RW Magazine 2015 #2 by RW Racing GP

Kriskras de wereld rond 25 TTâ&#x20AC;&#x2122;s aan ervaring Nederlanders en Belgen in de paddock Het uitzicht van Livio Loi

Achter de schermen bij RW Racing GP 2015, nummer 2

Your partner in new and used parts

www.vostruckparts.nl

Binnenkamp 1 (op uw navigatie Parallelweg 19) 5321 KA Hedel

T +31 (0)88 880 2800

uw apparaten binnen handbereik met één systeem

KNX SMART TECHNOLOGY

eenvoud, comfort en duurzaamheid Al uw apparaten in huis, vanaf de bank bediend met een smartphone of tablet? KNX Smart Technology maakt dit voor u mogelijk! Dit geavanceerde systeem levert net dat stapje extra op het gebied van domotica. Met een simpele druk op de knop bent u volledig de baas over uw verwarming, verlichting, alarmsysteem, beeld, geluid en meer. Volledig geïntegreerde huisautomatisering van KNX biedt u de comfort en eenvoud die zo wenselijk is naast alle dagelijkste hectiek. KNX Smart Technology wordt bij u thuis geïnstalleerd en geprogrammeerd, door ervaren installateurs. Het gemak begint al bij uw aanvraag! De systemen zijn bovendien veilig en duurzaam: het systeem houdt zichzelf in de gaten en dat ziet u terug op de energierekening. Maakt u al gebruik van domotica-systemen? Dan is nu het moment om deze met elkaar te verbinden via KNX. Eén overzichtelijk en gebruikersvriendelijk systeem voor uw hele woning; eenmaal gewend wilt u nooit meer anders.

www.domotica-knx.nl

voorwoord

De Dutch TT is echt thuis

et seizoen 2015 is inmiddels al zeven races onderweg. En wij dus ook. Daarom is ‘onderweg’ het thema dat u terug ziet in dit tweede nummer van RW Magazine. Hierin laten we u graag zien hoe het er onderweg bij RW Racing GP aan toe gaat: wat er allemaal gebeurt achter de schermen tijdens een raceweekend, maar ook wat er komt kijken bij het reizen naar met name de overzeese wedstrijden, waarvan we er aan het begin van het seizoen al drie hebben gehad, en bij de logistiek. Want al die vrachtwagens en hospitality’s die u ziet in de paddock, komen daar niet vanzelf. Ook laten we zien wat onze coureur Livio Loi onderweg op de Honda allemaal aan informatie krijgt. Maar bij ‘onderweg’ hoort ook ‘thuis’. Dat is voor ons de Dutch TT in Assen. En niet alleen voor ons, ook voor de andere Nederlanders en Vlamingen in het rennerskwartier. Want RW Racing GP is dan wel het enige Nederlandse team in de Grand Prix, er zijn nog een heleboel landgenoten in verschillende functies werkzaam in de paddock. Voor iedereen is de Dutch TT een speciaal evenement. Niet alleen omdat we bij onze thuiswedstrijd de mogelijkheid hebben om 250 gasten te ontvangen; het circuit ligt op een steenworp afstand van onze basis in Dwingeloo en iedereen bij RW Racing GP heeft een verleden in Assen. Dat maakt de Dutch TT voor ons allemaal extra spannend. Ook voor Livio Loi; dat weten de vier teamleden van RW Racing GP die zelf de TT hebben gereden – samen 25 TT’s! – maar al te goed. Met de Dutch TT zijn we bijna op de helft van het seizoen. De eerste wedstrijden zijn voor RW Racing GP wisselend verlopen. We hebben overtuigend laten zien dat het erin zit, onder meer met een aantal zeer goede resultaten in de trainingen, maar het is er nog niet uitgekomen zoals we graag zouden willen. Het zat soms een beetje tegen en zodoende hebben we nog niet de top-10-klasseringen behaald die we hadden gehoopt. Maar we zitten er wel steeds dichtbij en de punten druppelen gestaag binnen. Het zou mooi zijn als in onze thuiswedstrijd alle puzzelstukjes op de juiste plaats vallen en we met een koffer vol punten weer op reis kunnen, onderweg naar de volgende races.

Jarno Janssen

RW MAGAZINE 02 2015 5

U wilt toch ook een winnend team? Onze HR-adviseurs kunnen het beste uit uw medewerkers halen!

U bent bezig met uw onderneming en volgt daarbij uw eigen strategie. Dan is het prettig, dat u en uw medewerkers dezelfde taal spreken en uw medewerkers de juiste capaciteiten en drijfveren hebben zodat u optimaal wordt ondersteund bij uw strategie. In de praktijk is dat vaak niet zo eenvoudig. De HR-adviseurs van onze adviesgroep Personeel & Salaris helpen u daar graag bij. Of het nu gaat om een onderzoek naar functiegeschiktheid, het opzetten en begeleiden van een beoordelingssystematiek of het aannemen van een nieuwe medewerker, wij brengen graag structuur in uw HR-beleid.

Almere Amersfoort Amsterdam Assen Baarn Bussum Emmeloord Heerde Heerenveen Lelystad Meppel Nijkerk Putten Steenwijk Veenendaal Voorthuizen Zeewolde Zeist

Inhoud RW MAGAZINE

8 17 18 23 24 29 31 32 35 36 41 43 44 47 48 51 52 55 56 61

Reportage: Achter de schermen bij RW Racing GP Wie is wie: Wilco Zeelenberg Reizen: In 120 dagen de wereld over Seizoen: GP Qatar Techniek: Het uitzicht van Livio Loi Wie is wie: Robin Spijkers Seizoen: GP Americas Poster: Livio Loi Seizoen: GP Argentinië Logistiek: Kriskras door Europa Seizoen: GP Spanje Wie is wie: Robert Kleinherenbrink Opleiding: De monteurs van de toekomst Column: Energieslurpend reisgedoe Seizoen: GP’s van Frankrijk en Italië Wie is wie: Paul Sannen Reportage: Supporters on tour Seizoen: GP Catalonië Historie: Schat aan TT-ervaring bij RW Racing GP Wie is wie: Torleif Hartelman

www.rwracinggp.com

Facebook.com/rwracinggp

Twitter.com/rwracinggp

Instagram.com/rw_racing_gp

Colofon

Samenstelling en redactie: M-Press Productions / Natascha Kayser Fotografie: Gerlinde Schrijver, Henk Keulemans, Jirka Nykodym, Jaromir Havranek, Mara Paulicek, Henk Verhoeven, ANP, MotoGP.com Vormgeving: RVH Vormgeving / Ralph van Houten Druk: Bootspat Media Met medewerking van Jarno van Osch Met dank aan SportTravel, REV’IT!, Impeco, MOTOR Magazine/ Moto73, Amici d’Undici, E11, Potenza, 71 Workx, TVM, De Graaf Groep, ABUS, Trend Installatietechniek, Vos Truckparts, Onder de eiken, Motal, MTH Advies Naar een idee van Jarno Janssen

RW Magazine is een uitgave van RW Racing GP Contact RW Racing GP, Brink 6, Dwingeloo info@rwracinggp.com

Het volgende nummer van RW Magazine verschijnt omstreeks de GP van Valencia, begin november. Wilt u adverteren in dit magazine of RW Racing GP op een andere manier steunen, neemt u dan contact op via info@rwracinggp.com

RW MAGAZINE 02 2015 7

5 8 RW MAGAZINE 02 2015

REPORTAGE

Achter de schermen bij RW Racing GP Het publiek ziet meestal alleen wat er op de baan gebeurt, maar voordat Livio Loi op zijn Honda stapt, terwijl hij rijdt en nadat hij er weer af stapt, gebeurt er achter de schermen een heleboel.

l op de dagen voor de eerste trainingen wordt er hard gewerkt bij RW Racing GP. De monteurs bouwen de pitbox op en richten die in, de motor wordt helemaal in orde gemaakt en waar nodig worden de kuipen bijgewerkt en van stickers voorzien (1). Stickeren is het domein van teammanager Jarno Janssen; een precies klusje waar hij even de hulp van monteur Rob van de Braak bij nodig heeft.

keuken, ook een rondleiding en uitleg van teammanager Jarno.

Ook Livio Loi is de dag voor de trainingen al op het circuit. Na een lichte lunch gaat hij zijn helmen in orde maken, zijn racepakken uithangen en schoonmaken en zorgen dat al zijn spullen gereed liggen. Op de scooter rijdt hij vier á vijf rondjes over het circuit, om de baan in zijn systeem te krijgen, te kijken hoe het asfalt erbij ligt en of er nog dingen veranderd zijn ten opzichte van de vorige keer. Daarna bespreekt hij met de technische mensen Hans Spaan en Gerald Perdon het circuit (2+3), de afstelling van de motor en de opbouw van de trainingen, zodat iedereen weet wat er van hem verwacht wordt. Het gaat er allemaal nog ontspannen aan toe en er is tijd voor grapjes en sterke verhalen.

Op de meeste circuits heeft RW Racing GP geen pitbox in het hoofdgebouw, maar in een grote tent op de paddock. Dat heeft als voordeel dat het team wat meer ruimte heeft, maar als nadeel dat er niet altijd plaats is om de trailer er direct achter te zetten. Livio moet dus nogal eens een stukje lopen van de trailer naar de pitbox (7). Ongeveer tien minuten voordat hij de motor op moet, is hij daar. Terwijl Livio zich in zijn hoekje installeert, neemt Hans met bandentechnicus Josep Sarda van Dunlop de omstandigheden door (8).

Het team eet ’s avonds rond 19.00 uur gezamenlijk in de hospitality op het circuit. Soms zijn daar ook gasten bij, zoals de motorsportliefhebbers die een Grand Prix bezoeken met SportTravel (4). Zij krijgen dan, behalve goed eten uit de Italiaanse

Als er gereden moet worden, is het al vroeg dag. Bij Livio Loi gaat om 6.30 uur de wekker. Rond 7.00 uur stapt hij in de auto bij zijn vader, Jarno Janssen of teameigenaar Roelof Waninge. Livio wil minimaal een uur voor aanvang van de eerste training op het circuit zijn. Een half uur voor de training gaat hij achterin de trailer, waar hij zijn eigen ruimte heeft, stretchen, zich opwarmen en zijn pak aantrekken (5+6).

En dan gaan de helm op en de handschoenen aan (9). Monteurs Rob en Thomas hebben de motor dan al warmgedraaid en gereed gezet (10+11), zodat de coureur alleen nog maar hoeft op te stappen en weg te rijden (12). Terwijl Livio op de baan zijn rondes maakt, volgt het team in de pitbox nauwgezet zijn verrichtingen (13). Monteur Rob houdt

7 RW MAGAZINE 02 2015 9

REPORTAGE

12 10 RW MAGAZINE 02 2015

16 alle rondetijden en de verschillen met de snelste tijd bij en geeft die via het interne communicatiesysteem door aan monteur Thomas, die met het pitbord in de pitlane staat (14). Als Livio naar binnen komt, holt Thomas snel terug naar de box om hem samen met Rob weer op te vangen. De bandenwarmers gaan er omheen en de computer wordt ingeplugd om de data van de motor uit te lezen. Terwijl Hans

de data bekijkt, bespreekt Livio met Gerald zijn bevindingen (15). In een paar minuten tijd wordt er bepaald of er direct iets veranderd moet worden aan de motor en of banden aan vervanging toe zijn (16). Een hardere of zachtere band kan veel verschil maken. De band die eraf komt, wordt meteen gecontroleerd door een steward van het circuit (17). Na een paar minuten vertrekt Livio weer voor zijn volgende run (18), op verse banden. RW MAGAZINE 02 2015â&#x20AC;&#x192; 11

REPORTAGE

23 Livio werkt met de zachtere band een uitstekende training af (19) en staat een poosje op de virtuele eerste plaats. Hans en Gerald kunnen tevreden concluderen dat ze de juiste beslissingen hebben genomen (20). Livio kan de eerste plaats net niet vasthouden, maar zijn prestatie trekt de aandacht. Teameigenaar Roelof Waninge is dik tevreden en staat buiten om zijn coureur op te vangen na afloop van de training (21). Nog voordat Livio zijn helm af kan zetten, wil de tv-zender SKY 12â&#x20AC;&#x192; RW MAGAZINE 02 2015

live zijn eerste reactie (22) in het Italiaans, de taal van Livioâ&#x20AC;&#x2122;s vader. Direct daarna moet Livio zijn verhaal vertellen aan Samantha van Wijk van Eurosport Benelux (23). De quotes worden meteen ook opgeschreven voor het persbericht dat zo snel mogelijk na de training wordt verstuurd en op de website en social media van RW Racing GP wordt gezet.

RW MAGAZINE 02 2015 13

29 Tussen de ochtend- en de middagsessie in, is er niet veel tijd en al helemaal niet om te lunchen. Livio eet een paar bananen, voor de mannen in de box zijn er broodjes. Pas na de middagsessie wordt er geluncht, om 14.00 uur in de hospitality. Er is pasta, salade, groenten, vlees of vis en meestal een puddinkje of taartje als dessert. De maaltijden zijn een rustpunt voor het team, al is er doorgaans meer belangstelling voor de training van de MotoGP op het grote tv-scherm, dan voor wat er op het bord ligt.

Na de lunch gaat iedereen weer aan het werk. Na iedere training analyseren Livio, Hans en Gerald de sessie minutieus. Ze kijken de hele training na op video, combineren dat met de data en proberen zo uit te vinden waar er verbetering mogelijk is. Ondertussen maakt Thomas buiten de kuipen schoon (24) en zorgt Rob ervoor dat de motor weer helemaal in orde is voor de volgende sessie (25). Het is al ruim na 18.00 uur voordat de dag er wat werk betreft op zit. Op de racedag is iedereen extra vroeg. De warm up-training begint immers om 8.40 uur en op de toegangswegen naar het circuit is het al vroeg druk. Livio doet zijn rek- en strekoefeningen met extra concentratie. Keurig voor 10.30 uur staat alles klaar om naar de grid te gaan. Jarno vertrekt alvast en neemt de paraplu mee, Gerald zorgt dat er nog een extra flesje water mee gaat voor Livio. Thomas en Rob vertrekken als laatsten. Zij helpen eerst Livio op weg. Die zit ondertussen in zijn hoekje in de box in zijn eigen bubbel. Bijna in trance doet hij zijn helm op en zijn handschoenen aan (26-28). Om 10.42 uur vraagt Rob aan Livio of hij zo ver is (29). Hij knikt, staat op en stapt op zijn motor (30) om naar de startgrid te rijden (31). Om precies 11.00 uur gaan de rode lichten uit. De race is begonnen. â&#x20AC;˘

RW MAGAZINE 02 2015 15

www.valtermoto-shop.com

wie is wie

Wilco

Zeelenberg

Rider performance analyst Jorge Lorenzo Wat is je functie? “Als rider performance analyst coach, adviseer en begeleid ik Jorge Lorenzo bij het Movistar Yamaha Team. Tijdens de trainingen sta ik naast de baan, om te kijken welke lijnen hij rijdt en wat anderen doen. Na de trainingen kijken we samen naar de video, we analyseren de data en zo kijken we waar hij wat kan winnen. Waar nodig ben ik intermediair tussen de coureur en de technische staf en denk ik mee over de racestrategie. Jorge kan goed aangeven wat hij voelt, maar weet vaak niet waardoor. Ik help dan zijn gevoel te vertalen naar de crew. Dan is mijn eigen race-ervaring belangrijk. Ik begrijp wat hij voelt en wat dat betekent voor de techniek. Bij Jorge is belangrijk dat alle scenario’s vooraf zijn doorgesproken. Verrassingen zijn altijd mogelijk, maar als je over alles hebt nagedacht en een strategie hebt, hoef je niet tijdens de race in paniek een plan-B te gaan bedenken. Dat schortte er in het verleden nog wel eens aan.”

Hoe ben je hier terecht gekomen? “In 2010 vroeg Yamaha me voor de MotoGP, nadat onder mijn leiding Cal Crutchlow wereldkampioen Supersport was geworden. Jorge was in 2008 en 2009 al dicht bij de wereldtitel in de MotoGP, maar de finetuning ontbrak. Sinds ik bij het team ben, is Jorge twee keer wereldkampioen geworden. Ik hoefde hem niet te leren racen, maar ik kon hem wel helpen met de details, met de perfectie die nodig is om wereldkampioen te worden. Kijk, Jorge is niet iemand die je moet motiveren. Die moet eerder worden afgeremd. Ik denk dat het werkt omdat ik niet zo’n heetgebakerde Spanjaard ben, maar een nuchtere Hollander. En ik heb zelf honderd Grand Prix’ gereden; Jorge neemt wat van me aan. Naar mij luistert hij.”

Je werkt als Nederlander in een internationaal team; beschouw je de Dutch TT nog als een thuiswedstrijd? “Bij Yamaha werken mensen van negen nationaliteiten, we zijn 160 tot 180 dagen per jaar met elkaar op reis. Goed beschouwd is iedere race wel een thuiswedstrijd voor

iemand in het team. Jorge is een Spanjaard, dus dat zijn voor hem al vier thuiswedstrijden. Die zijn ook voor mij iets drukker dan andere races, omdat er meer druk op de schouders van mijn coureur ligt. Maar voor mijzelf is de TT honderd procent thuiswedstrijd. Ik heb ‘m zelf negen keer gereden en ieder jaar weer gaat het daar wel over. De TT blijft hoe dan ook iets speciaals, hoe veel andere Grand Prix’ je ook hebt.” • RW MAGAZINE 02 2015 17

CONTINENTEN

RACES

REIZEN

In 120 dagen d Vanaf de eerste test in februari tot en met de laatste race in november is RW Racing GP onderweg. Alles bij elkaar is het team per jaar minimaal 120 dagen van huis. Van de achttien races in het seizoen zijn er ook nog eens zeven buiten Europa. Alleen voor de Dutch TT in Assen hoeft het team niet minimaal zes uur te reizen. 18 RW MAGAZINE 02 2015

o’n 400 tot 500 kilometer legt Livio Loi gemiddeld af op het circuit tijdens een Grand Prix-weekend. Het is maar een klein eindje vergeleken met wat er nodig is om bij de circuits te komen. Treinen, (huur)auto’s, vliegtuigen, overstappen, wachten – een dag onderweg zijn is niks. “Motorsport is een slopende business,” zegt RW Racing GPteammanager Jarno Janssen, die dit leven inmiddels zo’n twintig jaar meemaakt. “Het vele reizen is wat het zwaar maakt. Nu

Argentinië er bij is gekomen, racen we op vijf continenten. Vooral de zeven overzeese races hakken er in, maar ook de reizen binnen Europa zijn pittig. Slechts paar wedstrijden zijn goed met de auto te bereiken, voor de meeste races nemen we het vliegtuig. Alleen al naar Spanje is het zes, zeven keer per seizoen vliegen – inclusief testen. Reisdagen zijn lange dagen, met veel hangen, ongemakkelijke vliegtuigen, onregelmatig eten en slapen. Onze thuiswedstrijd in Assen is wat het reizen betreft een verademing.”

LANDEN

TIJDZONES

e wereld rond Kakkerlakken Het leven van een Grand Prix-team speelt zich af op het rennerskwartier en in hotels. In het geval van RW Racing GP zijn dat geen luxe vijfsterrenhotels op een steenworp afstand van het circuit. “Reizen is een grote kostenpost en waar mogelijk proberen we daarop te bezuinigen,” vertelt Janssen. “Dat kan maar tot op zekere hoogte, want het moet wel leefbaar blijven. Tijdens de Europese races slapen drie monteurs en de chauffeur van de truck op het circuit, in de trailer. De rest van het team, inclusief Livio, slaapt in

Livio Loi over reizen

“Van jetlag heb ik niet echt last, maar die lange reizen kosten wel veel energie. Slapen in het vliegtuig lukt me niet, hooguit een paar uurtjes, maar daarvan voel ik me niet fitter. Bij aankomst is het daarom zaak zo snel mogelijk uit die lamlendige toestand te komen. Dat doe ik door enerzijds rust te pakken en anderzijds door te bewegen: de spieren losmaken, goed opwarmen.” RW MAGAZINE 02 2015 19

hotels. Bij de overzeese wedstrijden hebben we de truck niet bij ons en slapen we allemaal in een hotel. Een vier- of vijfsterrenhotel hebben we niet nodig, maar een beetje ruimte, een goed bed en een goede douche zijn wel belangrijk. Een enkele keer zijn de omstandigheden – laten we zeggen – wat avontuurlijk. In Argentinië zijn we uren bezig geweest kakkerlakken te vangen in het hotel. “We kiezen er bewust voor om wat verder van de circuits vandaan te zitten, waar de hotelprijzen niet drie keer over de kop gaan. Voor dezelfde kamer betalen we dan maar 50 euro in plaats van 300. Onze partner SportTravel weet wat we nodig hebben en wat we willen. In veel plaatsen komen we al jaren bij dezelfde hotels. Bij sommige Grand Prix’ hebben we een huisje in plaats van een hotel. Bij Mugello bijvoorbeeld, maar ook in

1: In vergelijking met de grote MotoGPteams heeft RW Racing GP maar een bescheiden hospitality-unit. De hospitality is echter wel belangrijk. Het is niet alleen de ‘huiskamer’ van het team, waar gegeten wordt, hier worden ook de gasten en sponsors ontvangen. 2+3: De paddock in Austin en Termas de Rio Hondo. In Europa hebben de teams hun eigen trailers en hospitality-units bij zich. Bij overzeese races worden de teams gehuisvest in portacabins en containers.

2 3

4: Om de reis van Austin naar Termas de Rio Hondo wat gemakkelijker te maken, had de organisatie van de MotoGP chartervliegtuigen ingehuurd, die de teams rechtstreeks van de VS naar Argentinië vlogen. Het regionale vliegveld van Tucuman in Argentinië was echter niet berekend op een 747 en het duurde uren voordat iedereen langs de immigratie en de douane was.

Jetlag kan pres Jetlag is een verschijnsel dat optreedt bij reizen door meer dan drie tijdzones. Hoe meer tijdzones overbrugd worden, hoe groter de impact. Dat komt doordat de biologische klok wordt ontregeld. Deze klok, aangestuurd vanuit de hersenen, zorgt ervoor dat alle processen in het lichaam op elkaar zijn afgestemd en in eenzelfde 24-uursritme verlopen als dat van onze omgeving. Het nieuwe ritme overnemen (acclimatiseren) kost tijd en gaat gepaard met een aantal vervelende reacties, waarvan vermoeidheid, door een verstoord slaap-

SportTravel is de reisspecialist voor MotoGP en World Superbike.

Australië. Daar zitten we al vijftien jaar in hetzelfde huisje.”

Eigen stekkie In Europa hebben de teams hun eigen trucks en hospitality-units bij zich. Naar overzeese wedstrijden, zoals Qatar, Argentinië, de Verenigde Staten, Japan, Maleisië en Australië kan maar een beperkte hoeveelheid spullen mee en is de paddock opgebouwd uit portacabins. “In Europa heb je je eigen stekkie,” vertelt Janssen. “In de trailer hebben we alles bij de hand, Livio heeft er zijn eigen ruimte, in onze hospitality kunnen we eten wanneer het ons uitkomt en onze gasten ontvangen. Overzees zit je in een kale container op een gehuurd klapstoeltje. Daar word je echt niet vrolijk van.” “Ik was blij dat de eerste reeks overzees erop zat,” zegt ook coureur Livio

Loi. “In Europa is het veel fijner. Je hebt je eigen spullen bij je, je hoeft minder te reizen, er is meer tijd tussen de wedstrijden door om te herstellen en weer op te bouwen. De overzeese wedstrijden zijn veelal back-to-back. Dan ben je lange tijd van huis. En nee, je ziet niet veel meer van de omgeving dan de weg tussen het vliegveld, het hotel en het circuit.” Janssen probeert tijdens de overzeese GP’s wel uitstapjes te plannen. “Ontspanning is belangrijk,” vindt hij. “In Texas zijn we naar de schietbaan geweest, in Australië hebben we vorig jaar een bootje gehuurd en zijn we gaan vissen. We zijn 120 dagen per jaar met elkaar op pad... Gelukkig kan iedereen het goed met elkaar vinden, maar een dagje relaxen is wel erg prettig als je een paar weken onderweg bent.” •

Nicky Hayden over reizen “Natuurlijk merk je het, maar na een poosje heb je een bepaalde routine en weet je wat je moet doen om jetlag te verminderen. Dan heb je misschien een paar nachten niet de volle acht uur slaap, maar dat geeft niet. Reizen wordt gemakkelijker naarmate je het vaker doet. Niemand is er dol op, maar het hoort erbij en er zijn ergere dingen. Ik zou er bijvoorbeeld niet aan moeten denken dat ik hele dagen op kantoor zou moeten zitten.”

taties beïnvloeden waakritme, de belangrijkste is. Studies hebben aangetoond dat het prestatieniveau van sporters tijdens een jetlag daalt. Vermoeidheid en het verstoorde ritme hebben invloed op de bloeddruk, hartslag, lichaamstemperatuur, spierkracht en het concentratievermogen. Een sporter met een jetlag is vatbaarder voor blessures. Aan de andere kant hebben jonge, goed getrainde sporters doorgaans minder last van jetlag dan niet-sporters. Goed uitgerust op reis gaan, overdag vliegen en tijdens de reis voldoende (hartig) eten en drinken

(geen alcohol of koffie) helpen om een jetlag beter op te vangen. Er is een verschil tussen vliegen naar het oosten en naar het westen. Bij het vliegen naar het oosten moet de biologische klok vooruit. Dat kost het lichaam meer moeite dan het achteruitzetten van de biologische klok, wat gebeurt bij een reis naar het westen. Bij reizen naar het oosten heeft het lichaam per uur tijdsverschil ongeveer een dag nodig om weer in ritme te komen. Bij het vliegen naar het westen is dat per uur tijdsverschil ongeveer een halve dag.

Valentino Rossi over reizen “In mijn eerste seizoenen had ik meer last van jetlag dan nu. Richting het oosten heb ik meer last van dan richting het westen, maar echte problemen heb ik er niet mee. Ik ben er aan gewend geraakt. Het is zaak om de eerste nacht goed te slapen en daarna gaat het wel. Van lange vluchten en het hangen op luchthavens heb ik over het algemeen meer last dan van de jetlag.”

Support RW Racing GP en Livio Loi niet alleen in Assen, maar ook bij de andere Grand Prix. SportTravel verzorgt uw GP-bezoek, van kaarten tot reis en verblijf, in groepsverband of individueel. Kijk voor het complete aanbod op de website: www.sporttravel.nl of bel 0229-295006.

Livio Loi Moto3. RW Racing GP.

MOTOGP INSPIRED.

REV’IT! REPLICA PAK EN JEREZ PRO HANDSCHOENEN Sponsoring in de MotoGP, geeft REV’IT! de kans om pakken die grondig zijn getest en vaak gecrasht, uitgebreid te evalueren. Hieruit zijn de Replica en Jerez Pro ontstaan; een pak en handschoenen voor de serieuze sportieve rijder, met hetzelfde veiligheidsniveau als de pakken van professionele coureurs. Ook Moto3 coureur Livio Loi rijdt in REV’IT! en mede dankzij zijn feedback worden de REV’IT! pakken en handschoenen steeds verder verbeterd. Is een product immers goed genoeg voor hem, dan biedt het zeker ook aan jou het beste op het gebied van veiligheid, draagcomfort en prestatie.

KIJK VOOR DE COLLECTIE SS15 EN DE DICHTSTBIJZIJNDE DEALER OP WWW.REVIT.EU

WWW.REVIT.EU

RACE 1: GP QATAR

Een probleem met terugschakelen veroorzaakte de crash waardoor Livio Loi uitviel in de Grand Prix van Qatar. Loi kon bij het insturen van de bochten op het Losail International Circuit niet voldoende afremmen en crashte in de elfde ronde van de spannende Moto3-race.

Startpositie: 11 Resultaat: DNF

Goed begin eindigt met crash

oi begon uitstekend aan de openingswedstrijd van het seizoen, met een zevende plaats in de vrije trainingen en de elfde plaats in de kwalificatie. Al meteen na de start van de race echter merkte Loi dat er een probleem was met schakelen. In de overvolle groep probeerde hij zoveel mogelijk plaatsen te pakken, maar iedere keer als hij iemand had ingehaald moest hij weer terrein prijsgeven. Toch lukte het om bij de kopgroep te blijven, die bestond uit een man of zeventien die stuk voor stuk kans maakten op de overwinning. Strijdend voor een top 10-plaats werd het steeds moeilijker de motor in de juiste versnelling te krijgen bij het terugschakelen, waardoor Loi almaar verder terugzakte en uiteindelijk crashte. Uiteraard was zowel Loi als RW Racing GP-teammanager Jarno Janssen teleurgesteld. “Het is doodzonde als je een veelbelovend weekend zo moet afsluiten,” zei Janssen. “Desalniettemin gaan we met veel vertrouwen en een goed gevoel naar

de volgende race, want Livio heeft laten zien dat hij de snelheid en de potentie heeft om voor minimaal de top 10 mee te doen.” Livio Loi: “Ik voelde in de allereerste bocht al dat er iets mis was en het werd per ronde erger. Ik kreeg de motor niet in de juiste versnelling bij het terugschakelen en kon daardoor te weinig gebruik maken van de motorrem om de snelheid eruit te halen. Ik wist dat het moeilijk ging worden om de finish te halen, maar ik wilde het desondanks proberen omdat ik zeker de snelheid had. Het was een frustrerend gevecht, want iedere keer als ik iemand had ingehaald, werd ik weer voorbij gestoken en moest ik weer van voren af aan beginnen. Ik kon de machine een paar keer redden maar in ronde 11 ging ik met te veel snelheid Bocht 2 in en nu kon ik het niet redden. Het is echt heel spijtig, want ik heb het gevoel dat ik had kunnen meedoen voor het podium, of ten minste de top 5, had dit probleem zich niet voorgedaan.” • RW MAGAZINE 02 2015 23

TECHNIEK

Het uitzicht va De cockpit van de Honda NSF250RW doet een beetje denken aan een gameconsole, met een schermpje, knipperende lichtjes en links en rechts op het stuur gekleurde knopjes. Waar zijn die knopjes voor? Wat ziet Livio Loi onderweg op dat beeldschermpje? En waar is dan het pitbord nog voor?

Groen: bediening traction control. Plus, dus voor meer traction control. Blauw: bediening mapping. Door een andere mapping in te schakelen, kan bijvoorbeeld het gedrag van de motorrem worden aangepast. Rood: bediening traction control. Min, dus voor minder traction control.

Middels het wat ouderwetse, maar nog altijd bijzonder functionele pitbord kan het team informatie doorgeven aan de rijder. Die informatie verschilt per sessie: in een training of kwalificatie is andere informatie nodig dan in de race. Zo kan worden aangegeven wat de rondetijd is of wat de snelste rondetijd van dat moment is en wat het verschil is, op welke positie de coureur rijdt, hoeveel ronden hij al heeft gereden of nog moet rijden, wie er voor of achter de coureur rijdt en wat het onderlinge verschil is, of wanneer het tijd is om naar de box te komen. De grote letters en cijfers op het pitbord zijn ook bij hoge snelheden goed te lezen voor de coureur. 24 RW MAGAZINE 02 2015

â&#x20AC;&#x2030;n Livio Rood: schakelt de motor uit. Zwart: bediening pit limiter. Deze zorgt ervoor dat de motor niet harder kan dan de in de pitstraat maximaal toegestane snelheid van 60 km/u. De rode knop links samen met de zwarte knop rechts schakelt de launch control in, een hulpmiddel bij de start. Deze stelt de computer van de motor in, zodat deze op het juiste toerental blijft bij de start. Bereikt de motor een snelheid van 80 km/u, dan is de launch control niet meer nodig en schakelt het systeem vanzelf uit.

Schakellampjes: geven schakelmomenten aan bij de toerentallen die in de mapping zijn ingesteld. Monitor: toont in welke versnelling de machine staat, wat de temperatuur is en welke mapping wordt gebruikt. Door meetlussen in het circuit krijgt de coureur door wat zijn sectortijd is en het verschil met de vorige ronde, zodat hij weet of hij langzamer of sneller is. Op het einde van de ronde komt kort de totale rondetijd in beeld. Ook wordt aangegeven hoeveel tijd er nog is, dus hoe lang een sessie nog duurt, en in geval van een rodevlagsituatie wordt ook dat aangegeven, zodat de rijder gewaarschuwd is. RW MAGAZINE 02 2015â&#x20AC;&#x192; 25

TECHNIEK

Informatie blijft

De Honda van Livio Loi zit boordevol elektronica. Maar zonder input van data en het analyseren van de output, heb je daar niets aan. “De data die we krijgen van de motor is een hulpmiddel, maar zeker niet zaligmakend.”

erwijl Livio Loi op het circuit onderweg is, krijgt hij een heleboel informatie, maar wordt er door de boordcomputer van de Honda ook een hele zwik aan gegevens verzameld. Zodra Loi terug komt in de pitbox gaat de stekker in de machine en wordt de verzamelde data uitgelezen en verstuurd naar de laptops van Hans Spaan en Gerald Perdon. Op het scherm van de laptop is

26 RW MAGAZINE 02 2015

een wirwar van lijntjes te zien. Het lijkt nog het meest op een verzameling van hartfilmpjes, maar dan wel erg onregelmatig. Het lijkt onmogelijk om er wijs uit te kunnen, maar dat valt reuze mee, grinnikt Spaan. De lijntjes geven informatie over (onder meer) de snelheid, de toeren, de vering, de achter- en de voorrem, hoe hard en waar Loi remt en waar hij het gas opendraait en hoe ver. Een kaartje van het circuit geeft de verschillende meetpunten aan, zodat precies te zien is op welke punten van het circuit de informatie van toepassing is. “Zo zie je bijvoorbeeld waar de bochten liggen,” wijst Spaan aan. “Dat zie je ook aan de lijnen: als die naar beneden pieken, heb je een bocht.” Maar aan alleen de lijntjes hebben Spaan en Perdon weinig. Wat de data waardevol maakt, is de combinatie van informatie. Daarom schrijft monteur Rob van de Braak

mensenwerk Mapping: elke bocht is ingeprogrammeerd

Met behulp van gps worden de rijlijnen van het circuit in de computer van de motor ingevoerd. Door transponders ‘weet’ de motor precies waar op het circuit hij zich bevindt. Dat stelt het team in staat bepaalde gedragingen van de motor die op dat punt van het circuit behulpzaam zijn voor te programmeren, zoals toerentallen, schakelpunten en motorrem. Omdat zowel de lijnen (neemt een coureur de bochten krap of juist ruim) als de omstandigheden (temperatuur, luchtdruk, luchtvochtigheid) kunnen variëren, worden er verschillende afstellingen ingeprogrammeerd. De coureur kan naar behoefte wisselen tussen de verschillende instellingen. Om de mapping zo goed en precies mogelijk in te stellen, zijn vooral de eerste vrije trainingen erg belangrijk. “Afhankelijk van de omstandigheden en de informatie die van de coureur komt, kan ik aanpassingen doen in die mapping,” vertelt Hans Spaan. “Een coureur kan aangeven liever in de tweede versnelling door een bocht te gaan, dan in de derde. Dan stellen we de mapping zo in dat de motor zich in die specifieke bocht in de tweede versnelling nog altijd soepel gedraagt, door bijvoorbeeld iets meer of minder motorrem te geven.” Haperingen in de mapping of vergissingen kunnen tot koddige situaties leiden. Zo was de motor van Cal Crutchlow vorig jaar in Qatar volledig de weg kwijt door een kapotte sensor. De machine werd daardoor vrijwel onbestuurbaar, omdat hij op het rechte stuk ‘dacht’ dat hij zich in een bocht bevond, waardoor de motorrem en de traction control in werking traden. Andrea Iannone schakelde een paar weken geleden in Jerez per ongeluk de mapping in op ‘regenstand’. Het duurde een paar ronden voordat hij de vergissing in de gaten kreeg en begreep waarom zijn Ducati zo raar reageerde. De mapping terugzetten naar ‘droog’ lukte niet.

de rondetijden nog gewoon met de hand op en bekijken Loi, Spaan en Perdon de video’s van de trainingen. Die analoge informatie wordt naast de digitale gelegd. Ook de informatie die van Loi zelf komt, is van groot belang. “Ik kan aan de data niet zien of er toevallig net iemand naast hem zat, op welke plaats op de baan hij reed, of hij alleen reed of in een groepje en hoe hij het gedrag van de motor ervaart. Daarom is de data een hulpmiddel en zeker niet zaligmakend,” zegt Spaan. De data over bijvoorbeeld de momenten waarop Loi het gas dichtdraait en wanneer hij de rem pakt, kan wel doorslaggevende informatie zijn waarmee Loi een rondetijd kan verbeteren. “Als we naar de beste sectortijden kijken en zien waar hij remt en hoe hard hij remt, kunnen we daar mee gaan spelen,” legt Gerald Perdon uit. “Als we die

lijnen van de verschillende rondes over elkaar leggen, kunnen we inzichtelijk maken waar de verbetering mogelijk is: ‘Dáár rem je, dáár ga je op het gas’. We pakken er dan soms ook de data van afgelopen jaren bij ter vergelijking: ‘Dit is wat Luis Salom op dat punt deed’. Het is niet altijd te vergelijken, omdat het materiaal, de omstandigheden en de rijstijlen verschillen, maar het maakt wel inzichtelijk wat de opties en alternatieven zijn. Vervolgens is het aan Livio wat hij met die informatie kan en doet. Het is meestal een kwestie van uitproberen.” Dat is het met de techniek ook. “Het blijft mensenwerk,” zegt Spaan. “Ik kan instellen wat ik wil, maar het is het mannetje dat rijdt, niet de computer. Ik kan op basis van de data de vering wel harder of zachter zetten, of de motorrem aanpassen, maar als dat voor de coureur niet werkt, schiet je er nog niets mee op.” • RW MAGAZINE 02 2015 27

DEGRAAF GROEP. GOED WERK VOOR TECHNICI

Ben je vakman en wil je graag aan de slag in de bouw, techniek of industrie? Wij staan voor je klaar.

En dat bedoelen we in letterlijke zin. Onze consultants staan op je te wachten. We krijgen wekelijks vele aanvragen voor technici, en zijn daardoor in staat om je snel aan een uitdagende opdracht of baan te helpen. Dus ben jij opzoek naar een uitdagende opdracht of baan in de bouw, installatietechniek, elektrotechniek, werktuigbouw of industrie? Meld je dan zo snel mogelijk aan via onze website. We nemen al binnen één werkdag contact met je op.

WWW.DEGRAAF.NL

wie is wie

Robin

Spijkers

Monteur bij Drive M7 SIC

Wat is je functie? “Ik sleutel aan de motor van Jakub Kornfeil bij het team Drive M7 SIC in de Moto3. Een fijn team om in te werken; ik werk graag met Johan Stigefelt, de teammanager, en ik kan hier mijn eigen ding doen. Naast het sleutelen doe ik ook al het designwerk voor het team: de kleuren van de motor, de truck, de pitbox, de kleding. Ontwerpen is een hobby en het is super dat ik de kans krijg om het er voor het team bij te doen. Het zwart met groen zijn lekkere kleuren om mee te werken.”

Hoe ben je hier terecht gekomen? “Ik kom uit Dwingeloo en ging vaak met Roelof en Alie Waninge mee naar de races. Toen er een monteur bij het team van Arie Molenaar ziek was, ben ik ingevallen en daarna ben ik eigenlijk blijven hangen. Eerst met Jarno Janssen mee naar de Supersport, toen hij daar stopte, bleef ik bij het team van Marc Hoegee hangen. In 2009 ging ik in de Supersport werken bij het team van Johan Stigefelt, die ik ook nog kende uit de tijd dat hij bij Molenaar racete. Johan nam me in 2012 weer mee naar RW Racing GP, toen hij daar teammanager werd. Vorig jaar vroeg hij of ik mee wilde naar het Caterham-team in de Moto2. En nu zijn we weer terug in de Moto3. Kornfeil kende ik ook al, van het jaar dat hij bij RW reed. Toen was ik ook monteur aan zijn motor.”

Je werkt als Nederlander in een internationaal team; beschouw je de Dutch TT nog als een thuiswedstrijd? “We zijn met zeven nationaliteiten in het team; ik ben de enige Nederlander. Het Sepang International Circuit (SIC) is een van de naamgevers van het team en onze coureur

Fahmi Khairuddin komt uit Maleisië, dus die Grand Prix is de ultieme thuiswedstrijd voor het team. ‘Mijn’ coureur Jakub Kornfeil is een Tsjech, dus voor hem is Brno zijn thuiswedstrijd. Bij die twee races komt veel meer kijken dan bij de TT: er is meer druk voor de coureurs, er is veel media-aandacht, er zijn veel gasten. Nu ik niet meer in een Nederlands team werk, vind ik de TT zelfs leuker, juist omdat al die poeha er omheen er niet is. Ik beschouw het alleen als thuiswedstrijd omdat het bijna letterlijk om de hoek is. Ik kan in mijn eigen bed slapen.” • RW MAGAZINE 02 2015 29

RACE 2: GP OF THE AMERICAS

Startpositie: 14 Resultaat: 26

Moeizaam weekend door natte omstandigheden Een paar resterende vochtige plekken op het asfalt van het Circuit of the Americas maakten een vroegtijdig einde aan de ambities van Livio Loi in Texas. De coureur van RW Racing GP gleed aan het einde van de tweede ronde van de baan. Loi wist de race nog wel uit te rijden, als 26ste.

egen was vanaf de eerste training een spelbreker in Austin. Livio Loi had moeite vertrouwen te vinden in de nattigheid, wat leidde tot een enigszins tegenvallende 21ste plaats in zowel de eerste als tweede vrije training. In de droge omstandigheden in de derde training liet Loi met een achtste tijd zien waartoe hij in staat was, maar een bizarre botsing met John McPhee in de beginfase van de kwalificatie maakte het opnieuw listig. Eer de motorfiets terug in de pits was en de schade hersteld had Loi nog maar 20 minuten van de training over. Hij wist echter snel zijn ritme op te pakken en beslag te leggen op de veertiende plaats op de startgrid. Doordat het ’s ochtends voor de race weer had geregend, waren er nog her en der natte plekken op de baan. Het was een van die vochtige plekken die Loi de kop kostte in de laatste bocht van de tweede ronde. Loi had een heel aardige start en kwam als elfde door de eerste bocht. Maar het gebrek aan vertrouwen eiste al snel zijn tol en Loi kwam op de 23ste plaats over de finishlijn na de eerste ronde. Terwijl hij nog volop bezig was zijn ritme en vertrouwen te vinden, gleed hij weg op een vochtige plek. Met het oog op de donkere wolken stuurde het team Loi terug de baan op. “Als het voor 2/3 van de race zou gaan regenen, zouden we een herstart krijgen en dat betekent nieuwe kansen,” legde teammanager Jarno Janssen uit. “Jammer genoeg bleef de regen uit, maar zelfs zonder regen was het goed om de race uit te rijden en de ervaring mee te pakken.”

Loi was al net zo teleurgesteld: “De start was goed, maar in de drukte van de eerste ronde werd ik een paar keer geraakt en kon ik mijn positie niet vasthouden. Het was lastig op de lijn te blijven en de vochtige plekken te ontwijken. Ik raakte er eentje en gleed van de baan. Het was geen dramatische crash en ik kon verder rijden, maar op een ronde achterstand was het moeilijk om de snelheid hoog te houden.” • RW MAGAZINE 02 2015 31

Logistiek zat altijd al in ons bloed

Van jongs af aan zijn we gefascineerd door spulletjes

we groot geworden in transport en logistieke totaal-

van A naar B te brengen. Dit gevoel is in de loop der tijd

oplossingen. Maak kennis met Impeco: groot in transport

alleen maar sterker geworden. En nu, anno 2015, zijn

en oog voor het kleinste detail!

W W W. I M P E CO. N L Impeco Couriers | Impeco Fairs | Impeco Spor t & Event Logistics

RACE 3: GP ARGENTINIË

Startpositie: 10 Resultaat: 12

Hectische race levert eerste punten op Met vier punten voor het kampioenschap in zijn koffer sloot Livio Loi de eerste reeks van drie overzeese races af. In de hectische Moto3-race van de GP van Argentinië eindigde Loi als twaalfde na 21 felbevochten rondes.

ivio Loi begon als tiende aan de race op het circuit van Termas de Rio Hondo. Die positie viel een beetje tegen na uitstekende vrije trainingen, waarin Loi voortdurend op de eerste twee rijen was te vinden. Druk verkeer in de slotfase van de kwalificatie voorkwam echter dat Loi zijn rondetijd nog kon verbeteren, waardoor hij met de tiende plaats, op rij 4, genoegen moest nemen. In het gedrang van de eerste ronde verloor Loi een paar posities maar de Belgische coureur vocht zich terug naar de tiende plaats in de zevende ronde. Danny Kent had toen al een voorsprong opgebouwd van ruim 2 seconden. Achter Kent waren niet minder dan veertien man in een hevige strijd verwikkeld. Loi zat er middenin toen hij naar de buitenkant werd gedwongen en de groep uiteen dreigde te vallen. Het was Loi die de kracht had om het gaatje van bijna een seconde weer dicht te rijden. In de op twee na laatste ronde werd Loi

weer geraakt en konden drie man hem voorbij, zodat hij op de veertiende plaats terecht kwam. Opnieuw wist Loi terug te vechten en in de laatste bocht nog twee plaatsen te winnen om als twaalfde over de streep te komen, op slechts 2 seconden van de podiumplaatsen – met uitzondering van Kent die al 10 seconden voor de rest was gefinisht. Teammanager Jarno Janssen was tevreden met het resultaat. “De laatste keer dat Livio in de punten reed, was een jaar geleden, toen hij hier in Argentinië vierde werd. Sindsdien heeft hij een moeilijke tijd gehad en de crashes in Qatar en Texas hebben het niet gemakkelijker gemaakt. In beide gevallen zat Livio er goed bij in de top 10, maar niet lang genoeg om het broodnodige wedstrijdgevoel op te doen. Je hebt een bepaalde routine nodig om het vertrouwen en de agressie te hebben om in de kopgroep mee te knokken. In Argentinië miste Livio nog net die overtuiging.” Livio Loi was vooral opgelucht: “Het is fijn om weer in de WK-stand te staan. Het was niet eenvoudig. Ik denk dat ik mezelf een beetje te veel druk had opgelegd na twee teleurstellende uitslagen. De race was gespannen met zo’n grote groep waarin alles mogelijk was, en ik werd twee keer aangetikt en naar de buitenkant gedrukt. Beide keren moest ik me weer naar voren werken, wat in die groep niet echt gemakkelijk was. In de laatste ronde heb ik alles op alles gezet om die paar extra punten te pakken.” • RW MAGAZINE 02 2015 35

LOGISTIEK

Kriskras

EEN TRUCK VAN EEN MILJOEN MET

De trucks van de teams staan strak in het gelid te glimmen in de zon. De karavaan van zo’n 180 trucks rijdt heel Europa door. Van het Circuit de Catalunya zijn ze naar Assen gekomen en daar vandaan gaan ze door naar de Sachsenring. De logistiek van het MotoGPcircus, daar komt nog best het een en ander bij kijken.

Jaap Terpstra.

36 RW MAGAZINE 02 2015

ls Jaap Terpstra, de chauffeur van de truck van RW Racing GP, vanuit Dwingeloo het hele rondje langs alle Europese Grand Prix aaneengeregen zou maken zonder tussentijds terug op het honk te komen, zou hij 16.335 kilometer per seizoen onderweg zijn. Maar dat doet hij niet. Ja, soms. Tussen de test in Jerez

door Europa

DE MOTOREN VAN ROSSI ACHTERIN

en de race daar, logeert de truck bij DAF in Valencia. En vanaf Mugello rijdt hij meteen door naar Barcelona, zonder weer op en neer te rijden. “Dat zou een beetje zonde van de tijd en de kilometers zijn,” vindt Terpstra. “Maar meestal kom ik tussen de wedstrijden door wel terug naar Dwingeloo.” Omdat hij tussendoor vaker terugkomt, is de truck van RW Racing GP zo’n 50.000 kilometer per jaar op pad. Meer dan het dubbele van de vrachtwagens van het Movistar Yamaha MotoGP-team. Die komen maar een paar keer per jaar ‘thuis’ in Milaan, zodat John Norda, een van de chauffeurs van Yamaha, er maar 20.000 per seizoen op de teller zet. “Wij stallen de trucks bij partners onderweg. Materiaal wat tussentijds nodig is, wordt vervoerd met bestelauto’s of door onze partner Impeco (zie kader, red). Dat is sneller, goedkoper en milieuvriendelijker.” Tussen de races in Jerez en Le Mans, toen Jaap Terpstra terug naar

Dwingeloo reed, stond de truck van John Norda in Parijs. Hij zelf ging met het vliegtuig op en neer naar huis. “De truck staat dan veilig achter slot en grendel. Ook onderweg staan we nooit zomaar op een parkeerplaats. We kienen de routes zo uit dat we altijd op een goed bewaakte en beveiligde parking staan. Haal ik die niet, om wat voor reden dan ook, dan zet ik de truck midden op een tankstation, vol in het licht en de camera’s. Ik neem wat dat betreft geen enkel risico.”

Exceptionele risico’s De truck van Norda is een van de vier die Movistar Yamaha gebruikt voor het ‘technische’ transport: al het materiaal wat het MotoGP-team van Valentino Rossi en Jorge Lorenzo nodig hebben. Naast deze vier trucks heeft het team ook nog de beschikking over vier trucks voor de hospitality. Een Moto2- of Moto3-team heeft gemiddeld

John Norda.

RW MAGAZINE 02 2015 37

LOGISTIEK

4 tot 6 ton aan materiaal bij zich per Grand Prix, maar een MotoGP-team heeft 12 tot 18 ton te vervoeren. Los van de lading zijn de MotoGP-trucks van zichzelf al bijzonder genoeg. De trailer waarin onder anderen Wilco Zeelenberg kantoor houdt, is uitschuifbaar tot twee verdiepingen en kost om en nabij de miljoen euro. De lading van die truck – de vier prototype racemotoren van Rossi en Lorenzo – is van onschatbare waarde. “Daar is niet zomaar een standaard polis voor,” zegt Arjan Bos, CEO van TVM Verzekeringen en voorzitter van het TT-bestuur.

“Bij dergelijke bijzondere trucks met zo’n bijzondere vracht is er sprake van exceptionele risico’s. Ook al omdat de wagens meer stilstaan dan dat ze rijden. Hoewel het geen makkelijk te verhandelen en dus diefstalgevoelige lading is, zoals bijvoorbeeld elektronica, parfum of sigaretten, is hier een extra hoge beveiliging vereist. Dat de chauffeurs goed opletten waar ze de truck neerzetten, is niet meer dan logisch. Onze ervaring als verzekeraar is dat de teams hier zelf ook terdege rekening mee houden door chauffeurs in te zetten die door de wol geverfd zijn en goed weten waar ze mee bezig zijn.” De MotoGP-

trucks zijn standaard uitgerust met gps en alarmsystemen en snufjes als bandenspanningsmeters om de risico’s onderweg te beperken. “Je moet opletten waar je gaat staan,” zegt ook Jaap Terpstra. “Ik stop het liefst langs tolwegen. Dat is veiliger. Na verloop van tijd ken je de goede plaatsen wel. Samen met anderen rijden, doe ik liever niet. Wel spreken we onderweg af. Dat is deels voor de veiligheid, maar ook gewoon gezellig.”

Verantwoordelijkheid De afstanden die de MotoGP-trucks afleggen zijn peanuts vergeleken bij wat gangbaar is in

Nieuwe onderdelen toch op tijd op het circuit

Koeriers- en logistiek bedrijf Impeco is al bijna twintig jaar actief in de MotoGP. Als teams zoals die van Yamaha, Honda of Suzuki nieuwe onderdelen op het circuit moeten hebben of onderdelen waarmee iets mis is gegaan snel voor onderzoek terug in Japan willen hebben, dan schakelen ze de Nederlandse specialist in. “Hoor je de dag voor een Grand Prix een coureur zeggen dat hij hoopt een nieuwe update te kunnen testen, dan is de kans groot dat wij op dat moment dat onderdeel naar het circuit aan het brengen zijn,” vertelt Enzo Raco van Impeco. Andersom is het ook het geval. Moet Marc Marquez in de kwalificatie zijn fiets tegen de pitmuur parkeren omdat de motor kapot is gegaan, dan moet die zo snel mogelijk naar Honda in Japan om uit te zoeken wat er precies loos is. Raco: “Dan wachten ze niet tot maandag om het zelf mee te nemen terwijl het op maandag al in Japan kan zijn. Die twee dagen meer of minder zijn cruciaal.” Impeco is op die manier een belangrijke schakel in de logistiek van de MotoGP. Teams hebben in hun trailers het standaard materiaal bij zich, maar nieuwe of extra onderdelen worden via Impeco aangeleverd. Als de trucks van Yamaha bijvoorbeeld nog onderweg zijn van Jerez naar Le Mans, zorgt Impeco ervoor dat de nieuwe onderdelen vanuit Japan rechtstreeks naar Le Mans gaan, zodat het team er daar meteen mee aan de slag kan.

38 RW MAGAZINE 02 2015

het internationale beroepsgoederenvervoer. Daar weet Jaap Terpstra alles van. “Ik heb altijd internationaal gereden,” vertelt hij. “Sinds ik met pensioen ben, doe ik dit. Een jaar of acht nu. In vergelijking met vroeger is het bijna vakantie. Ik kom nu op plekken die ik vroeger niet zag, omdat ik altijd maar aan het jagen was. Ik rijd op tijd weg, meestal op zondagavond, zodat ik niet als een dolle hoef te rijden om op tijd bij de circuits te zijn. Ben je eenmaal waar je moet zijn, dan blijf je ook een paar dagen staan. Op het circuit zorg ik dan voor mijn administratie en ik zet koffie voor de jongens in de pitbox. Het

liefst rijd ik naar de Spaanse Grand Prix. Mijn minst favoriete zijn die in Italië. De route door de bergen in Oostenrijk is mooi, maar ik vind het niet prettig rijden.” Terpstra kent ieder weggetje in Europa en heeft zo veel ervaring als chauffeur dat hij regelmatig om advies wordt gevraagd, ook door John Norda die inmiddels ook al zestien jaar voor Yamaha rijdt. “Ik ben nooit, zoals Jaap, een echte vrachtwagenchauffeur geweest, maar ervaring is zeker belangrijk. Te laat komen, kun je je als chauffeur niet permitteren, maar hier zeker niet, want er staat een WK op het spel. ‘‘Je moet vanwege die bijzondere belangen een grote verantwoordelijkheid aankunnen. Om die reden werken we onderling veel samen en informeren elkaar. Ook met de chauffeurs van concurrerende teams. Je komt immers hetzelfde tegen,” zegt Norda. “Je komt in situaties terecht, die je in het normale transport niet gauw meemaakt. Het verkeer om je heen dat reageert bijvoorbeeld: auto’s die afremmen om een foto te maken. Je rijdt wel in een truck van het Yamaha MotoGP-team en dat staat er met koeienletters op... Je hebt daardoor ook te maken met het merk en het imago. Als je op je kant in de sloot ligt, staat internet binnen de kortste keren vol met foto’s: ‘truck van Rossi in de sloot!’ Dat kan niet.” Hoewel in mindere mate dan zijn collega’s van de grote MotoGP-teams, maakt Jaap Terpstra dat soort dingen ook mee. “Politie die je aan de kant zet, alleen maar om even achterin te kunnen kijken naar de motor die erin staat. Dan geef je zo’n agent een sticker en een T-shirtje en dan is hij zo blij als een kind.” •

84.300 kilometer door de lucht

Bij de Europese Grand Prix verzorgen de teams zelf het transport van hun materiaal van circuit naar circuit. Naar de overzeese wedstrijden verzorgt Dorna, de eigenaar van de MotoGP, de logistiek van 330 ton aan materiaal. Ongeveer een derde daarvan is van Dorna zelf: het materiaal dat nodig is voor de tv-uitzendingen, maar bijvoorbeeld ook de safety cars. Voor de overzeese wedstrijden zet Dorna vier Boeing 747 vrachtvliegtuigen in. Daarmee reizen de 114 Grand Prix-motoren en al het andere materiaal 84.300 kilometer door de lucht: twee keer de wereld rond. Het transport van de circuits naar het vliegveld en terug – alles bij elkaar toch nog zo’n 10.000 kilometer over de weg – wordt gedaan door veertig trucks van het Nederlandse transportbedrijf Jan de Rijk Logistics. Voor het transport van het eigen materiaal in Europa gebruikt Dorna zestien eigen trucks plus twaalf tot vijftien vrachtwagens van externe partijen.

RW MAGAZINE 02 2015 39

Veiliger transport In de komende jaren gaat TVM verzekeringen investeren in het veiliger maken van transport. Daarbij kiezen we er als coĂśperatie bewust voor om meer relevant te zijn voor onze klanten / leden. Samen met chauffeurs ĂŠn transportondernemers willen we in de komende jaren initiatieven ontplooien om het weg- en watertransport veiliger te maken.

TVM verzekeringen | Van Limburg Stirumstraat 250 | Postbus 130 | 7900 AC HOOGEVEEN +31 (0)528 29 29 99 info@tvm.nl www.tvm.nl

RACE 4: GP SPANJE

Startpositie: 22 Resultaat: 13

Drie punten na moedige inhaalrace Livio Loi kon weer drie punten voor het Moto3-kampioenschap bijschrijven na een moedige inhaalrace van de 22ste plaats op de grid naar de 13de plaats aan de finish van de Grand Prix van Spanje in Jerez.

at hij van zo ver naar achter moest starten, was een teleurstelling. De vooruitzichten en de openingsfase van de kwalificatie waren veelbelovend. Nadat hij FP3 had afgesloten op de achtste plaats en QP was begonnen met de derde tijd, zag het er goed uit voor Loi. Jammer genoeg was hij in de slotfase van de kwalificatie niet in staat om zijn beste sectortijden aaneen te rijgen tot één vliegende ronde, waardoor hij op de 22ste plaats bleef hangen. De asfalttemperatuur – tot 46 graden Celsius – hielp Loi evenmin. In de wedstrijd was de temperatuur aanzienlijk prettiger. Loi had een lastige start, maar hij wist zich vlot te herstellen en zijn ritme te vinden. Al snel reed Loi dezelfde rondetijden als de groep die reed voor de zesde plaats, achter het vijftal dat voor het podium streed. Loi was sneller dan de rijders voor hem en moest zodoende flink aan de bak om die in te halen. Langzaam maar zeker werkte hij zich een weg naar voren. Vanaf ronde 16

reed Loi in de punten maar het gat naar de groep voor hem, die voor de top 10 reed, was toen al te groot. De laatste paar ronden op de dertiende positie reed hij in zijn eentje. “Livio had zeker de snelheid om in de top 10 mee te doen,” zag teammanager Jarno Janssen. “Aan de ene kant heeft hij geluk gehad dat er een paar rijders voor hem uitvielen, en we zijn hartstikke blij dat hij nog drie punten heeft weten te pakken, maar aan de andere kant is het ook een beetje zuur omdat we weten dat er meer in had gezeten als hij een betere kwalificatie had gereden.” Ook Loi besefte dat hij met de dertiende plaats goed was weggekomen. “Ik wist op voorhand dat de start moeilijk zou worden; als je vanaf de achtste rij begint weet je dat het dringen wordt. Ik nam de verkeerde beslissing door aan de binnenkant door de eerste bocht te gaan, waardoor een aantal rijders er met een hogere bochtensnelheid aan de buitenkant voorbij konden. Gelukkig had ik snel het ritme te pakken en kon ik een hoge snelheid vasthouden, maar tegen dat ik op de vijftiende plaats reed waren de banden versleten door de inhaalrace die ik had moeten doen. De les van Jerez is duidelijk: de kwalificatie moet echt heel veel beter wil ik in de top 10 meedoen. Ik heb er de snelheid voor, ik moet mezelf alleen wel in staat stellen om op die plaats te rijden.’’ • RW MAGAZINE 02 2015 41

www.abus.com

, S U B A N É É G ! S T E I F R O GÉÉN MOT NEN IN B N E N N U K N E T VEEL MOTORSLO GEKRAAKT WORDEN. ENKELE SECONDEN GERNIS EN KIES VOORKOM VEEL EREITSSLOT VAN ABUS. VOOR EEN KWALIT

GERMAN ENGINEERING. SINCE 1924.

wie is wie

Robert

Kleinherenbrink Field engineer bij Bridgestone

Wat is je functie? “Bridgestone is de bandenleverancier in de MotoGP. Als field engineer begeleid je een aantal teams en coureurs om de beste afstelling te vinden bij de banden. Ik doe dat bij Aprilia en Forward Racing, voor in totaal vijf coureurs. Mijn vijf collega’s en ik zorgen voor het materiaal, we overleggen met de teams en adviseren hen: welke banden ze het beste kunnen gebruiken en hoe ze de machine zo kunnen afstellen dat de banden het beste tot hun recht komen. Het is belangrijk dat je dus ook verstand hebt van bijvoorbeeld vering, zodat je het team daarin kunt sturen. Wij zijn al twee dagen voor de eerste trainingen op het circuit aanwezig. Dan beginnen we met veertig banden per coureur scannen en in het systeem zetten. Alles moet heel precies geregistreerd worden. Als er één band kwijt is, gaat er niemand van de paddock af totdat die band terecht is. Die registratie en de productcontrole zijn heel belangrijk. Na afloop van de race analyseren we alles. Voor maandagochtend 8 uur lokale tijd moeten de rapporten in Japan op kantoor zijn, dus wij zijn pas op zondagavond laat klaar.”

Hoe ben je hier terecht gekomen? “Ik heb de afgelopen vijftien jaar veel verschillende functies gehad in de motorsport: monteur, data-analist, in de logistiek. Na een periode bij Ten Kate Racing als monteur ben ik in de Grand Prix’ terecht gekomen, bij onder meer Kawasaki, Hayate, Forward Racing en Grand Prix Team Switzerland, waar ik onder andere met Jarno Janssen heb gewerkt. Toen dat team ophield te bestaan, kon ik in 2013 bij Bridgestone terecht. Het is het laatste jaar van Bridgestone in de MotoGP; vanaf volgend jaar levert Michelin de banden. Wat ik dan ga doen, weet ik nog niet, maar ik ben inmiddels zo allround dat er wel weer wat komt.”

Je bent geen onderdeel van een raceteam. Is de Dutch TT voor jou wel een thuiswedstrijd? “Ik ervaar de TT zeker als een thuiswedstrijd. Ik ben 180

tot 190 dagen per jaar van huis, dan is het fijn om een wedstrijd in de buurt te hebben, waar vrienden langs komen en collega’s een nachtje komen logeren. Ik vind het ook iets om trots op te zijn, dat we in Nederland zo’n wedstrijd hebben die ook nog eens zo goed is georganiseerd. Daardoor is het altijd prettig werken in Assen. Voor Bridgestone is het ook een goed circuit: je weet zeker dat je grip hebt. Zelfs als het nat is. Dat is nooit een issue. Het weer wel. Het kan 15 graden zijn, maar ook 30 graden.” • RW MAGAZINE 02 2015 43

OPLEIDING

De monteurs va

1 Pal naast het TT-circuit in Assen staat een opvallend gebouw, zwartwit geblokt als een finishvlag. Het is het TTInstituut van het Drenthe College, waar de monteurs van de toekomst worden opgeleid. Sinds kort kunnen de aankomende techneuten oefenen op een KTM Moto3-motorblok, dat door RW Racing GP werd geschonken. 44 RW MAGAZINE 02 2015

onny de Hooge en Mark Bouwman kunnen zelf hun ogen amper afhouden van het motorblok. Ze hangen aan de lippen van Hans Spaan, die hem vertelt over de prestaties die het motorblok heeft geleverd toen het nog dienst deed in een van de motorfietsen van RW Racing GP in de Moto3. Vooral bij Bouwman, docent motortechniek bij het TT-Instituut, jeuken de handen. Liefst zou hij de blok ter plekke open maken. “Als ik mijn leerlingen straks vertel dat dit blokje van 250cc een vermogen van 55 pk levert, staan ze me met grote ogen aan te kijken: hoe kan

dat nou? Dat kan ik hen nu ook laten zien. Daarom ben ik heel blij met deze schenking van RW Racing GP. Voor onze opleiding motorvoertuigtechniek is dit zo belangrijk.”

Praktijk TT-Instituut staat voor: Top Technici Instituut. Het biedt opleidingen op het gebied van motoren en auto’s voor mbo-niveaus 2, 3 en 4. “Het TT-Instituut is een praktijkgerichte opleiding,” vertelt opleidingsmanager Tonny de Hooge. “We zitten niet voor niets naast het circuit. Leerlingen kiezen bewust voor een

n de toekomst

1: Docent motortechniek Mark Bouwman (rechts) en opleidingsmanager Tonny de Hooge hangen aan de lippen van Hans Spaan als die vertelt over het motorblok dat RW Racing GP schenkt aan het TT-Instituut van het Drenthe College. 2: RW Racing GPteameigenaar Roelof Waninge overhandigt het motorblok aan Tonny de Hooge (links) en Mark Bouwman (rechts) van het TTInstituut.

2 studie die een link heeft met de racerij. De combinatie van sport, sensortechnologie, duurzaamheid en moderne auto- en motortechniek is de basis. Daarvoor worden niet alleen voertuigen gebruikt die je dagelijks op de weg ziet, maar ook auto’s en motoren uit de racewereld.” Juist daarom is docent Mark Bouwman zo blij met het blok van RW Racing GP. “Het TT-Instituut is een praktijkopleiding; een blok uit de praktijk is dus heel waardevol voor ons. Ik kan leerlingen wel vertellen wat de verschillen zijn tussen een gewone straatmotor, een crossmotor en een

racemotor, maar als ik het kan laten zien, zegt dat veel meer. Hoe een koppeling precies werkt, is best een ingewikkeld verhaal. Nu kan ik het direct laten zien.”

Koppeling Voor RW Racing GP was dat ook de reden om een KTM-motorblok te schenken. RW-teammanager Jarno Janssen: “Het TT-Instituut heeft een directe koppeling met wat wij doen in de praktijk. Als raceteam zijn wij niet alleen op zoek naar de beste coureurs, maar ook naar de beste technische mensen. Het is best mogelijk

dat een toekomstige nieuwe monteur van ons van het TT-instituut komt. Dan is het mooi dat we een bijdrage kunnen leveren aan de opleiding, door dit blok. Onze monteur Thomas van Leeuwen heeft de opleiding Motorvoertuigtechniek niveau 4 gedaan – niet in Assen, maar die opleiding wordt hier ook gegeven. Hij had best met zo’n blok willen oefenen op school. Dit motorblok heeft zijn tijd bij ons gehad, we kunnen er zelf niet meer zo veel mee. Maar het TT-Instituut kan er nog wel veel mee. Je komt niet zomaar aan zo’n motorblok als dit, een fabrieksblok uit een Grand Prix-machine.” • RW MAGAZINE 02 2015 45

EEN JAAR 26 NUMMERS + TESTJAARBOEK VOOR MAAR € 73

KORTING

PROFITEER NU: • ELKE 2 WEKEN JOUW FAVORIETE MOTORBLAD THUIS • 39% KORTING OP DE WINKELPRIJS • GRATIS TESTJAARBOEK T.W.V. € 7.95 • 10% KORTING OP MOTORVERZEKERING • GRATIS LEZERPAS MET VELE VOORDELEN • ALS ABONNEE HEB JE OOK GRATIS TOEGANG TOT DE DIGITALE VERSIE VAN MOTO73. KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP TIJDSCHRIFT.NL/KOPPELEN

Mail naar klantenservice@moto73.nl of bel 085 - 888 5685 (ma t/m vrij 09.00-17.00 uur).

De aanbiedingen zijn geldig tot en met 30 juni 2015. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden. MOTO73 kost in de winkel € 4,25. Je abonneert je tenminste voor de opgegeven periode en tot wederopzegging. Opzeggen is heel eenvoudig en kan na de opgegeven periode per maand. Op deze abonnementsovereenkomst zijn de Leveringsvoorwaarden en het Privacy- en cookiebeleid van New Skool Media B.V. van toepassing. Voor abonnementen buiten Nederland gelden andere voorwaarden. Kijk voor alle voorwaarden op moto73.nl onder het kopje “Service & Contact”.

column

Energieslurpend reisgedoe

uiten het werk op de Grand Prix-circuits om zijn RW Racing GP en alle andere WK-teams vooral veel onderweg. Vliegtuig in, vliegtuig uit, huurauto in, huurauto uit… Continu in beweging, om hun job zo goed mogelijk uit te voeren. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar vergis je niet in het feit dat vooral dit reisgedoe heel veel energie kost. Hoewel je feitelijk nauwelijks iets hoeft te doen, kan het zeer slopend zijn. Hoe dat komt? Geen idee, misschien door het eeuwige wachten of het feit dat je als een ingeblikt sardientje urenlang in een niet al te comfortabele stoel behoort te zitten. Zelf ben ik ook met regelmaat voor mijn werk op reis, en hoewel het went om uren in een vliegtuig gestald te zijn, merk ik aan mijn eigen gestel dat ik telkens weer een aardige tik krijg als ik eindelijk uit zo’n Boeing mag stappen. Het meest vervelende is echter dat je na een vliegreis nog niet op je eindbestemming bent. Je melden bij dat hartstikke vriendelijke dametje van het autoverhuurbedrijf, die wagen instappen, navigatie instellen en dan tot de conclusie komen dat je nog minstens anderhalf uur moet reizen om eindelijk je koffer op het bed van je hotelkamer te kunnen laten ploffen. En dat trucje voeren ze in de GP-wereld haast elke twee weken uit… Ga er maar aan staan. Helemaal komt dat gevoel bovendrijven als de Grand Prix zich overzees begeeft. We staan er nooit bij stil, aangezien wij vanuit onze luie stoel slechts de actiebeelden van die WK-race bekijken. Geen centje pijn, misschien nog een lekker biertje erbij, dan is de middag helemaal compleet. Aan de andere kant van de wereld zijn die teams al door een lange heenreishel gegaan om uiteindelijk in drie kwartier tijd te zien of het nut heeft gehad dat ze in Australië, Argentinië, Japan of Maleisië zijn geweest. De frustratie van een valpartij in de wedstrijd moet haast wel met een factor tien toenemen als dat bij een overzeese GP gebeurt, kan niet anders. En moet je je voorstellen dat je dan daarna de boel nog moet inpakken en weer op weg mag naar een volgend raceweekend. Enkel om dat feit al heb ik respect voor het werkethos van alle mannen en vrouwen van het GP-circus. Telkens maar weer doorzetten, ook als er even minder geweldige scores neergezet worden. En vergeet niet: in veel gevallen zitten thuis ook nog eens partners en kinderen te wachten. Dat maakt het er ook niet gemakkelijker op, om zoveel tijd onderweg te zijn voor je werk. Een dikke duim omhoog dus voor alle mensen die zich in de GP-paddock ophouden, en telkens ons weer die mooie sport doen voorschotelen. • Jarno van Osch is (motorsport)redacteur bij MOTOR Magazine en Moto73. RW MAGAZINE 01 2015 47

RACE 5: GP FRANKRIJK

Startpositie: 22 Startpositie: 22 Resultaat: 13 Resultaat: 13

Verloren door onoplettendheid in kwalificatie Onoplettendheid aan het begin van de kwalificatie maakte dat Livio Loi op achterstand begon aan de Moto3-race van de Grand Prix van Frankrijk. Door een onverwachte regenbui op zaterdagmiddag werd de startgrid bepaald door één enkele ronde. Wie te laat was om een tijd te zetten, zoals Loi, moest achteraan starten. Toch wist de RW Racing GPcoureur zich nog op de dertiende plaats te klasseren, waardoor hij opnieuw drie punten kon meepakken.

oor de resultaten in de vrije trainingen (een tweede tijd in FP2) zag het weekend in Le Mans er aanvankelijk zonnig uit. Maar door die ene korte regenbui viel het letterlijk in het water. Vanaf de 22ste startplaats was het bij voorbaat lastig om een goede uitslag te rijden. Het was te verwachten dat de start van de Moto3 een chaos zou zijn, nadat een groep snelle rijders zich niet hadden gekwalificeerd op hun eigen niveau. Loi kwam dan ook terecht in de grote kluwen die op de eerste bocht af dook. Met te veel mensen op een te kleine ruimte gingen er in de chicane vier onderuit, pal voor de neus van Loi. De Belg moest vol in de remmen en uitwijken naar de buitenkant van de baan om te voorkomen dat hij door een over

48 RW MAGAZINE 02 2015

de baan tollende motorfiets werd omgekegeld. Vanuit de achterhoede naar voren zien te geraken vergde veel van zijn zachte voor- en achterband. Tegen de tijd dat Loi in de positie verkeerde om mee te doen om de punten, gleed de motor alle kanten op. Desalniettemin bleef Loi aanvallen en lukte het hem om in de laatste ronde nog Fahmi Khairuddin uit te remmen om als dertiende over de streep te komen, 26 seconden achter racewinnaar Romano Fenati, en zo drie nuttige punten voor het kampioenschap mee te pakken. Teammanager Jarno Janssen: “Het moge duidelijk zijn dat we de race zaterdag al hebben verloren, tijdens de eerste minuten van de kwalificatie. Als team hebben we niet alert genoeg gereageerd op de veranderende weersomstandigheden. Daardoor moesten we te ver naar achter starten en wisten we dat het moeilijk zou worden. Dertiende was niet het resultaat waar we op mikten na drie perfecte vrije trainingen, maar uiteindelijk zijn het toch weer drie punten die we kunnen bijschrijven voor het kampioenschap.” Livio Loi was niet blij aan de finish. “Ik ben niet tevreden met slechts drie punten, maar ik besef dat ik gelukkig mag zijn dat ik ben gefinisht. Ik zat midden tussen de rijders die crashten in de eerste bocht en ik kon maar net de machine van Vazquez ontwijken. Daarna moest ik heel veel goed maken en kon ik niet zo hard pushen als ik wilde. Ik had voor de top 10 moeten meedoen, ook vanuit deze startpositie. Het is jammer dat het niet zo is uitgepakt als we hoopten, maar gezien het aantal valpartijen mogen we blij zijn met het resultaat en de punten.” •

RACE 6: GP ITALIË

Resultaat bepaalt door finishfoto Er moest een finishfoto aan te pas komen om de uitslag vast te stellen van de Moto3race van de Grand Prix van Italië. Die foto wees uit dat Livio Loi 0,001 tekort kwam voor de 13de plaats. Loi was niet blij met het resultaat, dat hem slechts twee punten opleverde voor het kampioenschap. “Ik had veel verder naar voren moeten zitten en het is mijn eigen schuld dat het niet zo was. Het was geen slimme race.”

at Loi zich op de zestiende plaats had gekwalificeerd voor de race op het spectaculaire circuit van Mugello viel een beetje tegen, maar was nog niet eens zo erg. Het veld zat dicht bij elkaar en de verschillen waren klein. Aangezien dat ook de verwachting voor de wedstrijd was en Loi zeker de snelheid had om in de top 10 te rijden, maakte de kwalificatie niet zo gek veel uit. In de race bleken de verwachting al snel uit te komen: het hele veld zat bij elkaar. Als de lange sliert af en toe eens brak, werden de gaatjes snel dicht gereden. Wie de ene ronde nog vooraan reed, kon de volgende ronde op de vijftiende plaats rijden en omgekeerd. Loi bleef echter hangen tussen de zeventiende en de twintigste plaats. Pas in de hectische slotfase kon de kleine Vlaming een opmars maken om als vijftiende de laatste ronde in te gaan, om uiteindelijk zij aan zij met Andrea Locatelli over de streep te komen, slechts slechts 5 seconden achter racewinnaar Miguel Oliveira. Loi werd aanvankelijk als dertiende geklasseerd, maar de wedstrijdleiding herzag die uitslag aan na het bestuderen van de finishfoto. Daaruit bleek dat Locatelli zijn voorwiel 0,001 eerder over de lijn duwde dan Loi. “Dit had echt veel beter gemoeten,” oordeelde Loi zelfkritisch. “Inhalen en agressief rijden waren altijd mijn sterke punten, maar vandaag heb ik dat niet goed gedaan. Bij het insturen van de bochten zat ik steeds aan het achterwiel van de rijder voor me, maar vervolgens moest ik te hard remmen. Bij het uitkomen van de bochten had ik zodoende te veel snelheid verloren en begon het van voor af aan. Ik ben te lang op die manier blijven jojoën. Pas een paar ronden voor het einde heb ik mijn tactiek veranderd. Veel te laat. Gelukkig kon ik nog twee punten meepakken, maar het was gewoon geen slimme race en daarvan kan ik alleen maar mezelf de schuld geven.” •

Startpositie: 16 Resultaat: 14

RW MAGAZINE 02 2015 49

N LIVIO A V D N IE Undici! WORD VR n Amici di lid va e j k a a m en

Op die manier steun je Livio gedurende zijn internationale racecarrière met een jaarlijkse bijdrage van €40. Zo heb je zelf een aandeel in Livio’s toekomstige successen.

Waar wordt jouw bijdrage zoal voor gebruikt? De vele internationale trainingen en wedstrijden die Livio rijdt, zorgen voor hoge reis- en verblijfskosten. Op dit niveau staat motorsport gelijk met topsport. Livio heeft een personal trainer en traint dagelijks, o.a. in de sportschool, om in een uitstekende conditie te blijven. Zo nemen sportvoeding, monitoring en ondersteuning ook een hap uit het budget. Wat krijg je als lid van Amici di Undici? De “vrienden van nummer 11” rijden steeds op kop. Ze ontvangen automatisch de digitale nieuwsbrief en driemaal per seizoen Livio’s nieuwe fanmagazine. Zo zijn ze van start tot finish op de hoogte van Livio’s carrière. Daarnaast dingen ze regelmatig mee naar mooie prijzen. Zo maken ze bijvoorbeeld kans om Livio live een wedstrijd te zien rijden!

Hoe word je lid van Amici di Undici? Heel eenvoudig! Vul het inschrijvingsformulier in op Livio’s website, www.livioloi.com. Je ontvangt van ons een mail met de bevestiging. Zodra we de betaling ontvangen hebben, komt er een Sniper 11-item jouw kant uit.

wie is wie

Paul

Sannen Verhuurder motorhomes

Wat is je functie? “Ik verzorg de motorhomes voor elf van de 23 MotoGP-coureurs. Ze huren voor het hele seizoen en wij leveren de full service. Mijn team en ik zorgen dat de motorhomes bij de circuits komen. We moeten er op dinsdag voor vier uur ’s middags zijn – in Assen dus op maandagmiddag – en zijn pas ’s avonds laat na de race weer weg, soms zelfs pas op maandagochtend. Campers kun je het tegenwoordig nauwelijks nog noemen, het zijn hotels op wielen, inclusief roomservice. Als coureurs iets nodig hebben, bellen ze mij: ‘Kun jij even pizza laten komen?’ Inmiddels verzorgen we ook motorhomes in de MXGP en bij de races in de VS leveren we motorhomes voor Yamaha. Valentino Rossi heeft in Europa zijn eigen motorhome, maar in de VS slaapt hij liever in een motorhome van ons dan in een hotel.”

Hoe ben je hier terecht gekomen? “Dat is nu zo’n 20, 25 jaar geleden, via Arie Molenaar. Hij had voor zijn Japanse coureurs iemand nodig om de campers naar de circuits te brengen en om die jongens een beetje te begeleiden. Dat ben ik gaan doen en van het een kwam het ander. Ik heb veel met Japanse coureurs gewerkt. Na de Japanners wilden ook de Amerikanen en Australiërs zo’n motorhome met chauffeur annex personal assistent. Zo ben ik terecht gekomen bij Colin Edwards. Daar heb ik acht jaar voor gewerkt. Nu die is gestopt, houd ik me alleen nog met de motorhomes bezig. Mijn zoon werkt inmiddels voor Nicky Hayden.”

Beschouw jij, als Belg, de Dutch TT als een thuiswedstrijd? “Mol ligt maar net over de grens bij Eindhoven, hè. Het is slechts een kort ritje naar Assen, dus ja: de TT is ook

voor mij een thuiswedstrijd. Zo ervaar ik het wel tenminste en ik denk dat dat voor de meeste Vlamingen op de paddock geldt.” • RW MAGAZINE 02 2015 51

REPORTAGE

Supporters

on tour

DE FANS VAN LIVIO LOI REIZEN OVERAL NAAR TOE Bij steeds meer Grand Prix duikt de Belgische driekleur op de tribunes op. Met een metersgroot spandoek reizen de supporters van Livio Loi heel Europa door. Bij de Dutch TT zitten er in elk geval minstens honderd Belgen op de tribunes, maar ook andere wedstrijden bezoeken ze met tientallen.

uido Sennesael (53) ging als 15-jarige voor het eerst naar de motor-Grand Prix kijken. Hij was meteen verkocht. “Ik ben altijd in de eerste plaats voor de sport gegaan,” vertelt hij. “Wat Belgen betreft zijn we er in de wegrace maar bekaaid vanaf gekomen tot voor kort. Toen ik de Brabançonne voor het eerst over het circuit hoorde schallen – toen Livio de wedstrijd in de Red Bull Rookies Cup won in Brno – stonden de haren rechtop op mijn armen. Kippenvel, eerlijk waar.” Met de komst van Livio Loi en niet te vergeten Xavier Simeon in de Grand Prix kreeg de motorsport een nieuwe dimensie voor Sennesael en nog een heleboel andere Belgische liefhebbers. “Zeker. Nu we twee Belgische piloten hebben, die het bovendien goed doen, is het alleen nog maar leuker geworden om naar een race te gaan. Het geeft toch iets extra’s als je voor een landgenoot kunt juichen.” Sennesael merkt dat de belangstelling duidelijk aantrekt. “Ik zie het op mijn eigen Facebook-pagina MotoGP Lovers From Belgium, maar ook op de Facebook-pagina’s van de coureurs zelf en van hun fanclubs. En ik merk het aan de reizen. Tot een paar jaar geleden ging ik samen met mijn vrouw en af en toe wat vrienden naar zes tot zeven Grand Prix’ per jaar. Tegenwoordig gaan we met bussen of zelfs met enige tientallen met het vliegtuig. In Le Mans waren we met bijna tachtig, naar Barcelona, Brno, Misano en Valencia gaan we ook. In Assen zijn we met zeker honderd – waarvan we het weten. Want er gaan ook altijd mensen individueel.” Toch zoeken veel Belgische supporters elkaar op de tribunes op. Tussen de vele Italiaanse en Spaanse vlaggen valt de Belgische driekleur behoorlijk op. Het is ook bepaald niet het kleinste spandoek wat er tussen hangt. “We krijgen er veel reacties op. Iedereen weet dat we er staan voor Livio en Xavier. We hebben dankzij die banier internationaal al veel mensen leren kennen. En andere Belgen sluiten vanzelf bij ons aan. Prima: hoe meer support, des te beter.” Livio Loi waardeert de steun van zijn landgenoten bijzonder

52 RW MAGAZINE 02 2015

en probeert waar mogelijk iets terug te doen. Toen Sennesael hem inmiddels alweer een paar jaar geleden vroeg of hij het goed dat ze een spandoek maakten, stelde Loi zelf meteen voor dat ze dan bij de eerstvolgende gelegenheid op de foto moesten. “Livio is altijd zeer positief,” zegt Sennesael. “Hij probeert steeds iets terug te doen en dat is erg plezierig. Wij zijn Livio ook voor 200 procent blijven steunen in de periode dat hij het moeilijk had, vorig jaar, en we zijn dan ook zeer blij dat hij nu weer rijdt dankzij het Nederlandse RW Racing GP. We begrijpen heel goed hoe moeilijk het is voor coureurs en teams uit de Lage Landen om in deze sport voet aan de grond te krijgen en te houden. Wij zijn er fier op dat we met onze driekleur langs de baan kúnnen staan.” •

RESULTATEN MOTO 3

RIJDER PUNTEN KLASSERING

QAT AME ARG SPA FRA ITA CAT

KENT Danny

149

BASTIANINI Enea

OLIVEIRA Miguel

DNF

VAZQUEZ Efren

DNF

FENATI Romano

DNF

VIÑALES Isaac

BINDER Brad

DNF

QUARTARARO Fabio 54

DNF

BAGNAIA Francesco

DNF

ANTONELLI Niccolò

DNF

MASBOU Alexis

DNF

NAVARRO Jorge

DNF

MCPHEE John

DNF

LOCATELLI Andrea

HANIKA Karel

DNF

KORNFEIL Jakub

DNF

OETTL Philipp

DNF

AJO Niklas

DNF

ONO Hiroki

DNF

MIGNO Andrea

LOI Livio

DNF

MARTIN Jorge

DNF

DANILO Jules

DNF

GUEVARA Juanfran

DNF

KHAIRUDDIN Zulfahmi 2

DNF=Did Not Finished 54 RW MAGAZINE 02 2015

RACE 7: GP CATALONIË

Geen punten na eenzame race in Catalonië Iedereen bij RW Racing GP wist dat het moeilijk zou worden om punten te pakken nadat Livio Loi zich op de 29ste plaats had gekwalificeerd voor de Moto3-race. Maar er was hoop, zoals dat er altijd is. Jammer genoeg had Loi niet het geluk dat nodig was om in de buurt van de punten te komen. De Belgische tiener finishte als 19de in de Catalaanse GP, 27 seconden achter winnaar Danny Kent en 8 seconden verwijderd van de WK-punten.

a een zeer hoopgevende eerste dag, met een uitstekende vierde tijd voor Loi in de vrije training, was de tweede dag van de Catalaanse GP een enorme domper. Met twee crashes – in de ochtendsessie en in het begin van de kwalificatie – zat er niet méér in dan een 29ste tijd. Loi had een heel aardige start, waarmee hij naar de 21ste plaats schoof, maar al na vijf ronden reed Loi een eenzame race. Hij kon het gaatje naar de rijders voor zich niet dichtrijden en zag het verschil naar de groep

Startpositie: 29 Resultaat: 19

rijders die streed om de punten oplopen. RW Racing GP-teammanager Jarno Janssen was uiteraard teleurgesteld over het resultaat. “Kijkend naar de trainingen weten we dat het moet kunnen, dat het er in zit. Maar op een of andere manier komt het er niet uit en dat is doodzonde. Deze wedstrijd was gewoon niet goed. Natuurlijk is het moeilijk als je vanaf de 29ste plaats moet starten, maar met een beetje meer agressie had er wel meer ingezeten dan dit. Punten worden niet cadeau gedaan.” Door de crash van zaterdagochtend was Loi het vertrouwen kwijt en kostte het moeite om het ritme weer te vinden. “Met maar acht minuten over in de kwalificatie moest ik wel voor alles of niets gaan, maar was zulk druk verkeer op de baan dat ik de ruimte noch een goede slipstream had,” vertelde Loi. “Zondag kwam het goede gevoel van vrijdag pas in de tweede helft van de wedstrijd enigszins terug, maar toen was het al te laat om het verschil nog te overbruggen. Het is geen excuus en ik ben er zelf zeker zo gefrustreerd over, maar we moeten ook kijken naar de goede dingen en leren van wat er niet goed ging.” •

25 TT’s

Jarno Janssen in de TT van 1999.

HISTORIE

aan ervaring Voor Nederlandse (en Vlaamse) coureurs is de Dutch TT dé race van het seizoen. Vier teamleden van RW Racing GP – Hans Spaan, Jarno Janssen, Gerald Perdon en Thomas van Leeuwen – weten uit ervaring hoe het is om die bijzondere wedstrijd te rijden. Met zijn vieren zijn ze goed voor 25 TT’s. “Iedere coureur die zegt dat het een wedstrijd is als alle andere, of die beweert dat hij geen druk voelt, die liegt.” Hans Spaan ‘Iedereen wil wat van je, zeker als je wint’

et zijn historische zege in 1989 en nog drie andere podiumplaatsen is Hans Spaan (56) zonder twijfel een van de meest succesvolle Nederlandse coureurs in de Dutch TT. In zijn eerste TT – ook zijn eerste Grand Prix-wedstrijd – in 1980 werd hij meteen al vierde. Toch is Spaan nooit gek geweest op de TT. “Helemaal niet. Al die drukte! Iedereen wil wat van je. Zeker als je als Nederlander wint in Assen, en zeker in die tijd, toen de Nederlandse motorsport nog echt groot was. Het mooiste aan de TT vond ik dat het lekker dichtbij was. En de baan. Dat was toen nog het lange circuit, dat alleen voor de Grand Prix werd gebruikt. Een schitterende baan was dat.” Dertien jaar reed Spaan de TT. In 1983 reed hij in twee verschillende klassen, waardoor hij op veertien races staat. Twee keer miste Spaan zijn thuiswedstrijd wegens blessures. “En een paar keer reed ik terwijl het eigenlijk niet kon. Maar ja, de TT is voor een Nederlander zo’n speciale en belangrijke wedstrijd dat je toch rijdt. Vergis je niet: er kwam in die tijd 140.000 man naar de TT.” Voordat Spaan zijn overwinning in Assen boekte, was de spanning al behoorlijk opgevoerd. Een paar weken voor de TT had hij in Oostenrijk zijn eerste Grand Prix gewonnen. En in het jaar voorafgaand was hij Hans Spaan al derde geworden in Assen. 1980 – 50cc – 4de “Voor Nederlanders gold, 1982 – 50cc – 9de zeker in die jaren, alleen 1983 – 50cc – 9de de TT,” zegt de technisch 1983 – 125cc – dnf manager van RW Racing GP. 1984 – 80cc – 2de “De druk was daardoor 1986 – 80cc – 3de enorm hoog. Door die 1987 – 80cc – dnf overwinning in Assen was 1988 – 125cc – 3de ik in één klap een Bekende 1989 – 125cc – 1ste Nederlander en werden de 1990 – 125cc – dnf verwachtingen nóg hoger. 1991 – 125cc – 7de Nee, dat was echt niet 1992 – 125cc – 20ste meer leuk. De TT en met 1993 – 125cc – 5de name die overwinning 1994 – 125cc – 20ste heeft me ook veel goeds

gebracht hoor. Er gingen veel deuren open. Als je wint, heb je vrienden… Iedereen wilde er bij horen, dus sponsoring was ineens een stuk eenvoudiger. Als ik er nu op terugkijk, denk ik wel dat die ene TT mijn leven heeft veranderd. Ik hoor zelfs nu nog zelden iemand over de acht andere Grand Prix die ik heb gewonnen.” In Assen wist Spaan zijn prestaties niet meer te evenaren. Het jaar na zijn overwinning startte hij vanaf pole position. Lang reed Spaan op de tweede plaats, totdat drie ronden voor het einde de uitlaat kapot ging. De vijfde plaats in 1993 was het hoogst haalbare en zelfs die was al bijzonder. Op dat moment namelijk was Spaan nog in de overtuiging dat het zijn laatste TT was. De vijfde plaats was een mooi afscheid. Het liep anders. In 1994 reed Spaan nóg een laatste TT. Hij werd tamelijk roemloos twintigste. “Ik was eigenlijk al gestopt, maar Arie Molenaar had geen rijders voor 1994. Dus toen ben ik nog één jaar doorgegaan. Het heeft overigens niet veel gescheeld of die van ’93 was toch de laatste: twee weken voor ‘Assen’ kwam ik in Hockenheim zwaar ten val. Schouder uit de kom, sleutelbeen los, van boven tot onder bont en blauw. De wedstrijd was een martelgang, maar eigenlijk was het al een wonder dat ik überhaupt aan de start stond. Ik was blij dat het klaar was.”

Jarno Janssen Een zure uitglijder op de tiende plaats Ook RW-teammanager Jarno Janssen (39) kijkt met gemengde gevoelens terug op zijn zes TT’s. In zijn eerste, in 1996, stond hij met een wildcard aan de start. “Dat was een enorme ervaring,” vertelt hij. “De wildcardrijders stonden op het terrein bij de Veenslang. Wij stonden met de vrachtwagen tegen het hek. Mijn vrienden waren ’s nachts gaan feesten in de stad en schreeuwden me wakker. Op het talud aan de overkant hadden ze een gigantisch spandoek gespannen. Dat was wel bijzonder wakker worden. Ik denk dat die eerste TT de leukste was. Er waren geen verwachtingen, er was geen druk en ik eindigde als beste Nederlander op de negentiende plaats.” De TT rijden was voor Janssen een jongensdroom, sinds hij als 8-jarig jochie met zijn vader in de Strubben zat. “Een paar jaar later ging ik racen en reed ik mijn eerste wedstrijden op het TT-circuit. Dat wordt dan ‘jouw’ circuit, daar groei je op als coureur. Daardoor is de TT altijd een speciale wedstrijd, voor iedere Nederlandse coureur. Maar dat geeft ook een enorme druk. Iedere coureur die zegt dat de TT een wedstrijd is als alle andere, of die beweert dat hij geen druk voelt, die liegt. In de RW MAGAZINE 02 2015 57

Gerald Perdon in de TT van 2002.

jaren dat ik als vaste GPcoureur aan de start stond, vond ik de TT vreselijk. Die druk, daar kon ik toen heel slecht mee omgaan. Assen is ook nooit een van mijn favoriete circuits geweest. Jarno Janssen Ik kwam wel altijd met een 1996 – 125cc – 19de goed gevoel naar de TT toe, 1997 – 125cc – dnf omdat het de wedstrijd na 1998 – 250cc – 18de Barcelona is en ik daar 1999 – 250cc – 15de altijd goed heb gereden.” 2000 – 250cc – dnf Ondanks dat de TT extra 2002 – 250cc – 18de lastig was, heeft Janssen er niet onaardig gepresteerd. In 1998 reed hij in de regen de vierde trainingstijd. In 1999 haalde hij er zijn eerste WK-punt, na een verbeten strijd om de vijftiende plaats. “De uitloopronde reed ik met de Nederlandse vlag. Het voelde alsof ik de TT had gewonnen!” In 2000 leek hij zelfs op weg naar een top 10-klassering. “Ik reed op de tiende plaats toen ik drie ronden voor het einde onderuit ging. Een zure en dure uitglijder.” Nog steeds is de TT een extra spannende Grand Prix wat Janssen betreft. Niet meer zoals toen hij racete, maar voor de teammanager van het enige Nederlandse Grand Prix-team komt er veel kijken bij de thuiswedstrijd. “Het is nog steeds speciaal. Het is onwijs druk. Alleen in Assen hebben we de mogelijkheid om 250 gasten te ontvangen, de media-aandacht voor het team is een stuk groter dan bij andere wedstrijden. Je wordt vier dagen 20 uur per dag geleefd en op zondag ben je steenkapot, maar het blijft bijzonder.”

Gerald Perdon ‘TT kwam veel te vroeg’

Thomas van Leeuwen in de TT van 2014.

58 RW MAGAZINE 02 2015

De 32ste plaats die Gerald Perdon behaalde in zijn enige TT, in 2002, is niet iets waar de chefmonteur van RW Racing GP trots op is. “Dat stelt natuurlijk niet veel voor. Ik had, achteraf gezien, ook eigenlijk niets te zoeken in de TT,” zegt Perdon (32). “Ik kreeg een wildcard in het tweede jaar dat ik 125cc reed. Dat was eigenlijk te snel en te vroeg. Ik had te weinig ervaring op het circuit. Op stratencircuits kon ik goed uit de voeten, maar dat is heel wat anders dan de TT rijden.” Perdon kwam naar Assen met standaard materiaal. Voor de gelegenheid kreeg hij Grand Prix-banden. “Maar dat was niet de goede maat voor mijn motor. In de trainingen ben ik er twee keer hard af gedoken. Het niveau in de Grand Prix was toen al een stuk hoger dan in het Nederlands kampioenschap. Als wildcardrijder probeer je mee te kunnen op materiaal dat niet GP-waardig is, en dat mislukt dan. Wat dat betreft was de TT een frustrerende ervaring.” Uiteindelijk was Perdon al blij dat hij de wedstrijd uit kon rijden. “In de tweede kwalificatie reed ik wel de dertiende tijd in de regen, maar daar had ik niets aan. De beste tijd van de twee kwalificaties – op donderdagmiddag de eerste, op vrijdagmiddag de tweede – telde, waardoor ik achterGerald Perdon aan stond. Tijdens de race 2002 – 125cc – 32ste was het supermooi weer.”

HISTORIE Een herkansing kwam er niet voor Perdon; het bleef bij die ene TT. “Het jaar erna was er geen budget en heb ik helemaal niet gereden, dus ook geen TT. En daarna ben ik naar de 600cc gegaan. Soms vind ik het wel jammer dat het maar bij eentje is gebleven, want ondanks de frustraties was het toch wel leuk. Ik ben blij dat ik het een keer heb mogen meemaken. Het is een aparte ervaring om als Nederlander in de TT te rijden. Zelfs als je achteraan bungelt.”

Thomas van Leeuwen Overdonderd door alle indrukken Het is nog maar een jaar geleden dat Thomas van Leeuwen (20) zijn voorlopig laatste Dutch TT reed als coureur. Zijn derde optreden met een wildcard was meteen ook zijn beste prestatie. “Je mag maar drie keer in één klasse met een wildcard meedoen, dus ik wist dat het mijn laatste kans zou zijn en wilde er het maximale uithalen. Dat is gelukt.” Een jaar geleden kon Van Leeuwen nog niet vermoeden dat hij nu weer bij de TT zou zijn, maar dan als monteur bij RW Racing GP. Het was juist dankzij die Dutch TT dat hij met RW in contact kwam. “In mijn eerste TT reed op een motor die mijn vader zelf had gebouwd, met een Bakker-frame. Ik was 16. Veel te jong, en overdonderd door alle indrukken. Twee jaar daarvoor had ik wel als wildcardrijder met de Red Bull Rookies bij de TT gereden, maar dat was anders. De ‘echte’ TT is veel meer, veel groter. Wij reden voor vrijwel lege tribunes. In 2009 was de Rookies Cup ook nog niet zo bekend als nu. Maar goed, die eerste TT was geen doorslaand succes. Bij mijn tweede wildcard in 2013 ging het een stuk beter, maar ik kreeg een penalty omdat ik een jumpstart had gemaakt en vijf ronden voor het einde liep de motor kapot.” In de wetenschap dat hij nog één kans had, zette Van Leeuwen zijn zinnen op die laatste wildcard. Samen met zijn vader ging hij aan de slag om het motorblok te verbeteren,

maar dat ging niet naar hun zin. In een uiterste poging belde Van Leeuwen een paar weken voor de TT naar Roelof Waninge met de vraag of die heel misschien een KTM-blok had dat Van Leeuwen kon overnemen. “Het was de bedoeling dat in ons eigen frame te hangen. Dezelfde dag nog belde Jarno Janssen me terug of we langs konden komen in Dwingeloo. We konden de motor overnemen waarop Scott Deroue het jaar ervoor in het Spaans kampioenschap een paar wedstrijden had gereden. We zijn gaan overleggen met de sponsors, omdat we nog best een groot gat in het budget hadden. Mijn sponsors hebben toen mijn motor gekocht voor het bedrag dat we tekort kwamen. Zo is het contact met RW ontstaan, maar zo zat ik dus een paar weken voor de TT ineens met een andere, voor mij onbekende motor waarop het moest gebeuren. Die late switch gaf voor mijzelf wel extra spanning, maar de druk wat de wedstrijd betreft, viel weg. Ik had geen idee wat ik kon verwachten.” Het werd uiteindelijk een prima TT voor Van Leeuwen, die nog vóór Livio Loi finishte: de coureur voor wie hij nu werkt. Van de indrukken die hem als 16-jarige nog overdonderden, had hij vorig jaar geen last meer. “Integendeel. Ik vind die spanning juist wel lekker. Het is belangrijk om je goed voor te bereiden. Tussen je oren moet het goed zitten, je moet je vooral niet laten opjutten, want als wildcardrijder heb je weinig te bewijzen in de TT. Thomas van Leeuwen Je kunt alleen maar je uiterste best 2009 – RBRC – 17de 2011 – 125cc – 28ste doen om er voor jezelf het maximale uit te halen en je moet vooral genieten 2013 – Moto3 – dnf 2014 – Moto3 – 23ste van het moment. Zo vaak krijg je die kans niet.” •

Hans Spaan in de TT van 1989

Dwingeloo in Drenthe: Da’s thuis komen! De Dutch TT is het grootste topsportevenement van Nederland. Daar zijn de ’Drenten’ best een beetje trots op. In Dwingeloo, het mooiste brinkdorp van Drenthe, zijn ze nóg trotser op het raceteam van Roelof Waninge. Dat komt omdat het hoofdkwartier van RW-racing GP gewoon aan de brink van het dorp huist. Het enige Nederlandse team in het wereldkampioenschap motorwegrace in de Moto3-klasse. Dit team reist de hele wereld over. Van Indianapolis tot Japan, van Maleisië tot Argentinië. De Dutch TT in Assen is voor de mannen natuurlijk de enige échte thuiswedstrijd. En als de race gereden is, dan wordt er uitgerust in het hoofdkwartier in Dwingeloo. Gewoon lekker thuis. Dat ’gevoel van thuis komen’ is toch al een eigenschap die Dwingeloo u geeft, als u het dorp bezoekt. De brink, de boerderijen, de bomen, de mensen en de terrassen.... Wat een pracht plek! Café Restaurant Onder de Eiken noemt dit gevoel gewoon ’gastvrijheid’ en nodigt u uit om dit te ervaren. Het bier staat koud, de wijn is gekoeld, de groenten en kruiden komen vers uit eigen tuin en de pan staat op het vuur. U kunt gewoon aanschuiven! Da’s pas thuis komen.

Onder de Eiken cafe-restaurant dwingeloo Drift 21- 7991 BA - Dwingeloo - Drenthe Tel. 0521 59 3272 - www.onderdeeiken.nl

wie is wie

Torleif

Hartelman Rijderscoach Sam Lowes

Wat is je functie? “Ik ben coach en begeleider van Sam Lowes in de Moto2-klasse. Mijn belangrijkste taak is zorgen dat voor Sam alles klopt, dat hij zo min mogelijk energie hoeft te steken in randzaken, zodat hij zich volledig kan concentreren op het rijden. Ik heb als coureur altijd alles zelf gedaan, dus ik weet precies wat er nodig is. Op de dag voor de trainingen verken ik met Sam het circuit – vaak doen we dat samen met Wilco Zeelenberg. Als Sam op de motor zit, sta ik langs de baan. Ik geef hem aanwijzingen op het gebied van rijtechniek en strategie en fungeer vaak ook als vertaler en adviseur richting de monteurs. Als ik denk dat bijvoorbeeld de vering een klikje harder of zachter moet, dan geef ik dat aan. Doordat ik in dienst ben van Sam en niet van het team, kan ik makkelijker dingen uitspreken. Ze kunnen mij toch niet ontslaan!”

Hoe ben je hier terecht gekomen? “In 2011 was ik teammanager van het ParkinGo-team van Yamaha in de Supersport. Toen dat team gestopt was en ik als technisch coördinator bij Yamaha werkte, kreeg ik een mailtje: ‘Hoi, ik ben Sam. Ik wil wereldkampioen worden. Daarvoor heb ik een Yamaha R6 nodig en ik wil jou erbij.’ In het diepste geheim hebben we in MagnyCours afgesproken, op de parkeerplaats. Toen stond er nog niet met grote letters Hartelman Motoren op mijn bus, haha. Yamaha wilde terug in de Supersport, dus het was goed te combineren, maar dat eerste jaar was een behoorlijke kluif. Alles moest vanaf nul worden opgebouwd, het team was een zootje. Bij de eerste wedstrijd, in Australië, stond ik op het punt om te stoppen. Ik had mijn ticket naar huis al gekocht. Er zijn wat stevige gesprekken gevoerd, maar daarna ging het wel beter. De derde wedstrijd van het seizoen, in Assen, won Sam en aan het eind van het jaar waren we wereldkampioen. Daarna kreeg Sam een aanbieding om in de Moto2 te gaan rijden en hij wilde mij er per se bij hebben. De overstap van de Supersport naar de Grand Prix is best groot, er staat hier veel meer druk op. Het was ook voor mij een hele

uitdaging, onder meer omdat ik daarvoor moest stoppen bij Yamaha. Het is wel goed uitgepakt, gelukkig. Vorig jaar was een leerjaar, nu draaien we iedere wedstrijd voorin mee.”

Beschouw je de Dutch TT als een thuiswedstrijd? “Niet echt. Ik heb wel heel veel in Assen gereden, in nationale wedstrijden en met de Superbikes, maar ik heb nooit de TT gereden. Eén keer in een bijnummer, met de Thunderbikes, maar nooit in een Grand Prix-klasse. Uiteindelijk maakt het mij niet uit of we in Qatar, Silverstone of Assen zijn. Op Silverstone staat voor mij de meeste druk, omdat het de thuiswedstrijd van Sam is.” • RW MAGAZINE 02 2015 61

ELEVEN W O R D N U L I D VA N O N Z E

CLUB 2015

m-studio

Naamsesteenweg 187 BE 3001 HEVERLEE www.m-studio.be

DáVé Ridderstraat 65 BE 3000 LEUVEN

Lillerheidestraat 51 BE 3910 NEERPELT

www.dave-leuven.be

www.vaheja.be

Vigenon racing team Kloostergoedstraat 58 BE 9200 DENDERMONDE www.vaheja.be

Stationsplein 1 BE 2200 HERENTALS www.gianfranco.be

E11 ontleent zijn naam aan Livio’s racenummer 11 E11 is er niet zozeer voor u, u bént E11! Door uw bijdrage is E11 dan ook de grootste partner in de uitbouw van Livio’s carrière.

WORD NU LID VAN DIT UNIEK CONCEPT EN BOUW MEE AAN EEN TOEKOMST!

E11 is betrokkenheid, beleving en ontspanning. Tijdens onze events leert u Livio en zijn team beter kennen en volgt u zijn carrière op de voet. Livio en zijn entourage zijn steeds zelf aanwezig en daardoor bent u zeer hecht betrokken bij het partnerschap. In de Belgisch-Nederlandse MotoGP-scene is deze formule een absolute primeur!

ActionKart Walenstraat 32 BE 3500 HASSELT

Maak u vandaag nog lid van de E11 en bouw mee aan de toekomst van Belgisch toptalent!

Isotech

Diroco Int’l

wwww.isotech-isolatie.be

Europark 1029 BE 3530 HOUTHALEN

Isolatietechnieken

Accu Service

www.actionkart.be

Europarklaan 1004 BE 3530 Houthalen

Bietstraat 57 BE 8800 ROESELARE

CRANINX

www.diroco.be

Dorpstraat 32 BE 3050 OUD HEVERLEE

www.accu-service.be

Exclusieve privileges en kortingen Als Eleven-lid geniet u van heel wat niet te missen voordelen! Nog geen E11-lid? Maak u dan lid via miguel.langouche@potenza.be, of vraag een infopakket voor nog meer info over de voordelen die E11 u biedt.

RW Racing GP supports

www.rwracinggp.com

Facebook.com/rwracinggp

Twitter.com/rwracinggp

Instagram.com/rw_racing_gp