Sprinkhaan als popcorn

“Ik at mijn eerste sprinkhaan in een jolige bui met een paar vrienden. We hadden wat biertjes op en toen toverde iemand een zakje gedroogde sprinkhanen uit zijn jaszak. Je staat dan wat schaapachtig te kijken. Maar we namen er allemaal eentje. En iedereen at zijn sprinkhaan op. Het was eigenlijk heel normaal. alsof je een handjevol popcorn wegknabbelt’, omschrijft Ger van der Wal zijn eerste ervaring met het eten van insecten.

Hij concludeerde na zijn eerste sprinkhaantje dat dat eigenlijk prima smaakte. Zijn interesse voor het eten van insecten was gewekt. Hij verdiepte zich in de literatuur over eetbare insecten, en ontdekte dat sommige insecten zelfs buitengewoon smakelijk zijn. “Als je een-

maal over die drempel van ‘de eerste keer’ heen bent, dan is het niet gek meer of eng. Dan kun je op ontdekkingstocht gaan in een hele nieuwe wereld van voedsel.” ratuur een bevlogen consumptie-insecten expert werd. Die passie en zijn kennis leidden ertoe dat mensen hem regelmatig vroegen hoe ze aan eetbare insecten konden komen, want niet iedere mier die door de keuken wandelt is zomaar geschikt voor consump-

tie. En je moet ook weten hoe je een insect moet bereiden. “Het is een beetje hetzelfde als met slakken: een dozijn escargots in een duur restaurant vormt een heerlijk voorgerecht, maar als je zelf wat slakken uit de tuin in de pan gooit, zijn die waarschijnlijk niet te eten.” De ondernemersgeest borrelde op en de bezielde entofaag (insecteneter) besloot daarop om eetbare insecten en producten waarin insecten zijn verwerkt te gaan importeren. Zijn onderneming Delibugs zag het daglicht. Op www.delibugs.nl is te lezen wat je in zijn winkel kan bestellen en wat het verhaal achter de verschillende insecten is. Meelwormen, sprinkhanen, schorpioentjes, vlinders, kevers… eetbare insecten zijn er in veel soorten en maten.

Door: Michiel Panhuysen

Insecten eten is niet eng. Het is een efficiënte manier om aan eiwitten te komen. En nog lekker ook.

Eiwitten

Aan de Universiteit van Wageningen klinken regelmatig geluiden ten faveure van de consumptie van insecten. “Insecten zijn een rijke bron aan proteïnen (eiwitten), een van de pijlers van een evenwichtige voeding”, stelt Van der Wal, die na zijn speurtocht in de litehier er een afkeer van. Ze zouden vies zijn en ziektes overbrengen. Maar aan de andere kant kunnen diezelfde mensen misschien wel genieten van varkensvlees, paling of garnalen. En je wil niet weten waar die dieren tijdens hun leven rondscharrelden of kropen. Het is een kwestie van gewenning. Van der Wal. “Nederlanders hebben het eten van drop en rauwe haring tot culinair-cultureel erfgoed uitgeroepen. Veel buitenlanders walgen daarvan. In Zuid-Korea eten ze kwal en zeekomkommer, en dat zijn wij weer niet gewend, maar we tasten wel weer diep in de buidel als we in een restaurant mosselen, oesters of kreeft eten. Ook zijn er historische verschuivingen op het gebied van culinaire acceptatie. Aan het imago van voedsel kun je schaven. Neem bijvoorbeeld zeevoedsel. Terwijl we nu oesters, mosselen of zeewier als delicatessen zien, werd vroeger vis en ander eetbaars uit de zee gezien als armenvoer.”

van de pijlers van een evenwichtige voeding”, stelt Van der Wal, die na zijn -

Drempel

Waar de consumptie van insecten in Azië vrij breed verspreid is, hebben veel mensen

bron van eiwitten

De mens heeft eiwitten nodig. Insecten zijn een grote bron van eiwitten, net als vlees of soja. Grootschalige kweek van soja is een aanslag op de regenwouden in Zuid-Amerika. Vlees van grote dieren is ook niet bepaald duurzaam. Om een kilo rundvlees te kweken moet een koe tien kilo voer eten. Om een kilo insectenvlees te kweken is ‘slechts’ anderhalve kilo voer (gras) nodig. Daarmee vormen insecten een ecologisch verantwoorde bron van hoogwaardige eiwitten. Van der Wal ziet nog wel enkele jaren verstrijken voordat insecten daadwerkelijk op grotere schaal een directe bron van eiwitten gaan worden voor de westerse mens. Het heeft zijn tijd no-

dig. Maar een indirecte grote bijdrage aan een duurzamere voedselketen van de mens kunnen insecten volgens hem wel op snelle termijn leveren. “Voor de kweek van één kilo zalm is bijvoorbeeld drie kilo ‘wilde’ (op zee gevangen vis) nodig. Die vis wordt vermalen tot vismeel. En dat terwijl het voor kweekvis helemaal niet nodig is om vismeel te eten. Want zalmen eten ook insecten. Als je de kweekzalm voor de helft zou voeren met insecten in plaats van vismeel, ben je veel slimmer bezig, zonder dat de smaak van de zalm verandert.”

Delicatessen

Terug naar de directe consumptie van insecten. Veel mensen schrikken in eerste instantie een beetje terug van het idee om een sprinkhaan te eten. “Tot ze het een ander zien doen”, lacht Van der Wal. “Dat werkt vaak aanstekelijk, merk ik in praktijk. We stonden afgelopen zomer op het festival Wereldsmaken in Utrecht met een paar dozen sprinkhanen. Uiteindelijk hebben daar meer dan duizend mensen een sprinkhaantje geproefd. Zoals gezegd, mensen moeten een drempel over. Daarom werk ik nu vooral aan de algemene acceptatie van het eten van insecten. Mijn insteek is daarbij om ook

restaurants te overtuigen om insecten op de menukaart te zetten. Sommige insecten zijn namelijk een ware delicatesse. Verschillende koks zijn daarvan inmiddels ook overtuigd en bieden hun klanten insectengerechten aan. Dat is een grote stap naar een bredere acceptatie van insecten als voedsel.”

snoepgoed

Van der Wal verwacht dat er de komende jaren een aantal belangrijke bakens worden ver-

zet op het gebied van het eten van insecten. Zelf wil hij graag deel uitmaken van die ontwikkelingen. Delibugs schotelt zijn klanten naast verpakkingen met consumptieklaar gemaakte insecten ook andere insectenproducten voor. Daarbij gaat het vooral om soorten snoepgoed (lollies!) waarin zichtbaar een insect is verwerkt. Vrij recent introduceerde Delibugs in Nederland ook twee soorten energybars voor duursporters, waarin gemalen krekels verwerkt zijn. Fietsers en marathonlopers moeten onderweg regelmatig voedsel tot zich

nemen. Dat voedsel moet veel caloriën en of eiwitten bevatten. Gemalen krekels schijnen een uitstekende voedingsbron te zijn voor de sporter. Dat klinkt als een nieuwe uitdaging!

Niet iedere mier die door de keuken wandelt is zomaar geschikt voor consumptie.