Rabobank Utrecht Dichterbij #2 2016

Dichterbij

MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK UTRECHT EN OMSTREKEN JUNI 2016

UTRECHT EN OMSTREKEN

3642

Loop binnen voor een hypotheekgesprek »3 ONDERNEMERS ACADEMIE

ADMINISTRATIEEXPRESS

RABOBANK UTRECHT IN 2015

Ondergedompeld in Ondernemerschap »8

'Mijn budget is nu eindelijk helder' »14

Annemarie van den Berg blikt terug »28

OP BEZOEK BIJ...

2 UTRECHT EN OMSTREKEN

‘Voor mensen die net als wij weinig verstand hebben van hypotheken is dit echt een aanrader!’ Erik en Annelien bezochten de Rabo WoonWinkel om een financieel adviseur van Rabobank Utrecht het hemd van het lijf te vragen. Hun belangrijkste vraag? ‘Hoeveel we kunnen lenen met ons salaris en spaargeld.’ Met deze en andere vragen over wonen kan iedereen zo binnenlopen bij de WoonWinkel voor een

3642

vrijblijvend gesprek.

9 APRIL, 16:00 UUR. RABO WOONWINKEL STEENWEG 4 3

ANNEMARIE VAN DEN BERG

VOOR WOORD

Directievoorzitter

SAMEN BANKIEREN

D

e nieuwe koers van de Rabobank is dichtbij. We willen dicht bij de klant zijn, zowel met onze virtuele bank als met onze fysieke dienstverlening. De lat ligt hoog: we willen ook de meest klantgerichte bank van Nederland worden én de leidende food- en agribank in de wereld zijn.

Daarnaast willen we u helpen om uw financiële levensloop ook in de toekomst op orde te hebben. Een van de manieren waarop we u daarmee op weg helpen, is zorgen dat u voor bankzaken snel en veilig van onze diensten gebruik kunt maken, met een mobiel apparaat of via internet.

Zo heeft u alles zelf in de hand. Wie daarbij vragen heeft, kan chatten via de vernieuwde Bankieren App, of nog dichterbij, thuis inzicht krijgen in zijn bankzaken samen met een medewerker van de bank. Dat is een oplossing wan-

COLOFON Lokale redactie: Wanda Vlug, Isabel Kleijne, Schrijf-Schrijf, Utrecht.

Centrale redactie: Rabobank (Hans van Dijk) en MPG. Druk & handling: MPG. (Frank van der Kolk) Dichterbij is een uitgave van de Rabobank. Niets uit deze Dichterbij mag worden overgenomen, opgeslagen en/of verspreid op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de Rabobank. De Rabobank, MPG. en andere informatieleveranciers zijn niet aansprakelijk voor schade van welke aard ook als gevolg van onjuistheden in deze uitgave of in verband met het gebruik van deze uitgave. Stelt u geen prijs op de ontvangst van Dichterbij, dan kunt u dit doorgeven via communicatie.utrecht@rabobank.nl

4 UTRECHT EN OMSTREKEN

neer u het lastig vindt om sommige bankzaken zelf te doen. Samen bankieren doen we ook buiten onze vestigingen. Zo is een aantal van onze medewerkers betrokken bij de AdministratieExpress. Een organisatie die mensen helpt orde te scheppen in hun financiële administratie.

Collega André is één van de financiële coaches en vertelt erover op pagina 14. Of lees in deze Dichterbij het artikel over de Utrechtse Ondernemers Academie, waarbij ervaren ondernemers belangeloos starters op weg helpen. En tot slot, de Rabobank geeft u ook inzicht in de manier waarop we zelf op weg zijn om onze ambities waar te maken. Daarover leest u meer op pagina 28. Veel leesplezier.

Met korting naar deBeschaving?

Kijk op p. 36

Dichterbij UTRECHT EN OMSTREKEN

VOORJAAR 2016

10 18 22 26 32

Slim verbouwen Geslaagd: en nu?

Goed voor dieren, goed voor boeren Binnen een week zekerheid over je hypotheek Maatschappelijke impact Utrecht TRAININGEN EN COACHING

8

8

Ondernemer helpt starter GRIP OP GELDZAKEN

14

Hulp om financiën op orde te krijgen VERSTERK DE OMGEVING

16

StimuleringsfondsXL RABOBANK UTRECHT IN 2015

28

Annemarie van den Berg blikt terug

28 RUBRIEKEN

Op bezoek bij...

Korte berichten Feiten Puzzel Cijfers Aandeel in elkaar: The Colour Kitchen 36 Lokale ledenaanbiedingen 38 Ledenaanbiedingen 39 Column

3642

2 6 17 21 31 34

34

10

5

KORT

Goede doelen

DONEREN VIA MYORDER Bestellen en betalen via de MyOrder-app is handig en snel, maar wist u dat u via MyOrder ook kunt doneren aan goede doelen?

O

mdat we tegenwoordig op steeds meer plaatsen pinnen en contactloos betalen, hebben steeds minder mensen nog contant geld op zak. En zo kan het gebeuren dat u een collectant aan de deur moet teleurstellen, terwijl u misschien best een donatie had willen doen. Voor mensen die zich liever niet voor langere tijd willen verbinden aan een specifiek goed doel,

maar liever eenmalige of kleinere donaties doen aan verschillende doelen, is doneren via MyOrder een ideaal alternatief.

Hoe werkt het? Klik in de app op ‘Donaties’, kies het goede doel en het bedrag dat u wilt doneren en betaal vervolgens via SmartWallet, iDeal, PayPal of Creditcard. Op deze manier kunt u bijvoorbeeld goede doelen als De Zonnebloem en het Prinses Máxima Centrum ondersteunen. Soms zijn er ook tijdelijke acties waar u geld aan kunt geven, zoals Serious

Kapitaal nodig?

O

ndernemers die extra kapitaal nodig hebben voor hun (groei)plannen kunnen tijdens een van de Rabo Meet & Grow-bijeenkomsten verschillende landelijke en regionale financiële partijen ontmoeten. Van ontwikkelingsmaatschappijen tot investeringsfondsen. Tijdens inspirerende en interactieve sessies leert u elkaar beter kennen en kunt u zoeken naar de juiste match. Ook de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is aanwezig 6 UTRECHT EN OMSTREKEN

voor vragen over subsidies en overheidsregelingen. Naast een traditionele lening bij de bank zijn er veel meer mogelijkheden om vreemd vermogen aan te trekken.

Deelname aan de evenementen is met name bedoeld voor ondernemers die al klant zijn van de Rabobank. Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar voor ondernemers die nog niet bij de Rabobank bankieren. Kijk voor Meet & Grow-bijeenkomsten bij u in de buurt op rabo.nl/meetandgrow.

Request of Giro 555. Bent u benieuwd wat er nog meer mogelijk is met MyOrder? Kijk dan op myorder.nl of download de app via de App Store of Google Play.

VEILIG HUIS Lekker alle ramen en deuren open in de zomer? Uit onderzoek van Interpolis blijkt dat bijna een kwart van de ondervraagde mensen op vakantie gaat zonder goed te controleren of alle ramen en deuren op slot zijn. In de vakantieperiode stijgt het aantal inbraken zonder braakschade met 20%. Maak het inbrekers dus niet makkelijk en sluit altijd alle deuren en ramen, ook als u op een warme dag heel even weg gaat of boven in huis bent. Op Interpolis.nl vindt u handige tips om uw huis een bewoonde indruk te geven tijdens uw vakantie.

HYPOTHEEK OPENBREKEN?

Waanzin en Werkelijkheid

W

aanzin en Werkelijkheid is de gezamenlijke tentoonstelling van de Rabo Kunstcollectie en de verzameling Würth ter gelegenheid van het 500ste sterfjaar van schilder Jheronimus Bosch.

Voor deze tentoonstelling zijn kunstenaars uit beide collecties geselecteerd, die – net

zoals Bosch dat deed – in hun werk zoeken naar nieuwe invullingen van bestaande motieven. Kunstenaars die daarbij het absurdisme niet schuwen, figuratief, maar ook romantisch durven te zijn en daarnaast, net als Bosch, ook humor of religie een rol laten spelen. Naast 50 werken van de Mexicaanse kunstenaar Francisco Toledo uit de Würthcollectie zijn er 32 werken werken te zien van 17 toonaangevende kunstenaars uit de Rabo Kunstcollectie, zoals Hans Op de Beeck, Folkert de Jong, JCJ Vanderheyden en Henk Visch. De tentoonstelling is gratis te bezoeken t/m 29 januari 2017 bij Kunstlocatie Würth in Den Bosch. Kijk op rabobank.com/kunst voor meer informatie.

Hoe werkt een biologische boerderij?

LEKKER NAAR DE BOER

3642

A

chter de vele biologische producten die we onder meer in de supermarkt kopen, gaan vaak mooie verhalen schuil. Op 18 en 19 juni maken tientallen boeren deze verhalen zichtbaar en toegankelijk, van groente- en fruittelers tot varkens- en pluimveehouders. Tijdens Lekker naar de boer kunt u zelf zien, ruiken, proeven en ervaren wat er zo bijzonder en natuurlijk is aan biologisch boeren en welk vakmanschap dit vereist. Er is van alles te doen, zoals rondleidingen, boerenmarkten en allerlei (kinder)activiteiten. Wist u trouwens dat veel biologische boerenbedrijven het hele jaar door activiteiten als workshops, plukdagen, en rondleidingen organiseren?

Op lekkernaardeboer.nl leest u er meer over en ziet u welke boerderijen bij u in de buurt meedoen.

Klanten die hun hypotheek voortijdig willen wijzigen, bijvoorbeeld om een nieuwe hypotheek af te sluiten tegen een lagere rente, kunnen vanaf 1 juli 2016 gebruikmaken van rentemiddeling. Daarbij worden de hypotheekrente en de resterende looptijd van de hypotheek die u op dat moment heeft gemiddeld met de actuele vaste rente en de gekozen looptijd.

WAT KOST STUDEREN? Verlaat uw kind binnenkort de middelbare school? Een vervolgopleiding is een investering in zijn of haar toekomst. U kunt hiervoor geld opzij zetten, een lening afsluiten, beleggen of een combinatie hiervan. De studiekostencalculator van de Rabobank is een handige tool waarmee u inzicht krijgt in hoeveel u maandelijks moet sparen of beleggen om de studie van uw kind te kunnen bekostigen. Kijk op rabo.nl/studiekostencalculator.

WOONBUFFET LEIDSCHE RIJN Van nieuwbouwprojecten tot de impact van een studieschuld. Iedereen met vragen rond het thema wonen is welkom bij het Rabo Woonbuffet.

Op zaterdag 11 juni van 13.00 tot 16.00 staan notarissen, makelaars, experts op het gebied van duurzaamheid, BPD en financieel adviseurs van Rabobank Utrecht klaar om uw vragen te beantwoorden. Voor aanmelden en meer informatie kijk op http://rabo.nl/utrecht/ woonbuffetLeidscheRijn.

7

TRAININGEN EN COACHING

ONDERNEMERSCHAP

Ondernemer helpt starter Ontwerper en copywriter Kris Black volgde de Business Course van de Utrechtse Ondernemers Academie. Als ondernemer maakte ze daardoor flinke stappen. Ervaren ondernemer Bastiaan coachte haar.

TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: MARLEEN KUIPERS

K

RIS, WAT HEB JE GELEERD VAN DE BUSINESS COURSE DIE JE VOLGDE BIJ DE UTRECHTSE ONDERNEMERS ACADEMIE (UOA)?

‘Ik ben zelfverzekerder als ondernemer. Ontdekte een manier van ondernemen die bij me past en verbeterde mijn onderhandelingsvaardigheden. De Business Course duurde negen maanden, ik volgde dit programma samen met tien andere starters. We hebben eenentwintig verschillende trainingen en workshops gehad van ervaren ondernemers. Over acquisitie bijvoorbeeld. En we oefenden onderhandelingsgesprekken met potentiële klanten. Het contact met andere deelnemers was prettig. We zien elkaar nog regelmatig. Voor een van de deelnemers mocht ik zijn website ontwerpen. Daarnaast heb ik drie een-op-een-sessies gehad met Bastiaan, een van de coaches van de UOA. Die sessies vond ik het meest waardevol.’

8 UTRECHT EN OMSTREKEN

BASTIAAN, JE COACHT JAARLIJKS VERSCHILLENDE STARTERS VIA DE UOA, WAAROM DOE JE DAT? ‘Ik vind het hartstikke leuk om talenten verder te helpen. In de jaren dat ik onderneem – sinds mijn zeventiende – ben ik in heel wat valkuilen gestapt en leerde ik door schade en schande de fijne kneepjes van het vak. Die kennis breng ik graag over, door ze een blik in de toekomst te bieden.

Waar moet je over nadenken? Wat staat je te wachten? Ik neem ze mee in de wereld van uurprijzen, contracten en klantcontact. Dat is vaak lastig en onbekend terrein. Ik probeer een gids te zijn in de jungle waarin startende ondernemers terechtkomen.’

Kris Black (l), webdesign, copywriting en grafisch ontwerp: krisblack.nl.

Bastiaan van Achterbergh (r), eigenaar van BM Concepts bv, BeautyBrains Business.nl, Breach Group Bv en Lerensnellezen.nl.

UOA De Utrechtse Ondernemers Academie organiseert allerlei programma’s voor starters, zzp’ers, ondernemers in het mkb en jongeren om ondernemerschap in de regio te versterken. De stichting werkt nauw samen met ervaren ondernemers en coaches – die allemaal vrijwillig hun steentje bijdragen.

Rabobank Utrecht is sponsor van de UOA.

HOE WAARDEVOL IS HET COACHINGSDEEL VAN HET PROGRAMMA VOLGENS JOU, BASTIAAN? ‘Er gebeurt

op een manier die bij mij past. Zo voelde ik altijd wel aan dat ik in persoonlijke gesprekken met klanten veel beter tot mijn recht kom. Via mail en telefoon lukt me dat niet altijd. Bastiaan gaf me niet alleen tips om beter te worden in dat mailcontact, maar leerde me ook hoe ik mijn sterke kanten beter kan inzetten. Als ik bijvoorbeeld gebeld word voor een offerte, stel ik voor om bij elkaar te komen op kantoor. Ik weet dat ik dan veel overtuigender en professioneler overkom. Met Bastiaan heb ik een aantal van die gesprekken goed voorbereid en naderhand geevalueerd. Dat heeft me geen windeieren gelegd.

Het gaat hartstikke goed. Binnenkort ga ik verhuizen naar een grotere studio, en misschien kan ik wel iemand in dienst nemen.’

UOA.NU

3642

ontzettend veel als je begint met ondernemen.

Dan is het fijn om advies of feedback te krijgen.

Met veel vragen kunnen ondernemers meestal niet terecht bij vrienden of familie, voor hen is het moeilijk om met een objectieve bril kijken.

Een coach kan dat wel. Als ervaren ondernemer, ‘als klant’, ik kan beide rollen aannemen en zo bijvoorbeeld laten zien hoe een klant denkt. En hoe je daarop kunt reageren om voor elkaar te krijgen wat jij wilt. Als coach ben ik er ook om mensen te laten zien wat ze goed doen. Dat vinden mensen vaak moeilijk te zien van zichzelf.’

WAARMEE HEEFT BASTIAAN JOU KUNNEN HELPEN, KRIS? ‘Ik leerde ondernemen

9

WONEN

ISOLEREN LOONT

Warme jas voor uw huis

Wie isoleert of slim verbouwt, woont niet alleen een stuk comfortabeler. Zo’n verbouwing kan ook wat extra opleveren voor uw portemonnee of het energielabel van uw huis.

TEKST: JUDITH VAN RUITEN FOTO'S: GETTY IMAGES, HOLLANDSE HOOGTE

H 3642

oe energiezuiniger een huis, hoe groter het woongenot. Isoleren van vloer, dak en spouwmuren levert een comfortabelere woning op. Met HR++ -glas en gevelisolatie heeft u minder last van condensvorming, tocht en koude muren.

Het levert een gelijkmatigere temperatuur op.

‘Bijkomend voordeel is dat mensen meer ruimte in huis hebben’, vertelt Puk van Meegeren van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. ‘Ze kunnen bijvoorbeeld hun bank dichter bij het raam zetten. Wie daarnaast let op een goede ventilatie, met een natuurlijk of mechanisch ventilatiesysteem, creëert een gezonder binnenklimaat.‘

BESPARING TERUGVERDIENEN Mooi meegenomen is dat de energierekening omlaag gaat. Ook zorgen de aanpassingen in huis voor een zuiniger energielabel. Daardoor stijgt de

waarde van uw huis. Hoe hoger het energielabel, hoe groter de voordelen voor het wooncomfort en de waarde van uw huis. Dat klinkt eenvoudig, toch kan het opkrikken van het energielabel een uitdaging zijn. Waar kunt u het best beginnen en wat levert het op? De energiezuinigheid van een huis wordt aangegeven ten opzichte van vergelijkbare woningen. Het groene label A is het hoogst haalbare. Extreem onzuinige huizen krijgen het rode label G. Een rekenvoorbeeld van Milieu Centraal meldt dat elke volgende aanpassing in huis een hoger label op kan leveren: vr-ketel vervangen door een hr-ketel, dak- en spouwmuurisolatie, HR++ -glas in de woon- en slaapkamers en zonnepanelen plaatsen.

Wat het meeste oplevert, is afhankelijk van het type woning, het energieverbruik in het huishouden en de mogelijkheden voor verbeteringen. Zo kan de isolatie van een schuin dak op een gemiddelde woning al snel 550 euro per jaar opleveren, blijkt uit berekeningen van 11

Milieu Centraal. Het isoleren van de spouwmuur kan eveneens 550 euro opleveren. Het kan zijn dat de kosten van een verbouwing pas na tien tot twintig jaar zijn ‘terugverdiend’ in energiebesparing per jaar. De winst zit dan vooral in wooncomfort en een beter energielabel.

‘Wie let op een goede ventilatie creëert een gezonder binnenklimaat‘

SNELLER VERKOCHT U kunt ook geld besparen door veel zelf te doen. ‘Wie handig is, kan bijvoorbeeld prima de onderzijde van een vloer of de binnenkant van het dak isoleren’, weet Van Meegeren. Collectieve inkoop van een blok huizen om bijvoorbeeld de woning te laten isoleren kan ook schelen. Dat een hoger energielabel een gunstige invloed heeft op de woningwaarde en verkoopsnelheid, blijkt uit onderzoek van het Tias Vastgoedlab. Het A-label verhoogt de verkoopprijs met gemiddeld ruim 12.000 euro ten opzichte van vergelijkbare woningen met een D-label. Een G-label daarentegen verlaagt de prijs met ruim 13.000 euro.

Deze laatste categorie staat ook gemiddeld zeventig dagen langer te koop.

‘NUL OP DE METER’ Behalve het comfortabeler en energiezuiniger maken van bestaande woningen, is het ook mogelijk om ze energieneutraal te maken. Deze huizen heten ook wel nul-op-de-meterwoningen. De bewoners krijgen een lage tot geen energierekening meer, omdat ze (vrijwel) alle energie zelf opwekken.

‘Nul-op-de-meterrenovaties zijn inmiddels in maximaal zes dagen mogelijk’, vertelt Ivo Opstelten (naamgenoot van de oud-politicus) van de Stroomversnelling. Diverse partijen worden door de Stroomversnelling bij elkaar gebracht, zoals bouwers, woningcorporaties en gemeenten die energieneutrale nieuwbouwhuizen willen bouwen of bestaande woningen willen verduurzamen. Dit anticipeert op het jaar 2021, wanneer alle nieuwe huizen energieneutraal moeten zijn. ‘Zo worden momenteel tien voormalige huurwoningen in Utrecht van een warme jas voorzien. Dit gebeurt met vooraf gefabriceerde goed geïsoleerde voorzetgevels en daken die als een tweede huid om de woning

Niet geïsoleerde spouwmuren komen vaak voor bij huizen die tussen 1920 en 1976 zijn gebouwd. Een gecertificeerd isolatiebedrijf kan de muur van buitenaf isoleren.

12 UTRECHT EN OMSTREKEN

Ook een bestaande woning kan een nul-op-de-meterwoning worden door een renovatie waarbij de gehele gevel wordt vernieuwd.

RABO WOONBUFFET LEIDSCHE RIJN

3642

worden bevestigd’, vertelt Opstelten. Inmiddels heeft de Stroomversnelling bijgedragen aan ruim vijfhonderd nul-op-de-meterwoningen.

RENOVEREN Een (bijna) energieneutraal nieuwbouwhuis is vaak duurder, maar pakt voordeliger uit vanwege de energiekosten die wegvallen. Het advies is wel om met de bouwer te overleggen welke extra maatregelen u kunt nemen om de woning energieneutraal te maken.

De kosten om een bestaande rijtjeswoning volledig naar nul-op-de-meter te renoveren bedragen ongeveer 45.000 euro.

Huiseigenaren kunnen het bespaarde bedrag aan energiekosten gebruiken voor een lening of extra hypotheek. ’Wie een nul-op-de-meterrenovatie wil uitvoeren of een dergelijk nieuwbouwhuis wil kopen, kan gebruikmaken van financieringsmogelijkheden’, weet Thomas Dekker, programmamanager Duurzaam Wonen & Bouwen bij de Rabobank. ‘Wij verwachten dat duurzame huizen nog beter in de markt gezet

kunnen worden sinds het aanpassen van het taxatieprotocol, dit voorjaar’, voorspelt Dekker. ‘Daarmee kunnen taxateurs de waarde van energiebesparende maatregelen eenduidig vaststellen.’

Van nieuwbouwprojecten tot energiebesparing.

En van de generatiehypotheek tot de impact van een studieschuld. Iedereen met vragen rond het thema wonen is welkom bij het Rabo Woonbuffet in Leidsche Rijn. Op zaterdag 11 juni van 13.00 tot 16.00 uur staan notarissen, makelaars, BPD, experts op het gebied van duurzaamheid en financieel adviseurs van Rabobank Utrecht klaar om uw vragen te beantwoorden. Voor aanmelden en meer informatie kijk op http://rabo.nl/utrecht/ woonbuffetLeidscheRijn.

TIPS EN TOOLS - Om de verduurzaming van de woningvoorraad te versnellen maakte de Rabobank het Nationaal Energiebespaarfonds mogelijk. Als huiseigenaren kunt u daardoor via een Energiebespaarlening (www.rabobank.nl/duurzaamverbouwen) met een aantrekkelijk rentetarief uw woning energiezuiniger maken.

- Op verbeteruwhuis.nl en bleeve.nl kunt u zien wat u in uw situatie kunt besparen door te investeren in energiebesparende maatregelen en welke lokale bedrijven dat uit kunnen voeren.

- Op energiesubsidiewijzer.nl kunt u uitzoeken welke subsidies en leningen er zijn.

- Toon® is een thermostaat waarmee u energie kunt besparen. Kijk op p. 38 voor de aanbieding.

13

GRIP OP GELDZAKEN

ADMINISTRATIEEXPRESS

Weer grip op geldzaken Soms verandert je financiële situatie door grote veranderingen als ontslag. De AdministratieExpress koppelt mensen met behoefte aan financieel overzicht aan professionals uit het bedrijfsleven.

TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: DAAN PAANS

H

aar werkcontract liep af én ze moest haar huurwoning uit, omdat die gesloopt zou worden. Gelukkig kon Annemarie tijdelijk in een andere woning terecht. Maar die was wel een stuk duurder. ‘Mijn inkomsten liepen terug, terwijl de huur steeg. Dat zorgde voor paniek. Hoe ging ik het de komende tijd redden? Hoe kon ik geld besparen? Ik wist dat ik mijn financiën onder de loep moest nemen. Maar hoe pak ik dat aan? Ik besefte dat ik wel wat hulp kon gebruiken. Daarom schakelde ik de AdministratieExpress in.’

VRIJWILLIGERSWERK Annemarie werd gekoppeld aan André Razenberg, financieel controller bij Rabobank Utrecht. André: ‘Bankmedewerkers doen regelmatig vrijwilligerswerk binnen het werkgebied. Ik koos voor coaching bij de AdministratieExpress. Een mooie manier om een ander te helpen met mijn financiële kennis. En ook voor mijzelf een leerzame ervaring.’

Voordat André een afspraak maakte met Anne14 UTRECHT EN OMSTREKEN

marie kreeg hij samen met andere coaches les over oplossingsgericht coachen. ‘In mijn werk ben ik gewend om een probleem direct op te lossen. Nu leerde ik om eerst de hulpvraag concreet en klein te maken. Om de coachée vervolgens zelf aan het werk te zetten.’

VRAAGBAAK Tijdens hun eerste afspraak bracht André meteen zijn nieuwe coachingsvaardigheden in de praktijk. ‘Ik heb Annemarie uitgelegd dat ik haar problemen niet zou gaan oplossen. Dat moest ze echt zelf doen. Ik doe dienst als kennisbron en vraagbaak.’ Annemarie had twee hulpvragen. Ten eerste wilde ze weten wat ze met haar financiële post aan moet. ‘Wat moet ik bewaren, wat kan weg? Brieven van de Belastingdienst, bijvoorbeeld. Wat doe je daarmee?’ Ten tweede had ze behoefte aan overzicht. ‘Momenteel gaat er meer uit dan dat er binnenkomt. Heel belangrijk dus om mijn financiën goed bij te houden. En vooral ook om ruimte voor besparingen te vinden.’

Annemarie: ‘André was voor mij een stok achter de deur om aan de slag te gaan.’

HULP VAN RABO

HELDER BUDGET Drie keer kwamen André en Annemarie samen voor een coachingsgesprek. Hoewel het traject officieel is afgerond, hebben ze af en toe nog contact. André: ‘Annemarie is een slimme meid. Als ze straks weer werk heeft, is mijn hulp niet meer nodig. Tot die tijd help ik haar zo nu en dan met geldkwesties.’

Annemarie voelt zich inmiddels stukken zekerder over haar financiële situatie. ‘Mijn budget is nu helder, ik weet veel beter waar ik aan toe ben. Daardoor kan ik me nu volledig richten op het vinden van een nieuwe baan.’

3642

NODIGE MOTIVATIE De aanpak van André werkte, vertelt Annemarie. ‘André liet me zelf op internet de antwoorden op mijn vragen zoeken. En hij legde me van alles uit over financiële zaken. Hij wees me op extra kostenposten die ik over het hoofd dreigde te zien. En legde het doel uit van bepaalde zaken, zoals de verschillende bedragen op een jaaropgaaf. Zolang je niet weet wat het nut van iets is, heb je ook geen idee wat je ermee moet doen.’ Naast zijn feitelijke kennis bood André ook de nodige motivatie. ‘Hij was voor mij de stok achter de deur om aan de slag te gaan. Na elk coachingsgesprek maakte ik een to-dolijstje met taken en afspraken. Zoals het uitwerken van een excelsheet of het uitzoeken van besparingsmogelijkheden.’

De AdministratieExpress koppelt professionals uit het bedrijfsleven aan mensen die grip willen krijgen op hun financiën. Naast de coachingsgesprekken zijn er workshops in groepsverband. Deelnemers leren er over financiën en administratie. En over hoe ze een uitgavepatroon kunnen maken dat past hij hun budget en levensstijl.

Coaches krijgen les in oplossingsgericht werken en motiverende gespreksvoering. Tweeentwintig medewerkers van Rabobank Utrecht zetten hun financiële kennis in voor de AdministratieExpress.

15

VERSTERK DE OMGEVING

StimuleringsfondsXL 2 Goede ideeën om de omgeving te versterken of te verbeteren? Stuur ze in en maak kans op geld én hulp bij de realisatie ervan.

TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT

TIJDPAD Insturen ideeën > mei, juni en juli Selecteren finalisten > augustus Stemmen > september en oktober Drie winnaars realiseren hun idee, met hulp van de bank > start november Meer info: stimuleringsfondsXL.nl

16 UTRECHT EN OMSTREKEN

1

Wat is het StimuleringsfondsXL? Het StimuleringsfondsXL is onderdeel van het Stimuleringsfonds van Rabobank Utrecht. Via deze fondsen geeft de bank een deel van haar winst terug aan de samenleving. Dit zogeheten coöperatief dividend gaat naar projecten die de omgeving versterken van Utrecht, Nieuwegein, Vleuten, De Meern of Harmelen. Voor het StimuleringsfondsXL zit er dit jaar weer €100.000 in de pot. Het verschil tussen de twee fondsen? Het reguliere Stimuleringsfonds keert enkel geld uit aan geselecteerde projecten, de XL-editie is een wedstrijd waarbij drie projecten met de meeste stemmen winnen. Iedereen mag een plan insturen, klanten van Rabobank Utrecht mogen stemmen. De prijs? Een geldbedrag, publiciteit én extra hulp van de bank bij de realisatie van het project. Soortgelijke wedstrijd herinnert u zich misschien van vorig jaar, toen heette het nog het Aandeel in elkaar Fonds.

Waaraan moeten ideeën voldoen om kans te maken op een bijdrage uit het fonds? Iedereen met een plan om de regio Utrecht en omstreken te versterken mag een plan indienen.

Grote plannen voor heel Utrecht of Nieuwegein, of initiatieven op buurtniveau. Het mag allemaal. Als de ideeën maar passen binnen een van de volgende vijf categorieën: Financiële educatie, Stimuleren ondernemerschap, Duurzaam wonen, Participatie of Voedselproblematiek. Een belangrijk onderdeel van het plan is een onderbouwde inschatting van het bedrag dat nodig is voor realisatie. Het StimuleringsfondsXL keert namelijk alleen het bedrag uit dat in het plan nauwkeurig onderbouwd is. Finalisten krijgen hulp van de bank om dit zo goed mogelijk vorm te geven.

3

Hoe wordt de winnaar gekozen?

Uit alle inzendingen worden eerst acht finalisten gekozen door een jury die bestaat uit leden en directievoorzitter Annemarie van den Berg. Daarna krijgen deze acht finalisten hulp van de bank bij het finetunen van hun plan, zodat het realiseerbaar is én financieel goed in elkaar steekt.

En de bank helpt met het promoten van de plannen en bij het maken van promotiemateriaal, zoals filmpjes, teksten en foto’s. Daarmee kunnen de initiatiefnemers zelf stemmen werven.

De finalisten hebben twee maanden de tijd om zoveel mogelijk online stemmen te verzamelen.

Alle klanten van Rabobank Utrecht hebben een stem. Zij bepalen welke initiatieven het meest betekenen voor de omgeving.

Heeft u een goed idee om de buurt, omgeving of regio te versterken of kent u iemand met mooie ideeën? Kijk dan op stimuleringsfondsXL.nl. Tot 31 juli 2016 kunt u uw project via deze website indienen. Vanaf 1 september kan er via de site gestemd worden!

FEITEN

Financiële educatie, stimuleren van ondernemerschap en participatie. Aan deze thema's besteedt Rabobank Utrecht nadrukkelijk aandacht. Ook in 2015. Hoe vulde de bank deze betrokkenheid in?

BRON: RABOBANK UTRECHT

3642

MAAR LIEFST 23 BASISSCHOOLKLASSEN IN UTRECHT DEDEN MEE MET DE MINOR GELD & SCHULDEN DIE DE BANK SAMEN MET DE HOGESCHOOL UTRECHT ORGANISEERDE. /// OVER ROOD ONDERSTEUNDE 180 ONDERNEMERS MET FINANCIËLE EN/OF ADMINISTRATIEVE PROBLEMEN. RABOBANK UTRECHT ONDERSTEUNDE OVER ROOD. /// TWINTIG JONGEREN WERDEN DOOR UTRECHT WORKS INTENSIEF BEGELEID BIJ HUN ZOEKTOCHT NAAR EEN BAAN. RABOBANK UTRECHT IS PARTNER VAN UTRECHT WORKS.

17

TOEKOMST

Wie slaagt voor zijn eindexamen staat voor verschillende keuzes: verder studeren, werken of reizen? Aan iedere keuze hangt een ander prijskaartje.

TEKST: PETER STEEMAN FOTO'S: ROOS KOOLE, VERBEELD

Geslaagd: en nu?

H

et verlossende bericht is gekomen.

De vlag kan uit, inclusief schooltas.

Wat volgt, is een vrijheid die ongekend is. Alle opties – studeren vanuit huis, op kamers, werken of naar het buitenland – hebben één ding gemeen. Voor het eerst moet je je bezighouden met de vraag: hoe ga ik mijn plannen financieren en hoe besteed ik mijn geld? Dat is best een uitdaging, verzekert Ellis Ramakers, marketing manager Jonge Klanten van de Rabobank. ‘Geldzaken zijn niet echt een boeiend onderwerp als je 16 tot 18 jaar bent.

Geld is een middel om leuke dingen mogelijk te maken. Dat verandert nu. Voor het eerst zelfstandig op reis, met een budget omgaan, zorgen dat je alles geregeld hebt. Dat je zelf de touwtjes in handen hebt en op eigen benen staat, is heel belangrijk.’

THUIS WONEN De behoefte aan meer zelfstandigheid gaat gepaard met een grotere verantwoordelijkheid. Vanaf je achttiende word 18 UTRECHT EN OMSTREKEN

je in het diepe gegooid. Je mag leningen afsluiten, een creditcard aanvragen. Voor wie gaat studeren, wacht er een extra uitdaging. De basisbeurs is sinds september 2015 omgezet in een lening. De aanvullende beurs en het gratis reizen blijven wel bestaan, maar de studieschuld moet in 35 jaar worden afgelost. Vanwege het verdwijnen van die basisbeurs woont een op de drie studenten thuis. Ramakers: ‘Er is een verschil tussen studenten die naar het mbo gaan en zij die hbo of wo gaan doen. Als je naar het mbo gaat, ben je vaak jonger dan iemand die naar het hbo of wo gaat. Daarnaast is het schoolgeld lager in vergelijking met hbo en wo.

Ga je voor hbo of wo, dan kies je echt voor een specifieke hogeschool of universiteit, en dat betekent heel vaak reizen naar een andere stad. Je maakt nieuwe vrienden en gaat wat vaker uit.

Ook al wordt er nog voor je gekookt en gewassen, het leven wordt wel al duurder.’

Tip voor thuiswonende studenten: denk aan het

Lana Boon

Wie net geslaagd is, kan zijn

aanvragen van zorgtoeslag. Dat voordeel kan oplopen tot wel 1.000 euro per jaar.

geluk niet op. Met enkele tips zorg je dat de keuzes die je daarna maakt ook geluk-

3642

kig uitpakken.

OP JEZELF WONEN Veel achttienjarigen kijken reikhalzend uit naar het moment dat ze hun eigen broek mogen ophouden. Wie na zijn middelbareschooltijd gaat werken, heeft het voordeel dat hij direct al op iets grotere voet kan leven. Maar die ambitie heeft zijn prijs. Je gaat belasting betalen. En als je op jezelf gaat wonen, moet je niet alleen huur betalen, maar ook opdraaien voor kosten als internet, televisie, gas, elektriciteit en water. Daar komen nog gemeente- en waterschapsheffingen bij. ‘Op eigen benen staan is in de praktijk vaak een harde leerschool’, zegt Ramakers. ‘Als je op kamers gaat, of op jezelf gaat wonen, kun je niet altijd impulsief je geld uitgeven, al heb je meer te besteden. Op de middelbare school ben je misschien verknocht aan dure merkkleding, maar dat leer je snel af als je ook huur moet betalen

Student ‘Ik check veel vaker mijn saldo dan vroeger’, merkt Lana Boon (19) op.

Ze zit in het eerste jaar van de studie Liberal Arts & Sciences. Dagelijks reist ze op en neer van haar ouderlijk huis in Naaldwijk naar de Universiteit Utrecht.

Ook al betalen haar ouders boeken en collegegeld en reist ze gratis, ze gaat toch anders met haar geld om dan een jaar geleden. ‘Op de middelbare school geef je geld uit aan kleren of een weekendje weg. Nu ben ik me heel erg bewust van alles wat ik uitgeef. Dat begint al bij de studiekeuze. Sommige studies kosten meer geld dan andere, bijvoorbeeld omdat je intern op een campus woont. Dat maakt het duurder. Om die reden wacht ik ook nog even met op kamers gaan. Ik wil eerst het eerste jaar afmaken. Als ik het dan nog steeds leuk vind, zoek ik een kamer. Het betekent wel dat ik straks meer moet gaan lenen bij DUO. Dat vind ik wel een vervelend idee. Ik ken inmiddels studenten die nog onder de oude studiefinanciering vallen.

Die hebben wel een basisbeurs en wonen op kamers. Heel frustrerend vind ik dat.’

‘Meer lenen vind ik wel een vervelend idee’

19

en boodschappen moet doen. Of als je geld opzij wilt leggen voor onverwachte uitgaven. Bijvoorbeeld als je laptop kapot gaat.’

Om de extra kosten van huur en boodschappen te betalen, hebben uitwonende studenten vaker een bijbaan, krijgen meer geld van hun ouders en lenen ze vaker bij DUO. Een studieschuld van 20.000 euro is bij maximaal lenen snel gemaakt. ‘Natuurlijk wil je gewoon leuke dingen blijven doen, en de een is nu eenmaal een betere planner of regelaar dan de ander.

Dat geeft niets. Financiële uitglijers horen erbij, je leert er het meest van als het eerst een keer misgaat.’

Tip voor uitwonende studenten en starters op de arbeidsmarkt: denk aan een inboedelverzekering.

En wellicht kom je naast zorgtoeslag in aanmerking voor huurtoeslag.

AVONTUUR Een tussenjaar waarin gereisd wordt, soms in combinatie met een stage, betaald werk of vrijwilligerswerk, is een populair alternatief voor wie nog niet aan studeren wil denken. Het is een avontuur dat zorgvuldige planning vereist, van het vinden van een slaapplek of woonruimte tot verzekeringen afsluiten.

Voor sommige landen zijn een visum en vaccinaties verplicht. Het doen van betaald werk in het buitenland kan betekenen dat je zorgverzekering in Nederland stopt. Hoe de regels precies zijn, verschilt per land. Het kan ook zijn dat je een bankrekening moet openen of belasting moet betalen in het land waar je gaat werken.

Denk daarbij ook aan het afsluiten van reis- en aansprakelijkheidsverzekeringen. Het zijn obstakels die het avontuur alleen maar groter maken. Ramakers: ‘Jongeren die willen reizen, hebben dat vaak al jaren voor hun eindexamen besloten. Het is een project dat een lange adem vereist. Er is lang voor gespaard en er moet veel geregeld worden, zoals tickets, vaccinaties en visum. Zelfs als niet alle dromen en plannen uitkomen, is het toch een waardevolle exercitie. Dat je na drie maanden platzak terugkomt, vinden de meesten geen probleem. Het wordt als een leerzame ervaring beschouwd. Het is money well spent, zou je kunnen zeggen.’

Tip voor wie na zijn examen op reis wil: let op dat je de premie van je zorgverzekering betaalt tijdens je verblijf in het buitenland. Ook is het aan te raden een reisverzekering af te sluiten.

20 UTRECHT EN OMSTREKEN

‘De zelfstandigheid beviel enorm’

Déan Klimp Afgestudeerd vwo'er Déan Klimp (18) reisde na zijn vwo-examen drie maanden door Sri Lanka en Thailand.

Hij wisselde het reizen af met vrijwilligerswerk. De financiële aspecten van zijn avontuur konden hem niet ontgaan, hij betaalde alles van zijn spaargeld. ‘Ik realiseer mij nu veel meer dat alles geld kost. Dat begint al bij de voorbereiding.

Een vaccinatie kost 200 euro. Je hebt voor het visum een bewijs van goed gedrag nodig. Betaal je ook 30 euro voor. Ik heb alles zelf geregeld. De keuze voor

Azië was snel gemaakt. Je kunt ook naar de VS gaan, maar dat is veel duurder.

Azië is zo goedkoop, daar verbaasde ik me over. Ik kocht daar een simkaart voor dertig dagen, inclusief internet, voor 5 euro. Voor een paar euro had ik een complete maaltijd. Het was voor mij de eerste keer dat ik zo’n reis maakte, maar de zelfstandigheid beviel enorm. In totaal was ik voor tien weken huisvesting en eten 3.000 euro kwijt. Nu werk ik als proefpersoon in een geneesmiddelenonderzoek om mijn spaarrekening weer aan te vullen. Na de zomer ga ik studeren.’

‘Ik heb nooit rood gestaan’

Tabitha Timisela Kandidaat-notaris ‘Nog steeds betrapt ze zich erop dat ze haar saldo wil checken voor ze afrekent bij de supermarkt. Het is een overblijfsel uit haar studententijd.

Zes jaar woonde Tabitha Timisela (26) op kamers tijdens haar Rechtenstudie aan de Universiteit Utrecht. ‘Er is geen betere leerschool om te leren om te gaan met geld’, vindt ze. ‘Ik heb nooit rood gestaan, maar het gebeurde mij wel dat ik soms plotseling niets meer op mijn rekening had omdat het collegegeld werd afgeschreven. Dan probeerde ik die

maand op boodschappen te besparen.

Ik ging vaker bij vrienden eten of een weekend naar mijn ouders. In het begin werkte ik twee dagen in de week bij een advocatenkantoor, maar die combinatie bleek te zwaar. Gelukkig vond ik daarna werk bij een tentamentrainingbedrijf, wat beter met mijn studie te combineren was. Ik was blij met mijn studiefinanciering – ik heb er een studiereis en boeken van betaald – maar ik heb het altijd spaarzaam gebruikt. Inmiddels werk ik als kandidaat-notaris op een notariskantoor. Ik kan nu in een opwelling een weekendje naar Rome. Lekker hoor.’

Oplossing De letters die overblijven vor-

PUZZEL

men de oplossing. Stuur deze oplossing en uw adresgegevens uiterlijk 31 augustus 2016 naar communicatie.utrecht @rabobank.nl. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.

Maak kans op een Utrecht Pakket met ambachtelijke producten

WOORDZOEKER

3642

Onderstaande woorden zijn in alle richtingen in het diagram verborgen. De letters mogen meer dan eenmaal gebruikt worden. De overgebleven letters vormen van boven naar beneden gelezen de oplossing.

WOORDEN ZOEKEN aanbod, advies, balans, bankieren, bruto, crisis, doel, dollars, emissie, energie, inleg, kennis, kosten, krachtig, lening, lijfrente, limiet, looptijd, manieren, omvang, producten, raming, reizen, risico, stabiel, stijging, termijn, tevreden, timing, tochtstrip, verkoop, winst

21

VEEHOUDEN

Duurzaam vlees, zuivel en eieren: goed voor dieren, maar niet altijd goed voor het milieu. Wat zijn de dilemma’s bij diervriendelijk veehouden?

TEKST: JOS LEIJEN FOTO'S: HILBERT KRANE

DUURZAME VEEHOUDERIJ

Goed voor dieren, goed voor boeren?

H

oe kunnen we meer produceren met minder grondstoffen, minder grond en minder milieubelasting? ‘Dat is een grote opgave’, stelt Ruud Huirne, directeur Food & Agri Nederland bij de Rabobank. Naar verwachting zal de wereldbevolking groeien naar 9 miljard mensen in 2050. De verwachting is dan ook dat de vraag naar vlees, melk en eieren de komende dertig jaar zal verdubbelen. De productie ervan veroorzaakt 15 procent van de mondiale uitstoot van broeikasgassen. Daarnaast neemt de vraag naar biologische producten toe, zoals vlees van dieren die ‘traag’ zijn gegroeid en gegarandeerd buiten hebben geleefd. ‘Bij duurzaamheid in de veehouderij,’ zegt Huirne, ‘moeten verschillende componenten in balans zijn: dierenwelzijn, energie en klimaat, maatschappelijk draagvlak en ondernemerschap.’ Nederlandse boeren lopen wereldwijd voorop als het gaat om efficiënt en milieuvriendelijk produceren en ze doen veel om hun bedrijf nog duurzamer te maken. Ze 22 UTRECHT EN OMSTREKEN

staan daarbij soms wel voor lastige keuzes.

VOGELGRIEP Een voorbeeld van zo’n dilemma is dat koeien in de wei grazen. Dat is goed voor het dierenwelzijn en maatschappelijk draagvlak, maar minder goed voor het milieu als daardoor de uitstoot van broeikasgas toeneemt.

En bij een vrije uitloop voelt de kip zich lekker, maar is ze wel gevoeliger voor ziektes zoals de vogelgriep.

Daar komt bij dat maatregelen om duurzamer te werken kosten met zich meebrengen, terwijl er niet altijd extra inkomsten tegenover staan. Daarbij kan de ondernemer ook nog eens flinke risico’s lopen door onverwachte marktontwikkelingen. Huirne: 'Een boer die duurzamer produceert, ziet dat vaak niet terug in de prijs die hij krijgt voor zijn producten. In de winkel kiest de consument veelal toch op prijs, meer dan op duurzaamheid. Die consument zou het nauwelijks merken als zijn vlees een paar dubbeltjes duurder zou zijn. Maar voor de boer

3642

De Rabobank ziet het als zijn opdracht om de veeteelt en de land- en tuinbouw te ondersteunen bij het inspelen op de grotere vraag naar duurzaam voedsel. Hiervoor moeten verschillende dingen gebeuren.

De Rabobank helpt door toegang te bieden tot financiering, kennis en netwerken.

Lees meer op www.rabobank.com/ foodagri

23

Door de verschillende niveaus in de stal kunnen kuikens en kippen zelf kiezen waar ze willen zitten.

maakt het wel een groot verschil. Het geeft hem de ruimte om te investeren in duurzaamheid.’

KLOOF DICHTEN Een belangrijk aspect van duurzame veeteelt is acceptatie door de samenleving. Dialoog tussen boeren en burgers draagt daaraan bij. In februari constateerde Dirk Bruins, melkveehouder en bestuurslid van LTO Nederland, in dagblad Trouw dat er een kloof gaapt tussen boer en burger. Hij reageerde op het aannemen van een motie door de Tweede Kamer die veehouders oproept kalfjes langer bij de koe te laten.

‘Politici en burgers weten kennelijk niet hoe een boerenbedrijf anno 2016 functioneert’, stelt Bruins. ‘Aan de andere kant zijn boeren niet in staat om die praktijk uit te leggen aan de maatschappij.’ Hij riep krantenlezers op om gebruik te maken van de open boerderijdagen en boeren te vragen hoe zij hun kalfjes verzorgen. ‘Zodat de kloof kleiner wordt.’

Huirne onderstreept het belang van maatschappelijke acceptatie. ‘We zien nu dat bijvoorbeeld in Brabant het moeilijk is om individuele bedrijven verder te ontwikkelen.

Burgers en de provincie liggen dwars als boeren willen uitbreiden, ook al investeren zij in de modernisering en verduurzaming van hun bedrijf. Toch is dat nodig. We kunnen niet terug naar een Ot-en-Siensamenleving met kleinschalige boerderijen. Dat is bedrijfseconomisch niet haalbaar en het

'De verwachting is dat de vraag naar vlees, melk en eieren de komende dertig jaar verdubbelt'

24 UTRECHT EN OMSTREKEN

voorziet niet in de groeiende behoefte aan voedsel in de wereld.’

CHLOORBAD De Rabobank ondersteunt daarom initiatieven om boeren, burgers en bestuurders met elkaar in gesprek te brengen. Daarnaast ondersteunt de Rabobank boeren met speciale financieringsvormen voor duurzame investeringen, zoals Groenfinanciering. Minstens even belangrijk zijn het netwerk en de kennis die de Rabobank inbrengt. ‘Wij kennen de subsidies en garantieregelingen en hebben contacten met bijvoorbeeld regionale ontwikkelingsmaatschappijen’, zegt Huirne. ‘Daardoor kan de Rabobank ondernemers bijstaan als financieel regisseur, om vanuit verschillende bronnen de best passende financiering samen te stellen.’

Nederland loopt voorop als het gaat om duurzame innovaties. Huirne pleit ervoor dat dit ook zichtbaar wordt in de producten. ‘Als Nederlandse boeren er serieus werk van maken om steeds minder antibiotica te gebruiken, moet dat ook voor de consument duidelijk zijn. Zodat de consument kan kiezen voor dergelijke producten.’

Hij pleit voor een gelijk speelveld voor alle partijen. Dat is nu niet altijd het geval. ‘Producten die niet voldoen aan onze

Nederlandse boeren lopen wereldwijd voorop als het gaat om efficiënt en milieuvriendelijk produceren.

criteria, moeten niet op de markt komen. Maar nog altijd verwerken sommige voedselproducenten geïmporteerde batterij-eieren. Verder hebben we zorgen over de gevolgen van het TTIP-handelsverdrag tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie. Zo is het in de VS toegestaan kippenvlees in een chloorbad te behandelen, in Europa niet. Import van dergelijk goedkoop vlees onder het TTIP-verdrag zou oneerlijke concurrentie betekenen.’

3642

BETER LEVEN Ondertussen werken boeren in Nederland op verschillende fronten aan verduurzaming van het boerenbedrijf. Het landelijke programma ‘Asbest eraf, zonnepanelen erop’ geeft boeren subsidie om asbestdaken te vervangen en op het dak zonnepanelen te plaatsen. Veehouders hebben het gebruik van antibiotica zeer fors verminderd.

Boeren gebruiken het veel minder en veeartsen zijn er erg kritisch op.

Het aanbod van diervriendelijk en biologisch vlees, eieren en zuivel in de supermarkt is de afgelopen jaren toegenomen, ook dankzij bijvoorbeeld de aanhoudende campagne van organisaties als de Dierenbescherming. Het ‘beter leven’-label geeft consumenten informatie hoe dier- en milieuvriendelijk het stukje vlees tot stand is gekomen.

Boeren, toeleveranciers en wetenschap werken samen om nieuwe stalsystemen te ontwikkelen. Een voorbeeld hiervan is de windstreekstal (zie kader). Deze kippenstal is ontwikkeld door een aantal partijen, waaronder Wageningen Universiteit en pluimveehouder Robert Nijkamp. De stal combineert dierenwelzijn, energiebesparing en emissiebeperking, terwijl de opbrengst voor de boer op peil blijft. ‘De kuikens doen het uitstekend en ik heb meer plezier in mijn werk’, aldus Nijkamp. ‘We zijn van nul af aan begonnen. Daarbij hebben we criteria opgesteld waaraan de stal zou moeten voldoen en zijn van daaruit verder gegaan. Als je met een bestaande stal begint, ben je steeds bezig met het oplossen van deelproblemen. Dan stuit je vaker op de tegenstelling tussen milieu en dierenwelzijn. Vanuit niets beginnen vraagt wel veel tijd, aandacht en investeringen. Maar het resultaat mag er zijn.’

Werk van de natuur De nieuwe kippenstal in Raalte valt op door zijn schuin oplopende dak en de transparante hoge zijde.

De vorm van de stal maakt natuurlijke ventilatie mogelijk. Dankzij de doorzichtige wand hebben de kuikens natuurlijk licht. De stal heeft verschillende niveaus. De kippen kunnen zelf kiezen waar ze willen zitten. Laag boven de grond hangen kappen met infraroodverwarming.

Daardoor is het niet nodig om de hele stal te verwarmen. Dit levert een energiebesparing op van 80 procent.

De kippen doen hun ontlasting vooral onder de kappen. Daar ligt speciaal doek dat eenvoudig gereinigd kan worden. Pluimveehouder Robert Nijkamp verwacht dat hierdoor de emissies van fijnstof en ammoniak met 60 procent verminderen.

‘Ons uitgangspunt was: laat de natuur zijn werk doen’, zegt Nijkamp. ‘Natuurlijke ventilatie, natuurlijk licht, de kip kan zelf kiezen waar ze zich behaaglijk voelt. De kippen kunnen zoveel eten en drinken als ze willen. Voor mij voelt het ook anders. Het is een groot verschil of je in een betonnen schuur met kunstlicht loopt, of in een open stal.’

De kippen van Nijkamp worden geslacht bij slachterij Plukon en komen vervolgens met één ster voor dierenwelzijn in de supermarkt. Op www.beterleven.dierenbescherming.nl is te zien hoe diervriendelijk het vlees is, aangeduid met sterren van één tot drie. Biologisch gaat Nijkamp te ver. ‘Daar gelden regels voor waar ik niet aan kan voldoen. Dan mag je bijvoorbeeld niet meer dan een bepaald aantal kippen hebben. Dan kan ik geen boterham meer verdienen.’

25

WONEN

Na lang zoeken vindt u eindelijk uw droomhuis. Dan wilt u nog maar één ding: dat de hypotheek zo snel mogelijk rondkomt. Bij de Rabobank is dat nu binnen een week geregeld.

TEKST: JACQUES POELL FOTO'S: SHUTTERSTOCK

Een hypotheek binnen een week meteen een afspraak voor een intake. Daar kreeg ik precies uitgelegd wat er van ons verwacht werd: een digitaal dossier aanleggen en allerlei documenten uploaden in het Rabobank Hypotheekdossier. Nou, die stukken hadden we klaarliggen, dus dat dossier lag dezelfde dag al bij de bank. En wat denk je: de volgende dag konden we al op gesprek komen.’

O

p zoek naar hun eerste koopwoning hadden Doede en Bente Rollingswier acht maanden lang stad en land afgelopen. In een straal van vijftig kilometer rond Amersfoort moest toch iets te vinden zijn dat bij al hun wensen paste? Maar telkens was er wel wat: of het huis was te duur, of de ligging liet te wensen over, of de tuin was toch echt te klein. Bente: ‘En toen vonden we dit paleisje, op het platteland maar toch vlak bij de stad. Het voldoet aan al onze wensen.'

HAALBARE KAART Ook de prijs leek een haalbare kaart. Doede: ‘Maar nu de huizenmarkt in onze regio flink aan het aantrekken is, moet je er snel bij zijn om een bod uit te brengen. We hadden al eerder een gratis oriëntatiegesprek gehad, dus wisten we wat we ongeveer zouden kunnen lenen. Maar we wilden zekerheid. Meestal duurt dat weken en gaat zo’n huis alsnog aan je neus voorbij. Bij de Rabobank had ik gelukkig snel zekerheid. Ik belde ze en kreeg 26 UTRECHT EN OMSTREKEN

ADVIES In dat gesprek liep de adviseur het aangelegde dossier door, waarbij alle risico’s op betaalbaarheid in geval van werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, overlijden en pensioen de revue passeerden. Doede: 'De Rabobank heeft zelfs speciale video’s gemaakt waarmee je alle stappen van het proces op je gemak kunt nalopen. Het was fantastisch dat het bod op het huis werd geaccepteerd. Ik heb dat meteen aan onze adviseur doorgegeven.' Omdat zij alle documenten en de koopovereenkomst al aangeleverd hadden kon de de adviseur direct een offerte opstellen. Bente: 'Een dag later belde de adviseur dat we de offerte konden ondertekenen bij de bank.' Binnen een week hadden Doede en Bente zekerheid en konden ze naar de notaris. Bente: 'Volgende maand verhuizen we.’

En met een blik op haar buik: ‘over drie maanden komt hij erbij. Plaats genoeg!’

Snel zekerheid

3642

* Dag 1: Bel uw adviseur voor een intakegesprek of vraag online een gesprek aan. * Dag 2: Intakegesprek (kan ook telefonisch). * Dag 3: Upload relevante stukken digitaal in een door uzelf aan te leggen Rabobank Hypotheekdossier. * Dag 4: Gesprek met een Financieel Adviseur van de Rabobank. * Dag 5: Offerte ondertekenen.

27

RABOBANK UTRECHT IN 2015

Advies inwinnen via chat, bij evenementen en in een pop-upstore.

Rabobank Utrecht blijft op verschillende manieren dicht bij de klant. ‘Dat lukt goed, de klanttevredenheid nam ook in 2015 weer toe’, vertelt directievoorzitter Annemarie van den Berg.

TEKST: SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT FOTO'S: RABOBANK UTRECHT

‘We zijn trots op onze sterke band met de regio’ GEÏNTERESSEERD IN DE JAARCIJFERS? ZIE RABOBANK.NL/UTRECHT

D

ichtbij zijn is een kernwaarde van onze bank. ‘Daarom hebben we ons aangepast aan de nieuwe manieren én tijdstippen waarop klanten contact zoeken. Via de chatfunctie in de Rabo Bankieren App kunnen klanten ons doordeweeks tot tien uur ’s avonds bereiken en in de weekenden tot vijf uur. Elke maand voeren we maar liefst 1200 gesprekken via de chat. Deze en andere functies ontwikkelen we mede dankzij de feedback van klanten. Alleen zo kunnen we onze service en adviezen verbeteren. En dat lukt goed: de klanttevredenheid nam in 2015 toe met 17 procent.’

3642

Dichtbij zijn betekent ook dat we fysiek in de buurt willen blijven. ‘Met onze vaste filialen, maar ook met iets nieuws: pop-upstores.

Zo openden we de Rabo Woonwinkel op de Steenweg, in het winkelhart van de stad. Iedereen kan er zonder afspraak in gesprek gaan met een hypotheekadviseur. Ook op zondag. We 28 UTRECHT EN OMSTREKEN

merken dat dit erg gewaardeerd wordt. Wonen is en blijft een speerpunt voor Rabobank Utrecht. We delen onze eigen kennis daarover, maar zetten ook graag ons netwerk in voor klanten. Bijvoorbeeld tijdens het Rabo Woonbuffet, een evenement waarbij klanten deskundigen uit allerlei hoeken het hemd van het lijf kunnen vragen. Onze eigen adviseurs, maar ook makelaars, installateurs, notarissen en experts op het gebied van duurzaamheid. Meer dan vijfhonderd mensen bezochten deze succesvolle bijeenkomst; daarom organiseren we dit jaar opnieuw een Woonbuffet voor onze klanten.

Ook voor zakelijke klanten zetten we graag ons netwerk in. Zo organiseren we jaarlijks Uplift, een kennis- en inspiratie-evenement voor mkb’ers en starters. Zij kunnen daar onder meer workshops en sessies bijwonen over marketing en ondernemersvaardigheden.’

Parkjaarkaart

3642

In 2015 ontvingen alle inwoners van Leidsche Rijn, Vleuten, De Meern en Harmelen de gratis Parkjaarkaart voor Kasteel De Haar. Dat was, niet verwonderlijk, een groot succes. Ruim 7.000 mensen maakten hier gebruik van! Ook in 2016 ontvangen bewoners weer een Parkjaarkaart.

29

Dichtbij blijven nu alle ruim honderd zelfstandige banken één landelijke Rabobank vormen. ‘Dat betekent niet dat we onze Utrechtse identiteit verliezen. Integendeel. Via onze netwerken, het Stimuleringsfonds en sponsorpartners blijven we onze lokale samenleving versterken. De sterke verwevenheid van Rabobank Utrecht met de stad en omstreken is iets waar we trots op zijn en kracht uit putten. We hebben vorig jaar bijna een half miljoen euro geïnvesteerd in vele mooie projecten, die passen binnen een van de vijf thema’s die we met onze ledenraad bepaalden. Dat zijn: financiële educatie, stimuleren van ondernemerschap, duurzaam wonen, participatie en voeding.’

Dichtbij blijven voor de lokale samenleving. ‘Op allerlei manieren besteedden we in 2015 aandacht aan deze vijf thema’s. Zo ging onze Seniorenservice 141 keer op huisbezoek om ouderen te helpen bij het regelen van bankzaken, organiseerden we 22 bijeenkomsten voor ondernemers en hielpen we veelbelovende start-ups met 81 leningen uit het Rabo PreSeed Fonds. De vijf thema’s geven ook richting aan de donaties die we doen uit ons Stimuleringsfonds.

In 2015 ondersteunden we zestig lokale projecten. Leden hebben hierbij ook een stem. Voor het Aandeel in elkaar Fonds konden zij stemmen op hun favoriete projecten. Drie initiatieven wonnen een geldbedrag en ondersteuning en konden daardoor flinke stappen zetten.’

‘De sterke verwevenheid van Rabobank Utrecht met de stad en omstreken is iets waar we trots op zijn en kracht uit putten’

30 UTRECHT EN OMSTREKEN

Directie Rabobank Utrecht, vlnr: Mandy Lablans, Pieter Leyssius, Annemarie van den Berg en Ronald van Maldegem.

Een veelbelovend fenomeen om verschil te maken in de samenleving is de “social impact bond”. Daarbij investeren we in projecten die naast sociaal ook financieel rendement bieden.

Zoals restaurant The Colour Kitchen, waar kwetsbare jongeren een leer- en werkplek krijgen om hun talenten te ontwikkelen. Jongeren aan het werk helpen is ook het doel van Utrecht Works, dit event organiseerden we samen met de Gemeente Utrecht en ROC Midden-Nederland. Tijdens dit evenement koppelden we jongeren aan onze klanten. Hierdoor zijn twintig jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt begeleid naar een baan. En honderd jongens en meiden zijn zo geholpen aan een stageplaats.

Een prachtig resultaat!’

Dichtbij zijn, ook in 2016. ‘Was 2015 een jaar van veranderingen en koersbepalingen, in 2016 willen we de ingezette weg vooral stevig doorzetten. We blijven een waardevolle partner op het gebied van wonen en ondernemerschap.

En voor innovatieve start-ups. Uiteraard blijven we investeren in de samenleving en in mooie initiatieven. Via het StimuleringsfondsXL.nl bijvoorbeeld, een nieuwe wedstrijd waarbij drie plannen voor een betere buurt kans maken op een geldbedrag en ondersteuning. Onze klanten en partners in de stad staat een leuke verrassing te wachten in de Week van de coöperatie. Deze organiseren we voor het eerst in de eerste week van november. U hoort snel meer. In de tussentijd blijven we inzetten op een nog betere kwaliteit van de dagelijkse bankzaken. En last but not least: zo toegankelijk en dichtbij mogelijk zijn voor iedereen die ons nodig heeft.’

CIJFERS

Rabobank Utrecht schonk in 2015 meer dan 1,2 miljoen euro aan organisaties, verenigingen en projecten in de regio. Een deel via sponsorcontracten en een deel via het Stimuleringsfonds. Een overzicht.

SCHRIJF-SCHRIJF, UTRECHT

745.000 350 EURO BESTEEDDE RABOBANK UTRECHT IN 2015 AAN SPONSORING.

60

492.000 EURO KWAM VIA HET STIMULERINGSFONDS TEN GOEDE AAN DE MEEST UITEENLOPENDE PROJECTEN IN DE REGIO.

3642

PROJECTEN IN TOTAAL ONTVINGEN EEN BIJDRAGE UIT HET STIMULERINGSFONDS.

DUIZEND EURO GING NAAR PROJECTEN IN DE CATEGORIE KUNST EN CULTUUR.

31

3642

AANDEEL IN ELKAAR

In The Colour Kitchen aan de Oudegracht doen mensen die moeilijk hun plek kunnen vinden op de arbeidsmarkt, horeca-ervaring op.

TEKST: SUZANNE BERGMAN FOTO'S: MARK HORN

JELLE VAN DE WILT, SOUSCHEF

‘Frank is erg leergierig’

‘

De leerlingen in The Colour Kitchen hebben een afstand tot de arbeidsmarkt door hun bagage: van autisme tot een drugverleden.

Sommigen hebben zelfs een tijdje op straat geleefd of nooit een diploma gehaald. Bij ons leren ze, naast culinaire basisvaardigheden, om op tijd te komen en netjes te communiceren.

"Jongens, verstaanbaar blijven, anders begrijpen we jullie niet", zeggen we als ze in straattaal praten. In de keuken moet je helder communiceren, anders gaat het mis. Voor degenen die weinig besef van tijd hebben – en echt niet weten hoe laat ze van huis moeten gaan als zij om tien uur aanwezig moeten zijn – stellen we stapsgewijs doelen om wél op tijd te komen. We zien hoe ze opbloeien en hoe het steeds beter gaat.

Neem Frank: toen hij bij ons binnenkwam, had hij al een beetje horeca-ervaring, maar aan zijn zelfvertrouwen schortte nog het een en ander.

Als hij iets nieuws leert, wil hij graag dat ik ernaast blijf staan. Maar hoe meer hij alleen doet, hoe zelfverzekerder hij wordt. Hij is enthousiast en leergierig en duidelijk zijn mogelijkheden aan het ontdekken, dat vind ik super om te zien!

Die komt er wel. Dat geldt helaas niet voor iedereen: soms moet iemand stoppen, omdat hij bijvoorbeeld te vaak afwezig is. Zo zonde!

The Colour Kitchen geeft leerlingen een mooie kans om hun leven op de rit te krijgen, zodat ze daarna kunnen doorgroeien. Een heel belangrijke stap.’

34 UTRECHT EN OMSTREKEN

FRANK VAN DOMSELAAR, LEERLING

‘Jelle en ik hebben veel lol’

3642

‘

Na mijn middelbare school wilde ik graag iets praktisch doen. Ik hou van lekker eten, dus de link met de horeca was snel gelegd.

Tijdens mijn mbo-opleiding werkte ik in verschillende restaurants. Dat ging niet goed; ik miste begeleiding, kon het niet bijbenen en stopte met de opleiding. Via een vriend kwam ik terecht bij The Colour Kitchen, waar de begeleiding heel persoonlijk is. Met mijn coach bespreek ik mijn leerdoelen en in de keuken zien de koks toe op wat ik doe. Heel fijn, heel praktisch. Ik vind gezagsverhoudingen soms lastig. Hier leer ik beter te communiceren, zowel met mijn medeleerlingen als met mijn leidinggevenden. Iedereen is anders, en soms ligt iemand je niet, maar dan moet ik toch met zo iemand kunnen omgaan. Dat zit hem soms al in de toon waarop je iets vraagt. Wat ik heel fijn vind, is dat ze me de kans geven om dingen zelf te doen.

Zo mag je je eigen specialisatie in de keuken kiezen, je eigen ‘partie’. Ik sta sinds kort op de warme kant, de ‘rôti’. Jelle heeft mij hier ingewerkt. Ik kan het goed met hem vinden. Hij is net als ik een jonge jongen, maar wel al een chef.

Hij doet zijn werk heel serieus, maar tegelijkertijd hebben we ook veel lol; een leuke manier om dingen te leren. Na de rôti wil ik ook de ‘entremetier’ leren, waar de garnituren worden bereid. Iedereen krijgt die kans.’

35

VOOR LEDEN

Rabobank Utrecht heeft speciaal voor haar leden een aantal lokale aanbiedingen geselecteerd.

10% KORTING

UTRECHTSCH STUDENTEN CONCERT Op 15 juni zullen 90 enthousiaste muzikale studenten het podium van de Grote Zaal in TivoliVredenburg betreden om hier een prachtig programma ten gehore te brengen. De avond zal worden geopend met het virtuoze ‘Ochtendlied van de nar’ van Ravel.

Daarna zal het orkest het 3e Pianoconcert van Bartók uitvoeren met solist Mengjie Han, finalist van het Liszt-pianoconcours

KORTING

3642

FESTIVAL DEBESCHAVING Festival deBeschaving is een Festival Universalis met muziek, een creatief veldprogramma en de laatste wetenschappelijke inzichten. In de Botanische Tuinen betrekken creatieve geesten de bezoekers bij speelse experimenten en live wetenschappelijk onderzoek. Op de podia spelen bands uit allerlei genres: pop, rock, hiphop en elektronische muziek. Grote Nederlandse namen als Jett 36 UTRECHT EN OMSTREKEN

Rebel en Dotan staan op zaterdag 2 juli naast veelbelovende internationale bands als The Hackensaw Boys en Graham Candy.

Rabobankleden betalen €30 (excl servicekosten) voor toegang tot het festival (normale prijs is €32, excl servicekosten). Bestel toegangskaarten via debeschaving.nl/tickets.

2014. De avond zal worden afgesloten met de prachtige 5e Symfonie van Prokofiev.

Leden van Rabobank krijgen maar liefst 10% korting op dit prachtige concert met de kortingscode ‘1506usc’. Bestel uw kaarten via: usconcert.nl/agenda.

25% KORTING

JANINE JANSEN SPEELT CARNAVAL DER DIEREN Het was niet zijn bedoeling dat het bewaard bleef.

Saint-Saëns schreef zijn Carnaval der dieren enkel als tussendoortje, tijdens het carnaval van 1886. Voor zichzelf en zijn vrienden.

Toch is deze ‘zoölogische fantasie’, zoals hij het zelf noemde, niet in de prullenbak verdwenen. Gelukkig maar. In Carnaval der dieren worden verschillende dieren op een humoristische manier gepresen-

teerd. Op zaterdag 2 juli om 17.00 uur voert Janine Jansen dit stuk uit in de Grote Zaal van TivoliVredenburg, met tekst van Toon Tellegen en onder regie van Annechien Koerselman.

Kaarten voor deze familievoorstelling zijn via de website met 25% korting te bestellen met de volgende kortingscode: RABO2016.

CADEAU

PRIVATE LABEL OLIE THE COLOUR KITCHEN producten van het Private Label zijn recepten van chef kok Michiel Gersen. En worden gemaakt door leerlingen van The Colour Kitchen (zie ook pagina 34). Na een diner bij The Colour Kitchen aan de Oudegracht naar huis met een flesje sinaasappel-rodepeperolie van het Private Label?

Noem dan de ledenaanbieding Dichterbij en u krijgt deze in de maand juni gratis mee.

3642

Goed te gebruiken als dressing in een frisse zomersalade, of om mee te bakken.

De sinaasappel-rodepeperolie van het Private Label van The Colour Kitchen is een verassende smaakmaker. En niet alleen in de keukens van The Colour Kitchen. Deze en andere producten (zoals gemarineerde olijven en balsamicostroop) van het Private Label van The Colour Kitchen zijn te koop. Alle

37

LEDENAANBIEDINGEN

Als lid van de Rabobank kunt u profiteren van aantrekkelijke kortingen. Kijk voor het volledige aanbod op rabobank.nl/dichterbij.

50% KORTING

KUNSTAANBIEDING

KOM IN OLYMPISCHE SFEREN

ULAY- JOY 100 UNIEKE WERKEN

Kom bij The Olympic Experience in Scheveningen in de sfeer van de Olympische Spelen in Rio de Janeiro.

Van 5 tot en met 21 augustus 2016 kunt u er zelf sporten, kijken naar sport en genieten van mooie olym-

Aanvullend op de tentoonstelling Ulay | Polaroids in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam maakte Ulay exclusief voor de Rabobank een nieuw polaroidwerk. De serie JOY bestaat uit 100 unieke

pische sportsuccessen. Als lid van de Rabobank krijgt u op 6, 7, 13 en 14 augustus 50% korting op de toegangsprijs (volwassenen).

Lees meer en bekijk de voorwaarden op rabobank.nl/dichterbij.

polaroidwerken. Leden kunnen nu een eigen gesigneerde JOY bemachtigen! Wilt u graag een eigen exemplaar van JOY in huis halen? Wees er snel bij want op = op! Lees meer op rabobank.nl/dichterbij.

EXCLUSIEVE KORTING

KOOP NU TOON® VAN € 275 VOOR € 175

3642

Met Toon®, de slimme thermostaat van Eneco, bent u baas over uw huis.

Toon® geeft inzicht in uw energieverbruik en helpt u besparen. Uit onderzoek blijkt gemiddeld tot wel 10%. Zeker met de adviezen die Toon® geeft. En Toon® kan nog veel meer.

Bedien Toon® ook met een smartphone of tablet. Zet onderweg de verwarming en verlichting aan, zodat u thuiskomt in een warm 38 UTRECHT EN OMSTREKEN

huis. Toon® werkt met elke energieleverancier. En als lid van de Rabobank profiteert u nu van een extra mooie aanbieding. Voor € 175 (in plaats van € 275) koopt u Toon®, inclusief installatie. Deze actie geldt tot 1 juli 2016. Ga naar rabobank.nl/dichterbij.

COLUMN

CHAKIR EL BOUDDOUNTI Accountmanager Grootzakelijk

U vraagt, wij verrassen

‘

Wat kan ik nog meer voor je doen?’ Er viel een stilte nadat ik mijn klant die vraag stelde. Ze had geen antwoord paraat, als bank deden we al meer dan ze verwachtte.

Maar daar laat ik het niet bij zitten. Ik zal een manier bedenken om haar te verrassen.

Want dat is mijn missie: klanten verrassen en verbinden. Ik wil méér zijn dan de man in pak die doet wat je verwacht van een bankmedewerker. Dat past bij de Rabocultuur, en het is evengoed mijn persoonlijkheid. Als een klant gaat trouwen, stuur ik een bloemetje. En vorig jaar rond de kerstdagen bracht ik mijn klanten een onaangekondigd bezoek, om een fles wijn te overhandigen.

3642

Wie ikzelf ben, is voor de meeste klanten geen verrassing meer. Bij klantgesprekken vertel ik over mijn privéleven, deel ik mijn passies. Zo weet bijna iedereen dat ik gek ben op Barcelona. De stad, de keuken, de voetbalclub, de cultuur. Klanten zijn ook

‘Ik wil méér zijn dan de man in pak die doet wat je verwacht van een bankmedewerker’

geïnteresseerd in mijn achtergrond: mijn ouders zijn geboren in Marokko, ikzelf in Purmerend. Ik vind het prettig om over die twee werelden te vertellen.

Die openheid was overigens niet altijd vanzelfsprekend. Toen ik net begon bij de bank probeerde ik gesprekken kort en bondig te houden. De klant is al druk genoeg, dacht ik.

‘Laat toch wat meer van jezelf zien’, drukte een klant me op het hart tijdens mijn eerste Rabo-jaar. Ze had gelijk. Sindsdien verlopen gesprekken als vanzelf en is het contact met klanten vertrouwd. Natuurlijk, sommige klanten geven wel de voorkeur aan bondigheid. Als dat zo is, dan voel ik dat snel genoeg aan.

Ook klanten verbinden gaat me na vier jaar werkervaring steeds natuurlijker af. Zoals bij de klant die een nieuwe werkruimte zocht, omdat zijn huurcontract afliep. Hem koppelde ik aan de klant die me had verteld dat hij nieuwe huurders zocht. Of bij de groep apothekers die ik uitnodigde om met elkaar in gesprek te gaan over hun vak. De bank faciliteerde de bijeenkomst, zij bepaalden de agenda. Het heeft niets met traditioneel bankieren te maken, maar alles met de aard van de Rabobank. U vraagt, wij draaien? Niets daarvan. U vraagt, wij verrassen.

39

met jouw buurt.

Neem een aandeel in jouw buurt Via het StimuleringsfondsXL geven wij een deel van onze winst aan de samenleving.

We zoeken ideeĂŤn die de omgeving beter, leuker, interessanter of duurzamer maken.

Drie plannen met de meeste stemmen winnen een bedrag en hulp bij de realisatie.

Stuur je plan in via StimuleringsfondsXL.nl Een aandeel in elkaar

3642

Voor jouw buurt,