P.2
‘Doe mij maar gewoon oer-Hollandse kost, geen wraps of zo’
P.6
P.7 ‘Soms raad ik aan om effectieve medicijnen niet te gebruiken’
‘Ik was blij dat mijn papa en mama mochten blijven slapen’
‘Dit is een prettige plek, vind ik. Echt een stadsziekenhuis’
P.8
LIEVER Ingmar Heytze
... had u geen ziekenhuis nodig. Maar soms ontkomt u er niet aan. Laat dat ziekenhuis dan goede en vriendelijke artsen hebben. Bekwame en zorgzame verpleegkundigen. De nieuwste techniek en een warme sfeer. Laat het dan een ziekenhuis zijn waar u met elke medische vraag terechtkunt. Waar u snel en zorgvuldig geholpen wordt. En waar naar u geluisterd wordt. Liever de beste zorg dichtbij – 24 uur per dag, 7 dagen per week. LIEVER Diakonessenhuis
02
[
LIEVER Diakonessenhuis
LIEVER Diakonessenhuis
LIEVER een ziekenhuis waar iedereen altijd terechtkan. Het Diakonessenhuis
2015
Wat zijn diakonessen?
Wie nu naar het Diakonessenhuis in Utrecht komt, komt binnen via een nieuwe entree. Een ingang
Een diakones is een bijzonder soort verpleegkundige. Het is iemand die op vrijwillige basis zorg verleent, uit liefde en geloofsovertuiging. Dat doet zij in een ‘diakonessenhuis’. Ooit werkten er alleen maar diakonessen in het Diakonessenhuis Utrecht, nu nog maar enkelen. De oorsprong van het ziekenhuis blijft echter voelbaar. Nog altijd doen artsen en verpleegkundigen er hun werk met veel liefde en betrokkenheid.
Van oud vertrouwd tot passend modern
1995
2011
die lichter, ruimer en overzichtelijker is. Modern en patiëntvriendelijk. Passend bij het Diakonessenhuis.
Locatie Utrecht opent het voor Nederland unieke Dagbehandelcentrum Oncologie/Hematologie. Hier krijgen mensen met kanker
2000
de best mogelijke zorg. Patiënten dachten mee over de ontwikkeling en inrichting (zie pagina 4).
Locatie Zeist start. Een ziekenhuis midden in het groen. Patiënten vinden er alle specialismen, een huisartsenpost, een liesbreukcentrum en een darmcentrum. Ook is er een speciale afdeling Ouderenzorg (zie pagina 7).
Locatie Doorn start. Inwoners van de Utrechtse Heuvelrug kunnen hier van maandag tot vrijdagmiddag terecht voor medisch advies en kleine behandelingen. De polikliniek
1930
heeft een laboratorium en een röntgenafdeling. Ook houden artsen van bijna alle specialismen hier spreekuur.
Het Diakonessenhuis verhuist naar de huidige locatie:
Vier generaties Diakonessenhuis-patiënten binnen één familie. Sabrina (links) staat met haar dochtertje Jackie in de armen naast haar opa Geurt en haar moeder Els.
de (latere) Bosboomstraat in Utrecht. Het ziekenhuis was
‘Wat was dít RELAXED!’
al verhuisd van de Springweg naar een groter pand aan
1844
de Twijnstraat. Maar ook dat gebouw was snel te klein geworden voor de vraag.
Geïnspireerd door de eerste diakonessenhuizen in Duitsland, start het Diakonessenhuis Utrecht in een huurhuis aan de Springweg. Het is het allereerste diakonessenhuis van Nederland. Hoogleraar Bernardus Franciscus Suerman neemt de behandeling van patiënten op zich. Ook geeft hij de
‘Ik ga echt niet voor mijn lol naar een ziekenhuis’, zegt Sabrina (31).
diakonessen les.
‘Maar toen ik er heen móést, was ik blij dat ik naar het Diakonessenhuis kon.’ Haar moeder Els herkent zich daar goed in. Net als haar opa Geurt. En zelfs Sabrina’s dochtertje knikt.
5 X BEVALLEN 1. Elke vrouw heeft vóór, tijdens en na haar bevalling een eigen kamer in het Diakonessenhuis. Het Geboortehuis, opgezet
Inmiddels is haar dochter een kleuter. Maar de geboorte staat Sabrina nog helder voor de geest. ‘Ik vond het best spannend. En niet alleen omdat Jackie mijn eerste kindje is. Ook omdat er een keizersnede nodig was.’ Een ontspannen, vertrouwde sfeer is op zo’n moment heel belangrijk, zegt Sabrina. ‘En daar let men erg op, in het Diakonessenhuis. Artsen en verpleegkundigen hebben hier niet alleen technische kennis en kunde. Ze zorgen ook dat patiënten én hun bezoekers zich op hun gemak voelen.’
Alles weten over de lokale wortels van het Diakonessenhuis? Lees Met het beste wat men heeft en kent van M. J. Van Liesberg. Te koop bij de boekhandel, inclusief bol.com Breng een bezoek aan het Utrechts Archief voor een omvangrijk deel van de fotocollectie van het Diakonessenhuis (periode 1844-1970): www.hetutrechtsarchief.nl
Love story
Love story Love story Love story
door verloskundigenpraktijken, heeft vier kamers. Daarnaast
‘Ze willen je verblijf hier zo aangenaam mogelijk maken’
Stiekem
heeft het Diakonessenhuis 18 kraamsuites, waarmee het als één van de eerste ziekenhuizen startte.
2. Al deze ruimtes zijn gezellig ingericht en hebben warme
OP DE GANG
kleuren. De suites hebben een logeerbed voor de partner, een badkamer, muziekinstallatie, tv en gevulde koelkast. Ouders worden actief bij de zorg betrokken. Zij geven bijvoorbeeld zelf aan wanneer en hoelang bezoek welkom is en het gezin blijft bij elkaar.
Eigen plekje
Oer-Hollandse kost
‘Mijn man mocht tijdens en na de bevalling bij ons blijven’,
Hij vindt het zelf ook wel bijzonder dat binnen één familie
vertelt ze. ‘We hadden echt ons eigen plekje. Met thee, koffie,
vier generaties hetzelfde ziekenhuis bezoeken. Maar vreemd?
een tv en een extra bed voor hem. Verpleegkundigen kwamen
Dat niet. ‘Alles wordt goed uitgelegd in het Diakonessenhuis’,
zich voorstellen en maakten een praatje met ons. Ook mocht
zegt Geurt (90) – vader van Els, opa van Sabrina en overgroot-
Jackie de hele tijd bij me blijven. We wisten dat we in een
vader van Jackie. ‘En ze zijn ze er heel zorgzaam. Dan is het
ziekenhuis waren, maar zo voelde het niet. Ook achteraf
toch geen wonder dat we er allemaal komen?’ Hij lag zelf drie
zeiden we tegen elkaar: wat was dít relaxed! Dat zat vaak in
keer in het Diakonessenhuis. De laatste keer voor een hart-
de details. Bezoektijden werden bijvoorbeeld in overleg met ons afgestemd.’
Drie kinderen Sabrina’s moeder Els (50) heeft zelf meermalen in het
de opname toen onverwacht, ik heb er geen enkele vervelende herinnering aan. Artsen en verpleegkundigen kijken echt hoe ze je verblijf zo aangenaam mogelijk kunnen maken. Zo was er een zuster die vroeg of ik het fijn vond als ze mijn haar even zou wassen. Dat was heerlijk, want ik mocht niet douchen door
3. Medische hulp tijdens bevallingen is binnen handbereik.
Daarvoor werken artsen, verpleegkundigen en andere
Naast de eigen verloskundige, of die van het ziekenhuis, is in het
ziekenhuismedewerkers heel nauw met elkaar samen.
Diakonessenhuis 24 uur per dag een medisch team beschikbaar voor bevallingen. Daarmee biedt het Diakonessenhuis veilige zorg in een vertrouwde omgeving.
Soms zó nauw dat er onderling een vonk overslaat.
onderzoek. ‘Toen ik ’s middags opgenomen werd, vroeg de
4. Gynaecologen van het Diakonessenhuis hebben een
Zoals bij Henk en Tiny.
zuster meteen of ik nog wat wilde eten. Ze hadden andijvie-
unieke samenwerking met verloskundigen in de regio. Zij
stamppot met een lekker lapje vlees. Heerlijk! Ze hebben
houden spreekuur in lokale verloskundigenpraktijken, trainen
ook wel eens wraps of zo, maar geef mij maar lekkere oer-
samen met verloskundigen en overleggen met hen bij
Hollandse kost.’
specifieke vragen en klachten.
Diakonessenhuis gelegen. ‘Mijn oudste drie kinderen zijn er geboren. En de laatste keer lag ik er voor mijn hart. Ook al was
Patiënten de beste en prettigst mogelijke zorg bieden.
Er worden jaarlijks
2.855 baby’s geboren in het Diakonessenhuis.*
alle plakkers die ik op mijn borst had.’
5. Het Diakonessenhuis houdt ook na de bevalling een vinger
HENKS HOOP
TINY’S SPIJT
HENKS BUURTGENOOT TINY’S GESPREKKEN
Een snauw van zijn stagebegeleidster. Daarmee ‘Ik was die dag met tegenzin gaan werken’,
‘Na onze slechte start ging het steeds beter’,
Praten in het ziekenhuis gebeurde stiekem,
begon zijn eerste dag in het Diakonessenhuis.
vertelt Tiny. ‘Ik was net teruggekomen van
vertelt Henk. ‘We kwamen erachter hoeveel
vertelt Tiny. ‘Op de gang. En we zagen elkaar
Henk (66) herinnert het zich nog goed. ‘“Ga
een heerlijke wintersportvakantie. Die had van
we gemeen hadden. We hadden allebei door
vooral buiten het ziekenhuis. Relaties op
eens een dweil halen!”, riep ze. Een patiënt had
mij wel wat langer mogen duren. ’s Ochtends
Israël gereisd, onze families komen uit de buurt de werkvloer waren allesbehalve normaal.
aan de pols. Na zwangerschap en bevalling kunnen er immers
zijn urinefles op de grond gegooid. En daarna
hoorde ik dat ik een stagiair moest inwerken.
van Elburg en we woonden beiden vlak bij
Evenmin als een mannelijke verpleegkundige
klachten optreden, zoals onverwacht urine- en ontlastings-
zijn limonade.’ Henk haalde de dweil en hoopte Daar zat ik niet op te wachten. Al was dat
het ziekenhuis.’ Het klikte zo goed dat de
trouwens.’ Toen de verkering echt begon,
verlies. Gelukkig kunnen die klachten meestal goed behandeld
hard dat zijn begeleidster hem niet altijd zo
natuurlijk geen goede reden om zo tekeer
twee verkering kregen. Snel daarna besloten
werkte Tiny al op een andere locatie. ‘Dat
worden. Het ziekenhuis heeft daarvoor onder andere een
chagrijnig zou behandelen.
te gaan tegen Henk.’ Een beetje spijt kreeg
ze samen te wonen. In de Schildersbuurt, waar
maakte het makkelijker voor ons. Maar we
ze daar wel van. Zeker toen ze Henk beter
ze nog altijd wonen. ‘Met het Diakonessen-
kijken nog altijd met plezier terug op die
leerde kennen.
huis als levendige buurtgenoot’, zegt Henk.
eerste maanden in het Diakonessenhuis.’
speciaal bekken-bodemcentrum.
* Gebaseerd op cijfers van juli 2012 tot en met juli 2013
Meer weten over bevallen in het Diakonessenhuis? Kom naar de maandelijkse voorlichtingsavond. Kijk op: www.diakonessenhuis.nl/bijeenkomsten Voor meer informatie over de kraamsuites en het Geboortehuis Utrecht, ga naar: www.kraamsuites.nl en www.geboortehuisutrecht.nl Bekijk de ervaring van twee jonge ouders in het Diakonessenhuis: www.youtube.com/diakonessenhuis
Lees meer persoonlijke verhalen uit het Diakonessenhuis. Neem een gratis abonnement op het tijdschrift Dialoog. Aanmelden kan via dialoog@diakhuis.nl Heeft u ook een bijzonder verhaal over het Diakonessenhuis? Stuur dan een e-mail naar communicatie@diakhuis.nl
03
04
LIEVER Diakonessenhuis
[
LIEVER Diakonessenhuis
LIEVER een ziekenhuis dat gespecialiseerd is in mijn ziekte. Het Diakonessenhuis
IN GOEDE HANDEN
3 x samenwerking
1. 2. 3.
In de mammapolikliniek worden mensen met borstkanker zo goed mogelijk onderzocht, behandeld en begeleid. Dat gebeurt door een hecht, vakkundig en ervaren team van chirurgen, verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen, radiologen, neurologen, pathologen, oncologen, radiotherapeuten, plastisch chirurgen en nucleair geneeskundigen. Het Diakonessenhuis stimuleert samenwerking tussen disciplines. Want door de krachten te bundelen, kunnen zij patiënten veel beter helpen.
De mammapolikliniek werkt nauw samen met huisartsen en specialistische zorgpartners.
Dit roze lintje krijgt het Diakonessenhuis al enkele jaren achter elkaar
Bijvoorbeeld met het Universitair Medisch Centrum Utrecht en het Helen Dowling Instituut.
van de Borstkankervereniging Nederland. Het lintje betekent dat het
Deze organisatie helpt mensen met kanker en hun naasten om kanker emotioneel te verwerken.
ziekenhuis goed luistert naar de mening van patiënten en voldoet aan
Borstkanker?
Ook andere specialismen werken samen met partners uit de regio. Bijvoorbeeld met huisartsen,
de eisen die zij stellen aan goede borstkankerzorg. Dit jaar kreeg het
verloskundigen, diëtisten, fysiotherapeuten, verpleeginstellingen en andere ziekenhuizen.
Diakonessenhuis een 8,7 van de Borstkankervereniging: de hoogste
samen een behandelplan op en krijgt de patiënt alle ruimte om mee te denken. Ze kan ook
Het Diakonessenhuis heeft nog meer keurmerken. Nieuwsgierig?
Maria (43) uit Zeist ontdekt een knobbeltje in
kiezen uit meerdere mogelijkheden. Verder heeft ze van diagnose tot nazorg één vast aan-
Ga naar: www.diakonessenhuis.nl/feitenencijfers
haar linkerborst. Ze weet dat zulke bultjes vaak
naar hun mening over behandelingen en ziekenhuisbeleid.
onschuldig zijn. Maar verstandig genoeg besluit ze het toch te laten onderzoeken. Je weet immers maar nooit. Via haar huisarts komt ze terecht op de mammapolikliniek. Daar krijgt ze binnen een dag te horen of ze behandeld moet worden.
waardering in de regio.
Er is vooral volop samenwerking met de patiënt. In de mammapolikliniek stellen specialisten
spreekpunt: de verpleegkundig specialist. Het Diakonessenhuis vraagt patiënten nadrukkelijk
Als een huisarts voor 11:00 uur belt om een patiënt door te verwijzen, plant de mammapolikliniek nog voor dezelfde dag een afspraak in voor een diagnose en eventueel behandelplan.
Wat betekent MAMMAPOLIKLINIEK? ‘Mamma’ is Latijn voor ‘borst’. ‘Polis’ is Grieks voor ‘sociaal-politieke of -geografische gemeenschap’ (vaak vertaald als ‘stad’ of ‘stadstaat’). Een mammapolikliniek is een specialistisch medisch centrum
‘Kanker is doodsoorzaak nummer 1 bij mannen’ Iedereen heeft wel een vraag over
Fleur: ‘Wat ís kanker eigenlijk?’ Daan ten Bokkel Huinink: ‘Eigenlijk is kanker niet één ziekte.
Daan ten Bokkel Huinink: ‘Helaas zijn nog niet álle factoren
kanker. Dokter Daan ten Bokkel Huinink,
Sowieso zijn er meerdere vormen van kanker, vaak genoemd
bekend die het risico op kanker verhogen. Maar wel een
naar de naam van het orgaan dat aangetast is. Ook gedraagt
heleboel. Sommige kun je beïnvloeden, zoals roken, te lang
kanker zich bij niemand hetzelfde. De enige overeenkomst is
zonnen en ongezond eten. Andere niet, zoals ouder worden
dat cellen zich veel harder vermenigvuldigen dan normaal.
en genetische aanleg. Over het algemeen geldt: hoe eerder
De nieuwe cellen vormen gezwellen. Als deze gezwellen
je kanker ontdekt, hoe beter het te behandelen is. Het is dan
kwaadaardig zijn, maken ze weefsel kapot. Soms worden cellen
ook zeker aan te raden om mee te doen aan landelijke of
ook onherkenbaar anders. Dat is heel gevaarlijk voor organen –
lokale preventieve screenings. Begin 2014 start bijvoorbeeld
en dus voor patiënten. Verder neigen kwaadaardige gezwellen
het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Het DarmCentrum
ernaar om cellen los te laten. Deze vormen dan elders nieuwe
Midden Nederland, dat zich bevindt in het Diakonessenhuis
gezwellen: uitzaaiingen.’
in Zeist, voert deze screening uit.’
binnen het ziekenhuis, voor iedereen met afwijkingen aan een borst.
IN 1 DAG DUIDELIJKHEID
oncoloog (kankerspecialist) in het Diakonessenhuis, beantwoordt een paar van de meest voorkomende.
Jamillah: ‘Hoe kan ik kanker voorkomen?’
09:45 UUR
16:00 UUR
Maria komt met haar man terug naar de mammapolikliniek. Nathalie had haar de röntgen-
Jelmer: ‘Krijgen veel mensen in Nederland kanker?’
Tim: ‘Welke vormen van kanker behandelt het
de huisarts. Omdat hij het Diakonessenhuis vóór 11:00 uur belde om Maria door
foto en echo al laten zien. Ook had ze uitgelegd dat het weefsel misschien kwaadaardig
te verwijzen, kon ze diezelfde dag nog naar de mammapolikliniek voor een diagnose
was. Maria’s vragen had ze bovendien zorgvuldig beantwoord. Nu geeft Nathalie de uitslag
en een eventueel behandelplan.
van het weefselonderzoek. Ze heeft slecht nieuws. Maria heeft borstkanker.
Daan ten Bokkel Huinink: ‘Eén op de drie. En per jaar komen er 100.000 gevallen bij. Kanker is doodsoorzaak nummer 1 onder mannen. Zij overlijden vooral aan longkanker. Onder vrouwen komt borstkanker het vaakst voor. Dat wordt jaarlijks bij 13.000 vrouwen gediagnosticeerd, van wie 30 procent de ziekte niet overleeft. Bij darmkankerpatiënten is het sterftepercentage 40 procent. Elk jaar gaan er in Nederland 42.000 mensen dood aan kanker. Een onvoorstelbaar hoog aantal.’
Diakonessenhuis?’ Daan ten Bokkel Huinink: ‘We diagnosticeren en behandelen veelvoorkomende vormen, zoals leukemie, borst-, lymfeklier-, darm-, long-, blaas-, eierstok-, prostaat- en baarmoederkanker. Zeldzamere vormen behandelen we in samenwerking met onze specialistische zorgpartners, zoals het Universitair Medisch Centrum Utrecht.’
Maria parkeert haar auto bij het Diakonessenhuis. Een uur geleden zat ze nog bij
Nathalie legt uit dat een operatie noodzakelijk is om de kanker weg te halen. Daarbij kan
10:00 UUR
Maria ontmoet in het Diakonessenhuis Nathalie Wittebolle, haar vaste aanspreek-
worden gekozen voor een borstsparende ingreep of een borstamputatie. Een heel moeilijke beslissing, zeker na zo’n schokkende uitslag. Maria heeft er dan ook veel vragen over. Nathalie neemt de tijd om die goed te beantwoorden.
punt voor de hele dag. Nathalie is verpleegkundig specialist: een functie tussen arts en verpleegkundige in. Ze neemt taken van de arts over en staat voortdurend in contact met de chirurg, radioloog en andere specialisten van de mammapolikliniek.
10:15 UUR
Hoe loopt het af voor Maria?
Nathalie stelt Maria een aantal vragen. Onder meer over haar medische achtergrond
Twee weken na haar diagnose kan Maria geopereerd worden; ook in het Diakonessenhuis. Maar
en die van haar familie. Vervolgens doet ze lichamelijk onderzoek. Daarbij voelt en
eerst heeft ze een vervolgafspraak met Nathalie. De chirurg die de operatie zal uitvoeren, schuift
bekijkt ze Maria’s borsten en tepels. Ook controleert ze de klieren bij de oksels en rond
daarbij aan. Met hem en Nathalie bespreekt Maria het behandelplan dat een team specialisten
de sleutelbeenderen. Vervolgens begeleidt ze Maria naar de afdeling Radiologie.
voor haar heeft opgesteld. Dit plan bevat meerdere opties. Samen met Nathalie en de chirurg maakt Maria een keuze en denkt ze mee over het behandelproces. Ook krijgt ze het e-mailadres
10:30 UUR
Alles weten over kanker? Ga naar: www.diakonessenhuis.nl/oncologie Benieuwd naar het bevolkingsonderzoek naar darmkanker? Kijk op www.darmcentrummiddennederland.nl of www.rivm.nl
van Nathalie, zodat zij haar 7 dagen per week, 24 uur per dag vragen kan stellen. Nathalie heeft
Dagbehandelcentrum Oncologie/Hematologie
Door patiënten, voor patiënten
ondertussen Maria’s huisarts op de hoogte gebracht van de situatie. Uiteindelijk kiest Maria voor
Een behandeling tegen kanker is vaak lang, pijnlijk en stress-
licht. Ook zijn ziekenhuisgangen en medische apparatuur
De radioloog maakt een röntgenfoto van Maria’s linkerborst. Hij ziet op dit ‘mammo-
een borstsparende ingreep. Ook op de dag van de operatie staat Nathalie Maria bij. Die ingreep
vol. Veel mensen dreigen daardoor emotioneel uit balans te
zoveel mogelijk uit het zicht. Er zijn verschillende stoelen,
gram’ een afwijking. Daarom maakt hij ook een echo. Op die foto kan hij de afwijking
verloopt voorspoedig. Het succes blijkt eveneens uit de foto’s die daarna genomen worden. De
raken. Extra zorg en geborgenheid helpen dat te voorkomen.
omdat niet iedereen tijdens een behandelperiode even
nog beter bekijken. Hij ziet verdacht weefsel en besluit met een naald wat van dat
vooruitzichten zijn goed.
Daarom bouwde het Diakonessenhuis in 2011 een speciaal
lekker zit op elke stoel. Aangezien koud water pijnlijk kan
Dagbehandelcentrum. Met inbreng van patiënten.
zijn tijdens zo’n periode, zijn de kranen zo afgesteld dat er
weefsel uit de borst te halen. ‘Voor onderzoek’ zegt hij. ‘Om 16:00 uur weten we meer.’ Dit verhaal is gebaseerd op de ervaringen van verpleegkundig specialist Nathalie Wittebolle. Het geeft een goede indruk van de werkwijze op de mammapolikliniek. Het is echter geen blauwdruk voor elke patiënt en elke situatie. Het Diakonessenhuis biedt altijd zorg op maat.
Meer weten over de mammapolikliniek? Kijk op: www.diakonessenhuis.nl/mammapolikliniek Kom op de eerstvolgende voorlichtingsbijeenkomst. Kijk voor data op: www.diakonessenhuis.nl/bijeenkomsten
altijd lauwwarm water uitkomt. De speciale keuken maakt Hun advies is overal in het centrum terug te zien. Zo is er onder
verder gezond eten naar behoefte. Tijdens behandelingen
andere een zithoek met open haard en geven de lampen warm
kunnen smaak en eetlust immers veranderen.
Zie het Dagbehandelcentrum met eigen ogen. Laat u hier rondleiden: www.diakonessenhuis.nl/dagbehandelcentrum (‘virtuele rondleiding’). Bekijk de films van ex-patiënten op www.diakonessenhuis.nl/dagbehandeling (‘aan het woord’).
05
06
[
LIEVER Diakonessenhuis
LIEVER Diakonessenhuis
LIEVER een ziekenhuis dat met me meedenkt. Het Diakonessenhuis
Van alle patiënten die het Diakonessenhuis jaarlijks opneemt, is 33 procent ouder
dan 65 jaar. Dat zijn 9.000 mensen. Voor hen is er zorg op maat, aangestuurd door
3 klinisch geriaters: specialisten in de
Kinderen in het Diakonessenhuis
ouderengeneeskunde.
‘Papa en mama mochten ’s nachts bij me blijven’
Ouderen kunnen op 2 locaties terecht voor onderzoek naar specifieke ouderdomsproblemen als geheugenverlies en
vallen: in Utrecht en in Zeist. Zij krijgen daar in 1 dag een diagnose en adviezen.
In Zeist is er een speciale verpleegafdeling
Esmee (6) en Eva (10) moesten vorig jaar naar het ziekenhuis. Dat leek hen eerst best eng. Maar het viel hartstikke mee. Sterker nog: ze maakten volop plezier. Net als de andere kinderen op hun afdeling. Hoe komt dat?
‘Ik kon veel spelletjes spelen in de speelkamer’, antwoordt Esmee, die voor een blaasontsteking naar het ziekenhuis kwam. ‘En ik had een tv boven mijn bed.’ Sommige dingen bleven stom, zoals de injectie die ze kreeg. Ook Eva, die vanwege een botinfectie op de kinderafdeling lag, vond die prikken vervelend. ‘Maar de zusters waren wel heel aardig. En gelukkig leidden ze me bij elke prik even af. Ook gaven ze me een speciale zalf tegen de pijn.’ Het fijnst vond Eva dat haar papa en mama ’s nachts bij haar op de kamer mochten slapen. ‘Want ik heb best snel heimwee.’
Aansluiting bij kinderwensen
voor ouderen. In Utrecht is er een speciale
Jaarlijks komen er ruim 7.000 kinderen naar het Diakonessenhuis. Die jongens en meisjes gaan allemaal naar de polikliniek Kindergeneeskunde. Sommigen worden vervolgens opgenomen op de kinderafdeling of de kinderdagbehandeling. ‘Op al die plekken laten we de zorg zoveel mogelijk aansluiten op hun wensen en beleving’, vertelt Annemijn de Waard. Zij is één van de vijf pedagogisch medewerkers van het ziekenhuis. ‘We onderzoeken regelmatig wat die wensen en beleving inhouden. Vorig jaar bijvoorbeeld in samenwerking met Stichting Kind en Ziekenhuis en CliëntenBelang Utrecht.’
afdeling voor oudere patiënten met een
gebroken heup. Mevrouw Veldhoen (hier met haar dochter Wilma) krijgt van geriater Richard Faaij advies over haar medicijngebruik.
Haar medicijngebruik is nu veilig
DAT VAN U OOK?
Prijs voor kindvriendelijkheid
‘Het Diakonessenhuis kreeg een Gouden
Smiley:
de hoogste onderscheiding voor kindvriendelijke zorg’
‘Het is vrij nieuw om kinderen te vragen wat ze vinden van de zorg die zij krijgen’, zegt Hester Rippen van Stichting Kind en Ziekenhuis. ‘En zeker om die zorg daar ook op aan te passen. Ons onderzoek draaide niet alleen om medische ingrepen. Het ging ook over de vraag of jonge patiënten helder uitgelegd krijgen wat er met ze gebeurt. Of ze artsen en verpleegkundigen aardig vinden. En of ze zich veilig voelen in het ziekenhuis. Het Diakonessenhuis scoort op al die punten hoog. Niet voor niks kregen ze van ons een Gouden Smiley, onze hoogste onderscheiding voor kindvriendelijke zorg.’
Verbetering vanuit onderzoek Het ziekenhuis greep de onderzoeksuitkomsten meteen aan om de zorg voor kinderen nóg beter te maken. Annemijn de Waard: ‘Dat kan vaak met heel concrete veranderingen. Zo hebben we het eten beter afgestemd op kinderen. Zowel qua smaak als qua hoeveelheid. Ook gebruiken we geen kamernummers meer. De kinderafdeling heeft nu “Wereldreis” als thema en elke kamer is een land. Want het is natuurlijk veel leuker om in “Frankrijk” te liggen dan op kamer 4.’
Wie ouder wordt, krijgt doorgaans meer gezondheidsproblemen. Daarmee neemt ook het medicijngebruik toe. ‘Sommige ouderen slikken wel twintig soorten pillen’, vertelt geriater Richard Faaij van het Diakonessenhuis. ‘Dikwijls zonder te weten
Hoe kan het dat ouderen niet weten wat ze slikken?
Hoe valt dat probleem op te lossen?
‘Let op: er is een grote groep die dat wél weet. Toch zijn er veel
huis, vragen we meteen naar haar medicijngebruik. Als zij zelf
mensen die medicijnen ingewikkeld vinden. Of ze hebben
niet alle informatie heeft, vraagt onze ziekenhuisapotheek
er zoveel dat ze door de bomen het bos niet meer zien. De
die gegevens op bij haar apotheek en huisarts. We zetten dat
meesten vertrouwen ook blind op hun zorgaanbieders. Het
medicijngebruik vervolgens in een digitaal dossier in ons
probleem is dat die aanbieders vaak niet van elkaar weten wat
nieuwe medicatiesysteem. Zo nodig vragen we de ziekenhuis-
zij voorschrijven. Daardoor weten ze ook niet of het medicijn
apotheek om mee te helpen het medicatiedossier zo volledig
dat ze aanraden, botst met iets wat hun patiënt al slikt. Geen
en helder mogelijk te maken. We zien dan direct of bepaalde
wonder dat die patiënt dan eveneens in het duister tast.’
medicijnen elkaar tegenwerken. Ook waarschuwt de apotheek ons als bepaalde medicijnen voor de oudere patiënt gezondheidsrisico’s zouden kunnen opleveren. Dat bespreekt hij dan
welke precies, wat het effect ervan is en of ze wel tegelijk genomen kunnen worden. Dat is levensgevaarlijk.’
met mij of één van mijn collega’s.’
‘Doel is dat de patiënt alleen slikt wat ze wil en nodig heeft’
En als dat zo is? ‘Dan passen we het medicijngebruik aan. Altijd in overleg met de patiënt. Doel is dat zij alleen slikt wat zij wil en nodig heeft. Het kan ook voorkomen dat een medicijn wel werkt, maar dat de bijwerkingen zwaarder zijn dan de kwaal. Dan raad ik soms aan om zo’n aandoening niet meer met medicijnen te behandelen.’
Niet meer bang
Seniorvriendelijke zorg
Kinderen weten vaak niet precies wat er in een ziekenhuis gebeurt. Soms vinden ze zo’n ziekenhuis zelfs
Zeist. De specialisten op dit gebied (geriaters) zijn ook betrokken bij de zorg voor ouderen op andere
een beetje eng. Om dat te verhelpen, organiseert het Diakonessenhuis leuke, informatieve activiteiten
afdelingen, zoals de Spoedeisende Hulp. Verpleegkundigen met extra aandacht voor oudere patiënten
voor scholieren in Utrecht. Zowel in het ziekenhuis als in de buurt, vaak in samenwerking met basis- en
schakelen die specialisten hiervoor in. Zo zorgt het Diakonessenhuis ervoor dat er in het hele ziekenhuis
middelbare scholen. Nieuwsgierig? Volg ons op: www.facebook.com/diakonessenhuis
rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van oudere patiënten.
Ouderenzorg beperkt zich in het Diakonessenhuis niet tot de specialistische afdelingen in Utrecht en
Esmee met een foto van zichzelf, haar moeder en haar broertje in het ziekenhuis.
Leuk voor kinderen: www.diakkidz.nl Bekijk het Diakonessenhuis door de ogen van een kind: www.youtube.nl/diakonessenhuis
‘Als een oudere patiënt wordt opgenomen in het Diakonessen-
Alles weten over kindergeneeskunde? U vindt het op www.diakonessenhuis.nl/kindergeneeskunde Lees meer over gastlessen aan scholieren. Ga naar: www.diakonessenhuis.nl/dialoog (maart 2013).
Lees meer over zorg op maat voor ouderen. www.diakonessenhuis.nl/ouderengeneeskunde Lees meer over de apotheek van het Diakonessenhuis. Ga naar: www.diakonessenhuis.nl/apotheek
07
08
[
LIEVER Diakonessenhuis
LIEVER een ziekenhuis dat service biedt – ook bij spoed! Het Diakonessenhuis
MET SPOED zorg nodig? Het Diakonessenhuis in Utrecht heeft alle kennis, kunde
Wilt u direct medische hulp? Bel 112 alleen bij levens-
en faciliteiten in huis voor simpele en complexe zorg. Voor
bedreigende situaties. Bel in alle andere gevallen uw
iedereen uit de regio en zeker ook bij spoed. Sinds 2013 is er
huisarts. ’s Avonds, ’s nachts, in het weekend en op feest-
het Spoedzorgcentrum. Daar treft u spoedeisende hulp aan,
dagen kunt u contact opnemen met de huisartsenpost.
maar ook huisartsenpost Stad Utrecht, de Dienstapotheek, een
De post voor Stad Utrecht is gevestigd in het Spoedzorg-
hypermodern operatiecomplex, een intensive-care-afdeling
centrum van het Diakonessenhuis in Utrecht
(met eenpersoonskamers) en een medium-care-afdeling.
(tel: 0900 450 14 50). De post voor Zeist en omstreken
Bovendien zijn er in het centrum dag en nacht medicijnen ver-
is gevestigd in het Diakonessenhuis in Zeist
krijgbaar. Het Diakonessenhuis is nu het enige algemene
(tel: 0900 430 14 30).
ziekenhuis in Utrecht met een spoedeisende hulp en een intensive care op één locatie.
Meer weten over spoedzorg? Ga naar www.diakonessenhuis.nl/spoedeisendehulp
12 x service van het Diakonessenhuis 1 2
alle eenvoudige en complexe zorg onder één dak
razendsnelle hulp bij spoed
3
direct medicijnen afhalen in de apotheek van het ziekenhuis
extra spreekuren van enkele specialismen vóór en na werk- en schooltijden (op maandag en woensdag)
4
5 6 Wietze Eizenga is huisarts. Hij hielp het Spoedzorgcentrum opzetten, samen met andere huisartsen uit de regio, de Stichting Primair Huisartsenposten en het Diakonessenhuis.
‘DEZE AANPAK REDT LEVENS’
7
uw medicijnen dag en nacht beschikbaar, dankzij de stedelijke dienstapotheek in het Spoedzorgcentrum
een analyse van uw medicatiegebruik
9 10
vaak al een afspraak binnen 1 à 5 werkdagen
8
intensieve samenwerking tussen specialisten
samenwerking met andere zorgverleners in de regio (zie pagina 3)
bewezen kwaliteit
11 12
online afspraken maken, wijzigen en annuleren (via www.diakonessenhuis.nl/afspraak).
persoonlijk betrokken medewerkers
‘Patiënten zo goed mogelijk helpen. Daar gaat het mij om, als huisarts. En dat is ook de insteek van het Diakonessenhuis. Het Spoedzorgcentrum is daar een voorbeeld van. Patiënten komen hier meteen terecht bij de juiste hulpverlener. Voor lichte problemen, zoals een blaasontsteking, zijn er huisartsen beschikbaar – onder anderen ik. Maar heeft iemand zwaardere klachten, bijvoorbeeld een ernstige ziekte of een botbreuk? Dan gaat hij direct naar de spoedeisende hulp.’ ‘Service staat centraal in het Spoedzorgcentrum. Specialisten en huisartsen kijken bijvoorbeeld met elkaar mee. Zo verbeteren ze de zorg voor hun patiënten. Bovendien is het centrum zó gebouwd dat een patiënt razendsnel vanuit de spoedeisende hulp op de juiste afdeling van het ziekenhuis kan komen. Als het nodig is, gaan patiënten vanuit zo’n afdeling met één liftbeweging naar de operatiekamers of intensive care. Hierdoor winnen we tijd. En daarmee kunnen we levens redden.’ Bekijk de film over spoedeisende hulp in het Diakonessenhuis. Ga naar: www.youtube.com/diakonessenhuis
Nu we nodig zijn Het liefst waren we hier niet nodig. Graag zagen we de zalen stil, de operatiekamers leeg. Onze liften hingen bij voorkeur roerloos in hun schacht te wachten. Liever zoemden alle apparaten soezig voor zich uit, overbodig voor vandaag. Zelfs u was liever ergens anders, bezig met heel andere zaken – maar nu we nodig zijn maken we ieder bed zo thuis als het maar kan, elke kamer een behouden huis. Van zorgen maken we een werkwoord om te delen. Niemand is alleen, kijk naar de mensen om u heen, u bent als iedereen. Ergens gaat u al, in ander licht, met wie u niet kunt missen weer de wereld in. De tijd is hier een lange, witte gang. Aan het begin zit u te wachten op wat komen gaat.
Breed en gespecialiseerd U kunt bij het Diakonessenhuis voor vrijwel alles terecht. Daarnaast heeft het ziekenhuis gespecialiseerde centra. Van de mamapolikliniek (zie pagina 3) tot het spoed-, darm-, pijn-, rug-, allergie-, bevalling-, liesbreuk- en slaapsnurkcentrum.
Het einde is niet altijd goed te zien, maar wees niet bang, wij weten dit: daartussenin staan wij.
Ingmar Heytze
Verder zijn er onder andere afdelingen voor ouderenzorg op maat en voor kind- en kraamzorg (zie pagina 2, 6 en 7). Het Diakonessenhuis ontvangt voor zijn zorgaanbod regelmatig keurmerken, accreditaties en certificaten van onafhankelijke organisaties. Bijvoorbeeld van patiëntenverenigingen, zorgverzekeraars en het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ). De bekende Utrechtse dichter Ingmar Heytze komt vaak in het Diakonessenhuis. Vooral als bezoeker, soms ook als patiënt. ‘Ik vind het een prettige plek. Echt een stadsziekenhuis. Bovendien ben ik er op een steenworp afstand vandaan geboren.’ Speciaal voor het Diakonessenhuis schreef Ingmar in 2013 het gedicht Nu we nodig zijn. Dat staat nu op de muur van de centrale hal van het gloednieuwe Spoedzorgcentrum. Meer weten over keurmerken? Ga naar www.diakonessenhuis.nl/feitenencijfers Wat kunt u verwachten in het liesbreukcentrum? Kijk op: www.youtube.com/diakonessenhuis
Heeft u suggesties of vragen? Kijk op www.diakonessenhuis.nl of e-mail info@diakonessenhuis.nl. Liever iemand aan de lijn? Bel gerust het algemene nummer: 088 250 50 00. Colofon LIEVER is een uitgave van het Diakonessenhuis Utrecht, Zeist, Doorn. Het verschijnt huis aan huis. Hoofdredactie, concept en eindredactie: Diakonessenhuis i.s.m. Schrijf-Schrijf, bureau voor creatieve concepten en tekstproducten (www.schrijf-schrijf.nl). Aan dit nummer werkten mee: Nevel Karaali www.nevel.nl (vormgeving), Ituri www.ituri.nl (producent Diakonessenhuis-magazine Dialoog), 31pictures www.31pictures.nl (fotografie), Friso Spoelstra www.frisospoelstra.com (fotografie), Tekstwijs www.tekstwijs.com (teksten), ALTiJDDRUKWERK (druk) en Holland Post Groep (verspreiding).