Rynek 7 nr 124, Listopad 2013 by Biuro Promocji Bytomia

11 listopada

95. ROCZNICA ODZYSKANIA PRZEZ POLSKĘ NIEPODLEGŁOŚCI

Bytom - Pomnik Wolności ul. Piłsudskiego

bezpłatny miesięcznik

LISTOPAD 2013 •11• (124)

VII B ytomska J esień L iteracka 12 – 19 listopada Bytomska Jesień Literacka odbywa się w Bytomiu od 2007 roku. Połączenie kilku imprez o charakterze poetyckim w jednym czasie – to właśnie idea powstania Jesieni Literackiej. Tym sposobem w kalendarzu kulturalnym Bytomia spotkały się między innymi organizowane do tej pory w różnych terminach: Bytomska Scena Recytatora oraz Turniej Jednego Wiersza im. Stanisława Horaka. Obydwa wydarzenia posiadają charakter konkursu i długą tradycję. Scena Recytatora jest organizowana od 1989 roku, natomiast Turniej im. Horaka odbył się już 16 razy. 12 listopada, godz. 19.00, koncert Obok Sceny. Wystąpią m.in.: Mariola Konieczna, Angelika Szcześniak z zespołem, poeci z bytomskiej grupy poetyckiej Obok Sceny, miejsce: Klub „Brama”, ul. Chrobrego 1 w Bytomiu, wstęp wolny 13 listopada, godz. 16.00, eliminacje XXXII Bytomskiej Sceny Recytatora, miejsce: Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Bytomiu, ul. Powstańców Warszawskich 12, wstęp wolny 14 listopada, godz. 17.00, finał XXXII Bytomskiej Sceny Recytatora, Jesienny Koncert Zespołu FRESCO ze Starochorzowskiego Domu Kultury.Wręczenie nagród laureatom XXXII Bytomskiej Sceny Recytatora, miejsce: Bytomskie Centrum Kultury, pl. Karin Stanek 1, wstęp wolny

15 listopada, godz. 17.00, XVII Turniej Jednego Wiersza im. Stanisława Horaka, miejsce: Biuro Promocji Bytomia, ul. Rynek 7, wstęp wolny 16 listopada, godz. 19.00, „Boeing, boeing - odlotowe narzeczone”, spektakl Teatru Bagatela z Krakowa, miejsce: Bytomskie Centrum Kultury, pl. Karin Stanek 1, sala ToTu, bilety: 60 zł, 50 zł 19 listopada, godz. 18.00, koncert finałowy Bytomskiej Jesieni Literackiej Laureaci Bytomskiej Sceny Recytatora oraz Turnieju Jednego Wiersza im. Stanisława Horaka; dzień niemiecki - poezja w języku Goethego! Kotyś&Daria z zespołem – koncert Miejsce: Bytomskie Centrum Kultury, wstęp wolny

spis treści wstęp wywiad zapowiedzi śladami historii kultura...fizyczna przeglądarka wydarzeń

3 4-5 6-11 12 13 14-15

Drodzy Czytelnicy! Jesień to czas poezji. Jak co roku w krainę łagodności zabiorą nas wykonawcy Bytomskiej Jesieni Literackiej, wśród których na uwagę zasługuje m.in. Mariola Konieczna, autorka niedawno wydanej płyty „Wielokropek”. Nostalgię i zadumę wywołaną nastrojem Wszystkich Świętych przełamie radość obchodów 95. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Lżejsze tematy proponuje Opera Śląska, gdzie opawski teatr wystawi operę komiczną „Diabeł i Kasia” ze znakomitą muzyką Antoniego Dworzaka, a także Becek - prezentując wystawę karykaturzysty Marka Greli pt. „SMILEsia”. Redakcja

Wydawca: Urząd Miejski w Bytomiu ul. Parkowa 2, 41-902 Bytom Redaktor naczelny: Krzysztof Turzański Redakcja: Wydział Promocji Bytomia i Kontaktów z Mediami, Rynek 7, 41-902 Bytom tel. 32 386 36 69, 32 386 36 74 Nakład: 20000 egzemplarzy. www.bytom.pl email: promo@um.bytom.pl, Druk: Fischer Sp. z o.o

O WIELOKROPKU R ozmowa z M ariolą K onieczną , poetką , wykonawczynią autorskich piosenek , należącą do bytomskiej grupy poetów O bok S ceny We wrześniu powróciła Pani do obowiązków nauczycielki; jest Pani w przededniu wydania pierwszej płyty, a tu już wielkimi krokami zbliża się Bytomska Jesień Literacka, w której przygotowaniu też bierze Pani udział... Z „Jesienią” jestem związana od trzech lat. Mam przyjemność brać w niej udział dzięki spotkaniu z Wiesławem Ciecieręgą właśnie trzy lata temu. (Wspomniana płyta jest podsumowaniem mojej twórczości z tego okresu.) W tegorocznej edycji „Jesieni”, jak co roku, wraz z poetami Obok Sceny pod skrzydłami Wiesława przygotowujemy spotkanie z naszą poezją – zarówno czytaną, jak i śpiewaną. Odbędzie się ono 12 listopada w gościnnym klubie Brama przy ulicy Chrobrego. W ramach „Jesieni” zasiadam także w jury XXIII Bytomskiej Jesieni Recytatora. Dzisiaj można Panią usłyszeć na koncertach w wielu miejscach, w audycjach radiowych ale trzy lata temu nikt nie słyszał o poetce Marioli Koniecznej. Skąd taki nagły zwrot? Bo ja jestem takim Hanem Solo, który się zahibernował na kilkanaście lat. Tutaj chcę podziękować kilku osobom, bo w odpowiednim czasie powiedzieli mi, że mogę być i nauczycielem, i poetką. Pracę polonistki zaczęłam z przekonaniem, że nie da się łączyć tworzenia z nauczaniem, że edukacja wymaga profesorskiego profesjonalizmu, że należy ważyć każde słowo. Tymczasem w poezji trzeba być szczerym. Myślałam, że nie da pogodzić się szczerości uczuć z pewną postawą mistrza-przewodnika, ale teraz już wiem, że

jest zgoła inaczej. Jak się okazało, przełamanie stereotypu wpłynęło twórczo zarówno na moje nauczanie, jak i poezję. I tak trafiła Pani na właściwe tory? A właściwie do grupy poetów Obok Sceny? Z tym wiąże się ciekawa historia. Miałam kiedyś uczennicę, w której zobaczyłam ogromny potencjał. Nie można było tego zmarnować. I wtedy przypomniałam sobie, że istnieje w Bytomskim Centrum Kultury Wiesław Ciecieręga, który wychował już niejednego uzdolnionego artystę. Pewnego dnia dziewczyna trafiła w końcu do niego na pierwsze zajęcia. Nie pojawiła się więcej, ale na następne... przyszłam ja. I zostałam. Wybierając teksty do prezentacji na pierwszym spotkaniu byłam pewna, że liczą się tylko wiersze wolne. Dla żartu przyniosłam jednak rymowanki, które pisałam dla kolegów, na imieniny, urodziny. Kiedy

Wiesiek je usłyszał, zawyrokował: „Ty będziesz pisać teksty, a ja będę do tego robił muzykę”. Bardzo mnie to zmotywowało, poczułam się, jakbym dostała licencję na tworzenie. Nie przychodzę już, co prawda, na każde spotkanie grupy, ale mamy kontakt w sieci, czy przy okazji imprez poetyckich. Czytamy nawzajem swoje teksty, podsyłamy je sobie, komentujemy.

To jest fantastyczna sprawa: szczera i rzetelna krytyka potrafi zdziałać cuda. Jaka jest różnica między pisaniem wierszy wolnych a pisaniem poezji z myślą o akompaniamencie muzycznym? Rytm i rymy są wygodnym fotelem, w którym rozsiada się treść. Taki przekaz dociera niechcący, mimochodem. Można stosować paralele, powtórzenia. Jest to nawet wskazane - aby nagromadzenie sygnałów nie zmęczyło i nie zniechęciło słuchacza. Wiersz wolny wymaga syntezy, redukcji słów. Nie można „rozmywać” treści, bo przekaz nie będzie oddziaływał. Bardzo ważna jest dla mnie praca nad wierszami, ponieważ im poważniej traktuję poezję, tym lepsze są moje piosenki. Dlatego staram się uczestniczyć w warsztatach i dyskusjach, podczas których mogę zweryfikować swój stosunek do pisania, technikę. Swoją pierwszą płytę nazwała Pani „Wielokropek”. Występuje ona zatem pod znakiem niedopowiedzenia. Kiedy zaczynałam tworzyć, lubiłam ukrywać się w niedopowiedzeniach. Moja pierwsza piosenka, do której muzykę stworzył Wiesław Ciecieręga nosi tytuł „Za parawanem snu”. „Wielokropek” też pomaga coś ukryć, przekazać jakieś emocje nie wprost. Obecnie już nie chowam się tak często, ale lubię zmrużyć oczy, coś przysłonić. Tajemnica wytwarza między mną a publicznością niecodzienny, fascynujący rodzaj więzi. Paradoksalnie „Wielokropek” otwiera wiele serc. Skąd czerpie Pani inspiracje? Pracuję w Bytomiu, gdzie mieszkałam przez kilkanaście lat, zanim przeniosłam się na wieś. Piosenki, które są na tej płycie, pochodzą więc z pogranicza dwóch światów. Niektóre są związane silnie z moimi przeżyciami bytomskimi. Poręcz schodów w kamienicy, osiedlowy kot, twarde mury

kościoła - to wszystko wypływa z rzeczywistości bytomskiej. Zdjęcie na okładkę płyty też zostało zrobione w Bytomiu stoję przy ogrodzeniu Muzeum Górnośląskiego – miejsca cudownego, magicznego. Na co dzień pracuję z ludźmi i niestety jako poetka emocjonalnie podchodzę do różnych trudnych spraw, które obserwuję wokół siebie. „Pożegnanie z miastem” jest obrazem tych emocji. Ludzie lubią tę

koncertach prezentuje w tejże audycji oraz zamieszcza regularnie w serwisie www.strefapiosenki.pl – najważniejszym w Polsce portalu związanym z piosenką poetycką. Posłuchałam Tomka Sawickiego z Opola, który wskazał mi drogę i namówił do nagrania materiału – dzięki temu jestem dziś obecna na antenie Radia Opole. Przede wszystkim istnieje liczna grupa przyjaciół, którzy wspierają mnie na co dzień, interesują się nowymi piosenkami, towarzyszą mi na wszystkich niemal koncertach. Grzegorz Turnau żartuje, że piosenka poetycka jest ponadczasowo niemodna, choć zaraz dodaje, że na koncertach publiczności nigdy nie brakuje...

piosenkę, bo w niej jest prawda. Nie mogę jej w żaden inny sposób wyrazić, ale jeżeli powiem: „Ludzkie sprawy głębokie jak studnia ślepy rzeźbiarz wystrugał na twarzach” to wyrażam swój ból i troskę. Także niemoc – bo nic nie mogę zrobić, tylko o tym napisać. Bytom w moich piosenkach jest trudny, ale przy tym piękny. Druga sfera inspiracji to natura otaczająca mnie obecnie. Las, wzgórza, przestrzeń są antidotum na spiętrzone w mieście problemy. Podkreśla Pani udział wielu osób w powstawaniu krążka. Ja po prostu spotkałam całą masę osób, które powiedziały: nagraj to. Bardzo się cieszę z tych spotkań. Sama nie miałam tyle siły i wiary, aby doprowadzić do realizacji projektu „Wielokropek”. Uwierzyłam sugestiom Teresy Drozdy – redaktor radiowej Trójki, która wraz z Januszem Deblessemem emitowała moje piosenki i rozmowę ze mną w audycji „Gitarą i piórem”. Teresa Drozda informacje o moich

Ponadczasowo niemodna - to dobre określenie [śmiech]. Piosenka poetycka, literacka, poezja śpiewana faktycznie są niszowe, ale wydaje mi się, że słuchacze w tej chwili uwielbiają nisze. Sama szukam koncertów tych twórców, o których media milczą. Słuchacze, gdy tylko poczują gdzieś odrobinę prawdy artystycznej, po prostu przychodzą i przeżywają ją, biorą za swoją. Najważniejszy jest w takich sytuacjach kontakt z drugim człowiekiem, odnajdywanie własnych emocji w oczach innych. Żywe koncerty to spotkania ze sztuką, która dzieje się gdzieś blisko, w ich otoczeniu, czasem z ich udziałem. Moda to wartość pozorna. Jest atrakcyjna w danej chwili, potem przemija, dając miejsce nowej. Określenie niemodny kojarzy się z pachnącym naftaliną babcinym kapeluszem. Bez tego kapelusza jednak nie byłoby stałości świata, poczucia bezpieczeństwa. Nie mielibyśmy punktu oparcia, do którego zawsze można wrócić, gdy nieoczekiwanie porwie nas pogoń za modą. Rozmawiała KM

Promocja płyty „Wielokropek” odbędzie się 28 listopada o g. 17.00 w Biurze Promocji Bytomia na Rynku 7. Zapraszamy!

S potkanie

z pierwszym

w historii zdobywcą

B road P eak zimą – A rturem M ałkiem !

KONSERWATOR I MALARZ W ystawa malarstwa Z biegniewa K iełbasy

Zbigniew Kiełbasa to artysta nowoczesny zafascynowany sztuką XVII i XVIII wieku. W tamtym czasie malarze stosowali technikę tempery, bo dawała szansę wyżycia się w kolorze, a kolor był dla nich najważniejszy, tak jak i dla naszego autora. Urodzony w 1940 roku w Janowicach (woj. świętokrzyskie), ukończył ASP w Krakowie na Wydziale Konserwacji Malarstwa, uzyskując dyplom w 1966 r. Zaraz po ukończeniu studiów – niezależnie od zadań konserwatorskich – zaczął uprawiać malarstwo sztalugowe, które pomaga mu w pracy konserwatorskiej poprzez rozwój warsztatu. Jego obrazy to przetransponowane na małą formę wielkie „wizje”, inspirowane malarstwem minionych epok. Na jego „deskach” zderza się sacrum z profanum; znajdziemy tu mocne, wyraziste kolory, twarze świętych i zjawy, kłębowisko postaci zaprzęgnięte w wóz czasu. Pojedyncze obrazy, tryptyki, atakują widzów ostrością kolorów, przywołując pamięć średniowiecznych mistrzów. Zbigniew Kiełbasa konserwator ma na swoim koncie olbrzymie zasługi w ratowaniu zabytków na terenie całej Polski, wśród których należałoby wymienić: polichromię ścienną z XVI w. w kościele św. Bartłomieja w Gliwicach, polichromię ścienną i ołtarz w Bazylice NMP w Piekarach Śląskich, drewniany ołtarz z XVII w. i polichromię ścienną w Książu Wielkim czy polichromię ścienną z XIX w. na rynku w Cieszynie. Kiełbasa brał udział w wielu wystawach okręgowych i ogólnopolskich. Miał też swoją wystawę w Berlinie. Jego prace znaleźć można w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą. Grażyna Kasprowicz Czas: 3 grudnia (wtorek) o g. 17.00 Miejsce: Biuro Promocji Bytomia, Rynek 7

S potkanie z zimowym zdobywcą B road P eak Marcową wyprawę na Broad Peak obserwowała cała Polska. Artur Małek, Adam Bielecki, Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski jako pierwsi w historii zdobyli szczyt tego ośmiotysięcznika w podejściu zimowym. Niestety, radość z sukcesu nie trwała długo – Berbece i Kowalskiemu nie udało się wrócić ze szczytu... 26 listopada w Biurze Promocji Bytomia będziemy mogli wysłuchać opowieści jednego z uczestników tej tragicznej wyprawy – Artura Małka. Artur Małek to młody, polski taternik, alpinista i himalaista urodzony na Śląsku. Organizator i uczestnik kilkudziesięciu wypraw m.in. w Alpy, Andy, Himalaje oraz góry Afryki. Pierwszy zimowy zdobywca Broad Peak. To kolejne spotkanie organizowane przez Koło Przewodników Turystycznych PTTK im. Antoniego Mizi w Bytomiu. W ramach cyklu przygotowanego przez Koło publiczność miała już okazję poznać m.in. Wojciecha Kukuczkę, Ryszarda Zawadę, Ryszarda Pawłowskiego, Aleksandrę Dzik.

Czas: 26 listopada o godz. 17.00 Miejsce: Biuro Promocji Bytomia (Rynek 7).

WYSTAWA MALARSTWA MAGDY GOGÓŁ-PESZKE Od 14 listopada w Biurze Promocji Bytomia na Rynku 7 prezentowane będą prace Magdy Gogół-Peszke. Artystka uprawia malarstwo bardzo wyraziste, nie stroni od dużych formatów, nie boi się ostrych pociągnięć pędzla, hołduje kolorowi, który, jak sama mówi, organizuje jej obrazy i nadaje im sens. Ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach oraz cieszyński Instytut Sztuki Uniwersytetu Śląskiego - dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Malarstwa prof. Norberta Witka oraz wyróżnienie za pracę magisterską, dotyczącą porównania dziecięcej ekspresji plastycznej z twórczością artystyczną. W 2009 roku zrealizowała przewód doktorski na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach w dziedzinie: Sztuki piękne – malarstwo. Od 2004 roku związana zawodowo z In-

stytutem Sztuki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu, gdzie prowadzi zajęcia w pracowni malarstwa oraz wykłada technologię malarstwa i metodykę upowszechniania kultury plastycznej. Od 1998 roku prowadzi autor-

ską Pracownię Plastyczną „Obrazek” dla dzieci w Kuźni Raciborskiej. Projektuje, prowadzi i uczestniczy w warsztatach twórczych. Od niedawna pasjonuje się animacją i sztuką wideo.

Czas: 14 listopada o 17.00 Miejsce: Biuro Promocji Bytomia, Rynek 7

WOKÓŁ TOMIKU „KOMU KIBICUJĄ UMARLI?” Na spotkanie z Leszkiem Engelkingiem Biuro Promocji Bytomia zaprasza 23 listopada o 16.00. Pochodzący z Bytomia poeta, nowelista, literaturoznawca i krytyk literacki zaprezentuje swój najnowszy tom wierszy „Komu kibicują umarli?”. Publikacja ukazała się nakładem Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu w serii „Biblioteki Poezji Współczesnej”. Z twórczością Leszka Engelkinga (ur. w 1955 r.) czytelnicy mogli zetknąć się w Bytomiu przed dwoma latami przy okazji prezentacji zbioru wierszy „Muzeum dzieciństwa”, odwołującego się do miasta urodzenia poety, tematyki pamięci, przeszłości i mityzacji wspomnień. Leszek Engelking zajmuje się ponadto tłumaczeniem literatury pięknej z kilku

S potkanie z poetą języków. Jest wykładowcą na Uniwersytecie Łódzkim. Listopadowe spotkanie w Biurze Promocji Bytomia poprowadzi czeski dziennikarz i publicysta Vaclav Burian, nagrodzony w 2007 roku za przekłady poezji polskiej na języki słowiańskie. Komu kibicują umarli? Żywi grają mecz z umarłymi. To niełatwe, bo bramka jest widmowa, szczerze mówiąc, w ogóle jej nie widzimy, tak jak i przeciwników. Umarli na niewidocznych trybunach pewnie kibicują umarłym, ale to też nie jest całkiem pewne.

Czas: 23 listopada o 16.00 Miejsce: Biuro Promocji Bytomia, Rynek 7 PROMOCJA PRAC MAGISTERSKICH O BYTOMIU Towarzystwo Miłośników Bytomia zamierza w każdym kolejnym roku promować prace magisterskie z zakresu Bytomia. –Jesteśmy przekonani, że nasze miasto, wszelkie jego problemy z zakresu historii, politologii, socjologii czy pedagogiki, kultury, oświaty, architektury bądź zabytków, zasługują na ich wyeksponowanie – mówi prof. dr hab. Jan Drabina, Prezes Towarzystwa Miłośników Bytomia. – Zapraszamy absolwentów do zapoznania nas do końca grudnia 2013 roku z owymi pracami z trzech ubiegłych lat akademickich: 2010/2011; 2011/2012; 2012/2013. Prace należy nadsyłać na adres: Towarzystwo Miłośników Bytomia, 41-902 Bytom, ul. Mariacka 5, telefon 32-281-26-64, e-mail: tmb.bytom@gmail.com.

CIEPŁO INSPIRUJE

W ystawa

śląskich artystów

7 listopada 2013 roku Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej sp. z o.o. w Bytomiu obchodzi swoje 40-lecie. Uroczysta gala jubileuszowa będzie miała miejsce w Operze Ślaskiej. Obok koncertu z tej okazji odbędzie się też wernisaż okolicznościowych prac śląskich artystów malarzy. Tematem przewodnim wystawy jest „ciepło”, a nazwa wystawy brzmi: „Ciepło inspiruje”. Zobaczymy najnowsze dzieła śląskich artystów: Doroty Adamiec, Krystyny Jasińskiej, Jacka Szudaka,Piotra Pilawy, Piotra Stawińskiego, Andrzeja Kacperka, Małgorzaty i Mariusza Majewskich, Katarzyny Wach – oczywiście „inspirowane ciepłem”. Grażyna Kasprowicz

T ajemniczy wernisaż „VOLUME 1: FIFTEEN FEET OF PURE WHITE SNOW”

Piotr Bujak w CSW Kronika

W listopadzie CSW Kronika zaprasza na wystawę Piotra Bujaka (ur. 1982r.), artysty wizualnego, używającego różnych mediów, absolwenta krakowskiej ASP i San Francisco Art Institute (wychowanek Lynn Hershman). Jego wystawa w Kronice składa się z serii wielokanałowych instalacji (wideo-haiku, wido-aforyzmy) audiowizualnych tworzących rodzaj anty-kompasu. Artystę interesują zagadnienia związane z kulturą konsumencką i jej

wpływem na generowanie się nowych rodzajów obsesji czy traum, zarówno w kontekście indywidualnym, jak i społecznym. Formalnie jego myślenie o sztuce korzysta z tradycji awangardy Zachodniego Wybrzeża Stanów Zjednoczonych. Piotr Bujak stara się łączyć maksymalny rygor konceptualny z minimalną ilością środków ekspresji. Jak zwykle na wystawę Kroniki - wstęp wolny. Ekspozycja czynna do 7 grudnia.

Dla osób lubiących niespodzianki klub Brama przygotował tajemniczą wystawę (wernisaż 31.10). Sam autor prac plastycznych, które będą wkrótce prezentowane, nie wie jeszcze, że zostanie bohaterem artystycznego wydarzenia. Trzeba dodać, iż będzie to jego pierwsza wystawa. Ci, którzy nie zobaczą jej w dniu otwarcia, będą mogli to zrobić, odwiedzają klub Brama np. podczas inauguracji VII Bytomskiej Jesieni Literackiej, tj. 12 listopada, w której wystąpią poeci związani z grupą poetycką Obok Sceny. Tego wieczoru zaśpiewają i zagrają m.in. Mariola Konieczna i Angelika Szcześniak z zespołem. Inna okazja obejrzenia prac pojawi się 22 listopada, podczas koncertu zespołu Odnowa. Formacja pochodząca z Tychów zagra energicznego rock’n’rolla utrzymanego w klimatach lat 70., 80., 90. W skład zespołu wchodzą: Mariusz Miśkiewicz (były wokalista grupy Saavedra, która doszła do półfinału 3 edycji programu Mam Talent), Mateusz Bąkowski (gitara prowadząca), Kamil Rdzanek (gitara solowa), Kamil Janiga (gitara basowa), oraz Paweł Foltyn (perkusja).

„D iabeł i K asia ” Artyści z Czech na bytomskiej scenie? Oczywiście, i to w jakim przedstawieniu! Już 17 listopada o godzinie 18.00 serdecznie zapraszamy do Opery Śląskiej na niezwykły spektakl komiczny – dzieło Antonina Dworzaka „Diabeł i Kasia”. Z przedstawieniem w Bytomiu wystąpią gościnnie artyści z Teatru Śląskiego w Opawie!

O perze

niec i jest gotowa pląsać nawet z samym diabłem. Gdy pojawia się czart Marbuel - porywa dziewczynę do piekieł. Tam jednak Kasia dopieka mu tak bardzo, że szybko zostaje odesłana na ziemię. Jej powrót nie będzie jednak możliwy bez diabelsko wysokiego odszkodowania i „bezcennej” pomocy pastucha Jirka... Piękna scenografia, kolorowe kostiumy, bardzo dobra muzyka i jeszcze lepszy humor w wykonaniu Slezke Divadlo Opava. Serdecznie zapraszamy w listopadzie do bytomskiej Opery!

Ta 3-aktowa opera komiczna do libretta Adolfa Weniga miała swą prapremierę w Pradze w 1899 roku. Opera „Diabeł i Kasia” opowiada historię wiejskiej dziewczyny, która uwielbia taCzas: 17 listopada, godz. 18.00 Miejsce: Opera Śląska w Bytomiu Ceny biletów: 50 zł – 70 zł, 45 zł – 65 zł

Z agadki Tajemnica Szybu Południowego dawnej kopalni „Miechowice” rozpala wyobraźnię bytomian już ponad pół wieku. Na ten temat ukazały się dziesiątki artykułów, zrealizowano kilka programów telewizyjnych, a w roku 2012 zagadka bytomskiego szybu stała się kanwą książki zatytułowanej właśnie: „Tajemnica Szybu Południowego”. Jej autor - Maciej Bartków opisał w niej szczegółowo wiedzę, jaką dysponu-

bytomskich podziemi jemy na ten temat, a także omówił najważniejsze hipotezy dotyczącego tego, co skrywać mogą w sobie mroczne chodniki Szybu. Dzisiaj, po niemal dwóch latach od ukazania się publikacji, autor zaprezentuje nowe dokumenty, fakty i odkrycia, do jakich udało mu się dotrzeć w tym czasie. Czy tajemnice udało się wyjaśnić? O tym dowiemy się w trakcie spotkania.

Czas: 14 listopada 2013 r. godzina 17:00 Miejsce: MBP, pl. Jana III Sobieskiego 3, sala wykładowa (III piętro).

11. F estiwal T eatralny

dla

D zieci

MASKARADA

Festiwal ma na celu przybliżenie dzieciom różnych form teatralnych w wykonaniu najlepszych teatrów. W tym roku zaprosiliśmy Teatr Groteska z Krakowa („Czerwony Kapturek”), Aktorów Sceny Polskiej cieszyńskiego teatru („Chłopcy z Placu Broni”, „Calineczka”) , Narodowy Teatr Edukacji im. A. Mickiewicza („Doktor i jego zwierzęta”, „Ania z Zielonego Wzgórza”). O tym, że teatr może mieć rozmaite formuły i oblicza, przekonywać będą działania happeningowe prowadzone przed spektaklami. Atmosferę teatralnego fermentu podkreślać będzie wystawa strojów wypożyczonych z Teatru Dzieci Zagłębia w Będzinie. Wystawę będzie można oglądać do 9 grudnia. To już 11. edycja festiwalu, który poprzez swoją coroczną obecność kształci przyszłych, świadomych odbiorców sztuki i uwrażliwia ich na działania artystyczne. Organizowanie tego typu imprez ma wpłynąć mobilizująco i zachęcić młodych uczestników do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Program Maskarady znajduje się w repertuarze na stronie 14.

SMILE sia – U śmiech Ś ląska

SMILEsia – Uśmiech Śląska to wyjątkowy projekt, który ma na celu pokazanie bogactwa kulturalnego Śląska przez sportretowanie wielu wybitnych postaci, które zrodziła ta ziemia. Tyski rysownik, Marek Grela stworzył karykatury śląskich polityków, artystów i sportowców, którzy pochodzą ze Śląska lub tu mieszkają: m.in. Kamila Durczoka, Waldemara Fornalika, Otylii Jędrzejczak, Wojciecha Kilara, Kazimierza Kutza czy Stanisława Soyki. Marek Grela – 26-letni karykaturzysta jest samoukiem, jego sukcesów i zrealizowanych projektów mógłby pozazdrościć mu niejeden 50-latek. Marek jest członkiem Stowarzyszenia Polskich Artystów Karykatury. W 2007 i 2008 roku

był naczelnym karykaturzystą Gali „Świry” (emitowana przez TVP). Jego warsztat i sposób tworzenia można było zobaczyć w „Pytaniu na śniadanie”. Zawitał również do „Dzień Dobry TVN”. Z pracami artysty wielu miało możność zapoznać się podczas I Edycji Festiwalu „Absurdalia”, a następnie w Galerii „Na Bruku”, Muzeum Karykatury i Domu Kultury „Zacisze” w Warszawie. Prace Marka dotarły nawet do Rumunii, by zasilić szeregi polskich artystów w międzynarodowym projekcie „Great Romanian Personalities”. Czas: 16 listopada (sobota), godz. 19.00 Miejsce: BECEK Bytomskie Centrum Kultury, Plac Karin Stanek 1, Galeria BASZTA Bilety: wstęp wolny

B ytomski Zespół Jumaji to pięciu chłopaków, którzy w 2011 r. nagrali swój debiutancki album „Schematy” – w wydaniu płyty pomogła im wtedy Gmina Bytom. Energiczne, gitarowe brzmienie, zaskakująco dojrzałe teksty i melodyjne partie skrzypiec - to tylko niektóre wyróżniki ich muzyki. Grupa ma na koncie występy na dużych, polskich festiwalach, m.in. na Woodstocku. Grali na jednej scenie z takimi zespo-

zespół

J umanji

w trasie

łami, jak: T.Love, Farben Lehre, Akurat czy Koniec Świata. Obecnie Jumanji intensywnie koncertuje (8 listopada w Bielsku-Białej, 16 listopada w Warszawie, 23 listopada w Częstochowie). Muzycy nie próżnują, mając w planach nagranie dwóch nowych płyt - akustycznej EP oraz kolejnego longplaya. Dotychczasowej twórczości zespołu oraz całego albumu „Schematy” można posłuchać na www.youtube.pl.

L istopadowe manewry z orłem Wszyscy z nas dobrze wiedzą, że dzieci są ciekawe świata i wszystko ich interesuje. Z tego powodu bombardują dorosłych pytaniami o najdrobniejsze szczegóły. To właśnie dla nich Muzeum Górnośląskie, w związku z zbliżającymi się obchodami Narodowego Święta Niepodległości, przygotowało zajęcia poświęcone Orłu Białemu. Razem z prowadzącymi (Maciejem Droniem i Moniką Bronk-Pogodą) postarają się odpowiedzieć na pytanie dlaczego to właśnie orzeł dominuje w heraldyce wielu państw. Głównym tematem zajęć będzie prześledzenie historii Orła Białego jako polskiego symbolu narodowego. Dzieci zapoznają się ze zmianami wizerunku polskiego orła na przestrzeni wieków. Atrakcją będzie też orzeł (spreparowany) ze zbiorów Działu Przyrody Muzeum Górnośląskiego oraz inne eksponaty z wizerunkiem orła. Całość uzupełnią zajęcia plastyczne, w trakcie których dzieci będą rozwijać swoje zdolności artystyczne. Czas: 9 listopada, godz. 11.30 Miejsce: Muzuem Górnośląskie, świetlica, gmach główny bilety: 6 zł, zapisy

H art OFF anie spektaklem „Z rozumieć H.” Przedstawienie Teatru Modrzejewskiej w Legnicy stanowi próbę spojrzenia na czasy „Solidarności” oczami młodego pokolenia, z perspektywy ludzi znających ówczesne wydarzenia już tyko z telewizyjnych migawek i podręczników. Biografie kobiet „Solidarności”, przede wszystkim Henryki KrzywonosStrycharskiej, skłoniły twórców spektaklu do zadania pytań o to, kim byli i są ludzie współtworzący naszą najnowszą historię – odbrązowieni, zwyczajni, wrzuceni czasem wbrew sobie w „wir dziejów”. Przedstawienie opowiada historię życia i wyborów, jakich dokonywała jego tytułowa bohaterka. Podzielone jest na trzy wyraźne części. W każdej Henryką, którą naznacza czerwony szalik, jest inna z trzech aktorek grających tę postać. Kolejno są to: Zuza Motorniuk - Henia dziecko, Magda Skiba – Henia tramwajarka i strajkowy bohater oraz Ewa Galusińska - Henryka matka dzieciom. Spektakl przygotowywano pierwotnie jako konkursową propozycję dla Nurtu OFF wro-

cławskiego Przeglądu Piosenki Aktorskiej. (na podstawie materiałów teatru) Teatr Modrzejewskiej w Legnicy, w którym od 1994 r. kieruje Jacek Głomb, jest jedną z najbardziej uznanych scen w Polsce. Konsekwentnie realizuje się tu koncepcję wiązania działalności artystycznej z przestrzenią miasta. Owocem tej pracy są głośne spektakle: „Koriolan” (reż. Jacek Głomb, Krzysztof Kopka), uznany za najlepszy polski spektakl szekspirowski sezonu 1998/99, z sukcesem pokazywany na festiwalu Fringe w Edynburgu, obsypana nagrodami „Ballada o Zakaczawiu” (reż. Jacek Głomb) czy oklaskiwane w kraju i za granicą „Made in Poland” (reż. Przemysław Wojcieszek). Po spektaklu odbędzie się spotkanie z twórcami spektaklu. Projekt HartOFFanie Teatrem jest dofinansowany ze środków MKiDN. Czas: 22 listopada (piątek), godz. 19.00, Miejsce: Bytomskie Centrum Kultury Bilety: 25 zł, 20 zł

Ś ląska Kuchnia to dla większości z nas centralne miejsce w domu. Choć przede wszystkim kojarzymy ją z przygotowaniem posiłków, często staje się miejscem rozmów, a nawet spotkań towarzyskich. Wszyscy przecież wiemy, że najlepsze imprezy zawsze kończą się w kuchni! Na cześć tego pomieszczenia Muzeum Górnośląskie przygotowało wyjątkową wystawę. „Przy kuchennym stole – wnętrza i smaki kuchni śląskiej” to ekspozycja pokazująca zmiany, jakim ulegały poszczególne sprzęty kuchenne i ich funkcje od końca XIX wieku aż po lata 70. wieku XX. Eksponaty, które będziemy mogli oglą-

kuchnia tematem

wystawy w

M uzeum

dać, to głównie własne zbiory bytomskiego Muzeum. Powinny zainteresować zarówno młodzież (przyzwyczajoną do nowoczesnych sprzętów i mebli), jak i tych, którzy sami byli świadkami zachodzących przemian w naszych kuchniach. Jeśli ciekawi Cię, jak szybunek, a później byfyj zmieniły się w szafki z kompletu kuchennego, odwiedź koniecznie wystawę w Muzeum. Na wernisaż wystawy Muzeum zaprasza 15 listopada o 17.00. Zwiedzający będą mogli oglądać ekspozycję do 27 kwietnia przyszłego roku.

W historii Górnego Śląska można odszukać wielu wybitnych księży. Nie inaczej było w przypadku Bytomia. Jednym z nich bez wątpienia był ks. Wacław Schenk. Pod koniec września obchodziliśmy setną rocznicę jego urodzin. Przyszedł na świat 27 września 1913 r. w Gliwicach. Po zdaniu matury podjął studia na Uniwersytecie Wrocławskim. Święcenia kapłańskie przyjął w sierpniu 1938 r. Po zakończeniu wojny objął stanowisko kapłana Administracji Apostolskiej

dla Śląska Opolskiego. Przez kolejnych kilka lat pracował jako administrator parafii w Piotrówce i Krapkowicach. Od września 1950 r. ks. Schenk był zatrudniony w Wyższym Seminarium Duchownym w Nysie na stanowisku wicerektora. W 1952 r. po usunięciu z uczelni przez władze komunistyczne wybrał się na specjalistyczne studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Trzy lata później obronił pracę doktorską. Niestety, ze względu na opór ze strony władz państwowych nie mógł już wrócić do seminarium w Nysie. 3 kwietnia 1957 r. rozpoczął pracę w parafii pw. Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu, gdzie został proboszczem. Pełnił tę funkcję do końca życia. Podjął na rzecz parafii wiele właściwych decyzji. Uratował kościół przed wyburzeniem, wyremontował świątynię po wojennych zniszczeniach. Zainicjował także budowę kościoła św. Anny w Bytomiu. W 1959 r. został wybrany wicedziekanem dekanatu bytomskiego. W 1963 r. został wyróżniony tytułem radcy duchownego, a w 1972 r. papież Paweł VI uhonorował go godnością prałata. W 1973 r. uzyskał habilitację, natomiast w 1981 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. Był autorem lub współautorem ponad stu publikacji oraz promotorem prac doktorskich i magisterskich. Pod jego okiem prace doktorskie napisali m.in. kard. Stanisław Dziwisz oraz abp Damian Zimoń. 28 października 1982 r. w drodze na budowę kościoła św. Anny uległ wypadkowi. W wyniku odniesionych obrażeń zmarł następnego dnia. Pogrzeb miał miejsce 2 listopada. Ciało ks. Wacława Schenka pochowano na cmentarzu parafii Wniebowzięcia NMP przy ul. Powstańców Śląskich w Bytomiu.

C mentarz M ater D olorosa Listopad kojarzy się z obchodami Wszystkich Świętych. Jak co roku wybierzemy się na groby swoich bliskich, by zapalić znicz i pomodlić się za ich duszę. W Bytomiu jest kilka cmentarzy o interesującej historii. Należy do nich cmentarz Mater Dolorosa. Początki bytomskiego cmentarza parafialnego sięgają XVII w. W XIX w. nastąpił gwałtowny rozwój miasta. Na terenie cmentarza, który znajdował się za miejskimi murami, zaczęło brakować miejsca na grzebanie zmarłych. Z tego powodu zainicjowano starania o utworzenie nowej parafii i budowę kościoła. Ostatecznie powstały dwa cmentarze: w 1868 r. Mater Dolorosa I przy ul. Piekarskiej 71 oraz w 1886 r. Mater Dolorosa II przy ul. Piekarskiej 75. W 1882 r. zbudowano neogotycką kaplicę

cmentarną zgodnie z projektem Hugo Heera. Do najbardziej wartościowych fragmentów cmentarza należy aleja przy zachodnim murze, gdzie znajdują się XIX-wieczne kaplice grobowe i nagrobki znanych rodzin bytomskich: Garusów czy Hakubów. Na cmentarzu pochowano wielu wybitnych mieszkańców Bytomia: architekta Paula Jackischa czy księdza poetę Norberta Bonczyka. W 1987 r. cmentarz Mater Dolorosa został wpisany do rejestru zabytków. Obecnie administratorem cmentarza jest parafia pod wezwaniem Świętej Trójcy. Od 2000 r. Towarzystwo Miłośników Bytomia wraz z redakcją „Życia Bytomskiego” zbiera pieniędze na renowację zabytków z cmentarza Mater Dolorosa. W efekcie udało się odnowić kilka grobowców.

O kulturze nie mówimy, my ją uprawiamy…

P olonia

potrzebuje zwycięstw

Niebiesko-czerwoni pokonali 26 października zespół Bytovii Bytów 2:0 i zbliżyli się do czołówki II ligi grupy zachodniej. Zachęcamy do gorącego dopingowania polonistów i przychodzenia na każdy mecz. Bytomianie potrzebują naszego wsparcia, by wygrywać! 9 października Zarząd Polonii Bytom podjął decyzję o rozwiązaniu kontraktu z dotychczasowym szkoleniowcem niebiesko-czerwonych - Jackiem Trzeciakem. Jego miejsce na ławce trenerskiej zajął 31-letni Artur Skowronek, z którym bytomianie najpierw u siebie przegrali mecz z Zagłębiem Sosnowiec 0:1, a później szczęśliwie wygrali na wyjeździe z Jarotą Jarocin 0:1, po bramce w doliczonym czasie gry Adriana Laskowskiego.

Polonii potrzebne są teraz same zwycięstwa, by mogła liczyć się w walce o awans do I Ligi. Dopingujmy i trzymajmy kciuki za naszych piłkarzy. Zapraszamy na kolejny mecz przy Olimpijskiej już 9 listopada o godzinie 16:00. Przeciwnikiem niebiesko-czerwonych będzie zespół Ruchu Zdzieszowice.

B asen zaprasza ! Od września, po wakacyjnej przerwie, ponownie działa gruntownie wyremontowana pływalnia kryta przy ulicy Parkowej 1. Do dyspozycji mieszkańców jest duży, 25-metrowy basen głęboki z 5 profesjonalnymi torami oraz mniejszy, płytki basen z hydromasażem i biczem wodnym. Na fanów mocnych wrażeń czeka nowoczesna zjeżdżalnia! Bytomska miejska pływalnia czynna jest przez cały tydzień. Kto nie miał jeszcze okazji przyjrzeć się jej z bliska, niech żałuje. A wszystkich miłośników pływania i sportowej rywalizacji zapraszamy już 17 listopada na Mistrzostwa Bytomia w Pływaniu. Start w niedzielę o 9.00. Oczywiście na basenie przy ulicy Parkowej 1!

U trzymać dobrą passę Od zwycięstwa do zwycięstwa – nie ma mocnych na bytomskich koszykarzy! Drużyna KK Polonia Bytom wygrała wszystkie swoje spotkania w III Lidze Koszykówki Mężczyzn i pewnie kroczy do awansu. 19 października w Hali na Skarpie bytomianie rozgromili zespół MCKiS Jaworzno II aż 118:33! W swoim pierwszym meczu w III lidze pokonali zespół MKKS Rybnik 84:62, a 12 października na wyjeździe KŚ AZS PŚ Gliwice 67:79. Polonia w każdym meczu dominowała od początku, a wyróżniającym się zawodnikiem był zawsze Mariusz Bacik – wciąż grająca legenda bytomskiej koszykówki. Kolejny mecz podopieczni Radosława Kucińskiego rozegrają w Hali na Skarpie 16 listopada o godzinie 18.00. Przeciwnikiem polonistów będzie zespół Ofensywy Racibórz. Zachęcamy do kibicowania! Niech ponownie zapełnią się trybuny w hali przy Frycza-Modrzewskiego 5a. Więcej informacji na: www.basketball.bytom.pl .

muzeum górnośląskie

pl. Jana III Sobieskiego 2, tel. 32 281 82 94

6.11, g. 17.00 „Ten i tamten świat” - śmierć w tradycji ludowej, prow. Urszula Batko, wstęp wolny 9.11, g. 11.30 Listopadowe manewry z orłem, koszt 6 zł, zapisy 13.11, g.17.00 Film „Cmentarz Obrońców Lwowa”, reż. Leszek Staroń, ul. W. Korfantego 34 14.11, g. 16.30 Witrażowe ozdoby, koszt 20 zł, zapisy 15.11, g. 17.00 Wernisaż wystawy „Przy kuchennym stole – wnętrza i smaki kuchni śląskiej”, ul. W. Korfantego 34, wstęp wolny

(Francja) + Asi Mina (Polska)”, wstęp: 15 zł, 10 zł 8.11, g. 19.00 Musical „Cuda Rebego”, wstęp: 80 zł, 65 zł, 55 zł 8-14.11, g. 19.00 BCKino: „Pięć tańców”, wstęp 11 zł 9.11, g. 17.00 Koncert z okazji 95. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości - recital Edyty Geppert, wstęp: 40 zł 30 zł Uroczyste wręczenie Medali Miasta Bytomia i Nagród Prezydenta Bytomia w dziedzinie kultury „MUZA 2013”. 10.11, g. 11.00 Bajkowe BCKino: „Kumba”, wstęp 14 zł

16.11, g. 11.30 Mozaika, koszt 6 zł, zapisy

14.11, g. 17.00 Finał XXXII Bytomskiej Sceny Recytatora Koncert Zespołu „Fresco”

20.11, g. 16.30 Olga Boznańska, wstęp wolny

15-21.11, g. 19.00 BCKino: „Pieta”, wstęp 11 zł

21.11, g.18.00 Koncert w ramach Festiwalu Muzyki Nowej – Wieczór prawykonań, ul. W. Korfantego 34, koszt 10 zł

16.11, g. 19.00 „Boeing, boeing, boeing – odlotowe narzeczone”- sztuka teatralna, wstęp: 65 zł, 55 zł

23.11, g. 11.30 Wielkie pranie w śląskiej kuchni, koszt 6 zł, zapisy

16.11, g. 19.00 Wernisaż wystawy prac Marka Greli „SMILEsia – Uśmiech Śląska”

23.11, g.18.00, Koncert z w ramach Festiwalu Muzyki Nowej, koncert monograficzny utworów W. Lutosławskiego połączony z promocją płyty CD Orkiestry Muzyki Nowej, ul. W. Korfantego 34, koszt 10 zł

17.11, g. 11.00 Dzień z Kulturą Buddyjską, wstęp wolny

24.11, g. 12.00 Koncert z cyklu Otium Musicum – kameralnie z Brahmsem u Gorczyckiego, ul. W.Korfantego 34, koszt 10 zł

18.11, g. 19.30 BCKino: „Życie Adeli: Rozdział 1 i 2”, wstęp 11 zł

27.11, g. 16.00 Filcowanie bombek świątecznych, , ul. W. Korfantego 34, koszt 20 zł, zapisy 27.11, g. 18.00 Cykl Rozbieranie Śląska, ul. W. Korfantego 34, organizatorzy: MGB i Sfera TV, prow. red. Jerzy Ciurlok, wstęp wolny 30.11, g. 11.30 Zabawy i wróżby na Noc św. Andrzeja, koszt 6 zł, zapisy bytomskie centrum kultury

pl. Karin Stanek 1, tel. 32 389 31 10

3.11, g. 11.00 Bajkowe BCKino: „Samoloty” 3D, wstęp 14 zł 4.11, g. 19.30 BCKino: „W imię”, wstęp 11 zł 7.11, g. 19.00 Koncert „Tylko NIE Bytom! Kumisolo

17.11, g. 11.00 Bajkowe BCKino: „Gdzie jest gwiazdka?”, wstęp 14 zł

19.11, g. 18.00 Koncert finałowy Bytomskiej Jesieni Literackiej 20.11, g. 19.00 Występ Kabaretu LIMO, wstęp: 50 zł 22-28.11, g. 19.00 BCKino „Powtórnie narodzony”, wstęp 11 zł 23.11, g. 10.00 Klub Zielonej Żyrafy: „Kombinatory”warsztaty naukowe dla dzieci z rodzicami, wstęp: 15 zł 24.11, g. 17.00 11. Festiwal Teatralny dla Dzieci MASKARADA - „Czerwony Kapturek”, wstęp: 17 zł 24.11, g. 19.00 5 zeta dla Kabareta - Paweł Reszela i goście, wstęp: 5 zł

25.11, g. 8.30 „Chłopcy z Placu Broni” w wykonaniu Aktorów Sceny Polskiej cieszyńskiego teatru 25.11, g. 10.30 11. Festiwal Teatralny dla Dzieci MASKARADA – „Calineczka” 25.11, g. 19.30 BCKino: „Ida”, wstęp 11 zł 26.11, g. 8.15, 10.15 11. Festiwal Teatralny dla Dzieci MASKARADA – „Doktor i jego zwierzęta” 26.11, g. 12.15 11. Festiwal Teatralny dla Dzieci MASKARADA – „Ania z Zielonego Wzgórza” 29.11, g. 17.30, 20.30 Występ Kabaretu Paranienormalni „Żarty się skończyły”, wstęp: 50 zł 29.11-5.12, g. 19.00 BCKino: „Call Girl”, wstęp 11 zł 30.11, g. 13.30 Becekowy Pokój Gier, wstęp: 5 zł 30.11, g. 18.00 Jadymy durch! - koncert zespołu Oberschlesien, wstęp: 40 zł), 30 zł opera śląska

ul. Moniuszki 21-23, tel. 32 281 84 39

2.11, g. 18:00 ”Borys Godunow”

8.11, g. 11:00 ”Królewna Śnieżka” 10.11, g. 18:00 ”Nabucco” 11.11, g. 18:00 ”Straszny dwór” 17.11, g. 11:00 Salon Poezji i Muzyki Anny Dymnej 17.11, g. 18:00 ”Diabeł i Kasia”- gościnny występ Slezske Divadlo Opava 19, 21.11, g. 11:00 ”Kot w butach” 24.11, g. 18:00 ”Maria Stuarda” 28, 29.11, g. 18:00 ”Don Giovanni”- spektakl w wykonaniu Studentów Akademii Muzycznej w Katowicach, bilety do nabycia w Akademii Muzycznej miejska biblioteka publiczna pl. Jana III Sobieskiego 3, tel. 32 787 06 01 do 03

8.11, g. 17.00 Wystawa fotografii w technice gumy – wernisaż wystawy Tomasza Grabca

8.11, g. 16.00 Klub Młodego Dziennikarza „Akapit”warsztaty sztuki dziennikarskiej 14.11, g. 17.00 Tajemnica Szybu Południowego : ciąg dalszy – prelekcja Macieja Bartkowa z cyklu „Bytomskie Spotkania Historyczne w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bytomiu”. 19.11, g. 15.30 Kącik artystyczny „KreaTYwnia” - warsztaty origami: Świąteczne choinki 20.11, g. 17.00 Londyn – nieznanym szlakiem – prelekcja Andrzeja Pasławskiego

młodzieżowy dom kultury ul. Powstańców Warszawskich 12 tel. 32 281 25 08 10.11, g. 17.00 Występ kabaretu Paka Rycha 13.11, g. 16.00 Eliminacje XXXII Bytomskiej Sceny Recytatora w ramach Bytomskiej Jesieni Literackiej 16, 17.11 Bebok 3 - śląskie dni z grami fabularnymi i planszowym klub gotyk ul. Kościelna 2, tel. 792 830 328

28.11, g. 17.00 Dyskusyjny Klub Książki 13-nastka

2,9,16,23,30.10, g. 21.00 Old’s Cool Party wstęp wolny 7,14,21,28.10, g. 20.00 Blues Jam Session, wstęp wolny 8,15,22,29.10, g. 23.00 Fraj Daj Party, wstęp wolny

29.11, g. 16.00 „Wieczór wróżb” – spotkanie andrzejkowe dla dzieci. Placówka Filialna Nr 12, Bytom, ul. Tuwima 5

12.11, g. 19:00 VII Bytomska Jesień Literacka Występ grupy poetyckiej „Obok sceny”, wstęp wolny

26.11, g. 15.30 Klub Czytających Rodzin - spotkanie poświęcone problemom współczesnego wychowania.

biuro promocji bytomia Rynek 7, tel. 32 386 36 69

5.11, g. 17.00 Wykład dr. Wojciecha Dominiaka o Władysławie I Opolskim 6.11, g. 17.00 Spotkanie z Tomaszem Rzeczyckim, autorem książki „Dzieje komunikacji autobusowej na terenie MZKP Tarnowskie Góry” 14.11, g. 17.00 Wernisaż wystawy malarstwa Magdaleny Gogół-Peszke 15.11, g. 17.00 XVII Turniej Jednego Wiersza im. Stanisława Horaka 23.11, g. 16.00 Promocja książki „Komu kibicują umarli” Leszka Engelkinga 26.11, g. 17.00 Spotkanie z himalaistą Arturem Małkiem 28.11, g. 17.00 Promocja płyty Marioli Koniecznej „Wielokropek” galeria motoryzacji i techniki Ul. Strzelców Bytomskich 98, tel. 661 811 440

Wystawa zabytkowych samochodów. Galeria czynna poniedziałek – piątek od 10.00 do 18.00

22.11, g. 20.00 Koncert zespołu „Odnowa”, wstęp wolny Do 30.11 „Tajemnicza wystawa”- ciekawa wystawa tajemniczego artysty

sportowy rozkład jazdy PIŁKA NOŻNA II Liga 2013/2014, grupa zachodnia (Stadion miejski przy ulicy Olimpijskiej 2): 09.11, g. 16.00 Polonia Bytom - Ruch Zdzieszowice III liga 2013/2014, grupa: opolsko-śląska (północ) (Stadion miejski przy ulicy Frycza-Modrzewskiego 3): 10.11, g. 13.00 Szombierki Bytom - Start Namysłów HOKEJ NA LODZIE (Lodowisko przy ulicy Pułaskiego 71) PHL Mężczyzn 15.11, g. 18.00 TMH POLONIA Bytom – GKS Tychy 22.11, g. 18.00 TMH POLONIA Bytom – MMKS PODHALE Nowy Targ 26.11, g. 18.00 TMH POLONIA Bytom – COMARCH Cracovia 01.12, g. 18.00 TMH POLONIA Bytom – CIARKO PBS BANK KH Sanok PLH Kobiet 09.11, g. 17.00 TMH POLONIA Bytom - GKS ATOMÓWKI Tychy 16.11, g. 17.00 TMH POLONIA Bytom - MKHL Krynica 17.11, g. 17.00 TMH POLONIA Bytom - UKHK UNIA Oświęcim

30.11, g. 17.00 TMH POLONIA Bytom - GKS STOCZNIOWIEC Gdańsk 01.12, g. 17.00 TMH POLONIA Bytom - GKS STOCZNIOWIEC Gdańsk PŁYWANIE (Basen Kryty przy ulicy Parkowej 1) 17.11, g. 9.00 Mistrzostwa Bytomia w Pływaniu KOSZYKÓWKA (Hala na Skarpie przy ulicy Frycza-Modrzewskiego 5a) 16.11, g. 18.00 KK Polonia Bytom - Ofensywa Racibórz 30.11, g. 18.00 KK Polonia Bytom - DAAS Basket Hills Bielsko-Biała TENIS STOŁOWY – Superliga 2013/2014 (Hala na Skarpie przy ulicy Frycza-Modrzewskiego 5a) 20.11, g. 19.00 CARBO-KOKS TTS Polonia Bytom PKS KOLPING FRAC Jarosław JUDO (Hala na Skarpie przy ulicy Frycza-Modrzewskiego 5a) 09.11, g. od 10.00 Otwarty Puchar Polski Juniorek i Juniorów Młodszych „Liberty Cup” w Judo TENIS ZIEMNY (Korty Silesia Club przy ulicy Dzierżonia 19) 09-11.11, g. od 9.00 III Halowe Mistrzostwa Bytomia w Tenisie Ziemnym o Puchar Prezydenta ROWERY 29.11, g. 18.00 (Rynek) 53. Bytomska Rowerowa Masa Krytyczna Bytomska Liga Koszykówki Amatorów – więcej na: www.belka.bytom.pl Górnośląska Liga Futsalu OSIR CUP – więcej na www.osircup.pl

Aforyzmy...

... z notesika Piotra Wąsowicza Utopia to niezatapialna wyspa. Śmietnik historii ma doskonały recykling. Mistrz populizmu lał obficie z próżnego. Pokój był zagracony, groziło wojną. Słońce wie, że jest mocarne – nie pozwala na siebie patrzeć. Z burz historii nikt nie wychodzi suchy. Jak stary człowiek na morzu wszyscy tracimy swego marlina. Rzucał przekleństwa. Tak były ciężkie, że wielu doznało obrażeń. Pochylił się głęboko nad człowiekiem sprawdzał, czy celnie trafił. Szczęsliwie dla wiedzy Archimedes kąpał się w wannie, a nie w morzu.