Jaarverslag Rivas Zorggroep 2016

Jaardocument 2016

INHOUD Jaarverslag 1. Uitgangspunten van de verslaglegging 1.1. Verantwoording 1.2. Voorwoord

3 3 3

2. Profiel van de organisatie 2.1. Algemene gegevens 2.2. Structuur van het concern 2.3. Kernactiviteiten 2.4. Werkgebieden 2.5. Samenwerkingsrelaties en belanghebbenden

5 5 5 7 8 9

3. Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1. Besturingsmodel 3.2. Raad van Bestuur 3.3. Raad van Toezicht 3.4. Bedrijfsvoering 3.4.1. Planning & Control cyclus 3.4.2. Interne Controle (AO/IC) 3.4.3. Risicoanalyses 3.4.4. Risico’s, kansen en onzekerheden 3.5. Cliëntenraad, structuur medezeggenschap cliënten, bewoners, patiënten 3.6. Ondernemingsraad, structuur medezeggenschap medewerkers

11 11 11 12 13

4. Beleid, kwaliteit en veiligheid 4.1. Missie, waarden en strategische ambities 4.2. Ontwikkelingen 4.3. Algemeen beleid 2017 4.4. Algemeen kwaliteitsbeleid 4.4.1. Kwaliteit van de zorg 4.4.2.Kwaliteitscertificaten, - labels en accreditaties 4.4.3.Kwaliteit van medewerkers 4.4.4.Kwaliteit van informatie, registratie, gegevensbeveiliging 4.4.5.Kwaliteit van gebouwen 4.5. Klachten 4.6. Meldingen bij Inspectie voor de Gezondheidszorg 4.7. Veiligheid

20 20 20 21 22

5. Financieel beleid 5.1. Financieel beleid 5.2. Financiële stand van zaken 5.3. Conclusies

33 33 33 38

6. Jaarrekening 6.1. Geconsolideerde en enkelvoudige jaarrekening 6.2. Vaststelling en goedkeuring 6.3. Overige gegevens, incl. controleverklaring

42

18 19

28 30 30

2

1.

Uitgangspunten van de verslaglegging

1.1

Verantwoording

De belangrijkste ontwikkelingen van Rivas, de bedrijfsvoering, de financiën en de onderlinge samenhang zijn in dit Jaarverslag 2016 beschreven. Het document omvat het Jaarverslag en de Jaarrekening. Voor de overige gegevens wordt verwezen naar de tabellen van DigiMV. Dit jaarverslag omvat de Stichting Rivas Zorggroep te Gorinchem en een aantal gelieerde rechtspersonen. Het jaarverslag vervult drie functies: voldoen aan de jaarlijkse verantwoordingsverplichting, maatschappelijke verantwoording en een bijdrage aan het bevorderen van transparantie van de zorgsector. De verslaglegging beslaat de periode van 1 januari 2016 tot en met 31 december 2016.

Rivas publiceert het jaarverslag op de internetsite www.rivas.nl. Verder is het jaarverslag opvraagbaar via: www.jaarverslagenzorg.nl.

1.2

Voorwoord

Rivas Zorggroep biedt een breed aanbod aan zorg, bestaande uit ziekenhuiszorg, verpleeghuiszorg, thuiszorg, jeugdgezondheidszorg en Revalidatie & Herstel. Door slimmer, doelmatiger en kostenefficiënter te werken, bouwt Rivas opnieuw stelselmatig aan financiële ruimte voor innovatie door een adequate marge. Dat is nodig gezien het huidige tijdsgewricht. Regelmatig zorgen ontwikkelingen in de markt, door bijvoorbeeld nieuwe wet- en regelgeving, voor een andere dynamiek in de zorg.

De afgelopen ruim 10 jaar is Rivas zeer succesvol geweest in ketenkwaliteit, cliëntgerichtheid en bedrijfsvoering. Maar tijden zijn onmiskenbaar veranderd, het financiële klimaat is killer en het zorglandschap complexer. Zo is de landelijke trend dat mensen ouder worden, zij door het beleid van de overheid langer thuis wonen, gemiddeld genomen met verschillende gezondheidsproblemen tegelijk te maken hebben en de zorgvraag en zorg hierdoor op alle plekken in de keten complexer worden.

Om ook de komende jaren snel en trefzeker te kunnen blijven inspelen op deze en komende veranderingen, richt Rivas zich sinds het verslagjaar met hernieuwde strategische focus op de vier gebieden waar het traditioneel goed in is: thuiszorg, ziekenhuiszorg, kortdurende zorg en langdurige zorg. Rivas faciliteert vanuit het motto 'Uw zorg goed geregeld' in de hele keten de allerbeste zorg voor cliënten.

Zorgprofessionals maken in samenwerking met onder andere huisartsen gebruik van een ketenbreed, elektronisch cliëntdossier. Daarbij wordt door zorgprofessionals continu ingezet op het verbeteren van de kwaliteit en continuïteit van zorg, wat bijdraagt aan het vervolmaken van een vraaggerichte keten voor alle inwoners van het zorggebied van Rivas.

Dagelijks werken de zorgprofessionals van Rivas met bevlogenheid aan betere zorg voor elke cliënt. Dat doen ze conform de meer dan 1.000 strenge en internationaal geldende normen van het kwaliteitssysteem Joint Commission International (JCI). Dit gebeurt in combinatie met de programma’s Omgevingszorg, Gewoontegetrouw en kleinschalige verpleeghuiszorg. Mensgerichte zorg volgens de principes van Planetree is hiervoor de basis en dan ook diep geworteld in onze organisatie.

Zorgprofessionals stellen de wensen en behoeften van elke afzonderlijke cliënt dagelijks centraal.

Waardoor voor alle woonlocaties van Rivas het Planetree-label werd toegekend. Mensgerichte zorg is nooit klaar; continu verbeteren is de maatstaf. In 2017 waagt de organisatie daarom een poging om één Planetree-label te behalen voor de woonlocaties én de thuiszorg.

Rivas heeft in het kader van veilige zorg de JCI-accreditatie behaald voor thuiszorg, verpleeghuiszorg en ziekenhuiszorg. Het Beatrixziekenhuis is in het verslagjaar verkozen tot beste ziekenhuis in de AD 3

Ziekenhuis top 100. Overheid, beroeps- en patiëntenverenigingen, zorgverzekeraars en stakeholders kenden het Beatrixziekenhuis verschillende kwaliteitskeurmerken toe. De bewijsvoering voor het feit dat de ziekenhuiszorg voldoet aan alle geldende kwaliteitsnormen. Bovendien wordt het ziekenhuis goed gewaardeerd in het Kwaliteitsvenster en de ranking Elseviers Beste Ziekenhuizen.

Rivas levert een actieve bijdrage aan de transitie naar betere én betaalbare zorg met het programma Kwaliteit Als Medicijn (KAM). In de regio Gorinchem geven huisartsen verenigd in Huisarts en Zorg, Rivas en zorgverzekeraar VGZ samen een antwoord op de vraag hoe de kwaliteit van zorg en de betaalbaarheid nu én in de toekomst in balans te houden is met het programma Kwaliteit als medicijn (KAM). Het programma KAM biedt inmiddels de kans via tal van initiatieven om écht anders naar de zorg te kijken zonder dat dit direct gestuurd wordt door financiële consequenties gedurende het programma. Binnen enkele jaren moet dit leiden tot aantoonbaar zinniger en zuiniger zorg.

Het boekjaar 2016 sluit Rivas af met een negatief resultaat van -2,7 miljoen. Dit heeft vooral te maken met onvoorziene kosten in de personele sfeer. Gedurende het jaar werd bekend dat de onregelmatigheidstoeslag in de cao VVT en ziekenhuizen met terugwerkende kracht moet worden betaald over de afgelopen jaren. Dat is een onverwachte tegenvaller van 3,0 miljoen euro. Zonder deze onvoorziene incidentele last zou het resultaat net positief geweest zijn.

We hebben te maken met toenemende financiële druk op de gehele organisatie. Om de continuïteit te waarborgen en te kunnen blijven investeren in innovatie hebben we een marge nodig van minimaal 4 miljoen. Daarom blijft de komende jaren Doelmatigheid een belangrijke waarde voor alle medewerkers van Rivas

M.C.J. van Roozendaal voorzitter Raad van Bestuur (vanaf 8 mei 2017)

C.M. Heijblom lid Raad van Bestuur

4

2.

Profiel van de organisatie

2.1

Algemene gegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Identificatienummer Kamer van Koophandel E-mailadres Internetpagina

2.2

Stichting Rivas Zorggroep Banneweg 57 4204 AA GORINCHEM 0900-8440 11044044 zorglijn@rivas.nl www.rivas.nl

Structuur van het concern

Juridische structuur Rivas heeft de rechtsvorm van een stichting. Statutaire organen zijn: de Raad van Toezicht, de directie, de Ondernemingsraad, de Cliëntenraad en de Medische Staf.

De statutaire directie noemt zich sinds 1 januari 2016 ‘Raad van Bestuur’.

Stichting Rivas Zorggroep is enig aandeelhouder van de besloten vennootschap Rivas Holding B.V. Rivas Holding B.V. is op haar beurt weer enig aandeelhouder van twee dochter B.V.'s: Rivas Parko B.V. en Elke Zorg B.V. Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl.

Organisatorische structuur Rivas is sinds april 2016 ingedeeld in de volgende organisatorische eenheden: -

-

Raad van Bestuur de Raad van Bestuur heeft de statutaire verantwoordelijkheid en legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht.

De Raad van Bestuur heeft de volgende aandachtsgebieden: - ontwikkeling en vaststelling strategisch beleid - zorg: zorgcoördinatie, kwaliteit en kwaliteitsmanagement, ketenzorgontwikkeling - relatie medische staf, specialisten ouderengeneeskunde, zorgprofessionals en paramedici en relatie met Rivas brede medezeggenschapsorganen waaronder de ondernemingsraad en centrale cliëntenraad - financiële afspraken met zorgverzekeraars - bedrijfsvoering, waaronder de financiële continuïteit van de organisatie: ondersteund door financiën & informatie - P&O, communicatie & marketing Domein ziekenhuiszorg hoofdthema’s: basisziekenhuis met acute zorg, accent op ouderenzorg, chronische zorg, ouderen-kindzorg.

Het Beatrixziekenhuis, onderverdeeld in drie bedrijfseenheden: - Zorgbedrijf Beschouwend - Chirurgisch Zorgbedrijf - Zorgbedrijf Medisch Ondersteunend.

Een bedrijfseenheid wordt geleid door een hoofd.

De algemene leiding ligt bij een directeur; 5

Domein thuiszorg hoofdthema: zo lang mogelijk thuis De algemene leiding ligt bij een directeur; - Domein langdurige zorg verpleeghuiszorg somatiek en PG, palliatieve zorg, hoofdthema: dementie De algemene leiding ligt bij een directeur; - Domein kortdurende zorg verblijf van maximaal 4 tot 6 weken, GRZ (Geriatrische Revalidatie Zorg), intramurale crisisopvang, dagbehandeling, jeugdgezondheidszorg, gezondheidsactiviteiten en winkels Hoofdthema’s: revitalisering en behandeling De algemene leiding ligt bij een directeur; - Diensten: Corporate Control, FinanciÍn & Informatie, Informatie Management, Marketing & Communicatie, PatiÍntenlogistiek, Personeel & Organisatie, Rivas Advies, Rivas Facilitair Bedrijf.

Een dienst wordt geleid door een manager. De algemene leiding ligt bij een lid van de Raad van Bestuur.

In 2016 is Kraamzorg overgedragen aan een andere partij. Ultimo december 2016 is Maatschappelijke Dienstverlening overgedragen aan andere partijen in de markt. Rivas biedt deze vormen van zorg niet meer aan.

-

Organigram Rivas

6

2.3

Kernactiviteiten

Rivas beweegt zich dagelijks op de dynamische zorgmarkt met verschillende soorten zorg.

Rivas is één organisatie voor ziekenhuiszorg, verzorgingshuiszorg, verpleeghuiszorg, thuiszorg, jeugdgezondheidszorg, geriatrische revalidatie, cursussen en activiteiten.

Locaties Ziekenhuiszorg Beatrixziekenhuis, Gorinchem Lingepolikliniek, Leerdam Locaties Verpleeghuiszorg Verpleeghuis Waerthove, Sliedrecht De Wieken, Papendrecht Waalburcht, Papendrecht ‘t Waellant, Nieuw Lekkerland Tiendwaert, Hardinxveld-Giessendam Judith Leijsterhof, Hardinxveld-Giessendam Alblashof, Alblasserdam Het Gasthuis te Gorinchem Verpleegunit in Steijndeld, Gorinchem Lingesteyn, Leerdam Merlinge, Arkel Vijverhof, Nieuwpoort Molenhoek, Gorinchem Laakse Hof, Lexmond Locaties Verzorgingshuiszorg De Markt, Papendrecht De Bannehof, Gorinchem De Schutse, Gorinchem Steijndeld, Gorinchem Locaties Zorghotels Zorghotel in de Waalburcht, Papendrecht Zorghotel in het A. Schweitzerziekenhuis, Dordrecht In zorghotels verblijven cliënten tijdelijk wanneer zij herstellen of revalideren van een ingreep in het ziekenhuis. In deze zorghotels wordt ook private zorg en verblijf aangeboden.

Locaties Huren met zorg ‐ St. Clara te Gorinchem ‐ 7e Bastion te Gorinchem ‐ De Markt te Papendrecht Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl

7

2.4 Werkgebieden Nr.

Regio

Ja/nee

9

Nijmegen

ja

10

Utrecht

ja

25

Waardenland

ja

27

West Brabant

ja

8

2.5 Samenwerkingsrelaties en belanghebbenden Rivas ziet, als maatschappelijk betrokken organisatie, samenwerking met anderen als een belangrijke voorwaarde om de zorg cliënt- en kwaliteitsgericht aan te kunnen bieden. Binnen samenwerkingsverbanden komen kennis en kunde van de respectievelijke deelnemers op een gelijkwaardige manier samen, ten gunste van de cliënt. Rivas besteedt veel aandacht aan goede relaties met eerstelijn-groepen zoals de huisartsen en collega-organisaties.

Maatschappelijk ondernemen is ook samenwerken met anderen en investeren in de toekomst. Dat doet Rivas met veel partijen: gemeenten, woningcorporaties en andere zorgaanbieders; scholen en bedrijven; cliëntenraden, patiëntenverenigingen en vrijwilligersorganisaties. Deze samenwerking concretiseert zich onder meer op de volgende manieren: Samenwerking met het Albert Schweitzer ziekenhuis te Dordrecht Al geruime tijd werkt Rivas Zorggroep samen met het nabijgelegen Albert Schweitzer ziekenhuis. Deze samenwerking levert grote voordelen op voor de bewoners van ons werkgebied. ASz en Rivas willen deze samenwerking intensiveren. In 2013 hebben beide organisaties een voorgenomen besluit genomen een bestuurlijke fusie met elkaar aan te gaan. De Autoriteit Consument en Markt heeft deze fusie verboden, welk besluit in september 2016 is bekrachtigd door de rechtbank. ASz en Rivas willen graag de bestaande samenwerking uitbouwen in toekomstbestendige samenwerkingsvormen.

Kwaliteit als medicijn Om invulling te geven aan de wens om een actieve bijdrage te leveren aan de transitie naar betere én betaalbare zorg neemt Rivas deel aan het programma Kwaliteit Als Medicijn (KAM). In de regio Gorinchem geven Huisarts en Zorg, Rivas en zorgverzekeraar VGZ samen een antwoord op de vraag hoe de kwaliteit van zorg en de betaalbaarheid nu én in de toekomst in balans te houden is met het programma Kwaliteit als medicijn (KAM). Het programma KAM biedt de kans via tal van initiatieven écht anders naar de zorg te kijken zonder dat dit direct gestuurd wordt door financiële consequenties gedurende het programma. Binnen enkele jaren moet dit leiden tot aantoonbaar zinniger en zuiniger zorg.

Drechtzorg Drechtzorg is een samenwerkingsverband van thuiszorg, ziekenhuis, huisartsen, revalidatiecentrum, verpleeg- en verzorgingshuizen, geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, GGD en apotheken in de regio Waardenland. De 30 lidorganisaties vormen gezamenlijk Drechtzorg.

Drechtzorg richt zich op het oplossen van knelpunten die zorgvragers, professionals en bestuur en management in de regio ervaren in de transmurale zorg. Door goede afstemming van de zorgverlening wordt gewerkt aan de verbetering van het totale zorgaanbod. Het ultieme doel hierbij is dat de patiënt de juiste zorg op de juiste plek van de juiste zorgverlener zal ontvangen. Om deze doelstelling te bereiken wordt samengewerkt in ketenzorg- en transmurale zorgvernieuwingsprojecten.

Daarnaast is Drechtzorg een netwerkorganisatie en biedt het een ontmoetingsplaats waar (medewerkers van) leden kennis en expertise uitwisselen en plannen maken voor nieuwe projecten.

Organisaties werken in wisselende samenstellingen aan projecten, netwerken en andere initiatieven.

Rivas neemt deel aan een aantal projecten. Zie voor een beschrijving van de projecten en meer informatie over Drechtzorg: http://www.drechtzorg.nl/.

Netwerk Palliatieve Zorg Waardenland Het Netwerk Palliatieve Zorg Waardenland is een samenwerkingsverband van organisaties die werkzaam zijn op het gebied van zorg in de laatste levensfase (palliatieve zorg). Dit zijn 9

zorgaanbieders, kenniscentra, vrijwilligersorganisaties en belangenorganisaties van zorgvragers in de regio Dordrecht en Gorinchem die aangesloten zijn bij de Stichting Drechtzorg.

Jeugdgezondheidszorg; tevreden cliënten en opdrachtgevers Op het gebied van Jeugdgezondheidszorg werkt Rivas samen met Careyn. In opdracht van de gemeenten is de kwaliteit van de jeugdgezondheidszorg van Rivas en Careyn beoordeeld door een extern bureau. Op basis hiervan is besloten dat de overeenkomst wordt verlengd tot en met 1 januari 2020.

De cliënten beoordeelden de jeugdgezondheidszorg in 2016 met een 8,1. Ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg was naar aanleiding van een thematisch onderzoek zeer tevreden.

Revalidatie: samenwerking met RC Rijndam De samenwerking met Revalidatiecentrum Rijndam op het gebied van de medisch specialistische revalidatie in het Beatrixziekenhuis, is in het verslagjaar voortgezet.

Oogziekenhuis Rotterdam Het Beatrixziekenhuis werkt op het gebied van cataractchirurgie en beschikbaarheidsdiensten voor het specialisme Oogheelkunde nauw samen met het Oogziekenhuis Rotterdam.

Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) In het Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) werken verloskundigenpraktijken in de regio Gorinchem en de gynaecologen, kinderartsen en tweedelijnsverloskundigen van het Beatrixziekenhuis samen om de zorg voor moeder en kind te optimaliseren.

In het kader van VSV worden afspraken gemaakt over communicatie en samenwerking op het gebied van de verloskundige zorgverlening, ten behoeve van een samenhangende optimale zorg voor moeder en kind in het verzorgingsgebied van het Beatrixziekenhuis.

Huisartsen Rivas onderstreept het belang van een goede relatie met haar verwijzers. De huisartsen zijn een grote en belangrijke groep voor Rivas, zowel voor het ziekenhuis als de Thuiszorg.

Naast de individuele cliëntcontacten, brengt Rivas een periodieke nieuwsbrief (Infomail) uit, gericht aan de huisartsen in de regio.

Huisarts en zorg Huisarts en Zorg is het samenwerkingsverband van 75 huisartsen in de regio rond Gorinchem. Samen met andere eerstelijns hulpverleners en specialisten voeren zij zorgprogramma’s uit voor mensen met diabetes, hart- en vaatziekten of longaandoeningen.

10

3.

Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap

3.1

Besturingsmodel

De Raad van Bestuur van Rivas fungeert als bestuur in het zogenaamde Raad-van-toezichtmodel. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het leidinggeven aan en organiseren van Rivas op hoofdlijnen.

De Raad van Bestuur heeft alle bestuurlijke bevoegdheden voor zover deze niet statutair zijn toegekend aan de Raad van Toezicht en met inachtneming van de statutaire goedkeuringsrol van de Raad van Toezicht, de wettelijke bevoegdheden van respectievelijk de ondernemingsraad en de (centrale) cliëntenraad en de bepalingen in het reglement voor de Raad van Toezicht en het reglement voor de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur is bestuurder in de zin van de Wet op de Ondernemingsraden.

De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken binnen Rivas. De Raad van Toezicht staat de Raad van Bestuur met advies terzijde. De Raad van Toezicht toetst of de Raad van Bestuur bij haar beleidsvorming en de uitvoering van haar bestuurstaken oog houdt op het belang van de organisatie in relatie tot de maatschappelijke functie van Rivas en een zorgvuldige en evenwichtige afweging heeft gemaakt van de belangen van allen die bij Rivas betrokken zijn.

Bestuur en toezicht zijn gebaseerd op de statuten, het reglement voor de Raad van Toezicht en het reglement voor de Raad van Bestuur.

3.2

Raad van Bestuur

Samenstelling Raad van Bestuur Naam P.H.E.M. de Kort*

C.M. Heijblom, arts

Bestuursfunctie Aandachtsgebieden Voorzitter Raad Bedrijfsvoering, meer specifiek: van Bestuur  Leiding geven aan managers Financiën & Informatie, Facilitair Bedrijf, Rivas Advies, Corporate Control, Marketing & Communicatie, Patiëntenlogistiek, Personeel & Organisatie,  Beleidsterreinen: strategiecoördinatie, financiën, bedrijfsvoering, patiëntenlogistiek, exploitatie, periodieke financiële afspraken met zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten, organisatieontwikkeling, vastgoed, informatisering, P&O, externe contacten, PR  Relatie met medische staf voor zover bestuurlijk; financieel  Relatie met Rivas-brede medezeggenschapsorganen Lid Raad van (Keten)Zorg, meer specifiek: Bestuur  Leiding geven aan directeuren van de respectieve domeinen;  Beleidsterreinen: zorgcoördinatie, kwaliteit en kwaliteitsmanagement, ketenzorgontwikkeling  Relatie met medische staf, specialisten ouderengeneeskunde, zorgprofessionals

* De heer P.H.E.M. de Kort is per 7 juli 2016 teruggetreden als lid en voorzitter Raad van Bestuur.

Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl 11

Reglement voor de Raad van Bestuur Het reglement voor de Raad van Bestuur van Rivas is vastgesteld door de Raad van Bestuur en goedgekeurd door de Raad van Toezicht van Rivas. De Raad van Bestuur heeft als taak het leidinggeven aan en organiseren van Rivas op hoofdlijnen, waaronder begrepen: ‐ externe strategie en synergiebevordering, inclusief externe vertegenwoordiging van de organisatie; ‐ alle zaken die betrekking hebben op de beleidsvoorbereiding en vaststelling, de uitwerking, uitvoering en implementatie van het vastgestelde beleid en de periodieke toetsing ervan; ‐ de ontwikkeling van de organisatie en de daarbij behorende organisatieconcepten; ‐ de bewaking van de realisatie van de organisatiedoelstellingen; ‐ formele werkgeversrol; ‐ beslissingen met betrekking tot de budgettoewijzing en de afzonderlijke beleidsplannen van de domeinen en centrale ondersteunende diensten; ‐ toezicht op het management van de organisatieonderdelen; ‐ het voeren van overleg met adviesorganen; ‐ en is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de hele organisatie.

In het reglement voor de Raad van Bestuur zijn verder bepalingen opgenomen omtrent: taken en bevoegdheden van het statutair bestuur van de stichting; samenstelling en benoeming van de directie; voorzitter; eindverantwoordelijkheid; functioneren Raad van Bestuur; beleidsvorming; vergaderingen; besluitvorming; verantwoording- en informatieplicht; waarneming en bereikbaarheid; overleg.

3.3 Raad van Toezicht Samenstelling Raad van Toezicht Naam

Functie Voorzitter

Aanvang 1e benoeming 01-01-2013

Benoemingstermijn loopt tot Tot 01-01-2017

De heer M.J.W. Bontje* Mevrouw drs. L. van Breugel

Lid

29-09-2009

Tot 29-09-2017

Mevrouw G.J. Derksen

Lid

29-09-2009

Tot 29-09-2017

De heer mr. H.C. Naves*

Lid

01-01-2013

Tot 01-01-2017

De heer drs. P.C. de Schipper*

Lid

24-05-2016

Tot 24-05-2020

* De heren Bontje en Naves zijn op 20 december 2016 benoemd voor een tweede termijn als lid van de Raad van Toezicht. * De heer De Schipper is per 24 mei 2016 benoemd als lid van de Raad van Toezicht.

Hoofdfunctie per 31-12-2016 M.J.W. Bontje Eigenaar Bontje Advies en Management

Nevenfuncties per 31-12-2016 ‐ Voorzitter Vereniging Ineen ‐ Voorzitter RvT GGZ Breburg Groep ‐ Lid RvT Stichting Sanquin Bloedvoorziening ‐ Lid bestuur Stichting Wie beter eet wordt sneller beter 12

‐ ‐ ‐ Mw. drs. L. van Breugel

Voorzitter Stichting Pand Hospice Nieuwegein Voorzitter RvT Oogheelkundig Medisch Centrum Zaandam Lid RvC Qualityzorg B.V.

-

Lid Raad van Toezicht Stichting Verslavingszorg Noord Nederland (VNN)

‐ ‐

Voorzitter Stichting Rudolf Lehmannfonds Lid comité van aanbeveling Stichting MS Research Lid raad van aanbeveling Het Centrum voor conflicthantering Voorzitter Landelijke Arbitrage Commissie Samenwerkingsverbanden Onderwijs Voorzitter Adviescommissie ongeschiktheidsontslag rechterlijke ambtenaren Lid Taskforce Mensenhandel Voorzitter landelijke klachtencommissie christelijk onderwijs Diverse docentschappen (OSR, SCR)

COO (Chief Operating Officer) Arbo Unie

Mw. G.J. Derksen Algemeen directeur Avelingen Groep Mr. H.C. Naves

Voorzitter van het bestuur rechtbank Amsterdam ‐ Senior rechter A

‐ ‐

‐ ‐ ‐ Drs. P.C. de Schipper Lid Raad van Bestuur Stichting Emergis Directeur Groot Aandeelhouder JC Linen B.V.

Verantwoording van de Raad van Toezicht over zijn in het verslagjaar verrichte werkzaamheden Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl

3.4 Bedrijfsvoering 3.4.1

Planning & Control cyclus

De Planning & Control cyclus is leidend voor de bedrijfsvoering en is beleidsmatig en financieel ingericht.

De missie en visie van Rivas Zorggroep liggen vast in de Strategienota “groei in gezondheid” aangevuld met de 4 strategische ambities. Deze wordt jaarlijks herijkt door de Raad van Bestuur en is beschikbaar voor iedereen binnen Rivas.

Op basis van deze strategienota worden elk jaar een organisatiebreed Rivas jaarplan en begroting opgesteld met daarin de doelen voor het komende jaar. Door het management worden het jaarplan inclusief financiële kaders vertaald naar een jaarplan + begroting voor hun eigen bedrijfsonderdeel.

Gedurende het jaar wordt de voortgang van de exploitatie en het jaarplan gevolgd in maand- en 13

kwartaalrapportages. De maand- en kwartaalrapportages geven een stand van zaken met betrekking tot de exploitatie, productiestromen, personele inzet en daarnaast de realisatie op kwaliteitsindicatoren. De rapportages worden besproken in de kwartaaloverleggen tussen Raad van Bestuur en de directeuren. Ditzelfde wordt gedaan door de afdelingen met aanvullend een verbeterplan per team.

Na afloop van het kalenderjaar wordt de jaarrekening opgesteld. De uitkomsten van de jaarrekening en achterliggende evaluaties worden gebruikt voor het opstellen van de financiĂŤle kaders voor de begroting voor het volgend jaar, waarin ook eventuele bijstellingen van het meerjarenbeleidsplan worden opgenomen. De jaarrekening wordt opgesteld zodat deze een getrouw beeld geeft van het vermogen en het resultaat (per zorgvorm). De jaarrekening en het jaarverslag zijn beide in overeenstemming met de regeling Verslaggeving WTZi en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving Zorg opgesteld.

De extern accountant controleert de jaarrekening. Op basis van deze controles geeft de accountant een controleverklaring af en verstrekt een accountantsverslag. Gedurende het jaar voert de accountant een interim controle uit, waarin de meest relevante en kritische processen worden onderzocht. Er wordt verslag uitgebracht aan de Raad van Bestuur met een managementletter. De adviezen opgenomen in de managementletter worden zoveel mogelijk opgevolgd om de bedrijfsvoering verder te verbeteren.

Binnen de jaarplannen worden de organisatiedoelstellingen bij elkaar gebracht op de volgende bedrijfsvoering onderwerpen: CliĂŤnten, Zorg Kwaliteit en Veiligheid, FinanciĂŤn, Personeel en Interne processen. Onderwerpen op deze gebieden zijn opgenomen in de PDCA cyclus.

De organisatiedoelstellingen worden gekoppeld aan de Rivas Waarden: Veiligheid, Hoffelijkheid, Uitstraling, Plezierig werken en Doelmatigheid.

3.4.2 Interne Controle (AO/IC) Om de bedrijfsvoering verder te optimaliseren en ter voorbereiding op externe controles, beschikt Rivas over de functie Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC). Deze functie is ondergebracht 14

bij de afdeling Corporate Control zodat interne controles op een onafhankelijke manier kunnen worden uitgevoerd. Vanuit deze functie worden interne controles uitgevoerd en wordt geadviseerd over procescontroles. De interne controles zijn erop gericht om te voldoen aan vigerende wettelijke regelingen AO/IC-zorgaanbieders en om mogelijke procesverbeteringen te identificeren.

3.4.3 Risicoanalyses Vanuit verschillende bedrijfsvoeringsaspecten zijn en worden risicoanalyses uitgevoerd. In het primair proces worden prospectieve risicoanalyses uitgevoerd ten behoeve van verbetering van de bedrijfsvoering vanuit o.a. de volgende invalshoeken: kwaliteit, patiëntveiligheid, Arbowetgeving, personeel & organisatie, financieel administratieve processen, ICT en informatiebeveiliging. De risicomanagement-methodiek is gestandaardiseerd en verder planmatig uitgewerkt ten behoeve van het DirectieTeam zodat risicoanalyses integraal worden ingezet bij beleidsvoorbereiding in het primaire en ondersteunende proces. Het denken in en handelen vanuit risico’s is daarmee een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering.

3.4.4 Risico’s, kansen en onzekerheden In deze paragraaf zijn de belangrijkste risico’s en onzekerheden die voor Rivas gelden vermeld.

Wijzigingen financieringsstructuur en bekostiging zorg 2015 was voor de meeste zorgvormen een transitiejaar naar gewijzigde wet- en regelgeving waarin de financieringsstructuur en bekostiging van de zorg is veranderd. In 2016 hebben deze wijzigingen een definitief karakter gekregen. De veranderingen in de wet- en regelgeving hebben geleid tot verschuivingen en aanpassingen in de bekostiging voor de Ziekenhuiszorg, de Verpleging en Verzorging, Thuiszorg en de WMO met als primair gevolg druk op de groei van de omzet en op het resultaat.

De steeds sneller opvolgende veranderingen in de zorg vragen om een wendbare en slagvaardige organisatie en daarom is in de eerste helft van 2016 een reorganisatie doorgevoerd waarin de organisatie is ingericht naar de marktgerichte domeinen Langdurige zorg, Kortdurende zorg, Thuiszorg en Ziekenhuiszorg.

Tevens is ingezet op het stabiliseren van de zorgvraag door deel te nemen aan een van de 3 leertuinen van VGZ “Kwaliteit als medicijn” met als doel de kwaliteit van zorg te verbeteren.

Het overheidsbeleid om de stijging van de zorgkosten te beteugelen, vertaalt zich via de Zorgverzekeraars en gemeenten voor Rivas in druk op de tarieven. Veelal wordt de prijsindex niet vergoed uit oogpunt van gewenste efficiencyverbeteringen. De afgelopen jaren heeft Rivas veel kunnen opvangen door efficiënter te werken. Dit proces is echter eindig. Uiteindelijk gaat dit ten koste van de kwaliteit van onze zorgverlening.

De banken worden terughoudender bij het financieren van zorginstellingen. Door de marktwerking wordt het bedrijfsrisico van zorginstellingen substantieel groter ingeschat. Hierdoor kunnen zorginstellingen moeilijker financiering krijgen voor hun plannen. De ratio’s waaraan zorginstellingen moeten voldoen (solvabiliteit, DSCR –Debt Service Coverage Ratio- , EBITDA – Earnings Before Interest Depreciation and Amortization-) worden steeds strenger.

Voor Rivas betekent dit ook dat de financiering van toekomstige plannen en innovatie geen zekerheid meer is. Rivas kijkt voor financiering nadrukkelijk ook naar alternatieve financieringsmogelijkheden.

15

Verblijf WLZ ZZP 1 t/m 3 wordt niet meer geïndiceerd. Hierdoor ontstaat dreigende leegstand van de woonzorgcentra. Hiervoor is een particuliere verhuur dienst opgezet om de kamers in een beschermde omgeving met zorg aan te bieden. Tevens worden de bestemmingen van verschillende vastgoedobjecten herzien wat geleid heeft tot het besluit om 1 woonzorgcentrum te sluiten.

Toenemende kosten dure geneesmiddelen Het landelijke risico op de steeds stijgende kosten voor ‘dure’ geneesmiddelen blijft actueel. Dit risico is inmiddels goeddeels gemitigeerd door de afspraken over nacalculatie met de zorgverzekeraars. De registratie rond de geneesmiddelen is goed ingeregeld, zodat de declaratie naar de zorgverzekeraars juist en volledig is. Door het optimaal inzetten van biosimilars worden besparingen gerealiseerd. Ook vindt actieve sturing op inkoop en het voorschrijven van de medicatie plaats.

Wervingsproblemen waardoor onderbezetting Met name voor verpleegkundigen van niveau 5 en hoger is landelijk sprake van een tekort. Als gevolg hiervan heeft Rivas te maken met wervingsproblemen en onderbezetting op deze functies. Dit leidt tot een hogere werkdruk onder bestaand personeel, mogelijk stijging van ziekteverzuim en kostenstijging door noodgedwongen inzet van inhuurmedewerkers.

Informatievoorziening na nieuw Elektronisch Dossier en diverse wetswijzigingen Na de implementatie van een ketenbreed Elektronisch Dossier en de genoemde wetswijzigingen in de afgelopen jaren blijft de tijdige en juiste informatievoorziening een risico. Om tijdig inzicht te krijgen in prestaties van de organisatie en waar nodig doelgericht in te kunnen grijpen is betrouwbare, overzichtelijke en snelle informatievoorziening van cruciaal belang. Er is, en wordt, daarom veel energie gestoken in het specificeren en opleveren van betrouwbare overzichten voor de organisatie.

Wijzigingen wet en regelgeving (WLZ, ZVW, WMO) leidt tot meer contractpartijen met een voortdurende toename aan verantwoordingsvereisten De diverse genoemde wetswijzigingen in met name de WLZ, ZVW en WMO hebben er toe geleid dat het aantal contracten dat Rivas Zorggroep voor deze zorgvormen moet afsluiten exponentieel gestegen is.

Met de toename van het aantal contracten is ook het aantal verantwoordingseisen toegenomen. Om hier meer grip op te krijgen wordt kritisch gekeken naar de partijen nog contracten mee afgesloten worden. Tevens is een traject gestart om het contractbeheer beter te borgen en tijdig inzicht te krijgen in alle verantwoordingseisen.

Rendabel houden van vastgoed in Leerdam Het gezondheidscentrum in Leerdam waar o.a. de Lingepolikliniek en verpleeghuis Lingesteijn gevestigd zijn heeft te maken met een afname in vraag naar somatische zorg.

Om dit gebied weer rendabel in te richten is een programma gestart om de zorgvraag anders in te vullen en mogelijkheden van het vastgoed zo efficiënt mogelijk op elkaar aan te laten sluiten.

Toename van phisingactiviteiten en randsomeware De laatste jaren blijkt de organisatie vaker te maken te krijgen met phisingactiviteiten waardoor datalekken een reëel risico vormen. Er wordt dan ook actief ingezet op bewustwording onder het personeel en het implementeren van technische- en procesbeheersing om datalekken te voorkomen of tijdig te signaleren. Daarnaast worden wereldwijd bedrijven en instellingen getroffen door aanvallen met randsomeware. Ook hiertegen tracht Rivas zich zo goed mogelijk te beschermen.

Deze belangrijkste risico’s zijn in onderstaande tabel samengevat: 16

Risico

Gevolg

Beheersmaatregel

Wijzigingen financieringsstructuur en bekostiging zorg

 Tariefafspraken met zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten onder druk  Omzet en liquiditeit afhankelijk van productie  Lagere marges  Financiering nieuwe plannen en innovatie wordt moeilijker

Afschaffing verblijfsrecht nieuwe ZZP’s 1 t/m 3 WLZ

 Dreigende leegstand in woonzorgcentra  Lager resultaat

Toenemende kosten dure geneesmiddelen

 Hogere kosten en lager resultaat

Wervingsproblemen (m.n. verpleegkundige niveau 5 en hoger)

 Onderbezetting  Hoge werkdruk  Ziekteverzuim  Gedwongen inzet PNIL  Onvoldoende stuurinformatie beschikbaar

 Doelmatigheidsprogramma Gezond & Efficiënt BZ  Kwaliteit als medicijn  Lean Six Sigma programma  Reorganisatie domeinen  Sneller managementrapportage beschikbaar  Meer sturen op prognose dan op begroting  Onderbouwde periodieke liquiditeitsplanning  Streven naar een hogere liquiditeit en de beschikbaarheid voldoende kredietlijnen organiseren  Voldoen aan ratio’s banken en een behoudend beleid ten aanzien van de financiering van Rivas  Particuliere verhuurorganisatie inrichten  Herijking aanbod naar beschermd wonen  Bestemmingen vastgoed herzien (o.a. sluiting verzorgingshuizen)  Sluitende contractafspraken met zorgverzekeraars  Betrouwbare registratie geneesmiddelen  Actief sturen op inkoop en voorschrijven  Actieve werving  Maatregelen om een interessante werkgever te zijn en blijven  Rapportages specifiëren en generen

 Meer verantwoordingsvereisten door meerdere contractpartijen  Grotere controle druk

 Kritisch kijken naar af te sluiten contracten  Borgen contractmanagement

Informatievoorziening na nieuw Elektronisch Dossier en diverse wetswijzigingen Wijzigingen wet en regelgeving (WLZ, ZVW, WMO) leidt tot meer contractpartijen met een voortdurende toename aan verantwoordingsvereisten

17

Risico

Gevolg

Beheersmaatregel

Rendabel houden van vastgoed in Leerdam

 Leegstand oude deel waardoor afname opbrengsten

 Programma herontwikkeling Leerdam naar een anderhalf lijns centrum met de huisartsen

Toename phisingactiviteiten, randsomeware en DDoSaanvallen

 Datalekken

 Bewustwording creëren onder personeel  Technische- en procesbeheersing

3.5

Cliëntenraad, structuur medezeggenschap cliënten, bewoners, patiënten

De Cliëntenraad Beatrixziekenhuis is lid van het LSR (Landelijk Steunpunt (mede)zeggenschap).

Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl Cliëntmedezeggenschap in 2016 In 2016 was de cliëntmedezeggenschap van Rivas als volgt geregeld: Cliënt Overleg Rivas kent een aantal zorgvoorzieningen. Om de medezeggenschap dicht bij de cliënt te organiseren, kan in elke locatie van Rivas waar cliënten verblijven of wonen, een cliëntenoverleg worden ingesteld.

Het Cliëntenoverleg spreekt met de betreffende teamleider van de locatie. In sommige locaties wordt de medezeggenschap vormgegeven door het houden van huiskamergesprekken in aanwezigheid van een cliëntenraadslid.

Regio Cliëntenraad Daarnaast is er in elke Rivas-regio een 'Regio Cliëntenraad'. De Regio Cliëntenraad overlegt met de regiomanager. Voorts is er een Cliëntenraad ten behoeve van de cliënten van het Beatrixziekenhuis/ de Lingepolikliniek. De Cliëntenraad Beatrixziekenhuis overlegt met de directeur tot wiens portefeuille het Beatrixziekenhuis als aandachtsgebied behoort.

Centrale Cliëntenraad Rivas-breed functioneert de Centrale Cliëntenraad. Elke Regio Cliëntenraad en de Cliëntenraad van het Beatrixziekenhuis hebben één vertegenwoordiger in de Centrale Cliëntenraad, die de organisatie brede zaken bespreekt met de directie. De Regio Cliëntenraden en de Cliëntenraad Beatrixziekenhuis hebben enkele nader omschreven adviesbevoegdheden overgedragen aan de Centrale Cliëntenraad. De Centrale Cliëntenraad overlegt met de voorzitter directie.

WMCZ De Regio Cliëntenraden, de Cliëntenraad Beatrixziekenhuis en - door mandaat- de Centrale Cliëntenraad zijn adviesorgaan van Stichting Rivas Zorggroep, zoals bedoeld in de Wet medezeggenschap cliënten in zorginstellingen (WMCZ).

Cliëntmedezeggenschap vanaf 2017 Eind 2016 is de medezeggenschapsstructuur aangepast aan de nieuwe organisatiestructuur van Rivas.

Vanaf 2017 is de cliëntmedezeggenschap van Rivas als volgt geregeld: Rivas Zorggroep kent een aantal zorgvoorzieningen die zijn georganiseerd in vier domeinen: ziekenhuiszorg, langdurige zorg, kortdurende zorg en thuiszorg. Voor elk van deze vier domeinen is een Cliëntenraad in de zin van de WMCZ ingesteld.

18

Voor de langdurige zorg is een aangepaste medezeggenschapstructuur: In elke locatie voor langdurige zorg van Rivas Zorggroep waar cliënten verblijven of wonen, wordt een Cliënten Overleg ingesteld. De directeur langdurige zorg van Rivas is ervoor verantwoordelijk dat een Cliënten Overleg wordt ingesteld.

Onverlet het uitgangspunt van een Cliënten Overleg per locatie voor langdurige zorg, kan in onderling overleg worden besloten dat een vertegenwoordiging namens de Clusterraad voeling houdt met een bepaalde locatie. Zo een besluit is te allen tijde beïnvloedbaar op verzoek van bewoners van de betreffende locatie.

Rivas-breed functioneert de Centrale Cliëntenraad, bestaande uit leden van elke Cliëntenraad.

De vier Cliëntenraden hebben ieder enkele nader omschreven adviesbevoegdheden overgedragen aan de Centrale Cliëntenraad.

De Cliëntenraden en - door mandaat- de Centrale Cliëntenraad zijn adviesorgaan van Stichting Rivas Zorggroep, zoals bedoeld in de WMCZ

3.6

Ondernemingsraad, structuur medezeggenschap medewerkers

De Ondernemingsraad (OR) hanteert het principe: de medezeggenschap volgt de zeggenschap, dat wil zeggen dat de structuur van de OR aangepast is aan de structuur van de organisatie. De OR heeft 21 zetels.

De OR kent een aantal vaste commissies. De taken, bevoegdheden, werkwijze en samenstelling van de OR en de commissies zijn vastgelegd in een OR-reglement en een aantal instellingsbesluiten.

Op decentraal niveau kent de OR vijf OR-commissies: iedere commissie vertegenwoordigt een kiesgroep en behartigt de belangen van de medewerkers van deze kiesgroep. Deze commissies kunnen uitgebreid worden met niet-OR-leden.

Daarnaast onderscheidt de OR een aantal commissies op centraal niveau: ‐

Dagelijks bestuur (DB): het DB bestaat uit een voorzitter, vice-voorzitter en een lid. Deze commissie is verantwoordelijk voor de coördinatie van het OR-werk;

‐

Commissie Arbo: deze commissie behandelt alle zaken op het gebied van Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu;

‐

Commissie HR: deze commissie behandelt alle zaken op het gebied van personeelsbeleid;

‐

Commissie Financiën: deze commissie houdt zich bezig met alle onderdelen van de planning & controlcyclus;

‐

Ad-hoc commissies: indien nodig kunnen er tijdelijke commissies ingesteld worden, zoals bijvoorbeeld een verkiezingscommissie.

De Ondernemingsraad is lid van het Landelijk Overleg Medezeggenschap Organen in de Zorgsector (LOMOZ).

19

4.

Beleid, Inspanningen en prestaties

4.1

Missie, waarden en strategische ambities “Rivas regelt de zorg die de cliënt wenst, direct en goed en helpt de cliënt gezond te blijven. Rivas verbetert voortdurend de zorg in de regio: veilig, mensgericht, altijd beschikbaar, dichtbij en professioneel. “

De vijf waarden om deze missie te realiseren zijn: Veiligheid: niet alleen veilige zorg, maar ook een veilige omgeving creëren waarin cliënten en medewerkers zich op hun gemak voelen; Hoffelijkheid: compassie, inlevingsvermogen en hartelijkheid in het contact met cliënten is vanzelfsprekend; Uitstraling: Rivas is in alle werkzaamheden, op alle locaties en in alle organisatie-uitingen herkenbaar ook op de wijze waarop met cliënten wordt omgegaan; Plezierig werken: Rivas wil een goede werkgever zijn. Een goede werksfeer, collegialiteit en ontwikkelmogelijkheden staan hoog in het vaandel; Doelmatigheid en effectiviteit: de druk op de financiële ruimte van zorginstellingen neemt toe. Dit geldt ook voor Rivas. Een financieel gezonde organisatie is een voorwaarde om de continuïteit in de zorgverlening te kunnen garanderen.

Rivas richt zich op het verlenen van steeds betere en veiliger zorg en neemt daarbij de vraag van de cliënt als uitgangspunt. Daarnaast blijven gezondheid en preventie aandacht krijgen.

De vier gekozen ambities verantwoorden de strategische keuzes: 1. Denken in gezondheid en meer eigen regie voor de bewoners in de regio 2. Het vervolmaken van vraaggerichte ketenzorg in het hele Rivas-gebied 3. Het positioneren van Rivas als de meest veilige gezondheidsonderneming 4. Het borgen van continuïteit en innovatie door een adequate marge.

Deze strategische ambities bieden richting en houvast voor de jaarplannen.

Gegeven het veranderend tijdsgewricht krijgen de strategische doelen van Rivas een andere invulling.

De gevolgen van deze veranderingen zijn in 2016 en 2017 merkbaar voor de organisatie.

4.2

Ontwikkelingen

Het zorglandschap blijft in beweging. Mensen leven langer, vaak met één of meer (chronische) aandoeningen. Medische kennis, technieken en mogelijkheden schrijden voort, in combinatie met striktere eisen aan kwaliteit, veiligheid, volumes en financiële weerbaarheid.

De patiënt kiest meer en meer; de (zorg)vraag wordt complexer.

Deze ontwikkelingen hebben invloed op Rivas. Als concrete effecten kunnen worden genoemd: ‐

Druk op de financiering van de thuiszorg gepaard gaande met een steeds complexer wordende cliëntenpopulatie (omdat zij langer thuiswonen), gevolg hiervan de extra belasting van het thuiszorgpersoneel en de behoefte aan hoger opgeleid personeel om deze cliënten beter te kunnen ondersteunen. Zie hier het spanningsveld tussen de mogelijkheden binnen de financieringsruimte en de gewenste kwalitatieve invulling van de organisatie.

20

‐

‐

‐

‐

‐ ‐

‐

Langer thuiswonen leidt tot uitgestelde toegang tot de langdurige zorg. Gevolg ook hier een complexere cliëntenpopulatie en leegstand (somatisch) in de verpleeghuizen en derhalve druk op de financiering.

Het ziekenhuis ziet opnames van ouderen vanuit een sociale achtergrond als gevolg van het feit dat de thuisomgeving de steeds complexere zorg niet meer kan bieden en cliënten niet snel genoeg kunnen doorstromen.

Het Beatrixziekenhuis is een breed basisziekenhuis met korte lijnen naar de huisartsen in de regio.

Voor het behoud van de essentiële ziekenhuisfuncties en aansluiting van onze ketenzorg in de Drechtsteden blijft oriëntatie op samenwerking met ASz belangrijk.

De verbinding van het Beatrixziekenhuis en de Verpleging & Verzorging levert een unieke keten in de zorg. Hierdoor kan Rivas een actieve bijdrage te leveren aan de transitie naar betere én betaalbare zorg. Daarnaast wordt door deze combinatie de continuïteit van elk der organisatieonderdelen ondersteund.

Om invulling te geven aan de wens om een actieve bijdrage te leveren aan de transitie naar betere én betaalbare zorg neemt Rivas deel aan het programma Kwaliteit Als Medicijn(KAM).

Het programma KAM biedt ons de kans via tal van initiatieven écht anders naar de zorg te kijken zonder dat dit direct gestuurd wordt door financiële consequenties gedurende het programma.

Binnen enkele jaren moet dit leiden tot aantoonbaar zinniger en zuiniger zorg.

Daarbij is het zaak vroegtijdig te anticiperen op de post-KAM-periode (vanaf 2019).

Genoemde ontwikkelingen noodzaken Rivas om komend jaar haar portfolio te herijken naar een strategische portfolio van door Rivas te leveren ketenzorgproducten, en na te denken over modellen waarin wij de zorg voor onze cliënten zo goed mogelijk op maat kunnen leveren binnen de geldende financiële kaders.

4.3

Algemeen beleid 2017

De missie, visie en waarden van Rivas zijn al jaren gericht op meer regie voor de cliënt, meer service, betere kwaliteit en meer nadruk op gezondheid en preventie. Met keuze voor Planetree, Gewoontegetrouw en Kwaliteit als Medicijn (KAM) zal Rivas blijven inzetten op de lijn van “positieve gezondheid”.

Rivas heeft en houdt de cliënt op nummer 1. Daarbij zijn de financiën altijd een weliswaar lastige, maar redelijk constante factor geweest. Inmiddels is die tijd voorbij: de financiën staan onder druk. Dit gegeven zal op korte termijn niet anders worden. Dit noopt ons goed te kijken welke diensten we tegen welke bekostiging kunnen leveren. Het is noodzakelijk geworden de financiën meer en nadrukkelijk te betrekken bij de zorgverlening.

De focus die van oudsher vooral ligt op mensgericht, kwaliteit, wordt in 2017 aangevuld met ‘zakelijkheid’. Met dit laatste wordt bedoeld: effectieve en doelmatige zorg binnen een gezonde bedrijfsvoering. Geen kostenbeheersing als doel op zichzelf, maar als middel om toonaangevend te blijven in de (ouderen-) zorg en voldoende marge te realiseren voor innovatie en investeringen.

21

4.4

Algemeen kwaliteitsbeleid

4.4.1 Kwaliteit van de zorg De kwaliteitsdoelstellingen van Rivas komen tot uitdrukking in de algemene missie van de organisatie zoals ook verwoord in het jaarplan 2016. Rivas presenteert zich met het motto: 'Rivas, uw zorg goed geregeld'. De klant wil de zekerheid hebben dat zijn zorg goed is geregeld. Dit betekent dat de zorg tenminste tegemoet komt aan de verwachtingen van de klant. Maar ook dat de klant verzekerd is van goede, toegankelijke en veilige zorg. Het doel van het kwaliteits management systeem is dan ook: Het continu verbeteren van de bedrijfsvoering zodat de zorg(processen) steeds veiliger, hoffelijker, toegankelijker, doelmatiger en professioneler wordt (en).

Aan deze doelstelling wordt gewerkt door de programma’s JCI, KAM en Planetree aan elkaar te koppelen. Hierdoor staat de cliënt centraal in de gehele keten, en wordt er gewerkt aan veilige zorg, efficiënte besturing, stuurinformatie op alle niveaus in de vorm van indicatoren en verantwoordingsinformatie.

Rivas is de visie toegedaan dat kwaliteit van zorg en het bewaken daarvan een verantwoordelijkheid is van de lijn, en dat dit zo dicht mogelijk bij de werkvloer, ofwel zo decentraal mogelijk, plaatsvindt.

Veiligheid voor alles Veiligheid is de eerste en belangrijkste voorwaarde om onze missie te kunnen realiseren. Veiligheid is goede kwaliteit van zorg leveren, conform de geldende richtlijnen en normen, met zo min mogelijk risico. We hechten aan veiligheid direct aan het bed bij de patiënt, in de zorg voor bewoners en cliënten, in het omgaan met privacygevoelige gegevens en bedrijfsinformatie. Deze ambitie komt voort uit eigen overtuiging. Daarbij gestimuleerd door externe aandacht en druk van onder meer Inspectie voor de Gezondheidszorg en zorgverzekeraars.

Om grip te krijgen op een veilig primair zorgproces en ondersteunend proces richt Rivas zich nu op kwaliteitsbeheersing via anticiperende (prospectieve) en retrospectieve risico-inventarisaties. Bij het laatste nemen de incidentmeldingen een belangrijke plaats in. Ten eerste een optimaal meld-klimaat, met dataverzameling van incidenten. En ten tweede een individuele analyse en trendanalyse welke inzicht geven in de corrigerende of preventieve maatregelen ter optimalisering van de veiligheid en minimalisering van de te lopen risico’s.

Bij een prospectieve risicoanalyse worden veiligheidsrisico’s geïdentificeerd, waarop vervolgens al preventief maatregelen op worden genomen. De effectiviteit van die maatregelen wordt geëvalueerd door audits en metingen van hiervoor opgestelde indicatoren. Zorginhoudelijke uitkomstindicatoren bieden inzicht en verbetermogelijkheden in de prestaties van onze zorg.

Professioneel Naast goed opgeleide en professionele werknemers, is plezierig werken en je veilig voelen in je werkomgeving een belangrijke voorwaarde voor een optimale zorg en dienstverlening.

Medewerker tevredenheidsonderzoek, werkplek analyse, Risico-inventarisaties/evaluaties op de afdeling en jaargesprekken dragen bij aan inzicht over de vitaliteit, ambitie en tevredenheid van de werknemer. Rivas vindt het belangrijk daar verder opvolging aan te geven.

Daarnaast gaat het bij professionele zorg ook om het continu verbeteren van de zorg, middels de PlanDo-Check-Act cyclus. Professionele zorg houdt ook in dat de kwaliteit van zorg aantoonbaar gemaakt kan worden. Het definiëren, analyseren en rapporteren van zorginhoudelijke- en procesindicatoren is een belangrijk onderdeel hiervan.

De informatie die vanuit externe en interne kwaliteitsmetingen wordt behaald, wordt in de interne organisatie benut voor verbetertrajecten. In 2016 zijn stappen genomen om het proces van informatie verzamelen verder te professionaliseren.

22

Cliëntgericht Rivas geeft vorm aan cliëntbetrokkenheid door cliëntgebonden prestatie-indicatoren te meten die uitkomsten in de ervaren kwaliteit van zorgverlening in kaart brengen, te beoordelen door cliënten. Niet Rivas zelf, maar de Rivas-cliënt bepaalt of Rivas zorg met voldoende kwaliteit biedt. Continue verbetering vindt op grond van deze uitkomsten plaats in grotere of kleinere schaal. Planetree is als gedachtegoed de basis voor cliëntgerichte zorg. Focusgroepen zijn hier het instrument ter toetsing.

Daarnaast leveren cliëntenparticipatie -input van de cliëntenraden- en klachtenregistraties managementinformatie op ter sturing op cliëntgerichtheid.

Toegankelijk Vele (proces)-indicatoren zijn gericht op toegankelijkheid, bereikbaarheid, tijdigheid en inrichting en organisatie van de zorg. De indicatoren worden verdeeld over de organisatie gemeten en opgevolgd.

Dit varieert van dossierregistraties, telefonische en fysieke bereikbaarheid, tot het vaststellen van de juiste indicatie, hulpvraag en de eigen regie van een individuele cliënt in het zorgproces. Omgekeerd is ook informatiebeveiliging een belangrijk aspect van goede en veilige zorg.

Doelmatig Door het werken met zorgpaden wordt de zorg doelmatiger ingericht. Daarnaast zet Rivas in op procesverbetering, middels de Lean Six Sigma methode. Voor het Elektronisch Cliënt Dossier zijn de processen binnen de keten inmiddels zo veel mogelijk gestandaardiseerd. Ook dit leidt tot het doelmatiger leveren van de zorg.

4.4.2 Kwaliteitscertificaten, -labels en accreditaties In 2016 zijn diverse kwaliteitslabels, accreditaties en kwaliteitscertificaten behaald of gecontinueerd binnen Rivas.

Joint Commission International (JCI) Ziekenhuiszorg Het Beatrixziekenhuis is in 2016 JCI geaccrediteerd.

Joint Commission International (JCI) Verpleging & Verzorging De gehele netwerkorganisatie van de Verpleeg- en Verzorgingshuizen is in 2015 JCI-geaccrediteerd, evenals de afzonderlijke verpleeghuizen en woonzorgcentra, te weten: ‘t Waellant, Nieuw-Lekkerland Vijverhof, Nieuwpoort De Alblashof, Alblasserdam Waerthove, Sliedrecht De Merlinge, Arkel Bannehof, Gorinchem De Waalburcht, Papendrecht De Markt, Papendrecht De Wieken, Papendrecht Schutse, Gorinchem Het Gasthuis, Gorinchem St. Clara, Gorinchem Judith Leysterhof, Hardinxveld-Giessendam Steijndeld, Gorinchem Laakse Hof, Lexmond Tiendwaert, Hardinxveld-Giessendam Lingesteyn, Leerdam Rivas Zorghotel Dordrecht, Dordrecht Molenhoek, Gorinchem Joint Commission International (JCI) Thuiszorg De gehele netwerkorganisatie van de Thuiszorg is in 2015 JCI op basis van de homecare norm geaccrediteerd, evenals de afzonderlijke locaties, te weten: Rivas Thuiszorg Gemeente Giessenlanden Rivas Thuiszorg Gemeente Hendrik-IdoRivas Thuiszorg Gemeente Molenwaard Ambacht Rivas Thuiszorg Gemeente Vianen Rivas Thuiszorg Gemeente Zwijndrecht Rivas Thuiszorg Gemeente Zederik Rivas Thuiszorg Gemeente Dordrecht Rivas Thuiszorg Gemeente Alblasserdam Rivas Thuiszorg Gemeente Papendrecht 23

Rivas Thuiszorg Gemeente Gorinchem Rivas Thuiszorg Gemeente Buren Rivas Thuiszorg Gemeente Culemborg Rivas Thuiszorg Gemeente Geldermalsen Rivas Thuiszorg Gemeente Leerdam Rivas Thuiszorg Gemeente Lingewaal Rivas Thuiszorg Gemeente Aalburg Rivas Thuiszorg Gemeente Geertruidenberg Rivas Thuiszorg Gemeente HardinxveldGiessendam

Rivas Thuiszorg Gemeente Sliedrecht Rivas Thuiszorg Gemeente Werkendam Rivas Thuiszorg Gemeente Woudrichem Rivas Thuiszorg Gemeente Bunnik Rivas Thuiszorg Gemeente Houten Rivas Thuiszorg Gemeente IJsselstein Rivas Thuiszorg Gemeente Lopik Rivas Thuiszorg Gemeente Nieuwegein

Patiënt-veiligheids-zorgsysteem (PVZS) Het Beatrixziekenhuis heeft sinds 2013 een gecertificeerd Veiligheid Management Systeem, ofwel PVZS, dat getoetst is op de NTA norm (8009:2011). Dit veiligheidssysteem is jaarlijks in een externe audit getoetst. In 2016 is de heraudit succesvol verlopen. Bij het PVZS ligt de nadruk op het continue verbeteren van het ‘systeem’ waarin de zorgprofessionals werken. Dit gebeurt o.a. middels pro-actief beheren van veiligheidsrisico’s, het leren van fouten en het blijven werken aan een cultuur waarin patiëntveiligheid centraal staat.

Planetreelabels Binnen Rivas Zorggroep hebben alle intramurale locaties het Planetreelabel behaald; de internationale erkenning voor mensgerichte zorg: ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐

Judith Leysterhof, Hardinxveld-Giessendam (1e label 2010, 1e redesignation 2013, 2e redesignation 2016) De Merlinge, Arkel (1e label 2010, redesignation 2013, 2e redesignation 2016) Tiendwaert, Hardinxveld-Giessendam (1e label 2011, redesignation 2014) De Wieken, Papendrecht (1e label 2011, redesignation 2014) Het Gasthuis, Gorinchem (1e label 2011, redesignation 2016)| De Molenhoek, Gorinchem (1e label 2011, redesignation 2016) De Vijverhof, Nieuwpoort (1e label 2011, redesignation 2015) De Markt, Papendrecht (label 2013) De Alblashof, Alblasserdam (label 2013) ’t Waellant, Nieuw-Lekkerland (label 2013) De Waalburcht, Papendrecht (label 2013) Rivas Zorghotel Dordrecht, Dordrecht (label 2013) Steijndeld, Gorinchem (label 2013) Waerthove, Sliedrecht (label 2013) Bannehof, Gorinchem (label 2014) Schutse, Gorinchem (label 2014) Laakse Hof, Lexmond (label 2014) Lingesteyn, Leerdam (label 2015)

In 2016 is gestart met een groot Planetree-redesignationtraject waarbij het de bedoeling is om voor alle hierboven genoemde locaties tegelijk de redesignation te behalen, zodat er uiteindelijk één overkoepelend Planetreelabel zal zijn voor alle locaties. Dit traject loopt door tot voorjaar 2017.

24

HKZ-certificaat voor Jeugdgezondheidszorg, Kraamzorg en Maatschappelijke Dienstverlening Rivas beschikt voor haar jeugdgezondheidszorg over het HKZ-kwaliteitskeurmerk. De stichting HKZ (Harmonisatie kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector) staat voor duurzame kwaliteitsverbetering in de zorg: onafhankelijk en betrouwbaar. Begin 2016 heeft de externe HKZ-audit plaatsgevonden. Deze audit is succesvol doorlopen.

Certificaat voor borstvoeding De jeugdgezondheidszorg beschikt over het certificaat voor borstvoeding. Het certificaat staat voor goede begeleiding bij borstvoeding. Rivas voldoet hiermee aan de eisen die zijn opgesteld door World Health Organisation (WHO) en Unicef.

Eerste plaats in AD Ziekenhuis Top 100 Het Beatrixziekenhuis staat op de eerste plaats in de Ziekenhuis Top 100 van het Algemeen Dagblad. Op zaterdag 5 november 2016 publiceerde het AD weer de lijst van de 100 beste ziekenhuizen.

Elseviers Beste Ziekenhuizen In het onderzoek Elsevier Beste Ziekenhuizen 2016 heeft het Beatrixziekenhuis een eindoordeel van drie punten behaald. Het Beatrixziekenhuis scoort dit jaar op de domeinen effectiviteit en dienstverlening 'bovengemiddeld' en op de domeinen veiligheid en wachttijden 'ondergemiddeld'. Dit houdt in dat het ziekenhuis er niet in is geslaagd om de score van 2015 vast te houden. Vorig jaar behaalde het Beatrixziekenhuis vier punten, waardoor het ziekenhuis automatisch eindigde op een gedeelde eerste plaats van de beste ziekenhuizen van Nederland. Dat blijkt uit onderzoek van Elseviers Beste Ziekenhuizen 2016. Veilig, nauwgezet en up-to-date in de medische zorg, betrouwbaar en solide als organisatie en optimaal als begeleider en voorlichter van de patiënt. Dat zijn de eisen die gelden voor een goed functionerend ziekenhuis in het jaarlijkse onderzoek van Elsevier.

Overzicht van in 2016 behaalde kwaliteitskeurmerken voor het Beatrixziekenhuis: ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐

Spataderkeurmerk (De Hart en Vaatgroep) Vaatkeurmerk (De Hart en Vaatgroep) Stoma Zorgwijzer groen vinkje Keurmerk Senior vriendelijk ziekenhuis Roze lintje van BVN (Borst Vereniging Nederland) Drie Smileys (Stichting Kind en Ziekenhuis) voor de kinderafdeling, afdeling verloskunde en kinderdagbehandeling Unicef/WHO certificaat Borstvoeding Gastvrijheidszorg met Sterren Kwaliteitscertificaat Oogzorgnetwerk Cataract en Maculadegeneratie Neokeurmerk Accreditatie Apotheek (GMP-Z) Horeca- en restauratieve voorzieningen (HACCP) Accreditatie Laboratorium en de trombosedienst (CCKL) Accreditatie Kwaliteitsregister Verpleegkundigen & Verzorgenden (V&VN) Coloscopiecentrum voor bevolkingsonderzoek darmkanker Freya Pluim (monitor fertiliteitszorg) Hematon groen vinkje 25

Cliëntervaringsonderzoek In het Beatrixziekenhuis worden patiënt tevredenheidsonderzoeken per kwartaal besproken. Hierbij wordt bijzonder aandacht gegeven aan de punten die nog verbeterd kunnen worden.

Verbetermaatregelen worden opgezet en geëvalueerd en waar nodig aangepast.

Binnen het domein Kortdurende zorg loopt vanaf oktober 2016 een cliëntervaringsonderzoek binnen de Geriatrische Revalidatiezorg. De resultaten hiervan worden maandelijks teruggekoppeld aan het management en de multidisciplinaire revalidatieteams. Tevens worden de resultaten besproken met de cliëntenraad. Sinds november 2016 is het cliëntervaringsonderzoek Ergotherapie 1e lijn van start gegaan.

Binnen de domeinen Langdurige zorg en Thuiszorg zijn in 2016 voorbereidingen getroffen, zodat in 2017 interne cliëntervaringsonderzoeken uitgezet kunnen gaan worden.

Naast de formele cliëntervaringsonderzoeken zijn er op alle afdelingen en intramurale locaties suggestie- en complimentenkaarten. Hierop kunnen cliënten laagdrempelig aangeven hoe de zorg nog verbeterd kan worden.

Gastvrije zorg Gastgerichtheid in de zorg speelt een steeds belangrijkere rol, als bijdrage voor het verhogen van de kwaliteit van leven van een cliënt die verblijft in een in zorginstelling. Cliënten in zorginstellingen verwachten steeds meer een plezierige ambiance om in te verblijven, gezond en lekker eten en drinken, en een plezierige bejegening van de zorgverleners. Daarnaast ontwikkelt zich een (landelijke) visie op zorg waarin duidelijk wordt dat een dergelijke omgeving en benadering heilzaam en vitaliserend werkt op mensen en hulpvragers met fysieke, mentale of geestelijke problemen.

Rivas wil zich graag onderscheiden op gastvrijheidszorg en heeft daarom in 2016 met het Beatrixziekenhuis meegedaan aan het landelijke onderzoek 'Gastvrijheidszorg met sterren'. Er zijn in 2016 4 sterren toegekend. Complimenten die het Beatrixziekenhuis hierbij kreeg waren: betrokken en dichtbij, eenheid van beleid, goede voor- en nazorg, aangename ambiance en publiekslezingen.

Gastvrijheidszorg met Sterren is een initiatief van LOC Zeggenschap in Zorg, Koksgilde Nederland, en Vakmedianet, uitgever van o.a. de vakbladen Gastvrije Zorg, ZI Facilitair en de Sterrengids Gastvrijheidszorg. Het initiatief wordt ondersteund door organisaties als Actiz, ZN en de Ministeries van VWS en LNV.

4.4.3 Kwaliteit van medewerkers Recruitment De arbeidsmarkt is sterk in ontwikkeling. Enerzijds zien we dat de werkgelegenheid afneemt, anderzijds stijgt de vraag naar hoger opgeleide medewerkers. Ook binnen Rivas zien we deze trend en worden we regelmatig geconfronteerd met het feit dat een aantal vacatures moeilijk is in te vullen.

In 2016 hebben we onze werkgeverspositie versterkt, onder andere door actief te werven via social media en door Rivas nadrukkelijk te presenteren op diverse evenementen en banenmarkten.

Daarnaast is het Werving- en selectiebeleid aangepast waardoor sprake is van een helder eenduidig beleid voor de gehele organisatie. Dit geldt eveneens voor het aannameproces. Hierbij zijn integraal management, de kwaliteitseisen JCI en de eisen die voortvloeien uit de Wet Kwaliteit Klachten en Geschillen (WKKGZ) als uitgangspunt genomen.

Om meer grip te krijgen op de kosten van de inhuur van uitzendkrachten is een contract afgesloten met een uitzendorganisatie. In beginsel worden alle uitzendkrachten via deze organisatie aangevraagd.

26

Hiermee zijn we in staat goedkoper in te kopen en weten we tegelijkertijd dat alle uitzendkrachten aan de vereiste diploma’s en kwalificaties voldoen.

Verzuim Rivasbreed was het verzuim in 2016 5.4 %. We zien een lichte stijging ten opzichte van 2015. Deze tendens doet zich landelijk voor in de zorg. Ten opzichte van de branche zijn onze verzuimcijfers lager: Rivas Ziekenhuis ( CAO Z ): 3.86 % ten opzichte van de ziekenhuis branche 5.55% Rivas VV&T: 6.11% ten opzichte van de branche VV&T 6.34% De nieuwe aanpak van het verzuimbeleid heeft geleid tot betere afstemming en een duidelijke rolverdeling tussen de diverse betrokkenen, waardoor sprake is van sterk verbeterde re-integratie van zieke medewerkers en beheersing van de schadelast. In 2016 hebben we veel re-integratie kandidaten kunnen herplaatsen. De functie van mobiliteitsadviseur was hierbij van groot belang.

Leren en Ontwikkelen In de domeinen Langdurige Zorg en Thuiszorg is in 2016 een groot scholingsprogramma uitgevoerd omtrent methodisch werken en dossiervorming. In teamverband hebben alle zorgmedewerkers deze trainingen gevolgd. Dit traject, met de naam ‘cliënt in beeld’ was een vervolg op de training die in 2015 in het ziekenhuis is uitgevoerd. In 2017 zal deze training ook binnen het domein Kortdurende Zorg worden uitgevoerd.

In het Beatrixziekenhuis is het strategisch opleidingsplan, dat is opgesteld in het kader van de Kwaliteitsimpuls Personeel Ziekenhuizen (KIPZ), verder uitgevoerd. Het ingediende verslag over 2015 is in 2016 goedgekeurd. Ook voor 2016 is aan het Beatrixziekenhuis een groot scholingsbudget toegekend.

De scholingsactiviteiten hebben voor een groot deel in het teken gestaan van (de voorbereiding op) de JCI-accreditatie.

Leeractiviteiten die door medewerkers van Rivas zijn uitgevoerd, worden geregistreerd in een leermanagementsysteem. In dit systeem zijn over het jaar 2016 bijna zestienduizend scholingsactiviteiten geregistreerd.

In 2016 is de samenwerking met MBO Utrecht opnieuw vormgegeven. Samen met MBO Utrecht verzorgt Rivas in huis de opleiding tot Verzorgende IG en sinds september 2016 ook de opleiding tot MBO Verpleegkundige. In september 2016 is een groep van vijftien medewerkers gestart met de verkorte opleiding tot HBO Verpleegkundige.

4.4.4 Kwaliteit van informatie, registratie, gegevensbeveiliging Het programma informatiebeveiliging is in 2016 verder geïmplementeerd ten behoeve van het verder professionaliseren van de NEN 7510 binnen Rivas. Het programma informatiebeveiliging is gebaseerd op de wettelijke voorgeschreven eisen vanuit onder andere de Wet gebruik BSN in de zorg, Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) en de wet geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WBGO).

In 2016 hebben interne audits en risico beoordelingen, waaronder privacy impact assessments, geleid tot verbeteringen in de processen van onze zorg. De processen ten behoeve van de toegang tot het elektronische patiënten dossier hebben in 2016 nadrukkelijk aandacht gehad.

Om medewerkers bewust te maken over informatiebeveiliging en privacy in de zorg, is in 2016 een elearning module beschikbaar gesteld. Medewerkers zijn verplicht deze module één keer per twee jaar te volgen. De e-learning wordt afgesloten met een beoordeling welke onderdeel is van de jaarlijkse beoordeling ronde.

27

De meldplicht voor datalekken is in 2016 concreet uitgewerkt in vigerende beleidsdocumenten en is geïmplementeerd. De incidentmeldingen zijn conform het beleid afgewikkeld. In totaal is in 2016 één melding geweest van een datalek die gemeld is aan één of meerdere betrokkene(n).

Voor de invoering van de algemene privacy verordening is een programma opgesteld waaronder het aanstellen van een functionaris gegevensbescherming. Het programma zal in 2017 verdere invulling krijgen op de bestaande inrichting vanuit de WBP. 4.4.5 Kwaliteit van gebouwen Met de grote hoeveelheid nieuwbouwprojecten in de afgelopen 10 jaar heeft Rivas Zorggroep zowel in de functionele als technische kwaliteit van haar vastgoed geïnvesteerd. De functionele verbetering laat zich het beste zien in de spreiding en bouw van kleinschalige woonvoorzieningen voor verpleeghuiszorg en het vergroten van het beschikbare privé-woonoppervlak.

De technische kwaliteit van het merendeel van onze gebouwen is goed tot zeer goed te noemen, met uitzondering van een aantal functioneel verouderde woonzorgcentra (St. Clara, Steijndeld en De Markt), verpleeghuizen de Wieken en de Alblashof en de kliniek van het Beatrixziekenhuis. Voor de woonzorgcentra zijn beperkte functionele en technische instandhoudingsinvesteringen gepland, maar van renovatie of nieuwbouw is gezien de onzekere marktontwikkelingen op de middellange termijn geen sprake. Voor verpleeghuis de Wieken is in 2016 gestart met de realisatie van vervangende nieuwbouw welke in 2017 beschikbaar zal komen. Voor renovatie van de Alblashof en de kliniek van het Beatrixziekenhuis is in 2016 gestart met de eerste planontwikkeling. Uitvoering van deze plannen is sterk afhankelijk van de investeringsruimte van de zorggroep.

4.5

Klachten

Klachtenregeling, bekendmaking Rivas Zorggroep hanteert een klachtenregeling, zoals voorgeschreven door de Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ). Cliënten worden in het algemeen door de zorgverlener over deze regeling geïnformeerd. Er zijn voorlichtingsfolders beschikbaar. Verder is informatie op de internetsite www.rivas.nl te vinden.

Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl De wijze waarop Rivas Zorggroep de Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ) heeft toegepast in het verslagjaar Klachtenbemiddeling In 2016 dienden 260 cliënten in totaal 350 klachten in. In 2015 registreerden we 526 klachten afkomstig van 296 cliënten.

Klachtencommissie Cliënten Rivas kent in 2016 voor alle geledingen één onafhankelijke Klachtencommissie. De omvang en de diversiteit in de zorg- en dienstverlening van Rivas maken het onmogelijk in één samenstelling de benodigde medisch-technische, zorginhoudelijke en intern organisatorische kennis en inzicht samen te brengen. Om deze reden is gekozen voor een breed samengestelde Klachtencommissie die klachten behandelt in een systeem van zogenaamde kamers van steeds drie leden.

28

In 2016 hebben negen cliënten van Rivas één of meer klachten ingediend bij de Klachtencommissie.

De Klachtencommissie heeft in 2016 op zes klachten uitspraak gedaan.

Aangaande de in het verslagjaar ingediende c.q. afgehandelde klachten heeft de Klachtencommissie tweemaal een aanbeveling aan de directie gedaan ter voorkoming van herhaling van klachten, dan wel ter verbetering van de zorg. De Raad van Bestuur heeft de aanbevelingen ter harte genomen en waar nodig maatregelen getroffen.

De samenstelling van de Klachtencommissie In 2016 bestond de commissie uit de volgende leden en plaatsvervangend leden: Voorzitter[1]: plv. voorzitter*:

dhr. mr. A.G.M. Melkert mw. mr. A.D. Visscher, tot 11 april 2016, daarna waarneming door dhr. mr. drs. G.S. van de Weg voordracht Centrale Cliëntenraad*: lid: dhr. mr. drs. G.S. van de Weg plv. lid: dhr. C. Doornhein medisch specialist (voordracht VMS): lid: dhr. R.P.J. van Eijkelenburg (neuroloog) plv. lid: dhr. G.J.M. Derksen (gynaecoloog) specialist ouderengeneeskunde (voordracht VMS): lid: mw. A. van Oostveen (specialist ouderengeneeskunde) plv. lid: dhr. P.T.M. van Dijk (specialist ouderengeneeskunde) jeugdarts (voordracht vakgroep): lid: mw. M. Spoel (jeugdarts) plv. lid : mw. N.D.A. Verhaar (jeugdarts) maatschappelijk werkende (voordracht vakgroep): lid: mw. M.C. Tromp (maatschappelijk werkende) plv. lid: mw. A.M. Kraaijeveld-Wassink (maatschappelijk werkende) extramuraal werkend verpleegkundige (voordracht VAR): lid: mw. F. van der Voorden (wijkverpleegkundige) plv. lid : mw. G. Roza (wijkverpleegkundige) intramuraal werkend verpleegkundige (voordracht VAR): lid: mw. J. Sterk-Eikelenboom (transmuraal verpleegkundige) plv. lid: mw. R. Groen in ’t Woud-Smit (thuiszorg, team West Sliedrecht) medewerker niet zorgverlener (voordracht ondernemingsraad): lid: mw. E. van Weenen-’t Lam (medewerkerzorgadministratie) plv. lid: dhr. W. Verbeek (medewerker afdeling Beveiliging) De Klachtencommissie werd in 2016 bijgestaan als ambtelijk secretaris* door: mw mr. J. de Jager-Sans mw mr. G.J. Boersma-Freeke Op 1 januari 2016 is de Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (Wkkgz) in werking getreden. Deze wet brengt een aantal verplichtingen met zich mee op het gebied van kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg. De klachtenregeling van Rivas is per 1 januari 2017 aangepast aan de regels van de Wkkgz.

[1]

Extern

29

4.6

Meldingen bij Inspectie voor de Gezondheidszorg

Rivas heeft in 2016 vijf (mogelijke) calamiteiten gemeld bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

Daarnaast is een medische complicatie bij de inspectie gemeld. De calamiteiten deden zich voor in het Beatrixziekenhuis. Elke (mogelijke) calamiteit is intern onderzocht door middel van de Tripod systematiek en er zijn aantoonbare verbetermaatregelen genomen. De betrokken patiënten zijn geïnformeerd over de uitkomsten van het onderzoek. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft geen nader onderzoek ingesteld naar aanleiding van deze meldingen en scoort de kwaliteit van de incidentenonderzoeken hoog, met een 9,3. Er zijn in 2016 geen calamiteitenmeldingen geweest in de domeinen kortdurende zorg, langdurige zorg en thuiszorg.

4.7

Veiligheid

Medewerkers staan dag en nacht klaar om zorg te kunnen geven, ook in acute en grootschaliger situaties. Over het verslagjaar 2016: ZiROP Het Beatrixziekenhuis beschikt over een Ziekenhuis Rampen Opvang Plan (ZiROP). Het ZiROP is geëvalueerd met alle betrokkenen en aangepast.

Regionaal overleg acute zorgketen De traumaregio Zuid West Nederland initieert het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ). ROAZ heeft een Regionaal Meerjaren OTO-beleidsplan (Opleiden-Trainen-Oefenen). In samenwerking met ROAZ is OTO- plan voor het Beatrixziekenhuis ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd. Rivas is vertegenwoordigd in dit bestuurlijk overleg. In de netwerkafspraken is de SEH-levelindeling voor de traumaopvang van de ziekenhuizen in de regio vastgelegd. De indeling is gebaseerd op de criteria die door de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie zijn vastgesteld. Voor het de SEH van het Beatrixziekenhuis geldt profiel 3: een ziekenhuis met algemene faciliteiten.

GHOR Zuid-Holland Zuid Met GHOR is jaarlijks een accountgesprek waarin afspraken worden gemaakt. De GHOR is betrokken bij de oefeningen die vanuit het OTO jaarplan worden gedaan.

ETS oefening (Emergo Train System) In 2016 hebben er twee simulatie oefeningen plaatsgevonden voor de Intensive Care, Operatie afdeling, Röntgenafdeling, Kliniek en Spoed Eisende Hulp in het kader van ZiROP, in samenwerking met Traumacentrum ZWN.

CBT oefening (Crisis Beleids Team) In 2016 heeft er een training en oefening plaatsgevonden voor alle leden van het crisisbeleidsteam van het Beatrixziekenhuis in het kader van ZiROP.

Registratie slachtoffers Het team cliëntadviseurs hebben in 2016 een training gehad in de registratie van slachtoffers ten tijde van een ramp.

30

Brandveiligheid Uitgangspunt voor de technische brandveiligheid van de gebouwen zijn de eisen die gesteld zijn in het bouwbesluit 2012 en de eventuele aanvullende eisen uit de gebruiksvergunning/ omgevingsvergunning.

Voor alle verblijfslocaties (ziekenhuis, verpleeg- en verzorgingshuizen) van Rivas Zorggroep is een bouwvergunning, een gebruiksvergunning en/of een omgevingsvergunning afgegeven door het bevoegde gezag. De technische brandveiligheid van de gebouwen is op voldoende niveau.

Rivas stelt vanuit haar kwaliteitssysteem risicoanalyses op het gebied van brandveiligheid van de locaties op en voert veiligheidsinspecties uit. Tevens vinden er op periodieke basis inspecties van de gebouwen plaats door de brandweer. Eventuele opmerkingen naar aanleiding van deze inspecties worden opgevolgd en de benodigde aanpassingen gerealiseerd.

Bedrijfshulpverlening Om bij een calamiteit zoals bijvoorbeeld brand en ontruimen, adequaat op te kunnen treden zijn er op alle Rivas locatie voldoende medewerkers opgeleid als bedrijfshulpverlener. De kennis en vaardigheden van deze medewerkers wordt op peil gehouden middels opleiden trainen en oefenen.

In 2016 hebben in totaal 708 medewerkers deelgenomen aan de cursus bedrijfshulpverlening, de ééndaagse herhalingscursus of de tweedaagse basiscursus.

Om aan de veiligheidseisen te blijven voldoen bleek het noodzakelijk om voor twee locaties extra bedrijfshulpverleners op te leiden.

Het totaal aantal gecertificeerde bedrijfshulpverleners binnen de Rivas Zorggroep is gestegen naar 1213 medewerkers.

Teneinde de vaardigheden en kennis van de medewerkers op peil te houden zijn er op de Rivas locaties/ afdelingen zogenaamde brandalarm- en/of ontruimingsoefeningen gehouden. In totaal zijn er in 2016 78 oefeningen georganiseerd waarvan 18 onaangekondigd. Aan deze oefeningen hebben 977 medewerkers deelgenomen.

Crisisbeleidsteam Teneinde de vaardigheden en kennis van de leden van het Basis crisisbeleidsteam voor de verzorg-/ verpleeglocaties op peil te houden is er in 2016 één basistraining georganiseerd.

Milieu Het milieubeleid van Rivas heeft tot doel: ‐ ‐

Veilig werken, al dan niet met gevaarlijke stoffen op de arbeidsplaats Voorkomen van ongewilde gebeurtenissen bij werkzaamheden, al dan niet met gevaarlijke stoffen

‐

Voorkomen van calamiteiten bij opslag, gebruik en transport

‐

Voorkomen van eventuele beroepsziekten en onnodig ziekteverzuim

Rivas hecht grote waarde aan de veiligheid van mensen (patiënten en bezoekers, medewerkers, omwonenden en derden) en de zorg voor het milieu. Rivas wil op een verantwoorde manier omgaan met gevaarlijke stoffen. Voor een ieder, werkzaam binnen Rivas Zorggroep, moet helder en inzichtelijk zijn hoe om te gaan met gevaarlijke stoffen. Het is dan ook van belang dat binnen de organisatie, de aansturing en de juiste toepassing van de voorschriften volgens de geldende wet- en regelgeving plaatsvindt.

Om te kunnen beoordelen en om eventuele aanbevelingen voor verbeteringen te kunnen doen, wordt jaarlijks een audit uitgevoerd door een veiligheidsadviseur van EVO (belangenbehartiger voor 31

verladers). Tijdens deze audit wordt inzicht gegeven over behandeling van de gevaarlijke stoffen binnen de onderneming. Daar waar nodig wordt advies geven over (milieu) gevaarlijke stoffen evenals de procedures en aansturing van de juiste toepassing van de voorschriften in relatie tot opslag, etikettering en vervoer.

32

5.

Financieel beleid

5.1

Financieel beleid

De Rivas’ doelstelling voor een financieel gezonde organisatie is geconcretiseerd in de wens op termijn een resultaat van 1 à 2% van de omzet te realiseren. Rivas wil de komende jaren naar dit niveau toegroeien. Rivas streeft naar een stapsgewijze verhoging van de solvabiliteit. Op langere termijn is solvabiliteit van minimaal 25% wenselijk.

Het geeft stabiliteit als de financiering voor een pand dat langdurig in bezit is, ook langdurig is gefinancierd. Een daarbij behorende voorspelbare rente, eventueel binnen nauwe bandbreedtes, kan voor extra zekerheid zorgen. Risico’s zijn niet geheel uit te sluiten, maar de invloed van onzekerheden kan wel worden beperkt. Financiële instrumenten, zogenoemde ‘derivaten’ kunnen functioneel zijn in het beperken van rente onzekerheden en de invloed op de organisatie, maar brengen anderzijds ook risico’s met zich mee. Rivas maakt daarom zo min mogelijk gebruik van deze instrumenten. Toepassing dient in ieder geval zeer transparant te geschieden en alleen indien strikt noodzakelijk voor de risicobeperking van specifieke financieringen.

Rivas streeft ernaar om ruim 90% van de langlopende bezittingen met langlopend vermogen (eigen vermogen en lang vreemd vermogen) te financieren. Rivas heeft nagenoeg alle grote bouwprojecten afgerond. Begin 2017 zijn alle korte termijn leningen, die betrekking hebben op bouwprojecten, omgezet naar een lange termijn lening.

Een algemene regel is om in een willekeurig jaar niet meer dan 15-20% van de bestaande lening portefeuille te moeten herfinancieren. Dat geldt ook voor vrijvallende rentevaste periodes. Rivas streeft naar herfinanciering conform deze regels.

De financiering van werkkapitaal gebeurt met kortlopend vreemd vermogen (rekening courant krediet).

Rivas beschikt in 2016 over een gecommitteerde rekening courant van € 15 miljoen. Het is de doelstelling van Rivas om de liquiditeitspositie in de komende jaren te verbeteren, zodat Rivas minder hoeft te steunen op dit krediet. De financiering van het werkkapitaal wordt gerealiseerd door effectief te sturen op omvang van vorderingen en kortlopende financiële verplichtingen en voorraden. Er wordt gestreefd naar een goede verhouding tussen vorderingen en kortlopende schulden.

5.2

Financiële stand van zaken

Het boekjaar 2016 sluit Rivas af met een negatief resultaat van € -2,7 miljoen. Dit heeft vooral te maken met onvoorziene kosten in de personele sfeer. Gedurende het jaar werd bekend dat de onregelmatigheidstoeslag in de cao VVT en ziekenhuizen met terugwerkende kracht moet worden betaald over de afgelopen jaren. Dat is een onverwachte tegenvaller van € 3,0 miljoen. Zonder deze onvoorziene incidentele last zou het resultaat net positief geweest zijn.

De omzet van Rivas is ten opzichte van 2015 met € 5,3 miljoen gedaald tot een bedrag van € 264,0 miljoen. De daling van de omzet (2,0%) heeft de volgende (belangrijkste) oorzaken:    

€ 1,7 miljoen bij de ziekenhuiszorg € 2,1 miljoen bij de thuiszorg € 1,0 miljoen bij de verpleeg- en verzorgingshuiszorg € 0,5 miljoen bij overige segmenten

33

Net als in 2015 heeft de organisatie te maken gehad met veranderingen in de regelgeving voor wat betreft de verzorging, verpleging en thuiszorg. Dit heeft tot aanpassingen in de registratie en de inrichting van de systemen geleid.

Gedurende het verslagjaar is gestart met het ontwikkelen en implementeren van het nieuwe planningspakket bij het segment thuiszorg. Dit planningspakket wordt vanaf het 2e kwartaal van 2017 in de organisatie uitgerold.

In 2016 zijn de problemen met de administratieve processen grotendeels opgelost. De registratie en de daaruit volgende facturatie is nu redelijk op orde. Het genereren van noodzakelijke productierapportages per organisatie-eenheid is in 2016 sterk verbeterd, maar het gewenste niveau en de gewenste opleversnelheid zijn nog niet gerealiseerd.

Het negatieve exploitatieresultaat 2016 bedraagt € 2,7 miljoen, dit is € 3,2 miljoen lager dan in 2015 toen het exploitatieresultaat € 0,5 miljoen positief was. Voor 2016 was een resultaat van € 2,4 miljoen positief begroot. Het resultaat over 2016 is in grote mate beïnvloed door incidentele kosten, vooral in de personele sfeer.

In november 2016 is een nieuwe cao-VVT afgesloten tussen de sociale partners. Hierin is een nabetaling voor de vergoeding voor onregelmatig werk (ORT) over het wettelijk verlof afgesproken, dit met terugwerkende kracht tot 2012. Over de doorbetaling van ORT tijdens vakantie, zijn verschillende gerechtelijke procedures geweest. In de cao-VVT zijn hier nu definitieve afspraken over gemaakt. Naar verwachting zullen gelijksoortige afspraken ook worden gemaakt in de nog af te sluiten cao Ziekenhuizen.

Als gevolg van deze (verwachte) afspraken heeft Rivas een reservering van € 3,0 miljoen onder de voorzieningen opgenomen, ten laste van het resultaat 2016. De uitbetaling van de ORT zal in de komende 3 jaar plaatsvinden.

Zonder deze onverwachte incidentele last, zou het resultaat 2016 van Rivas € 0,3 miljoen positief zijn geweest, nagenoeg gelijk aan vorig jaar.

De onttrekking uit de algemene reserves bedraagt € 2,9 miljoen. De toevoeging aan de bestemmingsreserves bedraagt € 0,2 miljoen.

In het volgende overzicht is een verdeling opgenomen van de resultaten over de verschillende zorgvormen en overige activiteiten, deel uitmakend van Rivas Zorggroep.

34

318-

Totaal

2.480-

Maatschappelijke dienstverlening

2

Overige

626-

Thuiszorg

Rivas zorggroep

Verpleeg- & Verzorgingshuiszorg

Ziekenhuiszorg

Bedragen * € 1.000

537

2.521-

Rivas Holding B.V.

1-

1-

Rivas Parko B.V.

46

46

Elke Zorg B.V.

50

50

Exploitatie Stg De Stolpe Markt

77

77

Aanleunwoningen Steijndeld

11

11

Stichting Beheer

1-

1-

182

182

719

2.703-

Sub totaal

Ten laste / gunste van bestemmingsreserves en overige reserves

-

626-

-

2

-

2.480-

-

318-

Toelichting op het resultaat van de Rivas Zorggroep (geconsolideerd) Onderstaand worden de belangrijkste opbrengsten- en kostencategorieën nader toegelicht.

Omzet De omzet 2016 (geconsolideerd) daalt met € 5,3 miljoen ten opzichte van 2015. De daling van de opbrengsten wordt grotendeels veroorzaakt door de primaire zorgsegmenten. In onderstaande tabel is de omzet verdeeld over de segmenten en vergeleken met het voorgaande boekjaar.

35

Omzet Overzicht omzet per segment (x € 1.000)

2016

2015

Ziekenhuiszorg

€

115.309

€

116.995

Verpleeg- & Verzorgingshuiszorg

€

95.765

€

96.750

Thuiszorg

€

40.363

€

42.415

Maatschappelijke Dienstverlening

€

11.380

€

11.580

Overige segmenten

€

1.542

€

1.834

€

264.358

€

269.575

€

310-

€

271-

€

264.048

€

269.304

Af: Omzet tussen gelieerde instellingen

Ziekenhuiszorg De opbrengst is in totaal € 1,7 miljoen lager dan in 2015. Deze lagere opbrengst is vooral waarneembaar bij de Add-on producten (€ 1,5 miljoen). Met betrekking tot de DBC’s kan worden aangegeven, dat deze opbrengsten nagenoeg gelijk zijn aan vorig jaar. De opbrengsten uit subsidies zijn lager dan in voorgaande jaren.

Verpleeghuis- en verzorgingshuiszorg De daling van de opbrengst verpleeghuis- en verzorgingszorg bedraagt € 1,0 miljoen en wordt vooral veroorzaakt door de verdere afbouw van verzorgingshuisplaatsen (€ 1,7 miljoen). Deze daling wordt gecompenseerd met een hogere opbrengst in de verpleeghuizen, vooral door hogere subsidieopbrengsten en de Geriatrische Revalidatie Zorg. De hogere opbrengsten uit de ZZP’s worden bij de verzorging en verpleging negatief beïnvloed door de verdere afbouw van de oude financiering voor kapitaalslasten. Het jaar 2017 is tevens het laatste jaar, dat de kapitaalslasten voor 15% worden gefinancierd conform de oude regelgeving.

Thuiszorg Sinds 2015 zijn de zorgproducten, door de afschaffing van de AWBZ, onderverdeeld in drie financieringsstromen, t.w. WMO, WLZ en ZVW. Een gevolg van deze aanpassing is, dat de productie nog steeds onder druk staat. Dit komt vooral door gewijzigde indicatienormen. De daling van de productie is in 2016 nog niet tot stilstand gekomen. In totaal is er een daling van € 2,1 miljoen in de opbrengsten.

36

De oorzaken van deze daling zijn:     

Per 1 juli is Rivas gestopt met het leveren van kraamzorg; jaarlijks € 0,4 miljoen minder opbrengsten.

De verhuur en verkoop van zorghulpmiddelen is begin 2015 afgestoten; € 0,3 miljoen.

Daling van de productie en minder opbrengsten uit WLZ Thuiszorg; € 0,2 miljoen.

Rubricering van de geleverde thuiszorg in wooncomplexen; € 0,7 miljoen.

De overige opbrengsten dalen om diverse redenen ook met € 0,5 miljoen.

Maatschappelijke dienstverlening De opbrengsten 2016 zijn slechts een fractie lager dan in 2015. In 2017 zullen de opbrengsten, door het afstoten van het Maatschappelijk Werk, met circa € 3,5 miljoen dalen. De kosten zullen in 2017 met een evenredig bedrag dalen.

Overige Niet Zorggerelateerd De overige activiteiten laten een hoger resultaat zien, dit komt vooral door de verkoop van een aantal appartementen van het 7e Bastion. Deze appartementen waren niet of slecht te verhuren en daarom is besloten om tot verkoop over te gaan. In 2017 wordt verwacht dat weer een aantal appartementen worden verkocht. In 2016 zijn 7 appartementen aan een nieuwe eigenaar geleverd.

Bedrijfslasten De bedrijfslasten dalen in het verslagjaar met € 1,6 miljoen. De daling van de kosten is vooral zichtbaar in de personeelskosten. Deze kosten dalen in het verslagjaar met € 1,2 miljoen. Het aantal medewerkers daalt in het verslagjaar met 102 fte ( 3,4%). Deze afname is voornamelijk gerealiseerd door natuurlijk verloop.

Ten gevolge van de ORT reservering stijgen de salariskosten met € 0,6 miljoen, de aan de salariskosten gelieerde kosten zoals de sociale lasten en pensioenkosten dalen ieder met respectievelijk € 0,5 miljoen en € 0,2 miljoen. In navolging van vorig jaar zijn ook de kosten voor personeel niet in loondienst gedaald met € 0,7 miljoen. De overige personeelskosten zijn afgenomen met € 0.4 miljoen.

De afschrijvingslasten stijgen in het verslagjaar met € 0,8 miljoen. Dit is het gevolg van het in 2016 activeren van investeringen in automatisering en inventaris (Tiendwaert). Door de verkoop van 7 appartementen van het 7e Bastion dalen de afschrijvingen op dit complex. In totaal is in 2016 een bedrag van € 16,1 miljoen geïnvesteerd. Conform de richtlijnen is ook een deel van het verpleeghuis Den Briel, ondanks dat het nog niet geheel is afgebouwd, in de activa van Rivas onder de lopende projecten meegenomen (€ 6,4 miljoen).

De overige bedrijfskosten dalen in het verslagjaar ten opzichte van vorig jaar met € 1,2 miljoen. Dit wordt veroorzaakt door: 

De voedings- en hotelmatige kosten zijn licht gedaald, vooral doordat bij de verzorgingshuizen de afbouw van plaatsen verder is doorgevoerd. (€ 0,4 miljoen) 37





  

5.3

Een stijging van de algemene kosten met € 0,4 miljoen. Deze stijging komt vooral door hogere licentiekosten van automatisering, afboeking voorraden, kosten voor de accreditatie van JCI. Andere posten laten een daling zien, waaronder de kosten voor verzekeringen door een andere polis bij Medirisk en door het digitaliseren van het Rivas magazine.

De daling van patiënt- en bewonersgebonden kosten met € 0,6 miljoen wordt veroorzaakt door onder andere: o de kosten voor onderzoeken door derden zijn in 2016 met € 0,1 miljoen gestegen; o hogere kosten voor de (dure) geneesmiddelen met € 0,1 miljoen; o lagere kosten voor onderhoud en aanschaf van instrumentarium en protheses € 0,3 miljoen.

De onderhoud- en energiekosten zijn in het verslagjaar licht gedaald (€ 0,4 miljoen) De kosten voor huur en leasing zijn, door het niet meer huren van de Kop van de IJsbaan afgenomen met € 0,4 miljoen.

De financiële baten en lasten hebben een positieve invloed op het resultaat, door een lager uitstaand bedrag van de lening voor de verbouwing van het ziekenhuis van € 0,4 miljoen, en door een sterke verbetering van de liquiditeit, waardoor in 2016 nagenoeg geen gebruik gemaakt is van het rekeningcourant krediet.

Conclusies en vooruitblik

Het boekjaar 2016 is afgesloten met een negatief resultaat. Dit negatieve resultaat wordt in grote mate negatief beïnvloed door eenmalige, niet voorziene, kostenelementen. Dit zijn de te reserveren kosten voor de nabetaling van de onregelmatigheidstoeslag over de door de medewerkers opgenomen vakantiedagen. De hele branche wordt geconfronteerd met deze niet voorziene nabetaling. Zonder deze nabetaling zou het resultaat van Rivas positief zijn geweest.

Het onderliggende resultaat (genormaliseerd) is in 2016 sterk verbeterd door een aanzienlijke afname van de personeelsbezetting en een strakke sturing op de kosten. Genormaliseerd is het resultaat € 0,3 miljoen positief.

Rivas heeft te maken met een toenemende financiële druk op de gehele organisatie. Om de continuïteit te waarborgen, en te kunnen blijven investeren in innovatie, hebben we een marge nodig van minimaal € 4 miljoen. Daarom blijft de komende jaren Doelmatigheid een belangrijke waarde voor alle medewerkers van Rivas.

De solvabiliteit neemt, ondanks net negatieve resultaat, met 0,1% toe tot 20,5%.

De afgelopen jaren is Rivas bezig om, niet goed bij het Rivas Zorgproces passende, of verlieslatende activiteiten, af te stoten. Zo is medio 2016 de kraamzorg overgeheveld naar de organisatie De Waarden en per 1 januari 2017 is de maatschappelijke dienstverlening overgegaan naar Vivenz en Stichting Sociaal Team Sliedrecht. Ook in 2017 zal de focus liggen op de primaire zorgactiviteiten.

In 2017 ligt de focus vooral op kostenreductie en maximalisering van de opbrengsten. Voor de kostenreductie zijn al bedragen in de begroting van 2017 opgenomen, en worden projecten opgestart die de komende jaren tot een substantiële daling van de overheadkosten moeten leiden. Naar verwachting zal de personeelsbezetting in de komende jaren blijven dalen.

38

Zorgverzekeringswet (ZVW) In 2012 is voor de medisch specialistische zorg prestatiebekostiging ingevoerd, in de vorm van de DOTsystematiek (DOT). In de afgelopen jaren heeft de veelheid en samenloop van wijzigingen in landelijke regels, processen en systemen, sectorbreed tot systeemproblemen geleid. Geleidelijk aan komt aan deze constante aanpassing van het systeem een eind.

Om alle problemen, die zich toch nog steeds voordoen, beter het hoofd te bieden heeft Rivas in 2014 de geautomatiseerde rechtmatigheids- en volledigheidscontroles van Value care in gebruik genomen.

De uitkomsten van de ‘gedraaide’ rechtmatigheidscontroles zijn bepaald en de bijbehorende voorzieningen zijn getroffen. Gedurende 2015-2016 zijn de benodigde aanpassingen, inzake wijzigingen in de regelgeving, op detailniveau aangebracht. Daarmee komt de volledigheid en rechtmatigheid van de registratie steeds beter op orde.

Met alle zorgverzekeraars zijn voor 2017 contractafspraken gemaakt. De facturatie is, in tegenstelling tot in eerdere jaren, reeds in april opgestart.

WLZ Zorg In 2015 zijn de bezuinigingen uit het Regeerakkoord 2012 door de organisatie verder ingevuld en hebben geleid tot een afname van bezetting en plaatsen in de verzorgingshuizen met 200 plaatsen.

De afbouw van de bezetting en plaatsen is in 2018 geheel ingevuld. De organisatie probeert de ontstane lege verzorgingsplaatsen particulier te verhuren aan cliënten met een indicatie voor thuiszorg, of invulling van de lege plaatsen te realiseren met andere activiteiten die zorg gefinancierd zijn.

Bij de overdracht van de zorg naar gemeenten heeft de overheid een aantal kortingen doorgevoerd.

Door de combinatie van gemeentelijke zorgplicht enerzijds en kortingen anderzijds, zijn door de prijsdruk de tarieven gedaald en is door de nieuwe indicatienormen de productie gedaald. Dit is in 2016 nog steeds zichtbaar in de productie.

De Normatieve Huisvesting Component is ingevoerd in 2012. Gezien de impact die deze nieuwe bekostiging van het vastgoed heeft op de exploitatie, is door de overheid een overgangsregeling ingesteld tot en met 2017. In 2018 is de nieuwe bekostiging van de vaste activa geheel van kracht, en zijn zorginstellingen volledig eigenrisicodrager voor de financiering van hun vastgoed. Deze nieuwe bekostiging heeft niet geleid tot aanpassing van de afschrijvingstermijnen in de intramurale zorg, of het doorvoeren van een impairment op de vaste activa.

Overige entiteiten Zoals eerder genoemd, is de Kraamzorg, die in het verslagjaar is gerubriceerd bij Thuiszorg, overgedragen. Deze overdracht is per 1 juli 2017 geëffectueerd.

Door het verhuren van de vrijgekomen verzorgingshuisplaatsen zijn de verhuuropbrengsten in 2016 hoger dan verwacht. Deze trend zal zich, door het stijgen van het aantal verhuurde appartementen, voortzetten. De raad van bestuur heeft evenwel besloten om de niet verhuurde appartementen van het

39

7e Bastion, mede gezien de aantrekkende huizenmarkt, te verkopen. In 2016 zijn een 7-tal appartementen verkocht c.q. geleverd.

Financiering Voor wat betreft de financiering van de midlife update van het ziekenhuis is er nog steeds sprake van een korte termijn financiering. Deze financiering is in mei 2017 omgezet in een langlopende financiering.

40

2015

2016

Liquiditeit Liquiditeit

48,87%

89,19%

Vlottende activa incl. Liq.midd

52.544.117

47.775.812

Vlottende activa excl. Liq.midd

51.176.395

38.463.496

107.521.445

53.563.418

44,04%

77,14%

Vlottende activa excl. Voorr, ohw, nitt

47.070.589

40.879.453

Totaal kortlopende schulden excl. Nitt

106.893.539

52.993.722

48,87%

89,19%

Totaal kortlopende schulden Liquiditeit, Quick Ratio

Liquiditeit, Current Ratio Vlottende activa Totaal kortlopende schulden

52.544.117

47.775.812

107.521.445

53.563.418

20,39%

20,52%

Solvabiliteit eigen vermogen / balanstotaal Solvabiliteit Eigen vermogen Balanstotaal

55.753.862

53.052.916

273.475.589

258.491.162

eigen vermogen / totaal opbrengsten (omzet ratio) Solvabiliteit

20,70%

20,09%

55.753.862

53.052.916

269.303.792

264.016.277

1,83

1,58

Bedrijfsresultaat (excl. Afschr.)

20.940.144

18.025.600

Saldo rente + aflossingsverplichting

11.445.588

11.389.451

2,21%

-0,45%

Eigen vermogen Totaal opbrengsten DSCR (Debt Service Cover Ratio) DSCR

Resultaat-ratio's ZVW-gefinancierd Resultaat-ratio Resultaat Totaal opbrengsten

2.589.459

-625.987

116.994.924

115.277.182

WLZ-gefinancierd Resultaat-ratio Resultaat Totaal opbrengsten

-1,49%

-1,82%

-2.069.368

-2.477.620

139.165.038

136.127.331

Niet ZVW/WLZ-gefinancierd Resultaat-ratio

0,09%

3,17%

Resultaat

11.880

400.353

13.143.831

12.611.764

Totaal opbrengsten

41

6

JAARREKENING

42

6.1 GECONSOLIDEERDE EN ENKELVOUDIGE JAARREKENING

43

6.1.1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER (na resultaatbestemming) Ref.

31-dec-16 €

31-dec-15 €

1 2 3

140.000 208.634.218 1.941.133 210.715.351

0 217.732.357 3.199.114 220.931.472

4 5

763.108 5.744.201

1.041.913 1.794.340

6 7 8 9

389.071 31.567.116 0 9.312.316 47.775.812

2.637.275 45.702.866 0 1.367.723 52.544.117

258.491.162

273.475.589

31-dec-16 €

31-dec-15 €

741.412 -3.522.761 0 55.834.264 53.052.916

741.412 -3.721.653 0 58.734.102 55.753.862

0 12.441.534

0 8.370.355

ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten Vorderingen uit hoofde van bekostiging Debiteuren en overige vorderingen Effecten Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa

Ref. PASSIVA Eigen vermogen Kapitaal Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Algemene en overige reserves Totaal eigen vermogen

10

Voorzieningen Voorzieningen uit hoofde van macrobeheersinstrument Overige voorzieningen

11

Langlopende schulden (nog voor meer dan een jaar)

12

139.433.294

101.829.927

6 13

569.696 52.993.722

627.906 106.893.539

258.491.162

273.475.589

Kortlopende schulden (ten hoogste 1 jaar) Schulden uit hoofde van bekostiging Overige kortlopende schulden Totaal passiva

44

6.1.2 GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING Ref.

2016 €

2015 €

238.697.953 17.159.158 8.159.166

243.856.616 16.558.760 8.888.416

264.016.277

269.303.792

167.614.580 18.149.685 15.245.921 0 60.226.412 261.236.598

168.822.159 18.064.795 14.461.667 0 61.476.694 262.825.315

2.779.678

6.478.477

-5.482.932

-5.946.506

-2.703.254

531.971

2016 € -3.006.877

2015 € 750.646

198.892 104.731 0 -2.703.254

-287.268 68.594 0 531.971

BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Opbrengsten zorgprestaties Subsidies Overige bedrijfsopbrengsten

16 17 18

Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Honorariumkosten vrijgevestigd medisch specialisten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten

19 20 21 22 23

BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten

24

RESULTAAT BOEKJAAR

RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserves - Bestemmingsreserves overig Algemene reserves Overige reserves

45

6.1.3 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT Ref.

€

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen en overige waardeverminderingen - boekresultaten afgestoten vaste activa - mutaties vermogen - mutaties voorzieningen

2016 €

€

2.779.678

20 / 21 18 11

14.808.128 0 2.308 4.071.179

6.478.477

14.023.874 0 -95.448 -547.597 18.881.615

Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - mutatie onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten - vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot - kortlopende schulden (excl. schulden aan banken) - kortlopend bankkrediet

278.805

158.014

5

-3.949.861 14.135.751

5.170.598 -2.306.398

2.189.995 -4.850.178 -49.041.540

1.038.392 -2.437.985 -970.614

6 13 13

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest Ontvangen dividenden

13.380.829

4

7

24 24 24

-41.237.028

652.008

-19.575.735

20.511.314

2.492 -5.049.596 0

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

2015 €

5.657 -5.516.335 0 -5.047.103

-5.510.678

-24.622.839

15.000.636

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Investeringen immateriële vaste activa Desinvesteringen immateriële vaste activa Verwervingen deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden Vervreemdingen deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden Uitgegeven leningen u/g Aflossingen leningen u/g Investeringen in overige financiële vaste activa Desinvesteringen in overige financiële vaste activa

1

-9.030.808 2.884.990 -140.000 0

-10.522.122 1.183.087 0 0

3

0

-436.260

3

240.248 0 579.941 0 437.793

0 0 0 0 437.793

2 2 1

3 3 3 3

-5.027.836

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

-9.337.502

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden

12 12

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen

Stand geldmiddelen per 1 januari Stand geldmiddelen per 31 december Mutatie geldmiddelen

9 9

46

43.937.615 -6.342.348

0 -5.934.911 37.595.268

-5.934.911

7.944.593

-271.776

1.367.723 9.312.316 7.944.593

1.639.499 1.367.723 -271.776

6.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

6.1.4.1 Algemeen Algemene gegevens en groepsverhoudingen Zorginstelling Rivas Zorggroep behoort tot het gelijknamige concern "Rivas Zorggroep" en is statutair (en feitelijk) gevestigd in Gorinchem, aan de Banneweg 57 en geregistreerd onder KvK-nummer 11044044.

Rivas beweegt zich dagelijks op de dynamische zorgmarkt met verschillende soorten zorg, te weten ziekenhuiszorg verpleeghuiszorg, verzorgingshuiszorg, thuiszorg, jeugdgezondheidszorg en andere zorgactiviteiten De jaarrekening van de zorginstelling is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van het concern Rivas Zorggroep te Gorinchem.

Verslaggevingsperiode Deze jaarrekening heeft betrekking op het boekjaar 2016, dat is geëindigd op balansdatum 31 december 2016.

Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi, de Richtlijnen voor de Jaarverslaglegging, in het bijzonder RJ 655 inzake de jaarverslaggeving door zorginstellingen en Titel 9 Boek 2 BW en de bepalingen van en krachtens de Wet Normering bezoldiging Topfuncionarissen publieke en semipublieke sector (WNT).

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa, passiva en het resultaat zijn gebaseerd op historische kostprijs.

Continuiteitsveronderstelling.

Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.

Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.

Vergelijkende cijfers De cijfers voor 2015 zijn, waar nodig, geherrubriceerd om vergelijkbaarheid met 2016 mogelijk te maken.

Deze herrubricering betreft de cijfers van Beweegze B.V. deze B.V. is in het eerste kwartaal 2016 verkocht aan een derde partij.

Stelselwijziging.

Rivas heeft de waarderingsgrondslagen voor de jaarrekening 2016 niet aangepast.

Foutherstel In de jaarrekening 2015 is, na het vaststellen van deze jaarrekening, een zodanige omissie ontdekt, dat de jaarrekening 2015 niet een juist beeld laat zien van de balans en verlies-en winstrekening. Genoemde omissie heeft betrekking op de niet opgenomen reservering rest-uren, welke € 1.050.711 had moeten zijn.

De in deze jaarrekening opgenomen vergelijkende cijfers zijn hierop aangepast. Het verschil is ten laste van het eigen vermogen gebracht. Onderstaand zijn de wijzigingen specifiek aangegeven.

Op basis van het bovenstaande wordt de geconsolideerde resultatenrekening 2015-2016 als volgt: 2016

2015

Totaal personeelskosten geconsolideerde resultatenrekening Reservering rest-uren 2016 resp t/m 2015 Gecorrigeerde personeelskosten geconsolideerde resultatenrekening

€ € €

167.520.258 94.322 167.614.580

€ € €

168.822.159 1.050.711 169.872.870

Overige bedrijfslasten Financiële baten en lasten Totaal bedrijfslasten inclusief financiële baten en lasten

€ € €

93.622.018 5.482.932 266.719.530

€ € €

94.003.156 5.946.506 269.822.532

Totaal bedrijfsopbrengsten

€

264.016.277

€

269.303.792

Gecorrigeerd resultaat 2016 resp. 2015

€

-2.703.254

€

-518.740

Resultaat conform gepubliceerde resultatenrekening

€

-2.703.254

€

531.971

47

De gevolgen voor het eigen vermogen zijn als volgt Eigen vermogen conform jaarrekening voor correctie Correctie naar aanleiding van herwaardering Gecorrigeerd Eigen vermogen per 1-1-2016 resp. 31-12-2015 Resultaat 2016 Eigen vermogen per 31-12-2016

€ € € € €

2016 55.753.862 55.753.862 -2.703.254 53.050.608

€ € €

2015 56.804.573 -1.050.711 55.753.862

Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herzieningen gevolgen heeft.

De volgende waarderingsgrondslagen zijn naar de mening van het management het meest kritisch voor het weergeven van de financiele positie, en vereisen een aantal schattingen en veronderstellingen: • Reserveringen (specifiek : Reservering uitbetaling Onregelmatigheidstoeslagen cao Verpleeg- en Verzorginshuizen en Thuiszorg en cao Ziekenhuizen) • Vorderingen / schulden / verrekeningen met zorgverzekeraars Consolidatie De geconsolideerde jaarrekening omvat de financiële gegevens van Rivas Zorggroep, haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend, dan wel waarover de centrale leiding bestaat. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin Rivas Zorggroep een meerderheidsbelang heeft of waarin op een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend.

Nieuw verworven deelnemingen worden in de consolidatie betrokken vanaf het tijdstip waarop beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. Afgestoten deelnemingen worden in de consolidatie betrokken tot het tijdstip van beëindiging van deze invloed.

In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd.

De groepsmaatschappijen zijn integraal geconsolideerd.

In de toelichting op de balans is bij de Financiële Vaste Activa een volledig overzicht opgenomen van de instellingen en bedrijven die onderdeel uitmaken van de consolidatie.

Acquisities en desinvesteringen van groepsmaatschappijen.

Vanaf de overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van de overgenomen vennootschap opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De overnamedatum is het moment dat overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend op de desbetreffende vennootschap.

De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of het equivalent hiervan dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen onderneming vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingsprijs hoger is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het meerdere als goodwill geactiveerd onder de immateriële vaste activa. Indien de verkrijgingsprijs lager is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva, dan wordt het verschil (negatieve goodwill) als overlopende passiefpost opgenomen.

De maatschappijen die in de consolidatie betrokken zijn, blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat zij worden verkocht; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap wordt overgedragen.

Goodwill.

Vanaf de overname datum worden de resultaten en de indentificeerbare activa en passiva van de overgenomen vennootschap opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De overnamedatum is het moment dat overheersende zeggenschap kan worden uitgeoeffend op de betreffende vennootschap.

De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of het equivalent hiervan dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen onderneming vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten.

De goodwill is in de balans opgenomen onder de immateriele activa en wordt in een tijdsbestek van 10 jaar afgeschreven.

6.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs.

Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd.

48

Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar Rivas Zorggroep zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Een in de balans opgenomen actief of verplichting blijft op de balans, als een transactie met betrekking tot het actief of de verplichting niet leidt tot een belangrijke verandering in de economische realiteit met betrekking tot het actief of de verplichting.

Een actief of verplichting wordt niet langer in de balans opgenomen als een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle rechten op economische en alle of nagenoeg alle risico's met betrekking tot het actief of de verplichting aan een derde zijn overgedragen.

Verder wordt een actief of een verplichting niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip dat niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en of betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde.

De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro's, wat ook de functionele valuta is van Rivas Zorggroep.

Immateriële en materiële vaste activa De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen.

De afschrijvingstermijnen van immateriële en materiële vaste activa zijn gebaseerd op de verwachte gebruiksduur van het actief.

De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Op bedrijfsterreinen en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven.

Voor de gehanteerde afschrijvingspercentages verwijzen we naar paragraaf 5.1.7.

Groot onderhoud.

Periodiek groot onderhoud wordt volgens de componentenbenadering geactiveerd. Hierbij worden de totale uitgaven toegewezen aan de samenstellende delen.

Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgevoerd, worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten.

De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd.

Deelnemingen waarop geen invloed kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.

De leningen aan niet-geconsolideerde deelnemingen worden initieel opgenomen tegen reële waarde. De grondslagen voor overige financiële vaste activa zijn opgenomen onder het kopje Financiële Instrumenten.

Rentebaten worden verantwoord in de periode waartoe zij behoren, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende post. Eventuele winsten of verliezen worden verantwoord onder de financiële baten en lasten.

Buitengebruikgestelde activa In samenhang met de nieuwe bekostigingssystematiek en de bijbehorende overgangsregeling heeft Rivas Zorggroep in 2011 een aanvraag ingediend inzake de compensatieregeling BR-CA-493. Het betreft hier een drietal spookpanden.

Deze zijn reeds vervangen door nieuwbouw.

Ook zijn "oude plankosten" van een tweetal verpleeghuizen, door het afwijzen van de aanvraag Bouwimpuls AWBZ, op basis van beschikking met goedkeuring opgenomen in de compensatieregeling.

Dientengevolge zijn de nog als financiële activa gerubriceerde items, voor zover deze relatie hebben met een onroerend goed, gerubriceerd naar de materiële vast activa. De nog resterende financiële activa hebben betrekking op andere entiteiten en de gelden die geclaimd zijn via de compensatieregeling. In 2012 zijn de aanvragen inzake de spookpanden gehonoreerd.

Deze honorering wordt in 6 termijnen (2012 t/m 2017) vergoed.

Vaste activa - bijzondere waardeverminderingen Vaste activa met een lange levensduur worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. Als dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief geschat. De realiseerbare waarde is de hoogste van de bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de opbrengstwaarde of de bedrijfswaarde zijnde de geschatte contante waarde van de toekomstige netto kasstromen die het actief naar verwachting zal genereren.

49

Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen, worden bijzondere waardeverminderingen verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde.

De opbrengstwaarde is gebaseerd op de geschatte verkoopprijs minus de geschatte kosten welke nodig zijn om de verkoop te realiseren.

Rivas Zorggroep heeft de realiseerbare directe opbrengstwaarde bij verkoop en de contante waarde van de toekomstige kasstromen van haar zorgvastgoed benaderd op het niveau van de kasstroomgenererende eenheden op stichtingsniveau, en vergeleken met de boekwaarde van het vastgoed en de overige met de bedrijfsvoering samenhangende activa per 31 december 2016. De realiseerbare directe opbrengstwaarden van vaste activa waarvan het voornemen bestaat deze te verkopen, zijn ontleend aan taxaties van onze eigen makelaar welke zijn getoetst op huidige marktprijzen in de regio.

Bij de bepaling van de contante waarde van de toekomstige kasstromen is in verband met de onzekerheden over de definitieve uitwerking van de beleidsvoornemens, de temporisering van de maatregelen, de gevolgen daarvan voor de omvang van de cliëntenpopulatie, de mogelijkheden tot externe verhuur van vrijgekomen appartementen e.d. een aantal scenario’s uitgewerkt: Bij de bepaling van de contante waarde van de toekomstige kasstromen is wegens de toch niet gewijzigde situatie ten opzichte van voorgaande jaren geen rekening gehouden met het niet kunnen verhuren van leegstaande appartementen of woningen. De cliëntpopulatie laat zien dat door het langer thuis blijven wonen van ouderen langzaam aan vraagt om een zorg thuis situatie binnen een voormalig verzorgingshuis. Dit zal de komende jaren alleen maar toenemen. Voor het bepalen van de bedrijfswaarde is derhalve de mogelijke verhuur van vrijgekomen plaatsen op hetzelfde niveau gehanteerd als in 2015, Voor wat betreft de verschillende scenario's hebben we bij een gelijkblijvende productie alleen een wijziging aangebracht in het gehanteerde disconteringsvoet.

Ten opzichte van 2015 is in de omvang van de kasstroomgenererende eenheden geen wijziging optreden. Voor de resterende levensduur van een vastgoed-object is uitgegaan van een levensduur van gemiddeld 30 jaar.

De gehanteerde groeivoet met betrekking tot de diverse kasstromen is als volgt: • Index percentage opbrengsten 2017 -2,5%, voor 2018 - 5,0% en vanaf 2019 een stijging van +1% • Huurkostenindexatie in de komenden jaren van gemiddeld 2,5% • Indexpercentage opbrengst Geriatrische Revalidatie Zorg ; 1,25% • Vervangingsinvesteringen tot het niveau dat noodzakelijk wordt geacht om het betreffende vastgoed tot aan het einde van de levensduur in gebruik te houden • Een disconteringsvoet van 4,5%, zijnde het gemiddelde van de externe vermogenskosten van Rivas en het gewenste rendement op het eigen vermogen van 5,19% Op basis van bovenstaande uitgangspunten is er geen sprake van een duurzame waardevermindering.

Vervreemding van vaste activa Voor verkoop beschikbare activa, waarvan de koopovereenkomst is getekend voor balansdatum, zijn gewaardeerd tegen de verwachte opbrengstwaarde.

Voorraden Voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van een eventuele voorziening voor incourantheid.

Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten handels- en overige vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, handelsschulden en overige te bepalen kosten en afgeleide financiële instrumenten (derivaten).

Financiële instrumenten omvatten tevens in contracten besloten afgeleide financiële instrumenten (derivaten). Deze worden door Rivas gescheiden van het basiscontract en apart verantwoord indien de economische kenmerken en risico's van het basiscontract en het daarin besloten derivaat niet nauw verwant zijn.

Verstrekte leningen en overige vorderingen Verstrekte leningen en overige vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rente methode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen.

Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode. De aflossingsverplichtingen voor het komende jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder de kortlopden schulden.

50

Afgeleide financiële instrumenten Afgeleide instrumenten worden gewaardeerd op kostprijs of lagere marktwaarde, tenzij hedge accounting onder het kostprijs hedge model wordt toegepast.

Indien kostprijs hedge accounting wordt toegepast, vindt eerste waardering plaats tegen reële waarde. Zolang het afgeleide instrument betrekking heeft op afdekking van het specifieke risico van een toekomstige transactie die naar verwachting zal plaatsvinden, vindt geen herwaardering van dit instrument plaats. Zodra de verwachte toekomstige transactie leidt tot verantwoording in de winst- en verliesrekening, wordt de met het afgeleide instrument samenhangende winst of het met met het afgeleide instrument samenhangende verlies in de resultatenrekening verwerkt.

Indien de afgedekte positie van een verwachte toekomstige transactie leidt tot de opname in de balans van een niet-financieel actief of een niet-financiële verplichting past de instelling de kostprijs van dit actief aan met de afdekkingsresultaten die nog niet in de resultatenrekening zijn verwerkt. Een verlies voor het percentage groter dan de omvang van het afgeleide instrument ten opzichte van de afgedekte positie wordt op basis van kostprijs of lagere marktwaarde direct in de resultatenrekening verwerkt.

Indien afgeleide instrumenten aflopen of worden verkocht, worden de afdekkingsrelaties beëindigd. De cumulatieve winst die of het cumulatieve verlies dat tot dat moment nog niet in de resultatenrekening was verwerkt, wordt als overlopende post in de balans opgenomen totdat het afgedekte transacties plaatsvinden. Indien de transacties naar verwachting niet meer plaatsvinden, wordt de cumulatieve winst of het cumulatieve verlies overgeboekt naar de winst-en-verliesrekening.

Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten Het onderhanden werk uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten wordt gewaardeerd tegen de opbrengstwaarde of de vervaardigingsprijs, zijnde de afgeleide verkoopwaarde van de reeds bestede verrichtingen. De productie van het onderhanden werk is bepaald door de openstaande verrichtingen te koppelen aan de DBC's / DBC-zorgproducten die ultimo boekjaar openstonden. Op het onderhanden werk worden de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht.

Vorderingen Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. De voorziening is bepaald door een individuele beoordeling van alle openstaande vorderingen.

Indien een vordering meer dan 6 maanden openstaat wordt deze als verwacht oninbaar getypeerd en voor 50% voorzien.

Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito's met een looptijd korter dan twaalf maanden.

Rekening-courantschulden, alsmede kortlopende leningen, bij de banken zijn opgenomen onder schulden.

Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is in te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen.

De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de reele waarde. Uitzondering hierop is de voorziening Dienst-jubilea, welke is, gezien het langlopende karakter van deze voorziening, opgenomen tegen contante waarde (disconto 5%).

Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting.

Voorziening Groot onderhoud Binnen de geconsolideerde stichtingen berust de verplichting, conform afspraken en regelingen die gelden voor woningbouwcoöperaties, om een voorziening groot onderhoud aan te houden. De voorziening voor de geëxploiteerde woningen wordt aangevuld met een vast percentage van de berekende huur. De werkelijke kosten worden ten laste gebracht van de voorziening.

Voorziening WGA Deze voorziening dient ter dekking van de financiële risico's die ontstaan indien een werknemer langdurig ziek blijkt te zijn en te blijven. Gedurende het eerste jaar moet 100% van het gemiddeld laatst verdiende loon worden doorbetaald en gedurende het tweede jaar is dit 70%. Deze jaren komen de kosten, met uitzondering van de zogenaamde "vangnetsituaties", voor rekening van de werkgever. Afhankelijk van de CAO, die van toepassing is, kan het zijn dat het tweede jaar nog moet worden aangevuld tot 100%. Deze voorziening dient ter dekking van deze eventuele aanvulling.

Voorziening PLB (Persoonlijk Levensfase Budget) De voorziening persoonlijk budget levensfase (PBL) betreft een voorziening uit hoofde van een CAO verplichting in het kader van de overgangsregeling 45+. Het persoonlijk budget levensfase kwalificeert als een beloning met opbouw van rechten.

De voorziening betreft de reële waarde van de in de toekomst eenmalig uit te keren PBL-uren. De berekening is gebaseerd op de CAO-bepalingen, blijfkans, leeftijd en resterende dienstjaren tot het bereiken van de 55-jarige leeftijd.

51

Voorziening Dienst-jubileum Dit betreft een voorziening voor toekomstig uit te keren jubileumgratificaties aan het personeel op grond van de huidige personeelsregelingen. Bij de berekening van de voorziening is rekening gehouden met toekomstige salarisstijgingen en de vertrekkans van het personeel.

Deze voorziening is opgenomen tegen de contante waarde met een disconteringsvoet van 5%.

Voorziening MediRisk Stichting Rivas Zorggroep heeft met ingang van het boekjaar 2016 een (verplichte) nieuwe Stop-loss verzekering afgesloten bij de onderlinge waarborgmaatschappij Medirisk te Utrecht. Een stolp-loss verzekering kenmerkt zich in het feit dat er sprake is van een lage basispremie met een eigen risico. Schades cq claims ingevolge klachten en fouten worden op basis van nacalculatie in rekening gebracht. Dit voor het eventuele eigen risico ofhet totale bedrag indien lager dan het eigen risico.

De afhandeling van medische klachten cq claims hebben veelal, vanwege de nauwkeurige bestudering van de medische dossiers, een lange looptijd. De financiële gevolgen kunnen derhalve nagenoeg nooit in het betreffende boekjaar worden afgewikkeld. Om nu de kosten zo gelijk mogelijk over de jaren te verdelen, heeft Rivas besloten om voor de nog te verwachten schadeclaims een voorziening te treffen.

Het bedrag dat in 2016 ten gunste van de voorziening is gebracht, is als volgt bepaald: • Wat was de gemiddelde schadelast over de afgelopen boekjaren vanaf 2013 • Hoe verhoudt zich dit met de nieuw te betalen premie 2016 Voor de activiteiten vallend onder de Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg, is geen voorziening opgenomen.

Voorziening Onregelmatigheidstoeslag (ORT) Deze voorziening is opgenomen voor de verplichting volgend uit de in 2016 afgesloten cao onderhandelingen voor de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg inzake de nabetalingsverplichting van de ORT over de vakantiedagen over de periode 2012 tot en met 2016.

Vooruitlopend op de uitkomst van de cao-onderhandelingen voor de cao Ziekenhuizen is, conform de richtlijnen van Coziek een voorziening gevormd voor de nog te betalen onregelmatigheidstoeslag over de vakantiedagen over de jaren 2012 tot en met 2014. Dit geheel in navolging van de afgeronde cao onderhandelingen voor de cao Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg. De onregelmatigheidstoeslag over de vakantiedagen van 2015 en 2016 zijn reeds in het verslagjaar uitbetaald.

Ook voor een eventueel te ontvangen claim van oud-medewerkers een bedrag opgenomen.

Schulden Onder de langlopende schulden worden schulden opgenomen met een resterende looptijd van meer dan één jaar. De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar. De schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs (nominale waarde). De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden.

6.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.

Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend.

Opbrengsten Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden in de winst-en-verliesrekening verwerkt wanneer het bedrag van de opbrengsten op betrouwbare wijze kan worden bepaald, de inning van de te ontvangen vergoeding waarschijnlijk is, de mate waarin de dienstverlening op balansdatum is verricht betrouwbaar kan worden bepaald en de reeds gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt om de dienstverlening te voltooien op betrouwbare wijze kunnen worden bepaald. Indien het resultaat van een bepaalde opdracht tot dienstverlening niet op betrouwbare wijze kan worden bepaald, worden de opbrengsten verwerkt tot het bedrag van de kosten van de dienstverlening die worden gedekt door de opbrengsten.

De met de opbrengsten samenhangende lasten worden toegerekend aan de periode waarin de baten zijn verantwoord.

Personele kosten Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de resultatenrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers respectievelijk de belastingautoriteit.

52

Pensioenen Rivas Zorggroep heeft voor haar werknemers een toegezegde pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten zijn ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Zorg en Welzijn.

Rivas Zorggroep betaalt hiervoor premies waarvan 50% door de werkgever wordt betaald en de andere 50% door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen van het pensioenfonds gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat. Naar de stand van ultimo maart 2017 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds 95,0 %.

Rivas Zorggroep heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Rivas Zorggroep heeft daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

Financiële baten en lasten De financiële baten en lasten betreffen van derden en groepsmaatschappijen ontvangen (te ontvangen) en aan derden en groepsmaatschappijen betaalde (te betalen) interest.

Tevens is hieronder opgenomen de waardevermindering van de in het verleden opgevoerde spookpanden welke in termijnen in de afrekeningen richting het zorgkantoor moesten worden meegenomen.

6.1.4.4 Grondslagen voor de opstelling van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.

Betalingen welke voortvloeien uit langlopende leningen worden voor het gedeelte dat betrekking heeft op de rente opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten en voor het aflossingsdeel als kasstroom uit financieringsactiviteiten.

53

6.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS ACTIVA 1. Immateriële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Goodwill

140.000

0

Totaal immateriële vaste activa

140.000

0

2016 €

2015 €

Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: herwaarderingen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen

0 140.000 0 0 0 0 0

13.200 0 0 -13.200 0 0 0

Boekwaarde per 31 december

140.000

0

Aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen

140.000 0 0

132.000 0 132.000

Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.6.

In het verslagjaar 2016 heeft Rivas Zorggroep een deel van de Maatschap Oogheelkunde overgenomen van een van de specialisten. De activering wordt in een termijn van 10 jaar afgeschreven.

2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa

143.795.083 22.716.662 29.799.125 7.926.005 4.397.342

148.027.219 23.812.202 32.547.013 6.173.823 7.172.100

Totaal materiële vaste activa

208.634.218

217.732.357

2016 €

2015 €

Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: herwaarderingen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen

217.732.357 8.860.808 170.000 -15.243.957 0 0 -2.884.991

222.839.825 10.302.122 220.000 -14.446.503 0 0 -1.183.087

Boekwaarde per 31 december

208.634.218

217.732.357

Aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen

300.134.515 0 91.500.297

300.511.660 0 82.779.303

Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

54

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.7.

Onder de materiele vaste activa is activa opgenomen waarvan de zorginstelling het juridisch eigendom heeft.

Het gaat hier om een totaal bedrag van :

€

12.210.026

De vaste activa zijn als zekerheid gesteld voor de langlopende schulden. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het overzicht van de langlopende leningen in bijlage 6.1.9

3. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige effecten Overige vorderingen - Lening u/g - Te verrekenen afschrijving met betrekking tot buitengebruik gestelde MVA - Rente egalisatie

1.500.573 0 0

1.740.821 0 0

0 435.813 4.747

579.941 871.642 6.711

Totaal financiële vaste activa

1.941.133

3.199.114

Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: € Boekwaarde per 1 januari

3.199.114

Bij / Af: kapitaalstorting / -ontvangsten Resultaat deelnemingen Bij / Af: verstrekte of aflossing lening Bij: vordering op deelneming Bij/Af: te verrekenen afschrijvingen Af: waardeverminderingen

-240.248 0 -579.941 0 -435.829 -1.964

Boekwaarde per 31 december

1.941.133

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de financiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.8. €

Totaalbedrag van de vorderingen op de financiële vaste activa met een looptijd korter dan 1 jaar:

437.793

Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen: Naam en rechtsvorm en woonplaats rechtspersoon

Kernactiviteit

Verschaft kapitaal

Rechtstreekse kapitaalbelangen >= 20%: Rivas Holding BV

18.000

Kapitaalbelang (in %)

Eigen vermogen €

Resultaat €

100%

1.137

-861

126.665 694.884 0 273.027

10.933 -1.179 0 77.186

7.484 -1.382.123

46.339 49.500

Zeggenschapsbelangen: St. Aanleunwoningen Steijndeld St. Beheer Beatrixziekenhuis Gorinchem Rivas Wonen St. De Stolpe Markt Belangen samen met dochtermaatschappijen: Rivas Parko BV Elke Zorg BV

18.000 18.000

55

100% 100%

Niet geconsolideerde instellingen en bedrijven Kapitaalsbelang, maar geen Zeggenschapsbelang MediRisk Maatschap Neurologie Result Laboratorium BV

434.558 66.000 1.000.015

2% 50% 15%

Zeggenschapsbelang, maar geen Kapitaalsbelang Stichting Lingeburgt Vereniging van Eigenaren 7e Bastion, Gorinchem Vereniging van Eigenaren De Alblashof, Alblasserdam Toelichting: Rente egalisatierekening De rente egalisatierekening is ontstaan door sommering van de verschillen tussen werkelijke rente van de annuĂŻteitenlening en een vaste budgetrente per jaar.

Vanaf 1 januari 2000 worden de werkelijke kosten in de resultatenrekening opgenomen. Deze investering heeft betrekking op de financiering van ons regiokantoor gelegen aan de Pietersweer te Hardinxveld-Giessendam.

Boekwaarde 31 december 2015 Af: afschrijvingen Boekwaarde 31 december 2016

6.711 -1.964 4.747

Lening u/g Result Laboratorium BV Ter financiering van verwerving van laboratoriumactiviteiten door Result BV te Gorinchem heeft Rivas Zorggroep een lening verstrekt. In de overeenkomst van de lening is een aflossingsschema en rentevergoeding opgenomen.

Overeenkomstig het aflossingsschema heeft de aflossing in het verslagjaar plaatsgevonden.

Boekwaarde 31 december 2015 Af: afschrijvingen Boekwaarde per 31 december

579.941 -579.941 0

MediRisk Sinds 1992 neemt Rivas Zorggroep deel in een onderlinge verzekeringsmaatschappij opgericht voor het verzekeren van het wettelijk aansprakelijkheidsrisico bij medische ingrepen.

Deze maatschappij, MediRisk genaamd, wordt gevormd door een groot aantal ziekenhuizen die ieder deelnemen in het risicodragend kapitaal.

In het verslagjaar heeft een mutatie in de deelneming van het risicodragend kapitaal plaatsgevonden.

Boekwaarde per 31 december 2016 Mutatie deelneming in risicodragend kapitaal Boekwaarde per 31 december 2016

674.755 -240.197 434.558

Maatschap Neurologie De deelneming van de Rivas Zorggroep in de maatschap Neurologie bedraagt 50% Boekwaarde per 31 december 2015 Aankopen / Verkopen Boekwaarde per 31 december 2016

66.000 0 66.000

Result Laboratorium BV Als gevolg van een statutenwijziging is met ingang van 1 september 2015 Result Laboratorium B.V. verzelfstandigd en is als doelstelling aangenomen het exploiteren en instandhouden van medisch laboratoria en het bijdragen aan de medische wetenschap door middel van het bevorderen en uitvoeren van medisch wetenschappelijk onderzoek.

Boekwaarde per 31 december 2015 Aankopen Agio Boekwaarde per 31 december 2016

1.000.015 0 0 1.000.015

56

4. Voorraden De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Medische middelen Hulpmiddelen Overige voorraden: - Voorraad Technische dienst - Voorraad Automatisering

599.543 9.663

717.734 131.106

42.865 111.036

42.671 150.403

Totaal voorraden

763.108

1.041.913

Toelichting: Voorraad Hulpmiddelen In het verslagjaar heeft de definitieve overdracht plaatsgevonden van de zorghulpmiddelen aan Vegro. Anderzijds zijn de onverkoopbare oude voorraadartikelen afgeboekt naar nihil. De huidige voorraad van de winkels bestaat vooral uit Vegroartikelen en slechts voor een gering bedrag uit artikelen waarvan Rivas Zorggroep eigenaar is.

5. Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten De specificatie is als volgt:

Onderhanden projecten DBC's / DBC-zorgproducten Regulier & Vrij segment Onderhanden projecten DBC's / DBC-zorgproducten GRZ Onderhanden projecten DBC's / Honorarium Specialisten Af: ontvangen voorschotten tbv OHW Af: voorziening onderhanden projecten Totaal onderhanden projecten

31-dec-16 €

31-dec-15 €

13.652.622 1.377.530 0 -9.285.951 0

14.847.139 1.212.307 0 -14.265.106 0

5.744.201

1.794.340

Toelichting: Waardering Onderhanden Werk In het verslagjaar is de waardebepaling van de niet gesloten DBC's en DBC-zorgproducten voor het ziekenhuis gebaseerd op de verwachte opbrengstwaarde.

De waardebepaling van de niet gesloten DBC's en DBC-zorgproducten voor de Geriatrische Revalidatie Zorg (GRZ) is gebaseerd op de hieraan te relateren bedragen per DBC op basis van het aantal dagen die zijn geproduceerd tot en met ultimo boekjaar.

De waardebepaling van de gesloten, maar nog niet gefactureerde, DBC's en DBC-zorgproducten is gelijk gebleven.

De specificatie per onderhanden project is als volgt weer te geven: Gerealiseerde projectStroom DBC's / DBC-zorgproducten kosten en toegerekende winst

VGZ (Univé, VGZ, IZA, Trias) CZ Agis / Achmea Menzis Multizorg ASR DSW geen ZK Waardenland (GRZ) Totaal (onderhanden projecten)

57

Af: verwerkte verliezen €

€

Af: ontvangen voorschotten €

Saldo per 31-dec-16

7.681.495 2.802.851 1.634.718 721.949 295.463 189.591 212.039 114.516 1.377.530

0 0 0 0 0 0 0 0 0

5.287.726 2.413.820 1.203.405 381.000 0 0 0 0 0

2.393.769 389.031 431.313 340.949 295.463 189.591 212.039 114.516 1.377.530

15.030.152

0

9.285.951

5.744.201

€

Toelichting: Ontvangen voorschot Ziektekostenverzekeraars Door wijziging van de looptijd van de vervolg DBC's is het onderhanden werk sterk gedaald, ook wordt er nu sneller gefactureerd. De zorgverzekeraars hebben hierdoor hun voorschotten verminderd.

6. Vorderingen en schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk financieringsoverschot t/m 2013 €

2014 €

2015 €

1.656.501

463.410

-110.541

Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Verrekening tussen jaren Nog te ontvangen index boekjaar

3.023.541 -4.680.042 0 0

-1.815 -461.595 0 0

-163.412 273.953 0 0

0

-180.625 2.858.314 -4.867.683 0 0

Subtotaal mutatie boekjaar

-1.656.501

-463.410

110.541

-180.625

-2.189.995

0

0

0

-180.625

-180.625

Saldo per 1 januari

c c c b

c c c nvt

c c c nvt

totaal € 2.009.370

-180.625

Saldo per 31 december Stadium van vaststelling (per erkenning): Thuiszorg Verzorgingshuizen Verpleeghuizen Ziekenhuis

2016 €

a a a nvt

a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars / zorgkantoren c= definitieve vaststelling NZa

Waarvan gepresenteerd als: - vorderingen uit hoofde van financieringstekort - schulden uit hoofde van financieringsoverschot

Specificatie financieringsverschil in het boekjaar (AWBZ excl. GGZ)

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Af: ontvangen voorschotten Af: overige ontvangsten Af: correctie voorgaande jaren Af: voorziening onzekere budgetpost Overige correctie Totaal financieringsverschil

31-dec-16 €

31-dec-15 €

389.071 -569.696 -180.625

2.637.275 -627.906 2.009.370

2016 €

2015 €

79.334.616 -79.145.875 0 0 -369.366 0

80.803.274 -80.913.815 0 0 0 0

-180.625

-110.541

Toelichting: De ontvangen voorschotten over het boekjaar zijn nog op basis van de produktieafspraken. Er heeft reeds een correctie plaatsgevonden in relatie tot de aan het einde van het jaar afgesproken herschikkingen.

58

7. Debiteuren en overige vorderingen De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Vorderingen op debiteuren Nog te factureren omzet (incl. DBC's / DBC-zorgproducten) Overige vorderingen: - Overig Vooruitbetaalde bedragen: - Overig Nog te ontvangen bedragen: - Overig - Werknemersregelingen

14.875.412 11.486.666

17.129.847 23.104.704

100.159

204.252

2.527.339

2.502.737

2.323.099 254.441

2.470.588 290.738

Totaal overige vorderingen

31.567.116

45.702.866 €

Toelichting: Debiteuren De voorziening die in aftrek op de vorderingen is gebracht, bedraagt: In 2015 was dit een bedrag van € 134.576.

279.088

8. Effecten De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

0

0

De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Bankrekeningen Kassen

9.289.226 23.090

1.338.673 29.050

Totaal liquide middelen

9.312.316

1.367.723

NVT Totaal effecten

9. Liquide middelen

Toelichting: De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

59

PASSIVA 10. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

Kapitaal Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Algemene reserves Overige reserves Totaal eigen vermogen

31-dec-16 €

31-dec-15 €

741.412 -3.522.761 0 55.409.069 425.195 53.052.916

741.412 -3.721.653 0 58.308.907 425.195 55.753.862

Kapitaal Saldo per 1-jan-2016 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-16 €

741.412

0

0

741.412

741.412

0

0

741.412

Saldo per 1-jan-2016 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-16 €

Bestemmingsreserves: Bestemmingsreserve Kraamzorg Exploitatiesaldo maatschappelijke diensten Reserve exploitatie Particuliere Verhuur

-546.806 -2.852.165 -322.681

-19.544 -318.263 536.698

0 0 0

-566.350 -3.170.428 214.017

Totaal bestemmingsreserves

-3.721.653

198.892

0

-3.522.761

Saldo per 1-jan-2016 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-16 €

27.897.100 8.674.411 267.082 5.945 23.016.870 -944.241

850.850 -848.275 77.186 0 -625.987 -2.460.651

0 0 0 0 0 0

28.747.950 7.826.137 344.268 5.945 22.390.882 -3.404.892

Het verloop is als volgt weer te geven:

Kapitaal

Bestemmingsreserves Het verloop is als volgt weer te geven:

Algemene en overige reserves Het verloop is als volgt weer te geven: Reserve aanvaardbare kosten: Verpleeghuiszorg Verzorgingshuiszorg - Verzorgingshuis De Markt - Egalisatie afschrijvingen Ziekenhuiszorg Zorg Thuis

58.917.167

-3.006.877

0

55.910.291

Algemene reserves: Eigen vermogen Stg Beheer Beatrixziekenhuis Algemene reserve Stg Aanleunwoningen Steijndeld Reserve exploitatie Stg Rivas Wonen Reserve exploitatie Rivas Holding BV Reserve exploitatie Rivas Parko BV Reserve exploitatie Elke Zorg BV

694.884 126.665 -2.308 -16.863 -10.516 -1.400.123

-1.179 10.933 0 -861 46.339 49.500

0 0 2.308 0 0 0

693.705 137.598 0 -17.723 35.823 -1.350.624

Totaal algemene reserves

58.308.907

-2.902.145

2.308

55.409.069

Overige reserves AWBZ Basispakket gebonden vermogen

425.195

0

0

425.195

Totaal overige reserves

425.195

0

0

425.195

60

â‚Ź

Toelichting:

Bestemmingsreserves: Bestemmingsreserve Kraamzorg Deze reserve is de cumulatie van de opgebouwde exploitatie resultaten van de verleende kraamzorg door Rivas Zorggroep, zowel zelfstandig als in samenwerking met derden.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

-546.806 -19.544 -566.350

Te verrekenen exploitatiesaldo Maatschappelijke diensten Deze reserve heeft een zelfde werking als de reserve aanvaardbare kosten bij andere zorgvormen.

In deze reserve zijn het Maatschappelijk Werk en Jeugdgezondheidszorg opgenomen.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

-2.852.165 -318.263 -3.170.428

Reserve exploitatie Particuliere Verhuur Deze reserve is de cumulatie van de opgebouwde resultaten van de exploitatie van de particuliere verhuur vanaf de ingebruikname van de particuliere appartementen bij het Zorgcomplex De Bannehof, 7e Bastion en Kop van de IJsbaan.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Resultaat door verkoop Saldo per 31 december

-322.681 -189.720 726.419 214.017

Algemene en Overige reserves: Reserve Aanvaardbare kosten Egalisatie afschrijvingen instandhouding De egalisatierekening afschrijvingen instandhoudingsinvesteringen is, als gevolg van een wijziging in de financieringssystematiek toegevoegd aan de Reserve aanvaardbare kosten.

Bij een van onze gelieerde instelling is deze instandhouding nog van toepassing.

Saldo per 1 januari Mutatie Resultaatbestemming Saldo per 31 december

5.945 0 0 5.945

Algemene reserves Eigen vermogen Stichting Beheer Beatrixziekenhuis Gorinchem Dit eigen vermogen wordt opgebouwd uit de exploitatieresultaten van genoemde stichting.

Conform de statuten wordt het resultaat ten laste c.q. ten gunste van het eigen vermogen geboekt.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

694.884 -1.179 693.705

Algemene reserve Aanleunwoningen Steijndeld Deze reserve is de cumulatie van de opgebouwde exploitatie resultaten van de exploitatie van Stichting Aanleunwoningen Steijndeld vanaf de oprichting.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

126.665 10.933 137.598

Reserve Exploitatie saldo Stichting Rivas Wonen Sinds de oprichting hebben nog geen activiteiten in deze stichting plaatsgevonden. Het resultaat wordt daardoor bepaald door de vaste kosten voor het handhaven van deze stichting. In 2016 is deze stichting opgehouden te bestaan.

Saldo per 1 januari Mutatie Saldo per 31 december

-2.308 2.308 0

61

€

Toelichting (vervolg): Reserve Exploitatie saldo Rivas Holding Deze reserve is de cumulatie van de opgebouwde resultaten van de exploitatie van de overkoepelende particuliere initiatieven van de Rivas Zorggroep.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

-16.863 -861 -17.723

Reserve Exploitatie saldo Rivas Parko BV Deze reserve is de cumulatie van de opgebouwde resultaten van de exploitatie van de parkeergarage aan de Banneweg te Gorinchem.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

-10.516 46.339 35.823

Reserve Exploitatie saldo Elke Zorg BV Deze reserve is opgebouwd uit de resultaten van exploitatie van de Cadeau- & Horecavoorziening in het Beatrixziekenhuis.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

-1.400.123 49.500 -1.350.624

Overige reserves AWBZ Basispakket gebonden vermogen Dit vermogen is ontstaan door fusies die in de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden met plaatselijke kruisverenigingen. Dit vermogen mag, gezien de oorsprong, niet vrij worden besteed.

Saldo per 1 januari Resultaatbestemming Saldo per 31 december

425.195 0 425.195

Overzicht van het totaalresultaat van de instelling

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Geconsolideerd netto-resultaat (na belastingen) toekomend aan de instelling

-2.703.254

-518.740

0 0 0

0 0 0

0

0

-2.703.254

-518.740

Herwaardering materiële vaste activa Cumulatief effect van stelselwijzigingen Af: Gerealiseerde herwaardering ten laste van het eigen vermogen Totaal van de rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen van de instelling als onderdeel van het groepsvermogen Totaalresultaat van de instelling

11. Voorzieningen Saldo per 1-jan-2016 €

Dotatie

Onttrekking

Vrijval

€

€

€

Saldo per 31-dec-16 €

- Voorziening Groot Onderhoud - Voorziening Eigen Risico MediRisk - Voorziening WGA - Voorziening Dienst-jubilea - Voorziening PLB 45-49 - Voorziening PLB-regulier - Voorziening ORT

26.638 0 292.300 1.093.808 239.711 6.717.897 0

4.000 305.844 7.700 119.840 0 963.234 2.955.042

0 -34.698 0 -134.928 -114.856 0 0

0 0 0 0 0 0 0

30.638 271.146 300.000 1.078.721 124.856 7.681.131 2.955.042

Totaal voorzieningen

8.370.355

4.355.661

-284.482

0

12.441.534

Het verloop is als volgt weer te geven:

62

Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-dec-16 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.)

Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.)

Hiervan langlopend (> 5 jaar)

2.426.099 10.015.435 4.354.537

Toelichting per categorie voorziening: Voorziening groot onderhoud De onderhoudsvoorziening dient ter egalisering van de onderhoudskosten van gebouwen en installaties.

Bij een van de geconsolideerde stichting (Aanleunwoningen Steijndeld) is, conform de vigerende voorwaarden bij een stichting die woningen exploiteerd, een voorziening aanwezig.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

26.638 4.000 30.638

Voorziening Eigen Risico MediRisk Als gevolg van een verandering in de afgesloten verzekering voor medische schades binnen het ziekenhuis, een zgn stop-los-verzekering, zal het te betalen eigen risico bij een toegekende schadevergoeding als gevolg van een medische schade aanzienlijk hoger zijn dan voorheen. Om dit op te kunnen vangen wordt een voorziening gevormd waarbij de minder betaalde premie onderdeel uitmaakt van de hoogte van de dotatie.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

0 271.146 271.146

Voorziening WGA Conform de Regeling Jaarverslaglegging Zorginstelling is een voorziening WGA gevormd. Deze voorziening is bepaald op basis van de ervaringscijfers voor wat betreft de uitstroom van medewerkers in de WAO/WIA. Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

292.300 7.700 300.000

Voorziening Dienst-jubileum In gevolge de richtlijn voor de jaarverslaggeving 271 Personeelsbeloning, is er een voorziening Dienst-jubileum gevormd.

De mutatie op de voorziening wordt verwerkt via de exploitatierekening.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

1.093.808 -15.087 1.078.721

Voorziening PLB 45-49 Conform de Regeling Jaarverslaglegging Zorginstelling is een voorziening PLB (Persoonlijk Levensfase Budget) gevormd.

Deze voorziening is bepaald op basis van de verplichting die bestaat om een bepaalde groep medewerkers bij het bereiken van 55 jaar eenmalig recht hebben op 200 uur extra PLB. Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

239.711 -114.856 124.856

Voorziening ORT Deze voorziening is opgenomen voor de verplichting volgend uit de in 2016 afgesloten cao onderhandelingen voor de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg inzake de nabetalingsverplichting van de ORT over de vakantiedagen over de periode 2012 tot en met 2016.

Vooruitlopend op de uitkomst van de onderhandelingen voor de cao Ziekenhuizen,is ook een voorziening gevormd voor de te betalen ORT over vakantiedagen over de periode 2012 tot en met 2014. De ORT over de vakantiedagen 2015 en 2016 zijn reeds in het verslagjaar uitbetaald.

In deze voorziening is ook een bedrag opgenomen voor een eventuele claim van oud-medewerkers.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

0 2.955.042 2.955.042

63

€

Toelichting (vervolg): Voorziening PLB-regulier Deze voorziening dient ter dekking aan de saldi PLB-uren van de bij Rivas Zorggroep in dienst zijnde medewerkers die vallen onder de cao Ziekenhuizen. Deze uren zijn ter vrije beschikking en hebben geen verjaringstermijn.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

6.717.897 963.234 7.681.131

12. Langlopende schulden De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

95.495.679 43.937.615

101.829.927 0

139.433.294

101.829.927

2.015 €

2014 €

Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen

108.172.275 43.937.615 6.342.348

114.107.185 0 5.934.911

Stand per 31 december

145.767.542

108.172.275

6.334.249

6.342.348

139.433.294

101.829.927

Schulden aan banken Overige langlopende schulden Totaal langlopende schulden

Het verloop is als volgt weer te geven:

Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december

Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)

6.334.249 139.433.294 70.194.852

6.342.348 101.829.927 65.889.015

Toelichting: Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage 6.1.9 Overzicht Langlopende Schulden.

De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.

Stichting Rivas Zorggroep heeft einde verslagjaar een totale krediet faciliteit bij de ING Bank NV van: - Rekening Courant krediet - Multipurpose faciliteit (Ziekenhuis) - Euroflexlening - Rentevast lening - Rentevast lening - Rentevast lening - Rentevast lening

€ € € € € €

De verstrekte zekerheden zijn: Hypotheek van maximaal € 143.488.750,00, gefinancierd door ING en zekerheden verstrekt aan de ING gezamenlijk met de stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector op diverse onroerende goederen: - Dagbehandelingscentrum Den Donk, gelegen aan Dr.Ingelseplein 9 te Bleskensgraaf - Zorginstelling De Molenhoek, gelegen aan Kortedijk 72 te Gorinchem - Zorginstelling Steijndeld, gelegen aan Kortedijk 113-115 te Gorinchem - Zorginstelling De Schutse, gelegen aan Mollenburgseweg 14 te Gorinchem - Zorginstelling Beatrixziekenhuis, gelegen aan Banneweg 57 te Gorinchem - Perceel grond, gelegen aan Voermanstraat 143 en volgende te Gorinchem - Zorgcentrum Bannehof, gelegen aan Voermanstraat 139, 141, 141 A-E en G-O te Gorinchem - Perceel grond, gelegen aan Voermanstraat 141 te Gorinchem - Appartementsrecht (index 21, 22 en 25), gelegen aan Jaxques Perkstraat 1 te Gorinchem - Kantoorgebouw met aanbehoren, gelegen aan Vaart 15 te Gorinchem - Zorginstelling, gelegen aan Pieterweer 36 te Hardinxveld-Giessendam

64

37.500.000 7.312.500 19.350.000 22.618.750 8.850.000 1.696.250

€

Toelichting (vervolg): - Verpleeghuis Lingesteyn, gelegen aan Koningin Emmalaan 82 te Leerdam - Appartementsrecht, gelegen aan Kleine Waal 6 te Papendrecht - Perceel grond, gelegen aan en nabij Badhuisstraat en Duivenstraat (ong) te papendrecht allen eerste in rang (akkte gepasseerd op 4 juni 2015).

Hypotheek van maximaal € 26.800.800,00, gefinancierd door ING en zekerheden verstrekt aan de ING gezamenlijk met de stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector en de Provincie Zuid-Holland, op het onroerend goed Zorgcentrum Waerthove, gelegen aan Kerkbuurt 200 te Sliedrecht, eerste in rang (akte gepasseerd op 3 juni 2014) Overeenkomst gedeelde zekerheden op WFZ Activa, overeengekomen tussen Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector, ING Bank NV en Rivas Zorggroep Overeenkomst gedeelde zekerheden op WFZ Activa, overeengekomen tussen Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector, Provincie Zuid-Holland, ING Bank NV en Rivas Zorggroep

Rivas is met met haar financiers in de eindfase beland over het omzetten van de Multipurpose facilitiet in een langlopende lening.

Vooruitlopend hierop is deze faciliteit opgenomen onder de langlopende schulden.

Negatieve pledge / pari passu en cross default verklaring van Stichting Rivas Zorggroep Stamverpanding van de boekvorderingen van de Stichting Rivas Zorggroep

13. Overige kortlopende schulden De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Terugbetalingsverplichtingen zorgverzekeraars oude jaren Overige schulden: - Rente verplichtingen Nog te betalen kosten: - Honorarium Medisch Specialisten - Diversen Vooruit ontvangen opbrengsten: - Diversen

0 6.859.434 6.334.249 6.960.348 2.495.336 768.095 5.429.446 6.783.477 9.625.941

49.041.540 10.556.114 6.342.348 7.168.473 2.613.185 795.813 5.610.170 6.374.703 11.274.328

1.141.421

1.368.732

4.110.528 2.301.479

4.061.169 1.590.974

183.967

95.989

52.993.722

106.893.539

Totaal overige kortlopende schulden Toelichting:

Schulden aan kredtietinstellingen In het verslagjaar zijn de onderhandelingen gestart om de kredietfacilitateit voor de verbouwing van het Beatrixziekenhuis om te zetten in een langlopende lening. Conform de richtlijnen is daarom deze schuld ondergebracht onder de langlopende schulden.

14. Financiële instrumenten Algemeen Rivas Zorggroep maakt in de normale bedrijfsuitvoering gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten die de instelling blootstellen aan risico's.

Rivas handelt niet in financiële derivaten en heeft procedures en gedragslijnen om de omvang van het kredietrisico bij elke tegenpartij te beperken. Bij het niet nakomen door de tegenpartij van aan de instelling verschuldigde betalingen, blijven eventuele daaruit vloeiende verliezen beperkt tot de marktwaarde van de betreffende instrumenten. De contractwaarde of fictieve hoofdsommen van de financiële instrumenten zijn slechts een indicatie van de mate waarin van dergelijke financiële instrumenten gebruik wordt gemaakt en niet van het bedrag van de krediet- of marktrisico's.

65

Rivas maakt ook, doch slechts voor een relatief laag bedrag, gebruik van financiële derivaten.

Krediet risico De vorderingen uit hoofde van handelsdebiteuren zijn voor ca. 86% geconcentreerd bij grote verzekeraars. Het maximale bedrag aan kredietrisico bedraag € 280.000. Voor de kredietrisico's inzake de vorderinge op deelnemingen en de overige vorderingen wordt verwezen naar paragraaf 6.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Renterisico en kasstroomrisico Het renterisico is bepert tot eventuele veranderingen in de marktwaarde van opgenomen en uitgegeven leningen. Bij deze leningen is sprake van een vast rentepercentage over de gehele looptijd. De leningen worden aangehouden tot het einde van de looptijd. De instelling heeft derhalve als beleid om geen afgeleide financiele instrumenten te gebruiken om (tussentijdse) rentefluctuaties te beheersen.

Rente instrumenten Voor financiële risico's wordt een risico mijdend treasurybeleid ingezet. Rente instrumenten zijn hier enerzijds dienstbaar aan doordat risico's van renteverhoging afgedekt worden, en anderzijds kunnen risico's geïntroduceerd worden vanuit open posities, die ontstaan doordat tegenover de afdekking geen daadwerkelijke financiering staat.

De volgende voorwaarden zijn dan ook verbonden aan het gebruik van rente instrumenten: - Rente instrumenten mogen alleen betrekking hebben op onderliggende hoofdsommen luidend in euro's.

- Rente instrumenten mogen alleen gebruikt worden voor het in de tijd spreiden en beperken van beschikbaarheids- en rente risico's.

- Speculatief handelen in rente instrumenten, zoals door middel van het aangaan van "open posities", zonder dat sprake is van bestaande of toekomstige financieringsbehoeften of rente risico's, is niet toegestaan.

- Rente instrumenten worden alleen afgesloten bij banken met ten minste een internationale A-rating.

- Alvorens met een bepaalde bank een rente derivaat aan te gaan, zullen de wederzijdse verplichten die daaruit voortkomen geregeld moeten worden in een speciaal daartoe af te sluiten contract.

- In voorstellen voor het afsluiten van rente instrumenten dient onder andere de noodzaak van gebruik en hettype rentederivaat gemotiveerd te worden.

Risico-profiel van afgesloten hedge De afgesloten hedge past binnen het algemeen en specifiek risicomijdend beleid. De hedge is afgesloten voor afdekking van het renterisico op de structurele financiering van het verzorgingshuis "De Schutse" van totaal € 9.000.000.

Het saldo van deze lening bedraag per 31 december 2016: € 6.862.500 Op basis van de aanvraag is het via de hedge verkregen vaste rentepercentage van 4,62% (vast rente 3,62% + risicoopslag 1,0%) passend binnen verwachte exploitatie met daarin begrepen afschrijving. €

De renteswap, met een looptijd tot 31-12-2031, heeft een onderliggende negatieve marktwaarde van : De kenmerken van de renteswap komen overeen met de lening. Er is derhalve sprake van een effectieve hedge.

1.073.397

Reële waarde De reële waarde van de meeste in de balans verantwoorde financiële instrumenten, waaronder vorderingen, liquide middelen en kortlopende schulden, benadert de boekwaarde hiervan. De reële waarde van de overige in de balans verantwoorde financiële instrumenten wijkt niet materieel af van de boekwaarde.

15. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verplichtingen uit hoofde van het macrobeheersinstrument Het macrobeheersinstrument (mbi) wordt door de minister van VWS ingezet om overschrijdingen van het macrokader zorg terug te vorderen bij instellingen voor medisch specialistische zorg. Het macrobeheersinstrument is uitgewerkt in de Aanwijzing Macrobeheersmodel Instellingen voor Medisch Specialistische Zorg. Jaarlijks wordt door de NZa ambtshalve een mbi-omzetplafond vastgesteld. Tevens wordt door NZa jaarlijks een omzetplafond per instelling vastgesteld, welke afhankelijk is van de realisatie van het mbi-omzetplafond van alle instellingen gezamenlijk. Deze vaststelling vindt plaats nadat door de Minister van VWS de overschrijding van het mbi-omzetplafond uiterlijk voor 1 december van het opvolgend jaar is gecommuniceerd. € 21.049,0 mln

Voor 2016 is het mbi-omzetplafond door NZa vastgesteld op (prijsniveau 2015):

Bij het opstellen van de jaarrekening 2016 bestaat nog geen inzicht in de realisatie van het mbi-omzetplafond over 2016.

Rivas is niet in staat een betrouwbare inschatting te maken van de uit het macorbeheersinstrument voorkomende verplichting en deze te kwantificeren. Als gevolg daarvan is deze verplichting niet tot uitdrukking gebracht in de balans per 31 december 2016.

De heffingsgrondslag Macrobeheersinstrument is als volgt opgebouwd: Tariefopbrengst van DBC’s, DBC-zorgproducten en overige zorgproducten in zowel het A- als het B-segment Verrekenbedrag op grond van de beleidsregel Transitie bekostigingsstructuur medisch specialistische zorg Mutatie in de onderhanden projecten

66

2016 €

2015 €

111.693.382

112.282.462

0

0

-1.194.517

8.100.907

Onzekerheden opbrengstverantwoording Als gevolg van materiële nacontroles door zorgkantoren en zorgverzekeraars op de gedeclareerde zorgprestateis kunnen correcties noodzakelijk zijn op de gedeclareerde productie. De effecten van eventuele materiële nacontroles zijn vooralsnog onzeker en daarom zijn er hiervoor geen verplichtingen opgenomen in de balans.

Huurverplichtingen Rivas Zorggroep heeft voor panden in de regio Alblasserwaard - Vijfheerenlanden meerjarige huurovereenkomsten afgesloten.

- Kortlopende huurverplichtingen (< 1 jr) - Langlopende huurverplichtingen ( 1 tot 5 jr)

€ €

2.014.441 9.058.335

Obligoverplichtingen € 2.894.730 In verband met de deelname aan het Waarborgfonds Zorg (WfZ) heeft Rivas Zorggroep een niet in de balans opgenomen obligoverplichting. Deze verplichting houdt in dat, wanneer het WfZ op haar garantieverplichting wordt aangesproken en haar vermogen onvoldoende zou blijken om aan deze verplichting te voldoen, Rivas Zorggroep een renteloze lening van maximaal 3% van de geborgde leningen aan het WfZ moet verstrekken.

Stichting Lingeburcht De stichting Lingeburcht is een gezamenlijk initiatief van Rivas Zorggroep en Stichting Poort6 te Gorinchem.

€

750.000

Voor de realisatie van Project Evia (de bouw van woningen in samenwerking met de Gemeente Gorinchem) is een aannemingsovereenkomst gesloten met Bouwcombinatie Pelikaan-Stout VOF. Om deze bouw te kunnen financieren is een geldlening en garantiestelling gesloten met de Gemeent Gorinchem van € 5,3 mln. Alle risico's van het project vallen echter toe aan de Stichting Lingeburcht. Bij ontoereikendheid van de middelen worden de gevolgende van die middelen gedragen door Poort6 en Rivas Zorggroep (elk 50%) tot een maximum van € 1.500.000 Uit de jaarrekening 2015 van Stichting Lingeburcht blijkt dat zodra alle woningen die nu zijn verhuurd en een positief resultaat genereren, zijn verkocht het eindresultaat van de Stichting positief zal zijn.

Verstrekte contrabankgaranties In de afgelopen jaren zijn een aantal contragaranties afgegeven: 1: Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Lingebrug C.V. 2. Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Lingebrug C.V. 3. Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Lingebrug C.V.

16.404,15 5.032,42 24.504,13

Verstrekte huurgarantie Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Bouwvereniging Volksbelang

22.000,00

Afgegeven zekerheden gemeente Papendrecht t.b.v. project De Briel.

Tot meerdere zekerheid voor de volledige afbetaling van de financiering en voorts tot zekerheid van de voldoening van al hetgeen Rivas voorts aan de gemeente Papendsrecht verschuldigd is uit hoofde van andere verplichtingen voortvloeiend uit de afgesloten koop-en financieringsovereenkomst, zal Rivas ten behoeve van de gemeente Papendrecht (doen) vestigen: a. Het eerste recht van hypotheek en pand, conform de (concept) hypotheekakte op: 1. het conform de overeenkomst gekochte perceel grond.

2. de op de gekochte grond te realiseren c.q. gerealiseerde opstallen voor zorgwoningen en de te realiseren parkeervoorzieningen. b. Een stil pandrecht op een door Rivas voor aanvang van verhuur te openen bankrekening, ten behoeve van de inning van alle kale huren (derhalve niet de servicekosten), die door rivas gegenereerd worden bij de verhuur van de zorgwoningen.

De zekerheid als genoemd onder sub. a dient uiterlijk te worden gevestigd direct na het onherroepelijk worden van de omgevingsvergunning voor de realisatievan de woontorens bij de notariele splitsing in appartementsrechten.

Investeringsverplichtingen.

Project Den Briel Ten behoeve van de bouw van genoemd project is met bouwbedrijf Vorm B.V. een aanneemovereekomst (realisatieovereenkomst) overeengekomen voor een bedrag van € 6.691.300. Per ultimo boekjaar is hiervan € 5.213.084 uitgeput.

Hierdoor bestaat er nog een investeringsverplichting van € 1.478.216.

Tegenover deze investeringsverplichting staat een dekking van deze kosten door de voorfinanciering van de Gemeente Papendrecht.

67

6.1.6 MUTATIEOVERZICHT IMMATERIELE VASTE ACTIVA

Kosten oprichting en uitgifte van aandelen €

Kosten van ontwikkeling €

Kosten van concessies, vergunningen en rechten van intellectuele eigendom €

0

0

0

132.000

0

0

0

0

132.000

0

132.000 0 132.000

Boekwaarde per 1 januari 2016

0

0

0

0

0

0

Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen - bijzondere waardeverminderingen

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

140.000 0 0

0 0 0 0

140.000 0 0 0

- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

132.000 0 132.000 0

0 0 0 0

132.000 0 132.000 0

Mutaties in boekwaarde (per saldo)

0

0

0

140.000

0

140.000

Stand per 31 december 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

140.000 0 0

0 0 0

140.000 0 0

Boekwaarde per 31 december 2016

0

0

0

140.000

0

140.000

Stand per 1 januari 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

Afschrijvingspercentage

Kosten van goodwill die van derden is verkregen €

Vooruitbetalingen op immateriële activa €

10,0%

68

Totaal €

6.1.7 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA

Bedrijfsgebouwen en terreinen €

Machines en installaties €

Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting €

Stand per 1 januari 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

198.582.425 0 50.555.206

35.084.589 0 11.272.387

53.131.503 0 20.584.490

6.173.823 0 0

7.319.320 220.000 367.219

300.291.660 220.000 82.779.303

Boekwaarde per 1 januari 2016

148.027.219

23.812.202

32.547.013

6.173.823

7.172.100

217.732.357

1.489.249 0 5.722.453 0

1.009.064 0 2.107.644 0

4.601.098 0 7.294.429 0

8.843.329 0 0 0

9.214 170.000 119.432 0

15.951.956 170.000 15.243.957 0

- herrubricering activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-7.091.148 0 0

0 0 0

-7.091.148 0 0

- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

1.943.086 0 1.944.153 -1.067

405.557 0 408.597 -3.039

4.083.376 0 4.028.819 54.557

0 0 0 0

2.755.934 220.000 141.394 2.834.540

9.187.953 220.000 6.522.962 2.884.991

-4.232.136

-1.095.539

-2.747.888

1.752.181

-2.774.758

-9.098.140

Stand per 31 december 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

198.128.589 0 54.333.506

35.688.096 0 12.971.433

53.649.225 0 23.850.100

7.926.005 0 0

4.572.600 170.000 345.258

299.964.515 170.000 91.500.297

Boekwaarde per 31 december 2016

143.795.083

22.716.662

29.799.125

7.926.005

4.397.342

208.634.218

Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen - bijzondere waardeverminderingen

- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)

Afschrijvingspercentage

0% - 10%

5% - 10%

10% - 20%

69

Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa €

Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa €

Totaal €

6.1.8 MUTATIEOVERZICHT FINANCIELE VASTE ACTIVA

Deelnemingen € Boekwaarde per 1 januari 2016 Kapitaalstortingen Resultaat deelnemingen Ontvangen dividend Verstrekte leningen / verkregen effecten Ontvangen dividend / aflossing leningen (Terugname) waardeverminderingen Amortisatie (dis)agio

1.740.821 -240.248 0 0

Boekwaarde per 31 december 2016

1.500.573

Som waarderverminderingen

Vorderingen op participanten en op maatschappijen waarin wordt deelgenomen (deelnemingen) €

Overige effecten €

Vordering op grond van compensatieregeling €

Overige vorderingen €

Totaal

0

0

871.641

586.652

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 -435.829 0

0 -579.911 -1.964 0

3.199.114 -240.248 0 0 0 -579.911 -437.793 0

0

0

435.813

4.777

1.941.163

0

0

0

0

70

€

6.1.9 Overzicht langlopende schulden

Verstrekt door

Datum

Hoofdsom

Totale looptijd

Soort lening

€ Rivas Zorggroep NWB 17-9-1984 NWB 1-5-2000 BNG 1-6-2000 BNG 1-6-2000 NWB 1-8-2000 NWB 24-10-2007 NWB 24-10-2007 BNG 1-12-2009 ING 1-7-2010 ING 1-7-2010 ING 1-1-2012 ING 1-12-2013 ING 15-12-2014

Werke- Restschuld lijke- 31 december rente 2015 %

€

Nieuwe leningen 2016

Restschuld Aflossing Restschuld 31 december 2016 over 5 jaar 2016

€

€

€

Resterende looptijd in jaren eind 2016

Aflossingswijze

€

40 32 32 23 40 40 20 20 20 20 20 10 10

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

3,54% 4,01% 3,63% 4,73% 6,04% 4,74% 4,67% 4,14% 4,34% 4,34% 4,62% 3,65% 3,40%

2.686.788 5.014.271 5.014.271 1.815.121 3.204.822 12.000.000 3.600.000 11.900.000 8.850.000 1.696.250 7.312.500 19.350.000 22.618.750

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

298.542 294.957 294.957 226.890 128.193 375.000 300.000 850.000 600.000 115.000 450.000 1.075.000 1.175.000

2.388.246 4.719.314 4.719.314 1.588.231 3.076.629 11.625.000 3.300.000 11.050.000 8.250.000 1.581.250 6.862.500 18.275.000 21.443.750

895.537 3.244.529 3.244.529 453.781 2.435.664 9.750.000 1.800.000 6.800.000 5.250.000 1.006.250 4.612.500 12.900.000 15.568.750

8 16 16 7 24 31 11 13 14 14 16 7 8

Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair

Geconsolideerde instellingen SNS 1-1-1987 226.890 ABN-AMRO 1-11-2005 2.600.000 Rabobank 1-10-2005 1.900.000

30 20 35

0 0 0

7,30% 4,20% 2,55%

26.181 1.733.320 1.350.000

0 0 0

17.140 86.668 55.000

9.041 1.646.652 1.295.000

0 1.213.312 1.020.000

1 9 24

Lineair Lineair Lineair

108.172.275

0

6.342.348

101.829.927

70.194.852

Kredietfaciliteit die omgezet gaat worden in langlopend ING Gem.P'drecht

298.542 294.957 294.957 226.890 128.193 375.000 300.000 850.000 600.000 115.000 450.000 1.075.000 1.175.000

6.334.249

43.937.615

Toelichting 1 Toelichting 2

Gezamenlijke zekerheidstelling middels Hypotheekrecht ING en Waarborgfonds voor de Zorgsector Gezamenlijke zekerheidstelling middels Hypotheekrecht ING, Waarborgfonds voor de Zorgsector en Provincie Zuid-Holland

Toelichting 3 Toelichting 3a

Omtrend de omzetting van deze lening wordt momenteel onderhandeld met de ING. Zodra de bouw van De Briel te Papendrecht gereed is, wordt deze lening overgedragen door de Gemeente Papendrecht en effectief bij Rivas Zorggroep

71

Provincie Zuid-Holland Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds (zie toelichting 1) (zie toelichting 1) (zie toelichting 1) (zie toelichting 1) (zie toelichting 2)

9.041 Gemeente garantie 86.668 Rivas Holding BV 55.000 Onderpand Verzorgingshuis

37.500.000 6.437.615

Totaal in 2017 om te zetten krediet

Gestelde zekerheden

€

11.344.505 9.438.628 9.438.628 5.218.472 5.127.716 15.000.000 6.000.000 17.000.000 12.000.000 2.300.000 9.000.000 21.500.000 23.500.000

Totaal langlopende schulden

Aflossing 2017

(zie toelichting 3) (zie toelichting 3a)

6.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING BATEN 16. Opbrengsten zorgprestaties en maatschappelijke ondersteuning 2016 €

2015 €

Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten Geriatrische Revalidatie Zorg Opbrengsten zorgverzekeringswet (o.a. wijkverpleging, MSVT) Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Wlz-zorg (exclusief subsidies) Opbrengsten Jeugdzorg Opbrengsten Wmo Beschikbaarheidsbijdragen Zorg Overige zorgprestaties Opbrengsten in opdracht van andere instellingen Zorgprestaties cliënten Zorgprestaties derde compartiment Persoonsgebonden en -volgende budgetten Opbrengst kraamzorg Opbrengsten uit Wmo-prestaties op het gebied van huishoudelijke hulp Overige niet-gebudgetteerde zorgprestaties

109.067.340 8.922.607 34.932.874 78.900.953 0 2.126.273 0

109.614.049 8.114.455 34.714.717 83.713.083 0 2.396.085 0

211.100 1.241.427 10.256 207.414 228.300 0 2.849.409

249.267 1.156.034 -49.318 235.146 666.331 0 3.046.768

Totaal

238.697.953

243.856.616

De specificatie is als volgt:

Toelichting:

€

Adherentie Ziekenhuis In de post Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten is een bedrag opgenomen voor de adherentiegroei van het ziekenhuis. Er is een aanvraag gedaan voor de jaren 2015 en 2016. Vooruitlopende op de definitieve toezegging is,in navolging van de positieve gesprekken, al een bedrag opgenomen van :

700.000

Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten Geriatrische Revalidatie Zorg Hierin is een bedrag opgenomen voor nagekomen opbrengsten uit 2014. Het gaat hier om een bedrag van:

604.370

17. Subsidies De specificatie is als volgt: Subsidies Wlz/Zvw-zorg Rijksbijdrage werkplaatsfunctie en medische faculteit van UMC's Rijkssubsidies vanwege het Ministerie van Veiligheid en Justitie Rijkssubsidies vanwege het Ministerie van VWS (waaronder opleidingsfonds) Overige Rijkssubsidies Subsidies vanwege Provincies en gemeenten (exclusief Wmo en Jeugdzorg) Overige subsidies, waaronder loonkostensubsidies en EU-subsidies Totaal

2016 €

2015 €

3.066.822 0 0 798.600 0 4.096.140 9.197.596

2.592.535 0 0 0 0 4.097.926 9.868.299

17.159.158

16.558.760

2016 €

2015 €

794.743 329.181 1.521.380 17.697 1.855.070 14.300

1.084.259 298.613 1.560.310 51.670 1.793.651 10.398

18. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt:

Overige dienstverlening (waaronder 2e-4e geldstroom UMC's voor onderzoek): Zorghulpmiddelen Voeding en Dietetiek Dienstencentra en winkels Cursussen Voorzieningen Cliënten / Personeel Overig

72

Overige opbrengsten (waaronder vergoeding voor uitgeleend personeel): Administratieve- en personele dienstverlening Verhuur niet-zorg appartementen Lidmaatschapsgelden Rivas Extra Vaccinatie-gelden Overig

1.766.014 836.860 535.056 0 488.866

1.854.657 1.127.671 574.946 0 532.241

Totaal

8.159.166

8.888.416

2016 €

2015 €

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten: Werving en selectie Opleidingskosten Reiskosten woon-werk Dienstreizen & verblijfskosten Overig Subtotaal Personeel niet in loondienst

112.421.414 35.529.567 10.245.924

111.859.555 35.969.090 10.470.188

238.012 1.670.507 1.203.643 1.241.919 1.489.677 164.040.664 3.573.917

231.498 1.510.614 1.260.627 1.400.452 1.859.270 164.561.294 4.260.865

Totaal personeelskosten

167.614.580

168.822.159

687 902 148 663 1 132 0 372

697 928 167 718 6 138 12 341

2.906

3.008

LASTEN 19. Personeelskosten De specificatie is als volgt:

Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment: Ziekenhuiszorg Verpleeghuiszorg Verzorgingshuiszorg Zorg Thuis Wet Maatschappelijke ondersteuning Maatschappelijke dienstverlening Kraamzorg Ondersteunende diensten Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden

€

Toelichting: Onregelmatigheidstoeslag voorgaande jaren In navolging van de cao afspraken van de cao Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg is een bedrag opgenomen voor de uitbetaling van onregelmatigheidstoeslag over vakantieuren over de jaren 2012 t/m 2016.

Hiervoor is een bedrag opnomen onder de post Lonen en Salarissen van : Vooruitlopend op de nog te maken cao afspraken voor de cao Ziekenhuizen is een bedrag opgenomen voor de uitbetaling van de onregelmatigheidstoeslag over vakantieuren over de jaren 2012 t/m 2014 Hiervoor is een bedrag opnomen onder de post Lonen en Salarissen van :

1.993.921

961.121

20. Honorariumkosten vrijgevestigd medisch specialisten De specificatie is als volgt:

2016 €

2015 €

Specialisten niet in loondienst Honorarium onderzoeken derden

18.149.685 0

18.064.795 0

Totaal

18.149.685

18.064.795

73

21. Afschrijvingen vaste activa 2016 €

2015 €

Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa

0 15.243.957 1.964

13.200 14.446.503 1.964

Totaal afschrijvingen

15.245.921

14.461.667

2016 €

2015 €

Bijzondere waardeverminderingen van: Immateriële vaste activa Materiële vaste activa

0 0

0 0

Totaal

0

0

2016 €

2015 €

9.248.751 14.487.541 28.976.489

9.600.721 14.063.483 29.606.528

Onderhoud en energiekosten: Onderhoud Energiekosten gas Energiekosten stroom Energie transport en overig Water Subtotaal

2.152.080 971.053 974.266 288.512 106.039 4.491.950

2.332.420 1.017.614 1.128.106 304.340 103.166 4.885.646

Huur en leasing Dotaties en vrijval voorzieningen Overige baten en lasten

2.550.520 234.076 237.086

2.905.595 228.639 186.082

60.226.412

61.476.694

De specificatie is als volgt:

2016 €

2015 €

Rentebaten Resultaat deelnemingen Waardeveranderingen financiële vaste activa en effecten Overige opbrengsten financiële vaste activa en effecten Subtotaal financiële baten

2.492 0 0 0 2.492

5.657 0 0 0 5.657

Rentelasten Resultaat deelnemingen Waardeveranderingen financiële vaste activa en effecten Overige financiële lasten Subtotaal financiële lasten

-5.049.596 0 -435.829 0 -5.485.425

-5.516.335 0 -435.829 0 -5.952.164

Totaal financiële baten en lasten

-5.482.932

-5.946.506

De specificatie is als volgt:

22. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa De specificatie is als volgt:

23. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt:

Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt- en bewonersgebonden kosten

Totaal overige bedrijfskosten

24. Financiële baten en lasten

74

26. Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) WNT-VERANTWOORDING 2016

Stichting Rivas Zorggroep

Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan.

Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende p Rivas Zorggroep van toepassing zijnde regelgeving.

Het bezoldigingsmaximum in 2016 voor Rivas Zorggroep is € 179,000 conform klasse V met 12 punten.

Dit geldt naar rato van de duur en/of omvang van het dienstverband. Voor topfunctionarissen zonder dienstbetrekking geldt met ingang van 1 januari 2016 voor de eerste 12 kalendermaanden een afwijkende normering, zowel voor de duur van de opdracht als voor het uurtarief.

Bezoldiging topfunctionarissen 1a. Leidinggevende topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen met dienstbetrekking.

Tevens leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking vanaf de 13e maand van de functievervulling bedragen x € 1 Functiegegevens Aanvang en einde functievervulling in 2016 Omvang dienstverband (in fte) Gewezen topfunctionaris?

(Fictieve) dienstbetrekking?

P.H.E.M. de Kort Raad van Bestuur 01-01 t/m 07-07 1,0 nee ja

Individueel WNT-maximum Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal

C.M. Heijblom Raad van Bestuur 01-01 t/m 31-12 1,0 nee ja

92.688

179.000

135.355 135.355

183.197 10.910 194.107

-/- Onverschuldigd betaald bedrag

-

Totaal bezoldiging

135.355

Gegevens 2015 Aanvang en einde functievervulling in 2015 Omvang dienstverband 2015 (in fte)

01-01 t/m 31-12 1,0

Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging 2015

194.107

01-01 t/m 31-12 1,0

253.000,00 253.000,00

177.245,00 10.736,00 187.981,00

Toelichting: De Raad van Toezicht heeft Rivas Zorggroep ingedeeld in klasse V in de Regeling Zorg- en Welzijnsector binnen de WNT, met een bijbehorend bezolderingsmaximum voor de Raad van Bestuur van € 179.000,00. Dit maximum wordt beide leden van de Raad van Bestuur overschreven als gevolg van het vigerende overgangrecht (deze beloning is gebaseerd op reeds bestaande afspraken voor de inwerkingstreding van de WNT).

In het verslagjaar zijn door de leden van de Raad van Bestuur geen verdere onkosten gedeclareerd.

Toezichthoudende topfunctionarissen bedragen x € 1 Functiegegevens Aanvang en einde functievervulling in 2016

M. Bontje Voorzitter 01-01 t/m 31-12

L. van Breugel Lid 01-01 t/m 31-12

G. Derksen Lid 01-01 t/m 31-12

Individueel WNT-maximum

26.850

17.900

17.900

Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal

13.400 214 13.614

8.950 8.950

8.950 8.950

-/- Onverschuldigd betaald bedrag

-

-

-

13.614

8.950

8.950

Totaal bezoldiging

75

bedragen x â&#x201A;Ź 1 Gegevens 2015 Aanvang en einde functievervulling in 2015 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging 2015

M. Bontje

L. van Breugel

G. Derksen

01-01 t/m 31-12

01-01 t/m 31-12

01-01 t/m 31-12

6.800 6.800

bedragen x â&#x201A;Ź 1 Functiegegevens Aanvang en einde functievervulling in 2016

5.800 5.800

H.C. Naves plv Voorzitter 01-01 t/m 31-12

5.800 5.800

P. de Schipper Lid 24-05 t/m 31-12

17.900

10.887

Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal

8.950 8.950

5.221 5.221

-/- Onverschuldigd betaald bedrag

-

-

8.950

5.221

Individueel WNT-maximum

Totaal bezoldiging Gegevens 2015 Aanvang en einde functievervulling in 2015

01-01 t/m 31-12

Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging 2015

nvt

5.800 5.800

-

Bezoldiging en/of ontslaguitkering niet-topfunctionarissen Gespec.Arts Ouderengeneeskunde 01-01 t/m 31-12 1,0

bedragen x â&#x201A;Ź 1 Aanvang en einde functievervulling in 2016 Omvang dienstverband (in fte) WNT-drempelbedrag bezoldiging

179.000

Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging

177.644 10.875 188.519

Verplichte motivering

PM

Gegevens 2015 Gespec.Arts Ouderengeneeskunde 01-01 t/m 31-12 1,0

Functie(s) in 2015 Aanvang en einde functievervulling in 2015 Omvang dienstverband 2015 (in fte) Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging 2015

166.043 9.962 176.005

76

27. Honoraria accountant

2016 â&#x201A;Ź

2015 â&#x201A;Ź

De honoraria van de accountant voor controles over 2016 zijn als volgt: Controle van de jaarrekening 2016 (voorschot) Controle van de jaarrekening 2015 2 Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie) 3 (Fiscale) advisering 4 Niet-controlediensten

72.600 165.806 0 0 5.687

48.400 0 0 0

Totaal honoraria accountant

244.093

48.400

De honoraria van de accountant over controles tot en met 2016 zijn als volgt: Controle van de jaarrekening 2014 2 Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie) 3 (Fiscale) advisering 4 Niet-controlediensten

0 0 0 0

113.946 15.809 19.093 1.584

Totaal honoraria accountant

0

150.432

Toelichting: Met ingang van de controles over het verslagjaar 2015 is Rivas Zorggroep overgegaan naar een ander accountant.

Om de gemaakt kosten per accountant inzichtelijk te houden is tweemaal het overzicht Honoraria Accountant opgenomen.

28. Transacties met verbonden partijen Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie bestaat tussen de instelling, haar deelnemingen en hun bestuurders en leidinggevende functionarissen.

Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op niet-zakelijke grondslag.

77

6.1.11 ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER (na resultaatbestemming) Ref.

31-dec-16 €

31-dec-15 €

1 2 3

140.000 205.566.938 2.466.609 208.173.547

0 214.517.260 3.629.613 218.146.873

4 5

763.108 5.744.201

1.041.913 1.794.340

6 7 8 9

389.071 31.548.313 0 7.926.489 46.371.182

2.637.275 45.497.960 0 116.364 51.087.853

254.544.729

269.234.725

31-dec-16 €

31-dec-15 €

741.412 -3.522.761 0 54.652.749 51.871.400

741.412 -3.721.653 0 57.641.834 54.661.594

0 12.410.896

0 8.343.717

ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten Vorderingen uit hoofde van bekostiging Overige vorderingen Effecten Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa

Ref. PASSIVA Eigen vermogen Kapitaal Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Algemene en overige reserves Totaal eigen vermogen

10

Voorzieningen Voorzieningen uit hoofde van macrobeheersinstrument Overige voorzieningen

11

Langlopende schulden (nog voor meer dan een jaar)

12

136.633.309

98.879.234

6 13

569.696 53.059.429

627.906 106.722.276

254.544.729

269.234.725

Kortlopende schulden (ten hoogste 1 jaar) Schulden uit hoofde van bekostiging Overige kortlopende schulden Totaal passiva

78

6.1.12 ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING Ref.

2016 €

2015 €

238.697.503 17.159.158 7.766.159

243.856.166 16.558.760 8.462.515

263.622.820

268.877.442

167.614.580 18.149.685 15.083.646 0 60.265.402 261.113.314

168.821.817 18.064.795 14.294.847 0 61.480.337 262.661.797

2.509.506

6.215.644

-5.299.700

-5.779.418

-2.790.194

436.226

2016 € -3.084.063

2015 € 693.680

198.892 94.978 0 -2.790.194

-287.268 29.815 0 436.226

BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties Subsidies Overige bedrijfsopbrengsten

16 17 18

Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten Honorariumkosten vrijgevestigd medisch specialisten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten

19 20 21 22 223

BEDRIJFSRESULTAAT Financiële baten en lasten

24

RESULTAAT BOEKJAAR

RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld: Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserves - Bestemmingsreserves overig Algemene reserve Overige reserves

79

6.1.13 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING ENKELVOUDIGE JAARREKENING

6.1.13.1 Algemeen Hiervoor verwijzen u naar paragraaf 5.1.4 van de geconsolideerde jaarrekening.

6.1.13.2 Afwijkingen in waarderingsgrondslagen enkelvoudige jaarrekening Economisch eigendom Vaste Activa Onder de vaste activa is activa opgenomen waarvan de Stichting Rivas Zorggroep niet het economisch eigendom bezit, maar wel het juridisch eigendom heeft. Het betreft onder meer materiële en financiële activa die economisch gezien in bezit is van de Stichting Beheer Beatrixziekenhuis Gorinchem. €

De boekwaarde van deze activa bedraagd:

80

12.210.026

6.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS ACTIVA 1. Immateriële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Goodwill

140.000

0

Totaal immateriële vaste activa

140.000

0

2016 €

2015 €

Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: herwaarderingen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen

0 140.000 0 0 0 0 0

13.200 0 0 -13.200 0 0 0

Boekwaarde per 31 december

140.000

0

Aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen

140.000 0 0

132.000 0 132.000

Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.15.

In het verslagjaar 2016 heeft Rivas Zorggroep een deel van de Maatschap Oogheelkunde overgenomen van een van de specialisten. De activering wordt in een termijn van 10 jaar afgeschreven.

2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa

140.883.169 22.613.253 29.747.169 7.926.005 4.397.342

144.984.171 23.682.963 32.504.203 6.173.823 7.172.100

Totaal materiële vaste activa

205.566.938

214.517.260

2016 €

2015 €

Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Bij: herwaarderingen Af: afschrijvingen Af: bijzondere waardeverminderingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen

214.517.260 8.846.351 170.000 -15.081.682 0 0 -2.884.991

219.464.277 10.295.039 220.000 -14.279.683 0 0 -1.182.373

Boekwaarde per 31 december

205.566.938

214.517.260

Aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen

294.682.179 0 89.115.241

295.073.781 0 80.556.521

Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

81

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.16.

Onder de materiele vaste activa is activa opgenomen waarvan de zorginstelling het juridisch eigendom heeft.

Het gaat hier om een totaal bedrag van :

12.210.026

De vaste activa zijn als zekerheid gesteld voor de langlopende schulden. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het overzicht van de langlopende leningen in bijlage 6.1.9

3. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Resultaat deelnemingen (cumulatief) Overige vorderingen - Lening u/g - Te verrekenen afschrijving met betrekking tot buitengebruik gestelde MVA - Rente egalisatie

1.518.573 0 -1.332.524 0 1.840.000 435.813 4.747

1.758.821 0 -1.427.502 0 2.419.941 871.642 6.711

2.466.609

3.629.613

Totaal financiële vaste activa

€

Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt: Boekwaarde per 1 januari

3.629.613

Bij / Af: kapitaalstorting / -ontvangsten Bij / Af: verstrekte of terugontvangen lening Bij / Af: resultaat deelnemingen Bij / Af: vordering op deelneming Bij / Af: te verrekenen afschrijvingen Af: waardeverminderingen

-240.248 -579.941 94.978 0 -435.829 -1.964

Boekwaarde per 31 december

2.466.609

Toelichting: Voor een nadere specificatie van het verloop van de financiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.17. €

Totaalbedrag van de vorderingen op de financiële vaste activa met een looptijd korter dan 1 jaar:

437.793

Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen: Naam en rechtsvorm en woonplaats rechtspersoon

Kernactiviteit

Verschaft kapitaal

Rechtstreekse kapitaalbelangen >= 20%: Rivas Holding BV

18.000

Kapitaalbelang (in %)

Eigen vermogen €

Resultaat €

100%

1.137

-861

126.665 694.884 0 273.027

10.933 -1.179 0 77.186

7.484 -1.382.123

46.339 49.500

Zeggenschapsbelangen: St. Aanleunwoningen Steijndeld St. Beheer Beatrixziekenhuis Gorinchem Rivas Wonen St. De Stolpe Markt Belangen samen met dochtermaatschappijen: Rivas Parko BV Elke Zorg BV Niet geconsolideerde instellingen en bedrijven Kapitaalsbelang, maar geen Zeggenschapsbelang MediRisk Maatschap Neurologie Result Laboratorium BV

434.558 66.000 1.000.015 82

2,0% 50,0% 15,0%

Zeggenschapsbelang, maar geen Kapitaalsbelang Stichting Lingeburgt Vereniging van Eigenaren 7e Bastion, Gorinchem Veregiging van Eigenaren De Alblashof, Alblasserdam â&#x201A;Ź

Toelichting: Resultaat op deelnemingen Vanaf het verslagjaar 2009 is een aanpassing gemaakt op het Eigen Vermogen met betrekking tot de op te nemen resultaten uit deelnemingen.

Rivas Holding BV Sinds 2003 is deze Besloten Vennootschap opgericht als concern-maatschappij met meerdere dochterondernemingen, te weten Rivas Parko BV, Elke Zorg BV enBeweegze BV, en volledig eigendom van de Stichting Rivas Zorggroep. Rivas Holding BV is gevestigd in Gorinchem.

Boekwaarde per 1 januari Aankopen Verkopen Boekwaarde per 31 december

18.000 0 0 18.000

MediRisk Sinds 1992 neemt Rivas Zorggroep deel in een onderlinge verzekeringsmaatschappij opgericht voor het verzekeren van het wettelijk aansprakelijkheidsrisico bij medische ingrepen.

Deze maatschappij, MediRisk genaamd, wordt gevormd door een groot aantal ziekenhuizen die ieder deelnemen in het risicodragend kapitaal.

In het verslagjaar heeft een dotatie in de deelneming van het risicodragend kapitaal plaatsgevonden.

Boekwaarde per 1 januari Mutatie deelneming in risicodragend kapitaal Boekwaarde per 31 december

674.755 -240.197 434.558

Maatschap Neurologie De deelneming van de Rivas Zorggroep in de maatschap bedraagt 50%. Eerdere kapitaalstorting in de maatschap is betaald als goodwill ten gevolge van de betreffende specialisten, welke is geactiveerd als ImmateriĂŤle vast activa en volgens de richtlijnen in 10 wordt afgeschreven.

Boekwaarde per 1 januari Aankopen Verkopen Boekwaarde per 31 december

66.000 0 0 66.000

Result Laboratorium BV Als gevolg van een statutenwijziging is met ingang van 1 september 2015 Result Laboratorium B.V. verzelfstandigd en heeft als doelstelling aangenomen het exploiteren en instandhouden van medisch laboratoria en het bijdragen aan de medische wetenschap door middel van het bevorderen en uitvoeren van medisch wetenschappelijk onderzoek.

Boekwaarde per 1 januari Aankopen Agio Boekwaarde per 31 december

1.000.015 0 0 1.000.015

Lening u/g Rivas Holding BV Ter financiering van de storting van het aandelenkapitaal van Rivas Parko BV en Elke Zorg bv heeft Rivas Zorggroep een lening verstrekt.

Boekwaarde per 31 december

36.000

Lening u/g Rivas Parko BV Ter financiering van bedrijfsactiviteiten van Rivas Parko BV te Gorinchem heeft Rivas Zorggroep een lening verstrekt. In de overeenkomst van de lening is een aflossingsschema en rentevergoeding opgenomen.

Boekwaarde per 31 december

432.000

83

€

Toelichting (vervolg): Lening u/g Elke Zorg BV Ter financiering van bedrijfsactiviteiten van Elke Zorg BV (voorheen Rifac BV) te Gorinchem heeft Rivas Zorggroep leningen verstrekt. In de overeenkomst van de lening is een aflossingsschema en rentevergoeding opgenomen.

Boekwaarde per 31 december

1.372.000

Lening u/g Result Laboratorium BV Ter financiering van verwerving van laboratoriumactiviteiten van Result BV te Gorinchem heeft Rivas Zorggroep een lening verstrekt. In de overeenkomst van de lening is een aflossingsschema en rentevergoeding opgenomen.

In het verslagjaar is conform het aflossingsschema de lening afgelost.

Boekwaarde 31 december 2015 Af: afschrijvingen Boekwaarde per 31 december

579.941 -579.941 0

Rente egalisatierekening De rente egalisatierekening is ontstaan door sommering van de verschillen tussen werkelijke rente van de annuïteitenlening en een vaste budgetrente per jaar.

Vanaf 1 januari 2000 worden de werkelijke kosten in de resultatenrekening opgenomen.

Deze investering heeft betrekking op de financiering van ons regiokantoor gelegen aan de Pietersweer te Hardinxveld-Giessendam.

Boekwaarde per 1 januari Af: afschrijvingen Boekwaarde per 31 december

6.711 -1.964 4.747

4. Voorraden De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Medische middelen Hulpmiddelen Overige voorraden: - Voorraad Hotelfunctie - Voorraad Technische dienst - Voorraad Automatisering

599.543 9.663

717.734 131.106

0 42.865 111.036

0 42.671 150.403

Totaal voorraden

763.108

1.041.913

Toelichting: Voorraad Hulpmiddelen In het verslagjaar heeft de definitieve overdracht plaatsgevonden van de zorghulpmiddelen aan Vegro. Anderzijds zijn de onverkoopbare oude voorraadartikelen afgeboekt naar nihil. De huidige voorraad van de winkels bestaat vooral uit Vegroartikelen en slechts voor een gering bedrag uit artikelen waarvan Rivas Zorggroep eigenaar is.

5. Onderhanden projecten uit hoofde van DBC's / DBC-zorgproducten De specificatie is als volgt:

Onderhanden projecten DBC's / DBC-zorgproducten Regulier & Vrij segment Onderhanden projecten DBC's / DBC-zorgproducten GRZ Onderhanden projecten DBC's / Honorarium Specialisten Af: ontvangen voorschotten Af: voorziening onderhanden projecten Totaal onderhanden projecten

84

31-dec-16 €

31-dec-15 €

13.652.622 1.377.530 0 -9.285.951 0

14.847.139 1.212.307 0 -14.265.106 0

5.744.201

1.794.340

Toelichting: Waardering Onderhanden Werk In het verslagjaar is de waardebepaling van de niet gesloten DBC's en DBC-zorgproducten voor het ziekenhuis gebaseerd op de verwachte opbrengstwaarde.

De waardebepaling van de niet gesloten DBC's en DBC-zorgproducten voor de Geriatrische Revalidatie Zorg (GRZ) is gebaseerd op de hieraan te relateren bedragen per DBC op basis van het aantal dagen die zijn geproduceerd tot en met ultimo boekjaar.

De waardebepaling van de gesloten, maar nog niet gefactureerde, DBC's en DBC-zorgproducten is gelijk gebleven.

De specificatie per onderhanden project is als volgt weer te geven: Gerealiseerde projectStroom DBC's / DBC-zorgproducten kosten en toegerekende winst €

€

Af: ontvangen voorschotten €

7.681.495 2.802.851 1.634.718 721.949 295.463 189.591 212.039 114.516 1.377.530

0 0 0 0 0 0 0 0 0

5.287.726 2.413.820 1.203.405 381.000 0 0 0 0 0

2.393.769 389.031 431.313 340.949 295.463 189.591 212.039 114.516 1.377.530

15.030.152

0

9.285.951

5.744.201

VGZ (Univé, VGZ, IZA, Trias) CZ Agis / Achmea Menzis Multizorg ASR DSW geen ZK Waardenland (GRZ) Totaal (onderhanden projecten)

Af: verwerkte verliezen

Saldo per 31-dec-16 €

Toelichting: Ontvangen voorschot Ziektekostenverzekeraars Door wijziging van de looptijd van de vervolg DBC's is het onderhanden werk sterk gedaald, ook wordt er nu sneller gefactureerd. De zorgverzekeraars hebben hierdoor hun voorschotten verminderd.

6. Vorderingen en schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk financieringsoverschot t/m 2013 €

2014 €

2015 €

1.656.501

463.410

-110.541

3.023.541 -4.680.042 0 0 -1.656.501

-1.815 -461.595 0 0 -463.410

-163.412 273.953 0 0 110.541

-180.625

-180.625 2.858.314 -4.867.683 0 0 -2.189.995

0

0

0

-180.625

-180.625

Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Verrekening tussen jaren Nog te ontvang index boekjaar Subtotaal mutatie boekjaar

2016 €

2.009.370 -180.625

Saldo per 31 december Stadium van vaststelling (per erkenning): Thuiszorg Verzorgingshuizen Verpleeghuizen Ziekenhuis

c c c b

c c c nvt

c c c nvt

totaal €

a a a nvt

a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars / zorgkantoren c= definitieve vaststelling NZa

Waarvan gepresenteerd als: - vorderingen uit hoofde van financieringstekort - schulden uit hoofde van financieringsoverschot

85

31-dec-16 €

31-dec-15 €

389.071 -569.696 -180.625

2.637.275 -627.906 2.009.370

Specificatie financieringsverschil in het boekjaar (AWBZ excl. GGZ)

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Af: ontvangen voorschotten Af: overige ontvangsten Af: correctie voorgaande jaren Af: voorziening onzekere budgetpost Overige correctie Totaal financieringsverschil

2016 €

2015 €

79.334.616 -79.145.875 0 0 -369.366 0

80.803.274 -80.913.815 0 0 0 0

-180.625

-110.541

Toelichting: De ontvangen voorschotten over het boekjaar zijn nog op basis van de produktieafspraken. Er heeft reeds een correctie plaatsgevonden in relatie tot de aan het einde van het jaar afgesproken herschikkingen.

7. Overige vorderingen De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Vorderingen op debiteuren Nog te factureren omzet DBC's / DBC-zorgproducten Overige vorderingen: - Overig Vooruitbetaalde bedragen: - Overig Nog te ontvangen bedragen: - Overig - Werknemersregelingen

14.858.647 11.486.666

17.118.225 23.104.704

100.159

13.393

2.525.302

2.500.368

2.323.099 254.441

2.470.532 290.738

Totaal overige vorderingen

31.548.313

45.497.960

Toelichting: Debiteuren De voorziening die in aftrek op de vorderingen is gebracht bedraagt: Voor 2015 was dit een bedrag van € 134.409

278.921

8. Effecten 9. Liquide middelen De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Bankrekeningen Kassen

7.903.399 23.090

87.314 29.050

Totaal liquide middelen

7.926.489

116.364

Toelichting: De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

86

PASSIVA 10. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:

Kapitaal Bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen Algemene reserves Overige reserves Totaal eigen vermogen

31-dec-16 €

31-dec-15 €

741.412 -3.522.761 0 54.227.554 425.195 51.871.400

741.412 -3.721.653 0 57.216.639 425.195 54.661.594

Kapitaal Saldo per 1-jan-16 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-16 €

741.412

0

0

741.412

741.412

0

0

741.412

Saldo per 1-jan-16 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-16 €

Bestemmingsreserves: Bestemmingsreserve Kraamzorg Exploitatiesaldo maatschappelijke diensten Reserve exploitatie Particuliere Verhuur

-546.806 -2.852.165 -322.681

-19.544 -318.263 536.698

0 0 0

-566.350 -3.170.428 214.017

Totaal bestemmingsreserves

-3.721.653

198.892

0

-3.522.761

Saldo per 1-jan-16 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-16 €

0

0

0

0

0

0

0

0

Saldo per 1-jan-16 €

Resultaatbestemming €

Overige mutaties €

Saldo per 31-dec-16 €

Reserve aanvaardbare kosten: Verpleeghuiszorg Verzorgingshuiszorg Ziekenhuiszorg Zorg Thuis

27.897.100 8.674.411 23.016.870 -944.241

850.850 -848.275 -625.987 -2.460.651

0 0 0 0

28.747.950 7.826.137 22.390.882 -3.404.892

Overige algemene reserves: - Reserve Resultaat uit deelnemingen

-1.427.502

94.978

Totaal algemene reserves

57.216.639

-2.989.086

0

54.227.554

Overige reserves AWBZ Basispakket gebonden vermogen

425.195

0

0

425.195

Totaal overige reserves

425.195

0

0

425.195

Het verloop is als volgt weer te geven:

Kapitaal

Bestemmingsreserves Het verloop is als volgt weer te geven:

Bestemmingsfondsen Het verloop is als volgt weer te geven: Bestemmingsfondsen:

Totaal bestemmingsfondsen Algemene en Overige reserves Het verloop is als volgt weer te geven:

-1.332.524

Toelichting: Voor toelichting op de diverse posten binnen het eigen vermogen verwijzen we naar de toelichting van de geconsolideerde balans

87

Specificatie aansluiting geconsolideerd - enkelvoudig vermogen 31 december 2016 en resultaat over 2016

De specificatie is als volgt :

Eigen vermogen €

Resultaat €

Enkelvoudig eigen vermogen en resultaat:

51.871.400

-2.790.194

137.598 693.705 0 350.213

10.933 -1.179 0 77.186

53.052.915

-2.703.254

Stg Aanleunwoningen Steijndeld Stg Beheer Beatrixziekenhuis Gorinchem Stg Rivas Wonen Stg De Stolpe Markt Totaal geconsolideerd eigen vermogen en resultaat

11. Voorzieningen Saldo per 1-jan-16 €

Dotatie

Onttrekking

Vrijval

€

€

€

Saldo per 31-dec-16 €

- Voorziening Eigen Risico MediRisk - Voorziening WGA - Voorziening Dienst-jubilea - Voorziening PLB 45-49 - Voorziening PLB-regulier - Voorziening ORT

0 292.300 1.093.808 239.711 6.717.897 0

305.844 7.700 119.840 0 963.234 2.955.042

-34.698 0 -134.928 -114.856 0 0

0 0 0 0 0 0

271.146 300.000 1.078.721 124.856 7.681.131 2.955.042

Totaal voorzieningen

8.343.717

4.351.661

-284.482

0

12.410.896

Het verloop is als volgt weer te geven:

Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-dec-16 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.)

Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.)

Hiervan langlopend (> 5 jaar)

2.420.125 9.990.771 4.343.813

€

Toelichting per categorie voorziening: Voorziening Eigen Risico MediRisk Als gevolg van een verandering in de afgesloten verzekering voor medische schades binnen het ziekenhuis, een zgn stop-los-verzekering, zal het te betalen eigen risico bij een toegekende schadevergoeding als gevolg van een medische schade aanzienlijk hoger zijn dan voorheen. Om dit op te kunnen vangen wordt een voorziening gevormd waarbij de minder betaalde premie onderdeel uitmaakt van de hoogte van de dotatie.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

0 271.146 271.146

Voorziening WGA Conform de Regeling Jaarverslaglegging Zorginstelling is een voorziening WGA gevormd. Deze voorziening is bepaald op basis van de verplichting die bestaat om medewerkers die arbeidsongeschikt zijn geraakt voor een periode, die in de CAO is vastgesteld, moeten worden nabetaald.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

292.300 7.700 300.000

Voorziening Dienst-jubileum In gevolge de richtlijn voor de jaarverslaggeving 271 Personeelsbeloning, is er een voorziening Dienst-jubileum gevormd.

De mutatie op de voorziening wordt verwerkt via de exploitatierekening.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

1.093.808 -15.087 1.078.721

88

€

Toelichting (vervolg): Voorziening PLB Conform de Regeling Jaarverslaglegging Zorginstelling is een voorziening PLB (Persoonlijk Levensfase Budget) gevormd.

Deze voorziening is bepaald op basis van de verplichting die bestaat om een bepaalde groep medewerkers bij het bereiken van 55 jaar recht hebben op 200 uur extra PLB. Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

239.711 -114.856 124.856

Voorziening PLB-regulier Deze voorziening dient ter dekking aan de saldi PLB-uren van de bij Rivas Zorggroep in dienst zijnde medewerkers die vallen onder de cao Ziekenhuizen. Deze uren zijn ter vrije beschikking en hebben geen verjaringstermijn.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

6.717.897 963.234 7.681.131

Voorziening ORT Deze voorziening is opgenomen voor de verplichting volgend uit de in 2016 afgesloten cao onderhandelingen voor de Verpleging, Verzorging en Thuiszorg inzake de nabetalingsverplichting van de ORT over de vakantiedagen over de periode 2012 tot en met 2016.

Vooruitlopend op de uitkomst van de onderhandelingen voor de cao Ziekenhuizen,is ook een voorziening gevormd voor de te betalen ORT over vakantiedagen over de periode 2012 tot en met 2014. De ORT over de vakantiedagen 2015 en 2016 zijn reeds in het verslagjaar uitbetaald.

In deze voorziening is ook een bedrag opgenomen voor een eventuele claim van oud-medewerkers.

Boekwaarde per 1 januari Toevoeging / Onttrekking / Vrijval Saldo per 31 december

0 2.955.042 2.955.042

12. Langlopende schulden De specificatie is als volgt:

Schulden aan banken Overige langlopende schulden Totaal langlopende schulden Het verloop is als volgt weer te geven:

Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen Stand per 31 december Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december

31-dec-16 €

31-dec-15 €

92.695.694 43.937.615

98.879.234 0

136.633.309

98.879.234

2.015 €

2014 €

105.062.773 0 6.183.539

110.840.061 0 5.777.288

98.879.233

105.062.773

6.183.539

6.183.539

92.695.694

98.879.234

Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)

6.183.539 92.695.694 67.961.540

6.183.539 98.879.234 67.305.906

Toelichting: Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage 6.1.21 Overzicht Langlopende Schulden.

De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.

89

€

Toelichting (vervolg): Stichting Rivas Zorggroep heeft einde verslagjaar een totale krediet faciliteit bij de ING Bank NV van: - Rekening Courant krediet - Multipurpose faciliteit (Ziekenhuis) - Euroflexlening - Rentevast lening - Rentevast lening - Rentevast lening - Rentevast lening

€ € 37.500.000 € 7.312.500 € 19.350.000 € 22.618.750 € 8.850.000 € 1.696.250

De verstrekte zekerheden zijn: Hypotheek van maximaal € 143.488.750,00, gefinancierd door ING en zekerheden verstrekt aan de ING gezamenlijk met de stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector op diverse onroerende goederen: - Dagbehandelingscentrum Den Donk, gelegen aan Dr.Ingelseplein 9 te Bleskensgraaf - Zorginstelling De Molenhoek, gelegen aan Kortedijk 72 te Gorinchem - Zorginstelling Steijndeld, gelegen aan Kortedijk 113-115 te Gorinchem - Zorginstelling De Schutse, gelegen aan Mollenburgseweg 14 te Gorinchem - Zorginstelling Beatrixziekenhuis, gelegen aan Banneweg 57 te Gorinchem - Perceel grond, gelegen aan Voermanstraat 143 en volgende te Gorinchem - Zorgcentrum Bannehof, gelegen aan Voermanstraat 139, 141, 141 A-E en G-O te Gorinchem - Perceel grond, gelegen aan Voermanstraat 141 te Gorinchem - Appartementsrecht (index 21, 22 en 25), gelegen aan Jaxques Perkstraat 1 te Gorinchem - Kantoorgebouw met aanbehoren, gelegen aan Vaart 15 te Gorinchem - Zorginstelling, gelegen aan Pieterweer 36 te Hardinxveld-Giessendam - Verpleeghuis Lingesteyn, gelegen aan Koningin Emmalaan 82 te Leerdam - Appartementsrecht, gelegen aan Kleine Waal 6 te Papendrecht - Perceel grond, gelegen aan en nabij Badhuisstraat en Duivenstraat (ong) te papendrecht allen eerste in rang (akkte gepasseerd op 4 juni 2015).

Hypotheek van maximaal € 26.800.800,00, gefinancierd door ING en zekerheden verstrekt aan de ING gezamenlijk met de stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector en de Provincie Zuid-Holland, op het onroerend goed Zorgcentrum Waerthove, gelegen aan Kerkbuurt 200 te Sliedrecht, eerste in rang (akte gepasseerd op 3 juni 2014) Overeenkomst gedeelde zekerheden op WFZ Activa, overeengekomen tussen Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector, ING Bank NV en Rivas Zorggroep Overeenkomst gedeelde zekerheden op WFZ Activa, overeengekomen tussen Stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector, Provincie Zuid-Holland, ING Bank NV en Rivas Zorggroep Rivas is met met haar financiers in de eindfase beland over het omzetten van de Multipurpose facilitiet in een langlopende lening.

Vooruitlopend hierop is deze faciliteit opgenomen onder de langlopende schulden.

Negatieve pledge / pari passu en cross default verklaring van Stichting Rivas Zorggroep Stamverpanding van de boekvorderingen van de Stichting Rivas Zorggroep

13. Overige kortlopende schulden De specificatie is als volgt:

31-dec-16 €

31-dec-15 €

Schulden aan banken Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen Vakantiegeld Vakantiedagen Terugbetalingsverplichtingen zorgverzekeraars oude jaren Overige schulden: - Rente verplichtingen - Schulden aan groepsmaatschappijen Nog te betalen kosten: - Honorarium Medisch Specialisten - Overig Vooruit ontvangen opbrengsten: - Overig

0 6.778.033 6.183.539 6.970.362 2.495.336 768.095 5.429.446 6.783.477 9.625.941

49.041.540 10.428.789 6.183.539 7.164.362 2.613.185 795.813 5.610.170 6.374.703 11.274.328

1.141.421 346.245

1.359.334 158.412

4.110.528 2.247.189

4.061.169 1.561.013

179.814

95.917

53.059.429

106.722.276

Totaal overige kortlopende schulden 90

€

Toelichting: Schulden aan kredietinstellingen In het verslagjaar zijn de onderhandelingen gestart om de kredietfacilitateit voor de verbouwing van het Beatrixziekenhuis om te zetten in een langlopende lening. Conform de richtlijnen is daarom deze schuld ondergebracht onder de langlopende schulden.

14. Financiële instrumenten Algemeen Rivas Zorggroep maakt in de normale bedrijfsuitvoering gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten die de instelling blootstellen aan risico's. Deze betreffen financiële instrumenten die in de balans zijn opgenomen.

Rivas handelt niet in financiële derivaten en heeft procedures en gedragslijnen om de omvang van het kredietrisico bij elke tegenpartij te beperken. Bij het niet nakomen door de tegenpartij van aan de instelling verschuldigde betalingen, blijven eventuele daaruit vloeiende verliezen beperkt tot de marktwaarde van de betreffende instrumenten. De contractwaarde of fictieve hoofdsommen van de financiële instrumenten zijn slechts een indicatie van de mate waarin van dergelijke financiële instrumenten gebruik wordt gemaakt en niet van het bedrag van de krediet- of marktrisico's.

Rivas maakt, doch slechts voor een relatief laag bedrag, ook gebruik van financiële derivaten.

Krediet risico De vorderingen uit hoofde van handelsdebiteuren zijn voor ca. 86% geconcentreerd bij grote verzekeraars. Het maximale bedrag aan kredietrisico bedraag € 280.000. Voor de kredietrisico's inzake de vorderinge op deelnemingen en de overige vorderingen wordt verwezen naar paragraaf 6.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Renterisico en kasstroomrisico Het renterisico is bepert tot eventuele veranderingen in de marktwaarde van opgenomen en uitgegeven leningen. Bij deze leningen is sprake van een vast rentepercentage over de gehele looptijd. De leningen worden aangehouden tot het einde van de looptijd. De instelling heeft derhalve als beleid om geen afgeleide financiele instrumenten te gebruiken om (tussentijdse) rentefluctuaties te beheersen.

Rente instrumenten Voor financiële risico's wordt een risico mijdend treasurybeleid ingezet. Rente instrumenten zijn hier enerzijds dienstbaar aan doordat risico's van renteverhoging afgedekt worden, en anderzijds kunnen risico's geïntroduceerd worden vanuit open posities, die ontstaan doordat tegenover de afdekking geen daadwerkelijke financiering staat.

De volgende voorwaarden zijn dan ook verbonden aan het gebruik van rente instrumenten: - Rente instrumenten mogen alleen betrekking hebben op onderliggende hoofdsommen luidend in euro's.

- Rente instrumenten mogen alleen gebruikt worden voor het in de tijd spreiden en beperken van beschikbaarheids- en rente risico's.

- Speculatief handelen in rente instrumenten, zoals door middel van het aangaan van "open posities", zonder dat sprake is van bestaande of toekomstige financieringsbehoeften of rente risico's, is niet toegestaan.

- Rente instrumenten worden alleen afgesloten bij banken met ten minste een internationale A-rating.

- Alvorens met een bepaalde bank een rente derivaat aan te gaan, zullen de wederzijdse verplichten die daaruit voortkomen geregeld moeten worden in een speciaal daartoe af te sluiten contract.

- In voorstellen voor het afsluiten van rente instrumenten dient onder andere de noodzaak van gebruik en hettype rentederivaat gemotiveerd te worden.

Risico-profiel van afgesloten hedge De afgesloten hedge past binnen het algemeen en specifiek risicomijdend beleid. De hedge is afgesloten voor afdekking van het renterisico op de structurele financiering van het verzorgingshuis "De Schutse" van totaal € 9.000.000.

Het saldo van deze lening bedraag per 31 december 2016: € 6.862.500 Op basis van de aanvraag is het via de hedge verkregen vaste rentepercentage van 4,62% (vast rente 3,62% + risicoopslag 1,0%) passend binnen verwachte exploitatie met daarin begrepen afschrijving.

De renteswap, met een looptijd tot 31-12-2031, heeft een onderliggende negatieve marktwaarde van : De kenmerken van de renteswap komen overeen met de lening. Er is derhalve sprake van een effectieve hedge.

91

€ 1.073.397

Reële waarde De reële waarde van de meeste in de balans verantwoorde financiële instrumenten, waaronder vorderingen, liquide middelen en kortlopende schulden, benadert de boekwaarde hiervan. De reële waarde van de overige in de balans verantwoorde financiële instrumenten wijkt niet materieel af van de boekwaarde.

15. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Verplichtingen uit hoofde van het macrobeheersinstrument Het macrobeheersinstrument (mbi) wordt door de minister van VWS ingezet om overschrijdingen van het macrokader zorg terug te vorderen bij instellingen voor medisch specialistische zorg. Het macrobeheersinstrument is uitgewerkt in de Aanwijzing Macrobeheersmodel Instellingen voor Medisch Specialistische Zorg. Jaarlijks wordt door de NZa ambtshalve een mbi-omzetplafond vastgesteld. Tevens wordt door NZa jaarlijks een omzetplafond per instelling vastgesteld, welke afhankelijk is van de realisatie van het mbi-omzetplafond van alle instellingen gezamenlijk. Deze vaststelling vindt plaats nadat door de Minister van VWS de overschrijding van het mbi-omzetplafond uiterlijk voor 1 december van het opvolgend jaar is gecommuniceerd. € 21.049,0 mln

Voor 2015 is het mbi-omzetplafond door NZa vastgesteld op (prijsniveau 2014):

Bij het opstellen van de jaarrekening 2016 bestaat nog geen inzicht in de realisatie van het mbi-omzetplafond over 2016.

Rivas is niet in staat een betrouwbare inschatting te maken van de uit het macorbeheersinstrument voorkomende verplichting en deze te kwantificeren. Als gevolg daarvan is deze verplichting niet tot uitdrukking gebracht in de balans per 31 december 2016.

De heffingsgrondslag Macrobeheersinstrument is als volgt opgebouwd: Tariefopbrengst van DBC’s, DBC-zorgproducten en overige zorgproducten in zowel het A- als het B-segment Verrekenbedrag op grond van de beleidsregel Transitie bekostigingsstructuur medisch specialistische zorg Mutatie in de onderhanden projecten

2015 €

2014 €

111.693.382

112.282.462

0

0

-1.194.517

8.100.907

Huurverplichtingen Rivas Zorggroep heeft voor panden in de regio Alblasserwaard - Vijfheerenlanden meerjarige huurovereenkomsten afgesloten.

- Kortlopende huurverplichtingen (< 1 jr) - Langlopende huurverplichtingen ( 1 tot 5 jr)

€ €

2.014.441 9.058.335

Obligoverplichtingen € In verband met de deelname aan het Waarborgfonds Zorg (WfZ) heeft Rivas Zorggroep een niet in de balans opgenomen obligoverplichting. Deze verplichting houdt in dat, wanneer het WfZ op haar garantieverplichting wordt aangesproken en haar vermogen onvoldoende zou blijken om aan deze verplichting te voldoen, Rivas Zorggroep een renteloze lening van maximaal 3% van de geborgde leningen aan het WfZ moet verstrekken.

2.894.730

€

750.000

Stichting Lingeburcht

De stichting Lingeburcht is een gezamenlijk initiatief van Rivas Zorggroep en Stichting Poort6 te Gorinchem.

Voor de realisatie van Project Evia (de bouw van woningen in samenwerking met de Gemeente Gorinchem) is een aannemingsovereenkomst gesloten met Bouwcombinatie Pelikaan-Stout VOF. Om deze bouw te kunnen financieren is een geldlening en garantiestelling gesloten met de Gemeent Gorinchem van € 5,3 mln. Alle risico's van het project vallen echter toe aan de Stichting Lingeburcht. Bij ontoereikendheid van de middelen worden de gevolgende van die middelen gedragen door Poort6 en Rivas Zorggroep (elk 50%) tot een maximum van € 1.500.000 Uit de jaarrekening 2015 van Stichting Lingeburcht blijkt dat zodra alle woningen die nu zijn verhuurd en een positief resultaat genereren, zijn verkocht het eindresultaat van de Stichting positief zal zijn.

Verstrekte contrabankgaranties In de afgelopen jaren zijn een aantal contragaranties afgegeven: 1: Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Lingebrug C.V. 2. Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Lingebrug C.V. 3. Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Lingebrug C.V.

16.404,15 5.032,42 24.504,13

Verstrekte huurgarantie Stichting Rivas Zorggroep t.b.v. Bouwvereniging Volksbelang

22.000,00

92

Afgegeven zekerheden gemeente Papendrecht t.b.v. project De Briel.

Tot meerdere zekerheid voor de volledige afbetaling van de financiering en voorts tot zekerheid van de voldoening van al hetgeen Rivas voorts aan de gemeente Papendsrecht verschuldigd is uit hoofde van andere verplichtingen voortvloeiend uit de afgesloten koop-en financieringsovereenkomst, zal Rivas ten behoeve van de gemeente Papendrecht (doen) vestigen: a. Het eerste recht van hypotheek en pand, conform de (concept) hypotheekakte op: 1. het conform de overeenkomst gekochte perceel grond.

2. de op de gekochte grond te realiseren c.q. gerealiseerde opstallen voor zorgwoningen en de te realiseren parkeervoorzieningen. b. Een stil pandrecht op een door Rivas voor aanvang van verhuur te openen bankrekening, ten behoeve van de inning van alle kale huren (derhalve niet de servicekosten), die door rivas gegenereerd worden bij de verhuur van de zorgwoningen.

De zekerheid als genoemd onder sub. a dient uiterlijk te worden gevestigd direct na het onherroepelijk worden van de omgevingsvergunning voor de realisatievan de woontorens bij de notariele splitsing in appartementsrechten.

Investeringsverplichtingen.

Project Den Briel Ten behoeve van de bouw van genoemd project is met bouwbedrijf Vorm B.V. een aanneemovereekomst (realisatieovereenkomst) overeengekomen voor een bedrag van â&#x201A;Ź 6.691.300. Per ultimo boekjaar is hiervan â&#x201A;Ź 5.213.084 uitgeput.

Hierdoor bestaat er nog een investeringsverplichting van â&#x201A;Ź 1.478.216.

Tegenover deze investeringsverplichting staat een dekking van deze kosten door de voorfinanciering van de Gemeente Papendrecht.

93

6.1.15 MUTATIEOVERZICHT IMMATERIELE VASTE ACTIVA

Kosten oprichting en uitgifte van aandelen €

Kosten van ontwikkeling €

Kosten van concessies, vergunningen en rechten van intellectuele eigendom €

0

0

0

132.000

0

0

0

0

132.000

0

132.000 0 132.000

Boekwaarde per 1 januari 2016

0

0

0

0

0

0

Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen - bijzondere waardeverminderingen

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

140.000 0 0

0 0 0 0

140.000 0 0 0

- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 0 0

132.000 0 132.000 0

0 0 0 0

132.000 0 132.000 0

Mutaties in boekwaarde (per saldo)

0

0

0

140.000

0

140.000

Stand per 31 december 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

140.000 0 0

0 0 0

140.000 0 0

Boekwaarde per 31 december 2016

0

0

0

140.000

0

140.000

Stand per 1 januari 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

Afschrijvingspercentage

Kosten van goodwill die van derden is verkregen €

Vooruitbetalingen op immateriële activa €

10,0%

94

Totaal €

6.1.16 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA

Bedrijfsgebouwen en terreinen €

Machines en installaties €

Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting €

Stand per 1 januari 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

193.511.251 0 48.527.080

34.780.625 0 11.097.662

53.068.762 0 20.564.560

6.173.823 0 0

7.319.320 220.000 367.219

294.853.781 220.000 80.556.521

Boekwaarde per 1 januari 2016

144.984.171

23.682.963

32.504.203

6.173.823

7.172.100

214.517.260

1.489.249 0 5.591.319 0

1.009.064 0 2.081.814 0

4.586.641 0 7.289.117 0

8.843.330 0 0 0

9.214 170.000 119.432 0

15.937.499 170.000 15.081.682 0

- herrubricering activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

-7.091.148 0 0

0 0 0

-7.091.148 0 0

- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve herwaarderingen .cumulatieve afschrijvingen

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

1.943.086 0 1.944.153 -1.067

405.557 0 408.597 -3.039

4.083.376 0 4.028.819 54.557

0 0 0 0

2.755.934 220.000 141.394 2.834.540

9.187.953 220.000 6.522.962 2.884.991

-4.101.002

-1.069.710

-2.757.034

1.752.182

-2.774.758

-8.950.322

Stand per 31 december 2016 - aanschafwaarde - cumulatieve herwaarderingen - cumulatieve afschrijvingen

193.057.414 0 52.174.245

35.384.132 0 12.770.879

53.572.027 0 23.824.858

7.926.005 0 0

4.572.600 170.000 345.258

294.512.179 170.000 89.115.241

Boekwaarde per 31 december 2016

140.883.169

22.613.253

29.747.169

7.926.005

4.397.342

205.566.938

Mutaties in het boekjaar - investeringen - herwaarderingen - afschrijvingen - bijzondere waardeverminderingen

- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve herwaarderingen cumulatieve afschrijvingen per saldo Mutaties in boekwaarde (per saldo)

Afschrijvingspercentage

0% - 10%

5% - 10%

10% - 20%

95

Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa €

Niet aan het bedrijfsproces dienstbare materiële activa €

Totaal €

6.1.17 MUTATIEOVERZICHT FINANCIELE VASTE ACTIVA

Deelnemingen € Boekwaarde per 1 januari 2016 Kapitaalstortingen Resultaat deelnemingen Ontvangen dividend Verstrekte leningen / verkregen effecten Ontvangen dividend / aflossing leningen (Terugname) waardeverminderingen Amortisatie (dis)agio Boekwaarde per 31 december 2016

331.320 -240.248 94.978 0

186.050

Vorderingen op participanten en op maatschappijen waarin wordt deelgenomen (deelnemingen) €

Overige effecten €

Vordering op grond van compensatieregeling €

Overige vorderingen €

Totaal

0

0

871.642

2.426.652

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 -435.829 0

0 -579.911 -1.964 0

3.629.613 -240.248 94.978 0 0 -579.911 -437.793 0

0

0

435.813

1.844.777

2.466.639

96

€

6.1.18 Overzicht langlopende schulden ultimo 2015 (enkelvoudig)

Leningge ver

Datum

Hoofdsom

Totale looptijd

Soort lening

€ NWB NWB BNG BNG NWB NWB NWB BNG ING ING ING ING ING

sep-1984 mei-2000 jun-2000 jun-2000 aug-2000 okt-2007 okt-2007 dec-2009 jul-2010 jul-2010 jan-2012 dec-2013 dec-2014

11.344.505 9.438.628 9.438.628 5.218.472 5.127.716 15.000.000 6.000.000 17.000.000 12.000.000 2.300.000 9.000.000 21.500.000 23.500.000

Werke- Restschuld Nieuwe lijke- 31 december leningen in rente 2015 2016 %

40 32 32 23 40 40 20 20 20 20 20 10 10

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Totaal langlopende schulden

3,54% 4,01% 3,63% 4,73% 6,04% 4,74% 4,67% 4,14% 4,34% 4,34% 4,62% 3,65% 3,40%

€

Restschuld Aflossing Restschuld 31 december in 2016 over 5 jaar 2016

€

€

€

Aflossingswijze

Aflossing 2016

€

2.686.788 5.014.271 5.014.271 1.815.121 3.204.822 12.000.000 3.600.000 11.900.000 8.850.000 1.696.250 7.312.500 19.350.000 22.618.750

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

298.542 294.957 294.957 226.890 128.193 375.000 300.000 850.000 600.000 115.000 450.000 1.075.000 1.175.000

2.388.246 4.719.314 4.719.314 1.588.231 3.076.629 11.625.000 3.300.000 11.050.000 8.250.000 1.581.250 6.862.500 18.275.000 21.443.750

895.537 3.244.529 3.244.529 453.781 2.435.664 9.750.000 1.800.000 6.800.000 5.250.000 1.006.250 4.612.500 12.900.000 15.568.750

105.062.773

0

6.183.539

98.879.234

67.961.540

Kredietfaciliteit die omgezet gaat worden in langlopend ING Gem.P'drecht

Resterende looptijd in jaren eind 2016

€ 8 16 16 7 24 31 11 13 14 14 16 7 8

Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair Lineair

298.542 294.957 294.957 226.890 128.193 375.000 300.000 850.000 600.000 115.000 450.000 1.075.000 1.175.000

43.937.615

Toelichting 1 Toelichting 2

Gezamenlijke zekerheidstelling middels Hypotheekrecht ING en Waarborgfonds voor de Zorgsector Gezamenlijke zekerheidstelling middels Hypotheekrecht ING, Waarborgfonds voor de Zorgsector en Provincie Zuid-Holland

Toelichting 3 Toelichting 3a

Omtrend de omzetting van deze lening wordt momenteel onderhandeld met de ING. Zodra de bouw van De Briel te Papendrecht gereed is, wordt deze lening overgedragen door de Gemeente Papendrecht en effectief bij Rivas Zorggroep

97

Provincie Zuid-Holland Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds Waarborgfonds (zie toelichting 1) (zie toelichting 1) (zie toelichting 1) (zie toelichting 1) (zie toelichting 2)

6.183.539

37.500.000 6.437.615

Totaal in 2017 om te zetten krediet

Gestelde zekerheden

(zie toelichting 3) (zie toelichting 3a)

6.1.19 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING BATEN 16. Toelichting opbrengsten uit gebudgetteerde zorgprestaties De specificatie is als volgt:

2016 €

2015 €

Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten Geriatrische Revalidatie Zorg Opbrengsten zorgverzekeringswet (o.a. wijkverpleging, MSVT) Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Wlz-zorg (exclusief subsidies) Opbrengsten Jeugdzorg Opbrengsten Wmo Beschikbaarheidsbijdragen Zorg Overige zorgprestaties Opbrengsten in opdracht van andere instellingen Zorgprestaties cliënten Zorgprestaties derde compartiment Persoonsgebonden en -volgende budgetten Opbrengst kraamzorg Opbrengsten uit Wmo-prestaties op het gebied van huishoudelijke hulp Overige niet-gebudgetteerde zorgprestaties

109.067.340 8.922.607 34.932.874 78.900.953 0 2.126.273 0

109.614.049 8.114.455 34.714.717 83.713.083 0 2.396.085 0

211.100 1.241.427 10.256 207.414 228.300 0 2.848.959

249.267 1.156.034 -49.318 235.146 666.331 0 3.046.318

Totaal

238.697.503

243.856.166

Toelichting:

€

Adherentie Ziekenhuis In de post Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten is een bedrag opgenomen voor de adherentiegroei van het ziekenhuis. Er is een aanvraag gedaan voor de jaren 2015 en 2016. Vooruitlopende op de definitieve toezegging is,in navolging van de positieve gesprekken, al een bedrag opgenomen van :

700.000

Opbrengsten DBC / DBC-zorgprodukten Geriatrische Revalidatie Zorg Hierin is een bedrag opgenomen voor nagekomen opbrengsten uit 2014. Het gaat hier om een bedrag van:

604.370

17. Subsidies (exclusief Wmo en Jeugdzorg) De specificatie is als volgt:

Subsidies AWBZ/Zvw-zorg Rijksbijdrage werkplaatsfunctie en medische faculteit van UMC's Rijkssubsidies vanwege het Ministerie van Veiligheid en Justitie Rijkssubsidies vanwege het Ministerie van VWS (waaronder opleidingsfonds) Overige Rijkssubsidies Subsidies vanwege Provincies en gemeenten Overige subsidies, waaronder loonkostensubsidies en EU-subsidies Totaal

2016 €

2015 €

3.066.822 0 0 798.600 0 4.096.140 9.197.596

2.592.535 0 0 0 0 4.097.926 9.868.299

17.159.158

16.558.760

2016 €

2015 €

794.743 329.181 1.521.380 17.697 1.316.164 14.300

1.084.259 298.613 1.560.310 51.670 1.259.650 10.398

18. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt: Overige dienstverlening (waaronder 2e-4e geldstroom UMC's voor onderzoek): Zorghulpmiddelen Voeding en Dietetiek Dienstencentra en winkels Cursussen Voorzieningen Cliënten / Personeel Overig

98

Overige opbrengsten (waaronder vergoeding voor uitgeleend personeel en verhuur onroerend goed): Administratieve- en personele dienstverlening Verhuur niet-zorg appartementen Lidmaatschapsgelden Rivas Extra Overig

1.911.912 836.860 535.056 488.866

1.962.757 1.127.671 574.946 532.241

Totaal

7.766.159

8.462.515

2016 €

2015 €

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten: - Werving en selectie - Opleidingskosten - Reiskosten - Dienstreizen & verblijfskosten - Overig Subtotaal Personeel niet in loondienst

112.421.414 35.529.567 10.245.924

111.859.555 35.969.090 10.470.188

238.012 1.670.507 1.203.643 1.241.919 1.489.677 164.040.664 3.573.917

231.498 1.510.614 1.260.627 1.400.452 1.858.929 164.560.953 4.260.865

Totaal personeelskosten

167.614.580

168.821.817

687 902 148 663 1 132 0 372

697 928 167 718 6 138 12 341

2.906

3.008

LASTEN 19. Personeelskosten De specificatie is als volgt:

Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment: - Ziekenhuiszorg - Verpleeghuiszorg - Verzorgingshuiszorg - Zorg Thuis - Wet Maatschappelijke ondersteuning - Maatschappelijke dienstverlening - Kraamzorg - Ondersteunende diensten Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden

€

Toelichting: Onregelmatigheidstoeslag voorgaande jaren In navolging van de cao afspraken van de cao Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg is een bedrag opgenomen voor de uitbetaling van onregelmatigheidstoeslag over vakantieuren over de jaren 2012 t/m 2016.

Hiervoor is een bedrag opnomen onder de post Lonen en Salarissen van : Vooruitlopend op de nog te maken cao afspraken voor de cao Ziekenhuizen is een bedrag opgenomen voor de uitbetaling van de onregelmatigheidstoeslag over vakantieuren over de jaren 2012 t/m 2014 Hiervoor is een bedrag opnomen onder de post Lonen en Salarissen van :

1.993.921

961.121

20. Honorariumkosten vrijgevestigd medisch specialisten De specificatie is als volgt:

2016 €

2015 €

Specialisten niet in loondienst Honorarium onderzoeken derden

18.149.685 0

18.064.795 0

Totaal

18.149.685

18.064.795

99

21. Afschrijvingen vaste activa De specificatie is als volgt:

2016 €

2015 €

Overige afschrijvingen: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa - financiële vaste activa

0 15.081.682 1.964

13.200 14.279.683 1.964

Totaal afschrijvingen

15.083.646

14.294.847

2016 €

2015 €

Bijzondere waardeverminderingen van: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa

0 0

0 0

Totaal

0

0

2016 €

2015 €

9.239.132 14.451.585 28.976.355

9.598.494 13.992.124 29.604.490

Onderhoud en energiekosten: - Onderhoud - Energiekosten gas - Energiekosten stroom - Energie transport en overig - Energie water Subtotaal

2.090.810 963.456 972.888 288.512 104.982 4.420.648

2.296.188 1.010.021 1.126.554 304.340 102.191 4.839.293

Huur en leasing Dotaties en vrijval voorzieningen Overige baten en lasten

2.694.684 234.076 248.922

3.049.760 228.639 167.539

60.265.402

61.480.337

2016 €

2015 €

Rentebaten Resultaat deelnemingen Waardeveranderingen financiële vaste activa en effecten Overige opbrengsten financiële vaste activa en effecten Subtotaal financiële baten

0 94.978 0 0 94.978

0 29.815 0 0 29.815

Rentelasten Resultaat deelnemingen Waardeveranderingen financiële vaste activa en effecten Overige financiële lasten Subtotaal financiële lasten

-4.958.849 0 -435.829 0 -5.394.677

-5.373.404 0 -435.829 0 -5.809.233

Totaal financiële baten en lasten

-5.299.700

-5.779.418

22. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa De specificatie is als volgt:

23. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt:

Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt- en bewonersgebonden kosten

Totaal overige bedrijfskosten

24. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt:

100

6.2 VASTSTELLING EN GOEDKEURING 6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening De Raad van Bestuur van Stichting Rivas Zorggroep heeft de jaarrekening 2016 vastgesteld in de vergadering van 16 mei 2017.

De Raad van Toezicht van Stichting Rivas Zorggroep heeft de jaarrekening 2016 goedgekeurd in de vergadering van 30 mei 2017.

6.2.3 Resultaatbestemming Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening 6.2.4 Gebeurtenissen na balansdatum Voor het verslagjaar zijn er na de balansdatum geen gebeurtenissen te melden die van enig belang zijn met betrekking tot deze jaarrekening.

6.2.5 Ondertekening door bestuurders

M.C.J. van Roozendaal (voorzitter Raad van Bestuur) per 08-05-2017

C.M. Heijblom (lid Raad van Bestuur)

6.2.5 Ondertekening door toezichthouders

M.J.W. Bontje (voorzitter Raad van Toezicht)

mr. H.C. Naves (plv. voorzitter Raad van Toezicht)

drs. L. van Breugel (lid Raad van Toezicht)

G. Derksen (lid Raad van Toezicht)

P. de Schipper (lid Raad van Toezicht)

101

6.3 OVERIGE GEGEVENS

102

6.3 OVERIGE GEGEVENS 6.3.1 Statutaire regeling resultaatbestemming Niet van toepassing

6.3.2 Nevenvestigingen Niet van toepassing

6.3.3 Controleverklaring accountant De controleverklaring van de accountant is opgenomen op de volgende pagina.

103

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant