Groei in gezondheid Strategie Rivas Zorggroep
1
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 1
01-06-2010 11:07:01
Inhoud
Woord vooraf 1. Profiel van Rivas Zorggroep 2. Missie en waarden 3. Ontwikkelingen in Nederland 4. Ambities en strategische keuzes 5. Doelstellingen per zorgschakel
2
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 2
01-06-2010 11:07:02
Woord vooraf Kaartje werkgebied Rivas
Dat er veel verandert op het gebied van gezondheid en zorg staat buiten kijf. Hoe en in welk tempo deze veranderingen zich zullen voltrekken, is nog niet duidelijk. Niettemin kiest Rivas voor innovatie en groei.
Kaartje werkgebied Rivas IJsselstein
Bunnik Nieuwegein
We staan voor grote uitdagingen: een toenemende
Houten
zorgvraag, wijzigingen in de financiering en een krappe
Wijk bij Duurstede
Lopik Vianen
arbeidsmarkt. Daarnaast zien we een ontwikkeling in het denken over zorg en gezondheid en een toenemende behoefte van mensen aan eigen regie.
Leerdam Nieuw-Lekkerland
Rivas heeft van meet af aan de kracht van vernieuwing, verbinding en samenwerking onderschreven. We hebben de voortrekkersrol genomen en dat willen we blijven doen.
HendrikIdo-Ambacht
Sliedrecht
Dordrecht
Geldermalsen
Liesveld
Lopik
HardinxveldGiessendam
Zederik
Werkendam
Wijk Neerijnen bij Duurstede
Lingewaal
Gorinchem
Vianen
Woudrichem
Culemborg
Leerdam
Daarvoor is ambitie nodig. Rivas durft de strategische
Nieuw-Lekkerland
keuzes te maken die nodig zijn voor de realisatie van deze
Alblasserdam HendrikIdo-Ambacht
Papendrecht
Zwijndrecht
Dordrecht
Pieter de Kort
Bunnik Nieuwegein Houten
Papendrecht
Zwijndrecht
voor de inwoners van onze regio voortdurend verbeteren.
IJsselstein
Giessenlanden
Graafstroom
Alblasserdam
Onze belangrijkste opdracht is de gezondheid van en zorg
ambitie.
Culemborg
Zederik
Liesveld
Graafstroom
Sliedrecht
HardinxveldGiessendam
Werkendam
Giessenlanden
Gorinchem
Aalburg
Lingewaal
Geldermalsen
Neerijnen
Woudrichem
Aalburg
Voorzitter directie Rivas Zorggroep 3
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 3
01-06-2010 11:07:04
1 Profiel van Rivas Zorggroep Rivas is eind jaren negentig van de vorige eeuw gevormd uit een combinatie van ziekenhuiszorg, verzorgings- en verpleeghuiszorg en thuiszorg. Drie organisaties, alle gevestigd in Gorinchem - een provinciestad op de grens van Zuid-Holland, Gelderland, Noord-Brabant en Utrecht - gingen samen om een grote variëteit aan zorg samenhangend te kunnen aanbieden. Binnen deze zogeheten zorgketen regelt Rivas de overgang van bijvoorbeeld ziekenhuis naar zorg thuis, revalidatie of verpleeghuiszorg soepel voor de cliënten.
De aldus gevormde zorggroep had een omzet van
Inmiddels is Rivas méér dan een ketenzorgorganisatie.
€ 100 miljoen en bediende een gebied met zo’n 220.000
We onderscheiden ons van andere zorgaanbieders
inwoners. Daarbinnen omvatte het adherentiegebied
doordat we ons ook richten op gezondheid en het voor-
van het Beatrixziekenhuis circa 90.000 inwoners. In de
komen van ziekte. We denken dat we zo de inwoners
eerste tien jaar van haar bestaan groeide Rivas uit tot een
van onze regio kunnen helpen bij het bewust omgaan
ketenzorgorganisatie met een omzet van € 210 miljoen en
met hun gezondheid. Wie gezond blijft, leeft langer,
een verzorgingsgebied variërend van 125.000 tot 530.000
zelfstandiger en doorgaans ook gelukkiger.
inwoners, afhankelijk van de betreffende zorg. Wij vinden dat zorg mensgericht moet zijn. Daarin past werken op basis van het Planetree-zorgconcept. Planetree-zorg wil zeggen: zorg die verder reikt dan de directe, meestal fysieke, aanleiding. Rivas-cliënten kunnen onder meer rekenen op hartelijkheid en respect in de omgang, een prettige omgeving, aandacht voor kunst en cultuur, contact met de omgeving en met familie en vrienden, steun, troost en mogelijkheden tot aanvullende zorg. Vóór alles hebben Rivas-cliënten keuzevrijheid en beslisrecht, zodat zij de regie over hun bestaan zoveel mogelijk zelf kunnen blijven voeren. 4
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 4
01-06-2010 11:07:06
2 Missie en waarden Rivas Zorggroep verbetert voortdurend de zorg in de regio: altijd beschikbaar, veilig, mensgericht, professioneel en dichtbij. Wij regelen de zorg die de klant wenst, direct en goed en wij helpen de klant gezond te blijven. Om deze missie te realiseren en toegevoegde waarde te creëren, zijn de volgende vijf waarden leidend. Zij vormen het karakter van Rivas, de basis voor ons denken en doen.
Veiligheid
Plezierig werken
Veiligheid is niet alleen zorg leveren met zo weinig moge-
Rivas is trots op alle medewerkers en wil om die reden
lijk risico, veiligheid is ook: een veilige omgeving creëren
een goede werkgever zijn, zodat medewerkers ook trots
waarin cliënten en medewerkers zich op hun gemak
kunnen zijn op Rivas. Een goede werksfeer, collegialiteit en
voelen. Veiligheid is de ultieme toetssteen voor alles wat
ontwikkelmogelijkheden staan hierbij hoog in het vaandel.
Rivas onderneemt. Doelmatigheid en effectiviteit Hoffelijkheid
De druk op de financiële ruimte van zorginstellingen
Gastvrijheid, warmte en aandacht spelen een grote rol
neemt toe. Dit geldt ook voor Rivas. Een financieel gezonde
in de manier waarop cliënten onze zorg beleven. Bij ons
organisatie is een voorwaarde om de continuïteit in de
zijn compassie, inlevingsvermogen en hartelijkheid in het
zorgverlening te kunnen garanderen en vooral om die zorg-
contact met cliënten vanzelfsprekend.
verlening op een hoger plan te brengen en verwachtingen te kunnen overtreffen.
Uitstraling In al onze werkzaamheden binnen en buiten de organisatie, in alle locaties, maar ook in alle organisatie-uitingen is Rivas herkenbaar. Dat geldt ook voor de manier waarop we met cliënten en met elkaar omgaan.
5
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 5
01-06-2010 11:07:06
3 Ontwikkelingen in Nederland Bronnen: Nederland Topzorgland, NVZ, Health 2.0, TNO, Niet van later zorg, VWS
Groeiende en veranderende zorgvraag
naar een woonzorgcentrum of een verpleeghuis langer
De vraag naar zorg groeit door de vergrijzing, maar meer
dan voorheen kunnen voorkomen.
nog door de toename van chronische ongezondheid. Er blijkt een duidelijke relatie te bestaan tussen gedrag
Er zijn twee beperkingen: arbeidsmarkt en zorgbudget.
en (on)gezondheid. Dankzij toenemende medische kennis
Het is geen optie het totale huidige zorgaanbod te hand-
en kunde neemt de levensverwachting, ook bij chronische
haven en uit te breiden. Immers, dan zullen er dusdanig
ongezondheid, steeds verder toe. Als gevolg hiervan groeit
veel gekwalificeerde medewerkers nodig zijn dat de
de vraag naar complexe en medisch-specialistische zorg.
arbeidsmarkt daar, mede gezien de leeftijdsopbouw van de bevolking als geheel, onmogelijk in kan voorzien.
Meer medische mogelijkheden en kennis daarover bij het
Ook het zorgbudget, dat grotendeels uit collectieve mid-
publiek
delen bestaat, zal geen gelijke tred kunnen houden met de
Er komt steeds meer kennis beschikbaar over gezondheids-
toenemende vraag. Integendeel, door extra bezuinigingen
risico’s. Door een bredere toepassing van DNA-technieken
die de zorgsector door de overheid opgelegd krijgt, zal dit
is de wetenschap in staat van steeds meer zich nog niet
budget voortdurend onder druk staan.
manifesterende aandoeningen een erfelijke aanleg aan te tonen. Dankzij goede voorlichting zijn veel mensen op
Discrepanties tussen vraag en aanbod opheffen
de hoogte van deze ontwikkelingen. Dat effent de weg
Cliënten hebben steeds meer behoefte aan persoonlijke
voor een doelmatige preventieve aanpak van dreigende
dienstverlening en service, maar veel zorg is groepsgericht.
gezondheidsrisico’s. Nieuwe vormen van medicatie op het
Doordat mensen een hogere levensverwachting hebben,
gebied van de psychogeriatrie veranderen het perspectief
neemt het aantal chronisch zieken en mensen met een
van deze kwetsbare groep en dat zal invloed hebben op
blijvende lichamelijke beperking toe, terwijl de medische
de zorgbehoefte. Ook de zorg thuis is aan veranderingen
zorg vooral gericht is op het genezen van mensen en het
onderhevig. Dankzij technologische innovaties en de toe-
opheffen van tijdelijke beperkingen. Hoewel er steeds
passing van digitale technieken zullen mensen de overstap
meer gecombineerde ziektebeelden optreden, ligt het
6
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 6
01-06-2010 11:07:08
accent in de zorgverlening nu nog op enkelvoudige zorg. Veel vormen van ongezondheid komen voort uit ongezond gedrag, maar mensen aanspreken op hun verantwoordelijkheid daarin en het corrigeren van dit gedrag is nog geen gemeengoed. Ook het zorgsysteem en de zorgfinanciering zijn hierop nog niet toegerust. Zorgsector én overheid staan voor de uitdaging deze discrepanties op te heffen, zodat de personele en financiële capaciteit zo klantgericht en doelmatig mogelijk kan worden benut. Kritische zorgconsumenten op zoek naar gezondheid Door de groeiende vraag naar zorg en de toenemende inzet van kostbare technologie zullen de kosten van de zorg alleen maar stijgen. Van de burgers zal een steeds hogere bijdrage in die kosten worden gevraagd. Burgers worden kritische zorgconsumenten. Zij willen dan ook duidelijk zicht op de diverse keuzemogelijkheden, zij willen waar voor hun geld. Dat vraagt grote transparantie van zorgorganisaties. Tegelijkertijd vormen deze kritische zorgconsumenten een partij die invloed zal hebben op het zorgaanbod. Daardoor zal meer vraag ontstaan naar preventie en zorg voor gezondheid. Geavanceerde technologie en digitale sociale netwerken ondersteunen en versnellen patient empowerment, de emancipatie van de cliënt. Deze ontwikkeling heeft ook invloed op de verhouding tussen zorgafnemer, zorgaanbieder en zorgfinancier in de zorgketen. Er is dus alles voor te zeggen om de vraag van de cliënt als leidraad te nemen voor de inrichting van de zorg. 7
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 7
01-06-2010 11:07:11
4 Ambities en strategische keuzes Rivas richt zich op het verlenen van steeds betere en veiliger zorg en neemt daarbij de vraag van de cliënt als uitgangspunt. Daarnaast krijgen gezondheid en preventie steeds meer aandacht. Aan de hand van vier ambities lichten we onze strategische keuzes toe.
Ambities • Denken in gezondheid en meer eigen regie voor de bewoners van onze regio • Het vervolmaken van vraaggerichte ketenzorg in het hele Rivas-gebied • Het positioneren van Rivas als de meest veilige gezondheidsonderneming • Het borgen van continuïteit en innovatie door een adequate marge
Het gezond houden en maken van de bewoners in
Het vervolmaken van vraaggerichte ketenzorg in het
onze regio
hele Rivas-gebied
Rivas transformeert van zorgorganisatie naar gezondheids-
De kernkwaliteit van Rivas is ketenzorg. Het perspectief
onderneming. Door meer te ondernemen op het gebied
van de cliënt is leidend voor het inrichten van de onder-
van gezondheid en preventie, kunnen we onze nieuwe
liggende processen. Verbeteringen die worden ingezet,
rol in de toekomst beter invullen. We baseren ons daarbij
toetsen we aan onze vijf waarden. Zo vindt daadwerkelijk
op de toenemende vraag naar gezondheidsproducten en
een verschuiving plaats van aanbodgestuurd naar vraag-
diensten en de behoefte van de cliënt aan regie.
gericht werken. Een duidelijke meerwaarde is het gege-
Deze omvorming is ook noodzakelijk, aangezien voort-
ven dat Rivas werkt op basis van het Planetree-concept.
zetting van het huidige zorgaanbod op de lange termijn financieel niet houdbaar is. Daarnaast biedt cliënt- en
Rivas, als maatschappelijk betrokken organisatie, ziet
kwaliteitsgerichte zorg voor gezondheid en preventie ook
samenwerking met anderen als een belangrijke voor-
zakelijk gezien kansen.
waarde om de zorg cliënt- en kwaliteitsgericht aan te kunnen bieden. Binnen samenwerkingsverbanden komen
8
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 8
01-06-2010 11:07:12
kennis en kunde van de respectieveleijke deelnemers op
Het positioneren van Rivas als de meest veilige gezond-
een gelijkwaardige manier samen, ten gunste van de
heidsonderneming
cliënt. Rivas besteedt dan ook veel aandacht aan goede
Veiligheid is de eerste en belangrijkste voorwaarde om
relaties met eerstelijnsgroepen zoals de huisartsen en
onze missie te kunnen realiseren. Veiligheid is niet alleen
collega-organisaties als het Albert Schweitzerziekenhuis
zorg leveren met zo weinig mogelijk risico, veiligheid is
in Dordrecht. Om hoogwaardige medisch-specialistische
ook: een veilige omgeving creëren waarin cliënten en me-
(keten)zorg te kunnen blijven garanderen is uitbreiding van
dewerkers zich op hun gemak voelen. Kwaliteit van zorg,
de samenwerking met dit ziekenhuis noodzakelijk.
veiligheid van zorgverlening, in een veilige omgeving - deze
Een bijzondere vorm van regionale samenwerking is De
drie zijn voor Rivas onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Gezonde Regio, een initiatief van RMPI/De Grote Rivieren,
Onze cliënten moeten kunnen vertrouwen op de veilig-
de GGD Zuid-Holland Zuid, Zorgbelang Zuid-Holland, de
heid van de zorg. We zijn dan ook dagelijks bezig om
Vereniging van Ondernemende Huisartsen in de regio
die veiligheid verder te verbeteren, onder meer door het
Gorinchem, Gezondheidsverzekeraar UVIT (Trias) en Rivas.
ontwikkelen van passende richtlijnen en het opstellen van
Streven is dat de inwoners van Gorinchem en omgeving in
indicatoren. Een en ander is vastgelegd in het Rivas-brede
2012 aantoonbaar gezonder zijn dan de rest van Nederland.
veiligheidsbeleid.
Om medische en andere professionals te ondersteunen,
Het borgen van continuïteit en innovatie door een ade-
maar ook om cliënten te helpen bij het voeren van de
quate marge
regie over hun gezondheid en zorg, investeert Rivas in het
Innoveren is essentieel voor Rivas, ook om onze positie als
elektronisch patiëntdossier (EPD) en tranparantie in de
ketenzorgaanbieder waar te kunnen blijven maken. Groei
medische dienstverlening. Ook ontwikkelt Rivas nieuwe,
is noodzakelijk om deze innovaties mogelijk te maken,
digitale zorgdiensten voor de cliënten in het werkgebied,
want innoveren is investeren. Rivas wil in acht jaar een
te beginnen met het digitaal plannen van afspraken en
omzetverdubbeling realiseren, bij een margevergroting
telecare (communicatie en informatieuitwisseling door
tot 5%. Hiertoe is een werkgebied van 650.000 inwoners
middel van ICT). Interactieve voorzieningen waardoor cli-
noodzakelijk.
ënten het eigen EPD kunnen inzien en digitaal vragen kun-
Rivas blijft investeren in nieuwe werkwijzen, maar zeker
nen stellen aan hun arts liggen in het verschiet. Om onze
ook in medewerkers, in ontwikkelmogelijkheden, de juiste
concurrentiepositie te versterken is de implementatie van
medewerker op de juiste plek en een gezonde werkomge-
‘Gezondheid 2.0’, zoals deze ontwikkeling kortweg wordt
ving. Vitale medewerkers creëren een vitale organisatie.
genoemd, een belangrijke slag die Rivas moet maken.
Deze wisselwerking draagt bij aan de groei van Rivas.
Een extra uitdaging vormt het combineren van werkelijke betrokkenheid met de afstandelijkheid van zorg op afstand en digitale contacten. 9
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 9
01-06-2010 11:07:12
5 Doelstellingen per zorgschakel Alle zorgschakels in de Rivasketen leveren hun specifieke bijdrage aan het bereiken van de organisatiedoelstellingen. Belangrijkste troef van Rivas: deze schakels zijn op allerlei manieren met elkaar verbonden.
Gezondheid en preventie
Verpleeghuiszorg
Gezondheid en preventie zijn belangrijke segmenten voor
De nadruk ligt op het uitbreiden en verder ontwikkelen van
groei en innovatie voor Rivas. Doelstelling is om voor 25%
kleinschalige verpleeghuiszorg en de zwaardere vormen
van de cliĂŤnten in ons werkgebied een belangrijke bijdrage
van verpleeghuiszorg (bovensegment zorgzwaartetabel).
te leveren aan preventie en gezondheid, in lijn met de
Groeikansen liggen vooral in de nieuwe gebieden.
belofte van De Gezonde Regio. Woonzorg Ziekenhuiszorg
Woonzorg (verzorgingshuiszorg) heeft een kwaliteitsim-
Het Beatrixziekenhuis geeft nadrukkelijker invulling aan de
puls nodig. Rivas is steeds op zoek naar nieuwe mogelijk-
speerpunten basiszorg, geriatrische zorg, orthopedische
heden voor het scheiden van producten en diensten op
zorg en oncologische zorg inclusief diagnostiek; het verzor-
dit gebied. Daarmee kan een gevarieerd, gecombineerd
gingsgebied groeit naar 150.000 inwoners.
aanbod worden gerealiseerd op het gebied van wonen met zorg. Zorg thuis Mensen kunnen steeds langer zelfstandig blijven wonen, mits zij kunnen voorzien in de zorg waar zij behoefte aan hebben. In de zorg thuis liggen dan ook veel kansen om uit te breiden, te innoveren en te groeien. Jeugdgezondheidszorg Rivas biedt van oudsher jeugdgezondheidszorg aan nultot vierjarigen. Doel is om deze zorg uit te breiden naar de categorie 0-19 jaar.
10
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 10
01-06-2010 11:07:16
Kraamzorg De zorgketen voor ouder en kind - gynaecologie, pre- en
heid en zichtbaarheid van Rivas Kraamzorg bij potentiĂŤle
postnatale zorg, kindergeneeskunde, ambulante kinder-
klanten en een positieve relatie met de verloskundigen in
verpleegkundige zorg aan huis, jeugdgezondheidszorg en
het werkgebied.
opvoedingsondersteuning - is niet compleet zonder kraamzorg. Door kraamzorg aan te bieden vergroot Rivas de sa-
Maatschappelijk werk
menhang binnen deze keten en daarmee de kwaliteit van
Binnen het huidige dienstverleningspakket is Rivas voort-
de keten als geheel. Doel is om eind 2011 kostenneutraal te
durend alert op mogelijkheden om maatschappelijk werk
werken, met uitzicht op het genereren van (een beschei-
als een logische schakel in de zorgketen voor onze cliĂŤnten
den) winst. Belangrijkste middelen hiervoor zijn bekend-
op te nemen. 11
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 11
01-06-2010 11:07:20
Rivas, uw zorg goed geregeld Dagelijks kiezen duizenden cliënten voor Rivas. Meer dan 6.000 gemotiveerde professionals en vrijwilligers staan 24 uur per dag, 7 dagen per week voor u klaar. Rivas Zorggroep verbetert voortdurend de zorg. Dat
onze zorg is kleinschalig. Of het nu gaat om zorg thuis, in
doen we in Zuid-Holland, Noord-Brabant, Gelderland
een van onze woonvormen of in het Beatrixziekenhuis. We
en Utrecht; vernieuwend, professioneel en dichtbij. En
regelen de zorg die onze cliënten wensen, direct en goed en
bovenal veilig. Onze cliënten kunnen rekenen op respect,
we helpen hen gezond te blijven. Dat doen we samen met
warmte en aandacht. Rivas is een grote organisatie maar
andere betrokkenen in de gezonde regio. Ook dat is Rivas.
Gezondheid - ziekenhuiszorg - woonzorg - verpleeghuiszorg - zorg thuis - maatschappelijk werk jeugdgezondheidszorg - kraamzorg
Rivas Zorggroep Postbus 90 4200 AB Gorinchem
12
Rivas Zorglijn: 0900-8440 (lokaal tarief) www.rivas.nl
11000.239_Strategische_keuzes_mei2010.indd 12
01-06-2010 11:07:22