Benchmark Onderwijs Berenschot aangevuld met financiële analyse

De vraag naar een gedegen verantwoording en inzicht in de besteding van middelen is onverminderd actueel voor onderwijsbesturen. Zo constateerde de Onderwijsraad afgelopen jaar dat ‘de discussies over bestedingen in het onderwijs lijden onder gebrekkig inzicht in hoe onderwijsinstellingen middelen besteden’. Het uitvoeren van een breed en gefundeerd onderzoek lijkt daarmee urgenter dan ooit.

“De benchmark van Berenschot is een geijkte methode om antwoord te geven op vragen over de bedrijfsvoering en verantwoording van onderwijsinstellingen”

De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) stelt data beschikbaar voor onderzoek. Er zijn al verschillende initiatieven waarbij deze open data van DUO wordt gebruikt om inzicht te geven in de financiële situatie. Deze publica ties voldoen aan een behoefte van besturen om inzicht te krijgen in de financiën, zonder daar voor tijd te hoeven besteden aan het verzamelen en vergelijken van gegevens. Een probleem met veel van deze publicaties is echter dat het ofwel enkel gaat om het inzichtelijk maken van de gegevens van een enkel bestuur en als er een vergelijking wordt gemaakt, dan is dat meer dan eens een vergelijking van appels met peren. Dit leidt tot de conclusie dat er nog onverminderd behoefte is aan een betrouwbaar vergelijkingsinstrument. Berenschot heeft al meer dan een decennium een betrouwbare benchmark voor het onderwijs. Nu zijn aan deze benchmark de financiële gegevens toegevoegd, waarbij gebruik gemaakt is van de open data van DUO. Voor de deelnemers aan de Benchmark Onderwijs is daardoor een extra dimensie beschikbaar gekomen. Voor deze benchmark is gegevensverzameling vernieuwd en daardoor versneld, maar combineert deze gegevens ook met de op de markt beschikbare open data. Daarnaast en veel interessanter is dat de samenstelling van referentiegroepen die ontwikkeld is voor de benchmark ook kan worden toegepast op de financiële gegevens. De ervaring in het maken van relevante kengetallen die breed toepasbaar zijn, gecombineerd met een goede selectie van vergelijkbare besturen zorgt ervoor dat de vergelijking betrouwbaar is en relevant.

STAND VAN ZAKEN De financiële rapportage gaat in op de baten en lasten van onderwijsinstellingen en toont verschillende ratio’s. De deelnemer kan door middel van het interactieve dashboard zelf doorklikken naar de verdieping op de informatie van het dashboard. Door het toevoegen van drempelwaarden en duiding van de cijfers worden niet alleen de cijfers inzichtelijk gemaakt en vergeleken, maar helpt de rapportage ook bij interpretatie en het nemen van beslissingen. In het getoonde voorbeeld van de ratio’s wordt aangegeven waar de instelling zelf staat, wat de gemiddelden van de referentie zijn en in hoeverre deze binnen de onder- en bovengrens vallen. Zie de liquiditeit in het voorbeeld. Liquiditeit vertelt over de mate waarin aan korte termijnverplichtingen kan worden voldaan. De getoonde waarde van de liquiditeit van de instelling is gelegen boven de gemiddelde waarde van de referentiegroep, maar is niet onnodig hoog (valt onder de hoogste drempelwaarde). Indien liquiditeit te hoog is, is er sprake van oppotten van middelen. Hoewel deze ratio’s momentopnames zijn, en een maand later lager (of hoger) kunnen zijn, geven deze toch een redelijke indicatie van de stand van zaken en vooral de mate waarin de eigen instelling afwijkt van de collega’s in het land. Het inzicht in de financiën levert de sector handvatten waar te kunnen (bij)sturen, maar ook een gefundeerd antwoord op de vragen van alle belanghebbenden bij goed onderwijs. Dat zijn medewerkers, toezichthouders, maar ook de ouders. ZELFBENCHMARK De zelfbenchmark is een omgeving waarin het referentiemateriaal kan worden samengesteld naar eigen inzicht. Zo kunnen deelnemers ook vergelijken met besturen die in eerste instantie misschien niet het meest vergelijkbaar zijn, maar dit kan wel leiden tot inzichten die voorheen niet bereikbaar waren.

ONDERSTEUNEN VERANTWOORDING De benchmark van Berenschot is een geijkte methode om antwoord te geven op vragen over de bedrijfsvoering en verantwoording van onderwijsinstellingen. De uitkomst ervan ondersteunt bij

verantwoording, geeft inzicht in normen voor

formatie en kosten, focust op optimale en efficiënte inrichting en helpt bij een toekomstbestendige inrichting van de organisatie. Door automatisering is de tijdsbesteding voor aanleveren van gegevens met 80% gereduceerd en lukt het besturen om met een tijdsbesteding van maximaal een dag de benchmarkgegevens aan te leveren. Alsof dat alles nog niet genoeg is, worden de financiële analysemogelijkheden zonder meerprijs toegevoegd aan het vergelijkingsinstrumentarium.

Wilt u meer weten of met een testaccount zelf eens door de benchmark en het platform heen klikken? Stuur dan een mail aan benchmarkonderwijs@berenschot.nl.

Anders werken aan Exploiteren met Perspectief is het thema van deze Schooldomein. In de rubriek Architectuur en verbeelding geven architecten, ontwerpers en inrichters mooie voorbeelden daarvan.

Foto Sebastian van Damme

EVA ARCHITECTEN – DANIËL BIESHEUVEL

Ook voor de nieuwbouw van basisschool voor speciaal onderwijs SO Fier zijn meerdere ‘klassieke’ exploitatiemaatregelen toegepast: er zijn geen dure ARBO hulpconstructies nodig voor de bewassing van de gevel, vloeren die mechanisch gereinigd worden sluiten niet direct aan op het tapijt in de kantoren, geen nissen in gangzones, holle plinten en een vloerputje in alle sanitaire ruimten, geen schilderwerk voor de aluminium en kunststof kozijnen, plafondhoge hoekbescherming op uitwendige hoeken, kunststof voegen in sanitaire ruimtes, et cetera. Voor de doelgroep (cluster 4 onderwijs) is speciale aandacht voor ’boefjesbestendige’ materialen en oplossingen. Voorbeeld zijn de binnenkozijnen; deze zijn van vuren met matte blanke lak; een buts in deze kozijnen is vrijwel niet zichtbaar in tegenstelling tot een geschilderd kozijn. Daarnaast is de school de eerste energieneutrale basisschool van Utrecht. Een knappe prestatie van gemeente en SPOU om deze ambitie te realiseren, met de daarbij horende lagere energiekosten. Waar is dan nog exploitatiewinst te behalen? Met de kosten voor personeel en het lerarentekort is het zaak anders te gaan denken over flexibiliteit in gebruik: het wordt nog belangrijker om tijdelijk groepsruimten te kunnen combineren bij uitval van leraren, en om snel in te kunnen springen op veranderende onderwijsmethodieken of visies. Deze flexibiliteit staat bij SO Fier

Foto Sebastian van Damme

op licht gespannen voet met de doelgroep die juist een duidelijke vaste structuur nodig heeft. Daardoor is meer ingezet op korte looplijnen, goed overzicht op elkaars groepsruimte per cluster, flexplekken voor ambulant personeel en een separaat te exploiteren aangebouwde gymzaal. Het groene speelplein rond SO Fier is wel een punt van aandacht: de ambitie van ‘natuurlijk’ spelen en een groen plein drukken wel weer zwaarder op de exploitatie dan een geheel betegeld plein. ‘Onderhoudsarm groen’ is wellicht nog een punt van studie.

LKSVDD ARCHITECTEN – HANS VAN DEN DOBBELSTEEN EN RONALD OLTHOF

LKSVDD architecten ontwerpt gebouwen, die van meerwaarde zijn voor hun omgeving. Mensen voelen zich prettig, omdat we in onze ontwerpen altijd uitgaan van de belangrijkste factoren die het welbevinden bepalen: daglicht, uitzicht, groenbeleving en tactiel materiaalgebruik.

De mensen die in een gebouw leren, sporten, werken, eten of verzorgd worden, bepalen het succes van het gebouw. Door veel aandacht te besteden aan hun wensen en ze actief te betrekken bij het ontwerpproces, worden ze eigenaar van het ontwerp: ‘dit is ons gebouw!’ Dat commitment is, alle rekensommen ten spijt, één van de belangrijkste basisvoorwaarden voor een duurzame exploitatie. In Oud Gastel huisvest het MFA Futura een bijzondere combinatie van twee scholen én de plaatselijke voetbalvereniging in één gebouw. Dat kan omdat wij het centrale hart van het gebouw zodanig hebben vormgegeven dat het overdag dient als aula en overblijfruimte, en ‘s avonds en in het weekend bij de kantine van de voetbalclub kan worden getrokken. Dat was belangrijk voor de gemeente Halderberg. Zo investeert zij niet alleen in een brede school, maar in de hele kern van Oud Gastel. In Kulturhus de Spil Nieuwleusen hebben we een voormalig bankgebouw kunnen integreren in het nieuwe gebouw. Het is vanaf de opening een veel bezochte ontmoetingsplek voor alle inwoners van Nieuwleusen. Dat strookt helemaal met het vooraf gestelde doel van het bevorderen van sociale samenhang en gemeenschapsgevoel. Er zijn veel functies in het gebouw te vinden: o.a. een middelbare school, bibliotheek, muziekschool, twee sporthallen en welzijnsorganisaties.

Kijk voor meer informatie op www.lksvdd.nl.

Fotografie: Ronald Tilleman

TEAM ARCHITEC/KTEN - HILDE VAN DIJK EN MONIKA DAUN

In Gulpen-Wittem zijn er nogal wat karakteristieke en beeldbepalende gebouwen die men graag behoudt. In de ‘mooiste gemeente’ van Nederland, in het charmante heuvelland, staat bovendien het belang van de inwoners en bezoekers voorop. Dan is het twee vliegen in 1 klap als een bestaand monument succesvol omgevormd wordt naar een nieuwe gemeenschapsvoorziening. Dat is gedaan met de zogeheten ‘Toeristenkerk’, een bestaande Protestantse kerk. Een beeldbepalend, twee verdiepingen tellend gebouw, dat in de jaren 60 van de vorige eeuw uit Mergel is opgetrokken. Het is een ontwerp van het Maastrichtse architectenbureau Frans Dingemans. Door het aanwezige Müller-orgel heeft het gebouw een monumentale status. Via een aanbesteding heeft de gemeente Gulpen-Wittem, als eigenaar en opdrachtgever, TeamArchitec/ kten het project gegund. De opdracht was om via een beperkte uitbreiding van het bestaande gebouw optimaal functioneren de ruimten voor sociale, culturele, creatieve, educatieve en religieuze activiteiten te laten ontstaan. Het resultaat is een pronkstuk voor Gulpen, dat TeamArchitec/kten met een flinke dosis creativiteit tot stand heeft gebracht. Door de optimalisering van de exploitatie als uitgangspunt te nemen is er oogstrelende functionaliteit gerealiseerd voor de multifunctionele behoeften van de gemeenschap.

Kijk voor meer informatie op www.teamarchiteckten.eu.

23 sep

Onderwijsvastgoed Dag 2020

Datum: woensdag 23 september 2020 Programma: 10.00 uur – 16.30 uur Locatie: Nyenrode Business Universiteit, Breukelen

Uitdagingen in de twintiger jaren

De twintiger jaren zullen inhoud geven aan het portefeuille denken binnen onderwijsinstellingen en gemeenten. Wat is mijn visie? Hoe pak ik in portefeuilleverband de energietransitie aan? Wat is de impact van het IHP voor mij? Ga ik renoveren of nieuw bouwen? Hoe kan ik de circulaire economie meenemen in mijn plannen? Deze dag biedt u nuttige handvatten en veel inspiratie.

Trendradar - Op deze dag wordt ook de Nationale Trendradar Onderwijsvastgoed gepubliceerd en besproken. U ontvangt een exemplaar.

Voor wie - Voor toezichthouders, besturen, directie en staf van onderwijsinstellingen, verantwoordelijken bij gemeenten en anderen die zich in het dagelijks werk bezighouden met onderwijsvastgoed.

Uw deelname - € 395,= excl. btw voor onderwijsinstellingen en gemeenten en € 495,= excl. btw voor overige organisaties.

Gratis boek - Bij deelname krijgt u het boek “Samenwerken aan de School voor Morgen”, een overzicht van vele projecten, trends, feiten en cijfers. Dit boek, met een waarde van EUR 50, is een uitgave van Schooldomein. Plenair programma

Educatief ontmoetingscentrum als centrale voorziening Adrie Groot, College van Bestuur Blosse

Instellingsroutekaarten om de klimaatdoelen te halen? Rinus Vader, leading professional energietransitie gebouwde omgeving Royal Haskoning DHV

Inzicht in huisvestingsopgave vanuit openbare data Marion Breg, projectmanager Scholen op Koers en Marten Middendorp, partner Republiq

GPR als middel om tot prestatiegerichte uitvraag te komen Adrie Verweij, bestuurder Verhoeff Rollmanschool en Ruud van Vliet, senior adviseur W/E-adviseurs

Renovatie is eigenlijk een transformatieopgave Tom van Hooijdonk, beleidsadviseur Spaarnesant

IVVD heeft voor al haar congressen een volwaardig online alternatief klaar staan, mocht dat nodig zijn. Meer informatie vindt u op ivvd.nl/plan-b

Levensverlengende maatregelen voor gebouwen Thomas Bögl, architect LIAG Architecten en bouwadviseurs

Schrijf u in op www.onderwijsvastgoeddag.nl

Grafisch Lyceum Utrecht

Haagse Hogeschool

Fontys R3 Eindhoven

Fontys S3 Eindhoven

GISPEN CREËERT ONDERWIJSOMGEVINGEN DIE MOTIVEREN EN STIMULEREN

Van voortgezet onderwijs tot universiteit: dé basis voor een effectieve onderwijsomgeving vormt een prettige fysieke ruimte. De leeromgeving van de toekomst is in onze ogen een plek die docenten en studenten, leerkrachten en leerlingen de ruimte geeft om aan de slag te gaan waar, wanneer en hoe zij dat willen. Om zo samen te ontdekken, discussiëren, improviseren en inspiratie uit te wisselen. Zo wordt leren persoonlijker, interessanter en leuker.

Gispen heeft een gespecialiseerd Onderwijsteam in huis dat dagelijks bezig is met vraagstukken vanuit zowel hogescholen en universiteiten als het voortgezet onderwijs. Wij begeleiden u van inspiratie, creatie en realisatie tot en met beheer en revitalisatie. Ons Onderwijsteam denkt met u mee over uw huidige situatie en anticipeert op de toekomst.

Neem vandaag nog contact met ons op: info@gispen.nl

Fontys R4 Eindhoven Fontys R4 Eindhoven

www.gispen.com | www.roomtolearn.nl