Mila’s Journey

Loflied op de vrijheid

Door: Jan Sennema

Reizen kan puur bijtanken zijn, maar het kan een mensenleven ook ingrijpend veranderen. Zo’n reis was de voettocht die Mila Jansen ruim dertig jaar geleden door het desolate hoogland van Ladakh maakte. De bekroonde documentaire Mila’s Journey vertelt het verhaal van twee reizen met één bestemming: Mila’s paradijs.

Mila’s reis naar het dak van de wereld begint onder de zeespiegel, in hartje Amsterdam. Het waren de swinging sixties. De documentaire brengt die woelige jaren tot leven met unieke archiefbeelden, zoals een scene uit de speel lm De verloedering van de Swieps, waarin behalve een piepjonge Ramses Shaffy ook Mila’s eerste schreden op het lmpad zijn te zien. Haar kledingboetiek Kink 22 was in 1966 een kruispunt op de psychedelische wereldkaart, net als de teashop die ze daarna opende. Toen de Amsterdamse tolerantie midden jaren zeventig

de eerste scheurtjes begon te vertonen, werd het voor Mila tijd de vrijheid elders te zoeken. Als tiener had ze al boeken over het Hindoeïsme verslonden, en ook de reisverhalen die ze in haar theehuis hoorde smaakten naar meer. Het reisdoel lag dus voor de hand, en zo vertrok Mila met het hele gezin naar het land van haar dromen: India. Pas veertien jaar later zou ze dat land weer verlaten, om in Amsterdam eerst als wietkweker en later als Pollinator fabrikant haar avontuurlijke levensweg voort te zetten.

Mila’s Journey is een inspirerend portret van een hippie

Accepteren

In 1976 begon Mila samen met echtgenoot Hans Swart en hun 4-jarige dochter Maloes aan de 1500 kilometer lange voettocht door het nauwelijks in kaart gebrachte Ladakh. Mila was diep onder de indruk van de Tibetanen die er als vluchtelingen in groten getale waren neergestreken. “Ik voelde meteen een intense connectie. Het waren heel speciale mensen, ik denk door hun religie: ze accepteren het leven zoals het komt, heel anders dan de westerse mentaliteit om alles altijd maar te willen veranderen.”

De trek was ondenkbaar zonder de Tibetaan Tashi, die het gezin door het bergland loodste, voor ze kookte en samen met Mila de wolven op afstand hield. Onder-

weg legde Hans met zijn Super 8 camera culturen vast die vandaag de dag vrijwel verdwenen zijn, zoals Mila aan het einde van de documentaire met enige spijt constateert. Al voor ze aan de voettocht begon, wist Mila dat ze langer in India wilde blijven. Helaas dacht Hans daar anders over. De relatie overleefde de tocht dan ook niet. Niet alleen de twee echtelieden, ook de twee helften van het lmmateriaal zouden in tegenovergestelde richtingen vertrekken. Pas op het sterfbed van Hans kwamen de twee lmhelften na ruim dertig jaar weer samen. Ze zijn in gedigitaliseerde vorm als gouddraden door de documentaire geweven.

Elektroshock

Daarmee kwam Mila’s droom om ooit het magische Ladakh nog eens te bezoeken steeds dichterbij. Gezondheidsproblemen dreigen echter al in Nederland roet in het eten te gooien. Na een elektroshock op een hennepbeurs is Mila’s hart van slag. Het kan òf een hersenbloeding òf een hartaanval worden, vertelt ze laconiek als ze net de uitslag van een onderzoek heeft vernomen. Enkele scenes later is alle bravoure verdwenen, wanneer we haar terugzien in een tentje, ergens hoog in de bergen. Mila ligt als een mummie ingepakt in haar slaapzak, terwijl de regen furieus op het tentdoek klettert. “Ik was zelfs te moe om tijd met met Tashi door te brengen”, klinkt het kleintjes. Niet veel later moet ze accepteren dat haar lichaam niet meer is opgewassen tegen de inspanningen, en besluit ze de thuisreis te aanvaarden.

Mila’s Journey is een inspirerend portret van een hippie-prinses die zich tot een loso sche overlever ontpopt. Maar bovenal is het een kleurig lo ied op de vrijheid, die anno 2011 in Nederland verder weg is dan Mila ooit voor mogelijk had gehouden. Ze constateert het zonder boosheid, ze lijkt vooral verbaasd dat het zover heeft kunnen komen. Mila blijft lachen. Ook dat hoort bij de acceptatie van het onvermijdelijke...

www.anecdote- lms.com/milasjourney