Safi Airways
Safi Airways, the leading international airline of Afghanistan has passed the IATA Operational Safety Audit (IOSA)...
Babur Garden,
an entertainment and income center for Afghanistan...
Buzkashi Buzkashi literally means to grab and carry goat and it is one of games played in Afghanistan and has come to...
صافی ایرویز
) را از سازمان بین المللیIOSA( گواهینامه بررسی عملیاتی پرواز
...) راIATA(ترانسپورت هوایی
چند ترفند برای شاد زیستن
از،در این مقاله به نقش "فعالیتهای اجتماعی" در حفظ سالمت ...جمله سالمت مغزپرداخته میشود
فوټبال کې په سر توپ وهل خطرناک دي
په امريکا کې ډاکټران وايي د فوټبال په لوبه کې بيا بيا په ... سر د توپ
A view of Panjshir
issue No.13 march/april/may/june 2012
REDISCOVER THE WORLD
20% OFF ON ALL SECTORS FOR AFGHANI STUDENTS • Tickets must be booked through a Safi Airways office only. • Terms and conditions are as per the fare type booked. • Other terms and conditions apply. Contact us Afghanistan E: ticketing.kabul@safiairways.aero T: +93 20 2222 222 UAE E: info@safiairways.aero T: +971 4 295 1040 India E: india@safiairways.aero T: +91 11 41600010 / 11
www.safiairways.com
Building Something in Afghanistan?
TALK TO Ti. Most people know Technologists, Inc. (Ti) as Afghanistan’s largest
construction and engineering services company, with almost 70 major projects completed or underway in fourteen provinces in Afghanistan. But did you know that Ti is also a leading Afghan manufacturer of construction materials? Ti’s Production and Manufacturing Unit makes concrete blocks (CMU), cement, aggregate, asphalt concrete, metal studs, and a wide variety of finished steel products. Ti also converts conex shipping containers into field offices, security posts, and dining and sleeping quarters. Ti’s services include:
• Design/Build and Site-Adapt Construction • Engineering Services and Design • Operations and Maintenance • Production and Manufacturing Unit • Logistics and Security • Capacity Building and Training
To learn more about what Ti can do for you, visit www. technologistsinc.com or scan the QR code.
Technologists inc Building Strong Foundations
For more information write to sales@technologistsinc.com.
Cargo Construction Property & Contents Group Personal Accident Motor Fleet (Passenger & Commercial)
Chairman message
Contents
Contents 9 18 20
22 32 38
Info Chairman Message
I am pleased to welcome you to this Safi Airways flight– I am glad that we have succeeded in being the airline of your choice today, no doubt due to the high level of comfort...
News Safi Airways
Safi Airways, the leading international airline of Afghanistan has passed the IATA Operational Safety Audit (IOSA)...
Info Internet facilities
In last decade many Internet companies have established in Afghanistan, which haveopened many door for the people of this country...
Info Babur Garden,
Babur Garden, with five hundred-years’ of history, is enjoying the influx visitors...
Info Afghan Carpet
Weaved with the Afghan culture and economy, Afghan carpetis unrivaledin quality and beauty in the world market. The beautiful Afghan...
Sport Buzkashi
Buzkashi literally means to grab and carry goat and it is one of games played in Afghanistan and has come to symbolizes the country...
Produced by
8
In-flight Magazine
Safi Airways
Safi Airways, the leading international airline of Afghanistan has passed the IATA Operational Safety Audit (IOSA)...
Babur Garden,
an entertainment and income center for Afghanistan...
Buzkashi Buzkashi literally means to grab and carry goat and it is one of games played in Afghanistan and has come to symbolizes the country...
صافی ایرویز
) را از سازمان بین المللیIOSA( گواهینامه بررسی عملیاتی پرواز
...) راIATA(ترانسپورت هوایی
چند ترفند برای شاد زیستن
از،در این مقاله به نقش "فعالیتهای اجتماعی" در حفظ سالمت ...جمله سالمت مغزپرداخته میشود
فوټبال کې په سر توپ وهل خطرناک دي
په امريکا کې ډاکټران وايي د فوټبال په لوبه کې بيا بيا په ... سر د توپ
A view of Panjshir
issue No.13 march/april/may/june 2012
Photo by: Gulbuddin Elham
Telephone No +93799446560 +971507428273 Email info.karoora@gmail.com Website www.karoora.net
Chief Editor: Said Zahid Danial Graphic Director: Ahmad Wais Sultani Editors: Pro. Hazin, Nermeen Bishady & Hasib Noori Translator: Jawid Weesaa Art Assisstant: Asad Changizi Reporter: Fahima Farhat Marketeting: Karoora Advertising Company
For Advertising Call Us On: +93 799 44 65 60
Chairman Message I am pleased to welcome you to this Safi Airways flight– I am glad that we have succeeded in being the airline of your choice today, no doubt due to the high level of comfort, reliability and luxury that we have been able to offer you. Safi Airways is one of the most important parts of the Safi Group of Companies, a well-known brand in Afghanistan and increasing the region. From inception, Safi Group of Companies has been a pioneer in all areas of its work – venturing in new avenues of business and forging exciting partnerships to bring the best to its customers and taking an active part in economic growth of Afghanistan. Continuing this spirit of adventure, I am proud to announce Safi Airways’ recent agreement with Etihad Airways to provide code share flights to its valuable passengers. This exciting partnership will enable our guests, from Afghanistan and abroad, to travel between Kabul and rest of the world, through Abu Dhabi, more conveniently and easily. Safi Airways is proud of its partnership with Etihad Airways, one of the world safest and best airlines. Following the success of the Safi Airlines’ trice weekly direct flights between Kabul and Bahrain, which was very much welcomed by our passengers, I am pleased to give more good news of the expansion of Safi Airlines’ flight – on this occasion within Afghanistan. From the 16th of June Safi Airlines will have the pleasure of flying passengers in routes between Kabul-Herat, Kabul-Kandahar and Kabul-Mazar e Sharif. This will no doubt bring convenience to many, linking four corners of Afghanistan. Safi Airways hopes to serve you in one of these domestic flights in near future Inshallah. The growth and success of Safi Airways would not have been possible without your custom and your trust in us. I thank you for that and I hope we continue to have you beside us as we grow. I wish you a good and happy flight. Sincerely,
Ghulam Hazrat Safi Chairman of Safi Group
In-flight Magazine
9
Editorial Editorial message
Dear fr iends a nd fans After a of Safi two mo In-fl n I apolog th ize for t s delay, the n ight Magazine e h This ed , ition on is delay in the w edition of S afi In-flig ce again new ed content ition. ht Mag , w azine is activitie hich will help comes with a back. wealth s in Afg you enjo o hanista f I hope y in the Safi formativ n. The w you enjo flight e and riters of y The ge this edit further and giv entertaining ms wait their writing. ion hav e you id ing for lished in e worke yo d very h eas of In this is English, Dari a u in this, the ard and th n s ing the ue you will be d Pashtu lang irteenth issue uages a taken to Babur of this Garden m re truly about t a trip t , Shah he exc unique. agazine pubarAra g o Kabul’s bes iting de carpet t-known a velopm ex ent in I rden and the attractio Buzkas perts and the n K ns inclu t e a hi. historic r dal roots net industry in bul Zoo. You In this ed will lea of the e Afghan r n Kofi a c ition you will is x citing A t also me a fghan n an as well as et two the cou ndidate in 201 ational amazin nt 4 game o g and in At the p ry’s first and o presidential e f spiratio lections resent, nly bow nal wom our cou ling alle and Me more c ntry is in on e na Rah y. mani th n; Fawzia a very s agreem sciousness o e f our M e ent wh founde nsitive us ich sign r of howeve ed betw lim nation tha stage of its po r at firs litical lif n the p t it look een Afg mestic e which ast. Th e experts h e strate nee ,its imp d in high susp anistan and and po g t ic o ic h litic hig e Unite ion, bu cooper ds hlighted rtance for the t d ation agreem a S fter dis future o for the ent whic cussion tates of Ame f A p f e On a p h rica, ghanist s by for ople.All signing ers an and e o future o ign and doAgreem onal note, this this agreemen f the public h f our ec a t in par en is ono liament ve supported liament t between Afg sue of the ma a h pprovin my as been . Althou gazine hanista g this w n g t h h e suppor and the e evide nt into there w t preva produc nt. U a S s A in w it il t ed and ially an a commu xiety ov s signed and ion as the Stra the nit er this a the cou y, neighboring historic agree agreem pproved by th tegic ment w ntry mo countrie e ep n t, the o a v s e s through s signed. in partic verwhe arthis and forward into a I hope ular, sh lm ing that int new era ow soli In this e spirit of several other d r a in n r a it it t y io s with nal hist stra Af thank y ou for c ghanistan con tegic agreem ory marked by Afghanistan a e h t s in t n o h ts aims to o u e link tis sing Safi Airwa ing to be an a of co-operatio bond created country ctive pa ys, the n. and giv Inte rt o to t es If you h you a better u he world. I ho rnational Airlin f this global v illage, I e of Afg nd pe this av ha m info.kar e any comme erstanding of Afghan agazine enter nistan, which nts on oora@g this ma istan. tains yo mail.co gazine u today m please email y our sug gestion Many T s to Said Za hanks hidD Chief E anial ditor
10
In-flight Magazine
This place is waiting for YOU
To Advertise Here Call Us On +9 3 ( 0 ) 7 9 9 4 4 6 5 6 0 info.karoora@gmail.com
KABUL STAR HOTEL WELCOMES YOU
Kabul Star Hotel, A 5 Star Hotel in Kabul and One of the most luxurious Hotel in Afghanistan. We Will Provide a Wide Range of Services Guaranteed to you 24 Hours a Day, 7 Days a Week and 52 Weeks a Year.
! s t s e u G t s e B Best Host for Address: Zanbaq Square, Ankara Street, Opposite Turkish Embassy Kabul, Afghanistan Contacts: +93 (0) 20 231 31 31 / +93 (0) 20 230 46 46 / +93 (0) 797 60 11 11 / +93 (0) 788 000 314 www.kabulstarhotel.com / www.kabulstarhotel.af info@kabulstarhotel.af / support@kabulstarhotel.af / sales@kabulstarhotel.af
Interview
Interview
Name: Mina Rahmani Date of birth: 1984
Kabul Occupation: Responsible and founder of the Bowling salon
Kabul’s First Bowling Alley: A Bold Initiative by an Afghan Woman 14 In-flight Magazine
Strikers is one of the newest and most exciting gathering places of Kabul - especially for the young generation. This alleyis the best in the country and the first to allow women and girls to come and play alongside men. Strikers was opened at a time when the youth complained of lack of places where they could hang out and socialize. Therefore, the venue was immediately welcomed. When I heard about the inauguration of this bowling alley in Kabul, I was surprised. I was interested to visit this place as soon as possible and talk with its owners. When I got inside the Strikers, I faced with two strong men who were security guards.They searched me and checked my equipment and then let me in. The security was tight. When I got inside the main hall, I saw a beautiful restaurant. It was clean, equipped and decorated with beautiful flowers. For a moment I felt that I was in another country outside Afghanistan.I spent a little while waiting before I got to see Mrs. Rahmani. The young woman came a little earlier to greet me with a broad smile and eagerness to share her story of Kabul’s only bowling alley. She had left Afghanistan in 1992 with her family and had gone to Pakistan. While in exile, she graduated with an economics degree in Pakistan. She then moved to Canada where she spent four years. While in Canada Mrs. Rahmani studied media and production. She returned to Afghanistan in 2011 with a new initiative and ready to use her experience.
She says that she noted that after years of war and conflict, the people of Afghanistan needed a secure environment and a space away from miseries of conflict. She created the bowling alley at a cost of over a million dollars to provide a space of fun to Kabul residents. I asked her how exactly the idea of building a bowling alley came to her? “My motivation was to build an entertainment and recreation center for the people, for those who born and grew in wars and conflicts. Whenever I travelled back to Afghanistan from abraod, I realized that there is no place here to spend your time with peace and happiness for few hours like the foreign countries, Therefore when I came to Kabul, I invested one million dollars for establishment of this place. Considering that this game is a new sport in Afghanistan, who are the patrons of this place? Yes, this is the first bowling alley in Afghanistan, but still lots of people come to this placeevery day and enjoy their time with fun and playing. This alley is made for everyone. Mrs. Rahmaniadded with excitement: in addition to the men, women are also coming with their families here for bowling. Shesaid “I tried to introduce and promotebowlingas a sport which is a new in Afghanistan.” How many players visit this center daily? About seventy visitors come to this center daily and use its environment and its facilities. Tell us about the facilities here? There are twelve lanes in the alley and each can be In-flight Magazine 15
Interview
used by up to six players, they can play their game as a race or paly between themselves. Sometimes awards are given for the winners to encourage them. How much the players pay for playing? Six players who play in one line pay 1500 AFS in an hour. Are the people who visit the bowling alley familiar with bowling? Some of them know how to play, and we have special trainers for guiding those who are not familiar with this game until they get to know how to play. Tell us about bowlingas sport in the world? Bowling sport centers are in more than ninety countries of the world, I can say that about ninety-five million people in the world have access to this game and enjoy playing it. Who are your partners in this center, tell us about them? In both the bowling alley and its restaurant which has capacity of 125 people, twenty-five employees are hired including the guards and the cleaning staff. Are there any special facilities available for women in this place? Yes, in addition to men, women are also coming here with their families. Because I am a woman and understand them better, I have devoted Sundays only for women to come to this placewith their children. Also in other days of the week we have provided lots of security facilities for families. Tell us about the equipment and machinery of this center? The machinery and all equipment we needed were imported from United State of America and some equipment from china. The machines are modern, because of this in some cases if we want to repair them, we have to request engineers from abroad. This process is not an easy task from technical and economicalview point. Tell us about the players’ efforts in this period? This bowling alley can’t be compared to the bowling alleys in the west, but we can say that our people are talented. And I feel that our people need such a place to develop further. During this short period, they have been able to compete with each other and get higher and higher scores. Some have even set records, which others have then gone on and broken. It is said that Bowling existed as a game in Egypt 5200 years BC. At the early times, they used a round stone instead of the ball and they threw the stone from between three marble stones rotationally toward nine stones which were arranged in dome form. Nowadays, many changes have come to the techniques and the way this interesting game is played. 16 In-flight Magazine
News
News
Safi Airways, the leading international airline of Afghanistan has passed the IATA Operational Safety Audit (IOSA). The IOSA programme is recognized worldwide and accepted as the main evaluation system designed to assess the operational management and control systems of an airline. The audit itself determines the level of conformity that an airline has with IOSA standards, and permits an airline that meets all standards to become registered with IATA as an IOSA Operator. The IATA Operational Safety Audit (IOSA) is the benchmark for safety management in all airlines globally, and being compliant with the audit is a pre-requisite of IATA membership. Safi Airways‘IOSA Registration is a matter of pride for the owners and management of the airline. The audit was conducted in February 2012 and the airline will remain on the IOSA registry until February 2014, when a further audit will be required to retain membership of IATA. Hamid Safi, Chief Executive Officer of Safi Airways commented: This is a significant achievement for the airline, which has been in operation since 2006.We are extremely pleased and terribly proud that our efforts to be fully compliant with these international safety standards have been recognized. Safi added: Passenger safety is, of course, a top priority for Safi Airways Being placed on the IOSA registry allows Safi Airways to work closely with other major carriers in the region and elsewhere on codeshare and bilateral agreements to further extend the reach of the airline. Safi Airways is the only full-service IATA scheduled carrier operating from Afghanistan. Safi Airways distributes through all major GDS’s and offers myriad destinations through its partner airlines such as Emirates, Etihad and Lufthansa. The airline operates a modern fleet of Airbus A320 in a two-class configuration offering Business and Economy Class. The airline’s main focus is reconnecting Afghanistan to the world whilst maintaining global aviation standards.
Safi Airways obtains IATA Operational Safety Audit (IOSA) certification
18 In-flight Magazine
About Safi Airways: Safi Airways (IATA Code 4Q) is the leading international airline of Afghanistan. The airline is headquartered in Kabul and Dubai (UAE). Founded in 2006, Safi Airways is Afghanistan’s only full service and scheduled carrier. For more information, please see: www.safiairways.aero
In-flight Magazine 19
Info
Info
Decrease in the cost Internet access has enabled
Internet facilities and its Internet facilities and its Internet facilities and its Internet facilities and its lower price made people Internet facilities and its Internet facilities and its Internet facilities and its Internet facilities and its Internet facilities and its Internet facilities and its
Internet facilities and its lower price made Internet facilities and its lower price made Internet facilities and its lower price made Internet facilities and its lower price made Internet facilities and its lower price made Internet facilities Internet Internet Internet facilities and its Internet facilities and its Internet facilities and its lower price made
many to enjoy this facility in Afghanistan
In last decade many Internet companies have established in Afghanistan, which haveopened many door for the people of this country, as Internet has enabled them to communicate better and become familiar with and interested in modern technology.
The Ministry of Communications and Information Technology of Afghanistan recently announced a decrease in the prices of Internet access in the country as optical fiber Internet connection is introduced. A move much welcomed by the people. The new system brings the price of Internet to 1MB/sec to 900 dollars. According to the ministry officials, with the reduction of internet prices and expansion of telecommunication and information technology services, more people are moving toward use of the internet – predominantly for communication which is increasing linking Afghanistan to the world. The optical fiber network project, a key communication project in the country headed by the Afghan Government, started in 2007 and connected Afghanistan with Iran, Tajikistan, and Uzbekistan. This project had a one hundred and two million dollar investment in Afghanistan. This was one of the biggest communication projects in the history of the country. Optical fiber system transmits information through the light beams at high speed and its price is relatively cheaper than the other ways of communications. Establishing Fiber-optic network and connecting to the region countries including Tajikistan and Uzbekistan provides more opportunity in the future with using internet. In the years 2001 to 2002 by the arrival of mobile 20
In-flight Magazine
technology in the country, the Internet also opened its way and promoted in Afghanistan. At the time, the Internet services in Afghanistan were provided by satellite link at a cost of 1 MB/sec 4000 dollars. But after to the rapid improvements of telecommunication and Internetservices and also implementing this fiberoptic project the price of 1MB/sec Internet reduced to 1500 dollars in 2010. With further developments in this field, the Internet prices reduced day by day and people’s access to Internet grew. Now, many of the mobile phone companies are also providing Internet services. Samiullah who is a university student says: “I am using Internet on my mobile, it’s always with me and it’s important to me because it is helping me in all aspects of my life. With the little money I spend on it, what it provides me is excellent.” Javid, a Kabul resident, says: “My brother is in London with his family and I communicate with them once or twice a week via Internet at a very cheap price.” Fatana, who is the employee of a foreign NGO said: “Most of my work is with Internet, it has solved all my office and personal communication issues. It makes me familiar with the new and modern technology.” Connecting with voice and video chatting is something that Afghans have taken up a lot as Internet prices have decreased. Communicating via Internet is far cheaper than other telecommunication means and this has led the people in Afghanistan tostart using Internet at their home to communicate with their friends or families abroad. Telecommunication Minister Mr. AmirzaySangin, talked about the importance of the development in the Internet services provision in the country: “Fiberoptic internet services are provided by Afghan Telecom Company and this company has reduced the
price of internet drastically – at times as cheap as $300. These services are available for all the internet supplier companies from April of 2012.” Ministry of Telecommunication is trying to make people more familiar with modern technology and to use Internet benefits, connect to the world and be aware of world events. Gull Mohammad Rastmand, Chairman of Afghan Telecom Company talked about the growth of Internet service providers in the country: “Internet has created new facilities in different areas. At the presence, forty companies who are registered of the Ministry buy Internet services in lower prices and supply Internet for their users.” According to the chairman of the Afghan Telecom Company, Internet services were launched eleven years ago in 2001 in the country. Currently more than two million people are using Internet in the country. Mr. Rastmand added: “In total, more than eighteen million people are using cell phones and most of these subscribers have access to Internet through Mobile.”
In-flight Magazine 21
info
Info
Babur Garden A Oasis in Kabul
Babur Garden, with five hundred-years’ of history, is enjoying the influx visitors. Beautifully restored and artfully designed, this garden, provides an area of relaxation and tranquility. The garden, spread over more than fifty acres of land has hundreds of visitors daily after the rehabilitation. Khair Mohammad Kahirkhah of the Babur Garden gave the brief history of the garden: “After Zahirudin Babur conquered Afghanistan in the beginning of 16th century, he selected a piece of land with size of fifty eight acres for building this garden and asked to be buried there once he died.” Mr. Khairkhah said that when Babur died in 1530 in Jumna of India, his body was, according to his wishes, brought to Kabul after ten years and buried in this garden on the fifteenth floor. The garden was maintained and repaired by Babur’s descendants and especially his grandson Shah Jahan who later built a mosque, named Shah-Jahani in red mural and exotic materials. 22
In-flight Magazine
He used stones from Kabul to make the pool and waterfalls in the garden.From the period of Babur’s rule until the end of Moghulrule, Kabul had great reputation among historians with its green gardens and beautiful sceneries. This interest continued. According to Deputy Director of this garden, the Queen’s castle is one of the Amir Abdul Rahman Khan’s memorial castles, which is located at the Southeast of the Babur garden. The beautiful Queen Castle is now used as a restaurant. It is also used to hold training programs, press conferences and meetings. The castle has two floors and the entrance gate is at the north corner of the garden, giving it splendid views. At the East side of the garden, a very large swimming pool is located. It is a good source of income because in the summer lots of people come to this pool for swimming in exchange for a fee. The Babur Shah and RoqiyaBigum graves are located at the South of the swimming pool. The garden was destroyed during the civil war.
However, it was restored beyond its pre civil war glory through an agreement between the Ministry of Information and Culture, the Municipality of Kabul and the Aga Khan Trust for Culture. The restoration started in 2002. The reconstruction project took five years and five million dollars budget and was finally completed in 2007. Ahmad Shah Wardak, Operational Chief of garden old the Safi In-flight magazine: “the garden, with its five hundred years of history is one of the oldest gardens of Kabul. After, Zahir Mohammad Babur, built it after capturing Kabul in 1504, for nearly four hundred years this garden was the resort of rulers and kings and some of the rulers added new buildings to the garden. The doors of the garden opened for public visiting in 1930 in the reign of Nadir Khan and this place became one of the most visited attraction in the city.” Mr. Wardak said,Babur was fascinated by the nature and weather of Kabul. He extensively wrote about kabul’s weather and its terrain in his book, Baburnama. According to this book, Babur chose
Kabul as his summer capital from where he controlled his vast empirethat covered area form Central Asia and Khorasan to the Indian subcontinent. Babur, Omar Shaikh’s son, is a descendant of Amir Timur and Lady QatalaghNegar, descendent of Genghis. He was born in 14th of February in 1483 in Fergana.Babur was eleven years old when he inherited his father’s empire. After lots of wars with Uzbek and Tatar rulers in Central Asia, he stepped towards Kabul and mythical land of India at the age of 21. This historic garden and its buildings are now a source of income for the government. Mr. Wardak said: currently Pavilion building is one of the business centers of the garden where the government and Companies conferences are held here and pay rent. According to Mr. Wardak, lately this historic garden has experienced an increase in visitor numbers, as the news of its tranquility and beauty spread. He said that more than five hundred people visit this garden on ordinary days and on Thursdays and Fridays, which are holidays;up to seven thousand people visit the garden. In the first day of the 1391 (the solar year), the garden had about forty thousand visitors, which in four days this figure has increased to one hundred thousand. The officer of this garden says that the visitors of this garden mainly Afghan families and citizens and also foreign tourists. In addition to the greenery, the existence of historic buildings, spectacular areas, beautiful colorful flowers and tall mature trees add to the beauty of this garden.Its green hills adorned with natural stone stairs that gives scenic beauty to this place and attract the attention of every visitor. Some people go to the particular places of families and throw their rugs on the grass under the shadows of trees and enjoy a picnic others visit In-flight Magazine 23
Info
the historic buildings. Razia, who lives in Kabul and has come to this place with her children and sister-in-law said: “This is the first time we have come to this garden and its really nice and safe place and we will certainly come back again.” Sattar, who introduced himself as a government employee, says: “we have come here with family for fun; we have come here many times. It is a green garden with fresh and pleasant weather.” Babur’s garden is open to the public for relaxation, picnics and swimming daily in exchange of 20 Afghanis (10cents). According to the head of this garden, the garden is a good source of income and is self-sufficient now. The revenues of the garden are spent to protect and preserve the garden and also for paying the employees’ salaries.
Interview
AW o m a n on the Path of Becoming Afghanistan’s First President
Ms. Fauzia Kofi, Member of Parliament and presidential candidate says that she plans to become the first female president of Afghanistan. Ms. Kofi is the first person to have announced her decision to stand for the highest elected office in the country. The election is to be held in 2014. Once rest of the candidates become known, the rivalries heat up and campaigns take shape, Kofi is likely to remain one of the serious candidates.
26 In-flight Magazine
Kofi was one of the ninety women elected members of the parliament in the 240-member parliament in 2005. She held on to her parliamentary seat in 2010 and is currently serving as a representative of people of Badakhshan. Fauzia Kofi said to the media: it is very simple to scare or slander and destroy the political future of a woman in Afghanistan. But she has persevered. Ms. Fauzia Kofi, chair of the Women’s Affairs in the Human Right and Civil society Commission in the parliament said to Safi Magazine: “My goal is to improve the people and country’s situation with this political struggle”. She added that Afghanistan’s society is ready for changing political leadership and people do not wish that the repetitive and similar figures ruling the country for successive years. She said that what is most importantfor Afghanistan at the moment is an accountable, efficient and strong government. The people need a new leader, different ideas and new face. She also said that creating job opportunities can be a factor in improving the security situation. Kofi is one of the most active activists promoting women’s human rights in Afghanistan after Taliban regime. She said that she will continue her efforts for realization of women’s rights and wants to use her power to improve people’s lives especially for women. She has some specific programs in hand for women including creation of laws for the elimination of violence against women, increasing the numbers of girls in higher education, and increasing participation of women in various levels of leadership in Afghanistan. Ms. Kofi emphasized that progress has been made in ensuring political, social and economic rights of f Afghan women are improved in the past but more needs to be done. This includes better laws to restore women’s rights and punish perpetrators of gender violence. In Ms. Kofi’s opinion, President Karzai has lost the support and vote of women because he did not pay attention to their needs and their rights. She continued to emphasize that President Karzai also lost the support of grassroots social activists and young and well educated Afghans. She was born in a poor area in Badakhshanprovince in a family who dealt with politics. In the Taliban regime she witnessed lot of wars and unbelievable discrimination against women. With her mother efforts she went to school, the mother who wanted to eliminate her at the day she was born because of being a girl.Her mother who said to one of her neighbors after her daughters’ academic progress: “who knows maybe one day my daughter become president.” Ms. Kofi is thirty six years old and she is the nineteenth of twenty-three child of her family. She has surprised her family with her decision for her candidacy in the presidential elections.
Interview
Fauzia Kofi travels to different villages of Afghanistan for her political activities and to understand people’s problems. She has survived from several serious assassination attempts and she fears of being assassinated by opponents. She says, “I’m sure that my campaign will be among the most controversial struggles and I will face many problems.” She demands that the government should not rely on foreign aid budgets which consists more than eighty percent of the country’s’ budget and should strive to be financially independent. Ms. Kofi works for solving people’s problems and holds weekly meetings with the public. The people come from various villages of Badakhshan to find resolution to their problems. She helps people where she can. She says: “when I was elected to the parliament and began to work, at first I was faced with lot of problems. The main issue was to find my place as an equal human being in my workplace; at the end I gained that. Sixty-nine women are now in parliament and they are trying to improve people’s situation.” Her departing words were, “the only way to change Afghanistan’s old system and regime is to put a woman in the leadership of this country.” In-flight Magazine 27
Info
Info
A Space of Tranquility and Fun
Kabul Zoo was founded in 1967 and was once revered in the past for being one of the best wildlife gardens in the region. It is located in on the right side of Dehmazang Road.While being a fun place for children and families to visit, the zoo is also a place for zoological research in the country. Kabul Zoo officials say that the zoo was completely destroyed, its animals killed during the civil war, as it is located in the area that served as the front line between different factions. Prior to the civil war, the zoo was home to over seven hundred animals of ninety species – most were lost. In 2001, the Kabul Municipality, started to rebuild the zoo. Now the zoo is one of Kabul’s top attractions – visited by families, singles and tourists that enjoy the attraction’s growing wild life, greenery and beauty. As you enter Kabul Zoo, you can see a trimmed open green space. Municipal workers are busy cleaning the space, in anticipation of the days’ visitors. The wild animals are resting as the spring breeze blows. This is my first time in the Kabul Zoo and I am enjoying the nature, the greenery, the wild animals and the famous Kabul Spring breeze.
28 In-flight Magazine
The peacocks in the zoo attract my attention. As they open their feathers and show the full extent of their beauty, I praise Allah’s powers of creating beauty. I ask the zookeeper about these peacocks. He says they have six rare and beautiful peacocks in the zoo. These peacocks attract most visitors and they enjoy showing their beauty as people gather around their cage. I set off to speak with visitors to the zoo who have gathered around benches taking a break with their children. I speak with Torpikay, a mother from Macroryan area of Kabul. She says, “my family come here at least twice a week, this is fun and safe place, better than other options we have in Kabul”. Ashraf sitting nearby was with his son said: “it is a nice and beautiful place; I mostly come here with my son because he loves animals.” The zoo also has a small aquarium. There are ten to fifteen types of fish kept in aquarium that meet the international standards. I watch the fish, beautiful and innocent, swimming around their homes. The animals are feed and looked after by the zookeepers in a professional and untiring manner. The zookeepers showed me how the fish are fed and their water is oxygenated. I was impressed by their dedication, professionalism and commitment AzizullahSagheb, incharge of the Kabul Zoo told the Safi In-flight reporter: “Currently, about ninety types of birds and animals such as; lion, bear, deer, pigs, rabbits, wolves, monkeys, peacocks, Ghazh cows, fish and other animals are kept at the zoo. Their total number is over five hundred and they are kept by professional and experienced personnel.” He added: “five hundred thousand spectators visited the zoo last year, of which ten thousand were students who came for scientific research and learning. The spectators pay, incesaing the revenues of the government, while the students visit the zoo for free.” He also noted that the Economic Cooperation Organization has donated 1.2 million dollars to rebuild
the Kabul Zoo, this money has been spent to create a research center, an animal hospital, window for the animals, water supply and building some office space for the zoo staff. Eighty percent of the reconstruction and work of this project is complete. Mr. Sagheb believes that the changes made to the Zoo recently have resulted in increased revenues of the Kabul Zoo and this trend will continue as the spectator number rise as the development continues. He said that one of his future plans was to ensure the international standards are met when it came to animals cages and housing. More acquisition of more space, between ArtalBridge andGozargaBridge will start soon to expand the area of the zoo and grow the relaxation gardens. The zookeeper said: “Kabul Zoo has joinedthe South Asian Zoo Association for Regional Cooperation (SAZARC) a while backand has also recently joined WAZA (World Association of Zoos and Aquariums).” This will help the zoo by giving it access to resources and learning opportunities. A scientific research center has been established for students in the Kabul Zoo. Students that visit this center will be learnt about wildlife, animals, care of animals, public awareness and urbanization by experienced teachers. The center provides material such as brochures and study material to the students too. Animal clinic with qualified doctors is also available in the zoo, if an animal gets sick, it is treated in the center easily and convieniantly. The foods for the animals are being cooked under the South Asia Zoo’s international standards and every animal has its especial food. There are presently, seventeen employees working in the Zoo, which will soon grow by another fifteen employees. Mayor of Kabul, Mohammad YunusNawandish has big plans for the zoo. He says that soon the zoo will grow, as it is too small for a city with Kabul’s growing population and size. The international community has pledged aid to continue to grow the Kabul zoo too. So watch out for a better and bigger zoo in future and if you have time visit the zoo when you are in Kabul next. In-flight Magazine 29
News
News
Safi Airways sponsors ‘From the Creek to the Skies” book Safi Airways Platinum sponsor of the book April 17th 2012: Under the patronage of H.H Sheikh Ahmed bin Saeed Al Maktoum - a new book ‘From the Creek to the Skies’ was launched at Le Meridien Airport Hotel yesterday. The leading international airline of Afghanistan, Safi Airways was the Platinum sponsor of the book written by Ghassan Suleiman Amhaz. ‘From the Creek to the Skies’ is the English version of the book first published in Arabic - Civil Aviation in Dubai – History and Future (1937 – 2020), that throws focus on the aviation sector and was written by the same author. The book will be distributed throughout the UAE. “It is a great honour for Safi Airways to be a part of this project,” said Lloyd Carswell, Chief Commercial Officer of Safi Airways. He further added, “Safi Airways is keen to support improvement and development in the aviation sector within the region and as an airline we felt it necessary to support this book.” The award and certificate were presented to Ghulam Safi, Chairman of Safi Airways by H.E. Mohammed A. Ahli, Director General of DCAA.
30 In-flight Magazine
About Safi Airways: Safi Airways (IATA Code 4Q) is the leading international airline of Afghanistan. Headquartered in Kabul and Dubai (UAE), Safi Airways operates scheduled and charter passenger services and offers cargo space on its flights. In-flight Magazine 31
Info
Info
Afghan Carpet as anational and international identity for Afghan people
Weaved with the Afghan culture and economy, Afghan carpetis unrivaledin quality and beauty in the world market. The beautiful Afghan carpets have brought an income to the country while representing the country abroad. General Manager of Industrial Development and Export, Mir ZamanPopaltold Safi Magazine: “Afghan carpet has a special popularity and reputation in the global carpet markets and mostly it is exported to Turkey, India, Russia, Central Asia and China.” According to Mr. Popal, in an exhibition which was held in Dubai International Airport in 2012, dozens of carpet producing and exporting companies from Iran, Pakistan, China, Germany, France, England, USA, India, and other countries were participated and Afghanistan Carpet gained the first prize. He says that currently different kinds of carpets like silk carpets, wooden color carpets, Khan Mohammadi carpets, Andkhoi and Ghazaghicarpets are most popular and enjoy higher more sales than other Afghan carpets. He, however, points to he issue of the lack of export routes – sea and air routes in particular that is an obstacle in the development of the carpet industry in the country. He add that lack of industrial parks where carpets could be processed is yet another problem. Traders now have to send their woven carpets to Pakistan for cutting, dying and processing. Then the carpets are exported to the European countries from there. Pakistan earns a large percentage of the profit and in some cases when the Afghan carpets transfer to Pakistan they are marked and supplied as Pakistani car32 In-flight Magazine
pets in the world markets and it is a big loss for Afghanistan trade. He says that he has been lobbying the Afghan government to establish industrial parks and processing factories for the carpet merchants to reduce their problems and strengthen investment in the development of the carpet industry.Mr. Popal said, the major centers of carpet production are in the Faryab, Jowzjan, Balkh, kunduz, Takhar, Baghlan and Herat provinces. He named carpet designs such as Filpae, AqchaGol, Chakosh, Lab Jabar, Adraskani, Sulaiman, KhawjaRoshna, Morigol, Saroughi, Waziri, Bashiri, Alma Gol, Bukharin, ZaherShaee, Bargaee, ChanarGol, Ali Khawja, JawalGol, and Towlagh as the most used designs at the moment. Carpets with these designs are not only used to cover floors but also used to make wall hanging, furniture, car seats, horse blanket, bags and decorations in general. He added that Afghan carpet weavers have recently started to use different and new designs. Images of prominent personalities such as government, maps, animals and bird’s pictures, flags, religious scripture and images of historic places are increasing being women into carpets. In his opinion, the new designs have more sales and people buy them both in and outside the country. Shamsullah, one of the people who returned from London to visit his relatives in Afghanistan, says: “Afghan Carpets have more value and price outside the country. Most of the Afghans use homemadeAfghan carpets at their homes in London and I also want to buy twohomemade carpets and will take them with
me to London.” Noria a Kabul resident says: I love Afghan Carpet because of its durability and its special beautiful designs. Afghan carpets are very valuable because they are handmade and they are truly unique.” Noureddin, a carpet seller from Kabul said: “Most of the people buy Iranian and Turkish machine made carpets because they are cheaper than Afghan carpets. The majority of Afghan people do not have the financial ability to buy Afghani Carpets.” It is said that the Afghan Carpet outlast many other carpets – most surviving thirty years of constant use. This is because of these carpets have good quality and the fact that they are hand woven. Afghan handmade carpets are a little more expensive than machine made carpets. Currently, a six-meter square carpet sold at about 700 to 800 USD. While the Iranian and Turkish machining carpets price is about 100 to 200 USD for the same size. There will always be demand for Afghan carpets, as human , after finding food an shelter, always moved on to finding cover for their bare floor – from basic animal skins, to tree bark and later woolen carpets, we humans have always used carpets and strived to find the best ones. It is said that carpet has grown considerably after 13th century in Turkey, the Caucasus, Spain, Egypt, Iran, India, China, Turkmenistan, Tunisia and AL Maghreb. The people used it for personal and commercial usages, and the best hand-woven carpets belonged to Kings and Sultans. The carpet industry reached to its peak in the Middle of Asia and West of Caspian Sea and especially during the reign of King Akbar who was one of the Moghul kings in India, the carpet industry also spread to the Indian subcontinent. Big companies established by the efforts of Turkmen of Tabat in China and Turks near Aral Lake then brought to other countries in the world. This industry has fully spread in Iran, Afghanistan, Uzbekistan, Turkmenistan and Kazakhstan. According to published reports, currently 28 small carpet making workshops operate in Kabul, 13 in Balkh Province, one big company in Herat and 5 companies in the west zone are busy in producing and processing carpet. Another workshop also will be launched in producing and processing carpet in Herat soon. Although Afghan Exporting promotion officials have complained from carpet workshops and companies for lack of activity, still Afghan carpet took first place in several international exhibitions and expected to do well in future.
In-flight Magazine 33
Game
Please share and let us know your favorite at info.karoora@gmail.com / +93 799 44 65 60 In-flight Magazine 35
REDISCOVER
OUR WORLD Kabul to Dubai - Daily Flights Kabul to Abu Dhabi - Four Flights Weekly
C
M
Y
CM
Kabul to Delhi - Four Flights Weekly Kabul to Bahrain - Three Flights Weekly
MY
CY
CMY
K
CONTACT US: AFGHANISTAN: +93 20 222 2222 UAE: +971 4 2951040 | INDIA: +91 11 41600010 / 11 www.safiairways.com
Info Info
Buzkashi ancient and traditional sport of Afghanistan
Buzkashi literally means to grab and carry goat and it is one of games played in Afghanistan and has come to symbolizes the country.
38 In-flight Magazine
Mohammad ZahirAghbar, the head of National Olympic Committee told Safi magazine: “The game originates from the northern Hindu Kush, a legacy from Moghuls, Turks, Turkmen, Uzbeks, Kazaqs and Qarqazes horse riding practices. Afghanistan is at the tail end of locations where this game was historically played – the game has been played in the country as an organized sport since the 1920’s.” While the game is the national sport of sport for Afghanistan it is also playedin the Central Asian countries of Tajikistan, Qarghazistan, Uzbekistan, and Turkmenistan. The game is thought to date back to the period of Alexander the Great and the Macedonian war when the soldiers used their combat and riding skills to pick the enemy soldiers form their camps at night. Later these war skills turned to a sport form and were done for entertainment. At first a body of goat was used in this game but because of its light-weight posed little challenge the corpse of a calf weighing around 40 kilograms started to be used. In this game while the aim is very simple, it is challenging to achieve. Every rider aims to pick theup the heavy corpse of the sheep from the ground and carry it and throw into the speciallymarked circle as the opponents try and grab the sheep from him. The game is played between individuals of team that cooperate with each other to achieve the aim. The head of National Olympic Committee said that in October of 1953 the prime ministry of that time Sardar Mohammad Dauod Khan launched a national tournament of Buzkashi in Kabul on the occasion of the then King MohammdzahirSahah’s birthday. At that time the new form of Buzkashi, Gharahjaay was adapted. This version, developed by the National Olympic Committee of Afghanistan, is a team sport with two teams of twelve players each competing with each other. The development of Buzkashi as a sport has grown in recent years too. Mohammad Aref, Head of Information and Communications of National Olympic Committee said:
“National Olympic Committee of Afghanistan has established Buzkashi Federation in 2002. Buzkashi competitions are held every year in autumn, winter and spring seasons in Kabul and the northern provinces of the country under the Federation of Buzakhshi leadership. Federation has elected a representative in each province who takes care of all matters related to this sport.” Afghan rulers have been patrons of Buzkahshi historically and their involvement with this sport has been a mark of their territorial control. Outsiders have shown interest in this game as it has appeared in popular books - Buzkashi championship was mentioned in Josef Kesal’s epic story in 1967 which was translated to English, Horse Men,one year later. Most recently, Buzkashi has been depicted in movies in the region and beyond. “The Horsemen” starring the legendry actor Omer Sharif was about this sport. “Witness of God” is a Bollywood film which begins with featured aBuzkashi scene. Also “Rambo lll” and “Kabul Express” and many others have used Buzkashi shots. The energy and activity of the sport make it a very interesting spectacle ideal for cinema. Mr. Payman said that during the Mujahedeen regime period the game enjoyed particular glory. The Taliban then banned it. , In recent years the game is gaining its former glory back. He further added: “during the years Afghanistan entered to its new stage, Buzkashi attracted the attention of political leaders and Jihadi commanders. Most of the Jihadi commanders especially in the north keep and train pedigree horses for Buzkashi.” In the early years of the interim Government, this game was held in the sport clubs stadiums and all members of the international community, including foreign forces came to watch it. Now special spaces for the game are being developed. Buzkashi ground has two special areas, one is “solvent circle” and another one is “flag” and in some cases there is
also a separated “grabbing” circle.Buzkashi’s field is a very large, broad and flat ground. The fans gather around the field and the riders get ready before the referees announce the start of the race. The riders with their own skills and also their horses’ skills try to grab the calf from the Solvent circle. This is when the game becomesinteresting as dozens of riders start a difficult struggle for grabbing the calf and preventing the individual carrying it to the flag area and bringing it back to the solvent circle and claiming victory. Buzkashi has lots of fans in Mazar e sharif, Kunduz, Takhar, Badakhshan, Baghlan, Samangan, Faryab, Jauzjan, Parwan, Kapisa and Panjshir provinces. Recently Buzkashi has spread in the Western and Southwestern provinces of the country and Buzkashi teams have established in Herat and Ghour provinces too. Buzkashi competitions have been taking place in Mazar e sharif during the Spring Festival of Red Flower that takes place around the Afghan New Year. These matches take place under the watchful eye of the international and national security forces. Buzkashi horses need special arduous training to be able to participate in the competitions. A few days before the race, the horses are kept hungry and are made to run long distances. These hard trainings causes that the horses have the best stamina and not to give up against hardship in the game.Keeping and maintaining these prized horses need skill and a big budget.Buzkashi horses have different names such as the gray horse “Tarq”, blond gray “Samand”, red horse “Jiran” and the white horse which is called “Ghazal”. These horses fetch huge prices. The Olympic Committee of Afghanistan has started a process of registration for the Afghan Buzkashi riders and horses to gauge the extent of the game’s popularity and the level of expertise in it within the country. The future plan is to make Buzkhashi an Olympic sport.
In-flight Magazine 39
Address
Address
40 In-flight Magazine
In-flight Magazine 41
Info
Info
Afghan Women’s Cultural and Business Hub ShaharAra Garden is a beautiful green space in Kabul city that calms the soul and brings joy to the heart. This garden is for women only – so women gather there to do business, relax and enjoy cultural activities away from the city’s hustle and bustle. In 2011 the rebuilding work of the garden started and it claimed back its old name, ShaharAra. It is located at theone of the most crowded points of Kabulcity on the road that connects east of Kabul to the west. The garden was built aboutwas originally 60 years ago. At that time, the garden included an extensive area with greenery. Ms.KarimaSaalak, the head of the Kabul Women’s Affairs said: “Women garden which is now called ShahaAra, has seventy years of history. This garden entrusted to the Ministry of Women Affairs in 2007.” She added: “when ShaharAra garden came under the auspices of Women Affairs Ministry, at the first step we reestablished it as a cultural and social center and institution for Afghan women and girls. English language, computer, internet, driving, tailoring and food processing training courses are held at the center in ShaharAra garden for capacity building of women and girls that make this garden as a cultural institution rather than an entertainment only place.” According to the Ministry of Women Affairs, the Indiabased SEWA Cooperation organization is working for increasing the capacity of women in various professions since 2007 and has trained more than seven thousand women in various professions. Ms. Salak said: “fifty of poor women and girls were sent to India and practically trained in the fields of computer, English language, handicrafts and food processing in a one month program. After their training, they found the ability to teach other women and girls.” She added: “the garden was rebuilt three years ago with a total budget of five hundred seventy four thousand dollars from the development funds of United States by USAID under the watchful eye of the Minsiter of Women’s Affairs in one year. Pamlarana NGO was the implementer of this project.” A women run market was also established in the garden. ShaharAraCommercialMarket includes twenty-four shops and four stalls, selling supplies and goods made by women. The sellers of this market are girls and women. 42
In-flight Magazine
Leila Omar Estanakzy, in charge of the women’s market of ShaharAra garden believes that existence of commerce market is very important for growth and self-sufficiency of Afghan women and this is the first market with women sellers in the country. According to Ms.Estanakzy, this market was established about eight years ago by foreign NGOs and about twenty-five women and girls are working at its stores. The products of this market are handicrafts such as including the famous Khamak embroidered clothing, Kandahari embroidered citems, ladies and children clothes and other accessories. According to the sellers, sales are high on Thursdays and Fridays, which are days off in Afghanistan and families come for relaxation to garden. According to Ms.Estanakzy, the revenues of this market reachthousands of Afghanis on holidays, and this encourages women to trade and invest. She says: “one hundred women are working in the field of needlework here and they sell their products in this market with good profit.” According to her, all the sellers are working in the same way which leads them toward free market and competition. ShaharAra’s women market has enabled the women to hold exhibitions inside and outside the country and improve their trade. Twenty-two business owner women will soon travel to France to hold an exhibition of their products there. According to the person in charge of the institution: “Afghan products have lots of fans outside the country and when they hold exhibition abroad, they sell much more and at more profitable prices. Every year at the beginning of the year these women participate in an exhibition in Prakty of India, which has participant from many other countries of the world. Afghan handicrafts have one of the highest sales there. We have
participated in six exhibitions in India, every time we sold all our products with high prices and this was a great success for us.” She added: “most of Afghan women products were sold through France, Iran, Turkey, India and China exhibitions. In addition of achieving higher revenues, it has also left positive effects on their lives and spirits.” Nafisa, one of the shopkeepers in this market says: “we sell products for women and children here, we have more income on holidays and this makes me more optimistic and encourages me to work more.” Soraya, one of the sellers in ShaharAra market also says: “I am really satisfied with my work in this market, the income is good and I am happy that I can send my children to private classes beside their school.” ShaharAra, while a place of business and culture, is also a place of relaxation for women visitors. Hundreds of women and girls visit this place on holidays and even weekdays. According to the officials of this garden, between one thousand and twelve hundred women visit the garden for shopping and relaxation on holidays. The women and girls who visit this place on holidays pay 10 Afghani (5 cents) for entrance ticket. The tax revenues from women’s market, garden, restaurant, sport club and income from entrance tickets deposit to government account and is then spent for the further development of public facilities. The SahahrAra garden gives Afghan women, a safe and relaxed space, after years of suffering under oppressive regimes, to conduct business, promote the Afghan culture and relax. This gardens and its projects have enabled Afghan women to express themselves, see the world and prove that they are equal shareholders in business and culture of Afghanistan as their male counterparts. In-flight Magazine 43
مصاحبه
حیدریوجودی
موجی
ا ز ع ش ق و معنویت درجویبارشعر معاصر
افغانستان
32
In-flight Magazine
حیدری وجودی شاعر و نویسنده نامور ،توانا وفرهیختۀ زمان ،در کانون فرهنگ کشور که سالیان متمادیست با شعر و شاعری زنده گی میکند ،وی انسانیست باموهای سپید چون برف وچهرۀ استخوانی وقامتی بلند ،مهربان، ساده و بی آالیش که با این همه دریک نگاه ژرف و عمیق میتوان یافت که ،حیدری وجودی ،شخصیتی است عارف و پرهیزگار ،معلمیست بی مدعا وفرهنگیی است جسور. حیدری ازنوجوانی با بزرگان شعر و ادب کشور؛چون ملک الشعراء بیتاب ،شایق ،صوفی عشقری وبا صوفیه وعرفای زمان خود آشنا گردیده و با آنان نشست و برخاست نمود، ازهمان آوان زندگی ،افکارش با عرفا گره خورد و زیستنش عارفانه شد ،اکنون هم با خانقاه ها و حلقات عرفانی پیوندی خارق العاده دارد. اشعار حیدری بیان عشق وآزاده گیست ،به سخن دیگر، آنچه را زنده گی میکند ،میسراید .سخنش ازلحاظ زبان، فاخراست و موجی ازعشق ومعنویت در جویبار مصراع هایش جاریست. حيدری وجودی فرزند موالنا شفيع اهلل در سال 1318آفتابی، دريکی از دهکده های زيبای درۀ پنجشير ديده به جهان گشود. آقای حیدری وجودی را در کتابخانۀ عامۀ کابل،که محل کارش است با جبینی باز مالقات کردم ،خواستم از روزگاران زنده گی شاعرانه اش ،از گذشته های دور و حال واحوالش جویا شوم ،به جواب پرسشم غرق در فکر شده گفت :در ایام طفولیت نخست پارۀ بغدادی و قرآن مجيد را در مسجد در محضر آموزگاران آن وقت فراگرفتم و در سال 1326خورشيدی شامل مکتب ابتدايۀ ُرخه پنجشير گردیدم ،در پهلوی درس های مکتب بطور خصوصی يک سلسله کتابهای فقهی مانند ،خالصه ،منيه ،قدوری ،کنز ،مختصر ،شرح الياس و شرح وقايه را که همه به زبان عربی بودند ،نزد مدرسين مدرسه های وقت پنجشير فرا گرفتم ،کتاب های عقايد را نيز از کتاب های فارسی دری گلستان و بوستان شيخ سعدی و ديگر کتابها مثل مثنوی موالنای بلخ ،دیوان حافظ ،غزليات شمس را همه در حد توان خويش مطالعه کردم. وی اضافه نمود :صنف پنجم مکتب بودم ،در رويایی از اثر حادثۀ روحانی ،حالم دگرگون شد ،در اوايل سال 1333خورشيدی غرض تحصیالت رسمی به کابل آمدم نظر به معاذیریکه دامنگیرم شد نتوانستم به تحصیالت رسمی خود ادامه دهم ،مگر از تحصیالت خصوصی خود را بی بهره نگذاشتم. به باور وی ،تا اکنون هنرمندانی چون عبداهلل شادکام، وحید صابری ،خانم پروین ،داکتر یوسفزی ،نذیر خارا، فیروزه تاجیکی ،فرهاد دریا وسالم جاوید درآهنگ های شان از شعر هایش استفاده نموده اند. وی اشاره نمود :در سال 1336خورشیدی در لوگر شامل خدمت زير بيرق گردیده و دورۀ عسکری اش را به مدت شش سال به پایان رسانید. آقای حیدری این شاعر عارف کشور افزود :درسال 1343در چوکات وزارت معارف انجمنی بنام ( انجمن شعرای افغانستان) تاسيس شده بود ،بحيث محرر موظف شدم ولی انجمن مذکورسه ماه دوام کرد ،بعد از آنکه انجمن لغو شد، از اول اسد 1343تا اکنون مسئول بخش جرايد و مجالت کتابخانه عامه هستم.
حیدری عمریست که شاگردانی را بدون هیچ مزد ومعاشی، درس بیدل ومثنوی میدهد ،برنامۀ تدریسی اش بدون هیچگونه ،تاخیرو انقطاعی سالهاست ادامه دارد ،حیدری هرکار وامری را درزندگی اش ،برمدار برنامۀ درس وتدریس خود ،تنظیم میکند. چنانچه خود میگوید :با هیچ کاری این برنامه راتعویض وتاخیرنمیکنم ،من با همین رضایت وجدان و آسایش معنوی راضی هستم. او زمانی هم مسئولیت تدویر ُعرس موالناُ ،عرس بیدل، تداوم درسهای بیدل و مثنوی ،ایجاد کانون فرهنگی دوستداران موالنا ،امام محمد غزالی وغیره را نیز به عهده داشته .در زندگی ،درحقیقت «نه » گفتن پرخاشی بود دربرابر ،مادی گرایی و بیگانه گرایی آن روزگار که حیدری، آگاهانه به آن مبادرت میکرد. حیدری وجودی از مدت چهل سال به اینسو ،کار را با عالقۀ فراوان بعد ازنماز بامداد آغازوبعد ازنمازشام ختم میکند ،اوکه مسئول شعبۀ جراید ومجالت کتابخانۀ عامۀ کابل است ،هر روزنامه ،مجله ویاکتابی که برای او تا اکنون رسیده است با صداقت واخالص خاص ،صحافی نموده وحفظ کرده است وگنجینه ای را برای کشورش آماده ساخته است. مسئولیتهای فرهنگ پرورانه: ۱معاون کانون دوستداران موالنا. ۲عضو موسسين بنياد فرهنگ افغانستان. ۳رئيس بنياد امام غزالی. ۴رئيس کانون فرهنگی سيمرغ. مقاالت : ۱ـ تدوين غزلهای ناب از واصل کابلی تا واصف باختری. ۲ـ شرح اسرار خودی و رموز بی خودی محمدا قبال الهوری. ۳ـ مقاالت عرفانی در اخبار و مجالت چاپ شده. ۴ـ تصحيح و مقدمه یی بر افالک عشق ،و دل ناالن دو دفتر شعر از صوفی غالم نبی عشقری. ۵ـ ترکيبات آثار نظامی گنجوی. ۶ـ تدريس مثنوی وغزليات بيدل. آثار چاپ شده : -۱عشق و جوانی ،سال چاپ 1349 ۲ـ منظومۀ رهنمای پنجشير ،سال چاپ 1351 ۳ـ نقش اميد ،سال چاپ 1355 ۴ـ با لحظه های سبز بهار ،سال چاپ 1364 ۵ـ سالی در مدار نور ،که تا حال دو بار چاپ شده 1366 ۶ـ سايۀ معرفت ،که تا حال پنج بار چاپ شده ،چاپ پنجم سال 1390 ۷ـ صور سبز صدا ،سال چاپ 1379 ۸ـ ميقات تغزل ،سال چاپ 1379 ۹ـ ارغنون عشق ،تا حال دو بار چاپ شده ،سال چاپ 1380 10ـ رباعيات و دوبيتی ،سال چاپ 1380 ۱۱ـ شکوه قامت مقاومت ،سال چاپ 1381 12ـ غربت مهتاب ،سال چاپ 1383 13ـ لحظه های درآب و آتش ،سال چاپ 1383 -14آوای کبود ،سال چاپ 1383 آثار حیدری وجودی بر عالوه زبان دری،به زبان های انگلیسی و فرانسوی نیز ترجمه وچاپ شده است.
مصاحبه
نمونۀ غزلیاتش
ــنه ها روشــن شـــود من بده ،تا سيــــــــ دستی بدست شود ،جـان تن شــود تو من شوی ،تن جان وم، من تو ش ــــــــتم دوزخ است جنـت است ،بی توبهش با تو جهنم ــــنم گلشـــن شـــود جـان و تنــــم ،تا گلخ آميـــز در ـــــلوت جانــــم بتاب ـــتاب ،در خــــــــ ای آفتا ِب آف يگـــران روزن شـــود ی چشم من ،بر د ها تا چشمه چراغ سبـــز جــــان دلــــــــم ،روشــن ون کان گردد ب ينــــه ام روغن شــود خواهم شير تو ،در س اي عشق، دلسردی وافســــردگـی نمـانـــد تيـــــرگی، ـز هرگــــــ ره نــور افگن شـــود ق مهـــربان ،يـک ذ آنجا که عش عـــنی معنی مــن درا سم رنگهــــــــا ،در م بشکن طل ور مـرد و زن شـــود ــت پيــشه ات ،منظ تا جــان الف ــــــــور وهم صفـــا ق و وفا ،ای بحر نـــ مپسند ای عش ما گلـخـــن شـــود چـــون و چرا ،گلـــزار کز ظلمت ــــــــان سيـــر کن ديگـــری ،در ناز بتـ با ديده گــان دنـــت روشـن شـــود تن روشن شوی تا دي تا جان و ی بی سوی زمـــــان کش کشان ،آنســـو عشقم کشاند ی تــويی من شـود کز راه جان ،در تو هر عاشقی
شاهد حال شاهد حا ل زار ما چهـــــ رۀ ز رد و زار م داغ اســت ِ د ِل نگـــار ما ش مـ ــ ـع س ــ ـر م دستگه زار ماســــت جـــــالل تو جــــــ ـل وه گ ــ ــ ـه و صا ل تـــــو آييــنۀ جمـــا ل تو ايــــن دل ب ی غب ــ ار ما سـ ــ روضۀ ــ ت عالـــــــــ ِ ـم صفا غن ــ چۀ گـ ــ ـل ش ن وفـــــا بـاغ و گل و بهار ها سيــنۀ د اغ ــ ــ دار م اس روح ــ ــت اميد و آرزو جـــ ــ ـا ن و جه ـا ن شـام و جستجـــــو سحــر بياد او خا طر ب يق ــ ــ رار م مو اس ــــت جــــــــۀ رود بار هـ ـا زم ــ ــ ـز مۀ نغمـۀ هزار هـــــا آبشــار ها ديــــ دۀ ا شک بـ ــ ــ ار ما ســـــــت سد رۀ وفـ ـای ما خار هـــ ـو س نم ــ ـی شـ مس ــ ــود ت الست ميـــروم ع ش ق و ام يـ ـد ي ار ماســت راز جهـــ ـــان زنده گی ّسر ن هـ ــ ــ ـا ن زن ِ ده گ ــ ــــی عظمت و شان زنه دگ ی بر د ل ک وه سار ماســـت زنگ درا ی کـــــاروان گ رم ی و س ير م رهروان ستی و حال عاشـ قا ن نا لۀ م وج ــ صلح دار ماســـــت و صفا ويـــاور ی م هر و و فـ ـا ی حيدری با همه ک س برادری در ه مه جا شع ار م است
عنقای دام آموز خورشيد عالمـسوز کـــو؟ تــا بسوزد جان من، ی جهان افـــروز کــــو؟ تا شود روشن دلم ،رو ســن زنده گـی ميبايـــدم ســــوز و ساز عشق ح روز سازکو و سوز کـــــو ان مرده امــ در جهــــ ِ را با نگاهـــــی نو کـند زخمهــــای کهنـــه ام ـی را ناوک دلــــدوز کـو فوج مـــژگان کســــ ـران راکُشد در سينـــه ام شعـــــــلۀ بيداد هجــ ساقی آب آتش سـوز کو از لــــب جان بخــش مر و فکـر موهوم وصـال کهــنه شد شبهای ع سر تا نوروز کــــــــو در جهــــان آرزو واح ب چشــم او را حيدری رام خود خواهــی عقا عنقای دام آمـــــوز کو در فــضای نيــــلگون
In-flight Magazine
33
تکنالوژی Reportمعلومات
ب زر گ ت ری ن ش ر ک ت ها ی ف نا ور ی ج ها ن شرکت بزرگ و محبوب اپل توانست در رتبهبندی مجلۀ فوربس ،عنوان ارزشمندترین شرکت جهان را به خودش اختصاص بدهد و با کسب این عنوان بیست وپنج رتبه ارتقاء پیدا کند و در جایگاه بیست و دوم این فهرست قرار بگیرد. مدیران شرکتهای بزرگ دنیا هر روز از مشاوران شان این سوال را میپرسند.آیا اقتصاد جهانی در وضعیت نگرانکنندهای است؟ با این همه آمار و شواهد نشان میدهد که اروپا به دنبال محرکهای رشد اقتصادی بوده و آمریکا یکبار دیگر در مسیر رشد قرار گرفته است. با این حال شرکتهای بزرگ دنیا که حضور فعالی هم در بازار سهام دارند ،سال گذشتۀ میالدی را با رشد دو رقمی در میزان درآمد و فروش خودشان پشت سر گذاشتند. مجله فوربس مانند هر سال به بررسی و معرفی بزرگترین شرکتهای دنیا پرداخته است .وجه مشترک همه این شرکتها عرضۀ سهام آنها به صورت عام در بورس است .به طور کلی کارشناسان فوربس شرکتهای بزرگ دنیا را بر اساس معیارهایی چون :فروش ،سود ،حجم دارایی و ارزش بازار بررسی میکنند. اما در رتبهبندی امسال فوربس ،شرکتهای مختلف از شصت وشش کشور جهان حضور دارند .با این حال ایاالت متحده آمریکا با پنجصد و بیست وچهار شرکت و جاپان با دوصد و پنجاه وهشت شرکت از میان این فهرست دو هزار تایی به ترتیب ،بیشترین سهمها را از این فهرست در اختیار دارند. بد نیست بدانید که این دو هزار شرکت بزرگ جهان به طور کلی ۶۳تریلیارد دالر درآمد۲.۴۶ ،تریلیارد دالر سود ۹۴۱ ،تریلیارد دالر حجم دارایی و ۷۳تریلیارد دالر ارزش بازار دارند .این شرکتها همچنین ۳۸میلیون نفر از مردم جهان را در استخدام خودشان دارند .در نهمین رتبهبندی ساالنه فوربس از بزرگترین شرکتهای جهان ،شرکت نفتی Exxon Mobilبرای اولین بار به عنوان بزرگترین شرکت جهان انتخاب و معرفی شد. به طور کلی شرکتهای تکنولوژی از میان فهرست صد شرکت بزرگ جهان ،سیزده جایگاه را در اختیار گرفتهاند تا نشان دهند همچنان در روند رشد اقتصاد جهانی تاثیر گذارند .با این اوصاف بزرگترین شرکتهای تکنولوژی در جهان به ترتیب عبارتند از: جنرال الکتریک:
این شرکت آمریکایی بزرگ و قدیمی سالهاست که با محصوالت مختلف خانگی و دیجیتالی در زنده گی روزمرۀ اغلب انسانها حضور دارد ،در حال حاضر سومین شرکت بزرگ دنیا محسوب میشود.
تکنالوژی Reportمعلومات سامسونگ: این شرکت بزرگ کوریایی که در عرصۀ صنعت و تجارت بیشتر به عنوان یک تولید کنندۀ بزرگ رتبۀ بیست وپنج را در اختیار دارد .بیست و پنجمین شرکت بزرگ دنیا اما این روزها در میان مردم جهان به عنوان یک تولیدکننده بزرگ لوازم مصرفی الکترونیک شناخته میشود. وودافون: این شرکت مخابراتی بزرگ هر چند ذاتا انگلیسی است ،اما در میان تمام کاربران اروپایی به خوبی شناخته میشود .به طور کلی وودافون بیست و هشتمین شرکت بزرگ جهان است. چاینا موبایل: بزرگترین شرکت مخابراتی دنیا با حدود ۵۶۶ میلیون نفر کاربر در ماه جنوری سال روان به عنوان بزرگترین اپراتور موبایل جهان معرفی شده است .چاینا موبایل در میان شرکتهای بزرگ جهان اگرچه رتبه سی و یکم را دارد ،اما رتبه نهم را از نظر ارزش بازار در اختیار گرفته است. آی بی ام: این شرکت بزرگ و قدیمی آمریکایی ،پنجمین شرکت بزرگ دنیا از این نظر به حساب میآید. اما رتبۀ کلی این شرکت در میان بزرگترین شرکتهای جهان سی و دوم است اِیتیاندتی: بزرگترین سرویسدهندۀ مخابراتی آمریکا در حال حاضر سی و سومین شرکت بزرگ جهان است و هفدهمین شرکت ارزشمند جهان هم به حساب میآید .این شرکت همچنین رتبۀ بیست و هفتم را از این نظر به خودش اختصاص داده است. مایکروسافت: غول نرمافزاری جهان در حال حاضر چهل و دومین شرکت بزرگ جهان است و با ارزش بازار ۳۷۲.۴۵میلیارد دالر ،چهارمین شرکت ارزشمند جهان هم به حساب میآید.
تلفونیکا: این سرویس دهندۀ مخابراتی بزرگ هسپانیا در حال حاضر رتبۀ پنجاه وهفتم را در فهرست بزرگترین شرکتهای جهان در اختیار دارد .از سال 1924فعالیتش را به صورت رسمی آغاز کرده ،این روزها برای بسیاری از کاربران اروپا و جهان ،شناخته شده است .این شرکت با مفاد هفت میلیاردی ،شصت و ششمین شرکت پر فایدۀ جهان است. وریزون: این شرکت آمریکایی بزرگ در حال حاضر شصت و ششمین شرکت بزرگ دنیا است و چهل و سومین شرکت ارزشمند جهان است. اچپی: شصت و هفتمین شرکت بزرگ جهان در حال حاضر بزرگترین تولیدکننده کامپیوترهای شخصی جهان هم هست .فروش این شرکت در سرتاسر دنیا آنقدر زیاد است که با درآمد ۵۲۱میلیارد دالری حاصل از آن تبدیل به بیست و نهمین شرکت پر فروش جهان شده است. اینتل: بزرگترین شرکت تولیدکنندۀ تراشههای دنیا در حال حاضر رتبه هشتاد وپنجم را در میان فهرست بزرگترین شرکتهای جهان در اختیار دارد .این شرکت سی و پنجمین شرکت ارزشمند جهان است .مفادی بالغ بر۲۱.۹ میلیارد دالری این شرکت از فروش محصوالتش آن را به بیست و هشتمین شرکت پر فایدۀ جهان تبدیل کرده است. سیسکو: نود و یکمین شرکت بزرگ جهان همان تولیدکنندۀ بزرگ تجهیزات ارتباطی دنیاست .این شرکت که بیشتر به خاطر طراحی و تولید تجهیزات شبکه در جهان شناخته میشود ،چهل و هفتمین شرکت ارزشمند جهان است .مفاد حاصل از فروش این شرکت برابر با هفت میلیارد دالر است و آنرا به شصت و هفتمین شرکت پر فایدۀ دنیا تبدیل کرده است.
اپل: ارزشمندترین شرکت جهان در حال حاضر ارزشی برابر ۵۴۵.۵۹میلیارد دالر دارد« .تیم کوک» توانست بعد از اسطوره دنیای تکنولوژی یعنی استیو جابز به خوبی شصت هزار و چهارصد نفر کارمند این شرکت را مدیریت کند. اپل در حال حاضر با مفاد حاصل از فروش ۳۳میلیارد دالری رتبۀ دوم جهان را به خودش اختصاص داده است .به طور کلی این شرکت محبوب رتبه بیست و دوم را در فهرست بزرگترین شرکتهای جهان به خود اختصاص داده است.
In-flight Magazine 30 In-flight Magazine 26 27 In-flight Magazine
In-flight Magazine In-flight 26 Magazine In-flight Magazine
31
27
تفریحی
جالب و
واندنی خ مسجدی ساخته شده از یخ در سوئد!
در پدیدهای نادر نوزادی بدون داشتن خون در رگ هایش متولد شد. "اولویا نوروتن" دختر شش ماههای است که طی یک پدیده نادر بدون وجود خون در رگ هایش متولد شد. براساس گزارشها ،این دختر هنگامی که به دنیا آمده است در رگهایش خون جاری نبود و بدون خون زنده ماند و به حیاتش بدنیا آمدن نوزادی بدون خون در رگهایش ادامه داده است. طبق تشخیص داکتران استرالیایی ،این نوزاد هنگام تولد تمامی خونی را که در رگهایش جاری بوده را از دست داده است. داکتران پس از تولد این نوزاد تنها دو ساعت وقت داشتهاند که خون را به بدن این نوزاد بازگرداند تا وی بتواند به زندگی خود ادامه دهد. داکتران توانستند طی دو ساعت خون را به بدن او بازگردانده و جان وی را نجات دهند. کارمندان صحی این پدیده را بسیار کمیاب میدانند ،از هر پنج هزار نوزادی که در جهان متولد میشود تنها یک نفر به این بیماری مبتال میشود.
مدیر اجرایی هتل یخی در سوئد گفت :اگر طرحها براساس برنامه پیش بروند در نزدیکی کلیسای یخی ،در کنار هتل یخی شهر یوکاسیروی در شمال سوئد تا زمستان آینده یک مسجد یخی نیز ساخته میشود .ینگو برگویست مدیر اجرایی هتل یخی در سوئد اظهار داشت :ما رویکرد آزاد به مسائل داریم و در شهر یوکاسیروی طرفدار آزادی دینی هستیم. در هتل یخی در شهر یوکاسیروی در شمال سوئد کلیسایی از یخ خالص بنا شده و در نخستین روز پس از کریسمس به "کلیسای سوئد" هدیه شده است.
تصویر مونالیزا به وسیله بیش از 3600 فنجان قهوه ساخته شده. برای ایجاد رنگ های مختلف ،از مقادیر مختلف شیر در قهوه ها استفاده شده است.
28
In-flight Magazine
تفریحی کودکی که سالی 5بار میمیرد! قلب را میتوان یکی از مهمترین اعضای بدن انسان تلقی کرد .هر گونه توقف در فعالیت این عضو بدن ما میتواند منجر به مرگ انسان شود .در شهر گالسکو در کشور اسکاتلند پسری 3ساله زندگی میکند که دچار سندرمی خاص است که باعث می شود قلب او ناگهان از کار بیافتد. قلب ” آرون ” 3ساله معموال در هر حمله 7دقیقه از کار میافتد و در این مدت اعضای خانواده وی که همگی برای کار با دستگاه شوک الکترونیکی آموزش دیدند وی را کمک میکنند .بیماری او که ” سندرم مرگ ناگهانی ” است در سه ماه گذشته باعث شده است تا قلب وی 3مرتبه از کار بیافتد .داکتران طب پیش بینی می کنند که احتماال قلب این کودکان در هر سال ۵بار از کار خواهد افتاد. مادرش در این باره میگوید :او به مانند یک کودک سالم و عادی است و همیشه دوست دارد دوش کند و تحرک داشته باشد .با وجود این که داکتران توصیه کرده اند که از دویدن او جلوگیری گردد اما نمی توانیم از این مسئله جلوگیری کنیم .آرون با وجود این مشکل به زندگی خود ادامه می دهد و روزها به کودکستان میرود.
بزرگترین کچالوی دنیا !
کودکی با اشتهای نامحدود ! سومن خاتون ،دختر بچه ۵ساله هندی است که نمی تواند اشتهای خود را کنترل کند .او همیشه گرسنه است وداکتران معتقدند اگر تداوی نشود ،روزی خودش را هم خواهد خورد! مشکل سومن از سه ماهگی آغاز شد و در سن ۲سالگی ،وزنش به ۸۳کیلو رسید .در سن پنج سالگی او ۵۷کیلو وزن دارد و گفته می شود هر سال 15کیلو بر آن افزوده می شود. والدین سومن هر هفته کمتر از 10دالر درآمد دارند و قادر به تأمین نیازهای غذایی او نیستند .او هر هفته 10کیلو برنج ۵ ،کیلو کچالو 24 ،عدد تخم مرغ و ۶لیتر شیر می خورد و به همین منظور به خانه همسایه های خود مراجعه می کند اگر غذایش تامین نشود شروع به گریه و جیغ و داد و حتی سنگ اندازی به دیگران می کند. داکتران محلی معتقدند وی باید در یکی از شهرهای کلکته یا دهلی ،تحت نظر متخصصین تداوی شود ،اما خانواده او توانایی پرداخت این هزینه را ندارند.
In-flight Magazine
29
خبر
خبر
حمایت مالی صافی ایرویز از انتشارکتاب از نهرتا به آسمانها هفدهم ماه اپریل 2012ازکتاب جدید نوشته شده با مدیریت وسرپرستی عالیجناب شیخ احمد بن سعید آل مکتوم دریک گرامیداشت در هوتل لی میریدین میدان هوایی دبی پرده برداری گردید .که صافی ایرویز تمویل کننده اصلی این کتاب محسوب میشود. این کتاب به حمایت مالی صافی ایرویز ازچاپ برآمده است که نسخه انگلیسی این کتاب تحت عنوان From the Creek to the Skies برای اولین بار به زبان عربی منتشر گردیده است ،نویسنده کتاب غسان سلیمان امهاز است. حمل ونقل هوایی دبی ،نام کتاب دیگریست که توسط همین نویسنده به چاپ رسیده است ،موضوع این کتاب برمحورحمل ونقل هوایی از سال 1937الی 2020متمرکز می باشد که درسرتاسر امارات توزیع خواهد شد. لوید کارسول مدیر ارشد بازرگانی صافی ایرویز گفت :این یک افتخار بزرگ برای خطوط هوایی صافی است که بخشی از پروژه حمایت از چاپ ونشر کتاب باشد .وی افزود :صافی ایرویز در صدد حمایت از بهبود و توسعه سکتور حمل و نقل در منطقه بوده و ما به عنوان یک شرکت هوایی احساس میکنیم که الزم است تا ازنشراینگونه کتابها حمایت نماییم. تقدیر نامه وجایزه این حمایت فرهنگ پرورانه توسط محمد علی مدیرعمومی DCAAبرای آقای غالم حضرت صافی رییس صافی ایرویز تقدیم شد.
26
In-flight Magazine
در مورد صافی ایرویز: صافی ایرویزدارنده کد 4 Qسازمان بین المللی ترانسپورت هوایی بوده و ازجمله خطوط هوایی بین المللی پیشتاز در افغانستان میباشد .مقر اصلی آن در کابل و دبی (امارات متحده عربی) بوده و در سال 2006تاسیس شده است .صافی ایرویز خدمات انتقال مسافرین را انجام داده و انتقاالت بار را نیز در پرواز های خود شامل نموده است. In-flight Magazine
27
مصاحبه
فوزیه کوفی
زنی در آرزوی ورود به کاخ ریاست جمهوری افغانستان خانم فوزیه "کوفی" عضو پارلمان و نامزد انتخابات ریاست جمهوری آیندۀافغانستان میگويد، قصد دارد در آینده ،نخستین رئیس جمهور زن در افغانستان باشد .خانم کوفی نخستین زنی است که تا به حال از تصميم خود برای نامزدی در انتخابات آیندۀ ریاستجمهوری افغانستان خبر میدهد ،قرار است اين انتخابات ،در تابستان سال )2014( 1393برگزار شود.
24
In-flight Magazine
درصورتیکه مبارزۀ چهرههای سياسی افغان برای حضور در اين رقابت آغاز گردد، افغانستان باردیگر شاهد تماشای گرایشهای سیاسی و تبلیغاتی رقیبان در مبارزات انتخاباتی خواهد بود .و فوزیه کوفی یکی ازین رقیبان خواهد بود .وی در سال 2005 ميالدی از جمله نود زنی بود که موفق شد به عنوان اعضای پارلمانی که متشکل از 240عضو بود ،انتخاب شود ،این زن پر تالش در سال 2010ميالدی نیز موفق شد در انتخابات پارلمانی یک کرسی را از آن خود کند .فوزیه کوفی به رسانه ها گفته است "در افغانستان به راحتی میتوان زنان را ترساند و به سادگی به آنها تهمت بست و پس از آن میتوان آیندۀ سیاسیشان را از بین برد". خانم فوزیه کوفی رئیس امورزنان کمیسیون حقوق بشر و جامعۀ مدنی ولسی جرگه در گفتوگو با مجله صافی گفت":هدفم از این مبارزۀ سیاسی بهتر شدن وضعیت مردم و مملکتم است " وی تصریح کرد ،افغانستان در وضعیت اجتماعی قرار دارد که تا حدی آمادۀ تغییر رهبری سیاسی بوده و مردم افغانستان آرزو ندارند چهره های مشابه وتکراری برای سال های متواتر و متداوم در حاکمیت قرار داشته باشند. اومیافزاید ،مهمترین چیزی که ملت افغانستان نیاز دارد،دولتی مسئول ،کارآ و نیرومند است با این حال مردم به رهبری جدید ،فکری متفاوت وچهرۀ نو ضرورت دارند .وی همچنان ایجاد فرصتهای شغلی را عاملی در بهبود اوضاع امنیتی میداند. خانم کوفی تأکید کرد ،تسهیالت مثبت و پیشرفتهای خوبی در عرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی زنده گی زنان افغانستان نسبت به گذشته های نزدیک و دور صورت گرفته است ،ما به منظور اعادۀ حقوق زنان پیشنویس قطعنامه یی را تنظیم کرده ایم که ناقضان حقوق زنان را مجازات میکند. كوفی كه يكی از مبارزان حقوق زنان پس از سقوط طالبان در افغانستان محسوب میشود ،اعالم كرد كه برای تحقق حقوق زنان به تالش خود ادامه داده ،میخواهد از قدرت خود برای ارتقای زنده گی مردم به ویژه زنان استفاده کند و بعضی برنامه های را که مختص برای زنان است روی دست دارد که شامل قانون منع خشونت علیه زنان ،پالیسی ازدیاد دختران و زنان به تحصیالت عالی و تالش و مشارکت زنان به سطوح مختلف رهبری در افغانستان است. به عقیدۀ خانم کوفی،آقای کرزی رأی زنان را ازدست داده است زیرا به نیازهای آنان توجهی نکرده و حقوق آنها نیز در اولویت کاری اش نبوده است .خانم فوزیه در ادامه تاکید کرده است ،که آقای کرزی اعتماد زنان ،جنبشهای مدنی ،فعاالن ،جوانان و فرهیختگان افغان را نیز از دست داده است. خانم کوفی با سی وشش سال عمر كه نوزدهمين فرزند از بیست وسه فرزند خانواده اش است ،خانوادهاش را با این تصميم خود در مورد نامزدی درانتخابات آیندۀ رياست جمهوری ،شگفتزده كرده است. او گفته شاید باور نکنید روزی که به دنیا آمدم مادرم خیلی ناراحت شد ،او دیگر دخترنمیخواست چون نوزاد دختر داشتن ننگ بود ،برای همین مرا برد زیر نور شدید آفتاب گذاشت تا بمیرم ،اما من نمردم .مادرم باورکرد که خواست خدا بوده و شاید در کار پروردگار حکمتی باشد ،این تنها دلیلی بود که بعدها مرا در سن ده سالگی بعداز کشته شدن پدرم در جنگ و با وجود مخالفت شدیدبرادرانم اجازه رفتن به مدرسه را داد. او در ناحیه فقیرنشین بدخشان و در خانوادهای که با سیاست سر و کار داشت به دنیاآمد ،در دورۀ طالبان شاهد جنگ و انواع تبعیضهای باورنکردنی علیه زنان بود با تالش مادرش توانست به مدرسه برود؛ همان مادری که میخواست او را در روز تولدش به جرم دختر بودنش سر به نیست کند! مادری که بعدهاوقتی شاهد پیشرفت تحصیلی دخترش بود روزی به زن همسایه گفت" :خدا را چه دیدی شایددخترم روزی رئیس جمهور شود". فوزیه کوفی هربار که به قصد فعالیتهای سیاسی به قراء و قصبات افغانستان سفرمیکند ،مشکالت مردم را از نزدیک دیده به آنها رسیده گی مینماید .وی تا
مصاحبه
کنون از چند سوءقصد جدی جان بدربرده ولی از اینکه از جانب مخالفانش ترور شود هراس دارد. وی میافزاید ،مطمئنم كه مبارزات انتخاباتی من جزو جنجالی ترين مبارزات خواهد بود و با مشكالت زيادی مواجه خواهم بود وی خواهان اين است كه افغانستان از تكيه بر كمكهای خارجی كه بيش از هشتاد درصد بودجۀ كشور را تشكيل میدهد ،دست بردارد و از لحاظ مالی مستقل شود .بسيار آسان است كه يك زن را در افغانستان مورد حمله قرار دهيم و اتهاماتی را عليه يك زن مطرح كنيم و سپس زندگی سياسی وی را برای هميشه پايان يابد. وی تاکید کرد ،با وجودی که زنان در پارلمان افغانستان کرسی هایی را از آن خود کرده اند ،ولی حضورشان تحت شرایط خاصی اعمال میشود. خانم کوفی بیشتر روی حل مشکالت مردم افغان فکرکرده ،هر هفته جلسات علنی با آنان دایر نموده ،روزانه از نقاط مختلف قراء وقصبات والیت بدخشان برای حل و فصل مسائل خویش نزد وی مراجعه مینمایند،او در حل مشکالت شان مردم را کمک نموده ،یاری میرساند. او میگوید :زمانیکه به پارلمان انتخاب شدیم و کار را آغاز کردیم در ابتدا با مشکالت عمده یی روبه رو بودیم ،عمده ترین موضوع این بود تا جایگاه خویش را به عنوان انسان های دارای حقوق مساوی پیدا نمائیم که خوشبختانه بر این مشکالت فایق آمدیم ،اکنون شصت ونه زن در مجلس داریم ،که با سعی و تالش همه ما برای بهبود وضعیت مردم میکوشیم. فوزیه کوفی در آخرین کالم خود میگوید :تنها راه تغییر نظام کهنۀ افغانستان ،قرار دادن یک زن در رهبری این کشور است. در حال حاضر زنان افغان نسبت به گذشته پیشرفت های چشمگیری داشته اند و این در حالیست که شصت در صد زنان در پارلمان افغانستان مشغول کار بوده In-flight Magazine
25
kabuloil@safiglobal.com
معلومات
تکنالوجی معلومات
فوټبال کې په سرتوپ وهل خطرناک دي په امريکا کې ډاکټران وايي د فوټبال په لوبه کې بيا بيا په سر د توپ وهل د انسان په دماغ کې زخم جوړوي. د فټبال د ۲۳لوبغاړو له دماغي سکن يا تلوېزيونې معاينې وروسته دا معلومه شوې ،هغه لوبغاړي چې توپ زيات په سر وهي داسې ټپونه په کې ليدل شوي چې د دماغي ناروغانو له زخمونو سره ورته والی لري.په امريکا کې پوهان وايي چې په دې اړه نورو پلټنو ته ضرورت شته. په ياد مو وي چې د ۹۵کلن برتانوي فټبالر جيف اسټل د مړينې المل هم تر ډېره همدا په سر زياته لوبه کول بلل کېږي .اسټل د کلونو لپاره د برتانيا او وېسټ بروموچ البيون لپاره له لوبې کولو وروسته په دماغي ناروغۍ اخته شو او په ۲۰۰۲کې ومړ.په امريکا کې د یوه تحقيقاتي مرکز ډاکټر مايکل لپټن وايي د پلټنو پر مهال دا جوته شوې هغه لوبغاړي چې بيا بيا توپ په سر وهي ،دماغي ټپونه په کې زیات لېدل شوې دي .دی وايي په سر د توپ له وهلو دومره سخت زخمونه نه پېدا کېږي چې په سر کې نري نري رګونه وشکوي ،خو دا دماغ حجرو ته زیان رسولی شي. ډاکټر مارټن وايي په سر د زيات توپ وهلو نه د دماغ پنځو برخو ته د زیان رسېدو ویره شته چې له امله يې د انسان پر وړتيا ،يادښت او نورو ذهني برخو اغېز کولی شي.پلټونکي وايي چې دا واړه ټپونه د وخت په تېرېدو سره لويږي.د ډاکټر لپټن وينا ده ټپونه د هغو لوبغاړو په سر کې تر نورو زيات روښانه ښکاري چې په کال کې له 1000ځلې زيات په خپل سر توپ وهي ،او کله چې له دغو لوبغاړو ذهني ازموينه اخيستل شوې کمې نومرې یې وړې دي. خو ډاکټران وايي په دې اړه نورو پلټنو ته اړتيا ده او ال يې هم داسې جوت او کره شواهد نه دي تر السه کړي چې وښيي په سر د زيات توپ وهل د دماغي ناروغۍ المل ګرځي.
مڼه د وینې د پرڼ کېدو مخه نیسي
28 20
In-flight Magazine
ایا دا سمه ده چې وايي ''چې مڼه وي ،ډاکټر ته اړتیا نه شته''؟ همداسې ده؛ ځکه نوې څېړنه ښيي چې د مڼې او هغو سبزیجاتو خوړل ،چې سپينه شیره ولري ،د وینې د پرڼ کېدو مخه نیسي. د امریکا (هېلت ډې نیوز) وېبپاڼه وايي ،هالنډي څېړونکو په یوه تازه څېړنه کې موندلې چې 25ګرامه مڼه او یا هغه سبزي خوړل چې سپینه شیره ولري ،د وينې د پرڼ کېدو په مخنيوي کې ٪۹مرسته کوي. دوی وايي چې د وینې د پرڼ کېدو د مخنیوي لپاره په مېوو کې مڼه او ناک تر ټولو ډېر اغېزناک رول لري؛ ځکه چې په منځ کې یې سپینه شیره وي. په هالنډ کې د واګنګین پوهنتون څېړونکې لیندا اود ګریب وايي ،مېوه او شنه سبزيا او مالټه د وینې د پرڼ کېدو په مخنیوي کې ٪82مرسته کوي. خو لیندا داهم په ډاګه کړې ،ددې معنا دا نه ده چې ګني هغه مېوه او سبزي ګټه نه لري ،چې سپینه شیره نه لري ،ځکه کېدای شي دا د نورو مزمنو ناروغیو په درملنه کې ګټور پرېوځي. نوموړې د ډېرې مېوې او سبزي د خوړلو توصیه کوي. دغه څېړنه د 20او 65کلونو ترمنځ په شاوخوا 20زره کسانو ترسره شوې ده ،او د هغو مېوو پربنسټ پر څو ډلو وېشل شوي ،چې دوی یې خوري. دغې څېړنې پوره لس کاله وخت نیولی ،چې بیا وروسته په ډاګه شوه ،چې ۳۳۲ کسانو د وینې د پرڼ کېدو ستونزه لرله. په پای کې دې څېړونکې ډله دې ته ورسېده ،چې ډېر مېوه او سبزي خوړونکي کسان د وینې د پرڼ کېدو له ستونزې ژغورل کېږي. څېړنه وايي سپینه شیره لرونکې مېوه ،لکه مڼه ،ګوپي (د کرم ګل) ،بادرنګ، مرخېړی ،کیله ،د مڼې اوبه او ناک د وینې د پرڼ کېدو مخه نیسي.
''ښځې تر 38ساعتونو ډېر پټ راز نه شي ساتلی'' یوې نوې علمي څېړنې ښودلې چې د نارینه په پرتله ښځې ډېر پټ راز نه شي ساتلی. څېړنې ویلي چې په نړۍ کې تر ټولو ډېرې مصرۍ ښځې تر 38ساعتونو ډېر پټ راز نه شي ساتلی. دا څېړنه چې د لبنان په "السفیر" ورځپاڼه کې خپره شوې وايي ،چې پټ راز نه ساتونکې ښځې راز ډېر ژر هغو کسانو ته وايي ،چې هېڅ تړاو نه ورسره لري .د امریکا میشیګن ایالت د پوهنتون یوه ډاکټره او د ټولنیزو چارو کارپوهه مارګریت پاول په یوه اوږده مقاله کې ویلي چې "ښځه د نړۍ تر ټولو پخوانۍ رسنیزه سرچینه ده .مصرۍ ښځه تر 38ساعتونو د ډېر وخت لپاره پټ راز نه شي ساتلی". دا څېړنه چې پر 500مصري ښځو ترسره شوې ،په ډاګه شوې چې د 18او 60کلونو ترمنځ عمر لرونکو مصرۍ ښځو 25سلنې منلې ده چې په هېڅ ډول پټ راز نه شي ساتلی. دوی دا هم ویلي که پټ راز ډېر خطرناک او یا هم د ډېر خطرناک سړي په اړه وي ،دو یې ډېر نه شي ساتلی .په څېړنه کې دا هم راغلي چې مصرۍ ښځې غالبًا پټ راز داسې یوه کس ته وايي چې هېڅ تړاو نه ورسره لري .خو له 10ایله نهو نجونو ویلي چې دوی پټ راز ساتلی شي، خو درېیمې برخې یې بیا ویلي چې د پټ راز په افشا کولو یې د ګناه احساس کړی دی .څېړنه کاږي ،چې تیلې فون او انټرنېټ په پراخه کچه د پټ راز په افشا کولو کې رول لرلی ،خو په کلیوالو مصري سیمو کې بیا کروندې او کورنۍ راشه درشه د پټو رازونو په افشا کولو کې ډېر رول لري .بل خوا ،د حلوان پوهنتون استاده مروه الرفاعي وايي ،د پټ راز په افشا کولو کې د نارینه او ښځینه ترمنځ هېڅ توپیر نه شته .هغه وايي چې "انسان له کوچنیوالي د پټ راز په ساتلو او یا افشا کولو روږدی کېږي ،او ادا کار د هغه پر روزنې پورې اړه لري. که چېرې ماشوم له کوچنیوالي په ډېرو خبرو او بې ځایه خبرو روږدی شي ،نو پټ راز ژر افشا کوي". نوموړې زیاتوي چې "د پټ راز افشا کول په غالب ګمان هغه مهال رامنځ ته کېږي چې موږ پخپل نفس کې د ساتلو لپاره ځای ونه لرو ،او یا دا چې یوڅوک د پټ راز ساتلو توان ونه لري ،حیرانوونکې خو دا ده چې ماشومان تر لویانو د ډېرو کالو لپاره پټ راز ساتلی شي ،خو که ورته وویل شي چې دا پټ راز افشا نه کړي ،هغه ژر افشا کوي". In-flight Magazine
21
شتو متلونه
پ
ـ اشه ښه ده که ګله ؟ مه یوه وینی مه بله . ـ اصیل ته اشارت ،کم اصل ته لغت . ـ اصیل خطا نه لری ،کم اصل وفا نه لری . ـ اصیل په جنډه کالو کی هم معلومیږی . ـ اصیل نه ورکیږی . ـ الم نشرح هغه الم نشرح ده ،خوله د مال عثمان غواړی . ـ امانت مځکه نه خیانتو ی. ـ انا مړه سول ـ تبه ئې وشلېده . ـ انسان تابع د احسان دی . ـ انسان تر کاڼی سخت تر ګل نازک دی . ـ انسان نه دی ،هغه چی د حیوان څخه ګیله کوی . ـ اوبو اخیستی زګ ته الس اچوی . ـ اوبه چی تر سر تېری سی څه یو نیزه څه دوې . ـ اوبه چی تر غاړ ی ورسیږی ،زوی تر پښو الندی کیږی . ـ اوبه د سر دپاله خړیږی . ـ اور له خپلی لمنی بلیږی . ـ اور او اوبه نه سره یوځای کیږی . ـ اوړه په اوړه ،منت ئې پر څه ؟ . ـ اوړه یو موټ نه لری ،تنور ئې پر بام جوړ کړی . ـ اوړه ئې یوـت نشته شل ئې تنورنه دی . ـ اوسپنه په اوسپنه ماتیږی ږ ـ اوښان سره کارېدله ګېډړه هم ځغاسته چی بې پرسی ده . ـ اوښ تر پله الندی نه سی پوټېدالی . ـ اوښه ،هر څه دی بې هوښه . ـ اوښ ته ئې ویل! لوړ دی خوښ دی که ځوړ ؟ ده ویل دریم ئې هم بد دی چی خټی دی . ـ اوښ ته ئې ویل لوبی وکه ،ده جړونګان له بېخه وکښه . ـ اوښ ته ئې ویل دا مغزی دی ولی کوږ دی ؟ ده ویل کم ځای می سم دی . ـ اوګره په تلوار نه سړیږی . ـ اول ځان پسې جهان . ـ اول حق د ګاونډی دی . ـ اول زده کړه ،بیا کوزده کړه . ـ اول سالم پسې کالم . ـ اول کوه احتیاط ،ورستی مه کوه پسات . ـ اول مړانه په سیالی وه ،اوس سپیتانه په سیالی ده . ـ انسان له ختا سره ملګری دی . ـ بابا ګیلې کوی ،ادې پېرې کوی . 18
In-flight Magazine
سره ځم
ـ باغ که باغوان لری ،چغال هم خدای لری . ـ باغ چی پوخ سی باغوان کوږ سی . ـ بام ئې لوړ ،کور ېې ډګر . ـ بخت په ټنده دی نه په منډه . ـ بد تربور په بد ځای کی په کاریږی . ـ بد مه راسره کوه ښه دی نه غواړمه . ـ بد مه کوه بد به نه وینې ! ـ بده ماندینه تنګه موچڼه ده . ـ برخی ټولی ازلی دی نه په زور نه په سیالی دی . ـ برخی وېشه مړونه ګوره . ـ بزه په خپل ښکر نه درنیږی . ـ بال بیده ښه وی نه ویښه . ـ بل ته کوهی مه کینه ،چی خپله پکښی لوېږې . ـ بنده حیران خدای پر مهربان . ـ بنده راسه د خدای خپل سه ،لکه پر ځان داسی پر بل سه . ـ بنده چی داد کی نو بې یاد کی ،اهلل چی یاد کی نو بې ښاد کی . ـ بنده لیری موښلولې ،مرګ الر ورته نیولې . ـ بې زحمته راحت نشته ـ ابا اوبو یو وړ ،ویل ابا څه کوې چه غاړی غرونه ئې یو وړه . ـ ابا مه ګوری ،خورجین ئې ګوری . ـ اټنه وران سې چه امرالدین دی نارې کوی . ـ اختر پټ مېړه نه دی . ـ آخیر عمر د خوارۍ دی . ـ ادب له بې ادبه زده کیږی . ـ ادب له زخمه اخیستل کیږی . ـ آدم خان دی په خیال ګوروان درغلی دی . ـ ارزانه بې علته نه وی ګران بې حکمته . ـ ارمان چی وروستی عقل لومړی وای . ـ آره آره یوم پر غاړه . ـ اړه په اړه خالصیږی . ـ ازمویلی څوک نه ازمویی . ـ ازمیښت اول په کال وتلین و ،اوس دم په دمه دی ( .تلین دسالګری په معنی دی ) ـ آسان ئې نالول چونګوښو هم پښې پورته کړې . ـ آسمان لیری ،ځمکه سخته . ـ آسمان چی ټیټیږی ،دومره نه اوریږی . ـ آسمان چی وریځی ښوروی باران به وکی ،کونډه چی سترګی توروی مېړه به وکی . ـ آس ششنی ،خر رایی ،عاتره نوری بالوی وایی . ـ آس که ټکنی دی میدان لڼد دی . ـ آس ئې و هغو ته ورکړ چی د تانګ د ټرلونه وه . ـ آس ئې په سوو ګټی ،مړونه ئې په خولو ګټی . ـ آس دبله ،غمچینه د ځنګله چی دی ئې تیز نه کړی نو بې څوک تیزوی .
سر م ې جار ستا له نامه
سر مې جار ستا له نامه پښتونستانه س تا نوم مې نقش ش وی په ځيګر دی پښتانه به ژوندون هر يو ايښي س څه کړي بې له تانه تا په مينه مال وسر دی سر مې جارشه ستا د لوړو لوړو غرونه له غيرته چې هر يو ج ګ تر ا س ما ن دی صدقه شم ستا د ګرانو پښتنو نه چې منل ۍ ستا خدمت په د ټينګ ايمان دی ښمن کله بری وړ ی شي له هغو نه که هر څو مکر و فري ميړنو ګويا ښکاره ب کې پهلوان دی کړ له ميړانه ځکه سور بيرغ هر ځا ی کې لروبر دی په هر ځای کې چ ې ا صي ل پ ښت و ن زاده وي خاص ال خاص پښتونستان له خ دا يه غ و اړ ي هغه څ وک چې بې غير ت حرامزاده وي ټيټ ې سترګې به د بل لور ته والړ وي او الده به يې پس له مرګه شرمنده وي و د ګړو د پېغ ور ځنې به ژاړي خپ ل اوالد ته پيغور نه پريږدي له ځانه هغه څوک چې د سو نا چه پښتون پسر وي نه ري توب د پښتنو طبعي عادت دی بلې بلې چې رښت يا سره پښتون وي دو ی ليدلي د ازاد ژ وندون لذت دی مرګ ي ې بولي چې محک وم د دو ی ژ ون څه نا دون وي څه که يې په کور کې عداوت دی خ ښ و د من د پاره ب يا په يو تړون وي پښتون نه دی په شا تللی له ميدانه ټو ل جهان و ته ښکا ره لکه د لمر دی چې خپ ل واک او اقتدار يې د ځان نه وي که نواب وي صد قه شه ما ملنګ نه عا جزۍ کې څه پر وا د انسان نه وي خ دای دې مانه کړ ي عا جز له ن ام چې و ننګ نه په مال و سر ايس ار په ميدان نه وي جار قربا ن شه د پښتون د تورې شرنګ نه خو زما ملنګ جان ز ړه د ی پر ې رو ښانه نن د هر زلمي په الس د ننګ خنجر دی ار واښاد ملنګ جان
جنت ته د پښتو ـــېړنو سره ځم زه به مــــــــــــــــــ تل به په الر د ــــتنو سره ځم ـــــتون د پښـــ د پرخې په څېر يمه پښــــــ ــــــــــــــــره ــ مـ د ملـــــيت ن پلوشو سره ځم تا د دې شوخو ه ملت ځاروي ســـــــــــــ ــــــــــرد هم پ دا چـــــــــې خ ـــېونو سره ځم ــــــداسې لــــ زه دې همــــــ ــــه نظر نه يمه زه هغـــــــــــ وه پام كـــــــــــــ سپېلنو سره ځم ــې به په دود د چــــــــــــــ د دوزخ ژبه ده ر چــــــــــــې ايي اغـــــــــيا ـــــتو سره ځم و ښـــــــــــــــــ پ د زه به جنت ته وخت خو نه يم دى چې نه شي ــــــو سره ځم راســـــتنې ــــالت د تقاض ــــــــو د حــــ ـــــتون ځملي خـ ــهان چې د پښـ كړمه جــــــــ وصلو سره ځم پېغلو حـــــــــ د خـــــــــپلو ماضي روايات ـــــــتقبل ته د ولولو سره ځم وړم مســــ ـــــــــــــال د زه د خپل حــــ ارواښاد امير
حمزه شينواری
تا په جبين دي غزل دا شين خال س ی ښ چاچې اي السه شين دی ړه هم د هغه د زما ز زړونه دي پېيلي ل کښې يې سل ستا امې ړې لونګين دی کړی ستا د غا ړ و چا ج مر له پلوشو نه ړه شوې يې د ل مې دا يقين دی جو شق پر حرارت ستا د ع مبه ده نه پوهېږم سالو دې سره ل سور وينو رنګين دی ما د زړه په سرو که ز ه چې جوړولې جمال پرښتې ت د چا آفرين دی رلېږلی چا سالم و او د خلقت يې جزه ته د قدرت ن الخالقين دی مع خدای ج احس په رښتيا چې ن له بدو سترګو دې ساته په اما خدای ج زمونږ آمين دی دا دوعا د پښتو پاچا (الفت) رح استاد ګل
In-flight Magazine
19
معلومات معلومات
معلومات معلومات
فعالیت اجتماعی:
چندترفندبرای
شاد
زیستن
انسان از لحاظ روانی یک مخلوق اجتماعی است و برایش مهم است که در اجتماع و زندگی نقشی داشته باشد تا احساس موفقیت و سودمندی بیشتری کند، عزت و اعتماد به نفسش تقویه شود ،رشد روحی عاطفی و اجتماعی یابد ،احساس تنهایی و ناتوانی نکرده و بتواند به بهترین نحو ممکن با مسائل برخوردنموده و آنها را حل کند. نتیجه اینکه در هر سنی فعالیت اجتماعی برای حفظ سالمت بدن الزم است. حتی افزایش سن و پیری نیز نباید منجر به دوری از اجتماع گردد .این در حالی است که برخی افراد با رسیدن به سن بازنشستگی یا سالمندی از کار و اجتماع دور شده و نشستن روی چوکی و ماندن در خانه را ترجیح میدهند و برخی دیگر فعالیتی را جایگزین کار قبلی نموده و همچنان در نقشهای متعدد اجتماعی درگیر شده و این چنین احساس رضایت میکنند .وقتی برای انجام کاری از ظرفیتهای جسمی و روانی خود استفاده کنید ،مغز کارآیی خود را حفظ خواهید کرد وگرنه با گذشت زمان ناتوانتر خواهید شد. داشتن هدف:
در هیچ مرحله از زنده گی بدون هدف نباشید .هدف ،چیزی است که فرد را همیشه به حرکت وا میدارد .مهمترین اهداف زنده گیتانرا مشخص و برای رسیدن به آنها تالش کنید .وقتی هدفمند باشید ،انرژی بیشتری برای انجام کار پیدا میکنید ،احساس اعتماد به نفس وخالقیت بیشتری خواهید داشت ،انگیزه بیشتری برای شروع کار داشته و به ادامه کار بیشتر مصمم خواهید شد.
توانایی خــود را ارزیــابی کنید: تواناییهای منحصر بهفرد خود را ارزیابی نموده و به کار گیرید .ببینید چه کاری را بهتر از دیگران انجام میدهید؟ در چه کاری مهارت دارید؟ انجام چه کاری برای شما آسان ،اما برای دیگران سخت است؟ وقتی شما کاری را به بهترین نحو انجام میدهید ،مطمئنا بیشترین لذت را خواهید برد. به گذشته فکر کنید:
در این مقاله به نقش "فعالیتهای اجتماعی" در حفظ سالمت ،از جمله سالمت مغزپرداخته میشود ،چراکه انسان از لحاظ جسمی به گونه ای آفریده شده که نیازمند به در گیر بودن و مشغول بودن است .در واقع انسان زمانی یک زنده گی سالم و طوالنی خواهد داشت که در حال فعالیت باشد .هر عضوی که به کار گرفته نشود ،از بین خواهد رفت .این در حالی است که انسان امروز ،ارزشی بیش از اندازه برای "راحتی و آسایش" قائل شده که بخش زیادی از مشکالت و بیماریها ،ناشی از همین راحت طلبی ها است .راحتی بیش از اندازه و بیتحرکی ،نه تنها کسالت بار است ،بلکه به بیتحرکی مغز هم می انجامد. بد نیست بدانید که جرج برنارد شاو در سن هفتاد سالگی جایزة نوبل را برد .بنیامین فرانکلین تعدادی از بهترین آثار خود را در هشتاد وچهار سالگی نوشت و پیکاسو در دهه هشتاد زندگی اش قلم بر بوم گذاشت. پس برای آنکه بتوانید در اوج توانایی و در بهترین شرایط جسمی و روانی بسر ببرید ،به این موارد توجه نموده تا درمیدان کار و عمل ،زبده باشید.
16
In-flight Magazine
همواره به گذشته خود بیندیشید که چه چیزی بیشترین سهم را در موفقیت شما تا به امروز داشته است؟ حتما کارهای بخصوصی هست که میتوانید انجام دهید تا هم برای خودتان و هم برای دیگران ارزش فوق العاده پیدا کنید. به دیگران کمک کنید: به یاری دیگران بشتابید .عمیق ترین احساس تنهایی زمانی به انسان دست میدهد که هدف اصلی او در زنده گی فقط خودش باشد و باالعکس شادترین لحظات زندگی برای فرد،لحظه یاری رساندن به همنوعان است. بیکار نباشید:
در هیچ مرحله ای از زنده گی بیکار نباشید .همیشه بکوشید و کاری انجام دهید. تمام تالش خود را بکنید تا عقب نمانید ،بلکه همواره در حال پیشرفت باشید، چون در پی حرکت ،فرصتها و موقعیتهای تازه نمایان میشود. آیندهنگر باشید:
از گذشته بیاموزید ،در حال زندگی کنید و به آینده بیندیشید .اسیر و برده افزایش سن و به حسرت گذشته نباشید .اکنون را دریابید و از بهرهبرداری زمان حال غافل نشوید .آیندهنگری کنید و با تالش بیشترامروز ،فردای متفاوت خود رابسازید .هر چند برای پیری حد و مرزی تعیین شده ،اما سن هر فرد به روحیه و تصویری که از خود در ذهن دارد و به کاری که انجام میدهد ،بستگی دارد .در واقع این شما هستید که خود را سزاوار جوانی میدانید یا با پذیرش ایدههای غلط پیری را به خود راه میدهید .فراموش نکنید فقط یک بار زندگی میکنید ،پس عمر و زندگی خود را هدر ندهید. In-flight In-flight Magazine Magazine
17 15
معلومات
معلومات
قالین افغانی، هویت ملی وجهانی مردم افغانستان
قالین افغانی به دلیل کیفیت عالی،زیبایی ومرغوبیت ،دربازارهای جهانی بینظیراست.با آنکه صنعت قالين در افغانستان تاريخ ديرينه دارد ،همچنان از مهمترين صنایع دستی است که هویت مردم افغانستان را در جهان معرفی نموده ،در پهلوی آن توانسته در عواید کشور نقش بارزی را داشته باشد.صنعت قالین با فرهنگ مردم افغانستان گره خورده و تعداد زيادی از مردم با عالقمندی تمام بافتن قالین را پیشۀ خود ساخته اند. میر زمان پوپل مدیرعمومی انکشاف صنایع و صادرات درافغانستان با بیان مطلب فوق به مجلۀصافی گفت" قالین افغانی در بازار های جهانی از محبوبیت و شهرت خاصی برخوردار است ،که بیشتر به کشور های ترکیه، هندوستان ،دوبی ،روسیه ،آسیای میانه و چین صادر میشود ".به گفتۀ آقای پوپل ،در سال 2012در نمایشگاه که درمیدان هوایی بین المللی شهر دبی برگزار گردید و در آن بیش از ده ها شرکت بزرگ مولد و صادرکنندۀ قالین از کشورهای ایران ،پاکستان ،چین ،جرمنی ،فرانسه ،انگلستان ،امریکا، هندوستان و دیگر کشور های منطقه اشتراک نموده بودند ،قالین افغانی مقام اول را از آن خود نمود .وی میگوید ،در حال حاضرانواع قالینهای ابریشمی ،چوب رنگ ،خانمحمدی ،اندخویی وقزاقی از محبوبیت خوبی در بازار های جهانی برخوردار است که فروش بیشتری نیز نسبت به سایر قالینهای افغانی دارد. وی که نبود راه های هوایی و بحری را مهمترين مشكل در راستای صادرات قالين افغانی میداند ،میگوید ،به علت نبود پارک صنعتی برای پروسس قالین ،تاجران مجبور میگردند قالینهای بافته شدۀافغانی را برای قیچی،رنگ ،پرداز و آماده سازی به پاکستان بفرستند ،بعدآ از همانجا قالین ها نظر به امکانات به کشور های اروپایی صادر میگردد ،بدین ملحوظ نودوپنج در صد منفعت آن را کشور پاکستان بدستآورده،ضربۀ قوی را به تجارت افغانستان وارد میکند ،در برخی موارد قالین افغانی پس از انتقال به پاکستان به عنوان قالین پاکستانی در بازار های جهان عرضه میشود. نامبرده از دولت خواست تا با ایجاد پارک های صنعتی و فابریکه های پروسس آن برای تاجران قالين ،در کاهش مشكالت آنان همکاری و In-flight Magazine 14
همچنان سرمایۀ کشور را نیز تقویه نماید. به گفتۀ وی ،قالین افغانی انواع مختلف دارد ،مانند قالین فيلپای ،آقچه گل ،چكش ،لب جبر ،ادرسكنی ،سليمان ،خواجه روشنا ،موريگل ،ساروقی، وزيری ،بشيری ،المه گل ،بخارائی ،ظاهر شاهی ،بارگاهی ،چنارگل ،علی خواجه ،جوال گل ،توزالق وغیره ...از قالين در فرش نمودن خانه ،تزئينات ديواری ،كوچ و موبل و فرنيچر ،سيت موتر ،جل اسپ و اشتر ،خورجين، پای پاك ،دستكول ،جای نماز ،روی دوشكی ،دوشك و بالشت یا پشتی كار گرفته ميشود. آقای پوپل اظهار نمود ،مراكز عمدۀ توليد قالین در واليات فارياب ،جوزجان، بلخ ،کندز ،تخار ،هرات و بغالن وجود دارد. به گفتۀ وی :قالین بافان افغان درين اواخر از دیزاین های مختلف و جدید استفاده نموده تصاوير شخصيت های برجستۀ ملی،دولتی ،نقشه ها ،تصاویر حيوانات و پرنده گان ،بيرقها ،كلمهء شريف ،آيات كالم اهلل مبارك وتصاویر آبدات تاريخی را در قالين ها میبافند.به عقیدۀ وی ،دیزاین های جدید فروشات بیشتری دارد ،اکثریت در داخل و خارج آن را میپسندند. شمس اهلل یک تن از کسانی که برای دیدن اقوام خود از لندن برگشته است ،میگوید "قالین های افغانی در خارج ارزش بیشتیر دارد و قیمت آن نیز بلند است".وی افزود ،در لندن افغانها اکثرا در خانه های شان از قالین وطنی خود استفاده میکنند،من نیز میخواهم موقع رفتن دو تخته قالین وطنی خریدهو با خود ببرم. نوریه خانمیست باشندۀ کابل ،در این مورد میگوید"،قالین افغانی را خیلی خوش دارم ،چرا که دوام بیشتر داشته و هم چنان زیبا یی خاص دارد".وی عالوه نمود ،قالینهای افغانی به دلیل اینکه دستباف اند با ارزش بوده و واقعا بینظیر است. نورالدین ،یک تن از فروشنده گان قالین در کابل گفت "مردم بیشتر از فرشهای ایرانی و ترکی میخرند ،این فرش ها ارزان تر تند و قالین افغانی گران ،و اکثریت مردم افغان توانائی مالی ندارند تا قالین افغانی رابخرند". گفته میشود ،قالین افغانی در بازاربه علت اینکه دستباف است وکیفیت
خوبتر دارد شاید در طول سی سال خراب نشود ،قیمت باال دارد.درحال حاضر یک تخته قالین شش متره دارای قیمتی درحدود سی و پنج هزار ویا چهل هزار افغانی است ،در حالی که فرشهای ایرانی و ترکی حدود پنج تا ده هزار افغانی بفروش میرسند. در این اواخرماشين های مجهز عصری در كشور های تركيه ،ايران و بلجيم به وجود آمده است ،که قالین های رنگارنگ با دیزاین های مختلف در بازار عرضه میدارند ،که خاصيت و اهميت قالين های دستباف افغانی را ندارد. گرچه این نوع قالین ها به نظر خوبتر معلوم میشوند ودارای قمیت کمتر نیز هستند ،ولی آنانیکه اقتصاد بهتر دارند ،بیشتر قالین افغانی را با قیمت گران میپسندند. تحقیقات نشان دادهاست ،بشر بعد از آنكه نياز اوليۀ خود را از مدرك پوشاك به دست آورد ،در فكر پيدا نمودن فرش روی زمين افتاد ،تا در حالت خواب و بيداری از آن كار بگيرد ،بعداً از پوست حيوانات استفاده بعمل میآورد و هنگاميكه از پشم حيوانات برای تهيۀ لباس كار ميگرفتند طريقه های استحصال و استعمال پشم را جستجو نموده و كار برد های را پيدا نمودند كه از جملهدرآشنايی با گليم ،شال و ديگر مفروشات به موفقيت رسيدند و در مراحل بعدی به بافت قالین به شکل ابتدائی دست يافتند كه رشد فكری شان در بهبود نوع قالين و گليم و محصوالت همنوع ،انكشاف وسيعی را ببار آورد. تاریخ نویسان به اين عقيده اند كه كلمهء قالين اص ً ال قالي است و قالی نام دختری بوده از قبايل تركمن نژاد چنانكه در ايران و تركيه این واژه بهمين تركيب تلفظ میشود. گفته ميشود كه قالين بعد از قرن 13ميالدی در تركيه ،قفقاز ،هسپانيه، مصر ،ايران ،هند ،چين ،تركمنستان ،المغرب و تونس رشد قابل مالحظه ای داشته و برای استفادۀ شخصي يا تجاری كار گرفته شده و بهترين های قالين دستباف به طريقه های مختلف به شاهان و سالطين قديم و جديد تعلق گرفته است. در قرن هجدهم ميالدی هنر و صنعت قالين در آسيای ميانه وغرب دريای خزر ،به اوج خود رسيد و مخصوص ًا در دوران سلطنت اكبر پادشاه يكی از سالطين بزرگ مغول در هندوستان صنعت فالین درشبه قارۀ هند نیزانتشار يافت و كار گاههای عظيمی رويكار آمد كه حاصل دست و انديشۀتركمنان تبت چين و تركان كنار درياچۀ آرال شناخته شده است و از آن به بعد به ممالك ديگر جهان كشانيده شده ،امروزه در ايران ،افغانستان ،ازبكستان و تركمنستان و قزاقستان این صنعت ،رواج كامل يافته است به اساس گزارشات نشر شده ،در حال حاضر 82کارگاه در شهر كابل، 13کارگاه در والیت بلخ ،یک کارگاه بزرگ در واليت هرات و پنج کارگاه در زون غرب مشغول توليد و پروسس قالين اند ،همچنین قرار است کارگاه دیگر همراه بادستگاه های پروسس و بسته بندی قالین در واليت هرات نیز ايجاد شود. با آنکه مسئولین انکشاف صادرات افغانستان از عدم فعالیت کارگاه ها و فابریکه های پروسس قالين در کشور شاکی اند ،با آن هم قالین افغانی چندين مورد است که در نمايشگاه های جهان جایگاه نخست را از آن خود مینماید. In-flight Magazine
15
این جای شماست؛ منتظر چی هستید؟؟؟
معلومات انترنت چیست؟ انترنت ،در ساده ترين تعريف ،عبارتست از کامپيوترهايي که در سراسر دنيا به هم متصل هستند ،شبکه ای که اين کامپيوترها را به يکديگر متصل میسازد و انتقال اطالعاتی را که روی اين شبکه شکل میگیرد ،انترنت میگویند .منشاء اينترنت را میتوان در سالهای جنگ سرد يافت ،زمانی که احتمال شروع يک جنگ هسته ای بين اياالت متحده و اتحاد جماهير شوروی وقت کامال وجود داشت .در آن سالها وزارت دفاع آمريکا بدنبال يک سيستم مخابراتی بود که بتواند حتی در مقابل ضربات يک جنگ اتمی دوام آورد و از هم نپاشد. اين پروژه که tenaprAنام گرفت ،و کار آن در سال 1968شروع شد .اين شبکه در اولين قدم چهار کامپيوتر را در نقاط مختلف آمريکا به هم متصل کرد .بزودی معلوم شد که چنين شبکه ای بطور باالقوه دارای توانائيهای بسيار بيشتراز آنچه مسئولین وزارت دفاع آمریکا در تصور داشتند ایجاد نمود .همچنين معلوم شد که يک شبکۀ واحد هرگز نمیتواند به هدفی که برای آن در نظر گرفته شده بود توانايی مقاومت در مقابل ضربه هسته ای دست يابد .به جای آن تصميم گرفته شد تا شبکه های موجود به هم متصل شوند و به عبارت ديگر شبکه ای از شبکه ها ساخته شود .نام انترنت هم از همين جا نشئت گرفت .اينترنت اوليه فقط پوهنتون ها و مراکز تحقيقاتی را به هم وصل میکرد و چون تحت کنترول دولت قرار داشت افراد و شرکتهای خصوصی راهی به آن نداشتند. اين وضعیت تا سال 1991ادامه داشت ،اما از آن تاريخ به بعد اوضاع بسرعت دگرگون شد .در اين سال بنياد ملی علوم( ،)FSNکه بزرگترين تأمين کنندۀ مالی اينترنت بود، سرمايۀ خود را از آن خارج کرد و انترنت را بر روی شرکتهای تجاری گشود و بزودی به سيل خروشانی ،که امروز آنرا میشناسيم تبديل شد. استفاده کننده گان انترنت کی ها اند؟ استفاده کنندگان انترنت درکشور ما بیشتر کارمندان موسسات خارجی ،سفارت خانه ها ،ژورنالستان ،عده ی از کار مندان وزارت خانه ها ،استادان و محصلین مراکز تحصیلی اند و در این اواخر اکثر خانواده ها نیز برای سهولت ارتباطات از انترنت در منازل شان استفاده مینمایند. در پهلوی استفاده کننده گان یاد شده افرادی دیگری نیز وجود دارند که از طریق مباییل های دست داشتۀ شان از سهولت های انترنت بهره می گیرند. در سایت های انترنیتی چی میگذرد؟ موضوعات و مطالب سایت های انترنتی را مطالب خبری ،موضوعات سیاسی ،مسایل آموزشی ،درسی ،علمی وتحقیقاتی وتفریحی و سرگرمی کشورهای جهان تشکیل میدهد. انترنت چرا عالقمندان بیشمار دارد؟ زیرا که سهولت های بیشماری را برای جهان در مدت کم و هزینۀ کمتر فراهم ساخته است .مسوولین وزارت مخابرات میگویند :در صورتیکه یکی از این شرکت های عرضۀ خدمات انترنتی که با این وزارت قرارداد دارند ،تخلفی در قیمت عرضۀ خدمات انترنت انجام دهند ،از سوی ادارۀ تنظیم مخابراتی مورد بازپرس قرار خواهند گرفت. گفتنی است ،ارائۀ خدمات انترنتی از طریق ستالیت کمپنی های خصوصی و شبکۀ فایبر نوری با هزینۀ کمتر ،از 4سال بدینسو برای مردم سهولت های بیشتری را فراهم نموده وهمچنان باعث افزایش مشترکین در سطح کشورگردیده است.
12
In-flight Magazine
برای اعالنات +9 3 (0) 799 44 65 60 i nfo .kar oor a@gm ail.com
معلومات
معلومات
سهولت های
انترنتی
وکاهش قیمت آن، آشنایی بیشتر مردم با این پدیدۀ جدید
آقای امیرزی سنگین وزیر مخابرات کشور، وجود شبکۀ انترنتی را در جامعۀ امروزی ضروری و ارزنده میخواند .
10
In-flight Magazine
ایجاد شرکت های انترنتی ،سهولت های فراوانی را در کشور بوجود آورده است .مردم میگویند که با دسترسی شان به انترنت در تمام عرصه های زندگی پیشرفت های داشته و با تکنالوژی مدرن آشنا شده اند .وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی در کنار سایر پیشرفت ها و دستاوردهای مخابراتی قدم دیگری جهت وسیع ساختن ارتباطات و رسیدن بسوی جامعۀ معلوماتی و حکومتداری الکترونیکی برداشته است. قسمیکه به همگان هویدا است ،اساس و بنیاد جامعۀ معلوماتی را چگونگی عرضۀ خدمات الکترونیکی تشکیل میدهد ،بدین لحاظ مسئوولین وزارت مخابرات از کاهش قیمت انترنت در کشور ،به خبرنگار مجله صافی خبردادند. به گفتۀ آنان ،با کاهش قیمت های انترنتی و توسعۀ خدمات مخابراتی وتکنالوژی معلوماتی ،مردم بیشتر بسوی جامعۀمعلوماتی و تکنالوژی مدرن در حرکت بوده و ارتباطات شان با دنیای خارج انکشاف و توسعه خواهد یافت. به گفته این مسئولین ،افغانستان در سال 1390با کشور های همسایه توسط فایبر نوری وصل گردید که با این شیوه در قیمت های انترنتی نسبت به سابق کاهش چشمگیری رونما گردید که قیمتها در هر ماه یک ام بی انترنت به نهصد دالر امریکایی کاهش یافت. طرح ايجاد شبکۀ فايبر نوری در افغانستان از سال 1386هجري شمسی آغاز گردید و بيشتر ارتباطات افغانستان از طريق شبکۀ فايبر نوری با ايران ،تاجيکستان و ازبکستان برقرار شد که این پروژه با یکصد و دو ميليون دالر سرمايه گذاری در افغانستان گسترش یافت. فایبر نوری سیستمی است که اطالعات را از طریق نور با سرعت باال انتقال میدهد و قیمت آن به تناسب سایر راه های ارتباطی ارزانتر است .آوردن شبکۀ فایبر نوری درکشور و اتصال آن به کشورهای منطقه از جمله تاجکستان و ازبکستان ،زمینه های خوبی را برای آیندۀ استفاده از انترنت در افغانستان فراهم کرده است. مسئولین وزارت مخابرات افغانستان میگویند :یکی از عرصه های که بیشترین سرمایه گذاری در آن صورت گرفته ،بخش مخابرات است و عمده ترین پروژه ها در این
عرصه ،فایبر نوری میباشد که کار نصب و مونتاژ آن در سال 2007آغاز شد. سال های قبل خدمات انترنیتی با استفاده از ستالیت صورت میگرفت که ازآنطریق قیمت های انترنتی در سال 1384ماهانه یک ام بی انترنت چهار هزار دالر امریکایی بود، اما به اساس پیشرفت های سریع مخابراتی و عرضۀ خدمات انترنتی توسط پروژه های زیر بنایی فایبر نوری قیمت آن در ماه جدی سال 1389یک ام بی به یکهزارو پنجصد دالر امریکایی کاهش یافت ،با توسعۀ بیشتر در این عرصه روز به روز قیمت های استفاده ازانترنت ارزانتر گردیده و مردم به سهولت های بیشتری دست خواهند یافت .در سال های 2001الی 2002میالدی با آمدن تکنالوژی مبایل و استفاده از آن ،انترنت نیز راه خود را در افغانستان باز نموده و مروج گردید . سیمع اهلل که محصل یکی از پوهنتون های خصوصی است میگوید « انترنت را در مبایل خود استفاده میکنم و همیشه همراهم بوده ،بسیار برایم اهمیت دارد ،زیرا در تمام امور زندگی با پول ناچیزی که در آن مصرف میکنم مرا کمک مینماید ،واقعا برایم سهولت هایی را فراهم نموده است». جاوید یکی دیگر از شهروندان کابل میگوید« :برادرم با خانواده اش در لندن است و من هر هفته یکی دو بار از طریق چت روم با آنها ارتباط برقرار میکنم که بسیار اقتصادی وارزان تمام میشود». فتانه که کارمند یکی از دفاترخارجی است گفت« :کارم بیشتر با انترنت است ،تمام مشکالت خود و دفتر را با آن حل کرده میتوانم و مرا با تکنالوژی عصر جدید آشنا و نزدیکترمیسازد». مفاهمه و صحبت کردن وبرقراری ارتباط تصویری، چیزیست که شبکۀ انترنت را از سایر وسایل ارتباطی دیگر در جهان متمایز کرده است .برقراری ارتباط از طریق انترنت به مراتب کم مصرفتر از سایر شبکه های مخابراتیست و این امر در افغانستان باعث شده است ،مردم برای برقراری ارتباط با دوستان شان در خارج از کشور با هزینۀ کم حتی در منازل خویش از انترنت استفاده نمایند .
آقای امیرزی سنگین وزیر مخابرات کشور ،وجود شبکۀانترنتی را در جامعۀ امروزی ضروری و ارزنده خوانده گفت »:خدمات مخابراتی انترنت به کمک پروژۀ زیربنایی فایبر نوری توسط شرکت افغان تیلی کام ارائه میشود واین شرکت در یک ماه ،یک ام بی انترنت را از نهصد دالر به سه صد دالر امریکایی کاهش قیمت داده است ،این خدمات از تاریخ دوازده ثور سال روان به تمام شرکت های عرضه کنندۀ خدمات انترنتی که دارای جواز قانونی اند ،قابل اجرا میباشد». وی افزود :وزارت مخابرات سعی میورزد تا مردم هر چه بیشتر با تکنالوژی مدرن آشنا شده و با کاهش قیمت مصرف انترنت از آن مستفید گردیده خود را با جهان خارج وصل نمایند و از رویدادهای جهان و منطقه آگاه شوند ،که این سهولت ها جامعۀ افغانی ما را با سایر ممالک دنیا پیوند داده میتواند.
گل محمد راستمند رئیس افغان تیلی کام موجودیت و استفاده از انترنت را در جامعه مفید دانسته گفت :انترنت سهولت های بیشتری را در عرصه های مختلف بوجود آورده است ،در حال حاضر چهل کمپنی انترنتی که ثبت شدۀ این وزارت است و جواز کار را بدست دارند از این خدمات مستفید گردیده و آنرا میتوانند با قیمت کمتری که بدست میآوردند ،برای مشترکین خویش عرضه نمایند .به عقیدۀ رئیس شرکت افغان تیلی کام ،خدمات شبکۀ انترنتی در کشور یازده سال قبل در سال 2001آغاز به کار کرد ،در حال حاضراستفاده کننده گان انترنت در سطح کشور به بیشتر از دو میلیون مشترک میرسد .آقای راستمند افزود :در مجموع در افغانستان بیشتر از هژده میلیون تن از مبایل استفاده میکنند که اکثر این مشترکین از طریق مباییل دسترسی به انترنت پیدا نموده اند.
In-flight Magazine
11
مصاحبه مصاحبه
ش ه ز ا د ع دیل
موسیقی برایم یک نیازمندی و الهام درونیست
موسیقی افغانستان نقطه عطف زیباییهای تنوع قومی و زبانی در افغانستان شمرده میشود ،زبان های دری ،پشتو وترکی زبانهای اصلی متن ترانهها را تشکیل میدهند .در کشورما سبکها و شیوههای گوناگون موسیقی ،مروج بوده هنرمندان افغان از غزل دری گرفته تا راگ هندی را تجربه کرده به گوش عالقمندان خود میرسانند .هنرمند جوان و با استعداد ما که در کمترین وقت شهرت زیاد کسب کرد و به قله های بزرگ دنیای موسیقی راه یافت ،شهزاد عدیل است که عاشقانه میخواند ،سبک خاصی را پیروی نمیکند ،وی معرف موسیقی افغانستان شمرده میشود ،آهنگهایش با مفهوم و پیام های خاصی برای شنوندگان عرضه میگردد ،بیشتر کوشش میکند تا از بهترین ،زیباترین و معتبرترین اشعار در آهنگهای خود استفاده کند.
8
In-flight Magazine
آقای شهزاد از خود بگوئید! شهزاد عدیل هستم ،یگانه پسر خانواده ،در سال 8891در شهر کابل در یک خانواده مختصر و روشنفکر به دنیا آمدم. چطور به هنر موسیقی رو آوردید؟ مه فکر میکنم موسیقی برایم یک نیازمندی و الهام درونی بوده که با مه یک جا رشد کرده تا که به خود آمدم ،دیدم میخواندم و این مره روحیه داد ،کارهای هنری بیشتری داشته باشم که خوشبختانه و دور از تصور اولین سرودم قابل قبول مردم عزیزم قرار گرفت آیا فکر میکردید روزی به چنین شهرتی برسید؟ هر چیزیکه با شور و شوق و نیت صاف شروع شود طبعیی است که اثر گذار میباشد ،مه نیز با امید و اشتیاق دورنی به دنیای موسیقی رو آوردم ،هنر موسیقی را عاشقانه دوست دارم. موسیقی را نزد کی فرا گرفتید؟ دو سال میشود که موسیقی ره به شکل رسمی شروع کردیم ،البته مه اساسات موسیقی ره نزد استاد هندی بنام (باورا) یاد گرفتیم که فع ً ال هم استاد هندی با مه همکاری داره و تحت نظر وی به پیش میروم. از تعداد آهنگ های تان بگوئید؟ تا حال 17آهنگ دارم ،به زبان های پشتو و دری خوانده شده ،که از جمله فقط چند آهنگ آن تصویری است باقی همه صوتی میباشد. اولین آلبوم تان به نام چی است؟ اولین آلبومم در سال 2010بنام (فرقت) به بازار عرضه شد که پر فروش ترین سی دی سال بود . کدام آهنگ تان را بیشتر دوست دارید؟ تمام آهنگ هایم را که به زحمت ساخته شده اند دوست دارم ،اما آهنگ (بیهوده انتظار ) را بیشتر دوست دارم و اکثرا با خود زمزمه میکنم. آخرین آهنگ تان چی نوع آهنگی است؟ آهنگ آخرینم به نام (پیام عشق) است که آهنگ میهنی و وطنی است . در آهنگ های تان بیشتراشعار کدام شاعر را استفاده نموده اید؟ مه از اشعار شاعرانی که سروده های زیبا و ناب دارند در آهنگ هایم استفاده کردیم ،ولی تا اکنون بیشتر اشعار زیبای خانم فروغ فرخزاد را استفاده نموده ام. کدام هنرمند را دوست دارید؟ به تمام هنرمند های عزیز وطن خود احترام دارم خو آهنگ های کسی ره که شنیده شنیده بزرگ شدیم او احمد ظاهر است ،در تمام لحظات زندگی با مه یکجا بوده ،صدایش در گوش هایم طنین انداز است ،با صراحت گفته میتوانم آوازش قلبم را آرامش و روحم را شاد میسازد. در پهلوی هنر موسیقی دیگر چه مصروفیت داری؟ مه به هنر خود نفس میکشم وبا آن زندگی میکنم این شوقم است ،در پهلوی موسیقی نیز درس میخوانم و کار میکنم ،به نظر مه وقتی کسی میخواهد با موسیقی زندگی کنه و دیوانه وار عاشق آن باشد باید تمام عمر برای رشد خود و هنر خود تالش نماید. عدیل ،آخرین آرزوی تان در هنر؟ آرزوی مه همی است که تا حیات است آنقدر از عشق و همدلی بخانم که سال های سال بعد از نبودنم ،نامم و صدایم جاویدانه باشد تا بتوانم زمینه آن را فراهم کنم ،که هنرم وآهنگهایم با مردمم زندگی کنه. توصیه تان به دیگر آواز خوانان چیست؟ بهترین انتخاب برای هنرمند ،هنرش است ،ولی به نظر مه ،ما هنرمندان باید کوشش کنیم در پهلوی این که آهنگ ما روح و روان شنونده را شاد میسازد ،بر عالوه آن در آهنگهای خود پیام های خوبی برای مردم داشته باشیم ،تا در رگ و ریشه های مردم اثر گذار باشد یعنی پیام آرام ده باشد ،نه آرام سوز. تحصیالت تان؟ مه فع ً ال محصل سال سوم پوهنخی حقوق و علوم سیاسی هستم و شدیداً این مسلک را دوست دارم ،چرا که میخواهم از وضعیت سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی کشور عزیزم با خبر باشم . از زندگی شخصی تان بگوئید؟
مصاحبه
خوب مه همیشه دوست داشتم که مردم از زندگی شخصی هنرمند خود هم آگاه باشند، مه در یک خانواده روشنفکر بدنیا آمدیم ،زادگاه اصلی ام ده افغانان کابل است در همینجا در کنار پدر و مادر مهربانم پرورش یافته بزرگ شدیم ،متاسفانه برادرندارم فقط یک خواهر دارم که با خانواده خود بیرون از افغانستان زندگی میکند .یکسال و نیم میشود که عروسی کردیم و خانمم به هنرم سخت عالقمند میباشد و در بعضی موارد هنری مرا یاری و مشوره میدهد .دوست ندارم در مورد زندگی خصوصی ام از مردمم کتمان کنم چون ارتباط مه همرای مردمم رابطه هنری است. در بیست و چهار ساعت چند زنگ تیلفونی دارید؟ در طول بیست و چهار ساعت شاید بیشتر ازصدها زنگ برایم بیاید ،گفته میتوانم که همه محبت مردمم میباشد و مه شاید حدود پانزده یا بیست آن را جواب داده بتوانم. رنگ دلخواه تان چیست؟ در لباس رنگ سیاه را دوست دارم ،ولی در کل همه رنگها بری مه نفس تازه می بخشه. کدام غذا را با اشتهای صاف میخوری؟ در غذا ها تخم مرغ و بادنجان رومی ره ،چرا از کودکی آن را دوست داشتم و هر قدر که بخورم دلم را نمیگیره. در سفرهای تان عکس العمل افغان ها در بیرون از افغانستان چگونه بود؟ مه بسیار خوشحال هستم که در هر جای سفر کردیم از افغان های مقیم اونجه بسیار محبت دیدیم انشااهلل در آینده پالن های دارم که کنسرت های دوره یی در تمام کشورهای که افغان هایم در آنجا هستند ،اجرا کنم و چند لحظه از عشق و دوستی برای شان بخوانم و نهره کنم. عالقه دارید کجا سفر کنید؟ راست بگویم مه هر جای که خواسته باشم میتانم سفر کنم ،ولی بری مه وطنم افغانستان خانه الماسی است که عاشقانه دوستش دارم . کالم آخر؟ آروز دارم مردم مهربانم از همه مشکالت رهایی بیابند ،تا همیشه در لبهای شان فقط لبخند باشد. In-flight Magazine
9
خبر
خبر
صافی ایرویز :شرکت هوایی پیشتاز در افغانستان امتیاز ایمنی عملیاتی سازمان بین المللی ترانسپورت هوایی ( ) IATAرا ازآن خود کرد .برنامه ( )IOSAبه عنوان سیستم اصلی طراحی شده برای ارزیابی کمک مدیریت عملیاتی و کنترل سیستم درشرکت هوایی قبول گردیده و در تمام جهان به رسمیت شناخته شده است .این ویژه گی به خودی خود مطابقت خطوط هوایی را به استندرد های IOSAمشخص نموده و شرکتی را که تمام استندرد ها را تکمیل کرده بتواند اجازه ثبت و راجستر در سازمان بین المللی ترانسپورت هوایی ( )IATAبه حیث اپراتور IOSAرا دارا شده میتواند .امتیاز ایمنی عملیاتی ( )IOSAسازمان بین المللی ترانسپورت هوایی معیاری برای مدیریت ایمنی در تمام خطوط هوایی جهان است و سازگار بودن با این ممیزه پیش شرط عضویت درسازمان بین المللی ترانسپورت هوایی میباشد. عضویت صافی ایرویزدر ممیزه IOSAیک افتخار برای گرداننده گان و مدیران این خطوط میباشد.صافی ایرویزدرماه فبروری سال 2012به این امتیاز بزرگ دست یافته است که تا سال 2014این امتیاز را دارا خواهد بود. حمید صافی مدیر اجرایی صافی ایرویز در مصاحبۀ اظهار داشت :این یک دستاورد قابل توجهی برای صافی ایرویز است که از سال 2006فعالیت مینماید. ما بسیار خوشحال بوده و سخت افتخار میکنیم که کارکردهای ما سازگار با استندرد های ایمنی بین المللی شناخته شده است. آقای صافی افزود :امنیت مسافران بدون شک از اهمیت باالیی نزد خطوط هوایی صافی برخوردار است .عضویت در IOSAبرای صافی ایرویزاجازه میدهد تا با اکثر کمپنی ها در منطقه و جاهای دیگر در یک همکاری نزدیک روی کد شراکتی و توافقنامه های دوجانبه برای گسترش این خطوط کار نماید. صافی ایرویز تنها شرکت برنامه ریزی شده با تمام خدمات سازمان بین المللی ترانسپورت هوایی در افغانستان است .صافی ایرویز توزیع تکت های خویش را از طریق اکثر سیستم های توزیعی جهانی انجام داده و مقاصد بیشماری را با شرکت های همکار خویش مثل امارات؛ اتحاد و لوفتانزا پیشکش مینماید. این شرکت هوایی هواپیماهای مدرن ایر بس A 320را در اختیار دارد که شامل دو بخش کالس های عادی و مجلل میشود .تمرکز اصلی صافی ایرویز اتصال و ارتباط مجدد افغانستان با جهان با حفظ استندرد های حمل و نقل جهانی میباشد.
صافی ایرویز
گواهینامه بررسی عملیاتی پرواز ( )IOSAرا از سازمان بین المللی ترانسپورت هوایی( )IATAبدست آورد.
6
In-flight Magazine
در مورد صافی ایرویز: صافی ایرویز(دارنده کد 4 Qسازمان بین المللی ترانسپورت هوایی) بوده ازجمله خطوط هوایی بین المللی پیشتاز در افغانستان میباشد .مقر اصلی آن در کابل و دبی (امارات متحده عربی) بوده و در سال 2006تاسیس شد .صافی ایرویزتنها شرکت برنامه ریزه شدهبا تمام خدمات سازمان بین المللی ترانسپورت هوایی در افغانستان است .برای معلومات بیشتر لطفا به آدرس ذیل مراجعه فرمایید: www.safiairways.aero
In-flight Magazine
7
فهرست خبر
6
صافی ایرویز
گواهینامه بررسی عملیاتی پرواز یا ( )IOSAرا از سازمان بین
المللی ترانسپورت هوایی(...)IATAرا بدست آورد
8 16 20 24 30
مصاحبه
شهزاد عدیل :
موسیقی افغانستان نقطه عطف زیباییها تنوع قومی و زبانی در افغانستان شمرده میشود ،زبان های دری ،پشتو...
معلومات
چند ترفند برای شاد زیستن
در این مقاله به نقش "فعالیتهای اجتماعی" در حفظ سالمت ،از جمله سالمت مغزپرداخته میشود... معلومات
فوټبال کې په سر توپ وهل خطرناک دي
په امريکا کې ډاکټران وايي د فوټبال په لوبه کې بيا بيا په سر د توپ...
مصاحبه
فوزیه کوفی :
زنی در آرزوی ورود به کاخ ریاست جمهوری افغانستان...
تکنالوژی
بزرگترین شرکتهای فناوری جهان
شرکت بزرگ و محبوب اپل توانست در رتبهبندی مجلۀ فوربس، عنوان ارزشمندترین شرکت جهان را...
تهيه شده در
شماره تماس
issue No.13 march/april/may/june 2012
پست الکترونيکي ويب سايت
www.karoora.net
A view of Panjshir
info.karoora@gmail.com
صافی ایرویز
گواهینامه بررسی عملیاتی پرواز ( )IOSAرا از سازمان بین المللی
ترانسپورت هوایی( )IATAرا...
چند ترفند برای شاد زیستن
در این مقاله به نقش "فعالیتهای اجتماعی" در حفظ سالمت ،از جمله سالمت مغزپرداخته میشود...
فوټبال کې په سر توپ وهل خطرناک دي
په امريکا کې ډاکټران وايي د فوټبال په لوبه کې بيا بيا په سر د توپ ...
Safi Airways
Safi Airways, the leading international airline of Afghanistan has passed the IATA Operational Safety Audit (IOSA)...
Babur Garden,
an entertainment and income center for Afghanistan...
Buzkashi Buzkashi literally means to grab and carry goat and it is one of games played in Afghanistan and has come to symbolizes the country...
Photo by: Gulbuddin Elham
0093799446560 00971507428273
سخن نخست
مدير مسئول :سيد زاهد دانيال گرافيک ديزاينر :احمد ویس سلطانی استاد سيد يحيي حزين و حسیب نوری ويراستار: دستيار ديزاينر :اسد چنگيزي جاوید ویسا مترجم: فهیمه فرحت گزارشگر: شرکت تبلیغاتی کارورا بازاریابی:
برای اعالنات با ما در تماس شوید+93 )0( 799 44 65 60 :
بآ دوماهه ری از یک وقفۀ تق ضور تان م... صافی بعد صافی ازح ن گرامی ز پرواز صافی ،سال خل پرواز مجلۀ داخل پروا ن مسافرا دا جلۀ داخل رۀ مجلۀ خست! ی خت قراردارد. سخن ن ز ،عالقه مندان م ازینکه این شما ینده گی ازتیم کار اول ،سرگرم سا مجموعه زی ن د م ما وضوعات دوستان ع دیگر اجازه بدهی ت خواسته ،به ن ن مجموعه درقد ظر هیئت تحریر ای ه بیشتر م ازنشر ای ت ،معذر ز ده ایم ،ک د نیز درن چی جالب و قبل ازهر س تید هدف قیق ومفی دی ب شما قرارگرفته ا اگاه هس رسانی د و و انگلیسی تهیه ی ،ورزشی و مطال ده باشید. دست طالع که شت علمی بر ب ش بطلبم.همانطور ایرویز وهمزمان ا بان های دری ،پ ی ،هنری ،اجتماع ن استفادۀ ی را به ز ی ،فرهنگ مطالعۀ آ پوز ی با صاف د .امید با دن از پیش درهنگام پرواز الب جالب و خوان ن موضوعات علم ش میگرد که بیشتر و ط زیز پیشک ه سرزمین درین شماره م ره معلوماتی پیرام ده گان ع ی خود قرار گرفت آیندۀ این ما نن س شما خوا درین ش ن بخاطر دگاه های گی سیا ه خدمت توا ده دی مندرج میباشد ک یار حساسی از زن باز ودستان پر از ه نموده ،با طرح ص نماییم. خواندنی وج ی س ! حاضر درمرحلۀ ب همگان با چشمها دی کشور خودرا ت ن میاندیشند ،مشخ ک به آن خوانندۀ گرامی ن درحال خواهد ،تا ه دیدۀ ش ی واقتصا وامنیت آ ما افغانستا ی ،اجتماع مان را می رنخست ب افغانستان وپیشرفت سل د یاس ه ر کشو ی وبیداری ملت م حظۀ تحوالت س نیکه به افغانستان دۀ آمریکا ،اگرچه همیت آن نسبت ب انستان از ه همۀ آنا الت متح ه لحظه ل رلمان افغ خارجی ،ا ر یا هوش ستان وایا ب ب یو صویب پا کمر همت بسته و گی وپیشرفت را میان افغان کارشناسان داخل ردمی درت ه د ی سیر سازن سط فاده برده گستردۀ م رد ب ،م ست همکاریهای راهب یاد پیرامون آن تو حمایتهای ه به نحو احسن ا شان داده ۀ ز ن مناس موافقتنام ر نا و غ چ ازبحث و دید .ههم د .تاریخ ن قعیت ویژ امضای د ،اما بعد جسته گر ازین مو ستجو نماین ک درپایان ش ر ب ه می ک ن ج ین ه آ د ست س ملی را ان وسیاسی ه دراز نموده وا طر تامین ست. نگری اقتصادی صت این را یافته ردو وپولی ستان بخا ای نیروهای ا مشهود گردیده ا دیگر فر کشورهای همس مردم افغان وآیندۀ این پیمان تان یکبار ت توسط ون را به مکاری به س نی امضای ان م غ ا ف عا ا ن وت ن ت ،بسیار سلکی تامی بخاطر ه ما نموده اس دست همکاری ونه تالش ولت و ملت مسل فیتهای م ن را برآشفته ر حق دارد ز از هرگ د ه های ارتقای ظ ن در درازنای زما سایه ها نی های مان ی زمین ازهمسایه تا رند تا هم مت وقانون اساس قتنامه به کو که مردم افغانس انتظار دا واف ضی است واند ساله یاالت متحده بع ل ،آزاد ودارای ح تان درمتن این م واهد کرد گ سی ن وا انس ستق نخ ژیک بین افغانستا وان یک کشور م م نماید .دولت افغ شورهای همسایه ن بر علیه یک جن غ نورزند. تان به عن متوجه ک ود رافراه ک افغانستا تی نامه استرا منیت دری غانس ۀخ ی را خا بدهند که ا قت ینکه امضای مواف ر این است که اف دافعی وترقی آیند قتنامه هیچ ضرر نخواهد داد که از هند واجازه واقعیت ام ه های ت این مواف از ناتو اجازه ود راه ند زمین ضای سفیم ،اما ویشی بخ ونیروهای متا وهیچ تش چنین پیمانهایی داده است که ام ت متحده ت مطالعه د ی ایاال باشن جه اطمینان ضا تا با ام ی خویش کشوری ازجمله مان کامال راحت ده اند بپیمایند .ستریح راخواهانم ،شنهاد نظر ه ها هیچ نمو های وم هرگونه پی همسای ن به هیچوجه به گیرد پس همسایه شورشان انتخاب ایتان پرواز راحت ئید .منتظر دۀ بهتر ک سپاس بر وافغانستا طالعه نما ب ت صور خاطر آین آنرا م هانی مسایه ها استفاده ی را که ب مجله مینمائید ج ناسب بطورکامل ل آدرس : ه ن مسیر تم العه می هتان باد ! مردم افغانستا ت تانرا صرف مط دبگیرید و در وق میتوانید ازطریق ای بدرقۀ را ئید .امید، و دراخیرازاینکه وق ک کاپی آنرا باخ ب مجله هستیم ،رسال نما ن ایمیل ا میتوانید ی شیدن مطال inبرایما ه بهتر مجل درجهت بهبود بخ fo.kar @oora نتقاد شما وا gmail .com سپاس با د دانیال زاه سید ر مسؤل مد ی
In-flight Magazine
5
ﻫــﺮﺍﺕ
ﺑﺤــﺮﻳﻦ ﻗﻨــﺪﻫﺎﺭ
ﻣــﺰﺍﺭ ﺷﺮﻳﻒ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ
ﺳﻪ ﭘـــﺮﻭﺍﺯ ﺩﺭ ﻫﻔﺘـﻪ ﺍﺯ ﺑﺤــﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﻛﺎﺑــﻞ ﺑﻪ ﭘـﺮﻭﺍﺯ ﻫـﺎﻯ ﻫـﻤﻪ ﺭﻭﺯﻩ
ﺳﻪ ﭘـــﺮﻭﺍﺯ ﺩﺭ ﻫﻔﺘـﻪ ﺍﺯ
ﺍﺯ ﻛﺎﺑــﻞ ﺑﻪ ﻫﺮﺍﺕ
ﺍﺯ ﻛﺎﺑــﻞ ﺑﻪ ﻗﻨﺪﻫﺎﺭ
ﺷﺮﻭﻉ ﭘﺮﻭﺍﺯﻫﺎ ﺍﺯ 27ﺟﻮﺯﺍ
REDISCOVER THE WORLD
NOW FLYING TO BAHRAIN Three flights weekly Codeshare with Gulf Air KBL – BAH Days: 1, 2, 7 Departs: 19:30 – 21:40 BAH – KBL Days: 1, 2, 3 Departs: 01:00 – 05:20 NB - Days of operation vary due to time zone arrival / departure.
Contact us Afghanistan E: ticketing.kabul@safiairways.aero T: +93 20 2222 222
www.safiairways.com