MAGAZINE VOOR MEDEWERKERS EN VRIJWILLIGERS Nummer 1 - jaargang 5
Betrouwbare cijfers, betere zorg Tijd voor een nieuw Âroostersysteem Schakels in de zorg voor mensen met een longaandoening
DIT IS ESMODEE, VERPLEEGKUNDIGE Ze vertelt je meer over haar werk in de thuiszorg.
Binnenkomer Altijd al nieuwsgierig naar hoe je collega’s werken? Esmodee de Jong is werkzaam als verpleegkundige in het thuiszorgteam van Gorinchem Centrum/ Bovenstad. Daarnaast werkt zij ook als verpleegkundige in Hospice Vrijwillige Terminale Zorg (VTZ) Gorinchem & omstreken. Dagelijks zet ze zich in voor een betere kwaliteit en veiligheid van zorg voor haar cliënten. ‘Ik doe mooi werk bij Rivas’, vertelt Esmodee spontaan. ‘In de thuiszorg ben ik bij cliënten bezig met het stimuleren van zelfmanagement en in het hospice wil ik cliënten als het levenseinde nadert, mensgericht en betrokken helpen door hen comfort, zorg en begeleiding te geven.’
‘Het team waarin ik werk bestaat uit v erpleegkundigen, verzorgenden en helpenden. We komen bij 60 thuiszorgcliënten met uiteenlopende aandoeningen. Niet zoveel mogelijk meer zorgen voor de cliënt maar zorgen dat de cliënt eigen regie kan nemen, is waar de nieuwe thuiszorg om gaat.’
‘Eerst brengen de cliënt en ik in kaar t wat de cliënt zelf nog kan en waarvoor hij een beroep kan doen op de hulp van familie en naasten. Daarna volgt het vaststellen of, hoeveel uur, gedurende welke periode en hoe intensief iemand thuiszorg nodig heeft.’ ‘Als het kan, probeer ik samen met de cliënt te voorkomen dat een aandoening verslechter t. Dit door een gezonde leefstijl met beweging of een aangepast dieet. Goede voorlichting en de cliënt helpen bij het zelf leren steunkousen aantrekken of gebruiken van hulp-, loop-of zorgmiddelen hoor t er ook bij.’
2 Mijn Rivas
'Door goed te informeren en in te spelen op wensen en behoeften, probeer ik de tijd van de cliënt zo comfor tabel mogelijk te maken. Samenwerken met de cliënt en de familie en naasten is cruciaal.'
Inhoud Nummer 1 - jaargang 5
SCENE
TAKE
ROLL
4
Aan tafel met… Gynaecoloog Yvette Zantvoord, verpleegkundige thuiszorg Esmodee de Jong en zorgregisseur Judith Leysterhof Chantal Hoogendoorn gaan in gesprek met Raad van Bestuurslid Kees Heijblom over e igen regie van de cliënt.
8
1+1=3 Door optimaal samen te werken in de keten, kunnen we het verschil maken voor patiënten en cliënten. Longarts Herma van Straalen en longverpleegkundige Tina van de Koppel over de behandeling en begeleiding van patiënten met een longaandoening.
12
Tijd voor een nieuw roostersysteem De afgelopen 25 jaar gebruikte Rivas het roostersysteem Square. Omdat dit systeem niet meer wordt doorontwikkeld, zal het worden vervangen door Ortec WS (OWS). Wat betekent deze verandering voor jou?
10 Rondje Rivas
Er gebeurt van alles binnen Rivas. Wat precies, lees je in Rondje Rivas.
14 Zo doen wij dat
De druk op de financiële ruimte van zorginstellingen neemt toe. Dit geldt ook voor Rivas. In 2017 ligt de focus daarom op mensgericht, kwaliteitsgerichtheid en effectieve en doelmatige zorg binnen een gezonde bedrijfsvoering. Drie collega’s vertellen over hoe zij hiermee omgaan.
15
Werk&… mantelzorg
16 Ding
Leuke weetjes over de Croc. Ze zijn er en je leest ze in… Ding.
Mijn Rivas is een uitgave van Rivas Zorggroep Samenstelling en productie: afdeling Marketing en Communicatie Fotografie: Richard van Hoek Concept en vormgeving: gloedcommunicatie, Nijmegen Vragen, onderwerpsuggesties, reacties en tips: mijnrivas@rivas.nl Contact: Rivas Zorglijn 0900-8440 Website: www.rivas.nl
Winter 2017 3
Aan tafel met … Of het nu gaat om een cliënt in de thuiszorg, een patiënt in het ziekenhuis, een revalidant in een van onze locaties of een bewoner in een van onze verpleeghuizen. Meer eigen regie is waar we van meet af aan voor hebben gestaan als organisatie. Omdat het betere kwaliteit en veiligheid van zorg, hogere cliënttevredenheid én kostenbesparing oplever t.
SCENE
TAKE
ROLL
EIGEN REGIE, HOE DAN?
Rivas heeft een missie en vier strategische ambities (zie kaders). Ook bij herijking op de veranderende omstandigheden met een financieel killer klimaat en een complexer zorglandschap staan die nog steeds. Hoe geven we daar bij de zorg voor onze cliënten invulling aan? Medewerkers en Raad van Bestuur gaan hierover in gesprek. Deze keer over de strategische ambitie: Denken in gezondheid en eigen regie voor de bewoners van onze regio.
KEES HEIJBLOM (62) van de Raad van Bestuur, combineerde jaren lang zijn functies van directeur en verpleeghuisarts. Kees is nauw betrokken bij het fusietraject dat in 2003 leidt tot Rivas Zorggroep. Door de omvang van Rivas kiest Kees datzelfde jaar volledig voor zijn bestuursfunctie. De werving van een nieuwe bestuursvoorzitter is in volle gang.
4 Mijn Rivas
Kees Heijblom: ‘De missie geeft aan waar Rivas voor staat: dat is zorg die via de keten in één keer goed voor onze cliënten is geregeld. Om de missie concreet te maken, hebben we in 2010 vier strategische ambities geformuleerd. Deze geven houvast bij het geven van de antwoord op de vraag: wat is nu belangrijk om te doen om met elkaar de missie waar te maken? Daarbij moeten we kunnen inspelen op veranderingen in wet- en regelgeving die van tijd tot tijd plaats
CHANTAL HOOGENDOORN (44) werkt zes jaar met veel plezier in kleinschalig verpleeghuis Judith Leysterhof in Hardinxveld- Giessendam. Toen ze begon, kon ze intern de verkorte Verzorgende IG-opleiding doen, gevolgd door een opleiding tot gespecialiseerd verzorgende psychogeriatrie. Tegenwoordig werkt Chantal als zorgregisseur op een woongroep met zeven bewoners met dementie.
Aan tafel met ...
MISSIE Rivas Zorggroep regelt de zorg die de cliënt wenst, direct en goed en helpt de cliënt gezond te blijven. Wij verbeteren de zorg in de regio: veilig, mensgericht, altijd beschikbaar, dichtbij en professioneel
vinden in de zorg. Jaarlijks herijken we onze strategische ambities en ook nu, bij grote veranderingen, staan ze nog steeds. Nog altijd lukt het om vanuit het jaarplan inhoud en invulling te geven aan de missie en de strategische ambities. Is de missie herkenbaar? Yvette: ‘De missie sluit erg aan bij hoe medisch specialisten tegenwoordig worden opgeleid. Alles moet ‘evidence based’ zijn en dat maakt dat we gericht zijn op nieuwe ontwikkelingen uit de wetenschap, deze op een praktische manier toepassen in de praktijk, gericht en continu de kwaliteit en veiligheid van zorg willen verbeteren en scherp kijken naar welke behandelingen überhaupt zinvol zijn. Op die manier met je vak bezig zijn, maakt dat je in beweging blijft.’ Esmodee: ‘In de thuiszorg zie ik ook dat de missie past ondanks de grote verande-
ESMODEE DE JONG (26) maakte vier jaar geleden vanuit het Albert Schweitzer ziekenhuis de overstap naar thuiszorgteam Gorinchem Centrum/ Bovenstad. Daar kwam werken in Hospice Vrijwillige Terminale Zorg (VTZ) Gorinchem & omstreken bij. Als Esmodee binnenkort klaar is met haar hboverpleegkunde zal ze doorstromen naar de opleiding tot zorgregisseur.
ringen. Het is niet meer zo dat ik als verpleegkundige de cliënt alles uit handen neem. Samen met de cliënt kijk ik naar wat hij zelf, eventueel met hulp van familie en naasten kan doen. Dit is best nog wennen voor de cliënten waar we al langer de zorg verlenen.’ Kees: ‘Jij maakt al het bruggetje naar de strategische ambitie waar we het over gaan hebben: Denken in gezondheid en eigen regie voor de inwoners van onze regio. Hoe pak jij dat aan?’ Esmodee: ‘We hebben veel cliënten met een chronische ziekte. Omdat de rol van de arts in het ziekenhuis ook verandert, merken we dat mensen bij ontslag goed zijn voorbereid en voor gelicht. Ze weten wat ze kunnen verwachten, wat ze moeten doen om goed met hun aandoening om te kunnen gaan en welke professional contact
persoon is. Wij faciliteren en onder steunen de cliënt thuis waar nodig.’ Kees: ‘Ik heb ook begrepen dat jullie bij het indiceren een inschatting maken of, hoeveel en hoe lang iemand thuiszorg denkt nodig te hebben.’ Esmodee: ‘Dat klopt. Adviezen en goede voorlichting zijn daarnaast belangrijk. We helpen de cliënt bij het zelf leren omgaan met een chronische aandoening, door bijvoorbeeld insuline te leren spuiten of steunkousen te leren aantrekken of bepaalde handelingen te doen met een zorghulpmiddel. Kees: ‘Hoe werkt eigen regie in het hospice?’
YVETTE ZANTVOORD (37) werkt sinds juni vorig jaar als gynaecoloog in het Beatrixziekenhuis. Eerder werkte Yvette als chef de clinique in het Tweesteden Ziekenhuis in Tilburg. Ze is opgeleid in zowel Rotterdam als Maastricht. In het mede vorm geven aan de integrale geboortezorg vindt Yvette een mooie uitdaging.
Winter 2017 5
Aan tafel met …
VIJF WAARDEN Esmodee: ‘Ook in het hospice is eigen regie vorm te geven in samenwerking met de cliënt en de familie. Je bespreekt vroegtijdig wat de opties zijn en legt de gemaakte keuzes bijvoorbeeld voor palliatieve sedatie goed vast, zodat je, als het niet meer gaat, dit al goed hebt besproken met elkaar.’ Kees: ‘En hoe vul je eigen regie in bij ouderen met dementie?’
‘HET GAAT ER OM DE CLIËNT THUIS TE FACILITEREN EN ONDERSTEUNEN WAAR NODIG’ Chantal: ‘Familie en naasten weten hoe de bewoner vóór de dementie gewend was om te ontbijten, welke hobby’s hij of zij deed, welke kleding de voorkeur had en of iemand gewend was ‘s morgens en/ of ‘s avonds te douchen. We brengen de eerste 24 uur na opname door middel van een vragenlijst de gewoonten, wensen en behoeften van de bewoners in kaart. Alles wat de bewoner zelf nog kan, nemen we niet ineens over. Gewoonte getrouw gaat niet uit van het feit dat je de bewoner en familie alles uit handen neemt, omdat je iemand opneemt in het verpleeghuis. Het gaat erom de bewoner samen met familie en naasten te ondersteunen in die dingen die zij zelf niet meer kunnen.’ Yvette: ‘Hoe maak je het concreet?’ Chantal: ‘Het gaat vaak om kleine dingen die een grote impact hebben op het wel-
6 Mijn Rivas
bevinden van de bewoners. Zo is een mevrouw die geneigd was om weg te lopen, veel rustiger sinds ze gewoon haar sloffen in huis aan heeft. Schoenen zijn met het oog op het valrisico voor haar veel veiliger, maar schoenen associeerde mevrouw met weggaan en sloffen bij thuis zijn, wat haar heel onrustig maakte. We hoefden geen rustgevende medicatie te geven maar konden hetzelfde bereiken op deze mensgerichte en even effectieve manier.’ Yvette: ‘Eigen regie van de patiënt hoort ook thuis in de spreekkamer van de medisch specialist en wordt heel concreet door “samen beslissen”. Bijvoorbeeld bij een bevalling van een tweede kind als het eerste kind via een keizersnee is geboren. Ik licht de patiënt bij 34 weken zwangerschap goed voor. We berekenen het slagingspercentage van een natuurlijke bevalling. Vervolgens leg ik goed uit wat de voor- en nadelen en risico’s zijn van natuurlijk en via een keizersnee bevallen. Via een keuzehulp neemt de patiënt dit nogmaals door en denkt zij ook na over wat ze belangrijk vindt bij haar bevalling. Vaak stimuleer ik patiënten dat goed voor zichzelf op te schrijven. We geven de patiënt bedenktijd om een keuze te maken en daarbij managen we ook goed de verwachtingen. Er is geen goed of slecht: het is uiteindelijk de weloverwogen keus van de patiënt. Eigen regie leidt tot tevreden patiënten. Zelfs als natuurlijk bevallen niet is gelukt en het toch een keizersnee is geworden. Omdat patiënten zelf erg betrokken waren bij hoe de zorg eruit moest zien en goed geïnformeerd weloverwogen een keus hebben gemaakt. En daar doe ik het voor.’
•
1 Veiligheid De basis voor alle vertrouwen 2 Hoffelijkheid De toon die de muziek maakt 3 Uitstraling De inhoud zichtbaar gemaakt 4 Plezierig werken De bron van individuele inspiratie 5 Doelmatigheid De olie in het raderwerk
STRATEGISCHE AMBITIES 1 Denken in gezondheid en meer eigen regie voor de inwoners van onze regio. 2 Het vervolmaken van vraag gerichte ketenzorg in het hele Rivas-gebied. 3 Het positioneren van Rivas als meest veilige gezondheidsonderneming. 4 Het borgen van de continuïteit en innovatie door een adequate marge.
Betrouwbare cijfers, betere zorg Ziekenhuizen zijn verplicht om indicatoren (cijfers) over de patiëntenzorg te verstrekken. Het Beatrixziekenhuis leverde vorig jaar 5.236 indicatoren aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), het Zorginstituut, zorgverzekeraars, medische beroepsverenigingen en diverse belangen- en patiëntenorganisaties. Cijfers en de registratie en analyse ervan, zijn om verschillende redenen van onschatbare waarde en onlosmakelijk verbonden aan de patiëntenzorg. De cijfers geven onder andere inzicht in het soort aandoeningen dat we behan delen en hoe vaak we dit doen. Senior-adviseur Abdullah Ates van de afdeling Corporate Control licht toe dat de IGZ en het Zorginstituut de indicatoren van alle ziekenhuizen gebruiken om toezicht te houden op de kwaliteit van de gezondheidszorg. ‘Door de cijfers leggen we maatschappelijke verantwoording af over onze patiëntenzorg en kennen belangen- en patiëntenorganisatie ons kwaliteitskeurmerken toe’.
zorg bieden “door de keten” heen. Met de cijfers in de hand kunnen we gericht de kwaliteit en veiligheid van de zorg verbeteren voor onze patiënten. Dit valt of staat met een adequate registratie en betrouwbaarheid van de cijfers. Veel maar zinvol werk.’
apart geanalyseerd. Abdullah: 1. We kijken hoe het Beatrixziekenhuis per aandoening presteert in vergelijking (benchmark) met andere ziekenhuizen, regionaal en landelijk. 2. De actuele cijfers per aandoening vergelijken we met de cijfers van drie tot vier jaar terug, om te zien of de kwaliteit van zorg vooruit is gegaan. 3. We volgen de trends, maken een inschatting van hoe streng de externe eisen worden en kijken wat nodig is om daaraan te voldoen. Het Elsevier-onderzoek behelst 799 indicatoren. ‘Een werkgroep bestaande uit onder anderen specialisten, hoofden, teamleiders, Raad van Bestuur en staf bestuur werkt verbetervoorstellen uit.’
Invloed van cijfers ‘De afgelopen vijf jaar heeft het Beatrixziekenhuis alle bestaande kwaliteitskeurmerken behaald’, vertelt Abdullah. En dat is van belang, zo blijkt. ‘Patiënten én verwijzers kiezen op basis van de prestaties voor het ziekenhuis waar de patiënt het beste af is. Op basis van de cijfers kopen ook de zorgverzekeraars hun zorg bij ziekenhuizen in.’
Betere en veiliger zorg ‘Binnen Rivas werken we met de cijfers om de kwaliteit en veiligheid van de zorg te organiseren, verlenen, monitoren, analyseren en te verbeteren’, vertelt Hans van den Berkmortel, manager Corporate Control. ‘Het geeft inzicht in of we écht werken op de manier zoals we hebben afgesproken, dit voldoet aan de JCI-normen en wat we kunnen verbeteren. Of het nu gaat om infectie- of valpreventie of hoe we een patiënt via een zorgpad
Rankinglijsten AD en Elsevier
Trots
We registreren en gebruiken de cijfers om onze patiënten betere zorg te kunnen bieden. Een mooie bijkomstigheid is dat dezelfde cijfers worden gebruikt door de redacties van het AD en Elsevier in hun rankinglijsten AD Ziekenhuis Top 100 en Elseviers Beste Ziekenhuizen. Voor de AD-lijst worden alle 36 criteria
Rivas richt zich op kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg. ‘Op basis van onze eigen cijfers zijn we nummer 1 in de AD Ziekenhuis Top 100 geworden’, vertelt Abdullah. ‘Een prestatie waar alle medewerkers van het ziekenhuis trots op zijn.’
•
Winter 2017 7
Door optimaal samen te werken in de keten, bieden we onze patiënten en cliënten zorg op het juiste moment en op de juiste plaats. In 1+1=3 vertellen collega’s hoe zij door de krachten te bundelen samen écht het verschil maken voor patiënten en cliënten. Deze keer longarts Herma van Straalen en longverpleegkundige Tina van de Koppel over de behandeling en begeleiding van patiënten met een longaandoening.
1 + 1
SCHAKELS IN DE ZORG VOOR MENSEN MET EEN LONGAANDOENING Mevrouw Janny van Dalen-van Driel komt al jaren bij gespecialiseerd longverpleegkundige Tina van de Koppel. Ze heeft sinds veertien jaar een chronische longaandoening en bezoekt om de drie maanden de poli. ‘Ik ben kortademig en snel moe. Om voldoende zuurstof naar mijn organen te krijgen, ben ik 24 uur per dag af hankelijk van een zuurstofapparaat. Met hulp van de longverpleegkundige heb ik een mobiel apparaat gekregen dat ik als een reiskoffertje met me meeneem. Ik heb geleerd te accepteren dat dit bij mijn leven hoort. Daardoor ben ik mobieler. Ik wil niet achter de geraniums zitten en doe ook nog vrijwilligerswerk, waardoor ik veel weg ben. Ja, hier op de poli ben ik echt een mens, geen nummer. Dat waardeer ik zeer.’
8 Mijn Rivas
W
anneer mensen met klachten aan de longen of luchtwegen via de huis arts in het ziekenhuis komen, moet er natuurlijk eerst vast gesteld worden wat er aan de hand is en om welke aandoening het gaat. Dat is het werk van de longarts. Herma van Straalen, een van de longartsen van het Beatrixziekenhuis: ‘Er bestaan veel longaandoeningen. Twee vaak voorkomende zijn bijvoorbeeld astma en COPD. Dat zijn chronische aandoeningen, waardoor we de mensen die hier last van hebben regelmatig terug zien in het ziekenhuis. We bespreken dan onder andere de oorzaken, het ontstaan en wat eraan gedaan kan worden. De behandeling van deze longaandoeningen bestaat uit medicijnen en
soms zuurstof en daarnaast leefstijlaanpassingen, zoals stoppen met roken, een gezond dieet en bewegen. Als mensen bij ons op de polikliniek zijn geweest, dragen we het stokje over aan de longverpleegkundige. Zij begeleiden mensen na de diagnose bij het omgaan met de longaandoening.’
Advies en begeleiding De longverpleegkundigen van het Beatrixziekenhuis hebben zich gespecialiseerd op het gebied van astma, COPD en stoppen met roken. Zij werken op de poli longgeneeskunde en de stoppen met roken-polikliniek. De longverpleegkundige geeft uitleg over het ziektebeeld en de werking en het belang van het goed innemen van medicatie. Longverpleegkundige Tina van de Koppel: ‘Inhaleren van medicatie lijkt vaak eenvoudig. Toch zien we, dat door goed gebruik de effec tiviteit ervan echt kan toenemen. Het is dus belangrijk dat het goed aangeleerd wordt en daarnaast dat we af en toe met de patiënt controleren of het nog goed gaat.’ Verder begeleidt de longverpleegkundige patiënten in het (leren) omgaan met de longaandoening. Tina: ‘Het
= 3
fysiotherapeut Jan van Poor tvliet
longverpleeg kundige T ina van de Koppel longar ts Herma Straalen
Niet op de foto: Longverpleegkundige Theodora Vastenburg.
moeilijke aan een chronische ziekte is acceptatie. Het is een soort rouwver werking, omdat je niet alles wat je graag wilt nog kunt doen. We zien vaak echter, dat patiënten een enorme veerkracht hebben.’ De begeleiding van de longverpleegkundige is er op gericht om mensen zo min mogelijk hinder te laten ondervinden van de aandoening en ervoor te zorgen dat ze zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven functioneren. Soms is daarbij de inzet van revalidatie of hulpmiddelen nodig. ‘Als longverpleegkundigen brengen we waar dat nodig is soms ook een huisbezoek, zoals wanneer een patiënt thuis zuurstof gaat gebruiken of medicatie gaat vernevelen. Daarnaast coördineren we het longreactivatiepro-
gramma’s bij de fysiotherapie. De long revalidatie is opgezet als een programma waarin de longarts, de longfysiotherapeut, de longverpleegkundige en de diëtist samenwerken. Na een intake waarin besproken wordt wat de revalidant wil bereiken, wordt er een programma op maat gemaakt. Zo werken we echt met z’n allen samen om mensen met een longaandoening een goede kwaliteit van leven te laten behouden. We zijn allemaal een schakel in de zorg voor de patiënt, ieder in zijn of haar eigen vakgebied.’
•
Longar ts Annemiek
Ook in 2017 organiseert Rivas in samenwerking met het Longfonds weer longpunt bijeenkomsten in Gorinchem en Leerdam. Longpunt is dé ontmoetingsplek voor long patiënten en hun naasten en zorgverleners. Tijdens de bijeenkomsten gaan deskundigen in op thema’s die van belang zijn voor longpatiënten. De thema’s van dit jaar zijn onder andere ‘Doe meer met minder energie’, ‘Opname, wat staat me te wachten?’ en ‘Slaapproblemen’. Daarnaast kunnen bezoekers hun ervaringen uitwisselen onder het genot van een kopje koffie of thee. Over de longpuntbijeenkomsten en wanneer de precies plaatsvinden is meer informatie te vinden op de website.
Winter 2017 9
Er gebeurt van alles binnen Rivas. Wat precies,
R IV
RON
DJE
AS
Nieuwe Klokkenluidersregeling Goede beoordeling HKZ voor JGZ Jeugdgezondheidszorg van Rivas heeft een goede beoordeling gehad tijdens de jaarlijkse HKZ-audit. Met behulp van HKZ werken alle professionals van jeugdgezondheidszorg aan een duurzame kwaliteitsverbetering van de begeleiding en zorg voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 19 jaar. Jeugdgezondheidszorg is op de goede weg. De visitatiecommissie had ook dit jaar geen aanmerkingen of verbeterpunten.
JGZ behaalt opnieuw WHO-Unicef certificaat Zorg voor Borstvoeding JGZ heeft onlangs bij een audit voor het WHO-Unicef Borstvoeding opnieuw het bijbehorende certificaat behaald. JGZ voldoet hiermee aan de hoge internationale kwaliteitseisen voor borstvoeding van de Wereld gezondheidsorganisatie (WHO) & UNICEF. Met de zorg voor borstvoeding aan pasgeborenen richt JGZ zich op het belang van het geven van moedermelk als eerste keus. Voor de audit werden onder andere gesprekken gevoerd met ouders en medewerkers over de begeleiding bij b orstvoeding.
De ‘Klokkenluidersregeling Rivas Zorggroep’ is 20 december 2016 aangepast. Hiermee voldoet de regeling aan de nieuwe wet ‘Wet Huis voor klokken luiders’. Deze wet biedt een b etere bescherming aan iedereen die een vermoeden van een misstand wil melden. Daarnaast worden meer mogelijkheden geboden voor het verkrijgen van (gratis) onafhankelijk en vertrouwelijk advies. Rivas beschikt over een onafhankelijke vertrouwenspersoon die geraadpleegd kan worden voor informatie, advies en ondersteuning als je een vermoeden van een misstand wilt melden. Meer informatie vind je in Rivas Documenten door de zoekterm ‘Klokkenluidersregeling’ te gebruiken.
Open Dag van de Zorg bij Rivas De landelijke Week van Zorg en Welzijn wordt zaterdag 18 maart afgesloten met de Open Dag van de Zorg. Verschillende Rivas-locaties zetten deze dag de deuren open en geven geïnteresseerden en werk zoekenden een kijkje achter de schermen. De deelnemende locaties zijn Beatrix ziekenhuis in Gorinchem, De Alblashof in Alblasserdam, De Waalburcht (in samenwerking met De Markt en De Wieken) in Papendrecht, Lingesteyn in Leerdam, Waerthove in S liedrecht en de thuiszorg in Vianen en Hardinxveld-Giessendam. Het volledige programma vind je op www.rivas.nl/opendagvandezorg
10 Mijn Rivas
lees je in Rondje Rivas.
Veranderingen binnen woonlocaties Gorinchem Binnen een aantal woonlocaties in Gorinchem zal dit jaar het zorgaanbod veranderen. Woonzorgcentrum Steijndeld wordt een locatie voor verpleeghuiszorg (dementie en Korsakov) en huurappartementen met zorg. Daarom verhuist de Korsakov-afdeling vanuit Het Gasthuis naar Steijndeld. De bewoners met een woonzorgindicatie verhuizen vanuit Steijndeld naar Bannehof of De Schutse. Woonlocatie St. Clara sluit op 1 juni de deuren, omdat Rivas deze locatie niet rendabel kan maken. Voor de bewoners
Thuiszorg Dordrecht in Leef&winkel De medewerkers van de thuiszorg in Dordrecht hebben sinds begin dit jaar hun thuisbasis in de Leef&-winkel naast het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht. Een gedeelte van de winkel is ingericht als kantoorruimte. De medewerkers van de thuiszorg waren voorheen gevestigd in een locatie van het Albert Schweitzer ziekenhuis die begin dit jaar werd gesloten. ‘We zijn daarom blij dat de thuiszorg zich hier kan vestigen’, zegt teamleider Mustafa Karakus. ‘Het is ook een groot voordeel voor patiënten van het ziekenhuis, want zij kunnen zo bij ons binnenlopen voor meer informatie en aanvragen van thuiszorg.’ Adres Albert Schweitzerplaats 33, 3318 AT, Dordrecht
van deze huurappartementen met zorg wordt onder andere een passend nieuw thuis gezocht in onder andere Steijndeld. Verder wordt in samenwerking met woningcorporatie Poort6 andere opties in Gorinchem bekeken. Alle bewoners, hun familie en medewerkers zijn eind j anuari geïnformeerd tijdens speciale informatiebijeenkomsten. Domeindirecteur Marcel van der Priem heeft hen samen met teamleiders en andere betrokkenen uitleg gegeven over de v eranderingen en gevolgen.
Verder met Gewoontegetrouw Het programma Gewoontegetrouw wordt nu toe gepast in verpleeghuizen De Alblashof, Judith Leysterhof en de woongroepen Dalempoort in Het Gasthuis. In april gaan de medewerkers van de locaties Laakse Hof, Tiendwaert, Vijverhof, ’t Waellant en Waerthove aan de slag met Gewoontegetrouw. Voor hen wordt eind maart een startbijeenkomst gehouden waar zij meer informatie krijgen over deze werkwijze en de planning. Medewerkers van de drie woonlocaties, waar al met Gewoontegetrouw wordt gewerkt, delen tijdens deze bijeenkomst hun ervaringen. Nominatie Het programma Gewoontegetrouw is genomineerd voor de Innovatie Award van Planetree Nederland. De uitreiking vindt donderdag 23 maart plaats tijdens de landelijke Planetree Conferentie.
HENK BROUWER, MARGOT WITHAGEN,
KLACHTENFUNCTIONARISSEN
STEL AANWEZIGE ZORGVERLENERS BIJ CONSULT ALTIJD VOOR Geregeld ontvangen we klachten over schending van de privacy. Het gaat bijvoorbeeld over afstand nemen bij gesprekken, het gebruik van de aanmeldzuil en het ongevraagd verstrekken van persoonsgegevens aan een commerciële partij. De laatste tijd ontvangen wij echter ook klachten over het ongevraagd binnen lopen van medewerkers bij onderzoeken of de aanwezigheid van voor patiënten ‘onbekenden’ bij een consult of ingreep. Iemand nam hierover contact met ons op. Hij gaf aan dat deze ‘onbekende’ niet aan hem werd voorgesteld. Hij maakte wel aantekeningen van het consult en mengde zich ook in de instructie die de patiënt ontving. De klager was al nerveus voor de instructie en dat werd erger doordat er een onbekende bij was. Hij had graag voorgesteld willen worden en willen weten wat de functie van deze man was. Deze klacht hebben wij aangekaart bij de betreffende zorgverlener. Het doel van de klager was om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen en duidelijkheid te hebben over de functie van de aanwezigen. De zorgverlener was zich er niet van bewust en zou er in de toekomst zeker rekening mee houden en aanwezige zorgverleners zorgvuldig aan de patiënt voorstellen. Reageren? Mail naar klachtenfunctionaris@rivas.nl
Winter 2017 11
Interview
De afgelopen 25 jaar gebruikte Rivas het roostersysteem Square. Omdat dit systeem niet meer wordt doorontwikkeld, zal het worden vervangen door Ortec WS (OWS). Wat betekent deze verandering voor jou? Een gesprek met Twan van den Munckhof (directeur domein Thuiszorg en stuurgroep voorzitter) en Gerdine Boers (projectmanager).
Tijd voor een nieuw roostersysteem ARIE VAN LOOPIK, TEAMLEIDER EN PLANNER ‘Binnen Rivas willen we continu de veiligheid en kwaliteit van zorg verhogen en de tevredenheid van onze cliënten én medewerkers naar een hoger niveau tillen. We moeten hiervoor in staat zijn om de vraag van onze cliënten, het aanbod van zorg en de inzet van medewerkers beter op elkaar af te stemmen. Met het nieuwe roostersysteem kunnen teams, planners en teamleiders snel en georganiseerd tot een betrouwbare planning komen. e stuurt dan als het ware met de juiste informatie, hebt een correct inzicht in de bezetting en werkt aan een betere kwaliteit van roosteren. Zo efficiënt en effectief mogelijk de inzet van personeel regelen met de cliëntvraag als uitgangspunt, de juiste zorg op het juiste moment bieden en de personeelskosten beheersen. Dat is wat we willen, want daar zijn de cliënt, de medewerkers en Rivas bij gebaat.’
12 Mijn Rivas
Waarom een nieuw roostersysteem? Twan: ‘Vroeger planden we de roosters op papier, met potlood en gum. Tegenwoordig gebruiken we Square, wat meer geautomatiseerd is. Na 25 jaar is dit systeem niet meer van deze tijd. Ook gaat het onderhoud hiervan stoppen, omdat niet veel organisaties het nog gebruiken. Daarom is ervoor gekozen om OWS in te voeren.’ Daarbij sluit het nieuwe roostersysteem optimaal aan bij het ontwikkeltraject, de nieuwe roosteraanpak en het bijbehorende planproces.
Wat gaat er veranderen? Gerdine: ‘Net zoals Square ondersteunt OWS het roosterproces, maar er zijn wel vernieuwingen, die aansluiten op de ontwikkelingen binnen Rivas.’ Zo kunnen via het systeem aanvragen worden gedaan voor medewerkers uit de flexpool, waarbij rekening wordt gehouden met werkgebied, functie en kwalificatie. Zo kan de best passende flexmedewerker worden ingepland, wat voor meer effi ciëntie zorgt.’ Een andere verandering is de ‘werkplekplanning’, waarin staat wie, wanneer op welke werkplek staat ingedeeld, welke taak uitvoert, en welke kwalificaties hiervoor benodigd zijn. ‘Maar
de belangrijkste verandering voor alle medewerkers is “Mijn Planning”, het medewerkersportaal’, vertelt Gerdine. In dit portaal kunnen medewerkers onder andere hun eigen rooster en het teamrooster inzien, verlof aanvragen, de actuele vakantiekaart raadplegen en gerealiseerde werktijden aanpassen. Uiteraard binnen de kaders van het roosterstatuut. Twan: ‘De belangen en de zorgvraag van
'DE BELANG RIJKSTE VERANDERING VOOR ALLE MEDEWERKERS IS "MIJN PLANNING"' cliënten en patiënten staan voorop bij het plannen en roosteren. Medewerkers en teams krijgen hierbij meer verantwoordelijkheid voor het maken van een goede balans tussen werk en privé.’ OWS ondersteunt bij het maken van gezonde roosters, door rekening te houden met de
Interview
CARINE HOUWELING, PLANNER IN HET BEATRIXZIEKENHUIS
arbeidstijdenwet en de spelregels vanuit de organisatie. Dit draagt er aan bij dat medewerkers met plezier hun werk kunnen doen.
Wat zijn de voordelen? Twan: ‘Het nieuwe systeem is overzichtelijk en van deze tijd. Ook helpt het medewerkers om voor een goede werkbezetting te zorgen en de kwaliteit en continuïteit van zorg te waarborgen.’ Gerdine: ‘De inzet van medewerkers kan verder worden geoptimaliseerd. Het is mooi om te zien hoe inzichten hieromtrent worden gedeeld in de verschillende werkgroepen van OWS door mensen vanuit verschillende afdelingen. Plannen raakt alle geledingen in de organisatie.’ Op dit moment wordt OWS getest door middel van pilots en vanaf april wordt het gefaseerd ingevoerd in de hele organisatie. Daarnaast komen er vaardigheidstrainingen voor alle betrokkenen. Het streven is om voor het einde van 2017 klaar te zijn met de invoering, zodat het plannen op een meer eenduidige manier wordt geregeld binnen heel Rivas.
•
‘Ik kan bij het plannen van de diensten bijvoorbeeld zien of ik genoeg kwaliteit heb ingezet aan de hand van tellingen. Zo kan ik in alle opzichten voor een goede bezetting zorgen. In het roostersysteem zit ook een pool van flexibel in te zetten medewerkers met daaraan gekoppeld een actueel overzicht van waar op afdelingen personeel tekort en juist over is. Dat maakt het mogelijk om gaten in de bezetting op te vullen als dit binnen het team zelf of in samenwerking met andere afdelingen niet is gelukt. Medewerkers hebben via het
KORRIE BUTER, APPLICATIEBEHEERDER ‘De kracht van dit project is dat de belangrijkste input voor de inrichting van het nieuwe roostersysteem komt van de mensen die er straks mee moeten gaan werken. Met de feedback van de p ilotteams
portaal verder inzicht in hun werktijden en verlofkaart en kunnen aanvragen doen, diensten ruilen en overwerk registreren. Er is veel mogelijk in het systeem en dat is veelbelovend.’
die werkenderweg ervaring opdoen met het nieuwe roostersysteem, kunnen we gaan verfijnen, zodat we straks behalve geautomatiseerd ook eenduidig binnen Rivas kunnen plannen. Zo zijn de aanvangs- en eindtijden van diensten ingeregeld, evenals de te werken uren volgens de jaarurensystematiek (JUS) en de administratie van de verlofuren. Met behulp van het systeem kunnen we het plannen van diensten efficiënter maken, omdat we heel eenvoudig de juiste mensen, op het juiste moment op de juiste plaats kunnen inzetten. En wel zo praktisch: het systeem is webbased waardoor mensen van één en dezelfde afdeling tegelijkertijd in het systeem kunnen werken.’
Winter 2017 13
Zo doen we dat
Iedere editie vertellen jouw collega’s hoe zij met bepaalde zaken omgaan. Dit keer: besparen. De druk op de financiële ruimte van zorginstellingen neemt toe. Dit geldt ook voor Rivas. In 2017 ligt de focus daarom op mensgericht, kwaliteitsgerichtheid en effectieve en doelmatige zorg binnen een gezonde bedrijfsvoering. Drie collega’s vertellen over hoe zij dit vormgeven.
Jack Tauladan, orthopedisch chirurg Beatrixziekenhuis ‘We werken met een nieuw pijnprotocol voor patiënten die een nieuwe heup krijgen; de zogenoemde fast track-methode. Door goede pijnmedicatie kunnen patiënten na de operatie snel beginnen met mobiliseren. Dit heeft een positieve impact op de voortgang en duur van het herstel na de operatie en de gemiddelde ligduur. Na de operatie zijn er drie controle-momenten. De eerste poliklinische controle zes weken na de operatie geeft een belangrijke indicatie. Verloopt het herstel goed, dan is de volgende controle bij drie maanden telefonisch. Zo overleggen we op een efficiënte manier met de patiënt, wat hem/haar ook veel tijd scheelt. Blijkt bij zes weken dat herstel en mobiliseren een probleem is, dan vindt de vol gende controle ook poliklinisch plaats. Uiteraard kunnen patiënten tussentijds altijd bellen als er iets is.’
ZO DOEN WIJ DAT 14 Mijn Rivas
Sally Debrichy, teamleider logistieke services Rivas Zorggroep ‘Ongeveer twee jaar geleden hebben we de eerste auto op groene energie aangeschaft. Inmiddels rijden er twee van deze auto’s. Naast het feit dat dit milieuvriendelijk is, besparen we hiermee op brandstofkosten en wegenbelasting. Daarnaast dwingt het ons om nog efficiënter te plannen. Je moet goed bekijken welke ritten je maakt en wanneer de auto weer opgeladen moet worden. We hebben als team ook de training ‘Zuiniger rijden’ gevolgd. Je merkt dat medewerkers zich hierdoor bewuster zijn van het verbruik. In de praktijk merk je bijvoorbeeld dat zij goederen als medicatie vervoeren in een kleine auto, terwijl voorheen uit gewoonte eerder een grote auto werd gebruikt. Naast de auto’s op groene energie krijgen we binnenkort een auto die verwarmt en koelt op zonnepanelen. Ook hiermee maken we een besparingsslag.’
Maurits Poirot, programmamanager Gezond en Efficiënt, Beatrixziekenhuis ‘Gezond en Efficiënt is een programma wat als doel heeft een gezonde financiële situatie te bereiken voor het Beatrixziekenhuis. We hebben zes thema’s geformuleerd waar projectgroepen, met daarin zowel medici als management vertegenwoordigd, mee aan de slag zijn gegaan. Een concreet voorbeeld van een thema is medicatie. Een nog betere registratie zorgt ervoor dat we de kosten nu goed kunnen declareren. Daarnaast kijken we of voor medicatie waar het patent afloopt wellicht een alternatief is dat goedkoper is. Met uiteraard dezelfde kwaliteit. Bij het thema facilitair is de voorraad linnengoed een voorbeeld. Door kritischer te kijken naar de voorraden, kunnen we besparen op de huur die we betalen. Bij de beddencapaciteit onderzoeken we of we kunnen besparen door de kliniek efficiënter in te richten.’
‘Een gezonde financiële situatie bereiken’
HOE ZORG JE ERVOOR DAT JE IN GOEDE GEZONDHEID EN MET PLEZIER WERKT VAN HET BEGIN TOT HET EINDE VAN JE LOOPBAAN? IN WERK& LEES JE HANDIGE TIPS EN PRAKTISCHE ADVIEZEN OM JE HELE LEVEN FIT EN GEMOTIVEERD TE BLIJVEN WERKEN. DEZE KEER: WERK EN MANTELZORG.
Werk & Mantelzorg Pittige combi
Duurzaam aan het werk
Van de werkende mantelzorgers ervaart 19 procent psychische of lichamelijke overbelasting. Mantelzorgers overwegen hierdoor om minder te gaan werken, verlof op te nemen, de inhoud van hun werk aan te passen of de zorgtaken thuis anders te verdelen. Sommige mantelzorgers overwegen hun baan op te zeggen. Het is van belang, voor de medewerker en de organisatie dat de combinatie werk en mantelzorg niet leidt tot uitval.
Creëer de ruimte om gezond en duurzaam aan het werk te blijven. Afhankelijk van je cao kun je gebruikmaken van verschillende wettelijke regelingen, zoals calamiteitenverlof, kortdurend en langdurend verlof en PLB-uren. Voor nu alvast zeven tips om mantelzorg en werk te combineren:
Wat cijfers
Praat erover
Nederland telt 4 miljoen mantelzorgers. Van de mantelzorgers onder de 65 jaar heeft 71 procent betaald werk. Van de 4 miljoen mantelzorgers in Nederland werkt bijna de helft (1.880.000 mantelzorgers) ten minste 32 uur per week. Van deze groep geeft 13 procent intensieve hulp, ten minste 8 uur per week. Dat betreft vaker planbare hulp dan bij de intensieve mantelzorgers zonder betaald werk. Van de werkende mantelzorgers zorgt iets meer dan de helft voor de (schoon) ouders. Zo’n 10 procent zorgt voor zijn of haar partner en bijna een vijfde zorgt voor andere familie. En 16 procent zorgt voor een vriend of buur.
Om gezond, gemotiveerd en duurzaam inzetbaar te blijven, is het belangrijk dat werkenden hun mantelzorgtaken bespreekbaar maken op het werk. Zeker als ze het lastig vinden om werk en mantelzorg te combineren en zich daardoor overbelast voelen. Maar medewerkers zeggen meestal niets omdat zij het als een privézaak beschouwen, geen oplossingen zien of bang zijn dat het nadelig is voor hun carrière. Slechts 55 procent bespreekt het met de leidinggevende en informeert naar de mogelijkheden die er zijn.
• Neem als mantelzorger niet alle zorgverantwoordelijkheid op je • Deel de mantelzorgtaken met anderen en zorg dat je inzetbaar blijft • Inventariseer voor jezelf wat je nodig hebt om de mantelzorg vol te houden • Voer een open gesprek met je leidinggevende • Kijk uit met de afspraak “geen enkel probleem, als je werk maar afkomt” • Maak heldere afspraken en plan een vervolgafspraak om te evalueren • Informeer je collega’s over je situatie
BALANS
Werken als afleiding In de zorgsector combineert zelfs 1 op de 3 werkenden werk en mantelzorgtaken. Het merendeel van de werkende mantelzorgers vindt het fijn om te werken naast hun zorgtaken, blijkt uit onderzoek. Dat komt vermoedelijk doordat het werk een prettige en welkome afleiding is. Van de mantelzorgers ervaart 50 procent dat de combinatie van werk- en zorgtaken goed te doen is. Voorwaarde daarvoor is dat zij werk en zorg op elkaar kunnen aanpassen, door minder uren te werken of door de zorg anders te regelen. Zo ideaal zijn de voorwaarden niet altijd.
WERK
PRIVE
Winter 2017 15
In de zorg gebruiken we alledaagse voorwerpen, maar zelfs daarover is wel iets buitengewoons te ver tellen. Je leest het in Ding. Dit keer: de Croc.
k j i r r u e l k
ding Als je in de zorg werkt, is het belangrijk dat je iedere dag het beste van jezelf kunt geven. Wat je aan hebt moet daarbij goed zitten. Naast je dienstkleding is het dus belangrijk om het juiste schoeisel te dragen. Veel zorg professionals kiezen daarbij voor medische klompen, de Crocs.
16 Mijn Rivas
Deze sandalen zijn gemaakt van een speciaal soort plastic, dat heel licht is en gewassen kan worden in de wasmachine. Dat zorgt voor draagcomfort en minder besmettingsgevaar doordat ze goed schoon te houden zijn. Bovendien hebben ze een gesloten teen en hiel, wat extra veiligheid biedt
voor de zorgprofessional. En met de antislipzool voorkomen ze v alen glijpartijen. En wie denkt dat beroepsschoenen saai zijn; de Crocs zijn in alle kleuren van de regenboog te verkrijgen!