فێربَُوی زماوی PHPبًکُردی
لۆگۆی فَرهی PHP ئَم زًجیرە ّاًبًَی لێرەّە بَزهبًی کْردی دەًْضرێي ،زادەی بیری تبکَکَضی خۆهبى یبى کَضێکی چــــبّگ ًییَ ،بَڵکْ لَضَر بٌَهبی دەق بَدەقی ئَّ ّاًَ زاًطتی ّ درّضتبًَیَ کَلَضَرچبّی فَرهی فێربًّْی PHP/Manualڕاژە دەکرێت. ئَم ّاًبًَ لَ یَکَم ًَُگبّە تبّەکْ دّاَُهیي ًَُگبّ لَفێربًّْی ئَم زهبًَ بَردەّام دەبێت .تًَِب ّەکْ خْێٌَر ئبگبداری ئَّەبَ کَئَم بببَتبًَ ًْێذەکرێتَّە ّ پێْیطتی بَچبکردًَّە ّ زۆرکردًی بَردەّام َُیََُ .رّەکْ ئێوَ دەًْضیي جًَببیػت دەتْاًیت دەضتکبری بکَیت ّ چبکیبى بکَیتَّە یبى دەرکردى ّ زۆرکردًی تێذابکَیت .لَکۆتبیی ئَم ّاًبًَدا دەیکَیي بَپَرتّْکێکی ئَلیکترۆًی تبّەکْ زیبتر ضّْدهًَذبي.
واَەڕۆک o o o o o o
o o
١پێذاّیطتی ٢دەضتکبریکَرێک بۆ ًْضیٌی کۆدەکبى ٣بۆ بَکبرُێٌَراًی ّیٌذۆز ٤بۆ بَکبرُێٌَراًی لیٌْکص ٥پػکٌیٌی ڕاژە ٦پبراضتي لَ PHP.ini php.ini ٦.١ لَکْێیَ؟ ٦.٢ گرًگتریي َُڵبژاردًَکبى چیي؟ register_globals = Off٦.٢.١ allow_url_fopen = Off٦.٢.٢ safe_mode = On٦.٢.٣ open_basedir = /path/to/www-directory٦.٢.٤ display_errors = Off ٦.٢.٥ َُ ٦.٢.٥.١ oڵَگَری لَکۆدەکبى disable_functions٦.٢.٦ log_errors = On٦.٢.٦ magic_quotes_gpc = On٦.٢.٦ ٦درّضتکردًی پَڕەیَکیPHP ٦ڕیسبًَذ ّ دەرەًجبم ][Output and strings ٦.١ دیبریکردًی ڕیسبًَذ ٦.٢ خػتَی ڕیسٍدٍرببزبّْى]\ [escape sequences
o
o o
o
o o o
o
o
o o o
٦.٣ جۆری تری ڕیسبًَذ دیبریکردى ٩ضَرًج ][Comments ٩.١ جۆرەکبًی ضَرًج PHP ٩.١.١ ضَرًجی تبکذێڕی ٩.١.٢ ضَرًجی کۆهَڵَدێڕی ٩.١.٣ ضَرًجی لَغێْەیPHPDoc Style ٩.١.٤ ضَرًج بَ# ً ٩.٢ بچبالککردى بَضَرًج) هراًذى) ١١گۆڕاّەکبى ][Variables ١١.١ جۆری دراّەی)(data typeــی گۆڕاّ چیي؟ ً ١١.٢ بّی گۆڕاّە ڕێپێذراّەکبى کبهًََى؟ ١١گرێذاًی کردەُێوب ][Concatenation operator ١١.١ گرێذاى ّ درێژکردًَّە لَگَڵ کۆدی HTMLدا ١١.١.١ درێژکردًَّەی گرێذاى ١٢داًیػتٌَکبى )(sessions ١٢.١ گۆڕاّەکبًی داًیػتٌی پِپ)(PHP Session Variables ١٢.٢ دەضتپێکردًی داًیػتٌێکیPHP ١٢.٣ کۆگبکردًی گۆڕاّێکی داًیػتي ١٢.٤ ڕّّخبًذًی داًیػتٌێک ١٣ژهبرەکبى ][Numbers ١٣.١ ژهبرەی تَّاّInteger ١٣.٢ ژهبرەی کَرتFloat ١٤بیرکبری ][Calculation with numbers ١٤.١ گرًگی کردە بیرکبریَکبى pow١٤.٢ ١٥پێکِبتَکۆًتڕۆڵ ][Control structures ١٥.١ جۆرە داتبیboolean ١٥.٢ پێکِبتَکۆًتڕۆڵ ١٥.٣ ئَلتَرًتبیڤ ّ ئًَجبهذاًی َُ ١٥.٤ ڵَگَری لَ IFدا ١٦کردەُێوبی بَراّرد ][Compare operators ١٦.١ کردەُێوبی بَراّردی== ١٦.٢ بَراّردی تر ١٦.٣ یَکطبًبّْى ّ کردەُێوبی بَراّرد ١٦گرێذاًی لۆجیکی ][Logical Combinations ١٦.١ گرێذاى بَ ANDـَّە ١٦.٢ گرێذاى بَ ORــَّە ١٦.٣ گرێذاى بَ NOTــَّە ١٦.٤ گرێذاى بَNAND ١٦.٥ گرێذاى بَNOR ١٦.٦ گرێذاى بَXOR ١٦.٦ گرێذاى بَXNOR Switch statements١٦ if-else Statement ١٩ elseif١٩.١ Statement in HTML٢١
o o
o
o o o
٢١کْرتَکردًَّە ][Abbreviations Assignment operator٢١.١ In-/decrement٢١.٢ ٢٢ئبڵقَکبى ][Loops For ٢٢.١ ٢٢.١.١ لّْپکردًی forلًَێْ خػتَدا While٢٢.٢ DO-While٢٢.٣ foreach٢٢.٤ ٢٣ڕیسەکَکبى ][Arrays associative arrays٢٣.١ nummeric arrays٢٣.٢ ٢٣.٣ ضڕیٌَّەی ڕیسەکبىRemove Array ًَ Constants ٢٤گۆڕەکبى ٢٤.١ تْخوی ًَگۆڕەکبى include ٢٥ ٢٥.١ چۆًیَتی بَکبرُێٌبًیINCLUDE GET٢٦
پێداَیستی
بۆ ئَّەی بتْاًیت ئَم زهبًَ فێربیت ،دەبێت زهبًی HTMLبَدرّضتی بساًیت ،ئَگَر لَیَکێک لَزهبًَ گَّرەکبًی ّەکْ JAVA ّ Cغبرەزاییت َُبێت .زۆر پێػیٌَیَکی ببغت بڕیْە ّ ئبضبًتر ڕًّّترە لَالت ّ .ێبذاڕێژەری ضَرکَّتّْ ئَّەیَ زهبًی CSSبَضَرکَّتّْیی بپێکێت ،بۆیَ تبهبغبی CSSبکَ. پبغبى پێْیطتَ کَدەضتکبریکَرێکیًْ/ضَرێکی ببغت َُبێت بۆ ئَم کبرە ،لَکبتی ئێطتبدا دەضتکبریکَری خۆڕایی زۆرى ّ کبرەکبى بَضَرکَّتّْیی بێخَّظ ڕادەپَڕێٌي ،لَّاًَ:
تێبیىیَُ :هّْ ًْضَرەکبًی WYSIWYGئبهۆژگبری ًَکراّە بۆ ًْضیٌی کۆدەکبى ّ غبرەزایی لێیبى بَڵگَی غبرەزایی ًییَ لَُیچ زهبًێک.
ًْ oضَری ّ WYSIWYGەکْ
Dreaweaver & FrontPage
دەستکاریکًرێک بۆ وُسیىی کۆدەکان
++NotePad Bluefish Geany
Gedit Medit VIM
لَکۆتبییذا تۆ پێْیطتت بَّەیَ ڕاژەیَک َُبێت کۆدەکبًی PHPلَضَر ّەگَڕبخَیت ،ڕاژەخْاز زۆرى، لێرەدا بۆ بَکبرُێٌَراًی ّیٌذۆز ئبهۆژگبری دەکَیي بَ : XAMPP
بۆ بًکارٌێىًراوی َیىدۆز َُ XAMPPرچًَذە ڕاژەخْازی تر زۆرى بۆ ئَم کبرە بَاڵم بَگػتی ئَّە بَبٌَڕەت دەزاًیي.
بۆ بًکارٌێىًراوی لیىُکس گْرزەی php php ّ Phpmyadmin ّ Mysql-Serverدابوَزرێٌَ .یبى بَغێْەیَکی درّضتر ّایَ بڵێیي LAMP دابوَزرێٌَ .ئَم ضَرەتب ّ پێذاّیطتیبًَ بٌبغَی ّاًَکبًی داُبتّْە ،دەبێت بَدرّضتی ّ بَبێ ُیچ کێػَیَک کبرەکبى ئًَجبم بذەیت ّ لَبچْکتریي کێػَ بَدّای چبرەضَر بگَڕێی ّ لَهَکۆکبى بیٌْضیت.
لَئْبًْتْ ّ دێبیبى
# apt-get install apache2 apache2-doc php5 php5-mysql mysql-server phpmyadmin
فیذۆرا
# yum install apache2 apache2-doc php5 php5-mysql mysql-server phpmyadmin
پشکىیىی ڕاژە
ّێٌَیَکی پَڕەی PHPinfoئبضبیی لَضَر ڕاژەی ئْبًْتْ بۆئَّەی زاًیبری لَضَر داهَزراًذى ّ جۆری َُڵبژاردًَکبًی PHPبساًیت لَضَر ئَّ ڕاژەیَ ّەکْ گۆڕاّەکبى ّ بَضتَری ضَرەکی ّ GD Libکَلَم ڕۆژەدا گرًگی تبیبَتی َُیَ داهَزراًذًی لَضَر ڕاژە ّ زۆری تر ّەکْ ًرخی ببرکردى ّ بیرۆکَ .لَپَڕەیَکی ًْێذا ئَم کۆدە دابٌێ: <?php ;)(phpinfo >?
بۆ ًوًَْ ًبّی بٌێ ّ phpinfo.phpببری بکَ ًێْ بْخچَی ضَرەکی ّ ببًگی بکَ لَّێبگَڕ: http://localhost/phpinfo.php
دەبێت زاًیبریَکبى ًیػبى بذات.
پاراسته لً PHP.ini بَحْکوی تْاًبی PHPلَبْارەکبًی ّێبذا ّ َُهیػَ فراًّترکردًی کبرەکبًیَُ ،هبى کبت بَڕێژەیی لَڕێگبی کْى ّ کَلێٌَکبًَّە پَالهبر ّ تێکذاًَکبى زۆرتر دەبێتّ .ەکْ دەزاًرێت کرۆکی ڕێکخطتٌی َُڵبژاردًَکبًی PHPلَپَڕەی PHP.iniدای َ.جبّەکْ غێْەیَکی گػتی دەبێت َُڵبژاردًَکبى تبئًَذازەیَک بٌَڕەت بي ّ پبغبى لَضَر خْدی چۆًیَتی کبری ئَّ ئبهێرەی ّ PHPەضتبّە .ئبیب mod_phpـَ یبخْد suPHPیبى FastCGIــیَ؟ ّەچۆًیع ڕێکخراّە؟ ئَّاًَ َُریَکَ لَجۆر ّ غێْەکبردا خراپی ّ ببغی خۆیبى َُیَ ،بَگػتی mod_phpئبغٌبترە بَخَڵکی ضَرەتبیی ّ کَهتر ئبڵۆزە لَّاًی تر .زۆر گرًگَ خبّەى ڕاژە یبى بَڕێْبَری ڕاژەخْازەکَ ُیچ ًَبێت غبرەزاییَکی لَبٌَهبکبًی دابَغکردًی دەضَاڵت لَیًْیکطذا َُ Group and User Permissionبێتَُ ،هّْ ّاًَکَ ّ خبڵَکبى بۆی ڕًّّترە تبکَضێک
کَبَکبرُێٌَری ضَر ضیطتَهی تربێت .ئێوَ لَم ّاًًَبًذا َُّڵ ئَدەیي پًَجَ بخَیٌَ ضَر گرًگتریي ّ دیبرتیي ًَُگبّەکبًی پبراضتٌی ّ PHP.iniکْرتَیَکی لَضَر بٌْضیيَُ .هبى کبت دەیڵێیي ّ دەیڵێیٌَّە پاراسته پرۆسًیً وـــــــــًک دۆخ.
یَکێکَ لَباڵّتریي پڕۆگراهۆکَکبًی پَالهبرداى کَبَ ً C99/PHP-Shellبضراّە
php.iniلًکُێیً؟ ئَهَیبى لَڕاژەیَکَ ّ دابَغکرًێکی لیٌْکطَّە بۆ دابَغکردى ّ ضیطتَهێکی تر دەگۆڕێت بۆ ًوًَْ دێبیبى ّ ئْبًْتْ ّ ضْزە ُ...تذ بَم غێْەیَى بَبٌَڕەت (َُرچًَذە ًَُذێک ڕاژە بَحْکوی کۆدی کراّەی ضیطتَهی لیٌْکطَّە Linux modified versionبَکبردەبَى) بَاڵم بَگػتی ئبُّبى: /etc/php5/apache2/php.ini
ئَگَر ّەغبًذًی PHPیَکطبى بّْ بَ .php5
یبى لَضَر ّیٌذۆز ّ لَگَڵ ڕاژەخْازی XAMPPدا لێرەیَ C:\xampp\php\php.ini
بۆ ڕاژەکبًی تر بَتبیبَت دابَغکردًی لیٌْکص ئَتْاًیت "locate "php.ini
بَکبربَریت بۆ دۆزیٌَّەیبى.
گروگتریه ًٌڵبژاردوًکان چیه؟
ّەکْ ببضوبى کرد خبڵَکبى ئَّەی دیبرە ّ گرًگَ پًَجَ دەخیٌَ ضَری ّ ُۆکبر ّ غیکردًَّەی کْرتی بۆ دەًْضیي. َُرّەُب لََُهّْی گرًگتر پبظ دەضتکبریَکبى دەبێت ڕاژەکبرەکَ (Webserver(Apacheدابگیرضێٌتَّە تبّەکْ گۆڕاًکبریَکبى جێگیر بي .بۆ ًوًَْ لَڕاژەی لیٌْکص: /etc/init.d/apache2 restart
دیبرە دەکرێت ئبهراز ّ غێْەی تریع َُبي ،بَاڵم ئبهبًجَکَ داگیرضبًذًَّەیَتیَُ .هبى غت زۆر گرًگَ دّای َُهّْ کبرەکبى تَهبغبی پشکىیىی ڕاژە هبڵپَڕ ّ ڕاژەکَ بکَیت بساًیت گۆڕاًکبریَکبى ڕّیبى داّە!؟ register_globals = Off رێگَ دەگرێت لَّەی لَڕێگَی داّاکردًی ّ HTTPغَکرۆکَّە Cookiesگۆڕاّە جێگیرەکبى Global Variables
دەضتکبری بکرێيَُ .هبى کبتذا ّادەکبت REQUEST_$درّضتر هبهَڵَی لَگَڵ بکرێت. allow_url_fopen = Off ئَهَ ّادەکبت پڕۆگراهۆکَ ّ ضکریپتَکبى تًَِب لَڕێگبی خبًَخْێَّە بَضتَرەکبى ّەربگرى ّ ئَهَظ یَکێکَ لَّ خباڵًَی َُهیػَ ضّْدی لێ ّەردەگیرێت بۆ غکبًذًی ڕاژە ّ ضکریت یبى پڕۆگراهۆکَکبى لَالیَى ُبکَرەّە. safe_mode = On لََُرە گرًگتریي َُڵبژاردًَکبى ّ پڕتریي بببَتی جێگبی لێذّاًی پبراضتٌَ ّ تبئێطتب گَّرەتریي ببضَ لَ PHPداَُ ،ربۆیَ بَخۆغحبڵیَّە لَّەغبًذی PHP6تَّاّ دەضڕێتَّە ئَم هػت ّ هڕە بٌبڕ دەکرێت ّ ًبهێٌێت .چبالککردًی بۆ ئَّەیَ چیتر ئبهێری PHPتًَِب دەضَاڵتی ئَّ پَڕگبًَی َُبێت کَلَژێر ئَّ بَکبرُێٌَرەداى ّ ًَک ئَّاًی تر .بَّاتبیَکی تر َُژهبری www-dataلَضَر ڕاژەی لیٌْکص بۆ ًوًَْ ضٌْردار دەکبت بۆ کْێ دەتْاًي بڕۆى ّ تَهبغبی چی بتْاًي بکَى. َُرچًَذە لَخْدی چۆًیَتی داهَزراًذًی ئبهێری PHPدا ئَهَ دەگۆڕێت ّەکْ لَّاًَی ضَرەّە ّەکْ ّ suPHP FastCGIئبهبژەهبى پێکرد. open_basedir = /path/to/www-directory َُهبى غت یَکێکَ لَگرًگتریي ّ بَرچبّتریي خبڵَکبى لَبْاری پبراضتٌذا .ئَهَ ّادەکبت ئَّ بْخچَیَ جێگیر بکرێت کَپڕۆگراهۆکَکبًی تیبدا ّەگَڕ دەخرێت ّ لَدەرەّەیبى ُیج کبریگَریَکی ًَبێت .بۆ ًوًَْ لَڕاژەکَی ئێرەدا یَکطبًَ بَ: /var/www/webuser/chawg
زۆر ڕاژە َُیَ ًَرهَکباڵی Pleskیبى CPanelبَکبردەبَى دەبێت زۆر بَّریبییَّە Vhost
بَکبرُێٌَراى ڕێک بخَى ،بَتبیبَت کبتێک Mod_Rewriteچبالک بێت .دەبێت زۆر ّریب بیت لَڕاژەی خبّەى کڕیبردا بۆ َُر بَکبرُێٌَرێک بچێت بۆ بَغَکَی خۆی ًَکَهتر ّ ًَزیبتر! display_errors = Off ئَهَ ئَّ ئَرکَ قْرضتر دەکبت ،کَپَالهبردەر لَکبتی بًّْی َُر َُڵَیکذا َُهّْ بي ّ بٌَچَی پَڕەکبًی هبڵپَڕ ّ تًَبًَت خػتَی ً ّ SQLبّی بٌکَی دراّە ّ ًبّی بَکبرُێٌَر ببیٌێت .بۆ ًوًَْ:
Warning: mysql_connect() [function.mysql-connect]: Access denied for user ''mysql_user'@'localhost (using password: YES) in W:wwwumdatabase2.php on line 2 Could not connect: Access denied for user 'mysql_user'@'localhost' (using )password: YES
زۆر هبڵپَڕی کْردی تًَِب ًبّی ُبّپۆل یبى ژهبرەی IDبگۆڕە دەتببت بۆ ئَم پَڕەیَ ّ بَڵگَی تَّاّ ًَغبرەزایی دەردەخبت!
ًٌڵًگًری لًکۆدەکان
بَاڵم ئَّەهبى لَبیرًَچێت ئێوَ زۆرجبر پێْیطتوبى بَّەیَ DEBUGپَڕەکَ بکَیي ،چًْکَ لَم حبڵَتَدا بَکبرُێٌَر تًَِب پَڕەیَکی ضپی دەبیٌێت ّ ًبزاًێت لَچیذا َُڵَی کردّّە .چبرەضَر بۆ ئَم گرفتَ ئَّەیَ لَّ پَڕەیَی ببًگی دەکبت بَّێبگَڕ ّ پَڕەیَکی ضپییَ ،ئَم کۆدەی تێئبخٌێ لَضَری ضَرەّە: <?php ;)error_reporting(E_ALL ;)ini_set('display_errors', 1 >?
disable_functions ئَهَ تبیبَتوًَذیَکی زۆر گرًگَ کَدەتْاًیت ئَّ کرداراًَی کََُهیػَ لَجێگبی هػتْهڕی پبراضتٌذاى لَبَکبرُێٌبی یبى چبالککردًی ڕابگریت .بَّاتبیَکی تر ئَّ کَلێٌبًَی جێگَی هَترضیي ّ لَجۆری ضیطتَهَکبًذا ضبغ ًَبًَّْتَّە ًبچبالکیبى بکَیت .بَگطتی تبًَُّْکَ ئَهبًَ َُى:
= disable_functions escapeshellarg,escapeshellcmd,exec,passthru,pclose,popen,proc_close,proc_g et_status,proc_nice,proc_open,proc_terminate,readfile,shell_exec,show_sour ce,symlink,system
log_errors = On ئَهَیبى کبتێک َُڵَی ّ ئبگبداری َُبّْ دەًێردرێت بۆ پَڕگَیَکی دیبریکراّ لَضَر ڕاژەکَ تبّەکْ تَهبغب بکرێي ّ بخْێٌرێٌَّە ،بَاڵم لًََُذێک ڕاژەدا ئَهَ بَرجَضتَ ًییَ ّەکْ ڕێڕەّێکی تًَِب ّ ئبهبدەکراّ بَڵکْ َُڵَکبى لَ Apache- Logدەخْێٌرێٌَّە .بۆ ًوًَْ ڕاژەیَکی دێبیبى یبى ئْبًْتْ: /var/log/apache2/error.log
زۆریع گرًگَ ڕێگَ بذەیت کڕیبر یبى بَکبرُێٌَر ئَم لۆگبًَ ببیٌێت ،ئَهَ لَڕێگبی ڕێخطتٌَّە دەبێت بۆ َُریَک لَّ بَکبرُێٌَراًَ. magic_quotes_gpc = On گرًگی ئَهَیبى لَّەدایَ خبّەًی ضَرەکی ڕاژە یبى دەضَاڵتی یَکَم َُهّْ کبرەکبى دیبری دەکبت چۆى کۆدەکبى بٌْضرێي لَڕیسبًَذاَُ .رّەُب َُهّْ تبکخبڵ ' جّْتخبڵ " ّ الرٍُێڵی پێچَّاًَ \ ّ َُ NULLهّْی بَخۆکبر بَ بَربَضتبکرێت ،ئَهَظ تبئًَذازەیَکی زۆر ڕێگَ لَپَالهبری SQL-Injectionدەگرێت.
\
درَستکردوی پًڕەیًکی PHP کۆدەکبًی َُ phpهّْ کبت لًَێْ کۆدەکبًی htmlبٌیبت بٌرێت ،بۆچًَّْ ًبّ هۆدّلی PHPــیَّە دەبێت بَ دەضتپێذەکبت ّ کۆتبییِێٌبى بَم هۆدە بَ ?< دەبێت .ئَم جۆرە غێْەپێذاًَ ببّتریي ّ گًْجبتریٌَ ّ بَخبًَخْێکَ دەڵێت کَلًَێْ ئَم دّّ ُێوبیَدا کۆدی َُ phpیَ ّ ڕاژەکبرەکَ بَّپێی َُڵبژاردًَ ّ ڕێکخطتٌبًَ هبهَڵَی لَگَڵ دەکبتّ .ە هَرجَ َُهّْکبت پَڕەکبى بَ php.کۆتبیی بێت .ئَهَظ بَغێْەیَکی بٌَڕەت ئێطتب ببّەَُ ،رچًَذە لَالیَى بَڕێْبَری ضیطتَهَکَّە دەتْاًرێت بگۆڕدرێتً .وًَْیَکی ئبضبیی: >?php
<?php ;"echo "Nmunei kodêkî PHP\n >?
ّەکْ ئبهبژەهبى پێذاّە پێػتر ،هۆدی phpدەتْاًرێت تًَِب لَّ غْێٌَ ببًگ بکرێت کَدەتَّێت ،بۆ ًوًَْ:
>?"<?xml version="1.0" encoding="utf-8 "<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN >""http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd >"<html xml:lang="en" lang="en ><head ><title>Sillaw</title ></head ><body <?php ;"echo "<p>Lêre kodekanî PHP bnûse</p>\n >? ></body ></html
بَم ًوًَْیَ دەهبًَّێت بڵێیي ئَّ کۆدەی لًَێْ هۆدەکَدا ًًَْضراّە ّەکْ phpهبهَڵَی لَگَڵ ًبکرێت ّ دەدرێتَّە بَّێبگَڕ بۆخْێٌذًَّەی ّەکْ خۆی بَبێ ئَّەی بچێتَّە ڕاژەکَّە لَّێ بَئبهێری ّ phpەگَڕبخرێت ّ ئًَجب بذرێتَّە بَّێبگَڕ. ئَم ڕۆیطتي ّ خْێٌذًَّەی لَالیَى ڕاژەکبر ّ ڕاژەخْاز ّ پبغبى داًَّەی بَّێبگَڕ گرًگتریي بٌَهبیَ لَهَدّا بۆ تێگَغتي لَزیٌذّیی ّ خۆکبری ئَم زهبًَ .ئَگَر ضَرًجی بذەیت دەبیٌیت لَضَرەتبی کۆدەکبًذا ئَم دێڕە َُیَ:
>?"<?xml version="1.0" encoding="utf-8
ئَهَ بریتییَ لَّ headerە بًّْی ئَهَ بَّ ّاتبیَیَ کَچیتر پێْیطتت بَ ً Header ّ setcookieببێت بۆ ڕێکخطتٌی.
ڕیسبًود َ دەرەوجام []Output and strings یَکَم ئبهبًج لََُهّْ زهبًێکی داڕغتي ّ پڕۆگراهۆکَیَک دەرەًجبهََُ .رّەُب گرًگَ بساًیي چۆى ڕیسبًَذ دەکرێت لًَێْ کۆدەکبًذا .ڕیسبًَذ بۆ دیبریکردًی بڕێکَ دّای داًَّە ّ ببًگکردًی .لَ PHPدا ببًگکردًی غتیک بَبێ ئَّەی هۆدی PHP بَجێبِێڵیت ّاببّە echoبَکبرببرێتَُ .رچًَذە ئَم ببًگکردًَ بَم غێْەیَ غتێکَ دەبێت تێگَغتٌێکی تَّاّی َُبێت پێع تێگَغتٌی َُهّْ زهبًَکَ بَگػتی .ببًوًَْیَکی بۆ بِێٌوَّە:
<?php ;'echo 'Deqeki asaiy u bangkirdni >?
بَاڵم ئَّە بساًَ echoکردارێک ًییَ بَڵکْ بٌیبتٌَرێکی زهبًَ .construct languageئَهَ َُهبى غت لَخْدی هبڵپَڕی ضَرەکی ئبهبژەی بۆ کراّە بَم غێْەیَ: echo() is not actually a function (it is a language construct), so you are not required to use parentheses with it.
دّّەم غت کَزۆر گرًگَ بیساًیي ڕیسبًَذە ّاتب ئَّەی دەکَّێت ًێْاى ' ئَّەی لًَێْاًذایَ echoببًگی دەکبت ّ دەرەًجبهی دەکبت .بۆیَ دەبێت ئًَجبهی ًوًَْکَی ضَرەّە ئَهَ بێت .کبتێک بَّەگَڕخَرێکی PHPببًگ دەکرێت ّ دەخْێٌرێتَّە: Deqeki asaiy u bangkirdni
ئێطتب ڕیسێکی تر بۆ َُهبى ًوًَْی ضَرەّە زۆر دەکَیي: <?php ;'echo 'Deqeki asaiy u bangkirdni ;'echo 'Eme deqeki tr bo nmuneke >?
ئێطتب َُهبى کۆد ّ ًوًَْ بَگَڕ بخَیي ئَهَ ئًَجبهَکَیَتی: Deqeki asaiy u bangkirdni Eme deqeki tr bo nmuneke
ئَگَر دیقَت بذەیت دەبیٌیت ضَرەڕای ئَّەی َُردّّ ببًگکردًَ لَضَر یَکي لَکۆدەکبًی PHPدا بَاڵم لَتًَیػتی یَک دراًَّتَّە بَیَک دێڕ .بۆئَی دێڕی دّّەم بکَّێت خْار دێڕی یَکَهَّە لَکبتی داًَّەدا دەبێت < >/brلَکۆتبیی یَکَم دێڕەّە درّضت بکَیي ،تبّەکْ دّّەم دێڕ فڕیبذاتَ خْار خۆیَّە .ببًوًَْکَ بَم غێْەیَ لێبکَیي: <?php ;'>echo 'Deqeki asaiy u bangkirdni<br/ ;'echo 'Eme deqeki tr bo nmuneke
>?
ئێطتب دەرەًجبهَکَ ئَهَ دەبێت: Deqeki asaiy u bangkirdni Eme deqeki tr bo nmuneke
دیاریکردوی ڕیسبًود ئَّەی زۆر گرًگَ بیساًیت دەبێت َُهّْ کبت ڕیسبًَذ درّضت ًیػبًی ئبهێری PHPبذرێت تبّەکْ بَدرّضتی دەرەًجبهیبى بذاتَّەَُ .رّەُب لَکۆتبیذا َُهّْ کبت خبڵ ّ فبریسە ; بۆ فرهبى ّ ئبگبداری کَڕیسبًَذیَکَ کۆتبیی ُبتّْە .خطتٌَ ًبّ ڕیسبًَذەّە بَ تبک خبڵ دەکرێت ' یبى بَجّْتخبڵ "َُ .ردّکیبى کبرەکَ دەکَى بَاڵم لًََُذێک غْێي ّ کبتی َُضتیبردا دەبێت ّریب بیيَُّ .ڵ دەدەیي بَگْێرەی ڕًّّکردًَّەکبى ّ ًوًَْکَ بگَیٌَ هَبَضت. <?php ;'echo 'Deqek be ' Takxall ;'echo 'Deqeki tr >?
ئَگَر تَهبغب بکَیت ڕەًگکردًَکبى تێکچّْى دەرەًجبهَکَظ َُهبى غت .لێرەدا جّْتخبڵ " قطَی خۆی َُیَ ّ دەتْاًێت َُهبى دەق درّضت بذاتَّە .ببًوًَْیَک بِێٌیٌَّە ّ تَهبغبیَکی جْاًی ڕەًگکردًی ًبّ ڕیسبًَذەکَ بکَ: <?php ;"echo "Deqek be ' Cutxall ;"echo "Deqeki tr >?
ئَهجبرەیبى درّضتَ ّ تبکخبڵ لًَبّەڕاضتَّە َُژهبری ًبکرێت ّ ڕیسبًَذیَکَ ًبغێْێٌێت .تَهبغبی َُردّّ ًوًَْکَ بکَ لَڕّّی تبقیکردًَّە ّ دەرەًجبم ّ ڕەًگکردًَّە .یبى دەتْاًیت ڕیسٍدٍرببزبّْى Escape-Sequenzتبّەکْ ًبّ ڕیسبًَذەکَ ' ًَخْیٌرێتَّە بَڵکْ َُژهبری کۆتبییَکَی بکبتّ .ەکْ لَم ًوًَْیَدا دەردەکَّێت: <?php ;'echo 'Deqek be \' Takxall ;'echo 'Deqeki tr
>?
ئێطتب دەتْاًیي َُهبى کۆد بَکبر بَریٌَّە بَاڵم ئَهجبرە بَجّْتخبڵ " ّەکْ ئَم ًوًَْیَ: <?php ;"echo "Deqek be \" Cutxall ;"echo "Deqeki tr >?
لێرەدا پرضیبر ئَّەی چۆى بتْاًن ڕیسٍدٍرببزبّْى \ درّضت بکبت بَبێ بَکبرُێٌبًی تبکخبڵ ّ جّْتخبڵ؟ ببتَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَیي: <?php ;"echo "Eme le cutxallda \\ bzane chone ;'echo 'eme le takxallda \\ bzane chone >?
َُرچًَذە تبکخبڵ ّ جّْتخبڵ َُهبى کرداریبى َُیَ ّەدەتْاًرێت بَگْێرەی ئبرەزّّی ًْضَر بَکبرببرێي ،بَاڵم جّْتخبڵ زیبتر دەتْاًێت ڕیسٍدٍرببزبّْى \ دەربخبت ّ زەقی بکبتَّە.
خشتًی ڕیسيديربازبَُن \ []escape sequences \n
A newline
\r
A carriage return, often used for network protocols.
\t
A tab
\v
A vertical tab, not often used
\f
A form feed, even used less than \v
\$
The dollar character. Without these sequences php tries to find a variable and fills in the content of the variable.
\0 to \777
A character from the area of 0x000 to 0x1FF
\x0 to \xFF
A character from the area of 0x00 to 0xFF
جۆری تری ڕیسبًود دیاریکردن لَپبڵ جّْتخبڵ ّ تبکخبڵذا دّّ غێْەی تری دیبریکردًی ڕیسبًَذ َُیَ ّەکْ .nowdoc & heredocsبۆ رًّّکردًَّە ّ زیبتر ّردبًَّّْە تَهبغبی Stringsبکَ.
سًروج []Comments ضَرًج ًْضیي ّەکْ ببّە بۆ ئَّەیَ زیبتر ڕًّّکردًَّە بذەیت بَفرهبى ّ کبر غْێي ّ داخْازیَُ .هبى کبت دەتْاًێت ضّْدهًَذبێت بۆ یَکێک پبش خۆت کَئَّ کۆداًَ بخْێٌێتَّە بَبێ کێػَ ّ هَبَضتَکَ بگبت بساًێت بۆ ئَم کردارە کراّە. زۆرکبت بۆ خْدی کۆدًْضَکَظ پێْیطتَ کبتێک زۆر کۆد بٌْضێت .بََُهبى غێْە دەتْاًرێت فرهبى ّ چًَذ کردەیَکی پێ ًبچبالک بکَیت .لَ HTMLدا فێبّْیت کَضَرًج ًْضیي بَُۆی ><!-- Serinc le HTML --
ّە دەکرێت.
جۆرەکاوی سًروج PHP
بَگػتی لَ PHPدا چْا ر جۆر ضَرًج ًْضیي َُیََُ .رچًَذە 3داًَیبى بَکبردەبرێي ّ باڵّى .لَّ 3داًَیػذا دّاًیبى زۆرگرًگی تبیبَتیبى َُیَ ّ ّەکْ بٌَڕەت لَزۆربَی زۆری کۆدەکبًذا بَرچبّهبى دەکَّێت.
ضَرًجی تبکذێڕی ضَرًجی کۆهَڵَدێڕی multi line comments one line comments
سًروجی تاکدێڕی ئَم جۆرەیبى تبّەکْ کۆتبیی هۆدێکی PHPکَبَ?< کۆتبیی دێت بڕ دەکبتّ .ەَُهیػَ بَ //دەضتپێذەکبت .بَاڵم ئبگبداری ئَّەبَ لَگَڵ جّْت ڕیسٍدٍرببزبّْى \\ لێت ًَگۆڕێتَُّ .ڵ بذە لَم ًوًْبًَی خْارەّە زیبتر ڕًّّبێتَّە لَالت: <?php echo 'Deqek'; // eme Deqek nishan dedat // Deqeki tr bnuse ;'echo 'Deqeki tr ;'// echo 'Karnakem chunke lenaw rizbendek kirawim ;'echo 'Karnakem chunke lenaw // rizbendek kirawim ;' // Serinc derrwat taweku kotaiy ?><?php echo 'Min tewaw itr Serinc nim >?
ئَگَر تَهبغبی بکَیت دەبیٌیت َُهّْ ًَ //بّْەتَ ضَرًج .تکبیَ جْاى دیقَتی ڕضتَكبر ،داڕضتي Syntaxبذە .بساًَ چۆًَ؟ ّ چۆى ڕەًگَکبى کراى؟
سًروجی کۆمًڵًدێڕی ئَهَیبى ببغترە ّ ئبهۆژگبری کراّە ئَگَر ضَرًجَکبى ًسیکَی دێڕێک یبى کۆهَڵێک دێڕ بيَُ .رّەُب لَضَرًجی تبکذێڕدا لَپێع ?< کۆتبییبى دەُبت .بَاڵم لَهَیبًذا بَم غێْەیَ */دەضتپێذەکبت ّ بَ */کۆتبیی دێت بَم غێْەیَ: /* Hemu deqek lenaw emeda weku Serinc derdekewt le PHP da */
ئَّەی لَّ ًێْاًَدا بێت بَضَرًج ّ هردّّ دەژهێرێت ًبّخْێٌذرێتَّە ّەکْ کۆدێکی ًێْ هۆدی ّ .PHPەکْ لَم ًوًَْیَدا دەیبیٌي: <?php
echo "Disanewe serinc nusin"; /* ew kodei serewe chalake hemise ewei dekewete erewe ne reng ne frmani nabet hergizish chalak nabet cwan diqeti bde ;)*/ echo "Disanewe hatinewe naw codi new MODi PHP."; ?>
:َیبى ڕًّّتر ّەکْ ئَم ًوًَْی <?php echo "Disanewe serinc nusin"; /* ew kodei serewe chalake hemise ewei dekewete erewe ne reng ne frmani nabet hergizish chalak nabet cwan diqeti bde ;) */ echo "Disanewe hatinewe naw codi new MODi PHP."; ?>
: ئَگَر بَم غێْەیَظ بێت،ّەکْ ئبهبژەهبى پێذا ئَّەی لَّ ًێْاًَدا بێت بَضَرًج ّ هردّّ َُژهبر دەکرێت <?php /*********************** * Darishtni Codekan Lerewe * ***********************/ echo "Codekan bang bike"; ?>
. ئَّە ئَم کۆتبیی ًبیَت.<? کۆتبیی ُبتPHP لێرەدا بۆهبى دەردەکَّێت ئَگَر هۆدی
PHPDoc Style سًروجی لًشێُەی َُرچًَذە./* ** ّەپێع کۆتبیی پێْیطتی بَبۆغبییَکَ ئًَجب/َئَم جۆرەیبى َُهبى غێْەی ضَرًجی کۆهَڵَدێڕە بَاڵم ب : ّەکْ لَم ًوًَْیَدا دەیبیٌي.زۆرکبتی دێٌَّە ضَری دێڕ ئًَجب کۆتبیی بَضَرًجَکَ دێٌي <?php
**/ Serinc le shewei PHPDoc Style */ ;"echo "Hemisan Codeki tri PHP dubare chalak >?
ئێطتب پرضیبرێک دێتَ پێػَّە بۆ دّّ جۆرە ضًَج ًْضیي بۆ کۆهَڵَدێڕ ،کَبَئًَذازەیَکی کَهیع ًَبێت جیبّازی ًببیٌرێت؟ لَضَرًجی کۆهَڵَدێڕی PHPDoc Styleدا .دەتْاًرێت ضَرًج بۆ بَغێکی دیبریکراّ لَکردارێکی ًبّ PHPدا ئبهبژەی پێبکرێتَُ .رّەُب ًَرهَکباڵی تبیبَت دەتْاًێت ئَّ جۆرە ضَرًجَی PHPDocبخْێٌێتَّە ًیػبًی بذاتَّە لَغێْەی HTMLدا .ئَهَظ تَّاّ گرًگَ لَپڕۆژە گْرەکبى ّ فرە ًْضَرەکبى .ببتَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَیي: <?php **/ * Output a number. * * The following function outpus the given number. * * @param i The number to print. */ { )function output_number($i // ... } >?
سًروج بً# PHPلَبٌَڕەتذا بۆ ضَرًج ّەکْ ' style C', 'C++' and Unix shell-style Perlکبردەکبت .بَاڵم دەکرێت لَجیبتی ضَرًجی تبکذێڕی ئَم غێْەیَظ بَکبرببرێت .#لَم ًوًَْیَدا بۆت ڕّّى دەبێتَّە چۆًَ؟ >? ;'<?php # echo 'Deqeki Asaiy
واچاالککردن بًسًروج (مراودن) بۆ ًوًَْ کۆهَڵێک کۆد ّ کردار ّ فرهبًوبى ًْضیْە دەهبًَّێت بَبێ ئَّە تبقیبى بکَیٌَّە .کبرێکی ًبدرّضتَ ئَگَر بچیي کۆدەکَ بطڕیٌَّە ،چًْکَ دەکرێت ئَّەی دەیطڕیٌَّە پَیْەًذی بَببضَکَّە ًَبێت .بۆیَ ّاببغترە ًبچبالکی بکَیي .ئَگَر دّایی ّیطتوبًَّە چبالکی بکَیٌَّە.
بۆ ڕیسێک دەتْاًیي ضَرًجی تبکذێڕ بَکبربَریي ّەکْ ئێرە:
<?php firmani_yekem(); //firmani_dwem(); eme Firmane nachalake firmani_seiyem(); ?>
.َدەبیٌیي فرهبًی دّّەم بَضَرًج دەرپَڕێٌراّە ّ ًبچبالک : ّەکْ ئێرە.کۆهَڵَ دێڕێک پێکَّە
<?php firmani_yekem(); /*firmani_dwem(); firmani_seiyem(); firmani_chwarem(); firmani_pencem(): firmani_sheshem();*/ firmani_hewtem(); ?>
:دەتْاًیت دیطبى فرهبًَکبى چبالک بکَیتَّە ّەکْ ئێرە <?php firmani_yekem(); //* firmani_dwem(); firmani_seiyem(); firmani_chwarem(); firmani_pencem(): firmani_sheshem(); //*/ firmani_hewtem(); ?>
:دەتْاًرێت ضَرًج درێژبکرێتَّە ّەکْ ئێرە <?php firmani_yekem(); /*
;)(firmani_dwem ;)(firmani_seiyem */ ;)(firmani_chwarem firmani_pencem(): ;)(firmani_sheshem */ ;)(firmani_hewtem >?
ًوًَْیَکی تر بۆخۆت: <?php ;)(do_this */ ;)(do_that */ ;)(deactivated ;)(deactivated2 */ ;)(and_this */ ;)(and_that >?
بۆ زیبتر تێگَغتي َُهبى غێْە بڕۆرەّە ضَر Commentsبۆ بیٌی ًوًَْ ّ زاًیبری زیبتر.
گۆڕاَەکان []Variables گۆڕاَ :بریتیَ لَغْێٌی پبغَکَّتکردى لَگَّرە پبغَکَّتکَرێکی ّەکْ کۆهپیْتَردا ،ئَهَ ّەکْ تێگَغتٌێکی ڕّّکَغی بۆ تێگَغتي لَهبًبی گۆڕاّ .درّّضترە بڵێي بریتیَ لَقبپێکی پڕ لًَرخ ّ گۆڕاّ ،لََُر کبتێکذا بتَّێت دەضتبَریتَّە بۆ ًرخ ّ گۆڕاّەکبًی ًێْ ئَّ قبپَ .ئێوَ ّا دادەًێیي گَّرە پبغَکَّتکَرەکَ بریتیَ لَهبڵپَڕی چــــبّگ ّە لًَێْ ئَّ گَّرەپبغَکَّتکَرەدا قبپێکی پڕ لَگۆڕاّهبى َُیَ کَبریتیي لَبَضتَر ّ ڕًّّکردًَّە بَضّْدەکبى بۆ تێگَغتي لَهبًبی ّێب ّ ضیطتَهی کبرگێڕی لیٌْکص ّ ضَرچبّەی کراّەَُ .رکبت ّیطتوبى ببًگی بَضتَرێکی یبى گۆڕاّێکی ًێْ ئَّ قبپَ بکَیي کًَرخَکَی یَکطبًَ بَ بببَتێکی بَضّْد ،ئَّە داًبًی گۆڕاّ ًرخێک بۆ ئَّ بَضتَرە بببَتَکَ دێٌیٌَ پێػَّە ّەدەیٌبضێي کَئَهَ َُیَ ّ دەتْاًرێت بۆ ًَُگبّی داُبتّْ ضّْدهًَذ بێتَُ ،رّەُب ًرخَکبًی تر ّ بۆ گۆڕاّەکبى َُردەکبتَ بَضتَر ّ بببَتێکی بَضّْدی ترَُ .هیػَ بیر بکَرەّە لَّەی کَداًبًی ًرخی گۆڕاّ بۆ کۆتبیی پرۆژەکَت ضَقبهگیربێت ،لَکبتی پێذاّیطتی َُر گۆڕاّێکی ًْێ .ببغترە ّ زاًطتی ترە ًرخێکی ًْی بۆ گۆڕاّێکی تر درّضتبکرێي ّ
داّای بکَیتَّەًَ .ک دەضتکبری گۆڕاّێک بکَیي کًَرخَکَیوبى پێػتر جێگیر کردّەّ .ابساًن پێٌبضَکَ تۆزێک ئبڵۆزە، بَاڵم بَُێٌبًَّەی ًوًَْ ّ بَردەّاهی ّاًَکبى ًَُگبّ ًَُگبّ دەچیٌَ پێػێ.
جۆری دراَەی()data typeــی گۆڕاَ چیه؟ دّّ جۆرە جۆری دراّەهبى َُیَ کَدەهبًَّێت ّەکْ بٌکَی ضَرەتبی فێربًّْی پِپ بیساًیي.
.1جۆری دراّەی ڕیسبًَذ .2جۆری دراّەی تر کَبریتیي لَژهبرەکبى .Integer String
دیبرە زۆرى بَاڵم ّەکْ تێبیٌیَک ّ ڕًّّکردًَّەیک ًْضیوبى بۆ ًسیکبًَّّْە لَتێگَغتٌی هبًبی گۆڕاّ لَ پِپ .بَگػتی تبّەغبًذًی ًَُّْکَیی ئَم جۆرەدراّەهبًَهبى َُیَ: boolean, integer, float, double, String, Array, Object, Resource, Null
تێبیىی :پِپ زۆر چْضت ّ کبراهبًَ لَگَڵ جۆری دراّەی String,Integer,Floatکبردەکبتّ .ەپێْضت ًَکبت بَخۆخَریکردى لَگَڵ چۆًیَتی هبهَڵَکردًی لَگَڵ جۆری دراّەدا بَغێْەیَکی خۆکبر خۆی دەًبضرێتَّە لَ پِپ.
واَی گۆڕاَە ڕێپێدراَەکان کامًوًن؟ دەبێت َُهّْ کبت بساًیي ّەکْ زهبًَکبًی تری ،C, JSدەبێت َُهّْ کبت گۆڕاّەکبى بَُێوبی دۆالر $دەضتپێبکَىّ .ە ُیچ بۆغبیی لًَێْاى ًَبێت(دەتْاًرێت ُێڵی خْارەّە _ بَکبربِێٌرێت بۆ ًێْاى دّّ ّغَی جْدا) ّە پیتی گَّرە ّ پیتی بچّْک َُهیػَ ڕەچبّ بکرێتّ .ەدەبێت لَپێٌبضَدا بۆ ًرخێک = بَکبرببرێت .بۆ ًوًَْ: <?php ;'$var = 'Shteke ;'$Var = 'Shteki tre ;'$VaR = 'Eme shteki tr ;'$_VaR = 'Eme tewaw shteki tre ;'!$10Var = 'Eme nadruste chunke jimare nabet $yek_gorraw = $dwem_gorraw; // emesh druste u raste >?
*تێبیىی گروگً :ببێت ًبّە پێػْەخت پبغَکَّتکراّەکٌی ّەکْ )ّ (while, switch ,ifەکْ ًبّی گۆڕاّ بَکبرببرێي.
تبّەکْ زیبتر لَگۆڕاّەکبى تێبگَیت ،دەتْاًیت ضَرداًی Variablesبکَیت.
گرێداوی کردەٌێما []Concatenation operator گرێذاًی دّّ ڕیسبًَذی ّ گۆڕاّ یبى کۆهَڵێک پێکَّە لَزهبًی PHPدا بَ ) (.تًَِب خاڵ دەکرێت .تَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَ: <?php "'Azad'.'Awat'; // encamekei dekate "AzadAwat >?
بۆیَ گرًگ ًییَ گرێذاًَکَ لًَێْاى کێْ کێذایَ .گۆڕاّە یبى ڕضتَبًَذە یبى ژهبرەیَ .تَهبغبیَکی ئَم ًوًْبًَ بکَ: <?php ;''Shtek'.'Hich ;'Hich'.$var ;$var1.$var2 >?
ئَم ًوًَْیَ زۆر پراکتیکی ًییَ ،بَڵکْ زیبتر بۆ رًّّکردًَّەیَ .بۆیَ تۆ دەتْاًیت بَ echoببًگی ئًَجبهی گرێذاًَکَ بکَیت لَگَڵ ڕیسبًَذێکذاّ .ەکْ ئێرە: <?php ;'$deq = 'Shtek'.'hich ;'echo $gorraw.'Rizbendek >?
گرێذاى بێطٌّْرە ّ زۆر بَرچبّ دەکَّێت لَکبتی ًْضیٌی کۆد ّ فرهبًذا لَپڕۆگراهۆکَیَکذا. <?php ;$name = $naw.' '.$nawiBawk // naw + boshaiyek + nawiBawk ;'echo 'Min nawim '.$name.', Em katetan bash. >?
لَم ًوًَْیَی ضَرەّەدا بۆت دەردەکَّێت گرێذاًی دّّ گۆڕاّ لًَرخی گۆڕاّێکذا چۆًَ.
گرێدان َ درێژکردوًَە لًگًڵ کۆدی HTMLدا هبًبی گرێذاى ّەکْ ببضوبى کرد گرًگی تبیبَتی خۆی َُیََُ ،رّەُب دەتْاًێت ًَُگبّەکبى قَدبڕ بکبت ّ ئبهبًج زّّتر بپێکێت لَّەی کََُیَ .ببتَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَی خْارەّە بکَیي بساًیي چۆى ًرخێک گرێ دەدەیي ّ لًَێْ کۆدێکی HTML دەیذەیٌَّە .ببلَم ًوًَْیَدا ضێ َُڵبژاردى بۆ ئَّ جۆرە گرێذاًَ بکَیي: <?php */ min demewet em Bestere pek benim <a >href="index.php?section=XYZ">Link</a leheman katda [XYZ] le gorrawekewe (Variable) werdegret. */ ;'$var = 'XYZ ;'>echo '<a href="index.php?section='.$var.'">Bester</a // bashtrin hellbjardin ;">echo "<a href=\"index.php?section=\".$var.\">Link</a // emeyan <a href="index.php?section=".XYZ.">Link</a> dedate destewe ke !namanewet u narreke ;'>echo '<a href="index.php?section=".$var.">Link</a // emeyan <a href="index.php?section=".$var.">Link</a> dedate destewe >?
ّەکْ دەبیٌیي یَکَم ببًگکردى ببغتریي دەرپَڕاًذى ّ گرێذاًَ ّ هَبَضتَکَهبى دەپێکێت .ئَّەی گرًگَ دەبێت بساًیي ئێوَ چۆى کبرەکبى دەکَیي ّ چۆى بَدّای یَکیبى دەکَیيّ .اتب ًَُگبّەکبى پێع ّ پبغی یَکتر ًَکَّى .زۆرى بۆ ًوًَْ لَدّای گرێذاًَکَ "'.بَکبردەبَى یبى ."\".کَئَهبًَ ّەکْ ڕێڕەّ ًبدرّضتَ ّ ضَئێػَیَ زیبتر .ببغتریي ّ درّضتریي ڕێگب ئَّەیَ کَیَکَم جبر بَضتَرەکَ درّضت بکَیت لَکۆدەکبًی ّ HTMLدّای ئَّە گۆڕاّەکَی تێئبخٌیَُ .رّەُب زۆر دەبێت ّریبی ئَّە بیت .جّْتخبڵ ضَرەّە لَڕیسبًَذی بَکبر دەبَیت یبى تبکخبڵَُ .هیػَ ّابکَیت ئًَجبهَکَی پبکتر ّ کْرتر بێتّ .ەکْ لَم ًوًَْیَدا دیبرە: <?php ;'>echo '<a href="index.php?section=XYZ">Link</a // ^^^ // yekemcar '..' le cegay dabne(eme helleye ger betenha bet). // | // V ;'>echo '<a href="index.php?section='..'">Link</a // ^^ // lekotaiyda Gorraw (Variable) teaxne // | // V ;'>echo '<a href="index.php?section='.$var.'">Link</a
>?
زاًیبری زیبتر لَجۆری ئَم گرێذاًبًَ دەتْاًي sprintfببیٌي.
درێژکردوًَەی گرێدان درێژکردًَّەی گرێذاًَکبى (ّەکْ ببضوبى کرد گرێذاى بێطٌّْرە)َُ .هّْ کبت دەتْاًرێت بَ =.درێژ بکریٌَّە بۆ ڕێسی خْارتر .ئَهَ لَّ کبتبًَ پێْیطتَ کَڕیسبًَذێک کۆدی HTMLبۆ چًَذ دێڕێک درێژ بّْبێتَّە .لَم ًوًَْیَی خْارەّەدا دەیبیٌي: ><html ><body <?php ;$litr = 14 ;$nrix = 1.35 ;$paredan = $litr * $nrix ;"$koi1 = "litr ;'$koi2 = 'Dinar */ #################################### ## Temashai gredani be (.=) bike ## #################################### */ ;$koiGishti = "Prrkirdini Tanki: " . $litr . " " . $koi1 ;">$koiGishti .= " Nirxekei " . $paredan . " " . $koi2 . "<p ;echo $koiGishti ;">echo "Prrkirdini Tanki: $litr $koi1 Nirxekei $paredan $koi2<p ;'>echo 'Prrkirdini Tanki: $litr $koi1 Nirxekei $paredan $koi2<p >? ></body ></html
داویشتىًکان ()sessions بۆ کۆگبکردًی زاًیبری دەرببرەیی یبى گۆڕیٌی ڕێکخطتٌَکبى بۆ داًیػتی ( )sessionبَکبرُێٌَرێک ،گۆڕاّەکبًی session (خْل -داًیػتي) زاًیبری دەرببرەی تبکَ بَکبرُێٌَرێک لَخۆی دەگرێت ّ،ە بَردەضتَ بۆ َُهّْ پَڕەکبى لَ یَک ًَرهَّاڵَدا.
گۆڕاَەکاوی داویشتىی پٍپ ()PHP Session Variables کبتێک تۆ لَگَڵ ًَرهَّاڵَیَک کبردەکَیت ،دەیکَیتَّە ًَُ،ذێ گۆڕاًکبری دەکَیت ّ دّاتر دایذەخَیت .ئَّە زۆرتر ّەکْ داًیػتٌێک (ّ )sessionایَ ،کۆهپیْتَرەکَ دەزاًێت تۆ کێی ّ،ە دەزاًت لَکْێ دەضتتکردّّە بَ ًَرهَّاڵَکَ ّ لَکْێ کۆتبییت پێِێٌبّە ،بَاڵم لَضَر ئیٌتَرًێت کێػَیَک َُیَ :ڕاژەکبری ّێب ًبزاًێت تۆ کێی ّ چی دەکَی چًْکَ ًبًّیػبًی ً HTTPبّچَیی ًبًبضێ/لَخۆًبگرێت .داًیػتٌێکی PHPئَّ کێػَیَ چبرەضَر دەکبت بَ ڕێگبداى پێت بۆ کۆگبکردًی زاًیب ری بَکبرُێٌَر لَضَر ڕاژە بۆ بَکبرُێٌبًی دّاتر (بۆ ًوًًَّْ :بّی بَکبرُێٌَر ،کباڵ ّ غتوَکَکبًی ببزاڕکردىُ...تذ) َُرچۆًێکَ زاًیبری داًیػتي کبتییَ ّ لَدّای ئَّەی بَکبرُێٌَر ّێبگَی جێِێػت دەضڕدرێتَّە .ئَگَر تۆ کۆگبیَکی َُهیػَییت پێْیطتَ ،دەتْاًیت داتبکبى کۆگببکَی لَ بٌکَدراّەیَک .داًیػتٌَکبى کبردەکَى بَُۆی ًبًّیػبًی غبز/تبک ( )unique id "UIDبۆ َُر ضَرداًکَرێک لَگَڵ کۆگبکردًی گۆڕاّەکبى بٌچیٌَکراّ لَضَر ئَّ ًبًّیػبًَ (. )UID
دەستپێکردوی داویشتىێکی PHP پێع ئَّەی بتْاًی زاًیبری بَکبرُێٌَر کۆگببکَیت لَ داًیػتٌی ، PHPپێْیطتَ ضَرەتب دەضتبکَیت بَ داًیػتٌَکَ.
تێبیىی گروگ ًَ:خػَی ()session_startپێْیطتَ دەربکَّێت لًپێش تبگی <html>.
>? ;)(<?php session_start ><html ><body ></body ></html
ئَّ کۆدەی ضَرەّە داًیػتٌی بَکبرُێٌَر تۆهبردەکبت لَگَڵ ڕاژەکَ ،ڕێگبتذەدات بۆ دەضتکردى بَ پبغَکَّتکردًی زاًیبری بَکبرُێٌَر ّ پێکِێٌبًی ًبًّیػبًێکی غبز/تبک ( )UIDبۆ ئَّ داًیػتٌَی بَکبرُێٌَرە.
کۆگاکردوی گۆڕاَێکی داویشته ڕێگب ڕاضتَکَ بۆ کۆگبکردى ّ ُێٌبًَّەی گۆڕاّەکبًی داًیػتي بریتییَ لَّەی گۆڕاّی PHP $_SESSIONبۆ ببرببَیت: <?php
<?php session_start(); // store session data $_SESSION['views']=1; ?> <html> <body> <?php //retrieve session data echo "Pageviews=". $_SESSION['views']; ?> </body> </html>
:ّْدەرچ <?php Pageviews=1
"views" () گۆڕاّەکبًیisset ًَخػَی، پَڕەهبى درّضتذەکَیي-ژهێریبرییَکی ضبدەی ًیػبًذاى، لَ ًوًَّْکَی خْارەّە گۆڕاّێکی، ّْ" بًّْی ًَبviews" ئێوَ دەتْاًیي ژهێریبری خۆهبى بَکبربَریي ئَگَر، دەپػکٌێ بۆ دڵٌیببّْى لَ داًبًیبى : دایذەًێیي1 " درّضتذەکَیي ّ بۆviews" <?php <?php session_start(); if(isset($_SESSION['views'])) $_SESSION['views']=$_SESSION['views']+1; else $_SESSION['views']=1; echo "Views=". $_SESSION['views']; ?>
ڕََخاودوی داویشتىێک
ئَگَر ّا دەخْازیت ًَُذێ داتبی داًیػتي بطڕیتَّە ،دەتْاًی ًَخػَی () unsetیبى () session_destroyبَکبربَریت. ًَخػَی () unsetبَکبردێت بۆ ئبزادکردًی گۆڕاّی داًیػتٌێکی دیبریکراّ: <?php <?php ;)]'unset($_SESSION['views >?
َُرّەُب دەتْاًیت بَتَّاّی داًیػتٌَکَ بڕّّخێٌیت بَ ببًگکردًی ًَخػَی ()session_destroy <?php <?php ;)(session_destroy >?
لًیادتبێ بَ بَکبرُێٌبًی ًَخػَی () session_destroyداًیػتٌَکَت لَ بٌَڕەتَّە دادەًێتَّە ّ َُهّْ داتب کۆگبکراّەکبًی داًیػتٌَکَت لَدەضت دەدەیت.
ژمارەکان []Numbers تبّەکْ لًَبّ PHPدا ئًَجبهی بڕگَ ژهبرەییَکبًی دەضت بکَّێت لًَێْ گۆڕاّێکذا .دەبێت جۆری داتبی ژهبرەیی بکَار بِێٌێت تبّەکْ ئًَجبهَکَی لَدەرەّەی گۆڕاّەکَ بذاتَّە .لََُهّْی ًبدرّضتر ئَّەیَ ،کَخْدی ژهبرەکبى لًَێْ ڕیسبًَذییَک بَکبربَریت ّ کۆیبى بکبتَّە ّەکْ ئێرە: <?php ;"echo "5"+"9 >?
کَئًَجبهی کۆکردًَّەیبى دەکبتَ .14ئَهَظ لَگَڵ یبضبکبًذا ًبگًْجێت کَڕیسبًَذیَک بَکبر ببرێت تًَِب ّ تًَِب بۆ َُڵگرتٌی ژهبرەیَک ّ کۆکردًَّەی لَگَڵ َُهبى غێْەیَیذا بۆیَ لَ PHPدا دّّ جۆرە ژهبرەهبى َُیَ.
ژمارەی تًَاَ Integer ژهبرە تَّاّەکبى بریتیي لََُهّْ ژهبرەکبى بَڕّّتی بَبێ داغکبًذى ّ بڕگَکردى تییبیذاّ .ەکْ ژهبرەکبًی َُ 143رّەُب ژهبرە ًێگبتیڤَکبى ّەکْ .143- ,22- ,11- ,4-لَ PHPدا ژهبرەکبى لًَبّ کۆدەکبى دەًْضرێي ّ ئبهێری PHPبَخۆکبر پێٌبضَیبى دەکبتّ .ەکْ ئێرە:
,22 ,11 ,4
<?php ;$var = 5 ;$var2 = 31 $var3 = -10; //weku wtman emesh druste >?
بََُهبى غێْە دەتْاًرێت ژهبرەکبى لَغێْی notation octal & hexadecimalبَکبر ببرێي .ئَگَر ئًَجبهَکَیبًی لَبیردا بێت .بۆ hexadecimalپریفێکطی x0بَکبردەبرێت ّ بۆ notation octalپریفێکطی بَکبردەبرێت .لَم ًوًَْیَدا دەیبیٌي:
0
<?php $var = 0xFF; // hexadecimal (255), often use for protocols $var2 = 0763; // octal (499), often used for chmod $var3 = 0; // normal zero, it doesn't matter if hex-, oct- or decimal >?
ژمارەی کًرت Float َُر بًَبّەکَیذا دەردەکَّێت کَدەربڕیٌَ بۆچی جۆرە ژهبرەیَکَُ .هّْ ئَّ ژهبراًَی کَتَّاّ ًیي ّ بڕى ّەک 4.02- ,12.25لََُهبى کبتذا E-10, 4.5e33.1 ,10.0دەگرێتَّە.
,5.2
<?php ;$var = 5.7 ;$var2 = 3.1E-10 ;$var = .1 >?
ژهبرەی کَرتی بَ .دەًبضرێٌَّە ًَّەکْ ،فبیسە ّ کۆهب .لَبَر ئَّەی َُهبى غت ّەکْ گرێذاًی کردەُێوبکبى َُهبى غت بَ .دەکرێت ،بۆیَ دەبێت تَّاّ ّریب بیت کبتێک ژاهرەیَکی کَرتیت دەبێت لًَێْ ڕیسبًَذێکذا ّ گرێذاًی تێذایَ .بۆیَ دەبێت بیخَیٌَ ًبّ کَّاًَّە بۆ دڵٌیبی ّ گْرزەکردًی بَدرّضتیّ .ەکْ لێرەدا کردّّهبًَ بًَوًَّْە: <?php echo 'Brri Qazanc:'.77.3.'%'; // na Druste echo 'Brri Qazanc:'.(77.3).'%'; // Druste echo 'Brri Qazanc:'. 77.3 .'%'; // Druste, leber ewei boshaiyek peshi heye u yarmeti dedat >?
بیرکاری []Calculation with numbers بۆ ئَّەی بَضبکبری ئًَجبهَ بیرکبریَکبًی ژهبرەکبًوبى دەضت بکَّێت ،ئَّە لَّەغبًذًی PHP6ــْە َُیَ .کَبریتیي لَ َُ / ,* ,رّەُب لَجیبتی /ئَهَ :بَکبردەبرێتَُ .رچًَذە لََُهّْ زهبًَکبًی تری پڕۆگراهطبزیذا /بَکبردەبرێت بۆدابَغکردىَُ .رّەکْ لَبٌَهبکبًی بیرکبری بٌَڕەتیذا فێربّْیي کَ -بۆ ژهبرە ضبلیبَکبًَ ّ %ڕێژەی هبًَّەی ئًَجبهی دابَغکردًێک دەدات .ببتَهبغبیَکی ئَم ًوًْبًَی خْارەّە بکَیي ّ یَک تۆز بگَڕێیٌَّە بۆ بٌَڕەت:
,+
4 16 60 )jimarei kerti float(1.66666666667 ;-10, heman shite legell encami echo 0-$a )4 (6 yekcar cegai debetewe lr 10, brre mawekesh 4
// // // // // //
<?php ;$a = 10 ;$b = 6 ;echo $a-$b ;echo $a+$b ;echo $a*$b ;echo $a/$b ;echo -$a ;echo $a%$b >?
بۆ زیبتر ئًَجوبداًی کردە بیرکبریَکبًوبى ،ئَّە ًَُذێک کردار ّ ڕێکخطتٌی چڕتر َُیَ کَدەتْاًي Functions Math بیبیٌي.
گروگی کردە بیرکاریًکان ّەکْ لَژیبًی ڕۆژاًَهبًذا زۆر ببّە کرداری لێکذاى ّ دابَغکرداى زۆرتر بَکبر دەبرێي لَکۆکردًَّە ّ لێذەرکردى ّ ڕێژە. بۆیَ َُهبى غت لَزهبًی PHPیع ّایَ .ببًوًَْیَک لَگرًگیذاًیبى ببیٌیي: ><html ><body <?php ;$litr1 = 16 ;$litr2 = 23 ;$litr3 = 34 ;$nrix = 1.35 ;$KoiGishti= ($litr1 + $litr2 + $litr3) * $nrix ;echo $KoiGishti >? ></body ></html
ئَگَر تَهبغب بکَیي ئێوَ کرادری کۆکردًَّەکبًوبى خطتۆتَ ًبّ کَّاًَّە ،تبّەکْ ئًَجبهَکَیبى کَڕەتی ًرخَکَ بکبت. لێرەدا کَّاًَکَ بۆ ئَّەیَ ئًَجبهی ًبّەًذەکَی بَیَک جبر دەرپَڕێٌێت .چًْکَ ئَگَر ئَّە ًَبێت یَکَم جبر لێکذاًی litr3$دەکبت لَگَڵ ًرخذا ّ دّای لَگَڵ ئَّاًی تر کۆی دەکبتَّە .ئَهَظ ًبدرّضتَ.
pow ئَم جۆرە کردەیَ خبّەًی گرًگیَکی تبیبَتَ .کَئًَجبهی ڕێژەیی لێذاًی y x upدەکبت .ئَّاًَی ًْێي لَم زهبًَدا ،دەچي بَکبردەبَىّ .ەکْ لَم ًوًَْیَدا دەیبیٌیي:
// encamekei 2 e, emesh nadruste. // encamekei dekate 78125.
^
<?php ;$basis = 5 ;$exponent = 7 ;echo $basis^$exponent ;)echo pow($basis, $exponent >?
ئَگَر تَهبغبی ئًَجبهَکبى بکَیي ،بۆهبى ددەردەکَّێت powکبم ئًَجبهی درّضت دەدات.
پێکٍاتًکۆوتڕۆڵ []Control structures جۆرە داتای boolean لَزهبًی PHPدا یَک جۆرە داتب َُیَ ،کَتًَِب یَک bitجێگَی دەّێت بۆ پبغَکَّتکردىّ .ەکْ دەزاًیي لَتًَِب یَک bitدا دەتْاًرێت تًَِب لَبْخچَیَکذا ًرخی 1 ّ 0پێٌبضَ بکرێي ّ بخْێٌرێتَّە .لَزهبًی پڕۆگراهطبزیذا ّەکْ دەزاًیي trueبۆ ًرخی 1داًراّە ّ falseبۆ ًرخی .0ئَم جۆرە داتبیَ زیبتر بَکبردەبرێي بۆ ضبغکردًَّەی ّەاڵهی غتێک ئبیب درّضتَ یبى ًبدرّضتَ ّە ئبیب ڕاضتَ یبى َُڵَیَ ّ ضٌّْر داًبًَ بۆ هَرجێک .لَزهبًی PHPدا ئَم جۆرە ًرخَ boolean ًبضراّە ّ دیبری کراّە ،لَبَکبربردًیبًذا گَّرە ّ بچْک ًْضیي ُ case-insensitiveیچ ڕۆڵێکی ًییَ .ببتَهبغَیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَیي: <?php ;$var = true ;$var2 = false ;$var3 = TRUE ;$var4 = FaLsE
!!$var5 = 'true'; // eme rizbendeki 4 ye 'true', nrxi boolani true niye >?
لَ لَزهبًی PHPبۆ ڕێکخطتٌی پێکِبتَکۆًتڕۆڵ بَکبردێت ،ئبیب ئَّ ضکریپتَ چبالک بێت یبى ًَخێر .ئبیب ًیػبًی بذات یبى ًَخێر.
پێکٍاتًکۆوتڕۆڵ گرًگی پێکِبتَکۆًترۆڵ لَزهبًی PHPدا ،بّْە بَدیوًَێکی جێگیری ًێْ ًْضیٌی ضکریپتَکبىَُ .هّْ کبت بڕیبر دەدات ئَم کردەیَ بکرێت یبى ًَکرێت ّ ًبچبالک بێتّ .ە تَّاّ پڕاّپڕە بۆ جێبَجێکردًی ڕضتَیَکی ifئَگَری لًَێْاى بَڵێ ّ ًَخێردا. <?php if (destewaje) xemllandin >?
لێرەدا دەضتَّاژەکَ دەًێردرێت بۆ خَهاڵًذًێک یبى َُڵبژاردًێک .ئَگَر درّضت بّْ؟ ئَّە دەیٌێرێت ّ لًَرخێکی
true
پبغَکَّتی دەکبت ،ئَگَر ًب؟ ئَّە بَپێچَّاًَّە کبرەکبًی دّاتر ًَکبت .falseدەبێت ئبگبداری ئَّەبیت کۆهَڵێک دەضتَّاژە یبى ڕضتَی جێبَجێکردى لًَێْاى دّّ کَّاًَی لَم غێْەیَ { } ڕێک دەخرێت. <?php if (destewaje) { // lerewe riste egereke bo kiradar u xemllanndinekan. ;xemllandin_1 ;xemllandin_2 // emesh bo kiradreki trian. ;xemllandin_n } >?
دەتْاًێت لَهبًَ زیبتر لَخۆی بگرێت بۆ ئبراضتَکردًی ئَگَرەکبى .کَزۆر کبت بۆ گرێذاًیبى ئَهبًَ بَکبر دەُێٌرێت.
and, or
!xor ,
ئًلتًروتایڤ َ ئًوجامداوی ڕەًگَ لَزهبًی PHPدا ئَّە بَش ًَبێت بَتًَِب یَک ئًَجبم ّ یَک هَبَضَت ڕاڤَ بکرێت لَڕێگبی ifــَّە بَتًَِب. ئَلتَرًبتیڤکردى بۆ بَراهبَرەکَ زۆر گرًگَ .بۆ ًوًَْ ئَگَر ئًَجبهی چًَّْژّّرەّەکَی درّضت بّْ؟
ئَّە پَڕەی بَڕێْەبَرایَتی ًیػبى بذە.
ئَگَر ًَ؟
ئَّە بیبَرەّە پَڕەی چًَّْژّّرەّە یبى خػتَکَی ًیػبى بذە.
ئَهَظ بَ elseدەکرێت کَئَلتَرًتبیڤ َُڵبژاردًَ بۆ .if <?php { )if (login_druste // perrei berrewberi nishan bide { } else // xishtei chunejurewei nishan bide } >?
لََُهبى کبتذا دەتْاًرێت بًََخێرکردًی ڕضتَی َُ ifهبى کبر بکرێتّ .ەکْ لَم ًوًَْیَ دەیبیٌي: <?php { )if (login_druste // Berrewberi nishan bide. } )if (!login_druste )!( // Xishtei chunejuerewe nishan bide } >?
تێبیىی :ئَم غێْەیَ ئبهۆژگبری ًَکراّە ّ زۆرجبر بََُڵَبَریتذا دەببت .لًََُذێک جبردا َُرًببێت .بۆ پَرەپێذاى ّ َُڵبژاردى ّ درێژکردًَّەی ڕضتَی ئَگَری ّ جیبکردًَّەی ئَلتَرًبتیڤَکبى elseifبَکبر دەبرێت .کَدەکَّێت ًێْاى خػتَی ّ ifخػتَی elseــَّە. <?php { )if (gredan // eme encam bide { )} elseif (gredaneki_tir // eme encam bide { } else // dwahemin hellbjardin eme bike. }
?>
بۆیَ لَم کبتَدا کۆهَڵێک.ّْ بfalse ئًَجبهیif ئَگَر ڕضتَی پێع خۆی، کبتێک بَکبردەخرێتelseif ئَم . پێکَّە گرێ بذرێيelseif <?php if (gredan) { // eme encam bide. } elseif (gredani_tir) { // eme encam bide. } elseif (eme_gredaneki_tirish) { // emesh encam bide. } elseif (xemllandin) { // PHP code! } else { // le dwaheminda eme encam bide! } ?>
ّەگَڕelse ئَگَر ُیچ لَّ گرێذاًبًَ ًَبّْ؟ ئَّە خػتَی،گرێذاًَکبًی یَکَم ئَگَر درّضت بي ئَّە بَکبر دەکَّى ّ لَگۆڕاّێکذا50 َ لَم ًوًَْیَدا ئبضتی دەرچّْى یَکطبًَ ب. ئَهَی خْارەّە ًوًْیَکی تۆزێک ڕًّّترە.دەخرێت .پبغَکَّت دەکرێت ّ َُریَک لًَورەی ئبهبًج ّ جْتیبر لَگۆڕاّێکذا پبغَکَّت دەکرێت <?php $astiDercun = 50; // asti derchun 50 %. $nCutiyar = 35; // numrei Cutiyar. $nAmanc = 88; // numrei Amanc. /* ########### ^^ Gorrawekan(Variable) Pashekewt kiran ########### */ if ($nCutiyar > $astiDercun) { // eger Cutiyar numrei zortr bu le 50%. echo "Piroze,Cutiyar"; } elseif ($nAmanc > $astiDercun) { echo"le tosh Piroze, Amanc"; // eger Amanc numrei zortr bu le 50%. } elseif ($nCutiyar < $astiDercun && $nAmanc < $astiDercun){ //eger Amanc u Cutiyar numreyan kemtrbu le 50%. echo"hiciyan Dernecun, bedaxewe"; }
{ else echo"Cutiyar u Amanc hergiz Xwendkar nebun!. pem waye )Kutallfroshin"; //eme tenha nmuneye : } >?
ًٌڵًگًری لً IFدا َُرچًَذە () ifلَکردارێک دەچێت ،بَاڵم لَڕاضتیذا ّاًییََُ .هیػَ دەتٌێرێت بۆ بڕگَ یبى بَغی دّای خۆی .لَم ًوًَْیَ جْاى ّردبَرەّە: <?php ; if (false); // <-- temashai bike ;'echo 'Foobar >?
َُرچًَذە ئَگَرەکَ FALSEبَاڵم ئَّ َُر echoدّای خۆی دەُێٌێت .ئَگَر بَّردی تَهبغب بکَیي بساًیي IFبۆ چی ئَگَر دەکبت ّ دەیخبتَ ًێْاى ئَگَربًَّّْە .دەبیٌیي ; دّای خۆی ّەکْ گریوبى چبّ لێ دەکبت .ببتۆزێک کۆدەکَی ضَرەّە ڕًّّتر بکَیٌَّە. <?php )if (false ; // <-- temashai bike ; dubare ;'echo 'Foobar >?
کردەٌێمای بًراَرد []Compare operators کردەٌێمای بًراَردی== بۆئَّەی یَکطبًیی دّّ ًرخ بکبت == بَکبردەبرێت .کَئَرکی ئَّەیَ لََُردّّال ًرخَکبى بخَهڵێٌێت بَراهبَر بَیَک. ئَهَ دەکرێت لًَێْاى دّّ گۆڕاّدا بێت یبى لًَێْاى ًرخی دّّ ًرخی ڕاضتَّخۆ .لَ PHPئًَجبهَکَی لَ جۆرە داتبی boolanدەردەپَڕێٌێت یبى falseیبخْد trueدەبێت .لَم ًوًَْیَدا َُّڵ بذە ضَرًجَکبى بخْێٌَّە بَدرّضتی: <?php
// encami bool(false), encamish pashekewt
;""sia" == "siyamend nakret.
;$check = "sia" == $var // eme encamekei depishknet aya FALSE yan TRUE pashekewti dekat le $check )var_dump('sia' == 'amanc'); // encamekei bool(false >?
تێبیىی زۆر گروگ = :بَراّرد ًییَ ،بَڵکْ ئبهبژەیَ .بَاڵم == بَراّردی یَکطبًبًَّْ.
بًراَردی تر لَپبڵ == بَراّردی تر َُى .کَزۆر گرًگَ بَدرّضتی ّ بَڕێکی هبًب ّ ئبهبًج ّ چۆًیَتیبى بساًیي(َُرچًَذە لَبیرکبریذا دەگَڕێتَّە بۆ خْێٌذًگَی بٌَڕەتی ّ ضَرەتبیی) .ئَم بَراّرداًَظ لَهبًَ پێکِبتّْى > =< ، < ,=> ,لَم ًوًَْیَدا تَهبغبیبى بکَ:
// druste // druste !// na Druste
<?php ;$var = 5 < 7 ;$var = 10 <= 10 ;$var = 9 > 9 >?
َُرّەُب != بۆ پػکٌیٌی ،کَئبیب دّّ ًرخ یَکطبًي یبى ًب.
// nadruste // druste
<?php ;$var = 10 != 10 ;$var = 0 != 1 >?
ًَُگبّێک زیبتر بڕۆیي دەبیي دّّ غێْەی تری بَراّردهبى دێتَپێػێ .ئَّەیع درێژکراّەی == بَ === َُرّەُب != بَ !== .کَلَپبڵ بَراّردکردًی ًرخذا جۆریع بَراّرد دەکرێت .بَّاتبیَکی تر ڕیسبًَذ ّ Stringژهبرەی تَّاّیع Integerبَراّرد دەکرێي بۆًوًَْ: <?php $var = 5 == "5"; // druste )$var = 5 === "5"; // naDruste, chunke rizbend != jimarei tewa (integer $var = 'Max' == "Max"; // duste, hercende cutxall u taxalle rizbendekan
$var = 'Max' === "Max"; // eme Druste, chunke herdu naw rizbendeke yeksane. >?
ئَم زاًیبریبًَ لَکبتی کردەکبًیػذا زۆر پێْیطتَ .بۆ گَڕاًذًَّەی ئًَجبهێکی درّضتی boolanکََُڵَبێت
false
بَبَکبرُێٌبًی == بۆ ژهبرەیَکی تَّاّی 0کََُهبى ئبهبژەیَ ّەکْ ،falseبَاڵم لَ === ئَهَ جْدایَّەکْ لَم ًوًَْیَ ڕًّّکراّەتَّە: <?php !$var = false == 10; // false, çûnke nrxî Boolan false nakate 10 $var = false == 0; // true, herçende yekem boolane u dwem jimareî tewaw /* ### lewanekani pêşû basman kird FALSE dekate 0 u TRUE dekate 1 ## */ $var = false === 10; // flase, heman hokari serewe $var = false === 0; // false, çûnke rîzbend nakate boolan >?
چًَذ جبرێک بَم ّاًبًَی پێػْی بچۆرەّە ،ئَگَر لَدّاَُهیي ًوًَْ ئبڵۆزیت تّْظ بّْ.
یًکساوبَُن َ کردەٌێمای بًراَرد زۆرتریي َُڵَ لَکبتی داڕغتٌذا تْغی پڕگراهٌّْش دەبێتَّە ئَّەیَ ،کَلَجیبتی بَراّرد دەجێت یَکطبًبّْى بَکبردەببت. ّەکْ لَپێتر ئبهبژەهبى بۆ کرد ،فێربًّْی زهبًێک پێْیطتی بَتێگَیػتٌی بٌَهبکبى َُیَ .تَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَ: <?php $check = $name == 'Amanc'; //le nrxi $name le rizbendi 'Amanc' depşknêt u ) paşekewtî dekat( Hawtabûn // Paşekewtî nrxi $name dekat le rizbendi
;'$check = $name = 'Amanc 'Amanc' da. >?
زۆرکبت ضَرلێػێْاًذًێک درّضت دەکبت لَکبتی هبهَڵَکردى ّ داًبًی ڕضتَیَکی ئَگَری ifدا .بَّغێْەیَی کَضَر لَپڕۆگراهۆکَکَ دەغێْێت ئبیب بَراّرد(ُبّتببّْى) بکبت بۆ ًرخَکَ یبى یَکطبًبّْى .ئَهَظ ّادەکبت ًرخ ّ فرهبى ّەاڵهَکبى لَدّای خۆی بًَبدرّضتی بذاتَّە .ژیراًَتریي ڕێگب ئَّەیَ کَجۆى بَرگَ لَم بَراّرد ّ یَکطبًبًَّْ بگریت ّ بۆ پڕۆگراهۆکَکَ ڕًّّی بکَیتَّە کَچیت هَبَضتَ.
<?php ;"Amanc" == $name >?
لێرەدا تَّاّ ڕًّّکراّەتَّە کَهَبَضت لَڕیسبًَذی Amancتًَِب بَراّردە لَگَڵ ّ name$ە یَکطبًبّْى ًییَ .بَم غێْەظ ئَّ دّّدڵیَ بَربَضت دەکَیتّ .ەلَئَگَری بَراهبَردا کَیَکطبًبًَّْ ُیچ بًّْی ًییَ ّ ًبغبێت ،چًْکَ ًبکرێت ڕیسبًَذێک یَکطبًبًّْی ًرخێکی گۆڕاّێک بێت ّ ًٌڵًیً. <?php $check = "Amanc" == $name; // eîpşknêt le $check [true/false] paşekewtî dekat !!$check = $name = "Amanc"; // eme serçaweî hellek niye !!$check = "Amanc" = $name; // Yeksanbûn le rizbendêkda nakrêt HELLEYE >?
گرێداوی لۆجیکی []Logical Combinations گرێذاًی لۆجیکی هَبَضت زۆرتر لَگرێذاًی هَرجَ جیبّەزاکبًَ لَپرؤگراهۆکَیَکذا .بۆ ًوًَْ گرێذاًی دًّّرخ ّ برگَی پێػتر لَجۆرە داتبیَکی Booleanدا ّ لَئًَجبهی ئَّاًذا ئًَجبهێک یبى داخْازیَکی ًْێ دەرپَڕێٌیت .لَبْاری تێْێریذا بۆ دّّ ًرخی گۆڕاّ 16جۆرە کردار َُیَ کَبۆ trueیبى falseدەگَێڕدرێٌَّە ّ ّابَضتَى .لَکبری ڕۆژاًَهبًذا تًَِب 7لَّ کردار\گرێذاًَ دەکرێي ّ ئَهبًیص دەگَڕێٌَّە بۆ 3داًَی ضَرەکی ّ 4ی ًیوچَ ُبّپێچ .زهبًی PHPتًَِب چْار لَّجۆرە گرێذاى\کرداراًَ بَکبردەببت ّەکْ بٌَچََُ .رچی ئَّاًَی ترە بَدەضتکرد لێرە ّ لَّی بَکبردەبرێي.
گرێدان بً ANDـًَە ئَم جۆرە گرێذاًَ لََُهْیبى لۆجیکی ترە ،کبتێک ًرخێک ئًَجبهی trueدەدات ئَگَر َُڵبژاردًَکبى trueبّْى .بۆ ًوًَْ ئارا کبتێک دیبری هي ّەردەگرێت ،ئَگَر لَتبقیکردًَّەی کۆتبیی ضبڵ ضَرکَّتّْ بّْ َُرّەُب دڵی جْاًێک بپێکێت .ئَگَر لَّ دّّ هَرجَ یَکێکیبى ًَبّْ َُهبى غت دیبریَکَی هٌیع فت .):ئێطتب ببئَم ًوًَْیَ بکَیي بَکۆدێکی ڕًّّتر: <?php $var = false and false; // encami dekate false ;$var = false and true // encami dekate false $var = true and false; // encami dekate false ;$var = true and true // encami dekate true ;$diyari = $derchun_leexmun and $pekani_cwanek
>?
)Result (Q) Argument 2 (B) Argument 1 (A 0
0
0
0
1
0
1
0
0
1
1
1
لََُهبى کبتذا & َُرَُهبى هبًبیَ.
گرێدان بً ORــًَە لَم غێْە گرێذاًَّە ّەکْ الیًَی زهبًَّاًی کَبَهبًبی یاخُد یان ی کْردی دێت .بۆ ًوًَْ ئارا دەتْاًێت لَگَڵ جْاًَکَدا ئبغتبێتَّە ،ئَگَر دەضتَگْڵێکی بۆ بٌێرێت بَدیبری یاخُد بَدەهی داّای لێبْردًی لێبکبت .بَّاتبیَکی تر الیًَی بَراهبَر بَیَکێک لَّ دّّ ئَگَرە ڕازیَ .ئَگَر َُرکبهیبى بێت ئبهبدەیَ ّەکْ جبراى ببێتَّە لَگَڵ ئبرادا .ئَگَر ئبرا َُردّّکیبى بکبت ئَّا َُهبى غت .لێرەدا هبًبی یبخْد ORبۆدەردەکَّێت کَبَغێْەیَک لَغێْەکبى لَگَڵ ANDدا ُبّتَریب ًییَ.
false true true true
dekate dekate dekate dekate
encami encami encami encami
// // // //
;false ;true ;false ;true
or or or or
false false true true
<?php = $var = $var = $var = $var
;$Ashtbunewe = $chepke_gull or $qsekirdin_pekewe >?
ّەکْ لیطتَکَی ضَرەّە دەتْاًیي ئَم تێڕّاًیٌَ بخَیٌَ خػتَکَّە ئَهجبرە:
)Result (Q) Argument 2 (B) Argument 1 (A 0
0
0
0
1
1
1
0
1
1
1
1
گرێدان بً NOTــًَە لَم غێْە گرێذاًَدا تًََ یَک ًرخی جۆرە داتبی دەّێت ًَّەکْ ّەکْ ئَّ دّاًَی پێػّْتر دّّ ًرخ .لێرەدا دەبێت جْاى ّردبیٌَّە کَبریتییَ لَڕەتکردًَّەی َُهبى گرێذراّی دّای خۆی .یبى ببغترە بڵێیي کبتێک TRUEبّْ دەبێتَ ّ FALSE بَپێچَّاًَغَّە َُر درّضتَ != کَبَغَکًَبی پێػّْدا ببضوبى کرد .ئێطتب ئَگَر ًوًَْیَک ّەربگیي بۆ زۆرتر تێگَغتي: <?php ;$wishe = !$jimare >?
لێرەدا هَبَضتوبى ئَّەیَ کَ َشً یَکطبى ًییَ یبى بریتی ًییَ لَژمارە.
ببًوًَْیَکی پێػکَّتّْ تر تَهبغب بکَیي: <?php ;$var = $x != $y =! // legell $var = !($x == $y); // legell !(==) gringe kewaneke. >?
لێرەدا ًرخَکبى بۆ ضێیَم دەرەًجبم ًبگَڕێٌَّە. )Result (Q) Argument 1 (A 0
1
1
0
گرێدان بً NAND لَپبڵ ئَّ ضێ غێْازی گرێذاًَدا ،غێْەگرێذاًی َُ NANDیَ کَگرێذاًێکی ّردترە یبى پێػکَّتّْ ترە .کَلََُردّّک غێْەگرێذاًی AND ّ NOTپێکِبتّْە .لَزهبًی PHPدا دەتْاًرێت لَپبڵیبًذا ئَم غێْە گرێذاًَظ بَکبر ببرێت .ببتَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَّە خْارەّە بکَیي:
$var1
<?php ;)$check = !($var1 and $var // AND -> NOT = NAND ;$check = !$var1 and $var /* Lêreda NAND niye, yekemcar berperç dedrêtewe paşan bo AND derrwat */
>?
لێرەدا بۆهبى دەردەکَّێت ئَرکی بَپَرچذاًَّەی ڕاضتیَکَ کَلَغێْەگرێذاًی ANDبۆهبى ڕًّّبۆتَّە ،بۆیَ زیبتر ڕًّّکردًَّەی ئَم کرداری گرێذاى ّ پبغبى بَرپَرچذاًَّەی گرێذاًێک لَگرێذاًێکذا لَم خػتَیَّە زیبتر ڕًّّتر دەبێتَّە:
)Result (Q) Argument 2 (B) Argument 1 (A 0
0
1
0
1
1
1
0
1
1
1
0
ئَگَر ضَرًجی یَکَم بڕگَ ّ کۆتبییَهیي بڕگَ بذەیت ،بۆ دەردەکَّێت کَکرۆکی ئَم بَپَرچذاًَّەی گرێذاًَ چۆى لَکردارێکی ّادا دەردەکَّێت.
گرێدان بً NOR لێرەدا ًسیکَیی َُهبى پێٌبضَی ضَرەّەیَ ّاتب غێْگرێذاًی پێػکَّتّْە لَ غێْەگرێذاًی NOT ّ ORدا ّ بَم غێْەیَظ ئَهجبرە َُهبى بَضتي لێکتێگَغتي ًییَ ،بَڵکْ ّەگَڕخَری ّ PHPەکْ ًبضیي بَتًَِب ًبیٌبضێت بَڵکْ ئًَجبهی بَغێْەگرێذاًی ّ ORبَرپَرچذاًَّەیَتی بَ ! کَلَم ًوًَْیَی خْارەّەدا دەیبیٌیي: <?php ;)$check = !($var1 or $var // OR -> NOT = NOR ;$check = !$var1 or $var /* Lêreda NOR niye, çûnke yekemcar berprçî $var1 dedrêtewe, paşan denêrdrêt bo OR u $var */ >?
ئێطتب ببتَهبغب بکَیي بَغێْەیَکی لۆجیکی ّ بیخَیٌَ خػتَّە ّەکْ ًوًَْکبًی ضَرەّە:
)Result (Q) Argument 2 (B) Argument 1 (A 0
0
1
0
1
0
1
0
0
1
0
1
گرێدان بً XOR غێْەیَکی تری گرێذاًی پێػکَّتّْە کَرضَرچبّەی لَ ORگرتّْە بَاڵم لَهَیبًذا تًَِب یَک TRUEقبّْڵ دەکبت. بَّاتبیَکی تر ئَگَر َُردّّ ًرخَکَ TRUEبّْى ئًَجبهَکَی FALSEدەردەپَڕێٌێت .تَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَ: <?php ;)$check = ($var1 and !$var2) or (!$var1 and $var2 >?
لَبَرئَّەی کَش لَزهبًی PHPلَم غێْە گرێذاًَ تێکَڵی یَکتری ًبکبت ،بۆیَ غێْەگرێذاًی XORهبى َُیَ ّ Xبَهبًبی exclusiveدێت.
false true true false
// // // //
;false ;false ;true ;true
xor xor xor xor
false true false true
= = = =
<?php $check $check $check $check
;$regezi_drust= $ya_nere xor $ya_meye >?
گرێدان بً XNOR ّەکْ پێٌبضَیَکی درّضت ّ ڕّّى دەتْاًیي بڵێیي کَ XNORبریتییَ لَڕەتکردًَّەی یبى (بًََخێرکردًی) گرێذاًی XORــَ کَپێػتر ئبهبژەهبى پێذاّە .بۆئَّەی لَلۆجیکی گرێذاًَکَ تێبگَیي دەیخَیٌَ ًێْ خػتَّە ّەکْ ئێرە: )Result (Q) Argument 2 (B) Argument 1 (A
ئَهَظ ًوًَْیَک بَکۆدی
0
0
1
0
1
0
1
0
0
1
1
1
PHP
<?php
$check = true and is useless $check = false and always false $check = true or always true $check = false or false is useless ?>
$var; /* is the same as: */ $check = $var;
// the true
$var; /* is the same as: */ $check = false; // it is $var; /* is the same as: */ $check = true;
// it is
$var; /* is the same as: */ $check = $var;
// the
.ئَگَر جْاى ّ بَّردی تَهبغبیَکی ُۆکبر ّ ڕەتکردًَّەکبى بکَیي دەبیٌي لَدّّجبر ڕەتکردًَّە یبى ًَخێرکردى دێت :َّەکْ ئَم ًوًَْی <?php $check = !(!$check); // like 'minus times minus' ?>
: ببًوًَْیَک تَهبغب بکَیي.OR ّ AND َلێرەدا زۆر گرًگَ یبضبکبًی دیوۆرگبى تێبگَیي لَکبتی بَضتٌَّە ب <?php $check = !$var1 and !$var2; $check = !($var1 or $var2); // Her heman şite $check = !($var1 and $var2); $check = !$var1 or !$var2; // Her heman şite ?>
Switch statements تَّاّ گًْجبّە. دەبیٌیي ًَُذێک فرهبًوبى ّەرگرتّْە لَخبًَّادەکبًوبًَّە،زیبتر ئَگَر بگَڕێیٌَّە بۆ ضَردەهی هٌذاڵی . لَزهبًی ئَّاًَّە. دەوا ئًَە،َُّەکْ ًوًَْیَک بۆ ئَم کبرە ّ تێگَغتي لَگرًگی ئًگًر ئًَە وًب !ئەگەر لەخوێندنی ئەمساڵ دەرچوویت پاسکیلت بۆ دەکڕین.... هیچت بۆ ناکڕین.ئەگەرنا...
ئَهَ ّەکْ ڕّّکَظ ّ تێگَغتٌێکی بٌَڕەتی لَم کردارە لَ PHPدا .ئَگَر بگڕێیٌَّە بۆ پێػتر ببضی if-elseــوبى کردّّە .کَلَتبیبَتوًَذی ّ تْاًبی کبردا جْداى بَاڵم ُبّکبرى .لَ switchجیبّازی ئَّەیَ ڕاضتَخۆ بۆ َُهّْ ئَگَرێکی ًَبّْى ّ بّْى ،:caseفرهبًێک ببًگ دەکَیت بۆ کبرکردى .یبى درّضترە بڵێیي کبرێک دەکَیي بَفرهبًێک کَتًَِب تبیبَتَ بَّ لَکۆتبیی بڕگَکَدا .;breakلًََبًّْی ُیچیبًذا :defaultبَکبر دەبرێت .تَهبغبی ئَم ًوًَْیَ بکَ بَّردی: <?php ;$var = 4 { )switch ($var case 0: ;" echo "mn hîç kara nabm ;break case 4: ;"echo "mn cyawazm we çalakm (: ;break case 90: ;"echo "mnîş hîç rollêkm nîye u naçalakm break; // kotayîhênan beegereke default: ;"echo "hîç lewaney serewe nebûn ;break } >?
if-else Statement ڕەًگَ لَزهبًی PHPدا ئَّە بَش ًَبێت بَتًَِب یَک ئًَجبم ّ یَک هَبَضَت ڕاڤَ بکرێت لَڕێگبی ifــَّە بَتًَِب. ئَلتَرًبتیڤکردى بۆ بَراهبَرەکَ زۆر گرًگَ .بۆ ًوًَْ ئَگَر ئًَجبهی چًَّْژّّرەّەکَی درّضت بّْ؟
ئَّە پَڕەی بَڕێْەبَرایَتی ًیػبى بذە.
ئَگَر ًَ؟
ئَّە بیبَرەّە پَڕەی چًَّْژّّرەّە یبى خػتَکَی ًیػبى بذە.
ئَهَظ بَ elseدەکرێت کَئَلتَرًتبیڤ َُڵبژاردًَ بۆ .if <?php { )if (login_druste // perrei berrewberi nishan bide
} else { // xishtei chunejurewei nishan bide } ?>
: ّەکْ لَم ًوًَْیَ دەیبیٌي. َُهبى کبر بکرێتif لََُهبى کبتذا دەتْاًرێت بًََخێرکردًی ڕضتَی <?php if (login_druste) { // Berrewberi nishan bide. } if (!login_druste) // Xishtei chunejuerewe nishan bide (!) } ?>
. لًََُذێک جبردا َُرًببێت. ئَم غێْەیَ ئبهۆژگبری ًَکراّە ّ زۆرجبر بََُڵَبَریتذا دەببت:تێبیىی
elseif . بَکبر دەبرێتelseif بۆ پَرەپێذاى ّ َُڵبژاردى ّ درێژکردًَّەی ڕضتَی ئَگَری ّ جیبکردًَّەی ئَلتَرًبتیڤَکبى . ــَّەelse ّ خػتَیif کَدەکَّێت ًێْاى خػتَی <?php if (gredan) { // eme encam bide } elseif (gredaneki_tir) { // eme encam bide } else { // dwahemin hellbjardin eme bike. } ?>
بۆیَ لَم کبتَدا کۆهَڵێک.ّْ بfalse ئًَجبهیif ئَگَر ڕضتَی پێع خۆی، کبتێک بَکبردەخرێتelseif ئَم . پێکَّە گرێ بذرێيelseif <?php if (gredan) { // eme encam bide.
} elseif (gredani_tir) { // eme encam bide. } elseif (eme_gredaneki_tirish) { // emesh encam bide. } elseif (xemllandin) { // PHP code! } else { // le dwaheminda eme encam bide! } ?>
ّەگَڕelse ئَگَر ُیچ لَّ گرێذاًبًَ ًَبّْ؟ ئَّە خػتَی،گرێذاًَکبًی یَکَم ئَگَر درّضت بي ئَّە بَکبر دەکَّى ّ لَگۆڕاّێکذا50 َ لَم ًوًَْیَدا ئبضتی دەرچّْى یَکطبًَ ب. ئَهَی خْارەّە ًوًْیَکی تۆزێک ڕًّّترە.دەخرێت .پبغَکَّت دەکرێت ّ َُریَک لًَورەی ئبهبًج ّ جْتیبر لَگۆڕاّێکذا پبغَکَّت دەکرێت <?php $astiDercun = 50; // asti derchun 50 %. $nCutiyar = 35; // numrei Cutiyar. $nAmanc = 88; // numrei Amanc. /* ########### ^^ Gorrawekan(Variable) Pashekewt kiran ########### */ if ($nCutiyar > $astiDercun) { // eger Cutiyar numrei zortr bu le 50%. echo "Piroze,Cutiyar"; } elseif ($nAmanc > $astiDercun) { echo"le tosh Piroze, Amanc"; // eger Amanc numrei zortr bu le 50%. } elseif ($nCutiyar < $astiDercun && $nAmanc < $astiDercun){ //eger Amanc u Cutiyar numreyan kemtrbu le 50%. echo"hiciyan Dernecun, bedaxewe"; } else { echo"Cutiyar u Amanc hergiz Xwendkar nebun!. pem waye Kutallfroshin"; //eme tenha nmuneye :) } ?>
Statement in HTML
ئَّاًَی ئبغٌبى بًََُذێک پرۆگراهۆکَی بَڕێْەبردى ّەکْ Drupalیبى Wordpressئبغٌبى بَم جۆرە ڕضتَ ئَگَریبًَ لًَێْ HTMLدا .ببًوًَْیَکی گػتی ّ ئبضبى ّەربگریي بۆ تێگَغتي لَکرۆکی کردارەکَ .کَزیبتر if-elseـــَ بَاڵم لَڕّاڵَتێکی تردا. ><html ><body <?php ;$nrx = 1.12 if ($nrx < 1): >? >Nrxeke le 1 dinar kemtre<br / berasti Herzaniye :-D >? <?php else: >Nrxeke zortire le 1 dinar<br / (em graniye chiye ei Hawar : >? ;<?php endif ></body ></html
کُرتًکردوًَە []Abbreviations کْرتکردًَّەی کردارەکبى یَکێکَ لَّ ًَُگبّ ّ کرداًَی کَلَزۆرتریي جبردا دێتَ بَردەهوبى .بۆیَ ّەکْ َُهّْ زهبًَ زیٌذیْەکبى لَ َُ PHPهبى غت َُیَ ّ بَکبردەبرێت.
Assignment operator ضّْدی لَّەدایَ بۆ ئَّەی ًرخی گۆڕاّێک بگۆڕیت زۆرجبر پێْیطت ًبکبت گۆڕاّێکَی ًْێ بٌْضیتَّە ،بَڵکْ تًَِب ًرخکَی دادەگریت ّ بَرزی دەکَیتَّە ّ بَم غێْەیَظ کبتێکی ّ ڕًّّتریي کۆدت دەضت دەکَّێت. <?php ;$var = 5 ;$var = $var + 10 ;$var += 10
>?
بَّردی تَهبغب بکَیي ،دەزاًیي کردەکَ بَضبًبیی چۆًَ بَبێ ئبڵۆزکردىَُ .هبى غت لَ PHPدا دەبێت ّریبی چۆًیَتی بَکبربردًی بیيًَ ،بب َُڵَچٌی درّضت بکبت .بۆ ًوًَْ: <?php ;$var = 5
!!parse error
$var += 10; // druste $var + = 10; // Helle, >?
زۆربَّردی تَهبغبی بۆغبیی ّ ًێْاى ُێوبی یَکطبى ّ زۆرکردًَکَ بکَ .ئَم کْرتکردًَّاًَ لَگَڵ َُهّْ کردارە بیرکبریَکبًی ژێر PHPدەگًْجێي .بۆ ًوًَْ /یبى %دابَغکردى ّ ڕێژەی ضَدی .بَاڵم دەبێت ّریب بیي لَدابَغکردًذا، کَبَضَر ضفردا دابَظ ًَبێت. <?php ;$var = 20 24 96 92 23 )3 (23/4 = 5 Rest 3
== == == == ==
$var $var $var $var $var
// // // // //
;+=4 ;*=4 ;-=4 ;/=4 ;%=4
$var $var $var $var $var >?
َُرّەکْ لًَوًَْی دڕێژکردًَّەی =.ڕیسبًَذا ببضوبى کرد ،دەتْاًرێت لَّێع بَکبر ببرێي. <?php ;'$naw = 'ara ;"$rizbend = "sillaw ". $naw ." \n ;"$rizbend .= "ema katet bash,\n ;"$rizbend .= "hiwam waye, \n ;"$rizbend .= "her serfraz u serkewtu bit >?
: تَهبغبی ئَم ًوًَْیَ بکَرەّە بۆ تێگَغتي لَدرێژکردًَّە بَڕًّّی،َئَهَ تًَِب ًوًَْیَکَ بۆ تێگَغتٌی لۆجیکَک <html> <body> <?php $litr = 14; $nrix = 1.35; $paredan = $litr * $nrix; $koi1 = "litr"; $koi2 = 'Dinar'; /* #################################### ## Temashai gredani be (.=) bike ## #################################### */ $koiGishti = "Prrkirdini Tanki: " . $litr . " " . $koi1; $koiGishti .= " Nirxekei " . $paredan . " " . $koi2 . "<p>"; echo $koiGishti; echo "Prrkirdini Tanki: $litr $koi1 Nirxekei $paredan $koi2<p>"; echo 'Prrkirdini Tanki: $litr $koi1 Nirxekei $paredan $koi2<p>'; ?> </body> </html>
In-/decrement ئیتر.لَکبتی بَرًبهَضبزیذا زۆرجبر پێْیطتوبى بَّەیَ َُهبى ًرخ بۆ گۆڕّاێک یَکجبر بَرز بکَیٌَّە یبى کَهبکَیٌَّە ّ بَردەّاهَ چۆًَ؟ کَزۆرتر++ بَاڵم بَگػتی گرًگَ بساًرێت کَئَم کردە،ئَهَ لَدۆخێکَّە بۆ دۆخێکی تر دەگۆڕێت . بَرچبّهبى دەکَّێت ّ زۆر بَکبردەبرێتFor-Loop ببّتر لَکبتی <?php $nrx = 20; $nrx++; // berzkirdnewe +1 echo $nrx; // encamekei dekate 21 ?>
: -- َُهبى غت بۆ کَهکردًَّەظ <?php
;$nrx = 20 ;$nrx-- // dagrtin -1 echo $nrx; // encamekei dekate 19 >?
تێبــــــیىــــی :ئَم کردەیَ بۆ کَڕەت کردى ** ُیچ کبت ًببێت ّ ُیچ هبًبیَکی بیرکبری ًبداتَ دەضتَّە.
لَم ًوًَْیَدا دەتْاًیي ببیٌیي چًَذ ڕێگبیَک بۆ کْرتکردًَّە بۆ لێذەرکردى َُیَ ّەکْ یَک الیَى ،کَبَپێی غبرەزایی ّ تێڕّاًیتبى بۆ زهبًَکَ دەزاًي کبهَیبى کْرترە ّە پراکتیکیترە؟ ّە ئبیب لَکْێذا ّ لَچی ضبتێکذا بَکبرببرێت؟: <?php $var = 20; // Eme nrxi $var bo yek Gorraw $var = $var - 1; // wata bu be 19 ;$var -= 1 //esta bu be 18 ;$var-- //esta bu be 17 ;echo $var >?
ئاڵقًکان []Loops یَکێک لََُرە ضیفَتَکبًی ّ PHPەکْ زهبًێکی بسۆک ،خطتٌَکبری فرهبًێکَ دّّ ببرە کردًَّەی تبئَّ کبتَی دۆخَکَ یبى فرهبًَکَ ئَرکَکَی تَّاّ دەبێت .ئَم کردارەظ بَلّْپ کردى ًبضراّە جۆرەکبًی لَزهبًی PHPدەکبتَ چْار جۆری تبئًَذازەیک لَیَک چّْ لَڕّّدا بَاڵم جْدا لَکردەّە ّ غْێٌذا .ئێوَ لێرەدا َُّڵ دەدەیي لَدّای یَک ببضیبى بکَیي.
For ئَم جۆرە لّْپ کردًَ لََُرە ببّتریي جۆرەکبًیَتیّ ،ە پێکِبتّْە لَدّّ بڕگَ
ضَر کَبریتییَ لَخبڵی دەضتپێک ،پبغبى هَرجی کبر ،ئبضت یبى چْارچیْەی ضٌّْردار بۆ ئَّ کردەیَ. پێ کَکردەکبًی تێذا ئًَجبم دەدرێت یبى خۆیبى دّّببرە دەکًََّە .ئَهَ ًوًَْی تْخوی ئَم جۆرەیَ: <?php { )for (Despek; Merc(ekan); Snwr u Chwarchewe /* lered krde yan krdekan denusren kredeyki tr... krdei ... */
} >?
ببًوًَْیَک ّەربگریي ،کَدەبیٌیي چۆى یَکَهجبر لَخبڵی دەضتپێکَّە دەیگرێت ّ دّای هَرجی کردارەکَ دەخْیٌێتَّە لَکۆتبیذا بڕیبر دەدات چًَذجبر ّ چۆى خۆیبى دّّببرە بکًََّە تبّەکْ چی ضٌّْرێک.
تێبیىی گروگ }}}: {{{1 زۆر ّریببَ کَفرهبًَکَ ضٌّْر دار بێت ،چًْکَ ئَگَر لّْپیکی بێطٌّْر بێت دەکبتَ ُۆی ڕاگتٌی ڕاژەخْازەکَ. ببًوًَْیَک ّەکْ دەضتپێک بٌْضیي: ><html ><body <?php )for ($i=1; $i<=5; $i++ { ;">echo "Riz $i <p } >? ></body ></html
تَهبغبی بکَ کَ خبڵی دەضتپێک دەکبتَ ژهبرە 1پبغبى ًرخَکَ بچّْک ّ یَکطبى بێت بَ ّ 5ەکْ هَرج .لَکۆتبیذا جۆری کردەکَ بَدّّببرەکردًَّەی کردەرەکَیَ َُهّْ جبر بَزۆرکردًی +1یبى ّەکْ فێربّْیي گۆڕاّەکَ ّ َُ .++رّەُب دەتْاًرێت لًَبّ یَکذا لَیَکتری تێبئبخرێي ّەکْ ئَم ًوًَْیَ: <?php )for ($z=1; $z<=5; $z=$z+1 { )for ($s=1; $s<=3; $s=$s+1 { ;" echo "Besh$z/Parche$s } ;">echo "<p } >?
لَُپکردوی forلًوێُ خشتًدا
ّەکْ ببّە بۆ درّضتکردًی خػتَ ّ داًَّەی پَڕە لَدّای کردەکبى ،زۆرجبر داًَّەی لَخػتَیَکی HTMLـــذا دەکرێت. ببتَهبغبیبیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَیي بۆ زیبتر ڕًّّکردًَّەی کبرەکَ: ><html ><body >"<table border="1 <?php )for ($i=8; $i<=15; $i++ { ;">echo "<tr><td>Riz</td><td align='right'>$i</td></tr } >? ></table ></body ></html
While ئَهَیبى لَزۆر ڕّّەّە َُر لَ FORدەچێت بَاڵم لَچًَذ خبڵێکذا لَیَک جیبّازى کَبَخْێٌذًَّە ّ ًوًَْی زیبتر تێیبى دەگَیيّ .ەکْ پێٌبضَیَکی گطتی ئَم جۆرە لّْپکردًَ لَضَرەّە دەضتپێذەکبت کَتًَِب یَک کردە/فرهبى لَخۆ دەگرێت. بَدّایذا پػکٌیٌی ضَر دێت ،ئَگَر کبتێک ًرخَّەاڵهی TRUEدابَدەضتَّە ئَّە بَردەّام دەبێت تبّەکْ دەگبتَ FALSEئیتر ئَم جۆرە لّْپکردًَّە دەّەضتێت ّ ببز دەدات بۆ خػتَی دّای خۆی .جیبّازیَکی بَرچبّی لَگَڵ FORــذا ئَّەیَ ،ئَم لّْپکردًَ کبتێک دەکرێت کَژهبرە کردەکبى پێػتر ًَزاًرابێتَُ ،رچی FORلَبڕگَی دّّەهذا ئبضتی خۆدّّببرەکردًَّە دیبری دەکرێت .بببێي تَهبغبی تْخوی WHILEبکَیي کَچًَذە لَگَڵ ئَّەی پێػی جیبّازە؟ <?php { ))(while (AyawanekanitXwendewe ;)(Debianxwenewe } >?
ئێطتب ئَگَر تَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَ بکَیي ،تێذەگَیي کَچۆى یَک بڕ لَضَرەّەدا دەًْضرێت. <?php ;$jmeriyar=0 while($jmeriyar<10) { // eme nmunei tegeshtine ;" echo "$jmeriyar, ;$jmeriyar++
} >?
DO-While ئَم دەتْاًیي بڵێیي لَیَکچًّْێکی تَّاّی لَگَڵ َُ whileیَ ،بَاڵم ئَهَیبى لَ پێْە بَڕێْە دەبرێت یبى کبردەکبت. جیبّازی کبرکردى یبى بَڕێْەبردى لَپێیْە ئَّە دەگَیٌێت کَ ئَّ کردەیَی لَدّای doدێت ُیج ًببێت جبرێک ئًَجبم دەدرێت ّە پبغبى دەچێت بۆ whileبساًێت چی ئَداتَّە .ئَگَر FALSEبّْ ئَّە ئَم ئبڵقَیَ کۆتبیی دێت ّ بَپێچْاًَغَّە خۆی دّّببرە دەکبتَّە تبّەکْ دەگبتَّە .FALSEضَرەتب ببتْخوی ئَم ئن غێْە ئبڵقَیَ ّەربگریي: <?php { do ;)(connect ;)($data = getSomeData ;)(disconnect ;)} while ($data > 40 >?
ّەکْ دەبیٌیي دەبێت کۆتبیی َُ whileهیػَ بَ ; کۆتبیی بێت .ئَهَظ ًوًَْیَکی تری لَّ جۆرە <?php ;$bjmer=0 { do ;" echo "$bjmer, ;$bjmer++ ;)} while($bjmer<10 >?
foreach کلیلَّغَی foreach
ئَم جۆرە زۆر تبیبَتَ بَڕیسەکبى ّ Arrayە زۆرگًْجبّ ّ رێکَ لَگَڵیبًذا .ئَم جۆرە ئبڵقیَ بَ دەضتپێذەکبت ّ بَدّای خۆیذا کَهبّەیَکی چَهبّەی لًَێْاًیبًذا کَتیبیذا گۆڕاّەکبًی ڕیسەکبى Arrayلَخۆدەگرێت .لَپبغذا کلیلَّغَی asدەێت لَگۆڕاّێکی ًْێذا .ببًوًَْی تْخوێکی ّ foreachەربگریي: <?php ;)"$a = array("foo", "bar", "bla
{ )foreach ($a as $value ;"echo $value."\n } // outputs the value of the array >?
ئَگَر پێْیطتت بًَرخی ًبّی گۆڕاّەکَ بّْ ،ئَّە تًَِب پێْیطتت بَّەیَ <= var$تێبخَیت بۆ داًَّەی. <?php $user = array('Naw' => "Ara Bextiyar", 'Temen' => 22, 'Shwen' => 'Kurdistan', ;)10 => 100 { )foreach ($user as $k => $v ;"echo "Nawki Array '".$k."' pekhatwe le nrxi '".$v."'\n } >?
ئَهَ بَجێذەُێڵیي تبّاًَی داُبتّْ زیبتر دەچیٌَ ًبّ ببضی ڕێسەکبى ّ .Arraysە ًوًَْی زیبتر دەرببرەیبى ّەردەگریي دەرببرەی غێْەکبًیبى.
ڕیسەکًکان []Arrays لََُرە خَضڵَتَ گرًگَکبًی زهبًَ بسۆکَکبًَ ّ لَزهبًی PHPدا گرًگیَکی تبیبَتی َُیَّ .ەیَکیکَ لَکۆڵَکَکبًی داڕغتي بَم زهبًَ .ڕیسەکبى لَزهبًی PHPــذا بَکلیلَّغَی Arrayدەضت پێذەکبت لًَێْ کَّاًَدا ًرخَکبى ّ بَفبیسە لَیَکتریبى جْدا دەکرێتَّە ّەکْ پبراهێتَر .ئَگَر تْخوێکی ّ Arrayەربگریي جْاًتر الهبى ڕّّى دەبێتَّە: <?php $arr = array("foo", "bar", "bla", 5.6, false, -10, "foo", "foo", "bar", ;)""foo >?
ئَم ڕیسە پێکِبتّْە لَ 10ئَلیوَێٌت ّ کلیلَکبى یبى ئیٌذێکطَکبى بَغێْەیَکی خۆکبر لَ 0ــَّە دەضت پێذەکبت ّ بَرەّضَرەّە .ئێتطب ئَگَر بێیي ئَم ڕیسە بپػکٌیي لَڕێگبی var_dumpئَّە دەرەًجبهَکَی دەکبتَ ئَهَی خْارەّە: { )array(10 >=][0
string(3) "foo" [1]=> string(3) "bar" [2]=> string(3) "bla" [3]=> float(5.6) [4]=> bool(false) [5]=> int(-10) [6]=> string(3) "foo" [7]=> string(3) "foo" [8]=> string(3) "bar" [9]=> string(3) "foo" }
. ئَّە کَّاًَی لێْار تیژ بَکبردەبَیي،ئَگَر بوبًَّێت لًَبّ ًرخَکبًذا بًَرخیکی تبیبَتَّە بْەضتیي ّ ّەبَکبری بِێیٌیي :بۆًوًَْ لێرەدا <?php $arr = array("foo", "bar", "bla", 5.6, false, -10, "foo", "foo", "bar", "foo"); echo $arr[0]; // derencam foo echo $arr[3]; // derencam 5.6 echo $arr[4]; // derncam hich nakat, chunke nrxi bool FALSE rizbend betall dekat var_dump($arr[4]); // derncami bool FALSE, katek ke pshkinini bo bikein. ?>
بََُهبى غێْەی گۆڕاّەکبى ئَتْاًیي ًرخی ڕیسێک بگۆرێي بَپێٌبضَکردًی لًَْێیَکذا ّەکْ لَم ًوًَْیَ دەیبیٌیي <?php $arr = array("Ara", "Jon Travolta", "Cutiyar"); $arr[1] = "Esterei Sinemaye"; echo $arr[1]."\n"; ?>
لێرەدا ضێ ًبّهبى َُیَ بۆ پێٌبضَی ڕیسێک ،دّّەم ًبّیبى کَدەکبت غْیٌی ژهبرە [ ]1بۆ ڕیسەکبى چًْکَ یَکَم داًَ بَخۆکبر [ّ ]0ردەگرێت ّەکْ ببضوبى کرد .ئَم کردارە ّاتب گۆڕیٌی ًرخی ئیٌذێکطێک لًَرخێکی ًْێذا ّ بَم غێْەیَ لَهَّدّا ًرخَ ًْێکَ َُژهبر دەکرێت .زۆرکبت دەتْاًیت Arrayبَتبڵ بٌْضیتَّە ّ لَپبغذا ًرخَکبى بۆ َُر ئیٌذێکطێک دیبری بکَیت ّ جێگیری بکَیت .بَم غێْەیَ <?php ;)($arr = array ;"$arr[5] = "Nrxeki Nwe ;"$arr[7] = "Nrxeki tr ;)var_dump($arr >?
ئًَجبهی پػکٌیٌی var_dumpئَم دەکبت: )array(2 { >=][5 "string(10) "Nrxeki Nwe >=][7 "string(9) "Nrxeki tr }
لًَبّ ڕیسەکبًذا دەتْاًرێت ئیذًێکطَکبى بۆ ًرخَکبى َُهبى غت بٌْضرێتَّە ،کَبَُۆی ُێوبی گَّرەتر ّ یَکطبًَّە => دەکرێي پێص ئَّ ُێوبیبًَظ ژهبرەی ئیٌذێکطَکَ دەًْضرێتّ .ەکْ لَم ًوًَْیَدا دەیبیٌیي: <?php $bar = array(3 => "Ho", "Ha"); // dwem nrx jimare 4 ;)var_dump($bar ;'>echo '<br / $foo = array(-7 => "amanj", "ara"); // dwem dane index jimare 0 werdegret , chunke peshekei jimarei salibe -10 ;)var_dump($foo ;'>echo '<br / $var = array("Willat" => "Kurdistan", "Ubuntu"); // dwem dane index jimare !0 werdegret, chunke Rizbennde yekm ;)var_dump($var ;'>echo '<br /
?>
: بذەیيvar_dump ببدیقَتی پػکٌیٌی array(2) { [3]=> string(2) "Ho" [4]=> string(2) "Ha" } array(2) { [-7]=> string(5) "amanj" [0]=> string(3) "ara" } array(2) { ["Willat"]=> string(9) "Kurdistan" [0]=> string(6) "Ubuntu" }
associative arrays تَهبغبیَکی ئَم ًوًَْیَ دەکَیي کَلَکۆتبیذاstring ئَهَ ئَّ ریساًَ دەگَیًَێت کَئیٌذێکطَکَیبى پێکِبتبێت لَڕیسبًَذ . ــَّەvar_dump پػکٌیٌی بۆ کراّە لَڕێگبی <?php $riz = array(); $riz['naw'] = 'Amanj Ebdulrehman'; $riz['temen'] = 24; $riz['shwen'] = 'Cemcemall'; $riz['pishe'] = 'FormatWindows'; //wata westai Formate ;) echo 'Min nawim '.$riz['naw'].'e, temenim '.$riz['temen'].' salle u le shari '.$riz['shwen'].' nishtecem, xaweni dukani '.$riz['pishe']." m .\n"; echo '<br />'; var_dump($riz); ?>
nummeric arrays ئَهَ ئَّ ڕیساًَی تر دەگَیًَێت کَلًَبّ ُبّپۆلی ضَرەّەدا ًیي ّە بَگػتی بَ ّ Arrayەکْ ببرە ئبضییکَی ًبضراّى ّەکْ پێٌبضی پڕّاپڕ بۆی. <?php !// nmuneyeki bnereti Array Rizekan ; ;)'$Rizekan = array('A', 'B', 'C', 'D >?
سڕیىًَەی ڕیسەکان Remove Array بۆئَّەی ًرخی ڕیسەکبى بطڕیٌَّە دەتْاًیي unsetبَکبربَریي. <?php // listi nuserani Wiki Chawg.org ;)($riz = array ;"$riz[] = "Ara ;"$riz[] = "Amanj ;"$riz[] = "James Bond ;"$riz[] = "Hawkar ;"$riz[] = "Cwtiyar ); unset ($riz[2]); // srinewei James Bond, chunke ewe nuseri wiki niye ;)var_dump($riz >?
چبّ لَئًَجبهی پػکٌیٌَکَ بکَ بۆ زاًیٌی ڕّّداّەکبى.
Constantsوًگۆڕەکان َُرّەکْ گۆڕاّەکبى ّەکْ غێْەیَکی گػتی ّ بَ defineدەضتپێذەکبت ،بَاڵم ئَهبًَ ًبتْاًرێت بگۆڕێت ّ دەضتکبریبى بکرێتَُ ،رّەُب ًبتْاًي َُهّْ جۆرە ًرخێک یبى ئبهبًجێک ّەربگرى ّەکْ گۆڕاّەکبى ،بَڵکْ جۆرەًرخی scalar ّەردەگرى لَگَڵ جۆرەداتبی ّ .NULLاتب َُهبى یبضبی چۆًیَتی ًْضیٌی گۆڕاّەکبى بَضَر ئَهبًیػذا دەڕّات بَاڵم ئَهبى بَ $دەضتپێٌبکَى ّەزۆریع ببّە کَپیتی گَّرە uppercaseبَکبرببرێت بۆ ًْضیٌَّەیبىَُ .رّەُب بَپێچَّاًی گۆڕاّەکبًَّە
ئَهَ یَکێکَ لَخبڵَ بَُێسەکبًی کَزۆرکبت بۆ دیبریکردًی َُڵبژاردًَکبى.ئَهبى دەتْاى لََُهّْ ضکریپتَکَدا بَکبرببرێت .error_reporting یبى َُڵَگریconfig بَکبر دەبرێي بۆ ًوًَْ پَڕەی
تُخمی وًگۆڕەکان هبى کرد َُهبى کبت یَکَم ًرخ دەکبتَ ًبّی ًَگۆڕەکَ ــکَ خۆیdefineَّەکْ لَضَرەّەدا ببضی پێْیطتی دەضپێکردًی ب :َ ئَگَر ًوًَْی تْخویکی ئبضبیی ّەربگریي ّەکْ ئَه.دّّەم داًَ دەکبتَ ًرخی ئًََّگۆڕە <?php define('MALPPERRI_BASH', 'chawg.org Wiki and forum'); ?>
:ببًوًَْکَی ضَرەّە جبرێکی تر تێَِڵکێػی ًوًَْیَکی تر بکَیي لَضَر ئَّ َُهّْ پێٌبضَ ّ چۆًیَتییَی ببضوبى کردّّە <?php define('MALPPERRI_BASH', 'chawg.org Wiki and forum'); echo MALPPERRI_BASH; // yan be shewei newan String 'rizbend'! echo 'Fermu legell perrekani '.MALPPERRI_BASH.'!'; echo 'Fermu legell perrekani MALPPERRI_BASH'; // em sheweye Helleye, tenha weku deq! ?>
تَهبغبی دەکَیي، ّەربگریيWordPress پڕۆگراهۆکَی بًَبّببًگیwp-config.php ئَگَر بێیي ًوًَْیَکی پَڕەی .تبچی ئًَذازەیَک گرًگَ بَکبرُێٌبًی لََُهّْ ضکریپتَکَدا یَکجبر بۆ پَیْەًذی بَضتي لَگَڵ بٌکَی دراّەدا جێگیر دەبێت .ئَهَظ لَڕّّی خێراڕاپَڕاًذى ّ ڕًّّی لَکۆدەکبًذا ًَُگبّیکی ضَرکْتّْە بۆ ًْضیٌی ضکریپتَکبى /** nawî bnkey drawe (The name of the database for WordPress) */ define('DB_NAME', 'nawiDB'); /** bekarhênerî bnkey drawe (MySQL database username) */ define('DB_USER', 'nawibekarheneriDB'); /** têperrewşey bnkey drawe (MySQL database password) */ define('DB_PASSWORD', 'teperrewisheiDB'); /** MySQL hostname */ define('DB_HOST', 'localhost');
/** Database Charset to use in creating database tables. */ ;)'define('DB_CHARSET', 'utf8 /** The Database Collate type. Don't change this if in doubt. */ ;)'' define('DB_COLLATE',
include دەضتَّاژەی includeکبری تێخطتٌی ًبّەڕۆکی پَڕگَیَکی تر دەکبت بۆ ئَّ پَڕگَی کَ تیبیذا دەًّْضرێت .یَکێک لََُرە کردارە گرًگَکبًی بْاری داڕغتٌَ َُرّەُب یَکێکَ لَگرًگتریي کْرتکردًَّەی ڕێگبکبى بۆ ًْضیٌی پڕۆگراهۆکَکبى .گرًگیَکی تبیبَتی خۆی َُیَ لَپبرچَپبرچَکردًی بَغَکبى ّ دیبریکردًی بَغَکبى بۆ بَکبرُێٌبًیبى لََُهّْ پڕۆگراهۆکَکَدا .ئَهَظ بَّ ّاتبیَی ڕًّّکردًَّەیَکی زیبتر دەدات بَکۆدەکبى لًَێْ خْدی پڕۆگراهۆکَکبًذا.
چۆویًتی بًکارٌێىاوی INCLUDE چۆًیَتی بَکبرُێٌبًی includeزۆر ضبدەیَ ّەکْ بَکبرُێٌبى بَاڵم ّەکْ ئبهێری جێبَجێکردًی ئَم کردارە، پڕۆگراهٌّْش پێْیطتی بَتێگَغتٌی لۆجیکی بَکبربردًی َُیَ ّە ئبیب چۆى کبردەکبت؟ بَکْرتی ئَتْاًیي بڵێیي لَضێ ًَُگبّدا رًّّی بکَیٌَّە:
کۆتبییِێٌبى بَهۆدّضی PHPیَکَ ّاتب ُێٌبًی ئَّ کۆدە یبى ئَّەی کَدەیْضترێت بِێٌرێت. دیطبًَّە دەضتپێکردًَّەی هۆدّضی ّ PHPاتب >?.php ?<
بۆ تێگَغٌێکی تَّاّ لَم کبرە ًوًَْیَکی تێَِڵکێػکردى ّەردەگریي .کًَوًَْی دیبلۆگێکَ لًَێْاى ضیب ّ کۆڤبى .):ضَرەتب ئَّ پَڕەی کَدەهبًَّێت بیِێٌیي درّضت دەکَیي. ><p Sia: Sillaw KOVAN, nuserani wiki chawg.org britin le Amanj, Ara, Hwkar u Cwtiyar. ><br / ?Aya emet nedezani ></p
ًبّی دەًێیي xinc.htmlپبغبى پَڕەیَکی PHPدرّضت دەکَیي بًَبّی ّ( inc.phpەکْ ًوًَْیَک َُهبى غت لَّ بْخچَیَ پبغَکَّتی دەکیي کَپَڕەی xinc.htmlتێذا پبغَکَّت کردّّە).کۆدەکبى ئَم پَڕەیَیبى بَم غێْەیَ بێت:
<?php /** emanewet be INCLUDE xinc.html Rabkeshin bo Rwnkirdnewe */ echo 'KOVAN: Min nazanim ke nusere le Wiki Chawg.org? '; include 'xinc.html'; echo 'KOVAN: Belle dwai ew INCLUDE tewaw tegeshtim, supas bo PHP ;)'; ?>
:َ کَبَم غێْەیَی،َئێطتب ئَگَر تَهبغبی ضَرچبّەی کۆدەکبى بکَیي تێذەگَیي لَجۆًیَتی کردەک KOVAN: Min nazanim ke nusere le Wiki Chawg.org? <p> Sia: Sillaw KOVAN, nuserani wiki chawg.org britin le Amanj, Ara, Hwkar u Cwtiyar. <br /> Aya emet nedezani? </p>KOVAN: Belle dwai ew INCLUDE tewaw tegeshtim, supas bo PHP ;)
َُهبى غتَ ئَگَر ئێوَ لَپَڕە ڕاکێػراّەکَدا کۆهَڵێک گۆڕاّ بٌْضیٌَّە لَهَی تریبًذا ببًگیبى بکَیي ّ کبریبى لَگَڵ : پَڕەی گۆڕاّەکبى.َ ئَهَ ًوًَْیَک لَضَر ئَّ کردەی،بکَیي <?php // nawerroki perrei goraw.php $naw = 'Ara'; $temen = 23; $pishe = 'Xwendkari koleji Pzishki'; ?>
:َئَّ پَڕەیَی کَڕایذەکێػیي تیبیذا بۆ کردەک <?php // eme naweroki perreieki tre demanewet goraw.php rabkeshin include 'goraw.php'; echo 'Min nawm '.$naw.' _ye we temenim '.$temen.' salle, esta '.$pishe.'_m le zankoi Slemnany'; ?>
ئێطتب لَکرۆکی ئَم کردەیَ تێگَغتیي ،کَیَکێکَ لََُرە کردارە دّّببرەکبًی رۆژاًَ کَپێْیطتي بۆ ًْضیٌَّەی پڕۆگراهۆکَکبى ّ دەضتلێَِڵگرتٌیبى ًییَّ .اتب پرۆگراهٌّْش دەبێت ئَم کردەیَ تبئًَذازەیَکی زۆر ببظ تیبگبتّ ،ەالیًَی پبراضتي ّ چۆًیَتی بَکبربردًی بَپێی ئَّ دۆخَی بۆی دەًْضێت بساًێت.
GET َُهّْ پڕۆگراهۆکَ زیٌذّّەکبًی ئَم زهبًَ پێْیطتیبى بَبَردەّاهی هبهَڵَکردى لَگَڵ بَکبرُێٌَردا َُیَ ،یبى لَّێبذا هیْاى ّ خبّەى هبڵ ّ بَڕێْبَر ُ....تذّ ،ە ڕێگبی ئَم پَیْەًذیَ زًذّّە لًَێْاى بَراهبَر ّەکْ هرۆڤ ّ بَکبرُێٌَر ّ پڕۆگراهۆکَ چًَذێکي ،یَکێک لَّ ڕێگبیبًَ url parametersبَضتَر ّ ًبّاخٌَکَی .یبخْد بَگۆڕاّەکبًی GET ًبضراّە .ئَم گۆڕاّاًَ لَدّای بَضتَرەکَّە دێي ّ بًَیػبًَی پرضیبر لَیَکتری جْداکراًَّتَّە بۆًوًَْ: http://www.example.com/file.php?section=news http://www.example.com/dl.php?cat=5&id=3&view=false
بَاڵم ّریبی ئَّە ببَ کَپێکبُبتَی بَکبربردًی بَضتَر بۆ ضَرەّە بۆ ًوًَْ top#پَیْەًذی بَم ببضَّە ًییَ ّ HTMLــَ. تێبیىی گروگ :تکبیَ لَکبری ضَرەتبیی ًْضیٌی پڕۆگراهۆکَ ّ ئبهرازی بچْک بَکبری هَبَ ،تبّەکْ تَّاّ تَّاّ َُهّْ الیًََکبًی بَکبربردًی چۆًیَتی پبراضتٌی یبى بَربَضتکردًی بۆ پَالهبرداى دەزاًیت .چًْکَ خْدی ئَم گۆڕاّە یَکێکَ لَزۆرتریي ضَرئێػَکبًی تْغی پرۆگراهٌْضی ضَرەتبیی دەبێت .
ًبّەڕۆک ئبهبدەیَ لَ ژێر .1.2 GNU Free Documentation License ّەرگیراّە لَ ضبیتی www.chawg.org چبک کردًی :ضبهڕەًذ حبجی