Zgrada Velike realke pogled sa južne strane
Arhivski snimci magazina ”Šeher Banjaluka”
BANJA LUKA KROZ PROSTOR I VRIJEME
Rasadnica budućih akademičara VELIKA REALKA / REALNA GIMNAZIJA Tekst i foto: Adem Čukur
Godina 1895 predstavlja jedan od najznacajnijih datuma banjaluckog skolstva kada pocinje sa radom Velika realka ( tada privremeno u objektu Ruzdije ) .Za razliku od nastavnog programa Klasicne gimnazije ( u Sarajevu, Mostaru.. ) , a radi potreba tadasnjeg upravnog aparata za kvalitetnim kadrom, Velika realka se profilirala kao skola u kojoj je bilo vise zastupljeno izucavanje tehnickih i prirodno-matematickih nauka , te sumarstva i agronomije, Nastavni program je bio na zavidnom nivou, a nastavu su uglavnom drzali profesori koji su dosli iz vecih gradova Dvojne monarhije; radi poznavanja jezika, u prvom redu iz Hrvatske. Iste godine pocinje i izgradnja prve faze nove zgrade gimnazije ( zavrsena 1898 g. ) koja je bila je locirana na uzvisenom platou iznad banjalucke pijace na lijevoj 24 Š E H E R
BANJA LUKA
obali rjecice Crkvene .To je bio, u konacnici simetricno rijesen polublokovski objekat sa ulaznim frontalnim dijelom na juznoj strani i krilima na zapadnoj i istocnoj strani, te izdvojenom fiskulturnom salom na sjevernom dijelu lokaliteta ( koja nikad nije izvedena ).Objekat je bio po vertikali rascalanjen sa tri horizontalna vijenca sa razlicitom obradom fasade, od rusticne u prizemlju, do glatke na drugom spratu. te polukruznim prozorima u prizemlju , cetvrtastim prozorima na prvom spratu sa timpanonima iznad i cetvrtastim prozorima na drugom spratu sa ravno naglasenim nadprozornicima iznad . Uglovni dijelovi zgrade zavrsavali su se rizalitima koji su nadvisivali krovni vijenac objekta. Taj dio je imao drugaciji zavrsni tretman fasade sa naglasenim pilastrima i dekoracijom. Pored
