual” a través de imaxes 3D en rexistros 2D, por 2PV diferentes con senllos minimonitores por lentes ou o varrido de oclusión alterna e ata o entrelazado con lámina lenticular, onde a imaxe se fracciona por columnas vistas desde cada ollo (utilizada desde fai tempo en postais e aplicarase á futura TV).
A imaxe bidimensional (2D) ten un falso volume aínda que básico elemental ou perspectivo aparente, pola semellanza binocular dun único Punto de Vista (2PV=x1PV), sendo o modo máis común de representación, como nunha fotografía ou un cadro, nunha revista ou na pantalla (cine ou ordenador), pois as imaxes que observamos nun soporte case sempre se mostran en 2D. Compor un espazo sen profundidade física esixe, segmentalo sobre a superficie horizontal; pero de restituírse a terceira dimensión, tamén pode segmentarse sobre a perpendicular ao cadro. Con todo, as nocións de planitude ou profundidade na imaxe, son relativas. A teoría da Gestalt afirma que non existen imaxes planas, xa que, de non haber un espazo baleiro, a máis elemental articulación espacial -figura e fondo- asegura unha profundidade mínima en calquera composición (figura ante o fondo), aínda que as consideremos como imaxes planas por prescindir da profundidade perspectiva. Así pois, as imaxes 2D móvense entre dous extremos, podendo ser: planas, ao representar só 2D sen profundidade perspectiva (aínda que superpoña figuras ao fondo), ou profundas, con profundidade perspectiva, ao restituír a 3ªD cun só PV no volume aparente -máis entrante que saínte- do rexistro 2D. Unha vez descritos someramente os tipos de imaxe 2 e 3D, que por certo, constitúen o nexo común que se manexa nunha Escola como a nosa, podemos centrarnos nalgún tipo concreto, pois como indicamos, algunha delas está achegando o futuro con inminente actualidade. Nesta ocasión, imos cinguirnos brevemente a unhas imaxes relacionadas algo máis clásicas, aínda que non por iso sen certa vixencia e con lamentable e crecente descoñecemento, referímonos aos estereogramas, xa que desgraciadamente, non todo o mundo é capaz de velos, por ignorancia ou falta de adestramento.
Percepción
Se a planitude do ancho por alto se completa coa profundidade, obtemos o volume. Pode ser condición humana indagar no descoñecido como pretender o afastado, pero para clarificar conceptos, empecemos clasificando estes tipos de imaxe.
72
Funcionamento Ao ter dous puntos no papel ou pantalla separados certa distancia, se logramos que cada ollo mire ao seu punto respectivo, o cerebro interpretará que os dous puntos corresponden a un só. Se a distancia entre ambos puntos é maior, o cerebro interpretará que a imaxe estará máis afastada. Variando a distancia, formarase unha textura que enganará ao noso sistema viso-cerebral e xerará a ilusión dun mundo virtual detrás do papel ou pantalla. Construción Para xerar un estereograma adóitase utilizar o computador, creando inicialmente un modelo en 2D que precisa converterse a 3D e tras aplicar un mapeado de profundidade desde o branco máis próximo en degradado ata o negro máis afastado, gravar un óptimo renderizado 2D, para finalmente camuflalo na textura fragmentaria que restaure as 3D por disparidade binocular variable. Para completar estas fases pode empregarse o método de Kapil Hari Paranjape (Copyright © 2004), que utiliza o sistema operativo Linux coa distro Ubuntu (aínda que hai alternativas para Windows). O software requirido neste método é: 1.Blender 3D (programa de modelización, con versión para Windows, aínda que tamén pode utilizarse 3DMax). 2.GIMP (programa de retoque para texturas, aínda que tamén existe versión en Windows e podería empregarse Photoshop). 3.StereoGraph (entre as múltiples aplicacións para Windows pódese utilizar o programa Stereogram Explorer, que se descarga desde a páxina: http://www.aolej.com/). Finalmente, para Photoshop hai un Plugin que engade un filtro estereográfico sinxelo descargado de http:// www.hiddem-3d.com/ ou tamén o programa MTS, ambos gratuítos.
AXUDA PARA VISUALIZAR ESTEREOGRAMAS PASANDO DE 2 A 3D: Para aprecialos por primeira vez hai que ter paciencia, concentración e varios intentos. Ao principio non se focalizará a textura, senón que debe intentarse desprazar a visión dun ollo sobre o outro e ao quedar desdobrados veranse duplicados, polo que ao comezo haberá 4 pero ao lograr superpor un sobre o outro veránse só 3 co central máis nítido, momento en que desprazando a mirada lentamente pola textura cara abaixo veranse xa enfocadas as 3D, sobresaíndo a imaxe oculta do fondo texturado. Logo xa se verán mellor.
Percepción
Estereogramas Esta clase de imaxe é unha ilusión óptica que descobre as 3D sen precisar ningunha lente especial, pois baséase na simple Visión Estereoscópica. As 3D aprécianse cando ambos os ollos enfocan por diante da imaxe (visión cruzada por converxencia) ou por detrás (visión paralela ou ao infinito), esta última máis cómoda e usual (á que en diante nos referimos). Visualización Existen varias técnicas, pero se non se logrou ver a imaxe inicial tras o seu enunciado, poden intentarse os métodos seguintes, pois son os máis utilizados para a visión en paralelo: 1.Pór un sobre como prolongando o nariz cara á imaxe, separando cada lado desta, o que é moi útil na percepción de 2 fotografías estereográficas (unha por cada ollo) ou entre os 2 puntos guía (como os ollos) dun estereograma. 2.Pór o papel ou monitor xusto baixo do nivel dos ollos a unha distancia ao redor de medio metro. Enfocar algún obxecto por detrás a distancias diferentes entre 1 e 6 metros (coma se estivésemos mirando ao horizonte relaxando a vista); A imaxe inferior vai quedar desenfocada, pero é así como debe verse ao principio, ata que ao baixar a mirada sen lograr modificar o enfoque, apréciese o sobresaliente. Pode ser algo custoso ao principio, pero cun pouco de paciencia ao final conséguese, e o resultado merece a pena, pois se ensinou aos ollos a ver algo máis e cada vez con maior facilidade. 3.Pór o papel ou monitor xunto aos ollos, pegando a cara (naturalmente, non se verá nada pois non se pode enfocar). Afastar lentamente a cara ou imaxe ata medio metro, mantendo a vista relaxada, pero concentrada sen forzala. Probar ata conseguilo. 4.Pódese usar unha transparencia (acetato ou vidro) e apoiala sobre o papel ou monitor. Ao fixar a vista sobre a imaxe (desde a parte superior en xeral), débese intentar ver o reflexo do propio rostro (sen que estorbe demasiado a visión do estereograma).
74
Funcionamento Ao ter dous puntos no papel ou pantalla separados certa distancia, se logramos que cada ollo mire ao seu punto respectivo, o cerebro interpretará que os dous puntos corresponden a un só. Se a distancia entre ambos puntos é maior, o cerebro interpretará que a imaxe estará máis afastada. Variando a distancia, formarase unha textura que enganará ao noso sistema viso-cerebral e xerará a ilusión dun mundo virtual detrás do papel ou pantalla. Construción Para xerar un estereograma adóitase utilizar o computador, creando inicialmente un modelo en 2D que precisa converterse a 3D e tras aplicar un mapeado de profundidade desde o branco máis próximo en degradado ata o negro máis afastado, gravar un óptimo renderizado 2D, para finalmente camuflalo na textura fragmentaria que restaure as 3D por disparidade binocular variable. Para completar estas fases pode empregarse o método de Kapil Hari Paranjape (Copyright © 2004), que utiliza o sistema operativo Linux coa distro Ubuntu (aínda que hai alternativas para Windows). O software requirido neste método é: 1.Blender 3D (programa de modelización, con versión para Windows, aínda que tamén pode utilizarse 3DMax). 2.GIMP (programa de retoque para texturas, aínda que tamén existe versión en Windows e podería empregarse Photoshop). 3.StereoGraph (entre as múltiples aplicacións para Windows pódese utilizar o programa Stereogram Explorer, que se descarga desde a páxina: http://www.aolej.com/). Finalmente, para Photoshop hai un Plugin que engade un filtro estereográfico sinxelo descargado de http:// www.hiddem-3d.com/ ou tamén o programa MTS, ambos gratuítos.
AXUDA PARA VISUALIZAR ESTEREOGRAMAS PASANDO DE 2 A 3D: Para aprecialos por primeira vez hai que ter paciencia, concentración e varios intentos. Ao principio non se focalizará a textura, senón que debe intentarse desprazar a visión dun ollo sobre o outro e ao quedar desdobrados veranse duplicados, polo que ao comezo haberá 4 pero ao lograr superpor un sobre o outro veránse só 3 co central máis nítido, momento en que desprazando a mirada lentamente pola textura cara abaixo veranse xa enfocadas as 3D, sobresaíndo a imaxe oculta do fondo texturado. Logo xa se verán mellor.
Percepción
Estereogramas Esta clase de imaxe é unha ilusión óptica que descobre as 3D sen precisar ningunha lente especial, pois baséase na simple Visión Estereoscópica. As 3D aprécianse cando ambos os ollos enfocan por diante da imaxe (visión cruzada por converxencia) ou por detrás (visión paralela ou ao infinito), esta última máis cómoda e usual (á que en diante nos referimos). Visualización Existen varias técnicas, pero se non se logrou ver a imaxe inicial tras o seu enunciado, poden intentarse os métodos seguintes, pois son os máis utilizados para a visión en paralelo: 1.Pór un sobre como prolongando o nariz cara á imaxe, separando cada lado desta, o que é moi útil na percepción de 2 fotografías estereográficas (unha por cada ollo) ou entre os 2 puntos guía (como os ollos) dun estereograma. 2.Pór o papel ou monitor xusto baixo do nivel dos ollos a unha distancia ao redor de medio metro. Enfocar algún obxecto por detrás a distancias diferentes entre 1 e 6 metros (coma se estivésemos mirando ao horizonte relaxando a vista); A imaxe inferior vai quedar desenfocada, pero é así como debe verse ao principio, ata que ao baixar a mirada sen lograr modificar o enfoque, apréciese o sobresaliente. Pode ser algo custoso ao principio, pero cun pouco de paciencia ao final conséguese, e o resultado merece a pena, pois se ensinou aos ollos a ver algo máis e cada vez con maior facilidade. 3.Pór o papel ou monitor xunto aos ollos, pegando a cara (naturalmente, non se verá nada pois non se pode enfocar). Afastar lentamente a cara ou imaxe ata medio metro, mantendo a vista relaxada, pero concentrada sen forzala. Probar ata conseguilo. 4.Pódese usar unha transparencia (acetato ou vidro) e apoiala sobre o papel ou monitor. Ao fixar a vista sobre a imaxe (desde a parte superior en xeral), débese intentar ver o reflexo do propio rostro (sen que estorbe demasiado a visión do estereograma).
74
Multiculturalidade César Taboada. Director EASD Antonio Failde.
Desde a creación do noso Centro ao longo de varios anos o Equipo docente fixo unha labor para incorporar novos métodos que estimulen aos estudantes a establecer relacións co mundo laboral, os axentes sociais da Cidade e o entorno sociocultural galego. Os tempos onde nos movemos, coas novas técnicas de traballo o desenvolvemento de comunicación en todos os ámbitos, obrígannos a abrir outros espazos e referentes nun ambiente mais globalizado. As oportunidades que brinda o espazo académico artístico coa súa lingua común tanto nos terreos tradicionais da expresión plástica en todas as súas medidas, como no campo da infografía aplicada aos novos medios de deseño, dan unha clara facilidade á comunicación no mundo da arte.
Non podemos pensar que os coñecementos de linguas como o Inglés son unha simple materia para exame, debemos comprender e comunicar na maior parte de idiomas, e ser receptivos á hora de aprendelos. Con estas premisas a EASD de Ourense difunde os Estudos de Arte de Galicia, en conexión coas autoridades académicas da Consellería na Dirección Xeral de Ensinanzas Especiais e, sobre todo, dentro do Departamento dos Programas Europeos, non só no ámbito europeo senón tamén nos puntos xeográficos mais diversos en función de crear un ámbito contextual compartido nun futuro próximo. O por qué non?.... xa é unha realidade. Até as mais pequenas cidades se encontran inmersas na globalización, e a multiculturalidade.
A Consellería de Educación conta no campus da Universidade Laboral, onde se sitúa o noso centro, con un renovado CRD Centro Residencial Docente, que acolle os nosos estudantes cunha cobertura Educativa e Residencial única en Europa. Os Directores conseguiron facer dun espazo arquitectónico singular, deseñado por Cano Laso, unha nova residencia modelo, con elementos complementarios como o acceso wifi a internet, ximnasio, salas multicine, polideportivos,... e todo isto rodeado dunha floresta ecolóxica moi extensa. Contactos e intercambios dos nosos alumnos promovidos desde a Dirección Xeral de Programas na Consellería de Educación, seleccionados polos Expertos en Bruxelas dentro das axudas promovidas pola UE:
Reino Unido. Londres. Na Dirección de Wenstmister College e S. Martins School of Arts. Permanencia dos alumnos en Derry en Estadías de tres meses en Prácticas en Empresas, coordinadas polo Departamento de Educación do Concello de Ourense, dentro dos Programas “Leonardo da Vinci”. Alemania. Munich. Coa Dirección de Academie der Kunst desenvolvendo un workshop de escultura de Susana Solano. “Programa Sócrates”. Alemania. Nürenberg. Participamos co Programa “Eurorestore” con socios de sete países, na Feira internacional de Restauración en Pedra e Deseño Industrial, con traballos e intervencións de Manuel Seoane.
Alemania. Freiburg. Asistencia con Escolas de Arte Galegas a concentración de Centros de Arte de toda Europa nun programa combinado de conferencias, exposicións e prácticas con socios europeos. Alemania. Berlin. Entrevistas coa Directora de Programas internacionais Angelika Theufs, da Universidad der Kunst, para coordinar programas de aceptación de alumnos. Os nosos alumnos e outros de Suecia e Dinamarca traballaron en multimedia para publicidade do Espazo Xove de Berlin. Malta. La Valeta e Saint Juliens. Programas con oito socios europeos, dentro das actividades “Leonardo da Vinci”. Estadías de alumnos en prácticas nos cen-
tros de David West, en repetidas actividades académicas de Elangues´t. Conferencias no Malta Center for Restoration, con Jevon Vella e Claude Borg e asistencia dos inspectores galegos. Dinamarca. Copenhagen. Reparación de estancias de alumnos en KTS e Programas en Eucid en Haslev, no sur do país, con outros socios do programa. Estancias dos alumnos de Ourense no KTS en varias estadías, nalgunhas con programas multimedia conxuntos de daneses e os nosos alumnos en Berlín. Suecia. Estocolmo, Malmö. Reunión de “Eurorestore” en Malmö cos socios de Malta, Suecia, Alemania, e Eslovenia tutelados polos socios de Suecia. Programas “Leonardo da Vinci”
intercambios
Actividades dentro dos Programas de Estadías na Escola de Arte e Superior de Deseño “ Antonio Faílde” de Ourense para promoción dos estudos de arte de Galicia e mellora dos currículos dos nosos estudantes no contexto das axudas da COMUNIDADE EUROPEA
76
Multiculturalidade César Taboada. Director EASD Antonio Failde.
Desde a creación do noso Centro ao longo de varios anos o Equipo docente fixo unha labor para incorporar novos métodos que estimulen aos estudantes a establecer relacións co mundo laboral, os axentes sociais da Cidade e o entorno sociocultural galego. Os tempos onde nos movemos, coas novas técnicas de traballo o desenvolvemento de comunicación en todos os ámbitos, obrígannos a abrir outros espazos e referentes nun ambiente mais globalizado. As oportunidades que brinda o espazo académico artístico coa súa lingua común tanto nos terreos tradicionais da expresión plástica en todas as súas medidas, como no campo da infografía aplicada aos novos medios de deseño, dan unha clara facilidade á comunicación no mundo da arte.
Non podemos pensar que os coñecementos de linguas como o Inglés son unha simple materia para exame, debemos comprender e comunicar na maior parte de idiomas, e ser receptivos á hora de aprendelos. Con estas premisas a EASD de Ourense difunde os Estudos de Arte de Galicia, en conexión coas autoridades académicas da Consellería na Dirección Xeral de Ensinanzas Especiais e, sobre todo, dentro do Departamento dos Programas Europeos, non só no ámbito europeo senón tamén nos puntos xeográficos mais diversos en función de crear un ámbito contextual compartido nun futuro próximo. O por qué non?.... xa é unha realidade. Até as mais pequenas cidades se encontran inmersas na globalización, e a multiculturalidade.
A Consellería de Educación conta no campus da Universidade Laboral, onde se sitúa o noso centro, con un renovado CRD Centro Residencial Docente, que acolle os nosos estudantes cunha cobertura Educativa e Residencial única en Europa. Os Directores conseguiron facer dun espazo arquitectónico singular, deseñado por Cano Laso, unha nova residencia modelo, con elementos complementarios como o acceso wifi a internet, ximnasio, salas multicine, polideportivos,... e todo isto rodeado dunha floresta ecolóxica moi extensa. Contactos e intercambios dos nosos alumnos promovidos desde a Dirección Xeral de Programas na Consellería de Educación, seleccionados polos Expertos en Bruxelas dentro das axudas promovidas pola UE:
Reino Unido. Londres. Na Dirección de Wenstmister College e S. Martins School of Arts. Permanencia dos alumnos en Derry en Estadías de tres meses en Prácticas en Empresas, coordinadas polo Departamento de Educación do Concello de Ourense, dentro dos Programas “Leonardo da Vinci”. Alemania. Munich. Coa Dirección de Academie der Kunst desenvolvendo un workshop de escultura de Susana Solano. “Programa Sócrates”. Alemania. Nürenberg. Participamos co Programa “Eurorestore” con socios de sete países, na Feira internacional de Restauración en Pedra e Deseño Industrial, con traballos e intervencións de Manuel Seoane.
Alemania. Freiburg. Asistencia con Escolas de Arte Galegas a concentración de Centros de Arte de toda Europa nun programa combinado de conferencias, exposicións e prácticas con socios europeos. Alemania. Berlin. Entrevistas coa Directora de Programas internacionais Angelika Theufs, da Universidad der Kunst, para coordinar programas de aceptación de alumnos. Os nosos alumnos e outros de Suecia e Dinamarca traballaron en multimedia para publicidade do Espazo Xove de Berlin. Malta. La Valeta e Saint Juliens. Programas con oito socios europeos, dentro das actividades “Leonardo da Vinci”. Estadías de alumnos en prácticas nos cen-
tros de David West, en repetidas actividades académicas de Elangues´t. Conferencias no Malta Center for Restoration, con Jevon Vella e Claude Borg e asistencia dos inspectores galegos. Dinamarca. Copenhagen. Reparación de estancias de alumnos en KTS e Programas en Eucid en Haslev, no sur do país, con outros socios do programa. Estancias dos alumnos de Ourense no KTS en varias estadías, nalgunhas con programas multimedia conxuntos de daneses e os nosos alumnos en Berlín. Suecia. Estocolmo, Malmö. Reunión de “Eurorestore” en Malmö cos socios de Malta, Suecia, Alemania, e Eslovenia tutelados polos socios de Suecia. Programas “Leonardo da Vinci”
intercambios
Actividades dentro dos Programas de Estadías na Escola de Arte e Superior de Deseño “ Antonio Faílde” de Ourense para promoción dos estudos de arte de Galicia e mellora dos currículos dos nosos estudantes no contexto das axudas da COMUNIDADE EUROPEA
76
Francia. Provenza. Actividades conxuntas en Montpellier, Nimes e Rodez para intercambio de estudantes de Ebanistería que fixeron en repetidas estadías programas en Ourense. Italia. Roma, Florencia, Nápoles. Visita para preparar encontros en Florencia e Padua con alumnos que por medio do merecido Europass conseguiron unha residencia e prolongadas actividades enriquecendo o seu currículo. Estancias reiteradas de tres meses de duración de alumnos en Prácticas de deseño. Italia. Pregnanciol. Estancias en empresas como Timberland e Toods nos departamentos de publicidade. Practicas de alumnos de Deseño de Produto Isia, Istituto superiore di Arte Industriale,
en Roma e Florencia. L´Aquila Academia del´Arte, Gio Carbone deseño de Prodotto, Istituto di Beli Arti de Florencia, Istituto Quasar, e Academia del Arte de Roma. Programa de Deseño de Lingoa en Nápoles en colaboración coa “Fundación di Mediterráneo” Eslovaquia. Bratislava. Reunións con traballos expostos de intervención en técnicas de restauración. Con sete países expoñendo as actividades de Galicia e Portugal en programas “ Leonardo da Vinci” Turquía. Estambul. Participación en dous “Triennial Internacional Students” con alumnos e profesores invitados pola GSF de Mármara Universidade de Istanbul. Ao longo destas xornadas que invitan os socios contémplanse e expóñense traballos e conferencias con socios de todo
o mundo desde Australia a USA. Profesores da EASD participaron en prácticas de divulgación de técnicas nos talleres de serigrafía. Para o noso centro é un polo de publicidade das EASD de Galicia no ámbito das Artes. Estancias de dous meses de prácticas dos alumnos en decoración de empresas náuticas e na facultade nos talleres de Gravado con artistas e profesores. Participación de Cursos de Verao con profesores de seis países. Exposición dos profesores da EASD en Fenerbache Kadiköy Beleydeyesi No centro de Estambul, e nas principais cidades do Mediterráneo Oriental. Antalia, Esmirna e Kushadasy. Exposición “ Marmara, a arte nas súas ribeiras” Patrocinada polo Museo Municipal de Ourense con catálogos onde a nosa Escola
facilita o intercambio de obras de arte de Profesores da Universidade de Mármara en España, en Ourense co patrocinio do Museo Municipal, así como tamén en Madrid por medio do Presidente do Ayuntamiento de Madrid, Alberto Ruiz Gallardón e a colaboración da Embaixada Turca.Recepción de estudiantes das Facultades de Belas Artes en Ourense con prácticas nos talleres de Ebanistería, Pintura e Serigrafía. A nosa Escola de Ourense será a Representante de España nos actos de “Istanbul 2010, Capital da Cultura Europea”. Estamos invitados mediante conferencias e traballos de alumnos e profesores a expoñer a nosa actividade dentro do marco dos centros e Facultades de Arte de todo o mundo. O protagonismo dos estudios de arte será o eixo
da “5ª International Students Triennial” Xordania. Ammán. Participación en colaboración cos Museos Nacionais na Exposición Internacional “Breaking de Veils” onde Mulleres artistas do Mundo Islámico percorren as principais capitais do mundo de Washington a Tokyo. A nosa escola invitou a Ourense en Colaboración cos múltiples colaboradores culturais da cidade que desde a Deputación a Caixagalicia o fixeron posible. Asistiron coas Autoridades locais á Inauguración, tamén os directores dos principais Museos de Xordania. Os nosos alumnos tiveron un programa posterior de estadías invitados a facer un programa de deseño publicitario no país por medio da Universidade de Ammán.
intercambios
Portugal. Lisboa na ETIC e Oporto na ESADE. Estancias prácticas de tres mesescon alumnos de Deseño. Francia. París, Burdeos, Montpellier. Compagnons du Devoir, en colaboración coa Escola de Arte de Santiago. Conferencias e programas de traballo para deseño de actividades profesionais. Reunión na Embaixada de España con Marcial García e Therese Courtois. Francia. Burdeos. Colaboración e intervención de numerosos profesores da Nosa Escola en Centros de Belas Artes en Fotografía e outros departamentos nun programa “Leonardo da Vinci” promovido dende a Concellería de Educación do Concello de Ourense.
78
Francia. Provenza. Actividades conxuntas en Montpellier, Nimes e Rodez para intercambio de estudantes de Ebanistería que fixeron en repetidas estadías programas en Ourense. Italia. Roma, Florencia, Nápoles. Visita para preparar encontros en Florencia e Padua con alumnos que por medio do merecido Europass conseguiron unha residencia e prolongadas actividades enriquecendo o seu currículo. Estancias reiteradas de tres meses de duración de alumnos en Prácticas de deseño. Italia. Pregnanciol. Estancias en empresas como Timberland e Toods nos departamentos de publicidade. Practicas de alumnos de Deseño de Produto Isia, Istituto superiore di Arte Industriale,
en Roma e Florencia. L´Aquila Academia del´Arte, Gio Carbone deseño de Prodotto, Istituto di Beli Arti de Florencia, Istituto Quasar, e Academia del Arte de Roma. Programa de Deseño de Lingoa en Nápoles en colaboración coa “Fundación di Mediterráneo” Eslovaquia. Bratislava. Reunións con traballos expostos de intervención en técnicas de restauración. Con sete países expoñendo as actividades de Galicia e Portugal en programas “ Leonardo da Vinci” Turquía. Estambul. Participación en dous “Triennial Internacional Students” con alumnos e profesores invitados pola GSF de Mármara Universidade de Istanbul. Ao longo destas xornadas que invitan os socios contémplanse e expóñense traballos e conferencias con socios de todo
o mundo desde Australia a USA. Profesores da EASD participaron en prácticas de divulgación de técnicas nos talleres de serigrafía. Para o noso centro é un polo de publicidade das EASD de Galicia no ámbito das Artes. Estancias de dous meses de prácticas dos alumnos en decoración de empresas náuticas e na facultade nos talleres de Gravado con artistas e profesores. Participación de Cursos de Verao con profesores de seis países. Exposición dos profesores da EASD en Fenerbache Kadiköy Beleydeyesi No centro de Estambul, e nas principais cidades do Mediterráneo Oriental. Antalia, Esmirna e Kushadasy. Exposición “ Marmara, a arte nas súas ribeiras” Patrocinada polo Museo Municipal de Ourense con catálogos onde a nosa Escola
facilita o intercambio de obras de arte de Profesores da Universidade de Mármara en España, en Ourense co patrocinio do Museo Municipal, así como tamén en Madrid por medio do Presidente do Ayuntamiento de Madrid, Alberto Ruiz Gallardón e a colaboración da Embaixada Turca.Recepción de estudiantes das Facultades de Belas Artes en Ourense con prácticas nos talleres de Ebanistería, Pintura e Serigrafía. A nosa Escola de Ourense será a Representante de España nos actos de “Istanbul 2010, Capital da Cultura Europea”. Estamos invitados mediante conferencias e traballos de alumnos e profesores a expoñer a nosa actividade dentro do marco dos centros e Facultades de Arte de todo o mundo. O protagonismo dos estudios de arte será o eixo
da “5ª International Students Triennial” Xordania. Ammán. Participación en colaboración cos Museos Nacionais na Exposición Internacional “Breaking de Veils” onde Mulleres artistas do Mundo Islámico percorren as principais capitais do mundo de Washington a Tokyo. A nosa escola invitou a Ourense en Colaboración cos múltiples colaboradores culturais da cidade que desde a Deputación a Caixagalicia o fixeron posible. Asistiron coas Autoridades locais á Inauguración, tamén os directores dos principais Museos de Xordania. Os nosos alumnos tiveron un programa posterior de estadías invitados a facer un programa de deseño publicitario no país por medio da Universidade de Ammán.
intercambios
Portugal. Lisboa na ETIC e Oporto na ESADE. Estancias prácticas de tres mesescon alumnos de Deseño. Francia. París, Burdeos, Montpellier. Compagnons du Devoir, en colaboración coa Escola de Arte de Santiago. Conferencias e programas de traballo para deseño de actividades profesionais. Reunión na Embaixada de España con Marcial García e Therese Courtois. Francia. Burdeos. Colaboración e intervención de numerosos profesores da Nosa Escola en Centros de Belas Artes en Fotografía e outros departamentos nun programa “Leonardo da Vinci” promovido dende a Concellería de Educación do Concello de Ourense.
78
espazos de reproducción e serigrafía coa finalidade de promover a artesanía e a arte local de modo que os xoves artistas poidan explotar novos puntos de emprego e ampliar os obxectivos de traballo. Cinco Profesores e alumnos formaránse en técnicas de estampación na EASD de Ourense, para a mellora dos estudos de Gráfico no seu país, e promoción de emprego de artistas. Korea. Seúl. Programa de tres meses de intercambio de estudos de fotografía. Recepción de alumnado da Hankook University. Xapón. Kyoto. Na Saga Kyoto University of Arts os nosos alumnos participan de programas de Arte en todos los campos da Ilustración, en “Manga”, estampación e o deseño de produto e interiores. Xapón. Tokyo. Estancias profesionais en Bunka International Company, Tama Art University e Musashino Art University. Canadá. Quebec, Montreal. Entrevistas preparatorias para promoción profesional de alumnos e intercambio na “Université d’Arts de Laval”. USA. NYC, California, Iowa, Boston. Cursos prácticos de restauración de Moble do século XIX e Moderno (de Gallé a Le Corbussier, a Writght). Profesores de Arquitectura nos Campus de Boston e Masatchusets. USA. Chicago. Prácticas, formación e interacción cultural no Centro de estudios técnicos en Foto e Deseño dirixidos por John Karkoff. Polonia. Kracovia. En centros de fotografía e ilustración con prácticas de tres meses. Reiterados encontros con estudante e profesores na EASD de Ourense. Irlanda. Limeric. Prácticas de alumnos en empresas en Centros e prácticas prolongadas nas empresas da súa elección nas especialidades de deseño.
Na actualidade estamos renovando a nosa oferta e a recepción de novos programas en América Latina por medio de programas en Perú e Brasil, así como programas de intercambio de Exposicións de artistas en varias direccións, sempre tendo a nosa terra e os nosos estudios representados polo mundo adiante levando a Multiculturalidade ao plano Práctico para mellorar as capacidades dos alumnos de todas partes e promovelos desde Galicia a unha nova forma de HUMANISMO e UNIVERSALIDADE.
intercambios
China. Beijing. Shanghai. Estudantes en programas de estancias en colaboración con Premir International. Visitas preparatorias á Universidade de Tsighua, a mais destacada do pais en Belas Artes. India. Delhi. Encontros cos decanos de JNU en Art & Aesthetics e facultades de linguas asi como reunións cos profesores de estadías de Suiza. Intercambio de estudiantes que actualmente son becarios da Universidade de Santiago de Compostela e están a facer cursos de postgrao de Idioma Galego. India. Calcuta. Facultade de Jadavpur, estudo en Facultade de Arquitectura de alumnos de deseño de Interiores. Intercambio de estudiantes entre ambos paises. India. Chennai. Facultades de Arquitectura e Belas Artes Santiniketan Kaka Babhana facultade de encontros internacionais de artista fundada por Ravindranath Tagore. Intercambio de profesores e alumnos entre ambos países.Curso impartido por profesores de Serigrafía. Curso de gravado en Ourense polo Decano da Facultade de Belas Artes de Santiniketan. Participación de profesores das Universidades Indias nas Xornadas “GRACEGAS” de divulgación das actividades da EASD no Campo das Artes (Arquitectura, Cine, Audiovisual, Cómic,..) mediante prácticas e Conferencias coa colaboración do Colexio de Arquitectos de Galicia en Ourense, a Deputación de Ourense e a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. India. Bangalore. Visita preparatoria na facultade de Belas Artes e Departamentos de deseño de interior de Arquitectura. Etiopía. Addis Abeba. Alumnos aloxados e tutorados polo Decano da Facultade de Belas Artes. Na Facultade de Addis temos un programa de cooperación Internacional onde múltiples axudas de diversos organismos conxugan un Programa que deseñamos na Escola para preparar os
80
espazos de reproducción e serigrafía coa finalidade de promover a artesanía e a arte local de modo que os xoves artistas poidan explotar novos puntos de emprego e ampliar os obxectivos de traballo. Cinco Profesores e alumnos formaránse en técnicas de estampación na EASD de Ourense, para a mellora dos estudos de Gráfico no seu país, e promoción de emprego de artistas. Korea. Seúl. Programa de tres meses de intercambio de estudos de fotografía. Recepción de alumnado da Hankook University. Xapón. Kyoto. Na Saga Kyoto University of Arts os nosos alumnos participan de programas de Arte en todos los campos da Ilustración, en “Manga”, estampación e o deseño de produto e interiores. Xapón. Tokyo. Estancias profesionais en Bunka International Company, Tama Art University e Musashino Art University. Canadá. Quebec, Montreal. Entrevistas preparatorias para promoción profesional de alumnos e intercambio na “Université d’Arts de Laval”. USA. NYC, California, Iowa, Boston. Cursos prácticos de restauración de Moble do século XIX e Moderno (de Gallé a Le Corbussier, a Writght). Profesores de Arquitectura nos Campus de Boston e Masatchusets. USA. Chicago. Prácticas, formación e interacción cultural no Centro de estudios técnicos en Foto e Deseño dirixidos por John Karkoff. Polonia. Kracovia. En centros de fotografía e ilustración con prácticas de tres meses. Reiterados encontros con estudante e profesores na EASD de Ourense. Irlanda. Limeric. Prácticas de alumnos en empresas en Centros e prácticas prolongadas nas empresas da súa elección nas especialidades de deseño.
Na actualidade estamos renovando a nosa oferta e a recepción de novos programas en América Latina por medio de programas en Perú e Brasil, así como programas de intercambio de Exposicións de artistas en varias direccións, sempre tendo a nosa terra e os nosos estudios representados polo mundo adiante levando a Multiculturalidade ao plano Práctico para mellorar as capacidades dos alumnos de todas partes e promovelos desde Galicia a unha nova forma de HUMANISMO e UNIVERSALIDADE.
intercambios
China. Beijing. Shanghai. Estudantes en programas de estancias en colaboración con Premir International. Visitas preparatorias á Universidade de Tsighua, a mais destacada do pais en Belas Artes. India. Delhi. Encontros cos decanos de JNU en Art & Aesthetics e facultades de linguas asi como reunións cos profesores de estadías de Suiza. Intercambio de estudiantes que actualmente son becarios da Universidade de Santiago de Compostela e están a facer cursos de postgrao de Idioma Galego. India. Calcuta. Facultade de Jadavpur, estudo en Facultade de Arquitectura de alumnos de deseño de Interiores. Intercambio de estudiantes entre ambos paises. India. Chennai. Facultades de Arquitectura e Belas Artes Santiniketan Kaka Babhana facultade de encontros internacionais de artista fundada por Ravindranath Tagore. Intercambio de profesores e alumnos entre ambos países.Curso impartido por profesores de Serigrafía. Curso de gravado en Ourense polo Decano da Facultade de Belas Artes de Santiniketan. Participación de profesores das Universidades Indias nas Xornadas “GRACEGAS” de divulgación das actividades da EASD no Campo das Artes (Arquitectura, Cine, Audiovisual, Cómic,..) mediante prácticas e Conferencias coa colaboración do Colexio de Arquitectos de Galicia en Ourense, a Deputación de Ourense e a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. India. Bangalore. Visita preparatoria na facultade de Belas Artes e Departamentos de deseño de interior de Arquitectura. Etiopía. Addis Abeba. Alumnos aloxados e tutorados polo Decano da Facultade de Belas Artes. Na Facultade de Addis temos un programa de cooperación Internacional onde múltiples axudas de diversos organismos conxugan un Programa que deseñamos na Escola para preparar os
80
CONTACTO
Tels.: (+34) 988 238 365 • (+34) 988 391 073 Fax: (+34) 988 391 232 Correo: secretaria@escolarte.com
Contacto
Escola de Arte e Superior de Deseño “Antonio Faílde” Avda. da Universidade, nº 18 32005 A Cuña - OURENSE (España)
80