ÒÈÉÍÅÉÄÆÚÐÑÊÈ ÂÅÑÒÍÈÊ
ÍÀÉ-ßÊÈßÒ ÂÅÑÒÍÈÊ! ÁÐÎÉ 15 / 2013 ã.
ÈÇÄÀÂÀ Í× „ÐÎÄÈÍÀ 1860”-ÑÒÀÐÀ ÇÀÃÎÐÀ
Ìåñå÷íî èçäàíèå, öåíà 0.20 ëâ. e-mail àäðåñ: teen_stzagora@abv.bg, òåë. 0899 425 503
ÈÍÄÈÃÎ, ÊÐÈÑÒÀËÍÈ È ÇËÀÒÍÈ ÄÅÖÀ Åäâà ëè èìa âå÷å ÷îâåê, êîéòî äà íå å ÷óâàë çà òåçè äåöà. Æèâååì â äèíàìè÷íî âðåìå íà ãîëåìè êîíòðàñòè è áúðçî ðàçâèòèå. Òîâà íåìèíóåìî çàñÿãà äåöàòà èëè ïî-ñêîðî òå ñà äâèãàòåëÿò íà ïðîìåíèòå. Ïðèåìà ñå, ÷å îùå ïðåäè 1985 ãîäèíà çàïî÷âàò äà ñå ðàæäàò äåöà ñ èíäèãîâà àóðà. Òå ñå ïîÿâÿâàò êàòî ïî ïîðú÷êà, çà äà ïîäêðåïÿò ÷îâå÷åñòâîòî è Çåìÿòà â òîçè ðåøàâàù ìîìåíò, òúé êàòî ñìå áèëè îáúðíàòè èçöÿëî êúì ìàòåðèàëíîòî è êúì ðàçóìà. Äåöàòà èíäèãî ñà òúêìî îáðàòíîòî: òå ñà áåçãðàíè÷íè âúâ âñÿêî åäíî îòíîøåíèå, à òîâà ïðîòèâîðå÷è èçöÿëî íà ñèñòåìàòà, íà îáùåñòâîòî. Íåêà ðàçãëåäàìå ïî-ïîäðîáíî êàêâî å õàðàêòåðíî çà òÿõ: - Ïðèòåæàâàò âúòðåøíî çíàíèå çà èñòèíàòà â æèâîòà. - Çíàÿò, ÷å ñëåäâà äà æèâååì â õàðìîíèÿ ñúñ ñàìèòå ñåáå ñè è çàî-
áèêàëÿùàòà íè ñðåäà. - Çíàÿò, ÷å ñúùåñòâóâà íåùî ïîâå÷å îò òîâà, êîåòî âèæäàò î÷èòå íè. - Óáåäåíè ñà, ÷å ìàòåðèÿòà è ôèçè÷åñêèÿ æèâîò ñà èëþçèÿ, è ÷å æèâîòúò ñå ñúñòîè îò åíåðãèÿ èëè æèâî ñúçíàíèå. - Çíàÿò, ÷å âñè÷êî âúâ Âñåëåíàòà å âçàèìíî ñâúðçàíî. - Íå ïðèçíàâàò àâòîðèòåòè. Âðåìåòî, ïðîñòðàíñòâîòî, ðàçñòîÿÐàçáèðà ñå, èìàò ñâîèòå îòðèöàíèåòî è ôîðìèòå çà òÿõ íå ñà íåùî òåëíè êà÷åñòâà êàòî: òåñíîãðúäèå, îòäåëíî. - Òå ñà ÷åñòíè, èñêðåíè è íåçà- èçîëàöèÿ, íåðåàëèñòè÷åí èäåàëèçúì, ÷óâñòâî çà ñàìîòà, äåïðåñèÿ. Âåðîÿòâèñèìè. íî òåçè ÷óâñòâà ñà ïîðîäåíè, çàðàäè íåðàçáèðàíåòî èì îò ñòðàíà íà îáùåñòâîòî. Çà ñúæàëåíèå èìà äúðæàâè, â êîèòî íå ñà óäîáíè, è çà äà áúäàò óåäíàêâåíè ñ îñòàíàëèòå „íîðìàëíè” äåöà, èì ñå äàâàò òðàíêâèëàíòè (òîâà ñà íàðêîòè÷íè âåùåñòâà, âîäåùè äî ïîòèñêàíå íà åìîöèèòå). Ñëåä 2000-íàòà ãîäèíà ñå îòáåëÿçâà ïðîìÿíà â àóðàòà èì, òÿ âå÷å å áÿëà èëè òàêà íàðå÷åíàòà äèàìàíòåíà. Äèàìàíòúò êàòî êðèñòàë èìà ñâîéñòâîòî äà ñòèìóëèðà åäèíñòâîòî íà ëþáîâòà êúì ñåáå ñè è êúì äðóãèòå. Áúëãàðñêè ñïåöèàëèñòè, çàíèìàâàùè ñå ñ èçñëåäâàíèÿ íà àóðàòà, òâúðäÿò, ÷å â íàøàòà ñòðàíà ñå ðàæäàò ïîâå÷å äåöà ñ áÿëà àóðà, îòêîëêîòî ñ èíäèãîâà. Òå ñà ëþáÿùè êúì ïðèðîäàòà è æèâîòíèòå, èìåííî íà òÿõ ñå âúçëàãà Ðàëèöà Ãåðãîâà ñïå÷åëèëà êîíêóðñ íàäåæäàòà, ÷å ùå âúäâîðÿò ëþáîâòà íà National Geographic ñúñ ñâîÿ ôîòîãðàôèÿ íà Ìàéêàòà - Çåìÿ. Íà ñòðàíèöà 6
ñòð. 2
ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ËÈÒÅÐÀÒÓÐÅÍ ÊÎÍÊÓÐÑ ÇÀ ÅÑÅ
ÌÎßÒÀ ÐÎÄÈÍÀ È ÌÎÅÒÎ ÁÚÄÅùÅ Ä Îðãàíèçàòîðè: Îáùèíà Ñòàðà Çàãîðà; Íàðîäíî ÷èòàëèùå „Ðîäèíà 1860”; Êëóá „Ìëàä ïèñàòåë” è âåñòíèê „TEEN’S PAPER” Íàöèîíàëíèÿò ëèòåðàòóðåí êîíêóðñ „Ìîÿòà ðîäèíà è ìîåòî áúäåùå” ñå îðãàíèçèðà çà âòîðà ïîðåäíà ãîäèíà. Êîíêóðñúò å ïîñâåòåí íà ïðàçíèêà íà Ñòàðà Çàãîðà 5 îêòîìâðè. Ìàêàð è ìëàä, òîé òâúðäî íàáèðà âñå ïî-ãîëÿìà ïîïóëÿðíîñò ñðåä ìëàäåæèòå, èçêóøåíè îò ñëîâîòî, îò öÿëà Áúëãàðèÿ. Òàçè ãîäèíà ó÷àñòâàõà íàä 60 äåöà è ìëàäåæè îò âñè÷êè êðàèùà íà ðîäèíàòà, ðàçäåëåíè â äâå âúçðàñòîâè ãðóïè – äî 12 ãîäèíè è äî 18 ãîäèíè. Æóðè, ïîä ïðåäñåäàòåëñòâîòî íà Òàíüî Êëèñóðîâ, è ÷ëåíîâå Äàíèåëà Ñòîåâà – ïðåïîäàâàòåë îò ÑÎÓ „Âàñèë Ëåâñêè” è Äèìèòúð Íèêëåíîâ – ðúêîâîäèòåë íà Êëóá ”Ìëàä ïèñàòåë” ïðèñúäè ñëåäíèòå íàãðàäè: Êàòåãîðèÿ äî 12 ãîäèíè: Ïúðâà íàãðàäà – Êèðèë Äèìîâ, Êàçàíëúê, 8 ã. Âòîðà íàãðàäà – Àíæåëà Íàêó, Ñòðàæèöà, 12 ã.Òðåòà íàãðàäà Àñèÿ ×îáàíîâà, Êàçàíëúê, 12 ã. Ïîîùðèòåëíè íàãðàäè: Àéñóí Ìåõìåä, Êúðäæàëè, 9 ã. Âàëåðèÿ Ðóñåâà, Àéòîñ, 12 ã. Êàòåãîðèÿ äî 18 ãîäèíè: Ïúðâà íàãðàäà Ìàðèÿ Ãàðàëîâà, Ðàêèòîâî, 17 ã. ;Ïúðâà íàãðàäà Àíòîíèÿ Ëåâîíòîâà, Ìîíòàíà, 17 ã;.Âòîðà íàãðàäà - Íàíñè Áîðèñîâà, Ìîíòàíà, 16 ã.;Òðåòà íàãðàäà – Àíæåëà Ãþðîâà, Äóïíèöà, 16 ã.;Òðåòà íàãðàäà – Àíòîíèÿ Òîäîðîâà, Áóðãàñ, 17 ã.; Íàãðàäà çà âèñîêî õóäîæåñòâåíî-òâîð÷åñêî ïîñòèæåíèå è íà âåñòíèê „TEEN’S PAPER” - Õðèñòèÿí Òðèôîíîâ, Âàðíà, 13ã. Ïîîùðèòåëíè íàãðàäè:Ãåðãàíà Ðàäåíêîâà, Øóìåí, 17 ã;. Ñòîÿí Áåíåâ, Ïàçàðäæèê, 17 ã. ;Ìîíèêà Ìèòåâà, Äèìèòðîâãðàä, 13 ã.; Àííà Ïúðâàíîâà, Ïëîâäèâ, 15 ã. ; Êðóì Èëèåâ, Ãîöå Äåë÷åâ, 17 ã.;Êàëèíà Âúë÷àíîâà, Õàñêîâî, 15 ã. ÄÀÍÈÅËÀ ÑÒÎÅÂÀ - ÷ëåí íà æóðèòî
Òåìàòà íà ëèòåðàòóðíèÿ êîíêóðñ „Ìîÿòà ðîäèíà è ìîåòî áúäåùå” äàäå âúçìîæíîñò çà òâîð÷åñêà èçÿâà íà ìíîãî äåöà è ìëàäåæè îò ðàçëè÷íè ãðàäîâå íà ñòðàíàòà. Ñâîè åñåòà èçïðàòèõà ó÷àñòíèöè îò ñòîëèöàòà, îò ãîëåìèòå ãðàäîâå, îò ìàëêè ãðàä÷åòà êàòî Ñòðàæèöà, Ìîíòàíà, Ðàêèòîâî, Äóïíèöà.Ðàäâàùî å, ÷å òîëêîâà ìíîãî ìëàäè õîðà ñå âúëíóâàò îò òàçè òåìà è ïðîÿâÿâàò âåðåí óñåò çà ïðîáëåìèòå, êîèòî òÿ ïîñòàâÿ.Ïðîáëåìè, êîèòî òâúðäå äúëãî è ìíîãîñëîâíî ñà îáãîâàðÿíè îò âúçðàñòíèòå, íàé-âå÷å îò ó÷àñòâàùèòå â äèñêóðñà íà ïîëèòè÷åñêèÿ æèâîò, áåç òîâà äà äîâåäå äî èäåè, êîèòî äà ïîìîãíàò çà òÿõíîòî ðàçðåøàâàíå. Äåöàòà íå ñàìî çíàÿò çà òåçè ïðîáëåìè, òå ãè ïðåæèâÿâàò è â ñâîèòå åñåòà ñïîäåëÿò óñåùàíèÿòà îò òîâà ïðåæèâÿâàíå, ðàçìèñëèòå ñè, òúðñåíåòî íà ëè÷íè ðåøåíèÿ.Ñ îáè÷ êúì ðîäíîòî, ñ áîëêà çà íåçàâèäíîòî íàñòîÿùå, ñ íàäåæäà çà áúäåùåòî, ñ âÿðà, ÷å ùå îñúùåñòâÿò ìå÷òèòå ñè òóê, â ðîäèíàòà ñè, â ñâîÿòà Áúëãàðèÿ. Âñè÷êè ó÷àñòíèöè â êîíêóðñà ñà ïèñàëè èñêðåíî è âúëíóâàùî ïî òåìàòà, çàòîâà âñÿêî îò åñåòàòà èìà ñâîèòå äîñòîéíñòâà. Îòëè÷åíè ñà îíåçè, êîèòî ñà óñïåëè äà èçáÿãàò îò êëèøåòàòà, äà ïîêàæàò îðèãèíàëíîñò è õóäîæåñòâåí óñåò. Îòëè÷åíèòå ñ íàãðàäà â êàòåãîðèÿòà îò 13 äî 18 ãîäèíè Ìàðèÿ Ãàðàëîâà îò Ðàêèòîâî è Àíòîíèÿ Ëåâîíòîâà îò Ìîíòàíà ñà äåìîíñòðèðàëè âèñîêà åçèêîâà êóëòóðà è âëàäååíå íà åñåèñòè÷íèÿ ñòèë, ïîñòèãíàëè ñà äîáúð áàëàíñ ìåæäó åìî-
öèîíàëíîòî è ðàöèîíàëíîòî íà÷àëî â ñâîèòå åñåòà.Âúçäåéñòâàùè è çàïîìíÿùè ñå ñà ëèðè÷íèòå ôðàãìåíòè â åñåòî íà Ìàðèÿ, îáðàçèòå íà ðîäíîòî è ðåòîðè÷íèòå âúïðîñè â åñåòî íà Àíòîíèÿ. Çàâëàäÿâàù ÷èòàòåëÿ å íà÷èíúò, ïî êîéòî ðàçêðèâàò âèçèÿòà çà ñâîåòî áúäåùå è äðóãè ó÷àñòíèöè â êîíêóðñà êàòî Íàíñè Áîðèñîâà,Àíæåëà Ãþðîâà, Àíòîíèÿ Òîäîðîâà. Ìíîãî ïðèÿòíî óñåùàíå îñòàâà ñëåä ïðî÷èòà íà åñåòàòà íà íàé-ìàëêèòå ó÷àñòíèöè êàòî Êèðèë Äèìîâ îò Êàçàíëúê, Àíäæåëà Íàêó îò Ñòðàæèöà, Àñèÿ ×îáàíîâà îò Êàçàíëúê è äðóãè.Ïîëåòúò íà ôàíòàçèÿòà, îòðàçåí â åñåòî íà îñåìãîäèøíèÿ Êèðèë, âðúùà ÷èòàòåëÿ êúì ñâåæåñòòà è î÷àðîâàíèåòî íà äåòñêîòî âúçïðèÿòèå íà ñâåòà, êúì âðåìåòî, êîãàòî çà âñåêè îò íàñ íå å èìàëî íåîñúùåñòâèìà ìå÷òà. Íå ìîæå äà áúäå ïîäìèíàòà áåç êîìåíòàð òâîð÷åñêàòà èçÿâà íà 13-ãîäèøíèÿ Õðèñòèÿí Òðèôîíîâ îò Âàðíà.Èçíåíàäâàùà çà òàçè âúçðàñò å èíòåëåêòóàëíàòà è åìîöèîíàëíà çðÿëîñò íà ìëàäèÿ òâîðåö, ðàçêàçâà÷åñêàòà ìó äàðáà, óìåíèåòî ìó äà ñúçäàâà âúçäåéñòâàùè õóäîæåñòâåíè îáðàçè. Èçêàçâàìå áëàãîäàðíîñò íà âñè÷êè ó÷àñòíèöè â êîíêóðñà çà ïîëîæåíèÿ òðóä è çà óäîâîëñòâèåòî îò ÷åòåíåòî íà òåõíèòå òâîðáè. Ùå ñå ðàäâàìå, àêî âàøèòå ìå÷òè è ïëàíîâå çà áúäåùåòî áúäàò ðåàëèçèðàíè. Íå ñïèðàéòå äà ìå÷òàåòå è äà òâîðèòå! Åñåòàòà ñå ïóáëèêóâàò áåç ðåäàêòîðñêà íàìåñà!
Êàòåãîðèÿ äî 18 ãîäèíè Ïúðâà íàãðàäà - Ìàðèÿ Ãàðàëîâà, ãð. Ðàêèòîâî, 17 ãîäèíè
ÁÚÄÅÙÅÒÎ ÎÁÅÙÀÂÀ ÄÀ ÁÚÄÅ ÁÅÇÎÁËÀ÷ÍÎ Ðàíî ñóòðèí, êîãàòî ñëúíöåòî ñå ñúáóæäà, áåçáðîé èñêðèöè ãðåéâàò â òðåâàòà. Ðîñíèòå êàïêè ãîðÿò, äîêîñíàòè îò ìàãèÿòà íà íîâèÿ äåí. Ñàìî â òåçè ìèãîâå å âúçìîæíî äà ñå ïî÷óâñòâà âúëøåáñòâîòî íà ïðîáóæäàíåòî. Æèâîòúò òèõî ïóëñèðà â ãðúäòà íà çåìÿòà. Áúäåùåòî îáåùàâà äà áúäå áåçîáëà÷íî... Êîãàòî íàáëþäàâàì òîçè ïúñòúð ñïåêòàêúë, â êðúâòà ìè ñå âëèâà ñëúí÷åâàòà ñèëà è óñåùàì, ÷å ìîãà äà ñå ñïðàâÿ ñ âñè÷êî è äà ïîñòèãíà òîâà, êîåòî æåëàÿ... Ðàçëèêàòà ìåæäó áúäåùåòî è íàñòîÿùåòî å òîâà, ÷å áúäåùåòî å ñúñòàâåíî îò ìå÷òè, à íàñòîÿùåòî – îò ñáúäíàòè ìå÷òè. Êîãàòî ÷îâåê ñå áîðè çà ïîáåäà, òîé òðÿáâà äà æèâåå è ãîðè çà ìå÷òàòà ñè. Íå òðÿáâà äà ñïèðà çà ïî÷èâêà, íå òðÿáâà äà ãóáè âÿðàòà ñè, íå òðÿáâà äà ñå îòêëîíÿâà îò ïúòÿ, çàùîòî â ïðîòèâåí ñëó÷àé ùå çàãóáè öåëòà ñè è ùå ñå îòêàæå. Ðîäèíàòà òðÿáâà äà áúäå àðåíàòà, íà êîÿòî ùå ïðåâúðíåì áúäåùåòî â ðåàëíîñò, çàùîòî ùå áúäå ëè ñëàäêà ïîáåäàòà íè, àêî ñìå ÿ ïîñòèãíàëè, îáúðíàëè ãðúá íà ðîäíîòî?!
Âñåêè ÷îâåê ñè èìà ìå÷òà, êîÿòî î÷àêâà äà ñå îñúùåñòâè. Îò íàñ ñàìèòå çàâèñè äàëè ùå ïðåäèçâèêàìå òàçè ìåòàìîðôîçà è äàëè ãúñåíèöàòà ùå ñå ïðåâúðíå â ïåïåðóäà, êîÿòî ùå ïîëåòè. Èñêðåíî âÿðâàì, ÷å ìîÿòà ìå÷òà ùå ñå ñáúäíå è àç ùå ñòàíà ñúðäå÷åí õèðóðã, êîéòî ùå ñïàñÿâà æèâîòà, íàäåæäèòå è ìå÷òèòå íà äðóãèòå õîðà. Çà ìåí íÿìà íèùî ïîöåííî îò æèâîòà è ùå áúäà áåçêðàéíî ùàñòëèâà, êîãàòî âèæäàì áëàãîäàðíîñò â î÷èòå íà ïàöèåíòèòå ñè. Ìðàçÿ ñìúðòòà. Òîâà çà ìåí å åäèíñòâåíàòà „áîëåñò”, êîÿòî å íåëå÷èìà. Íî àç ùå ñå áîðÿ çà âñåêè ÷îâåê, çà âñÿêà åäíà äóøà, äîðè è êðàÿò äà å íåèçáåæåí. ×óäåñà ñòàâàò âñåêè äåí, íî àêî ñå îòêàæåì, ÷óäîòî íÿìà êàê äà ñå ñëó÷è. Ìîÿòà ìå÷òà å äà ñïàñÿâàì ìå÷òè è äà âðúùàì èçãóáåíè íàäåæäè. Ñèëíà ñúì, äîòîëêîâà, ÷å äà íå ìå å ñòðàõ äà âëÿçà â ïðÿê äâóáîé ñúñ ñìúðòòà. Òÿ íå å ïîñèëíà îò ìåí, òÿ íå å ïî-ìîãúùà îò äóõà ìè, ïîíå íå ñåãà... „Èñòèíñêîòî ðåøåíèå ñå èçìåðâà ñ ôàêòà, ÷å ñòå ïðåäïðèåëè íîâî äåéñòâèå. Àêî ëèïñâà
äåéñòâèåòî, íå ñòå ðåøèëè íèùî.” (Òîíè Ðîáèíñ) Âÿðâàì, ÷å ÷îâåê ñáúäâà ìå÷òèòå ñè, ðàçáèðà ñå ñ Áîæèÿòà ïîìîù. Çà òîâà àç óïîðèòî ó÷à, çà äà ñå ïðåäñòàâÿ óñïåøíî íà èçïèòèòå â ìåäèöèíñêèÿ óíèâåðñèòåò... ùå ìå ïðèåìàò. Áúëãàðêà ñúì è èñêàì äà îñòàíà òàêàâà. Çà ìåí ðîäèíàòà îçíà÷àâà âñè÷êî. Íå ìîãà äà ñè ïðåäñòàâÿ, ÷å ùå îñòàâÿ Áúëãàðèÿ è ùå òðúãíà äà òúðñÿ áîãàòñòâî è ïðåñòèæ â íÿêàêâà ñè ÷óæäà ñòðàíà. Òîâà ùå áúäå áÿãñòâî, ïðåäàòåëñòâî, îáèäà... Äà íàïóñíåø ðîäèíàòà å ðàâíî äà ñå îòêàæåø îò ìàéêà ñè è äà ñè ïîòúðñèø äðóãà. Ìíîãî ìëàäè õîðà çàâúðøâàò îáðàçîâàíèåòî ñè â Áúëãàðèÿ è îòèâàò äà ðàáîòÿò â ÷óæäèòå çåìè, ñàìî çàùîòî òàì ïëàùàëè ïî-äîáðå, òàì ñòàíäàðòúò íà æèâîò áèë ïî-âèñîê, òàì óïðàâëåíèåòî íà äúðæàâàòà áèëî íà íóæíîòî íèâî, òàì..., òàì..., òàì... Àç ùå êàæà íà òàêèâà õîðà, ÷å òàì òå ñà íèùî, äîðè è äà èìàò âñè÷êî. Êàê î÷àêâàò Áúëãàðèÿ äà ñå ðàçâèâà, êîãàòî âñè÷êè ÿ íàïóñêàò?! Íà ñòðàíèöà 3
ñòð. 3
ÁÚÄÅÙÅÒÎ ÎÁÅÙÀÂÀ ÄÀ ÁÚÄÅ ÁÅÇÎÁËÀ÷ÍÎ Îò ñòðàíèöà 2 Êàê î÷àêâàò òÿ äà æèâåå, êàòî îñòàíàëèòå áúëãàðè ñúâåòâàò äåöàòà ñè äà îòèâàò â ÷óæáèíà, çàùîòî èñêàò „íàé-äîáðîòî” çà òÿõ?!  Áúëãàðèÿ ïîëîæåíèåòî å òðóäíî. Ìíîãî óñèëèÿ ñå èñêàò, çà äà ñè íàìåðèø ðàáîòà, çà äà æèâååø íîðìàëíî, íî âñå ïàê å âúçìîæíî. Êîéòî èñêà, ùå íàìåðè íà÷èí, ùå ñå òðóäè ìàêàð è çà ïî-ìàëêî ïàðè, íî ùå îñòàíå, çàùîòî âúâ âåíèòå ìó òå÷å áúëãàðñêà, ðîäîëþáèâà êðúâ, à íå ÷óæäîïîêëîííè÷åñêà êðúâ. Õîðàòà âúðâÿò ïî íàé-ìàëêîòî ñúïðîòèâëåíèå. Çàùî äà
ñå áîðÿò è äà çàùèòàâàò ðîäèíàòà, êàòî ìîãàò äà îòèäàò è äà ñëóãóâàò íà ÷óæäåíöèòå?! Ìîÿòà ðîäèíà, ìîÿòà Áúëãàðèÿ å âñè÷êî, êîåòî èñêàì äà èìàì. Àç ìîãà äà îáèêîëÿ öÿë ñâÿò, íî ñåìåéñòâîòî ìè, æèâîòà ìè ùå áúäå òóê, êúäåòî ñúì ñå ðîäèëà. Ìîÿòà ðîäèíà å ìîåòî áúäåùå. Íå áèõ ñè ïðîñòèëà, àêî íàïóñíà Áúëãàðèÿ, çàùîòî òÿ èìà íóæäà îò ìåí. Íàäÿâàì ñå, ÷å ùå îòêðèÿ îùå õîðà, êîèòî ñ ãîðäîñò ùå îñòàíàò òóê è çàåäíî ùå ñïàñèì Áúëãàðèÿ. Áúäåùåòî ìîæå äà ñúùåñòâóâà, åäèíñòâå-
íî êîãàòî ñå áîðèì çà ìå÷òèòå ñè. Áúëãàðèÿ ùå ñúùåñòâóâà, åäèíñòâåíî êîãàòî òÿ èìà ìÿñòî â íàøèòå ìå÷òè. Íåêà îñòàíåì íà êîðàáà è íå ïîçâîëèì òîé äà ïîòúíå. Ãîðäà ñúì, ÷å ñúì áúëãàðêà, ãîðäåéòå ñå è âèå... Ðàíî ñóòðèí, êîãàòî ñëúíöåòî ñå ñúáóæäà, áåçáðîé èñêðèöè ãðåéâàò â òðåâàòà. Ðîñíèòå êàïêè ãîðÿò, äîêîñíàòè îò ìàãèÿòà íà íîâèÿ äåí. Ñàìî â òåçè ìèãîâå å âúçìîæíî äà ñå ïî÷óâñòâà âúëøåáñòâîòî íà ïðîáóæäàíåòî. Æèâîòúò òèõî ïóëñèðà â ãðúäòà íà çåìÿòà. Áúäåùåòî îáåùàâà äà áúäå áåçîáëà÷íî...
Ïúðâà íàãðàäà - Àíòîíèÿ Ëåâîíòîâà, ãð. Ìîíòàíà, 17 ãîäèíè
„Ìîÿòà ðîäèíà è ìîåòî áúäåùå” Ìîÿòà Ðîäèíà ... Òÿ å íåèçìåííà ÷àñò îò ñàìàòà ìåí, çàùîòî å êîäèðàíà â èäåíòè÷íîñòòà íà âñåêè ÷îâåê îùå ïðè ñàìîòî ìó ðàæäàíå. Òÿ å ìÿñòîòî, êúäåòî íå ïðîñòî ñúì ðîäåíà. Òîâà å ìÿñòîòî, êúäåòî ñúì îòãëåäàíà è âúçïèòàíà ñ îáè÷ è ìúäðîñò. Òî ñå îòðàçÿâà â öÿëàòà ìè ëè÷íîñò. Íåãîâàòà ñúùíîñò çàäàâà ðàìêàòà íà ìîåòî àç, à â íåÿ ñå íàñëàãâàò íþàíñè íà ìèíàëîòî è íàñòîÿùåòî, íà íàøåòî è ÷óæäîòî. Ìîÿòà ðîäèíà å â ìåí, òàêà êàêòî è àç æèâåÿ â íåÿ. Îáè÷àì ñåáå ñè, çàòîâà îáè÷àì è Áúëãàðèÿ. Íå ñúì ÿ èçáðàëà, çàùîòî íèêîé íå èçáèðà êúäå äà ñå ðîäè è êúì êîé íàðîä äà ïðèíàäëåæè. Áîã ìè å äàë Áúëãàðèÿ. È òàêà ìå å îáðåêúë íà íåÿ. ×óâñòâàì íÿêàêúâ äúëã - íåîáÿñíèì è íåïðåîäîëèì, äà áúäà âÿðíà íà îòå÷åñòâîòî ñè. Çà äà íå ïðåäàì è ñåáå ñè. Íå áèõ èçîñòàâèëà ñâîÿòà ðîäèíà, çà äà îòäàì óìà, òàëàíòà, åíåðãèÿòà ñè íà äðóãà äúðæàâà. Ñòðóâà ìè ñå åãîèñòè÷íî. È ìàëêî ñòðàøíî. Óáåäåíà ñúì, ÷å Ðîäèíàòà å åäèíñòâåíîòî ìÿñòî, êúäåòî âèíàãè ùå ñå íàìåðè êîé äà ìå ïîäêðåïè è äà ìè ïîäàäå ðúêà, êîãàòî ñúì â òðóäíîñò èëè â áåäà. Èëè íàé-ìàëêîòî - äà áúäå äî ìåí, çà äà ñïîäåëè òåæêèòå ìèãîâå íà èçïèòàíèÿ è íåùàñòèÿ.  ÷óæáèíà íÿìà êîé äà ìè ïîìîãíå ñ òàêîâà ðàçáèðàíå è äà ìå îêóðàæè ñ î÷àêâàíîòî ñú÷óâñòâèå. Äà, èíòåðíåò íàïðàâè ñâåòà ãëîáàëíî ñåëî, íî íèìà åäèí ðàçãîâîð ïî ñêàéï ñ áëèçúê ÷îâåê, íàìèðàù ñå íà õèëÿäè êèëîìåòðè, ìîæå äà ñå ñðàâíÿâà ñ èñòèíñêà ïðåãðúäêà è òîïëèÿ ãëàñ íà áëèçêè äî ñúðöåòî ìè è ðàçáèðàíèÿòà ìè õîðà? Ñàìî òóê, ñàìî â òàçè ìàëêà äúðæàâà, ñà òåçè, êîèòî èñòèíñêè ìîãàò äà ïðîóìåÿò òðåâîãèòå è ðàäîñòèòå ìè, çàùîòî ìèñëÿò êàòî ìåí è ìåðÿò ñâåòà ñ ìîÿ àðøèí. Ïðèñúñòâèåòî èì íå ñàìî ìè äàâà ñìåëîñò, çàùîòî çíàì, ÷å âèíàãè ùå ñå ãðèæàò çà ìåí. Òî äàâà ñìèñúë íà æèâîòà ìè, çàùîòî çíàì, ÷å òå ñå íóæäàÿò îò ìåí, ÷å ìå îáè÷àò, ÷å çíàÿò, ÷å àç ùå ñúì èì ïîëåçíà, êîãàòî èìàò íóæäà. Òàçè áëèçîñò íè îáâúðçâà ïî ìåæäó íè è ñ Ðîäèíàòà. Äà, òóê êðèçàòà å ïî-îñåçàòåëíà, æèâîòúò - ïî-ñëîæåí, íàðîäúò - ïî-áåäåí, íî ðîäíèíèòå è ïðèÿòåëèòå, êîèòî ñà òóê ñà èñòèíñêîòî ìè áîãàòñòâî. Áëèçîñòòà, òîïëîòàòà è èñêðåíîñòòà íà òÿõíàòà îáè÷ ìè äàâà ñèëè äà íàäìîãâàì òðóäíîñòèòå. Çà ìåí Ðîäèíàòà å òàì, êúäåòî å ñåìåéñòâîòî ìè. Òîâà ñà õîðàòà, êîèòî íàé-ìíîãî ìå îáè÷àò è âèíàãè áèõà ìå ïîñòàâèëè íà ïúðâî ìÿñòî ñðåä âàæíèòå íåùà. Òå ñà ùàñòëèâè, ÷å ìå èìàò è àç ñúì ùàñòëèâà, ÷å ñïîäåëÿì æèâîòà ñè ñ òÿõ. Òî÷íî òóê – â Áúëãàðèÿ, êúäåòî íè å îìàéâàë íàé-èñòèíñêèÿ äúõ – òîçè íà òîïëàòà áàáèíà ïîãà÷à, îïèÿíÿâàë íè å íàé-áúëãàðñêèÿ àðîìàò – òîçè íà äÿäîâîòî ÷åðâåíî âèíî, íàñòðúõâàëè ñìå îò êîñìè÷åñêàòà ìåëîäèÿ íà „Èçëåë å Äåëüî Õàéäóòèí” è ñúðöàòà íè ñà
îòìåðâàëè ðèòúìà íà Äóíàâñêîòî õîðî. Òóê å Äîìúò ìè. Âñÿêî äðóãî ìÿñòî å ïðîñòî êâàðòèðà, âðåìåííî ïðèþòèëà ìåí è ñïîìåíèòå ìè çà Ðîäèíàòà. Êðàòêîòðàéíî óáåæèùå, êúäåòî ñúì çàñòàâåíà äà áúäà çàðàäè íÿêàêâà öåë – áèëî îáðàçîâàíèå, áèëî ðàáîòà, áèëî ïðèÿòåëñòâà. Âñåêè ìèã â ÷óæáèíà ìè ïîìàãà äà ñå ïî÷óâñòâàì îùå ïî-ïðèâúðçàíà êúì Áúëãàðèÿ, çàùîòî îñåçàòåëíî ÷óâñòâàì ëèïñàòà é. Êîãàòî ñúì äàëå÷ îò ìîÿòà Ðîäèíà îöåíÿâàì áîãàñòâîòî, ñ êîåòî ìå å äàðèëà íåéíàòà êóëòóðà. Ñïîìåíèòå çà òðàäèöèè è îáè÷àè, äî êîèòî ñúì ñå äîêîñíàëà, äîðè è áåç äà ðàçáèðàì ñàêðàëíèÿ èì ñìèñúë, ìå êàðàò äà ñå ÷óâñòâàì óíèêàëíà ïî ñâîé ñîáñòâåí íà÷èí. Ñïîìíÿì ñè êàê â äåòñòâîòî ìè íà Öâåòíèöà, ñòàâàõ ðàíî è ïîä âåùèòå íàñòàâëåíèÿ íà áàáà, ñ ïðèÿòåëèêòå ìè îòèâàõìå íà ðåêàòà. Òàì ïóñêàõìå ïàð÷åòà õëÿá êàòî âúâ âñåêè çàëúê èìàøå ðàçëè÷íî öâåòå. Òè÷àõìå ïî ïîðå÷èåòî, çà äà âèäèì ÷èè çàëúê ùå áúäå îòíåñåí ïî-íàïðåä îò âîäàòà. Òîâà áåøå äîáðà ïîëè÷áà, ÷å ïîáåäèòåëÿò ùå å æèâ è çäðàâ öÿëàòà ãîäèíà. Äàëè ïî Ñåíà, Òåìçà, Ðåéí, Õúäñúí è íàâñÿêúäå ïî ñâåòà, êúäåòî èìà áúëãàðè ïëóâàò íà ïðîëåòíèÿ ïðàçíèê êúñ÷åòà îò êîëà÷åòàòà è êèòêè îò âåíöèòå íà ìîìèòå? Èëè òå ñè îñòàâàò ñàìî â ñïîìåíèòå íà íàïóñíàëèòå Ðîäèíàòà, ïîäïðàâåíè ñ ãîð÷èâèÿ ïðèâêóñ íà íîñòàëãèÿòà... È ñ êàòàñòðîôè÷íîòî ïðåä÷óâñòâèå, ÷å Áúëãàðèÿ âñå ïîâå÷å ñå îòäàëå÷àâà, çàùîòî çåå ïðîïàñò ìåæäó ìðà÷íèòå ïðîãíîçè çà íåéíîòî áúäåùå è ïðåäñòàâàòà íà õèëÿäè ìëàäè è òàëàíòëèâè õîðà ñà ñîáñòâåíîòî èì áúäåùå. Îìåðçåíè îò ëèïñàòà íà ìîðàë â ðîäíàòà ïîëèòè÷åñêà äåéñòâèòåëíîñò, îò÷àÿíè îò ëèïñàòà íà ïåðñïåêòèâà è ñìàçàíè îò íåïîñèëíàòà áèòêà, êîÿòî òðÿáâà äà âîäÿò ñúñ ñðåäàòà, òå èçáèðàò äà ïîòúðñÿò ñâîåòî ùàñòèå äðóãàäå. Çà òÿõ òîâà å ñïàñåíèå îò íåñïðàâåäëèâî óñòðîåíîòî îáùåñòâî, îò áàðèåðèòå ïðåä ðåàëèçàöèÿòà èì è àëòåðíàòèâàòà çà æèâîò â îñêúäèöà. Ìîÿòà Ðîäèíà å òàçè, êîÿòî èñêàì äà áúäå, íî íå å êàêâàòî èñêàì äà å. À âñúùíîñò, äàëè Áúëãàðèÿ å òîëêîâà ëîøà äúðæàâà? Âñå ïàê æèòåëèòå é ñà ñðåä îíåçè 5% îò íàñåëåíèåòî íà ïëàíåòàòà, êîåòî ñå ðàäâà íà ïðèâèëåãèÿòà äà ñå õðàíè 3 ïúòè íà äåí è äà èìà ïîêðèâ íàä ãëàâàòà ñè, äà èìà ÷èñòà ïèòåéíà âîäà è ìåäèöèíñêè ãðèæè. Äà, äúðæàâàòà èìà ñâîèòå îñòðè ïðîáëåìè, íî ... íå å ëè ÷åðíîãëåäñòâîòî íà áúëãàðèíà åäèí îò íàé-ñåðèîçíèòå? È íèñêîòî ìó ñàìî÷óâñòâèå! È ëîøàòà ìó ñàìîîöåíêà! Ïðèíîñ çà íèõèëèçìà ìó èìàò è ìåäèèòå. Òÿõíîòî îãðîìíî âëèÿíèå âúðõó ñîáñòâåíîòî ìó ìíåíèå çà äúðæàâàòà íè, êàêòî è âúðõó îáðàçà íà Áúëãàðèÿ çàä ãðàíèöà. Òå àêöåíòèðàò íà ëîøèòå íîâèíè è ïðîïóñêàò äîáðèòå. Òîâà ñúçäàâà óñåùàíå çà òðàãè÷íà
äåéñòâèòåëíîñò è ÷óâñòâî çà áåçíàäåæäíîñò. Êîãàòî ïîñòîÿííî ñå âòúëïÿâà, ÷å äúðæàâàòà ñå ðàçïàäà íÿìà êàê äà íå å íàñàäè ïåñèìèçúì è õîðàòà äà ïðåñòàíàò äà çàáåëÿçâàò ïîëîæèòåëíèòå ïðèìåðè îêîëî ñåáå ñè èëè äà ãè îìàëîâàæàâàò. Íî íèìà â äðóãèòå ñòðàíè íÿìà ïðåñòúïëåíèÿ? Íèìà ëèïñâà êîðóïöèÿ? Íèìà ãðàæäàíèòå òàì ñà äîâîëíè îò âñè÷êî? È îùå åäíà âèíà òåæè íà ìåäèèòå îñâåí ñ ïîòîê îò ëîøè íîâèíè: òå íè îáëú÷âàò äåíîíîùíî ñ ÷óæäè (íàé-âå÷å àìåðèêàíñêè) ôèëìè è ïåñíè. Ñèãóðíà ñúì, ÷å âñåêè çíàå íîâàòà ïåñåí íà Ïñàé, íî ìàëöèíà ìîãàò äà èçïåÿò íàöèîíàëíèÿ íè õèìí. Âñè÷êè ñà èçãëåäàëè ïîðåäèöàòà îò ôèëìè „Àìåðèêàíñêè ïàé“, íî ìíîãî ìàëêî ñà ãëåäàëè „Êîçèÿò ðîã” è „Îñúäåíè äóøè”, „Ãîñïîäèí çà åäèí äåí“ èëè „Ñ äåöà íà ìîðå“. Äà, áúëãàðèíúò ïðîÿâÿâà èíòåðåñ êúì ÷óæäîòî, çàùîòî â ñðàâíåíèåòî ñ íåãî ïî-ëåñíî íàìèðà ñåáå ñè. Äà, òîé èìà âêóñ çà ìîäåðíîòî, çàùîòî òî å àíòèïîä íà èçîñòàíàëîñò. Íî íå çàãúðáâà ëè ñâîÿòà èäåíòè÷íîñò, âòîðà÷âàéêè ñå ñàìî â „îáðàçöèòå” íà ñúâðåìåííàòà âíîñíà êóëòóðà. Ñèãóðíà ñúì, ÷å ïî÷òè íèòî åäèí ìîé âðúñòíèê íå çíàå ïîíå 5 áúëãàðñêè íàðîäíè ïåâöè, íî âñè÷êè çíàÿò öÿëàòà àâòîáèîãðàôèÿ íà ïîíå 50 àìåðèêàíñêè ñóïåð-ñòàðñ. Ñ÷èòà ñå çà ñðàìíî äà õàðåñâàø íàøèÿò ôîëêëîð è çà ñòàðîìîäíî äà ÷åòåø íàøèòå êëàñèöè, à íå ÷èê-ëèò, ôåíòúçè èëè òîëêîâà ìîäåðíèÿò è íå ÷àê òîëêîâà ïîíÿòåí íà âñè÷êè Ïàóëó Êîåëþ.  èçîïà÷åíàòà öåííîñòíà ñèñòåìà íà ìàñàòà ìëàäè õîðà òîâà äà ñå èíòåðåñóâàø îò ñîáñòâåíàòà ñè êóëòóðà òå ïðàâè „çàäðúñòåí“ â î÷èòå íà òâîÿ ñîöèàëåí êðúã, íî íå è ðîäîîòñòúïíèê, äåçåðòèðàë îò ñåáå ñè. Çà òÿõ áúëãàðñêàòà êóëòóðà ïðèíàäëåæè íà ìèíàëîòî, íî íå è íà áúäåùåòî. Áúäåùåòî. Êîãà è êàê çàïî÷íàõ äà ìèñëÿ çà áúäåùåòî ñè? Êàòî ìàëêà è àç êàòî ïîâå÷åòî äåöà áÿõ óÿçâèìà è ïîäàòëèâà íà òîâà, êîåòî ìè âíóøàâàõà âñè÷êè îêîëî ìåí. ×åñòî ìè ñå ïîâòàðÿøå, ÷å â ÷óæáèíà ùå ñúì ïî-äîáðå, ïîáîãàòà è ïî-ùàñòëèâà. Íÿìà êàê òîâà äà íå îñòàíå â ñúçíàíèåòî ìè, íî êîãàòî ïîðàñíàõ ïîäëîæèõ íà ñúìíåíèå òàçè ïñåâäîàêñèîìà çà áëàãîïîëó÷èå. Íå âñè÷êè îáà÷å ïîäõîæäàò êðèòè÷íî êúì ïîäîáíè âíóøåíèÿ. Ìíîçèíà ïëàíèðàò áúäåùåòî ñè íà ïðèíöèïà „Êúäåòî îòèäå íàé-äîáðàòà ìè ïðèÿòåëêà, òàì îòèâàì è àç!“ è íå ñå çàìèñëÿò äàëè òîâà å ïðàâèëíèÿò èçáîð çà òÿõ.  íàèâíîñòòà ñè è â íåäîâîëñòâîòî ñè ìíîçèíà ñè ïðåäñòàâÿò ÷óæáèíàòà êàòî ðàé, êúäåòî âúçìîæíîñòèòå ñà íåîáÿòíè è âñè÷êè òå î÷àêâàò ñ îòâîðåíè îáÿòèÿ. Íå ñè äàâàò ñìåòêà çà ïðåäðàçñúäúöèòå â îòíîøåíèåòî êúì ÷óæäåíöèòå, çà äèñêðèìèíàöèÿòà è êñåíîôîáèÿòà â ìíîãî îò öèâèëèçîâàíèòå äúðæàâè. Ïðîäúëæàâà â ñëåäâàùèÿ áðîé
ñòð. 4
ÆÈÂÎÒÚÒ Å ÁÅÇÖÅÍÅÍ ÄÀÐ – ÍÅ ÃÎ ÇÀÌÅÍßÉ Ñ ÄÐÎÃÀ!  êðàÿ íà îêòîìâðè, íà ñöåíàòà íà Ïðåâàíòèâíî-èíôîðìàöèîííèÿ öåíòúð ïî çàâèñèìîñòè êúì Îáùèíñêèÿ ñúâåò ïî íàðêîòè÷íè âåùåñòâà çàñòàíàõà åäíè ñðåùó äðóãè ìëàäèòå ðèöàðè íà ñâîÿòà äàìà. Ïîåçèÿòà è òåõíèòå õàðèçìàòè÷íè ñåêóíäàíòè, ãîòîâè ñ òàëàíò, âäúõíîâåíèå, óñòðåì è ìíîãî óñúðäèå çà ðåøèòåëíèÿ ñáëúñúê â Ðèöàðñêèòå ïîåòè÷íè äóåëè íà Åñåííèÿ ïîåòè÷åí êîíêóðñ çà ó÷åíèöè íà òåìà: „Æèâîòúò å áåçöåíåí äàð – íå ãî çàìåíÿé ñ äðîãà!”ñúòâîðèõà èñòèíñêè ïðàçíèê. Çà ó÷àñòèå â êîíêóðñà, îðãàíèçèðàí îò ÏÈÖ ïî çàâèñèìîñòè, ñ óáåæäåíèåòî, ÷å ïîåçèÿòà ìîæå äà å íåæíàòà è ñèëíà øïàãà çà ïðåäïàçâàíå íà ìëàäèòå õîðà îò âëèÿíèåòî íà ïñèõîàêòèâíèòå âåùåñòâà, øåñò ïîåòè÷íè äâîéêè îò ó÷èëèùàòà â Ñòàðà Çàãîðà, Ãúëúáîâî è Õàñêîâî, ïîåõà õâúðëåíàòà ðúêàâèöà è ñ âäúõíîâåíèå ñúòâîðèõà ñâîèòå è ñâåòëè, è òúæíè, ïðåðàæäàùî îáíîâÿâàùè, ïðå÷èñòâàùè è ìúäðè ñòèõîâå! Ñòðîãî è ïðåöèçíî æóðè â ñúñòàâ:
Ðîñèöà Ñòîÿíîâà, åêñïåðò â îòäåë „Îáðàçîâàíèå, ìëàäåæêè äåéíîñòè è ñïîðò” íà Îáùèíà Ñòàðà Çàãîðà, Åâãåíèÿ Ïåêîâà, êóëòóðîëîã, Í× „Ðîäèíà 1860”, Ìèí÷î Ìèí÷åâ, ïñèõîëîã â Äèðåêöèÿ „Áþðî ïî òðóäà”, è Ìàðãà-
ðèòà Ïàíåâà, ñîöèàëåí ðàáîòíèê, îòäåë „Çäðàâåîïàçâàíå”, Îáùèíà Ñòàðà Çàãîðà, áåçïðèñòðàñòíî è òî÷íî îöåíèõà îðèãèíàëíèÿ òâîð÷åñêè ïîäõîä íà àâòîðèòå êúì òåìàòà è ïðåäñòàâÿíåòî èì â ïîåòè÷íèòå äóåëè â òðèòå òóðà, è çàåäíî ñ ïóáëèêàòà ñïðàâåäëèâî îïðåäåëèõà íàé-äîáðèòå: I ìÿñòî: ÐÈÖÀÐ Àëåêñàíäðà Ãåîðãèåâà Ãî÷åâà, 17 ãîä., Õ êëàñ â ÑÎÓ
„Âàñèë Ëåâñêè”, ãð. Ãúëúáîâî, ñúñ ÑÅÊÓÍÄÀÍÒ Àíåëèÿ Âåñåëèíîâà Âàñèëåâà, 16 ãîä., Õ êëàñ â ÑÎÓ „Âàñèë Ëåâñêè”, ãð. Ãúëúáîâî. II ìÿñòî: ÐÈÖÀÐ Ãàáðèåëà Èëèåâà Ïúðâàêîâà, 16 ãîä., Õ êëàñ â ÏÌà „Ãåî Ìèëåâ”, ãð. Ñòàðà Çàãîðà, ñúñ ÑÅÊÓÍÄÀÍÒ Ðàÿ Êèðèëîâà ßíêèíñêà, 17 ãîä., Õ êëàñ â ÏÌà „Ãåî Ìèëåâ”, ãð. Ñòàðà Çàãîðà. III ìÿñòî: ÐÈÖÀÐ Àòàíàñ Ñòàíèìèðîâ Ðàäåâ, 13 ãîä., V êëàñ â Õ ÎÓ „Íèêîëàé Ëèëèåâ”, ãð. Ñòàðà Çàãîðà, ñúñ ÑÅÊÓÍÄÀÍÒ Çîðíèöà Âëàäèìèðîâà Âàñèëåâà, 12 ãîä., V êëàñ â Õ ÎÓ „Íèêîëàé Ëèëèåâ”, ãð. Ñòàðà Çàãîðà. Îñâåí ñ ïðèçîâî ìÿñòî, òðèòå ïîåòè÷íè äâîéêè áÿõà îòëè÷åíè ñ ãðàìîòè è íàãðàäè – óíèêàëíè áåëåæíèöè è êíèãè ñ ïîåçèÿ îò ñâåòîâíàòà ëèòåðàòóðíà ñúêðîâèùíèöà. Îñòàíàëèòå òðè ïîåòè÷íè äâîéêè, îòëè÷íî ïðåäñòàâèëè ñå â êîíêóðñà, íî îñòàíàëè íà êðà÷êà îò ïðèçîâèòå ìåñòà, ïîëó÷èõà ïîîùðèòåëíè íàãðàäè è ãðàìîòè. Äèàíà Êèðèëîâà
ÊÐÀÑÎÒÀÒÀ Å ÍÀÂÑßÊÚÄÅ Âúîáðàæåíèå. Òàëàíò. Íàãëàñà. Èçêóñòâî. Ìàêîâå. Íåáå. Áóðÿ. Ðàçäðàçíåíèå. Ïðèðîäà. Çåëåíèíà. Ìúõ. Êîíòðàñò. Îáåêòèâ. Ùðàê. Ôîòîãðàôèÿ. Ñíèìêà. Èëè... ïðîñòî èçêóñòâî. Ãîëè ìàêîâå. Èëè... ïðîñòî öâåòÿ. Òÿ ñè çíàå. Ìëàäàòà ôîòîãðàôêà Ðàëèöà Ãåðãîâà å íà 15 ãîäèíè è ó÷è â ÑÎÓ Ìàêñèì Ãîðêè, ãð. Ñòàðà Çàãîðà. Åòî êàêâî ñïîäåëè òÿ ïðåä ÷èòàòåëèòå íà âåñòíèê ãTeen, s paper”: - Ñúâñåì ñëó÷àéíî âëÿçîõ â ñòðàíèöàòà íà National Geographic è âèäÿõ, ÷å èìà êîíêóðñ, ñâúðçàí ñ 125-òàòà èì ãîäèøíèíà. Áÿõ ñêåïòè÷íî íàñòðîåíà îòíîñíî êîíêóðñà, çàùîòî íå ñìÿòàõ, ÷å èìàì òàêúâ èçðàçåí òàëàíò, íî åäèí ìîé ìíîãî áëèçúê ÷îâåê ìå ïîìîëè äà ó÷àñòâàì è òàêà ñå âäúõíîâèõ, ÷å ñè êàçàõ: ãÇàùî ïúê íå?”. Êîíêóðñúò áåøå ñâúðçàí ñúñ ôëàãà, êîéòî å èçáðàí äà ïðåäñòàâÿ National Geographic. Òðÿáâàøå äà ñúäúðæà 3 öâÿòà: ñèí - íåáå; çåëåí ïðèðîäà; êàôÿâ - ïî÷âà. Ó÷àñòâàõ è
çà÷àêàõ ñ íåòúðïåíèå ðåçóëòàòà.  åäèí ñëåäîáåäåí àâãóñòîâñêè äåí ìè ñúîáùèõà, ÷å ñúì íàãðàäåíà ñ ëîãîòî íà Nationàl - åäíà ãîëÿìà êàðòà íà ñâåòà, òåôòåð, çíà÷êà ñ òÿõíîòî ëîãî è ìàãíèò, íà êîéòî ïèøå ã125 ãîäèíè National Geographic”. Òîãàâà ñå ïî÷óâñòâàõ íà ñåäìîòî íåáå... - Êàê çàïî÷íà óâëå÷åíèåòî òè ïî ôîòîãðàôèÿòà? - Îòêðàé âðåìå ìå âëå÷å ôîòîàïàðàòà. Ñ íåãî ñå ÷óâñòâàì ñâîáîäíà. Ñíèìàëà ñúì ìíîãî íåùà: ïîðòðåòíè ñíèìêè, öâåòÿ è Ëóíàòà âúâ âñè÷êèòå è ôàçè. Ïðåäè
âñè÷êî ñå ñòðåìÿ äà õâàíà êðàñîòàòà íà âñåêè ïðåäìåò èëè èçîáðàæåíèå. Êðàñîòàòà å óñåùàíå. Ñòàðàÿ ñå äà ÿ íàìèðàì âúâ âñè÷êî: â èçãðåâà è çàëåçà; â ìóçèêàòà; ïîåçèÿòà; â íåâåðîÿòíàòà ïðèðîäà; â íåâèííîñòòà íà ìàëêèòå äåöà è òÿõíîòî áåçãðèæèå; â åìîöèèòå, îñîáåíî òåçè, êîèòî òå êàðàò äà ñå ÷óâñòâàø ñâîáîäåí, ùàñòëèâ è òè ïîçâîëÿâàò äà ñè ñåáå ñè. - Ñïîäåëåòå íè íåùî ëè÷íî, èçâúí ôîòîãðàôèÿòà. - Ïîíÿêîãà ñúì äîñòà íåðâåí ÷îâåê, çà êîåòî ñå ñàìîîáâèíÿâàì è äîñåãà, íî èìàì è äðóãà ñòðàíà, êîÿòî íå áèõ ïðîìåíèëà. Âèíàãè áèõ ïîìîãíàëà íà ÷îâåê, íóæäàåù ñå îò ïîìîù, âèíàãè ñúì äî õîðàòà, êîèòî îáè÷àì è öåíÿ, çàùîòî òå ìè ïîìàãàò äà ñå èçãðàäÿ êàòî ëè÷íîñò. Ñîíÿ Ïåòêîâà, Åëåíà Ñòîÿíîâà
ñòð. 6
ÁËÀÃÎÄÀÒ È ÁËÀÃÎÑËÎÂÈÅ Áëàãîäàòòà å îíîâà îñîáåíî Áîæèå âúçäåéñòâèå âúðõó õîðàòà, êîåòî îò äåíÿ íà Ñâåòàòà Ïåòäåñåòíèöà è ÷ðåç äåéñòâèåòî íà Ñâåòèÿ Äóõ ïðåáúäâà â Öúðêâàòà. Òÿ å äàð Áîæèé, ñúïúòñòâàëà Àäàì è Åâà îùå îò Ñòàðèÿ Çàâåò. Îò Ñâåùåíîòî Ïèñàíèå çíàåì, ÷å Áîæèÿò Äóõ ñå íîñåøå íàä âîäèòå ïðè Ñúòâîðåíèåòî. Çàïî÷âà, âîäè íè êúì, è çàâúðøâà íàøåòî ñïàñåíèå. Òÿ å íàøåòî îñâåùåíèå, íàøåòî áîãîóïîäîáÿâàíå, îáîæåíèå. Ëþáîâòà, êîÿòî Íåáåñíèÿ Îòåö èìà êúì âñåêè åäèí îò íàñ, å ÷ðåç áëàãîäàòòà äà ìîæåì äà ïîáåæäàâàìå ãðåõà, äà èçïðàâèì æèâîòà ñè, äà ñå îñâîáîäèì îò âðúçêèòå íà ëóêàâèÿ.  "Ïîñëàíèåòî íà Èçòî÷íèòå ïàòðèàðñè" ó÷åíèåòî íà Ïðàâîñëàâíàòà Öúðêâà çà áëàãîäàòòà å èçëîæåíî ïî ñëåäíèÿ íà÷èí: "Ñâåùåíîòî Ïèñàíèå ó÷è, ÷å âÿðâàùèÿò ñå ñïàñÿâà ñ âÿðàòà è äåëàòà ñè, è â ñúùîòî âðåìå ïðåäñòàâÿ Áîãà êàòî åäíè÷úê âèíîâíèê çà íàøåòî ñïàñåíèå, ïîíåæå Òîé ïðåäâàðèòåëíî äàâà ïðîñâåùàâàùàòà áëàãîäàò, êîÿòî äàâà íà ÷îâåêà ïîçíàíèå çà áîæåñòâåíàòà èñòèíà è ãî ó÷è äà ñå ñúîáðàçÿâà ñ íåÿ (àêî òîé íå ñå ïðîòèâè) è äà ïðàâè äîáðî, óãîäíî Áîãó, çà äà ïîëó÷è ñïàñåíèå, áåç äà óíèùîæàâà ñâîáîäíàòà âîëÿ íà ÷îâåêà, à êàòî é ïðåäîñòàâÿ äà ñå ïîêîðÿâà
èëè íå íà íåéíîòî äåéñòâèå". Çàðàäè íàøàòà íåìîùíà ïðèðîäà èìàìå íóæäà îò ïîìîùíè ñðåäñòâà: ïðåäìåòè îñâåòåíè, çà äà íè íàñòðîéâàò êúì ìîëèòâà è òúðñåíå íà Áîãà, íà áëàãîäàòòà è áëàãîñëîâåíèåòî. Òàêèâà ïðåäìåòè ñà ñâåùåíèòå èçîáðàæåíèÿ (èêîíèòå), êðúñòîâå, êàíäèëà, êàäèëíèöè, îäåæäè, ïîêðèâêè è äð. Ãîñïîä, ÷ðåç îñâåùàâà-
íåòî, ïî ìîëèòâàòà íà ñâåùåíèêà, èçëèâà îò Ñâîÿòà áëàãîäàò âúðõó ïðåäìåòà, êîéòî ñìå ïðåäëîæèëè. Îò òîçè ìîìåíò íàòàòúê ìîæåì äà ñ÷èòàìå, ÷å ïðåäìåòúò å ïîñâåòåí íà Áîãà è èçèñêâà ïîîñîáåíî îòíîøåíèå.  õðàìà, àêî îáúðíåì âíèìàíèå, èìà ìíîæåñòâî òàêèâà ïðåäìåòè. Õðàìúò å ìÿñòî, êúäåòî îáèòàâà Áîæèÿò Äóõ, òàì ñå èçëèâà èçîáèëíî áîæèÿòà áëàãîäàò. Èêîíèòå, êðúñòîâåòå, ìîùåõðàíèòåëíèöèòå ñ ñâåùåíè îñòàíêè îò õîðà, óãîäèëè íà Áîãà è ñòà-
íàëè ñâåòöè, èçëèâàò áëàãîäàòòà, äàâàò Áîæèåòî áëàãîñëîâåíèå, ïî÷èâàùî âúðõó òÿõ. Çíàåì, ÷å ïî âðåìå íà ñâåòàòà Ëèòóðãèÿ, â ìîìåíòà íà ïðåòâîðÿâàíåòî íà Ñâåòèòå Äàðîâå âúðõó Ñâåòàòà Ìàñà â Îëòàðà íåâèäèìî â õðàìà, â Çåìíàòà Öúðêâà ïðèñúñòâà è Íåáåñíàòà Öúðêâà. Çàåäíî ñ ÷îâåöèòå â õðàìà èìà è Àíãåëè. Òîãàâà èìåííî Ñâåòèÿ Äóõ èçëèâà îò Ñâîÿòà áëàãîäàò âúðõó âñè÷êè ïðèñúñòâàùè, òîãàâà ñå îñâåùàâà âñÿêà âåù â õðàìà. Îò áëàãî÷åñòèå âÿðâàùèòå õîðà, îòèâàéêè â õðàìà çà áîãîñëóæåíèå, íîñÿò öâåòÿ, çà äà óêðàñÿò ïðàçíè÷íàòà èêîíà, ìîùèòå íà ÷åñòâàí ñâåòåö. Çíàåì îò ïðàâîñëàâíàòà òðàäèöèÿ, ÷å îñâåùàâàíåòî èëè áëàãîñëîâèÿòà îò îñâåòåíè âå÷å ïðåäìåòè, ÷ðåç äîêîñâàíå ñ áëàãîãîâåíèå íà íåîñâåòåíè òàêèâà, ïðèäîáèâàò áëàãîäàòòà è ñëåäâà äà ãè ïî÷èòàìå êàòî îñâåòåíè è áëàãîñëîâåíè. Çà äà îòíåñåì òàçè áëàãîäàò è áëàãîñëîâèÿ ïî íàøèòå äîìîâå, íàé-óäà÷íèòå ïðåäìåòè ñà öâåòÿòà. Òå êàòî äàð, äîíåñåí íà Áîãà è îñâåòåí ñ äîïèðàíå äî èêîíàòà, ñå îñâåùàâàò è îòíàñÿéêè ãè â äîìîâåòå ñè, îòíàñÿìå è áëàãîñëîâåíèåòî Áîæèå. Êàòî ïðåöúôòÿò öâåòîâåòå, ïîñòúïâàìå êàêòî è ñ âñè÷êî îñâåòåíî, êàòî ãè îòíàñÿìå îòíîâî â õðàìà, çà äà áúäàò ñúõðàíåíè íà „÷èñòî” ìÿñòî. Òàçè è äðóãè òðàäèöèè îò ïðàêòè÷åñêîòî äîìàøíî áîãîñëîâèå ÷åðòàÿò åäèí ïúò íà ÷îâåê, êîéòî å â íà÷àëîòî è å ðåøèë äà æèâåå ïî Áîãà, è òúðñåéêè âñÿêàêâè íà÷èíè çà äîêîñâàíå äî ñâåòîñòòà, èçðàñòâà, çà äà îñúçíàå èñòèíñêàòà öåë íà íàøèÿ õðèñòèÿíñêè æèâîò - äà ñå Áîãó óïîäîáèì, äà íàïðàâèì ñåáå ñè äîì íà Æèâèÿ Áîã! Ìîíàõ Ôèëàðåò Öàíåâ
ÈÍÄÈÃÎ, ÊÐÈÑÒÀËÍÈ È ÇËÀÒÍÈ ÄÅÖÀ Îò ñòðàíèöà 1 ßí Âàí Õåëçèíã â ñâîÿòà êíèãà „Äåöàòà íà íîâîòî õèëÿäîëåòèå” îïèñâà ñâîåòî èçäèðâàíå íà òàêèâà ïî öÿë ñâÿò, êàòî íàé-ìíîãî îòêðèë â Êèòàé. Ïðè èçñëåäâàíå íà òÿõíîòî ÄÍÊ å óñòàíîâåíî, ÷å òå ïðèòåæàâàò îùå 4 äîïúëíèòåëíè íèøêè, êîåòî ãè ïðàâè ðàçëè÷íè îò íàñ. Ó÷åíè îò Êàëèôîðíèéñêèÿ óíèâåðñèòåò ñà ïðèáàâèëè êúì òåõíè êëåòêè ñìúðòîíîñíà äîçà ÑÏÈÍ, íî òå îñòàíàëè íàïúëíî íåçàñåãíàòè. Êðúâíèòå èì ïðîáè ñà áèëè çàðàçÿâàíè ñ ðàêîâè êëåòêè. Îòêðèëè íàëè÷èå íà èìóíèòåò êúì âñè÷êè áîëåñòè. Êàêòî çäðàâîñëîâíî, òàêà è åìîöèîíàëíî íå äîïóñêàò äà áúäàò äåáàëàíñèðàíè, â ñúùîòî âðåìå ïðèòåæàâàò ñâðúõåñ-
òåñòâåíè óìåíèÿ êàòî ðàç÷èòàíå íà ìèíàëîòî, ïðåìèíàâàíå ïðåç äåáåëè ñòåíè, çíàÿò çà ñúáèòèÿ â áúäåùåòî, ÷åòàò çàòâîðåíè êíèãè, ëåâèòèðàò, ñúñòðàäàòåëíè ñà, ñ ÷óâñòâî çà äúëã è îòãîâîðíîñò. Ñ äðóãè äóìè - íîñÿò ìúäðîñòòà â ñåáå ñè, õîðà íà áúäåùåòî! Ïðåç 2010-òà ãîäèíà çàïî÷âàò äà ñå ðàæäàò äåöà ñúñ çëàòíà àóðà, çà ñåãà òå ñà åäèíè÷íè ïðåäñòàâèòåëè íà íàøàòà ïëàíåòà. Èìàò âèñîê èíòåëåêòóàëåí êàïàöèòåò è ñà àïîãåÿò íà åâîëþöèîííîòî ðàçâèòèå íà ÷îâå÷åñòâîòî. Ïðèòåæàâàéêè âèñîêî âèáðàöèîííè ñâåòëèííè òåëà, òå ùå îñúùåñòâÿò ïðîãðåñà âúâ âñè÷êè æèçíåíî âàæíè ñåêòîðè íà íàóêàòà, èêîíîìèêàòà è îáùåñòâåíîòî óñòðîéñòâî, ùå ñúçäàäàò òåõíîëîãèè
çà áúðçî è åôåêòèâíî èç÷èñòâàíå íà ïî÷âàòà, âúçäóõà è âîäàòà. Ñ ìîùíèòå ñè ìèñëîâíè è åìîöèîíàëíè ìîäåëè è ñúñ çàëîæåíàòà â òÿõ èçíà÷àëíà ëþáîâ, ùå òâîðÿò äîáðèòå ñúáèòèÿ íà íàøàòà ïëàíåòà. Çëàòíèòå äåöà ùå ñå ðàçëè÷àâàò îò âñè÷êè îñòàíàëè ïî áëàãîðîäñòâîòî â äåÿíèÿòà ñè, íà íÿêîè ùå èì ñå ñòðóâà, ÷å ñà èçëèøíî ñàíòèìåíòàëíè è íàèâíè. Òå íÿìà äà áúäàò àãðåñèâíè è åãîèñòè÷íè, à ùå ðàáîòÿò â ïîìîù è çà áëàãîòî íà âñè÷êè. Íàäÿâàì ñå, ÷å âè áåøå èíòåðåñíî äà íàó÷èòå êàêúâ ñâÿò íè î÷àêâà â áëèçêî áúäåùå, íà ìåí òîâà ìè çâó÷è ïîçèòèâíî è ìíîãî îáíàäåæäàâàùî. Òàêà äà áúäå! Êàìåëèÿ Æåëÿçêîâà
ñòð. 7
À Ò Ò Ñ Î Í Â Å Ð Ä Ò Î Õ Ó Ä Ñ Î Ë ÑÅ
Ñåëî Òîïîëîâî å ñàìî íà 35 êì îò Ïëîâäèâ, ñåëîòî å â ïîäíîæèåòî íà Ðîäîïèòå.  åäèíèÿ êðàé íà áèëî Òàõñåëîòî ñòå îùå â Òðàêèéñêàòà ðàâíèíà, à â òàëú – îò äðóãèÿ çàïî÷âàò ïúðâèòå ðîäîïñêè âúçâèøå- òóðñêàòà íèÿ. Îò ïîñëåäíèòå êúùè âëèçàòå áóêâàëíî â äóìà „òàõãîðàòà. Èçêà÷âàòå ñå ïî îñòàâÿùè âè áåç äúõ òà“ – ò.å. ñêëîíîâå, ïîñëå ñå ñïóñêàòå â äåðåòà ñ ïëèòêè ìÿñòî, êúïîòîöè. Ñëåä äúæä å ïúëíî ñ ãúáè, ïîëÿíèòå ñà äåòî ñå ñåîòðóïàíè ñ èãëèêà, à ïîä õðàñòèòå îùå îò êàò ïàðè. ôåâðóàðè ñå êðèÿò ìèíçóõàðè. È íàâñÿêúäå Òî÷íî òàêàâà äåéíîñò å êèïÿëà òóê â ìèíàëîèìà èçãðàäåíè ÷åøìè - íÿêîè íàäïèñàíè, äðó- òî, òúé êàòî ñåëîòî å ïî ïúòÿ êúì Òîïîëîâñêèÿ ãè - íå. Ñòðîåíåòî íà ÷åøìè çà ñïîìåí â òàçè ïðîõîä â Ðîäîïèòå. Îò ïðîõîäà èçâèðà è ìè÷àñò íà Áúëãàðèÿ å ìíîãî ðàçïðîñòðàíåíî, à è íàâàùàòà ïðåç ñåëîòî ðåêà Òîïîëîâñêà, ÷èÿâîäà áëèêà îòâñÿêúäå. ïîêðàéíèíèòå íà ñå- òî äúëæèíà å åäâà 31 êì è ñå âëèâà â ðåêà ëîòî èìà âèð÷åòà, â êîèòî ëÿòíî âðåìå äà ñå Ìå÷êà. Ñåëîòî ñè èìà è ñòàäèîí, êúäåòî âñåðàçõëàäèòå ñëåä õîäåíåòî ïî ïðàøíèòå ïúòè- êè þëè èìà ãîëÿì ñúáîð. Íàðîäíî ÷èòàëèùå „ Íèêîëà Âàïöàðîâ” å ùà. Èìà è 17 ïàðàêëèñà ïî áëèçêèòå õúëìîâå, êîèòî íà ïðàçíèöèòå íà ïîêðîâèòåëèòå ñè ñå èçïúëâàò ñ íàðîä.Íàé-ãîëÿìî å ïîêëîíåíèåòî íà ïàðàêëèñà â ìåñòíîñòòà Ñòàéêî ñåëèùå. Âñÿêà ãîäèíà íà 8 ñåïòåìâðè (Ðîæäåñòâî Áîãîðîäè÷íî èëè ò.íàð. Ìàëêà Áîãîðîäèöà), ðàíî ñóòðèíòà ïîòåãëÿ øåñòâèå, êîåòî, íà÷åëî ñ ìåñòíèÿ ñâåùåíèê, îòíàñÿ ïåøà èêîíàòà íà Ñâåòà Áîãîðîäèöà íà ïîâå÷å îò ÷àñ ïúò â ïëàíèíàòà. Äåöà òè÷àò íàãîðå-íàäîëó, äîêàòî áàáèòå èì òàêà ñà îñòàíàëè áåç äúõ, ÷å äîðè íå ìîãàò äà èçâèêàò ïî òÿõ.  Òîïîëîâî íÿìà õîòåëè è êúùè çà ãîñòè, íî â áëèçêèòå ñåëà èìà. Ñåëîòî å ãîëÿìî çà áúëãàðñêèòå ìàùàáè – áëèçî 3000 äóøè ïî îôèöèàëíèòå ïðåáðîÿâàíèÿ, à Íàðîäíî ÷èòàëèùå “Íèêîëà Âàïöàðîâ” ïðåç óèêåíäèòå íàñåëåíèåòî âåðîÿòíî ñå óäâîÿâà ñ ãîñòóâàùèòå äåöà è âíóöè îò áëèçêèòå ãðàäîâå. Íà 5 ìèíóòè ñëåä ïîñëåäíà- êóëòóðíèÿò öåíòúð íà ñåëîòî. Òàì â åäíî ñå òà óëèöà â ãîðíàòà ÷àñò íà ñåëîòî ïúê èìà ïðåïëèòàò âåêîâíè òðàäèöèè è êóëòóðè, êîèòî ìèêðîÿçîâèð, â ÷èèòî âîäè ïëàâàò ïàòèöè, ïî ìàëêî èëè ìíîãî ñå äîêîñâàò äî íàñ â äíåøíî áðåãà ìó ïàñàò êîíå, à ïðåç àâãóñò å èäåàëíî âðåìå. ×èòàëèùåòî å îñíîâàíî íà 7 äåêåìâðè ìÿñòî çà íàáëþäåíèå íà ïàäàùè çâåçäè. Ñòà- 1894 ãîäèíà. Ïðåç ïúðâèòå ãîäèíè îò ñúçäàâàðèòå àðõèâè ðàçêàçâàò, ÷å ïðåäèøíîòî èìå íà íåòî ñè ÷èòàëèùåòî ñå ïîìåùàâà â åäíà ñòàÿ È ïàäàò… Êëîíè ñïëèòàò ñå ñ òðåâè. Êðàé äúíåðèòå, ïòè÷èòå àäðåñè òúðêàëÿò ñå ãíåçäà êàòî ãëàâè. Ëþáèìîòî ïðåâðúùà ñå â îìðàçíî, êîãàòî òå ðàíÿâà è áîëè. Îò óäàðè ñúðöåòî ìè å ïðàçíî è âìåñòî òÿõ ìåí ñÿêàø ïîâàëè… Ñëåä òîëêîâà ëúæà â ñâåòà ïðîäàæåí íà êðúãîâå îò ñòðàõ ÿòà êðúæàò. Íå ïîëåòà, à êëîíà å ïî-âàæåí, ÷å áåç äúðâî êðèëàòà èì òåæàò. Îò êðÿñúêà íà ïòèöè óìîðåíè íåáåòî ïî÷åðíÿ… È íàòåæà. Äî â÷åðà ñå ïîäïèðàøå íà êëîíè, äíåñ óñòðåìà íà ïòèöè ãî äúðæè. ÉÎÐÄÀÍ ÏÅÅ ÃÍÅÇÄÎ Ëåæàò îòñå÷åíè â êàëòà ëèïèòå, âíåçàïíî îñòàðÿë å ìîÿò ãðàä... è ìåæäó òðóïîâåòå èì ñå ñêèòàì, çåìÿòà áåøå ðàé, ñåãà å àä. Ñåêèðèòå ñà íà ñìúðòòà çàâåñè.
Ëèïèòå ñà íà âðåìåòî êîðèöè, à òî – áåçêðàéíà êíèãà, ïúëíà ñ ïðàõ... È ñáèðàì øåïè çà ãíåçäî íà ïòèöè, îò áðàäâàòà ñ ìàçîëèòå ïî òÿõ. ÃËÀÂÍÀÒÀ /íà Ñòàðà Çàãîðà / Òóê âñåêè íåïîçíàòî çíàå âñåêèãî è áúäåùåòî äàæå å ðàçíèùåíî. Îò Ãëàâíàòà íà äâå ãðàäúò ðàçñå÷åí å, â ñðåäàòà ìó, êàòî çìèÿ...ëåòèùå å.
â ÷åðêîâíèÿ äâîð, à ïî-êúñíî ñå ïðåìåñòâà â îôèöèàëíàòà ñãðàäà, êúäåòî ñå ïîìåùàâà è äî äíåñ. Ïðåç 1911 ãîäèíà âå÷å å ïîñòðîåíà è ïúðâàòà ñöåíà çà òåàòðàëíè ïîòðåáíîñòè. Îùå â çîðàòà íà ñúçäàâàíåòî ñè ÷èòàëèùåòî ñå ñáëúñêâà ñ ïðîáëåìèòå íà Ïúðâàòà ñâåòîâíà âîéíà, êîÿòî îñòàâÿ îòïå÷àòúê è çàáàâÿ ðàçâèòèåòî ìó. Âúïðåêè òðóäíîñòèòå è îñêúäíèòå ñðåäñòâà, ñ êîèòî ðàçïîëàãà, ÷èòàëèùåòî óñïÿâà äà ñå çàäúðæè è ïðîäúëæàâà êóëòóðíî-îáðàçîâàòåëíàòà ñè äåéíîñò. Ïðåç 1922 ãîäèíà ìëàäèòå ó÷èòåëè Éîðäàí Çàïðÿíîâ, Áîðèñ Çëàòàðåâ è ñâåùåíèê Ñïàñ Èâàíîâ ñå îáðúùàò êúì ïðàäÿäî ìè Õðèñòîñ Àïîñòîëîâ, êîéòî ïî òîâà âðåìå å êìåò íà ñåëîòî, ñ èñêàíåòî ÷èòàëèùåòî äà áúäå ñíàáäåíî ñúñ ñàëîí. Êìåòúò è ïðåäñåäàòåëÿò íà ó÷èëèùíîòî íàñòîÿòåëñòâî ïðîêàðâàò èñêàíåòî äî Îáùèíñêè ñúâåò è ÷èòàëèùåòî ñå ñíàáäÿâà ñúñ ñàëîí. Íà îðãàíèçèðàíèòå â ïîñëåäñòâèå òåàòðàëíè ñïåêòàêëè ñà ïðèâëå÷åíè è ìíîãî æåëàåùè ìëàäåæè îò Òîïîëîâî, êîèòî äà ðàçâèâàò òåàòðàëíà äåéíîñò. Ñáèðêè ñ äåöà, ó÷àñòâàíå â êîíêóðñè, ðèñóâàíå è îïîçíàâàíå íà ñåëîòî è ïðèðîäíèòå ìó çàáåëåæèòåëíîñòè ïîä ôîðìàòà íà ïðåçåíòàöèè, êîèòî äåöàòà èçãîòâÿò, ñà åäíà ìàëêà ÷àñò îò ðàáîòàòà íà ÷èòàëèùåòî äíåñ.  íåãî ðàáîòÿò ïðåäàíèòå íà áúëãàðñêîòî ñëîâî áèáëèîòåêàðêè Åëåíà Ìå÷êîâà è Âåñêà Èâàíîâà. Èâàí Òîäîðîâ Õàíãàðè ñà ïî íåÿ êàôåíåòàòà, êúäåòî äðåìåì, ïðúñíàòè íà áîëò÷åòà, è äúëãîêðàêè êàöàò ñàìîëåòèòå íà óëèöàòà ïî ïîëè è òîê÷åòà. Èçïåðêâàìå îò ïåðêèòå èì ñ âúçêëèöè… Êîñèòå èì â æåëàíèÿ îïëèòàò íè âòå÷íåíè… È êðúæàò íàä äðóãè óëèöè, êúäåòî êàöàò, êðà÷àò… È èçëèòàò… Òåëàòà èì, îò ïîãëåäè îãúíàòè, çâúíÿò êàòî êèòàðè ïðåìèíàâàùè è ïðàøêè, îò êîïíåæèòå îïúíàòè, çàìåðÿò ãè ñ ìåðàê è ìúæêè ðàäîñòè. Ñ áåäðà îò ñòðàñò ðàçñåêëè ñà ïðîñòðàíñòâîòî, êîåòî ñëàìà å ñàìîçàïàëåíà. È êàêòî áåç ãëàâè ïåòëèòå ìÿòàò ñå, ãúðäèòå èì ïîäñêà÷àò ïîðòîêàëåíè. Ïèëååì ñå ñëåä òÿõ òðîõè çà ïòèöèòå. Òóê ïòèöèòå äîðè ñà íè ïðèÿòåëè è ãëåäàò íà æèâîòà íè îò æèöèòå â êàôåòî,êàêòî âçèðàò ñå ãàäàòåëè. Ãîäèíèòå, êàòî ïàðè èçõàð÷èõìå, áðîÿùè ñàìîëåòèòå… Â áåçñìèñëèöà… À âñÿêà ïðîëåò ñâåæî íîâè êàöàõà íà òîê÷åòà ïî Ãëàâíàòà íè óëèöà.
ñòð. 8
ÎÑÍÎÂÍÎ Ó×ÈËÈÙÅ „ÑÀÌÀÐÀ” - ÃÐ. ÑÒÀÐÀ ÇÀÃÎÐÀ
Åêàòåðèíà Èâàíîâà
Ìàëêî ó÷èëèùå çà ãîëåìè õîðà! Ãîëåìè õîðà, ñ ãîëåìè ìå÷òè!
Åêàòåðèíà Èâàíîâà, 17 ãîäèøíà, áèâøà âúçïèòàíè÷êà íà ÎÓ “Ñàìàðà” ãð. Ñòàðà Çàãîðà. Åòî êàêâî ñïîäåëè òÿ, êîãàòî ÿ ïîïèòàõìå ïîìíè ëè âñè÷êèòå ñè ñúó÷åíèöè: - Íèå áÿõìå ìàëêî íàáðîé, íî âñè÷êè ñå ÷óâñòâàõìå ñïåöèàëíè. Áÿõìå ðàçëè÷íè è óíèêàëíè ïî ñâîåìó. Çà íÿêîè íàøåòî ó÷èëèùå å ïðîñòî ñãðàäà, à çà äðóãè å ìÿñòî, â êîåòî âèæäàø âñè÷êèòå ñè ñïîìåíè! Ãëåäàéêè ãî, âèæäàìå âñè÷êè õóáàâè è ëîøè ìîìåíòè, â êîèòî áÿõìå çàåäíî.Ñëåä íÿêîëêî ãîäèíè ùå ñå ñðåùíåì ïî óëèöèòå è ùå ñè êàçâàìå êàêâî å íàïðàâèë ñ íàñ æèâîòúò è âñåêè ïúò, êîãàòî ñå ïîãëåäíåì â î÷èòå, ùå âèæäàìå â òÿõ ïðåæèâÿíîòî: âñè÷êè õóáàâè ìî-
ìåíòè è … ëîøè; êàðàíèöèòå, ïðèÿòåëñòâàòà, ïðåãðúäêèòå, ñúëçèòå, … íî òî÷íî òóê âñè÷êè ñå ÷óâñòâàìå êàòî ÷àñò îò ïðèêàçêà – êðàñèâà ïðèêàçêà! Ñåãà, êîãàòî ìè çàäàäîõòå òîçè âúïðîñ, âåäíàãà â ñúçíàíèåòî ìè èçïëóâà êàê åäèí äåí íèå ùå èñêàìå äà âúðíåì âðåìåòî íàçàä... Êàê ïðåêðà÷èõìå ïðàãà íà ðîäíîòî ó÷èëèùå çà ïúðâè ïúò, è êàê îò äåöà ñòàíàõìå òèéíåéäæúðè. Èìàì òîëêîâà õóáàâè ïðåæèâÿâàíèÿ ñúñ ñúó÷åíèöèòå ñè, ÷å íèêîãà íÿìà äà ãè çàáðàâÿ... Ïîíÿêîãà ìè ñå èñêà îòíîâî äà ïðåæèâåÿ îíåçè ìîìåíòè. À íàé- õóáàâîòî å, ÷å ó÷èëèùåòî íè ñáëèæè è òàçè ñãðàäà ìè íàïîìíÿ çà âñè÷êî: ñúó÷åíèöèòå ìè, ó÷èòåëèòå, ùóðèòå ÷àñîâå, âåñåëèòå ìåæäó÷àñèÿ…
-À êàêâî å çà òåáå ïúðâîòî òè ó÷èëèùå? - ÎÓ „ÑÀÌÀÐÀ” å ìÿñòîòî, êúäåòî ìå èçãðàäèõà êàòî ëè÷íîñò. Ïîäãîòâèõà ìå çà æèâîòà, ïîðàñíàõ. Íàó÷èõà ìå íà íàâèöè è îáíîñêè. Íÿìà êàê äà çàáðàâÿ âñè÷êèòå ãîäèíè òàì, öåëèÿ êëàñ, âñÿêà ìàëêà ïîäðîáíîñò. Ìíîãî ùå å õóáàâî äà ìîæåì âñè÷êè äà âëåçåì â ñòàðàòà êëàñíà ñòàÿ, äà ñåäíåì íà íàøèòå ÷èíîâå. Èñêàì äà áëàãîäàðÿ íà âñè÷êè ó÷èòåëè è ñúó÷åíèöèòå ìè, êîèòî íÿìà äà çàáðàâÿ! ? Òóê ùå ñïîìåíà ã-æà Æàíà Ìàðêîâà, êîÿòî ïðàâåøå âñè÷êî âúçìîæíî íåéíèòå ÷àñîâå äà áúäàò ïðèâëåêàòåëíè è äà îáè÷àìå áúëãàðñêîòî ñëîâî. Äàðèÿ Ñòàíèìèðîâà è Åëåíà Èâàíîâà daria9669@abv.bg
В И Ц О В Е Òèíåéäæúðè - ìîì÷å è ìîìè÷å - ñè ãîâîðÿò: – Åëà óòðå ó íàñ - êàçàë ìëàäåæúò, - íÿìà äà èìà íèêîé âêúùè... Íà äðóãèÿ äåí äåâîéêàòà îòèøëà... Íàèñòèíà íÿìàëî íèêîé.... Èâàí÷î: – Íà ó÷èëèùå õîäÿ ñàìî çàðàäè ãîñïîæà Èâàíîâà. Èìà ìíîãî èíòåðåñíà àíàòîìèÿ! Íà óðîê â íà÷àëíîòî ó÷èëèùå, íà ÷èíà ñ Èâàí÷î ñåäè èíñïåêòîðúò. Ó÷èòåëêàòà ïèøå íà äúñêàòà, íî èçïóñêà òåáåøèðà è ñå íàâåæäà äà ãî âçåìå.  ñúùîòî âðåìå ïèòà: – È òàêà, äåöà, êàêâî èìàìå òóê? Èâàí÷î âäèãà ðúêà è îòãîâàðÿ: – Ñòðàõîòåí çàäíèê! – Ìàðø íàâúí! Äâîéêà! - èçêðåùÿëà ó÷èòåëêàòà. À Èâàí÷î, ïðåäè äà èçëåçå, ñå îáúðíàë êúì èíñïåêòîðà è ìó êàçàë: – À òè êàòî íå çíàåø, íåäåé äà ïîäñêàçâàø!
ÎÒÇÈÂÈ: Áëàãîäàðÿ çà õóáàâèÿ âåñòíèê! Ìàêàð äà íå ñúì òèéíåéäæúð, áåøå ìè èíòåðåñíî. Êðàñèìèð Òåíåâ- ïîåò, ãð. Áëàãîåâãðàä ... Ñ óäîâîëñòâèå ãî ïðî÷åòîõ. Ïîçäðàâëåíèÿ! Èìà íóæäà îò òàêúâ âåñòíèê. Äèìèòðèíêà Íåíîâà, ãð. Âàðíà
Âåñòíèê “TEEN’S PAPER” - ÌÅÑÅ×ÍÎ ÈÇÄÀÍÈÅ, ÏÎ ÈÄÅß ÍÀ ÄÈÌÈÒÚÐ ÍÈÊËÅÍΠÈçäàâà: Êëóá „Ìëàä ïèñàòåë” êúì Í× „Ðîäèíà 1860” Ñòàðà Çàãîðà, ïðåäñåäàòåë Äîðà Èëèåâà Àäðåñ íà ðåäàêöèÿòà: ãð.Ñòàðà Çàãîðà-6000, óë. „Ñâ. Êíÿç Áîðèñ I” ¹ 94, t. 0885 41 94 16 teen_stzagora@abv.bg
http://www.facebook.com/TeensPaper Á/ñêà :BG58RZ8891551089070020 BIC RZ88BGSF Ðúêîâîäèòåë: Äèìèòúð Íèêëåíîâ Ðåäàêòîðñêè åêèï: Èâàí Òîäîðîâ, Òàòÿíà Àíãåëîâà, Êàìåëèÿ Æåëÿçêîâà, Äàðèÿ Èâàíîâà, Åëåíà Èâàíîâà, Ñîíÿ Ïåòêîâà, Åëåíà Ñòîÿíîâà è Êðèñòèàíà Ñòîÿíîâà ÊËÓÁ „ÌËÀÄ ÏÈÑÀÒÅË” ÍÀÁÈÐÀ ÍÎÂÈ ×ËÅÍÎÂÅ È ÑÚÒÐÓÄÍÈÖÈ ÇÀ ÂÅÑÒÍÈÊ TEEN’S PAPER