Afscheid van je huisdier

Hoe neem je afscheid van je huisdier?

Voor overleden mensen hebben we een uitgebreide uitvaartcultuur, maar wat doen we met onze dode poezen, konijnen of honden? Meer dan de helft van de Nederlanders (56%) heeft één of meer huisdieren. En als die doodgaan, staan ze voor de keus.... Gaan ze in de kliko of de vuilniszak, of krijgen ze een staatsbegrafenis? En wat zijn er verder nog voor mogelijkheden?

Heel lang was het vanzelfsprekend om Zwartje, Witje, Hector of Poekie te begraven in de tuin of in een belendend bosje.

Veel meer smaken waren er niet. Tegenwoordig is er meer keus. Daarbij komen gevoel en rituelen kijken. Huisdieren vervullen steeds vaker vaak de rol van een gezinslid. Je hebt ze dagelijks om je heen en je ziet ze dikwijls vaker dan je familieleden. Je hebt een nauwe band met ze. Huisdieren bieden steun in moeilijke tijden, en voor velen nemen ze zelfs de plaats in van een kind. Op de site van Dierencrematorium Oost-Nederland vind je allerlei reacties van mensen die daar hun dier lieten cremeren. Afgezien van het feit dat de dood van een huisdier duidelijk aanzet tot het schrijven van verdrietige Sinterklaasgedichten, wordt wel duidelijk dat het ontslapen dier een geweldig gemis geeft: ‘Poezen laten pootafdrukken achter op je hart.’Of: ‘Ik draag Bora mijn meid elke dag in een hele mooie hanger op mijn borst, dicht bij mijn hart. Rust zacht mijn kind. Dat was jij, mijn kleine meid.’ Een mooi afscheid is belangrijk. Iemand schrijft: ‘Ik heb alle tijd gekregen om afscheid te nemen, te knuffelen, noem maar op. Koffie, zakdoekjes, en vooral veel begrip.’

Destructie

Niet iedereen heeft zoveel sentimenten. Soms wordt het huisdier gewoon afge-

voerd om te worden vermalen. Misschien wel uit onwetendheid of omdat het 't baasje koud laat. Want laat je je huisdier achter bij de dierenarts, dan gaat het mee met een kadaverauto van een destructiebedrijf. Je betaalt de vervoerskosten. De destructie vindt plaats bij Rendac in Son, het enige destructiebedrijf in Nederland. Hier worden dode huisdieren, samen met slachtafval, en dode landbouwhuisdieren verzameld. Ze gaan op een lopende band. Vervolgens worden ze machinaal verhakseld tot steeds kleinere deeltjes.

Daarna wordt het materiaal ingedampt, gedroogd, gepasteuriseerd en gesteriliseerd. Het wordt uiterst voorzichtig behandeld, omdat het allerlei ziektekiemen kan bevatten. Vroeger werd er veevoer van gemaakt, maar dat mag tegenwoordig niet meer. In 2009 verwerkte Rendac 400.000 ton dierlijk materiaal. Dit wordt gebruikt als biobrandstof. Het levert een hoeveelheid groene energie op, die overeenkomt met de energiebehoefte van 40.000 huishoudens. De heer Berendonk van Rendac verzekerde mij dat er geen restanten van dode dieren in de kosmetische of andere industrie terecht komen. De reststoffen worden volledig gebruikt om groene energie op te wekken. Dat je

vet van dode dieren als lippenstift op je gezicht smeert, is dus een Broodje Aap.

Door: Marian Henderson

Soms zie je dat de grootste man, die heel stoer zei; ik doe het alleen voor mijn vrouw, jankend naar buiten komt.

een geweldig gemis geeft: ‘Poezen laten pootafdrukken achter op je hart.’Of: ‘Ik draag Bora mijn meid elke dag in een hele mooie hanger op mijn borst, dicht bij mijn hart. Rust zacht mijn kind. Dat was jij, mijn kleine meid.’ Een mooi afscheid is belangrijk. Iemand schrijft: ‘Ik heb alle tijd gekregen om afscheid te nemen, te knuffelen, noem maar op. Koffie, zakdoekjes, en vooral veel begrip.’ deeltjes.

Daarna wordt het materiaal ingedampt, gedroogd, gepasteuriseerd en gesteriliseerd. Het wordt uiterst voorzichtig behandeld, omdat het allerlei ziektekiemen kan bevatten. Vroeger werd er veevoer van gemaakt, maar dat mag tegenwoordig niet meer. In 2009 verwerkte Rendac 400.000 ton dierlijk materiaal. Dit wordt

Begraven

Veel mensen willen hun huisdier in hun tuin begraven. Dat is toegestaan op eigen grond, mits je het lijkje niet in plastic wikkelt en het minstens 75 centimeter diep ligt. Als de tuin niet je eigendom is, moet je toestemming hebben van de eigenaar. Een nadeel van een thuisbegrafenis is dat je ooit misschien gaat verhuizen. Laat je de resten achter? Het kan ik deze is onprettig voor de nieuwe bewoner om met jouw privé-reseveren? dierenkerkhofje te worden geconfronteerd. Voor sommige mensen is het heel vanzelfsprekend om voor begraven te kiezen. Latuhalat, bijvoorbeeld: ”Ik heb mijn hele leven dieren gehouden. Kippen, katten, konijnen en cavia's. Die doe je natuurlijk niet in de container als ze dood zijn. Ik heb mijn dieren altijd zelf begraven. In de tuin van mijn huidige woning heb ik bijvoorbeeld drie poezen liggen. Ik ben er fel tegen gekant dat de dieren machinaal worden verwerkt en ik ben ook tegen verbranden. Begraven geeft mij een goed gevoel. Het is respectvol. Ik heb ze in plastic gewikkeld en daarna in een doek van het Indonesische eiland waar ik vandaan kom.

Mocht ik ooit verhuizen, dan laat ik ze liggen.” Sedert 1980 is het in Nederland ook mogelijk om je dier naar een dierenbegraafplaats te brengen. Soms wordt het begraven in een grasveld, dat later opnieuw wordt ingezaaid. Vaak kun je ook gedurende een aantal jaren een grafje voor je dier te huren, dat je zelf kunt aankleden.

Crematie

Bij crematie kun je kiezen uit een groepscrematie of een individuele crematie. In het eerste geval gaat het dier samen met andere dieren de oven in. De as wordt standaard verstrooid. Theo de Wijs van Huisdierencrematorium Den Haag vertelt: “Wij doen zo'n 1500 crematies per jaar. We zijn zeven dagen per week open, ook 's nachts. Het komt wel eens voor dat mensen het niet prettig vinden om een grote hond die overlijdt thuis te houden, die halen we dan 's nachts op. Voor ons is crematie geen massaproductie, wij nemen de tijd, zodat mensen hun gevoel erin kwijt kunnen. We baren de dieren bijvoorbeeld op met 25 kaarsjes erom heen, dat is net een sprookje.” Hij vervolgt: “Mensen die dat willen, kunnen hun dier zelf in de oven leggen. 60% van de mensen kiest voor uitstrooien. 40% neemt de as mee in een urn. Er komen veel gevoelens los bij

een crematie. Soms zie je dat de grootste man, die heel stoer zei, ik doe het alleen voor mijn vrouw, jankend naar buiten komt. Maar vergeet niet, onze band met huisdieren is heel groot. Je kijkt 's morgens het eerste wat je hond doet. Bij ons is crematie van allerlei huisdieren mo- gelijk, katten en honden, maar ook vogels, konijnen, ca- via's. Laatst hadden we twee gerbils (woestijnratten, red.), of een kip. Eigenlijk alle kleine huisdieren. Alleen paarden doen we niet. Mensen kunnen wat as laten verwerken in een sieraad of een knuffelsteentje. Een mespuntje as, dat door de klei wordt gemengd. Ik kan me nog een heel speciale uitvaart herinneren, met Hindoestanen. Voor hen is het dode dier een voorouder. Er kwamen wel 40 mensen, zelfs met het vliegtuig uit Amerika. Daar zijn we uren mee bezig geweest. Dat was wel heel speciaal. Wij proberen altijd met de mensen mee te voelen.”

Please, please, please... OpzettenEen plekje in de Wie geen afstand kan doen van zijn tuin.. dier en hem dagelijks wil bekijken, kan kiezen voor taxidermie. Opzetten, dus. Voor dit proces wordt zo'n 10% van het huisdier gebruikt. Het vachtje, de schedel en de beenderen. Het restant kan men begraven of cremeren. Het kost ongeveer 400 euro om een kat of hond te laten opzetten. Het valt niet mee voor de taxidermist om het dier zijn oorspronkelijke houding en uitstraling te geven. Geef zeker een foto mee. En reken er op dat veel bezoekers het een lugubere kwestie vinden en liever over Wodan héén kijken. Maar voor de liefhebber: een geschenk voor het leven.

Onderzoek

Het is ook mogelijk om een overleden dier af te staan voor wetenschappelijk onderzoek. De Universiteit van Utrecht is met een proef begonnen. Zij laten hun studenten niet meer oefenen op gedode proefdieren, maar op dieren die door hun eigenaar zijn afgestaan. Begin volgend jaar is deze proef afgelopen. Maar het ziet er naar uit dat meer universiteiten zullen inhaken en men dan regulier afstand kan doen. Men betaalt wel het vervoer naar de universiteit. Op dit moment zou het jaarlijks 300 dode proefdieren schelen, maar dit aantal zal verder stijgen.